รหสมาตรฐาน…………………….. ชอมาตรฐาน……………………..

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหว

ชนดสารสะอาด (Clean Agent Fire Extinguisher Portable)

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ. 2551

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด

มาตรฐานมาตรฐานเครองดบเพลงเครองดบเพลง แบบยกหวแบบยกหว ชนดสารสะอาดชนดสารสะอาด ((CClleeaann AAggeenntt FFiirree EExxttiinngguuiisshheerr PPoorrttaabbllee))

มยผ. xxxx-51 กรมโยธาธการและผงเมอง

กระทรวงมหาดไทย

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด

บทนา

มาตรฐานนจดทาเพอเปนแนวทางในการควบคมผลตภณฑใหมประสทธภาพการ

ทางานของเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด(Clean Agent Fire Extinguisher Portable) โดยมาตรฐานนกลาวถงคณสมบตของเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด การออกแบบ การตดตง รวมถงการทดสอบตาง ๆ เชน การทดสอบความดน การทดสอบดวยความดนน า การทดสอบการเชอม การทดสอบการกดกรอน การทดสอบการรวของกาช ทดสอบวธฉดใชงาน การทดสอบสมรรถนะ

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด

คณะทางานจดทามาตรฐาน

1) ผจดการโครงการ รศ.วเชยร เตงอานวย 2) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (1) ผศ.ดร.ชชชาต สทธพนธ 3) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (2) ผศ.ดร.ธญวฒน โพธศร 4) ผเชยวชาญดานวศวกรรมงานระบบหรอความปลอดภยจากอคคภย นายพชญะ จนทรานวฒน นางสาวบษกร แสนสข นายจลดษย จายนยโยธน นายปฐเมศ ผาณตพจมาน นายเอกชย แกวกาญจนดษฐ 5) ผเชยวชาญดานสถาปตยกรรม

นายอาคม เวพาสยนนท 6) ผเชยวชาญดานกฎหมาย

รศ.ดร.วศณ ทรพยสมพล ฉบ

บราง

สารบญ

สวนท หนา 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 1 3. มาตรฐานอางถง 2 4. มาตรฐานการทดสอบ 3 5. ภาคผนวก 30

1. เครองหมายและฉลาก 30 2. มาตรฐานอางอง 31

ฉบบราง

-1-

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารสะอาด

1. ขอบขาย

1.1 วตถประสงค 1.1.1 การกาหนดคณสมบตดานอคคภยของวสดหรอผลตภณฑทใชงานในประเทศไทยน จดทาเพอ

เปนแนวทางในการควบคมมาตรฐานผลตภณฑใหมการออกแบบ ตดตง และทดสอบผลตภณฑใหไดมาตรฐานและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

1.1.2 เครองดบเพลงแบบยกหวจดเปนอปกรณขนพนฐานทจาเปนสาหรบการดบเพลงเพอใหผใชอาคารหรอเจาหนาทความปลอดภยสามารถใชทาการดบเพลงไดทนการ ในขณะทเพลงไหมเพงจะเกดขนและยงมขนาดเลกอย

1.2 ขอบขาย 1.2.1 มาตรฐานนครอบคลมในกระบวนการผลตและการใชงานเทานน ไมรวมถงความสามารถทใชใน

ประสทธภาพการใชงานในการทดสอบดบไฟดวยสารดบเพลงชนดบรรจสารสะอาดไวภายในถง โดยสารสะอาดทใชบรรจในถงดบเพลงนนตองสอดคลองตามมาตรฐานเครองดบเพลง เชน มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหว, NFPA 10 - 2002 : Standard for Portable Fire Extinguishers

1.2.2 มาตรฐานของประสทธภาพในการทดสอบดบเพลงไหม ทใชการดบไฟดวย สารสะอาดชนด ฮาโลคารบอน (Halocarbon) ไดระบไวใน The Binational Standard for Rating and Fire Testing of Fire Extinguishers, ANSI/UL 711/CAN/ ULC-S508

1.2.3 คาวา “เครองดบเพลง” ในมาตรฐานน หมายถง ถงดบเพลงและสวนประกอบอน ๆ ของถงทถกกลาวถงในมาตรฐาน ยกเวนวาจะมการระบคาจากดความอน ๆ

1.2.4 หนวยวด หนวยวดของคาตาง ๆ ควรใชตามมาตรฐาน SI Units หรอ English Units หรอถาหากไมสามารถตกลงไดใหใชหนวยตาม Metric Unit

2. นยาม

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของมาตรฐานน ใหใชความหมายของศพทตาง ๆ ดงน นอกจากกรณระบไวเปนอยางอน “คา Averse Affect Level ทตาทสด” (Loael) หมายถง คาความเขมขนทตาทสดทยงไมกอใหเกดอนตรายหรอผลขางเคยงตอรางกายมนษย “คาวา สารสะอาด” คอ สารทไมนากระแสไฟฟา และไมเปนสารระเหยหรอหากเปนกาชตองเปนชนดทไมกอใหเกดของกาซพษ

ฉบบราง

-2-

“เครองดบเพลงชนดเตมบรรจได” หมายถง เครองดบเพลงชนดทสามารถนามาเตมสาร เพอใชงานใหมไดและมความคงทน ซงยงคงสามารถผานเกณฑการตรวจสอบตาง ๆ ได “เครองดบเพลงแบบไมสามารถบรรจใหมได” หมายถง เครองดบเพลงหรออปกรณเสรมอน ๆ ทไมไดถกออกแบบมาเพอใหถงและอปกรณอน ๆ สามารถบรรจเตมสารเพอนามาใชใหมไดอก “เครองดบเพลงแบบอดความดนไว” หมายถง เครองดบเพลงทสารสะอาดและกาซเฉอยหรออากาศถกอดไวในถงเครองดบเพลงเดยวกน “เครองดบเพลงยกหวชนดบรรจนายาสารสะอาด” หมายถง อปกรณสาหรบดบเพลงขนตน ซงหยบยกเคลอนทไดงายหรอชนดแบบมลอหมน ซงสามารถฉดดบเพลงประเภท A, B และ C ก). เพลงประเภท A หมายถง เพลงทเกดจากเชอเพลงธรรมดา เชน ไม ผา ยาง กระดาษ ยาง พลาสตก ข). เพลงประเภท B หมายถง เพลงทเกดจากของเหลวตดไฟ กาซ และนามนตาง ๆ ค). เพลงประเภท C หมายถง เพลงทเกดจากอปกรณไฟฟา หรอวตถทมกระแสไฟฟา “จดกลนตว” หมายถง จดทสารดบเพลงทบรรจอยในภาชนะมสถานะเปนกาชและของเหลวผสมกนอย “มาตรวดความดน” หมายถง หนาปดทแสดงคาความดนทสมพนธกนระหวางอณหภมภายในถง ใชเปนตวบอกคาความดนของกาชภายในถงดบเพลง “สารฮาโลคารบอน” (Halocarbon) หมายถง สารสะอาดทมสวนประกอบของธาต ฟลออรน, คลอรน, โบรมน และไอโอดน หรอมมากกวา 1 ธาตขนไปผสมกนอย

3. มาตรฐานอางถง

3.1 มาตรฐานทอางถงในสวนนประกอบดวย 3.1.1 มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหว, NFPA 10 - 2002 : Standard for Portable Fire Extinguishers 3.1.2 มาตรฐานเครองดบเพลงแบบยกหวชนดสารฮาโลคารบอน, Halocarbon Clean Agent Fire

Extinguishers, UL 2129 3.1.3 มอก. 332-2537, เครองดบเพลงยกหวชนดผงเคมแหง 3.1.4 มอก. 405-2525, หลกเกณฑการจดทาคมอการใชและการบารงรกษาเครองดบเพลงแบบยกหว

4. มาตรฐานการทดสอบ

4.1 คณลกษณะผลตภณฑ 4.1.1 ทวไป

4.1.1.1 คณสมบตของสารสะอาดดบเพลงตองมคณสมบตไมนาไฟฟาและหลงใชงานตองระเหยทงหมดจนไมเหลอสารตกคาง และตองไมกอใหเกดความเสยหายตออปกรณและทรพยสนทตดตงอยในพนทปองกนทใชสารสะอาดดบเพลงนน

ฉบบราง

-3-

4.1.1.2 ตองออกแบบใหเครองดบเพลงอยในลกษณะตงเมอฉดใช โดยมเครองฉดอยสวนบน มอปกรณปองกนเครองดบเพลงทางานไดเองและมสงแสดงซงแสดงวาเครองดบเพลงยงไมไดฉดใช การทดสอบทาไดโดยการตรวจพนจ

4.1.2 สวนประกอบ 4.1.2.1 ขนาดภาชนะบรรจกาหนดตามปรมาตรของเหลวของสารสะอาดซงบรรจจนถง

เครองหมายแสดงระดบการบรรจของเครองดบเพลง แตทงนตองหนกไมนอยกวา 1 กโลกรมและไมเกน 14 กโลกรม

4.1.2.2 ถงเครองดบเพลง 4.1.2.2.1 ตองทาดวยวสดทเหมาะสมและสามารถทนความดนไดตามมาตรฐานการ

ทดสอบความดนขอ 4.3.1, 4.3.2 หนาไมนอยกวาทคานวณไดจากสตรตอไปน ทงนตองไมนอยกวา 0.6 มลลเมตร

t = 2.45 ( DT

)

เมอ t คอ ความหนาของวสด (มลลเมตร) D คอ เสนผานศนยกลางภายในของถงเครองดบเพลง (มลลเมตร) T คอ ความตานแรงดงของวสดทใชทาถง (เมกะปาสกาล)

4.1.2.2.2 ถงซงมขนาดเสนผานศนยกลางภายในไมเกน 100 มลลเมตร ถาสวนกนเปนชนเดยวกบถงอาจโคงเขากได

4.1.2.2.3 ถงทมขนาดเสนผานศนยกลางภายในเกน 100 มลลเมตร สวนหวและสวนกนตองโคงออกและมรศมความโคงไมเกนขนาดเสนผานศนยกลางภายในของถง

4.1.2.2.4 สวนกนถงเครองดบเพลงทโคงลงเพอทาเปนฐาน สวนทโคงลงตองมรศมความโคงไมนอยกวา 4 เทาของความหนาของวสดทนามาทาถง

4.1.2.3 ขอตอและอปกรณ 4.1.2.3.1 ตองทาดวยวสดททนทานตอการกดกรอน และมความแขงแรงเพยงพอ

4.1.2.4 คอถงและฝา 4.1.2.4.1 คอถงตองทาดวยวสดทเหมาะสมและทนแรงดนไดไมนอยกวา 185 เมกะ

ปาสกาล และยดตดแนนกบตวถงดานในโดยการเชอม เสนผานศนยกลางภายในของคอถงตองไมนอยกวา 25 มลลเมตร

4.1.2.4.2 ฝาตองทาดวยวสดทเหมาะสมและทนแรงดงไดไมนอยกวา 185 เมกะปาสกาล มลกษณะและรปรางใชงานไดสะดวก มชองระบายความดนทสามารถระบายความดนทตกคางอยในถงออกไปกอนในขณะทถอดฝา

ฉบบราง

-4-

ถาชองระบายความดนนอยทเกลยวของฝาตองปลอยความดนทตกคางในถงออกมาไดเมอคลายเกลยวออกไมมากกวาครงหนงของจานวนเกลยวทเกาะกนอย

4.1.2.4.3 เกลยวของคอถงและฝาตองเปนเกลยวขนานและเกาะกนแนบสนท 4.1.2.4.4 แหวนรองฝาตองทาดวยวสดททนตอการกดกรอนของสารน ายาดบเพลง

ทบรรจไวภายในถง 4.1.2.5 เครองฉด (Operating Head) สาหรบเครองดบเพลงแบบอดความดนไว

4.1.2.5.1 ตองทาดวยวสดทเหมาะสมและทนแรงดนไดไมนอยกวา 185 เมกะปาสกาล

4.1.2.5.2 ตองยดตดกบคอถงดวยเกลยวและแขงแรงเพยงพอ เมออดกาซแลว ความดนภายในถงตองไมลดลงเมอยงไมฉดใชเครองดบเพลง เครองฉดอาจมกลไกบงคบการฉดและหวฉดตดอยดวยกได

4.1.2.5.3 ตองมชองและวาลวสาหรบระบายความดน ในกรณความดนภายในถงดบเพลงมคาความดนสงเกนกวา 2.5 เมกะปาสกาล

4.1.2.6 กลไกบงคบการฉด 4.1.2.6.1 ตองทาดวยวสดททนทานตอการกดกรอนและแขงแรงเพยงพอ ถาใชกาน

กระแทก กานกระแทกน นตองยาวเพยงพอทจะทาใหแนใจวาเมอกระแทกลงไปจนสดชวงของกานกระแทกแลว จะแทงทะลอปกรณผนกของทออดกาซทาใหกาซพงออกมา กานกระแทกนตองออกแบบไมใหเกดการตดขดขณะฉดใชและมสวนทปองกนเครองกบเพลงทางานไดเอง

4.1.2.7 อปกรณสาหรบฉด (Discharge Fittings) 4.1.2.7.1 ทอนาสงสารสะอาด ทาดวยวสดททนตอการกดกรอนของสารสะอาดท

บรรจในถง สามารถนาสารฉดออกมาไดสะดวกโดยทอมการยดแนนตดกบลนปด-เปดของเครองฉดและอยในลกษณะตรงเพอทาความสะอาดภายในไดสะดวก

4.1.2.8 สายฉดและอปกรณของสายฉด (Discharge Hose and Fittings) 4.1.2.8.1 สายฉดและอปกรณของสายฉดตองทาดวยวสดททนทาน และแขงแรง

เพยงพอโดยมขนาดเสนผานศนยกลางภายในไมตากวา 9.5 มลลเมตร หรอ 3/8 นว โดยสายฉดตองยาวพอทจะใชงานไดสะดวกและเมอปลอยหวฉดลงมาแลว หวฉดตองอยสงจากฐานถงเครองดบเพลงไมนอยกวา 10

ฉบบราง

-5-

มลลเมตร และขอตอสายบรเวณสายฉดตองทาดวยวสดททนตอการกดกรอน

4.1.2.9 หวฉด (Discharge Nozzle) 4.1.2.9.1 ทาดวยวสดททนตอการกดกรอนได

4.1.2.10 มาตรวดแสดงความดน (Pressure Indicating Device) 4.1.2.10.1 เครองดบเพลงแบบอดความดนไว ตองมมาตรวดแสดงความดนของ

เครองดบเพลงวาเหมาะสมสาหรบการฉดใชหรอไม 4.1.2.11 หหว ทแขวนและอปกรณประกอบการตดตง (Handle and Supporting Fitting and

Fixture) 4.1.2.11.1 ตองแขงแรงเพยงพอทจะรบน าหนกของเครองดบเพลงไดและออกแบบ

ใหสะดวกในการใชงาน 4.1.2.12 รอยตอ

4.1.2.12.1 รอยตอตามยาวและตามแนวเสนรอบวงใหทาโดยวธใดวธหนงดงตอไปน 4.1.2.12.2 การย าหมด สวนทเกยกนตองไมนอยกวา 15 มลลเมตร ปก (Flange) ของ

สวนหวและสวนกนตองกวางไมนอยกวา 15 มลลเมตร การย าหมดทรอยตอตองมชองวางระหวางหมดย าไมนอยกวา 20 มลลเมตร และไมเกน 25 มลลเมตร รสาหรบย าหมดตองสะอาดและมขนาดพอเหมาะ สาหรบตวถงททาดวยเหลกกลาใหใชหมดย าททาดวยเหลกกลาคารบอน มเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 3 มลลเมตร

4.1.2.12.3 การเชอม ตองเชอมตามวธทกาหนดในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม เครองดบเพลงยกหวชนดเคมแหงมาตรฐานเลขท มอก. 332

4.1.2.12.4 การรดตวถงเปนรองใหนนดานในเพอรบแผนกนถง วธการนใชไดเฉพาะการตอตวถงกบกนถงเทานน อาจทาไดโดยการกดรองบนตวถงใหมเสนผานศนยกลางเลกกวาเดมและมความสงจากฐานถงไมนอยกวา 25 มลลเมตร เพอตดต งกนถงตอไป โดยใหมสวนเกยกนไมนอยกวา 6 มลลเมตร เพอรองรบกนถงใหอยกบทเมอไดรบความดน เสรจแลวจงเชอมตลอดแนว

4.1.2.13 การเคลอบผว 4.1.2.13.1 ผวดานในของถงเครองดบเพลง ตองเคลอบดวยสารททนตอการกดกรอน

ของสารสะอาด และกาซขบดน เชน แลกเกอร กอนการบรรจ ผวดานในตองสะอาด แหงและไมมรอยกดกรอน

ฉบบราง

-6-

4.1.2.13.2 ผวดานนอกถงเครองดบเพลง ตองเคลอบดวยสารปองกนการกดกรอนทเหมาะสม เชน สรองพน (สโปว) เวนแตจะทาดวยวสดททนตอการกดกรอน กอนทจะทา พน ชบ หรอเคลอบดวยสชนนอก ผวดานนอกตองสะอาด แหง และไมมรอยกดกรอน

4.1.2.13.3 สวนประกอบอน ๆ ของถงเครองดบเพลงตองเคลอบดวยสารททนทานตอการกดกรอน และไมทาใหเกดการกดกรอนตอตวถง

4.1.3 สารทบรรจ 4.1.3.1 เครองดบเพลงแบบอดความดนไว สารทบรรจเปนสารประเภทฮาโลคารบอน

(Halocarbon) ซงจะตองไดรบการยอมรบจาก United States Environmental Protection Agency’s Significant New Alternatives Program และสารทใชจะตองมการผลตจากบรษททมการขนทะเบยนรบรองถกตองใหใชสาหรบถงดบเพลงแบบยกหว (Streaming Agent)

4.1.3.2 กาซขบดน ใชเพอขบดนสารสะอาดภายในถง เปนกาซเฉอย เชน กาซไนโตรเจน (N2) ทมอณหภมจดกลนตวตากวา 51 องศาเซลเซยส

4.1.4 สมรรถนะทตองการ 4.1.4.1 ตองสามารถฉดสารสะอาดออกมาไดไมนอยกวารอยละ 90 ของปรมาตรน ายาสาร

สะอาดทบรรจภายในระยะเวลาการฉดใชทระบไวในตารางท 1 เมอฉดทอณหภม 27 ± 2 องศาเซลเซยส

ตารางท 1 ระยะเวลาการฉดใช

(ขอ 4.1.4.1)

4.1.4.2 ตองควบคมหรอดบเพลงได เมอทดสอบตามขอท 4.3.7, 4.3.8, 4.3.9 แลวแตกรณ 4.2 การออกแบบ และการตดตง

4.2.1 การออกแบบผลตภณฑตองเปนไปตามขอกาหนดคณลกษณะทระบไวในมาตรฐานน

ขนาดของเครองดบเพลง กโลกรม ระยะเวลาการฉดใช วนาท ตาสด สงสด

1 แตไมถง 3 3 แตไมถง 5 5 แตไมถง 9

9 แตไมถง 14

8 10 10 10

15 15 20 30

ฉบบราง

-7-

4.2.2 สาหรบการออกแบบเพอตดต งตองเปนไปตามขอกาหนดในมาตรฐานปองกนอคคภยของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย หรอมาตรฐานอนทเกยวของ 4.2.2.1 การใชงานของเครองดบเพลงแบบยกหวจะตองเลอกขนาดและสารดบเพลงให

เหมาะสมกบประเภทของเพลงทเกดขน 4.2.2.2 ประเภทของเพลงแบงออกเปน 5 ประเภทดงน

- ประเภท ก. (Class A) หมายถง เพลงทเกดขนจากวสดตดไฟปกต เชน ไม ผา กระดาษ ยาง และพลาสตก

- ประเภท ข. (Class B) หมายถง เพลงทเกดขนจากของเหลวตดไฟ เชน นามน จารบ นามนผสมส นามน นามนชกเงา นามนดน และแกสตดไฟตาง ๆ

- ประเภท ค. (Class C) หมายถง เพลงทเกดขนจากอปกรณไฟฟา เชน ไฟฟาลดวงจร

- ประเภท ง. (Class D) หมายถง เพลงทเกดขนจากโลหะทตดไฟได เชน แมกนเซยม เซอรโครเนยม โซเดยม,ลเธยม และโปแตสเซยม

- ประเภท จ. (Class K) หมายถง เพลงทเกดจากเครองมอหรออปกรณทใชในการทาอาหารทมการใชไขมน จากพชหรอสตวเปนสวนประกอบ

ตารางท 2 การเลอกใชชนดของเครองดบเพลงกบเพลงประเภทตาง ๆ

(ขอ 4.2.2.1) ชนดของสารดบเพลง

ประเภทของเพลง

ประเภท ก(Class A)

ประเภท ข(Class B)

ประเภท ค (Class C)

ประเภท ง (Class D)

ประเภท จ (Class K)

ผงเคมแหง (ABC) ผงเคมแหงชนดอน ๆ

คารบอนไดออกไซด โฟม (Foam) Wet Chemical

สารดบเพลงชนดอน

4.2.2.3 การกาหนดความสามารถ (Rating) ของเครองดบเพลงแบบยกหวใหใชตามมาตรฐาน

ของ Under Writer’s Laboratories Inc. สหรฐอเมรกา หรอใหสถาบนทเชอถอไดเปนผทาการทดสอบหรอตามมาตรผลตภณฑอตสาหกรรมเครองดบเพลงยกหวชนดผงเคมแหงฉบบลาสด

ฉบบราง

-8-

4.2.2.4 เครองดบเพลงแบบยกหวปกตจะมขนาดบรรจประมาณ 4 กโลกรมและไมควรจะเกน 18 กโลกรม เพราะจะหนกเกนไป (ยกเวนชนดทมลอเขน)

4.2.2.5 การออกแบบเพอตดตงตองเปนไปตามขอกาหนดตอไป 4.2.2.5.1 ขนาดและการตดตงเครองดบเพลงสาหรบประเภท ก. (Class A)

4.2.2.5.1.1 ขนาดของเครองดบเพลงแบบยกหวประเภท ก. (Class A) จะตองเลอกใหมความสามารถเทยบเทาไมนอยกวาคาทกาหนดในตารางท 3 และการตดตงตองครอบคลมพนทปองกนไมเกนกวาทกาหนดในตารางท 3 โดยมระยะทางเขาถงตวเครองดบเพลงสงสดไมเกน 23 เมตร

4.2.2.5.1.2 ในกรณทพนทปองกนในแตละชนของอาคารมพนทนอยกวาคาทกาหนด ในตาราง ตองจดใหมเครองดบเพลงแบบยกหวประเภท ก. (Class A) อยางนอยทสดหนงเครองตอชน

ตารางท 3 แสดงพนทปองกนสงสดตอเครองดบเพลงหนงเครอง

(ขอ 4.2.2.5.1.1) ความสามารถเทยบเทา

(UL Rating) ของ

เครองดบเพลงแบบยกหว Class “A”

พนทครอบครองอนตรายนอย ตารางเมตร (ตารางฟต)

พนทครอบครอง อนตรายปานกลาง

ตารางเมตร (ตารางฟต)

พนทครอบครอง อนตรายมาก ตารางเมตร (ตารางฟต)

1A 2A 3A 4A 6A 10A 20A 30A 40A

- 557 (6,000) 836 (9,000)

1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250)

- 280 (3,000) 418 (4,500) 557 (6,000) 836 (9,000)

1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250)

- - -

372 (4,000) 557 (6,000)

930 (10,000) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250) 1,045 (11,250)

ฉบบราง

-9-

4.2.2.6 ขนาดและการตดตงเครองดบเพลงสาหรบประเภท ข. (Class B) 4.2.2.6.1 ขนาดของเครองดบเพลงแบบยกหวประเภท ข. (Class B) จะตองเลอกให

มความสามารถเทยบเทาไมนอยกวาคาทกาหนดในตารางท 4 โดยมระยะทางเขาถงตวเครองดบเพลงไมเกนกวาทกาหนดไวในตารางท 4

4.2.2.6.2 หามตดตงเครองดบเพลงแบบยกหวประเภท ข. (Class B) จานวน 2 เครองหรอมากกวาทมความสามารถเทยบเทาตากวาคาทกาหนดในตารางท 4 เพอใหผลรวมเปนไปตามคาทกาหนดในตารางท 4

4.2.2.6.3 ในกรณทใชเครองดบเพลงทมความสามารถเทยบเทาสงกวาคาทกาหนดไวในตารางท 4 สาหรบพนทครอบครองทกประเภท ระยะทางเขาถงตวเครองดบเพลงจะตองไมใหเกนกวา 15.00 เมตร(50 ฟต)

ตารางท 4 ขนาดและการตดตงเครองดบเพลงสาหรบประเภท ข

(ขอ 4.2.2.6)

ประเภทของพนทครอบครอง ความสามารถของเครองดบเพลง

เทยบเทา ระยะทางเขาถงเครองดบเพลง

สงสด (เมตร/ฟต)) พนทครอบครองอนตรายนอย

พนทครอบครองอนตรายปาน

กลาง

พนทครองครองอนตรายมาก

5B 10B 10B 20B 40B 80B

9.00 (30) 15.00 (50) 9.00 (30)

15.00 (50) 9.00 (30)

15.00 (50)

4.2.2.7 ขนาดและการตดตงเครองดบเพลงสาหรบประเภท ค. (Class C)

4.2.2.7.1 เครองดบเพลงแบบยกหวซงมความสามารถเทยบเทา Class C ใหใชกบเพลงทเกดกบอปกรณไฟฟาทยงมกระแสไฟฟาไหลอย สารดบเพลงทใชจะตองไมเปนตวนาไฟฟาเนองจากเพลงไหมจะเกดขนบรเวณตวอปกรณไฟฟาททาจากวสดทเกยวของกบเชอเพลงประเภท ก. (Class A) หรอประเภท ข. (Class B) และวสดเชอเพลงทอยใกลเคยง การหาขนาดและการวางตาแหนงตดตงจงสมพนธกบการเลอกเครองดบเพลงของเพลงประเภทนน ๆ

ฉบบราง

-10-

4.2.3 การตดตง 4.2.3.1 ขอกาหนดในการตดตงเครองดบเพลงแบบยกหว

4.2.3.1.1 การตดตงเครองดบเพลงจะตองตดตงอยในบรเวณทสามารถมองเหนไดชดเจนและสามารถหยบฉวยเพอนาไปใชในการดบเพลงไดโดยสะดวก

4.2.3.1.2 เครองดบเพลงจะตองตดตงไมสงกวา 1.50 เมตร จากระดบพนจนถงหวของเครองดบเพลง

4.2.3.1.3 ระยะการเขาถงของถงดบเพลงตองไมเกน 23 เมตร หรอเปนไปตามตารางท 4

4.3 การทดสอบ 4.3.1 การทดสอบความดน

4.3.1.1 ถงเครองดบเพลงตองทนความดนภายในไมนอยกวา 2 เทาของความดนใชงานแตตองไมนอยกวา 2.4 เมกะปาสกาล และทนอยไดนานเปนเวลา 5 นาท โดยไมรวหรอเสยรป

4.3.1.2 สายฉดพรอมทงอปกรณสาหรบสายฉดตองไมเสยหายเมอทดสอบดวยความดน 2 เทาของความดนงานเมอฉดใชแตตองไมนอยกวา 2.4 เมกะปาสกาล

4.3.1.3 การทนความดนจนแตก 4.3.1.3.1 ถงเครองดบเพลงและทออดกาซตองทนความดนได 4 เทาของความดน

ใชงาน แตตองไมนอยกวา 3.5 เมกะปาสกาล โดยไมราวหรอแตก เฉพาะการทดสอบรายการนใหโรงงานผทาเปนผกระทาโดยถอวาเปนการทดสอบประจา (Routine Test) และตองจดทารายงานการทดสอบไวเปนหลกฐานดวย

4.3.2 การทดสอบดวยความดนนา 4.3.2.1 ในการทดสอบนอาจถอดมาตรวดความดนและอปกรณนรภยออกกอนได 4.3.2.2 เครองมอควรประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงน

4.3.2.2.1 เครองอดไฮดรอลกแบบใชแรงงานคนหรอแรงกลทสามารถใหความดนของน าไดไมนอยกวา 2 เทาของความดนทดสอบ ประกอบดวยลนกนกลบ (Check Valve) และสวนประกอบอน ๆ ทจาเปนดงในรปท 1

4.3.2.2.2 เครองประกอบสาหรบตอกบเครองอดไฮดรอลกซงประกอบดวยทอออน ขอตอ ฝาถงเครองดบเพลง และอน ๆ ทจาเปนสาหรบการตอเพอทดสอบดงในรปท 2

4.3.2.2.3 กรงโลหะปองกนอนตราย สาหรบวางเครองดบเพลงระหวางการทดสอบและตองสามารถมองเหนภายในไดดงรปท 3

ฉบบราง

-11-

4.3.2.3 การเตรยมตวอยาง 4.3.2.3.1 เครองดบเพลงแบบอดความดนไว ใหถอดฝาออกแลวใชฝาสาหรบ

ทดสอบปดแทน 4.3.2.3.2 เครองดบเพลงแบบมทออด ใหถอดทออดกาซออกกอนนาไปทดสอบ ไม

วาทออดกาซจะอยภายในหรอภายนอกถงเครองดบเพลงในกรณทนาไปทดสอบจนแตก ใหใชฝาสาหรบทดสอบปดแทนฝาเครองดบเพลง

4.3.2.3.3 ถงเครองดบเพลงทกถงทนาไปทดสอบตองไมมน ายาสารสะอาดตกคางอยภายในถง

4.3.2.3.4 สายฉดและอปกรณสายฉดทตองทดสอบตางหากใหนาไปทดสอบในกรงโลหะ

4.3.2.4 วธทดสอบ 4.3.2.4.1 ปลอยนาเขาใหเตมถงจนถงเกลยวบนของคอถง 4.3.2.4.2 การทดสอบถงและฝาสาหรบทดสอบดงในรปท 2 ใหปดฝาทดสอบให

แนนในระหวางเตมน า เมอไลอากาศในถงออกจนหมดโดยน าลนถงแลวจงปดชองระบายอากาศทฝาสาหรบทดสอบใหแนน

4.3.2.4.3 การเพมความดนของน าตองใหเปนไปอยางสมาเสมอและใหไดความดนเทาทตองการภายใน 1 นาท ทงไว 5 นาท แลวตรวจการรวหรอเสยรป

4.3.2.4.4 การทดสอบสายฉดและอปกรณของสายฉดใหใสน าในสายฉดใหเตมแลวเพมความดนของนาอยางสมาเสมอใหไดความดนทตองการภายใน 1 นาท แลวตรวจการรวหรอเสยรป

4.3.2.4.5 การทดสอบประจา ใหทดสอบดวยความดนตามขอ 4.3.1.1 หรอขอ 4.3.1.2 แลวแตกรณ ใชเวลาไมนอยกวา 1 นาท และทดสอบกอนทาสบนถงหรอทอเทานน

4.3.2.4.6 การทดสอบจนแตก ใหทดสอบถงเครองดบเพลงหรอทออดกาซจนแตก 1 ใบ ตอถงเครองดบเพลงหรอทออดกาซทก 400 ใบหรอเศษของ 400 ใบ 4.3.2.4.6.1 ถาถงแตกทสวนอนซงไมใชตรงรอยเชอมทความดนตากวา

4 เทาของความดนใชงานหรอความดนทบรรจแลวแตกรณใหถอวาใชไมไดทงรน

4.3.2.4.6.2 ถาถงแตกตรงรอยเชอม ใหทาตามตารางท 5 โดยชกตวอยางถง 1 ตวอยางจากรอยละ 50 ของรนโดยวธสม (ถอวาเปนตวแทนของท ง รน ) มาทดสอบตอไปเชนเดยวกบขอ

ฉบบราง

-12-

4.3.2.4.6.1 จนแตก ถาผลทไดไมผานการทดสอบใหถอวาถงรนน นไมผานการทดสอบท งรน ถาผลทไดผานการทดสอบใหชกตวอยางมา 1 ตวอยางจากรอยละ 75 ของรน (ถอวาเปนตวแทนของทงรน) นามาทดสอบเชนเดยวกน ถาผลทไดผานการทดสอบใหถอวาถงรนนนผานการทดสอบท งรน ถาผลทไดไมผานการทดสอบ ใหชกตวอยางมา 1 ตวอยางจากรอยละ 62.5 ของรน (ถอวาเปนตวแทนของทงรน) มาทดสอบเชนเดม ถาผลทไดไมผานการทดสอบใหถอวาถงรนนนไมผานการทดสอบท งรน ถาผลทไดผานการทดสอบใหชกตวอยางมา 1 ตวอยางจากรอยละ 62.5 ของรน เพอทดสอบซา ถาผลทไดผานการทดสอบใหถอวาถงรนนนผานการทดสอบทงรนแตถาผลทไดไมผานการทดสอบใหถอวาถงนนไมผานการทดสอบทงรน

ตารางท 5 แผนการชกตวอยางและเกณฑตดสนของการทดสอบความดนจนแตก

(ขอ 4.3.2.4.6.2) ตวแทนของรนทไมเกน

400 หนวยคดเปนรอยละของรน จานวน

ชนทดสอบ ผลการทดสอบ

เกณฑตดสนของทงรน ผาน ไมผาน

50 1 X ไมผาน

X ใหทดสอบตอไป

75 1 X ผาน X ใหทดสอบตอไป

62.5 1 X ไมผาน

X ใหทดสอบตอไป

62.5 1 X ผาน X ไมผาน

4.3.2.4.6.3 ถงทแตกตรงรอยเชอมเนองจากการทดสอบ จะทงหรอ

นาไปเชอมใหมกได ถานาไปเชอมใหมจะตองชกตวอยางถงทเชอมใหมนรอยละ 10 มาทดสอบเชนเดยวกน ถาผลการทดสอบตวอยางใดตวอยางหนงไมผาน ใหทงทงหมด ถาผล

ฉบบราง

-13-

ทไดผานการทดสอบใหนาถงทเชอมใหมทงหมดนกลบไปทดสอบตามขอ 4.3.2.4.6.2

รปท 1 เครองอดไฮดรอลก

รปท 2 อปกรณประกอบสาหรบทดสอบ

ฉบบราง

-14-

รปท 3 กรงโลหะ

4.3.3 การเชอมหรอการเชอมประสาน

4.3.3.1 รอยตอ 4.3.3.1.1 รอยตอทถงเครองดบเพลงและทออดกาซมหลายแบบ ดงตอไปน

4.3.3.1.1.1 รอยตอตามยาว การเชอมรอยตอตามยาวใหเชอมตามรปท 4

รปท 4 รอยตามแนวยาว

ฉบบราง

-15-

4.3.3.1.1.2 รอยตอตามแนวเสนรอบวง การเชอมตามแนวเสนรอบวงระหวางถงกบสวนหวและสวนกนใหเชอมตามรปท 5

รปท 5 รอยตามแนวยาวเสนรอบวง

4.3.3.2 สภาพผวกอนเชอม 4.3.3.2.1 บรเวณผวทจะเชอมและบรเวณหางจากจดเชอมออกไป 12 มลลเมตร

ตองปราศจากสนม นามน ส ฝ น หรอสงอนใด 4.3.3.3 การทดสอบการเชอม (Weld Test)

ใหทดสอบทโรงงานททา 4.3.3.3.1 การเชอมแบบตอชน (Butt-Welded Joint) ใหตดชนทดสอบบนแนบซงม

เสนผานศนยกลาง 12 มลลเมตร ใหโคงเปนมม 180 องศาโดยรอยเชอมอยทดานนอก ชนทดสอบตองปราศจากรอยแตกราวนาชนทดสอบอกชนหนงมาดดบนแบบเชนเดยวกนใหโคงเปนมม 90 องศาโดยรอยเชอมอยดานใน ชนทดสอบตองปราศจากรอยแตกราว

4.3.3.3.2 การเชอมแบบตอเกย (Fillet-Welded Lap Joint) ใหนาชนทดสอบมาทาใหขาดจากกนตรงรอยเชอม เพอดการหลอมตวของชนโลหะกบลวดเชอม การทะลทะลวงของลวดเชอมถงรากรอยเชอมตองเปนระเบยบและหนาอยางนอยตองเทากบชนทดสอบ

4.3.4 การทดสอบการกดกรอนตามแนวขอบเกรน (Intercrystalline) สาหรบเหลกทนความรอน ใหทดสอบทโรงงานททา 4.3.4.1 การเตรยมชนทดสอบ

ฉบบราง

-16-

4.3.4.1.1 ในกรณทไมตองเชอม ใหชกตวอยางมาจากแผนเหลกทจะนามาทาถงเครองดบเพลง

4.3.4.1.2 ในกรณทตองเชอม ใหชกตวอยางมาจากแผนเหลกทจะนามาทาถงเครองดบเพลงในสภาพทไดรบตงแต 2 ชนขนไป ตามลกษณะการเชอมทถงเครองดบเพลงยาวชนละไมนอยกวา 2 เซนตเมตร เพอทาเปนชนทดสอบ แลวนามาเชอมใหตดกนตามแบบการเชอมทถงเครองดบเพลงตรงสวนทมรอยเชอมมากทสด โดยเชอมตามวธในขอ 4.3.3 ใหรอยเชอมอยประมาณกงกลางและต งฉากกบความยาวของชนทดสอบ (ดรปท 6 ประกอบ) ตกแตงชนทดสอบและทาความสะอาด

4.3.4.2 สารละลายและวธเตรยม 4.3.4.2.1 สารละลายคอปเปอร (II) ซลเฟต

สารละลายคอปเปอร (II) ซลเฟตเพนตะไฮเดรต (CuSO4. 5H2O) 111 กรม ในกรดซลฟรกเขมขน (ความหนาแนน 1.84 กรมตอลกบาศกเซนตเมตร) 98 กรม แลวเตมนากลนจนปรมาตรเปน 1 ลกบาศกเซนตเมตร

4.3.4.3 วธทดสอบ 4.3.4.3.1 แชชนทดสอบลงในสารละลายคอปเปอร (II) ซลเฟต ทตมเดอดเปนเวลา

72 ชวโมง และตองระวงไมใหปรมาตรลดลงเนองจากการตม หลงจากน นทงชนทดสอบลงบนพนโลหะหรอพนคอนกรตตองเกดเสยงดงกงวานของโลหะ และเมอนาชนทดสอบมาดดโดยไมใชความรอนใหโคง 90 องศา และมรศมความโคงเปน 3 เทาของความหนาของชนทดสอบ ตองไมปรากฎรอยแตกราว ฉบบราง

-17-

รปท 6 ลกษณะรอยเชอม

4.3.5 การทดสอบการรวของกาซ

4.3.5.1 เครองดบเพลงแบบอดความดนไวตองไมรวเมอทดสอบดวยวธใดวธหนงดงตอไปน 4.3.5.1.1 ชงหรอวดความดนและเกบไวไมนอยกวา 21 วน แลวนามาชงหรอวด

ความดนอกครง ถาพบวานาหนกหรอความดนลดลงใหคดออก 4.3.5.1.2 แชเครองดบเพลงลงในถงบรรจน าสะอาดนาน 24 ชวโมง ใหเกบกาซท

อาจจะรวออกมาโดยวธใดวธหนง ถาปรากฎวามการรวใหคดออก 4.3.6 ทดสอบดวยวธฉดใชงาน

4.3.6.1 เครองดบเพลงทฉดใชงานไดเปนชวง ๆ (Intermittent Discharge) เมอฉดใชงานเปนเวลา 2 วนาท และหยดฉด 2 วนาท แลวฉดอกครงหนง การฉดตองฉดออกมาไดภายในเวลา 3 วนาท และระยะเวลาการฉดทงหมดตองเปนไปตามตารางท 1

4.3.7 การทดสอบสมรรถนะในการดบเพลงประเภท A 4.3.7.1 ใหทดสอบในทโลงและลมสงบ

ฉบบราง

-18-

4.3.7.2 ชนไมทใชตองเปนไมยาง(Dipterocarpus spp.) ทแหงแลว ขนาดภาคตด 50 มลลเมตร x 50 มลลเมตร และมความชนระหวางรอยละ 9 ถง 13 เมออบใหแหงจนมนาหนกคงททอณหภม 103 ± 2 องศาเซลเซยส จดกองชนไมบนเหลกฉากขนาด 64 มลลเมตร x 38 มลลเมตร ซงวางชนไมเปนชนสลบกนเปนกองสเหลยมจตรส ตรงชนไมรอบนอกใหตดกนดวยตะปตามรปท 7 ขนาดชนไมและกองไมใหเปนไปตามตารางท 6

4.3.7.3 จดไฟเผาชนไมดวยน ามนนอรมล-เฮปเทน (n-Heptane) ในถาดสเหลยมจตรส ขนาดถาดและปรมาณนามนใหเปนไปตามตารางท 7

รปท 7 ลกษณะของกองไม

(ขอ 4.3.7.2)

ตารางท 6 ขนาดชนไมและกองชนไม (ขอ 4.3.7.2)

ระดบความสามารถของเครองดบเพลง

จานวนชนไม ชน

ขนาดชนไม ขนาดภาคตด x ความ

ยาว มลลเมตร

จานวนชน ชน

จานวนชนไม ในแตละชน

ชน

1 - A 2 - A 3 - A 4 - A 6 - A

50 78 98 120 153

50 x 50 x 500 50 x 50 x 650 50 x 50 x 780 50 x 50 x 850 50 x 50 x 975

10 13 14 15 17

5 6 7 8 9

ฉบบราง

-19-

ตารางท 7 ขนาดถาดและปรมาณนามน (ขอ 4.3.7.3)

ระดบความสามารถของเครองดบเพลง

ขนาดถาด มลลเมตร

ปรมาณนามน ลกบาศกเดซเมตร

1 - A 2 - A 3 - A 4 - A 6 - A

530 x 530 x 100 530 x 530 x 100 685 x 685 x 100 685 x 685 x 100 810 x 810x 100

1 2 3 4 6

4.3.7.4 เตรยมเครองดบเพลงใหพรอมสาหรบจะฉดใช จดไฟทน ามนและใหไฟลกเผากองไม

ใหชนไม 2 ถง 3 ชนบนลกไหมนาน 8 ถง 10 นาท หรอไมถกไฟเผาลกไหมไปได 1 ใน 2 ถง 2 ใน 3 ของความหนาชนไมแลวแตเวลาใดจะถงกอนกน แลวเรมฉดเครองดบเพลงทจะทดสอบทางดานหนาของกองไมในระยะหางไมนอยกวา 1.8 เมตร หลงจากนนผฉดอาจจะลดระยะหางลงได การฉดนอาจฉดดานขาง ดานบน หรอดานลางของกองไมกได ไมควรฉดดานทอยใตลม

4.3.7.5 ระหวางจดไฟ กอนฉดใชเครองดบเพลง ใหสงเกตและบนทกผลทเกดไวดงน 4.3.7.5.1 ความสงของเปลวไฟเหนอกองไม 4.3.7.5.2 พนทดานขางของกองไมทถกเปลวไฟ 4.3.7.5.3 ระยะเวลาทไฟตดนามนและเผาไหมกองไม

4.3.7.6 ขณะทฉดเครองดบเพลงใหบนทกเวลาดงตอไปน 4.3.7.6.1 เวลาทเรมฉดใชเครองดบเพลง 4.3.7.6.2 เวลาทสามารถควบคมเพลงได 4.3.7.6.3 เวลาทสามารถดบเพลงไดสนท

4.3.7.7 เมอฉดใชเครองดบเพลงแลว ใหสงเกตและบนทกผลไวดงน 4.3.7.7.1 ลกษณะและตาแหนงของถานทยงตดไฟ พรอมทงแนวโนมทไฟจะลก

ขนมาอกหรอจะดบมอดสนท ถามแนวโนมทจะทาใหไฟลกมาอกใหบนทกระยะเวลาและวธดบเพลงทกลบลกขนมาอกดวย

4.3.7.8 เมอทดสอบแลว ใหบนทกปรมาณสารสะอาดทฉดออกมา สภาพและจานวนชนไมทเปนถาน

ฉบบราง

-20-

4.3.8 การทดสอบสมรรถนะในการดบเพลงประเภท B 4.3.8.1 ใหทดสอบในทโลงและลมสงบ 4.3.8.2 ใชถาดสเหลยมจตรสทาดวยเหลกกลาหนาไมนอยกวา 6 มลลเมตร ลกไมนอยกวา 200

มลลเมตร ขอบบนมแผนเหลกเสรมโดยรอบเปนมมฉากยนออกมากกวางไมนอยกวา 45 มลลเมตร ขนาดของถาดทใชทดสอบนใหเปนไปตามตารางท 8

4.3.8.3 ปรมาณของเหลวตดไฟทใชทดสอบเมอเทลงในถาดแลวสงไมนอยกวา 50 มลลเมตร และมระดบตากวาขอบบนของถาด 150 ± 5 มลลเมตร (ในกรณทจาเปนอาจเตมน าเพอใหไดระดบตามทกาหนด)

4.3.8.4 ของเหลวตดไฟทใชในการทดสอบน ใหใชน ามนนอรมล-เฮปเทน 4.3.8.5 ผทดสอบตองมความชานาญ และใชอปกรณปองกนความรอนดวย 4.3.8.6 เตรยมเครองดบเพลงไวใหพรอมทจะใชงานไดทนท เผาน ามนเปนเวลา 60 วนาท แลว

จงเรมดบไฟ 4.3.8.7 การฉดใชเครองดบเพลง ใหฉดทางดานเหนอลมเพยงดานเดยว โดยฉดสายไปทางซาย

และขวา 4.3.8.8 ขณะฉดใช ใหบนทกเวลาดงตอไปน

4.3.8.8.1 เวลาทเรมฉดใชเครองดบเพลง 4.3.8.8.2 เวลาทสามารถควบคมเพลงได 4.3.8.8.3 เวลาทสามารถดบเพลงไดสนท

4.3.8.9 เมอฉดใชเครองดบเพลงแลว ใหสงเกตและบนทกผลไวดงน วธการฉดใช ปรมาณสารสะอาดทฉดใช และสภาพของไฟ

4.3.8.10 ถาการฉดใชไมไดผล ใหบนทกวธดบเพลงทไดกระทาตอมาไวดวย ตารางท 8 ขนาดของถาดและปรมาณนามน

(ขอ 4.3.8.2) ระดบ

ความสามารถของเครองดบเพลง

ขนาดถาด มลลเมตร

ปรมาณนามน ลกบาศกเดซเมตร

1 - B 2 - B 5 - B 10 - B 20 - B

480 x 480 680 x 680

1075 x 1075 1520 x 1520 2150 x 2150

12 24 60

120 245

ฉบบราง

-21-

4.3.9 การทดสอบสมรรถนะในการดบเพลงประเภท C ใหทดสอบสมบตการนาไฟฟาของสารสะอาดโดยการวดปรมาณกระแสไฟฟาทไหลผานละอองสารสะอาดในขณะฉดเครองดบเพลงซงวางบนแผนทดสอบทเปนฉนวนไฟฟาใหพงกระทบแผนปายโลหะทตอสายลงดน 4.3.9.1 การจดทวางเครองดบเพลง (ดงรปท 8 )

4.3.9.1.1 แทนทดสอบทเปนฉนวนไฟฟาสาหรบวางเครองดบเพลงอาจใชแผนกระจกหนาพอทจะรบน าหนกของเครองดบเพลงขนาด 700 มลลเมตร x 760 มลลเมตร จานวน 4 แผนวางซอนกนระหวางแผนคนดวยเซรซน (Ceresin) หนา 50 มลลเมตร เปน 3 จด แผนลางสดวางบนแผนไมอบแหงทหนนดวยไมใหสงจากพนประมาณ 135 มลลเมตร การจดแทนทดสอบนอาจทาในลกษณะอนทมสมบตเปนฉนวนไฟฟาเทาเทยมกน

4.3.9.1.2 การยดเครองดบเพลงบนแทนทดสอบ ใหใชไมอบแหงทาแชลแลก 2 ทอน ประกบถงดวยสลกเกลยวและยดปลายทงสองดานของไมประกบกบคอกไมกนบรเวณททดสอบใหแขงแรงมนคง อาจใชแผนฉนวนไฟฟารองถงตรงจดทสมผสกบไมประกบ และทปลายไมประกบทงสองดานตรงจดทยดกบดอกไม เพอเพมความปลอดภยใหมากขนและยดหวฉดใหแนนเพอใหฉดสารสะอาดไดตรงเปา คอกกนบรเวณททดสอบมขนาด 1.2 เมตร x 1.2 เมตร สงประมาณ 1.5 เมตร ตอนบนใชไมกระดานปดไว

4.3.9.1.3 การบงคบการฉดเครองดบเพลง ใหใชกานตอทเปนทอฉนวนไฟฟาอยางใดอยางหนงทเหมาะสมใหสามารถบงคบฉดเครองดบเพลงไดในระยะหางทปลอดภย

4.3.9.2 การจดตงแผนเปาโลหะทตอลงดน (ดงในรปท 9) 4.3.9.2.1 แผนเปาโลหะทใหสารสะอาดพงกระทบ ใหใชแผนทองแดงทขดใหเรยบ

และสะอาด ขนาด 300 มลลเมตร x 300 มลลเมตร พบครงใหโคงเปนมมฉากมรศมความโคง 12 มลลเมตร ยดตดกบขาตงซงเปนแทงโลหะโดยการบดกรตรงแนวพบดานในต งตดกบฐานททาดวยฉนวนไฟฟาประเภทฟนอลก(Phenolic) หนาประมาณ 50 มลลเมตร วางฐานบนแผนกระจกจานวน 4 แผน ซงวางซอนกนโดยมแทงเซรซนหนา 50 มลลเมตร คนระหวางแผนกระจกเปน 3 จด แผนกระจกแผนลางสดวางบนแผนไมอบแหงทหนนดวยไมใหสงจากพน 300 มลลเมตร จดทาใหสามารถปรบระดบความสงของแผนทองแดงใหอยตรงกบหวฉดของเครองดบเพลง

ฉบบราง

-22-

ดวย ฐานต งแผนโลหะนอาจจดทาในลกษณะอนใหมคณสมบตเปนฉนวนไฟฟาเทาเทยมกนกได

4.3.9.3 การเตรยมการทดสอบ 4.3.9.3.1 ใหใชแผนโลหะบาง ๆ พนรอบหวฉดตรงทจบของเครองดบเพลงทจะ

ทดสอบทกครง และพนเ ชอมตอกบกลไกบงคบการฉด แลวใชลวดทองแดงเปลอยขนาดพนทภาคตดขวาง 10 มลลเมตร พนทบแผนโลหะบาง ๆ ตงแตหวฉดจนถงปลายหวฉด แลวงอเปนมมฉากขวางปากหวฉดใหเปนจดต งตน ทกระแสไฟฟาจะไหลผานสารสะอาดทฉดออกไป ตอเครองดบเพลงเขากบวงจรไฟฟาแรงดนสง และตอแผนเปาโลหะกบขาตงลงดน

4.3.9.4 การจดวงจรไฟฟา 4.3.9.4.1 ใชหมอแปลงไฟฟาชนด 50 เฮรต ขนาด 5 กโลโวลตแอมแปร 220 /

100,000 โวลต ตอดานปฐมภมของหมอแปลงไฟฟาผานอนดกชนเรกกเลเตอร ทสามารถจะทาใหแรงดนไฟฟาทางดานทตยภมของหมอแปลงไฟฟาเปลยนคาไดอยางตอเนอง ตงแต 0 ถง 100,000 โวลต การวดคาแรงดนไฟฟาทางดานทตยภมใหตอเครองวดแรงดนชนดอานคาไดตงแต 1 ถง 125 โวลต และ 1 ถง 250 โวลตตามลาดบ กบหมอแปลงเครองวดแรงดนทมอตราสวนเหมาะสมกบเครองมอวด อาจใชอปกรณไฟฟาอนลดวงจรไฟฟาทใหเชนเดยวกนกได

4.3.9.4.2 การปองกนแรงดนไฟฟาทางดานทตยภมของหมอแปลงไฟฟา ใหตอสเฟยแกป (Sphere Gap) ขนาด 125 มลลเมตร ครอมไว และตงระยะใหหางกนพอเหมาะสาหรบแรงดนไฟฟาทใชทดสอบทกครงปลายขางหนงของวงจรไฟฟาทใชทดสอบนใหตอลงสดนรวมกบสเฟยแกป (ดรปท 10)

4.3.9.4.3 การวดกระแสไฟฟาทไหลในวงจรระหวางเครองดบเพลงกบแผนเปาโลหะ อาจใชเครองมลลแอมแปรแบบเทอรโมคบเปล ชนดระดบความเทยงตรงรอยละ 0.5 สเกลสงสดอานได 10, 3 และ 1.5 มลลแอมแปร มตวเกบประจขนาด 0.0005 ไมโครฟารด ตอขนานระหวางขวของเครองวด เพอขจดกระแสคลนวทย บรรจเครองวดไวในกลองทาดวยตะแกรงลวดทองแดง 2 ชน ระหวางชนคนดวยฉนวนไฟฟา กลองชนนอกตอเชอมกบสงกาบงคลนวทย (Shield) ทสายเครองวดและตอลงดน ใหตอเครองวดกบวงจรทดสอบทางปลายทตอลงดนโดยตรง

ฉบบราง

-23-

4.3.9.4.4 คาของกระแสไฟฟาทไหลผานชองวางระหวางเครองดบเพลงกบแผนเปาโลหะทอานไดจากเครองวด ในขณะทยงไมไดฉดใชเครองดบเพลง เปนคามเตอรแทร (Meter-Tare)

รปท 8 การจดทวางเครองดบเพลง

(ขอ 4.3.9.1)

รปท 9 การจดตงแผนเปาโลหะ (ขอ 4.3.9./)

ฉบบราง

-24-

รปท 10 การตอวงจรไฟฟา

(ขอ 4.3.9.4.2) 4.3.9.4.5 กระแสไฟฟาทไหลผานตวเกบประจทตอขนานระหวางขวของเครองวด

ไมจาเปนตองนามาคด เพราะเปนจานวนนอยมากเมอเทยบกบจานวนกระแสไฟฟาทอานไดขณะทดสอบ

4.3.9.5 วธทดสอบ 4.3.9.5.1 ถาเครองดบเพลงในแตละรนมหวฉดลกษณะแตกตางกน ใหทดสอบทก

ลกษณะ 4.3.9.5.2 ปรบแผนเปาโลหะใหอยในแนวเดยวกนกบหวฉดของเครองดบเพลง

และอยหางกนประมาณ 250 มลลเมตร เพมแรงดนไฟฟาระหวางหวฉดกบแผนเปาใหมคาเปน 100,000 โวลต

4.3.9.5.3 ฉดเครองดบเพลงเปนเวลา 20 วนาท แลวสงเกตและบนทกผลดงน ก) บรเวณละอองสารสะอาดมประกายไฟฟาหรอไม ข) คากระแสไฟฟาทมลลแอมมเตอรมการเปลยนแปลงหรอไม

4.3.9.5.4 ใหทดสอบซ า โดยใหความรอนแกแผนเปาโลหะใหมอณหภม 370 องศาเซลเซยส กอนทจะเรมฉดเครองดบเพลง

4.3.9.6 เครองดบเพลงทไมปรากฎประกายไฟฟาบรเวณละอองสารสะอาดเมอฉดใช และอานคาไดจากมลลแอมมเตอรไมเปลยนแปลง จงจะถอวามสมรรถนะในการดบเพลงประเภท C

ฉบบราง

-25-

4.4 การชกตวอยางและเกณฑตดสน 4.4.1 รนในทน หมายถง เครองดบเพลงไมเกน 3,000 เครองทมแบบและขนาดเดยวกน ททาหรอสง

มอบหรอซอขายในระยะเวลาเดยวกนหรอใกลเคยงกน

4.4.2 การชกตวอยางและเกณฑตดสน ใหเปนไปตามแผนการชกตวอยางทกาหนดตอไปน หรออาจใชแผนการชกตวอยางอนทเทยบเทากนทางวชาการกบแผนทกาหนดไว 4.4.2.1 การชกตวอยาง ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกนตามจานวนทกาหนดไวใน

ตารางท 9 ตารางท 9 แผนการชกตวอยาง

(ขอ 4.4.2.1)

4.4.2.2 เกณฑตดสน ตวอยางตองเปนไปตามขอ 4.1.1.2 ขอ 4.1.3 ขอ 4.1.4 ขอ 4.3.1 ขอ 4.3.2 ขอ 4.3.5 และสวนท 5ทกตวอยาง และจะมตวอยางทไมเปนไปตามขอกาหนดไดไมเกนเลขจานวนทยอมรบทกาหนดในตารางท 9 จงจะถอวาเครองดบเพลงรนนนเปนไปตามขอกาหนดน

4.5 การรายงานผล การรายงานผลตองแสดงขอมลตาง ๆ อยางนอยดงน

4.5.1 ระบมาตรฐานททดสอบ 4.5.2 ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ 4.5.3 ชอของหองปฏบตการ 4.5.4 ผสนบสนนการทดสอบ 4.5.5 วนททดสอบ และรหสรายงานผลการทดสอบ 4.5.6 ผลตภณฑหรอยหอ 4.5.7 วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ

ขนาดรน เครอง

ขนาดตวอยาง เครอง

เลขจานวนทยอมรบ

ไมเกน 90 91 ถง 500

501 ถง 1200 1201 ถง 3000

3 13 20 32

0 1 2 3

ฉบบราง

-26-

4.5.8 รายงานผลการตรวจสอบเอกสารและผลการทดสอบอปกรณ 4.5.9 ขอมลจากการสงเกตดานพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ระหวางและหลงการทดสอบ โดย

รายละเอยดในสวนนรวมถง รอยราว การเสยรป การรวซม 4.5.10 ระบวาผลการทดสอบนใหรายละเอยดพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ภายใตสภาพแวดลอมท

กาหนด

ฉบบราง

-27-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

ขอมลตวอยางทดสอบ เจาหนาท

ผลตภณฑหรอยหอ : ลกษณะของวสดทใชในการทดสอบ : วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ : ผสนบสนนการทดสอบ :

ผบนทกขอมลตวอยางทดสอบ

ผปฎบตการทดสอบ

การทดสอบ

ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ : วนททดสอบ :

ผลการทดสอบ

หมายเหต : แสดงรายละเอยดอน ๆ ทเกยวของกบผลการทดสอบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-28-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ตอ) (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

เอกสารประกอบการรายงานผลการทดสอบ

หมายเหต อาจใชเปนเอกสารแนบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-29-

5. ภาคผนวก

5.1 เครองหมายและฉลาก 5.1.1 เครองหมายทถงเครองดบเพลงทเครองดบเพลงทกเครองอยางนอยตองมเลข อกษร หรอ

เครองหมายแจงรายละเอยดตอไปนใหเหนไดงาย ชดเจน 5.1.1.1 ระบชอและชนดของสารสะอาด (Clean Agent) เชน ฮาโลตรอน I 5.1.1.2 ประเภทของสาร เชน HCFC Blend B 5.1.1.3 ขนาดบรรจ หนวยเปนกโลกรม 5.1.1.4 ความดนใชงาน และความดนทดสอบ เปนหนวยปาสกาล 5.1.1.5 สญลกษณของประเภทของเพลงทสามารถดบได (แลวแตกรณ) ดงน

A พนทในสามเหลยมตองเปนสเขยว เชอเพลงธรรมดา พนทในสเหลยมตองเปนสแดง ของเหลวตดไฟ C พนทในวงกลมตองเปนสฟา อปกรณไฟฟา

5.1.1.6 ระยะเวลาการฉดใช และระดบความสามารถของเครองดบเพลง 5.1.1.7 คาอธบายหรอรปภาพแสดงวธฉดใช 5.1.1.8 ชอผทาหรอโรงงานททา หรอเครองหมายการคา หรอชอผจดจาหนาย 5.1.1.9 ความดนใชงาน เปนปาสกาล ทอณหภม 27 ± 2 องศาเซลเซยส 5.1.1.10 นาหนกถงเครองดบเพลงพรอมเครองฉด กอนการบรรจ หนวยเปนกโลกรม 5.1.1.11 นาหนกของเครองดบเพลงทพรอมทจะใชงาน หนวยเปนกโลกรม 5.1.1.12 คาวา “เตมทกครงหลงฉดใช” 5.1.1.13 เดอน/ ป ทผลตถงเครองดบเพลง

5.1.2 การทาเครองหมายตามขอ 5.1.1 ใหทาโดยการตอกประทบบนถงเครองดบเพลง หรอทาบนแผนโลหะอนทเชอมตดกบถงเครองดบเพลง หรอแสดงบนถงเครองดบเพลงโดยการทาส หรอทาเปนปายทคงทนถาวร สาหรบขอ 5.1.1.1 ขอ 5.1.1.2 ขอ 5.1.1.4และขอ 5.1.1.5 ตองแยกออกจากการทาเครองหมายขออน ๆ และความสงของตวเลขและตวอกษรตองไมนอยกวา 5 มลลเมตร มสตดกบสพนเพอใหชดเจน สวนขอ 5.1.1.13 ใหทาโดยการตอกประทบบนถงเครองดบ เพลงเทานน

5.1.3 ถงเครองดบเพลงตองเปนสเขยว

B

ฉบบราง

-30-

5.1.4 ตองมคมอแนะนาการใช ตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมหลกเกณฑการจดทาคมอการใชและการบารงรกษาเครองดบเพลงแบบยกหว มาตรฐานเลขท มอก. 405

5.1.5 ในกรณใชภาษาตางประเทศ ตองมความหมายตรงกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน สาหรบขอ 5.1.1.1 ขอ 5.1.1.7 และขอ 5.1.1.13 ตองมภาษาไทยกากบดวย

5.1.6 ผทาผลตภณฑอตสาหกรรมทเปนไปตามมาตรฐานน จะแสดงเครองหมายนนไดตอเมอไดรบใบอนญาตจากคณะกรรมการแลว

5.2 เอกสารอางอง มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย มอก. 332-2537, เครองดบเพลงยกหวชนดผงเคมแหง มอก. 405-2525, หลกเกณฑการจดทาคมอการใชและการบารงรกษาเครองดบเพลงแบบยกหว Halocarbon Clean Agent Fire Extinguishers, UL 2129 NFPA 10 - 2002: Standard for Portable Fire Extinguishers

ฉบบราง