Sh:»3856

SECDE

RS›¢ì‰�ñ¢aÛ£�v¤†�ñ¡

Bu Secde sûresi de mekkîdir. Ba'zıları « a�Ï�à�å¤×�bæ�ߢ쪤ߡä¦b » den üç âyetin medenî oldu�unu

da rivayet etmi�lerdir. Kur'anda Secde sûresi namiyle iki Sûre vardır. Birisi bu, di�eri de «

yá̈¬Ï¢–£¡Ü�o¤ » dir. Aralarını fark için buna «Lokman secdesi», ona da Hamîm secdesi denilir. Bir de

buna «Madâcı' sûresi» ona da «Fussılet sûresi» namı verilir.

Âyetleri - Basrî ta'dadında yirmi dokuz, di�erlerinde otuzdur.

Kelimeleri - Üç yüz seksendir.

Harfleri - Bin be� yüz on sekizdir.

Fasılası - âPæP4 harfleridir.

Sûrei Lokmanda tevhid zikrolunup mead ile hıtam verilmi� oldu�u gibi bu Sûre de usuli iymandan

nübüvvet ile ba�lıyacaktır.

2¡¤ggggggggggggá¡aÛÜ£é̈¡aÛŠ£�y¤àå̈¡aÛŠ£�y©îggggggggggggá¡Q›a۬ᬮR›m�䤌©í3¢aۤءn�bl¡�ü‰�í¤k�Ï©îé¡ß¡å¤‰�l£¡aÛ¤È�bÛ�à©îå�6

S›a�â¤í�Ô¢ìÛ¢ìæ�aϤn�Ší̈é¢72�3¤ç¢ì�aÛ¤z�Õ£¢ß¡å¤‰�2£¡Ù�Û¡n¢ä¤̂¡‰�Ó�ì¤ß¦bß�b¬a�mî̈è¢á¤ß¡å¤ã�̂©íŠ§ß¡å¤Ó�j¤Ü¡Ù�Û�È�Ü£�è¢á¤í�è¤n�†¢ëæ�›

Sh:»3857

T›a�ÛÜ£é̈¢aÛ£�̂©ô�Ü�Õ�aÛ£�àì̈�ap¡ë�a¤ü�‰¤�ë�ß�b2�î¤ä�è¢à�bÏ©ó¡n£�ò¡a�í£�bâ§q¢á£�a¤n�ìô̈Ç�Ü�óaÛ¤È�Š¤”¡6ß�bÛ�Ø¢á¤ß¡å¤ …¢ëã¡é©ß¡å¤ ë�Û¡ó£§ë��ü‘�1©îɧ6a�Ï��5m�n�̂�×£�Š¢ëæ�U›í¢†�2£¡Š¢a¤ü�ߤŠ�ß¡å�aÛ£�à�b¬õ¡a¡Û�óa¤ü�‰¤¡

q¢á£�í�ȤŠ¢x¢a¡Û�î¤é¡Ï©óí�ì¤â§×�bæ�ß¡Ô¤†�a‰¢ê¢¬a�Û¤Ñ��ä�ò§ß¡à£�bm�È¢†£¢ëæ�

V›‡¨Û¡Ù�Ç�bۡᢠaÛ¤Ì�î¤k¡ë�aÛ’£�è�b…�ñ¡aÛ¤È�Œ©íŒ¢aÛŠ£�y©îá¢=W›aÛ£�̂©¬ôa�y¤�å�×¢3£�‘�ó¤õ§�Ü�Ô�é¢ë�2�†�a��ܤÕ�a¤ü¡ã¤�bæ¡ß¡å¤ Ÿ©îå§7X›q¢á£�u�È�3�ã�¤Ü�é¢ß¡å¤¢�5Û�ò§ß¡å¤ß�b¬õ§ß�è©îå§7Y›q¢á£��ì£í̈é¢ë�ã�1�ƒ�Ï©îé¡ß¡å¤‰¢ëy¡é©ë�u�È�3�Û�Ø¢á¢aÛ£�à¤É�ë�a¤ü�2¤–�b‰�ë�a¤ü�Ϥd¡,†�ñ�6Ó�Ü©î¦5ß�bm�’¤Ø¢Š¢ëæ�PQ›ë�Ó�bÛ¢ì¬aõ�a¡‡�a™�Ü�ܤä�bÏ¡óa¤ü�‰¤¡õ�a¡ã£�bÛ�1©ó�ܤէu�†©í†§62�3¤ç¢á¤2¡Ü¡Ô�b¬õ¡‰�2£¡è¡á¤ ×�bÏ¡Š¢ëæ�QQ›Ó¢3¤í�n�ì�Ï£î̈Ø¢á¤

ß�Ü�Ù¢aÛ¤à�ì¤p¡aÛ£�̂©ôë¢×£¡3�2¡Ø¢á¤q¢á£�a¡Ûó̈‰�2£¡Ø¢á¤m¢Š¤u�È¢ìæ�;›

Meali �erifi

a۬ᬠ1 �ndirili�i bu kitabın, �übhe yok bunda, rabbül'âlemîndendir 2 Yoksa onu uydurdu mu diyorlar?

Hayır, haktır o,

Sh:»3858

rabbındandır: kendilerine senden önce kocundurucu Peygamber gelmemi� olan bir kavmi kocundurasın

diye gerek ki hidayeti kabul edeler 3 Allah, o ki Gökleri ve Yeri altı günde yaratmı�, sonra Ar� üzerine istivâ

buyurmu�tur, sizin için ondan ba�ka ne bir veliy vardır, ne bir �efi', artık dü�ünmez misiniz? 4 Semâdan

Zemine (yukarıdan a�a�ıya) emri tebdir eder, sonra da o ona urûc eyler: bir günde ki mikdarı sizin

sayınızdan bin sene eder 5 Odur i�te gaybi de �ehadeti de bilen, azîz rahîm 6 O ki yarattı�ı her �ey'i güzel

yarattı ve insanı yaratma�a bir çamurdan ba�ladı 7 Sonra da bir sülâleden, bir hakıyr sudan neslini yaptı 8

Sonra onu tesviye edib içine ruhundan nefh buyurdu ve sizin için o i�itmeyi, o görmeleri ve gönülleri yaptı,

siz pek az �ükrediyorsunuz 9 Bir de: â! Arzda gaib oldu�umuzda mı? Cidden biz mi muhakkak yeni bir

hılkatte olaca�ız? dediler, fakat onlar rablarının likasını (huzuruna varacaklarını) inkâr eden kâfirlerdir 10

De ki size müvekkel kılınmı� olan melekül'mevt canınızı alacak, sonra döndürülüb rabbınıza

götürüleceksiniz 11

3. Û¡n¢ä¤̂¡‰�Ó�ì¤ß¦bß�b¬a�mî̈è¢á¤ß¡å¤ã�̂©íŠ§ß¡å¤Ó�j¤Ü¡Ù�› kendilerine senden

önce bir nezîr gelmemi� olan bir kavmi inzar etmek için - «

ë�a¡æ¤ß¡å¤ a¢ß£�ò§a¡£�ü��5Ï©îè�bã�̂©íŠ¥ » buyuruldu�u üzere içlerinde bir nezîr geçmemi�

hiç bir kavim yoktur. �u halde burada « ß�b¬a�mî̈è¢á¤ß¡å¤ ã�̂©íŠ§ » denilmesi «

í�b¬a�ç¤3�aۤءn�bl¡Ó�†¤u�b¬õ�עᤉ�¢ìÛ¢ä�bí¢j�å¢Û�Ø¢á¤Ç�Üó̈Ï�n¤Š�ñ§ß¡å�

aÛŠ£¢¢3¡ » mantukunca fetret zamanına i�aret olmu� olur.

4. Ï©ó¡n£�ò¡a�í£�bâ§q¢á£�a¤n�ìô̈Ç�Ü�óaÛ¤È�Š¤”¡6› - Sûrei «A'raf» a bak 5.

í¢†�2£¡Š¢ a¤ü�ߤŠ�ß¡å�aÛ£�à�b¬õ¡a¡Û�óa¤ü�‰¤¡› Semâdan Arza: Gökten Yere,

yukarıdan a�a�ıya emri tedbir eder - ya'ni onun Ar�te istivası, Tevrattan zannedildi�i gibi dinlenmek

ma'nasına de�il, emri tedbir ile icrayı ahkâm ve saltanat ma'nasınadır.

Sh:»3859

TEDB�R, bir i�in arkasını görerek ona göre gere�ini ta'yin etmektir. Allah tealânın tedbiri ise hikmetine

göre irade buyurmasıdır. �u halde burada emir, umurun müfredi olarak �ein ma'nâsınadır. Ya'ni Dünyanın

i�ini Melâike gibi Semavî esbab ve kuvâ ile yukarıdan a�a�ı indirmek suretiyle tedbir ve idare eder.

q¢á£�í�ȤŠ¢x¢a¡Û�î¤é¡› sonra da emir ona çıkar - bu suretle bir emir, bir �ein ba�ladı�ı noktaya rücu'

eden bir devr ile hıtam bulup kalkar, yalnız ılmi ilâhîde sâbit kalır Ï©óí�ì¤â§› bir günde ki ba'zıları

bunu yalnız uruca tealluk ettirmi�lerse de muhtar olan hem «yüdebbir» hem «ya'ruc» fiıllerinin ikisine

birden tenazu' tarikıle teallukudur. Ya'ni o emrin inmesi ve çıkması öyle bir günde, o kadar bir zamanda olur

ki ×�bæ�ß¡Ô¤†�a‰¢ê¢¬a�Û¤Ñ��ä�ò§ß¡à£�bm�È¢†£¢ëæ�› mıkdarı sizin saydıklarınızdan bin

sene eder - demek bir iradei ilâhiyyenin hukmü olan bir emir, bir �ein, bir hadîse ba'zan böyle bin senelik

bir devr ile biter. Onun bir günü böyle büyük bir devir te�kil eder. Onun için Gökleri ve Yeri altı günde yarattı

denildi�i zaman o günleri alel'âde günler zannetmemelidir. Sûrei «Mı'rac» da gelece�i üzere bunun elli bin

sene edeni de vardır. Demek ki bin sene denilmesi misal tarikıledir. Yâhud ba'zımüfessirînin dedikleri

vechile bin ta'biri uzun bir devirden kinayedir. Binaenaleyh daha az ve daha çok olmasına mani' de�ildir.

7. a�y¤�å�×¢3£�‘�ó¤õ§�Ü�Ô�颛 Yarattı�ı her �eyi güzel yaratmı� - burada husün,

güzellik, hikmet ve maslahata uygunluktur. Gül güzel oldu�u gibi dikeni de güzeldir. ilh... 8.

ߡ夢�5Û�ò§› « Ó�†¤a�ϤÜ�|� » sûresinin ba� tarafına bak ß¡å¤ß�b¬õ§ß�è©îå§7›sülâleden bedeldir. Maamafih sıfat olması da melhuzdur.

Sh:»3860

RQ›ë�Û�ì¤m�Š¨¬ôa¡‡¡aÛ¤à¢v¤Š¡ß¢ìæ�ã�bס¢ìa‰¢ëª¢@¡è¡á¤ ǡ䤆�‰�2£¡è¡á¤6

‰�2£�ä�b¬a�2¤–�Š¤ã�bë��à¡È¤ä�bÏ�b‰¤u¡È¤ä�bã�Ȥà�3¤•�bÛ¡z¦ba¡ã£�bߢìÓ¡ä¢ìæ�SQ›ë�Û�중¡÷¤ä�b�üm̈�î¤ä�b×¢3£�ã�1¤§ç¢†í̈è�bë�Û¨Ø¡å¤ y�Õ£�aÛ¤Ô�ì¤4¢ß¡ä£©ó�ü�ߤÜ�d�å£�u�è�ä£�á�ß¡å�aÛ¤v¡ä£�ò¡ë�aÛä£�b¡a�u¤à�È©îå�TQ›Ï�̂¢ëÓ¢ìa2¡à�bã�©,în¢á¤Û¡Ô�b¬õ�í�ì¤ß¡Ø¢á¤ç¨̂�7aa¡ã£�bã�©,îä�b×¢á¤ë�‡¢ëÓ¢ìaÇ�̂�al�aÛ¤‚¢Ü¤†¡2¡à�b×¢ä¤n¢á¤m�Ȥà�Ü¢ìæ�UQ›a¡ã£�à�bí¢ìª¤ß¡å¢2¡bí̈�bm¡ä�baÛ£�̂©íå�a¡‡�a‡¢×£¡Š¢ëa2¡è�b�Š£¢ëa¢v£�†¦aë��j£�z¢ìa2¡z�आ¡‰�2£¡è¡á¤ë�ç¢á¤�üí�¤n�ؤj¡Š¢ëæ�%›VQ›m�n�v�bÏó̈u¢ä¢ì2¢è¢á¤Ç�å¡aÛ¤à�š�bu¡É¡í�†¤Ç¢ìæ�‰�2£�è¢á¤�ì¤Ï¦bë�Ÿ�à�Ȧ9bë�ß¡à£�b‰�‹�Ó¤ä�bç¢á¤í¢ä¤1¡Ô¢ìæ�WQ›Ï��5m�ȤÜ�á¢ã�1¤¥ß�b¬a¢¤1¡ó�Û�è¢á¤ß¡å¤Ó¢Š£�ñ¡a�Ǥî¢å§7u�Œ�a¬õ¦2¡à�b×�bã¢ìaí�Ȥà�Ü¢ìæ�XQ›a�Ï�à�å¤×�bæ�ߢ쪤ߡä¦b×�à�å¤×�bæ�Ï�b¡Ô¦6b�üí�¤n�ì¢@æ�YQ›a�ߣ�baÛ£�̂©íå�aß̈�ä¢ìaë�Ç�à¡Ü¢ìaaÛ–£�bÛ¡z�bp¡Ï�Ü�è¢á¤u�ä£�bp¢

aÛ¤à�b¤ëô̈9㢌¢¦ü2¡à�b×�bã¢ìaí�Ȥà�Ü¢ìæ�›

Sh:»3861

PR›ë�a�ߣ�baÛ£�̂©íå�Ï��Ô¢ìaÏ�à�b¤ëí̈è¢á¢aÛä£�b‰¢6עܣ�à�b¬a�‰�a…¢ë¬aa�æ¤

í�‚¤Š¢u¢ìaß¡ä¤è�b¬a¢Ç©î†¢ëaÏ©îè�bë�Ó©î3�Û�è¢á¤‡¢ëÓ¢ìaÇ�̂�al�aÛä£�b‰¡aÛ£�̂©ô×¢ä¤n¢á¤2¡é©m¢Ø�̂£¡2¢ìæ�QR›ë�Û�ä¢̂©íÔ�ä£�è¢á¤ß¡å�aÛ¤È�̂�al¡a¤ü�…¤ãó̈…¢ëæ�aÛ¤È�̂�al¡a¤ü�פj�Š¡Û�È�Ü£�è¢á¤í�Š¤u¡È¢ìæ�RR›ë�ß�å¤a�äÜ�á¢ß¡à£�备¢×£¡Š�2¡bí̈�bp¡‰�2£¡é©q¢á£�a�ǤŠ��Ç�ä¤è�6ba¡ã£�bß¡å�aÛ¤à¢v¤Š¡ß©îå�

ߢä¤n�Ô¡à¢ìæ�;›

Meali �erifi

Görsen o vakıt ki mücrimler rablarının huzurunda ba�larını e�mi�ler: rabbenâ! Gördük, dinledik �imdi

bizi geri çevir salih bir amel i�liyelim, zira yakîn hasıl ettik derlerken * E�er dilemi� olsa idik her nefse

hidayetini verirdik ve lâkin benden �u kavil hakk oldu: elbette ve elbette Cehennemi dulduraca�ım bütün

Cinlerle �nsanlardan 13 O halde tadın unuttu�unuz için bu gününüzün çatmasını, i�te biz de sizi unuttuk ve

tadın huld azâbını yapıb durdu�umuz i�ler yüzünden 14 Bizim âyetlerimize öyle kimseler iyman ederler ki

onlarla kendilerine nasıhat verildi�i vakıt secdelere kapanırlar ve rablarına hamd ile tesbih ederler de

kibirlenmezler 15 Yanları yataklardan arala�ır korku ve ümid içinde rablarına duâ ederler ve kendilerine

verdi�imiz rızıklardan onlar hayra masraf yaparlar 16 �imdi kimse bilemez onlar için gizlenmi� olan gözler

sürurunu yaptıkları amellere mükâfat

Sh:»3862

için 17 Öyle ya, mü'min olan fasık olan gibi olur mu? Onlar müsavi olmazlar 18 Evet, iyman edib o salih

amelleri i�liyen kimselerin amellerine mukabil konukluk olarak kendilerine me'vâ cennetleri vardır 19

Amma fasıklık etmi� olanların me'vâları ate�tir. Ondan her çıkmak istedikçe onlar içine iade olunurlar da

kendilerine haydi tadin o ate�in tekzib edib durdu�unuz azâbını denilir 20 �u da muhakkak ki onlara o en

büyük azâbdan beride o yakın azabdan da tattıraca�ız, gerek ki rücu' edeler 21 Rabbının âyetleriyle

nasıhat edilib de sonra onlardan yüz çeviren kimseden daha zalim de kim olabilir, muhakkak ki

mücrimlerden biz intikam alırız 22

14. a¡ã£�bã�©,îä�bעᤛ Çünkü biz sizi unuttuk - ya'ni unutmu� gibi Cehennemde bıraktık. 16.

m�n�v�bÏó̈u¢ä¢ì2¢è¢á¤Ç�å¡aÛ¤à�š�bu¡É¡› Yanları yataklardan uzakla�ır

í�†¤Ç¢ìæ�‰�2£�è¢á¤�ì¤Ï¦bë�Ÿ�à�Ȧ9b› hem korku hem umudla rablarına duâ ederler - gece

kalkar teheccüd kılarlar. Bir çoklarıMuaz ibni Cebel radıyallahü anhten sahihan rivayet etmi�lerdir ki �öyle

demi�tir: bir seferinde Peygamber sallallahü aleyhi vesellem ile beraberdim, bir gün yakınında sabah

etmi�tim, yürüyor idik, ya nebiyyallah, dedim: bana bir amel haber ver ki beni Cennete koysun

Cehennemden uzakla�tırsın: buyurdu ki; büyük bir �ey sordun, maamafih o, Allah tealânın müyesser kıldı�ı

kimseye kolaydır, Allaha ıbadet edersin, ona hiç �erik ko�mazsın namazı kılarsın, zekâtı verirsin, Ramazan

orucunu tutarsın, Beyte haccedersin, sonra buyurdu ki sana hayır kapılarını göstereyim mi? Oruc kalkandır,

sadaka hatieyi söndürür, gecenin göbe�inde adamın namazı dedi, sonra «

m�n�v�bÏó̈u¢ä¢ì2¢è¢á¤Ç�å¡aÛ¤à�š�bu¡É¡PPPí�Ȥà�Ü¢ìæ� » a kadar kıraet buyurdu.

17. Ï��5m�ȤÜ�á¢ã�1¤¥› �imdi hiç bir nefis bilmez - ne bir Meleki

Sh:»3863

mukarreb ne de bir nebiyyi mürsel

ß�b¬a¢¤1¡ó�Û�è¢á¤ß¡å¤Ó¢Š£�ñ¡a�Ǥî¢å§7u�Œ�a¬õ¦2¡à�b×�bã¢ìaí�Ȥà�Ü¢ìæ�›onların yaptıkları amellere mükâfat olarak kendileri için gözler sürurundan neler gizlemekte!.. Buharî ve

sâirede Resuli ekrem sallallahü aleyhi vesellemden �u hadîsi kudsî rivayet olunmaktadır: Allah tealâ

buyuruyor ki: Ben salih kullarıma öyle �eyler hazırlamı�ımdır ki hiç bir göz görmemi�, kulaklar i�itmemi�, bir

be�erin hatırından da geçmemi�tir.

21. ß¡å�aÛ¤È�̂�al¡a¤ü�…¤ãó̈…¢ëæ�aÛ¤È�̂�al¡a¤ü�פj�Š¡› - Azâbı ednâ, yakın

azâb, Dünya azâbı, azâbı ekber de Âhıret azâbıdır.

SR›ë�Û�Ô�†¤am̈�î¤ä�bߢì�óaۤءn�bl�Ï��5m�Ø¢å¤Ï©óß¡Š¤í�ò§ß¡å¤Û¡Ô�b¬ö¡é©ë�u�È�ܤä�bê¢ç¢†¦ôÛ¡j�ä©ó¬ a¡¤Š�a¬ö©c3�7TR›ë�u�È�ܤä�bß¡ä¤è¢á¤a�ö¡à£�ò¦í�褆¢ëæ�2¡b�ߤŠ¡ã�bÛ�à£�b•�j�Š¢ëa6ë�×�bã¢ìa2¡bí̈�bm¡ä�bí¢ìÓ¡ä¢ìæ�UR›a¡æ£�

‰�2£�Ù�ç¢ì�í�1¤–¡3¢2�î¤ä�è¢á¤í�ì¤â�aÛ¤Ô¡îà̈�ò¡Ï©îà�b×�bã¢ìaÏ©îé¡í�‚¤n�Ü¡1¢ìæ�VR›a�ë�Û�á¤í�褆¡Û�è¢á¤×�á¤a�ç¤Ü�ؤä�bß¡å¤ Ó�j¤Ü¡è¡á¤ß¡å�aÛ¤Ô¢Š¢ëæ¡í�ऒ¢ìæ�Ï©óß��bסä¡è¡á¤6a¡æ£�Ï©ó‡¨Û¡Ù��üí̈�bp§6a�Ï��5í�¤à�È¢ìæ�WR›a�ë�Û�á¤í�Š�ë¤aa�ã£�bã�¢ìÖ¢aÛ¤à�b¬õ�a¡Û�óa¤ü�‰¤¡aÛ¤v¢Š¢‹¡Ï�䢂¤Š¡x¢2¡é©

‹�‰¤Ç¦bm�b¤×¢3¢ß¡ä¤é¢a�ã¤È�bߢè¢á¤ë�a�ã¤1¢¢è¢á¤6a�Ï��5í¢j¤–¡Š¢ëæ�›

Sh:»3864

XR›ë�í�Ô¢ìÛ¢ìæ�ß�nó̈ç¨̂�aaÛ¤1�n¤|¢a¡æ¤×¢ä¤n¢á¤•�b…¡Ó©îå�YR›Ó¢3¤í�ì¤â�aÛ¤1�n¤|¡�üí�ä¤1�É¢aÛ£�̂©íå�×�1�Š¢ë¬aa©íà�bã¢è¢á¤ë��üç¢á¤í¢ä¤Ä�Š¢ëæ

PS›Ï�b�ǤŠ¡¤Ç�ä¤è¢á¤ë�aã¤n�Ä¡Š¤a¡ã£�è¢á¤ß¢ä¤n�Ä¡Š¢ëæ�›

Meali �erifi

�anım hakkı için muhakkak ki vaktiyle Musâya kitab vermi�tik, �imdi de sen onun likasından �übheye

dü�me, ve onu Beni �sraîl için bir hidayet rehberi kılmı�tık 23 Ve içlerinden öncül imamlar yeti�tirmi�tik ki

sabrettiklerinde emrimizle hidayet ediyorlardı ve âyetlerimize yakîn ile sarılmı�lardı 24 �imdi ihtilâf edib

durdukları �eylerde hiç �übhesiz ki rabbın Kıyamet günü beyinlerini fasledecektir 25 Daha ir�ad etmedi mi

onları ki kendilerinden evvel nice karınlar helâk etmi�iz, meskenlerinde geziyorlar, elbette bunda �übhesiz

âyetler var, halâ kulak vermiyecekler mi? 26 Ya hiç görmediler de mi? Biz kır yere suyu salıveriyoruz de

onunla bir ekin çıkarıyoruz, ondan hayvanları da yıyor, kendileri de, hâlâ gözlerini açmıyacaklar mı? 27 Bir

de ne vakıt o fetih e�er do�ru iseniz? Diyor ve onlara göz açtırılmaz 29 �imdi onlardan yüz çevir de gözet,

çünkü onlar gözetiyorlar 30

23. Ï��5m�Ø¢å¤Ï©óß¡Š¤í�ò§ß¡å¤Û¡Ô�b¬ö¡é©› �imdi sen onun likasından �übhe de olma -

ya'ni vaktıyle Mûsâya verdi�imiz gibi �imdi de Sûrenin ba�ında beyan olundu�u üzere sana kitab

veriyoruz. Bunda zerrece �übheye dü�me.