99
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (Occupational Health and Safety) กนกวรรณ ธาตุทาเล ศูนย์มะเร็งอุดรธานี 24 กุมภาพันธ์ 2555

อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อาชวอนามยและความปลอดภย (Occupational Health and Safety)

กนกวรรณ ธาตท าเล

ศนยมะเรงอดรธาน

24 กมภาพนธ 2555

Page 2: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ความหมายของอาชวอนามยและความปลอดภย • อาชวะ (Occupation) : หมายถงบคคลทประกอบสมมาชพ หรอคนทประกอบอาชพทงมวล • อนามย (Health) : หมายถงสขภาพอนามย ความเปนอยทสขสมบรณของผประกอบอาชพ

อาชวอนามย หมายถง งานทเกยวของกบการควบคมดแล สขภาพอนามยของผประกอบอาชพทงหมด เปนงานทเกยวของกบการปองกนและสงเสรมสขภาพอนามย รวมทงการด ารงคงไวซงสภาพรางกาย และจตใจทสมบรณของผประกอบอาชพทกอาชพ

Page 3: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อาชวอนามย (Occupational Health )

หมายถง สขภาพอนามยในผประกอบอาชพทมความเกยวของ หรอมความสมพนธกนระหวางสขภาพของผปฏบตงาน กบสภาพงาน หรอสภาพสงแวดลอมในการท างาน

อาชพ(การท างาน) สขภาพอนามย

Page 4: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ความปลอดภย (Safety) : หมายถง สภาพแวดลอมของการท างาน ทปราศจากภยคกคาม ไมมอนตราย (Danger) และความเสยงใดๆ (Risk) ในทางปฏบตนนอาจจะไมสามารถควบคมอนตรายหรอความเสยงในการท างานทมผลตอสขภาพ การบาดเจบ การพการ การตายไดทงหมด แตตองมการด าเนนงาน มการก าหนดกจกรรมดานความปลอดภยเพอใหเกดอนตรายหรอความเสยงนอยสดเทาทจะท าได

Page 5: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ลกษณะงานดานอาชวอนามย องคการอนามยโลก (WHO) และองคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) ไดประชมรวมกนใหลกษณะงานดาน อาชวอนามยไว ประกอบดวยลกษณะงาน 5 ประการส าคญคอ 1. การสงเสรม (Promotion) หมายถง การสงเสรมและธ ารงรกษาไว เพอใหแรงงานทกอาชพมสขภาพรางกายทแขงแรง มจตใจทสมบรณทสด และมความเปนอยในสงคมทดตามสถานะทพงมได 2. การปองกน (Prevention) หมายถงงานดานปองกนผทท างานไมใหมสขภาพอนามย เสอมโทรมหรอผดปกตอนมสาเหตอนเนองมาจากสภาพ สภาวะการท างานทผดปกต

Page 6: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

3. การปองกนคมครอง (Protection) หมายถง การปกปองคนท างานในสถานประกอบการ หรอลกจางไมใหท างานทเสยงตอสภาพการท างานทอนตรายจนเปนสาเหตส าคญทท าใหเกดปญหาอบตเหต การบาดเจบจากการท างานได 4. การจดการงาน (Placing) หมายถง การจดสภาพตางๆของการท างาน และปรบสภาพ ใหท างานในสงแวดลอมของการท างานทเหมาะสมกบความสามารถของรางกายและจตใจของแตละคนมากทสดเทาทจะท าได โดยค านงถงความเหมาะสมในดานตางๆ โดยการน าเอาดานการลงทนมาประกอบพจารณาถงความเปนไปไดดวย

Page 7: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

5. การปรบงานใหกบคนและปรบคนใหกบงาน (Adaptation) หมายถง การปรบสภาพของงานและของคนใหสามารถท างานไดอยางเหมาะสม ค านงถงสภาพทางสรระวทยามากทสด อยในพนฐานของความแตกตางกนของสภาพรางกายและจตใจ พยายามเลอกจดหางานใหเหมาะ

สมกบสภาพรางกายมากทสด เพอประสทธภาพของงาน ท างานใหเกดประสทธผลมากทสด

Page 8: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อาชวอนามย เปนการศกษาถงปจจยทมความสม พนธกบการท างาน วธการท างาน สภาพของงาน สงแวดลอมในการท างาน ความเหมาะสมของเครองมอทใชในการท างาน ลกษณะทาทางการท างาน ความซ าซากของงาน

เปนสาเหตท าใหเกดโรค เกดความผดปกตของรางกาย เกดการบาดเจบหรอความพการ ทพลภาพ

Page 9: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

worker

ขอบเขตของงานอาชวอนามย

สภาพสงแวดลอมของงาน (Working environment)

Page 10: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

worker

การคนหาโรค

อนตรายและ อบตเหตจากการท างาน

การสงเสรมสขภาพอนามย

การปองกนโรค

การฟนฟสขภาพ

Page 11: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

โรคจากการประกอบอาชพ (Occupational Diseases)

หมายถง โรคหรอความเจบปวยทเกดขนกบผปฏบตงาน โดยมสาเหตหลกมาจากการสมผสสงคกคาม หรอสภาวะแวดลอมในการท างานทไม

เหมาะสม โดยทอาการของความเจบปวยนนๆ อาจเกดขนกบผปฏบตงานในขณะท างาน หรอหลงจากการท างานเปนเวลานานเชน โรคพษตะกว โรคซลโคสส โรคพษสารตวท าละลาย โรคผวหนงจากการ

ประกอบอาชพ และการบาดเจบจากการท างานฯลฯ

Page 12: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สภาพสงแวดลอมของงาน (Working environment)

โดยใชหลกการทางอาชวสขศาสตร (Occupational hygiene)

มหลกการอย 3 ขอดวยกนคอ - การรปญหา (Recognition) - การประเมนอนตราย (Evaluation) - การควบคม (Control)

Page 13: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การรปญหา (Recognition)

อนตรายจากสงแวดลอมทางดานกายภาพ เชน อณหภม เสยง แสง รงส ความกดดนบรรยากาศทผดปกต อนตรายจาก

สารเคม

อนตรายจากดานชวภาพ

ปญหาทางดานการยศาสตร ไดแก ความเหมาะสมของเครองมอ เครองจกร และวธการปฏบตงาน

Page 14: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การประเมนอนตราย (Evaluation)

ตองมการประเมนระดบอนตราย โดยการ ตรวจสอบ การตรวจวด เปรยบเทยบกบคามาตรฐาน

การควบคม (Control)

โดยใชมาตรการ วธการทเหมาะสมในการแกไขปญหา

Page 15: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมของงานทมผลกระทบตอสขภาพ

โรคจากการท างาน การตรวจวนจฉย

การดแลรกษา

คนงานทมสขภาพด

ความสมพนธระหวางคนและสงแวดลอมของงาน เมอไมมการจดการทางดานสงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพ

Page 16: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมของงานทมผลกระทบตอสขภาพ โรคจากการ

ท างาน การตรวจวนจฉย

การดแลรกษา

คนงานทมสขภาพด

ความสมพนธระหวางคนและสงแวดลอมของงาน ทมการจดการทางดานสงแวดลอม

การรปญหา

การประเมนอนตราย

การควบคมอนตราย

สงแวดลอมของงานทไมเปนอนตรายตอสขภาพ

Page 17: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

โรคจากการประกอบอาชพทเปนปญหาในประเทศไทย แบงเปน - อบตภย/การบาดเจบจากการประกอบอาชพ (Accidents/Occupational Traumatic Injuries) การบาดเจบของกลามเนอ กระดก และขอ (Musculoskeletal

Injuries) - โรคปอดจากการประกอบอาชพ (Occupational

Lung Diseases) รวมถงโรคระบบทางเดนหายใจตางๆ เชน โรคซลโคสส โรคบสสโนสส โรคแอสเบสโตสส และอาการระคายเคองทางเดนหายใจ ฯลฯ - โรคพษจากสารโลหะหนก (Heavy Metal

Poisoning) เชน โรคพษตะกว โรคพษจากสารหนปรอท แมงกานส ฯลฯ

Page 18: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

- โรคพษจากสารก าจดศตรพช (PesticidePoisoning) และเวชศาสตรเกษตรกรรม - โรคผวหนงจากการประกอบอาชพ

(Dermatological Disorders) - ภาวะการไดยนเสอมจากเสยงดง (Occupational

Hearing Loss) - ภาวะเปนพษตอระบบประสาท (Neurotoxic

Disorders) - โรคมะเรงจากการประกอบอาชพ (Occupational

Cancers) - โรคหวใจและหลอดเลอด (CardiovascularDiseases) - ปญหาสขภาพจตและความเครยดจากการท างาน (Psychological

Disorders and Work Stress)

Page 19: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ปญหาสขภาพแบงไดเปน 2 กลมใหญ คอ โรคหรอความผดปกตจากการท างาน (Occupational disease) เกดจากการสมผสหรอไดรบตวการเกดโรคขณะท างาน ซงอาจไดรบ เปนระยะเวลานานๆจนเกดอาการปรากฏ หรอไดรบในปรมาณทมากในระยะเวลาสนๆ และตองไดรบการตรวจวนจฉยการยนยนจากแพทย หรออาจสรปไดวา เปนโรคทเกยวเนองกบการท างาน (Worked related disease) และตองสอดคลองกบสภาพแวดลอมของงาน หรอตวกอโรค เชน การสญเสยการไดยน โรคsilicosis ทเกดจากการท างานในบรรยากาศทมฝนหนทรายและหายใจเอาฝนหนทรายเขาไปในปอด อาการอกเสบของกลามเนอ เอน หรอขอตอทเกดจากการท างานซ าซากจากการใชทาทางทไมเหมาะสมเปนเวลานาน ฯลฯ (จงจ าเปนตองมขอมลพนฐานสขภาพกอนเขาท างานเพอเปรยบเทยบ)

Page 20: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การบาดเจบจากการท างาน(Occupational Injuries)

เปนการบาดเจบจากการท างาน เนองจากไดรบอบตเหตจากการท างาน เชน ความบกพรองของเครองมอ เครองจกรทใชใน การท างาน การจดเกบและดแลสถานทท างาน ลกษณะของงาน หรอเกดจากความประมาทของผปฏบตงาน ขาดความรและทกษะ ตองการความสะดวกในการท างานโดยไมปองกน เชนการใสอปกรณเครองปองกน ฯลฯ และการบาดเจบทเรอรง อาจท าใหเกดโรคได และอาจสงผลกระทบตอคนและสงแวดลอมรอบรอบได

Page 21: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อนตรายจากสงแวดลอมในการประกอบอาชพ (Occupational environmental hazard)

อนตรายทางดานกายภาพ(Physical hazard)

1 . เสยง(Noise) 2. สภาพการจดแสงสวางในการท างาน ( Lighting in

the workplace) 3.ความสนสะเทอน(Vibration) 4.อณหภมทผดปกต (Abnormal temperature) 5.ความกดดนบรรยากาศทผดปกต (Abnormal pressure) 6.รงส (Radiation)

Page 22: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อนตรายทางดานเคม (Chemicxal hazards)

เกดจากการน าสารเคมมาใชท างาน หรอม สารเคมทเปนอนตรายเกด ขนจากขบวนการผลตของงาน โดยรางกายอาจ ไดรบสารเคมทาง การหายใจ การดดซม เขาทางผวหนง การกนทไมไดตงใจ

Page 23: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อนตรายจากสงแวดลอมทางเคม การปองกน และควบคม

สารเคมทใชในโรงพยาบาล มดงนคอ สารเคมทใชในการฆาเชอโรค (chemical disinfectants) เนองจากโรงพยาบาลเปนสถานทรบผปวยทตดเชอ จากทตางๆ เพอรบการรกษาดงนน การใชสารเคมในการท าความสะอาด ฆาเชอโรคตามสถานท เครองมออปกรณทางการแพทย และอนๆ จงเปนสงจ าเปน เพอปองกนมใหทงผปวยหรอผปฏบตงานเกดการตดเชอได สารเคมทใชไดแก Isopropyl alcohol, Sodium Hypochlorite (chlorine), Iodine, Phenolics, Quaternary ammonium compounds, Glutaraldehyde, Formaldehyde

Page 24: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

Antineoplastic drugs Antineoplastic drugs เปนยาทใชเพอยงย งหรอปองกนการเจรญเตบโตของเซลลเนอเยอราย

Page 25: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลตอสขภาพ Antineoplastic drugs หลายชนดมรายงานจากการทดลองในสตว ทไดรบสารนวา ท าใหเกดการกลายพนธและเปนมะเรง สตวทเกดมามอวยวะผดปกต มหลกฐานทแสดงใหเหนวา Cyclophosphamide,

Chlorambucil, 1-4-butanediol dimethyl sulfonateและ melphalan เปนสารกอมะเรงในมนษย (Sorsa et al ค.ศ.1985) เมอใหยาในการรกษาผปวย พบวา antineoplastic drugs

(Cyclophosphamide) มความสมพนธกบการเพมอบตเหต ของโรคเนอราย (IARC ค.ศ.1981) และท าใหเดกเกดมามอวยวะผดปกต

Page 26: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

Sotaniemi et al (ค.ศ.1983)

รายงานวา พบตบถกท าลายในพยาบาล 3 คนซงท าหนาทใหยา และจบตองยา antineoplastic เปนเวลาหลายป โดยมอาการปวดศรษะ มนงง คลนไส ผวหนง และเยอบมลกษณะเปลยนแปลง ผมรวง ไอมปฏกรยาภมแพ อาการทพบในพยาบาลทง 3 คน มลกษณะเชนเดยวกบผปวยทไดรบยา antineoplastic

Page 27: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สารเคมทใชบ าบดโรคมะเรงแตสามารถกอใหเกดโรคมะเรง กบผทสมผส และกอใหเกดทารกพการแตก าหนดตวออนผดปกต หากมารดาไดรบสารดงกลาว ขณะตงครรภสรปโดย IARC (ป ค.ศ.1975, 1976,

1981) สารเคมทใชในการ

บ าบดโรคมะเรง หลกฐานทคนพบการเปนมะเรง ทารกพการแต

ก าเนด (1) และตวออนผดปกต

(2)

ในมนษย ในสตว

Actinomtcin-D

ไมพอเพยง จ ากด 1, 2+

Adriamycin ไมพอเพยง พอเพยง .....

BCNU ไมพอเพยง พอเพยง 1, 2

Page 28: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สารเคมทใชในการบ าบดโรคมะเรง

หลกฐานทคนพบการเปนมะเรง ทารกพการแตก าเนด (1) และตวออนผดปกต (2)

ในมนษย ในสตว

Bleomycin ไมพอเพยง ไมพอเพยง .....

1,4-Butanedol dimethylsulfonate (Myleran, Busal fan)

พอเพยง จ ากด 1

Chlorambucil พอเพยง พอเพยง 1, 2

CCNL ไมพอเพยง พอเพยง 1, 2

Cisplatin ไมพอเพยง จ ากด 2

Page 29: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สารเคมทใชในการบ าบดโรคมะเรง

หลกฐานทคนพบการเปนมะเรง ทารกพการแตก าเนด (1) และตวออนผดปกต (2)

ในมนษย ในสตว

Cyclophosphamide

พอเพยง พอเพยง 1, 2

Dacarbazine ไมพอเพยง พอเพยง 1, 2

5-Fluorouracil ไมพอเพยง ไมพอเพยง 1, 2

Melphalan พอเพยง พอเพยง 1

6-Mercaptopurine ไมพอเพยง ไมพอเพยง 1, 2

Methotrexate ไมพอเพยง ไมพอเพยง 1, 2

Page 30: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สารเคมทใชในการบ าบดโรคมะเรง

หลกฐานทคนพบการเปนมะเรง ทารกพการแตก าเนด (1) และตวออนผดปกต

(2)

ในมนษย ในสตว

Nitrogen mustard

ไมพอเพยง พอเพยง 1, 2

Procarbazine ไมพอเพยง พอเพยง 1, 2

Thiotepa ไมพอเพยง พอเพยง 1

Uracil mustard ไมพอเพยง พอเพยง 1

Vinblastine ไมพอเพยง ไมพอเพยง 1, 2

Vincristine ไมพอเพยง ไมพอเพยง 1, 2

Page 31: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

Mercury

ผลตอสขภาพปรอทสามารถเขาสรางกายโดยทางการหายใจและดดซมเขาสผวหนง การสมผสชวงเวลาสนๆ แตปรมาณสงท าใหเกดการระคายเคอง การยอยอาหารผดปกต และท าใหไตถกท าลายการสมผสเปนเวลานาน ในปรมาณความเขมขนต า เปนผลใหอาการทางประสาทมลกษณะอารมณทไมคงท หนายง สน เหงอกบวม น าลายออกมาก anorexia น าหนกตวลด และเปนโรคผวหนง เนองจากการแพสาร

Page 32: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การปองกนและควบคม 1.มระบบระบายอากาศบรเวณทมการใชสารปรอทเพอปองกนไม ใหไอปรอทสะสมอยในหองหรอเกดการไหลเวยนในสถานทท างาน 2.ควรมการเฝาควบคมสงแวดลอมการท างาน โดยการตรวจ วดอากาศเพอหาปรอท 3.กรณทปรอทหกรดตามจดตางๆควรมการก าจดทนท เพราะจะท า ใหไอปรอทกระจายอยในอากาศ 4.การก าจดปรอททหก ควรมการสวมใสอปกรณปองกนชนดใชแลวทง 5.ควรมการเกบตวอยางปสสาวะเพอวเคราะหหาปรอทเปนระยะๆ ในกลมคนทท างานสมผสปรอท ระดบปรอทในปสสาวะ 0.1-0.5

mg./urine 1 lit มนยส าคญทท าใหเกดอาการของพษปรอทได

Page 33: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อาการของพษปรอท

การเกดพษจากสารปรอทมทงชนดเฉยบพลนและเรอรง พษชนดเฉยบพลนมกเกดจากอบตเหตโดยการกลนกนสารปรอทเขาสรางกาย ซงปรมาณปกตทไดรบเขาสรางกายและท าใหคนตายได โดยเฉลยประมาณ 0.02 กรม อาการทเกดจากการกลนกนปรอท คอ -อาเจยน ปากพอง แดงไหม อกเสบและเนอเยออาจหลดออกมาเปนชนๆ -เลอดออก ปวดทองอยางแรง เนองจากปรอทกดระบบทางเดนอาหาร -มอาการทองรวงอยางแรง อจจาระเปนเลอด -เปนลม สลบเนองจากรางกายเสยเลอดมาก -เมอเขาสระบบหมนเวยนโลหต ปรอทจะไปท าลายไต ท าใหปสสาวะไมออกหรอปสสาวะเปนเลอด -ตายในทสด

Page 34: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

พษชนดเรอรง

ปรอทเมอเขาสรางกายจะไปท าอนตรายตอระบบประสาทสวนกลาง ซงไดแก สมอง และไขสนหลง ท าใหเสยการควบคมเกยวกบการเคลอนไหวของแขน ขา การพด มผลตอระบบประสาทรบความรสก เชน การไดยน การมองเหน ซงอนตรายเหลาน เมอเปนแลวไมสามารถรกษาใหกลบดดงเดมได หายใจหอบ ปอดอกเสบ มอาการเจบหนาอก มไข แนนหนาอก หายใจไมออกและตายได

Page 35: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การปองกน และควบคม

1.การใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล การเลอกใชชนด ใดขนอยกบลกษณะงาน และโอกาสทไดรบการสมผส เชน การใชถงมอหรออปกรณปองกนใบหนา เพอปองกน สารสมผสกบผวหนงหรอ ใชแวนตาเพอปองกนสารกระเดนเขาตา 2.ขณะท างานถาเสอผาเปอน ควรรบถอดออก และแยก น าไปซก 3.สารเคมถกผวหนงตองรบลางออก 4.สถานทใชสารเคมตองมการระบายอากาศเฉพาะททด เพอก าจดไอและกลนของสารเคม 5.ผปฏบตงานควรไดรบการตรวจสขภาพประจ าป

Page 36: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อนตรายทางดานชวภาพ (Biological hazards) เกดจากการท างานทตองเสยงจากการสมผสไดรบอนตรายจากสารชวภาพ(Biological agents) ท าใหเกดความผด ปกตตอรางกาย หรอมอาการเจบปวยเกดขน เชน เชอจลนทรย ฝนละอองจากสวนของพชหรอสตว การตดเชอจากสตวหรอแมลง รวมทงการถก ท ารายจากสตวและ แมลง

Page 37: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมทางชวภาพ

เลอด body fluids ควรจะรบเกบไวในภาชนะ ทมฝาปด เพอปองกนการรวระหวางการขนสงและปองกนมใหมการปนเปอนจากภายนอก

บรเวณพนทท างานควรปดวยวสดทกนการซมผานของตวอยางชววตถ และท าความสะอาดงาย เชนแผนพลาสตก เมอตวอยางเลอด หรอ body fluids หกกระจายควรก าจดการปนเปอนดวยสารเคมฆาเชอ เชน Sodium hypochlorideทมความเขมขน 0.5% ทนท กอนทจะท าความสะอาด

Page 38: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

เสอผาทปนเปอนดวยชววตถ เมอตองการท าความสะอาด ตองใชผงซกฟอกและน าท

อณหภมอยางนอย 71ºC (160ºF) เปนเวลานาน 25 นาทกรณทใชอณหภมต ากวานน

จะตองใชสารเคมในการฆาเชอ

Page 39: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ตวอยางของเสยทเปนของแขง (Solid

waste) เชน เสอผา เขมฉดยาทปนเปอนดวยเลอด และ body fluids เมอตองการก าจดควรน าไปก าจดดวยการเผาทเตาเผาอณหภมสง สวนอจจาระทปนเปอน ควรก าจดโดย Sanitary landfill or pit

latrine

Page 40: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ดานการยศาสตร (Ergonomics)

เปนอนตรายทเกดจากการใชทาทางทไม เหมาะสมในการท างาน วธการปฏบตงานทไมถกตอง การปฏบตงานทท าซ าซาก อปกรณ เครองมอ เครองจกรทไม

เหมาะสม อาจท าใหเกดการเจบปวย หรออบตเหตจากการท างาน

Page 41: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ดานกายภาพ เสยง(Noise) แบงออกเปน 4 ประเภท 1.เสยงทดงสม าเสมอ(Steady-level noise) ไมเกน 5 เดซเบลใน 1 วนาท พบในโรงงานอตสาหกรรมทมเครองจกรใชในการท างานตลอดเวลา เสยงเครองทอผา เสยงพดลม ฯลฯ 2.เสยงทเปลยนแปลงระดบเสมอ(Fluctuating noise) เสยงทมระดบความเขมทไมคงท สงๆต าๆ มการเปลยนแปลงระดบเสยงทเกนกวา 5 เดซเบลใน 1 วนาท เชน เสยงไซเรน เสยงเลอยวงเดอน กบไสไมไฟฟา ฯลฯ

Page 42: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

3.เสยงทดงเปนระยะ(Intermittent noise) เปนเสยงทมความดงไมตอเนอง เชนเสยงเครองบน เครองอดลม เครองเปาหรอเครองระบายไอน า เสยงจากการจราจร ฯลฯ 4.เสยงกระทบ(Impact noise or Impulse

noise) เปนเสยงจากการกระทบหรอกระแทก อาจเกดแลวหายไป หรอเกดตดๆกนหรอเกดขนนานๆครง เชน เสยงจากการทบหรอตโลหะ ตอกเสาเขมฯลฯ

Page 43: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ระดบเสยงและระยะเวลาทยอมใหสมผสไดใน 1 วน

ระยะเวลาในแตละวน(ช.ม) ระดบเสยง(เดซเบลเอ)

8 90

6 92

4 95

3 97

2 100

11/2 102

1 105

1/2 110

¼ or less 115 ทมา:OSHA standard

Page 44: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การสมผสเสยง ทมความเขมสง เปนระยะเวลานานหลายปจะท าใหเกดการสญเสยการไดยนแบบถาวร (permanent hearing loss) ซงจะไมมโอกาสกลบคนสสภาพปกต และไมมทางรกษาหายได

การสมผสเสยงดง มผลท าใหเกดการเปลยนแปลงการท างานของรางกาย เชนการทงานของ Cardiovascular,

endocrine, neurogenic และสรระของรางกาย เปนตนนอกจากน ยงพบวา เสยงดงท าใหเกดการรบกวนการพด การสอความหมายและกลบเสยงสญญาณตางๆ ซงจะสงผลใหเกดอบตเหตจากการท างานได

Page 45: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การควบคมอนตรายจากเสยง

พจารณาจากองคประกอบ 3 ประการ

ควบคมทแหลงก าเนดเสยง(Source control) ต ากวา 85 เดซเบลเอ

การควบคมหรอลดระดยบเสยงททางผานระหวางแหลงก าเนดไปยงคน โดยพจารณาการสงผานเสยงวามาทางใด ท าก าแพงกน ใชวสดดดซบ

การควบคมหรอลดอนตรายทผ รบเสยง การใสอปกรณ เครองครอบห ทอดรห

Page 46: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ความสนสะเทอน(Vibration)

การไดรบอนตรายจากความสนสะเทอนแบงได 2 ประเภท

1.ความสนสะเทอนทเกดกบรางกายทกสวน(ทวรางกาย) พบในผ ทขบรถบรรทกรถไถ เครองจกรทมคนควบคมสงผานความสนสะเทอนทางทนง อยในชวงความถ ระหวาง 2 ถง 100 เฮรท

Page 47: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

2.ความสนสะเทอนทเกดกบอวยวะเฉพาะ สวนของรางกาย สวนใหญจะเกดทแขนและมอทใชในการท างาน เชน เครองขดเจาะขนาดใหญ คอนทบ เครองตด เลอยไฟฟา เครองขดถพนหนขด ความถอยในชวง 20-1000 เฮรท

Page 48: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลของความสนสะเทอนตอรางกาย -ก าลงมากๆขณะท างาน จะเกดเรอรงส าหรบผ ทท างานเปนระยะเวลานาน -มผลตอกระดกโครงสราง (Bone structure) -รบกวนการหลงของน ายอยในระบบทางเดนอาหาร -ความสามารถในการเคลอนไหว มผลในการเปลยนแปลงความไวของประสาท -กระดกขอตอเกดการอกเสบ

Page 49: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

โรคมอและแขนทเกดจากความสนสะเทอน (Hand-arm vibration syndrome) หรอ HAVS

1.เกดการบบเกรงของหลอดเลอดบรเวณนวมอ ท าใหนว ซดขาว 2. ประสาทรบความรสกทมอเปลยนแปลง ลดความรสก ความวองไวลดลง 3.กลามเนอมอผดปกต

Page 50: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การปองกนอนตรายจากความสนสะเทอน

1.ลดความเขม และระยะเวลาในการสมผส กบความสนสะเทอน 2.ตรวจสอบระดบการสมผสความสนสะเทอน 3.การตรวจรางกายเปนระยะ ควรหาม สบบหรหรอใชยาสบ 4.มการจดเตรยมยาเมอมอาการผดปกต

Page 51: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

5.ควรใชเสอผาเครองแตงกาย และอปกรณทสามารถลด ความสนสะเทอน 6.ควรมการจดอบรมใหความร แกเจาหนาททปฏบตงาน เพอลดความเสยง

Page 52: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ความรอน แหลงทพบโรงซกรด หองตดตงหมอไอน า โรงครวเปนสถานทท างานทมแหลงก าเนดความรอน ท าใหอณหภมบรเวณทท างานอยสงกวาปกตมาก

Page 53: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลตอสขภาพ

ความรอนมผลกระทบตอสขภาพ คอ ท าใหเกดเปนลมเนองจากความรอนในรางกายสง (Heat

stroke) เกดการออนเพลยเนองจากความรอน

(Heat exhaustion) เกดกดารเปนตะครว (Heat Cramp) เนองจากความรอนอาการผดผนขน ตามบรเวณผวหนง (Heat rash) และเกดการขาดน า (dehydration)

Page 54: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การปองกนและควบคม

-ส าหรบผทท างานหนก ควรจดใหมระยะพกผอน ทมอากาศเยน -เครองมออปกรณทมแหลงความรอน ควรมฉนวนหมกนความรอน -ตดตงระบบดดอากาศเฉพาะท เพอระบายความรอน -ตดตงฉากกนความรอน -จดใหมลมเปา เพอเพมการไหลเวยนของอากาศ และการระเหยของเหงอ -จดใหมน าเยนส าหรบดมในทท างาน -จดใหมทท างานส าหรบทพกเยน

Page 55: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

รงส มรงสแตกตว และไมแตกตว

อนตรายจากการสมผสรงส -บรเวณทมการใช การสะสม -การทงสารกมมนตรงส

Page 56: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลตอสขภาพ

-ปรมาณ -ระยะเวลาการสมผส -ระยะทาง -ชนดของสงขวางกนระหวางรงส กบผปฏบตงาน -ชนดของรงส -ปจจยเสยง อาย เพศ สภาวะสขภาพ อาหาร ฯลฯ

Page 57: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

รงสทไมแตกตว (Nonionization Radiation)

รงสไมแตกตว เปนรงสทไมมพลงงานเพยงพอทจะแตกตวเปนอะตอม แตจะสนสะเทอน และการเคลอนตวของโมเลกลจะท าใหเกดความรอน -รงสเหนอมวง มผลตอตา ผวหนงอกเสบ มะเรงผวหนง -รงสในชวงคลนทสายตามองเหนได(Visible Light) ปวดศรษะ ตาเมอยลา หลอดไฟควรมอปกรณกรองแสง ตดตงหลอดไฟใหเหมาะสม

Page 58: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

-รงสใตแดง (Infrared ray) มผลตอ ตา ผวหนง -รงสในชวงคลนวทย มผลตอตา ระบบ ประสาทสวนกลาง ระบบสบพนธ -รงสไมโครเวฟ ผลตอสขภาพ เชนเดยวกบradio frequency -รงสอลตราซาวน

Page 59: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

รงสอลตราซาวด ผลตอสขภาพแมวาการสมผสกบอลตราซาวนจะไมปรากฎวาเปนอนตราย แตการสมผสอลตราซาวนทมความถสงทสามารถไดยนได คอ ความถทมากกวา 10 KHz ท าใหเกดอาการคลนไส อาเจยนTinitus ปวดห มนงง ออนเพลย นอกจากนยงท าใหเกดอาการสญเสยการไดยนชวคราว การสมผสรงสอลตราซาวนทมความถต า จะท าใหเกดผลเฉพาะทเกดการท าลายปลายประสาทของอวยวะสวนทสมผส ผทสมผสรงสอลตราซาวนซงเคลอนทโดยมอากาศเปนตวกลาง จะมผลตอระบบประสาทสวนกลาง ระบบอนๆอวยวะในห และการไดยน

Page 60: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลตอสขภาพกบการใชเครองคอมพวเตอร

-ปวดเมอยกลามเนอ ปวดคอ หลง ไหล เอว สาเหตจากการนงไมถกตองเปนเวลานาน การนงท างานนาน ท าใหมผลตอการไหลเวยนเลอด เลอดไปเลยงสวนตางๆไมสะดวก จงเกดการเมอยลา โตะ เกาอควรเหมาะสม ปรบระดบได -ความลาของสายตา ควรมแสงสวางทเหมาะสม หนาจอไมควรเกน500 ลกซ ควรมการพกเมอท างานตดตอกน 2 ชวโมง ควรพก 15 นาท -เกดความเครยดได

Page 61: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การสมผสรงสแตกตว ท าใหเกดการกลายพนธของยนสการเปลยนแปลงของโครโมโซม การแบงตวของเซลลลาชา และเซลลถกท าลายเซลลทแบงตวอยางรวดเรว (เนอเยอในเลอด, ผวหนง, เลนสตา) กวาปกตจะท าใหเกดผลกระทบรนแรงกวา เซลลทแบงตวชา (กระดกตอมเอนโดรไครนและระบบประสาท) เกด fibrosis ของปอด และไต ตา โรคโลหตจางชนด Aplastic ท าใหเปนหมน โรคผวหนงและอายขยสน

Page 62: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

คามาตรฐานส าหรบรงสทกอใหเกดการแตกตว ชนดของมาตรฐาน Federal

Radiation Council (FRC)

National Council on Radiation

Protection and Measurement

(NCRP)

Nuclear Regulatory

Commission (NRC)

Occupational safety and

Health Administration

(OSHA)

ผปฏบตงานทสมผสรงสทวรางกาย*

5 rem/ป 3 rem/3 เดอน

ตองไมเกนคาสะสม ขณะทมชวตอย

4 rem/ป 3 rem/3 เดอน

ตองไมเกนคาสะสม ขณะทมชวตอย

5 rem/ป 3 rem/3 เดอน

ตองไมเกนคาสะสม ขณะทมชวตอย

3 rem/3 เดอน

คาสะสมขณะทมชวต 5 (N-18)** rem 5 (N-18) rem 5 (N-18) rem 5 (N-18) rem

ประชากรทวไปทสมผสรงสทวรางกาย

0.5 rem/ป 0.5 rem/ป 0.5 rem/ป

•หมายถงผฏบตงานทท างานในแผนกรงส หรอลกษณะงานอนทมโอกาสสมผสกบรงสทกอใหเกดการแตกตว

**หมายถง (N-18) อายของผปฏบตงาน ลบดวย 18

Page 63: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

มการบนทกเกยวกบ การสมผสรงสของผปฏบตงาน ปรมาณรงสและการจดเกบ รายงานการส ารวจรงสในสถานทท างาน การใชอปกรณปองกนอนตรายสวนบคคล การตรวจสอบอปกรณ มมาตรการควบคมสารกมมนตรงส

ใหมการตรวจวดปรมาณรงส ในพนทท างานเปนระยะๆ เพอหารอยรวหรอจดบกพรองของตนก าเนดรงส หรอหาปรมาณ รงสทปนเปอนอยในอากาศหลงจากทตรวจพบ จะไดใชเปนแนวทางการปองกน ควบคม และแกไขตอไป

การควบคมการไดรบสมผส

Page 64: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

-ตรวจวดปรมาณรงสดดกลน เขาสรางกายผปฏบตงานโดยใชเครองบนทกรงส ประจ าตวบคคล เพอเฝาระวงสขภาพของผปฏบตงานคาทไดจะประเมนปรมาณรงสทรางกายสะสมไว เกนคามาตรฐานความปลอดภยหรอไม

-ตรวจสขภาพประจ าป กอนปฏบตงาน CBC ตา ระบบสบพนธ

Page 65: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมทางจตวทยาสงคม เปนสงแวดลอมการท างานทกอใหเกด

ความเครยดจากการท างาน การเปลยนแปลงทางสรระ อนเนองมาจากอารมณหรอจตใจทไดรบความบบคน

Page 66: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมทางจตวทยา สงคม มงเปาไปทตวคน และจตวญญาณ (Spirit) ทตองใชเพอการท างานดงนน แนวคดในการมองปจจยตนเหต ผลกระทบ คามาตรฐานและการควบคมปองกนจงแตกตางกน กบสงแวดลอมทกลาวขางตนอยางสนเชง

Page 67: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงแวดลอมทางจตสงคม

หมายถง ปฏกรยาทเกดจากหลายปจจยปะปนกน ไดแกสงแวดลอมทเปนวตถ ตวงานซงมทงปรมาณ และคณภาพประกอบกนไปสภาพการบรหารงานในองคกร ความรความสามารถของผปฏบตงาน ความตองการพนฐานวฒนธรรม ความเชอ พฤตกรรม ตลอดจนสภาพแวดลอมนอกงาน ทท าใหเกดการรบรและประสบการณ

Page 68: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงตางๆ เหลานมความสลบซบซอนและ เปลยนแปลงเคลอนไหวอยตลอด ยงผลใหเกดผลงาน (work performance) ความพงพอใจในงาน (Job satisfactiion)

สขภาพทางกายและทางจต (physical

and mental health) ซงจะเปลยนเปลยนแปลงไปตามปจจย

Page 69: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงทกอใหเกดความเครยด (Stressor)

หมายถง สภาวะแวดลอมซงบบคน ยงผลใหเกดความเครยด

Page 70: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ปจจยทางสงคม เศรษฐกจและงานทมผลตอสขภาพจตของผปฏบตงาน

าก : Psychosocial factors at Work : Recognition and control. Geneva, International Labour Office, 1984

Page 71: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สงทท าใหเกดความเครยด (Stressors) เชน ความตองการเวลา ตารางการจดงาน ความตองการในงาน งานลวงเวลา กะการท างาน สภาพทางกายภาพ - มสงคกคามทางกายภาพหรอทางเคม หรอทางเออรกอนอมคส การจดองคกร - บทบาทไมชดเจน มความขดแยงในบทบาท มการแขงขนและไมเปนมตร สภาพขององคกร - ชมชน งานไมมนคงไมมการพฒนาในอาชพ

สภาพนอกงาน - สวนตวครอบครว ชมชน เศรษฐกจ

Page 72: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลทตามมา ทางกาย

ระยะสน – ความดนโลหตเพม ระยะยาว - ความดนโลหตสง โรคหวใจ โรคแผลในกระเพาะอาหาร หอบหด

ทางจต ระยะสน - ความวตกกงวล ความไมพงพอใจ โรคอปทาน (mass psychogenic illness) ระยะยาว - ซมเศรา จตสลาย (burnout)ความผดปกตทางจต

Page 73: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

พฤตกรรม ระยะสน

- ขาดงาน ผลผลตลด การรวมงานลด - ลดการคบเพอนคบฝง และการท ากจกรรมตางๆ -ตดบหร ตดเหลา ตดยา -ระยะยาว - ไมพยายามชวยตวเอง

Page 74: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ในป ค.ศ.1977 NIOSH ไดศกษาผปวยทมความผดปกตทางจตและเขารบการรกษาทโรงพยาบาล เมอวเคราะหแลวพบวา ผปวยซงประกอบอาชพ 130 ประเภท มผปวยทประกอบอาชพ 22 ประเภทมอตราการผดปกตทางจตสงมากทสด โดยมอาชพ 6 ประเภทซงเปนอาชพทตองอแลสขภาพ ไดแก นกวชาการสขภาพ พยาบาลเวชปฏบตนกเทคนคการแพทย ผชวยพยาบาล พยาบาลวชาชพ ผชวยทนตแพทย (colligan et al.

1977) และจากการศกษา อนๆ พบวา สดสวนอตราการตาย (Proportional mortality ratio = PMR) ของผชายกบผหญงไดเพมขน โดยทผชายมกประกอบอาชพทนตแพทย แพทย นกวชาการดานการแพทย และทนตแพทย สวนผหญงประกอบอาชพพยาบาล

Page 75: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ในป ค.ศ.1988 สถาบนอาชวอนามยในฟนแลนด ท าการศกษาความเครยดและอาการจตสลายทเกดขนในหมแพทยชาวฟนแลนด พบวาแพทยทมความเครยดมากทสด คอ คนทไมมงานถาวรท า และท างานในแผนกฉกเฉนเปนสวนใหญ และเปนโรงพยาบาลในสวนกลางสวนอาการจตสลายพบมากในแพทยทท าหนาท ดแลคนปวยในแผนกผ ปวยนอก แพทยทมอาการเครยดมากทสด ไดแก แพทยเฉพาะทาง สาขากมารจตเวชจตแพทยทวไป และแพทยเฉพาะทางทท างานใกลชด กบผ ปวยโรคมะเรงหรอโรคอนทหนกมากๆ ทนตแพทยกเปนอาชพหนง ทกอใหเกดความเครยดไดสงสาเหตเนองจากการทตองจดการกบผ ปวย การพยายามรกษาตารางเวลาการท างานพยายามประคบประคองการท างานของตน ใหอยใตการท างานหนกเกนไป งานบรหารสภาพงานทไมเหมาะสม เพราะตองท าในทจ ากด และทาทางการท างานทไมเหมาะสม

Page 76: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ลกษณะงานทท าเหมอนๆ กนจนเปนกจวตรนาเบอและพยาบาลกถอวาเปนอาชพมความเครยดสงทสด มอตราการฆาตวตายสงสดและมอตราการปวยเปนโรคจตสง ปนอนดบแรกของรายชอผปวยโรคจตทโรงพยาบาลไดรบ หนาทพยาบาลทแตกตางกนไปใหความรสกกดดนทแตกตาง พยาบาลทตองดแลผปวยหนกในแผนก ไอ.ซ.ย. ทตองใชเครองมอชวยชวต ทยงยากสลบซบซอน มลกษณะงานทฉกเฉนและตองผจญกบความเปนความตาย ของคนไขอยตลอดเวลา เปนหนาทความรบผดชอบทท าใหเกดความเครยดสงสด ในผมอาชพพยาบาล

Page 77: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ผลตอสขภาพทพบในผท างานดานดแลผปวย พบวาความเครยดมความสมพนธกบความไมอยากอาหาร แผลอกเสบ ความผดปกตดานจตใจ ปวดศรษะขางเดยว นอนไมหลบ การมอารมณแปรปรวน การท าลายชวตของครอบครวและสงคม การเพมการสบบหร ดมแอลกอฮอล และยา ความเครยดมผลกระทบตอทศนคตและพฤตกรรม และยงพบวา ผปฏบตงานทมความเครยดมผลตอการตดตอสอสารกบผปวย และเพอนรวมงาน

Page 78: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

สาเหตของความเครยดในผท าหนาทรกษาพยาบาล ปจจยทท าใหเกดความเครยด สรปไดดงนคอ

•เพอนรวมงาน •ความขดแยงระหวางบคคล •บคลากรไมพอเพยง •การท างานในทไมคนเคย •การท างานในทมเสยงดงเกนไป •การไมมสวนรวมในการวางแผน หรอตดสนใจ •การขาดรางวล หรอสงจงใจ •การไมไดแสดงความสามารถพเศษ หรอความสามารถอนๆ •การเปลยนงานกะ เขาเวร

Page 79: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

•การสมผสกบสารเคมตางๆ ขณะท างาน •การสมผสกบผปวยโรคตดตอ •การเพมงานพเศษ •ความแตกตางในเรองต าแหนงรายได •การขาดความเปนอสระ •ตารางาการปฏบตงานเตม •ปจจยดานเออรกอนอมคส -การเปลยนแปลงดานเทคโนโลย

Page 80: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ตวชวดสขภาพจต

ในทางบวก ในทางลบ

1. คาความพงพอใจตางๆ ไดแก

ความพงพอใจ ในงาน ความวตกกงวล

ความพงพอใจ ในชวต ความเบอหนายในงาน

ความพงพอใจ ตอความตองการทไดรบการสนองตอบ

การผละงาน

ความพงพอใจ ในศกดศรทไดรบในการตอบสนอง

ความซมเศรา

Page 81: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ตวชวดสขภาพจต

ในทางบวก ในทางลบ

. ความสามา2รถ และการควบคมตนเองจนสามารถเอาชนะอปสรรคตางๆ ไดแก

2. ความไมสามารถกระท ากจการและไมสามารถควบคมตนเองใหผานพนอปสรรคได ไดแก

การพฒนาตน การปลอยปละละเลยตนเอง ความเปนอสระในความคดนก การเฉยเมย ไมคด ไมนก

การกระท าทเกอหนนใหบรรลผลส าเรจ

การเฉอยชา ไมลงมอกระท าการใดๆ

Page 82: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

3. จตใจทเปนสขไดแก 3. จตใจทไมเปนสขไดแก

ความพงพอใจในความเปนอย ความกระวนกระวาย ไมพอใจในความเปนอย

ความรสกอยากมชวตอย ความเบอหนายในชวต

ความพอใจในชวตสมรส ความเบอชวตสมรส

การเขารวมเปนสวนของสงคม ความเบอ และหลกหนจากสงคม

ความสามารถในงานทท า ความไรความสามารถในงานทท า

Page 83: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

หลกกการประเมนสขภาพจตในการท างาน

มองคประกอบดงตอไปน คอ 1. ประเมนจากลกษณะทางจตโดยทวๆ ไป เชนประสบการณในการบ าบดรกษาทางจตในอดต การปรบตวทางสงคม ตรวจอาการของโรคจตตางๆความรสกสวนตวของบคคล การประเมนพฤตกรรมในชวตประจ าวน 2.การประเมนความพงพอใจในการท างาน

Page 84: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

-ประเมนจากความเครยดในการท างาน -ประเมนจากความวตกกงวลของบคคล -ประเมนจากความเครยดในชวต (Life Stress) -ดานวธการประเมน เครองมอทใช ตลอดจนการแปลและสรปผลการประเมนปญหาสขภาพจตในการท างานประเมนจากขวญ ก าลงใจในการท างาน

Page 85: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

วธการจดการกบความเครยด วธการควบคมสขภาพจต จากความเครยดทเกดจากการท างาน เสนอโดยสถาบนความปลอดภย และอาชวอนามยแหงชาต ของสหรฐอเมรกา (NIOSH) ใหใชกลวธ 4 ขอ ดงตอไปน คอ 1.ออกแบบงานใหมการปรบปรงสภาพงาน 2.เฝาระวงปจจยเสยง และความรบผดชอบทางจต 3.ใหขอมล ใหการศกษา ฝกอบรม 4.ใหบรการทางสขภาพจตแกผปฏบตงาน

Page 86: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

อาจประยกตมาเปนวธการปฏบตในรายละเอยดได ดงตอไปน •มการประชมกบทมงานเปนประจ า เพอรบฟงความคดเหนและใหมแนวความคดสรางสรรครวมกน • จดใหมโครงการบรหารจดการความเครยดในองคกร •ผท าหนาทควบคม ก ากบงาน ควรมความยดหยนและ มแนวคดการเปลยนแปลงระบบงาน •มจ านวนผรวมทมงานทเหมาะสม

Page 87: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

•จดใหมการท างานเปนกะอยางเหมาะสม ผทตองอยงานกะตองไดรบการพกผอนทเพยงพอกอนเขางานกะ •จดใหมการท างานทมประสทธภาพ และมสภาพแวดลอมการท างานทเหมาะสม •การเขาถงแตละบคคล โดยใหมกจกรรมคลายเครยด •การเพมพนความร และโอกาสทจะปรบปรงทกษะ และความเชอมนในการท างาน

ใหทกคนมสวนรวมในการก าหนดเวลางาน

Page 88: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การประเมนความเสยง (RISK ASSESSMENT)

หมายถง กระบวนการ การประมาณระดบความเสยง และการตดสน วาความเสยงนนอยในระดบทยอมรบไดหรอไม กระบการประเมนความเสยงอยางมประสทธภาพ องคกรควรจะด าเนนตามเกณฑตาง ๆ ดงตอไปน จ าแนกประเภทของกจกรรมของงาน ใหเขยนชนดของกจกรรมทปฏบตหนาทอย และใหเขยนขนตอนปฏบตงาน ของแตละกจกรรม โดยใหครอบคลม สถานทท างาน เครองจกร เครองมอ อปกรณ บคลากร รวมทงท าการจดเกบรวบรวมขอมลดงกลาว

Page 89: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ชบงอนตราย ชบงอนตรายทงหมดทเกยวของ แตละกจกรรมของงาน พจารณาวาใครจะไดรบอนตรายและจะไดรบอนตรายอยางไร • ก าหนดความเสยง ประมาณความเสยงจากอนตรายแตละอยาง โดย

สมมตวามการควบคมตามแผน หรอตามขนตอนการท างานทมอย ผประเมนควรพจารณาประสทธผลของการควบคม และผลทเกดจากความลมเหลวของการควบคม

Page 90: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

• ตดสนวาความเสยงยอมรบไดหรอไม ตดสนวา แผนหรอการระวงปองกนดานอา

ชวอนามยและความปลอดภยทมอย (ถาม) เพยงพอทจะจดการอนตรายใหอยภายใตการควบคมและเปนไปไดตามขอก าหนดตามกฎหมายหรอไม

Page 91: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

• เตรยมแนวปฏบตการควบคมความเสยง (ถาจ าเปน) หากพบวา ขนตอนปฏบตขอใดมความหละหลวม ไม

ถกตอง และตองการปรบปรงแกไข เพอลดระดบหรออนตราความเสยงลงใหอยในระดบทยอมรบได

เตรยมแผนงานทเกยวของกบสงตาง ๆ ทพบในการประเมน หรอทควรเอาใจใส องคกรควรแนใจวาการควบคมทจดท าใหมและทมอยมการน าไปใชอยางมประสทธผล

Page 92: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

• ทบทวนความเพยงพอของแผนปฏบตการ ประเมนความเสยงใหมดวยวธการควบคมท

ไดมการปรบปรง และตรวจสอบวาความเสยงนนอยในระดบทยอมรบได

Page 93: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

รปแบบการประเมนความเสยง (Risk Assessment Pro-Forma) องคกรควรมการเตรยมรปแบบงาย ๆ ทสามารถใชเพอการบนทกสงทคนพบจากการประเมนโดยทวไป จะครอบคลมถง •กจกรรมของงาน (Work Activity) •อนตรายทอาจจะเกดขน (Hazards) •มาตรการควบคมทมอย (Control in place) •บคคลทมโอกาสเสยง (Personnel at risk) •สงทนาจะกอใหเกดอนตราย (ความเปนไปไดในการเกดอนตรายนนมมากนอยเพยงใด) •ความรนแรงของอนตราย •ระดบความเสยง •สงทตองการท าภายหลงการประเมน

•รายละเอยดทวไป เชน ชอผประเมน วนทประเมน ฯลฯ

Page 94: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

พษของกรดเกลอทมตอรางกาย

•ระบบทางเดนหายใจ

กรดเกลอกอใหเกดการระคายเคองเยอบจมก ล าคอและเยอบทางเดนหายใจ อาการจะเรมเกดขนเมอสดดมเขาไปในปรมาณ 35 สวนในลาน หากไดรบเขาไป 50 - 100 สวนในลาน อาการจะรนแรงจนทนไมไดผลทเกดขนกบเยอบทางเดนหายใจสวนบน เมอไดรบกรดเกลอในปรมาณมากอาจท าใหเนอเยอบวมอยางมาก จนเกดการอดตนทางเดนหายใจ และ suffocation ได

ผทไดรบพษขนรนแรงจะมอาการหายใจหอบหายใจไมทน เนองจากภาวะอดกนหลอดลมขนาดเลกบางรายอาจเกดภาวะปอดบวมน าซงเปนอนตรายอยางมาก ส าหรบในเดกอาจเกดอาการกลายหอบหด ซงจะเปนอยนานหลายเดอนและไมคอยตอบสนองตอการรกษาดวยยาขยายหลอดลม

Page 95: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

•สมดลกรด-ดางของรางกาย

อาจเกดขนไดจากการไดรบพษทางระบบทางเดนอาหารเนองจากคลอไรดอออนเพมสงขนในเดกทมอตราการเผาผลาญในรางกายสงจะไดรบผลกระทบมากกวาปกตถงขนเปนอนตรายตอชวตได

•ผวหนง

แผลทผวหนงเปนลกษณะแผลลก คลายแผลไฟไหม น ารอนลวก อาจเกดแผลทเยอบซ งเปนเนอเยอออนได เชนกนการไดรบพษโดยการสมผสกรดไฮโดรคลอรกเขมขน จะท าใหเกดแผลเปนขนาดใหญและลกหากสมผสสารละลายทเจอจาง กจะเกดเปนผนผวหนงอกเสบและระคายเคองในเดกจะพบปญหาทผวหนงมากกวาผใหญ

Page 96: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

•พษตอตา

ไอระเหยของไฮโดรเจนคลอไรดหรอกรดไฮโดรคลรกท าใหเซลลกระจกตาเกดการตาย เลนสตาเกดเปนตอกระจกและความดนภายในลกเพมขนจนกลายเปนตอหนไดกรณทสมผสกบสารละลายทเจองจาง จะเกดแผลทกระจกตาดานนอก

•ระบบทางเดนอาหาร

กอใหเกดอาการปวดทองรนแรง กลนล าบาก คลนไสอาเจยน การไดรบพษโดยการกนกรดไฮโดรคลอรกเขมขนจะท าใหเกดการหลดลอกของเยอบหลอดอาหารและกระเพาะอาหาร เกดเปนแผลภายในมเลอดออก แผลอาจทะลได

Page 97: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

•ระบบหวใจและหลอดเลอด

เกดขนเมอไดรบพษจากการกนเขาไปหรอสมผสในปรมาณสง ทงกรดไฮโดรคลอรกและแกซไฮโดรเจนคลอไรดท าใหความดนโลหตลดต าลง เกดภาวะเลอดออกในทางเดนอาหารและระบบสมดลน าและของเหลวในรางกายเสยไปการท าหนาทของปอดจะกลบมาเปนปกตหลงจากไดรบพษ 7 - 14 วน

Page 98: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

“เกา” กบ “ใหม” • บรการอาชวอนามย แบบเดม (Traditional

Services) – เนนการบงคบใชกฎหมาย (กระทรวงแรงงาน) – เนนผเชยวชาญ • เดนส ารวจโรงงาน เกบตวอยางสารเคม ตรวจรางกาย การเฝาระวงสงแวดลอม การเฝาระวงสขภาพ • บรการอาชวอนามย แบบ “ทนสมย” – เนนการมสวนรวม (Participation : employer

and employee) – ผเชยวชาญ คอ facilitator

– บรณาการ / องครวม (“whole person”

approach) – เปนไปตามความตองการ / ปญหาของกลม พนท

Page 99: อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

วงจรคณภาพ - การปองกนโรคจากการท างาน Plan (ประเมนความเสยงตอสขภาพ) Do (ลดสงคกคาม, ลดการสมผส) Check (การตรวจวดสงแวดลอมและสขภาพพนกงาน environmental and biological

monitoring)

Act (ปรบขนตอน Do)