รายงานการวจยฉบบสมบรณ

การศกษาความเปนไปไดและแนวทางในการจดตง สถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครว

นาเสนอตอ โครงการสงเสรม สนบสนน และคมครอง สขภาพและสทธมนษยชนดานเดก

เยาวชน และครอบครว ภายใตมลนธสาธารณสขแหงชาต (มสช.)

โดยการสนบสนนของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

โดย

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย กมภาพนธ 2550

คณะผวจย

ดร. สมเกยรต ตงกจวานชย หวหนาโครงการ นายแอลสทธ เวอรการา นกวจย

นางสาวเทยนสวาง ธรรมวณช นกวจย

สารบญ

หนา บทท 1 บทนา ........................................................................................................................ 1 1.1 หลกการและเหตผล..................................................................................................... 1 1.2 ขอบเขตในการศกษา................................................................................................... 3 1.3 แนวทางการศกษา....................................................................................................... 4 1.4 โครงสรางของรายงาน ................................................................................................. 5 บทท 2 การประกอบกจการโทรทศนทวไป........................................................................... 6 2.1 วธการแพรกระจายสญญาณ ........................................................................................ 6 2.2 หวงโซคณคาในธรกจโทรทศน ..................................................................................... 7 2.3 นยยะตอสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย ......................................................... 10 บทท 3 ทางเลอกในการสงและกระจายสญญาณ ................................................................. 11 3.1 โทรทศนภาคพนดน/ฟรทว .......................................................................................... 11 3.2 โทรทศนแบบบอกรบสมาชก/เคเบลทว......................................................................... 12 3.3 โทรทศนผานดาวเทยม ................................................................................................ 14 3.4 ไอพทว ....................................................................................................................... 15 บทท 4 ตนทนทางการเงนในการจดตงและดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะ ....... 19 4.1 เปาหมายทางดานการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะ ................................................ 19 4.2 คาใชจายในการลงทนจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ .................................................... 20 4.3 คาใชจายในชวงกอนการดาเนนงาน ............................................................................. 25 4.4 คาใชจายในการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ............................................... 26 4.5 ขอสมมตทใชในการประมาณการ ................................................................................. 28 4.6 คาใชจายในการผลตและจดซอรายการ......................................................................... 30 4.7 คาใชจายอนๆ ............................................................................................................. 33 4.8 คาใชจายทงหมด ......................................................................................................... 34 4.9 ทมาของรายไดทเปนไปได........................................................................................... 36 4.10 สรป ............................................................................................................................ 40 บทท 5 โครงสรางและระบบบรรษทภบาล ............................................................................ 43 5.1 วตถประสงคและพนธกจ.............................................................................................. 43 5.2 รปแบบและโครงสรางองคกร ....................................................................................... 45 5.2 การกากบดแลโทรทศนสาธารณะโดยรฐสภา ................................................................ 48 5.3 การกากบดแลโทรทศนสาธารณะโดยคณะกรรมการ ..................................................... 50

i

หนา 5.4 ขอกาหนดจรยธรรม .................................................................................................... 51 5.5 ความสมพนธกบประชาชน .......................................................................................... 52 5.6 กฎหมายทเกยวของ .................................................................................................... 53 บทท 6 สรปและขอเสนอแนะทางนโยบาย ........................................................................... 54 ภาคผนวกท 1 ขอมลการชมโทรทศนของเดกและเยาวชน..................................................... 56 ภาคผนวกท 2 ตวอยางของระบบโทรทศนสาธารณะในตางประเทศ ..................................... 75 ภาคผนวกท 3 ตวอยางผงรายการของ BBC1 และ CBBC...................................................... 93 ภาคผนวกท 4 ตวอยางรางพระราชบญญตองคการแพรภาพ ................................................. 99 และกระจายเสยงสาธารณะ ............................................................................ 57

ii

สารบญภาพและตาราง

หนา ภาพท 2.1 องคประกอบหลกของหวงโซคณคาในกจการโทรทศน............................................ 7 ภาพท 2.2 โครงสรางการประกอบการโทรทศนในประเทศไทยในระบบตางๆ ........................... 9 ภาพท 3.1 จานวนผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย .................................................................. 18 ภาพท 5.1 โครงสรางภายในของสถานโทรทศนสาธารณะ ....................................................... 47 ภาพท 5.2 ความสมพนธระหวางสถานโทรทศนสาธารณะกบรฐบาล รฐสภาและประชาชน ....... 49

ตารางท 3.1 จานวนสถานทวนสญญาณของสถานโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทย ................ 12 ตารางท 3.2 รายชอผใหบรการรายการโทรทศนในระบบไอพทว ................................................ 16 ตารางท 4.1 การลงทนใน 2 ปแรกของไอทว ............................................................................. 21 ตารางท 4.2 คาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออกอากาศของสถานโทรทศนสาธารณะ ..... 25 ตารางท 4.3 คาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออกอากาศของไอทว.................................. 26 ตารางท 4.4 เปรยบเทยบสดสวนของรายการประเภทตางๆ ในผงรายการของ BBC1, CBBC และสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย ................................... 28 ตารางท 4.5 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการขาว..................................... 30 ตารางท 4.6 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพสง) ............................................................................... 30 ตารางท 4.7 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง) .................................................................... 32 ตารางท 4.8 คาใชจายในการออกอากาศของสถานโทรทศนแบบภาคพนดน โทรทศนผานดาวเทยม โทรทศนในระบบ IPTV และเคเบลทว ................................ 33 ตารางท 4.9 คาใชจายในการบรหารทวไป ................................................................................. 34 ตารางท 4.10 การประมาณการคาใชจายทงหมดในการดาเนนงาน 5 ปแรกของสถานโทรทศน สาธารณะ (กรณผลตรายการคณภาพสง)............................................................... 35 ตารางท 4.11 การประมาณการคาใชจายทงหมดในการดาเนนงาน 5 ปแรกของสถานโทรทศน สาธารณะ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง).................................................... 36 ตารางท 4.12 อตราภาษสรรพสามตทจดเกบจากบรการโทรคมนาคม .......................................... 38 ตารางท 4.13 มลคาภาษสรรพสามตทจดเกบจากบรการโทรคมนาคม.......................................... 38 ตารางท 4.14 ภาษสรรพสามตทจดเกบจากสนคาและบรการทเกยวของกบอบายมข .................... 39 ตารางท 4.15 ตนทนและขอด-ขอเสยของทางเลอกตางๆ ในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ .... 42

iii

บทท 1 บทนา 1.1 หลกการและเหตผล

โทรทศนเปนสอทเขาถงครวเรอนไทยอยางกวางขวางและมอทธพลตอการรบรขาวสารของประชาชนมากทสด จากรายงานผลการสารวจสอสารมวลชนโดยสานกงานสถตแหงชาตเมอป พ.ศ. 2546 พบวาในประชากรทอายมากกวา 6 ป มผรบชมโทรทศนเปนประจาถง 54.7 ลานคน ในขณะทผฟงวทยมเพยง 24.8 ลานคน และอานหนงสอพมพเพยง 21.6 ลานคน โทรทศนจงจดไดวาเปนสอททรงอทธพลมากทสดตอความคดเหนของประชาชนไทย การประมวลผลสารวจของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย ยงทาใหทราบขอมลทนาสนใจดงตอไปน (ดรายละเอยดในภาคผนวกท 1)

- เดก (อายระหวาง 6-14 ป) รบชมโทรทศนในสดสวนทสงมาก คอรอยละ 99.3 สาหรบในเขตเทศบาล และรอยละ 98.4 สาหรบนอกเขตเทศบาล สวนเยาวชน (อายระหวาง 15-24 ป) มระดบการชมโทรทศนตากวาเดกเลกนอย คอรอยละ 95 ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล นอกจากน สดสวนของเดกและเยาวชนทรบชมโทรทศนดงกลาวโดยเฉลยยงสงกวาของผใหญ

- ในดานของความถในการชมโทรทศน เดกยงเปนกลมประชากรทรบชมโทรทศนเปนประจาทกวนสงทสดอกดวยโดยเฉพาะเดกในเขตเทศบาลคอสงถงรอยละ 93 นอกจากน ในกลมเยาวชนกมอตราการรบชมโทรทศนทกวนสงเชนเดยวกน คอรอยละ 90 สาหรบในเขตเทศบาล และรอยละ 89 สาหรบนอกเขตเทศบาล

- ในดานของระยะเวลา (ชวโมงตอวน) ในการชมโทรทศน เยาวชนเปนกลมทใชเวลาในการชมโทรทศนตอวนสงทสด โดยสงกวาเดกเลกนอย ทงน เยาวชนในและนอกเขตเทศบาลทใชเวลาในการชมโทรทศนมากกวาวนละ 3 ชวโมง มสดสวนสงรอยละ 86.3 และ 83.8 ตามลาดบ ในขณะทเดกในและนอกเขตเทศบาลทใชเวลาในการชมโทรทศนมากกวาวนละ 3 ชวโมง มสดสวนสงรอยละ 78.1 และ 75.8 ตามลาดบ

- ในแตละปเดกและเยาวชนทวประเทศทชมโทรทศนใชเวลาในการชมโทรทศนรวมกนมากถง 8,027 ลานชวโมงตอป

จากขอมลดงกลาวขางตนจะเหนวา โทรทศนเปนสอทมความสาคญตอเดกและเยาวชน

เปนอยางมาก สถานโทรทศนสาธารณะ (public service broadcasting หรอ PSB) โดยเฉพาะสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครว เปนนวตกรรมทางสงคมของประเทศพฒนา

1

แลว เพอแกไขปญหาของการทโทรทศนในระบบกลไกตลาดทงโทรทศนเชงพาณชยทไมคดคาบรการ (free-to-air TV) และโทรทศนแบบบอกรบสมาชก (subscription-based TV) แบบตางๆ ไมสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคและพลเมองหลายกลม รวมทงเดกและครอบครว ซงไมมกาลงซอ เพอใหคนเหลานนไดรบขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและมสขภาวะทดขน ในรอบ 2-3 ปทผานมา มการผลตรายการโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวเพอเผยแพรทางสถานโทรทศนเชงพาณชยตางๆ มากขน และมสถานโทรทศนเพอการศกษาโดยเฉพาะคอ ETV อยางไรกตาม รายการโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวในสถานโทรทศนเชงพาณชยโดยรวมกยงมอยอยางจากด นอกจากน รายการสวนใหญมคณภาพไมสงนก (ดผลการสารวจของสานกงานสถตแหงชาตในภาคผนวกท 1) เนองจากมงบประมาณในการผลตทจากดมากและไมมความตอเนองในการนาเสนอ ในขณะท ETV กยงไมสามารถเขาถงผชมกลมตางๆ ไดอยางทวถง เพราะชองทางการเผยแพรหลก คอการแพรภาพผานโทรทศนแบบบอกรบสมาชกและจดรบชมสญญาณทโรงเรยนในเวลาทาการ ซงทาใหไมสามารถเขาถงครวเรอนสวนใหญของประเทศได

ในขณะน ดเหมอนวา หนาตางของโอกาส (window of opportunities) ในการจดตงสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวไดเรมเปดกวางขนจากการเปลยนแปลงตางๆ คอการเปลยนแปลงทางการเมองและการปฏรปการเมองทอาจเกดขน การจดตงคณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนแหงชาต (กสช.) และการออกกฎหมายประกอบกจการวทยและวทยโทรทศน ซงอาจจะเกดขนในอนาคตอนใกล การทสถาน ไอทว อาจถกนากลบมาเปนของรฐ และการทชอง 11 อาจถกแปลงเปนหนวยธรกจภายใตแนวความคดหนวยบรการรปแบบพเศษ (Service Delivery Unit หรอ SDU) อยางไรกตาม หนาตางของโอกาสกอาจจะปดลงในเวลาอกไมเกน 1-2 ปขางหนา หากไมมการดาเนนการใดๆ ภาคทางสงคมทตองการเหนสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวจงตองเตรยมองคความรและขอเสนอตางๆ ทเปนรปธรรมไวเพอใชประโยชนจากระยะเวลาในการเปลยนผานนใหมากทสด

เนองจากสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวมแนวทางหลกในการจดตงและดาเนน การเหมอนสถานโทรทศนสาธารณะโดยทวไป จะแตกตางกเฉพาะประเภทของรายการทผลตและเผยแพร ตลอดจนองคประกอบของคณะกรรมการบรหาร ซงอาจเปนตวแทนของกลมคนในสงคมทแตกตางกน รายงานฉบบนจงจะกลาวถงแนวทางในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะทวไป ซงไมจากดวาตองเปนสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครว เนองจากเปนรปแบบทมลกษณะทวไป (general) และยดหยนกวา นอกจากน ในทางปฏบตรฐบาลอาจพจารณาเหนวาควรจดตงสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครวเปนสวนหนงของสถานโทรทศนสาธารณะ

2

ในกรณทแนวทางในการจดตงและดาเนนการสถานโทรทศนทงสองแบบแตกตางกน คณะผวจยกจะกลาวถงสวนทแตกตางกนไวดวย 1.2 ขอบเขตในการศกษา

การจดตงสถานโทรทศนสาธารณะมทางเลอกหลก คอการจดตงสถานโทรทศน

สาธารณะเปนการเฉพาะ (full station) และทางเลอกรอง คอการสงเสรมใหมรายการสาหรบเดกและครอบครว ตลอดจนรายการขาวสารเพมขนในสถานโทรทศนตางๆ ทมอยในปจจบน

ในสวนของทางเลอกหลกนน การจดตงสถานโทรทศนสาธารณะอาจทาไดอยางนอยใน 4 แนวทาง คอ

1. การปฏรปสถานโทรทศนภาคพนดน (terrestrial TV) ทมอยของรฐ (เชน ชอง 9 หรอ 11) ใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะ

2. การโอนไอทวกลบมาเปนสถานโทรทศนของรฐ และแปรสภาพเปนสถาน โทรทศนสาธารณะ

3. การตงสถานโทรทศนภาคพนดนขนมาใหม (เชน ใชคลน UHF ทเหลออย) 4. การตงสถานโทรทศนสาธารณะขนมาใหม โดยใชเทคโนโลยทางเลอก เชน

โทรทศนดาวเทยม หรอเคเบล หรอ MMDS หรอ IPTV การศกษานจะวเคราะหความเปนไปไดในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ ในทางเลอกหลกตางๆ ดงกลาวขางตน โดยจะศกษาในประเดนตางๆ ดงตอไปน

1. ความตองการเงนทน (finance) ในการลงทนดานโครงสรางพนฐานเพอใหบรการอยางทวถง (universal service) และการผลตรายการทมคณภาพในระดบตางๆ

2. โมเดลทางธรกจ (business model) ททาใหสถานมรายได เชน การขอรบการอดหนนจากรฐ (subsidy) การโฆษณา (advertisement) ในระดบทสมเหตผล (นอยกวาสดสวนการโฆษณาของสถานโทรทศนเชงพาณชยทวไป) การมสปอนเซอร (sponsorship) หรอการรบบรจาค (donation) หรอสวนผสม (combination) ของการหารายรบในรปแบบตางๆ ขางตน โดยคาดวาจะศกษาใน 2 ภาพสถานการณคอ

1. ภาพสถานการณทรายไดทงหมดมาจากการอดหนนโดยรฐ 2. ภาพสถานการณทรายไดบางสวนมาจากการอดหนนโดยรฐ และม

รายไดทเหลอจากแหลงอนๆ

3

3. มาตรการจงใจในการระดมทน เชน การลดหยอนภาษสาหรบผใหเงนบรจาคเงนอดหนนสถาน การรวมมอกบภาคตางๆ เชน หนวยงานรฐทมพนธะกจทเกยวของกบการสงเสรมการศกษา กจการเยาวชน ครอบครว ศลปะวฒนธรรม การพฒนาทองถน ฯลฯ หรอหนวยงานเอกชนทมศกยภาพ

4. โครงสรางทางกฎหมายของสถาน เชน เปนมลนธ องคกรมหาชน หรอนตบคคลตามกฎหมายพเศษ และกฎระเบยบทตองตราขนใหมหรอตองปรบปรงแกไขเพอรองรบการจดตงสถานโทรทศนดงกลาว

5. โครงสรางการกากบดแลองคกร (governance structure) เพอใหเกดธรรมา ภบาล และสามารถบรหารจดการองคกรไดอยางมประสทธภาพ

ทงน การวเคราะหในแตละทางเลอกจะศกษาทงในดานความเปนไปไดในทางการเงน

และความเปนไปไดในทางการเมอง 1.3 แนวทางการศกษา การศกษานจะใชแนวทางดงตอไปน

1. การเกบรวบรวมขอมลพนฐานทจาเปนทตองใชในการประมาณการตนทนจากแหลงตางๆ เชน รายงานและงบการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลก ทรพย ทตองแจงตอสานกงานคณะกรรมการหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.)

2. การศกษาขอกฎหมายตางๆ ทเกยวกบการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ 3. การจดทาแบบจาลองทางการเงน (financial model) 4. การออกแบบโมเดลทางธรกจ (business model) โดยการวเคราะหความ

เหมาะสมของโมเดลตางๆ กบภารกจขององคกร และสงเคราะหมาตรการจงใจตางๆ

5. การออกแบบโครงสรางการกากบดแลองคกร (governance structure) และโครงสรางทางกฎหมาย

6. การสมภาษณผเชยวชาญหรอการระดมสมองกบภาคและผมสวนไดเสย เพอรบฟงขอคดเหนตอขอเสนอตางๆ ของคณะผศกษา

4

1.4 โครงสรางของรายงาน

รายงานวจยนแบงออกเปน 6 บท บทท 1 เปนบทนา สวนบทท 2 จะกลาวถงหวงโซคณคา (value chain) ของธรกจสถานโทรทศนเชงพาณชย เพอใหผอานเขาใจถงลกษณะพนฐานของกจการโทรทศน

บทท 3 จะนาเสนอทางเลอกตางๆ ทเปนไปไดในการสงและกระจายสญญาณของ

สถานโทรทศนสาธารณะ และประมาณการคาใชจายทใชในการสงและกระจายสญญาณในแตละทางเลอก

บทท 4 จะกลาวถงคาใชจายในการกอตงและดาเนนการสถานโทรทศนสาธารณะใน

ทางเลอกตางๆ ในประเทศไทย ทงคาใชจายในการจดตงสถานโทรทศน คาใชจายเพอเตรยมการกอนการใหบรการ (pre-operating expenses) และคาใชจายสวนทเกยวกบการผลตรายการและออกอากาศ นอกจากน บทท 4 ยงจะกลาวถงทมาของแหลงรายไดทเปนไปได

บทท 5 จะนาเสนอโครงสรางองคกรและระบบบรรรษทภบาล (corporate governance)

ของสถานโทรทศนสาธารณะทเหมาะสมกบประเทศไทย บทท 6 สรปผลการศกษาและนาเสนอขอเสนอแนะทางนโยบายในการจดตงสถาน

โทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

รายงานฉบบนมภาคผนวก 4 บท โดยภาคผนวกท 1 จะวเคราะหขอมลการชมโทรทศนของเดกและเยาวชนจากการสารวจของสานกงานสถตแหงชาต ภาคผนวกท 2 แสดงตวอยางของระบบโทรทศนสาธารณะในตางประเทศ ภาคผนวกท 3 กลาวถงตวอยางของผงรายการของสถานโทรทศนสาธารณะทวไปและสถานโทรทศนสาหรบเดกและครอบครว โดยใชกรณศกษาของ BBC1 และ CBBC ของสหราชอาณาจกรตามลาดบ ภาคผนวกท 4 แสดงตวอยางของรางพระราชบญญตจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ

5

บทท 2 การประกอบกจการโทรทศนทวไป

หนาทหลกของกจการโทรทศน คอการผลตและแพรกระจายสญญาณภาพและเสยงของรายการตางๆ อาท ขาวสาร บนเทง สารคดไปยงผรบชม เพอทจะเขาใจลกษณะพนฐานของกจการโทรทศน เราจาเปนตองศกษาถงหวงโซคณคา (value chain) และวธการตางๆ ในการแพรกระจายสญญาณภาพและเสยง

2.1 วธการแพรกระจายสญญาณ วธการในการแพรกระจายสญญาณโทรทศนไปยงผชมมหลายวธ ซงทาใหเกดระบบโทรทศนทแตกตางกนอยางนอย 4 ระบบดงน

1. โทรทศนภาคพนดน (terrestrial television) โทรทศนภาคพนดนหมายถง

โทรทศนซงการแพรภาพโดยใชความถยานวเอชเอฟ (VHF) และยเอชเอฟ (UHF) ในระบบน ผรบเพยงแตมเครองรบโทรทศนและอยในเขตแพรภาพเทานน กสามารถรบสญญาณได โดยทวไป ผใหบรการโทรทศนภาคพนดนมกใหบรการโดยไมสามารถจดเกบคารบชมจากผชมได เราจงมกเรยกโทรทศนภาคพนดนวา “ฟรทว” (Free TV) ตวอยางของผใหบรการโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทยคอ ไทยทวสชอง 3, ชอง 5 (ททบ. 5), ชอง 7, ชอง 9 อสมท (โมเดรนไนน), ชอง 11 (สทท. 11) และไอทว

2. โทรทศนแบบบอกรบสมาชกหรอเคเบลทว (subscription television/CATV) โดยทวไป โทรทศนแบบบอกรบสมาชกหรอเคเบลทวมกสงสญญาณโทรทศนผานทางสายเคเบลหรอสายใยแกวนาแสง หรอแพรภาพผานทางดาวเทยมทมการเขารหสสญญาณใหเฉพาะสมาชกเทานนสามารถรบชมได ในประเทศไทยมผใหบรการในระดบประเทศในทางปฏบตเพยงรายเดยวคอ บรษท ยบซ จากด (มหาชน) ภายใตสมปทานจาก บรษท อสมท จากด (มหาชน) และมสมาชกประมาณ 520,000 ครวเรอนในปจจบน นอกจากน ยงมผใหบรการเคเบลทวทองถนในเขตภมภาคอกกวา 520 ราย ซงทาใหในปจจบนมครวเรอนไทยทสามารถเขาถงบรการเคเบลทวทงสนประมาณ 1.5-2.0 ลานครวเรอน1

3. โทรทศนผานดาวเทยม (satellite television) โทรทศนผานดาวเทยมในทนหมายถงโทรทศนซงสงสญญาณผานดาวเทยมโดยไมมการเขารหสสญญาณ ทาใหสามารถรบชมได หากผรบมจานดาวเทยมทตดตงอยางเหมาะสม ในปจจบน มโทรทศนหลายชองในประเทศไทยทแพรภาพดวยวธการน เชน สอ

1 แบบ 56-1 ท บรษท ยไนเตด บรอดคาสตง คอรปอรเรชน (มหาชน) ไดยนไวกบ กลต.

6

เพอการศกษาธรรมะทางไกลผานดาวเทยมหรอ “ดาวธรรม” ซงดาเนนการโดยมลนธศกษาธรรมเพอสงแวดลอม หรอ ASTV ของกลมผจดการ ในปจจบน ไมเปนทแนชดวา การรบชมโทรทศนผานดาวเทยมโดยตรงในประเทศไทยมความแพรหลายเพยงใด แตคาดวาไมนาจะมากนก เนองจากผตองการรบชมตองตดตงจานดาวเทยม ซงมราคาประมาณ 6,000-30,000 บาท2 ในขณะทรายไดเฉลยตอครวเรอนของประเทศไทยอยท 180,000 บาทตอป อยางไรกตาม การทผประกอบการเคเบลทวในสวนภมภาคนาสญญาณภาพของโทรทศนผานดาวเทยมบางชองไปแพรภาพตอ กชวยทาใหสมาชกของผประกอบการเหลานน สามารถรบชมรายการของโทรทศนผานดาวเทยมได โดยไมตองตดตงจานดาวเทยม

4. โทรทศนทใชเทคโนโลยทางเลอกอนๆ นอกจากทกลาวมาขางตนแลว ยงมวธ การกระจายสญญาณโทรทศนผานทางชองทางอนๆ ซงยงไมเปนทแพรหลายในปจจบนอกหลายชองทาง เชน ไอพทว (โทรทศนผานทางอนเทอรเนต) หรอระบบ MMDS เปนตน อยางไรกตาม การใชชองทางเหลานโดยเฉพาะไอพทวอาจแพรหลายมากขนในอนาคต

2.2 หวงโซคณคาในธรกจโทรทศน

แมวาชองทางในการแพรกระจายสญญาณโทรทศนอาจมหลายระบบดงทกลาวมากตาม

หวงโซคณคา (value chain) ในกจการโทรทศนในระบบตางๆ ลวนมองคประกอบหลก 4 องคประกอบเหมอนกนทงสนคอ การผลตรายการ การรวบรวมรายการ การสงสญญาณ และการกระจายสญญาณ (ดภาพท 2.1)

ภาพท 2.1 องคประกอบหลกของหวงโซคณคาในกจการโทรทศน

ผกระจาย สญญาณ

(distributor)

ผสงสญญาณ (signal

transmitter)

ผรวบรวม รายการ

(aggregator)

ผผลตรายการ (content provider)

2 ขอมลจากบรษททจาหนายจานรบสญญาณดาวเทยม

7

(1) การผลตรายการ โดยทวไป รายการอาจผลตโดยผผลตรายการอสระ หรอผลตโดยสถานโทรทศนเองกได เชน ในประเทศไทย ผผลตรายการละครหลงขาวหรอเกมสโชว มกเปนผผลตรายการอระ ทงน รายไดทผผลตรายการอสระไดรบอาจมาจาก

ก. เงนวาจางจากสถานโทรทศน หรอคารายการทไดรบจากการนารายการไปเสนอขายสถานโทรทศน

ข. คาขายโฆษณาสาหรบชวงเวลาทรายการของตนออกอากาศ โดยในกรณน ผผลตรายการตองซอเวลาจากสถานโทรทศน และมความเสยงในการขายโฆษณา หรอ

ค. รายไดจากทงเงนวาจางและคาขายโฆษณาผสมผสานกน กลาวคอ ผผลตรายการจะไดคารายการจากการขายรายการใหสถานโทรทศน พรอมกบไดคาสวนแบงของรายไดจากโฆษณาดวย

(2) การรวบรวมรายการ การรวบรวมรายการเปนการนารายการตางๆ ทผลตแลว ทง

ผลตเองหรอจากผผลตรายการอสระมาจดทาเปนผงรายการจนเปนชองสถาน โทรทศนอยางสมบรณ ตวอยางของผรวบรวมรายการ ไดแก Discovery Channel หรอ National Geographic Channel เปนตน ในกรณของ Discovery Channel ผรวบรวมรายการจะวาจางผผลตรายการอสระหลายรายใหผลตรายการ แลวนารายการตางๆ มาจดเปนผงรายการทสมบรณ และหารายไดจากการขายโฆษณา และคาบอกรบเปนสมาชก (subscription)

(3) การสงสญญาณ การสงสญญาณจากจดหนงไปยงอกจดหนงทหางไกลออกไป มก

ใชการสงผานดาวเทยมไปยงสถานทวนสญญาณปลายทาง ผใหบรการในหวงโซคณคาสวนนจงมกเปนผประกอบกจการโทรคมนาคม ตวอยางผใหบรการสงสญญาณในประเทศไทย ไดแก บรษท ชนแซทเทลไลท จากด (มหาชน) ซงใหบรการชองสญญาณของดาวเทยมไทยคม โดยมสถานยงสญญาณดาวเทยมเปนของตนเอง และ บรษท กสท โทรคมนาคม จากด (มหาชน) ซงมสถานภาคพนดนของตนเอง แตตองใชดาวเทยมของตางประเทศ

(4) การกระจายสญญาณ การกระจายสญญาณ คอการแพรภาพเขาสเครองรบโทรทศน

ปลายทาง โดยอาจจะผานสถานทวนสญญาณตามจดตางๆ หรอใชสายเคเบลแพรภาพสครวเรอนของผชม

การประกอบกจการโทรทศนในประเทศไทยมองคประกอบเชนเดยวกบทกลาวมา

ขางตน อยางไรกตาม ทผานมามกไมมการแบงแยกองคประกอบของหวงโซคณคาออกมา

8

อยางชดเจน เนองจากกจการโทรทศนในประเทศไทยเดมเปนของภาครฐ และม “การผนวกกนในแนวดง” (vertically integrated) สงมาก กลาวคอ สถานโทรทศนจะประกอบการตงแตการผลตรายการ ไปจนถงการกระจายสญญาณเขาสครวเรอน มเพยงขนตอนการสงสญญาณเทานนทตองใชผใหบรการดาวเทยม อยางไรกด สถานโทรทศนบางแหง เชน ชอง 9 อสมท กมสถานสงสญญาณภาคพนดนของตนเอง ซงมคาใชจายในการลงทนคอนขางสง นอกจากน ผผลตรายการอสระในประเทศไทยจานวนมากกไมไดเปนผผลตรายการอสระอยางแทจรง แตเปนบรษทในเครอของสถานโทรทศน หรอมความสมพนธในระยะยาวจากการเปนพนธมตรทางธรกจกบสถานโทรทศน โดยไมผลตรายการใหแกสถานอน

ภาพท 2.2 แสดงโครงสรางการประกอบการของกจการโทรทศนในประเทศไทยตาม

กรอบในการแบงแยกหวงโซคณคาทกลาวมาขางตน

ภาพท 2.2 โครงสรางการประกอบการโทรทศนในประเทศไทยในระบบตางๆ

ฟรทว

ผผลตอสระ

สถานโทรทศนฟรทว สถานโทรทศนฟรทว บรการดาวเทยม

เคเบลทว

ผผลตอสระ ชองรายการ (Discovery) ผใหบรการเคเบลทองถน

ผใหบรการเคเบลทวระดบประเทศ (UBC)

ผผลตอสระ

โทรทศนดาวเทยม (ASTV, DMC) ผใหบรการดาวเทยม

โทรทศนดาวเทยม

ผกระจาย สญญาณ

(distributor)

ผสงสญญาณ (signal

transmitter)

ผรวบรวม รายการ

(aggregator)

ผผลตรายการ (content provider)

9

ในสวนของเคเบลทวนน ผประกอบการเคเบลทวในประเทศไทยนยมนารายการจากตางประเทศเขามาใหบรการ โดยมการผลตรายการในประเทศไทยบาง แตกยงเปนสวนนอยและมกจะเปนรายการบนเทงทมตนทนตาและไมใชจดขายหลก นอกจากน ผประกอบการเคเบลทองถนกไดผลตรายการทองถนบาง แตยงไมแพรหลายมากนก

ธรกจโทรทศนผานดาวเทยมเปนธรกจโทรทศนซงมการผนวกกนในแนวดงทตาทสด

ผประกอบการโทรทศนผานดาวเทยมทาหนาทเพยงการผลตและรวบรวมรายการ แลวแพรสญญาณภาพผานดาวเทยมไปยงครวเรอนของผรบชมโดยตรง โดยไมตองมการทวนสญญาณ ในการน ผรบชมตองตดตงจานดาวเทยมเพอรบสญญาณ หรอตองเปนสมาชกของเคเบลทว ซงนาเอารายการของโทรทศนผานดาวเทยมมาเผยแพรตอ 2.3 นยยะตอสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

จากทกลาวมาขางตน ประเดนทควรพจารณากคอการประกอบการโทรทศนสาธารณะ

ในประเทศไทยควรมการผนวกกนในแนวดงและรวมศนยเพยงใด ในสหรฐอเมรกา เครอขายโทรทศนระดบชาต เชน ABC หรอ NBC ไมตองลงทนมากเพราะแพรภาพเองเพยงวนละ 6-10 ชวโมงเทานน ทเหลอเปนการแพรภาพของสถานโทรทศนระดบทองถน (affiliate) และไมตองลงทนในการสงสญญาณมาก เนองจากสถานโทรทศนระดบทองถนจะเปนผถายทอดสญญาณตอ ในกรณของประเทศไทย การขาดสถานโทรทศน “ฟรทว” ระดบทองถนทาใหสถาน โทรทศนระดบชาตทตองการเขาถงครวเรอนสวนใหญตองรวมศนยจากการผลตมากและตองลงทนสงในการสรางเครอขายการสงและกระจายสญญาณ นอกจากน การขาดผผลตรายการอสระจานวนมาก ยงเปนอปสรรคในการพฒนากจการโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

10

บทท 3 ทางเลอกในการสงและกระจายสญญาณ

การสงและกระจายสญญาณโทรทศนสามารถทาไดหลายวธ ดงทกลาวมาในบทท 2 ทงน แตละวธจะมคาใชจาย คณภาพสญญาณ ขดความสามารถในการสอสารแบบโตตอบ ความครอบคลมพนท ซงแตกตางกนออกไป ในบทน คณะผวจยจะวเคราะหทางเลอกตางๆ ในการสงและกระจายสญญาณโทรทศนใน 4 ทางเลอก คอการสงและกระจายสญญาณของโทรทศนภาคพนดน/ฟรทว การสงและกระจายของโทรทศนแบบบอกรบสมาชก/เคเบลทว การสงและกระจายของโทรทศนผานดาวเทยม และการสงและกระจายไอพทว/โทรทศนผานทางอนเทอรเนต เพอพจารณาวาทางเลอกใดจะเหมาะสมกบบรการโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

3.1 โทรทศนภาคพนดน/ฟรทว

โทรทศนภาคพนดน (terrestrial television) ซงสวนใหญเปนโทรทศนทไมเกบคารบชม หรอ “ฟรทว” (free TV) เปนระบบโทรทศนทเปนทคนเคยของประชาชนทวไปมากทสด เพราะเปนระบบทบคคลทวไปสามารถเขาถงไดงาย และใหบรการมานานทสดในประเทศไทย ปจจบนมสถานโทรทศนทแพรภาพออกอากาศในระบบนอยทงหมด 6 ชอง ในประเทศไทยคอ ชอง 3 อสมท, ททบ 5, ชอง 7, โมเดรนไนนทว, ชอง 11 กรมประชาสมพนธ และ ไอทว

การแพรภาพของโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทยใช 2 ระบบตามยานความถคอ ยานคลนความถสง (VHF: Very High Frequency Band) ซงแพรภาพดวยคลนแมเหลกไฟฟาทความถ 30-300 เมกะเฮรตซ และยานคลนความถสงมาก (UHF: Ultra High Frequency Band) ซงแพรภาพดวยคลนแมเหลกไฟฟาทความถ 300 เมกะเฮรตซถง 3 กกะเฮรตซ ในปจจบน ชอง 5, 7, 9, และ 11 แพรภาพในระบบ VHF ในขณะท ชอง 3 อสมท และ ไอทว แพรภาพในระบบ UHF3

โทรทศนภาคพนดนมคาใชจายในการลงทนดานอปกรณในการแพรภาพคอนขางมาก

เนองจากเปนระบบเปด ซงใชคลนแมเหลกไฟฟาในการสงสญญาณทตองกระจายออกเปนวงกวางจากเสาสงสญญาณผานอากาศ โดยไมไดเดนทางผานสายใดๆ เหมอนในกรณของเคเบลทว สญญาณจงรวไหลและถกคลนแมเหลกไฟฟาอนๆ ในชนบรรยากาศ และสงกดขวางรบกวนไดงาย ดงนน หากตองการจะแพรภาพในระยะไกลกจะตองมเครองทวนขยายสญญาณในหลาย

3 ชอง 3 อสมท เพงเปลยนระบบการแพรภาพจาก VHF เปน UHF เมอตนป 2549 เนองจากการแพรภาพดวยคลนความถตาในระบบ VHF ทาใหถกคลนอนรบกวนงาย สญญาณไมชด ตลอดจนเสาอากาศสาหรบรบชมมขนาดใหญ และมกเกดอบตเหตทเสาอากาศทเกาแลว หกลงมาสรางความเสยหายแกประชาชน

11

จดทวประเทศ หรอใชการทวนสญญาณทรบมาจากสญญาณดาวเทยมกได ในปจจบนสถานโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทยมจานวนสถานทวนสญญาณจากสญญาณดาวเทยมดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1 จานวนสถานทวนสญญาณของสถานโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทย

สถานโทรทศน จานวนสถานทวนสญญาณ ชอง 3 อสมท 31 (มสญญาใชรวมกบชอง 9) โมเดรนไนนทว 35 (ม 4 สถานในภาคอสานทไมไดใชรวมกบชอง 3) ไอทว 52

อยางไรกด สาหรบผรบชมแลว โทรทศนภาคพนดนจะมคาใชจายในการรบสญญาณท

นอยทสด โดยผรบทอยในรศมคลนสญญาณซงมเสาอากาศทวไปกสามารถรบชมการแพรภาพได โทรทศนภาคพนดนจงสามารถแพรภาพเขาถงครวเรอนตางๆ ไดมากทสด ในปจจบนสถานโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทยสามารถสงสญญาณครอบคลมพนทมากกวารอยละ 85 ของประเทศไทย และครอบคลมประชากรมากกวารอยละ 95 ของประชากรไทยทงหมด

ในสวนดานรายไดนน นอกจาก สทท 11 แลว สถานโทรทศนภาคพนดนในประเทศไทยมรายไดสวนใหญประมาณรอยละ 80 จากการขายโฆษณา และมรายไดอนๆ ทเหลอมาจากคาเชาเวลา คาลขสทธรายการ และรายไดจากการลงทน

ในมมมองของการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะนน ระบบโทรทศนภาคพนดนนาจะมความเหมาะสมทสด เนองจากสามารถใหบรการครอบคลมครวเรอนไดมากทสด ซงสอดคลองกบหลก “การบรการอยางทวถง” (universal service) อยางไรกตาม การจดตงสถานโทรทศนภาคพนดนตองใชการลงทนสงดงทกลาวมาแลวขางตน 3.2 โทรทศนแบบบอกรบสมาชก/เคเบลทว

เคเบลทวเปนระบบโทรทศนทใชกระจายสญญาณผานใยแกวนาแสง (optic fibre) หรอสายสญญาณอนๆ เชน สายโคแอกเซยลไปยงครวเรอนของผชม โดยรายการทแพรภาพสวนใหญมกจะมการเขารหสสญญาณไว เพอปองกนมใหผทไมใชสมาชกสามารถรบชมได ผทจะสามารถรบชมจงตองสมครเปนสมาชก ซงจะไดรบกลองถอดรหสสญญาณ (set-top box) นอกจากแพรภาพผานสายสญญาณแลว ผประกอบการโทรทศนแบบบอกรบสมาชกยงสามารถใหบรการไดโดยผานดาวเทยม ซงทาใหไมตองเดนสายเขาสครวเรอนทงหมด ในประเทศไทยมกเรยกผประกอบการในกลมนวา เคเบลทวดวย แมไมไดใชสายเคเบลในการใหบรการกตาม

12

ในการประกอบกจการเคเบลทว ผใหบรการโดยเฉพาะผใหบรการทเลอกใชเทคโนโลยใยแกวนาแสงจะมตนทนคงทในระดบสง เนองจากตองลงทนดานโครงขายสอสญญาณใหครอบคลมทกพนททมสมาชก โดยไมสามารถสรางสถานทวนสญญาณจานวนนอยไดอยางโทรทศนภาคพนดน ตลอดจนตองลงทนในอปกรณรบสญญาณสาหรบสมาชก และระบบการบรการลกคา นอกจากน ผประกอบการยงมตนทนกงผนแปรในระดบทสง โดยเฉพาะตนทนคาลขสทธของรายการทนามาออกอากาศ ผประกอบการจงตองมสมาชกจานวนมากจงจะถงจดคมทน

ขอดของเคเบลทว คอภาพและเสยงจะคมชดมากกวาของโทรทศนภาคพนดน เนองจาก

เปนระบบปด ซงทาใหไมมคลนรบกวน โดยเฉพาะการแพรภาพผานใยแกวนาแสง นอกจากน เคเบลทวยงเปนระบบทสามารถใหบรการการสอสารสองทาง (interactive) คอสมาชกสามารถสงสญญาณไปยงบรษทเคเบลทว เชนเดยวกบทผใหบรการเคเบลทวสามารถสงสญญาณมายงสมาชก ผประกอบการเคเบลทวจงสามารถใหบรการเสรมอนๆ รวมได เชน อนเทอรเนตความเรวสง โทรศพท และภาพยนตรตามสง (video on demand หรอ VoD)

ปจจบนในประเทศไทยมผประกอบการโทรทศนแบบบอกรบสมาชกทวประเทศเพยง

รายเดยวคอ บรษท ยไนเตด บรอดคาสตง คอรปอเรชน จากด (มหาชน) (“ยบซ”) ซงมสมาชกประมาณ 520,000 ครวเรอน และมผประกอบการรายยอยทงทมและไมมใบอนญาตอกกวา 520 รายทวประเทศ ซงมสมาชกประมาณ 1.5-2.0 ลานครวเรอน

ผประกอบการเคเบลทวมกแพรภาพรายการโทรทศนโดยไมไดผลตรายการสวนใหญเอง

แตมกซอรายการตางๆ จากตางประเทศทงรายการสารคด กฬา ขาว ภาพยนตร หรอแฟชน ในกรณของประเทศไทย เนองจากสญญาสมปทานทเกยวของไมอนญาตใหเคเบลทวมรายไดจากโฆษณา รายไดหลกของเคเบลทวจงมาจากคาสมาชก

นยยะของเคเบลทวตอการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะกคอ เคเบลทวสามารถชวยสถานโทรทศนสาธารณะ ซงแพรภาพในระบบภาคพนดน ในการกระจายสญญาณสครวเรอนไดดขน ซงนาจะเปนความสมพนธทหนนเสรมกน เนองจากเคเบลทวจะสามารถชวยใหผชมในเขตเมองสามารถรบชมรายการของโทรทศนสาธารณะไดชดเจนขน ในขณะทรายการดงกลาวกชวยเพมคณคาใหแกสมาชกของเคเบลทว

13

3.3 โทรทศนผานดาวเทยม โทรทศนผานดาวเทยมเปนอกทางเลอกหนงในการแพรภาพในพนทซงการสงสญญาณ

ภาคพนดนไมสามารถทาไดโดยสะดวก และชวยเพมทางเลอกในการรบชมรายการของผชม นอกจากน ในปจจบนยงมการนาโทรทศนผานดาวเทยมมาใหบรการโทรทศนแบบบอกรบสมาชกอกดวย ดงตวอยางของยบซ อยางไรกตาม ในการรบสญญาณของโทรทศนผานดาวเทยม ผชมตองมจานรบสญญาณดาวเทยมตดตงอยจงสามารถจะรบชมได

ในปจจบน ประเทศไทยมบรษททใหบรการสงสญญาณผานดาวเทยม 2 บรษท คอ

บรษท กสท โทรคมนาคม จากด (มหาชน) ซงมสถานภาคพนดนของตนเองและใหบรการเชาชองสญญาณของดาวเทยมระหวางประเทศดวย และบรษท ชน แซทเทลไลท จากด (มหาชน) ซงมทงสถานภาคพนดน และดาวเทยมกลมไทยคมและดาวเทยมไอพสตารเปนของตนเอง

การสงสญญาณโทรทศนผานดาวเทยม จะเรมจากการสงสญญาณผานสถานภาคพนดน

ซงตองใชจานสงสญญาณทมขนาดใหญ (มเสนผานศนยกลางถง 9-12 เมตร) ทสามารถสงสญญาณไปสดาวเทยม (uplink) ทอยหางไปประมาณ 35,786 กโลเมตร ดาวเทยมทรบสญญาณจะถายทอดสญญาณกลบสโลก (downlink) ในยานความถ C-Band (ความถ 4-8 กกะเฮรตซ) หรอ Ku-Band (12-18 กกะเฮรตซ)4

คาใชจายในการสงสญญาณของผประกอบการโทรทศนผานดาวเทยมอยทประมาณ 1 ลานเหรยญสหรฐตอทรานสปอนเดอร (transponder) ตอป (ประมาณ 37-40 ลานบาทตอป) อยางไรกตาม การใชเทคโนโลยบบอดสญญาณ (signal compression) จะทาใหสามารถแบงเชาสญญาณใหนอยกวา 1 ทรานสปอนเดอร ซงทาใหเหลอคาใชจายเพยงประมาณ 3-5 ลานบาทตอป

คาใชจายของผรบชมโทรทศนผานดาวเทยมนน จะขนกบราคาของจานรบสญญาณ

ดาวเทยม โดยในปจจบน จานรบสญญาณดาวเทยมมราคาตงแต 6,000 บาท ไปจนถงหลายหมนบาท อยางไรกตาม ผทรบชมโทรทศนผานดาวเทยมในสวนภมภาคอาจสามารถรบชมรายการไดจากเคเบลทวในทองถน ซงรบสญญาณของรายการจากดาวเทยมแลวนามารวมกบรายการอนๆ เพอกระจายสญญาณไปยงครวเรอนของผรบชม

4 การรบสญญาณในยานความถ C-Band นน จะตองใชจานดาวเทยมทมเสนผานศนยกลางใหญกวา และราคาแพงกวายานความถ Ku-Band ทงน สญญาณในยานความถ C-Band อาจถกรบกวนจากสญญาณภาคพนดน ในขณะทสญญาณในยานความถ Ku-Band อาจถกรบกวนไดดวยละอองนาในอากาศ

14

ในการแพรภาพสญญาณผานดาวเทยม ขอพจารณาประการหนงกคอ จานดาวเทยมจะสามารถรบสญญาณไดจากดาวเทยมเพยงดวงเดยวในเวลาใดเวลาหนง เนองจากการเปลยนดาวเทยมทจะรบสญญาณจะตองมการตงทศทางจานดาวเทยมใหม ซงมความยงยากพอสมควร จากฐานขอมลดาวเทยมนานาชาต (www.lyngsat.com) ดาวเทยมทมรายการภาษาไทย คอดาวเทยมในกลมไทยคม ซงหมายความวา หากจะแพรภาพในรปแบบของโทรทศนผานดาวเทยม สถานโทรทศนสาธารณะจะถกจากดใหใชบรการของดาวเทยมในกลมดงกลาว เพอใหเกดความสะดวกแกผรบชมชาวไทย 3.4 ไอพทว

พฒนาการทางเทคโนโลยในปจจบนทาใหเราสามารถแพรภาพรายการโทรทศนโดย

ผานเครอขายอนเทอรเนต หรอทเรยกวา “ไอพทว” (IPTV) โดยทวไปการรบชมไอพทวจะตองอาศยการเชอมตอกบระบบอนเทอรเนตความเรวสง มฉะนนจะไดสญญาณภาพและเสยงทไมชดเจน มอาการกระตก และหยดนงบอยครง การรบชมไอพทวสามารถทาไดใน 2 ลกษณะ คอ (1) รบชมรายการแบบสถานโทรทศนทวไป คอมผงรายการทแนนอนและตองชมตามเวลาทกาหนด หรอ (2) การรบชมเฉพาะรายการทตองการในเวลาทตองการ (Video on Demand หรอ VoD)

ในปจจบน มผใหบรการรายการไอพทวในประเทศไทยหลายรายตามตารางท 3.2

15

ตารางท 3.2 รายชอผใหบรการรายการโทรทศนในระบบไอพทว

ประเภท ชอง เวบไซต คาอธบาย รวมชอง TV True World http://tv.trueworld.net/tvlive/# ใหบรการสามารถรบชมชอง

ตางๆ ในประเทศไทยได รวมชอง UCOM BB-Channel http://content.ucom.co.th/bbchannel2005/ รวมชองขาว ทวไป ชอง ททบ 5 http://www.tv5.co.th/index2.php ฟรทว ทวไป

Thai Global Network http://www.thaitvglobal.com/ ททบ 5 ทใชแพรภาพผานดาวเทยมไปทวโลก

ทวไป ชอง เจด http://www.ch7.com/ ฟรทว ทวไป โมเดรนไนน http://modernine.mcot.net/ ฟรทว ขาว ชองสานกขาวไทย http://tna.mcot.net/content.php?program_id=11 สานกขาวไทย ดาเนนงานโดย

บมจ.อสมท บนเทง Hip TV http://hiptv.mcot.net/ คลปจากชองโมเดรนไนน ขาว ขาวชอง 11 กรม

ประชาสมพนธ http://www.prd.iirt.net/index_e.html ขาวภาษาองกฤษจากกรม

ประชาสมพนธ ขาว ASTV http://www.11news1.com/ ชองโทรทศนวจารณรฐบาล ทวไป ITV http://www.itv.co.th/ ฟรทว ขาว Nation Channel http://www.nationchannel.com/ ชองขาวของเครอเนชนกรป บนเทง ท แชนแนล http://www.t-ch.com/channel.php?mid=1 สถานลกทง 24 ชวโมง ขาว UBCi News http://www.ubci.tv/ ชองขาว 24 ชวโมง กฬา UBCi Sports http://www.ubci.tv/ ชองกฬา การศกษา DLTV http://www.dltv.th.org/ สถานโทรทศนการศกษา

ทางไกลผานดาวเทยม (โรงเรยนวงไกลกงวล)

ธรรมะ DMC.TV http://www.dmc.tv/ ชองธรรมะ โดยวดพระธรรมกาย การศกษา ม.รามคาแหง (e- ru. tv) http://www.e-ru.tv/ ชองเพอการศกษา

จะเหนไดวา รายการของฟรทวในประเทศไทยทกชองยกเวนชอง 3 สามารถรบชมไดจากทางอนเทอรเนต อยางไรกด บรการไอพทวเหลานยงเปนเพยงบรการเสรมจากฟรทว เคเบลทวหรอโทรทศนผานดาวเทยมเทานน ไมใชบรการหลก เนองจากเปนการนารายการทออกอากาศผานชองทางอนอยแลวมาเผยแพรซาทางอนเทอรเนตเทานน นอกจากน ไอพทวในปจจบนมกปลอยสญญาณ (stream) โดยทไมมการปรบ (optimize) สญญาณ ซงทาใหสามารถรบชมภาพและเสยงทความละเอยดตาและมกมการกระตกบอยครง

16

อยางไรกด ในชวงหลงไดเรมมผใหบรการไอพทวอยางเตมรปแบบโดยปรบ (optimize) สญญาณใหสามารถรบชมไดเหมอนรบชมโทรทศนทวไป ไมใชเพยงการดาวนโหลดคลปรายการ หรอปลอยสญญาณรายการทความละเอยดตา บรการเหลานจงคลายกบบรการของเคเบลทว แตเปลยนวธการสงสญญาณจากผานทางสายเคเบลมาเปนการสงสญญาณผานทางระบบอนเทอรเนต ผใหบรการไอพทวอยางเตมรปแบบสองรายในประเทศไทย คอ TRUE IPTV และบดดบรอดแบนด

• TRUE DIGITAL ENTERTAINMENT ใหบรการระบบ TRUE IPTV (http://www.truetv.in.th) ซงเรมเปดใหบรการเมอเดอนพฤษภาคม 2549 โดยภายในเดอนแรกทเปดใหบรการมผบอกรบเปนสมาชกประมาณ 1,000 ราย ทงน ผใชบรการจะตองใชผานระบบบรอดแบนด (ADSL) ของทร ในปจจบน TRUE IPTV มบรการแพรภาพของสถานโทรทศนทงหมด 11 ชองและบรการ Video on Demand เทานน

• บดดบรอดแบนด (http://www.buddybb.net) โดยความรวมมอระหวางบรษท แอดวานซ อนโฟ เซอรวส จากด (มหาชน) บรษท แอดวานซ ดาตาเนทเวอรค คอมมวนเคชนส จากด (Advanced Datanetwork Communications Co., Ltd.) และ บรษท ทโอท จากด (มหาชน) บรการดงกลาวเปนบรการอนเทอรเนตความเรวสงทเพมการใหบรการสญญาณโทรทศน โดยมการแพรภาพชองฟรทวทง 6 ชอง และรายการอนๆ อก 5 ชอง ไดแก Money Channel, Nation Channel, Dhammakaya Meditation Centre Channel (DMC Channel), ชอง Preview ภาพยนตรฮอลลวดจากบรษท Anytime และชอง Your TV นอกจากนยงมบรการ Video on Demand อกดวย

ในมมมองของสถานโทรทศนซงมรายการอยแลว คาใชจายทเพมขนมาในการใหบรการ

ไอพทวมเพยงคาใชจายในการสงสญญาณโทรทศนไปยงผประกอบการไอพทวเพอเผยแพรตอเทานน อยางไรกตาม อปสรรคสาคญของความแพรหลายของบรการไอพทวกคอ การใชอนเทอรเนตของประชาชนไทยยงอยในระดบทไมสงนก จากขอมลของศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) พบวา ณ ป พ.ศ. 2547 ประเทศไทยมผใชอนเทอรเนตจานวนทงสน 7.0 ลานราย (ดภาพท 3.1) หรอคดเปนประมาณรอยละ 11.9 ของประชากรทงประเทศเทานน ซงนบวายงตามากเมอเทยบกบความแพรหลายของฟรทว

17

ภาพท 3.1 จานวนผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย

จานวนผใชอนเตอรเนต

0

2,000

4,000

6,000

8,000

2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547

พนราย

ทมา: NECTEC

นอกจากน ความแพรหลายในการใชอนเทอรเนตความเรวสง ซงเปนเงอนไขสาคญใน

การรบชมไอพทวของประเทศไทยกยงอยในระดบทตามาก ดงจะเหนไดจากบรษท ทร ซงเปนผใหบรการอนเทอรเนตความเรวสงรายใหญทสดในประเทศไทยและมสวนแบงตลาดประมาณรอยละ 80 ณ สนป 2548 กมสมาชกเพยง 400,000 รายเทานน นนคอ ประเทศไทยมจานวนผใชอนเทอรเนตความเรวสงเพยงประมาณ 500,000 ราย เทานน เราจงอาจสรปไดวา ไอพทวยงไมนาจะสามารถเปนชองทางหลกของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงมเปาหมายเขาถงคนสวนใหญของประเทศไดในระยะกลาง และนาจะเปนเพยงชองทางเสรมในการเผยแพรรายการของสถานโทรทศนสาธารณะในลกษณะ on demand เทานน

18

บทท 4 ตนทนทางการเงนในการจดตง และดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะ

ในบทน คณะผวจยจะประมาณการทางการเงนในการจดตงและดาเนนการของ

สถานโทรทศนสาธารณะในรปแบบตางๆ โดยอาศยขอมลงบการเงนของบรษทผประกอบกจการโทรทศน ประกอบกบการสมภาษณผเชยวชาญ ทงน การประมาณการในบทนเปนการประมาณการอยางคราวๆ เพอประกอบการตดสนใจทางนโยบายของรฐบาลในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะในทางเลอกตางๆ ไมใชการประมาณการเพอจดทาแผนงบประมาณของสถาน โทรทศนสาธารณะในรายละเอยด

เนองจากเราไดตงเปาหมายใหสถานโทรทศนสาธารณะเปนกจการทไมแสวงหาผลกาไร

เชงพาณชย ในการประมาณการทางการเงน เราจงสนใจเฉพาะการประมาณการดานรายจายและกระแสเงนสดไหลออกในชวง 5 ปแรก ในภาพสถานการณ (scenario) ตางๆ ทสนใจ โดยไมตองประมาณการรายไดแยกตางหาก เนองจากจะถอวารายไดของสถานโทรทศนสาธารณะจะเทากบรายจาย อยางไรกตาม คณะผวจยจะกลาวถงแนวทางในการหารายไดจากแหลงตางๆ ทอาจเปนไปไดดวย 4.1 เปาหมายทางดานการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะ

การประมาณการเปาหมายทางการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

จดทาขนตามขอสมมต (assumption) หลก ดงตอไปน 1. สถานโทรทศนสาธารณะจะไมดาเนนการในเชงพาณชย และไมพงรายไดจาก

การโฆษณาสนคา 2. สถานโทรทศนสาธารณะเปนองคกรไมแสวงหาผลกาไร ดงนน รายไดจะมคา

ใกลเคยงกบรายจายในแตละป 3. สถานโทรทศนสาธารณะมพนธกจในการใหบรการซงเขาถงประชาชนมากทสด

เทาทเปนไปไดภายใตกรอบขอจากดทางดานการเงน ซงหมายความวา จะตองจดตงสถานโทรทศนสาธารณะในรปแบบของสถานโทรทศนภาคพนดน (terrestrial television) ซงใหบรการในรปแบบ “ฟรทว” เทานน อยางไรกตาม ในการประมาณการในบทนจะเปรยบเทยบตนทนทางการเงนของสถาน โทรทศนสาธารณะในรปแบบดงกลาวกบตนทนทางการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะในรปแบบอนดวย

19

คาใชจายทจาเปนในการจดตงและดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะสามารถแบงออกเปน 4 สวนหลก ดงตอไปน

1. คาใชจายในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ (pre-operating capital investment)

2. คาใชจายกอนการดาเนนงาน (pre-operating expense) 3. คาใชจายในการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ (operating expense) 4. คาใชจายเพอลงทนเพมเตมเมอดาเนนงานแลว (capital investment)

4.2 คาใชจายในการลงทนจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ

ทางเลอกในการลงทนจดตงสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทยมอยางนอย 4 แนว ทางดงตอไปน โดย 3 แนวทางแรกเปนการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะในรปแบบของสถานโทรทศนภาคพนดน ซงใหบรการในรปแบบ “ฟรทว”

1. การจดตงสถานโทรทศนภาคพนดนขนใหม 2. การแปลงสถานโทรทศนแหงประเทศไทยชอง 11 (สทท. 11) ใหเปน

สถานโทรทศนสาธารณะ 3. การแปลงสถานโทรทศนของ บรษท ไอทว จากด มหาชน (“ไอทว”) ใหเปน

สถานโทรทศนสาธารณะ 4. การจดตงสถานโทรทศนขนใหม โดยใชเทคโนโลยทางเลอก เชน จดตงขนเปน

สถานโทรทศนผานดาวเทยม สถานโทรทศนในระบบ IPTV และสถานโทรทศนทแพรภาพผานเคเบลทว

ทงน การจดตงสถานโทรทศนสาธารณะทง 4 แนวทาง มคาใชจายและขอด-ขอเสยท

แตกตางกนออกไป ดงตอไปน

1. การจดตงสถานโทรทศนแหงใหม การจดตงสถานโทรทศนภาคพนดนขนมาใหมใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะจะตองใชคลนความถในยานยเอชเอฟ (UHF) เชนเดยวกบสถานโทรทศนไอทว เนองจากคลนความถในยานวเอชเอฟ (VHF) ไดถกนาไปใชหมดแลว ในการประมาณการตนทนทางการเงนในทางเลอกน คณะผวจยจงอางองขอมลของสถานโทรทศน ไอทว

ตนทนทางการเงนทสาคญในการจดตงสถานโทรทศนแหงใหม คอตนทนในการลงทนดานอปกรณ 3 สวน ดงน

20

1. เครองสงและอปกรณทเกยวของในสถานทวนสญญาณในกรงเทพฯ และในภมภาค โดยจะตองลงทนในเครองสงสญญาณและเครองทวนสญญาณ เสาอากาศและโครงสราง จานรบและถอดสญญาณดาวเทยม และงานระบบไฟฟา ในกรณของไอทว มการตดตงสถานหลกและเครอขายทงสน 36 สถาน ภายใน 2 ปแรก และตดตงสถานทวนสญญาณในจดบอดตางๆ เพอใหสามารถออกอากาศครอบคลมประชากรทงหมดอยางนอยรอยละ 95 ภายใน 7 ปแรก การดาเนนงานดงกลาวมคาใชจายใน 2 ปแรก ทงสน 2,285 ลานบาท ดงรายละเอยดตามตารางท 4.1

ตารางท 4.1 การลงทนใน 2 ปแรกของไอทว (ลานบาท)

ปท 1 ปท 2 คาใชจายซอเชาทและกอสราง 222 82 คาใชจายอปกรณ 1,187 794 รวมคาใชจาย 1,409 876

ทมา: สญญาสมปทานของ บรษท ไอทว จากด (มหาชน) กบสานกปลดสานกนายกรฐมนตร

2. สวนงานสตดโอ และอปกรณทจาเปนในการผลตรายการ ซงรวมถงหองสง

รายการ หองสงของขาว อปกรณการถายทาและควบคมตางๆ รวมทงอปกรณในการอพลงค (uplink) สญญาณดาวเทยม ในกรณของไอทว ปแรกมการลงทน 364 ลานบาท และปทสองมการลงทน 334 ลานบาท รวมทง 2 ป ใชงบลงทนทงหมดประมาณ 698 ลานบาท อยางไรกดเนองจากอปกรณเหลานมการเสอมสภาพเรว จ

งควรเตรยมงบประมาณเพอซออปกรณทดแทนทกปดวย อนง หากสถานโทรทศนสาธารณะสามารถใชหองสงของ ETV กจะสามารถลดคาใชจายในสวนนไปได1

3. อปกรณสานกงาน ซงรวมถงคาใชจายในการจดแตงสานกงาน โดยในกรณของไอทว ปแรกมการลงทนประมาณ 30 ลานบาท

โดยสรป หากใชกรณของไอทวเปนฐานในการประมาณการ จะพบวา การจดตง

สถานโทรทศนภาคพนดนในระบบยเอชเอฟแหงใหม จะมตนทนประมาณ 3,000 ลานบาท และใชเวลาดาเนนการ 2-3 ป ทงน เมอดาเนนการแลวเสรจ สถานดงกลาวจะครอบคลมประชากรมากกวารอยละ 90 ของประเทศใกลเคยงกบไอทว

1 ETV ไดลงทนในหองสงแบบครบวงจรเชนเดยวกบสถานโทรทศนทวไปทรงสต โดยใชงบประมาณในการกอสรางและการตดอปกรณทงหมดประมาณ 400-500 ลานบาท โดยปจจบนหองสงดงกลาวไมไดใชประโยชนอยางถาวร

21

ขอดของทางเลอกในการจดตงสถานโทรทศนแหงใหม คอไมมตนทนทสบเนองมาจากอดต (legacy cost) สามารถคดเลอกบคลากรทเหมาะสมและสรางวฒนธรรมองคกรขนมาใหมใหสอดคลองกบภารกจของสถานโทรทศนสาธารณะ สามารถสรางสถานโทรทศนใหมทมระบบการบรหารตามมาตรฐานสากล และสามารถใชอปกรณทใหมและเทคโนโลยทมประสทธภาพสงทมอยในตลาด

อยางไรกตาม ขอเสยของทางเลอกในการจดตงสถานโทรทศนแหงใหมกคอ มคาใชจาย

ในการลงทนสง ประมาณ 3,000 ลานบาท และตองใชเวลาในการจดตงประมาณ 2-3 ป กอนทจะสามารถเรมแพรภาพออกอากาศครงแรกได ซงทาใหมความเสยงในเรองงบประมาณและความลาชาในการกอสราง

2. การแปลง สทท 11 ใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะ

การแปลงสภาพสถานโทรทศนแหงประเทศไทยชอง 11 (“สทท 11”) เปนสถานโทรทศนสาธารณะเปนอกทางเลอกหนงในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ เนองจาก สทท 11 มความพรอมดานโครงสรางพนฐานในการผลตรายการและแพรภาพออกอากาศ และเปนสอทรฐเปนเจาของอยแลว

ทผานมา คณะรฐมนตรในสมยรฐบาลทกษณไดมมตใหกรมประชาสมพนธ ซงเปนหนวยงานตนสงกดของ สทท 11 จดโครงสรางองคกรแบบหนวยบรการรปแบบพเศษ (SDU)2 และกาหนดวตถประสงคหลกของ สทท11 หลงจากแปลงสภาพองคกรแลวดงน

1. เปนสอเพอการประชาสมพนธของรฐไปสประชาชน จากประชาชนสรฐและจากประชาชนสประชาชน โดยใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหนทงในระดบ ชาต ระดบทองถนและชมชน

2. เปนสอเพอการศกษาตลอดชวต (lifelong education) เพอพฒนาองคความรของประชาชนใหเปนสงคมแหงการเรยนรททนสมย

3. เปนสอในการอนรกษเอกลกษณของชาต และธารงไวซงศลปวฒนธรรมประจาชาตใหสบทอดเปนมรดกของชนรนหลงตอไป รวมทงสงเสรมการแลกเปลยนศลป วฒนธรรมกบนานาอารยประเทศ

ตามแนวคดดงกลาว สทท 11 ไมใชสถานโทรทศนสาธารณะตามมาตรฐานของสอสาธารณะ

โดยทวไป เนองจากขาดความเปนอสระในดานโครงสรางองคกร การดาเนนงาน การบรหารบคลากรและการเงน กลาวคอ ในดานโครงสราง การดาเนนงานและการบรหารบคลากร สทท 11 ยงมฐานะ

2 ตามโครงสรางดงกลาว กรมประชาสมพนธจะเปลยนชอเปนสานกงานคณะกรรมการประชาสมพนธและขอมลขาวสารแหงชาต

22

เปนสอของรฐภายใตกรมประชาสมพนธ โดยทอธบดกรมประชาสมพนธมอานาจในการกาหนดเกณฑสรรหาคณะกรรมการบรหารงานของ สทท 11 และเสนอชอผอานวยการสถานใหคณะกรรมการสถานอนมต

นอกจากน สทท 11 ยงมภารกจหลกในการเปนเครองมอประชาสมพนธของรฐ โดยไมม

อสระในการเสนอขาวสาร เพราะรฐบาลสามารถแทรกแซงไดตลอดเวลา ยงไปกวานน ในดานการเงน สทท 11 ถกคาดหวงใหสามารถเลยงตนเองได โดยใหมรายไดหลกมาจากการขายเวลาออกอากาศใหแกหนวยงานรฐทใชบรการ ซงในทสดอาจเปดทางใหมการหารายไดจากการโฆษณาดวย ผลกคอ สทท 11 จะไมมอสระดานการเงนจากรฐและธรกจ หากรฐบาลตองการแปลงสภาพ สทท 11 เปนสถานโทรทศนสาธารณะ จะตองดาเนนการดงตอไปน

1. ยกเลกมตคณะรฐมนตรเรองการแปลงสภาพ สทท 11 เปน SDU 2. ออกพระราชบญญตเพอปรบโครงสรางการบรหารของ สทท 11 ใหมโครงสราง

และระบบบรรษทภบาล ตามแนวคดในบทท 5 ของรายงานฉบบน ทงในดานวตถประสงค พนธกจ โครงสรางองคกร ขอกาหนดจรยธรรม

3. ใหหลกประกนความมอสระทางการเงนแก สทท 11 โดยวธการตางๆ ทจะกลาวถงตอไปนในบทน

ขอดของทางเลอกในการแปลงสภาพ สทท 11 เปนสถานโทรทศนสาธารณะกคอ ไม

จาเปนตองมการลงทนเพมเตมมากนก นอกจากคาใชจายในการแปลงสภาพ เนองจาก สทท 11 มความพรอมดานโครงสรางพนฐานในการผลตรายการและแพรภาพออกอากาศอยแลว นอก จากน การจดตงสถานโทรทศนสาธารณะตามแนวทางนจะไมใชเวลามาก เนองจาก สทท 11 เปนสอของรฐอยแลว

อยางไรกตาม ขอเสยของทางเลอกนกคอ อาจมคาใชจายทสบเนองมาจากอดต (legacy

cost) ทงจากสญญาและขอผกพนตางๆ ท สทท 11 มกบเอกชน และการตองเปลยนวฒนธรรมองคกรใหสอดคลองกบภารกจของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงอาจทาไดไมงายนก

3. การแปลงสภาพไอทวใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะ ไอทวเปนสถานโทรทศนทดาเนนการในเชงพาณชย แตถกกาหนดใหมภารกจในการนาเสนอขาวสารและสาระตางๆ จากสญญาสมปทานทมอยกบสานกปลดสานกนายกรฐมนตร (สปน.) โดยทวไป ไอทวมความพรอมในการแปลงสภาพเปนสถานโทรทศนสาธารณะ เนองจาก

23

มบคลากรทมคณภาพสง มความพรอมในการผลตรายการขาวและมวฒนธรรมการทางานทคลองตว เนองจากบรหารจดการแบบเอกชนมาโดยตลอด อยางไรกตาม ไอทวมภาพลกษณในชวงหลงทใกลชดกบกลมการเมอง โดยเฉพาะหลงจากท บรษท ชน คอรปอเรชน ของครอบครวชนวตรและดามาพงศเขามาเปนผถอหนรายใหญ และตอมาถกสงสยวาเปนบรษทของทนจากตางประเทศ เมอกลมนกลงทนภายใตการนาของ บรษท เทมาเสก โฮลดงส ของรฐบาลสงคโปรไดซอหนของ บรษท ชน คอรปอเรชน จากผถอหนรายใหญและรายยอย จนถอหนของบรษทดงกลาวถงรอยละ 96 กลมนกลงทนดงกลาวจงมฐานะเปนเจาของของไอทวโดยปรยาย เนองจาก บรษท ชน คอรปอเรชน เปนผถอหนของไอทวถงรอยละ 52.93

ประเดนปญหาของไอทว ซงเกยวของกบการแปลงไอทวเปนสถานโทรทศนสาธารณะมสองประการ ประการทหนง บรษทลงทนของกลมเทมาเสกนนมสญชาตเปนไทยหรอไม โดยมการรองเรยนวา มการใชนกลงทนไทยถอหนแทนหรอทเรยกวา “นอมน” (nominee) เพอหลกเลยงเกณฑการควบคมการถอหนของคนตางดาวตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 โดยอาจมการฝาฝนมาตรา 36 ของพระราชบญญตฉบบน ทงนบรการโทรทศนนนเปนบรการทอยในบญชแนบทายท 1 ซงหามมใหคนตางดาวประกอบกจการโดยเดดขาด ผลการตรวจสอบเบองตนชวา นาจะมการฝาฝนกฎหมายจรง ประการทสอง ไอทวและ สปน. ซงเปนคสญญาสมปทาน มขอพพาทในเรองการจายคาสมปทาน และการคดคาปรบในมลคาทแตกตางกนมาก ผเชยวชาญจานวนมากคาดการณวา การจายคาสมปทานและคาปรบจะทาใหไอทวตองลมละลายทางการเงน ประเดนปญหาทงสองเรองนทาใหผถอหนรายใหญของไอทวเสนอทจะคนสมปทานใหแกรฐ และคณะรฐมนตรกไดมมตเมอวนท 27 กมภาพนธ 2550 ให สปน. บอกเลกสญญากบไอทว หากไอทวไมชาระคาสมปทานและคาปรบภายในวนท 6 มนาคม 2550

การดาเนนการดงกลาวเปดชองใหรฐบาลสามารถนาไอทวมาแปลงสภาพเปนสถานโทรทศนสาธารณะได โดยการโอนพนกงานของไอทวมาอยในองคกรใหมทจดตงขน นอกเหนอไปจากการโอนทรพยสนของไอทว มาเปนของรฐตามสญญาสมปทาน ทงน การดาเนนการดงกลาวไมกระทบตอการเรยกคาสมปทานและคาปรบคางจายจากบรษทดงกลาว เพราะไอทวยงมหนคางชาระกบ สปน.

24

ขอดของทางเลอกในการแปลงสภาพไอทวใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะกคอ สถานโทรทศนสาธารณะทแปลงสภาพมา จะสามารถดาเนนกจการไดอยางรวดเรว เนองจาก ไอทวมความพรอมดานโครงสรางพนฐานตางๆ และมบคลากรทมขดความสามารถสง ทาใหไมตองใชเวลาในการฝกอบรมบคลากรมาก

ขอเสยของทางเลอกในการแปลงสภาพไอทวใหเปนสถานโทรทศนสาธารณะกคอ

ประชาชนบางกลมอาจมองวา ทผานมา พนกงานไอทวสวนใหญไมไดพยายามตอสเพอสทธเสรภาพใหเปนอสระจากกลมทนอยางเพยงพอ ซงเปนคณสมบตทเออตอการทางานในสถานโทรทศนสาธารณะทเปนอสระจากรฐและทน

4.3 คาใชจายในชวงกอนการดาเนนงาน

กอนการเรมดาเนนการจรง (pre-operating period) สถานโทรทศนสาธารณะจะตองมการใชจายเพอเตรยมความพรอมของสถานกอนการใหบรการตามพนธกจ ทงการฝกอบรมพนกงานใหสามารถทางานรวมกนเปนทมไดอยางไมตดขด การทดสอบระบบ การผลตหรอจดซอรายการเตรยมไวออกอากาศในชวงแรก ทงน ชวงเตรยมความพรอมดงกลาวนาจะใชเวลาไมเกน 3-6 เดอน ในกรณทเปนการจดตงสถานโทรทศนแหงใหม และจะนอยกวานนหากแปลงสภาพสถานโทรทศนทมอยแลว

หากสมมตวา การเตรยมความพรอมของสถานกอนการออกอากาศใชเวลาประมาณ 3

เดอน คาใชจายในการเตรยมความพรอมกคอคาใชจายในการจางพนกงานและการผลตรายการในชวงเวลาดงกลาว ซงจะขนอยกบระดบของคณภาพรายการทผลต ดงทจะอธบายตอไปในหวขอท 4.7 จากขอสมมตดงกลาว เราจะสามารถประมาณการคาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออกอากาศไดตามตารางท 4.2

ตารางท 4.2 คาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออกอากาศ

ของสถานโทรทศนสาธารณะ (ลานบาท)

กรณผลตรายการ คณภาพสง

กรณผลตรายการ คณภาพปานกลาง

คาใชจายรายการ 210.6 75.6 คาใชจายบคลากร 64.8 64.8 อนๆ 63.2 22.7 รวม 338.6 163.2

25

อยางไรกตาม ในความเปนจรง การประมาณการขางตนอาจคลาดเคลอนได ขนอยกบเวลาทใชในการเตรยมการ ในกรณของไอทว คาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออก อากาศสงถงเกอบ 700 ลานบาท (ไมรวมคาใชจายทางการเงน) ดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3 คาใชจายในการเตรยมความพรอมกอนออกอากาศของไอทว (ลานบาท)

คาใชจาย คาใชจายรายการ 281 คาใชจายบคลากร 217 คาใชจายในการขาย 50 คาใชจายอน 144 รวม 692

4.4 คาใชจายในการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ คาใชจายในการดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะสามารถแบงออกไดเปน 3 สวนหลกคอ คาใชจายในการผลตหรอจดซอรายการ คาใชจายในการกระจายสญญาณ และการลงทนตลอดจนคาใชจายในการบรหารจดการทวไป 1. คาใชจายในการผลตหรอจดซอรายการ

การผลตหรอจดซอรายการเปนคาใชจายในการดาเนนการในสดสวนทสงทสดของสถานโทรทศนตางๆ รวมทงสถานโทรทศนสาธารณะ ตวแปรหลกทจะกาหนดคาใชจายในการผลตหรอจดซอรายการ มดงตอไปน

1. จานวนชวโมงทสถานโทรทศนสาธารณะจะออกอากาศในแตวน เชน อาจออกอากาศตลอด 24 ชวโมง (8,760 ชวโมงตอป) หรอเพยงวนละ 10 ชวโมง (4,380 ชวโมงตอป)

2. สดสวนเวลาทจะออกอากาศซา การนารายการทออกอากาศแลวมาออกอากาศซาชวยใหผชมทพลาดรบชมรายการมโอกาสไดรบชมรายการดงกลาว และชวยลดตนทนในการผลตและจดซอรายการ โดยทวไป สถานโทรทศนภาคพนดนมกไมนยมออกอากาศซา ในขณะทสถานโทรทศนแบบบอกรบสมาชกมกออก อากาศซา โดยอาจออกอากาศซาในวนเดยวกนแตเปลยนเวลา หรอออก อากาศซาในเวลาเดยวกนแตเปลยนวน

26

3. ประเภทของรายการทผลต เนองจากตนทนในการผลตรายการแตละประเภทแตกตางกน เชน รายการขาวมกมตนทนสงกวารายการประเภทอน เพราะตองมทมงานไปผลตรายการนอกสถานท และตองใชอปกรณในการผลตทมราคาแพง

4. คณภาพของรายการ เนองจากรายการโทรทศนทมคณภาพสง มกตองอาศยการลงทนสงตามไปดวย

การประมาณการตนทนในการผลตหรอจดซอรายการของสถานโทรทศนสาธารณะ จง

ตองใชสมมตฐานเกยวกบตวแปรหลกดงกลาวประกอบกบขอมลโครงสรางตนทนการผลตรายการแตละประเภท ทสามารถหาไดจากแหลงขอมลตางๆ ประกอบกน ทงการประมาณการโดยผเชยวชาญและการคานวณจากงบการเงนของสถานโทรทศนเชงพาณชยในปจจบน โดยเฉพาะจากสถานโทรทศนไอทว ซงเปนบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยเพยงแหงเดยวทประกอบธรกจโทรทศนเปนหลก โดยไมมธรกจอน ซงทาใหสามารถแยกบญชไดงาย

2. คาใชจายในการกระจายสญญาณ

คาใชจายในการกระจายสญญาณหรอทเรยกวาการแพรภาพจะขนอยกบวธการกระจายสญญาณทสถานโทรทศนสาธารณะเลอกใช โดยทวไป การลงทนในโครงสรางพนฐานเพอการกระจายสญญาณเปนการลงทนใหญเพยงครงเดยวหรอไมกครง (ในกรณของฟรทว) โดยมคาใชจายรายปทไมสงนก สวนในกรณทกระจายสญญาณดวยระบบอน เชน โทรทศนผานดาวเทยม คาใชจายในการกระจายสญญาณจะไมสงนก โดยมเฉพาะคาเชาสญญาณดาวเทยม ในขณะทการกระจายสญญาณของไอพทวและเคเบลทวกแทบจะไมจาเปนตองใชคาใชจายเพมเตม เพราะผประกอบการไอพทวและเคเบลทวในประเทศไทยตางมความตองการนารายการคณภาพสงมาเผยแพรเพอใหบรการสมาชกของตนอยแลว

3. คาใชจายในการบรหารจดการทวไปของสถานโทรทศนสาธารณะ

คาใชจายในการบรหารจดการทวไป คอคาใชจายสาหรบการบรหารงานของสถาน โทรทศนสาธารณะในรปของผลตอบแทนของพนกงานทเปนผบรหารและพนกงานอนๆ ทไมเกยวของกบการผลตรายการโดยตรง ตลอดจนคาใชจายอนๆ เชน คาประชาสมพนธ เปนตน

27

4.5 ขอสมมตทใชในการประมาณการ

ปจจยทมผลตอตนทนทางการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะกคอ ผงรายการของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงยอมขนอยกบเปาหมายในการใหบรการของสถานโทรทศนสาธารณะนนวา จะเปนสถานโทรทศนสาธารณะสาหรบประชาชนโดยทวไปทกกลม เชนเดยว กบ BBC1 หรอสถานโทรทศนสาธารณะเฉพาะสาหรบเดก เยาวชนและครอบครว เชนเดยวกบ CBBC ซงเปนสถานโทรทศนสาหรบเดกและเยาวชนทดาเนนการโดย BBC (ดตวอยางของผงรายการของ BBC1 และ CBBC ไดในภาคผนวกท 2)

ในการประมาณการคาใชจายในการผลตและจดซอรายการของสถานโทรทศนสาธารณะ

ในประเทศไทย คณะผวจยจะสมมตวา สถานดงกลาวมการออกอากาศทกวน วนละ 18 ชวโมง ตงแตเวลา 6:00-24:00 น โดยไมออกอากาศในเวลาหลงเทยงคนจนถงเชาวนใหม ซงเปนเวลาพกผอนของคนสวนใหญ ในสวนของผงรายการ จะสมมตใหมสดสวนของรายการตางๆ อยระหวางสดสวนของ BBC1 และ CBBC ดงตอไปน (ดตารางท 4.4 ประกอบ)

- รายการขาว รอยละ 22.22 (4 ชวโมงตอวน) - รายการละคร รอยละ 22.22 (4 ชวโมงตอวน) - รายการสารคด รอยละ 11.11 (2 ชวโมงตอวน) - รายการเดก รอยละ 22.22 (4 ชวโมงตอวน) - รายการทอลกโชวทวไป รอยละ 11.11 (2 ชวโมงตอวน) - รายการบนเทงทวไป รอยละ 11.11 (2 ชวโมงตอวน)

ตารางท 4.4 เปรยบเทยบสดสวนของรายการประเภทตางๆ ในผงรายการของ

BBC1, CBBC และสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย หนวย: รอยละ

รายการ BBC1 CBBC สถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย

ขาว 34.8 0.0 22.22 ละคร 20.6 35.7 22.22 สารคด 11.0 11.9 11.11 เดกและการศกษา 6.0 23.8 22.22 กฬา บนเทงและอนๆ 27.7 28.5 22.22

28

นอกจากน คณะผวจยยงใชขอสมมตวา รอยละ 40 ของรายการทไมใชรายการขาวจะเปนการออกอากาศซา เพอใหผชมทพลาดการชมรายการมโอกาสรบชมรายการอก และเพอประหยดคาใชจายในการผลตและจดซอรายการ

ในการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการแตละประเภทนน คณะผวจยใชขอมล

จากการสมภาษณผประกอบการ ประกอบกบขอมลทตยภมจากแหลงตางๆ ขอมลดงกลาวทาใหทราบวา การผลตหรอจดซอรายการประเภทตางๆ มตนทนดงตอไปน

1. รายการสารคด มคาใชจายในการผลตรายการประมาณ 200,000-400,000 บาทตอชวโมง

2. รายการละคร มคาใชจายในการผลตรายการประมาณ 500,000-1,000,000 บาทตอชวโมง ในการผลตละครคณภาพสงเชน ผชนะสบทศของชองโมเดรนไนน ตนทนจะสงขนถง 1,900,000 บาทตอชวโมงการออกอากาศ ในการประมาณการตอไปในบทน คณะผวจยจะใชตนทนประมาณ 400,000-700,000 บาทตอชวโมง

3. รายการทอลกโชว มคาใชจายในการผลตคอนขางตาเมอเทยบกบรายการประเภทอนๆ เนองจากสามารถถายทาในหองสง ในการประมาณการตอไปในบทน คณะผวจยจะใชตนทนประมาณ 150,000-300,000 บาทตอชวโมง

4. รายการสาหรบเดกและเยาวชน ซงมสองประเภทยอย คอรายการเพอการศกษา และรายการสาระบนเทงสาหรบเดกทวไป ในการประมาณการตอไปในบทน คณะผวจยจะใชตนทนประมาณ 200,000-400,000 บาทตอชวโมงเทากบรายการสารคดทวไป

5. รายการขาว เปนรายการทมตนทนในการผลตตอชวโมงสงทสด เนองจากตองมทมขาวหลายทม เชน สถานโทรทศนเชงพาณชยทตงเปาหมายเปนสถานขาวอาจตองมทมขาวถง 30-40 ทมในสวนกลาง และอก 2-3 ทมสาหรบสานกขาวภมภาคแตละแหง โดยแตละทมประกอบดวย นกขาว 1 อตรา ชางภาพ 1 อตรา และผชวยชางภาพ/คนขบรถ 1 อตรา ซงหมายถง ตองมการลงทนในอปกรณตางๆ ตามจานวนดงกลาวดวย นอกจากน ในกรณของการทาขาวใหญในภมภาค ทตองใชทมจากสวนกลางชวยทมดงกลาวกตองเปนทมสนามซงสามารถตดตอขาวและถายทอดสดจากทเกดเหตการณได โดยใชรถขาวพเศษขนาดใหญ ซงมทมงานถง 15-20 คน ในการประมาณการในบทน คณะผวจยใชขอสมมตเบองตนวา สถานโทรทศนสาธารณะทจะจดตงขน ใชทมขาวทงหมดประมาณ 25 ทม โดยทงหมดเปนทมขาวขนาดทวไปทมกาลงคน 3 อตรา

29

อนง ในการประมาณการตนทนในการผลตหรอซอรายการทไมใชรายการขาวนน คณะผวจยจะแบงออกเปน 2 กรณ คอกรณทผลตรายการคณภาพสง และกรณทผลตรายการคณภาพปานกลาง ซงจะใชคาใชจายในการผลตตามอตราขนสงและอตราขนตาของรายการแตละประเภทของทกลาวมาขางตน

4.6 คาใชจายในการผลตและจดซอรายการ 1. คาใชจายในการผลตรายการขาว

ตารางท 4.5 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการขาว ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

คาจางนกขาว 560,000 588,000 617,400 648,270 680,684 คาจางชางกลอง 182,000 191,100 200,655 210,688 221,222 ผชวยชางกลองและคนขบรถ 140,000 147,000 154,350 162,068 170,171 เงนคาจางทงหมด 882,000 926,100 972,405 1,021,025 1,072,077 รายจายอนๆ 378,000 396,900 416,745 437,582 459,461 รวม 31,500,000 33,075,000 34,728,750 36,465,188 38,288,447

คาใชจายหองสงและอนๆ ทสถานแม (ตอชวโมง)

800,000 840,000 882,000 926,100 972,405

2. คาใชจายในการผลตรายการอนๆ (กรณผลตรายการคณภาพสง)

ตารางท 4.6 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพสง)

ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

จานวนวน 365 365 365 365 365 จานวนชวโมงทงหมด 8,760 8,760 8,760 8,760 8,760 ออกอากาศจรง (6.00-24.00) 75% 75% 75% 75% 75% เวลาออกอากาศ 6,570 6,570 6,570 6,570 6,570

ขาว 1,460 1,460 1,460 1,460 1,460 คาใชจายออกอากาศขาว 291,999,971 306,599,969 321,929,968 338,026,466 354,927,790 คาใชจายทมขาว 31,500,000 33,075,000 34,728,750 36,465,188 38,288,447 รายการทไมใชขาว 5,110 5,110 5,110 5,110 5,110 รายการใหม 60% 60% 60% 60% 60%

30

ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

ชวโมงทเปนรายการใหม 3,066 3,066 3,066 3,066 3,066 ละคร 876 876 876 876 876 สารคด 438 438 438 438 438 เดก 876 876 876 876 876 ทอลกโชว 438 438 438 438 438 บนเทง 438 438 438 438 438

คาใชจาย ละคร 262,799,989 275,939,988 289,736,988 304,223,837 319,435,029 คาใชจาย สารคด 175,200,010 183,960,011 193,158,011 202,815,912 212,956,707 คาใชจาย รายการเดก 262,800,015 275,940,016 289,737,017 304,223,867 319,435,061 คาใชจาย ทอลกโชว 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 คาใชจายรายการบนเทง 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 รวม (รายการ+ขาว) 1,199,499,995 1,259,474,994 1,322,448,744 1,388,571,181 1,457,999,740

ขอสมมต ราคารายการทใช ละครสาระ 300,000 บาทตอชวโมง สารคด 400,000 บาทตอชวโมง รายการเดก 300,000 บาทตอชวโมง รายการพดคย 200,000 บาทตอชวโมง รายการบนเทงทวไป 200,000 บาทตอชวโมง

จะเหนไดวา ตนทนการผลตรายการในปแรกอยในระดบประมาณ 1,200 ลานบาท และจะเพมขนเรอยๆ ประมาณรอยละ 5 ตอป ตามสมมตฐานของอตราเงนเฟอทใช 3. คาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง) ตารางท 4.7 แสดงการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง) จากตารางดงกลาว จะเหนวาคาใชจายในการผลตรายการอยในระดบประมาณ 630 ลานบาทตอป ซงตากวากรณแรกมาก อยางไรกด ขอสมมตทใช คอรายการทกประเภทมตนทนในการผลตประมาณ 100,000 บาทตอชวโมง ตามคาใชจายสงสดท สสส. จายใหแกผผลตรายการของสถานโทรทศน ETV ในปจจบน ซงนาจะอยในเกณฑขนตา และอาจจะไมสามารถทาใหสถานโทรทศนสาธารณะผลตรายการแขงกบโทรทศนเชงพาณชยได

นอกจากน การประมาณการดงกลาวยงตงอยบนสมมตฐานทวา การบรหารจดการในการผลตรายการของสถานโทรทศนสาธารณะเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด ซงหมายความ

31

วา ในทางปฏบตสถานโทรทศนสาธารณะอาจตองใชงบประมาณสงกวาการประมาณการดงกลาว

ตารางท 4.7 แสดงผลการประมาณการคาใชจายในการผลตรายการ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง)

ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

จานวนวน 365 365 365 365 365 จานวนชวใมงทงหมด 8,760 8,760 8,760 8,760 8,760 ออกอากาศจรง (6.00-24.00) 75% 75% 75% 75% 75% เวลาออกอากาศ 6,570 6,570 6,570 6,570 6,570

ขาว 1,460 1,460 1,460 1,460 1,460 คาใชจายออกอากาศขาว 291,999,971 306,599,969 321,929,968 338,026,466 354,927,790 คาใชจายทมขาว 31,500,000 33,075,000 34,728,750 36,465,188 38,288,447

รายการทไมใชขาว 5,110 5,110 5,110 5,110 5,110 รายการใหม 60% 60% 60% 60% 60%

ชวโมงทเปนรายการใหม 3,066 3,066 3,066 3,066 3,066 ละคร 876 876 876 876 876 สารคด 438 438 438 438 438 เดก 876 876 876 876 876 ทอลกโชว 438 438 438 438 438 บนเทง 438 438 438 438 438

คาใชจาย ละคร 87,599,996 91,979,996 96,578,996 101,407,946 106,478,343 คาใชจาย สารคด 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 คาใชจาย รายการเดก 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 คาใชจาย ทอลกโชว 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 คาใชจายรายการบนเทง 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 รวม (รายการ+ขาว) 630,099,980 661,604,979 694,685,227 729,419,489 765,890,463

32

4.7 คาใชจายอนๆ คาใชจายในการแพรภาพออกอากาศ

คาใชจายในการแพรภาพออกอากาศจะขนอยกบเทคโนโลยในการแพรภาพออกอากาศทใช ตารางท 4.8 แสดงคาใชจายในการออกอากาศของสถานโทรทศนภาคพนดน โทรทศนผานดาวเทยม ไอพทว และเคเบลทว จากตารางจะเหนวา สถานโทรทศนภาคพนดนมตนทนในการออกอากาศสงทสดคอประมาณปละ 114 ลานบาทในปแรก และจะเพมสงขนตามอตราเงนเฟอในปตอๆ ไป ในขณะทสถานโทรทศนผานดาวเทยมมตนทนในการออกอากาศรองลงมาทระดบประมาณ 3.6 ลานบาทในปแรก และจะเพมสงขนตามอตราเงนเฟอในปตอๆ ไป สวนตนทนในการเผยแพรรายการผานไอพทวและเคเบลทวอยในระดบตามากจนสามารถละเลยได ตารางท 4.8 คาใชจายในการออกอากาศของสถานโทรทศนแบบภาคพนดน โทรทศน

ผานดาวเทยม โทรทศนในระบบ IPTV และเคเบลทว ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

ดาวเทยม 3,600,000 3,780,000 3,969,000 4,167,450 4,375,823 เคเบล 0 0 0 0 0 IPTV 0 0 0 0 0 เครอขายฟรทว 114,000,000 119,700,000 125,685,000 131,969,250 138,567,713 Free TV taking over ITV 0 0 0 0 0 รวม 117,600,000 123,480,000 129,654,000 136,136,700 142,943,535

คาใชจายในการบรหารทวไป คาใชจายในการบรหารทวไปหมายถง คาใชจายอนๆ นอกจากการผลตรายการ เชนงานธรการ งานจดการภายใน ในการประมาณการในบทน คณะผวจยจะใชขอมลคาใชจายในการบรหารทวไปของไอทว โดยหกคาการตลาด (marketing cost) เพอหาโฆษณาออก เนองจากสถานโทรทศนสาธารณะไมจาเปนตองทาการตลาดในเชงพาณชยในลกษณะดงกลาว นอกจากน การประมาณการยงรวมคาใชจายในการทาประกนภยอปกรณตางๆ ทอตรารอยละ 0.5 ของมลคาสทธตามบญชของอปกรณทตดตง ผลการประมาณการคาใชจายในการบรหารทวไปของสถานโทรทศนสาธารณะใน 5 ปแรก แสดงในตารางท 4.9

33

ตารางท 4.9 คาใชจายในการบรหารทวไป ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

คาการบรหารทวไป 259,169,132 272,127,589 285,733,968 300,020,666 315,021,700 คาประกน 12,362,000 14,331,500 14,003,250 13,589,625 12,492,375

จะเหนไดวา สถานโทรทศนสาธารณะจะมตนทนในการบรหารทวไปประมาณ ปละ 259 ลานบาทในปการดาเนนงานปแรก และเพมขนรอยละ 5 ตอปในปตอๆ ไปตามสมมตฐานของเงนเฟอ โดยในจานวนนเปนงบประมาณในการทาประกนภยทงสน 12-14 ลานบาทตอป การลงทนเพมเตมในชวงทมการดาเนนการแลว

หลงจากดาเนนการออกอากาศในชวง 2 ปแรก สถานโทรทศนสาธารณะอาจยงไมจาเปนตองมการลงทนเพมเตม แตเมอเขาสปท 3 อปกรณตางๆ ทใชอาจเรมมการสกหรอหรอชารดเสยหาย ทาใหตองมการลงทนเพอทดแทน นอกจากน สถานอาจตองลงทนทางเทคโนโลย โดยการจดซออปกรณตางๆ เพมเตมเพอปรบปรงระบบ เชน หากในอนาคตครวเรอนจานวนมากในประเทศไทยไดเปลยนเครองรบชมโทรทศนในปจจบนเปนเครองรบชมโทรทศนทมความคมชดสง (HDTV) สถานโทรทศนสาธารณะกอาจจาเปนตองลงทนในระบบดงกลาว เพอใหสอดคลองกบความตองการของผชม

หากใชขอสมมตวา มการลงทนเพอจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนใหม โดยใชเงน

ลงทนทงสน 3,000 ลานบาท โดยอปกรณตางๆ มอายการใชงาน 20 ป ซงสอดคลองกบเวลาในการตดคาเสอมราคาของเครองจกรและอปกรณตามมาตรฐานสงหารมทรพยทวไป กจะหมายความวา ในแตละปอปกรณตางๆ ทงหมดจะมคาเสอมราคาตามบญชประมาณ 150 ลานบาท หรอตองมการลงทนเพมเตมในมลคาดงกลาวทกปเพอทดแทนทรพยสนทเสอมสภาพลงไป ตวเลขในการประมาณการดงกลาวใกลเคยงกบตวเลขในแผนการดาเนนการของไอทวในชวงปแรกๆ ของการดาเนนการ 4.8 คาใชจายทงหมด ตารางท 4.10 และ 4.11 แสดงการประมาณการคาใชจายทงหมดในการดาเนนงาน 5 ปแรกของสถานโทรทศนสาธารณะ ในกรณทผลตรายการคณภาพสงและรายการคณภาพปานกลางตามลาดบ

จากตารางจะเหนวา ในกรณทผลตรายการคณภาพสงนน สถานโทรทศนสาธารณะจะมคาใชจายในปแรกประมาณ 1,700 ลานบาท โดยคดเปนคาใชจายรายการประมาณ 1,200 ลาน

34

บาท คาใชจายในการสงสญญาณประมาณ 117 ลานบาท คาใชจายในการบรหารทวไปและคาประกนภยประมาณ 272 ลานบาท และคาใชจายในการลงทนเพมเตมประมาณ 105 ลานบาท

สวนในกรณทผลตรายการคณภาพปานกลางนน สถานโทรทศนสาธารณะจะมคาใชจาย

ในปแรกประมาณ 1,100 ลานบาท โดยคดเปนคาใชจายรายการประมาณ 630 ลานบาท สวนคาใชจายในการสงสญญาณ คาใชจายในการบรหารทวไปและคาประกนภย ตลอดจนคาใชจายในการลงทนเพมเตมเทากบในกรณแรก

ตารางท 4.10 การประมาณการคาใชจายทงหมดในการดาเนนงาน 5 ปแรกของ

สถานโทรทศนสาธารณะ (กรณผลตรายการคณภาพสง) ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

Contentคาใชจายออกอากาศขาว 291,999,971 306,599,969 321,929,968 338,026,466 354,927,790 คาใชจายทมขาว 31,500,000 33,075,000 34,728,750 36,465,188 38,288,447 คาลงทนทมขาว 0 0 0 0 0 คาใชจาย ละครสาระ 262,799,989 275,939,988 289,736,988 304,223,837 319,435,029 คาใชจาย สารคด 175,200,010 183,960,011 193,158,011 202,815,912 212,956,707 คาใชจาย รายการเดก 262,800,015 275,940,016 289,737,017 304,223,867 319,435,061 คาใชจาย ทอลกโชว 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 คาใชจายรายการบนเทง 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 รวม 1,199,499,995 1,259,474,994 1,322,448,744 1,388,571,181 1,457,999,740

Transmissionดาวเทยม 3,600,000 3,780,000 3,969,000 4,167,450 4,375,823 เคเบล 0 0 0 0 0 IPTV 0 0 0 0 0 ฟรทว 114,000,000 119,700,000 125,685,000 131,969,250 138,567,713 รวม 117,600,000 123,480,000 129,654,000 136,136,700 142,943,535

การลงทนในอปกรณ 105,000,000 112,000,000 120,000,000 120,000,000 120,000,000 บรหารจดการ 259,169,132 272,127,589 285,733,968 300,020,666 315,021,700 ประกน 12,362,000 14,331,500 14,003,250 13,589,625 12,492,375 รวม 1,693,631,127 1,781,414,083 1,871,839,962 1,958,318,173 2,048,457,350

35

ตารางท 4.11 การประมาณการคาใชจายทงหมดในการดาเนนงาน 5 ปแรกของสถานโทรทศนสาธารณะ (กรณผลตรายการคณภาพปานกลาง)

ป 1 ป 2 ป 3 ป 4 ป 5

Content

คาใชจายออกอากาศขาว 291,999,971 306,599,969 321,929,968 338,026,466 354,927,790 คาใชจายทมขาว 31,500,000 33,075,000 34,728,750 36,465,188 38,288,447 คาลงทนทมขาว 0 0 0 0 0 คาใชจาย ละครสาระ 87,599,996 91,979,996 96,578,996 101,407,946 106,478,343 คาใชจาย สารคด 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 คาใชจาย รายการเดก 87,600,005 91,980,005 96,579,006 101,407,956 106,478,354 คาใชจาย ทอลกโชว 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 คาใชจายรายการบนเทง 43,800,003 45,990,003 48,289,503 50,703,978 53,239,177 รวม 630,099,980 661,604,979 694,685,227 729,419,489 765,890,463

Transmissionดาวเทยม 3,600,000 3,780,000 3,969,000 4,167,450 4,375,823 เคเบล 0 0 0 0 0 IPTV 0 0 0 0 0 ฟรทว 114,000,000 119,700,000 125,685,000 131,969,250 138,567,713 รวม 117,600,000 123,480,000 129,654,000 136,136,700 142,943,535

การลงทนในอปกรณ 105,000,000 112,000,000 120,000,000 120,000,000 120,000,000 บรหารจดการ 259,169,132 272,127,589 285,733,968 300,020,666 315,021,700 ประกน 12,362,000 14,331,500 14,003,250 13,589,625 12,492,375 รวม 1,124,231,112 1,183,544,067 1,244,076,445 1,299,166,480 1,356,348,073

4.9 ทมาของรายไดทเปนไปได

แหลงทมาของรายไดทเปนไปไดของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงไมสามารถหารายได

เชงพาณชยจากการโฆษณา ไดแก เงนบรจาค เงนอดหนนจากรฐบาล หรอหนวยงานรฐในรปแบบตางๆ ตลอดจนรายไดจากทรพยสนทางปญญา

36

เงนบรจาค

สถานโทรทศนสาธารณะจะสามารถระดมเงนบรจาคจากประชาชนไดงายขน หากรฐอนญาตใหผบรจาคเงนใหแกสถานฯ ไดสทธประโยชนทางภาษเงนได เชน ยกเวนภาษเงนไดแกผสนบสนนรายการหรอผทบรจาคเงนเพอสนบสนนการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ เปนจานวนสองเทาของเงนบรจาคดงกลาว ตวอยางของสถานโทรทศนสาธารณะในตางประเทศทมรายไดหลกจากเงนบรจาคคอ PBS ของสหรฐ ซงมรายไดจากการบรจาคสงถงรอยละ 26.1 ของรายไดทงหมด อยางไรกตาม ในการระดมเงนบรจาคใหไดมากพอนน สถานโทรทศนสาธารณะจะตองไดรบการยอมรบจากสาธารณชนเสยกอน ซงหมายความวา สถานโทรทศนสาธารณะทจดตงขนใหมในประเทศไทย คงจะมรายไดจากเงนบรจาคเปนเพยงสวนนอยเทานน อยางนอยกในระยะแรก เงนอดหนนจากงบประมาณของรฐบาล

เนองจากบรการของสถานโทรทศนสาธารณะเปนประโยชนตอสงคม รฐบาลจงควรสนบสนนการใหบรการดงกลาวโดยการใหเงนอดหนน วธหนงในการอดหนนกคอ การอดหนนผานทางงบประมาณแผนดน โดยคณะกรรมการของสถานโทรทศนสาธารณะจดทาแผนงบประมาณประจาปเสนอตอรฐบาลและรฐสภา ปญหาของแนวทางในการหารายไดในวธนกคอ ฝายการเมองอาจใชชองทางดงกลาวในการแทรกแซงสถานโทรทศนสาธารณะ หากเงนอดหนนของรฐบาลตอสถานโทรทศนสาธารณะเปนรายไดหลกของสถานฯ ควรกาหนดใหมกลไกรบประกนความมนคงทางการเงนของสถานโทรทศนสาธารณะ เชน กาหนดใหรฐบาลตองจดสรรงบประมาณในแตละปใหแกสถานโทรทศนสาธารณะอยางนอยตามมลคาขนตาทกาหนดขน เงนอดหนนจากการกนเงนมาจากรายไดของรฐ

นอกจาก เงนอดหนนจากงบประมาณของรฐบาลแลว รฐยงอาจใหการอดหนนสถาน โทรทศนสาธารณะโดยการกนเงน (earmark) จากเงนไดบางแหลงของรฐบาล ตามสดสวนหรอ ปรมาณทกาหนดไวลวงหนา เพอเปนรายไดของสถานโทรทศนสาธารณะโดยตรงโดยไมตองจดสรรผานกระบวนการงบประมาณ ขอดของวธนกคอ สถานโทรทศนสาธารณะจะมหลกประกนทางรายไดทแนนอน และไมสามารถเปลยนแปลงไดโดยงาย

ตวอยางหนงของแหลงทมาเงนไดทอาจเปนรายไดของสถานโทรทศนสาธารณะกคอ

ภาษสรรพสามต ซงรฐบาลจดเกบจากกจการโทรคมนาคมในอตราตามตารางท 4.12

37

ตารางท 4.12 อตราภาษสรรพสามตทจดเกบจากบรการโทรคมนาคม

รายการ อตราสงสดทจดเกบ ตามมลคา (รอยละ)

อตราทจดเกบในปจจบน ตามมลคา (รอยละ)

กจการโทรศพทพนฐาน 50 2 กจการโทรศพทเคลอนทหรอวทยโทรคมนาคม

50 10

ทมา: กรมสรรพสามต

จากการศกษาพบวา รฐสามารถจดเกบภาษสรรพสามตจากกจการโทรคมนาคมตงแตป

2546 ถงปจจบนไดในมลคาทคอนขางสง เชน ในปงบประมาณ 2548 สามารถจดเกบได 13,935 ลานบาท และในปงบประมาณ 2549 (ระหวางเดอนตลาคม 2548 ถงเดอนกมภาพนธ 2549) สามารถจดเกบได 6,187 ลานบาท ตามตารางท 4.13

ตารางท 4.13 มลคาภาษสรรพสามตทจดเกบจากบรการโทรคมนาคม

(หนวย: ลานบาท) ปงบประมาณ ภาษสรรพสามตทจดเกบได

2549 (ต.ค. 48 – ก.พ. 49) 6,187 2548 13,935 2547 12,625 2546 6,419

ทมา: กรมสรรพสามต

อยางไรกตาม ภาษสรรพสามตในกจการโทรคมนาคมมผลในการกดกนการแขงขนใน

ตลาด และการออกมตคณะรฐมนตรวาดวยวธการในการจดเกบอาจไมชอบดวยกฎหมาย และถกยกเลกหรอเปลยนแปลงแกไขในทสด ซงทาใหรายไดในสวนนหายไป

แหลงเงนไดอนทรฐบาลอาจกนไวใหเปนรายไดของสถานโทรทศนสาธารณะไดแก ภาษสรรพสามตทจดเกบจากอบายมขตางๆ ในปจจบน กรมสรรพสามตจดเกบภาษสรรพสามตจากอบายมข หรอทเรยกวา “ภาษบาป” (sin tax) จากสนคาและบรการ 4 กลม คอ สรา ยาสบ ไพและสถานบรการบางประเภท โดยมสถตการจดเกบดงตารางท 4.14

38

ตารางท 4.14 ภาษสรรพสามตทจดเกบจากสนคาและบรการทเกยวของกบอบายมข (หนวย: ลานบาท)

ป งบประมาณ

สรา เบยร ไพ ยาสบ ไนทคลบ-ดสโกเธค

สถานบรการอาบนา

2549* 12,900.96 15,176.44 26.73 12,735.18 44.23 81.69 2548 28,619.97 45,482.85 74.73 38,192.61 92.18 185.31 2547 26,181.47 42,748.83 43.82 36,325.08 82.27 160.99 2546 25,676.15 36,986.64 64.90 32,288.86 37.53 77.94

ทมา: กรมสรรพสามต หมายเหต: * ระหวาง ต.ค. 2548 - ก.พ. 2549

นอกจากภาษสรรพสามตทจดเกบจากสรา เบยร และยาสบซงสามารถจดเกบไดใน

มลคาสง และสวนหนงถกกนไปใหแกสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส) ในการรณรงคเพอสรางเสรมสขภาพประชาชนแลว ภาษสรรพสามตทจดเกบจากแหลงอนๆ โดย เฉพาะสถานบรการ เชน ไนทคลบ-ดสโกเธค และสถานบรการอาบนา มมลคานอยมาก และไมนาจะเพยงพอตอคาใชจายในการดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะ

นอกจากภาษสรรพสามตแลว รฐบาลยงอาจกนเงนบางสวนใหสถานโทรทศนสาธารณะจากรายไดจากสลากแบบเลขทาย 2 ตว และ 3 ตว (หวยบนดน) จากขอมลของสานกงานสลากกนแบงรฐบาล พบวาในเวลา 3 ปตงแตมการออกสลากแบบเลขทาย 2 ตวและ 3 ตว สานกงานสลากกนแบงรฐบาลมรายไดรวมทงหมด 28,267.7 ลานบาท หรอประมาณปละ 8,000-10,000 ลานบาท ในขณะทมรายจายประมาณปละ 4,000-5,000 ลานบาท (ประชาชาตธรกจ 18 กนยายน 2549) อยางไรกด การออกสลากกนแบงดงกลาวไดรบการตอตานอยางมาก และมแนวโนมวาอาจตองลมเลกไป จงไมสามารถคาดหวงไดวาจะเปนรายไดหลกของสถาน โทรทศนสาธารณะ เงนอดหนนจากหนวยงานรฐอนๆ

สถานโทรทศนสาธารณะอาจรบเงนอดหนนจากหนวยงานรฐอนๆ ซงมวตถประสงคสอดคลองกบพนธกจขององคกรได เชน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงศกษาธการ กระทรวงเกษตรและสหกรณ และสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส) หากเงนอดหนนดงกลาวไมมอทธพลตอการกาหนดเนอหาของรายการทสถานโทรทศนสาธารณะผลตและเผยแพร

39

รายไดจากทรพยสนทางปญญา

เมอดาเนนการไประยะหนง สถานโทรทศนสาธารณะอาจมรายไดจากทรพยสนทางปญญา (intellectual property) ของตน ซงอยในรปคาลขสทธทเกดขนจากการนารายการของสถานฯ ไปเผยแพรตอ การจาหนายโสตทศนวตถหรอสอการเรยนการสอนตางๆ ทเกยวของ หรอคารอยลต (royalty) จากการใหผอนผลตสนคา (merchandise) ทเกยวของกบรายการโทรทศนทเปนทนยมอยางสง ในกรณ

ของสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทย คาดวา รายไดจากสวนนนาจะเปนเพยงสวนนอย เนองจากรายการทผลตในประเทศไทยยงมตลาดไมใหญ ซงทาใหรายไดจากทรพยสนทางปญญาทเกยวของมมลคาตาตามไปดวย3 กลาวโดยสรป แมวาสถานโทรทศนสาธารณะอาจมรายไดจากแหลงตางๆ รายไดทสามารถคาดหวงไดมากทสดกคอ เงนอดหนนรายปผานทางงบประมาณแผนดน 4.10 สรป การตงสถานโทรทศนสาธารณะจะมคาใชจาย 3 สวน คอการลงทนจดตงสถานโทรทศน คาใชจายในชวงกอนการเปดใชบรการจรง และคาใชจายในการผลตรายการและกระจายสญญาณเพอใหบรการสถานโทรทศนสาธารณะ ซงรวมถงคาใชจายในการลงทนเพมเตมหลงเรมแพรภาพออกอากาศแลว ตนทนของการตงสถานโทรทศนสาธารณะดงกลาวขางตนจะแตกตางกนตามรปแบบของสถานโทรทศนสาธารณะ ตารางท 4.15 สรปตนทนและขอด-ขอเสยของทางเลอกตางๆ ในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะในแตละทางเลอก

จากตารางจะเหนวา การตงสถานโทรทศนสาธารณะขนมาใหม จะมตนทนในการลงทน

สงกวาการแปลงสภาพสถานโทรทศนทมอยแลวเปนสถานโทรทศนสาธารณะ แตมขอดในแงการไมมตนทนทสบเนองมาจากอดต (legacy cost) และสามารถสรางวฒนธรรมองคกรขนใหมใหเหมาะสมกบพนธกจของสถานโทรทศนสาธารณะได ในขณะทการแปลงสภาพสถานโทรทศนทมอยแลวเปนสถานโทรทศนสาธารณะ มขอดทไมตองเสยงบประมาณในการลงทนใหม แตจะมปญหาทตองแกไข เชน ตองปรบวฒนธรรมองคกรและฝกอบรมบคลากรของ สทท. 11 ใหม หรอตองซอหนของไอทว และแบกรบหนสนตางๆ ทมอย

3 ในป 2548 BBC มรายไดในสวนนประมาณรอยละ 20 ของรายไดทงหมด ในขณะท PBS มรายไดในสวนนประมาณรอยละ 14 ของรายไดทงหมด โดยสถานโทรทศนทงสองไดตงบรษทลกขนมาเพอกจกรรมดงกลาวในลกษณะแสวงหาผลกาไร เพอนาไปอดหนนบรษทแม

40

41

สวนการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนใหมโดยใชเทคโนโลยทางเลอกนน แมจะมตนทนในดานการลงทนในโครงสรางพนฐานตากวา แตกมความครอบคลมประชากรนอยกวามากและไมนาจะสอดคลองกบพนธกจของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงควรใหบรการแกประชาชนอยางทวถงทงประเทศ นอกจากนตนทนในการลงทนในโครงสรางพนฐานดงกลาวของสถานโทรทศนสาธารณะยงไมไดอยในระดบทสงมากเมอเปรยบเทยบกบคาใชจายในดานการผลตและซอรายการ

การตงสถานโทรทศนสาธารณะทออกอากาศในระบบภาคพนดนจงนาจะเปนทางเลอกท

มความเหมาะสมทสด แตจะใชแนวทางใดในการจดตงนน กขนอยกบนโยบายของรฐบาลและความเหมาะสมของสถานการณในขณะนน หากรฐบาลเลอกทจะตงสถานโทรทศนสาธารณะขนมาใหมกจะมคาใชจายตงตนประมาณ 3,200-3,400 ลานบาท และตองจดเตรยมงบประมาณสาหรบการดาเนนการอกประมาณปละ 1,700 ลานบาท

รายไดหลกของสถานโทรทศนสาธารณะนนควรมาจากเงนอดหนนจากรฐในรปแบบใด

รปแบบหนง ซงสามารถรบประกนความมนคงทางการเงนในระยะยาวได เชน การรบประกนงบประมาณขนตาทรฐบาลจะจดสรรใหในกฎหมายจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ หรอการกนเงน (earmark) จากเงนไดบางแหลงของรฐบาล ประกอบกบรายไดจากแหลงอนๆ เชน เงนบรจาค หรอเงนสนบสนนรายการของหนวยงานรฐ หรอบรษทเอกชน ซงไมมขอผกพนในเรองของผงรายการหรอเนอหารายการทสถานโทรทศนสาธารณะจะนาเสนอ

ตารางท 4.15 ตนทนและขอด-ขอเสยของทางเลอกตางๆ ในการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ ตนทนการดาเนนการในปแรก

(ลานบาทตอป) ทางเลอก ความครอบคลม

ประชากร ตนทนกอนเรมบรการ (ลานบาท) กรณรายการ

คณภาพสง กรณรายการ

คณภาพปานกลาง

ขอด

ขอเสย

ตงสถานโทรทศนชองใหม ไมนอยกวา 90% ของพนท

3,200-3,400 1,700 1,100 ไมมตนทนทสบเนองมาจากอดต และสามารถสรางวฒนธรรมองคกรขนใหม

ตองใชเวลาอก 2-3 ป กอนสามารถออกอากาศได

แปลงสภาพจากชอง 11 ไมนอยกวา 90% ของพนท

นอยมาก 1,700 1,100 ไมจาเปนตองมการลงทนเพมเตมมาก

และไมมความซบซอนในการแปลงสภาพ

มคาใชจายทสบเนองมาจากอดต และตองเปลยนวฒนธรรมองคกร

แปลงสภาพจากไอทว ไมนอยกวา 90% ของพนท

นอยมาก 1,700 1,100 มความพรอมดานโครงสรางพนฐานตางๆ และมบคลากรทมประสทธภาพสง

ทผานมา ไอทวอาจมภาพลกษณทไมไดตอสเพอสทธเสรภาพอยางเพยงพอ

ผลตรายการปอน IPTV ประมาณ 0.5 ลานครวเรอน

160-360 1,200 600 รฐไมตองลงทนในดานโครงสรางพนฐาน ผชมสามารถเลอกรบชมรายการไดตามความตองการ (on- demand)

ครอบคลมประชากรนอยมาก และยงไมสะดวกในการรบชม

ผลตรายการปอนเคเบลทว 2.0-2.5 ลานครวเรอน

160-360 1,200 600 รฐไมตองลงทนในดานโครงสรางพนฐาน

ครอบคลมประชากรเฉพาะในเขตเมอง

ตงสถานโทรทศนผานดาวเทยม ประมาณ 7 ลานครวเรอน

160-360 1,200 600 รฐไมตองลงทนในดานโครงสรางพนฐาน

ครอบคลมประชากรนอยทสด

ทมา: คณะผวจย

42

บทท 5 โครงสรางและระบบบรรษทภบาล การออกแบบโครงสราง (structure) การกากบดแลและระบบบรรษทภบาล (corporate governance) ทด เปนหวใจของความสาเรจของกจการโทรทศนสาธารณะ ซงเปนหนวยงานทประชาชนในฐานะผเสยภาษทงหมดเปนเจาของ แตไมมผใดผหนงเปนเจาของอยางชดเจน และไมมวตถประสงคในการแสวงหาผลกาไร ซงทาใหการประเมนผลการดาเนนงานไมสามารถใชผลประกอบการทางการเงนเปนเครองชวด เพราะโครงสรางและระบบบรรษทภบาลเปนปจจยทกาหนดความสมพนธของผมสวนไดเสยตางๆ ของสถานโทรทศนสาธารณะ ทงรฐบาล รฐสภา คณะกรรมการ ผบรหาร พนกงาน และประชาชนทงในฐานะผเสยภาษและผชมรายการ โครงสรางและระบบบรรษทภบาลยงมสวนในการกาหนดแรงจงใจ (incentive) ของผมสวนไดเสยฝายตางๆ โครงสรางการกากบดแลและระบบบรรษทภบาลทเหมาะสม จงชวยใหการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะเปนไปอยางอสระ ไมถกแทรกแซงจากฝายการเมองหรอกลมทน ในขณะทยงสามารถดาเนนการไปดวยความโปรงใส (transparent) มประสทธภาพ (efficient) มมาตรฐานทางวชาชพ (professional standard) ทสงและมความพรอมรบผด (accountable) ตอสาธารณะได เนองจากผมสวนไดเสยตางๆ จะมพฤตกรรมในลกษณะทพงประสงค บทนจะนาเสนอตวอยางของโครงสรางการกากบดแลและระบบบรรษทภบาลทอาจนามาใชกบสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทยทจะมการจดตงขน โดยกลาวถงวตถ ประสงค พนธกจ รปแบบและโครงสรางองคกร ขอกาหนดจรยธรรม ตลอดจนโครงสรางการกากบดแลของสถานโทรทศนสาธารณะโดยรฐสภา และโดยคณะกรรมการ 5.1 วตถประสงคและพนธกจ การกากบดแลสถานโทรทศนสาธารณะจะตองดาเนนการโดยยดตามวตถประสงค (objective) และพนธกจ (mission) ขององคกร วตถประสงคและพนธกจดงกลาวควรถกกาหนดอยางชดเจนเปนลายลกษณอกษรในเอกสาร โดยเฉพาะกฎหมายกอตงสถานโทรทศนสาธารณะ ตวอยางของวตถประสงคในการกอตงสถานโทรทศนสาธารณะทอาจเปนไปไดคอ “เพอผลต สงเสรมและสนบสนนการผลต และเผยแพรรายการขาว รายการเพอการศกษา รายการทสงเสรมการเรยนรของประชาชน รายการสาหรบเดก เยาวชนและผดอยโอกาสในสงคม การรกษาและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะและวฒนธรรมอนดงามของชาต รวมทงรายการสงเสรมความเขาใจทถกตองและสรางความสมานฉนทระหวางกลมบคคลทมความแตกตางกนในสงคม โดยดาเนนการอยางไมแสวงหากาไร มความเปนอสระ และเปนไปตามขอกาหนดทางจรยธรรมของผประกอบวชาชพโทรทศนและวทย”

43

สวนตวอยางของพนธกจทอาจกาหนดขนเพอใชกบสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศ

ไทย ไดแก - การแพรภาพรายการเพอการศกษาและรายการทสงเสรมการเรยนรของ

เดกและเยาวชน โดยอาจกาหนดเปาหมายขนตาทชดเจน เชน อยางนอยรอยละ 20 ของเวลาแพรภาพรายการทงหมดในแตละวน โดยคานงถงเวลาทสะดวกตอการรบชมและรบฟงของเดกและเยาวชน

- การแพรภาพรายการทสงเสรมการเรยนรของประชาชน หรอมสาระทเปนประโยชนตอประชาชน แตผประกอบกจการในเชงพาณชยไมไดแพรภาพอยางเพยงพอ พนธกจขอนมขนเพอกาหนดทศทางการดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะใหชดเจนวา สถานโทรทศนดงกลาวไมไดมพนธกจเพอแขงขนกบสถานโทรทศนเชงพาณชย

- การแพรภาพรายการขาวในประเทศและขาวตางประเทศทถกตองตามความเปนจรงและเปนกลางทางการเมอง ซงสถานโทรทศนสาธารณะดาเนนการผลตเอง

- การแพรภาพรายการทเกยวกบผลการดาเนนงานของรฐสภา รฐบาล ศาล องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานของรฐ และรฐวสาหกจทมผลกระทบตอสาธารณะ และเผยแพรประกาศตางๆ ทเปนประโยชนตอประชาชน

- การสงเสรมการพฒนาประชาธปไตย โดยการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการอภปรายหรอแสดงความคดเหนตอการบรหารราชการแผนดนและประเดนทสาคญตอสาธารณะซงมความคดเหนแตกตางกนในสงคมบนพนฐานของขอมลทถกตอง มสมดลของความคดเหนฝายตางๆ และการวเคราะหอยางมเหตผล

- การสงเสรมการพฒนาประเทศโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง และคานง ถงศกดศรความเปนมนษย ความหลากหลายทางวฒนธรรมในประเทศไทย และความสมานฉนทในสงคม

- การแพรภาพรายการทมความหลากหลายสาหรบประชาชนทกภาคสวนของประเทศ เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนทถกตอง และสนบสนนใหกลมชาตพนธและคนสวนนอยมโอกาสผลตรายการ รวมทงสงเสรมการแพรภาพรายการทผลตโดยกลมชาตพนธและคนสวนนอย

- การสงเสรมและสนบสนนการผลต ตลอดจนการพฒนาศกยภาพในการผลตรายการของผผลตรายการอสระ ผผลตรายการขนาดยอมและผผลตรายการระดบชมชน โดยอาจกาหนดใหสถานโทรทศนสาธารณะตองแพร

44

ภาพรายการของผผลตรายการดงกลาวอยางนอยรอยละ 10 ของเวลาในการแพรภาพรายการทงหมดในแตละสปดาห

5.2 รปแบบและโครงสรางองคกร จากวตถประสงคและพนธกจทกลาวมาขางตน สถานโทรทศนสาธารณะควรมรปแบบองคกรทเออตอการดาเนนการทเปนอสระ เพอประโยชนสาธารณะโดยไมแสวงหาผลกาไร ทางเลอกของรปแบบองคกรในลกษณะดงกลาวทเปนไปไดตามกฎหมายไทยคอ

- มลนธ ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย - สมาคม ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย - องคกรมหาชน ตามพระราชบญญตองคกรมหาชน พ.ศ. 2542 - องคกรมหาชน ตามกฎหมายพเศษ

ทงน มลนธและสมาคมเปนหนวยงานเอกชน สวนองคกรมหาชนทงสองรปแบบเปน

หนวยงานของรฐ เมอพจารณาถงความจาเปนทวา สถานโทรทศนสาธารณะจาเปนตองไดรบการอดหนนดานการเงนจากรฐ และตองมหลกประกนในการไดรบการจดสรรคลนความถเพอนามาใชในการดาเนนงาน การเปนองคกรเอกชนในรปมลนธหรอสมาคมซงเปนอสระจากภาครฐโดยสนเชง จะทาใหขาดความเชอมโยงกบภาครฐ ซงจาเปนตอการไดรบการอดหนนดานการเงน และมหลกประกนในการไดรบการจดสรรคลนความถ ทางเลอกทเหลออยจงไดแก การเปนองคกรมหาชนในรปแบบใดรปแบบหนง

แมการเปนองคกรมหาชน ตามพระราชบญญตองคกรมหาชน พ.ศ. 2542 จะเปน

แนวทางทสามารถดาเนนการไดงาย โดยรฐบาลออกพระราชกฤษฎกาจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนเปนองคกรมหาชนตามความในพระราชบญญตดงกลาวกตาม ปญหาขององคกรมหาชนตามกฎหมายดงกลาวกคอ การขาดความเปนอสระจากฝายการเมอง เนองจากมาตรา 19 ของกฎหมายกาหนดใหคณะรฐมนตรเปนผแตงตงประธานกรรมการและกรรมการ นอก จากน มาตรา 43 ยงกาหนดใหรฐมนตรทรกษาการตามกฎหมายมอานาจสงใหองคการมหาชนชแจงแสดงความคดเหน ทารายงานหรอยบยงการกระทาขององคการมหาชนทขดตอวตถ ประสงคของการจดตงองคการมหาชน นโยบายของรฐบาล หรอมตคณะรฐมนตรทเกยวกบองคการมหาชนนน

การจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนเปนองคกรมหาชน จงควรดาเนนการโดย

กฎหมายพเศษ ดงทจะกลาวตอไปในหวขอ 5.6

45

46

เมอสามารถกาหนดรปแบบขององคกรไดแลว ขนตอนตอไปกคอการออกแบบโครงสรางภายใน (organization structure) ขององคกร โดยภาพรวมแลว โครงสรางภายในของสถานโทรทศนสาธารณะไมแตกตางจากโครงสรางภายในของสถานโทรทศนเชงพาณชยทดาเนนการอยางไดมาตรฐานสากล (ภาพท 5.1) กลาวคอ มคณะกรรมการ (board of director) เปนตวแทนของเจาของหรอผถอหน ซงในทนคอ “สาธารณะ” และมคณะกรรมการบรหาร (executive board) เปนผบรหารองคกรภายใตการนาของผอานวยการ (CEO) ฝายตางๆ ของสถานโทรทศนสาธารณะอาจประกอบดวย ฝายรายการ ฝายขาว ฝายวศวกรรม ฝายผลตรายการ และฝายสนบสนนตางๆ เชน ฝายการเงน และฝายธรการ นอกจากน อาจมการจดตงฝายทเกยวของกบการสงเสรมผผลตรายการอสระ และฝายรบเรองรองเรยนจากประชาชน ซงไมปรากฏอยในโครงสรางทชดเจนของสถานโทรทศนทวไปในปจจบน โดยรวมแลวคาดวาสถานโทรทศนสาธารณะนาจะมพนกงานรวมกนทงหมดไมเกน 1 พนตาแหนง

คณะกรรมการ

ผอานวยการ

ผอานวยการ ฝายรายการ

ผอานวยการ

ฝายการเงนและธรการ

ผอานวยการ ฝายขาว

ผอานวยการ ฝายวศวกรรม

ผอานวยการ ฝายรบเรองรองเรยน

คณะกรรมการบรหาร

ผอานวยการ สถาน

คณะอนกรรมการ สรรหา

คณะอนกรรมการ กาหนดคาตอบแทน

คณะกรรมการตรวจสอบ

ฝายตรวจสอบภายใน

ภาพท 5.1 โครงสรางภายในของสถานโทรทศนสาธารณะ

47

5.2 การกากบดแลโทรทศนสาธารณะโดยรฐสภา เมอเปรยบเทยบกบสถานโทรทศนเชงพาณชยทมเจาของหรอผถอหนทชดเจนแลว เราอาจถอไดวา สถานโทรทศนสาธารณะซงมรายไดจากเงนอดหนนจากรฐมประชาชนเปน “ผถอหน” โดยผานตวแทนของประชาชน คอรฐบาลหรอรฐสภา รฐบาลหรอรฐสภาจงทาหนาทในนามของประชาชนในการแตงตงและถอดถอนคณะกรรมการ ซงถอเปนผแทนของ “ผถอหน” ในการกากบดแลใหการดาเนนการของสถานโทรทศนสาธารณะเปนไปตามวตถประสงคและพนธกจในการกอตง โดยนยน คณะกรรมการจงมความพรอมรบผด (accountability) ตอรฐบาลหรอรฐสภา โดยตองรายงานผลการดาเนนการตอรฐบาลหรอรฐสภาเปนประจาทกป พรอมกบการเสนองบประมาณประจาป (ดภาพท 5.2)

อยางไรกตาม เนองจากสถานโทรทศนสาธารณะจาเปนตองดาเนนการอยางอสระปราศจากการแทรกแซงทางการเมอง เพอใหสามารถสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการอภปรายหรอแสดงความคดเหนตอการบรหารราชการแผนดนและประเดนทสาคญตอสาธารณะซงมความคดเหนแตกตางกนในสงคมบนพนฐานของขอมลทถกตอง มสมดลของความคดเหนฝายตางๆ จงควรมการกาหนดกระบวนการในการแตงตงและถอดถอนคณะกรรมการ ทสามารถรบประกนความเปนอสระของสถานโทรทศนสาธารณะ ดงน

- การแตงตง: ควรกาหนดใหมกระบวนการสรรหาคณะกรรมการโดยคณะกรรมการสรรหา ซงมาจากหนวยงานทเปนอสระไมเกยวของกบการเมองและไดรบความยอมรบอยางสงจากสงคม เชน สภาการหนงสอ พมพแหงชาต สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย สมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย สภาสถาบนนกวชาการดานสอสารมวลชนแหงประเทศไทย (สสมท.) และสภาทนายความ โดยใหคณะกรรมการสรรหาคดเลอกผมคณสมบตเหมาะสม จานวนสองเทาของจานวนกรรมการทงหมด เพอเสนอวฒสภาใหคดเลอก1

- การถอดถอน: ควรกาหนดใหคณะกรรมการมวาระในการดารงตาแหนงทแนนอน เชน 5 ป และไมสามารถถอดถอนไดยกเวน วฒสภามมตให ถอดถอนจากตาแหนงตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต นอกจากน ควรใหกรรมการสวนหนงมวาระการดารงตาแหนงเหลอม (overlap) กบกรรมการทเหลอ การมวาระในการดารงตาแหนงทแนนอน และการมวาระการดารงตาแหนงทเหลอมกนนาชวยใหคณะกรรมการถก

1 เหตผลในการใหวฒสภาเปนหนวยงานทคดเลอกคณะกรรมการสบเนองมาจาก ขอสนนษฐานทวา วฒสภาจะมาจากการเลอกตงของประชาชน แตไมสงกดพรรคการเมอง ตามทเคยกาหนดในรฐธรรมนญ พ.ศ. 2540 หากขอสนนษฐานดงกลาวไมเปนจรงตอไปในรฐธรรมนญฉบบใหม กควรเปลยนแปลงใหสภาผแทนราษฎรทาหนาทในการคดเลอกคณะกรรมการแทน

48

แทรกแซงโดยฝายการเมองไดยาก หรอถาถกแทรกแซงกไมถกแทรกแซงจากรฐบาลชดเดยว

สวนกลไกเพอใหสถานโทรทศนสาธารณะตองรบผดชอบตอรฐสภาคอ การกาหนดใหม

การรายงานผลการดาเนนงานใหรฐสภาไดรบทราบประกอบการพจารณางบประมาณ โดยการรายงานดงกลาวควรมเนอหาอยางนอย ดงตอไปน

- ผลงานของสถานโทรทศนสาธารณะในปทลวงมาแลว เมอเปรยบเทยบกบเปาหมายทตงไว พรอมคาอธบาย และผลการประเมนผลการดาเนนงาน

- โครงการ แผนงานและแผนงบประมาณสาหรบปถดไป - ผงรายการในปทลวงมาแลวและแผนการทจะเปลยนแปลงผงรายการ

สาหรบปถดไป - บญชทไดรบการตรวจสอบพรอมทงคาอธบายโดยยอของรายรบและ

รายจายในปทผานมา - ขอมลของนตบคคลทสถานโทรทศนสาธารณะเปนเจาของหรอผถอหน

โดยตรง หรอโดยออม และขอมลของบคคลทสถานโทรทศนสาธารณะเขารวมกจการหรอรวมลงทน

- รายการทสถานโทรทศนสาธารณะใหการสนบสนนการผลตแกผผลตรายการอสระ ผผลตรายการอสระขนาดยอม และผผลตรายการระดบชมชน พรอมชอของผผลตรายการเหลานน และรายละเอยดในการออกอากาศ

- ความคดเหนทไดรบจากประชาชน และขอมลเรองรองเรยนจากผชมและผฟงรายการ

ภาพท 5.2 ความสมพนธระหวางสถานโทรทศนสาธารณะกบรฐบาล รฐสภา และประชาชน

ประชาชน

รฐบาล รฐสภา กรรมการสรรหา เสนอรายชอกรรมการ

สถานโทรทศนสาธารณะ

เสนองบประมาณเพอพจารณา รายงานผลการดาเนนงาน

จดสรรงบประมาณ

เสนองบประมาณ

รายงานผลการดาเนนงาน

เลอกตงสมาชกรฐสภา

49

5.3 การกากบดแลโทรทศนสาธารณะโดยคณะกรรมการ ในทานองเดยวกนกบคณะกรรมการบรษทซงมหนาทในการกากบดแลบรษท ใหบรรลพนธกจในการสรางผลกาไรตอผถอหน คณะกรรมการของสถานโทรทศนสาธารณะมหนาทกากบดแลใหการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะเปนไปตามวตถประสงคและพนธกจในการใหบรการสาธารณะ ทงน กลไกทคณะกรรมการสามารถใชในการกากบดแลสถานโทรทศนสาธารณะ มดงตอไปน

- พจารณาและอนมตแผนการดาเนนงาน และผงรายการขององคกร - แตงตงและถอดถอนผจดการและผบรหารระดบสง - ออกขอบงคบเกยวกบการบรหารงานบคคล เงนตอบแทน และคาใชจาย - ออกขอบงคบเกยวกบการจดซอจดจาง การเงน ทรพยสน และการบญชรวมทง

การตรวจสอบและสอบบญชภายใน - ออกขอบงคบเกยวกบการบรหารงานและดาเนนกจการ - พจารณาใหความเหนชอบงบประมาณขององคกร - กากบดแลการจดทาขอกาหนดดานจรยธรรมของวชาชพขององคกร - กากบดแลใหมการประเมนผลการดาเนนงานประจาปขององคกร และมการ

รายงานผลตอรฐสภา - กากบดแลใหมการสอสารทาความเขาใจกบประชาชนในประเดนตางๆ ท

เกยวกบการบรหารองคกร พรอมทงพจารณาขอรองเรยนและคาแนะนาจากประชาชน

จะเหนไดวา หนาทของคณะกรรมการทกลาวถงขางตนลวนเปนหนาทในการกากบดแล

ในระดบนโยบายไมใชหนาทในการบรหารโดยตรง ซงทาใหคณะกรรมการไมสามารถแทรกแซงการทางานของสถานโทรทศนสาธารณะได นอกจากผานการกากบดแลการทางานของผอานวยการ นอกจากน การตดตอระหวางรฐบาลและรฐสภากบสถานโทรทศนสาธารณะผานคณะกรรมการดงทกลาวมาขางตน จะทาใหรฐบาลและรฐสภา ซงเปนฝายการเมอง ไมสามารถแทรกแซงการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ ซงทาใหการดาเนนงานของสถาน โทรทศนสาธารณะเปนอสระจากการเมอง

เพอใหการดาเนนงานของสถานโทรทศนเปนไปอยางรดกม ไมเกดความรวไหล และแบงเบาภาระของคณะกรรมการในดานการตรวจสอบดานการเงนและกฎหมาย คณะกรรมการควรจดใหมคณะกรรมการตรวจสอบเพอตรวจสอบการทางานของผบรหาร ในลกษณะเดยวกนกบคณะกรรมการตรวจสอบของบรษทมหาชนทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย ทงน กรรมการตรวจสอบควรมคณสมบต ดงตอไปน

50

- ไมเปนลกจาง พนกงาน ทปรกษา หรอมอานาจควบคมสถานโทรทศนสาธารณะ

- ไมเปนขาราชการประจา และขาราชการการเมอง พนกงานรฐวสาหกจ หรอลกจางของรฐบาล หรอมความสมพนธใกลชดกบบคคลดงกลาว

- ไมมผลประโยชนโดยตรงและโดยออม เชน ผานคสมรส หรอมผลประโยชนในนตบคคลททาธรกจกบสถานโทรทศนสาธารณะ

- มความเชยวชาญในวชากฎหมาย บญช หรอการเงน ซงเปนประโยชนตอการตรวจสอบ

5.4 ขอกาหนดจรยธรรม สถานโทรทศนสาธารณะควรจดทาขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพ (professional code of conduct) เพอใชเปนแนวทางในการผลตและเผยแพรรายการตางๆ เชนเดยวกบสถานโทรทศนสาธารณะอนๆ ในตางประเทศ2 ขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพดงกลาว ควรมเนอหาครอบคลมประเดนดงตอไปน

- ความเทยงตรง ความเปนกลาง และความเปนธรรม ในรายการขาว และประเดนทสาคญตอสาธารณะซงมความคดเหนแตกตางกนในสงคม

- ความเปนสวนตว และการละเมดสทธสวนบคคล - การจดรายการใหความเหมาะสมกบผรบชมและรบฟงรายการทเปนเดก

และเยาวชน - การจดการภาพหรอเสยงทแสดงออกถงความรนแรง กจกรรมทางเพศ การ

กระทาอนผดกฎหมายหรอศลธรรม และภาษาหยาบคาย - วธปฏบตตอผเสยหายและผทอยในภาวะเศราโศก - การจายเงนเพอซอขอมลและการเปดเผยและการจดการกบผลประโยชน

ทบซอน - การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตางใน

เรองถนกาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรมหรอความคดเหนทางการเมอง

- การปกปองแหลงขาวจากภยคกคามตางๆ - อนๆ

การยกรางขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพของสถานโทรทศนสาธารณะควรเกดจากการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยทกฝาย ทงคณะกรรมการ ผบรหาร และพนกงาน ตลอดจน

2 ตวอยางของขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพของ BBC สามารถดไดท www.bbc.co.uk/guidelines/editorialguidelines

51

ผบรโภคสอ ทงนเพอใหมความเขาใจตรงกนในการปฏบตตามขอกาหนด และสรางความรสกเปนเจาของของทกฝาย นอกจากน สถานโทรทศนสาธารณะควรเผยแพรขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพทจดทาขนตอสาธารณชนในวงกวาง เพอใหประชาชนสามารถชวยตรวจสอบการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะ

ประโยชนอกประการหนงของการมขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพกคอ กรณทมการ

รองเรยนจากผบรโภคสอ หรอบคคลทถกพาดพง คณะกรรมการรบเรองรองเรยนจะมเกณฑในการอางองวา รายการของสถานโทรทศนทถกรองเรยนไดดาเนนการอยางถกตองเหมาะสมหรอไม นอกจากน ขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพยงจะชวยปองกนฝายการเมอง หรอกลมผลประโยชนตางๆ ไมใหสามารถแทรกแซงการผลตและนาเสนอรายการของสถานโทรทศนสาธารณะ เชน กดดนใหสถานนาเสนอมมมองของตนในประเดนทสาคญตอสาธารณะซงมความคดเหนแตกตางกนในสงคมได เพราะสถานโทรทศนสาธารณะสามารถอางไดวา การกระทาดงกลาวจะขดกบขอกาหนดจรยธรรมทางวชาชพ 5.5 ความสมพนธกบประชาชน สถานโทรทศนสาธารณะไมไดดาเนนการเชงพาณชย การดาเนนการของสถานจงไมอยภายใตแรงกดดนของเรตตง (rating) หรอสดสวนผชมรายการ ซงทาใหสถานโทรทศนสาธารณะแตกตางจากสถานโทรทศนเชงพาณชย ทตองใหความสาคญสงสดตอสดสวนผชมรายการ แมสถานโทรทศนสาธารณะจะมจดมงหมายในการใหบรการสาธารณะแกประชาชน การไมอยภายใตแรงกดดนของเรตตง อาจทาใหสถานหางเหนจากประชาชนได หากไมมการออกแบบกลไกในการเชอมโยงกบประชาชน ตวอยางของกลไกในการเชอมโยงกบประชาชนไดแก การกาหนดใหมการจดเวทสาธารณะเพอรบฟงความคดเหนตอการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะจากประชาชนเปนประจาอยางนอยปละ 1 ครง และการกาหนดดชนชวดในการดาเนนงาน (key performance indicator) ของผบรหาร ทเชอมโยงกบประชาชนในแงมมตางๆ ประกอบกน เชน

- การสารวจความพงพอใจของประชาชนทเปนกลมเปาหมายของรายการ โดยหนวยงานสารวจทเปนอสระจากสถาน

- การสารวจเรตตงของรายการ เฉพาะในรายการทมกลมเปาหมายเปนประชาชนโดยทวไป

- การไดรบเงนบรจาค (donation) จากประชาชน และการสนบสนนรายการ (sponsorship) จากองคกรตางๆ

52

5.6 กฎหมายทเกยวของ เพอใหสถานโทรทศนสาธารณะมรปแบบ โครงสรางองคกรตลอดจนระบบบรรษทภบาลทเหมาะสม สามารถดาเนนการตามวตถประสงคและพนธกจไดอยางคลองตว มหลกประกนความมนคงทางการเงน และมอสระและไมถกแทรกแซงจากฝายการเมองหรอกลมทน ในขณะทยงสามารถดาเนนการไดอยางโปรงใส มประสทธภาพ มมาตรฐานทางวชาชพทสงและมความพรอมรบผดตอสาธารณะ ควรมการออกกฎหมายเพอจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนเปนองคกรอสระตามกฎหมายพเศษ ซงอาจเรยกวา “พระราชบญญตองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ” ตวอยางของกฎหมายดงกลาวแสดงอยในภาคผนวกท 4 ของรายงานฉบบน

53

บทท 6 สรปและขอเสนอแนะทางนโยบาย จากทกลาวมาในบทท 1-5 คณะผวจยมขอสรปและขอเสนอแนะทางนโยบายดงตอไปน

1. สถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทยควรใหบรการหลกในรปแบบของโทรทศนภาคพนดนในลกษณะ “ฟรทว” เนองจากสามารถใหบรการครอบคลมครวเรอนไดมากทสด ซงสอดคลองกบหลกการเรอง “การบรการอยางทวถง” (universal service) สวนการกระจายสญญาณภาพโดยใชเทคโนโลยอน เชน ไอพทว และเคเบลทว ควรเปนเพยงชองทางเสรมชองทางหลกดงกลาว

2. ตนทนในการตงสถานโทรทศนสาธารณะมองคประกอบ 3 สวน คอการลงทนจดตงสถานโทรทศน คาใชจายในชวงกอนการเปดใชบรการจรง และคาใชจายในการผลตรายการและกระจายสญญาณเพอใหบรการสถาน โทรทศนสาธารณะ ซงรวมถงคาใชจายในการลงทนเพมเตมหลงเรมแพรภาพออกอากาศแลว ตนทนดงกลาวขางตนจะแตกตางกนตามแนวทางการจดตงสถานโทรทศนสาธารณะวา จะเปนการจดตงสถานโทรทศนใหมขนมาใหบรการในยานความถ UHF หรอแปลงสภาพสถานโทรทศนทดาเนนการอยในปจจบน เชน สทท 11 หรอ ไอทว เปนสถานโทรทศนสาธารณะ

3. การตงสถานโทรทศนสาธารณะขนมาใหม จะมตนทนในการลงทนสงกวาการแปลงสภาพสถานโทรทศนทมอยแลวเปนสถานโทรทศนสาธารณะ โดยจะมคาใชจายในการลงทนตงตนและคาใชจายเตรยมการในชวงกอนการดาเนนงานรวมทงสนประมาณ 3,200-3,400 ลานบาท แตมขอดในแงการไมมตนทนทสบเนองมาจากอดต (legacy cost) และสามารถสรางวฒนธรรมองคกรขนใหมใหเหมาะสมกบพนธกจของสถานโทรทศนสาธารณะ ในขณะทการแปลงสภาพสถานโทรทศนทมอยแลวเปนสถาน โทรทศนสาธารณะ มขอดทไมตองเสยงบประมาณในการลงทนใหม แตจะมปญหาทตองแกไข เชน ตองปรบวฒนธรรมองคกรและฝกอบรมบคลากรของ สทท. 11 ใหม

4. การผลตและ จดซ อห รอ จดจ างการผลตรายการโทรทศนส าหรบสถานโทรทศนสาธารณะจะมตนทนเพยงใดจะขนอยกบจานวนชวโมงทสถานโทรทศนสาธารณะจะออกอากาศในแตวน สดสวนเวลาทจะออกอากาศซา ประเภทของรายการทผลต และคณภาพของรายการ

54

5. การประมาณการตนทนในดานรายการในกรณศกษา ซงสมมตวา สถานสถานโทรทศนสาธารณะออกอากาศทกวน วนละ 18 ชวโมง โดยมการผลตรายการขาวประมาณรอยละ 22 ของเวลาในการออกอากาศ พบวา ตนทนในการผลตรายการอยในระดบประมาณปละ 1,700 ลานบาท ในกรณรายการคณภาพสง และประมาณปละ 1,100 ลานบาท ในกรณรายการคณภาพปานกลาง

6. รายไดหลกของสถานโทรทศนสาธารณะนนควรมาจากเงนอดหนนจากรฐในรปแบบ ซงสามารถรบประกนความมนคงทางการเงนในระยะยาวได เชน การรบประกนงบประมาณขนตาทรฐบาลจะจดสรรใหในกฎหมายจดตงสถานโทรทศนสาธารณะ หรอการกนเงน (earmark) จากเงนไดบางแหลงของรฐบาล ประกอบกบรายไดจากแหลงอนๆ เชน เงนบรจาค หรอเงนสนบสนนรายการของหนวยงานรฐ หรอบรษทเอกชน ซงไมมขอผกพนในเรองของผงรายการหรอเนอหารายการทสถานโทรทศนสาธารณะจะนาเสนอ

7. ควรมการออกกฎหมายเพอจดตงสถานโทรทศนสาธารณะขนเปนองคกรอสระตามกฎหมายพเศษ ซงอาจเรยกวา “พระราชบญญตองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ” เพอใหสถานโทรทศนสาธารณะมรปแบบ โครงสรางองคกรตลอดจนระบบบรรษทภบาลทเหมาะสม สามารถดาเนนการตามวตถประสงคและพนธกจไดอยางคลองตว มหลกประกนความมนคงทางการเงน และมอสระและไมถกแทรกแซงจากฝายการเมองหรอกลมทน ในขณะทยงสามารถดาเนนการไดอยางโปรงใส มประสทธภาพ มมาตรฐานทางวชาชพทสงและมความพรอมรบผดตอสาธารณะ ตวอยางของกฎหมายดงกลาวแสดงอยในภาคผนวกท 4 ของรายงานฉบบน

8. การขาดเครอขายสถานโทรทศนในระดบทองถน และการขาดผผลตรายการอสระ จะทาใหสถานโทรทศนสาธารณะในประเทศไทยตองผลตรายการสวนใหญเอง อยางนอยในชวงแรก ในระยะยาว ควรมกลไกทางการเงนในการสนบสนนการพฒนาเครอขายสถานโทรทศนในระดบทองถน และผผลตรายการอสระกลมตางๆ

55

ภาคผนวกท 1 ขอมลการชมโทรทศนของเดกและเยาวชน สานกงานสถตแหงชาตจดใหมโครงการสารวจการใชสอมวลชน 3 ประเภท คอโทรทศน วทย และหนงสอพมพ เปนประจาทก 5 ป การสารวจการชมโทรทศนจะทาในไตรมาสทสามของปทสารวจ1 ประชากรทอยในขอบขายของการสารวจ ไดแก บคคลผอาศยอยในครวเรอนสวนบคคลทวประเทศ ไมรวมครวเรอนพเศษ2 ครวเรอนสถาบน3 และครวเรอนชาวตางประเทศททางานในสถานทตหรอองคการระหวางประเทศทมเอกสทธทางการทต

โครงการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) เปนโครงการสารวจดวยตวอยาง โดยใชแผนการสมตวอยางแบบ Stratified Two Stage Sampling กลาวคอ มกลมตวอยางลาดบแรก คอระดบจงหวดทง 76 จงหวด และในแตละจงหวดแบงเปน 2 กลมยอยตามลกษณะการปกครอง คอในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ในการสารวจมจานวนครวเรอนตวอยางทงสน 79,560 ครวเรอน โดยพนกงานของสานกงานสถตแหงชาตสมภาษณสมาชกในครวเรอนตวอยางทมอายตงแต 6 ปขนไป

ผลการสารวจครงลาสดในป พ.ศ. 2546 พบวามผชมโทรทศนรวมทงสนประมาณ 54.7

ลานคน หรอคดเปนรอยละ 94.5 ของจานวนประชากรทมอายตงแต 6 ปขนไป โดยผชมโทรทศนเปนเพศชายและเพศหญงในอตราทใกลเคยงกน คดเปนรอยละ 49.9 และรอยละ 50.1 ตามลาดบ ผชมโทรทศนกระจายอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอมากทสดประมาณ 18.2 ลานคน รองลงมาคอ ภาคกลาง 12.6 ลานคน ภาคเหนอ 9.7 ลานคน กรงเทพมหานคร 7.2 ลานคน และภาคใตมประชากรทชมโทรทศนตาสดประมาณ 7.0 ลานคน การวเคราะหขอมลการสารวจสอมวลชนโทรทศนในลาดบตอไปแบงกลมประชากรออกเปน 3 กลม ตามอายคอ กลมเดก (อาย 6-14 ป) กลมเยาวชน (อาย 15-24 ป) และกลมผใหญ (อาย 25 ปขนไป) รวมกบการแบงตามเขตการปกครอง ในการวเคราะหขอมลจะเนนไปทการชมโทรทศนของกลมเดกและเยาวชนเปนหลก

1 ครวเรอนบคคลตวอยางชดเดยวกบการสารวจภาวะการทางานของประชากร เดอนกรกฎาคม สงหาคม และกนยายน 2 ครวเรอนพเศษ หมายถง ครวเรอนทประกอบดวยบคคลหลายคนทมไดมความสมพนธกนในเชงครอบครวแตมาอยรวมกน เชน นกเรยน นกศกษา หรอคนทางานทเชาบานอยรวมกน เปนตน 3 ครวเรอนสถาบน หมายถง หอพกหรออาคารพกชวคราวสาหรบนกเรยน นกศกษา คายทหาร หรอบานพกคนงาน เปนตน

56

1. การรบชมโทรทศน

ผลการสารวจของสานกงานสถตแหงชาตในป พ.ศ. 2546 ตามตารางท ผ 1.1 พบวามประชากรมากกวารอยละ 90 ทรบชมโทรทศน เมอพจารณาตามอายพบวาเดกทมอายระหวาง 6-14 ป รบชมโทรทศนในสดสวนทสงมาก คอรอยละ 99.3 สาหรบในเขตเทศบาล และรอยละ 98.4 สาหรบนอกเขตเทศบาล สวนเยาวชนมระดบการชมโทรทศนตากวาเดกเลกนอย คอรอยละ 95 ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล นอกจากน จากขอมลจะเหนไดวาระดบการชมโทรทศนไมมความแตกตางกนมากนกระหวางประชากรในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ยกเวนกลมผใหญกลาวคอผใหญในเขตเทศบาลมอตราการชมโทรทศนมากกวาผใหญนอกเขตเทศบาลประมาณรอยละ 3.0

ตารางท ผ 1.1 การรบชมโทรทศนของประชากรกลมตางๆ

เดก (อาย 6-14 ป) เยาวชน (อาย 15-24 ป) ผใหญ (อาย 25 ปขนไป) ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ชม ไมชม ชม ไมชม ชม ไมชม ชม ไมชม ชม ไมชม ชม ไมชม จานวน 158,0

71 1,107 436,

778 7,099 1,845,1

13 94,9

88 2,946,8

93 143,7

04 15,121,5

42 608,2

59 33,726,0

55 2,565,3

33 รอยละ 99.3 0.7 98.4 1.6 95.1 4.9 95.4 4.7 96.1 3.9 92.9 7.1

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

2. จานวนวนทรบชมโทรทศนตอสปดาห ขอมลในตารางท ผ 1.2 แสดงสดสวนของประชากรตามความถในการรบชมโทรทศนตอสปดาห จะเหนวามประชากรทรบชมโทรทศนเปนประจาทกวนมากกวารอยละ 80 ในทกกลมอาย โดยประชากรในเขตเทศบาลจะมอตราการรบชมโทรทศนทกวนสงกวาประชากรนอกเขตเทศบาล เมอพจารณาเฉพาะกลมเดกจะพบวานอกเหนอไปจากการทเดกเปนกลมทรบชมโทรทศนสงทสดตามตารางท ผ 1.1 แลว เดกยงรบชมโทรทศนเปนประจาทกวนสงทสดอกดวยโดยเฉพาะเดกในเขตเทศบาล คอสงถงรอยละ 93 นอกจากน ในกลมเยาวชนกมอตราการรบชมโทรทศนทกวนสงเชนเดยวกน คอรอยละ 90 สาหรบในเขตเทศบาล และรอยละ 89 สาหรบนอกเขตเทศบาล

57

ตารางท ผ 1.2 จานวนวนทรบชมโทรทศนตอสปดาห เดก (อาย 6-14 ป) เยาวชน (อาย 15-24 ป) ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ ทกวน 147,206 93.1 380,141 87.0 1,662,108 90.1 2,627,577 89.2 13,685,937 90.5 29,431,495 87.3

สปดาหละ 4-6 วน 7,966 5.0 33,990 7.8 105,191 5.7 178,591 6.1 977,565 6.5 2,429,846 7.2 สปดาหละ 2-3 วน 2,075 1.3 18,682 4.3 62,986 3.4 123,544 4.2 384,358 2.5 1,589,872 4.7 สปดาหละ 1 วน 278 0.2 - 0.0 2,790 0.5 - 0.0 21,703 0.1 21,151 0.1

นานๆ ครง 547 0.4 3,965 0.9 12,039 0.7 17,180 0.6 51,979 0.3 253,690 0.8 รวม 158,072 100.0 436,778 100.0 1,845,114 100.0 2,946,892 100.0 15,121,542 100.0 33,726,054 100.0

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

3. จานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน เมอวเคราะหจานวนชวโมงทรบชมโทรทศนตอวนของเดก เยาวชน และผใหญ จะพบวา ประชากรสวนใหญของแตละกลมมการรบชมโทรทศนโดยเฉลยวนละ 3-3.30 ชวโมง (ตามภาพท ผ 1.1)

ภาพท ผ 1.1 จานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน

เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

0.01

-0.2

9

0.30

-0.5

9

1.00

-1.2

9

1.30

-1.5

9

2.00

-2.2

9

2.30

-2.5

9

3.00

-3.2

9

3.30

-3.5

9

4.00

-4.2

9

4.30

-4.5

9

5.00

-5.2

9

5.30

-5.5

9

6.00

-6.2

9

6.30

-6.5

9

7.00

ขนไป

จานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

05

1015202530

0.01

-0.2

9

0.30

-0.5

9

1.00

-1.2

9

1.30

-1.5

9

2.00

-2.2

9

2.30

-2.5

9

3.00

-3.2

9

3.30

-3.5

9

4.00

-4.2

9

4.30

-4.5

9

5.00

-5.2

9

5.30

-5.5

9

6.00

-6.2

9

6.30

-6.5

9

7.00

ขนไป

จานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

0.01

-0.2

9

0.30

-0.5

9

1.00

-1.2

9

1.30

-1.5

9

2.00

-2.2

9

2.30

-2.5

9

3.00

-3.2

9

3.30

-3.5

9

4.00

-4.2

9

4.30

-4.5

9

5.00

-5.2

9

5.30

-5.5

9

6.00

-6.2

9

6.30

-6.5

9

7.00

ขนไป

จานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

58

ทงน เมอพจารณาในรายละเอยดของแตละกลมอาย จะพบขอสงเกตดงน

• เดกในเขตเทศบาลใชเวลาชมโทรทศนตอวนมากกวาเดกทอยนอกเขตเทศบาล โดย เดกในเขตเทศบาลรอยละ 78.1 ชมโทรทศนวนละ 3 ชวโมงขนไป ในขณะทเดกนอกเขตเทศบาลทชมโทรทศนวนละ 3 ชวโมงขนไปมอตราตากวา คอรอยละ 75.8 นอกจากน จากภาพจะเหนวาเดกในเขตเทศบาลกลมทใหญทสด คอรอยละ 20.5 ชมโทรทศนวนละ 4-4.30 ชวโมง และเดกนอกเขตเทศบาลกลมทใหญทสด คอรอยละ 27.7 ชมโทรทศนวนละ 3-3.30 ชวโมง

• จานวนชวโมงตอวนทเยาวชนรบชมโทรทศนไมแตกตางไปจากของเดกมากนก กลาวคอเยาวชนในเขตเทศบาลใชเวลาชมโทรทศนตอวนมากกวาเยาวชนนอกเขตเทศบาล แตสงทแตกตางกนของเดกและเยาวชนทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล กคอเยาวชนทใชเวลาในการชมโทรทศนมากกวาวนละ 3 ชวโมง มสดสวนสงกวาเดกประมาณรอยละ 10

• ในสวนของผใหญพบวา มความแตกตางกนพอสมควรระหวางผใหญในเขตเทศบาลกบผใหญนอกเขตเทศบาล กลาวคอผใหญในเขตเทศบาลทชมโทรทศนมากกวาวนละ 3 ชวโมง มสดสวนรอยละ 81 ในขณะทผใหญนอกเขตเทศบาลทใชเวลาในการชมโทรทศนวนละ 3 ชวโมงขนไปมสดสวนเพยงรอยละ 70.7

จากการวเคราะหขางตนประกอบกบขอมลการรบชมโทรทศนและจานวนวนทรบชม

โทรทศนตามทกลาวมาแลวนน เราสามารถสรปไดวา นอกเหนอจากการทเดกและเยาวชนเปนกลมทมสดสวนการชมโทรทศนสงสดแลว กลมนโดยเฉพาะเยาวชนยงเปนกลมทใชเวลาในการชมโทรทศนตอวนสงทสดอกดวย

ตารางท ผ 1.3 จานวนชวโมงทชมโทรทศนตอป หนวย: ชวโมง/ป

เดก (อาย 6-14 ป) เยาวชน (อาย 15-24 ป) ความถในการชมโทรทศน ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

รวม

ทกวน 229,446,627 551,800,908 2,705,231,817 4,060,455,115 7,546,934,467 สปดาหละ 4-6 วน 8,868,873 35,242,023 122,291,366 197,129,126 363,531,387 สปดาหละ 2-3 วน 1,155,091 9,685,076 36,612,657 68,184,065 115,636,889 สปดาหละ 1 วน 61,902 - 648,711 - 710,613

รวม 239,532,493 596,728,007 2,864,784,551 4,325,768,306 8,026,813,356

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

จากขอมลจานวนวนตอสปดาหและจานวนชวโมงตอวนทรบชมโทรทศน จะเหนไดวาเดกและเยาวชนใชเวลาในการชมโทรทศนมาก เมอนาเอาเวลาเฉลยแบบถวงนาหนกของการ

59

รบชมโทรทศนของเดกและเยาวชนทกคนในแตละเขตการปกครองมารวมกนเพอคานวณวาในหนงปเดกและเยาวชนใชเวลาในการชมโทรทศนจานวนกชวโมง4 จะไดผลตามตารางท ผ 1.3 กลาวคอ เดกและเยาวชนทชมโทรทศนเปนประจาทกวนใชเวลาในการชมโทรทศนรวมกนทงหมดถง 7,547 ลานชวโมงตอป เดกและเยาวชนทมความถในการรบชมโทรทศนตากวากจะมจานวนชวโมงตอปในการรบชมโทรทศนลดหลนกนลงมา และเมอนาจานวนชวโมงรวมตอปของทกความถในการรบชมโทรทศนมารวมกนจะพบวา ในแตละปเดกและเยาวชนทวประเทศทชมโทรทศนใชเวลาในการชมโทรทศนรวมกนมากถง 8,027 ลานชวโมงตอป 4. เวลาทรบชมโทรทศน การสารวจชวงเวลาทรบชมโทรทศนของประชากรแตละกลมแสดงใหเหนในภาพท ผ 1.2 จากภาพจะเหนวา ชวงเวลาในการรบชมโทรทศนของประชากรในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลไมแตกตางกนมากนก โดยตงแต 17.00-20.59 น. ของวนจนทร-ศกร เปนเวลาทผรบชมโทรทศนทงเดก เยาวชนและผใหญ ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลรบชมโทรทศนเปนประจา และในระหวางสดสปดาหชวงเวลาในการชมโทรทศนจะยาวนานเกอบตลอดทงวนโดยเฉพาะในกลมเดก 4 สตรคานวณจานวนชวโมงตอปทรบชมโทรทศน = (เวลาทชมโทรทศนตอวนเฉลยแบบถวงนาหนก (นาท) x จานวนประชากร x 7 (วน) x 52 (สปดาห) 60 (นาท)

60

ภาพท ผ 1.2 ชวงเวลาทรบชมโทรทศน เดก (อาย 6-14 ป)

0

2

4

6

8

10

12

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

ชวงเวลาทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จนทร-ศกร เสาร-อาทตย

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

2

4

6

8

10

12

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

ชวงเวลาทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จนทร-ศกร เสาร-อาทตย

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

02468

101214

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

กอน

05.

00 น

.

05.0

0 -0

6.59

น.

07.0

0 -0

8.59

น.

09.0

0 -1

0.59

น.

11.0

0 -1

2.59

น.

13.0

0 -1

4.59

น.

15.0

0 -1

6.59

น.

17.0

0 -1

8.59

น.

19.0

0 -2

0.59

น.

21.0

0 -2

3.59

น.

ชวงเวลาทรบชมโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จนทร-ศกร เสาร-อาทตย

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

สวนในวนจนทร-ศกร ชวงเวลาทเดกและเยาวชนรบชมโทรทศนในสดสวนสงเรมตงแต

เวลา 17.00 น. ไปจนถงเวลา 23.59 น. โดยภายหลงเวลา 21.00 น. ไปแลว. สดสวนทเดกและผใหญชมโทรทศนจะเรมลดลง ในขณะทสดสวนของเยาวชนทชมโทรทศนหลงเวลา 21.00 น. ลดลงไมมากนก

61

ในวนเสาร-อาทตย เดกเปนประชากรทมสดสวนชมโทรทศนตงแตเวลา 7.00 น. สงกวาผชมกลมอนๆ นอกจากน เมอเปรยบเทยบตามชวงเวลาระหวางวนจนทร-ศกร กบวนเสาร-อาทตย จะเหนวา ในวนเสาร-อาทตย มชวงเวลาทเดกรบชมโทรทศนเกอบทงวน คอทกชวงเวลายกเวนกอน 7.00 น. มสดสวนของเดกชมโทรทศนไมตากวารอยละ 5 ในขณะทวนจนทร-ศกร มเดกรบชมโทรทศนในชวง 7.00-14.59 น. ตากวารอยละ 2 สาหรบเยาวชนซงเปนกลมทมสดสวนการรบชมโทรทศนเปนชวงระยะเวลายาวนานทสดในวนจนทร-ศกร นน กยงคงเปนกลมทชมโทรทศนยาวนานทสดในชวงวนเสาร-อาทตยอกดวย ขอมลนแสดงใหเหนวาเดกและเยาวชนทงในและนอกเขตเทศบาลใชเวลาวนหยดเสาร-อาทตย ในการชมโทรทศนคอนขางมาก 5. เนอหารายการทรบชมโทรทศน การสารวจสอมวลชนโทรทศนของสานกงานสถตแหงชาตแบงประเภทรายการโทรทศนออกเปน 6 กลมใหญ คอ (1) ขาว (2) สารคดหรอความรทวไป (3) การแสดงความคดเหนหรอการวเคราะห (4) บนเทง (5) โทรทศนเพอการศกษา และ (6) ธรกจหรอโฆษณา ภาพท ผ 1.3 แสดงผลการสารวจความนยมในการรบชมรายการประเภทตางๆ ของประชากรทง 3 กลม

จากภาพจะเหนวา เดกทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลนยมชมรายการบนเทงสงทสดคอรอยละ 45.0 และรอยละ 48.2 ตามลาดบ รายการในลาดบตอมาทเดกนยมรบชมคอสารคดหรอความรทวไป โดยเดกทอยในเขตเทศบาลจะมอตราการรบชมรายการประเภทนสงกวาเดกนอกเขตเทศบาลประมาณรอยละ 6.0 รายการขาวเปนรายการอกประเภทหนงทเดกใหความสนใจรบชมในสดสวนประมาณรอยละ 20 โดยเดกทอยนอกเขตเทศบาลจะมอตราการรบชมรายการขาวสงกวาเดกในเขตเทศบาลเลกนอย สาหรบรายการโทรทศนเพอการศกษามผชมทเปนเดกนอยมาก ทงนเนองจากประเภทรายการในกลมนทสานกงานสถตแหงชาตสารวจไดแกรายการของมหาวทยาสโขทยธรรมาธราช และมหาวทยาลยรามคาแหง เปนหลก ซงมใชรายการการศกษาสาหรบเดก ในกลมของเยาวชนมสดสวนในการชมรายการโทรทศนทกระจายมากกวาของเดกซงกระจกตวอยทรายการบนเทงสงมาก แมวาเยาวชนจะนยมชมรายการบนเทงสงทสดเชนเดยวกบเดกแตกมสดสวนการรบชมตากวา คอประมาณรอยละ 39 เยาวชนมสดสวนการชมรายการขาวสงกวารายการสารคดหรอความรทวไปอยเลกนอย สาหรบรายการโทรทศนเพอการศกษากมระดบของการรบชมตามากเชนกน นอกจากน จากภาพจะเหนวาสดสวนของการรบชมรายการแตละประเภทของเยาวชนในเขตและนอกเขตเทศบาลเกอบจะไมมความแตกตางกนเลย

62

ภาพท ผ 1.3 เนอหารายการทรบชมโทรทศน

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

-1020304050

ขาว

สารคด/ความรทวไป

ความคดเหน/

วเคราะห

บนเทง

โทรทศนเพอ

การศกษา

ธรกจ/โฆษณา

ประเภทรายการทรบชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

สาหรบผใหญนนแมจะมสดสวนการรบชมรายการบนเทงสงกวารายการประเภทอนๆ

เชนเดยวกบเดกและเยาวชน แตสดสวนในการรบชมกตากวาของเดกและเยาวชน คอประมาณรอยละ 32 ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ทงน ผใหญมสดสวนในการรบชมรายการขาวและรายการความคดเหนหรอการวเคราะหสงทสดเมอเทยบกบสดสวนการชมรายการประเภทเดยวกนนของเดกและเยาวชน

คณะผวจยไดวเคราะหตอไปในรายละเอยดของการรบชมรายการโทรทศน 4 ประเภท คอ (1) ขาว (2) สารคดหรอความรทวไป (3) ความคดเหนหรอการวคราะห และ (4) บนเทง

เดก (อาย 6-14 ป)

-1020304050

ขาว

สารคด/ความร

ทวไป

ความคดเหน

/วเคราะห

บนเทง

โทรทศนเพอ

การศกษา

ธรกจ/โฆษณา

ประเภทรายการทรบชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

-1020

304050

ขาว

สารคด/ความร

ทวไป

ความคดเหน

/วเคราะห

บนเทง

โทรทศนเพอ

การศกษา

ธรกจ/โฆษณา

ประเภทรายการทรบชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

63

ภาพท ผ 1.4-ก. รายละเอยดของการรบชมรายการขาว

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

จากภาพท ผ 1.4-ก จะเหนวาทกกลมประชากรทศกษารบชมขาวในประเทศในสดสวนทสงทสด แตมความแตกตางกนไปในลาดบรองลงมาคอเดกและเยาวชนจะชมขาวกฬาเปนอนดบทสอง ในขณะทผใหญจะชมขาวตางประเทศและขาวทองถนมากกวาขาวกฬา

ภาพท ผ 1.4-ข รายละเอยดของการรบชมรายการสารคดหรอความรทวไป

เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

นโยบาย

และชแจง

งานของสวนราชการ

การประกอบอาชพ

การเกษตร

สขภาพอนามย

ศลปะ วฒนธรรม

และประวตศาสตร

วทยาศาสตร

เทคโนโลยและ

สงแวดลอม

ทางศาสนาและ

จรยธรรม

ภาษาและหนงสอ

ไทย

ธรกจและ

อตสาหกรรมใน

ประเทศ

เดกและสตร

การกฬาและการ

ทองเทยว อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30ขาวในประเทศ

ขาวทองถน

ขาวตางประเทศ

ขาวกฬา

ขาวพยากรณ

อากาศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

ขาวในประเทศ

ขาวทองถน

ขาวตางประเทศ

ขาวกฬา

ขาวพยากรณ

อากาศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

ขาวในประเทศ

ขาวทองถน

ขาวตางประเทศ

ขาวกฬา

ขาวพยากรณ

อากาศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

64

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30นโยบาย

และชแจง

งานของสวน

ราชการ

การประกอบอาชพ

การเกษตร

สขภาพอนามย

ศลปะ วฒนธรรม

และประวตศาสตร

วทยาศาสตร

เทคโนโลยและ

สงแวดลอม

ทางศาสนาและ

จรยธรรม

ภาษาและหนงสอ

ไทย

ธรกจและ

อตสาหกรรมใน

ประเทศ

เดกและสตร

การกฬาและการ

ทองเทยว อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

นโยบาย

และชแจง

งานของสวน

ราชการ

การประกอบอาชพ

การเกษตร

สขภาพอนามย

ศลปะ วฒนธรรม

และประวตศาสตร

วทยาศาสตร

เทคโนโลยและ

สงแวดลอม

ทางศาสนาและ

จรยธรรม

ภาษาและหนงสอ

ไทย

ธรกจและ

อตสาหกรรมใน

ประเทศ

เดกและสตร

การกฬาและการ

ทองเทยว อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ภาพท ผ 1.4-ข แสดงรายละเอยดของรายการประเภทสารคดและความรทวไป การสารวจพบวาเดก เยาวชน นยมชมรายการสารคดประเภทกฬาและการทองเทยวสงทสด โดยเดกนอกเขตเทศบาลมสดสวนสงกวาเดกในเขตเทศบาล ในขณะทสดสวนในการรบชมสารคดประเภทนของเยาวชนและผใหญในเขตเทศบาลจะสงกวาเยาวชนและผใหญนอกเขตเทศบาลเลกนอย

สารคดทเดกนยมรบชมทางโทรทศนในลาดบทสอง คอสารคดเดกและสตร และสารคดวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยทเดกในเขตเทศบาลมสดสวนการรบชมสารคดวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากกวาเดกทอยนอกเขตเทศบาล สาหรบเยาวชนนยมรบชมสารคดดานสขภาพเปนลาดบทสอง โดยทเยาวชนในเขตเทศบาลมสดสวนการรบชมสารคดประเภทนมากกวาเยาวชนนอกเขตเทศบาลเลกนอย สารคดดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยกไดรบความสนใจรบชมจากเยาวชนทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลในลาดบทสาม และมขอสงเกตคอเยาวชนมความสนใจรบชมสารคดทเกยวกบการประกอบอาชพอกดวย โดยเยาวชนนอกเขตเทศบาลมความสนใจมากกวาเยาวชนในเขตเทศบาล

65

สารคดดานการเกษตรไดรบความสนใจจากผใหญนอกเขตเทศบาลในสดสวนสงทสด รองลงมาคอสารคดกฬาและการทองเทยว สารคดการประกอบอาชพ และสารคดดานสขภาพ ตามลาดบ

ภาพท ผ 1.4-ค รายละเอยดของการรบชมรายการความคดเหนหรอการวคราะห

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

การสารวจยงพบวา รายการทเกยวกบความคดเหนหรอการวเคราะหนนไดรบความสนใจจากผชมโทรทศนทกกลมอายเชนกน โดยภาพท ผ 1.4-ค แสดงใหเหนวาประเภทของรายการในกลมนทมผรบชมสงสดคอการแสดงความคดเหนหรอการวเคราะหดานการปกครองและการเมอง โดยประชากรนอกเขตเทศบาลจะใหความสนใจรบชมรายการประเภทนมากกวาประชากรในเขตเทศบาล

เดก (อาย 6-14 ป)

010203040

การปกครองและ

การเมอง

เศรษฐกจและ

สงคม

วเคราะหขาวและ

เหตการณ

ตางประเทศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

010203040

การปกครองและ

การเมอง

เศรษฐกจและ

สงคม

วเคราะหขาวและ

เหตการณ

ตางประเทศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

010

2030

40

การปกครองและ

การเมอง

เศรษฐกจและ

สงคม

วเคราะหขาวและ

เหตการณ

ตางประเทศ อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

66

ภาพท 1.4-ง รายละเอยดของการรบชมรายการบนเทง

เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20เพลงไทยเดม

หรอ

ดนตรไทย

เพลงไทยสากล

เพลงลกทง

เพลงสากล

รายการบนเทงแบบ

ประเพณพนบาน

ละคร หรอภาพยนตร

ชดของไทย

ภาพยนตร

ตางประเทศ

ภาพยนตรการตน

ภาพยนตรไทย

การแสดงเบดเตลด

การแขงขนเกมส

อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

เพลงไทยเดม

หรอ

ดนตรไทย

เพลงไทยสากล

เพลงลกทง

เพลงสากล

รายการบนเทงแบบ

ประเพณพนบาน

ละคร หรอ

ภาพยนตรชดของ

ไทย

ภาพยนตร

ตางประเทศ

ภาพยนตรการตน

ภาพยนตรไทย

การแสดง

เบดเตลด

การ

แขงขนเกมส

อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

เพลงไทยเดม

หรอ

ดนตรไทย

เพลงไทยสากล

เพลงลกทง

เพลงสากล

รายการบนเทงแบบ

ประเพณพนบาน

ละคร หรอ

ภาพยนตรชดของ

ไทย

ภาพยนตร

ตางประเทศ

ภาพยนตรการตน

ภาพยนตรไทย

การแสดงเบดเตลด

การแขงขนเกมส

อนๆ

ประเภทขาวทชม

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

รายละเอยดของรายการบนเทงซงเปนกลมรายการทไดรบความนยมสงทสดในทกกลมอายของผรบชมโทรทศน มผลการสารวจตามภาพท ผ 1.4-ง ซงสามารถสรปไดดงน

67

• เดกในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลมสดสวนการรบชมรายการบนเทงตามลาดบตอไปน ละครหรอภาพยนตชดของไทย (รอยละ 14.3-14.8) การแสดงเบดเตลดและการแขงขนเกมส (รอยละ 14.0-14.1) และภาพยนตรการตน โดยเดกในเขตเทศบาลชมการตนมากกวาเดกนอกเขตเทศบาล (รอยละ 13.3-14.1) นอกจากนเดกยงชมรายการบนเทงอนๆ ในสดสวนประมาณรอยละ 11.3-13.5 อกดวย คอภาพยนตรทงไทยและตางประเทศ และรายการดนตรสากล

• เยาวชนมสดสวนการชมรายการบนเทงตางๆ ใกลเคยงกบเดก ยกเวนรายการบนเทง 2 ประเภท คอการตนและรายการเพลงสากล กลาวคอเยาวชนชมการตนนอยกวาเดก และชมรายการเพลงสากลมากกวาของเดก

• ผใหญโดยเฉพาะทอยนอกเขตเทศบาลชมรายการบนเทงประเภทละครหรอภาพยนตรชดของไทยในสดสวนสงทสดและสงกวาสดสวนของเดกและเยาวชน ลาดบรองลงมาคอรายการเบดเตลดและการแขงขนเกมส นอกจากน รายการเพลงลกทงกไดรบความนยมในผใหญทงทอยในเขตและนอกเขตเทศบาลอกดวย

6. รายการโทรทศนทควรปรบปรง นอกเหนอไปจากการสารวจในเรองเวลาทใชในการรบชมโทรทศน และประเภทรายการโทรทศนทรบชมแลว สานกงานสถตแหงชาตยงไดสารวจความคดเหนเกยวกบรายการทควรปรบปรงอกดวย ผลการสารวจดงกลาวทาใหเราทราบความคดเหนของประชากรแตละกลมดงน (ภาพท ผ 1.5 ก-ฉ)

• ผชมโทรทศนทเปนเดกซงอยนอกเขตเทศบาลมความเหนวารายการตอไปนมเนอหาสาระนอยเกนไป รายการเพอการศกษา (รอยละ 65.1) รายการสารคดหรอความรทวไป (รอยละ 22.9) รายการบนเทง (รอยละ 16.5) และรายการขาว (รอยละ 16) สาหรบเดกทอยในเขตเทศบาลมความเหนวารายการตอไปนขาดความทนสมยตอเหตการณปจจบน รายการสารคดหรอความรทวไป (รอยละ 26.8) รายการเพอการศกษา (รอยละ 30.1) รายการบนเทง (รอยละ 14.8) นอกจากน เดกในเขตเทศบาลยงมความเหนวารายการประเภทแสดงความคดเหนหรอการวเคราะหควรไดรบการปรบปรงดานรปแบบการนาเสนอ (รอยละ 55.4) และดานเนอหาสาระทนอยเกนไป (รอยละ 26.0) และรายการเพอการศกษามระยะเวลานอยไป (รอยละ 18.8) เดกนอกเขตเทศบาลเหนวารายการแสดงความคดเหนหรอวเคราะหมเวลามากเกนไป (รอยละ 25.9)

• ผชมโทรทศนทเปนเยาวชนทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลประมาณรอยละ 20 มความเหนสอดคลองกนวารายการทกประเภทควรปรบปรงดานเนอหาสาระทมนอยเกนไป นอกจากน ยงมความเหนในดานอนๆ เชน เยาวชนในเขตเทศบาลรอยละ 11.1 เหนวา

68

รายการสารคดหรอความรทวไปควรปรบปรงเรองความทนสมย และระยะเวลานอยทเกนไป เยาวชนในเขตเทศบาลรอยละ 14.4 เหนวาควรปรบปรงดานผดาเนนรายการของรายการเพอการศกษา เปนตน

• ผใหญมความเหนเกยวกบรายการทควรปรบปรงดงน ประมาณรอยละ 20 ของผใหญทงในเขตและนอกเขตเทศบาลเหนวารายการทกประเภทมเนอหาสาระนอยเกนไป โดย เฉพาะรายการเพอการศกษานน เกอบรอยละ 30 ของผใหญในเขตเทศบาลเหนวาควรปรบปรงดานเนอหาสาระ รอยละ 16 เหนวาควรปรบปรงดานความทนสมย และรอยละ 12 เหนวาระยะเวลานอยเกนไป

โดยสรปผชมโทรทศนทกกลมอายมความเหนสอดคลองกนวารายการโทรทศนทก

ประเภทควรปรบปรงดานเนอหาสาระทมนอยเกนไป และเรองความทนสมยตอเหตการณ

ภาพท ผ 1.5-ก รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทขาว

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

69

ภาพท ผ 1.5-ข รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทสารคด/ความรทวไป เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ภาพท ผ 1.5-ค รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทความคดเหน/การวคราะห

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เดก (อาย 6-14 ป)

0102030405060

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

010203040

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

70

ภาพท ผ 1.5-ง รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทบนเทง เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ภาพท ผ 1.5-จ รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทเพอการศกษา

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เดก (อาย 6-14 ป)

010203040506070

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

010203040506070

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

010203040506070

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

71

ภาพท ผ 1.5-ฉ รายการโทรทศนทควรปรบปรง: ประเภทธรกจ/โฆษณา เดก (อาย 6-14 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

7. ความเหนตอรายการโทรทศน สวนสดทายของการสารวจคอการสอบถามความเหนตอรายการโทรทศน ผลการสารวจในสวนนพบวาเกนกวารอยละ 80 ของผชมโทรทศนทกกลมมความเหนวาโทรทศนเปนสอทใหความบนเทงและเพลดเพลน รองลงมาประมาณรอยละ 65-69 ของเกอบทกกลมทศกษาเหนวาโทรทศนทาใหทราบขอมลธรกจและโฆษณา ยกเวนเดกในเขตเทศบาลรอยละ 63.5 เหนวาโทรทศนเปนสอกลางทประชาชนสามารถแสดงความคดเหนและรองทกขในเรองตางๆ ผชมโทรทศนทเปนเดกนอกเขตเทศบาลรอยละ 66.1 ยงมความเหนวาโทรทศนมประโยชนตอการเรยน การศกษา ในขณะทเดกในเขตเทศบาลเหนดวยในประเดนเดยวกนนตากวาคอรอยละ 55.6 ซงใกลเคยงกนกบความเหนของเยาวชนและผใหญทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล นอกจากน เกนกวารอยละ 50 ของผชมโทรทศนทกกลมทศกษาเหนดวยวาโทรทศนชวยใหมความร ความเขาใจในการดแลสขภาพ และมความร ความเขาใจในการประกอบอาชพ โดยความเหนในทงสองประเดนนจะสงขนเปนรอยละ 58.1สาหรบผชมโทรทศนทเปนเยาวชนและผใหญทอยนอกเขตเทศบาล

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

เยาวชน (อาย 15-24 ป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

0

10

20

30

40

เนอหาสาระมากไป

เนอหาสาระนอยไป

ภาษาทใช

รปแบบการนาเสนอ

ผดาเนนรายการ

ความรวดเรวในการ

นาเสนอ

ธรกจ/โฆษณามากไป

ธรกจ/โฆษณานอยไป

ระยะเวลามากไป

ระยะเวลานอยไป

ชวงเวลานาเสนอ

ภาพทนาเสนอ

อนๆ

สงทควรปรบปรงของรายการโทรทศน

รอยละของประชากร

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

72

ตารางท ผ 1.7 ความเหนตอรายการโทรทศน เดก (อาย 4-16 ป เยาวชน (อาย 15-24 ป) ผใหญ (อาย 25 ปขนไป)

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

เสนอขาวอยางตรงไปตรงมา ไมเหนดวย 7,994 5.1 2,594 0.6 86,962 4.7 83,258 2.8 697,474 4.6 1,163,706 3.5

เหนดวยบางสวน 53,323 33.7 130,970 30.0 835,745 45.3 1,205,848 40.9 6,414,566 42.4 13,083,154 37.8 เหนดวย 58,682 37.1 180,084 41.2 747,443 40.5 1,375,340 46.7 6,727,632 44.5 16,678,053 49.5

ไมมความเหน 38,073 24.1 123,130 28.2 174,962 9.5 28,2447 9.6 1,281,870 8.5 2,801,142 8.3

เสนอขาว / เหตการณรนแรงมากกวาขาวในดานด ไมเหนดวย 28,960 18.3 36,872 8.4 283,080 15.3 462,206 15.7 2,444,831 16.2 4,593,494 13.6

เหนดวยบางสวน 50,634 32.0 122,909 28.1 893,965 48.5 1,355,299 46.0 7,029,228 46.5 15,027,093 44.6 เหนดวย 32,207 20.4 89,608 20.5 386,220 20.9 667,633 22.7 3,295,419 21.8 8,627,348 25.6

ไมมความเหน 46,270 29.3 187,388 42.9 281,848 15.3 461,755 15.7 2,352,064 15.6 5,478,120 16.2

เสนอภาพไมเหมาะสม ไมเหนดวย 25,914 16.4 56,848 13.0 397,383 21.5 580,883 19.7 3,076,108 20.3 6,619,847 19.6

เหนดวยบางสวน 55,352 35.0 144,242 33.0 841,406 45.6 1,285,298 43.6 6,771,872 44.8 14,513,621 43.0 เหนดวย 34,659 21.9 69,336 15.9 317,958 17.2 598,080 20.3 2,995,578 19.8 7,185,027 21.3

ไมมความเหน 42,146 26.7 166,352 38.1 288,338 15.6 482,632 16.4 2,277,983 15.1 5,407,560 16.0

โทรทศนในปจจบนเนอขาวในเชงวเคราะหมากเกนไป ไมเหนดวย 6,448 4.1 10,703 2.5 197,805 10.7 283,997 9.6 1,656,612 11.0 2,653,173 7.9

เหนดวยบางสวน 49,908 31.6 112,932 25.9 721,558 39.1 1,168,409 39.7 5,958,986 39.4 12,612,776 37.4 เหนดวย 31,560 20.0 97,562 22.3 494,824 26.8 749,547 25.4 4,044,308 26.8 9,210,982 27.3

ไมมความเหน 70,154 44.4 215,581 49.4 430,926 23.4 744,939 25.3 3,461,635 22.9 9,249,124 27.4

โทรทศนสวนใหญมความรบผดชอบตอการนาเสนอขาว ไมเหนดวย 10,438 6.6 11,107 2.5 140,794 7.6 147,062 5.0 1,140,808 7.5 2,110,839 6.3

เหนดวยบางสวน 53,106 33.6 89,281 20.4 709,035 38.4 1,061,450 36.0 5,980,763 39.6 11,834,539 35.1 เหนดวย 43,962 27.8 130,312 29.8 602,540 32.7 1,059,090 35.9 4,895,474 32.4 11,347,463 33.7

ไมมความเหน 50,565 32.0 206,079 47.2 392,744 21.3 679,291 23.1 3,104,497 20.5 8,433,214 25.0

เดก (อาย 4-16 ป เยาวชน (อาย 15-24 ป) ผใหญ (อาย 25 ปขนไป) ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

โทรทศนมสวนชนาความนยมชมชอบตอพรรคการเมอง ไมเหนดวย 12,018 7.6 10,180 2.3 193,020 10.5 246,276 8.4 1,583,124 10.5 3,157,840 9.4

เหนดวยบางสวน 46,174 29.2 91,920 21.1 617,356 33.5 936,332 31.8 5,082,908 33.6 10,688,650 31.7 เหนดวย 31,819 20.1 124,243 28.5 561,679 30.4 968,813 32.9 4,471,021 29.6 10,235,499 30.4

ไมมความเหน 68,059 43.1 210,435 48.2 473,057 25.6 795,472 27.0 2,984,489 26.4 9,644,067 28.6

โทรทศนมบทบาทในการชนาและสรางสรรสงคม ไมเหนดวย 3,420 2.2 1,187 0.3 37,860 2.1 65,320 2.2 387,131 2.6 641,339 1.9

เหนดวยบางสวน 31,047 19.6 101,400 23.2 569,511 30.9 948,306 32.2 5,090,088 33.7 10,523,485 31.2 เหนดวย 77,737 49.2 182,641 41.8 1,003,511 54.4 1,502,377 51.0 7,517,884 49.7 17,157,618 50.9

ไมมความเหน 45,868 29.0 151,550 34.7 234,231 12.7 430,890 14.6 2,126,439 14.1 5,403,613 16.0

โทรทศนเปนสอกลางทประชาชนสามารถแสดงความคดเหนและรองทกขในเรองตางๆ ได ไมเหนดวย 3,849 2.4 9,352 2.1 55,248 3.0 54,120 1.8 434,404 2.9 529,604 1.6

เหนดวยบางสวน 27,473 17.4 90,259 20.7 627,226 34.0 915,644 31.1 5,211,608 34.5 10,619,872 31.5 เหนดวย 100,341 63.5 223,999 51.3 970,053 52.6 1607,346 54.5 7,874,191 52.1 18,673,242 55.4

ไมมความเหน 26,408 16.7 113,168 25.9 192,586 10.4 369,782 12.6 1,601,339 10.6 3,903,337 11.6

โทรทศนใหความบนเทงและเพลดเพลน ไมเหนดวย 2,845 1.8 2,621 0.6 9,226 0.5 11,788 0.4 151,215 1.0 134,904 0.4

เหนดวยบางสวน 15,965 10.1 30,138 6.9 221,414 12.0 330,052 11.2 1,587,762 10.5 3,102,797 9.2 เหนดวย 130,882 82.8 373,008 85.4 1,524,063 82.6 2,484,230 84.3 13,034,769 86.2 29,442,846 87.3

ไมมความเหน 8,378 5.3 31,011 7.1 90,411 4.9 120,823 4.1 347,795 2.3 1,045,508 3.1

73

เดก (อาย 4-16 ป เยาวชน (อาย 15-24 ป) ผใหญ (อาย 25 ปขนไป) ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

โทรทศนทาใหทราบขอมลธรกจและโฆษณา ไมเหนดวย 2,687 1.7 6,333 1.5 33,212 1.8 25,343 0.9 247,993 1.6 313,652 0.9

เหนดวยบางสวน 29,290 18.5 62,678 14.4 446,517 24.2 591,736 20.1 3,334,300 22.1 7,018,392 20.8 เหนดวย 89,926 56.9 299,848 68.7 1,181,610 64.0 1,946,422 66.0 9,850,172 65.1 23,176,545 68.7

ไมมความเหน 36,166 22.9 67,919 15.4 183,773 10.0 383,391 13.0 1,689,076 11.2 3,217,466 9.6

โทรทศนมประโยชนตอการเรยน / การศกษา ไมเหนดวย 4,438 2.8 2,113 0.5 23,800 1.3 36,839 1.3 199,108 1.3 274,469 0.8

เหนดวยบางสวน 38,802 24.6 72,782 16.7 610,466 33.1 789,791 26.8 4,807,401 31.8 9,360,826 27.8 เหนดวย 87,825 55.6 288,730 66.1 1,045,266 56.7 1,809,207 61.4 8,403,603 55.6 19,769,191 58.6

ไมมความเหน 27,007 17.1 73,153 16.8 165,581 9.0 311,055 10.6 1,711,431 11.3 4,321,569 12.8

โทรทศนชวยใหมความร ความเขาใจในการประกอบอาชพ ไมเหนดวย 298 0.2 662 0.1 44,351 2.4 38,874 1.3 171,605 1.1 308,426 0.9

เหนดวยบางสวน 42,421 26.8 78,473 18.0 629,944 34.1 883,994 30.0 4,976,636 32.9 9,826,557 29.1 เหนดวย 86,406 54.7 225,475 51.6 980,614 53.2 1,712,199 58.1 8,342,304 55.2 19,580,961 58.1

ไมมความเหน 28,946 18.3 132,208 30.3 190,203 10.3 311,826 10.6 1,630,997 10.8 4,010,111 11.9

โทรทศนชวยใหมความร ความเขาใจในการดแลสขภาพ ไมเหนดวย 564 0.4 7,555 1.7 36,143 2.0 29,736 1.0 192,612 1.3 327,730 1.0

เหนดวยบางสวน 34,874 22.1 93,377 21.4 611,316 33.1 867,008 29.4 4,791,565 31.7 10,006,938 29.7 เหนดวย 90,264 57.1 225,897 51.7 1,017,661 55.2 1,723,651 58.5 8,564,145 56.6 19,243,417 57.1

ไมมความเหน 32,369 20.5 109,948 25.2 179,993 9.8 326,498 11.1 1,573,220 10.4 4,147,971 12.3

โทรทศนไมมรายการทนาสนใจ มแตละคร และเกมสโชว เปนสวนใหญ ไมเหนดวย 35,417 22.4 105,859 24.2 450,223 24.4 659,676 22.4 2,866,584 19.0 5,879,144 17.4

เหนดวยบางสวน 43,043 27.2 91,411 20.9 580,567 31.5 957,424 32.5 4,761,529 31.5 10,504,425 31.2 เหนดวย 43,746 27.7 136,426 31.2 513,061 28.0 890,205 30.2 4,734,385 31.3 10,997,721 32.6

ไมมความเหน 35,866 22.7 103,082 23.6 298,262 16.2 439,588 14.9 2,759,044 18.3 6,344,765 18.8

อนๆ ไมเหนดวย 1,592 1.0 2,441 0.6 26,568 1.4 34,493 1.2 221,235 1.5 436,896 1.3

เหนดวยบางสวน - 0.0 - 0.0 1,206 0.1 4,129 0.1 17,215 0.1 52,010 0.2 เหนดวย - 0.0 - 0.0 1,698 0.1 6,178 0.2 35,952 0.2 93,910 0.3

ไมมความเหน 156,479 99.0 434,337 99.4 1,815,641 98.4 2,902,093 98.5 14,847,139 98.2 33,143,239 98.3

ทมา: ประมวลผลการสารวจสอมวลชน (โทรทศน) ป พ.ศ. 2546 ของสานกงานสถตแหงชาต โดยคณะผวจย

74

ภาคผนวกท 2 ตวอยางของระบบโทรทศนสาธารณะในตางประเทศ ภาคผนวกนจะยกตวอยางโทรทศนสาธารณะในตางประเทศ 4 ประเทศ คอสหราชอาณาจกรฯ สหรฐอเมรกา ฝรงเศสและเยอรมน 1. British Broadcasting Corporation (BBC) ของ สหราชอาณาจกรฯ

1.1 ความเปนมา BBC ถกจดตงขนเมอป พ.ศ. 2465 โดยการรวมทนของบรษทผลตอปกรณวทยชนนา

ในขณะนนหลายรายรวมทง กกลเอลโม มารโคน ชาวอตาลซงไดรบยกยองวาเปนบดาแหงวทยกระจายเสยง ในระยะแรก BBC ออกอากาศทางสอวทยเพยงสอเดยวเทานน ภายในป 2468 การกระจายเสยงของ BBC กครอบคลมเกอบทงสหราชอาณาจกรฯ

การประทวงของกลมแรงงานครงใหญในป 2469 ทาให BBC ประสบกบความพยายาม

แทรกแซงจากรฐบาลเปนครงแรก โดยนายวนสตน เชอรชล รฐมนตรกระทรวงการคลงในขณะนนไดเสนอใหรฐบาลเขาครอบงากจการของ BBC เพอประโยชนในการเสนอขาวสารของรฐบาล แตผบรหารของ BBC ไดเจรจาใหรฐบาลองกฤษออกกฎบตร (Royal Charter) จดตง British Broadcasting Corporation หรอ BBC ขนเปนองคกรอสระ ในป 2470

BBC เรมใหบรการโทรทศนเปนครงแรกเมอป 2479 แตการแพรภาพไดถกระงบไปใน

ระหวางสงครามโลกครงทสอง เหลอเพยงการกระจายเสยงทางวทยเทานน การรายงานขาวสงครามของ BBC ในชวงนนไดสรางชอเสยงใหแก BBC เปนอยางมากในดานความถกตองและรวดเรว

ภายหลงสงครามโลกครงทสอง BBC ไดกลบมาแพรภาพอกครง การแพรภาพการ

เสดจขนครองราชยของสมเดจพระราชนอลซาเบธท 2 เมอ 2 มถนายน 2496 เปนเหตการณประวตศาสตรสาคญททาใหโทรทศนแพรหลายอยางรวดเรวในสหราชอาณาจกร ตงแตนนมา BBC ไดพฒนากจการโทรทศนอยางตอเนอง จนในปจจบน BBC มรายการโทรทศนแพรภาพในสหราชอาณาจกรฯ ถง 8 ชอง คอ BBC1-4, CBBC, CBeebies, BBC News 24 และ BBC Parliament บรการเหลานมรายไดจากคาธรรมเนยมการรบชมโทรทศนในครวเรอน (license fee) สวนบรการของ BBC International อก 9 ชอง เปนบรการแบบบอกรบสมาชกทผชมตองเสยคาบรการ

75

BBC เปนองคกรไมแสวงหาผลกาไร และตองนารายไดทไดรบไปใชในกจการวทยโทรทศน ทงในแงของการผลตรายการใหมๆ ทเปนรายการสาระ บนเทง หรอการขยายเครอขายเพอใหสามารถบรการไดกวางขวางทสด อยางไรกด BBC มบรษทลกทเปนองคกรแสวงหาผลกาไรคอ BBC Commercial Holdings Limited ซงมรายไดจากการใหสทธการเผยแพรรายการของ BBC แกตางประเทศ และจาหนายสอทเกยวของ เชน วดทศน รายไดเหลานตองนากลบมาพฒนา BBC โดยไมสามารถจายออกไปในรปเงนปนผลแกผถอหนเหมอนบรษททวไป

1.2 กฎบตร (Royal Charter) และความตกลง (Agreement) ตางๆ ของ BBC กฎบตรของและความตกลงตางๆ BBC เปนเอกสารสาคญของ BBC โดยกฎบตรเปน

เอกสารในการจดตง BBC สวนความตกลง (Agreement) เปนเอกสารประกอบกฎบตร ซงใหรายละเอยดมากขนในประเดนตางๆ เชน ภาระหนาทในการปฏบตตามกฎเกณฑการกากบดแลทเกยวของ และรายละเอยดดานการเงน ซงเกดจากการตกลงระหวาง BBC และ Secretary of State for Culture Media and Sport หลงจากการอภปรายในรฐสภา กฎบตรและความตกลงฉบบปจจบนมผลบงคบใชเมอวนท 1 มกราคม 2550 และมผลในการใหหลกประกนดานการเงนแก BBC ไปจนถงป 25601

1.3 การดาเนนงานและกลไกการกากบดแล BBC มภารกจในการใหบรการวทยและโทรทศนสาธารณะโดยไมแสวงหาผลกาไร ผม

อานาจตดสนใจสงสดของ BBC คอคณะกรรมการ (Board of Governors) ซงประกอบไปดวยกรรมการ 12 คน คณะกรรมการดงกลาวมาจากการคดเลอกโดยคณะรฐมนตรและไดรบการแตงตงจากสมเดจพระราชนแหงสหราชอาณาจกร คณะกรรมการมหนาทหลกตามกฎบตร 13 ประการ คอ2

1. ใหความเหนชอบจดประสงค รายการและบรการตางๆ ของ BBC และกากบดแล BBC ใหดาเนนการตามมตของคณะกรรมการ

2. ตรวจสอบให BBC ดาเนนการตามหนาทในกฎบตรและสญญาทมอยกบรฐบาล 3. กาหนดนโยบายการดาเนนงานของ BBC ในสหราชอาณาจกรฯ ทสะทอนความ

ตองการและความสนใจของประชาชน

1 การเปลยนแปลงทเกดขนในกฎบตรฉบบใหมทสาคญกคอ การเปลยนโครงสรางการกากบดแลของ BBC จาก Board of Governors เปน BBC Trust อยางไรกตาม ภาคผนวกนจะอางองตาม Royal Charter เดม ซงใชมาเปนเวลานาน 2 โครงสรางตามกฎบตรฉบบใหมไดแยกหนาทในดานนโยบายและการบรหาร BBC ออกจากกนใหชดเจนมากขน โดย BBC Trust รบผดชอบในการกาหนดนโยบายและทศทาง สวนคณะกรรมการบรหารจะรบผดชอบการบรหารภายในของ BBC นอกจากนยงมการเพมคณะกรรมการทไมมอานาจบรหาร (non-executive directors) ซงมหนาทสนบสนนกรรมการบรหาร ซงมทมาจากผทมประสบการณดานอนทไมไดอยในวงการสอ

76

4. กากบดแลให BBC ปรกษากบหนวยงานกากบดแลกจการวทยโทรทศนในระดบทองถน (National Broadcasting Councils in Scotland, Wales, and Northern Ireland) ในสวนทเกยวกบบรการในแตละภมภาค

5. จดใหมการรบฟงความคดเหน ขอเสนอแนะ คาตชม และขอรองเรยนจากประชาชน

6. กากบดแลการดาเนนงานของ BBC ในตางประเทศเพอสรางหลกประกนวา บรการเหลานนสามารถดาเนนงานได โดยไมตองอาศยเงนอดหนนจากในประเทศ

7. สนบสนน BBC ในการกาหนดแผนการดาเนนงานเพอเผยแพรรายการตางๆ ในบรการ World Service

8. จดใหมคณะกรรมการตรวจสอบ 9. แตงตงผอานวยการ (Director General) และผบรหารระดบสงอนๆ 10. กากบดแลกจการวทยและโทรทศนของ BBC ในตางประเทศใหเปนไปตาม

กฎหมายของประเทศนน 11. สรางหลกประกนวา BBC ปฏบตตามกฎหมายและสญญาตางๆ โดยเฉพาะใน

เรองความเปนกลางขององคกร มาตรฐานทางจรยธรรม และกฎระเบยบในการกากบดแลของ Office of Communications (OFCOM)

12. กากบดแลใหมการจดทารายงานประจาป 13. กาหนดเงนเดอนและคาตอบแทนของผบรหารระดบสง

คณะกรรมการของ BBC มวาระในการดารงตาแหนง 5 ป โดยรฐบาลไมสามารถ

แทรกแซงการดาเนนงานหรอถอดถอนกรรมการได การดาเนนงานของคณะกรรมการเปนการดาเนนงานในระดบนโยบายคลายกบคณะกรรมการของบรษททวไป สวนในการบรหารนน จะมคณะกรรมการบรหารอก 10 คน ซงไดรบแตงตงจากคณะกรรมการ เพอบรหารหนวยงานหลกทง 14 หนวยและหนวยงานทางพาณชยของ BBC ทงน คณะกรรมการบรหารจะตองรายงานการดาเนนงานตอคณะกรรมการ

77

โครงสรางการบรหารและการกากบดแล BBC สามารถสรปไดตามแผนภาพตอไปน

คณะกรรมการ (Board of Governors)

คณะกรรมการบรหาร (Executive Board)

• แตงตงโดย Board of Governors

• บรหารจดการ BBC

• แตงตงโดยสมเดจพระบรมราชนแหงสหราชอาณาจกร

หนวยงานสอ 9 หนวยงาน

หนวยงานสนบสนน 5 หนวยงาน

หนวยงานทางพาณชย 3 บรษท

คณะทปรกษา

นอกจากนเพอใหการดาเนนงานของ BBC เปนไปตามวตถประสงคในการจดตง

คณะกรรมการจะตองปรกษาหารอกบคณะทปรกษา (Broadcasting Council) ซงเปนตวแทนของประชาชนกลมตางๆ คอ

- องคกร 4 แหง ซงเปนตวแทนของประชาชนในภมภาค คอ The Broadcasting Council for Northern Ireland, The Broadcasting Council for Scotland, The Broadcasting Council for Wales และ The English Region Accountability Network องคกรเหลานมหนาทใหคาแนะนาตอ BBC ในดานความตองการของประชาชนในภมภาคของตน

- The Central Religious Advisory Committee ซงเปนตวแทนกลมศาสนาและนกายทสาคญตางๆ รวมทงสน 16 ศาสนา/นกาย และมหนาทใหคาแนะนาทเกยวกบรายการตางๆ ทมเนอหาเกยวกบศาสนา

- The World Service and Global news Consultative Group ซงมหนาทใหคาปรกษาแกคณะกรรมการในเรองของคณภาพและความหลากหลายของรายการตางๆ ใน World Services และ Global News

1.4 เนอหารายการ สถานโทรทศนตางๆ ของ BBC จะผลตรายการของตนเองหรอจางผผลตรายการอสระ

ผลตขนใหม โดยไมนารายการทเคยออกอากาศในสถานอนแลวมาออกอากาศซา ทงน

78

รายการทออกอากาศทกรายการจะตองผานการคดเลอกโดยผเชยวชาญของ BBC วาสอดคลองกบวตถประสงคหลกของ BBC และเปนรายการทมคณภาพสง ในแตละป BBC จะคดเลอกรายการตางๆ ทจะออกอากาศ 1-2 ครง และจะกาหนดแนวทางทชดเจนในการคดเลอกแตละครงวา ตองการรายการในรปแบบใดเปนพเศษ ในปจจบน BBC มสถานโทรทศนภายในประเทศทงหมด 8 ชองดงตารางตอไปน

ชอง ประเภทรายการ

BBC 1 นาเสนอรายการทกประเภททง ขาว สาระ และ บนเทง BBC 2 นาเสนอขอเทจจรง สารคด รวมถงรายการบนเทงคณภาพสง BBC 3 นาเสนอรายการเพอคนหนมสาว BBC 4 นาเสนอรายการสาระและวฒนธรรม โดยเปนชองทมเนอหาดาน

วฒนธรรม และมเนอหาทไมใชเนอหากระแสหลกมากทสด CBBC นาเสนอรายการสาหรบเดกอาย 6–12 ป Cbeebies นาเสนอรายการสาหรบเดกอาย 5 ป หรอตากวา BBC News 24 นาเสนอรายการขาวตลอด 24 ชวโมง BBC Parliament นาเสนอการประชมรฐสภา รายการการเมอง รวมถงการประชม

คณะกรรมาธการตางๆ 1.5 แหลงทมาของเงนสนบสนน การดาเนนงานของ BBC ถกออกแบบใหมความเปนอสระจากรฐบาล โดยมรายไดหลก

จาก 3 แหลง คอ 1. รายไดจากคาธรรมเนยม (license fee) การรบชมโทรทศนจากครวเรอนทม

เครองรบโทรทศน ซงในปจจบนอยท 131.5 ปอนดตอปตอครวเรอน ในกรณของเครองรบโทรทศนส และ 44 ปอนดตอปตอครวเรอน ในกรณเครองรบโทรทศนขาวดา ทงน อตราคาธรรมเนยมดงกลาวจะถกปรบตามอตราเงนเฟอซงวดจากดชนราคาคาปลก (Retail Price Index)

2. รายไดจากการอนญาตใหผอนนารายการของ BBC ไปเผยแพร 3. รายไดจากการขายสนคาและบรการอนๆ เชน วดทศนทบนทกรายการท

เผยแพรและรายไดจากบรการในตางประเทศ

ในป 2548/2549 (รอบบญชของ BBC สนสด ณ วนท 31 มนาคมของทกป) BBC จดเกบคาธรรมเนยมไดทงสน 3,101 ลานปอนด ซงคดเปนรอยละ 77.4 ของรายไดรวมทงสน 4,005 ลานปอนด ในสวนของรายจายนน บรการโทรทศนในประเทศมรายจายทางดานการผลตและจดจางผลตรายการ 2,494.2 ลานปอนด คาใชจายในการบรหาร (overheads) 311.5

79

ลานปอนด คาใชจายในการกระจายสญญาณ 166.9 ลานปอนด คาใชจายในการจดเกบคาธรรมเนยม 153.4 ลานปอนด และคาใชจายอนๆ 110.7 ลานปอนด รวมทงสน 3,267.7 ลานปอนด ดงตารางดงตอไปน

ลานปอนด รอยละ คารายการ* 2494.2 61.1% คาเหนอหว (overheads) 311.5 7.6% คาสงสญญาณ 169.9 4.2% คาจดเกบคาธรรมเนยม 153.4 3.8% คาใชจายอนๆ 110.7 2.7% คาใชจายของ BBC World Services 261.1 6.4% คาใชจายของกจการเชงพาณชย 579.3 14.2% รวม 4,080.1 หมายเหต: * รวมคาตอบแทนบคลากรทผลตรายการ

2. Public Broadcasting Service (PBS) ของ สหรฐอเมรกา

2.1 ความเปนมา Public Broadcasting Service หรอ PBS เปนองคกรเอกชนไมแสวงหากาไร (non-

profit) ทมสมาชกเปนสถานโทรทศน 354 สถานในสหรฐฯ PBS มสานกงานใหญตงอยทเมอง อารลงตน มลรฐเวอรจเนย PBS กอตงขนเมอป 2512 โดยดาเนนการตอจากโทรทศนเพอการศกษาแหงชาต (National Educational Television หรอ NET) และเรมแพรภาพออกอากาศครงแรกในป 2513

ระบบโทรทศนสาธารณะในสหรฐอเมรกาแตกตางจากโทรทศนสาธารณะของประเทศ

พฒนาแลวอนๆ เชน BBC ของ สหราชอาณาจกรฯ NHK ของ ประเทศญปน หรอ CBS ของประเทศแคนาดา ซงลวนเปนสถานโทรทศนทดาเนนการโดยองคกรกงรฐทงสน ในกรณของสหรฐฯ นน คณะกรรมการกจการสอสารแหงสหพนธรฐ (Federal Communications Commission หรอ FCC) กาหนดกรอบเพยงกวางๆ วา จะมการสงวนคลนความถในแตละทองถนสาหรบกจการสาธารณประโยชนและไมแสวงหาผลกาไร โดยไมจดสรรคลนความถใหแกสถานวทยโทรทศนเชงพาณชยไปทงหมด

PBS ไมเปนองคกรของรฐบาล ผทเปนเจาของทแทจรงของ PBS คอสถานโทรทศน

ทองถนซงเปนสมาชกของ PBS ทง 354 แหง อยางไรกตาม รฐบาลของสหพนธรฐใหการ

80

สนบสนนทางการเงนแก PBS ผานบรรษทวาดวยการแพรภาพกระจายเสยงสาธารณะ (Corporation of Public Broadcasting หรอ CPB)

โครงสรางของระบบโทรทศนสาธารณะในสหรฐแบงออกเปน 3 ระดบชน คอ

- สถานโทรทศนทองถนซงไมแสวงหาผลกาไร (local non-profit station) - PBS ซงมสถานโทรทศนทองถนเปนทงเจาของและสมาชก และทาหนาทจดหา

รายการใหสมาชกนาไปแพรภาพออกอากาศ - CPB ซงกอตงขนโดยรฐบาลกลางของสหรฐเพอสนบสนนกจการโทรทศน

สาธารณะทงในระดบชาตและระดบทองถน 2.2 เครอขายโทรทศนในสหรฐอเมรกา การประกอบกจการโทรทศนในสหรฐมลกษณะแตกตางจากในประเทศไทยและหลาย

ประเทศอยางมาก สงทเรยกกนวา “โทรทศนเครอขาย” (network television) ในระดบชาตเชน CBS, NBC, ABC และ FOX ไมใชสถานโทรทศนซงแพรภาพออกอากาศเอง และไมมใบอนญาตประกอบกจการจาก FCC แตเปนเพยงเครอขายซงผลตรายการและนารายการมาจดรวมเปนผงรายการ แลวสงใหสถานโทรทศนทองถนซงเปน “สมาชกของเครอขาย” (network affiliates) นาไปแพรภาพออกอากาศตอ ในแตละวน โทรทศนเครอขายจะผลตรายการเพยงประมาณ 6-8 ชวโมงในชวงไพรมไทม โดยเฉพาะรายการขาว ในขณะท สถานโทรทศนทองถนซงเปนสมาชกจะผลตรายการทเหลอเอง

โครงสรางดงกลาวแตกตางโครงสรางสถานโทรทศนในประเทศไทยซงสถานโทรทศน

ระดบชาต เปนผผลตรายการและแพรภาพเอง ในขณะทสถานในระดบทองถนมหนาทเพยงทวนสญญาณ โดยไมสามารถดาเนนการอยางเปนเอกเทศ

2.3 การจดการองคกร

PBS มความแตกตางจากโทรทศนเครอขายอนๆ ในสหรฐ หลายประการ ประการแรก สถานทองถนของเครอขายโทรทศนเชงพาณชยระดบชาต จะใหเวลาโฆษณาในสถานของตนแกเครอขายแม เพอแลกกบรายการโทรทศนทเครอขายแมจดสรรให ในขณะทสถานทองถนทเปนสมาชกของ PBS จะตองจายเงนคาสมาชก (subscription fee) ใหแก PBS เพอแลกเปลยนกบการนารายการของ PBS มาออกอากาศ ความสมพนธในลกษณะดงกลาวทาใหเครอขายทองถนของ PBS มอสระในการจดผงรายการของตนเองคอนขางมาก เนองจากไมตองผกมดเวลาโฆษณาไวกบรายการใดเปนพเศษ ทาใหรายการเดยวกนของ PBS สามารถออกอากาศในเวลาทตางกนในแตละทองท ซงใน

81

บางครงกอใหเกดความขดแยงเมอ PBS ตองการใหเครอขายทองถนทวประเทศออกอากาศรายการของ PBS ดวยผงเดยวกน แตเครอขายทองถนไมปฏบตตาม อยางไรกด PBS มนโยบายทเรยกวา “common carriage” ซงกาหนดใหสถานทองถนเกอบทกสถานจดผงรายการชวงไพรมไทมเหมอนกน เพอทจะสามารถประชาสมพนธรายการเหลานนในระดบประเทศได ความแตกตางทสาคญอกประการหนงของ PBS กบโทรทศนเครอขายอนๆ กคอ PBS ไมไดเปนผผลตรายการเอง แตไดรายการตางๆ มาจากสถานสมาชก ซงผลตรายการดงกลาวเพอปอนตลาดทองถนกอน หรอมาจากรายการทสถานสมาชกทองถนผลตใหกบ PBS ภายใตสญญาเปนครงๆ ไป เชน สถาน WGBH ในนครบอสตนเปนผผลตรายการเพอการศกษาทใหญทสดรายหนงของ PBS ในขณะท WETA-TV ในกรงวอชงตนดซ เปนผผลตรายการขาวของ PBS สวนใหญ เปนตน ทงนเมอรายการทสถานทองถนผลตไดรบการออกอากาศผานเครอขายของ PBS แลว ลขสทธในการออกอากาศกจะเปนของ PBS ในขณะทสถานทองถนผผลตรายการจะมสทธในการจาหนายวดทศน หนงสอ และสนคาตางๆ ทเกยวกบรายการ เราจงอาจกลาวไดวา PBS ทาหนาทเปนเสมอนตลาดกลางสาหรบรายการโทรทศนสาธารณะ ซงจาหนายรายการใหแกสถานในเครอขายและจดสรรรายไดของตนแกสถานทองถนทมความชานาญในการผลตรายการในรปแบบตางๆ ในสวนของการบรหารจดการภายในนน PBS ถกกากบดแลโดยคณะกรรมการ 27 คนซงไดรบคดเลอกจากผถอหน ในปจจบน คณะกรรมการของ PBS จะมาจากนกวชาชพสอ และผเชยวชาญในสาขาอนๆ ในสดสวนประมาณครงตอครง แตในอดตกรรมการจากสาขาอาชพอนจะมสดสวนมากกวา (ดแผนภาพดานลาง) เนองจากวาในยคทศวรรษ 1970 PBS มกมปญหากบฝายการเมอง จงจาเปนตองแตงตงกรรมการทมความสมพนธทดกบฝายการเมอง

82

2.4 Corporation for Public Broadcasting (CPB) CPB เปนองคกรกงรฐ ซงจดตงขนเมอป 2510 ตาม Public Broadcasting Act เพอพฒนารายการวทย-โทรทศนสาธารณะทมประโยชนและมคณภาพสง โดยการอดหนนสถานวทย-โทรทศนสาธารณะตางๆ CPB มรายไดจากงบประมาณของรฐบาลกลาง และตองใช รายไดนนในการอดหนนรายการผลตการวทยและโทรทศนในแตละปอยางนอยรอยละ 95 ในปงบประมาณทสนสดลงเมอวนท 30 กนยายน 2548 CPB มรายรบจากรฐบาลกลางและรายรบอนๆ อกเลกนอยรวมทงสน 480 ลานเหรยญ และมการใชจายเพอสนบสนนวทย-โทรทศนสาธารณะโดยตรง 463.3 ลานเหรยญ โดยงบประมาณทเหลอเปนคาบรหารจดการภายใน ในทางปฏบต CPB ไมไดจดสรรเงนอดหนนไปยง PBS โดยตรง แตอยในรปของการซอรายการจาก PBS และคาสมาชกรายป CPB มคณะกรรมการ 9 คน ดารงตาแหนงตามวาระ 6 ป กรรมการเหลานมาจากการเสนอชอจากประธานาธบดและรบรองโดยวฒสภา จดประสงคในการม CPB แยกจากสถานวทย-โทรทศนสาธารณะ กคอเพอให CPB เปนกนชนระหวางภาคการเมองและสอสาธารณะ ซงจะทาใหรฐบาลสามารถอดหนนรายการสอสาธารณะทมประโยชน แตไมสามารถแทรกแซงการทางานของสอเหลานนได ขอกาหนดทเกยวของกบ CPB ทสาคญมดงตอไปน

- คณะกรรมการของ CPB ตองไมมาจากพรรคการเมองเดยวกนเกน 5 คน - CPB ตองไมใชแนวคดทางการเมองเปนเกณฑในการคดเลอกรายการทจะ

อดหนน - CPB ตองดาเนนการปองกนเพอใหสอวทย-โทรทศนสาธารณะ ปราศจากการ

แทรกแซงจากภาคการเมองมากทสด - CPB ไมสามารถผลตรายการดวยตนเอง และไมสามารถมกรรมสทธในคลน

ความถทใชในกจการวทย-โทรทศนได อยางไรกด การแตงตงคณะกรรมการของ CPB มกทาใหเกดการตอสกนทางการเมอง

อยเนองๆ เนองจาก ประธานาธบดมกพยายามเสนอชอผทมอดมการณทางความคดคลายกบตนเอง ซงอาจทาใหเกดความขดแยงกบวฒสภา โดยเฉพาะเมอวฒสภาและฝายบรหารเปนของพรรครพบลกน ซงมแนวความคดเชงอนรกษนยม และมกมองวา สอตางๆ มแนวคดกาวหนาเกนไป และโนมเอยงไปทางดานพรรคเดโมแครต นอกจากน เนองจาก CPB เปนองคกรทจดตงขนมาตามกฎหมายและตองไดรบการรบรองสถานะจากรฐสภา (reauthorization) เปนระยะๆ การพจารณารบรองฐานะของ CPB ในรฐสภาแตละครงมกมการถกเถยงกนอยางรอนแรง การรบรองสถานะของ CPB ครงลาสดมขนเมอป 2547 ซงทาให CPB มฐานะทางกฎหมายไปจนถงป 2554

83

แผนภาพตอไปนแสดงโครงสรางของระบบโทรทศนสาธารณะในสหรฐ

ภาคการเมอง, รฐ

CPB PBS

โทรทศนทองถน

แตงตง

อดหนนการผลตรายการ

อดหนนการสถาน

ผถอหน, คาสมาชก บรจาครายการ

รายการ

เงนอดหนนเพอการศกษา

ประชาชน

เงนบรจาค

2.5 แหลงทมาของเงนทนของ PBS แหลงรายไดหลกของ PBS สาหรบปบญชทสนสดเมอวนท 30 มถนายน 2549 มดงตอไปน

- เงนสนบสนนจากองคกรตางๆ โดยเปนเงนสนบสนนเพอการศกษาทมผใหการอดหนนรายใหญ คอกระทรวงศกษาธการ รายไดดงกลาวมมลคา 69.2 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอประมาณ รอยละ 13.0 ของรายไดทงหมด

- คาสมาชกทสถานเครอขายจายเพอใหมสทธในการเผยแพรรายการของ PBS ประมาณ 134.4 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอประมาณ รอยละ 25.3 ของรายไดทงหมด

- รายไดจากกจกรรมเชงพาณชยจากการขายสอวดทศน สนคาทเกยวของกบรายการ และรายไดจากผสนบสนนรายการ ประมาณ 58.1 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอประมาณ รอยละ 10.9 ของรายไดทงหมด

- รายไดจากการใหใชสทธในการแพรภาพรายการทไดจากการบรจาค ซงตามกฎระเบยบกาหนดใหเปนลขสทธของ PBS ประมาณ 191.4 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอประมาณ รอยละ 36.0 ของรายไดทงหมด

- รายไดจากการใหบรการตางๆ เชน รายไดจากโทรทศนแบบบอกรบสมาชก และโทรทศนผานดาวเทยมทมรายการของ PBS ประมาณ 78.5 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอประมาณรอยละ 14.8 ของรายไดทงหมด

84

จะเหนไดวารายไดสวนใหญของ PBS มาจากภาคเอกชนมากกวามาจากรฐ ซงแสดงใหเหนถงความเขมแขงของภาคเอกชนในการสนบสนนโทรทศนสาธารณะในสหรฐ สวนรายไดของสถานโทรทศนสาธารณะของสหรฐทงระบบนน การสารวจของ CPB พบวา มสดสวนดงแผนภาพตอไปน

แหลงรายไดของโทรทศนสาธารณะทงระบบ

รฐบาลระดบมลรฐและมหาวทยาลยรฐ

CPB และหนวยงานกลางอนๆ

ธรกจและอตสาหกรรม

เงนบรจาคสวนบคคล

รฐบาลทองถนและวทยาลยทองถน

มลนธ สถาบนการศกษาเอกชน

21%

18.8%

15.6%

3.6%

6.7%

26.1%

ทมา: CPB Annual Report

จากแผนภาพจะเหนไดวา เงนอดหนนจากภาครฐมสดสวนรอยละ 51.6 สวนเงน

บรจาคและรายไดจากภาคเอกชนมสดสวนถงรอยละ 48.4 ของรายไดทงหมด 3. สอโทรทศนสาธารณะในประเทศฝรงเศส

3.1 ความเปนมา กจการโทรทศนในฝรงเศสมพฒนาการทสามารถแบงออกเปนสามยคหลก ในยคแรก

ซงเรมตงแตการกาเนดขนมาของโทรทศนจนถงชวงทศวรรษท 1970 โทรทศนของฝรงเศสเปนบรการทดาเนนการโดยรฐ ในชวงน รฐบาลใชโทรทศนเปนเครองมอในการเผยแพรวฒนธรรม การศกษา นโยบายแหงรฐตามความตองการของตน โดยผานสานกงานวทยโทรทศนแหงฝรงเศส (Office de radiodiffusion télévision française - ORTF) ในสงกดกระทรวงขาวสาร (Ministry of Information) ซงควบคมตงแตการผลตรายการ การจดผงรายการและการแพรภาพ จนถงป 1968 รายไดของสอโทรทศนในฝรงเศสยงมาจากเงนคาธรรมเนยม (license fee) ทงหมด เนองจาก รฐปฏเสธการมโทรทศนเชงพาณชยโดยใหเหตผลวา โทรทศนเชงพาณชยจะ

85

ทาใหเกดรายการโทรทศนทมคณภาพตา ทผลตรายการเพยงเพอดงดดผชมจานวนมากทสดเทานน ยคท 2 ของโทรทศนฝรงเศสเรมขนในป 1974 ภายหลงจากท Valéry Giscard d'Estaing ไดรบเลอกตงเปนประธานาธบด รฐบาลในชวงนนไดตดสนใจแยก ORTF ออกเปนองคกรมหาชน 7 องคกร คอชองโทรทศน 3 ชอง องคกรกระจายเสยง องคกรเครอขายการกระจายสญญาณ องคกรผลตรายการโทรทศนคณภาพสงและองคกรเกบบนทกรายการโทรทศน (archive) โดยมจดประสงคเพอเพมคณภาพและความหลากหลายของรายการ ผานการแขงขนระหวางชองโทรทศนของรฐทงสามชอง และประกนเสรภาพในการนาเสนอขาวสาร โดยไมตองเปนเครองมอของรฐบาลอกตอไป อยางไรกด ผอานวยการของสถานโทรทศนของรฐยงไดรบการแตงตงโดยรฐบาล และยงไมไดอนญาตใหมสถานโทรทศนของเอกชน ในชวงน โทรทศนเรมสามารถหารายไดจากการโฆษณาได ยคท 3 ของสอโทรทศนในประเทศฝรงเศสเรมขนเมอ นาย François Mitterrand ไดรบเลอกตงใหดารงตาแหนงประธานาธบดในป 1981 ถงแมวารฐบาลนจะเปนรฐบาลสงคมนยม แตปญหาทางเศรษฐกจในขณะนนทาใหรฐบาลตองเปดเสรกจการโทรทศนมากยงขน ในป 1982 กฎหมายกจการวทย-โทรทศนไดยกเลกการผกขาดบรการโดยรฐบาล และมการจดตงองคกรกากบดแลกจการสอสารมวลชน (Haute aotorite de l’audiovisual) เพอปองกนการแทรกแซงสอมวลชนโดยฝายการเมอง องคกรดงกลาวภายหลงไดพฒนากลายเปนสภาสอสารมวลชน (Conseil supérieur de l'audiovisuel - CSA) ในปจจบน

3.2 โทรทศนสาธารณะในปจจบน ในปจจบน ฝรงเศสมโทรทศนสาธารณะทงหมด 3 สถานหลก และ 1 สถานพเศษ คอ

1. France 2: เปนสถานโทรทศนสาธารณะทออกอากาศรายการทวไปแบบฟรทว 2. France 3: เปนเครอขายสถานโทรทศนทสวนหนงจะแพรภาพจากสวนกลาง

ผสมผสานกบการแพรภาพรายการทองถน 3. France 5: เปนเครอขายสถานโทรทศนทแพรภาพรายการเพอการศกษาและ

สาระ โดยออกอากาศในชวงเวลา 15.00-9.00 น. เวลาทเหลอจะแพรภาพจากชอง ARTE ซงเปนชองพเศษ

4. ARTE: เปนสถานโทรทศนพเศษ ซงเกดจากความรวมมอของรฐบาลฝรงเศสและรฐบาลเยอรมน ตามสนธสญญาระหวางทงสองประเทศเมอ 2 ตลาคม 2533 ARTE มจดประสงคหลกเพอผลตรายการวฒนธรรมทคณภาพสง โดยแพรภาพในประเทศฝรงเศสทกวนทางชอง France 5 ตงแตเวลา 19.00 น. ถง 3.00 น.

86

ทงน สถาน France 2, France 3, และ France 5 อยภายใตการดาเนนการของ France Televisions

3.3 การกากบดแลสอโทรทศนและหนวยงานกากบดแล

โครงสรางการกากบดแลสอโทรทศนของฝรงเศสตามกฎหมายเสรภาพในการสอสาร ค.ศ. 1986 (Law of Freedom of Communication 1986) ประกอบดวยองคกร 3 แหง คอ

1. รฐบาล ซงกาหนดนโยบายการสอสารและนโยบายอนๆ ทเกยวของ 2. รฐสภาซงมหนาทพจารณาบญญตกฎหมายในการกากบดแลกจการวทย-

โทรทศน และอนมตงบประมาณและแผนการดาเนนงานของโทรทศนสาธารณะ

3. CSA และหนวยงานกากบดแลอนๆ เชน สภาการแขงขน (Conseil de la concurrence) ซงบงคบใชกฎหมายการคาทเปนธรรม และ ART ซงกากบดแลกจการโทรคมนาคมและโครงสรางพนฐานเชน โทรทศนผานดาวเทยม เคเบลทว และไอพทว

3.4 CSA

CSA เปนองคกรกากบดแลกจการวทยโทรทศนของฝรงเศสซงไดรบการจดตงขนเมอป 2532 CSA มอานาจหนาทหลก 4 ประการ คอ

- การออกใบอนญาตประกอบกจการใหแกสถานวทยโทรทศนเอกชน - การแตงตงกรรมการของสถานวทยและโทรทศนสาธารณะ - การกากบดแลกจการวทยและโทรทศน - การใหความเหนตอรางนโยบายและกฎหมายทเกยวของของรฐบาล

คณะกรรมการของ CSA มทงหมด 9 คน โดยมาจากการแตงตงโดยประธานาธบด

ประธานวฒสภา และประธานสภาผแทนราษฎร อยางละ 3คน กรรมการแตละคนมวาระดารงตาแหนง 6 ป โดยสามารถดารงตาแหนงไดวาระเดยว ทงน ทก 2 ปจะมการแตงตงกรรมการใหมจานวน 1 ใน 3 ของกรรมการทงหมด กรรมการไมสามารถถกถอดถอนไดในระหวางทดารงตาแหนง กรรมการตองทางานเตมเวลา โดยหามดารงตาแหนงกรรมการของหนวยงานอน และหามไมใหประกอบอาชพอนในระหวางดารงตาแหนง

3.5 การบรหารสอโทรทศนสาธารณะ โครงสรางของ France Televisions ประกอบดวยคณะกรรมการบรหารซงมหนาทหลกคอการอนมตแผนการดาเนนงานของสถานโทรทศน ในทางปฏบต คณะกรรมการนจะไมยงเกยวกบบรหารจดการ France Televisions ในรายละเอยด แตจะทาหนาทกากบดแลการ

87

ดาเนนงานในภาพรวม คณะกรรมการของ France Televisions ประกอบดวย กรรมการ 14 คน โดยมทมาดงน

- กรรมการ 2 คนจากสมาชกรฐสภา โดยมาจากสมาชกสภาผแทนราษฎร และวฒสมาชก อยางละ 1 คน

- ขาราชการประจาระดบสง 5 คน โดยการแตงตงจากรฐบาล - กรรมการ 2 คน จากการคดเลอกโดยพนกงานของ France Televisions - กรรมการ 5 คน ซงแตงตงโดย CSA โดยอยางนอย 1 คนตองเปนผแทนของ

องคกรเอกชน 1 คนตองมาจากดนแดนภายใตอาณตของฝรงเศส และอก 1 คนเปนผแทนของคนในวงการโทรทศนหรอภาพยนต

ในทางปฏบต ประธานกรรมการ ซงแตงตงโดย CSA จะเปนผมอานาจมากทสด การม

สวนรวมของกรรมการคนอนนนขนอยกบความพงพอใจและการอนญาตใหมสวนรวมโดยประธานกรรมการเปนหลก

ตามโครงสรางน ประชาชนสวนใหญของประเทศจะไมมตวแทนในคณะกรรมการบรหาร

ของ France Televisions เลย ในป 2541 จงไดมการจดตงสานกผตรวจการขนมา 3 สานกภายใน France Televisions เพอรบเรองรองเรยนจากประชาชน โดยสานกงานแรกจะรบเรองรองเรยนและขอเสนอแนะทเกยวกบเนอหารายการทวไป สวนอกสองสานกงานจะรบเรองรองเรยนและขอเสนอแนะทเกยวกบการนาเสนอขาวผานชอง France 2 และ France 3 เมอรบเรองรองเรยนแลว ผตรวจการไมมอานาจสงการใหเกดการดาเนนการใดๆ แตจะมเวลาประมาณ 20 นาทในทกสปดาห ในชอง France 2 และเดอนละครงในชอง France 3 เพอสอสารกบประชาชน

นอกจากน ตงแตป 2543 เปนตนมา มการจดตงคณะกรรมการทปรกษาซงมกรรมการ

20 คนเพอใหคาแนะนาแก France Televisions กรรมการเหลานมาจากการสมคดเลอกจากผชมโทรทศนทวประเทศ อยางไรกตาม เนองจากรางขอบงคบของคณะกรรมการทปรกษาดงกลาวยงไมแลวเสรจ คณะกรรมการทปรกษาจงยงไมมการประชมกนเลยแมแตครงเดยวจนถงปจจบน

3.6 โครงสรางของรายได

รายไดหลกของโทรทศนสาธารณะของฝรงเศสมาจาก 2 แหลง คอคาธรรมเนยมรายปทจดเกบจากประชาชน และรายไดจากการโฆษณา นอกจากน โทรทศนสาธารณะของฝรงเศสยงอาจมรายไดจากเงนทนพเศษตางๆ เชนเงนสนบสนนจากกระทรวงตางประเทศในการเผยแพร

88

รายการโทรทศนฝรงเศสในตางประเทศ ในป 2545 รายไดของ France Televisions มาจากคาธรรมเนยมประมาณรอยละ 72 ทเหลอเปนรายไดจากการโฆษณาและรายไดพเศษอนๆ ในอดต รฐสภาของฝรงเศสมบทบาทในการกาหนดงบประมาณประจาปของโทรทศนสาธารณะ ซงจดสรรมาจากคาธรรมเนยม และกาหนดเปาหมายของรายไดจากการโฆษณา ตลอดจนระบการใชจายของสถานโทรทศนสาธารณะในรายละเอยด ซงทาใหผบรหารของสถานโทรทศนสาธารณะแทบจะไมมอานาจบรหารทางการเงนอยางแทจรง เพอหลกเลยงปญหาน ไดมการเปลยนแปลงวธการจดสรรงบประมาณใหมในปงบประมาณ 2543/2544 โดยทรฐสภาเหลอเพยงอานาจในการอนมตแผนการดาเนนงานของสถานโทรทศนสาธารณะในระยะ 3-5 ปในระดบหลกการ ทเหลอเปนอานาจของผบรหารสถานโทรทศนสาธารณะ 4. สอโทรทศนสาธารณะในประเทศเยอรมน

4.1 ความเปนมา วทย-โทรทศนสาธารณะในเยอรมนเกดขนเมอเยอรมนแพสงครามโลกครงท 2 ฝาย

สมพนธมตรทเขามาปกครองเยอรมนตะวนตกในชวงหลงสงครามเหนถงอทธพลของสอมวลชนตอความรสกนกคดของชาวเยอรมนในชวงทพรรคนาซเรองอานาจ การฟนฟกจการสอสาร มวลชนจงยดแนวทางหลกสองแนวทาง คอความเปนอสระของสอ (independence) และความมสทธและพนทในสอของบคคลทกกลมในสงคมโดยใหเกดความหลากหลาย (pluralism) แนวทาง ดงกลาวทาใหสอสารมวลชนในเยอรมนยดหลกในการใหบรการสาธารณะ โดยไมโอนเอยงไปกบกลมใดกลมหนง

เยอรมนเปนประเทศทปกครองแบบสหพนธรฐ (federal state) โดยมทงรฐบาลกลาง

และรฐบาลระดบมลรฐ (bundesländer) การกากบดแลสอเปนอานาจหนาทของรฐบาลระดบมลรฐ โดยทกฎหมายของแตละมลรฐมความแตกตางกน ซงทาใหโทรทศนสาธารณะของเยอรมนในยคแรกมความเปนทองถนสง และสบเนองมาจนถงปจจบน

ในชวงแรก สถานโทรทศนของเยอรมนทงหมดเปนสถานโทรทศนสาธารณะเทานน

จนถงประมาณทศวรรษท 1980 สถานโทรทศนเอกชนจงเรมเกดขนเมอหลายมลรฐแกไขกฎหมายใหผประกอบการเอกชนสามารถใหบรการโทรทศนได อยางไรกตาม ศาลรฐธรรมนญของเยอรมนในชวงนน ไดมคาวนจฉยทกาหนดใหบรการโทรทศนเชงพาณชยตองคานงถงผลประโยชนสาธารณะดวย ซงเปนบรรทดฐานตอเนองมาและทาใหเยอรมนกลายเปนประเทศ ซงมระบบโทรทศนสาธารณะทเขมแขงมากทสดประเทศหนงในยโรปในปจจบน

89

4.2 เครอขายโทรทศนสาธารณะในเยอรมน ในปจจบน โทรทศนสาธารณะในประเทศเยอรมนประกอบดวย 2 เครอขายหลก คอ

1. Arbeitsgemeinschaft der öffentlich-rechtlichen Rundfunkanstalten der Bundesrepublik Deutschland หรอ ARD เปนเครอขายทเกดจากการเปนพนธมตรกนอยางหลวมๆ ของโทรทศนสาธารณะในแตละมลรฐ โดยทผงรายการและรายการทออกอากาศยงมความเปนทองถนสง และเปนอสระจากกน ซงคลายกบเครอขายของสถานโทรทศน PBS ในสหรฐอเมรกา

2. Zweites Deutsches Fernsehen หรอ ZDF เปนเครอขายโทรทศนสาธารณะทกอตงขนมาเมอป 2504 ในรปของบรษทตามความตกลงระหวางมลรฐตางๆ

4.3 การบรหารภายในของโทรทศนสาธารณะ

การกากบดแลโทรทศนสาธารณะในเยอรมนเพอปองกนการแทรกแซงจากภาคการเมองไดแบบอยางมาจาก BBC ของสหราชอาณาจกร โดยรฐบาลของมลรฐสามารถเขามาแทรกแซงไดเฉพาะในกรณฉกเฉนหรอกรณทพบวามการทจรตเทานน โครงสรางในการดาเนนงานในสถานโทรทศนสาธารณะแตละสถานประกอบไปดวย คณะกรรมการ คณะกรรมการบรหาร และ ผอานวยการ คณะกรรมการมหนาทในการกากบดแลใหสถานดาเนนการตามกฎระเบยบทเกยวของ แตงตงและกากบดแลการดาเนนงานของผอานวยการ กาหนดแนวทางการปฏบตงานของสถาน ตลอดจนรบเรองรองเรยนทเกยวของกบเนอหารายการ โดยทวไป คณะกรรมการมทมาทหลากหลายจากผแทนของรฐสภา องคกรศาสนา นายจาง สหภาพแรงงาน มหาวทยาลย องคกรวฒนธรรม องคกรกฬา เปนตน จานวนของกรรมการจะแตกตางกนไป เชน ZDF มกรรมการทงหมดถง 77 คน การกาหนดใหกรรมการมทมาจากภาคสวนตางๆ ของสงคมทหลากหลายนนมจดประสงคเพอสรางสวนรวมจากผมสวนไดเสยตางๆ ในวงกวาง และเพอใหรายการมความหลากหลายครอบคลมถงความตองการของกลมตางๆ ผอานวยการ (Intendant) เปนผมอานาจบรหารโดยตรงในสถาน เพอดแลใหสถานดาเนนการตามกฎระเบยบทเกยวของ วาระการดารงตาแหนงของผอานวยการของสถาน โทรทศนสาธารณะสวนใหญ คอ 4 ป โดยสามารถดารงตาแหนงไดนานเกนกวา 1 วาระ ผอานวยการมอานาจหนาทในการแตงตงพนกงานทงหมด ยกเวนการแตงตงผบรหารระดบสง ซงตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ ผอานวยการมความพรอมรบผดตอคณะกรรม การ โดยตองรายงานผลการดาเนนงานใหคณะกรรมการทราบ แตไมจาเปนตองรายงานตอรฐบาล

90

คณะกรรมการบรหาร (Verwaltungsrat) ประกอบดวยกรรมการประมาณ 7-9 คน ซงไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการ และตองไมเปนกรรมการในคณะกรรมการ หนาทหลกของคณะกรรมการบรหาร คอการใหคาปรกษาแกผอานวยการในดานตางๆ โดยเฉพาะในเรองของการเงนและบคลากร

4.4 โครงสรางรายไดของโทรทศนสาธารณะ

ทง ARD และ ZDF มรายไดในการประกอบกจการจากหลายแนวทางซงรวมถง คาธรรมเนยมการรบชมโทรทศน (license fee) รายไดจากการโฆษณา รายไดจากผสนบสนนรายการ และรายไดอนๆ เชน รายไดจากลขสทธ และการขายสนคาทเกยวของกบรายการ ในป 2004 อตราคาธรรมเนยม คอ 17.03 ยโรตอเดอน ตารางตอไปนแสดงรายไดของ ARD และ ZDF

รายได (ลานยโร) ป

รายไดคาธรรมเนยม รายไดจากการโฆษณา 1985 1,762 676 1990 2,203 706 1995 3,727 374 2000 4,496 419

ARD

2003 5,053 318 1985 433 296 1990 531 364 1995 846 176 2000 1,303 179

ZDF

2003 1,566 111

การจดสรรงบประมาณจากคาธรรมเนยมระหวาง ZDF และ ARD นนทาโดย คณะกรรมการประเมนงบประมาณทจาเปนสาหรบโทรทศนสาธารณะ (Kommission zur Ermittlung des Finanbedarfs der Rundfunkanstalten หรอ KEF) วตถประสงคของในการม KEF เพอทาใหการจดสรรงบประมาณเปนไปโดยอสระปราศจากการแทรกแซงทางการเมอง KEF ประกอบดวยกรรมการทงหมด 21 คน โดย 16 คนมาจากการแตงตงของผวาการมลรฐ รฐละ 1 คน กรรมการเหลานตองมความเชยวชาญในภาคธรกจ การบรหาร กฎหมายกจการโทรทศน สอสารมวลชน เทคโนโลย หรอการวจยสอ และมกรรมการอก 5 คน ซงเปนผแทนของสานกงานการตรวจเงนจากมลรฐตางๆ คณะกรรมการมความเปนอสระจากผวาการมลรฐ และมวาระในการดารงตาแหนง 5 ป

91

ทกๆ 2 ปโทรทศนสาธารณะคอ ARD และ ZDF ตลอดจนวทยสาธารณะคอ Deutschland Radio จะตองจดทารายงานความตองการทางการเงนเพอให KEF พจารณาจดสรรเงนและอตราคาธรรมเนยมทจดเกบ โดย KEF จะจดทาขอเสนอเพอจดเกบและจดสรรคาธรรมเนยมใหแกรฐบาลและรฐสภาแตละมลรฐพจารณาอนมต หลงจากนน จงสามารถจดเกบคาธรรมเนยมและจดสรรเงนตามความตกลงระหวางมลรฐตอไป

92

ภาคผนวกท 3 ตวอยางผงรายการของ BBC1 และ CBBC 1. BBC1

BBC1 เปนชองหลกของสถานโทรทศน BBC ขององกฤษ ซงออกอากาศแบบฟรทว ผง

รายการของ BBC1 ประกอบไปดวยรายการทหลากหลายทงรายการขาว สารคด สาระบนเทง ซงรวมถงละครทมคณภาพสง จากการศกษาผงรายการของ BBC1 ใน 1 สปดาห ซงแสดงในแผนภาพท ผ 2.1 พบวา มรายการตางๆ ในสดสวนเวลาดงตอไปน

- รายการขาวประมาณรอยละ 34.8 ของเวลาทงหมด - รายการละครรอยละ 20.6 ของเวลาทงหมด - รายการสารคดรอยละ 11 ของเวลาทงหมด - รายการเดกรอยละ 6 ของเวลาทงหมด (เนองจากมชองสาหรบเดกแยกตางหากอย

แลว) - รายการกฬารอยละ 4.8 ของเวลาทงหมด - รายการอนๆ รอยละ 22.9 ของเวลาทงหมด

จากผงรายการดงกลาว จะเหนไดวาในชวงวนจนทรถงวนศกรนน รายการชวงกลางวน

จะมลกษณะคลายกน กลาวคอ เรมดวยรายการขาวรบอรณจนถงเวลาประมาณ 9:00 ตดตามดวยรายการสาหรบแมบาน จนกระทงถงเวลาประมาณ 13:00 หลงจากนน เปนรายการขาวภาคกลางวน และรายการละคร ตดตามดวยรายการสาหรบเดกในชวงทเดกนกเรยนกลบถงบาน

ในชวงคา หลงจากขาวภาคคากจะเปนรายการบนทง สารคดตางๆ แลวแตวน โดย

รายการเหลานจะไปสนสดทเวลา 2:00-3:00 น. ของวนถดไป กอนจะเขาสรายการ BBC New 24 จนถงเวลา 6:00 น. ทงน การนาเสนอขาวในชวงเวลาดงกลาว มกเปนการออกอากาศซา นอกจากมเหตการณทมความสาคญสง จะเปนการนาเสนอขาวสด

ในสวนของรายการในชวงสดสปดาห นน รายการในวนเสารจะเนนถายทอดกฬา ตาม

วถชวตของชาวองกฤษ สวนรายการในวนอาทตยจะเนนรายการบนเทงตางๆ และละคร ในชวงสดสปดาห BBC1 จะไมมรายการสาหรบเดกเลย ทงนอาจเนองจากรายการเดกสามารถรบชมไดจากชองเฉพาะไดอยแลว

93

แผนภาพตอไปนแสดงตวอยางของผงรายการของ BBC1

News

Entertainment

Edutainment

Documentary

Drama

Sports

Magazine and Chat Shows

Children

94

Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sunday6.00AM

7.00AM

8.00AM

9.00AM

10.00AM

11.00AM

12.00PM

13.00PM

14.00PM

15.00PM

16.00PM

17.00PM

18.00PM

19.00PM

20.00PM

21.00PM

22.00PM

23.00PM

24.00AM

1.00AM

2.00AM

3.00AM

4.00AM

5.00AM

BBC Breakfast (general news, business news, weather forecast)

To Buy or not to buy (Edutainment)

City Hospital (Documentary)

Homes Under the Hammer (Edutainment)

Bargain Hunt (Game Show)

Cash In the Attic (Edutainment)

News

Evening News

Night News

BBC 24 News

95

เมอวเคราะหสดสวนรายการตางๆ ในผงรายการ จะพบวารายการทนาเสนอใน BBC1 มสดสวนดงตารางท ผ 3.1

ตารางท ผ 3.1 สดสวนรายการประเภทตางๆ ในผงรายการของ BBC1

จนทร องคาร พธ พฤหสบด ศกร เสาร อาทตย รวม วนธรรมดา สดสปดาห

ขาว 33.7% 37.5% 31.9% 36.8% 44.1% 35.8% 24.0% 34.8% 36.8% 29.9% กฬา 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 27.8% 5.9% 4.8% 0.0% 16.8% ละคร 25.7% 22.9% 15.6% 10.8% 17.0% 16.7% 35.4% 20.6% 18.4% 26.0% รายการทอลกโชว 2.1% 3.1% 0.0% 7.6% 4.2% 4.5% 9.4% 4.4% 3.4% 6.9% สารคด 12.5% 12.5% 21.9% 18.8% 4.2% 0.0% 6.9% 11.0% 14.0% 3.5% บนเทง 5.2% 7.3% 9.7% 5.2% 13.9% 15.3% 6.6% 9.0% 8.3% 10.9% บนเทงมสาระ 12.5% 8.3% 12.5% 12.5% 8.3% 0.0% 11.8% 9.4% 10.8% 5.9% รายการเดก 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 0.0% 0.0% 6.0% 8.3% 0.0%

จากตารางจะเหนวา วนธรรมดาจะมรายการขาวมากกวาวนสดสปดาหพอสมควร แตจะมรายการเดก ตลอดจนรายการบนเทง เชน ละคร ทอลกโชวนอยกวา 2. CBBC

CBBC เปนสถานโทรทศนสาหรบเดกในวยเรยนของ BBC ซงออกอากาศทกวนในระหวาง

7:00-19:00 น. หรอวนละประมาณ 12 ชวโมง จากการศกษาผงรายการของ CBBC ใน 1 สปดาห ซงแสดงในแผนภาพตอไปน พบวา มรายการตางๆ ในสดสวนเวลาดงตอไปน

- รายการละครสาหรบเดก รอยละ 35.7 ของเวลาทงหมด - รายการเพอการศกษา รอยละ 23.8 ของเวลาทงหมด - รายการสารคด รอยละ 11.9 ของเวลาทงหมด - รายการการตน รอยละ 7.1 ของเวลาทงหมด - รายการบนเทง รอยละ 8.6 ของเวลาทงหมด - รายการอนๆ รอยละ 12.8 ของเวลาทงหมด

96

Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sunday7.00AM

8.00AM

9.00AM

10.00AM

11.00AM

12.00PM

13.00PM

14.00PM

15.00PM

16.00PM

17.00PM

18.00PM

Education

Animal Documentary

Animal Documentary

Fiction Series

Fiction Series

Animation

Animation

Magazine Talk Show Entertainment

Fiction Series

Fiction Series

Children's Gameshow

Children's Fiction

Documentary

Education

Game Show

Animation

Sports

Entertainment

Magazine and chat show

จากผงรายการดงกลาว จะเหนวา ในระหวางวนจนทรถงวนศกรนน CBBC จะมรายการเพอการศกษาในระหวาง 9:00-13:00 น. ซงสามารถใชเปนสอการเรยนการสอนในโรงเรยนได

เมอวเคราะหสดสวนรายการตางๆ ในผงรายการ จะพบวารายการทนาเสนอใน CBBC

มสดสวนดงตารางท ผ 3.2

97

ตารางท ผ 3.2 สดสวนรายการประเภทตางๆ ในผงรายการของ CBBC จนทร องคาร พธ พฤหสบด ศกร เสาร อาทตย รวม วนธรรมดา สดสปดาห

ละคร 29.2% 29.2% 29.2% 29.2% 29.2% 54.2% 50.0% 35.7% 29.2% 52.1% การตน 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 0.0% 8.3% 7.1% 8.3% 4.2% กฬา 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 2.1% 0.0% 0.3% 0.0% 1.0% บนเทง 0.0% 0.0% 0.0% 4.2% 4.2% 35.4% 16.7% 8.6% 1.7% 26.0% การศกษา 33.3% 33.3% 33.3% 33.3% 33.3% 0.0% 0.0% 23.8% 33.3% 0.0% เกมโชว 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 8.3% 4.2% 7.7% 8.3% 6.3% รายการทอลกโชว 4.2% 4.2% 4.2% 0.0% 0.0% 0.0% 20.8% 4.8% 2.5% 10.4% สารคด 16.7% 16.7% 16.7% 16.7% 16.7% 0.0% 0.0% 11.9% 16.7% 0.0%

ขอสงเกตจากผงรายการดงกลาว กคอในวนธรรมดา CBBC จะมรายการการศกษาถง

ประมาณ หนงในสามของเวลาออกอากาศทงหมด ในขณะทวนสดสปดาหไมมรายการดงกลาวเลย ในทางตรงกนขาม วนสดสปดาหจะมรายการบนเทงเชนละครมาก โดยทไมมรายการศกษาหรอสารคดเลย

98

ภาคผนวกท 4 ตวอยางรางพระราชบญญตองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

บนทกหลกการและเหตผล

ประกอบรางพระราชบญญตองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

พ.ศ. ....

หลกการ

ใหมกฎหมายวาดวยองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

เหตผล

โดยทรายการโทรทศนและวทยท มคณภาพเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและการพฒนาประเทศ แตการจดทารายการโทรทศนและวทยทมคณภาพตองใชตนทนในการดาเนนการสง และมผลตอบแทนในการดาเนนงานตา จงทาใหสถานโทรทศนและวทยของเอกชนทดาเนนการในเชงพาณชย ไมผลตรายการดงกลาวเทาทควร และทาใหขาดการพฒนาผผลตรายการอสระทมงเนนผลตรายการทมคณภาพ ในขณะทสถาน โทรทศนและวทยของรฐกขาดความเปนอสระและถกแทรกแซงจากฝายตาง ๆ ไดงาย ทงโดยผานกจกรรมทางธรกจ และการแทรกแซงทางการเมอง การแพรภาพและกระจายเสยงรายการโทรทศนและวทยทผานมาจงมกละเลยตอการใหขอเทจจรงอยางรอบดาน การใหความรทเปนประโยชนตอคณภาพชวตของประชาชน การธารงไวซงขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะและวฒนธรรมอนดงามของชาต รวมทงการสรางความสมานฉนทระหวางกลมบคคลทมความแตกตางกนในสงคม สมควรจดตงองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะขนเพอทาหนาทแพรภาพกระจายเสยงรายการโทรทศนและวทยทมคณภาพสงตอสาธารณะโดยไมมงเนนการแสวงหากาไร โดยประกนเสรภาพในการจดทารายการโทรทศนและวทยและการแพรภาพและกระจายเสยงรายการดงกลาวใหปลอดจากการแทรกแซงทางธรกจ และการแทรกแซงทางการ เมองควบคไปกบการมความรบผดชอบตอสงคม ตลอดจนเพอสรางหลกประกนและความมนคงทางการเงนใหแกผจดทาและเผยแพรรายการโทรทศนและวทยทมคณภาพอนเปนประโยชนตอสาธารณะ จงจาเปนตองตราพระราชบญญตน

99

ราง

พระราชบญญต

องคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

พ.ศ. ....

....................................

....................................

....................................

.....................................................................................................................

โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยการแพรภาพกระจายเสยงสาธารณะ

.....................................................................................................................

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ พ.ศ. ....”

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ ในพระราชบญญตน

“การแพรภาพหรอกระจายเสยง” หมายความวา การแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการหรอโฆษณาทางโทรทศน วทย โทรศพท ระบบเครอขายสารสนเทศ หรอระบบการสอสารอนใด

“รายการ” หมายความวา เรองทผลตขนเพอการแพรภาพหรอกระจายเสยงทมใชโฆษณา

“โฆษณา” หมายความวา การแพรภาพหรอกระจายเสยงเกยวกบขอมลของ

สนคา บรการหรอสงอนใดในลกษณะทเปนการกระตนใหผรบขอมลเกดความตองการบรโภคสนคา บรการหรอสงนน หรอกอใหเกดทศนคตทางใดทางหนงตอสนคา บรการหรอสงนน โดยผประสงคใหมการแพรภาพหรอกระจายเสยงขอมลดงกลาวเสยคาตอบแทนในการแพรภาพหรอกระจายเสยงใหแกผประกอบกจการ

“ผงรายการ” หมายความวา ขอมลรายละเอยดเกยวกบรายการทงหมดทจะแพรภาพหรอกระจายเสยง ชวงเวลาแพรภาพหรอกระจายเสยงของแตละรายการ และประชาชนทเปนกลมเปาหมายของแตละรายการ

100

“ผประกอบกจการ” หมายความวา ผประกอบกจการแพรภาพหรอกระจายเสยงตอประชาชนเปนการทวไป และผประกอบกจการแพรภาพหรอกระจายเสยงตอผเปนสมาชกของกจการนน “ผผลตรายการ” หมายความวา ผผลตรายการเพอการแพรภาพหรอกระจายเสยง

“ผผลตรายการอสระ” หมายความวา ผผลตรายการทมไดเปนพนกงาน ลกจางหรอบรษทในเครอของสถานโทรทศนและวทยของเอกชน หรอองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

“ผผลตรายการอสระขนาดยอม” หมายความวา ผผลตรายการอสระทเปนวสาหกจขนาดยอมตามกฎหมายวาดวยวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม “ผผลตรายการระดบชมชน” หมายความวา ผผลตรายการอสระทเปนกลมของประชาชนทตงถนฐานและสบทอดระบบวฒนธรรมรวมกนมาโดยตอเนอง “ผสนบสนนรายการ” หมายความวา ผใหการสนบสนนทางการเงน ทรพยสน หรอสงอนใดแกผผลตรายการหรอองคการเพอสนบสนนการผลตหรอการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทมคณภาพ เพอแลกเปลยนกบการทผผลตรายการแสดงชอ ชอการคา เครองหมายการคาของบคคลดงกลาวไวในตอนตนและตอนทายรายการ หรอเพอใหองคการเผยแพรชอ ชอการคา เครองหมายการคาของบคคลดงกลาวกอนและหลงการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทบคคลนนใหการสนบสนน

“องคการ” หมายความวา องคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

“กรรมการ” หมายความวา กรรมการองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

“ผอานวยการ” หมายความวา ผอานวยการองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะ

“รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน

มาตรา ๔ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

101

หมวด ๑

การจดตงและเงนทน

มาตรา ๕ ใหจดตงองคการแพรภาพและกระจายเสยงสาธารณะขนเปน

หนวยงานของรฐทไมเปนสวนราชการหรอรฐวสาหกจ

องคการมฐานะเปนนตบคคล

มาตรา ๖ ใหองคการมสานกงานใหญอยในกรงเทพมหานครหรอจงหวดอนตามความเหมาะสมและจะตงสานกงานสาขาหรอตวแทนขน ณ ทอนใดกได

มาตรา ๗ กจการขององคการไมอยภายใตบงคบแหงกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน กฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ กฎหมายวาดวยประกนสงคม และกฎหมายวาดวยเงนทดแทน แตพนกงานและลกจางขององคการตองไดรบประโยชนตอบแทนไมนอยกวาทกาหนดไวในกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน กฎหมายวาดวยประกนสงคม และกฎหมายวาดวยเงนทดแทน

มาตรา ๘ ใหองคการมวตถประสงคในการผลต สงเสรมและสนบสนนการ

ผลต และแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการขาว รายการเพอการศกษา รายการทสงเสรมการเรยนรของประชาชน รายการสาหรบเดก เยาวชน และผดอยโอกาสในสงคม รายการสงเสรมการกฬา การทองเทยว การรกษาและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะและวฒนธรรมอนดงามของชาต รวมทงรายการสงเสรมความเขาใจทถกตองและสรางความสมานฉนทระหวางกลมบคคลทมความแตกตางกนในสงคม ทงน การดาเนนงานขององคการตองมความเปนอสระ เปนไปตามขอกาหนดทางจรยธรรมของผประกอบวชาชพโทรทศนและวทย และไมแสวงหากาไร

มาตรา ๙ ในการดาเนนงานภายในขอบวตถประสงคตามมาตรา ๘ ให

องคการดาเนนการตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

(๑) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทสงเสรมการเรยนรของประชาชน

(๒) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการเพอการศกษาและรายการทสงเสรมการเรยนรของเดกและเยาวชน อยางนอยรอยละ ๒๐ ของเวลาแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทงหมดในแตละวน โดยคานงถงเวลาทสะดวกตอการรบชมและรบฟงของเดกและเยาวชน (๓) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทมสาระทผประกอบกจการทดาเนนการในเชงพาณชยไมไดแพรภาพหรอกระจายเสยงอยางเพยงพอ

(๔) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการขาวในประเทศและขาวตางประเทศ

102

ทถกตองตามความเปนจรงและเปนกลางทางการเมอง ซงองคการดาเนนการผลตเอง ไมนอยกวา ... ชวโมง ในระหวางเวลา ๑๖.๐๐–๒๒.๐๐ น. (๕) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทเกยวกบผลการดาเนนงานของรฐสภารฐบาล ศาล องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานของรฐ และรฐวสาหกจบรรดาทมผลกระทบตอสาธารณะ และเผยแพรประกาศตาง ๆ ทเปนประโยชนตอประชาชน

(๖) สงเสรมการพฒนาประชาธปไตยโดยคานงถงศกดศรความเปนมนษย ความหลากหลายทางวฒนธรรมในประเทศไทย และความสมานฉนทในสงคม

(๗) สงเสรมการพฒนาประเทศโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง (๘) สงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการอภปรายหรอแสดงความคดเหนตอการบรหารราชการแผนดนและประเดนทสาคญตอสาธารณะซงมความคดเหนแตกตางกนในสงคมบนพนฐานของขอมลทถกตอง มสมดลของความคดเหนฝายตาง ๆ และการวเคราะหอยางมเหตผล

(๙) แพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทมความหลากหลายสาหรบประชาชน

ทกภาคสวนของประเทศ เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนทถกตอง และสนบสนนใหกลมชาตพนธและคนสวนนอยมโอกาสผลตรายการ รวมทงสงเสรมการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทผลตโดยกลมชาตพนธและคนสวนนอย

(๑๐) สงเสรมและสนบสนนการผลต ตลอดจนการพฒนาศกยภาพในการผลตรายการของผผลตรายการอสระ ผผลตรายการขนาดยอมและผผลตรายการระดบชมชน และตองแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการของผผลตรายการดงกลาวอยางนอยรอยละ ๑๐ ของเวลาในการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทงหมดในแตละสปดาห

มาตรา ๑๐ ใหองคการมอานาจกระทากจการตางๆ ภายในขอบแหงวตถ ประสงคตามมาตรา ๘ และหลกเกณฑการดาเนนงานตามมาตรา ๙ อานาจเชนวาน ใหรวมถง

(๑) ถอกรรมสทธหรอมสทธครอบครองหรอมทรพยสทธตาง ๆ สราง ซอ จดหา ขาย จาหนาย เชา ใหเชา เชาซอ ใหเชาซอ ยม ใหยม แลกเปลยน โอน รบโอน หรอดาเนนการใด ๆ เกยวกบทรพยสนทงในและนอกราชอาณาจกร ตลอดจนรบเงนหรอทรพยสน

ทมผมอบให (๒) กยมเงนในประเทศหรอตางประเทศเพอดาเนนงานขององคการ

(๓) เขารวมลงทนในกจการในประเทศหรอตางประเทศเพอสนบสนนการผลตและการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทมคณภาพ (๔) เรยกเกบคาธรรมเนยมและคาบรการทเกยวของ

(๕) กระทาการอนบรรดาทเกยวกบหรอเนองในการจดการใหสาเรจตามวตถประสงคขององคการ

103

มาตรา ๑๑ ใหรฐบาลจดสรรทนประเดมใหแกองคการเปนเงนจานวน ... ลานบาท เพอใชในการดาเนนการกอตง

หมวด ๒ คณะกรรมการและการบรหาร

มาตรา ๑๒ ใหมคณะกรรมการองคการแพรภาพกระจายเสยงสาธารณะ ประกอบดวยประธานกรรมการคนหนง และกรรมการอนอกสคน ซงพระมหากษตรย ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ แตงตงตามคาแนะนาของวฒสภา

ใหประธานวฒสภาเปนผลงนามรบสนองพระบรมราชโองการแตงตง

ประธานกรรมการและกรรมการ ใหผอานวยการเปนเลขานการของคณะกรรมการ

มาตรา ๑๓ ใหมคณะกรรมการสรรหาคณะหนงจานวนเจดคน ทาหนาทคดเลอกบคคลทสมควรไดรบการเสนอรายชอเปนกรรมการ ประกอบดวย

(๑) ผแทนสภาการหนงสอพมพแหงชาตหนงคน

(๒) ผแทนสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทยหนงคน (๓) ผแทนสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทยหนงคน

(๔) ผแทนสภาสถาบนนกวชาการดานสอสารมวลชนแหงประเทศไทยหนงคน

(๕) ผแทนสภาทนายความหนงคน

(๖) ผแทนองคกรเอกชนทมวตถประสงคและผลงานในการเรยกรองสทธเสรภาพหรอสงเสรมจรรยาบรรณสอมวลชนไมนอยกวาหาป คดเลอกกนเองใหเหลอหนงคน

(๗) ผแทนองคกรเอกชน ทมวตถประสงคและผลงานในการพทกษสทธเดกและเยาวชนหรอคมครองผบรโภค ไมนอยกวาหาป คดเลอกกนเองใหเหลอหนงคน

กรรมการสรรหาไมมสทธไดรบการเสนอชอเปนกรรมการ ใหคณะกรรมการสรรหาคดเลอกกรรมการสรรหาคนหนง เปนประธานกรรมการสรรหา และคดเลอกกรรมการสรรหาอกคนหนง เปนเลขานการคณะกรรมการสรรหา

ใหสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตรทาหนาทเปนหนวยงานธรการของคณะกรรมการสรรหา

มาตรา ๑๔ การสรรหาและการเลอกกรรมการ ใหดาเนนการ ดงตอไปน

(๑) ใหคณะกรรมการสรรหาพจารณาคดเลอกบคคลผมคณสมบตตามมาตรา ๑๕ และยนยอมใหเสนอชอเขารบเลอก จานวนสองเทาของจานวนกรรมการทจะไดรบแตงตงเสนอตอประธานวฒสภา โดยใหสงประวตและผลงานของบคคลดงกลาว รวมทงหนงสอยนยอมใหเสนอชอเขารบเลอกไปพรอมกนดวย

104

(๒) ใหประธานวฒสภาเรยกประชมวฒสภาเพอมมตเลอกผไดรบการเสนอชอตาม (๑) ซงตองกระทาโดยวธลงคะแนนลบ ในการนใหบคคลซงไดรบคะแนนสงสด และมคะแนนมากกวากงหนงของจานวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของวฒสภาเปนผไดรบเลอกเปนกรรมการ แตถาไมมผไดรบเลอกหรอมผไดรบเลอกไมครบจานวนกรรมการทจะไดรบแตงตง ใหนารายชอของบคคลทไดรบการเสนอชอทเหลออยทงหมดมาใหสมาชกวฒสภาออกเสยงลงคะแนนเลอกอกครงหนงตอเนองกนไป และในกรณนใหผไดรบคะแนนสงสดและมคะแนนมากกวากงหนงของจานวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของวฒสภาเปนผไดรบเลอกใหเปนกรรมการ ถามผไดรบคะแนนเทากนในลาดบใดอนเปนเหตใหมผไดรบเลอกเกนจานวนกรรมการทจะไดรบแตงตง ใหประธานวฒสภาจบสลากวาผใดเปนผไดรบเลอก

ในกรณทไมมผไดรบเลอกหรอมผทไดรบเลอกไมครบจานวนกรรมการทจะไดรบแตงตง ใหคณะกรรมการสรรหาพจารณาคดเลอกตาม (๑) เพอเสนอวฒสภาลงมตเลอกตาม (๒) ใหมอกครงหนง

มาตรา ๑๕ ผไดรบการเสนอชอเปนกรรมการตองมคณสมบต ดงตอไปน

(๑) มสญชาตไทย

(๒) มอายไมตากวาสามสบหาปบรบรณ (๓) ไมเปนบคคลลมละลาย คนไรความสามารถ หรอคนเสมอนไรความสามารถ

(๔) มความร ประสบการณ และผลงานเปนทประจกษดานการแพรภาพหรอกระจายเสยง การศกษา การคมครองและพฒนาเยาวชน ครอบครว วฒนธรรม ชมชน หรอทองถน หรอกจการอนทเปนประโยชนตอการดาเนนงานตามวตถประสงคขององคการ

(๕) ไมเปนบคคลทเคยตองคาพพากษาใหจาคกตงแตสองปขนไปโดยไดพนโทษมายงไมถงหาปในวนไดรบการเสนอชอ เวนแตในความผดอนไดกระทาโดยประมาท

(๖) ไมเคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากราชการ หนวยงานของรฐหรอรฐวสาหกจ เพราะทจรตตอหนาทหรอถอวากระทาการทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ (๗) ไมเคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากงาน เพราะทจรตตอหนาทหรอถอวาการกระทาการทจรตและประพฤตมชอบในการปฏบตงาน

(๘) ไมเคยตองคาพพากษาหรอคาสงของศาลใหทรพยสนตกเปนของแผนดนเพราะรารวยผดปกตหรอมทรพยสนเพมขนผดปกต (๙) ไมเปนตลาการศาลรฐธรรมนญ ตลาการศาลปกครอง กรรมการการเลอกตง กรรมการตรวจเงนแผนดน กรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต กรรมการสทธมนษยชนแหงชาต หรอผตรวจการแผนดนของรฐสภา

(๑๐) ไมเคยถกวฒสภามมตใหถอดถอนออกจากตาแหนงและยงไมพนกาหนดหาปนบแตวนทวฒสภามมตจนถงวนไดรบการเสนอชอ

105

มาตรา ๑๖ ผซงไดรบความเหนชอบจากวฒสภาเปนกรรมการตองไมมลกษณะตองหามในขณะดารงตาแหนง ดงตอไปน

(๑) เปนขาราชการซงมตาแหนงหรอเงนเดอนประจา

(๒) เปนพนกงานหรอลกจางของหนวยงานของรฐหรอบคคลใด

(๓) เปนผดารงตาแหนงในทางการเมอง สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถนกรรมการหรอผดารงตาแหนงทรบผดชอบในการบรหารพรรคการเมอง สมาชกพรรคการเมองหรอเจาหนาทในพรรคการเมอง

(๔) เปนกรรมการในรฐวสาหกจ

(๕) เปนกรรมการในหนวยงานของรฐ

(๖) เปนหนสวน กรรมการ หรอดารงตาแหนงอนใดทมลกษณะงานคลายกนในหางหนสวนบรษททประกอบกจการแพรภาพหรอกระจายเสยง หรอในหางหนสวนบรษททประกอบกจการเปนผผลตรายการ

มาตรา ๑๗ ใหผซงไดรบความเหนชอบจากวฒสภาเปนกรรมการผใดม

ลกษณะตองหามตามมาตรา ๑๖ ตองลาออกจากการทเปนบคคลซงมลกษณะตองหามหรอแสดงหลกฐานใหเปนทเชอไดวาตนไดเลกประกอบอาชพหรอวชาชพหรอการใด ๆ อนมลกษณะตองหามดงกลาวแลวตอประธานวฒสภาภายในสบหาวนนบแตวนทวฒสภาใหความเหนชอบ

มาตรา ๑๘ กรรมการมวาระการดารงตาแหนงคราวละหาป ในกรณทกรรมการพนจากตาแหนงกอนวาระ ใหคณะกรรมการประกอบดวยกรรมการเทาทเหลออย ในกรณทมกรรมการเหลออยนอยกวาสามคน ใหคณะกรรมการสรรหาและประธานวฒสภาดาเนนการสรรหาและการเลอกบคคลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาแตงตงเปนกรรมการแทน ในการน ใหนามาตรา ๑๓ มาตรา ๑๔ มาตรา ๑๕ มาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ มาใชบงคบโดยอนโลม และใหผไดรบแตงตงใหดารงตาแหนงแทนอยในตาแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงไดรบแตงตงไวแลว

ในวาระเรมแรกเมอครบกาหนดสามป ใหกรรมการออกจากตาแหนงจานวนสองคนโดยวธจบสลาก และใหถอวาการออกจากตาแหนงโดยการจบสลากดงกลาวเปนการพนจากตาแหนงตามวาระ

เมอครบกาหนดตามวาระดงกลาวในวรรคหนง หากยงมไดมการแตงตงกรรมการขนใหม ใหกรรมการซงพนจากตาแหนงตามวาระนน อยในตาแหนงเพอดาเนนงานตอไปจนกวากรรมการซงไดรบแตงตงใหมเขารบหนาท กรรมการซงพนจากตาแหนงตามวาระอาจไดรบแตงตงอกได แตไมเกนสองวาระตดตอกน

106

มาตรา ๑๙ นอกจากการพนจากตาแหนงตามวาระ กรรมการพนจากตาแหนง เมอ (๑) ตาย

(๒) ลาออก

(๓) มอายครบเจดสบปบรบรณ (๔) ขาดคณสมบตตามมาตรา ๑๕ หรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๑๖ (๕) วฒสภามมตใหถอดถอนจากตาแหนงตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

มาตรา ๒๐ การประชมคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจานวนกรรมการทงหมดจงจะเปนองคประชม ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทไดใหกรรมการเลอกกรรมการคนหนงทาหนาทประธานในทประชม

มาตรา ๒๑ การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มาตรา ๒๒ กรรมการผใดมสวนไดเสยไมวาโดยตรงหรอโดยออมในเรองทประชมพจารณาใหแจงการมสวนไดเสยของตนใหคณะกรรมการทราบลวงหนากอนการประชม และหามมใหผนนเขารวมประชมพจารณาในเรองดงกลาว

มาตรา ๒๓ คณะกรรมการมอานาจหนาทวางนโยบายและกากบดแลโดยทวไปซงกจการขององคการภายในขอบวตถประสงคตามมาตรา ๘ และหลกเกณฑตามมาตรา ๙ อานาจหนาทเชนวานรวมถง

(๑) อนมตแผนการดาเนนงาน และผงรายการ

(๒) แตงตงและถอดถอนผอานวยการและคณะกรรมการบรหารขององคการ (๓) ออกขอบงคบเกยวกบการบรหารงานบคคล เงนตอบแทน และคาใชจาย

(๔) ออกขอบงคบเกยวกบการจดซอจดจาง การเงน ทรพยสน และการบญชรวมทงกากบดแลการตรวจสอบและสอบบญชภายในขององคการ

(๕) ออกขอบงคบเกยวกบการบรหารงานและดาเนนกจการ

(๖) พจารณาใหความเหนชอบงบประมาณขององคการ

(๗) ประเมนผลการดาเนนงานประจาปขององคการ

(๘) กากบดแลใหความคดเหน ขอเสนอแนะและคาตชม ตลอดจนขอรองเรยนของประชาชนตอองคการ ไดรบการพจารณาอยางเหมาะสมและรวดเรว

107

มาตรา ๒๔ ใหคณะกรรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารคณะหนงประกอบดวย ประธานกรรมการบรหารและกรรมการบรหารอนอกไมเกนสามคน และใหผอานวยการเปนประธานกรรมการบรหารโดยตาแหนง

ใหคณะกรรมการบรหารมอานาจหนาทตามทคณะกรรมการมอบหมาย

มาตรา ๒๕ ใหประธานกรรมการ กรรมการ ประธานกรรมการบรหารและกรรมการบรหารไดรบประโยชนตอบแทนตามทกาหนดในพระราชกฤษฎกา

มาตรา ๒๖ ใหคณะกรรมการกากบดแลใหมการจดทาขอกาหนดดานจรยธรรม

ของวชาชพเกยวกบการผลตและการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการ รวมกบผมสวนไดเสยในวงกวางทงตวแทนผประกอบการ ผบรโภคและผทรงคณวฒ เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน การจดหา การผลต และการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการขององคการ ขอกาหนดดานจรยธรรมของวชาชพตามวรรคหนง ตองมเนอหาในเรองดงตอไปน

(๑) ความเทยงตรง ความเปนกลาง และความเปนธรรม

(๒) ความเปนสวนตว และการละเมดสทธสวนบคคล

(๓) การจดรายการใหความเหมาะสมกบผรบชมและรบฟงรายการทเปนเดกและเยาวชน (๔) การจดการภาพหรอเสยงทแสดงออกถงความรนแรง กจกรรมทางเพศ การกระทาอนผดกฎหมายหรอศลธรรม และภาษาหยาบคาย

(๕) วธปฏบตตอผเสยหายและผทอยในภาวะเศราโศก

(๖) การจายเงนเพอซอขอมลและการเปดเผยและจดการกบผลประโยชนทบซอน

(๗) การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตางในเรองถนกาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรมหรอความคดเหนทางการเมอง (๘) การปกปองแหลงขาว

(๙) เรองอนทคณะกรรมการกาหนด

ใหองคการเผยแพรขอกาหนดดานจรยธรรมทจดทาขนตามมาตรานตอสาธารณชน

มาตรา ๒๗ ใหคณะกรรมการแตงตงผอานวยการจากผซงมความร ความชานาญ และมผลงานเปนทประจกษในการบรหารองคกร มความรความเขาใจและมความเชยวชาญหรอมประสบการณในกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน การศกษา กจการเยาวชน

108

หรอครอบครว วฒนธรรม ชมชน หรอกจการทองถน อนจะเปนประโยชนตอกจการแพรภาพกระจายเสยงสาธารณะ

ใหผอานวยการมหนาทรบผดชอบในการบรหารกจการขององคการใหเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลผลสาเรจตามวตถประสงค และเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ นโยบาย และแนวทางทคณะกรรมการกาหนด และมอานาจบงคบบญชาพนกงานและลกจางขององคการ

ในการบรหารกจการขององคการ ผอานวยการ ตองรบผดชอบตอคณะกรรมการ

มาตรา ๒๘ การแตงตงผอานวยการตองทาเปนสญญาจางตามแบบทคณะกรรมการกาหนด โดยประธานกรรมการเปนผลงนามในสญญาจาง สญญาจางตามวรรคหนงอยางนอยตองมขอกาหนดเกยวกบการดารงตาแหนง เงอนไขการทางาน การประเมนผลงาน การพนจากตาแหนง การเลกจาง คาจาง และผลประโยชนอนของผอานวยการ

มาตรา ๒๙ ผอานวยการโดยความเหนชอบของคณะกรรมการจะแตงตงรองผอานวยการไมเกนจานวนทคณะกรรมการกาหนด เพอชวยเหลอผอานวยการในการปฏบตหนาทกได การแตงตงรองผอานวยการใหทาเปนสญญาจางกบองคการตามหลกเกณฑและเงอนไขทไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ โดยใหผอานวยการเปนผลงนามในสญญาจาง ใหนาความในมาตรา ๒๘ วรรคสอง มาใชบงคบกบสญญาจางรองผอานวยการโดยอนโลม

มาตรา ๓๐ ผอานวยการและรองผอานวยการตองสามารถทางานใหแกองคการไดเตมเวลา

มาตรา ๓๑ ผอานวยการอยในตาแหนงตามระยะเวลาทกาหนดไวในสญญาจาง

ซงตองไมเกนคราวละสป แตอาจไดรบแตงตงอกได

มาตรา ๓๒ นอกจากการพนจากตาแหนงตามระยะเวลาทกาหนดไวในสญญาจาง ผอานวยการพนจากตาแหนงเมอ

(๑) ตาย

(๒) ลาออก

(๓) ไมผานการประเมนผลการปฏบตงาน

109

(๔) ถกเลกจางตามเงอนไขทกาหนดไวในสญญาจาง

มาตรา ๓๓ รองผอานวยการพนจากตาแหนงเมอ

(๑) ตาย

(๒) ลาออก

(๓) ไมผานการประเมนผลการปฏบตงาน

(๔) ผอานวยการสงใหออก

(๕) ถกเลกจางตามเงอนไขทกาหนดไวในสญญาจาง

มาตรา ๓๔ รองผอานวยการทพนจากตาแหนงตามมาตรา ๓๓ (๕) จะไดรบแตงตงใหเปนผอานวยการนนไดเมอพนจากตาแหนงไปแลวเกนสองป

มาตรา ๓๕ คาตอบแทนและประโยชนตอบแทนอนของผอานวยการและรองผอานวยการ ใหเปนไปตามทคณะกรรมการกาหนด โดยคานงถงความรความสามารถ ประสบการณ และภาระของงาน และเทยบเคยงกบอตราคาตอบแทนของผบรหารในตาแหนงลกษณะเดยวกนหรอใกลเคยงกนของภาคเอกชน

มาตรา ๓๖ ในการปฏบตหนาท ใหผอานวยการมอานาจ

(๑ ออกระเบยบในการบรหารกจการขององคการ) รวมทงระเบยบและวธปฏบตงานของพนกงานหรอลกจางขององคการ ทงน โดยไมขดหรอแยงกบระเบยบหรอขอบงคบทคณะกรรมการกาหนด (๒) บรรจ แตงตง ถอดถอน เลอน ลด หรอตดเงนเดอนหรอคาจาง ตลอดจนลงโทษทางวนยแกพนกงานและลกจางขององคการตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด

มาตรา ๓๗ ในกจการทเกยวกบบคคลภายนอก ใหผอานวยการเปนผแทนองคการ เพอการน ผอานวยการจะมอบอานาจใหบคคลใดกระทากจการแทนกไดตามระเบยบทคณะกรรมการบรหารกาหนด

นตกรรมทผอานวยการกระทาโดยฝาฝนขอบงคบทออกตามมาตรา ๒๓ ยอมไมผกพนองคการ เวนแตคณะกรรมการจะไดใหสตยาบน

มาตรา ๓๘ ในกรณทไมมผอานวยการ ใหคณะกรรมการแตงตงกรรมการหรอพนกงานขององคการคนหนงเปนผรกษาการในตาแหนงผอานวยการ

ใหผรกษาการในตาแหนงผอานวยการมอานาจและหนาทเชนเดยวกบ

ผอานวยการ

110

มาตรา ๓๙ ใหผอานวยการและรองผอานวยการมหนาทยนบญชแสดงรายการทรพยสนและหนสนในฐานะเปนเจาหนาทของรฐตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

หมวด ๓

การแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการ

มาตรา ๔๐ ใหองคการแพรภาพระบบโทรทศนภาคพนดนในระดบชาต โดยไมจดเกบคาสมาชกอยางนอยหนงสถาน และกระจายเสยงในระบบวทยภาคพนดนในระดบชาต โดยไมจดเกบคาสมาชกอยางนอยหนงสถาน

มาตรา ๔๑ ใหองคการมอานาจแพรภาพและกระจายเสยงในระบบอน ๆ นอกจากทกาหนดไวในมาตรา ๔๐ ไมวาจะเปนการแพรภาพหรอกระจายเสยงผานดาวเทยม ระบบเคเบล หรอระบบอนใด แตตองไดรบใบอนญาตจากคณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนแหงชาตตามทกฎหมายวาดวยการนน

มาตรา ๔๒ ใหองคการมอานาจใหบรการอน ๆ ทเกยวของกบการแพรภาพ

และกระจายเสยง เปนตนวา บรการผลตสอโสตทศน บรการเทเลเทกซ บรการระบบเครอขายสารสนเทศ หรอบรการอนใดทเกยวของหรอเปนประโยชนตอการแพรภาพและกระจายเสยงและภายในขอบแหงวตถประสงคขององคการตามมาตรา ๘

มาตรา ๔๓ ใหองคการเสนอผงรายการตอคณะกรรมการเพออนมตทกสามเดอน

หรอทกครงทมการเปลยนแปลงผงรายการอยางมนยสาคญตามหลกเกณฑทคณะกรรมการกาหนด

การจดทาผงรายการเปนดลพนจขององคการ และหามมใหผสนบสนนรายการ

มสวนรวมหรอแสดงความคดเหนเกยวกบการจดทาผงรายการ

ผงรายการตามวรรคหนงตองสอดคลองกบขอบแหงวตถประสงคขององคการ

ตามมาตรา ๘

มาตรา ๔๔ ในการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทไดรบการสนบสนนจากผสนบสนนรายการ ใหองคการแสดงใหปรากฏซงชอ ชอการคา เครองหมายการคาของบคคลดงกลาวกอนและหลงการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทบคคลนนใหการสนบสนน

องคการจะรบการสนบสนนรายการขาวและรายการทเกยวของกบสถานการณปจจบนมได

111

หมวด ๔ รายไดและรายจาย

มาตรา ๔๕ เงนทใชหมนเวยนในการดาเนนกจการขององคการประกอบดวย

(๑) ทนประเดมตามมาตรา ๑๑ (๒) เงนกยมตามมาตรา ๑๐ (๒) (๓) รายไดทเกดจากการเขารวมลงทนตามมาตรา ๑๐ (๓) (๔) คาธรรมเนยมและคาบรการตามมาตรา ๑๐ (๔) (๕) เงนทไดรบการจดสรรจากรฐบาลตามมาตรา ๔๖

(๖) เงนทไดรบจากผสนบสนนรายการ

(๗) เงนบรจาค (๘) รายไดจากการแสวงหาประโยชนจากทรพยสนทางปญญาขององคการ

(๙) ดอกผลทเกดจากเงนหรอทรพยสนขององคการ

รายไดตาม (๖) (๗) และ (๘) ใหนาไปใชเฉพาะเพอการพฒนาศกยภาพของผผลตรายการอสระ ผผลตรายการอสระขนาดยอมและผผลตรายการระดบชมชน

มาตรา ๔๖ ใหรฐบาลจดสรรงบประมาณใหแกองคการ ไมนอยกวาปละ ... ลานบาท ยกเวนในปทประสบปญหาทางการคลงอยางรายแรง และใหรฐบาลนาเสนอใหรฐสภาพจารณาปรบงบประมาณทจดสรรใหแกองคการทกสามปเพอใหการผลตรายการโทรทศนและวทยทมคณภาพสงตามภารกจขององคการเปนไปอยางมประสทธภาพ

งบประมาณทไดรบจดสรรตามวรรคหนงอยางนอยรอยละ ๑๐ ตองนาไปใชเพอจดหารายการจากผผลตรายการอสระ ผผลตรายการอสระขนาดยอม และผผลตรายการระดบชมชน หรอเพอพฒนาศกยภาพของผประกอบการอสระขนาดยอม และผผลตรายการระดบชมชน

มาตรา ๔๗ หามมใหองคการหารายไดจากโฆษณา

หมวด ๕

การบญช การตรวจสอบ และการประเมนผลการดาเนนงาน

มาตรา ๔๘ ใหองคการจดทาบญชตามหลกการบญชสากลและตามหลกเกณฑทคณะกรรมการกาหนด และตองจดใหมการตรวจสอบภายในเกยวกบการเงน การบญช และการพสดขององคการ และใหรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการอยางนอยปละหนงครง

112

ในการตรวจสอบภายใน ใหองคการแตงตงพนกงานเพอทาหนาทผตรวจสอบภายในโดยเฉพาะ และใหรบผดชอบขนตรงตอคณะกรรมการตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด

มาตรา ๔๙ ใหองคการ จดทางบดล งบการเงน และบญชทาการสงผสอบบญชภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนปบญชทกป ทกปใหสานกงานการตรวจเงนแผนดนหรอผสอบบญชทไดรบอนญาตทคณะกรรมการแตงตงดวยความเหนชอบของสานกงานการตรวจเงนแผนดนเปนผสอบบญชและประเมนผลการใชจายเงนและทรพยสนขององคการ ในรายงานผลการสอบบญช ใหแสดงความคดเหนเปนขอวเคราะหวาการใชจายดงกลาวเปนไปตามวตถประสงค ประหยด คมคาและไดผล

ตามเปาหมายเพยงใด แลวทาบนทกรายงานผลการสอบบญชตอคณะกรรมการ และคณะรฐมนตร

มาตรา ๕๐ ใหองคการทารายงานประจาปเสนอตอคณะรฐมนตร สภาผแทนราษฎร และวฒสภา รายงานนอยางนอยตองกลาวถง

(๑) ผลงานขององคการในปทลวงมาแลว เมอเปรยบเทยบกบเปาหมายทตงไว พรอมคาอธบาย และผลการประเมนผลการดาเนนงานตามมาตรา ๕๒

(๒) โครงการ แผนงานและแผนงบประมาณสาหรบปถดไป (๓) ผงรายการในปทลวงมาแลว และแผนการทจะเปลยนแปลงผงรายการ

สาหรบปถดไป (๔) บญชทไดรบการตรวจสอบ พรอมทงคาอธบายโดยยอของรายรบและ

รายจายในปทผานมา (๕) ขอมลของนตบคคลทองคการเปนเจาของหรอผถอหนโดยตรง หรอ โดย

ออม และขอมลของบคคลทองคการเขารวมกจการหรอรวมลงทน (๖) รายการทองคการใหการสนบสนนการผลตแกผผลตรายการอสระ ผผลต

รายการอสระขนาดยอม และผผลตรายการระดบชมชน พรอมชอของผผลตรายการเหลานน และรายละเอยดในการออกอากาศ

(๗) ความคดเหนทไดรบจากประชาชน และขอมลเรองรองเรยนจากผชมและผฟงรายการ

มาตรา ๕๑ เพอประโยชนในการพฒนาบรการและการดาเนนงาน ใหองคการ จดการรบฟงความคดเหนจากประชาชนเกยวกบการดาเนนงานขององคการอยางกวางขวางอยางนอยปละครง

มาตรา ๕๒ เพอประโยชนในการสงเสรมประสทธภาพในการดาเนนงานของ องคการ ใหเกดประสทธภาพ เกดผลสมฤทธ สรางความรบผดชอบและความเชอถอแก

113

สาธารณะชนในกจการขององคการ ตลอดจนการตดตามความกาวหนาและการตรวจสอบการดาเนนงานขององคการ ใหเปนไปตามวตถประสงค โครงการและแผนงานทไดจดทาไว ใหคณะกรรมการจดใหมการประเมนผลการดาเนนงานประจาป โดยบคคลภายนอกองคการ ทงน การประเมนผลอยางนอยจะตองมการสารวจความพงพอใจของผบรโภค การวดจานวนผรบชมหรอรบฟงรายการ และเงนสนบสนนหรอเงนบรจาคทไดรบ

การประเมนผลการดาเนนงาน จะตองแสดงขอเทจจรงใหปรากฏทงในดานประสทธผล ในดานประสทธภาพ ในดานการพฒนาองคกร ในดานการไดรบการสนบสนนจากประชาชน และในรายละเอยดอนตามทคณะกรรมการจะไดกาหนดเพมเตมขน และการประเมนผลการดาเนนงานขององคการ จะตองไดรบการเผยแพรใหสาธารณะชนไดรบทราบดวย

มาตรา ๕๓ ใหองคการจดใหประชาชนสามารถรองเรยนกรณทองคการ ผผลตรายการ หรอพนกงานหรอลกจางขององคการละเมดขอกาหนดดานจรยธรรมของวชาชพ ตามมาตรา ๒๖ และใหจดกระบวนการภายในเพอตรวจสอบเรองรองเรยนดงกลาวอยางเปนธรรมโดยเรว กระบวนการตามวรรคหนงจะตองครอบคลมถงวธการแกไขหรอเยยวยาในกรณทมการละเมดขอกาหนดดานจรยธรรมของวชาชพ โดยรวมถงการแกไขขอความทเปนเทจ สทธในการโตแยง และการขออภยในกรณทเกดความผดพลาด

การรองเรยนตามกระบวนการภายในนน ไมเปนการลดรอนสทธของประชาชนในการทจะใชชองทางอนเพอแกไขหรอเยยวยากรณทมการรองเรยนนน

หมวด ๖ เบดเตลด

มาตรา ๕๔ การดาเนนการขององคการไมอยภายใตบงคบกฎหมายวาดวยวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน

มาตรา ๕๕ ใหยกเวนภาษเงนไดแกผสนบสนนรายการและผทบรจาคเงนเพอสนบสนนการดาเนนงานขององคการ เปนจานวนสองเทาของรายจายทจายไปเปนคาใชจายเพอสนบสนนรายการหรอเพอสนบสนนการดาเนนงานขององคการ ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศกาหนด

มาตรา ๕๖ องคการตองจดเกบบนทกตนฉบบของทกรายการเปนเวลาอยางนอยสามสบวนนบแตวนทแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการนน

114

เมอรายการใดเปนเหตใหเกดกรณพพาทหรอรองเรยน ใหองคการเกบบนทกตนฉบบของรายการนนไวจนกวากรณนนจะไดรบการดาเนนการจนเสรจสน

มาตรา ๕๗ ใหองคการจดเกบวสดทบนทกรายการทมการแพรภาพหรอ

กระจายเสยงอนเปนทสนใจของประชาชนเพอประโยชนในทางประวตศาสตร ใหองคการใหบรการแกประชาชนในการรบฟงและรบชมรายการทบนทกในวสดตามวรรคหนง โดยเกบคาบรการในราคาไมเกนตนทน

มาตรา ๕๘ หามมใหองคการแพรภาพหรอกระจายเสยงรายการทมลกษณะเปนการประชาสมพนธพรรคการเมอง ผสมครรบเลอกตงเพอดารงตาแหนงทางการเมอง หรอตวแทนของพรรคการเมอง หรอตวแทนของผสมครรบเลอกตง เวนแตกรณทกฎหมายกาหนด

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

................................... นายกรฐมนตร

115