6-İŞ HUKUK

8/2/2019 6- HUKUK

1/82

www.zirveosgb.com.tr

HUKUKU

8/2/2019 6- HUKUK

2/82


Eitimin erii

1. i, iveren, alt iveren, iveren vekili

kavramlar2. verenin hak ve ykmllkleri

3. verenin sorumluluu

4. verenlerin sorumluluunun hukuki dayana

verenlerin sorumluluunun kapsam ve busorumlulukta kusurun rol

verenler tarafndan denecek tazminatlar Maddi-manevi tazminat

Destekten yoksun kalma tazminat

Rcu tazminat

verenin idari sorumluluu

verenin cezai sorumluluu

5. alma srelerine ilikin hkmler

6. sal ve gvenliine ilikin ceza yaptrmlar

8/2/2019 6- HUKUK

3/82


Eitimin erii

7. veren vekilinin sorumluluu8. ilerin hak ve ykmllkleri

9. gvenlii uzmanlarnn hak ve ykmllkleri

10. gvencesine ilikin genel esaslar

11. Sendikalarn sorumluluu

12. Eitim sorumluluu

13. SG konularnda toplu i szlemelerindenyararlanlmas

14. kazas ve meslek hastalklarnn hukuki yaps

15. Bireysel i hukuku asndan i kazas ve meslekhastal

16. Nedensellik ba

17. Meslek hastalklar mevzuat (

5510 sayl Kanun,

alma Gc Ve Meslekte Kazanma Gc KaybOran Tespit lemleri Ynetmelii, Yksek SalkKurulu Ynetmelii)

18. Sonulanm yarg kararlar

8/2/2019 6- HUKUK

4/82


Eitimin Hedefi

SG ile ilgili ulusal mevzuat, verenin SG konusunda sorumluluklar,

in dzenlenmesine ilikin hkmler,

Sosyal gvenlik alannda, i gvenlii uzmannn vetaraflarn sorumluluklar ile alanlarn haklar(sigortallk, salk nedeniyle raporlu olunan gnler,salk yardmlar, maluliyet, emeklilik ve dieryardmlar),

Gerektiinde hukuksal bavuru yntemleri,

veren ile szleme yapma ve sonlandrma,

gvenlii uzmannn ve alanlarn istihdam ileiten karlmada ngrlen i gvencesi vetazminat sistemlerine ili

kin dzenlemeler,

SG hizmetlerinin organizasyonu ve yasal yetkililerinrol hakknda sonulanm yarg kararlar ilerneklendirilerek bilgi sahibi olmak.

8/2/2019 6- HUKUK

5/82


Genel Aklama

nsanolu yaamn srdrebilmesi iin,baml yada bamsz almakzorundadr. Baml alanlardan iileriesas alan ve onlarn iverenle olanmnasebetlerini dzenleyen hukuk dalHukukudur. Baml alan gruba

memurlar da giriyorsa, bunlar baka birhukuki statye (dare Hukuku) tabidirler.

Hukuku, Bireysel ve Toplu Hukukuolarak ikiye ayrlr.

Bunlardan ilki, iverenle ii arasndakiilikileri teker teker ele alp

dzenlerken; dieri toplu halde elealr.

8/2/2019 6- HUKUK

6/82


Hukuku

Konum itibariyle gl olan iverene kariinin korunmas Hukukunun temelamac ve balca ereidir. Madem ki hukuk,zayf koruyan bir snaktr, i hukuku daii ile iveren arasndaki szlemeninnitelik ve unsurlarn, alma koullarn,

taraflarn hak ve ykmllklerini, almasrelerini; cretli, tatil ve yllk izinleri, iakdinin feshi, i sal ve gvenlii kurulu(SG) nun hizmetlerinden iininyararlanmas, sendikalar, grev ve lokavthakk, toplu i szlemesi, uyumazlklar

vb. konular ierir.

8/2/2019 6- HUKUK

7/82


Tanmlar

4857 sayl Kanununun 2.maddesiiiyi, i szlemesine dayanarakalan gerek kii olaraktanmlamtr.

szlemesine dayanarak iialtran gerek veya tzel kii yahuttzel kiilii olmayan kurum vekurululara iveren denir.

Sz konusu yasann m. 2/3 hkmuyarnca, iveren adna hareket edenve iin, iyerinin ve iletmenin

ynetiminde grev alan kimseleriveren vekili dir.

8/2/2019 6- HUKUK

8/82


Hukukunun Kaynaklar

Hukukta kaynak szc farklanlamlarda kullanlr. Hukuk kurallarnmeydana getiren g, onlarn ortayakp yrrle girerken brndkleribiim ve hukukun tannp hakkndabilgilenmeyi salayan her trl aragibi. Hukuku kaynaklarndan maksat,ii ile iveren ilikisini dzenleyen hertrl hukuksal, szlemesel ve yargsalaralardr. Bunlar srasyla;

8/2/2019 6- HUKUK

9/82


a)Ulusal Kaynaklar

Anayasa,

Yasa,

Tzk,

Ynetmelik,

Szlemeler,

tihatlar,

rf ve Adetler.

8/2/2019 6- HUKUK

10/82


b)Uluslararas Kaynaklar

Uluslararas kaynak, Trkiyenin yabanc devlet ya da kurulularla imzalayptand ve Anayasann 90. Maddesi balamnda uygulamaya koyduu Hukuku alanndaki anlama ve belgelerdir. Szgelimi bunlarn balcalar;

Birlemi Milletler Anlamas,

nsan Haklar Evrensel Beyannamesi,

Avrupa nsan Haklar Szlemesi (AHS),

Uluslar aras alma rgt (LO) Belgeleri,

Dnya Salk Tekilat (WHO) Sal Deklerasyonlar,

AB Sosyal art ve Mevzuat,

Stratejiler ve Eylem Planlardr.

8/2/2019 6- HUKUK

11/82


1.verenin Haklar, Ykmllkleri ve Sorumluluklar

a) verenin Hak ve Ykmllkleriveren ile ii arasnda yaplan szlemenin niteliinden ileri gelen birtakmzelliklerin (zel hukuk szlemesi olmas, bunun sreklilii,iki tarafa boryklemesi, kiilik haklaryla mamelek haklarnn birlemesi) varl yadsmaszdr;ancak iveren, i szlemesinde konu edilen iin ii tarafndan grlmesiniisteme ve bu dorultuda ona talimat verme hakkna sahiptir. Ykmllkleri isedaha oktur. Balcalar unlardr:

cret deme,

iyi Koruma,

Eit lem Yapma,

e Uygun i altrma,

iye Gerekli Alet,Tat,Edevat Salama, inin Buluunun Karln deme (BKm.336/2),

Dier Ykmllkler.

8/2/2019 6- HUKUK

12/82

8/2/2019 6- HUKUK

13/82


Sorumluluk

1. Hukuki Mali Sorumluluk

Kusura Dayanan MaddiSorumluluk(BKm.46;SSKm.26),

Kusura DayanamayanSorumluluk(BKm.55,100),

Manevi Sorumluluk(BKm.47,49)2) Cezai Sorumluluk(TCKm.85,88 vd.)

3) zrl ve Eski Hkml altrmaSorumluluu(Km.30)

4) GS Konusunda Sorumluluk(Km.80vd.),

5) dari Sorumluluk (Km.79,98 vd.)olmak zere trlere ayrlmaktadr.

8/2/2019 6- HUKUK

14/82


verenin Hukuksal Sorumluluu ve Alabilecek Davalar

Hukuksal sorumlulukta balca ama,gerekletirilen i szlemesine dayalolarak, zarara urayan kimsenin ya dayaknlarnn maddi ve/veya manevimaduriyetlerinin giderilmesidir.Burada iverenin mali bakmdan

sorumluluu, onun ile ilgili yasahkmlerine uymamasndan,ykmllklerini yeterince yerinegetirmemesinden ya da gereklinlemleri zamannda almamasndankaynaklanmaktadr. Tm kurallar,

kusurluluk derecelerine baklarak,mahkemece belirlenir.

8/2/2019 6- HUKUK

15/82



Kusura dayal olarak iverenin sorumlu

tutulabilmesinin koullar tam

olmaynca, veren veya vekili, hukuksal

ynden tazminata hkmedilemez.Bu

koullar;

Hukuka Aykr Fiil,

Fiilin Dourduu Zarar,

Kusur,

8/2/2019 6- HUKUK

16/82



Fiil ile Zarar Arasndaki lliyet Ba (sebep-sonu ilikisi)'dir.

Bununla birlikte iverenin, srf ii altrm olmaktan ve altrd iinin

'kanlmazlk nedeniyle' meydana getirdii zarardan ileri gelen 'kusursuz

sorumluluu' da sz konusudur. Nitekim Borlar Kanun'umuzun 55/1 hkm

aynen yledir ;

''Bakalarn istihdam eden kimse, maiyetinde istihdam ettii kimselerin

....hizmetlerini ifa ettikleri esnada yaptklar zarardan mesuldr.''

altrann altrd iinin iledii fiilden kusursuz olarak sorumlu

tutulabilmesi iin u koullarn birlikte bulunmas gerekir.

8/2/2019 6- HUKUK

17/82



altran (iveren) ile altrlanarasnda i szlemesine dayananbamllk olmaldr.

Zarar,altrlann haksz fiilisonucu domaldr.

Doan zarar ile iinin yapt i

arasnda illiyet ba bulunmaldr.

Ekleyelim ki iveren alannverdii zarar kusursuz olmaklabirlikte der. dediimebla(alann kusuru orannda)iiden isteme hakk

vardr(BKm.55/2).

8/2/2019 6- HUKUK

18/82



1.a. verene Kar Alacak Davalar

hukuku, ii sal ve i gvenlii

mevzuatnn amac, alanlarn

salk ve gvenliklerini korumaktr.

Bu balamda iverenin

sorumluluuyla ilgili olarak iinin

ya da akrabalarn aabilecei

davalar hukuki ve/veya cezai

sorumluluktan ileri gelmektedir.

8/2/2019 6- HUKUK

19/82



i, i kazas sonucu yaralanabilir ya da lebilir. Yaralanmas halinde iiye

geici veya srekli i gremezlik denei balanr. lmesi durumunda ise

yaknlarna kanunda belirtilen artlarda belli bir gelir salanabilir. Kukusuz

bu arada, tabi olduu sosyal gvenlik kurumu tarafndan i grene ncelikle

yaplan yardm ve denekler, bilahare kusurlu bulunan iverene veya nc

kiilere rcu edilebilir.

Mali sorumluluun esas, zarar gren iinin btn zararlarn karlamaya

yneliktir. Bu balamda iiye yaplacak tazminat demeleri, maddi ve

manevi nitelikte olabilecei gibi, lm halinde geride kalanlara yaplacak

'destekten yoksun kalma' mahiyetinde de olabilir.

8/2/2019 6- HUKUK

20/82



1.aa. Maddi Tazminat Davas

Maddi tazminat davas kiilerin yada kurulularn uradklar zararlarn

tazminine ynelik olup,iinin alma srasnda bedensel bir zarara uramas

veya mesleki hastalk nedeniyle yitirdii alma gcnn telafisi

balamnda, bunda kusuru olan iverene veya nc kiiye kar at

davadr.i bu davayla, kaybettii ksmi veya tam alma gcnden ve

gelecekte ekonomik bakmdan karlaaca yoksulluktan doan zararlarn

denmesini talep eder.

8/2/2019 6- HUKUK

21/82



Adna ' Gremezlik Tazminat' da denilen ve iinin kaza ve meslek hastal

nedeniyle uram olduu gelir kayb ve ypranmann iverenin demesigereken bir tazminattr. veren kusurluluu orannda alann maruz kaldzarar tazmin eder. Bu davay yalnz i kazasna urayan ii aabilir, yaknlaraamaz.

gremezlik tazminatnn saptanmasnda i kazas geiren iinin;

Ald cret,

Ya,

Maluliyet Oran

nemli rol oynar. Eer kararn verilme srasnda, bedensel zararn sonularyeterli lde bir kanya vararak saptamak kabil deilse, kararnbildirilmesinden itibaren iki yl iinde yargcn yeniden inceleme yetkisini sakl

tutma hakk vardr (BKm.46/2). Srekli ve tam i gremezlikte sigortalyabalanacak gelir, yllk kazancnn %70'ine eittir. ayet sigortal, bir bakasnnsrekli bakmna muhta ise bu yllk gelir %50 nispetinde artrlr (SSKm.20).

8/2/2019 6- HUKUK

22/82



1.ab. Manevi Tazminat Davas

kazas yada mesleki hastalk veyahut lm nedeniyle i grenin (lm

halinde yaknlarnn) bu durumdan fevkalade znt duymalar, beden ve

ruh btnlklerinin zedelenmesini gidermeye ynelik alacak dava, Manevi

Tazminat Davas'dr. Doaldr ki bu davann ikame edilip kazanlabilmesi

bakmndan iverende kusurun ya da ortak kusurun(mterafik kusur)

bulunmas gerekir. Manevi tazminat davasnn blnmezlii esas olup, ancak

kazazedenin aabilecei bir davadr. Kazazede davay atktan sonra lmse,

dava sonucu mteveffann yaknlarna geer.

8/2/2019 6- HUKUK

23/82



grenin lm durumundaailesine yaplacak adalete uygunmanevi tazminat takdir edecekolan, bamsz ve teminat altndakiyargdr(BKm.47). Her ne kadarBKm.49/2 hkm, ''Hakim, bu

tazminatn ikas yerine dier birtazmin sureti ikame yahut ilaveedebilir.'' diyorsa da, emei ilegeinen bir ailenin derdine,parann dnda etkin areolabilecek bir baka alternatifaracn olabilecei kansn ahsentamyorum.

8/2/2019 6- HUKUK

24/82


1.ac.Destekten Yoksun Kalma Tazminat Davas

Destekten Yoksun Kalma Tazminat, i

kazas ya da mesleki hastalksonucunda iinin lmesi halinde, buiinin desteinden yoksun kalankimselerin talep ettikleri demeyeilikin atklar davadr. NitekimBKm.45/2 hkm,lm sonucunda'mteveffann yardmndan mahrum

kaldklar takdirde' onlarn buzararlarnn da tazmin edilmesigerektiine ilikin olup, lensigortalnn sa kalaneine,ocuklarna ve bakmaklaykml bulunduu ebeveynine-gerekli koullar tamalar

durumunda- kanunen ngrlenmiktarlarda yllk gelir balanr. (SSKm23 ve 24).

8/2/2019 6- HUKUK

25/82

8/2/2019 6- HUKUK

26/82


2.verenin Cezai Sorumluluu

Cezai Sorumluluktan maksat, iinin alma srasnda yaralamas ya da ikazas sonucu lmesi halinde, bundan taksiri (kast veya kusur) olanlarnparasal ve/veya hrriyeti balayc cezaya arptrlmalar; ilgililerin (iveren,iveren vekili) daha dikkat ve zen gstermelerini salamak suretiyle,mevcut kamu dzeninin korunmasdr.

veren, iyerinde altrd iileri koruma ve gzetme ykmllnde

olup, onlarn saln ve i gvenliini salamak, bununla ilgili koullar vearalar noksansz sunmak ykm altndadr(BKm.332,K.77). Aksi haldezel hukuk ynnden olduu gibi kamu hukuku asndan da birtakm idarive cezai yaptrmlarla karlar. Cezai Sorumluluk, kusurlu bir davranlamevcut dzeni bozmadr ve bu kasta veya kusura dayal bir fiil sonucumeydana gelmektedir. Binaenalyh, dzeni bozan kimsenin kefaret demesi

ve hem kendine hem de bakalarna ibret olmas, ceza hukukunun ereidir. Kazas,SSKm.2/A da saylan hal ve durumlarda meydana gelen, sigortaly

hemen veya sonradan, bedence veya ruha arzaya uratan durumlardr.

8/2/2019 6- HUKUK

27/82


Sosyal Sigortalar Kanunu'nda Saylan Hal ve Oluumlar

Sosyal Sigortalar Kanunu'nda Saylan Hal ve Oluumlar; Sigortalnn iyerinde bulunduu srada,

veren tarafndan yrtlmekte olan i dolaysyla,

inin iveren tarafndan grev ile baka bir yere gnderilmesi yznden asliini yapmakszn geen zamanlarda,

Emzikli kadn sigortalnn ocuuna st vermek iin ayrlan zamanlarda,

Sigortalnn,iverence salanan bir tatla iin yapld yere toplu olarakgtrlp getirilmeleri srasndan ibarettir.

8/2/2019 6- HUKUK

28/82


Meslek Hastal

2.a.Meslek Hastal

Meslek Hastal, sigortalnnaltrld iin niteliine gretekrarlanan bir sebeple veya iinyrtm artlar yzndenurad geici veya srekli

hastalk, sakatlk ya da ruhsal arzabelirtileridir (SSKm.11/B).

8/2/2019 6- HUKUK

29/82


Kazas

Kaza sonucunda ii yaralanr ve bunu igremezlik raporuyla tevsik ederse, uradzarar ya dorudan doruya (i gremezliinon gnden az olmas) ilgili merciciye-mahkeme- mracaat ederek, ya daCumhuriyet Savcs'nn aaca (i gremezlikraporunun on gn ve zeri olmas) kamudavasyla yargsal sre balar. Sorumlularkusurlar orannda cezaya arptrlrlar.

Yaralanmalarda (taksirli olan) '' aydan biryla kadar hapis veya adli para cezas ilecezalandrlr. (TCKm.89/1). Bir yla kadar olanhapis cezasnn paraya evrilmesi mmkndr.

inin lmesi durumunda verilecek ceza ''ikiyldan alt yla kadardr'' (TCKm.85).

8/2/2019 6- HUKUK

30/82


3.verenin zrl ve Eski Hkml altrma Sorumluluu

Toplumda, eitli sebeplerle zrl

ya da hkml konumunda bulunan

kimselerin olduu yadsnmaz bir

gerektir. Normal kimselerin

gnmz i bulup alabilmelerinin

olduka zor olduu bir srete,

handikab olanlarn istihdam

edilebilmeleri ansnn zayfl

ortadadr.

8/2/2019 6- HUKUK

31/82



Fiziksel ya da dnsel ynden zr bulunanlar ile u veya bu nedenle suilemi ve bunun kefaretini demi olan kader kurbanlarn kendi krtalihleriyle ba baa brakmak da ne insanlkla ne de ada hukuklabadar. te bu yzden sz konusu durumda olanlarn altrlmalarsuretiyle hem maddi hem de manevi ynden topluma entegre edilmeleriistenmi ve belirli sayda ii altranlara, bu vasftaki kiileri kanunenbelirtilen oranlarda istihdam etme mecburiyeti getirilmitir.

Nitekim i kanunumuzun 30.maddesi mucibince, iverenler, elli ve dahafazla ii altrmalar halinde %3 zrl ve %2 eski hkmly meslek,beden ve ruhi durumlarna uygun ilerde altrmakla ykmlklnmlardr.

Bu hkme aykr davranan iveren veya iveren vekiline altrmad her

zrl ve eski hkml ve altrmad her ay iin 750 TL para cezasverilir(Km.101).

8/2/2019 6- HUKUK

32/82



Ekleyelim ki, bu vasftaki kiilerin

altrlmasnn teviki balamnda

kanun, kontenjan fazlas zrl ii ve

eski hkml altrlmas

durumunda, bunlarn iveren sigorta

primlerinin %50sinin hazine

tarafndan karlanmasn hkme

balamtr (Km 30/6).

8/2/2019 6- HUKUK

33/82


4.verenin SG Konusundaki Sorumluluu

Teknolojik gelimelere paralelolarak i kazalarndaki artnkaynanda gerekli nlemlerinzamannda alnmaynn ve alnmnlemlere riayet edilmeyiininyatt kolaylkla grlr.

i sal ve i gvenliinin (SG)amac, alan iinin nceliklesalnn, huzurunun vemutluluunun teminidir; nkbunun temelinde,

alanlar korumak,

retim ve iletme gvenliinisalamak yatar.

8/2/2019 6- HUKUK

34/82



Kavram olarak i sal;alanlarn alma kurallarniyiletirmek ve kullanlan ara-gerelerden doabilecek tehlikeleriortadan kaldrmak ya da asgaridzeye indirmek suretiyle huzurlu

bir i evresinin yaratlmasdr. Gerekten, meslek hastalklarnn

ou hem alma koullarndan hemde iinin kulland ara vegerelerden kaynaklanr.

i sal asndan nemli olan,

ncelikle onun bedensel ve ruhsalsalnn korunmasdr.

8/2/2019 6- HUKUK

35/82



gvenlii; iin yaplmas srasnda alanlarn karlatklar tehlikelerinortadan kaldrlmas veya azaltlmas konusunda, iverene getirilenykmlere ilikin teknik kurallarn btndr. Bu balamda ii sal ve igvenlii deyimleri birbirinden ayrlmayp adeta bir btn olutururlar.Zaten SGnin temel erei, mesleki tehlikelerin nlenip, iilerin salk veyaamlarnn korunmasdr.

veren, iyerinde ii sal ve i gvenliinin salanmas iin gerekli hertrl nlemi almak, ara ve gereleri noksansz bulundurmak ykmaltndadr (Km.77/1). Ayrca iverenin bununla ilgili olarak;

yerinde alanlar bilgilendirmek ve eitim vermek (Km.77/2),

yeri hekimi altrmak ve salk birimi oluturmak (Km. 81/1),

Mhendis veya teknik eleman grevlendirmek (Km. 81/1.c),

8/2/2019 6- HUKUK

36/82



sal ve i gvenlii kurulu oluturmak (Km. 80/1) gibi sorumluluklar

da yok deildir; ancak bu ykmlerden son iin gerekli koul, ilerin

endstriyel nitelikte olmas ve devaml biimde en az 50 ii

altrlmasdr.

Belirtelim ki, iverene getirilen bu ykmler kamu hukuku erevesinde olup,aksi davranlar yine kamu hukuku yaptrmlarn iltizam eder.

SG ile ilgili ulusal mevzuatmz olduka genitir. Bunun yannda Uluslararas

alma rgt (LO)nn konuya dein yapm bulunduu 30 szlemeden

7sini Trkiye kabul etmi ve imzalamtr. Dnya Salk rgt (WHO) ile ABnin

de konuya ilikin dzenlemeleri bulunmaktadr.

8/2/2019 6- HUKUK

37/82



lkemizde SGyle yaknca ilgilenen

alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl

(Bakanlk bnyesinde 4 ayr birim ve

genel mdrlk mevcuttur; i Sal

ve i Gvenlii Gn.Mdrl, TeftiKurulu Bakanl, i Sal ve

Gvenlii Merkezi-SGM-Yakn ve

Ortadou alma Enstits Md.l),

Salk Bakanl ile Sosyal Sigortalar

Kurumudur.

8/2/2019 6- HUKUK

38/82


5.verenin dari Sorumluluu

veren, ii sal ve i gvenlii ileilgili her trl nlemi almak veynetmeliklere uygun davranmakykm altndadr. Bu nlemlerinalnmamas ve iinin saln bozacakya da vcut btnln tehlikeye

sokacak yakn, acil ve hayati birtehlikenin mevcudiyeti halinde ii, isal ve gvenlii Kuruluna, bukurullun bulunmad iyerlerinde deiveren veya vekiline bavurarak,durumun tespitini ve gerekli tedbirlerin

alnmasn isteyebilir.

8/2/2019 6- HUKUK

39/82



yerinin tesis ve tertiplerinde veyaalma yntem ve biimlerinde, makineve cihazlarnda iilerin yaam iintehlike arz eden bir durum saptanrsa, butehlike giderilinceye kadar be kiilikkomisyon kararyla (ki oluan komisyondadenetim yetkisi olan iki mfetti, biriveren ve ii temsilcisi ile Blge Mdrvardr.) tehlikenin niteliine gre iksmen ya da tamamen durdurulur veyaiyeri kapatlr veyahut alanlarn salkdurumlar (ya ve cinsiyet ynnden)byle bir ite almalarna engel

oluturursa, iiler almaktan alkonulur(Km.79/1).

8/2/2019 6- HUKUK

40/82



Belirtelim ki durdurma ya da kapatma

Kararna kar iverenin, 6 ign iindeyerel i mahkemesi ya da yerine bu trihtilaflara bakan mahkeme nezdinde itirazhakk vardr. tiraz, daha nceki kararnuygulanmasn durdurmaz (Km.79/4).Durdurulan ii izinsiz srdrrse veya

kapatlan iyerini aacak olursa iveren yada vekili hakknda idari para cezas (1000.TL) uygulanr (Km.105/c). ten alkonulanidari kararlar iin itiraz sz konusu deildir.

8/2/2019 6- HUKUK

41/82



arayanlarn uygun ilere yerletirilmeleri ve muhtelif iler iin uygun iiler

bulunmasna araclk grevi, Trkiye Kurumu ve bu hususta izin verilen zel

istihdam brolarna verilmitir (Km.90). verenin ie ald ya da szlemesi

sona eren iileri, izleyen ayn 15ine kadar aylk bildirimlerle alma ve Sosyal

Gvenlik Bakanlna bildirmemesi halinde (SKm.62) 1000 TL idari para cezasyla

cezalandrlaca hkm altna alnmtr (Km.106).

Gen iiler ile ocuklarn ve mesleki eitim almam olanlarn ar ve tehlikeli

ilerde altrlmalar yasaklanmtr. (Km.85/1). Bu yasaa uymayan iverenler

ile alt iverenin ie ald iverenle iyerini muvazaal olarak bildirenler iin, idari

para cezalar hkme balanmtr. lk durumda her bir ii iin 1000 TL, muvazaal

bildirim yapan alt iveren ile asl iverene verilecek ceza, ayr ayr 10.000 TLdr.

8/2/2019 6- HUKUK

42/82



Yukarda saylan idari para cezalarna kout

olarak, ayrca iverenlere ya da onlarn

vekillerine, genel hkmlere, yllk cretli

izin, i dzeni ile i hayatnn denetim ve

teftii vb. yasal buyruklara aykrlktan

tr 250-1000 TL arasnda deien idari

para cezalar verilmektedir (Km.

99,102,103,104).

Tekrar belirtelim ki, stte iveren iin saylan

hkm ve idari para cezalar,iveren vekilibakmndan da geerlidir.

8/2/2019 6- HUKUK

43/82


2.inin Hak ve Ykmllkleri

a) inin Haklar

Hizmet szlemesi, ii ile iveren arasnda karlkl ve serbest iradeyle

yaplan, iki tarafa eit bor ykleyen bir anlama (mukavele,akit)dr. Bu

balamda ii, gerek Anayasann ve gerekse dier i ve sosyal mevzuatn

kendisine tand haklardan (belirli alma sresinin dnda almama,

cret isteme, dini ve ulusal bayramlarda izin, doum yardm, yllk cretli

tatil, sendika kurma ve yelii, yelikten ayrlma, i szlemesini fesih vb.)

yararlanr; nk alma hakk herkese anayasaca tannan negatif stat

haklarndandr. nsann istedii yerde ve istedii ii zgrce yapmas doal

olup, ierisinde yaadmz sosyo-ekonomik dzenin genel anlayna dauygundur.

8/2/2019 6- HUKUK

44/82


b)inin Ykmllkleri

inin, gerek iverenle yaptszlemeden ve gerekse dier yasaldzenlemelerden doan ykmlerimevcut olup,bunlarn balcalarunlardr;

grme, Sadakat,

alma koullarna uyma ve itaat,

8/2/2019 6- HUKUK

45/82


1.grme Ykm

inin temel ykm, i szlemesinden kaynaklanan ve koullarszlemede belirtilen hizmeti, iverenin lehine bizzat ifa etmektir. i bu

hizmeti yaparken, stlendii ii zenle grmeli ve bunu kendisi yenine

getirmelidir. Nitekim Borlar Kanunu m.321/1 iinin Taahht ettii eyi

ihtimam ile ifaya mecbur olduunu hkme balamtr. Kanunu m.25n (1)bendine gre bu iveren asndan hakl fesih nedeni saylmtr; inin

kendi istei veya savsamas yznden iin gvenliini tehlikeye drmesi,

iyerinin mal olan veya mal olmayp da eli altnda bulunan makineleri,

tesisat veya baka eya ve maddeleri otuz gnlk cretinin tutaryla

deyemeyecek derecede hasara ve kayba uratmas.

8/2/2019 6- HUKUK

46/82


1.grme Ykm

Hizmet szlemesi, kiiye sk

surette bal hak ve bor

dourduundan; iinin ehliyetine,

eitimine, tecrbesine ve kiisel

yeteneklerine bal olduundan,lm halinde ykm miraslarna

gemez. Szleme kendiliinden

sona erer.

8/2/2019 6- HUKUK

47/82


2.inin Sadakat Ykm

Hizmet szlemesinin bir sonucuolarak ii,iverenin karlarnkorumak ve ona zarar vericihareketlerden kanmak zorundadr.inin, iverenin gvenini ktyekullanmak, hrszlk yapmak,

iverenin meslek srlarn ortayaatmak gibi doruluk ve ballauymayan davranlar kanun, iszlemesinin iveren tarafndanhakl olarak feshedilebileceinihkme balamtr (Km.25/e).

8/2/2019 6- HUKUK

48/82


2.inin Sadakat Ykm

Ayn ekilde sadakat ykm (borcu), iinin iyerinde rendii mesleki veticari srlar bakalarna aktarmamay, iverenin mterilerini kandrmamay dakapsar. Yargtay 9.Hukuk Dairesinin Sadakat borcuyla rtmeye deerbulmad baz olaylara rnek gsterecek olursak;

inin raporlu olduu halde bir baka iyerinde almas,

Bir idarede kumbara ama grevlisinin kumbaralar belirlenen kurallara

aykr ekilde amas ve oraplarnn iinden bozuk para kmas,

Grevi bekilik olan iinin iyerinde uyumas,

inin depodan maazaya gnderilen mal fazlal iin borlarna fiidzenlememesi ve durumu merkeze bildirmemesi.

8/2/2019 6- HUKUK

49/82


3.inin alma Kurallarna Uyma ve taat Ykm

yerindeki baar ve verim nceliklealanlarn, o iyerinin amacna enuygun biimde dzenlenen koullarabirlikte ve aynen uymalarna baldr.Bu ise, o iyerinin dzenli ve istikrarlynetimiyle ilgilidir. Dolaysyla iiler,iyerinin alma koullarna ve

iverenin buyruklarna itaat etmeykmllndedirler.

Genel olarak bu ykmn, iyeri iynetmelikleri, hizmet szlemeleri yada toplu i szlemeleri ile zamanzaman snrlandrldklar da

yadsnmaz bir gerektir.

8/2/2019 6- HUKUK

50/82


Sendikalar ve Sorumluluklar

1- Tanm ve Sendikalarn Oluumu

Anayasamzn 51. maddesi,alanlarn veiverenlerin,yelerinin sosyo-ekonomik hak ve menfaatlerinikorumak ve gelitirmek iin

sendikalar ve st kurulularoluturabileceklerine dairdir. Buhak pozitif stat haklar grubunadahil olup, kiilere insan olma erefve haysiyetine uygunyaayabilmeleri iin verilen ve

devletin ykmllylegerekleen haklardandr.

8/2/2019 6- HUKUK

51/82



Sendika, ilk kez 1863de Almanyada ortaya km, bilahare dier Avrupalkelerine yaylmtr. Trkiyede ise 1947de karlan 5018 sayl i veveren Sendikalar ve Sendika Birlikleri Hakknda Kanun la bir hak olaraktannmtr.

Sendika; iilerin veya iverenlerin alma ilikilerinde, ortak ekonomik vesosyal hak ve menfaatlerini korumak ve gelitirmek iin meydana getirdikleri

tzel kiilie sahip kurululardr. Konfederasyon ise; deiik i kollarnda enaz be sendikann bir araya gelmesi suretiyle meydana getirilen stkurulutur (SKm.2/s.fkra).

Sendikalar Kanunu m.5de belirtilen niteliklere haiz olan ve TCK m.53desaylan sular ilememi bulunan kiilerin bir araya gelerek,kanunlara vekamu dzenine aykr olmamak kaydyla, hazrladklar tzn ve eklerinin

sendika merkezindeki ilin valiliine makbuz karlnda teslim edilmesiylesendikalar kurulmu olur ve tzel kiilik kazanrlar (SKm.6).

8/2/2019 6- HUKUK

52/82



Sendika ve konfederasyonlarn tzklerinde bulunmas zorunlu hususlarkanunla belirtilmitir (SKm.7).

Bizde meslek ya da iyeri esasna gre ii sendikas kurulmasyasaklanmtr. kolu esasna gre sendika kurulabilir. Bununla birlikte birikolunda, birden fazla sendika kurulabilir. Tzklerinde hkm bulunmaskouluyla ve genel kurul kararyla ube aabilirler (SKm.3).

yerinin girdii ikolunun tespiti alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlncayaplr. Bakanln tespitine kar ilgililer, tespit kararnn Resmi Gazetedeyaymndan itibaren 15 gn iinde i mahkemesinde dava aabilirler.Mahkeme iki ay iinde kararn verir. Mahkeme kararnn temyiz edilmesihalinde de Yargtayn ayn sre iinde (2 ay) ihtilaf zmesi gerekir (SKm.4).

Sendikalar tzel kii olmalar sebebiyle organlar vastasyla temsil olunurlar.

8/2/2019 6- HUKUK

53/82


2-Sendikalarn Unsurlar

Daha nce yaplan tanmdan daanlalaca zere sendika, ortakkarlar korumak ve gelitirmek iinbir araya gelen ii ya da iverentopluluudur. Bu topluluu oluturantemel faktr, ortak karlardr.alanlar veya iverenler, serbest

iradelerine dayanarak ahsiyetlerinindnda fakat kendi yararlarnnhimayesi balamnda bamsz,hukuksal ve demokratik kurallarlarten bambaka bir kiilikyaratmaktadrlar. Bu kiilik, zel hukuk

tzel kiisinden bakas deildir.

8/2/2019 6- HUKUK

54/82



Ksaca sendikann unsurlar;

Ortak ama,

zgrce kurulabilme,

Bamszlk,

zel hukuk tzel kiiline sahip

olma, Demokratik ilkelere uygunluk

olarak zetlemek mmkndr.

8/2/2019 6- HUKUK

55/82


3.Sendikalarn Faaliyetleri

Sendikalarn faaliyetleri, dier birsylemle grevleri olduka geni biralana yaylmtr. Bunlar;

alma hayatna ilikin olanlar,

Sosyal alana ilikin faaliyetler,

yeri temsilciliine ilikinfaaliyetler. Olmak zere balkaltnda toplayabiliriz.

8/2/2019 6- HUKUK

56/82


3.Sendikalarn Faaliyetleri

a) alma Hayatna ilikin Faaliyetler

alma hayatyla ilgili olarak grevleri, Sendikalar Kanununun32.maddesinde 4 bend halinde saylmtr. Bunlar;

Toplu i szlemesi akdetmek,

Toplu i uyumazlklarnda ilgili makama,arabulucuya,hakem kurullarna, i

mahkemelerine ve dier organlarna bavurmak, alma hayatndan, mevzuattan, toplu i szlemesinden, rf ve adetlerden

doan hususlarda iileri temsilen veya yazl bavurular zerine, hizmetakdinden doan haklar ve sigorta haklarndan yelerini ve miraslarntemsilen davaya ve bu mnasebetle at davadan tr husumete ehilolmak,

Greve karar vermek ve idare etmek.

8/2/2019 6- HUKUK

57/82


b)Sosyal Alana likin Faaliyetler (SKm33/1-8)

Hukuksal ilikilerde sosyal sigortalar, emeklilik ve benzeri haklarnkullanlmasna ilikin olarak yelerine ve miraslarna adli yardmdabulunmak,

Yasa ve uluslar aras szlemeler gereince toplanan kurullara temsilcigndermek,

ilerin mesleki bilgilerini gelitirecek kurs ve konferanslar tertiplemek,

onlarn bo zamanlarn iyi ve nezih ekilde geirmeleri iin (salk,spor)imkanlar salamak,

Evlenme, doum, hastalk, ihtiyarlk, lm, isizlik gibi hallerde yardmamacyla sandklarn kurulmasna yardmc olmak ve bu sandklara belirlimiktarlarda kredi vermek,

8/2/2019 6- HUKUK

58/82



yeleri iin kooperatifler kurulmasna yardm etmek ve kurulankooperatiflere nakit mevcudunun belli bir miktarn (%10) amamak kaydylakredi vermek,

yelerinin mesleki eitim,bilgi ve tecrbelerini ykseltmek iinalmak,teknik ve mesleki eitim tesisleri kurmak.

Nakit mevcudunun %40ndan fazla olmamak kaydyla sna ve iktisadi

teebbslere yatrmlar yapmak,

Nakit mevcudunun drtte birini amamak zere ve ynetim kurulu kararyla,eitim, salk, rehabilitasyon veya spor tesisleri kurmak iin ilgili bakanlklaraayni ve nakdi yardmda bulunmak; yurt iinde veya yurtdnda yangn,subaskn,deprem gibi afet durumunda dorudan ya da yetkili makamlar

araclyla afet blgesinde konut, salk veya rehabilitasyon tesisleri yapmakveya bu amala kamu kurum ve kurulularna ayni ve nakdi yardmdabulunmak.

8/2/2019 6- HUKUK

59/82



Belirtelim ki sendikalar daha nce saylan faaliyetlerini sergilerken, yeleriarasnda eitlie uymak zorundadr (SKm.33/sf.).

8/2/2019 6- HUKUK

60/82


c)yeri Temsilciliine likin Faaliyetler

Toplu i szlemesi yapma yetkisi kesinleensendika,ii ve iveren arasndaki alma ahenginive bakn idame ettirmek, iilerin hak vekarlarn korumak, yasa ve szleme koullarnnuygulanmasna yardmc olmak zere, saylarkanunda belirtilen miktarlarda, iyerinde alan

yeleri arasndan iyeri sendika temsilcisi tayinederek, 15 gn iinde bunlarn kimlikleriniiverene bildirir. Bu temsilcilerden biri batemsilci olarak grevlendirilebilir.

8/2/2019 6- HUKUK

61/82


3.Sendikalarn Sorumluluklar

Sendikalar, 2821 sayl kanunun

ngrd ykmlere uygun

hareket etmek mecburiyetinde

olup, aksi durumda yetkili

sorumluklarna yine yasacabelirlenen idari para cezas

ve/veya hapis cezalar verilir.

Bunlar nelerdir? Ksaca grelim;

8/2/2019 6- HUKUK

62/82



1. Sendikalar, SKm.49da saylan ye kayt filerini, karar defteri, aidat,yevmiye, envanter defteri ile defteri kebir, gelir makbuzlar ve bunlarnzimmet kayt defterleri ile giden evrak ve bunlarn saklanmasna mahsusdosyalar tutmak ykm altndadrlar. Ayn ekilde tutma ykmaltndaki bu defterleri, her olaan genel kurulu izleyen 15 gn iindenotere tasdik ettirmek ykmllndedirler. Bu ykme aykr hareketeden sendikann sorumlularna 500.00 TL idari para cezas verilir

(SKm.59/4).

2. Gelirlerini bu kanunda ve tzklerinde gsterilen faaliyetler dndakullanamazlar ve balayamazlar (m.44/1). Aksi halde sorumluyetkililerine 250.00 TL idari para cezas verilir.

3. Sendikalarn ticaretle uramalar yasaktr. Bu yasaa uymayan sorumlu

sendika yneticileri 500.00 TL idari para cezasyla cezalandrlrlar.

8/2/2019 6- HUKUK

63/82



4. Sendikalar her hesap ve bte devresine ait bilano ve hesaplarylaynetim ve denetim hesaplarn ait olduklar dnemi izleyen 3 ay iindealma ve Sosyal Gvenlik Bakanlna gndermek ykm altndadrlar.Buna riayet etmeyen sendikalarn sorumlu grevlilerine 250.00TL idari paracezas verilir.

5. Bu kanuna gre yaplan seimlerin salkl cereyan bakmndan,hakimin ve

sandk kurulunun ald nlemlere uymayan sorumlu sendikayneticilerine,fiil su oluturmad taktirde 500.00TL idari para cezasverilir (m.59/8).

6. Ama dnda faaliyette bulunma yasana (SKm.37/7) aykr hareket edensendikalarn grevli bakan ve ynetim kurulu yelerine 6 aydan bir ylakadar hapis cezas hkmolunur.

8/2/2019 6- HUKUK

64/82



7. iler ve ii sendikalar mevcut iveren kurulularna; iverenler veiveren sendikalar da ii sendikalarna ye olamazlar. Dorudan ya dadolayl bir ekilde biri dierinin kurulmasna,idare ve faaliyetinemdahalede bulunamazlar. Bu yasaa uymayan sendika bakan beyelerine 6 aya kadar hapis cezas hkmolunur (SKm.59/5).

8. SKm.40/2 (sendika ve konfederasyonlarn yardm ve ba kabul etmeleri

yasa) hkmne aykr davranan sendikalarn yetkili sorumlularna 6 aydanbir yla kadar hapis cezas hkmolunur ve yardm ve ba, TCKnuna gremsadere olunur (SKm.59/7).

9. Sendikalarn,Bakanlar Kurulu Karar olmakszn d kaynaklardan yardm veba kabul etmeleri yasaktr. Aksi davranan sendikalarn sorumlu yetkililerihakknda bir yldan iki yla kadar hapis ve 1000.TL kadar idari para cezas

hkmolunur; ancak adli para cezasnn miktar, mali yardm veya ban birmislinden az olamaz.

8/2/2019 6- HUKUK

65/82



10. SKm.40/4-5 (sendikalarn iilerden, iverenlerden, iverenkurulularndan, esnaf ve kk sanat kurulularndan, derneklerden,

vakflardan, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularndan yardm ve

ba alma yasa) hkmne aykr hareket eden sendikalarn yetkili

temsilcilerine 3 aydan bir yla kadar hapis cezas verilir.

11. SKm.14e gre yaplacak seimlerle ilgili olarak oylamalara ve bu

oylamalarn saym ve dkmne hile kartranlar,fiilleri daha ar cezay

gerektiren bir su oluturmad takdirde bir yldan 3 yla kadar hapis

cezasyla cezalandrlr (m.59/8-2).

8/2/2019 6- HUKUK

66/82


3. Toplu Szlemesi ve SG

1-Tanm ve erii

a)Tanm

Toplu i szlemesi,grev ve lokavt hakk,Anayasamzn Pozitif Stat

Haklar zmresinden olan 3.blmndeki Sosyal ve Ekonomik Haklar ad

altnda m.53de iiler ve iverenler,karlkl olarak ekonomik ve sosyal

durumlarn ve alma artlarn dzenlemek amacyla Toplu Szlemesi

yapma hakkna sahiptirler. fade edilmitir (Am.53/1).

8/2/2019 6- HUKUK

67/82



2822 Sayl Toplu Szlemesi, Grev veLokavt Kanunu madde 2de aynen yletanmlanmtr;

"Toplu i szlemesi, hizmet akdininyaplmas,muhtevas ve sona ermesi ileilgili hususlar dzenlemek zere ii

sendikas ile iveren sendikas veyasendika yesi olmayan iveren arasndayaplan szlemedir."

Toplu i szlemesinin temel amac,iiyle iveren arasnda i akdininyaplmas, ierii ve sona ermesine

ilikin esaslar dzenlemektedir.

8/2/2019 6- HUKUK

68/82



svire Borlar Kanunundan anlalaca

zere, toplu i szlemesi hakk ii ve

iverenlere tannm bir ekonomik ve

sosyal haktr. Bu szlemeye

hkmetlerin katlmas, toplu i

szlemesi zerklii ve hakkna bir

mdahale saylmamaldr. zellikle

olaanst durumlarda, toplum yararna

bu hakka baz snrlamalar getirilebilir.

8/2/2019 6- HUKUK

69/82



Bu szlemenin hukuksal niteliihakknda bazlar szleme grnileri srerken, baz hukukular dabunun szleme deir dzenleyiciilem, maddi anlamda yasa hkmndekural oluturmann zgn bir tr

olarak deerlendirmektedirler. Yargtayise toplu i szlemesinin normatifhkmleri maddi anlamda yasahkmleri niteliinde olup yasahkmleri gibi yorumlanr.(Yarg.HGK,T.21.2.1975,E.1975/1040,K.1

975/227) demek suretiyle karmagre yaklamtr.

8/2/2019 6- HUKUK

70/82


b)Toplu Szlemesinin erii

erik asndan baktmzda toplu i

szlemeleri, hizmet akdinde yeralabilecek her trl unsuru (akityapma,muhteva ve sona erme) ierir.Genelde toplu i szlemesiyle ilgilinormatif ve bor douran hkmlerikapsar. Taraflarn hak ve borlarn,

szlemenin uygulanmasn vedenetimini, uyumazlklarn zm iinbavurulacak yollar dzenleyenhkmleri de ihtiva edebilir(TSGLKm.2/s.fkra).

Bir toplu i szlemesi ayn ikolunda

bir veya birden ok iyerinikapsayabilir(TSGLKm.3).

8/2/2019 6- HUKUK

71/82



Toplu i szlemeleri, bir yldan az ve 3yldan uzun sreli olamaz(TSGLKm.7/1).Bu sre kesin olup, imzadan sonraksaltlp uzatlamaz; sresinden ncesona erdirilemez.

Srenin bitmesinden nceki 120 gn

iinde yeni szleme iin yetki ilemlerinebalanabilir;ancak yeni szleme ncekiszleme sona ermedike yrrlegiremez (TSGLKm.7/3).

8/2/2019 6- HUKUK

72/82



Bir ikolunda uygulanmakta olan toplu

i szlemesini Bakanlar Kurulu, o ikolundaki ii veya iveren sendikalarveyahut ilgili iverenlerden birinin veyaalma ve Sosyal Gvenlik Bakannntalebi zerine, Yksek HakemKurulunun grn aldktan sonra,tamamen veya ksmen, o ikolunun

toplu i szlemesi bulunmayan dieriyerlerine ya da bir ksmna temiledebilir. Temil edilen toplu iszlemesinin sona ermesiyle temilkarar da ortadan kalkm olur(TSGLKm.2/3); ancak taraflarn hak veborlarn dzenleyen hkmleri ilezel hakeme bavurma hakkndakihkmler temil edilemez.

8/2/2019 6- HUKUK

73/82


2-Toplu Uyumazlklarnn Barl Yollarla zm

Taraflarn toplu i szlemesikonusunda mutabakata varmalarhalinde, taraflarn imzaladklarszleme metni, Bakanlar Kurulununtakdirine sunulur(AYm.53/3).

Taraflarn anlaamamalar halinde ise,anlamazlk noktalar da imzalanp birtutanakla Bakanlar Kurulununtakdirine sunulur.

8/2/2019 6- HUKUK

74/82


2-Toplu Uyumazlklarnn Barl Yollarla zm

Uyumazlk halinde ise,ihtilafn

barl yollarla zm cihetinegidilir. Bundan ama,uyumazlklarn meydanagetirecei ekonomik tahribatameydan vermemek veya en azaindirebilmektir.

2822 sayl TSGLK UNUarabulucu, zorunlu hakem vezel hakem biiminde baz kiive kurallara yer vermitir.

8/2/2019 6- HUKUK

75/82


Arabuluculuk

Menfaat uyumazlklarnda, her

trl uyumazln zmndeortaya kan ve bavurulmaszorunlu bir messesedir.

Uyumazlk halinde, durum grevlimakama (toplu i szlemesi iiniyerinin bal bulunduu iletme

merkezindeki Blge almaMdrl, birden fazla blgealma mdrlnn yetki alannagiren iyerlerini kapsayacak toplu iszlemesi iin ise alma ve SosyalGvenlik Bakanl) alt gn iinde

(m.21/1) bildirilir (TSGLKm.18).

8/2/2019 6- HUKUK

76/82


Arabuluculuk

lgili makam hemen arabuluculuk ilemlerini balatr (m.22/1) ve taraflar 6

ign iinde arabulucu tayini iin toplantya arr. Eer taraflardan biritoplantya katlmaz ya da bu konuda anlama salanamazsa, grevli makamen az birinin huzurunda resmi listeden ad ekmek suretiyle, arabulucu tespitedilir (m.22/2).

Arabulucunun grevi 15 gn srer. Bu sre ancak 6 gn uzatlabilir.

Arabulucu, taraflarn anlamaya varmas iin aba gsterir ve ilgililerenerilerde bulunur (m.23/2).

Anlama salanrsa, 5 nsha halinde dzenlenen toplu i szlemesinin birernshas taraflara, nshas da ar yapm olan ilgili makama, 6 igniinde tevdi edilir. alma Mdrlkleri kendileri tevdi olunanszlemelerden ikisini SGBlna gnderir. Bakanlk bir nshasn TUKeyollar (m.20).

8/2/2019 6- HUKUK

77/82


Arabuluculuk

Arabulucunun nezdinde szlemegerekletirilemezse, arabulucunerilerini de ieren bir tutanaklailgili makama-3 gn iinde- tevdieder; makam, 6 ign iinde bunutaraflara tebli eder (m.23/4).

Blge Mdrl tevdi olunantutanak ve eklerini 3 gn iindeilgili bakanla gnderir ve birnshasn kendi dosyasnda saklar.

Uyumazln ilgili makamtarafndan akit taraflaratebliinden itibaren 6 gngemedike grev karar alnamaz(m.27/1).

8/2/2019 6- HUKUK

78/82


Arabuluculuk

Grev karar ii sendikasnca alnmaz

veya grev yasaklarnda YksekHakem Kurulunca bavurulmazsayetki Blgesinin hkm kalmaz.

Yetki belgesi, ilgili sendikaya SGBunca verilen belgedir (m.16).

Sendikann ald grev kararnniverene tebliinden itibaren 6ign iinde iveren lokavt kararalabilir (m.27/3).

Alnan grev ve lokavt kararlar 6ign iinde kar tarafa tebliedilmek zere notere ve birer rneide ilgili makama tevdi edilir. Grev velokavt karar iyerinde ya daiyerlerinde karar alan tarafaderhal ilan edilir (m.28).

8/2/2019 6- HUKUK

79/82


Yksek Hakem Kurulu

Y.H.K.,Yargtay i davalarna bakan daire bakannn bakanlnda, Bakanlar

Kurulunca seilen bir ye, YK tarafndan (i hukuku veya ekonomi) r.yesi, alma ve S.G.B.l alma Genel Mdr, ikonfederasyonlarnca seilen iki ye, iverenlerce temsil edilecek (birikamu iverenlerinden) iki ye olmak zere toplam 7 kiiden oluur. Aynsayda yedek ye vardr.

Kurul bavuru dilekesini ald tarihten itibaren 6 ign iinde yelerinintamamnn katlmyla toplanr. zrne binaen katlamayan ye olursa(nk yelerden 2sinin gelmemesi toplantya engel tekil etmez(TSGLKm.54/1).

Kurul uyumazl evrak zerinden inceler. Aydnlanmas gereken konuvarsa ilgilileri ararak szl ya da yazl bilgi alr.

8/2/2019 6- HUKUK

80/82


Yksek Hakem Kurulu

YHKna, toplantya katlanlarn ounluu karar verir. Lehte ve aleyhte oylar

eitse, bakann bulunduu taraf ounluu salar (m.54/3).

Yazma ilerini yapmak zere bakasnn teklifi zerine seilen genelsekreter yapar.

Kurulun istemi zerine Babakanlka yeteri kadar raportr uzman atanr(m.57/2).

8/2/2019 6- HUKUK

81/82


zel Hakeme ve Resmi Arabulucuya Bavurma

Taraflar uyumazln her safhasnda zel hakeme bavurabilirler. Taraflarzel hakem olarak Y.H.K.da seebilirler (m.58). Menfaat uyumazlklarnda

taraflar zel hakeme bavurma konusunda yazl olarak anlamlarsa,

bundan sonra arabuluculuk, grev ve lokavt, kanuni hakemlik hkmleri

uygulanmaz (m.58/1).

SG konularnda Toplu Szlemesinden yararlanlabilir; nk toplu i

szlemelerine konacak her hkm-ii ve iveren lehine-szlemesel

olarak geerlilik kazanr.

8/2/2019 6- HUKUK

82/82

TEEKKR EDERZ

Documents

6-İŞ HUKUK