161
เอกสารวิชาการ เอกสารวิชาการ การศึกษาเชิงเปรียบเทียบยุทธศาสตร เร�่อง การศึกษาเชิงเปร�ยบเทียบยุทธศาสตร ความมั่นคงของประเทศมหาอำนาจ กรณีศึกษา สาธารณรัฐประชาชนจีน และสหรัฐอเมร�กา

A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ

เอกสารวชาการ การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำนาจ กรณ

ศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง

เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐โทร. ๐๒-๒๗๕-๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org

Page 2: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สงวนลขสทธตาม พ.ร.บ. การพมพ พ.ศ.๒๕๓๗© ลขสทธภาษาไทยเปนของศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศอยางถกตองตามกฎหมาย

ผอำนวยการ : พลตร อภศกด สมบตเจรญนนทรองผอำนวยการ : พนเอก กตต คงสมบต : พนเอก อรรคเดช ประทปอษานนทหวหนาโครงการ : พนเอก นรจ ดวงปญญารองหวหนาโครงการ : นาวาอากาศเอกหญง จฬารตน เพชรวเศษ : พนเอก สทศน ครำในเมองนกวจย : นางสาว ชญานสา รตสทธกล คณะวจย : เรอโทหญง นนทยา ทองคณารกษ นางสาว ธาราทพย กลยาณมตรพสจนอกษร : พนตรหญง เฉลยว เหมหงษ จาเอก สามภพ ศรอกษร จาอากาศโท ชาญชย วงวงค นาง ชตนธร เหมแกว นาง กญจนพร มหาวรากร

ขอมลทางบรรณานกรมของสำนกหอสมดแหงชาต

National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของ

ประเทศมหาอำนาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

พมพครงท ๑ – กรงเทพฯ จำนวน ๕๐๐ เลม ISSN ๐๘๕๘-๘๗๕๑ ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ, ๒๕๖๑ จำนวน ๑๕๐ หนา

จดพมพโดย กองศกษาวจยทางยทธศาสตรและความมนคง ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๐ ๒๒๗๕ ๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org

Page 3: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

Page 4: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 5: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

ค�ำน�ำ

ในอนาคตสภาวะแวดลอมของระบบการเมองโลกจะแปรเปลยนเปนหลายขว

อ�านาจมากขนและมมหาอ�านาจทางเศรษฐกจเปนตวแสดงหลกโดยเฉพาะระหวาง

จนและสหรฐฯซงจนไดมแนวทางการบรหารประเทศแบบเปดกวาง(opening-up)

และพรอมรวมมอในทกดานแบบทกฝายไดประโยชน ขณะทสหรฐฯ ม งเนน

การรกษาผลประโยชนใหกบประชาชนชาวอเมรกนกอนเหนอสงอนใดและไมปฏเสธ

ทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตรแตตองอยบนเงอนไขทเปนประโยชนกบสหรฐฯ

ในการน ศนยศกษายทธศาสตรจงไดจดท�าเอกสารวชาการดานความมนคง

เรอง “การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

: กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา” โดยไดรวบรวมเนอหา

อนประกอบไปดวยความมนคงแหงชาตความมนคงระหวางประเทศความรเบอง

ตนเกยวกบยทธศาสตรและ (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง

แหงชาตของไทยในปจจบน นอกจากน ยงไดศกษายทธศาสตรความมนคง

สาธารณรฐประชาชนจน (พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๙๓) และ ยทธศาสตรความมนคง

สหรฐอเมรกา (ธนวาคมพ.ศ. ๒๕๖๐) แลวน�ามาเปรยบเทยบความแตกตางของ

ทงสองยทธศาสตรภายใตองคประกอบของยทธศาสตร รวมถงผลกระทบทคาดวา

จะเกดขนกบประเทศไทยจากยทธศาสตรของมหาอ�านาจทงสองประเทศ

ตลอดจนจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบายใหกบกองทพไทยในการเตรยมพรอมรบมอ

กบบทบาทและจดยนของมหาอ�านาจทงสอง เพอใหหนวยงานดานความมนคงท

เกยวของสามารถน�าไปด�าเนนการก�าหนดเปนนโยบาย ยทธศาสตร และแผนงาน

เพอเปนแนวทางการปฏบตของกองทพไทยในการตอบสนองตอภารกจปองกน

ประเทศและคงไวซงการรกษาผลประโยชนของชาตตอไป

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ

Page 6: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 7: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญ

ค�ำน�ำ หนำ

สวนท๑บทน�ำ ๑

๑.๑ความเปนมาและความส�าคญของปญหา ๓

๑.๒ วตถประสงคการศกษา ๖

๑.๓ขอบเขตการศกษา ๖

๑.๔ วธการด�าเนนการศกษา ๗

๑.๕กรอบการศกษา ๙

๑.๖ผลทไดรบจากการศกษา ๑๐

สวนท๒วรรณกรรมทเกยวของ ๑๑

๒.๑ความมนคงแหงชาต(NationalSecurity) ๑๓

๒.๒แนวคดเรองความรวมมอเพอความมนคงระหวางประเทศ ๑๕

๒.๓ยทธศาสตรตวแบบพนฐานและองคประกอบในการ ๑๘

จดท�ายทธศาสตร

๒.๔ (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง ๒๙

แหงชาตของไทย(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)

สวนท๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ ๓๓

๓.๑ ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจน ๓๖

(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)(China’sNational

SecurityStrategy:2020-2050)

๓.๑.๑ ระบบการเมองของจนตอการก�าหนด ๓๗

นโยบายความมนคง

๓.๑.๒ ยทธศาสตรความมนคงของผน�าจนรนท๕ ๔๒

๓.๑.๓ กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคง ๔๙

ระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

Page 8: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๓.๒ ยทธศาสตรความมนคงสหรฐอเมรกา(ธนวาคมพ.ศ.๒๕๖๐) ๕๙

(NationalSecurityStrategy:December2017)

๓.๒.๑ การตรวจสอบสภาวะแวดลอมความมนคง ๖๑

ของสหรฐอเมรกา

๓.๒.๒ กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตร ๖๒

ความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา

(ธนวาคมค.ศ.๒๐๑๗)

สวนท๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของ ๗๑

ประเทศมหำอ�ำนำจ:กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจน

และสหรฐอเมรกำ

๔.๑กรณเปรยบเทยบยทธศาสตรมหาอ�านาจในบรบท ๗๓

ความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนVSสหรฐอเมรกา

๔.๒ผลกระทบของยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ ๙๖

๔.๒.๑ ระดบโลก ๙๗

๔.๒.๒ ระดบภมภาค ๑๐๐

๔.๒.๓ ประเทศไทย ๑๐๓

สวนท๕บทสรปและขอเสนอแนะ ๑๐๙

๕.๑บทสรป ๑๑๑

๕.๒ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๑๑๓

บรรณำนกรม ๑๑๕

ภำคผนวก ๑๒๓

Page 9: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญภำพ

ภำพท หนำ

๑ แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบ ๒๐

BartlettModel

๒ แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบ ๒๒

LloydModel

๓ ล�าดบชนของยทธศาสตร ๒๓

๔ ความเชอมโยงนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง ๓๑

แหงชาตกบยทธศาสตรชาต๒๐ป(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙)

(ดานความมนคง)และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕ ผน�าจนทง๕รนกบธรรมนญของพรรคคอมมวนสต ๔๐

(CommunistPartyofChinaCharter)

๖ โครงสรางของพรรคคอมมวนสตจนในการประชมสมชชา ๔๑

พรรคแหงชาตสมยท๑๙

Page 10: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 11: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญตำรำง

ตำรำงท หนำ

๑ เปรยบเทยบผลประโยชนแหงชาต(NationalInterest) ๗๔

วสยทศน(Vision)เปาหมาย(Goals)และวตถประสงค

ความมนคงแหงชาต(NationalObjectives)หรอจดมงหมาย

ทางยทธศาสตร(StrategicEnd)ของประเทศสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐฯ

๒ เปรยบเทยบกรอบแนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร ๗๘

(StrategicWay)ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน

และสหรฐฯเพอใชในการบรหารประเทศของประเทศ

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

๓ เปรยบเทยบกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร(StrategicMean) ๘๖

หรอเครองมอในการด�าเนนนโยบายเพอใชในการบรหารประเทศ

ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

๔ สรปผลกระทบยทธศาสตรมหาอ�านาจระหวางจนvsสหรฐฯ ๑๐๘

ประจ�าป2018ในบรบทความมนคงระดบโลกระดบภมภาค

และประเทศไทยภายใตกรอบDIMEModel

Page 12: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 13: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๑บทน�ำ

Page 14: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 15: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๑บทน�ำ

๑.๑ควำมเปนมำและควำมส�ำคญของปญหำ

ปจจบนโลกอยทามกลางความเปลยนแปลงทรนแรงและซบซอน เปนไป

ตามกระแสในยคโลกาภวตน จงท�าใหมการขบเคลอนในลกษณะทมความเชอม

โยงถงกน และสงผลกระทบถงกนอยางตอเนองในหลากหลายมตทงดานการเมอง

เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม วทยาศาสตรและเทคโนโลย ทงยงทวความรนแรง

จนมอาจใชพรมแดนเปนเสนแบงเขต๑

เมอเปนเชนน ประเทศมหาอ�านาจจงเปนทนาจบตามอง และมบทบาท

บนเวทโลกเปนอยางมาก รวมถงการแขงขนกนมอทธพลกนในภมภาคเอเชย

แปซฟกมากขน โดยเฉพาะระหวางจนและสหรฐฯ ซงทงสองมหาอ�านาจไดม

การด�าเนนนโยบายในการบรหารประเทศทแตกตางกนโดยในสวนของรฐบำลจน๒

ภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงไดก�าหนดแนวทางในการพฒนาประเทศ

ใหเปนประเทศพฒนาแลวอยางสมบรณ ตามแนวคดสงคมนยมทมความทนสมย

อนมเอกลกษณในแบบของจนส�าหรบยคใหม (Socialist Modernization)

มเปาหมายใหบรรลผลภายในป ๒๐๕๐ ซงถอเปนการสานตอความฝนของจน

(Chinese Dream of National Rejuvenation) โดยยดมนในหลกการ

“หนงประเทศสองระบบ”(OneCountryTwoSystem)และ“หลกการจนเดยว”

๑ อารย นยพนจ ภทรพงษ เกรกสกล และธงพล พรหมสาขา ณ สกลนคร. (2๕๕๗). การปรบตวภายใตกระแสโลกาภวตน. วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฎสงขลา, ๕๗ (3), ๑ – ๑๑.๒ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, pp 1 - 5.

Page 16: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(OneChinaPrinciple)ครอบคลมทงดานการเมองการทหารเศรษฐกจสงคม

เทคโนโลย และสงแวดลอม ซงแนวทางการพฒนาประเทศดงกลาวประกอบดวย

๑๔ประการไดแก (๑)ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสตในทกมต (๒)พรรค

คอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง (๓) ยนหยดการปฏรปใหลกซงยงขน

(๔)ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตรนวตกรรมเปนมตรกบสงแวดลอม

โปรงใส และกระจายประโยชน (๕) ยนหยดสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน

ซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ (๖) ปกครองจนดวยการยดมนในกฎหมาย

(๗) ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน (๘) การยกระดบชวตความ

เปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา (๙) การพฒนาตองเปนมตร

กบสงแวดลอม(๑๐)เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร(๑๑)กองทพตองอย

ภายใตพรรคคอมมวนสตจน (๑๒) ยดหยดแนวคดหนงประเทศ สองระบบ และ

เดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต(๑๓)รวมสรางสงคมโลกทสนตและมจดหมาย

รวมกนและ(๑๔)บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด

ในขณะทรฐบาลสหรฐฯ ๓นนอยภายใตการน�าของประธานาธบดโดนลดทรมป

ทมความมงมนด�าเนนงานตามนโยบายตามกรอบยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ฉบบใหมของสหรฐฯ(๒๐๑๗)ในหลกการ“อเมรกาตองมากอน”(AmericaFirst)

ทงทางดานการเมอง เศรษฐกจ การทหาร และความมนคง โดยระบแนวทาง

การขบเคลอนยทธศาสตรฯประกอบดวยเสาหลก๔ประการไดแก(๑)การปกปอง

แผนดนสหรฐฯ (๒) การปกปองผลประโยชนของสหรฐฯ (๓) การรกษาสนตภาพ

และ(๔)การขยายอทธพลของสหรฐฯไปยงสวนตางๆของโลกส�าหรบความทาทาย

ทสหรฐฯ ก�าลงเผชญนน ยทธศาสตรฉบบนไดแบงออกเปน๓ประเดน อนไดแก

(๑) มหาอ�านาจใหมของโลก เชน จน และรสเซยทก�าลงพยายามจดระเบยบโลก

ขนมาใหม ทงทางดานการทหารและเศรษฐกจ โดยเชอวาจะสงผลกระทบตอ

๓ Donald J. Trump. (2017). National Security Strategy of the United States of America. Retrieved January 26, 2018, from https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/ 12/NSS-Fi-nal-12-18-2017-0905.pdf, pp 1-4.

Page 17: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ผลประโยชนของสหรฐฯ(๒)สหรฐฯมความกงวลกบอหรานและเกาหลเหนอในการ

พยายามจดหาอาวธทมอานภาพการท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกด

ความสนคลอนไดและ(๓)ขบวนการกอการรายและองคกรอาชญากรรมขามชาตตางๆ

ดงจะเหนไดวา ทศทางในการบรหารประเทศของทงสองมหาอ�านาจมความ

แตกตางกน โดยในภาพรวมของจนไดมงเนนการพฒนาเศรษฐกจทงภายในและ

นอกประเทศไปพรอมกน โดยมการใชนโยบายทเปดกวาง สงเสรมการลงทนไปยง

ตลาดโลกอยางเตมท ขณะทสหรฐฯ มงเนนการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศ

เปนหลก เพอรกษาผลประโยชนใหกบประชาชนอเมรกากอนเหนอสงอนใด แตก

ไมไดปฏเสธทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตรบนเงอนไขทวาตราบใดทประเทศ

เหลานนท�าตามขอตกลงทเปนประโยชนกบสหรฐฯ อยางไรกตาม การทสหรฐฯ

มงทจะรกษาผลประโยชนจนเกนไป อาจท�าใหไมสามารถเขาไปมสวนรวมมากนก

ในเวทระหวางประเทศ จงอาจท�าใหบทบาทของสหรฐฯ ในเวทโลกออนแอลงได

ส�าหรบประเทศไทยในฐานะเปนสวนทส�าคญแหงหนงในภมภาค และมสวนไดรบ

ผลกระทบทงทางตรงและทางออม จงจ�าเปนอยางยงทจะตองมการศกษาเรยนร

และตดตามสถานการณอยางใกลชดและเปนระบบเพอประมวลผลใหไดขอมลทเปน

ประโยชน และสามารถน�าไปใชประกอบการตดสนใจด�าเนนการตางๆทเกยวของ

กบความมนคงแหงชาตและภมภาคตอไป

ดวยเหตน ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศทเปน

หนวยงานดานความมนคงและคลงสมองของกองทพไทย ท�าหนาทในการผลต

เอกสารทางวชาการดานความมนคงไดเหนถงความส�าคญของการศกษาเชงเปรยบ

เทยบในเรอง “ยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ : กรณศกษา

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา” เพอน�าไปใชในการเตรยมเปนขอมล

ใหขอเสนอแนะเชงนโยบายกบกองทพและหนวยงานทเกยวของอนจะเปนแนวทาง

ในการก�าหนดทาทของประเทศไทยทจะมตอประเทศมหาอ�านาจได และเปนการ

เตรยมพรอมรบมอกบผลกระทบทอาจจะเกดขนตอประเทศไทยในอนาคต

Page 18: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๒วตถประสงคกำรศกษำ

๑.๒.๑ เพอศกษาเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของจนและสหรฐฯ

ภายใตองคประกอบของยทธศาสตร

๑.๒.๒ เพอศกษาผลกระทบจากยทธศาสตรความมนคงของจนและสหรฐฯ

อนจะเกดขนกบประเทศไทยในอนาคต

๑.๒.๓ เพอจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบายใหกบกองทพไทย ในการ

เตรยมพรอมรบมอกบบทบาทและจดยนของมหาอ�านาจทงสองอนจะเปนการรกษา

ผลประโยชนแหงชาตไดอยางสมดล

๑.๓ขอบเขตกำรศกษำ

การจดท�าเอกสารทางวชาการในเรอง“การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตร

ความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและ

สหรฐอเมรกา”มขอบเขตของการศกษาดงน

๑.๓.๑ ขอบเขตดานเนอหา : เปนการศกษาเชงคณภาพ เพอเปรยบเทยบ

ความแตกตางของยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจน (พ.ศ.๒๕๖๓

–๒๕๙๓) และยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา (ธนวาคมพ.ศ.

๒๕๖๐) (China’sNationalSecurityStrategy : 2020 -2050&National

SecurityStrategy :December2017)โดยเอกสารทางวชาการฉบบน ไดแบง

การน�าเสนอเนอหาเปน๕สวนไดแก

สวนท๑:บทน�าประกอบดวยการน�าเสนอทมาและความส�าคญวตถประสงค

วธด�าเนนการศกษาขอบเขตการศกษากรอบแนวคดและผลทคาดวาจะไดรบ

สวนท ๒ : เอกสารทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ประกอบดวย ทฤษฏ

หลกการของความมนคง องคประกอบทส�าคญของยทธศาสตร และนโยบายและ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย

สวนท๓:ยทธศาสตรมหาอ�านาจในบรบทความมนคง:สาธารณรฐประชาชน

จน VS สหรฐอเมรกา ประกอบดวย ยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐ

Page 19: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ประชาชนจนยทธศาสตรความมนคงสหรฐอเมรกาการสรปวเคราะหความเหมอน

และความแตกตางของยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของมหาอ�านาจทง๒ประเทศ

ภายใตองคประกอบของการจดท�ายทธศาสตร

สวนท ๔ : ผลกระทบของยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

ภายใตกรอบDIMEModelประกอบดวยประเดนส�าคญของยทธศาสตรความมนคง

ฉบบปจจบนภายใตกรอบการพจารณาปจจยแวดลอมทางยทธศาสตรแบบ DIME

ModelDiplomacy(D),Information(I),Military(M)และEconomics(E)

สวนท๕:สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

๑.๓.๒ ขอบเขตดานประชากร : เปนการศกษาจากผ เชยวชาญดาน

ยทธศาสตรมหาอ�านาจในระดบประเทศไดแก(๑)ผแทนจากกระทรวงตางประเทศ

(๒) ผแทนจากส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต (๓) ผแทนจากภาคสวนของ

กองทพไทยและ(๔)ผแทนจากภาคสวนวชาการ

๑.๓.๓ ขอบเขตดานระยะเวลา : การศกษาครงนใชระยะเวลารวมทงสน

๖เดอนระหวางเดอนมกราคม๒๕๖๑ถงมถนายน๒๕๖๑

๑.๔ วธกำรด�ำเนนกำรศกษำ

๑.๔.๑ เอกสารทางวชาการฉบบนเปนการศกษาเชงคณภาพ(Qualitative

Study) โดยผศกษาจะด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล (DataCollection)๒สวน

ดงน

(๑)ข อมลปฐมภม (Primary Data) ด�าเนนการศกษาและ

เกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒ และผเชยวชาญดานความมนคง

จากทกภาคสวน โดยด�าเนนงานผานกลไกการจดสนทนาปญหายทธศาสตร

ททางศนยศกษายทธศาสตรครงท๓/๖๑เรองยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐอเมรกา:ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทยเมอวนพธท๒

พ.ค.๖๑เวลา๐๙๐๐–๑๖๐๐ณหองประชมศศย.สปท.โดยมวทยากรผทรงคณวฒ

ของสาธารณรฐประชาชนจนจ�านวน๓ทานไดแก (๑)พ.อ.ไชยสทธตนตยกล

Page 20: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

นปก.สปท.(๒)นายทรงพลจงพนธนกการขาวปฏบตการส�านกขาวกรองแหงชาต

และ (๓) ดร. พชรนรจา จนทโรนานนท อาจารยประจ�าคณะพฒนาสงคม

และสงแวดลอมสาขาการเมองและยทธศาสตรการพฒนา สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร (นดา) สวนวทยากรผทรงคณวฒของสหรฐอเมรกา จ�านวน

๔ ทาน ไดแก (๑) ศ.ดร. ประภสสร เทพชาตร นายกสมาคมอเมรกาศกษา

ในประเทศไทย (๒) นายวชช เวชชาชวะ รองอธบดกรมอเมรกาและแปซกฟก

ใต กระทรวงการตางประเทศ (๓) พ.อ.ดร. ศรณย วรยเวชกล รองผอ�านวยการ

ส�านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน กระทรวงการคลง

และ (๔) นางสาวภานช เฟองฟ นกการขาวปฏบตการ ส�านกขาวกรองแหงชาต

วทยากรไดบรรยายภาพรวม แลกเปลยนประสบการณ และขอคดเหน เพอให

นกวจยน�าขอมลทไดไปวเคราะหถงผลกระทบทเกดตอประเทศตางๆ ในภมภาค

รวมถงไทยทเปนไปในลกษณะทสะเทอนตอกนเปนลกโซผานการระดมความคดเหน

(Brainstorm)ซงเปนเครองมอหลกในการเกบรวบรวมขอมลชนปฐมภมทเปนแนว

ความคดขอคดเหนรวมไปถงขอเสนอแนะจากบคลากรหนวยงานและเครอขาย

ส�าคญทางยทธศาสตร และความมนคง ตลอดจนการสมภาษณเชงลก (In-depth

Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participatory Observation) จาก

ผเชยวชาญดานยทธศาสตรมหาอ�านาจในระดบประเทศและกองทพไทย

(๒) ขอมลทตยภม(SecondaryData)ศกษาและเกบรวบรวมขอมล

ทตยภมจากเอกสารวชาการ บทความ สออเลกทรอนกส สรปการประชมสมมนา

และสอสงพมพตางๆเปนตน

๑.๔.๒ วเคราะหและสรปผลการศกษา (Analysis and Conclusion)

เปนการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลทงในระดบปฐมภมและ

ทตยภมแลวน�ามาสงเคราะหดวยเทคนคการวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)

โดยการศกษาเชงเปรยบเทยบ เพอใหเหนถงความเหมอนและความแตกตาง

ของยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯโดยวเคราะห

ตามองคประกอบของการจดท�ายทธศาสตร ไดแก (๑) ผลประโยชนแหงชาตหรอ

Page 21: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จดมงหมายทางยทธศาสตร(StrategicEnd)(๒)กรอบแนวทางในการขบเคลอน

ยทธศาสตรชาต (StrategicWays) และ (๓) กลไกการขบเคลอนยทธศาสตร

(StrategicMeans) โดยวเคราะหผลกระทบยทธศาสตรความมนคงของประเทศ

มหาอ�านาจภายใตกรอบตวแบบDIMEModel

๑.๕ กรอบกำรศกษำ

ผลทได

ผลกระทบ

กองทพไทยสามารถ น�าไปใชในการก�าหนดทาทเพอรกษาดลยภาพทางความสมพนธระหวางไทยกบสองประเทศมหาอ�านาจไดอยางสมดล

Page 22: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๖ ผลทไดรบจำกกำรศกษำ

๑.๖.๑ศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศมฐานขอมล

“คลงขอมลทางยทธศาสตรความมนคงของชาต (National Security Strategy

Repository)” ส�าหรบใชในการศกษาคนควา และเผยแพรใหกบหนวยงาน

ทเกยวของไดใชประโยชนตอไป และยงเปนคลงความรใหกบหนวยงานภาครฐ

ภาคเอกชนและประชาชนทวไปได

๑.๖.๒ กองทพและหนวยงานทเกยวของไดแนวทางในการก�าหนดทาทของ

ประเทศไทย และสามารถน�าไปก�าหนดเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอเตรยม

พรอมรบมอกบผลกระทบทอาจจะเกดขนตอประเทศไทยในอนาคต

Page 23: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๒วรรณกรรมทเกยวของ

Page 24: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 25: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๒วรรณกรรมทเกยวของ

แนวความคดเพอด�ารงไวซงความอยรอดของประเทศชาตโดยมฐานความคด

วาความมนคงแหงชาตมไดขนกบความมนคงดานการทหารเพยงเทานน แตขนอย

กบประชาชนในชาตดงความทวา

“...ประเทศชาตนน ประกอบดวย ผนแผนดนกบประชาชน และผนแผนดน

นนเปนทเกด ทอาศย ทอ�านวยประโยชนสข ความมนคง รมเยนแกประชาชน

ใหสามารถรวมกนอยเปนปกแผนเปนชาตไดความมนคงปลอดภยของประเทศ

จงมไดอยทการปกปองรกษาผนแผนดนไวดวยแสนยานภาพแตเพยงอยางเดยว

หากจ�าเปนทประชาชนจะตองมความวฒนาผาสก ปราศจากทกขยากเขญ

ดวย ....”

พระราชด�ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

พธถวายสตยปฏญาณตนและสวนสนามของทหารรกษาพระองค

เมอวนท๒ธนวาคม๒๕๔๔

ณลานพระบรมรปทรงมาพระราชวงดสต

กรงเทพมหานคร

๒.๑ ควำมมนคงแหงชำต(NationalSecurity)

ในอดตความมนคงแหงชาตมกจะขนอยกบก�าลงอ�านาจทางทหารเปนส�าคญ

คอการรกรานดวยก�าลงทหารทเหนอกวาเพอตองการยดหรอบงคบประเทศอนให

ปฏบตตามความตองการแตในปจจบนสถานการณของโลกไดเปลยนแปลงไปอยาง

มากหลงจากการสนสดยคสงครามเยนเกดการกอตวของโลกหลายขว(Multi-polar

Page 26: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

World)๔ มการพงพาอาศยกนมากขนและตางตองเผชญปญหาภยคกคามทลวน

สงผลกระทบตอเสถยรภาพความมนคงรวมกน ทงรปแบบภยคกคามดงเดม

(Traditional Threats) ไดแก ความขดแยงตางๆ ในทะเลจนใต และคาบสมทร

เกาหลและภยคกคามรปแบบใหม(Non-TraditionalThreats)ทประสบเหมอน

กนทวโลก เชนความขดแยงทางการเมอง เศรษฐกจและสงคมการไมมธรรมมาภบาล

ประชาธปไตยทไมสมบรณ ความไมมนคงทางพลงงานและอาหาร ภยพบต

โรคระบาดการกอการรายขามชาตยาเสพตดขามชาตภาวะโลกรอนปญหาหมอก

ควนขามแดน อาชญากรรมทางไซเบอร การประมงผดกฎหมาย การคามนษย

การสะสมอาวธนวเคลยรการอพยพแบบไมปกตสงคมผสงอาย เปนตน๕นอกจากน

ผทมสวนเกยวของกบความมนคงกไมไดถกจ�ากดเฉพาะภาครฐหรอผแสดงทเปนรฐ

(StateActors)ยงมตวแสดงทไมใชรฐ (Non-StateActors) เชนองคกรเอกชน

(เชน International Olympic Committee : IOC) องคกรระหวางประเทศ

(เชนTheUnitedNation :UN)และองคกรระดบภมภาค (เชนASEAN)ซงม

บทบาทตอความมนคงของรฐหนงๆในการก�าหนดนโยบายหรอแนวทางในการแกไข

ปญหาตงแตระดบชาตระดบภมภาคและระดบโลกทมผลตอการก�าหนดทาทและ

การแสดงออกของประเทศนนๆบนเวทโลก๖ท�าใหการรกษาสมดลดานความมนคง

จงเปนไปไดยากในปจจบนฉะนนเพอใหรฐ/ชาตเกดความมนคงด�ารงความอยรอด

มเสรภาพในการมอ�านาจอธปไตยเหนอดนแดนของตนมอสระตอแรงกดดนตางๆ

มความมนคงปลอดภยและมความผาสกสมบรณการด�าเนนการดงกลาวกยอมตอง

พงพาพละก�าลงระดบชาตทเรยกวา พลงอ�านาจแหงชาต (National Power)

๔ วชย ชเชด. (2๕4๗). ทฤษฎแนวความคด และความหมายของความมนคงแหงชาต.ออนไลน. คนเมอ ๕ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.geo cities.ws/wichai_chucherd/securitytheory.html. หนา ๑-8.๕ ปณธาน วฒนายากร. (2๕60). ภมทศนทางยทธศาสตรใหมของภมภาคและของไทย. เอกสารประกอบการบรรยายหลกสตรนายทหารชนนายพลของกองทพไทยรนท 4๑. ณ หองเรยนรวม วทยาลยปองกนราชอาณาจกรกรงเทพฯ. หนา 4 – ๑๑.๖ ชวลต ปรนะดษฐนวกล. (ม.ป.ป.). ทฤษฏความสมพนธระหวางประเทศ. ออนไลน. คนเมอ ๕ มนาคม 2๕6๑. จาก https://www.scribd.com/doc ument/356812518. หนา ๑.

Page 27: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทแสดงถงความเขมแขงของชาตมอย หลายดานดวยกน ไดแก พลงอ�านาจ

ดานการทหารการเมองเศรษฐกจสงคมจตวทยาและวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เปนตนเพอใชเปนเครองมอในการพทกษรกษาสงตางๆ ทเปนความตองการหรอ

ทเรยกวา ผลประโยชนของชาต (National Interests) ไวใหไดเพอความด�ารงอย

ของรฐตอไป

โดยสรป การศกษาเรองความมนคงแหงชาตจงมความเกยวของกบ

ปรากฏการณทประกอบไปดวยพลงอ�านาจของชาตทครอบคลมในทกองคประกอบ

อนประกอบดวยดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ควบคกนไปกบดานการทหารทงในยามปกตและยามสงคราม เพอการ

รกษาผลประโยชนของชาต การด�ารงอยของประชาชนในชาตใหปกตสข คงไวซง

อธปไตยและบรณภาพแหงดนแดนทงนความมนคงของชาตจงเปนรากฐานส�าคญ

ทท�าใหประเทศมความเจรญกาวหนาและคนในสงคมอยดมสขตลอดจนมภมคมกน

พรอมทจะเผชญและสามารถบรหารจดการปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

๒.๒ แนวคดเรองควำมรวมมอเพอควำมมนคงระหวำงประเทศ

ในปจจบนภยคกคามตอความมนคงนนมหลายรปแบบ ทงทมาจากระบบ

การเงนของโลก ภาวะโลกรอน ปญหาสทธมนษยชน การแพรกระจายของอาวธ

มแสนยานภาพท�าลายลางทสง การถกบงคบใหยายถนฐานของผคน สงเหลาน

ลวนเปนปญหาทเกนกวาประเทศใดประเทศหนงจะสามารถแกปญหาเองได

จงจ�าเปนตองอาศยความรวมมอกนของนานาชาตยกตวอยางเชนการทประชาคม

นานาชาตเขาไปแทรกแซงทางดานมนษยธรรมในอรกโซมาเลยและบอสเนยเปนตน

นกวจยจงไดน�าแนวความคดนมาพจารณาเพอใหมความเขาใจถงความมนคงไดด

มากยงขน ประกอบดวย (๑) ความมนคงรวม (Collective Security) (๒)

ความมนคงสมบรณแบบ (Comprehensive Security) (๓) ความมนคงสามญ

Page 28: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(Common Security) และ (๔) ความรวมมอดานความมนคง (Cooperative

Security)ดงรายละเอยดตอไปน๗

(๑) ความมนคงรวม (Collective Security) เปนแนวคดหรอนโยบาย

โดยสวนใหญใหความส�าคญดานสงครามและการทหารเปนหลกมากกวาความส�าคญ

ดานอน ซงลกษณะของความมนคงรวมนไดเกดขนหลงจากสงครามโลกครงท ๑

หลายชาตบอบช�าจากสงคราม จงพยายามใหโลกมความสงบสข มสนตภาพดวย

การผลกดนใหมกฎเกณฑเพอปองกนและลงโทษประเทศทกอสงครามท�าใหหลาย

ประเทศไดรวมกนจดตงองคสนตบาตชาต (LeagueofNations) เพอด�าเนนการ

ในการจดการระเบยบดงกลาวอยางไรกตามองคกรสนตบาตชาตประสบความลมเหลว

ในทสด ความมนคงนไดถกจดเปนความมนคงในระดบภมภาค และระดบโลก

(RegionalSecurityandInternationalSecurity)

(๒) ความมนคงสมบรณแบบ (Comprehensive Security) เปนแนวคด

หรอนโยบายทมงเนนพฒนาพลงอ�านาจของชาตทกดานใหมความสมดลโดยกลาวถง

ปจจยดานตางๆ เชนเศรษฐกจการทตและการเมองเปนตนโดยการพฒนาตองไป

พรอมกนและเทาเทยมกนเพอไมใหประเทศขาดความพรอมในการปองกนประเทศ

อนน�าไปสการสญเสยเอกราชในทสดจะเหนไดวาความมนคงนมงผลประโยชนชาต

ตนเปนหลกและพจารณาสภาพแวดลอมทมผลตอประเทศชาตจงสามารถจดไดวา

เปนความมนคงในระดบประเทศ (National Security) อยางไรกตามไดมการ

ผลกดนใหความมนคงนสามารถน�ามาใชในระดบภมภาค (Regional Security)

ไดดวยอกเชนกน

(๓) ความมนคงสามญ (Common Security) เปนแนวคดหรอนโยบาย

ทเปนการพยายามไมใชก�าลงทางทหารมาเปนตวตดสนแตพยายามสรางเครองมอ

๗ วชย ชเชด. (2๕4๗). ววฒนาการแนวความคด ระดบ และองคประกอบความมนคง. คนเมอ 8 สงหาคม 2๕6๑. จาก http://www.geocities.ws/ wichai_chucherd/securityconcept.html. หนา ๑ - 4.

Page 29: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

อนเชนองคกรหรอกฎเกณฑและขอตกลงรวมกนในการลดอาวธมาเปนเครองมอ

ทดแทนก�าลงทหารขนไปทการสรางความมนคงในระดบภมภาคดวยความมนคงนม

ความชดเจนทไดเนนไปทความมนคงในภมภาค(RegionalSecurity)เปนหลก

(๔) ความมนคงรวมมอ (Cooperative Security) เปนแนวคดหรอ

นโยบายแบบผสมผสานแนวคดความมนคงแบบสามญ และความมนคงสมบรณ

แบบ จะมลกษณะคอยเปนคอยไป มความออนตว และประนประนอมกวาความ

มนคงสามญซงความรวมมอทเกดขนมกอยในรปแบบทเปนพหภาคทงนจงจดได

วาเปนความมนคงในระดบภมภาค(RegionalSecurity)และพยายามทจะท�าให

เกดความมนคงในระดบโลก(InternationalSecurity)

โดยสรป แนวคดเรองความรวมมอเพอความมนคงระหวางประเทศทไดเกด

ขนนตางอยบนเงอนไขของการอยรอดปลอดภยของทงประชาชนและประเทศชาต

ของตน ในขณะเดยวกน การจะท�าใหประเทศแตละประเทศเกดความมนคงไดนน

ทกประเทศสวนใหญจะตองสรางกลไกในการรวมกลมประเทศในภมภาคเพอสราง

ความมนคงใหแตละประเทศใหมความเขมแขงมากยงขนโดยอาศยจดแขงของแตละ

ประเทศสงเสรมซงกนและกน ดงนน ความมนคงของแตละประเทศจะเกดขนได

ความมนคงในระดบภมภาค (Regional Security) จะเปนเรองส�าคญและจ�าเปน

มากยงขน ทส�าคญการรวมกลมของประเทศตางๆ จะตองมองความมนคงไปไกล

กวาผลประโยชนของชาต(NationalInterests)แบบแคบอยางเชนในอดตแตตอง

มองผลประโยชนของชาตอยางเชอมโยงกนในระดบภมภาคเพอสรางอ�านาจตอรอง

ในระดบโลกมากยงขน

Page 30: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๒.๓ยทธศำสตรตวแบบพนฐำนและองคประกอบในกำรจดท�ำยทธศำสตร

แตเดมค�าวา ยทธศาสตร๘ บญญตมาจาก strategy มความสมพนธใกลชด

กบ ยทธวธ ซงบญญตมาจาก tactics ค�าคนจงมกจะปรากฏในบรบทเดยวกน

โดยเฉพาะอยางยงในวงการทหารแลวอาจใชค�าวายทธศาสตรแทนกลยทธและ

ใชค�าวา ยทธวธแทน กลวธ กได ซงค�าวา strategy ในพจนานกรมฝรงมกจะให

ความหมายหลกไววา“ศาสตรและศลปแหงการวางแผนและปฏบตการในสงคราม”

สวน tactics หมายถง “วธการจดกระบวนทพเพอใหไดชยชนะในการสรบหรอ

เพอบรรลวตถประสงคเฉพาะหนาเฉพาะอยาง”สอดคลองกบพจนานกรมบางฉบบ

ไดอธบายเพมเตมวา strategy ในวงการทหาร เรยกไดวาเปนการใชก�าลงทหาร

ทงมวลของชาตในยามสงบและสงคราม โดยการวางแผนและพฒนาขนานใหญ

ระยะยาวเพอใหเกดชยชนะใหน�ามาซงความมนคงของประเทศและค�าวาtactics

คอ การใชและจดวางก�าลงทหารในการสรบจรงโดย strategy มรากศพทมาจาก

ภาษากรกคอstrategos“แมทพ”มาจากค�าวาstratos“กองทพ”+agein“น�า”

ในสวนtacticsมรากศพทจากภาษากรกเชนกนคอtactikos“เกยวกบการจด”

มาจากค�าวาtassein“จด”อนเปนทมาของความหมายวา“การจดกระบวนทพ”

จงเหนไดวา ค�าคนเรมใชในความหมายเกยวกบการทหารแตอยางไรกตาม เมอน�า

มาใชกบการบรหารธรกจมกใชค�าวากลยทธมากกวายทธศาสตรโดยมความหมาย

วาวธพลกแพลงโดยอาศยความรความช�านาญเพอใหไดเปรยบคแขงหรอเพอให

ประสบความส�าเรจตามเปาหมายทวางไวและใชค�าวากลวธเปนค�ายอยของกลยทธ

ถงแมค�าวากลยทธกบยทธศาสตรจะใชภาษาองกฤษค�าวาstrategyเหมอนกนกจรง

แตในปจจบนยทธศาสตรใชเปนความหมายทกวาง และใชกลยทธเปนความหมาย

แคบลง หรอเปนสวนยอยของยทธศาสตร เชน ยทธศาสตรท ๑ ประกอบดวย

๔ กลยทธ ยทธศาสตรท ๒ ประกอบดวย ๓ กลยทธ เปนตน ตอมาเมอน�าค�า

๘ สมานศ วจตร. (2๕๕๑). ยทธศาสตร (กลยทธ) กบยทธวธ (กลวธ). ออนไลน. คนเมอ 6 มนาคม 2๕6๑. จาก http://samanit.blogspot.com/2008 /09/blog-post_22.html. หนา ๑ - 2.

Page 31: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วา ยทธศาสตร มาใชในทางสงคมศาสตร คอศาสตรและศลปของการพฒนาการ

ใชอ�านาจทางการเมอง เศรษฐกจ วฒนธรรม จตวทยา และก�าลงทางทหาร

ตามความจ�าเปนทงในยามสงบและสงคราม ท�าใหมค�าวา “ยทธศาสตร” เมอใช

กบระดบชาตถกเรยกวายทธศาสตรชาตหรอใชกบกองทพ เรยกวายทธศาสตร

ปองกนประเทศเปนเหตใหความหมายของยทธศาสตรจงกวางกวากลยทธนนเอง๙

ฉะนนความแตกตางของค�าตางๆเหลานกลาวโดยสรปคอยทธศาสตรหรอ

กลยทธนนเปนค�าศพทมาจากทหารอนหมายถงแผนปฏบตการโดยรวมเพอใหมชย

เหนอขาศกหรอคแขงน�ามาซงความมนคงของประเทศในสวนยทธวธหมายถงวธ

การในระดบทแสดงรายละเอยดและน�ามาใชเพอด�าเนนตามแผนยทธศาสตรทวาง

ไวแลวแตปจจบนยทธศาสตรมความหมายกวางกลยทธท�าใหยทธศาสตรมกใชใน

ระดบนโยบายและกลยทธใชในระดบปฏบตการทงนการมยทธศาสตรถอเปนการ

วางแผนใหสามารถบรหารจดการทรพยากรจดล�าดบของการปฏบตอยางมทศทาง

เพอใหบรรลวตถประสงคตามทไดตงไว

ดงทกลาวมาแลววา ยทธศาสตรเปนศพททมก�าเนดในทางทหาร ซงเปน

แผนการปฏบตทวางไวเพอใหบรรลเปาประสงคจ�าเพาะทวาดวยวธการเชอมโยง

การรบปะทะตางๆ เขาดวยกน เปนไปตามเหลาทพของสหรฐฯ๑๐ ทไดกลาวถง

ยทธศาสตร ไววา “เปนศลปและศาสตรในการพฒนาและการใชก�าลงอ�านาจ

ทางการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และก�าลงทหาร ตามความจ�าเปนทงใน

ยามสงบ และยามสงคราม เพอใหเกดการสนบสนนอยางสงสดตอนโยบาย

ดานตางๆโดยมงเพมพนโอกาสและผลของชยชนะในทางทเกอกลและลดโอกาส

ของการพายแพใหนอยลง”

๙ ถวล อรญเวศ. (2๕60). กลยทธกบยทธศาสตร. ออนไลน. คนเมอ 6 มนาคม 2๕6๑. จาก https://www.gotoknow.org/posts/625213. หนา ๑ - 3.๑๐ โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (2๕๕๕). พลงอ�านาจแหงชาต (National Power) ผลประโยชนแหงชาต (The National Interest). ออนไลน. คนเมอ 8 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.crma.ac.th/ msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_5.pdf. หนา 6๕.

Page 32: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

20 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศาสตรจงจ�าเปนตองใชวจารณญาณและพนจพเคราะหอยางรอบครอบ

และรอบดาน เพอจะไดใชเปนแนวทางในการพฒนาปรบปรงใหมยทธศาสตร

ในดานตางๆไดอยางเหมาะสมหรอเพมพนขดความสามารถของทรพยากรซงมอย

จ�ากดในยทธศาสตรดานนนใหมความคมคาอนจะเปนการสรางผลประโยชนทสงขนได

ซงแนวคดเกยวกบการก�าหนดกรอบยทธศาสตรทยงมการใชกนอยเปนไปตามแบบ

จ�าลองของHenryC.Bartlett(ภาพท๑)เปนรปแบบการก�าหนดยทธศาสตรทม

ความสอดคลองตามหลกการพนฐานในการวางแผนตามองคประกอบ๓ ประการ

คอการท�าใหเกดความสมดลระหวางเปาหมายทก�าหนด(Ends)แนวทางในการขบ

เคลอนยทธศาสตร(Ways)กบเครองมอทจะใช(Means)โดยตองคนหาปจจยสภาวะ

แวดลอมทางดานความมนคง(SecurityEnvironment)และกจกรรมทสามารถท�า

ขนานกนไปได(ResourceConstraint)บนพนฐานของความเสยง(Risk)เนองจาก

อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงไปตามล�าดบขน๑๑

ภาพท ๑ : แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตร ตามตวแบบ Bartlett

Model

ทมา:ยทธศาสตรทหาร,(หนา๓),โดยปพนหาญไพบลย,๒๕๕๙,ออนไลน.

๑๑ ปพน หาญไพบลย. (2๕๕9). ยทธศาสตรทหาร. ออนไลน. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.58.97.114.34/academic/images/ stories/1_kwarm_mun_kong/1.../21122-7.ppt. หนา 3.

Page 33: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

และตวแบบยทธศาสตรของDr.RichmondLloyd(ภาพท๒)ไดน�าเสนอ

โครงสรางในการก�าหนดยทธศาสตรและก�าลงรบ โดยจะเรมจากผลประโยชนของ

ชาตและวตถประสงคของชาตจากนนจะใหพจารณานโยบายความมนคงแหงชาต

เพอค�านงถงทรพยากรซงมอยอยางจ�ากด ใหถกใชอยางมประสทธภาพ และน�าไป

สรางความสมพนธทเหมาะสมระหวางวตถประสงค (Ends) เครองมอ (Means)

และความเสยง(Risks)ซงเปนสงปกตททรพยากรของชาตมกจะไมพอเพยงและไม

ไดดงใจตามทตองการเสมอ แตนนเปนหนาทของนกยทธศาสตรทจะตองก�าหนด

ความตองการจดล�าดบความส�าคญตดสนใจเลอกยทธศาสตรและจดสรรทรพยากร

ใหกบสงทจ�าเปนมากทสด๑๒ โครงสรางนจงสามารถใชเปนแนวทางการพฒนา

๑๒ โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (2๕๕๕). ยทธศาสตรทหารและการก�าหนดก�าลงรบ. ออนไลน. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.crma.ac.th/msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_8.pdf. หนา ๑2๑.

ภาพท๒:แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบLloydModel

ทมา:ยทธศาสตรทหาร,(หนา๔),โดยปพนหาญไพบลย,๒๕๕๙,ออนไลน.

Page 34: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

22 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทางเลอกยทธศาสตรและก�าลงรบในอนาคต อกทงเปนตวชวยในการประเมนคาขอคดเหนของนกยทธศาสตรและนกวางแผนก�าหนดก�าลงรบ และเปนจดเรมตนในการพฒนาก�าหนดและตดสนใจหาทางเลอกของโครงสรางของก�าลงรบหลก ทตองการได ฉะนน การก�าหนดยทธศาสตรตองมองคประกอบทส�าคญ กลาวโดยสรป คอ กระบวนการทมความเชอมโยงเปาหมาย (Ends) เขากบหนทาง หรอ วธการ(Ways)และเครองมอ(Means)ในอนทบรรลเปาหมายตามทไดวางไวโดยจะตองวเคราะหสภาวะแวดลอมหาพจารณาแนวโนม (Trends) ปญหาหรอภยคกคาม(Problems/Threats)แรงผลกดน(Force)และโอกาส(Opportunities)ขอไดเปรยบ(Advantages)ความเสยง(Risks)ตอการใชทรพยากรทมอย(ResourcesAvailable) ใหคมคาและเกดประโยชนสงทสดโดยนกยทธศาสตรทดจะสามารถ คาดการณไดวาจะตองสามารถหาค�าตอบในประเดนค�าถามตางๆตอไปน “ท�าอะไร” และ “ท�าไม” จะตองสอดคลองกบการรบรถงความตองการ(Ends) – เปาหมาย (ในระดบชาตคอ เปาหมายของชาต ไดแกผลประโยชน แหงชาตวตถประสงคมลฐานแหงชาตและวตถประสงคเฉพาะแหงชาต) “ท�าอยางไร” “เมอไร” และ “ทไหน” ชใหเหนทางเลอกในการปฏบต(Ways) – วธการหนทางปฏบต (ในระดบชาต คอนโยบายความมนคงแหงชาตมาตรการเฉพาะแผนงานโครงการ) “ท�ากบใคร” เกยวของกบพลงอ�านาจและทรพยากรทมอยและน�าไปใชได(Means) – เครองมอ ทรพยากร (ในระดบชาต คอ พลงอ�านาจแหงชาต และทรพยากร) ปจจบนประเทศไทยไดมการน�ายทธศาสตรชาต(NationalStrategy)มาใช ในการขบเคลอนนโยบายของทกหนวยงานรฐในทกพลงอ�านาจของชาตในดานตางๆอาท การเมอง เศรษฐกจสงคมจตวทยา การทหาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย การพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสารสนเทศ และการสอสารหรอการบรหารจดการขอมลขาวสารสาธารณะเพอใหชาตเกดความมนคงอนเปนผลสมฤทธซงเปนไปตามทยทธศาสตรชาตไดก�าหนดทศทางไวซงจดมงหมายส�าหรบ

Page 35: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

23เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทกชาตยอมตองการใหประชาชนทกคนมชวตทด มสทธเสรภาพ และมความสขโดยทรฐบาลตองบรหารจดการทรพยากรทมอยใหคมคาและเกดประโยชนสงสด กบทกคนในประเทศ การไดมานจะตองวาดวยการก�าหนดทศทางอยางมล�าดบ ไมขามขนตอน และท�าอยางเปนกระบวนการ เรยกวา ล�าดบชนของยทธศาสตร(ดงภาพท ๓) เรมจากพจารณาแนวความคด “ความม งประสงคของชาต” เป นความคงทนทก อให เกดการปฏบตของชาตก�าหนดขนมาตามคานยม ทางวฒนธรรมและจรยธรรมของชาตนนๆเชนการมชวตทดการมสทธเสรภาพการมความสขและ“ผลประโยชนแหงชาต”เปนความตองการความจ�าเปนทชาตขาดไมได เชนความปลอดภยความมงคงร�ารวยสนบสนนความเปนระเบยบของประเทศ จากนนถงจะเปนล�าดบของการก�าหนดยทธศาสตรความมนคงของชาตยทธศาสตรปองกนประเทศ ยทธศาสตรทหาร และยทธศาสตรของยทธบรเวณ โดยพจารณาถงภยคกคาม สภาพแวดลอม สมมตฐาน และขดความสามารถ ทงหมดนเพอการไดมาซงความมงประสงคของชาต

ภาพท๓:ล�าดบชนของยทธศาสตร

ทมา:ยทธศาสตรศกษาส�าหรบกองทพบก,(หนา๑),โดยศนยพฒนาหลก

นยมและยทธศาสตรกรมยทธศกษาทหารบก,๒๕๕๘,กรงเทพฯ.

Page 36: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

24 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยค�าวายทธศาสตรชาต เปนค�าทถกอางองคอนขางมากตงแตสมยทเรม

มการท�าสงครามในอดต จากนนกไดขยายวงกวางออกไปตามกระบวนการววฒนา

การของทฤษฏยทธศาสตร ท�าใหมการประยกตใชยทธศาสตรผนวกรวมกบค�า

ทส�าคญขนมากมายซงค�าทถกอางองคอนขางมากในปจจบน โดยเฉพาะวงการ

ทหารและวชาการของประเทศไทยคอยทธศาสตรชาต(NationalStrategy)และ

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาต(NationalSecurityStrategy)ไดใชยทธศาสตร

ชาตในความหมายยทธศาสตรความมนคงแหงชาต๑๓ในการศกษาครงนจงอนมาน

ไดวาสองค�านมความหมายอยในบรบทเดยวกน มองคประกอบส�าคญทเกยวของ

ในการจดท�ายทธศาสตรชาต เพอใหเปนไปในทศทางเดยวกนและเปนระบบ

ประกอบไปดวยรายละเอยดส�าคญ๑๔ดงตอไปน

(๑) ความมนคงแหงชาต (National Security) ตามพระราชบญญต

สภาความมนคงแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๙ลงวนท๒๖ก.ย.๕๙ไดกลาววา“ความมนคง

แหงชาต” หมายถง๑๕ ภาวะทประเทศปลอดจากภยคกคามตอเอกราช อธปไตย

บรณภาพแหงอาณาเขตสถาบนศาสนา สถาบนพระมหากษตรย ความปลอดภย

ของประชาชน การด�ารงชวตโดยปกตสขของประชาชน หรอทกระทบตอ

ผลประโยชนแหงชาตหรอการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมขรวมทงความพรอมของประเทศทจะเผชญสถานการณตางๆอนเกด

จากภยคกคามทกรปแบบความมนคงของชาตจงมผลโดยตรงต อวถชวต

ความเปนอยแตอยางไรกตามการทจะท�าใหชาตมนคงและรกษาความมนคงไวให

มอยางถาวรนนมใชเรองงายดงนนการท�าความเขาใจในแงมมของปญหาความมนคง

นนจะตองพจารณาใหถองแทในทกดานทกมม๑๓ กตตพงษ จนทรสมบรณ. (2๕๕2). พนฐานความมนคงแหงชาตและยทธศาสตรชาต. สถาบนวชาการทหารเรอชนสง. หนา 42.๑๔ วทยาลยปองกนราชอาณาจกร. (ม.ป.ป.). ยทธศาสตรชาต. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.thaindc.org/images/ column _13 18985720/Less0n%201%20strategy%20Over%20All.pdf. หนา 2 – 4.๑๕ ราชกจจานเบกษา. (2๕๕9). พระราชบญญต สภาความมนคงแหงชาต พ.ศ. 2๕๕9. คนเมอ ๑2 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.nsc.go.th/Download1/B42559.pdf . หนา ๑.

Page 37: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(๒) นโยบายความมนคงแหงชาต(NationalSecurityPolicy)เปนหนทาง

ในการปฏบตอยางกวางๆ ในระดบชาตของรฐบาลทก�าหนดขนเพอใชเปนแนวทาง

ในการด�าเนนการเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตและความมนคงแหงชาตโดยสภาค

วามมนคงแหงชาต(สมช.)จะเปนผเสนอแนะนโยบายความมนคงแหงชาตตอสมช.

ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน เพอขอรบความเหนชอบไวใชในการบรหารเพอให

บรรลวตถประสงคของชาต

(๓) ผลประโยชนแหงชาต (National Interests) เปนความตองการสงสด

ของประชาชนในชาต เปนการด�ารงสถานะของประเทศใหมนคงและยงยนภายใต

สถานการณ โดยเฉพาะการเผชญกบปญหาเอกภาพภายในชาตและภยคกคาม

ในรปแบบใหม อาจไดแก การมเอกราช อธปไตย ภายใตการปกครองระบอบ

ประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข หรอความมงคงร�ารวยจาก

เศรษฐกจของประเทศทเขมแขงรวมถงความเปนระเบยบเรยบรอยระหวางประเทศ

ทชาตเราตองสนบสนนใหเกดขนหรอด�ารงอย เพอกอใหเกดความปลอดภยและ

ความสงบจ�าแนกออกไดเปน๓ลกษณะดงน

• จ�าแนกตามลกษณะความส�าคญ (Degree of Primacy) ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตทมความส�าคญสงสด (Vital Interests) กบผลประโยชน

แหงชาตระดบรอง(SecondaryInterests)

• จ�าแนกตามลกษณะความยนยง(DegreeofPermanence)ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตถาวร (Permanent Interests) กบผลประโยชนแหงชาต

ไมถาวร(VariableInterests)

• จ�าแนกตามลกษณะความเจาะจง (DegreeofGenerality) ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตทวไป(GeneralInterests)กบผลประโยชนแหงชาตเฉพาะ

(SpecificInterests)

(๔) พลงอ�านาจแหงชาต (National Powers) คอ ก�าลงทงสนหรอ

ขดความสามารถของชาตในการท�าใหผลประโยชนของชาตบรรลผลประกอบดวย

การเมองภายในประเทศการเมองตางประเทศเศรษฐกจสงคมจตวทยาการทหาร

Page 38: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

26 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยการพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและ

เทคโนโลยสารสนเทศรวมถงการสอสารอยางไรกตามหลงจากทเกดเหตการณ911

กองทพสหรฐฯ ไดก�าหนดพลงอ�านาจแหงชาต เพอใชในการขบเคลอนยทธศาสตรชาต

๒ลกษณะ๑๖กลาวคอใชทงพลงอ�านาจ๔ประการประกอบดวยพลงอ�านาจดาน

การทต(Diplomacy:D)ดานขอมลขาวสาร(Information:I)ดานการทหาร

(Military:M)และดานเศรษฐกจ(Economy:E)หรอนยมเรยกวาDIMEและ

ใชในกรณทมการปฏบตการในการตอตานการกอการรายท�าใหจากเดมเปนDIME

เพมเปนDIMEFILคอการใชพลงอ�านาจดานการเงน(Financial:F)ดานการขาวกรอง

(Intelligence:I)และดานการบงคบใชกฎหมาย(LawEnforcement:L)

(๕) วตถประสงคแหงชาต(NationalObjectives)คอเปาหมายแหงชาต

ทจะตองหาหนทางใหบรรลถงในทสดโดยก�าหนดนโยบายอยางใดอยางหนงเขาหา

และจะตองใชความเพยรพยายามตลอดจนตองน�าทรพยากรตางๆของชาตมาใชให

บรรลวตถประสงคแหงชาตจ�าแนกออกเปน๒ประเภทดงน

• วตถประสงคมลฐานแหงชาต (Basic National Objectives)

เปนหลกมลฐานของชาตซงกวางขวางมากมลกษณะมนคงถาวรยงยนนานบางครง

กยากทจะด�าเนนการใหบรรลถงไดรฐบาลจะตองใชความเพยรพยายามอยางตอเนอง

ในการพจารณาเกยวกบนโยบายแหงชาตทกครงตองน�าเอาวตถประสงคมลฐาน

ขนมาเปนหลกพจารณารวมดวยเสมอ (ค�าจ�ากดความดงกลาวนใกลเคยงกบค�าวา

ผลประโยชนแหงชาตซงนกวชาการบางทาน และตาราบางเลมไดใชความหมายน

เปนผลประโยชนแหงชาต)

• วตถประสงคเฉพาะแหงชาต (Specific National Objectives)

เปนเรองทจะตองด�าเนนการเพอขจดอปสรรคและปญหาตางๆ จากการตรวจสอบ

๑๖ โสภณ ศรงาม. (2๕๕9). มหายทธศาสตรกบการจดท�ายทธศาสตรชาต. เอกสารทบทวนเชงนโยบายดานความมนคง. ฉบบท ๑๑ พฤศจกายน. วทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. หนา 2๗.

Page 39: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

และวเคราะหสภาวะแวดลอมทกดานทมผลกระทบตอความมนคงแหงชาต ในอน

ทจะตองด�าเนนการใหบรรลวตถประสงคมลฐานแหงชาต

(๖) มาตรการเฉพาะ(SpecificMeasures)คอวธการเฉพาะทก�าหนดขน

ส�าหรบด�าเนนการเพอสนบสนนนโยบายความมนคงแหงชาตใหบรรลไดในหวงเวลา

ทก�าหนด

(๗) แรงผลกดน(Forces)คอปรากฏการณทมผลกระทบหรอสามารถทจะ

กอใหเกดผลกระทบตอการด�าเนนการใดๆของรฐเพอการบรรลหรอมใหบรรลถง

ซงวตถประสงคและผลประโยชนแหงชาตจะตองพสจนทราบแรงผลกดน เพราะ

เปนปจจยทเปนเหต

(๘) แนวโนม(Trends)คอหนทางหรอผลซงแรงผลกดนสามารถทจะท�าให

เปลยนแปลงไปไดแนวโนมดงกลาวเกยวโยงไปถงทศทางรปแบบและระดบความ

รนแรงตามนยของแรงผลกดน

(๙) ปญหา (Problems) คอ สถานการณ หรอสภาวการณทขดตอการ

ด�าเนนนโยบายหรอขดตอวตถประสงคทตองการหรอสภาพเหตการณทจะเกดขน

ในอนาคตซงมแนวโนมทจะไมตรงกบความตองการ การบรรลผลส�าเรจตาม

ความปรารถนา หรอการมอปสรรคไมบรรลผลส�าเรจ ยอมมสาเหตมาจาก

แรงผลกดนและแนวโนม แรงผลกดนและแนวโนมทขดตอวตถประสงคแหงชาต

ยอมกอใหเกดปญหาและการคกคาม ในทางตรงขามแรงผลกดนและแนวโนม

สอดคลองกบวตถประสงคแหงชาตยอมเปนโอกาสทชาตควรจะแสวงหาและขยาย

ผลออกไปได

(๑๐) ภยคกคาม (Threat) คอ พฤตการณทคาดคะเนไดวาจะกอใหเกด

ความเสยหาย มผลใหฝายทถกคกคามตองกระท�าหรอละเวนการกระทาอยางใด

อยางหนง ภยคกคามจะมความส�าคญเพยงใด ยอมขนอยกบความนกคดของ

ทงผคกคามและผถกคกคามความนกคดดงกลาวขนอยกบความรสกวาผคกคาม

มเครองมอพอ หรอมศกยกาลงอ�านาจพอทดาเนนการใหบงเกดผลตามทตองการ

Page 40: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

28 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จะคกคามไดหรอไม ขนอยทเจตนา ในการพจารณาภยคกคามนนความยากอยท

การหยงเจตนาของประเทศทคกคาม กลาวคอ แมประเทศทคกคามจะมเครองมอ

ทจะใชดาเนนการแตกยากทจะรไดวาจะใชเครองมอทมอยหรอไมฉะนนบางครง

จงตองอาศยการศกษาทางประวตศาสตรและศกษาลกษณะของผนาหรออทธพล

ในการก�าหนดนโยบายของประเทศนนๆประกอบดวย

(๑๑) โอกาส (Opportunities) คอการตรวจสอบสภาวะแวดลอมททราบ

ผลประโยชนทเกอกล สงเสรมขดความสามารถของชาต เพอบรรลวตถประสงค

อยางแนชด

(๑๒) การทาทาย(Challenges)การตรวจสอบสภาวะแวดลอมทยงไมทราบ

ผลประโยชนทเกอกล สงเสรมขดความ สามารถของชาต เพอบรรลวตถประสงค

อยางแนชด

(๑๓) ปจจยทเปนอปสรรค คอ ปจจยทมไดอานวยประโยชน เปนปจจย

ทอยในวถทางทขดขวางตอการบรรลถงวตถประสงคเชนการคกคามทางทหารของ

ประเทศใกลเคยงทมลกษณะรกรานการขาดแคลนทรพยากรทางเศรษฐกจฯลฯ

(๑๔) ปจจยทสนบสนนคอปจจยทอานวยประโยชนซงจะเปนผลดชวยให

บรรลวตถประสงคเชนก�าลงทหารอนมประสทธภาพความพงพอใจของประชาชน

ตอมาตรฐานการด�ารงชพฯลฯ

โดยสรป ยทธศาสตร (Strategy) เปนกระบวนการทเชอมโยงระหวาง

เครองมอหรอวธการและวตถประสงคขณะทยทธศาสตรชาต(NationalStrategy)

เปนกระบวนการทไดมาซงเปาหมายของชาตโดยใชพลงอ�านาจแหงชาตดานตางๆ

ไดแกการเมอง เศรษฐกจสงคมจตวทยาการทหารวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม เปนเครองมอ เพอใหบรรลตามวตถประสงคของชาต ซงการก�าหนด

ยทธศาสตรชาตจ�าตองตรวจสอบสภาวะแวดลอมทงภายในและภายนอกประเทศ

(Security Environment) รวมกบการวเคราะหพลงอ�านาจแหงชาตทมอย

Page 41: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

29เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(ResourceConstraint)เพอใชก�าหนดองคประกอบพนฐานส�าคญของยทธศาสตร

๓ประการคอการก�าหนดจดมงหมายทางยทธศาสตร(Ends)การก�าหนดกรอบ

แนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร (Ways) และการก�าหนดวธการทรพยากร

และกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร(Means)ภายใตพนฐานของความเสยง(Risk)

เพอใหไดยทธศาสตรชาตทมความสมบรณมากทสดดงสารตนแบบทางยทธศาสตร

ของ Bartlett Model นอกจากน ตวแบบมาจาก US ArmyWar College

เพมเตมเรองนโยบายความมนคงแหงชาต ซงเปนผลผลตมาจากผลประโยชน

แหงชาต รวมทงวตถประสงคเฉพาะแหงชาต ทมการจดระบบความคดในการ

ตรวจสอบและวเคราะหสภาวะแวดลอมเพอพสจนทราบโอกาส หรอคนหาปญหา

หรอภยคกคามหรออปสรรคตางๆใหไดมาพรอมดวยเหตและผลนนกคอการได

ทราบถงแรงผลกดนและแนวโนมทเปนเหตและผลส�าหรบใชด�าเนนการแกไขปญหา

จากเหตทเกดขนดวย และมาตรการเฉพาะ อนเปนหนทางด�าเนนการท�าแผนงาน

แหงชาตเพอแจกจายใหกระทรวงทบวงกรมทเกยวของรบไปวางแผนจดท�าแผน

และแผนงานในระดบกระทรวงตอไป

๒.๔(รำง) นโยบำยและแผนระดบชำตวำดวยควำมมนคงแหงชำตของไทย

(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)

จากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๖๐มาตรา๕๒ไดบญญต

ใหรฐตองพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย เอกราช อธปไตย บรณภาพ

แหงอาณาเขตทประเทศไทยมสทธอธปไตย เกยรตภม และผลประโยชนของชาต

ความมนคงของรฐ และความสงบเรยบรอยของประชาชน เพอประโยชนแหงการน

รฐตองจดใหมการทหาร การทต และการขาวกรองทมประสทธภาพ ก�าลงทหาร

ใหใชเพอประโยชนในการพฒนาประเทศดวย ทงน ประเทศไทยไดมการประกาศ

ใชยทธศาสตรชาต๒๐ป (พ.ศ.๒๕๖๐ -๒๕๗๙) (ดานความมนคง)ควบคแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)เพอใชเปน

Page 42: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

30 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แนวทางในการบรหารประเทศ เมอเปนเชนน คณะรฐมนตรจงจดใหม “นโยบาย

และแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)”

ใหมความเชอมโยงและประสานระหวางเครองมอพลงอ�านาจทางทหารและทไมใช

ทหารไดแกการเมองภายในประเทศและตางประเทศเศรษฐกจสงคมจตวทยา

การทหาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม และเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร ทงหมดน ตองมความ

สอดคลองตองกนอยางสมบรณแบบตามยทธศาสตรชาตไดก�าหนดแนวทางไว

(ดงภาพท ๔) โดยเนอหาสาระของนโยบายและแผนฯ นไดกลาวถง ผลประโยชน

แหงชาต วตถประสงคแหงชาต วสยทศน นโยบายความมนคงแหงชาต และ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต๑๗

๑๗ ส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร. (2๕60). (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต (พ.ศ. 2๕60 – 2๕64). เอกสารอดส�าเนา. หนา 9 - 3๑.

Page 43: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ภาพท ๔ : ความเชอมโยงนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง

แหงชาต กบยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) (ดานความมนคง)

และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ทมา : จาก (ราง) นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต

ของไทย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔), (หนา ๑๑), โดย ส�านกงานสภาความมนคง

แหงชาตส�านกนายกรฐมนตร,๒๕๖๐,เอกสารอดส�าเนา.

โดยสรป นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย

(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)เปนแผนหลกของชาตทค�านงถงทรพยากร(Means)ไดแก

การเมองภายในประเทศ และตางประเทศ เศรษฐกจ สงคมจตวทยา การทหาร

วทยาศาสตรและเทคโนโลยการพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและ

Page 44: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

32 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร ทรพยากรทงหมดน ถกน�าไปใชวางกรอบ

แนวทางในการขบเคลอนนโยบายและแผนฯ (Ways) ไดเปนแผนงานความมนคง

แหงชาตจ�านวนทงสน๑๙แผนงาน(ดงภาพท๔)ใชในการรองรบนโยบายความมนคง

แหงชาตจ�านวนทงสน๑๖ประเดน(ตามเอกสารอางองหมายเลข๑๖)ใหสามารถ

ด�าเนนการปองกนแจงเตอนแกไขหรอระงบยบยงภยคกคามทเกดขนโดยนโยบาย

ทกขอตองรองรบวตถประสงคแหงชาตใหครอบคลมทงหมดเพอน�ามาซงเปาหมาย

ของชาต (Ends) ตามทไดก�าหนดไวในนโยบายและแผนฯ ฉบบปจจบนนนเอง

ดงนนการเสรมสรางชาตใหมนคงมงคงประชาชนปลอดจากภยคกคามทกรปแบบ

จ�าตองหาหนทางปฏบตโดยก�าหนดเปนนโยบายความมนคงแหงชาตและ

ยทธศาสตรชาต เพอใชเปนแนวทางการบรหารประเทศอยางมแบบแผนตงแต

ระดบชาตสงคมและชมชนไดอยางมเกยรตและศกดศร

Page 45: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

33เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

Page 46: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

34 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 47: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

จากการทประชาคมโลกตางตองเผชญกบสภาวะความเปลยนแปลงทผนผวน

ตลอดเวลาภายใตกระแสโลกาภวตนและการพฒนาของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ท�าใหเกดความเชอมโยงแบบไรพรมแดนทงในมตความมนคงการเมองเทคโนโลย

และวฒนธรรมโดยพลวตการเปลยนแปลงทเกดขนสงผลใหทกประเทศตองปรบตว

ตลอดเวลามการแขงขนอยางรนแรงและรวดเรวแมกระทงระบบการเมองระหวาง

ประเทศแบบขวเดยว(Uni–polar)ทถกครอบง�าและชน�าโดยสหรฐอเมรกามาเปน

เวลานานกเปลยนแปลงไปเนองจากหลายประเทศตางเรงพฒนาศกยภาพของตนเอง

และพฒนาประเทศใหมความกาวหนาเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตและตองการ

กาวขนมาเปนมหาอ�านาจในภมภาคเชนจนอนเดยบราซลรสเซยและแอฟรกาใต

(BRICS)เปนตนอนน�าไปสการเปลยนแปลงระบบการเมองระหวางประเทศไปเปน

แบบหลายขว (Multi– polar) กบการรวมตวกนในรปแบบภมภาคนยมมากขน

(Regionalism)๑๘ ซงท�าใหเกดความทาทายตอการรกษาความมนคงของประเทศ

มากขนการบรหารประเทศของทกรฐบาลจงตองยอมมงด�าเนนนโยบายเพอรกษา

ผลประโยชนของประเทศหรอผลประโยชนแหงชาตในอนทจะสามารถท�าใหประเทศ

อยรอดมความมนคงและมความอดมสมบรณมงคงภายใตระเบยบโลกไดอยางสมดล

ตลอดจนด�ารงเกยรตและศกดศรในประชาคมโลกรวมทงสามารถสงเสรมอดมการณ

ทเปนแบบแผนทางสงคมของประชาชน ทลวนกอใหเกดความเจรญกาวหนา

ของประเทศตนเองดวยกนทงสน

๑๘ ปณต แสงเทยน. (2๕๕8). ยทธศาสตรเสนทางสายไหมทางทะเลของจน ความเกยวของตออาเซยนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต. เอกสารวชาการ. หลกสตรปองกนราชอาณาจกร รนท ๕๗. หนา ๑ - 2.

Page 48: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

36 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดงนนยทธศาสตรโดยเฉพาะดานความมนคงจงถอเปนเปาหมายและบงบอก

ถงทศทางตามแบบทชาตตองการ ซงมความเปนทงศาสตรและศลปในการพฒนา

โดยใชพลงอ�านาจแหงชาต (National Power) ในดานตางๆ อาท การเมอง

การทหาร เศรษฐกจ สงคมจตวทยา ภมรฐศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย

เพอใหบรรลวตถประสงคของชาต (National Objective)๑๙ ดวยเหตน นกวจย

จงเหนความส�าคญในการวเคราะหยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

โดยเฉพาะจนและสหรฐฯ เพอตดตามสถานการณการเปลยนแปลงวามการด�าเนนการ

ไปในทศทางใด และจะสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของระบบการเมองโลก

อยางไรในอนาคต เหนทศทางการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม

และการปฏวตทางดานเทคโนโลย การสอสาร รวมถงการปฏวตในกจการดานการ

ทหารการเปลยนแปลง(Change)และการปฏวต(Revolution)ทไดเกดขนลวน

สงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของโลก๒๐ท�าใหนกวจยตระหนกถงความส�าคญ

และศกษาถงยทธศาสตรประเทศมหาอ�านาจในบรบทความมนคงทตางมหลกในการ

บรหารประเทศทอาจเหมอนและแตกตางกนดงรายละเอยดตอไปน

๓.๑ ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

สาธารณรฐประชาชนจน (People’s Republic of China : PRC) หรอ

ประเทศจน นบเปนประเทศมหาอ�านาจในภมภาคเอเชยทมศกยภาพในดานตางๆ

เปนจ�านวนมาก ปจจบนมประชากรกวา ๑,๓๐๐ ลานคน นบเปนประเทศทม

ประชากรมากทสดในโลกและมขนาดพนทใหญเปนอนดบสามของโลกคอมพนท

๑๙ เอกชย ศรวลาศ. (2๕๕8). โครงสราง กระบวนการก�าหนด และพฒนายทธศาสตรทหาร. คนเมอ 6 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.slide share.net/tarayasri/ss-44058741. หนา 2 – 8.๒๐ Cohen. (2005). A Revolution in warfare. In R.K. Betts (Ed.), Conflict after the cold war : Argument on causes of war and peace. (2nd ed., pp. 585-596). New York : Pearson Education.

Page 49: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๙.๖ ลานตารางกโลเมตร นบวาใหญเปนอนดบสองของทวปเอเชย มพรมแดน

ตดตอประเทศตางๆโดยรอบ๑๕ประเทศไดแกเกาหลเหนอรสเซยมองโกเลย

คาซคสถาน ครกซสถาน ทาจกสถาน อฟกานสถาน ปากสถาน อนเดย เนปาล

สกขม ภฏาน เมยนมาร ลาว และเวยดนาม โดยมเสนพรมแดนทางบกยาวกวา

๒ หมนกโลเมตร ขณะททศตะวนออกและทศใตจดทะเลเหลอง ทะเลจนตะวน

ออกและทะเลจนใตเปนประเทศทมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

มขนาดเศรษฐกจใหญเปนอนดบสองของโลกและมมลคาเงนส�ารองระหวางประเทศ

มากทสดในโลก รวมทงมสถานะเปนสมาชกถาวรของคณะมนตรความมนคง

แหงสหประชาชาตนอกจากนยงเปนประเทศทไดรบการจดใหเปนรฐอาวธนวเคลยร

และมกองทพขนาดใหญทสดในโลกโดยมคาใชจายดานกลาโหมมากทสดเปนอนดบ

สองของโลก ซงอาจกลาวโดยรวมไดวา สาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศทม

ความพรอมทจะกาวขนมาเปนอภมหาอ�านาจของโลก ดงนน การบรหารจดการ

พฒนาประเทศ การมจดยนทางยทธศาสตรทชดเจนตอประชาคมโลก และการ

แสดงบทบาทน�าในเวทการเมองระหวางประเทศ ในการน นกวจยจงไดศกษา

ในประเดนตางๆไดแก(๑)ระบบการเมองของจนตอการก�าหนดนโยบายความมนคง

(๒)ยทธศาสตรความมนคงของผน�าจนรนท๕และ(๓)กรอบแนวทางทส�าคญของ

ยทธศาสตรความมนคงระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)ดงรายละเอยดตอไปน

๓.๑.๑ระบบกำรเมองของจนตอกำรก�ำหนดนโยบำยควำมมนคง

ระบบการเมองการปกครองของสาธารณรฐประชาชนจนมความซบซอน

และมลกษณะทพเศษเฉพาะตามสมดปกขาววาดวยประชาธปไตย (WhitePaper

on Political Democracy) และมการเผยแพรในเวบไซตของทางการจนไววา๒๑

จนมเงอนไขพเศษจ�าเพาะของตนเองและแตกตางจากประเทศอน ๆ จงจ�าเปน

ตองสรางระบบทางการเมอง เรยกวา ระบอบการเมองแบบคอมมวนสตทเปน๒๑ สวคนธ เจยรณย และ เพญลกษณ ปรคณหนพง. (2๕๕9). การศกษาโครงสรางอตราคาตอบแทนเจาหนาทรฐของสาธารณรฐประชาชนจน. สถาบนสงเสรมการบรหารกจการบานเมองทด. เอกสารอดส�าเนา. หนา 2.

Page 50: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

38 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ลกษณะเฉพาะของจนหรอทเรยกวา ระบบ “ประชาธปไตยสงคมนยมแบบจน”

(SocialistDemocracywithChineseCharacteristics)ประกอบดวย๓สถาบน

ไดแก (๑) สถาบนการเมองพรรคคอมมวนสตจนท�าหนาทในการก�าหนดนโยบาย

ดานตางๆ เชน ความมนคง การเมอง เศรษฐกจ และตางประเทศ เปนตน

(๒)สถาบนรฐท�าหนาทในการน�านโยบายไปปฏบตใหบรรลผลและ(๓)สถาบนกองทพ

ท�าหนาทปกปองอ�านาจอธปไตยของประเทศจน๒๒ ซงพรรคคอมมวนสตจน

(ChineseCommunistParty:CCP)เปนสถาบนทางการเมองทมอ�านาจเดดขาด

และสงสดสวนคณะรฐบาลหรอทเรยกวาคณะมขมนตร (StateCouncil)และ

องคกรอน ๆ ทเกยวของมหนาทคอยปฏบตตามมตและนโยบายทพรรคก�าหนด

ใหบรรลผล โดยยดหลกประชาธปไตยรวมศนย (Democratic Centralism)

ตามธรรมนญของพรรคทไดก�าหนดใหมการประชม “สมชชาพรรคแหงชาต”

(NationalPartyCongress)ซงเปนศนยรวมผน�าของพรรคคอมมวนสตจนในทก

ระดบและมวาระการประชมทก๕ปตลอดระยะเวลาเกอบ๗๐ปทผานมาการประชม

สมชชาใหญพรรคคอมมวนสตจนนไดกลายเปนเหตการณทางการเมองทส�าคญ

ถอเปนการวางตวผปกครองเปนการทบทวนการพฒนาประเทศตลอดระยะเวลาหาป

ทผานมาสรางนมตหมายการเปลยนแปลงใหมและเปนการตดสนใจก�าหนดแนวทาง

การพฒนาประเทศในปตอไป๒๓

ส�าหรบแนวทางของพรรคคอมมวนสตจนของผน�าพรรคในแตละยคสมย

(ดงภาพท ๕)ภายใตทฤษฎชน�าโดยเฉพาะแนวคดวตถนยมตามลทธมารกซ-เลนน

ซงมอทธพลตอความคดของเหมา เจอตง ผน�าจนรนทหนง ทไดยดถอปฏบตอยาง

๒๒ ศนยจนศกษาและศนยการเรยนรจนศกษาบรมราชกมาร และสถาบนเอเชยตะวนออกศกษาฯ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (2๕6๑). การประชมสมมนาเชงวชาการ เรอง EAST ASIA IN 20๑8 : จากทประชมสมชชาครงท ๑9 สความเปนมหาอ�านาจโลกของจน. ณ หองประชมประกอบ หตะสงค ชน 3 อาคารเอนกประสงค ๑ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทาพระจนทร.๒๓ สถานวทยเวยดนาม. (2๕60). การประชมสมชชาใหญพรรคสมยท ๑9: หวเลยวหวตอสรางนมต

หมายการเปลยนแปลงและการพฒนาของจน.คนเมอ 8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://vovworld.vn/

th-TH/.vov, หนา 2.

Page 51: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

39เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เครงครด และไดพบขอผดพลาดจนน�าไปสการปฎรปและเปดประเทศตามทฤษฎ

ของเตงเสยวผงผน�าจนรนทสองอนน�าไปสการสานตอแนวความคดเกยวกบสาม

ตวแทนโดยผน�าจนรนทสาม ทมงเนนวาพรรคคอมมวนสตจนตองเปนตวแทนของ

การผลตทกาวหนาสอดคลองกบยคสมยเปนตวแทนของวฒนธรรมทกาวหนาและ

ตวแทนผลประโยชนสวนรวมของมหาชน อนขยายสวสยทศนการพฒนาอยางเปน

วทยาศาสตรของหจนเทาผน�าจนรนทสผซงลดความรอนแรงของการเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจเพอใหเกดความสมดล จนกระทงมาถงแนวคดเกยวกบความฝน

ของจนโดยสจนผงผน�ารนทหาไดกลาวถงความฝนของจนทมดวยกน๓ประการ

(๑) การสรางประเทศใหเขมแขงมงคงดวยการบรณาการงานดานความมนคงและ

การตางประเทศ (๒) การน�าพาประชาชาตใหเจรญรงโรจนดวยการปฏรปอยาง

ถงแกนและรอบดาน มระบบการปราบปรามคอรรปชนททนสมย (๓) การท�าให

ประชาชนอยดมสขโดยไดรบการศกษาในวยเรยน มรายไดจากงานทมนคง ไดรบ

การรกษายามเจบปวย ไดรบการดแลยามแกชรา มบานเปนทอย อาศยของ

ตนเอง๒๔

ปจจบนการบรหารประเทศไดผานมาถงผน�ารนท ๕ คอ ประธานาธบด

ส จนผง ผ ซงด�าเนนนโยบายความมนคงในเชงรกโดยใชฐานแนวคดชาตนยม

เพอรกษาความชอบธรรมของพรรคคอมมวนสตใหคงอยในทศนะของประชาชนจน

ใหคงอยสบไป และเหตการณทางการเมองทส�าคญในปน (๒๐๑๗)๒๕ คอ การ

ประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๙ระหวางวนท๑๘–๒๔ตลาคม๒๐๑๗

ทผานมา(ดงภาพท๖)มผแทนเขารวมการประชมทงสน๒,๒๘๐คนนายสจนผง

ยงคงด�ารงต�าแหนงประธานาธบดเปนวาระท ๒ พรอมคณะกรรมการถาวร

๒๔ ไชยสทธ ตนตยกล. (2๕๕8). โครงสรางทางการเมองของจนและบทบาทหนวยงานดานคลงสมองตอการก�าหนดนโยบายดานความมนคง. วารสารเสนาธปตย ปท 64 ฉบบท ๑ (มกราคม – เมษายน 2๕๕8), หนา 22๑ – 222.๒๕ จรามน สธรชาต. (2๕60). ส จนผง สานตอความฝนจนกาวเขาส “ยคใหม” ขนแทนผน�าทรงอทธพลสงสด. ออนไลน. คนเมอ ๑4 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.scbeic.com/th/detail/file/product /4112 /evanalfv6c/Note_TH_19-China-National-Congress_20171101.pdf

Page 52: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

40 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เหมำเจอตง“ยนบนล�ำแขงตนเอง”

หจนเทำ“พฒนำอยำงเปนวทยำศำสตร”

เตงเสยวผง“ปฏรปและเปดประเทศ”

สจนผง“สงคมนยมแบบอตลกษณจนยคใหม”

เจยงเจอหมน“ทฤษฎ๓ตวแทน”

โปลตบโรชดใหมอก ๗ คน นอกจากน ประธานาธบดส จนผง ไดควบต�าแหนง

เลขาธการพรรคคอมมวนสต และนายหล เคอเฉยง เปนนายกรฐมนตร รวมทง

แตงตงคณะกรรมการถาวรอก ๕ คน ไดแก (๑) นายหล จานซผอ�านวยการ

พรรคคอมมวนสตและประธานสภาความมนคงแหงชาต (๒) นายหวาง หยาง

ภาพท๕:ผน�าจนทง๕รนกบธรรมนญของพรรคคอมมวนสต(Communist

PartyofChinaCharter)

ทมา:ดดแปลงจากนโยบายความมนคงของจนในยคผน�า๕รน,(หนา๑-

๓),โดยรชฎปราการพลาศ,๒๕๕๙,ออนไลน.

Page 53: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

รองนายกรฐมนตรสายปฏรป (๓) นายหวง ฮหนง นกวชาการดานรฐศาสตร

ของพรรคคอมมวนสต (๔) นายจาว เหลอจ กรรมการปฏรปเศรษฐกจ และ

(๕) นายหาน เจง เลขาธการพรรคคอมมวนสตสาขาเซยงไฮ โดยเปาหมาย

การประชมครงนถอเปนการสานตอความฝนของจน(ChineseDreamofNational

Rejuvenation) คอ สรางสรรคประเทศสงคมนยมททนสมยในยคใหม (Socialist

Modernization) และพฒนาประเทศใหเปนประเทศมหาอ�านาจชนน�าของโลก

ใหบรรลผลภายในป ๒๐๕๐ โดยยดมนในหลกการ “หนงประเทศ สองระบบ”

(OnecountryTwosystem)ซงหมายถงจนแผนดนใหญและเขตบรหารพเศษ

ฮองกงและมาเกาและ“หลกการจนเดยว”(OneChinaPrinciple)ในการตรง

ความสมพนธจนแผนดนใหญกบไตหวน ซงการพฒนาและปฏรปประเทศมความ

ครอบคลมทงดานการเมองการทหารเศรษฐกจสงคมเทคโนโลยและสงแวดลอม

พรอมรบรองหลกความคดของประธานาธบดสจนผงวาดวย“สงคมนยมแบบจน

ส�าหรบยคใหม”ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน(ฉบบแกไขเพมเตม)

ภาพท ๖ : โครงสรางของพรรคคอมมวนสตจนในการประชมสมชชาพรรค

แหงชาตสมยท๑๙

ทมา:จากวเคราะหการเปลยนแปลงคณะผน�าชดใหมของจน,(หนา๑๓),

โดย สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต,

เอกสารอดส�าเนา.

Page 54: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

42 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยสรประบบการเมองของจนมความเกยวของและสมพนธกบผน�าประเทศ

น�ามาซงการก�าหนดนโยบายความมนคงภายในประเทศเนองจากพรรคคอมมวนสต

จน (Chinese Communist Party : CCP) เปนสถาบนทางการเมองทมอ�านาจ

เดดขาดและสงสด โดยมลกษณะเปนประชาธปไตยรวมศนย (Democratic

Centralism)นอกจากนตามธรรมนญของพรรคไดก�าหนดใหมการประชม“สมชชา

พรรคแหงชาต”(NationalPartyCongress)ทก๕ปซงเปนการประชมผแทน

พรรคระดบชาต และคณะกรรมการกลางพรรคฯ อนเปนหนวยงานการน�าสงสด

ของพรรคคอมมวนสตจนมอ�านาจสงสดในการตดสนใจการบรหารประเทศตงแต

การบงคบใชกฎหมาย และก�ากบดแลหนวยงานตางๆ รวมถงอ�านาจของพรรคฯ

เหนอกองทพประชาชน จงอาจกลาวไดวา สาระส�าคญของการประชมสมชชา

แหงชาตครงท ๑๙ น เปนการกลาวถง ยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐ

ประชาชนจนเพอการปฏรปและการพฒนาประเทศในชวงหาปขางหนาทเปนกาว

ส�าคญตอการพฒนาสงคมนยมในแบบฉบบของจน

๓.๑.๒ยทธศำสตรควำมมนคงของผน�ำจนรนท๕

รฐบาลจนยคใหมภายใตการน�าของประธานาธบดส จนผง ผ น�าพรรค

คอมมวนสตจนรนปจจบน ไดเสนอแนวความคดความฝนของชาวจน (Chinese

Dream) ส�าหรบ “การฟนฟความเจรญรงเรองยงใหญของชนชาตจน” มาตงเปน

เปาหมายทางยทธศาสตรใหมซงไดเคยเสนอเปาหมายอนยงใหญน ภายหลงจาก

การปดประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๘เมอเดอนพฤศจกายนปค.ศ.๒๐๑๒

เพอทจะเตมเตมความฝนอนยงใหญน ในเวลาตอมา จงไดมการก�าหนดเปาหมาย

แหงศตวรรษ (Centenary Goal) มดวยกน ๒ ประเดน๒๖ ไดแก (๑) การบรรล

สงคมพออยพอกนอยางทงถงในปค.ศ.๒๐๒๐ดวยการพฒนาทแขงแกรงและยงยน

ของเศรษฐกจโดยเพมผลตภณฑมวลรวมในประเทศและรายไดตอหวของประชากร

ในเขตเมองและชนบทใหสงขนเปนสองเทาของปค.ศ.๒๐๑๐เมอพรรคคอมมวนสต

๒๖ ส จนผง. (2๕๕9). สจนผง ยทธศาสตรการบรหารประเทศ. มตชน. กรงเทพฯ, หนา 6๕.

Page 55: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

43เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จนมอายครบรอบ๑ศตวรรษพรอมเรงรดผลกดนระบบสงคมนยมแบบมอตลกษณ

ของจนในกลางศตวรรษน ใหมความทนสมย มงคงเขมแขง มประชาธปไตย

มอารยธรรม และมความปรองดอง (๒) บรรลการฟนฟความเจรญรงเรองยงใหญ

ของชนชาตจนภายในปค.ศ. ๒๐๕๐ เมอสาธารณรฐประชาชนจนมอายครบรอบ

๑ ศตวรรษ ซงการวางเปาหมาย เพอใหบรรลผลจะตองขยายประชาธปไตยของ

ประชาชนอยางตอเนอง เสรมสรางอ�านาจทางวฒนธรรมใหเดนชด ยกระดบ

มาตรฐานการครองชพของประชาชนอยางรอบดาน ผลกดนการสรางสรรคสงคม

เปนมตรกบสงแวดลอม และขยายก�าลงกองทพ พรอมกบไดปลกคนหนมสาว

ใหกลาทจะฝน และท�างานหนก เพอใหชาวจนทงประเทศไดมโอกาสเฉลมฉลอง

ในวาระครบรอบ ๑๐๐ ป (ครงทหนง) ของการสถาปนาพรรคคอมมวนสตจน

ในป ๒๐๒๑ (พรรคฯ กอตงขนเมอวนท ๑ กรกฎาคม๑๙๒๑) ท�าใหรฐบาลจน

ไดทมเทกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดวยการปฏรปประเทศอยางตอเนอง

โดยมเปาหมายทางยทธศาสตรทส�าคญในแตละดาน๒๗ดงรายละเอยดตอไปน

(๑) ด านเศรษฐกจ ตงเป าหมายใหการพฒนาเศรษฐกจเข าถงการ

สรางสงคมแบบกนดอยดอยางทวถงหรอในภาษาจนเรยกวา“เสยวคง”ภายในป

ค.ศ.๒๐๒๐โดยจนจะเรงปฎรปเชงเศรษฐกจและเปดประเทศตอไปอยางรอบดาน

ดวยการสงเสรมการพฒนาอยางเทาเทยมกน มงเนนกลยทธในการสงเสรมความ

ตองการภายในประเทศ และการพฒนาทเปนมตรตอธรรมชาตและสงแวดลอม

รวมทงการสรางระบบความเทาเทยมกนของสวสดการสงคมเมองและชนบทอยาง

ทวถง

(๒) ดานการเมอง ยนหยดแนวทางสงคมนยมแบบจนตอไป โดยย�าวาเปน

แนวทางการพฒนาทแตกตางจากระบบตะวนตกโดยมภารกจหลก คอ การสราง

ระบบประชาธปไตยผานกลไกสภาทปรกษาการเมองภายใตระบบสงคมนยม

สงเสรมการเมองภาคประชาชนผานระบบผแทนสภาประชาชนแหงชาต (TheNation

๒๗ ไชยสทธ ตนตยกล. (2๕60). แนวคดทางยทธศาสตร ตามโครงการรเรมหนงแถบหนงเสนทางของจนกบผลประโยชนของไทย. วารสารเสนาธปตย ปท 66 ฉบบท 2 (พฤษภาคม - สงหาคม 2๕60), หนา 28.

Page 56: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

44 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

People’s Congress) สงเสรมใหชนชนลางมสวนรวมกบประชาธปไตย และ

การปฎรปทางการเมองของพรรคคอมมวนสตโดยเรยกรองใหสมาชกพรรคทกคน

มความโปรงใสตอตานคอรปชนอยางแขงขน

(๓) ดานความมนคงและการทหาร การพฒนาศกยภาพทางการทหาร

ไปสความสมยใหม เพอตอบสนองตอการพฒนายทธศาสตรความมนคง มงมนให

บรรลภารกจเชงประวตศาสตรของกองทพมงเนนการน�าไปปฏบตของยทธศาสตร

ทางทหารในยคใหม เสรมสรางความเขมแขงทางทะเล อากาศ และไซเบอร

เพมศกยภาพในการบกเบกทรพยากรทางทะเล คงไวซงการแสดงแสนยานภาพ

ทางทะเลของจน

(๔) ดานการตางประเทศจนจะยนหยดพฒนาความสมพนธอยางฉนทมตร

กบทกประเทศบนหลกการอยรวมกนอยางสนตเพอสงเสรมการเตบโตของเศรษฐกจ

โลกทเขมแขง สนบสนนประเทศก�าลงพฒนาใหพฒนาดวยตนเอง และสามารถ

แกไขปญหาความขดแยงทางการคาอยางเหมาะสมโดยการเจรจา และใชหลกการ

“เปนมตรทดและหนสวนทดของประเทศเพอนบาน”

ปจจบนจงยงเหลอเวลาอก ๓๒ ปส�าหรบการท�าให “ความฝนของจน”

ตามทสจนผงเสนอไวจกปรากฏเปนความจรงขนมาอยางเตมท๒๘ซงการประชม

สมชชาใหญครงท ๑๙ ทผานมาน ไดรบรองวสยทศน “สองเปาหมายแหงรอบ

๑๐๐ป” เปนทเรยบรอยแลว อนไดแก การบรรลฝนในวาระครบรอบ ๑๐๐ ป

การกอตงพรรคคอมมวนสตจนในป๒๐๒๑(พรรคฯกอตงขนเมอวนท๑กรกฎาคม

๑๙๒๑)คอการสรางสงคมกนดอยดถวนหนาและการบรรลฝนครบรอบ๑๐๐ป

การสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจนในป๒๐๔๙(วนสถาปนาสาธารณรฐประชาชน

จนวนท๑ตลาคม๑๙๔๙)คอสงคมนยมสมยใหมรวมถงการสานตอความฝนจน

ในการฟนฟชาต (Chinese Dreamof National Rejuvenation) น�ามาผนวก

๒๘ ผจดการออนไลน. (2๕60). คอมมวนสตจนเปดประชม‘สมชชาพรรคครงท๑9 เชดช ‘สจนผง’ เทยบชน ‘เหมาเตอตง-เตงเสยวผง’. ออนไลน. คนเมอ ๑๕ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://mgronline.com/around/detail /9600000105990. หนา ๑

Page 57: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไวในรฐธรรมนญพรรคฯ ดวย๒๙ ทงน การกาวสประเทศสงคมนยมสมยใหมทม

ความทนสมยและยงใหญมงคงเขมแขงมประชาธปไตยมอารยธรรมและมความ

ปรองดองโดยแบงชวงเวลาแหงการพฒนาเปน๒หวงเวลา๓๐,๓๑ไดแก(๑)ภายใน

ป ๒๐๓๕ จนจะบรรลเปาหมายการพฒนาประเทศขนพนฐานกลายเปนประเทศ

สงคมนยมททนสมยอยในหวงท๑(ปค.ศ.๒๐๒๐-๒๐๓๕)(๒)ภายในป๒๐๕๐

จนจะเปนประเทศพฒนาแลวอยางสมบรณ ซงอยในหวงท ๒ (ป ค.ศ. ๒๐๓๕ -

๒๐๕๐)ทงสองหวงเวลานเพอเปลยนใหจนเปนประเทศสงคมนยมททนสมยยคใหม

มความมงคง มอ�านาจ สงบสข และสวยงาม โดยจะเปนประเทศททรงอทธพล

ในโลกและมการพฒนาทางเศรษฐกจการเมองวทยาศาสตรและเทคโนโลยและ

วฒนธรรมทกาวหนาในระดบสง

ค�าวา“ยคใหม”ทเกดขนนจากค�ากลาวของสจนผง๓๒คอจนก�าลงกาวขาม

ยคเกาเขาสยคนวตกรรมและสรางรปแบบทางธรกจเทยบชนแนวหนาของโลกและ

ชวงชงชยชนะอนยงใหญ ทสรางสรรคสงคมจนใหพอกนพอใชอยางรอบดาน

จนกระทงประเทศจนมความเขมแขงและทนสมยในแบบสงคมนยมทเปนเอกลกษณ

ของจนทวทงประเทศจะบรรลความมงคงไปพรอมๆกนท�าใหจนมบทบาทส�าคญ

บนเวทโลกเพอสรางคนปการอนยงใหญใหเกดขนแกมวลมนษยชาตและการประชม

ครงนไดน�า “ความคดของ ส จนผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอ

๒๙ ผจดการออนไลน. (2๕60). CPC ไฟเขยวธรรมนญ ฉ.ปรบแก รบรองความคดส จนผง ระบพรรคฯ มอ�านาจเดดขาดเหนอกองทพ. ออนไลน. คนเมอ 23 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://mgronline.com/china /detail/9600000108238. หนา ๑ - 3.๓๐ ผจดการออนไลน. (2๕60). เปดศกราชใหมแหงนโยบายการตางประเทศจนใตเงา ส จนผง สานฝนจนสผน�าโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://mgronline.com/china/detail/9600000110642. หนา ๑ - 2.๓๑ อกษรศร พานชสาสน. (2๕60). ยทธศาสตรจน 30 ป : จนฝนอะไร. เอกสารประกอบการบรรยาย. หนา 2 – 6.๓๒ มตชน. (2๕60). สรปสาระส�าคญค�ากลาวของนายสจนผง ในทประชมสมชชาผแทนพรรคคอมมวนสตจนทวประเทศครงท ๑9. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก https://www.matichon.co.th/news/700515. หนา ๑ - 6.

Page 58: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

46 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ศกราชใหม”(XiJinpingThoughtonSocialismwithChineseCharacteristics

for a New Era) ถกบรรจเปน “ความคดน�า” ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน

ซงมความส�าคญเทยบเทาแนวความคดของประธานเหมาเจอตงและเตงเสยวผง

น�ามาใชเปนคมอปฏบตของพรรคคอมมวนสตจน อนเปนอดมการณหลกชน�า

พรรคและประชาชนทวประเทศในการตอสฟนฟความยงใหญของประชาชาตจน

มดวยกน๑๔ประการ๓๓ไดแก(๑)ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสตในทกมต

(๒)พรรคคอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง(๓)ยนหยดการปฏรปใหลก

ซงยงขน (๔) ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตร นวตกรรม เปนมตรกบ

สงแวดลอมโปรงใสและกระจายประโยชน(๕)ยนหยดสงคมนยมอนมเอกลกษณ

แบบจนซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ(๖)ปกครองจนดวยการยดมนในกฎหมาย

(๗) ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน (๘) การยกระดบชวตความ

เปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา (๙) การพฒนาตองเปนมตร

กบสงแวดลอม(๑๐)เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร(๑๑)กองทพตองอย

ภายใตพรรคคอมมวนสตจน(๑๒)ยดหยดแนวคดหนงประเทศสองระบบและเดน

หนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต (๑๓) รวมสรางสงคมโลกทสนตและมจดหมาย

รวมกน และ (๑๔) บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด โดยหลกปฏบตทง ๑๔ ขอ

ดงกลาวในขางตนนนครอบคลมประเดนส�าคญ๒ดาน๓๔คอ(๑)ดานเศรษฐกจ

มงเดนหนาใหเกด “การปฏรปทลกซงและสมบรณ” และปรบใช “แนวคดใหม

เพอการพฒนา”เพอยกระดบคณภาพชวตของชาวจนทงประเทศพรอมกบการขยาย

อทธพลของจนในเวทโลกภายใตวสยทศนการสนบสนนการสรางอนาคตรวมกน

ของมนษยชาตและ(๒)ดานการเมองมงเนนการรวมอ�านาจเขาสสวนกลางโดยระบ

ใหพรรคคอมมวนสตมอ�านาจเดดขาดในการตดสนใจบงคบใชกฎหมายและก�ากบ

๓๓ อารม ตงนรนดร. (2๕60). ถอดรหสความคดสจนผง. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก http://www.bangkokbiznews.com/blog /detail/642983. หนา ๑ – 2.๓๔ จรามน สธรชาต. (2๕60). Xi Jinping Thought อดมการณ ส จนผง กบการขยายอทธพลจน ในเวทโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.scbeic.com/th/detail/ product/4256. หนา ๑ - 3.

Page 59: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดแลหนวยงานของพรรครวมทงอ�านาจบรหารเหนอกองทพประชาชนนอกจากน

ยงตอกย�าความส�าคญของนโยบาย “หนงประเทศ สองระบบ” ซงหมายถงระบบ

การปกครองของจนแผนดนใหญและเขตบรหารพเศษฮองกงและมาเกา และ

“หลกการจนเดยว” ตอกย�าความสมพนธระหวางจนแผนดนใหญกบไตหวน

นอกจากน คณะกรรมการกลางแหงพรรคคอมมวนสตจนมขอเสนอระบให

“ถอดถอน” ขอความในรฐธรรมนญแหงสาธารณรฐประชาชนจนมาตรการท ๗๙

วรรคทสาม ซงระบวา“ประธานาธบด และรองประธานาธบดแหงสาธารณรฐ

ประชาชนจน จะครองต�าแหนงไมเกนสองสมย” เพอใหสอดคลองกบสถานการณ

ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาและใหการปฏบตงานเปนไปตามนโยบายของพรรคฯ

ซงจะเออตอการบรรลผลและรกษาการพฒนาลทธสงคมนยมอตลกษณจนส�าหรบ

ยคใหม๓๕

แตอยางไรกตาม ผเชยวชาญดานจนไดวเคราะหแนวความคดของส จนผง

แสดงใหเหนวาการด�าเนนนโยบายของสจนผงไดยดหลกพรรคคอมมวนสตตองมา

กอน(PartyFirst)หมายความวาพรรคคอมมวนสตไมใชพรรคลทธนยมอกตอไป

แตกลายเปนพรรคชาตนยมทเปนอตลกษณจน เตมเปยมไปดวยความภาคภมใจ

ในชาตจนในฐานะมหาอ�านาจ และการเชอมนในพรรคคอมมวนสต๓๖ อนเปน

ยทธศาสตรและแนวทางการบรหารประเทศแบบใหมเรยกวายทธศาสตรรอบดาน

๔ประการ(Four-prongedComprehensiveStrategy)ประกอบดวยแบบแผน

การสงเสรมความเชอมนในหลกการทฤษฎ ระบบและวฒนธรรมแบบสงคมนยม

ทมลกษณะเฉพาะของจนตามนโยบาย“รอบดานสดาน(FourComprehensives)”

เพอสรางสงคมกนดอยดอยางรอบดาน(ModeratelyProsperousSociety)ลงลก

การปฏรป (Deepen Reform) ปกครองประเทศตามหลกนตรฐ (Advance

๓๕ ผจดการออนไลน. (2๕6๑). CPC ไฟเขยวเสนอแกรฐธรรมนญใหอ�านาจ “ส จนผง” อยยาวครองต�าแหนงประธานาธบดไดเกนสองสมย. ออนไลน. คนเมอ 2 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.thaitribune .org/contents /detail/310?content_id=31477&rand=1519656076. หนา ๑ -2.๓๖ อารม ตงนรนดร. (2๕60). ถอดรหสความคดสจนผง. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก http://www. bangkokbiznews.com/blog /detail/642983. หนา 2.

Page 60: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

48 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

law-basedGovernance)และบรหารจดการวนยพรรคอยางเขมงวด (Strengthen

PartySelf-governance)เพอใหบรรลผลอนยงใหญ๔ประการ(GreatStruggle,

GreatProject,GreatCauseandGreatDream)ประกอบดวยการรบมอความ

ทาทายทยงใหญ มโครงการกอสรางทยงใหญ สงเสรมการลงทนขนาดใหญ และ

ตระหนกถงความฝนอนยงใหญ โดยสาระส�าคญของแนวทางการบรหารทงหมดน

มงเนนทการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผานการลงทนขนาดใหญการสรางความ

เปนปกแผนภายในพรรคเนนระเบยบวนยของสมาชกพรรคและการสรางความเชอ

มนตอแนวคดรากฐานของพรรคคอมมวนสตอนเปนสถาบนหลกของชาต๓๗,๓๘

โดยสรป รฐบาลจนยคใหมภายใตการน�าของประธานาธบดส จนผง

มยทธศาสตรการบรหารประเทศในบรบทความมนคง ผานวาทกรรมความฝนของ

ชาวจน (Chinese Dream) ซงจดเปนพมพเขยวของสงคมนยมทมเอกลกษณของ

จนในยคใหมมเปาหมายอยางชดเจนวาในปค.ศ.๒๐๒๐ประเทศจนจะเขาสสงคม

อยดกนดโดยถวนหนา(ในวาระครบรอบ๑๐๐ปแหงการกอตงพรรคฯ)และในป

ค.ศ.๒๐๓๕ประเทศจนจะบรรลสงคมนยมททนสมยนอกจากน ในปค.ศ.๒๐๕๐

(ในวาระครบรอบ๑๐๐ปแหงการสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจน)ประเทศจน

จะเปนประเทศสงคมนยมยคใหมททนสมยอยางมงคงมประชาธปไตยเปนอารยะ

ประเทศมความสนตและงดงามดงนนยทธศาสตรความมนคงของมหาอ�านาจจน

ตองมอดมการณรวมกนตามแบบฉบบสงคมนยมทมเอกลกษณของจนตามแนวคด

อ�านาจนยมใหม (Neo-Authoritarianism) ทสนบสนนการปฏรปเศรษฐกจ แต

การเมองตองรวมศนยอ�านาจจงผลกดนการปฏรปเศรษฐกจใหประสบความส�าเรจ

และจะชกน�าการปฏรปดานอนๆ(การเมองวฒนธรรมสงคมระบบนเวศและพรรค

คอมมวนสตจน)เพอใหบรรลเปาหมายรอยป๒เปาหมายและสานความฝนของจน

ในการสรางประเทศชาตใหมความเจรญรงเรองกลบขนมาใหมไดอกครง๓๗ วอยซทว. (2๕60). ปรชญาสจนผงเนน China First?. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.voicetv.co.th/read/534517๓๘ Song Wei. (2017). Four Comprehensives’ light up the future. Retrieved January 26, 2018, from http://www.chinadaily.com.cn /opinion/2017-07/10/ content_30050292.htm. pp. 1-2.

Page 61: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

49เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๑.๓ กรอบแนวทำงทส�ำคญของยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตระยะ

๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

จากการประชมสมชชาใหญครงท ๑๙ ไดประเมนการความเปลยนแปลง

ทเกดขน พบวา ปจจบนโลกไดเผชญกบความไมแนนอนทเพมมากขนและปจจย

ทท�าใหเกดความวนวาย คอ การขาดแคลนพลงงาน ท�าใหเศรษฐกจทวทงโลก

ไมเตบโตประสบภาวะการขาดดลสงขนท�าใหทกประเทศเกดปญหาชองวางระหวาง

คนรวยและคนจนปญหาภยคกคามการกอการรายความไมปลอดภยในโลกไซเบอร

และสภาพภมอากาศเปลยนแปลงเออตอการแพรกระจายของโรคตดเชอทส�าคญ

ประชาคมโลกจงควรเคารพซงกนและกน หารอเกยวกบประเดนตางๆ อยางเทา

เทยมใชแนวทางใหมในการพฒนารฐตอรฐมงมนทจะระงบขอพพาทรวมทงการ

แกไขความขดแยงรวมกน เพอด�ารงไวซงความมนคง อนจะบรรลถงผลประโยชน

แหงชาต ตลอดจนน�าไปสการเตรยมการเพอเผชญตอภยคกคามทกรปแบบทอาจ

จะเกดขนไดในอนาคตดงนนการด�าเนนนโยบายเพอความมนคงของจนมงน�าไปส

การเปนหนสวนทางยทธศาสตรกบประเทศตางๆ โดยมการประเมนสภาวะแวดลอม

ดานความมนคงระหวางประเทศวาจะยงไมมสงครามขนาดใหญในภมภาคทจะเปน

อปสรรคตอโอกาสการพฒนาประเทศของจน แตกระแสโลกาภวตนจะกระทบ

ตอการด�าเนนความสมพนธระหวางประเทศ อนท�าใหประเทศตางๆ จ�าเปนตองม

การพงพาอาศยกนมากขน (Interdependence) โดยเฉพาะทางดานเศรษฐกจ

กลายเปนสงคมทแบงปนผลประโยชนและพฒนารวมกน โลกจะเปดกวาง สะอาด

และสวยงาม ภายใตสนตภาพ ทเตมไปดวยความมนคงและมงคงรวมกน ๓๙

ขณะเดยวกน รฐบาลจนไดท�าการประเมนการเปลยนแปลงภายในประเทศตนเอง

๓๙ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, pp 51 – 54.

Page 62: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

พบวา สงคมจนไดเผชญอยกบปญหา๔๐ “ความไมสมดล” (unbalanced) และ

“ความไมเหมาะสม” (inadequate) ในการพฒนาทไมสมดล และไมเพยงพอตอ

ความตองการของประชาชนทตองการมชวตทดทณเวลานประชากรจนมจ�านวน

มากกวา ๑,๓๐๐ ลานคน แตจนยงมประชากรถง ๑๒๘ ลานคน ยงคงมชวตอย

ในระดบต�ากวาความยากจน ท�าใหจนตองเรงพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคม

ระหวางกลมทางสงคมเศรษฐกจหรอกลมผลประโยชน และระหวางตวเมองกบ

เขตชนบท อนจะเปนพนทแหงโอกาสในการเปลยนแปลงไปสความสมดลของชวต

ประชาชนจนทดและเหมาะสมขนได

ในชวงหาปทผานมาจนจงพยายามเดนหนาปฏรปดานเศรษฐกจเพอใหงาน

ในดานตางๆพฒนาตามไปดวย และยงคงรกษาอตราขยายตวทางเศรษฐกจอยใน

ระดบสงปานกลาง เขาสมาตรฐานใหม เรยกวา การพฒนาเศรษฐกจเชงคณภาพ

แทนการพฒนาเชงปรมาณ รวมทงขยายบทบาทของจนในเวทเศรษฐกจการเงน

โลกไปพรอมกน(NewNormalofChina’sEconomy)โดยมลคาผลตภณฑมวล

รวมภายในประเทศหรอจดพขยายตวจาก๕๔ลานลานหยวนสงขนเปน๘๐ลาน

ลานหยวนท�าใหเศรษฐกจจนยงครองอนดบสองของโลกซงชวยกระตนอตราเตบโต

เศรษฐกจโลกทมคามากกวารอยละ๓๐เกดจากการปฏรปโครงสรางดานอปทานทม

ความกาวหนาไปดวยด(Supply-SideStructuralReform)ภายใตการขบเคลอน

ของเศรษฐกจยคดจตล ไดแก เสนทางรถไฟความเรวสง ถนนทางหลวง สะพาน

ทาเรอ สนามบน เปนตน และการพฒนาความทนสมยในภาคการเกษตรท�าใหม

ผลผลตธญพชในแตละปสงถง๖๐๐ลานเมตรกตนอกทงรฐบาลสามารถขจดความ

ยากจนของประชาชนจ�านวน๙๙ลานคนใหหลดพนจากความยากจนแลวจ�านวน

๖๖ ลานคน เหลออกราว ๓๐ ลานคน ทยงอยในความยากจน ซงนบเปนความ

๔๐ เกรยงไกร พรพพฒนกล. (2๕60). ความฝนจน : ส จนผง ยงใหญเพยงใด กเนนบรรลผลฯ รวมกบผอน. ออนไลน. คนเมอ 26 กมภาพนธ 2๕6๑. จากhttps://mgronline.com/china/detail/9600000110877. หนา ๑ – 2.

Page 63: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

กาวหนาครงส�าคญในการตอสกบความยากจนของจน๔๑ รวมถงเนนการพฒนาท

เปนมตรกบสงแวดลอม โดยใชพลงงานหมนเวยนแบบคารบอนต�าอยางมจตส�านก

และอกหนงผลงานทส�าคญของรฐบาล คอ การปรบปรงแนวปฏบตของพรรคฯ

ใหอยในวนยอยางเขมงวดและลงโทษกลมเจาหนาททมพฤตกรรมมชอบ โดยม

ผทจรตคอรปชนทไดรบโทษแลวมากกวา๑.๓ลานคนและจะยงคงเดนหนาตอสกบ

ปญหานในอกหาปขางหนา๔๒,๔๓ผลการด�าเนนงานทงหมดนไดด�าเนนการตามแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๓(ปค.ศ.๒๐๑๖-๒๐๒๐)มนโยบาย

“การพฒนาหาดานพรอมกน”ไดแก (๑)การวจยอตสาหกรรมรปแบบใหมเชงลก

(๒)การพฒนาสสงคมเมอง (๓)การพฒนาสารสนเทศ (๔)การพฒนาการเกษตร

ยคใหม และ (๕) การพฒนาสงแวดลอม รวมกบการด�าเนนนโยบาย “รอบดาน

สดาน”ไดแก(๑)การสรางสงคมกนดอยดรอบดาน(๒)การปฏรปเชงลกรอบดาน

(๓)การเครงครดในการปกครองพรรคคอมมวนสตรอบดานและ(๔)การใชกฎหมาย

รกษาประเทศรอบดานนอกจากนจนจงไดประกาศยทธศาสตรMadeinChina

2025หรอMIC2025 ทไดเรมประกาศใชเมอปค.ศ.๒๐๑๕ซงเปนการกลาวถง

การปฏรปโครงสรางเศรษฐกจและอตสาหกรรมการผลตของจนอยางจรงจง โดยม

ตนแบบจากเยอรมนและมการลงนามความรวมมอ“TheactionoutlineofSino

GermanCooperation”กบเยอรมนเมอตลาคมปค.ศ.๒๐๑๔๔๔ประธานาธบด ๔๑ ผจดการออนไลน. (2๕6๑). ความฝนจน : คนจนหลดพนยากจน 66 ลานคน ชวง 4 ป สจนผง 2๕๕6 – 2๕60. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://m.mgronline.com/china/detail/9610000001791. หนา ๑-3.๔๒ ผจดการออนไลน. (2๕60). พญามงกรเปดการประชมสมชชาใหญ CPC ครงท ๑9 ส จนผงเผยแผนสราง “ประเทศสงคมนยมททนสมย” ในกลางศตวรรษท 2๑. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https:// mgronline .com/china/detail/9600000106393. หนา 3.๔๓ ส�านกขาวออนไลน. (2๕60). สจนผง โชววสยทศนพาจนผงาดเปนมหาอ�านาจของโลกในการประชมใหญพรรคคอมมนนสตจน. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://thestandard.co/xi-jinping-world-vision/. หนา 4.๔๔ ธนาคารแหงประเทศไทย ส�านกงานภาคเหนอ. (2๕๕9). เจาะลก Made in China 202๕. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconMakhong-CanelArea/Yunnan/DocLib_YNArticle/2016--Article2_Made%20in%20China2025 .pdf. หนา ๑.

Page 64: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สจนผงจงไดตงเปาหมายใหจนเปนผน�าดานนวตกรรมของโลก(GlobalLeaderin

Innovation)ภายในป๒๐๕๐รวมทงการเรงโครงการหนงแถบหนงเสนทาง(Belt

andRoad Initiative :OBOR) เพอใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจระดบพหภาค

ทมความมงคงและพฒนาโครงสรางพนฐานกอใหเกดสนตภาพและความประสาน

กลมกลนมรปแบบความรวมมอในลกษณะเอาชนะรวมกน(WIN-WIN)ทตางฝาย

ตางไดประโยชนรวมกน หลงจากการประชมสมชชาครงท ๑๙ น ท�าใหทราบถง

ยทธศาสตรความมนคงเพอการบรหารประเทศในสรางสงคมแบบกนดอยดอยาง

ทวถง และเปนประเทศสงคมนยมยคใหมททนสมยอยางมงคง มประชาธปไตย

เปนอารยะประเทศมความสนตและงดงามในระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

ภายใตรฐบาลทน�าโดยประธานาธบดสจนผงมกรอบแนวทางการพฒนาประเทศ

ในดานตางๆตามดงรายละเอยดตอไปน๔๕

ดานเศรษฐกจและสงคม๔๖

ปรบเปลยนรปแบบการพฒนาเศรษฐกจทเนนคณภาพทวถง เทาเทยมทง

ในเมองและชนบทแทนการก�าหนดตวเลขซงเปนเปาหมายการเตบโตทางเศรษฐกจ

เหมอนอยางทผานมา ดวยการปรบโครงสรางวสาหกจ พฒนาเทคโนโลย สงเสรม

งานวจยพฒนาการเกษตรอนรกษสงแวดลอมเพอใหเศรษฐกจจนเตบโตเชงคณภาพ

สามารถขบเคลอนเศรษฐกจดวยการพงพงการบรโภคภายในประเทศและประชาชน

มคณภาพชวตทดดงนนเปาหมายเศรษฐกจในภาพรวมของจนตอจากนจงเนนการ

ขยายอปสงคภายในประเทศ หรอกระตนการบรโภคภายในประเทศควบคไปกบ

ลดการพงพาการสงออกนบเปนแนวทางการพฒนาเศรษฐกจจนในระยะยาวและ

เตรยมพรอมรบมอกบการสงออกทชะลอตวลงอยางตอเนอง แตอยางไรกตาม

๔๕ ปโยรส อทมเทวา. (2๕6๑). “ส จนผง” พญามงกรจน ผงาดฉลองชย ทศทางแหงความส�าเรจ เนนบรรลผลฯ รวมกบผอน. ออนไลน. คนเมอ ๑8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://aseanecon.info/20180109/701. หนา ๑ - ๑6.๔๖ สมาคมวฒนธรรมและเศรษฐกจไทย-จน. (2๕60). การพฒนาประเทศจนทยงใหญ. ออนไลน. คนเมอ 2๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www. facebook.com/thaizhong/posts/1199642673434957. หนา ๑ – 2.

Page 65: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การพฒนาเศรษฐกจจะเปดกวางผอนคลายมาตรการการเขาตลาดของธรกจสนคา

และบรการตางๆ โดยไดเรมเปดเสรในภาคการเงนและตลาดเงนตราตางประเทศ

รวมถงผลกดนการสรางระบบการคาในระดบภมภาค ทวภาค และพหภาค

พรอมกนน จนจะเรงสรางระบบสาธารณสขและการรกษาพยาบาลขนพนฐานให

มคณภาพและประสทธภาพสงเตรยมพรอมรบมอกบสงคมผสงอายอยางแขงขน

ดานการเมอง๔๗

สงเสรมการสรางพรรคการเมองใหสะอาดโปรงใส ปราบปรามการทจรต

คอรรปชน และสงเสรมความสจรตทตองกระท�าอยางตอเนอง โดยเรมปฏรป

ตงแตบคลากรของรฐตองบรสทธ รฐบาลสจรต และการเมองใสสะอาด หลงจาก

การประชมสมชชาใหญครงท๑๙นจงไดมการจดตง“คณะกรรมการก�ากบตรวจ

สอบแหงชาต”ทงในระดบรฐและในระดบพรรครวมทงการจดตง“คณะกรรมการ

เสถยรภาพทางการเงนแหงชาต”เพอรกษาความเปนศนยกลางการน�าของพรรคฯ

และปกปองสทธผลประโยชนของประชาชนอยางแทจรงในขณะเดยวกนสจนผง

ไดบรหารจดการควบคมพรรคฯ ดวยวนยทเขมงวด และยดแนวทางมวลชนของ

พรรคฯในการแกไขพฤตกรรมการท�างานของพรรคฯใหตดตอสมพนธใกลชดมวลชน

ตามขอก�าหนดมดวยกน๘ขอไดแก (๑)ปรบปรงการตรวจสอบวนย (๒)ยนยอ

ในเรองประชม(๓)ยนยอเอกสาร(๔)คมเรองการออกตรวจเยยม(๕)แกไขหนวย

องครกษ(๖)ปรบปรงการรายงานขาว(๗)เขมงวดการแพรขาวสารและ(๘)ยดถอ

เครงครดในการประหยด พรอมใหขอคดเรองพฤตกรรม ๔ อยางทไมพงประสงค

ของสมาชกพรรคฯ ไดแก “พฤตกรรมรปแบบนยม” “พฤตกรรมเจาขนมลนาย”

“พฤตกรรมการแสวงหาความสข”และ“พฤตกรรมฟมเฟอย”หากสมาชกพรรค

ปรบเปลยนพฤตกรรมเหลานได โอกาสในการทจรตจะไมเกดขน ดงนน แนวทาง

มวลชนของพรรคและขจดสประเภทพฤตกรรมสามารถสรางสงแวดลอมทางดาน

การเมองใหโปรงใสน�ามาซงการปฏรปและการพฒนาบานเมองใหมเสถยรภาพได

๔๗ ส จนผง. (2๕๕9). สจนผง ยทธศาสตรการบรหารประเทศ. มตชน. กรงเทพฯ, หนา 43๑ - 469.

Page 66: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แตอยางไรกตาม ยงคงใชระบอบการปกครอง “หนงประเทศ สองระบบ” ในเขตบรหารพเศษฮองกงและมาเกาถอเปนระบอบทดทสดในการรกษาความมนคงของประเทศรวมกบจนแผนดนใหญอกทงพนฐานทางการเมองของความสมพนธระหวางสองฝงชองแคบไตหวนนนไดเปนไปตาม“หลกการจนเดยว”ยดมนในฉนทามตป ๑๙๙๒ ผลกดนความสมพนธในทศทางแหงสนตระหวางจนแผนดนใหญกบไตหวนใหเปนเสมอนครอบครวเดยวกน ดานการศกษา จากผลการประชมครงลาสด จนไดยกระดบความส�าคญใหการศกษา เปนอนดบหนงผลกดนการปรบปรงระบบการศกษาภาคบงคบทงในเมองและชนบทใหมแบบแผนเดยวกนทวประเทศโดยจดท�าการศกษากอนวยเรยนการศกษาส�าหรบผพการการศกษาผานทางเครอขายคอมพวเตอร การศกษามธยมปลายตองขยายใหทวถงพฒนาสรางสรรคมหาวทยาลยและหลกสตรชนน�าใหมประสทธภาพและสรางแรงงานใหเพมมากขนทงในเมองและชนบทรวมถงสนบสนนการแลกเปลยนดานการศกษากบประเทศตางๆทวโลกขณะเดยวกนตองสงเสรมการพฒนากจการดานการศกษาของประเทศก�าลงพฒนาดวยความเตมใจ ดานความมนคงและการทหาร โครงสรางทางการทหารเปลยนแปลงจากเดมจากทเคยเนนปรมาณกองก�าลง ภาคพนดนมหาศาลเปลยนเปนการปฏบตการรวมกนอยางมบรณาการในทกเหลา ทพ โดยเนนการปฏบตการเชงรกมากยงขน และน�าเทคโนโลยสารสนเทศใช ในการบรหารจดการ และพฒนาอาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต (Mechanization)เพอเพมศกยภาพทางดานการปองกนประเทศใหมประสทธภาพตลอดจนการปรบปรงโครงสรางของกองทพปลดปลอยประชาชนจน (People’sLiberation Army : PLA) เพอรวมอ�านาจการบงคบบญชาแบบรวมศนยภายใต การก�ากบดแลของพรรคคอมมวนสต และคณะกรรมาธการทหารกลาง กอนสนปค.ศ. ๒๐๒๐ เพอใหบรรลความทนสมยในดานการปองกนประเทศกอนปค.ศ.๒๐๓๕ และสรางสรรคใหเปนกองทพระดบชนน�าของโลกใหส�าเรจในชวงกลาง

ศตวรรษท๒๑

Page 67: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานการตางประเทศ๔๘ การด�าเนนนโยบายดานตางประเทศของจน ยดหลกการอยรวมกนอยางสนต ๕ ประการ (The Five Principles of Peaceful Coexistence) ไดแก การเคารพในอ�านาจอธปไตยของกนและกน การไมรกรานกน การไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน ความเสมอภาคกน และการอยรวมกนอยางสนต๔๙ จนจงมงด�าเนนนโยบายการทตโดยใชอ�านาจโนมนาว (Soft Power) มากขน และนโยบายการพฒนาอยางสนต (Peaceful Development) รวมถงนโยบายเพอนบานทด (GoodNeighborPolicy) โดยมแนวทางการชวยเหลอ (ForeignAid) การลงทนในตางประเทศ (Foreign Investment) และการใหเงนกและเงนใหเปลาเพอการพฒนาสาธารณปโภคพนฐาน (Infrastructure) กบประเทศเพอนบานหรอกบกลมประเทศสมาชกอาเซยน ผานมาตรการการด�าเนนโครงการทางยทธศาสตรขนาดใหญ๒โครงการไดแก(๑)โครงการ“หนงแถบหนงเสนทาง”(TheBeltandRoad Initiative)ท�าใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจทเจรญมงคง ทงทางบกและทางทะเลและ (๒) โครงการสรางหนวยงานดานการเงนขนาดใหญ สามแหง เพอเปนแหลงสนบสนนดานการเงนใหกบโครงการหนงแนวเขตหนงเสนทาง โดยสถาบนการเงนทงสามแหงดงกลาวคอ “ธนาคารเพอการลงทนสาธารณปโภคพนฐานแหงเอเชย” (Asian Infrastructure Investment Bank :AIIB)“กองทนเสนทางสายไหมทางทะเล”(SilkRoadFund)และ“ธนาคารเพอการพฒนาแหงใหม” (NewDevelopmentBank :NDB)ซงเกดจากกรอบการประชมของกลมประเทศ BRICS ประกอบดวย บราซล รสเซย อนเดย จน และแอฟรกาใต นอกจากน ยงมการแลกเปลยนทางการเมองและวฒนธรรม ไมวาจะเปนการเดนทางเยอนกนและกนของผน�าระดบสงไปจนถงการทตระดบประชาชน

๔๘ การประชมสมมนาทางวชาการ. (2๕6๑). “CHINA’S WAY : BRI, AIIB, NDB, SCS, LMC, ETC”. วนศกรท 23 กมภาพนธ 2๕6๑, เวลา ๑000 – ๑200 ณ หองประชม ๑0๕ มหาจฬาลงกรณ. กรงเทพฯ. ๔๙ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, p. 52.

Page 68: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

จนมแผนการทจะยกระดบภาคอตสาหกรรมของประเทศทงหมดใหเปน

อตสาหกรรมไฮเทคโดยใหการสนบสนนดานนโยบายและการเงนการออกกฎหมาย

คมครองการจดตงสถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลย และการอดฉดเงนเพอการ

วจยและพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนอง นบตงแตปค.ศ. ๒๐๑๕ ไดประกาศแผน

“Made in China 2025” มงเนนพฒนาจนจาก “ประเทศการผลตยกษใหญ”

เปน “ประเทศการผลตทแขงแกรง”ภายใน ๑๐ ป และพลกโฉมจนใหกลายเปน

“มหาอ�านาจดานการผลตชนน�าในป ๒๐๒๕” ซงภารกจส�าคญในการยกระดบ

นวตกรรมดานการผลตการผสมผสานเทคโนโลยสารสนเทศเขากบอตสาหกรรมการ

ใชเครองจกรอตโนมตแทนแรงงานทงหมด เพอยกระดบเขาส Industry 4.0 การ

สงเสรมแบรนดสญชาตจน การด�าเนนการผลตสเขยว การสงเสรมการพฒนาภาค

อตสาหกรรม๑๐ ประเภท๕๐ การเดนหนาปรบโครงสรางของภาคการผลต และ

การสนบสนนการผลตทเนนดานบรการและอตสาหกรรมบรการซงจดเดนของแผน

MadeinChina2025ใจความวา

“เปนความพยายามของจนทจะกาวใหทนประเทศอตสาหกรรมพรอมๆ

กบการปดชองวางทางเศรษฐกจในประเทศ aging society แรงงานหนมสาว

ของจนมจ�านวนนอยลง ท�าใหอตราคาแรงงานเพมขน และสงผลกระทบตอ

เศรษฐกจการสงออกทเคยเปนหลกส�าคญแผนนจะแกไขปญหาเรองคณภาพและ

การสรางตราสนคาแบรนดจน รวมทงปรบปรงการใชทรพยากรและพลงงานให

มประสทธภาพและพฒนาการผลตทางอตสาหกรรมทไมเปนภยตอสงแวดลอม”

ท�าใหจนมผลงานดานเทคโนโลยมากมาย อาท หองทดลองอวกาศเทยนกง

ยานด�าน�าส�ารวจทะเลลกพรอมมนษยเจยวหลง กลองโทรทศนวทยฟาสตขนาด

๕๐ อตสาหกรรม ๑0 ประเภท ไดแก (๑) อตสาหกรรมสารสนเทศ (2) หนยนตควบคมดวยตวเลข (Numerical control robot) (3) อตสาหกรรมการผลตอปกรณอากาศยาน (4) อตสาหกรรมการตอเรอไฮเทค (๕)อตสาหกรรมการผลตรถไฟ (6) อตสาหกรรมรถยนตพลงงานใหม (๗) อตสาหกรรมการผลตอปกรณพลงงาน (8) อปกรณการผลตวตถดบใหม (9)อตสาหกรรมยาและอปกรณการผลตยา (๑0) อตสาหกรรมเครองมอทางการเกษตร

Page 69: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เลกทสดในโลกและการผลตเครองบนขนาดใหญเปนตนนอกจากนจนยงไดสราง

บรษทเทคโนโลยยกษใหญระดบโลกอยางBaidu,AlibabaและTencentซงเทยบ

ไดกบGoogle,eBayและFacebookของสหรฐอเมรกาในขณะเดยวกนบรษท

จนเหลานกรบนโยบายจากรฐบาลใหรวมกนท�าวจยดานอนเทอรเนตและเทคโนโลย

แหงอนาคตทงนการเปนผน�าดานเทคโนโลยนวตกรรมของโลกกเปนอกหนงเปาหมาย

ของจนภายในปค.ศ.๒๐๕๐อกดวย

โดยสรป กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคงระยะ ๓๐ ป

(ปค.ศ. ๒๐๒๐ – ๒๐๕๐) ไดก�าหนดวสยทศนของประเทศระยะยาว เปาหมาย

อนาคตของชาตทประชาชนจนทกคนตองอยดมสข เปนสงคมกนดอยดถวนหนา

(Moderately Prosperous Society) ในป ๒๐๒๑ บรรลเปาหมายรอยปครงท

หนงซงจะเปนพนฐานสการบรรลความฝนครงทสองในการเปนประเทศสงคมนยม

สมยใหมททนสมย (SocialistModernization) อยางมงคง มประชาธปไตยเปน

อารยะประเทศมความสนตและงดงามภายในป๒๐๔๙ทงหมดนถอเปนความฝนท

จะฟนฟชาต(NationalRejuvenation)อยางสมบรณแบบโดยทศทางการบรหาร

ของประเทศจนภายใตแผนยทธศาสตรความมนคงแหงชาตเตมไปดวยอดมการณ

สงคมนยมสมยใหมททนสมยและยกระดบจนเขาสเวทโลกโดยใหมการด�าเนนตาม

แผนงานทไดก�าหนดไวไดแก(๑)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๓

(ปค.ศ.๒๐๑๖-๒๐๒๐)(๒)แผนพฒนายกระดบอตสาหกรรมทงประเทศ(Madein

China2025)และ(๓)แผนพฒนาเสนทางสายไหมใหมศตวรรษท๒๑(TheBelt

andRoadInitiative)

แผนการพฒนาประเทศดงกลาวเนนการเปดประเทศและลงลกการปฏรปรอบ

ดานโดยเฉพาะการปฏรปดานเศรษฐกจใหประสบความส�าเรจอาศยการลงทนดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยสงเสรมการวจยและพฒนาพรอมประยกตใชเทคโนโลย

ปญญาประดษฐเปนเครองมอในการพฒนาประเทศใหเปนประเทศแหงนวตกรรม

ทงนเพอชกน�าการปฏรปดานอนๆไดแกการเมองสมาชกพรรคปฏบตตามระเบยบ

วนยอยางเครงครดและตอตานการทจรตคอรปชนทกรปแบบยดหยดแนวคดหนง

Page 70: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ประเทศสองระบบและเดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคตการทหาร ทกเหลา

ทพบรณาการการปฏบตการเชงรกรวมกนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ

และน�าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการก�าลงพลจนถงน�าไปพฒนา

อาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต (Mechanization) ใหมความทนสมย

การศกษาเนนคณภาพและเทาเทยมโดยจดสรรงบประมาณในเขตชนบทใหมการ

ศกษาภาคบงคบเชนเดยวกนกบในเขตเมองสงคมและวฒนธรรมปรบปรงชวตความ

เปนอย ของประชาชนใหดขนทงในเมองและชนบท โดยสงเสรมการมงานท�า

พฒนากจการ และเพมมาตรฐานเงนชวยเหลอการรกษาพยาบาลขนพนฐาน และ

ระบบนเวศ เครงครดการควบคมมลพษและเนนการพฒนาทเปนมตรกบสงแวดลอม

โดยใชพลงงานหมนเวยนแบบคารบอนต�าอยางมจตส�านกการบรหารประทศในครง

นเปนไปตาม “ความคดของ ส จนผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอ

ศกราชใหม”ในการตอสฟนฟความยงใหญของประชาชาตจน๑๔ประการตามท

ไดบรรจไวในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน(ฉบบแกไขเพมเตม)เปนทเรยบรอยแลว

นอกจากนการทจนไดเรงผลกดนการพฒนาโครงสรางพนฐานภายใตโครงการ

“หนงแถบหนงเสนทาง”จะเปนอกหนงแรงสงส�าคญทท�าใหจนมเสนทางโลจสตกส

ใชขนสงสนคานวตกรรมไปยงภมภาคทส�าคญไดทวโลก โดยจนเหนถงความจ�าเปน

ในการพงพาอาศยกน เพอรกษาผลประโยชนและความมนคงของประเทศ ในการ

ด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศ ยดหลกการการเคารพในอ�านาจ

อธปไตยของกนและกน การไมรกรานกน การไมแทรกแซงกจการภายในของกน

และกนความเสมอภาคกนและการอยรวมกนอยางสนตทงหมดนถอเปนการมง

รกษาผลประโยชนของชาต ดวยการด�ารงอยของระบบพนฐานความมนคงภายใต

พรรคคอมมวนสตจนปกปองอธปไตยและบรณภาพแหงดนแดนรวมถงการพฒนา

ทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศอยางสมดลทจะน�ามาซงผลประโยชนในระดบภมภาคและระดบโลกตอไป

Page 71: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒ ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ (ธนวำคมพ.ศ. ๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

สหรฐอเมรกา หรอ United States of America (United State) เปน

ประเทศทใหญเปนอนดบสามของโลก รองจากรสเซยและแคนาดา ประกอบดวย

รฐทงหมด๕๐รฐตงอยทางทวปอเมรกาเหนอตอนกลางอยระหวางกลางประเทศ

เมกซโกกบแคนนาดา มพนทใหญถง ๙.๖๓ ลานตารางกโลเมตร และมประชากร

รวมทงสน ๓๑๓ ลานคน จงเปนประเทศทมประชากรจ�านวนมากอยในล�าดบ

ทสามของโลกซงชาวอเมรกนสวนใหญมฐานะในระดบชนชนกลางขนไปจงมความ

เจรญคอนขางมากและเปนประเทศมหาอ�านาจเพยงประเทศเดยวทเปนผน�าทงทาง

ดานเศรษฐกจการเมองการพลงงานและเทคโนโลย๕๑นอกจากนสหรฐอเมรกา

ยงเปนผน�าในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย มประธานาธบดเปนประมข

ของรฐและหวหนารฐบาล(ChiefExecutive)ภายใตรฐธรรมนญทมการแบงแยก

อ�านาจโดยเดดขาด (Separation of Power) ไดแก ฝายบรหาร ฝายนตบญญต

และฝายตลาการแตละฝายไดรบเลอกในลกษณะทแตกตางกนและมการตรวจสอบ

และถวงดลอ�านาจซงกนและกน(checksandbalances)เปนผลท�าใหการบรหาร

ประเทศโดยรวมนนสงเสรมใหคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศนนสงตดเปนอนดบ

หนงของโลกจงไดชอวาเปนอภมหาอ�านาจทมอทธพลตอภมภาคตางๆทงทางดาน

เศรษฐกจการเมองและการทหารเปนตน๕๒

หลงจากการสาบานตนรบต�าแหนงประธานาธบดสหรฐฯ ของนายโดนลด

ทรมปอยางเปนทางการตงแตวนท๒๐มกราคม๒๐๑๗ทผานมาโดยรฐบาลกลาง

ไดประกาศใชยทธศาสตรความมนคงแหงชาตเมอวนท๑๘ธนวาคม๒๐๑๗ซงม

การปรบเปลยนไปตามสภาพแวดลอมภายในและภายนอกประเทศตามสถานการณ๕๑ กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ. (2๕60). สหรฐอเมรกา. ออนไลน. คนเมอ 26 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www. thaibiz.net/th/market/United-States-of-America. หนา ๑๕๒ สงขลา วชยขทคะ. (2๕๕8). ระบบการเมองการปกครองและสถาบนทางการเมองการปกครอง ในประเทศภาคพนยโรปและอเมรกา. เอกสารประกอบการเรยนการสอน. หนา 23 – 2๕.

Page 72: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

60 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การเปลยนแปลงใหครอบคลมกบสถานการณใหเปนปจจบนมากทสดซงยทธศาสตร

ความมนคงแหงชาตฉบบนมวลส�าคญ “การท�าใหสหรฐอเมรกากลบมายงใหญ

อกครง” (tomakeAmericagreat again)หมายความวารฐบาลของสหรฐฯ

ใหความส�าคญกบความปลอดภย ผลประโยชน และความสขของพลเมองอเมรกน

เปนอนดบแรก โดยจะฟนฟเศรษฐกจภายในประเทศใหกลบมาเจรญอกครง ฟนฟ

การทหารของอเมรกาใหยงใหญดงเดมปองกนพรมแดนของสหรฐอเมรกาปกปอง

เอกราชอธปไตย และเสรมสรางคานยมของโลกเสรใหแผออกไปทวโลกโดยมนโย

บายตางประเทศทเรยกวา “ความเปนอนดบหนงของอเมรกา (America First)”

ซงแนวความคดทางยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกาฉบบน คอ

การสรางดลอ�านาจเพอประโยชนใหกบสหรฐอเมรกาใหกบพนธมตรและแนวรวม

ของสหรฐอเมรกาโดยไมสญเสยคานยมส�าคญของอเมรกา แลวน�าไปสความมนคง

ความมงคงและผลประโยชนของอเมรกาเอง โดยมวสยทศนทางยทธศาสตร

(Strategic Vision) เพอใหประเทศชาตมความเขมแขงเปนเอกราชอธปไตย

ประชาชนชาวอเมรกามอสระ เสรภาพ มวฒนธรรม และความฝนเปนของตนเอง

เพอมงสความเจรญรงเรองและมสนตภาพไปดวยกน๕๓ โดยการศกษาในครงน

ไดกลาวถงรายละเอยดใน๒ ประเดน ไดแก (๑) การตรวจสอบสภาวะแวดลอม

ความมนคง และ (๒) กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของสหรฐอเมรกา(ธนวาคมค.ศ.๒๐๑๗)ดงรายละเอยดตอไปน๕๔

๕๓ นนทยา ทองคณารกษ. (2๕6๑). America First : ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐฯ 20๑๗. เอกสารวเคราะหสถานการณยทธศาสตรและความมนคง. ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. หนา ๑ - 2.๕๔ ยศภาค โชตกพงศ. (2๕6๑). ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา ธนวาคม 20๑๗. เอกสารอดส�าเนา. หนา ๑ – ๕.

Page 73: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒.๑กำรตรวจสอบสภำวะแวดลอมควำมมนคงของสหรฐอเมรกำ

จากการตรวจสอบสภาพแวดลอมของโลกภายใตการน�าของรฐบาล

นายโดนลด ทรมป พบวา สหรฐฯตองเผชญกบภยคกคามตางๆ ไดแก ประเทศ

ทก�าลงพฒนาอาวธนวเคลยรและขปนาวธกลมกอการรายอสลามหวรนแรงทก�าลง

ขยายเครอขายออกไปโดยเฉพาะอยางยงในตะวนออกกลาง ประเทศคแขงทก�าลง

ทาทายความเปนเจาของสหรฐอเมรกาความสามารถเขาถงเทคโนโลยสมยใหมท�าให

ประเทศทเคยออนแอกลบเขมแขงขน รวมถงความเสยเปรยบทางการคาทสหรฐ

แบกรบ อกทง ผ อพยพ การขนยายยาเสพตดขามพรมแดนเขามาในประเทศ

และความไมรบผดชอบของพนธมตรในเรองความมนคง ตลอดจนการลงทนใน

งบประมาณการปองกนประเทศทถอวายงไมเพยงพอ เนองจากหลายประเทศ

ก�าลงสะสมอาวธปลอยขปนาวธทสงไดไกลจนถงแผนดนสหรฐอเมรกาภยคกคาม

ทงหมดนตางกมขอมลขาวสาร(information)ท�าหนาทเปนตวเรงปฏกรยาท�าให

ทกประเทศทวโลกเกดการแขงขนใหไดมาซงขอมลขาวสารทครอบคลมในทกมตมาก

ยงขนซงมอทธพลตอความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจและบทบาทของสหรฐอเมรกา

ในเวทการเมองโลกจงนบไดวาขอมลขาวสารนถอเปนรากฐานส�าคญในการพฒนา

เศรษฐกจของสหรฐฯใหเตบโตขนอยางตอเนอง สามารถเอาชนะแนวคดฝายตรง

ขามและพฒนาใหกองทพคงไวซงก�าลงรบทมศกยภาพอยเหนอกวามหาอ�านาจอนๆ

ไดอยางมประสทธภาพเพอปกปองคนอเมรกนจากภยคกคามทมผลตอความมนคง

ของชาตททนสมยเหลาน

นอกจากน สหรฐฯ มองวาจนและรสเซยไดทาทายก�าลงอ�านาจแหงชาต

อทธพล และผลประโยชนของสหรฐอเมรกา อาจมผลท�าใหความมนคงและมงคง

ของสหรฐฯนนเสอมถอยลง ในขณะเดยวกน เกาหลเหนอและอหราน มเจตนา

จะท�าใหเกดความไมมเสถยรภาพในภมภาค โดยเฉพาะอยางยง กลมภยคกคาม

ขามชาตตงแตกลมผกอการรายจฮดจนถงองคการอาชญากรรมขามชาต ใชวธการ

โฆษณาชวนเชอรวมกบเครองมออนๆ เพอทจะท�าใหระบอบประชาธปไตยเกด

ความไมนาเชอถอ สรางแนวคดตอตานตะวนตก กระจายขาวผดพลาด ท�าใหเกด

Page 74: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

62 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความแตกแยกในหมคนอเมรกนชาตพนธมตร (Allies) และแนวรวม (Partners)

ในขณะเดยวกน กลมกอการรายจฮด ไดแก กลมไอซสและกลมอลกออดะห

ยงคงเผยแพรแนวคดปาเถอนทจะใชความรนแรงเพอท�าลายลางรฐบาลและ

ผบรสทธ ทกลมเหลานเหนวาเปนพวกแปรพกตร (Apostates) เพอบบบงคบ

ใหรฐบาลทตกอยภายใตอทธพลของตนหนไปใชกฎหมายอสลาม (Sharia Law)

ในการปกครองประเทศ ดวยเหตน สหรฐฯ จงเหนควรทจะทบทวนบทเรยน

จากการทไมด�ารงความเปนผน�าเอาไวตวแสดงทไมตองการสนตภาพและนโยบาย

ทท�าใหเกดเปนชองวางท�าใหสหรฐอเมรกาถกเอาเปรยบจากการบรหารประเทศ

ในชวงศตวรรษทผานมาแตอยางไรกตามปจจบนสหรฐอเมรกายงคงด�ารงความเปน

ผน�าดวยความแขงแกรงและความเชอมนซงจะสอดรบกบผลประโยชนและคานยม

หลกของสหรฐอเมรกาทงนเพอปกปองผลประโยชนของชาตสหรฐอเมรกาเองและ

หากสหรฐอเมรกาประสบความส�าเรจบนโลกของการแขงขนกนบไดวาเปนหนทาง

ทดทสดทจะหลกเลยงความขดแยง และความออนแอ และจะน�าความแขงแกรง

ของสหรฐอเมรกากลบมาอกครงพรอมจะปองปรามไมใหเกดสงครามขนไดและจะ

น�ามาซงสนตภาพบนโลกแหงนอยางแทจรง

๓.๒.๒ กรอบแนวทำงทส�ำคญของยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของ

สหรฐอเมรกำ(ธนวำคมค.ศ.๒๐๑๗)

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตสหรฐฯ ป ๒๐๑๗ ยดมนในหลกการ

“อเมรกามากอน” (American First) ทงทางดานการเมอง เศรษฐกจ การทหาร

และความมนคงของชาตดานอนๆซงอยบนพนฐานสจนยม(Realism)ทมแนวคด

ทางการเมองเปนความคดน�า (Dominated Thinking) จงใหความส�าคญกบ

การสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศ แลวคอยขยายอ�านาจรฐดานอนๆ

เชน ดานเศรษฐกจ การเมอง วทยาศาสตรและเทคโนโลย ฯลฯ เพอความมนคง

ผลประโยชน และการเปนมหาอ�านาจของโลกเพยงหนงเดยวของโลกตอไป

ซงสหรฐฯ ไดแสดงใหเหนแลววาปจจบนเปนโลกแหงการแขงขน (Competitive

World) ซงเพมมากขนกวาแตกอน ทงในเรองการเมอง เศรษฐกจ และการทหาร

Page 75: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

63เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยเฉพาะอยางยงกบกลมความทาทายแบงออกเปน๓กลมไดแกกลมท ๑ จน

และรสเซย เปนคแขงทพยายามทาทายก�าลงอ�านาจสหรฐฯกลมท ๒ อหรานและ

เกาหลเหนอ เปนรฐอนธพาลทมอาวธนวเคลยรและสนบสนนกลมกอการราย

และ กลมท ๓ กลมกอการรายและอาชญากรรมขามชาต เชน กลมไอซส

กลมอลกออดะหเปนตนโดยมงเนนในการสกดกนนกรบตางชาตและแนวทางการ

รบมอการกอรายรปแบบใหม จากอทธพลของการเผยแพรความคดหวรนแรง

สดโตงทางสอสงคมออนไลนใหเพมมากขนดงนนสหรฐฯจงใชประโยชนจากความ

สมพนธกบมตรประเทศในการตอตานแนวนโยบายการเปดเสรการเปนรฐอนธพาล

และรวมท�าสงครามกบกลมกอการราย

จงเปนสาเหตใหประธานาธบดโดนลดทรมปประกาศนโยบายในลกษณะท

แขงกราว โดยในภาพรวมทางดานการเมองมการปลดปรบยายและประกาศแตง

ตงเจาหนาทรฐหลายต�าแหนงการสรางก�าแพงกนตามแนวพรมแดนระหวางสหรฐฯ

กบเมกซโก การปรบมาตรการตรวจคนเขาเมองใหเขมงวด พรอมออกค�าสงหาม

พลเมองจาก๖ประเทศมสลม ไดแก อหรานลเบย โซมาเลยซดานซเรย และ

เยเมน เดนทางเขาสหรฐฯสงผลใหเกดการประทวงขนหลายพนททวโลกนอกจากน

กระชบความสมพนธกบเวยดนาม อนโดนเซย อนเดย และไทย เพอวางแผนการ

ด�าเนนงานทางภมรฐศาสตรใชในการคานอ�านาจกบจนสวนนโยบายดานเศรษฐกจ

มงเนนความรวมมอทางการคาทวภาค มากกวาความรวมมอแบบพหภาค เหนได

จากการยกเลกขอตกลงหนสวนเศรษฐกจเอเชยแปซฟก(TransPacificPartnership

:TPP)เเละตองการทจะใหมการเจรจาขอตกลงการคาเสรแถบอเมรกาเหนอ(North

AmericanFreeTradeAgreement:NAFTA)และยงจดตงส�านกงานนวตกรรม

อเมรกนขนเพอบรณาความคดทางธรกจใหเขากบแนวทางนโยบายของผน�าสหรฐฯ

ในการกระตนเศรษฐกจและการจางงานครงใหญดวยการกอสรางสาธารณปโภค

ทวสหรฐฯ โดยรฐบาลจะด�าเนนการภายใตการซอสนคาทผลตในประเทศ และ

การจางแรงงานในประเทศเปนหลก (Buy American and Hire American)

อนเปนการรกษาผลประโยชนของสหรฐฯ แตอยางไรกตาม สหรฐฯกลบประสบ

Page 76: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

64 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ปญหาสงคมอเมรกนทผคนไดรบความกดดน รสกเปนเหยอ มความเคยดแคน

ชงชงตอสงคมรอบขาง ท�าใหเกดเหตการณกราดยงในสหรฐฯหลายครง รวมถง

การยกเลกนโยบายโอบามารแคร โดยยงไมมนโยบายอนรองรบ จงอาจมสวน

ท�าใหสรางความวตกกงวลใหชาวอเมรกนมากขน นอกจากน สหรฐฯ ถอไดวา

เปน ผน�าในการวจยทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย มนวตกรรมททนสมยกอน

ประเทศอนๆ มาตงแตปลายศตวรรษท ๑๙ เชน เทคโนโลยทางการแพทย

การสอสาร และการทหาร โดยเฉพาะ การวจยและพฒนาเทคโนโลยทางดานการ

ทหารทไดรบการสนบสนนจากรฐบาลนจ�านวนมากตามทปรากฏในรางงบประมาณ

กระทรวงกลาโหมสหรฐฯ มมลคาเกอบ ๗ แสนลานดอลลารสหรฐ ใชในการ

เพมก�าลงพลอากาศยานรวมถงอปกรณอนๆทเกยวของกบยทธปจจยทางทหาร

อาท การสรางอากาศยานไรคนขบ (Unmanned Aerial Vehicle : UAV)

เครองบนรบ ดาวเทยม และเครองมอตดตอสอสารอนๆ เปนตน ซงสามารถช

เปาหมายทางทหารตงแตมตทางอากาศ ไซเบอร และอวกาศ ไดอยางทวถง

เพอรบมอกบภยคกคามในทกรปแบบ สหรฐอเมรกาจงจ�าเปนตองปกปอง

ผลประโยชนทส�าคญยงของชาตในโลกแหงการแขงขนน๕๕ ดงนน แนวทาง

การขบเคลอนยทธศาสตรความมนคงสหรฐฯฉบบน จงประกอบดวยเสาหลก

๔ประการกบยทธศาสตรระดบภมภาคดงรายละเอยดตอไปน

(๑) การปกปองประชาชน ประเทศชาต และวถชวตชาวอเมรกน

ปจจบนภยคกคามทเปนอนตรายมาจากตวแสดงทเปนรฐและไมใชรฐ

เพมมากขน เนองจากกลมตวแสดงเหลานพยายามใหไดมาซงอาวธนวเคลยรเคม

และกมมนตภาพรงส กลาวคอ ซเรยใชอาวธเคมกบพลเมองของตนเอง ซงอาจจะ

เปนสงจงใจใหตวแสดงอนๆ พยายามเสาะแสวงหาและน�าอาวธประเภทนไปใช

เชนเดยวกน ไอซสไดใชอาวธเคมในอรกและซเรย ซงกลมกอการรายยงคงมความ

พยายามครอบครองอาวธท�าลายลางสง หากท�าส�าเรจสหรฐอเมรกาจะตองเผชญ

หนากบอนตรายอยางใหญหลวง นอกจากน เกาหลเหนอ เปนอกประเทศหนง

ทอาจใชอาวธนวเคลยรตอสหรฐอเมรกา รวมถงยงพยายามแสวงหาอาวธเคมและ

Page 77: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ชวะ รวมถงขดสามารถในการสงขปนาวธมายงดนแดนสหรฐอเมรกาได ในสวน

จนและรสเซยก�าลงพฒนาอาวธสมยใหมซงมขดความสามารถทจะเปนภยคกคาม

ตอระบบโครงสรางพนฐานหลกและระบบควบคมการสงการทส�าคญของ

สหรฐอเมรกาได อกทง การโจมตดวยอาวธชวะถอไดวาเปนภยคกคามตอ

แผนดนสหรฐอเมรกาทก�าลงเพมมากขนเชนกนสามารถท�าลายลางชวตมนษย

ไดอยางมหาศาล ตวอยางเชน การปรากฎขนของเชอโรคระบาดอโบลา (Ebola)

ซารส(SARS)และเชอโรคแอนเทรกซ(Antrax)เมอปค.ศ.๒๐๐๑สะทอนใหเหนถง

ผลกระทบของภยคกคามนต อความมนคงของชาต ท�าใหเกดความสญเสย

ทางเศรษฐกจและสถาบนของรฐขาดความนาเชอถอขณะเดยวกนกเปนเสนทาง

ใหมซงเปดใหกบตวแสดงทเปนรฐน�าไปใชใหเกดเปนภยทกอใหเกดความเสยหายได

โดยน�าไปใชในการพฒนาอาวธชวะสมยใหมซงอาวธประเภทนกอาจตกไปอยในมอ

ของตวแสดงทไมใชรฐไดเชนกน

แตอยางไรกตาม ภยคกคามขามชาตทสหรฐฯใหความส�าคญและก�าลง

เผชญอยคอกลมกอการรายจฮด(JihadistTerrorists)กลมอสบเลาะหในเลบานอน

(LebaneseHezbollah)และองคการอาชญากรรมขามชาตมสาเหตมาจากการ

ทสหรฐฯเปนสงคมเปดและเปนองคการทมโครงสรางแบบหลวมทสามารถปรบตว

ไดอยางรวดเรวอกทงการสอสารของสหรฐฯทงประเทศสามารถเขารหสบนเวบมด

เพอหลกเลยงการตรวจจบ แลวสามารถกอความไมสงบในพนทได และกลมเหลา

นยงใชจดออนของรฐเปนเงอนไขในการสรางสถานการณ รวมถงใชแผนดนสหรฐฯ

เปนทก�าบงหรออาจมรฐใหการสนบสนนในสวนของการก�าจดองคการอาชญากรรม

ขามชาตสหรฐฯมงมนจะทมทรพยากรทงหมดทมเพอก�าจดอาชญากรรมขามชาต

และเครอขายใหหมดสนไปองคการเหลานท�าใหพนธมตรและแนวรวมของพนธมตร

สหรฐฯ ออนแอ และท�าลายสถาบนการปกครองประเทศในระบอบประชาธปไตย

นอกจากน บางประเทศทเปนศตรของสหรฐฯ ไดใชองคกรอาชญากรรมขามชาต

เปนเครองมอของก�าลงอ�านาจแหงชาตใหกบประเทศตนเอง ประการสดทาย

ภยคกคามทไมอาจมองขามได คอ การโจมตทางไซเบอรจากรฐและองคการท

Page 78: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

66 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไมใชรฐสามารถใชพนทเครอขาย (CyberSpace)ในการตอสแยงชงผลประโยชน

ของสหรฐอเมรกา ทงในดานความมนคง เศรษฐกจ และการเมอง โดยไมจ�าเปน

ตองกาวขามเสนเขตแดนทางกายภาพของสหรฐอเมรกาไดอกตอไป เปนผลท�าให

ฝายตรงขามสามารถท�าลายโครงสรางพนฐานระบบเครอขายของรฐรวมทงเครอง

มอและอปกรณทใชเปนประจ�าในการด�าเนนธรกจ ซงมผลท�าใหระบบเศรษฐกจ

ของสหรฐอเมรกาพงทลายลงไดดวยตนทนทต�า

ดงนน สหรฐฯ จงมมาตรการควบคมการเขาออกใชแดนอยางเขมขน และ

ปฏรประบบตรวจคนเขาเมองอยางรดกม เนองจาก ปจจบนพบวา ผกอการราย

ผคายาเสพตด และอาชญากร ไดใชประโยชนจากชองวางตามแนวชายแดน

ผานเขามา ถอเปนภยคกคามตอความมนคงของชาต และความปลอดภยของคน

อเมรกนรวมถงการปกปองโครงสรางพนฐานดวยการปรบปรงเทคโนโลยสารสนเทศ

ใหมความทนสมย และปองกนภยจากการโจมตของฝายตรงขามโดยตดตงระบบ

ปองกนขปนาวธชนหนง ดงนน สหรฐฯ ตองอาศยความรวมมอกบพนธมตร และ

แนวรวมโดยวธการปองกนเชงรก เพอจดการกบกลมหวรนแรงทไมใชรฐ ซงมง

เปาตรงมายงสหรฐอเมรกาและพนธมตร ทงน รฐบาลจะสนบสนนใหอเมรกน

มความยดหยน หมายรวมถง การท�าใหสหรฐอเมรกามขดความสามารถทจะตอส

กบภยอนตรายตางๆ และสามารถฟนตวไดอยางรวดเรวจากการโจมตทางทหาร

อบตเหต ภยธรรมชาต รวมทงภยคกคามแบบใหม ภยคกคามตอเศรษฐกจ และ

ภยคกคามตอระบอบการปกครองแบบเสรประชาธปไตย

(๒) การสงเสรมความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา

การมเศรษฐกจทเขมแขงจะชวยปกปองคนอเมรกน สนบสนนวธการด�ารง

ชวตและค�าจนก�าลงอ�านาจแหงชาตสหรฐฯ ใหคงอยอยางมนคง โดยจะตองฟนฟ

ระบบเศรษฐกจใหมชวตขนมาใหมสรางความเชอมนในตวแบบของระบบเศรษฐกจ

เสรแบบอเมรกน แมวาระบบเศรษฐกจในปจจบนจะยงเปนประโยชนตอภาพรวม

ทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา แตระบบเศรษฐกจกตองไดรบการปฏรปใหม

เพอใหคนงานอเมรกนมความมงคง ปกปองนวตกรรม และรกษาไวซงแนวคด

Page 79: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

หลกทเปนรากฐานจดก�าเนดของการกอตงระบบเศรษฐกจ ทประเทศของตนนน

ไดชวยใหเกดการคาขายในระบบเศรษฐกจเสรแตกลบมบางประเทศไมด�าเนนการ

ตามคานยมหลกน

สหรฐฯมองวาการแขงขนทางเศรษฐกจทอยนอกเกมน เปนสงทาทายตอ

ความมนคงและมงคงของสหรฐอเมรกา สหรฐอเมรกายนดความสมพนธ

ทางเศรษฐกจทตงอยบนรากฐานของการคาขายแบบเปนธรรมและตามกฎกตกา

และจะไมยอมปดหปดตาไมรบรถงการกระท�าทลวงละเมด หลอกลวงหรอการ

โจมตทางเศรษฐกจอกตอไป สหรฐอเมรกาจะด�าเนนยทธศาสตรเศรษฐกจ เพอให

เศรษฐกจภายในประเทศฟนตวขนมาใหมอกครงเพอประโยชนของคนงานอเมรกน

โรงงานอตสาหกรรมภายในประเทศสรางงานใหคนชนชนกลาง สงเสรมนวตกรรม

รกษาไวซงความไดเปรยบในความกาวหนาทางเทคโนโลย ปกปองสงแวดลอมและ

ด�ารงรกษาการมพลงงานไวในครอบครอง โดยการท�าใหเศรษฐกจภายในประเทศ

กลบขนมาแขงแกรงอกครง และรกษาไวซงการคาแบบยตธรรมในระบบเศรษฐกจ

ระหวางประเทศจะชวยยกระดบความมนคงความมงคงของประเทศและท�าใหเกด

สนตภาพโลก

ดวยเหตน รฐบาลอเมรกนจะฟนฟเศรษฐกจใหเกดขน เพอผลประโยชน

ของแรงงานและบรรษทของอเมรกา ซงจะท�าใหก�าลงอ�านาจของชาตเขมแขง

ขนมาใหม นอกจากนน รฐบาลอเมรกนจะไมยอมรบความเสยเปรยบทางการคา

และจะสงเสรมความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางประเทศทเสร ยตธรรมและ

เออประโยชนรวมกนวธการส�าคญในการไดชยชนะจากการแขงขนระหวางประเทศ

ยคน สหรฐอเมรกาจะเปนผน�าทางการวจย เทคโนโลย และการสรางนวตกรรม

รฐบาลจะปกปองนวตกรรมทางดานความมนคงของชาตจากผ มเจตนาขโมย

ทรพยสนทางปญญาและใชนวตกรรมดงกลาวอยางไมยตธรรม สดทายรฐบาลจะ

อาศยความเหนอกวาทางพลงงาน เพอสรางความมนใจวาตลาดการคาระหวาง

ประเทศจะยงเปดเสรอยและผลประโยชนจากความหลากหลายทางพลงงานและ

การเขาถงแหลงพลงงานจะสงเสรมความมนคงทางเศรษฐกจและทางทหาร

Page 80: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

68 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(๓) การด�ารงรกษาสนตภาพผานความเขมแขง

ในการรกษาสนตภาพดวยพลงอ�านาจทางทหารสหรฐอเมรกาจะเสรมสราง

และปรบปรงก�าลงอ�านาจทางทหารทแขงแกรงอกครง เพอรกษาสนตภาพและ

ปองปรามภยคกคามไมใหขยายตวออกไป โดยรฐบาลมวธการส�าคญในการด�ารง

รกษาสนตภาพดงตอไปน

รฐบาลจะใชเครองมอทงหมดทมการด�าเนนนโยบายตางประเทศ ไดแก

การทตขอมลขาวสารการทหารและเศรษฐกจเพอรกษาผลประโยชนของประเทศ

จะเสรมสรางขดความสามารถในทกมตซงรวมไปถงอวกาศและในโลกไซเบอรและ

จะฟนฟขดความสามารถในมตทละเลยไปในอดต

ประเทศพนธมตรและแนวรวมของอเมรกาจะมส วนอยางยงในการ

เสรมพลงอ�านาจของสหรฐอเมรกาดวย และจะชวยปกปองผลประโยชนทมรวม

กบสหรฐอเมรกา อเมรกาคาดวาประเทศพนธมตรและแนวรวมจะมสวนในการ

รบผดชอบตอตานภยคกคามทมรวมกนใหมากขนกวาเดม

ประเดนสดทาย สหรฐอเมรกาจะด�ารงสภาวะ “ดลอ�านาจ (Balance of

Power)”ทเออประโยชนตอสหรฐอเมรกาในพนทยทธศาสตรส�าคญไดแกภมภาค

อนโด-แปซฟก(Indo-Pacific)ทวปยโรปและภมภาคตะวนออกกลาง

(๔) การขยายอทธพลของสหรฐอเมรกา

ในฐานะทก�าลงอ�านาจของสหรฐอเมรกาเปน “พลงเพอความด (force for

good)” ตลอดทงประวตศาสตรของประเทศ อเมรกาจะใชอทธพลของประเทศ

ในการเสรมสรางประโยชนแกตนเองและมวลมนษยชาตรฐบาลสหรฐอเมรกาจะใช

วธการส�าคญในการขยายอทธพลดวยการเขาไปมบทบาทน�าในเวทการเมองระหวาง

ประเทศดงตอไปน

รฐบาลจะเพมอทธพลของสหรฐอเมรกาในตางประเทศเพอปกปองพลเมอง

อเมรกนและสรางความเจรญรงเรองของประเทศโดยรวมนอกจากนนรฐบาลจะใช

ความพยายามทางการทตและการใหความชวยเหลอพนธมตรและแนวรวมในการ

พฒนา เพอแขงขนในเวทระหวางประเทศ ไมวาจะเปนแบบทวภาค แบบพหภาค

Page 81: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

69เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

หรอในโลกของขอมลขาวสารและจะแสวงหาโอกาสทางการคาการลงทนเพอชาว

อเมรกนซงจะเปนการทาทายคแขงของสหรฐอเมรกาไปดวย

รฐบาลจะแสวงหาประเทศพนธมตรและแนวรวมทมอดมการณเดยวกน

เพอเสรมสรางระบบเศรษฐกจเสรการเตบโตของนกลงทนเอกชน เสถยรภาพ

ทางการเมอง และสนตภาพของโลก สหรฐอเมรกามรากฐานทางการเมองมาจาก

คานยมส�าคญของประเทศ ไมวาจะเปนหลกนตธรรม (rule of law) หรอสทธ

สวนบคคล(individual rights) ซงรากฐานนจะสงเสรมตอยอดใหสหรฐอเมรกา

และประเทศใดๆกตามเขมแขงมนคงมงคงและเปนอสระอยางแทจรง

ประเดนสดทาย นโยบายตางประเทศทมชอวา “ความเปนอนดบหนง

ของอเมรกา (America First)” จะสะทอนใหเหนถงอทธพลของสหรฐอเมรกา

ในการเมองระหวางประเทศ ในฐานะพลงเชงบวกซงเปนเงอนไขส�าคญทจะสราง

ใหเกดสนตภาพความเจรญรงเรองและการพฒนาสงคมทมความสขในทสดตอไป

นอกจากนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯฉบบป๒๐๑๗ยงไดก�าหนด

ยทธศาสตรตามภมภาคไวอก๖ภมภาคไดแกภมภาคอนโดแปซฟกภมภาคยโรป

ภมภาคตะวนออกกลางภมภาคเอเชยกลางและเอเชยใตภมภาครอบสหรฐฯและ

ภมภาคแอฟรกา โดยก�าหนดใหภมภาคอนโดแปซฟกมความส�าคญเปนล�าดบตน

ทงทางดานการเมองเศรษฐกจและการทหารดวยการผลกดนความรวมมอในกลม

จตรภาคประกอบดวยสหรฐฯอนเดยญปนและออสเตรเลยกลบมาอกครงและ

มองวาฟลปปนสและไทยเปนพนธมตรทส�าคญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

สวนประเทศเวยดนาม มาเลเซย อนโดนเซย และสงคโปร เปนหนสวนส�าคญ

ซงสหรฐฯ จะยงคงก�าลงทหารไวในภมภาคเพอปองปราม และเอาชนะคตอสหาก

จ�าเปน

Page 82: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 83: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ :

กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจนและสหรฐอเมรกำ

Page 84: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 85: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของ

ประเทศมหำอ�ำนำจ : กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจนและ

สหรฐอเมรกำ

๔.๑ กรณเปรยบเทยบยทธศำสตรมหำอ�ำนำจในบรบทควำมมนคงสำธำรณรฐ

ประชำชนจนVSสหรฐอเมรกำ

จากการศกษายทธศาสตรมหาอ�านาจทงของสาธารณรฐประชาชนจน และ

สหรฐอเมรกาสามารถดงประเดนส�าคญประกอบดวย (๑)ผลประโยชนแหงชาต

(NationalInterest)(๒)วสยทศน(Vision)(๓)เปาหมาย(Goal)(๔)วตถประสงค

ความมนคงแหงชาต (National Objectives) (๕) กรอบแนวทางการขบเคลอน

ยทธศาสตร (StrategicWay)และ(๖)กลไกการขบเคลอน(StrategicMean)

เพอแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางยทธศาสตรทงสองประเทศ อนเปนการ

ท�าใหไทยไดเขาใจและสามารถก�าหนดทาทเพอรกษาดลยภาพทางความสมพนธ

ระหวางไทยกบประเทศมหาอ�านาจดงรายละเอยดตามตารางตอไปน

Page 86: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท ๑ เปรยบเทยบผลประโยชนแหงชาต (National Interest) วสยทศน

(Vision) เปาหมาย (Goals) และวตถประสงคความมนคงแหงชาต (National

Objectives) หรอจดมงหมายทางยทธศาสตร (Strategic End) ของประเทศ

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๑)ผลประโยชนแหงชำต(NationalInterest)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

ผลประโยชนแหงชาตของจนประกอบดวย๔ประการคอ(๑)การปกปองชาตและประชาชนอยาง

มนคง ปลอดจากภยคกคามทก รปแบบ

(๒)การปกปองความมนคงทางการเมองภายใตพรรคคอมมวนสตจน เปนภารกจพนฐานเพอสรางความมนคงทงภายในและภายนอกประเทศ

(๓)การปกปองอธปไตย และบรณภาพแหงดนแดน

(๔)การพฒนาทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวางประเทศอยางสมดล

ผลประโยชนแหงชาตของสหรฐฯประกอบดวย๔ประการคอ(๑)การปกปองประชาชนประเทศชาต

และวถชวตชาวอเมรกน(๒) การสงเสรมความเจรญร งเรองทาง

เศรษฐกจของสหรฐฯ(๓)การด�ารงรกษาสนตภาพผานความ

เขมแขง(๔)การขยายอทธพลของสหรฐฯ

Page 87: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)วสยทศน(Vision)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

(๓)เปำหมำย(Goal)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

(๔)วตถประสงคควำมมนคงแหงชำต(NationalObjectives)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

การพฒนาประเทศตามแนวคดสงคมนยมในแบบอตลกษณจนยคใหม ประชาชนจนทกคนอยดมสข เปนสงคมกนดอยดถวนหนา(Moderately ProsperousSociety) มความมงคง มประชาธปไตยเปนอารยะประเทศ มความสนต และงดงาม เพอใหจนเปนประเทศสงคมนยมททนสมยในทกมต

จนไดวางเปาหมายการพฒนาประเทศ ในระยะยาวทเรยกวา“TwoCentenaryGoals” เพอเปนประเทศสงคมนยม ททนสมยในป ๒๐๓๕ และตอมาเปนประเทศทรงอทธพลภายในป ๒๐๕๐ป ๒๐๓๕ และต อมาเป นประเทศ ทรงอทธพลภายในป๒๐๕๐

(๑) เพ อ เพ มศกยภาพและยกระดบมาตรฐานการครองชพของประชาชน เนนการเพมรายไดตอหว น�าไปส การเตบโตอย างมคณภาพและยงยนในอนาคต ทามกลางภาวะNew Normal รวมถง เนนการ

ประเทศชาตมความเขมแขงเปนเอกราชอธปไตย ประชาชนชาวอเมรกามอสระเสรภาพ มวฒนธรรม และความฝนเปนของตนเองเพอใหสหรฐฯมงสความเจรญรงเรองและมสนตภาพไปพรอมกน

สหรฐฯ ได วางเป าหมายการพฒนาประเทศโดยยดถอผลประโยชนของชาตกบอธปไตยเปนทตง ตามหลกความสมพนธระหวางประเทศแบบสจนยม(Realism) เพอคงความเปนมหาอ�านาจของโลกในทกดาน

(๑) เพอก�าจดภยคกคามทเปนอนตรายจากตวแสดงทเปนรฐและไมใชรฐทงน เพอพทกษผลประโยชนของสหรฐอเมรกา

(๒) เพอใหประชาชนชาวอเมรกามความมงคงทางเศรษฐกจปกปองนวตกรรม

Page 88: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ขบเคลอนเศรษฐกจโดยการบรโภคภายในประเทศเปนหลก

(๒) เพอสงเสรมและสนบสนนใหประชาชนจนยดมนในผน�าทใชหลกการผกขาดอ�านาจของพรรค ซงมประชาชนไดเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง ท�าใหทกหนวยงานของรฐบาลไดตระหนกถงความจ�าเปนทจะตองมระบบตลาการทเปนธรรมสงเสรมการสรางพรรคการเมองใหสะอาดโปรงใสปราบปรามการทจรตคอร รปชน เพมเสถยรภาพทางสงคม

(๓)เพอตอบสนองความตองการขนพนฐานของประชาชนจนไดอยางเหมาะสมทวถงและเปนธรรมทงในดานการบรการพนฐานทางสงคมการยกระดบการศกษาการเพมการจางงานการลดชองวางรายไดการพฒนาชนบทและการแกไขปญหาความยากจน

(๔) เพอเปนผน�าโลกทางดานเทคโนโลยปญญาประดษฐ(ArtificialIntelligence: AI) ท�าใหประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม อนจะท�าใหจนเปนผผลตทเขมแขงและมความหลากหลายทางอตสาหกรรมเชนระบบน�าทางรถยนตไรคนขบ, หนยนตทมความสามารถ

ลดความเหลอมล�า อนเปนการเออประโยชนแกคนอเมรกนท�าใหอเมรกากลบมายงใหญอกครง

(๓) เพอด�ารงไวซงศกยภาพทางทหารในการปองปรามภยคกคามในทกรปแบบอนเปนการธ�ารงรกษาไวซงสมดลแหงอ�านาจในภมภาคและมความตองการทจะรวมมอกบประเทศพนธมตรอยางใกลชด

(๔)เพอแสวงหาประเทศพนธมตรและแนวรวมในการพฒนาอนจะท�าใหประเทศชาตมนคง และมงคงภายใตระเบยบโลกไดอยางสมดล

Page 89: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ท�างานคลายกบมนษยและระบบการท�างานตางๆในสมารทโฟนเปนตน

(๕)ยนหยดพฒนาความสมพนธอยาง ฉนทมตรกบทกประเทศบนหลกการ อยรวมกนอยางสนตเพอสงเสรมการเตบโตของเศรษฐกจโลกทเขมแขงสนบสนนประเทศก�าลงพฒนาใหพฒนาดวยตนเอง และสามารถแกไขปญหาความขดแยงทางการคาอยางเหมาะสมโดยการเจรจา และใชหลกการ“เปนมตรทดและหนสวนทดของประเทศเพอนบาน”

(๖)เพอเสรมสรางศกยภาพของกองทพ ในการปองกนประเทศทงทางบกทะเลอากาศและไซเบอรและคงไวซงการแสดงแสนยานภาพทางทะเลของจน

Page 90: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๒เปรยบเทยบกรอบแนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร(StrategicWay)

ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯเพอใชในการบรหารประเทศของ

ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

กรอบแนวทำงกำรขบเคลอนยทธศำสตร(StrategicWay)>>พมพเขยว(Blueprint)

(๑)ดำนเศรษฐกจ- มงเนนการขบเคลอนทางเศรษฐกจให

มคณภาพ เรงแกไขปญหาการพฒนาทไมสมดล โดยสนบสนนการปรบปรงโครงสราง เศรษฐกจ เคารพ และปฏบตตามกฎแหงการพฒนาเศรษฐกจประกนใหอตราเตบโตทางเศรษฐกจ อยในระดบทเหมาะสม

- เรงด�าเนนการปฏรปและเปดประเทศสนบสนนการคดคนสงประดษฐตางๆของประชาชนในพนท เพอน�ามาใชในการขบเคลอนปฏรป และเปดประเทศใหมความคบหนาอยางตอเนอง

- ใชมาตรการปองกนและขจดความเสยงดานตางๆ โดยเฉพาะทางดานการเงนทเนนใชเงนทนสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม การแกไขปญหาความยากจนอยางตรงจด รวมไปถง ลดอตราภาษมลคาเพมกบผประกอบการชาวจน การป องกนมลภาวะ สงเสรมความยตธรรม และความเปน

(๑)ดำนเศรษฐกจ- เปนแนวนโยบายในการตอตานโลกา

ภวตน เเละการเปดเสร มงเนนความรวมมอทางการคาทวภาค มากกวาความร วมมอแบบพหภาค เ เละตองการทจะใหมการเจรจาใหมในเรองNAFTA นอกจากน สหรฐฯ ไดจดตงส�านกงานนวตกรรมอเมรกน บรเวณท�าเนยบประธานาธบดเพอบรณาการความคดทางธรกจใหเขากบแนวทางนโยบายของผ น�าสหรฐฯ ในการ กระต นเศรษฐกจและการจางงาน ครงใหญดวยการกอสรางสาธารณปโภคทวสหรฐฯ โดยรฐบาลจะด�าเนนการภายใตการซอสนคาทผลตในประเทศและการจางแรงงานในประเทศเปนหลก (Buy American and HireAmerican)

-ม งเนนการกระจายรายได รวมถง ลดความเหลอมล�า โดยการตดสนใจ ดานตางๆ ทงภาษคนเขาเมอง และ

Page 91: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ธรรมทางสงคมอยางรอบดาน เพอใหชวตความเปนอยของประชาชนนบวนมคณภาพดขนพรอมไปกบการพฒนาของประเทศชาต

-การสานตอนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง(TheBeltandRoadInitiative)โดยสงเสรมความรวมมอกบประเทศทมความเขมแขงทางการคา พรอมทงอ�านวยความสะดวกในการลงทนอยางเสรสงเสรมความรวมมอดานศกยภาพการผลตระหวางประเทศ พรอมทงส งเสรมการเปดประเทศและสรางโครงสรางการเปดประเทศสภายนอกท เชอมต อทงทางบกและทางทะเลสามารถเชอมโยงไปยงประเทศตางๆทวโลก

- พมพเขยวเขตเมองใหม “สงอน” หรอ“ยทธศาตร๑๐๐๐ป”เปนรปแบบการพฒนาใหเปนเมองเขตเศรษฐกจพเศษทมความส�าคญรองจากเขตเศรษฐกจพเศษเซนเจนและเซยงไฮผ ตง ซงจะเปนเมองใหมทจะกระต นการพฒนาเศรษฐกจและสงคมจนในระยะยาว

กจการต างประเทศ จะต อง เอ อประโยชนตอแรงงานชาวสหรฐฯ และครอบครวชาวสหรฐฯ นอกจากน ไดม งกระจายความเจรญทางเศรษฐกจ สเมองตางๆใหมากขน

-การสงเสรมการลงทนในประเทศ โดยการเนนการลดภาษ ลดกฎระเบยบผอนคลายขอบงคบทเปนอปสรรคตอ การลงทนและดงดดการลงทนกลบประเทศ

-ยทธศาสตร“อนโด-แปซฟก”โครงการ พฒนาโครงสรางพนฐาน ทเกดจาก ความร วมมอ ๓ ฝ าย ได แก (๑)กระทรวงการตางประเทศและการคา แหงออสเตรเลย(๒)บรรษทการลงทนภาคเอกชนในตางประเทศของสหรฐฯ (U.S.OverseasPrivate InvestmentCorp) และ (๓) ธนาคารเพอความร วมมอระหวางประเทศแหงญ ป นอนเป นการลงทนในด านพลงงานการขนสงการทองเทยวและโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย ทงน สหรฐฯออสเตรเลย และญปน ซงเปนหนสวนไตรภาค จดท�าขนเพอระดมเมดเงนลงทนในโครงการตางๆ ในการชวยกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ เพมโอกาส ตลอดจนสงเสรมเสรภาพ การเปดกวาง การบรณาการ และความเจรญรงเรองในอนโด-แปซฟก

Page 92: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

80 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)ดำนกำรเมอง-ตามยทธศาสตร ด านความม นคง

แหงชาตฉบบลาสด ทไดมการประชมสมชชาใหญครงท ๑๙ เมอวนท ๑๘ -๒๔ตลาคมทผานมามรปแบบการเมองแบบของพรรคเดยวควบค ไปกบการเปลยนระบบเศรษฐกจแบบรฐท�าน�าพาและก�ากบควบคม เปนระบบเศรษฐกจการตลาดทนนยม หรอทจนเรยกวาระบบสงคมนยมตามแบบฉบบจน (SocialismwithChineseCharacteristics)โดยย�าวาเปนแนวทางการพฒนาทแตกตางจากระบบตะวนตกโดยมภารกจหลกคอการสรางระบบประชาธปไตยผานกลไกสภาทปรกษาการเมองภายใตระบบสงคมนยม สงเสรมการเมองภาคประชาชนผานระบบผ แทนสภาประชาชนแหงชาต (The Nation People’s Congress) สงเสรมใหชนชนลางมสวนรวมกบประชาธปไตยและการปฎรปทางการเมองของพรรคคอมมวนสตโดยเรยกรองใหสมาชกพรรคทกคนมความโปรงใส ตอตานคอรปชนอยางแขงขน

(๒)ดำนกำรเมอง-ตามยทธศาสตร ด านความมนคง

แหงชาตฉบบใหมทประธานาธบด ทรมป ประกาศเมอปลายป ๒๕๖๐

ระบแนวทางเปนรปธรรมอยางชดเจนว าสหรฐฯ จะด�าเนนนโยบายบนบรรทดฐานของการยดเอาประโยชนของสหรฐฯ มาอนดบแรก และจะหวนคนส ภมภาคอนโด – แปซฟกสหรฐฯ มแนวทางด�าเนนงานตงอยบนพนฐานของการถวงดลจน เเละรสเซย โดยกระชบความสมพนธของประเทศพนธมตรเกา เชน ไทยทมทตงส�าคญตอยทธศาสตรสหรฐฯ และแสวงหาพนธมตรใหม เชน เวยดนามอนโดนเซย และอนเดย เพอเปนการไมเปดโอกาสใหจนเเละรสเซยขยายอทธพลในภมภาคจนกลายเปนภยคกคามตอสหรฐฯในอนาคต

Page 93: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๓)ดำนสงคม

- การเรงพฒนาเพอสรางระบบสาธารณสข

และการรกษาพยาบาลขนพนฐาน

ให มคณภาพและประสทธภาพสง

เตรยมพรอมรบมอกบสงคมสงอาย

โดยส ง เสรมการให บรการแพทย

ประจ�าบานและแพทยประจ�าเขตชมชน

เพอใหทกคนสามารถตดตอกบแพทย

ประจ�าได อย างสะดวกตลอดเวลา

ซงจะท�าใหประชากรกวา ๓๐% ไดรบ

การดแลจากแพทยประจ�าบานโดยในป

๒๕๖๑ น จะพยายามใหครอบคลมถง

ประชากรยากจนในชนบท

-ผลกดนการปรบปรงระบบการศกษา

ภาคบงคบทงในเมองและชนบทใหม

แบบแผนเดยวกนทวประเทศ โดยจด

ท�าการศกษากอนวยเรยน การศกษา

ส�าหรบผ พการ การศกษาผานทาง

เครอขายคอมพวเตอรการศกษามธยม

ปลายตองขยายใหทวถงพฒนาสรางสรรค

มหาวทยาลย และหลกสตรชนน�าใหม

ประสทธภาพ และสรางแรงงานใหเพม

มากขนทงในเมองและชนบท

(๓)ดำนสงคม

-มวางแผนในการสรางงานใหมจ�านวน

๒๕ ลานต�าแหนง ใหแกชาวอเมรกน

จะท�าใหประเทศอเมรกากลบคนส

ความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ

รอยละ ๔ ตอป ซงใชการลดภาษใน

ทกภาคสวนชวยกระตนในการลงทน

-มการวางแผนเรองมาตราลดคาใช

จายในการดแลบตร โดยอนญาตให

ครอบครวหกคาใชจายในการเลยงด

บตรโดยเฉลยของพวกเขาออกจาก

ภาษทตองจายได รวมทงพอแมทอย

บานเลยงดบตรโดยไมไดท�างานดวย

-การควบคมการอพยพยายถนใหมเพอ

เพมคาจางและรบประกนวาต�าแหนงงาน

ทเปดวางจะเปนของชาวอเมรกนกอน

-การเลอกผอพยพโดยพจารณาถงความ

ส�าเรจทจะเกดขนในสหรฐฯเชนความ

สามารถในการพงพาตวเองในดานการเงน

- ไมเหนดวยกบเรองการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศและไดประกาศถอน

สหรฐฯออกจากขอตกลงปารส(Paris

Agreement)

Page 94: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

82 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

- สงเสรมการศกษาจากกลมองคกรตางๆ

ของสงคม เชน วสาหกจ องคกรวจย

และหอวทยาศาสตรเปดใหเยาวชนน�า

ทรพยากรทมอยมาใชในการศกษารวม

กนโดยเนนวธการเรยนการสอนทเปน

เทคโนโลยใหม อนจะเปนการบกเบก

เนอหาการเรยนการสอนทมรปแบบ

หลากหลายมากยงขน

(๔)ดำนกำรตำงประเทศ

- ใชกรอบการด�าเนนงานโดยอาศยหลก

การอยรวมกนอยางสนต ๕ ประการ

ไดแก(๑)การเคารพในอ�านาจอธปไตย

ของกนและกน (๒) การไมรกรานกน

(๓)การไมแทรกแซงกจการภายในของ

กนและกน(๔)ความเสมอภาคกนและ

(๕)การอยรวมกนอยางสนต

(๔)ดำนตำงประเทศ

- ใชกรอบการด�าเนนงานทมลกษณะ

เปนการทตเชงปองกน โดยยดหลก

นตธรรมและความเทาเทยมของทก

ประเทศ ในการรวมกนแกไขปญหา

อยางสนตวธ โดยไมต องการใหม

การเผชญหนาและสะสมก�าลงทหาร

พรอมย�าว าการคงอย ของสหรฐฯ

ในภมภาค เพ อด� ารง เส ถยรภาพ

ความมนคง และความกาวหนาของ

ทกประเทศ

Page 95: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

83เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย

-ด�าเนนตามแผนการด�าเนนงานของ

ยทธศาสตรของMadeinChina2025

ซงเปนแผนระยะ๑๐ป โดยใหความ

ส�าคญประเดนตางๆ ดงน (๑) การ

สรางศนยสรางสรรคอตสาหกรรมใหม

(๒) การผลตสนคาอจฉรยะ (๓) การ

สรางสงอ�านวยความสะดวกดานการ

พฒนาอตสาหกรรม(๔)การผลตแบบ

สเขยวและ(๕)การมความสรางสรรค

ในอปกรณระดบสง

-สนบสนนการวจยคนควาและประยกต

ใชเทคโนโลยปญญาประดษฐ(Artificial

Intelligence: AI) โดยรฐบาลเพม

งบประมาณในการวจยดาน AI อยาง

จรงจงและใหความส�าคญกบการผลต

ผเชยวชาญดานสมองกลรนใหมรวมทง

รางแผนพฒนา AI ในยคตอไป บรรจ

รายวชาทเกยวของกบAIและการเขยน

โปรแกรมคอมพวเตอรเขาในโรงเรยน

ระดบประถมศกษาและมธยมศกษา

ตอนตน ตลอดจนวางแผนทจะเพม

หลกสตรดงกลาวลงในสถาบนอาชวะ

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย

-ดเหมอนวาสหรฐอเมรกาภายใตการน�า

ของประธานาธบด ทรมป จะไมได

ใหความส�าคญดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยเหมอนรฐบาลกอนเทาทควร

นโยบายสวนใหญทออกมามผลกระทบ

ตอวงการวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ของสหรฐทงทางตรงและทางออมและ

เมอวเคราะหจากรางงบประมาณป

พ.ศ.๒๕๖๑(๒๐๑๘)ของประธานาธบด

ทรมปทเรยกวา “skinny budget”

พบวามการเพมงบประมาณดานการ

ทหารและชายแดนแตตดงบประมาณ

ดานกองทนวทยาศาสตรลง

- ในทางกลบกน สหรฐฯ ไดใหความ

ส�าคญกบเทคโนโลยทางการแพทย

การสอสารและการทหาร โดยเฉพาะ

การวจยและพฒนาเทคโนโลยทางดาน

การทหาร

Page 96: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

84 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

และสถาบนการศกษาระดบสงในจน

นอกจากนจนยงไดวางแผนสรางความ

รวมมอรวมกบสถาบนชนน�าทางดานAI

ระดบนานาชาตอกดวย

-ก�าหนดมาตรการลดหยอนทางภาษเพอ

สนบสนนการวจยและพฒนาปญญา

ประดษฐของวสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดยอม โดยเฉพาะการกระต น

ภาคเอกชนใหขบเคลอนการวจยไปส

เปาหมาย

- สร างนครอตสาหกรรมทวประเทศ

ส�าหรบอตสาหกรรมปญญาประดษฐ

และเพมความเขมขนในการปกปอง

ทรพยสนทางปญญาใหแกผลผลตจาก

การวจย AI อกทง ผลกดนเทคโนโลย

ปญญาประดษฐใหแทรกซมเขาไปยงทก

ภาคอตสาหกรรม

Page 97: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๖)ดำนกำรทหำร

- เปนการปฏบตหนาทภายใตการเคารพ

อ�านาจการน�าท เดดขาดของพรรค

คอมมวนสต จน เหนอกองก�าล ง

ทกหนวยเหลา เพอสรางกองทพท

แขงแกรง และเดนหนาสรางกองทพ

ดวยแนวคดการเมองการปกครองการ

ปฏรปวทยาศาสตรและเทคโนโลยรวม

ทงเรงกอรางสรางกองก�าลงตอสระดบ

โลกส�าหรบยคใหม

(๖)ดำนกำรทหำร

- ใหความส�าคญอยางมากตอนโยบาย

ดานความมนคงทงภายในและภายนอก

ประเทศ โดยเฉพาะดานการขาว และ

การตรวจคนเขาเมอง และดานความ

มนคงทางไซเบอร โดยประธานาธบด

ทรมป ใช ประโยชน จากการเป น

มหาอ�านาจทางทหารของสหรฐฯ

เปนขอไดเปรยบในการกระชบความ

สมพนธ และเรยกรองผลประโยชนให

สหรฐฯ จากประเทศอนๆทยงคงตอง

พงพาความชวยเหลอดานการทหาร

จากสหรฐฯ

Page 98: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

86 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๓ เปรยบเทยบกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร (StrategicMean)หรอ

เครองมอในการด�าเนนนโยบายเพอใชในการบรหารประเทศของประเทศสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

กลไกกำรขบเคลอน(StrategicMean)>>ยทธวธ(Tactic)>>หรอยทธศำสตรยอย(Sub-Strategy)

(๑)ดำนเศรษฐกจ-นโยบายออกกฎหมายส�าหรบทนตาง

ชาต๓ฉบบเพอเปนกฎหมายพนฐานฉบบใหม วาดวยการสงเสรมและการค มครองการลงทนของนกลงทนชาวตางชาตไดแก(๑)LawonWhollyForeign Owned Enterprises (๒)LawonSino-ForeignEquityJoint Ventures และ (๓) Law on Sino ForeignContractualJointVenturesอนจะเปนการตอบสนองความตองการในการสรางระบบเศรษฐกจใหมแบบเปดกวาง ใหผลประโยชนทร วมกนรวมถงการใหเสรภาพและความสะดวกในดานการคาการลงทน ทง “การสงออก” และ “การน�าเขา” ซงชวยผอนคลายเงอนไขการเขาตลาด โดยยดถอมาตรการเพอสรางสงแวดลอมดานการลงทนทโปรงใส มนคงและมเสถยรภาพส�าหรบนกลงทนตางชาตรวมถงค มครองสทธประโยชนทชอบ

(๑)ดำนเศรษฐกจ-นโยบายการปกปองหรอการกดกน

โดยจะยตนโยบายในอดตทเออใหประเทศอนๆ สามารถผลตสนคาของสหรฐฯควบคมบรษทของสหรฐฯและลดการจางงานในสหรฐฯ เปลยนไปสนโยบายใหมทจะน�ามาซงการ จางงานความมงคง(wealth)และจ�ากดผอพยพ(bringbackourborders)

-นโยบายชาตนยมโดยเนนวา “ซอสนค าอเมรกน และจ างชาว

อเมรกน” (Buy American andhire American) รวมทงการฟนฟประเทศใหมตองมาจากการจางงานชาวอเมรกน(AmericanhandsandAmericanlabour)

-นโยบายการคลงโดยสหรฐฯจะลดการใชจายในการปองกนประเทศ แตจะเพมการลงทนในโครงสรางพนฐาน

ทงสรางถนนใหม ทางหลวง สะพานสนามบน อโมงค และทางรถไฟทวประเทศ

Page 99: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ดวยกฎหมายใหไดรบการปฏบตทเสมอภาคกนกบนกธรกจจน

- โครงการปฏรปภาษเพอผลกดนการพฒนาคณภาพสง โดยเกบภาษมลคาเพมส�าหรบภาคการผลตลดจากรอยละ๑๗เหลอรอยละ๑๖สวนภาษส�าหรบภาคธรกจการขนสงการกอสรางและการโทรคมนาคมลดจากรอยละ ๑๑เหลอรอยละ ๑๐ ถอเปนการชวยลดภาระภาษนตบคคลโดยรวมได

- เปดบรการเสนทางการเดนเรอบรเวณทาเรอรอบอาวเปยป เรยกวา ทาเรอชนโจวอยในเขตปกครองตนเองกวางซจวง(กวางส)ไปยงทาเรอสงคโปรโดยอาศย “สงคโปร”เปนจดเปลยนถายตสนคาระหวางประเทศ(internationaltransshipment) ส�าหรบสนคาทจะขนสงไปเอเชยใตเอเชยกลางแอฟรกาและยโรปภายใตกรอบยทธศาสตรเสนทางไหมทางทะเลแหงศตวรรษท ๒๑(21thCenturyMaritimeSilkRoad)

Page 100: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

88 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)ดำนกำรเมอง-การปรบแกกฎหมายพนฐานวาดวย

การเทดทน “ความคด ส จน ผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอศกราชใหม” (Xi Jinping Thoughton Social ism with Chinese Characteristics for a New Era) ถกบรรจ เป น “ความคดน�า” ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน เพอน�ามาใช เป นค มอปฏบตของพรรคคอมมวนสตจน อนเปนหลกแนะแนวทางการฟนฟใหมและสานตอสองความฝนของจน

-ปรบโครงสรางหนวยงานองคกรในคณะรฐบาล ยกตวอยางเชน จดตง “คณะกรรมการก�ากบตรวจสอบแหงชาต” ทงในระดบรฐ และในระดบพรรครวมทงการจดตง “คณะกรรมการเสถยรภาพทางการเงนแห งชาต” เพอรกษาความเปนศนยกลางการน�าของพรรคฯ และปกป องสทธผลประโยชนของประชาชนอยางแทจรง

- สภาผ แทนประชาชนแห งชาต (NationalPeople’sCongress:NPC)ใหการรบรองการปรบแกรฐธรรมนญโดย“ยกเลกมาตราจ� ากดวาระด�ารงต�าแหนงประธานาธบดและรองประธานาธบดไมเกนสองสมย”

(๒)ดำนกำรเมอง-ทรมปไดเรยกรองใหมการปรบปรง

อาวธนวเคลยรของสหรฐฯ ใหมความทนสมยเพอปกปองประเทศใหรอดพนจากการคกคามจากเกาหล เหนอและใหค�ามนว าจะเดนหนากดดนเกาหลเหนอขนสงสดตอไปในประเดนอหรานนน

- ทรมปไดเรยกรองสภาคองเกรสหาทางออกให กบข อตกลงนวเคลยร อหรานดวยแนวทางทเหมาะสมสหรฐจะเดนหนาตอส กบกล ม IS ตอไปจนกวากลมกอการรายนจะพายแพ

-ขณะเดยวกนได เรยกร องให สภา คองเกรสยตมาตรการลดรายจายโดยอตโนมต หรอทเรยกวา sequester ซ งทรมป ระบว า เป นมาตรการทอนตรายและเรยกรองใหสภาคองเกรสอนมตงบประมาณทางทหารอยางเตมรปแบบ

Page 101: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

89เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๓)ดำนสงคม- การพฒนาความเปนเมอง(Urbanization)

และเรงพลงอ�านาจการบรโภคของจนภายในประเทศ บมเพาะคนชนกลางเพอน�าไปสการเขาถงภาคบรการ เชนเชน การเขาถงการรกษา การศกษา การสรางงานเปนตน

-การใช “ระบบเครดตทางสงคม” บนหลกการทวา “หากไมซอสตยครงเดยวจะถกจ�ากดไปตลอด” เพอลงโทษพลเมองทมพฤตกรรมไมด เชน การเผยแพรขาวเทจ การใชตวโดยสารซ�าสบบหรในทหามสบไมจายเงนประกนสงคมการไมจายคาปรบตางๆรวมไปถงการอาชญากรร เปนตน ประชาชนจนคนใดมคะแนนเครดตทางสงคม ต�ากวา๖๐๐คะแนนจะถกหามไมใหซอตวเครองบนหรอตวรถไฟเปนเวลาสงสด๑ป

(๓)ดำนสงคม- กอสรางก�าแพงกนตลอดแนวชายแดน

ระหวางสหรฐกบเมกซโก และระงบ งบประมาณสนบสนนรฐหรอเมองใดกตามในประเทศ ทเปนแหลงพกพงและหลบซอนของผลกลอบเขาเมองหรอ “Sanctuary Cities” (BorderSecurityandImmigrationEnforcementImprovements)

- เรยกรองใหสภาคองเกรสรวมมอกนลดชองโหวทเปนอนตรายในเรองนโยบายรบคนเขาเมองอยางตอเนอง

- เรยกรองใหสมาชกพรรคเดโมแครตและพรรครพบลกน เพมความรวมมอในการท�างานใหมากขน ขณะเดยวกนไดเรยกรองใหมการยกเลกโครงการลอตโตวซา ซงเปนโครงการทรฐบาลสหรฐอเมรกาออกบตรใหกบชาวตางชาต เพอมอบสทธใหสามารถใชชวตและหางานท�าทนนไดอยางถกกฎหมาย

ซงปจจบนนายส จนผง ครองอ�านาจใน๓ต�าแหนงคอ(๑)เลขาธการใหญพรรคคอมมวนสตจน(ควบคมพรรคฯ)(๒)ประธานาธบด(ควบคมการบรหารประเทศ) และ (๓) ประธานคณะกรรมาธการทหารสวนกลาง (ควบคมกองทพปลดปลอยประชาชนจนหรอPLA)

Page 102: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

90 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

-การใชระบบ “ใบเสรจ ๒ ใบ” เปนนโยบายดานสาธารณสขในโรงพยาบาลภาครฐ ซงเปนตนแบบในการด�าเนนการปฏรป ๒๐๐ แหง โดยยาทขายในโรงพยาบาลนน จากโรงงานผลตยาไปถงบรษทจ�าหนายยาออกใบเสรจหนงใบ และจากบรษทจ�าหนายยาถงโรงพยาบาลออกใบเสรจหนงใบ ทงหมดตองมใบเสรจ ๒ ใบเทานน จะชวยลดขนตอนการจ�าหนายยา ท�าใหมความโปรงใสของการจ�าหนายยามากขนและลดตนทนของยาใหต�า

-การจดตงกองทน“พฒนาวทยาศาสตรเยาวชน” เพอบมเพาะบคลากรใหมความรเพอเพมศกยภาพและสามารถแขงขนใหกบประเทศไดในอนาคต

- เพมงบประมาณการคลงสวนกลางใหกบสถาบนอดมศกษาแบบธรรมดา ขณะเดยวกนสนบสนนใหสถาบนอดมศกษาชนแนวหนาจบค กบสถาบนฯแบบธรรมดา เพอใชทรพยากรการศกษารวมกน

Page 103: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๔)ดำนกำรตำงประเทศ- นโยบายการทตโดยใชอ�านาจโนมนาว

(Soft Power) มากขน และนโยบายการพฒนาอย างสนต (Peaceful Development)รวมถงนโยบายเพอนบานทด (Good Neighbor Policy)โดยมแนวทางการชวยเหลอ (ForeignAid)การลงทนในตางประเทศ(ForeignInvestment)และการใหเงนกและเงนใหเปลาเพอการพฒนาสาธารณปโภคพนฐาน (Infrastructure) กบประเทศเพอนบานหรอกบกลมประเทศสมาชกอาเซยน ผานมาตรการการด�าเนนโครงการทางยทธศาสตรขนาดใหญ ๒โครงการไดแก(๑)โครงการ“หนงแถบหนงเสนทาง” (TheBeltandRoadInitiative) และ (๒) โครงการหนวยงานดานการเงนจาก ๓ แหลง ไดแกธนาคารเพอการลงทนสาธารณปโภคพนฐานแหงเอเชย(AsianInfrastructureInvestment Bank : AIIB) กองทนเสนทางสายไหมทางทะเล (Silk RoadFund) และ ธนาคารเพอการพฒนาแหงใหม(NewDevelopmentBank:NDB)

(๔)ดำนตำงประเทศ-จดการประชมIndo-PacificBusiness

Forumทกรงวอชงตนเมอ๓๐ก.ค.๒๕๖๑สหรฐฯมความรเรมทจะลงทนมลคา๑๑๓ลานดอลลารสหรฐดานเทคโนโลยแบบใหม พลงงาน และโครงสรางพนฐานในภมภาคอนโด -แปซฟก อาท การลงทนดานแหลงน�าในมองโกเลย การกอสรางระบบคมนาคมในศรลงกา และการสงออกเทคโนโลยระดบสงใหอนเดย

- เนนย�าเรองการก�าจดกลมตดอาวธรฐอสลาม (ไอซส) โดยจะรวมมอกบพนธมตรอาหรบและตะวนออกกลางซงใชปฏบตการทางทหารแขงกราวรวมกน และรวมมอระหวางประเทศไมใหเงนสนบสนนกลมไอซส ขยายการแบงปนขอมลขาวกรอง และท�าสงครามไซเบอรเพอขดขวางการเกณฑคนและโฆษณาชวนเชอ

-สหรฐฯ ไดเนนถงการเจรจาขอตกลงการคาแบบทวภาคทเปนธรรม ซงจะชวยดงงานและอตสาหกรรมกลบส อเมรกาอกครง

Page 104: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

92 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย- ปจจยดานการลงทนโดยจนมการลงทน

ใน๓อนดบแรกไดแก(๑)คอมพวเตอรวทศน(computervision)ในสดสวนรอยละ๒๓(๒)การประมวลผลภาษาโดยธรรมชาต (Natural LanguageProcessing:NLP)ในสดสวนรอยละ ๑๙ และ (๓) การขบขอตโนมตในสดสวนรอยละ๑๘

- ปจจยดานการวจย จากการประเมนปรมาณวทยานพนธทไดรบการตพมพพบวาการวจยดานเทคโนโลยAIของจนไดพฒนาอยางรวดเรว แผนการพฒนาเทคโนโลย AI ของรฐบาลจนดงดดใหนกวจยชาวจนในตางประเทศกลบสดนแดนมาตภม รวมถงนกวจยจากทวทกมมโลกทหลงไหลเขามาในจนโดยเรมมองหาคนทมความเชยวชาญในดานนซงเปนคนตางชาตอยางอเมรกนญปน อนเดย และอสราเอล ทมองคความรดานAIและพฒนาดานนมากอนจนดวยการใหสทธพเศษเชนไดรบเงน

กนถง ๑ ลานหยวน (๕ ลานบาท) ไดวซา๑๐ปและใหสทธการครอบครองอสงหารมทรพยไดเปนตน

- รฐบาลไดประกาศ “แผนปฏบตการเทคโนโลยปญญาประดษฐ “Internet

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย-ยกเลกโครงการดานสภาพภมอากาศ

ของส�านกงานปกปองสงแวดลอม(EPA)เกอบทงหมด รวมถงตดงบการวจยสภาพภมอากาศนอกจากนยงตดเงนทนส�าหรบส�านกงานวทยาศาสตรและการพฒนาทสนบสนนดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตลอดจน อนามยสงแวดลอมออกครงหนงดวย

- แตอยางไรกตามสหรฐฯใหการสนบสนนงานวจยและพฒนาทเกยวของกบการเสรมสรางกองทพใหมความเขมแขงเพอรบมอกบภยคกคามรปแบบตางๆอาทอากาศยานไรคนขบ(UnmannedAerialVehicle)ยทโธปกรณทางทหารอากาศยาน เครองบนพาณชย และเครองมอตดตอสอสารเปนตน

Page 105: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

93เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

plusระยะ๓ป”ในเดอนพฤษภาคมพ.ศ.๒๕๕๙ตอมาในเดอนกรกฎาคมพ.ศ. ๒๕๖๐ ไดประกาศ “แผนการพฒนาเทคโนโลยปญญาประดษฐ รนใหม”ซงสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรMadeinChina2025

(๖)ดำนกำรทหำร-การปรบปรงโครงสรางของกองทพ

ปลดปลอยประชาชนจน (People’sLiberation Army : PLA) เพอรวมอ�านาจการบงคบบญชาแบบรวมศนยภายใตการก�ากบดแลของพรรคคอมมวนสต และคณะกรรมาธการทหารกลาง กอนสนปค.ศ. ๒๐๒๐เพอใหบรรลความทนสมยในดานการปองกนประเทศกอนปค.ศ. ๒๐๓๕และสรางสรรคใหเปนกองทพระดบชนน�าของโลกใหส�าเรจในชวงกลางศตวรรษท๒๑โดยเนนการปฏบตการเชงรกมากยงขน และน�าเทคโนโลยสารสนเทศใชในการบรหารจดการและพฒนาอาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต(Mechanization)เพอเพมศกยภาพทางดานการปองกนประเทศใหมประสทธภาพ

(๖)ดำนกำรทหำร-ยกเลกมาตรการตดลดงบประมาณ

อตโนมตหรอ ‘ซเควสเตอร’ ในสวนกลาโหมและออกงบประมาณใหมเพอสรางกองทพอเมรกนทก�าลงจะสญสนขนมาใหม ดวยการเพมขนาดกองทพเปนมทหารประจ�าการ ๕๔๐,๐๐๐นาย ม เรอรบในสงกดกองทพเรอ ๓๕๐ล�าจดหาอากาศยานรบใหกองทพอากาศ ๑,๒๐๐ ล�า เพมขนาดนาวกโยธนสหรฐฯเปน๓๖กองและลงทนในเรองระบบขปนาวธปองกน เพอใหสอดรบกบภยคกคามจากเกาหลเหนอและอหราน

-อนมตกฎหมาย National DefenseAuthorization Act (NDAA) เมอพ.ย.๖๐ใหมการเบกจายงบประมาณกห.ขนพนฐานมลคา ๖.๒๖ แสนลานดอลลารสหรฐ และงบประมาณอก๖.๕๗หมนลานดอลลารสหรฐ เพอใช

Page 106: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

94 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

- ใชกลไกการฝกรวม การเดนทางเยยมเยอนระหวางผ น�าของกองทพจนกบมตรประเทศเปนเครองมอส�าคญในการขยายความรวมมอดานความมนคงกบมตรประเทศจ�านวนมาก อาท เนปาลเมยนมาปากสถานรสเซยออสเตรเลยรวมถง จบต ซงเปนทตงฐานทพนอกประเทศแหงแรกของจน สงเสรมการเปนรากฐานทส�าคญในการพฒนาความสมพนธและความรวมมอระหวางมตรประเทศใหแนนแฟนยงขนน�าไปสความรวมมออยางรอบดานกบจนเพมมากขน

ในปฏบตการฉกเฉนในตางประเทศ(OverseasContingencyOperations)งบประมาณดงกลาว จะชวยใหมการเพมก�าลงทหาร๗,๕๐๐นาย

- การเดนทางเพอกระชบความรวมมอดานความมนคง โดย พล.อ. เจมสแมททสรมว.กห.สหรฐฯเดนทางเยอนประเทศพนธมตรในภมภาคเอเชยตะวนออกคอเกาหลใตและญปนรวมทงเนนย�า ถงพนธสญญาของสหรฐฯตอภมภาค ตะวนออกกลาง ภมภาคเอเชยใต และภมภาคแอฟรกา คออรกตรกอยปตจอรแดนปากสถานและคเวต

-การฝกรวม/ผสม Cobra Gold เปนสงทเชอมโยงความสมพนธระหวางกองทพนานาชาตกบสหรฐฯ

Page 107: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยสรป ยทธศาสตรความมนคงของจนภายใตการน�าของประธานาธบด

สจนผง ใหความส�าคญใน๔ประเดนหลก ไดแกการปกปองชาตและประชาชน

อยางมนคงปลอดจากภยคกคามทกรปแบบการปกปองความมนคงทางการเมอง

ภายใตพรรคคอมมวนสตจนเปนภารกจพนฐานเพอสรางความมนคงทงภายในและ

ภายนอกประเทศ การปกปองอธปไตยและบรณภาพแหงดนแดน และการพฒนา

ทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศอยางสมดลโดยมงเนนการพฒนาประเทศยดนโยบายเปดกวางและเสรและ

ตางฝายตางไดประโยชนรวมกน อยบนพนฐานพลงอ�านาจทางเศรษฐกจทงภายใน

และภาพนอกประเทศไปพรอมกน เนนปรบปรงคณภาพประชาชนจนใหมงานท�า

เนนการแกไขปญหาความยากจนพฒนาอตสาหกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอมและ

ปราบปรามทจรตคอรปชนของนกการเมองรวมถงปรบโครงสรางกองทพและเสรม

สรางความเขมแขงทางทะเลอากาศและไซเบอรคงไวซงการแสดงแสนยานภาพทาง

ทะเลของจนนอกจากนการขยายบทบาทของจนบนเวทโลกจนไดแสดงจดยนอยาง

ชดเจนในประเดนคดคานการเขาไปแทรกแซงกจการภายในของประเทศอนรวมถง

ยนดรวมลงทนกบตางประเทศผานแผนการลงทนโครงสรางพนฐานตามยทธศาสตร

BRI อกทง จนไดจดตงธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานเอเชย (Asian

InfrastructureInvestmentBankหรอAIIB)และจดตงกองทนเสนทางสายไหม

(SilkRoadFund)การด�าเนนงานเชนนท�าใหจนสามารถมบทบาทบนเวทโลกทม

หลายประเทศเขารวมมากกวา๔๐ประเทศ

ขณะเดยวกน ยทธศาสตรความมนคงของสหรฐอเมรกาภายใตการน�า

ของประธานาธบดโดนลดทรมปใหความส�าคญใน๔ประเดนไดแกการปกปอง

ดนแดนสหรฐฯ การสนบสนนความมงคงของสหรฐฯ การรกษาสนตภาพอยาง

แขงแกรง และการขยายอ�านาจของสหรฐฯ โดยตองการเขาไปจดระเบยบโลก

ดวยการยดหลก“PeacethroughStrength”สหรฐฯตองการใหทกฝายรวมมอ

กนมากขน เพอสรางหลกประกนใหทกประเทศยดหลกกฎหมาย (rules of law)

เคารพอธปไตยของประเทศอน และสนบสนนระเบยบสนตภาพ เสถยรภาพ และ

Page 108: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

96 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความมนคง ไดมงเนนการพฒนาประเทศผานพลงอ�านาจทางเศรษฐกจภายใน

ประเทศเปนหลกแตตองอยภายใตนโยบายอเมรกาตองมากอน“AmericaFirst”

โดยด�าเนนการสงเสรมการซอสนคาทผลตและจางแรงงานในประเทศตนเองเปนหลก

เพอตองการกระจายรายไดสชาวอเมรกนใหไดมากทสดพรอมกบสงเสรมการลงทน

ภายในประเทศดวยการลดภาษ ผอนคลายขอบงคบทเปนอปสรรคตอการลงทน

สนบสนนเทคโนโลยทางการแพทย การสอสารโดยเฉพาะเทคโนโลยทางทหารเพอ

การปองกนประเทศ จงท�าใหบทบาทสหรฐฯบนเวทโลกออนแอลงไป โดยสหรฐฯ

ไมเหนดวยทงทางดานสทธมนษยชน อนรกษสงแวดลอมทงในและนอกประเทศ

แตอยางไรกตาม สหรฐฯ ยงคงเปนประเทศมหาอ�านาจในภมภาคเอเชย–แปซฟก

ผานแผนการลงทนดานพลงงาน การขนสง การทองเทยว และโครงสรางพนฐาน

ตามยทธศาสตรอนโด-แปซฟกกบมตรประเทศ

๔.๒ ผลกระทบของยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

ปญหาความมนคงในปจจบนมลกษณะทสงผลกระทบในวงกวางและสามารถ

สรางความเสยหายไดคอนขางสง ซงการผงาดขนมาของจนทใชเศรษฐกจน�าพา

ประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลก ภมภาค และไทยในอนาคต เปนการ

สงสญญาณวาจนจะกลบมาเปนมหาอ�านาจ เชนเดยวกน การทนายโดนลด

ทรมป กาวขนมาเปนประธานาธบด อาจจะเปนจดเปลยนครงใหญหรอเปนตวเรง

ใหสถานการณทางการเมองโลกแบบตะวนตกนนถดถอยลง ท�าใหหลายประเทศ

มแนวโนมเกดความขดแยงซงสงผลกระทบถงสถาปตยกรรมความมนคงไดดงนน

ศนยศกษายทธศาสตรฯ๕๖จงตองเกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒ

และผเชยวชาญดานความมนคงจากทกภาคสวน โดยผานการระดมความคดเหน

(Brainstorm)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขนจากการด�าเนนยทธศาสตร๕๖ ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. (2๕6๑). สรปผลการประชม “ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา : ผลกระทบตอโลก ภมภาค และไทย”. ในวนพธท 2 พ.ค.6๑ เวลา 0900 - ๑600 ณ หองประชม ศศย.สปท. กรงเทพฯ. หนา 2 - ๑๑.

Page 109: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจน และสหรฐอเมรกาในฉบบปจจบน

ภายใตกรอบปจจยแวดลอมทางยทธศาสตรแบบDIMEModelไดแกDiplomacy

(D) หมายรวมถง ดานการเมองระหวางประเทศและการทต Information (I)

หมายรวมถงดานขอมลขาวสารสงคมวทยาศาสตรและเทคโนโลยMilitary(M)

การทหาร และ Economics (E) เศรษฐกจ โดยเรมตงแตความมนคงระดบโลก

ภมภาคและไทยดงรายละเอยดตอไปน

๔.๒.๑ควำมมนคงระดบโลก

๔.๒.๑.๑สำธำรณรฐประชำชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต : การท ส จนผง กาวขนมาเปนผน�าทม

อ�านาจสงสดของจนและมพนฐานทางกฎหมายรองรบท�าใหคาดวาจะกลายเปนผน�า

ตลอดชพ เปนสงททวโลกจบตามองอยางใกลชดซงเปนการทาทายถงกรอบกตกา

ของชาตมหาอ�านาจในปจจบน และถกมองวาเปนภยคกคามตอระเบยบโลกทม

สหรฐฯเปนแกนน�ามาตงแตยคหลงสงครามเยน ท�าใหเกดการเปรยบเทยบของ

๒ ระเบยบโลกขนจงจดเปนผลกระทบตอดลอ�านาจของเหลาประเทศมหาอ�านาจ

ฝายประชาธปไตย เนองจาก ปจจบนการเมองจนไมใชเผดจการทหารทเขมขน

เหมอนเชนในอดต แตทวาจนกลบมความเคลอนไหวทส�าคญในดานเศรษฐกจและ

การเงนระหวางประเทศ อกทง การด�าเนนนโยบายทางดานการทตทจนมจดแขง

ทส�าคญ คอ การโนมนาวใหเหนประโยชนรวมกน ท�าใหทกภมภาคทวโลกตาง

พากนหวาดระแวงถงผลประโยชนทสดทายแลวจนจะไดรบอยางมหาศาลนน

อาจไมมความเปนกลาง

ดำนเศรษฐกจ:ในชวงทผานมาจนมเสถยรภาพทางการเมองจงท�าให

การเตบโตทางเศรษฐกจดขนตามไปดวย แตอยางไรกตาม จนตองเผชญสงคราม

การคากบสหรฐฯ ซงสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกทหลายประเทศตองน�าเขา

และสงออกสนคาไปยงสหรฐฯและจนเนองจากทงคเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญ

เปนอนดบ๑และ๒ของโลก

Page 110: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

98 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนกำรทหำร : การเคลอนยายก�าลงทหารของจนเขาสทางตะวน

ออกของทวปแอฟรกาทประเทศจบตเพอสนบสนนภารกจของสหประชาชาต(ยเอน)

ในดานมนษยธรรม การสรางสนตภาพ และตอตานโจรสลดในภมภาคดงกลาว

แตเบองหลงเชอวาเปนการเพอการปกปองผลประโยชนของตนเองในการจดตง

ฐานทพส�าหรบการสงก�าลงบ�ารง โดยกอนหนานในหลายประเทศทงสหรฐฯ

ญปนตลอดจนฝรงเศสตางเขาไปตงฐานทพกนอยกอนแลวดงนนการวางบทบาท

ทางการทหารของจนท�าใหหลายมหาอ�านาจตางมความคดเหนวาจนพยายาม

เพมบทบาทในเวทโลก

ดำนขอมลขำวสำรและดำนอนๆ :การอพยพของชาวจนทเขาไป

ในประเทศตางๆผานยทธศาสตร BRI อาจสงผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม

ท�าใหประชากรจนทไดกระจายออกไปตามประเทศตางๆ ไปเพมความหลากหลาย

แลวสงผลกระทบทางลบกอใหเกดปญหาความขดแยงกบประชาชนในพนทของ

ประเทศนนได อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศอนเพอสรางความเจรญใหกบประเทศตน

๔.๒.๑.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต : จากการทนาย โดนลด ทรมป มนโยบาย

ขวาจดสดโตง ซงเปนนโยบายทกาวราวแบบทไมเคยปรากฏมากอน โดยการ

มองวาจนและรสเซยเปนศตร อาจกอใหเกดความขดแยงดานการเมองระหวาง

ประเทศ รวมถงเกาหลเหนอและอหรานทมการสะสมอาวธ ถอเปนภยคกคาม

กบสหรฐฯอาจน�าไปสสงครามสรางความเสยหายจ�านวนมหาศาลและดวยปจจบน

สถานการณในยคตะวนตกก�าลงถดถอยลงเรอยๆ ยกตวอยางเชน สหภาพยโรป

(European Union: EU) แตกแยก แตรสเซยและจน รวมถงอาเซยนกลบผงาด

ขนมาท�าใหเกดการเปรยบเทยบและตความมหาอ�านาจประชาธปไตยประสบความ

ลมเหลวอกทงการด�าเนนนโยบายการตางประเทศทมชอวา“อเมรกาตองมากอน

(AmericaFirst)”ทสหรฐฯมขอจ�ากดในการเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอแตตอง

Page 111: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

99เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เปนความรวมมอทสหรฐฯไดประโยชนดวยดานเศรษฐกจ:จากการด�าเนนนโยบาย

ของประธานาธบดทรมปทมความตองการเสรนยมอยางมเงอนไขโดยสหรฐฯตอง

เปนคนเขยนกตกา ตองไมเสยเปรยบประเทศอนๆ และรกษาไวซงการคาแบบ

ยตธรรมในระบบเศรษฐกจระหวางประเทศเปนผลใหเกดสงครามทางการคาหรอ

เรยกวาTradeWarระหวางสหรฐฯกบจนแตอยางไรกตามการเผชญภาวะสงคราม

ทางการคายอมสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกเนองจากหลายประเทศตองน�าเขา

และสงออกสนคาไปยงสหรฐฯทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบ๑ของโลก

ดำนกำรทหำร : การยดมนในหลกการ “อเมรกาตองมากอน”

ซงอยบนพนฐานสจนยม (Realism) ทมแนวคดทางการเมองเปนความคดน�า

(DominatedThinking)จงใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกน

ประเทศคงความเปนมหาอ�านาจทางทหารไวจงเปนผลกระทบทอาจท�าใหบทบาท

ของสหรฐฯบนเวทโลกดานอนๆออนแอลงอกทงการใหความส�าคญกบโลกทเตมไป

ดวยการแขงขนท�าใหสหรฐฯใหความส�าคญกบการสนบสนนงานดานการขาวกรอง

การพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยทางทหาร การปองกนการแพรขยายของอาวธ

รายแรง เพอคงไวซงความเปนเจาของภมภาคของโลก รวมไปถงการแสดง

แสนยานภาพของอาวธยทโธปกรณทกองทพชาตอนไมอาจทจะละเลยไดซงจะท�าให

ทวโลกตางตองพากนเกบสะสมอาวธทมแสนยานภาพตามไปดวย

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : การทประธานาธบด โดนลด

ทรมป ตงปอมเปนศตรกบสอกระแสหลกทกส�านก ท�าใหสอภายในประเทศออก

มาตอตานและสรางกระแสขาว สงผลกระทบกบภาพลกษณของบทบาทผน�าแลว

ยงท�าใหโลกร สกถงความสบสนในการด�าเนนนโยบายตางๆ ท�าใหโลกมความ

ตงเครยด และหลายประเทศยงมความกงวลถงการเขาไปแทรกแซงรฐเลกรฐนอย

ทสนบสนนฝายสหรฐฯ ทอาจขดขวางอะไรกตามทอาจเปนประโยชนกบฝาย

ตรงขามน�ามาซงความขดแยงระหวางประเทศไดนอกจากนการทสหรฐฯถอนตว

จากขอตกลงปารส (Paris Agreement) ตางเปนอปสรรคในการขบเคลอนดาน

สงแวดลอมไปทวโลก

Page 112: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑00 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๔.๒.๒ ควำมมนคงระดบภมภำค

๔.๒.๒.๑ สาธารณรฐประชาชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต:เพอใหบรรลเปาหมายการเชอมโยงเศรษฐกจ

จากการคาและลงทนดวยโครงสรางพนฐาน ระหวางภมภาคเอเชย แอฟรกา และ

ยโรปจากยทธศาสตรBRIของจนใหมอทธพลตอกลมประเทศอาเซยนอาจน�ามา

ซงความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดในอนาคตและนโยบายพฒนา

ลมแมน�าโขงของจนทตองระเบดแกงเพอการสรางเขอนท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ทศทางน�า และสามารถควบคมการเปด-ปดของน�าในล มแมน�าโขง อาจสง

ผลกระทบใหเกดความขดแยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขง (Greater

Mekong Subregion : GMS) น�ามาซงความขดแยงกนเองในกลมประเทศ

อาเซยนได นอกจากน จากเดมทญปนมบทบาทส�าคญในการพฒนาโครงสราง

พนฐานใหกบประเทศลมแมน�าโขง ขณะนกลบเปนจนทเขามาแสดงบทบาทรวม

อยดวยท�าใหภมภาคอาเซยนตองตกอยภายใตการแขงขนของประเทศมหาอ�านาจ

ทงสองประเทศ จนอาจท�าใหประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงไมสามารถแสวง

ประโยชนจากแมน�าโขงทตนมสวนรวมไดมากพอ และอาจสญเสยประโยชนใหกบ

ประเทศมหาอ�านาจได

ดำนเศรษฐกจ : จากการขยายอทธของจนผานยทธศาสตร BRI

ไปทกภมภาคทวโลก เพอตองการเชอมโยงทงมหาสมทรแปซฟกและมหาสมทร

อนเดย ท�าใหสงผลกระทบตอดลอ�านาจของประเทศมหาอ�านาจแตละภมภาค

ยกตวอยางเชนเมอจนน�าโครงการBRIเขาไปในเอเชยใตในสวนพนทของประเทศ

ปากสถาน สงผลกระทบใหอนเดยซงถอวาเปนมหาอ�านาจในภมภาคตองเรงปรบ

ยทธศาสตรดานการตางประเทศของตนโดยการเขารวมยทธศาสตรกบอนโด-แปซฟก

ทมประเทศญปน ออสเตรเลย และสหรฐฯ เพอคานอ�านาจกบจน เชนเดยวกน

ความตองการของจนทจะเชอมโยงภมภาคผานทางทะเล เพอใหสามารถออกไปส

มหาสมทรอนเดยและมหาสมทรแปซฟกได จนจงเปนประเทศทมมลคาการลงทน

สงสดในประเทศกมพชาสปป.ลาวเมยนมารและเวยดนามหรอกลมประเทศCLMV

Page 113: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ซงในทศนะของกลมประเทศCLMVตางเกรงกลวการเขาไปฉกฉวยผลประโยชนและ

ทรพยากรธรรมชาตของธรกจจนทเขาไปลงทนกอปรกบโครงการลงทนขนาดใหญ

ของจนสวนใหญกอใหเกดผลกระทบชมชนระบบนเวศและสงแวดลอมของทองถน

เนองจากธรกจจนทเขาไปลงทนยงไมใหความส�าคญตอบรรษทบรบาลเทาทควรจง

เกดการตอตานบอยครงจากประชาชนและนกอนรกษอกทงยงเปนการเอออ�านวย

ใหเอกชนจนสามารถทจะเขามาลงทนลมแมน�าโขงไดงายมากกวาเอกชนของประเทศ

ลมแมน�าโขงอนๆอกดวย

ดำนกำรทหำร : การเสรมสรางกองทพปลดปลอยประชาชนจน

บรรดานกยทธศาสตรรสกวตกตอการขยายอ�านาจทางทหาร ดงทเหนไดจากการ

แสดงแสนยานภาพทหารในการซอมรบบรเวณชองแคบไตหวน และการทจน

ขอทหารเขารวมการลาดตระเวนในพนทลมแมน�าโขง สงผลกระทบใหประเทศอน

ในภมภาคอาเซยนมความไมไวใจ และเกรงวาจนมความพยายามจะแผอทธพล

ในลมแมน�าโขง

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : ความตองการของจนทจะ

พฒนาอาจสงผลกระทบกบความสมพนธกบประชาชนในพนทประเทศCLMVทจน

ไมสามารถหลกเหลยงปญหาเหลานได และยงตองเรงด�าเนนการแกไขเพอใหเกด

ความสมพนธทดตอไป

๔.๒.๒.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต : การผงาดขนมาของจนดวยการครอบง�า

เศรษฐกจในภมภาคมผลท�าใหระบบความสมพนธระหวางประเทศในภมภาคเปลยน

ไปท�าใหสหรฐฯตองเดนหนาสกดกนจนและรสเซยทก�าลงพยายามจดระเบยบโลก

ขนมาใหม ในสวนเกาหลเหนอและอหรานในการพยายามจดหาอาวธทมอานภาพ

การท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกดความสนคลอนได แตอยางไรกตาม

กลบท�าใหสหรฐฯสามารถหาผลประโยชนจากความตงเครยดระหวางภมภาคได

โดยเฉพาะการขายอาวธสงครามทประเทศตางๆ สะสมอาวธมากขน นอกจากน

รฐบาลสหรฐฯหวงทจะเสรมสรางความมนคงในภมภาคเอเชยแปซฟก เนองจาก

Page 114: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑02 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ภมภาคนมทงทรพยากรธรรมชาตทยงสมบรณ และเปนเสนทางคมนาคมทส�าคญ

เชอมโลกตะวนตกกบตะวนออก สหรฐฯจงสรางความรวมมอดานความมนคง

สงเสรมสนตภาพการตอตานความรนแรงภยจากอาวธนวเคลยรและการกอการ

รายสากลทสหรฐฯอาศยฐานทพระบบพนธมตรและความเชอมโยงทางยทธศาสตร

ในยคสงครามเยนเขาสนบสนนการปดลอมการกอการราย จงเปนผลกระทบทอาจ

ท�าใหภมภาคนกลายเปนท “หมายปอง” และเปน “สนามประลอง” ของบรรดา

ชาตมหาอ�านาจทหวงจะปกปองผลประโยชนของตนดวยเชนกน

ดำนเศรษฐกจ:ยทธศาสตรBRIของจนมผลท�าใหสหรฐฯพยายาม

ดงมหาอ�านาจมาถวงดลกบจน เพอไมใหจนผกขาดการเปนศนยกลางเศรษฐกจ

ในภมภาคสหรฐฯจงใชยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (Indo -Pacific)ทมลกษณะ

เปดกวางและเสรในอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ ประเทศ ไดแก สหรฐฯ ญปน ออสเตรเลย และอนเดย นอกจากน สหรฐฯ

ไดมการถอนตวออกจากความตกลงหนสวนยทธศาสตรทางเศรษฐกจภาคพน

แปซฟก(Trans-PacificPartnership:TPP)เปนผลท�าใหกลมเศรษฐกจของTPP

ไมสามารถเปนแกนกลางของเศรษฐกจในภมภาคได

ดำนกำรทหำร : การทสหรฐฯ ใหความส�าคญกบภมภาคเอเชย

แปซฟกนน เนองจาก ภมภาคนมพนทถงครงหนงของโลก เรมตงแตพนน�า

ชายฝงตะวนตกของสหรฐฯจรดชายแดนอนเดยและจากเขตแอนตารกตกาจนถง

ขวโลก ดงนน เมอสหรฐฯตองการเปนมหาอ�านาจ จงมการตรวจความเคลอนไหว

ของกองทพขนาดใหญของทง ๕ ประเทศ คอ จน อนเดย รสเซย เกาหลเหนอ

และเกาหลใต โดยตดตามความเคลอนไหวในคาบสมทรเกาหล การสะสมอาวธ

ของเกาหลเหนอเกยวกบอาวธนวเคลยรและทะเลจนใตทสหรฐฯไมอาจละสายตา

จากภมภาคนได นอกจากน สหรฐฯยงเพมกรอบความรวมมอทางทหารโดยผาน

โครงการศกษาและฝกอบรมทางการทหารระหวางประเทศ (International

Military Education and Training : IMET) เงนชวยเหลอทางดานการทหาร

ตางประเทศ (ForeignMilitary Financing : FMF) และการฝกซอมทางทหาร

Page 115: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑03เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

คอบราโกลด(CobraGold)เปนการฝกรวมทใหญทสดในเอเชยซงไดขยายใหเปนการ

ฝกแบบพหภาคทมประเทศในภมภาคเขารวมและสงเกตการณจ�านวนมากเพอการ

มสวนรวมและเปนการแบงบนผลประโยชนรวมกน

ดำนขอมล/ขำวสำรอนๆ : การทประธานาธบด โดนลด ทรมป

มมาตรการหามชาวมสลมเขาสหรฐฯ จะเปนการขยายขอบเขตความขดแยง

ทางสงคมเมองภายในประเทศและยงท�าใหสงคมโลกโดยเฉพาะอยางยงโลกมสลม

และตะวนออกกลางเผชญกบความเสยงมากยงขน

๔.๒.๓ ควำมมนคงประเทศไทย

๔.๒.๓.๑ สาธารณประชาชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต:ไทยและจนมความสมพนธทดตอกนดงนน

ไทยควรแสวงประโยชนจากความสมพนธนในการเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน

ในประเทศ แตไทยควรค�านงถงอทธพลการอยทามกลางของประเทศมหาอ�านาจ

อาจสงผลกระทบตอบทบาทของไทยในดานการเมองระหวางประเทศในลกษณะ

การชวงชงหนสวนทางยทธศาสตร หรอการถกบงคบใหเลอกขาง ดงนน ไทยจง

ควรด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศอยางเปนกลางเพอถวงดลอ�านาจ

ระหวางประเทศมหาอ�านาจ

ดำนเศรษฐกจ:จากสงครามทางการระหวางจนกบสหรฐฯไดสงผล

กระทบตอไทย เนองจากไทยสงออกชนสวนอเลกทรอนกสไปทจน ซงท�าใหตนทน

ในการสงออกเพมมากขนดงนนภาครฐควรด�าเนนนโยบายตงรบหรอปรบเปลยน

หรออาจมการสอสารกบจนใหผลตในไทย พรอมทง มงไปหาตลาดใหมในแถบ

แอฟรกา และเอเชยกลาง เชนเดยวกน การทประเทศจนเขามามบทบาทในกลม

ประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงมากขน เปนผลใหสนคาไทยตองปรบกลยทธ

ดานการตลาด เพอเตรยมพรอมรบการแขงขนจากสนคาราคาถกของจน

ขณะเดยวกน การทจนเขามาลงทนในดานพลงงานและทรพยากรในประเทศ

อนภมภาคลมแมน�าโขงมากขน ยอมสงผลใหความมนคงทางพลงงานของไทย

ลดลงเนองจากประเทศไทยยงตองพงพาการน�าเขาพลงงานทงกาชและไฟฟาทผลต

Page 116: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑04 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จากในประเทศเพอนบานดงนนการทประเทศจนเขามาลงทนเพอหาแหลงพลงงาน

ในอนภมภาคนท�าใหประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบมอเพอใหทนตอสถานการณ

หากชาอาจไมสามารถแสวงหาประโยชนจากการลงทนในการพฒนาเขตเศรษฐกจ

พเศษของทนจนลาสดหลงจากนายแจคหมาซอโอบรษทอาลบาบากรปไดลงนาม

ในเอมโอยกบรฐบาลไทยเกยวกบความรวมมอดานการคาการลงทนการขบเคลอน

เศรษฐกจดจทลอาจสงผลกระทบกบประชาชนไทยในตลาดการบรโภคทเรยนทไม

เพยงพอใหกบคนภายในประเทศ ในสวนของรฐบาลอาจเสยผลประโยชนในเรอง

ของการจดเกบภาษออนไลน จงเหนไดวา การครอบง�าดานเศรษฐกจของจนใน

ภมภาคจะมบทบาทเพมมากขน โดยจนเขามาสรางกลมผลประโยชนทมลกษณะ

สอดคลองกนและจะเปนสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายตางๆทเรมตงแตในระดบ

ทองถน เพอเออประโยชนใหกบกลมคนจนดวยกนเอง ไทยจงตองมการพจารณา

ความรวมมออยางรอบดาน

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขา

มาในประเทศไทยจ�านวนหนงไดผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม ยกตวอยาง

เชน “นว ไชนาทาวน” (New Chinatown) เขตหวยขวาง ในปจจบนมชาวจน

เปนเจาของธรกจจ�านวนมาก ท�าใหหนวยงานของไทยตองตดตามวางแผนรบมอ

กบการตรวจสอบความถกตองของธรกจการคาทเกดขนการก�าหนดมาตรการน�าเขา

และสงออกสนคาเพอจดเกบภาษรวมถงการควบคมวสาหกจขนาดกลางและขนาด

ยอม(SmallandMediumEnterprise:SMEs)นอกจากนการประกอบการคา

ทจะตองมภาวะของการแขงขนทมากขนกบไชนาทาวนเขตเยาวราช แลวไปม

ผลกระทบในดานความสมพนธ อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตอง

อาศยทรพยากรของประเทศไทย ถาหากรบกวนระบบนเวศและประชาชนในพนท

ไทยจ�าตองเรงการมมาตรการเพอลดปญหาดงกลาวหรอหาขอตกลงรวมกนอยางเปน

รปธรรม รวมถงภยคกคามไมตามแบบทจะมาพรอมกบการพฒนาของจนในพนท

ของประเทศไทยเชนยาเสพตดกลมกอการรายอาชญากรรมเปนตน

Page 117: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๔.๒.๓.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต:จากการทสหรฐฯปดประเทศและมสญญาณ

ความเสอมถอยลงท�าใหสหรฐฯมบทบาทลดลงดลอ�านาจเปลยนไปโดยจน รสเซย

และอาเซยนกลบเขามามบทบาทมากขน ดงนน ไทยตองปรบยทธศาสตรใหม

เพอใหทนตอสถาปตยกรรมในภมภาคทเปลยนไป ไทยจงตองเตรยมรบมอกบ

ระเบยบความมนคงในหลายขวอ�านาจ

ดำนเศรษฐกจ : เมอสหรฐฯ ถอนตวออกจาก TPP ประกอบกบ

ความขดแยงของสหรฐฯ–จนท�าใหไทยอาจถกกดดนใหเลอกขางมากขนการเจรจา

การคากบสหรฐฯมความยากขนการลงทนในไทยจากสหรฐฯกจะมสดสวนทนอยลง

ซงความนากงวลคอการวางตวของไทยในประเดนนยงไมมค�าตอบหรอสตรทลงตว

ระหวางไทยกบมหาอ�านาจนอกจากนการท�าความตกลงพนธมตรทางการคาระดบ

ภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)ไดมความ

ส�าคญมากขนแตกลบยงไมสามารถบรรลขอตกลงไดเนองจากการเจรจาเตมไปดวย

ความยากล�าบากซงอาจเปนผลมาจากการเจรจาTPPยงไมมความแนนอนนอกจาก

นสงครามการคาระหวางสหรฐฯกบจนสงผลกระทบกบไทยในสนคาเกษตรสนคา

อเลกทรอนกส พลาสตกขนพนฐานทไทยสงไปจน ทงน อาจท�าใหจนน�าเขาสนคา

ดงกลาวจากไทยนอยลงเนองจากจนสงออกไปยงสหรฐฯไดนอยลงแตถงอยางไร

ไทยกอาจไดประโยชนจากการปรบเปลยนแผนการลงทนของจนหรอไดประโยชน

ในกรณทสหรฐฯน�าเขาสนคาจากไทยมากขน เชน สนคาอเลกทรอนกส อปกรณ

ไฟฟาเปนตนอกทงการด�าเนนนโยบายทางการทตของสหรฐฯมทาททมงเจรจาแบบ

ทวภาคหรอOneonOneTradeDealมากขนไทยอาจใชโอกาสนรอฟนความ

สมพนธการท�าความตกลงทางการคาของประเทศระหวางไทย – สหรฐฯ (Free

TradeArea:FTA)เปนการรวมมอในการขจดอปสรรคทางการคาแตอาจจะตอง

ระวงหากสหรฐฯน�ามาตรการภาษมาเปนเงอนไข

Page 118: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑06 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนกำรทหำร : การทสหรฐฯมองวาจนคอคแขงส�าคญในการเปน

มหาอ�านาจ ท�าใหไทยตองระมดระวงการเสรมสรางความสมพนธกบจน อกทง

ฝายทหารไทยสวนใหญไดเรมมองวา สหรฐฯ เปนภยคกคามความมนคงของไทย

เนองจากมการเขามาแทรกแซงทางการเมองภายในของไทยสอดคลองกบปจจบน

ทหารไทยไดไปศกษาตอและฝกอบรมในสหรฐฯเปนจ�านวนมากอาจท�าใหนายทหาร

ทไปเรยนมแนวคดเอนเอยงไปทางสหรฐฯเมอนายทหารเหลานนกลบมาเปนใหญใน

ประเทศและมสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายกท�าใหนโยบายนนเออประโยชนกบ

สหรฐฯท�าใหสหรฐฯสามารถก�าหนดทศทางใหเปนไปตามทตนตองการไดดงนน

ในประเดนนไทยควรตองระมดระวงไวใหมาก

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : ถงแมสหรฐฯจะมกรอบ

ขอรเรมลมน�าโขงตอนลาง (LowerMekong Initiative : LMI) มวตถประสงค

เพอลดชองวางระดบการพฒนาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนสนบสนนการรวม

ตวเปนประชาคมอาเซยนทงนไทยมบทบาทในฐานะหนสวนเพอการพฒนารวมกบ

สหรฐฯ โดยสงเสรมการพฒนาทยงยนในลมน�าโขง ซงไดมการด�าเนนโครงการ

ดานการศกษาสาธารณสขพลงงานและการพฒนาทรพยากรมนษยในดานตางๆ

แตสหรฐฯไมไดใหความส�าคญกบยทธศาสตรนมากนกเนองจากเปนเวทการประชม

ทมการสนบสนนยงไมมากพอเทาทควรและสหรฐฯยงไมเหนผลประโยชนทสหรฐฯ

จะไดรบอยางชดเจนจงอาจท�าใหผลประโยชนทไทยควรจะไดรบนอยกวาทหวงไว

โดยสรป การเปลยนแปลงของระบบโลกมรากฐานมาจากการเปลยนแปลง

ทางดานการเมอง ดานขอมลขาวสาร ดานการทหาร และดานเศรษฐกจ แต

อยางไรกตาม การเมองระหวางประเทศ และวสยทศนผน�ามสวนส�าคญในการ

ก�ากบการเปลยนแปลงของดลอ�านาจโลกดวย เหนไดจาก ประธานาธบดทรมป

ไดด�าเนนนโยบายบนบรรทดฐานของการยดเอาประโยชนของสหรฐฯ เปนอนดบ

แรกโดยแนวทางใหมของสหรฐฯ ไดมแนวคดทฤษฎความสมพนธระหวางประเทศ

แบบสจนยม (Realism) เพอคงความเปนมหาอ�านาจของโลกในทกดาน น�ามาซง

ความขดแยงทางการคาและการทหารกบจนซงเปนทแนนอนวาจะมผลตอหลายชาต

Page 119: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ในเอเชยและทะเลจนใต อกทง มาตรการหามชาวมสลมอนเปนการขยายขอบเขต

ความขดแยงทางสงคมและการเมองภายในประเทศขณะเดยวกนจนไดรบแรงกดดน

จากมหาอ�านาจสหรฐฯ จงไดปรบยทธศาสตรลดการเผชญหนา และเพยง

ตองการรกษาความสมพนธกบสหรฐฯ ในเชงผลประโยชนรวมกนทางเศรษฐกจ

โดยขณะนไดเนนการเจรจาทางการคาเพอคงไวซงการรกษาพรอมกบการหลกเลยง

ความตงเครยดทอาจจะเกดขนสวนบทบาททแขงกราวในทะเลจนใตเปนการสะทอน

ถงการขยายพนททางการทหารภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงเปนการ

ขยายบทบาทของตนบนเวทโลก โดยใชพลงอ�านาจดานเศรษฐกจในภาคสวน

การคาและการลงทนดานโครงสรางพนฐานและทรพยากรธรรมชาตกบประเทศ

ตางๆ เชอมทกภมภาคของโลกจากยโรปและเอเชยกลางเสนทางหนง และเชอม

เอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอเชยใตรวมทงประเทศก�าลงพฒนาอนๆอกเสนทาง

หนงท�าใหจนสามารถขยบความเปนมหาอ�านาจไดสงขนซงผลกระทบทเกดขนจาก

ยทธศาสตรการบรหารประเทศทงสองสามารถสรปโดยรวมดงแสดงในตารางท๔

Page 120: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑08 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๔สรปผลกระทบยทธศาสตรมหาอ�านาจระหวางจนvsสหรฐฯประจ�าป

2018ในบรบทความมนคงระดบโลกระดบภมภาคและประเทศไทยภายใตกรอบ

DIMEModel

Page 121: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๕

บทสรปและขอเสนอแนะ

Page 122: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 123: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๕บทสรปและขอเสนอแนะ

๕.๑บทสรป

เมอสงครามโลกครงทสองสนสดลง โลกถกผลกดนเขาสยคสงครามเยน โดยแบงออกเปนสองฝาย ฝายหนงมระบบเศรษฐกจแบบทนนยมน�าโดยสหรฐฯ กบอกฝายหนงมระบบเศรษฐกจแบบสงคมนยมน�าโดยสหภาพโซเวยตรสเชยและจนระหวางปค.ศ.๑๙๘๐โลกคายสงคมนยมไดออนแอลงน�าไปสการลมสลายของระบบสงคมนยมท�าใหศนยกลางน�าของโลกไดรวมศนยไปอยทสหรฐฯผานองคการสหประชาชาตสบเนองจากสหรฐฯมความแขงแกรงทงทางดานเศรษฐกจการเมองการทหารและวฒนธรรมการจดระเบยบเศรษฐกจโลกใหมจงไดเรมขนอกทงผน�าของสหรฐฯทผานมา ไดเลงเหนวา ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนภมภาค ทประกอบไปดวยประเทศก�าลงพฒนาซงเปนแหลงการผลตทส�าคญมทงทรพยากรเพยงพอตอความตองการแรงงานทสามารถฝกทกษะรวมถงมพนททสามารถตงฐาน การผลตได เปนตน แตอยางไรกตาม ภมภาคนยงขาดผทมความรความช�านาญ ในหลายดานและเทคโนโลยททนสมยจงตองอาศยความรวมมอของชาตมหาอ�านาจเขามาแลกเปลยนและเปนผน�าซงอยางนอยไดเปนการแสดงใหเหนวาภมภาคนไดถกยกระดบและกลบกลายมาเปนพนททไดถกจบตามองจากมหาอ�านาจอยางสหรฐฯ เชนเดยวกนจนในระยะ๔๐ ปทผานมาจนเกดการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจครงใหญจากทเคยเปนประเทศทยากจน และลาหลงประเทศตะวนตก หรอ บางประเทศในเอเชยไมวาจะในดานอตสาหกรรมเทคโนโลยหรอผลผลตการเกษตรแตปจจบนภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงจนไดกลบมาเปนชาตทมขนาดเศรษฐกจใหญเปนอนดบสองของโลกเปนชาตทคาขายกบตางประเทศมมลคาอนดบหนงของโลกผานนโยบายบนพนฐานของสงทเปนแกนผลประโยชน(coreinterest)ของจนตงอยบนพนฐาน๒ประการคอ(๑)การปกปองผลประโยชนของจนและ (๒)การยดถอคานยมรวมของนานาชาต

Page 124: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การทจนมฐานะมหาอ�านาจเทยบเคยงสหรฐฯเชนนสงผลใหสหรฐฯสญเสยอ�านาจและอทธพลในเวทการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศซงยทธศาสตรสหรฐฯ ไดบงบอกถงความวตกกงวลตอพฒนาการทจะท�าใหโลกมมหาอ�านาจ หลายขวโดยสหรฐฯอาจกลายเปนเพยงประเทศมหาอ�านาจหนงเทานนหากวาโลกยงมทศทางพฒนาไปสภาวะมหาอ�านาจหลายขว แลวจนไดกาวขนมาเปนประเทศมหาอ�านาจเอเชย โดยเฉพาะเอเชยเหนอจะเปนภมภาคทไดรบผลกระทบโดยตรงไมวาจะเปนประเทศออสเตรเลยญปนเกาหลใตและฟลปปนสเปนตนทจะตองพจารณาความรวมมอดานตางๆ ใหมากขนเพอถวงดลจน หรอจะยอมรบการน�าของจนแบบเดยวกบอดตทผานมา ทประเทศเหลานเคยยอมรบและอาศยการน�าของสหรฐฯ ปจจบนในยคของประธานาธบดโดนลดทรมปสหรฐฯไดแสดงทศนะวาโลกเตมไปดวยการแขงขนใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศแลวคอยขยายอ�านาจรฐในดานอนๆ เชน ดานเศรษฐกจ การเมอง วทยาศาสตร และเทคโนโลยเปนตนโดยยดหลกอเมรกาตองมากอน“AmericaFirst”เพอใหเกดความมนคง ผลประโยชน และการเปนมหาอ�านาจโลกเพยงหนงเดยวของโลกตอไปแตอยางไรกตามสหรฐฯยงคงกระชบความสมพนธกบประเทศพนธมตรและแนวรวมของสหรฐฯ เพอด�ารงดลอ�านาจ (Balance of Power) ทเออประโยชน ตอสหรฐฯทงในภมภาคอนโด-แปซฟกภมภาคยโรปภมภาคตะวนออกกลางภมภาคเอเชยกลางและเอเชยใต ภมภาครอบสหรฐฯ และภมภาคแอฟรกา โดยเฉพาะภมภาคอนโด-แปซฟกไดมความส�าคญเปนอนดบตน โดยสรปการแยงชงกนของมหาอ�านาจทงในมตดานการเมอง/การทตขอมลขาวสาร/ขาวกรองการทหารและเศรษฐกจรวมถงการจดการทรพยากรถอเปนปจจยหลกทท�าใหประเทศมหาอ�านาจตางมงหวงทจะเขามาสรางอทธพลและตกตวงผลประโยชนเขาประเทศตวเองดวยกนทงสน หลายประเทศจงตองมการประสานความรวมมอเพอถวงดลและคานอ�านาจระหวางจนกบสหรฐอเมรกา แตอยางไรกตาม หลงสงครามเยนสนสดและระบบโลกสองขวหมดไป และเขาสโลกหลายขว

อ�านาจ

Page 125: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๕.๒ขอเสนอแนะเชงนโยบำย

ในประเดนดงกลาวสงผลใหหนวยงานในภาคสวนของความมนคงโดยเฉพาะ

กองทพไทยในการเตรยมพรอมรบมอกบบทบาทอนจะเปนแนวทางในการก�าหนด

ทาทและรกษาผลประโยชนแหงชาตไดอยางสมดลดงน

ดำนกำรเมอง/กำรทตไทยสามารถแสดงบทบาทเปนตวกลาง(Mediator)

ระหวางประเทศมหาอ�านาจทงจนและสหรฐฯ เขามามสวนรวมในการสรางความ

รวมมอกบอาเซยนตามกลไกอาเซยน+3(ASEAN+3)อาเซยน+8(ASEAN+8)และ

อาเซยน+9(ASEAN+9)ซงในป๒๕๖๒ไทยไดเปนประธานอาเซยนดงนนไทยควร

รเรมผลกดนความรวมมอทจากทงจนและสหรฐฯ ใหความสนใจรวมกนในการเปน

ประเทศคเจรจา โดยด�าเนนตามนโยบายถวงดลอ�านาจ (Balance of Power)

เพอไมใหมหาอ�านาจใดมหาอ�านาจหนงมาครอบง�าไทยไดเพยงฝายเดยวซงจะท�าให

ไทยไมสญเสยอ�านาจในการตอรองหรอสญเสยอสรภาพทางการทตอกทงสนบสนน

คณะท�างานผเชยวชาญในดานตางๆ(Experts’WorkingGroup:EWG)ในอนาคต

อนใกลตอไปเพอใหไทยมบทบาทในเวทโลกไดมากยงขน

ดำนขอมลขำวสำรและดำนอนๆสถาบนคลงสมองของประเทศไทยควร

มการบรณาการรวมกนเพอน�าเสนอขอเสนอเชงนโยบายตอรฐบาลและผทมบทบาท

ตดสนใจเชงนโยบาย ใหมองเหนภาพการเปลยนแปลงความสมพนธระหวางไทย

กบจนและไทยกบสหรฐฯเพอใหการบรหารงานของรฐบาลมความเปนไปไดและ

น�าไปสความส�าเรจอยางชดเจนเปนรปธรรม

ดำนกำรทหำร ไทยควรแสวงโอกาสในการสรางความรวมมอดานความมนคง

ผานการประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยน(ASEANDefenceMinisters’Meeting:

ADMM)ทงในเรองของการตอตานการกอการรายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

และการขยายกรอบความรวมมอในพนทใหมๆ ททงไทยและมหาอ�านาจตางๆ

ใหความสนใจรวมกน อาท ดานไซเบอร ดานการรกษาสนตภาพ และความมนคง

ทางทะเลเปนตน

Page 126: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนเศรษฐกจ ไทยควรดงมหาอ�านาจทงจนและสหรฐฯ เขามาชวย

สนบสนนนโยบายThailand4.0การดงมหาอ�านาจเขามาลงทนในโครงการระเบยง

เขตเศรษฐกจภาคตะวนออก(EasternEconomicCorridor:EEC)ซงเปนแผน

ยทธศาสตรตางประเทศภายใตไทยแลนด๔.๐ซงโครงการนเปนสวนส�าคญทสามารถ

ผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางทางเศรษฐกจ การเงน และการคมนาคม

ของภมภาคตอไปได

Page 127: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

บรรณำนกรม

กรมเศรษฐกจระหวางประเทศกระทรวงการตางประเทศ.(๒๕๖๐).สหรฐอเมรกา.

ออนไลน.คนเมอ๒๖มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.thaibiz.net/th/

market/United-States-of-America.

กองขาวส�านกขาวกรองกรมขาวทหารบก. (๒๕๖๑).สภาพแวดลอมทางยทธศาสตร

ความมนคงสหรฐอเมรกา.เอกสารการสมมนาดานการขาวครงท๒ระหวาง

วนท๒๒–๒๓มนาคม๒๕๖๑ณโรงแรมไมดาแกรนดทวารวดจ.นครปฐม.

การประชมสมมนาทางวชาการ. (๒๕๖๑). “CHINA’S WAY : BRI, AIIB, NDB,

SCS,LMC,ETC”.วนศกรท๒๓กมภาพนธ๒๕๖๑,เวลา๑๐๐๐–๑๒๐๐

ณหองประชม๑๐๕มหาจฬาลงกรณ.กรงเทพฯ.

กตตพงษจนทรสมบรณ.(๒๕๕๒).พนฐานความมนคงแหงชาตและยทธศาสตรชาต.

สถาบนวชาการทหารเรอชนสง.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

เกรยงไกรพรพพฒนกล.(๒๕๖๐).ความฝนจน:สจนผงยงใหญเพยงใดกเนนบรรล

ผลฯรวมกบผอน.ออนไลน.คนเมอ๒๖กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://

mgronline.com/china/detail/9600000110877.

จรามนสธรชาต.(๒๕๖๐).XiJinpingThoughtอดมการณสจนผงกบการขยาย

อทธพลจนในเวทโลก.ออนไลน.คนเมอ๑๘กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://

www.scbeic.com/th/detail/product/4256.

จรามน สธรชาต. (๒๕๖๐). ส จนผง สานตอความฝนจนกาวเขาส “ยคใหม”

ขนแทนผน�าทรงอทธพลสงสด. ออนไลน. คนเมอ ๑๔ กมภาพนธ ๒๕๖๑.

จาก https://www.scbeic.com/th/detail/file/product/4112/

evanalfvc/Note_TH_-China-National-Congress_20171101.pdf

Page 128: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ชวลตปรนะดษฐนวกล.(ม.ป.ป.).ทฤษฏความสมพนธระหวางประเทศ.ออนไลน.

คนเมอ๕มนาคม๒๕๖๑.จากhttps://www.scribd.com/document/

356812518.

ไชยสทธตนตยกล.(๒๕๕๘).โครงสรางทางการเมองของจนและบทบาทหนวยงาน

ดานคลงสมองตอการก�าหนดนโยบายดานความมนคง. วารสารเสนาธปตย

ปท๖๔ฉบบท๑(มกราคม–เมษายน๒๕๕๘),หนา๒๒๑–๒๒๒.

ไชยสทธตนตยกล. (๒๕๖๐).แนวคดทางยทธศาสตรตามโครงการรเรมหนงแถบ

หนงเสนทางของจนกบผลประโยชนของไทย.วารสารเสนาธปตยปท๖๖ฉบบ

ท๒(พฤษภาคม-สงหาคม๒๕๖๐),หนา๒๘.

ถวลอรญเวศ.(๒๕๖๐).กลยทธกบยทธศาสตร.ออนไลน.คนเมอ๖มนาคม๒๕๖๑.

จากhttps://www.gotoknow.org/posts/625213.

ธนาคารแหงประเทศไทยส�านกงานภาคเหนอ.(๒๕๕๙).เจาะลกMadeinChina

2025.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.bot.

or.th/Thai/MonetaryPolicy /EconMakhongCanelArea/Yunnan/

DocLib_YNArticle/2016--Article2_Made%20in%20China2025.pdf.

นนทยาทองคณารกษ.(๒๕๖๑).AmericaFirst:ยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของสหรฐฯ๒๐๑๗.เอกสารวเคราะหสถานการณยทธศาสตรและความมนคง.

ศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศ.

ปณต แสงเทยน. (๒๕๕๘). ยทธศาสตรเสนทางสายไหมทางทะเลของจน

ความเกยวของตออาเซยนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต. เอกสารวชาการ.

หลกสตรปองกนราชอาณาจกรรนท๕๗.

Page 129: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ปณธาน วฒนายากร. (๒๕๖๐). ภมทศนทางยทธศาสตรใหมของภมภาคและ

ของไทย.เอกสารประกอบการบรรยายหลกสตรนายทหารชนนายพลของกอง

ทพไทยรนท๔๑.ณหองเรยนรวมวทยาลยปองกนราชอาณาจกรกรงเทพฯ.

ปพนหาญไพบลย.(๒๕๕๙).ยทธศาสตรทหาร.ออนไลน.คนเมอ๗มนาคม๒๕๖๑.

จากhttp://www.58.97.114.34/academic/images/stories/1_kwarm_

mun_kong/1.../21122-7.ppt.

ปโยรส อทมเทวา. (๒๕๖๑). “ส จนผง” พญามงกรจน ผงาดฉลองชย ทศทาง

แหงความส�าเรจเนนบรรลผลฯรวมกบผอน.ออนไลน.คนเมอ๑๘กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttp://aseanecon.info/20180109/701.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).CPCไฟเขยวธรรมนญฉ.ปรบแกรบรองความคดสจนผง

ระบพรรคฯมอ�านาจเดดขาดเหนอกองทพ.ออนไลน.คนเมอ๒๓กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/china/detail/9600000108238.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).คอมมวนสตจนเปดประชม‘สมชชาพรรคครงท19เชดช

‘สจนผง’เทยบชน‘เหมาเตอตง-เตงเสยวผง’.ออนไลน.คนเมอ๑๕กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/around/detail/9600000105990.

ผจดการออนไลน. (๒๕๖๐). เปดศกราชใหมแหงนโยบายการตางประเทศจนใตเงา

ส จนผง สานฝนจนสผน�าโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ ๒๕๖๑.

จากhttp://mgronline.com/china/detail/9600000110642.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).พญามงกรเปดการประชมสมชชาใหญCPCครงท19

สจนผงเผยแผนสราง“ประเทศสงคมนยมททนสมย”ในกลางศตวรรษท21.

ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/

china/detail/9600000106393.

Page 130: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ผ จดการออนไลน. (๒๕๖๑). CPC ไฟเขยวเสนอแกรฐธรรมนญใหอ�านาจ

“ส จนผง” อยยาวครองต�าแหนงประธานาธบดไดเกนสองสมย. ออนไลน.

คนเมอ๒มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.Thaitribune.org/contents/

detail/310?content_id=31477&rand=1519656076.

ผจดการออนไลน. (๒๕๖๑). ความฝนจน : คนจนหลดพนยากจน 66 ลานคน

ชวง4ปสจนผง2556–2560.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.

จากhttps://m.mgronline.com/china/detail/9610000001791.

มตชน.(๒๕๖๐).สรปสาระส�าคญค�ากลาวของนายสจนผงในทประชมสมชชาผแทน

พรรคคอมมวนสตจนทวประเทศครงท 19.ออนไลน.คนเมอ๒๖มกราคม

๒๕๖๑.จากhttps://www.matichon.co.th/news/700515.

ราชกจจานเบกษา.(๒๕๕๙).พระราชบญญตสภาความมนคงแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๙.

คนเมอ๑๒มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.nsc.go.th/Download1/

B42559.pdf.

ยศภาค โชตกพงศ. (๒๕๖๑). ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา

ธนวาคม๒๐๑๗.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (๒๕๕๕).พลงอ�านาจแหงชาต (National

Power) ผลประโยชนแหงชาต (The National Interest). ออนไลน.

คนเมอ ๘ มนาคม ๒๕๖๑. จาก http://www.crma.ac.th/msdept/e_

bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_5.pdf.

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (๒๕๕๕). ยทธศาสตรทหารและการก�าหนด

ก�าลงรบ.ออนไลน.คนเมอ๗มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.crma.

ac.th/msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_8.pdf.

Page 131: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วอยซทว. (๒๕๖๐).ปรชญาสจนผงเนน China First?.ออนไลน. คนเมอ ๑๑

กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.voicetv.co.th/read/534517.

วชย ชเชด. (๒๕๔๗). ทฤษฎแนวความคด และความหมายของความมนคง

แหงชาต.ออนไลน.คนเมอ๕มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.geocities.

ws/wichai_chucherd/securitytheory.html.

วชย ชเชด. (๒๕๔๗). ววฒนาการแนวความคด ระดบ และองคประกอบ

ความมนคง.คนเมอ๘สงหาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.geocities.ws/

wichai_chucherd/securityconcept.html.

วทยาลยปองกนราชอาณาจกร. (ม.ป.ป.). ยทธศาสตรชาต. คนเมอ ๗ มนาคม

๒๕๖๑.จากhttp://www.thaindc.org/images/column_1318985720/

Less0n%201%20strategy%20Over%20All.pdf.

ศนยจนศกษาและศนยการเรยนรจนศกษาบรมราชกมาร และสถาบนเอเชยตะวน

ออกศกษาฯ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (๒๕๖๑). การประชมสมมนาเชง

วชาการเรองEASTASIAIN2018:จากทประชมสมชชาครงท19สความ

เปนมหาอ�านาจโลกของจน.ณหองประชมประกอบหตะสงคชน๓อาคาร

เอนกประสงค๑มหาวทยาลยธรรมศาสตรทาพระจนทร.

ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. (๒๕๖๑). สรปผลการ

ประชม“ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา:

ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทย”.ในวนพธท๒พ.ค.๖๑เวลา๐๙๐๐-

๑๖๐๐ณหองประชมศศย.สปท.กรงเทพฯ.

สงขลาวชยขทคะ.(๒๕๕๘).ระบบการเมองการปกครองและสถาบนทางการเมอง

การปกครองในประเทศภาคพนยโรปและอเมรกา.เอกสารประกอบการเรยน

การสอน.

Page 132: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑20 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สถานวทยเวยดนาม.(๒๕๖๐).การประชมสมชชาใหญพรรคสมยท๑๙:หวเลยว

หวตอสรางนมตหมายการเปลยนแปลงและการพฒนาของจน. คนเมอ

๘กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttp://vovworld.vn/th-TH/.vov,

สมาคมวฒนธรรมและเศรษฐกจไทย-จน.(๒๕๖๐).การพฒนาประเทศจนทยงใหญ.

ออนไลน.คนเมอ๒๑กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.facebook.

com/thaizhong/posts/1199642673434957.

สมานศ วจตร. (๒๕๕๑). ยทธศาสตร (กลยทธ) กบยทธวธ (กลวธ). ออนไลน.

คนเมอ๖มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://samanit.blogspot.com/2008/

09blog-post_22.html.

ส�านกขาวออนไลน.(๒๕๖๐).สจนผงโชววสยทศนพาจนผงาดเปนมหาอ�านาจของ

โลกในการประชมใหญพรรคคอมมนนสตจน.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://thestandard.co/xi-jinping-world-vision/.

ส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร. (๒๕๖๐).นโยบายและ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔).เอกสาร

อดส�าเนา.ผแตง

สจนผง.(๒๕๕๙).สจนผงยทธศาสตรการบรหารประเทศ.มตชน.กรงเทพฯ.

สวคนธ เจยรณย และ เพญลกษณ ปรคณหนพง. (๒๕๕๙).การศกษาโครงสราง

อตราคาตอบแทนเจาหนาทรฐของสาธารณรฐประชาชนจน. สถาบนสงเสรม

การบรหารกจการบานเมองทด.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

โสภณ ศรงาม. (๒๕๕๙). มหายทธศาสตรกบการจดท�ายทธศาสตรชาต. เอกสาร

ทบทวนเชงนโยบายดานความมนคง.ฉบบท๑๑พฤศจกายน.วทยาลยปองกน

ราชอาณาจกรสถาบนวชาการปองกนประเทศ.

Page 133: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

อกษรศร พานชสาสน. (๒๕๖๐). ยทธศาสตรจน ๓๐ ป : จนฝนอะไร. เอกสารประกอบการบรรยาย.

อารมตงนรนดร.(๒๕๖๐).ถอดรหสความคดสจนผง.ออนไลน.คนเมอ๒๖มกราคม๒๕๖๑.จากhttp://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642983.

อารยนยพนจภทรพงษเกรกสกลและธงพลพรหมสาขาณสกลนคร.(๒๕๕๗).การปรบตวภายใตกระแสโลกาภวตน. วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฎสงขลา,๕๗(๓),๑–๑๑.

เอกชยศรวลาศ.(๒๕๕๘).โครงสรางกระบวนการก�าหนดและพฒนายทธศาสตรทหาร.คนเมอ๖กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.slideshare.net/tarayasri/ss-44058741.

Cohen.(2005).ARevolutioninwarfare.InR.K.Betts(Ed.),Conflictafterthecoldwar:Argumentoncausesofwarandpeace.(2nded.,pp.585-596).NewYork:PearsonEducation.

DonaldJ.Trump.(2017).NationalSecurityStrategyoftheUnitedStatesofAmerica.RetrievedJanuary26,2018,fromhttps://www.white-house.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-905.pdf

SongWei.(2017).FourComprehensives’lightupthefuture.Retrieved January 26, 2018, from http://www. chinadaily.com.cn/ opinion/2017-07/10/content_30050292.htm.pp.1-2.

XiJinping.(2018).SecureaDecisiveVictoryinBuildingaModeratelyProsperousSocietyinAllRespectsandStrivefortheGreatSuccessofSocialismwithChineseCharacteristicsforaNewEra.RetrievedJanuary 26, 2018, from http://www. xinhuanet. com/english/ download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf.

Page 134: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑22 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 135: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

ภำคผนวก

Page 136: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑24 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 137: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 138: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑26 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การรบฟงความคดเหนและเกบรวบรวมขอมลจากการประชมสนทนาปญหา

ยทธศาสตรครงท๓/๒๕๖๑เรอง“ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชน

จนและสหรฐอเมรกา:ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทย”ในวนพธท๒พ.ค.๖๑

เวลา๐๙๐๐–๑๖๐๐ณศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศ

จ.กรงเทพฯ

Page 139: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ

สรปผลกำรสนทนำปญหำยทธศำสตรครงท๓/๒๕๖๑

เรอง“ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจนและสหรฐอเมรกำ:

ผลกระทบตอโลกภมภำคและไทย”

วนพธท๒พ.ค.๖๑เวลำ๐๙๐๐-๑๖๐๐

ณหองประชมศศย.สปท.

ประธำนกำรสนทนำ

๑. พล.ต.อภศกดสมบตเจรญนนท ผอ.ศศย.สปท.

ผทรงคณวฒ:สำธำรณรฐประชำชนจน

๒. พ.อ.ไชยสทธตนตยกล นปก.สปท.

๓. ดร.พชรนรจาจนทโรนานนท อาจารย ประจ�าคณะพฒนาสงคม

และสงแวดลอม สาขาการเมองและ

ยทธศาสตรการพฒนาสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร(นดา)

๔. นายทรงพลจงพนธ นกการขาวปฏบตการ

ส�านกขาวกรองแหงชาต

ผทรงคณวฒ:สหรฐอเมรกำ

๕.นายวชชเวชชาชวะ รองอธบดกรมอเมรกา

และแปซฟกใตกระทรวงตางประเทศ

๖. ศ.ดร.ประภสสรเทพชาตร นายกสมาคมอเมรกา

ศกษาในประเทศไทย

Page 140: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑28 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๗. พ.อ.ดร.ศรณยวรยเวชกล รองผอ�านวยการส�านกงานความรวมมอ

พฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน

(องคการมหาชน)(สพพ.)กระทรวงการคลง

๘. นางสาวภานชเฟองฟ นกการขาวปฏบตการ

ส�านกขาวกรองแหงชาต

ผด�ำเนนรำยกำร

๙. พ.อ.นรจดวงปญญา ผอ.กศย.ศศย.สปท.

สรปสำระส�ำคญ

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของสำธำรณรฐประชำชนจน

๑. ภาพยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสาธารณรฐ

ประชาชนจนในปจจบน

๑.๑ หลงจากการปดประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๘(ปค.ศ.๒๐๑๒

–๒๐๑๕)ประธานาธบดสจนผง ไดเรมตนการน�าพาประเทศจากการใชแนวคด

“ความฝนของจน”ส�าหรบ“การฟนฟความยงใหญแหงประชาชาตจน”มาตงเปน

เปาหมายใหมในยทธศาสตรความมนคงของจน โดยมแนวทางการบรหารประเทศ

๓ประการคอ (๑) การบรหารกจการความมนคงภายในประเทศเนนการสราง

และท�าความเขาใจกบประชาชนชาวจนถงความเปนอตลกษณของจนอยางแทจรง

(๒) การบรหารกจการความมนคงระหวางประเทศเนนการพฒนาแบบเปดกวาง

ควบค กบการลงทนในตางประเทศ และ (๓) การบรหารจดการภายใน

พรรคคอมมวนสต เนนการปราบปรามการทจรตคอรปชน การสรางความโปรงใส

ตรวจสอบไดในพรรคฯและการใหประชาชนไดรบทราบวามการด�าเนนการลงโทษ

ผกระท�าผดจรง

๑.๒ หลงจากการประชมสมชชาครงท๑๙ระหวางวนท๑๘–๒๔ตลาคม

๒๐๑๗ ทผานมา ปจจบนจนยงคงอยภายใตการน�าของประธานาธบด ส จนผง

และการประชมสภาผแทนประชาชนแหงชาตของสาธารณรฐประชาชนจนและ

Page 141: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑29เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สภาปรกษาการเมองแหงประชาชนจน ระหวางวนท ๓ – ๒๐ มนาคม ๒๐๑๘

ทผานมาท�าใหเพมความชดเจนในรายละเอยดของยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของจนดงน

๑.๒.๑ การรบรองวสยทศนยทธศาสตรความมนคงแหงชาตระยะเวลา

๓๐ป (พ.ศ.๒๕๖๓ –๒๕๙๓) การพฒนาประเทศตามแนวคดสงคมนยมในแบบ

อตลกษณจนยคใหม โดยมเปาหมายทเรยกวา “สองเปาหมายแหงรอบ๑๐๐ป”

อนไดแกการบรรลความฝนในวาระครบรอบ๑๐๐ปการกอตงพรรคคอมมวนสตจน

ในป๒๐๒๑(พรรคฯกอตงขนเมอวนท๑กรกฎาคม๑๙๒๑)คอการสรางสงคม

กนดอยดถวนหนาและการบรรลความฝนครบรอบ๑๐๐ปการสถาปนาสาธารณรฐ

ประชาชนจนในป ๒๐๔๙ (วนสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจน วนท ๑ ตลาคม

๑๙๔๙)คอสงคมนยมสมยใหมรวมถงการสานตอความฝนจนในการฟนฟชาต

๑.๒.๒ การบญญต“ความคดของสจนผงวาดวยสงคมนยมในแบบ

อตลกษณจนเพอศกราชใหม”(XiJinpingThoughtonSocialismwithChinese

CharacteristicsforaNewEra)ถกบรรจเปน“ความคดน�า”ในธรรมนญพรรค

คอมมวนสตจน ๑๔ ประการ ไดแก (๑) ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสต

ในทกมต (๒) พรรคคอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง (๓) ยนหยด

การปฏรปใหลกซงยงขน(๔)ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตรนวตกรรม

เปนมตรกบสงแวดลอมโปรงใสและกระจายประโยชน(๕)ยนหยดสงคมนยมอนม

เอกลกษณแบบจน ซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ (๖) ปกครองจนดวยการ

ยดมนในกฎหมาย(๗)ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน(๘)การยก

ระดบชวตความเปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา(๙)การพฒนา

ตองเปนมตรกบสงแวดลอม (๑๐) เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร

(๑๑)กองทพตองอยภายใตพรรคคอมมวนสตจน(๑๒)ยดหยดแนวคดหนงประเทศ

สองระบบและเดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต(๑๓)รวมสรางสงคมโลกทสนต

และมจดหมายรวมกนและ(๑๔)บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด

Page 142: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑30 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๒.๓การรบรองการปรบแกรฐธรรมนญโดย “ยกเลกมาตราจ�ากด

วาระด�ารงต�าแหนงประธานาธบดและรองประธานาธบดไมเกนสองสมย”ในมมมอง

จากคนภายในประเทศมความเหนในเชงบวกมากกวาภายนอกประเทศ เนองจาก

อทธพลของประธานาธบดสจนผงสวนหนงไดรบการยอมรบจากอ�านาจทมาจาก

กฎเกณฑ และประเพณสบทอด แตสงทส�าคญ คอ การไดรบความยอมรบจาก

ประชาชน ซงเปนอตลกษณหรอความพเศษจากบคคล อนเกดจากผลงานของ

รฐบาลไมไดมาจากทผลกดนการพฒนาชนบท ยกระดบคณภาพชวตท�าให

สามารถแกไขปญหาความยากจนใหกบประชาชนภายในประเทศไดจ�านวนมากถง

๖๐ ลานคน รวมถงการขจดปญหาการทจรตคอรปชน และเพมบทลงโทษกบ

ขาราชการชนสงแตอยางไรกตามประชาชนภายในประเทศสวนหนงยงไมสามารถ

แสดงความคดเหนไดมากนกรฐบาลกลางของสจนผงยงไดควบคมอนเทอรเนต/

โซเชยลมเดย และสอมวลชนอยางเขมงวด ดวยเหตน ประชาคมโลกจงมความ

กงวลวาจนจะกลบไปสเผดจการอ�านาจนยมอกครงทงนปจจบนสจนผงไดด�ารง

ต�าแหนง๓ต�าแหนงคอเลขาธการพรรคคอมมวนสตประธานาธบดและประธาน

คณะกรรมาธการทหารสวนกลาง

๑.๒.๔ ปญหาความมนคงภายในของจนทก�าลงเผชญอย คอ ปญหา

ผกอการรายมสลมในซนเจยงและความสมพนธชองแคบไตหวนทพยายามแบงแยก

ดนแดนออกจากจน และปญหาความมนคงระหวางประเทศ คอ อปสรรค

การสานสมพนธของจนในการด�าเนนโครงการหนงแถบหนงเสนทาง(TheBeltand

RoadInitiative:BRI)ในพนทความขดแยงแคชเมยรระหวางอนเดยกบปากสถาน

แตถงอยางไร จนไดยดหลกการทวา “แสวงจดรวม สงวนจดตาง” เพอการบรรล

ซงการพฒนารวมกนทงในระดบภมภาคและโลกและการทสหรฐฯ พยายาม

ปดลอมจนดวยยทธศาสตรทเกยวของกบอนโด-แปซฟกของสหรฐฯทมลกษณะ

เปดกวางและเสรโดยอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ประเทศไดแกสหรฐฯญปนออสเตรเลยและอนเดยซงยทธศาสตรฯนมลกษณะ

เหมอนกบยทธศาสตรBRIของจนพรอมดวยสงครามการคากบสหรฐฯในขนตน

Page 143: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เชอวาจนอาจพบกบอปสรรค แตถงอยางไรจนจะสามารถปรบตวและวางบทบาท ทเหมาะสมผาน ASEAN+3 และ ASEAN+6 ซงเนนการใชผลประโยชนรวมกน อกทง ปญหาดานทรพยากรและสงแวดลอมจากการระเบดแกงในลมแมน�าโขง ของประเทศลาว ขณะน จนไดพยายามขอความรวมมอกบไทยผานการพฒนาเศรษฐกจลมน�าโขง(MekongInstitute:MI) ๑.๒.๕ เครองมอในการด�าเนนนโยบายความมนคงของจนในมตตางประเทศการใชเศรษฐกจน�าพาประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลกและภมภาคโดยใชโครงการBRIซงเปนความรวมมอทางโครงสรางพนฐานในการเชอมโยงพนททางบก ทางทะเล และขวโลก ใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจระดบพหภาคทม ความมงคงเปนการสรางเครอขายพนธมตรของจนในรปแบบความรวมมอลกษณะเอาชนะรวมกน (WIN-WIN) ทตางฝายตางไดประโยชนรวมกน ถอเปนการพฒนา ทน�ามาซงสนตภาพ ความประสานกลมกลนในระดบโลก นอกจากน การขยายอทธพลของจนใหมบทบาทในระดบโลกเพมมากยงขน โดยใชการวจยและพฒนา ในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จากการสงเสรมเทคโนโลยพฒนาปญญาประดษฐ(ArtificialIntelligence-AI)ใหเกดเปนนวตกรรมการพฒนาตอบสนอง ตอมตไซเบอร(CyberDomain)และมตอวกาศ(SpaceDomain)ใหมากยงขนรวมทงยงมหนวยงานคลงสมองทมจ�านวนมากถง๖กลม ไดแก (๑)คลงสมอง ของกระทรวงในรฐบาลจ�านวน (๒) คลงสมองฝายทหาร (๓) คลงสมองของพรรคคอมมวนสตจน (๔) คลงสมองของสถาบนวจยทางสงคมศาสตรของจน (๕)คลงสมองของมหาวทยาลยและ(๖)คลงสมองประเภทอนๆซงประธานาธบดส จนผง ไดใหความส�าคญเปนอยางมากและเลอกน�าองคความรมาวเคราะหและประยกตใชใหเกดผลอยางเปนรปธรรมทงหมดนจงถอเปนตวขบเคลอนประเทศจนไปสโลกอนาคตและจะกาวขนมากลายเปนมหาอ�านาจตอไปได ๑.๒.๖ ปจจยทเกอหนนการเดนหนายทธศาสตรความมนคงเพอการบรหารประเทศของจน คอ การเมองภายในประเทศบทบาทของผน�าพรรคฯ ทเขมแขง และความตอเนองในการด�าเนนนโยบายการพฒนาประเทศรอบดาน

จะสามารถน�าพาจนใหบรรลความฝนของจนทจะกลบมายงใหญไดอกครง

Page 144: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑32 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๓ โดยสรปสถานการณการเปลยนแปลงภายใตการน�าของประธานาธบด

สจนผงเปนผลมาจากการด�าเนนงานของรบบาลในทกมตไดแก(๑)มตเศรษฐกจ

ใชการพฒนาลงลกการปฏรปภายในประเทศโดยผลกดนการพฒนาชนบทยกระดบ

คณภาพชวตของประชาชนไดอยางทวถง และเศรษฐกจระหวางประเทศไดเนน

การเปดประเทศตอไปอยางรอบดานผานยทธศาสตร BRI แตอยางไรกตาม

ยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (สหรฐฯญปน ออสเตรเลย และอนเดย) เปนสงทจน

ยงคงมความกงวล เนองจาก วตถประสงคของยทธศาสตรนเกดขนเพอมาคาน

อ�านาจกบจนและปดกนการแผขยายอ�านาจทางเศรษฐกจของจน(๒)มตการเมอง/

การทต การรวบอ�านาจของประธานาธบด ส จนผง อยางเบดเสรจ เพอการสาน

นโยบายอยางตอเนอง และยงด�าเนนการแกปญหาการทจรตคอรรปชนทรนแรง

ของนกการเมองทองถนอยางเขมขนรวมถงสรางฐานทางการเมองของตนใหมนคง

พอทจะผลกดนการปฏรปเศรษฐกจในขนตอไป อกทง การมนโยบายการทตดวย

การโนมนาวใหเหนถงประโยชนรวมกน เคารพในอ�านาจอธปไตยของกนและกน

การไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน และไมละทงการรวมชาตกบ

ไตหวน (๓) มตการทหาร ไดมการปฏรปโครงสรางกองทพใหมความเปนเอกภาพ

ปรบเปลยนอาวธยทโธปกรณใหมความทนสมยและ(๔)มตขอมล/ขาวสารเนนการ

วจยและพฒนาทงทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เกดเปนนวตกรรมทพรอม

รกษาสงแวดลอมภายในประเทศ รวมถงการน�าเอาหนวยงานดานคลงสมองมาใช

ในการตดสนใจ และวางนโยบายเพอใหทงภายประเทศและระหวางประเทศ

มการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมทยงยนและสมดลอนจะน�ามาซงผลประโยชน

ในระดบภมภาคและระดบโลกตอไป

Page 145: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑33เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๒. ผลกระทบของการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชน

จนในระดบโลก ภมภาค และไทย ปญหาความมนคงในปจจบนมลกษณะทสงผลกระทบในวงกวางและสามารถสรางความเสยหายไดคอนขางสง ซงการผงาดขนมาของจนทใชเศรษฐกจน�าพาประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลกและภมภาคและไทยในอนาคต เปนการ สงสญญาณวาจนจะกลบมาเปนมหาอ�านาจดงนนศนยศกษายทธศาสตรฯจงตองเกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานความมนคง จากทกภาคสวนโดยผานการระดมความคดเหน(Brainstrom)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขนจากการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนดงรายละเอยดตอไปน ๒.๑ ความมนคงระดบโลก ดานการเมอง/การทต :การทสจนผงกาวขนมาเปนผน�าทมอ�านาจสงสดของจน และมพนฐานทางกฎหมายรองรบ ท�าใหคาดวาจะกลายเปนผน�า ตลอดชพ เปนสงททวโลกจบตามองอยางใกลชดซงเปนการทาทายถงกรอบกตกาของชาตมหาอ�านาจในปจจบน และถกมองวาเปนภยคกคามตอระเบยบโลกทมสหรฐฯเปนแกนน�ามาตงแตยคหลงสงครามเยนท�าใหเกดการเปรยบเทยบของ๒ระเบยบโลกขนจงจดเปนผลกระทบตอดลอ�านาจของเหลาประเทศมหาอ�านาจ ฝายประชาธปไตยเนองจากปจจบนการเมองจนไมใชเผดจการทหารทเขมขนเหมอนเชนในอดตแตทวาจนกลบมความเคลอนไหวทส�าคญในดานเศรษฐกจและการเงนระหวางประเทศอกทงการด�าเนนนโยบายทางดานการทตทจนมจดแขงทส�าคญคอการโนมนาวใหเหนประโยชนรวมกนท�าใหทกภมภาคทวโลกตางพากนหวาดระแวงถงผลประโยชนทสดทายแลวจนจะไดรบอยางมหาศาลนนอาจไมมความเปนกลาง ดานเศรษฐกจ:ในชวงทผานมาจนมเสถยรภาพทางการเมองจงท�าใหการเตบโตทางเศรษฐกจดขนตามไปดวย แตอยางไรกตาม จนตองเผชญสงคราม การคากบสหรฐฯ ซงสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกทหลายประเทศตองน�าเขาและสงออกสนคาไปยงสหรฐฯและจนเนองจากทงคเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญ

เปนอนดบ๑และ๒ของโลก

Page 146: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑34 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานการทหาร:การเคลอนยายก�าลงทหารของจนเขาสทางตะวนออก

ของทวปแอฟรกาทประเทศจบต เพอสนบสนนภารกจของสหประชาชาต (ยเอน)

ในดานมนษยธรรม การสรางสนตภาพ และตอตานโจรสลดในภมภาคดงกลาว

แตเบองหลงเชอวาเปนการเพอการปกปองผลประโยชนของตนเองในการจดตง

ฐานทพส�าหรบการสงก�าลงบ�ารง โดยกอนหนานในหลายประเทศทงสหรฐฯญปน

ตลอดจนฝรงเศส ตางเขาไปตงฐานทพกนอยกอนแลว ดงนน การวางบทบาททาง

การทหารของจนท�าใหหลายมหาอ�านาจตางมความคดเหนวาจนพยายามเพม

บทบาทในเวทโลก

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขาไป

ในประเทศตางๆผานยทธศาสตร BRI อาจสงผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม

ท�าใหประชากรจนทไดกระจายออกไปตามประเทศตางๆ ไปเพมความหลากหลาย

แลวสงผลกระทบทางลบกอใหเกดปญหาความขดแยงกบประชาชนในพนท

ของประเทศนนไดอกทงการวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศอนเพอสรางความเจรญใหกบประเทศตน

๒.๒ ความมนคงระดบภมภาค

ดานการเมอง/การทต : เพอใหบรรลเปาหมายการเชอมโยงเศรษฐกจ

จากการคาและลงทนดวยโครงสรางพนฐาน ระหวางภมภาคเอเชย แอฟรกา และ

ยโรปจากยทธศาสตรBRIของจนใหมอทธพลตอกลมประเทศอาเซยนอาจน�ามา

ซงความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดในอนาคตและนโยบายพฒนา

ลมแมน�าโขงของจนทตองระเบดแกงเพอการสรางเขอนท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ทศทางน�า และสามารถควบคมการเปด-ปดของน�าในลมแมน�าโขงอาจสงผลกระทบ

ใหเกดความขดแยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขง (GreaterMekong

Subregion : GMS) น�ามาซงความขดแยงกนเองในกลมประเทศอาเซยนได

นอกจากน จากเดมทญปนมบทบาทส�าคญในการพฒนาโครงสรางพนฐานใหกบ

ประเทศลมแมน�าโขง ขณะนกลบเปนจนทเขามาแสดงบทบาทรวมอยดวย ท�าให

ภมภาคอาเซยนตองตกอยภายใตการแขงขนของประเทศมหาอ�านาจทงสองประเทศ

Page 147: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จนอาจท�าใหประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงไมสามารถแสวงประโยชนจากแมน�า

โขงทตนมสวนรวมไดมากพอและอาจสญเสยประโยชนใหกบประเทศมหาอ�านาจได

ดานเศรษฐกจ :จากการขยายอทธของจนผานยทธศาสตรBRIไปทก

ภมภาคทวโลก เพอตองการเชอมโยงทงมหาสมทรแปซฟกและมหาสมทรอนเดย

ท�าใหสงผลกระทบตอดลอ�านาจของประเทศมหาอ�านาจแตละภมภาคยกตวอยาง

เชนเมอจนน�าโครงการBRIเขาไปในเอเชยใตในสวนพนทของประเทศปากสถาน

สงผลกระทบใหอนเดยซงถอวาเปนมหาอ�านาจในภมภาคตองเรงปรบยทธศาสตร

ดานการตางประเทศของตนโดยการเขารวมยทธศาสตรกบอนโด-แปซฟก

ทมประเทศญปน ออสเตรเลย และสหรฐฯ เพอคานอ�านาจกบจน เชนเดยวกน

ความตองการของจนทจะเชอมโยงภมภาคผานทางทะเล เพอใหสามารถออกไปส

มหาสมทรอนเดยและมหาสมทรแปซฟกได จนจงเปนประเทศทมมลคาการลงทน

สงสดในประเทศกมพชาสปป.ลาวเมยนมารและเวยดนามหรอกลมประเทศCLMV

ซงในทศนะของกลมประเทศ CLMV ตางเกรงกลวการเขาไปฉกฉวยผลประโยชน

และทรพยากรธรรมชาตของธรกจจนทเขาไปลงทน กอปรกบโครงการลงทนขนาด

ใหญของจนสวนใหญกอใหเกดผลกระทบชมชนระบบนเวศและสงแวดลอมของ

ทองถนเนองจากธรกจจนทเขาไปลงทนยงไมใหความส�าคญตอบรรษทบรบาลเทาท

ควรจงเกดการตอตานบอยครงจากประชาชนและนกอนรกษอกทงยงเปนการเออ

อ�านวยใหเอกชนจนสามารถทจะเขามาลงทนลมแมน�าโขงไดงายมากกวาเอกชนของ

ประเทศลมแมน�าโขงอนๆอกดวย

ดานการทหาร:การเสรมสรางกองทพปลดปลอยประชาชนจนบรรดา

นกยทธศาสตรรสกวตกตอการขยายอ�านาจทางทหาร ดงทเหนไดจากการแสดง

แสนยานภาพทหารในการซอมรบบรเวณชองแคบไตหวน และการทจนขอทหาร

เขารวมการลาดตระเวนในพนทลมแมน�าโขงสงผลกระทบใหประเทศอนในภมภาค

อาเซยนมความไมไวใจและเกรงวาจนมความพยายามจะแผอทธพลในลมแมน�าโขง

Page 148: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑36 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:ความตองการของจนทจะพฒนาอาจ

สงผลกระทบกบความสมพนธกบประชาชนในพนทประเทศCLMVทจนไมสามารถ

หลกเหลยงปญหาเหลานไดและยงตองเรงด�าเนนการแกไขเพอใหเกดความสมพนธ

ทดตอไป

๒.๓ ความมนคงประเทศไทย

ดานการเมอง/การทต : ไทยและจนมความสมพนธทดตอกน ดงนน

ไทยควรแสวงประโยชนจากความสมพนธนในการเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน

ในประเทศ แตไทยควรค�านงถงอทธพลการอยทามกลางของประเทศมหาอ�านาจ

อาจสงผลกระทบตอบทบาทของไทยในดานการเมองระหวางประเทศในลกษณะ

การชวงชงหนสวนทางยทธศาสตร หรอการถกบงคบใหเลอกขาง ดงนน ไทยจง

ควรด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศอยางเปนกลางเพอถวงดลอ�านาจ

ระหวางประเทศมหาอ�านาจ

ดานเศรษฐกจ:จากสงครามทางการระหวางจนกบสหรฐฯไดสงผลกระทบ

ตอไทย เนองจากไทยสงออกชนสวนอเลกทรอนกสไปทจน ซงท�าใหตนทนในการ

สงออกเพมมากขน ดงนน ภาครฐควรด�าเนนนโยบายตงรบหรอปรบเปลยน หรอ

อาจมการสอสารกบจนใหผลตในไทยพรอมทงมงไปหาตลาดใหมในแถบแอฟรกา

และเอเชยกลาง เชนเดยวกน การทประเทศจนเขามามบทบาทในกลมประเทศ

อนภมภาคลมแมน�าโขงมากขนเปนผลใหสนคาไทยตองปรบกลยทธดานการตลาด

เพอเตรยมพรอมรบการแขงขนจากสนคาราคาถกของจน ขณะเดยวกน การทจน

เขามาลงทนในดานพลงงานและทรพยากรในประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงมาก

ขน ยอมสงผลใหความมนคงทางพลงงานของไทยลดลง เนองจากประเทศไทยยง

ตองพงพาการน�าเขาพลงงานทงกาชและไฟฟาทผลตจากในประเทศเพอนบาน

ดงนน การทประเทศจนเขามาลงทนเพอหาแหลงพลงงานในอนภมภาคน ท�าให

ประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบมอเพอใหทนตอสถานการณหากชาอาจไมสามารถ

แสวงหาประโยชนจากการลงทนในการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษของทนจนลาสด

หลงจากนายแจคหมาซอโอบรษทอาลบาบากรปไดลงนามในเอมโอยกบรฐบาลไทย

Page 149: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เกยวกบความรวมมอดานการคาการลงทน การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล อาจสง

ผลกระทบกบประชาชนไทยในตลาดการบรโภคทเรยนทไมเพยงพอใหกบคนภายใน

ประเทศในสวนของรฐบาลอาจเสยผลประโยชนในเรองของการจดเกบภาษออนไลน

จงเหนไดวา การครอบง�าดานเศรษฐกจของจนในภมภาคจะมบทบาทเพมมากขน

โดยจนเขามาสรางกลมผลประโยชนทมลกษณะสอดคลองกนและจะเปนสวนส�าคญ

ในการก�าหนดนโยบายตางๆทเรมตงแตในระดบทองถนเพอเออประโยชนใหกบกลม

คนจนดวยกนเองไทยจงตองมการพจารณาความรวมมออยางรอบดาน

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขามา

ในประเทศไทยจ�านวนหนงไดผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม ยกตวอยางเชน

“นวไชนาทาวน”(NewChinatown)เขตหวยขวางในปจจบนมชาวจนเปนเจาของ

ธรกจจ�านวนมาก ท�าใหหนวยงานของไทยตองตดตามวางแผนรบมอกบการตรวจ

สอบความถกตองของธรกจการคาทเกดขนการก�าหนดมาตรการน�าเขาและสงออก

สนคาเพอจดเกบภาษรวมถงการควบคมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(Small

andMedium Enterprise : SMEs) นอกจากน การประกอบการคาทจะตองม

ภาวะของการแขงขนทมากขนกบไชนาทาวนเขตเยาวราชแลวไปมผลกระทบในดาน

ความสมพนธ อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศไทย ถาหากรบกวนระบบนเวศและประชาชนในพนท ไทยจ�าตองเรง

การมมาตรการเพอลดปญหาดงกลาวหรอหาขอตกลงรวมกนอยางเปนรปธรรม

รวมถงภยคกคามไมตามแบบทจะมาพรอมกบการพฒนาของจนในพนทของ

ประเทศไทยเชนยาเสพตดกลมกอการรายอาชญากรรมเปนตน

๓. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

๓.๑ นกวชาการใหขอเสนอแนะวาการมทศนะตอจนในแงทเปนภยคกคาม

ความมนคงของไทยไมควรตามกระแสโลกมากนก แตควรมองใหเปนแรงผลกดน

ในการพฒนาประเทศเปนส�าคญ โดยพจารณาการขยายความสมพนธทาง

เศรษฐกจเพอเพมบทบาทใหประเทศไทยเปนศนยกลางทางเศรษฐกจการเงนและ

การคมนาคมของภมภาคตอไปได

Page 150: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑38 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒ หนวยงานดานความมนคงควรสรางความรบรความเขาใจกบประชาชน

ในทกระดบโดยการประชาสมพนธผานชองทางสอตางๆ เกยวกบยทธศาสตร

ความมนคงแหงชาต หรอ ยทธศาสตรชาตระยะ๒๐ป (พ.ศ.๒๕๖๐ –๒๕๗๙)

เพอใหประชาชนรบทราบถงนโยบายในภาพรวมในการด�าเนนงานของภาครฐ

ตดตามนโยบายส�าคญภาครฐและแนวทางปฏรปภาครฐอนจะเปนการเสรมสราง

ความมนคงและความเจรญกาวหนาของประเทศจะสงผลใหประชาชนมความเปน

อยทดเพอสงเสรมคณภาพชวตทดขนไดในอนาคต

๓.๓ สถาบนคลงสมองของประเทศไทยควรมการบรณาการรวมกน เพอน�า

เสนอขอเสนอเชงนโยบายตอรฐบาลและผทมบทบาทตดสนใจเชงนโยบายใหมอง

เหนภาพการเปลยนแปลงความสมพนธระหวางไทยกบจน และ ไทยกบสหรฐฯ

เพอใหการบรหารงานของรฐบาลมความเปนไปได และน�าไปสความส�าเรจอยาง

ชดเจนเปนรปธรรม

๓.๔ ภาครฐไทยควรมการพฒนาบคลากรกฎระเบยบการคาและเทคโนโลย

เพอใหหนวยงานสามารถท�างานไดอยางบรรลวตถประสงคและกาวทนตอโลก

๓.๕ ภาครฐควรเพมหนวยงานทท�าหนาทตรวจสอบความรวมมอระหวาง

ประเทศพนธมตรภายใตขอตกลงความรวมมอ(MemorandumofUnderstanding

:MOU) เพอเพมความตอเนองของโครงการผานกรอบความรวมมอตางๆ อนจะ

เปนการแสวงผลประโยชนใหกบการพฒนาประเทศอยางรอบดาน

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของสหรฐอเมรกำ

๑. ภาพยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกาฉบบปจจบน

๑.๑ ปจจบนแนวโนมของสถาปตยกรรมความมนคงภายในภมภาค

(RegionalSecurityArchitecture)แบงออกเปน๓ประการไดแก(๑)สหรฐฯ

เปนศนยกลาง(UShegemony)เปนระบบกงลอและซกลอ(HubandSpokes)

โดยเนนความสมพนธในลกษณะทวภาค(๒)จนเปนศนยกลาง(Chinesehegemony)

Page 151: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑39เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดวยความรเรมแถบเศรษฐกจหนงแถบหนงเสนทางและการใชอ�านาจละมน(Soft

Power) ทางการทต ท�าใหจนจะสามารถครอบง�าเศรษฐกจในภมภาค และ (๓)

อาเซยนเปนศนยกลาง(ASEANasacoreofregionalsecurityarchitecture)

เปนการกระจดกระจายของมหาอ�านาจทางเศรษฐกจไมมประเทศมหาอ�านาจใดเปน

ศนยกลางโดยอาเซยนจะมบทบาทดานการทตเพมมากขนสงผลใหอนาคตอาเซยน

กลายเปนศนยกลางของภมภาคไดอกทงระบบโลกในปจจบนไดมลกษณะเปนระบบ

หลายขวอ�านาจ(multipolarsystem)ดงนนแนวโนมสถาปตยกรรมความมนคง

ในอนาคตจงมแนวโนมทสหรฐฯมบทบาทลดลงจนมบทบาทมากขนและอาเซยน

มบทบาทมากขนในขณะทญปนมบทบาทลดลงเปนตน

๑.๒ รฐบาลภายใตการน�าของประธานาธบดโดนลดทรมปไดเปดเผยเอกสาร

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตฉบบใหมซงอยบนพนฐานสจนยม (Realism)

ทม งเนนการปฏบตมากกวาในเชงอดมคต ทจะตองน�ามาซงผลประโยชนตาง

ตอบแทนอกทงยทธศาสตรฯฉบบนไดมเปาหมายเพอรบมอกบภยคกคามทสหรฐฯ

ก�าลงเผชญบนโลกสจนยมและไดยดมนในหลกการ“อเมรกามากอน”(America

First)ทงความมนคงทางดานการเมองเศรษฐกจการทหารและความมนคงอนๆ

แตกไมไดปฏเสธทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตร ตราบใดทประเทศเหลานน

ท�าตามขอตกลงทเปนประโยชนกบสหรฐฯ โดยระบผลประโยชนของชาตส�าคญ

๔ประการหรอเรยกวา4Pคอ(๑)การปกปองสหรฐฯ(ProtecttheAmerican

people, the homeland and the American way of Life) โดยมงเนน

การปกปองคนอเมรกนออกจากภยคกคามตางๆ เชน อาชญากรรม ผกอการราย

ยาเสพตด และการแพรกระจายของอาวธท�าลายลางสง และสหรฐฯไดมองวา

ประเทศทเปนภยคกคาม คอ เมกซโก เกาหลเหนอ อหราน และกลมกอการราย

อสลามหวรนแรง ปจจบนสหรฐฯจงใหความส�าคญในการสรางก�าแพงกนอเมรกา

และแมกซโก ซงใชเปนมาตรการปองกนการเขาเมองทผดกฎหมายไดอยางม

ประสทธภาพ (๒) การสงเสรมความมงคงของสหรฐฯ (Promote American

Prosperity) โดยมงเนนการฟนฟเศรษฐกจ โดยสหรฐฯตองการเสรนยมอยางม

Page 152: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑40 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เงอนไขเปนคนเขยนกตกาไมเสยเปรยบกบประเทศอนๆและรกษาไวซงการคาแบบ

ยตธรรมในระบบเศรษฐกจระหวางประเทศไดอยางสมดล(FreeFairandBalance)

(๓) การรกษาสนตภาพ (Preserve Peace through strength) โดยมงเนน

การสรางความเขมแขงใหกบประเทศตนเองดวยการปกปองและรกษาผลประโยชน

ของแตละดนแดน จงถกมอบใหเปนหนาทของกองทพ เพอใหเกดสวสดภาพ

และความผาสกกบผคนในดนแดนนนๆ เนนการสงเสรมอตสาหกรรมทางทหาร

สนบสนนงานดานขาวกรอง เพมขดความสามารถทางไซเบอร และบคคลากร

ทางการทต (๔) การขยายอทธพลของสหรฐฯไปยงสวนตางๆของโลก (Advance

American Influence) หรออาจเรยกไดวา การเปนหนสวนทางยทธศาสตร

(Partnership) โดยมงเนนการฟนฟความสมพนธกบพนธมตร เพอเสรมสราง

ความเขมแขงของสหรฐฯและทกภมภาคไมถกครอบง�าโดยมหาอ�านาจอนซงสหรฐฯ

มการด�าเนนงานทงแบบทวภาค (Bilateralism) การด�าเนนงานแบบไตรภาค

(Trilateralism)การด�าเนนงานแบบพหภาค (Multilateralism)และการด�าเนนงาน

ในระดบอนภมภาค (Sub-regionalism) แตยงคงมสหรฐฯ เปนแกนกลางส�าคญ

ของภมภาคเชนกน โดยมประเทศพนธมตรและประเทศในภมภาคตางๆลอมรอบ

เชนเวทsub–regionalforums,ASEAN-U.S.,EAS,ADMM+8,ARFเปนตน

นอกจากนสหรฐฯไดเนนยทธศาสตรในภาพรวม(TheStrategy inaRegional

Context) ซงมองโลกในแตละภมภาคในแนวสจจนยม และเตมไปดวยการแขงขน

แตอยางไรกตามสหรฐฯไดเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอแตตองเปนความรวมมอ

ทสหรฐฯไดประโยชนดวยถอวาสหรฐฯยงคงเปดทางใหจนและรสเซยไมไดมองวา

เปนเพยงแตประเทศคขดแยงเทานน

๑.๓ ส�าหรบแนวโนมยทธศาสตรอนโด–แปซฟก(Indo-Pacific)สหรฐฯ

ยงคงตองการใหมความเปนอสระ โดยเนนย�าค�าวา “ความเปนเสรและเปดกวาง”

(Free andOpen) หมายถง การมอสระในการก�าหนดนโยบายในประเทศของ

ตนเองโดยไมตองกงวลตอมหาอ�านาจอยางจนรวมทงการรกษาเสนทางการเดนเรอ

ในเอเชยแปซฟกผานการสกดกนการขยายอทธพลของจนรองลงมาจาเกาหลเหนอ

Page 153: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๔ ไทยไมไดตกเปนเปาในยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯแตเปนกลม

กอการรายและเกาหลเหนอทเปนภยคกคาม ซงการประกาศยทธศาสตรฯฉบบน

ไดเปนการสงสญญาณไปถงประเทศพนธมตรวาพนธมตรจะสามารถพงพาสหรฐฯได

โดยเฉพาะเรองการตอตานการกอการรายความมนคงทางไซเบอรและการตอตาน

การใชอาวธท�าลายลางสง จงเปนโอกาสทดของไทยในการกระชบความรวมมอ

ในเรองความมนคงทางทะเลในการประชมรฐมนตรกลาโหมประเทศคเจรจา(ASEAN

DefenceMinisters’MeetingPlus:ADMMPlus)และประเดนทสหรฐฯคาด

หวงจากไทยมทงทางดานความสมพนธกบตางประเทศเศรษฐกจและความมนคง

ของชาต ซงไทยกเลอกตอบสนองในประโยชนรวมกนท�าใหสหรฐฯเหนประโยชน

ของไทย

๒. ผลกระทบของการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯ ในระดบโลก

ภมภาค และไทย

การทนายโดนลดทรมปกาวขนมาเปนประธานาธบดอาจจะเปนจดเปลยน

ครงใหญหรอเปนตวเรงใหสถานการณทางการเมองโลกแบบตะวนตกนนถดถอยลง

ท�าใหหลายประเทศมแนวโนมเกดความขดแยง ซงสงผลกระทบถงสถาปตยกรรม

ความมนคงได ดงนน ศนยศกษายทธศาสตรฯ จงตองเกบรวบรวมขอมลความคด

เหนของผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานความมนคงจากทกภาคสวน โดยผาน

การระดมความคดเหน(BrainStorm)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขน

จากการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯ ฉบบปจจบน ดงรายละเอยด

ตอไปน

๒.๑ความมนคงระดบโลก

ดานการเมอง/การทต : จากการทนาย โดนลดทรมปมนโยบายขวา

จดสดโตงซงเปนนโยบายทกาวราวแบบทไมเคยปรากฏมากอนโดยการมองวาจน

และรสเซยเปนศตร อาจกอใหเกดความขดแยงดานการเมองระหวางประเทศ

รวมถงเกาหลเหนอและอหรานทมการสะสมอาวธ ถอเปนภยคกคามกบสหรฐฯ

อาจน�าไปสสงครามสรางความเสยหายจ�านวนมหาศาลและดวยปจจบนสถานการณ

Page 154: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑42 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ในยคตะวนตกก�าลงถดถอยลงเรอยๆ ยกตวอยางเชน สหภาพยโรป (European

Union:EU)แตกแยกแตรสเซยและจนรวมถงอาเซยนกลบผงาดขนมาท�าใหเกด

การเปรยบเทยบและตความมหาอ�านาจประชาธปไตยประสบความลมเหลว

อกทงการด�าเนนนโยบายการตางประเทศทมชอวา“อเมรกาตองมากอน(America

First)” ทสหรฐฯมขอจ�ากดในการเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอ แตตองเปน

ความรวมมอทสหรฐฯไดประโยชนดวย

ดานเศรษฐกจ : จากการด�าเนนนโยบายของประธานาธบดทรมป

ทมความตองการเสรนยมอยางมเงอนไข โดยสหรฐฯ ตองเปนคนเขยนกตกา

ตองไมเสยเปรยบประเทศอนๆและรกษาไวซงการคาแบบยตธรรมในระบบเศรษฐกจ

ระหวางประเทศ เปนผลใหเกดสงครามทางการคา หรอเรยกวา TradeWar

ระหวางสหรฐฯกบจนแตอยางไรกตามการเผชญภาวะสงครามทางการคายอมสง

ผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกเนองจากหลายประเทศตองน�าเขาและสงออกสนคา

ไปยงสหรฐฯทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบ๑ของโลก

ดานการทหาร:การยดมนในหลกการ“อเมรกาตองมากอน”ซงอยบน

พนฐานสจนยม(Realism)ทมแนวคดทางการเมองเปนความคดน�า(Dominated

Thinking)จงใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศคงความ

เปนมหาอ�านาจทางทหารไวอกทงแสนยานภาพของอาวธยทโธปกรณทกองทพชาต

อนไมอาจทจะละเลยไดจงเปนผลกระทบทอาจท�าใหบทบาทของสหรฐฯบนเวทโลก

ออนแอลง

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:การทประธานาธบดโดนลดทรมป

ตงปอมเปนศตรกบสอกระแสหลกทกส�านกท�าใหสอภายในประเทศออกมาตอตาน

และสรางกระแสขาว สงผลกระทบกบภาพลกษณของบทบาทผน�าแลว ยงท�าให

โลกรสกถงความสบสนในการด�าเนนนโยบายตางๆ นอกจากน การใหความส�าคญ

กบโลกทเตมไปดวยการแขงขน ท�าใหสหรฐฯยงไดใหความส�าคญกบการสนบสนน

งานดานการขาวกรอง การพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยทางทหาร การปองกน

การแพรขยายของอาวธรายแรง เพอคงไวซงความเปนเจาของภมภาคของโลก

Page 155: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑43เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แตกลบท�าใหโลกมความตงเครยด หลายประเทศกงวลถงการเขาไปแทรกแซงรฐ

เลกรฐนอยทสนบสนนฝายสหรฐฯและอาจขดขวางอะไรกตามทอาจเปนประโยชน

กบฝายตรงขามน�ามาซงความขดแยงระหวางประเทศไดนอกจากนการทสหรฐฯ

ถอนตวจากขอตกลงปารส(ParisAgreement)ตางเปนอปสรรคในการขบเคลอน

ดานสงแวดลอมไปทวโลก

๒.๒ ความมนคงระดบภมภาค

ดานการเมอง/การทต : การผงาดขนมาของจนดวยการครอบง�า

เศรษฐกจในภมภาค มผลท�าใหระบบความสมพนธระหวางประเทศในภมภาค

เปลยนไป ท�าใหสหรฐฯ ตองเดนหนาสกดกนจนและรสเซยทก�าลงพยายาม

จดระเบยบโลกขนมาใหม ในสวนเกาหลเหนอและอหรานในการพยายามจดหา

อาวธทมอานภาพการท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกดความสนคลอนได

แตอยางไรกตาม กลบท�าใหสหรฐฯสามารถหาผลประโยชนจากความตงเครยด

ระหวางภมภาคได โดยเฉพาะการขายอาวธสงครามทประเทศตางๆ สะสมอาวธ

มากขน นอกจากน รฐบาลสหรฐฯหวงทจะเสรมสรางความมนคงในภมภาคเอเชย

แปซฟกเนองจากภมภาคนมทงทรพยากรธรรมชาตทยงสมบรณและเปนเสนทาง

คมนาคมทส�าคญเชอมโลกตะวนตกกบตะวนออก สหรฐฯจงสรางความรวมมอ

ดานความมนคงสงเสรมสนตภาพการตอตานความรนแรงภยจากอาวธนวเคลยร

และการกอการรายสากลทสหรฐฯอาศยฐานทพระบบพนธมตรและความเชอมโยง

ทางยทธศาสตรในยคสงครามเยนเขาสนบสนนการปดลอมการกอการราย จงเปน

ผลกระทบทอาจท�าใหภมภาคนกลายเปนท“หมายปอง”และเปน“สนามประลอง”

ของบรรดาชาตมหาอ�านาจทหวงจะปกปองผลประโยชนของตนดวยเชนกน

ดานเศรษฐกจ : ยทธศาสตร BRI ของจนมผลท�าใหสหรฐฯ พยายาม

ดงมหาอ�านาจมาถวงดลกบจน เพอไมใหจนผกขาดการเปนศนยกลางเศรษฐกจ

ในภมภาคสหรฐฯจงใชยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (Indo -Pacific)ทมลกษณะ

เปดกวางและเสรในอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ ประเทศ ไดแก สหรฐฯ ญปน ออสเตรเลย และอนเดย นอกจากน สหรฐฯ

Page 156: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑44 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไดมการถอนตวออกจากความตกลงหนสวนยทธศาสตรทางเศรษฐกจภาคพนแปซฟก(Trans-PacificPartnership:TPP)เปนผลท�าใหกลมเศรษฐกจของTPP ไมสามารถเปนแกนกลางของเศรษฐกจในภมภาคได ดานการทหาร :การทสหรฐฯใหความส�าคญกบภมภาคเอเชยแปซฟกนน เนองจาก ภมภาคนมพนทถงครงหนงของโลก เรมตงแตพนน�าชายฝงตะวนตก ของสหรฐฯ จรดชายแดนอนเดย และจากเขตแอนตารกตกาจนถงขวโลก ดงนน เมอสหรฐฯตองการเปนมหาอ�านาจ จงมการตรวจความเคลอนไหวของกองทพ ขนาดใหญของทง๕ประเทศคอจนอนเดยรสเซยเกาหลเหนอและเกาหลใตโดยตดตามความเคลอนไหวในคาบสมทรเกาหล การสะสมอาวธของเกาหลเหนอเกยวกบอาวธนวเคลยรและทะเลจนใตทสหรฐฯไมอาจละสายตาจากภมภาคนได นอกจากนสหรฐฯยงเพมกรอบความรวมมอทางทหารโดยผานโครงการศกษาและฝกอบรมทางการทหารระหวางประเทศ(InternationalMilitaryEducationandTraining:IMET)เงนชวยเหลอทางดานการทหารตางประเทศ(ForeignMilitaryFinancing:FMF)และการฝกซอมทางทหารคอบราโกลด(CobraGold)เปนการฝกรวมทใหญทสดในเอเชย ซงไดขยายใหเปนการฝกแบบพหภาคทมประเทศ ในภมภาคเขารวมและสงเกตการณจ�านวนมาก เพอการมสวนรวมและเปนการ แบงบนผลประโยชนรวมกน ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:การทประธานาธบดโดนลดทรมปมมาตรการหามชาวมสลมเขาสหรฐฯ จะเปนการขยายขอบเขตความขดแยง ทางสงคมเมองภายในประเทศและยงท�าใหสงคมโลกโดยเฉพาะอยางยงโลกมสลมและตะวนออกกลางเผชญกบความเสยงมากยงขน ๒.๓ ความมนคงประเทศไทย ดานการเมอง/การทต : จากการทสหรฐฯปดประเทศและมสญญาณความเสอมถอยลง ท�าใหสหรฐฯมบทบาทลดลงท�าใหดลอ�านาจเปลยนไปโดยจนรสเซย และอาเซยนกลบเขามามบทบาทมากขน ดงนน ไทยตองปรบยทธศาสตรใหม เพอใหทนตอสถาปตยกรรมในภมภาคทเปลยนไปท�าใหไทยตองเตรยมรบมอ

กบระเบยบความมนคงในหลายขวอ�านาจ

Page 157: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานเศรษฐกจ : เมอสหรฐฯถอนตวออกจากTPPประกอบกบความขดแยงของสหรฐฯ – จน ท�าใหไทยอาจถกกดดนใหเลอกขางมากขน การเจรจาการคากบสหรฐฯมความยากขนการลงทนในไทยจากสหรฐฯกจะมสดสวนทนอยลงซงความนากงวล คอ การวางตวของไทยในประเดนนยงไมมค�าตอบหรอสตร ทลงตวระหวางไทยกบมหาอ�านาจนอกจากนการท�าความตกลงพนธมตรทางการคาระดบภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)ไดมความส�าคญมากขนแตกลบยงไมสามารถบรรลขอตกลงไดเนองจากการเจรจาเตมไปดวยความยากล�าบาก ซงอาจเปนผลมาจากการเจรจา TPP ยงไมมความแนนอน นอกจากน สงครามการคาระหวางสหรฐฯกบจน สงผลกระทบกบไทย ในสนคาเกษตร สนคาอเลกทรอนกส พลาสตกขนพนฐานทไทยสงไปจน ทงน อาจท�าใหจนน�าเขาสนคาดงกลาวจากไทยนอยลงเนองจากจนสงออกไปยงสหรฐฯไดนอยลงแตถงอยางไร ไทยกอาจไดประโยชนจากการปรบเปลยนแผนการลงทนของจนหรอไดประโยชนในกรณทสหรฐฯน�าเขาสนคาจากไทยมากขน เชน สนคาอเลกทรอนกส อปกรณไฟฟา เปนตน อกทง การด�าเนนนโยบายทางการทต ของสหรฐฯมทาททมงเจรจาแบบทวภาคหรอOneonOneTradeDealมากขนไทยอาจใชโอกาสนรอฟนความสมพนธการท�าความตกลงทางการคาของประเทศระหวางไทย – สหรฐฯ (Free Trade Area : FTA) เปนการรวมมอในการขจดอปสรรคทางการคาแตอาจจะตองระวงหากสหรฐฯน�ามาตรการภาษมาเปนเงอนไขดานการทหาร:การทสหรฐฯมองวาจนคอคแขงส�าคญในการเปนมหาอ�านาจท�าใหไทยตองระมดระวงการเสรมสรางความสมพนธกบจน อกทง ฝายทหารไทยสวนใหญไดเรมมองวาสหรฐฯเปนภยคกคามความมนคงของไทยเนองจากมการเขามาแทรกแซงทางการเมองภายในของไทย สอดคลองกบ ปจจบนทหารไทยไดไปศกษาตอและฝกอบรมในสหรฐฯเปนจ�านวนมาก อาจท�าให นายทหารทไปเรยน มแนวคดเอนเอยงไปทางสหรฐฯเมอนายทหารเหลานนกลบมาเปนใหญในประเทศและมสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายกท�าใหนโยบายนนเออประโยชนกบสหรฐฯท�าใหสหรฐฯสามารถก�าหนดทศทางใหเปนไปตามทตนตองการไดดงนนในประเดน

นไทยควรตองระมดระวงไวใหมาก

Page 158: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑46 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : ถงแมสหรฐฯจะมกรอบขอรเรมลมน�าโขงตอนลาง(LowerMekongInitiative:LMI)มวตถประสงคเพอลดชองวาง ระดบการพฒนาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนสนบสนนการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน ทงน ไทยมบทบาทในฐานะห นสวนเพอการพฒนารวมกบสหรฐฯ โดยสงเสรมการพฒนาทยงยนในลมน�าโขงซงไดมการด�าเนนโครงการดานการศกษาสาธารณสขพลงงานและการพฒนาทรพยากรมนษยในดานตางๆแตสหรฐฯไมไดใหความส�าคญกบยทธศาสตรนมากนกเนองจากเปนเวทการประชมทมการสนบสนนยงไมมากพอเทาทควร และสหรฐฯยงไมเหนผลประโยชนทสหรฐฯจะไดรบอยางชดเจนจงอาจท�าใหผลประโยชนทไทยควรจะไดรบนอยกวาทหวงไว๓. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๓.๑อาเซยนควรมยทธศาสตรรองรบสถาปตยกรรมความมนคงในภมภาค(Regional Security Architecture) โดยอาเซยนควรใหความส�าคญกบการสรางความเขมแขงเพอใหอาเซยนมบทบาทในเวทโลกไดมากยงขน ๓.๒ ไทยควรก�าหนดยทธศาสตรการถวงดลอ�านาจกบชาตมหาอ�านาจอยางชดเจน ซงทผานมาไทยไมเคยมยทธศาสตรดานนและไมเลนยทธศาสตรนอยาง เปดเผยซงแตกตางจากประเทศญปนและสงคโปร ๓.๓ ไทยควรมยทธศาสตรทจะสามารถถวงดลกบจน โดยไทยตองสรางดลยภาพแหงอ�านาจขนใหม เพยงดงใหมหาอ�านาจมาถวงดลกน เพอไมใหมหาอ�านาจใดมหาอ�านาจหนงมาครอบง�าไทยไดเพยงฝายเดยว ซงจะท�าใหไทย ไมสญเสยอ�านาจในการตอรองหรอสญเสยอสรภาพทางการทต และแสวงหา ผลประโยชนจากมหาอ�านาจ เพอสรางโอกาสใหไทยไดเปนศนยกลางการขนสง ในภมภาคอาเซยน ๓.๔ ไทยควรดงมหาอ�านาจสหรฐฯเขามาชวยสนบสนนนโยบายThailand4.0การดงมหาอ�านาจเขามาลงทนในโครงการระเบยงเขตเศรษฐกจภาคตะวนออก(EasternEconomicCorridor:EEC)ซงเปนแผนยทธศาสตรตางประเทศภายใตไทยแลนด ๔.๐ ซงโครงการนเปนสวนส�าคญทสามารถผลกดนใหประเทศไทยเปน

ศนยกลางทางเศรษฐกจการเงนและการคมนาคมของภมภาคตอไปได

Page 159: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๕ ไทยสามารถแสดงบทบาทเปนตวกลาง (Mediator) ดงสหรฐฯ

เขามามสวนรวมในการสรางความรวมมอกบอาเซยนตามกลไก ADMM Plus

โดยในป ๒๕๖๒ ไทยไดเปนประธานอาเซยน ดงนน ไทยควรรเรมผลกดน

ความรวมมอทไทยและสหรฐฯ ใหความสนใจรวมกนในการเปนประเทศคเจรจา

และคณะท�างานผเชยวชาญในดานตางๆ (Experts’Working Group : EWG)

ในอนาคตอนใกลตอไป

๓.๖ ไทยควรแสวงโอกาสในการสรางความรวมมอดานการตอตานการ

กอการรายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และในการขยายกรอบความรวมมอ

ในพนทใหมๆททงไทยและมหาอ�านาจตางๆใหความสนใจรวมกนอาทดานไซเบอร

ดานการรกษาสนตภาพและความมนคงทางทะเลเปนตน

กศย.ศศย.สปท.

๙พ.ค.๖๑

Page 160: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 161: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ

เอกสารวชาการ การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำนาจ กรณ

ศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง

เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐โทร. ๐๒-๒๗๕-๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org