Upload
nino-abuladze
View
334
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
უძველესი მეღვინეობის კერა საქართველოში
ტიციან ტაბიძის. 43- ქ თბილისის ე საჯარო
სკოლის ისტორიის პედაგოგი ნინო აბულაძე
კითხვა
არის თუ არასაქართველ
ო კულტურული
ვაზისა და ღვინის
? სამშობლო
უხეცესი ვაზი
,, , . სიღნაღის რაიონში სოფ - ქვემო ბოდბეში ლადო
აბულაშვილის ეზოში დღესაც დგას საუკუნენახევარს
მიტანებული კანზე ხავსმოკიდებული და შტამბ . 1966 . დაფუტუროებული ვაზი წ
" " აღმოვაჩინეთ ბუნების საკვირველების ეს იშვიათი
. ნიმუში მის მომვლელსლადო აბულაშვილს ზუსტად აქვს
- გამოთვლილი მისი ასაკი მისი
- თქმით 135 ვაზი.”წლისაა - აზირა
მათიაშვილი
ყველაზე საინტერესო ვაზის . ცხოვრებიდან მისი რთველი იყო
2-3 კრეფა თურმე დღეს. 1950 . 10-12 გრძელდებოდა წ
გოდორზე ნაკლები ყურძენი არცერთხელ არ მოკრეფილა.
კითხვა
სად მდებარეობს ?სიღნაღის რაიონი
მიგიღიათ თუ არა რთველში
?მონაწილეობა რა
დაგამახსოვრდათ ?ყველაზე მეტად
საკაცობრიო მნიშვნელობის აღმოჩენები იმდენად ზუსტად უნდა
, იყოს არგუმენტირებული რომ .კითხვები აღარავის გაუჩნდეს
საქართველოს ტერიტორიაზე აღმოჩენილია ენეოლითის
დროინდელი ძველისძველი, მარანი აქ ღვინის შესანახად
, გამოიყენებოდა უზარმაზარი მიწით დაფარული თიხის
. ქვევრები
კითხვა
?რა არის მარანი როგორ ხდება
?ყურძნის დაწურვა რომელი პერიოდია
?ენეოლითი
. . ძვ წ VI ათასწლეულითდათარიღებულ არქეოლოგიურ ი ( . ).აღმოჩენები ქვემო ქართლში სოფ იმირი
. ქვემო ქართლი სოფელი იმირი
აქ ძეგლის შესწავლა ეტაპობრივად
სხვადასხვა წლებში. 1965-მიმდინარეობდა
1971 წლებში არქეოლოგიური
სამუშაოები სიმონ . ჯანაშიას სახ
საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის
არქეოლოგიური , ექსპედიციის მიერ ალექსანდრე
ჯავახიშვილისა და ოთარ ჯაფარიძის
ხელმძღვანელობით.ხორციელდებოდა
კონტურულრუკაზე მუშაობა
მოძებნეთ კონტურულ
რუკაზე ქვემო;ქართლი
მონიშნე და;გააფერადე
საქართველოს რომელი კუთხეები
ესაზღვრება , ქვემო ქართლს
აღნიშნე კონტურზე
ექსპედიციამ სოფელ იმირის მახლობლად შეისწავლა ოთხი ნეოლითური ხანის
_ , ნასოფლარი შულავერის გორა იმირის, გორა დანგრეულიდა გადაჭრილი გორა
შულავერის გორა
იმირის გორა
შულავერის გორა და იმირის გორა
. , ორივე მდებარეობს მდ ხრამის მარჯვენა ნაპირზე აწინდელ მარნეულის, 4 . , -რაიონში რკინიგზის სადგურ შულავერიდან კმ დაშორებით ჩრდილო
. დასავლეთით ორივე შედის ქვემო შულავერის უძველეს ნასოფლართა. , ჯგუფში ახლა ეს ხელოვნური ბორცვებია რომლებიც დროთა
, განმავლობაში წარმოიშვა როცა სამოსახლოს ერთფენას მეორე. .ცვლიდა მათ შორის მანძილი დაახლოებით ორი კილომეტრია
ამ ნასოფლარებს აკუთვნებენ უძველეს მიწათმოქმედ მოსახლეობას
საქართველოს ტერიტორიაზე და
- უკავშირებენ იმ დროს ახალ ქვის ხანას ნეოლითს, როცა ადამიანი
შეგროვებითი მეურნეობის საფეხურიდან( , ) ნადირობა ნაყოფთა მოგროვება
წარმოებით მეურნეობაზე. . . ე ი მიწათმოქმედებასა და მესაქონლეობაზე
. გადავიდა ამ საფეხურთან იყო დაკავშირებული მკვიდრი სამოსახლოს
, გაჩენა ხელოვნური სახლების შენება.
კითხვა
• რას ნიშნავს შემგროვებლური
მეურნეობიდან გადასვლა
წარმოებით? მეურნეობაზე
• რას შეუწყო ხელი მკვიდრი
სამოსახლოს გაჩენამ ?
. . -5 შულავრის გორის ნამოსახლარს ძვ წ მე , - ათასწლეულით ათარიღებენ იმირის გორისას-4 მე ათასწლეულით
- არხულოს გორა შულავერ შომუთეფეს ადრესამიწათმოქმედო კულტურის ნამოსახლარი ბოლნისის რაიონში
- შულავერ შომუთეფესკულტურა
საქართველში ნეოლითური ხანის
ძეგლები მკვლევარების -მიერ შულავერ
შომუთეფეს კულტურად, . . წოდებული ძვ წ VI
ათასწლეულითდათარიღებული,
" ადრეული ხანის ძირითად საცხოვრებელ ერთეულს . შეადგენდა რამდენიმე ნაგებობის ჯგუფი საკუთრივ
- , , საცხოვრებელი შედარებით მოზრდილი ალიზის წრიული , გეგმის გუმბათური შენობა რომლის აუცილებელი ატრიბუტია
, თიხისაგან ნაძერწი კვერცხისებრი კერა განკუთვნილი . უქრობი ცეცხლისათვის სამეურნეო დანიშნულების მომცრო
, . წრიულივე შენობა მიწაში სანახევროდ ჩასმული სამეურნეო, , ღუმელი გამართული ეზოში საცხოვრებლის კედელთან
თიხალესილი ორმოები სანოვაგისა და წყლის. მარაგისათვის შენობის კედელი ძირიდანვე თანდათანობით
, გადადის გადახურვაში ნაგებობას ერთი ვიწრო , , . შესასვლელი ჰქონდა და უეჭველია სარკმლებიც ექნებოდა
, ვარაუდობენ რომ გუმბათშიაც უნდა ყოფილიყო . დატანებული წრიული სარკმელი სამეურნეო დანიშნულების
, შენობები ასეთივე მოყვანილობისა იყო მხოლოდ უფრო . , , მცირე ზომისა ფიქრობენ რომ მათ კარი კი არ ჰქონდათ
.არამედ გუმბათის ნაცვლად ასახდელი ხუფი უკეთდებოდათ
საკლასო სამუშაო
გავაკეთოთ , ჩანახატი როგორი
იყო ენეოლითის ხანის ადამიანის
საცხოვრებელი
• ;დამისვი კითხვები• არ გამოგრჩეს მთავარი
მახასიათებელი ნიშნები
იმირის გორა არქეოლოგიური
გათხრების შედეგად აქ
აღმოჩენილია VI ათასწლეულით
, დათარიღებული
უძველესი ყურძნისწიპწები.
კომპლექსური კვლევის , შედეგადდგინდება რომ
ველური ვაზი ადამიანმა პირველად
საქართველოს ტერიტორიაზე
მოიშინაურა და შემდეგ უკვე კულტურული
ვაზისგან ღვინოდაწურა.
წიპწები მსოფლიოში უძველესია და ეს უპირველესი მატერიალური
, საბუთია რომ საქართველო მეღვინეობის პირველადი კერა
უძველესი წიპწები საქართველოს ეროვნული მუზეუმის არქეოლოგიის
დეპარტამენტის ძირითადფონდში სხვადასხვა ექსპონატთან ერთად
.ინახება
" ,დედავაზები აკურთხა ”-ბალახს დასდოთავის ფერი გოგლა
მეექვსე ათასწლეულის პირველნახევარში ვაზი
. უკვე გაკულტურულებულია , , ვაზის და ზოგადად
-მცენარის მოშინაურება, კულტივირება, ფაქტობრივად აქ
მცხოვრებმა ადამიანებმა მეშვიდე ათასწლეულის
, მეორე ნახევრიდან 8000 დაახლოებით წლის
წინ დაიწყეს. .
8000 – წლის მანძილზე ჩვენი ცხოვრების ერთ ერთი უმნიშვნელოვანესი . ნაწილი ვაზი გახლდათ ის არ წარმოადგენდა ადამიანისთვის მხოლოდ
საქეიფო საშუალებას. ეს არის კულტი. ღვინო რელიგიის დონემდეა. 7850–7800 აყვანილი ამ პერიოდის ძეგლებზე დაახლოებით წლის ანალიზმა
, , .აჩვენა ღვინის მჟავა რაც ნიშნავს რომ ამაში ღვინო ესხა
სხვა ქვეყნებისგან, განსხვავებით
ჩვენ რეალურად შეგვიძლია
, ვაჩვენოთ რომ საქართველოში
ჩაისახა ვაზი.
1962 გიორგილეონიძე 13 წლის სექტემბერი
,, , ნახეთ იგემეთ ჩვენი ისტორიული , მიწის წვენი ჩვენი სისხლითა და
ოფლით მონაპოვარი ქართული, , ღვინო ჯანში შეგერგოთ ტკბილი სიტყვა გათქმევინოთ ძმობისა და
! , მშვიდობისათვის დაე ჩვენი ღვინის მადლითდალოცვილიყოს ხალხთა
, ძმობა ბედნიერება და!მზეგრძელობა
, დაე მშვიდობიან ცის ქვეშ ჰყვაოდეს !”მუდამ ქართული ვაზი
კითხვა II
შეძელითთუ არაI კითხვაზე
პასუხის გაცემა წარმოდგენილი
მასალის? მიხედვით
p.s
უძველესი ხანიდან მიწათმოქმედება
დაწინაურებულ დარგს
. წარმოადგენდა გარდა
მეღვინეობისა ხორბლეულის
ისტორიაც ჩვენი ქვეყნის
ტერიტორიაზე უხსოვარი ...დროიდან იწყება
მომავალ შეხვედრამდე
,მადლობთ ჩვენ კარგად
ვითანამშრომლეთ
, , ;გამოყენებულილიტერატურა ლინკები ვებ გვერდები
• , შულავრის გორა იმირის გორა ( . - - ძვ წ აღ ის V და IV ) //ათასწლეული . - ვ ბერიძე ძველი ქართული
ხუროთმოძღვრება, . " ", ., 1974 ., .81-82გამ ხელოვნება თბ წ გვ•http://museum.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_id=98&info_id=12585•http://saunje.ge/index.php?id=508&lang=ka•http://amigo.ge.•inoge.com/istoria/gora-namosaxlarebis-naxevrad-amoxsnili-saidumlo•http://www.ambioni.ge/mervineobis-pirveli-kera•http://www.vinoge.com/istoria/qarTuli-vazi-qarTuli-Rvino•http://galatravel.ge