การทดสอบพัฒนาการเด็กปฐมวัย

มะล ว ล ย เ ร อ นค า อ า จ า ร ย ป ร ะ จ า ส า ข า ว ช า ก จ ก ร รมบ า บ ด คณะก า ยภ าพบ า บ ด มห า ว ท ย า ล ย ม ห ด ล

เอกสารประกอบการสอน PTOT 325

1

The Denver Developmental Screening Test (DDST)


2

W.K Frankenburg และคณะ เปนผสรางแบบทดสอบน พมพขนครงแรกเมอป ค.ศ. 1967 โดยมจดมงหมายเพอชวยใหบคลากรทางการ

แพทยใชคดกรองเดกปฐมวยทมปญหาหรออาจมปญหาพฒนาการ มการใชแพรหลายกบเดกทวโลกมากกวา 50 ลานคน การเปลยนเปน Denver II มเหตผล 4 ขอ คอ 1. เพอเพมขอทดสอบทางดานภาษา 2. หาความเหมาะสมของกลมปกต คาปกตมาตรฐาน 3. ปรบลกษณะของขอทดสอบเฉพาะบางขอ เพอลดความยงยากในการ

ทดสอบและใหคะแนน 4. การแปลผลทดสอบแบบเดมขาดความไวทจะนาไปใชคาดการณ

สถานภาพของเดกตอไปในอนาคต

Denver II


3

แบบทดสอบพฒนาการสาหรบเดกตงแตแรกเกดจนถง 6 ป

เปรยบเทยบความสามารถดานตาง ๆ ในเดกวยเดยวกน

ใชคดกรองเดกทว ๆ ไปทไมมอาการผดปกต

ใชในการทดสอบเพอยนยนสงทพอแมหรอบคลากรทางการแพทยสงสยและใชเฝาระวงตดตามเดกทเสยงตอการมปญหาพฒนาการ

ไมไดเปนแบบทดสอบเชาวนปญญา (IQ test)

ไมไดสรางขนเพอการวนจฉยวาเดกเปนอะไร

Denver II


4

ขอทดสอบ 125 ขอ แบงเปน 4 ดาน คอ 1. ดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง หมายถง การมความสมพนธและใชชวต

รวมกบบคคลอน ๆ กบการดแลตนเองในกจวตรประจาวน 2. ดานใชกลามเนอเลกและปรบตว หมายถง การทางานประสานกนระหวาง

กลามเนอมอและตา การจดการกบของชนเลก ๆ และการแกไขปญหา 3. ดานภาษา หมายถง การไดยน ความเขาใจภาษา และการใชภาษา 4. ดานใชกลามเนอมดใหญ หมายถง การทรงตว การเคลอนรางกาย เชน การนง

การเดน การกระโดด และการเคลอนไหวกลามเนอใหญทงหมด

Denver II


5

หลงการทดสอบยงมการบนทกลกษณะพฤตกรรมของเดกขณะทดสอบ 5 อยาง เพอบนทกความคดเหนของผทดสอบเกยวกบพฤตกรรมโดยรวมของเดก และระบวาเดกไดใชความสามารถของตนมากนอยเพยงใด ซงเปนผลใหการทดสอบมความแมนยามากขน

พฒนาขนเพอใชในทางคลนก โดย แพทย พยาบาล นกจตวทยา บคลากรทางการแพทยและการศกษา

ผทดสอบตองทาอยางเปนมาตรฐาน ควรผานการฝกฝนอยางครบถวน การอบรมในประเทศไทย ตดตอท แพทยหญงนตยา คชภกด หนวยพฒนาการเดก

รพ.รามาธบด หรอ คณอรพนท สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว

อปกรณในการทดสอบ


6

1. ไหมพรมกลมสแดง 2. ลกเกด 3. กรงกรง 4. ลกบาศกไมหลากสขนาด 1x1 นว จานวน 10

กอน (ปลอดสารพษ) 5. ขวดใบเลกปากแคบ 6. กระดงเลก 7. ลกเทนนส 8. ดนสอหรอสเทยน 9. ตกตาพลาสตก และชอน

(ดดแปลงจากตนฉบบ เปนขวดนม) 10. ถวยพลาสตกมหจบ 11. กระดาษเปลา 12. สายวด

อปกรณในการทดสอบ


7

จดอยในกระเปา ยกเวนกระดาษเปลา

สงทจาเปน คอ โตะ เกาอ สาหรบผทดสอบ

มทวางสาหรบการทดสอบดานกลามเนอใหญ เดกทารกตองมทใหนอน

แบบฟอรมการทดสอบ


8



9

แนวนอนดานบนของแบบฟอรมการทดสอบเปนอาย แบงเปนเดอน ป ตงแตแรกเกด-6 ป

ชองระหวาง 1 เดอน-24 เดอน ชองสเกลแตละชองเทากบ 1 เดอน

อายมากกวา 24 เดอน ชองสเกลแตละชองเทากบ 3 เดอน



10

ขอทดสอบมทงหมด 125 ขอ แตละขอแทนดวยลกษณะชองสเหลยมซงแบงเปนเปอรเซนตไทลทเดกในกลมตวอยางทาผานคอ 25% 50% 75% 90%

เอกสารประกอบการสอน PTOT 325 11

ตวอยางขอทดสอบ

ปอนตกตา

ดานซายมอสดของชอง

แสดงวา 25 % ของเดกอาย 15 เดอนทาได

และ 50 % ของเดกอาย 17 เดอน

75% ของเดกอาย 19 เดอน

และ 90 % ของเดกอาย 25 เดอน


ขอทดสอบบางขอจะมตวเลขทางดานซายของชอง

หมายความวา ใหดดานหลงของแบบฟอรมการทดสอบจะบอกวธดาเนนการทดสอบ และหรอบอกการแปลผลการทดสอบ


ขอทดสอบบางขอทมตว R อย หมายความวา ใหถามจากผ เลยงดได

การค านวณอายและการขดเสนอายของเดก


14

1. กรณทวไป

บนทกขอมล วน เดอน ป เกด ถาจาเปนตองมการยม ใหยม 30 วน จากคอลมนเดอน ใหยม 12 เดอน จากคอลมนป

ตวอยาง ป เดอน วน

วนททาการทดสอบ 2553 5 24

วนเดอนปเกด 2550 1 18

อายเดก 3 4 6

การค านวณอาย


15

ตวอยาง ป เดอน วน

วนเดอนปททดสอบ 2553 12+2 3 30 + 15

วนเดอนปเกด 2551 7 25

อายเดก 1 7 20

การคานวณอายเปนสงทสาคญมาก ควรตรวจสอบใหถกตองกอนทาการทดสอบ


16

2. กรณทเดกคลอดกอนกาหนด (ครบกาหนดคอ 40 สปดาห)

เดกทคลอดกอนกาหนดมากกวา 2 สปดาห ตองมการปรบการคานวณอายใหม จนกวาเดกจะมอายครบ 2 ป

การเปลยนอายตองเปลยนจานวนสปดาหทเกดกอนเปนเดอนเปนป โดยให 4 สปดาหเปน 1 เดอน และ 7 วนเปน 1 สปดาห

ตวอยาง ป เดอน วน วนททาการทดสอบ 2553 1 22 วนเดอนปเกด 2552 5 20 อายเดก 8 2 คลอดกอนกาหนด 3 สปดาห -21 7 11

การค านวณอาย


17

1. เดกชาย เกดวนท 23 มถนายน 2530 ทาการทดสอบวนท 15 เมษายน 2533 จะใชอายเทาไหรในการทดสอบ

2. เดกหญง เกดวนท 16 ธนวาคม 2531 เกดกอนกาหนด 4 สปดาหทาการทดสอบในวนท 20 กมภาพนธ 2533 จะใชอายเทาไหรในการทดสอบ

3. เดกชาย เกดวนท 30 พฤษภาคม 2543 เกดกอนกาหนด 3 สปดาห ทาการทดสอบวนท 15 มถนายน 2545 จะใชอายเทาไหรในการทดสอบ

4. เดกหญง เกดวนท 15 ธนวาคม 2549 เกดกอนกาหนด 1 สปดาห ทาการทดสอบวนท 7 มถนายน 2552 จะใชอายเทาไหรในการทดสอบ

การขดเสนอายลงบนแบบฟอรมทดสอบ


18

ใหขดเสนตรงชวงอายลงบนแบบฟอรมโดยขดจากบนสดลงไปลางสด ตองระมดระวงในการขดเสน ใหถกตอง

เชน เดกอาย 1 ป 5 เดอน = 17 เดอน ใหลากเสนท 17 เดอนและเขยนวนททดสอบอยดานบน

ตวอยาง 15 พ.ค. 53


การด าเนนการทดสอบพฒนาการ

อางองจากคมอการฝกอบรมการทดสอบพฒนาการเดกปฐมวย Denver II (ฉบบภาษาไทย)

ตองดาเนนการทดสอบทกขออยางเปนมาตรฐาน เพอปองกนการเบยงเบนและเพมความเชอมนในการทดสอบ


Denver II สามารถใชคดกรองเดกไดตงแตแรกเกดจนถง 6 ป เพอจะตดตามผลตอเนองจงสามารถใชแผนทดสอบแผนเดมได โดยใหขดเสนอายใหมทกครงและตองเขยนวนเดอนปททดสอบดวย โดยใชปากกาสตางกนในการขดเสน

การสรางสมพนธภาพและการจดสถานท


21

เปนสงสาคญ เพอใหเดกและผปกครองรวมมอกบการทดสอบและไดขอมลทถกตองทสด ควรใหพอแมอยดวยและทาการทดสอบอยางเปนธรรมชาตใหเดกและพอแมรสกเปน

กนเอง เดกโตสามารถนงเองตามลาพงได เดกเลกใหตกผ เลยงด ใชโตะทมขนาดพอด ใหเดกวาง

แขนบนโตะได ขอศอกควรอยในระดบเดยวกบขอบโตะ ใหเดกสามารถเออมหยบของเลนบนโตะได

เดกวยอนบาลอาจใชโตะ เกาอทขนาดพอด ทารกอาจทดสอบบนพนหรอเตยงทปลอดภย

ขนตอนการทดสอบ


22

ยดหยนตามการตอบสนองของเดก

ควรเลอกวางอปกรณทเหมาะสมกบวยของเดกไวบนโตะ เพอใหเดกไดเลนในขณะทผทดสอบคยกบพอแม เชน กรงกรงสาหรบเดกทารก ไมบลอกสาหรบเดกวยเตาะแตะ กระดาษกบส สาหรบเดกวยอนบาล

ในขณะทเดกกาลงเลนอย ผทดสอบซกถามผปกครอง และตองสงเกตพฤตกรรมของเดกดวย เพราะการเลนของเดก สามารถใหคะแนนการทดสอบได

ขนตอนของการทดสอบ (ตอ)


23

โดยสวนใหญแลว การทดสอบจะเรมในดานทเดกมสวนรวมนอยทสดหรอถามขอมลจากผ เลยงดกอน ไดแก เรมจากดานสงคมและการชวยเหลอตนเองกอน ตามดวยดานกลามเนอมดเลก ตามดวยขอทดสอบทางภาษา และกลามเนอมดใหญเปนอนดบสดทาย

เนองจากเดกตองอาศยเวลาในการปรบตว จนมความมนใจจงจะคอย ๆ ใหความรวมมอ ถาเรมจากกลามเนอมดใหญ เดกมความเขนอาย ขอทดสอบตอมาเดกจะไมยอมทาอกเลย

ขนตอนการทดสอบ (ตอ)


24

ควรเรมขอทดสอบทเดกทาไดงายกอน ควรชมเชยถงความพยายามของเดกแมวาจะทาไมได สรางความมนใจและใหการสนบสนนเมอเดกตองทาขอทดสอบทยากขน

ขอทดสอบทใชวสดเหมอนกนควรจะทดสอบไปดวยกนเพอประหยดเวลา วางอปกรณทใชทดสอบไวบนโตะเพยงชนเดยว เพอไมใหเดกสบสนและไมมสมาธ

อปกรณชนอนเกบใหพนสายตาและไมใหเดกเออมถง สาหรบทารก ขอทดสอบในทานอน ควรทาไปรวมกนจนครบ เรมทาการทดสอบจากขอทอยดานซายมอของเสนอายกอนแลวจงเลอนมาทางขวา

เรอย ๆ จนครบเกณฑ

จ านวนขอททดสอบ


25

แตละคนจะแตกตางกน ขนอยกบอายและความสามารถของเดก

เพอดวาเดกมความเสยงในเรองพฒนาการหรอไม ควรดาเนนการทดสอบดงน

ขนท 1 ทดสอบในแตดานอยางนอย 3 ขอทดสอบทใกลเคยงกบเสนอายและทก ๆ ขอทดสอบตองครอมเสนอาย

ขนท 2 ถาเดกไมสามารถทาในขนท 1 (ทาไมได ปฏเสธ ไมมโอกาสทา) ตองทาการทดสอบเพมเตมในขอทดสอบดานซายจนกวาเดกจะทาผาน 3 ขอตดตอกน

จ านวนขอททดสอบ (ตอ)


26

เพอหาความสามารถสงสดของเดก ดาเนนการดงน ขนท 1 ทาการทดสอบในแตละดานอยางนอย 3 ขอทดสอบทใกลเคยงกบ

ดานซายของเสนอายและทก ๆ ขอตองครอมเสนอาย ขนท 2 ทาการทดสอบตอไปเรอย ๆ จนกวาพบวาเดกทาไมได 3 ขอทดสอบ

ตดตอกนในแตละดาน

ขอทดสอบแตละขอ ควรใหโอกาสเดกท าทงหมด 3 ครง กอนทจะใหคะแนนวาเดกท าไมได แตถาเดกท าไดตงแตครงแรกกไมจ าเปนตองท าจน

ครบทง 3 ครง

การใหคะแนนพฤตกรรมขณะท าการทดสอบ


27

ควรทาหลงจากทดสอบเสรจแลว

เปรยบเทยบกอนทดสอบกบหลงทดสอบ หรอ สอบถามจากผ เลยงดวา พฤตกรรมทเดกแสดงออกเปนพฤตกรรมทเปนปกตหรอไม

บางครงอาจเปนเพราะเดกไมสบาย เหนอย หว กงวล

ควรทาการทดสอบใหมเมอเดกมความพรอมมากขน

การใหคะแนนทใชกบ Denver II


28

ให P เมอผาน หมายถง เดกสามารถท าขอทดสอบนนได หรอผเลยงดรายงานวาเดกท าได

ให F เมอไมผาน หมายถง เดกไมสามารถท าขอทดสอบนนได หรอผ เลยงดรายงานวาเดกท าไมได

ให NO หรอไมมโอกาส หมายถง เดกไมมโอกาสท าเกยวกบขอทดสอบนน เพราะขอจ ากดในการเลยงด ใหไดเฉพาะขอทดสอบทถามจากผเลยงดเทานน

ให R หรอ ปฏเสธ หมายถง เดกปฏเสธทจะท าขอทดสอบ อาจใหผเลยงดด าเนนการทดสอบในขอนนได แตจะไมให R ในขอทสอบถามจากผ ทดสอบได

การแปลผล


29

การแปลผลขอทดสอบรายขอ การแปลผลการทดสอบโดยรวม

การแปลผลขอทดสอบรายขอ


30

เรวกวาวย (Advanced Item) เดกสามารถทาขอทดสอบทอยทางขวามอของเสนอายได และตองเปนขอทดสอบท

ไมไดอยบนเสนอาย แสดงวา เดกมพฒนาการเกนวยในขอทดสอบนน

การแปลผลขอทดสอบรายขอ (ตอ)


31 ปกต (Normal Items) ในขอทดสอบทอยดานขวามอของเสนอาย แลวเดกทาไมผาน ไมไดแปลวาเดกชา

เพราะเดกมอายนอยกวา 25 % ของอายนนทจะทาได

• ในขอทดสอบทเดกทาไมผาน แตอยในชวงระหวางเปอรเซนไทลท 25-75 จะตดสนวา เดกมพฒนาการปกตในขอทดสอบนน

การแปลผลการทดสอบรายขอ (ตอ)


32

ควรระวง (Caution Item) ในขอทดสอบยอยทผทดสอบให F และ R ในขอทดสอบทเสนอายอยระหวางเปอรเซน

ไทลท 75-90 ควรเขยน C ทขวามอสดของบรเวณทแรเงา เพราะเดกรอยละ 75 ทาขอทดสอบนนได

การแปลผลการทดสอบรายขอ (ตอ)


33 ลาชา (Delayed Item) เมอเดกทาไมผานหรอปฏเสธในขอทดสอบทอยดานซายของเสนอาย ตองระบายสลงบนขวามอของชอง แตยงไมสามารถแปลผลรวมไดวาเดกม

พฒนาการลาชา

• ไมมโอกาสไดท า (No Opportunity Item)

• ขอทดสอบทถามจากผ เลยงด และพบวาเดกไมมโอกาสไดทา ใหเขยน NO

การแปลผลการทดสอบโดยรวม


34 ปกต (Normal) เมอ ไมมขอทดสอบ ลาชา (F) และมขอทดสอบ ควรระวง (C) เพยง 1 ขอ เทานน ควรท าการตรวจครงตอไปตามปกต

สงสย (Suspect) เมอ

• มขอทดสอบ ควรระวง 2 ขอขนไป และ/หรอ มขอทดสอบ ลาชา 1 ขอขนไป

• ทดสอบใหมอกครงภายใน 1-2 สปดาห

ไมสามารถประเมน (Untestable) เมอ

• มขอทดสอบทเดกปฏเสธ อยทางซายมอของเสนอาย 1 ขอขนไป หรอมขอทดสอบทเดกปฏเสธ 2 ขอ ขนไปอยในชวงระหวางเปอรเซนไทลท 75-90

• ทดสอบซ าภายใน 1-2 สปดาห

ผลการทดสอบ


35

หากพบขอทดสอบทควรระวง หรอ ขอทดสอบทลาชา ควรสอบถามผเลยงดเกยวกบ ประวตพฒนาการในอดต ประวตและผลการตรวจทาง

คลนกอน ๆ ควรสงตอเดกไปรบการวนจฉยในโรงพยาบาลหรอสถาบนทมกมารแพทย จตแพทย

นกจตวทยาทใหบรการ เพอตรวจละเอยดมากขนและท าการบ าบดรกษาตอไป

ตวอยางของการแปลผลรวม


36

• ตวอยางในเอกสารประกอบการสอน

• ตวอยางจาก slide แปลผลวา................................

ตวอยางการแปลผลรวม


37

แปลผลวา ...................

การแปลผลการทดสอบโดยรวม


38

แปลผลวา .....................

การแจงผลการทดสอบและการใหค าแนะน า

เนองจากแบบทดสอบ DENVER II เปนเพยงการ screening เรองพฒนาการซงพฒนาการของเดกมการเปลยนแปลงไดตลอด

หากเดกทมผลการทดสอบวาสงสยลาชา เนองจากเดกขาดโอกาสทจะไดท าเองหรอไมคอยใหความรวมมอ เนองจาก งวง เหนอย หว ควรแนะน าให เฝาระวงพฤตกรรมและสงเสรมพฒนาการอยางตอเนองและนดมาท าการทดสอบใหมในอก 2-4 สปดาห

หากเดกทมผลการทดสอบวา สงสยลาชา เนองจากความลาชาทางดานพฒนาการ ควรแนะน าใหมการตรวจเฉพาะทางเพมเตม และ แนะน าเทคนคการกระตนพฒนาการใหกบผปกครอง คอยตดตามผลอยางตอเนอง


39

References


40

นตยา คชภกด, อรพนท เลศอวสดาตระกล.คมอการฝกอบรมการทดสอบพฒนาการเดกปฐมวย Denver II (ฉบบภาษาไทย) ฉบบแกไขปรบปรง ครงท 3. สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล, 2551.

นนทณ เสถยรศกดพงศ, สรอยสดา วทยากร, ไฉทยา ภระบรรณ.การคดกรองพฒนาการและการทดสอบหาความผดปกตในเดก. ภาควชากจกรรมบาบด คณะเทคนคการแพทย มหาวทยาลยเชยงใหม,2548.

https://www.denveriionline.com/

ฝกปฏบตการ

ใหนกศกษาแบงกลมตามฐาน

ใหฝกท าแบบทดสอบรายดาน 4 ดาน ฐานละ 20 นาท ฐานท 1 ดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง ฐานท 2 ดานการใชกลามเนอเลกและการปรบตว ฐานท 3 ดานภาษา ฐานท 4 ดานกลามเนอใหญ เมอครบทง 4 ฐานแลวใหวนกลบไปทฐานเดมของตนเอง รบโจทยจากอาจารยทควบคม

กลม ฝกซอมการทดสอบภาพรวม โดยใหท าบทบาทสมมต เปนเดก แม และผทดสอบ ออกมาแสดงหนาหอง ท าการทดสอบทกรายขอทเสนอายลากผาน


41

ฝกปฏบตการ


42

• ฐานท 1 เดกเกดวนท 21 กมภาพนธ 2548 มาท าการทดสอบวนท 5 มถนายน 2553

• ฐานท 2 เดกเกดวนท 17 กนยายน 2545 มาท าการ

ทดสอบวนท 9 พฤศจกายน 2549

• ฐานท 3 เดกเกดวนท 12 ธนวาคม 2551 มาท าการทดสอบวนท 18 มนาคม 2553

• ฐานท 4 เดกเกดวนท 15 สงหาคม 2549 มาท าการทดสอบวนท 22 มกราคม 2552


43

Documents

การทดสอบพัฒนาการเด็กปฐมวัย