Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 1
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชนมธยมศกษาปท 1 .ใชประกอบ
กบกจกรรมการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7 ขน น จดท าขนเพอใชพฒนาทกษะการเรยนร
วทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหเกดความรความเขาใจในเรอง สารและสมบตของสาร ม
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และมเจตคตทดตอการเรยนรวทยาศาสตร ประกอบดวย 8 ชดกจกรรม
ดงน
ชดท 1 เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 2 เรอง การจ าแนกสาร ชดท 3 เรอง สารเนอเดยว ชดท 4 เรอง สารเนอผสม ชดท 5 เรอง พลงงานกบการเปลยนสถานะของสาร ชดท 6 เรอง สารละลายและความเขมขนของสารละลาย ชดท 7 เรอง สารละลายกรด-สารละลายเบส ชดท 8 เรอง การตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสาร
ค ำชแจงกำรใชชดกจกรรมกำรเรยนร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 2
1. ศกษาชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรแตละชดตามล าดบ ดงน ศกษาตวชวด จดประสงคการ
เรยนร คณลกษณะอนพงประสงค และสาระส าคญ ในแตละชดกจกรรมการเรยนรใหเขาใจ 2. ด าเนนการเรยนรเนอหาในใบความร และปฏบตกจกรรมตามค าชแจงในแตละใบกจกรรมทกชด
กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3. การท าแบบทดสอบกอนการเรยน ตามความเขาใจของตนเองไปกอน แมค าตอบผดไปบาง กไม
เปนไร นกเรยนตองศกษาชดกจกรรมการเรยนรทกตอนแลวจะสามารถตอบค าถามไดถกตองในขนตอน สดทาย
4. ชดกจกรรมการเรยนรนเสนอเนอเรองเปนสวนยอยๆ ในแตละใบความรและใบกจกรรมอยางตอเนองกนไป
5. ในใบกจกรรมจะมค าถามงายๆ เพอเปนการซกซอมความเขาใจใหนกเรยนปฏบตตามค าสง ตอบค าถามเพอตรวจสอบความเขาใจ
7. ไมควรดแนวค าตอบหรอเฉลยกอนตอบค าถามเปนอนขาด เพราะจะท าใหนกเรยนไมเขาใจอยางแทจรง
8. ในชดกจกรรมการเรยนรมค าแนะน าใหนกเรยนฝกปฏบตดวยการทดลอง นกเรยนตองลองปฏบตใหไดตามค าแนะน า จะท าใหเกดความรความเขาใจดยงขน
9. เมอเรยนจบแลว ใหท าแบบทดสอบหลงการเรยน เพอวดความเขาใจหลงการเรยนอกครง หนง 10. ถานกเรยนสามารถตอบแบบทดสอบหลงการเรยนไดเกนกวา 6 ขอ นกเรยนกสามารถ สอบผานรายจดประสงคในเรองทเรยนนนได ถาไดต ากวา 6 ขอ ใหกลบไปศกษาชดกจกรรมการเรยนรนนใหมและท าแบบทดสอบอกครง
ค ำชแจงส ำหรบผเรยน
ถาพรอมแลว
เราไปศกษากนเลย……….
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 3
ทดลองและจ าแนกสารเปนกลม โดยใชเนอสารหรอขนาดอนภาคเปนเกณฑ และอธบายสมบต ของสารในแตละกลม
1.บอกความหมายของสสารและสารได 2.อธบายสมบตและการเปลยนสถานะของสารได
1. มความซอสตย 2. ความมเหตผล
3. ความมนสยใฝรใฝเรยน 4. การท างานรวมกบผอน
5. ความมงมน 6. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
สารรอบตวเรามจ านวนมากมาย แตละชนดอาจมสมบตบางอยางเหมอนกน หรอสมบต บางอยางตางกน สมบตของสารจงเปนลกษณะประจ าตวเฉพาะของสารแตละชนดทจะบอกใหเราทราบวา สารนนเปนอยางไร สารในสถานะของแขง ของเหลว และแกสจะมการจดเรยงอนภาคทแตกตางกน ซงสามารถใชแบบจ าลองการจดเรยงอนภาคอธบายสมบตของสารได
ตวชวด
สาระส าคญ
จดประสงคการเรยนร
ตวชวด
คณลกษณะอนพงประสงค
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 4
ค ำชแจง แบบทดสอบม 10 ขอ 10 คะแนน
ค ำสง ใหนกเรยน ท าเครองหมาย ในชองวาง ก ข ค และ ง ทเหนวาถกตองทสด เพยงขอเดยว 1. สมบตของสารในขอใดสงเกตไดจากการทดลอง
ก. สของสาร ข. สถานะของสาร ค. ลกษณะของเนอสาร ง. การละลายน าของสาร
2. เราควรใชวธการใดในการวเคราะหลกษณะของเนอสาร ก. ใชมอสมผส ข. ใชวธ ฟงเสยง ค. ใชวธชมรส ง. ใชวธดดวยตา
3. ขอใดกลาวถงสมบตทางกายภาพของสารไดถกตอง ก. เอทานอลเปนสารทตดไฟได ข. เมอหยดกรดเกลอใสลงไปในหนปนจะมฟองกาซเกดขน ค. ทอณหภมตางกน โซเดยมคลอไรดจะละลายนาไดตางกน ง. เมอทงตะปเหลกไวแลวมสนมเกดขน
4. ขอใดเปนการเปลยนแปลงทางกายภาพ ก. การเกดสนม ข. การเนาเปอยของสงมชวต ค. การลอยไดของฟองน า ง. การลกตดไฟของกระดาษ
5. ขอใดเปนการเปลยนแปลงทางเคม ก. น าแขงลอยไดในน า ข. เงนน าไฟฟาไดดทสด ค. เกลอละลายไดดในน ารอน
ง. การสกของมะละกอ
แบบทดสอบกอนเรยน
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 5
6. การน าไฟฟาเปนสมบตของวตถดานใด ก. ทางเคม ข. ทางชวภาพ ค. ทางกายภาพ ง. ทางกายภาพ และชวภาพ 7. สารในขอใดมสถานะเดยวกนทงหมด
ก. ตะกว ฟวสไฟฟา ปรอท ข. ทองเหลอง นกเกล ปรอท ค. ทงเจอรไอโอดน ปรอท น า ง. เงนอะมลกม อากาศ นาก
8. จงพจารณาขอความตอไปน 1. การเปลยนแปลงสถานะของน าจากของแขงเปนของเหลวและไอน า เปนการเปลยนแปลงสมบตทางเคม 2. การเผาไหมของเชอเพลงเปนการเปลยนแปลงสมบตทางเคม 3. โบรมนเมอละลายน าแลวมฤทธเปนกรดเปนการเปลยนแปลงทางเคม ขอใดกลาวถกตอง
ก. ขอ 1 2 ข. ขอ 2 3 ค. ขอ 1 3
ง. ขอ 1 2 3 9. สมศกดน ากระดาษลตมสจมลงในสารละลายชนดหนง พบวาสารละลายดงกลาวเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสน าเงน อยากทราบวา สมศกดก าลงท าการทดสอบสมบตขอใดของสาร
ก. สมบตทางเคม ข. สมบตทางกายภาพ ค. สมบตทางฟสกส ง. ถกทกขอ
10.ขอใดเรยงล าดบความหนาแนนของอนภาคไดถกตอง ก. แกส > ของเหลว > ของแขง ข. ของเหลว > ของแขง > แกส ค. ของแขง > ของเหลว > แกส
ง. ของแขง > แกส > ของเหลว
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 6
สวสดคะ พบกบอะตอมอกเชนเคยนะคะ....
เพอนๆ สงสยไหมวำท ำไมบำงครงใชค ำวำ สสาร
บำงครงใชค ำวำ สาร มนมควำมหมำย แตกตำงกนอยำงไร
อยำกทรำบ....
ไปศกษำค ำตอบไดใน ใบควำมรท 1 คะ
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 7
สสาร (Matter) คอ สงทมมวล ตองการทอย และสามารถสมผสไดโดยประสาทสมผสทง 5 แตยง ไมทราบสมบตทแนนอน เชน ดน น า อากาศ ภายในสสารหรอเนอของสสารเรยกวา สาร สสารทอยในโลกอาจมสถานะตางๆ ทงนขนอยกบอณหภม ความดน และสมบตภายในของสาร สาร (Substance) คอ สงททราบสมบตแนนอน เชน เงน ทอง เหลก ดงนนจงเปนสสารทเฉพาะเจาะจง โดยมสมบตของสาร 2 ประเภท คอ สมบตทางกายภาพและสมบตทางเคม
ควำมหมำย
ใบควำมรท 1
เอ! ในหองเรยนเรามอะไรทเปนสสารบางนะ ใครตอบไดบางเอย?
แนวค าตอบ เชน โตะ เกาอ สมด หนงสอ พดลม โทรทศน ฯลฯ
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 8
ชนดของสสารและสารทเปนองคประกอบ
ชนดชองสสำร ชนดของสำรทเปนองคประกอบ อากาศ ตะป น า
หมอ หนปน ทองค า
น าแปงดบ
ชนดของสสารและสารทเปนองคประกอบ
ชนดชองสสำร ชนดของสำรทเปนองคประกอบ อากาศ แกสไนโตรเจน แกสออกซเจน แกสอารกอน แกสคารบอนไดออกไซด ฯลฯ ตะป เหลก น า น า
หมอ อะลมเนยม หนปน แคลเซยมคารบอเนต ทองค า ทองค า
น าแปงดบ น า และแปงมน
ถำเขำใจควำมแตกตำงของค ำวำ สสำร และ
สำร แลว ลองตรวจสอบควำมเขำใจกนนะคะ
แนวค ำตอบ
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 9
สมบตของสาร (properties of substance) หมายถง ลกษณะเฉพาะตวของสารแตละชนดท
สามารถบงบอกวา สารแตละชนดนนคออะไร ซงสมบตของสารบางชนดกสามารถสงเกตไดดวยตาเปลา
แตสมบตของสารบางชนดตองใชเครองมอในการตรวจสอบสมบตของสาร สมบตของสารสามารถจ าแนกเปน
2 ประเภท ดงน
1. สมบตทางกายภาพ (physical properties ) เปนลกษณะทสงเกตเหนภายนอกได ตรวจสอบได
ดวยการสงเกต หรอตรวจสอบดวยเครองมอและการทดลองงาย ๆ การเปลยนแปลงสมบตทางกายภาพจะไมม
การเปลยนแปลงองคประกอบของสาร ไมมสารใหมเกดขน เชน ส กลน รส สถานะ สถานะ การละลาย
ความหนาแนน ความแขง ความเหนยว การน าความ รอนและการน าไฟฟา
ลกษณะผลก จดเดอด จดหลอมเหลว เปนตน
2. สมบตทางเคม (chemical properties) เปนลกษณะทเกยวของกบองคประกอบภายในของสารตรวจสอบ
ไดโดยอาศยการเปลยนแปลงทางเคม เชน การตดไฟ การเผาไหม การระเบด ความเปนกรด – เบส การ
สลายตวไดสารใหม และการเกดปฏกรยาเคมกบสารชนดอน ๆ เปนตน
สมบตของสำร
ถาสารนนเรามองเหนไดงายๆเชน ส
สถานะ เปนสมบตดานใดนะ
ใบควำมรท 2
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 10
สารม 3 สถานะ คอ ของแขง ของเหลว และแกส แตละสถานะมสมบตแตกตางกน ดงน 1.ของแขง มการจดเรยงอนภาคอยางมระเบยบใกลชดกนมาก แรงยดเหนยวระหวางอนภาคมมาก จงเคลอนทไมได มปรมาตรและรปรางคงท 2.ของเหลว มการจดเรยงอนภาคเปนระเบยบนอยกวาของแขงแตมากกวาแกส ของเหลวจงไหลเคลอนทไดตามแรงดงดดของโลก และไหลจากทสงลงสทต าเสมอ มปรมาตรคงท มรปรางตามภาชนะ ทบรรจ 3.แกส มแรงยดเหนยวระหวางอนภาคนอยมาก จงฟงกระจาย รปรางและปรมาตรเปลยนแปลงไปตามภาชนะทบรรจ มจดเดอดต ากวาอณหภมหอง
สถำนะของสำร
ทองแดงน ำไฟฟำไดด แสดง
วำเปนสมบตดำนใด
ทองแดงน ำไฟฟำไดด
แสดงวำเปนสมบตทำง
กำยภำพ
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 11
การเปลยนแปลงของสารอาศยสมบตของสาร แบงการเปลยนแปลงออกเปน 2 ประเภท คอ
กำรเปลยนแปลงทำงกำยภำพ หมายถง การเปลยนแปลงทเกยวของกบสมบตทางกายภาพของสาร เชน การเปลยนสถานะ การละลายน า การหลอมเหลว และการเดอด เปนตน การเปลยนทางกายภาพจะตองไมเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม และไมมสารใหมเกดขน หลงจากการเปลยนแปลงทางกายภาพสมบต ตวอยางของการเปลยนแปลงทางกายภาพ ไดแก
-การระเหดของลกเหมน เปนการเปลยนสถานะจากของแขงเปนไอ -การละลายน าของเกลอแกง เปนการเปลยนสถานะจากของแขง เปนสารละลาย -การระเหยของน า เปนการเปลยนสถานะจากของเหลวกลายเปนไอ
กำรเปลยนแปลงของสำร
กำรเปลยนแปลงทำงกำยภำพตำง
จำกเปลยนแปลงทำงเคมอยำงไร
นะ?
ใบควำมรท 3
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 12
กำรเปลยนแปลงทำงเคม หมายถง การเปลยนแปลงทเกยวของกบการเกดปฏกรยาเคม หลงจาก การเปลยนแปลงทางเคม จะตองมสารใหมเกดขนเสมอ สารใหมทเกดขนน จะมองคประกอบและสมบต ทางเคมแตกตางจากสารเดม ตวอยางของการเปลยนแปลงทางเคม ไดแก
-โลหะโซเดยมท าปฏกรยากบน า ไดสารใหม คอ โซเดยมไฮดรอกไซด และกาซไฮโดรเจน -การเผาไหมของลกเหมน ไดสารใหม คอ กาซคารบอนไดออกไซด และน า -การเกดสนมเหลก ไดสารใหม คอ ออกไซดของเหลก -การเผาไหมของไม ไดสารใหม คอ น า คารบอนไดออกไซด
กำรเปลยนแปลงทำงเคม
การเปลยนแปลงทางกายภาพไมเกยวกบปฏกรยาเคม และไมมสารใหม สวนทางเคม จะมสารใหมเกดขนเสมอ
เดกๆ พอเขาใจไหมครบ
ถายงไมเขาใจ ไปดตารางสรป
การเปลยนแปลงของสารหนา
ตอไปเลย!!!
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 13
โดยทว ๆ ไปการเปลยนแปลงของสารสามารถมทงการเปลยนแปลงทางกายภาพและการเปลยนแปลง
ทางเคมควบคกนไป ดงตารางเปรยบเทยบระหวางการเปลยนแปลงทางกายภาพกบทางเคม
ตารางสรปการเปลยนแปลงทางกายภาพและการเปลยนแปลงทางเคม
การเปลยนแปลงทางกายภาพ การเปลยนแปลงทางเคม 1. ไมเกดปฏกรยาเคม 2. ไมมสารใหมเกดขน 3. ภายหลงการเปลยนแปลงองคประกอบและสมบตทางเคมของสารจะเหมอนเดม แตรปรางภายนอกอาจแตกตางจากเดม 4. ท าใหกลบคนสสภาพเดมไดงาย
1. เกดปฏกรยาเคม 2. มสารใหมเกดขน 3. ภายหลงการเปลยนแปลงสารใหมทไดจะมองคประกอบและสมบตทางเคมแตกตางจากเดม 4. ท าใหกลบคนสสภาพเดมไดยาก
ถาเพอนๆเขาใจแลว เราลองไป
ท ากจกรรมสนกๆกนดไหม !
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 14
จดประสงค 1.อธบายความหมายของสารและสสารได 2.คดวเคราะหเกยวกบสมบตของสารได ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนในชองวางตามความเขาใจของนกเรยน (ขอละ 2 คะแนน รวม 10 คะแนน)
ตอนท 2 ใหนกเรยนพจารณาวาขอใดจดเปนสาร โดยใสเครองหมายถง () ลงในชองทตรงกบความเขาใจ ของนกเรยน (ขอละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน) ขอควำมทก ำหนด สำร ไมใชสำร ขอควำมทก ำหนดให สำร ไมใชสำร
1. หมอก 6. น า 2. ควนไฟ 7. ความรอน 3. ตนไม 8. เสยง
4.แสงแดด 9. ประต 5.กอนหน 10.อากาศ
ใบกจรรมท 1 ควำมหมำยของสำร
สสาร คออะไร
สสาร และสาร
เหมอนกนหรอไม
อยางไร
สาร คออะไร
จงยกตวอยางสสาร
มา 5 ชนด
5 ชนด จงยกตวอยางสสาร
มา 5 ชนด
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 15
ค ำชแจง ใหนกเรยนน ำค ำทก ำหนดใหไปเตมในชองวำงใหถกตอง ( 10 คะแนน)
……………………หมายถง สงทมน าหนก ตองการทอย สมผสได ถาเราศกษาเฉพาะเจาะจงถงองคประกอบ เราจะใชค าเรยกใหมวา........................ซงแสดงถงลกษณะเฉพาะตวของสาร เรยกวา..................................จ าแนกไดเปน 2 ลกษณะคอ .....................................สามารถสงเกตไดจากภายนอกโดยใชประสาทสมผส เชน..............................................และ.......................................เปนการเปลยนแปลงองคประกอบภายในของสารหรอการเกดปฏกรยาเคมของสาร เชน ...............................................................เปนตน
สมบตของสำร สสำร สมบตทำงเคม สมบตทำงกำยภำพ
จดเดอด สำร กำรตดไฟ กำรเกดสนมเหลก
กลน ส
ใบกจกรรมท 2 สำรและสมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 16
จดประสงค 1.อธบายสมบตของสารทางกายภาพและทางเคมได 2.สามารถตรวจสอบสมบตของสารเพอระบชนดของสารได
ค ำชแจง ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนระดมสมองเพอปฏบตกจกรรม ส ารวจตรวจสอบเกยวกบสมบตของสาร ทางกายภาพและทางเคม
วสดอปกรณและสำรเคม 1.โซเดยมคลอไรด 6.น า 11.ตะเกยงแอลกอฮอล 2.แคลเซยมไฮดรอกไซด 7.ชอน เบอร 1 12.ทกนลม 3.น าสมสายช 8.ชอนโลหะ 13.กระดาษลตมส 4.เอทานอล _ 9.หลอดทดลองขนาดกลาง 5.น ามนพช _ 10.กระบอกตวง
ค ำชแจงในกำรปฏบตกจกรรม 1.ใหนกเรยนรวมกนคดออกแบบการทดลองเพอศกษาสมบตของสารทางกายภาพและทางเคม ใหนกเรยนศกษาแนวทางการทดลองใหเขาใจกอน จากนนจงวางแผนท าการทดลองของกลมตนเอง โดยท าการทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบสมบตของสารวาแตกตางกนอยางไร
ตวอยำงแนวทำงกำรทดลอง 1.เตรยมสารโซเดยมคลอไรด แคลเซยมไฮดรอกไซด น าสมสายช เอทานอล น ามนพช ใสหลอดทดลองขนาดกลาง หลอดละ 1 ชอนเบอร 1 2. สงเกตลกษณะของสารในหลอดทดลองทง 5 หลอด แลวบนทกผล 3. เตมน าลงในหลอดทดลองทง 5 หลอด หลอดละ 2 cm3 เขยาใหเขากน ทงไวสกครสงเกตการละลายแลวบนทกผล 4.ใชแทงแกวจมสารละลายในแตละหลอด น ามาแตะกระดาษลตมส สงเกตการเปลยนสของกระดาษลตมส บนทกผล 5.ใชชอนโลหะตกสารทง 5 ชนด น าไปเผาโดยใชเปลวไฟจากตะเกยงแอลกอฮอลสงเกตการเผาไหมแลวบนทกผล
ใบกจกรรมท 3 สมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 17
ตารางบนทกผลการทดลอง
สาร
ผลการศกษา สถานะ ส การละลายน า การเปลยนส
กระดาษลตมส การเผาไหม
โซเดยมคลอไรด แคลเซยมไฮดรอกไซด น าสมสายช เอทานอล น ามนพช สรปผลการทดลอง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 18
จดประสงค เพอตรวจสอบความเขาใจเรองการเปลยนแปลงของสารและน าผลการตรวจสอบไปพฒนาการ เรยนร
ค ำชแจง ใหนกเรยนระบสมบตของสารทก าหนดใหเปนสมบตทางเคม หรอสมบตทางกายภาพ
1. ทองแดงเปนโลหะทสามารถน าไฟฟาไดด 2. เหลกเมอโดนความชนจะเกดเปนสนมเหลก 3. น าบรสทธมจดเดอด 100 องศาเซลเซยส 4. เมอเผาขยะจะไดเถาถานสด า 5. เกลอแกงมสมบตเปนกลาง 6. น าตาลทรายมรสหวานมาก 7. มะมวงทเปนสเขยว ก าลงสกมสเหลองอราม 8. กอนหนมสถานะเปนของแขง 9. น าตาลกลโคสและแกสออกซเจน เปนผลตภณฑทไดจากการสงเคราะหดวยแสง 10. เพชรเปนสารทมความแขงมากทสด 11. การเผาไหมของแกสหงตม 12. น าแขงหลอมเหลวเปนน า 13. การน าไฟฟาของลวดทองแดง 14. การละลายของเกลอแกงในน า 15. การบดน าตาลทรายใหเปนผง 16. ลวดเหลกเกดสนม 17. การสนดาปอาหารเกดพลงงาน 18. การเดอดกลายเปนไอของน า
ใบกจกรรมท 4 กำรเปลยนแปลงสมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 19
จดประสงค 1.อธบายความหมายของสารและสสารได 2.คดวเคราะหเกยวกบสมบตของสารได ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนในชองวางตามความเขาใจของนกเรยน (ขอละ 2 คะแนน รวม 10
ตอนท 2 ใหนกเรยนพจารณาวาขอใดจดเปนสาร โดยใสเครองหมายถง () ลงในชองทตรงกบความเขาใจ ของนกเรยน (ขอละ 1 คะแนน รวม 10 คะแนน) ขอควำมทก ำหนด สำร ไมใชสำร ขอควำมทก ำหนดให สำร ไมใชสำร
1. หมอก 6. น า 2. ควนไฟ 7. ความรอน 3. ตนไม 8. เสยง
4.แสงแดด 9. ประต 5.กอนหน 10.อากาศ
เฉลยใบกจกรรมท 1
สสาร คออะไร
สสาร และสาร
แตกตางกนอยางไร
สาร คออะไร
จงยกตวอยางสสาร
มา 5 ชนด
5 ชนด จงยกตวอยางสงทไมใช
สสารมา 5 ชนด
สสาร หมายถง สงทมมวล มน าหนก ตองหารทอยและสมผสได
ดวยประสาทสมผส
สาร หมายถง เนอของสสาร ซงแสดงถงอง๕ประกอบและสมบต
ของสสารแตละชนด
สารเปนองคประกอบยอยของสสาร
ดน น า กาว อากาศ ขวด กรรไก ดนสอ
ไฟฟา เสยง ความรอน แสงแดด พลงงาน เปนตน
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 20
ค ำชแจง ใหนกเรยนน ำค ำทก ำหนดใหไปเตมในชงวำงใหถกตอง ( 10 คะแนน)
……สสาร……หมายถง สงทมน าหนก ตองการทอย สมผสได ถาเราศกษาเฉพาะเจาะจงถงองคประกอบ เราจะใชค าเรยกใหมวา......สาร.............ซงแสดงถงลกษณะเฉพาะตวของสาร เรยกวา.... .สมบตของสาร.................จ าแนกไดเปน 2 ลกษณะคอ ....สมบตทางกายภาพ.........สามารถสงเกตไดจากภายนอกโดยใชประสาทสมผส เชน......ส.....กลน.....จดเดอด.............และ....สมบตทางเคม......เปนการเปลยนแปลงองคประกอบภายในของสารหรอการเกดปฏกรยาเคมของสาร เชน ....การตดไฟ การเกดสนม...............เปนตน
สมบตของสำร สสำร สมบตทำงเคม
สมบตทำงกำยภำพ จดเดอด สำร กำรตดไฟ
กำรเกดสนม
เหลก
กลน
ส
เฉลยใบกจกรรมท 2 สำรและสมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 21
ตารางบนทกผลการทดลอง
สาร
ผลการศกษา สถานะ ส การละลายน า การเปลยนส
กระดาษลตมส การเผาไหม
โซเดยมคลอไรด ของแขง ขาว ละลาย ไมเปลยน ผงสด า มควน แคลเซยมไฮดรอกไซด ของแขง ขาว ไมละลาย สแดงเปนน าเงน ผงสด า มควน น าสมสายช ของเหลว ใส ละลาย สน าเงนเปนแดง ระเหยหมด เอทานอล ของเหลว ใส ละลาย ไมเปลยน ระเหยหมด น ามนพช ของเหลว เหลอง ไมละลาย ไมเปลยน สารสด าตด
เฉลยใบกจกรรมท 3 สมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 22
จดประสงค เพอตรวจสอบความเขาใจเรองการเปลยนแปลงของสารและน าผลการตรวจสอบไปพฒนาการ เรยนร
ค ำชแจง ใหนกเรยนระบสมบตของสารทก าหนดใหเปนสมบตทางเคม หรอสมบตทางกายภาพ 1. ทองแดงเปนโลหะทสามารถน าไฟฟาไดด (สมบตทางกายภาพ) 2. เหลกเมอโดนความชนจะเกดเปนสนมเหลก ( สมบตทางเคม) 3. น าบรสทธมจดเดอด 100 องศาเซลเซยส (สมบตทางกายภาพ ) 4. เมอเผาขยะจะไดเถาถานสด า (สมบตทางเคม ) 5. เกลอแกงมสมบตเปนกลาง (สมบตทางเคม) 6. น าตาลทรายมรสหวานมาก (สมบตทางกายภาพ) 7. มะมวงทเปนสเขยว ก าลงสกมสเหลองอราม (สมบตทางเคม) 8. กอนหนมสถานะเปนของแขง (สมบตทางกายภาพ) 9. น าตาลกลโคสและแกสออกซเจน เปนผลตภณฑทไดจากการสงเคราะหดวยแสง
(สมบตทางเคม)
10. เพชรเปนสารทมความแขงมากทสด (สมบตทางกายภาพ) 11. การเผาไหมของแกสหงตม (สมบตทางเคม) 12. น าแขงหลอมเหลวเปนน า (สมบตทางกายภาพ) 13. การน าไฟฟาของลวดทองแดง (สมบตทางกายภาพ) 14. การละลายของเกลอแกงในน า (สมบตทางกายภาพ) 15. การบดน าตาลทรายใหเปนผง (สมบตทางกายภาพ) 16. ลวดเหลกเกดสนม (สมบตทางเคม) 17. การสนดาปอาหารเกดพลงงาน (สมบตทางเคม) 18. การเดอดกลายเปนไอของน า (สมบตทางกายภาพ)
เฉลยใบกจกรรมท 4 กำรเปลยนแปลงสมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 23
ค ำชแจง แบบทดสอบม 10 ขอ 10 คะแนน
ใหนกเรยน ท าเครองหมาย ในชองวาง ก ข ค และ ง ทเหนวาถกตองทสดเพยงขอเดยว 1. สมบตของสารในขอใดสงเกตไดจากการทดลอง
ก. สของสาร ข. สถานะของสาร ค. ลกษณะของเนอสาร ง. การละลายน าของสาร
2. เราควรใชวธการใดในการวเคราะหลกษณะของเนอสาร ก. ใชมอสมผส ข. ใชวธ ฟงเสยง ค. ใชวธชมรส ง. ใชวธดดวยตา
3. ขอใดกลาวถงสมบตทางกายภาพของสารไดถกตอง ก. เอทานอลเปนสารทตดไฟได ข. เมอหยดกรดเกลอใสลงไปในหนปนจะมฟองกาซเกดขน ค. ทอณหภมตางกน โซเดยมคลอไรดจะละลายนาไดตางกน ง. เมอทงตะปเหลกไวแลวมสนมเกดขน
4. ขอใดเปนการเปลยนแปลงทางกายภาพ ก. การเกดสนม ข. การเนาเปอยของสงมชวต ค. การลอยไดของฟองน า ง. การลกตดไฟของกระดาษ
5. ขอใดเปนการเปลยนแปลงทางเคม ก. น าแขงลอยไดในน า ข. เงนน าไฟฟาไดดทสด ค. เกลอละลายไดดในน ารอน
ง. การสกของมะละกอ
แบบทดสอบหลงเรยน
เรอง สำรและสมบตของสำร
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 24
6. การน าไฟฟาเปนสมบตของวตถดานใด ก. ทางเคม ข. ทางชวภาพ ค. ทางกายภาพ ง. ทางกายภาพ และชวภาพ 7. สารในขอใดมสถานะเดยวกนทงหมด
ก. ตะกว ฟวสไฟฟา ปรอท ข. ทองเหลอง นกเกล ปรอท ค. ทงเจอรไอโอดน ปรอท น า ง. เงนอะมลกม อากาศ นาก
8. จงพจารณาขอความตอไปน 1. การเปลยนแปลงสถานะของน าจากของแขงเปนของเหลวและไอน า เปนการเปลยนแปลงสมบตทางเคม 2. การเผาไหมของเชอเพลงเปนการเปลยนแปลงสมบตทางเคม 3. โบรมนเมอละลายน าแลวมฤทธเปนกรดเปนการเปลยนแปลงทางเคม ขอใดกลาวถกตอง
ก. ขอ 1 2 ข. ขอ 2 3 ค. ขอ 1 3
ง. ขอ 1 2 3 9. สมศกดน ากระดาษลตมสจมลงในสารละลายชนดหนง พบวาสารละลายดงกลาวเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสน าเงน อยากทราบวา สมศกดก าลงท าการทดสอบสมบตขอใดของสาร
ก. สมบตทางเคม ข. สมบตทางกายภาพ ค. สมบตทางฟสกส ง. ถกทกขอ
10.ขอใดเรยงล าดบความหนาแนนของอนภาคไดถกตอง ก. แกส > ของเหลว > ของแขง ข. ของเหลว > ของแขง > แกส ค. ของแขง > ของเหลว > แกส
ง. ของแขง > แกส > ของเหลว
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 25
เรอง สำรและสมบตของสำร
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน
1. ง 1. ง
2. ง 2. ง
3. ค 3. ค
4. ง 4. ง
5. ง 5. ง
6. ค 6. ค
7. ค 7. ค
8. ข 8. ข
9. ข 9. ข
10. ค 10. ค
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 26
หนงสออำงอง
. . หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2551. หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตรพนฐาน วทยาศาสตร 1 ชนมธยมศกษาปท1 เลม 1. พมพครงท 1. กรงเทพฯ โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2553 ไพโรจน แกวมา. Compact วทยาศาสตร ม.1. กรงเทพฯ : แมคเอดดเคชน, 2555. วนชย นราวงษ. เกงขอสอบวทยาศาสตร ม.1. กรงเทพฯ : แมคแอดดเคชน, 2557. เสยง เชษฐศรพงศ. คมอวทยาศาสตร ม.1 เลม 1. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : พ.ศ.พฒนา, 2553.
สมพงศ จนทรโพธศร. คมอเตรยมสอบวทยาศาสตร เลมรวม เทอม 1-2 ม.1. กรงเทพฯ : ไฮเอดพบลชซง, 2554. โพธธรณ ครรชตานรกษ. สรปเขม วทยาศาสตร ม.ตน มนใจเตม 100. นนทบร : ไอดซฯ, 2557. ลดดาวลย เสยงสงข. คมอเตรยมสอบวทยาศาสตร ม.1-2-3. กรงเทพฯ : ไฮเอดพบลชซง, 2553. ณฐพงศ กองคณวฒน. สรปวทยาศาสตร ม. ตน.กรงเทพฯ : จฬาลงกรมหาวทยาลย, 2554. ยพา วรยศ. หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน วทยาศาสตร เลม 1 ชนมธยมศกษาปท 1.พมพครงท 8. กรงเทพฯ : บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด, 2554.
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 27
ประวตยอผจดท ำ
ชอ – สกล นางสาวยพน ยนด วนเกด วนท 26 สงหาคม 2520 สถานทอยปจจบน บานส าราญ ต าบลอาจสามารถ อ าเภอเมอง จงหวดนครพนม ต าแหนงหนาทการงาน คร วทยฐานะครช านาญการ สถานทท างานปจจบน โรงเรยนนครพนมวทยาคม ต าบลในเมอง
อ าเภอเมอง จงหวดนครพนม
ประวตกำรศกษำ พ.ศ. 2532 ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานส าราญ อ าเภอเมอง
จงหวดนครพนม พ.ศ. 2535 ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนปยะมหาราชาลย อ าเภอเมอง
จงหวดนครพนม พ.ศ. 2538 ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนปยะมหาราชาลย อ าเภอเมอง
จงหวดนครพนม พ.ศ. 2542 ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) วชาเอกวทยาศาสตรทวไป
สถาบนราชภฏสกลนคร อ าเภอเมอง จงหวดสกลนคร พ.ศ. 2553 วทยาศาสตรมหาบณฑต (วท.ม.) สาขาเคมส าหรบคร
มหาวทยาลยขอนแกน อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน
ประวตกำรท ำงำน พ.ศ 2548 โรงเรยนบานโพนจาน ต าบลโพนจาน อ าเภอโพนสวรรค
จงหวดนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครพนม เขต 2
พ.ศ 2555 โรงเรยนบานค าสวาง ต าบลกรค อ าเภอเมอง จงหวดนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครพนม เขต 1 พ.ศ. 2556- ปจจบน โรงเรยนนครพนมวทยาคม ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 22
ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารและสมบตของสาร ชดท 1 สารและสมบตของสาร 28