80 SORUDA AR-GEFAALİYETLERİNİNDESTEKLENMESİ

(2)

İçindekiler

1) ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE) TEŞVİKLERİVE AR-GEİNDİRİMİ İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER HANGİ KANUNMADDELERİNDE YER ALMAKTADIR ? ................................................................ 62) 5746 SAYILI AR-GE FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ................ 63) 5746 SAYILI KANUNLA SAĞLANAN YENİTEŞVİKLER NELERDİR ?64) 5746 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİVE SON UYGULAMATARİHİNEDİR ?............................................................................................................ 75) 5746 SAYILI KANUNLA SAĞLANAN TEŞVİK UNSURLARINELERDİR ? ................................................................................................................... 76) AR-GE İNDİRİMİNEDİR ?.............................................................................. 87) AR-GE İNDİRİMİNDEN KİMLER FAYDALANABİLİR?.......................... 88) AR-GE İNDİRİMİNE KONU HARCAMALAR NELERDİR ? .................... 89) AR-GE FAALİYETİNEDİR ? .......................................................................... 910) AR-GE PROJESİNEDİR ? ............................................................................... 911) YENİLİK FAALİYETİNEDİR ?...................................................................... 912) AR-GE VE YENİLİK SAYILMAYAN FAALİYETLER NELERDİR ?.... 1013) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİKAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLENHARCAMALAR NELERDİR ? .................................................................................. 1114) AR-GE MERKEZİNEDİR ? ........................................................................... 1315) AR-GE PERSONELİNİN TANIMI NEDİR ?................................................ 1316) ARAŞTIRMACININ TANIMI NEDİR ? ....................................................... 1317) TEKNİSYENİN TANIMI NEDİR ?................................................................ 1318) DESTEK PERSONELİNİN TANIMI NEDİR ? ............................................ 1419) DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİ PERSONEL GİDERLERİKAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEBİLİR Mİ? ................................................... 1420) AR-GE MERKEZİBELGESİALINMASI İÇİN GEREKLİŞARTLARNELERDİR ? ................................................................................................................. 1421) AR-GE MERKEZİNDE ÇALIŞAN TAM ZAMAN EŞDEĞER AR-GEPERSONELİSAYISI NASIL HESAPLANIR ? ........................................................ 1422) AR-GE MERKEZİKURACAK İŞLETMELERİN TÜRKİYE’DE İŞYERİOLMASI GEREKİR Mİ?............................................................................................ 1523) İŞLETMELER BİRDEN FAZLA AR-GE MERKEZİNE SAHİPSE AR-GE MERKEZİBAŞVURUSU NASIL YAPILMALIDIR?....................................... 1524) AR-GE MERKEZİ BELGESİ ALMA BAŞVURUSU VE BUNUNPROSEDÜRÜ NASILDIR ?......................................................................................... 1525) AR-GE MERKEZLERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDEN FAYDALANMAKİÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?.............................................................. 1526) TEKNOLOJİMERKEZLERİNEDİR ?........................................................ 1627) TEKNOLOJİ MERKEZLERİ KANUN KAPSAMINDA SAĞLANANDESTEK VE TEŞVİKLERDEN NASIL YARARLANIR ? ..................................... 1628) TEKNOLOJİ MERKEZLERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDENFAYDALANMAK İÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?............................ 1629) KAMU KURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLARTARAFINDAN VEYA ULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENEN AR-GEVE YENİLİK PROJELERİNDE AR-GE İNDİRİMİUYGULAMASI NASILDIR ?

17

(3)

30) KAMU KURUM VE KURULUŞLARI, KANUNLA KURULAN VAKIF VEULUSLARARASI FONLAR NEYİİFADE EDER ? ................................................ 1731) KAMU KURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLARTARAFINDAN VEYA ULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENEN AR-GEVE YENİLİK PROJELERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDEN FAYDALANMAKİÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?.............................................................. 1932) KAMU KURUM VE KURULUŞLARI, KANUNLA KURULANVAKIFLAR İLE ULUSLARARASI FONLARDAN ALINAN NAKİTDESTEKLER NASIL MUHASEBELEŞTİRİLİR ? ................................................. 1933) REKABET ÖNCESİİŞBİRLİĞİPROJESİNEDİR ?.................................. 2034) REKABET ÖNCESİİŞBİRLİĞİ PROJESİ KAPSAMINDA AR-GEİNDİRİMİNDEN NASIL FAYDALANILIR ?........................................................... 2035) REKABET ÖNCESİ İŞBİRLİĞİ PROJELERİNDE AR-GEİNDİRİMİNDEN FAYDALANMAK İÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?

2036) 5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA AR-GE İNDİRİMİNDENYARARLANANLAR DİĞER KANUNLARDA YER ALAN AR-GEİNDİRİMLERİNDEN DE FAYDALANABİLİR Mİ? ............................................. 2137) TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE YA DA SERBESTBÖLGELERDE YAPILAN AR-GE FAALİYETLERİİLE AYNI ANDA HEMİSTİSNADAN HEM DE İNDİRİMDEN FAYDALANILABİLİNİR Mİ? ............. 2138) PROJELERİN DEVRİHALİNDE UYGULAMA NASIL OLACAKTIR ?2139) KAZANCIN YETERSİZLİĞİ NEDENİYLE İNDİRİM KONUSUYAPILAMAYAN AR-GE İNDİRİMİERTESİYILA DEVREDEBİLİR Mİ? ...... 2240) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİ KAPSAMINDA YAPILANHARCAMALAR AKTİFLEŞTİRİLMELİMİDİR? ................................................ 2241) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİ KAPSAMINDA YAPILANHARCAMALARIN SONUCUNDA ORTAYA BİR GAYRİMADDİ HAKÇIKMASI DURUMUNDA UYGULANMASI GEREKEN AMORTİSMANORANI NEDİR ?........................................................................................................... 2342) PROJELERİN TAMAMLANAMAMASI DURUMUNDA ÖNCEDENAKTİFLEŞTİRİLMİŞTUTARLAR DOĞRUDAN GİDER YAZILABİLİR Mİ?2443) AR-GE VE YENİLİK HARCAMALARI NASILMUHASEBELEŞTİRİLMELİDİR ? .......................................................................... 2444) DİĞER KURUMLARDAN SAĞLANAN AR-GE TEŞVİKLERİNELERDİR ? ................................................................................................................. 2445) AYRI BİR AR-GE ŞİRKETİKURULMASI MÜMKÜN MÜDÜR ?.......... 2446) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN GELİR VERGİSİSTOPAJITEŞVİKLERİNELERDİR ? ....................................................................................... 2547) GELİR VERGİSİSTOPAJ TEŞVİKİNASIL HESAPLANMALIDIR? .... 2548) GELİR VERGİSİSTOPAJI TEŞVİKİUYGULAMASINDA İSTİHDAMEDİLMESİGEREKEN PERSONEL SINIRLAMASI BULUNMAKTA MIDIR ?

2649) GELİR VERGİSİSTOPAJI TEŞVİKİUYGULAMASINDAN NE ZAMANYARARLANILMAYA BAŞLANIR ?......................................................................... 2650) TEŞVİK UYGULAMASI DIŞINDA KALAN ÖDEMELER NELERDİR ?

2751) TEŞVİK UYGULAMASI HANGİHALLERDE SONA ERER ? ................ 27

(4)

52) AR-GE PROJESİDEVİRLERİSÖZ KONUSU OLDUĞUNDA GELİRVERGİSİSTOPAJ TEŞVİKİUYGULAMASI NASIL OLMALIDIR? ................. 2853) 5746 SAYILI KANUN’UN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİTARİHTE KAMUKURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLAR TARAFINDAN VEYAULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENEN AR-GE VE YENİLİKPROJELERİNDE ÇALIŞAN PERSONELE ÖDENEN ÜCRETLERDE GELİRVERGİSİSTOPAJ TEŞVİKİNASIL UYGULANMALIDIR?................................ 2854) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN SİGORTA PRİMİDESTEKLERİNELERDİR ? ................................................................................................................. 2855) SİGORTA PRİMİ DESTEĞİNDEN YARARLANABİLMEK İÇİNYAPILMASI GEREKENLER NELERDİR ?............................................................ 2956) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİNDEN NE ZAMANYARARLANMAYA BAŞLANILIR ? ......................................................................... 2957) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNİNHESAPLANMASINDA DİKKATE ALINACAK HUSUSLAR NELERDİR?....... 3058) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİKAPSAMINA GİRENSİGORTALILAR KİMLERDİR ? .............................................................................. 3059) AR-GE PERSONELİNİN %10’U İLE SINIRLI OLAN DESTEKPERSONELİSAYISI NASIL HESAPLANIR? ......................................................... 3060) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİKAPSAMINDA........... 3161) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ KAPSAMINAGİRMEYENLER KİMLERDİR ? .............................................................................. 3162) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ KAPSAMINDASAYILMAYAN ÖDEMELER NELERDİR ? ............................................................ 3263) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ NASILHESAPLANMALIDIR ? .............................................................................................. 3264) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİNBELİRLENEN 5 YILLIK SÜRENİN UZAMASI MÜMKÜN MÜDÜR ? .............. 3365) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİNBELİRLENEN 5 YILLIK SÜRE NASIL UYGULANIR ? ....................................... 3366) BİRDEN FAZLA İŞYERİOLMASI DURUMUNDA SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİN BAŞVURU NASILYAPILMALIDIR ? ....................................................................................................... 3467) SİGORTA PRİM DESTEĞİKAPSAMINA GİREN SİGORTALILARAÜCRET DIŞINDA YAPILAN ÖDEMELER NE ŞEKİLDEDEĞERLENDİRİLMELİDİR ? .................................................................................. 3468) SİGORTA PRİM DESTEĞİKAPSAMINA GİREN SİGORTALILARİÇİN DÜZENLENECEK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DAMGAVERGİSİUYGULAMASI NASILDIR ?.................................................................... 3469) İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİSİGORTA PRİMİDESTEĞİNDENYARARLANABİLİR Mİ?........................................................................................... 3570) PROJENİN DEVRİ HALİNDE SİGORTA PRİM DESTEKUYGULAMASI NASIL OLUR ?................................................................................. 3571) HANGİHALLERDE SİGORTA PRİM DESTEĞİSONA ERER ? ........... 3572) TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDEKİ TEŞVİK SÜRESİNEDİR ? ......................................................................................................................... 3573) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN DAMGA VERGİSİİSTİSNASINEDİR, KOŞULLARI NELERDİR ? ......................................................................... 36

(5)

74) TEKNOGİRİŞİM SERMAYE DESTEĞİNEDİR ? ..................................... 3675) 5520 SAYILI KANUN İLE 5746 SAYILI KANUNDA YER ALAN AR-GETEŞVİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI.............................................................. 3777) YATIRIM TEŞVİK BELGESİKAPSAMINDA AR-GE DESTEĞİNDENFAYDALANMAKİÇİN GEREKLİŞARTLAR NELERDİR ? .............................. 3978) YATIRIM TEŞVİK BELGESİKAPSAMINDA AR-GE DESTEĞİNELERİKAPSAMAKTADIR ?.................................................................................................. 3979) DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI VE TÜBİTAK TARAFINDANSAĞLANAN AR-GE DESTEĞİİLE İLGİLİŞARTLAR NELERDİR ?............... 3980) SAĞLANAN AR-GE DESTEĞİNELERİKAPSAMAKTADIR ? ............. 39

(6)

1) ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE) TEŞVİKLERİVE AR-GEİNDİRİMİİLE İLGİLİYASAL DÜZENLEMELER HANGİKANUNMADDELERİNDE YER ALMAKTADIR ?

5746 sayılıAraştırma Ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi HakkındakiKanun,

Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği, 5746 sayılıAr-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğ

(Seri No:1). 5520 sayılıKurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-a maddesi, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2. maddesi, 193 sayılıGelir Vergisi Kanunu’nun 89/9 maddesi, 4691 sayılıTeknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 3065 sayılıKatma Değer Vergisi Kanunu’nun Geçici 20 inci maddesi, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığıbünyesinde de sağlanan Ar-Ge destekleri

bulunmakta olup ilgili mevzuata http://www.tagem.gov.tr/ar_ge.htm adresindenulaşılabilinir.

2) 5746 SAYILI AR-GE FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİHAKKINDAKİKANUN’UN AMACI NEDİR ?

Kanun’un amacı; Ar-Ge ve yenilik yoluyla ülke ekonomisinin uluslararasıdüzeyde rekabet edebilir bir

yapıya kavuşturulmasıiçin teknolojik bilgi üretilmesini, Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılmasını, Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini, verimliliğin artırılmasını, Üretim maliyetlerinin düşürülmesini, Teknolojik bilginin ticarileştirilmesini, Rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesini, Teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile Ar-Ge’ye

ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancısermaye yatırımlarının ülkeye girişininhızlandırılmasını,

Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasınıdesteklemek ve teşviketmektir.

3) 5746 SAYILI KANUNLA SAĞLANAN YENİTEŞVİKLER NELERDİR ?

Teknoloji merkezi işletmelerinde ve Ar-Ge merkezlerinde gerçekleştirilen Ar-Geharcamalarının tamamının matrahtan indirimine olanak sağlanmıştır.

Kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararasıfonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilikharcamalarının tamamının matrahtan indirimine olanak sağlanmıştır.

Rekabet öncesi işbirliği projelerinde gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarınıntamamının matrahtan indirimine olanak sağlanmıştır.

Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge veyenilik harcamalarının tamamının matrahtan indirimine olanak sağlanmıştır.

(7)

Belirli bir sayının üzerinde Ar-Ge personeli istihdam eden sermaye şirketleribünyesinde kurulacak Ar-Ge merkezlerine yönelik ek Ar-Ge indirimiöngörülmüştür.

Yapıldığıdönemde indirilemeyerek sonraki dönemlere devredilen Ar-Ge indirimitutarının reel değeriyle indirimini sağlamak için, sonraki dönemlerde yenidendeğerleme oranında artırılarak dikkate alınmasısağlanmıştır.

Desteklenmesi öngörülen projelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin, buçalışmalarıkarşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralıolanlar için yüzdedoksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesna tutulmuştur.

Desteklenmesi öngörülen projelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin ücretleriüzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının, beşyıl süreyleHazinece karşılanmasıöngörülmüştür.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi uyarınca ücreti gelirvergisinden istisna olan personelin; bu çalışmalarıkarşılığında elde ettikleri ücretleriüzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının, beşyıl süreyleHazine tarafından karşılanmasıöngörülmüştür.

Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlardamga vergisinden müstesna tutulmuştur.

Koşullarıtaşıyanlara teminat alınmaksızın 100.000 (birden fazla kamu idaresindenalınmasıhalinde toplam 10.000.000) YTL’ye kadar teknogirişim sermaye desteğiverilmesi öngörülmüştür.

4) 5746 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİVE SON UYGULAMATARİHİNEDİR ?

Bu Kanun 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, yayımınıtakip eden ay başında(01.04.2008) yürürlüğe girmiştir.

5746 sayılıKanun’un 4. maddesinin altıncıfıkrasında, Kanun’un uygulamasına vedenetimine ilişkin usul ve esasların, TÜBİTAK’ın görüşü alınarak Maliye BakanlığıileSanayi ve Ticaret Bakanlığıtarafından birlikte çıkartılacak yönetmelikle belirlenmesiöngörülmüştür.Bu çerçevede hazırlanan Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkinUygulama ve Denetim Yönetmeliği 31.07.2008 tarih ve 26953 sayılıResmi Gazetedeyayımlanmışve 01.08.2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

5) 5746 SAYILI KANUNLA SAĞLANAN TEŞVİK UNSURLARINELERDİR ?

Ar-Ge indirimi Gelir vergisi stopajıteşviki Sigorta primi desteği Damga vergisi istisnası Teknogirişim sermaye desteği

(8)

AR-GE İNDİRİMİ

6) AR-GE İNDİRİMİNEDİR ?

Ar-Ge harcamalarıüzerinden %100 oranında hesaplanarak kurum kazancından indirilecektutar, Ar-Ge indirimidir.

Ayrıca 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Gemerkezlerinde o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışınınyarısıayrıca indirim konusu yapılır.

7) AR-GE İNDİRİMİNDEN KİMLER FAYDALANABİLİR?

Ticari kazanç elde eden bütün gelir vergisi mükellefleri, Bütün kurumlar,

- Faaliyet alanına- Büyüklüğüne- Tam veya dar mükellef olup olmadığına

bakılmaksızın Ar-Ge indiriminden yararlanabilirler.

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indiriminden, Kanun’da yer alan koşullara uyulmasışartıyla; yerli veya yabancı, büyük veya küçük ayırımıolmaksızın ve faaliyet alanınabakılmaksızın bütün mükellefler yararlanabilmektedir.

Teşvikten yararlanabilmek için belirli büyüklükte harcama yapma zorunluluğu yoktur.İndirimden yararlanabilmek için önemli olan; harcamanın yeni teknoloji arayışına yönelikfaaliyetlerle ilgili ve Kanun’da tanımlanan yerlerde yapılmışolmasıdır.

5746 sayılıKanun’la yapılan düzenlemeye göre gerçek kişilerce ticari faaliyet kapsamındayapılacak Ar-Ge harcamaları, ticari kazanç dışındaki gelir unsurlarındanindirilemeyecektir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesi kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlananlar için,kazanç unsurlarıitibariyle bir sınırlama yoktur. Dolayısıyla ticari kazanç sahipleritarafından yapılan Ar-Ge harcamalarının, bütün gelir unsurlarından indirimi mümkündür.

8) AR-GE İNDİRİMİNE KONU HARCAMALAR NELERDİR ?

Ar-Ge Merkezlerinde yapılan harcamalar Teknoloji Merkeziİşletmelerinde yapılan harcamalar Kamu Kurumlarıile Kanunla Kurulan Vakıflar tarafından veya UluslararasıFonlarca

desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde gerçekleştirilen harcamalar Rekabet Öncesiİşbirliği Projelerinde gerçekleştirilen harcamalar Teknogirişim Sermaye Desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen harcamalar

(9)

Yukarıda sayılan harcamaların Ar-Ge indirimine konu olabilmesi için Ar-Ge ve yenilikfaaliyeti kapsamında yapılmışolmasıgerekmektedir.

9) AR-GE FAALİYETİNEDİR ?

Araştırma ve geliştirme faaliyeti,

-kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılmasıve bununyeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılmasıiçin sistematik bir temeldeyürütülen yaratıcıçalışmalar,

-çevre uyumlu ürün tasarımıveya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel veteknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktılarıözgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetlerdir.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.2. no.lu maddesinde ise Ar-Gefaaliyetleri;

Bilimsel ve teknolojik alanlardaki belirsizlikleri gidermek ve bunlarıaydınlatmakamacıyla, bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni teknik bilgilerin eldeedilmesi,

Yeni yöntemlerle yeni ürünler, madde ve malzemeler, araçlar, gereçler, işlemler,sistemler geliştirilmesi, tasarım ve çizim çalışmalarıile yeni teknikler ve prototiplerüretilmesi,

Yeni ve özgün tasarıma dayanan yazılım faaliyetleri, Yeni üretim yöntem, süreç ve işlemlerinin araştırılmasıveya geliştirilmesi, Bir ürünün maliyetini düşürücü, kalite, standart veya performansınıyükseltici yeni

tekniklerin /teknolojilerin araştırılması.

şeklinde tanımlanmıştır.

10) AR-GE PROJESİNEDİR ?

Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş,gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî ve/veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacakfikri mülkiyet haklarının paylaşım esaslarıtespit edilmişve Ar-Ge faaliyetlerinin hersafhasınıbelirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde hazırlanan projedir.

11) YENİLİK FAALİYETİNEDİR ?

Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla sunulabilecekya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya işmodelifikri ile oluşturulan süreçler ve süreçlerin neticeleridir.

(10)

12) AR-GE VE YENİLİK SAYILMAYAN FAALİYETLER NELERDİR ?

Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği’nde Ar-Ge ve yenilik sayılmayan faaliyetler aşağıdaki gibi sıralanmıştır: Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırmasıya da satışpromosyonu, Kalite kontrol, Sosyal bilimlerdeki araştırmalar, Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri, İlaç üretim izni öncesinde en az 2 aşamasıyurt içinde gerçekleştirilmeyen klinik

çalışmalar ile üretim izni sonrasında gerçekleştirilen klinik çalışmalar, Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın icat edilmişya da mevcut geliştirilmiş

süreçlerin kullanımı, Ar-Ge ve yenilik faaliyetine yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon ve benzeri

estetik ve görsel değişiklikleri içeren biçimsel değişiklikler, Programlama dilleri ile işletim sistemleri hariç olmak üzere internet sitelerinin ve

benzerlerinin hazırlanmasına yardımcımevcut yazılımların kullanılmasısuretiyleyapılan yazılım geliştirme faaliyetleri,

Yazılımlara ilişkin, bilimsel ve/veya teknolojik ilerlemeler veya teknolojikbelirsizliklerin çözülmesini içermeyen olağan ve tekrarlanan faaliyetler,

İlk kuruluşaşamasında kuruluşve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile geliştirilen ürüne veya sürece ilişkin fikri mülkiyet

haklarının edinimi dışında bu hakların korunmasına yönelik çalışmalar, Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılmasıve reklam

amaçlıtüketici testleri, Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin

planlanmasıve seri üretim sürecine ilişkin harcamalar, Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya ürün ortaya

konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.3. no.lu maddesinde ise Ar-Gesayılmayan faaliyetler;

Pazar araştırmasıya da satışpromosyonu, Kalite kontrol, Sosyal bilimlerdeki araştırmalar, Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri, İcat edilmişya da mevcut geliştirilmişsüreçlerin kullanımı, Biçimsel değişiklikler (Tebliğin “10.2.2. Ar-Ge faaliyetleri” bölümündeki amaçlara

yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon v.b., estetik ve görsel değişiklikler), Bilimsel ve teknolojik yenilik doğurmayan rutin faaliyetler (rutin veri toplama, rutin

analizler için kullanılan program, yazılım gibi üretilen prototiplerin rutinayarlamaları),

İlk kuruluşaşamasında kuruluşve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri, Proje sonucunda geliştirilen ürüne ilişkin fikri mülkiyet haklarının korunmasına

yönelik çalışmalar, Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılmasıve reklam

amaçlıtüketici testleri.

(11)

şeklinde sıralanmıştır.

13) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİKAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLENHARCAMALAR NELERDİR ?

(a) İlk madde ve malzeme giderleri,

Her türlü doğrudan ilk madde, yardımcımadde, işletme malzemesi, ara mamul,yedek parça, prototip ve benzeri giderler ile amortismana tabi tutulmasımümkünolmayan maddi kıymetlerin iktisabına ilişkin giderleri kapsar.

Hammadde ve diğer malzeme stoklarından Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde fiilenkullanılan kısma ilişkin maliyetler Ar-Ge ve yenilik harcamasıkapsamındadır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.5. no.lu maddesinde ilk madde vemalzeme giderleri içerisinde maddi kıymetlerin dışında ayrıca gayrimaddi kıymetiktisaplarına ilişkin giderler de sıralanmıştır.

(b) Amortismanlar,

Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla iktisap edilen amortismana tabiiktisadi kıymetler için ayrılan amortismanlardan oluşur.

Ar-Ge ve yenilik faaliyeti dışında başka faaliyetlerde de kullanılan makine veteçhizata ilişkin amortismanlar, bunların Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerindekullanıldığıgün sayısına göre hesaplanır.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, tamamenAr-Ge faaliyetlerinde kullanılmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplananamortisman tutarından verilen paylar üzerinden Ar-Ge indirimi hesaplanmayacağıhükmüyer almaktadır.

Konuyla ilgili açıklamaların yer aldığı1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin10.2.5. bölümünde de, iktisadi kıymetin münhasıran Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılmasıvekullanımın sürekli olmasıgerektiği, Ar-Ge departmanıdışında başka faaliyetlerde dekullanılan iktisadi kıymetlere ilişkin amortismanların Ar-Ge harcamasıkapsamındaolmadığıbelirtilmiştir.

Buna göre, Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulananAr-Ge indirimi ile Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında uygulanan Ar-Ge indirimitutarının hesaplanmasında, dikkate alınacak amortisman gideri tutarının farklıolabileceğine dikkat edilmelidir.

(c) Personel giderleri,

Kanun kapsamında gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin yürütülmesiamacıyla çalıştırılan Ar-Ge personeliyle ilgili olarak tahakkuk ettirilen ücretler ile bumahiyetteki giderlerdir.

(12)

Tam zamanlıAr-Ge personeli sayısının %10’unu aşmamak üzere, Ar-Ge ve yenilikfaaliyetlerine katılan ve bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili destek personelinin ücretleriile bu mahiyetteki giderler de personel gideri kapsamındadır.

Kısmi çalışma halinde, personelin Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdığızamanıntoplam çalışma zamanına oranıdikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları, Ar-Ge ve yenilik harcamasıolarak dikkate alınır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.5. no.lu maddesinde ise; İşletmeninAr-Ge departmanında çalıştırılan hizmetliler ve benzeri vasıfsız personel ile Ar-Gedepartmanına tahsis edilmemişolup günün bir kısmında Ar-Ge departmanında çalışanpersonele ödenen ücretlerin Ar-Ge harcamasıkapsamında değerlendirilemeyeceğihüküm altına alınmıştır.

Buna göre, Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulananAr-Ge indirimi ile Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında uygulanan Ar-Ge indirimitutarının hesaplanmasında, dikkate alınacak personel gideri tutarının önemli ölçüde farklıolabileceğine dikkat edilmelidir. Bu farklılık bir yandan Ar-Ge faaliyeti açısından nitelikliolmayan personelin ücretleri, bir yandan da tam zamanlıolarak Ar-Ge faaliyetleri içinçalışmayan personelin ücretleri nedeniyle doğmaktadır.

(d) Genel giderler,- Münhasıran Ar-Ge merkezlerinin elektrik, su, gaz, bakım-onarım,

haberleşme, nakliye giderleri ile Ar-Ge merkezlerinde kullanılan makine veteçhizata ilişkin bakım ve onarım giderleri gibi Ar-Ge merkezlerindeyürütülen faaliyetin devamlılığınısağlamak için yapılan giderleri, sigortagiderleriyle, kitap, dergi ve benzeri bilimsel yayınlara ait giderler (büro vekırtasiye gibi sarf malzemelerine ilişkin giderler kapsam dışıdır).

- Genel giderlerin, Ar-Ge merkezinde fiilen kullanıldığının tespit ve tevsikedilmesi gerekmektedir. Genel işletme giderleri üzerinden hesaplanacakpaylar bu kapsamda değildir.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.5. no.lu bölümde yapılanaçıklamalar büro ve kırtasiye gibi sarf malzemelerine ilişkin giderleri kapsam dışıtutanbelirlemeler hariç yukarıdaki açıklamalarla paralellik göstermektedir.(e) Vergi, resim ve harçlar,

Doğrudan Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin olan ve 193 sayılıGelir VergisiKanunu ile 5520 sayılıKurumlar Vergisi Kanununa göre gelir veya kurumlar vergisimatrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilen vergi, resim ve harçlarıkapsar.

Doğrudan Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin yürütüldüğü taşınmazlar için ödenenvergiler, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen mallarla ilgiligümrük vergileri ile benzeri vergi, resim ve harçlar bu kapsamdadır.

(13)

(f) Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler,

Normal bakım ve onarım giderleri hariç olmak üzere, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyleilgili olarak işletme dışında yerli veya yabancıdiğer kurum ve kuruluşlardan meslekiveya teknik destek alınmasıveya bunlara yaptırılan analizlerle ilgili olarak yapılanödemelerle, bu mahiyetteki diğer ödemelerdir. Bu şekilde alınan danışmanlık hizmetive diğer hizmet alımlarına ilişkin harcamalar Ar-Ge ve yenilik harcamasıkapsamındagerçekleştirilen toplam harcama tutarının %20’sini geçemez.

1 seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde yapılan açıklamalar yukarıda bahsigeçen %20 oranındaki sınır hariç parallellik göstermektedir.

NOT: 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.5. no.lu maddesinin ensonunda Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında değerlendirilen harcamalar içerisinde“finansman giderleri (Ar-Ge projesi bazında yerli, yabancıve uluslararasıkurumlardantemin edilen kredilere ilişkin finansman giderleridir.)”de sıralanmıştır. Ancak Ar-GeFaaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği içerisinde Ar-Ge ve yenilik harcamalarıkapsamında finansman giderlerinden bahsedilmemektedir.

14) AR-GE MERKEZİNEDİR ?

Dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dahil, kanuni veya işmerkezi Türkiye’debulunan sermaye şirketlerinin;

organizasyon yapısıiçinde ayrıbir birim şeklinde örgütlenmiş, sadece yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan, en az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve

yeteneği olan birimdir.

Ar-Ge merkezinde yapılan faaliyetler nedeniyle Ar-Ge indiriminden yararlanabilmek için“Ar-Ge merkezi belgesi” alınmasıgerekir.

15) AR-GE PERSONELİNİN TANIMI NEDİR ?

Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacıve teknisyenler Ar-Ge personelidir.

16) ARAŞTIRMACININ TANIMI NEDİR ?

Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımıkapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç,yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulmasıve ilgili projelerin yönetilmesisüreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanlardır.

17) TEKNİSYENİN TANIMI NEDİR ?Mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanlarında yüksek öğrenim görmüşya da mesleklisesi veya meslek yüksek okullarının teknik fen ve sağlık bölümlerinden mezun, teknikbilgi ve deneyim sahibi kişilerdir.

(14)

18) DESTEK PERSONELİNİN TANIMI NEDİR ?

Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman,laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeldir.

19) DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİPERSONEL GİDERLERİKAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEBİLİR Mİ?

Tam zamanlıAr-Ge personeli sayısının %10’unu aşmamak üzere, Ar-Ge ve yenilikfaaliyetlerine katılan ve bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili destek personelinin ücretleri ilebu mahiyetteki giderler de personel gideri kapsamındadır.

20) AR-GE MERKEZİBELGESİALINMASI İÇİN GEREKLİŞARTLARNELERDİR ?

(a) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan teknoloji geliştirmebölgelerinde fiilen çalışan personel sayısıdikkate alınmaksızın, Ar-Ge merkezlerindeen az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,

(b) Ar-Ge faaliyetlerinin yurtiçinde gerçekleştirilmesi,(c) Yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıklar, Ar-Ge insan kaynakları, fikri haklar,

proje ve bilgi kaynaklarıyönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,(d) Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge merkezinde çalıştığısürenin fiziki kontrolünü

yapacak mekanizmalara sahip olunması,(e) Konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacıtanımlanmışAr-Ge ve yenilik program

ve projelerinin bulunması,(f) Ar-Ge merkezinin ayrıbir birim şeklinde örgütlenmişolmasıve tek bir yerleşke veya

fiziki mekan içinde yer alması,(g) Ar-Ge merkezinin teknoloji geliştirme bölgeleri dışında yer alması.

21) AR-GE MERKEZİNDE ÇALIŞAN TAM ZAMAN EŞDEĞER AR-GEPERSONELİSAYISI NASIL HESAPLANIR ?

Ar-Ge merkezi belgesi alınmasıiçin az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeliistihdam edilmesi gerekmektedir. Asgari Ar-Ge personeli sayısının hesabında fiilençalışan personelin üçer aylık dönemler (geçici vergilendirme dönemleri) itibariyleortalamasıesas alınır. Ar-Ge merkezleri için bir tam zaman eşdeğer bir kişi/ay olarakhesaplanır.

Ar-Ge merkezinde çalışan tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı; fiilen çalışanpersonelin, çalışma sürelerine göre üçer aylık dönemler itibarıyla toplam çalışmasüresinin, bir kişinin üç aylık tam zamanlıçalışma süresine bölünmesi suretiylehesaplanır. Bir günde 8, haftada 45 saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri buhesaplamada dikkate alınmaz. Üçer aylık dönemler, Ar-Ge merkezini bünyesindebulunduran işletmenin geçici vergilendirme dönemleridir.

(15)

22) AR-GE MERKEZİKURACAK İŞLETMELERİN TÜRKİYE’DE İŞYERİOLMASI GEREKİR Mİ?

Ar-Ge merkezi kuracak işletmelerin Türkiye’de ayrıca üretim ya da ticaretle iştigaleden bir işyerinin olmasışartıbulunmamaktadır.

23) İŞLETMELER BİRDEN FAZLA AR-GE MERKEZİNE SAHİPSEAR-GE MERKEZİBAŞVURUSU NASIL YAPILMALIDIR?

İşletmelerin organizasyon yapısıiçinde ayrıayrıbir birim şeklinde örgütlenmişbirden fazla Ar-Ge merkezinin bulunmasıdurumunda, her Ar-Ge merkezi için ayrıbaşvuru yapılır.

24) AR-GE MERKEZİ BELGESİ ALMA BAŞVURUSU VE BUNUNPROSEDÜRÜ NASILDIR ?

Destek ve teşviklerden yararlanmak isteyen işletmeler, başvuru dosyasınıSanayi veTicaret Bakanlığına elden ya da posta yoluyla teslim eder.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, başvuru dosyasının şekil ve içeriği açısından önincelemesini yapar, eksik bilgi ve evrak bulunmasıhâlinde, tespit edilen eksikliklerien geç 15 gün içinde tamamlatır ve başvuru dosyasının bir örneğini Değerlendirmeve Denetim Komisyonu üyelerine iletir.

Başvuru, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından en geç 2 ay içindedeğerlendirilip karara bağlanır. Kararın olumlu olmasıhâlinde sonuç, Sanayi veTicaret Bakanlığıtarafından Gelir İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik KurumuBaşkanlığıve başvuru sahibi işletmeye 7 gün içinde bildirilir.

Değerlendirme ve Denetim Komisyonu kararının olumsuz olmasıhâlinde ise sonuçSanayi ve Ticaret Bakanlığıtarafından işletmeye yazılıolarak bildirilir.

Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından Ar-Ge merkezi başvurusu olumluolarak değerlendirilen işletmenin Ar-Ge Merkezi Belgesi Sanayi ve Ticaret Bakanlığıtarafından verilir.

Başvurusu uygun bulunarak Ar-Ge Merkezi Belgesi alan işletme, belgenindüzenlendiği tarihten itibaren Kanunda belirtilen şartlarla Kanunla sağlanan destek veteşviklerden yararlanır.

25) AR-GE MERKEZLERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDEN FAYDALANMAKİÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?

Aşağıda sayılan belgeleri de içeren YMM tasdik raporunun vergi dairesine verilmesigerekir:

Ar-Ge merkezi belgesi, Ar-Ge ve yenilik projelerinin hangi aşamada bulunduğu, bu projelerin veya iş

planının uygulama durumuna ilişkin belgeler, AR-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibariyle yıllık tutarlarıve

ayrıntılıdökümünü gösteren liste,

(16)

Ar-Ge merkezleri çalışanların projeler itibariyle sayılarıve nitelikleri, personelinprojelerde görev aldığısüreler, ücretleri, kesilen ve istisna edilen vergi tutarlarınıgösteren liste,

Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin olarak, hizmetsağlayan kişi/kurum adı, vergi kimlik numarası, alınan hizmetin mahiyeti, faturatarihi ve numarası, tutarıve KDV tutarına ilişkin liste.

26) TEKNOLOJİMERKEZLERİNEDİR ?

12.04.1990 tarihli ve 624 sayılıKanun (Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme veDestekleme İdaresi BaşkanlığıKurulmasıHakkında Kanun) kapsamında üniversite vearaştırma merkezlerinin imkanlarından yararlanarak yeni ve ileri teknolojiye dayalıbilgilerin derlendiği, değerlendirildiği, geliştirildiği ve uygulamaya yönelik üretime hazırhale getirilerek işletmelerin kullanımına sunulmak için kurulan veya kurdurulan Ar-Ge veyenilik projesi sahibi işletmelerin, KOSGEB teknoloji geliştirme ve yenilik desteklerikapsamında desteklendiği teknoloji geliştirme merkezleridir (TEKMER).

27) TEKNOLOJİMERKEZLERİKANUN KAPSAMINDA SAĞLANANDESTEK VE TEŞVİKLERDEN NASIL YARARLANIR ?

İşletmeler KOSGEB destek mevzuatıkapsamında sağlanan desteklerden yararlanmaküzere, Ar-Ge ve yenilik projeleriyle teknoloji merkezlerine başvuru yaparlar.

İşletme başvurularıKOSGEB destekleri yönetmeliği hükümleri çerçevesindeinceleme ve değerlendirmeye tabi tutularak desteklenip desteklenmeyeceğine kararverilir.

KOSGEB mevzuatıuyarınca desteklenmesi uygun bulunan işletmeler, sağlanandestek ve teşvik uygulamalarından, Ar-Ge ve yenilik projesinin onaylandığıtarihtenitibaren ve proje süresince yararlanabilir.

28) TEKNOLOJİ MERKEZLERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDENFAYDALANMAK İÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?

Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekinde, destek veren Teknolji Merkezi Müdürlüğütarafından onaylıaşağıdaki belgeler verilir:

Teknoloji merkezi işletmelerinde yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinin hangiaşamada bulunduğu, bu projelerin veya işplanının uygulama durumuna ilişkinbelgeler,

Ar-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibarıyla yıllık tutarlarıveayrıntılıdökümünü gösteren liste,

Çalışanların projeler itibarıyla sayılarıve nitelikleri, bu personelin projelerde görevaldığısüreler, ücretleri, kesilen ve istisna edilen vergi tutarlarınıgösteren liste,

Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin olarak, hizmetsağlayan kişi/kurum adı, vergi kimlik numarası, alınan hizmetin mahiyeti, faturatarihi ve numarası, tutarıve KDV tutarına ilişkin liste.

(17)

29) KAMU KURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLARTARAFINDAN VEYA ULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENENAR-GE VE YENİLİK PROJELERİNDE AR-GE İNDİRİMİUYGULAMASI NASILDIR ?

Başvurular, başvuru yapılan kamu kurum veya kuruluştarafından kendi mevzuatınagöre değerlendirilir.

Teknoloji merkezi işletmeleri ile Ar-Ge merkezlerinde yürütülen, kamu kurum vekuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar tarafından desteklenen veya TÜBİTAKtarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri yeniden incelemeye tabitutulmaksızın teşvik unsurlarından yararlanılabilir.

UluslararasıAr-Ge işbirliği programlarınca mali olarak desteklenen Ar-Ge veyenilik projelerinin teşvik unsurlarından yararlanabilmesi için;

- Uluslararasıprograma yapılan proje başvurusu,- Başvurulan programa ait bilgiler,- Destek yazısıveya sözleşmesi,- Teşvikten yararlanacak işletmenin projedeki katkısınıiçeren bilgiler,

ile birlikte TÜBİTAK’ın incelemesine sunulmasıgerekir. Bu kapsamda destek veteşviklerden yararlanacak işletmeler, TÜBİTAK’ın onay yazısının düzenlendiği tarihitibariyle destek ve teşvik unsurlarından yararlanırlar.

30) KAMU KURUM VE KURULUŞLARI, KANUNLA KURULAN VAKIF VEULUSLARARASI FONLAR NEYİİFADE EDER ?

Kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıf ve uluslararasıfonlara ilişkin listeaşağıda yer almaktadır.

Kamu Kurum ve Kuruluşları(*) Bakanlıklar (*)Kanunla

KurulmuşVakıflar

UluslararasıFonlar (**)

Cumhurbaşkanlığı BaşbakanlıkTürk SilahlıKuvvetleriniGüçlendirme Vakfı

EUREKA

Milli Güvenlik Kurulu ve MGK GenelSekreterliği Adalet Bakanlığı

Türkiye TeknolojiGeliştirme Vakfı(TTGV),

EUREKA KümeProjeleri

Genel Kurmay Başkanlığı Milli Savunma Bakanlığı EUROSTARS

Anayasa Mahkemesi İçişleri BakanlığıOrtak TeknolojiGirişimleri

Yargıtay Dışişleri Bakanlığı CORNET

Danıştay Maliye BakanlığıAvrupa BirliğiÇerçeveProgramları

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Milli Eğitim Bakanlığı

Deniz Kuvvetleri KomutanlığıBayındırlık ve İskanBakanlığı

Hava Kuvvetleri Komutanlığı Sağlık BakanlığıJandarma Genel Komutanlığı Ulaştırma Bakanlığı

Yüksek Öğretim Kurulu Tarım ve Köyişleri Bakanlığı(***)

SayıştayÇalışma ve Sosyal GüvenlikBakanlığı

(18)

DışTicaret Müsteşarlığı(***) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı

Hazine MüsteşarlığıEnerji ve Tabii KaynaklarBakanlığı

Radyo Televizyon Üst Kurulu Kültür ve Turizm BakanlığıMerkez Bankası Çevre ve Orman BakanlığıRekabet KurumuBaşbakanlık Özelleştirme İdaresiSermaye PiyasasıKuruluDiyanet İşleri BaşkanlığıYüksek Denetleme Kurulu BaşkanlığıDevlet Personel BaşkanlığıAtom Enerjisi Kurumu BaşkanlığıDevlet TiyatrolarıAdalet Bakanlığı, Adli Sicil ve İstatistikEmniyet Genel MüdürlüğüTürkiye İstatistik KurumuDevlet Planlama TeşkilatıMilli KütüphaneDevlet Arşivleri Genel MüdürlüğüMilli İstihbarat TeşkilatıTürkiye Radyo Televizyon KurumuEmekli SandığıGenel MüdürlüğüSosyal Sigortalar KurumuBankacılık Düzenleme ve DenetlemeKuruluBağ-Kur Genel Müdürlüğü

(*) -Kamu kurum ve kuruluşlarıve Bakanlıklara ilişkin liste TBMM’nin internetsitesinden veri olarak alınmıştır.

-Her ne kadar listemizde ayrıolarak gösterilmişolsa da Bakanlıklar da kamukurumlarıdır.(**) UluslararasıSanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı.(***) Kasım 2008 tarihi itibariyle Ar-Ge desteği vermekte olan Kamu kurum vekuruluşlarıdır.

EUREKA EUREKA Küme Projeleri EUROSTARS Ortak Teknoloji Girişimleri CORNET ve Avrupa Birliği Çerçeve Programlarıaltında ortak proje çağrılarına

çıkan programlar ve benzeri uluslararasıprogramlara sunulanuluslararasıortaklıaraştırma geliştirme projelerinin desteklenmesi için oluşturulmuştur. Bu türuluslararasıprogramlara katılan, Türkiye’de yerleşik, firma düzeyinde katma değeryaratan tüm kuruluşlar bu programdan yararlanabilmektedir.

Programın amacı, uluslararasıAr-Ge ve yenilik projeleri yapan Türkiye’de yerleşikkuruluşlara sağlanacak destekle, ülkemizdeki teknik yeterliliğin ve bilgi birikimininartırılması, kuruluşların uluslararasıteknoloji birikimine erişiminin ve teknolojitransferinin sağlanması, edinilen teknolojik bilgi ve deneyimin kuruluşbünyesindeiçselleştirilerek, özgün teknolojilerin geliştirilmesinde ivme kazandırıcı veyönlendirici bir etken olmasıve kuruluşların uluslararasıpazarlarda yer almasınakatkısağlamasıdır.

(19)

Bu program kapsamında destek almaya hak kazanan büyük ölçekli firmaların Ar-Ge projelerinin uygun bulunan proje harcamalarınına en fazla %60, KOBİ’lerinproje harcamalarına da %75 oranında hibe destek sağlanmasıöngörülmektedir.Programa başvuruda bulunacak projelerin destek süresinde ve proje bütçelerindeherhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.

Bu program kapsamında desteklenecek olan EUREKA, EUROSTARS gibiuluslararasıprogramlara sunulan projeler için “Türkiye Bilimsel ve TeknolojikAraştırma Kurumu Teknoloji ve Yenilik Destek Programlarına İlişkin Yönetmelik"ve “UluslararasıSanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme ProgramıUygulama Esasları”geçerli olacaktır.

Daha detaylıbilgi için http://www.tubitak.gov.tr adresinden yararlanılabilinir.

31) KAMU KURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLARTARAFINDAN VEYA ULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENENAR-GE VE YENİLİK PROJELERİNDE AR-GE İNDİRİMİNDENFAYDALANMAK İÇİN ARANAN BELGELER NELERDİR ?

Teknik kuruluşlarca düzenlenmişolan “Ar-Ge ve Yenilik Projesi DeğerlendirmeRaporu”,

Projelerin hangi aşamada bulunduğu, bu projelerin veya işplanının uygulamadurumuna ilişkin belgeler,

Ar-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibarıyla yıllık tutarlarıveayrıntılıdökümünü gösteren liste,

Çalışanların projeler itibarıyla sayılarıve nitelikleri, bu personelin projelerde görevaldığısüreler, ücretleri, kesilen ve istisna edilen vergi tutarlarınıgösteren liste,

Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin olarak, hizmetsağlayan kişi/kurum adı, vergi kimlik numarası, alınan hizmetin mahiyeti, faturatarihi ve numarası, tutarıve KDV tutarına ilişkin liste.

32) KAMU KURUM VE KURULUŞLARI, KANUNLA KURULANVAKIFLAR İLE ULUSLARARASI FONLARDAN ALINAN NAKİTDESTEKLER NASIL MUHASEBELEŞTİRİLİR ?

Ar-Ge faaliyetlerinde bulunanların, kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflarile uluslararasıfonlardan aldıklarıhibe destekler, desteğin tabi olduğu mevzuathükümlerine uygun olarak özel bir hesapta izlenir.

Bu hesapta yer alan tutarlar, 193 sayılıKanun ve 5520 sayılıKanuna göre vergiye tabikazancın tespitinde gelir ve Ar-Ge indirimi tutarının tespitinde Ar-Ge harcamasıolarak dikkate alınmaz. Bu şekilde sağlanan karşılıksız fonlardan yapılan harcamalaryapıldığıyere göre doğrudan gider ya da amortismana tabi iktisadi kıymet olarakmuhasebeleştirilir.

Bu hesabın elde edildiği hesap dönemini izleyen beşyıl içinde sermayeye ilave dışındaherhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde,

(20)

zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler vergi ziyaıcezasıve gecikme faiziyle birlikteişletmeden tahsil edilir.

33) REKABET ÖNCESİİŞBİRLİĞİPROJESİNEDİR ?

Birden fazla kuruluşun; ölçek ekonomisinden yararlanmak suretiyle yeni süreç, sistem veuygulamalar tasarlayarak verimliliği artırmak ve mevcut duruma göre daha yüksek katmadeğer sağlamak üzere, rekabet öncesinde ortak parça veya sistem geliştirmek ya daplatform kurabilmek amacıyla yürütecekleri, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak yapılan vefizibiliteye dayanan işbirliği anlaşmasıkapsamında, bilimsel ve teknolojik niteliği olanprojelerdir.

34) REKABET ÖNCESİİŞBİRLİĞİPROJESİKAPSAMINDA AR-GEİNDİRİMİNDEN NASIL FAYDALANILIR ?

Rekabet öncesi işbirliği projelerinde birden fazla kuruluşun yer almasızorunludur. Kanun kapsamında rekabet öncesi işbirliği projelerine tanınan destek ve teşviklerden

yararlanılabilmesi için yürütücü işletme, protokolün düzenlenme tarihini takip eden 3ay içinde hazırladığıproje başvurusunu Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na elden veyaposta yoluyla teslim eder.

Başvuru dosyasının şekil ve içerik açısından ön incelemesi Sanayi ve TicaretBakanlığıtarafından yapılır, eksik bilgi ve evrak bulunmasıhâlinde eksikliklerin engeç 15 gün içinde tamamlanmasıistenir.

Başvurunun değerlendirilmesi, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından enfazla 2 ayda tamamlanır.

Değerlendirme ve Denetim Komisyonu kararının olumlu olmasıhâlinde, Sanayi veTicaret Bakanlığıile işletme arasında proje sözleşmesi imzalanır. İşletmeler, rekabetöncesi işbirliği projesi sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ve projesüresince Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir.

Proje sözleşmesinin bir örneği; Sanayi ve Ticaret Bakanlığıtarafından, 7 gün içindeGelir İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığıve başvuru sahibiişletmeye bildirilir.

Rekabet öncesi işbirliği proje süresi en fazla 36 ay olup, en fazla 12 ay ek süreverilebilir.

35) REKABET ÖNCESİ İŞBİRLİĞİ PROJELERİNDE AR-GEİNDİRİMİNDEN FAYDALANMAK İÇİN ARANAN BELGELERNELERDİR ?

Aşağıda sayılan belgeleri de içeren YMM tasdik raporunun vergi dairesine verilmesigerekir:

Teknik kuruluşlarca düzenlenmiş olan “Rekabet Öncesi İşbirliği ProjesiDeğerlendirme ve Denetim Komisyonu Kararı”,

Projenin hangi aşamada bulunduğu, bu projenin veya işplanının uygulama durumunailişkin belgeler,

(21)

Ar-Ge indirimine konu olan harcamaların ana gruplar itibarıyla yıllık tutarlarıveayrıntılıdökümünü gösteren liste,

Projelerde çalışanların projeler itibarıyla sayılarıve nitelikleri bu personelinprojelerde görev aldığısüreler, ücretleri, kesilen ve istisna edilen vergi tutarlarınıgösteren liste,

Dışarıdan alınan danışmanlık, ekspertiz ve benzeri hizmetlere ilişkin olarak, hizmetsağlayan kişi/kurum adı, vergi kimlik numarası, alınan hizmetin mahiyeti, faturatarihi ve numarası, tutarıve KDV tutarına ilişkin liste.

DİĞER HUSUSLAR

36) 5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA AR-GE İNDİRİMİNDENYARARLANANLAR DİĞER KANUNLARDA YER ALAN AR-GEİNDİRİMLERİNDEN DE FAYDALANABİLİR Mİ?

Kanun kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlananlar, 193 sayılıKanunun 89 uncumaddesinin (9) numaralıbendi ile 5520 sayılıKanunun 10 uncu maddesinin birincifıkrasının (a) bendi hükmünden (Ar-Ge indirimi) ayrıca yararlanamazlar.

37) TEKNOLOJİGELİŞTİRME BÖLGELERİNDE YA DA SERBESTBÖLGELERDE YAPILAN AR-GE FAALİYETLERİİLE AYNI ANDAHEM İSTİSNADAN HEM DE İNDİRİMDEN FAYDALANILABİLİNİRMİ?

Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, kurumlarınkurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisnakapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışıkurum kazancındanindirilmesinin kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmışbulunmaktadır.

Dolayısıyla, teknoloji geliştirme bölgelerinde veya serbest bölgelerde gerçekleştirilenAr-Ge faaliyetlerinden bir kazanç doğmasıve bu kazançla ilgili olarak 4691 sayılıTeknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesinde ya da 3218 sayılıSerbest Bölgeler Kanununun geçici 3 üncü maddesinde yer alan istisnadanyararlanılacak olmasıdurumunda, istisna uygulanacak kazancın elde edilmesineyönelik olarak yapılan harcamalar Ar-Ge indirimi kapsamındadeğerlendirilmeyecektir. Diğer bir ifadeyle, kazancına istisna uygulanacak Ar-Gefaaliyetleri için yapılan harcamalar dolayısıyla Ar-Ge indiriminden yararlanılmasısöz konusu değildir.

38) PROJELERİN DEVRİHALİNDE UYGULAMA NASIL OLACAKTIR ?

(a) Tamamlanmışbir projenin devredilmesi durumunda;

Projeyi devralan işletme Ar-Ge indiriminden yararlanamaz.

(b) Tamamlanmamışbir projenin devredilmesi halinde;

(22)

Devreden işletme tarafından aktifleştirilen tutarlar kazanç tutarının tespitinde maliyetunsuru olarak dikkate alınır.

Devralan işletmelerce devir tarihinden sonra proje kapsamında yapılan harcamalarAr-Ge indiriminden yararlanır. Projenin devri için ödenen bedel Ar-Ge indiriminekonu edilemez.

39) KAZANCIN YETERSİZLİĞİ NEDENİYLE İNDİRİM KONUSUYAPILAMAYAN AR-GE İNDİRİMİERTESİYILA DEVREDEBİLİR Mİ?

İlgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge indirimitutarısonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlardan Kanunun yürürlüğegirdiği tarihten sonraki dönemlere ait olanlar, takip eden yıllarda 213 sayılıKanuna göreher yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.7. no.lu maddesinde ise ilgilidönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge İndirimitutarının sonraki hesap dönemlerine devredeceği hüküm altına alınmıştır. Ancak bumaddede sonraki yıllara devreden tutarın yeniden değerleme oranında artırılmasışeklindebir hüküm bulunmamaktadır.

40) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİ KAPSAMINDA YAPILANHARCAMALAR AKTİFLEŞTİRİLMELİMİDİR?

Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 3. maddesinde harcamalarınVergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edileceği, biriktisadi kıymet oluşmamasıhalinde ise doğrudan gider yazılacağıbelirtilmiştir. Diğertaraftan Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve DenetimYönetmeliği’nin “Ar-Ge indirimi uygulama esasları” başlıklı8. maddesinde;

Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamındaki harcamaların Vergi Usul Kanunu’na göreaktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edileceği,

Projelerin tamamlanmasına zorunlu nedenlerle imkan kalmamasıveya projeninbaşarısızlıkla sonuçlanmasınedeniyle iktisadi kıymet oluşmamasıhâllerinde, Ar-Geve yenilik faaliyeti kapsamında yapılan ve önceki yıllarda aktifleştirilmişolantutarların doğrudan gider yazılmasıgerektiği,

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.2.6. maddesinde ise;

“Kurumların, hesap dönemi içerisinde gayrimaddi hakka yönelik yaptıklarıaraştırmave geliştirme harcamalarının tamamınıaktifleştirmek zorunda oldukları,

Ancak, gayrimaddi hakka yönelik olmayan ve Vergi Usul Kanunu hükümleriçerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamaların doğrudan gideryazılabileceği,

(23)

Proje sonucu ortaya bir gayrimaddi hak çıkmasıhalinde (Örneğin, kanser ilacıgeliştirmek için yapılan araştırma faaliyetleri sonucunda patent, lisans gibi birgayrimaddi hak ortaya çıkacağından, yapılan araştırma harcamalarınınaktifleştirilmesi gerekecektir.) aktifleştirilmesi gereken tutarların, amortismanyoluyla itfa edilmesi gerektiği,

hüküm altına alınmıştır.

GAYRİMADDİHAK TANIMI :

Gayri maddi hakların en güncel ve detaylıtanımı, 18.11.2007 tarih ve 26704 sayılıResmiGazetede yayımlanan 1 Seri No.lu Transfer FiyatlandırmasıYoluyla Örtülü KazançDağıtımıHakkında Genel Tebliğin 10. maddesinde yapılmıştır.

Gayri maddi haklar, sinema filmleri, radyo-televizyon yayınlarında kullanılan filmler vebantlar dahil olmak üzere edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının veya her nevipatentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretimyönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalıbilgi birikiminin kullanma imtiyazı,kullanma hakkıveya satışıile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın kullanma imtiyazıveyakullanma hakkınıifade etmektedir. Başka bir ifadeyle, gayri maddi haklar patent, ticarimarka, ticari unvan, tasarım ya da model gibi sınaî varlıkların kullanım hakkıile edebi,sanatsal eserlerin mülkiyet haklarıile ticari bilgi birikimi (know how) ve ticari sırlar gibifikri haklarıkapsamaktadır.

Gayri maddi haklar özellikleri nedeniyle ticari gayri maddi haklar ve pazarlama amaçlıgayri maddi haklar olmak üzere iki grup altında değerlendirilmektedir. Ticari gayri maddihaklar bir malın üretiminde ya da bir hizmetin sağlanmasında kullanılan patentler, know-how, dizaynlar ve modeller ile müşterilere transfer edilen ya da ticari faaliyetin işletimindekullanılan (bilgisayar yazılım programlarıgibi) ticari varlık niteliğine sahip gayri maddihaklarıifade etmektedir.

Pazarlama amaçlıgayri maddi haklar ise, bir ürün ya da hizmetin ticari amaçlıolarakkullanımına yardımcıolan ticari markalar ve ticari unvanlar, müşteri listeleri, dağıtımkanallarıile ilgili ürün açısından önemli bir promosyon değerine sahip nevi şahsınamünhasır isimler, semboller ya da resimler gibi gayri maddi haklarıifade etmektedir.

41) AR-GE VE YENİLİK FAALİYETİ KAPSAMINDA YAPILANHARCAMALARIN SONUCUNDA ORTAYA BİR GAYRİMADDİHAKÇIKMASI DURUMUNDA UYGULANMASI GEREKEN AMORTİSMANORANI NEDİR ?

Konuyla ilgili olarak, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığıve Gelir İdaresiBaşkanlığıtarafından verilmişiki farklıgörüşbulunmaktadır.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 17.04.2008 tarih veB.07.1.GİB.0.04.99.16.01./01-MUK-24 sayılımuktezasında; “.....................Ar-Ge projelerisonucu ortaya bir gayrimaddi hak çıkmasıhalinde, proje için katlanılan giderlerinintamamının aktifleştirerek, 333 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ekli liste

(24)

uyarınca % 20 amortisman oranıüzerinden 5 yılda itfa edilmesi gerekmektedir.“ ifadesiyer almıştır. Diğer taraftan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 15.08.2008 tarih veB.07.1.GİB.0.03.50/5032-141 sayılı muktezasında ise; “..................yapılan Ar-Gefaaliyetleri neticesinde ortaya çıkan gayrimaddi hakkın niteliğine ve VUK hükümleriuyarınca ekonomik ömrüne göre, bu iktisadi kıymetin aktife kaydedildiği hesapdöneminden itibaren amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekecektir.“ ifadesi yer almıştır.

Konuyla ilgili iki farklımuktezada yapılan açıklamalar göz önüne alındığında Şirketlerinkendi ugyulamalarına yönelik Maliye Bakanlığı’ndan görüştalep etmeleri bu noktadaönem arzetmektedir.

42) PROJELERİN TAMAMLANAMAMASI DURUMUNDA ÖNCEDENAKTİFLEŞTİRİLMİŞTUTARLAR DOĞRUDAN GİDER YAZILABİLİRMİ?

Projelerin tamamlanmasına zorunlu nedenlerle imkân kalmaması veya projeninbaşarısızlıkla sonuçlanmasınedeniyle iktisadi kıymet oluşmamasıhallerinde Ar-Ge veyenilik faaliyeti kapsamında yapılan ve önceki yıllarda aktifleştirilmişolan tutarlardoğrudan gider yazılır.

43) AR-GE VE YENİLİK HARCAMALARI NASILMUHASEBELEŞTİRİLMELİDİR ?

Ar-Ge ve yenilik harcamalarının, işletmelerin diğer faaliyetlerine ilişkin harcamalarındanayrılarak, Ar-Ge indiriminin doğru hesaplanmasına imkan verecek şekildemuhasebeleştirilmesi zorunludur.

44) DİĞER KURUMLARDAN SAĞLANAN AR-GE TEŞVİKLERİNELERDİR ?

94/6401 sayılıİhracata Yönelik Devlet YardımlarıKararıçerçevesinde Para–KrediKoordinasyon Kurulunun 9/9/1998 tarih ve 98/16 sayılıKararına istinaden yayımlanan98/10 sayılıAraştırma–Geliştirme (Ar-Ge) Yardımına İlişkin Tebliğçerçevesinde DışTicaret Müsteşarlığıtarafından, sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Geniteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilengiderlerin belli bir oranıhibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödemekoşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır.

45) AYRI BİR AR-GE ŞİRKETİKURULMASI MÜMKÜN MÜDÜR ?

5746 sayılıKanun kapsamında ayrıbir Ar-Ge Şirketinin kurulmasında herhangi bir engelbulunmamaktadır. Kurulacak Ar-Ge Şirketinin yapacağıtüm harcamalar (5746 sayılıkanuna ilişkin yönetmelikte yer alan ve gider kabul edilmeyen harcamalar hariç) Ar-Geharcamasıolarak değerlendirilebilecektir.

(25)

GELİR VERGİSİSTOPAJI TEŞVİĞİ

46) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN GELİR VERGİSİSTOPAJITEŞVİKLERİNELERDİR ?

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlanılan faaliyet ve projelerdeçalışan Ar-Ge ve destek personelinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin;

- Doktoralıolanlarda % 90’ı

- Diğerlerinde % 80’i

gelir vergisinden istisnadır.

Gelir vergisi istisnasından yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğerisayısı, toplam tam zamanlıAr-Ge personeli sayısının % 10’u ile sınırlıdır. Destekpersonelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlıAr-Ge personelisayısının yüzde onunu geçmesi halinde düşük ücretlerden başlanılarak hangipersonelin faydalanacağıbelirlenir. Yararlanacaklar kapsamında olanların ücretlerieşit ise işverenlerce belirleme yapılır. Hesaplamalarda çıkan kesirler tamatamamlanır.

Ar-Ge merkezleri dışında, teknoloji merkezi işletmelerinde Ar-Ge ve yenilikprojelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabetöncesi işbirliği projelerinde gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanmak içinpersonel sınırlamasıbulunmamaktadır.

47) GELİR VERGİSİSTOPAJ TEŞVİKİNASIL HESAPLANMALIDIR?

(X) Anonim Şirketine ait Ar-Ge merkezinde 70 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli ve 6tam zaman eşdeğer destek personeli çalışmakta olup, Ar-Ge personelinin 9'u doktoralıdır.Doktoralıpersonel Bay (A)'ya, Ar-Ge faaliyeti kapsamındaki çalışmasına ilişkin 2.000YTL brüt ücret ödenmektedir.

(X) A.Ş.'nin bu kapsamda yapacağıücret ödemelerinden Ar-Ge kapsamında çalıştırılandoktoralıve bekar personel Bay (A)'ya ait istisna uygulamasıaşağıdaki gibi olacaktır.

(26)

-Brüt Ücret Tutarı 2.000 YTL-Vergiye Tabi Ücret Matrahı

[2.000-(2.000x%15=)](SSK.Primi İşçi Payı%14 + İşsizlik Sig. Primi İşçi

payı%1=%15)

1.700 YTL

-İstisna Edilen Vergi MatrahıTutarı(1.700YTL x 0.90 = )

1.530 YTL

-İstisna DışıÜcret Matrahı(1.700 - 1.530 =)

170 YTL

-Hesaplanan Vergi Tutarı(170 YTLx%15=)

-Hesaplanan Asgari Geçim İndirimi(265 seri no.lu Tebliğe göre hesaplanan tutar)

25,5 YTL

45,63 YTL

-Vergi dairesine ödenecek tutar(25,5-45,63=)

-

Böylece Ar-Ge merkezinde çalışan Bay (A)'nın ücret gelirinden (1.530 YTLx %15=) 229,5YTL tutarında vergi istisnaya tabi olacak, istisna dışında kalan ücret matrahındanhesaplanan 25,5 YTL tutarındaki gelir vergisi ise asgari geçim indirimi uygulamasınedeniyle vergi dairesine ödenmeyecektir.

Söz konusu hesaplama, Ar-Ge kapsamında çalışan doktoralıve diğer personelin herbiri için yapılarak, "İstihdam Edilen Ücretlilere İlişkin Bilgiler" ile "Ar-Ge ve YenilikFaaliyetleri Kapsamında Ücret Ödemeleri İstisnasına İlişkin Bildirim" doldurulacak vemuhtasar beyanname ekinde verilecektir.

48) GELİR VERGİSİSTOPAJI TEŞVİKİUYGULAMASINDA İSTİHDAMEDİLMESİGEREKEN PERSONEL SINIRLAMASI BULUNMAKTAMIDIR ?

5746 sayılıKanun uyarınca Ar-Ge Merkezi belgesi alabilmek için Ar-Ge merkezlerinde enaz 50 (elli) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi zorunludur. Bu nedenle,gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanmak için Ar-Ge merkezlerinde en az 50 tam zamaneşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi gerekmektedir.

Ar-Ge merkezleri dışında, teknoloji merkezi işletmelerinde Ar-Ge ve yenilik projelerinde,teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliğiprojelerinde gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanmak için personel sınırlamasıbulunmamaktadır.

49) GELİR VERGİSİSTOPAJI TEŞVİKİUYGULAMASINDAN NE ZAMANYARARLANILMAYA BAŞLANIR ?

"Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve DenetimYönetmeliği"nde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde:

(27)

Ar-Ge merkezlerinde, Ar-Ge merkezi belgesinin düzenlendiği, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği, Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge ve yenilik projesinin onaylandığı, Teknogirişim sermaye desteklerinde, kamu idaresi tarafından işplanının onaylandığı, Kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası

fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilikprojelerinde, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğegirdiği,

tarihten itibaren gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanılabilecektir.

Diğer taraftan, 5746 sayılıKanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanılmışolan Ar-Geve yenilik projelerinde;

Kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararasıfonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilikprojelerine ilişkin destek karar yazısıveya proje sözleşmesinin 01/04/2008 tarihindenönce yürürlüğe girmesi halinde 01/04/2008,

Ar-Ge merkezlerinde yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Ar-Ge merkezibelgesinin düzenlendiği,

tarih itibariyla gelir vergisi stopajıteşviki hükümlerinden yararlanılacaktır.

50) TEŞVİK UYGULAMASI DIŞINDA KALAN ÖDEMELER NELERDİR ?

Aşağıda belirtilen ödemelerde gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasındanyararlanılamayacaktır.

Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamıdışındaki çalışmalara ait ücret ödemeleri, Ar-Ge ve yenilik projelerinde görev alan ve/veya işletmelerde çalışan kamu

personeline yapılan ücret ödemeleri, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında ay içinde kısmi zamanlıolarak çalışan

personelin hak kazanılmışhafta tatili, yıllık ücretli izin ve mazeret izni gibi sürelereisabet eden ücret ödemeleri.

51) TEŞVİK UYGULAMASI HANGİHALLERDE SONA ERER ?

5746 sayılıKanuna göre Ar-Ge merkezi olabilme niteliği, geçici verilendirmedönemini içeren üçer aylık dönemlerde en az 50 (elli) tam zaman eşdeğer personelistihdam şartına bağlanmıştır. Bu nedenle Kanunda belirtilen sayıda personelistihdam şartının ihlal edildiği geçici vergilendirme dönemi itibariyle,

Ar-Ge ve yenilik projelerinde, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi veyaprojeye verilen desteğin son bulmasıhallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti bitmişsayılacağından bu tarihten itibaren,

KOSGEB teknoloji merkezi işletmelerinde yürütülen projelerin herhangi bir nedenlesona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulmasıhallerinde, Ar-Ge ve yenilikfaaliyeti de son bulacağından bu tarihten itibaren,

(28)

Rekabet öncesi işbirliği projesinde yer alan işletmeler, projenin herhangi bir nedenlesona ermesi halinde bu tarihten itibaren, proje sözleşmesinin iptal edilmesi halindeise denetimin başlama tarihi itibariyle,

gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanılamayacaktır.

52) AR-GE PROJESİDEVİRLERİSÖZ KONUSU OLDUĞUNDA GELİRVERGİSİSTOPAJ TEŞVİKİUYGULAMASI NASIL OLMALIDIR?

Tamamlanmamışbir Ar-Ge ve yenilik projesinin devredilmesi durumunda, Ar-Ge veyenilik projesini devralan işletme, 1 Seri Numaralı5746 Araştırma ve GeliştirmeFaaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği’nin 3üncü bölümünde (GelirVergisi StopajıTeşviki Uygulaması) belirtilen esaslar çerçevesinde gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanacaktır.

53) 5746 SAYILI KANUN’UN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİTARİHTE KAMUKURUMLARI İLE KANUNLA KURULAN VAKIFLAR TARAFINDANVEYA ULUSLARARASI FONLARCA DESTEKLENEN AR-GE VEYENİLİK PROJELERİNDE ÇALIŞAN PERSONELE ÖDENENÜCRETLERDE GELİR VERGİSİ STOPAJ TEŞVİKİ NASILUYGULANMALIDIR?

5746 sayılıKanunun yürürlüğe girdiği tarih ile 5746 sayılıKanun’a ilişkin 1 seri numaralıTebliğin yayımlandığıtarih arasında, Kanun ve buna ilişkin yayımlanan yönetmelikhükümlerinde belirtilen şartlarıyerine getirmişolup da Tebliğin yayımlandığıtarihe kadargelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanmamışolanların talepte bulunmalarıhalinde, VergiUsul Kanununun düzeltme hükümlerine göre gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır. Diğerbir ifade ile, 5746 SayılıKanunun yürürlüğe girdiği tarihte kamu kurumlarıile kanunlakurulan vakıflar tarafından veya uluslararasıfonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilikprojelerinde çalışan ancak 5746 sayılıKanun’a ilişkin 1 seri numaralıTebliğinyayımlandığıtarihe kadar gelir vergisi stopajıteşvikinden yararlanmamışpersonel, 5746sayılıKanunun yürürlüğe girdiği tarihten başlanarak muhtasar beyannamelerin düzeltilip,tebliğin yayınlandığıtarihe kadar fazla ödenmişolan gelir vergisinin iadesinin talepedilmesi ile gelir vergisi stopajıteşvikinden yaralanabileceklerdir.

SİGORTA PRİMİDESTEĞİ

54) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN SİGORTA PRİMİDESTEKLERİNELERDİR ?

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlanılan faaliyet ve projelerdeçalışan Ar-Ge ve destek personelinin,

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi kapsamında ücretigelir vergisinden müstesna olan personelin

(29)

ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısıbeşyılıaşmamaküzere Maliye Bakanlığıbütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

55) SİGORTA PRİMİ DESTEĞİNDEN YARARLANABİLMEK İÇİNYAPILMASI GEREKENLER NELERDİR ?

Destekten yararlanabilmek için,

Teknoloji merkezi işletmelerinin teknoloji merkezi kurullarından, Ar-Ge merkezleri, rekabet öncesi işbirliği projeleri ve Kanunda sayılan kurum ve

kuruluşlarca desteklenen veya TÜBİTAK tarafından yürütülen projeler için Sanayi veTicaret Bakanlığından,

Teknogirişim sermaye desteği alan işletmelerin ilgili kamu idarelerinden,alınacak resmi belgeyle, SGİl Müdürlükleri’ne başvurulmasıgerekir.

Destekten yararlanabilmek için, aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresindeverilmesi gerekir.

Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresinde verilmesi halinde, işverenin ödemeyükümlülüğünü yapıp yapmadığına bakılmaksızın, sigorta işveren hissesinin yarısıHazine tarafından karşılanır.

56) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİNDEN NE ZAMANYARARLANMAYA BAŞLANILIR ?

5746 sayılıKanun’da öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteğinden;

Teknoloji merkezi işletmeleri, Ar-Ge ve yenilik projesinin onaylandığı, Ar-Ge merkezleri, Ar-Ge merkezi belgesinin düzenlendiği, Rekabet öncesi işbirliği projeleri bulunan işletmeler, proje sözleşmesinin yürürlüğe

girdiği, Teknogirişim sermaye desteği alan işletmeler, kamu idaresi tarafından işplanının

onaylandığı, Ar-Ge ve yenilik projeleri, kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar

veya uluslararasıfonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülenişletmeler, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğegirdiği,

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki işletmeler, ücreti gelirvergisinden istisna tutulan personel çalıştırmaya başladıkları,

tarihten itibaren yararlanılabilecektir.

(30)

57) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNİNHESAPLANMASINDA DİKKATE ALINACAK HUSUSLARNELERDİR?

Sigorta primi işveren hissesi desteğinin hesaplanmasında, bu kapsamdaki personelin fiilenAr-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdıklarızamanın, toplam çalışma zamanına oranıdikkatealınır.

Kapsama giren personelin ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge ve yenilikfaaliyetleriyle ilgili olmasıhâlinde hak kazanılmışhafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleride bu kapsamda değerlendirilir. Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde kısmi zamanlıolarakçalışan personelin hak kazanılmışhafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri sigorta primiişveren hissesi desteği uygulamasında dikkate alınmaz.

58) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİKAPSAMINA GİRENSİGORTALILAR KİMLERDİR ?

5746 sayılıKanun’la getirilen sigorta primi desteğinin kapsamına;

Ar-Ge merkezlerinin, kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflartarafından veya uluslararasıfonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafındanyürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde veteknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerin Ar-Ge faaliyetlerindedoğrudan görevli olan araştırmacıve teknisyenlerinin (Ar-Ge personelinin) tamamıile Ar-Ge personel sayısının yüzde onunu aşmamak kaydıyla Ar-Ge faaliyetlerinekatılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant,sekreter, işçi ve benzeri personel (destek personeli),

4691 sayılıTeknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi uyarıncaücreti gelir vergisinden istisna tutulmuşfiilen çalışan personel,

girmektedir.

Ar-Ge faaliyetlerine katılmayan personel için sigorta primi desteği uygulanmamakta olup,destekten yararlanacak destek personeli sayısıise Ar-Ge personelinin % 10’u ile sınırlıdır.(karşılaştırma ve sınırlama destek personelinin tam zaman eşdeğer sayısının, toplam tamzamanlıAr-Ge personeli sayısıitibariyle yapılmaktadır.)

59) AR-GE PERSONELİNİN %10’U İLE SINIRLI OLAN DESTEKPERSONELİSAYISI NASIL HESAPLANIR?

Ar-Ge ve yenilik projesi uluslararasıfonlarca desteklenen (B) Limited Şirketince Ar-Ge veyenilik faaliyetlerinde 2008/Kasım ayında 21 tam zamanlıAr-Ge personeli ve 7 destekpersoneli istihdam edildiği varsayıldığında, söz konusu ayda sigorta primi işveren hissesidesteğinden, 21 Ar-Ge personelinin tamamıile (21X10/100=2,1) 3 destek personelindendolayıyararlanılabilecek, buna karşın (7–3=) 4 destek personelinden dolayıdestektenyararlanılamayacaktır.

(31)

Destek personeli sayısının toplam tam zamanlıAr-Ge personel sayısının % 10’undan fazlaolmasıhalinde, sigorta primi işveren hissesi desteğinden, ilgili aydaki brüt ücreti en az olandestek personellerinden dolayıyararlanılabilecektir.

Sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanılacak destek personelinin tespitinde,destek personelinin tamamının brüt ücretlerinin aynıolduğu veya brüt ücreti en az olandestek personeli sayısının, destekten yararlanılacak toplam destek personeli sayısındanfazla olmasıhalinde, sigorta prim desteğinden yararlanılacak destek personeli, işverencebelirlenecektir.

60) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİDESTEĞİKAPSAMINDA AR-GEMERKEZLERİNDE ÇALIŞTIRILMASI GEREKEN ASGARİAR-GEPERSONELİNASIL HESAPLANIR ?

Tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı= Ar-Ge personelinin üç aylık dönemdeki Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili prim ödeme gün sayısı/ 90 formülü üzerinden hesaplanacaktır.

Hesaplamayla ilgili olarak örnek vermek gerekirse;

Ar-Ge merkezi belgesini almışolan (B) Anonim Şirketi’nin Ar-Ge merkezinde çalıştırdığıAr-Ge personelinin, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak 2008 yılıdördüncü üçaylık dönemdeki prim ödeme gün sayısının;

2008/Ekim ayında;1.519 gün,2008/Kasım ayında;1.426 gün,2008/Aralık ayında;1.784 gün,

olduğu varsayıldığında,

2008 yılıdördüncü üç aylık dönem itibariyle;toplam prim ödeme gün sayısı1.519 + 1.426+ 1.784 = 4.729,

tam zaman eşdeğer Ar-Ge personel sayısıise, 4.729 / 90 = 52,54 olacaktır.

61) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ KAPSAMINAGİRMEYENLER KİMLERDİR ?

5746 sayılıKanun’da öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteğinden;

Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarıile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararasıfonlarca desteklenen ya daTÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliğiprojelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerin:

- Ar-Ge personel sayısının yüzde onunu aşan destek personeli,- Ar-Ge faaliyetlerine katılmayan ve bu faaliyetlerle doğrudan ilişkisi bulunmayanpersoneli,

(32)

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyet gösteren işyerlerinde çalışmakla birlikte,ücretinden gelir vergisi kesilen personel,

Yukarıda belirtilen işyerlerinde çalışan kamu personeli ile aylık sosyal güvenlikdestek primine tabi olarak çalıştırılan personelden, aracılar (taşeronlar) tarafındançalıştırılan sigortalılardan, 05.06.1986 tarihli ve 3308 sayılıMesleki EğitimKanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim görenöğrenciler ve topluluk sigortasına tabi olanlar,

için yararlanılmasımümkün bulunmamaktadır.

62) SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ KAPSAMINDASAYILMAYAN ÖDEMELER NELERDİR ?

Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan Genelgede;

Kapsama giren sigortalılara yapılan ücret dışındaki (ikramiye, prim v.b) ödemelerin, Kapsama giren sigortalıların Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri dışındaki çalışmaları

nedeniyle hak ettikleri ücretlerinin, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde kısmi zamanlıolarak çalışan personelin hak

kazanılmışhafta tatili ve yıllık ücretli izin sürelerine ilişkin ücretlerinin

destek kapsamına girmediği belirtilmektedir. Bu durumda bu nitelikteki ödemeler Kanuntürü seçilmeksizin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilecektir.

63) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ NASILHESAPLANMALIDIR ?

5746 sayılıKanun’da öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanmayahak kazanmış, işkazasıve meslek hastalığıprim oranı2 olan (A) Anonim Şirketinin,kapsama giren sigortalılarına ilişkin 5746 sayılıKanun çeşidi seçilmek suretiyledüzenlemişolduğu aylık prim ve hizmet belgesinde;

Kişi sayısı : 70

Prim ödeme gün sayısı : 2014

Prime esas kazanç tutarı : 76.850,00 YTL

olduğu varsayıldığında;

(33)

Sigortalıhissesi

(76.850 X % 14)10.759,00 YTL

İşveren hissesi

(76.850 X % 20)15.370,00 YTL

İşveren hissesinin, işveren tarafından ödenecek kısmı(15.370 / 2) 7.685,00 YTL

İşveren hissesinin, Maliye Bakanlığınca karşılanacak kısmı(15.370 / 2) 7.685,00 YTL

İşveren tarafından ödenecek toplam prim tutarı(10.759,00YTL + 7.685,00) 18.444,00 YTL

İşveren hissesi prim tutarının Maliye Bakanlığı’nca karşılanacak kısmının hesaplanmasısırasında, sigortalıların hak ettikleri ücretlerinin prime esas kazanç alt sınırının üzerindeolup olmadığına bakılmamaktadır.

Diğer taraftan, kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin yasalsüresi içinde Kuruma verilmişolmasıhalinde, tahakkuk eden sigorta primi işverenhissesinin yarısıile sigortalıhissesinin işverenlerce ödenip ödenmediğine bakılmaksızın,sigorta primi işveren hissesinin diğer yarısıMaliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.

64) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİNBELİRLENEN 5 YILLIK SÜRENİN UZAMASI MÜMKÜN MÜDÜR ?

İşveren hissesi sigorta prim desteği, kapsama giren her bir personel için 5746 SayılıKanunda sayılan şartlarıtaşımalarıkaydıyla, Kanuna göre Sosyal Güvenlik Kurumuna ilkdefa bildirilmeye başlanılan tarihten itibaren beşyılıaşmamak üzere uygulanır. Destektenyararlanılmaya başlanıldıktan sonra herhangi bir sebeple çalışmaya ara verilmesi veyadestekten yararlanılmaya başlanıldıktan sonra işten ayrılıp aynıişe tekrar başlanılmasıyada Kanun kapsamına giren başka bir işyerinde çalışmaya başlanılmasıbu süreyi uzatmaz.

65) SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİNBELİRLENEN 5 YILLIK SÜRE NASIL UYGULANIR ?

Sigorta primi işveren hissesi desteğinden, 31.12.2023 tarihine kadar uygulanmak üzere,kapsama giren her bir sigortalıiçin en fazla beşyıl süreyle yararlanılmasımümkünbulunmaktadır.

Buna göre destek uygulamasıher bir çalışan için ayrıhesaplanacak, destektenyararlanılmaya başlandığıtarihten sonra çeşitli nedenlerle;

Çalışmaya ara verilmesi, Destekten yararlanılmaya başlanıldıktan sonra işten ayrılıp aynıişe tekrar

başlanılması,

(34)

Destek kapsamına giren başka bir işyerinde çalışmaya başlanılması,

durumunda dahi, söz konusu beşyıllık sürenin uygulamasında herhangi bir değişiklikolmayacaktır.

Bu kapsamda örneğin destek kapsamında çalışmaya başlayan bir Ar-Ge personelinin dahasonra askerlik görevini yapmak üzere işten ayrılıp tekrar işe dönmesi durumunda, destekkapsamındaki süre askerlik süresi kadar uzamayacaktır.

Yasal düzenleme bütünüyle çalışan esas alınarak yapılmışolup, destek süresi dolanpersonelin değiştirilmesi halinde, yeni personelin destekten yararlanmasınıengelleyen birhüküm yoktur. Örneğin 5’i Ar-Ge faaliyetlerinde olmak üzere 25 yazılımcıistihdam edenbir işletmenin, Ar-Ge faaliyetinde çalışan yazılımcıları5 yıllık süre sonunda diğerfaaliyetlerde çalışan yazılımcılarla değiştirmesi halinde, Ar-Ge faaliyetlerinde çalışmayabaşlayan yazılımcılar için de 5 yıllık destekten yararlanılmasımümkündür.

66) BİRDEN FAZLA İŞYERİOLMASI DURUMUNDA SİGORTA PRİMİİŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİNE İLİŞKİN BAŞVURU NASILYAPILMALIDIR ?

Sigorta primi işveren hissesi desteği kapsamına giren işverenlerin Ar-Ge ve yenilikfaaliyetleriyle ilgili birden fazla işyerinin olmasıdurumunda, kapsama giren her bir işyeriiçin ayrıbaşvuru yapılır ve her bir işyeri ayrıayrıdeğerlendirilir. İşyerlerinin, aynıorganizasyon yapısıiçinde ayrıbir birim şeklinde örgütlenmişbirden fazla Ar-Gemerkezinin bulunmasıdurumunda, her bir Ar-Ge merkezi için yeni işyeri dosyasıtesciledilmek suretiyle ayrıbaşvuru yapılır.

67) SİGORTA PRİM DESTEĞİKAPSAMINA GİREN SİGORTALILARAÜCRET DIŞINDA YAPILAN ÖDEMELER NE ŞEKİLDEDEĞERLENDİRİLMELİDİR ?

5746 SayılıKanun kapsamına giren sigortalılara ücret dışında yapılan ödemeler, Kanunkapsamında düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinde yer alan prime esas kazanca dahiledilmeyecektir. Bu ödemeler, destek kapsamına girmeyen aylık prim ve hizmet belgesiyleSosyal Güvenlik Kurumuna bildirilecektir.

68) SİGORTA PRİM DESTEĞİKAPSAMINA GİREN SİGORTALILARİÇİN DÜZENLENECEK PRİM VE HİZMET BELGELERİNİN DAMGAVERGİSİUYGULAMASI NASILDIR ?

5746 SayılıKanun kapsamına giren sigortalılar için düzenlenecek aylık prim ve hizmetbelgeleri için damga vergisi alınmaz.

(35)

69) İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİSİGORTA PRİMİDESTEĞİNDENYARARLANABİLİR Mİ?

5746 sayılıKanun kapsamında düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayıtahakkuk eden işsizlik sigortasıprimleri hakkında işveren hissesi sigorta primi desteğiuygulanmaz.

70) PROJENİN DEVRİ HALİNDE SİGORTA PRİM DESTEKUYGULAMASI NASIL OLUR ?

- Tamamlanmamışbir projenin devri halinde, projeyi devralan işletme koşullarıtaşımasıhalinde destekten yararlanabilir.- Tamamlanmışbir projenin devri halinde, projeyi devralan işletme destektenyararlanamaz.

71) HANGİHALLERDE SİGORTA PRİM DESTEĞİSONA ERER ?

5746 sayılıKanun’da öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteği;

Asgari 50 tam zamanlıeşdeğer Ar-Ge personeli çalıştırma şartının gerçekleşmediğidurumlarda, söz konusu şartın gerçekleştirilmediği vergilendirme dönemi,

Ar-Ge ve yenilik projelerinde, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi veyaprojeye verilen desteğin son bulmasıhalinde Ar-Ge ve yenilik faaliyeti sona ermişsayılacağından, projenin sona erdiği/desteğin son bulduğu tarih,

KOSGEB teknoloji merkezi işletmelerinde yürütülen projelerin herhangi bir nedenlesona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulmasıhalinde Ar-Ge ve yenilikfaaliyeti sona ereceğinden, projenin sona erdiği/desteğin son bulduğu tarih,

Rekabet öncesi işbirliği projesi içinde yer alan işletmelerde, projenin herhangi birnedenle sona ermesi halinde, projenin sona erdiği tarih, proje sözleşmesinin iptaledilmesi halinde ise denetime başlanılan tarih,

itibarıyla sona erer.

72) TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDEKİTEŞVİK SÜRESİNEDİR ?

4691 sayılıTeknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun 31.12.2013 tarihine kadaryürürlükte kalacağıgözönüne alındığında söz konusu bölgelerde çalışan ve ücreti gelirvergisinden müstesna olan personelin herbiri için uygulanan 5 yıllık destek 31.12.2013tarihinde son bulacaktır.

(36)

DAMGA VERGİSİİSTİSNASI

73) 5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN DAMGA VERGİSİİSTİSNASINEDİR, KOŞULLARI NELERDİR ?

5746 sayılıKanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetiyle ilgilidüzenlenen kâğıtlar damga vergisinden istisnadır.

Düzenlenen kağıdın Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine yönelik olması, değerlendirmeraporunun olumlu olmasıkâğıtların damga vergisinden istisna olmasıiçin yeterlidir.

Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında yapılacak işlemleri belirten ve desteği veren(Ar-Ge merkezleri ile rekabet öncesi işbirliği projeleri için başvuru yapılan) kamukurum ve kuruluşunca onaylılistenin işlem esnasında işlem yapan kurum vekuruluşlara (noter, resmi daireler, diğer kamu kurum ve kuruluşlarıvb) ibraz edilmesigerekli ve yeterlidir.

74) TEKNOGİRİŞİM SERMAYE DESTEĞİNEDİR ?

Örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezunolabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yükseklisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok beşyıl önce almışkişilerin, teknoloji ve yenilik odaklıişfikirlerini, desteği veren merkezi yönetimkapsamındaki kamu idareleri tarafından desteklenmesi uygun bulunan bir işplanıçerçevesinde, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüsleredönüştürebilmelerini teşvik etmek için yapılan sermaye desteğidir.

Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından yukarıda belirtilen şartlarıtaşıyanlara bir defaya mahsus olmak üzere teminat alınmaksızın 100.000 Yeni TürkLirasına kadar teknogirişim sermayesi desteği hibe olarak verilir.

(37)

75) 5520 SAYILI KANUN İLE 5746 SAYILI KANUNDA YER ALAN AR-GETEŞVİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

TANIM 5520 sayılıKurumlar Vergisi Kanunu 5746 sayılıAr-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi HakkındaKanun

1 KV TeşvikiAr-Ge harcamalarının %100'ü kazancıntespitinde İNDİRİM (Ar-Ge İndirimi)olarak dikkate alınır.

Ar-Ge harcamalarının %100'ü kazancın tespitinde İNDİRİM(Ar-Ge İndirimi) olarak dikkate alınır.

2 KV Ek Teşviki YOK

500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdameden Ar-Ge merkezlerinde o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilikharcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısıayrıca indirimkonusu yapılır.

3Ar-GeİndirimininDevri

İlgili dönemde kazancın yetersizliğinedeniyle indirim konusu yapılamayanAr-Ge indirimi tutarısonraki hesapdönemlerine devredilir.

İlgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusuyapılamayan Ar-Ge indirimi tutarısonraki hesap dönemlerinedevredilir.

4

Ar-GeİndirimininDevrindeDeğerleme

YOK

Önceki yıldan devreden tutarlar 213 sayılıKanuna göre her yılbelirlenen yeniden değerleme oranında (YDO) artırılarak dikkatealınır.

5 Gelir VergisiStopajıTeşviki

YOK

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlanılanfaaliyet ve projelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelininücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin;

Doktoralıolanlarda % 90’ıDiğerlerinde % 80’i

gelir vergisinden istisnadır.

6Sigorta PrimiDesteği

YOK

• 5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indirimindenyararlanılan faaliyet ve projelerde çalışan Ar-Ge ve destekpersonelinin,• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesikapsamında ücreti gelir vergisinden müstesna olan personelin,ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesininyarısı5 yıl süreyle Hazinece karşılanır.

7Damga VergisiTeşviki

YOK5746 sayılıKanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilikfaaliyetiyle ilgili düzenlenen kâğıtlar damga vergisindenistisnadır.

8TeknogirişimSermayeDesteği

YOK

Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından buKanun’un 2. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindekikoşullarıtaşıyanlara bir defaya mahsus olmak üzere teminatalınmaksızın 100.000 Yeni Türk Lirasına kadar teknogirişimsermayesi desteğinin hibe olarak verilmesi hükme bağlanmıştır.Düzenlemeye göre, merkezi yönetim kapsamındaki kamuidarelerinin tümü tarafından yapılan ödemelerin toplamı, hertakvim yılıiçin 10.000.000 Yeni Türk Lirasınıgeçemeyecek, bututarlar, takip eden yıllarda yeniden değerleme oranındaartırılmak suretiyle uygulanacaktır.

(38)

76) 4691 SAYILI KANUN İLE 5746 SAYILI KANUNDA YER ALAN AR-GETEŞVİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

TANIM 4691 sayılıTeknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu5746 sayılıAr-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi

Hakkında Kanun

1 KV Teşviki

Teknoloji Geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterengelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, teknolojigeliştirme bölgesindeki yazılım ve AR-GEfaaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar kurumlarvergisinden İSTİSNADIR.

Ar-Ge harcamalarının %100'ü kazancın tespitindeİNDİRİM (Ar-Ge İndirimi) olarak dikkate alınır.

2 KV Ek Teşviki YOK

500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeliistihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yılyapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir öncekiyıla göre artışının yarısıayrıca indirim konusuyapılır.

3Ar-GeİndirimininDevri

YOKİlgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyleindirim konusu yapılamayan Ar-Ge indirimi tutarısonraki hesap dönemlerine devredilir.

4

Ar-GeİndirimininDevrindeDeğerleme

YOKÖnceki yıldan devreden tutarlar 213 sayılıKanunagöre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında(YDO) artırılarak dikkate alınır.

5Gelir VergisiStopajıTeşviki

4691 sayılıKanun kapsamında teknoloji geliştirmebölgelerinde çalışan araştırmacı, yazılımcıve AR-GEpersonelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerinintamamıgelir vergisinden istisna edilmiştir.Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde gelir vergisiteşviki yalnızca bölgede çalışan araştırmacı,yazılımcıve AR-GE personeline sağlanmışolup,bölgede destek hizmetlerinde çalışan personel içinherhangi bir istisna bulunmamaktadır.

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indirimindenyararlanılan faaliyet ve projelerde çalışan Ar-Ge vedestek personelinin ücretleri üzerinden hesaplanangelir vergisinin;

Doktoralıolanlarda % 90’ıDiğerlerinde % 80’i

gelir vergisinden istisnadır.

6 Sigorta PrimiDesteği

5746 sayılıKanunla birlikte Teknoloji GeliştirmeBölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi kapsamındaücreti gelir vergisinden müstesna olan personelinücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işverenhissesinin yarısı5 yıl süreyle Hazinecekarşılanacaktır.Sigorta Primi Desteği teşviki yalnızca bölgedeçalışan araştırmacı, yazılımcıve AR-GE personelinesağlanmışolup, bölgede destek hizmetlerinde çalışanpersonel için herhangi bir istisna bulunmamaktadır.

5746 sayılıKanun kapsamında Ar-Ge indirimindenyararlanılan faaliyet ve projelerde çalışan Ar-Ge vedestek personelinin ücretleri üzerinden hesaplanansigorta primi işveren hissesinin yarısı5 yıl süreyleHazinece karşılanır.

7Damga VergisiTeşviki

YOK

5746 sayılıKanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge veyenilik faaliyetiyle ilgili düzenlenen kâğıtlar damgavergisinden istisnadır.

8 Ücret DamgaVergisi Teşviki

4691 sayılıKanun kapsamında teknoloji geliştirmebölgelerinde çalışan araştırmacı, yazılımcıve AR-GEpersonelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri damgavergisinden istisna edilmiştir

YOK

9 KDV İstisnası

4691 sayılıKanun kapsamında teknoloji geliştirmebölgelerinde faaliyette bulunan girişimcilerinkazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisnabulunduğu süre içinde, bu bölgelerde ürettikleri vesistem yönetimi, veri yönetimi, işuygulamaları,sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontroluygulama yazılımışeklindeki teslim ve hizmetlerikatma değer vergisinden müstesnadır.

YOK

10 Geçerlik Süresi 4691 sayılıKanun çerçevesindeki istisnalar31.12.2013 yılına kadar geçerlidir.

5746 sayılıKanun çerçevesindeki istisnalar31.12.2023 yılına kadar geçerlidir

(39)

77) YATIRIM TEŞVİK BELGESİKAPSAMINDA AR-GE DESTEĞİNDENFAYDALANMAK İÇİN GEREKLİŞARTLAR NELERDİR ?

AR-GE Yatırımının, teşvik belgesine bağlanabilmesi için toplam sabit yatırım tutarının;

1. KOBİ’lerin yatırımlarında asgari 200 bin Yeni Türk Lirası, azami 2 milyonYeni Türk Lirası,

2. Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar içindüzenlenen teşvik belgelerinde asgari 200 bin Yeni Türk Lirası,

3. Diğer yatırımlarda asgari 1 milyon Yeni Türk Lirası,olmasıgerekmektedir.

78) YATIRIM TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDA AR-GE DESTEĞİNELERİKAPSAMAKTADIR ?

Gümrük Vergisi Muafiyeti Katma Değer Vergisi Muafiyeti Faiz Desteği Ar-Ge yatırımlarıiçin işletme malzemesi temini

79) DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI VE TÜBİTAK TARAFINDANSAĞLANAN AR-GE DESTEĞİİLE İLGİLİŞARTLAR NELERDİR ?

Ar-Ge yardımlarına ilişkin usul ve esaslar “Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nunAraştırma-Geliştirme(Ar-Ge) yardımına ilişkin tebliğ”(no:98/10) ile belirlenmiştir.Uygulama “İhracata yönelik devlet yardımlarıkararı”na dayanılarak hazırlanmıştır.

Kuruluşların gerek bünyelerinde yapacakları, gerek bünyeleri dışında üniversite veyabenzeri kurumlara yaptıracaklarıAR-GE faaliyetlerinin desteklenebilmesi için söz konusuharcamaların ölçülebilir ve faturalandırılmışolmasıgerekmektedir.

80) SAĞLANAN AR-GE DESTEĞİNELERİKAPSAMAKTADIR ?

Ar-Ge Yardımıuygulamasıile sanayi kuruluşlarının Araştırma Geliştirme projelerikapsamında yaptıklarıgiderlerinin belli bir oranının DışTicaret Müsteşarlığıve TÜBİTAKtarafından karşılanmasıveya projelere sermaye desteği sağlanmasıamaçlanmıştır.

Ar-Ge yardımlarına ilişkin aşağıda yer alan Ar-Ge faaliyet aşamaları destektenfaydalanabilmektedir:

Kavram geliştirme Teknolojik/teknik ve ekonomik yapılabilirlik etüdü Geliştirilen kavramdan tasarıma geçişsürecinde yer alan laboratuvar çalışmaları

v.b. çalışmalar Tasarım ve çizim çalışmaları Prototip üretimi Pilot tesisin kurulması Deneme üretimi

(40)

Patent ve lisans çalışmaları Satışsonrasında ürün tasarımından kaynaklanan sorunların çözümü faaliyetleri.

Sağlanan destek; AR-GE projeleri kapsamındaki,

a) Araştırmacılara ve münhasıran araştırma faaliyetinde istihdam edilenteknisyenlere ilişkin personel giderleri,

b) Münhasıran araştırma faaliyet için kullanılan alet, teçhizat, yazılım giderleri,c) Münhasıran araştırma faaliyeti için kullanılan danışmanlık hizmeti ve buna

eşdeğer hizmet alım giderleri,d) Ülke içindeki üniversiteler, TÜBİTAK'a bağlıAR-GE birimleri, özel sektör

AR-GE kuruluşlarıv.b. AR-GE kurum ve kuruluşlarına yaptırılan AR-GEhizmet giderleri,

e) Türk Patent Enstitüsü'nden alınacak patent, faydalımodel ve endüstriyeltasarım tescili ile ilgili giderleri,

f) Doğrudan AR-GE faaliyetleri ile ilgili malzeme alımıv.b. alım giderlerini,

içerir.

Temel destek oranıAr-Ge giderleri toplamının en fazla %50’sidir. Toplam destek oranıilave desteklerle beraber % 60’ıgeçemez.