1

บทท 1 บทน ำ

อฐเปนวสดกอสรางทมนษยรจกน าวสดจากธรรมชาตมาท าเปนกอนใชในการกอสรางมานบ 1,000 ปมาแลว อฐเปนวสดกอสรางพนฐานส าหรบการกอสรางอาคารทวไปเพราะราคาถก มความคงทนแขงแรงด ท าจากวสดธรรมชาตทวไปและเมอเผาเสรจแลวจะเปนสแดงสวย อฐแบบธรรมดาผลตจากสวนผสมของดนเหนยว ทราย แกลบ และน า ส าหรบอฐพเศษอนๆ จะผสมสารหรอวสดพเศษเพมเพอการใชงานเฉพาะดาน การผลตอฐโดยทวไปจะผสมดนเหนยว แกลบ ทราย และน า นวดใหเขากนเปนเนอเดยว กดใสลงในแบบพมพ แลวน าเขาเตาเผา ส าหรบอฐพเศษอนๆ จะผสมสารหรอวสดเพม เชน หนเกรด ส าหรบอฐประดบ เปนตน นอกจากนอฐพเศษบางประเภทอาจใชกรรมวธการอดเขาแมพมพดวยแรงกดสงเพอเพมความสามารถในดานการปองกนความรอน และทนความชนไดสง

ส าหรบอฐทท ามาจากเปลอกหอยเชอรนน มสวนผสมของเปลอกหอยบด ปนซเมนต และทราย ในอตราสวน 5 : 3 : 1 เพอน าวสดทเหลอใชมาประยกตใชงานเปนการสรางรายได เพมมลคาของเปลอกหอยเชอร อกทงเปนการลดจ านวนของหอยเชอร ทท าลายขาวของเกษตรกรอกทางหนง วตถประสงคของโครงกำร การพฒนาอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร ขอบเขตของงำนวจย

ศกษาสวนผสมของเปลอกหอยเชอรทใชในการท าอฐบลอก

2

บทท 2 เอกสำร

ลกษณะทวไปของหอยเชอร (Golden apple snail) ชอวทยาศาสตร Pomacea canaliculata Lamarck วงศ : Ampullariidaeอนดบ : Mesogastropoda ชอสามญอน : หอยโขงเหลอง, หอยเปาฮอน าจด มถนก าเนดมาจากทวปอเมรกาใต ส าหรบประเทศไทยมผน าเขามาเลยงไวเปนครงแรก เพอความสวยงามในตเลยงปลา เนองจากเลยงงายและขายพนธไดรวมเรว จงมผน าไปเลยงเปนฟารม เพราะคาดวาจะขายไดราคาด แตปรากฏวาไมมผซอ เพราะคนไมนยมบรโภคเปนอาหาร จงตองเลกเลยง และปลอยทงลงสแหลงน าธรรมชาต ท าใหเกดระบาดแพรกระจายเขาไปในนา ท าลายตนขาวของเกษตรกร โดยเฉพาะในนาขาวแถบชานเมองของกรงเทพมหานคร และจงหวดใกลเคยง เชน สมทรปราการ ปทมธาน พระนครศรอยธยา สพรรณบร พษณโลก และอดรธาน เนองจากหอยชนดนสามารถเคลอนยายไปไดไกล ๆ ดวยการลอยไปตามน าไหล จงระบาดแพรไปเกอบทวประเทศ ในขณะนมการระบาดไมนอยกวา 66 จงหวดแลว

รปรำงลกษณะและลกษณะกำรท ำลำย หอยเชอรเปนหอยทากน าจดชนดหนง มชอเรยกอน ๆ วา หอยโขงอเมรกาใต หรอเปาฮอน าจด หอยชนดนมลกษณะคลายหอยโขงบานเรา แตเปลอกมสออนกวาคอ มทงสเขยวเขมปนด าอยางเดยว ในขณะทบางตวมสเหลองปนน าตาล สวนเนอหอยมตงแตสเหลองออนจนถงสเหลองแก หรอสน าตาลออนจนถงน าตาลเขมเกอบด า หอยตวเตมวยอายเพยง 3 เดอน มความสง 2.5 ซ.ม. สามารถผสมพนธและวางไขได แมหอยจะวางไขในทแหงเหนอระดบน า ไขมสชมพเกาะตดกนเปนกลม กลมละ 288 - 3,000 ฟอง แลวแตขนาดตวแม ถาตวแมมขนาดใหญจ านวนไขกมากขนตามไปดวย แมหอยสามารถวางไขไดตลอดป โดยเฉพาะในฤดฝนจะวางไขไดถง 10 - 14 ครงตอเดอน สวนในฤดรอนจ านวนครงทแมหอยวางไขจะนอยลง ไขหอยเชอรจะฟกเปนตวภายใน 7 - 12 วน ลกหอยตวเลก ๆ จะกนสงทออนนม เชน สาหรายเปนอาหาร และเจรญเตบโตอยางรวดเรว เมอมขนาด 1.6 ซม. กเรมกดกนตนขาวได หอยเชอรชอบกนตนขาวออน ๆ ตงแตระยะขาวปกด าใหมจนถงแตกกอเตมท โดยจะกดกนล าตนขาวใตผวน าในนาขาวเหนอพนดน 0.5 - 1 นว เมอตนขาวถกกดขาดกจะกนสวนใบทลอยน าตอไปจนหมดตน นอกจากนหอยเชอรยงกนไดทงซากพชและซากสตว ตลอดจนพชน าสดชนดอน เชน ผกบง ผกกะเฉด บว ผกตบชวา และกระจบ เปนตน โดยจะกนอยางรวดเรวและกนไดตลอดเวลา คดเปนน าหนกอาหารทกน 50 เปอรเซนตของน าหนกตวตอวน

3

กำรจดกำรหอยเชอร การจดการหอยเชอรใหประสบผลส าเรจ จ าเปนตองใชวธการตาง ๆ รวมกนการใชสารเคมเพยงอยางเดยวจะท าใหการก าจดไมไดผล อกทงยงตองใชสารเคมในปรมาณมากขน ดงนนเกษตรกรควรค านงวาการจดการหอยเชอรทดทสดคอใชวธผสมผสานโดยปฏบตดงน 1. ใชวสดกนทางทไขน าเขานา หอยเชอรแพรกระจายและระบาดเขาสนาขาว โดยทางน าเทานน ดงนนทกครงทสบน าเขานาไมวาจะเปนนาด าหรอนาหวานใหใชเฝอกกนสวะและหอยทมขนาดใหญกอน แลวจงกนตามอกชนดวยตาขายไนลอนตาถ ตองเกบหอยและสวะออกจากตาขายเพอไมใหกดขวางทางน าเขาอยางสม าเสมอ 2. ท าลายตวหอยและไข อยางนอยสปดาหละครงในเวลาเชาหรอเยน โดยใชกระชอนทมดานยาวชอนตวหอยและไข ซงตวหอยจะอยบรเวณทลมหรอทรมขางคนนา สวนไขมกจะตดอยตามตนขาวและวชพช ทงนเพราะถาปลอยทงใหหอยอยในนาขาว หอยจะกดกนตนขาวและวางไข แพรลกหลานอกจ านวนมาก 3. การน าหอยเชอรมาท าประโยชน เชน ท าอาหารบรโภคในครวเรอน น ามาจ าหนายหรอน ามาเปนอาหารสตวตาง ๆ แตไมควรเกบหอยเชอรจากบรเวณทใชสารเคมหรอแหลงน าบรเวณอตสาหกรรมมาใชอยางเดดขาด และการน าหอยเชอรมาท าปยน าหมก 4. ใชสารฆาหอย เพอก าจดหอยทฝงตวจ าศลคางอยในนาตงแตฤดทแลว การใชสารฆาหอยจะตองใชขณะทน าในนาสง 5 ซม. และตองฉดพนใหมากขนในบรเวณทลม ซงหอยมกจะรวมกนเปนจ านวนมาก ดงนนในนาด าจงตองพนใหมากขนในบรเวณทลม ซงหอยมกจะรวมกนเปนจ านวนมาก ดงนนในนาด าจงตองพนใหมากขนในบรเวณทลม สวนในนาหวานน าตมใหใชสารฆาหอยหลงจากหวานขาวและไขน าเขานา 1 - 2 ซม. และระดบ น าสงคงท 5 ซม. ขอส าคญในการใชสารฆาหอยคอจะตองใชเพยงครงเดยวตอฤดปลกขาว ใชในวนทฝนไมตกและใชเฉพาะทกองกฎและสตววทยา กรมวชาการเกษตรแนะน าเทานน 5. ควบคมระดบน า ภายหลงใสสารอยางนอย 2 วน ตองควบคมใหระดบน าสงเฉลย 5 ซม. ทงนเพอรกษาความเขมขนของสารฆาหอยทใสลงในนาขาว ถาน ามากหรอนอยเกนไปปรมาณสารทหอยไดรบจะไมเพยงพอทจะท าใหหอยตาย หลงจากระยะนผานไปแลว ถาหากเปนไปไดควรลดระดบน าในนาใหต าทสด เพอปองกนหอยทเหลอกดท าลายตนขาวหอยใช เอนโดซลแฟนในนาขาวเพราะจะท าลายสงมชวตทกชนดในนาขาว

4

กำรปองกนและก ำจดโดยวธผสมผสำน เนองจากหอยเชอร เปนหอยทเจรญเตบโตและขยายพนธไดรวดเรว ระบาดแพรกระจายโดยลอยไปตามน าไหล กนพชน าไดเกอบทกชนด วธการปองกนและก าจดทใหผลดควรจะปองกนและก าจดโดยวธผสมผสาน ซงเปนการน าเอาวธการปองกนหลาย ๆ วธมาด าเนนการ ในระยะเวลาทเหมาะสมและตามความจ าเปนคอ

1. วธกล 1.1 เกบกลมไขและตวหอยมาบดท าลายหรอบดหอยเชอรใชเปนอาหารสตวเลยง เชน ไก ปลา กะ ตะพาบน า หรอเลยงเปด กอนปลกขาวหรอหลงจากการเกบเกยวขาวแลวควรท าอยางตอเนองตลอดป หากเกษตรกรจะน าเนอหอยมาประกอบเปนอาหารบรโภคจะตองตมใหสกกอนเสมอ เพอฆาตวพยาธทอาจตดมากบหอย และการจบหอยเชอรมาบดเพอท าปยน าหมกใชกบพชตาง ๆ 1.2 ใชตาขายไนลอนชนดตาถ ดกจบหอยเชอรขณะสบน าเขานา 1.3 เมอเตรยมเทอกเพอหวานเมอปกด าเสรจแลว ควรทงไว 2 - 3 วน ใหมน าขงอยในระดบ 5 - 10 ซม. และหาทก าบงรม ใชใบหญาออนลอใหหอยเชอรมากน แลวคอยเกบหอยทมากนหรอมาหลบแดด น ามาท าลายหรอท าประโยชนใหหมด

2. ชววธ 2.1 ใชสตวตวน า เชน นกปากหาง นกกระยาง นกอลม เปด ฯลฯ กนหอยเชอรเปนอาหารในฤดปลกขาว ทงกอนเพาะปลกหรอหลงการเกบเกยวขาว โดยอาจปลอยฝงเปดเขาไปในนา เพอใหเปดกนหอยเชอรทหลงเหลอจากการก าจดโดยวธกล 2.2 วธการอนรกษศตรธรรมชาต เกษตรกรควรจะชวยกนอนรกษและปกปองคมครองนกปากหาง รวมทงสตวอน ๆ ทกนหอยเปนอาหาร เพอชวยก าจดอกทางหนงดวย

3. วธการใชสารเคม ถาไมจ าเปนเกษตรกรไมควรใชสารเคมก าจดหอย เพราะเปลอกหอยทตายแลวในนาจะบาดมอและเทาเกษตรกรขณะท านา เกษตรกรอาจไดรบเชอโรคผานทางบาดแผลไดงาย โดยเฉพาะโรคฉหนหรอโรคเลปโตสไปโรซส ซงก าลงระบาดรนแรงอยในขณะน

5

ปนซเมนต

วตถทเรยกวาปนซเมนตนน หมายถง สารประกอบอยางหนงซงเมอไดผสมกบน าตามสวนแลวทงไวระยะหนงจะแขงตว ปนซเมนตธรรมชาตเปนหนพอซโซลานา ซงชาวโรมนไดคนพบและใชในงานผสมคอนกรต ท าใหชาวโรมนสามารถสรางอาคารใหญ ๆ หรอชวงกวาง ๆ ไดคงทนถาวร ปนซเมนตในปจจบนท าจากวตถดบทมธาตอะลมนาและซลกาซงไดแก ดนด า ดนขาว และศลาแลง ซงมธาตเหลกมาผสมกน โรงงานผลตปนซเมนตกอตงขนครงแรกในประเทศไทยเมอป พ.ศ.2456 ชนดของปนซเมนต ปนซเมนตแบงออกเปนชนดตาง ๆ ดงตอไปน 1. ปนซเมนตปอรตแลนด (Portland cement)

วตถชนดนพบครงแรกทเมองปอรตแลนดในประเทศองกฤษ หนปนทเมองนมดนปนมาก เมอน าดนทนไปเผาจะไดปนซเมนตปอรตแลนดทนท ปนซเมนตปอรตแลนดแขงตวในน าได มซลกา อะลมนาและเหลกออกไซด ปนซเมนตชนดนท าโดยเอาปนขาวและดนเหนยวมาผสมกนใหถกสวนแลวเผาใหรอนจดจนเปนกอน ๆ แลวจงน าเอากอนเหลานนมาบดใหละเอยดจนเปนผงโดยไมเตมวตถใด ๆ ลงไปอก ยกเวนน าและยปซม การทเตมยปซมเขาไปเพอชวยใหปนซเมนตแขงตวชาลง เพราะถาไมผสมยปซม ปนซเมนตจะแขงตวเรว ท าใหท างานไมสะดวก อาจเทลงแบบหลอคอนกรตไมทน ปนซเมนตปอรตแลนดแบงออกเปนชนดตาง ๆ ดงน 1.1 ปนซเมนตปอรตแลนดแขงเรว (rapid hardening portland cement) ปนซเมนตชนดนท าดวยความประณตเปนพเศษ บดผงละเอยดกวาปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดามาก และมก าลงสงกวาปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดาดวย ปนซเมนตชนดนเมอน าไปผสมคอนกรตในอตราสวน 1 : 2 : 4 จะตานแรงกดได 140 กโลกรมตอตารางเซนตเมตรเมอหลอได 24 ชวโมงและรบได 350 กโลกรมตอตารางเซนตเมตรเมอหลอได 7 วน ซงหมายความวาคอนกรตซงหลอดวยปนซเมนตนเพยง 3 วน จะมก าลงเทากบคอนกรตทผสมดวยปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดาทหลอแลวได 28 วน ปนซเมนตชนดนมประโยชนมากส าหรบหลอคอนกรตทตองการใชเรวหรอรอแบบหลอโดยเรว เชน ฐานรากอาคาร คาน หรอพนทตองการรอแบบเรว ปนซเมนตชนดนไดแก ปนซเมนตตราซเปอรของบรษทปนซเมนตไทยจ ากด หรอปนซเมนตตราพญานาคของบรษทชลประทานซเมนต 1.2 ปนซเมนตขาว มคณภาพเปนปนซเมนตปอรตแลนดทกประการ แตมสขาวสะอาดและราคาสงกวาปนซเมนตธรรมดา ปนซเมนตชนดนใชส าหรบท าหนขด หนลาง แตงแนวกระเบองเคลอบทใชกรฝา ฯลฯ สวนมากบรรจถงละ 40 กโลกรม ในขณะทปนซเมนตธรรมดาบรรจถงละ 50 กโลกรม 1.3 ปนซเมนตส ใชในการผสมคอนกรตใหเปนสหรอผสมปนฉาบใหเปนสตาง ๆ การทจะใชปนซเมนตธรรมดาแลวผสมสหรอฝ นสลงไปใหเปนสตามตองการ สอาจไมสม าเสมอกน บางบรษทใน

6

ตางประเทศจงไดผลตปนซเมนตสขนโดยเฉพาะ เชน ในประเทศองกฤษผลตปนซเมนตชนดนออกจ าหนายโดยใชชอทางการคาวา คลเลอรครต 2. ปนซเมนตธรรมชำต (Natural cement)

ปนซเมนตชนดนท าจากหนทขดไดในดนซงมสวนผสมคลาย ๆ ปนซเมนตปอรตแลนดอย แลวโดยเอาหนนมาเผา แตการเผาไมใชความรอนสงแบบเผาท าปนซเมนตปอรตแลนด เมอเผาแลวเอามาบดเปนผง ปนซเมนตชนดนมคณภาพแขงในน าไดเหมอนกน แตมก าลงต ากวาปนซเมนตปอรตแลนดมากและมสวนผสมไมแนนอน เพราะแลวแตคณสมบตของหนทไดจากธรรมชาต 3. ปนซเมนตพอซโซลำนำ (Puzzling cement)

บางครงเรยกวา ปนซเมนตสแลก (Slag cement) ท าโดยเอาปนขาวและกาก (slag) จากเตา เผาเหลกหรอพอซโซลานาซงเกดตามธรรมชาตและพวกหนภเขาไฟมาผสมกนแลวบดใหละเอยดปนซเมนตทชาวโรมนในสมยโบราณใชกเปนปนซเมนตประเภทน ปนซเมนตชนดนไมแขงเทาปนซเมนตปอรตแลนด แตเมอผสมเปนปนกอหรอคอนกรตแลวจะเหนยวดและแตกยากกวาปนกอหรอคอนกรตทผสมดวยปนซเมนตปอรตแลนด ใชไดดในงานทอยในน าเคมและเหมาะส าหรบใชในน าทะเลหรอในทชนแฉะ เชน ฐานราก ทอน า และงานใตดนทว ๆ ไป 4. ปนซเมนตอะลมนส (Aluminous cement)

ท าขนครงแรกในประเทศฝรงเศสโดยเอาบอกไซต (bauxite) ซงเปนแรทมอะลมนามากและ ราคาแพงมาผสมกบปนขาวแลวเผา หลงจากนนน ามาบดใหละเอยดเชนเดยวกบการท าปนซเมนตปอรตแลนด ปนซเมนตชนดนใหก าลงเรว คอนกรตทผสมดวยปนซเมนตชนดนเมอหลอแลวได 24 ชวโมง และมก าลงเทากบคอนกรตซงหลอดวยปนซเมนตปอรตแลนด 3 เดอน เสาเขมคอนกรตส าเรจรปซงหลอดวยปนซเมนตชนดนอาจน ามาใชดอกไดเมอหลอไดเพยง 24 ชวโมงเทานน ปนซเมนตชนดนเมอน าไปใชในประเทศทมภมอากาศหนาวมากกใชไดโดยไมตองปองกนความหนาวแบบปนซเมนตปอรตแลนด เมอเอาปนซเมนตชนดนผสมน าจะท าใหเกดความรอนมากซงเปนการปองกนไมใหคอนกรตแขงดวยความเยนจดเสยกอน คอนกรตซงผสมดวยปนซเมนตนเมอแขงแลว (ระหวาง 4 – 6 ชวโมง) ตองรดน าหรอคลมใหชนอยเสมอจนครบ 24 ชวโมง เพอชดเชยน าทระเหยไปโดยความรอนอนเกดขนในขณะทคอนกรตก าลงแขงตว 5. ปนซเมนตซลกำ (Silica cement) ปนซเมนตซลกาเปนปนซเมนตปอรตแลนดซงน ามาผสมกบทรายเพอใหราคาถกลง โดยบดปนซเมนตปอรตแลนดชนดเมด 70 เปอรเซนตผสมทราย 30 เปอรเซนตและผสมยปซมลงไปดวยเลกนอย ในประเทศองกฤษและประเทศตาง ๆ ในยโรปสวนมากกผลตปนซเมนตชนดนขนใชกนอยาง

7

แพรหลาย ในประเทศทไมคอยมเชอเพลงธรรมชาตใชมกนยมปนซเมนตชนดนมาก เพราะใชเชอเพลงในการผลตนอยกวาการผลตปนซเมนตปอรตแลนด มาตรฐานของปนซเมนตซลกาสวนมากก าหนดสวนต าสดของปนซเมนตปอรตแลนดซงใชผสมไว 50 เปอรเซนต ปนซเมนตซลกาในประเทศไทยคอ ปนซเมนตตราเสอของบรษทปนซเมนตไทยจ ากด ปนซเมนตตรางเหาของบรษทชลประทานซเมนตจ ากด และปนซเมนตตรานกอนทรของบรษทปนซเมนตนครหลวงจ ากด สำรประกอบในปนซเมนต ปนซเมนตประกอบดวยสารประกอบทส าคญ 4 อยางคอ

1. ไตรแคลเซยมซลเกต (Tribalism silicate) มสตรทางเคมวา 2CaO.SiO2 ชอยอคอ C3S ซงท า ใหปนซเมนตสรางก าลงไดเรว

2. ไดแคลเซยมซลเกต (Dicalcium silicate) มสตรทางเคมวา 2 CaO.SiO2 ชอยอคอ C2S ซง ท าใหปนซเมนตสรางก าลงไดชา

3. ไตรแคลเซยมอะลมเนต (Tricalcium aluminate) มสตรทางเคมวา 3CaO.AI2O3 ชอยอคอ C3A ซงท าใหปนซเมนตเกดปฏกรยาเรมแขงตว และยปซมเปนตวถวงใหปนซเมนตแขงตวตามความตองการ

4. เตตระ – แคลเซยมอะลมโนเฟอรไรต (tetra-calcium alumino ferrite) มสตรทางเคมวา 4CaOA2O.Fe2O3 ชอยอ C4AF กำรผลตปนซเมนต

การผลตปนซเมนตมทงแบบเผาแหง (semi-dry process) และแบบเผาเปยก (wet process) ซงกรรมวธในการผลตโดยรวม ๆ จะเหมอนกน ซงการผลตจะมกรรมวธดงตอไปน ในการผลตปนซเมนตเผาแหงมกรรมวธเปนขน ๆ คอ น าวตถดบทมธาตอะลมนาและธาตซลกาซงมอยมากในดนด ากบเหลกซงมอยมากในศลาแลงมาผสมกนตามสดสวน บดใหละเอยดและน ามาตกบน าจะเปนน าดน แลวน าไปเผาในหมอเผา (cement kiln) จนกระทงเกดปฏกรยาทางเคมจบกนเปนเมดเลก ๆ ทเรยกวา ปนเมด (clinker) เมอน าปนเมดไปบดรวมกบยปซมกจะไดปนซเมนตตามทตองการ ในการเตรยมวตถดบตามวธน จะตองน าวตถดบทจะใชในการผลตปนซเมนตไดแก ดนขาว ดนด า และศลาแลงมาวเคราะหหาสวนประกอบเพอค านวณหามาตราสวนทจะใชในการผลตปนซเมนตผสมวตถดบดงกลาว แลวจงน าไปตรวมกนกบน าในบอเตรยมดน (wash mill) ใหละเอยดจนเปนน าดน (slurry) วตถประสงคของกรรมวธขนนกเพอทจะยอยดนขาวสวนทแขงมากใหแหลกลง แลวกรองผลตผลทดแลวเพอกนเอาสวนละเอยดไปใชและควบคมปรมาณของน าไมใหมมากเกนไป เพราะจะท าใหหมดเปลองเชอเพลงโดยเปลาประโยชน สวนกากของดนน าไปบดใหละเอยดใหมในหมอบดดน (tube mill) แลวน ามากรองใหมอกครงหนง อยางไรกตามในการเตรยมวตถดบดงกลาวมาแลวน

8

สวนผสมของวตถดบกอาจจะคลาดเคลอนไปไดบางเพราะความชนในดนตลอดจนความเปลยนแปลงในสวนผสมของดนอกเลกนอย จงตองกวนน าดนทไดบรรจไวในถง (slurry silo) โดยวธอดลมลงไปเปาใหเดอดพลานเปนเวลา 1 คน แลวจงน ามาวเคราะหทางเคมเปนครงทสอง ถาจ าเปนกจะไดจดการผสมน าดนนใหถกสวนตามทตองการตอไป แลวสบน าดนนไปลงถงพก (slurry agit tank) ซงมพายและลมส าหรบกวนและเปาน าดน เพอปองกนไมใหตกตะกอนและเพอใหเกดความสม าเสมอในสวนผสมใหมากทสดทจะท าได ขนตอมาใหเตรยมดนผงโดยเอาหนปนแหงมาบดกบดนด าแหงใหละเอยดและมสวนผสมทางเคมกวนเขากบน าดน เอาน าดนและดนผงผสมกนแลวน ามาปนเปนเมดแบบขนมบวลอย เมดดนนจะมความชนประมาณ 25 เปอรเซนต ถาผลตโดยกรรมวธเผาเปยก (wet process) น าดนจะตองมความชนถง 40 เปอรเซนตกอนทจะปอนเขาหมอเผา ดวยความชนต าของน าดนและโดยการเพมตะกรนเผาเมดดนเขาอกชดหนง การใชความรอนจากเชอเพลงจะเปนไปในอตราต าและมประสทธภาพดกวาแบบเผาเปยก ท าใหเชอเพลงทปอนเขาไปในหมอเผาปรมาณเดยวกนสามารถเผาปนเมดไดเพมขนอก 50 เปอรเซนต หรอถาจะกลาวอกนยหนงวา วธเผาเปยกใชความรอนประมาณ 1,500 กโลแคลอรตอกโลกรม เมอใชวธเผาแหงใชความรอนลดลงเหลอประมาณ 1,000 กโลแคลอรตอกโลกรม สบน าดนดงกลาวไปเผาในหมอเผา (cement rotary kiln) ซงวางนอนอยบนแทนคอนกรตและหมนรอบตวเองอยบนลกกลงประมาณนาทละ 1 รอบ และน ามนเตาเปนเชอเพลง ภายในหมอเผาจะมอฐทนไฟ (refractory lining bricks) เพอเกบความรอนไวภายในและมโซเปนชด ๆ แขวนไวท าหนาทตาง ๆ กน เชน ชบน าดนทไหลผานมา แลวใหปะทะกบลมรอนทจะผานออกทางปลอง ท าใหน าระเหยออกจากน าดน ปนดนทน าระเหยออกไปบางแลวใหเปนเมดกลม ๆ มขนาดเทาปลายนวมอหรอใกลเคยงกน เมดดนทผานโซเปนชด ๆ มานนจะถกเผาใหรอนขนเรอย ๆ และเมอรอนถง 800 – 1000 องศาเซลเซยส เมดดนกจะเรมคายคารบอนไดออกไซดออก เมอเมดดนนรอนถงประมาณ 1,450 องศาเซลเซยสกจะเกดปฏกรยาทางเคมคอ เมดดนเปลยนเปนปนเมดโดยฉบพลน ปนเมดซงรอนถง 1,450 องศาเซลเซยสจะถกปลอยลงไปในยงลดความเยน (cooler) อนเปนท าเลทจะพนลมเขาไปใหปนเมดเยนตวลงเพอใหเกดไตรแคลเซยมซซลเกต (C3S) มากทสด ในขณะทปนเมดเรมแขงตวแลวจงเกบปนเมดนไวในยง (storage) ตอไปกน าปนเมดนไปบดใหเปนปนซเมนตผงในหมอบดปนซเมนต (cement mill) โดยใสยปซมผสมลงไปดวย หมอบดนมเครองทสามารถตงใหจ านวนปนเมดทบดเปนปนซเมนตแลวมความละเอยดและมความแขงตวตามทตองการดวยในทก ๆ ชวโมง ซงจะน าตวอยางปนซเมนตทบดนไปทดลองหาเวลาแขงตวและความละเอยด ตลอดจนเกบไวสวนหนงเพอรวมกนประกอบเปนตวอยางส าหรบทดลองก าลงการยดตวและสวนผสมทางเคมของปนซเมนตทบดแตละตวดวยปนซเมนตทบดแลวนน าไปเกบไวในยงเกบปนซเมนต (cement silo) โดยอาศยก าลงลมอดไปแลวจะน ามาบรรจถงจ าหนายไดตอไป

9

การอนดนผงใหรอนใชวธโปรยดนผงลงทางยอดหอคอย มถงดกแบบไซโคลนขนาดใหญเรยงอยเปนชน ๆ เพอน าลมรอนทออกจากหมอเผามาอนดนผงใหรอนจด เปนการประหยดความรอนอยางดทสดในกรรมวธการเผาปนในปจจบนน ความรอนทออกจากไซโคลนนยงจะถกจดสงโดยทอขนาดใหญไปอนวตถดบทมความชนไดแหงเสยกอนน าไปเกบไวในยงแบบไซโลอกดวย ชนดและคณสมบตของปนซเมนตทใชในประเทศ

ปนซเมนตทผลตในประเทศไทยมมากมายหลายชนด แตละชนดตางกมคณสมบตแตกตางกน ไป ดงรายละเอยดตอไปน ปนซเมนตผสมหรอปนซเมนตซลกาไดแก 1. ปนซเมนตตราเสอ คอ ปนซเมนตชนดพเศษ มทรายประมาณ 25 เปอรเซนตบดละเอยดรวมอยดวย มคณภาพทดสอบไดแรงตามมาตรฐานองกฤษ (ordinary portland cement BSS 12-1958) ปนซเมนตตราเสอนใชในงานทไมสส าคญนก ไมยดหดมากเมอท าคอนกรต และทส าคญคอราคาถก เนองดวยราคาถกและมแรงดพอสมควร งานอตสาหกรรมท ากระเบองมงหลงคา ท าโอง ถงสวม ตอมอ ฯลฯ ตลอดจนงานสรางบานเอกชนขนาด 2-3 ชน หรองานท าถนนในบานมกนยมใชปนซเมนตน นอกจากนนเมอหลอเปนคอนกรตแลว ถงแมวาจะบมไมเตมทดงเชนทควรท าในการใชปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดาหรอปอรตแลนดแขงตวเรว กจะไมยงยากในเรองทจะมรอยราวลายงา เพราะความยดหดของปนซเมนตมนอย ปจจบนมการผลตปนซเมนตขาวตราเสอออกจ าหนายโดยบรษทปนซเมนตไทย จ ากด ปนชนดนเปนปนซเมนตขาวคณภาพพเศษ ใชส าหรบงานปกระเบองพนและผนงหรองานยาแนวเซรามกรวมทงใชในงานปนตกแตงทวๆ ไป ปนชนดนมคณสมบตดงน

1. เนอซเมนตละเอยด เหนยวนม ยดเกาะไดด คณภาพเทาปนซเมนตเทาตราเสอ 2. ระยะเวลาแขงตวชา เหมาะส าหรบงานปกระเบองหรองานตกแตงทตองใชเวลานาน 3. มความลนในตว ท างานงาย 4. ยดหรอหดตวนอย ไมแตกลายงา ใหผวงานทเรยบรอย สวยงาม 5. มสารอลคาไลนผสมนอยมาก จงเหมาะส าหรบการปกระเบองเซรามกซงดกวาปนซเมนต

เทา ปนซเมนตขาวตราเสอ 1 ถงบรรจซเมนตหนก 20 กโลกรม 1 ถง ใชปกระเบองไดประมาณ

5-6ตาตางเมตร ใชยาแนวกระเบองเซรามกไดประมาณ 80 ตารางเมตร 2. ปนซเมนตตรางเหา เปนปนซเมนตทผลตขนใหมผลในทางประหยดและเหมาะส าหรบใชสรางอาคาร ตกแถว งานท ากระเบอง หลอถง หลอทอ เทพนคอนกรต และอาคารคอนกรต ทว ๆ ไป

10

มคณภาพตามมาตรฐาน ASTM C340.58T และ Federal Specification SS-C-208b ถงกระดาษทใชบรรจพมพดวยสน าเงน การใชปนซเมนต ปนซเมนตตรางเหานมสวนผสมทท าใหเกดความเละ เมอผสมคอนกรตแลวท าใหสะดวกและงายในการเทลงแบบ เหมาะส าหรบเปนปนกอ ปนถอ พรอมกบปนซเมนตชนดนกมคณภาพท าใหคอนกรตรบน าหนกไดมากและมก าลงสงดทสดส าหรบใชในการกอสรางตกแถว พนคอนกรต งานท าโองท ากระเบอง หลอถง และอาคารคอนกรตเสรมเหลกทไมตองการก าลงสงเปนพเศษ ปนซเมนตชนดนใชไดโดยทวไป มราคาต ากวาชนดอน เปนทนยมในหมชางผรบเหมาะและผผลตวสดกอสรางอยางกวางขวาง 3. ปนซเมนตตรานกอนทร เปนปนซเมนตทผลตขนโดยใชวสดจ าพวกซลกาลดละเอยดผสมกบปนซเมนตปอรแลนด เมอใชท าคอนกรตปนกอหรอปนฉาบจะมการยดหดตวนอย การแขงตวระยะแรกชากวาปนซเมนตปอรตแลนดตราเพชร แตเมอแขงตวแลวกจะมก าลงตามเกณฑปกตเชนเดยวกน เหมาะส าหรบท าผลตภณฑคอนกรตโดยทวไปและงานกอสรางทไมเรงรด เชน การสรางบานพกอาศย ท าถนนหรอทางคอนกรตในบาน ท ากระเบองคอนกรตทวไป ท าเสาตอมอ ท าทอคอนกรตระบายน า ท าถงสวม และท าโอง เปนตน เมอใชปนซเมนตตรานกอนทรท าคอนกรตแลวแมจะไมไดพถพถนในเรองการบมเทาทควร กไมคอยจะมรอยราวลายงาเกดขนเพราะปนซเมนตยดตวหดตวนอย นอกจากนยงเกดความรอนนอย จงเหมาะส าหรบท าคอนกรตหลา (mass concrete) เชน ท าเขอนกนน า เปนตน ปนซเมนตปอรตแลนด ไดแก 1. ปนซเมนตตราชาง คอปนซเมนตชนดธรรมดา ผลตตามมาตรฐานองกฤษคอ Ordinary Portland Cement B.S. 14:1058 และตามมาตรฐานอเมรกนคอ ASTM.C.150 – 63 type I ใชในงานกอสรางทวไปตามความนยมของผออกแบบ เพราะแรงทเกดขนโดยปนซเมนตชนดนสม าเสมอไมเปลยนแปลง แรงมากขนหรอนอยลงตามสวนของน าและปนซเมนตทใสลงในคอนกรตหรอปนทรย ถาใชคอนกรตทมปนซเมนตไมนอยกวา 350 กโลกรมตอ 1 ลกบาศกเมตรของคอนกรต แรงทเกดขนใน 14 วนทบมไวดจะขนถง 75 เปอรเซนตของแรงทงหมดเมออาย 90 วน ปนซเมนตปอรตแลนดสขาวตราชางของบรษทปนซเมนตไทย จ ากด มคณสมบตเทยบเทากบปนซเมนตสเทาตราชางของบรษทเดยวกน วตถดบในการผลตมหนสบ หนปน และทรายแกว โดยน าวตถทง 3 ชนดมารวมกนตามอตราสวนแลวบดใหละเอยด แลวน าไปเผาทอณหภม 1,500 องศาเซลเซยสจนละลายเขาดวยกนและจบเปนเมดเรยกวาปนเมด ตอจากนนน าไปบดใหละเอยดอกครงหนงจนละเอยดเปนแปง กจะไดปนซเมนตขาวตามตองการ ปนซเมนตขาวใชในการท าหนขด ปกระเบองพนหองน า กรกระเบองฝาผนง หรอยาแนวกระเบองหองน า เปนตน

11

โรงงานผลตปนซเมนตขาวตราชางของบรษทปนซเมนตได จ ากด อยทอ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร 2. ปนซเมนตตราพญานาคเศยรเดยว เปนปนซเมนตชนดปอรแลนด มคณภาพตามมาตรฐานของอเมรกาคอ Federal Specification SS.C.-192b และ ADTM.C.150 – 60 และมาตรฐานของประเทศองกฤษ B.S. 12 : 1958 ถงกระดาษทใชบรรจปนซเมนตแบบนพมพดวยสเขยว ปนซเมนตตราพญานาคเศยรเดยวนมคณภาพสง เหมาะส าหรบงานคอนกรตเสรมเหลกทตองการก าลงสง ๆ การใชปนซเมนตตราพญานาคเศยรเดยวนท าใหลดคาใชจายลง เพราะทนคาปนซเมนตมากกวาใชปนซเมนตตราอน ๆ ในทองตลาด เชน ถาตองการก าลงคอนกรต 140 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร (2,000 ปอนดตอตารางนว) ตามเทศบญญตแลวจะใชปนขนาดนเพยง 5 ½ ถง (275 กโลกรมตอลกบาศกเมตรคอนกรต) 3. ปนซเมนตตราเพชร เปนปนซเมนตปอรตแลนดทผลตตามก าหนดรายการมาตรฐานอเมรกน ASTM.C.150 type I เหมาะส าหรบงานคอนกรตเสรมเหลกทตองการก าลงสงซงใชในการกอสรางทวไป ตลอดจนการท าผลตภณฑคอนกรตทกชนด เชน ท ากระเบอง กระดาษ และกระเบองคอนกรตคณภาพสง เสาคอนกรตทกประเภท ผนงและชนสวนอาคารส าเรจรป และผลตภณฑคอนกรตอดแรงเหลาน เปนตน สงกอสรางและผลตภณฑทใชปนซเมนตชนดนจะมคณภาพสง เพราะการแขงตวและก าลงทเกดขนเปนไปโดยสม าเสมอตามมาตรฐาน 4. ปนซเมนตตราพญานาค 7 เศยร เปนปนซเมนตปอรตแลนดเหมอน type I แตผลตเปนพเศษโดยจะเกดความรอนขณะผสมต ากวาชนดอน (moderate heat cement) มคณภาพตามมาตรฐาน ASTM.C.130 – 60 และ B.S.1370 : 1958 ถงกระดาษทใชบรรจปนซเมนตแบบนพมพดวยสเขยวเชนกน การใชปนซเมนต ปนซเมนตตราพญานาค 7 เศยรน มคณภาพเหมอนกบแบบ 1 แตผลตพเศษในเชงเคมเพอใหปนซเมนตเกดความรอนขนชา ๆ เพยงปานกลางในเมอผสมเขาเปนคอนกรตแลว ปนซเมนตแบบนจงเหมาะส าหรบงานทตองเทคอนกรตคราวละมาก ๆ และก าแพงหนา ๆ โดยไมท าใหเกดการแตกราว เชน ก าแพงคอนกรตกนดน เขอนคอนกรตสง ๆ เชน เขอนภมพล ทจงหวดตาก และถงน าประปาและโรงประปาทสามเสนกไดใชปนซเมนตแบบน 5. ปนซเมนตตราปลาฉลาม เปนปนซเมนตทผลตขนเพอใชผสมคอนกรตแลวจะท าใหมความแกรง ไมสกกรอนหรอสลายตวเมอคอนกรตนถกตองกบน าเกลอ เหมาะส าหรบใชเทในดนหรอในบรเวณทมสวนผสมของน าเกลอออยดวย มคณภาพตามมาตรฐานของ Federal Specification SS.C.-192b และ ASTM.C.150-60 ถงกระดาษทใชบรรจปนซเมนตแบบนพมพดวยสด า

12

การใชปนซเมนต ปนซเมนตตราปลาฉลามชนดนเหมาะอยางยงส าหรบใชในงานคอนกรตทอยกบดนเคม เชน ชายทะเล ใชผสมงานอดฉดน าปน (fountion grouting) เขาไปในฐานรากหน งานอดฉดน าปนเขาไปในชนหนเปนการประสานและท าใหรอยราวหายไป และชวยเพมก าลงของหนฐานราก ปนซเมนตแขงตวเรว ไดแก 1.ปนซเมนตตราเอราวณ คอปนซเมนตปอรตแลนดชนดแขงตวและรบแรงไดเรว ผลตตามมาตรฐานของประเทศองกฤษคอ Rapid Hardening Portland Cement B.S. 12 : 1958 และตามมาตรฐานอเมรกนคอ ASTM.C.150-63 type III ปนซเมนตตราเอาราวณนเหมาะส าหรบใชในงานคอนกรตหรอปนทรายทจะใหรบแรงไดเรวขนทนเวลาการถอดแบบ รบก าลงไดมาก แตตองบมใหด ใชในงานกอสรางทตองการใหคอนกรตรบแรงไดเรวในการท างานแขงกบเวลา เชน ท าเขมคอนกรตใหใชตลงดนไดเรว ท าเปนเสาหรอคาน ใชถอดแบบไดเรวและรบน าหนกไดเรวขน แทนทจะรอใหคอนกรตภายหลงการเท 21 วนดงเชนกรณใชปนซเมนตตราเสอหรอรอ 14 วนเชนกรณใชปนซเมนตตราชาง แตปนซเมนตตราเอราวณลดเวลาเหลอเพยง 7 วนส าหรบใชเขม และคานเหลอ 3 วนส าหรบถอดแบบเสาธรรมดา 2. ปนซเมนตตราพญานาคเศยรเดยวสแดง ชนดแขงตวเรว เปนปนซเมนตปอรตแลนดชนดทผลตขนใชกบคอนกรตทตองการใหแขงตวเรวและรบน าหนกไดเรวกวาปนแบบอน มคณภาพตามมาตรฐาน ASTM.C.150-50 และ B.S.12:1958 ถงกระดาษทใชบรรจปนซเมนตแบบนพมพดวยสแดง ปนซเมนตตราพญานาคเศยรเดยวสแดงชนดแขงตวเรวน มสวนประกอบในปนซเมนตซงเมอใชผสมในคอนกรตแลวจะท าใหแขงตวเรวขนและรบน าหนกไดเรวกวาใชปนซเมนตชนดอนปนซเมนตแบบนเหมาะส าหรบใชในงานหลอฐานรากทมน าซม งานคอนกรตทเทในน า งานหลอเขมคอนกรต และงานหลอเสาไฟฟาสง ๆ เปนตน เพราะถอดแบบไดเรวกวาใชปนซเมนตชนดอน 3. ปนซเมนตตราสามเพชร เปนปนซเมนตปอรตแลนดทเกดแรงสงเรว ผลตตามก าหนดรายการมาตรฐานอเมรกน ASTM.C.150 type III ปนซเมนตชนดนมเนอละเอยดกวาปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา จงเกดแรงสงเรวกวา เหมาะส าหรบใชในงานกอสรางทตองการก าลงสงและตองกระท าอยางเรงรบ เชน ท าเสาเขมคอนกรตใหใชตอกลงดนไดเรว ใชหลอคานหรอเสาใหถอดแบบไดเรว และใชท าสงกอสรางเพอใหใชงานไดเรว เปนตน

13

อฐ อฐเปนวสดกอสรางทมนษยรจกน าวสดจากธรรมชาตมาท าเปนกอนใชในการกอสรางมานบ 1,000 ปมาแลว การใชอฐครงแรกนนใชในสมยอยปตโบราณ ในสมยนนใชดนโคลนในแมน าไนลมาย าและปนใหเปนกอนตามขนาดทตองการแลวน าไปตากแดดใหแหงโดยไมไดมการเผาใหสก อฐชนดทไมไดเผานใชในการกอก าแพงของอาคารบางประเภท และเนองจากภมประเทศในแถบนนในปหนง ๆ ฝนตกนอยมากหรอบางครงไมตกเปนป ๆ กม จงไมมปญหาในเรองอฐจะละลายเพราะน าฝนชะลางออก จากการคนควาทางประวตศาสตรพบวา ในทฝงศพของกษตรยอยปตทอยใตพระมดนนมการใชอฐเผาเคลอบสกรผนงบางตอน พวกชนชาตบาบโลเนยมซงอยในแถบลมแมน าไทกรสและยเฟรตสซงมฝนตกมาก ไดท าอฐทเผาไฟสกแลวไปใชในการกอสรางอาคารตาง ๆ มากมาย ในสมยตอ ๆ มากมการใชอฐเปนวสดกอสรางมากขนทงในทวปยโรป อเมรกา และเอเซย ซงรวมทงประเทศไทยดวย ก าแพงสวนใหญนยมใชอฐเปนวสดกอสรางเพราะราคาถก มความคงทนแขงแรงด หาวสดจากธรรมชาต (คอดน) ท าไดทวไปและเมอเผาเสรจแลวเปนสแดงสวย ไมตองทาสทบอกเปนการประหยดในการใชสไปดวย ชนดของอฐ

การแบงชนดของอฐนเปนการแบงตามกรรมวธในการผลต ดงรายละเอยดตอไปน อฐทท ำดวยมอ อฐทท าดวยมอนนขนาดของอฐแตละแผนไมเทากนทกแผน อาจมการคลาดเคลอนในขนาดไดซงอาจมาจากสาเหตหลายประการ เชน แบบไมเทากน การอดดนเขาในแบบไมแนน หรอการหดตวของโคลนทใชท าอฐไมเทากนเพราะสวนผสมไมสม าเสมอ แตกยงใชในการกอสรางไดเปนอยางดพอสมควรและยงเปนทนยมใชกนทวไปในปจจบน แหลงทท าอฐในประเทศไทยจะมอยท วไป เชน เชยงใหม พระนครศรอยธยา อางทอง สงหบร กรรมวธในกำรผลตนนมขนตอนดงน 1. การเลอกดน ดนทจะใชท าอฐนนจะตองไมมทรายเจอปนมากเกนไปหรอไมเปนดนเหนยวจนเกนไป ถามทรายมากกท าใหอฐนนรอนและรวน และถาดนเหนยวมากเกนไปเมอตากแดดกจะเกดการแตกราวมาก วธทดกคอควรท าตวอยางในปรมาณทนอย ๆ ไวดกอน หากดนเหนยวเกนไปตองผสมทรายหรอบางครงผสมแกลบซงจะชวยทงท าใหดนหายเหนยวและชวยในการเผาไหมของอฐดวย 2. การขดดนและย า ดนทใชท าอฐนนยงเปยกฝนมาก ๆ ยงด บางครงใชดนโคลนทงอกออกมาทรมฝงแมน า เมอน าดนขนมาแลวเลอกเอาเศษผงและสงอน ๆ ทปนอยออกใหหมด แลวน ามาย าให

14

ละเอยดและใหเขากนด ใชแกลบปนลงไปประมาณ 10 เปอรเซนตของปรมาตร ถาดนแหงเกนไปใหเตมน าบางตามสมควรทจะท างานไดสะดวก ขนาดใหมความเหลวพอทจะเทลงในแบบไมไดโดยสะดวก การผสมแกลบท าใหขางในของอฐโปรงเมอแกลบถกความรอนไหมไป ท าใหอฐเบาขนและเปนฉนวนกนความรอนทดเมอน ามากอเปนฝาผนง ประโยชนจากการผสมแกลบลงไปอกประการหนงกคอ ปองกนไมใหอฐแตกในเวลาตากแดดและไมใหตดพมพแบบไมเมออดเขาเปนรปอฐ 3. การท าใหเปนรปแบบทตองการ แบบทใชหลอดนเปนแผนอฐนนเปนไม 4 ดาน มเฉพาะดานขาง ไมมสวนบนและสวนลาง ไมทท าแบบควรเปนไมทมคณลกษณะทดคอ เมอถกน าหรอความชนแลวไมบดงอ ทนทาน ดานในแบบไสเรยบ ขนาดของไมแบบควรโตกวาขนาดของอฐทตองการประมาณ 5-10 เปอรเซนต เพราะเมอเอาดนทผสมเปนอฐเทลงในแบบและตากใหแหงแลว ขนาดของดนทตากแดดจะหดเลกลงเมอแบบพรอมแลว วางแบบลงบนพนราบ จะเปนพนในบรเวณทจะตากแดดกได น าโคลนทผสมแลวมาเตรยมไวใกลๆ แบบ เอาไมแบบชบน า (เพอกนลน) แลววางราบลง ตกโคลนทผสมเทลงไปในแบบ ใชไมตบ ๆ ใหโคลนเขาไปอดแนนในแบบโดยทว แลวปาดสวนบนใหเรยบเสมอไมแบบ แลวยกไมแบบออก น าไมแบบไปชบน าแลวเทโคลนลงท าแผนใหมตอไปจนไดจ านวนตามทตองการ 4. การตากแดดใหแหงสนท เมอถอดแบบออกแลวตองทงตากแดดไวใหแหงสนท การก าหนดระยะเวลาในการตากแดดนนขนอยกบฤดกาลและสภาพของอากาศ ถาท าในหนาแลงอาจใชเวลาประมาณ 3-5 วน ในฤดอน ๆ เฉลยโดยทว ๆ ไปประมาณ 7-8 วน แตในฤดฝนจะไมเหมาะทจะท าอฐ เพราะขณะตากแดดฝนอาจตกลงมา ท าใหอฐทตากแดดอยเกดการเสยหายไดเวนไวแตจะมวสดปกคลมในเวลาทฝนตกลงมา 5. การถากแตงอฐทจะเผาใหเรยบรอย ดนทอดลงในแบบและเอาแบบออกแลวเอาไปตากแดดจนแหงจะเหนวาทสวนขาง ๆ ของกอนจะไมเรยบ เพราะมเนอดนทอดเขาแบบเกนออกมาจงตองใชมดถากแตงกอนดนทจะน าเขาเตาเผาใหไดรปรางทเรยบสม าเสมอกนทงกอน จงพรอมทจะเผาได 6. การเผาอฐ เมอแทงดนตากแดดแหงพอทจะเผาเปนอฐไดแลว จะน ามาวางกองเปนแถวแถวหนงกวางเทากบความยาวของแผนดนทจะเผาเปนอฐ โดยเวนระยะเคยงระหวางแถวไวเทา ๆ กนเพอใสแกลบลงไปในระหวางแถว การเรยงขนาดกองทงหมดจะมขนาดเทาใดนนแลวแตปรมาณของแทงดนทจะเผาในครงหนง ๆ ขนาดทปฏบตกนทวไปกคอ กองกวางประมาณ 4 เมตร ยาวประมาณ 6-7 เมตร ความสงของกองประมาณ 1.6 เมตร ถาสงเกนไปจะท าใหไมสะดวกทจะเตมแกลบทสวนบนของกองในขณะทเผา ถากองกวางเกนไปกจะท าใหการโรยเพมแกลบทสวนบนไมสะดวกเชนเดยวกน เมอกองเสรจเรยบรอยแลว ทดานนอกทง 4 ดานใชอฐทเผาสกแลวกองลอมรอบไวเพอเปนเครองกนความรอนไมใหกระจายออกไป ระยะชองระหวางแถวทกองเวนไวนน เทแกลบลงไปใหเตมทก ๆ ชอง สวนบนของกองโรยแกลบใหทวหนาประมาณ 7-10 เซนตเมตร แลวจดไฟใหแกลบไหมโดยทวไป แกลบจะคอย ๆ

15

ลามไปทวกอง เมอแกลบไหมและยบลงใหคอยเตมแกลบใหไดระดบเดมอยเสมอ ใหท าดงนประมาณ 15 วนแลวจงปลอยใหไฟดบไปเอง รอจนเยนแลวรอกองออกกจะไดอฐตามตองการ อฐทอดดวยเครอง

อฐทอดดวยเครองมอกลเปนอฐทมความแนนด กรรมวธผลตดกวาอฐธรรมดาทท าดวยมอ เรยกในวงการกอสรางวา อฐมอญ แบบอดของอฐชนดนเปนแบบเหลก ท าใหอฐมขนาดสม าเสมอแรงอดทใชอดสม าเสมอท าใหมความแนนเสมอกนด วสดทใชในการท าอฐชนดนเปนดนเหนยวเชนเดยวกบดนทใชในการท าอฐสามญ ดนซงมคณภาพเหมาะในการท าอฐนมอยทภาคกลางแถบจงหวดพระนครศรอยธยาและอางทอง ซงตามเสนทางเดนรถยนตจากอยธยา-ปาโมก-อางทอง จะเหนโรงงานท าอฐชนดนอยมากมาย มเครองหมายการคาตาง ๆ กน เชน บปก. ปปภ. บบก. อปท. อปว. มอท. อฐ บปก. ผลตทต าบลบางปลากด จงหวดอางทอง กรรมวธในการผลตมดงตอไปน 1. น าเอาดนตามธรรมชาตผสมกบน าทงไวใหละลายตวรวมกนประมาณ 2 วน

2. กลบดนอกครงหนงแลวเอาไปผงไวอกประมาณ 2-3 วน 3. เอาขเถาแกลบผสมกบดนทผงไวแลวย าและกลบใหเขากนเปนเนอเดยวกน 4. น าดนทผสมและย าแลวเขาเครองบดและรดออกมาเปนเสนโดยเครองรด เสนดนทรดออกมา

นนมขนาดหนาตดเทากบขนาดของอฐทตองการ จากขนาดของเสนดนนถาตองการอฐขนาดใดกสามารถเปลยนหวแบบไดตามตองการ ขณะทเครองรดดนออกมานน จะมเครองตดใหขาดออกไปเปนกอน ๆ โดยลวดขงตงในโครงเหลกซงตดอยทเครองรด

5. น าดนทรดและตดเปนกอนแลวไปผงในทรมซงมหลงคากนแดดกนฝนได โดยวางผงเปนชน ๆ อยาใหทบกน ระยะเวลาทผงประมาณ 3 วน

6. น าเอาดนทผงแลวไปเขาเครองอดไฮดรอลกซงอดดวยแรงคน ใชคนคนเดยว แบบทอดเปนแบบเหลก แขงแรง ขนาดสม าเสมอกน แบบทอดนจะมตราของบรษททผลตหรอลวดลายทตองการอดลงไปดวยในคราวเดยวกบการทอดใหดนแนน

7. น าเอาอฐทผงแลวไปผงอกครงหนง ผงไวประมาณ 7-10 วนในททมหลงคากนแดดกนฝนได 8. น ากอนดนทอดแลวไปเรยงเขาเตาเผา โดยเรยงใหโปรงพอทความรอนจะกระจายไปไดทว

ระยะเวลาในการเผาประมาณ 6 วน 6 คน 9. ดบเตาโดยไมเตมฟนอกตอไป เมอฟนหมดแลวทงไวใหระอและเยนอก 4-5 วน 10. ล าเลยงอฐออกจากเตา น าไปเขาโกดงเกบไวเพอรอการจ าหนายตอไป

16

รายละเอยดอน ๆ ทควรทราบในการเผาอฐคอ 1. อณหภมทใชในการเผาประมาณ 900-1,000 องศาเซลเซยส 2. คาใชจายในการท าอฐเมอเปรยบเทยบระหวางคาวสดและเชอเพลง (ฟน) แลวมอตราสวนดงน

ดน 30 เปอรเซนตและฟน 70 เปอรเซนต 3. เชอเพลงทใชคอฟนไมเนอแขง 4. การเผา 1 ครง เตาสามารถบรรจอฐไดประมาณ 30,000 กอน เผาแลวมอฐเสยประมาณ

1 เปอรเซนต 5. ฟนทใชเผานนตองมคนงานผลดกนเตมเปนกะ กะละ 8 ชวโมง ตลอดระยะเวลาทเผา 6 วน

6 คน ฟนทบรรจรถเขน 2 ลอ 1 คนรถจะจประมาณ 1 ลกบาศกเมตร เผาไดประมาณ 20 นาท 6. ราคาคากอสรางเตาประมาณ 100,000 บาท (ป พ.ศ.2526) 7. ขนาดอฐ บปก. มาตรฐานส าหรบกอสรางทวไปผลตจากเครองออกมา มตเปนนว

ขนาดยาว 9 นว กวาง 4 นว หนา 3 นว นอกจากนมขนาดอน ๆ อกตามเอกสารของโรงงานผผลต 8. รถ 10 ลอ (ปรมาตรประมาณ 10 ลกบาศกเมตร สามารถบรรทกอฐไดประมาณ

4,800 – 5,000 กอน 9. น าหนกอฐ บปก. ขนาด 9 x 4 x 3 นว กอนละ 0.25 กโลกรม 10. ระยะเวลาผลตตงแตย าดนจนออกมาเปนอฐประมาณ 30 วน

อฐทท ำจำกกำรผสมระหวำงทรำยกบปนขำว อฐชนดนเปนอฐทท ามาจากทรายซลกาผสมกบปนขาวและน า โดยน าไปเขาเครองอดและอบดวยไอน า การอบไอน าของทรายซงรวมตวกบปนขาวแลวท าใหเกดไฮเดรตแคลเซยมซลเกต ซงเปนสารทท าใหการยดตวระหวางทรายกบปนขาวมความเหนยวแนน แขงแรง ทนทาน ท าใหเชอมเมดทรายทท าอฐเขาดวยกนเปนเนอเดยว อฐชนดนมขอดคอ นอกจากจะมความแขงแรงดแลว สยงมความนาด ขาวสะอาด สะทอนความรอนและสะทอนแสงไดด สามารถกอก าแพงไดโดยไมตองฉาบปน ซงเปนการประหยดอกทางหนงดวย กรรมวธในการผลตชนดน แวน เดอเบค ไดจดทะเบยนลขสทธไวทประเทศองกฤษในป พ.ศ.2309 ตอมา ดบเบลย. มชาลส ไดปรบปรงแกไขวธการและไดจดทะเบยนลขสทธใหมทประเทศเยอรมน เมอป พ.ศ.2323 อฐชนดนไดผลตออกเปนสนคาครงแรกในเยอรมนเมอป พ.ศ.2441 หลงจากนนกไดแพรหลายเปนทนยมในการกอสรางอยางรวดเรว จากสถตปรากฏวาในป พ.ศ.2471 ไดมการผลตอฐชนดนถง 1,000 ลานกอน ขณะทในสวตเซอรแลนดผลตไดปละ 100 ลานกอน ป พ.ศ.2476 ประเทศเนเธอรแลนดผลตไดประมาณ 600 ลานกอน ในสหรฐอเมรกา โรงงานผลตไดตงขนในครงแรกในป พ.ศ.2446 ซงหลงจากนนกไดขยายตวออกไปอยางรวดเรวในป พ.ศ.2470 ซงผลตไดถง 320 ลานกอน

17

วสดทใช วสดทใชในการผลตอฐนคอ ทรายซลกา ปนขาวและน า นอกจากนอาจเตมสวนผสมอน ๆ

ลงไปไดอกตามสมควรตามความประสงคในการใช ซงการผสมวตถอนลงไปนนตองไมใหเสยความแขงแรงหรอความคงทน เชน อาจเตมสลงไปเพอใหไดผวสตามตองการ

ทรายเปนสวนส าคญของอฐแบบนซงมถง 90 เปอรเซนต ในการท าอฐ 1,000 กอนจะตองใช ทรายประมาณ 2-3 ตน ฉะนนในการเลอกทตงของโรงงานจงควรค านงใหใกลแหลงทรายใหมากเพอประหยดคาขนสง ส าหรบปนขาวนนใชนอยกวาจงอาจซอจากทอนมาโดยไมเสยคาใชจายมากเหมอนกบการล าเลยงทรายมา การพจารณาเลอกทรายจะตองค านงถงสของทราย ขนาดของเมดทรายและอนทรยวตถทปนอยในทราย ความไมบรสทธของทรายอาจเนองมาจากมแรธาตอนเคลอบเมดทรายปนอย หรออาจมแรธาตอนนอกจากซลกา เชน ธาตเกลอ อนทรยวตถอน ๆ การทมแรธาตอนเคลอบเมดทรายอยจะท าใหการเชอมตวตดกนของเมดทรายเมออบดวยไอน า คณภาพดอยลง ซงท าใหอฐลดความแขงแรงลงไป การทมโคลนปนอยจะท าใหความทนทานของอฐนอยลง แรธาตอน ๆ ทปนอยในทรายนอกจากซลกาแลว อาจมเฟลดสปาร ไมกา และแมกนไทต ซงแมจะมจ านวนมากนกกไมท าใหเกดความเสยหาย แตสของอฐอาจเปลยนจากสขาวไปไดเลกนอย การทมธาตเกลอปนอยดวยในทรายนนไมด เพราะจะท าใหอฐไมทนทานและอาจเกดรอยตางได ขนาดของเมดทรายเปนสงทส าคญมากในการท าอฐชนดน เมดทรายทใหญเกนขนาดและขนาดทไมสม าเสมอกนจะท าใหลกษณะผวของอฐผดแยกไปและเกดปญหาในการอดเขาเปนกอน เพราะขอบรมของกอนอฐอาจไมเรยบสม าเสมอกน ปนขาวทใชในการผลตนนสวนใหญมขายอยท วไป ปนขาวเหลานมกประกอบดวยเปอรเซนตตาง ๆ กนของแคลเซยมคารบอเนต แมกนเซยม ซลกา อะลมนา แอลกาไลน และซลเกต ส าหรบปนขาวทใชในการท าอฐชนดนนน ใชในอตราสวนปนขาว 130 กโลกรม จะตองการทราย 1,000 กโลกรม กรรมวธในการผลต ขนตอนในการผลตนนแบงออกเปน 3 ขนตอนคอ ผสมวสด การอดเขาแบบและการอบใหแขงตว โดยน าปนขาวชนดธรรมดามาบดใหละเอยดแลวรอนเอาสวนทหยาบ ๆ หรออนทรยวตถตาง ๆ ออกทง แลวน าปนขาวมาผสมกบทรายตามสวนสดทตองการโดยเครองคลกผสมโดยใชน าผสมตามความเหมาะสม แลวน าสวนผสมเขาไปเกบไวในไซโลประมาณ 24 ชวโมง หลงจาก 24 ชวโมงแลวน าวสดจากไซโลมาคลกผสมอกครงหนงโดยเพมน าเขาไปใหเหลวพอทจะเทเขาแบบอดไดสะดวก แลวสงเขาเครองอดเปนกอน การสงใชสายพานล าเลยง เครองอดมความกด 1,000 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร เมออดออกมาเปนกอนแลวน าใสรถเขนล าเลยงเขาไปวางไวในเอาตบไอน า เตาอบไอน าตามปกตมขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 1.5-2 เมตร ยาวประมาณ 10 เมตร หรอกวานนขนไป รปทรงกระบอก ท าดวยเหลก มประตอดแนนเมอไดเรยงอฐทจะอบเตมเตาแลวอฐทน าเขาเตานนบรรทกมาบนรถเขน 4 ลอ บนรางแบบรางรถไฟ เมอปดประตเรยบรอยแลวเรมเปดไอน า

18

เขามาในเตาอบโดยเพมความดนขนทละนอย ๆ ภายในระยะเวลา 1 ชวโมง จนไดความดนเตมทแลว ปลอยไอน าทงไวประมาณ 8 ชวโมง ทอณหภม 200 องศาเซลเซยส เมอครบ 8 ชวโมงแลวปดวาลว หยดการสงไอน าเขาไป ทงไวใหเยนแลวเปดเตาออก น ารถเขนออกจากเตาไปยงโรงเกบเพอจ าหนายตอไป อฐชนดนมผลตในประเทศไทย โดยใชชอการคาวา อฐขาว ซงผลตทโรงงานในอ าเภอแกงคอย จงหวดสระบร ขนาดทผลตออกจ าหนายในปจจบนมขนาดดงน 7.5 x 11.5 x 24 เซนตเมตร ราคาทโรงงานประมาณกอนละ 2.90 บาท 11.5 x 11.5 x 24 เซนตเมตร ราคาทโรงงานประมาณกอนละ 4.20 บาท อฐทนไฟ

อฐทนไฟเปนวสดกอซงใชในกรณพเศษคอ ใชในการกอสรางสวนของอาคารทตองทนความ รอนสงไดโดยไมเสยหรอเสอมคณภาพ เชน การกอเตาเผาอฐ กอเมรเผาศพ กอปลองไฟ กอเตาหลอมโลหะ สงกอสรางตาง ๆ ดงกลาวแลวถกความรอนสงซงในบางครงสงตงแต 1,000 องศาเซลเซยสขนไป ถาใชอฐธรรมดากอเมอถกความรอนสง ๆ อฐกจะแตกราวหรอขยายตวท าใหเกดความเสยหายได อกประการหนงคออฐธรรมดามกท ารปรางเปนเหลยมซงมมมเปนมมฉากแตในการกอเตาหรอปลองไฟตองการอฐทเปนรปโคง ซงอฐทนไฟผลตออกมาเพอสนองความตองการเหลานอยแลวโดยผลตเปนรปตาง ๆ ใหเลอกได อฐทนไฟท าจากดนทมอะลมนาสง ดนทท ายงมอะลมนาสงยงทนไฟไดด ดนทนไฟสวนมากทมในประเทศสวนมากมอะลมนาไมเกน 40 เปอรเซนต ท าใหไมสามารถทนความรอนสงได ฉะนนในการผลตอฐทนไฟทตองการทนความรอนสง ๆ จงตองเตมอะลมนาเขาไปใหไดถง 50 เปอรเซนตหรอมากกวานนตามความประสงคในการใชงาน ซงจะทนความรอนไดถง 1,700 – 1,800 องศาเซลเซยส ดนทจะท าอฐทนไฟตองพยายามเลอกทบรสทธ ปราศจากแรเหลกหรอซลกาปนหรอจะมปนบางกใหเปนสวนนอย ดนทมแรเหลกปนจะท าใหคณภาพในการทนไฟของอฐทนไฟดอยลง ถาดนมซลกาและแคลเซยมผสมอยอยางไมมสวนสดทถกตอง เมอถกเผาอาจท าใหอฐแตกราวได อฐทนไฟทบรษทปนซเมนตไทย จ ากด ผลตออกมานนแบงประเภทตามอะลมนาทมอย อฐทนไฟทมอะลมนาสงขนจะสามารถใหเปอรเซนตกบสภาพของงานทมอณภมสงขนเปนล าดบตามปกตจะใหอะลมนาสงระหวาง 30-50 เปอรเซนต และชนคณภาพของอฐทนไฟแตละชนดสามารถแบงตามสภาพการใชงานไดตงแตทนความเปลยนแปลงระดบกลางจนถงทนความรอนระดบสงและสงเปนพเศษ อฐทนไฟธรรมดาทบรษทปนซเมนตไทย จ ากด ผลตออกมาจ าหนายนน แบงชนคณภาพออกตาง ๆ กน เชน เค-30, เค-35 และ เค-38 ซงคณสมบตและความเหมาะสมในการใชงานตางกนดงน เค-30 เหมาะส าหรบสภาพการใชงานทมอณหภมไมสงมากนก เชน กอภายในปลองไฟหรอทอลมรอนทกชนด เตาเผาและเตาหลอมโลหะทนไฟได 1,680 องศาเซลเซยส

19

เค-35 ใชส าหรบงานทว ๆ ไปทตองการคณสมบตดานอณหภมเปลยนแปลงฉบพลนสงและทนการสกกรอนเนองจากการเสยดส เหมาะส าหรบท าหมอเอาปนซเมนตและปนขาว เตาถลงแรเตาหลอมโลหะ เบารบน าเหลก และเตาเผาชนดตาง ๆ ทนไฟได 1,710 องศาเซลเซยส เค-38 เปนอฐทนไฟทผลตขนจากวตถดบทไดคดเลอกมาแลวอยางด มความแนนสง และมคณสมบตอยในจ าพวกอฐทนความรอนสง เปนอฐทมการตานทานอณหภมเปลยนแปลงฉบพลนทนการสกหรอเนองจากการเสยดส และมการหยดขยายตวนอย เหมาะในการกอปลองไฟ เตาเผาชนดใชน ามนเตาเปนเชอเพลง ผนงและหลงตาเอาอบความรอน เตาอบเหลกแทง โรงรดโลหะหมอเผาปนซเมนตและปนขาว ทนไฟได 1,730 องศาเซลเซยส อฐทนไฟทมอะลมนาสงนนมปรมาณอะลมนาตงแต 50 เปอรเซนตขนไป โดยจ าแนกออกเปน 2 ประเภทคอ ประเภทผลตจากไคยาไนต (kyanite) และผลตจากบอกไซต (bauxite) 1. แรไคยาไนต มสตรทางเคมวา AL2O3SiO2 เปนแรทเกดขนตามธรรมชาต ใชส าหรบอฐทนไฟทตองการควบคมคณสมบตในการทนความรอนสงกวาอฐทนไฟอยางธรรมดา ในการผลตนน แรไคยาไนตจะถกเผามากอน ทงนเนองจากทอณหภม 1,350 องศาเซลเซยส แรไคยาไนตจะเปลยนสภาพเปนแรมลไลต (mullite) ซงเปนวสดทมภาวะอยตวและทนความรอนไดสงมาก มความตานทานอณหภมซงเปลยนแปลงฉบพลนไดด และมความทนไฟภายใตน าหนกบรรทกไดดเปนเยยมในขณะทมอณหภมสง 2. แรบอกไซต แรชนดนทน ามาใชผลตอฐทนไฟจะมอะลมนาสงกวา 80 เปอรเซนต โดยมสารทไมบรสทธเจอปนอยนอยมาก การผสมกบตวประสานทมคณภาพสงในอตราเทา ๆ กน ท าใหผลตภณฑนมปรมาณอะลมนาตงแต 50-80 เปอรเซนต ปรมาณอะลมนาทสงจะชวยใหความทนไฟภายใตน าหนกบรรทกทอณหภมสงเพมขนตามล าดบไปดวย อฐทนไฟอะลมนาสงทบรษทปนซเมนตไทยผลตออกมาจ าหนายแบงชนคณภาพออกตาง ๆ กนตามความเหมาะสมในการใชงานดงตวอยางตอไปน เคบ-50 เปนอฐทนไฟอะลมนาสง ผลตจากแรบอกไซตและดนทนไฟทมแรเหลกปนอยนอยมากท าใหมความทนไฟภายใตน าหนกบรรทกสงและทนการกดกรอนของขโลหะไดด เหมาะส าหรบการใชงานทมอณหภมสง เชน ในบรเวณสวนในของหมอเผาปนซเมนตและปนขาว เตาเผาชนดตาง ๆ ทใชน ามนเตาเปนเชอเพลงทนไฟได 17,800 องศาเซลเซยส เคบ-60 เปนอฐทนไฟทมปรมาณอะลมนาสงประมาณ 60 เปอรเซนต ผลตจากแรบอกไซตเผาและดนทนไฟทคดเลอกแลว อฐชนดนจะมปรมาตรคงทแนนอน มก าลงตานแรงบบดสง มความตานทานในการแตกราวสงเมออณหภมเปลยนแปลง และทนการกดกรอนของขเหลกไดดเหมาะส าหรบหมอเผาปนซเมนตและปนขาว หลงคาเตาหลอมโลหะดวยไฟฟา เตาอบโลหะ เตาหมอน า เบารบน าหนกและอน ๆ ทนไฟได 1,805 องศาเซลเซยส

20

บ-80 เปนอฐทนไฟทมคณภาพสงเปนพเศษ โดยใชสารเคมเปนตวประสานซงไมมการหดตวหลงการใชงานไปแลว มการตานทานอณหภมทเปลยนแปลงฉบพลนไดดมาก มความทนไฟภายใตน าหนกบรรทกสง และทนการกดกรอนของขโลหะไดด เหมาะส าหรบกอในบรเวณทเผาไหมของหมอเผาปนซเมนตและปนขาว หลงคาเตาหลอมโลหะดวยไฟฟา บรเวณหองเผาไหมของเตาเผาเปนแบบอโมงค รเทของเตาหลอมพนเตาอบโลหะ ประต และผนงของเตาถลง เตาหลอมเหลกหลอทมอณหภมคอนขางสงทนไฟได 1,855 องศาเซลเซยส

วสดกอ

วสดกอในทนหมายถง วสดแทงทใชกอก าแพงอยางอนนอกจากอฐซงเปนดนแลวน ามาเผาวสดตาง ๆ ทใชในการผสมวสดกออาจเปนทรายกบปนซเมนตกบน า ทรายกบหนยอยเลก ๆ กน ปนซเมนตและน า ดนกบปนซเมนตและน า ดนผสมน า ฯลฯ การรวมตวของสารตาง ๆ ดงกลาวเกดจากปฏกรยาทางเคมของปนซเมนตซงเปนวสดประสานรวมกบแรงอดอยางเดยว วสดกอทใชกนในวงการกอสรางททราบกนทว ๆ ไปมหลายชนดดวยกน แลวแตวตถดบทมอยในทองถนนน ๆ วสดกอชนดตาง ๆ ทควรจะทราบมดงตอไปน ดนซเมนตบลอก

ดนซเมนตบลอกท ามาจากการผสมดนลกรงหรอศลาแลงหรอหนชนวนผกบปนซเมนตและ น าใหเขากนตามสวนแลวน าเขาอดในเครองอด สามารถท าขนาดไดตามความตองการ ดนลกรงทใชท านน เปนดนลกรงแดงทมทรายปนอยเกนกวา 80 เปอรเซนต มสนมเหลกปนอยประมาณ 8-10 เปอรเซนต และมดนเหนยวปนอยไมเกน 10 เปอรเซนต ดนชนดนเมอแหงจะรวนและสามารถท าใหแตกเปนกอนเลก ๆ ไดงาย ใชบบดวยมอกแตกตวได แตเมอถกน าจะจบตวกนเปนกอน เมอจบดจะไมเหนยวตดมอ ดนชนดนมอยในหลายภมภาคในประเทศไทย เชน ทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทจงหวดสระบร ลพบร ปราจนบร ดนชนดนมสแดงคล าหรอแดงปนน าตาลหรอแดงแก เมอน ามาใชจะตองรอนผานตะแกรงขนาดตา 4-5 มลลเมตร หนชนวนผกสามารถใชแทนดนลกรงแดงได หนชนวนผเปนหนชนเลก ๆ สเทา ไมแขงมากเวลาทบจะแตกไดงาย มมากตามภเขาในจงหวดแพร นาน ภเกต อ าเภอสวรรคโลก จงหวดสโขทย หนชนดนเมอจะน ามาใชจะตองบดใหมขนาดคละกน และเมอท าเปนบลอกแลวตองแขงแรงพอทจะรบน าหนกไดด แตการดดซมน าจะมากกวาบลอกทใชดนลกรงแดงเปนสวนผสม ศลาแลงสลายตวเปนวสดอกชนดหนงทเหมาะในการน ามาท าดนซเมนต ศลาแลงสลายตวมลกษณะเปนเมดสน าตาลคอนขางโต เมอน ามาใชจะตองบดและรอนผานตะแกรงเบอร 4 วสด ชนดนมปรมาณธาตเหลกสงถง 15 เปอรเซนต ซงเปนเหตใหการจบตวของปนซเมนตกบตวเมดไมดเทาดนลกรงแดง ฉะนนในการท าบลอกจงจะตองเพมสวนของซเมนตขนอกเลกนอยเปน 1:7 คอใชปนซเมนต 1

21

สวน ศลาแลง 7 สวน ซงผดกบวสดประเภทดนลกรงแดงและหนชนวนผ ซงใชอตราสวน 1:8 โดยน าหนก ศลาแลงสลายตวมมากทจงหวดชลบร ราชบร กาญจนบร ก าแพงเพชร สโขทย ตาก ลพบร และล าพน ทจงหวดล าพนจะเหนไดงายทบรเวณหนาลานวดพระพทธบาดตากผา วธผลต วธผลตดนซเมนตบลอกนนจะตองเตรยมวสดดงทกลาไวแลวและน า พรอมทงเตรยมเครองอดไวใหพรอม แลวท าตามขนตอนดงตอไปน

1. น าดนทเหมาะสมดงไดกลาวไวแลวขางตนมารอนผานตะแกรงขนาดเบอร 4 ซงตะแกรงม ขนาดตาโต 4 มลลเมตร

2. น าปนซเมนตธรรมดามาผสมกบดนตามขอท 1 ในอตราสวน 1:8 โดยน าหนก คลกเคลา ใหเขากนดจนเปนเนอเดยวกน แลวผสมน าเขาไปเลกนอย คลกกลบไปมาใหความเหลวไมเหลวมากนก ใหหมาดพอทจะน าเขาไปใสในเครองอดไดโดยสะดวก

3. น าดนทผสมกบปนซเมนตแลวตามขอท 2 แลวอดตามกรรมวธการใชเครองอด 4. น ากอนดนทอดแลวออกจากเครองอด แลวน าไปบมในทรมประมาณ 10-14 วน เพอให

ปนซเมนตแขงตวประสานวสดตาง ๆ เขาดวยกนและแขงพอทจะน าไปใชได คณสมบตของดน ดนซงเหมาะทจะท าดนซเมนตบลอกนนควรจะมคณสมบตดงน 1. คณสมบตทางเคม มดงน

ก. เฟอรรกออกไซด (ferric oxide) ประมาณ 1.5 – 3 เปอรเซนต ข. อะลมเนยมออกไซด (aluminium oxide) ประมาณ 8-12 เปอรเซนต ค. ซลคอนไดออกไซด (silicon dioxide) ประมาณ 75-85 เปอรเซนต ง. แคลเซยมออกไซด (calcium oxide) ประมาณ 1.5-3.5 เปอรเซนต

1. คณสมบตทางฟสกส มดงน ก. การหดตวเมอแหง 2-8 เปอรเซนต ข. การหดตวเมอถกไฟเผา 2.5-10 เปอรเซนต ค. ขนาดกอนใชควรผานตะแกรงรอนเบอร 4 ขนาดของเมดควรผานตะแกรงรอนเบอร 4

(ตะแกรงขนาดตา 4 มลลเมตร) กอนจงน าไปใช ขนาดของดนซเมนตบลอก ขนาดของดนซเมนตบลอกทเหมาะสมมดงน

1. ชนดเตมกอน กวาง 15 เซนตเมตร นาว 26 เซนตเมตร หนา 9 เซนตเมตร 2. ชนดครงกอน กวาง 15 เซนตเมตร ยาว 14.5 เซนตเมตร หนา 9 เซนตเมตร นอกจากขนาดปกตแลวยงมดนซเมนตบลอกชนดบลอคกนเองโดยไมตองใชปนกอ ขนาด

กวาง 12.5 เซนตเมตร ยาว 25 เซนตเมตร หนา 9 เซนตเมตร มรองและเดอยตอนบนเพอลอคตดกน

22

อนเตอรลอคกงบลอก อนเตอรลอคกงบลอก (inter locking block) คอ บลอกทไดรบการออกแบบพฒนาใหม

ลกษณะพเศษตามหนาทการใชงานอยางใชในการกอแบบสลบแนวใหไดแนวตรงทางแนวดงตรงมมหรอหวทายผนง คอนกรตบลอก

คอนกรตบลอกเปนวสดกอทท าจากปนซเมนตผสมกบทราย หนเลก ๆ และน า ผสมใหเขา กนดแลวน าไปใสเครองอดในแบบเหลกใหแนน แลวน าเอาออกจากแบบไปเรยงบมในทรมประมาณ 7-14 วน จงจะมความแขงตวพอทจะน าไปใชในการกอสรางได คอนกรตบลอกชนดนมทงแบบรบน าหนกและไมรบน าหนก ซงมาตรฐานของส านกงานมาตรฐานผลตภณฑภตสาหกรรมของกระทรวงอตสาหกรรมก าหนดรายละเอยดของแตละชนดไวดงน มอก. 57-2516 หมายถงคอนกรตบลอกรบน าหนก มอก. 58-2516 หมายถงคอนกรตบลอกไมรบน าหนก มอก. 59-2516 หมายถงอฐคอนกรต มอก. 60-2516 หมายถงคอนกรตบลอกเชงตนรบน าหนก คอนกรตบลอกมบรษทผลตจ าหนายในสวนกลาง มชอสนคาตาง ๆ กน เชน ซแพคบลอก ด-แทคบลอก ในอนโดนเซยแถบใกล ๆ เมองบนดง มภเขาซงประกอบดวยแรธาตซงมคณสมบตคลายพอซโซลานา ตามธรรมชาตเรยกวา ทราส ถาน าหนจากภเขานมาบดใหละเอยดใชผสมกบน าและทรายแลวเทอดลงในแบบหลอ ทงไวใหแขงตวกจะไดคอนกรตบลอกซงมคณภาพดดจผสมดวยปนซเมนตเหมอนกน ชาโดวบลอก เปนผลตภณฑใหมลาสด ซงไดววฒนาการมาจากคอนกรตบลอกธรรมดาทใชในวงการกอสรางทวไป ส าหรบกอก าแพงและตกแตงเสรจเรยบรอยไปในตว ท าใหประหยดคาตกแตงลงไปไดอกมาก เหมาะกบการใชทงภายในและภายนอกอาคาร ชาโดวบลอกมลกษณะเปนคอนกรตทมผวหนานนขนเปนลวดลาย จากลวดลายนสามารถทจะประสานลายขนใหมไดอกอยางครบถวนตามความประสงคของผใช ลวดลายเหลานเมอกระทบกบแสงแดด เงาทตกทอดอยางสลบซบซอนจะกอใหเกดความสวยงามอยางวจตรพสดารยงขน นอกจากน ชาโดวบลอกยงมคณสมบตพเศษในการรบน าหนกไดถง 5,000 กโลกรมตอ 1 กอน ดงนนจงสามารถกอเปนก าแพงรบน าหนกไดโดยไมตองมเสา ท าใหลวดลายของบลอกประสานตอเนองกนตลอดทงผนง

23

ศลาแลงบลอก วสดกอชนดนท าโดยตดศลาแลงออกเปนแทงในรปบลอกส าหรบกอตามขนาดทเหมาะสม

และตองการ ศลาแลงนนมมากในหลาย ๆ จงหวด เชน ล าพน สโขทย ลพบร ก าแพงเพชร เมอยงอยในดนตามธรรมชาตนนไมแขงมาก สามารถขดไดดวยจอบหรอเสยมหรอพลวได เมอขดขนมาเปนกอนใหญ ๆ แลวน ามาเลอยดวยเลอยไมธรรมดาออกเปนกอนขนาดทพอเหมาะทจะสะดวกในการกอก าแพง บลอกศลาแลงนผวขรขระ เมอตดออกเปนกอน ๆ แลวถกอากาศนาน ๆ จะแขงพวกขอมจะใชกอปราสาทหลาย ๆ แหง ซงปรากฏอยทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย ในวงการกอสรางนยมใชท าก าแพงหรอแตงสวนหรอใชในการประดบในททตองการผวขรขระ ดนบลอก

การใชดนมาท าเปนแทงกอก าแพงนน ไดมมานานแลวตงแตสมยอยปตโบราณซงใชดนปน เปนกอนแลวตากแดดเมอแหงแลวน ามากอเปนก าแพง ในออสเตรเลยจะน าดนมาย าใหละเอยดคลกเคลากบฟางตามปรมาณทเหมาะสม แลวน าไปเทเขาในแบบ เมอผงแหงแลวน ามากอนเปนก าแพงบานซงทนทานหลายสบป จากการทดลองสรางทสถานวจยการกอสรางในประเทศออสเตรเลยซงสรางเมอป พ.ศ.2491 จนในปจจบนยงคงสภาพดอย การทผสมฟางเขาไปเพอชวยยดเหนยวดนไมใหแตกเมอแหงแลว แตถาใสฟางมากเกนไปแทงดนกจะไมแนนและไมแขงแรง ดงแสดงในรปท 7.15 นอกจากผสมฟางแลวในบางแหงหากดนมคณภาพเหมาะสมกอาจไมตองผสมฟาง ดนแทงชนดนท าไดทงหลอเขาในแบบเชนเดยวกบการท าอฐมอญ หรออาจอดดวยเครองอดกได นอกจากในประเทศออสเตรเลยแลว ในรฐนวเมกซโก สหรฐอเมรกา กมโรงงานผลตดนบลอกนอยางแพรหลาย

ปจจบนในประเทศออสเตรเลยมบรษทผผลตเครองท าอฐชนดนบนรถเคลอนท ซงสามารถน าไปผลตในทตาง ๆ ไดสะดวก ซงมรายละเอยดดงตอไปน

1. ก าลงผลต ผลตไดนาทละ 10 กอน หรอถาท างานตอเนองกน 1 ชวโมงจะผลตไดประมาณ 500 กอน

2. วสดทใชท าบลอกอาจเปนดนผสมซเมนตหรอดนผสมทรายผสมซเมนต เปนตน 3. แบบทใชผลตบลอกเปนเหลกกลา ขนาด 9 x 4 3/8 นว แตขนาดแบบอาจเปลยนแปลงได 4. น าหนกเครองท าบลอกชนดเคลอนท 1,140 กโลกรม 5. ราคาเมอป พ.ศ.2529 ในประเทศออสเตรเลย ไมรวมคาขนสง ไมรวมภาษ ประมาณ

600,000 บาท 6. แรงอดทใชอด 50 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร 7. เครองยนตทใชในการท างานเปนเครองยนตดเซล 4 จงหวะ ระบายความรอนดวยอากาศ

2,700 รอบตอนาท หรออาจใชเครองไฟฟา 15 กโลโวลต 415 โวลต 3 สาย แทนกได 8. เครองยหอเบอรกด ผลตในประเทศออสเตรเลย

24

สวนประกอบตาง ๆ และหนาทของเครองผลตบลอกแบบเคลอนท 1. หมอบดวสดผสมท าดวยเหลกกลามใบพดส าหรบกวน 2. เมอผสมแลว 5 นาท จะโยกกานจบเพอสงวสดผสมตอไป 3. โยกคานสงแบบใหแบบไดระดบ 4. แบบบลอก 4 อนทท าดวยเหลกกลา 5. สวตซบอรดทควบคมการผลตแบบอตโนมตหรอดวยมอ 6. เครองควบคมระยะเวลาในการผลต 7. จานผลตแบบหลอ 4 ชดอยทจานน 8. เครองกดไฮดรอลกทกดลงบนแบบ 9. หมอน ามนจ 80 ลตร พรอมดวยพดลมระบายความรอน

อฐแกว

อฐแกว (glass block) ผลตขนมาจากแกวซงมจดประสงคทจะใชกอก าแพงโดยตองการแสง สวางเพยงอยางเดยว ไมตองการใหลมหรอเสยงเลดลอดเขามา อฐแกวสวนใหญผลตในสหรฐอเมรกา มชอทางการคาตาง ๆ กน เชน โซลารส ซงมลายผวตาง ๆ กน สวนขนาดทใชโดยทวไปนน มความกวาง 10 เซนตเมตร ยาว 19 เซนตเมตร และหนา 8 เซนตเมตร ปนกอส าหรบอฐแกวนนใชปนซเมนตธรรมดา 1 สวน ปนซเมนตปอรตแลนด 1 สวน ทราย 2-3 สวนผสมกนกบน าใหมความเหลวพอเหมาะ หนใหญ

หนขนาดใหญจะมขนาดกอนประมาณ 30-40 เซนตเมตร ใชกอเปนก าแพงไดตามความ ตองการ เชน ก าแพงในสวนหรอในททตองการความรสกทเปนธรรมชาต แตจะตองคดใหมมเขากน โดยใหมชองเปนปนกอนอยทสด

25

บทท 3 วสดอปกรณและขนตอนกำรท ำอฐบลอกจำกเปลอกหอยเชอร

วสดอปกรณ

1. เปลอกหอยเชอรบด 2. ปนซเมนต เปนปนซเมนตปอรตแลนด 3. ทรายละเอยด 4. น า

ขนตอนกำรท ำอฐบลอกจำกเปลอกหอยเชอร

อปกรณ

เครองอดอฐบลอก โมผสมปน หน ทราย ปน เปลอกหอยบดละเอยด

วธด ำเนนกำร

1. น าเปลอกหอย ปนซเมนต ทราย ผสมเขาดวยกน ในอตราสวน

เปลอกหอย : ปนซเมนต : ทราย ในอตราสวน 5 : 3 : 1

ภาพประกอบท 1 การผสมอตราสวนอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร

26

2. น าเขาเครองผสมใหเขาเปนเนอเดยวกน

ภาพประกอบท 2 การผสมเปลอกหอยกบสวนผสมใหเขาเปนเนอเดยวกน

ภาพประกอบท 3 สวนผสมเปลอกหอยกบสวนผสมทเนอเดยวกน

27

3. เปดสวนผสมเปลอกหอย ปนซเมนต ทราย ลง เพอท าการชงน าหนกอยท 6 กโลกรมตอ 1 กอน

ภาพประกอบท 4 การชงน าหนกของเปลอกหอยกอนเขาเครองอดบลอก

28

4. เทสวนผสมทชงลงสบลอกอด ในปรมาณทพอดกบบลอก ท าการอดใหเปนกอน

ภาพประกอบท 5 การอดอฐบลอกดวยเครองอดอฐบลอก

29

5. น ากอนอฐออกจากบลอกแลวน าไปผงใหแหง

ภาพประกอบท 6 อฐบลอกทไดจากเครองอดอฐบลอก

30

ภาพประกอบท 7 การผงอฐบลอกใหแหง

31

6. อฐจากเปลอกหอยเชอร

ภาพประกอบท 8 อฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร

32

ภาพประกอบท 9 อฐตวหนอนปพนทางเดนจากเปลอกหอยเชอร

กำรทดสอบคณสมบตของอฐบลอกจำกเปลอกหอยเชอร ทดสอบดวยแรงอดประลย คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม

33

บทท 4 ผลกำรทดลอง

ตารางท 1 ผลการทดสอบคณสมบตของอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร

ขนำด น ำหนก (กก.)

พนทหนำตด (ตร.ซม.)

ปรมำตร (ลบ.ซม.)

หนวยน ำหนก (กก./ม3.)

กวำง/ศก.* (ซม.)

ยำว/สง (ซม.)

ลก (ซม.)

12.50 25.00 11.50 5.28 143.75 3,593.75 1,496.22

แรงอดประลย

คำอำนจำกเครอง (Kg) น ำหนกกด

(ตน) หนวยแรงกด** (กก./ซม2.)

19,254.00 19.25 133.94

34

บทท 5 สรป และขอเสนอแนะ

สรปผลกำรทดลอง จากการศกษาผลของอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร ทมสวนผสมของเปลอกหอยเชอร ปนซเมนต ทราย ในอตราสวน 5:3:1 จากผลการทดสอบคณสมบตอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร คาแรงอดประลยทอานจากเครอง 19,254.00 กโลกรม น าหนกกด 19.25 ตน หนวยแรงกด 133.94 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร ซงอฐบลอกจากเปลอกหอยเชอรมคณสมบตทเหมาะสมจะน าไปใชเปนวสดกอสรางไดดอกทงยงชวยลดจ านวนของเปลอกหอยและปญหาทางดานสงแวดลอม ขอเสนอแนะ 1. เมอท าอฐบลอกเสรจควรมการบมอฐ 3-5 วน กอนน าไปใชงานเพอความแขงแรง

35

บรรณำนกรม

จ าเนยร ศลปวานช.2538. เฟอง. สกายบกส. ปทมธาน. จ ารญ ตนตพศาลกล . 2542 . การออกแบบชนสวนเครองจกรกล 2. ซเอดยเคชน, กรงเทพ. ชาญวฒ ตงจตวทยา และสาโรช ฐตเกยรตพงศ.2521.วสดในงานวศวกรรม.ซเอดยเคชน,กรงเทพ. บรรเลง ศรนล และกตต นงสานนท . 2530. การค านวณและออกแบบชนสวนเครองจกรกล.

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, กรงเทพ. บรรเลง ศรนล และประเสรฐ กวยสมบรณ . 2524 .ตารางงานโลหะ.สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

พระนครเหนอ, กรงเทพ. บญญศกด ใจจงกจ . 2524. เครองกลขนถาย. สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ,

กรงเทพ. ววฒน อภสทธภญโญ. 2549. เศรษฐศาสตรวศวกรรม. กรงเทพฯ. ไอเดยซอฟทแวรเทคโนโลย. สมเกยรต สวรรณคร. 2543. การผลตปยหมก/ปยอนทรย กรณศกษาสถานวจยเกษตรเขตชลประทาน.

ศนยวจยเพอเพมผลผลตทางเกษตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. ชมพนท จรรยาเพศ และ ทกษณ อาชวาคม. 2534. ชววทยาของหอยเชอร Biology of Golden Apple Snail.

เกษตรพระจอมเกลา ปท 9 เลม 2. ธนสทธ. 2539. เทคโนโลยปศสตว: หอยเชอรบด อาหารเปดสตรเดดจากลมน าสะแกกรง. มตชนบท

เทคโนโลยชาวบาน ปท 8 ฉบบท 140. บานเยน. 2543. รายงานพเศษ: จดการหอยเชอรอยางถกตอง เพอความสมบรณของแผนดน. มตชนบท

เทคโนโลยชาวบาน ปท 12 ฉบบท 246. บนลอ นะสทธ. 2543. เทคโนโลยการประมง: เกบหอยเชอรมาบดเลยงปลา สตรก านนปน นนทสวาง

ทเมองนาน. มตชนบท เทคโนโลยชาวบาน ปท 13 ฉบบท 251. พงศพน วรสทนทโรสถ และ วรพงศ วรสทนทโรสถ. 2544. วสดกอสราง. กรงเทพฯ. ซเอดยเคชน. ศกดา ศรนเวศน. 2544. เทคโนโลยฯปศสตว: ใชหอยเชอรท าอาหารสตว. ปท 13 ฉบบ 263. อจฉรา สขสมบรณ. 2543. เทคโนโลยการเกษตร: กลมเกษตรกรเมองก าแพงเพชรใชภมปญญา ท า

สารสกดจากสมนไพรและหอยเชอร ปองกนแมลงและศตรพช. ปท 12 ฉบบท 242.

36

ภำคผนวก ก. ผลตภณฑจากเปลอกหอยเชอร

ภาพประกอบท 10 อฐบลอกจากเปลอกหอยเชอร

37

ภาพประกอบท 11 อฐตวหนอนปพนจากเปลอกหอยเชอร

38

ภาพประกอบท 12 อฐตวหนอนปพนจากเปลอกหอยเชอร

39

ภาพประกอบท 13 อฐตวหนอนปพนจากเปลอกหอยเชอร

40

ภำคผนวก ข. ประวตยอผวจย

1. ชอ-นำมสกล (ภำษำไทย) นายทนงศกด มลตร (ภำษำองกฤษ) Mr. Tanongsak MoonTree ต ำแหนง อาจารย หนวยงำนทตดตอไดสะดวก ภาควชาเทคโนโลยการอาหาร คณะเทคโนโลย มหาวทยาลยมหาสารคาม ต าบลตลาด อ าเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม 44000 โทรศพท 0-4374-3135 โทรสาร 0-4374-3135 ประวตกำรศกษำ

วฒกำรศกษำ ปทจบกำรศกษำ สำขำวชำ สถำนศกษำ ปวช. 2535 ไฟฟาก าลง วทยาลยเทคนคเลย ปวส. 2539 ไฟฟาก าลง วทยาลยเทคนคอดรธาน ปทส. 2541 เทคนคไฟฟาก าลง สถาบนเทคโนโลยปทมวน ค.อ.บ. 2546 วศวกรรมไฟฟา สถาบนเทคโนโลยปทมวน วท.ม. 2549 เทคโนโลยอาหาร มหาวทยาลยมหาสารคาม

งำนพฒนำทมควำมสนทด / เชยวชำญเปนพเศษ ออกแบบและประดษฐเครองจกรกลทางการเกษตร ระบบนวแมตกสและไฮดรอลกส เครองท าความเยนและปรบอากาศ ผลงำน ทผำนมำ

1. รถตดออยแบบรถไถนาเดนตาม 2. เครองเพมออกซเจนในน า 3. กงหนลมผลตกระแสไฟฟา 4. รถพลงงานไฟฟา 5. ปมลมไรเสยง 6. เครองเผาขาวหลาม 7. เครองบมเชอแบบประหยดพลงงาน 8. เครองเพาะเมลดพช 9. เครองเคลอบเมลดพชดวยสมนไพรแบบสายพาน 10. เครองสขาวกลองขนาดเลก 11. เครองน ารอน-น าเยนอตโนมต 12. เครองพาสเจอรไรสขนาดเลก 13. เครองฆาเชอบรรจภณฑ 14. ชดไถกลบรองออย

41

ผลงำนทจดสทธบตร อนสทธบตร และสทธบตรกำรออกแบบผลตภณฑ 1. สทธบตรการประดษฐรถตดออยแบบรถไถนาเดนตาม เลขทค าขอ 0501005024 2. อนสทธบตรตเพาะเมลดพช เลขทค าขอ 0603000303 3. อนสทธบตรปมลมไรเสยง เลขทค าขอ 0603000301 4. อนสทธบตรเครองเคลอบเมลดพชดวยสมนไพรแบบสายพาน เลขทค าขอ 0603000300 5. อนสทธบตรเครองเผาขาวหลาม เลขทค าขอ 0603000302 6. อนสทธบตรชดไถกลบรองออย เลขทค าขอ 0501005024 7. สทธบตรการออกแบบผลตภณฑรถตดออยแบบรถไถนาเดนตาม เลขทค าขอ 0602000718 8. อนสทธบตรเครองกลนสราแบบสญญากาศ เลขทค าขอ 0603001032 9. สทธบตรเครองเพมออกซเจนในน าแบบทนลอย เลขทค าขอ 0602003283 10. สทธบตรการออกแบบผลตภณฑเครองกลนสราแบบสญญากาศ เลขทค าขอ 0702000114 11. สทธบตรรถตดออยขนาดเลก เลขทค าขอ 0702000116 12. สทธบตรรถเกยวและนวดขาวแบบรถไถนาเดนตาม เลขทค าขอ 0702000113 13. สทธบตรเครองฆาจลนทรยดวยสนามแมเหลกไฟฟา เลขทค าขอ 0702000115 14. สทธบตรรถเกยวและนวดขาวขนาดเลก เลขทค าขอ 0702000345 15. สทธบตรรถพลงงานนวแมตกส เลขทค าขอ 0702001062 16. สทธบตรเครองคงสภาพร าขาวดวยกระแสไฟฟากระแสสลบ เลขทค าขอ 0702001061 17. สทธบตรเครองฆาเชอดวยความดนสง เลขทค าขอ 070200346 18. อนสทธบตรเครองฆาจลนทรยดวยสนามแมเหลกไฟฟา เลขทค าขอ 070300110 19. สทธบตรเครองท ารงผงเทยม เลขทค าขอ 0802000751

42

2 นายศภชย สมปปโต ต ำแหนงทำงวชำกำร/Title ผชวยศาสตราจารย ระดบ 8 ทอยทตดตอได/Contact ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะเทคโนโลย มหาวทยาลยมหาสารคาม อ. เมอง จ. มหาสารคาม 44000 โทร 043 721728 โทรสาร 043 743135 E-mail : suphachai.s@msu.ac.th ประวตกำรศกษำ/ Education Background ระดบปรญญา

ชอยอปรญญา วชาเอกสาขา

สถาบนการศกษา/ประเทศ ปทจบการศกษา

ตร วท.บ. ชววทยำ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2534

โท วท.ม. เทคโนโลยชวภาพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2537 เอก วท.ด. เภสชเคมและผลตภณฑธรรมชาต จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2545

ผลงำนทำงวชำกำร

งำนแตงและเรยบเรยง แปล ต ำรำ บทควำมทำงวชำกำร

1. เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชา การเพาะเลยงเนอเยอพช 2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชา ชววทยาโมเลกลทางพช

ผลงานวจย

1. Optimal conditions for gibberellin production by Gibberella fujiluroi (M.Sc. thesis) 2. Cloning and expression of plant polyketide synthase genes from Cassia alata, Plumbago indica

and Rheum tataricum (Ph.D. thesis) 3. Samappito, S 2001. Screening of dextranase-producing fungi and the effect of medium

composition on dextranase production. Songklanakarin J. Sci. Technol 2001 ; 23 : 119-123. 4. Samappito, S., Page, J.E., Schmidt, J. De-Eknamkul, W., and Kutchan, T.M. 2002. Molecular

characterization of root-specific chalcone synthase form Cassia alata. Planta 216 : 64-71. 5. Samappito, S., Page, J.E., Schmidt, J. De-Eknamkul, W., and Kutchan, T.M. 2003. Aromatic and

pyrone polyketides synthesized by stilbene synthase form Rheum tataricum. Phytochemistry 62 : 313 – 323.

ประสบกำรณ ระยะเวลาทท าการสอน 10 ป

43

3. ชอ (ภาษาไทย) นายณฐนนท ตราช (ภาษาองกฤษ) Mr. Nathanon Trachoo ต าแหนงปจจบน: ผชวยศาสตราจารย ระดบ 7 หนวยงานทอยทตดตอไดพรอมโทรศพทและโทรสาร ภาควชาเทคโนโลยการอาหาร คณะเทคโนโลย มหาวทยาลยมหาสารคาม ต.ตลาด อ.เมอง จ.มหาสารคาม 44000 โทรและโทรสาร 043-722-092 มอถอ 09-771-1574 ประวตการศกษา

ปจบ การศกษา

ระดบปรญญา อกษรยอปรญญา

สาขาวชาเอก ชอสถาบน ประเทศ

2536 ปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบ 1)

ว.ทบ. เทคโนโลยการอาหารและโภชนาศาสตร

มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ

ไทย

2539 ปรญญาโท

M.Sc. Dairy Science

South Dakota State University

U.S.A.

2544 ปรญญาเอก

Ph.D. Food Science and Technology

The University of Georgia

U.S.A.

สาขาวชาการทมความช านาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา) ระบสาขาวชาการ Food Safety and Microbiology (Microaerophillic microorganisms) บทความทเกยวของกบงานวจย

1. N. Trachoo and J. D. Brooks 2005 Attachment, survival and heat resistance of Campylobacter jejuni on stainless steel containing Enterococcus faecium biofilm. Pakistan Journal of Biological Sciences. Vol. 8 (4): P 509-598

2. N. Trachoo, M. Junkhuntod and K. Nabumrong 2005 Chlorine resistance of Listeria biofilm, Mahasarakham University Journal Vol 24 (1) 22-27 (Thai)

3. N. Trachoo and J. F. Frank. 2003 Characteristics of Biofilms Associated with Enhanced Survival of Campylobacter jejuni. Songklanakarin Jo-urnal of Science Technology. (Accepted)

4. N. Trachoo and K. Chumpamee 2005 Hydrophobicity and aggregation of E. coli O157:H7, Listeria monocytogenes and C. jejuni. Songklanakarin Journal of Science Technology. Vol. 27 (2): 377-383.

44

5. N. Trachoo 2005 Biofilms 6: Extracellular Polymeric Substances. Food and Health. Vol. 81 November-December: 53-55. (Thai)

6. N. Trachoo 2004 Biofilms 5: Microstructural study of biofilms. Food and Health. Vol. 79 July-August:74-76. (Thai)

7. N. Trachoo 2004 Biofilms 4: Foodborne pathogens and food spoilaging bacteria in biofilms. Charpa Journal. Vol. 76 Jan-Feb: 55-57. (Thai)

8. N. Trachoo 2004 Minimally Processed Foods. Charpa Journal. Vol. 76 Jan-Feb: 18-21. (Thai) 9. N. Trachoo 2003 Biofilms 3: Factor affecting attachment of biofilm organisms. Charpa Journal.

Vol. 75 Nov-Dec: 49-51. (Thai) 10. N. Trachoo 2003 Campylobacter jejuni and exported poultry meats. Mahasarakham University

Journal: Vol. 22: 79-86. (Thai) 11. N. Trachoo. 2003 Food Product Recalls. Charpa Journal. Vol. 74 Sep-Oct: 70-72. (Thai) 12. N. Trachoo 2003 Biofilm Removal Technique Using Sands as a Research Tool for Accessing

Microbial Attachment on Surface. Songklanakarin Journal of Science Technology. Vol. 26 (1) 109-115

13. N. Trachoo 2003 Biofilms 2: Formation and impact on the food industry. Charpa Journal. Vol. 73 July-August: 31-34. (Thai)

14. N. Trachoo 2003 Biofilms 1: Backgrouds and significances of biofilm. Charpa Journal. Vol. 72 May-June: 61-63. (Thai)

15. N. Trachoo. 2003 Evidence of Association of Milk Fat Globule Membrane with Protein Matrix of Dairy Gels as Revealed by Confocal Microscopy. Songklanakarin Journal of Science Technology Vol. 25 (6) 791-797

16. N. Trachoo. 2003 Biofilms and the Food Industry. Songklanakarin Journal of Science Technology. Vol. 25 (6) 807-815

17. N. Trachoo. 2003 Campylobacter jejuni: an emerging pathogen. Songklanakarin Journal of Science Technology: 25(1):141-157

18. N. Trachoo. 2002 Yogurt. Songklanakarin Journal of Science Technology. 24(4):727-737 (Oct-Dec 2002)

19. N. Trachoo. 2002 Yogurt: nutritive and therapeutic aspects. Naresuan University Journal. 10(2): 85-92.

20. N. Trachoo. 2002 Lactose intolerance. Suranaree Journal of Science Technology. 9:147-158 (April-June 2002)

45

21. N. Trachoo. 2002 Effect of Food Processing on Nutritional Quality of Foods. Charpa Journal. Vol. 65 March-April:57-60. (Thai)

22. N. Trachoo, J. F. Frank. And Norm Stern. 2002 Survival of Campylobacter jejuni in Biofilm Isolated from Chicken Houses. Journal of Food Protection 65:1110-1116

23. N. Trachoo, J. F. Frank. And Norm Stern. 2002 Effect of Selected Chemical Sanitizers on Survival of Campylobacter jejuni in biofilms. Journal of Food Protection 65:1117-1121

24. N. Trachoo and V. V. Mistry. 1998 Application of Ultrafiltered Sweet Buttermilk and Sweet Buttermilk Powder in the Manufacture of Nonfat and Low Fat Yogurts. J. Dairy Sci. 81: 3163-3171.

โครงการวจยทเคยรบผดชอบ/ด าเนนการเสรจแลว

1. ทนสงเสรมศกยภาพในการวจยของอาจารยรนใหม จาก สกว.และทบวงมหาวทยาลย เรอง การใชเชอโปรไบโอตคในอาหารหมกไทย ประจ าป 2546-2548 ด าเนนการเสรจแลว

2. งานวจยเรอง อทธพลของสารจ าพวกคารโบไฮเดรทในพชผกทองถนตอการเจรญของจลนทรยโปรไบโอตค ระยะเวลา 1 ป (2547) โดยการสนบสนนทนวจยจาก โครงการสงเสรมการเพมสมรรถนะและขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ด าเนนการเสรจแลว

3. ทนโครงการแลกเปลยนบคลากรกบตางประเทศ ทบวงมหาวทยาลย รวมกบ Massey University ประจ าป 2546 วจยเรอง Attachment, survival and heat resistance of Campylobacter jejuni on stainless steel containing Enterococcus faecium biofilm ด าเนนการเสรจแลว

4. ทนวจยมหาวทยาลยมหาสารคาม งบประมาณแผนดน เรอง การศกษาการระบาด การรอดชวตและการปองกนการตดเชอแคมไพโรแบคเตอร เจจไน ในไกกระทง ระยะเวลา 2 ป (2547-2548) ด าเนนการเสรจแลว

5. ทนวจยศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต การศกษาการรอดชวตของ Campylobacter jejuni ในฟารมไก และการวจยหาเชอโปรไบโอตคเพอปองกนการตดเชอ Campylobacter jejuni ในไก ด าเนนการเสรจแลว

6. ทนวจยมหาวทยาลยมหาสารคาม งบประมาณรายได เรอง การเพมการรอดชวตจลนทรยโปรไบโอตคในผกดองพนบานโดยวธการเอนแคบซเลชน ระยะเวลา 1 ป (2548) ด าเนนการเสรจแลว

รางวลทเคยไดรบ 1. Ministry of University Affairs’ 2003 Staff Exchange Program from the Royal Thai

Government 2. Royal Thai Government 's Scholarship for M.S. and Ph.D. studies

46

3. The 87th IAFP Annual Meeting, Developing Scientist Oral Competition. Atlanta, GA, USA. August 6-9, 2000.

4. Georgia Association of Food and Environmental Sanitarians (GAFES) Extended Abstract Competition 2000.

การน าเสนอผลงานทางวชาการ

1. The 4th Pharma Indochina Conference, Ho Chi Hinh City, Vietnam. 10-13 November 2005. Survival of Lactobacillus acidophilus in freeze-dried cereal powders. Nathanon Trachoo.

2. The 88th International Association for Food Protection Annual Meeting, Minneapolis, MN, USA. August 5-8, 2001. Effect of Selected Chemical Sanitizers on Survival of Campylobacter jejuni in biofilms. Nathanon Trachoo and Joseph F. Frank.

3. The 87th International Association of Milk, Food, and Environmental Sanitarians (IAFP) Annual Meeting, Atlanta, GA, USA. August 6-9, 2000. Survival of Campylobacter jejuni in Biofilm Isolated from Chicken Houses. Nathanon Trachoo, Joseph F. Frank and Norman Stern.

4. Center for Food Safety and Quality Enhancement (CFSQE) Meeting, Atlanta, GA, USA. March 7-8, 2000. Survival of Campylobacter jejuni in Biofilms. Nathanon Trachoo, Joseph F. Frank and Norman Stern.

5. The 5th Annual Conference of Thai Researchers in Japan. February 15, 1998. Komaba International Students House, Tokyo, Japan. Appropriate Conditions for Corn Milk Production and Storage. Nathanon Trachoo, Dumrong Kajarearn and Thanakorn Rojanakorn. (Abstract)

6. The 92nd American Dairy Science Association (ADSA) Annual Meeting, Guelph, Canada. June 22-25, 1997. Application of Ultrafiltered Sweet Buttermilk and Buttermilk Powder in the Manufacture of Nonfat and Low Fat Yogurts. N. Trachoo and Vikram V. Mistry.

47

4. ชอ นายสมพนธ ฤทธเดช วฒการศกษา วศวกรรมศาสตรดษฎบณฑต วศวกรรมเครองกล ต าแหนงทางวชาการ รองศาสตราจารย ระดบ 7 หนวยงานตนสงกด คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม สถานทตดตอ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม ต.ขามเรยง อ. กนทรวชย จ. มหาสารคาม 44150 โทรศพท 043-754316 โทรสาร 043-754316 โทรศพทเคลอนท 01-6786703 กำรตพมพเผยแพรผลงำนทำงวชำกำร International Publications

1. Rittidech S, Dangeton W, Soponronnarit S. Closed-end osciilating heat pipe air- preheater for energy thrift in a dryer. Applied Energy. 2005; 81: 198-208. ม impact factor 0.50

2. Rittidech S, Phalasin K. Effect of geometry and dimensionless parameter on heat transfer characteristicsof a closed-end oscillating heat pipe at vertical position. American Journal of Applied Sciences. 2005; 2: 1493-1498. ม impact factor (Abstrracted/indexed by: ASCI, CABI, INSPEC and PASTIC)

3. Rittidech S, Boonyaem A, Tipnet P. CPU cooling of desktop PC by Closed-end oscillating heat-pipe (CEOHP). American Journal of Applied Sciences. 2005; 2: 1574-1577. ม impact factor (Abstrracted/indexed by: ASCI, CABI, INSPEC and PASTIC)

4. Rittidech S, Tongpunchang B, Sorsutum P. Experimental study of the performance of a solar collector by closed-end oscillating heat-pipe (CEOHP). Applied Thermal Engineering. 2006; (Accepted, Revised Process). ม impact factor 0.60

International Conferences 1. Rittidech S, Wannapakhe S, Suwannatip L, Buranapithuk R. Closed-end oscillating heat-pipe for

conversion of electrical bakery ovens to gas. 1 st International seminar on heat pipes and heat recovery systems. Kuala Lumber, Malaysia; 2004; 8-9 December,. p. 76-82.

2. Yodrak L, Rittidech S, Poomsaad N, Emcharoen D, Phuduangduean T. Effect of bond number and aspect ratio on internal flow patterns of a closed-end oscillating heat-pipe at

normal operating condition. 1 st International seminar on heat pipes and heat recovery

systems. Kuala Lumber, Malaysia. 2004; 8-9 December, p. 87-97.

48

3. Phalasin K, Rittidech S, Viriyaumpaiwong S, Ponbumrung S. Effect of bond number and aspect ratio on heat transfer characteristics of a closed-end oscillating heat-pipe at normal operating condition. 1 st International seminar on heat pipes and heat recovery systems. Kuala Lumber, Malaysia 2004; 8-9 December, p. 98-101.

รำงวลวจยทเคยไดรบ (ดานวชาการโดยเฉพาะอยางยงทเกยวกบงานวจย) 1. PTIT AWARD ประเภท Young Scientist ประจ าป 2546-2547 จากสถาบนปโตรเลยมแหง ประเทศไทย 2. รางวลเชดชเกยรตนกวจยดเดน สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยประจ าป 2546 จาก มหาวทยาลยมหาสารคาม สทธบตร

1. กทอเสอ (ประกาศใช) 2. เครองกรอและตเกลยวเสนไหม (แกไข)