337v21n01a90268394pdf001

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/26/2019 337v21n01a90268394pdf001

    1/2

    Med Paliat. 2014;21(1):41---42

    Medicina Paliativa

    www.elsevier.es/medicinapaliativa

    LA IMAGEN DEL MES

    Disfagia en una paciente con carcinoma renal metastsico

    Dysphagia in a patient with metastatic renal cancer

    lvaro Sanz, Virginia de la Cruz, Juan Carlos Torrego y Begona Morejn

    Seccin de Oncologa Mdica, Hospital Universitario del Ro Hortega, Valladolid, Espana

    Mujer de 60 anos a la que en mayo de 2007 se le practicuna nefrectoma derecha por un carcinoma renal estadio iii(T3bN0). En noviembre de ese mismo ano fue diagnosticadamediante mediastinoscopia y toma de biopsia de linfadenitisgranulomatosa, por lo que recibi tratamiento con corticoi-des. Present recidiva sea en el sacro en mayo de 2010,y fue tratada con radioterapia paliativa. Desde entonceshaba recibido, de manera sucesiva, tratamiento con sorafe-nib y sunitinib. En los estudios de extensin practicados enagosto de 2012 se encontr progresin de la enfermedad con

    afectacin sea, pulmonar, heptica e intracardiaca, por loque acept iniciar tratamiento con everolimus. De acuerdocon la paciente, en septiembre de 2012 comenz de maneraemprica tratamiento con corticoides por la posibilidad deque la afectacin endocardiaca (no susceptible de biopsia)pudiera estar en relacin con sarcoidosis. En octubre de 2012ingres por presentar un deterioro importante del estadogeneral junto con disfagia alta y sialorrea. No refera disneani fiebre. Mediante nasofibroscopia se encontr retencinsalival en ambos senos piriformes con glotis normal. La endo-scopia esofagogstrica no encontr alteraciones.

    El esofagograma mostr una incompetencia de epiglotiscon reflujo del contraste del esfago hacia la trquea(fig. 1). En la TAC de trax no se apreciaron alteraciones en

    el mediastino pero se encontr, junto con la presencia demetstasis pulmonares y la imagen endocardiaca ya conoci-das, una condensacin pulmonar basal izquierda que hacasospechar la presencia de neumona por broncoaspiracin(fig. 2). La TAC craneal permiti evidenciar la presencia

    Autor para correspondencia.Correos electrnicos: [email protected],

    [email protected] (. Sanz).

    de metstasis cerebrales que afectaban al troncoencfalocomo causa probable de la disfuncin de los pares cra-neales (fig. 3). La paciente present buena evolucin conamoxicilina-clavulnico. Se le practic una gastrostoma

    Figura 1 Esofagograma.

    1134-248X/$ see front matter 2013 Sociedad Espaola de Cuidados Paliativos. Publicado por Elsevier Espaa, S.L. Todos los derechos reservados.http://dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006

    men o escarga o e p: www.elsevier.es el . opia para uso personal, se pro e la ransmisi n e es e ocumen o por cualquier me io o orma o.

    http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006http://www.elsevier.es/medicinapaliativamailto:[email protected]:[email protected]://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006mailto:[email protected]:[email protected]://www.elsevier.es/medicinapaliativahttp://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4/dx.doi.org/10.1016/j.medipa.2013.02.006
  • 7/26/2019 337v21n01a90268394pdf001

    2/2

    42 . Sanz et al

    Figura 2 TAC de trax.

    Figura 3 TAC craneal.

    endoscpica percutnea que le permiti recibir nutricinenteral. Posteriormente se le administr radioterapiaholocraneal paliativa. Falleci en su domicilio al cabo de 2meses del ingreso.

    La disfagia puede dividirse en 2 grandes bloques: lade origen esofgico y la orofarngea1. La de origen esof-gico suele deberse a la presencia de lesiones en la pareddel esfago que suponen un obstculo fsico al trnsito delalimento. Aunque puede aparecer tambin como resultadode la presencia de tumores de cabeza y cuello2, la causams frecuente de disfagia orofarngea son los problemasneuromusculares que suponen una alteracin funcional de

    la deglucin. Entre las posibles causas de estas alteracionesneuromusculares se encuentran los sndromes paraneoplsi-cos, incluidas las mioneuropatas3. Es excepcional que estosproblemas se deban a metstasis cerebrales que afecten enel troncoencfalo a los ncleos de los pares craneales queregulan la deglucin4,5. En esta paciente la primera sospechafue la de una disfagia obstructiva, por la presencia de adeno-patas en el mediastino, tumorales o por una reactivacin desu linfadenitis granulomatosa. La endoscopia permiti des-cartar tanto un componente obstructivo como otras causasorgnicas (inflamacin, infeccin). La disfuncin de la deglu-cin, con evidencia de broncoaspirado, y la presencia demetstasis en la protuberancia permitieron diagnosticar unadisfagia orofarngea de origen neuromuscular6. En previsinde que la disfagia pudiera persistir tras la administracin deradioterapia holocraneal se le realiz una gastrostoma quele permiti recibir nutricin enteral y continuar los cuidadosen su domicilio hasta el fallecimiento7.

    Bibliografa

    1. Lela F, Carvalho L. Disfagia. En: Barbosa A, Galrica Neto I, edito-res.Manual de cuidados paliativos. Lisboa: FacultadedeMedicinade Lisboa; 2006. p. 133---40.

    2. Raber-Durlacher JE, Brennan MT, Verdonck-de Leeuw IM,Gibson RJ, Eilers JG, Waltimo T, et al. Swallowing dysfunctionin cancer patients. Support Care Cancer. 2012;20:433---43.

    3. Palapattu GS,Kristo B, Rajfer J. Paraneoplastic syndromes in uro-logic malignancy: The many faces of renal cell carcinoma. RevUrol. 2002;4:163---70.

    4. Camidge DR. The causes of dysphagia in carcinoma of the lung.J R Soc Med. 2001;94:567---72.

    5. Vara-Castrodeza A, Torrego-Garca JC, Puertas-lvarez JL,Mendo-Gonzlez M. Pontine metastases as a cause of dysphagiain lung cancer. Clin Transl Oncol. 2005;7:512---4.

    6. Cook IJ. Oropharyngeal dysphagia. Gastroenterol Clin Noth Am.2009;38:411---31.

    7. Langmore SE,Grillone G.Disorders of swallowing: Palliativecare.Otolaryngol Clin Noth Am. 2009;42:87---105.

    men o escarga o e p: www.elsevier.es el . opia para uso personal, se pro e la ransmisi n e es e ocumen o por cualquier me io o orma o.

    http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0035http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0030http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0025http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0020http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0015http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0010http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005http://refhub.elsevier.com/S1134-248X(13)00082-7/sbref0005