1 | Σ ε λ ί δ α

(6α) ΕΚΤΑΚΤΑ ΝΕΑ του 6ου ΓΕΛ ΛΑΜΙΑΣ

Lamia (Greek: Λαμία, Lamía, pronounced [laˈmia]) is a city in central Greece. The city has a continuous history since antiquity, and is today the capital of the regional unit of Phthiotis and of the Central Greece region.

First of all, there are many accounts that justify its name. One account says that the city was named after the mythological figure of Lamia, the daughter of Poseidon, and queen of the Trachineans. Another holds that it is named after the Malians, the inhabitants of the surrounding area. In the Middle Ages, Lamia was called Zetounion.

The Lamia Castle

The Lamia Castle houses the local Museum of Archaeology. Here is an interesting collection of items on display dating from the Hellenistic period, which include: ceramics, sculptures, statues and small geometric figures.

The population, according to recent studies, remains the last years at 75315 inhabitants.

Tourist centres around the city of Lamia

Many coastal villages situated around the town of Lamia, have become major tourist centres ( GORGOPOTAMOS, DELPHI)

2 | Σ ε λ ί δ α

OUR SCHOOL

The school year 2012-2013 a new educational institution has been built in our city , the 6th High School, a wonderful school on Lamia's south suburbs. The building is brand new. It has the most modern facilities and equipment! There are 20 classrooms including equipped classrooms such as computer and scientific laboratories, staff rooms, a Library-Study room, Art Gallery, a social event room, an indoor gym and a huge outdoor basketball court. Although our school was constructed two years ago, it has achieved to be an ideal school!

This year at our school, there are 35 teachers. They are experienced and qualified and they do their best to motivate students in order to participate in several school activities. At our school there are 260 students this year. Students, putting the same goal every year, they try to achieve and become better .Students work every day

3 | Σ ε λ ί δ α

and participate in various competitions (as competitions for young Scientists, competitions of Mathematical Society, Philosophy). The goals of our school are helping each child communicate, collaborate, and exercise creativity and critical thinking while both consuming and producing content that connects us with our world in ways that are personally meaningful and relevant.

4 | Σ ε λ ί δ α

6α ΚΤΑ ΝΕΑ Δίγλωσσο ηλεκτρονικό έντυπο του 6ου ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΑΜΙΑΣ Σκοπός αυτού του ηλεκτρονικού εντύπου είναι να παρουσιάσουμε το σχολείο μας, την πόλη

μας καθώς και θέματα που απασχολούν τους ανθρώπους της ηλικίας μας – και όχι μόνο –

σήμερα.

O U R C I T Y Lamia is a small town in Central Greece. Today, it is the capital of the regional unit of

Fthiotis and it has a population of 80000 people. It is near the sea and the mountains too.

There is also a small river that runs nearby, which is called Sperchios. There are two hills

dominating the city. On the first one, the Castle of Lamia is the most famous landmark of

the city which rises from the stones of the ancient acropolis. On the other hill, the 18th

century church of Agios Loukas stands with a magnificent view of Maliakos Bay. Lamia is a

beautiful town, which is worthwhile visiting and a place to meet some friendly people.

OUR SCHOOL During the school year 2012-2013 a new educational institution was built in our city , the

6th High School, a wonderful school on Lamia's south suburbs. The building is brand new.

It has the most modern facilities and equipment ! There are 20 classrooms including

equipped classrooms such as computer and scientific laboratories, staff rooms, a Library-

Study room, Art Gallery, a social event room, an indoor gym and a huge outdoor basketball

court. Although our school was constructed two years ago, it has already managed to be

an ideal school!

Our school is the 6th High School of Lamia. It is a newly-built school that has been

functioning for 2 years and is located at the western part of the city. It accommodates

about 250 students and 27 teachers. The building is huge and consists of lots of bright

5 | Σ ε λ ί δ α

and warm classes and laboratories. Apart from the classrooms, there is also a basketball

court, a library and a room where special events take place.

Students attend classes seven hours a day and take exams at the end of each year in many

lessons. We also like participating in cultural programmes and events and communicating

with people from other countries.

Το σχολείο μας συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή σύμπραξη Comenius

Tο Πρόγραμμα Comenius εστιάζει στη σχολική εκπαίδευση των νεαρών Ευρωπαίων

πολιτών προσφέροντας ευκαιρίες για συνεργασία μεταξύ των σχολικών μονάδων όλων των

εκπαιδευτικών βαθμίδων από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες καθώς και για διακρατική

κινητικότητα εκπαιδευτικών και μαθητών σε ατομική βάση ή στο πλαίσιο ομαδικών

δραστηριοτήτων (Διμερείς και Πολυμερείς Σχολικές Συμπράξεις, Κινητικότητα Μαθητών ).

ΔΡΑΣΕΙΣ…

Το σχολείο μας διοργάνωσε διάλεξη στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας, με προσκεκλημένο τον

διακεκριμένο καθηγητή κ.Γιώργο Γραμματικάκη, συμμετέχοντας ενεργά στα δρώμενα της

πόλης μας.

6 | Σ ε λ ί δ α

7 | Σ ε λ ί δ α

ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

8 | Σ ε λ ί δ α

9 | Σ ε λ ί δ α

10 | Σ ε λ ί δ α

Ενδοσχολική βία: Ένα επίκαιρο πρόβλημα

Τον τελευταίο καιρό ακούμε για

περιστατικά βίας που λαμβάνουν χώρα

μέσα στα σχολεία, γνωστά και ως

«μπούλινγκ» (bullying). Ο σχολικός

εκφοβισμός – bullying, αποτελεί φαινόμενο

κοινωνικής παραβατικότητας και

αναφέρεται στη βία που εκδηλώνεται

μεταξύ μαθητών ή συνομήλικων παιδιών.

Μπορεί να λάβει όμως κι άλλες διαστάσεις

όπως για παράδειγμα: από τους

εκπαιδευτικούς στους μαθητές και το

αντίστροφο, από τους εκπαιδευτικούς

προς τη διεύθυνση του σχολείου. Επίσης

από τους εξωσχολικούς προς τα άτομα που

απαρτίζουν τη σχολική κοινότητα και το

αντίστροφο, από τους γονείς προς τους

μαθητές ή από γονείς προς τους

καθηγητές. Κοινό σημείο όλων των

παραπάνω, είναι ο χώρος εκδήλωσής τους,

δηλαδή το σχολείο. Όσον αφορά τις

μορφές που μπορεί να πάρει ο σχολικός

εκφοβισμός, ποικίλουν. Συγκεκριμένα, στις

μορφές αυτές περιλαμβάνονται η

σωματική (π.χ. χτυπήματα, τσιμπήματα), η

λεκτική (π.χ. υβριστικές εκφράσεις ακόμα

και περιπαιχτικές), η συναισθηματική

επίθεση (π.χ. εκβιασμός για χρήματα,

απομόνωση του θύματος), καθώς επίσης ο

σεξουαλικός (π.χ. προσβλητικά μηνύματα,

ανεπιθύμητο άγγιγμα) και ο ηλεκτρονικός

εκφοβισμός (π.χ. μέσω μηνυμάτων ή mail

με απειλητικό και κακοποιητικό

περιεχόμενο). Αυτές είναι και οι πιο

συνηθισμένες μορφές του. Ποια είναι όμως

εκείνα τα χαρακτηριστικά που δείχνουν

στο γονιό ότι το παιδί του έχει πέσει θύμα

σχολικού εκφοβισμού; Καταρχάς το παιδί

θα νιώθει φόβο και θα έχει συνεχώς την

αίσθηση ότι απειλείται. Θα αποφεύγει να

περπατά μόνο του μέχρι το σχολείο και

ίσως ακόμα και να αλλάζει διαδρομή για να

φτάσει εκεί. Στην ίδια περίπτωση μπορεί

και να ζητά από τους γονείς να το

συνοδεύσουν ως εκεί. Δεν αποκλείεται

βέβαια να παρουσιάσει και συμπτώματα

σχολικής φοβίας, με αποτέλεσμα να

αρνείται να πάει στο σχολείο ή να κάνει

συνεχώς απουσίες. Επιπλέον, θα φοβάται

να χρησιμοποιήσει το κινητό του ή το

ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (mail). Πιθανή

είναι ακόμα και η εμφάνιση προβλημάτων

στη διατροφή του (σταματά δηλαδή να

τρώει), ενώ γενικότερα ολόκληρη η

συμπεριφορά του θα αλλάξει και ίσως γίνει

πιο επιθετικό και πιο νευρικό. Αυτή η

επιθετική συμπεριφορά μπορεί να

μεταφερθεί στο σπίτι και το ίδιο το παιδί

να μετατραπεί σε θύτη και να κακοποιεί τα

αδέρφια του ή και τους φίλους του. Άλλα

χαρακτηριστικά είναι η αδυναμία του

παιδιού να κοιμηθεί το βράδυ, το

ξέσπασμα σε κλάματα, το τραύλισμα, η

απώλεια και καταστροφή σχολικών ή

προσωπικών αντικειμένων. Επίσης, σε πιο

ακραίες περιπτώσεις, παρατηρούνται

χαρακτηριστικά όπως τα σκισμένα ρούχα,

οι ανεξήγητες πληγές και μελανιές, όταν το

παιδί όταν επιστρέφει από το σχολείο.

Όσον αφορά τους θύτες, δηλαδή τα άτομα

που εκδηλώνουν τη βία, είναι άτομα με

αυταρχικό χαρακτήρα, γεμάτα

παρορμητισμό, με σωματική δύναμη και

υπερβολική αυτοεκτίμηση. Η άσκηση βίας,

είναι ο τρόπος να επιδείξουν στους

συνομήλικούς τους την υπεροχή τους,

αλλά και να δείχνουν επιβλητικοί σε

αυτούς. Πιθανότατα τα άτομα αυτά να

προέρχονται από οικογένειες με ανεπαρκή

γονική στήριξη, όπου οι γονείς

χρησιμοποιούν σαν μέσο τιμωρίας την

άσκηση βίας. Επιπλέον παρουσιάζουν

ελλιπή επικοινωνιακή ικανότητα με τους

συνομιλήκους τους. Με ποιο τρόπο οι

γονείς θα χειριστούν το θέμα; Σε αρχικό

στάδιο, καλό θα ήταν να παρατηρήσουν

σημάδια που «μαρτυρούν» την

11 | Σ ε λ ί δ α

κακοποίηση. Έπειτα να είναι συνεχώς

κοντά του και να συζητούν μαζί του,

προκειμένου να εκμαιεύσουν τυχόν

πληροφορίες. Το παιδί από μόνο του, δεν

πρόκειται να αναφέρει οτιδήποτε σχετικά

με αυτό. Επιπλέον, καλό θα ήταν να

διατηρήσουν επικοινωνία ακόμα και με το

ίδιο το σχολείο ώστε να ελέγχουν τη

συχνότητα των γεγονότων. Είναι πολύ

βασικό μάλιστα, να αναφερθούν σε

συγκεκριμένα περιστατικά. Σε περίπτωση

μάλιστα που ο εκφοβισμός δεν

αντιμετωπίζεται, μπορούν να καταφύγουν

ακόμα και στην αλλαγή σχολείου. Εάν

επρόκειτο για γονείς που έχουν να

αντιμετωπίσουν ένα παιδί που είναι θύτης

(που δηλαδή εκδηλώνει βία σε άλλα

παιδιά), πρέπει να το σταματήσουν μόλις

παρατηρήσουν επιθετική συμπεριφορά και

να του εξηγήσουν ότι δεν είναι επιτρεπτή.

Ακόμα, δεν συνίσταται η χρήση βίας σαν

μέσο τιμωρίας. Ας μην ξεχνάμε, ότι η

χρήση βίας από τους γονείς, δείχνει στα

παιδιά να είναι το ίδιο βίαια (εξού και η

φράση η βία γεννά βία). Αντιθέτως μπορεί

να χρησιμοποιηθεί η αφαίρεση ορισμένων

προνομίων. Και σε αυτή την περίπτωση

είναι απαραίτητη η επικοινωνία με το

σχολείο και γιατί όχι, η συζήτηση με το

δάσκαλο ή τη δασκάλα για τους τρόπους

με τους οποίους μπορούν να

αντιμετωπίσουν την επιθετική

συμπεριφορά.

Ένας ακόμα τρόπος αντιμετώπισης είναι η

ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς (όταν

για παράδειγμα το παιδί είναι φιλικό με

τους φίλους του). Μπορούν, τέλος, να

υποδείξουν στα παιδιά τρόπους να ζητούν

αυτό που θέλουν με ευγένεια,

αποφεύγοντας έτσι να οδηγούνται σε

συγκρούσεις. Όπως βλέπουμε λοιπόν, η

ενδοσχολική βία είναι ένα πολύ σημαντικό

θέμα το οποίο, όπως είναι σαφές,

αντικατοπτρίζει την κοινωνία μέσα στην

οποία ζούμε. Στο σημείο αυτό μπαίνει και ο

καταλυτικός ρόλος της οικογένειας με τις

βάσεις και κατευθύνσεις που δίνει στο

παιδί. Όπως άλλωστε λέει και ο λαός «ότι

σπείρεις, θα θερίσεις». Αυτό όμως που θα

πρέπει να τονιστεί είναι ότι, στην Ελλάδα

ναι μεν υπάρχουν κρούσματα σχολικού

εκφοβισμού, αλλά πολλές φορές

αποσιωπώνται προκειμένου να μην

στιγματίζονται οι μαθητές. Φυσικά αυτό

δεν θα πρέπει να μας καθησυχάζει, αλλά

να μας κρατά σε εγρήγορση ώστε να

βρεθούν λύσεις αντιμετώπισης του

φαινομένου, βασισμένες στη συνεργασία

των γονιών με το σχολείο καθώς επίσης

και με άλλες υπηρεσίες, εφόσον κρίνεται

απαραίτητο. Άλλωστε, τα παιδιά

αποτελούν το μέλλον της κοινωνίας μας

και είναι αυτά που τη διαμορφώνουν.

Υποστηρίζει η Ζέρβα Πολυξένη απόφοιτος

του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του

Α.Τ.Ε.Ι. Κρήτης .

12 | Σ ε λ ί δ α

TECHNOLOGY – ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Η τεχνολογία είναι το αποτέλεσμα της εφαρμογής της (θεωρητικής) επιστημονικής γνώσης με στόχο την δημιουργία ενός αντικειμένου με πρακτικό όφελος. Άλλοτε αναφέρεται στην μεθοδολογία που χαρακτηρίζει μια τέτοια διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τάση η έννοια να αναφέρεται μόνο στην υψηλή τεχνολογία ή/και στην τεχνολογία υπολογιστών μόνο, αν και κατά βάση δεν περιορίζεται μόνο σε αυτούς τους τομείς. Συχνά, το αντικείμενο τεχνολογίας με το πρακτικό όφελος δεν είναι προϊόν επιστημονικής έρευνας, αλλά είναι αποτέλεσμα τυχαίας ανακάλυψης. Η πλειοψηφία των τεχνολογικών ανακαλύψεων και εφευρέσεων βελτίωσε τη ζωή των ανθρώπων και αναβάθμισε τον πολιτισμό, αρκετές όμως από αυτές είχαν τα αντίθετα αποτελέσματα, όπως ο δυναμίτης και η πυρηνική ενέργεια. Κύριοι τομείς τεχνολογίας :

Βιομηχανία Εφαρμοσμένες επιστήμες Μεταφορές Μηχανική

Οικιακή τεχνολογία Πληροφορία και Επικοινωνία Στρατιωτική τεχνολογία Υγεία και Ασφάλεια

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B7http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A5%CF%88%CE%B7%CE%BB%CE%AE_%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A5%CF%88%CE%B7%CE%BB%CE%AE_%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8E%CE%BDhttp://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8E%CE%BDhttp://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%86%CE%B1%CF%81%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%82http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B7_%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8Dhttp://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%9F%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CF%86%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B1_%28%CE%BC%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%BF%29

13 | Σ ε λ ί δ α

Οι ευεργετικές επιδράσεις της τεχνολογίας Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η αύξηση του μέσου όρου ζωής, η μείωση του σωματικού μόχθου, η μείωση του χρόνου εργασίας και η βελτίωση της μετάδοσης γνώσεων και ιδεών. Υπερβολική χρήση της τεχνολογίας; Η καλλιέργεια προτιμήσεων, χόμπι και ενδιαφερόντων παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του έφηβου. Για τους εφήβους ιδιαίτερα, το να μπαίνουν στο διαδίκτυο έχει γίνει ζωτικής σημασίας κοινωνική δραστηριότητα. Καθημερινά συνδέονται στο Facebook ή έναν άλλον ισότοπο κοινωνικής δικτύωσης ,όταν γυρνούν απ’ το σχολείο, ή παίζουν στο PSP τους . Αντιμέτωποι με μια όλο και μεγαλύτερη γκάμα συσκευών, προϊόντων, υπηρεσιών και χαρακτηριστικών, οι νέοι χρησιμοποιούν γενικά την τεχνολογία με τρόπο θετικό και ισορροπημένο. Όμως κάποιοι γονείς ανησυχούν μήπως το παιδί τους κάνει υπερβολική χρήση της τεχνολογίας. Όπως το βοηθάνε να έχει σωστό χειρισμό και μέτρο στη συμπεριφορά του και τις δραστηριότητές του στον πραγματικό κόσμο, έτσι πρέπει να το καθοδηγήσουν και στο ταξίδι του στον ψηφιακό κόσμο. Σε σπάνιες περιπτώσεις, σε παιδιά και εφήβους η τεχνολογία, και ιδιαίτερα τα παιχνίδια στον υπολογιστή, μπορεί να τους γίνει έμμονο πάθος.

Οι αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή του ανθρώπου Η απειλή καταστροφής, η αλλοτρίωση, η μόλυνση και η ρύπανση, η ψυχική φθορά, νεύρωση και το άγχος, η αυξημένη ανεργία, άρα και η πολλή παρανομία. Η εξέλιξη της τεχνολογίας στο μέλλον 1. Ιατρική Είναι η λιγότερο κομπιουτεροποιημένη επιστήμη, επομένως αναμένονται ραγδαίες αλλαγές. Στις προβλέψεις για την Ιατρική δεν αναμένεται απλώς η από απόσταση διενέργεια επεμβάσεων και διοργάνωση ιατρικών συσκέψεων, που έτσι και αλλιώς ήδη είναι δυνατή, αλλά και η πλήρης 3-D απεικόνιση του σώματος ακόμη και σε ολόγραμμα, όπως και η συνταγογράφηση και διάγνωση μέσω υπολογιστή και χωρίς την παρέμβαση γιατρού. 2. Ευφυή αυτοκίνητα Ως το 2020 τα αυτοκίνητα στον πλανήτη θα έχουν διπλασιαστεί. Ευτυχώς όμως, μέχρι το 2014 30% από αυτά θα διαθέτουν όχι μόνο GPS, αλλά και αυτόματα αυτόματα συστήματα πλοήγησης, παρκαρίσματος, ελέγχου διοδίων και αποφυγής συγκρούσεων. Ένα στα τρία αυτοκίνητα θα είναι υβριδικό. 3. Διαστημικός τουρισμός και μετακινήσεις Με μισό εκατομμύριο δολάρια όλοι θα μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι το φεγγάρι ή τον Άρη ή και ακόμα μακρύτερα. Παράλληλα το 2020 το 30% των πτήσεων θα γίνεται από υπερηχητικά αεροπλάνα, που θα κάνουν την απόσταση στο 1/10 του χρόνου που απαιτείται σήμερα.

14 | Σ ε λ ί δ α

Γιατί καπνίζουν οι νέοι Σύμφωνα με έρευνα οι ακόλουθοι παράγοντες καθορίζουν την αιτία που οι νέοι αρχίζουν το κάπνισμα :

Συνήθεια γονέων Φίλοι, μεγαλύτερα αδέλφια, κοινωνικό περιβάλλον

Διαφήμιση και εμπορική σύνδεση με την εικόνα του

Διαφήμιση και εμπορική σύνδεση με τον αθλητισμό

Σχέσεις / οικογενειακή δομή Επίπεδο εκπαίδευσης Κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο Διαχείριση άγχους και καταπίεσης

Αποδοχή Οι έφηβοι συχνά αγνοούν τη δυνατότητα εθισμού στον καπνό

61% των νέων θεωρούν ότι δεν πειράζει να δοκιμάσουν το τσιγάρο εφόσον το κόψουν πριν γίνει συνήθεια

26% θεωρούν ότι οι κανονικοί καπνιστές μπορούν να το κόψουν οποτεδήποτε το θελήσουν Κάπνισμα και μαθητές Σύμφωνα με έρευνα του 1998, οι μισοί και πλέον μαθητές (57%) έχουν καπνίσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, οι περισσότεροι περιστασιακά (32,7%). Συστηματικά δηλώνουν ότι καπνίζουν το 20,8% των μαθητών. Τα κορίτσια υπερτερούν των αγοριών στο περιστασιακό κάπνισμα (34,7% και 30,5% αντίστοιχα), ενώ περισσότερα αγόρια (21,9%) από κορίτσια (19,7%) δηλώνουν συστηματικοί καπνιστές, χωρίς όμως μεγάλη διαφορά μεταξύ τους. Οι μεγαλύτεροι μαθητές (17-18 ετών) καπνίζουν συστηματικά σε ποσοστό πενταπλάσιο από τους μικρότερους (13-14 ετών).

Τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά συστηματικού

καπνίσματος (24,6% και 23,6% αντίστοιχα) σε σύγκριση με τις υπόλοιπες αστικές περιοχές (19,9%0 και τις ημιαστικές / αγροτικές 13,9%). Συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του συστηματικού καπνίσματος στους μαθητές ανάμεσα στο 1984 και το 1993, από 22% σε 14,6%, η καθοδική αυτή πορεία δυστυχώς αντιστράφηκε το 1998 και ο αριθμός των συστηματικών καπνιστών στους μαθητές επιστρέφει κοντά στα υψηλά (20,8%) επίπεδα για άτομα αυτής της ηλικίας, όπως είχε παρατηρηθεί και το 1984. Όλα αυτά ενισχύουν την ανάγκη να έχουν οι νέοι πραγματική αποδεκτή ενημέρωση σχετικά με την εξάρτηση από τη νικοτίνη και τα αποτελέσματα του καπνίσματος. Παράγοντες που προδιαθέτουν τους νέους για κάπνισμα Ισχύουν μία σειρά από σύνθετους και ενδογενείς παράγοντες που προδιαθέτουν τους νέους να καπνίσουν και αυτοί ποικίλουν σχεδόν

15 | Σ ε λ ί δ α

ανά άτομο και λαό. Πολυετής έρευνες καθορίζουν ορισμένους παράγοντες που είναι κοινοί στο ρόλο που παίζουν στη μύηση των νέων στο κάπνισμα. Αυτοί περιλαμβάνουν υψηλά επίπεδα κοινωνικής αποδοχής για τα προϊόντα καπνού, έκθεση και αδυναμία αντίδρασης απέναντι στη διαφήμιση, διαθεσιμότητα και εύκολη πρόσβαση, ρόλος προτύπου από τους γονείς και άλλους ενήλικες και κοινωνική πίεση της ομάδας. Λόγοι για τους οποίους καπνίζουν οι έφηβοι

Πολύ συχνά το κάπνισμα αρχίζει τυχαία. Χωρίς να το πολυσκεφτούν οι έφηβοι ακολουθούν το ρεύμα.

Για αρκετούς το κάπνισμα σημαίνει να έχουν κάτι να κάνουν.

Μερικοί έφηβοι ζητούν την απόλαυση από το κάπνισμα και προσπαθούν να ηρεμήσουν τα νεύρα τους με αυτό τον τρόπο. Μερικοί θεωρούν ότι το κάπνισμα τους ενεργοποιεί και τους βοηθά στη συγκέντρωση.

Αρκετοί έφηβοι θεωρούν ότι με το κάπνισμα μεγάλωσαν.

Για μερικούς, το κάπνισμα αποτελεί ένα μέσον για να εισχωρήσουν και να ανήκουν στους σωστούς κύκλους / ομάδες.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι το κάπνισμα τους δίνει κάποιο στυλ. Ιδιαίτερα οι νεαροί θεωρούν ότι οι κοπέλες το βρίσκουν ελκυστικό και μπορεί να συνδεθεί με ένα γενικό τρόπο ζωής.

Άλλοι θεωρούν ότι τους προσδίδει αυτοπεποίθηση και καπνίζοντας την προβάλλουν.

Άλλοι πάλι δοκιμάζουν τον καπνό από περιέργεια.

Μερικοί έφηβοι καπνίζουν από αντίδραση στους κανονισμούς.

Άλλοι επηρεάζονται από τη διαφήμιση.

Επίσης, οι νέοι μπορεί να εθιστούν στη νικοτίνη, η οποία είναι συστατικό του καπνού. Ο εθισμός αυτός, κάνει δύσκολη τη διακοπή του καπνίσματος, ακόμη και αν το θέλετε.

Το κάπνισμα έχει γίνει συνήθεια για αρκετούς νέους. Μερικοί συνηθίζουν να καπνίζουν στα διαλείμματα και σε άλλους αρέσει να καπνίζουν μετά το γεύμα. Όταν μία συνήθεια εδραιωθεί είναι δύσκολο να την κόψει κανείς. Διάφοροι τύποι καπνιστών

Γνώστες - γνωρίζουν σχετικά με το κάπνισμα αλλά δεν έχουν αποφασίσει αν θα το αρχίσουν ή όχι. Πειραματιζόμενοι - καπνίζουν σποραδικά, πιθανώς μόνο στα πάρτυ, συχνά περνούν πολλοί μήνες χωρίς να έχουν καπνίσει.

Τακτικοί - καπνίζουν τακτικά, π.χ. το σαββατοκύριακο ή τακτικά μέσα στην ημέρα. Εθισμένοι - έχουν εθιστεί στη νικοτίνη και υποφέρουν από στερητικά συμπτώματα όταν δεν μπορούν να καπνίσουν. Έρευνα αποφαίνεται ότι μεσολαβούν περίπου 2 χρόνια για τη μετάβαση από την του γνώστη στον εθισμένο.

16 | Σ ε λ ί δ α

Αλκοόλ, ναρκωτικά και τσιγάρα τα «παιχνίδια» των σημερινών εφήβων. Τα ξεκινούν για «χαβαλέ» και όταν εθιστούν είναι πλέον πολύ αργά για να ξεφύγουν. Στις παρέες των σημερινών εφήβων το αλκοόλ, τα ναρκωτικά και τα τσιγάρα είναι τα «αξεσουάρ» που τους συνοδεύουν σε κάθε τους έξοδο. Είναι πλέον τόσο απαραίτητα γι’ αυτούς που απλά αν δεν τα έχουν προτιμούν να μην βγουν να διασκεδάσουν. «Μια μέρα είχαμε ξεμείνει από τσιγάρα και δε βγήκαμε το βράδυ. Τι να κάνουμε; Θα ξενερώναμε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αντρέας, 17 χρονών. «Στην αρχή δε με πείραζε. Αλλά τώρα κάνω 3-4 πακέτα την

ημέρα. Αν δεν κάνω, είμαι χάλια. Εθισμός; δεν ξέρω. Μπορεί και να είναι κι αυτό». Τι είναι ο εθισμός; Ο εθισμός είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι νέοι. Οι επιπτώσεις του είναι ορατές τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στην ψυχολογία των νέων (κακή σχολική επίδοση, κακή διάθεση, άρνηση επικοινωνίας με τους γύρω τους, κλείσιμο στον εαυτό τους κ.α.). Η διαφορά ανάμεσα στην κατάχρηση ουσιών και τον εθισμό είναι συχνά ανύπαρκτη. Κατάχρηση ουσιών είναι να χρησιμοποιούμε μια παράνομη ή νόμιμη ουσία με λάθος τρόπο και πάνω από το κανονικό ενώ ο εθισμός, αρχικά ξεκινά σαν κατάχρηση μιας ουσίας και καταλήγει να γίνει τρόπος ζωής.

Οι άνθρωποι εθίζονται σε όλων των ειδών τις ουσίες. Όταν ακούμε τη λέξη «εθισμός», το μυαλό μας πάει στο αλκοόλ και τις παράνομες ουσίες. Αλλά οι άνθρωποι μπορούν να εθιστούν και στα φάρμακα, τα τσιγάρα, ακόμα και στο τζόγο! Κάποιες

17 | Σ ε λ ί δ α

ουσίες είναι πιο εξαρτησιογόνες από άλλες: Ναρκωτικά σαν το κρακ ή η ηρωίνη είναι τόσο εξαρτησιογόνα που αρκεί να χρησιμοποιηθούν μία ή δύο φορές για να χάσει ο χρήστης τον έλεγχο. Εθισμός σημαίνει ότι ένα πρόσωπο δεν ελέγχει αν θα καταναλώσει ένα ναρκωτικό ή ποτό ή όχι. Κάποιος που είναι εθισμένος στην κοκαΐνη έχει συνηθίσει τόσο πολύ το ναρκωτικό που απλά ΠΡΕΠΕΙ να το χρησιμοποιήσει. Ο εθισμός μπορεί να είναι φυσικός, ψυχολογικός ή και τα δύο. Φυσικός εθισμός είναι όταν το σώμα ενός ατόμου εξαρτάται από μια ουσία. Σημαίνει επίσης, το να δημιουργεί ανοχή σ’ αυτήν την ουσία, δηλαδή να χρειάζεται το σώμα του όλο και μεγαλύτερη δόση προκειμένου να επιτύχει τα ίδια αποτελέσματα. Κάποιος που είναι φυσικά εθισμένος και σταματά να χρησιμοποιεί μια ουσία όπως ναρκωτικά, αλκοόλ ή τσιγάρα μπορεί να παρουσιάσει τα λεγόμενα «στερητικά συμπτώματα», όπως διάρροια, ζαλάδα κ.α. Ψυχολογικός εθισμός συμβαίνει όταν ο πόθος για το ναρκωτικό είναι ψυχολογικός ή συναισθηματικός. Οι άνθρωποι που είναι ψυχολογικά εθισμένοι νιώθουν να υπερκαλύπτονται από την επιθυμία να πάρουν το ναρκωτικό. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι καταφεύγουν σε ψέματα, ληστεία ή και φόνο προκειμένου να το αποκτήσουν. Ένας άνθρωπος περνά από την κατάχρηση μιας ουσίας στον εθισμό όταν πλέον δεν χρησιμοποιεί την ουσία για να «περάσει καλά» ή να ανεβάσει τη διάθεσή του αλλά έχει φτάσει σε σημείο να εξαρτάται απ’ αυτήν, όλη του η ζωή περιστρέφεται γύρω από την ανάγκη γι’ αυτήν και δεν έχει άλλη επιλογή παρά να την αποκτήσει.

Ενδείξεις εθισμού σε μια εξαρτησιογόνο ουσία Το πιο προφανές σημάδι ότι κάποιος είναι εθισμένος είναι η ανάγκη να έχει μια συγκεκριμένη ουσία ή ναρκωτικό. Επιπλέον, πολλά άλλα σημάδια μπορούν να μαρτυρούν έναν πιθανό εθισμό, όπως αλλαγές στη διάθεση ή απότομη μείωση ή αύξηση του σωματικού βάρους (συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων κατάθλιψης ή διατροφικών διαταραχών). Ένδειξη ότι κάποιος μπορεί να έχει εθισμό σε ναρκωτικά ή αλκοόλ είναι επίσης: • Η χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ σαν τρόπος για να ξεχάσει κάποιος τα προβλήματά του ή να χαλαρώσει • Το να κρατάει μυστικά από την οικογένεια και τους φίλους του • Η έλλειψη ενδιαφέροντος σε δραστηριότητες που συνήθιζε να θεωρεί σημαντικές • Προβλήματα με τη σχολική επίδοση, όπως μείωση των βαθμών ή απουσίες • Αλλαγές σε φιλίες, όπως το να κάνει παρέα μόνο με άτομα που χρησιμοποιούν την ίδια ουσία μ’ αυτόν/ αυτήν • Το να ξοδεύει πολύ χρόνο αναζητώντας τρόπους απόκτησης της ουσίας • Το να κλέβει ή να πουλάει πράγματα με σκοπό να βρει χρήματα να αγοράσει την ουσία • Οι αποτυχημένες προσπάθειες να σταματήσει το κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά • Άγχος, οργή, θυμός ή κατάθλιψη • Κυκλοθυμική διάθεση Φυσικές ενδείξεις είναι: • Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου • Το να νιώθει ζαλισμένος ή άρρωστος όταν προσπαθεί να σταματήσει να παίρνει την ουσία • Το να νιώθει την ανάγκη να καταναλώνει όλο και μεγαλύτερες

18 | Σ ε λ ί δ α

ποσότητες της ουσίας προκειμένου να νιώθει το ίδιο αποτέλεσμα • Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης ή ελάττωσης του βάρους Πώς θα βοηθηθεί κάποιος που έχει εθιστεί σε μια εξαρτησιογόνο ουσία; Αν πιστεύει κάποιος ότι έχει εθιστεί στα ναρκωτικά ή το αλκοόλ, το να αναγνωρίσει ότι έχει πρόβλημα είναι το πρώτο βήμα για να βοηθηθεί. Πολλοί έφηβοι ντρέπονται να ζητήσουν βοήθεια και πιστεύουν ότι μπορούν να λύσουν το πρόβλημα μόνοι τους. Αυτό που πρέπει να κάνουν όμως είναι να βρουν κάποιον που εμπιστεύονται και να του μιλήσουν. Θα βοηθήσει αν αυτό το άτομο είναι ένας φίλος ή κάποιος συνομήλικός τους, αλλά πάντα ένας ενήλικας που μπορεί να καταλάβει και να υποστηρίξει τους εφήβους είναι η καλύτερη επιλογή για να βοηθηθούν. Αν ένας έφηβος δεν μπορεί να μιλήσει στους γονείς του, μπορεί να απευθυνθεί σε έναν σχολικό σύμβουλο, συγγενή, γιατρό, αγαπημένο δάσκαλο, ειδικό θεραπευτή ή ιερέα. Δυστυχώς, το να υπερνικήσει ένας έφηβος τον εθισμό δεν είναι εύκολο, αντίθετα είναι ένα από τα σκληρότερα πράγματα που έχει κάνει ποτέ. Το να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα αποτοξίνωσης είναι πάντα μια καλή λύση. Για να κάνει την ανάρρωση πιο ανώδυνη, ο έφηβος μπορεί να ακολουθήσει τα παρακάτω: • Να πει στους φίλους του για την απόφασή του να σταματήσει τα ναρκωτικά. Οι αληθινοί του φίλοι θα σεβαστούν την απόφασή του. Αυτό ίσως να σημαίνει ότι θα πρέπει να βρει νέους φίλους που δεν θα χρησιμοποιούν ουσίες και θα μπορούν

να τους υποστηρίξουν • Να ζητήσει από τους φίλους ή την οικογένειά του να είναι διαθέσιμοι όταν τους χρειαστεί. Μπορεί να χρειαστεί να τηλεφωνήσει σε κάποιον μέσα στη νύχτα απλά για να μιλήσει, γι’ αυτό θα πρέπει όλοι να είναι πρόθυμοι να του προσφέρουν τη βοήθειά τους. • Να αποδεχτεί μόνο προτάσεις διασκέδασης που ξέρει ότι δεν θα υπάρχουν ναρκωτικά ή αλκοόλ. Το να δει μια ταινία στον κινηματογράφο είναι πιθανόν ακίνδυνο αλλά το να πάει σε ένα after party Σάββατο βράδυ θα πρέπει να το αποφύγει μέχρι να νιώσει σίγουρος. Καλό θα ήταν να δοκιμάσει δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν ναρκωτικά, όπως σινεμά, bowling ή εγγραφή σε έναν αθλητικό σύλλογο. • Να προσχεδιάσει τι θα κάνει αν βρεθεί σε χώρο με ναρκωτικά ή αλκοόλ. Πολλές φορές οι πειρασμοί είναι αναπόφευκτοι, αλλά αν ο έφηβος ξέρει πώς να τους αντιμετωπίσει δεν θα έχει πρόβλημα. Γι’ αυτό θα πρέπει να βρει ένα σχέδιο μαζί με τους γονείς ή τα αδέρφια του. • Να υπενθυμίζει στον εαυτό του ότι το να έχει έναν εθισμό, δεν τον κάνει κακό ή αδύναμο. Ο εθισμός δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεται, αλλά είναι σημαντικό να ζητήσει βοήθεια από κάποιον ενήλικα έτσι ώστε όλη η σκληρή δουλειά που κατέβαλε στην αποτοξίνωση να μην πάει χαμένη. Τέλος, είναι σημαντικό όλοι να προσφέρουμε στους εφήβους ενθάρρυνση και επιδοκιμασία. Η αποτοξίνωση δεν τελειώνει μετά την έξοδο από το κέντρο. Είναι μια διαδικασία εφ’ όρου ζωής. Υπάρχουν πολλά γκρουπ υποστήριξης ειδικά για εφήβους και νέους. Εκεί ο έφηβος μπορεί να συναντήσει άτομα που έχουν βιώσει τις ίδιες εμπειρίες μ’

19 | Σ ε λ ί δ α

αυτόν και θα μπορεί να συμμετάσχει σε πραγματικές συζητήσεις γύρω από τα ναρκωτικά όπου θα ακούσει πράγματα που δεν μπορεί να τα συζητήσει στην τάξη. Πολλοί έφηβοι βρίσκουν το να βοηθούν τους άλλους τον καλύτερο τρόπο να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Η κατανόηση του πόσο δύσκολο είναι να αποτοξινωθεί κάποιος, μπορεί να βοηθήσει τους εφήβους να στηρίξουν άλλους που παλεύουν να νικήσουν τον εθισμό και να τα καταφέρουν. (Πηγή: kidshealth.org)

Έφηβοι και ναρκωτικά Η εφηβεία είναι ευάλωτη και

εύθραυστη ηλικία, γεμάτη σύγχυση,

υπερβολή και αντίφαση και είναι

επιρρεπής στις αυτοκαταστροφικές

τάσεις.

Η οικονομική, κοινωνική και

πολιτιστική κρίση, η πίεση από τις

παρέες των συνομηλίκων, η κρίση στο

θεσμό της οικογένειας, η απόρριψη και

η εγκατάλειψη που συχνά βιώνουν

από τους γονείς, τα εργασιακά

προβλήματα, η έλλειψη στόχων,

ιδεών, ιδανικών και αξιών,

δημιουργούν αδιέξοδα στους

εφήβους. Έτσι πέφτουν ευκολότερα

στην παγίδα των ναρκωτικών.

Μέσα από τα ναρκωτικά, οι έφηβοι

αναζητούν τις λυτρωτικές λύσεις,

επαναστατούν στις καταπιεστικές

παραδοσιακές αξίες, αντιδρούν προς

τους γονείς, διαμαρτύρονται για το

κοινωνικό χάος, αναζητούν μια

κοινωνική ταυτότητα, προσπαθούν να

υποφέρουν λιγότερο και αποζητούν

τεχνητούς παραδείσους.

Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ναρκομανών (μόνιμοι χρήστες σκληρών ναρκωτικών) Είναι μια προσωπικότητα με δυσκολίες

στην επαφή με τους άλλους,

εξαρτητική και παράλληλα επιθετική.

Στο παρελθόν της υπάρχει μια σειρά

από συναισθηματικές αποστερήσεις.

Αυτός ο τύπος προσωπικότητας ανήκει

στην ψυχοπαθολογία. Πρόκειται για

μια ενστικτώδη διαταραχή που έχει

υφανθεί

από πολύ παλιά στη δομή της

προσωπικότητας.

Οι διαταραχές του χαρακτήρα και της

συμπεριφοράς αυτών των ατόμων

αρχίζουν από νωρίς. Σαν μικρά παιδιά

εμφανίζουν έντονη επιθετικότητα με

συνεχή δυσθυμία. Δεν αντέχουν την

παραμικρή στέρηση και αντιδρούν με

εκρήξεις θυμού που οδηγούν στην

καταστροφή ή την φθορά έμψυχων ή

άψυχων αντικειμένων του

περιβάλλοντος. Η παρουσία τους

συνήθως είναι πρόβλημα στο σπίτι και

στο σχολείο. Οι ποινές που τους

επιβάλλονται αυξάνουν την

http://www.psychotherapeia.net.gr/articles-psyxologoi-marousi-psyxotherapeftes-marousi/efhveia/66-efhvoi-k-narkwtika

20 | Σ ε λ ί δ α

επιθετικότητα και παρορμητικότητά

τους.

Η δομή της προσωπικότητάς του

τοξικομανή είναι ναρκισσιστική: ο

τοξικομανής συμπεριφέρεται σαν οι

άλλοι να έχουν δευτερεύοντα ρόλο.

Το παιδί, κατά τον πρώτο χρόνο της

ζωής του, περνά μια δύσκολη αλλαγή.

Από τη νιρβάνα της ναρκισσιστικής

κατάστασης, από την αυτάρκεια που

έδινε η αρκετή τροφή και το ζεστό

περιβάλλον, πρέπει να περάσει στην

αναγνώριση του άλλου, στην αποδοχή

της παρουσίας του, στη λεκτική και

εξωλεκτική επικοινωνία μαζί του και

ταυτόχρονα στην παραδοχή του

αποχωρισμού του απ’ αυτόν. Θα μάθει

να διακρίνει τον άλλο από τον εαυτό

του και να αντιμετωπίζει το άγχος της

συναισθηματικής στέρησης. Στους

τοξικομανείς, αυτή η δύσκολη αλλαγή

φαίνεται ότι έγινε παθολογικά ή με

ελλειμματικό τρόπο.

Ο τοξικομανής είναι μόνος και οι

σχέσεις του με τους άλλους έχουν σαν

μόνο σκοπό την επαφή με την τοξική

ουσία. Σαν το παιδί του πρώτου

χρόνου ζωής, έχει άμεση ανάγκη

ικανοποίησης των επιθυμιών του. Έχει

μια μερική ή ολική δυσκολία να ελέγξει

τα ένστικτα και να μεταθέσει την

ικανοποίησή τους στο χρόνο. Αυτό

είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά

της στοματικής φάσης και αφορά

γενικά τη μετάθεση κάθε

συναισθηματικής ανάγκης.

Άλλο γνώρισμα της στοματικής φάσης

που δεν ξεπεράστηκε ποτέ και δείχνει

το πόσο έμεινε καθηλωμένος σ’ αυτή

τη φάση, είναι ότι ο ηδονιστικός

κόσμος κινείται γύρω από τις

στοματικές του ικανοποιήσεις. Ο

τρόπος λήψης των τοξικών ουσιών

είναι συνήθως στοματικός. Και στις

εναίσιμες μορφές, μπορεί να μην

αναζητείται άμεσα η στοματική

ικανοποίηση αλλά ο τρόπος που ζητά

την ταχύτητα της ικανοποίησης, την

αποφυγή του άγχους και τη φυγή από

την πραγματικότητα, είναι αρχαϊκός.

Με την τοξική ουσία ξαναγυρίζει στη

στοματική περίοδο.

Η τοξική ουσία μπορεί να καταργήσει

το άγχος και να μεταφέρει τον

τοξικομανή σε τεχνητούς

παραδείσους, αλλά ταυτόχρονα

εξυπηρετεί και μηχανισμούς

αυτοκαταστροφής, γίνεται ένα κακό

εσωτερικευμένο αντικείμενο και οδηγεί

στο θάνατο.

Η τοξικομανία είναι μια αντίδραση

στην κατάθλιψη. Όταν η σχέση και η

επικοινωνία με τον άλλο είναι τόσο

προβληματική και αγχώδης, το άτομο

οδηγείται στην κατάθλιψη την οποία

όμως δεν μπορεί να αντέξει. Η λύση

που μένει είναι η φυγή. Και ο

καταθλιπτικός φεύγει με συνειδητούς

ή ασυνείδητους μηχανισμούς ή προς

την αυτοκτονία ή προς τη μανιακή

κρίση ή προς τον εξωπραγματικό

κόσμο της τοξικομανίας.

21 | Σ ε λ ί δ α

Ναρκωτικά και Εφηβεία

Τι είναι τα ναρκωτικά;

Ο όρος «ναρκωτικά» δεν είναι ο πιο κατάλληλος για να αποδώσει τις διάφορες ουσίες που περιλαμβάνει εννοιολογικά. Ορισμένες από αυτές, όπως η κοκαΐνη και οι αμφεταμίνες, είναι κατ' εξοχήν διεγερτικές και όχι κατασταλτικές/ναρκωτικές ουσίες. Πολλοί ειδικοί επιστήμονες χρησιμοποιούν τον όρο «εξαρτησιογόνες ουσίες», στις οποίες όμως ανήκουν τόσο ο καπνός όσο και το οινόπνευμα που δημιουργούν ισχυρή εξάρτηση. Από την άλλη, πολλοί αμφισβητούν αν τα πιο διαδεδομένα ναρκωτικά, η μαριχουάνα και το χασίς, προκαλούν βιολογική εξάρτηση.

Στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου τα ναρκωτικά είναι παράνομες ουσίες που λαμβάνονται για να προκαλέσουν ευφορία αλλά έχουν σημαντικές τοξικές παρενέργειες στον ανθρώπινο οργανισμό. Ούτε αυτή η αντίληψη ανταποκρίνεται, όμως, στην πραγματικότητα. Στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας πολλά ναρκωτικά ήταν νόμιμα, ενώ τα τελευταία χρόνια η αποποινικοποίηση ορισμένων ουσιών υιοθετείται με αυξανόμενο ρυθμό. Επίσης, η τοξικότητα ορισμένων ναρκωτικών εξαρτάται από τη δοσολογία, από τις συνθήκες λήψης, από τη συνέργεια με άλλες ουσίες. Με βάση τις παραπάνω διαπιστώσεις, ο όρος «ναρκωτικά» θα έπρεπε να περιοριστεί στις νόμιμες ή παράνομες ουσίες, χημικής ή φυτικής προέλευσης, οι οποίες είναι δυνατόν να προκαλέσουν φυσική, διανοητική και συναισθηματική αλλοίωση.

Με βάση τη φαρμακολογική τους δράση, τα ναρκωτικά θα μπορούσαν να ταξινομηθούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: • Στα ψευδαισθησιογόνα ή παραισθησιογόνα(χασίς, μαριχουάνα, LSD, κ.ά.).

• Στα διεγερτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (κοκαΐνη, αμφεταμίνη, κ.ά.)

• Στα κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (ηρεμιστικά και υπνωτικά χάπια, κ.ά.)

• Στα οπιούχα (όπιο, ηρωίνη, μορφίνη, κ.ά.)

Ναρκωτικά και Εφηβεία

Ο σημαντικότερος παράγοντας για την αποτροπή των εφήβων από τη χρήση των ναρκωτικών είναι η ενεργή παρουσία των γονέων στη ζωή των παιδιών τους. Η καλλιέργεια ενός υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος για τα παιδιά παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο αφού είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα εκτεθούν στα ναρκωτικά είτε στο χώρο του σχολείου είτε από συνομηλίκους και γνωστούς.

Βασική προϋπόθεση για να μειωθεί ο κίνδυνος εμπλοκής ενός παιδιού με τα ναρκωτικά είναι η επικοινωνία. Στην ηλικία των 10-12 ετών είναι καλό να ξεκινήσει ένας πρώτος διάλογος σχετικά με τους κινδύνους και τις επιπτώσεις έτσι ώστε να προληφθεί η εμφάνιση του προβλήματος.

22 | Σ ε λ ί δ α

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα νεαρά άτομα που καπνίζουν έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κάνουν χρήση αλκοόλ και απαγορευμένων ουσιών. Οι γονείς οφείλουν να αποθαρρύνουν το παιδί τους από το κάπνισμα. Σε αυτό το ζήτημα πρέπει να επιστήσουμε ιδιαίτερα την προσοχή διότι ο προφορικός αφορισμός δεν πρόκειται να φέρει αποτελέσματα αν οι γονείς είναι καπνιστές. Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι πράξεις έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στον μιμητισμό των παιδιών από ότι το ‘κήρυγμα’. Για αυτό τον λόγο οι γονείς πρέπει να φροντίζουν οι ίδιοι να γίνονται φωτεινά παραδείγματα αποφεύγοντας να κάνουν υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ, να μην καπνίζουν και να μην κάνουν χρήση ναρκωτικών. Σε αντιδιαστολή με όλα τα ανωτέρω οι γονείς πρέπει να ωθήσουν τα παιδιά τους σε αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες (όπως κολύμβηση, μπάσκετ, θέατρο, χορό, μουσική κλπ).

Εκτός από την εξασφάλιση ενός ήρεμου οικογενειακού περιβάλλοντος, οι γονείς πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση σχετικά με τις παρέες των παιδιών τους και τα μέρη που συχνάζουν. Η συνεχής ενημέρωση των γονέων για το πού βρίσκεται το παιδί τους, καθώς επίσης η γνωριμία με τους γονείς των φίλων του παιδιού, δεν αποτελούν συστάσεις ή υπερβολές αλλά κανόνες. Κανόνες, επίσης, πρέπει να επιβάλλονται και στη συμπεριφορά των παιδιών, οι οποίοι συν τοις άλλοις πρέπει να περιλαμβάνουν τη μη χρήση παράνομων ουσιών, ακόμη, και κυρίως τότε, όταν βρίσκονται σε πάρτυ, οποιεσδήποτε και αν είναι οι περιστάσεις.

Αν παρατηρηθούν αλλαγές στη συμπεριφορά ενός παιδιού, οι γονείς

δεν πρέπει να αδιαφορήσουν ή να το θεωρήσουν σημάδι εφηβείας. Μπορεί φυσικά και να είναι έτσι, αλλά ο συνδυασμός επιθετικότητας, διαρκούς και υπερβολικού θυμού, κατάθλιψης, επαναστατικής συμπεριφοράς και κακής απόδοσης στο σχολείο αποτελούν ενδείξεις χρήσης ναρκωτικών.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, ένας στους τρεις εφήβους δηλώνει ότι έχει δοκιμάσει κάποια παράνομη ουσία και ένας στους έξι έχει κάνει χρήση τουλάχιστον 3 φορές σε όλη του τη ζωή (κάνναβη και κοκαΐνη).

Πηγές:HarvardMedicalSchool Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Ναρκωτικά 2008 – 2012

23 | Σ ε λ ί δ α

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΦΑΓΗΤΑ

Τραχανάς

Ο τραχανάς είναι ζυμαρικό φτιαγμένο από

αλεύρι και γάλα και έχει σχήμα κοκκώδες

και ακανόνιστο. Οι κόκκοι έχουν διάμετρο

περίπου 2-3 χιλιοστά. Υπάρχει σε

διάφορες ποικιλίες: ξινός και γλυκός,

χοντρός και ψιλός. Ο τραχανάς

μαγειρεύεται σαν σούπα είτε με αρκετό

νερό, είτε πιο πηχτή. Ο χρόνος

μαγειρέματος του τραχανά είναι συνήθως

μικρός, περίπου 15-20 λεπτά. Ορισμένες

φορές μαγειρεύεται και με ντομάτα.

Χυλοπίτες

Οι χυλοπίτες είναι είδος παραδοσιακού

ελληνικού ζυμαρικού, που παρασκευάζεται

από αλεύρι, αυγά, γάλα και αλάτι. Σε

κάποια μέρη της Πελοποννήσου

ονομάζονται και "τουτουμάκια".Η ζύμη

ανοίγεται σε λεπτό φύλλο, και έπειτα

κόβεται σε λωρίδες. Σε κάποιες περιοχές

τεμαχίζονται σε μικρά τετράγωνα. Η

διαδικασία αυτή στο παρελθόν γινόταν

στο χέρι, ενώ σήμερα χρησιμοποιούνται

ειδικές μηχανές. Οι χυλοπίτες απλώνονται

για ορισμένες μέρες σε καθαρά σεντόνια,

μακριά από σκόνες και έντομα για να

στεγνώσουν και να ξεραθούν τελείως. Τα

λαζάνια παρασκευάζονται με τον ίδιο

ακριβώς τρόπο, μόνο που κόβονται σε

στενόμακρες λωρίδες.Μαγειρεύονται με

διάφορους τρόπους, είτε ως σούπα, είτε

με κοτόπουλο κ.λ.π.

Κουραμπιές

Ο κουραμπιές είναι ένα χαρακτηριστικό

γλύκισμα ευρύτατα διαδεδομένο σε όλη

την Ελλάδα που κατατάσσεται στα

πατροπαράδοτα γλυκίσματα, όπως το

μελομακάρονο, και που συνήθως

παρασκευάζεται τα Χριστούγεννα. Το

όνομά του προέρχεται από το τουρκικό

Kurabiye, που σημαίνει μπισκότο,

γλύκισμα από αλεύρι, βούτυρο και άχνη

ζάχαρη. Βάση της επιτυχίας του είναι το

αγνό βούτυρο και το επιμελημένο

κτύπημα.

Λουκούμι

Το λουκούμι είναι παραδοσιακό γλύκισμα

της Τούρκικης κουζίνας. Παρασκευάζεται

στην Τουρκία από τον 15ο αιώνα, και το

αρχικό του όνομα ήταν rahat hulkum,

παραφθορά του οποίου είναι η λέξη

λουκούμι. Σερβίρεται σε μικρά κυβικού

σχήματος κομμάτια, και συχνά περιέχει

αμύγδαλο, ενώ διατίθεται σε διάφορες

γεύσεις οι πιο συνηθισμένες από τις

οποίες είναι το τριαντάφυλλο (κόκκινο

λουκούμι), το περγαμόντο (πράσινο

λουκούμι) και η μαστίχα (κίτρινο

λουκούμι).Η παραγωγή λουκουμιού,

έκτοτε, έχει επεκταθεί σε διάφορα μέρη

του κόσμου, αρχικά στις χώρες της

Ευρώπης, της Μεσογείου και τις Αραβικές

χώρες και αργότερα και σε όλες τις

υπόλοιπες ηπείρους.Στην Ελλάδα εισήχθη

τον 19ο αιώνα, και κατά τόπους έχουν

δημιουργηθεί διαφορετικές εκδοχές που

εμπλούτισαν την αρχική συνταγή.

24 | Σ ε λ ί δ α

ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ COMENIUS - THE BROCHURE (FINAL PRODUCT OF LITHUANIA)