21 Meteorological Observations and Services - Ibrahim CAMALAN

7/31/2019 21 Meteorological Observations and Services - Ibrahim CAMALAN

1/33

JAA ATPL Eitimi(METEOROLOJ)

Hazrlayan:brahim AMALANMeteoroloji Mhendisi

2012


2/33

Meteorolojik Gzlemler ve Hizmetler Uu Mrettebat iin en temel meteorolojik brifing kendi

kendilerine yapabildikleri brifingtir. Bir baka yntemde Selfbriefing terminallerinden faydalanarak Meteorolojik brifingalmaktr. Eer bunlar mmkn deilse Uzmanlar tarafndanhazrlanm zel tahminlerden yararlanlmaldr.

Self brifing terminallerinden uu ncesi brifing hizmetindenfaydalanabilmek iin bu terminallerde meteoroloji ofisleritarafndan aadaki hizmetlerin salanm olmas gerekir.

Rutin ve seilmi meteorolojik gzlemler METAR SPECI TAF ve Pist ini ve kalk istidlalleri Meydan ihbarlar SIGMET ve AIRMET bilgileri

Aktel ve prognostik kartlar Uydu grntleri ve bulut analizleri Sinoptik kartlar


3/33

Meteorolojik Bilgi ve DkmanlarMeteoroloji ofislerinde kullanma sunulan uu dokmanlar ve

bilgiler aadadr.

a) nemli Hava olaylar Prognostik Kart (SWC)1) Yksek Seviye (FL100 450), (FL250 600), SWH2) Orta Seviye (FL100 250), SWM3)Alak Seviye (SFC FL150), SWL olmak zere e ayrlr.

b) Standart seviyelere ait rzgr ve scaklk tahminlerini ieren

UPPER WIND AND TEMPERATURE kart/kartlarUu Seviyesi Olarak; FL050, FL100, FL180, FL240, FL300, FL390Standart Basn Olarak; 850, 700, 500, 400, 300, 200 hPa kapsar.c) Model TAM (Yurtii ve Yurtd Uular in)

Srekli yaynlanan metin formatl meteorolojik bilgilerd) Meydanlarn TAFlar.e) Meydanlarn METAR rasatlar.f ) Meydanlarn SIGMET bilgileri.


4/33

Meteorolojik MesajlarMETAR( Meteorological Aerodrome Report), her yarm saate veya

saate bir hazrlanan havaclk amal rutin hava raporunun kodismidir.

SPECI rutin rasatlara ilave olarak, havaclk faaliyetlerini etkileyecekmeteorolojik olay ve parametrelerin belirli kriterlere ulamas,amas veya dmesi durumunda METARa ilave ya datamamlayc bilgi olarak ileticileri gelimelerden haberdar etmekamacyla hazrlanp yaynlanan, zel meteoroloji rapordur.

TAF (Terminal Aerodrome Forecast) lgili Meteoroloji Otoritesitarafndan hazrlanp yaynlanan Bir meydana ait meteorolojiktahmindir. FC ile balyorsa Periyodu 12 saaten az genellikle 9saattir ve her saate bir yaynlanr. FT ile balyorsa periyodu 12-24 saat arasda genellikle 18 saattir ve her 6 saatte bir yaynlanr.

Gerekli olursa rutin yayn saatleri dnda dzeltme taflar dayaynlanr.

METAR hazrlayan her meydan iin TAF raporuda hazrlanr.


5/33

Meteorolojik Mesajlar

SIGMET mesajlar, yol boyunca (en route) karlalabilecek, uufaaliyetleri ve uu gvenlii zerinde etkisi olan hava olaylarnn

gzlem ve tahmin bilgilerini ieren uyar mesajlardr.

AIRMET 15.000 feet (FL150) altndaki uu faaliyetlerini desteklemekamacyla Meteoroloji Gzlem Ofisleri tarafndan hazrlanr veyaynlanr. Bu mesajlarda Alak seviye Uular SahaTahminlerinde (GAMET) yer almayan, uu yolunda veya

belirlenen sahalarda vuku bulan ve/veya vuku bulmas beklenenhava olaylarn kapsar. AIRMET mesajlarnda bu hava olaylar ksave z ekilde, basit lisan ile verilir

GAMET Saha Tahminleri, AIRMET tahminlerine destek salamak veFL150 altndaki uularn meteorolojik bilgi ihtiyalarn karlamak

zere hazrlanr ve yaynlanr.


6/33

Meteorolojik MesajlarSIGMET mesajlar, uu faaliyetleri zerinde etkisi olan hava olaylarn

kapsar. Bu mesajlar pilotlarn ve havaclkla ilgili dier personelinbilgisine sunulmak zere hazrlanr ve yaynlanr. SIGMET mesajlar,

Meteoroloji Gzlem Ofislerinin en nemli fonksiyonlarndan birisidir.

SIGMET mesajlar, Meteoroloji Gzlem Ofisleri tarafndan hazrlanr veyaynlanr. SIGMET mesajlar, meteorolojik gzetlemenin yapldblgede (FIR) meydana gelen veya meydana gelmesi beklenen, uugvenliini etkileyebilecek belirli hava olaylarnn zaman ve yerierisindeki oluumunu ve geliimini kapsayacak ekilde, ksa z

olarak basit lisan ile hazrlanp yaynlanan meteorolojik bilgilerdir.

Trkiyede Meteoroloji Gzetleme Ofisi olarak tayin edilen meteorolojiofisleri ;

Ankara FIR iin (LTAA); ESENBOA Meydan Meteoroloji Ofisi, (LTAC)

stanbul FIR iin (LTBB); ATATRK Meydan Meteoroloji Ofisidir. (LTBA)

SIGMET mesajlarnn periyodu 6 saatten fazla olmamaldr. Ancakperiyodun 4 saatten fazla olmamas tercih edilmelidir. lkemizdehazrlanan SIGMET mesajlarnn periyodu 3 saatten fazlaolmayacaktr


7/33

Meteorolojik MesajlarSIGMET mesajlar, aada belirtilen meteorolojik olaylardan biri ya da fazlasnn meydana

gelmesi veya meydana gelmesinin beklenmesi halinde hazrlanr ve yaynlanr.Hazrlanan tm sigmet raporlar gnlk olarak numaralandrlr ve arivlenir.

A) SES ALTI HIZ SEYR SEVYELER N (Subsonic Crusing Levels) :

- ORAJ Thunderstorm OBSC- EMBD- FRQ-SQL TS TSGR- TROPKAL SKLON TC (+ Siklonun Ad biliniyorsa)- TRBLANS Turbulance SEV TURB- BUZLANMA Icing SEV ICE SEV ICE (FZRA)

- DA DALGALARI Mauntain Waves SEV MTW- TOZ FIRTINASI Duststorm HVY DS- KUM FIRTINASI Sandstorm HVY SS- VOLKANK KL Volcanic Ash VA (+Volkann Ad)

B) SES ST HIZ SEYR SEVYELER N(Transonic and Supersonic Cruising Levels) :

1. TRBLANS Turbulance MOD TURB SEV TURB2. CUMULONMBUS BULUTLARI FRQ CB OCNL CB FRQ CB3. DOLU Hail GR4. VOLKANK KL Volcanic Ash VA (+Volkann Ad)


8/33

LTBB SIGMET 5 VALID 151200/151500 LTBA

LTBB ISTANBUL FIR SEV TURB IN CB FCST ISTANBUL AREA FL250 MOV E 10KT INTSF =

1- birinci srada Uu bilgi sahasna veya kontrol sahasna hizmet salayan FIC(Flight Information Centre Uu Bilgi Merkezi), yer alr.2- Sonraki terim Mesaj belirticisi olan SIGMET ksaltmas ve bunu takiben desra numarasdr.3-Ardndan gelen terim SIGMET mesajnn ait olduu ayn gn ve geerlilikperiyodudur. UTC olarak belirtilir ve bu grubun nnde VALID terimi ile gsterilir

4- Sonraki grup SIGMET mesajn hazrlayan Meteoroloji Gzetleme Ofisinin

ICAO indikatrdr ( ) iaretinden sonra ikinci satrda mesaj metni yer alr.5- kinci satr SIGMET mesaj hazrlanan FIR sahasnn indikatr ve ad ilebalar.6- Mesaj metninde, SIGMETin karlmasna neden olan olay ve tarifi vardr

7- Rasat edilen ve devam etmesi beklenen olaylar iin OBS ksaltmas ve UTColarak gzlem zaman, veya olay tahmin ediliyor ise, FCST ksaltmas yer alr.8- ardndan gelen terim Rasat edilen veya tahmin edilen hadisenin/olayn yeri(enlem ve boylam olarak veya uluslararas alanda bilinen, tannan corafi tanmya da yeri) ve seviyesini belirtir.9- Sonraki grupta Hadisenin mevcut veya beklenen hareket yn ve hz (Knotveya KMH olarak). Hakknda bilgi verir.

10- son terimde ise Uygun ksaltmalarla hadisenin iddetindeki deiiklikler yeralr (INTSF:iddetleniyor WKN : Zayflyor NC: Deiiklik Yok eklinde)


9/33

LTAA SIGMET 5 VALID 151200/151500 LTACLTAA ANKARA FIR OBSC TS OBS AT 1130 LTAG MOV NE INTSF =

A I K L A M A S I :Esenboa Meteoroloji Gzlem Ofisi tarafndan, Ankara FIR sahas iinyaynlanan 5 nolu SIGMET mesaj. Mesaj, ayn 15 inci gn 1200UTCden 1500 UTCye kadar geerlidir.Adana/ncirlik havaalan zerinde saat 1130 UTCde mnferit orajrasat edilmitir. Orajn kuvvetlenerek Kuzeydouya hareketibeklenmektedir.

YAZILI EKL---------------------------------------------------------

OKUNU EKL-----------------------------------------------

LTBB SIGMET 2 VALID 171100/171400 LTBALTBB ISTANBUL FIR EMBD TS OBS AT 1030 LTBL

FCST MOV NE INTSF =

ISTANBUL FIR SIGMET TWO VALIDBETWEEN ONE SEVEN ONE ONE ZEROZERO AND ONE SEVEN ONE FOUR

ZERO ZERO ATATRK MET OFFICE.ISTANBUL FIR EMBEDDEDTHUNDERSTORM OBSERVED AT ONEZERO THREE ZERO L FORECASTMOVING NORTHEAST INTENSIFYIN

rnek: Orajla lgili SIGMET Mesaj


10/33

rnek: SIGMET Mesajlar


11/33

Yaynlanan SIGMET Mesajnn ptali

LTBB SIGMET 3 VALID 101345/101500 LTBA

LTBB ISTANBUL FIR CNL SIGMET 2 101200/101500 =


12/33

Sigmet Mesajlar ierisinde kullanlan ksaltmalar


13/33



14/33


AIRMET jl A d b li il l h l l k


15/33

FL150 ALTINDAK SEYR SEVYELERNDE Basit Lisan ekli

a) Yer Rzgrnn Hz; SFC WSPD ABV

b)

Dk Gr Mesafesi; SFC VIS (+Gr Mesafesi) + (Hadise)

c) Alak Bulut; BKN/OVC CLD 0800FT or BLW 1000 ft vb.

d)

Cumulonimbus (Cb) Bulutlar; ISOL CB OCNL CB FRQ CB

e) Towering Cumulus (TCU) Bulutlar ISOL TCU OCNL TCU FRQ TCU

f) Oraj ISOL TS OCNL TS ISOL TSGR OCNL TSGR

g)

Dan grlmesine engel tekil eden hadisevar. (mountain obscuration)

MT OBSC

h)

Trblans; MOD TURB

i) Buzlanma MOD ICE

j) Da Dalgas; MOD MTW

AIRMET mesajlar; Aada belirtilen artlarn veya hava olaylarnn vukubulmas ve/veya vuku bulmasnn beklenmesi halinde her biri iin ayr birAIRMET mesaj hazrlanr ve yaynlanr.


16/33

LTAA AIRMET 5 VALID 151200/151600 LTAC

LTAA ANKARA FIR MOD TURB OBS AT 0845 LTAU FL100 EXP MOV NE 20KT WKN =

1- birinci srada Uu bilgi sahasna veya kontrol sahasna hizmet salayan FIC(Flight Information Centre Uu Bilgi Merkezi), yer alr.2) Sonraki terim Mesaj belirticisi olan AIRMET ksaltmas ve bunu takiben desra numarasdr.3-Ardndan gelen grup AIRMET mesajnn ait olduu ayn gnn ve geerlilikperiyodunu UTC olarak belirtir, ve VALID terimi ile gsterilir

4- Sonraki grup AIRMET mesajn hazrlayan Meteoroloji Gzetleme OfisininICAO indikatrdr ( ) iaretinden sonra ikinci satrda mesaj metni yer alr.

5- kinci satr AIRMET mesaj hazrlanan FIR sahasnn indikatr ve ad ilebalar.6- Mesaj metninde, AIRMET in karlmasna neden olan olay ve tarifi vardr

7- Rasat edilen ve devam etmesi beklenen olaylar iin OBS ksaltmas ve UTColarak gzlem zaman, veya olay tahmin ediliyor ise, FCST ksaltmas yer alr.8- ardndan gelen terim Rasat edilen veya tahmin edilen hadisenin/olayn yeri(enlem ve boylam olarak veya uluslararas alanda bilinen, tannan corafi tanmya da yeri) ve seviyesini belirtir.9- Sonraki grupta Hadisenin mevcut veya beklenen hareket yn ve hz (Knotveya KMH olarak). Hakknda bilgi verir.

10- son terimde ise Uygun ksaltmalarla hadisenin iddetindeki deiiklikler yeralr (INTSF:iddetleniyor WKN : Zayflyor NC: Deiiklik Yok eklinde)


17/33

rnek :Yer Rzgr ile lgili AIRMET Mesaj

LTAA AIRMET 1 VALID 221210/221600 LTACLTAA ANKARA FIR SFC WSPD ABV 35KT OBS AT 1150SINOP SAMSUN ORDU FCST BLW 10KT END OF PERIOD=

A I K L A M A S I :

Esenboa Meteoroloji Gzetleme Ofisi tarafndan,Ankara FIR sahas iin yaynlanan 5 nolu AIRMETmesaj. Mesaj, ayn 22 nci gn 1210 UTCden 1600UTCye kadar geerlidir.

Sinop, Samsun ve Orduda saat 1150 UTCde yerrzgrnn hz 35 Knot ve zerinde rasat edilmitir.Periyodun sonlarna doru rzgr hznn 10 Knotnaltna dmesi tahmin edilmektedir.


18/33

Yaynlanan AIRMET Mesajnnptali

LTBB AIRMET 2 VALID 151650/151800 LTBA

LTBB ISTANBUL FIR CNL AIRMET 1

151512/151800 =


19/33

Uak Gzlemleri ve Raporlar

Uan rotas zerinde karlalan veya uaktakisistemler tarafndan tespit edilen nemli havaolaylar hakknda pilotveya kabin grevlisitarafndan verilen raporlardr.

Bu raporlar aadaki bilgileri ierir

-Rapor zaman

-Rapor edilen olayn konumu, Seviyesi, Younluuve tespit edilmi ise tekerrr says

-Uak tipi


20/33

Uak Gzlemleri ve Raporlar

- AMDAR (Aircraft Meteorological Data Relay )

Uaa; meteorolojik lm amal monte edilen eitli sistemler- ASDAR (Aircraft to Satellite Data Relay )

Uaklardan Uydulara Veri Ak- ACARS (Aircraft Communications Addressing and Reporting System)

Uak Haberleme Adresleme ve Raporlama Sistemi- AIREP/Voice Reports

- PIREP/Pilot Weather Reports

- Special Aircraft Observation: Kuvvetli buzlanma, trblans veyaDa dalgas ile karlaldnda veya TS (dolu ile birlikte veyadolusuz) OBSC,EMBD, FRQ, SQL grldnde, Kuvvetli kum, tozfrtnas veya Volkanik kl veya Volkanik pskrme sonucu olumubulut veya Volkan pskrmesi gibi faaliyete gemi volkanik aktiviteile karlaldnda hazrlanan Seilmi Uak gzlemleri


21/33

AIREP/PIREP


22/33

AIREP/PIREP


23/33

Uak veya Pilot Raporlar

Uan rotas zerindeki nemli hava olaylar hakknda pilotveya kabin grevlisi tarafndan verilen raporlardr.

Bu raporlar aadaki bilgileri ierir-Rapor zaman

-Rapor edilen olayn konumu, Seviyesi, Younluu ve tespitedilmi ise tekerrr says

-Uak tipi


24/33

Havaalannn Uuakapatlmas

Kuvvetli kar ya sebebi ile pist ini vekalka uygun deilse bu durum Metarraporlarnda SNOCLO terimi ile belirtilerek

VOLMET te yaynlanr.


25/33

In-Flight ProceduresENROUTE FLIGHTADVISORY hizmeti veren birimden

Meteorolojik durum ile ilgili bilgi talebi iin aadaki bilgileregerek olacaktr.

Uu seviyesi ve gzergah alanUuun sresiBilgi talebinin yaplaca yaklak konum ve zamanUan ATS ile balant iinde olaca zaman

Uan Havaalanndaki meteorolojik bilgileri temin edebilecei kaynaklar

ise aadadr.

VOLMET yaynlarndan

ATIS Yaynlarndan (Automatic Terminal Information Service)

ATC birimlerinden (Air Traffic Control )

ATSnin Uak hizmetleri biriminden (Air Traffic Services )


26/33

Meteorolojik lm ve Gzlemlerin hassasl

Element Accuracy of measurement or observation*

Mean surface wind Direction: 5

Speed: 1 kt up to 20 kt 5% above 20 kt

Variations from the mean surface wind 1 kt

Visibility 50 m up to 500 m

10% between 500 m and 2000 m 20% above 2000 m up to 10 km

Runway visual range 25 m up to 150 m

50 m between 150 m and 500 m

10% above 500 m up to 2000 m

Cloud amount 1 okta

Cloud height 33 ft up to 33000 ft

100 ft above 3300 ft up to 10000 ft

Air temperature and dew-point temperature 0.2C

Pressure value (QNH, QFE) 0.3 hPa

B li i kl k E i


27/33

Belirgin scaklk Enverziyonu

Yer seviyesinden 1000 ft e kadar herhangibir seviyede scaklk fark 10 C veya daha

byk bir deere ular ise O meydan iinihbar hazrlanmal ve ATIS deyaynlanmaldr. ( Alak seviye wind sheariiin nemli bir gstergedir)


28/33

Meydan hbarlarMeydan ihbarlarnn amac, meydan yetkililerinin gerekli tedbirleri

zamannda alabilmelerini salamak iin havaalanndaki baz hizmetleri

ve park eden uaklar olumsuz ynde etkileyebilecek meteorolojikolaylar hakknda bilgi vermektir.Bu amala, aadaki hava olaylarnn biri ya da daha fazlasnn vuku

bulmas veya vuku bulmasnn beklenmesi halinde meydan ihbaryaplr

-Frtna veya Meydan Otoritesi ile Limiti tespit edilmi Kuvvetli rzgarbeklendiinde (Frtna Ortalama yer rzgar hz >33 kt veya hamlesi>42 kt, Trkiye iin tespit edilmi olan kuvvetli rzgar limiti ise 20 kt)

-Squallar, Dolu veya Oraj

-Kar ya veya Savrulmas (tahmini balama zaman, devam sresi ve

younluu, tahmini kalnlk ve etkisini kaybedecei zaman.)

-Don ve donan ya ( Toprak donmas, Hava donu, Kra)

-Sis ve grn ok fazla dmesine sebep olan dier olaylar (Sis


29/33

Meydan hbarlar


30/33

Wind Shear kazlarOperasyonel gereksinim olarak kalkta ve yaklamada Wind Shear bilgilerinin pilotlar

iin salanmas ok nemlidir. Bu bilgiler gzlem, pilot raporlar ya da tahmin olabilir.

Bunun yannda aadaki kriterlerden biri veya daha fazlas gerekletiinde Potansiyel

bir Alak seviye windshear durumu oluturmaktadr. Bu durumlarda Meydan iin windshear ikaz hazrlanmaldr.

-Ortalama rzgar hz 20 knot ve daha fazla ise

-Ortalama yer rzgar ile 2000 ft garadient rzgar arasnda, (yer-2000 feet arasnda) 40

Knot ve daha fazla fark varsa

-Meydann yaklak 5 mil etrafnda TS/kuvvetli saanak varsa

ATIS iinde Verilen kaz mesajlar iin u formattan biri kullanlr.

-Wind Shear Tahmini (WSF-Forecast)- Meteorolojik koullar 2000 ft altnda yaklama

veya kalk sahasnda Alak seviye Wind Shear e iaret ediyor ise

-Wind Shear Tahmini ve raporu (WSFR) - Son alnan Pilot raporlarnda kalkta veya

yaklama da Wind shear durumu rapor edilmi ise.

-Wind Shear Raporu (WSR)- Son saat ierisinde pilot raporlarnda kalkta veya

yaklamada wind shear rapor edilmi ancak meteorolojik bulgular wind shear tahmini

yapmak iin yetersiz ise.

M t l jik G l Si t l i


31/33

Meteorolojik Gzlem Sistemleri Yer Rzgar:Pratik olarak, yer rzgr dorudan doruya pist zerinde

llemez. Kalk ve ini iin gerekli rzgr lmleri, uan kalk veini esnasnda karlaaca rzgr deerlerini temsil edecek ekildeolmaldr.

Kalk ve ini raporlar iin gerekli yer rzgr lmleri, pistboyunu ve touchdown zonunu temsil etmelidir. Rzgr lmlerithersholddan 300 metre ieride, touchdown zonuna yakn bir yerde, pistorta izgisine 190 ila 220 metre mesafede yaplr. Yer rzgr lmleri,pistten itibaren 10 metrelik ykseklikteki artlar temsil etmelidir. Yerrzgarnn yn lmleri Manyetik kuzey referans alnarak

derecelendirilir. Rasat sresince rzgarn ynnde 60 den ok ve 180 den az bir deiiklik var ise ve rzgarn iddeti en ok 03 Knot ise budurumu ifade etmek iin Deiken Rzgar terimi ve VRB (Variable)ksaltmas kullanlr.

Yer rzgr lmlerinin ortalamas; Havaalan dna gnderilenraporlar iin (METAR-SPECI) 10 dakikalk ortalama deer, Havaalan

iinde kullanlan kalk ve ini raporlar ile hava kontrol birimlerindekiindikatrler iin 2 dakikalk ortalama deer olmaldr. Rzgar iddeti belirlenirken rasattan nceki on dakikalk periyot

ierisinde kayt edilen azami rzgar iddeti, ortalama rzgariddetinden 10 Knot ya da daha fazla olur ise bu hamle olarak(Gusting) adlandrlr

B l t T b Yk klii


32/33

Bulut Taban Ykseklii

Bulut Taban aada ki metodlardan birisi ya

da bir ka kullanlarak tespit edilebilir;-Silyometre (Ceilometers)-Spot k demeti, a ler ve matematiksel

eitlikler kullanlarak. (Searchlight ve

klinometre)-Alidades-A ler-Balon-Sabit trmanma hz olan bir balonun,

yerden brakldktan sonra bulut ierisindegzden kayboluncaya kadar geen sreninllmesi yolu ile

-Pilot raporlar veya rasat tahmini-Meteoroloji RADARI,


33/33

Documents

21 Meteorological Observations and Services - Ibrahim CAMALAN