Νικίας

Ο Νικίας (περίπου 469-413 π.X.) ήταν αρχαίος Αθη-ναίος πολιτικός και στρατηγός κατά την περίοδο τουΠελοποννησιακού Πολέμου. Ο Νικίας ήταν μέλος τηςΑθηναϊκής αριστοκρατίας καθώς είχε κληρονομήσειμία τεράστια περιουσία από τον πατέρα του, Νική-ρατο.Μετά τον θάνατο τουΠερικλή το 429 π.Χ., έγινεο κύριος ανταγωνιστής του Κλέωνα και των δημο-κρατών στην προσπάθεια για την πολιτική ηγεσίατου αθηναϊκού κράτους. Ο κύριος στόχος του ήταννα επιτύχει μια ειρήνη με την Σπάρτη με παράλληλαευνοϊκούς όρους για την Αθήνα.Εκλέχτηκε για να υπηρετήσει ως στρατηγός τηνΑθήνα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πό-λεμου. Οδήγησε διάφορες αποστολές που επέτυχανλίγα. Εντούτοις, ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος αρμό-διος για τις επιτυχείς διαπραγματεύσεις που οδήγη-σαν στην ειρήνη του Νικία (ή Νικίειος ειρήνη) σταμέσα του 421 π.Χ. η οποία όμως κράτησε 6 χρόνια.Μετά από την ειρήνη,το 415 π.Χ. αντιτάχθηκε σταφι-λόδοξα σχέδια του Αλκιβιάδη για την προώθηση τωνενδιαφερόντων της Αθήνας.Παρά το γεγονός αυτό,οΝικίας διορίστηκε για να συμμετέχει στην αθηναϊκήεισβολή στη Σικελία. Η αθηναϊκή πολιορκία στιςΣυρακούσες ήταν σχεδόν επιτυχής μέχρι την άφιξητου Σπαρτιάτη στρατηγού Γυλίππου, που γύρισε τηνκατάσταση γύρω έτσι ώστε οι Αθηναίοι ήταν οι ίδιοικάτω από την πολιορκία.Ο Νικίας οδήγησε τις δυ-νάμεις του σε μια απελπισμένη προσπάθεια να δρα-πετεύσει από το έδαφος. Εντούτοις,και αυτός και οαθηναϊκός στρατός του συντρίφθηκαν και νικήθη-καν. Στη συνέχεια,ο Νικίας εκτελέσθηκε.Το όνομα του Νικία απουσίαζε από τη στήλη με ταονόματα των στρατηγών που είχαν πολεμήσει στη Σι-κελία. Αυτή ήταν η μεταθανάτια τιμωρία που τουεπέβαλαν οι Αθηναίοι για τις ευθύνες του στο οικτρότέλος μιας επιχείρησης την οποία ο Νικίας έκανε ό,τιμπορούσε για να αποτρέψει.

1 Η πρώιμη ζωή

Ο Νικίας κληρονόμησε από τον πατέρα του, Νική-ρατο, μια ιδιαίτερη περιουσία, η οποία επενδύθηκεκυρίως στα αργυρωρυχεία του Λαυρίου. Λέγεται ότιο Νικίας είχε περισσότερους από 1000 σκλάβους πουεργάζονταν στα ορυχεία, τους οποίους επιστάτευε οΘράκας Σωσίας. Ο Πλούταρχος δηλώνει ότι ο Νικίαςήταν επίσης υπερβολικά γενναιόδωρος με τον πλούτο

του, χρησιμοποιώντας τα χρήματά του για τις φιλαν-θρωπικές δραστηριότητες στην Αθήνα και χρηματο-δοτώντας πολλές θρησκευτικές εκδηλώσεις.

2 Η πολιτική άνοδος του Νικία

Η άνοδος του Νικία εμφανίστηκε ενώ ο Περικλήςήταν στην κορυφή της αθηναϊκής κυβέρνησης. Μετάαπό το θάνατο τουΠερικλή το 429 π.Χ.,ο Νικίας έγινεένας σημαντικός Αθηναίος πολιτικός με το αριστο-κρατικό συντηρητικό κόμμα να τον κοιτάζει ως ηγέτητους. Υπό αυτήν τη μορφή,ο Νικίας έγινε ο ανταγω-νιστής του δημοκρατικού κόμματος του Κλέωνα.O Νικίας δεν θα μπορούσε να κερδίσει την εύνοιατου αθηναϊκού λαού μέσω της ευγλωττίας ή της γοη-τείας,όπως ο Πλούταρχος αναφέρει ότι είχε λίγο απότο καθένα. Αντ' αυτού, ο Νικίας κέρδισε δημοτικό-τητα μέσω της χρήσης του πλούτου του. Χρηματοδό-τησε τους χορούς για τα αθηναϊκά δράματα, οργά-νωσε τα αθλητικά γεγονότα και αποκατέστησε ή δη-μιούργησε αγάλματα και ναούς.Ο Πλούταρχος αναφέρεται συγκεκριμένα σε ένα πα-ράδειγμα της γενναιοδωρίας του Νικία - η χρημα-τοδότησή του στη γιορτή της Δήλου. Ο Νικίας χρη-ματοδότησε την οικοδόμηση μιας γέφυρας από βάρ-κες μεταξύ της Δήλου και στα νησιά Ρήνεια. Τα κα-ράβια διακοσμήθηκαν με γιρλάντες, με επιχρύσωση,και πλούσιους τάπητες, που πλουσιοπάροχα ντυμέ-νος ο ελληνικός χορός διέσχιζε. Ο Νικίας παρείχεέπειτα 10.000 δραχμές στους Δήλιους έτσι ώστε νασυνέχιζαν αυτό το γεγονός και στο μέλλον. Τέτοιεςοδηγίες χαράχτηκαν επάνω σε έναν στυλοβάτη.

3 Οι στρατιωτικές δραστηριότη-τες

Ο Νικίας ήταν Στρατηγός και το 427 π.Χ. και το 425π.Χ.. Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων,ο Νικίαςήταν πολύ προσεκτικός στρατηγός. Απέφυγε να συμ-μετέχει σε οποιαδήποτε σημαντική στρατιωτική επι-χείρηση κατά τη διάρκεια της διορίας του ως διοι-κητής. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο αυτό ήταν προςόφελός του, δεδομένου ότι ο Νικίας ήταν σε θέση νααποφύγει το χειρότερο των κακοτυχιών της Αθήνας,και στρατιωτικών και πολιτικών.

1

2 6 ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Ο Πλούταρχος δηλώνει ότι "ο Νικίας μείωσε όλεςοι δύσκολες και μεγάλες επιχειρήσεις, εάν πήρε μιαεντολή, ήταν για να κάνει αυτό που ήταν ασφαλές.”O Πλούταρχος επίσης σημείωσε ότι στο πεδίο της μά-χης,ο Νικίας αναγνωρίστηκε ως δίκαιος πολεμιστής,που πάλευε τόσο θαρραλέα όσο οποιοσδήποτε άλλοςστρατιώτης.”

4 H Νικίειος Eιρήνη

Αφού πολέμησαν για μια δεκαετία, στονΠελοποννησιακό Πόλεμο, και η Αθήνα και ηΣπάρτη είχαν εξαντληθεί. Ο Αθηναίος στρατηγός,Λάχης, με την υποστήριξη του Νικία, έθεσε επιτυχώςστην αθηναϊκή συνέλευση στα μέσα του 423 π.Χ. τοαίτημα για ανακωχή με την Σπάρτη, για να ελέγξειτην πρόοδο αποτελεσματικότερου στρατηγού τηςΣπάρτης, τον Βρασίδα. Εντούτοις, η "ανακωχή τουΛάχη" άσκησε λίγη επίδραση στον Βρασίδα, ο οποίοςτην ακύρωσε μέσα σε ένα έτος, με την κατάληψητης Σκιώνης και τη Μένδης, με σκοπό η Αθήνα νααπελευθερώσει τους Σπαρτιάτες αιχμαλώτους τηςΣφακτηρίας. Η Αθήνα έστειλε ενισχύσεις κάτω απότις διαταγές του Νικία ο οποίος κατέλαβε εκ νέου τηΜένδη.Ο Κλέων στην πράξη κατάργησε την ανακωχή με-ταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης, αφ' ότου αποφά-σισε να επέμβει στην πόληΑμφίπολη στηΜακεδονία.Εντούτοις, μέσω της επιδέξιας ηγεσίας του Βρασίδα,οι Σπαρτιάτες κατατρόπωσαν τους Αθηναίους στημάχη της Αμφίπολης. Και ο Βρασίδας και ο Κλέω-νας σκοτώθηκαν στη μάχη, και με αυτόν τον τρόποαπομακρύνθηκαν τα βασικά μέλη των φιλοπόλεμωνφατριών, και στις δύο πλευρές.Μετά από τους δύο στρατηγούς που αντέτασσαντην ειρήνη, τον Αθηναίο Κλέωνα και το Σπαρ-τιάτη Βρασίδα, που σκοτώθηκαν στη μάχη,ο Νι-κίας αποφάσισε να επιδιώξει την ειρήνη μεταξύόλων των αντιμαχόμενων κρατών. Ο Νικίας, και οΠλειστοάναξ, βασιλιάς της Σπάρτης, συμφώνησαν(Μάρτιος 421 π.Χ.[1]) την ειρήνη του Νικία μεταξύτης Αθήνας και της Σπάρτης, η οποία έφερε προσω-ρινό τέλος στον Πελοποννησιακό Πόλεμο.Η ουσία της ειρήνης του Νικία ήταν μια επιστροφήστην προπολεμική κατάσταση: τα εν καιρώ πολέμουκέρδη επρόκειτο να επιστραφούν. Ειδικότερα, η Αμ-φίπολη θα επιστρεφόταν στην Αθήνα και οι Αθη-ναίοι θα απελευθέρωναν τους Σπαρτιάτες που είχαναιχμαλωτιστεί στη Σφακτηρία. Οι ναοί σ' όλη τηνΕλλάδα θα ήταν ανοικτοί στους προσκυνητές απόόλες τις πόλεις, και το μαντείο των Δελφών θα επα-νακτούσε την αυτονομία του. Η Αθήνα θα μπορούσενα συνεχίσει να συλλέγει το φόρο από τα κράτη, όπωςέκανε μέχρι τώρα από τον καιρό του Αριστείδη, αλλάδεν θα μπορούσε να τα αναγκάσει να γίνουν σύμμα-

χοι της. Η Αθήνα συμφώνησε επίσης να δεχτεί τη βο-ήθεια της Σπάρτης σε περίπτωση που οι είλωτες επα-ναστατούσαν.Όλοι οι σύμμαχοι της Σπάρτης συμ-φώνησαν να υπογράψουν την ειρήνη, εκτός από τηΒοιωτία, την Κόρινθο, την Ηλεία, και τα Μέγαρα.

5 Νικίας και Αλκιβιάδης

Ενώ η ειρήνη συζητιόταν, ο Αλκιβιάδης επιδρούσεπερισσότερο την Αθήνα. Ο Αλκιβιάδης αντιτάχθηκεστην Ειρήνη και διαφώνησε έντονα για την Αθήναγια να συνεχίσει αυτό που ήταν ενάντια στη Σπάρτηκαι τους συμμάχους της. Η πρώτη κίνησή του ήτανπειστική στο Άργος για να διαμορφώσουν μια συμ-μαχία.Ο Αλκιβιάδης πρώτος ανήλθε στην μάχη όταν άρ-χισε την επιθετική Αθηναϊκή δράση μετά από τηνυπογραφή της ειρήνης του Νικία. Ο Νικίας αντι-τάχθηκε στα μεγαλεπίβολα σχέδια του Αλκιβιάδηγια την αποστολή εκστρατευτικού σώματος στη Σι-κελία και παρά τις αντιρρήσεις του, εκλέχτηκε μαζίμε τον Αλκιβιάδη και το Λάμαχο στρατηγός της εκ-στρατείας. Η μετριοπαθής και ελάχιστα αποφασι-στική στρατιωτική τακτική του συνέβαλε σε σημα-ντικό βαθμό στην αποτυχημένη έκβαση της εκστρα-τείας μετά την ανάκληση του Αλκιβιάδη στην Αθήναγια να αντιμετωπίσει κατηγορίες για ιεροσυλία, τοθάνατο του Λάμαχου και την άφιξη στη Σικελία τουΣπαρτιάτη στρατηγού Γύλιππου (415-3 π.Χ.). Ο ανα-ποτελεσματικός Νικίας έχασε την ευκαιρία να εκ-πλήξει τις Συρακούσες και μετά από δύο χρόνια πα-ραμονής οι δυνάμεις του εξοντώθηκαν το 413 π.Χ.και ο ίδιος εκτελέστηκε. Ο Θουκυδίδης, μολονότι σεορισμένα σημεία υποστηρίζει την πολιτική του Νικίακαι εξαίρει την αφοσίωσή του στην πόλη, αποδίδειωστόσο σε μεγάλο βαθμό την αθηναϊκή καταστροφήστην ανεπάρκεια της στρατιωτικής του ηγεσίας.Οι ιστορικοί Arnold W. Gomme και Raphael Sealeyθεωρούν, και από τις αναφορές του Θουκυδίδη, "Ηιστορία τωνΠελοποννησιακώνΠολέμων", ότι ο Αλκι-βιάδης προσβλήθηκε από το γεγονός ότι οι Σπαρτιά-τες είχαν διαπραγματευτεί εκείνη την συνθήκη μέσωτου Νικία και του Λάχη,αγνοώντας αυτόν εξαιτίαςτου νεαρού της ηλικίας του.

6 Παραπομπές

[1] Kagan, Donald (1981). The Peace of Nicias and theSicilian Expedition, Cornell University Press, 1991, σ. 17.ISBN 0-801-49940-2

3

7 Πηγές• Το ΒΗΜΑ, 15/06/2003 , Σελ.: Y02 Κωδικός άρ-θρου: B13888Y021 ID: 255908

• ΝΙΚΙΑΣ

• ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ-Ο ΠελοποννησιακόςΠόλεμος

8 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

4 9 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES

9 Text and image sources, contributors, and licenses

9.1 Text• Νικίας Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1%CF%82?oldid=5350315 Συνεισφέ-ροντες: *Αλέξανδρος, Tony Esopi, Magioladitis, VolkovBot, Atlantia, TXiKiBoT, Sotkil, Μυρμηγκάκι, Dipa1965, MelancholieBot,Mrlna, SilvonenBot, Ptbotgourou, Erud, Seagull.Stefanos, Egmontbot, Dimitristzonis, EmausBot, MARKbot, Movses-bot, MerlIwBot,Glorious 93, Addbot και Ανώνυμες συνεισφορές: 3

9.2 Images• Αρχείο:Commons-logo.svg Πηγή: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg Άδεια χρήσης: Publicdomain Συνεισφέροντες: This version created by Pumbaa, using a proper partial circle and SVG geometry features. (Former versionsused to be slightly warped.) Αρχικός δημιουργός: SVG version was created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlierPNG version, created by Reidab.

• Αρχείο:Greek_wikiquote_logo.png Πηγή: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Greek_wikiquote_logo.png Άδειαχρήσης: CC BY-SA 3.0 Συνεισφέροντες: :File:Wikiquote-logo.png Αρχικός δημιουργός: Eloquence, τροποποίηση:Ωριγένης

• Αρχείο:Greek_wiktionary_logo.pngΠηγή: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Greek_wiktionary_logo.png Άδειαχρήσης: CC BY-SA 3.0 Συνεισφέροντες: File:Wiktprintable.svg, Transferred from el.wikipedia; transferred to Commons by User:MARKELLOS using CommonsHelper.Αρχικός δημιουργός: meta:User:Smurrayinchester, τροποποίηση:Χρήστης:Assassingr. Original uploader was Chomwitt at el.wikipedia

• Αρχείο:Question_book-new.svg Πηγή: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Question_book-new.svg Άδεια χρή-σης: CC-BY-SA-3.0 Συνεισφέροντες: Transferred from en.wikipedia to Commons. Created from scratch in Adobe Illustrator. Basedon Image:Question book.png created by User:Equazcion Αρχικός δημιουργός: Tkgd2007 Original uploader was PeterSymonds aten.wikipedia

9.3 Content license• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0