2015 DÜNYA CBS GÜNÜ

ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA KURUM VE KURULUŞLAR

NELERİ NASIL YAPMALI

Dr. Emin BANK

NETCAD Kurumsal Temsilci

emin.bank@netcad.com.tr

Türkkan Köken

NETCAD Projeler Müdür Yrd.

turkkan.koken@netcad.com.tr

İÇERİK

TUCBS TARİHSEL GELİŞİM

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

NETCAD’İN SAĞLADIĞI ÇÖZÜMLER

HGK

BHİKPK

TKGM Eylem-47

TKGM Eylem-36

INSPIRE TKGM

Eylem-75 CBSGM Kuruluşu

TUCBS TARİHSEL GELİŞİM

1990-1998 2003-2005 2005-2006 2007 2006-2010 2011

> > > > > >

1994-1995 yıllarında BHİKPK vasıtasıyla ortaya konulmak istenen Türkiye

Coğrafi Veri Tabanı oluşturma girişimleri,

1997’de hazırlanan Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Politika ve Strateji

Esasları dokümanı,

1997 yılında BHİKPK bünyesinde Ulusal Sayısal Coğrafi Bilgi Standartları

çalışmaları

TUCBS TARİHSEL GELİŞİM

TUCBS amaçlı yapılan ilk çalışmalar

1992 Yılında Hakan Sarbanoğlu, Emin Bank ve Selman Çobanoğlu

tarafından yayınlanan «Çok Ürüne Yönelik Coğrafi Veritabanlarında

Detay ve Öznitelik Sınıflandırma» makalesi

1995 yılında KTÜ’de yapılan ilk CBS kongresinde Dr. Halil Söğüt ve Mehmet

Tankut tarafından sunulan “Ulusal ve Uluslarası Entegrasyona Uygun

Coğrafi Veri Tabanı Üzerine Öneriler” bildirisi,

TUCBS amaçlı ilk bildiriler

1997-1998 yıllarında 21 kurumdan yaklaşık 30 kişi 5 toplantı ile

çalışmalara katkı sağlamıştır.

HGK

TKGM

Karayolları

İller Bankası

Kültür ve Tabiat

DSİ

Çevre Bakanlığı

DHMİ

TUBİTAK

Milli Emlak

Terminoloji Standardı

Veri Yapısı Standardı

Sınıflandırma Standardı

Duyarlık Standardı

Geometri Standardı

Gösterim Standardı

Veri Kalitesi Standardı

Standart çalışmaları tamamlanmış ve HGK

daki 1:25.000 sayısal coğrafi bilgi üretim

çalışmalarında bu standartlar geliştirilerek

kullanılmıştır.

BHİKPK Bünyesinde Yapılan UCBS Çalışmaları

2003 yılından sonra TUCBS çalışmalarının daha planlı ve koordineli

çalışmalarla geliştiği görülmektedir.

OGM

ÖÇK

DİE

MTA

TEDAŞ

Köy Hizmetleri

KOSGEB

Petrol İşleri

Etibank

DMİ

EGM

E-Dönüşüm Türkiye Projesi Kapsamında Eylem-47

4 Aralık 2003 tarihinde yayımlanan e-Dönüşüm Türkiye Projesi Kısa

Dönem Eylem Planı kapsamında 47 no’lu eylem ile “Türkiye Ulusal

Coğrafi Bilgi Sistemi’nin Oluşturulması İçin Bir Ön Çalışma

Yapılması” kararı alınmıştır.

TKGM önderliğinde çeşitli kurum, kuruluş ve üniversitelerden

oluşan geniş bir katılımcı kitlesiyle çalışmalar gerçekleştirilmiş,

dünyada ve ülkedeki CBS’nin durumu irdelenerek, ihtiyaç ve

beklentiler belirlenmiş ve konuyla ilgili hazırlanan ön çalışma raporu

DPT’ye sunulmuştur.

2005 Uygulama Eylem Planı Kapsamında Eylem-36

36 no’lu eylem ile “TUCBS Oluşturmaya Yönelik Altyapı Hazırlık

Çalışmalarının Yapılması” planlanmıştır.

Veri ve işlem kapsamı, sınıflandırma, metaveri, veri toplama,

depolama, kalite ve paylaşım standartları, iletişim ağ altyapısı ve

kurumsal görev ve sorumlulukların belirlenmesi konularında

çalışmalar yapılmıştır.

Bu çalışma, “Eylem 36 Politika ve Strateji Dokümanı”nın

oluşturulmasıyla sonuçlanmıştır.

INSPIRE PROJESİ TEMEL BİLGİLERİ

INSPIRE

INfrastructure for SPatial InfoRmation in the European Community

Avrupa Birliği Konumsal (Coğrafi) Bilgi Altyapısı

AMAÇ

Avrupa’da herhangi bir kullanıcının gerçek zamanlı olarak güncel

konumsal veriye ulaşmasını sağlamaktır.

INSPIRE’ın Türkiye’de Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS)

projesi çalışmalarına çok önemli referans katkısı olmuştur.

TEMEL UYGULAMA ADIMLARI

Proje’nin yasal (INSPIRE Direktifi) ve teknik altyapı

(INSPIRE Uygulama Esasları) dokümanlarının Avrupa

Parlamentosu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmesi

(17 Ocak 2007)

Projenin Ulusal düzeylere aktarılması (2007-2008)

Projenin gerçekleştirilmesi (2009-2017)

2006-2010 Bilgi Toplumu Stratejisi Belgesi Kapsamında Eylem-75

75 numaralı eylem ile TKGM sorumluluğunda ülke genelinde

mekânsal veri altyapısı kurma, bir diğer deyişle TUCBS Altyapısı

Kurma çalışmaları başlatılmıştır.

Bu çalışma için TÜRKSAT A.Ş görevlendirilmiş, çalışma “CBS

Altyapısı Kurulumu Fizibilite Etüdü Raporu” ile Aralık 2010 tarihinde

tamamlanmıştır.

2011 Yılında CBS Genel Müdürlüğü Kurulmuştur

TUCBS Kavramsal Model Bileşenleri

2011 Yılında CBS Genel Müdürlüğü Kurulmuştur

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

YÖNETMELİK;

UCBS Kurulması ve Yönetilmesi

Coğrafi Veri Tanımlarının Yapılması

Coğrafi Veri Sorumlularının Belirlenmesi

Coğrafi Verilerin Sorumlularca Üretilmesi

Üretilen Verinin Paylaşılması

Coğrafi Veri ile İlgili Kurumsal Koordinasyon

hususlarına ilişkin usul ve esaslardan bahsediyor

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

Önemli Bazı Hususlar;

Kurum ve kuruluşlar, sorumlu oldukları coğrafi verileri kanunen

gizlilik arz edenler hariç olmak üzere Ulusal Coğrafi Veri

Portalından hakların yönetimine uygun olarak paylaşmakla

yükümlüdür.

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

Önemli Bazı Hususlar;

Sorumlu kurumlar, temel veri temaları kapsamında kalan ve bu

Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce üretilmiş olan coğrafi

verileri, coğrafi veri setlerini ve bunlara ait metaverileri üç yıl

içerisinde uyumlaştırmak zorundadırlar

Temel (topografik) veri setleri

Coğrafi referans sistemleri,

Coğrafi grid sistemleri,

Coğrafi yer isimleri,

İdari birim sınırları,

Adres verileri,

Kadastro parselleri

Ulaşım ağları,

Hidrografya,

Koruma altına alınmış alanlar

UCBS YÖNETMELİĞİ NE DİYOR?

Önemli Bazı Hususlar;

Sorumlu kurumlar, tematik veri temaları kapsamında kalan ve bu

Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce üretilmiş olan coğrafi

verileri, coğrafi veri setlerini ve bunlara ait metaverileri dört yıl

içerisinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak uyumlaştırmak

zorundadırlar.

Tematik (çevre) veri setleri

istatistik verileri (nüfus, vb.),

binalar,

toprak,

jeoloji,

arazi kullanımı,

insan sağlığı ve güvenliği,

kamu hizmeti tesisleri (hastane, okul, atık su

tesisleri, vb.),

endüstri tesisleri,

Tematik (çevre) veri setleri

tarım tesisleri,

demografi,

doğal afet bölgeler,

meteorolojik detaylar,

oşinografik detaylar,

habitat bölgeleri,

endemik (species) bitki ve hayvanların yaşadığı

bölgeler)

SONUÇ Olarak…..

Yönetmelik gereği sorumlu olduğunuz verileri 3-4 yıl içinde istenilen

standartlarda sağlamanız gerekiyor.

Standart olarak INSPIRE şemaları esas alınıyor.

Yapılacak iş; büyük oranda elinizdeki CAD, GIS yapısındaki verileri

istenilen standart yapıya taşımak ve OGC servisleri ile yayınlamak

NETCAD, size bu amaca yönelik önemli kolaylık çözümleri sağlıyor.

TUCBS Temalarına

Uygun Sayısallaştırma

Menüleri

Çevre Şehircilik

Bakanlığının

yayınladığı TUCBS

kategorilerinin veri

tabanı ve katman

şablonları

TUCBS tarama

kütüphaneleri

NETCAD 7 GIS - TUCBS

CAD formatındaki sayısal bir

veriyi TUCBS veri modeline nasıl

cevirebilirim?

CBS olarak üretilmiş bir spatial

veri setini, TUCBS mantığında

nasıl kullanabilirim?

KULLANIM SENARYOLARI

Mevcutta MTA’da CBS ortamında

kullanılan 1/25.000 ölçekli jeoloji

verilerinin TUCBS Jeoloji temasına

uygun hale getirilmesi projesi Mayıs

2015 ‘te tamamlanmıştır.

REFERANS – MTA Örneği

TEŞEKKÜRLER

Dr. Emin Bank emin.bank@netcad.com.tr 0312 265 05 10 – 1240

netcad.com.tr bilgi@netcad.com.tr /netcadim

Türkkan Köken Turkkan.koken@netcad.com.tr 0312 265 05 10 – 1229