Mesleki İşitme KayıplarıMesleki İşitme Kayıpları

İŞİTME SİSTEMİ (AUDIOTORY SYSTEM)İŞİTME SİSTEMİ (AUDIOTORY SYSTEM)İŞİTME SİSTEMİ (AUDIOTORY SYSTEM)İŞİTME SİSTEMİ (AUDIOTORY SYSTEM)

Dış Kulak Dış Kulak Yolu

Orta Kulak Kulak Zarı Malleus (Çekiç) İncus (Örs) Stapes (Üzengi) Östaki Borusu

İç Kulak Kochlea Vestibulum Yarım Daire Kanalları

Merkezi İşitme Yolları İşitme Merkezi

Dış Kulak Dış Kulak Yolu

Orta Kulak Kulak Zarı Malleus (Çekiç) İncus (Örs) Stapes (Üzengi) Östaki Borusu

İç Kulak Kochlea Vestibulum Yarım Daire Kanalları

Merkezi İşitme Yolları İşitme Merkezi

11 Koklea hareket enerjisini sinir enerjisine çeviren organdır. Bunu korti organı sağlar ve işleme transdüksiyon denir,Koklea hareket enerjisini sinir enerjisine çeviren organdır. Bunu korti organı sağlar ve işleme transdüksiyon denir,

22 Kokleada skala vestibüli, skala media, skala timpani vardır. Skala vestibuli ve timpani perilenf skala media ise endolenf ile doludur,Kokleada skala vestibüli, skala media, skala timpani vardır. Skala vestibuli ve timpani perilenf skala media ise endolenf ile doludur,

33 Corti organında yer alan iç (tek sıralı) ve dış tüy (3-4 sıralı) hücreler farklı sinirler aracılığıyla (aferent yollar ile) santral kortekse bağlanır,Corti organında yer alan iç (tek sıralı) ve dış tüy (3-4 sıralı) hücreler farklı sinirler aracılığıyla (aferent yollar ile) santral kortekse bağlanır,

44 Ortalama 50.000 kadar Tip-I ve Tip-II şeklinde sinirler iç ve dış tüy hücrelerine gelir,Ortalama 50.000 kadar Tip-I ve Tip-II şeklinde sinirler iç ve dış tüy hücrelerine gelir,

55 Tip-I nöronların yaklaşık %90-95’i iç tüy hücrelerini inerve ederler. Bir iç tüy hücresi yaklaşık 15-20 Tip-I nöron tarafından innerve edilir,Tip-I nöronların yaklaşık %90-95’i iç tüy hücrelerini inerve ederler. Bir iç tüy hücresi yaklaşık 15-20 Tip-I nöron tarafından innerve edilir,

66 Tip-II nöronların %5-10’i dış tüy hücrelerini inerve ederler. Yani bir nöron yaklaşık 10 dış tüy hücresini innerve eder,Tip-II nöronların %5-10’i dış tüy hücrelerini inerve ederler. Yani bir nöron yaklaşık 10 dış tüy hücresini innerve eder,

HAVA YOLU İLETİMİ (Air Conduction)HAVA YOLU İLETİMİ (Air Conduction)HAVA YOLU İLETİMİ (Air Conduction)HAVA YOLU İLETİMİ (Air Conduction)

Ses dalgalarının dış kulaktan başlayıp kulak zarını titreştirmesi ve bu titreşimin orta kulaktan kemikçikler yoluyla iletilerek kokleadaki oval pencerede bitmesine

«Hava Yolu İletimi» denir. (Daha sonra nöroepiteal hücreler uyarılacak ve işitme merkezine gönderilecektir.)

Normal insanlarda; Hava yoluyla iletim, kemik yoluyla iletimimin iki katıdır.

Ses dalgalarının dış kulaktan başlayıp kulak zarını titreştirmesi ve bu titreşimin orta kulaktan kemikçikler yoluyla iletilerek kokleadaki oval pencerede bitmesine

«Hava Yolu İletimi» denir. (Daha sonra nöroepiteal hücreler uyarılacak ve işitme merkezine gönderilecektir.)

Normal insanlarda; Hava yoluyla iletim, kemik yoluyla iletimimin iki katıdır.

KEMİK YOLU İLETİMİ (Bone Conduction)KEMİK YOLU İLETİMİ (Bone Conduction)KEMİK YOLU İLETİMİ (Bone Conduction)KEMİK YOLU İLETİMİ (Bone Conduction)

Ses dalgalarının dış kulak ve orta kulağı atlayarak, koklea çevresindeki kortikal kemik yapılarına iletmiş oldukları ses enerjisinin doğrudan doğruya kokleayı uyarmasıyla olan iletime «Kemik Yolu İletimi» denir.

Açıklama; Kişi kendi sesini burun ve boğaz boşluğunda rezonans yaparak kranium kemiklerine ulaştırıp duyar. Yani insan kendi sesini hem hava hem de kemik yolu ile

işitir. Sesini ses kayıt cihazına kaydederek dinleyen kişinin algıladığı farklılığın nedeni, kaydedilen seste kemik yolu

kompenentinin olmayışıdır.

Ses dalgalarının dış kulak ve orta kulağı atlayarak, koklea çevresindeki kortikal kemik yapılarına iletmiş oldukları ses enerjisinin doğrudan doğruya kokleayı uyarmasıyla olan iletime «Kemik Yolu İletimi» denir.

Açıklama; Kişi kendi sesini burun ve boğaz boşluğunda rezonans yaparak kranium kemiklerine ulaştırıp duyar. Yani insan kendi sesini hem hava hem de kemik yolu ile

işitir. Sesini ses kayıt cihazına kaydederek dinleyen kişinin algıladığı farklılığın nedeni, kaydedilen seste kemik yolu

kompenentinin olmayışıdır.

ODİOMETRİODİOMETRİODİOMETRİODİOMETRİ

Odiometriler, kalibre edilmiş saf ses üreten, konuşma ve çeşitli maskeleme sesleri çıkartan, bir uygulayıcı

tarafından maniple edilen (mikrofonlu, kulaklıklı ve kemik yolu için vibratörlü) cihazlardır.

Tonal Odiometri (Saf Ses Odiometrisi)Saf ton sesler verilerek işitme eşiğini saptamaya

yarayan subjektif bir yöntemdir.

Odiometriler, kalibre edilmiş saf ses üreten, konuşma ve çeşitli maskeleme sesleri çıkartan, bir uygulayıcı

tarafından maniple edilen (mikrofonlu, kulaklıklı ve kemik yolu için vibratörlü) cihazlardır.

Tonal Odiometri (Saf Ses Odiometrisi)Saf ton sesler verilerek işitme eşiğini saptamaya

yarayan subjektif bir yöntemdir.

İŞİTİLEBİLİR FREKANS ARALIĞI«Kullanılan odiometri aygıtlarında hava-kemik yolu eşitleri birbirine çakışacak tarzda kalibre edilmiştir.»

20 250 500 1000 2000 3000 4000 6000 8000 10000 20000

Konuşma Frekansları İlk Kayıp

Odiometrik Testlerde Kullanılan Frekanslar

Odiometrik Testlerde kulağa gönderilen sesin şiddeti 0-110 dB(A) aralığındadır.

ODİOMETRİK SEMBOLLER

SEMBOLLERSOL KULAK

[MAVİ]SAĞ KULAK[KIRMIZI]

HAVA YOLU XX OO

KEMİK YOLU >> <<

PATOLOJİSİNİN YERLEŞTİĞİ YERE GÖRE – 4 PATOLOJİSİNİN YERLEŞTİĞİ YERE GÖRE – 4 PATOLOJİSİNİN YERLEŞTİĞİ YERE GÖRE – 4 PATOLOJİSİNİN YERLEŞTİĞİ YERE GÖRE – 4

1.İletim Tipi İşitme Kaybı2.Sensorinöral Tip İşitme Kaybı3.Mikst Tip İşitme Kaybı4.Fonksiyonel (Nonorganik-Psikojenik) Tip İşitme Kaybı5.Santral (Merkezi) Tip İşitme Kaybı

1.İletim Tipi İşitme Kaybı2.Sensorinöral Tip İşitme Kaybı3.Mikst Tip İşitme Kaybı4.Fonksiyonel (Nonorganik-Psikojenik) Tip İşitme Kaybı5.Santral (Merkezi) Tip İşitme Kaybı

TANIMTANIMTANIMTANIM

İletim Tipi İşitme Kayıplarında sorun; Kulak kepçesi, Dış kulak yolu, Kulak zarları, Orta kulak kemikçikleri, Östaki borusu……………… patolojilerdir.

«Bir başka ifadeyle sorun; dış kulak ve/veya orta kulaktadır.»

İletim Tipi İşitme Kayıplarında sorun; Kulak kepçesi, Dış kulak yolu, Kulak zarları, Orta kulak kemikçikleri, Östaki borusu……………… patolojilerdir.

«Bir başka ifadeyle sorun; dış kulak ve/veya orta kulaktadır.»

TANIMTANIMTANIMTANIM

Odyometrik olarak; normal veya normale yakın kemik yolu eşiklerine rağmen, hava iletim yolunda değişik değişik

derecedederecede kayıplar vardır.

Hava–kemik yolu açıklığı (air-bone gap) arası farklılık hiçbir zaman 70dB70dB’den daha fazla olmaz.

Odyometrik olarak; normal veya normale yakın kemik yolu eşiklerine rağmen, hava iletim yolunda değişik değişik

derecedederecede kayıplar vardır.

Hava–kemik yolu açıklığı (air-bone gap) arası farklılık hiçbir zaman 70dB70dB’den daha fazla olmaz.

Kemik Yolu

Hava Yolu

air-bone gap var <70dB20 dB Altı

Kemik Yolu 4.000 Hz Sonra Ölçülmez

TANIMTANIMTANIMTANIM

Sensorinöral tip işitme kaybında sorun; Koklea İşitme siniri (8. Kafa çifti)

«Bir başka ifadeyle sorun; iç kulak ve/veya iç kulağa ait sinirdedir.»

Sensorinöral tip işitme kaybında sorun; Koklea İşitme siniri (8. Kafa çifti)

«Bir başka ifadeyle sorun; iç kulak ve/veya iç kulağa ait sinirdedir.»

TANIMTANIMTANIMTANIM

Odyometrik olarak; kemik yolu ve hava yolu eşikleri normal sınırların dışında (20 dB’den daha fazla) değişik derecelerde eşlik etmektedir. Hava-kemik yolu aralığı (air-bone gap<10 dB) hemen hemen yoktur-çakışıktır.

İşitme kayıplarında ilk etkilenen frekans ise 4.000Hz’dir.

Hem hava yolu hem de kemik yolu eşiklerinden biri 20 dB’den yüksek ve bu iki eşik ortalaması arasındaki fark 10dB veya altındaysa genel olarak bu işitme kaybına

sensörinöral işitme kaybı denir.

Odyometrik olarak; kemik yolu ve hava yolu eşikleri normal sınırların dışında (20 dB’den daha fazla) değişik derecelerde eşlik etmektedir. Hava-kemik yolu aralığı (air-bone gap<10 dB) hemen hemen yoktur-çakışıktır.

İşitme kayıplarında ilk etkilenen frekans ise 4.000Hz’dir.

Hem hava yolu hem de kemik yolu eşiklerinden biri 20 dB’den yüksek ve bu iki eşik ortalaması arasındaki fark 10dB veya altındaysa genel olarak bu işitme kaybına

sensörinöral işitme kaybı denir.

Kemik Yolu

Hava Yolu

air-bone gap <10dB

Kayıp 20 dB Olmalı

4000 Hz’de Çentik

TANIMTANIMTANIMTANIM

İletim ve sensorinöral patolojilerin aynı kulakta oluşması sonucunda gözlenen işitme kayıplarıdır. İletim ve sensorinöral patolojilerin aynı kulakta

oluşması sonucunda gözlenen işitme kayıplarıdır.

TANIMTANIMTANIMTANIM

Odyometrik olarak; kemik yolu ve hava yolu eşikleri normal sınırların dışında (20 dB’den daha fazla) değişik derecelerde eşlik etmektedir. Hava-kemik yolu aralığı

(air-bone gap) 10 Db’den daha fazladır.

Hem hava yolu hem de kemik yolu eşiklerinden biri 20 dB’den yüksek ve bu iki eşik ortalaması arasındaki fark

10dB üstündeyse bu işitme kaybına mikst tip işitme kaybı denir.

Odyometrik olarak; kemik yolu ve hava yolu eşikleri normal sınırların dışında (20 dB’den daha fazla) değişik derecelerde eşlik etmektedir. Hava-kemik yolu aralığı

(air-bone gap) 10 Db’den daha fazladır.

Hem hava yolu hem de kemik yolu eşiklerinden biri 20 dB’den yüksek ve bu iki eşik ortalaması arasındaki fark

10dB üstündeyse bu işitme kaybına mikst tip işitme kaybı denir.

Kemik Yolu İletimi

Hava Yolu İletimi

air-bone gap >10dB

Kayıp 20 dB Olmalı

SNİK Tarzı Kayıp

İŞİTME KAYBI

PATOLOJİNİN YERLEŞİMİ

HAVA YOLUNDA KAYIP

KEMİK YOLUNDA KAYIP

HAVA-KEMİK YOLU«AIR-BONE GAP»

İTİKDış Kulak

Orta KulakVar Yok <70 dB

SNİK İç Kulak Var Var <10 dB

MİKSTDış Kulak

Orta Kulakİç Kulak

Var Var >10 dB

TANIMTANIMTANIMTANIM

Mesleki işitme kaybı dendiğinde;«Gürültüye Bağlı İşitme Kaybından

(GBİK)» bahsetmekteyiz.

Şiddetli sesler öncelikle korti organındaki dış ve iç tüylü hücreleri hasara uğratır.

Erken evredeki kayıplar öncelikle dış tüylü hücrelerde olur.

Mesleki işitme kaybı dendiğinde;«Gürültüye Bağlı İşitme Kaybından

(GBİK)» bahsetmekteyiz.

Şiddetli sesler öncelikle korti organındaki dış ve iç tüylü hücreleri hasara uğratır.

Erken evredeki kayıplar öncelikle dış tüylü hücrelerde olur.

11 Yüksek ses maruziyeti sonrası 12-24 saat içinde işitme kaybı oluşup geri dönebilir,Yüksek ses maruziyeti sonrası 12-24 saat içinde işitme kaybı oluşup geri dönebilir,

22 Ani gelişen maruziyetlerde işitme kaybının olabilmesi için sesin çok yüksek olması gerekir,Ani gelişen maruziyetlerde işitme kaybının olabilmesi için sesin çok yüksek olması gerekir,

33 Bazı durumlarda yoğun uyarı sesleri, bazılarında da ise tek bir patlama ile işitme kaybı meydana gelebilir,Bazı durumlarda yoğun uyarı sesleri, bazılarında da ise tek bir patlama ile işitme kaybı meydana gelebilir,

44 Çok yüksek gürültüye kısa bir süre maruz kalan kişilerde geçici algı tipi işitme kaybı görülebilir. Bu etkilenme uzun sürer ise işitme kaybı kalıcı olur,Çok yüksek gürültüye kısa bir süre maruz kalan kişilerde geçici algı tipi işitme kaybı görülebilir. Bu etkilenme uzun sürer ise işitme kaybı kalıcı olur,

55 En çok hasar stereosilyalı iç hücreler ve dış sıra hücrelerde meydana gelir. (Bu organ ayrıca vasküler, kimyasal ve metabolik değişikliklere de açıktır.) En çok hasar stereosilyalı iç hücreler ve dış sıra hücrelerde meydana gelir. (Bu organ ayrıca vasküler, kimyasal ve metabolik değişikliklere de açıktır.)

66 Yüksek frekanslı sesler düşük frekanslı seslerden daha zararlıdır. Ani sesler daha zararlıdır. Kulağın kendini korumasına imkan vermezler,Yüksek frekanslı sesler düşük frekanslı seslerden daha zararlıdır. Ani sesler daha zararlıdır. Kulağın kendini korumasına imkan vermezler,

77 Gürültülü ortamlarda çalışanlarda her iki kulaktaki gürültüye bağlı eşik düzeyleri simetriktir,Gürültülü ortamlarda çalışanlarda her iki kulaktaki gürültüye bağlı eşik düzeyleri simetriktir,

88 Gürültünün zararlı etkileri zamanla birikir ve yıllar geçtikçe de artar. Ancak işitme kaybının önemli bir kısmı ilk 5-10 yıl içinde gelişir,Gürültünün zararlı etkileri zamanla birikir ve yıllar geçtikçe de artar. Ancak işitme kaybının önemli bir kısmı ilk 5-10 yıl içinde gelişir,

99 Gürültüye maruziyet sonlandığında işitme kaybı stabilleşir (ilerlemez)Gürültüye maruziyet sonlandığında işitme kaybı stabilleşir (ilerlemez)

1010 GBİK çoğunlukla tinnitusla birliktelik gösterir. Tinnitusun olmaması işitme kaybının gürültü ile ilgili olmadığını düşündürmelidir,GBİK çoğunlukla tinnitusla birliktelik gösterir. Tinnitusun olmaması işitme kaybının gürültü ile ilgili olmadığını düşündürmelidir,

1111 İnsanların %20’si gürültüye karşı aşırı duyarlıdırlar. Kadınlar yüksek frekanslı seslerden erkeklerden daha çok etkilenirler, İnsanların %20’si gürültüye karşı aşırı duyarlıdırlar. Kadınlar yüksek frekanslı seslerden erkeklerden daha çok etkilenirler,

1212 İşitme fonksiyonu 40 yaşından sonra daha çabuk bozulabilir,İşitme fonksiyonu 40 yaşından sonra daha çabuk bozulabilir,

1313 İç kulağın daha önce geçirdiği hastalıklar; kulak iltihabı ve travmalar etkilenimi arttırır,İç kulağın daha önce geçirdiği hastalıklar; kulak iltihabı ve travmalar etkilenimi arttırır,

1414 Daha önce gürültülü bir ortamda bulunmak işitme kaybını hızlandırır,Daha önce gürültülü bir ortamda bulunmak işitme kaybını hızlandırır,

1515 En çok çevredeki gürültüler nedeniyle konuşmaların anlaşılamamasından yakınılır. Sesli harfler sessiz harflerden daha iyi işitilir. En çok çevredeki gürültüler nedeniyle konuşmaların anlaşılamamasından yakınılır. Sesli harfler sessiz harflerden daha iyi işitilir.

TANIMTANIMTANIMTANIM

Tek ve şiddetli bir gürültüye (patlama gibi), kısa süren (akut) bir maruziyet sonucu gelişen, ani ve genellikle

ağrılı işitme kaybına «Akustik Travma» denir.

Akustik travma 120dBA’den daha yüksek şiddet düzeyindeki sese, kısa bir süre içinde maruz kalma

sonucunda meydana gelir.

İç kulak yanında (Korti Organı tahrip olu), kulak zarı (timpanik zar yırtılır) ve orta kulakta da (İletim

Komponenti) hasar oluşabilir. İşitme kaybıyla birlikte vertigoda meydana gelebilir.

Tek ve şiddetli bir gürültüye (patlama gibi), kısa süren (akut) bir maruziyet sonucu gelişen, ani ve genellikle

ağrılı işitme kaybına «Akustik Travma» denir.

Akustik travma 120dBA’den daha yüksek şiddet düzeyindeki sese, kısa bir süre içinde maruz kalma

sonucunda meydana gelir.

İç kulak yanında (Korti Organı tahrip olu), kulak zarı (timpanik zar yırtılır) ve orta kulakta da (İletim

Komponenti) hasar oluşabilir. İşitme kaybıyla birlikte vertigoda meydana gelebilir.

Ezberlenmeli

TANIMTANIMTANIMTANIM

Gürültüye kronik bir şekilde maruz kalma sunucunda oluşan işitme kaybına; «Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı-

GBİK» denir.

Gürültüye bağlı işitme kaybı 90dBA üzerindeki gürültüye uzun süre (kronik) maruz kalma sonucunda

ortaya çıkar.

Gürültüye kronik bir şekilde maruz kalma sunucunda oluşan işitme kaybına; «Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı-

GBİK» denir.

Gürültüye bağlı işitme kaybı 90dBA üzerindeki gürültüye uzun süre (kronik) maruz kalma sonucunda

ortaya çıkar.

11 İşçinin bilgilendirilmesi; hekim veya uygun nitelikli diğer bir kişi tarafından işçi kendisi ile ilgili sonuçlar hakkında bilgilendirilmeli,İşçinin bilgilendirilmesi; hekim veya uygun nitelikli diğer bir kişi tarafından işçi kendisi ile ilgili sonuçlar hakkında bilgilendirilmeli,

22 Gürültü maruziyeti sonlandırılmalı (iş değiştirme, rotasyonla çalıştırma vb.),Gürültü maruziyeti sonlandırılmalı (iş değiştirme, rotasyonla çalıştırma vb.),

33 Yapılan risk değerlendirmesi gözden geçirilmeli,Yapılan risk değerlendirmesi gözden geçirilmeli,

44 Riskleri önlemek veya azaltmak için alınan önlemler gözden geçirilmeli. Çalışanlara gürültünün zararları ile korunma hakkında eğitim verilmeli,Riskleri önlemek veya azaltmak için alınan önlemler gözden geçirilmeli. Çalışanlara gürültünün zararları ile korunma hakkında eğitim verilmeli,

55 Düzenli bir sağlık gözetimi uygulanmalı; Benzer biçimde maruz kalan işçilerin sağlık durumunun gözden geçirilmeli,Düzenli bir sağlık gözetimi uygulanmalı; Benzer biçimde maruz kalan işçilerin sağlık durumunun gözden geçirilmeli,

İşveren Sorumlulukları

66 İş sağlığı uzmanları veya diğer uygun nitelikli kişilerin veya yetkili makamın önerileri dikkate alınmalı,İş sağlığı uzmanları veya diğer uygun nitelikli kişilerin veya yetkili makamın önerileri dikkate alınmalı,

İŞİTME KAYBI TEDAVİ

00 – 25 dB(A)00 – 25 dB(A) NormalNormal

26 – 40 dB(A)26 – 40 dB(A) Herhangi Bir Tedaviye Gerek Yok

41 – 55 dB(A)41 – 55 dB(A) Sadece Özel Durumlarda İşitme Cihazı Kullanılır

56 – 70 dB(A)56 – 70 dB(A)İşitme Cihazı Kullanması Gerekir

71 – 90 dB(A)71 – 90 dB(A)

91 – 120 dB(A)91 – 120 dB(A) İşitme Cihazı Kullanılması GerekirKonuşma ve Dudak Okuma Eğitimleri Gerekir

>120 dB(A)>120 dB(A)