Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Araling Panlipunan – Ikapitong Baitang Alternative Delivery Mode Unang Markahan – Modyul 8: Yamang Tao ng Asya Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat: Lorena T. Gonzales Tagasuri: Elma M. Larumbe (Moderator)
Gracesila I. Maṅanita (QA) Tagaguhit: Ma. Dea Marl C. Tigle Tagapamahala
Schools Division Superintendent :Marilyn S. Andales Asst. Schools Division Superintendents :Leah B. Apao :Ester A. Futalan :Cartesa M. Perico CID Chief: :Mary Ann P. Flores EPSVR in LRMDS :Isaiash T. Wagas EPSVR - AP : Rosemary N. Oliverio
Inilimbag sa Pilipinas ng ____________________
Department of Education – Region VII- Division of Cebu Province
Office Address: IPHO BLDG., Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 255-6405
E-mail Address: [email protected],ph
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Paunang Salita Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 7 ng Alternative Delivery Mode
(ADM) Modyul para sa araling Yamang Tao ng Asya.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa
pampublikong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang matulungang
makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang
pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang
pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong
matulungan ang magaaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa
pinakakatawan ng modyul:
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung
paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto.
Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang
isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan 7 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul
ukol sa Yamang Tao ng Asya.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga
pagsasanay. 2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob sa
modyul. 3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay. 4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan. 5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat
ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
magaalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng
tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga
kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-
iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang
pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
1
ARALIN
8 Yamang Tao ng Asya
Alamin
Gabayan sa Pagkatuto: AP7HAS-Ig 1.7
nasusuri ang komposisyon ng populasyon at kahalagahan ng
yamang tao sa Asya sa pagpapaulad ng kabuhayan at lipunan
sa kasalukuyang panahon
Mga Layunin
Sa araling ito, inaasahang matutuhan ng mga mag-aaral ang sumusunod:
nailalarawan ang mga dahilan at kahihinatnan ng mga salik na nakaaapekto sa
paglinang ng yamang tao ng Asya tulad ng kabuhayan, edukasyon, migrasyon
at urbanisasyon
nakagagawa ng concept map na nagpapakita sa kaugnayan ng iba’t ibang salik
sa yamang tao sa Asya
naipapakita ang lubos na paghanga sa mga ambag ng yamang tao sa
pagpapaunlad ng lipunang Asyano
napahahalagahan ang karapatan at tungkulin bilang isang produktibong
mamamayan
Subukin
Sa bahaging ito, subukin mong sagutan ang panimulang pagtataya upang mataya ang lawak ng kaalaman mo tungkol sa aralin. Pagtuunan ng
pansin ang mga tanong na hindi mo tiyak ang sagot at alamin ang wastong kasagutan sa mga ito. Basahing mabuti ang mga tanong at piliin ang
wastong sagot mula sa hanay na pagpipilian. Isulat sa sagutang papel ang
tamang sagot. Maaari mo nang simulan ang pagsagot. Handa ka na ba?
1. Alin sa mga sumusunod ang tinutukoy na lumilinang ng likas na yaman ng bansa?
a. Yamang Gubat b. Yamang Lupa c. Yamang Mineral d. Yamang Tao
2. Alin sa mga sumusunod ang pangunahing ikinabubuhay ng mga mamamayan sa
Timog, Silangang, at Timog Silangang Asya?
a. Pagmimina b. Pagsasaka c. Pagtitinda d. Pagtotroso
3. Anong batas ang nangangalaga sa karapatan ng mga manggagawa? a. Atas ng Pangulo Blg. 442 c. Bayanihan Act b. Atas ng Pangulo Blg. 224 d. Reproductive Health Law
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
2
4. Aling Kagawaran ng Pamahalaan ng Pilipinas ang departamentong tagapagpatupad
ng responsable na gumawa ng mga polisya, magsagawa ng mga program at
serbisyo, at maging ugnayan ng pamahalaan sa paggawa at empleyo? a. Kagawaran ng Badyet at Pamamahala c. Kagawaran ng Pananalapi b. Kagawaran ng Paggawa at Empleyo d. Kawanihan ng Imigrasyon
UN (sex ratio)
Country/Territory
Sex ratio (2020) At birth
(M/F)
M per 100 F by Age group (2020)
M per 100 F Rank (2015-20) 0-14 15-65 65++
Nepal 84.546 1 1.07 102.342 77.770 83.208
China, Hong Kong SAR 84.777 2 1.08 111.152 80.067 87.094
Armenia 88.803 12 1.11 112.941 87.195 64.025
Sri Lanka 92.118 22 1.04 102.322 92.206 73.233
China, Macao SAR 92.545 23 1.05 105.641 90.273 91.991
Myanmar 93.014 24 1.03 101.382 92.742 67.196
Kazakhstan 94.300 35 1.07 106.087 95.351 54.972
Thailand 94.787 40 1.06 105.972 95.850 77.262
Cambodia 95.394 45 1.05 104.285 94.074 64.561
Japan 95.411 46 1.06 105.534 103.250 77.334
Source: UN (World Population Prospects 2019) World Bank/04 May2020 5.Batay sa talahanayan, anong bansa ang may sex ratio male per 100 female na
94.787? a. Armenia b. Kazakhstan c. Myanmar d. Thailand
6.Ano ang maaaring sukatan sa kaunlaran ng isang bansa?
a. Ang mataas na Gross Domestic Product c. Ang mataas na Population Growth Rate
b. Ang mataas na Life Expectancy d. Ang mataas na Unemployment Rate
GDP (billions of $)
Countries 2018 2019 Asia World
China 13,368.070 14,140.160 1 2
Japan 4,971.770 5,154.480 2 3
India 2,718.730 2,935.570 3 5
Korea 1,720.490 1,629.530 4 12
Indonesia 1,022.450 1,111.710 5 16
Saudi Arabia 786.522 779.289 6 18
Taiwan Province of China 589.906 586.104 7 21
Thailand 504.928 529.177 8 23
Islamic Republic of Iran 446.105 458.500 9 26
United Arab Emirates 414.179 405.771 10 31
Israel 370.588 387.717 11 32
Hong Kong SAR 362.721 372.989 12 34
Malaysia 358.579 365.303 13 35
Singapore 364.139 362.818 14 36
Philippines 330.910 356.814 15 38
Pinagkunan:https://www.google.com.statisticstimes.com/economy/asian-countries-by-gdp-php.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
3
7. Batay sa talahanayan ng Gross Domestic Product o kabuuang halaga ng produkto ng mga
bansa sa Asya, pang-ilan ang Pilipinas sa hanay ng mga bansa sa buong daigdig?
a. panglabing-lima b. panglima c. tatlumpu’t lima d. tatlumpu’t walo
8.Alin sa mga sumusunod ang nangangahulugan ng karaniwang kita ng isang indibidwal bawat taon sa bansang kanyang pinananahan?
a. average income c. net income b. gross Income d. per capita income
9. Ang mga sumusunod ay mga implikasyon ng unemployment rate o bahagdan ng
populasyong walang hanapbuhay o pinagkakakitaan sa mga tao. Alin dito ang kakaiba?
a. kawalan ng pagkain para sa isang pamilya
b. maraming oras para makapagbakasyon at maglibang
c. maaaring tumaas ang kriminalidad
d. pagkabawas sa kakayahang makabili ng mga pangunahing bilihin
Unemployment Rate in Asia: Bansa % Bansa % Bansa % Bansa % Bansa %
1. Palestine 26.17 11.Kyrgyzstan 6.33 21.Pakistan 4.45 31.North Korea 2.72 41.Nepal 1.41
2.Armenia 16.99 12.Lebanon 6.23 22.China 4.32 32.Oman 2.67 42.Thailand 0.75
3.Jordan 14.72 13.Maldives 6.14 23.Sri Lanka 4.20 33.UAE 2.35 43.Bahrain 0.71
4.Georgia 14.40 14.Mongolia 6.01 24.Bangladesh 4.19 34.Bhutan 2.34 44.Cambodia 0.68
5.Yemen 12.91 15.Saudi Arabia 5.93 25.South Korea 4.15 35.Japan 2.29 45.Laos 0.63
6.Iraq 12.82 16.Uzbekistan 5.92 26.Singapore 4.11 36.Macao 2.24 46.Qatar 0.09
7.Iran 11.38 17.Azerbaijan 5.51 27.Turkmenistan 3.91 37.Kuwait 2.18
8.Afghanistan 11.12 18India 5.36 28.Israel 3.86 38.Philippines 2.15
9.Tajikistan 11.02 19.Indonesia 4.67 29.Hong Kong 3.63 39.Vietnam 2.01
10.Syria 8.37 20.Kazakhstan 4.59 30.Malaysia 3.32 40.Burma 1.58
The average for 2019 based on 46 countries was 5.73 percent. The highest value was in Palestine: 26.17 percent and
the lowest value was in Qatar: 0.09 percent. The indicator is available from 1991 to 2019.
10. Alin dito ang totoo. Sa datos na 12.82 % o bahagdan na nakuha ng bansang Iraq,
ito ay nangangahulugan na ang bansa ay_________________________.
a may masigla at maunlad na ekonomiya
b may maraming mamamayan na magtatrabaho ngunit mababa ang sahod
c may mataas na bahagdan ng mga mamamayan na nagtatrabaho
d may mataas na bahagdan ng populasyong walang hanapbuhay
11. Batay sa talahanayan ng unemployment rate in Asia, aling bansa ay
pinakamababa na bahagdan?
a. Bahrain b. Cambodia c. Laos d. Qatar
Mga Bansa sa Asya LITERACY RATE
Singapore 99.93 %
China 99.78 %
Brunei Darussalam 99.71 %
Indonesia 99.71 %
Sri Lanka 98.78 %
Mongolia 98.63 %
Vietnam 98.41%
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
4
12. Ito ay tumutukoy sa bahagdan ng populasyon na marunong bumasa at sumulat?
a antas nga kabuhayan c. antas ng kaunlaran
b antas ng kamuwangan d. antas ng lipunan
13. Batay sa talahanayan ng Literacy Rate, aling bansa sa Timog Asya ang
nakahanay sa mga may pinakamataas na antas ng kamuwangan o literacy?
a. Brunei Darussalam b. Mongolia c. Singapore d. Sri Lanka
14. Ang mga sumusunod ay ang nagiging epekto ng kasalatan sa aspetong
kalusugan at edukasyon sa isang bansa maliban sa isa. Alin dito ang hindi
kabilang?
a. maaaring tumaas ang paglaganap ng krimen sa lipunan
b. makatitipid ang pamahalaan sa mga gastusin
c. malaking bilang ng mga kabataang humihinto sa pag-aaral
d. maraming mga taong ang magkakasakit at dadapuan ng karamdaman
15. Kailan masasabi na bata ang populasyon ng isang bansa?
Kung ang malaking bahagdan ng populasyon nito ay may gulang na…
a. 15 pataas b. 15 pababa c. 60 pababa d. 60 pataas
Balikan
Gawain 1: Tara na! Ating balikan ang nakaraan.
Panuto: Sa gawaing ito ay magkakaroon tayo ng pagbabalik -
tanaw sa mga nakaraang aralin upang masubok ang iyong kakayahan
sa pag-alala, maaaring mong sagutin ang sumusunod na tanong.
1. Ang mga sumusunod ay epekto ng lumalaking populasyon. Alin sa mga ito ang
hindi totoo?
a. Lumiliit ang pinagkukunang-yaman ng bansa
b. Maaapektuhan ang pangunahing pangangailangan ng tao
c. Magkaroon ng sapat na serbisyong panlipunan at gaganda ang buhay
d. Maraming suliranin ang kahaharapin ng pamahalaan
Bansa Populasyon
Turkey 84,339,067
Indonesia 273, 523,615
China 1,439,323,776
Uzbekistan 33,469,203
India 1,380,004,385
2. Kung iaayos mo ang mga bansang nasa talahayanan ayon sa may pinakamababa
ang populasyon, ano ang tamang pagkakasunod-sunod nito?
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
5
a. India, Turkey, China, Uzbekistan, Indonesia
b. China, India, Indonesia, Turkey, Uzbekistan
c. Indonesia, Uzbekistan, India, China, Turkey
d. Uzbekistan, Turkey, Indonesia, India, China
3. Batay sa datos ng Worldometer ng taong 2020, ang populasyon ng Pilipinas ay
umaabot sa 108 milyong katao. Sa palagay mo, ano kaya ang gagawin para
matugunan ang problema ng lumalaking populasyon sa bansa?
a. maging praktikal at piliing manatiling solo habang buhay
b. mas higpitan ng pamahalaan ang batas sa pagpaparami ng mga anak
c. mas palawakin ang kaalaman sa pagpaplano ng pamilya
d. sa panahong ito, kailangang ipagpaliban muna ang pag-aasawa
4. Alin sa mga sumusunod ang batas tungkol sa Responsableng Pagkamagulang at
Kalusugang Reproduktibo?
a. Republic Act No. 7610 c. Republic Act No. 10354
b. Republic Act No. 9155 d. Republic Act No. 10533
5. Alin sa mga sumusunod na samahang panrehiyon tumutukoy sa samahan ng
mga bansa sa Asia-Pacific na ang layunin ay suportahan at panatilihin ang
paglago ng ekonomiya at kasaganaan sa rehiyon ng Asya- Pasipiko?
a. APEC b. ASEAN c. NATO d. SAARC
6. Ayon sa ulat ng United States Census Bureau mula sa Asya ang tinutukoy na mga
bansa kung saan nanggaling ang 60% ng kabuuang populasyon sa daigdig.
Anong mga bansa ito?
a. Afghanistan at Nepal c. Iran at Iraq
b. China at India d. Japan at Singapore
7. Ang mataas na death rate ay maaaring mangahulugan ng kasalatan sa
aspetong medikal ng lipunan. Ang salitang kasalatan ay kasalungat ng _____.
a. kakulangan b. kahirapan c. kasaganaan d. katamtaman
8. Alin sa mga ahensya ng pamahalaan ang nangangalaga sa kalusugan ng mga
mamamayan?
a. DOH b. DOLE c. DSWD d. DOT
9. Ano ang pinakabago sa mga problemang kinakaharap ng mga bansa sa Asya
lalong lalo na sa Pilipinas na kailangan ng agarang aksyon?
a. Ang paglabag sa mga karapatan ng mga manggagawa
b. Ang pagsasara ng Kapamilya network na ABS-CBN
c. Ang pagtaas ng bilang ng mga Pilipinong nahahawaan ng sakit na COVID-19
d. Ang pang-aagaw ng China sa teritoryo ng Pilipinas
10. Bilang isang mag-aaral at bahagi ng yamang tao, ano ang dapat mong
gawin upang makatutulong sa pamahalaan sa pagbibigay ng solusyon
sa problemang kinakaharap ng ating bansa laban sa COVID-19?
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
6
a. Makikipagkuwentuhan o makikipaglaro sa mga kaibigan
b. Palaging maghuhugas ng kamay, maglilinis ng katawan, magsusuot ng face
mask at ugaliin ang distansya sa pagitan ng ibang tao
c. Palaging lalabas ng bahay at maglalakwatsa sa daan
d. Susuwayin ang mga alituntunin ng pamahalaan at siguraduhin na hindi
mahuhuli ng awtoridad
Tuklasin
Gawain 2: Barya o Bayong!
Panuto: Basahing mabuti ang mga sumusunod na pangungusap at piliin ang
tamang sagot mula sa kahon ng kaalaman. Ilagay ang inyong sagot sa
loob ng “piggy bank” kung ito ay may kinalaman sa pera at ekonomiya. Sa
loob naman ng bayong ilagay ang inyong sagot kung ito ay may kinalaman
sa ibang salik ng populasyon at lipunan.
KAHON NG KAALAMAN
Gross Domestic Product Average income Unemployment Rate Urbanisasyon
Migrasyon Per capita GDP
Literacy Rate Pagsasaka Population Growth Rate Kabataan
1. Ang pangunahing ikinabubuhay ng mga mamamayan sa Timog, Silangang, at Timog
Silangang Asya ay____________.
2. Ang ________ ay ang kabuuang halaga ng produkto at serbisyong nilikha ng isang
bansa sa loob ng isang taon.
3. ____________ bahagdan ng bilis ng pagdami ng tao ng isang bansa sa loob ng
isang taon.
4. Kung mas nakararami ang __________, mas marami ang mangangailangan ng
edukasyon at kalusugan.
5. Kung ang GDP ng isang bansa ay hahatiin alinsunod sa dami ng naninirahang
mamamayan nito, ito at tinatawag na ___________.
6. Ang karaniwang kita _____________ ng isang indibidwal bawat taon sa bansang
kanyang pinananahanan.
7. Ang ___________ ay bahagdan ng populasyong walang hanapbuhay o
pinagkakakitaan kumpara sa kabuuang bilang ng tao sa lakas-paggawa.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
7
8. ____________ tumutukoy sa bahagdan ng populasyon na marunong bumasa at
sumulat.
9. ___________pandarayuhan o paglipat ng lugar o tirahan.
10. _______________ pagsasa-lungsod ng isang lugar o paglipat ng malaking
bahagdan ng populasyon sa mga lungsod upang dito mamuhay at manirahan.
Barya ng Kaunlaran Bayong ng Karunungan
Pinagkunan: https://www.google.com/url?sa=i&url=https://www.123rf.com/photo-33886493_stock vector- piggy-bank-cartoon-with-coin.html.&psig
Pinagkunan: https://www.google.com/url?sa=i&url=https:/epbites.blogspot.com/2011/12/bawal-ang
plastik-sa-antipolo.html.&psig
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
8
Pinagkunan:https://www.google.com.slideshare.net/bhickoy/yamang-tao-sa-asya-378460117
Ano ba ang yamang tao?
Ayon kay Ghen Bautista,39, (https://brainly.ph/question/184356) -ito ay
tumutukoy sa bilang o pangkat ng tao na may kakayahang maghanapbuhay upang
mapa-unlad ng sarili at ang lugar na kinabibilangan.
Ang Yamang Tao ay tumutukoy sa bilang ng ng tao, o pangkat ng tao mayroon
kakayahan na maghanap buhay upang mapaunlad ang sarili at ang lugar na kanyang
kinabibilangan. Ang yamang tao ay gumagamit ng talino, kakayahan, kasanayan,
abilidad at lakas sa paglikha ng mga produkto at serbisyo. Sa yamang tao din
nakasalalay ang maayos na paggamit ng likas na yaman upang makamit ang tunay
na kaunlarang hinahangad natin. Ang yamang tao na nagbibigay ng produkto katulad
ng pagkain, tirahan at damit, gaya ng mga magsasaka, mangingisda, arkitekto,
panadero, mananahi, minero. Dagdag pa ng may akda na ang mga yamang tao na
nagbibigay ng serbisyo o paglilingkod upang matugunan ang pangangailangan ng
pamayanan gaya din ng mga doktor, nars, dentist, guro, pulis, kaminero, tsuper,
karpintero, tubero, at bumbero
Suriin
Sa bahaging io ay inaasahan na mas lalawak ang iyong kalaman at pang -
unawa tungkol sa yamang tao ng Asya at kung paano ito nakaapekto sa
pagbuo at paghubog ng kabihasnang Asyano. Maaari mong balikan ang mga
kasagutan at katanungan na iyong nabuo sa u n ang bahagi ng yunit na ito
upang mapagtibay ang tamang kasagutan at maiwasto ang maling sagot o konseptong nabuo kung meron man. Basahi n ang teksto sa ibaba. Pagkatapos,
suriin ang mga datos ukol sa populasyon at sagutan ang mga Gawain. Handa ka na ba?
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
9
Atas ng Pangulo Blg. 442:
Batas na nangangalaga sa karapatan ng mga manggagawa
Pinagkunan:https://www.google.com.pt.slideshare.net.annabellesurquia.blogspot.com/2011/10/yamang-tao-
produktoatserbisyo_03.html. https://www.google.com.pt.slideshare.net.jobelledyancavan9 yamang-tao-populasyon-at-mga-indikasyon-sa-pag-unlad.
Yamang Tao ng Asya
Napakahalagang salik sa kaunlaran ng isang bansa ang kanyang mamamayan.
Ang paglaki ng populasyon ay may matinding implikasyon sa aspetong
pangkabuhayan ng isang lugar. Ayon sa datos ng Worldometer, 2020, sa kasalukuyan
panahon, tinatayang mahigit na sa 7.8 na bilyong tao ang naninirahan sa daigdig.
Kalahati sa malaking bilang na ito ay naninirahan sa Asya. Lubhang apektado ng
lumalaking bilang ng tao ang likas na yaman ng mundo. Mabilis ang paglaki ng
populasyon subalit napakabagal namang magpalago ng mga puno sa kagubatan at
napakahirap namang linisin ang maruruming ilog dulot ng polusyon. Bilang isang
Asyano, maaari mo bang suriin ang implikasyon ng yamang tao sa Asya sa
kalagayang panlipunan ng isang bansa?
Sa ilang mga bansa, ang ilan sa mga ginagamit na paraan upang mapabagal ang
paglaki ng kanilang populasyon ay sa pamamagitan ng pagpaplano ng pamilya,
boluntaryong kontrasepsyon o voluntary contraception, sapat na edukasyon at mas
malawig na karapatan para sa kababaihan. Ang paggamit ng sistemang aborsyon at
nananatiling isang mainit na isyu sa kalsalukuyang panahon. Mahigpit na
ipinababawal ang kaparaanang ito sa Pilipinas.
Sa pangkalahatang obserbasyon, matutunghayang mababa ang population
growth rate ng mga bansang matatagpuan sa Silangang Asya. Sa kabilang dako,
ang dalawa sa mga bansa sa Timog-Silangang Asya na nagtataglay ng matataas na
population growth rate ay ang Cambodia at Laos. Sa Timog Asya, matataas ang
population growth rate sa Bhutan, Nepal, at Afghanistan. Sa Kanlurang Asya,
nagunguna ang Yemen, Kuwait, at Oman.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
10
Dapat nating mabatid na ang mabilis na pagdami ng tao ay nangangahulugang
karagdagang presyur sa likas na yaman ng mundo. Ang hamon ng lumalaking
populasyon ay nararapat tugunan ng mga pamahalaan ng mga bansang Asyano
bago maging huli ang lahat.
Kung ating susuriin, ang paglaki ng populasyon at kaunlaran ng isang bansa ay may
malaking ugnayan. Hindi ba’t maaari nating sabihing ang likas na yaman ay may
hangganan, samantalang ang pangangailangan ng sangkatauhan ay tila walang
katapusan? Sa kasalukuyang panahon, ang mabilis na pagdami ng tao ay
nakapagpapalala sa matinding suliranin ng kahirapan at gutom na nararanasan ng
mga bansa sa Asya, at maging sa pagkasira ng kapaligiran.
Sa kasalukuyan, patuloy na lumalaki ang populasyon subalit nananatiling may
kakulangan sa sapat na edukasyon ang mga kabataan at kababaihan.
Ang potensyal ng isang bansang sumulong at umunlad ay maaari ding matunghayan
sa distribusyon at komposisyon ng populasyon nito. Ang edad o gulang ng malaking
bahagdan ng populasyon ay lubos na nakaaapekto sa kalagayang panlipunan ng
isang bansa. Itinuturing na bata ang populasyon ng isang bansa kung malaking
bahagdan ng populasyon nito ay may gulang na 15 pababa.
Sa kabilang dako, masasabing matanda ang populasyon kung ang malaking
bahagdan ay may gulang na 60 pataas. Sa kasalukuyan, tinatayang may isang bilyong
katao sa daigdig ang nagkakaedad sa pagitan ng 15 hanggang 24 taong gulang. Ang
dalawang klasipikasyong ito ay may implikasyon at suliranin sa lipunan. Hindi ba’t
kung mas nakararami ang kabataan, mas marami ang mangangailangan ng
edukasyon at kalusugan? Gayundin naman, kung ganito ang sitwasyon, hindi ba’t
malaking bahagdan ng populasyon ay umaasa sa nakatatanda ng kanilang lipunan?
Sa kabilang banda, kapag malaking bahagdan ng populasyon at matatanda, malaki
rin ang pangangailangan sa aspetong medikal at libangan ng mga ito.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
11
Talahanayan 1:
UN (sex ratio)
Country/Territory
Sex ratio (2020) At birth
(M/F)
M per 100 F by Age group
(2020)
M per 100 F
Rank (2015-2020)
0-14 15-65 65++
Nepal 84.546 1 1.07 102.342 77.770 83.208
China, Hong Kong SAR 84.777 2 1.08 111.152 80.067 87.094
Armenia 88.803 12 1.11 112.941 87.195 64.025
Sri Lanka 92.118 22 1.04 102.322 92.206 73.233
China, Macao SAR 92.545 23 1.05 105.641 90.273 91.991
Myanmar 93.014 24 1.03 101.382 92.742 67.196
Kazakhstan 94.300 35 1.07 106.087 95.351 54.972
Thailand 94.787 40 1.06 105.972 95.850 77.262
Cambodia 95.394 45 1.05 104.285 94.074 64.561
Japan 95.411 46 1.06 105.534 103.250 77.334
Country/Territory
Sex ratio (2020) At birth
(M/F)
M per 100 F by Age group
(2020)
M per 100 F
Rank (2015-2020)
0-14 15-65 65++
India 108.176 189 1.10 110.372 108.887 93.402
Singapore 109.834 191 1.07 106.328 113.807 92.890
Bhutan 113.433 193 1.04 103.213 116.672 121.346
Saudi Arabia 137.110 195 1.03 102.984 153.134 113.151
Kuwait 157.866 196 1.05 115.766 172.574 167.889
Maldives 173.534 197 1.07 106.599 203.371 104.874
Bahrain 183.074 198 1.04 104.873 213.730 120.831
Oman 194.094 199 1.05 105.473 244.706 93.087
United Arab Emirates 223.845 200 1.05 104.144 261.763 197.982
Qatar 302.425 201 1.05 105.551 377.381 253.964
World 101.686 1.07 106.675 102.997 81.543
The human sex ratio is the number of males for each 100 females in a population.
Sex ratio above 100 means there are more males than females. Sex ratio below 100
means there are more females than males. Sex ratio of 100 means there are equal
numbers of females and males.
With more than 3 males per women, Qatar has highest sex ratio followed by United
Arab Emirates having 224 men per 100 women. Third ranked Oman too has almost 2
males per women. Top three and Bahrain, Maldives and Kuwait have male to female
ratio above 150. Nepal has lowest gender ratio of 84.55 followed by Hong Kong (84.78).
Out of 201 countries/regions estimated by United Nations, 125 have more females than
males. 13 countries have male ratio less than 90 and 42 has less than 95.
The sex ratio at birth in every country are male-biased ranging from around 101
to 113 boys per 100 girls. Five nations sex ratio above 1.10 at birth as Azerbaijan and
China are tied for the highest male ratio with 113 male births per 100 female births and
all five belong to Asia. Source: UN (World Population Prospects 2019) World Bank/04 May 2020
Pinagkunan: statisticstimes.com/demographics/countries-by-sex-ration.php
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
12
Usapin sa Hanapbuhay at Kaunlaran
Ang pangunahing ikinabubuhay ng mga mamamayan sa Timog, Silangang, at Timog
Silangang Asya at pagsasaka. Kung babalikan ang heograpiya ng Asya, mapapansin
na ang kalakhang lupa ng Asya ay lupaing agrikultural. Karaniwan din sa mga Asyano
ang pamumuhay na nakatuon sa pangingisda, lalo pa’t ang kontinente ng Asya ay
tahanan ng iba’t ibang anyong tubig na maaaring pagmulan ng samu’t saring mga
yamang dagat. Sa Kanlurang Asya, mayaman ang rehiyong ito sa deposito ng langis
at iba pang mga mineral.
Pinagkunan:https://www.google.com.mobile.filipino.china.com/129/20150701/408146/html&psig
Ang kaunlaran ng isang bansa ay maaaring masukat sa pamamagitan ng tinatawag
na gross domestic product o GDP. Ang GDP ay ang kabuuang halaga ng produkto
at serbisyong nilikha ng isang bansa sa loob ng isang taon. Samakatwid, kung mataas
ang GDP ng isang bansa, ito ay masasabing maunlad at matiwasay. Sa kabilang
banda, mahirap ang isang bansa kung mababa ang GDP nito. Kung ang GDP ng
isang bansa ay hahatiin alinsunod sa dami ng naninirahang mamamayan nito, ito at
tinatawag na per capita GDP. Sa pamamagitan ng bilang na ito, matutunghayan ang
karaniwang kita (average income) ng isang indibidwal bawat taon sa bansang
kanyang pinananahanan.
Talahanayan 2:
GDP (billions of $) Countries 2018 2019 Asia World
China 13,368.070 14,140.160 1 2
Japan 4,971.770 5,154.480 2 3
India 2,718.730 2,935.570 3 5
Korea 1,720.490 1,629.530 4 12
Indonesia 1,022.450 1,111.710 5 16
Saudi Arabia 786.522 779.289 6 18
Taiwan Province of China 589.906 586.104 7 21
Thailand 504.928 529.177 8 23
Islamic Republic of Iran 446.105 458.500 9 26
United Arab Emirates 414.179 405.771 10 31
Israel 370.588 387.717 11 32
Hong Kong SAR 362.721 372.989 12 34
Malaysia 358.579 365.303 13 35
Singapore 364.139 362.818 14 36
Philippines 330.910 356.814 15 38 Pinagkunan:https://www.google.com.statisticstimes.com/economy/asian-countries-by-gdp-php.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
13
Mahalagang mabatid din ang bilang ng mga mamamayang may hanapbuhay
sa kanilang bansa. Ito ay sa kadahilanang maaari ding masukat ang kaunlaran ng
bansa ayon sa laki o liit ng bahagdan ng kanyang populasyong mayroon o walang
trabaho. Sa bahagi ng Silangang Asya, matutunghayang mababa ang
unemployment rate sa karamihan sa mga bansa rito. Ang unemployment rate ay
bahagdan ng populasyong walang hanapbuhay o pinagkakakitaan kumpara sa
kabuuang bilang ng tao sa lakas-paggawa.
Talahanayan 3:
Unemployment Rate in Asia:
Bansa % Bansa % Bansa % Bansa % Bansa %
1.Palestine 26.17 11.Kyrgyzstan 6.33 21.Pakistan 4.45 31.North Korea 2.72 41.Nepal 1.41
2.Armenia 1699 12.Lebanon 6.23 22.China 4.32 32.Oman 2.67 42.Thailand 0.75
3.Jordan 14.72 13.Maldives 6.14 23.Sri Lanka 4.20 33.UAE 2.35 43.Bahrain 0.71
4.Georgia 14.40 14.Mongolia 6.01 24.Bangladesh 4.19 34.Bhutan 2.34 44.Cambodia 0.68
5.Yemen 12.91 15.Saudi Arabia 5.93 25.South Korea 4.15 35.Japan 2.29 45.Laos 0.63
6.Iraq 12.82 16.Uzbekistan 5.92 26.Singapore 4.11 36.Macao 2.24 46.Qatar 0.09
7.Iran 11.38 17.Azerbaijan 5.51 27.Turkmenistan 3.91 37.Kuwait 2.18
8.Afghanistan 11.12 18India 5.36 28.Israel 3.86 38.Philippines 2.15
9.Tajikistan 11.02 19.Indonesia 4.67 29.Hong Kong 3.63 39.Vietnam 2.01
10.Syria 8.37 20.Kazakhstan 4.59 30.Malaysia 3.32 40.Burma 1.58
The average for 2019 based on 46 countries was 5.73 percent. The highest value was in Palestine:
26.17 percent and the lowest value was in Qatar: 0.09 percent. The indicator is available from 1991 to
2019. Pinagkunan: theglobaleconomy.com/rankings/unemployment_rate/Asia Source: The World Bank
Ang kakulangan ng hanapbuhay at kawalan ng pagkakakitaan ay may matinding
implikasyon sa sangkatauhan. Nangangahulugan ito ng kawalan ng pagkain para sa
isang pamilya o pagkabawas sa kakayahang makabili ng mga pangunahing bilihin.
Dagdag pa rito ang kasalatan sa aspetong kalusugan at edukasyon. Maaaring
mag resulta rin ito sa malaking bilang ng mga kabataang humihinto sa pag-aaral, mga
taong dinadapuan ng karamdaman, at maging ang paglaganap ng krimen sa lipunan.
Implikasyon ng Edukasyon
Ang edukasyon ay isang napakahalagang salik sa pag-unlad ng isang
indibidwal at ng bansang kanyang kinabibilangan. Maaari na ngang sabihin ang
kaunlaran ng isang bansa ay nakabatay sa kalidad ng edukasyong kanyang
ipinamamalas. Dahil sa katotohanang ito, halos lahat ng mga bansang Asyano ay
nagbibigay ng malaking importansya sa edukasyon ng kanilang mamamayan.
Ang bahagdan ng populasyon na sampung taon gulang at pataas na marunong
bumasa at sumulat (literacy rate) ay may malaking implikasyon sa kaunlaran ng
bansa. Sa Asya, matutunghayan ang mga pinakamauunlad na mga bansa ay iyong
mga nagtataglay ng mataas na literacy rate. Ito ay tinatawag din bilang antas ng
kamuwangan. Ang Japan at Singapore ay nangunguna sa talaan ng mga bansang
nagtataglay ng mataas na literacy rate sa Silangan at Timog Silangang Asya.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
14
Pinagkunan:https://www.google.com/url?sa=i&url=https://www.straitstime.com/Singapore/education/primary-school-
pupilsinsingapore-take-second-place-global-benchmarking&psig
Talahanayan 4:
Mga Bansa sa Asya LITERACY RATE
Singapore 99.93 %
China 99.78 %
Brunei Darussalam 99.71 %
Indonesia 99.71 %
Sri Lanka 98.78 %
Mongolia 98.63 %
Vietnam 98.41% Pinagkunan:https://www.google.com/search? source:hp&ei=ZB8PX8-6ldvW
QbAhZml.Cw&q=countries+in+asia+lowest+in+literacy+rate+2018.
Sa kabilang banda, masasabing kapag mababa ang literacy rate ng isang
bansa ay mabagal din ang pagsulong sa kaunlaran ng estado. Halimbawa, ang mga
bansang may napakababang literacy rate sa buong Asya at ang East Timor at
Afghanistan. Kung ihahambing sa ibang mga bansa sa Asya, masasabing mataas ang
literacy rate ng Pilipinas. Kahit pa sabihing mahirap ang kalagayan sa ating bansa,
kung ang isang indibidwal naman ay nakapag-aral nang sapat, malaki ang kanyang
pag-asang umunlad at makaahon sa buhay. Ang mga Pilipino ay likas na matalino
kaya ginugugol nila ang malaking bahagi ng kanilang panahon sa pag-aaral upang
mapabuti ang kanilang kalagayan at ng pamilya nila sa hinaharap.
Migrasyon at Urbanisasyon
Ang migrasyon o pandarahuyan sa loob ng isang bansa at maging sa ibang bansa
ay mahalagang salik sa pagtataya ng kaunlarang pangkabuhayan. Ang migrasyon ay
hindi na bagong phenomenon sapagkat ang prosesong ito ay bahagi na ng mahabang
kasaysayan ng Asya.Maaari na nga nating sabihing ang migrasyon ay naging salik na
rin sa pagpapaunlad ng isang lipunan at estado. Halimbawa, sa kasaysayan ng Timog
Silangang Asya, mahalaga ang isinagawang pandarayuhan ng mga Indian at Tsino
na nagresulta sa pagdami ng kanilang bilang sa nabanggit na lugar at sa pag-unlad
ng ekonomiya ng rehiyon.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
15
Pinagkunan:https://www.google.com/peac.org.ph/up-content/uploads/2019/10/APGR1OQ2_lesson_2.pdf
Tl.wikipedia.org/wikiiiii./Pook-na-urbano
Sa kasalukuyang panahon, mahalaga ang usaping migrasyon sa aspeto ng
hanapbuhay. Isang halimbawa ay ang pagnanais ng mga Pilipinong magtungo sa
ibang bansa upang doon magtrabaho dahil sa kakulangan ng magandang trabaho at
hindi sapat na kita rito sa Pilipinas. Ito ay may implikasyon sa ekonomiya ng Pilipinas
sapagkat napakahalaga ng mga dolyar na kanilang ipinapasok sa bansa sa
pamamagitan ng tinatawag na remittances. Ang kanilang pagbabalik sa sariling lupain
ay nangangahulugan ding pag-angkat ng mga kaisipang nagmula sa ibang bansa na
maaaring gamitin para sa pansariling kapakinabangan.
Maliban pa rito, ang paglipat ng tao mula sa mga lalawigan o rural patungong
lungsod o urban ay isa ring hamon sa kasalukuyang panahon. Dahil dito, lumalaki ang
bilang ng mga tao sa kalunsuran samantalang hindi naman lumalaki ang lawak ng
lugar. Isang maliwanag na negatibong resulta nito ay ang patuloy na pagsisikip ng
mga lungsod dahil sa pagdagsa ng mga tao sa sentro. Dahil sa maraming negosyo
sa lungsod, naniniwala sila na makakapaghanapbuhay sila rito at makapamumuhay
nang higit na mabuti. Sa Asya, patuloy na pagdami ang bilang ng mga tao sa mga
lungsod tulad ng New Delhi sa India, Tokyo sa Japan at Maynila sa Pilipinas.
Ang Kagawaran ng Ugnayang Panlabas ng Pilipinas (Ingles: Department of
Foreign Affairs, daglat: DFA) ay isang kagawaran tagapagpatupad ng Pamahalaan
ng Pilipinas na may tungkuling mamahala sa pagpapabuti ng ugnayan ng Pilipinas sa
iba't ibang bansa. Ito rin ang nangangasiwa sa mga gawain ng mga embahador ng
Pilipinas sa ibat ibang bansa at sa mga pandaigdigang samahan. Ito rin ang
nangangalaga sa kapakanan ng mga mamamayan ng Pilipinas sa ibang bansa.
Pinagkunan:https://www.google.com/search?source:hp&ei=ZB8PX86ldvWQbAhZml.Cw&q=kagawaran+ng+ugnaya
ng+panlabas+ng+pilipinas&oq.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
16
ALAMIN: Proteksiyong dala ng Batas para sa mga OFW
Ipinagdiwang ang Migrant Workers Day bilang pag-alala sa pagsasabatas ng Migrant
Workers Act of 1995 at bilang pagkilala sa milyon-milyong overseas Filipino workers
(OFWs). Ayon sa isang abogado, ang Republic Act 8042 o mas kilala sa tawag na Migrant Workers
Act of 1995 ay batas na nagpapatibay sa karapatan ng mga Pilipino na nagtatrabaho sa ibang
bansa. "Ang mga land-based at sea-based na manggagawang Pilipino [sa ibang bansa ay]
kinikilala ng ating bansa at ng ating mga batas sa kanilang kontribusyon sa remittances,"
ani Atty. Noel del Prado sa programang "Usapang de Campanilla" ng DZMM. "Bukod
doon, mas mahalaga ang dangal ng Pilipino dahil ang kanila ng serbisyo ay isa sa
pinahahalagahan," dagdag ni del Prado. Ani del Prado, pinagtitibay ng RA 8042 ang mandato ng mga ahensiya tulad ng
Department of Foreign Affairs (DFA) na pangunahing nangangasiwa sa kapakanan ng mga
OFW sa iba't ibang bansa. Kabilang sa mga serbisyo na puwedeng makuha sa tanggapan ng DFA ay legal
assistance na bukas para sa anumang suliranin ng mga OFW. Kasama rin sa pinagtibay ng batas ang mandato ng Department of Labor and
Employment (DOLE), Philippine Overseas Employment Administration (POEA), at
Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) na kani-kaniyang pinangangasiwaan
ang mga pribadong ahensiya tulad ng manpower agencies. Pinagkunan: news.abs.cbn.com/news/06/08/18/alamin -proteksiyon-dala-ng-batas-para-sa-mgaOFW
Sa ibang dako naman, ang banta ng pandemyang Covid -19 ay nakaaapekto
ng husto sa pamumuhay ng mga tao. Bilang yamang tao, naaatasan ang mga ibang
propesyunal o indibidwal gaya ng mga pulis. doktor, nars at iba pang health workers
na mangunguna sa pagharap ng suliraning dulot ng pandemya. Sila ay tinatawag na
mga “frontliners”. Sadyang mapanganib ang kanilang mga ginagawa dahil maaari rin
silang mahawaan sa sakit, ngunit kailangan nilang magsakrispisyo para sa kapakanan
ng mga tao at ng bansa.
Napakalaki rin ang naging epekto ng ekonomiya ng bansa. Maraming negosyo
ang nagsasara malaki man o maliit at marami ring mga tao ang nawalan ng trabaho,
kabilang dito ang mga drayber ng bus, jeep, taxi at mga motorsiklo. Sa buong Pilipinas,
tanging ang lungsod ng Cebu na tinaguriang “Queen City of the South” ang
nananatili sa Enhanced Community Quarantine dahil sa tumataas na bilang ng mga
nahahawaan kaya iba’t ibang diskarte ang ginawa ng mga tao para mabuhay at
makapaghanap buhay. Karamihan sa mga pinagkikitaan ngayon ay ang online
business kung saan patok na patok para sa mga drayber ang maghatid o tagahatid ng
iba’t ibang produkto. Ngunit hindi maikakaila na mapanganib din ang trabaho ng mga
drayber. Maaaring maaksidente o madisgrasya yung dala nilang produkto kaya
ibayong pag-iingat ng kinakailangan.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
17
Pamprosesong Tanong:
1. Sino ang mga “yamang tao “sa ating lipunan?
2.Bakit sinasabing ang yamang-tao ang nagpapaunlad sa kabuhayan at lipunan?
3. Paano natin bibigyan ng pagpapahalaga ang ating yamang tao sa Asya at
sa ating bansa o lipunan?
4.Ano-anong mga bansa sa Asya ang may mataas na literacy rate? Saang rehiyon sa
Asya matatagpuan ang mga bansang ito?
5. Bakit mataas ang literacy rate sa mga bansang ito?
6. Ano ang migrasyon? Bakit mahalagang salik ng kaunlaran ang migrasyon o
pandarayuhan?
7.Ano ang GDP? Ano ang limang bansa na may mataas na GDP?
8.Kung pagbabatayan ang datos sa taong 2019, magkano ang kabuuang GDP ng
bansang Pilipinas?
9.Ano ang unemployment rate? Ano ang limang bansa na may pinakamataas na
unemployment rate?
10.Paano nakaaapekto sa isang bansa ang mataas na unemployment rate nito?
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
18
Gawain 4: Larawan ko, kilalanin mo!
Panuto: Alamin ang paraan ng pamumuhay noon at ngayon lalong lalo na sa panahon
ng matinding hamon ng pandemyang Covid -19 at sagutin ang mga tanong sa ibaba.
Isulat ang sagot sa sagutang papel
Larawan A.___________ Larawan B._____________ Larawan C._____________ Maliliit na mangingisda lugi sa fishing ban sa Palawan – Pamalakaya”, Abante TNT,https://www.google.com/search?q=mangingisda&rlz= https://www.google.com/search?q=magsasaka&rlz=1C1ASVA_enPH851PH851&sxsrf=ALeKk00IiKfT_tRrDiSeb Qa-
utp1fr5egA:1594792134477&source Unknown(Archive sa Blog),“Kalagayan ng Manggagawang Pilipino, Feb. 1 ,2013https://www.google.com/search?q=manggagawang+pilipino&rlz
https://chindia-alert.org/2020/03/31/coronavirus-philippines-awaits-chinese-expert-team-as-cases-rise-to-morethan-2000/
https://publicnewsupdate.com/forget-football-the-real-heroes-are-the-brave-doctors-and-nurses-of-our-brilliantnhs-fighting- coronavirus/
4._______________________________
https://www.manulife.com.ph/&psig https://thesmartlocal.com/philippines/order-hero/&psig
https://www.grab.com/ph/blog/driver/car/covid19protection/ https://www.shutterstock.com/image-vector/various-propesionals-wearing-protective-medical-mask-1679228602
5.________________________________
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
19
Mga Tanong:
1. Ano-ano ang mga pamamaraan ng hanapbuhay na nakikita ninyo nasa larawan?
2. Paano natin sila bigyan ng pagpapahalaga?
3. Nakakatulong ba ang paraan ng kanilang pamumuhay sa pagpapaunlad sa
kabuhayan at lipunan sa kasalukuyang panahon? Patunayan.
Isaisip
Gawain: Para sa Bata, Para sa Bayan
Panuto: Isulat ang mga salitang Para sa Bata kung ang pangungusap o
parirala at nagsasaad ng opinyon na kaya mong gawin bilang mag-aaral at
bilang produktibong mamamayan sa inyong komunidad.
Isulat naman ang mga salitang Para sa Bayan kung sa palagay mo ang
pangungusap o parirala ay nagsasaad ng mga tungkulin o programa na
maaaring gawin ng ating pamahalaan.
_____________1. Mag-aaral ng mabuti.
____________ 2. Pangalagaan ang kapakanan ng mga OFW.
_____________3. Magpapatupad ng mga batas para maprotektahan ang kalusugan
ng mga mamamayan.
_____________4. Manatili sa bahay ang may edad o gulang na mababa sa
dalawampu (20) at mataas sa 60 taong gulang
_____________5. Pagbibigay ng Special Amelioration Fund
_____________6. Pagkakaroon ng programa upang tulungan ang mga negosyante
malaki man o maliit.
_____________7. Pagtitipid ng kuryente at tubig sa bahay.
_____________8. Maging isang huwaran na ehemplo sa panuntunan ng pagsusuot
ng facemask at panatilihin ang social distancing.
_____________9. Tumutulong sa mga gawaing bahay.
_____________10. Panatilihin ang kalinisan sa kapaligiran.
_____________11. Paggalang sa ibang kasarian
_____________12. Pangalagaan ang kapakanan ng mga kabataan
_____________13. Pagbibigay ng trabaho sa mga nawalan ng trabaho dahil sa
Covid-19
_____________14. Paghihigpit ng mga patakaran para maiwasan ang
pagkakahawa sa sakit
_____________15. Nagpapatupad ng Enhanced Community Quarantine o General
Community Quarantine.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
20
Isagawa
Gawain: Paggawa ng Patalastas
Patok na patok ang online selling sa pahanon ng paglaganap ng
sakit na Covid-19, kaya kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na
magkaroon ng maliit na negosyo, anong negosyo ang pipiliin at bakit?
Panuto: Gumawa ng sariling patalastas o advertisement na maaari
mong ilathala o post sa facebook. Maaari ding ilagay sa isang
long-sized bondpaper ang iyong palatastas kung walang
kakayahang makapagpost.
Rubrik Para sa Paggawa ng Patalastas
Pamantayan Pinakamahusay 10puntos
Mahusay 8puntos Hindi Mahusay 6 puntos
Kailangan pang Linangin 4puntos
Kaalaman at pagkakaunaw a sa paggawa ng patalastas
Higit na nalalaman at nauunawaan ang paggawa ng patalastas
Nalalaman at nauunawaan ang paggawa ng patalastas
Hindi gaanong nalalaman at nauunawaan ang paggawa ng patalastas
Hindi nalalaman at nauunawaan ang paggawa ng patalastas
Kamanghaman gha , kabighabighani at organisado ang pagkakalahad
Sobrang nakakamanghama ngha ,kabighabighani at organisado ang pagkakalahad
Nakakamanghama ngha ,kabigha-bighani at organisado ang pagkakalahad
Hindi gaanong nakakamanghama ngha ,kabighabighani at organisado ang pagkakalahad
Hindi nakakamanghama ngha ,kabighabighani at organisado ang pagkakalahad
Kalidad ng Impormasyon
Higit na maayos at punong-puno ng sapat at mahahalagang impormasyon
Maayos at punong-puno ng impormasyon
Maayos at may sapat na impormasyon
Hindi masyadong maayos at walang masyadong impormasyon
Epektibong pagpresenta
Mapakahusay at napakaepektibo ng presentasyon
Mahusay at epektibong presentasyon
Hindi masyadong epektibo ang presentasyon
Hindi epektibo ang presentasyon
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
21
Tayahin
Panuto: Basahing mabuti ang mga tanong at piliin ang
wastong sagot mulas a hanay ng [agpipilian. Isulat ang titik ng tamang
sagot sa inyong sagutang papel.
1. Ang literacy rate ay bahagdan ng populasyong marunong bumasa at
sumulat. Tatlo sa mga sagot ay kasingkahulugan ng salitang
literacy. Alin dito ang hindi?
a. kaalaman b. kamangmangan c. kamuwangan d. karunungan
Mga Bansa sa Asya LITERACY RATE
Singapore 99.93 %
China 99.78 %
Brunei Darussalam 99.71 %
Indonesia 99.71 %
Sri Lanka 98.78 %
Mongolia 98.63 %
Vietnam 98.41%
2. Batay sa talahanayan ng Literacy Rate, aling bansa sa Timog Asya ang
nakahanay sa mga may pinakamataas na antas ng kamuwangan o literacy? a. Brunei Darussalam b. Mongolia c. Singapore d. Sri Lanka
3. Alin pangungusap ang nagpapahayag ng tuwirang ugnayan ng edukasyon
at kaunlaran?
a. Ang edukasyon ay mahalagang salik sa pag-unlad ng isang indibidwal at ng
kanyang bansa
b. Ang literacy rate ay tinatawag ding antas ng kurunungan
c. Ang Singapore at China ay mga bansang nagtataglay ng matataas na literacy
rate
d. Malaki ang pagpapahalaga ng mga bansang Asyano sa edukasyon ng
kanilang mamamayan
4. Alin sa mga sumusunod na karapatan ang pinangangalagaan sa Atas ng
Pangulo Blg. 442?
a. karapatan ng mga kababaihan c. karapatan ng mga manggagawa
b. karapatan ng mga dayuhan d. karapatan ng matatanda o senior citizens
5. Ang Migrant Workers Act of 1995 ang nagpapatibay sa karapatan ng mga
Pilipino na nagtatrabaho sa ibang bansa. Anong batas ito?
a. Republic Act 8042 c. Republic Act 10361
b. Republic Act 9208 d. Republic Act 10368
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
22
6. Bakit sinasabing ang migrasyon ay naging salik na rin sa pagpapaunlad ng
isang lipunan at estado? Ano ang mga indikasyon nito?
a. Ito ay nagbigay ng pagkakataon na malinang ang kakayahan ng tao
b. Ito ay nagbigay oportunidad para umunlad ang ekonomiya ng bayan
c. Ito ay nagresulta sa pagdami ng bilang ng mga mamamayan
d. Ito ay nagresulta ng pagdami ng iba’t ibang lahi
7. Lumalaki ang bilang ng mga tao sa kalunsuran samantalang hindi naman
lumalaki ang lawak ng lugar. Isang maliwanag na negatibong resulta nito ay
ang patuloy na pagsisikip ng mga lungsod dahil sa pagdagsa ng mga tao sa
sentro. Alin sa mga pahayag ang hindi negatibo?
a. malala ang problema ng trapiko
b. maraming oportunidad at pagkakakitaan sa mga kalunsuran o sentro o siyudad
c. mataaas na kriminalidad
d. sobrang nagsiksikan na ang mga informal settlers
8. Pinagtitibay ng RA 8042 ang mandato ng mga ahensiya ahensiya tulad ng
Department of Foreign Affairs na pangunahing nangangasiwa sa kapakanan ng
mga OFW sa iba't ibang bansa. Kasama rin sa pinagtibay ang iba pang kaugnay
na ahensya. Alin dito ang hindi kabilang?
a. DOJ b. DOLE c. OWWA d. POEA
9. Ang mga sumusunod ay mga indikasyon na nakaaapekto sa kalagayang
panlipunan ng isang bansa ang edad o gulang ng mga mamamayan?
Alin dito ang hindi kabilang?
a. kapag malaking bahagdan ng populasyon ay matatanda, malaki rin ang
pangangailangan sa aspetong medikal at libangan ng mga ito
b. kapag parehong malaki ang bahagdan ng populasyon ng bata at matatanda
ay magiging pantay ang bilang nila sa lipunan
c. kung mas nakararami ang kabataan, mas marami ang mangangailangan ng
edukasyon at kalusugan
d. malaking bahagdan ng populasyon ay umaasa sa nakatatanda ng kanilang
lipunan
10.Dahil sa banta ng Covid -19, hindi pinahintulutan ng pamahalaan na
magkaroon ng face-to-face contact ang mga guro at mga mag-aaral. Kaya
upang matugunan ang pangangailangan na ipagpatuloy ang pag-aaral ng mga
kabataan, ang Kagawaran ng Edukasyon ay nagmumungkahi ng mga paraan
upang mabigyan ng solusyon ang suliraning ito. Alin sa mga sumusunod ang
mga paraang ipapatupad ng DepEd sa pagbubukas ng klase sa Oktubre?
a. Blended Learning c. Online Learning
b. Modular learning d. lahat ng nabanggit
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
23
UN (sex ratio)
Country/Territory Sex ratio (2020) At birth
(M/F)
M per 100 F by Age group (2020)
M per 100 F
Rank (2015-20) 0-14 15-65 65++
Nepal 84.546 1 1.07 102.342 77.770 83.208
China, Hong Kong SAR
84.777 2 1.08 111.152 80.067 87.094
Armenia 88.803 12 1.11 112.941 87.195 64.025
Sri Lanka 92.118 22 1.04 102.322 92.206 73.233
China, Macao SAR 92.545 23 1.05 105.641 90.273 91.991
Myanmar 93.014 24 1.03 101.382 92.742 67.196
Kazakhstan 94.300 35 1.07 106.087 95.351 54.972
Thailand 94.787 40 1.06 105.972 95.850 77.262
Cambodia 95.394 45 1.05 104.285 94.074 64.561
Japan 95.411 46 1.06 105.534 103.250 77.334
11. Kung titingnan ang talahayanan ng UN (sex ratio), Alin sa mga bansa ang
nagtala ng mataas na bilang ng mga mamamayan na may edad o gulang
1565?
a. Cambodia b. Kazakhstan c. Japan d.Thailand
UN (sex ratio)
Country/Territory
Sex ratio (2020) At birth (M/F)
M per 100 F by Age group (2020)
M per 100 F
Rank (2015-20)
0-14 15-65 65++
India 108.176 189 1.10 110.372 108.887 93.402
Singapore 109.834 191 1.07 106.328 113.807 92.890
Bhutan 113.433 193 1.04 103.213 116.672 121.346
Saudi Arabia 137.110 195 1.03 102.984 153.134 113.151
Kuwait 157.866 196 1.05 115.766 172.574 167.889
Maldives 173.534 197 1.07 106.599 203.371 104.874
Bahrain 183.074 198 1.04 104.873 213.730 120.831
Oman 194.094 199 1.05 105.473 244.706 93.087
United Arab Emirates
223.845 200 1.05 104.144 261.763 197.982
Qatar 302.425 201 1.05 105.551 377.381 253.964
12. Batay sa talahanayan, ang mga bansang Qatar, United Arab Emirates, Oman at
Bahrain na pawing mga bansang sakop ng rehiyong Kanlurang Asya ay nagtatala ng
may pinakamataas na sex ratio. Ano ang implikasyon sa mga datos na ito?
a. mas marami ang bilang ng mga babae kay sa mga lalaki b. mas marami ang bilang ng mga lalaki kay sa mga babae c. pantay ang bilang ng mga babae at lalaki d. walang implikasyon ang mga datos
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
24
GDP (billions of $)
Countries 2018 2019 Asia World
China 13,368.070 14,140.160 1 2
Japan 4,971.770 5,154.480 2 3
India 2,718.730 2,935.570 3 5
Korea 1,720.490 1,629.530 4 12
Indonesia 1,022.450 1,111.710 5 16
Saudi Arabia 786.522 779.289 6 18
Taiwan Province of China 589.906 586.104 7 21
Thailand 504.928 529.177 8 23
Islamic Republic of Iran 446.105 458.500 9 26
United Arab Emirates 414.179 405.771 10 31
Israel 370.588 387.717 11 32
Hong Kong SAR 362.721 372.989 12 34
Malaysia 358.579 365.303 13 35
Singapore 364.139 362.818 14 36
Philippines 330.910 356.814 15 38 Pinagkunan:https://www.google.com.statisticstimes.com/economy/asian-countries-by-gdp-
13. Kung titingnan ang talahanayan ng Gross Domestic Product, ano-anong mga bansa
ang bumaba ang GDP sa taong 2019? a. China, Japan, India, Korea, Indonesia b. Iran, Thailand, Malaysia, Indonesia, India c. Korea, Saudi Arabia, Taiwan, United Arab Emirates, Singapore d. Philippines, Singapore, Malaysia, Hongkong, Israel
Unemployment rate in Asia:
Bansa % Bansa % Bansa % Bansa % Bansa % 1.Palestine 26.17 11.Kyrgyzstan 6.33 21.Pakistan 4.45 31.North Korea 2.72 41.Nepal 1.41
2.Armenia 16.99 12.Lebanon 6.23 22.China 4.32 32.Oman 2.67 42.Thailand 0.75
3.Jordan 14.72 13.Maldives 6.14 23.Sri Lanka 4.20 33.UAE 2.35 43.Bahrain 0.71
4.Georgia 14.40 14.Mongolia 6.01 24.Bangladesh 4.19 34.Bhutan 2.34 44.Cambodia 0.68
5.Yemen 12.91 15.Saudi Arabia 5.93 25.South Korea 4.15 35.Japan 2.29 45.Laos 0.63
6.Iraq 12.82 16.Uzbekistan 5.92 26.Singapore 4.11 36.Macao 2.24 46.Qatar 0.09
7.Iran 11.38 17.Azerbaijan 5.51 27.Turkmenistan 3.91 37.Kuwait 2.18
8.Afghanistan 11.12 18India 5.36 28.Israel 3.86 38.Philippines 2.15
9.Tajikistan 11.02 19.Indonesia 4.67 29.Hong Kong 3.63 39.Vietnam 2.01
10.Syria 8.37 20.Kazakhstan 4.59 30.Malaysia 3.32 40.Burma 1.58
14.Kung pagbabatayan ang talahanayan, ang mga bansang Palestine, Armenia,
Jordan, Yemen, Iraq, Iran at Syria ay nagtala ng mataas na bahagdan ng mga taong
walang hanapbuhay. Saang rehiyon matatagpuan ang mga bansang ito?
a. Kanlurang Asya b. Hilagang Asya c. Silangang Asya d. Timog Asya
15. Ilang porsyento ang agwat ng bansang Philippines sa bansang Qatar?
a. 2.05% b. 2.06% c. 2.07% d. 2.08%
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
25
Rubrik sa Paggawa ng Poster Mga Kraytirya Natatangi 10 puntos Mahusay 8puntos Medyo Mahusay
6puntos Hindi Mahusay
4puntos
Kaalaman at pagunanwa sa
konsepto ng paggawa ng poster
Higit na nalalaman at nauunawaan ang konsepto ng paggawa ng poster
Nalalaman at nauunawaang ang
konsepto ng paggawa ng poster
Hindi gaanong nalalaman at
nauunawaan ang kosepto ng
paggawa ng poster
Hindi nalalaman at nauunawan ang paggawa ng poster
Akma o kaangkupan ng mga impormasyon
Akmang –akma at angkop na angkop
ang mga impormasyon
Akma at angkop lang ang mga impormasyon
Hindi masyong akma at angkop ang mga impormasyon
Hindi akma at walang angkop na
impormasyon
Estilo at pamamaraan ng
pagpaplano
Mapakaayos ng estilo at
pamamaraan ng pagpaplano
Maayos ang estilo at pamamaraan ng
pagpaplano
Hindi gaanong maayos ang estilo at pamamaraan ng
pagpaplano
Hindi maayos ang estilo at
pamamaraan ng pagpaplano
Disenyong teknikal at ng
Kabuuang presentasyon
Napakahusay ng disenyong teknikal
at ng kabuuang presentasyon
Mahusay ang disenyong teknikal
at ng kabuuang presentasyon
Hindi gaanong mahusay
disenyong teknikal at ng kabuuang presentasyon
Hindi mahusay ang disenyong teknikal
at ng kabuuang presentasyon
Karagdagang Gawain
Gawain 5 : Ipagmalaki Mo, Pinoy Ako!
Panuto: Gumawa ng isang malikhaing pagguhit o poster na magpapahayag ng iyong damdamin sa awiting PINOY AKO.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
26
Hanapbuhay at Kaunlaran Implikayon ng Edukasyon
TAYAHIN
1. b 2. d 3. a 4. c 5. a 6. b 7. b 8. a 9. b
10. d 11. c 12.b 13. c 14. a 15. b
Migrasyon Urbanisasyon
Gawain 2: Concept Map
Yamang Tao sa Asya
Susi sa Pagwawasto
SUBUKIN 1.d 9. b 2.b 10. d
3.a 11. d 4.b 12. b 5.d 13. d 6.a 14. a 7.d 15. b 8.a
BALIKAN
1.b 6. b
2.d 7.c
3.c 8.a
4.c 9.c
5.a 10.b
TUKLASIN BARYA PIGGY BANK 1.Pagsasaka 2. GDP 5.Per capita GDP 6.average income 7.unemployment rate
TUKLASIN BAYONG 3.Population Growth Rate 4.kabataan 8.Literacy Rate 9.Migrasyon 10.Urbanisasyon
Isaisip Gawain 4: Para sa Bata,
Para sa Bayan 1.Para sa Bata 2.Para sa Bayan 3.Para sa Bayan 4.Para sa Bata 5.Para sa Bayan 6.Para sa Bayan 7.Para sa Bata 8.Para sa Bata 9.Para sa Bata 10.Para sa Bata 11.Para sa Bata 12.Para sa Bayan 13.Para sa Bayan 14.Para sa Bayan 15.Para sa Bayan
Inaasahang Sagot: Sila ang mga tao na may kakayahang maghanapbuhay upang
mapa-unlad ng sarili at ang lugar na kinabibilangan. Sila ang mga taong gumagalaw
para sa lipunan
Inaasahang Sagot: Dahil ang yamang tao sa iba’t ibang aspekto ang gumagalaw
sa lipunan at ang bawat isa sa kanila ay ginagampanan ang kanilang mga tungkulin.
Inaasahang Sagot: Sa pamamagitan ng pagpapaunlad sa kagalingan sa talento at kasanayan
gaya ng nangyayari sa paaralan na inaalam ang gusto at kakayahan at ito ang naging simula para
maging produktibo sa hinaharap ang bawat mamamayan.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
27
.
Inaasahang sagot:
Ang Japan at Singapore ay nangunguna sa talaan ng mga bansang nagtataglay ng mataas
na literacy rate. Matatagpuan ang Japan sa Silangan at sa Timog Silangang Asya ang
Singapore.
Inaasahang sagot: Kung ang isang indibidwal naman ay nakapag-aral nang sapat, malaki
ang kanyang pag-asang umunlad at makaahon sa buhay.
Inaasahang sagot: Ang migrasyon o pandarahuyan ay ang paglipat ng lugar o tirahan. Ito
ay isang mahalagang salik ng kaunlaran sapagkat napakalaking tulong para sa pamahalaan
ang pagpasok ng mga remittances ng mga mandarayuhan na nagtatrabaho sa ibang bansa
Inaasahang sagot: GDP – ang Gross Domestic Product ay ang kabuuang halaga ng produkto
at serbisyong nilikha ng isang bansa sa loob ng isang taon. Ang mga bansa na may
mataas na GDP ay China, Japan, India, Korea at Indonesia
Inaasahang sagot: Ang bansang Pilipinas ay may kabuuang GDP na 356.814 sa taong
2019.
Inaasahang sagot: Ang unemployment rate ay bahagdan ng populasyong walang hanapbuhay o
pinagkakakitaan kumpara sa kabuuang bilang ng tao sa lakas paggawa. Ang mga bansang may
pinakamataas na unemployment rate ay ang Palestine, Armenia, Jordan, Georgia at Yemen.
Inaasahang sagot: Nakaaapekto sa bansa ang mataas na unemployment rate dahil
nangangahulugan ito ng kawalan ng pagkain para sa isang pami lya o pagkabawas sa kakayahang
makabili ng mga pangunahing bilihin. Ang kasalatan sa aspetong kalusugan at edukasyon ay
maaaring mag resulta rin sa malaking bilang ng mga kabataang humihinto sa pag -aaral, mga taong
dinadapuan ng karamdaman, at maging ang paglaganap ng krimen sa lipunan
Inaasahang Sagot: Ang mga pamamaraan ng hanapbuhay na nasa larawan ay ang pagiging mangingisda, magsasaka at manggagawa, pulis, doctor, nars, health workers, drayber
Inaasahang Sagot: Dahil sa pamaraang ito ay nakapagbibigay sa kanila ng ginhawa o nakakatulong upang masagot ang pangangailangan ng pamilya.
Inaasahang Sagot: Kailangan nating igalang ang kanilang paraan sa pamumuhay.
Inaasahang Sagot: A. Mangingisda –Oo, dahil lahat ng tao ay nakadipende sa kanila sa pagkain sa araw-
araw. B. Magsasaka – Oo, dahil silay nagbibigay ng mga sariwang gulay na
kinakailangan natin na masustansyang pagkain. C.Manggagawa –Oo, dahil kung wala ang mga manggagawang ito wala tayong mga
imprastraktura sa kasalukuyan na gumagawa ng mga gusali, daan, tulay at iba pa.
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
28
Mga Aklat
Blando, Rosemarie et al. Asya: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba
Araling Panlipunan Modyul para sa Mag-aaral, pp. 70-84
(Pasig City: Eduresources Publishing, Inc.), 2014.
Mateo, Ph.D., Grace Estela C., et al. Asya: Pag-Usbong ng Kabihasnan
Vibal Publishing House Quezon City, Philippines.2008.
pp.73,76,77,88-89,92-94, 96-97, 100-101, 103-105.
Mga Website
Bautista, Ghen 39, https://brainly.ph/question/184356
https://www.google.com/url?sa=i&url=https://www.123rf.com/photo-
33886493_stock-vector-piggy-bank-cartoon-with-coin.html.&psig
https://www.google.com/url?sa=i&url=https:/epbites.blogspot.com/2011/12/bawal-ang-
plastik-sa-antipolo.html.&psig
https://www.google.com.pt.slideshare.net.annabellesurquia.blogspot.com/201
1/10/yamang-tao-produkto-at-serbisyo_03.html.
https://www.google.com.pt.slideshare.net.jobelledyancavan9yamang-
taopopulasyon-at-mga-indikasyon-sa-pag-unlad.
https://www.google.com.pt.slideshare.net.annabellesurquia.blogspot.com/201
1/10/ya mang-tao-produkto-at-serbisyo_03.html.
https://www.google.com.pt.slideshare.net.jobelledyancavan9yamang-
taopopulasyon-at-mga-indikasyon-sa-pag-unlad.
https://www.google.com.slideshare.net/bhickoy/yamang-tao-sa-asya- 368460117
https://www.google.com/peac.org.ph/up-content/uploads/2019/10/APGR1OQ2
lesson_2.pdf
https://www.google.com.mobile.filipino.china.com/129/20150701/408146/html&psig
https://www.google.com/search?q=magsasaka&rlz=1C1ASVA_enPH851PH851 &sxsrf
=ALeKk00IiKfT_tRrDiSebQa- tp1fr5egA:1594792134477&source
=P1KnVx87qAhVIUd4KHVDqClMQ_AUoAXoECAwQAw&biw=1366&bih=608#imgrc=F4
oER8qP8 QgpSM
Unknown (Archive sa Blog),“Kalagayan ng Manggagawang Pilipino, Feb.1,2013
https://www.google.com/search?q=manggagawang+pilipino&rlz=1C1ASVA_enPH851P
H851&sxsrf=ALeKk00HiuG_PjQs341Gg86_ZCPQHDK7pw:1594791566578&
source=lnms&tb m=isch&sa=X&ved=2ahUKEwid7cPGxc7qAh UFQd4KHd
3cDXMQ_AUoAXoE66&bih=608#imgrc=izrf37pMZpWJPMCA0QAw&biw=13
Sanggunian
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education – Region VII- Division of Cebu Province
Office Address: IPHO BLDG., Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 255-6405
E-mail Address: [email protected],ph
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
1st GENERATION MODULE
S - VERSION 2.0
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV