› - › m › sfw › pdf › criteria... heartbeat.seafoodwatch.org1 . Bersyon F3.2 ng Pamantayan para sa Mga Palaisdaan (Okt. 2016-Kasalukuyan) Huling Na-update Noong: Disyembre

1

Bersyon F3.2 ng Pamantayan para sa Mga Palaisdaan (Okt. 2016-Kasalukuyan)

Huling Na-update Noong: Disyembre 20, 2016

Pamantayan para sa Mga Palaisdaan ng Seafood Watch®

Talaan ng Nilalaman ........................................................................................................................... 1 Introduksyon ..................................................................................................................................... 2 Mga Prinsipyong Gabay ng Seafood Watch ......................................................................................... 3 Mga Pamantayan at Metodolohiya sa Pagbibigay ng Grado para sa Mga Palaisdaan ng Seafood Watch .................................................................................................................................. 5 Pamantayan 1 – Mga Epekto sa Species na Sinusuri ............................................................................ 6

Salik 1.1 Kasaganaan ................................................................................................................... 6 Salik 1.2 Mortalidad sa Pangingisda .......................................................................................... 13

Pamantayan 2 – Mga Epekto sa Iba Pang Hinuhuling Species............................................................. 15 Salik 2.1 Kasaganaan ................................................................................................................. 17 Salik 2.2 Mortalidad sa Pangingisda .......................................................................................... 18 Salik 2.3 Nakakaapektong Salik: Mga Itinatapon at Paggamit ng Pain ..................................... 19

Pamantayan 3 – Husay ng Pangangasiwa .......................................................................................... 20 Salik 3.1 Diskarte sa Pangangasiwa at Pagpapatupad ............................................................... 21 Salik 3.2 Diskarte sa Bycatch ..................................................................................................... 25 Salik 3.3 Pananaliksik at Pagsubaybay ayon sa Agham ............................................................. 27 Salik 3.4 Pagpapatupad ng Mga Regulasyon sa Pangangasiwa ................................................. 29 Salik 3.5 Pagsasama ng Stakeholder ......................................................................................... 29

Pamantayan 4 – Mga Epekto sa Habitat at Ecosystem ....................................................................... 32 Salik 4.1 Pisikal na Epekto ng Gear sa Pangingisda sa Habitat/Substrate ................................. 33 Salik 4.2 Nagpapabagong Salik: Mitigasyon ng Mga Epekto sa Gear ........................................ 34 Salik 4.3 Pangangasiwa sa Mga Palaisdaan na Batay sa Ecosystem .......................................... 35

Kabuuang Grado at Pinal na Rekomendasyon ................................................................................... 38 Glosaryo .......................................................................................................................................... 39 Mga Sanggunian .............................................................................................................................. 51 Mga Appendix ................................................................................................................................. 55

Appendix 1 – Matrix ng mga epekto sa bycatch ayon sa uri ng gear ..................................................... 55 Appendix 2 – Mga paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data .......................................................... 73 Mga Sanggunian sa Appendix ................................................................................................................. 75

Talaan ng Nilalaman

2



Nakatuon ang Monterey Bay Aquarium sa pagsusulong ng konserbasyon ng mga karagatan. Upang makamit ito, sinasaliksik at sinusuri ng Seafood Watch®, isang programa ng Monterey Bay Aquarium, ang epekto ng mga wild fishery at produktong aquaculture sa kapaligiran, at ibinabahagi nito ang mga nasabing pagkaing-dagat sa publiko at iba pang interesadong partido sa iba’t ibang paraan, kasama na ang sa pamamagitan ng mga Seafood Watch pocket guide na partikular sa rehiyon, smartphone app at online sa www.seafoodwatch.org.

Napapaloob sa dokumentong ito ang Pamantayan para sa Mga Palaisdaan ng Seafood Watch na inaprubahan noong Setyembre 30, 2015 ng Seafood Watch Multi-Stakeholder Group, na may maliliit na pagbabagong inaprubahan ng stakeholder group na ito noong Oktubre 4, 2016. Sa pamamagitan ng Pamantayan, masusuri ang kaukulang sustainability ng mga wild-capture fishery alinsunod sa mga prinsipyo sa konserbasyon ng Monterey Bay Aquarium. Naglalaman ito ng tekstong nagpapaliwanag kung paano isinasaalang-alang ang mga suposisyon at prinsipyo ng Seafood Watch sa mga kalkulasyon at opsyon sa pagbibigay ng grado. Ang mga source mula sa mga aquaculture operation ay sinusuri gamit ang ibang pamantayan. Ang Pamantayan para sa Aquaculture at ang Pamantayan para sa Mga Palaisdaan, bukod pa sa aming proseso ng pagsusuri, mga pagsusuri, at mga rekomendasyon, ay makikita sa www.seafoodwatch.org.

Ang Pamantayang bersyon na inaprubahan noong Setyembre 30, 2015 ay nagamit na para sa lahat ng pagsusuri ng mga wild fishery simula noong o pagkatapos ng Enero 1, 2016, at ang Pamantayang bersyon na inaprubahan noong Oktubre 4, 2016 ay gagamitin para sa lahat ng pagsusuri ng mga wild fishery simula sa o pagkatapos ng Enero 1, 2017. Ang Pamantayan ay binubuo ng:

1. Mga tinukoy na prinsipyong gabay 2. Mga pamantayan sa performance na batay sa agham at regular na nirerebisa batay sa impormasyon mula sa mga eksperto sa palaisdaan 3. Isang detalyado at walang kinikilingang metodolohiya ng pagbibigay ng grado na nagreresulta sa malinaw na pagsusuri ng isang wild-capture fishery operation batay sa mga pamantayan sa performance

Ginagamit ang Pamantayan para sa Mga Palaisdaan ng Seafood Watch upang gumawa ng mga pagsusuri para sa mga wild-capture fishery na nagreresulta sa Seafood Watch rating na Pinakamagandang Opsyon (berde), Magandang Alternatibo (dilaw), o Iwasan (pula). Ginagamit ng Seafood Watch ang mga pamantayan sa pagsusuri upang makakuha ng pinal na numerong grado at mga numerong subscore at color rating para sa bawat pamantayan. Ang mga gradong ito ay binibigyan ng pinal na Seafood Watch color rating alinsunod na metodolohiyang inilalarawan sa talahanayan sa ibaba. Ipinapakita rin ng talahanayan kung paano inilalarawan ng Seafood Watch ang bawat isa sa mga kategoryang ito. Ang mga paglalarawan ng bawat kategorya ng Seafood Watch color rating, at ang mga prinsipyong gabay na nakalista sa ibaba, ang bumubuo sa balangkas kung saan nakabatay ang mga pamantayan, at dapat isaalang-alang ang mga ito kapag nagbibigay ng feedback tungkol sa anumang aspeto ng mga pamantayan.

Pinakamagandang Opsyon

Ang Pinal na Grado ay >3.2, at Berde ang Pamantayan 1 o Pamantayan 3 (o pareho), at walang Pulang Pamantayan, at walang Kritikal na grado

Ang wild-caught at farm-raised na pagkaing-dagat na nasa listahan ng “Pinakamagandang Opsyon” ay ecologically sustainable, maganda ang pamamalakad, at hinuhuli o fina-farm sa paraang hindi nakakaapekto o halos hindi nakakaapekto sa mga habitat o iba pang wildlife. Ang mga operation na ito ay sumusunod sa lahat ng aming prinsipyong gabay.

Introduksyon

http://www.seafoodwatch.org/

http://www.seafoodwatch.org/

3



Magandang Alternatibo

Ang pinal na grado ay >2.2, at mayroong hindi lalampas sa isang Pulang Pamantayan, at walang Kritikal na grado, at hindi nakakatugon sa mga pamantayan para sa Pinakamagandang Opsyon (nasa itaas)

Ang wild-caught at farm-raised na pagkaing-dagat na nasa listahan ng “Magandang Alternatibo” ay hindi maituturing na ganap na sustainable sa ngayon. Sumusunod ang mga ito sa karamihan ng aming prinsipyong gabay, ngunit may isang alalahanin sa konserbasyon na kailangang tutukan nang husto, o talagang hindi nakakasigurado sa mga epekto ng palaisdaan o mga aquaculture operation na ito.

Iwasan Ang Pinal na Grado ay ≤2.2, o dalawa o higit pang Pulang Pamantayan, o isa o higit pang Kritikal na grado.

Ang wild-caught at farm-raised na pagkaing-dagat nasa listahan ng “Iwasan” ay hinuhuli o fina-farm sa mga paraang may malaking tsansang magdulot ng malaking pinsala sa kapaligiran. Ang mga ito ay hindi sumusunod sa aming mga prinsipyong gabay, itinuturing na hindi sustainable dahil sa kritikal na alalahanin sa konserbasyon, o maraming aspeto na kailangang pahusayin.

Inilalarawan ng Seafood Watch® ang “sustainable na pagkaing-dagat” bilang pagkaing-dagat mula sa mga source, hinuhuli man o fina-farm, na kayang magpanatili o magdagdag ng produksyon nang hindi inilalagay sa panganib ang istruktura at paggana ng mga apektadong ecosystem.

Ginagawa ng mga sustainable na wild capture fishery ang mga ito:

1. Sumusunod sa mga prinsipyo ng pangangasiwa sa mga palaisdaang batay sa ecosystem Pinangangasiwaan ang palaisdaan upang matiyak ang integridad ng buong ecosystem, sa halip na tumutok lang sa pagpapanatili ng produktibidad ng stock ng iisang species. Hangga’t pinapayagan ng kasalukuyang estado ng agham, nauunawaan at pinoprotektahan ang mga interaksyon sa kapaligiran na apektado ng palaisdaan, at napapanatili ang istruktura at paggana ng ecosystem.

2. Tinitiyak na malusog at sagana ang lahat ng apektadong stock1 Ang kasaganaan, laki, kasarian, edad at genetic structure ng pangunahing species na apektado ng palaisdaan (hindi limitado sa target na species) ay pinanatili sa mga antas na hindi nakakaapekto sa pag-recruit o pangmatagalang produktibidad ng mga stock o pagtupad ng kanilang tungkulin sa ecosystem at food web.

Ang kasaganaan ng pangunahing species na apektado ng palaisdaan ay dapat pumantay, lumampas, o mag-fluctuate sa mga antas kung saan mapapanatili ang pangmatagalang produksyon ng pinakamalaking sustainable na ani. Kinakailangan ang dagdag na kasaganaan kung sakaling may forage species, upang matupad ng species ang tungkulin nito sa kapaligiran.

3. Hulihin ang lahat ng apektadong stock sa mga sustainable na antas Dapat ay naaangkop ang mortalidad sa pangingisda para sa pangunahing species na apektado ng palaisdaan, batay sa kasalukuyang kasaganaan at likas na resilience sa pangingisda habang isinasaalang-alang ang hindi katiyakan sa agham, hindi katiyakan sa pangangasiwa, at mga epektong hindi dulot ng palaisdaan gaya ng pagkasira ng habitat.

1 Kasama sa mga “Apektadong” stock ang lahat ng stock na apektado ng palaisdaan, target man o bycatch, o kung na-retain man ang mga ito o itinapon.

Mga Prinsipyong Gabay ng Seafood Watch

4



Ang pinagsama-samang mortalidad sa pangingisda na nararanasan ng apektadong species ay dapat pumantay o bumaba sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani para sa mga single-species fishery o karaniwang species na nasa target na antas. Maaaring dapat ay mas mababa ang mortalidad sa pangingisda kaysa sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani sa ilang partikular na pagkakataon, gaya ng forage species, mga multispecies fishery, lubos na nanganganib na species, o mga palaisdaang mataas ang hindi katiyakan. Para sa species na mas mababa na sa mga target na antas, ang mortalidad sa pangingisda ay dapat pumantay o bumaba sa antas kung saan makakabalik ang species sa target na kasaganaan nito.

4. Binabawasan ang bycatch Inilalarawan ng Seafood Watch ang bycatch bilang ang lahat ng mortalidad o pinsalang nauugnay sa mga palaisdaan, bukod pa sa na-retain na huli. Kasama sa mga halimbawa ang mga itinapon, nahuling species na nanganganib o nasa peligro, mortalidad bago ang pagkahuli at ghost fishing. Ang lahat ng itinapon, kasama na ang mga pinakawalan nang buhay, ay itinuturing na bycatch maliban na lang kung may napatunayang ebidensya ng mataas na posibilidad na mabuhay pagkatapos pakawalan at walang nakadokumentong ebidensya ng mga negatibong epekto sa antas ng populasyon. Ino-optimize ng palaisdaan ang paggamit ng mga marine at freshwater resource sa pamamagitan ng pagbabawas sa kawalan pagkatapos ng ani at sa pamamagitan ng mabisang paggamit ng mga marine at freshwater resource bilang pain.

5. Halos walang epekto sa anumang nasa peligro, nanganganib o protektadong species Iniiwasan ng palaisdaan ang panghuhuli ng anumang nasa peligro, nanganganib o protektadong (threatened, endangered, or protected o ETP) species. Kung may anumang ETP species na hindi sadyang nahuli, tinitiyak at ipinapakita ng palaisdaan na halos wala itong epekto sa populasyon.

6. Pinangangasiwaan upang mapanatili ang pangmatagalang produktibidad ng lahat ng apektadong species. Dapat ay naaangkop ang pangangasiwa para sa likas na resilience ng lahat ng apektadong yamang-tubig, at may sapat na data upang suriin ang apektadong species at pangasiwaan ang mortalidad sa pangingisda upang matiyak na maliit ang tsansa ng pagkaubos. Dapat magpatupad ng mga hakbang upang matiyak na hindi makakaapekto ang mortalidad sa palaisdaan sa pangmatagalang produktibidad o tungkulin sa kapaligiran ng anumang species sa hinaharap.

Ang diskarte sa pangangasiwa ay may malaking tsansang mapigilan ang pagbaba ng produktibidad ng stock sa pamamagitan ng pagsasaalang-alang sa antas ng kawalan ng katiyakan, iba pang epekto sa stock, at sa potensyal para sa karagdagang pressure sa hinaharap.

Pinipigilan ng diskarte sa pangangasiwa ang mga negatibong epekto sa populasyon ng bycatch species, lalo na ang nanganganib na species.

7. Iwasan ang mga negatibong epekto sa istruktura, paggana o nauugnay na biota ng mga aquatic habitat kung saan nagaganap ang pangingisda. Ang palaisdaan ay walang negatibong epekto sa pisikal na istruktura ng seafloor o mga nauugnay na biological na komunidad.

5



Kung gagamit ng mga high-impact gear (hal. Mga trawl, dredge), hindi mangingisda sa mga nanganganib na seafloor habitat (hal. mga korales, seamount), at maiibsan ang potensyal na pinsala sa seafloor sa pamamagitan ng sapat na spatial protection, mga pagbabago sa gear at/o iba pang napakabisang paraan.

8. Panatilihin ang trophic role ng lahat ng yamang-dagat Ang lahat ng stock ay pinananatili sa mga antas kung saan matutupad ng mga ito ang kanilang tungkulin at makakapagpanatili ng gumaganang ecosystem at food web, batay sa pinakaangkop na agham na mayroon.

9. Hindi nagreresulta sa mga hindi kanais-nais na pagbabago sa kapaligiran, gaya ng pagkabawas ng populasyon ng mga dependent predator, trophic cascade, o phase shift Ang mga aktibidad ng pangingisda ay hindi dapat magresulta sa mga hindi kanais-nais na pagbabago gaya ng pagkaubos ng mga dependent predator, trophic cascade, o phase shift. Maaaring kailanganin dito ang pangingisda ng ilang partikular na species (hal., forage species) na malayo pa sa pinakamalaking sustainable na ani at pagpapanatili ng mga populayon ng species na ito nang lampas sa biomass na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani.

10. Tiyaking walang negatibong epekto ang anumang aktibidad ng pagpapahusay at aktibidad ng pangingisda sa pagkakaiba-iba, kasaganaan, produktibidad, o genetic integrity ng mga wild stock Anumang aktibidad ng pagpapahusay na isinasagawa sa mga antas na walang negatibong epekto sa mga stock sa pamamagitan ng pagbabawas ng pagkakaiba-iba, kasanagaan o genetic integrity. Sa pamamagitan ng pangangasiwa ng mga palaisdaang nagta-target ng mga pinahusay na stock, matitiyak na walang negatibong epekto sa mga wild stock, alinsunod sa mga prinsipyong gabay na inilalarawan sa itaas, bilang resulta ng mga palaisdaan. Ang mga aktibidad ng pagpapahusay ay walang negatibong epekto sa ecosystem sa pamamagitan ng kumpetisyong nakadepende sa density o iba pang paraan, batay sa pinakaangkop na agham na mayroon.

Sa pamamagitan ng mga sustainable na wild-capture fishery, dapat matiyak na ang kasaganaan ng tina-target na species at ng hindi sadyang nahuling species ay mapapanatili nang pangmatagalan sa mga antas kung saan matutupad ng species ang tungkulin nito sa kapaligiran* habang pinapanatili ang istruktura, produktibidad, paggana at pagkakaiba-iba ng habitat at ecosystem. Dapat magkaroon ng sistema ng pangangasiwa na nagpapatupad ng lahat ng lokal, pambansa at pandaigdigang batas upang matiyak ang pangmatagalang produktibidad ng resource at integridad ng ecosystem sa pamamagitan ng pagsunod sa maingat na diskarte at pag-angkop sa mga nagbabagong sitwasyon.

Saklaw Ang mga rekomendasyon ng Seafood Watch® ay nalalapat sa isang stock o species na nahuli sa iisang palaisdaan ayon sa uri ng gear, rehiyon at lupon ng pangasiwaan.

Mga Pamantayan at Metodolohiya sa Pagbibigay ng Grado para sa Mga Palaisdaan ng Seafood Watch

6



Pangkalahatang-ideya – Ginagamit ang Pamantayan 1 para sa pagbibigay ng grado sa mga epekto ng palaisdaan sa sinusuring stock. Kasama rito ang kasalukuyang kasaganaan ng stock (ibig sabihin, kung labis ang pangingisda rito), at ang mortalidad sa pangingisda (ibig sabihin, kung nagkakaroon ng labis na pangingisda). Makukuha ang grado para sa Pamantayan 1 kapag pinagsama ang mga grado para sa kasaganaan at mortalidad sa pangingisda. Likas na kumplikado ang mga salik na ito dahil maraming isinasaalang-alang ang mga ito, kasama hindi lang ang kasaganaan at mortalidad sa pangingisda, ngunit pati na rin ang likas na vulnerability ng species (na kinabibilangan ng produktibidad at susceptibility nito sa pangingisda), kawalan ng katiyakan sa pagsusuri ng stock o iba pang data na ginagamit upang tukuyin ang kasaganaan at mortalidad sa pangingisda, at ang antas ng pagsusuri sa palaisdaan ay isa sa may pinakamalalaking epekto sa pinagsama-samang (kasama na ang pangingisda na pangkomersyal, panlibangan, pangkabuhayan at ghost fishing) mortalidad sa pangingisda na nararanasan ng isang species. Mga prinsipyong gabay Tiyaking malusog at masagana ang lahat ng apektadong stock. Ang kasaganaan, laki, kasarian, edad at genetic structure ay dapat panatilihin sa mga antas na hindi nakakaapekto sa pangmatagalang produktibidad ng stock o pagtupad ng tungkulin nito sa ecosystem at food web. Hulihin ang lahat ng apektadong stock sa mga sustainable na antas. Dapat ay naaangkop ang mortalidad sa pangingisda batay sa kasalukuyang kasaganaan at likas na vulnerability sa pangingisda habang isinasaalang-alang ang hindi katiyakan sa agham, hindi katiyakan sa pangangasiwa, at mga epektong hindi dulot ng palaisdaan gaya ng habitat degradation. Ang pinagsama-samang mortalidad sa pangingisda na nararanasan ng apektadong species ay dapat pumantay o bumaba sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani para sa mga single-species fishery o karaniwang species na nasa target na antas. Maaaring dapat mas mababa ang mortalidad sa pangingisda kaysa sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani sa ilang partikular na pagkakataon gaya ng mga multispecies fishery, lubos na nanganganib na species, o palaisdaan na mataas ang hindi katiyakan.

Para sa species na mas mababa na sa mga target na antas, ang mortalidad sa pangingisda ay dapat pumantay o bumababa sa antas kung saan makakabalik ang species sa target na kasaganaan nito.

Mga tagubilin sa pagsusuri Suriin ang Mga Salik 1.1–1.2 sa ilalim ng Pamantayan 1 upang bigyan ng grado ang stock kung saan mo gustong makakuha ng rekomendasyon. Suriin ang Mga Salik 2.1–2.3 sa ilalim ng Pamantayan 2 upang bigyan ng grado ang lahat ng iba pang pangunahing species sa palaisdaan, kasama na ang mga bycatch at na-retain na species, at anumang labis ang pangingisda, naubos, nanganganib o iba pang nakakabahalang species na regular na nahuhuli sa palaisdaan.

Salik 1.1 Kasaganaan Layunin: Mapanatili ang kasaganaan ng stock at istruktura ng laki ng katutubong species sa antas na hindi nakakaapekto sa pag-recruit o produktibidad

Pamantayan 1 – Mga epekto sa Species na Sinusuri

7



Pangkalahatang-ideya: Ginagrado ng Salik 1.1 ang kasaganaan ng sinusuring species, kasama na kung lampas o mas mababa ito sa limitasyon at mga target na reference point, kung alam, o naiuri bilang labis ang pangingisda, nasa peligro o nanganganib. Kapag walang available na klasipikasyon o pagsusuri ng stock kaugnay ng mga reference point, ginagrado ang Salik 1.1 batay sa likas na vulnerability ng species at, maaari ding gumamit ng ilang partikular na naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data. Ang grado mula sa Salik 1.1, kasama ng Salik 1.2 (na nagsusuri ng mortalidad sa pangingisda), ang pinagbabatayan ng grado para sa Pamantayan 1 – Epekto sa Species na Sinusuri.

Ang grado ay alinsunod sa talahanayan sa ibaba. Sa mga sitwasyon kung saan hindi alam ang kasaganaan, kalkulahin ang likas na vulnerability gamit ang Pagsusuri ng Posibleng Epekto sa Produktibidad (MSC 2014) na inilalarawan sa ibaba ng talahanayang ito at sa Talahanayan 1.1.2.

Talahanayan 1.1.1 Alalahanin sa Konserbasyon

Paglalarawan Grado

Napakababa 1. a. Mayroong kamakailang pagsusuri ng stock o update na naaprubahan sa pamamagitan ng mahigpit na proseso ng scientific peer review, AT

b. Ang biomass ay tinatayang lampas o nagfa-fluctuate sa isang target na reference point (na naaangkop batay sa tungkulin sa kapaligiran ng species) nang walang kontrobersiya kaugnay ng agham

O

2. Ang stock ay pumantay o napakalapit na sa pinakamataas na bilang o virgin biomass nito.

O

3. Hindi katutubo ang species

5

Mababa 1. Mayroong pagsusuri ng dami ng stock na hindi hihigit sa 10 taon ang tagal AT biomass: a. ay lampas sa reference point ng limitasyon na naaangkop ayon sa

Tungkulin sa kapaligiran ng species, at hindi bababa sa 75% ng target na reference point. (Ibigibig sabihin, ang biomass ay maaaring mas mababa sa target na reference point); o

b. tinatayang lampas sa isang target na reference point (na naaangkop ayon sa tungkulin sa kapaligiran ng species), ngunit hindi nakakasunod sa lahat ng kinakailangan upang maging hindi nakakabahala

O

2. Walang pagsusuri ng dami ng stock, ngunit

a. HINDI lubos na nanganganib ang species2 (tingnan ang Talahanayan 1.1.2), AT

3.67

2 Tingnan ang mga tagubilin sa Pagsusuri ng Posibleng Epekto sa Produktibidad (nasa ibaba) upang matukoy ang vulnerability

8



b. mayroong hindi bababa sa 2 naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data batay sa mga natatanging source ng data na nagsasaad na malusog ang stock, at walang sumasalungat na indicator3 (tingnan ang Appendix 7)

Katamtaman 1. Ang species ay lampas sa isang reference point ng limitasyon, ngunit mas mababa sa 75% ng target na reference point

O

2. Ang species ay HINDI lubos na nanganganib (tingnan ang Talahanayan 1.1.2) AT a. Walang pagsusuri ng stock, walang reference point, at/o walang

ebidensyang nagsasaad na lampas o mas mababa sa mga reference point ang stock; o

b. May sumasalungat na impormasyon tungkol sa katayuan ng stock (hal., mga sumasalungat na resulta ng mga alternatibong modelo; sumasalungat ang kamakailang (hindi lalampas sa 10 taon ang tagal at hindi batay sa data na mas luma sa pagsusuri ng stock) IUCN listing sa pagsusuri ng stock; o sumasalungat ang mga kongklusyon ng mga available naparaan ng pagsusuri na nililimitahan ng data3)(tingnan ang Appendix 7), at walang malinaw na dahilang nagsasaad na mas tumpak ang isang hanay ng impormasyon

O

3. Walang pagsusuri ng dami ng stock, ngunit may data na nagsasaad na hindi nakakabahala ang katayuan, hal.

a. Iniuri ng pangasiwaan ang stock bilang hindi labis ang pangingisda o binigyan ng katayuan ng IUCN na hindi nakakabahala, O

b. LUBOS na nanganganib ang species4 (tingnan ang Talahanayan 1.1.2), ngunit may hindi bababa sa 2 naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data na batay sa mga natatanging source ng data na nagsasaad na malusog ang stock, at walang sumasalungat na indicator5 (tingnan ang Appendix 7)

2.33

3 Gagawa pa lang ng gabay sa “mga naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data”. Hanggang sa magawa iyon, ang Appendix 7 ay para lang sa pagpapakita ng mga halimbawa, at hindi dapat ipagpalagay na naaangkop para sa lahat ng palaisdaan ang mga indicator at threshold na ito. Ang data at mga pagsusuri ay magmumula sa mga palaisdaan, at ive-verify ng mga eksperto. 4 Tingnan ang mga tagubilin sa Pagsusuri ng Posibleng Epekto sa Produktibidad (nasa ibaba) upang matukoy ang vulnerability 5 Gagawa pa lang ng gabay sa “mga naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data”. Hanggang sa magawa iyon, ang Appendix 7 ay para lang sa pagpapakita ng mga halimbawa, at hindi dapat ipagpalagay na

9



Mataas 1. Posible na ang stock ay mas mababa sa reference point ng limitasyon, naubos/labis ang pangingisda, o natukoy bilang stock na nakakabahala, vulnerable, nanganganib o nasa peligro ng isang pang-estado, pambansa, o pandaigdigang lupon sa agham (kasama na ang mga designasyon ng COSEWIC para sa Nanganganib o Nasa Peligro at mga IUCN listing ng Lubos na Nanganganib, Nanganganib, Nasa Peligro o Halos Nasa Peligro; gayunpaman, maaaring mangibabaw sa mga ito ang mas bago o mas panrehiyon/partikular sa stock na data);

O

2. Isinasaad ng (mga) available na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng

data (tingnan ang Appendix 7) na hindi maganda ang katayuan ng stock, O

3. Lubos na nanganganib2 ang species (tingnan ang Talahanayan 1.1.2) AT a. walang ebidensyang nagsasaad na lampas o mas mababa sa mga

reference point ang stock; o b. may magkakasalungan na resulta ang data, kasama na ang mga

naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data3 (tingnan ang Appendix 7)

1

Mga tagubilin para sa Pagsusuri ng Posibleng Epekto sa Produktibidad (para sa pagtukoy ng vulnerability) Upang matukoy kung lubos na nanganganib ang isang species (kung kailangan lang para sa pagbibigay ng grado sa species gamit ang talahanayan sa itaas): Kung ang species ay pating, pawikan, seabird, marine mammal o korales, awtomatiko itong ituturing na may “mataas” na likas na vulnerability. Ang default na gradong “mataas na vulnerability” para sa species na ito ay maaaring i-override sa mga sitwasyon kung saan may ebidensyang hindi lubos na nakakabahala ang katayuan ng populasyon. Para sa mga teleost na isda at invertebrate na species, magbigay ng grado para sa likas na vulnerability alinsunod sa paraan ng PSA na inilalarawan sa ibaba, hango mula sa Marine Stewardship Council (MSC) 2014 (available sa https://www.msc.org/documents/scheme-documents/fisheries-certification-scheme-documents/fisheries-certification-requirements-version-2.0). Mga mga katangian ng produktibidad na ginagamit sa metodolohiyang ito ay nag-iiba para sa mga isda at invertebrate na species. Kapag hindi sapat ang data upang mabigyan ng grado ang anumang ibinigay na katangian ng produktibidad, maaaring iwanang blangko ang katangiang iyon. Ang mga katangian ng susceptibility ay binibigyan ng mga default na value sa mga sitwasyon kung saan hindi sapat ang data para sa pagbibigay ng grado (tingnan ang mga talahanayan sa ibaba). Mga iniangkop na hakbang mula sa mga tagubilin ng MSC para sa pagsasagawa ng PSA (bilang sanggunian, tingnan ang paglalarawan simula sa pahina 87 ng v2.0 ng Mga Kinakailangan ng MSC para sa Sertipikasyon ng Mga Palaisdaan)

1. Gagamitin ng tagasuri ang “SFW PSA scoring tool” upang kalkulahin ang mga grado para sa produktibidad at susceptibility

naaangkop para sa lahat ng palaisdaan ang mga indicator at threshold na ito. Ang data at mga pagsusuri ay magmumula sa mga palaisdaan, at ive-verify ng mga eksperto.

https://www.msc.org/documents/scheme-documents/fisheries-certification-scheme-documents/fisheries-certification-requirements-version-2.0




10



2. Para sa bawat kumbinasyon ng stock na kulang sa data (uri ng gear, lokasyon, anyong-tubig) na susuriin gamit ang PSA, magkakalkula ng hiwalay na grado ng PSA gamit ang tool na ito. Bibigyan ng grado ang produktibidad at susceptibility batay sa iskala ng peligro na may tatlong antas: mababa, katamtaman at mataas. Kapag may limitado o sumasalungat na impormasyon para sa isang katangian ng paroduktibidad o susceptibility, gamitin ang mas ligtas (mas mataas na value) na grado.

3. Para sa Produktibidad: Tingnan ang talahanayan ng produktibidad para sa gabay. Tandaan na tumataas ang peligro habang bumababa ang produktibidad (at kabaligtaran). May karagdagang impormasyon sa ibaba para sa ilang partikular na katangian:

o Bigyan lang ng grado ang average na maximum na laki at average na laki sa maturity para sa species ng isda.

o Bigyan lang ng grado ang density dependence para sa invertebrate na species. 4. Para sa Susceptibility: Tingnan ang talahanayan ng susceptibility para sa gabay. Tandaan na

bumababa ang peligro habang bumababa ang susceptibility (at kabaligtaran). May karagdagang impormasyon sa ibaba para sa ilang partikular na katangian:

o Ang “areal overlap” at “vertical overlap” ay dapat bigyan ng grado nang isinasaalang-alang ang lahat ng palaisdaang nakakaapekto sa species.

o Ang “selectivity” at “mortalidad pagkatapos ng paghuli” ay dapat lang bigyan ng grado para sa palaisdaang sinusuri.

o Ang mga default na value ay nasa talahanayan. Dapat gamitin ang mga default na value maliban na lang kung may sumasalungat na ebidensya.

o Para sa “Mortalidad pagkatapos ng paghuli” (Post-capture mortality o PCM) kung walang data ng tagapagmasid o iba pang na-verify na obserbasyon sa field na ginawa sa mga pangkomersyal na pangingisda na nagsasaad na pinapakawalan nang buhay ang mga isda at mataas ang bilang ng mga nabubuhay pagkatapos pakawalan, dapat ay mataas ang default na value. Maaaring baguhin ng tagasuri ang default na value kapag 1) mataas ang grado na nakalaan para sa selectivity at 2) malaking bilang ng mga hayop ang pinapakawalan nang buhay at nananatiling buhay pagkatapos.

5. Upang kalkulahin ang kabuuang grado: o Grado ng produktibidad (P) = average ng mga grado para sa katangian ng produktibidad

(p1, p2, p3, p4, p5, p6, p7, at p8, kung saan ginagamit lang para sa mga invertebrate ang p8) o Grado ng susceptibility (S)= product ng mga grado para sa katangian ng susceptibility

(s1, s2, s3, s4), na binago ang iskala ayon sa sumusunod:

o Grado ng vulnerability (V) = ang Euclidean distance ng 1 at 2 gamit ang sumusunod na

formula:

6. Saklaw ng Grado ng Vulnerability:

o < 2.64 = Mababang vulnerability o ≥ 2.64 at ≤ 3.18 = Katamtamang vulnerability o > 3.18 = Mataas na vulnerability

7. Ginagamit ng SFW ang threshold ng mataas na vulnerability sa talahanayan ng pagbibigay ng grado para sa 1.1 (na naggugrupo sa mga stock na may mababa at katamtamang vulnerability).

8. Mga resulta ng PSA na mababa hanggang katamtamang vulnerability ay maaaring i-override ng grado na “mataas na vulnerability” sa mga sitwasyon kung saan:

11



o ang species ay mayroong isa o higit pang napaka-vulnerable na katangian sa ilalim ng “produktibidad” (hal., wala pang sampu ang nagiging supling kada taon o umaabot ng mahigit 40 taon), O

o isinasaad ng available na ebidensya na lubos na nakakabahala ang katayuan ng magkakatulad na species at/o nauugnay na stock”

Talahanayan 1.1.2a. Ang mga katangian at ranggo ng produktibidad ay mula sa Marine Stewardship Council 2014:

Katangian ng Produktibidad

Mataas na produktibidad (mababang peligro, grado = 1)

Katamtamang produktibidad (katamtamang peligro, grado = 2)

Mababang produktibidad (mataas na peligro, grado = 3)

Average na edad sa maturity

<5 taon 5-15 taon >15 taon

Average na maximum na edad

<10 taon 10-25 taon >25 taon

Fecundity >20,000 itlog kada taon 100-20,000 itlog kada taon

<100 itlog kada taon

Average na maximum na laki (hindi dapat gamitin kapag nagbibigay ng grado sa invertebrate na species)

<100 cm 100-300 cm >300 cm

Average na laki sa maturity (hindi dapat gamitin kapag nagbibigay ng grado sa invertebrate na species)

<40 cm 40-200 cm >200 cm

Diskarte sa reproduksyon

Broadcast spawner Demersal egg layer o brooder

Live bearer

Trophic level <2.75 2.75-3.25 >3.25 Density dependence (gagamitin lang kapag nagbibigay ng grado sa invertebrate na species)

Nagpakita ng compensatory dynamics sa mababang bilang ng populasyon, o malamang na magkaroon ng ganito

Walang ipinakitang depensatory o compensatory dynamics o malamang na magkaroon ng ganito

Nagpakita ng depensatory dynamics sa maliit na bilang ng populasyon (mga Allee effect) o malamang na magkaroon ng ganito

Kalidad ng Habitat Nasa mabuting kalagayan ang habitat, walang alam na pagkasirang dulot ng mga epektong hindi mula sa palaisdaan.

Nagkaroon ng kaunting pagbabago sa habitat dahil sa mga epektong hindi dulot ng pangingisda

Malubhang nakompromiso ang habitat dahil sa mga epektong hindi mula sa palaisdaan, kung kaya’t nabawasan ang kakayahan nitong suportahan ang species, halimbawa, mula sa mga dam, polusyon, o coastal development.

12



Talahanayan 1.1.2b. Ang mga katangian at ranggo ng susceptibility ay mula sa Marine Stewardship Council 2014.

Katangian ng Susceptibility

Mababang S (grado = 1) Katamtamang S (grado = 2)

Mataas na S (grado = 3)

Areal overlap (Kasama ang lahat ng palaisdaan)

Ang halos lahat (>90%) ng species sa lugar (pangunahing heograpikong saklaw) ay hindi hinuhuli (kasama ang lahat ng palaisdaan) (dapat ay may ebidensya)

Ang karamihan (70%-90%) ng species sa lugar ay hindi hunuhuli ng anumang palaisdaan (dapat ay may ebidensya)

>30% ng species sa lugar ay hinuhuli, kasama na ang lahat ng palaisdaan. Bigyan ng default na grado kung hindi alam

Vertical overlap (Kasama ang lahat ng palaisdaan)

Maliit ang overlap sa pagitan ng mga fishing depth at depth range ng species, ibig sabihin, ang depth range ng karamihan ng species (>=66%) ay hindi hinuhulihan ng isda (kasama ang lahat ng palaisdaan) (Dapat ay may ebidensya; malabo para sa anumang “pangunahing species”)

Katamtaman ang overlap sa pagitan ng mga fishing depth ng depth range ng species, kasama na ang lahat ng palaisdaan, ibig sabihin, may malaki-laking bahagi ng species (>=33%) na may depth range na hindi hinuhulihan ng isda (dapat ay may ebidensya)

Malaki ang overlap sa pagitan ng mga fishing depth at depth range ng species Default na grado para sa target na species, pati na rin sa anumang air-breathing na hayop, o kapag hindi alam

Selectivity ng palaisdaan (Partikular sa palaisdaang sinusuri)

Hindi tina-target ang species AT hindi malamang na mahuli ng gear (hal., ang average na laki sa maturity ay mas maliit sa sukat ng mesh (mga palaisdaang gumagamit ng lambat), o hindi lumalapit ang species sa ginagamit na pain (mga palaisdaang gumagamit ng bingwit), o masyadong malaki upang makapasok sa trap (mga palaisdaang gumagamit ng pot/trap), atbp. (kung alam, nahuhuli ang <33% ng mga napapabilang sa species na ito na nadidikit sa gear) Dapat ay may ebidensya

Ang species ay tina-target, o nakakaengkuwentro nang hindi sinasadya AT malabong makatakas sa gear, NGUNIT hindi nalalapat ang mga kundisyon sa ilalim ng “mataas na peligro” Default na grado kapag hindi nalalapat ang mga kundisyon sa ilalim ng “mataas na peligro”

Tina-target ang species o nakakaengkuwentro nang hindi sinasadya AT Ang mga katangian ng palaisdaan, kasama ng biolohiya o kilos ng species, hal. mga migratory bottleneck, spawning aggregation, site fidelity, hindi pangkaraniwang atraksyon sa gear, sequential hermaphrodite, semelparity, paghihiwa-hiwalay ayon sa kasarian, atbp. ay nagpapataas ng susceptibility nito sa gear: hal. Dahil sa sukat ng mesh ng lambat, mapapanatili ang mga isda na wala sa tamang laki sa maturation, o ita-target ng palaisdaan ang mga spawning

13



aggregation o BOFFFF (Hixon et al 2014) Kung mayroong mga mabisang hakbang sa pangangasiwa upang maibsan ang epekto ng kilos o kinakailangan, maaaring hindi na isaalang-alang ang kilos at/o kinakailangan.

Mortalidad pagkatapos ng paghuli (Partikular sa palaisdaang sinusuri)

Ebidensya ng karamihan ng mga nahuling isda (>66%) na pinakawalan at nabuhay pagkatapos ng paghuli

Ebidensya ng ilang (33-66%) isda na pinakawalan at nabuhay pagkatapos ng paghuli

Na-retain ang species, o ang karamihan sa mga ito ay namatay noong pinakawalan, o hindi alam Default na grado para sa na-retain na species o hindi alam

Salik 1.2 Mortalidad sa Pangingisda

Layunin: Ang mortalidad sa pangingisda ay naaangkop para sa kasalukuyang katayuan ng stock.

Pangkalahatang-ideya: Sinusuri ng salik na ito kung nasa naaangkop na antas ang mortalidad sa pangingisda para sa bawat species na nahuli sa palaisdaan (kasalukuyang inilalarawan bilang kapantay ng o mas mababa sa pinakamalaking sustainable na ani, o katumbas na proxy). Hinggil sa target na species, kasama sa seksyong ito ang direkta at hindi direktang mortalidad sa pangingisda mula sa palaisdaan. Maaaring kasama sa hindi direktang mortalidad ang mga sitwasyon kung saan namatay ang huli, ngunit hindi isinakay, at mortalidad pagkatapos pakawalan.

TANDAAN: Ang mga rating ay batay sa rate ng mortalidad sa pangingisda/pakikinabang, hal., F/FMSY. Kapag tinutukoy kung ang isang palaisdaan ay isang malaking taga-ambag, at/o kung kapantay ng o mas mababa sa sustainable na antas ang mortalidad sa pangingisda, maging maingat kapag may hindi katiyakan. Para sa karagdagang gabay, tingnan ang Appendix 1 (gabay sa pagsusuri ng mortalidad sa pangingisda).


Paglalarawan Grado

Hindi Nakakabahala

1. Posible (>50% tsansa) na ang mortalidad sa pangingisda mula sa lahat ng source (kasama ang pangkomersyal, panlibangan, pangkabuhayan, at ghost fishing, kung naaangkop) ay kapantay ng o mas mababa sa sustainable na antas na naaangkop ayon sa tungkulin sa kapaligiran ng species (ibig sabihin, isang antas kung saan magagawa ng isang populasyon na panatilihin ang kasaganaan at/o bumalik sa Bmsy o isang naaangkop na proxy)

O

5

14



2. Hindi katutubo ang species O

3. Para sa species na sinusuri sa ilalim ng C2: Ang palaisdaan ay hindi isang malaking taga-ambag sa mortalidad sa pangingisda o inaasahang sapat ang baba ng kontribusyon nito sa mortalidad upang hindi magkaroon ng masamang epekto sa populasyon

Nakakabahala 1. Ang F ay nagfa-fluctuate FMSY, o para sa species na may pambihirang tungkulin sa ecosystem, isang reference point na naaangkop ayon sa tungkulin sa kapaligiran ng species

O

2. Hindi alam; O

3. Ang F ay mas mababa sa reference point, ngunit hindi kasing-konserbatibo ng FMSY ang reference point

3

Lubos na Nakakabahala

1. Posible (>50% tsansa) o nagsususpetsa na ang mortalidad sa pangingisda mula sa lahat ng source (kasama na ang pangkomersyal, panlibangan, pangkabuhayan, at ghost fishing, kung naaangkop) ay lampas sa sustainable na antas na naaangkop ayon sa tungkulin sa kapaligiran ng species (ibig sabihin,isang antas kung saan magagawa ng isang populasyon na panatilihin ang kasaganaan at/o bumalik sa BMSY o isang naaangkop na proxy) (hal., may labis na pangingisda); AT

2. Para sa species na sinusuri sa ilalim ng Pamantayan 2: hindi alam ang kontribusyon ng indibidwal na palaisdaan o isang malaking taga-ambag ang palaisdaan. O

3. Para sa forage species: mga reference point na naaangkop kung hindi pa natutukoy ang tungkulin sa kapaligiran ng species, at ang palaisdaan ay walang diskarte sa pag-iingat na nagsasaalang-alang ng mga pangangailangan ng mga dependent predator (tingnan ang pahina 90-91 ng mga alituntunin ng Lenfest Forage Fish Task Force o pahina 8-9 ng dokumento ng buod ng Lenfest).

1

Grado at Rating sa Pamantayan 1

Grado = geometric mean (Salik 1.1, 1.2).

Ang rating ay batay sa Grado gaya ng sumusunod: • >3.2 = Berde • >2.2 at ≤3.2 = Dilaw • ≤2.2 = Pula

http://www.lenfestocean.org/%7E/media/legacy/Lenfest/PDFs/littlefishbigimpact_revised_12june12.pdf?la=en

http://www.oceanconservationscience.org/foragefish/press/Little%20Fish%20Big%20Impact%20Summary.pdf

http://www.oceanconservationscience.org/foragefish/press/Little%20Fish%20Big%20Impact%20Summary.pdf

15



Pangkalahatang-ideya: Sinusuri ng mga tagasuri ang Pamantayan 2 gamit ang mga salik na ginagamit ng Pamantayan 1, ngunit inilalapat nila ang mga salik na iyon sa bycatch at iba pang pangunahing species na nahuhuli sa palaisdaan kasama ng species na sinusuri (tingnan ang mga partikular na alituntunin para sa mga marine mammal, at para sa mga sitwasyon kung saan hindi alam ang species ng bycatch). Ang isang napakahalagang aspeto ng pagsusuri sa Pamantayan 2 ay ang pagtukoy sa kung aling species ang kailangang isama para sa pagsusuri, na tinatawag na “pangunahing species” at inilalarawan sa “Mga Tagubilin sa Pagsusuri” sa ibaba.

Mga prinsipyong gabay

Tiyaking malusog at masagana ang lahat ng apektadong stock. Ang kasaganaan, laki, kasarian, edad at genetic structure ay dapat panatilihin sa mga antas na hindi nakakaapekto sa pangmatagalang produktibidad ng stock o pagtupad ng tungkulin nito sa ecosystem at food web.

Hulihin ang lahat ng apektadong stock sa mga sustainable na antas. Dapat ay naaangkop ang mortalidad sa pangingisda batay sa kasalukuyang kasaganaan at likas na vulnerability sa pangingisda habang isinasaalang-alang ang hindi katiyakan sa agham, hindi katiyakan sa pangangasiwa, at mga epektong hindi dulot ng palaisdaan gaya ng habitat degradation.

Ang pinagsama-samang mortalidad sa pangingisda na nararanasan ng apektadong species ay dapat pumantay o bumaba sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani para sa mga single-species fishery o karaniwang species na nasa target na antas.

Maaaring dapat mas mababa ang mortalidad sa pangingisda kaysa sa antas na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani sa ilang partikular na pagkakataon gaya ng mga multispecies fishery, lubos na nanganganib na species, o palaisdaan na mataas ang hindi katiyakan.

Para sa species na mas mababa na sa mga target na antas, ang mortalidad sa pangingisda ay dapat pumantay o bumababa sa antas kung saan makakabalik ang species sa target na kasaganaan nito.

Bawasan ang bycatch. Inilalarawan ng Seafood Watch® ang bycatch bilang ang lahat ng mortalidad o pinsalang nauugnay sa mga palaisdaan, maliban sa na-retain na huli. Kasama sa mga halimbawa ang mga itinapon, nahuling nanganganib o nasa peligrong species, species na ginagawang pain, mortalidad bago ang paghuli at ghost fishing. Ang lahat ng itinapon, kasama na ang mga pinakawalan nang buhay, ay itinuturing na bycatch maliban na lang kung may napatunayang ebidensya ng mataas na posibilidad na mabuhay pagkatapos pakawalan at walang nakadokumentong ebidensya ng mga negatibong epekto sa antas ng populasyon.

Ino-optimize ng palaisdaan ang paggamit ng mga marine at freshwater resource sa pamamagitan ng pagbabawas sa kawalan pagkatapos ng ani at sa pamamagitan ng mabisang paggamit ng mga marine at freshwater resource bilang pain.

Halos walang epekto sa anumang nasa peligro, nanganganib o protektadong species Iniiwasan ng palaisdaan ang panghuhuli ng anumang nasa peligro, nanganganib o protektadong (threatened, endangered, or protected o ETP) species. Kung may anumang ETP species na nahuli nang hindi sinasadya, tinitiyak at maipapakita ng palaisdaan na halos wala itong epekto sa mga populasyong iyon.

Mga tagubilin sa pagsusuri

Ang grado sa Pamantayan 2 para sa stock kung saan mo gustong makakuha ng rekomendasyon ay ang pinakamababang grado ng lahat ng iba pang pangunahing species na nahuli kasama nito (kasama ang

Pamantayan 2 – Mga Epekto sa Iba Pang Hinuhuling Species

16



target at hindi target, mga na-retain at itinapong species), na na-multiply sa rate ng pagtatapon + paggamit ng pain. Ang isang species ay ituturing na pangunahing species kung natutugunan nito ang anuman sa mga sumusunod na kundisyon (ang ibig sabihin ng “huli” dito ay ang mga nahuli kasama na ang mga itinapon):

• Isang karaniwang bahagi ng huli (bilang gabay, >5% ng huli sa karamihan ng mga sitwasyon), o • Labis ang pangingisda, nanganganib, nasa peligro, sobra ang nagiging huli, o kung hindi man ay

nakakabahalang species, kung saan regular ang pangingisda at maaaring magkaroon ng malaking epekto sa alalahanin sa konserbasyon (ibig sabihin, lampas sa hindi kapansin-pansin at/o panaka-nakang antas ng huli). Bilang gabay, ang mortalidad ng species na dulot ng palaisdaang ito ay >5% ng sustainable na antas, o

• Ang palaisdaang sinusuri ay isa sa mga pangunahing source ng mortalidad sa pangingisda para sa species, kasama na ang species na ginagawang pain kung alam (bilang gabay, tinatayang 20% o higit pa ng kabuuang mortalidad sa pangingisda), at

• Ang species na ginagawang pain ay dapat ituring bilang bycatch species. Kung hindi alam ang species na ginagawang pain, ngunit mahigit 5% ito ng huli at walang iba pang pangunahing species na natukoy, magdagdag ng “hindi alam na finfish” at bigyan ng grado ang kasaganaan at mortalidad sa pangingisda na “nakakabahala”.

Tandaan: Ang kasama lang dapat sa pangunahing species ay ang species na maaaring mahuli nang magkakasama. Hindi dapat kasama rito ang species na nahuhuli sa mga hiwalay na huli/pangingisda/ pagsubok/set, kahit na maaaring i-target o mahuli nang hindi sinasadya sa iisang lugar, gamit ang parehong gear, at posibleng sa iisang trip lang din. Maaaring magkaroon ng mga pagbubukod para sa iba’t ibang sitwasyon depende sa paraan ng pangingisda.

Pagtukoy ng hindi alam na species Kung ang pangunahing species ay hindi alam o kung hindi kumpleto ang impormasyon tungkol sa komposisyon ng species, gamitin ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch sa Appendix 2 upang matukoy ang mga taxon na pimakamalamang na makaengkuwentro sa gear sa pangingisda, na bibigyan ng grado na 3.5 o mas mababa sa mga talahanayan. Ang species na may mga grado na mahigit 3.5 mula sa Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch ay HINDI kailangang suriin. Ang magkakatulad na taxon ay dapat igrupo nang sa gayon ay magkaroon ng mga pagsusuri para sa “finfish”, “mga benthic invertebrate”, atbp., kung saan nakasaad sa teksto ang species hangga’t maaari. Ang mga pangunahing taxon na tinukoy sa itaas ay maaaring baguhin gamit ang sumusunod na karagdagang impormasyon kapag available at naaangkop:

1. Heograpikong saklaw ng palaisdaan 2. Antas ng overlap, kung mayroon (sa mga foraging area, breeding ground, atbp.) sa pagitan ng

hinuhuling species at potensyal na bycatch species 3. Fishing depth 4. Kung nagpapatakbo ang palaisdaan sa mga coastal (ang ilang coastal area ay maaaring

magkaroon ng mas malaking epekto sa ilang species) o open-ocean na system 5. Kung pana-panahon lang ang pagpapatakbo ng palaisdaan kasabay ng breeding season, at iba

pang alalahanin batay sa rehiyon ng pangingisda at alalahanin sa konserbasyon para sa potensyal na bycatch species.

Kung walang bycatch at walang iba pang pangunahing species na nahuli, makakatanggap ang palaisdaan ng grado na lima para sa pamantayang ito, maaaring laktawan ang mga natitirang tanong sa Pamantayan 2, at maaaring magpatuloy sa Pamantayan 3 ang tagasuri.

17



Salik 2.1 Kasaganaan

Layunin: Mapanatili ang kasaganaan ng stock at istruktura ng laki ng lahat ng pangunahing bycatch species/stock sa antas na hindi nakakaapekto sa pag-recruit o produktibidad.

Pangkalahatang-ideya: Ang salik na ito ay batay sa Salik 1.1, nang may karagdagang gabay para sa mga sitwasyon kung saan may bycatch ng hindi alam na species. Ang seksyong ito ay naglalaman ng gabay tungkol sa paggamit ng Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch (tingnan ang Appendix 2).

Kilala at sinuring species Kapag alam at may pagsusuri ng stock ang bycatch species, sundin ang mga tagubilin sa pagsusuri para sa Salik 1.1 sa itaas (ang Salik para sa Kasaganaan ay pare-pareho para sa lahat ng pangunahing species na hinuhuli sa palaisdaan, target man, na-retain, o itinapon).

Alam ngunit nililimitahan ng data na species Sa mga sitwasyon kung saan alam ang bycatch ngunit hindi pormal na sinuri: kapag ang isang partikular na species ay walang pormal na pagsusuri ng stock ngunit may hindi bababa sa dalawang naaangkop na pagsusuring nililimitahan ng data upang isaad ang katayuan ng stock (Tingnan ang Appendix 7 para sa mga halimbawa ng mga naaangkop na pagsusuring nililimitahan ng data), dapat suriin ang kasaganaan ng stock gaya ng sa Salik 1.1. Kung walang naaangkop na paraang nililimitahan ng data na magagamit upang isaad ang katayuan ng stock, sundin ang gabay para sa “hindi nasuring species” sa ibaba.

Hindi nasuring species Sa mga sitwasyon kung saan alam ang bycatch species, ngunit walang indikasyon ng katayuan ng stock (halimbawa, walang pormal na pagsusuri ng stock o pagsusuring nililimitahan ng data), susuriin ang kasaganaan ng stock gaya ng sa Salik 1.1, at kailangang gamitin ang Pagsusuri ng Susceptibility ng Produktibidad sa karamihan ng sitwasyon. Kung kasama sa bycatch ang mga marine mammal, pawikan, seabird at/o lubos na nanganganib na pating, at walang pagsusuri ng epekto ng palaisdaan sa species na ito, dapat gamitin ang matrix ng hindi alam na bycatch (unknown bycatch matrix o UBM) upang bigyan ng grado ang mortalidad sa pangingisda para sa species na ito. Kapag hindi ganap na alam ang bycatch species, ngunit alam o maaaring mahinuha ang mga taxonomic group na nasa peligro, igrupo ang species ayon sa taxon at gamitin ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch upang bigyan ng grado ang bawat grupo. Habang ginagamit ang UBM, tandaan na maaaring i-override ang grado ng UBM kung isinasaad ng ebidensya na hindi lubos na nakakabahala ang bycatch species na nahuhuli sa partikular na palaisdaang sinusuri. Dapat ay nakalista sa teksto ang partikular na bycatch species, at dapat tiyaking mabibigyan ng naaangkop na konsiderasyon ang species na malamang na may mas mataas na vulnerability.

Hindi alam na komposisyon ng bycatch Sa mga sitwasyon kung saan hindi alam o nililimitahan ng data ang komposisyon ng bycatch, gamitin ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch upang suriin ang malamang na bycatch species (na matutukoy sa pamamagitan ng paggamit sa mga tagubilin para sa “pagtukoy ng hindi alam na species” sa ilalim ng “pangunahing species”).

Upang gamitin ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch: 1. Tukuyin kung aling mga taxon ang isasama: magsimula sa pamamagitan ng pagsasaalang-alang sa

bawat taxon na nakalista sa Appendix 2/Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch para sa ganitong uri ng palaisdaan na may grado na 3.5 o mas mababa. Maaaring baguhin ang listahang ito kung naaangkop, nang isinasaalang-alang ang mga kundisyon ng partikular na palaisdaan. Kapag alam ang bycatch species, dapat bigyan ng grado ang lahat ng taxon na kinabibilangan ng species na nakakatugon sa threshold na “pangunahing species”.

18



2. Bigyan ng grado na “lubos na nakakabahala” ang Salik 2.1 kung ang taxon ay halos binubuo ng species na: a. Mataas ang vulnerability (ibig sabihin, mga pating, pawikan, marine mammal, seabird, at

korales, pati na ang mga family o genera ng mga isda o invertebrate na kilala bilang mataas ang vulnerability (tingnan ang listahan sa Appendix 2),

b. Hindi nasuri sa lugar ng palaisdaan, ngunit kadalasang lubos na nakakabahala ang nauugnay na species o kalapit na stock na alam ang status, o

c. Ay labis ang pangingisda, nanganganib o nasa peligro sa loob ng saklaw ng palaisdaan

Tandaan: Maaaring i-override ang grado na “lubos na nakakabahala” batay sa data na nagsasaad na hindi lubos na vulnerable ang isang partikular na species o hindi sumusunod ang isang partikular na palaisdaan sa mga karaniwang paraan ng pagpapatakbo.

3. Bigyan ng grado na “nakakabahala” ang Salik 2.1 para sa mga teleost na isda o invertebrate na hindi mula sa mga lubos na nakakabahalang taxon na inilalarawan sa #2 sa itaas.

Salik 2.2 Mortalidad sa Pangingisda

Layunin: Ang mortalidad sa pangingisda ay naaangkop para sa kasalukuyang katayuan ng lahat ng pangunahing bycatch species/stock.

Pangkalahatang-ideya – Sa pangkalahatan, sumusunod ang Pamantayan 2.2 sa istruktura ng Pamantayan 1.2.

Alam na species Sundin ang pagsusuri para sa Salik 1.2 sa itaas (magkakapareho ang Salik para sa Kasaganaan at Mortalidad sa Pangingisda para sa lahat ng pangunahing species na hinuhuli sa palaisdaan, target man, itinatabi, o itinatapos AT magkakapareho para sa species na ginagawang pain na ginagamit sa palaisdaan).

Mga Marine Mammal sa Mga Palaisdaan sa U.S. Makikita sa ibaba ang karagdagang gabay para sa pagbibigay ng grado sa mga marine mammal na hinuhuli sa mga palaisdaan sa U.S. (dahil sa availability ng data sa potensyal na biyolohikong pag-aalis (potential biological removal o PBR) at mga rate ng mortalidad sa pangingisda sa lahat ng bycaught na marine mammals, na available sa mga pagsusuri ng stock ng marine mammal at ulat sa Listahan ng Mga Palaisdaan, tingnan ang http://www.nmfs.noaa.gov/pr/interactions/lof/)

Ang mga marine mammal sa mga palaisdaan na wala sa U.S ay dapat bigyan ng grado gamit ang parehong diskarte kung saan magbibigay ng grado na hindi nakakabahala kapag may ebidensyang nagpapakita na walang negatibong epekto ang palaisdaan sa recovery/stability ng populasyon ng marine mammal.

Talahanayan 2.2.1 % ng PBR na nakukuha ng palaisdaan

Pinagsama-samang mortalidad sa mga palaisdaan > PBR?

Rating ng Seafood Watch

<50% Hindi Mababa 50-100% Hindi Katamtaman <10% Oo Mababa 10-50% at hindi isa sa mga pangunahing taga-ambag sa kabuuang mortalidad

Oo Katamtaman

http://www.nmfs.noaa.gov/pr/interactions/lof/

19



>50% O isang pangunahing taga-ambag sa kabuuang mortalidad na nauugnay sa mga palaisdaan

Oo Mataas

Kung hindi alam ang PBR o mortalidad sa palaisdaan kaugnay ng PBR, magbigay ng konserbatibong grado batay sa nalalaman (hal., klasipikasyon ng palaisdaan at/o species) o bigyan ng grado na “katamtaman.” Halimbawa: kung hindi ito alam ngunit may klasipikasyon ang palaisdaan na Kategorya II at hindi istratehiko ang species (tingnan ang http://www.nmfs.noaa.gov/pr/laws/mmpa/text.htm#section3, (US U.S.C. 1362(19)), magbigay ng grado na “mababa.”

Hindi alam o nililimitahan ng data ang species Ang mga taxon na binigyan ng grado gamit ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch ay dapat bigyan ng grado alinsunod sa talahanayan sa Appendix 2 at sa talahanayan sa ibaba. Katulad ng sa pagtukoy ng pangunahing species at pagbibigay ng grado sa kasaganaan, kung mayroong data na nagsasaad na hindi sumusunod ang isang partikular na palaisdaan sa mga karaniwang paraan ng pagpapatakbo, maaaring i-overrule ang Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch .

Talahanayan 2.2.2 Grado sa bycatch mula sa Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch (1–5)

Mortalidad sa Pangingisda

>=3.5 Hindi Nakakabahala 2.5-3 Nakakabahala 1-2 Lubos na Nakakabahala

Salik 2.3 Nakakaapektong Salik: Mga Itinatapon at Paggamit ng Pain

Layunin: Ino-optimize ng palaisdaan ang paggamit ng mga marine at freshwater resource sa pamamagitan ng pagbabawas ng kawalan pagkatapos ng paghuli. Para sa mga palaisdaang gumagamit ng pain, ginagamit sa madiskarteng paraan ang pain.

Pangkalahatang-ideya: Habang nakatutok ang malaking bahagi ng Pamantayan 2 sa mga epekto sa populasyon sa bycatch species at iba pang hinuhuling species, tinutugunan ng Salik 2.3 ang isyu ng pagsasayang na nauugnay sa maramihang pagtatapon o paggamit ng pain sa mga capture fishery. Ibinababa ang grado batay sa maramihang pagtatapon + paggamit ng pain, na makakaapekto rin sa color rating ng Pamantayan 2.

Dahil isinasaalang-alang ang paggamit ng pain sa 2.3 ngunit bihirang bilangin, layunin naming magbigay ng mga default na grado para sa paggamit ng pain, batay sa pagsusuri ng literatura, para sa iba’t ibang uri ng palaisdaan (target na species at gear). Magbibigay kami ng oportunin na i-override ang mga default na gradong iyon kung makakapagbigay ng data na partikular sa palaisdaan.

Mga Tagubilin: Ang salik na ito sa pagbibigay ng grado ay ginagamit nang isang beses para sa bawat palaisdaang sinusuri. Ang pain at mga patay na itinapon ay itinuturing na kaugnay ng kabuuang huli. Ang ratio na ito ay tumutukoy sa kabuuang patay na itinapon at/o paggamit ng pain kaugnay ng kabuuang huli ng lahat ng species na hinuhuli sa palaisdaan. Ang rate ng mortalidad sa pagtatapon ay karaniwang ipinagpapalagay na 100% (ibig sabihin, ang lahat ng itinatapon ay itinuturing na mga patay na itinapon). Kasama sa mga pagbubukod ang mga sitwasyon kung saan naipakita sa pananaliksik na maraming

http://www.nmfs.noaa.gov/pr/laws/mmpa/text.htm#section3

20



nabubuhay pagkatapos pakawalan, kasama na ang mga invertebrate na nahuhuli sa mga pot at trap. Ang pananaliksik na nagpapakitang maraming nabubuhay pagkatapos pakawalan para sa pareho o katulad na species na nahuhuli gamit ang pareho o katulad na uri ng gear ay maaaring ituring na nagpapakitang maraming nabubuhay pagkatapos pakawalan. Kapag alam ang mga rate ng mortalidad sa pagtatapon, i-multiply ang mga rate na ito sa bilang ng mga itinapon para sa kaugnay na species upang matukoy ang dami ng patay na itinapon. Kung hindi alam ang ratio ng bycatch-to-landings at/o paggamit ng pain, sumangguni sa mga average na rate ng bycatch para sa mga katulad na palaisdaan (batay sa uri ng gear, target na species at/o lokasyon) gaya ng nakasaad sa mga nakasulat na pagsusuri (e.g., Kelleher 2005 and Alverson et al. 1994, NMFS 2013). Ang paggamit ng pain, kung hindi alam, ay kailangan lang tugunan sa mga sitwasyon kung saan malamang na marami ito kumpara sa huli (hal., lobster pot fishery). Maging konserbatibo kapag walang impormasyon.

Kung ang dami ng patay na itinapon at ginamit na pain kaugnay ng kabuuang huli (sa biomass o bilang ng isda, alinman ang mas mataas) ay lampas 100% (ibig sabihin, lampas sa dami ng huli ang mga itinapon at pain), baguhin ang kabuuang grado para sa Pamantayan 2 sa pamamagitan ng pag-multiply nito sa 0.75. Hindi apektado ang iba pang palaisdaan (bibigyan ng grado na 1).

Talahanayan 2.3.1 Ratio ng pain + mga itinapon/huli

Grado sa Salik 2.3

<100% 1 ≥100% 0.75

Grado at Rating sa Pamantayan 2

Grado sa Pamantayan 2 para sa stock kung saan mo gustong makakuha ng rekomendasyon = Subscore * Rate ng Pagtapon (Salik 2.4).

• Subscore = pinakamababang subscore ng lahat ng iba pang sinuring species. o Subscore para sa bawat species = geometric mean (Salik 2.1, 2.2).

Ang rating ay batay sa pinakamababang Grado gaya ng sumusunod: • >3.2 = Berde • >2.2 at ≤3.2 = Dilaw • ≤2.2 = Pula

Pangkalahatang-ideya: Ang Pamantayan 3 (Husay ng Pangangasiwa) ay para sa husay ng diskarte sa pag-ani, pagpapatupad, pagpapairal at pagsubaybay upang makontrol ang pangingisda ng binabantayang species, pati na rin ang husay ng pangangasiwa sa bycatch.

Mga prinsipyong gabay

Pinangangasiwaan ang palaisdaan upang mapanatili ang pangmatagalang produktibidad ng lahat ng apektadong species Ang pangangasiwa ay dapat naaangkop para sa likas na resilience ng apektadong yamang-dagat at maglaman ng data na sapat upang masuri ang apektadong species at pangasiwaan ang mortalidad sa pangingisda upang matiyak na maliit ang tsansa ng pagkaubos. Dapat magpatupad ng mga hakbang upang matiyak na hindi makakaapekto ang mortalidad sa palaisdaan sa pangmatagalang produktibidad o tungkulin sa kapaligiran ng anumang species sa hinaharap.

Pamantayan 3 – Husay ng Pangangasiwa

21



Mga tagubilin sa pagsusuri Kadalasan, sinusuri ng 3.1 ang mga diskarte sa pangangasiwa para sa na-retain na species at sinusuri naman ng 3.2 ang mga diskarte sa pangangasiwa para sa itinapong species. Gayunpaman, maaaring parehong itabi at itapon ang iisang species, na nagdudulot ng kumplikasyon sa malinaw na paghahating ito. Samakatuwid, ang paghahati sa pagitan ng 3.1 at 3.2 ay maaaring batay sa iba’t ibang uri ng diskarte sa pangangasiwa sa halip na batay sa species.

• 3.1: Ang mga diskarte para sa pangangasiwa ng huli – ibig sabihin, pangangasiwa ng stock ng palaisdaan, gaya ng pagtatakda ng kabuuang pinapayagang huli, atbp., ay dapat suriin sa ilalim ng 3.1. Kung walang regulasyon ang palaisdaan para sa pangangasiwa o pagpigil sa paghuli ng isang partikular na species, dapat mabanggit sa ilalim ng 3.1 kung na-retain o ibinenta man ang species, kahit na minor species ito.

• 3.2: Ang mga diskarte para sa pagpigil sa paghuli – ibig sabihin, pag-iwas sa hindi nais, nanganganib o protektadong species, kasama na ang mga pagbabago sa gear, atbp., ay dapat suriin sa ilalim ng 3.2.

Ang kawalan ng mga regulasyong pumipigil sa paghuli ng anumang protektado o nanganganib na species, marine mammal, atbp. na hindi itinatabi at vulnerable sa palaisdaan ay palagi dapat isaalang-alang sa ilalim ng 3.2. Suriin ang Salik 3.1 hanggang 3.5 nang isang beses para sa bawat palaisdaan. Tingnan ang talahanayan sa ibaba upang kalkulahin ang pinal na grado sa C3. Hakbang 1: Magtakda ng rating para sa bawat isa sa limang subfactor ng pangangasiwa gamit ang talahanayan sa ibaba: (Tandaan: kung “Kritikal” ang grado para sa 3.1, maaari kang magpatuloy sa kabuuang talahanayan ng grado para sa Pangangasiwa nang hindi kinakailangang magbigay ng grado para sa iba pang subfactor) Salik 3.1 Diskarte sa Pangangasiwa at Pagpapatupad Layunin: Ang diskarte sa pangangasiwa ay may malaking tsansa na makapigil ng pagbaba sa produktibidad ng stock sa pamamagitan ng pagsasaalang-alang sa antas ng hindi katiyakan, iba pang epekto sa stock, at potensyal para sa dagdag na pressure sa hinaharap. Tingnan ang Appendix 4 para sa karagdagang gabay. Talahanayan 3.1.1

3.1 Diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad

Paglalarawan

Napakabisa

Layunin: Ang palaisdaan ay mayroong napakaangkop na

1. Para sa mahigit sa 70% ng pangunahing tina-target at itinatabing katutubong species/stock (ayon sa bilang) ng palaisdaan, tumukoy ng mga naaangkop na target sa pangangasiwa/konserbasyon (hal., mga reference point);

AT

22



diskarte at mga layunin, at may ebidensyang matagumpay na naipapatupad ang diskarte

2. Ang mahigit sa 70% ng pangunahing tina-target at nire-retain na katutubong species/stock (ayon sa bilang) ng palaisdaan ay mayroong mga patakaran sa pag-iingat na batay sa payong agham at kawalan ng katiyakan, mayroong environmental variability, at pag-iwas sa peligro, at mayroon ding mga regulasyon para sa pagkontrol ng mortalidad sa pangingisda at tumugon sa katayuan ng stock (tingnan ang Appendix 3 para sa mga halimbawa ng mga napakabisang diskarte sa pangangasiwa);

AT

3. Mayroong mabibisang diskarte para sa tina-target/nire-retain na labis ang pangingisda, naubos, nanganganib o nasa peligrong species na magdudulot ng recovery na may malaking tsansa ng tagumpay sa naaangkop na timeframe;

AT

4. May ebidensya na matagumpay na naipapatupad ang diskarte.

O

5. Para sa HINDI KATUTUBONG species, a. may mga ipinapatupad na diskarte na: 1) pumipigil sa paglawak at nagbabawas ng biomass sa paglipas ng panahon o

nagbabawas ng biomass hanggang sa mababang antas (hal., mas mababa sa BMSY); o

2) may mga mekanismo upang maka-recover ang species na apektado ng hindi katutubo;

AT

b. Hindi pinapalala ng pangasiwaan ang problema sa hindi katutubo, hal., sa pamamagitan ng pag-stock o pag-seed.

Katamtaman ang bisa

Hindi natutugunan ng palaisdaan ang lahat ng pamantayan ng “napakabisang” pangasiwaan, ngunit

1. Para sa mahigit sa 70% ng pangunahing tina-target at itinatabing katutubong species/stock (ayon sa bilang) ng palaisdaan, ang mga ipinapatupad na hakbang sa pangangasiwa ay lampas pa rin sa mga hakbang para sa “Hindi Mabisa” o “Kritikal” na pangangasiwa;

AT

2. Para sa mahigit sa 70% ng pangunahing tina-target at itinatabing katutubong species/stock (ayon sa bilang) ng palaisdaan, nagpapatupad na ng mga hakbang na inaasahang maging mabisa (tingnan ang Appendix 3), ngunit:

a. May pangangailangan para sa dagdag na pag-iingat (hal., mas malalaking bawas sa TAC kapag bumaba ang biomass, mas mabilis na reaksyon sa mga pagbabago sa mga populasyon, atbp.);

O

23



b. Hindi alam ang bisa at MALIIT ANG TSANSA na nagkakaroon ng

hindi magagandang epekto ang palaisdaan sa anumang na-retain na populasyon (hal., alam ang mga katayuan ng lahat ng pangunahing na-retain na populasyon at walang may gradong pula);

O

c. Sapat na ang tagal ng pagpapatupad sa mga hakbang upang masuri ang tagumpay ng mga ito;

AT

3. Nakakabahalang Species, at Labis ang Pangingisda o Naubos na Mga Stock

a. Para sa lahat ng tina-target/nire-retain na species na labis ang pangingisda o naubos, ang pangasiwaan ay mayroong ipinapatupad na diskarte sa pag-rebuild o pag-recover na malaki ang tsansa na maging matagumpay; o

b. Ang mga pinakamainam na gawi sa pangangasiwa upang mabawasan ang mortalidad ng “mga nakakabahalang stock” ay ipinapatupad at pinaniniwalaang mabisa;

AT

4. Hindi Katutubong Species a. Ang mga hakbang sa pangangasiwa o pag-ani ay nakakapigil sa pagdami ng

stock at karagdagang pagkalat; at b. Kung magkaroon ng anumang pag-stock o pag-seed, nakataguyod na ang

species at naipakitang hindi nakakaambag sa paglago o pagkalat ng hindi katutubong populasyon ang isinasagawang aktibidad ng pag-stock/pag-seed.

Hindi Mabisa Lampas ang pangasiwaan sa pamantayan na “kritikal” sa ibaba, ngunit (para sa hindi bababa sa 30% ng pangunahing tina-target at itinatabing katutubong species/stock ayon sa bilang ng palaisdaan): 1. Hindi alam ang bisa ng pangasiwaan at MALAKI ANG TSANSA na ang palaisdaan

ay nagkakaroon ng malulubhang negatibong epekto sa mga na-retain na populasyon (hal., ang Pamantayan 1 at/o Pamantayan 2 ay minarkahang pula dahil sa mga alalahanin sa katayuan ng isa o higit pang na-retain na populasyon);

O

2. Walang pangasiwaan at MALIIT ANG TSANSA na ang palaisdaan ay nagkakaroon ng malulubhang negatibong epekto sa anumang na-retain na populasyon (hal., alam ang mga status ng lahat ng pangunahing na-retain na populasyon at walang minarkahang pula);

O

3. Ang pangasiwaan ay nagtatakda ng mga limitasyon sa paghuli na lampas sa mga inirerekomendang antas ng agham, o kung hindi man ay nagbabalewala ng payong agham;

24



O

4. Ang palaisdaan ay walang hakbang sa pangangasiwa na makatuwirang inaasahan na maging mabisa, walang naaangkop na diskarte para sa pag-rebuild ng nakakabahalang species, o walang naaangkop na kontrol sa hindi katutubong species na hinuhuli (kung naaangkop) gaya ng inilalarawan sa “katamtaman ang bisa” (#2-5) sa itaas.

Kritikal 1. Hindi sapat ang pag-iingat sa diskarte sa pangangasiwa upang maprotektahan

ang mga na-retain na populasyon o diskarteng hindi naipatupad nang matagumpay;

O

2. Walang pangasiwaan kung saan malinaw na kailangan ito;

O

3. Ang palaisdaan ay nagta-target at/o regular na nagre-retain ng labis na pangingisda, naubos, nanganganib o nasa peligrong species at ang palaisdaan ay isang malaking taga-ambag sa mortalidad ng species, at walang sapat na diskarte sa pag-rebuild o pag-recover ang pangasiwaan, at/o wala ring mabibisang gawi na idinisenyo upang limitahan ang mortalidad ng species na ito (halimbawa, nagkakaroon ng labis na pangingisda);

O

4. Para sa hindi katutubong species, mayroong mga alam o malamang na negatibong epekto sa ecosystem, bahagyang pinapanatiling tumatakbo ang palaisdaan sa pamamagitan ng pag-stock/pag-seed/atbp., at/o hindi kinokontrol ang laki ng stock o dagdag na pagkalat sa pamamagitan ng pag-ani o iba pang diskarte.

O

5. Hindi sumusunod ang palaisdaan sa mga nauugnay na kinakailangang legal;

O

6. Talamak na ilegal na pangingisda; ilegal na hinuhuli ang 25% o higit pa ng produkto

25



Salik 3.2 Diskarte sa Bycatch Layunin: Pinipigilan ng diskarte sa pangangasiwa ang mga negatibong epekto sa populasyon sa bycatch species, lalo na sa nakakabahalang species. Talahanayan 3.2.1

3.2: Diskarte sa Bycatch

Paglalarawan

Napakabisa

Ang palaisdaan ay wala o halos walang (<5%) bycatch (kasama na ang anumang hindi sadya o hindi nabantayang huli, kahit na na-retain), walang bycatch ng nakakabahalang species; o KUNG nakakahuli ng nakakabahalang species o hindi masyadong namimili ang palaisdaan (ibig sabihin, lampas sa 5% ng huli ang rate ng mga itinapon, hindi target o hindi nabantayang huli): 1. Ang palaisdaan ay mayroong napakabisa o pamigil na diskarte at layunin na

idinisenyo upang mabawasan ang mga epekto ng palaisdaan sa bycatch species;

AT 2. May ebidensya na a. matagumpay na ipinapatupad ang diskarte (hal., dati na itong

nakakapagtakda ng mga konserbatibong limitasyon sa bycatch batay sa de-kalidad na impormasyon at payo tungkol sa bycatch); o

b. binabawasan ang bycatch hangga’t maaari, lalo na para sa vulnerable na species gaya ng mga pating, seabird, pagong, at marine mammal, sa pamamagitan ng mga hakbang sa mitigasyon na napatunayang napakabisa (tingnan ang Appendix 4 para sa gabay);

AT

3. Ang palaisdaan ay hindi isang nangungunang dahilan ng mataas na antas ng

mortalidad para sa anumang nakakabahalang species (hal., hindi isang Kategorya I na palaisdaan para sa marine mammal bycatch);

AT

4. Kung nagpakita ang palaisdaan ng pag-alala sa o malaking tsansa ng ghost fishing

(ng target o hindi target na species), mayroong komprehensibong diskarte upang tugunan ang ghost fishing na kinabibilangan ng mga sumusunod: a. mga hakbang upang suriin, bawasan, at ibsan ang mga epekto ng hindi na

ginagamit na gear mula sa palaisdaan (hal., mga pagbabago sa gear, mga paraan ng pangangalaga sa gear, atbp.), o

b. pag-aatas na iulat kaagad ang pagkawala ng gear at ang lokasyon kung saan ito nawala

Katamtaman ang Bisa

KUNG nakakahuli ng nakakabahalang species o hindi masyadong mapili ang palaisdaan (ibig sabihin, lampas sa 5% ng huli ang rate ng mga itinapon, hindi target o hindi nabantayang huli),

26



Dapat ay mayroong mga ipinapatupad na hakbang sa pangangasiwa ng bycatch ang palaisdaan upang matugunan ang threshold na “katamtaman ang bisa” (kasama na ang pagpapatupad ng naaangkop na Plano sa Pagbawas ng Huli para sa mga palaisdaan sa U.S na nakalista bilang Kategorya I para sa marine mammal bycatch, at mga hakbang upang maibsan ang ghost fishing kung ikinababahala ang pagkakaroon ng o malaki ang tsansang magkaroon ng ghost fishing), NGUNIT 1. Pinagtatalunan o hindi tiyak ang bisa ng diskarte o pagpapatupad (hal.,

nagpapatupad ng mga limitasyon sa bycatch batay sa mga haka-haka, ngunit piangtatalunan o hindi tiyak ang mga limitasyon);

O

2. Gumagamit ng mga diskarte sa pagbawas ng bycatch, ngunit hindi alam o hindi tiyak ang bisa ng mga ito;

O

3. Hindi pa sapat ang tagal ng pangangasiwa upang masuri ang bisa nito, o hindi ito alam;

O

4. Kung naaangkop, hindi alam ang bisa ng mga hakbang upang maibsan ang ghost

fishing

Hindi Mabisa KUNG nakakahuli ng nakakabahalang species o hindi masyadong mapili ang palaisdaan (ibig sabihin, lampas sa 5% ng huli ang rate ng mga itinapon, hindi target o hindi nabantayang huli): 1. Hindi sapat ang mga hakbang sa pangangasiwa ng bycatch batay sa mga

potensyal na epekto ng palaisdaan (hal., ang palaisdaan ay mayroong bycatch ng nakakabahalang species o mataas na rate ng pagtapon, at hindi ito nagpapatupad ng mga pinakamainam na hakbang para sa lahat ng nasabing species, may ebidensyang nagpapakita na hindi mabisa ang plano sa Pagbawas ng Huli ng MMPA ng U.S.)

O

2. May mabigat na ebidensyang nagpapakita na may nagaganap na shark finning sa

palaisdaang ito;

O 3. Hindi sumusunod ang palaisdaan sa lahat ng nauugnay na kinakailangang legal

hinggil sa bycatch.

27



O

4. Kung ang isang palaisdaan ay nababahala sa o may malaking tsansa ng ghost fishing (ng target o hindi target na species), hindi sapat ang mga hakbang sa pangangasiwa upang maibsan ang ghost fishing, o hindi umiiral.

Salik 3.3 Pananaliksik at Pagsubaybay ayon sa Agham Talahanayan 3.3.1

3.3: Pananaliksik at Pagsubaybay ayon sa Agham

Paglalarawan

Napakabisa 1. Ang proseso ng pangangasiwa ay gumagamit ng hiwalay at napapanahong pagsusuri ng stock o pagtatasa, o iba pang naaangkop na paraang naghahanap ng kaalamang nauugnay sa katayuan ng stock;

AT

2. Ang pagsusuring ito ay kumpleto at detalyado, sinuri ng lupong pang-agham, naglalaman ng lahat ng pangunahin at nauugnay na source ng mortalidad sa pangingisda (hal., pangingisda para sa paglilibang), at naglalaman ng data na hindi umaasa sa palaisdaan, kasama na ang data ng kasaganaan, at naaangkop na data na umaasa sa palaisdaan;

AT

3. Sinusubaybayan ang kasaganaan at heograpikong saklaw ng anumang hindi katutubong target na species,

AT

4. Sapat ang pgsubaybay sa bycatch;

AT

5. Sapat ang saklaw ng observer o video monitoring at sapat din ang pagkuha at pagsusuri ng data upang matiyak na natutugunan ang mga layunin para sa bycatch species at nire-retain na species;

AT

6. Kung naaangkop, dapat maobserbahan ang 100% ng at-sea transshipment;

28



AT

7. Ang mga palaisdaan, lalo na ang mga gumagamit ng mga pot/trap at gillnet (at iba pang palaisdaang gumagamit ng mga gear na nakapagpakita sana ng mga epekto ng ghost gear), ay dapat mangalap ng data tungkol sa nawalang gear o magpakita ng paraan upang isama ang mga epekto ng ghost fishing sa pagsusuri ng mortalidad sa pangingisda.

Katamtaman ang Bisa

1. Nangangalap at nagsusuri ng ilang data na nauugnay sa kasaganaan at kalusugan ng stock. Maaaring hindi sapat ang data upang matugunan ang kategoryang “napakabisa”, ngunit ginagamit upang subaybayan at panatilihin ang stock (kasama na ang pagsubaybay sa bycatch) gamit ang mga naaangkop na paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data at diskarte sa pangangasiwa;

O

2. Umaasa ang pangangasiwa sa naaangkop na diskarteng nangangailangan lang ng kaunting pagsubaybay (hal., malalaking protektadong lugar, kasama na ang spawning habitat, at iba ang naaangkop na diskarte sa pangangasiwa na “hindi gumagamit ng data”);

Hindi Mabisa 1. Walang data o napakakaunting data lang ang kinakalap o sinusuri; hindi gumagamit ng naaangkop na pagsusuring nililimitahan ng data at paraan ng pangangasiwa (tingnan ang Appendix 7);

O

2. Hindi sapat ang pagsubaybay o pagsusuri sa bycatch batay sa mga potensyal na epekto sa bycatch ng palaisdaan (hal. maaaring kailangan ng saklaw ng observer para sa mga palaisdaang nakakaengkuwentro ng nanganganib na species, habang ang mga palaisdaang may piling gear, mga komprehensibong pag-aaral na nagpapakita ng kaunting pagkabahala sa bycatch o mga diskarte sa pangangasiwa na nililimitahan ng data gaya ng mga pagsasara ng lugar na naglilimita ng potensyal sa bycatch ay maaaring hindi mangailangan ng mataas na antas ng pagsubaybay)

O

3. Hindi pa nasusuri ang pangunahing tina-target na species ng palaisdaan, at walang regulasyon upang limitahan ang mortalidad sa pangingisda para sa species na ito.

29



Salik 3.4 Pagpapatupad ng Mga Regulasyon sa Pangangasiwa Talahanayan 3.4.1

3.4: Pagpapatupad ng mga regulasyon sa pangangasiwa

Paglalarawan

Napakabisa 1. Regular na ipinapatupad at hiwalay na vine-vrify ang mga naaangkop na permit, regulasyon, kinakailangan sa mga biyolohikal na opinyon, (o mga katumbas na dokumento para sa mga palaisdaang wala sa U.S.) at ang mga napagkasunduan at boluntaryong arrangement, kasama na ang VMS, mga ulat sa logbook, pagsubaybay sa dockside at iba pang katulad na hakbang na naaangkop para sa palaisdaan;

AT

2. Naaangkop sa saklaw ng palaisdaan ang kapasidad na kontrolin, tiyakin, at iulat

ang pagsunod.

Katamtaman ang Bisa

May mga umiiral na pagpapatupad at/o pagsubaybay upang matiyak na matagumpay na natutugunan ang mga layunin, bagama’t maaaring hindi tiyak ang bisa ng pagpapatupad/pagsubaybay (hal., ang mga regulasyon ay ipinapatupad ng industriya ng pangingisda o nang bolutaryo/palabra de honor, ngunit nang walang regular at hiwalay na pagsubaybay).

Hindi Mabisa Kulang o pinaniniwalaang hindi sapat ang pagpapatupad at/o pagsubaybay, o alam na kulang ang pagsunod.

Salik 3.5 Pagsasama ng Stakeholder Talahanayan 3.5.1

3.5: Pagsasama ng Stakeholder

Paglalarawan

Napakabisa Ang proseso ng pangangasiwa ay transparent at naglalaman ng input ng stakeholder, na nangangahulugang mga manager: 1. Isama ang lahat ng pangunahing grupo ng user;

AT

2. Magbigay ng mekanismo upang matugunan ang mga salungatan ng user sa mabisang paraan

AT

3. Hikayatin ang paglahok ng marami sa proseso ng pagsusuri at pangangasiwa;

30



AT

4. Gumawa ng mga transparent na desisyon;

AT

5. May mabisa at nakakatulong na ugnayan sa pagitan ng mga manager, siyentipiko, at mangingisda.

Katamtaman ang Bisa

1. Ang proseso ng pangangasiwa ay transparent at naglalaman ng input ng stakeholder,

NGUNIT

2. Hindi naisasaalang-alang sa mabisang paraan ang lahat ng grupo ng user, o

walang umiiral na mekanismo para sa pagtugon sa mga salungatan ng user sa mabisang paraan.

Hindi Mabisa 1. Hindi kasama ang mga stakeholder sa pagdedesisyon;

O

2. Hindi ginagawa ang mga desisyon sa transparent na paraan. Hakbang 2: Magtakda ng rating at grado para sa husay ng pangangasiwa (Pamantayan 3) batay sa limang salik na binigyan ng rating sa itaas. Talahanayan 3.6

Alalahanin sa Konserbasyon:

Paglalarawan Grado

Napakababa Nakakatugon o humihigit sa pamantayan ng “napakabisang” pangangasiwa para sa limang salik

5

Mababa 1. Nakakatugon o humihigit sa lahat ng pamantayan para sa “katamtaman ang bisa” na pangangasiwa para sa limang subfactor;

AT

2. Nakakatugon o humihigit sa pamantayan ng “napakabisang” pangangasiwa para sa “diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad” (3.1)

NGUNIT 3. Hindi “napakabisa” ang hindi bababa sa isa pang salik.

4

31



Katamtaman 1. Nakakatugon o nakakahigit sa lahat ng pamantayan para sa “katamtaman ang bisa” na pangangasiwa para sa limang subfactor;

NGUNIT

2. Ang “diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad” ay hindi

“napakabisa”

3

Mataas 1. Nakakatugon o nakakahigit sa pamantayan para sa “katamtaman ang bisa” na pangangasiwa para sa “diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad” at “pangangasiwa sa bycatch;”

NGUNIT

2. “Hindi mabisa” ang hindi bababa sa isa pang salik.

2

Talagang Lubos na Nakakabahala

1. Ang “diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad” at/o “pangangasiwa sa bycatch” ay “hindi mabisa;”

1

Kritikal Ang palaisdaan ay may gradong “Kritikal” para sa “Diskarte sa pangangasiwa at pagpapatupad”

O

Gumagamit ang palaisdaan ng mga mapanirang paraan gaya ng mga dinamita o lason, hal., cyanide

0

Tandaan: ang grado na “0” (Kritikal) para sa Pangangasiwa ay nagreresulta sa ranking na Iwasan sa kabuuan. Grado at Rating sa Pamantayan 3 Ang rating ay batay sa Grado para sa Pamantayan 3 gaya ng sumusunod:

• Berde kung >3.2 • Dilaw kung >2.2 at ≤3.2 • Pula kung ≥ 1 at ≤2.2

Ang rating ay Kritikal kung may grado na 0.

32



Pangkalahatang-ideya: Ang Pamantayan 4 ay naglalaman ng pagsusuri ng mga epekto sa seafloor habitat, at iba pang hindi direktang epekto sa ecosystem na nakatutok sa food web/mga trophic impact. Binibigyan ng grado ng Salik 4.1 ang malamang na epekto ng isang palaisdaan sa seafloor habitat batay sa uri at substrate ng gear, habang nagbibigay-daan naman sa palaisdaan ang 4.2 na pataasin pa ang gradong iyon dahil sa mga pagsisikap sa mitigasyon gaya ng pagbabago ng gear at mga spatial closure. Ang Salik 4.3 ay tumutuon sa mga epekto sa food web at sa paggamit ng pangangasiwang nakabatay sa ecosystem upang maiwasan ang mga negatibong trophic impact.

Mga prinsipyong gabay Iwasan ang mga negatibong epekto sa istruktura, paggana o nauugnay na biota ng mga marine habitat kung saan nangingisda. Ang palaisdaan ay walang negatibong epekto sa pisikal na istruktura ng seafloor o mga nauugnay na biyolohikal na komunidad.

Kung gumagamit ng mga gear na malaki ang epekto (hal. mga trawl, dredge), hindi nangingisda sa mga vulnerable na seafloor habitat (hal. mga korales, seamount), at naiibsan ang potensyal na pinsala sa seafloor sa pamamagitan ng matibay na spatial protection, mga pagbabago sa gear at/o iba pang napakabisang paraan.

Panatilihin ang trophic role ng lahat ng yamang-dagat. Pinananatili ang lahat ng stock sa mga antas na nagbibigay-daan sa mga ito na tuparin ang kanilang tungkulin sa kapaligiran at magpanatili ng gumaganang ecosystem at food web, batay sa pinakahusay na agham na mayroon.

Hindi nagreresulta sa mga mapaminsalang pagbabago sa kapaligiran gaya ng pagbawas ng mga populasyon ng dependent predator, trophic cascade, o phase shift. Ang mga aktibidad sa pangingisda ay hindi dapat magresulta sa mga mapaminsalang pagbabago gaya ng pagkaubos ng mga dependent predator, trophic cascade, o phase shift.

Maaaring kailanganin ang pangingisda ng ilang partikular na species (hal., forage species) na mas mababa sa pinakamalaking sustainable na ani at ang pagpapanatili ng mga populasyon ng species na ito nang lampas sa biomass na nagdudulot ng pinakamalaking sustainable na ani.

Tiyaking walang negatibong epekto sa pagkakaiba-iba, kasaganaan, produktibidad, o genetic integrity ng mga wild stock ang anumang aktibidad sa pagpapahusay at aktibidad sa pangingisda. Ang anumang aktibidad sa pagpapahusay ay isinasagsawa sa mga antas na walang negatibong epekto sa mga wild stock sa pamamagitan ng pagbabawas ng pagkakaiba-iba, kasaganaan o genetic integrity.

Sa pamamagitan ng pangangasiwa ng mga palaisdaang nagta-target ng mga pinahusay na stock, matitiyak na walang negatibong epekto sa mga wild stock, alinsunod sa mga prinsipyong gabay na inilalarawan sa itaas, bilang resulta ng mga palaisdaan.

Ang mga aktibidad ng pagpapahusay ay walang negatibong epekto sa ecosystem sa pamamagitan ng kumpetisyong nakadepende sa density o iba pang paraan, batay sa pinakaangkop na agham na mayroon.

Sundin ang mga prinsipyo ng pangangasiwa sa mga palaisdaan na batay sa ecosystem. Pinangasiwaan ang palaisdaan upang matiyak ang integridad ng buong ecosystem, sa halip na tumutok lang sa pagpapanatili ng produktibidad ng stock ng iisang species. Hangga’t pinapayagan ng kasalukuyang estado ng agham, nauunawaan at pinoprotektahan ang mga interaksyon sa kapaligiran na apektado ng palaisdaan, at pinananatili ang istruktura at paggana ng ecosystem.

Pamantayan 4 – Mga Epekto sa Habitat at Ecosystem

33



Mga tagubilin sa pagsusuri Hiwalay na tugunan ang Salik 4.1–4.2 para sa lahat ng gear sa pangingisda. Salik 4.1 Pisikal na Epekto ng Gear sa Pangingisda sa Habitat/Substrate Layunin: Ang palaisdaan ay walang negatibong epekto sa pisikal na istruktura ng ocean habitat, seafloor o mga nauugnay na biyolohikal na komunidad. Mga Tagubilin: Ang mga gear sa pangingisda na hindi tumatama sa seafloor ay bibigyan ng grado na 5 para sa pamantayang ito, at maaaring laktawan ang Salik 4.2. Gamitin ang talahanayan sa ibaba upang magtakda ng grado para sa mga epekto ng gear (ang Appendix 5 ay nagbibigay ng karagdagang gabay). Kung hindi nakalista sa talahanayan ang uri ng gear, gamitin ang grado para sa pinakakatulad na uri ng gear batay sa bottom contact. Tandaan na kung maipapakita na malaki ang pinagkaiba o malaki ang ipinagbago ng isang partikular na gear, maaari itong bigyan ng naaangkop na grado. Hindi susuriin ng Seafood Watch ang isang palaisdaang gumagamit ng mga mapaniraang paraan gaya ng mga dinamita o cyanide, anuman ang uri ng habitat at mga aksyon sa pangangasiwa; samakatuwid, hindi kasama sa talahanayan ang mga paraan ng pangingisda na iyon. Kung madalas nakakaengkuwentro ng maraming uri ng habitat, at/o hindi tiyak ang klasipikasyon ng habitat, magbigay ng konserbatibong grado ayon sa pinakasensitibong uri ng habitat. Tingnan ang Appendix 5 para sa karagdagang gabay at mga paraang ginagamit sa pag-develop sa talahanayan sa ibaba. Talahanayan 4.1.1

Paglalarawan Grado sa SFW Hindi tumatama ang gear sa pinakailalim; pangingisda para sa pelagic/open water na species

5

1. Tumatama sa pinakailalim ang vertical line na ginagamit sa pangingisda; O

2. Ginagamit ang vertical line upang manghuli ng benthic/demersal species o species na nakatira sa reef

4

1. Bottom gillnet, trap, bottom longline maliban sa rocky reef/boulder at mga korales; o 2. Bottom seine (sa putik/buhangin lang); o 3. Midwater trawl na alam na tumatama sa pinakailalim paminsan-minsan

(<25% ng pagkakataon); o 4. Purse seine na alam na madalas tumama sa pinakailalim

3

1. Scallop dredge sa putik at buhangin; o 2. Bottom gillnet, trap, bottom longline sa boulder o coral reef; o 3. Alam na nagkakaroon ng panghihimasok sa coral reef habitat; o 4. Bottom seine (maliban sa putik/buhangin); o 5. Bottom trawl (putik at buhangin, o mababaw na graba) (kasama ang midwater

trawl na alam na madalas tumama sa pinakailalim)

2

1. Hydraulic clam dredge; o 2. Scallop dredge sa graba, cobble o boulder; o 3. Trawl sa cobble o boulder, o low energy (>60 m) na graba; o

1

34



4. Ang bottom trawl o dredge ay karaniwang ginagamit sa putik/buhangin (o upang manghuli ng species na nakatira sa putik/buhangin na habitat), ngunit limitado ang impormasyon at may posibilidad na tumama ang gear sa sensitibong habitat

Dredge or trawl sa mga deep-sea na korales o iba pang biogenic habitat (gaya ng eelgrass at maerl)

0

Salik 4.2 Nagpapabagong Salik: Mitigasyon ng Mga Epekto sa Gear Layunin: Maibsan ang pinsala sa seafloor sa pamamagitan ng pagprotekta sa mga sensitibo o vulnerable na seafloor habitat, at paglalagay ng limitasyon sa spatial footprint ng pangingisda. Mga Tagubilin: Suriin ang Salik 4.2 para lang sa gear sa pangingisda na tumatama sa pinakailalim. Ang mga grado mula sa Salik 4.2 ay maaari lang gamitin upang pataasin ang batayang grado mula sa 4.1. Kailangan ng mataas na antas ng katiyakan upang makapagbigay ng grado na mahusay o katamtamang hakbang sa mitigasyon, hal., kailangan ng mga de-kalidad na seafloor map, VMS at/o saklaw ng observer upang madokumento na mabisa at ipinapatupad ang mga spatial measure. Makakakita ng karagdagang gabay sa Appendix 6. Suriin ang mga pagsisikap ng pangasiwaan ng palaisdaan na ibsan ang epekto ng palaisdaan sa benthic habitat. Pinapayagan ng Salik 4.2 ang pagtaas ng grado ng habitat, batay sa husay ng mga hakbang sa mitigasyon, ayon sa bilang ng mga bonus na puntos na nakasaad sa talahanayan. Talahanayan 4.2.1

1. Hindi bababa sa 50% ng representative habitat ang protektado mula sa uri ng gear na ginagamit sa palaisdaang sinusuri (tingnan ang Appendix 6);

O 2. a. Para sa mga trawl/dredge fishery, ipinagbabawal ang pangingisda sa

untrawled/undredged na habitat. Katanggap-tanggap ang paggamit ng rotational na diskarte ng proteksyon sa habitat kung matukoy na naaangkop); at

b. Nililimitahan ang dalas ng pangingisda upang maging sapat ang baba. Dapat ay

mayroong siyentipikong ebidensya (gamit ang kaalaman tungkol sa resilience ng habitat at sa dalas ng mga epekto ng pangingisda mula sa uri ng gear na ginagamit sa palaisdaang sinusuri (tingnan ang Appendix 6)), na naka-recover na ang hindi bababa sa 50% ng representative habitat at mananatili itong ganoon sa ilalim ng kasalukuyang pangasiwaan; at

c. Lubos na pinoprotektahan ang mga vulnerable na habitat;

O 3. a. Partikular na idinisenyo ang gear upang mabawasan ang mga epekto sa seafloor, at b. May siyentipikong ebidensya na mabisa ang mga pagbabagong ito, at c. Ginagamit ang mga pagbabago sa gear sa karamihan ng sasakyang pandagat;

+1

35



O 4. May iba pang ipinapatupad na hakbang na napag-alaman na napakabisa sa pagbawas

sa epekto ng gear sa pangingisda, na maaaring maglaman ng kumbinasyon ng dalawang “katamtaman” na hakbang na inilalarawan sa ibaba, hal., mga pagbabago sa gear + spatial protection.

1. a. May malaking bahagi ng lahat ng representative habitat na protektado sa lahat ng pagtama sa pinakailalim, at

b. Para sa mga trawl/dredge fishery, ipinagbabawal ang pagsakop ng palaisdaan sa untrawled/undredged na habitat (tandaan: hindi nito ipinagbabawal ang rotational na diskarte na proteksyon sa habitat kung mapagpasyahang naaangkop), at

c. Lubos na pinoprotektahan ang mga vulnerable na habitat;

O 2. May mga pagbabago sa gear o iba pang hakbang na makatuwirang inaasahan na

maging mabisa.

+0.5

Hindi nakakatugon sa pamantayan para sa +0.5 sa itaas, o +0 Hindi naaangkop dahil benign ang ginagamit na gear at nakakuha ang palaisdaan ng grado na “5” para sa 4.1.

+0

Pagbibigay ng Grado para sa Salik 4.1: Epekto sa Habitat Ang grado para sa Salik 4.1 ay ang kabuuan ng grado para sa 4.1 at ng grado para sa 4.2. Itinatakda ang pangalan ng kategorya para sa 4.1 batay sa mga saklaw ng grado, gaya ng nasa ibaba: Talahanayan 4.2.2

Grado (Kabuuan ng 4.1 at 4.2) Kategorya >3.2 Hindi Nakakabahala >2.2 at ≤3.2 Nakakabahala ≤2.2 Lubos na

Nakakabahala Salik 4.3 Pangangasiwa sa Mga Palaisdaan na Batay sa Ecosystem Layunin: Ang lahat ng stock ay pinananatili sa mga antas na nagbibigay-daan sa mga ito na matupad ang kanilang tungkulin sa kapaligiran at magpanatili ng gumaganang ecosystem at food web. Ang mga aktibidad sa pangingisda ay hindi dapat makabawas nang lubos sa mga serbisyo sa ecosystem na ibinibigay ng anumang nire-retain na species o magresulta sa mga hindi magandang pagbabago gaya ng mga trophic cascade, phase shift o pagbawas ng genetic diversity. Dapat ding isaalang-alang kahit ang mga hindi katutubong species kaugnay ng mga epekto sa ecosystem. Kung pinangangasiwaan ang isang palaisdaan upang puksain ang isang hindi katutubong species, ang mga potensyal na epekto ng diskarteng iyon sa katutubong species sa ecosystem ay dapat isaalang-alang at bigyan ng grado sa ibaba. Mga Tagubilin: Magtakda ng grado sa pangangasiwa na batay sa ecosystem para sa palaisdaan.

36




Paglalarawan Grado

Napakababa 1. a. May mga patakarang ipinapatupad (hal. mga panuntunan sa pagkontrol ng ani) na mabisa sa pagprotekta sa paggana ng ecosystem at pagsasaalang-alang sa tungkulin sa kapaligiran ng species, at

b. Gumagamit ng pang-iwas at mabisang spatial management, hal. upang protektahan ang mga spawning area, pigilan ang lokal na pagkaubos, at protektahan ang mahahalagang foraging area para sa mga predator ng hinuhuling species, kung naaangkop;

O

2. Nagsagawa ng pag-aaral sa ecosystem, at napatunayan nang walang hindi katanggap-tanggap na epekto sa kapaligiran at/o genetics ang palaisdaan;

AT

3. Para sa mga palaisdaan sa hindi katutubong species, ang mga ipinapatupad na patakaran upang pangasiwaan ang palaisdaan at/o kontrolin ang pagkalat ng species ay walang pangmatagalan at hindi magandang epekto sa katutubong species.

5

Mababa 1. a. May mga ipinapatupad na patakaran upang protektahan ang paggana ng ecosystem at isaalang-alang ang tungkulin sa kapaligiran ng hinuhuling species, ngunit hindi pa napapatunayan ang bisa ng mga ito, at

b. Ginagamit ang spatial management upang protektahan ang paggana ng ecosystem; at

c. Maliit ang tsansang magkaroon ng hindi magagandang epekto sa food web

AT

2. Para sa mga palaisdaan sa hindi katutubong species, ang mga ipinapatupad

na patakaran upang pangasiwaan ang palaisdaan at/o kontrolin ang pagkalat ng species ay walang pangmatagalan at hindi magandang epekto sa katutubong species.

4

Katamtaman 1. Ang palaisdaan ay walang spatial management o iba pang patakaran upang protektahan ang paggana ng ecosystem at isaalang-alang ang tungkulin sa kapaligiran ng hinuhuling species ngunit maliit ang tsansang magkaroon ng hindi magagandang epekto sa food web;

O 2. Posibleng magkaroon ng hindi magagandang epekto sa food web, at

mayroong ipinapatupad na pangangasiwa na batay sa ecosystem;

3

37



gayunpaman, maaaring mangailangan ng mas mahihigpit na patakaran upang ganap na maprotektahan ang tungkulin sa kapaligiran ng hinuhuling species;

O 3. Para sa mga palaisdaan sa hindi katutubong species, ang mga patakaran

upang pangasiwaan ang palaisdaan at/o kontrolin ang pagkalat ng hindi katutubong species ay mayroong hindi alam na epekto sa katutubong species.

Mataas 1. a. Ang palaisdaan ay walang spatial management o iba pang patakaran upang protektahan ang paggana ng ecosystem at isaalang-alang ang tungkulin sa kapaligiran ng hinuhuling species,

at

b. Malaki ang tsansang magkaroon ng mga trophic cascade, alternative stable state, o iba pang hindi magagandang epekto sa food web mula sa palaisdaan, ngunit walang kongklusibong siyentipikong ebidensya na partikular na nauugnay sa palaisdaan;

O

2. Para sa mga palaisdaan sa hindi katutubong species, ang mga

ipinapatupad na patakaran upang pangasiwaan ang palaisdaan at/o kontrolin ang pagkalat ng species ay may hindi magagandang epekto sa katutubong species.

2

Napakataas Ang palaisdaan ay nagdudulot ng mga trophic cascade, alternate stable state, o iba pang hindi magagandang epekto sa food web.

1

Grado at Rating sa Pamantayan 4 Grado = Geometric Mean (Salik 4.1+4.2, Salik 4.3) Ang rating ay batay sa Grado gaya ng sumusunod:

• >3.2 = Berde • >2.2 at ≤3.2 = Dilaw • ≤2.2 = Pula

38



Pangkalahatang-ideya: Pinagsasama ng sistema ng pagbibigay ng pinal na grado ang mga indibidwal na grado sa pamantayan upang gumawa ng pinal na numerong grado mula 0-5, ngunit isinasaalang-alang din nito ang mga panuntunan sa desisyon batay sa bilang ng “mga lubos na nakakabahala,” ibig sabihin, “pulang” grado gaya ng nakabalangkas sa ibaba. Mga Partikular: Ipinapakita ng mga sumusunod na seksyon kung paano kinakalkula ang pinal na grado at pinal na rekomendasyon mula sa mga indibidwal na grado sa pamantayan. Ito ang kasalukuyang pilosopoya ng mga pamantayan ng SFW na nagsasaad na anuman ang pinal na numerong grado, kung may isang pulang pamantayan (may numerong grado na ≤2.2), ang pinakamataas na posibleng pinal na rekomendasyon ay isang dilaw na “Magandang Alternatibo.” Kung may dalawang pulang pamantayan, ang kabuuang pinal na rekomendasyon ay magiging pula na “Iwasan” anuman ang numerong grado. Kung may isa o higit pang “kritikal na alalahanin”, ang magiging pinal na rekomendasyon ay pulang “Iwasan”, anuman ang numerong grado. Dagdag pa rito, nagpapanukala kami ng bagong panuntunan sa desisyon na nagsasaad na dapat makakuha ng berdeng grado ang isang palaisdaan sa Pamantayan 1 o Pamantayan 3 (o pareho) upang maging “Pinakamagandang Opsyon” sa kabuuan. Pinal na Grado = geometric mean ng limang Grado (Pamantayan 1, Pamantayan 2, Pamantayan 3, Pamantayan 4, Pamantayan 5). Ganito ang kabuuang rekomendasyon: • Pinakamagandang Opsyon = Pinal na Grado >3.2, at Berde ang alinman sa Pamantayan 1 o

Pamantayan 3 (o pareho), at walang Pulang Pamantayan, at walang Kritikal na grado

• Magandang Alternatibo = Pinal na grado >2.2, at hindi hihigit sa isang Pulang Pamantayan, at walang Kritikal na grado, at hindi nakakatugon sa mga pamantayan para sa Pinakamagandang Opsyon (nasa itaas)

• Iwasan = Pinal na Grado ≤2.2, o dalawa o higit pang Pulang Pamantayan, o isa o higit pang Kritikal na grado.

Kabuuang Grado at Pinal na Rekomendasyon

39



Sapat na saklaw ng observer o video monitoring: Ang kinakailangan na saklaw ng observer para sa sapat na pagsubaybay ay nakadepende sa pagiging bihira ng nahuling species, at mas malawak na saklaw ang kailangan para sa mga palaisdaan na nakakaengkuwentro ng bihirang species (Babcock et al. 2003). Sa katulad na paraan, ang species na “magkakasama” sa halip na pantay-pantay ang pagkakakalat sa karagatan ay maaari ding mangailangan ng mas malalawak na antas ng saklaw. Dagdag pa rito, ang mga palaisdaang gumagamit ng iba’t ibang uri ng gear at paraan ng pangingisda ay nangangailangan ng mas malalawak na antas ng saklaw. Ang mga lugar, gear, at panahon na kulang sa sample ay maaaring makaapekto sa mga resulta. Dahil dito, ang eksaktong antas ng saklaw na kinakailangan para sa isang partikular na palaisdaan ay nakadepende sa nauugnay na itinatapon at target na species, sa pagkakakalat ng species sa loob ng palaisdaan, sa kabuuang bilang ng mga set, sa kung gaano ka-karaniwan ang bycatch, at kung may masamang epekto ang ganoong antas ng bycatch sa species (Babcock et al. 2003). Kakailanganing tukuyin ng tagasuri kung anong antas ng saklaw ng observer ang sapat para sa isang partikular na palaisdaan; ang saklaw na 17–20% (o hanggang 50% para sa bycatch ng bihirang species) ay maaaring kailangan sa ilang sitwasyon, ngunit maaaring hindi kailangan sa lahat ng pagkakataon. Kailangang may sapat na laki ng sample para sa mga kabuuang set at huli. Kung sapat ang saklaw ng observer upang makapagbigay ng mga maaasahang pagtataya ng bycatch para sa priyoridad na species sa palaisdaang iyon, ibig sabihin ay maganda na ang saklaw, anuman ang porsyento (at kabaligtaran). Dapat magpakita ng ebidensya na natutugunan ng video monitoring ang mga pamantayan para sa “sapat na saklaw ng observer” gaya ng inilalarawan dito.

Mga naaangkop na reference point: Ang pagtukoy ng kaangkupan ng mga reference point ay nakadepende sa dalawang tanong:

1) Naaangkop ba ang layunin? Ang mga naaangkop na biomass reference point ay idinisenyo upang mapanatili ang stock biomass kapantay ng o lampas sa punto kung saan nakukuha ang pinakamalaking ani (mga target na reference point; mga TRP) at ligtas na lampas sa punto kung saan apektado ang pag-recruit (mga reference point ng limitasyon; mga LRP). Dapat idisenyo ang mga reference point ng mortalidad sa pangingisda upang matiyak na hindi lalampas ang huli sa sustainable na ani at napakaliit lang ng tsansang magresulta sa pagkaubos ng stock sa hinaharap.

2) May kredibilidad ba ang kalkulasyon ng mga reference point? Maaaring dapat mabahala kung paulit-ulit na binabaan ang mga reference point o kung may siyentipikong kontrobersiya hinggil sa mga reference point o sa mga kalkulasyon ng biomass at mortalidad sa pangingisda kaugnay ng mga reference point. Tingnan ang gabay para sa bawat uri ng reference point sa ibaba at sa Appendix 1.

Target na reference point: Kailangang paisa-isang suriin ang mga reference point, ngunit sa pangkalahatan: Ang mga target na reference point ng biomass (mga TRP) ay karaniwang hindi dapat mas mababa sa BMSY o tinatayang B35–B40%. Ang mga TRP na mas mababa sa B35% ay nangangailangan ng matatag na siyentipikong paliwanag. Maaaring hindi katanggap-tanggap ang mga deterministically calculated na value ng BMSY na mas mababa sa B35% , dahil maaaring hindi sapat ang pag-iingat sa mga deterministic reference point para sa stochasticity at pagbabago sa kapaligiran. Tingnan ang Appendix 1 para sa karagdagang detalye.

Reference point ng limitasyon: Ang punto kung saan maaapektuhan ang pag-recruit. Kailangang paisa-isang suriin ang mga reference point, ngunit sa pangkalahatan: Ang mga reference point ng limitasyon ng biomass (mga LRP) ay hindi dapat bumaba sa ½ BMSY, or ½ ng naaangkop na target na reference point gaya ng B40%. Ang mga LRP na mas mababa sa B20% o ½ BMSY ay nangangailangan ng mahusay na siyentipikong paliwanag. Ang mga reference point ng limitasyon na nakatakda sa 50% ng deterministically calculated na mga value ng BMSY na mas

Glosaryo

40



mababa sa B35% ay maaaring hindi katanggap-tanggap, dahil maaaring hindi sapat ang pag-iingat sa mga deterministic reference point para sa stochasticity at pagbabago sa kapaligiran.

Reference point ng spawning potential ratio/fraction of lifetime egg production (SPR/FLEP): Dapat kalkulahin ang reference point ng limitasyon sa SPR/FLEP sa pamamagitan ng siyentipikong pagsusuri upang maging kapantay ng o lampas sa replacement %SPR para sa species (ang antas ng threshold ng SPR na kinakailangan para sa pagpapalit) batay sa produktibidad nito at ugnayan sa S-R (viz., Mace and Sissenwine 1993), o dapat itakda sa humigit-kumulang 35–40% ng LEP. Maaaring ibukod ang species na may napakababang likas na produktibidad (hal., rockfish, pating), at sa ganoong sitwasyon, mas naangkop ang reference point na 50–60% ng LEP (Mace and Sissenwine 1993, Myers et al. 1999, Clark 2002, Botsford and Parma 2005).

Mga naaangkop na reference point (batay sa tungkulin sa kapaligiran ng species): Para sa ilang partikular na taxon na may napakahalagang tungkulin sa ecosystem, dapat ibatay ang mga reference point sa mga pagsasaalang-alang sa ecosystem (ibig sabihin, pagpapanatili ng sapat na biomass upang matugunan ng species ang tungkulin nito sa kapaligiran), sa halip na isaalang-alang ang MSY o ang nag-iisang species. Para sa forage species (gaya ng inilalarawan sa ulat sa Lenfest Forage Fish Task Force, Kahon 1.1), dapat ibatay ang mga reference point sa mga rekomendasyon ng Lenfest Forage Fish Task Force gaya ng sumusunod: sa mga palaisdaan na may katamtamang antas ng impormasyon (na kabibilangan ng karamihan sa mga forage fishery na pinangangasiwaan nang maayos), dapat ay mayroong hindi bababa sa 40% ng virgin o unfished na biomass (B0) na natitira sa tubig, at hindi dapat humigit sa 50% ng FMSY ang mortalidad sa pangingisda. Ang mga palaisdaan na kaunti lang ang impormasyon ay dapat mag-iwan ng hindi bababa sa 80% ng B0 sa tubig. Ang mga palaisdaan na maraming impormasyon (na maraming impormasyon hindi lang tungkol sa hinuhuling stock, ngunit sa buong ecosystem) ay maaaring lumampas sa mga reference point na ito kung may batayan sa agham, ngunit hindi dapat lumampas sa 75% ng FMSY ang mortalidad sa pangingisda, o kaya ay bumaba sa 30% ng B0 ang biomass.

Bycatch: Inilalarawan ng Seafood Watch ang bycatch bilang ang lahat ng mortalidad o pinsalang nauugnay sa mga palaisdaan, bukod pa sa na-retain na huli. Kasama sa mga halimbawa ang mga itinapon, nahuling species na nanganganib o nasa peligro, mortalidad bago ang pagkahuli at ghost fishing. Ang lahat ng itinapon, kasama na ang mga pinakawalan nang buhay, ay itinuturing na bycatch maliban na lang kung may napatunayang ebidensya ng mataas na posibilidad na mabuhay pagkatapos pakawalan at walang nakadokumentong ebidensya ng mga negatibong epekto sa antas ng populasyon.

Lubos na nanganganib: Isang kategorya ng IUCN para sa paglilista ng nanganganib na species. Itinuturing ang isang taxon na “lubos na nanganganib” (critically endangered o CE) kapag nakapalaki ng tsansa nitong malipol sa nalalapit na hinaharap, gaya ng inilalarawan ng anuman sa mga nauugnay na pamantayan ng IUCN para sa “lubos na nanganganib” (FAO Glossary; IUCN).

Katamtaman ang data: Ang mga maaasahang pagtatantya ng mga dami na nauugnay sa MSY ay hindi available o hindi kapaki-pakinabang dahil sa life history, mahinang ugnayan ng stock at recruit, madalas na pagbabago ng pag-recruit, atbp. May mga maaasahang pagtatantya ng kasalukuyang laki ng stock, variable ng life history at parameter ng palaisdaan. Kasama sa mga pagsusuri ng stock ang ilang paglalarawan sa hindi katiyakan (Restrepo and Powers 1998; Restrepo et al. 1998).

Kulang sa data: Tumutukoy sa mga palaisdaan kung saan walang pagtatantya ng MSY, laki ng stock, o ilang partikular na trait ng life history. Maaaring kaunti o walang data ng pagsusuri ng stock, at maaaring mapaglarawan lang ang mga sukat ng kawalan ng katiyakan (Restrepo and Powers 1998; Restrepo et al. 1998).

http://www.lenfestocean.org/%7E/media/legacy/Lenfest/PDFs/littlefishbigimpact_revised_12june12.pdf?la=en

41



Maraming data: Tumutukoy sa mga palaisdaang may mga maaasahang pagtatantya ng dami na nauugnay sa MSY at kasalukuyang laki ng stock. Ang mga pagsusuri ng stock ay sopistikado at nagsasaalang-alang sa kawalan ng katiyakan (Restrepo and Powers 1998; Restrepo et al. 1998).

Naubos: Isang stock na nasa napakababang antas ng kasaganaan kumpara sa mga dating antas, at sobrang baba ng spawning biomass at kapasidad sa reproduksyon. Ang mga nasabing stock ay nangangailangan ng mga masigasig na diskarte sa pag-rebuild. Ang bilis ng pag-recover ay nakadepende sa mga kasalukuyang kundisyon, antas ng proteksyon at kundisyon ng kapaligiran. Maaaring naaangkop din sa mga marine mammal na nakalista bilang “naubos” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act (FAO Glossary). Ang mga klasipikasyon ng “labis ang pangingisda” o “naubos” ay batay sa mga pagsusuri ng ahensya ng pangasiwaan at/o FAO, ngunit maaaring magpasya ang mga tagasuri na i-override ang klasipikasyon, lalo na kapag maaaring hindi na napapanahon ang naunang pagsusuri (kinabibilangan din ng mga IUCN listing ng “halos nanganganib”, “espesyal na alalahanin” at “vulnerable”). Ang pagkakasama sa klasipikasyong ito batay sa mga designasyong gaya ng “nakakabahalang stock” ay paisa-isang tinutukoy, dahil hindi pare-pareho ang paggamit ng mga ahensya ng pangangasiwa sa mga nasabing termino. Ang mga stock ay dapat bigyan ng klasipikasyong “naubos” kung pinaniniwalaang sobrang baba ng kasaganaan ng stock kung kaya’t nababawasan ang reproduksyon o malamang na bumaba na sa naaangkop na reference point ng limitasyon. Ang mga marine mammal na binigyan ng klasipikasyong “naubos” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act ay napapabilang sa kategoryang ito, kung nakalista bilang nanganganib o nasa peligro. Kinabibilangan din ng mga stock na malamang na (>50% tsansa) mas mababa sa antas kung saan apektado na ang pag-recruit o produktibidad. Tandaan: Ang mga opisyal na IUCN listing ay dapat i-override ng mga mas bago at/o mas partikular na klasipikasyon, kapag mayroon (hal., pagsusuri ng stock ng NMFS na nagpapakitang lampas sa mga target na antas ang stock).

Tungkulin sa kapaligiran: Ang natural na trophic role ng isang stock sa loob ng ecosystem na sinusuri (MSC 2010).

Mabisa: Ang mga diskarte sa pangangasiwa o mitigasyon ay inilalarawan bilang “mabisa” kung a) sapat ang layunin sa pangangasiwa upang mapanatili ang istruktura at paggana ng mga apektadong ecosystem sa pangmatagalan, at b) may siyentipikong ebidensya na nakakamit ang mga layuning iyon.

Mabisang mitigasyon o pagbabago ng gear: Isang diskarteng “mabisa” gaya ng inilalarawan sa itaas, sa loob ng palaisdaang sinusuri o gaya ng ipinapakita sa isang napakatulad na sistema (Tingnan ang Appendix 3 at Appendix 4 para sa hindi kumpletong listahan ng mabibisang mitigasyon; patuloy na magbabago ang listahang ito).

Nanganganib/nasa peligro: Mga taxon na nanganganib na malipol at malabong mabuhay kung magpapatuloy ang mga nagdudulot na salik. Kasama rito ang mga taxon na nabawasan na nang husto upang umabot sa kritikal na antas o may mga habitat na sobra nang nawasak kung kaya’t itinuturing na nanganganib na malipol (FAO Fisheries Glossary). Kasama sa klasipikasyong ito ang mga taxon na nakalista bilang “nanganganib” o “lubos na nanganganib” ng IUCN o “nasa peligro”, “nanganganib” o “lubos na nanganganib” ng isang pandaigdigan, pambansa o pang-estadong lupon ng pamahalaan (hal., ang Committee on the Status of Endangered Wildlife in Canada ng Canada – COSEWIC, at Species at Risk Act - SARA), pati na rin ang mga taxon na nakalista sa ilalim ng CITES Appendix I. Hindi kasama sa klasipikasyong ito ang species na inilista ng IUCN bilang “vulnerable” o “halos nasa peligro”. Ang mga marine mammal na nakalista bilang “strategic” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act ay itinuturing din na nanganganib/nasa peligro

42



kung inilista sila dahil “batay sa pinakatumpak na siyentipikong impormasyon na mayroon, nababawasan [ang stock] at malamang na mailista bilang nasa peligrong species sa ilalim ng Endangered Species Act ng 1973 (ESA, 16 U.S.C. 1531 et seq.) sa hinaharap.” Gayunpaman, ang mga stock ng marine mammal na nakalista bilang “strategic” dahil “lampas ang antas ng mortalidad na direktang dulot ng tao sa potensyal na antas ng biological removal,” o dahil nakalista ang mga ito bilang “naubos” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act, ay bibigyan ng klasipikasyon na nakakabahalang species.

Napakahalaga sa ecosystem: Isang species na may mahalagang tungkulin sa ecosystem na maaaring maapektuhan ng mga karaniwang antas ng pag-ani, kasama na ang: keystone species (ang mga naipakita o inaasahang magkaroon ng epekto sa antas ng komunidad na hindi proporsyonal sa biomass ng mga ito), foundation species (species na bumubuo ng habitat, hal., mga oyster bed), basal prey species (kasama na ang krill at maliliit na pelagic forage species gaya ng mga anchovy at sardinas), at mga top predator, kung saan ang pag-aalis ng maliit na bilang ng species ay maaaring magkaroon ng malulubhang epekto sa ecosystem. Ang species na hindi napapabilang sa anuman sa mga kategoryang ito, ngunit napag-alaman na may mahalagang tungkulin sa kapaligiran na naaapektuhan ng pag-ani (hal., mga pag-aaral na nagpapakita ng mga trophic cascade o ecosystem phase shift dahil sa pag-ani) ay ituturing din na species na napakahalaga sa ecosystem (Paine 1995; Foley et al. 2010).

Fish Aggregating Device (FAD): Anumang lumulutang na bagay na inilalagay sa karagatan upang tawagin at pagkumpulin ang mga isda (mula sa http://www.nmfs.noaa.gov/pr/interactions/gear/fads.htm). Ang mga FAD ay maaaring static (nakapirmi) o free-floating (hindi nakapirmi).

Nagbabagu-bagong biomass: • Kung nagte-trend pataas ang isang stock (batay sa pinakakamakailang pagsusuri) at kakalampas

lang nito sa target na reference point (TRP), maaari itong bigyan ng rating na Lubos na Hindi Nakakabahala. Kung hindi nagte-trend ang isang stock at tunay na nagbabagu-bago sa TRP (may ilang taon na lumalampas at may ilang taon na nagkukulang, ngunit walang malinaw na trend), maaari itong bigyan ng rating na Lubos na Hindi Nakakabahala. Gayunpaman, kung nagbabagu-bago ang isang stock malapit sa reference point ng limitasyon (LRP), hindi ito maaaring ituring na Lubos na Hindi Nakakabahala.

• Kung nagte-trend pababa ang isang stock at kasalukuyan itong mas mababa sa TRP, ang rating ay hindi maaaring humigit sa Hindi Nakakabahala.

• Kung mas mababa ang isang stock sa LRP, ituturing ito na Lubos na Nakakabahala.

Nagbabagu-bagong mortalidad sa pangingisda: • Kung nagte-trend pababa ang F, o dating mas mataas sa FMSY (o sa naaangkop na proxy) ngunit

kamakailang bumaba sa FMSY (sa pinakakamakailang pagsusuri), dapat bigyan ng rating na Hindi Nakakabahala ang mortalidad sa pangingisda.

• Kung nagbabagu-bago ang F malapit sa FMSY, o kung palaging mas mababa ang F sa FMSY at kamakailan lang (sa pinakabagong pagsusuri) na tumaas sa FMSY para lang sa taong ito (maaaring dahil sa pagkakamali sa pangangasiwa o sa bagong pagsusuri ng stock at sa nagresultang pagbabago sa mga reference point o pagtatantya), dapat bigyan ng rating na Nakakabahala ang mortalidad sa pangingisda.

• Kung nagte-trend pataas ang F at lumampas ito sa FMSY, ang mortalidad sa pangingisda ay dapat bigyan ng rating na Lubos na Nakakabahala, maliban na lang kung may planong pababaing muli ang F. Ang nasabing plano ay dapat maiba nang husto sa mga kasalukuyang panuntunan sa pagkontrol ng ani (harvest control rules o HCR), dahil hindi napanatili ng mga planong iyon ang F sa antas na sapat ang baba.

http://www.nmfs.noaa.gov/pr/interactions/gear/fads.htm

43



Ghost fishing: Gear na inabanduna, nawala, hindi na ginagamit, o itinapon na patuloy na nakakahuli o nakakasalabit ng marine species.

Diskarte sa pangangasiwa na lubos na naaangkop: Pangangasiwa na naaangkop para sa stock at mga panuntunan sa pagkontrol ng ani na nagsasaalang-alang sa mahahalagang aspeto ng biology ng species at sa katangian ng palaisdaan. Ginagamit ng nasabing diskarte sa pangangasiwa ang diskarteng may pag-iingat habang isinasaalang-alang ang hindi katiyakan at pagsusuri ng katayuan ng stock kaugnay ng mga reference point, dahil napag-alamang mahusay ang mga hakbang na ito (binago mula sa MSC 2010). Bilang halimbawa, kung batay sa Kabuuang Pinapayagang Huli ang pangangasiwa, ang mga limitasyong ito ay itinatakda sa ibaba ng MSY at/o mga antas na ipinapayo ng agham, habang isinasaalang-alang ang hindi katiyakan, at ibinababa kung B<BMSY. Gayunpaman, maaari ding malapat ang mga alternatibo sa pangangasiwang batay sa TAC, gaya ng batay sa lugar (mga closure), 3S (laki, kasarian at/o mga limitasyon sa panahon) o iba pang naaangkop na paraan (Appendix 3).

Pinakamataas: Tumutukoy sa near-virgin biomass, o pinakamataas na naitalang biomass, kung nauna ang mga pagtatantya ng biomass kaysa sa simula ng malawakang pangingisda. Kung dati nang naubos ang isda sa palaisdaan at na-rebuild lang ito pagkatapos, ang na-rebuild na biomass ay hindi itinuturing na “pinakamataas” kahit na maaaring mas mataas ito sa mga dating pinakamataas na antas.

Likas na vulnerability: Ang vulnerability ng stock sa labis na pangingisda batay sa mga likas na katangian ng life history na nakakaapekto sa produktibidad ng stock, at maaaring makaapekto sa kakayahan nitong maka-recover mula sa pangingisda. Ang lahat ng pawikan, marine mammal, at seabird ay itinuturing na “lubos na vulnerable”. Ang vulnerability ng mga marine invertebrate ay batay sa average ng ilang katangian ng likas na produktibidad.

Ibinubuod ng isa sa una at mahahalagang pag-aaral tungkol sa paksang ito (Musick 1999) ang mga resulta ng isang workshop ng American Fisheries Society (AFS) tungkol sa paksa, at nag-aalok ito ng mga ipinapanukalang mababa, katamtaman at mataas na “productivity index parameter” (para sa marine fish species) batay sa available na impormasyon ng life history: ang intrinsic rate ng pagdami ng r, ang von Bertalanffy growth function k, fecundity, edad sa maturity at maximum na edad. Bagama’t itinuturing na pinakakapaki-pakinabang na indicator ang intrinsic na rate ng pagdami ng species , mahirap din itong matantya sa maaasahang paraan, at madalas itong hindi available (Cheung et al. 2005). Upang magkaroon ng mas mabilis at mas matipid sa data na pagtukoy ng vulnerable na species ng isda, gumamit sina Cheung et al. (2005) ng fuzzy logic theory upang gumawa ng index ng intrinsic na vulnerability ng mga marine fish batay sa mga parameter ng life history: maximum na haba, edad sa unang maturity, tagal ng buhay, von Bertalanffy growth parameter K, natural na rate ng mortalidad, fecundity, lakas ng spatial behavior at heograpikong saklaw (mga input variable). Gumagamit din ang index ng mga heuristic na panuntunang tinukoy para sa mga fuzzy logic function upang magtakda ng species ng isda sa isa sa mga sumusunod na grupo: napakataas, mataas, katamtaman o napakababang antas ng intrinsic na vulnerability.

Sa framework na ito, ang intrinsic na vulnerability ay isinasaad din ng numero sa pagitan ng 1 at 100, kung saan pinaka-vulnerable ang 100. Ang index ng intrinsic na vulnerability na ito ay inilapat naman sa mahigit 1300 marine fish species upang suriin ang intrinsic na vulnerability sa pandaigdigang huli ng isda (Cheung et al. 2007). Ginagamit ng FishBase, ang online na pandaigdigang database ng isda, ang numerong mula sa index na ito bilang “grado ng vulnerability” sa mga profile ng species ng isda kung

44



para saan ito sinuri (Froese and Pauly 2010).Dati, ginagamit ng Seafood Watch ang grado ng vulnerability ng FishBase upang tukuyin ang likas na vulnerability ng species ng isda.

Protektado ang malaking bahagi ng stock: Protektado ang hindi bababa sa 50% ng spawning stock, halimbawa ay sa pamamagitan ng laki/kasarian/regulasyon sa panahon o ang pagsasama ng mahigit sa 50% ng habitat ng species sa mga marine reserve. Mapapahusay ng gabay sa hinaharap ang integrasyon ng agham ng marine reserve sa mga pamantayan, batay sa kasalukuyang pananaliksik.

Tsansa: Malaki ang Tsansa: 60% tsansa o higit pa, kapag available ang numerong data; maaari ding tukuyin ayon sa hatol ng eksperto at/o makatuwirang argumento (binago mula sa MSC 2010 at batay sa gabay mula sa MSC FAM Principle 2).

Malamang: Mahigit sa 50% tsansa; maaaring batay sa numerong pagsusuri, makatuwirang ebidensya o hatol ng eksperto. Mga halimbawa ng “malamang” na sitwasyon para sa mortalidad sa pangingisda:

Maaaring may kaunting hindi katiyakan o salungatan sa iba’t ibang modelo; ang mortalidad sa pangingisda ay maaaring mahigit sa 75% ng sustainable na antas at/o ang huli ay maaaring mahigit sa 75% ng sustainable na antas ng huli (hal., MSY) para sa mga stock sa BMSY.

Pangunahing species: Isasama ang isang species sa pagsusuri bilang pangunahing species kung:

• Isa itong karaniwang bahagi ng huli (bilang gabay, >5% ng huli sa karamihan ng mga sitwasyon), o • Labis ang pangingisda, nanganganib, nasa peligro, nakakaranas ng labis na pangingisda, o kung

hindi man ay nakakabahalang species, kung saan regular ang huli at maaaring makaapekto nang lubos sa alalahanin sa konserbasyon (ibig sabihin, mahigit sa hindi kapansin-pansin at/o panaka-nakang antas ng huli) (bilang gabay, ang mortalidad ng species na dulot ng palaisdaang ito ay >5% ng sustainable na antas), o

• Ang palaisdaan ay isa sa mga pangunahing source ng mortalidad para sa species, kasama na ang species na ginagawang pain kung alam (bilang gabay, tinatayang 20% o higit pa ng kabuuang mortalidad).

• Kung hindi alam ang species na ginagawang pain at walang iba pang pangunahing species na natukoy, idagdag ang “hindi alam na finfish” na may grado ng kasaganaan na 3 at grado ng mortalidad sa pangingisda na 3.

Pinangangasiwaan nang naaangkop: Ginagamit ng pangasiwaan ang pinakaangkop na agham na mayroon upang magpatupad ng mga patakarang nagbabawas ng panganib ng labis na pangingisda o pagkasira ng ecosystem, nang isinasaalang-alang ang vulnerability ng species kasama ng hindi katiyakan sa agham at pangangasiwa.

Hindi Kapansin-pansin: Hindi kapansin-pansin o hindi mahalaga ang mortalidad kaugnay ng sustainable na antas ng kabuuang mortalidad sa pangingisda (hal., MSY o PBR); mas mababa sa o kapantay ng 5% ng sustainable na antas ng mortalidad sa pangingisda.

Walang pangangasiwa: Isang palaisdaan na walang panuntunan o pamantayan para sa pagkontrol ng huli, pagsisikap o paraan ng pangingisda. Hindi kailangang ipatupad ang pangangasiwa sa pamamagitan ng regulasyon ng pamahalaan o mga opisyal na ahensya ng pangangasiwa, ngunit maaaring kasama rin dito ang boluntaryong aksyong isinasagawa ng palaisdaan, hangga’t may pangkalahatang pagsunod.

45



Hindi katutubong species: Ang hindi katutubong organismo ay isang organismong nasa labas ng natural nitong dati o kasalukuyang saklaw at potensyal sa dispersal, kasama na ang anumang bahagi ng organismo na maaaring mabuhay at dumami, na ang dispersal sa hindi katutubong lugar ay dulot ng hindi direktang aksyon ng tao (hal., sa pamamagitan ng ballast water o sinadyang paglilipat ng mga organismo sa bagong lugar, ngunit hindi kasama ang mga hindi direktang anthropogenic na epekto, gaya ng mga pagbabago ng saklaw dahil sa pagbabago ng klima). Binago mula sa Falk-Petersen et al 2006.

Labis ang pangingisda: Ang isang stock ay itinuturing na “labis ang pangingisda” kapag sumobra na ang pangingisda sa tahasang limitasyon kung saan itinuturing na masyadong mababa ang kasaganaan upang matiyak ang ligtas na reproduksyon. Sa maraming palaisdaan, ginagamit ang terminong “labis ang pangingisda” kapag natantyang mas mababa ang biomass sa biological reference point na ginagamit upang isaad ang “kundisyong labis ang pangingisda”. Ang stock ay maaaring manatili sa antas na labis ang pangingisda (ibig sabihin, may biomass na talagang mas mababa sa napagkasunduang limitasyon) sa loob ng maikling panahon kahit na maaaring nabawasan o napigilan ang mortalidad sa pangingisda (FAO Glossary). Ang klasipikasyon na “labis ang pangingisda” o “naubos” (kasama na ang IUCN listing na “halos nasa peligro”, “espesyal na alalahanin” at “vulnerable”) ay batay sa pagsusuri ng ahensya ng pangangasiwa at/o FAO, ngunit maaaring magpasya ang isang tagasuri na i-override ang klasipikasyong ito, lalo na kapag maaaring luma na ang klasipikasyon, basta’t may siyentipikong dahilan upang gawin iyon. Ang pagkakasama sa kategoryang “labis ang pangingisda” na batay sa mga designasyong gaya ng “nakakabahalang stock” ay paisa-isang tinutukoy, dahil hindi pare-pareho ang paggamit ng mga nasabing termino sa lahat ng ahensya ng pangangasiwa. Dapat bigyan ng klasipikasyong “labis ang pangingisda” ang mga stock kung pinaniniwalaang sobrang baba ng antas ng kasaganaan ng nasabing stock kung kaya’t apektado ang reproduksyon o malamang na mas mababa sa naaangkop na reference point ng limitasyon. Ang mga marine mammal na may klasipikasyong “naubos” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act ay napapabilang din sa kategoryang ito kung hindi nakalista bilang nanganganib o nasa peligro. Ang mga stock na pinakamalamang (>50% tsansa) na mas mababa sa antas kung saan apektado ang pag-recruit o produktibidad ay itinuturing din na “labis ang pangingisda”. Tandaan: Ang mga opisyal na IUCN listing ay dapat i-override ng mga mas bago at/o mas partikular na klasipikasyon kung mayroon (hal., pagsusuri ng stock ng NMFS na nagpapakitang mas mataas sa mga target na antas ang isang stock).

Labis ang pangingisda: Isang karaniwang terminong ginagamit upang tumukoy sa isang antas ng pangingisda o mortalidad sa pangingisda kung saan ang pagbawas ng pagsisikap ay magreresulta, sa pansamantala, sa paglaki ng kabuuang huli; o, isang rate o antas ng mortalidad sa pangingisda na nakakaapekto sa kapasidad ng isang palaisdaan na patuloy na makuha ang pinakamalaking sustainable na ani. Para sa species na matagal ang buhay, nagsisimula ang labis na pangingisda (ibig sabihin, sobra ang paghuli) bago pa umabot sa punto na labis ang pangingisda sa stock. Ang labis na pangingisda, gaya ng ginagamit sa mga pamantayan ng Seafood Watch®, ay maaaring kabilangan ng biological o recruitment overfishing (ngunit hindi naman kinakailangang economic o growth overfishing).

• Biological overfishing: Paghuli ng napakalaking proporsyon ng isa o lahat ng saklaw ng edad sa isang palaisdaan upang mabawasan ang ani at mapababa ang stock biomass at spawning potential sa mga ligtas na antas. Sa isang modelo ng surplus na produksyon, nagkakaroon ng biological overfishing kapag mas mataas ang mga antas ng pangingisda kaysa sa kinakailangan

46



para sa pagkuha ng Pinakamalaking Sustainable na Ani (Maximum Sustainable Yield o MSY) ng isang resource at nagsisimulang bumaba ang pag-recruit.

• Recruitment overfishing: Kapag sapat ang taas ng rate ng pangingisda (o noong nakaraan) upang maapektuhan nang lubos ang taunang pag-recruit sa hinuhuling stock. Ang sitwasyong ito ay may napakababang spawning stock, bumababang proporsyon ng mas matatandang isda sa huli at karaniwang napakababang pag-recruit kada taon. Kung magpapatuloy, ang recruitment overfishing ay maaaring humantong sa pagkaubos ng stock, lalo na kapag hindi maganda ang kundisyon ng kapaligiran.

• Growth overfishing: Nangyayari kapag masyadong maraming maliliit na isda ang hinuhuli nang masyadong maaga sa pamamagitan ng sobrang paghuli at hindi magandang selectivity (hal., masyadong maliit na sukat ng mesh), at hindi nabibigyan ang mga isda ng sapat na panahon upang lumaki nang sa gayon ay makuha ang pinakamalaking ani sa bawat recruit mula sa stock. Ang pagbabawas ng mortalidad sa pangingisda ng mga juvenile, o ang pagprotekta sa mga ito, ay magreresulta sa paglaki ng ani mula sa palaisdaan. Nagkakaroon ng growth overfishing kapag ang rate ng mortalidad sa pangingisda ay lampas sa Fmax (sa isang yield-per-recruit na modelo). Ibig sabihin, nahuhuli ang mga indibidwal na isda bago pa sila magkaroon ng pagkakataong lumaki hanggang sa potensyal nila. Ang growth overfishing, kung mag-isa lang, ay hindi makakaapekto sa kakayahan ng isang populasyon ng isda na palitan ang sarili nito.

• Economic overfishing: Nangyayari kapag walang nagreresultang economic rent mula sa isang palaisdaan, dahil sobra-sobra ang ginagawang pangingisda sa palaisdaan. Ang kundisyong ito ay hindi palaging nangangahulugan na may biological overfishing.

(FAO Glossary; NOAA 1997)

Diskarteng may pag-iingat: Ang diskarteng may pag-iingat ay nangangailangan ng pag-agap. Pagsasaalang-aalang ng mga hindi tiyak na bagay sa mga sistema ng palaisdaan at pagsasaalang-alang ng pangangailangang umaksyon nang walang sapat na kaalaman, iniaatas ng diskarteng may pag-iingat ang, bukod sa iba pang bagay: (i) pagsasaalang-alang sa mga pangangailangan ng mga panghinaharap na henerasyon at pag-iwas sa mga pagbabagong maaaring hindi na mabawi; (ii) maagap na pagtukoy ng mga hindi kanais-nais na resulta at hakbang na iiwasan o ang mabilis na pagwawasto sa mga ito; (iii) agad na pagpapasimula ng anumang kinakailangang hakbang sa pagwawasto at sa timescale na naaangkop para sa biology ng species; (iv) konserbasyon ng kapasidad sa produktibidad ng resource kapag hindi tiyak ang malamang na epekto ng paggamit ng resource; (v) pangangasiwa sa mga kapasidad sa pag-ani at pagproseso na tugma sa mga tinatantyang sustainable na antas ng resource at pagbabantay sa mga kapasidad na ito kapag lubos na walang katiyakan sa produktibidad ng resource; (vi) pagsunod sa awtorisadong pangasiwaan at mga pana-panahong pagsusuri para sa lahat ng aktibidad ng pangingisda; (viii) pagtatatag ng mga legal at pang-institusyong balangkas para sa pangangasiwa ng palaisdaan kung saan ipinapatupad ang mga plano upang matugunan ang mga punto sa itaas para sa bawat palaisdaan, at (ix) naaangkop na pag-aatas na magbigay ng patunay sa pamamagitan ng pagsunod sa mga kinakailangan sa itaas (binago mula sa FAO 1996).

Ang produktibidad ay pinananatili/hindi nababawasan: Ang pangingisda ay hindi nakakaapekto sa stock, sa pamamagitan ng nabawasang kasaganaan, mga pagbabago sa laki, kasarian o distribusyon ng edad, o pagbabawas ng kapasidad sa reproduksyon sa edad, hanggang sa antas na makakabawas sa paglago at/o reproduksyon ng populasyon sa pangmatagalan (maraming henerasyon).

47



Pagsusuri ng susceptibility ng produktibidad (Productivity–susceptibility analysis o PSA): Orihinal na ginawa ang pagsusuri ng susceptibility ng produktibidad upang suriin ang sustainability ng mga antas ng bycatch sa Northern Prawn fishery ng Australia (Patrick et al. 2009), at mula noon ay malawakan nang ginagamit upang suriin ang vulnerability sa mortalidad sa pangingisda para sa ilang palaisdaan sa buong mundo. Ang pagsusuri ng susceptibility ng produktibidad ay ginagamit ng NOAA at ng Australian Commonwealth Scientific Industrial Research Organization (CSIRO) bilang impormasyon para sa pangangasiwa ng mga palaisdaan. Binubuo rin nito ang batayan ng balangkas na batay sa panganib upang suriin ang mga palaisdaang kulang sa data para sa mga isda at invertebrate na nasa ilalim ng Marine Stewardship Council Fishery Assessment Methodology (MSC FAM). Ang diskarteng PSA ay magagamit upang suriin ang panganib ng labis na pangingisda para sa anumang species batay sa mga dati nang natukoy na katangian, kahit sa mga sitwasyon na napakakaunti ng data.

Ang mga eksaktong hanay ng mga katangian ng produktibidad at susceptibility ay nag-iiba sa pagitan ng mga metodolohiya ng PSA, at maaaring gumamit ng iba’t ibang paraan ng pagtitimbang ng mga katangian batay sa kaugnay na kahalahagang batay sa konteksto. Dagdag pa rito, maaaring magbago ang mga threshold ng pagbibigay ng grado depende sa konteksto ng paggamit sa PSA. Sa metodolohiya ng US, inilalarawan ang produktibidad bilang ang kapasidad ng isang stock na maka-recover kapag naubos na, na kadalasan ay dulot ng mga katangian ng life history ng species. Sa pangkalahatan, ang mga katangian ng produktibidad ay katulad ng mga parameter ng life history na ginagamit para sa index ng intrinsic na vulnerability sa itaas.

Bagama’t malawakang tinatanggap ang pagsusuri ng PSA bilang isang diskarte para sa pagsusuri ng panganib ng labis na pangingisda ng isang species, para sa mga pagsusuri ng Seafood Watch, mas mabuting paghiwalayin ang mga katangian ng produktibidad—na intrinsic sa isang species at hindi umaasa sa o naiimpluwensyahan ng mga gawi sa pangingisda—mula sa mga katangian ng susceptibility. Ang mga palaisdaan ay maaaring makaimpluwensya sa susceptibility ng mga apektadong stock sa pamamagitan ng pinipiling gear, species na ginagawang pain, disenyo ng kalawit, laki ng mesh, mga area o seasonal closure, at iba pang hakbang sa pangangasiwa. Dagdag pa rito, kapag mayroong detalyadong impormasyon tungkol sa mortalidad sa pangingisda (hal., mga pagtatantya ng F o mga rate ng ani), ang data na ito ay makakapagbigay ng mas detalyadong pangkalahatang-ideya ng epekto ng palaisdaan na dapat mahulaan ng mga katangian ng susceptibility.

Makatuwirang timeframe (para sa pag-rebuild): Nakadepende sa biology at antas ng pagkaubos ng species, ngunit karaniwan ay sa loob ng 10 taon, maliban sa mga sitwasyon kung saan hindi makakapag-rebuild ang stock sa loob ng 10 taon kahit pa walang isagawang pangingisda. Sa mga nasabing sitwasyon, ang makatuwirang timeframe ay isang timeframe kung saan nakasaad ang bilang ng mga taon bago makapag-rebuild ang stock nang walang nagaganap na pangingisda, dagdag pa ang isang henerasyon, gaya ng inilalarawan sa Restrepo et al. (1998).

Kamakailang pagsusuri ng stock: Karaniwan, ang mga pagsusuri ng stock o update na isinagawa sa loob ng nakalipas na limang taon ay itinuturing na kamakailan. Kung ang pagsusuring nagpapakitang lampas sa mga target na reference point ang biomass ay >5 taon na ang tagal, ngunit <10 taon, dapat itong bigyan ng grado na hindi nakakabahala sa karamihan ng sitwasyon, ngunit nang may pagsasaalang-alang sa mga trend at time series; hal., kung matatag ang populasyon at lampas ito sa TRP sa nakalipas na pagsusuri, at hindi madalas magpabagu-bago ang kasaganaan ng species, at hindi naman naging malaki ang pagbabago ng palaisdaan sa mga nakalipas na taon, tama lang na magbigay ng grado na lubos na hindi nakakabahala. Kung lumang-luma na ang pagsusuri ng stock – karaniwan ay, >10 taon na ang tagal – ang katayuan ng stock ay dapat ituring na hindi alam at bigyan ng naaangkop na rating. Maaari itong ituring na hindi alam

48



kahit na wala pang 10 taon ang tagal ng pagsusuri sa mga sitwasyon kung saan ang stock ay dating napakalapit sa mga reference point o madalas magbago. Kung ang pinakakamakailang pagsusuri ng stock ay hindi tinanggap ng nauugnay na siyentipikong lupon para sa anumang dahilan, dapat ituring na hindi alam ang stock.

Nabawasan ang pag-recruit: Ang pangingisda ay nakakaapekto sa stock—sa pamamagitan ng nabawasang kasaganaan, mga pagbabago sa laki, kasarian o distribusyon ng edad, o pagbabawas ng kapasidad sa reproduksyon sa edad—hanggang sa antas na makakabawas sa paglago at/o reproduksyon ng populasyon sa pangmatagalan (maraming henerasyon); o, mas mababa ang stock sa isang naaangkop na reference point ng limitasyon, kung mayroong tinukoy.

Regular na sinusubaybayan: Ang mga survey ng mga stock na hindi mula sa palasdaan, o iba pang maaasahang pagsusuri ng kasaganaan, ay isinasagawa nang hindi bababa sa isang beses kada tatlong taon.

Mga nauugnay na kinakailangang legal: Kasama sa mga ito ang mga pang-estado, pambansa at pandaigdigang batas na patungkol sa palaisdaan.

Maaasahang data: Ang data ay mula sa o na-verify ng isang hiwalay na third party. Maaaring kasama sa maaasahang data ang mga ulat ng pamahalaan, peer-reviewed na agham, ulat ng pag-audit, atbp. Hindi itinuturing na maaasahan ang data kung may malaking siyentipikong kontrobersiya hinggil sa data, o kung luma ang data o kung hindi man ay malabong tumugma sa mga kasalukuyang kundisyon (hal., ilang taon na ang tagal ng data ng survey at tumaas na ang mortalidad sa pangingisda mula noong huling survey).

Nakakabahalang species: Species kung saan may mga alalahanin ang pangasiwaan hinggil sa katayuan at mga banta, ngunit walang sapat na impormasyon upang magsaad ng pangangailangan na ilista ang species bilang nanganganib. Sa U.S., maaaring kasama rito ang species na natukoy ng NMFS, kasunod ng pagsusuri ng katayuang biyolohikal, na “hindi nararapat” ang pagkakalista sa ilalim ng ESA, alinsunod sa ESA section 4(b)(3)(B)(i), ngunit may mga nananatiling malalaking alalahanin o hindi katiyakan hinggil sa katayuan at/o mga banta. Ang species ay maaaring maging “nakakabahalang species” at “candidate species” (http://www.nmfs.noaa.gov/pr/glossary.htm#s). Dagdag pa rito, ang mga stock ng marine mammal na nakalista bilang “strategic” sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act ay binibigyan ng klasipikasyon na nakakabahalang species. Ang mga terminong “nakakabahalang species” o “nakakabahalang stock” ay parehong ginagamit ng iba pang pederal at pang-estadong lupon ng pangangasiwa.

Input ng stakeholder: Ang stakeholder ay isang indibidwal, grupo o organisasyong may interes sa, o maaaring maapektuhan ng pangasiwaan ng isang palaisdaan (binago mula sa MSC 2010). Maaaring kasama sa input ng stakeholder ang: Pakikisali sa lahat ng mahalagang aspeto ng pangangasiwa ng palaisdaan mula sa pagsusuri ng stock at pagtatakda ng mga priyoridad sa pananaliksik hanggang sa pagpapatupad at pagdedesisyon. Dagdag pa rito, ang mga stakeholder ay maaaring umako ng mas malalaking responsibilidad sa pagdedesisyon para sa ikabubuti ng mga indibidwal na palaisdaan (Smith et al 1999). Iniaatas ng mabisang pakikisali ng stakeholder na magkaroon ang sistema ng pangangasiwa ng mga proseso ng konsultasyon na bukas sa mga interesado at apektadong partido, at maging malinaw sa lahat ng may kinalamang partido ang mga tungkulin at responsibilidad ng mga stakeholder (binago mula sa MSC 2010).

http://www.nmfs.noaa.gov/pr/glossary.htm#s

49



Stock: Isang self-sustaining na populasyong hindi lubos na nauugnay sa iba pang populasyon sa pamamagitan ng interbreeding, immigration o emigration. Ang iisang palaisdaan ay maaaring humuli ng maraming stock ng isa o maraming species. Ang mga stock ay maaaring tina-target o hindi tina-target, nire-retain o itinatapon, o isang kumbinasyon ng mga iyon (hal., itinatapon ang mga juvenile at nire-retain ang mga adult). Pinakamainam na tumugma sa biological unit ang management unit ng “stock”. Gayunpaman, kadalasan ay maaaring hindi kapareho ng biological unit ang management unit ng “stock” ng mga palaisdaan. Kung pangangasiwaan bilang isa ang maraming biological stock, at walang sapat na impormasyon upang suriin ang katayuan ng stock ng bawat biological stock, susuriin ang management unit. Ang sitwasyong ito ay nakakabawas sa grado ng “kalidad ng impormasyon” ng palaisdaan, dahil nagiging imposibleng suriin ang kalusugan ng mga indibidwal na stock. Kung mas pino ang isinasagawang pangangasiwa kumpara sa mga biological stock kung kaya’t binubuo ng maraming stock ng management unit ang isang interbreeding na populasyon, dapat suriin ang kalusugan at kasaganaan ng biological stock sa kabuuan batay sa impormasyong pinagsama-sama mula sa mga management unit. Ang bisa ng pangangasiwa ay maaaring suriin sa pinakapinong iskala kung saan mayroong malalaki at nave-verify na pagkakaiba sa mga gawi sa pangangasiwa.

Malaking taga-ambag: Ang palaisdaan ay isang malaking taga-ambag sa mga nakakaapekto sa isang populasyon, ecosystem o habitat kung isang pangunahing taga-ambag ang palaisdaan, o isa sa maraming taga-ambag na may magkakatulad na magnitude, sa pinagsama-samang mortalidad sa pangingisda. Kasama sa mga halimbawa ng palaisdaan na hindi isang malaking taga-ambag ang: (a) palaisdaan kung saan ang huli ng species ay bihira o maliit na bahagi lang ng huli sa nasabing palaisdaan at maliit na taga-ambag lang ang palaisdaan sa pinagsama-samang mortalidad, kaugnay ng iba pang palaisdaan, lalo na dahil pinatatakbo o pinangangasiwaan ang palaisdaan sa paraang nakakabawas sa epekto nito. Gayunpaman, kung natukoy na nanganganib ang stock na iyon sa palaisdaang sinusuri, dapat itong ituring na malaking taga-ambag, anuman ang paglalarawan. Nalalapat ito sa species na sinusuri lang sa ilalim ng Pamantayan 2.

Malaking proporsyon ng habitat: Tumutukoy sa isang kundisyon kung saan hindi bababa sa 20% ng bawat representative habitat (kung saan maaaring ma-delineate ayon sa substrate, bathymetry, at/o mga community assemblage ang mga representative habitat), sa loob ng saklaw ng (mga) tina-target na stock at mga hangganan sa pagkontrol sa isinasaalang-alang (ibig sabihin, sa loob ng pambansang EEZ para sa palaisdaang isinasaalang-alang), ang ganap na protektado laban sa pangingisda gamit ang mga uri ng gear na nakakaapekto sa habitat sa palaisdaang iyon.

Susceptibility Ang kapasidad ng isang stock na maaapektuhan ng palaisdaang isinasaalang-alang, depende sa mga salik gaya ng tsansa ng stock na mahuli ng gear sa pangingisda. Ang grado ng susceptibility ay batay sa mga talahanayan mula sa balangkas ng Pagsusuri ng Susceptibility ng Produktibidad ng MSC (tingnan ang Pamantayan 1.1). Kasama sa mga halimbawa ng mababang susceptibility ang: maliit na overlap sa pagitan ng heograpikong saklaw o depth range ng species at lokasyon ng palaisdaan; hindi tina-target ng palaisdaan ang gustong habitat ng species; mas maliit ang species sa laki ng net mesh bilang adult, hindi naaakit ng ginagamit na pain, o kung hindi man ay hindi napipili ng gear sa pangingisda; o mayroong mahusay na spatial protection o iba pang hakbang na partikular na ginawa upang maiwasan ang paghuli sa species.

50



Sustainable na antas (ng mortalidad sa pangingisda): Isang antas ng mortalidad sa pangingisda na hindi magpapababa ng stock nang lampas sa punto kung saan mababawasan ang pag-recruit, ibig sabihin, mas mataas sa mga reference point ng F, kung saan tinukoy. Dapat ay malapit ang mga reference point ng limitasyon ng F sa FMSY o F35–40% para sa mga stock na katamtaman ang produktibidad; ang mga stock na mababa ang produktibidad gaya ng mga rockfish at pating ay nangangailangan ng F na nasa saklaw na F50–60% o mas mababa. Ang mas matataas na value ng F ay nangangailangan ng matibay na siyentipikong paliwanag. Ang mga reference point ng F ay mga reference point ng limitasyon, kung kaya’t dapat gumamit ng mga buffer upang matiyak na hindi lalampas ang mortalidad sa pangingisda sa mga antas na iyon. Kapag hindi alam ang F ngunit tinatantya ang MSY, ang mortalidad sa pangingisda na hindi bababa 25% na mas maliit sa MSY ay itinuturing na sustainable na antas (para sa mga palaisdaang kapantay ng o mas mataas sa BMSY).

Napapanahong pagsusuri ng data/stock: Hindi kailangang magsagawa ng mga kumpletong pagsusuri ng stock kada 1–5 taon, ngunit dapat regular na subaybayan ang mga stock kahit isang beses kada 1–5 taon, at dapay ibatay ang mga pagsusuri ng stock sa data na hindi pa lampas limang taon ang tagal. Ang data ay maaaring makalap ng industriya, ngunit hiwalay dapat ang pagsusuri.

Napakalimitadong lugar: Ang pangingisda (gamit ang nakakapinsalang gear, kapag sinusuri ang Pamantayan D) ay limitado sa hindi hihigit sa 50% ng bawat representative habitat (kapag maaaring ma-delineate ayon sa substrate, bathymetry, at/o mga community assemblage ang mga representative habitat) sa loob ng saklaw ng (mga) tina-target na stock at mga hangganan sa pagkontrol ng palaisdaang isinasaalang-alang (hal., ang pambansang EEZ para sa palaisdaang isinasaalang-alang).

Napakababang antas ng pangingisda (hal., pang-eksperimentong palaisdaan): Ang palaisdaan ay hindi masyadong ginagamit o ginagamit sa pang-eksperimentong paraan upang kumalap ng data o sukatin ang viability, nang sa gayon ay maging talagang mas mababa ang mga rate ng exploitation kaysa sa mga sustainable na ani (hal., 20% ng sustainable na huli o mas mababa pa). Kapag walang iba pang impormasyon, maaaring ituring na napakababa mg mga antas ng exploitation kung mapupunta ang isang palaisdaan sa kategoryang “mababa” para sa lahat ng tanong para sa “susceptibility” sa ilalim ng Pagsusuri ng Susceptibility ng Produktibidad (tingnan ang Appendix 2 para sa karagdagang detalye tungkol sa pagbibigay ng grado sa susceptibility).

51



Alverson, D.L. Freeberg, M.H., Pope, J.G., Murawski, S.A. 1994. A global assessment of fisheries bycatch and discards. FAO Fisheries Technical Paper. No. 339. Rome, FA. 233p Araki, H, and C. Schmid. 2010. Is hatchery stocking a help or harm? Evidence, limitations and future directions in ecological and genetic surveys. Aquaculture 308: S2-S11 Auster, P.J. 2001. Defining thresholds for precautionary habitat management actions in a fisheries context. North American Journal of Fisheries Management 21:1-9. Australian Department of Agriculture, Fisheries and Forestry 2007. Commonwealth Fisheries Harvest Strategy: Policy and Guidelines. December 2007. Available at: http://www.daff.gov.au/_media/documents/fisheries/domestic/HSP-and-Guidelines.pdf Babcock, E., E. Pikitch, and C. Hudson. 2003. “How much observer coverage is enough to adequately estimate bycatch?” Oceana, Washington D.C. Botsford, L. W., and A. M. Parma. 2005. Uncertainty in Marine Management. Pages 375-392 in E. A. Norse and L. B. Crowder, editors. Marine Conservation Biology: The Science of Maintaining the Sea’s Biodiversity. Island Press, Washington, DC. Caddy, J. F. 2004. Current usage of fisheries indicators and reference points, and their potential application to management of fisheries for marine invertebrates. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Science 61:1307-1324. Chaffee C., S. Daume S, L. Botsford, D. Armstrong, and S. Hanna. 2010. Oregon Dungeness Crab Fishery Final Report with Certification Decision. Ver. 4, 27 October 2010. Available at: http://www.msc.org/track-a-fishery/certified/pacific/oregon-dungeness-crab/assessment-downloads-1/ODC_V4_Final-Report_27Oct2010.pdf Cheung, W. W. L., T. J. Pitcher, and D. Pauly. 2005. A fuzzy logic expert system to estimate intrinsic extinction vulnerabilities of marine fishes to fishing. Biological Conservation 124:97-111. Cheung, W. W. L., R. Watson, T. Morato, T. J. Pitcher, and D. Pauly. 2007. Intrinsic vulnerability in the global fish catch. Mar. Ecol. Prog. Ser. 333:1-12. Chuenpagdee, R., L. E. Morgan, et al. (2003). “Shifting gears: Assessing collateral impacts of fishing methods in US waters.” Frontiers in Ecology and Environment 1(10): 517-524. Clark, W.G. 1991. Groundfish exploitation rates based on life history parameters. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 48: 734-750. Clark W. G. 2002. F35% revisited ten years later. North American Journal of Fisheries Management 22:251-257.

Mga Sanggunian

http://www.daff.gov.au/_media/documents/fisheries/domestic/HSP-and-Guidelines.pdf

http://www.msc.org/track-a-fishery/certified/pacific/oregon-dungeness-crab/assessment-downloads-1/ODC_V4_Final-Report_27Oct2010.pdf

http://www.msc.org/track-a-fishery/certified/pacific/oregon-dungeness-crab/assessment-downloads-1/ODC_V4_Final-Report_27Oct2010.pdf

52



DFO. 2009. A fishery decision-making framework incorporating the Precautionary Approach. Fisheries and Oceans Canada. Available at: http://www.dfo-mpo.gc.ca/fm-gp/peches-fisheries/fish-ren-peche/sff-cpd/precaution-eng.htm Dulvy, K., Y. Sadovy, and J. D. Reynolds. 2003. Extinction vulnerability in marine populations. Fish and Fisheries 4:25-64. FAO. 1996. Precautionary Approach to Capture Fisheries and Species Introductions. FAO Technical Guidelines for Responsible Fisheries, 2: 54 p. FAO Fisheries Glossary. Accessed December 8, 2010. Available at: http://www.fao.org/fi/glossary/ Falk-Petersen, J., T. Bøhn & O. T. Sandlund. 2006. On the numerous concepts in invasion biology. Biological Invasions 8:1409–1424. Field, J., Cope, J. & Key, M. 2010. A descriptive example of applying vulnerability evaluation criteria to California nearshore finfish species. Managing Data-Poor Fisheries: Case Studies, Models & Solutions, 1, 235–246. Finnegan, S., S. C. Wang, A. G. Boyer, M. E. Clapham, Z. V. Finkel, M. A. Kosnik, M. Kowalewski, R. A. J. Krause, S. K. Lyons, C. R. McClain, D. McShea, P. M. Novack-Gottshall, R. Lockwood, J. Payne, F. Smith, P. A. Spaeth, and J. A. Stempien. 2009. No general relationship between body size and extinction risk in the fossil record of marine invertebrates and phytoplankton. in GSA Annual Meeting, Portland, OR. Foley, M.M., Halpern, B.S., Micheli, F. et al. 2010. Guiding ecological principles for marine spatial planning. Marine Policy 34: 955-966. Froese, R., T.A. Branch, A. Proelß, M. Quaas, K. Sainsbury, and C. Zimmermann. 2010. Generic harvest control rules for European fisheries. Fish and Fisheries: doi:10.1111/j.1467-2979.2010.00387.x Froese, R., and D. Pauly. 2010. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org. Fuller, S.D., C Picco, et al. 2008. How we fish matters: Addressing the ecological impacts of Canadian fishing gear. Ecology Action Centre, Living Oceans Society, and Marine Conservation Biology Institute. 25pp. Goodman, D., M. Mangel, G. Parkes, T. Quinn, V. Restrepo, T. Smith and K. Stokes. 2002. Scientific Review of The Harvest Strategy Currently Used in The BSAI and GOA Groundfish Fishery Management Plans, North Pacific Fishery Management Council, Anchorage, AK. 153 p. Available at: http://www.fakr.noaa.gov/npfmc/misc_pub/f40review1102.pdf Hall, M. 1998. An ecological view of the tuna-dolphin problem: Impacts and tradeoffs. Reviews of fish biology and fisheries (8):1-34 Hobday, A., M. J. Tegner, and P. L. Haaker. 2001. Over-exploitation of a broadcast spawning marine invertebrate: Decline of the white abalone. Reviews in Fish Biology and Fisheries 10:493-514.

http://www.dfo-mpo.gc.ca/fm-gp/peches-fisheries/fish-ren-peche/sff-cpd/precaution-eng.htm

http://www.dfo-mpo.gc.ca/fm-gp/peches-fisheries/fish-ren-peche/sff-cpd/precaution-eng.htm

http://www.fao.org/fi/glossary/

http://www.fakr.noaa.gov/npfmc/misc_pub/f40review1102.pdf

53



Johannes, R. E. 1998. The case for data-less marine resource management: Examples from tropical nearshore fisheries. Trends in Ecology and Evolution 13: 243–246. Jones, J.B. 1992. Environmental impact of trawling on the seabed: a review. New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research. 26: 59-67 Kaiser, M.J., J. S.Collie, S. J Hall, S. Jennings, I. R. Poiner. 2001. Impacts of fishing gear on marine benthic habitats. Reykjavik Conference on Responsible Fisheries in the Marine Ecosystem. Reykjavik, Iceland. ftp://ftp.fao.org/fi/document/reykjavik/pdf/12kaiser.PDF Kelleher, K. 2005. Discards in the world’s marine fisheries. An update. FAO Fisheries Technical Paper. No. 470. Rome, FAO. 131p. Kostow, K. 2009. Factors that contribute to the ecological risks of salmon and steelhead hatchery programs and some mitigating strategies. Reviews in Fish Biology and Fisheries 19:1, 9-31. Lindeboom, H. J., and Groot, S. J. de (eds) 1998. The effects of different types of fisheries on the North Sea and Irish Sea benthic ecosystems. NIOZ-Rapport 1998-1, RIVO-DLO Report C003/98: 404 pp. Lindholm, J. B., P. J. Auster, M. Ruth, and L. S. Kaufman. 2001. Modeling the effects of fishing, and implications for the design of marine protected areas: juvenile fish responses to variations in seafloor habitat. Conservation Biology 15:424–437. Mace, P.M. and M.P. Sissenwine. 1993. How much spawning per recruit is enough? pp 101–118 in S.J. Smith, J.J. Hunt and D.Revered (eds.) Risk Evaluation and Biological Reference Points for Fisheries Management. Canadian Special Publication of Fisheries and Aquatic Sciences 120. National Research Council of Canada. Marine Stewardship Council (MSC). 2014. MSC Fisheries Certification Requirements and Guidance, version 2.0. Marine Stewardship Council, London, UK. 120 p. Available at: https://www.msc.org/documents/scheme-documents/fisheries-certification-scheme-documents/fisheries-certification-requirements-version-2.0. Marine Stewardship Council (MSC). 2010. Fisheries Assessment Methodology and Guidance to Certification Bodies, version 2.1, including Default Assessment Tree and Risk-Based Framework. Marine Stewardship Council, London, UK. 120 p. Available at: http://www.msc.org/documents/scheme-documents/methodologies/Fisheries_Assessment_Methodology.pdf McKinney, M. L. 1997. Extinction vulnerability and selectivity: Combining ecological and paleontological views. Annual Review of Ecology, Evolution and Systematics 28:495-516. MSC. 2009. Marine Stewardship Council Fisheries Assessment Methodology and Guidance to Certification Bodies Including Default Assessment Tree and Risk-Based Framework Myers R. A., Bowen K. G., and Barrowman N. J. 1999. Maximum reproductive rate of fish at low population sizes. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 56:2404-2419. Musick, J. A. 1999. Criteria to define extinction risk in marine fishes. Fisheries 24:6-14.

http://www.msc.org/documents/scheme-documents/methodologies/Fisheries_Assessment_Methodology.pdf

http://www.msc.org/documents/scheme-documents/methodologies/Fisheries_Assessment_Methodology.pdf

54



New Zealand Ministry of Fisheries. 2008. Harvest Strategy Standard for New Zealand Fisheries. 25 p. Available at: http://fs.fish.govt.nz/Doc/16543/harveststrategyfinal.pdf.ashx National Marine Fisheries Service (NMFS). 2013. U.S. National Bycatch Report First Edition Update 1 [L. R. Benaka, C. Rilling, E. E. Seney, and H. Winarsoo, Editors]. U.S. Dep. Commer., 57 p. Available at: https://www.st.nmfs.noaa.gov/observer-home/first-edition-update-1 NOAA. 1997. NOAA Fisheries Strategic Plan. 48p. Available at: http://www.nmfs.noaa.gov/om2/nmfsplan.pdf O’Malley, S. L. 2010. Predicting vulnerability of fishes. Masters Thesis. University of Toronto, Toronto. Paine, R.T. 1995. “A Conversation on Refining the Concept of Keystone Species”. Conservation Biology 9 (4): 962–964. Patrick, W. S., P. Spencer, O. Ormseth, J. Cope, J. Field, D. Kobayashi, T. Gedamke, E. Cortés, K. Bigelow, W. Overholtz, J. Link, and P. Lawson. 2009. Use of productivity and susceptibility indices to determine stock vulnerability, with example applications to six U.S. fisheries. U.S. Department of Commerce, NOAA Tech. Memo. NMFS-F/SPO-101, Seattle, WA. Pinsky, M.L., Jensen, O.P., Ricard, D., Paulumbi, S.R. 2011. Unexpected patterns of fisheries collapse in the world’s oceans. PNAS: 108 (20) 8317-8322 Pikitch, E., P.D. Boersma, I.L. Boyd, D.O. Conover, P. Cury, T. Essington, S.S. Heppell, E.D. Houde, M. Mangel, D. Pauly, É. Plagányi, K. Sainsbury, R.S. and Steneck. 2012. Little Fish, Big Impact: Managing a Crucial Link in Ocean Food Webs. Lenfest Ocean Program. Washington, DC. 108 pp. Restrepo, V.R. and J. E. Powers. 1998. Precautionary control rules in US fisheries management: specification and performance. ICES Journal of Marine Science 56: 846–852. Restrepo, V.R., G.G. Thompson, P.M. Mace, W.L. Gabriel, L.L. Low, A.D. MacCall, R.D. Methot, J.E. Powers, B.L. Taylor, P.R. Wade and J.F. Witzig. 1998. Technical Guidance on the Use of Precautionary Approaches to Implementing National Standard 1 of the Magnuson-Stevens Fishery Conservation and Management Act. NOAA Technical Memorandum NMFS-F/SPO-137. 54pps. Roughgarden, J. and F. Smith. 1996. Why fisheries collapse and what to do about it. Proc. Nat. Acad. Sci., (USA), 93:5078-5083

http://fs.fish.govt.nz/Doc/16543/harveststrategyfinal.pdf.ashx

http://www.nmfs.noaa.gov/om2/nmfsplan.pdf

55



Appendix 1 – Matrix ng mga epekto sa bycatch ayon sa uri ng gear Ginagamit ang mga matrix sa appendix na ito upang tukuyin ang kaugnay na epekto ng isang palaisdaan sa bycatch species ng iba’t ibang taxon para sa mga palaisdaan kung saan hindi available o hindi kumpleto ang species at dami ng bycatch. Kinakatawan ng mga matrix ang mga karaniwang kaugnay na epekto ng iba’t ibang gear sa pangingisda sa iba’t ibang taxon batay sa pinakamahusay na agham na mayroon. Kung mayroong data na nagsasaad na iba ang pagpapatakbo ng isang partikular na palaisdaan kumpara sa mga karaniwang paraan ng pagpapatakbo, maaaring i-overrule ang UBM.

Pagbibigay ng grado sa kasaganaan ng hindi alam na bycatch species: Ang mga pawikan, pating, marine mammal, seabird, at isda at invertebrate na bycatch species mula sa mga taxon na kilala bilang may mataas na likas na vulnerability – kasama na ang mga pating, skate, ray, sturgeon, rockfish, grouper, korales, abalone at conch – ay dapat bigyan ng grado na napaka-vulnerable, at Lubos na Nakakabahala sa ilalim ng salik ng kasaganaan (2.1). Karaniwan, ang iba pang isda at invertebrate ay dapat bigyan ng grado na Nakakabahala, maliban na lang kung mayroong data na magsasaad ng alternatibong rating. Para sa karagdagang gabay, tingnan din ang “Karagdagang gabay para sa pagbibigay ng grado sa hindi alam na bycatch species sa Pamantayan 1.1/2.1 (Kasaganaan)”, sa ibaba.

Pagbibigay ng grado sa mortalidad sa pangingisda ng hindi alam na bycatch species: Napaka-vulnerable na marine megafauna (mga pawikan, marine mammal, seabird at pating) Ang mga na-update na talahanayan para sa mga napaka-vulnerable na taxon (mga pawikan, marine mammal, seabird, at pating) ay mayroon na ngayong panrehiyong bahagi. Ibinatay namin ang mga value na ito sa isang malawakang pagsusuri ng literatura (54 na ulat, peer-reviewed na artikulo) upang mas mahusay na maipakita ang iba’t ibang isyu sa bycatch na nagaganap gamit ang magkakaparehong uri ng gear sa iba’t ibang rehiyon ng mundo, na tugma sa panrehiyong susceptibility ng mga taxon sa gear. Tanging ang matrix ng pagong lang ang gumagamit ng mga value ng reproduksyon dahil ang literatura ay naglalaman ng impormasyong nauugnay sa edad na hindi available para sa iba pang taxon. Isinama lang namin ang epekto ng mga hakbang sa mitigasyon kung saan ang mga pag-aaral sa bycatch ay para sa mga palaisdaang gumamit ng mga diskarte sa pagbabawas ng bycatch.

Mga Appendix

56



Mga kategorya ng gear para sa Mga Matrix ng Hindi Alam na Bycatch

FAO Gear Category FAO MethodsFAO

AbbreviationMBA

DREDGES Dredges (nei) LN Use this for all dredges

Set gillnets GNSDrift gillnets (driftnets) GNDEncircling gillnets GNC Use GNDFixed gillnets (on stakes) GNF Use GNSTrammel nets GTR Use GNSCombined gillnets - trammel nets GTN Use GNSGillnets and entangling nets (nei) GEN If on bottom GNS, if not fixed, GND

Handlines and hand-operated pole-and lines

LHP

Mechanized lines and pole-and-lines LHMSet longlines LLS Bottom longlines, Buoy gear Drifting longlines LLD Pelagic longline Trolling lines LTL

Harpoons HARDiving MDV

SURROUNDING NETS Purse seines PSDolphin set (D), Floating Object/whaleshark (F), Unassociated (U)

Surrounding nets (nei) SUX Lampara, non-tuna PS

TRAPS Pots FPO

Bottom trawls (nei) TBSmall mesh bottom trawl, Magdalena - Artisanal bottom trawl

Midwater trawls (nei) TM

HOOKS AND LINES

GILLNETS AND ENTANGLING NETS

MISCELLANEOUS GEARS

TRAWLS

57

Bersyon F3.2 ng Pamantayan para sa Mga Palaisdaan (Okt. 2016-Kasalukuyan) Huling Na-update Noong: Disyembre 20, 2016

Matrix ng hindi alam na bycatch – mga pawikan

Sea Turtle Bycatch Susceptibility

Dredge

LLS LLD GNS GND TB TM LN SUX PSF PSD PSU FPO HAR/MDV

LTL/LHP/LHM

Caribbean/Gulf of Mexico 1 2 1 1 1 2 3 4 3 -- 4 4 5 5East Indian Ocean/Southeast Asia 1 1 1 1 1 2 3 3 3 -- 4 5 5 5E. Pacific/Eastern Tropical Pacific 1 1 1 1 1 1 3 4 3 5 4 5 5 5Mediterranean 1 1 1 1 1 2 3 5 5 -- 5 5 5 5North Pacific 2 2 2 2 3 3 3 4 3 -- 4 5 5 4Northeast Atlantic 2 2 3 3 3 3 3 4 3 -- 4 3 5 5Northwest Atlantic 2 2 3 3 1 1 3 4 3 -- 4 5 5 5Oceania (West Central Pacific) 1 1 4 4 4 5 3 2.5 2.5 -- 3 5 5 5W. Africa/Southeast Atlantic 1 1 1 1 2 2 3 4 3 -- 4 5 5 5Southwest Atlantic 1 1 1 1 1 1 3 4 3 -- 4 5 5 5Southwest Pacific (Australia/New Zealand) 3 3 1 1 1 2 3 4 3 -- 4 5 5 5

West Indian Ocean and Red Sea 1 1 1 1 2 1 3 4 3 -- 4 5 5 5

*For known, unassessed spp., ≥3.5 = low concern

Region

OtherLongline Gillnet Trawl Purse Seine

58


Matrix ng Hindi Alam na Bycatch – mga marine mammal

Marine Mammal Bycatch Susceptibility

Dredge

LLS LLD GNS GND TB TM LN SUX PSF PSD PSU FPO HAR/MDV

LTL/LHP/LHM

Caribbean/Gulf of Mexico 3 3 1 1 3 3 5 3.5 4 -- 4 3 5 5Southeast Asia (East Indian) 3 2 1 1 1 2 5 3.5 3 -- 4 2 4 5Eastern Tropical Pacific/Eastern Pacific 2 1 1 1 2 1 5 3 3 2 4 2 3 5Mediterranean 2 2 1 1 1 1 5 3.5 4 -- 3 2.5 4 5Northeast Pacific 2 2 1 1 2 2 5 3 4 -- 4 1 5 5Northeast Atlantic 3 3 1 1 2 2 5 3.5 4 -- 4 1 5 5Northwest Atlantic 3 2 1 1 3 3 5 3.5 4 -- 4 1 5 5Northwest Pacific 1 2 1 1 1 2 5 3.5 4 -- 4 1 5 5Oceania (Western Central Pacific) 4 3 1 1 4 4 5 4 3 -- 4 -- 5 5Southern Ocean 4 4 -- -- 4 4 5 5 5 -- 5 -- 5 5West Africa/Southeast Atlantic 3 3 1 1 3 1 5 1 2 -- 2 1 5 5Southwest Atlantic 3 3 1 1 2 2 5 3.5 4 -- 4 4 5 --Southwest Pacific (Australia/New Zealand) 3 1 1 1 1 3 5 3 4 -- 3 2 5 5

West Indian Ocean and Red Sea 3 3 1 1 3 2 5 3.5 4 -- 4 3 5 5


Region


59


Matrix ng Hindi Alam na Bycatch - mga seabird

Seabird Bycatch Susceptibility

Dredge

LLS PLL GNS DGN TB TM LN SUX PSF PSD PSU FPO HAR/MDV

LTL/LHP/LHM

Caribbean/Gulf of Mexico 3 3 4 4 4 4 5 5 5 -- 5 4 5 5East Indian Ocean/Southeast Asia 2 2 3 3 4 4 5 5 5 -- 5 5 5 5Eastern Tropical Pacific/Southeast Pacific 2 2 1 1 2 2 5 4 4.5 5 5 4 5 4.5Mediterranean 1 1 3 3 2 3.5 5 4 5 -- 4 4 5 4.5Northeast Atlantic 1 2.5 1 1 3 3 5 3 5 -- 5 4 5 4.5

Northeast Pacific 1 1 3 3 3 3 5 4 5 -- 5 4 5 4.5

Northwest Atlantic 3 3 3 3 4 3.5 4 4 5 -- 5 4 5 4.5

Northwest Pacific 1 1 1 1 2 2 5 4 5 -- 5 4 5 4.5

Oceania (Western Central Pacific) 4 2.5 3 3 5 5 5 5 4.5 -- 4.5 5 5 5Southern Ocean 1 1 -- -- 2 2 5 5 5 -- 5 5 5 5West Africa /Southeast Atlantic 1 2.5 2 2 1 1 5 4 5 -- 5 4 5 4.5Southwest Atlantic 1 1 2.5 2.5 2 2 5 4 5 -- 5 4 2 2

Southwest Pacific (Australia/New Zealand) 1 1 2 2 1 1 5 5 5 -- 5 4 5 4.5West Indian Ocean and Red Sea 2 2 1 1 3 3 5 4 5 -- 5 4 5 4.5


Region


60


Matrix ng Hindi Alam na Bycatch - mga pating

Shark Bycatch Susceptibility

Dredge

LLS PLL GNS DGN TB TM LN SUX PSF PSD PSU FPO HAR/MDV

LTL/LHP/LHM

Caribbean/Gulf of Mexico 2 1 2 2 2 -- 5 3.5 2 -- 3 5 5 4East Indian Ocean/Southeast Asia 3 3 2 2 1 1 5 3.5 1 -- 2 5 5 3.5Eastern Tropical Pacific/Eastern Pacific 1 1 2 2 1 2 5 3.5 1 3 2 5 5 3.5Mediterranean/Black Sea 3 2 3 2 1 1 5 3.5 1 -- 3 4 5 3.5Northeast Atlantic 1 1 3 3 2 2 5 3.5 2 -- 3 3 5 3.5Northeast Pacific 1 1 2 2 1 2 5 3.5 2 -- 3 5 5 3.5Northwest Atlantic 1 1 3 3 1 1 5 3.5 2 -- 3 5 5 3.5Northwest Pacific 1 1 2 2 1 1 5 3.5 2 -- 3 5 5 3.5Oceania (Western Central Pacific) 1 1 3 3 2 2 5 3.5 1 -- 2 5 5 3.5Southern Ocean 4 4 -- -- 2 4 5 3.5 5 -- 5 5 5 3.5West Africa/Southeast Atlantic 1 1 2 2 1 1 5 3.5 1 -- 2 5 5 3Southwest Atlantic 1 1 2 2 1 2 5 3.5 1 -- 2 5 5 3.5Southwest Pacific (Australia/New Zealand) 1 1 2.5 2.5 2 3 5 1 1 -- 2 5 5 3.5West Indian Ocean and Red Sea 3 2 1 1 2 2 5 3.5 1 -- 2 5 5 3.5


OtherLongline Gillnet Trawl Purse SeineRegion

61



Mga benthic invertebrate, finfish, forage fish, at korales Ang mga value sa matrix ng mga invertebrate, finfish, forage fish, at korales ay unang nakuha sa pamamagitan ng pag-average sa mga napag-alaman sa dalawang pag-aaral na nagranggo ng mga kaugnay na epekto sa kapaligiran ng gear sa pangingisda (Fuller et al. 2008; Chuenpagdee et al. 2003). Na-update ang ilang value sa matrix batay sa isang survey sa mga eksperto sa agham hinggil sa bycatch mula sa buong mundo upang gawing mas pandaigdigan ang matrix. Ang mga napag-alaman mula sa mga pag-aaral na ginamit para sa paggawa ng matrix na ito ay hinango mula sa mga paghahanap ng literatura, data ng mga palaisdaan at opinyon ng eksperto. Sa pangkalahatan, iniranggo ng mga pag-aaral na ito ang kalalaan ng mga epekto ng gear sa pangingisda gaya ng ipinapakita sa talahanayang ito (ayon sa kalalaan):

Chuenpagdee et al 2003 Fuller et al 2008 Bottom trawl Bottom gillnet Dredge Midwater gillnet Pot at mga trap Pelagic longline Bottom longline Midwater trawl Purse seine Kalawit at linya

Bottom trawl Bottom gillnet Dredge Bottom longline Midwater trawl Pot at trap Pelagic longline Midwater gillnet Purse seine Kalawit at linya Dive Harpoon

Dahil ang mga pag-aaral na ito ay ibinatay sa mga palaisdaang nagpapatakbo sa mga karagatan ng Canada at Estados Unidos, nagsagawa rin kami ng pagsusuri ng literatura at opinyon ng eksperto hinggil sa kalalaan ng bycatch ayon sa uri ng gear mula sa iba’t ibang rehiyon sa mundo. Ang ilan sa mga unang value mula kina Fuller et al. (2008) at Chuenpagdee et al. (2003) ay isinaayos nang naaayon. Ginawa ang mga pagbabagong ito upang mas mahusay na maipakita ang iba’t ibang isyu sa bycatch na nagaganap gamit ang mga parehong uri ng gear sa iba’t ibang rehiyon sa mundo. Natukoy ang kalalaan ng bycatch para sa mga biogenic habitat (mga korales at sponge) ayon sa uri ng gear sa pamamagitan ng pag-average ng mga value na ibinigay nina Fuller et al. (2008) at Chuenpagdee et al. (2003). Pinangalanan nina Chuenpagdee et al. (2003), ang kategoryang ito bilang “biological habitat” at tinawag ito nina Fuller et al. (2008) bilang “mga korales at sponge.” Hindi namin binago ang mga value na ito dahil malaki ang posibilidad na ang mga uri ng gear na timatama sa pinakailalim ay may parehong potensyal para sa malalalang epekto sa mga karagatan ng mundo. Ang mga epekto mula sa pangingisda sa benthos ay nagaganap sa halos lahat ng continental shelf sa buong mundo (Watling 2005). Tinaasan namin ang bilang ng mga uri ng trawl mula sa bottom at midwater (ginagamit nina Fuller et al. (2008) at Chuenpagdee et al. (2003)) upang isama rin ang mga kategorya ng bottom trawl para sa tropical/subtropical na isda, tropical/subtropical na hipon, coldwater na isda, at coldwater na hipon. Hindi idinisenyo ang mga shrimp trawl upang tumama sa pinakailalim at pagkumpulin ang mga isda, kaya mas mababa ang grado ng epekto ng mga ito sa matrix para sa finfish bycatch.

62



Kasama sa iba pang pagbabago sa mga napag-alaman nina Fuller et al. (2008) at Chuenpagdee et al. (2003) ang paghihiwalay ng iba’t ibang diskarte sa purse seine sa mga FAD/log set, dolphin/whale set at mga hindi nauugnay na school set batay sa mga variable na rate ng bycatch na nakita sa isang pag-aaral ni Hall (1998). Napag-alaman ni Hall (1998) na ang mga log (FAD) set ang mayroong pinakamalaking bycatch sa kabuuan para sa ilang species, na sinusundan ng mga school set at dolphin set. Ang mga bottom seine o demersal seine (kasama na ang mga Danish seine, Scottish fly-dragging seine at pair seine) ay hindi kasama sa mga pag-aaral nila Fuller et al. (2008) at Chuenpagdee et al. (2003) dahil hindi karaniwang ginagamit ang mga uri ng gear na ito sa U.S. o Canada. Gaya ng mga purse seine, pinapalibutan ng mga ganitong uri ng gear ang isang school ng isda, ngunit tumatama ang mga ito sa seafloor. Pinaghambing ng pag-aaral ni Palsson (2003) ang mga itinatapong haddock mula sa tatlong demersal na uri ng gear sa mga karagatan ng Iceland, at napag-alaman niyang pinakamababa ang bycatch ng isda sa mga Danish seine kapag ihinambing sa mga demersal trawl at longline gear. Ang mga Danish seine na nagta-target ng mga benthic fish species ay maaaring hindi sinasadyang makahuli ng hindi target na species gaya ng flatfish, cod, at haddock (Icelandic Ministry of Fisheries 2010). Napag-alaman nila Alverson et al. (1996) na ang mga Danish seine ay karaniwang napapabilang sa mababa hanggang katamtamang grupo ng gear para sa bycatch, dahil mas mababa ang mga bycatch ratio ng mga ito kumpara sa karamihan ng mga uri ng gear, kasama na ang mga bottom trawl, longline at pot, ngunit mas malaki ang bycatch kumpara sa mga pelagic trawl at purse seine. Batay sa mga napag-alamang ito, ang grado sa bycatch ng mga Danish seine ay tinantya mula sa grado para sa mga purse seine na may pagtaas sa mga epekto sa shellfish upang isaalang-alang ang paggamit ng mga Danish seine sa seafloor, pagtaas sa epekto sa finfish upang isaalang-alang ang mas malaking bycatch ng benthic fish gaya ng flatfish, cod at haddock, at pagbaba sa epekto sa forage fish, na karaniwang pelagic.

63


Matrix ng Hindi alam na Bycatch – mga benthic invertebrate, finfish, forage fish, at korales at iba pang biogenic habitat Ang may pinakamalalaking epekto ay magkakaroon ng grado na 1 at ang may pinakamaliliit na epekto ay magkakaroon ng grado na 5. Key: B = Bottom, P = Pelagic, M = Mid-water, BTF = Bottom tropical fish, BTS = Bottom tropical shrimp, BCF = Bottom coldwater fish, BCS = Bottom coldwater shrimp, PF = Purse FAD/log (tuna), PD = Purse dolphin/whale (tuna), PU = Purse unassociated (tuna), Pot = Pot at trap, HD = Harpoon/diver, TP = Troll/pole at line

Longline Gillnet Trawl Dredge Seine Iba pa

B P B M B BTF BTS BCF BCS M B P PF PD PU Pot HD TP

Mga Benthic Invert 4.5 5 3 5 2 2 2 2 2 5 1 3 5 5 5 5 3.5 5 5

Finfish 2 2 2 1 2 1 2 2.5 2 1 3 2 4 2 3 2 3.5 5 3

Forage Fish 5 4 2 2 3 2 2 2 2 1 5 3 3 2 3 2 4 5 4

Mga korales at iba pang biogenic habitat 3 5 2 5 1 1 1 1 1 5 1 1 5 5 5 5 3.5 5 4.5

64



Karagdagang gabay para sa pagbibigay ng grado sa hindi alam na bycatch species sa Pamantayan 1.1/2.1 (Kasaganaan) Mga pawikan – lahat ng nanganganib/nasa peligro: Tingnan ang Wallace et al. (2010, 2013) para sa mga pandaigdigang pattern ng marine turtle bycatch. Dagdag pa rito, ang isang pandaidigang programa, ang Mapping the World’s Sea Turtles, na ginawa ng SWOT (State of the World’s Sea Turtles) database ay isang komprehensibong pandaigdigang database ng mga nesting site ng pawikan sa buong mundo. Ang mapa ng SWOT ay napakadetalyado at maaaring i-customize upang makagamit ng mga filter ng lokasyon, at hina-highlight nito ang species at laki ng colony gamit ang mga icon na may iba’t ibang kulay at hugis. Ang mapang ito, kasama ng pag-aaral nina Wallace et al. (2010) ay makakatulong na tukuyin kung may mga potensyal na interaksyon sa mga pawikan ang palaisdaang sinusuri. Mga pating, marine mammal at seabird: Tukuyin kung nag-o-overlap ang palaisdaan sa anumang nanganganib/nasa peligro o labis ang pangingisda na species, at maging konserbatibo kung hindi kongklusibo ang partikular sa species at heograpikong impormasyon. Halimbawa, kung kulang sa data ang mga populasyon ng pating, maging konserbatibo at bigyan ito ng rating na “labis ang pangingisda” o “naubos.” Mga pating: Piliin ang “labis ang pangingisda” o “naubos” kapag kulang ang data, o piliin ang “nanganganib/nasa peligro” kapag may data na sumusuporta rito (tingnan ang Camhi et al. 2009). Sa buong mundo, tatlong-kapat (16 sa 21) ng mga oceanic pelagic shark at ray ang may mas mataas na panganib na malipol dahil sa labis na pangingisda (Dulvy et al. 2008). Tingnan ang Camhi et al. (2009) para sa mga heograpikong lugar, katayuan sa IUCN at mga alalahanin sa konserbasyon ayon sa species ng pating. Nagpapakita ang Talahanayan 1 ng mga karagdagang resolusyon, rekomendasyon at mga hakbang sa konserbasyon at pangangasiwa mula sa RFMO para sa mga pating. Makikitang nakalista pagkatapos ng Talahanayan 1 ang nauugnay na karagdagang impormasyon sa konserbasyon ng pating na partikular sa rehiyon at species (Camhi 2009; Bradford 2010). Mga marine mammal: Ang pandaigdigang distribusyon ng mga marine mammal at ang mahahalagang lugar ng konserbasyon ng mga ito ay mula kina Pompa et al. (2011), na gumamit rin ng mga heograpikong saklaw upang tumukoy ng 20 mahahalagang pandaigdigang site ng konserbasyon para sa lahat ng species ng marine mammal (123) at gumawa rin sila ng mga mapa ng saklaw para sa mga ito (Figure 1; Talahanayan 2; Pompa et al. 2011 at karagdagan). Mga seabird: Ipinapakita ng Figure 2 at 3 ang distribusyon ng mga nasa peligrong seabird sa buong mundo (Birdlife International 2011). Tingnan din ang Birdlife International (2010) upang mahanap ang mga Marine Important Bird Area (MIBA). Ang mga albatross ang nasa pinakamalaking peligro na family, dahil ang lahat ng 22 species nito ay nasa peligro o halos nasa peligro sa buong mundo. Ang mga penguin at shearwater/gadfly petrel ay mayroon ding malaking proporsyon ng nasa peligrong species (Birdlife International 2010).

http://feedproxy.google.com/%7Er/GoogleEarthBlog/%7E3/E92z5EtGrzI/mapping_the_worlds_sea_turtles.html

http://seamap.env.duke.edu/swot

65


Talahanayan 1. Mga aktibong resolusyon, rekomendasyon, at mga hakbang para sa konserbasyon at pangangasiwa mula sa RFMO para sa mga pating. Talahanayan mula kina Camhi et al. (2009). a ICCAT = International Commission for the Conservation of Atlantic Tunas; NAFO = North Atlantic Fisheries Organization; GFCM = General Fisheries Commission for the Mediterranean; SEAFO = South East Atlantic Fisheries Organization; IATTC = Inter-American Tropical Tuna Commission; WCPFC = Western and Central Pacific Fisheries Commission; IOTC = Indian Ocean Tuna Commission; CCAMLR = Commission for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources. b Ang timbang ng mga rekomendasyon at resolusyon ay nag-iiba ayon sa RFMO. Halimbawa, may bisa ang lahat ng rekomendasyon ng ICCAT, kumpara sa mga resolusyon.

Karagatan/ RFMOa/Taon

Res/Rec No.b Titulo Mga pangunahing aksyon

Atlantic, ICAAT 1995 Res. 95-2 Resolusyon ng ICCAT sa

pakikipagtulungan sa FAO upang pag-aralan ang katayuan ng mga stock ng pating at by-catch

• Hinihikayat ang mga miyembro na kumalap ng data na partikular sa species hinggil sa biology, bycatch at trade in na species ng pating at ibigay ang data na iyon sa FAO

2003 Res. 03-10 Resolusyon ng ICCAT sa palaisdaan ng pating

• Hinihiling sa lahat ng miyembro na magsumite ng data hinggil sa nahuling pating, mga ginawa ayon sa gear, mga huli at trade in na produktong mula sa pating • Hinihikayat ang mga miyembro na ganap na magpatupad ng NPOA

2004 Rec. 04-10 Rekomendasyon ng ICCAT hinggil sa konserbasyon ng mga pating na nahuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Inaatasan ang mga miyembro na mag-ulat ng nahuling pating at data ng mga ginawa taun-taon • Iniaatas ang ganap na paggamit • Ipinagbabawal ang finning • Hinihikayat ang pagpapakawala nang buhay • Nakatuon sa muling pagsusuri ng mga shortfin mako at blue shark pagsapit ng 2007 • Nagsusulong ng pananaliksik hinggil sa gear selectivity at pagtukoy ng mga nursery area

2005 Rec. 05-05 Rekomendasyon ng ICCAT na amyendahan ang Rekomendasyon 04-10 hinggil sa konserbasyon ng mga pating na nahuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Iniaatas ang taunang pag-uulat ng prosesong nagawa tungo sa pagpapatupad ng Rec. 04-10 ng mga miyembro • Hinihikayat ang aksyon ng miyembro upang mabawasan ang mortalidad ng North Atlantic shortfin mako

2006 Rec. 06-10 Karagdagang rekomendasyon ng ICCAT hinggil sa konserbasyon ng mga pating na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Kinikilala na kaunti pa lang ang nagiging progreso sa dami at kalidad ng mga istatistika ng nahuling pating • Pinagtitibay ang panawagan para sa kasalukuyan at dating datsa ng pating bilang paghahanda para sa mga pagsusuri ng blue at shortfin mako sa 2008

66


Karagatan/ RFMOa/Taon

Res/Rec No.b Titulo Mga pangunahing aksyon

2007 Rec. 07-06 Karagdagang rekomendasyon ng ICCAT hinggil sa mga pating

• Inuulit ang mandatoryong pag-uulat ng data para sa mga pating • Hinihikayat ang pagpapatupad ng mga hakbang upang mabawasan ang mortalidad ng tina-target na porbeagle at shortfin mako • Hinihikayat ang pananaliksik sa mga nursery area at posibleng time at area closure • Nagpaplanong magsagsawa ng pagsusuri ng porbeagle bago matapos ang 2009

2008 Rec. 08-07 Rekomendasyon ng ICCAT hinggil sa konserbasyon ng mga bigeye thresher shark (Alopias superciliosus) na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Hinihikayat ang pagpapakawala sa mga bigeye thresher shark nang buhay hangga’t maaari • Iniaatas ang pag-uulat ng mga bigeye shark na nahuli at pinakawalan nang buhay

67


Atlantic, NAFO 2009 Mgt. Artikulo

17 ng Hakbang Konserbasyon at pangangasiwa ng mga pating

• Iniaatas ang pag-uulat ng lahat ng kasalukuyan at dating huli ng pating • Isinusulong ang ganap na paggamit • Ipinagbabawal ang finning • Hinihikayat ang pagpapakawala nang buhay • Nagsusulong ng pananaliksik hinggil sa gear selectivity at pagtukoy ng mga nursery area

Atlantic, SEAFO 2006 Hakbang sa

konserbasyon ng 04/06

Hakbang sa konserbasyon ng 04/06 hinggil sa konserbasyon ng mga pating na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng SEAFO

• Kapareho ng mga probisyon ng ICCAT Rec. 04-10, ngunit hindi kasama rito ang mga pagsusuri ng stock

Med., GFCM 2005 GFCM/2005/3 Rekomendasyon ng ICCAT hinggil sa

konserbasyon ng mga pating na nahuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Kapareho ng mga probisyon ng ICCAT Rec. 04-10

2006 GFCM/2006/8(B) Rekomendasyon ng ICCAT na amyendahan ang Rekomendasyon [04-10] hinggil sa konserbasyon ng mga pating na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng ICCAT

• Kapareho ng mga probisyon ng ICCAT Rec. 05-05

Indian, IOTC 2005 Res. 05/05 Hinggil sa konserbasyon ng mga pating

na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaang pinangangasiwaan ng IOTC

• Inaatasan ang mga miyembro na mag-ulat ng mga nahuling pating taun-taon, kasama na ang dating data • Mga planong magbigay ng panimulang payo tungkol sa katayuan ng stock pagdating ng 2006 • Iniaatas ang ganap na paggamit at pagpapakawala nang buhay • Ipinagbabawal ang finning • Isinusulong ang pananaliksik hinggil sa gear selectivity at ang pagbibigay ng ID sa mga nursery area

2008 Res. 08/01 Mga mandatoryong kinakailangan sa istatistika para sa mga miyembro ng IOTC at mga nakikipagtulungang partido na hindi nakikipagkontrata (mga cooperating non-contracting party o mga CPC)

• Inaatasan ang mga miyembro na magsumite ng napapanahong data ng huli at mga ginawa para sa lahat ng species, kasama na ang karaniwang nahuhuling species ng pating at mga mas bihirang pating, kapag posible

68


2008 Res. 08/04 Hinggil sa pagtatala ng huli sa pamamagitan ng mga longline fishing vessel sa lugar ng IOTC

• Iniaatas ang pagtatala ng huli sa logbook ayon sa species para sa bawat set, kasama na ang mga blue, porbeagle, mako at iba pang pating

Pacific, IATTC 2005 Res. C-05-03 Resolusyon sa konserbasyon ng mga

pating na nahuhuli kaugnay ng mga palaisdaan sa Eastern Pacific Ocean

• Isinusulong ang pag-develop ng NPOA sa mga miyembro • Nakikipagtulungan sa WCPFC upang magsagawa ng mga pagsusuri ng populasyon ng pating • Isinusulong ang ganap na paggamit • Ipinagbabawal ang finning • Hinihikayat ang pananaliksik sa pagpapakawala nang buhay at gear-selectivity • Iniaatas ang pag-uulat na partikular sa species para sa mga pating, kasama na ang dating data

2006 Res. C-04-05 (REV 2)

Pinagsama-samang resolusyon sa bycatch

• Iniaatas ang agarang pagpapakawala ng mga pating, ray at iba pang hindi target na species • Isinusulong ang pananaliksik sa mga paraan upang maiwasan ang bycatch (mga pagsusuri ng time-area), sa mga survival rate ng pinakawalang bycatch at sa mga diskarte para sa pagpapakawala nang buhay • Hinihikayat ang mga miyembro na “ibigay ang kinakailangang impormasyon ng bycatch sa lalong madaling panahon”

Pacific, WCFPC 2008 Cons. & Mgt.

Hakbang 2008-06 (papalit sa 2006-05)

Hakbang sa konserbasyon at pangangasiwa para sa mga pating sa Western at Central Pacific Ocean

• Hinihikayat ang mga miyembro na ipatupad ang IPOA at iulat ang progreso • Iniaatas ang taunang pag-uulat ng mga huli at ginawa • Hinihikayat ang pagpapakawala nang buhay at ganap na paggamit • Ipinagbabawal ang finning para sa lahat ng sukat ng sasakyang pandagat • Pinaplanong magbigay ng panimulang payo hinggil sa katayuan ng stock ng mahahalagang pating pagsapit ng 2010

Southern, CCAMLR 2006 32-18 Konserbasyon ng mga pating • Ipinagbabawal ang direktang paghuli ng mga pating

• Pagpapakawala nang buhay sa mga bycatch na pating

69



Karagdagang impormasyon ng pating at mga pagbanggit (Bradford 2010)

• Sa Gulf of Mexico, napag-alaman nina Baum at Myers (2004) na mula sa 1950s hanggang sa huling bahagi ng 1990s, nabawasan nang mahigit 99 at 90% ang mga oceanic whitetip at silky shark (dating ang pinakakaraniwang nahuhuli na species ng pating sa Gulf of Mexico), ayon sa pakakasunud-sunod.

• Sa Northwest Atlantic, tinantya nina Baum et al. (2003) na nabawasan nang mahigit 75% ang mga scalloped hammerhead, white, at thresher shark mula sa kalagitnaan ng 1980s hanggang sa huling bahagi ng 1990s. Napag-alaman din ng pag-aaral na nabawasan nang mahigit 50% ang lahat ng nakatalgang species ng pating sa Northwest Atlantic, maliban sa mga mako shark, sa loob ng parehong yugto ng panahon.

• Nag-ulat sina Myers et al. (2007) ng mga pagbaba na 87% para sa mga sandbar shark, 93% para sa mga blacktip shark, 97% para sa mga tiger shark, 98% para sa mga scalloped hammerhead, at 99% o higit pa para sa mga bull, dusky, at smooth hammerhead shark sa Eastern seaboard mula noong nagsimula ang mga suvey sa baybayin ng North Carolina noong 1972.

• Ipinahayag ng International Union for the Conservation of Nature (IUCN) na “nasa peligro ang 32% ng lahat ng pelagic shark at ray.” Ipinahayag din ng IUCN na 6% ang Nanganganib, at 26% ang Vulnerable.

• Sa Mediterranean Sea, napag-alaman nina Ferretti et al. (2008) na bumaba nang 96 hanggang 99.99% ang bilang ng mga hammerhead, blue, mackerel, at thresher shark kung ikukumpara sa mga dating antas ng kasaganaan ng mga ito.

• Nag-ulat sina Ward at Myers (2005) ng 21% pagbaba sa kasaganaan ng malalaking pating at tuna sa tropical Pacific mula noong nagsimula ang pangkomersyal na pangingisda noong 1950s.

• Isinaad nina Meyers at Worm (2005) ang pandaigdigang pagliit ng mga komunidad ng malalaking predatory na isda nang hindi bababa sa 90% sa loob ng nakalipas na 50–100 taon. Iminumungkahi ng mga may-akda na ang mga pagbaba ay “mas mataas pa para sa mga sensitibong species gaya ng mga pating.”

• Ipinapahayag nina Dulvy et al. (2008) na “sa buong mundo, tatlong-kapat (16 sa 21) ng mga oceanic pelagic shark at ray ang may mas malaking posibilidad na malipol dahil sa labis na pangingisda.”

• Napag-alaman nina Graham et al. (2001) na may average na pagbaba na 20% sa rate ng paghuli ng mga pating at ray malapit sa New South Wales, Australia, mula 1976 hanggang 1997.

70



Talahanayan 2. Species ng marine mammal sa mahahalagang site ng konserbasyon. Ang “mga hindi mapapalitang lugar” ay naglalaman ng species na hindi makikita sa iba pang lugar. Ang mga istatistika ay mula kina Pompa et al. (2011; karagdagang materyal). 1Monachus schauinslandi, 2Arctocephalus galapagoensis, 3A. philippii, 4Inia geoffrensis, Trichechus inunguis (parehong tubig-tabang) at Sotalia fluviatilis, 5Monachus monachus, 6Platanista minor (tubig-tabang), 7Platanista gangetica (tubig-tabang), 8Lipotes vexillifer (tubig-tabang), 9Pusa sibirica (tubig-tabang), 10Pusa caspica, 11Cephalorhynchus commersonii at A. gazella. *VU = Vulnerable, EN = Nanganganib (Endangered), CR = Lubos na Nanganganib (Critically Endangered), LR = Maliit ang Panganib (Lesser Risk), EX = Nalipol (Extinct), CE = Lubos na Nanganganib (Critically Endangered); V = Vulnerable, RS = Matatag o Buo (Relatively Stable or Intact). Ang data ay mula kina Olson at Dinerstein (2002).

Mahahalagang site ng konserbasyon

Bilang ng species

Endemic/ small-range

Kategorya ng peligro para sa bawat ecoregion*

Bilang at pangalan ng ecoregion*

Tinatantyang katayuan ng konserbasyon ng ecoregion*

Pinakasagana South African 16 4 VU, EN 209: Benguela Current

211: Agulhas Current V RS

Argentinean 15 4 VU, EN 205: Patagonian Southwest Atlantic

V

Australian 14 4 VU, EN 206: Southern Australian 222: Great Barrier

RS RS

Baja Californian 25 7 VU, EN, CR 214: Gulf of California CE Peruvian 19 5 VU, EN 210: Humboldt Current V Japanese 25 7 VU, EN, LR 217: Nansei Shoto CE New Zealand 13 2 VU, EN, LR 207: New Zealand V Northwestern African

25 7 VU, EN, LR 216: Canary Current CE

Northeastern American

25 7 VU, EN, LR 202: Chesapeake Bay V

Hindi mapapalitan Hawaiian Islands 11 1 EN 227: Hawaiian Marine V Galapagos Islands 12 1 VU 215: Galapagos

Marine V

San Félix and Juan Fernández Islands

13 1 VU 210: Humboldt Current

V

Amazon River 24 1 VU 147: Amazon River/Mga Flooded Forest

RS

Mediterranean Sea

15 1 CR 199: Mediterranean Sea

CE

Indus River 16 1 Hindi Nakalista Hindi Nakalista Hindi Nakalista Ganges River 17 1 EN Hindi Nakalista Hindi Nakalista Yang-tse River 18 1 EX 149: Yang-Tse River

And Lakes CE

Baikal Lake 19 1 LR 184: Lake Baikal V Caspian Sea 110 1 VU Hindi Nakalista Hindi Nakalista Kerguelen Islands 111 1 Hindi Nakalista Hindi Nakalista Hindi Nakalista

71



Figure 1. Heograpikong distribusyon ng kasaganaan ng species ng marine mammal (kaliwang column) para sa A. Pinnipeds; B. Mysticetes; C. Odontocetes. Ang figure ay mula kina Pompa et al. (2011).

72



Figure 2. At-sea na distribusyon ng mga nasa peligrong seabird sa buong mundo. Kinakatawan ng bawat polygon ang mapa ng saklaw para sa isang nasa peligrong species. Ipinapakita ng mga dark blue na bahagi ang mga lugar sa karagatan kung saan nag-o-overlap ang mga saklaw ng pinakamalalaking bilang ng nasa peligrong species. Ang figure ay mula sa Birdlife International (2011).

Figure 3. Distribusyon ng mga albatross at petrel sa buong mundo. Ang figure ay mula sa Birdlife International (2011).

73



Appendix 2 – Mga paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data

Ang appendix na ito ay nag-aalok ng gabay sa kung aling mga paraan ng pagsusuri na nililimitahan ng data ang maaaring naaangkop na isaalang-alang sa Pamantayan 1. Ang gabay ay mula sa Fair Trade USA standard, Appendix B Talahanayan 1. Tandaan: Ang gabay na ito ay para lang sa paglalarawan. May kasunod pang karagdagang gabay. Kinakailangan ang input ng eksperto at paisa-isang interpretasyon upang matiyak na naaangkop ang indicator ng pagsusuri para sa konteksto ng partikular na palaisdaan, at dapat isaalang-alang ng interpretasyon ang mga partikular na salik o pagbabago sa palaisdaan na maaaring makaapekto sa mga resulta (hal., mga salik na nakabatay sa demand na nakakaapekto sa laki ng huli)

Indicator ng Pagsusuri Positibong Resulta Negatibong Resulta Density Ratio ng Lugar kung saan Nangingisda/Hindi Nangingisda6

Lahat ng isda >0.8 Mature na isda >0.6

Lahat ng isda <0.8 Mature na isda <0.6

Mortalidad sa pangingisda kumpara sa Natural na mortalidad

Mortalidad sa pangingisda < Natural na mortalidad

Mortalidad sa pangingisda > Natural na mortalidad7

Spawning potential ratio (SPR) SPR ≥ 40%8 SPR ≤ 40%8 Porsyento ng mature na isda sa huli9

>90% <90%

Porsyento ng isda na nahuhuli sa pinakamainam na haba10

>90% ang pasok sa +/- 10% ng pinakamainam na haba

<90% ang pasok sa +/- 10% ng pinakamainam na haba

Porsyento ng mga megaspawner sa huli11

<10% kung ang layunin ng pangasiwaan ay walang mahuli na megaspawner12 30-40% kung ang huli ay pinaniniwalaang tumutugma sa edad at istruktura ng laki ng stock13

>10% kung ang layunin ng pangasiwaan ay walang mahuli na megaspawner12 <20% kung ang huli ay pinaniniwalaang tumutugma sa edad at istruktura ng laki ng stock13

Pagbabago sa average na haba14 Hindi nagbabago ang average na haba

Nababawasan ang average na haba

Pagbabago sa CPUE15 Ang CPUE ay hindi nagbabago o tumataas sa paglipas ng panahon

Ang CPUE ay nababawasan sa paglipas ng panahon

6 Maaaring hindi naaangkop sa mga lokasyon kung saan hindi mahigpit na naipapatupad ang mga no-take zone. Babcock at MacCall, 2011. 7 Maaaring hindi isang naaangkop na indicator ng performance para sa mga high trophic-level na predator na may mabababang natural na rate ng mortalidad. 8 Naaangkop para sa mga finfish na matagal lumaki/matagal dumami. Sumangguni sa nakalathalang literatura upang tukuyin ang naaangkop na SPR para sa mga invertebrate at iba pang species na mabilis lumaki. 9 Froese, 2004 10 Ang pinakamainam na haba ay ang haba kung saan maximum ang bilang ng mga isda sa isang partikular na unfished year class na na-multiply sa average na indibidwal na timbang ng mga ito (Froese, 2004), sa ibang salita, ang laki kung saan naaabot ng isang cohort ang MSY (Cope at Punt 2009, Froese et al. 2008, Froese 2004). 11 Ang mga megaspawner ay ang mga isda na nasa pinakamainam na haba, na may dagdag pang 10% (Froese, 2004). 12Naaangkop kung ang layunin ng balangkas ng pangasiwaan ay walang mahuli na megaspawner. 13 Naaangkop kung tumutugma ang data ng huli sa edad at istruktura ng laki ng stock. 14 Kung napaka-stochastic ng palaisdaan, gumamit ng running average mula sa nakalipas na tatlo hanggang limang taon kapag kinakalkula ang average na haba. 15 Tiyaking na-delineate ang pangingisda ayon sa uri ng gear upang maiwasan ang pagsasama-sama ng data mula sa maraming gear sa pangingisda.

74



Ang mga indicator ng performance para sa iyong palaisdaan ay maaaring mas mataas o mas mababa kaysa sa mga ipinapakita rito, lalo na kapag nagsagawa ng mga pag-aaral na partikular sa site at species na nagsasaad ng mga alternatibong pinakamainam na reference point. Dagdag pa rito, ang ilang indicator ay maaaring mas angkop o mas hindi nababagay para sa ilang partikular na species. Halimbawa, naipakita sa mga pag-aaral na ang SPR na batay sa haba ay isang indicator na lubos na naaangkop para sa mga lobster fishery, at ang density ratio ay isang magandang indicator ng katayuan ng stock para sa mas sedentary na species gaya ng mga bivalve. Mahalagang pumili ng mga indicator at reference point na naaangkop para sa species ng iyong palaisdaan.

75



Mga Sanggunian sa Appendix Appendix 1 Abraham, E., J. Pierre, et al. 2009. Effectiveness of fish waste management strategies in reducing seabird attendance at a trawl vessel 95 (3): 210-219 Ancha, L. 2008. Mediterranean and Black Seas Regional Assessment. In: Division of Marine Science and Conservation, Nicholas School of the Environment. Duke University Beaufort, NC, p. 58. Anderson, O.R.J., C.J. Small, J.P. Croxall, E.K. Dunn, B.J. Sullivan O. Yates, et al. 2011. Global seabird bycatch in longline fisheries. Endangered Species Research 14:91-106. Archer, F.I., J.V.Redfern, T. Gerrodette, S.J. Chiversand W.F. Perrin, W.F. 2010. Estimation of relative exposure of dolphins to fishery activity. Marine Ecology Progress Series 410:245-255. Aylesworth, L. 2009. Oceania Regional Assessment - Pacific Island Fisheries and Interactions with Marine Mammals, Seabirds and Sea Turtles. In: Division of Marine Science and Conservation, Nicholas School of the Environment. Duke University Beaufort, NC, p. 432. Alverson, D.L., M. H. Freeberg, J. G. Pope, and S. A. Murawski. 1994.A global assessment of fisheries bycatch and discards. FAO Fisheries Technical Paper. No. 339. Rome, FAO. 233p. Baird, S.J., E. Bradford. 2000. Factors that may have influenced the capture of NZ fur seals (Arctocephalus forsteri) in the west coast South Island hoki fishery, 1991–1998. NIWA Technical Report 92. 35 p. Baum, J.K. and R. A. Myers. 2004. Shifting baselines and the decline of pelagic sharks in the Gulf of Mexico. Ecology Letters 7:135–145. Baum, J.K., R. A. Myers, D. G. Kehler, B. Worm, S. J. Harley, and P. A. Doherty. 2003. Collapse and conservation of shark populations in the Northwest Atlantic. Science 299:389–392. Bensley, N., J. Woodhams, H.M. Patterson, M. Rodgers, K. McLoughlin, I.C. Stobutzki, et al. 2010. 2009 Shark assessment repot for the Australian National Plan of Action for the conservation and management of sharks. Bureau of Rural Sciences, Government of Australia. Birdlife International. 2011. http://www.birdlife.org/action/science/species/seabirds/index.html

BirdLife International 2010. Marine Important Bird Areas - Priority for the Conservation of Biodiversity. Cambridge, UK: BirdLife International.. ISBN 978-0-946888-74-0. http://www.birdlife.org/community/wp-content/uploads/2010/10/marineIBAs.pdf.

Bjorkland, R. 2009. The Caribbean Ocean. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna. Duke University Beaufort, NC.

Bjorkland, R. and R. Bjorkland. 2013a. A review of bycatch of large marine vertebrates in global fisheries, section 1: Seabirds. In: Monterey Bay Aquarium Seafood Watch Monterey, CA.

http://www.birdlife.org/action/science/species/seabirds/index.html

http://www.birdlife.org/community/wp-content/uploads/2010/10/marineIBAs.pdf

76



Bjorkland, R. and R. Bjorkland. 2013b. A review of bycatch of large marine vertebrates in global fisheries, section 2: Marine mammals. In: Monterey Bay Aquarium Seafood Watch Monterey, CA.

Bjorkland, R. and R. Bjorkland. 2013c. A review of bycatch of large marine vertebrates in global fisheries, section 3: Sea Turtles. In: Monterey Bay Aquarium Seafood Watch Monterey, CA.

Bjorkland, R. and R. Bjorkland. 2013d. A review of bycatch of large marine vertebrates in global fisheries, section 4: Sharks. In: Monterey Bay Aquarium Seafood Watch Monterey, CA.

Brothers, N., A.R. Duckworth, C. Safina, and E.L. Gilman. 2010. Seabird bycatch in pelagic longline fisheries is grossly underestimated when using only haul data. PLOS One, 5, e12491. doi: 12410.11371/journal.pone.0012491.

Camhi, M.D., S. V. Valenti, S. V. Fordham, S. L. Fowler, and C. Gibson. 2009. The Conservation Status of Pelagic Sharks and Rays: Report of the IUCN Shark Specialist Group Pelagic Shark Red List Workshop. IUCN Species Survival Commission Shark Specialist Group. Newbury, UK. x + 78p. Carboneras Malet, C. 2009. Draft Guidelines for reducing by catch of seabirds in the Mediterranean region. In: Mediterranean Action Plan, United Nations Environnement Programme - UNEPDEPI/MED WG331/12 Floriana, Malta. Chuenpagdee, R., L. E. Morgan, et al. 2003. Shifting gears: Assessing collateral impacts of fishing methods in US waters. Frontiers in Ecology and Environment 1(10): 517-524. Chapple, T.K., S. J. Jorgensen, S. D. Anderson, P. E. Kanive, A. P. Klimley, L. W. Botsford, and B. A. Block. 2011. A first estimate of white shark, Carcharadon carcharias, abundance off Central California. Biological Letters 00:1-3. Cramer, K.L., W.L. Perryman, and T. Gerrodette. 2008. Declines in reproductive output in two dolphin populations depleted by the yellowfin tuna purse seine fishery. Marine Ecology Progress Series, 369, 273-285. Curry, B.E. 1999. Stress in mammals: the potential influence of fishery-induced stress on dolphins in the eastern tropical Pacific Ocean. In: NOAA Technical Memorandum NMFS-SWFSC-2760. NOAA La Jolla, CA. Dawson, S.M. 1991. Incidental catch of Hector’s dolphin in inshore gillnets. Marine Mammal Science 7:286-295. Dufresne, S.P., A. Grant, W. S. Norden, and J. Pierre. 2007. Factors affecting cetacean bycatch in a New Zealand trawl fishery. DOC Research and Development series 282. 18pp. Dulvy, N.K., J. K. Baum, S. Clarke, L. J. V. Compagno, E. Corte´s, A. Domingo, et al. 2008. You can swim but you can’t hide: the global status and conservation of oceanic pelagic sharks and rays. Aquatic Conservation. 18: 459–482. Ferretti, F., Myers, R.A., Serena, F. & Lotze, H.K. 2008. Loss of large predatory sharks from the Mediterranean Sea. Conservation Biology 22:952–964.

77



Fertl, D. and S. Leatherwood. 1997. Cetacean interactions with trawls: a preliminary review. Journal of Northwest Atlantic Fishery Science 22:219–248. Filippi, D., S. Waugh, and S. Nicol. 2010. Revised spatial risk indicators for seabird interactions with longline fisheries in the Western and Central Pacific. In: West and Central Pacific Fisheries Commission, WCPFC-SC6-2010/EB-IP 01 Nukualofa, Tonga. Francis, M.P. and M.H. Smith. 2010. Basking shark Cetorhinus maximus bycatch in New Zealand fisheries, 1994-95 to 2007-08. In: New Zealand Aquatic Environment and Biodiversity Report No. 49. Ministry of Fisheries Wellington, New Zealand. Francis, M.P. and P. Sutton. 2012. Possible factors affecting bycatch of basking sharks Cetorhinus maxiumus in New Zealand trawl fisheries. In: Department of Conservation, Contract No. 4346 Wellington, New Zealand. Fuller, S.D., C Picco, et al. 2008. How we fish matters: Addressing the ecologicalimpacts of Canadian fishing gear. Ecology Action Centre, Living Oceans Society, and Marine Conservation Biology Institute. 25pp. Gallagher, A.J., E.S. Orbesen, N. Hammerschlag, and J.E. Serafy. 2014. Vulnerability of oceanic sharks as pelagic longline bycatch Global Ecology and Conservation 1:50-59. Gillman, E., S. Clarke, N. Brothers, J. Alfaro-Shigueto, J. Mandelman, J.C. Mangel. et al. 2008. Shark interactions in pelagic longline fisheries Marine Policy 32:1-18. Graham, K.J., N. L. Andrew, and K. E. Hodgson. 2001. Changes in relative abundance of sharks and rays on Australian south east fishery trawl grounds after twenty years of fishing. Marine and Freshwater Research, 52:549–61. Hall, M. and M. Roman. 2013. Bycatch and non-tuna catch in the tropical tuna purse seine fisheries of the world. In: FAO Fisheries and Aquaculture Technical Paper 568 Rome. Icelandic Ministry of Fisheries and Agriculture Fishing Gear-Danish Seine. Accessed on January 20, 2011. http://www.fisheries.is/fisheries/fishing-gear/danish-seine/ James, K., C., R.L. Lewison, P.W. Dillingham, K. Alexandra Curtis, and J.E. Moore. 2015. Drivers of retention and discards of elasmobranch non-target catch. Environmental Conservation, doi: 10.1017/S0376892915000168. Karpouzi, V., R. Watson, and D. Pauly. 2007. Modelling and mapping resource overlap between seabirds and fisheries on a global scale: a preliminary assessment. Marine Ecology Progress Series 343:97-99. Kelez, S. 2009. The Eastern Tropical Pacific. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. Kiszka, J. and R. van der Elst. 2015. Elasmobranchs sharks and rays: A review of teh status, distribution and interaction fiwht fisheries in the Southwest Indian Ocean. In: Offshore Fisheries of the Southwest Indian Ocean: their status and the impact on vulnerable species ed. van der Elst, R. South African

http://www.fisheries.is/fisheries/fishing-gear/danish-seine/

78



Association for Marine Biological Research, Oceanographic Research Institute Durban, South Africa, pp. 365-389. Lawson, T. 2011. Estimation of catch rates and catches of key shark species in tuna fisheries of the western and central Pacific Ocean using observer data. In: Western and Central Pacific Fisheries Commisson, WCPFC-SC7-2011/EB-IP-02. available at www.wcpfc.int/doc/eb-ip-02/estimation-catch-rates-key-shark-speciestuna-fisheries-western-and-central-pacific-oce Pohnpei, Federated States of Micronesia. Lewison, R.L., L.B. Crowder, B.P. Wallace, J.E. Moore, T. Cox, R. Zydelis, et al. 2014. Global patterns of marine mammal, seabird, and sea turtle bycatch reveal taxa-specific and cumulative megafauna hotspots. Proceedings of the National Academy of Sciences 111:5271-5276. Mapping the World’s Sea Turtles. 2011. http://www.gearthblog.com/blog/archives/2011/07/mapping_the_worlds_sea_turtles.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+GoogleEarthBlog+%28Google+Earth+Blog%29 McCarthy, P., S.L. McDonald, and L. Lester. 2009. The Southern Ocean. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. McCarthy, P. and R. Zydelis. 2009. Southeast Asia. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. McDonald, S.L., K.C. James, R.L. Lewison, and L.B. Crowder. 2013. Demographic, geographic, and behavioral correlates of fisheries bycatch in marine mammals worldwide Duke University, Nicholas School of the Environment, pp. 1-27. Moore, J.E. 2009. West Africa. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. Moore, J.E., W.P Wallace, R.L. Lewison, R. Žydelis, T.M. Cox, and L.B. Crowder, L.B. 2009. A review of marine mammal, sea turtle and seabird bycatch in USA fisheries and the role of policy in shaping management. Marine Policy 33:435-451. Morizur, Y., S.D. Berrow, N. J. C. TregenzaA. S. Couperus, and S. Pouvreau. 1999. Incidental catches of marine mammals in pelagic trawl fisheries of the northeast Atlantic. Fisheries Research 41:297–307. Myers, R.A., J. K. Baum, T. Shepherd, S. P. Powers, and C. H. Peterson. 2007. Cascading effects of the loss of apex predatory sharks from a coastal ocean. Science 315:1846–1850. Myers, R.A. & Worm, B. 2005. Extinction, survival or recovery of large predatory fishes. Philosophical Transactions of the Royal Society of London B 360:13–20. Myrick, A.C. and P.C. Perkins. 1995. Adrenocortical color darkness and correlates as indicators of continuous acute premortem stress in chased and purse-seine captured male dolphins. Pathophysiology 2:191-204.

http://www.gearthblog.com/blog/archives/2011/07/mapping_the_worlds_sea_turtles.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+GoogleEarthBlog+%28Google+Earth+Blog%29



79



Oliver, S., M. Braccini, S.J. Newman, and E.S. Harvey. 2015. Global patterns in the bycatch of sharks and rays. Marine Policy 54. Paleczny, M., E. Hammill, V. Karpouzi, and D. Pauly. 2015. Population trend of the world’s monitored seabirds, 1950-2010. PLOS One, DOI: 10.1371/journal.pone.0129342. Palsson, O.K. 2003. A length-based analysis of haddock discards in Icelandic Fisheries. Fisheries Research 59: 437-446. Pompa, S., P. P. Ehrlich, G. Ceballos. 2011. Global distribution and conservation of marine mammals. Proceedings of the National Academies of Science (USA). www.pnas.org/lookup/suppl/doi:10. 1073/pnas.1101525108/-/DCSupplemental. ProjectGloBAL 2009a. The Southwest Atlantic Ocean. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. ProjectGloBAL 2009b. The West Indian Ocean. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. ProjectGloBAL 2009c. The Western Indian Ocean. In: Project GloBAL Regional Assessment of Marine Megafauna Bycatch. Duke University Beaufort, NC. Read, A.J., P. Drinker, and S. Northridge. 2006. Bycatch of marine mammals in U.S. and global fisheries. Conservation Biology 20:163-169. Reeves, R.R., P. Berggren, E.A. Crespo, N. Gales, S.P. Northridge, G. Notarbartolo di Sciara, et al. 2005. Global priorities for reduction of cetacean bycatch. Report to the World Wide Fund for Nature. [Available at http://assets.panda.org/downloads/topninereportenglish.pdf], p. 29 pp. Reeves, R.R., K. McClellan, and T.B. Werner. 2013. Marine mammal bycatch in gillnet and other entangling net fisheries, 1990 to 2011. Endangered Species Research 20:71-97. Rowe, S. J. 2007. A review of methodologies for mitigating incidental catch of protected marine mammals. DOC Research & Development Series 283. 48pp. Slooten, E. and S.M. Dawson. 2010. Assessing the effectiveness of conservation management decisions: likely effects of new protection measures for Hector’s dolphin Cephalorhynchus hectori. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems 30:334-347. Smith, Z., M. Gilroy, M. Eisenson, E. Schnettler, and S. Stefanski, S. 2014. Net loss: The killing of marine mammals in foreign fisheries. In: NRDC Report R:13-11-B Washington, D.C. South Australian Sardine Industry Association 2012. Code of Practice for mitigation of interactions of the South Australian Sardine Fishery with threatened, endangered, and protected Species. In: ABN 81 758 910 055 ed. South Australian Sardine Industry Association, i Australia.

80



Stewart, K.R., R.L. Lewison, D.C. Dunn, R.H. Bjorkland, S. Kelez, P.N. Halpin, et al. 2010. Characterizing fishing effort and spatial extent of coastal fisheries. PLOS One : e14451. doi:14410.11371/journal.pone.0014451. Suazo, C.G., L.A. Cabezas, C.A. Moreno, J.A. Arata, G. Luna-Jorquera, A. Simeone, et al. 2014. Seabird bycatch in Chile: A synthesis of its impacts, and a review of strategies to contirbute to the reduction of a global phenomenon. Pacific Seabirds 41:1-12. Sullivan, B.J., P. Brickle, T.A. Reid, D.G. Bone and D.A.J. Middleton. 2006. Mitigation of seabird mortality on factory trawlers: trials of three devices to reduce warp cable strikes, Polar Biology 29:745–753. SWOT (State of the World’s Sea Turtles). 2011. http://seamap.env.duke.edu/swot van der Elst, R. and B. Everett. 2015. Offshore fisheries of the Southwest Indian Ocean: their status and the impact on vunerable species. In: Oceanographic Research Institute, Special Publication 10. South African Association of Marine Biological Research. Vögler, R., A.C. Milessi, and R.A. Quiñones. 2008. Influence of environmental variables on the distribution of Squatina guggenheim Chondrichthyes, Squatinidae in the Argentine–Uruguayan Common Fishing Zone. Fisheries Research 91:212-221. Wallace, B.P., R. L. Lewison, S. L. McDonald et al.. 2010. Global patterns of marine turtle bycatch. Conservation Letters 3:1-21. Wallace, B.P., C. Y. Kot, A. D. DiMatteo, T. Lee, L. B. Crowderand R. L. Lewison. 2013. Impacts of fisheries bycatch on marine turtle populations worldwide: toward conservation and research priorities. Ecosphere 4:1-49. Watling, L. 2005. The global destruction of bottom habitats by mobile fishing gear. In: Marine Conservation Biology, The science of maintaining the sea’s biodiversity. Ed by E. Norse and L Crowder. pp 198-210. Island Press. Wanless, R.M. 2015. Seabirds. In: Offshore Fisheries of the Southwest Indian Ocean: their status and the impact on vulnerable species eds. van der Elst, R and Everett, B. South African Association for Marine Biologial Research, Oceanographic Research Institute Durban, South Africa. Ward, P. and R. A. Myers. 2005. Shift in open-ocean fish communities coinciding with the commencement of commercial fishing. Ecology 86:835–847. Watkins, B.P., S.L. Petersen, and P.G. Ryan. 2008. Interactions between seabirds and deep-water hake trawl gear: an assessment of impacts in South African waters. Animal Conservation 11:247-254. Wiedenfeld, D. 2015. Seabird Bycatch and Sustainable Fisheries. In: Solutions for Seafood ed. Webinar. Weimerskirch, H, D. Capdeville, and G. Duhamel. 2000. Factors affecting the number and mortality of seabirds attending trawlers and longliners in the Kerguelen area, Polar Biology 23:236–249.

81



Wieneke, J. and G. Robertson. 2002. Seabird and seal—fisheries interactions in the Australian Patagonian toothfish, Dissostichus eleginoides trawl fishery. Fisheries Research 54:253–265 Žydelis, R., C. Small, and G. French. 2013. The incidental catch of seabirds in gillnet fisheries: A global review. Biological Conservation 162:76-88. Appendix 2 Babcock, E.A. and A. D. MacCall, A.D. 2011. How useful is the ratio of fish density outside versus inside no-take marine reserves as a metric for fishery management control rules? Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 68:343-359. Cope, J.M and A.E. Punt. 2009. Length-based reference points for data-limited situations: applications and restrictions. Marine and Coastal Fisheries: Dynamics, Management, and Ecosystem Science 1:169-186. Fair Trade USA Capture Fisheries Standard Version 1.0. Available at: http://fairtradeusa.org/sites/default/files/wysiwyg/filemanager/fish/FTUSA_CFS_Standard__1.0_EN_121914_FINAL.pdf Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 2003. Fish Stock Assessment Manual. FAO Fisheries Technical Paper, No. 393. Retrieved from http://www.fao.org/docrep/006/x8498e/x8498e00.HTM Froese, R. 2004. Keep it simple: three indicators to deal with overfishing. Fish and Fisheries 5:86-91 Froese, R., A. Stern-Pirlot, H. Winker, and D. Gascuel. 2008. Size matters: How single-species management can contribute to ecosystem-based fisheries management. Fisheries Research 92:231-241.

http://fairtradeusa.org/sites/default/files/wysiwyg/filemanager/fish/FTUSA_CFS_Standard__1.0_EN_121914_FINAL.pdf

http://fairtradeusa.org/sites/default/files/wysiwyg/filemanager/fish/FTUSA_CFS_Standard__1.0_EN_121914_FINAL.pdf

Documents

› - › m › sfw › pdf › criteria... heartbeat.seafoodwatch.org1 . Bersyon F3.2 ng Pamantayan para sa Mga Palaisdaan (Okt. 2016-Kasalukuyan) Huling Na-update Noong: Disyembre