№36 (312). Чоршанбе, 28-уми ноябри соли 2012

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 1

Як гапи њафта 2 «Розњои пинњон» 5 3

Ќосими БЕКМУЊАММАД:

Шарњи сиёсї

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №36 (312). Чоршанбе, 28-уми ноябри соли 2012 | Е-mail: [email protected]

нигаронї

Ёсир Арафоте, кидар зиндагї ва марг

муаммост

љањон

Сайдалї Казаковродар Русия кї таъќиб

мекунад?

Муллошова "Лимузин"

мардикорнома

2

10

Чаро Фейсбукро дар Тољикистон бастанд?

Раљаби МИРЗО: Љаноби ИКС:Таассуби мо

бештар аз ѓарбињостЭштон кињоро аз мањбаси

Тољикистон рањо мекунад?Инро ба кї мегўї?

Дар ин шумора:

МУСОБИЌАИ ДУРЎЃКї аз њама пеш: "Барќи тољик" ва ё

Вазорати энергетика ва саноат?

Душанбеи вазнин

16

№36 (312), 28-уми ноябри соли 20122

5 ГАПИ ЊАФТА АЗ

Раљаби МИРЗО,рањбари Маркази тањќиќотисотсиологии "Бозтоб"

Сайдалї Казаковро дар Русия кї таъќиб мекунад?

НИГАРОНЇ

Мањбуси собиќи тољик мегўяд, ўро афроди номаълум аз номи маќомоти Тољикистон дар Русиятаъќиб мекунанд.

Сайдалї Казаков , собиќ мањ-буси зиндони №1-и Душанбе, кињоло дар Русия ба сар мебарад,тайи як тамоси телефонї ба Ра-диои Озодї гуфт, афроди номаъ-лум дар бозорњои шањри Санкт-Петербург ўро љустуљў мекунанд.

Ба ќавли Казаков, ин афродхудро корманди Кумитаи давла-тии амнияти миллии Тољикистонмуаррифї карда, либоси мулкїба тан доранд ва дар даст акси ўмакони зисти ўро суроѓ мекунанд.

Сайдалї Казаков гуфт, хешо-вандонаш ба КДАМ рафтаанд, то

"Налог" -и Бег ЗуњуровБег Зуњуров, раиси Хадамоти алоќаи назди Њукумати Тољикистон боз

њам "ќањрамонї" кард. "Тири шикорчї" -и вањдатї, ки ба гуфтаи алоќачии№1 сабаби масдуд шудани гуфтугўњои телефонњои мобилї пас аз њаво-диси Хоруѓ гашта буд, ин дафъа шояд то тамоми љањон расидааст. Ба њарсурат, чанд рўзи ахир дастрасї ба Фейсбук дар Тољикистон номумкин шу-дааст ва Зуњуров боз њам нотарсона дастури додаи худро тасдиќ кардааст.Ва мисли њамеша дастурњои худро хеле "муассир" "асоснок" намуд: "Про-филактика мегузаронем. Бубинед, Фейсбук соњиб надорад. Кї њаст соњибион? Аз њар љо - аз Амрико, Олмон ва ѓайра занг мезананд, аммо хуб аст,агар соњибаш биояд ва бо мо сўњбат кунад. Чизи дигар, оё ин Фейсбук бадавлат налог (андоз) месупорад? Дар њоле ки миллиардњо фоида меби-нанд",-гуфтааст ў.

Тавре мегўянд, бидуни шарњ….ин воќеан њам ќањрамонист, ки як ман-сабдори тољик дар бораи буљаи љањон ва андозњои напардохтаи он сўњбатмекунад. Њмм, боз моро мегўянд, ки буљаи худро њисобу китоби дурусткарда наметавонем. Аз рањбарони ширкатњои мобилии Тољикистон пур-сед, ба шумо хоњанд гуфт, ки Зуњурови мо чї гуна метавонад "налог" љамъкунад…

Боз мегўянд мо миллионер надорем…Ширкати телевизионии "К+" аз мухолифини Њукумати Тољикистон хос-

тааст, маблаѓи сўњбатњои худро дар ин шабака пардохт намоянд. Ин идда-оро њам масъулини ин шабака ва њам худи мухолифин, аз љумла УмаралїЌувватов, ки то ин замон ўро мањз "К+" ба сифати мухолифин муаррифїмекард, тасдиќ кардаанд. Аммо Ќувватов гуфтааст, ки ин масъала пас азон пайдо шудааст, ки аз љониби Душанбе як њайат барои гуфтугў бо роњба-рияти ин шабака рафтаву барои таблиѓи њукумат пардохти 1 миллион дол-ларро ваъда кардааст. Агар ин хабар воќеият дорад, ду суол рў мезанад;

1. Маблаѓи мазкур аз њисоби кї пардохт хоњад шуд?2. Ба ивази ин маблаѓ чї нишон хоњанд дод?Зеро гумон аст, ки барномањои мисли шабакањои давлатии мо дар К+

бинанда пайдо кунанд…

Эштон кињоро аз мањбасиТољикистон рањо мекунад?

Рањбари идораи сиёсати хориљии ИА Кетрин Эштон ду рўз пеш барои3 соат аз Гурљистон боздид кард. Ў дар Тифлис бо президент Михаил Са-акашвили ва сарвазири Гурљистон Бидзина Иванашвили мулоќот карда,аз њукумат хостааст, ки барои аќидањои мухолиф одамонро ба зиндон на-андозад. Интизор меравад, рўзи панљшанбе хонум Эштон ба Тољикистонбиёяд. Ў ваъда дод, ки дигар "демократияи нафтї" ро як тараф мегузорадумасоили њуќуќи инсонро љиддї пайгирї мекунад, номаълум ба чї натиљањоедар Душанбе дастёб хоњад шуд. Интизор мешавем…Масъалањо, аз љумладар зиндонњоямон кам нестанд. Аммо агар "демократияи нафтї" ба "обї"табдил наёбад…

Тољик гарди пулро аз буљаиРусия кам кардан нахост…

Бино ба хабарњо, рўзи 25 ноябр ду хориљї, аз љумла як шањрванди 25-солаи Тољикистон, аз боздоштгоњи пулиси шањри Челябинск фирор карда-анд. Фирории дувум 36-сола ва аз Туркманистон будааст. Пулис мегўяд,ин афрод бо иттињоми наќзи ќоидаи иќомату кор боздошт шуда буданд вамебоист акнун њардуро аз Русия ихрољ мекарданд. Тољики бечора шоядѓами буљаи Русияро, ки бояд бо пули он ба ватан депорт мешуд, хўрдавухудаш пои пиёда ба зодгоњ баргаштааст…Русњо бошанд, моро таъна ме-зананд, ки пули онњоро бебаркаш ба Тољикистон меорем…

Ваќте тољик маргро авлотар медонад…Муњаммадњайдар валади Муњаммадањмад, ба гуфтаи маќомоти афѓ-

он, танњо шањрванди Тољикистон дар миёни 16 нафаре буд, ки њафтаи гу-зашта њукми ќатл гирифтаанд. Аксари онњо, ба гуфтаи сафир, бо гумонидаст доштан дар аъмоли террористї ва чирикї дастгир шудаанд. Иљроињукми ин афрод мављи интиќодњои байналмилалиро ба бор овард. Муњам-мадњайдари тољик бино ба хабарњо зодаи шањри Хуљанд аст. Аммо пањлуиљолиби ин хабар дигар аст. Гап сари ин меравад, ки ин тољик имкон доштба Тољикистон истирдод шавад, вале ў њукми ќатл дар Афѓонистонро ав-лотар донист. Ба гуфтаи Шарофиддин Имомов, сафири Тољикистон дарКобул Муњаммадњайдар аввал розї буд, ки ба Тољикистон истирдод ша-вад, вале баъдан тањти фишори шариконаш ин дархости худро пас ги-рифт. Гуфта мешавад њоло дар мањбасњои Афѓонистон боз 10 шањрвандимо зиндонист…

Бар асоси иттилоъи дафтари матбўъотии ин вазорат, Рамазон Рањимов сутвон (лейтенант) Сафа-ралї Сафаровро барои наќзи моддаи 46 ќонуни кори Тољикистон, яъне бамаврид њозир нашудан ба

љойи кор ва бемаъсулиятї ба њангоми иљрои вазифа аз суфуфи пулис ихрољ кардааст.

бифањманд, ки ў дар њаќиќатљустуљў мешавад ё не, аммо дарин нињод гуфтаанд, ки њамчуниншахсро љустуљў надоранд. Якманбаъ дар Вазорати умури до-хилии Тољикистон, ки масъулиљустуљўи љинояткорон дар хориљикишвар аст, бидуни зикри номашгуфт, њамчунин нафар дар фењ-ристи љустуљўи ин нињод нест.

Сайдалї Казаков 23-юми мар-ти соли 2005 бо љурми тамаъљўїва нигањдории ѓайриќонуниисилоњ муњокима ва зиндонї шуд.Ў рўзи 8-уми октябр пас аз 7 солу

7 моњи адои љазо дар мањбасираќами 1-и Душанбе рањо шуд вапас аз озодї тариќи матбуотэълон дошт, ки кормандони мањ-бас бо сўиистифода аз номи пре-зидент ва рањбарони дигар зин-дониёнро шиканља медињанд.

Ў яке аз мањбусонест, ки ба-рои бо роњи шиканља ба њалокатрасидани мањбус Њамза Икромзо-да шањодат додааст.

Намояндаи раёсати Вазоратиадлияи Тољикистон дар умуримањбасњо тасдиќ кард, ки Сай-далї Казаков аз моњи марти соли2003 то 8-уми октябри 2012 дарзиндон буда, дар ин муддат бо-рњо ќоидањои мањбасро вайронкардаву барои ин ба љазо кашо-нида шудааст.

Њоло Сайдалї Казаков даршањри Санкт-Петербург, ба ќавлихудаш, захмњои бар асари шика-нља дар зиндон гирифтаашро та-бобат мекунад ва аз он изњоринигаронї дорад, ки бо роњњои ѓай-риќонунї барои баромадњояшмуљозот мешавад. Ў мегўяд, агардар љустуљўи њукумат ќарор дош-та бошад, омодааст, њамин њолоба Душанбе баргардад.

Озодї

www.tojnews.org

www.tojnews.org

Барканории як маќоми пулис барои"наќзи Ойинномаи интизомї"

ЉИНОЯТ

Вазири умури дохилаи Тољикистон барои бесалоњиятї дар иљрои вазоифаш як нозири бахши кор бо ноболиѓо-ни ин вазоратро аз симаташ барканор кардааст.

мањаллии ASIA-Plus аз ќавли ма-нобеи амниятї навиштааст, киоќои Сафаров аз сўйи неруњои ам-ниятї мавриди љустуљў ќарор до-рад. Ин хабаргузорї овардааст, киин маъмури пулис аз як сармоядорбеш аз 3,5 милюн дулорро гириф-та ва барнагардондааст.

Гуфта мешавад, ки аз аввалисол то имрўз беш аз 50 кормандипулис, ки аѓлаби онњо афсарон бу-даанд, аз суфуфи пулис барои на-ќзи ќонуни кор ва низоми хидматїаз шуѓлњояшон барканор шудаанд.

ВВС

Бар асоси иттилои дафтариматбуотии ин вазорат, РамазонРањимов сутвон (лейтенант) Сафа-ралї Сафаровро барои наќзи мод-даи 46 ќонуни кори Тољикистон,яъне бамаврид њозир нашудан баљойи кор ва бемаъсулиятї ба њан-гоми иљрои вазифа аз суфуфи пу-лис ихрољ кардааст.

Мањмадулло Асадуллоев, су-хангўи ин вазорат, гуфт, ки Зебун-нисо Холдарбекова ба љойи оќоиСафаров ба симати нозири бахшикор бо ноболиѓон таъйин шудааст.

Дар њамин њол, хабаргузории

Чаро Эштон аз вохўрї бо Кабирї даст кашид?ТАСМИМ

Вохўрии Муњиддин Кабирї роњбари њизби нањзати исломии Тољикистон аз барномаи сафари роњбари корњоихориљии Иттињоди Аврупо ба Тољикистон лаѓв шудааст.

си њизби нањзати исломии Тољики-стон дар таърихи 29 ноябр даршањри Душанбе доир мегардад.Аммо баъдан ин вохўрї аз рўзно-маи сафари кории роњбари сиёса-ти хориљии Иттињоди Аврупо лаѓвшудааст.Њамакнун 29 ноябр Кет-рин Эштон дар умум бо намоянда-

гони панљ љомеаи шањрвандї, аз онљумла, Муњаммадалии Њайит муо-вини раиси ЊНИТ ва ѓайра вохўрїанљом доданист.

Гуфта мешавад, ки мењваригуфтугўњои намояндаи баландма-ќоми Иттињоди Аврупо зимни са-фар ба Тољикистон матрањ намуда-ни њуќуќи башар, чигунагии ќазияињуќуќи инсон аз нигоњи љомеаи шањ-рвандї, њамкории њукуматњо бо не-рўњои сиёсї ва њамзистии онњо даршароити демократї ва риояи арзи-шњои ќонуни љомеаи мутамаддинмебошад.Кетрин Эштон 26 ноябраз Гурљистон дидан карда, бо Ми-хаил Саакашвили, президенти инкишвар ва Бидзина Иванашвили, киаз неруњњои мухолифи сиёсии Гу-рољистон намояндагї мекунад вох-ўри анљом дод.

Сафари вай дар чањор кишва-ри Осиёи Марказї идома меёбад.

Исфандиёри АЗИЗ

Барномаи сафари Кетрин Эш-тон роњбари сиёсати хориљии Итти-њоди Аврупо ба Тољикистон таѓийрхўрдааст. Дар ин бора як манбаиогоњ аз барномаи сафари кории вайба Тољикистон ба мо иттилоъ дод.

Ќаблан ќарор буд, ки КетринЭштон бо Муњиддин Кабирї, раи-

НИГАРОНЇ

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 3

ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ

аз ЌосимиБЕКМУЊАММАД

Таассуби мо бештар аз ѓарбињостДу-се рўзи пеш саре ба сайти БиБиСии форсї задам. Хостам бо ахбору

матолиби марбут ба Тољикистон ошно шавам. Чашмам ба гузорише тањтиунвони "Заифа ва ољиза: хушунати лафзї алайњи зан дар Тољикистон" хурд.Чакидаи гузориш дар ду љумлаи зер муаррифї шуда буд: "Имрўз, 25 ноябр,Рўзи љањонии мубориза бо хушунат алайњи занон аст. Ба ин муносибат дараќсо нуќоти љањон барномањои вижа баргузор шуд, ки ѓолибан ба хушунатифизикї алайњи занон ихтисос дошт. Аммо чизе, ки камтар мавриди таваљљуњвоќеъ шуда, хушунати лафзї ё корбурди ному алќоби тавњиномез ва хорку-нандае нисбат ба занон аст, ки дар бархе аз фарњангњо побарљост. "Муштипар", "ољиза" ва "заифа" аз љумлаи њамин истилоњот аст, ки њамчунон дармиёни бархе аќшори љомеаи Тољикистон корбурд дорад".

Мо мухолифи интиќоди воќеї аз таассубу одатњои нописанди мардумихуд нестем, вале дар њаќќи занон "тавњиномез" ва "хоркунанда" тафсир шу-дани истилоњоте чун "мушти пар", "ољиза" ва "заифа" то њадди зиёд ѓайри-мунсифона ба назар мерасад. Нигоњи ба ин монанд дар замони шўравї њамвуљуд дошт, ки ањдофи идеологиро дунбол мекард. Аммо агар њар касе дармуњити љомеаи суннатии Тољикистон бузург шуда бошад, ба хубї медонад,ки ин истилоњот њаргиз бори маъноии тавњину тањќирро надоранд, балкибаръакс, ба масъулияти мардон дар баробари занон ва мувозибату ѓам-хорї аз онњо ишора мекунанд. Њатто як навъ навозиш њам њаст. Аз матнифарњанг ва љањонбинии ѓарбї нигоњ кардан ба ин истилоњот ва сирфан дарназар гирифтани маънои луѓавии онњо, ба сурати табиї дур шудан аз воќе-ият ва арзаи иттилои носањењ ба мухотаборо дар пай хоњад дорад, ки борисолати аслии расона созгор нест.

Вале нуктаи бештар нороњаткунандаи гузориши ёдшуда ин буд, ки якеаз профессорони фолклоршинос ва устоди Донишгоњи миллї мегуфт, ки инистилоњот бо фарњанги исломї омадаву ќабл аз он гўё маќоми зан намоён-тар будааст. Ин масъаларо, ки ќабл аз ислом зан чї љойгоње дошт ва индини мубин чї њаќќеро дар заминањои гуногун барои вай ихтисос дод, баќазовати хонандаи огоњ вогузор мекунем. Аммо ба хотири равшан карданизењни устоди мавриди назар лозим аст, то ба чанд нуктае ишора шавад.

Дар Ќуръони маљид њамеша каромати марду зан яксон будаву Худован-ди маннон њамвора њар дуро баробар мавриди хитоб ќарор додааст. Гузаш-та аз ин дар чандин њадиси набавї (с) ба љойгоњи истисноии занон таъкидшудааст. Монанди намунањои зерин: "Духтарон њасаноту писарон неъматњастанд. Дар баробари њасанот савоб дода мешавад ва неъмат мавридисавол ќарор мегирад"; "Бињишт зери ќадамњои модарон аст"; "Ваќте мехо-њед ба аъзои хонаводаи худ тўњфа таќсим кунед, аввал ба духтар ва сипасба писар дињед, чаро ки њар касе духтарашро шод кунад, чунон аст, ки гўёнафаре аз фарзандони Исмоилро (а) озод карда бошад".

Ин аст нигоњи Ислом ба љойгоњи зан. Ва агар зан имрўз ин љойгоњронадорад, айби дин нест. Айби бехабарии мост. Айби кор накардани ќонунумуќаррарот ва нињодњои мухталифи марбута аст. Хуб нест, ки њама чизроба дўши Ислом бор кунем. Махсусан ваќте, ки назари худро барои расонаимутааллиќ ба тамаддуне баён менамоем, ки занон дигар тамоюли чандонебарои идомаи рисолати модарии худ надоранд. Ин аст, ки конуни хонаво-даи ѓарбї фурў пошидаву њазору як мушкили ахлоќї ва равонї домани онљомеаро гирифтааст.

Шояд њанўз њам фикр мекунем, ки чунин андешањо дар хориљ харидордорад. Не, ин тавр нест. Ин колоро барои арза кардан ба бозори худи молозим доранд, вагарна Аврупову Ѓарб кайњо Исломро шинохтаанд. Таассу-бе, ки мо дорем, дар асл онњо надоранд. Ва ниёзманди чунин сўњбатњовунатиљагирињои сарсариву ѓайриилмї низ нестанд.

Њатто дар кишвари мо аврупоињо бо кўмак гирифтан аз донишмандона-мон ба мутолиоти решаии Ислом машѓуланд. Ба хотири воќеъиятгаро бу-данашон. Ба хотири манфиатњояшон, манфиатњои калонашон. Мо бошемњанўз њам фикр мекунем, ки њар миќдоре бо дин даст ба гиребон шавем,њамон миќдор мавриди таваљљуњи хориљиён ќарор хоњем гирифт. Шояд мав-риди таваљљуњ њам ќарор гирем, аммо њатман ба хотири манфиатњои дига-рон. Пас бояд барои њукм кардан дар мавриди Ислому таъсири он бар љомеава аз љумла љойгоњи зан, њадди аќал панљ дарсад худро ба ѓарбињо мушобењкунем. Яъне аз дари омўзишу мутолиа ворид шавем, то гумроњ нагардем.

Таъхир дар парвандаи Шерик КарамхудоевОДАТ

Вакилони дифои Шерик Карамхудоев, раиси боздоштшудаи созмони Њизби нањзати исломии Тољи-кистон дар шањри Хоруѓ аз кашол ёфтани шурўъи тафтишоти парвандаи зерњимояаашон изњори нига-ронї мекунанд.

Дар ин бора Бобољон Яќубов,яке аз вакилони дифои Шерик Ка-рамхудоев ба Нигоњ" иттилоъ дод.Ба гуфти вай, мўњлати дар њабснигоњ доштани зерњимояаашон то31 декабри соли љорї муќаррар шу-дааст ва то ин муддат бояд ки ко-рњои тафтишотї ва мурофиаи судїба охир расад. Аммо то ба њол пар-ванда, ки дар истењсолоти парван-дањои Прокуратураи генералї ќарордорад, нигоњ дошта мешавад:

- Њар њафта як маротиба бо зе-рњимояи худ вомехўрем. Љароњатисараш дар нисбати рўзњои ќаблїбењтар шудааст, аммо пурра шифонаёфтааст. Пайи љароњат боќї ме-

монад. Вай аз шароити буду бошягон шикоят надорад, ба истисноибегуноњии худ назди ќонун. Аммо бозављааш иљозаи вохўрї надоданд.

Њафтаи гузашта зимни нишастиматбуоти ЊНИТ аз шурўъ шуданимурофиаи судии аъзои њизби хешдар моњи декабр хабар дода буд.

ЊНИТ ин аъзояшро "мањбусисиёсї"хонд. Як манбаъ дар прокура-тураи генералї гуфт, ки парвандаиШерик Карамхудоев дар салоњиятиРаёсати назорати парвандањоиљиноятњои вазнин аст ва "дар инсамт корњо рафта истодаанд".

Раиси ЊНИТ дар шањри Хоруѓзимни амалиёти низомии њукумат

ИЛЊОМИ ЊАФТА

"Ваќте мехоњед ба аъзои хонаводаи худ тўњфа таќсим кунед, аввал бадухтар ва сипас ба писар дињед, чаро ки њар касе духтарашро шод кунад,чунон аст, ки гўё нафаре аз фарзандони Исмоилро (а) озод карда бошад".

ШАЊРЭй шањри беситораи дунёнадидањо,Аз њар куљо расида, ба њам норасидањо,Шањри забоншикастањо, аз њам гусастањо,Дар рањгузори њодиса сархам нишастањо.Шањре, ки дар суруди он матни ягона нест,Шањре, ки дар таронаи он бекарона нест.Шањри дурангзода, дуоташнажодањо,Њам њошиянишастањо, њам уфтодањо.Шањри нињоди хешро барбоддодањо,Мурда, вале баљой чу ќандили љодањо.Шањре, ки гўї муслиму бадтар зи кофиранд,Шањре, ки гўї бумиянд, аммо мусофиранд.Шањре, ки чун ба боми он оташ бирехтанд,Оташгирифтањо њама њар сў гурехтанд.Як кас нагуфт: шањри ман ин аст, ин манам,Инак ману дифоъи дилу љони мењанам!Эй шањри њељ кас, ба куљо мерасї, дареѓ!Шањри њама касї, ки чунин бекасї, дареѓ! Лоиќ

Телефони боварии ширкати "Барќи тољик" фаъол шудПЕШРАВЇ

Ширкати "Барќи тољик" бо нашри телефони боварии худ аз сокинони кишвар хостааст, дар суратириоя нашудани меъёри лимити нерўи барќ ба онњо занг зананд.

Дафтари матбуоти "Барќи то-љик" мегўяд, телефони боварїнатанњо дар пойтахт, балки дартамоми минтаќањои кишвар њамнасб шуда, мардум базудї аз та-риќи матбуот огоњї хоњанд ёфт.

Ба ќавли манбаъ, дар ширка-ти "Барќи тољик" тањти раќами446106050 телефони боварї таш-кил шудааст, ки муштариён мета-вонанд "бобати ѓайриќонунї исти-фода бурдани барќ, аз љумла бамањалла ва шахсони алоњида бе-рун аз лимит додани барќ, ѓоратибарќ ва амалу рафтори ѓайриќо-нунии назоратчиёни барќ маълу-мот пешнињод намоянд."

Маќомоти "Барќи тољик" мег-ўянд, њар сокини кишвар метаво-над тавассути телефонњои боварїбо онњо дар тамос шуда, "дар бо-раи њодисањои дуздии барќ ва ис-тифодаи ѓайриќонунии он ки ама-лан ѓорати як ќисмати њаќќирўшноиву гармии тамоми љомеааст, маълумот дињанд."

Ширкат гуфтааст, "пешакї бачунин шахсони дорои масъулия-ти баланди шањрвандї изњориминнатдорї намуда, махфї нигоњдоштани ному насаби онњоро ка-фолат медињем."

Тољикистон дар фасли зимис-тон ба 3 миллиард киловат нерўи

дар тобистони соли љорї 24 июлбоздошт шуда буд. Баъдан маќомотбо пахши як баёния Шерик Карам-худоевро барои даст доштан дарљиноянтњои вазнин - бо худ гириф-тани яроќ ва њамкорї бо гурўњњоиљинояткор гунањкор хонд.

Аммо ЊНИТ ин иддаои маќомот-ро рад карда, мегўяд, Шерик Карам-худоев бо ягон гурўњи љинояткоралоќа надошт ва агар маќомот ба-рои ин далел доранд, исбот кунанд.

Њамсари Шерик Карамхудоевмегўяд, ки талошњои семоњааш ба-рои вохўрї бо шавњараш бенатиљаанљом ёфтаанд.

Мењрафзуни АБДУЛЛО

барќ ниёз дорад. Ин аст, ки соки-нони кишвар то 7 моњи сол, махсу-сан тирамоњу зимистону, дар ша-бонарўз њамагї чанд соати ангуш-тшумор барќ мегиранду тамом.

Озодї

Мањфили ба хотири муалифи "Куруши Кабир"ФАРЊАНГ

Бахшида ба эљодиёти муаллифи асарњои таърихии адабиёти муосири тољик Барот Абдурањмондар Душанбе мањфили фарњангї доир гардид.

Њозирин аз љойгоњи вижаи аса-рњои адиб дар адбиёти муосирикишвар ёдовар шуда, иброз дош-танд, ки пайдо шудани асарњоитаърихии дар њавзаи адабиёт са-њифањои рангинеро боз кард. Ба-хусус таълифи асари таърихии"Куруши Кабир", ки муаллифашБарот Абдурањмон аст, дорои ар-зишњоии миллї ва таљассумгаритаърихи безаволи тољикон аз ас-рњои гузашта аст.

Барот Абдурањимов, барандаиљоизаи адабии ба номи Садрид-дин Айнї ва љоизаи давлатии ба

номи Абдуабдулло Рудакї аст.Бароти Абдурањмон барои ро-

мани таърихии "Куруши Кабир"соли 2008 бо љоизаи давлатии баноми Абўабдулло Рўдакї сарфа-роз шуд. Ў муаллифи асарњоитаърихии "Куруши Кабир", "Искан-дар ва Спитамен", "Рухшона"буда, чанде пеш таълифи китобинахустини "Дорои Бузург"-ро бономи "Пирўзї ва марги Камбуљия"ба итмом расонд.

Дар назар аст, ки дар арафаиљашни Наврўз соли љорї, Театридавлатии академї - драмавии ба

номи Абулќосим Лоњутї асарисањнавии ўро бо номи "КурушиКабир" манзури тамошобинонмегардонад. Ин дуюмин драмаитаърихии нависанда мебошад, кидар сањнаи театри академї азљониби Бањодур Миралибеков,Њунарпешаи халќии Тољикистон,ба намоиш тањия мешавад. Дра-маинахустининависандањафтсол-ќабл аз ин бономи "ИскандариМаќдунї ва Спитамен" пешкашињаводорони сањнаи касбї гарди-да буд.

Њарамгули ЌОДИР

Шўрообод: Вакили "ќочоќбар" дар Русия ба даст афтодСАРНАВИШТ

Вакили Маљлиси мањаллии ноњияи Шўрообод ба иттињоми њамкорї бо гурўњњои ќочоќбари маводи мухаддирбоздошт шудааст. Ба иттилои масъулони њукумати ноњияи Шўрообод, Бањриддин Хољаев ба гумони дастдоштан дар њамкорї бо гурўњњои ќочоќбари маводи мухаддир моње пештар дар ќаламрави Русия боздоштшудааст.

рад. Дар чанд соли ахир Шўроободаз масири ќочоќи маводи мухаддиртавассути гурўњњои мафиёї ба њисобмеравад.

Бо таваљљўњ ба ин, ваколати на-мояндаи мардумї будани БањриддинХољаев аз сўи маљлиси ноњиявииШўрообод ќатъ карда шуд. Њамзамонрўзи якшанбеи 25-уми ноябр дар инноњия интихоботи миёндавраї баљойи вакили собиќ Бањриддин Хоља-ев сурат гирифт.

Исломшоњ Шоев, муовини раисињукумати ноњияи Шўрообод, ба Ра-диои Озодї гуфт, бо касби беш аз 88дарсади раъйи интихобкунандагониноњия Амрохон Алиев, раиси љамоа-ти дењоти Саричашма, ба вакилиимаљлиси ноњиявї пазируфта шуд.

Дар зимн, Бањриддин Хољаев, ва-кили собиќ, зодаи шањри Кўлоб буда,дар мавзеи Дашти Ѓазѓарак хољагиидењќонї дорад. Ў дар интихоботимаљлиси мањаллии соли 2010 азноњияи Шўрообод ба унвони вакилимањаллї интихоб гардида буд. Њамак-нун тибќи иттилои масъулони њукума-ти ноњияи Шўрообод, Бањриддин Хо-љаев дар ќаламрави Русия боздоштшуда ва интизор меравад, ояндаи на-здик ба Тољикистон истирдод шавад.

Шўрообод аз ноњияњои марзииљануби Тољикистон аст, ки бо шимо-ли Афѓонистон марзи муштарак до-

№36 (312), 28-уми ноябри соли 20124Ў мегўяд, ки сабаби ќимат будани ќисмњои эњтиётї дар гарон будани љой аст, ки ба

гуфтаи вай, 400 ё 500 сомонї месупоранд. Њамчунин вай мегўяд, ки пули шогирдмедињем, барои њамин њам, њамаи инњоро ба назар гирифта, ба он як нарх мемонем.

Бино ба омори расмї айни за-мон дар Тољикистон 369 521адад миќдори умумии наќлиётигуногунтамѓа буда, дар нуњ моњисоли равон 39 883 адад воси-тањои гуногуни наќлиёт ба ќалам-рави љумњурї ворид гардидааст.Аммо мувофиќи омор, то таъри-хи 25-уми ноябри соли љорї дарроњњои автомобилгарди кишвар1 227 садамаи наќлиётї ба ќайдгирифта шудааст.

Пўшида нест, шумораи зиёдимошинњое, ки ба кишвар воридмешаванд, аз љумњурињои Олмо-ну Дубай ва назди Балтику Лат-вия буда, дар кишварњои содир-шаванда бо иллати корношоям,таъмирталаб ва ё гаронии андозба кишварњои дигар бо нархиарзон фурўхта мешаванд.

Табиист, ки чунин наќлиётњодар дасти соњибони нав баъдитаъмири "ќалбакї" ду ва ё се солхизмат карда, дубора таъмирта-лаб мегарданд. Дар натиља, со-њибони нав, яъне як тољике, кибо нархи нисбатан арзон соњи-би автомашина гардидааст, пасаз ду-се сол мошинашро вобас-та ба таъмири он дуруст карда,дубора ба тољики дигар мефур-ўшад.

Бо фаъол гардидани бозоривуруди мошинњо, бозори ќисмњоиэњтиётї низ зиёд гардид. Агар со-лњои ќаблї баробари мошин ги-рифтан фикри ќисми эњтиётиимошинро мекарданд, пас айнињол дар шањри Душанбе нуќтањоифурўш аз тамѓањои мошинњоаќиб монданї нест.

Маъруфтарин љойњої хари-дорї намудани ќисмњои эњтиётїбозори Султони Кабир, дўконњоиМардон ба шумор мерафт. Агарсолњои ќаблї мошиндорон ќис-мњои эњтиётии бозори СултониКабирро аз љињати сифат ва ка-фолат таъриф мекарданд, пасимрўзњо таваљљўњи мошиндорон,ба истилоњ, ба "ќабристони мо-шинњо" афзудааст.

Ба гуфти мошиндорон дар чу-нин ќабристонњо ќисмњои эњтиё-тии аслиро пайдо намудан мум-кин аст, дар бозорњо бошад, беш-тари ќисмњои автомобилї истењ-соли Чин мебошад.

Собиќ автобазаи раќами 8,айни замон яке аз маъруфтаринбозори фурўши ќисмњои эњтиётїба шумор меравад, ки айни за-мон бо "Ќабристони опелњо" маъ-руф аст.

Вале њолдонњо мегўянд, бомаблаѓе, ки аз ин бозор ќисмњоиэњтиётї харидорї мекунї, бењта-раш як мошини нав бихарї.

Ваќте вориди бозор гарди-дам, тамоми ќисмњои мошинродидан мумкин буд. Аз фурўшан-дае пурсидам, ки мошинам бадарахт сахт бархўрдаст, чї мас-лињат медињед? Ва нархи ќис-мњои эњтиётиро пурсидан гириф-там.

Мирзо, фурўшандаи бозоримазкур аввал суол кард:

- Мошинатон нав аст ё кўњна?Задагї , "маиб" шудагї аст? Инљой биёред, мебинем, як нарх ме-кунем. Ин хел мошинро нодида,њељ чиз гуфта наметавонем. Агарусто гўяд, ки сахти бад задагїњаст, хубтараш, ин љо биёр, ме-харем.

- Хуб фикр мекунам, - мегўя-му ба назди дигар фурўшандамеравам.

Салим, фурўшандаи дигариин бозор ба ман маслињат дод,ки бењтарин ќисмњои эњтиётиробо нархи арзон "через" мекунад.Вале боз маслињатам дод, кибаъди таъмир кардан, мошинѓайристандартї мешавад.

- Аз ин хотир, онро таъмиркарда, ба бозор барор. Баъдан

фурўхта, дар љояш ягон мошин азвагонњо бихар, - маслињат додвай.

Камол, фурўшандаи дигарибозор пас аз дархости ќисмњоиэњтиётї ва мурољиати таъмиримошин пурсид, ки оё мошинрофурўхтанї њастам ё не? Љавобдодам, ки дар ваќташ 6 њазордоллар гирифтагї будам, мета-вонам боз ќариб ба он нарх фур-ўшам? Ба як мошини дар бозорбуда ишора карда, гуфт:

- Њамон мардаки хуб њам дар

ваќташ 6 њазор доллар харидагїбуд, аммо ба мо ба 1,5 њазор дол-лар дод.

Ў мегўяд, ки сабаби ќимматбудани ќисмњои эњтиётї дар гаронбудани љой аст, ки ба гуфтаи вай,400 ё 500 сомонї месупоранд.Њамчунин вай мегўяд, ки пули шо-гирд медињем, барои њамин њам,њамаи инњоро ба назар гирифта,ба он як нарх мемонем.

Аммо яке аз фурўшандагонрўирост иќрор шуд, ки љойи ќис-мњои эњтиётиро харидан, дар пу-

"Ќабристон"-и мошинњо«КОРХОНАИ» ДАРИ МОШИН

Шањлои АБДУЛЛО

«ЗИ ЌАБРИСТОН ГУЗАР КАРДАМ...»

лаш 3 - 4 мошини нав бихарї, ар-зон меафтад. Худатон ќазоватнамоед, барои мошине, ки бо яку-ним њазор доллари ИМА таъмирмешавад, ќисман аз ќисмњоиэњтиётї 3 - 4 баробари мошининав пул мерўёнанд.

Фурўшандаи дигари бозормегўяд, ки бозори онњо њамешасерхаридор аст. Ў мегўяд, киќариб њамарўза барои мо ягонмошин меоранд. Ё аз ин љо ќис-мњои эњтиётї харида, ба ном таъ-мир карда, дубора ба бозор ме-бароранд.

Нигоњбони бозор мегўяд, кидаромади бозор хело хуб аст.Ќариб дањ сол аст, ки фаъолиятмекунад:

- Як оњанпораро хело ќиматмефурўшанд. Бе рўзњои истиро-њат кор мекунанд. Танњо рўзњоиидњои динї истироњат мешавад,- мегўяд ў. - Якрўза пули меёф-

тагии инњо ба якмоња аренда ме-расад, иброз дошт вай, - Дар њаркуљои шањр, ки садамаи наќлиётїмешавад, фурўшандањои бозоррафта, мошинро харидорї кардамеоянд. Баъд ќисмњои эњтиёти-ашро бо нархи баланд мефурў-шанд. Њар як мошинњое доранд,ки дидед?

Салим, фурушандаи "ќабри-стон"-и Опел мегўяд, ки бо дош-тани 3 000 доллари ИМА меша-вад, ки як мошини тамѓаи Опел -Астра G љамъ овард. Вай мег-ўяд, барои фарњо 150 сомонї,мотор - 900 доллар, сарпўши ме-ханизмњо - 300 сомонї, 2 ададбампер - 500 сомонї, 4 адад дар- 600 сомонї, 4 адад чарх - 700сомонї, 2 амортизатори пеш -300 сомонї, аќиб - 150 сомонї,балка умумї - 400 сомонї, 2адад ричаг - 80 сомонї, сарпў-ши механизмњои ќафо - 120 со-монї, 2 адад стопњои аќиб - 200сомонї, дигар ќисмњо дар умум400 доллари дигарро ташкил хо-њад кард.

Яъне бо 3 ё 4 њазор доллармешавад, ки як мошинро љамъоварда фурўхт?

Ростї, намедонам дар ин ти-љорат кї ба кї дурўѓ мегуфта бо-шад? Фурўшандаи мошини ќал-бакї таъмиршуда, соњиби мошинё харидоре, ки баъди чанд муд-дат мошинашро дубора таъмиркарда, ба фурўш мегузорад?

-агар масъалаи Шумо дар суд баррасї мешавад; -агар коратон ба прокуратура афтодааст; -агар бо маќомоти милитса, гумрук, андоз ва монанди инњо мушкилот доред; -агар мушкили Шуморо раиси љамоат, ноњия ва ё шањру вилоят нодида мегиранд; -умуман, агар итминон доред, ки мушкили Шумо бидуни дахолати журналистони касбї ва нашрияи бонуфуз њал намегардад,

ба

мурољиат намоед. Журналистон ва мутахассисони љалбкардаи мо мо омодаанд, ки дар асоси талаботи ќонунњои амалкунанда ба осон гардидани мушкили Шумо мусоидат намоянд.

Агентии тадќиќоти журналистии «Нигоњ»

Тадќиќоти журналистї роњи њалли мушкилоти шумо!

СУРОЃАИ МО: ш. Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї, хонаи 3 ; Шуморањои телефонї: 600 80 38; 93-520-99-64

Биёед, мушкилатонро њамроњ њал намоем!

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 5

МАВЌЕЪ

Оё дар Тољикистон барои журналистон хатар вуљуд дорад?

«Розњои пинњон»-иљаноби ИКС

Инро ба кї мегўї?

Мат

лаб

и ин

гўш

а ан

деш

ањои

шах

сї б

уда,

м

етав

онад

бо

мав

ќеъ

и «Н

игоњ

» м

уѓой

ират

нам

ояд

.i

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊОСар аз рўзи душанбе, 26 ноябр, интернет - провайдерњои Тољикистон бо дастури хаттии Бек Зуњуров,

сарвари Хадамоти алоќаи Тољикистон ё "смс - паёмак" боз сомонаи "Фейсбук" бастанд. Далели ин иќдом-ро маќомот "корњои профилактикї" ва амниятї унвон карданд ва њатто Бек Зуњуров ишора кард, ки иншабака андоз намесупорад. Зимнан, Фейсбук аз майдонњои бањс дар интернет буд, ки дар он маводитанќидї алайњи њукумати Тољикистон ва рањбаронаш нашр мешуд.

Ин бори дуввум аст, ки ин шабакаи иљтимої дар интернет баста мешавад. Бори аввал моњи мартисоли равон "Фейсбук" - ро бо дастури Хадамоти алоќаи Тољикистон баста буданд. Аммо ин мањдудият якњафта пас рафъ шуд. Аммо бо вуљуди он ки "Фейсбук" баста шудааст, истифодабарандагони тариќи ано-нимайзерњо - ќуфлкушоњои интернетї вориди он мешаванд ва ин иќдомро ба баррасї мегиранд. Суолењам, ки ќабл аз њама матрањ буд, ин буд:

Чаро Фейсбукро дар Тољикистон бастанд?

Сирољиддин Толибов:- Чунки хостанд :) Аз тарс гурба

ба чашм мисли шер вонамуд меша-вад. Like · 2

Марди Њаќ:- Барои навиштањои Додољон Ато-

вуллоев. Дигар сабабро ин љо наме-бинам, дурусттараш, пайдо накардам.Like · 1

Сайидюнуси Истаравшанї:- Ахиран як рози хатарнокеро дар

бораи издивољи рањбаре ифшо кардабуд, оё њамин бошад? Like · 1

Њумайрои Бахтиёр:- Ба назарам масдуд кардани фаъ-

олити интернет барои мансабдоронитољик одат шудааст. Агар ќатъ наку-нанд, дилашон ором намегирад ва ёдасташон мехорад... Like · 4

Додољон Атовуллоев:- Агар гунањгори баста шудани

Фейсбук ман бошам, ман аз мардумиТољикистон маъзарат мехоњам. АммоХудо шоњид, ки Фейсбук майдони озодбарои мардум буд ва аз хиёнатњоирежим бисёрињо менавиштанд. Бењ-тар аз ман. Рушантар аз ман. Ва манба дар назди њар нафаре, ки садоиадолат ва њаќиќатро баланд мекунад,сари таъзим фуруд меоварам. Like · 3

Ватандори Ватандўст:- Тарсуии ширкатњои мобилї ва

интернет - провайдерњое, ки дар То-љикистон фаъолият доранд, барма-лост. СМС-паёмак дастури расмї ба-рои чї кор бояд кард ва кай бояд кард,шуда наметавонад. Чаро ширкатњомуттањид шуда, бо як садо ба смс -паёмак вокуниш нишон намедињанд вааз бастани ин ё он сомона даст нака-шанд? Like · 1

Билл Њансен:- Фикр намекунам, ки ба мисли

дафъаи гузашта ин аз кадом як маќо-ла бошад, ба фикрам, ин барои про-филактика аст, бахусус ки ваќтњоиохир мавзуњо гуногун ин љо пайдо ме-шаванд. Њамту як тамрин аст. Аммоин фоида њам дорад, ки ман бояд коркунам, аммо Фейсбук монеа мешавад.Бигзор лоаќал як њафта сомонаро бан-данд, дар ин муддат: 1) худхоњии њуку-

Абўбакр ЧОРИЕВ, рўзноманигор дар Москав:- ЊА! Хатар ба љони рўзноманигорон эњсос мешавад. Пеш аз њама хатари

ботинї аст, ки бо вуљуди вуруди баъзе та?йирот дар ќонунгузорї њанўз њам рўзно-манигорон наметавонанд, он чизе ки мехоњанд, пурра навишта кунанд ва ё биг-ўянду ба намоиш гузоранд. Борњо шудааст, ки дар Тољикистон журналистон ма-риди њамла ва латукўб ќарор гирифтаанд. Журналистони тољик медонанд, ки њарнавиштаашон агар интиќодист, хатаре ба љони бародару фарзандонаш хоњадовард ва агар ўро не, пас наздиконашро, ки дар муассисот кор мекунанд, метаво-нанд бо њар бањона аз кор пеш кунанд ва ин њам дар бењтарин сурат, вагарнаонњо муљозотњо низ мешаванд. Барои мисол, дар ќазияи вобаста ба журналистишинохта Искандари Фирўз чї ќадар мушкилоте пеш омад. Њатто кулли созмо-нњои журналистии Тољикистон бо мактуб ба вазири дохила мурољиат карданд,аммо чанд бор гумонбар иваз шуду чанд изњороте, ки боиси саргумии мардум важурналистон шуданд, садо дод.

Хилватшоњи МАЊМУД, Дабири кулли Шўрои расонањои Тољикистон:- НЕ! Хушбахтона дар Тољикистон тайи чанд соли ахир журналистон маври-

ди тањдиди ќатъї (сўиќасд ба њаёту љони онњо) ќарор нагирифтаанд. Аммо инмаънои онро надорад, ки рўзноманигорї аз љумлаи амнтарин касбњост. Бањсњоидодгоњї, тањдидњои лафзї, фишорњои нохудогоњ ва тазъиќи равонї алайњи ВАОва журналистони алоњида амнияти журналистонро зери суол мебарад. Шояд тайичанд соли ахир, ки журналистон ба мавзуоти махфї ва сирњои хеле пинњонїдастрасї надоштанд, боиси таъмини амнияти онњо шуда бошад. Аммо вазъиТољикистон аз бархе кишварњои минтаќа бењтар аст. Дар њама давру замон жур-налист аз зумраи онњоест, ки таваљљўњи маќомот ба ў нигаронида шудааст. Агарба гузаштаи начандон дур, яъне њаводиси сўхтори Корвон назар андозем, рўшанмешавад, ки чанд хабарнигор мавриди пурсуљў ва боздошти маќомот ќарор ги-рифтанд. Агар љомеа суботу амният дорад, пас журналист њам дар оромї ва амнба сар мебарад, агар не, журналист њам љузъе аз љомеа аст...

Тибќи иттилои Институти байналмилаии матбуот (IPI), соли 2012 дар саросари љањон 119 хабарнигор кушта шудаанд. Ин созмони журналистї гуфтааст, аксарихабарнигороне, ки њангоми инъикоси њодисањо кушта шудаанд, на аз тирњои тасодуфї ба марг расидаанд, балки љонибњои даргир ба хотири ањдофи сиёсии худ ва бароиљилавгирї аз пахши хабар, огоњона журналистонро ќатл кардаанд. Дар кишвари мо якчанд рўзноманигорро дар даврони љанги дохилї ба ќатл расонида буданд, валесолњои минбаъда азобу шиканља нисбати рўзноманигорон дида мешавад. Ин созмон њам ќайд кардааст, ки Тољикистон барои рўзноманигорон хатарзо нест, вале аздигар усулњо алайњи онњо истифода мебаранд. Як гурўњ тањлигарон њадс мезананд, ки таъќиби рўзноманигорон ин фармоишї аст ва пас аз латукўб ягон сохтор «наме-хоњад» ифшо кунад, ки онњоро кї задааст ва ё кї метарсонад. Аммо гурўњи дигар бошанд идао доранд, ки нисбат ба кишварњои њамсоя дар мо озодии рўзноманигорбештар аст ва сензураро њам ќонуни асосї манъ кардааст. Вобаста ба ин мавзўъ «Нигоњ» пурсид:

Рафиќам дар ин бањс, ки чаро тољиконро дар Русия эњтиром намеку-нанд, аввал посухи кўтоњ ва пурмаънї дод: "чун дар дохил якдигарро эњти-ром намекунем, чаро моро дар хориљ эњтиром кунанд?" Пас аз таваќќуфикўтоњ ў ба шарњи суханонаш пардохт: "Дар дохил, бубинед, аз боло топоён кї киро эњтиром мекунад? Дар кўча бигардеду гўш фаро дињед, кимардум бо якдигар ба чї лањн сўњбат мекунанд. Аз се як калима тањќирудашном аст, ба монанди модару хоњару… ѓайраву њоказо. Оё дидаед, кикасе барои якбора ва баланд гуфтани ин алфоз узр пурсида бошад? Не.Он нафар ба њамон рафиќаш ва шумову дигароне, ки ўро шуниданд, эњти-ром надорад".

Хаёлоти ман ба воќеиятњои зиндагии мову сафњањои интернету њамонбањсњои Фейсбуку Ютуб рафт, ки моломоли њамчунин беэњтиромињо њас-танд. Беэњтиромии бузургтарин - риоя нашудани Ќонуни асосї ва дигарќонунњои љории Тољикистон аст. Аз мањбасу сабти номи корхонаву ГАИ-вудигару дигарњо бигзарем, ки асосан бар пояи ќонунњои нонавишта ва во-ќеан беэњтиромона нисбат ба шањрванди Тољикистон аз сўи њамватан вањаммилати ў рух медињанд. Латукўби як наврас ё як хориљиро њам як сўмонем, ки дар ин бора дигарон гуфтанд. Ќонуни интихоботро мегирем, кирешаи ин њама нобасомонињо аст. Зеро агар интихоботи њаќиќї бошад ваяк нафар ба вазифа аз сўи мардум интихоб шавад, њељ гоњ ба ин намак-дони эњтироми умум туф нахоњад кард. Аммо ба раъйи мардум аз тарафигардонандањои аслї эњтиром гузошта намешавад, дар њоле ки ин њам бе-эњтиромии бузург аст, ваќте раъйи њалкунанда њамоно раъйи аксариятбояд бошад.

Њукумат ба мухолифонаш эњтиром надорад, мухолифон ба њуку-мат. Агар дар рўзномаи њукуматї ба хотири забонкўтоњ кардан ё сахтрасидан ба мухолиф - соњиби аќидаи мўътадил то розњои пинњонииоилавиро ошкор кунанд, ки нишони љавонмардї нест, мухолифин, биг-зор дар дохил њам набошанд, мекўшанд мањз ин корро кунанд. Маъ-лум аст, ки ин тарзи рафтор хилофи шариату ислом аст, аммо ќаблаз њама хилофи оини инсониву љавонмардист. Њатто кофири мутлаќаз њамчунин шевањои бехирадона кор намегирад. Даъвогари курсиипрезидентии Амрико - Мит Ромни, ки ба назар мерасид, агар њари-фаш Барак Обамаро дар пањлуяш гузорї, "чун луќмаи хом мехўрад",сабќати интихоботиро бохт, аммо љавонмардона даст дода, гуфт: "АзХудо бароят муваффаќият мехоњам!" Тасаввур мекунед, ки дар љои ўмухолифони араб, ё аз мо мебуданд, њамчунин корро мекарданд?

Ваќте бањсњои сомонањои Ютубу Фейсбукро мехонед, касро дањ-шат фаро мегирад. Гоњо алфози ќабењтаринро ба забони тољикї вабо њарфи сириллик менависанд, ки мегўї, хайрият. Агар як хориљї онњамаро хонад, ба њамчунин миллату соњибонаш лаънат мефиристад.Хулоса, бо номњои сохтаву бофта, афроди дуппа - дуруст, шояд олуф-тапўшидаи тољик якдигарро њар фурсате, ки фаро расид, боз њам хай-рият, бидуни зикри ном њаќорат мекунанд. Инњо шояд соњиби наберабошанд, ё фарзанд доранд, зеро ба њамчунин њарфњо аќли ягон љаво-ни бемаълумот намерасад. Бале, маълумотдори мо ваќте ботини худ-ро нишон медињад, дањшатноктар аз як бемаълумот аст.

Пас худ ќазоват кунед, ваќте дар даруни хона мо бо якдигар ростнамегирем, дар Русия чаро якдигарѓораткунї ва якдигаркушї наку-нем, пароканда набошем? Дар ин бора њам кам намегўянд, ки аксарииљборан кушташудањо дар Русия мањсули њамин беэњтиромињои мил-лии мо њастанд? Пас суол ин аст: чаро бояд шуморо эњтиром кунанд,ваќте бародари худ падару модару хоњари худро эњтиром намекунед?Оё он нафар мавриди эътимод хоњад буд, ки ба наздикони худ эъти-мод надорад? Сиёсат, муњољират, оила… ин њама мањз эњтироми як-дигарро талаб мекунанд.

Миллат замоне миллат мешавад, ки намояндагонаш аввал якди-гарро њурмат карда тавонанд. Одоби бањсро доранд. Донанд, ки "по-ёнтар аз миён" набояд зад.

Инро ба кї мегўї?

Ваќте бањсњои сомонањои Ютубу Фейсбукро мехонед, касро дањшат фаро мегирад. Гоњо алфозиќабењтаринро ба забони тољикї ва бо њарфи сириллик менависанд, ки мегўї, хайрият. Агар якхориљї он њамаро хонад, ба њамчунин миллату соњибонаш лаънат мефиристад.

мат кам мешавад, 2) Фейсбукчиён хо-лигоњро њис мекунанд, 3) мухолифо-ни интернет асабї мешаванд, 4)рўзномањо мавзўи нав меёбанд, 5)фейкњо љабњаи корашонро аз дастмедињанд, 6) ман корњоямро тамоммекунам)) Like · 8

Шерзамонов Алим:- Ин як навъ раведка пеш аз љанг

аст. Шояд тамоми провайдерњо инсмс-њои нањсро гирифтаанд. Онњо ак-нун медонанд, ки ба кї такя кунанд.Аввал, ин метавонад омодагї ба ин-тихоботи президентї бошад. Дуюм,метарсам, ки боз такрори њамон вазъ-ияти пеш аз "амалиётњои махсус" бо-шад. Like · 2

Махсутов Сино:- Воњима накунед. Беги донои до-

ноён њамаро мисли пештара мефањ-монад. Шояд боз чизе бо ноќилњо рухдодааст))) Like · 4

Алї Мастов:- Блокировкаи ФБ, албатта, дар

чањорчўби "профилактикаи умумї"аст. Як бор ќатъ карданд, ду борќатъ карданд, њељ вокуниш нест.Давлат бахусус ин гуна усулњорохуш дорад, пас чаро барои боричандум онњоро ќатъ накунад? Инњама "омодагї" ба интихобот аст.Новобаста аз он, ки дар кишвари мо1% истифодабарандаи ФБ аст, бамансабдорон зиёд хатогињои онњо-ро расонданд, ки чї муносибати сањ-лангорона доранд. Ин масдудкунїхеле дер давом мекунад. Like · 2

Модератори Платформа:- Сабабњои масдудкунї: 1) Рушди

сегменти тољикии ФБ ва мањз пайдо-шавии гурўњњои нави тољикї бароибањси масъалањо; 2) Радикалишавї ваисломишавии саросарї дар бархе гур-ўњњо ва њатто мухолифатњои байнимусалмонони суннї ва шиа. 3) Инти-хобот, таќвияти фаъолияти мухоли-фини дар шабакањои иљтимої. Пайдо-шавии Абдуллољонов ва бањси сўњба-ти ў дар шабака ва њамчунин овозањодар бораи одами ИКС. Ман њайронамба афроде, ки ба Бек Зуњуров мечас-панд. Маълум аст, ки ў дастнигар аст.

Соддалавњ набошед, ишора аз боломешавад! ФБ майдонест, ки мо мут-тањид шудем. Њамеша мегуфтам, киагар Фейсбукро масдуд мекунанд,яъне моро гўш мекунанд ва аз мо ме-тарсанд. Like · 6

Љунбиши Миллї:- Неруи афзояндаи љомеаи шањ-

рвандони Тољикистон бо шабакаиФейсбук мансабдорони худкомароба ташвиш андохтааст. Онњо низкунун дарк мекунанд, ки дигар во-ситањои ахбори оммаии расмиашонба дарди мардум намехўрад ва ак-сарияти љомеа аз садову симоидавлатї ба шабакаи озоди љањонїрў гардонидаанд. Љанобони "о?илудоно" дар њукумати кишвар ба мис-ли Бег Зуњуров, бешубња, аз соњаимудирият ва фанноварии иттилло-отї-иртиботї тасаввуроте надо-ранд. Вагарна, то њоло аллакайдарк мекарданд, ки њељ кишваридунё имкони бастани шабакаи Ин-тернетро надорад ва њар ин гунаталошњои кўтоња?лона бар зиёнихудашон ва ба нафъи моён хоњаданљомид.

Љамшед Мамадљонов:- Хуб фањмидан мумкин аст, ки

провайдерњои тољикї агар смс-ро но-дида гиранд, ба чї њол хоњанд аф-тод. Аммо чаро операторони руси-ягї ин ќадар метарсанд?

Фаррух Ќосимї:- Хап истед, ки боз мабодо ба-

рои истифодаи ФБ аксиз љорї наку-нанд... "мо метавонем". Like · 4

Ёќуби Саид:- "Насупоридани андоз" оё мета-

вонад "хатар ба амнияти Тољикис-тон" арзёбї шавад?

Каюмарси Ато:- Бале, агар андоз набошад,

њукумат њам нест...Parvina Ibodova:- Охир, о мардум, насупоридани

андоз аз кї? Ин шабакаи иљтимоїаст, охир! Like · 1

Каюмарси Ато:- Барои ма?омоти фар? надорад.

Такка бошаду шир дињад...

№36 (312), 28-уми ноябри соли 20126

НАЌЛИ МУЗОФОТЇ

Рўдакиро «бастанд»,то нагурезад

Нархи сўзишворї ба њама маълум аст. Барои хуб ташкил карданикор маблаѓи хуб лозим, аммо ањолї сариваќт маблаѓи партовро

пардохт намекунаду моро гунањкор мекунад.

тобусњо ба ташвиш овардаанд. Ўдар Исфисори ноњияи Ѓафуров зин-дагї мекунад ва роњ то бозори мар-кази шањри Хуљанд хеле дур аст.Барои рафтан такси киро мекунад,њарчанд нарх дандоншикан асту дарњељ куљо кор намекунад:

- Соатњо дар кўча интизори маш-рутка мешавам, аммо бефоида,ягонтои он намедорад. Агар таксикиро карда, ба бозор ва ё марказишањр тамошо равам, шароитам на-мебардорад. Танњо барои он љорафтан 25 - 30 сомонї маблаѓи роњ-киро лозим. Агар њаво гарм бошадяк навъ мекунї, вале дар њавои сарддушвортар мешавад. Ман њам одам,мехоњам ба кўча барои сайругаштбароям, аммо ин монеањо ташвишимаро дучанд мекунанд.

Дар њамин њол, Аъзам, як ро-

нанда мегўяд, мо њам кўшиш меку-нем, ки ба маъюбон ёрї расонем.Вай афзуд, дар микроавтобусњошароит нест, ки онњо бемалол са-вор шаванд ва онњо хеле азоб ме-кашанд.

ЌОНУН МАЪЮБОНРОЊИФЗ МЕКУНАД, АММО….

Маъюбон дар Тољикистон ќарибки ќадр надоранд. Аз рўи Ќонуни ЉТдар бораи њифзи иљтимоии маъю-бон, бояд њар як корхона новобастааз шакли фаъолияташ вазифадораст, ки то 15%-и кормандонашро азњисоби маъюбон ташкил намояд.Коршинос Тилав Расулзода мегўяд,аз рўи ќонун маъюбон аз бисёримкониятњо бархурдоранд, валедар асл он риоя намешаванд:

- Имрўз корхонањои давлатї ан-гуштшуморанд ва корхонањои ху-сусї бошанд, киро хоњанд ба кормегиранд. Аз рўи мушоњидањо бар-меояд, ки дар корхонањои давлатїонњоеро ба кор ќабул мекунанд, киаз наздикони шахсони мансабдорбошанд ва маъюбон наметавонандбидуни пуштибон ба кор ворид ша-ванд, њарчанд ки донишу малаки хубдошта бошанд њам. Аз нигоњи њуќуќїва ахлоќї бояд ба ќонун назар аф-канем. Њар як маъюб хоњиши онронадорад, ки мўњтољи касе бошад ваин бо хости Худованд аст. Рўзе ме-расад, ки шояд ў ва наздикони ў баин њолат гирифтор мешаванд. Азшахси аввал то шахси оддї боядњамеша аз паи ѓамхорї ва мењру-бонї нисбат ба ин табаќаи ањолїбошанд. Маќомоти прокуратура низ

Маъюб њам одам аст...

Онњо дар канори мо - дар кўча,хонае ё мањаллаи мо зиндагї меку-нанд. Њар рўз онњоро мебинем,шояд салому алайк кунем, аммонамедонем, ки онњо чї зиндагї до-ранд.

Холаи Маърифат дар шањриИстаравшан бо ду фарзанди беза-бон ва шунавоияшон суст зиндагїмекунад. Маълумот гирифта ната-вонистани фарзандњояш ўро шади-дан нигарон кардааст:

-Дар дењаи Ќистаќўзи ноњияиБобољон Fафуров ин гуна мактабвуљуд доштааст, аммо шароит им-кон намедињад, ки њар рўз инњороба он љо бурда орам, чунки роњ дурва танњо барои роњкиро њар рўз 32сомонї маблаѓ лозим аст. Агар он-њоро дар хобгоњи мактаб љо кунам,дилам намешавад, зеро онњо њолохурд њастанд.

Ба ќавли равоншиносон, шахсо-не, ки имконияти мањдуд доранд,набояд аз љамъият људо карда ша-ванд, зеро ин парокандагиро дарљомиа дар пай дорад:

- Дар Аврупо новобаста аз им-конияти кўдак њама дар як мактабдарс мегузаранд. Ин бароба-рњуќуќии онњоро таъмин мекунад.Дар кишвари мо кўдакони маъюбродар мактабњои алоњида таълим ме-дињанд, ки ин онњоро аз љомеа људомекунад ва ба рўњияи равонии онњотаъсири манфї мегузорад, - мегўядравоншинос Назира Њалимова.

Мушкили дигари аксар маъюбонин набудани шароит дар иншоотњомебошад. Мукаррам ќариб 20 солмешавад, ки маъюб буда, дар би-нои 4 - ошёна зиндагї мекунад. Инбино дар замони Шўравї сохташуда, лифт надорад ва њатто бароибо аробачаи маъюбї баромадануфаромадан дар зинапоя шароитнадорад:

- Ваќте мехоњам дар кўча сай-ругашт намоям, аввалан? аз баро-мадану фаромадан андеша меку-нам. Дар зинапояњо барои аробачаимаъюбї љои алоњида нест. Маљбу-рам, ки дар хона шинам. Ин биноњатто лифт надорад, ки бемалол бакўча бароям...

Аммо холаи Шарофат микроав-

Абўабдуллоњ Рўдакї аз бе-масъулиятии мансабдорониноњияи Панљакент «норозї» шуда-аст ва хостааст, ки зодгоње, ки ўдар онљо ба дунё омадааст, тарккунад ва ба ягон дењаи обод ра-вад.

Њафтаи гузашта як шиносам аздења ба Душанбе омад ва мо якчанд нафар ба дидорбинии ў раф-тем, пас аз ањволпурсии ёру дўстоназ вазъи дења пурсон шудам. Ши-носам як ба шифти хона нигоњ кардва оње кашид, аз ин амали ў њай-рон ва каме хавотир њам шудам.Њисси кунљковиам боло гирифт вабоз суол додам, ки магар дар дења(Панљрўд) ягон њодисае шудааст?

- Аз ин зиёд боз чї мешуд, гуф-ту наќл кард. - Чанд сол дар Русиябудам ва борњо аз пайвандонаммешунидам, ки дењаро обод кар-даанд ва як ду бор њам тариќи те-левизион дида будам, лекин дармусофират ки будам хушбахт ме-шудам, ки дењи ман обод шудааст.Ваќте аз Русия баргаштам як рўзба зиёрати оромгоњи Рўдакї раф-там. Дар канори рости дарё, ки бамуносбати 1150 солагї устодРўдакї боѓ бунёд кардаанд, ала-кай ќариб гузаргоњ надошт.

- Чї хел ќариб?- Оњ, дўстам, агар худат ме-

рафтї, баъд намепурсидї! Буби-нед, ки аз бунёди боѓ он ќадар солењам сипарї нашудааст, валекўпрукро бо сим бастаанд. Худонакунаду яке дар болои он кўда-кон бошанд ва он сим канда ша-вад, њама ба дарё меафтад. Дево-рњое, ки барои соњилмустањкам-кунї рост кардаанд, чапа шудааст,аз њама аламовараш он аст, ки дархуди зодгоњи Рўдакї як нимпайка-ра мондаанд. Охир, дар Душанбе2 њайкал мондаанд ва аз рўи шу-нидањоям дар вилояти Хатлон њамњайкал њаст, аммо дар дењае, киустод Рўдакї таваллуд шудааст ва100 нафар ба зиёрати оромгоњашмераванд, як нимпайкара монда-анд. Ин айб аст!

Суханашро буридам ва ба ўтаъкид кардам, ки магар бо як њай-кал мондан дења обод мешавад, ёњайкал фарњанги мардуми дењаронишон медињад, ё ба обрўи бобоиРўдакї обрў зам мешавад, ки ту бањайкал часпидї! То љое ман ого-њам, њамон нимпайкараро њамнигоњ карда натавонистаед - ку.

- Не, дўстам, ман пас аз тамо-шои боѓ ба хулосае омадам, киагар устод Рўдакї боре зинда ме-шуд ва ин амалу ин рафтори масъ-улони дењаву ноњияро медид, ху-даш аз онљо буданашро «отказ»мекард. Охир, ин масъулин, бафикрам, худашон њам дарк карда-анд, ки њамон нимпайкараро босим баста мондаанд, ки яке нагу-резад. Агар ин манзараро бинїњам хандаат мегирад ва њам бањолу ањволи зодгоњи Рўдакї гиря-ат меояд. Њатто президент дарСММ «Рўдакї дорем» - гуфта, босари баланд сухан мекард ваљашни ўро њам дар он љо гуфта буд,дигарон бошад дар дигар кишва-рњо Рўдакї аз мо гуфта, фахр ме-кунанд, лекин мардуми дењот бо-шанд парвое надоранд, ки боѓиРўдакиро об мезанад ва ё оромго-њаш чапа мешавад.

Дар онљо њатто «плита»-њоироњрав ягонтоаш дуруст монда на-шудааст… Намедонам ин дардробоз бо худам ба Русия барам ё…

Бузургмењри МУРОДУЛЛОАфзал БОСОЛИЕВ

бояд ба иљроиши ќонун назорат ба-рад ва он ашхосе, ки нуктањоиќонунро риоя намекунанд муљозотшаванд.

Мувофиќи маълумоти оморї 15дарсади ањолии рўи замин, аз љумлаТољикистон маъюб мебошанд. Шу-мораи маъюбон дар кишвар рў баафзоиш дорад. Бархе аз коршино-сон сабабњои бештар шудани теъ-доди маъюбонро дар нарасиданиѓизои лозима барои организми ин-сон арзёбї кунанд, бархеи дигарзиёд шудани теъдоди маъюбонродар афзудани никоњи хешутаборїрабт медињанд.

Аз оѓози соли 2012 дар Тољики-стон 171,447 нафар нафаќаи маъ-юбї мегиранд, ки аз ин 30 133 онњо-ро кўдакони имконияташон мањдуд(КИМ) мебошанд. Ин танњо оморњоирасмї њастанд ва аз рўи ментали-тет аксар волидайн маъюб буданифарзандони худро пинњон медорадва шояд теъдоди маъюбон аз инњам зиёд бошанд.

ЌОНУНЊОИ КЎЊНА..Бисёре аз коршиносон мегўянд,

ки бештари ќонунњои марбут бамаъюбон замони Шўравї ќабулшудаанд. Он ваќт онњо бо љои кортаъмин буданд ва аз тарафи корго-њашон ба истироњатгоњњо фиристо-да мешуданд. Имрўз замона дигаршуда, бояд дар ќабули ќарору ќону-нњо маъюбон низ љалб карда ша-ванд, зеро мушкилоти онњоро ба љузхудашон дигарон хуб дарк карданаметавонанд. Мутаасифона, имрўзќонунњои ќабулшуда бе иштирокимаъюбон сурат гирифтааст, ки дас-ткўтањии онњоро дар њамаи самтњонишон медињад.

Хулоса, имрўз мушкилоти маъ-юбон яке аз масъалањои муњимиљомеа боќї мемонанд. Дастнорасбудани иншоотњо, роњ, наќлиёт, хиз-матрасонии тиббї, имконияти коруфаъолият, донишандўзї ва дигарудигарњо ин њама пешорўи маъюбонќарор доранд. Касе аз масъулин баин муаммоњо ањамият намедињад,гўё ки маъюбон дар кишвари моумуман набошанд.

Ин њам дар њоле, ки њамасоладар кишвар 3-юми декабр рўзи бай-налмиллалии маъюбон таљлил ме-гардад.

www.tojnews.org

www.tojnews.org

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 7Ба ин бесарусомонї кї гунањкор аст? То кай "Барќи тољик"-у Вазоратиэнергетика мардумро гўл зада, барќро ба Афѓонистон мефурўшандумардумро ба азоб гирифтор мекунанд?

Дар њадисе омадааст, кидурўѓ баракатро аз байн меба-рад. Шояд яке аз сабабњои бовуљуди људо шудани миллионњодоллари грантиву ќарзї сол басол бадтар шудани вазъи энер-гетикии кишвар ва зиёд шудани"лимит" мањз дурўѓгўии роњбари-яти ширкати "Барќи тољик" ва ва-зорати энергетикаи кишвар во-баста бошад? Зеро ин соли ав-вал нест, ки роњбарияти "Барќитољик" ва Вазорати энергетикаикишвар ба мардум иттилооти но-сањењ медињанд ва њамеша маъ-лумоти бардурўг пањн мекунанд.Ин ќадар барќе, ки дар айни за-мон дар кишвар истењсол меша-вад, ба куљо ѓайб мезанад, суо-лест, ки посухи нињоят сањењ ме-хоњад. Чаро новобата ба он, кињар сол мо неругоњњои хурду ми-ёнаи зиёде ба истифода меди-њем, "лимит" ба љои кам шуданзиёдтар мешавад? Мо Сангтўда- 1 - ро ба истифода додем. Баъ-дтар Сангтўда - 2 низ ќисман баистифода дода шуд. Ба ѓайр азин, ду НОБ-и бузург дар 21 солиистиќлолият зиёда аз 260 не-рўгоњњои хурду миёна сохта, баистифода дода шуданд. Валелимити барќ аќаллан як соат њамкам нашуд. Мардум њамон гуна,ки дар торикї зиндагї доштанд,боз њам зиндагии торики худроидома дода истодаанд.

Ба саволи он ки "оё њукуматиТољикистон барќро ба хориљањам интиќол медињад?", љавобњамеша тайёр аст: "Њукумат дарфасли сармо ба хориља барќ ин-тиќол намедињад". Њатто баъзанљавобњои дафтари матбуоти "Ба-рќи тољик" ва вазорати энергети-ка ба ин суол, бинобар он ки бањамдигар барваќттар мувофиќанамекунанд, гуногун садо меди-њад. Масалан, соли гузашта, ваќ-те ки ширкатро бо фурўхтанибарќ ба Афѓонистон дар фаслизимистон муттањам карданд,раиси дафтари матбуоти "Барќитољик" изњор дошт, ки "мо ба Аф-ѓонистон як квт њам барќ дармавсими сармо нафурўхтаем".Худи њамон рўз вазири энерге-тика ва саноати Тољикистон Ше-ралї Гул изњор дошт, ки "мо баАфѓонистон неруи нињоят камибарќ, танњо ба хотири надузди-дани симњо интиќол медињем".

Ба наздикї бошад, Агентииомори назди президенти Тољики-стон хабар дод, ки аз моњи ян-

вар то октябри соли равон Тољи-кистон ба маблаѓи $18 млн. бахориљи кишвар неруи барќфурўхт. Мувофиќи иттилоињамин манбаъ, "меъёри ишора-шуда ќариб 6 баробар нисбат басоли 2011 зиёдтар буда, дар 10моњи соли 2011 (январ - октябр)он њамагї $3 млн.-ро ташкил ме-кард. Неруи барќи тољик дар ин10 моњ асосан ба кишвари њам-сояи Афѓонистон интиќол додашудааст".

Ба ин маълумот "Барќи то-љик" чї гуна посух мегуфта бо-шад? Чаро "Барќи точик" њатто"лимити" љоринамудаи худрориоя намекунад?

Тибќи лимити муайяншуда,бояд дар як шабонарўз ба ањолїна камтар аз 10 соат барќ додашавад. Вале дар дењот дар якшабонарўз танњо 5 - 6 соат барќдода мешаваду халос. Дењањое

мављуданд, ки баъзан барќи онњотамоман хомўш карда мешавадва ё 1-2 соат мардум аз равша-нии он истифода мебаранду ха-лос.

Ба наздикї ба яке аз дењањоиноњияи Панљакент ташриф овар-дам. Дар дења барќ умуман на-буд. Соњибхона, ки аз муњољиратбаргашта буд, аз Хуљанд муњар-рики барќдињанда овардааст ваон шаб дар ин дења танњо дархонаи ў барќ буду халос. Марду-ми зиёде љамъ шудаву тариќимуњаррик телефонњои худронеру медоданд Аз сўњбат бо морўзи дигар сокинони дењањои Ма-рѓедар, Дашти Ќозї, Ѓазза, Гули-стон, Бўстони ноњияи Панљакенттасдиќ карданд, ки ба дењањо даряк шабонарўз 5 - 6 соат барќ ме-дињанду халос ва он њам якрељаи муайян надорад,ки мар-дум пешакї ба куштан ва ё ги-

МУСОБИЌАИ ДУРЎЃКї аз њама пеш: "Барќи тољик" ва ё Вазорати

энергетика ва саноат?рондани он омода шаванд. Баъ-зан соатњои 5 барќ дода меша-ваду соати 6 аллакакай онрохомўш мекунанд. Ё соати 8 барќдода мешаваду соати 9 аллакайќатъ мегардад.

Чунин бесарусомонї на та-нњо дар Панљакент, балки дар та-моми љумњурї имрўз вуљуд до-рад. Ба ин бесарусомонї кї гу-нањкор аст? То кай "Барќи тољик"-у Вазорати энергетика мардум-ро гўл зада, барќро ба Афѓонис-тон мефурўшанду мардумро баазоб гирифтор мекунанд?

Ба наздики ахбореро тариќишабакаи 1-уми кишвар гўш кар-да, хеле хандидам. Дар он дарбораи обхезие гузориш пахш ме-шуд ва гуфта мешуд, ки дар на-тиљаи обхезї ва садама зиёда аз10 њазор сокини кадом як кишва-ри Аврупо бебарќ мондаанд.

Дар айни замон ќариб 7 мил-

лион ањолии Тољикистон аз барќмањрум аст, вале боре њам на-дидаем ва нашунидаем, ки теле-визиони тољик дар ин бора гузо-рише пахш карда бошад. Њамагї10 њазор ањолии кадом як киш-варе ба муњлати як шабонарўзбебарќ мондаанд, телевизионитољик аз он фољиа месозад, валефољиаи як миллат ба назарашнаменамояд. Ба назар чунин ме-расад, ки телевизиони тољик низмисли "Барќи тољик" аз тољиконнабошад.

То кай ин бенизомї идомамеёфта бошад? Аллакай сармоњам дари њуљрањои сокинонипойтахтро кўфту њама аз гар-мињои бухорињои барќї исти-фода мебаранд. Вале шаба-кањои гармидињии пойтахт, кињамагї 15-20 фоизи манзилњоишањри Душанберо гарм меку-нанд, њанўз ба фаъолият шурўънакардаанд. Дар як сўњбат ра-иси шабакањои гармидињї из-њор дошт, ки бо оѓоз ёфтанисармо шабакаи мо њатман бафаъолият шурўъ мекунад, валеалњол мо аз ширкати "Барќи то-љик", ки шабакањои мо ба онитоат мекунад, супориш наги-рифтаем.

Боварї аст, ки агар Шаба-кањои гармидињии шањри Ду-шанбе ба "Барќи тољик" неву бањукумати шањр итоат мекар-данд, њатман аллакай ба фаъ-олият шурўъ мекарданд. Зеродар пойтахт аллакай манзиленест, ки аз бухорињои гарми-дињї истифода набаранд.

Таљрибаи 21 соли истиќло-лият нишон дод, ки ањолї ба"Барќи тољик" боварї надорадва ширкати мазкур дигар ќоби-ли эътимод нест. Барои њаминњам, њукумати шањри Душанбе-ро зарур аст, ки аќаллан шаба-кањои гармидињии шањрро батобеияти шањр дохил намуда,аз паи такмили он шавад.

Шабакањои гармидињї дарбаробари харољоти зиёд инчу-нин даромади хуб оварда мета-вонанд. Дар сурати гармї до-дан аќаллан б а 50 дарсадиманзилњои пойтахт неруи барќниз хеле сарфа хоњад шуд. Бафикри ман, роњи ягонаи наљотиќисматњои боќимондаи Шаба-кањои гармидињии Душанбе инба тобеияти њукумати шањр да-ровардан ва ё ба ягон тољиримуваффаќ фурўхтани он аст.

ДАР ФЕЙСБУК ЧЇ МЕГЎЯНД?

хоби ман аст. Нафари масъуле, ки барќ-ро хомўш мекунад, мисли соати швет-сарї як сония њам нагузаронда, барќродар соати 22:00 хомўш кард! Ба њар њолман ШУКРОНАИ ин САРЗАМИН ва ЛИ-МИТИ ин ВАТАН мекунам! Бовар кунед,бояд мардум ин торикињоро дида шук-рона кунанд, ки Њукумат дар фикри индунёи онњо њам набошад, дар фикри охи-раташон њаст! Медонед чї гуна? Яънебо дидани ин неъмати бебањо торикиродар назар дорам, ки њукумат ба мо до-дааст, мо торикии ГЎРро ба хотир овар-да, гуноњи камтар мекунем! Ана дидед,ѓамхории ин Њукуматро???

Файзинисо Воњидова: Завќибек, та-нњо хонаи Шумо торик нест. Биёед, якфанни математикаро ба ёд меорем. Аз8 млн. ањолии кишвар тарњ мекунем яку-ним ё ду миллион муњољиронеро, ки дархонаи "ободи" худ нестанд, аз њосили онбоз њукуматињо, вазирону кабирон ва чи-новникњоро мебарорем (аз рўи баъзеоморњо мо тахминан 18 000 хизматчиидавлатї дорем). Љамъи ањолии боќимон-

да њама дар як сол 6 моњ дар гўри тори-кем.

Шоњрух Тўйчизода: Ба њама чиз ба-њонаашон тайёр, бародарон. Агар Роѓунњам сохта шавад, барќро ба мардумибечора нахоњанд дод. Чї хеле ки Сангт-ўдањоро сохтанду иќтидори њар ду зиё-да аз 2 млрд. кв соатро ташкил меди-њад, вале мо намедонем, ки он куљо ме-равад.

Файзинисо Вохидова: Мардуми мољонсахттарин мардуми дунё аст, ки дароянда ба Китоби сурхи олам номнависхохад шуд.

Завќибек Солињов: Ман хоб меку-нам чашмонам аз рўшноии телефон, киягона манбаи рўшної аст, ба дард аф-тоданд ва дастонам аз кўрпа берун яхкарданд.

Рањим Рањимов: Ман њоло дар хориљикишварам. Ин љо мардуми пешрафта пулдода, "ужин при свечах" ташкил меку-нанд. Ва он њам на њар рўз. Садќаи хуку-мати азизамон. Шаш моњ "ужин при све-чах" ва тамоман бепул!!!

Дар сањифаи Фейсбук ин њамаањволи барќдињї ва болоравиинархи онро Заррина ном духтаречунин навиштааст: "Ин њама бапарвози Юрий Гагарин ба кайњонмонандї дорад. 2 даќиќа парвоз -мўътадил, 5 даќиќаи парвоз -мўътадил ва ѓайра… Барќ њам дарваќташ 2 дирам буд, баъд 3, 5дирам, баъдтар 6 дирам, 9 дирам ванињоят 11 шуд. Овозае мављуд аст,ки 1 кв то 15 дирам хоњад шуд. Бозњам парвоз дар фазои торик мўъта-дил аст".

Чунин фољиа то кай идомамеёфта бошад? Ба љои хулосамехоњам бањсеро аз Фейсбук манзу-ри хонандагон гардонам. Худ хонедуќазоват кунед, ки мардуми мо чїањволи баде дорад, вале роњбарона-мон њанўз дурўг мегўянду дурўѓ:

Завќибек: "Медонед ин сиёњии чист?Албатта кї намедонад…, агар дар обо-дињову рўшноињо бошед! Ин акси хонаи

№36 (312), 28-уми ноябри соли 20128Барои фароњам овардани имкониятњои баробар ба њамаи довтала-

бон, Кумитаи тадорукоти эътилоф бамаврид пешнињод менамояд, киќисми 4- уми моддаи 24 аз ќонун хориљ карда шавад.

Ќонуни конститутсионї"Дар бораи интихоби прези-денти Тољикистон" ба баргузо-рии шаффофу озоди љараёниинтихоботи президентї љавоб-гуй нест ва бо назардошти на-здик шудани маъракаи муњимисиёсї, яъне интихоботи прези-дентї дар соли 2013 ва то ан-дозае мутобиќ намудани он бамеъёрњои демократї ва Кон-ститутсияи Тољикистон, моњисентябри соли равон бо та-шаббуси донишмандони вар-зидаи соњаи њуќуќ, коршино-сон, љомеашиносон, сиёсатма-дорон ва намояндагони ањзо-би сиёсии мамлакат Кумитаитадорукоти эътилоф (КТЭ) ба-рои ислоњоти демократии инќонун таъсис дода шуд, ки ва-зифаи он аз мураттабсозиилоињаи пешнињоду иловањодар заминаи демократияи му-осир ба он, пешнињоди лоињаба Маљлиси намояндагон, дарбайни мардум гузарониданичорабинињои фањмондадињиимоњияти таѓйироту иловањо ваахиран мураттабсозии худиќонун ба њисоб меравад.

Њанўз дар љаласањои наху-стини КТЭ аз љониби аъзои ондањњо пешнињод ба ќонунимазкур пешнињод шуда буд.Зимни баррасию муњокимаимаводњои ба КТЭ воридшудааъзо се пешнињоди мушахха-си калидиро ба лоињаи ќонуниинтихобот пешнињод наму-данд.

Ќонуни Конститутсионї"Дар бораи интихоботи прези-денти Тољикистон" дар зами-наи Конститутсияи ќаблї 21июли соли 1994 тарњрезїшуда, таѓйироту иловањоеро,ки солњои 1999, 2003 ва 2006ба он ворид карда шудаанд,барои тариќи демократї ваозоду шаффоф баргузорииинтихоботи президентї дарсоли 2013 бо далелњои зайлѓайриимкон аст:

1. Ин ќонун дар заминаиКонститутсияи замони Шўравїрўи кор омада, љавобгўи де-мократикунонии њаёти љамъи-ятї ва мутобиќатнамоии он бамеъёрњои Конститутсия нав, кимоњи ноябри соли 1994 ќабулшуд, нест ва Тољикистонро баљањониён чун давлати демок-ратї, њуќуќбунёд, дунявї, яго-на ва иљтимої муаррифї кар-да наметавонад.

2. Субъектњои пешбарику-нандаи номзад ба вазифаипрезиденти Тољикистон, ки дарќисми 1 моддаи 24 ќонун бамонанди "…Федератсияи итти-фоќњои касабаи мустаќили То-љикистон, Иттифоќи љавонониТољикистон дар анљуманњо,конференсияњои онњо муво-фиќи оинномаашон, Маљлисивакилони халќи Вилояти Мух-тори Кўњистони Бадахшон,Маљлиси вакилони халќии ви-лоятњо, Маљлиси вакилони ха-лќи шањри Душанбе, инчунинМаљлиси намояндагони ваки-лони халќи Маљлиси вакилонихалќи ноњияњо ва шањрњои то-беи љумњурї пешбарї кардамешаванд" - њамчун субъек-тњои пешбарикунандаи аз Кон-ститутсияи замони Шуравїмерос омада, имрўз он субъек-тњо мустаќил нестанд ва њамаи

да шуда, ќисми 1, моддаи 24дар тањрири зайл "номзадњо бамансаби Президенти Љумњу-рии Тољикистон аз тарафи њиз-бњои сиёсии љумњурї, ки муво-фиќи тартиби муќарраркардаиќонун ба ќайд гирифта шуда-анд" нигоњ дошта шавад.

Мутаассифона, ќонуни ин-тихоботи президентї бароидар амал татбиќ намуданињуќуќу озодињои он шањрван-доне, ки мехоњанд дар ин маъ-ракаи муњими сиёсї ќувваоз-мої намоянд, мањдудиятропеш меорад. Зеро мувофиќиќисми чоруми моддаи 24:"Номзади ба мансаби прези-дентї пешбаришуда бояд азтарафи 5% шумораи шањрван-дони ЉТ, њуќуќи интихобот до-ранд, тарафдорї карда ша-ванд". Ин мањдудият бо вазъињузнангези иљтимоии љомеаиТољикистони соњибистиќлолрабт дошта, барои дар амалтаъмин намудани ширкати кул-ли шањрвандони мамлакат, кизаминаи молиявившон мањдудаст (маоши миёнаи шањрван-дони мамлакат 90-100$ - роташкил медињад), мушкилотимолиявиро пеш меорад. Бароиљамъоварии 5% овози шањр-вандон, ки барои баќайдгирииномзад зарур аст, намояндаго-ни пурнуфузи синфи манфиат-

Ќонуни интихоботипрезиденти Тољикистон

чї тавр бояд таѓйир ёбад?

интихоботњои гузашта бозгўионанд, ки дар сурати пешбарииномзад аз ањзоби мухолиф,масъулини њукуматњои ма-њаллї бо бањонањои гуногун азтасдиќи рўйхати имзоњо кано-раљуї намуда, барои баќайдги-рии номзад монеа эљод мена-моянд. Аз ин рў, барои фаро-њам овардани имкониятњои ба-робар ба њамаи довталабон,Кумитаи тадорукоти эътилофбамаврид пешнињод менамо-яд, ки ќисми 4- уми моддаи 24(яъне номзади ба мансабипрезиденти пешбаришудабояд аз тарафи 5% шумораишањрвандони ЉТ њуќуќи инти-хобот доранд, тарафдорї кар-да шаванд) аз ќонун хориљ кар-да шавад.

3. Дар ќонун механизмихудпешбарии шањрвандониѓайрињизбї ба вазифаи прези-дентї, ки онњо аксарияти инти-хобкунандањоро ташкил меку-нанд, сарфи назар шудааст.Ин маънии мањдудкуниињуќуќњои конститутсионии шањ-рванд, яъне "њуќуќи интихобшудан"- и онњоро дорад. Бино-бар ин њолат дар матни пеш-нињодоти КТЭ ба ќисми 1, мод-даи 24 ин нукта дар шаклизайл пешнињод карда шуд:"Шањрвандони ѓайрињизбї низњаќ доранд, номзадии худро ба

танзим намояд, вуљуд надо-рад. Барои ислоњи ин камбудиКТЭ ба моддаи 13 (Ташкиликомиссияи њавзавии интихо-бот) пас аз ибораи ""ва на ка-маш чор нафар аъзо" ва баќисми 1, моддаи 15 (Ташкиликомиссияи участкавии интихо-бот оид ба интихоботи Прези-денти ЉТ) пас аз ибораи "дарњайати 15-19 аъзо" иловаиибораи "дар асоси намоянда-гии баробари њизбњои сиёсие,ки дар Вазорати адлияи Љумњ-урии Тољикистон ба ќайд ги-рифта шудаанд", мувофиќимаќсад мењисобад.

Дар ќонун ба њайати комис-сияи участкавии овоздињї во-рид намудани намояндагии ба-робар аз њисоби њизбњои сиё-сии мамлакат ва дар њар якќитъаи овоздињї фароњамовардани тамоми имкониятњобарои нозирон аз њизбњоисиёсї, нозирон аз љониби шах-сони худпешбарї, нозиронибайналмилалї, њуќуќ ва вази-фањои нозирон бояд мушахха-сан љой дода шавад. Дар ќону-ни мазкур њатто баъд аз вори-доти пешнињодоти КТЭ меха-низми таъмин намудани назо-рат аз болои рафти интихобот,ваколат ва вазифањои нози-рон, пешбарии нозирон (аз њиз-бњои сиёсї, нозирони муста-

ќил, аз маќомотњои байналми-лалї) муайян карда нашуда-аст.

5. Яке аз камбудињои сис-теммавие, ки дар интихобо-тњои гузашта њамеша ба назармерасид, ин таќаллубкорињозимни љамъбасти натиљаи ин-тихоботњо дар ќитъањои инти-хоботї, ки љараён ва ќисматиинтихобот он љо љамъбаст ме-шавад, бахшида шудааст. Азин лињоз КТЭ пешнињоди се-юмро ба моддаи 32 (Њисобку-нии овозњо дар участкаи инти-хоботї) рабт донист. Мутобиќипешнињод ќисми 6 ва 7 моддаи32 дар тањрири зайл баён кар-да шаванд:

Ќисми 6. "Натиљаи њисобку-нии овозњо дарњол пас аз анљ-ом додани он дар маљлиси ку-шод ва оммавии комиссияи ин-тихоботии участкавї муайянкарда, ба протокол дохил кар-да мешавад. Протокол дар сенусха аз тарафи раис, муови-ни раис, котиб ва аъзои комис-сия имзо карда мешавад ва якнусхаи он дарњол дар њудудикомиссияи участкавї дар љойинамоён ва дастрас ба мўњла-ти се шабонарўз овезон кардамешавад. Дигар нусхаи прото-кол ба комиссияи интихоботиињавзаи дахлдор ба тартибе, киКомиссияи марказии интихо-бот оид ба интихоботи Прези-денти ЉТ муќаррар кардааст,фиристода мешавад. Нусхаисеввум ба хуљљатњои истењсо-лии комиссияи участкавї за-мима карда мешавад.

Ќисми 7 . Раис , муовиниРаис ва котиби комиссияи уча-сткавї вазифадор аст, ки нус-хаи тасдиќшудаи протоколроба њар нозири њизбњои сиёсї,созмонњои ватанї ва байнал-милалї, шахсњои боэътимодиномзад ба вазифаи Президен-ти ЉТ ва ВАО, ки тибќи ќонунимазкур аз љониби комиссияњоиинтихоботї ба ќайд гирифташудаанд, дарњол дастрас на-моянд".

6. Дар ќонун механизмитаъминкунандаи бехатариибюлетенњои овоздињї вуљуднадорад. Мувофиќи маќсадмебуд, ки бюлетенњои овоз-дињї бо серияю раќам ва ни-шонањои махсус (водянойзнак) дар коѓазњои махсуснашр карда шуда, дар њар якбюлетен як рўз пеш аз интихо-бот имзогузории аъзои комис-сияи ќитъавї аз њисоби њиз-бњои оппозитсионї таъминкарда шавад.

Њамин тариќ, дар сурати баќонуни конститутсионї "Дарбораи интихоботи президентиТољикистон" ворид намуданипешнињодоти КТЭ Ќонуни кон-ститутсионї "Дар бораи инти-хоботи президенти Тољикис-тон" то андозае барои баргу-зории интихоботи озоду шаф-фоф дар мамлакат мусоидатхоњад намуд. Дар акси њол То-љикистон бо чунин ќонуни ѓай-ридемократї даъвои баргузо-рии интихоботи демократиипрезидентиро дар соли 2013надорад.

Мирњусейн НАРЗИЕВ,Узви Кумитаи тадоруко-

ти эътилоф, раиси Њизбисотсиалистии Тољикистон

онњо аз намояндагон ва љониб-дорони њизби њоким, яънеЊХДТ иборат мебошанд. ЊХДТдар маъракаи пешбарии ном-зад ва љамъи имзоњо аз инсубъектњои пешбарикунандаиномзад пурра истифода наму-да, мувозинатро миёни њиз-бњои сиёсии кишвар халалдорменамояд. Аз ин лињоз, инсубъектњои пешбарикунандаиномзад тибќи пешнињоди КТЭаз ќонуни нав бояд хориљ кар-

гумкардаи Тољикистон, ки бешаз 98% интихобкунандањорофарогиранд, имкониятњои мо-лиявї ва дигар воситањои за-руриро надоранд. Аз љумламаоши довталаб аз намоян-даи зиёиён, ки "хазинаи тил-лоии миллатанд", њатто бароирўзгузарониашон басанданест ва бо ин далел аз имкониќуввасозї дар интихобот бена-сиб мемонанд.

Аз љониби дигар, амалияи

вазифаи президенти ЉумњурииТољикистон ба воситаи њарњизби сиёсие, ки дар вазоратиадлияи ЉТ ба ќайд гирифташудааст, тибќи тартиби муќар-раркардаи ин ќонун, пешнињоднамоянд". Ќисми 2 ва 3, мод-даи 24 ба ќисми 1 њамин мод-да мутобиќ карда шавад.

4. Дар ќонуни мазкур меха-низми таъминкунандаи назо-рат аз болои рафти интихобот,ки шаффофияту озодии онро

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 9 Дар асл сабаби бастани Фейсбук бањсњои гарми интихоботї дар ин шабакаи ва фаъолшудани оппозитсияи шадидуллањн аст, ба монанди Умаралї Ќувватов ва ДодољонАтоуллоев. Шояд дар боло тасмим гирифтанд, ки бо ин роњ дањони онњоро банданд?

Рўзи душанбе ду хабар пахшшудд, ки аз таѓйирот дар сиёсати ит-тилоотии Тољикистон шањодат меди-њад. Субњи он рўз аксарияти истифо-дабарандагони "Фейсбук" дар Тољи-кистон натавонистанд вориди ин ша-бакаи иљтимої шаванд. Нахуст итти-лоъ пахш шуд, ки бар асоси як "смс -паёмак" ба интернет - провайдерњоё ширкатњои интернетрасон Хадамо-ти алоќаи Тољикистон ќатъи ин ша-бакаро дастур додааст. Ин хабар зуддар расонањои олам пахш шуд. Си-пас Бек Зуњуров, раиси Хадамотиалоќаи Тољикистон, ки бо изњоротњоиѓалатиаш маъруф аст, ин дастурро"корњои профилактикї" унвон кард,аммо дар шарњаш гуфт: "Фейсбуксоњиб надорад. Кї њаст соњиби он?Аз њар љо - аз Амрико, Олмон ва ѓайра- занг мезананд, аммо хуб аст, агарсоњибаш биояд ва бо мо сўњбат ку-над. Чизи дигар, оё ин Фейсбук бадавлат налог (андоз) месупорад? Дарњоле ки миллиардњо фоида меби-нанд".

Бек Зуњуров ба њамин минвол ишо-ра кард, ки мехоњад бо соњибмулкиФейсбук - Марк Сукерберги амрикоївохўрад ва ба ў бигўяд, ки шабакаииљтимоии ту масоили иљтимоиро њалнамекунад, балки ба макони тиљоратибархењо табдил ёфтааст. Аммо оё њам-чунин хоњишро Сукерберг ќабул меку-над, ё онро љиддї ќабул хоњад кард?Шояд чунин як таљрибаи нодир бароиў аљиб њам намояд…

Моњи марти соли равон низ якмаротиба бо дастури Бек Зуњуров ваба далели "корњои профилактикї"шабакаи Фейсбукро ширкатњои ин-тернетрасон баста буданд. Аммо пасаз як њафта онро дигарбора фаъолкарданд.

Изњороти раиси Хадамотиалоќаи Тољикистон дар шабакаииљтимоии Фейсбук вокунишњои зиё-деро ба бор овард, ки аксаран хан-дадор ё хандаовар буданд. Ў дар гу-зашта, њангоми амалиёти махсусинерўњои амниятии Тољикистон дарБадахшон, замоне, ки иртиботи те-лефонї бо ин вилоят ќатъ шуд, низяк изњороти хандаовар карда буд. Онзамон гуфта буд, ки сабаби ќатъиалоќаи телефонї бо Бадахшон "тирикадом як шикорчї дар Вањдат" аст.

ЗУЊУРОВ Ё "БОЛО"?Як нигоњ ба тарљумаи њоли Бек

Зуњуров кофист, то бифањмї, ки ў њам-чунин як инсони њангоми вазъиятњоиљиддї шўх нест. Ў то сарварии Хада-моти алоќа як тољири муваффаќ вафаъол дар Русия мањсуб мешуд. Дартиљорати ў, бино ба бархе манобеъ,миллионњо доллар гардиш мехўрданд.Агар ўро њамин тавре, ки њаст, тасав-вур кунем, бешак, ѓалат мекунем.

Нуралї Давлат, коршинос дарумури сиёсї мегўяд, иќдомњои Хада-моти алоќаи Тољикистон барои бас-тани Фейсбук "љанги Дон Кихот боосиёби бодї" - ро мемонад:

- Њоло тариќи дањњо прокси - сер-верњо метавон "Фейсбук" - ро боз

кард. Мантиќ куљост, ваќте як хонадањ тирезаи боз дошта бошаду дарионро ќулф занї?

Акнун суол мешавад, ки пас чароБек Зуњуров маљбур аст њамчунин из-њороти дур аз воќеияту мантиќ вахандадор кунад? Оё ин тасмимњоихуди ўст, ё танњо нафарест, ки бо њарроњ бояд амри расидаро аз "боло"иљро кунад? Ва чаро мањз "Фейсбук"ќатъ шуд?

Рустам Маљидов, аз истифодаба-рандагони Фейсбук мегўяд, бовар на-дорад, ки њамчунин тасмими беасос-ро дар "болоњо" гирифта бошанд:

- Аввал ин ки ин кори бењуда аства натиљаи дилхоњ нахоњад дод.Онњое, ки бо Фейсбук унс гирифта-анд, илољи корашонро ёфта, боз во-риди он мешаванд. Ва ин кори муш-кил нест, балки хле содда аст. Яъневаќте дар кулл интернетро дар То-љикистон ќатъ мекунанд, имкон до-рад, ки на фаќат аз Фейсбук, балкитамоми робитањои электронї бољањон халос шаванд. Инро ягон њуку-мати солим роњ намедињад. Дуввумин, ки дар њоли гирифтани њамчунинтасмим бояд сабаби мантиќиеро ме-ёфтанд, то дар назди љомиаи љањонїзабонкўтањ ва болотар аз ин ханда-хариш набошанд. Инро ман танњо"фактори Бег Зуњуров", ё навъе аз ди-агноз гуфта метавонам...

Коршинос Хуршеди Атоулло барин аст, ки Бек Зуњуров иљрокунандаи

оддї аст ва бештар Геннадий Они-шенко, санитари аввали рус ва Вла-димир Жириновскийро ба хотир ме-орад, ки хостањои ѓайриоддии Крем-лро бо хандаовартарин изњороту тас-мим амалї мекунанд:

- Дар асл сабаби бастани Фейс-бук бањсњои гарми интихоботї дар иншабакаи ва фаъол шудани оппозит-сияи шадидуллањн аст, ба монандиУмаралї Ќувватов ва Додољон Ато-уллоев. Шояд дар боло тасмим ги-рифтанд, ки бо ин роњ дањони онњо-ро банданд?

БАЊОНАЊО?Зимнан, дар баробари ќатъи

Фейсбук хабари дигар њам дар бораи"К+" - телевизиони опозитсионииќазоќ ва ќањрамони доимиаш Ума-ралї Ќувватов, сарвари "Гурўњи 24"пахш шуд. Бино ба ин хабар, "К+" азоппозитсионери тољик таќозо карда-аст, ки барои баромадњояш маблаѓпардохт кунад. Кам не, ѓам не, 1 мил-лион доллари амрикої! Лора Сибу-лак, продюсери ин шабакаи телеви-зионї ба расонањо хабар дод, ки "К+"як телевизиони тиљоратї аст ва ба-рои пўшидани харољоташ ба маблаѓзарурат дорад.

Аммо Умаралї Ќувватов мегўяд,дар асл гап сари он аст, ки њукуматиТољикистон ба "К+" 1 миллион дол-лар ваъда додааст, ки ўро дар иншабака нишон надињанд:

- Ин гапи имрўзу фардо нест, бал-ки њафтаи гузашта ќабл аз сафарамба Иттињоди Аврупо пайдо шуда буд.Он љо ба намояндагони парлумониАврупо гуфтам, ки телевизионњои де-мократии Осиёи Марказї аз мо маб-лаѓ мехоњанд. Ман њам масъулони"К+" - ро мефањмам. 1 миллион дол-лар ќариб дусола харљи бюрои онњодар Маскав метавонад бошад. Ин якдарди бахайр аст. Илова бар ин, якгурўњи рўзноманигорон њам аз Ду-шанбе фиристода шудаанд, ки гўёдемократмаоб њастанд ва барои "К+"дар бораи Тољикистон гузоришњоомода мекунанд. Онњо дар бораимушкилоти Тољикистон мегўянд,аммо мушкилоти аслиро, аз ќабиликоррупсия ва хешутаборчигї нахо-њанд гуфт.

Додољон Атоуллоев, рањбариљунбиши "Ватандор", ки низ аз мењ-монони доимии "К+" аст, ба "Нигоњ"гуфт, ин телевизион аз ў маблаѓ та-лаб накардааст. Ў ин тлевизионро як-падида унвон карда, гуфт, ки сањмашдар рушти демократия дар ОсиёиМарказї, бахусус Тољикистон хелезиёд аст. Вай низ эътироф кард, кияк гурўњи рўзноманигорон аз Душан-бе барои тањияи гузоришњо барои"К+" ба Маскав омадаанд.

ОЃОЗИ ШУМ?Дар њоли дурустии ин хабар, ки

њукумати Тољикистон барои "К+" гур-

мегирифт. Мисоли барљастаи он,њаводиси соли 2010 дар водии Раштаст, ки њукумат баякборагї чанд њаф-танома ва чанд сомонаи интернети-ро баст. Хуршеди Атоулло мегўяд, интанњо тасмим буда наметавонад:

- Баъди чанд муддат ин гуна тас-мим сари сайтњои интернетии дигарњам гирифта мешавад. Пас аз оѓозисоли нав фишорњо сари матбуоти му-стаќил њам афзоиш меёбанд, зеро онзамон нархи иљораю хидмати комму-налї зиёд мешавад ва Ќонуни навиандоз ба кор медарояд. Нашрияњохуд аз худ муфлису гадо хоњанд шудва њатто њољат ба фиристодани бри-гадаи пожарникњову андоз ба чопхо-нањову редаксияњо намемонад. Акса-ри нашрияњо њатто рўзи матбуот - 11март намерасанд, чунки тавони бар-дошти андозњо ва иљораву пардох-тњои коммуналиро нахоњанд дошт.

Дар њоли дуруст баромаданипешгўињои коршинос аз эњтимол дурнест, ки аз рўзи душанбе, 26 - и но-ябри соли 2012 дар Тољикистон маъ-ракаи фишорњои навбатї ба матбу-оти мустаќил ва расонањои интер-нетї оѓоз мешавад. Ё њанўз аз ќаблин барнома тањия шудааст. Аммосуоли асосї ва посуххоњ ин аст, киоё њукумат муваффаќ мешавад вањам расонањо ба ин њамлаи навбатїомода њастанд?

Душанбеи вазнинСиёсатњои њукумати Тољикистон то куљо аз

Бек Зуњуров вобастагї дорад?

ўњи гузоришгаронро фиристодааст,суоле пайдо мешавад, ки чї рабтемиёни баста шудани Фейсбук ва њамаз Умаралї Ќувватов талаб кардани1 миллион доллар аз сўи "К+" вуљуддорад?

Зоњиран, ин ду хабарро ду чењ-раи намоёни мухолифини њукуматиТољикистон - рањбарони созмонњои"Гурўњи 24" ва "Ватандор" умумиятмедињад. Ба ќавли бархе коршино-сон, мањз аз њад зиёд реклама шуда-ни ин њарду дар Фейсбук њам сариин шабакаи иљтимоиро дар Тољикис-тон хўрд. Онњо ќариб ки ба чењрањоиасосии Фейсбук табдил мешуданд вааз њукумати Тољикистон интиќодњоихеле шадид мекарданд.

Аммо иддае аз коршиносон баринанд, ки ин оѓози як маъракаи бу-зург алайњи расонањо дар Тољикис-тон дар арафаи интихоботи прези-дентии соли 2013 аст. Дар гузаштаќабл аз њодисањои муњими таърихїњукумати Тољикистон аз ин шеваибархўрд бо матбуоти мустаќил кор

Фаромарзи ФОЗИЛ

Айни замон, маълум нест, ки оё ин шањр-ванди Тољикистон дар кадом сол ва бо кадомроњ ба Афѓонистон ворид шудааст. ЉанобиНазарї гуфт, Муњаммадњайдар дар Покистонмашќи низомї дида, ба Кобул рафтааст вадар хоки Афѓонистон "ду амалиёти интињо-риро ташкил кардааст".

Њамлаи интињории аввал дар Кўчаи Мур-ѓони маркази Кобул анљом дода шудааст, кидар пай 5 кушта, 28 захмї дошт ва ба 30 мо-шини сабукрав хисорот ворид намуд. Њамлаидувум њам, ба ќавли Назарї, дар ЧорроњаиАнсорї, наздикии "Кобул сити сентр" анљом

шуда, чанд захмиву кушта бар љо гузошта буд.Муовини додситони кулли Афѓонистон

гуфт, гурўњи Муњаммадњайдар ќасд дошт дарсе љои дигар - ќароргоњи нерўњои байналми-лалї дар Пули Хумрї, бинои Шўрои миллииАфѓонистон ва Ќасри раёсати љумњури Афѓо-нистон низ њамлаи интињорї омода кунанд,аммо ба даст афтоданд. Ба ќавли ў, Муњам-мадњайдар ва ду њамроњи афѓонаш афродиинтињориеро, ки аз Покистон ба Кобул меома-данд, пазирої карда, барои онњо нимтанањоиинтињориро омода ва бо љои амалиёт ошноменамуданд.

Муњаммадњайдар валади Муњаммадањмадрўзи 21-уми ноябр дар ќатори 8 нафар, азљумла се узви дигари Толибон дар Кобул эъдомшуд. Байни Тољикистону Афѓонистон ќарордо-ди табодули мањбусон амал мекунад, вале тав-ре Рањматуллоњ Назарї гуфт, Муњаммадњай-дар аз истирдодаш ба Тољикистон даст каши-да буд. Шарофиддин Имомов, сафири Тољи-кистон дар Кобул низ ин гуфтаро тасдиќ кардва дар як сўњбати ихтисосї бо Радиои Озодїгуфт, ин нафар ибтидо барои рафтан ба Тољи-кистон розї шуд, вале баъдан шояд тањти фи-шори шариконаш дархости ќаблиашро лаѓв

кард. Ба гуфтаи Имомов, онњо боз њам аз инмањбуси тољик ањвол мегирифтанд ва ў баъдирад кардани дархости истирдодаш ба Душан-бе аз маќомоти сафорат танњо каме мањсулотва китоби «Тољикон»-ро хостааст, ки барояшовардаанд.

Шарофиддин Имомов мегўяд, Муњаммад-њайдар танњо тољики мањкум ба ќатл дар Афѓ-онистон буд ва бо иљрои њукми ў дар мањба-сњои Афѓонистон боз 10 шањрванди дигариТољикистон боќї мемонанд, ки асосан бо љурмидаст доштан дар аъмоли террористї ба дастафтодаанд. Ду нафари онњо тоза дар моњиоктябр дар роњи вилояти Каписо дастгир шу-данд.

Бино ба иттилои Додситонии кулли Афѓо-нистон, боз 4 шањрванди Тољикистон бо итти-њоми узвият дар созмонњои террористї дарКобул нигањдорї мешаванд. Аммо њамаи онњоризоият додаанд, ки дар Тољикистон љазои худ-ро бигиранд.

Тољике, ки дар Афѓонистон эъдом шуд, аз Хуљанд будаастТАЪХИР

Маќомоти Афѓонистон исми шањрванди Тољикистонро, ки дар он кишвар эъдом шудааст, эълон карданд.Рањматуллоњ Назарї, муовини додситони кулли Афѓонистон, ба Радиои Озодї гуфт, ин шахс Муњаммадњайдар валади Муњаммадањмад,

мулаќќаб ба Амир Муњаммад буда, сокини шањри Хуљанди Тољикистон мебошад. Ба иттилои ў, Муњаммадњайдар валади Муњаммадањмад "дарњамкорї бо ду узви Њаракати Толибони Афѓонистон масъули амалиёти интињорї дар шањри Кобул буд, ки чањор соли пеш аз сўи Хадамотиамнияти миллии Афѓонистон боздошт шуд".

№36 (312), 28-уми ноябри соли 201210

Моњи июли соли равон комиссияитиббї - тафтишотие, ки сабабњои мар-ги мармузи Ёсир Арафотро меомўхт,ба ин натиља расид, ки ўро зањролудкарда буданд. Вале духтурони фалас-тинї исбот накарданд, ки оё дарњаќиќат Арафот бо полоний -210 зањ-ролуд шуда буд ё ба чизи дигар.

Сарвари фаластиниён моњи декаб-ри соли 2004 дар бемористоне дар По-рис аз олам рафт. Њамагї чанд рўзпештар аз маргаш ўро дар њоли ваз-нин аз маќарри доимиаш дар Соњилиѓарбии рўди Урдун оварда буданд.Маќомоти фаронсавї сабаби маргиАрафотро даќиќан эълон накарданд вааз њамон лањзањо то ба имрўз дар инбора гумону шубањоти зиёде ба миёномадааст, ки яке аз он эњтимолиятизањролуд шудани пешво мебошад.

Бо ташаббуси журналистони теле-визиони «Ал-Љазира»-и давлати Ќатармашњуртарин пажуњишгоњи радиофи-зикии Швейтсария воќеъ дар шањри Ло-

Ёсир Арафоте, ки дар зиндагї ва марг муаммостШАРЊИ ХАБАРИ №1

занне сарулибоси шахсии Арафотро,ки ќабл аз маргаш дар бар дошт, тањќиќкард. Ин тањќиќот исбот намуд, ки дартаркиби сарулибос, хун, араќи баданиАрафот нишонањои зањри полоний -210 пайдо шудааст.

Дар ин миён њамсари Арафот хо-нум Суњо ба маъмурияти Фаластинихудгардон расман мурољиат кард, кибарои кушодани ќабр ва бурун овар-дани порањои лозимї љињати ташхисмусоидат намояд.

Асоси хабар ин аст. Њоло намунањобояд тањќиќи шаванд ва барои ин оли-мони аз кишварњои зиёд даъват шуда-анд. Ба дигар маънї, мавзўъ байнал-милалист ва агар собит гардад, ки Ара-фот бо зањри полоний нобуд карда шу-дааст, мушкиле барои хадамоти мах-

суси Исроил ба вуљуд хоњад омад, зероангушти иттињом сўи онњо нигаронидамешавад.

Аслан худи Ёсир Арафот шахсидар зиндагї муаммо буд. Њатто дарсанаи таваллуди ў то њол ихтилоф ву-људ дорад. Дар сиёсат њам миёни хубубад ќарор дошт. Дар њалли ќазияи Фа-ластин гоњ майл ба силоњ дошту гоњипарчами музокарот дар даст сари мизигуфтугў менишаст. Умри сї соли охи-раш дар њамин як љумла хулоса меша-вад.

Барои сокинони Фаластин ва хориљаз он, барои афроде, ки рўйдодњоиФаластин ва Ховари Миёнаро пайгирїмекунанд, симои Арафот дар чуниншакл боќї мондааст: шахси миёнќад,нимтанаи шибњинизомї дар бар, як

рўмоли шабењи суроби Фаластин дарсар…

Ўро роњбари абадии фаластинињоменомиданд, зарфи бештар аз сї солмањз ў чун сарвари расмї пазируфташуда буд ва то дами марг дигар касе-ро ёрои он набуд, ки ба њокимияти Фа-ластини мухтор дастдарозї кунад.

Вай аз дўстони Иттињоди Шўравиисобиќ ва Русия имрўз мањсуб мешуд.Бо Хрушев, Брежнев, Андропов, Гор-бачёв оѓўш кашидаву аз рухсорашонбўсидааст. Бо Елсин ва Путин низ им-кони дастфишорї доштааст. Он замонРусия мањз «ФАТЊ»-и Ёсир Арафотроба расмият мешинохт. Њарчанд яќинбуду њаст, ки чи имрўз ва чї дар гу-зашта Маскав таъсири чандоне дартасмимгирињои байналмилалї оид ба

Фирўз МУЊАММАД

Ховари Миёна надорад. Барои талошњои сулњофаринї со-

њиби мукофоти Нобел шуд. Љоизарозамоне доданд, ки «ЊАМОС» ва дигаргурўњњоро ба ситезаљўї муттањам ме-кард ва лањзањое ормонњои истиќлол-хоњии худро низ зери шубња ќарор ме-дод.

Инак, баъди фавташ њам инсонњоталош ба он доранд, ки муаммои мар-гашро донанд. Њоло чизе бармањал астбигўї, вале агар ба љараёни зиндаго-нии муаммобарангези Арафот дидаињайрат андозем, шояд ба ин хулосарасем: ин тањќиќоту пажуњиш њам, гу-мон аст, парда аз рўи асрори Ёсир Ара-фот боз кунад.

Тибќи хабаре, ки то зўњри рўзи сешанбе ВВС ва баъдан њамаи хабаргузорињо интишор доданд, билохира дар Рамаллоњ љасади пешвои фаластиниёнЁсир Арафотро аз хок берун оварданд ва барои ташхиси тиббї намунањо аз бадани ў гирифтанд. Њадаф мушаххас кардани сабабњои марги ин мардимубориз буд, ки ахиран иддио мешавад, ки хадамоти љосусии давлати яњудї ўро зањролуд карда будааст.

Ба андешаи ў бояд Обама вориди ќозия шавад ва ба сарвари Мисррасонад, ки ислоњот дар ин кишвар на танњо демократї бошад,

балки суботу амнияти љомеаро низ тазмин намояд.

Насрулло НИЁЗЇ

Аз охири њафтаи гузашта мављи но-амнињо бори дигар кишвари ањромњороба ларза овард. Вале ин бор президен-ти тозаинтихоб боис шуд, ки майдониинќилобии Тањрир дар Ќоњира лабрезаз тазоњуркунандагон шавад. Дар май-доне, ки замоне бо шиорњои инќилобїяк њокими худкомаи минтаќа суќут кардва яке аз фаъолону пешвоёни ин инќи-лоб Муњаммад Мурсї буд, акнун касонегирд омадаанд, ки зидди ў ва иќдомиохиринаш эътироз мекарданд.

Ба дунболи пирўзии дипломатїдар бўњрони Ѓазза Муњаммад Мурсї-президанти Миср ба эъломияе имзогузошт, ки барояш имконият ва имтиё-зњои фаровонеро дар тањкими њокими-яташ фароњам меовард. Тибќи инэъломия ягон фармон ё дастури пре-зидентро њатто ягон додгоњ ё маќомо-ти дигар њаќи бознигарї надорад. На-мояндаи расмии раиси љумњур ЁсирАлї дар аввалин соати эълони ин тас-мим гуфт, ки "ин як чораи ногузир ба-рои њифзи инќилоб аст".

Худи Муњаммад Мурсї чи даррўзњои аввал ва чи њоло ќасд надораддар тасмимаш бознигарї кунад, валесарењан эълон медорад, ки ин як тад-бири муваќќатист ва ў масъул аст дас-товардњои инќилобро бо судури фар-монњо ќотеъона њифз кунад.

Аз сўе метавон бо Мурсї мувофиќбуд. Чун ўро аксари мардуми Миср баон хотир интихоб кардаанд, ки њамининќилобро њифз кунад. Вале аз љони-би дигар иќдоми ахир бидуни шакљомеаи Мисрро ба як диктатураи ди-гар, дар либоси њифзи музаффария-тњои инќилоб рў ба рў месозад. Аз ни-зоми худкомаи дунявї рањо ёфта, со-кинони Миср худро дар остонаи гириф-торї ба њокимияти диктатории исло-мињо мебинанд. Бими мардум њамбештар аз њамин аст, ки Миср ба яккишвари истибдодии исломї табдилнашавад. Хезиши то њадде ногањониимардум њам њамин хавфро ба дунболдорад. Зеро њарчанд ба љонибдорї азномзади исломгароён овоз доданд,вале ин љомеа њанўз омода нест ис-ломро чун низоми давлатдорї бипа-зирад. Ва агар фардо Муњаммад МурсїМисрро як кишвари исломї бо арзи-шњои ќуръонї эълон намояд чї? АммоМурсї њоло њам метавонад бо имзоияк санади расмї ва њуќуќи амри муваќ-ќат будани тасмими худро тайид кунадва ваќту соати онро њам мушаххасанэълон кунад. Вале бо он неруњои сиёсїчї бояд кунад, ки бо истифода аз фур-сат ва издињоми шўрангез мехоњандпояњои њокимияти исломгароёни Мис-рро заиф созанд? Бахусус, Муњаммадал-Бародаї, ки аз муддаиёни курсиираёсати љумњурї буд ва њоло худро дарин майдон задааст ва тасмими Мурси-ро роњ ба сўи фиръавнии дигар арзёбїмекунад.

НИГАРОНИЊО ВА ХУШБИНИЊОВокунишњо ба рўйдодњои ахири

Миср дар љомеаи љањонї гуногунанд.Њамано ба назар мерасад ѓарбиён на-метавонанд бипазиранд, ки Муњаммадмурсї ифодакунандаи манфиати акса-ри кулли мардуми Миср аст. аз ин рўиќдомашро гоме ба сўи диктатура ме-донанд. Бахусус, ин рўйдодњо Амрико-ро низ нигарон кардааст. МуњаммадМурсї ба иќдоми худ баъди як рўзедаст зад, ки чун миёнарав ва кафил

Тањдиди диктаторї ёсанљиши иродаи мардум?

ки инќилоб карданд, чї фоида диданд?Сатњи зиндагиашон њамоно паст аст.Њукуматдорон њам захоири боќимон-даи тилло аз замони Њуснї Муборакроаз худ карданду дигар њељ".

ИМТИЊОНИ ТАЪРИХ ВА"БАРОДАРОНИ МУСАЛМОН"

Њикматуллоњи Сайфуллозода, тањ-лилгари шинохтаи тољик дар ин зами-на назари дигар дорад ва рўйдодњоиохири Мисрро ба мушкилоти Фаластинрабт медињад. Вай мегўяд: "Мурсїбори дигар мавриди имтињон карор ги-рифт, ки оё ба арзишњои инќилоб дарМиср чї гуна мавќеъ мегирад ва мар-думи ин кишвар онро бо чї тарзе ис-тиќбол мекунанд. Масъалаи асосї инќазияи Фаластин мебошад, ки то баимрўз роњи њалли муносиби хешро пай-до накардааст. Тањаввулотњои Шимо-ли Африќо ва Шарќи Миёнаро аксаритањлилгарон ба манфиати Фаластинарзёбї мекарданд ва чунин ба назармерасид, ки кишвари калидии Миср, киинќилоби хешро пушти сар кард ва ра-ёсати давлатиро бо неруњои нав инти-хоб намуд, дар пайдо кардани роњињалли ин ќазия такони љиддї мебах-шад. Агарчи таъиноти сиёсатњоиљањонї дар минтаќаи Шарќи Наздикбештар марбути Ѓарб буданд, валевазъият тањавулоти майл кардани он-њоро ба самти дигар далолат медод.Нуќтаи кулминатсионии онро дар њаво-диси Сурия шоњид гардидем, ки муш-килот то куљо вазнин аст.

Албатта, барои Мурсї таъсир гу-зоштан ба тасмимгирињои сиёсатњоиљањонї хеле сангин аст, вале ў боядњарфи рўшани хешро дар ин мавридизњор бидорад, ки бархўрд ба сулњиКемп - Девид ва дигар санадњои мин-таќавї ва байналмиллалї дар ќиболиќазияи Фаластин чї гуна аст. Мардумимусалмон инро интизор доранд. Мањзњамин аст он нуќтаи муњим дар "имти-њон"-и дарпешистода барои МуњаммадМурсї".

Аммо ин љо суоли дигар њам мат-рањ аст. Оё Ѓарб бо истифода аз таъ-сири Бародаъї барин сиёсатмадоро-ни мухолифи низоми исломї ва даринтихоботи гузашта шикастхўрда ме-тавонад сањнањои инќилобиро боридигар дар Миср такрор кунад? Њикма-тулло Сайфуллозода мегўяд, "ин эњти-мол чой дорад, чун доирањои сиёсї ванизомии маълуми Миср чандон боварнадоштанд, ки дар интихоботи раёса-тиљумњури ин кишвар намояндаи ихво-нињо пирўз мешавад, њатто интизор њамдоштанд, ки ширкат ва сабти ном шу-дани њар нафареро аз ихвонињо Ѓарбба расмият намешиносад. Аммо пирў-зии Мурсї ба дараљае ошкор ва шаф-фоф буд, ки Ѓарб ўро табрик гуфт.Агарчї бо ин табрики худ онњо то љоезери бори хеш нигоњ доштани равандисиёсии Мисро хоњон буданд. Фирк ме-кунам, диду боздидњои маќомоти мух-талифи Ѓарб аз Ќоњира мањз ба њаминхотир буд".

Ба сурати умум Миср лањзањоиимтињони дигари таърихро пушти сармекунад ва њоло маълум нест, ки Ба-родарони Мусалмон то кадом њад дарњалли ин мушкил аз дипломатия васиёсати мусолиматомез кор хоњандгирифт.

Карл Левини демократ бо пахши из-њороти муштарак хостори он шуданд,ки ИМА шадидан мухолифат кунад вамавќеъи худро дар болотарин сатњ вабо њарфњои ќотеъ расман иброз до-рад.

"Мо бояд амали президенти Мис-рро мањкум созем ва ўро маљбур на-моем, ки аз ќасди худ даст бардорад",- гуфтааст Маккейн дар мусоњиба ботелевизиони "Фокс". Ишораи сенаторќатъи кўмакњои молиявї ва њарбииАмрико ба Миср аст. "Мо намехоњем,ки президенти аз роњи демократї ин-тихобшуда ба як диктатори ѓайриде-мократ табдил шавад, чуноне ќабланњам ин њол пеш омада буд", - гуфта-аст демократ Левин. Ба андешаи ўбояд Обама вориди ќозия шавад ваба сарвари Миср расонад, ки ислоњотдар ин кишвар на танњо демократї бо-шад, балки суботу амнияти љомеарониз тазмин намояд.

Карл Левин њамон сенатори ИМАаст, ки ахиран дар мавриди инфиљордар минтаќа маќомоти амрикоиро њуш-

эњтиётї барои мушакњои балластикиифаластинї аз тариќи марзи Ѓазза ванаќбњои зеризаминї хоњанд шуд.

Аммо ба назар мерасад маъмури-яти Кохи Сафед дар њоли ногувор мон-дааст. Аз сўе Ќоњира бо истифода азнуфузи "Бародарони мусалмон" ба ху-шунате поён дод, ки метавонист амни-яти Ховари Миёнаро тањдид кунад.Вале њоло дида мешавад, ки Муњам-мад Мурсї ин комёбии байналмилалиихудро мехоњад акнун барои тањкимињокимияти хеш истифода кунад. Аз сўидигар ба тањлили коршиносон Мисраллакай маќоми бозингари муњим дарминтаќа буданро ба худ бозгардонд.Дар ояндаи наздик вай метавонад на-ќши калидиеро дар тањияи њар муоња-да дар бехатарии Ховари Миёна бо-зад.

Шояд дар љомеаи имрўзаи Мисрмушкилоте мушкилтар аз Конститутсиянабошад. Аз замони сарнагун шуданиЊуснї Муборак то ба ин дам ин киш-вар тибќи конститутсияи муваќќатиењаёт ба сар мебарад, ки Шўрои олии

чев мегўяд эъломияи нави президен-ти Миср ќадамест ба сўи диктатура."Вай бар зидди њарбиёни дунявї, китањти сарварии Муборак њама абзорињокимиятро дар ќабза доштанд, мубо-риза бурд. Баъди пирўзї ќадам баќадам имкониятњои онњоро мањдудсохт". Вале ў мегўяд бояд акнун Миср-ро аз бўњрон берун кашид ва ин љоњамон шиори машњури Голлист ба кормеравад, ки мегуфт: "Президенти не-рўманд-мамлакати нерўманд аст". "БаМурсї њам лозим меояд, ки ќарорњоиѓайримаъмулие ќабул кунад, аз ин рўбояд диктатор бошад".

Корманди Пажуњишгоњи шарќши-носии АИ Русия Владимир Исаев барин назар аст, ки њоло Миср миёни ис-ломгароён ва либералњо таќсим шуда-аст. Њокимият гарчанде дар дасти ис-ломиён аст, вале њарбиёни ин кишварњамоно назорати бахши муњими иќти-содии онро аз сайёњї то фоидањои ка-нали Суетс ва захирањои нафту газ дардаст доранд. "Ва њоло мардуми Мисрметавонанд суол пеш гузоранд: аз он

ОТАШЗАНИИ ПАРЧАМИ ИСРОИЛ

Ба назар мерасад, Мисрро имтињони дигаре дар пеш аст. Президенти исломга-ро бо судури фармоне худро муќобили ононе ќарор медињад, ки хавф аз исломи-шавии љомеаи ин кишвар доранд. Аз сўи дигар ў ваъдаи худро, ки мехост прези-денти њамаи мисриён шавад, ба фаромўшї месупорад.

тавонист хушунат миёни Исроил ваФаластинро поён дињад. Бигзор муваќ-ќат њам бошад, вале оташбас миёнионњо барќарор шуд ва акнун метавонбо истифода аз он дар пайи гуфтушу-нидњои сулњ шуд. Вале дар пасман-зараи ин хизмат Мурсї барои Вашин-гтон армуѓони дигаре омода кард. Ар-муѓоне, ки ба њељ ваљњ ќобили пазири-ши Кохи Сафед нест. Аллакай Викто-рия Нуланд, сухангўи департаментидавлатии ИМА аз нигаронии кишва-раш хабар дод ва њатто гуфт, ки Ам-рико хостори бознигарии президентиМиср дар ин масъала аст.

Ахиран ду сенатори машњури инкишвар - Љон Маккейни љумњурихоњ ва

дор дода буд. Баъди оѓози рўёрўињомиёни Фаластин ва Исроил вай навиш-та буд, ки набояд Амрико мушакборо-ни Исроилро танњо боиси шањодатикўдакони фаластинї донад, балки муъ-таќид бошад, ки ин мушакборонњо та-вофуќоти созиш дар минтаќаро низ дархадша мувољењ мекунанд".

Њамзамон бо ин ду сенатор њуш-дор њам додаанд, ки ИМА тавре раф-тор кунад, ки њамин сулњи ларзонакиИсроилу Фаластин вайрон нашавад.Ин боз дар њолест, ки тибќи муоњадаиимзошуда њукуматдорони Миср ба Ис-роил ваъда додаанд, ки назорати мар-зиро таќвият медињанд ва монеъи ву-руди силоњ, муњимоти љангї ва ќисмњои

њарбї моњи июни имсол ќабул кардабуд. Аммо акнун фармони Мурсї онроаллакай лаѓв кардааст. Аз љониби ди-гар агар конститутсияи нав ќабул на-шавад, интихоботи парламонї баргу-зор намегардад. Ба дигар маънї инкишвар њамоно дар як вазъе ќарор до-рад, ки њар лањза метавонад ба тањди-ди табаддулот рў ба рў шавад. Њарчандиддае аз сиёсатмадорони мисрї, азљумла ал-Бародаї мегўянд, Мурсї боѓасби њокимият мехоњад худро Фиръ-авни нав донад, баъзе аз коршиносоназ хориљ ба амали ў некбинона назармендозанд.

Аз љумла тањлилгари ПажуњишгоњиХовари Миёнаи Русия Сергей Сереги-

МУЊАММАД МУРСЇ, ПРЕЗИДЕНТИ МИСР

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 11Ягон нафар ба интихобкунанда наздик намешавад. Интихобкунанда баъдираъй додан ќалам ва кортро ба њавза супорида, бо гирифтани нишонаисарисинагии коѓазї, яъне ман раъй додам, аз бино дур мешавад.

мањои иќтисодии ин њизб ё прези-денташ нест. Амрико то ба њол дарбўњрони иќтисоди дармондааст, бовуљуди он њама иќтисоди пешраф-тае, ки дорад. Ин нуктаро 90 дарса-ди коршиносон таъкид мекунанд.Вижагии дигари амрикоињо ин аст,ки иддае аз љумњурихоњон ба ном-зади демократњо раъй доданд. Пир-ўзии Обама дар дастгираш аз кор-хонаи тавлиди наќлиёт Сю Љерсимебошад. Сиёсатшиносони амри-кої мегўянд, ки дар сурати муфлисшудани ин корхона садњњо нафар бељойи кор мемонданд ва ширкати ка-лонтарин аз даст мерафт. АммоОбама ќабл аз интихобот дар замо-ни президентии даври аввал ин кор-хонаро аз варшикастагї наљот дод.Ин шонси хуб буд ва Обама холисиёсї ба даст овард. Шонси дигартўфони Сэнди буд, ки Обама наздимардуми аз офат зарардида рафтва онњоро дастгирї кард.

Њамљинсбозон аз Обама розїнабуданд, зеро ваъдањое, ки даринтихоботи соли 2008 дода буд,амалї нашуданд, аммо бо вуљудиин ба ў раъй доданд. Ба гуфти кор-шиносони амрикої, 71% испаниза-бонњо ва 92% африкоињо ба Оба-ма овоз доданд, аммо ин маъноионро надорад, ки онњо зиндагиифаровон доранд, мушкилоти онњоњам кам нест. Занон ва љавонон бадемократњо раъй доданд. Њангомиэълони натиљаи раъйи номзадњоњам тавассути телевизионњои Амри-ко нишон дода шуд, 54 % интихоб-кунандагони Обама занон будандЊамон тавре ки њоло 54% њизби де-мократ ва љумњурихоњони Амрико-ро занон ташкил мекунанд.

ДУОИ РОМНЇ БА ОБАМАТо соатњои 8 - и бегоњ таќри-

бан дар бораи пирўзии ягон ном-зад иттилоъ нест. Соати 9 .20даќиќа аз пирўзии таќрибии Оба-ма иттилоъ доданд. Љумњурихоњонморо шомгоњон ба маросими љаш-нгирии интихобот ба мењмонї даъ-ват карданд ва шўхиомез хабардоданд, ки зиёфат ройгон аст. Пур-сидем, ки то он соат Ромни маѓ-луб шавад чї? Як хонум аз ин си-тод, ки бо мо дар сўњбат буд, гуфт,њарчи шавад, мо шуморо интизо-рем.

Ваќте хабари пирўзии демок-ратњоро шунидем, ки дар роњ басўи "казино"-и љумхурихоњон - ма-кони шабнишинии њизби Ромнибудем. Онњо дар монитор хабархоаз натиљаи интихоботро тамошомекарданд. Њарчанд аз табаќаидоро ба чашм мерасиданд, аммоэњсоси маѓлубияташон аз назаримо пинњон намонд. Онњо як-як то-лор ва зиёфати ройгонро тарк ме-карданд, ягон садои эътироз на-буд.

Баъд ба мењмонии демократњорафтем. То даромадгоњи толор 50ќадами дигар буд, аммо садоњоипирўзї шунида мешуд. Бо фарќ азшабнишинии љумњурихоњон, ин љотабаќаи миёна, муњољирон, сиёњп-ўстон, устодони донишгох, дониш-љўен ва љавонони сафедпўст зиёдбуд.

Митт Ромни, номзади љумњури-хоњон баъди эълони пирўзии раќи-баш аввалин шуда, дар телевизи-он ўро табрик кард ва гуфт, ки "дуомекунам, ки Худованд Барак Оба-маро муваффаќ гардонад".

Мо, ки њаводори Обама будем,дар шабнишинии пирузии вай якстакан "кола"-ро бо 5 доллар ха-ридем (шўхї аст, аммо воќеият инбуд).

Њарамгули ЌОДИРДушанбе - Вашингтон -

Невада - Душанбе

рўйхат набуд ва раъй надод, бароираъй додани ў чорањо дида мешуд.Маъюбон ва бемороне, ки раъй на-додаанд, телефонї бо ситод дартамос мешуданд. Ситод аз кадомњавза будани онњоро даќиќ мекардва бо њамон њавза дар тамос мешуд.Дар девори ситод раќами ќитъањо,шумораи микрорайонњо, њавзањоиинтихоботї овезон аст. Ситоди де-мократњо кори њавзањо ва ќитъањоиинтихоботиро тавассути телефониимобил назорат мекард ва иттилоъмегирифт.

Волонтёрњо дар интихоботњоиТољикистон бо таври кофї истифо-да намешаванд, ба истиснои ЊНИТ,ки дар интихоборти парламентиисоли 2010 аз љавонњо истифодакард. Аммо дар Амрико ба љавоно-ни волонтёр барои ба кадом њизбкўмак расонидан дар ваќти интихо-бот ягон фишору тањдиди равонїнамешавад. Инро дар бораи Тољи-кистон гуфтан душвор аст.

Воситањои таблиѓотии демокра-тњо ба фарќ аз раќиб зиёд ва хелемудерн буданд. Аммо аслан ва-раќањои ранга ва нишонањои сариси-нагї бо акси Барак Обама ва номи ў.

Интихобкунандагон дар њавзаангуштшумор буданд. Ба гуфти ра-иси њавза, аксарият то нимаи рўзовоз додаанд. ИнтихобкунандаиАмрико бидуни шиноснома ба овоз-дињї меравад. Аввал номи худромегўяд ва баъди пайдо кардани ма-њал ва номаш ба ў иљоза медињанд,ки ба руйхати интихобкунандаиовоздињанда рафта, рости номашимзо гузорад. Имзояш бояд бо им-зои ќаблиаш як хел бошад, агар немушкил эљод мешавад. Ба ў корт ваќалами махсус медињанд, то рафтадар компютер овоз дињад. Дастгоњиэлектронии овоздињї аз назди ко-миссия ва нозирон њудуди 10 ќадамдур аст.

Љараёни интихобот дар ин њав-заро нозирон ва њизби демократ ваљумњурихоњон назорат мекарданд.Нозирон љавон буданд. Ягон нафарба интихобкунанда наздик намеша-вад. Интихобкунанда баъди раъйдодан ќалам ва кортро ба њавза су-порида, бо гирифтани нишонаи са-рисинагии коѓазї, яъне «ман раъйдодам», аз бино дур мешавад. Азнозирон суол кардем, ки то ин соатягон њолати ѓайриќонуниро ба ќайд

Абрњои сиёњ шитоб доштанд ваин њодиса барои мо - сокинониОсиёи Марказї ѓайриодї буд, зеромо аввалин маротиба медидем, киабрњо "медаванд". Тарљумони могуфт, ки ин нишонаи омад - омадитўфон аст.

Ду рўз ќабл аз тўфони шадидиСэнди сокинонро огоњ карда буданд.Аммо фазои сиёсии кишварро низтўфоне њамла мекард - интихоботипрезидентии Амрико. Шиддат ги-рифтани Сэнди дар Ню-Йорк ваРиљенси барномаи вохўрии номза-дњо ба маќоми президентиро барњ-ам зад. Барак Обама - номзади де-мократњо ва Мит Ромнї - номзадиљумњурихоњон аз идомаи вохўрї боинтихобкунандагон даст кашида, баВашингтон баргаштанд. То чанд рўзроњњо, маѓозањо баста, њаракатиметро ва наќлиёти хизматрасонїманъ буд. Корхонањо муваќатан таъ-тил шуданд. Тўфон нисбат ба со-лњои пеш пуршиддат омад ва хеле"бедодгарињо" кард.

Рўзњои 1-3 ноябр се рўз ќабл азинтихобот хабарнигори "Нигоњ" дарњайати як гурўњи бузурги рўзнома-нигорон ва коршиносон дар Ню -Йорк буд. Бузургтарин шањре, кимаркази молиявї ва фарњангииИМА мехонанд. Дар инљо бузургта-рин бандарњои Амрико мављуд аст.Садњо сайёњ ва мењмон њар рўз азин шањр дидан мекунанд.

Шањр пас аз тўфон зиёни зиёддида буд. Аммо интихобот идомадошт. Интихоботи Амрико демокра-титарин дар љањон унвон мешавад,аммо дар њељ љойи Ню - йорк мо аксубарномањои таблиѓотии номзадњова њизбњоро надидем. Танњо теле-визион аз рафти вохўрии номзадњогузориш медод. Дар бузургтариншањри Амрико корзори интихоботїранге надошт...

БАЊОИ АМРИКО - "2 ",ТОЉИКИСТОН - "5"!

Дар Амрико асосан аз тахайюлё пешгўї кор намегиранд. То инти-хобот мо бо чанд корманди вазора-ти корњои хориљї, коршиносону си-ёсатшиносон ва сокинони одї гуф-тугўњо доштем. Суол медодем, кишонси пирўзии кадом номзад беш-тар аст, аммо як љавоб мешунидем:"намедонем". Интихоботи президен-тии Тољикистону Ўзбакистону Ќазо-ќистонро ба ёд меовардем, ки як солќабл коршиносон, њатто интихобку-нандагон натиљаашро пешгўї ме-карданд. Бањои Амрико дар надони-стани номзади пирўз - 2 ва Тољики-стон - 5. Мо аз пирўзии Обама ме-гуфтем, аммо њељ як интихобкунан-даи амрикої ба ин розї намешуд.

Ягона пешгўиро аз Эрик Герзин,мудири кафедраи сиёсатшиносииДонишгоњи Невада, ки њамзамонаъзои њизби љумњурихоњ аст, шуни-дем, ки гуфт, дар Калифорния, Ню -Љерси, Ню - Йорк, Индиана аксари-яти оро аз Обама аст, аммо Техас,Каролинаи Миёна, Колорадо баРомни раъй медињанд. Ба гуфти ў,аксар штатњое, ки ба Ромни овоз ме-дињанд, масоњати васеъ, аммоањолии кам доранд.

Рўзи интихобот - 6 ноябр мо даршањри Ринои штати Невада будем.Табиат ва манзарањои кўњсораш баТољикистон монанд аст. Аз ситодиинтихоботии љумњурихоњон ва баъддемократњо дидан кардем. Ба фарќаз ситоди интихоботии љумњурихо-њон, ситоди демократњо, ба истилоњсеркортар буданд.

ВОЛОНТЁРЊО - ЌАНОТИ ЊИЗБЊОЯке аз ќаноти асосии њизбњо во-

лонтёрњо буданд. Онњо ба хонањоиинтихобкунандагон мераванд вамепурсанд, ки дар рўйхат њастандва раъй додаанд? Агар нафаре дар

ИНТИХОБОТ БОФЛЕШКА

Ин вараќањоро њизбњои сиёсии Тољи-кистон метавонанд истифода кунанд,аммо ё огоњї надоранд ва ё бефои-да будани инро дониста, бењуда харљнамекунанд. Бо фарќ аз интихоботњоипрезидентї ва парламентии Тољики-стон дар ягон хиёбон, наќлиёти му-софиркашонї, телевизионњо ва роњ-равхо акси номзадњои интихоботипрезидентї ва сенаторњоро вонахўр-дем. Интихобкунандагон мегуфтанд,ки ин шарт нест, балки худнамоист,мардум њар як номзадро медонад вабо њељ як шиорпартої ва истифодаипулу сиёсат раъйи мардумро ба дастоварда намешавад.

ИНТИХОБИ КОМПЮТЕРНимарўзї дар як њавзаи интихо-

ботии Невада будем. Раиси ќитъаиинтихоботї аз мо хоњиш кард, тонишони сарисинаии худ бо акси Ба-рак Обамаро гирем. Бо худ дошта-ни акси номзадњо маънои таблиѓо-ти яке аз онњо аст, ки тибќи ќонунманъ аст.

гирифтаанд? Посухи рад доданд. Азраиси њавза, ки хонум буд, шўхио-мез пурсидем, ки оё њизби њокимпешсаф аст? Посух дод, ки ба њизбињокиму раќиб коре надорем, набо-яд раъйи мардумро хиёнат кард,талаботи ќонунро иљро карда исто-даем.

Дар интихоботи соли 2006 дардаромадгоњи мактабњои миёна вабиноњои њукуматие, ки интихоботипрезидентии Тољикистон доир ме-шуд, акс ва номи Эмомалї Рањмонва номзади раќами аввали интихо-боти њамон сол овезон буд. Аммочашми ањзоб, коршиносону нозиро-ни ќонун инро намедид, ки хилофиќонун дар бораи интихобот аст.Ќонунгузории Тољикистон њам як рўзто интихобот корњои таблиѓотироманъ кардааст.

ЌУТТИЊОИ ШАФФОФ ВА ФЛЕШКААмрико аз истифодаи бюлетен

даст кашидааст. Овозњои мардум-ро аз участкањои интихоботї ба њав-

зањо бо флешка мебаранд ва он љоњисоб мешавад. Флешкаи овозњоионњоро дидаму ќуттињои шафоф васадњо бюлетенњои интихоботњои То-љикистон пеши рў омад. Истифодааз таљњизоти электронї барои Точи-кистон хеле муфид аст. Истифодааз компютер хеле содда аст ва са-води зиёд талаб намекунад. Марка-зи интихобот ва раъйпурсии Тољи-кистон агар ин корро кунад, дигарбањонае барои ѓайришаффоф гу-заштани интихобот намемонад.

Раъй додан дар компютер корисода аст. Раъйдињии як интихобку-нандаи аз 60 - сола болоро тамошомекардам, ки хеле сода буд. Ба ин-тихобкунандагоне, ки чашмони хирадоранд, махсус дастгоњи лазерї аст.Амрико барои интихоботи прези-дентї зиёда аз 6 миллирад долларсарф кардааст.

ОМИЛЊОИ БУРД ВА БОХТПирўзии номзади демократњо

маънои муваффаќиятњои барно-

ГУРЎЊЕ АЗ ЖУРНАЛИСТОНИ ИШТИРОКЧИИ БАРНОМАИ ЭДВАРД МЮРЕВ ДАР ЊАВЗАИ ИНТИХОБОТЇ

№36 (312), 28-уми ноябри соли 201212Њикмат Мўъминов низ пайрави ин мактаб мебошад, ки аввалин шуда тарзи

нави њалли муодилаи ѓайрихатии вектории Шредингерро ба даст оварда,устувории солитонњои бисёрченакаро дар назарияи майдон нишон додааст.

Давраи муосири инкишофи илмифизика дар Тољикистон баъди солњоипанљоњуми асри гузашта рост меояд.Дар ин давра дар Тољикистон рўйдо-ди муњими илмие ба вуќуъ пайваст,яъне Академияи илмњои ЉумњурииТољикистон (14. 04. 1951) ба фаъо-лият оѓоз намуд. Кушодашавии Па-жуњишгоњњои астрофизика (соли1958) ва физикаю техникаи ба номиС. У. Умаров (соли 1964) дар наздиАИ сањифаи наверо дар таърихиилми тољик боз намуд. Мањз дарњамин давра як ќатор љавонони бо-лайёќати тољик ба муассисањои ил-мию тадќиќотии дигар мамолики њам-љавор барои такмили ихтисос ва пуркардани халои зењнии пажўњишгоњњоинавтаъсис сафарбар карда шуданд.

Поягузори илми физика ва мак-таби илмии физикаи назариявї дарЎзбекистон ва Тољикистон СултонУмаров оид ба механикаи статистикї,физикаи њаста, электроникаи физикї,назарияи олотњои нимноќилї ва фал-сафаи табиат тадќиќотњои арзиш-манд анљом додааст. Ин донишмандњамчунин, бо забони ўзбекї якчандшеърњо ва асарњои сањнавї эљод на-мудааст. Нахустдиректори Пажуњиш-гоњи физикаю техникаи АИ ЉТ Ако-бир Адњамов бошад ба сектори фи-зикаи назариявї ва силсила лабора-торияњои ултрасадо, тањлили рент-генї - сохторї, тањлили активатсионї,

туршшавии эластомерњоро дар зеритаъсири ќуввањои механикї, майдо-нњои сусти магнитї ва механизмимикротаркиши вайроншавии эласто-мерњоро ошкор намудааст, ки дар инљода ў яке аз бењтарин физикониИЉШС мањсуб меёфт. Дар баробарионњо донишмандони дигар ЗиёвуддинНизомов ба равияи нави илмї дарфизика - "Омўзиши сохтори ассотси-атњо ва моњияти релаксатсияи акус-тикї дар мањлулњои обии электроли-тњо" асос гузошт ва Њасанљон Абдул-лоев бошад ќонунияти умумии таѓй-ироти сохтори сополиэфирњои моеъ-кристаллиро њангоми омилњои беру-на дар равобит бо хосиятњои реологїва механикиашон муайян намуда,роњњои њосил кардани полимерњоимустањкамро пешнињод кард.

Саидмуњаммад Каримов бо-шад ба соњаи нави муштараки илмї -физикаю химия дар Тољикистон асосгузошта, дар соњањои гуногуни физи-ка, механикаи полимерњо (хусусан бакинетикаи вайроншавии радиатсониимаводи полимери синтетикї ватабиї) ва химия хизматњои шоён кар-дааст. Физик - кимиёшиноси дигарМардон Ќурбоналиев бори аввалќонунњои асосии рафтор ва вайроша-вии деформатсионии полимерњородар њолати љоршавандагї њангомиёзиши якмењвара дар муњити моеътаъин намуд ва наќши њалкунандањо-

Мо аз оламиёнкам нестем

Андешањо перомуни дастовардњои илмии физикњоимуосири тољик, ки онњоро баъзењо нодида мегиранд

электроникаи квантї ва криогениипажуњишгоњи мазкур асос гузоштааст.Пас аз ин донишмандон, физик - на-зариётчии дигар Фотењ Њакимов баарсаи илм омада, фаъолияти илми-ашро ба масоили назариявии физи-каи плазма ва ноустуворияти моду-латсионии плазмаи релятивї дарњалли проблемањои астрофизикї бах-шидааст. Яке пайравони мактаби ил-мии физикаи назарї СаидмуњаммадОдинаев аз мутахассисони варзидаиназарияи статистикии њолати моеиимоддањо ба шумор рафта, тадќиќотиилмї ва усулњои пешнињод намудаи ўрољеъ ба сохтори макроскопии муњи-ти конденсї шўњрати љањонї доранд.Намояндаи дигари ин мактаб Таѓой-мурод Солињов сохтори назариявиихусусиятњои спектри пароканиши ду-каратаи рўшної дар назди нуќтањоибўњронии моеъњо, майдони њароратиимоеъњо ва љисмњои сахт, ќонуниятидеструксияи полимерњо дар зери таъ-сири нури лазерї, оптоакустикаи нурилазерии моеъњои квантию классикї вафотоакустикаи ѓайрихаттиро тадќиќнамудааст. Њикмат Мўъминов низ пай-рави ин мактаб мебошад, ки аввалиншуда тарзи нави њалли муодилаи ѓай-рихатии вектории Шредингерро бадаст оварда, устувории солитонњоибисёрченакаро дар назарияи майдоннишон додааст.

Мактаби илмию тадќиќотии љис-мњои сахт ва мустањкамии полимерњониз яке аз нахустмактабњои илмиифизика дар Тољикистон мебошад, кинамояндаи аввалин он БањруллоНарзуллоев аст. Зери роњбарии ў дарфизика усулњои нави илмї - вайрон-шавии љисмњои сахт (хусусан кристал-лњо) ва истифодаи нахњои полиме-рњои табиї (абрешим, пахта, пашм)пешнињоди њамагон карда шудаанд.Яке аз намояндагони ин мактаб Тош-бой Бобоев асосгузори равияи навиилмии физикаи љисмњои сахт - "Вай-роншавии фотомеханикии полиме-рњо" мебошад. Вай ќонунияти вайрон-шавии фотомеханикии полимерњорокашф намуда, роњњои баланд бадош-тани устувории полимерњоро даршароити фотомеханикї аз нуќтаиназари илмї асоснок кардааст. Намо-яндаи дигар Шарофиддин Тўйчиевбошад консепсияи мураттабии калон-молекулии мањлулњо ва полимерњоитамоюлиро дар физика ва химия пеш-нињод намудааст. Саидов Додо бо-шад рўйдоди тормозшавии раванди

ро дар танзими хосиятњои полиме-рњои хаттї омўхт.

Барои пешрафти оптика ва спек-троскопия дар Тољикистон бошадБозор Нарзиев хизматњои зиёдеро басомон расонидааст. Дар физикаи ато-му њаста бошад Файзи Нормуродбештар ба масоили мухталифи зар-рањои бунёдї ва нурњои кайњонї тад-ќиќот бурдааст. Вай аввалин шудаусули нави андозагирї, тањлил вамаънидоди физикаи термаи њастаиэлектромагнитии тобишњои кайњониибаландэнергияро ошкор намудааст.Саидљаъфар Ќодирї низ дар соњањоитањлили фаъолсозии канданињои суд-манд, истилоњоти илмї ва забонибаёнњои илмї, бунёди истилоњотинави физикї, осон гардонидани таъ-лими физика, алгебра ва наќша тад-ќиќотњои назаррас анљом додаст.

Падари астрофизикаи тољик -Пўлод Бобољонов дар соњаи физикава динамикаи метеорњо ба тадќиќитаќсим шудани моддаи метеорї дарфазои байнисайёравї ва тањаввулимадори онњо асос гузоштааст. Зерироњбарии вай бори аввал асбоби наз-зори метеорї сохта шудааст, ки онбо усули нави мушоњидањои фото-графї ва радиолокатсионии метео-рњо низ асос гузошт. Шогирди вайХурсанд Ибодинов яке аз заминагу-зорони самти нави тадќиќоти камета-њост. Донишманди дигари ин соњаМузаффар Махсумов сохт ва дина-микаи галактикањоро тадќиќ намуда-аст. Вай аввалин шуда усулњои тадќ-иќотии динамика ва тањаввулоти таъ-сири ѓайризарбавии системаи зар-рањои ба таври љозибавї алоќмандбуда, ба вуљуд омадани динамикаиљозибаи байниякдигарии ситорањоигалактикањоро њамчун системањоистатистикї кор карда баромадааст.

Њамин тариќ олимони Тољикистондоир ба омўзиши њаводиси мухтали-фи табиат ва дигар соњањои илмифизика, химияи полимерњо ва аст-рономия тадќитќтои арзанда гузаро-нида бо натиљањои самарбахши худшўњрати љањонї пайдо намудаанд, кидар бораи хизматњои њар яки онњометавон шоњасар офарид, вале баќадри имкон номи бархе аз ононроинљо зикр намудам ва инро имрўзиё-ни миллати тољик онро набояд ноди-да гиранд.

Номвар ЌУРБОНОВ,физик - файласуф, устоди

Донишгоњи аграрии Тољикистон

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 13Агар, ки мо мардуми Исфараро имконияту иљозат мебуд, аз марказивилояти Суѓд то шањри Исфара пеши пои ин фарзанди сарсупурдаи миллатќолин андохтаю гул мепошидем ва гулфишонї мекардем.

№36 (312), 28-уми ноябри соли 201214Лоињаи Ќонуни Тољикистон "Дар бораи интихоботи президент", киаз љониби Кумитаи тадорукот оид ба ислоњоти интихоботи прези-

дент" ба парлумон пешнињод шуд, баррасї нашуд.

№36 (312), 28-уми ноябри соли 2012 15

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: [email protected]

НАХОД?

Њамин рўзњои паси саркардаам дар мањбас ба ёд меояд, ба фикр ѓутавар мешавам, кинаход њамин озору шиканљаи мањбусон аз тарафи афсарон ба он тарзе, ки дар расонањоинтишор мешаванд, воќеият дошта бошанд. Алњол шукри Офаридгор беруни мањбасњастам ва бо мењнати њалол ризќи худу њамсару фарзандонамро меёбам.

- Алњол дар љумњурї энергияибарќ бо мањдудият дода мешавад.Вобаста ба њамин соли гузашта боташаббуси раиси ШСХК "Барќи то-љик" Абдулло Ёров шумораи теле-фонњои боварии ширкат фаъол бу-данд, ки шањрвандон метавонис-танд арзу шикоятњои худро бевоси-та ба роњбарияти ширкат расонанд.Айни њол он шуморањои телефоние,ки соли ќабл фаъол буданд кор на-

ЧАРО КИТОБЊОИ ДАРСЇ ТЕЗ-ТЕЗ АЗИСТИФОДА БЕРУН МЕШАВАНД?

- Соли 2009 бо муаллифии И. Абдуллоев ва С. Икромова китоби забо-ни модарї барои хонандагони синфи дуюм аз чоп баромад. Аз ин муддатсе сол нагузашта, ин китоб аз истифода берун карда шуд. Дар соли равонбошад бо муаллифии С. Шарифзода, М. Лутфуллоев, Б. Ѓаниева ва С. Куй-бекова китоби забони модарї барои хонандагони синфи дуюм дар тарњинав ба нашр расида, мавриди истифода ќарор гирифт. Бигўед, ки чарокитобњо тез-тез аз истифода берун гардида, ба љои он боз китоби нав банашр мерасанд? Оё ин исрофи маблаѓ нест? Њадди аќал як дањ сол бахонандагон хизмат мерасонданд, боке набуд. Чаро бебандуборї дар на-шри китобњои дарсї ба назар мерасад? Оё намешавад њамин маблаѓе, кибењуда масраф мешавад, ба ягон камбудии љойдошта дар низоми маорифмасраф шавад?

Ќодирљон КОМИЛОВ,сокини мањаллаи Мењрободи шањри Душанбе

- Пеш аз њама, мехостем, арзи сипоси худро ба Ќодирљон Комилов бароињусни таваљљуњашон ба соњаи маориф расонем. Ба талаботи замон мутобиќнамудани сифат, мазмуну муњтавои китобњои дарсї яке аз масъалањои асосїба њисоб меравад. Нуктаи мазкурро борњо президенти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон низ зимни вохўрињояшон бо ањли маорифу зиёиён таъкиддоштанд ва вобаста ба ин, дастуру супоришњои мушаххас њам ба Вазоратимаориф дода шудаанд. Бо маќсади мутобиќ намудани китобњои дарсї ба тала-боти љомеа, стандартњои ќабулшудаи байналмилалї дар доираи татбиќи Лоињаитаљдиди маориф бори аввал дар ЉТ "АСОСЊОИ КУРРИКУЛУМИ МИЛЛЇ" вадар мувофиќат ба он "Барномањои таълими забони модарї ва математика дарсинфњои ибтидої" аз нав тањия гардид, ки њоло дар мактабњои љумњурї маври-ди истифода ќарор доранд. Баъд аз тасдиќи барномањои нави таълим ба На-ќшањои таълими муассисањои тањсилоти умумии Тољикистон низ дигаргунињоворид гардид ва Стандартњои тањсилоти ибтидої аз нав тањия ва бо ќароримушовараи Вазорати маорифи Тољикистон тасдиќ шуданд. Бо назардошти индигаргунињо, зарурати такмил додани барномањои таълим ва дар асоси ин бар-номањои таълим тањия намудани китобњои нави дарсї ва дастурњои методї бамиён омад.

Тибќи наќша барои тањия намудани китобњои "насли нав" озмун эълон кар-да шуд ва дар асоси озмун гуруњи муаллифони китобњои нави дарсии Забонимодарї ва Математика барои синфњои ибтидої интихоб гардиданд. Барои ду-руст ва мувофиќи талабот тањия намудани китобњои нави дарсї ва дастурњоиметодї гуруњи мушовирон (аз љумлаи олимони соњаи маориф ва адибон) низ бакор љалб карда шуданд. Гуруњи муаллифон ва мушовирон дар нимсолаи дуюмисоли 2009 китобњои нави дарсии Забони модарї ва Математика барои синфњоиибтидої ва дастурњои методї ("Роњнамои омўзгор")-ро тањия намуданд. ДарВазорати маориф ва сохторњои марбутаи он, раёсату шуъбањои маориф вамактабњои тањсилоти миёнаи умумии шањру ноњияњои љумњурї озмоиши васеикитобњои нави дарсї, дастурњои методї ("Роњнамои омўзгор") ва барномањоитаълим гузаронида шуд, ки дар натиља беш аз 250 таќриз бо зиёда аз 1500пешнињод ба Вазорати маориф ва Маркази идораи лоиња ворид гардид.Муал-лифон ва мушовирон ин њама таќризњо ва пешнињодњоро омўхта, бо дар назаргирифтани пешнињодњои ќобили ќабул китобњои нави дарсї ва дастурњои мето-диро такмил доданд. Нусхањои такмилдодашудаи китобњои дарсї ва дастурњоиметодї бо ќарори мушовараи Вазорати маорифи ЉТ тасдиќ ва ба чоп тавсиягардиданд. Имрўз ин китобњои дарсї ва дастурњои методї, ки аз нигоњи мазму-ну мундариља аз китобњои дарсии дар истифодабуда тафовут доранд, аз чопбаромаданд ва мавриди истифода ќарор доранд.

Китобњои мазкур "китобњои насли нав" ба њисоб мераванд, ки аз назаримазмуну мундариља куллан аз китобњои пешина фарќ мекунанд. Бартарията-шон њам дар он аст, ки аз тарафи гуруњи муаллифон дар асоси таълими њамги-ро тањия шудаанд, ба талаботњои меъёрї, барномавї ва забонї љавобгў њас-танд, ин китобњо бо назардошти усулњои фаъоли таълим тањия гардида, баташаккули шахсияти хонанда нигаронида шудаанд ва на танњо маљмўи дони-шњои муайян, балки ташаккули малакаву мањоратњои таълимиву њаётиро дарбар мегиранд. Њамчунин доир ба тарзи истифодаи китоб дастури методї ("Роњ-намои омўзгор") тањия гардидааст, ки маќсадгузориии ягонаро барои омўзгоронпешбинї менамояд. Инчунин дар китобњои дарсї аломатњои ёрирасон мављу-данд ва маводи таълим бо саволу супоришњо тавре тањия гардидаанд, ки ба-рои хонанда, омўзгор ва падару модар њамчун роњнамо хизмат менамоянд,талаботи "хонанда бояд чиро донад, чиро фањмад, чиро тавонад ва дар амалтатбиќ намояд" пурра ба эътибор гирифта шудааст.

Ба саволи Шумо сардори Маркази матбуоти Вазорати маорифи Тољики-стон Мањмудхон ШОЕВ посух дод.

?-И НОБОБ

ОЁ ТЕЛЕФОНЊОИ БОВАРИИ ШСХК"БАРЌИ ТОЉИК" ФАЪОЛ АСТ?

мекунанд. Сабаб чист? Оё имрўзњоњам телефонњои боварии ШСХК"Барќи тољик" хастанд, ки мардумарзу шикоятњояшонро бевосита бароњбарияти ширкат тавассути интелефони боварї ирсол доранд?

Њакимљон ЃАФУРОВ,сокини шањри Хуљанд,

Ёќубљон ОДИНАЕВ,сокини ноњияи Њисор,

Раљабмурод РАЊМАТОВ,сокини ноњияи Рўдакї

- Дар ширкат барои риояи њатмииљадвали мањдудият аз тарафи зерсох-торњои худ дар мањаллу минтаќањошумораи телефонњои навбатдорїташкил дода шуд. Муштариён тавас-сути ин шумораи телефонњо (378835511 ва 37 8835522) метавонандба Хадамоти марказии танзим зангзананд ва арзу шикояти худро бобатибо барќ таъмин будан, аз љумла риоянашудани меъёри лимит дар ин ё онминтаќа иброз доранд. Дар мањалњо -тамоми шабакањои барќии минтаќавушањрњо низ чунин телефонњои боварїнасб мешаванд ва раќамњои онњо та-

вассути матбуоти мањаллї эълон ме-гардад. Инчунин, дар ширкати "Барќитољик" тањти раќами 446106050 теле-фони боварї ташкил дода шудааст,ки муштариён метавонанд бобати ѓай-риќонунї истифода бурдани энергияибарќ, аз љумла - ба мањалла ва шах-сони алоњида берун аз лимит доданибарќ, ѓорати барќ ва амалу рафториѓайриќонунии назоратчиёни барќ маъ-лумот пешнињод намоянд. Шумораителефонии шабакањои барќии ноњияиЊисор - 831 - 39 - 2 - 54 - 48 ва ноњияиРўдакї - 831 - 37 - 21 - 4 - 68 мебошад.Сокинони шањри Хуљанд метавонандбо ин шуморањои телефонї: 6 - 05 -35, 6 - 31 - 31, 6 - 42 - 17 ба танзим-гарони Шабакањои барќи шањри Ху-љанд арзу шикоятњои худро расонанд.Дар Шабакањои барќи шањри Хуљандњамчунин телефони боварии 6 - 03 -72 аз соати 18-00 то 22 -00 фаъол аст,ки тавассути он низ муштариён мета-вонанд арзу шикоятњои худро ирсолдоранд.

Ба саволи Шумо сардори Хадамо-ти ШСХК "Барќи тољик" НозирЁДГОРЇ посух дод.

- Салому дуруди бепоён ба кормандони нашрияи"Нигоњ"! Дар шуморањои пешин дар бораи мањбусону аф-сарони муассисањои ислоњии Тољикистон матлабњо чопшуда буданд, ки онњоро хондам. Мо њамаамон бандагониХудованди бузург њастем. Њамаамон падару модар, баро-дару хоњар ва зану фарзанд дорем, аз ин лињоз бояд њаме-ша њаќиќатро нависем. Ман аз соли 2006 то соли 2010 дармуассисаи ислоњии я/с 3/2-и РКИ ВА ЉТ (заводи хиштиноњияи Вањдат) мањбус будам. Сабаби мањбус шудани манљанљоли оилавї буд ва њангоми татбиќи авфи соли 2010пеш аз муњлат аз мањбас озод шудам. Дар муњлати сипарїнамудани љазои ман сардори ин муассисаи ислоњї ДавлатБобоев буд. Дар њаќиќат аз љониби бархе афсарон дар инмуассисаи ислоњї буданд њолатњое, ки њуќуќи мањбусонпоймол мешуд ва ба онњо дуруштрафторї мекарданд.Аммо то он андозае, ки дар расонањо аз будаш зиёд боз-тоб медињанд, набуд. Ман дар бораи дигар муассисањоиислоњї чизе гуфта наметавонам, зеро дар он љоњо набу-дам, вале чор соле, ки дар муассисаи ислоњии я/с 3/2-иРКИ ВА ЉТ будам, хушунат ва зўровариро нисбати мањбу-сон мушоњида накардаам. Албатта, муассисањои ислоњїин боѓчаи кўдакон нест. Дар онљо тартибу низом, мањдуди-яту мањрумият аст. Мањбусон аз бузургтарин арзиш, ки онозодї аст, мањруманд. Вале чи хеле дар расонањо мена-висанд, ки гўё дар ин муассисаи ислоњї бо сабабу бесабабмањбусонро азобу шиканља медињанд ва барои расонида-ни дастовези волидону наздиконашон аз онњо маблаѓ ме-ситонанд, ин гуна њолатњо набуданд. Намегўям, ки афса-рони муассиса њамагї фаришта њастанд. Боз такрор меку-нам, ки аз љониби баъзе афсарон њуќуќњои ќонунии мањбу-сон поймол мешуданд. Масалан, сардори муассисаиислоњї Давлат Бобоев (алњол аз сардории ин муассисаиислоњї озод карда шудааст) бо кору бори худ ба берунимањбас мебаромаду мерафт. Дар натиља пушти дари мањ-бас аёдаткунандагони зиёде љамъ мешуданд, ки њамаионњо бо умеди зиёде барои дидорбинии наздикони мањбу-сашон омада буданд. Аммо сари ваќт наздикони мањбуса-шонро дида наметавонистанд. Давлат Бобоев бошад аззиёд маътал кардани наздикони мањбусон парвое надошт.Дар ин њангом бисёр њолатњое мешуд, ки муовини аввалисардори РКИ ВА ЉТ оид ба корњои фаврї Худомон Мубо-ракќадамов ноаён ба муассисаи ислоњї меомад, ин ман-зараро медид. Ў сардори муассиса ва афсаронро сарза-

ниш мекарду ба онњо танбењ эълон менамуд ва бо супори-ши ў якбора њамаи аёдаткунандагон бо мањбусон дидор-бинї менамуданд. Ваќте ки аз њафтанома дар бораи мар-гумири мармузи ин ё он мањбус ва азобу шиканља доданионњо аз тарафи назораткунандагони мањбас маќола мехо-нам, ба шигифт омада, дар њайратам мемонам, ки находдар байни ин ду сол афсарон дар муассисањои ислоњї баин хел ќонуншиканињо даст зада бошанд. Ин номумкин аст.Зеро аз болои њар як афсар назорати сахт аст. Аз прокра-тураву РКИ ВА ЉТ ќариб мудом зери назорат њастанд васолњои охир аз тарафи прокурори назоратї Тољиддин Ка-римов ќонун сахт назорат мешуд ва афсарон метарсиданд.Аксар ваќт сардор ва муовини РКИ ВА ЉТ аз рўи шунидамнатанњо ба муассисаи ислоњии мо, балки ба дигарњояш низноаён мерафтанду аз њолу ањволи мањбусон аз наздикбохабар мешуданд. Ман шахсан ба ду чашми сар дидам,ки сардори Раёсати корњои ислоњии Вазорати адлияи ЉТИззатулло Шарифов ва муовини ў полковник ХудомонМуборкќадамов, аз болои афсарони муассисањо назоратисахт мебурданд. Якчанд афсарро барои рафтори ѓайрио-инномавї аз кор сабукдўш намуда, нисбати баъзеи дига-раш парвандаи љиноятї кушода буданд. Њамин рўзњои пасисаркардаам дар мањбас ба ёд меояд, ба фикр ѓутавар ме-шавам, ки наход њамин озору шиканљаи мањбусон аз тара-фи афсарон ба он тарзе, ки дар расонањо интишор меша-ванд, воќеият дошта бошанд. Алњол шукри Офаридгорберуни мањбас њастам ва бо мењнати њалол ризќи худу њам-сару фарзандонамро меёбам. Худованд илоњо њељ касровориди зиндон накунад! Аз шањрвандони гиромии Тољики-стон хоњиш дорам, ки ба ин неъмати бузург, ки номаш озодїњаст, арљгузорї кунанд. Зеро озодї ќимат надорад!

Бахтиёр РАЊМОНЌУЛОВ,сокини дењаи Њалќаљари ноњияи Хуросон, собиќ мањбус

НАХОД ОЗОРУ ШИКАНЉАИ МАЊБУСОН АЗТАРАФИ АФСАРОН ВОЌЕИЯТ ДОШТА БОШАД?

ЧАРО?

АКСИ ГЎЁ

БИДУНИ ШАРЊ

ВОКУНИШ

БЕСАРУСОМОНЇ ДАР СОЊАИ НАЌЛИЁТ- Дар шумораи гузаштаи њафтаномаи "Нигоњ" матлаби хонанда Ањлиддин Хуљаназаров (Шомгоњї автобусњои "Лиаз"

ба куљо ѓайб мезананд?) - ро бо диќќат хондам, ки муаллиф воќеиятро навиштааст. Ман низ борњо мушоњида кардаам,ки рўзона дар баробари микроавтобусњо автобусу троллейбусњо дар гардишанд. Мо шањрвандони синну соли калон вакамбизоат ба микроавтобусњои гароннарх имкони нишастан надорем. Бинобар ин кўрпаро чени поямон дароз мекуне-му ба автобусу троллейбус мешинем. Вале њамин автобусњо њам ваќте бегоњї мешавад, ногањон нопадид мешаванд.Бахусус, бегоњї автобусњои хатсайрњои 3, 8 ва 18-ро пайдо кардан душвор аст. Чї хеле, ки Ањлиддин Хуљаназаровнавиштааст, пас аз соати 19:00 автобусњо ѓайб мезананд. Дар ин њангом њатто гардиши троллейбусњо кам мешаванд,он њам фаќат онњоро дар хиёбони марказї дар гардиш дида мешавад. Бар замми ин, аксар ваќт кондукторони автобу-су троллейбус агар ба онњо як сомонї дароз кунї баќияро то суроѓ накунї намедињанд. Дар бораи бесарусомонї дарсоњаи наќлиёт шањрвандон бисёр шикоят мекунанд, аммо њељ неки он њалли худро ёфта ислоњ шавад. Кай он ислоњмешавад, касе намедонад. Дар пойтахт зиндагї карда, њамин хел проблемањои љиддї дорем, бисёр айб аст. Боядмутасаддиёни соњаи наќлиёт дар шањри Душанбе ин проблемаро сањл нагиранду пайи ислоњи онњо шаванд.

Раљабгул ЁЌУБОВА,сокини шањри Душанбе

ГУМШУДАКорти гумшудаи акредитатсионї тањти ра-

ќами 9028, ки 25 феврали соли 2012 ба Холбе-ков Фахриддин, хабарнигори Радиои ОзодииИМА аз тарафи вазорати корњои хориљии То-љикистон дода шудааст, аз эътибор соќит до-ниста шавад.

№36 (312), 28-уми ноябри соли 201216

МУАССИС:Созмони љамъиятии

«ИНДЕМ»(«Информатика барои

демократия ва рушди миллї»).

Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораион муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифодашудааст.Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохтимуайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашмадар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи«Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољи-кистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Ња фтан ома дар Ваз орат и фа рњ ан гиЉу мњ у р ии Т ољик ис т он б а ќа йд

ги рифт а шу даас т.Индекси обуна: 68990

Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт»чоп мешавад. Теъдод 4 000

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї

НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон,шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3.Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09

Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам.

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Шўъбаи муњосиботтел: 224 25 09

Шўъбаи тањќиќот ва тањлилтел: 44 600 80 38

Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисодтел: 224 25 09

Шўъбаи реклом ва огоњиномањотел: 93 500 77 41

Масъули логистика ва чоп:тел: 93 591 02 01

Раиси Шўрои муњаррирон:С.А. Дўстов

Котиби масъул:Эраљи Амон

ЛАТИФАЊО

Муллошо ва "Лимузин"

Телетабриксаф

- Бубинед, Фейсбук соњиб надо-рад. Кї њаст соњиби он? Аз њар љо - азАмрико, Олмон ва ѓайра - занг меза-нанд, аммо хуб аст, агар соњибаш био-яд ва бо мо сўњбат кунад. Чизи дигар,оё ин Фейсбук ба давлат налог (ан-доз) месупорад? Дар њоле ки милли-ардњо фоида мебинанд.

ХудоргиналНигина АМОНЌУЛЛОВА, сароянда:- Њар таѓйироте њаст, ин тасмими ху-

дам, дидгоњи худам аст. Аз матну оњангисуруд сар карда, то сарулибоси сањнавї,ороиши мўй ва љавоњирот - њамаи инроман худам тањияву интихоб медињам.

- Мо њам њайрон будем, ки чаро шумо ин ќадар "ориги-нални" њастед. Шеъри худам, оњанги худам, худам месаро-ям ва худам барои худам либос медўзам.

СанадвакилНасрулло МАЊМУДОВ, вакили парлу-

мон:- Дар Тољикистон санадњои байнињуку-

матї тибќи ќарордоди байналмилалїфаъолият мекунанд ва созишнома оидибудубоши низомиёни рус дар њудуди То-

љикистон аллакай миёни сарони кишварњо ба тасвиб ра-сидааст.

- Ин сў равам, мезанї, ин сў равам, мезанї. Гуноњи мочист, ки њар рўз нав ба нав гапњо мебофед, ако? О њама ме-донад, ки моњи октябр бо "замини падару бобо"-и мо чї шуд?

ДурбинроњбарАбдулло ЊАБИБОВ, роњбари созмони

"Дўстони Русия":- Ба назари ман, дар созишнома банде

вуљуд надорад, ки барои мо ќобили ќабулнабошад. Аз њама муњим њамин аст, ки дарвазъияти ногувор ва дар вазъи барои ис-тиќлоли кишвар хатарзо низомиёни Русия

ба мо омада мерасонанд.

- Худо хоњад, ака! Њамаро ба љои мо мекунанду мо кайфусафо карда, мегардем. Кош, кўчањоямонро њам мерўфтанд.То боздид, эй офтоб!

ВатаннасињатИзатулло ЌУРБОНОВ, сардори раёсати

ќўшунњои мудофиаи граждании КЊФ:- Барои он ки ин сарзамин ва ин марзу

бум насиби миллати куњанбунёди тољикбошад Шумо насли љавон бояд онро са-мимона дўст доред ва њар як ваљаби хоки

ин сарзаминро чун гавњараки чашм нигоњ доред…

- Акаи азиз, шумо њамин ќадар дўст доштед, ба куљо ра-сидем, ки бо дўст доштани мо ба љое расем. Шумо худатоннаѓзтар дўст доред, баъд мебинем, ки чї кунем…

ШўхсардорАсомуддин АТОЕВ, раиси Академияи

иттилоот ва коммуникатсияи Тољикистон:- Мутаассифона, паёмаке, (смс) ки рўзи

якшанбеи 25.11.2012 ба дастраскунанда-гони Интернет ва дигар литзензиатњои Ха-дамоти алоќаи назди Њукумати Љумњурии

Тољикистон расидааст, ки талаби бастани сомонаиFacebook -ро кардааст. Сабабаш дар он паёмак нишондода нашудааст.

- Чї Шумо фикр мекунед, ки Бек Сабурович паёмаки оши-ќона мефиристад? Як - як дар чунин замонаи вазнин мар-думро њам хандондан даркор будагист-а?!

НОС, ЧОЛОБ ВА РАМАЗОНЊангоми сафар ба шањри Панљакент

аз истгоњи корхонаи сементбарории Ду-шанбе шахсе ба ман хамроњ шуд ва азамри маъруфаш маълум буд, ки саводихуби динї хам дорад. Тамоми роњ ба моаз фазилатњои моњи шарифи Рамазонсухан мекард ва таблиѓ менамуд, ки дарин моњ мо дари хайру саховатро кушода,панљ ваќт намозро тарк накунем. Мо њамитоаткорона ба њар суханаш сар мељун-бонидему њатто баъзењо чун хайру сахо-ват пул њам дароз мекарданд. Дар ваќтиављи амри маъруф домулло ѓайричашм-дошти њама аз љайби худ носхалтаеробароварда, ба каф нос гирифт ва зеризабон партофт.

Ман њайрон шуда чун муриди шаккокпурсидам:

- Њазрат, магар Шумо худ беморед ваё узре доред, ки рўза намедоред?

Мавсуф бо ќатъият љавоб дод:- Астаѓфуруллоњ. Ин тавр магў. Ман

рўзадорам. Нос рўзаро намешиканад.Гуфтам чи тавр?Гуфт:- Дар Ќуръони карим њељ ояте вуљуд

Шўхињо аз Холиќназар Љумъаев,рўзноманигор:

МАРДИКОРНОМА

- Мебинем, ака, ки кай Марк Сукерберг рўзи шанбе баидораи Шумо меояду андоз месупорад. Шояд ба буљаи То-љикистон њам аз он миллиардњо чизе расад? Шишта будамними шаб, ки…

Бег Зуњуров,сардори хадамоти алоќа:

Аз бачањо ќарз љамъ карда, базўр њаќќи таксиро додаанд. Сипас ду моњ кор карда, пулибачањоро баргардонданд. Њоло њам як-як худашон мегўянд, ки аз Тољикистон то Маскав

бо њафт њазор расидаму аз айрапорт то Люберс дар дувоздањ њазор… Ња, ња, ња…"

надорад, ки дар он номи нос оварда шудабошад. Њатто њадисе мављуд нест, ки ка-шидани носро дар моњи рамазон манъкарда бошад.

Њама ором шудем. Баъди чанде мо-шини мо дар назди чойхонае таваќќуфкард. Дар дохили љўйбори равоне, ки ни-њоят оби сард дошт, шахсе дар зарфи ка-лоне чолоб гузошта буд, ки хеле сардуболаззат менамуд. Њавасам рафту дарњузури домулло як коса чолоб фармудам.Косаи аввалро пурра нўшида, дувумашрофармоиш додам. Дувумашро низ нўшиљон карда, ба роњи худ идома додем.

Домулло аз ман пурсид:- Писарам, ту чаро рўзаатро хўрдї ва

ё сањар нияти сафар карда будї?Ман низ бо љиддият љавоб додам:- Домулло, астагфуруллоњ гўед. Ман

рўзадорам.Гуфт:- О њозир ду коса чолобро нўши љон

кардї - ку?Ман гуфтам:- Канї домулло, як оят ва ё як њадисе-

ро номбар кунед, ки дар он гуфта шудабошад, ки чолоб рўзаро мешиканад.

Домулло хеле ба андеша рафта гуфт:- Писарам агар ин тавр фикр кунем,

номи аксар чизњо дар Ќуръон оварда на-шудааст,

Ман боз њам љиддї табассумкунонгуфтам:

- Бобољон, агар носи шумо рўзаро на-шиканад, пас њељ чиз онро намешиканад,бахусус чолоб.

ПАДАРИ КАЛДар ќабулгоњи њафтаномаи "Фараж"

дар љои Хуршед нишаста будам, ки садоизанги телефон баланд шуд.

Гушакро бардоштан замон аз тарафи

Дар мулки бегона, дар диёри му-софирї, дар сарзамини ѓурбат, вохў-рдани ягон чењраи шиносу ошноињаммиллат, ба кас чунон шодию фа-рању хушнудие мебахшад, ки ба гуф-тани он калима намеёбї. Ин хурсандїбаробари дидани симои ошно тамо-ми вуљудатро фаро мегирад. Шоядбарои он кас њам айни њамин гунањиссиёт даст медињад, ки оѓўш кушо-да, ба истиќболи њам меоем. Мислифарзадони як падару модар њамди-гарро ба канор мегирем. Гўё њамди-гарро таскин мебахшем, ки дардиморо дардмоне њаст ва гўё аломатмедињад, ки ѓамгин набошем, зеродар шањри ѓурбат танњо нестем…

Таќрибан бо њамин радда эњсосуандеша Мўсо дар истгоњ бо њамшањ-риаш Субњон вомехўрад. Пас аз њол-пурсию ёдкарди ёру дўсти муштаракСубњону Мўсо шуморањои телефонихудро ба якдигар дода, боз як борубори дигар хурсандии худро аз муло-ќот баён дошта, сипас аз кору борињаминлањзаинаи њамдигар пурсон ме-шаванд.

Субњон: "Мўсо, ту автобуси чанд-ро интизорї?"

Мўсо: "Эээ, напурс… Ман акаиМуллошоро интизорам. Бо њам дар якавтобус меомадем. Он кас пеш аз ни-шастан ба автобус нос кашиданд. Пасаз 5-6 истгоњ чашмонашон калон-ка-лону манањашон кашол шуд. Як да-њон пур аз нос љои туфкунї наёфтанд.Дар истгоњи "Хлебзавод" аз автобусфуромаданд. Якчанд маротиба аст,ки њамин хел мекунанд. Дафъаи гу-

зашта тавонистанд, ки тез фуромадатуф карда, зуд ба њамон автобус да-роянд. Вале ин дафъа нашуд…

Њар ду - њам Субњон ва њам Мўсо,бо завк хандиданд.

- Исто, ки кадом Муллошо? "Ле-нин" ё "Лимузин"?

- Муллошои кабкбоз…- Ња, "Лимузин" охир. Лаќаби на-

ваш њамин хел аст.- Аз кай боз ба он кас лаќаби нав

додаед?- Пас аз он ки аз фурудгоњи Домо-

дедови Маскав баромада, нофањмидааз байни таксињо лимузинро киро кар-да, то Люберси мераванд. Аз бачањоќарз љамъ карда, базўр њаќќи таксирододаанд. Сипас ду моњ кор карда, пулибачањоро баргардонанд. Њоло њам як-як худашон мегўянд, ки аз Тољикистонто Маскав бо њафт њазор расидаму азайрапорт то Люберс дар дувоздањњазор… Ња, ња, ња…"

Баъдаш њар ду сукут карданд.Шояд дар сари њар ду як андеша ме-гашт. Агар одамоне монанди акаиМуллошо намебуданд, муњољиратуѓурбат хеле сахттару сангинтар азончї њоло њаст, мегузашт. Пас аз му-лоќот бо њамдиёрон њама кас шодухурсанд мешавад, аммо аз шуниданидостонњои акои Муллошо ин хурсан-дию сабукї садчанд бештар мешавад.Ин гуна одамон кайњо ба фолклоримо, муњољирони тољик табдил ёфта-анд.

Дар ин байн акои Муллошо њам баистгоњ расид ва Субњонро дида, шодшуду оѓўш ба оѓўш бо ў саломалеккард.

- Ња, акои Муллошо, Мўсои бечо-раро ин љо танњо монда, куљо рафтед,мегўяд, аз интизори раги пояш хушкшудааст.

- Ње, љўра, дар њамин атроф як ши-носи ќирѓиз дорам. Гуфтам, айб ме-шавад, аз њамин љо гузараму ба вайяк саломалек накарда равам. Бисёрне, 5-6 даќиќа шуд.

Дар њоле ки Мўсо сустак-сустак ме-хандид, Субњон пурсид:

- Пас чаро ако Мўсоро набурдед,дар њамин љо ягон шапкадор ё сарта-рошида ин каса зада, маъюб мекард,чї мешуд?

- Вай Мўсоро наѓз намебинад,њамин ки дид, "настраенияш" чаппа-гардон мешавад…

Ваќте њуши Субњон ба автобусе, киба истгоњ наздик мешуд, банд гашт,Муллошо ба Мўсо чашмак зада гуфт:

- Паъат, аз њамин љо то њу вайялангира рафтам, дилам нашуд, њамаљо ин ќадар тоза буд ва ягон мусоркањам набуд…

Мўсо: "Акои Муллошо, њаќќи Шумоба автобус рафтуомад кардан не,њаќќи Шумо ин ки фаќат дар "Лиму-зин" рафта оед." "Э, хуше…" - баландшуд садои Муллошо дар њоле ки њарсе акнун ба автобус боло мешуданд.

www.ilhom.wordpress.com

дигар садои кўдакона омад, ки мепурсид:- Падари маро фарёд кунед.Пурсидам:- Падарат кист?Гуфт:- Падари ман Хуршеди Атовулло аст.

Шумо ўро мешиносед?Гуфтам :- Бале мешиносам. Мўи сараш љинги-

ла аст-а?Писарчаи Хуршед бо овози баланд

хандида, посух дод:- Дурўѓ гуфтед. Маълум шуд, ки наме-

шинохтаед. Падари ман кал аст!

ГЎШТИ БУЗФазлиддин Хољаев мо, як гурўњ њамко-

ронро ба Файзобод даъват карданд. Би-нобар он, ки мо он рўз ба Файзобод деромадем ва аллакай бозор мањкам шудабуд, дар ягон љо гўшт пайдо карда натаво-нистем. Фазлиддин дар роњ моро таскиндода гуфт:

- Бепарво бошед. Дар хона бузичаихубе дорам, ки махсус барои шумо нигоњдоштаам. Њамонро ба ифтихори омаданишумо мекушам ва њамаи гўшташро ба як-борагї ба дег меандозам.

Воќеан баъди расидан ба хона, Фаз-лиддин ягона бузичаи худро кушта, ќисмеаз онро бирён карду боќимондаашро пур-ра обљў фармуд.

Дар ваќти зиёфат яке аз мењмонон бафош кардани баъзе асрори Фазлиддиноѓоз кард ва ман эътироз кардам, ки инкорат хуб нест. Фазлиддин ин ќадар морозиёфат доданду ту боз асрори он касро баянга фош мекунї.

Њамроњамон ханда карда гуфт:- Айби худашон, ки моро бо гўшти буз

зиёфат карданд. Агар Фазлиддин гўсфандмекуштанд, њаргиз бузї намекардам.

Documents

№36 (312). Чоршанбе, 28-уми ноябри соли 2012