29365229 Le Seminaire Livre XVII L Envers de La Psychanalyse 1969 1970

8/13/2019 29365229 Le Seminaire Livre XVII L Envers de La Psychanalyse 1969 1970

1/247

LENVERS DE LA PSYCHANALYSE

LE SMINAIREDE JACQUES LACAN TEXTE TABLI PAR JACQUES-ALAIN

MILLERDI TI ONS DU SEUIL27, rue Jacob, Pari !Ie

LIVRE XVIIL'ENVERS DE LA PSYCHANALYSE

1969-1970

DITI"NS DU SEUIL, MARS #$$#

Pre%i&re co'()re'ce, *a+e $La *a+i'aio' re*ece cee .e /).iio' .u SeuiTabe .e %ai&re 0 1 E*oraeur .e .ocu%e' 3Le .ae e rou4e' 5 a (i' .e c6aue co'()re'ce

- # -


2/247

*a+e ba'c6e

-2-


3/247

*a+e ba'c6e-8-


4/247

*a+e ba'c6e-9-


5/247

*a+e ba'c6e-:-


6/247

*a+e ba'c6e-;-


7/247

*a+e ba'c6e-7-


8/247

*a+e ba'c6e-


9/247

PRODUCTION DES QUATRE DISCOURS

Le discours comme sans paroles.Les lieux pr-interprtent.Le rapport du savoir la !ouissance.L "esclave vol de son savoir.Le dsir de savoir.

$= Per%ee>-%oi, %e c6er a%i, u'e (oi .e *u, ./i'erro+er cee aia'ce, e'ou e e' .u er%e, ue 4ou %/a**ore>, e 'oa%%e' au?our./6ui, e' %eui4a', *our cerai' ./e're 4ou, .a' u' roii&%e .e %e .)*ace%e'=A4a' .e re*re'.re cee i'erro+aio', ?e 'e *ui %oi' (aire ue .e *r)cier, *oure' re%ercier ui .e .roi, co%%e' ?e ui ici= C/e au ire ./u' *r@, ue a acu).e .roi 4eu bie' (aire 5 *uieur .e %e co&+ue .e aue Eu.e auue eea bie' 4ouu %/a.?oi'.re= Que a acu) .e .roi, e *aricui&re%e' e *u 6aueauori), 'oa%%e' M= e Doe', e' oie' ici, *ar %oi e, ?e *e'e, a4ec 4oreae'i%e', re%erci)e=

Co%%e /a((ic6e 4ou /a *eu-@re a**ri, ?e 'e *arerai ici 'o' cere ue e ieu'e %e oi o((er ou e %ercre.i ue e .eui&%e e e roii&%e %ercre.i .ec6aue %oi, %e ib)ra' *ar 5, au (i' ./aure o((ice a' .oue, e aure%ercre.i= E 'oa%%e', ?ecroi *ou4oir a''o'cer ue e *re%ier .e ce %ercre.i.u %oi, au %oi' *our u'e *ar, c/e-5-.ire u' ur .eu, e .o'c e *re%ier%ercre.i .e .)ce%bre, .e ()4rier, ./a4ri e .e ?ui', c/e 5 !i'ce''e ue ?/irai*orer, 'o' *a %o' )%i'aire co%%e i (u a''o'c) ./u'e (ao' erro')e, %ai ceu/e' co'rae, e *our bie' oui+'er u/i /a+i ./aure c6oe, ?/ai *ri oi' .e'o%%er #uatre impromptus$ auue ?/ai .o'') u' ire 6u%oriiue .o' 4ou*re'.re> co''aia'ce ur e ieu oF i e .)?5 a((ic6)=-$-


10/247

#G= Puiue, co%%e 4ou e 4oe>, i %e *aH .e aier e' u*e' ee i'.icaio',?/e' *ro(ie r& 4ie *our ib)rer ici u' cru*ue ui %/e re) ./u'e ore ./accueiue ?/ai (ai 5 u'e *ero''e, *arce u/5 a r)(eio' i )ai *eu ai%abe 'o' *aue ?e /aie 4ouu e, %ai i e rou4a ai'i .e (ai=U' ?our, u'e *ero''e ui e *eu-@re ici, e a' .oue 'e e i+'aera *a,%/abor.a .a' a rue au %o%e' ue ?e *re'ai *ie. .a' u' ai= Ee arr@a *our ao' *ei 4)o%oeur, e %e .i Est-ce #ue c%est vous$ le docteur Lacan & 'ueoui$ ui .i-?e, et pour#uoi&Est-ce #ue vous reprene( votre sminaire & )aisoui$ *ient+t.Et o,& E 5, a' .oue a4ai-?e *our cea %e raio', ee 4ou.ra

bie' %/e' croire, ?e ui r)*o'.i ous le verre(. A a uie .e uoi ee *ari uro' *ei 4)o%oeur, u/ee a4ai .)croc6) a4ec u'e ee *reee ue ?/e' reai 5a (oi i'er.i e c6ar+) .e re%or.= C/e ce re%or. ue ?/ai 4ouu au?our./6uie*ri%er e' ui *r)e'a' %e ecue, i ee e 5, *our u/ee %e *ar.o''e=A a 4)ri), c/e aur)%e' u'e occaio' .e re%aruer ue ce '/e ?a%ai, e'ueue (ao' ue ce oi, *ar /ec& .e ueu/u' ./aure ue /o' e %o're, au%oi' a**are%%e', ec).)= C/e ou?our *arce ue ce ec& 4ie' co'ci.er a4ecu' ec& 5 4ou= C/e *arce ue %oi, ?/)ai .)?5 ur ce *oi' .a' u' cerai' )a uire*r)e'ai u' ec& .e *r)occu*aio', ue a' .oue ?e %e ui %a'i(e) ai'i./u'e (ao' ue ?/ai rou4)e r& 4ie i'e%*ei4e=Sur ce, e'ro' .a' ce u/i 4a e' @re .e ce ue 'ou a**oro' cee a'')e=

#

La s/c0anal/se l%envers$ ai-?e cru .e4oir i'iuer ce )%i'aire=Ne croe> *a ue ce ire .oi4e uoi ue ce oi 5 /acuai) ui e croirai e' *ae.e %ere u' cerai' 'o%bre .e ieu 5 /e'4er= Je '/e' .o''erai *our *reu4e uececi= Da' u' ee .a) .e #$;;, e 'o%%)%e' .a' u'e .e ce i'ro.ucio' ue?/ai (aie au %o%e' .u recuei .e %e Ecrits e ui e ca'.e', ee ui /i'iueDe nos antcdents$?e carac)rie *a+e ;< ce u/i e' a )) .e %o' .icour, ./u'ere*rie, .i-?e,


11/247

*##K .u *ro?e (reu.ie' 5 /e'4er= C/e .o'c )cri bie' a4a' e )4)'e%e' une reprise par l%envers.Qu/e-ce 5 .ire I %/e arri4), /a'')e .er'i&re, a4ec beaucou* ./i'ia'ce, .e.ii'+uer ce u/i e' e .u .icour, co%%e u'e rucure ')ceaire ui .)*ae .ebeaucou* a *aroe, ou?our *u ou %oi' occaio''ee= Ce ue ?e *r)(&re, ai ?e .i,e %@%e a((ic6) u' ?our, c/e un discours sans paroles.C/e u/5 a 4)ri), a' *aroe, i *eu (or bie' ubier= I ubie .a' cerai'ereaio' (o'.a%e'ae= Cee-ci i)rae%e', 'e auraie' e %ai'e'ir a' ea'+a+e= Par i'ru%e' .u a'+a+e /i'aure' u' cerai' 'o%bre .e reaio'

abe 5 /i')rieur .euee *eu cere /i'crire ueue c6oe ui e bie' *uar+e, 4a bie' *u oi', ue e )'o'ciaio' e((eci4e= Nu beoi' .e cee-ci *ourue 'ore co'.uie, 'o ace )4e'uee%e' /i'cri4e' .u ca.re .e cerai')'o'c) *ri%or.iau= S/i '/e' )ai *a ai'i, u/e' erai-i .e ce ue 'ourerou4o' .a' /e*)rie'ce, e *)ciae%e' a'aiue cee-ci 'e /)4oua' e'ce ?oi' ue *our /a4oir *r)ci)%e' .)i+')e u/e' erai-i .e ce ui e rerou4e*our 'ou ou /a*ec .u ur%oi I e .e rucure 'ou 'e aurio' e .)i+'er aure%e' *our carac)rierce ui e .)+a+eabe .e ce e' (or%e .e ur eue /a'')e .er'i&re ?e %e ui*er%i .e %ere /acce' ./u' e%*oi *aricuier c/e-5-.ire ce ui e *ae .e*ar a reaio' (o'.a%e'ae cee ue ?e .)(i'i ./u' i+'i(ia' 5 u' aure i+'i(ia'=D/oF r)ue /)%er+e'ce .e ceci, ue 'ou a**eo' e u?e .e *ar e i+'i(ia' ui,e' /occaio', (o'cio''e co%%e e re*r)e'a', ce u?e, au*r& ./u' aurei+'i(ia'=Co%%e' iuer cee (or%e (o'.a%e'ae Cee (or%e, i 4ou 4oue> bie', a'*u ae'.re, 'ou ao' cee a'')e /)crire ./u'e (ao' 'ou4ee= Je /a4ai (ai/a'')e .er'i&re .e /e)riori) .u i+'i(ia' S# ceui ./oF *ar 'ore .)(i'iio' .u.icour e ue 'ou ao' /acce'uer e' ce *re%ier *a, 5 u' cerce %aru) .ui+e .u A, c/e-5-.ire e c6a%* .u +ra'. Aure= Mai, i%*i(ia', 'ou co'i.)ro'S# e, .)i+')e *ar e i+'e S2 a baerie .e i+'i(ia'= I /a+i .e ceu ui o'.)?5 5, a'.i u/au *oi' ./ori+i'e oF 'ou 'ou *ao' *our (ier ce u/i e' e.u .icour, .u .icour co'u co%%e au .e )'o'c), S# e ceui ui e 5 4oirco%%e i'er4e'a'= I i'er4ie' ur


12/247

#2= u'e baerie i+'i(ia'e ue 'ou '/a4o' aucu' .roi, ?a%ai, .e e'ir *our.i*er)e, *our 'e (or%a' *a .)?5 e r)eau .e ce ui /a**ee u' a4oir=I e *oe ./abor. .e ce %o%e' oF S# 4ie' re*r)e'er ueue c6oe, *ar o'i'er4e'io' .a' e c6a%* .)(i'i, au *oi' oF 'ou o%%e, co%%e e c6a%* .)?5rucur) ./u' a4oir= E ce ui e o' u**o), upokeimenon c/e e u?e, e' a'u/i re*r)e'e ce rai *)ci(iue, 5 .ii'+uer .e /i'.i4i.u 4i4a'= Ceui-ci e' eaur)%e' e ieu, e *oi' .e %arue, %ai '/e' e *a .e /or.re .e ce ue e u?e(ai e'rer .e *ar e au .u a4oir=

S1 S! "

Sa' .oue e-ce 5, auour .u a4oir e *oi' ./a%bi+u) ur eue 'ou a4o'au?our./6ui 5 bie' acce'uer ce 5 uoi ?/ai ./ore e .)?5 re'.u 4o oreie e'ibe*ar *uieur c6e%i', e'ier, occaio' .e u%i&re, rai .e (a6=L/)4ouerai-?e *our ceu ui e' o' *ri 'oe, *our ceu 5 ui *eu-@re a roee'core .a' a @e %/e arri4) /a'')e .er'i&re ./a**eer savoir 0 a ?ouia'ce .eAure.Dre ./a((aire= C/e u'e (or%uaio' ui, 5 4rai .ire, '/a4ai ?a%ai )) e'core

*ro()r)e= Ee '/e *u 'eu4e, *uiue ?/ai .)?5 *u /a'')e .er'i&re ui .o''er.e4a' 4ou a 4raie%ba'ce u((ia'e, e' e'ir e *ro*o a' oue4er .e*)ciae *roeaio'= C/e 5 u' .e *oi' .e re'.e>-4ou ue ?/a''o'ai *ourcee a'')e=Co%*)o' ./abor. ce ui (u ./abor. 5 .eu *ie. *ui 5 roi, .o''o'-ui o'uari&%e=Ceui-5, ?/ ai i'i) .e*ui ae> o'+e%*, e *)ciae%e' /a'')e .er'i&re,*uiue .e*ui ae> o'+e%* e )%i'aire )ai (ai *our a D%un 1utre l%autre$ /i'iuai-?e= Ce aure, e *ei, a4ec o' l .e 'oori)), c/)ai ce ue 'ou.)i+'o' 5 ce 'i4eau, ui e ./a+&bre, .e rucure i+'i(ia'e, co%%e /ob?e a.A ce 'i4eau .e rucure i+'i(ia'e, 'ou '/a4o' 5 co''aHre ue .e a (ao' .o'a o*&re= Ai'i a4o'-'ou iber) .e 4oir ce ue a (ai, i 'ou )cri4o' e c6oe

5 .o''er 5 ou e &%e u' uar .e our=


13/247

#8= Ce (a%eu uar .e our, ?/e' *are .e*ui ae> o'+e%*, e 5 ./aureoccaio' 'oa%%e' .e*ui a *aruio' .e ce ue ?/ai )cri ou e ire .e 2antavec Sade# *our u/o' ai*u *e'er u/o' 4errai *eu-@re u' ?our ue a 'e ei%ie *a au (ai .u c6)%a .iZ, e u/i a 5 ce uar .e our ./aure raio' uece *ur acci.e' .e re*r)e'aio' i%a+i'aire=

! S1a S

!oi5 u' ee%*e= S/i a**araH (o'.) ue a c6aH'e, a ucceio' .e ere .e cea+&bre, 'e *eu *a @re .)ra'+)e, .e 'ou i4rer 5 cee o*)raio' .e uar .e our'ou obie'.ro' uare rucure, *a *u, .o' a *re%i&re 4ou %o're e'ueue ore e .)*ar=I e r& (acie .e *ro.uire 4ie, ur e *a*ier, e roi ui ree'=Cea '/e ue *our *)ci(ier u' a**arei ui '/a abou%e' rie' ./i%*o), co%%eo' .irai .a' u'e cerai'e *er*eci4e, rie' ./abrai ./aucu'e r)ai)= Bie' auco'raire, c/e ./ore e .)?5 i'cri .a' ce ui (o'cio''e co%%e cee r)ai) .o'?e *arai ou 5 /6eure, cee .u .icour ui e .)?5 au %o'.e e ui e ouie', 5ou e %oi' ceui ue 'ou co''aio'= No' eue%e' c/e .)?5 i'cri, %ai cea(ai *arie .e e arc6e Peu i%*ore, bie' Or, a (or%e .e ere oF 'ou i'cri4o'

cee c6aH'e %boiue, *our *eu u/ee oi .ii'ce # cea u((i *our ueueue c6oe e %a'i(ee .e reaio' co'a'e= Tee e cee (or%ue=Que .i-ee Ee iue u' %o%e'= C/e a uie .e ce ue .)4eo**era ici 'ore.icour, ui 'ou .ira ue e' i co'4ie' .e .o''er 5 ce %o%e'= Ee .i uec/e 5 /i'a' %@%e oF e S# i'er4ie' .a' e c6a%* .)?5 co'iu) .e aurei+'i(ia' e' a' u/i /aricue' .)?5 e're eu co%%e e, u/5 i'er4e'irau*r& ./u' aure, .e &%e, ur+i ceci, , ui e ce ue 'ou a4o' a**e) eu?e co%%e .i4i)= Tou e au e' e 5 re*re'.re cee a'')e, a4ec o' acce'(or=E'(i', 'ou a4o' acce'u) .e ou?our ue, .e ce ra?e, or ueue c6oe .e .)(i'ico%%e u'e *ere= C/e cea ue .)i+'e a ere ui e i co%%e )a' /ob?e a.


14/247

#9= Nou '/a4o' *a ))a' .)i+'er e *oi' ./oF 'ou erao' cee (o'cio'.e /ob?e *er.u= C/e .u .icour .e reu. ur e e' *)ci(iue .e a r)*)iio'c6e> /@re *ara'= E' e((e, ce '/e *oi' .e '/i%*ore ue e((e .e %)%oire aue' bioo+iue, u/i /a+i .a' a r)*)iio'= La r)*)iio' a u' cerai' ra**or a4ecce ui, .e ce a4oir, e a i%ie, e ui /a**ee ?ouia'ceC/e *ouruoi c/e ./u'e aricuaio' o+iue u/i /a+i .a' a (or%ue ue ea4oir e a ?ouia'ce .e /Aure= De /Aure, bie' e'e'.u *our aua' car i'/e 'u Aure ue e (ai ur+ir co%%e c6a%* /i'er4e'io' .u i+'i(ia'=Sa' .oue %e .ire>-4ou ue 5, e' o%%e, 'ou our'o' ou?our e' ro'. e

i+'i(ia', /Aure, e a4oir, e i+'i(ia', /Aure, e a4oir, ec= Mai c/e bie' 5ue e er%e!ouissance 'ou *er%e .e %o'rer e *oi' ./i'erio' .e /a**arei= Ce(aia', a' .oue oro'-'ou .e ce u/i e' e au6e'iue%e' .u a4oir, .e ceui e reco''aiabe co%%e a4oir, *our 'ou ra**orer au i%ie, 5 eur c6a%*co%%e e, ceui ue a *aroe .e reu. oe a((ro'er=De ou ce ue cee-ci aricue r)ue uoi No' e a4oir, %ai a co'(uio'= E6bie', .e a co'(uio' %@%e 'ou a4o' 5 irer r)(eio', *uiu/i /a+i .e i%ie,e .e orir .u &%e= E' orir e' 4eru .e uoi # ./u'e oi( .e e', co%%e ie &%e e' a4ai beoi'= I '/a aucu' beoi', e &%e= Mai 'ou, @re .e(aibee, e ue 'ou 'ou rerou4ero' .a' e cour .e cee a'')e 5 ou eour'a', 'ou a4o' beoi' .e e'= E6 bie', e' 4oi5 u'=Ce '/e *eu-@re *a e 4rai= Mai aui bie', i e cerai' ue 'ou ao' 4oir u/i a beaucou* .e ce n%est peut-3tre pas le vrai$ .o' #/i'ia'ce 'ou u++&re*ro*re%e' a .i%e'io' .e a 4)ri)=Re%aruo' /a%bi+u) %@%e u/a *rie .a' a u*i.i) *c6a'aiue e %oTrieb au ieu ue /o' /a**iue 5 aiir co%%e' /aricue cee ca)+orie= Cee-ci'/e *a a' a'c@re, ?e 4eu .ire e %o '/e *a a' .)?5 e%*oi, e ui re%o'eoi', e ?uu/5 a', %ai ce 5 uoi i er .a' e .icour a'aiue %)rierai bie'ue /o' 'e e *r)ci*ie *a *our e ra.uire ro* 4ie *ar instinct. Mai a*r& ou, ce'/e *a a' raio' ue e *ro.uie' ce +ie%e', e uoiue .e*ui o'+e%*'ou i'iio' ur e carac&re aberra' .e cee ra.ucio', 'ou o%%e *oura' e'.roi ./e' irer *ro(i= No' cere *our co'acrer, e


15/247

#:= urou 5 ce *ro*o, a 'oio' ./i'i'c, %ai *our ra**eer ce ui, .u .icour.e reu., a re'. 6abiabe e *our c6er i%*e%e', ce .icour, .e e (aire6abier aure%e'=Po*uaire%e', /i.)e .e /i'i'c e bie' /i.)e ./u' a4oir ./u' a4oir .o' o''/e *a ca*abe .e .ire ce ue a 4eu .ire, %ai ui e ce'), e 'o' a' ire,a4oir *our r)ua ue a 4ie ubie= Par co're, i 'ou .o''o' u' e' 5 ce uereu. )'o'ce .u *ri'ci*e .u *aiir co%%e ee'ie au (o'cio''e%e' .e a 4ie,./@re ceui oF e %ai'ie' a e'io' a *u bae, '/e-ce *a .)?5 .ire ce ue auie .e o' .icour .)%o're co%%e ui @re i%*o) A a4oir, a *uio' .e %or=

La 'oio' ui e' a )) i%*o)e *ar e .)4eo**e%e' ./u'e e*)rie'ce,

/e*)rie'ce a'aiue, e' a' u/ee e rucure .e .icour= Car '/oubio' *aue ce '/e *a 5 co'i.)rer e co%*ore%e' .e +e' u/o' i'4e'e a *uio' .e%or=La *uio' .e %or, 'ou /a4o' ici= Nou /a4o' 5 oF i e *ae ueue c6oee're 4ou e ce ue ?e .i=

2

J/ai .i ce #ue !e dis, ?e 'e *are *a .e ce ue ?e ui= A uoi bo', *uiu/e' o%%e,a e 4oi +rce 5 4ore aia'ce= Ce '/e *a u/ee *are e' %a (a4eur= Ee *areueue(oi, e e *u ou4e', 5 %a *ace=Quoi u/i e' oi, ce ui ?ui(ie u/ici ?e .ie ueue c6oe, c/e ce ue?/a**eerai /ee'ce .e cee %a'i(eaio' u/o' )), uccei4e, e .i4ereaia'ce ue ?/ai air)e eo' e ieu ./oF ?e *arai=Je e'ai beaucou* 5 e%bra'c6er ueue *ar a re%arue ui4a'e, *arce ueau?our./6ui, oF ?e ui .a' u' 'ou4eau ieu, %/e' e%bai e ?our= Le ieu aou?our eu o' *oi. *our (aire e e .e ce ue ?/ai a**e) cee %a'i(eaio',.o' ?e 'e 4eu *a aier *aer /occaio' .e .ire u/ee a ra**or a4ec e e'coura' .u er%e interprtation= Ce ue ?/ai .i *ar, *our, e .a', 4ore aia'ce,

e, 5 c6acu' .e ce e%* 5 e .)(i'ir co%%e ieu +)o+ra*6iue, ou?our .)?5i'er*r))=Cea aura 5 *re'.re *ace .a' e *ei ua.ri*o.e our'a' .o' ?e co%%e'ceau?our./6ui .e (aire ua+e, e ?/ re4ie'.rai= Mai *our 'e *a


16/247

*#;K 4ou aier co%*&e%e' .a' e 4i.e, ?e 4ou e' i'.iuerai ueue c6oeou .e uie=Si ?/a4ai 5 i'er*r)er ce ue ?e .iai 5 Sai'e-A''e e're #$:8 e #$;8, ?e 4eu .iree' )*i'+er /i'er*r)aio' /i'er*r)aio' e' u' e' co'raire 5 /i'er*r)aio'a'aiue, ui (ai bie' e'ir co%bie' /i'er*r)aio' a'aiue e ee-%@%e 5rebour .u e' co%%u' .u er%e , ?e .irai ue e *u e'ibe, a cor.e ui4ibrai 4rai%e', c/)ai a ri+oa.e=Le *ero''a+e e *u ee%*aire .e cee au.ie'ce, ui )ai %).icae a' .oue #%ai e'(i', i a4ai aui ueue aia' ui '/)aie' *a %).eci' , )ai

ceui ui broc6ai %o' .icour ./u'e ore .e ?e co'i'u .e +a+= C/e ce ue ?e*re'.rai *our e *u carac)riiue .e ce ui (u *e'.a' .i a' /ee'ce .e %a%a'i(eaio'= Preu4e .e *u, e c6oe '/o' co%%e'c) 5 /ai+rir ue .u ?our oF?e co'acrai u' ri%ere 5 /a'ae .u %o ./e*ri=C/e u'e +ra'.e *are'6&e, e ?e 'e *eu o'+e%* aer .a' ce e', %ai i (aubie' ue ? a?oue ce ui (u a carac)riiue .e /i'er*r)aio' .e /e'.roi oF4ou %/a4e> ui) a .er'i&re (oi, /coe 'or%ae u*)rieure=E=N=S= c/e abou%e' %a+'i(iue e' ere i'iiae= a our'e auour .e/)a'= I (au ou?our a4oir *ro(ier .e )ui4oue i)rae, urou ue ce o'e roi *re%i&re ere .u %o e'ei+'er= E6 bie', c/e 5 a rue ./U% ue /o'/e a*eru ue ce ue ?e .iai )ai u' e'ei+'e%e'=A4a', ce '/)ai *a .e oue )4i.e'ce= Ce '/)ai %@%e *a a.%i= Le *ro(eeur,e *)ciae%e' e %).eci', )aie' (or i'uie= Le (ai ue ce '/)ai *a .u ou%).ica aiai u' (or .oue ur e (ai ue ce (O .i+'e .u ire ./e'ei+'e%e',?uu/au ?our oF o' a 4u 4e'ir .e *ei +ar, ceu .e Ca6ier *our /a'ae, ui)aie' (or%) .a' ce coi' oF co%%e ?e /a4ai .i .e*ui bie' o'+e%* a4a',?ue%e' au e%* .e +a+ *ar e((e .e (or%aio' o' 'e ai rie', %ai o'/e'ei+'e a.%irabe%e'= Qu/i aie' i'er*r)) ce ue ?e .iai co%%e a ?e*are au?our./6ui ./u'e, aure i'er*r)aio' ue /i'er*r)aio' a'aiue a bie'u' e'=Nauree%e', o' 'e ai *a ce ui 4a arri4er ici= Je 'e ai *a /i 4ie'.ra .e)u.ia' e' .roi, %ai, 5 a 4)ri), ce erai ca*ia *our


17/247


18/247


19/247

#$= Qu/o' arie u' *ei *eu, ?e 4ou e' *rie, auour .e ce ba(ouia+e= Ce ue/a'ae %o're i ee %o're ueue c6oe ?/i'4oue ici ceu ui o' u' *eu./aure %e ue cee .o' o' *ourrai .ire, co%%e Barr& e .i .u ca.a4re, u/eeba(ouie#$ c/e r& *r)ci)%e' ceci, u/o' 'e ra'+ree rie'= Se (au(ier '/e*a ra'+reer= !oir u'e *ore e'rou4ere, ce '/e *a a (ra'c6ir= Nou auro'/occaio' .e rerou4er ce ue ?e ui e' rai' ./i'ro.uire ce '/e *a icira'+reio', %ai bie' *u irru*io', c6ue .a' e c6a%*, .e ueue c6oe uie .e /or.re .e a ?ouia'ce# u' bo'i=E6 bie', %@%e a, c/e *eu-@re a u/i (au *aer= C/e *our cee raio' ue ?e

4ou ai .i /a'')e .er'i&re ue, .a' Mar, e a ui e 5 e reco''u co%%e(o'cio''a' au 'i4eau ui /aricue# .u .icour a'aiue, *a ./u' aure#co%%e *u-.e-?ouir= !oi5 ce ue Mar .)cou4re co%%e ce ui e *ae4)riabe%e' au 'i4eau .e a *u-4aue=Bie' e'e'.u, ce '/e *a Mar ui a i'4e') a *u-4aue= Seue%e', a4a' ui,*ero''e '/e' a4ai a *ace= C/)ai a %@%e *ace a%bi+uV ui e cee ue ?e4ie' .e .ire, .u ra4ai e' ro*, .u *u-.e-ra4ai= Qu/e-ce ue a *ae .i-i#i'o', ?ue%e', .e a ?ouia'ce, .o' i (au bie' u/ee aie ueue *ar=Ce u/i a .e rouba', c/e ue, i o' a *ae, o' /a, e *ui, 5 *arir .u %o%e'oF o' /a, i e r& ur+e' .e a +a*ier= Si o' 'e a +a*ie *a, cea a oue ore.e co')ue'ce=Laio' *our /i'a' a c6oe e' u*e'=

9

Que ui-?e e' rai' .e (aire Je co%%e'ce 5 4ou (aire a.%ere, i%*e%e' 5/a4oir iu), ue ce a**arei 5 uare *ae, a4ec uare *oiio', *eu er4ir 5.)(i'ir uare .icour ra.icau=I '/e *a .e 6aar. ue ce oi cee (or%e ue ?e 4ou ai .o'')e co%%e *re%i&re=Rie' 'e .i ue ?e '/aurai *u *arir .e oue aure, .e a eco'.e *ar ee%*e= Maii e u' (ai, .)er%i') *ar .e raio' 6ioriue, ue cee *re%i&re (or%e, ceeui /)'o'ce 5 *arir .e ce i+'i(ia' ui re*r)e'e u' u?e au*r& ./u' aure

i+'i(ia', a u'e i%*ora'ce oue *aricui&re, *our aua' ue, .a' ce ue 'ouao'


20/247

*2GK )'o'cer cee a'')e, ee /)*i'+era, e're e uare, co%%e )a' /ari-cuaio' .u .icour .u %aHre=Le .icour .u %aHre, ?e *e'e u/i e i'uie .e 4ou ra**orer o' i%*ora'ce6ioriue, *uiue 4ou @e ou .e %@%e, .a' /e'e%be, recru) ur ce a%iu/o' a**ee u'i4eriaire, e ue, .e ce (ai, 4ou '/@e *a a' a4oir ue a*6ioo*6ie 'e *are ue .e a= A4a' %@%e u/ee 'e *are ue .e a, c/e-5-.ireu/ee /a**ee *ar o' 'o% # c/e au %oi' aia' c6e> e+e, e ou*)ciae%e' iur) *ar ui #$ i )ai .)?5 %a'i(ee ue c/)ai au 'i4eau .u.icour .u %aHre u/)ai a**aru ueue c6oe ui 'ou co'cer'e ua' au

.icour, uee ue oi o' a%bi+u), e ui /a**ee a *6ioo*6ie=Je 'e ai *a ?uu/oF ?e *ourrai *orer ce ue ?/ai au?our./6ui 5 4ou *oi'er, car i'e (au *a raH'er i 'ou 4ouo' (aire e our .e uare .icour e' ueio'=Co%%e' /a**ee' e aure Je 4ou e .irai ou .e uie, *ouruoi *a 'eerai-ce ue *our 4ou a)c6er=Ceui-5, e eco'. au abeau, c/e e .icour .e /6)riue= Cea 'e e 4oi *aou .e uie, %ai ?e 4ou /e*iuerai=E *ui e .eu aure= I e' a u' ui e e .icour .e /a'ae= L/aure# 'o',.)ci.)%e', ?e 'e 4ou .irai *a ce ue c/e= A @re .i co%%e a au?our./6ui, cea*r@erai 5 ro* .e %ae'e'.u= !ou 4erre> # c/e u' .icour ou 5 (ai./acuai)=Re*re'o' .o'c e *re%ier= I (au ue ?/aoie ce u/i e' e .e a .)i+'aio' .e/a**arei a+)briue *r)e', co%%e .o''a' a rucure .u .icour .u %aHre=S#, c/e, .io' *our aer 4ie, e i+'i(ia', a (o'cio' .e i+'i(ia' ur uoi/a**uie /ee'ce .u %aHre= D/u' aure c), 4ou 4ou ou4e'e> *eu-@re .e ceur uoi ?/ai %i /acce' /a'')e .er'i&re 5 *uieur re*rie e c6a%* *ro*re .e/eca4e, c/e e a4oir, S2% A ire e )%oi+'a+e ue 'ou a4o' .e a 4ie a'iue,e' ou ca .u .icour ui e e'ai ur cee 4ie # ie> 5-.eu a oliti#ue./Arioe#$ ce ue ?/a4a'ce .e /eca4e co%%e carac)ri) *ar @re ceui ui e eu**or .u a4oir 'e (ai aucu' .oue=Da' /&re a'iue, i '/e *a i%*e%e', co%%e 'ore %o.er'e eca4e, u'ecae, i e u'e (o'cio' i'crie .a' a (a%ie= L/eca4e .o' *are Arioe eou aua' .a' a (a%ie ue .a' /Ea, e *u


21/247

2#= e'core .a' /u'e ue .a' /aure= I /e *arce u/i e ceui ui a u' a4oir-(aire= A4a' .e a4oir i e a4oir e ai, i /o' *eu (o'.er u' u?e ur a*er*eci4e ./u' a4oir oae%e' ra'*are' e' ui-%@%e, i e i%*ora' .ea4oir )*o'+er e re+ire .e ce ui, ./ori+i'e, e a4oir-(aire="r u/e-ce ui e *ae ou 'o eu, e ui .o''e o' e', u' *re%ier e' #4ou e' aure> ./aure# 5 a *6ioo*6ie Nou e' a4o' 6eureue%e' e race+rce 5 Pao', e i e r& ee'ie .e /e' ou4e'ir *our %ere 5 a *ace ce .o'i /a+i, e a*r& ou, i ueue c6oe a u' e' .a' ce ui 'ou ra4aie, ce 'e*eu @re ue .e %ere e c6oe 5 eur *ace= Qu/e-ce ue a *6ioo*6ie .)i+'e

.a' oue o' )4ouio' C/e ceci# e 4o, e ra*, a ouracio' 5 /eca4a+e,

.e o' a4oir, *ar /o*)raio' .u %aHre=I u((i *our /e' a*erce4oir ./a4oir u' *ei *eu .e *raiue .e .iao+ue .ePao', e Dieu ai i, .e*ui ei>e a', ?e (ai e((or *our ue ceu ui %/)coue' a*re''e', cee *raiue=Co%%e'o' *ar .ii'+uer ce ue ?/a**eerai e' cee occaio' e .eu (ace .ua4oir, a (ace aricu)e e ce a4oir-(aire i *are' .u a4oir a'i%a, %ai ui '/e*a abou%e' .)*our4u c6e> /eca4e .e ce a**arei ui e' (ai u' r)eaua'+a+ier, .e *u aricu)= I /a+i .e /a*erce4oir ue cea, a eco'.e couc6e,/a**arei aricu), *eu e ra'%ere, ce ui 4eu .ire e ra'%ere .e a *oc6e .e/eca4e 5 cee .u %aHre# i a' e u5 cee )*oue, o' eO .e *oc6e=C/e 5 ou /e((or .e .)+a+e%e' .e ce ui /a**ee l%pistm. C/e u' .re .e%o, ?e 'e ai i 4ou a4e> ?a%ai bie' r)()c6i se mettre en *onne position$c/e e' o%%e e %@%e %o ue verste0en. I /a+i .e rou4er a *oiio' ui*er%ee ue e a4oir .e4ie''e a4oir .e %aHre= La (o'cio' .e l%pistm e' a'ue *)ci(i)e co%%e a4oir ra'%iibe, re*ore>-4ou au .iao+ue .e Pao',e, ou e'i&re, e%*ru')e ou?our au ec6'iue aria'ae, c/e-5-.ire er4e=Ce .o' i /a+i, c/e ./e' eraire /ee'ce *our ue ce a4oir .e4ie''e a4oir .e%aHre=E *ui, cea e re.oube 'auree%e' ./u' *ei c6oc e' reour, ui e ou 5 (ai ceu/o' a**ee u' a*u, u' reour .u re(ou)= Mai, .i u' e ou u' e, ar Marou u' aure=Re*ore>-4ou au)non$ au %o%e' oF i /a+i .e a raci'e .e 2 e .e


22/247

22= o' i'co%%e'urabe= I e' a u' ui .i# Mai 4oo', /eca4e, %ai u/i4ie''e, e c6er *ei, %ai 4ou 4oe>, i ai= "' ui *oe .e ueio', .eueio' .e %aHre bie' Or, e /eca4e r)*o'. 'auree%e' au ueio' ce uee ueio' .)?5 .ice' co%%e r)*o'e= "' rou4e 5 u'e (or%e .e .)riio'= C/eu' %o.e .e ba(ouer e *ero''a+e ui e 5 reour') ur e *o@e= "' %o're ue e)rieu, a 4i)e, e .e (aire 4oir ue /eca4e ai, %ai 5 'e /a4ouer ue .a' cebiai .e .)riio', ce u/o' cac6e, c/e u/i 'e /a+i ue .e ra4ir 5 /eca4e a(o'cio' au 'i4eau .u a4oir=Pour .o''er o' e' 5 ce ue ?e 4ie' ./)'o'cer, i (au.rai 4oir, e ce era 'ore *a

.e a *roc6ai'e (oi, co%%e' /aricue a *oiio' .e /eca4e au re+ar. .e a?ouia'ce= C/e ce ue ?/ai .)?5 a%orc) .e .ire /a'')e .er'i&re, ou a (or%e ./u'0int *ioreue= Ce ui e .i or.i'aire%e', c/e ue a ?ouia'ce, c/e e*ri4i&+e .u %aHre= Ce ui e i')rea' au co'raire, c6acu' e ai, c/e ce ui,5-.e.a', e .)%e'=Bre(, c/e .u au .u %aHre u/i /a+i e' /occaio'= Co%%e i'ro.ucio'au?our./6ui, ?e 4ouai eue%e' 4ou .ire 5 ue *oi' *ro(o'.)%e' 'ou i')reece au, .o' i 4au .e +ar.er /)'o'ciaio' *our u' *roc6ai' *a= I 'ou i')reeua'. ce ui e .)4oie, e .u %@%e cou* e r).ui 5 u' coi' .u *aa+e, c/e a(o'cio' .e a *6ioo*6ie= !u /e*ace, *u cour cee a'')e ue ./aure, ue ?e%e ui .o''), a' .oue 'e *ui-?e e .)4eo**er= C/e a' i%*ora'ce, ueueu/u' re*re''e ce 6&%e, e e' (ae ce u/i 4ou.ra= La *6ioo*6ie .a' a(o'cio' 6ioriue e cee eracio', cee ra6io', ?e .irai *reue, .u a4oir .e/eca4e, *our e' obe'ir a ra'%uaio' co%%e a4oir .e %aHre=E-ce 5 .ire ue ce ue 'ou 4oo' ur+ir co%%e cie'ce *our 'ou .o%i'er oie (rui .e /o*)raio' L5 e'core, oi' u/i (aie e *r)ci*ier, 'ou co'ao' auco'raire u/i '/e' e rie'= Cee a+ee, cee pistm (aie 5 ou e recour 5oue e .ic6oo%ie, '/a aboui u/5 u' a4oir u/o' *eu .)i+'er .u er%e uier4ai 5 Arioe ui-%@%e 5 carac)rier e a4oir .u %aHre# u' a4oir 6)oriue=No' *a au e' (aibe ue 'ou .o''o' 5 ce %o, %ai au e' acce'u) ue e %ot0+ria a .a' Arioe= aue i'+ui&re= J/ re4ie', car c/e *our %o' .icour e*oi' 4i(, u' *oi'-*i4o# ce '/e ue .u ?our oF, ./u' %ou4e%e' .e re'o'ciaio'5 ce a4oir, i ?e *ui .ire, %a acui,


23/247

28= ueu/u', .u ra**or ric .e S1 S a erai *our a *re%i&re (oi co%%e eea (o'cio' .u u?e, ?/ai 'o%%) Decare # Decare e ue ?e croi *ou4oir/aricuer, 'o' a' accor. a4ec au %oi' u'e *ar i%*ora'e .e ceu ui /e' o'occu*)# c/e .e ce ?our ue a cie'ce e ')e=I co'4ie' .e .ii'+uer e e%* oF ur+i e 4ira+e .e cee e'ai4e .e *aaio'.u a4oir .e /eca4e au %aHre, e ceui .e o' re.)*ar, ue 'e %oi4e u/u'ecerai'e (ao' .e *oer .a' a rucure oue (o'cio' *oibe .e /)'o'c) e' a'ue eue /aricuaio' .u i+'i(ia' a u**ore= !oi5 u' *ei ee%*e .)?5 *eru.e )cair ue e *e .e ra4ai ue ?e 4ou *ro*oe cee a'')e *eu 4ou a**orer=

Ne croe> *a ue cea /arr@e 5=Ce ue ?/ai a4a'c) ici, 5 *arir .u %o%e' oF o' e %o're, *r)e'e au %oi' cecarac&re .e .eie%e' ./u'e )4i.e'ce ui *eu 'ier ue a *6ioo*6ie ai?a%ai )) aure c6oe u/u'e e're*rie (aci'aoire au b)')(ice .u %aHre A /aureer%e, 'ou a4o' e .icour .e e+e, e o' )'or%i) .ie .u a4oir abou= Que*eu bie' 4ouoir .ire e a4oir abou, i 'ou *aro' .e a .)(i'iio' ue ?e %e ui*er%i .e ra**eer co%%e *ri'ci*iee *our ce ui e .e 'ore .)%arc6e co'cer'a'e a4oir C/e *eu-@re .e 5 ue 'ou *ariro' a *roc6ai'e (oi= Ce era au %oi' u' .e 'o.)*ar, car i e' a u' aure, ui '/e *a %oi'.re, e ui e ou *)ciae%e'aubre 5 caue .e )'or%i) 4)riabe%e' accaba'e u/o' e'e'. .e*c6a'ae co'cer'a' e .)ir .e a4oir=S/i a ueue c6oe ue a *c6a'ae .e4rai 'ou (orcer .e %ai'e'ir%or.icu, c/e ue e .)ir .e a4oir '/a aucu' ra**or a4ec e a4oir # 5 %oi',bie' Or, ue 'ou 'ou *aio' .u %o ubriue .e a ra'+reio'= Dii'cio'ra.icae, ui a e .er'i&re co')ue'ce .u *oi' .e 4ue .e a *).a+o+ie# e .)ir.e a4oir '/e *a ce ui co'.ui au a4oir= Ce ui co'.ui au a4oir, c/e# o' %e*er%era .e e %oi4er 5 *u ou %oi' o'+ .)ai# e .icour .e /6)riue=I a e' e((e u'e ueio' 5 e *oer= Le %aHre ui o*&re cee o*)raio' .e.)*ace%e', .e 4ira+e ba'caire, .u a4oir .e /eca4e, e-ce u/i a e'4ie .e a4oir E-ce u/i a e .)ir .e a4oir U' 4rai %aHre, 'ou /a4o' 4u e' +)')ra ?uu/5u'e )*oue r)ce'e, e cea e 4oi .e


24/247

29= %oi' e' %oi', u' 4rai %aHre 'e .)ire rie' a4oir .u ou# i .)ire ue a%arc6e= E *ouruoi 4ou.rai-i a4oir I a .e c6oe *u a%ua'e ue a=Co%%e' e *6ioo*6e e-i arri4) 5 i'*irer au %aHre e .)ir .e a4oir C/e 5-.eu ue ?e 4ou aie= C/e u'e *eie *ro4ocaio'= S/i e' a ui e rou4e'./ici a *roc6ai'e (oi, i %e e .iro'=

2; N"!EMBRE #$;$=

COMPLMENT

Sance suivante5 Co'eaio'=

Le *ero''e ui %/ai%e' 5 .e ire .i4er %/o' a4eri ue a co'eaio'+ueai=Ee 'e e re'.e' *a ae> co%*e ue a co'eaio', c/e %oi aui ui a+uee= E ce, *our u' ob?e ui %/i')ree )%i'e%%e'#*our ce u/ee co'(ir%eou i'(ir%e .e ce 'i4eau oF ?e iue a rucure ./u' .icour=Je 4ie' .e .ire ?e=C/e )4i.e%%e' *arce ue e .icour .o' i /a+i, ?e e re+ar.e ./aieur= Je ere+ar.e ./u' e'.roi oF %e iue u' aure .icour, .o' ?e ui /e((e= De ore

u/e' /occaio', c/e a %@%e c6oe .e .ire me iue, ouse iue ce .icour=Au 'i4eau .e ce .icour, ce '/e *a .e *ou4oir *ouer %a c6a'o''ee, (aire u'bo' cour, co%%e o' .i, ui e ou= Ce '/e *a rie' bie' Or, e o' 'e *eu %e.ire ue, ?uu/5 *r)e', ce '/e *a u/o' *uie *re'.re .e 'oe ui a %a'u) 5*ero''e=


25/247

2:= A a 4)ri), ?e '/ai *a 5 %e *ai'.re ./a4oir ?a%ai )) .)ra'+)=Mai ?e 'e croi *a ue co'eer, c/e .)ra'+er u' cour= I erai %a6eureu u/i(aie ue ?e /a**re''e 5 a co'eaio' ee-%@%e=A a 4)ri), aui ee'ie au (ai ue ?e *are ou 'o' ra'uie e ce .a' uoibai+'e' ceu ui %/)coue'= E' e((e, cea .o' ?e *are i+'ae /e'r)e e' acio'.e ce .icour ui '/e *a e %ie', %ai ceui .o' ?e ui, *our %/e' e'ir 5 ceer%e *ro4ioire, /e((e=J/ai )) a e%ai'e .er'i&re 5 !i'ce''e, oF /o' a *u croire ue ce ui e *aai'/)ai *a .e %o' +oO= I )ai e' e((e co'4e'u ue %a 4e'ue, eue%e' au ire .e

*ero''a+e e' 4ue, erai /occaio' ./u' e((e ./obrucio'= Croi-o' ue cea*uie .e ueue (ao' %/)*aer Ai-?e beoi' .e .ire ue ?/)ai a4eri .e ce ue?/ ai re'co'r) E ue 4eu-o' ue ce i'ci.e' *uie co'iuer co%%e +ra'.e'ou4eau) .u co'ee *our %oi aor ue cee obrucio' 'e .ae *a ./6ier Pour *re'.re e c6oe au .)bu, ua'. ?/ai co%%e'c) %o' .icour 5 Sai'e-A''e,ce ue ?/a**ee ce dans #uoi *ai6nent mes auditeurs (u aor co'iu) *ar u'e*eie e'u@e .o' ?e 'e co''ai *a e r6%e, %ai ui .e4ai bie' @re %e'uee,*ui ri%eriee= C/)ai u'e i'erro+aio' a'ieue u/o' eur (aiai .a' e %iieu%@%e .o' ?/)ai /6e, ur e u?e .e a4oir i %o' e'ei+'e%e' r)*o'.ai bie'au +ara'ie .e ce ui (ai u' e'ei+'e%e' %).ica= I e erai *u a'+oie ere%be%e' # ue %o' e'ei+'e%e' '/ai *a e carac)riiue ./u'e'ei+'e%e' %).ica=Sur e u?e ui )ai e %ie' *our .)buer, 5 a4oir, %o' Dieu, a criiue .e reu.,uee *ou4aie' bie' @re e carac)riiue ./u' e'ei+'e%e' %).ica De4ai-i eue%e' co'ier e' ueue ace .e r)()re'ce, ?e '/ai *a .i .e r)4)re'ce, 5 .eer%e co'i.)r) co%%e acr) *arce ue eu-%@%e iu) bie' au ce're, aucWur, .e /e'ei+'e%e' %).ica Aurai-?e .O i'.iuer, *our ue ce e'ei+'e%e'(O %).ica, u/5 a ')4roe, o' ui rou4era *eu-@re bie' u' ?our .e cauee'.ocri'ie''e "u ou i%*e%e' ra**eer u/i a u' .e ce *ei ))%e'.o' 'ou 'e *ou4o' ou .e %@%e *a 'e *a e'ir co%*e, e u/o' a**ee/))%e' co'iuio''e Cea, ceO )) %).ica=Bre(, co%%e ?e 'e %/aar.ai *a 5 ce auaio', /e'u@e cea, e /o' (uco'4ai'cu ue ?e e a4ai %i .a' a rie ')cei) .e ubir, au


26/247

2;= cWur ./u' ieu ui e ee'iee%e' %).ica, u' e'ei+'e%e' ui 'e/)ai *a=C/e aor u/o' %e (i e'ir, *ar .e +e' .o' o' '/)ai %a6eureue%e' ue ro*Or ue e %ea+e %e *ar4ie'.rai (orc)%e', *uiu/i )aie' e' a'ae a4ec%oi, ce u/o' *e'ai .e %o' *ubic=J/)4oue cea *arce ue, .a' e *ubic ue 4ou (or%e> au?our./6ui, ?e .icer'e u'*eu %ieu ue a .er'i&re (oi e 4ei'e, e co%*oa'e, ?e re*&re %ieu e(i+ure i e' a beaucou* .e (a%ii&re, %ai ?e %/e' r)?oui, co%%e ?e %e

r)?oui aui .u reai( a)+e%e' ue ?e *eu co'aer a .er'i&re (oi, cea(aiai ici co%%e u' %)ro u' *eu *re)=U' bo' 'o%bre ./e're 4ou )aie' .)?5 .a' ce r& a'cie' au.ioire, a4a' .e %eui4re .a' ce e'.roi ./oF i %/e arri4) .e .e4oir )%i+rer, e ?e *eu .ire ue%o' au.ioire .e Sai'e-A''e )ai 4rai%e' aor co'iu) *ar ceu ui o'acuee%e' e *iier .e /coe (reu.ie''e, ?e 'e 4eu *a .ire *ar 5 ue ce 'eo' *a .e +e' .e ou re*o= E6 bie', %o' Dieu, o' e'ai, *araH-i, rie' u/54oir eur i6ouee e *ro%e'er a4a' ./e'rer %/)couer 5 %i.i e .e%i, co%%eou?our, u/i a4ai 5 ?e 'e ai ue cac6e .e oico%a'ie e ./6o%oeuai)=Cea e e'ai= C/)ai, bie' )4i.e%%e', ce ue re()ai e e, a (or%e +)')rae,a .)%arc6e, .e ce .)a%buaeur=C/e *our 4ou .ire ue cea 'e .ae *a ./6ier, ue %o' *ubic .)+a+e .e uoi c/e bie' ?ue%e' 5 ue ?/i'erro+e .e *ar a co%*oiio' ?e 'e ai ue e((e./i'co%%o.i)= Nou e' a4o' (ai /e*)rie'ce .a' u' e'.roi ui 'ou a %)'a+)u' )?our .o', aur)%e', ?e re'. +rce 5 ceu ui e' o' )4ou) e (ai u/i ai.ur) aui o'+e%*= !ou 'e 4ou i%a+i'e> *a ou .e %@%e ue ce oi .e ieuacci.e'e, ue oi *ari e re*)ra+e, co%%e i'co%%o.e, .e %o' au.ioire=Ce o' e )&4e .e /coe 'or%ae, e ))%e' 'or%aie', ce *ei *ri'ce .e/U'i4eri), ui e' a4e' u' bou ur e (ai u/i '/ a 'u beoi' .e a4oir ueuec6oe *our /e'ei+'er, ui o' rou4) u/i e *aai .e c6oe r& curieue 5%o' )%i'aire= I e rou4e ue 5 ba, ua'. 4ou (u%ie> 5 a 4)ri), ?e %e ui(ai 5 caue .e cea /)c6o, .e oi' e' oi', au (ai ue 4ou aurie> *u 4ou e' abe'ir, i e *aai ueue c6oe ue ?e '/ai ?a%ai 4u e *ro.uire 'ue *ar, c/e


27/247

27= ue a (u%)e ra4erai e *a(o'. .e a ae, .e ore ue e ))+a' 'or-%aie', ui )aie', *araH-i, .a' e ieu bibio6)caire au-.eu, 'e *ou4aie'*u re*irer=Ce o' .e c6oe eraor.i'aire ui 'e *eu4e' %a'i(ee%e' e *ro.uire u/5caue .e ce *ubic ue 4ou @e= C/e ce .o' ?e 4ou %o're /i%*ora'ce=

71rrive d%un appariteur.8

Moi ui .ouai .e cee co'eaio' .e !i'ce''e, 4ou a 4oe> 4rai%e', e' or=

Ce c6er 6o%%e e bie' ouc6a'=Tou ceci e *ae .a' u'e >o'e ui 'e *er. *a *our aua' a i+'i(icaio'=

7L%appariteur teint les lumires et 4ait dispara9tre le ta*leau.8

Queue a%ua'e ue oie' ce *aia'erie ui re&4e' .e /or+a'iaio' .u 6auieu, ?e &4e a )a'ce=


28/247


29/247

2$= AXES DE LA SUB!ERSI"N ANALTIQUE


30/247


31/247

LE MAITRE ET LHYSTRIQUE

Un savoir #ui ne se sait pas.L%0/strisation du discours.Le savoir et la vrit.

Le mi-dire.Eni6me$ citation$ interprtation.

U M AS" S1S ! S1 " !S1 ! ! a a S S S1

Ce uare (or%ue o' uie 5 a4oir ici co%%e r)()re'ce=Ceu ui o' ai) 5 %o' *re%ier )%i'aire o' *u e'e'.re e ra**e .e a(or%ue, ue e i+'i(ia', 5 a .i(()re'ce .u i+'e, e ce ui re*r)e'e u' u?e *ouru' aure i+'i(ia'= Co%%e rie' 'e .i ue /aure i+'i(ia' ac6e rie' .e /a((aire, ie cair u/i 'e /a+i *a .e re*r)e'aio', %ai .e re*r)e'a'Y

Moe''a' uoi, 5 cee %@%e .ae, ?/ai cru *ou4oir e' iurer ce ue ?ai a**e) e.icour .u %aHre=

#

Le .icour .u %aHre, i 'ou *ou4o' e 4oir r).ui 5 u' eu i+'i(ia', ceai%*iue u/i re*r)e'e ueue c6oe= L/a**eer #uel#ue c0ose$ c/e .)?5 ro*.ire# i re*r)e'e , ce ui e ?ue%e' 5 )uci.er .a' /a((aire=Rie' '/i'.iue, e' e((e, e' uoi e %aHre i%*oerai a 4oo')= Qu/i (aie u'co'e'e%e', c/e 6or .e .oue, e u/5 cee occaio'

&1%


32/247

82 - e+e 'e *uie e r)()rer, co%%e au i+'i(ia' .u %aHre abou, u/5a %or e, *our e cou*, u' i+'e# u' i+'e ue rie' '/e r)ou *ar cee *eu.o-ori+i'e= E' e((e, *our ue cea co'i'ue, e %aHre, i 'e erai .)%o'r) u/i e' ee %aHre ue /i )ai reuci), 5 a4oir, /i a4ai *a) e((eci4e%e' *ar/)*reu4e= Qua' 5 /eca4e, c/e a %@%e c6oe # i a *r)ci)%e' re'o'c) 5 /a((ro'er=L/)'i+%e .e a (o'cio' .u %aHre 'e e i4re .o'c *a i%%).iae%e'= J/i'.iue,*arce ue c/e .)?5 ur a 4oie # u'e 4oie ue 'ou '/a4o' *a 5 (ei'.re .e.)cou4rir, e ui '/e *a cee .e a 6)orie .e /i'co'cie' # u/i 'e 4a *a .u

ou .e oi ue ou a4oir, ./@re a4oir, e ac6e co%%e e=Ce ue 'ou .)cou4ro' .a' /e*)rie'ce .e a %oi'.re *c6a'ae e bie' .e/or.re .u a4oir, e 'o' .e a co''aia'ce ou .e a re*r)e'aio' I /a+i r&*r)ci)%e' .e ueue c6oe ui ie, .a' u'e reaio' .e raio', u' i+'i(ia' S# 5u' aure i+'i(ia' S2=Ce o' 5 .e er%e bie' *u4)rue', .irai-?e, i ?e *ui, e' ua' .e cee%)a*6ore, (aire e'e'.re /acce' u/i co'4ie' .e %ere, e' /occaio', au er%ea4oir=C/e *oura' .a' u' e ra**or, e *our aua' ?ue%e' u/i 'e e ai *a, uer)i.e /aiee .e ce ui e ai, .e ui /aricue ra'uie%e' co%%e *ei %aHre,co%%e %oi, co%%e ceui ui e' ai u' bou=Je 4oi ou .e %@%e, .e e%* e' e%*, ue cea e .)raue= C/e 5 /)ru*io' .eoue a *6ae .e a*u e ./ac6o**e%e' oF e r)4&e /i'co'cie'= Mai c/ebie' %ieu e bie' *u oi' u/5 a u%i&re .e /e*)rie'ce a'aiue=Nou 'ou *er%eo' .e ire u'e bio+ra*6ie ua'. 'ou e' a4o' e %oe',ua'. 'ou a4o' u((ia%%e' .e .ocu%e' *our ue /aee ce u/u'e 4ie croi,ce u/ee a cru a4oir )) co%%e .ei')e, .e *a e' *a, 4oire %@%e 5 /occaio',co%%e' cee .ei')e, ee a cru a core=N)a'%oi', 5 a u%i&re .e cee 'oio' u/i '/e *a Or u/u' a4oir e ac6e, i'/a**araH *a i%*oibe ue 'ou *uiio' ire au 'i4eau .e ue a4oiri'co'cie' /e (ai e ra4ai ui i4re ce ui e e((eci4e%e' a 4)ri) .e ou ceui /e cru @re=Pour o*)rer ur e c6&%e .u .icour .u +ra'. M, .io' ue c/e,


33/247

*88K i'4iibe%e', e ra4ai eca4e, ceui ui co'iue u' i'co'cie' 'o' r)4)),ui i4re i cee 4ie 4au u/o' e' *are= Ce ui, .e 4)ri), .e 4)ri) 4raie, a (aiur+ir a' .e .)our, .e (icio', e ./erreur=Le a4oir, .o'c, e %i au ce're, ur a eee, *ar /e*)rie'ce *c6a'aiue=Cea, 5 oi ou eu, 'ou i%*oe u' .e4oir ./i'erro+aio', ui '/a 'ue raio' .ererei'.re o' c6a%*= Pour ou .ire, /i.)e ue e a4oir *uie (aire ./aucu'e(ao', 'i 5 aucu' %o%e', (O-i ./e*oir .a' /a4e'ir, oai) coe# 4oi5 ce ui'/a4ai *oi' ae'.u a *c6a'ae *our *ou4oir *araHre .oueu=Peu-@re cee %ie e' .oue )ai-ee abor.)e ./u' *eu ba ua'. i a+i .e

ce*iue, ?e *are .e ceu ui e o' i'iu) .e ce 'o% au e%* oF eeco'iuai u'e )coe, c6oe .o' 'ou '/a4o' *u u/u'e (or %ai+re i.)e= Maia*r& ou, cea 4au.rai-i e cou*, u/e' a4o'-'ou Qu/e' a4o'-'ou, 5 *arir.e ce ui 'ou ree .e ce*iue Peu-@re 4au-i %ieu 'e *a e' ?u+er= De eura4oir, 'ou '/e' a4o' *eu-@re ue ce u/o' )) ca*abe .e recueiir ./eu eaure, ceu ui 'e a4aie' *a ./oF *araie' e (or%ue ce*iue .e ra.icae%ie e' ueio' .e ou a4oir, a 4ortiori .ea oaiaio' .u a4oir=Ce ui e bie' (ai *our %o'rer co%bie' *eu *ore /i'ci.e'ce .e )coe, c/e ue/i.)e ue e a4oir *uie (aire oai) e, i ?e *ui .ire, i%%a'e'e au *oiiue e'a' ue e= "' e ai .e*ui o'+e%*= L/i.)e i%a+i'aire .u ou ee u/ee e.o'')e *ar e cor*, co%%e /a**ua' ur a bo''e (or%e .e a ai(acio', ur ceui, 5 a i%ie, (ai *6&re, a ou?our )) uii)e .a' a *oiiue, *ar e *ari .e a*r@c6erie *oiiue= Quoi .e *u beau, %ai aui uoi .e %oi' ou4er Quoi uiree%be *u 5 a cure .e a ai(acio' La couio' .e cee i%a+e a4ec /i.)e .e a ai(acio', c/e ce co're uoi 'oua4o' 5 uer c6aue (oi ue 'ou re'co'ro' ueue c6oe ui (ai 'Wu. .a' era4ai .o' i /a+i, ceui .e a %ie au ?our *ar e 4oie .e /i'co'cie'= C/e/obace, c/e a i%ie, ou *u c/e e coo' .a' eue 'ou *er.o' e', eoF 'ou 'ou 4oo' obru)=I e i'+uier .e 4oir u/u'e .ocri'e ee ue Mar e' a i'aur) /aricuaio' ura (o'cio' .e a ue, a ue .e cae, '/a *a e%*@c6) u/i e' 'aie ce ui ebie' *our /i'a' e *rob&%e ui 'ou e *r)e') 5 ou, 5 a4oir e %ai'ie' ./u'.icour .u %aHre=

Cere, ceui-ci '/a *a a rucure .e /a'cie', au e' oF ce .er'ier*89K /i'ae .e a *ace i'.iu)e ou ce +ra'. M= I /i'ae .e cee .e +auc6e,ue c6a*eaue e U= Je 4ou .irai *ouruoi= Ce ui occu*e a *ace ue*ro4ioire%e' 'ou a**eero' .o%i'a'e e ceci, S2, ui e *)ci(ie ./@re, 'o'*a a4oir-.e-ou, 'ou '/ o%%e *a, %ai ou-a4oir= E'e'.e> ce ui /a((ir%e.e '/@re rie' ./aure ue a4oir, e ue /o' a**ee, .a' e a'+a+e coura', abureaucraie= "' 'e *eu *a .ire u/i '/ ai *a 5 ueue c6oe ui (ae*rob&%e=Da' %a *re%i&re )'o'ciaio', cee ./i a roi e%ai'e, 'ou o%%e *ari .ece ue, .a' e *re%ier au .u .icour .u %aHre, e a4oir, c/e a *ar .e/eca4e= E ?/ai cru *ou4oir i'.iuer, a' @re e' %eure .e .)4eo**er a .er'i&re


34/247

(oi e' raio' ./u' %i'ce co'ree%* ue ?e re+ree, ue ce ui /o*&re .u .icour.u %aHre a'iue 5 ceui .u %aHre %o.er'e, ue /o' a**ee ca*iaie, e u'e%o.i(icaio' .a' a *ace .u a4oir= J/ai %@%e cru *ou4oir aer ?uu/5 .ire ue ara.iio' *6ioo*6iue a4ai a re*o'abii) .a' cee ra'%uaio'=De ore ue c/e *our a4oir )) .)*o).) .e ueue c6oe a4a', bie' Or, a*ro*ri)) co%%u'ae # ue e *ro)aire e rou4e uai(iabe .e ce er%e .e.)*o).), ui ?ui(ie /e're*rie aui bie' ue e ucc& .e a r)4ouio'=N/e-i *a e'ibe ue ce ui ui e reiu), ce '/e *a (orc)%e' a *ar So'a4oir, e((eci4e%e' /e*oiaio' ca*iaie /e' (rure e' e re'.a' i'uie= Maiceui ui ui e re'.u .a' u' *e .e ub4erio', c/e aure c6oe u' a4oir .e

%aHre= E c/e *ouruoi i '/a (ai ue c6a'+er .e %aHre=Ce ui ree, c/e bie', e' e((e, /ee'ce .u %aHre, 5 a4oir, u/i 'e ai *a ceu/i 4eu=!oi5 ce ui co'iue a 4raie rucure .u .icour .u %aHre= L/eca4e aibeaucou* .e c6oe, %ai ce u/i ai bie' *u e'core, c/e ce ue e %aHre 4eu,%@%e i ceui-ci 'e e ai *a, ce ui e e ca or.i'aire, car a' cea i 'e erai*a u' %aHre= L/eca4e e ai, e c/e cea, a (o'cio' ./eca4e= C/e aui *ourcea ue cea %arc6e, car, ou .e %@%e, cea a %arc6) ae> o'+e%*=Le (ai ue e ou-a4oir oi *a) 5 a *ace .u %aHre, 4oi5 ce ui, oi' .e/)cairer, o*aci(ie u' *eu *u ce ui e e' ueio', 5 a4oir, a 4)ri)= D/oF ceaor, u/i ai 5 cee *ace u' i+'i(ia' .e %aHre Car cea e be e bie' e S .u%aHre, %o'ra' /o .e ce u/i e' e .e


35/247

P 8:K a 'ou4ee ra''ie .u a4oir= C/e ce ui re'. i%*oibe u/5 cee *acea**araie au cour .u %ou4e%e' 6ioriue, co%%e 'ou a4io' *eu-@re /e*oir,ce u/i e' e .e a 4)ri)=Le i+'e .e a 4)ri) e %ai'e'a' aieur= I e 5 *ro.uire *ar ce ui e rou4eubiu) 5 /eca4e a'iue, c/e-5-.ire *ar ceu ui o' eu-%@%e .e *ro.ui,co%%e o' .i, co'o%%abe ou aua' ue e aure= Socit de consommation$.i-o'= Le matriel 0umain$ co%%e o' /a )'o'c) e' u' e%* # aua**au.ie%e' .e cerai' ui o' 4u .e a e'.ree=Cea %)riai ./@re *oi'), *uiue aui bie' ce ui 'ou co'cer'e %ai'e'a', c/e

./i'erro+er ce .o' i /a+i .a' /ace *c6a'aiue=

2

Je 'e e *re'.rai *a au 'i4eau oF ? a4ai e*)r) i a .eu a' *ou4oir boucer abouce, ui rea i'erro%*ue, .e /ace oF /aoi, oF /i'iue co%%e e, e*c6a'ae= Je e *re'.rai au 'i4eau .e i'er4e'io' .e /a'ae, u'e (oi/e*)rie'ce i'iu)e .a' e i%ie *r)cie=S/i a u' a4oir ui 'e e ai *a, ?e /ai .)?5 .i, i e i'iu) au 'i4eau .e S2, oiceui ue ?a**ee /aure i+'i(ia'= Ce aure i+'i(ia' '/e *a eu= Le 4e're .e/Aure, .u +ra'. A, e' e *ei'= Ce 4e're e ceui ui .o''e, e u' c6e4a .eTroie %o'rueu, /aie .u (a'a%e ./u' a4oir-oai)= I e *oura' cair uea (o'cio' i%*iue ue ueue c6oe 4ie''e (ra**er .u .e6or, a' uoi ?a%airie' 'e' orira= E Troie 'e era ?a%ai *rie=- Qu/e-ce u/i'iue /a'ae J/e'e'. beaucou* *arer .e .icour .e a *c6a'ae, co%%e i cea 4ouai .ireueue c6oe= Si 'ou carac)rio' u' .icour .e 'ou ce'rer ur ce ui e a.o%i'a'e, i a e .icour .e /a'ae, e cea 'e e co'(o'. *a a4ec e .icour*c6a'aa', a4ec e .icour e'u e((eci4e%e' .a' /e*)rie'ce a'aiue= Ceue /a'ae i'iue co%%e e*)rie'ce a'aiue *eu e .ire i%*e%e' c/e/6)riaio' .u .icour= Aure%e' .i, c/e /i'ro.ucio' rucuree, *ar


36/247

P 8;=K .e co'.iio' ./ari(ice, .u .icour .e /6)riue, ceui ui e ici i'.iu)./u' +ra'. =J/ai ea) .e e *oi'er /a'')e .er'i&re e' .ia' ue ce .icour eiai, e u/ieierai .e oue (ao', ue a *c6a'ae oi 5 ou 'o'= Je /ai .i ./u'e (ao'i%a+)e e' ui .o''a' o' u**or e *u co%%u', ceui ./oF e orie *our 'ou/e*)rie'ce %a?eure, c/e 5 a4oir e .)our, e rac) e' c6ica'e, ur eue re*oece %ae'e'.u ue, .a' /e*&ce 6u%ai'e, co'iue' e ra**or eue=Co%%e o' a e i+'i(ia', i (au u/o' /e'e'.e, e c/e ?ue%e' *our cea u/o''e /e'e'. *a= Le i+'i(ia' '/e *a (ai *our e ra**or eue= D& or ue

/@re 6u%ai' e *ara', (ic6u, c/e' e (i'i .e ce *ar(ai, 6ar%o'ieu, .e aco*uaio', ./aieur i%*oibe 5 re*)rer 'ue *ar .a' a 'aure= La 'aure e'*r)e'e .e e*&ce i'(i'ie, e ui, *our a *u*ar ./aieur, 'e co%*ore' aucu'eco*uaio', ce ui %o're 5 ue *oi' i e *eu .a' e i'e'io' .e a 'aure uecea (ae u' ou, u'e *6&re=E' ou ca, u'e c6oe e cerai'e i *our /6o%%e cea 4a ca6i'-ca6a, c/e+rce 5 u' ruc ui e *er%e, .u (ai ./abor. .e e re'.re i'oube=!oi5 ce ue 4eu .ire e .icour .e /6)riue, i'.urieue co%%e ee e= E'.ia' industrieuse$ 'ou (aio' /6)riue (e%%e, %ai ce '/e *a o' *ri4i&+e=Beaucou* ./6o%%e e (o' a'aer, ui, .e ce eu (ai, o' bie' (orc) aui ./e'*aer *ar e .icour 6)riue, *uiue c/e a oi, a r&+e .u ?eu= I /a+i .ea4oir ce u/o' e' ire *our ce ui e .u ra**or e're 6o%%e e (e%%e=Nou 4oo' .o'c /6)riue (abriuer co%%e ee *eu, u' 6o%%e# u' 6o%%eui erai a'i%) .u .)ir .e a4oir=J/e' ai *o) 5 %o' .er'ier )%i'aire a ueio'= Nou co'ao'u/6ioriue%e', e %aHre a e'e%e' (rur) /eca4e .e o' a4oir *our e' (aireu' a4oir .e %aHre= Mai ce ui ree %)rieu, c/e co%%e' e .)ir a *u ui e'4e'ir= Du .)ir, i 4ou %/e' croe>, i /e' *aai bie', *uiue /eca4e eco%bai a4a' ue %@%e i ac6e ce u/i *ou4ai .)irer=C/e 5-.eu u/auraie' *or) %e r)(eio' .e a .er'i&re (oi i ceec6ar%a'e c6oe '/a4ai *a ur+i .u r)e o' %/a((ir%e ue c/e .u r)e .e a.)coo'iaio'= Ce erai u' 6o*iai), .e 'ou ouie'


37/247

*87K .a' /A+)rie a'cie''e, e ca) ici= Co%%e 4ou e 4oe>, u'e c6ar%a'e(orerie, +rce 5 uoi ?e 'e aurai *a, au %oi' ?uu/5 u' cerai' e%*Y car i (aubie' ue ?/a4a'ce, uee *are') ?e %e e're e .icour *6ioo*6iue e e.icour .e /6)riue, *uiu/i e%be ue ce oi e .icour *6ioo*6iue uiai a'i%) e %aHre .u .)ir .e a4oir= Que *eu bie' @re /6)rie ici e' ueio' I a 5 u' .o%ai'e 5 'e *a .)(orer= S/i e' a .o' a *e')e ai%e 5 (ier u' ou*ei *eu e' a4a' .e ce ue raco'e /oraeur, i rou4ero' 5 u'e occaio'./eercer eur ae'= Je e aure ue a 4oie %e e%be *ro%eeue=Quoi u/i e' oi, *our .o''er u'e (or%ue *u a%*e u/5 a ocaier ur e *a'

.u ra**or 6o%%e-(e%%e, .io' u/5 eue%e' ire ce ue ?/i'cri 5 .u .icour

.e /6)riue, 'ou 'e a4o' ou?our *a ce ue c/e ue ce = Mai i c/e .eo' .icour u/i /a+i, e ue c/e ce .icour ui (ai u/i ai u' 6o%%e a'i%).u .)ir .e a4oir, c/e u/i /a+i .e a4oir uoi .e ue *ri ee e ee-%@%e, cee *ero''e ui *are= Car, e' a' u/ob?e a, ee e c6ue, c6ue .e/e((e .e .icour, .a' o' our ou?our ca) ueue *ar=Ce u/5 a i%ie /6)riue 4eu u/o' ac6e, c/e ue e a'+a+e .)ra*e ur/a%*eur .e ce u/ee *eu ou4rir, co%%e (e%%e, ur a ?ouia'ce= Mai ce '/e*a ce ui i%*ore 5 /6)riue= Ce ui ui i%*ore, c/e ue /aure ui /a**ee/6o%%e ac6e ue ob?e *r)cieu ee .e4ie' .a' ce co'ee .e .icour=N/e-ce *a 5, a*r& ou, e (o'. %@%e .e /e*)rie'ce a'aiue # i ?e .iu/5 /aure co%%e u?e ee .o''e a *ace .o%i'a'e .a' e .icour .e/6)riue, ee 6)rie o' .icour, ee e' (ai ce u?e ui e *ri)./aba'.o''er oue r)()re'ce aure ue cee .e uare %ur ui e cer'e', e .e*ro.uire .e i+'i(ia' ui co'iue' cee aociaio' ibre %aHree, *our ou.ire, .u c6a%*=Dire '/i%*ore uoi, co%%e' cea *ourrai-i co'.uire 5 ueue c6oe /i'/)ai *a .)er%i') u/i '/ a rie' .a' a orie au 6aar. .e i+'i(ia' ui, .u(ai %@%e u/i /a+i .e i+'i(ia', 'e e ra**ore 5 ce a4oir ui 'e e ai *a uie 4rai%e' ce ui ra4aie=Seue%e', i '/ a aucu'e raio' u/i '/e' ac6e *a 5 u' *eu *u= Si /a'ae 'e*re'. *a a *aroe, ue *eu-i a.4e'ir .e cee *ro.ucio' (oio''a'e .e S#Beaucou* .e c6oe aur)%e'=


38/247

8< - L/a'ae ui )coue *eu e're+irer beaucou* .e c6oe= A4ec ce u/u'co'e%*orai' %oe' *eu )'o'cer /i 'e *re'. +ar.e 5 rie', o' *eu (aire/)ui4ae' ./u'e *eie e'cco*).ie Cea (erai )'or%)%e' .e c), i c/)aie're+ir)= "' *ourrai %@%e a*r& e co'ruire, (aire (aire u'e *eie %ac6i'e)ecro'iue= E c/e ./aieur /i.)e ue *eu4e' a4oir cerai' i co'ruie'a %ac6i'e )ecro'iue +rce 5 uoi /a'ae '/a u/5 irer e ice *our eur.o''er a r)*o'e=

!oo' ce ui e e' ?eu ici .a' e .icour .e /a'ae= C/e ui, Sou uee(or%e C/e ce u/i (au.ra ue ?e r)er4e 5 'o *roc6ai' e'reie'= Pouruoi oua (or%e a C/e .e o' c) u/i a S2 u/i a a4oir ue ce a4oir, i /acuier./e'e'.re o' a'aa', ou ue ce oi a4oir .)?5 acui, re*)rabe, ce u/5 u'cerai' 'i4eau, o' *eu i%ier au a4oir-(aire a'aiue=Seue%e', ce ui (au co%*re'.re .e ce c6)%a co%%e .)?5 ce (u i'.iu) .e%ere S2 .a' e .icour .u %aHre 5 a *ace .e /eca4e, e .e e %ere e'uie.a' e .icour .u %aHre %o.er'i) 5 a *ace .u %aHre #$ c/e ce '/e *a e%@%e a4oir=L5, .a' e .icour e *u 5 .roie, 5 uee *ace e-i A a *ace ue .a' e.icour .u %aHre, e+e, e *u ubi%e .e 6)riue, 'ou .)i+'e co%%e)a' cee .e a 4)ri)="' 'e *eu *a .ire, e' e((e, ue a0nomnolo6ie de l%esprit co'ie 5 *arir .uSel*st*e:usstsein oi-.ia' aii au 'i4eau e *u i%%).ia .e a e'aio',i%*iua' ue ou a4oir e ai .e*ui e .)*ar= A uoi bo' oue cee*6)'o%)'oo+ie /i 'e /a+iai *a ./aure c6oe Seue%e', ce ue ?/a**ee /6)rie .e ce .icour ie' *r)ci)%e' 5 ce u/i)u.e a .ii'cio' ui *er%erai .e /a*erce4oir ue i %@%e ?a%ai cee %ac6i'e6ioriue, ui '/e e' (ai ue a %arc6e .e )coe e rie' .e *u, abouiai aua4oir abou, ce 'e erai ue *our %aruer /a''uaio', /)c6ec, /)4a'ouie%e'au er%e .e ce ui eu %oi4e a (o'cio' .u a4oir # a .iaeciue a4ec a?ouia'ce= Le a4oir abou, ce erai *ure%e' e i%*e%e' /aboiio' .e ce

er%e= Quico'ue )u.ie .e *r& e ee .e a0nomnolo6ie 'e *eu a4oir aucu'.oue 5-.eu=Qu/e-ce ue 'ou a**ore %ai'e'a' a *oiio' .e S2 5 a *ace .e a 4)ri)


39/247


40/247

*9GK Mai i a aure c6oe, 5 uoi o' 'e *e'e +u&re, ue ?/ai e((eur), c6aoui),.e e%* e' e%*, %ai 5 4rai .ire, cea %e co'cer'ai ae> *our u/i 'e %e oi*a co%%o.e ./e' *arer ai)%e'= Cea /a**ee a ciaio'=E' uoi co'ie a ciaio' Au cour ./u' ee oF 4ou 4ou a4a'ce> *u ou%oi' bie', i 4ou @e co%%e cea .a' e bo' e'.roi .e a ue ociae, ou./u' cou* 4ou cie> Mar, e 4ou a?oue> )arx a dit. Si 4ou @e a'ae,4ou cie> reu., e 4ou %ee> ;reud a dit c/e ca*ia=L/)'i+%e, c/e /)'o'ciaio' e .)brouie>-4ou *our /)'o'c)= La ciaio', c/e

?e *oe /)'o'c), e *our e ree, c/e e oi.e a**ui ue 4ou rou4e> .a' e

'o% .e /aueur .o' ?e 4ou re%e a c6ar+e= C/e r& bie' ai'i, e cea '/a rie' 5(aire a4ec e au *u ou %oi' bra'a' .e a (o'cio' .e /aueur=Qua'. o' cie Mar ou reu. ce '/e *a au 6aar. ue ?/ai c6oii ce .eu 'o%

, c/e e' (o'cio' .e a *ar *rie 5 u' .icour *ar e eceur u**o)= A a (ao',a ciaio' e aui u' %i-.ire= C/e u' )'o'c) .o' o' 4ou i'.iue u/i '/erece4abe ue *our aua' ue 4ou *arici*e> .)?5 a u' cerai' .icour, rucur),.u 'i4eau .e rucure (o'.a%e'ae ui o' 5 au abeau= C/e 5 e eu *oi'

*ou4ai-?e /e*iuer ?uu5 *r)e' # ui (ai ue a ciaio', e (ai ue /o'cie ou 'o' u' aueur, *eu a4oir, au eco'. .e+r), u'e i%*ora'ce= Je 4ai 4ou e(aire co%*re'.re e ?/e*&re ue 4ou 'e *re'.re> *a cea %a, *arce ue c/e u'ee%*e (a%iier=Su**oe> u/au eco'. e%*Y o' cie u'e *6rae e' /i'.iua' .e 5 oF ee e, .u'o% .e /aueur, M= Rocouer *ar ee%*e= Su**oe> u/o' cie a %@%e, e u/o' a%ee ou %o' 'o%= Cea 'e *eu abou%e' *a a4oir e %@%e e' .a' e .euca= J/e*&re 4ou (aire e'ir *ar 5 ce u/i e' e .e ce ue ?/a**ee a ciaio'=E6 bie', ce .eu re+ire, e' a' u/i *arici*e' .u %i-.ire, 4oi5 ui .o''e e%).iu% e, i /o' *eu .ire, e ire ou eue i'er4ie' /i'er*r)aio'=L/i'er*r)aio' # ceu ui e' ue' /e' a*eroi4e' e ou4e' )abie *ar)'i+%e= E'i+%e aua' ue *oibe cueiie .a' a ra%e .u .icour .u*c6a'aa', e ue 4ou, /i'er*r&e, 'e *ou4e> 'ue%e' co%*)er .e 4ou-%@%e, ue 4ou 'e *ou4e> *a co'i.)rer


41/247

9#= co%%e a4eu a' %e'ir= Ciaio' ./aure *ar, *ar(oi *rie .a' e %@%eee, e )'o'c)= Te e ceui ui *eu *aer *our a4eu, 5 eue%e' ue 4ou e?oi+'ie> 5 ou e co'ee= Mai 4ou (aie aor a**e 5 5 ceui ui e' e /aueur=Ce ui (ra**e, e' e((e, .a' cee i'iuio' .u .icour a'aiue ui e e reor.u ra'(er, ce '/e *a, co%%e cerai' o' cru /e'e'.re .e %oi, ue /a'ae,ce oi ui ui oi *ac) e' (o'cio' .u u?e u**o) a4oir= Si a *aroe e .o'')ei ibre%e' au *c6a'aa' c/e ?ue%e' ai'i u/i reoi cee iber) ,c/e u/i ui e reco''u u/i *eu *arer co%%e u' %aHre, c/e-5-.ire co%%e u'

a'o''e, %ai ue cea 'e .o''era ./aui bo' r)ua ue .a' e ca ./u' 4rai%aHre, ue c/e u**o) co'.uire 5 u' a4oir # u' a4oir .o' e (ai e +a+e,/oa+e, ceui ui acce*e ./a4a'ce ./@re e *ro.ui .e co+iaio' .u*c6a'aa', c/e 5 a4oir, e *c6a'ae# e' a' ue, co%%e ce *ro.ui, ie 5 a (i' .ei') 5 a *ere, 5 /)i%i'aio' .u *roceu=Que 4eu .ire u/i *uie au%er cee *ace ui, au 'i4eau .u .icour .u %aHre,e cee .u %aHre D)?5 .a' e i%*e (o'cio''e%e' .e ra**or .u %aHre e .e/eca4e, i e cair ue e .)ir .u %aHre, c/e e .)ir .e /Aure, *uiue c/e e.)ir ue /eca4e *r)4ie'=La ueio' e aure .e a4oir .e uoi /a'ae *re'. a *ace *our .)c6aH'er e%ou4e%e' ./i'4eie%e' .u u?e u**o) a4oir u?e ui, ./@re reco''uco%%e e, e, 5 o' e'.roi, ./a4a'ce (erie .e ce ue /o' a**ee ra'(er=Aur)%e', i '/e ue ro* (acie .e 4oir ici *aer /o%bre ./u'e ai(acio'./@re reco''u= Ce '/e *a 5 /ee'ie, 5 e u**oer, e u?e, a4oir ce u/i (ai.e *u e'core ue /6)riue, .o' c/e a 4)ri) .e a co'.uie, %ai 'o' *oi'/@re %@%e=Lui, /a'ae, e (ai a caue .u .)ir .e /a'aa'= Que 4eu .ire cee )ra'+e) De4o'-'ou a co'i.)rer co%%e u' acci.e', u'e )%er+e'ce 6ioriue, ui erai*our a *re%i&re (oi a**arue .a' e %o'.eA'ici*a' ur a uie ./u'e 4oie ui 'ou e'raH'era *eu-@re 5 u' o'+ .)our, ?e4ou %aruerai eue%e' ue a (o'cio' e' e .)?5 a**arue, e ue ce '/e *a*our rie' ue reu. recourai .e *r)()re'ce 5 a' .e *r)ocraiue, E%*).ocee're aure=


42/247

92= Pour a raio' ue ?e ai u/5 .eu 6eure ce a%*6i6)re e occu*), ?e(i'irai .)or%ai co%%e ?e (ai au?our./6ui 5 .eu 6eure %oi' e uar= Je 4ou.o''e re'.e>-4ou e .eui&%e %ercre.i .e ?a'4ier=

#7 DCE()RE #$;$=


43/247

III

SAVOIR, MOYEN DE JOUISSANCE*98K


44/247

*99K I a .i a', .eu .e %e )&4e *r)e'aie' ueue c6oe ui reoriaiau 6&e aca'ie''e ou e ireL%Inconscient$ tude ps/c0anal/ti#ue.Cea e *aai *ar ce ue /o' *eu a**eer e (ai .u *ri'ce= Le *ri'ce e e euca*abe ./u' ace ib)ra, )a' e'e'.u u/u' ace ib)ra 4eu .ire u' ace arbiraire,)a' a.%i aui u/arbiraire 4eu .ire co%%a'.) *ar aucu'e ')cei)= Aucu'e')cei) 'e *reai ur ce *oi', 'i .a' u' e' 'i .a' u' aure, e *ri'ce, %o'a%i e'ri E, ui %i 5 /or.re .u ?our ./u' cerai' co'+r&, ceui .e Bo''e4a,

L%Inconscient$ e e' co'(ia a r).acio', au %oi' *our u'e *ar, 5 .eu .e %e

)&4e=E' ueue ore, ce ra4ai (ai (oi= A a 4)ri), 'o' a' raio'= I (ai bie' (oi .e a(ao' .o' ceu-ci, %e )&4e, o' *e') *ou4oir (aire e'e'.re ueue c6oe .e ceue ?/a4a'ai ur u' u?e i')rea', *uiu/i /a+iai .e rie' .e %oi' ue/i'co'cie', oi ce ./oF, au .)*ar, %o' e'ei+'e%e' a *ri o' 4o# e (airee'e'.re au ei' ./u' cerai' +rou*e=Ce +rou*e /)ai .ii'+u) *ar u'e ore .e co'i+'e .o'')e 5 /e'.roi .e ce ue?/)'o'ai= L/i')r@ u/i *re'ai /)ai e' e((e %a'i(e) *ar ueue c6oe ue?/ai ra.ui r)ce%%e' .a' u'e *eie *r)(ace, co%%e u' interdit aux moins de >?ans.Nou )io' e' #$;G, 'e /oubio' *a, e 'ou )io' oi' e' o%%e-'ou*u *r& c/e a ueio' .e oue co'eaio' ./u'e auori) e're aure,.e cee .u a4oir= De ore ue ce i'er.i, *ro()r) .a' .e curieu carac&re #/u' ./e're eu /a re'.u co%*arabe 5 u'e ore .e %o'o*oe, u' %o'o*oe .ea4oir, ce i'er.i (u ober4), *ure%e' e i%*e%e'=C/e .ire ue )ai e ra4ai ui e *ro*oai 5 ceu ui a4aie' bie' 4ouu /e'c6ar+er c/)ai .e .e4oir (aire e'e'.re au oreie e' ueio' ueue c6oe ./5*ro*re%e' *arer i'ou=Co%%e' e (ire'-i I '/e *a ro* ar. *our ue ?e (ae e *oi' 5-.eu,*uiue aui bie' i '/)ai *a ueio' ue ?e e (ae ur e %o%e', *our a raio'ue c/)ai .)?5 beaucou* .e 4oir cea e'rer e' ?eu *our .e oreie abou%e' 'o'a4erie, ui '/a4aie' rie' reu .u %oi'.re .e ce ue ?/a4ai *u aricuer aor.e*ui e* a'= Ce '/)ai


45/247


46/247


47/247

*97K )ai .)ir) *ar uico'ue /e'+a+eai .a' a carri&re a'aiue rece4oirco%%e 5 /auo-)coe e *er%i .e co'.uire, eo' .e 4oie bie' *r)4ue eco%*ora' e %@%e *e ./ea%e'=I e cere 'oabe ?e 4eu .ire, .i+'e ./@re 'o) u/a*r& .i a', cee*oiio' .u *c6a'ae, ?/arri4e ou .e %@%e 5 /aricuaio' ./u'e (ao' ui ecee ue ?/a**ee o' .icour, .io' o' .icour 6*o6)iue, *uiue auibie' c/e ce ui e *ro*o) cee a'')e 5 4ore ea%e'= A a4oir u/e' e-i .ea rucure .e ce .icour

2

La *oiio' .u *c6a'ae, ?/arri4e 5 /aricuer .e a (ao' ui4a'e= Je .i u/eee (aie uba'iee%e' .e /ob?e a=Da' /aricuaio' ue ?e .o''e .e ce ui e rucure .u .icour, e' a' u/ee'ou i')ree, e .io', e' a' ue *rie au 'i4eau ra.ica oF ee a *or) *our e.icour *c6a'aiue, cee *oiio' e, uba'iee%e', cee .e /ob?e a$ e'a' ue ce ob?e a .)i+'e *r)ci)%e' ce ui, .e e((e .u .icour, e *r)e'eco%%e e *u o*aue, co%%e .e*ui r& o'+e%* %)co''u, e *oura' ee'ie=I /a+i .e /e((e .e .icour ui e e((e .e re?e= J/eaerai ou 5 /6eure ./e'*oi'er a *ace e a (o'cio'=!oi5 .o'c ce u/i e' e uba'iee%e' .e a *oiio' .u *c6a'ae= Maice ob?e / .ii'+ue e'core ./u'e aure (ao', e' ceci u/i 4ie' ici 5 a *ace ./oF/or.o''e e .icour, ./oF /e' )%e, i ?e *ui .ire, a .o%i'a'e=!ou e'e> bie' a r)er4e u/i a .a' ce e%*oi= Dire la dominante 4eu .ireeace%e' ce .o' ?e .)i+'e (i'ae%e', *our e .ii'+uer, c6acu'e .e rucure.e ce .icour, e 'o%%a' .i(()re%%e', .e /u'i4eriaire, .u %aHre, .e/6)riue e .e /a'ae, eo' e *oiio' .i4ere .e ce er%e ra.icau=Dio' ue, (aue .e *ou4oir .o''er ou .e uie 5 ce er%e u'e aure 4aeur,?/a**ee .o%i'a'e ce ui %e er 5 .)'o%%er ce .icour=Ce %o .e .o%i'a'e '/i%*iue *a a .o%i'a'ce, au e' oF cee .o%i'a'ce*)ci(ierai, ce ui '/e *a Or, e .icour .u %aHre= Dio'


48/247

*9


49/247

*9$K e %*%e, 4oire e re?e, e' a' ue c/e bie' a *ace 5 uoi e .ei')/a'ae .a' /ace *c6a'aiue=Nore e%barra 5 r)*o'.re ur ce ui (ai /ee'ce, a .o%i'a'e, .u .icouru'i4eriaire, .oi ?ue%e' 'ou a4erir .e ueue c6oe .a' ce ui e 'orerec6erc6e car ce ue ?e race .e4a' 4ou, ce o' e 4oie %@%e auour.euee, ua'. ?e %/i'erro+e, 4a+ue, erre %a *e')e, a4a' .e rou4er e *oi'Or= C/e .o'c 5 ue /i.)e *ourrai 'ou 4e'ir .e c6erc6er ce ui, .a' c6acu' .ece .icour, *our .)i+'er au %oi' u'e *ace, 'ou *araHrai ou 5 (ai Or, auiOr ue e %*%e ua'. i /a+i .e /6)riue=

Je 4ou ai .)?5 ai) 4oir ue, .a' e .icour .u %aHre, e a e *r)ci)%e'i.e'i(iabe 5 ce u/a ori u'e *e')e ra4aieue, cee .e Mar, 5 a4oir ce u/i e')ai, %boiue%e' e r)ee%e', .e a (o'cio' .e a *u-4aue= Nou erio'.o'c .)?5 e' *r)e'ce .e .eu er%e, e, .e 5, i 'e 'ou reerai *eu-@re u/5 e%o.i(ier )+&re%e', 5 e' .o''er u'e ra.ucio' *u ai)e, *our e ra'*oer .a'e aure re+ire= La u++eio' ui4a'e ici e (or%e *uiu/i a uare *ace 5carac)rier, *eu-@re c6acu'e .e uare .e ce *er%uaio' *ourrai-ee 'oui4rer, au ei' ./ee-%@%e, a *ace a *u aia'e, 5 co'iuer u' *a .a' u'or.re .e .)cou4ere ui '/e rie' ./aure ue ceui ui /a**ee a rucure=De ueue (ao' ue 4ou a %eie> 5 /)*reu4e, u'e ee i.)e aura *ourco')ue'ce .e 4ou (aire ouc6er .u .oi+ ceci, ui 'e 4ou a**araH *eu-@re *aau *re%ier abor.=I'.)*e'.a%%e' .e cee *ace ue ?e 4ou u++)rai *ou4oir @re cee ui 'oui')ree, eae>, .a' c6acu'e .e ce a**eo'-e ai'i (i+ure .u .icour,.e 4ou obi+er i%*e%e' 5 c6oiir u'e *ace .i(()re'e, .)(i'ie e' (o'cio' .eer%e en 0aut$ en *as$ droite$ 6auc0e. !ou 'arri4ere> *a, uee ue oi a(ao' .o' 4ou 4ou *re'ie>, 5 ce ue c6acu'e .e ce *ace oi occu*)e *ar u'eere .i(()re'e=Eae>, e' e' co'raire, .e 4ou .o''er co%%e co'.iio' .u ?eu .e c6oiir .a'c6acu'e .e ce uare (or%ue u'e ere .i(()re'e= !ou '/arri4ere> *a 5 ce uec6acu'e .e ce ere occu*e u'e *ace .i(()re'e=aie-e' /eai= C/e r& ai) 5 r)aier ur u' bou .e *a*ier, e aui i o' e er.e cee *eie +rie ui /a**ee u'e %arice= A4ec u' i


50/247

*:GK (aibe 'o%bre .e co%bi'aio', e .ei' ee%*aire u((i i%%).iae%e' 5iurer a c6oe .e (ao' *ar(aie%e' )4i.e'e=I a 5 u'e cerai'e iaio' i+'i(ia'e, ue /o' *eu *oer co%%e ou 5 (aira.icae= Ce i%*e (ai 'ou e occaio' ./iurer ce ue c/e ue a rucure= A*oer a (or%aiaio' .u .icour e, 5 /i')rieur .e cee (or%aiaio', 5 /accor.er5 oi-%@%e ueue r&+e .ei')e 5 a %ere 5 /)*reu4e, e re'co're u'))%e' ./i%*oibii)= !oi5 ce ui e *ro*re%e' 5 a bae, 5 a raci'e, .e ce uie (ai .e rucure=E c/e, .a' a rucure, ce ui 'ou i')ree au 'i4eau .e /e*)rie'ce a'aiue=

E ce, 'o' *a .u ou *arce ue 'ou erio' ici 5 u' .e+r) .)?5 )e4) ./)aboraio'au %oi' .a' e *r)e'io', %ai .& e .)*ar=

8

Pouruoi o%%e-'ou 5 'ou )rei'.re a4ec ce %a'ie%e' .u i+'i(ia' e o'aricuaio' )4e'uee C/e bie' u/i e .a' e .o'')e .e a *c6a'ae=Je 4eu .ire, i e .a' ce ui e 4e'u 5 u' e*ri aui *eu i'ro.ui 5 cee ore./)aboraio' ue *ou4ai /@re u' reu., )a' .o'') a (or%aio' ue 'ou uico''aio', .u *e .e cie'ce *ara*6iue, *6ioo+ie ar%)e .e *re%ier *a.e a *6iue, e *)ciae%e' .e a 6er%o.'a%iue=Ce u/5 ui4re a 4ei'e, e (i .e o' e*)rie'ce, reu. a )) a%e') a (or%uer .a'u' e%* eco'. .a' o' )'o'ciaio' '/e' a ue *u ./i%*ora'ce, *uiue a*r&ou, rie' 'e e%bai /i%*oer .a' e *re%ier e%*, ceui .e /aricuaio' .e/i'co'cie'=L/i'co'cie' *er%e .e iuer e .)ir, c/e 5 e e' .u *re%ier *a .e reu., .)?5ou e'ier 'o' *a eue%e' i%*iu), %ai *ro*re%e' aricu) e .)4eo**) .a'a Traumdeutun6. Cea e *our ui acui ua'., .a' u' eco'. e%*, ceuiu/ou4re l%1u-del du principe du plaisir$ i aricue ue 'ou .e4o' e'ir co%*e.e cee (o'cio' ui /a**ee uoi a r)*)iio'=La r)*)iio', u/e-ce ue c/e Lio' e ee .e reu., e 4oo' ce u/iaricue=


51/247

*:#K Ce ui ')ceie a r)*)iio', c/e a ?ouia'ce, er%e .)i+') e' *ro*re=C/e *our aua' u/i a rec6erc6e .e a ?ouia'ce e' a' ue r)*)iio', ue e*ro.ui ceci, ui e e' ?eu .a' e *a .u (ra'c6ie%e' (reu.ie' ce ui 'oui')ree e' a' ue r)*)iio', e ui /i'cri ./u'e .iaeciue .e a ?ouia'ce, e*ro*re%e' ce ui 4a co're a 4ie= C/e au 'i4eau .e a r)*)iio' ue reu. e 4oi,e' ueue ore, co'rai', e ce .e *ar a rucure %@%e .u .icour, ./aricuer/i'i'c .e %or=

*erboe, era*oaio' (abueue, e, 5 a 4)ri), ca'.aeue, *our uico'ue*re'.rai au *ie. .e a ere /i.e'i(icaio' .e /i'co'cie' e .e /i'i'c= C/e 5a4oir ceci, ue a r)*)iio' '/e *a eue%e' (o'cio' .e cce ue co%*ore a4ie, cce .u beoi' e .e a ai(acio', %ai .e ueue c6oe ./aure, ./u' cceui e%*ore a .i*ariio' .e cee 4ie co%%e ee, e ui e e reour 5 /i'a'i%)=L/i'a'i%)= Poi' ./6ori>o', *oi' i.)a, *oi' 6or .e /)*ure, %ai .o' e e' 5/a'ae rucurae /i'.iue= I /i'.iue *ar(aie%e' .e ce u/i e' e .e a?ouia'ce=I u((i .e *arir .u *ri'ci*e .u *aiir, ui '/e rie' ue e *ri'ci*e .e %oi'.ree'io', .e a e'io' %i'i%ae 5 %ai'e'ir *our ue a 4ie ubie= Cea .)%o'reu/e' oi-%@%e, a ?ouia'ce e .)bor.e ,e ue ce ue e *ri'ci*e .u *aiir%ai'ie', c/e a i%ie ua' 5 a ?ouia'ce=Co%%e ou 'ou /i'.iue .a' e (ai, /e*)rie'ce, a ci'iue a r)*)iio'e (o'.)e ur u' reour .e a ?ouia'ce= E ce ui, 5 ce *ro*o, e *ar reu. ui-%@%e *ro*re%e' aricu), c/e ue, .a' cee r)*)iio' %@%e, e *ro.ui ueuec6oe ui e .)(au, )c6ec=J/e' ai ici, e' o' e%*, *oi') a *are') a4ec e )'o'c) .e iere+aar.= Au ire%@%e .e ceci u/i e e*re)%e' e co%%e e r)*)), u/i e %aru) .e ar)*)iio', ce ui e r)*&e 'e aurai @re aure c6oe, *ar ra**or 5 ce ue cear)*&e, u/e' *ere= E' *ere .e ce ue 4ou 4ou.re>, e' *ere .e 4iee i aueue c6oe ui e *ere= Sur cee *ere, .& /ori+i'e, .& /aricuaio' u/ici ?er)u%e, reu. i'ie .a' a r)*)iio' %@%e, i a .)*er.iio' .e ?ouia'ce=C/e 5 ue *re'. ori+i'e .a' e .icour (reu.ie' a (o'cio' .e /ob?e *er.u= E i

'/e ou .e %@%e *a beoi' .e ra**eer ue c/e e*re)%e' auour .u%aoc6i%e, co'u eue%e' ou a .i%e'io'


52/247

*:2K .e a rec6erc6e .e cee ?ouia'ce rui'eue, ue our'e ou e ee .e reu.=!ie' ici %ai'e'a' ce u/a**ore Laca'= Cea co'cer'e cee r)*)iio', ceei.e'i(icaio' .e a ?ouia'ce= L5, ?/e%*ru'e au ee .e reu. *our ui .o''er u'e' ui '/ e *a *oi'), a (o'cio' .u rai u'aire, c/e-5-.ire .e a (or%e a *ui%*e .e %arue, ui e0, 5 *ro*re%e' *arer, /ori+i'e .u i+'i(ia'= E ?/a4a'cececi ui '/e *a 4u .a' e ee .e reu., %ai ui 'e aurai @re ./aucu'e(ao' )car), )4i), re?e), *ar e *c6a'ae ue c/e .u rai u'aire ue *re'.o' ori+i'e ou ce ui 'ou i')ree, 'ou, a'ae, co%%e a4oir=Le *c6a'ae *re'., e' e((e, o' .)*ar ./u' our'a' ui e ceui oF e a4oir

/)*ure, i ?e *ui .ire, .e ou ce ui *eu (aire a%bi+u) a4ec u' a4oir 'aure, @re*ri .)?5 'e ai uoi ui 'ou +ui.erai .a' e %o'.e ui 'ou e'oure, 5 /ai.e.)?5 'e ai uee *a*ie ui, e' 'ou, auraie' .e 'aia'ce / orie'er=No' cere u/i '/ ai rie' .e *arei= Qua'. u' a4a' *c6oo+ue )cri .e 'o?our ?e 4eu .ire, i '/ a *a i o'+e%*, uara'e ou ci'ua'e a' ueuec6oe ui /a**eeLa Sensation$ 6uide de vie$ i 'e .i rie' ./abur.e, bie' Or=Mai /i *eu /)'o'cer ai'i, c/e ?ue%e' ue oue /)4ouio' ./u'e cie'ce'ou (ai a*erce4oir u/i '/ a 'ue co-'aurai) .e cee e'aio' 5 ce ui, *aree, *eu 'aHre ./a**r)6e'io' ./u' *r)e'.u %o'.e= Si /)aboraio' *ro*re%e'cie'i(iue, /i'erro+aio' .e e' .e a 4ue, 4oire .e /oue, 'ou .)%o're'ueue c6oe, ce '/e rie' i'o' ueue c6oe ue 'ou .e4o' rece4oir e u/ie, a4ec, eace%e', e coe((icie' .e (acici) ou eue i e *r)e'e= Par%i e4ibraio' u%i'eue, i a u' ura4ioe .o' 'ou '/a4o' aucu'e *erce*io' e *ouruoi '/e' aurio'-'ou *a A /aure bou, /i'(rarou+e, c/e a %@%ec6oe= I e' e .e %@%e *our /oreie i a .e o' ue 'ou ceo'./e'e'.re, e o' 'e 4oi *a beaucou* *ouruoi cea /arr@e 5 *u ue *u oi'=A a 4)ri), ./@re )cair) .e cee (ao', rie' ./aure '/e aiiabe ue ceci, u/i a .e (ire, e u/a4ec ce (ire o' e .)brouie= La (o'cio', .i-o', cr)e/or+a'e= Au co'raire, c/e bie' .e /or+a'e u/o' e er co%%e o' *eu=Ce ueue c6oe ur uoi a 4ouu raio''er, ua' au %)ca'i%e .e a *e')e,oue u'e *6ioo*6ie ra.iio''ee ui /e e((orc)e *ar e


53/247

*:8K 4oie ue 4ou a4e>, *are co%*e re'.u .e ce ui e (ai au 'i4eau .e/abracio', .e a +)')raiaio', ./).i(ier cee c6oe ur u'e ore .e r).ucio', .e*aa+e au (ire, .e ce u/i e' e ./u'e e'aio' co'i.)r)e co%%e baae Ni0il 4uerit in intellectu #uod$ ec= , ce u?e-5, ce u?e .).ucibe au ire .e u?e.e a co''aia'ce, ce u?e co'rucibe ./u'e (ao' ui 'ou *araH %ai'e'a' iari(iciee, 5 *arir .e bae ./a**arei, ./or+a'e 4iau .o' o' 4oi %a e' e((ece ue 'ou *ourrio' (aire 5 'ou e' *aer, e-ce 5 ce .o' i /a+i .a' /ari-cuaio' i+'i(ia'e cee oF *eu4e' co%%e'cer .e ?ouer ce *re%ier er%e./)*eaio' ui o' ceu ue 'ou e'.o' ici, ce er%e, e *u ))%e'aire, ui

'oue', co%%e ?e /ai .i, u' i+'i(ia' 5 u' aure i+'i(ia', e ui .)?5 *ore' e((ee' ceci ue ce i+'i(ia' '/e %a'iabe .a' a .)(i'iio' u/5 ce ue ceci ai u'e', u/i re*r)e'e *our u' aure i+'i(ia' u' u?e, u' u?e e rie' ./aure= No',i '/ a rie' .e co%%u' e're e u?e .e a co''aia'ce e e u?e .u i+'i(ia'=I '/ a *a %oe' ./)c6a**er 5 cee (or%ue eraor.i'aire%e' r).uie, u/i aueue c6oe .eou= Mai ?ue%e', 'ou 'e *ou4o' *a .)i+'er ./aucu' er%ece ueue c6oe= Ce 'e aurai @re u' et:as$ c/e i%*e%e' u' e' .eou, u'u?e, u' u*oei%e'o'% M@%e 5 u'e *e')e aui i'4eie .e a co'e%*aio' .eei+e'ce, cee-5 *ri%aire e 'o' *a .u ou co'ruie, .e /i.)e .e co''ai-a'ce, ?e 4eu .ire a *e')e ./Arioe, a eue a**roc6e .e a o+iue, e eu (aiu/i /ai i'ro.uie .a' e circui .u a4oir, ui i%*oe .e .ii'+uer )4&re%e'u*oei%e'o' .e oue ouia e' oi-%@%e, .e uoi ue ce oi ui oi ee'ce=Le i+'i(ia' /aricue .o'c .e re*r)e'er u' u?e au*r& ./u' aure i+'i(ia'=C/e .e 5 ue 'ou *aro' *our .o''er e' 5 cee r)*)iio' i'au+urae e' a'u/ee e r)*)iio' 4ia' 5 ?ouia'ce=Le a4oir e, 5 u' cerai' 'i4eau, .o%i'), aricu) .e ')ceie *ure%e' (or%ee,.e ')cei) .e /)criure, ce ui aboui .e 'o ?our 5 u' cerai' *e .e o+iue="r, ce a4oir auue 'ou *ou4o' .o''er e u**or ./u'e e*)rie'ce ui e cee.e a o+iue %o.er'e, ui e, e' oi e a4a' ou, %a'ie%e' .e /)criure, ce *e.e a4oir, c/e ceui-5 %@%e ui e e'?eu ua'. i /a+i .e %eurer .a' aci'iue a'aiue /i'ci.e'ce .e a r)*)iio'= E' ./aure er%e, e a4oir ui'ou *araH e *u )*ur), e'core u/i oi bie' cair ue 'ou 'e *ou4io' e irer


54/247

*:9K ./aucu'e (ao' .e /e%*iri%e *ar )*uraio', c/e ce %@%e a4oir ui erou4e @re .& /ori+i'e i'ro.ui=Ce a4oir %o're ici a raci'e, e' ceci ue, .a' a r)*)iio', e ou a (or%e .urai u'aire *our co%%e'cer, i e rou4e @re e %oe' .e a ?ouia'ce .e a?ouia'ce *r)ci)%e' e' a' u/ee .)*ae e i%ie i%*o)e, ou e er%e .e*aiir au e'io' uuee .e a 4ie=Ce ui a**araH .e ce (or%ai%e *our co'i'uer .e ui4re Laca', c/e, co%%e 'ou/a4o' .i ou 5 /6eure, u/i a *ere .e ?ouia'ce= E c/e 5 a *ace .e cee*ere u/i'ro.ui a r)*)iio', ue 'ou 4oo' ur+ir a (o'cio' .e /ob?e *er.u,

.e ce ue ?/a**ee e a. Qu/e-ce ue cea 'ou i%*oe i'o' cee (or%ueue, au 'i4eau e *u ))%e'aire, ceui .e /i%*oiio' .u rai u'aire, e a4oirra4aia' *ro.ui, .io', u'e e'ro*ie=Cea /)cri e. n. t. !ou *ourrie> /)crire a$ n$ t$ 0$ ce erai u' ?oi ?eu .e %o=Ce '/e *a *our 'ou )o''er= I+'ore>-4ou ue /)'er+)iue, ce '/e *a aurec6oe, uoi u/e' croie' e cWur i'+)'u ./i'+)'ieur, ue e *aca+e ur e%o'.e .u r)eau .e i+'i(ia' Je 4ou .)(ie .e *rou4er ./aucu'e (ao' ue .ece'.re .e :GG %&re u' *oi. .e -4ou 5 /ou4ra+e, 4ou 4erre> ue4ou aure> a *reu4e .u co'raire= Mai i 4ou *aue> 5-.eu e i+'i(ia',c/e-5-.ire i 4ou e're> .a' a 4oie .e /)'er+)iue, i e abou%e' cerai'u/i '/ a eu aucu' ra4ai=Qua'. e i+'i(ia' /i'ro.ui co%%e a**arei .e a ?ouia'ce, 'ou '/a4o' .o'c*a 5 @re ur*ri .e 4oir a**araHre ueue c6oe ui a ra**or a4ec /e'ro*ie,*uiu/o' a *r)ci)%e' .)(i'i /e'ro*ie ua'. o' a co%%e'c) 5 *auer ur ao'.e *6iue ce a**arei .e i+'i(ia'=Ne croe> *a ue ?e *aia'e= Qua'. 4ou co'ruie> u'e ui'e '/i%*ore oF,'auree%e' 4ou e' recueie> .e /)'er+ie, 4ou *ou4e> %@%e e' accu%uer= E6bie', e a**arei ui o' %i e'?eu *our ue (o'cio''e' ce ore .e urbi'e?uu/5 ce u/o' *uie %ere /)'er+ie e' *o o' (abriu) a4ec cee %@%eo+iue .o' ?e ui e' rai' .e *arer, 5 a4oir a (o'cio' .u i+'i(ia'= De 'o ?our,u'e %ac6i'e, cea '/a rie' 5 (aire a4ec u' oui= I '/ a aucu'e +)')ao+ie .e


55/247


56/247

*:;K E' e((e, i a ?ouia'ce e i'er.ie, i e cair ue ce '/e ue ./u' *re%ier6aar., ./u'e )4e'uai), ./u' acci.e', u/ee e're e' ?eu= L/@re 4i4a' ui our'e 'or%ae%e' ro'ro''e .a' e *aiir= Si a ?ouia'cee re%aruabe, e i ee /e')ri'e ./a4oir a a'cio' .u rai u'aire e .e ar)*)iio', ui /i'iue .& or co%%e %arue, i cea e *ro.ui, ce 'e *eu @reue ./u' r& (aibe )car .a' e e' .e a ?ouia'ce ue cea /ori+i'e= Ce )car,a*r& ou, 'e ero' ?a%ai er@%e, %@%e .a' e *raiue ue ?/)4ouai ou 5/6eure=I 'e /a+i *a ./u'e ra'+reio', ./u'e irru*io' .a' u' c6a%* i'er.i .e *ar e

ro.a+e .e a**arei 4iau r)+uaeur= E' (ai, c/e eue%e' .a' ce e((e./e'ro*ie, .a' cee .)*er.iio', ue a ?ouia'ce *re'. au, u/ee /i'.iue=!oi5 *ouruoi ?e /ai i'ro.uie ./abor. .u er%e .e )e0rlust$*u-.e-?ouir= C/e?ue%e' ./@re a*eru .a' a .i%e'io' .e a *ere ueue c6oe ')ceie 5co%*e'er, i ?e *ui .ire, ce ui e ./abor. 'o%bre ')+ai( ue ce ?e 'e aiuoi ui e 4e'u (ra**er, r)o''er ur e *aroi .e a coc6e, a (ai ?ouia'ce, e?ouia'ce 5 r)*)er= C/e eue%e' a .i%e'io' .e /e'ro*ie ui (ai *re'.recor* 5 ceci, u/i a u' *u-.e-?ouir 5 r)cu*)rer=E c/e 5 a .i%e'io' .o' e ')ceie e ra4ai, e a4oir ra4aia', e' a' u/ire&4e *re%i&re%e', u/i e ac6e ou *a, .u rai u'aire, e, 5 a uie, .e ou ceui 4a *ou4oir /aricuer .e i+'i(ia'= C/e 5 *arir .e 5 ue /i'aure cee.i%e'io' .e a ?ouia'ce, i a%bi+uV c6e> /@re *ara', ui *eu aui bie'6)orier e (aire rei+io' .e 4i4re .a' a*a6ie, e /a*a6ie c/e /6).o'i%e= I*eu bie' (aire rei+io' .e cea, e *oura' c6acu' ai ue, .a' a %ae %@%e )assenps/c0olo6ie i'iue u' .e e )cri reu., 5 a %@%e )*oue , ce ui/a'i%e, ce ui e ra4aie, ce ui e (ai ./u' aure or.re .e a4oir ue ce a4oir6ar%o'ia' ui ie' #/Um:elt 5 l@Innen:elt$ c/e a (o'cio' .u *u-.e-?ouirco%%e e=C/e 5 e creu, a b)a'ce ue a' .oue 4ie''e' ./abor. re%*ir u' cerai''o%bre ./ob?e ui o', e' ueue ore, a.a*) *ar a4a'ce, (ai *our er4ir .ebouc6o'= C/e 5 a' .oue u/u'e *raiue a'aiue caiue /arr@e, 5 %eree' 4aeur ce er%e .i4er, ora, a'a, co*iue, 4oire 4oca= Ce o' e 'o% .i4er.o' 'ou *ou4o' .)i+'er co%%e ob?e ce u/i e' e .u a %ai e a$ e' a'

ue e, e


57/247

:7 - *ro*re%e' ce ui .)coue .e ce ue e a4oir, .a' o' ori+i'e, e r).ui 5/aricuaio' i+'i(ia'e=Ce a4oir e %oe' .e ?ouia'ce= E, ?e e r)*&e, ua'. i ra4aie, ce u/i*ro.ui, c/e .e /e'ro*ie= Cee e'ro*ie, ce *oi' .e *ere, c/e e eu *oi', eeu *oi' r)+uier *ar oF 'ou ao' acc& 5 ce u/i e' e .e a ?ouia'ce= E' cecie ra.ui, e bouce, e e %oi4e, ce u/i e' e .e /i'ci.e'ce .u i+'i(ia' .a' a.ei')e .e /@re *ara'=Cea a *eu 5 (aire a4ec a *aroe= Cea a 5 (aire a4ec a rucure, auee

/a**areie= L/@re 6u%ai', u/o' a**ee ai'i a' .oue *arce u/i '/e ue/6u%u .u a'+a+e, '/a u/5s%apparoler 5 ce a**arei-5=A4ec ueue c6oe ./aui i%*e ue %e uare *ei i+'e, ?/ai *u 4ou (aireouc6er ou 5 /6eure u/i u((i ue ce rai u'aire, 'ou ui .o''io' co%*a+'ie./u' aure rai, S2 a*r& S#, *our ue .e i+'i(ia' aui icie, 'ou *uiio'iuer ce ui e' e .e o' e', ./aure *ar, .e o' i'erio' .a' a ?ouia'ce, .e/Aure .e ce *ar uoi i e e %oe' .e a ?ouia'ce=A *arir .e 5, co%%e'ce e ra4ai= C/e a4ec e a4oir e' a' ue %oe' .e a?ouia'ce ue e *ro.ui e ra4ai ui a u' e', u' e' obcur= Ce e' obcur eceui .e a 4)ri)=

9

Sa' .oue, i ce er%e '/a4aie' *a )) .)?5 abor.) *ar %oi ou .i4er ?our ui'ou )caire', ?e '/aurai cerai'e%e' *a /au.ace .e e i'ro.uire ai'i= Mai u'ra4ai a )) .)?5 (ai, co'i.)rabe=Qua'. ?e 4ou *are .u a4oir co%%e aa' o' ieu *re%ier .a' e .icour .u%aHre au 'i4eau .e /eca4e, ui, i'o' e+e, 'ou a %o'r) ue e ra4ai .e/eca4e, ce u/i 4a 'ou i4rer, c/e a 4)ri) .u %aHre E a' .oue, cee ui er)(ue= Mai 5 4rai .ire, 'ou o%%e *eu-@re e' )a ./a4a'cer ./aure (or%e .uc6)%a .e ce .icour, e ./a*erce4oir oF b)e, oF ree b)a'e, cur)e ./u'e (ao'(orc)e, a co'rucio' 6)+)ie''e=S/i a ueue c6oe ue oue 'ore a**roc6e .)i%ie, e ui a aur)%e' ))

re'ou4e) *ar /e*)rie'ce a'aiue, c/e bie' ue 'ue )4ocaio' .e a 4)ri) 'e*eu e (aire u/5 i'.iuer u/ee '/e acceibe


58/247

:< - ue ./u' %i-.ire, u/ee 'e *eu e .ire ou e'i&re, *our a raio' u/au-.e5.e a %oii), i '/ a rie' 5 .ire= Tou ce ui *eu e .ire e cea= Ici, *ar co')ue',e .icour /aboi= "' 'e *are *a .e /i'.icibe, ueue *aiir ue cea e%be(aire 5 cerai'=I '/e' ree *a %oi' ue, ce 'Wu. .u %i-.ire, ?e /ai iur) a .er'i&re (oi,./i'.iuer co%%e' i (au e' acce'uer ce u/i e' e *ro*re%e' .e/i'er*r)aio', ce ue ?/ai aricu) .e /)'o'ciaio' a' )'o'c), .e /)'o'c) a4ecr)er4e .e /)'o'ciaio'= J/ai i'.iu) ue c/)ai 5 e *oi' ./ae, .e baa'ce, eae .e +ra4i), *ro*re .e /i'er*r)aio', ./oF 'ore a4a'c)e .oi *ro(o'.)%e'

re'ou4eer ce u/i e' e .e a 4)ri)=Qu/e-ce ue /a%our .e a 4)ri) C/e ueue c6oe ui e +aue .u %a'ue 5@re .e a 4)ri)= Ce %a'ue 5 @re, 'ou *ourrio' /a**eer aure%e' u' %a'ue./oubi, ui e ra**ee 5 'ou .a' e (or%aio' .e /i'co'cie'= Ce '/e rie' uioi .e /or.re .e /@re, ./u' @re *ei' ./aucu'e (ao'= Qu/e-ce ue ce .)iri'.erucibe .o' *are reu. *our co'cure e .er'i&re i+'e .e aTraumdeutun6 & Qu/e-ce ue ce .)ir ue rie' 'e *eu c6a'+er, 'i ()c6ir, ua'.ou c6a'+e Le %a'ue ./oubi e a %@%e c6oe ue e %a'ue 5 @re, car @re, ce'/e rie' ./aure ue ./oubier= L/a%our .e a 4)ri), c/e /a%our .e cee (aibee.o' 'ou a4o' oue4) e 4oie, c/e a%our .e ceci ue a 4)ri) cac6e, e ui/a**ee a caraio'=?e 'e .e4rai *a a4oir beoi' .e ce ra**e, ui o' e' ueue ore ee%e'i4reue= I e%be ue ce oi c6e> e a'ae, *aricui&re%e' c6e> eu, u/au'o% .e ce ueue %o abou .o' o' barbouie eur .icour, o' /a*eroi4e?a%ai .e ce ue c/e ue a 4)ri), a4oir, /i%*uia'ce=C/e 5-.eu ue /).i(ie ou ce u/i e' e .e a 4)ri)= Qu/i ai a%our .e a(aibee, a' .oue e-ce 5 /ee'ce .e /a%our= Co%%e ?e /ai .i, /a%our, c/e.o''er ce u/o' '/a *a, 5 a4oir ce ui *ourrai r)*arer cee (aibee ori+i'ee=E .u %@%e cou* e co'oi /e'rou4re, ce re ?e 'e ai i ?e .oi /a**eer%iue ou %i(icaeur ui a )) .o'') .e ou e%*, .a' u'e cerai'e 4ei'e, 5/a%our= Ce a%our u'i4ere co%%e o' .i, .o' o' 'ou bra'.i e c6i((o' *our'ou ca%er, c/e *r)ci)%e' ce .o' 'ou (aio' 4oie, 4oie obrucio', 5 ce uie a 4)ri)=


59/247

:$= Ce ui e .e%a'.) au *c6a'ae, e ui e .)?5 i'.iu) .a' %o' .icour.e a .er'i&re (oi, ce '/e cere *a ce ui reori 5 ce u?e u**o) a4oir, .o',5 /e'e'.re co%%e o' e (ai ./or.i'aire, u' ou *ei *eu 5 c), o' a cru *ou4oir(o'.er e ra'(er= J/ai ou4e' i'i) ur ceci, ue 'ou o%%e u**o) a4oir*a +ra'.-c6oe= Ce ue /a'ae i'aure, c/e ceci, ui e ou e co'raire=L/a'ae .i 5 ceui ui 4a co%%e'cer 1lle(-/$ dites n%importe #uoi$ ce seramerveilleux. C/e ui ue /a'ae i'iue co%%e u?e u**o) a4oir=A*r& ou, ce '/e *a ee%e' .e %au4aie (oi, *arce ue, .a' e ca *r)e',/a'ae 'e *eu *a e (ier 5 ueu/u' ./aure= E e ra'(er e (o'.e ur ceci,

u/i a u' *e ui, 5 %oi, *au4re co', %e .i .e %e co%*orer co%%e i ?e a4ai.e uoi i /a+iai= Je *eu .ire '/i%*ore uoi, a .o''era ou?our ueue c6oe=a 'e 4ou arri4e *a ou e ?our= I a bie' .e uoi cauer e ra'(er=Qu/e-ce ui .)(i'i /a'ae Je /ai .i= J/ai ou?our .i .e*ui ou?our i%*e%e', *ero''e '/a ?a%ai rie' co%*ri, e e' *u, c/e 'aure, ce '/e *a.e %a (aue /a'ae, c/e ce u/o' ae'. ./u' *c6a'ae= Mai ce #u%onattend d%un ps/c0anal/ste$ i (au.rai )4i.e%%e' eaer .e co%*re'.re ce ue a4eu .ire=C/e ee%e' 5, co%%e a= 5 a *or)e .e a %ai' ?/ai ou .e %@%e ee'i%e', ou?our, ue ?e 'e (ai ue re.ire e ra4ai e *our %oi, e e *u-.e-?ouir, c/e *our 4ou= Ce u/o' ae'. ./u' *c6a'ae, c/e, co%%e ?e /ai .i a.er'i&re (oi, .e (aire (o'cio''er o' a4oir e' er%e .e 4)ri)= C/e bie' *our ceau/i e co'(i'e 5 u' %i-.ire=Je /ai .i a .er'i&re (oi, e ?/aurai 5 re4e'ir, *arce ue cea a .e co')ue'ce=C/e 5 /a'ae, e eue%e' 5 ui, ue /a.ree cee (or%ue ue ?/ai iou4e'co%%e')e, .u Ao es :ar$ soll Ic0 :erden. Si /a'ae eae ./occu*er cee*ace e' 6au 5 +auc6e ui .)er%i'e o' .icour, c/e ?ue%e' .e '/@reabou%e' *a 5 *our ui-%@%e= C/e 5 oF c/)ai e *u-.e-?ouir, e ?ouir .e/aure, ue %oi, e' a' ue ?e *ro(&re /ace *c6a'aiue, ?e .oi 4e'ir=


60/247


61/247

VRIT, SOEUR DE JOUISSANCE*;#

La lo6i#ue et la vrit.La ps/c0ose de Aitt6enstein.

olit(er et l%Universit.L%0umour de Sade.U M

S2[ S# S#S2S# a S2 a

Le .icour a'aiue, au 'i4eau .e rucure ue 'ou e'o' cee a'')e .e/aricuer, bouce e our'i .e roi aure re*eci4e%e' .)'o%%) ?e era**ee *our ceu ui 4ie''e' ici *ora.iue%e' e .icour .u %aHre, ceui .e/6)riue, ue ?ai %i au %iieu au?our./6ui, e e'(i' e .icour ui bie' ici 'oui')ree 5 u' 6au .e+r), *uiu/i /a+i .u .icour iu) co%%e u'i4eriaire=Mai ue e .icour a'aiue bouce e .)caa+e e' uar .e cerce .o' e

rucure' e roi aure 'e 4eu *a .ire u/i e r)ou, e *er%ee .e *aer 5/e'4er= Cea 'e r)ou rie'=L/e'4er '/e*iue 'u e'.roi= C/e ./u' ra**or .e ra%e, .e ee, u/i /a+i .e iu, i 4ou 4oue>= I '/e' ree *a %oi' ue ce iu a u' reie(, u/i ara*eueue c6oe= Cere, *a ou, *uiue, .e ce %o ui '/a ./eie'ce ue .ea'+a+e, e a'+a+e %o're a i%ie *r)ci)%e'= I %o're ue %@%e au %o'.e .u.icour, rie' '/e ou, co%%e ?e .i ou %ieu, ue e ou co%%e e e r)(ue,/a**uie %@%e, .e .e4oir @re r).ui .a' o' e%*oi=Ceci *our 'ou i'ro.uire 5 ce ui (era au?our./6ui /ob?e ./u'e a**roc6eee'iee, 5 cee (i' .e .)%o'rer ce ue c/e u/u' e'4er= Envers ao'e a4ecvrit.


62/247

;2 - E' 4)ri), ueue c6oe %)rie ./@re a**u) .& ce .)*ar vrit '/e *au' %o 5 %a'ier 6or .e a o+iue *ro*oiio''ee, oF /o' e' (ai u'e 4aeur,r).uie 5 /i'cri*io', au %a'ie%e' ./u' %boe, or.i'aire%e' +ra'. !, o'i'iiae= Ce ua+e, 'ou e 4erro', e r& *aricui&re%e' .)*our4u ./e*oir= C/ebie' ce u/i a .e aubre=N)a'%oi', *arou aieur, e 'o%%)%e' c6e> e a'ae ?e .oi e .ire, e*our caue e a'ae (e%%e, i *ro4oue u' curieu (r)%ie%e', .e /or.re.e ceui ui e *oue, .e*ui ueue e%*, 5 co'(o'.re a 4)ri) a'aiue a4eca r)4ouio'=

J/ai .)?5 .i /a%bi+u) .e ce er%e .e r)4ouio', ui, .a' /e%*oi u/i a .a' a%)ca'iue c)ee, *eu 4ouoir .ire reour au .)*ar= Si bie' ue, *ar cerai' c),ce ue e .icour a'aiue, co%%e ?e /ai .i ou ./abor., *eu acco%*ir aure+ar. .e roi aure or.re e iue e' roi aure rucure=Le (e%%e, ce '/e *a *ar 6aar. u/ee o' %oi' e'(er%)e ue eur*are'aire .a' ce cce .e .icour= L/6o%%e, e %e, e 4iri, e ue 'ou eco''aio', e u'e cr)aio' .e .icour rie' ou au %oi' .e ce ui /e'a'ae 'e *eu e .)(i'ir aure%e'= "' 'e *eu e' .ire aua' .e a (e%%e=N)a'%oi', aucu' .iao+ue '/e *oibe ue .e e iuer au 'i4eau .u .icour=C/e *ouruoi, a4a' .e (r)%ir, a (e%%e u/a'i%e a 4eru r)4ouio''aire .e/a'ae *ourrai e .ire ue, bie' *u ue /6o%%e, ee a 5 b)')(icier .e ce ue'ou a**eero' u'e cerai'e cuure .u .icour=Ce '/e *a u/ee '/ a *a .e .o', bie' au co'raire= E ua'. ee /e' a'i%e,ee .e4ie' .a' ce cce u' +ui.e )%i'e'= C/e ce ui .)(i'i /6)riue, e c/e*ouruoi au abeau, ro%*a' /or.re .e ce ue ?/ )cri ./6abiu.e, ?e /ai *ac)e auce're=I e cair *oura' ue ce '/e *a *ar 6aar. ue e %o vrit*ro4oue c6e> eece *aricuier (r)%ie%e'=Seue%e', a 4)ri) '/e *a, %@%e .a' 'ore co'ee, ./u' acc& (acie= Co%%ecerai' oieau, .e ceu .o' o' %e *arai ua'. ?/)ai *ei, cea 'e /ara*e u/5ce u/o' ui %ee .u e ur a ueue=


63/247

;8 - Ce '/e *a (acie= Mo' *re%ier i4re .e ecure a4ai *our *re%ier ee u'e6ioire ui /i'iuai Bistoire d%une moiti de poulet. C/)ai 4rai, c/e .e ceau/i *arai= Ce '/e *a u' oieau *u (acie 5 ara*er ue e aure ua'. aco'.iio' e .e ui %ere .u e ur a ueue=Ce ue ?/e'ei+'e, .e*ui ue ?/aricue ueue c6oe .e a *c6a'ae, *ourraibie' /i'iuerBistoire d%une moiti de su!et."F e e 4rai .u ra**or e're cee 6ioire ./u'e %oii) .e *oue e /6ioire ./u'e%oii) .e u?e "' *eu e *re'.re ou .eu a'+e= "' *eu .ire ue /6ioire .e%a *re%i&re ecure a .)er%i') e .)4eo**e%e' .e %a *e')e, co%%e o' .irai

.a' u'e 6&e u'i4eriaire= "u bie', *oi' .e 4ue .e a rucure, /6ioire .e a%oii) .e *oue *ou4ai bie' re*r)e'er *our /aueur ui /a4ai )crie ueuec6oe oF e re()ai ?e 'e ai ue *ree'i%e', 'o' *a .e as/c0analisse co%%eo' .i .a'Le a/san de aris$ %ai .e ce u/i e' e .u u?e=Ce u/i a .e cerai', c/e u/i a4ai aui u'e i%a+e= L/i%a+e .e a %oii) .e*oue )ai e *ro(i .u bo' c)= "' 'e 4oai *a /aure, a cou*)e, cee oF ee)ai *robabe%e', a 4)ri), *uiu/o' 4oai ur a *a+e .roie a %oii) a' cWur,%ai *a a'4oie a' .oue, .a' e .eu e' .u %o= Qu/e-ce ue cea 4eu.ire C/e ue a 4)ri) e cac6)e, %ai ee '/e *eu-@re u/abe'e=Cea arra'+erai ou i c/)ai cea= "' '/aurai u/5 bie' a4oir ou ce u/i a 5a4oir= A*r& ou, *ouruoi *a Qua'. o' .i ueue c6oe, i '/ a *a beoi'./a?ouer ue c/e 4rai=Auour .e 5 our'e oue u'e *rob)%aiue .u ?u+e%e'= !ou a4e> bie' ue M=re+e *oe a ueio' ou a (or%e ./u' rai 6ori>o'a, e a .ii'+ue .e ce u/ie' e ua'. o' a((ir%e ue c/e 4rai, ./ %ere u' rai 4erica 5 /er)%i)+auc6e= Cea .e4ie' aor /a((ir%aio'=Seue%e', u/e-ce ui e 4rai Mo' Dieu, c/e ce ui /e .i= Qu/e-ce ui/e .i C/e a *6rae= Mai a *6rae, i '/ a *a %oe' .e a (aire u**orer./aure c6oe ue .u i+'i(ia', e' a' u/i 'e co'cer'e *a /ob?e= A %oi' ue,co%%e u' o+icie' .o' ?/a4a'cerai ou 5 /6eure /er)%i%e, 4ou 'e *oie> u/i'/ a ./ob?e ue .e *eu.o-ob?e= Pour 'ou, 'ou 'ou e' e'o' 5 ceci ue ei+'i(ia' 'e co'cer'e *a /ob?e, %ai e e'=


64/247

;9 - Co%%e u?e .e a *6rae, i '/ a ue e e'= D/oF cee .iaeciue ./oF 'ouo%%e *ari, ue 'ou a**eo' epas-de-sens a4ec oue /a%bi+u) .u %opas.Cea co%%e'ce au 'o'-e' (or+) *ar uer e 4er e u' *our= Cea *eu*oura' r& bie' a4oir u' e', /i /a+i *ar ee%*e ./u' 4oe a4ec .e boue4ere e .e boue rou+e=Seue%e' ce ui 'ou e%%&'e .a' u'e 4oie oF ce u/i e' e .e /@re ie' aue', e ce ui a e *u ./@re= C/e .a' cee 4oie, e' ou ca, u/o' a (ra'c6i ce*a-.e-e' .e *e'er ue ce ui a e *u ./@re 'e *eu *a 'e *a eier=Le e', i ?e *ui .ire, a c6ar+e ./@re= I '/a %@%e *a ./aure e'= Seue%e', o'

/e a*eru .e*ui u' cerai' e%* ue cea 'e u((i *a 5 (aire e *oi., e *oi.,?ue%e', .e /eie'ce=C6oe curieue, .u 'o'-e', cea e (ai, e *oi.= Cea *re'. 5 /eo%ac= E c/e 5e *a (ra'c6i *ar reu., ./a4oir %o'r) ue c/e ce ua ./ee%*aire e %o./e*ri, e %o a' ueue 'i @e=Cea 'e re'. *a *u (acie .e ui %ere .u e ur a ueue= Jue%e', a 4)ri)/e'4oe= La 4)ri) /e'4oe au %o%e' %@%e ou 4ou 'e 4ouie> *u a aiir=D/aieur, *uiu/ee '/a4ai *a .e ueue, co%%e' aurie>-4ou *u Si.)raio' eu%i&re=Co%%e 4ou 4ou e' ou4e'e>, u'e *eie 6ioire, ae> *ae ./aieur, .er)*iue ur e !eau ./or, *eu u((ire 5 e r)4eier, ce 4eau ui dort .ebou= "'4oi aor u/i e, i ?e *ui .ire, d%or dur.E're le dur dsir de durer ./Euar., e e .)ir .e .or%ir, ui e bie' a *u +ra'.e)'i+%e, a' u/o' e%be /e' a4ier, ue reu. a4a'ce .a' e %)ca'i%e .ur@4e= Ne /oubio' *a= Aunsc0 (u sc0la4en$ .i-i, i '/a *a .i sc0la4en

Cedr4nis$ beoi' .e .or%ir, ce '/e *a .e cea u/i /a+i= C/e e Aunsc0 (usc0la4en ui .)er%i'e /o*)raio' .u r@4e=I e curieu u/i co%*&e cee i'.icaio' .e cee-ci, u/u' r@4e r)4eie ?ue au%o%e' oF i *ourrai c6er a 4)ri), .e ore u/o' 'e e r)4eie ue *ourco'i'uer 5 r@4er 5 r@4er .a' e r)e, ou *our @re *u eac, .a' a r)ai)=Tou cea, cea (ra**e= Cea (ra**e ./u' cerai' %a'ue .e e', oF a 4)ri), co%%ee 'aure, re4ie' au +ao*= E %@%e u' +ao* e, u/5 *ei'e ra4ere--ee 'orec6a%* u/ee e .)?5 re*arie .e /aure c)=


65/247

;: - L/abe'ce .o' ?/ai *ar) ou 5 /6eure a *ro.ui e' (ra'ai u'e curieueco'a%i'aio'= Si 4ou *re'e> esans$ ce') 4e'ir .u ai'sine$ ce ui e bie' *eu*robabe *uiue a (or%e *re%i&re )ai ueue c6oe co%%e sen($ 'ou 'oua*erce4o' ue l%a*sentia$ 5 /abai(, e%*o) .a' e ee ?uri.iue e ./oF*ro4ie' ce er%e a' ueue 'i @e ui e e sans$ 'ou /a4o', ce *ei %o, .)?5*ro.ui .e*ui e .)bu .e ce ue 'ou )'o'o' au?our./6ui=E aor uoi Sen( e *uisans$ '/e-ce *a ./u'epuissance u/i /a+i ouaure ue ce en puissance$ ./u'e 4iruai) i%a+i'aire, ui '/e *uia'ce ue ./@rero%*eue %ai bie' *u ce u/i a ./@re .a' e e', ui e 5 *re'.re

aure%e' ue ./@re e' *ei', ui e bie' *u ce ui, 5 /@re, ui )c6a**e,co%%e i arri4e .a' e %o ?ue%e' .i ./e*ri=Co%%e aui bie', 'ou e a4o', cea e *ae ou?our .a' /ace= L/ace, ueu/i oi, c/e ce ui ui )c6a**e, ui e i%*ora'= E c/e bie' aui e *a (ra'c6i*ar /a'ae, .a' /i'ro.ucio' .e /ace %a'u) co%%e e, ui e a*r& ou eeu .o' 'ou ac6io' u/5 cou* Or, i e ou?our r)ui=I a 5 auour ou u' ?eu .e ioe .o' ?/ai ea) .e %o'rer e *oi. e /acce'.a' ce ue ?/a**ee epas-sans. L/a'+oie '/epas sans ob?e= Nou 'e o%%e

pas sans u' ra**or a4ec a 4)ri)=Mai e-i Or ue 'ou .e4io' a rou4er intus$ 5 /i')rieur Pouruoi *a 5 c) &

Beimlic0$ un0eimlic0 c6acu' a *u, .e a ecure .e reu., ree'ir ce ue rec&e/a%bi+u) .e ce er%e ui, .e '/@re *a 5 /i')rieur, e *oura' .e /)4ouer,acce'ue *r)ci)%e' ou ce ui e /)ra'+e=L5-.eu, e a'+ue 4arie' )ra'+e%e' ee-%@%e= !ou @e-4ou a*eru ue0omeliness$ e' a'+ai, 4eu .iresans 4aon C/e bie' *oura' e %@%e %o ue

Beimlic0Feit$ %ai cea '/a *a ou 5 (ai e %@%e acce'=C/e bie' *ouruoi aui sinnlos e ra.ui e' a'+ai *ar meanin6less$ c/e-5-.iree %@%e %o ui, *our ra.uire Unsinn$ 'ou .o''era nonsense.C6acu' ai ue /a%bi+u) .e raci'e e' a'+ai *r@e 5 .e i'+uier )4ie%e'=Par co're, curieue%e', e ./u'e (ao' uai u'iue, /a'+ai a**eera :it0out e

sans avec tant de0ors.


66/247

;;= La 4)ri) e%be bie' e' e((e 'ou @re )ra'+&re, ?/e'e'. 'ore *ro*re 4)ri)=Ee e a4ec 'ou, a' .oue, %ai a' u/ee 'ou co'cer'e ee%e' u/o' 4eubie' e .ire=

Tou ce u/o' *eu .ire, c/e ce ue ?e .iai ou 5 /6eure, c/e ue 'ou 'eo%%epas sans ee= Lioe .e ceci, e' o%%e, u/5 @re 5 a *or)e, e6 bie', 'ou'ou e' *aerio' bie'=Nou *ao' .usans aupas-sans$ e .e 5 ausans-pass.

G

Je 4ai ici (aire u' *ei au, e aer 5 /aueur ui a (or%u) e *u (ore%e' ce uir)ue .e /e're*rie .e *oer u/i '/ a .e 4)ri) u/i'crie e' ueue*ro*oiio', e ./aricuer ce ui, .u a4oir co%%e e e a4oir )a' co'iu)./u' (o'.e%e' .e *ro*oiio' , *eu (o'cio''er e' oue ri+ueur co%%e 4)ri)=C/e-5-.ire ./aricuer ce ui, .e uoi ue ce oi ui *ro*oe, *eu @re .i 4rai eoue'u co%%e e=I /a+i ./u' 'o%%) \i+e'ei' ui e, *ui-?e .ire, (acie 5 ire= SOre%e'=Eae>=Cea .e%a'.e ue 4ou ac6ie> 4ou co'e'er .e 4ou .)*acer .a' u' %o'.e uie rice%e' ceui ./u'e co+iaio', a' c6erc6er aucu' (rui, ce ui e 4ore%au4aie 6abiu.e= !ou e'e> beaucou* 5 cueiir .e *o%%e ou u' *o%%ier,%@%e 5 e ra%aer *ar erre= Tou 4au %ieu *our 4ou ue .e 'e *a ra%aer .e*o%%e=L/6abiaio', u' cerai' e%*, ou ce *o%%ier .o' e ra%ure, ?e 4ou aure,*eu4e' u((ire 5 ca*er r& )roie%e' 4ore ae'io', *our *eu ue 4ou 4ou obi+ie>, aura ou .e %@%e ceci .e carac)riiue ue 4ou 'e *ourre> rie' e' irer i ce '/e /a((ir%aio' ue rie' ./aure 'e *eu @re .i 4rai ue a co'(or%i) 5u'e rucure ue ?e 'e iuerai %@%e *a, 5 %e %ere u' i'a' 6or .e /o%bre .ece *o%%er, co%%e o+iue, %ai co%%e, /aueur /a((ir%e *ro*re%e',

+ra%%aicae=La rucure +ra%%aicae co'iue *our ce aueur ce u/i i.e'i(ie au %o'.e= Larucure +ra%%aicae, 4oi5 ce ui e e %o'.e= E i '/


67/247

8/13/2019

Documents

29365229 Le Seminaire Livre XVII L Envers de La Psychanalyse 1969 1970