Beeldig Hof ter Saksen 11 beeldhouwwerk van Piet Van Loocke, Dirk Demeyere en Paul Perneel

3

Beeldig Hof ter Saksen 11

Traditioneel valt de opening van de biënnale Beeldig Hof ter Saksen voor het publiek samen met de Dag van het Park, de laatste zondag van mei. Het is de periode waarin iedereen hoopt op een mooie zomer en droomt van lome middagen in het groen. Het is ook de periode dat meerdere parken en tuinen hun deuren openzetten voor beeldende kunst. Hoewel Beveren niet de eerste gemeente was om met deze combinatie uit te pakken, hebben we op dit vlak inmiddels toch al een zekere traditie opgebouwd. De huidige biënnale is de elfde editie, een cijfer dat - toevallig? - samenvalt met het jaar 2011.

Het is, bij elke nieuwe editie, belangrijk om de oorspronkelijke doelstelling van het initiatief in herinnering te brengen. Beel-dig Hof ter Saksen beoogt in de eerste plaats een vruchtbare basis te creëren voor een actief kunstenbeleid. De beelden-tentoonstelling vormt immers een onmisbare schakel in de dialoog tussen kunstenaars, publiek en overheid. Ze biedt een unieke gelegenheid om zorgvuldig geselecteerde beelden te toetsen aan de reacties van een breed publiek. Het is ver-heugend vast te stellen dat deze reacties vaak heel dynamisch zijn. Zo besloot de Plaatselijke Cultuurraad Vrasene naar aanleiding van de vorige editie van Beeldig Hof ter Saksen om het kunstwerk Stilte van Maen Florin aan te kopen. Dit prachtige werk siert sinds kort de binnenkoer van het plaatselijke Ontmoetingscentrum ‘t Klooster. De buurgemeenten Zwijndrecht en Sint-Niklaas lieten zich dan weer door Beeldig Hof ter Saksen inspireren voor het plaatsen van kunstwer-ken in hun openbaar domein.

Een belangrijke factor in het succes is, uiteraard, de locatie zelf: het prachtige domein Hof ter Saksen dat tegelijk decor en hoofdrolspeler is. Een woord van dank daarom aan de Groendienst van de gemeente Beveren die het park niet alleen uitstekend onderhoudt en in al zijn glorie ter beschikking stelt maar die ook actief meewerkt aan de praktische organisatie

4

van de biënnale. De magistrale wijze waarop de kunstenaars gebruik maken van deze locatie zorgt voor een magisch en onvergetelijk effect.

De deelnemende kunstenaars laten zich immers vaak door het park inspireren om nieuwe werken te presenteren of ande-re invalshoeken uit te proberen. Dit geldt zeker ook voor Paul Perneel, Piet Van Loocke en Dirk Demeyere. Zij stelden voor deze editie niet alleen bestaande kunstwerken ter beschikking maar legden de voorbije dagen nog de laatste hand aan werken die speciaal voor deze tentoonstelling werden gemaakt. Waarvoor onze hartelijke dank.

De werken in deze editie tentoongesteld, zijn allesbehalve eenvoudig te [ver]plaatsen. Ze hebben moeilijke vormen en afmetingen, wegen veel en zijn tegelijk erg kwetsbaar. Daarom speciale dank aan de medewerkers van de Technische Dienst Wegen die het transport en de plaatsing voor hun rekening namen.

Dank ook aan iedereen die meewerkte aan de organisatie van de tentoonstelling zelf of nog zal meewerken aan een van de verschillende randactiviteiten die in de folder worden opgesomd.

Proef de magie tussen kunst en natuur... en geniet van een heerlijke culturele zomer in het groen.

Ernest Smet Schepen van Cultuur

5

Beeldhouwwerk van Piet Van Loocke, Paul Perneel en Dirk Demeyere

Er zijn twee manieren om tot een beeldend werk te komen. Je kan vertrekken van de leegte en elementen opbouwen als een verhaal tot je vindt dat wat verteld diende te worden begrijpbaar wordt voorgesteld. Of je kan vertrekken van de werke-lijkheid, van een bestaand element en al wat overbodig is wegnemen tot alleen de essentie overblijft. Piet Van Loocke, Paul Perneel en Dirk Demeyere zijn kunstenaars die deze laatste werkwijze volgen. Het zijn beeldhouwers in de strikte zin van het woord, ze vertrekken van een bestaand gegeven - een steen of een stuk hout - en hakken, boren, schaven en schuren tot de elementaire materie zelf spreekt.

Toch is het frappant hoe zelfs in deze kleine groep van kunstenaars, die vanuit dezelfde uitgangspunten vertrekken, het werk zo’n verschillende richting kan uitgaan. De werken die deze zomer in Beeldig Hof ter Saksen te bewonderen zijn, vertellen drie verschillende aspecten van de klassieke beeldhouwkunst.

Beeldhouwen is van alle tijden. Prachtige voorbeelden uit een ver verleden zijn ons welbekend. Beelden die in de loop der tijd veel te lijden hebben door vervuiling en verwering. Veel hedendaagse beeldhouwers die het vak van steenkapper be-heersen, beginnen hun carrière met het uitvoeren van restauratieopdrachten ‘om den brode’. Bij het vervangen van oude stenen in monumenten dient men immers ook nu een beroep te doen op de zeldzame vakmensen die dit vak zowel tech-nisch als artistiek onder de knie hebben. Piet Van Loocke werkte zo lange tijd aan de restauratie van romaans beeldhouw-werk. En als iemand die over een grote vakbekwaamheid beschikt zich in zijn verdere ontwikkeling spiegelt aan de voor-beelden uit het verleden, kan dit de artistieke kwaliteit alleen maar ten goede komen. Piet Van Loocke slaagt er in om zijn jarenlange ervaring te vertalen naar een tijdloze minimalistische vormgeving die volledig aansluit bij de hedendaagse visie.

6

Hij bevrijdt elementaire vormen door de overtollige steen er rond weg te halen. Meestal werkt hij in marmer of graniet maar hij schrikt er ook niet voor terug om combinaties met andere materialen, zoals aluminium, te maken. Zijn eenvoudige sculpturen spreken via de vormelijke spanning een abstracte taal waarin de essentiële vragen en menselijke waarden aan bod komen. Titels als Identiteit en Dialoog verwijzen hiernaar. In de vorm zoekt hij naar antwoorden, naar de plaats van de mens, het individu en de groep in de samenleving.

Paul Perneel geniet het privilege om in de steengroeve van Soignies te mogen werken. In deze groeve wordt blauwe hard-steen gewonnen en bewerkt. De site is zo imposant dat verhoudingen in grootte en gewicht onbevattelijk worden voor menselijke maatstaven. Vermoedelijk ligt hier de oorzaak van de monumentaliteit van Paul Perneels werk. De rotsblokken die in Soignies geoogst worden, zijn gigantisch maar niet alle bovengehaalde blokken beantwoorden aan de strenge nor-men die de bouwsector oplegt. Exemplaren met visuele of technische tekortkomingen worden vergruisd tot puin en ge-bruikt als ballast in funderingen van grote infrastructuurwerken. Vaak hebben deze stenen een eigen schoonheid door hun vorm, textuur of kleur. Paul Perneel onderkent de schoonheid van deze ‘gebrekkige’ vormen en schenkt ze een nieuw bestaan. Hun vorm hebben deze rotsblokken te danken aan de primaire bewerkingen die ze ondergingen bij het ontgin-nen: de lijnen die de boren achterlieten en de vlakken van de gigantische zagen. Paul Perneel gunt hen deze rudimentaire textuur. De schoonheid die hij naar boven haalt, zit aan de binnenkant. Het is de binnenzijde die hij vorm geeft tot in de fijnste perfectie. Het contrast tussen de grove, hoekige buitenzijde en de zachte, glooiende binnenkant maakt dit werk precies zo boeiend. De namen van de werken refereren bijna steeds aan huis, thuis, rust… waardoor hij het contrast evo-ceert tussen een harde, ruwe buitenwereld en de zachte geborgenheid van een [t]huis.

Dirk Demeyere werkt, in tegenstelling tot beide andere kunstenaars, niet in steen maar in hout. Op het eerste zicht een

7

zachter en kwetsbaarder materiaal dan steen. Niets is echter minder waar, zo bewijzen de houtblokken en houtsnippers die de reusachtige blokken steen van Paul Perneel dragen en in evenwicht houden. Hout leent zich voor andere vormen dan steen. Dirk Demeyere gebruikt het hout niet om volume in te vullen maar om de ruimte te omkaderen, als een lijnteke-ning die de leegte en de omgeving mee opneemt in het werk. Behalve de lijn die door de vorm getekend wordt, is het hout-oppervlak ook getekend door de bewerkingen van de beeldhouwer. De sporen van het gereedschap dat hij voor de bewer-king gebruikt, zijn niet gemaskeerd en creëren een ritme dat in de vorm wordt doorgetrokken. De ritmische beweging lijkt een echo van de levende boom. De spanning herinnert aan de buigzame kracht van zwaarbeladen takken. Opmerkelijk is dat Dirk Demeyere gebruik maakt van verschillende houtsoorten. Elke houtsoort heeft zijn eigen specifieke eigenschappen die tot uiting komen in de werken.

De drie beeldhouwers kennen hun materie door en door. Zij bemerken kleine nuances in het oppervlak, in de textuur, in kleurverschillen en gebruiken deze elementen om via de vorm hun verhaal te vertellen. De toeschouwer heeft verschillen-de mogelijkheden om hun werk te verkennen: er is de vorm, het lijnenspel, de textuur, de kleurnuances, de relatie met de omgeving… Elk beeld vertelt een veelheid aan verhalen die, naargelang de benadering, op verschillende wijze kunnen worden geïnterpreteerd. Voor het publiek betekent dit een boeiende zoektocht naar ongekende elementen in - op het eer-ste gezicht - zeer vertrouwde materialen. Laat u erdoor verleiden!

Christl Van den Broucke Medewerker Kunsten

8

1. Huis thuis - Paul Perneel 2. Zonder titel - Dirk Demeyere 3. Schuiven - Piet Van Loocke 4. Huis met droom - Paul Perneel 5. Mijn huis in m’n huis in mijn huis -

Paul Perneel 6. Rustbed - Paul Perneel 7. Zonder titel - Dirk Demeyere 8. Zonder titel - Paul Perneel 9. Schuur Ter Doest - Paul Perneel 10. Identiteit - Piet Van Loocke 11. Dialoog - Piet Van Loocke 12. Op elkaar - Piet Van Loocke 13. Zonder titel- Dirk Demeyere 14. Zonder titel - Dirk Demeyere 15. Zonder titel - Paul Perneel

1

2

3 4

5

6 7

8

10 11 12

9

13

14

15

9

Piet Van Loocke

Schuiven - aluminium en wit marmer - 56 x 25 x 30 cm

Identiteit - zwart graniet - 58 x 30 x 30 cm

Dialoog - wit marmer - 68 x 30 x 36 cm

Op elkaar - wit marmer - 56 x 30 x 30 cm

14

Paul Perneel

Huis thuis - blauwe hardsteen - 300 x 350 x 200 cm

Huis met droom - rode marmer - 140 x 95 x 325 cm

Mijn huis in m’n huis in mijn huis - blauwe hardsteen - 80 x 60 x 120 cm

Rustbed - blauwe hardsteen - 130 x 60 x 50 cm

Zonder titel - graniet - 240 x 110 x 80 cm

Schuur Ter Doest - blauwe hardsteen - 65 x 65 x 70 cm

Zonder titel - blauwe hardsteen - 24 kaders van 110 x 110 x 8 cm en 2 kaders van 110 x 110 x 30 cm

22

Dirk Demeyere

Zonder titel - hout [appelaar geïmpregneerd] - 250 x 220 x 200 cm

Zonder titel - hout [treurwilg geïmpregneerd] - 154 x 150 x 70 cm

Zonder titel - hout [populier geïmpregneerd] - 156 x 205 x 170 cm

Zonder titel - hout [populier geïmpregneerd] - 245 x 205 x 220 cm

27

Colofon

De openluchttentoonstelling Beeldig Hof ter Saksen 11 is een organisatie van CC Ter Vesten, de Technische Dienst Wegen en de Groendienst Beveren. Beeldig Hof ter Saksen is van 29 mei tot en met 25 september 2011 gratis te bezoeken in het park Hof ter Sak-sen, Haasdonkbaan 101 in 9120 Beveren. De plechtige opening van de tentoonstelling vond plaats op vrijdag 27 mei om 19 uur door de heer Ernest Smet, schepen van Cultuur. Beeldhouwer Jef Mouton verzorgde de inleiding.

CC Ter Vesten, Hortus ter Saksen vzw, Oxfam Wereldwinkels en de Gidsenvereniging Beveren organiseren diverse randactiviteiten bij Beeldig Hof ter Saksen 11.

Catalogus [tekst en lay-out]: Christl Van den Broucke, medewerker Kunsten CC Ter Vesten

Foto's: Gerry Smet, Grafische Dienst Beveren

Eindredactie: Ben Croon, cultuurfunctionaris-directeur CC Ter Vesten

2011/714/1

Cultuurcentrum Ter Vesten, 2011

Info:

CC Ter Vesten, Gravenplein 2 - 9120 Beveren - www.beveren.be/tervesten - 03 750 10 00 Groendienst Beveren, Haasdonkbaan 101 - 9120 Beveren - 03 775 28 51 Infodienst/toerisme, Grote Markt 2 - 9120 Beveren - www.beveren.be - 03 750 15 80

Verantwoordelijke uitgever: Marc Van de Vijver, burgemeester, Stationsstraat 2 - 9120 Beveren

29 mei - 25 september 2011 Hof ter Saksen, Haasdonkbaan 101 - 9120 Beveren