Embed Size (px)
Citation preview
Mayıs ayı İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı beklentilerimize paralel olarak %73.4 olarak gerçekleşti… Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında % 64,2, bu yılın Nisan ayında ise %72.2 olan kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 9.2 puan, bir önceki aya göre ise 1.2 puan artarak son on dokuz ayın en yüksek seviyesine ulaşmış ve 2010 Mayıs ayında %73.4 düzeyindeki beklentimiz doğrultusunda %73.4 olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayı kapasite kullanımında mal gruplarına göre en fazla artış ara mallarında gerçekleşirken, bu grubu tüketim malları takip etmiştir. Mayıs ayı kapasite kullanım oranı, son dönemde açıklanan ve Türkiye ekonomisinin toparlanma sürecini yansıtan ekonomik aktivite göstergelerini desteklemektedir. Reel Kesim Güven Endeksi Mayıs'ta 3,7 puan azaldı... Reel Kesim Güven Endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre 3.7 puan azalarak 115.1 seviyesinde gerçekleşti. Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre son üç aydaki toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, sırasıyla gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması eğilimi, mevcut mamul mal stok miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam beklentisi, genel gidişat eğilimi ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi. Endeksin üçer aylık hareketli ortalamaları Mayıs ayında bir önceki aya göre 3.3 puan artarak 114.9 oldu.
Citibank analistleri Türkiye ekonomisinin canlanması bekliyor...
Citibank analistleri, Türkiye ekonomisine yönelik yaptıkları değerlendirmede, geçen yılın sonunda sanayi üretim artışında gerçekleşen keskin yükselişin de gösterdiği gibi Türkiye'de ekonomik verilerin güçlü bir konjonktürel canlanmaya işaret ettiğini gözlemlediklerini belirttiler.
Türk bankacılık sektöründeki aktif kalitesi iyileşiyor...
Fitch, Türk bankacılık sektöründe aktif kalitesi eğilimlerinin 2009'un son çeyreğinden bu yana iyileştiğini açıkladı. Fitch yeni raporunda Türk bankacılık sisteminde kredi büyümesinin 2010'da %15‐20 olabileceği ve takipteki kredi oranının da bu yılın sonunda % 5 civarında kalabileceği ifade edildi. 2010 yılında bankacılık sektöründe kredilerdeki artış dikkat çekmektedir...
TCMB geçtğimizin hafta Finansal İstikrar Raporunu yayınladı. Raporda 2010 yılının ilk üç ayında da aktif büyüklüğünü artıran bankacılık sektöründe kredilerde görülen artışa dikkat çeken TCMB, bankacılık sektöründe karlılığın devam edebilmesi için önümüzdeki dönemde operasyonel maliyetlerin iyi yönetilmesine değinmiştir.
Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler...
Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi
Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti
31.05.2010 Dış Ticaret Açığı (Nisan) 5.0 Milyar $ 5.4 Mlr $ (Açıklandı)
03.06.2010 TÜFE (Mayıs‐Aylık) %0.60 %0.28
ÜFE(Mayıs‐ Aylık) %2.35 %0.65
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik
Araştırmalar
Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu 31 Mayıs – 7 Haziran 2010
2 2010 yılında bankacılık sektöründe kredilerdeki artış dikkat çekmektedir1...
Grafik‐1
Türkiye bankacılık sektörünün toplam varlıkları, 2009 yılı sonunda bir önceki yıl sonuna göre artışını sürdürerek 834 milyar TL’ye yükselmiştir. Türk bankacılık sektörünün bilanço büyüklüğünün GSYH’ye oranı, 2008 yılı sonunda %77.1 iken, 2009 yılı sonunda %87.4’e yükselmiştir. 2010 yılının ilk üç ayında da aktif büyüklüğünü artıran sektörde toplam aktif büyüklüğü Mart ayı itibariyle 860 milyar TL’ye yükselmiştir.
Grafik‐2 Grafik‐3
Bankacılık Sektörünün aktif yapısı incelendiğinde, 2009 yılında bir önceki yıla göre kredilerde yaşanan düşüş dikkat çekerken, aktifler içinde en büyük paya sahip olan kredilerin payı 2009 yılında 2008 yılına göre 3 puan azalmıştır. Kredilerdeki düşüş yanında menkul kıymetlerin payı 5 puan artarak 2009 yılında %31 seviyesine ulaşmıştır. 2010 yılı Mart ayı itibariyle 2009 yılı sonuna göre krediler ve menkul kıymetlerin payında 1’er puan artış gerçekleşirken, kredilerde yılın ilk üç ayında yaşanan artış olumlu bir gelişme olarak dikkat çekmekdir. Aktif toplamının hisse yapısına göre dağılımı incelendiğinde ise, özel sektör payının son açıklanan Mart ayı rakamlarına göre %51.7 oranıyla en fazla paya sahip olduğu, özel sektörün %32.3 oranıyla kamu bankalarını izlediği görülmektedir. 2008 yılı sonunda %16.9 olan yabancı hissedarların aktif büyüklüğü içindeki payı, 2009 yılı sonunda %15.8 olarak gerçekleşmiştir. Yılın ilk üç ayında ise yabancıların aktif büyüklüğü içindeki payının değişmediği görülmektedir.
1 Geçtiğimiz hafta Mayıs ayı TCMB Finansal İstikrar Raporu yayınlamıştır. Bu yazımıda Finansal İstikrar Raporunda bankacılık sektörüne dair
dikkat çeken başlıklar ve araştırmalar özetlenmiştir.
15 12 12 11 10 3
38 44 49 50 4751
35 32 28 26 31 35
12 12 11 13 12 11
0
20
40
60
80
100
2005 2006 2007 2008 2009 Mar.10
Bankacılık Sektörünün Aktif Yapısı
Diğer Aktifler Krediler (Tahsili Gecikmiş Alacaklar Hariç)
Menkul Kıymetler Nakit+TCMB+Piyasalar+Bankalar
Kaynak:BDDK,TCMB
0102030405060708090
0
200000
400000
600000
800000
1000000
2005 2006 2007 2008 2009 Mar.10
Aktifler Aktif/GSYH
60.5 55.7 55.6 52.5 51.9 51.2 51.1 51.7
3331.1 30.3 30.4 32.2 32.5 32.8 32.3
6.3 13.1 13.9 16.9 15.8 16.1 15.9 15.8
0102030405060708090
100
2005 2006 2007 2008 2009 Ocak 10 Şubat 10 Mart 10
Özel Kamu Yabancı
Bankacılık Sektörü Aktif toplamının Hisse Yapısına Göre Dağılımı (%)
Kaynak:BDDK,TCMB Kaynak:BDDK,TCMB
3 Grafik‐3
Bankacılık sektöründeki derinliği ve aracılık fonksiyonlarının gelişimini gösteren, mevduat ve kredilerin GSYİH’ye oranı diğer AB ülkeleriyle karşılaştırıldığında, mevduat ve kredilerin GSYİH’ya oranının arttığı izlenirken, kredilerin mevduata oranı söz konusu dönemde gerilemektedir. Söz konusu oranların, AB ortalamalarının gerisinde kaldığı dikkat çekerken, özellikle kredilerin GSYİH’ya oranının Türkiye’de Euro Bölgesi ortalamasının hemen hemen yarısında yer alması finansal piyasalardaki gelişimin AB’ye göre geride kaldığını yansıtmaktadır. Bankacılık sektörünün büyüme hızı üzerindeki önemi dikkate alındığında, kredilerde diğer ülkelere kıyasla daha düşük bir performansa sahip olmamız olumsuz bir
görünüm arz etmektedir. Diğer yandan, 2009 yılında kredilerdeki düşüşe rağmen GSYİH’da da yaşanan sert gerilemeyle kredilerin GSYİH’ye olan oranının arttığı izlenmektedir. Fakat bu artış kredilerdeki düşüşün GSYİH’deki düşüşten daha yavaş kalması nedeniyle gerçekleşmiştir. 2010 yılı ilk üç ayında kredilerde yaşanan artış bu anlamda olumlu bir gelişmeyken, önümüzdeki dönemde bu artışın sürmesi büyümeyi destekleyebilecektir. Grafik‐6 Grafik‐6
2009 yılında bankacılık sektöründeki karlılık oranında yaşanan yüksek artış dikkat çekerken, sektörün net karındaki artışın 2010 yılının ilk çeyreğinde de devam ettiği görülmektedir. 2009 yılında sektörün net karı, önceki yıla göre %50.4 artarak, 20.2 milyar TL düzeyine yükselirken, 2010 yılı Mart ayı itibariyle sektörün elde ettiği yıllık net kar 21.3 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Karlılıkta yaşanan artış dikkat çekerken, artış hızının 2010 yılında yavaşladığı görülmektedir. Sektörün özkaynak ve aktif karlılığı da dönem net karındaki artışla birlikte 2009 yılında yükselmiştir. Sektör, 2010 yılı Mart ayı itibariyle de bu aktif ve özkaynak karlılık seviyelerini koruyabilmiştir. Sektörün aktif ve özkaynak kârlılığını korumasında, kar marjının %33.4’e yükselmesi etkili olmuştur.
0
100
200
300
400
500
600
700
Mevduat/GSYH(%) Kredi/GSYH(%) Kredi/Mevduat(%)
Seçilmiş AB Ülkeleri ile Türkiye Karşılaştırması
Kaynak: TCMB Finansal İstikrar RaporuTabloda AB ülkelerinin 2008 yılı verileri yer almaktadır
57911131517192123
123456789
10
Ara.03
Nis.04
Ağu.04
Ara.04
Nis.05
Ağu.05
Ara.05
Nis.06
Ağu.06
Ara.06
Nis.07
Ağu.07
Ara.07
Nis.08
Ağu.08
Ara.08
Nis.09
Ağu.09
Ara.09
Özkaynak ve Aktif Karlılık
Net Dönem Karı/Toplam Aktif (Sağ eksen)
Aktif/Özkaynaklar
Net Dönem Karı/Özkaynaklar
Kaynak: BDDK, TCMB
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
9
10
11
12
13
14
15
16
Ara.03
Nis.04
Ağu.04
Ara.04
Nis.05
Ağu.05
Ara.05
Nis.06
Ağu.06
Ara.06
Nis.07
Ağu.07
Ara.07
Nis.08
Ağu.08
Ara.08
Nis.09
Ağu.09
Ara.09
Toplam Gelir/Aktif
Dönem Net Karı/Toplam Gelir (Sağ Eksen)
Kaynak: BDDK, TCMB
Aktif Getirisi ve Kar Marjı
Grafik‐7
Grafik‐8
yükselmiş
Tablo‐1
risk oluştbankacılıkbankacılıkyönetilmecüzdanınbilançoda
Korelasyon
Top. gelir/Ak
Net faiz ge
Faiz dışı ge
Dönem net k
Faiz dışı gi
Takipteki a
Kaynak: TC
0
5
10
15
20
25
TCM
Kaynak: T
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
8Ba
nka
8<
Kaynak: T
ştir.
turmaktadır. k sektöründek sektöründeesi önem arz daki artışın aki büyümeye
Katsayısı
ktif
eliri/Aktif
elirler/Aktif
karı (zararı)/Top. ge
derler/Top. Gelir
alac. özel prov. / T
MB Finansal İstik
MB Nakit Kredi TaKre
Eki.08
TCMB Finansal İst
F
Bankaların Serm
Ara.08
5 Ba
nka
4 Ba
nka
<SYR<15
TCMB Finansal İst
Fakat Tablo‐1ki karlılıkta kae karlılığın deetmektedir. D2010 yılında e katkısının art
Özk
‐0
0
‐0
elir 0
‐0
op. gelir ‐0
krar Raporu
şıt disi
Konut Kredisi
Ticar
Kas.09
tikrar Raporu
Faiz Oranları
maye Yeterliliği RAktif Payları
Ara.09
29 Ban
ka
21Ba
nka
25 Ban
ka
15<SYR<30
tikrar Raporu
1’de bankaclıar marjından evam edebilmDiğer yandan,bu kadar ç
tmaya devam
aynak Aktif Kar
0.12 0.18
0.07 0.31
0.14 ‐0.1
0.98 0.98
0.72 ‐0.8
0.09 0.03
ri Kredi DİBS Me
Mar.10
Rasyolarına Göre
Mar.10
21 Ban
ka
16 Ban
ka
19 Ban
ka
SYR>30
2008 TCMBoranlsenetFakatolmasmarjıTCMBkredilmarjı
2008 yılındtoplamnedenitibar%19,9olan üzerinolan üzerinarasınbanka
Sonuç sektöryükselyaşanasoru o2010 nedenmevduyılındaindirimbaşlan
ık sektöründeçok gider yönmesi için önü, 2009 yılındaçok olması betmesi bekle
rlılığı
8
1
2
8
1
3
evduat
e
0
Ekim ayı itiB toplam 102arındaki söz ktleri ve mevdt faizlerdeki insı 2009 yılınnın yükselmeB faiz oranılere verdiği ndaki artış dik
yılında %18 oa %20.6’ya ymındaki artışıniyle sermayeiyle geçen y9’a gerilemişti45 bankanın ndeyken, 20144 bankanınnde gerçeklenda sermayeaların aktif
olarak, 2010ündeki gelişler dikkat an karlılığın dolarak karşımıyılı içinde faiyle hem 200uat faizlerindea kredi famlerinin 2010ması karlılıktae karlılık perfnetiminin etkiümüzdeki döna bilançodaki beklenmezkennmektedir.
ibariyle faiz 25 puan faiz konusu düşüş duat faiz orandirimlerin yada bankacılıkesine neden yla pek çokfaiz oranlar
kkat çekmekte
olan sermaye yükselmiştir. n yasal özkaye yeterlilik rasyıl sonuna göir. 2009 yılı sosermaye ye
10 yılı Mart asermaye yeşmiştir. Diğee yeterlilik r
payları da
0 yılı ilk üç alişmelerde çekerken, 2
devam edip eza çıkmaktadaiz arttırımlar09 yılında sereki yükseliş bizlerine faz0 yılında dahaki trendin dformansının gli olduğu görünemde operabüyümeyi sağn, 2010 yılınd
indirimlerine indirken, Pokredi, kamu bnlarına da yaansımalarının k sektörününolmuştur. Gk bankanın rı incelendiğiedir.
yeterlilik rasyRisk ağırlıklı naklardaki artsyosu 2010 yılöre düşüş göonunda aktif pterlilik rasyosyında aktif pterlilik rasyosr taraftan, %rasyosuna saa %2.7’den
ayına ilişkin kredilerde
2009 yılında etmeyeceği ödır. Merkez Brına başlayacart bir şekilde eklentisi hemla yansımayha belirgin gdevam etmesigelişimi inceleülmektedir. Dsyonel maliyğlayan menkuda kredilerde
4
başlayan olitika faiz borçlanma ansımıştır. gecikmeli
n net faiz Grafik‐7’de ortalama
inde, faiz
yosu 2009 kalemler
tışı aşması lı Mart ayı östererek, payı %97.3 su %15’in ayı %88.5 su %15’in %8 ile 15 ahip olan
%11.5’e
bankacılık yaşanan sektörde
önemli bir ankası’nın ak olması gerileyen
m de 2009 yan faiz görülmeye i üzerinde endiğinde, Dolayısıyla, etlerin iyi ul değerler eki artışın
5
TÜRKİYE
AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
Sektörler Sektör 2009 2009 2009 2009 2009
Payları I. II. III. IV. Yılsonu
(%) Çey Çey Çeyrek Çeyrek
Tarım 9.7 0.8 6.5 3.6 1.5 3.3
Sanayi 23.2 ‐22.3 ‐11.7 ‐4.5 12.8 ‐7.2
İnşaat 5.2 ‐18.6 ‐21.1 ‐18.3 ‐6.6 ‐16.3
Ticaret 12.2 ‐26.2 ‐15.2 ‐7.2 10.3 ‐10.4
Ulaş. ve Haber. 14.4 ‐16.3 ‐10.3 ‐5.0 3.6 ‐7.1
Mali Kur. 12.1 10.8 7.5 7.8 8.1 8.5
Konut Sah. 5.2 4.5 4.8 3.8 3.4 4.1
Eğitim 2.1 0.7 1.3 3.3 3.1 2.0
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.3 0.8 2.9 4.5 4.9 3.2
Vergi‐Süb. 8.1 ‐21.9 ‐7.8 ‐8.1 6.3 ‐8.2
GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7
Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek)
Sektörel Büyüme Hızları (%)
6.0
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
10
15
1999Q1
1999Q3
2000Q1
2000Q3
2001Q1
2001Q3
2002Q1
2002Q3
2003Q1
2003Q3
2004Q1
2004Q3
2005Q1
2005Q3
2006Q1
2006Q3
2007Q1
2007Q3
2008Q1
2008Q3
2009Q1
2009Q3
Reel GSYİH (Yıllık % Değişim)
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
‐30.0
‐25.0
‐20.0
‐15.0
‐10.0
‐5.0
0.0
5.0
10.0
15.0
2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009‐Yıllık
Sektörel Büyüme Hızları (%)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
2.34.0
‐15.0
‐10.0
‐5.0
0.0
5.0
10.0
15.0
1999Q1
1999Q3
2000Q1
2000Q3
2001Q1
2001Q3
2002Q1
2002Q3
2003Q1
2003Q3
2004Q1
2004Q3
2005Q1
2005Q3
2006Q1
2006Q3
2007Q1
2007Q3
2008Q1
2008Q3
2009Q1
2009Q3
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)
Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
6
Harcama Bileşenleri Sektör Payları (%)
2009 I. Çey
2009 II. Çey
2009III. Çey
2009IV. Çey
2009Yıl sonu
Yer. Hanehalkı Tük. Har. 70.6 ‐10.1 ‐1.8 ‐1.9 4.7 ‐2.3
Dev. Nihai Tük. Har. 11.4 5.1 0.5 5.2 17.9 7.8
Gay. Safi Ser. Oluş. 19.9 ‐27.6 ‐24.4 ‐18.5 ‐4.7 ‐19.2
Kamu Sektörü 3.8 11.8 0.2 ‐5.7 ‐8.6 ‐2.2
Özel Sektör 16.1 ‐32.2 ‐28.7 ‐21.0 ‐3.5 ‐22.3
Mal ve Hiz. İhracatı 25.3 ‐11.3 ‐11.0 ‐5.4 6.4 ‐5.4
Mal ve Hiz. İthalatı 25.3 ‐30.9 ‐20.6 ‐11.7 10.5 ‐14.4
GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7
Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%)
Sanayi Üretim Endeksi
‐6.0‐5.0‐4.0‐3.0‐2.0‐1.00.01.02.03.04.05.0
‐30
‐20
‐10
0
10
20
30
Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.)
‐25.00
‐20.00
‐15.00
‐10.00
‐5.00
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ.
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
‐40.0
‐30.0
‐20.0
‐10.0
0.0
10.0
20.0
30.0
2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
7
‐50‐40‐30‐20‐100
10203040
Aramalı İmalatı
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı
Sermaye Mali İmalati
Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%)
Mart Ayı
2009 2010Petrol Ürünleri ‐40.7 33.5
Tekstil ‐19.9 25.4
Gıda ‐6.4 10.1
Kimyasal Madde ‐6.3 22.6
Ana Metal Sanayi ‐26.9 16.9
Metalik Olm. Diğ. Mineral ‐23.4 22.4
Taşıt Araçları ‐53.3 56.8
Makine Teçhizat ‐30.1 30.6
Giyim ‐17.6 14.1
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Oca.01
Ağu.01
Mar.02
Eki.02
May.03
Ara.03
Tem.04
Şub.05
Eyl.05
Nis.06
Kas.06
Haz.07
Oca.08
Ağu.08
Mar.09
Eki.09
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi
20000040000060000080000010000001200000140000016000001800000
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Mar.10
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi
100.0110.0120.0130.0140.0150.0160.0170.0180.0190.0
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Mar.10
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
100.0110.0120.0130.0140.0150.0160.0170.0180.0
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Mar.10
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
8
Kapasite Kullanım Oranı
5055606570758085
Oca.07
May.07
Eyl.07
Oca.08
May.08
Eyl.08
Oca.09
May.09
Eyl.09
Oca.10
May.10
Kapasite Kullanım Oranı (%)
45
55
65
75
85
95
Oca.07
Nis.07
Tem.07
Eki.07
Oca.08
Nis.08
Tem.08
Eki.08
Oca.09
Nis.09
Tem.09
Eki.09
Oca.10
Nis.10
Dayanıklı Tüketim MallarıDayanıksız Tüketim MallarıAra MallarıYatırım Malları
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı
‐50.0
450.0
950.0
1,450.0
1,950.0
2,450.0
2,950.0
3,450.0
3,950.0
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL)
Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0
5,000.0
10,000.0
15,000.0
20,000.0
25,000.0
30,000.0
35,000.0
40,000.02003
‐I
2003
‐III
2004
‐I
2004
‐III
2005
‐I
2005
‐III
2006
‐I
2006
‐III
2007
‐I
2007
‐III
2008
‐I
2008
‐III
2009
‐I
2009
‐III
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Toplam Sanayide Verimlilik
80.0
85.0
90.0
95.0
100.0
105.0
110.0
115.0
120.0
125.0
2005
‐I II III IV2006
‐I II III IV2007
‐I II III IV2008
‐I II III IV2009
‐I II III IV
Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
9
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
Haberleşme
Eğlence ve kültür
Ulaştırma
Konut
Lokanta ve oteller
Giyim ve ayakkabı
Gıda ve alkolsüz içecekler
TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı
Aylık Yıllık
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
10.19
5.64
0
2
4
6
8
10
12
14
Oca.04
Haz.04
Kas.04
Nis.05
Eyl.05
Şub.06
Tem.06
Ara.06
May.07
Eki.07
Mar.08
Ağu.08
Oca.09
Haz.09
Kas.09
Nis.10
TÜFE (yıllık‐% değ.) Çekirdek‐I Endeksi
TÜFE Harcama Grupları
10.42
‐5
0
5
10
15
20
25
Oca.04
Tem.04
Oca.05
Tem.05
Oca.06
Tem.06
Oca.07
Tem.07
Oca.08
Tem.08
Oca.09
Tem.09
Oca.10
ÜFE (yıllık‐%değ.)
0
5
10
15
20
25
30
35
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Mar.10
Gıda Enerji Tüfe
Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık‐% değ.)
ÜFE Alt Sektörler Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
ÜFE
020040060080010001200140016001800
507090110130150170190210230
UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi
UBS Emtia Fiyat Endeksi
‐10‐505
10152025
Oca.06
Haz.06
Kas.06
Nis.07
Eyl.07
Şub.08
Tem.08
Ara.08
May.09
Eki.09
Mar.10
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB, Vakıfbank Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB Kaynak:Bloomberg
10
Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri
4
5
6
7
8
9
10
Nis.06
Ağu.06
Ara.06
Nis.07
Ağu.07
Ara.07
Nis.08
Ağu.08
Ara.08
Nis.09
Ağu.09
Ara.09
Nis.10
12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi
24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi
Enflasyon Beklentileri
‐100
102030405060708090
Oca.00
Eyl.00
May.01
Oca.02
Eyl.02
May.03
Oca.04
Eyl.04
May.05
Oca.06
Eyl.06
May.07
Oca.08
Eyl.08
May.09
Oca.10
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi
İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi
40
50
60
70
80
90
100
Oca.04
Haz.04
Kas.04
Nis.05
Eyl.05
Şub.06
Tem.06
Ara.06
May.07
Eki.07
Mar.08
Ağu.08
Oca.09
Haz.09
Kas.09
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti
‐3‐2‐101234567
2006M01
2006M04
2006M07
2006M10
2007M01
2007M04
2007M07
2007M10
2008M01
2008M04
2008M07
2008M10
2009M01
2009M04
2009M07
2009M10
2010M01
2010M04
Türk‐İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.)
Kaynak:TCMB Kaynak:Türk‐İş
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
İşsizlik Oranı
89
1011121314151617
2005M01
2005M05
2005M09
2006M01
2006M05
2006M09
2007M01
2007M05
2007M09
2008M01
2008M05
2008M09
2009M01
2009M05
2009M09
2010M01
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı
İşsizlik Oranı
19,000
20,000
21,000
22,000
23,000
24,000
25,000
26,000
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
İşgücü Arzı İstihdam Edilenler
İşgücü Durumu
30.0
35.0
40.0
45.0
50.0
55.0
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı
İşgücüne Katılım Oranı
454647484950515253
0
5
10
15
20
25
30
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı
020,00040,00060,00080,000
100,000120,000140,000160,000180,000200,000
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
İş Arayanların Sayısı
İşkur İstatistikleri
85
90
95
100
105
110
Sanayi İstihdam Endeksi
Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)
Kaynak:TCMBKaynak:TCMB, Vakıfbank
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
12
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
Oca.08
Mar.08
May.08
Tem.08
Eyl.08
Kas.08
Oca.09
Mar.09
May.09
Tem.09
Eyl.09
Kas.09
Oca.10
Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı
95.097.099.0
101.0103.0105.0107.0109.0111.0113.0115.0
Reel Brüt Ücret ‐Maaş Endeksleri
Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri
Kaynak:TÜİK Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
13
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
‐60‐40‐20020406080
100120140
Oca.03
Haz.03
Kas.03
Nis.04
Eyl.04
Şub.05
Tem.05
Ara.05
May.06
Eki.06
Mar.07
Ağu.07
Oca.08
Haz.08
Kas.08
Nis.09
Eyl.09
Şub.10
Ara Malları (y/y)Sermaye Malları (y/y)Tüketim Malları (y/y)
İthalat‐İhracat Dış Ticaret Dengesi
0
5000
10000
15000
20000
25000
Oca.03
Haz.03
Kas.03
Nis.04
Eyl.04
Şub.05
Tem.05
Ara.05
May.06
Eki.06
Mar.07
Ağu.07
Oca.08
Haz.08
Kas.08
Nis.09
Eyl.09
Şub.10
İhracat (milyon dolar)İthalat (milyon dolar)
İthalat
‐60‐40‐20020406080100120140
Oca.03
Haz.03
Kas.03
Nis.04
Eyl.04
Şub.05
Tem.05
Ara.05
May.06
Eki.06
Mar.07
Ağu.07
Oca.08
Haz.08
Kas.08
Nis.09
Eyl.09
Şub.10
Ara Malları (y/y)Sermaye Malları (y/y)Tüketim Malları(y/y)
İhracat
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
‐6000‐5000‐4000‐3000‐2000‐10000100020003000
‐54000
‐44000
‐34000
‐24000
‐14000
‐4000
6000
Oca.03
Ağu.03
Mar.04
Eki.04
May.05
Ara.05
Tem.06
Şub.07
Eyl.07
Nis.08
Kas.08
Haz.09
Oca.10
Cari İşlemler Dengesi (Yıllık‐milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)
‐9000‐8000‐7000‐6000‐5000‐4000‐3000‐2000‐1000
0
Oca.03
Haz.03
Kas.03
Nis.04
Eyl.04
Şub.05
Tem.05
Ara.05
May.06
Eki.06
Mar.07
Ağu.07
Oca.08
Haz.08
Kas.08
Nis.09
Eyl.09
Şub.10
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
‐20000‐10000
010000
200003000040000
50000
Oca.03
Tem.03
Oca.04
Tem.04
Oca.05
Tem.05
Oca.06
Tem.06
Oca.07
Tem.07
Oca.08
Tem.08
Oca.09
Tem.09
Oca.10
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar)Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar)Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
14
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐15
‐10
‐5
0
5
10
15
20
1999Q1
1999Q4
2000Q3
2001Q2
2002Q1
2002Q4
2003Q3
2004Q2
2005Q1
2005Q4
2006Q3
2007Q2
2008Q1
2008Q4
2009Q3
Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim)
‐51535557595115135155175
Oca.04
Haz.04
Kas.04
Nis.05
Eyl.05
Şub.06
Tem.06
Ara.06
May.07
Eki.07
Mar.08
Ağu.08
Oca.09
Haz.09
Kas.09
Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim)
Ticari Krediler (Yıllık % Değişim)
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
405060708090100110120130
65707580859095100105110115
Ara.03
Haz.04
Ara.04
Haz.05
Ara.05
Haz.06
Ara.06
Haz.07
Ara.07
Haz.08
Ara.08
Haz.09
Ara.09
Tüketici Güven EndeksiReel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri
0.0
50.0
100.0
150.0
200.0
Oca.02
Eki.02
Tem.03
Nis.04
Oca.05
Eki.05
Tem.06
Nis.07
Oca.08
Eki.08
Tem.09
Nis.10
CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi
CNBC‐e Tüketim Endeksi
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Oca.04
Haz.04
Kas.04
Nis.05
Eyl.05
Şub.06
Tem.06
Ara.06
May.07
Eki.07
Mar.08
Ağu.08
Oca.09
Haz.09
Kas.09
Krediler (Yıllık % Değişim)
Bireysel ve Ticari Krediler
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine MüsteşarlığıKaynak:BDDK
Kaynak:BDDK
15
‐60.0
‐50.0
‐40.0
‐30.0
‐20.0
‐10.0
0.0
Ara.06
Mar.07
Haz.07
Eyl.07
Ara.07
Mar.08
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Bütçe Dengesi (12 Aylık‐milyar TL)
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
150.0
170.0
190.0
210.0
230.0
250.0
270.0
290.0
Ara.06
Mar.07
Haz.07
Eyl.07
Ara.07
Mar.08
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Bütçe Gelirleri (12 aylık‐milyar TL)Bütçe Harcamaları (12 aylık‐milyar TL)
60.0
70.0
80.0
90.0
100.0
110.0
120.0
200.0
220.0
240.0
260.0
280.0
300.0
320.0
340.0
360.0
Oca.05
Haz.05
Kas.05
Nis.06
Eyl.06
Şub.07
Tem.07
Ara.07
May.08
Eki.08
Mar.09
Ağu.09
Oca.10
İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
300.0
320.0
340.0
360.0
380.0
400.0
420.0
440.0
460.0
480.0
Oca.05
May.05
Eyl.05
Oca.06
May.06
Eyl.06
Oca.07
May.07
Eyl.07
Oca.08
May.08
Eyl.08
Oca.09
May.09
Eyl.09
Oca.10
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
‐35
‐25
‐15
‐5
5
15
25
35
45
Oca.07
Nis.07
Tem.07
Eki.07
Oca.08
Nis.08
Tem.08
Eki.08
Oca.09
Nis.09
Tem.09
Eki.09
Oca.10
Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %)
Vergi Gelirleri (Reel yıllık %)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
‐2
8
18
28
38
48
58Ara.06
Mar.07
Haz.07
Eyl.07
Ara.07
Mar.08
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)Kaynak:TCMB,Vakıfbank
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
‐1
4
9
14
19
24
29
Ocak 2004
Mayıs 04
Eylül 04
Ocak 05
Mayıs 05
Eylül 05
Ocak 06
Mayıs 06
Ağustos 06
Aralık 06
Nisan
07
Ağustos 07
Aralık 07
Nisan
08
Ağustos 08
Aralık 08
Nisan
09
Ağustos 09
Aralık 09
Reel Faiz Nominal Faiz
50000000
60000000
70000000
80000000
90000000
100000000
110000000
100000000
150000000
200000000
250000000
300000000
350000000
400000000
450000000
500000000
550000000
600000000
Oca.06
May.06
Eyl.06
Oca.07
May.07
Eyl.07
Oca.08
May.08
Eyl.08
Oca.09
May.09
Eyl.09
Oca.10
M2 (milyar TL)M3 (milyar TL)M1 (milyar TL‐sağ eksen)
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0
5
10
15
20
25
30
35
Ocak 2004
Mayıs 04
Eylül 04
Ocak 05
Mayıs 05
Eylül 05
Ocak 06
Mayıs 06
Ağustos 06
Aralık 06
Nisan
07
Ağustos 07
Aralık 07
Nisan
08
Ağustos 08
Aralık 08
Nisan
09
Ağustos 09
Aralık 09
Borç alma Faiz Oranı (%)Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0.0
50.0
100.0
150.0
200.0
0
5
10
15
20
25
30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
TCMB (milyar TL‐sol eksen)Kamu Sektörü (milyar TL)Özel Sektör (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB,Vakıfbank
Kaynak:TCMB
17
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Beklentiler
2010‐IMF Beklentisi (Nisan‐2010)
Reel Büyüme (y/y) Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH
Gelişmiş Ülkeler 2.32 1.49 ‐0.44 8.39 ‐Gelişmekte Olan Ülkeler 6.34 6.19 2.07 ‐ ‐Tüm dünya 4.21 3.67 ‐ ‐ ‐ABD 3.10 2.13 ‐3.29 9.41 92.56Euro Bölgesi 0.96 1.13 ‐0.03 10.52 ‐Almanya 1.21 0.91 5.45 8.62 76.70Fransa 1.52 1.20 ‐1.92 9.98 84.24İtalya 0.84 1.40 ‐2.79 8.70 118.63Macaristan ‐0.16 4.28 ‐0.42 ‐ ‐Portekiz 0.29 0.84 ‐8.97 11.00 ‐İngiltere 1.33 2.72 ‐1.66 8.25 78.19Japonya 1.89 ‐1.40 2.84 5.07 227.77Çin 10.04 3.12 6.23 ‐ ‐Rusya 4.00 7.00 5.14 ‐ ‐Hindistan 8.77 13.16 ‐2.17 ‐ ‐Brezilya 5.49 5.10 ‐2.91 ‐ ‐G.Afrika 2.59 5.78 ‐4.95 ‐ ‐TÜRKİYE 5.20 9.73 ‐3.98 ‐ ‐
Reel Büyüme (y/y) (Çeyreklik)
(%)
Enflasyon (y/y) (Aylık) (%)
Cari Denge/GSYİH (%)
Merkez Bankası Faiz Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 2.5 2.2 ‐2.90 0.25 63.3 Euro Bölgesi 0.5 1.5 ‐0.60 1.00 ‐17.50 Almanya 1.6 1.20 4.80 1 94 Fransa 1.20 1.70 ‐1.50 1.00 ‐38.00 İtalya 0.60 1.50 ‐3.40 1.00 105.40 Macaristan 0.10 5.70 0.40 5.25 ‐28.70 Portekiz 1.70 0.70 ‐10.1 1.00 ‐38.30 İngiltere ‐0.20 3.70 ‐1.30 0.50 ‐18.00 Japonya 4.60 ‐1.20 2.80 0.10 40.70 Çin 11.90 2.80 7.80 5.31 106.60 Rusya 2.90 6.00 3.20 8.00 ‐ Hindistan 8.60 14.86 ‐2.41 3.75 ‐ Brezilya 4.29 5.26 ‐1.56 9.50 116.00 G.Afrika 1.60 4.80 ‐3.20 6.50 15.00 Türkiye 6.00 10.19 ‐2.30 6.50 84.74
18
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER
2008 2009 En Son Yayımlanan 2010 BEKLENTİ
Reel Ekonomi
GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 950 144 953 974 251 821 (2009 4. Çeyrek)
GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, %) 0.7 ‐4.7 6.0 (2009 4. Çeyrek) 5.2%
Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değ. Oranı (%) ‐17.8 ‐9.5 21.1 (Mart 2010) 7. 75%
Kapasite Kullanım Oranı (%) 64.7 67.6 73.4 (Mayıs 2010) 70.5
İşsizlik Oranı (%) 13.6 13.5 14.4 (Şubat 2010) 13.2%
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (Yıllık % Değişim) 10.06 6.52 10.19 (Nisan 2010) 8.1%
ÜFE (Yıllık % Değişim) 8.11 5.93 10.42 (Nisan 2010) 9.3%
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 83,380 107,051 104,216 (07.05.2010)
M2 434,205 494,024 509,630 (07.05.2010)
M3 458,383 520,674 539,031
(07.05.2010)
Emisyon 30,468 34,289 41,995
(14.05.2010)
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 70,075 70,689 72,343
(14.05.2010)
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma) 15.00 6.50 6.50 (21.05.2010) %8.0
TRILIBOR O/N 15.00 6.50 6.50 (21.05.2010)
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı ‐41,947 ‐13,854 ‐4.322
(Mart 2010) ‐28,000
İthalat ‐193,821 ‐134,401 14.922 (Nisan2010)
İhracat 140,799 109,672 9.466 (Nisan 2010)
Dış Ticaret Açığı ‐53,022 ‐24,729 ‐5.456 (Nisan 2010) ‐57,000
Kamu Ekonomisi (Milyon TL)
Bütçe Gelirleri 208.898 215,060 20.718 (Nisan 2010)
Bütçe Giderleri 225.967 267,275 25.173 (Nisan 2010)
Bütçe Dengesi ‐17.069 ‐52,215 -4.455 (Nisan 2010) ‐50,034
Faiz Dışı Denge 33.592 986 2.597 (Nisan 2010) 6,716
Borç Stoku Göstergeleri
Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 274.8 330.0 343.2 (Nisan 2010)
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 105.5 111.4 113.7 (Nisan 2010)
Kamu Net Borç Stoku 271.6 302.9 (2009 3. Çeyrek)
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar [email protected]
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Serkan Özcan Baş Ekonomist [email protected] 0312‐455 70 87
Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 80
Nazan Kılıç Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 89
Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 88
Zeynep Burcu Çevik Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 93
Seda Meyveci Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 85
Emine Özgü Özen Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 87
Naime Doğan Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 86
Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 82
Elif Artman Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 90
Halide Pelin Kaptan Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 83
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.
