2JUN2020

KARDIOVASKULARNA REHABILITACIJA

POVRATAK U NORMALU

bull Ovih dana kraljica Elizabeta 94 godine je po prvi put od pojave korone fotografisana u javnostivratila se svojoj omiljenoj aktivnosti-ponovo u sedlu

bull Postovani studenti i Vama zelim sretn povratak u normalu

REHABILITACIJA KVB

SRCANI CIKLUS

Hippocrates 460-370 pne najpoznatiji anticki grcki lijecnik

Smatra se jednim od najistaknutijih licnosti medicine svih vremena

Corpus Hipocraticum su njegovi medicinski zapisi

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

POVRATAK U NORMALU

bull Ovih dana kraljica Elizabeta 94 godine je po prvi put od pojave korone fotografisana u javnostivratila se svojoj omiljenoj aktivnosti-ponovo u sedlu

bull Postovani studenti i Vama zelim sretn povratak u normalu

REHABILITACIJA KVB

SRCANI CIKLUS

Hippocrates 460-370 pne najpoznatiji anticki grcki lijecnik

Smatra se jednim od najistaknutijih licnosti medicine svih vremena

Corpus Hipocraticum su njegovi medicinski zapisi

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

REHABILITACIJA KVB

SRCANI CIKLUS

Hippocrates 460-370 pne najpoznatiji anticki grcki lijecnik

Smatra se jednim od najistaknutijih licnosti medicine svih vremena

Corpus Hipocraticum su njegovi medicinski zapisi

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

SRCANI CIKLUS

Hippocrates 460-370 pne najpoznatiji anticki grcki lijecnik

Smatra se jednim od najistaknutijih licnosti medicine svih vremena

Corpus Hipocraticum su njegovi medicinski zapisi

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

Hippocrates 460-370 pne najpoznatiji anticki grcki lijecnik

Smatra se jednim od najistaknutijih licnosti medicine svih vremena

Corpus Hipocraticum su njegovi medicinski zapisi

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

Hipokratov aforizamnapisan prije nove ere glasi

ljudski zivot je krataka lijecenje je znanje golemopovoljan trenutak brzo prodeiskustvo je varljivoa odluka teska

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

Postovani studenti

Medicinska rehabilitacija je slozen proces povezan sa stalnim ucenjem i promisljanjem o nauci zdravlju rehabilitaciji zivotu drustvu i dr

Poslije upoznavanja sa morfoloskom i funkcionalnom anatomijiom KV i Respiratosnog sistema nastavljamo sa osnovnim preporukama za prakticni rad rehabilitaciju bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima -KVB

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

U proslim predavanjima imali ste prilike upoznati se sa vjezbama disanja i posturalnim drenaznim polozajima

U prakticnom radu rehabilitaciji KV bolesnika

ponovo se od prvog dana u rehabilitaciji ukljucene i vjezbe disanja pa svi oni koji nisu bili zainteresovani da usvoje osnovne principe vjezbi disanjauvjerice se da je to neophodno

Ponovicemo i dio price o rehabilitaciji koja Vam uvijek u prakticnom radu moze sluziti kao vodic

KV REHABILITACIJA

KV rehabilitacija je organizirani skup postupaka koji je usmjeren prema dijagnosticiranju optimizaciji liječenja i pripremi bolesnika prema sekundarnoj prevenciji kardiovaskularnih bolesti što znači u svrhu sprječavanja ponovne pojave stanja koje dovodi do kardiovaskularnog incidenta

KV uključuje integrirani pristup preventivnih dijagnostičkih terapeutskih i rehabilitacijskih mjera čija je svrha postizanje maksimalnog zdravlja uključujudi i osobnu porodicnu i socijalnu sredinu

REHABILITACIJA KVB

bull Najcesce se rehabilitacija KVB klasificira

bull Bolnicka-RANA REHABILITACIJA

bull Rehabilitacija u specijaliziranim kardiovakularnim centrima-kasna faza

bull Program rehabilitacije KVB zavisi od klinickog stanja bolesnika i faze bolesti bilo da se rehabilitacija provodi u bolnickim uslovima ili u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

REHABILITACIJA KVB

Opsti algoritamprotokol

Fizicki trening

Vjezbe disanja i relaksacije

Psihoterapija

Medikamentozna terapija

Edukacija bolesnika-upraznjavanje aktivnosti svakodnevnog zivota korekcija nepozeljnih zivotnih navika

Balneo-klimato-talasoterapija

REHABILITACIJA KVB

fizicki trening

najvazniji dio rehabilitacije KVB

bull Vrste fizicke aktivnosti ili treninga

bull Izotonicne -dinamske vjezbe opterecenja su bezbjedne za srcane bolesnike u odnosu na izometrijske-staticke vjezbeOvim vjezbama se povecava misicna snaga kao i izdrzljivost

bull Izometrijskim vjezbama se povecava arterijski krvni pritisak a manje srcana frekvencija sto je nepovoljno za srcane bolesnike

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Najcesce se rehabilitacija KVB klasificira

bull Bolnicka-RANA REHABILITACIJA

bull Rehabilitacija u specijaliziranim kardiovakularnim centrima-kasna faza

bull Program rehabilitacije KVB zavisi od klinickog stanja bolesnika i faze bolesti bilo da se rehabilitacija provodi u bolnickim uslovima ili u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

REHABILITACIJA KVB

Opsti algoritamprotokol

Fizicki trening

Vjezbe disanja i relaksacije

Psihoterapija

Medikamentozna terapija

Edukacija bolesnika-upraznjavanje aktivnosti svakodnevnog zivota korekcija nepozeljnih zivotnih navika

Balneo-klimato-talasoterapija

REHABILITACIJA KVB

fizicki trening

najvazniji dio rehabilitacije KVB

bull Vrste fizicke aktivnosti ili treninga

bull Izotonicne -dinamske vjezbe opterecenja su bezbjedne za srcane bolesnike u odnosu na izometrijske-staticke vjezbeOvim vjezbama se povecava misicna snaga kao i izdrzljivost

bull Izometrijskim vjezbama se povecava arterijski krvni pritisak a manje srcana frekvencija sto je nepovoljno za srcane bolesnike

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

Opsti algoritamprotokol

Fizicki trening

Vjezbe disanja i relaksacije

Psihoterapija

Medikamentozna terapija

Edukacija bolesnika-upraznjavanje aktivnosti svakodnevnog zivota korekcija nepozeljnih zivotnih navika

Balneo-klimato-talasoterapija

REHABILITACIJA KVB

fizicki trening

najvazniji dio rehabilitacije KVB

bull Vrste fizicke aktivnosti ili treninga

bull Izotonicne -dinamske vjezbe opterecenja su bezbjedne za srcane bolesnike u odnosu na izometrijske-staticke vjezbeOvim vjezbama se povecava misicna snaga kao i izdrzljivost

bull Izometrijskim vjezbama se povecava arterijski krvni pritisak a manje srcana frekvencija sto je nepovoljno za srcane bolesnike

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

fizicki trening

najvazniji dio rehabilitacije KVB

bull Vrste fizicke aktivnosti ili treninga

bull Izotonicne -dinamske vjezbe opterecenja su bezbjedne za srcane bolesnike u odnosu na izometrijske-staticke vjezbeOvim vjezbama se povecava misicna snaga kao i izdrzljivost

bull Izometrijskim vjezbama se povecava arterijski krvni pritisak a manje srcana frekvencija sto je nepovoljno za srcane bolesnike

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Vrste fizicke aktivnosti ili treninga

bull Izotonicne -dinamske vjezbe opterecenja su bezbjedne za srcane bolesnike u odnosu na izometrijske-staticke vjezbeOvim vjezbama se povecava misicna snaga kao i izdrzljivost

bull Izometrijskim vjezbama se povecava arterijski krvni pritisak a manje srcana frekvencija sto je nepovoljno za srcane bolesnike

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Aerobno opterecenje bull Za vrijeme aerobnih opterecenja postoji

adekvatan transport kiseonika prema misicima nema pojave kiseonickog duga

bull Fizicka aktivnost moze biti kontinuirana i intervalna

bull Intervalni trening omogucuje direktno trening kardiovaskularnog sistema i bolje se tolerise kod srcanih bolesnika i onih koji nisu utreniraniKad se postigne zeljeni funkcionalni kapacitet moze se primjeniti kontinuirani trening

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull FIZICKI TRENING SE MOZE PROVODITI KONTINUIRANO I INTERMITENTNO

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Program fizickog treninga

bull Treba biti individualanIprogram je odreden prema polu zivotnoj dobiskeletnomisicnom statusumotivuuz procjenuventrikularne funkcije i stepena koronarne bolesti kardiovakularnih bolesnika testom opterecenja srca za osobe starije od 35 godinaosobe sa potvrdenom koronarnom bolescusa faktorima rizika za aterosklerozu i pozitivnom porodicnom anamnezom koronarne bolesti i naprasne smrti i drugim zdravstvenim tegobama I

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Tri su komponente fizickog treninga bull intenzitet bull trajanje bull ucestalost Ove tri komponente se kombinuju tako da se

postigne zeljeni efekat fizickog treninga Npr kod bolesnika sa APintenzitet treninga je

manji ali trening duze traje i cesce se obavlja da bi se izbjeglo da fizicki trening ne uzrokuje isemijske epizode odnosno anginoznu bol

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

U toku fizickog treninga bolesnik se treba osjecati ugodno kao i poslije treninga

Intenzitet fizickog treninga se odreduje na osnovu srcane fekvencije postignute na kraju testa opterecenjaFizicki trening se zapocinje sa manjim intenzitetom koji se postepeno povecava

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Trajanje fizickog treninga je 30-60 minuta

bull Zapocinje fizicki trening zagrijavanjem 10 minutaizvode se gimnasticke vjezbe istezanja vecih misica ruku i noguNa taj nacin srcan frekvencija se postepeno povecava manja je mogucnost nastanka aritmija kao i povreda misica i kostiju

bull Pjesacenjakaskanjevoznja bicikla i plivanje su najcesce aktivnosti fizickog trening

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Pjesacenje je najcesca aktivnost fizickog treninga i treba ga provoditi u prirodi

bull Osobe preko 60 godina preporucena brzina hodanja je 3-4 kmIha za mlade od 60 godina 4-6 kmIh

bull Preporuceno vrijeme pjesacenja je u prijepodnevnim i vecernjim casovima prije vecere ilin spavanja

bull Vremenski uslovi od 0 ili vise 30stepenivlaznost vazduha veca od 70 se ne preporucuju za pjesacenje

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Pjesacenje se ne preporucuje nakon obilnih obrokakonzumiranja alkoholainfekcije i sl

bull Osobe koje fizicki treniraju svakako trebaju znati ako nemaju Smartwatch da odrede frekvenciju srca kao poznavanje simptoma koji zahtijevaju prekid fizickog treninga-bol iza grudne kosti palpitacije slabost i dr

bull Preporucena ucestalost fizickog treningje najmanje cetiri puta sedmicno Da se postigne zadovoljavajuci funkcionalna sposobnost srca treba nekolko sedmica

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

bull Preporuka je da je dovoljna fizicka aktivnost umjerenog intenziteta trajanja 60minuta u toku dana i smatra se da je intermitentna fizicka aktivnost korisnija u odnosu na kontinuiranu fizicku aktivnost

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

KV REHABILITACIJA

Bolnicko lijecenje AIM ukljucuje i program rehabilitacije i predstavlja započinjanje fizičkog treninga u bolesničkom krevetu neposredno nakon koronarnog incidenta ili kardiovaskularne operacije

Uključuje vježbe disanja i istezanja u krevetu ustajanje i hodanje po hodniku

Započinje edukacija bolesnika i njegove porodice o bolesti i kardiovaskularnim rizičnim faktorima Ako je bolesnik pusac insistira se na prestanku pušenja

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVBBOLNICKA FAZA- koronarnoj jedinici

bull Bolnicka faza rehabilitacije AIM zapocinje u koronarnoj jedinici vec drugog dana hospitalizacije tj 24 h od prijema u koronarnu jedinicujos dok se stanje bolesnika intenzivno prati

bull Bolesnici se svrstavaju u III grupe prema sledecim parametrima

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull PRVA GRUPA bull Zivotna dob do 60 bull Bez anginoznih ataka u posljednja dva dana

hospitalizacije bull Stabilan ustaljeni arteriski krvni pritisak bull Tahikardija umjerenog stepena 110 u min bull Kardialno kompenzovan bull Relativno stabilan EKG nalaz bull Bez poremecaja srcanog ritma bull Relativna stabilnost u labaratorjskim nalazima

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull DRUGA GRUPA bull Stabilan arterijski pritisak bull Tahikardija preko 110u min bull Kardijalna subdekompenzacija bull Nestabilna EKG slika bull Poremecaj srcanog ritma do 5SVES ili VES bull Zivotna dob preko 60 bull Anginozne tegobe blazeg stepenaintenzitettrajanje bull U labaratorijskim nalazima poviseni enzimiSUKLe

fibrinogen

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull TRECA GRUPA

bull Kardiogeni sok

bull Tahikardija i tahiaritmija preko 110 u min

bull Maligni poremecaji srcanog ritma

bull Znaci kardijalne dekompenzacije

bull Zivotna dob preko 60god

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Bolesnici I grupe pocinju postepeno sa programom rehabilitacije drugog dana hospitalizacije

bull Bolesnici II grupe pocinju sa programom rehabilitacije cetvrtog-petog dana

bull Bolesnici III grupe zapocinju program rehabilitacije kad se stabilizuije

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull U toku programa rane bolnicke rehabilitacije svakodnevno se intenzivno prate navedeni parametari i prema njima individualno propisuje intenzitet i trajanje rehabilitacionog programa svakodnevno

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB uloga fizioterapeuta

bull Programprotokol rane rehabilitacije KVBI AIM I

sadrzi

Vjezbe relaksacije i vjezbe disanja

Vjezbe gornjih i donjih ekstremiteta odnosno njihovih segmenata

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Relaksacija

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB Relaksacija

bull U mnogim kulturama odavnina se vjeruje u povezanost i medudjelovanje uma i tijela

bull Prema tim ucenjima nas umnacin razmisljanja emocije djeluje na rad i zdravlje naseg organizma Isto tako i stanje u kojem odrzavamo nas organizamvrsta hrane koju unosimokoliko se krecemoutice na nase dusevno zdravlje

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Herbert Benson kardiolog sa Medicinskog fakulteta na Harvardu je ukazao na svijet nerazdvojivosti tijela i umaosmislio pojam

bull relaksacijski odgovoroznacavajuci tako fiziolosku reakciju tijela potpuno suprotno stresnoj reakciji

bull Razne tehnike relaksacije pomazu mentalnom i tjelesnom aspektui cesto se koriste u zdravstvenom sistemu

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVBRelaksacija

bull Dr Edmund Jacobson(1885-1976) je razvio progresivnu misicnu relaksaciju

bull Utvrdio je da kod stresa ili straha dolazi do napetosti muskulaturesimpaticka reakvija vegetativnog nervnog sistema i obrnuto opustanje muskulature dovodi do osjecaja mira parasimpaticka reakcija

bull Izvodenje vjezbi misicne relaksacije se provodi tako sto nakratko napnemozategnemo ili kontrhujemo i duze vrijeme opustamo ili relaksiramo razlicite misicne skupinePri tome mozemo zapaziti razliku izmedu napinjanja i opustanja misicakontrakcije i relaksacije

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Relaksacija ima dvostruki aspekt somatski u vidu misicne relaksacije i psihoterapijski kao teznju za psihickim opustanjem

bull Vjezbe misicne relaksacije i disanja zahtijevaju saradnju pacijenta tako da u koronarnoj jedinici su u prvom planu vjezbe disanjai pored toga sto su bolesnici najcese uplaseni infarkt miokarda izaziva strah kod bolesnika

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Neki osnovni principi relaksacije su da bolesnik zauzme udoban polozaj najcesce je to na ledima glava postavljena na malom jastuku sa lako savijenim koljenima ispod kojih je postavljen tanki valjkasti jastukruke su ispruzene pored tijela

bull Pacijent se uci da razlikuje senzaciju kontrakcije od relaksacije il i opustanja misica

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE

bull Kad bolesnik nauci kontrakcijurelaksaciju misica postepeno se prelazi na relaksaciju pojedinih grupa misica pocevsi od sakepodlaktice nadlakticeramenog pojasavratalica leda grudnog kosatrbuhakarlicenatkoljenica potkoljenica i stopala

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE RELAKSACIJE bull Kad bolesnik postepeno relaksira pojedine grupe

misica pocevsi od saka do stopalaonda mu se sugerise da relaksira cijelo tijelotako da izgubi zelju da pokrene ijedan dio tijela

bull U toku relaksacije bolesnik treba da udise duboko i izdise lagano sto produbljuje relaksaviju

bull Pri relaksaciji oci bolesnika treba da budu zatvorenerelaksacija traje 15-20 minna kraju relaksacije bolesniku se kaze da broji od 4 do 1 i otvori oci

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Vjezbe disanja

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Vjezbe disanja pocinjemo sa vjezbama neforsiranog dijafragmalnog disanja

bull Obucavanje dijafragmalnom i donjem kostalnom disanju pocinjemo u osnovnom polozaju na ledima nakon relaksacije

bull Fizioterapeut postavlja dlan svoje ruke na gornji dio grudnog kosa bolesnika a drugi dlanobicno dominantne ruke na abdomen

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE DISANJA

bull Od bolesnika se zahtijevaposto mu se objasni pokaze vjezbada udise duboko na nos i izdise lagano na usta

bull U toku disanja inspirium bolesnik treba da odize i siri donji dio grudnog kosa i abdomenaa u toku izdisajaekspirium da ih spusta i uvlaciDlan fizioterapeuta na grudnom kosu kontrolise da se on ne pomjeraa ruka na abdomenu prati njegovo odizanje i spustanjeTokom rehabilitacije pacijent se obuci da sam svojim rukama kontrolise disanje

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

DIJAFRAGMALNO DISANJE

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukamapored tijela

bull Vjezbe obicno zapocinju dinamickim vjezbama prstiju i skocnih zglobova stopala

bull Vjezbe FLEKSIJA EEKSTENZIJA prstiju stopala

bull Vjezbe PLANTARNE I DORSALNE FLEKSIJE skocnih zglobova i kruzni pokreti skocnih zglobova u oba smjera

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Programizometrijskih ili dinamickih vjezbi donjih ekstremiteta se nastavlja na koljenimaFLEKSIJA-EKSTENZIJA koljena bolesnik ovu vjezbu izvodi naizmjenicno za svaki ekstremiteti to tako da peta stopala klizi po podlozi-krevetutj Povlaceci petu po podlozi vrsi se FLEKSIJA koljenog zgloba

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA DONJE EKSTREMITETE

bull Poslije dinamickih vjezbi koljenih zglobova slijede staticke vjezbe glutealne muskulature

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull VJEZBE ZA GORNJE EKSTREMITETE

bull Pocetni polozaj je na ledima sa ispruzenim rukama pored tijela

bull Program zapocinje staickim vjezbama saka-vrsi se pritisak dlanovima o podlogu

bull Vrsi se pritisak ramenima o podlogu sa vracanjem u pocetni

bull Preporuceni broj ponavljanja je 3x

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull U toku izvodenja programa rehabilitacije i prvog dana i narednih dana fizioterapeut uz izvodenje vjezbi vrsi stalnu inspekciju bolesnika i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika i izvjestava ljekara koji vrsi ponovnu evaluaciju parametara i odreduje program dalje rehabiltacije

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko po zavrsenom programu a i prije dode do povecanja srcane frekvencije za 30-33 u min ili pada frekvencije za 10 u minuti ili pacijent postane dispnoican pad krvnog pritiska ili aritmija program vjezbi se prekida

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Ukoliko nem a komplikacija i pogorsanih parametara nastavlja se program rehabilitacije u narednim danima treci dan hospitalizacijefizioterapeut i pacijent ponavljaju program vjezbi predhodnog dana broj ponavljanja je 5x i uz pomoc terapeuta sjeda na ivicu krevetaSjedi 3 min

bull Kriteriumi prekida vjezbi su isti

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull U nardenim danima dodaju se novi elementi kineziterapije

bull 4-ti dan zapocinje se i ADUKCIJA I ABDUKCIJA donjih ekstremitetaRETROFLEKSIJA glave sa zatezanjem napinjanjem vratne muskulaturepacijent potiljkom vrsi pritisak na podlogu

bull Broj ponavljanja 5xsjedina ivici kreveta 3 minustaje iz kreveta stoji uz krevet uz pomoc fizioterapeuta koji vrsi inspekciju i palpaciju opsteg fizikalnog pregleda kardiovaskularnih bolesnika

bull Terapeut odreduje i intenzitet programa doziranim odmorima izmedu pojedinih vjezbi

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull 5-ti dan broj ponavljanja vjezbi je 7xsjedi samostalno na krevetu 3 min

bull 6-ti dan se dodaju novi elementi kineziterapije

bull Podizanje donjih ekstremiteta i rotacioni pokreti gornjih ekstremiteta u ramenimaponavljanja 7xposlije odmora bolesnik samostalno sjedi na krevetu kontrolisu se hemodinamski parametri

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull 7-mi dan ponavlja vjezbe predhodnog dana sjedi na ivici kreveta 5 mini sjedeci izvodi vjezbe disanja uz podizanje i spustanje ramenaUstaje seta oko kreveta

bull 8-mi danponavlja vjezbe predhodnog dan sjedi na ivici kreveta 5 min nakon odmora izvodi vjezbe disanaj u sjedecem polozaju uz abdukciju i adukciju kukova i antefleksiju ruku

bull Ponavlja vjezbe 10xHoda po sobi

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull 9-ti dan bolesnik ponavlja vjezbe predhodnog dana10x sjedi i hoda po hodniku od 25muz nadzor terapeuta

bull 10-ti dan bolesnik ponavlja program predhodnog dana10x hoda samostalno po hodniku od 25 m

bull 11-ti dan vjezba samostalnohoda po hodniku 50m do 15 min

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull 13-og dana hodanja se produzava na 25 min

bull 14-og dana program vjezbi se ponavlja s toim sto se duzina hodnika 13-og dana produzava na 100m

bull To je osnovni program protokol rane rehabilitacije u bolnickim uslovima individualno prilagoden svakom bolesniku

Vjezbe disanja fizicki trening u kojem fizioterapeut u programu vjezbi i inspekcije bolesnika ima znacajnu ulogu

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB

bull Pri optustu iz Bolnice daju se smjernice za nastavak lijecenja kako medikamentoznog tako i za dijagnosticke postupkeuz preporuku za nasatvak rehabilitacije u specijaliziranim kardiovaskularnim centrima

bull Najcesce se rehabilitacija bolesnika sa KVB provodi u ZTC ndashBanja Vrucica

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

KV REHABILITACIJA

Zavod za zdravstveno osiguranje BiHKV rehabilitaciju za stanje nakon infarkta miokarda stanje nakon kirurške revaskularizacije miokarda aortokoronarnim premoštenjem (ldquobypassrdquo) stanje nakon plastike ili zamjene srčanih zalistaka perkutane transluminalne koronarne angioplastike (PTCA) ili postavljanje krvožilne potpornice (stenta) stanje nakon transplatacije srca ili druga stanja koja se odobravaju (šećerna bolest periferna arterijska bolest plućna hipertenzija kongenitalne srčane malformacije) PLACA BOLESNICIMA U STACINARNIM USLOVIMA U SPECIJALIZIRANIM USTANOVAMA

U MNOGIM ZEMLJAMA BOLESNICI SA KVB NEMAJU MOGUCNOST STACIONARNE REHABILITACIJE UZ FINANSIRANJE OD ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Banja Vrucica

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Banja Vrucica

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

SRCANI CIKLUS

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Rehabilitacija se nastavlja u drugoj fazi i nastupa odmah ili nekoliko sedmica nakon prve fazebolnicke faze

U toj fazi bolesnik se upuduje u Ustanovu za stacionarnu ili ambulantnu rehabilitaciju Danas se preporučuje da stacionarna kardiološka rehabilitacija traje od 3-5 sedmica dok se za ambulantnu preporučuje trajanje od 8-12 sedmica Fizički trening tokom te faze je najbitnija komponenta jer je potrebno oporaviti srčani mišić koji je bdquoošamućenldquo nakon infarkta miokarda ili operacije Stoga ga je potrebno pažljivo proračunatim vježbama istrenirati i vratiti mu snagu Takav trening obuhvaća korištenje skupina velikih mišića aerobnim vježbama poput hodanja trčanja plivanja vožnja bicikle veslanje i sl

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Fizicki trening drugoj fazi podrazumjeva više oblika fizicke aktivnosti vježbe disanja i razgibavanja opterecenje na bicikl-ergometru vježbe u prirodi i šetnje trim stazama rekreacijsko plivanje stolni tenis i drugo Uz rijetke izuzetke nastoji se vježbe provoditi u skupini pod nadzorom fizioterapeuta ev i lijcnika po potrebi uz EKG monitoring intervalno s doziranim povecanjem intenziteta opterecenja i trajanja treninga obicno od 15 minuta u pocetku do 2 puta po 30 minuta Tjelesni trening pocinje 5-10 minutnim zagrijavanjem nastavlja se s 30-tak minuta ldquopunerdquo aktivnosti (s intervalnim odmorima) i završava 5-10 minutnim ldquohladenjemrdquo Težina vježbi se u pravilu odrede prema trenutnoj funkcijskoj sposobnosti i stepenu rizika

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Program rehabilitacije u rehabilitacionim centrima

bull U nasim uslovima KV rehabilitacija traje obicno 21 dan

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Broj bolesnik a koji se upucuju na rehabilitaciju zahtijeva da se programi fizickog treninga najcesce rade u grupama sa vise ucesnika Ali se bolesnici sa istim ili priblizno istim funkcionalnim sposobnostima KV sistema razvrstavaju u funkcionalne ili trenazne grupe

bull Za svaku grupu planira se program fizickog treninga koji trba da bude prilagoden maksimalnim funkcionalnim sposobnostima pojedincakako bi se izbjegloi nezeljeni efekti fizickog treninga a postigao cilj zbog kojeg se trening provodi

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Po prijemu bolesnika slijedi medicinski protokol koji zapocinje pisanjem istorije bolesti sa objektivnim fizikalnim pregledom labaratorijski nalazi i drugi neophodni dijagnosticki testovi i kao sastavni dio protokola dijagnosticke obrade na prijemu bolesnika radi se test opterecenja ili ergometrijski test sa ogranicenom frekvencom na osnovu kojeg se odreduje fizicki trening najvaznija komponenta KV rehabilitacije

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

Protokol KV rehabilitacijeu Banji Vrucici vjezbe disanja i relaksacije fizicki trening bolesnika na ergocikluterapijske setnje primjena balneo faktora i edukacija bolesnika

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Ergometrija-TEST OPTERECENJA

Ergometrija ili Test opterecenja je kontinuiran i progresivan test sastoji se od vise stupnjeva opterecenja a svaki stupanj traje 3 minuteErgometrijim mozemo ustanoviti postignuto opterecenjepotrosnju kiseonika osobe koju testiramomaksimalan broj srcanih otkucaja i maksimalni krvni pritisakZa vrijeme ergometrije kontinuirano se prati EKG i registruju se promjene koje se mogu javiti u toku ergometrije ili testa opterecenja ili neposredno nakon prekida testa

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Ergometrija

bull Vrlo je vazno i pracenje PRACENJE SUBJEKTIVNIH TEGOBA PACIJENTA

bull Ponekad subjektivne tegobe pacijent a mogu biti tako izrazite da se test mora prekinuti

bull Najcesce subjektivne tegobe otezano disanje i gusenje bol u prsima vrtoglavica bolovi u nogama opsti zamor

bull Kad se test opterecenja prekine zbog subjektivnih tegoba naziva se siptomima ograniceni test opterecenja

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Ergometrija

bull Test opterecenja moze biti sa maksimalnim i li submaksimalnim opterecenjem

bull Maksimalni test opterecenja je onaj u kojem je postignuta maksimalna frekvencija srca koja je odredena za dob i spol pacijenta

bull Maksimalni testovi opterecenja se izvode kod sportasa i zdravih ispitanika

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Ergometrija

bull Submaksimalni test opterecenja je onaj u kojem je dostignuta submaksimalna frekvencija srca a koja iznosi 85 do 90 maksimalne frekvencije srca

bull Submaksimalni test opterecenja se izvodi kod srcanih bolesnika

bull Razlozi za prekid testa pored subjektivnih tegoba su i znaci ishemije u EKG nalazu vrijednost krvnog pritiska 220I120 mmHg progresivno smanjenje frekvencije srcs krvnog pritiska i znaci zatajivanja srca

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Test opterecenja sa ogranicenom frekvencom_submaksimalni

bull Zapocinje sa opterecenjem od 25W tokom 3 minutesa brojem okretaja 50-60 u minutuzatim se svaka 3 minuta opterecenje povecava za 25W do maksimalnog opterecenja 100-125 W na svakom stepenu opterecenja mjeri se krvni pritisak i frekvecija i kontinuirano snima EKG i prati subjektivno stanje pacijenta INSPEKCIJA PACIJENTA

bull Ogranicavajuca frekvenca je 125 u minuti kad se test prekida bez obzira koliko je opterecenje postignuto

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

Test se prekida i ako krvni pritisak padne ispod 120

bull Test se prekida i ako krvni pritisak padne raste iznad 250I110 mm H kaoi ako krvni pritisak se snizavaakos e javljaju promjene u EKGI depresija ili elevacija ST segmenta poremecaj srcanog ritma IESVT i dr Ili ako se pacijent pozali na bol u grudima vrtoglavicu mucninu bolove u nogama ili pacijent jednostavno zahtijev ada se test prekine jer se ne osjeca dobro

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Na osnovu ovog ergometrijskog testa sa ogranicenom frekvencom radi se program fizickog treninga na ergocikluTRENING SE RADI NA FREKVENCIJI OD 60-80 POSTIGNUTE FREKVENCE

bull Pacijenti su svrstani u IV trenazne grupe

bull Fizicki trening se provodi kontinuirano ili intermitentno

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull U prvu trenaznu grupu svrstavaju se pacijenti koji su na ergometriji postigli opterecenje od 25W

bull II trenazna grupa su pacijenti koji su postigli opterecenje od 50W

bull III trenazna grupa su pacijenti koji su postigli opterecenj od 75 W

bull IV trenazna grupa su pacijenti koji su postiglim opterecenje mod 100 W

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Prvi dan pacijenti voze bicikl 3 minute sa stalnim opterecenjem koje je zadato

bull Drugi dan duzina treninga se povecava na 2x3 minute sa odmorom 3 minuta izmedu voznji bicikla

bull Treci dana trening traje 3x3 minute sa pauzama od 3 minute izmedu voznji ergocikla

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Program se tako nastavlja do 10 x3 minute

bull U toku fizickog treninga kontinuirano se prate vrijednosti krvnog pritiska frekvencije srca inspekcija pacijenta anamnez a ndashsubjektivne tegobe pacijentaI bol u grudima dispnea bolovi u nogama

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Drugi nacin treninga koji se izvodi na ergociklu je intervalni trening

bull To je vid fizicke aktivnosti gdje se naizmnjenicno smjenjuje interval opterecenja sa intervalima odmora ndashu sekvencama od 3 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull U prvu trenaznu grupu svrstavaju se pacijenti koji su na ergometriji postigli opterecenje od 25W

bull II trenazna grupa su pacijenti koji su postigli opterecenje od 50W

bull III trenazna grupa su pacijenti koji su postigli opterecenj od 75 W

bull IV trenazna grupa su pacijenti koji su postiglim opterecenje mod 100 W

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Prvi dan pacijenti voze bicikl 3 minute sa stalnim opterecenjem koje je zadato

bull Drugi dan duzina treninga se povecava na 2x3 minute sa odmorom 3 minuta izmedu voznji bicikla

bull Treci dana trening traje 3x3 minute sa pauzama od 3 minute izmedu voznji ergocikla

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Program se tako nastavlja do 10 x3 minute

bull U toku fizickog treninga kontinuirano se prate vrijednosti krvnog pritiska frekvencije srca inspekcija pacijenta anamnez a ndashsubjektivne tegobe pacijentaI bol u grudima dispnea bolovi u nogama

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Drugi nacin treninga koji se izvodi na ergociklu je intervalni trening

bull To je vid fizicke aktivnosti gdje se naizmnjenicno smjenjuje interval opterecenja sa intervalima odmora ndashu sekvencama od 3 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Prvi dan pacijenti voze bicikl 3 minute sa stalnim opterecenjem koje je zadato

bull Drugi dan duzina treninga se povecava na 2x3 minute sa odmorom 3 minuta izmedu voznji bicikla

bull Treci dana trening traje 3x3 minute sa pauzama od 3 minute izmedu voznji ergocikla

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Program se tako nastavlja do 10 x3 minute

bull U toku fizickog treninga kontinuirano se prate vrijednosti krvnog pritiska frekvencije srca inspekcija pacijenta anamnez a ndashsubjektivne tegobe pacijentaI bol u grudima dispnea bolovi u nogama

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Drugi nacin treninga koji se izvodi na ergociklu je intervalni trening

bull To je vid fizicke aktivnosti gdje se naizmnjenicno smjenjuje interval opterecenja sa intervalima odmora ndashu sekvencama od 3 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Program se tako nastavlja do 10 x3 minute

bull U toku fizickog treninga kontinuirano se prate vrijednosti krvnog pritiska frekvencije srca inspekcija pacijenta anamnez a ndashsubjektivne tegobe pacijentaI bol u grudima dispnea bolovi u nogama

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Drugi nacin treninga koji se izvodi na ergociklu je intervalni trening

bull To je vid fizicke aktivnosti gdje se naizmnjenicno smjenjuje interval opterecenja sa intervalima odmora ndashu sekvencama od 3 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Drugi nacin treninga koji se izvodi na ergociklu je intervalni trening

bull To je vid fizicke aktivnosti gdje se naizmnjenicno smjenjuje interval opterecenja sa intervalima odmora ndashu sekvencama od 3 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Kod pacijenata sa niskom EF ne radi se ergometrijski testradi se 6 minutni test hoda- 6MTH pacijent hoda umjerenom brzinom koraka 6 minuta i mjeri i mjeri se predena distanca i na osnovu ovog testa odreduje se program fizickog treninga

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

6MTH

6MTH je vec opisan

U primjeni fiziorehabilitacijskih postupaka bitna je evaluacija ucinka primjenjenih procedura i protokola

6MTH-6minutni test hodanja je svakako jednostavn i uvijek dostupan alat u evaluaciji fiziorehabilitacijskog tretmana

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

Staza odredene duzine i štoperica

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza terenske ture pjesacenja

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Terenske ture pjesacenjaili terapijske setnje se izvode po stazama u prirodi sa puno zelenilaprilagodene pacijentima sa oznacenom kilometrazomimaju svoj ravni dio i dio sa nagibom koji se postepeno povecava

bull Terapijske setnje se izvode u jutarnjim i poslijepodnevnim casovimaukoliko vanjska temperatura nije niza od 14 stepeni zimi odnosno 20 stepeni ljeti

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti koji su svrstani u I trenaznu grupu opterecenje do 25Wprelaze stazu do 800 m koja je u cijelosti ravna 2x dnevno ujutru i poslijepodnebrzinom 40 do 60 koraka u minuti-sto iznpsi 2 km na sat

bull Pacijenti koji su svrstani u II trenaznu grupuvjezbe hoda-setnje izvode 2 puta dnevno ujutru i posylije podne po ravnoj stazi duzine do 1200 metarabrzinom od 60-80 koraka u minuti-3 km na sat

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Pacijenti iz III trenazne grupe vjezbe hodanj a-setnji izvode 2 puta dnevno brzinom 80 do 100 koraka u minuti odnosno 4 km na satna stazi sa nagibo od 10 dugoj oko 1260m Pacijenti IV trenazne grupe dozvoljava se hod i po neravnoj stazi od 3390 m nagiba oko 10 oko 100-120 koraka u minuti odnosno 5 km na satI Rajko Mitic str 36I

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Vjezbe disanja i relaksacije izvode se prije pjesacenja-hodanja ili 1 sat poslije pjesacenja

bull U sali za vjezbe ili napolju ukoliko vremenski uslovi dozvoljavaju

bull Vjezbe traju 20 do 30 minuta

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza

bull Sastoje se od 20 jednominutnih vjezbi koje su sastavljene na osnovu preporuka SZO prema sljedecim zahtjevimaMORAJU BITI JEDNOSTAVNEDA SADRZE STO VISE POKRETA IZ SVAKODNEVNIH AKTIVNOSTI DA ANGAZUJU SVE DIJELOVE TIJELA KOJI SU U TOKU DANA NAJVISE U POKRETU

bull

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza medicinska gimnastika

bull Redoslijed izvodenja vjezbi je takav da nakom 5 do 8 minuta zagrijavanjasljedecih 15 do 18 minuta vjezbi treb a obezbijediti dostizanje odgovarajuce velicine unutrasnjeg optecenja nakon cega slijedi 5-8 minuta opustanja

bull Razlika postoji u broju ponavljanja i amplitudi pokretaprema trenazbimm grupama u koje su pacijenti svrstani Pacijenti obicno I II i III trenazne grupe najveci broj vjezbi je isti a pacijenti iz IV trenazne grupe izvode vjezbe koje se razlikuju po sadrzaju ukljucuju i vjezbe snage i brzine I RMiljic str 36I

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

Primjena mineralne vode

bull U balneoklimatskim rehabilitacionim centrima uz navedeni program primjenjuje se mineralna voda u obliku kupki vjezbi u bazenu ili plivanja u bazenu

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza primjena balneo faktora

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

bull Postovani studenti u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika gore navedeni citat Dusko Radovica nije prikladan

bull Kardiolozi svojim pacijentima preporucuju mediteransku ishranu izbjegavanje stresa

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB-druga faza edukacija

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB edukacija

Psiho-socijalna adaptacija bolesnici se u dolasku podvrgnu psihološkom testiranju nakon cega slijedi edukacija a po potrebi i rad s psihologom edukacija - bolesnici detaljnije upoznaju uzroke i simptome bolesti njihov znacaj i nacin otklanjanja odnosno lijecenja i dobijaju detaljne savjete oko sekundarne prevencije - korekcija medikamentne terapije i klinika pomo prema klinickom stanju i ucinjenoj dijagnostici zbog smanjenja simptoma i postizanja stabilnosti bolesti - procijena rizika i ocjena radne sposobnosti uz bihevioralistike intervencija

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Tokom rehabilitacije u ZTC Banja Vrucicakao i opcenito u edukaciji kardiovaskularnih bolesnika bolesniku se naglasava znacaj fizicke aktivnosti u prevenciji kardiovaskulanih bolesti

bull Danas se smatra da ni jedan lijek ne moze zamijeniti fizicka aktivnost a da fizicka aktivnost moze zamijeniti svaki lijek

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Svakodnevna fizicka aktivnost djeluje pozitivno na srce poboljsanjem rada srcanog misicapoboljsava udarni volumensmanjuje frekvenciju srcapoboljsava protok krvi kroz koronarne arterije podstice stvaranje kolateralasmanjuje se nivo msnoca u krvi tako da pacijenti svakodnevnim fizickim treningom imaju znacajno manju mogucnost nastanka mozdanog i srcanog udara

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

REHABILITACIJA KVB edukacija

bull Treca faza KV rehabilitacije nastavlja se na drugu fazu i u principu traje doživotno Naucene vježbe bolesnici provode kod kuce ili u klubovima ambulantno optimalno 2-3 puta dnevno po 30 minuta minimalno 3 puta sedmicno Bolesnika kontrolira porodicni lijecnik i 2-4 puta u prvoj godini kardiolog s time da se 2-3 mjeseca nakon otpusta s rehabilitacije druge faze napravi maksimalni simptomima ogranicen test opterecenja

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

bull Postovani studenti nadam se da ce Vam nakon svih saznanja ovaj videoclip biti metafora rehabilitacije i motivisati Vas da u prakticnom radu imate na umuda je rehabilitacija timski rad i trening kao i ovaj plesni par- mogu postici sjajne rezultateLijep pozdrav Hava Basic

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere

POST SCRIPTUM-RTG pluca pacijenta upala pluca kod pacijenta od 2104 2020-postujte preporucene mjere