บทบาท หน้าท่ีความ ...¸šทที่... · บ 71 ทบ าห น้ี่ค วมส รถใก เป็ผูย 2. บทบาทนักจิตวิทยา

บทท 3

บทบาท หนาท ความสามารถในการเปนผน าเทยว

ความน า มคคเทศกเปนบคคลทมความสาคญตออตสาหกรรมทองเทยว ในฐานะเปนผเชอมโยงความเขาใจอนด ให

เกดขนระหวางนกทองเทยวกบ แหลงทองเทยว หรอสงทเขาสนใจ เปนผคอย อธบายเรองราว ดาน โบราณสถาน

สถาปตยกรรม ศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ กจกรรม วถชวตของผคน ความสวยงามตาม ธรรมชาต จดท

นาสนใจในสถานททองเทยวตางๆ ตลอดจนมหนาทดแลรบผดชอบตอนกทองเทยว ทอยในความดแลระหวางการ

ปฏบตหนาท ดงนนมคคเทศกจงควรไดรจกกบบทบาทและหนาททตนควรปฏบต ความสามารถ ดานตางๆ ของการเปน

ผนาเทยว ใหความสาคญใสใจศกษาเรองดงกลาวอยางลกซง เพอประโยชนในการทางาน และการปฏบตหนาทใหเกด

ความเปนระเบยบเรยบรอย เตมไปดวยประสทธภาพ เกดความประทบใจจากนกทองเทยว

บทบาทของมคคเทศก

การปฏบตงานในอาชพนาเทยว มคคเทศกจ ะตองมการแสดงออกไดในหลายบทบาท ทสาคญไดแก

บทบาทคร บทบาทนกจตวทยา บทบาทนกแสดง บทบาทนกการทต บทบาทนกบรหาร บทบาทนกบรการ ซงมคคเทศก

จะตองดงความสามารถในแตละบทบาทออกมาใชใหไดอยางมประสทธภาพตามสถานการณตางๆ ดงน 1. บทบาทนกวชาการหรอนกกงวชาการ มคคเทศกตองทาหนาท เสมอนนกวชาการโดยการศกษาหา

ขอมลความรจากตาราทนกเขยน นกวชาการไดเขยนไวมารวบรวมเรยบเรยง หรอเปนนกจดจาขอมลจากผรผเชยวชาญ

เพอนามาอธบายถายทอดเรองราวตางๆ ใหนกทองเทยวไดทราบอกทอดหนง ในขณะเดยวกนมคคเทศกกอาจทาหนาท

เสมอนเปนกงนกวชาการ กลาวคอเปนผนาเอาความรทไดรบจากนกวชาการ มาผสมผสานกบความรเกรดเลกเกรดนอย

ประสบการณจากการประกอบวชาชพทผานมา ไปอธบายใหนกทองเทยวไดทราบในรปแบบเฉพาะของแตละคน ทเนน

เชงวชาการผสมผสานการกบสอดแทรกเรองราวทางประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม สภาพภมศาสตร ภมประเทศ หรอ

เรองสอดแทรกเสรมใสทเปนตานานเลาขาน เรองเลา ความเชอ ประสบการณสวนตวทพบเจอไปอธบายตอให

นกทองเทยวไดรบทราบ ท งนความเปนนกมคคเทศกทสมบรณแบบนนคงจะตองอาศยท งความเปนนกวชาการและนก

กงวชาการไปพรอมกน เพราะในหลายสถานการณจาเปนตองอาศยท งความเปนนกวชาการและนกกงวชาการในการนา

เทยวควบคกน ทสาคญมคคเทศกตองมวธการถายทอดความรไดอยางมประสทธภาพ ไมควรทาหนาทนกวชาการท

เสมอนครกาลงสอนหนงสอเดก เพราะนกทองเทยวไมใชนกเรยนทจะตองนงจดนงจา และปฏบตตาม ทกสงทกอยาง ท

มคคเทศกบอกกลาว

71 บทบาท หนาท ความสามารถในการเปนผน าเทยว

2. บทบาทนกจตวทยา มคคเทศกตองเรยนรจตวทยาความตองการของนกทองเทยว วาตองการหรอ

สนใจในเรองอะไร ซงความตองการนนจะมความ แตกตางกนไป ตามวย เพศ ฐานะ พนความร อาชพ ฯลฯ ของ

นกทองเทยวแตละคนแตละคณะ เชน นกทองเทยวบางกลมอาจไมสนใจประวตศาสตรหรออะไรทเปนวชาการมากนก

แตจะสนใจเรองราวทสนกสนานบนเทงมากกวา ในทางตรงขามนกทองเทยวบางกลมอาจตองการความร ในดาน

ประวตศาสตรศลปวฒนธรรมอยางลกซง แตไมชอบความสนกสนานอกทกครกโครม มคคเทศกจงตองคนหาความ

ตองการ หาความลงตวของนกทองเทยวแตละคนแตละกลมคณะใหเจอ เทคนค ประกอบการเสรม จตวทยา ทสาคญ ท

มคคเทศกควรมคอ การพด คอตองรวาเขาสนใจทจะฟงเรองอะไร จะเรมตนพดอยางไรใหเขาสนใจ มคคเทศก จงตอง

เลอกวธการพดใหเหมาะสมกบความสนใจของนกทองเทยวดวย ตองคอยสงเกตการตอบสนองการฟง จากนกทองเทยว

ปรบการพดใหเหมาะสมอยตลอดเวลา ถามคคเทศกไมมจตวทยาในการพดกอาจทาใหนกทองเทยวเกดความเบอหนาย

ท งๆ ทมคคเทศกผน นอาจมความรดกเปนได

3. บทบาทนกแสดงหรอนกนนทนาการ ในการนาเทยวมคคเทศกอาจจาเปนตองแสดงบทบาทเปน

นกแสดงอยบอยครง เพอสรางบรรยากาศการนาเทยวใหมชวตชวาสนกสนาน มคคเทศกอาจใชความ สามารถเฉพาะตว

ในการสรางความประทบใจ ดวยการเลนดนตร การแสดงมายากล การรองเพลง การเลนเกมตางๆ เปนตน บางกรณ

การนาเทยวทมการพกแรมในสถานททองเทยวธรรมชาต เชน ในอทยานแหงชาต หรอในรสอรทตามธรรมชาต อาจม

กจกรรมนนทนาการยามคาคนในรปแบบสรางสรรคดวยกได การแสดงบทบาทนกแสดงใหประสบความสาเรจขนอยกบ

ปจจยตางๆ ไดแก ประสบการณและการสรางรปแบบกจกรรมจากตวมคคเทศก สงแวดลอมเปนใจ กจกรรมเหมาะกบ

กลมนกทองเทยว มตวกระตนชวย เชน มของรางวล มเพอนทรใจในการทากจกรรม และสดทายคอการรวมมอจาก

นกทองเทยว ท งนมคคเทศกควรมทกษะในการสรางความสนกสนานใหไดอยางพอเหมาะพอควร ตองรจกสงเกต การ

ตอบสนองจากนกทองเทยวดวย อยายดเยยดการแสดงหรอความบนเทงใหนกทองเทยวเมอเขาบงบอกอาการ หรอ

แสดงความไมตองการโดยเดดขาด

4. บทบาทนกการทต มคคเทศกตองรวาควรอธบายเรองราวเกยวกบประเทศ หรอทองถนของตนให

นกทองเทยวทราบไดอยางไร จงจะทาใหนกทองเทยวสนใจและเกดความรสกทด ตระหนกถงความสาคญของมรดกทาง

ธรรมชาต และวฒนธรรมทมอยในประเทศ บทบาทนเปรยบเสมอนการเปนผทตองประชาสมพนธเผยแพรชอเสยง

เสนอภาพลกษณทดของประเทศ สงใดทนกทองเทยวมความเขาใจในทางลบเกยวกบประเทศชาต มคคเทศกกตองทา

หนาทอธบายเชงสรางสรรคใหเขามองภาพประเทศชาตดขนดวยเหตผลตางๆ แลวแตจะหยบยก และ สงทมคคเทศกพง

ตองระมดระวงเปนอยางยง คอ การพดในเชงลบ การกลาวถอยคา หรอแสดงกรยาอนเปนการลบหลดหมนสถาบนหรอ

บคคล ไมพดในเรองทละเอยดออนซงอาจขดแยงทางความคดกบ นกทองเทยว โดยเฉพาะอยางยง เรอง สถาบนชาต

ศาสนา พระมหากษตรย ไมวาจะเปนของประเทศไทย หรอประเทศใดๆ กตาม


5. บทบาทนกบรหาร ในหลายโอกาส มคคเทศกตองอาศยหลกการบรหารเขามาเกยวของในการทางาน

ตองพยายามเอออานวยความสะดวกใหมการประสานงานทดกบทกฝายทเกยวของ เพอใหการปฏบตงานนาเทยวเปนไป

อยางเรยบรอย การบรหารของ มคคเทศกอาจหมายถง การบรหารคน คนในทนทสาคญกคอนกทองเทยวนนเอง

โดยมากกคอตองบรหารนกทองเทยวดวยการใชคาพดทนาเชอถอ มวธการพดใหเขาเชอฟงไมทาใหคณะทวรเสยระบบ

ทาใหคณะนกทองเทยวมความสามคค ทองเทยวโดยคานงถงสวนรวม และสงแวดลอมในแหลงทองเทยว การบรหาร

อกแงหนง คอการบรหารเงนแทนบรษท มคคเทศกตองใชจายเทาทจาเปน หรอเทาทระบไวในรายการเทานน ไมทาบญช

ใชจายทเปนเทจ ไมใชจายอยางสรยสราย อกนยหนงคอการบรหารเวลาควรจดสรรเวลาใหไดอยางมประสทธภาพเกด

ประโยชนสงสด โดยคานงถงผลประโยชนของนกทองเทยวเปนสาคญ นอกจากนมคคเทศกกตองเปนผบรหารในการ

ตดสนชขาดอกหลายๆ กรณ เชน นกทองเทยวเรยกรองจะไปเทยวนอกเหนอโปรแกรมทกาหนด มคคเทศกกตองทา

หนาทเปนผตดสนชขาด โดยพจารณาจากเหตผลตางๆ แลวมาสรปใหนกทองเทยวทราบวาสามารถไปไดหรอไมดวย

เหตผลประการใด ท งนควรพยายามอธบายใหนกทองเทยวเขาใจคลอยตามเหตผลดวย

6. บทบาทนกบรการ บทบาทนกบรการเปนอกบทบาทหนง ทจะสามารถทาใหมคคเทศกไดเขาไปใกลชด

กบนกทองเทยว สามารถสรางมนษยสมพนธ และเรยนรถงความตองการของเขาไดเปนอยางด มคคเทศกตองพยายาม

อาสาเปนผรบใช และใหบรการนกทองเทยวทกครงเมอมโอกาส โดยไมตองรอใหนกทองเทยวเอยปากรองขอ เชน การ

เขาไปชวยขนสมภาระ เขาไปอาสาเพอชวยถายรปเมอนกทองเทยวเหลยวหนาแลหลงหาคนชวย และ ชวยเหลอในดาน

อนๆ อกมากมายเทาทสามารถชวยได การชวยเหลอนกทองเทยวดงกลาว นอกจากจะเปนการสรางความประทบใจให

เกดขนแลว หลายครงการใหบรการดงกลาวยงอาจเปนการทาใหงานของมคคเทศก เอง เปนไปดวยความรวดเรวมาก

ยงขน ชวยใหความตองการหรอความคาดหวงของนกทองเทยวไดสาเรจลลวง อนจะเปนการเสรมใหงานในภาพรวมม

ความรวดเรวเกดประโยชนตอทกฝาย

การปฏบตหนาทของมคคเทศก กรณตองนาเทยวนกทองเทยวทมาจากตางประเทศ หรอนานกทองเทยวไทยทองเทยวภายในประเทศ

ภารกจทมคคเทศกตองปฏบตในการนาเทยว จะมข นตอนเรมต งแตการไปรบนกทองเทยว ณ จด รบนกทองเทยวหรอ

จดรบเขา ข นตอนการนาเทยว และสงนกทองเทยวกลบยงโรงแรมทพก หรอจดหมายปลายทาง จนกระท งสงกลบ

ประเทศในทสด โดยท วไปแลวมคคเทศกในฐานะผนาเทยวประเภทนจะมหนาท หลก 3 ประการ คอ

1. หนาท การรบเขานกทองเทยว (Transfer – In)

2. หนาท การนาเทยว (Tourist Guide) 3. หนาทการสงออกนกทองเทยว (Transfer – Out )


มคคเทศกบางคนไดรบคาส งจากบรษทนาเทยวใหปฏบตหนาทเฉพาะการรบเขาและสงออกนกทองเทยว

บางคนกทาหนาทนาเทยวอยางเดยว ดงนนไมจาเปนวามคคเทศกจะตองปฏบตหนาทครบท ง 3 ประการ ขนอยกบ

ความสามารถ ความถนด ทสาคญอยทการมอบหมายงานจากบรษทนาเทยวทตนสงกดทมอบหมายมา

1. หนาทการรบเขานกทองเทยว (Transfer – In) การรบเขานกทองเทยวหมายถง การไปรบ

นกทองเทยวจากจดเขาเมอง เชน ททาอากาศยาน ทาเรอ สถานรถไฟ หรอสถานรถยนต(ขนสง) แลวนามาสงยงสถานท

พกแรม ดแลใหนกทองเทยวเขาทพกอยางเรยบรอย หรอพาไปทองเทยวตอยงแหลงทองเทยว โดย ท วไปการรบเขา

นกทองเทยว มคคเทศกควรยดแนวในการปฏบตดงน

1.1 รบใบงาน (Tour Order หรอ Job Order) จากแผนกทวร (Operation) ของบรษททรบงาน

1.2 ตรวจและศกษารายละเอยดในใบส งงานทไดรบใหเขาใจ ตรวจรายการ เชน จะตองไปรบ

นกทองเทยว ณ จดใด วนเวลาอะไร โดยเทยวบน เทยวรถไฟ หรอทางรถยนตเทยวใด มนกทองเทยวกคน มการพก

แรมรบประทานอาหารทใดบาง ตองพานกทองเทยวไปชมสถานทไหน (กรณตองนาเทยวดวย) ระยะเวลาทพานกอยใน

ประเทศไทย และวนเวลาเดนทางกลบ เปนตน รวมท งรายละเอยดเกยวกบบรการทจะไดรบอนๆ ถามปญหาสงสยใหรบ

ถามคนใหงานของบรษททนท

1.3 จดเตรยมอปกรณเอกสารเกยวกบการนาเทยว สาหรบนกทองเทยวใหเรยบรอย เชน บตรเขาชม

สถานท ใบจองและเอกสารอนๆ ทจาเปนเกยวของ และระบในใบงาน

1.4 จดเตรยมปาย หรอจดทาสญลกษณเครองหมายของบรษทนาเทยว อาจเปนปาย บรษทหรอปาย ท

มรายชอนกทองเทยว (กรณมาแบบ F.I.T.) หรอชอกลมทวรหรอบรษทนาเทยว (กรณมาเปน Group) เพอ เปนการ

ตอนรบและแสดงใหนกทองเทยวเหน ณ จดรบเขา

1.5 ตรวจสอบวนเวลาเขาของเครองบน รถยนต หรอรถไฟแลวแตกรณ ถานกทองเทยวเดนทาง โดย

เครองบนจะตองตรวจสอบการมาถงอยางนอยกอนเวลาเครองบนลง ครงช วโมงถง 1 ชวโมง และตรวจสอบเวลาถงเปน

ระยะๆ

1.6 นดคนขบรถทจดหมาย หรออาจไปรบนกทองเทยวพรอมกน

1.7 ควรเดนทางถงทาอากาศยานหรอจดหมายกอนเวลานกทองเทยวมาถงอยางนอยเปนช วโมง กรณ

บรษททวาจางมคคเทศกเปนสมาชกของ สมาคมไทยธรกจการทองเทยว (ATTA-Association of Thai Travel Agents) มคคเทศกกตองตดตอกบสมาคม ATTA ทประจาอยททาอากาศยาน( Counter ATTA) ซงจะม 2 ฝง ท

ประตทางออก B และ C ยนฝงใดกได เพอแจงความประสงค โดยกรอกแบบฟอรมวาจะมารบนกทองเทยวมาจากไหน

สายการบนอะไร เทยวบนทเทาไหร จานวนนกทองเทยวกคน ชอหรอกรปของนกทองเทยว สญชาตอะไร พกโรงแรม

ไหน เลขทะเบยนรถทมารบ ชอของมคคเทศกทมารบและขอมลอน ๆ เพอใชในการรบลกคาเขามายงประเทศไทย ถา

หากเกดปญหาขนทาง ATTA กจะไดตดตอกบมคคเทศกหรอบรษทนาเทยวได และเมอเครองลงจอดเจาหนาทกจะ

เรยกรถทมารบจากลานจอดรถใหญ ใหเขามาจอดในบรเวณทเจาหนาทสมาคมฯ กาหนดไว มคคเทศกตองไปยนรอรบ


นกทองเทยว และหวหนาทวร (ถาม) พรอมชปายชอกลม หรอปายชอนกทองเทยวในบรเวณททางออกของผโดยสารขา

ลงจากเครอง หรอบรเวณทเจาหนาทสมาคมจดไวให แตหากเปนการมารบนกทองเทยวโดยท วไปมคคเทศกมกรอรบ

ลกคาทประตทางออก ซงภายในสนามบนจะมประตทางออกท งหมด 3 ประต คอ A, B และ C เราจะสงเกตไดจาก

หนาจอทแจงการขนลงของเทยวบนตางๆ ทมอยรอบๆสนามบน

1.8 เมอพบนกทองเทยวกรณทมาแบบ F.I.T. มคคเทศกควรกลาวตอนรบและแนะนาตว แตถาเปน

Group Tour มคคเทศกจะตองเขาไปแนะนาตวกบหวหนาทวร และท งสองควรกลาวทกทายพรอมแนะนาตว สอบถาม

วาการเดนทางเปนอยางไรบาง จากนนก ตรวจสอบจานวน ราย ชอนกทองเทยว จานวนสมภาระและ ตรวจเกบ Voucher การใชบรการตางๆ จากหวหนาทวร รบมอบเอกสารตางๆ จากหวหนาทวรของนกทองเทยว เพอจะไดทราบ

วานกทองเทยวไดใชบรการตรงกบใบงานทมคคเทศกไดรบมาหรอไม จากนนกชวยตรวจสอบยาเตอนเรองสมภาระของ

นกทองเทยวกอนชวยขนขนไวใตทองรถ

ภาพท

ภาพท 3.3 ปายแสดงสถานะทางการบนทผทาหนาทมารบนกทองเทยวตองมาตรวจสอบ

ภาพท 3.4 บรเวณทางออกผโดยสาร ผทาหนาทรบเขานกทองเทยวมารอรบนกทองเทยว

ภาพท 3.8 แบบฟอรมยนความจานงขอรบเขานกทองเทยวของสมาคม ATTA

ประตทาง

เครองออก

แสดงสถานะ เครองลงจอด

เวลาทเครองลง

เครองมาจาก

ไหน

FLIGHT NO.

สายการบน

บน


1.9 นานกทองเทยวไปสง ณ ทพกตามทระบ (กรณ ตองเ ขาทพกกอน) โดย ระหวางการเดนทาง

มคคเทศกควรสนทนาสรางความเปนกนเอง ใหขอมลเบองตนเกยวกบประเทศของตนในเรองตางๆ เชน เวลาใน

ประเทศไทยเทยบกบเวลาของประเทศเขาเรวหรอชากวา กนกช วโมง สภาพอากาศ ภมประเทศ ภมศาสตร วถชวต

สถานททองเทยวทนาสนใจ (โดยเฉพาะสถานทมในโปรแกรม) อตราแลกเปลยนเงน ภาษาถนทจาเปนอยางงาย ทใชใน

ชวตประจาวนเพอใหนกทองเทยวไดใชประโยชน และควรแนะนาขอควรปฏบตตนระหวางอยในประเทศ เชน มารยาท

ในการชมวดหรอสถานทศกดสทธ ขอควรปฏบตและไมควรปฏบตระหวางการทองเทยวในแตละจด เปนตน และถาเปน

เพยงการรบจากสนามบนไปสงทโรงแรม การปฏบตแคข นตอนนกถอเปนการเสรจสนภารกจ

1.10 ดแลสงนกทองเทยวเขาทพก พรอมนดหมาย วนเวลา ในการทองเทยววนรงขน (กรณทตองรบ

นกทองเทยวไปเทยวตอในวนถดไป) หากเปนมคคเทศกมอใหมควรเรมตนดวยการศกษางานการเปนผชวยมคคเทศกรบสงทวร โดยเรมต งแต

การรบลกคาทสนามบน การสงลกคาตามโรงแรมทพก การเชคอนหองพก การนาเทยวระยะส นๆ ในทตางๆ ซง

มคคเทศกจะตองดเวลา ใหตรงกบโปรแกรมทวรทรบมาจากบรษท รวมถงการอธบายขอมลตางๆ ใหกบลกทวร เชค

จานวนลกคาเวลาทข นรถทกครง ถายรปใหแขกบางถาแขกตองการความชวยเหลอ ตอบคาถาม ชวนเขาพดคย เลาเรอง

และใหคาแนะนาเกยวกบประเทศไทย เปนตน

หมายเหต.. ปจจบนลกษณะการเขามาของนกทองเทยวอาจมไดเขามาโดยการทองเทยวสวนตว หรอซอรายการนาเทยว

มาอยางเดยว ลกษณะหนงทนยมกนมากคอการซอผานทวรทรวมต วเครองบน ทพกและบรการบางอยาง ทอาจไมรวม

รายการทองเทยว ซงรายการนาเทยวนโดยมากบรษทหรอหวหนาทวรมกไปขาย Option Tour ทองเทยวกบแขก

ภายหลง ทาใหเมอเปนเชนน มคคเทศกทองถนจงถกลดความสาคญลงไปมาก เนองจากนกทองเทยวมเวลาเปนอสระ

ไมใหความสาคญตอการเทยวตามโปรแกรม เชน บ.TEZ ทวรรสเซย ทโดยมาก บนเชาเหมาลามา Transfer กไปรบ

(ไดคาตอบแทนเปนเทยว อยรบสงกนนอนสนามบนเลยกวาได) แลวกสงพทยาเลย เวลาทเหลอกเปน Option Tour ของหวหนาทวรเสยดวยซา มคคเทศกทองถนบางครงกแทบไมไดเขาไปยง เพราะบรษททวรททาทวรกลมลกคาขนาด

ใหญทเขามาเทยวเยอะๆ ปจจบน กมาทาแลนดในประเทศไทยซะเองเปนทเรยบรอย โดยอาศยชองวางของกฏหมาย ทา

ใหมคคเทศกไทย และการทองเทยวไทยเสยผลประโยชนจากการจดรายการนาเทยวเชนน

2 . หนาทในการน าเทยว (Tourist Guide) บางครงการนาเทยวจะเรมจากการรบนกทองเทยวทสนามบน

แลวไปทองเทยวตอเลยขนอยกบเวลามาถงของเทยวบน บางครงตองพานกทองเทยวเขาสทพกใหเขาไดพกผอนจากการ

เดนทางไกลเสยกอน ตอไปนจะเปนหนาทการปฏบตงานนาเทยว ซงมคคเทศกสามารถนาไปปรบใชไดท งการนาเทยว


แบบ Inbound Tour แบบ Outbound Tour และแบบ Domestic Tour โดยกอนนาเทยวมคคเทศกตองเตรยมการ ใน

เรองตางๆ ดงน

2.1 การเตรยมตวกอนออกเดนทาง

2 .1.1 ในดานการเตรยมงาน ตรวจสอบแฟมงานออกทวรศกษาขอมลเกยว กบแหลงทองเทยว

ตาง ๆ ทจะแวะเยยมชมไมวาจะเปนทางดานประวตศาสตร เกรดความร ศลปวฒนธรรมขน บธรรมเนยมวถการ

ดารงชวต จดเดนของแหลงทองเทยว สนคาพนเมอง ความเปนมาของจงหวดทแหลงทองเทยวต งอย ตลอดจนจงหวด

หรอเมองทผาน รวมไปถงประชากร อาชพ การคมนาคม ภมประเทศ ซงควรดาเนนการดงน (1) ประชมรบงาน ฟงการสรปจากผใหงานกอนเวลาเดนทางพอสมควร (2) การเดนทางไปตางประเทศควรชวยบรษทตรวจสอบเอกสารทใชในการเดนทางไป

ตางประเทศใหถกตองครบถวน ไมวาจะเปนพาสปอรต ต วเครองบน ใบเขาออกตรวจคนเขาเมองแตละประเทศ ฯลฯ

(3) ศกษารายละเอยดของโปรแกรมทองเทยวใหเขาใจ ศกษารายการนาเทยว

กาหนดการวามกวน และพกกจงหวด พกทไหน ตองผานเมองอะไรบาง แวะทจดไหน ผานเสนทางใดบาง รานอาหารท

จะไปรบประทานมชอเสยงดานใด ใชยานพาหนะอะไรบางในการเดนทาง การเดนทางแตละจดหางกนแคไหน ใชเวลาใน

การเดนทางมากนอยเพยงใดเพอจะไดจดกจกรรมบนรถไดถกตอง (4) ศกษาขอมลเกยวกบทพกแรม เชน โรงแรมทพกเปนโรงแรมระดบใด อปกรณบน

หองพกใชอยางไร การบรการเปนอยางไร มบรการอะไรบาง มสงอานวยความสะดวกอะไรบาง (5) ศกษาแผนทการเดนทางวา ไปเสนทางใด และควรมแผนทตดตวไปดวย

โดยเฉพาะในททไมเคยไป (6) ศกษาประเภทของนกทองเทยว ไดแก ขอมลสวนตว เบอรโทรศพท รปถาย วน

เดอนปเกด บนทกสขภาพ ตรวจสอบวามการขอบรการพเศษอนหรอไมศกษาขอมลเกยวกบนกทองเทยววา เปนใคร ม

อาชพ มความตองการพเศษอะไร เชน รบประทานอาหารมงสวรต ไมรบประทานเนอวว เปนตน ควรสงเกตถงวนเกด

ของนกทองเทยวแตละคน ถาชวงวนเดนทางตรงกบวนเกดนกทองเทยวคนใด กควรเตรยมของขวญ อวยพรวนเกด ไป

ใหดวย เปนตน (7) ศกษาเสนทาง และ ขอมลสถานททองเทยวเพอจะไดสามารถใหความรแก

นกทองเทยว ถาไปตางประเทศควรศกษาขอมลเกยวกบประเทศทไปเยอน ประวตความเปนมา ประชากร วถชวตของ

คน อากาศ ภาษาวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม ประเพณ สงทควรปฏบตและไมควรปฏบตระหวางการทองเทยว

(8) ศกษารายการทวร หรอบรการอนๆ ของบรษทเพอสามารถใหราย ละเอยดแก

นกทองเทยวได (9) เชครานอาหาร ทพก สถานทตางๆ ในโปรแกรมวาทางบรษทไดจองไวเรยบรอย

ถกตองตรงจานวนแลวหรอยง


(10) ศกษาและเตรยมสนทนาการตางๆ ใหเหมาะสม เพอสรางความเพลดเพลนแก

นกทองเทยว (11) ศกษาขอมลอนทจาเปนตองใชในการปฏบตงานหรอแนะนานกทองเทยว เชน กรณ

ไปตางประเทศ ใหศกษาเรองคาของเงน คาครองชพ อตราแลกเปลยนเงน สงของทตองนาตดตวไป ระบบไฟฟา รเสยบ

ปล กไฟในหองพก แรงดนไฟฟา ถาจะนาอปกรณไฟฟาจากประเทศไทยไปจะใชไดหรอไม ถาไดจะตองเตรยมอยางไร

โทรศพทมอถอสามารถนาระบบใดไปใชไดบาง การกดโคดหมายเลขระหวางประเทศ เรองความแตกตางของเวลา เรอง

การใชภาษาบางคาหรอบางประโยคงายๆ ทจาเปนสาหรบการทกทาย การตอรองราคาสนคา เปนตน

(12) แบงงานกนรบผดชอบ ตามความถนด ตามความสามารถของแตละค น พรอมท ง

ประชมวางแผนงานไวลวงหนาทกข นตอน (กรณมผชวยมคคเทศก)

(13) เบกอปกรณสงอานวยความสะดวกในการทางานใหพรอม (14) ตรวจสอบและเตรยมเอกสารทจาเปนในการนาเทยว เชน โปรแกรมเดนทาง รายชอ

ทน งบนรถ (นยมมในการนาเทยวแบบ Domestic) ใบจดนกทองเทยวเขาทพก กรณไปตางประเทศตองมบตรโดยสาร

เครองบน เอกสารการเขาออกประเทศ แบบฟอรมแจงรายการสงของตอศลกากร และเอกสารอนๆ ทเกยวของ (15) ถาไปนาเทยวตางประเทศบางบรษทมนโยบายใหมคคเทศกตองเขาบรษทมาจดการ

เรองหนงสอเดนทาง วซา รวมถงจดการเรองเอกสารในการเดนทางไปตางประเทศของนกทองเทยวโดยกรอกขอมล

เตรยมเอกสารตางๆ ใหนกทองเทยว ใหเวนเฉพาะชองทนกทองเทยวตองเขยนเอง เชน ชองลงชอ

(16) สรปและรบทราบแนวทางการทางาน รวมท งซกถามปญหาใหเขาใจกบ ผใหงานของ

บรษท ศกษารายละเอยดคาใชจายตลอดการเดนทางวา มการจายลวงหนาไปยงสถานประกอบการใดบางแลว

(17) เบกคาใชจายจากฝายบญช ตรวจสอบ คาใช จายแตละรายการใหถกตอง ศกษา

รายละเอยดคาใชจายตลอดการเดนทางวา รายการไหนยงไมไดจาย หรอรายการไหนทไดวางมดจาไปบางแลว โดยอาจ

ดจากสาเนาใบจองประกอบดวย อนงการเตรยมตวกอนออกเดนทางของมคคเทศก ถามสงใดทเปนประโยชนตอการเตรยมตวของ

นกทองเทยวดวย มคคเทศกหรอบรษทนาเทยวกควรแจงใหนกทองเทยวไดทราบและไดเตรยมตวลวงหนาเปน

ระยะเวลาพอสมควรดวย เพอเปนการลดปญหาตางๆ ทอาจเกดขนระหวางการเดนทาง

2.1.2 ในดานการเตรยมเอกสาร สงทตองเตรยมไปมดงน

(1) รายการทวร Itinerary คอกาหนดการของทวร ซงจะใหขอมลเกยวกบเวลา

กจกรรมและสถานทๆ จะไป รายการทวรนลกทวรกจะไดเหมอนๆ กน

(2) ใบงานของไกด Tour Order คอมลกษณะคลายๆกบรายการทวร แตมความ

ละเอยดมากกวา ซงจะระบวาไกดตองทาอะไรบางตรงจดไหน เรยกอกอยางวาใบส งงาน (Job Order) ระบวามคคเทศก


จะตองทาอะไรทไหนอยางไรซงอาจ จะมหมายเลขโทรศพท และทอยของผประกอบการตางๆ ทตองตดตอ เชน ทพก

รานอาหาร รถเชา และ สถานทเขาชมตางๆ (โดยมากใบส งงานจะนยมใชสาหรบการนาเทยวแบบ Inbound) (3) รายชอลกคา Guest List รายการนจะใหขอมลทสาคญเกยวกบลกคา เชน ชอ

สญชาต วนเกด อาชพ และขอมลทเปน Comment สาคญเกยวกบลกคา เชน คนนแพอาหารทะเล คนนทานอาหารเจ

เปนตน

(4) สญญาเชาใบจองใบมดจาตางๆ (Voucher) ของโรงแรม รานอาหาร สถาน

ประกอบการอนๆ ทเกยวของ

(5) รายการสรปคาใชจายทบรษทกาหนด

(6) แผนทน งบนรถของนกทองเทยว ทนกทองเทยวไดจองมา

(7) แบบฟอรมการจดหองพก (Rooming List) คนทจะนอนหองเดยวกน ควรทา

รายชอใหอยตดกนหรออยชองเดยวกน ถามาเปนคณะกควรจดหองใหอยใกลกน โดยมากแบบฟอรมการจดหองพก มก

มขอมลเกยวกบรายชอนกทองเทยวพรอมหมายเลขโทรศพท ถาไปตางประเทศควรมหมายเลขพาสปอรตดวย

(8) แผนทสถานททองเทยว หรอสถานประกอบการตางๆ ทคดวาไมรทาง

(9) เอกสารขอมล ความรประกอบการบรรยายเกยวกบจงหวด หรอแหลงทองเทยว

เมอเวลาตดขดจะไดเปดหาขอมลไดกอนทจะบรรยาย

(10) เอกสารดานสนทนาการ (ถาม)

(11)) ขอมลสถานทและบรษททตองตดตอ List of Contacts เชน โรงแรม ทพก

รานอาหาร ตวแทนจดนาเทยว ฯลฯ อนนกสาคญมากโดยเฉพาะหมายเลขโทรศพทและชอบคคลทเราตดตอได การ

ประสานงานจะงายและรวดเรวขน นอกจากนนยงควรหาหมายเลขโทรศพทของทอนๆ ซงพอชวยเราไดในกรณฉกเฉน

เชน เลขโทรศพทสานกงานทองเทยวทองถนหรอรายชอและเลขโทรของบรษทรถเชาทไดมาตรฐานระหวางเสนทางทเรา

ไป เพออาจจะไดโทรตดตอไดในกรณรถของเราเสยเปนตน (12) แบบสอบถามการบรการของบรษท เพอใหนกทองเทยวไดแสดงความคดเหนใน

การบรการดานตาง ๆ ในวนเดนทางกลบ

(13) นามบตรบรษท เพอประชาสมพนธแกนกทองเทยว

(14) บตรตดกระเปาเดนทาง (Tag) ควรมสสนสดใสจางาย โดยเขยนชอ สกล รายการ

ทวรตดกระเปา มคคเทศกควรเขยนชอใน Tag ของนกทองเทยวแตละคนดวยตวเอง เพอจะไดจาชอและ ทาความ รจก

นกทองเทยว และควรเตรยม Tag เผอไวพอประมาณ เนองจากนกทองเทยวบางคนอาจมสมภาระมากกวาหนงใบ หรอ

อาจเผอไวกรณนกทองเทยวทาหลดหาย

( 15) สาเนาใบประกอบการของบรษท เผอกรณตารวจทองเทยวขอตรวจ (กรณนาเทยว

ในประเทศ)


(16) ปายชอบรษท สาหรบตดหนารถ หลงรถ

(17) กรณไปตางประเทศตองม แบบฟอรมการเขาออกประเทศ ไดแก ใบตรวจคนเขา

เมอง และแบบฟอรมการแจงรายการสงของตอศลกากร (ในประเทศไทยปจจบนใชการสมตรวจและตรวจจากการทม

สายรายงาน) ใบตรวจสขภาพ(สาหรบบางประเทศทมโรคตดตอระบาด) ซงโดยมากบรษท หรอมคคเทศก ไดกรอก

ขอความในเอกสารดงกลาวไวเรยบรอยแลว เพยงแตนาไปแจกใหนกทองเทยว ไดลงชอเทานน นอกจากนยงตองม

หนงสอเดนทาง วซา (กรณตองไปในประเทศทตองขอวซา) บตรโดยสารเครองบน (18) เอกสารขอมล ความรประกอบการบรรยายเกยวกบขอมลในแหลงทองเทยว ทไป

เพอไดอานประกอบความรในเวลาอนสมควร (19) เตรยมกจกรรมทจะใหนกทองเทยวทาระหวางการเดนทาง เชน กจกรรม เกมส

ตางๆ โดยมากมคคเทศกจะตองเปนผจดเตรยม เอง ท งนตองศกษากจกรรมความชนชอบของนกทองเทยวแตละ

ประเภทดวย

(20) สาเนาพาสปอรตเผอไว 2-3 ชด ในกรณทองเทยวหลายวน เผอไว สาหรบการจดท

น งบนเครองบน หรอจดเขาทพก ฯลฯ (21) บนทกความจา things to do list / checklist คอแบบเตอนความจาถาตองทาทวร

ยาวๆ หลายวน การลงบนทกเตอนความจาในเรองงานน ไมควรไปลงรวมกบสมดบนทกเรองสวนตว Diary ทเราใชอย (22) แบบบนทกงานแตละวน daily tour report แบบกรอกบนทกประจาวนควรทาทก

วน ไมควรทาตอนจบทวรทเดยวเพราะจะทาใหเราลมขอละเอยดปลกยอยได (23) แบบบนทกคาใชจาย expenses sheets สาคญมากไมง นชกเนอตวเอง เมอมเวลา

พอวางๆ กกรอกรายละเอยดไปเลยวาเราไดจายอะไรไปบาง (24) ซองรวบรวมใบเสรจ large envelop ซองขนาดใหญควรเตรยมคกนใวเสมอๆกบ

แบบบนทกคาใชจาย เอาใวเกบรวบรวมใบเสรจ หางต วตางๆ บางคนชอบยดๆรวมๆกนใวในกระเปาพอเอาเขาจรงๆ

หายหาไมเจอกบอย (25) แบบกรอกรายชอทวรเพมเตม (ขายพเศษ) optional tour list สาหรบเอาใวกรอก

ชอลกคาทสนใจซอ Option tours พเศษทเราขายเพม (26) แบบกรอกประกนภยตางๆ emergency claim forms ในกรณทจาเปน เราตอง

รบกรอกแบบฟอรมประกนภยแลวตองสงโทรสาร Fax ใหกบบรษทรบประกนทนท

2.1.3 ในดานการเตรยมอปกรณทตองใชในการนาเทยว สงทตองเตรยมมดงน (1) กระตกนา

(2) แกวนา ถาดเสรฟนา

(3) ถงนาสาหรบลางแกว หรอใสนาทกนเหลอทง


(4) เครองดมตางๆ

(5) ยาสามญประจาบานท วไปยาท วๆ ไป เชน ยาหมอง ยาแกปวดศรษะปว ดทอง แก

ทองเสย เปนตน รวมถงของใชสวนตว เชน ดาย เขมเยบผา อปกรณหลายๆ อยาง ถงแมบางโรงแรมหรอ ในแหลงทไปจะมใหหรอหาไดงาย มคคเทศกกควรเตรยมไปเองดวยเผอฉกเฉนระหวางเดนทาง

(6) ถงใสขยะ

(7) ผาเยน กระดาษชาระ จานวนใหเหมาะสมกบปรมาณการใชในแตละทรป

(8) อาหารวาง ของขบเคยว ลกอมอาหารวางและเครองดม อาหารวาง ไดแก คกก

เคก แยมโรล หรอขาวตงเสวย สาคไสหม กระหรพบ ลกอม เปนตน เครองดม เชน นาเปลา นา อดลม ชา กาแฟ นา

ขง มะตม เกกฮวย เปนตน หรอผลไม แลวแตนโยบาย (9) อปกรณในการสนทนาการ เกมสตางๆ(โดยเฉพาะสาหรบการนาเทยวนกทองเทยว

ไทย)

(10) ของรางวล ของแจกตางๆ เชน หมวก ปากกา ฯลฯ ของรางวล สาหรบผทเลน

เกมสบนรถ หรอกจกรรมการแสดงชวงกลางคน มของรางวลเลกๆ นอยๆ ใหแกผเขารวมกจกรรม เพอ กระตนการม

สวนรวม (11) โทรโขง ลาโพงขนาดเลกพกพาตดตว สาหรบใชพดนอกรถ

(12) อปกรณอนๆ ทจาเปนตองใชในแตละสถานท เชน ไปภกระดงกตองเอาไฟฉายไป

ฯลฯ

(13) อาหารไทย เชน นาพรก อาหารกระปอง นาปลาพรก ฯลฯ (กรณไปตางประเทศ

แลวอาหารไมถกปาก) โดยประเทศนนตองอนญาตใหนาเขาดวย ประเดนนมองได 2 มม คอมมหนงการทหวหนาทวร

นากบขาวอาหารไทยไปบรการ ตอแขกเขาอาจรสกดเหมอนอยบาน กนอมนอนหลบ แตหากจะมองในมม การทองเทยว

ใหถงแกน เรองการทานอาหารบางครง บรษทนาเทยวตองเขาใจ คาวา Original Test ดวย เพราะนกทองเทยวปจจบน

มไมนอยทเขาตองการความเปนแกนแท

(14) เพอ ความบนเทงควรเตรยมเทปเพลง VCD หนง สารคดตางๆ โดย คานงกลม

ของนกทองเทยว และสถานททจะไปดวย เชน ไปรวมงานลอยกระทง กนาเพลงเกยวกบลอยกระทงไป เปนตน (15) แฟมหรอกระเปาคาดเอว สาหรบใสเงน ใสเอกสารทจาเปน เชน นามบตร ใบ

Voucher ตางๆ หมายเหต กรณเดนทางไปตางประเทศใหเตรยมเฉพาะสงของ และอปกรณทจาเปนเทานน เชน เครองเทศ

ของไทย อาหารไทยทเนนเปนอาหารกระปอง สวนอปกรณหรอสงของอนๆ มคคเทศก และ บรษทนาเทยวทองถนจะ

เตรยมใหอยแลว ซงการเตรยมวสดอปกรณในการบรการตางๆ ควรเตรยมไปใหถกกลมลกคาทรบบรการ และให

เพยงพอตอการเดนทางตลอดทรปดวย


2.1.4 ในดานสวนตว การเตรยมตวของมคคเทศก ควรเตรยมเสอผาใหพอ ใชและเหมาะกบ

สถานททไป เครองแตงกายตองสะอาด สภาพ ควรนานาฬกาปลกตดตวไปดวย นอกจากน

(1) ควร พกผอนใหเพยงพอกอนออกปฏบตงาน

(2) เตรยมจตใจใหพรอมทจะเผชญกบงานขางหนา

(3) เตรยมคาใชจายสวนตว เพราะบางครงอาจมเหตจาเปนทตองใชจายเกนกวาท

บรษทใหมา

(4) จดสมภาระสวนตวทตองใชขณะออกปฏบตงาน (นาไปเฉพาะทจาเปนเทานน) 2.2 วนเดนทาง 2.2.1 กรณเดนทางโดยรถโคช (1) นดหมายพนกงานขบรถ และมคคเทศกตองมาถงกอนเวลานดทบรษทหรอจดนด

หมายอยางนอย 1 ชวโมง เพอจะไดมาดความเรยบรอยของยานพาหนะ เมอมาถงรถทกทายคนขบ สงเกตด คนขบ วาอย

ในสภาพทพรอมทจะทางานหรอไม ถาไมพรอม เชน ตาปรอ มกลนเหลา แตงตว สกปรก ไมเรยบรอย ควร ขอ เปลยน

ทนท

(2) ตรวจสอบสภาพความพ รอมของอปกรณสงอานวยความสะดวกทตองใชบนรถ

เชน ไมโครโฟน เสยงดงใชไดหรอเปลา สารวจหองนา ความสะอาดบนรถ ปรบเบาะนง สภาพท วไปของรถใหเขาทเขา

ทาง ฯลฯ

(3) จดวางอปกรณทจะใหบรการประจาจด พรอมทจะบรการแกนกทองเทยวไวบนรถ

ใหพรอมสาหรบบรการเชน แกวนา ถาดใสนา ถงขยะ นาแขง เครองดม อาหารวาง ของขบเคยว ผาเยน ฯลฯ

(4) จากนนใหลงมารอตอนรบนกทองเทยว โดยมใบรายชอนกทองเทยว พรอม

แผนผงทน งบนรถ (กรณนาเทยวคนไทยภายในประเทศควรม แตถาไปตาง ประเทศ หรอนาเทยวชาวตางชาต ไม

จาเปนตองมแผนผงทน งน)

(5) เมอ นกทองเทยวมาถงควรแนะนาตวและทกทายจากนนตด Tag แสดงความเปน

เจาของสมภาระ จดวางใหเรยบรอย จากนนจดทน งบนรถ ทาความเขาใจเรองเสนทาง ทองเทยว กบพนกงานขบรถ ให

คนขบมสวนรวมในการใหคาแนะนาปรกษาเรองเสนทางเดนทาง

(6) ตรวจสอบดแลนกทองเทยวใหครบ ชวยเหลอแกไขปญหาตางๆ ทอาจเกดข นกบ

นกทองเทยว เพอใหสามารถออกเดนทางไดตามเวลาทกาหนด และเมอลกคาครบจงออกเดนทาง 2.2.2 กรณเดนทางโดยเครองบน (1) มคคเทศกควรมากอนเครองบนออก 2-3 ชวโมง กรณไปตางประเทศ แตถาเปน

การบนภายในประเทศ ควรนดนกทองเทยวกอนเครองบนออกอยางนอย 45 นาท เมอมนกทองเทยวมาถง ควรแนะนา


ตวทกทาย และทาการตด Tag เชนเดยวกบการเดนทางโดยรถยนต อธบายเรองการจดกระเปา การโหลดสมภาระเขาใต

ทองเครอง การนาสงของตดตวขนเครอง

(2) เชคอนท ทน งบนเครองบน (Boarding Pass) ตรวจสอบเทยวบนวาตรงตาม

กาหนดเวลาหรอไม แจกจายบตร โดยสาร ใหแกนกทองเทยว โดย มอบ แนบไปพรอมกบ ภาษสนามบน พาสปอรต

แบบฟอรมการตรวจคนเขาเมอง แบบฟอรมการแจงรายการสงของตอศลกากร และใบตรวจสขภาพ (กรณไปในประเทศ

ทตองใช) โดยเอกสารท งหมดมคคเทศกควรกรอกขอมลเตรยมไวใหหมด จากนนใหอธบายการใชเอกสารแตละชน

ดแลการเขาหองผโดยสาร อธบายข นตอนกระบวนการระหวางอยททาอากาศยาน ต งแตการเอกซเรยสมภาระทจะนาขน

เครอง การเชกอนต วเดนทาง Gate ขนเครอง อธบายและใหแขกลงชอในใบเขาเมอง(ตม.) การตรวจหนงสอเดนทาง

วซา การตรวจเอกซเรยหา สงตองสงสยหรอสงผดกฎหมาย

ภาพท 3.19 สายการบนประกาศเรยกผโดยสารขนเครอง

(3) เมอขนเครองบน มคคเทศกควรจดหาทน ง ให เรยบรอย พรอมชวยจดสมภาระ

เกบเขาท ควรดแลอธบายนกทองเทยวเกยวกบสงอานวยความสะดวกบนเครอง เชน การกดปมใหพนกเกาอเอนลง

การใชไฟอานหนงสอ หรอการเปดทวจอเลกสวนตวชมรายการภาพยนตร เปนตน

(4) ระหวางอยบนเครองพยายามเดนแวะทกทายนกทองเทยวเปนระยะๆ ควรทา

ความรจกกบพนกงานบนเครองบน เมอเครองใกลถงจดหมายปลายทาง อธบายเรองกระบวนการตรวจคนเขาเมอง เมอ

ใกลถง ใหย าเตอนเรองการยนเอกสารแบบฟอรมการตรวจคนเขาประเทศ และแบบฟอรมการแจงรายการสงของตอ

ศลกากรแนบไปพรอมกบพาสปอรตเพอเขาผานการตรวจคนเขาเมอง

(5) กรณเครองบนตองจอดพกเครอง เปลยนเครอง หรอจอดรบคน ควรเตอนเรอง

ของมคาใหนาตดตวไป แนะนาข นตอนการปฏบตตนระหวางการจอดแวะ นดแนะเวลา จดนดพบใหชดเจน

(6) เมอถงสนามบนควรเดนนานกทองเทยว ชวยเหลอนกทองเทยวใหผานการตรวจ

คนเขาเมองอยางราบรน นาไปยงจดรบสมภาระ ชวยดแลเรองสมภาระ ใหนกทองเทยวไดทาภารกจสวนตว จากนน นา

คณะผานการตรวจคนเขาเมอง และรวบรวมคณะอกครงกอนเดนนาออกจากสนามบนไปจดขนรถ

ภาพท 3.24 มคคเทศกยนรอรวบรวมคณะเดนทางเปนระยะๆ หลงจากลงจากเครองบน เพอใหเขาหองนาและรวบรวมสมาชก โดยเฉพาะหากไปในสนามบนใหญๆ หรอตองตอรถไฟฟา

หรอตองเดนตอไปยงจดรบกระเปา หรอดานตรวจคนเขาเมองทยงอยไกล (7) มคคเทศกควร มองหา Local Guide และแนะนาใหนกทองเทยวรจกทา

ความคนเคยมคคเทศกทองถน (หากไปในประเทศทมมคคเทศกทองถน) และ คนขบรถ และตกลงในรายละเอยดใน


เรองของเสนทางหรอกาหนดการตางๆ ใหชดเจน กอนขนรถควรใหลกคาตรวจสอบกระเปาของตนเองเสมอและกอนเรม

เดนทางตอมคคเทศกควรยาเตอนใหนกทองเทยวสารวจ Passport บตรโดยสารเครองบนขากลบ เอกสารและสมภาระ

ตางๆ ใหครบ แลวจงคอยเดนทาง

ภาพท 3.28 หวหนาทวรและมคคเทศกทองถนขณะพบกน

หมายเหต ในวนแรกหวหนาทวรหรอมคคเทศกตองพยายามทาความรจกนกทองเทยว จาชอ และศกษาวา

แตละคนมลกษณะอยางไรใหไดมากทสดเพอประโยชนในการทางาน

2.3 เมอเรมตนเดนทาง 2.3.1 กลาวตอนรบนกทองเทยว แนะนาทมงาน และหนาทของแตละคนโดยเรมจากคนขบรถ

และผชวยคนขบ แลวจงคอยแนะนาทมงานสตาฟและสดทายคอการแนะนาตวมคคเทศกเอง อาจแนะนาชอจรงหรอชอ

เลนทจางาย หากเปนการนาทวรชาวตางชาตมคคเทศกกควรมชอทจดจาและชาวตางชาตออกเสยงสาเนยงเรยกเรางาย

ไมจาเปนวาตองเปนชอนามสกลจรงเพราะชอไทยหลายคาเขาจะออกเสยงลาบาก แนะนา สงอานวยความสะดวก ตางๆ

บนรถและวธการใช เชน การปรบเกาอ ชองแอรระบายอากาศ ไฟอานหนงสอ หองนาแนะนาใหทาตวตามสบายอยา

คดถงเรองงาน เรองสวนตวเพราะจะทาใหการเดนทางทองเทยวไมสนก กรณนาทวรระหวางประเทศใหย าเรองการ

ปรบต งเวลาใหเปนเวลาทองถน แนะนาเรองทควรร เชน การปฏบตตนในแตละสถานท คาของเงน ภาษาทจาเปนตองใช

อยางงาย เปนตน ควรชแจงวาเราจะใชเวลาเทาไหรทจะนงรถไปถงทหมาย เชน โรงแรมหรอรานอาหาร สวนขอมลใน

การพากยทวรหลงจากนนจะไมมกฎตายตว ขนอยกบปจจยหลายอยาง เชน ระยะเวลาทมในการพด สมาธหรอความ

เหนอยออนของลกคา

2.3.2 ถาในโปรแกรมตองเขา Check-In ทโรงแรมกอน มคคเทศกกตองใหขอมลวาโรงแรมม

สงอานวยความสะดวกอะไรบาง สงอานวยความสะดวกตางๆ ใชอยางไรอยตรงสวนไหน หองทานอาหารชอหองอะไร

ใหเรมทานไดในเวลาใดถงเวลาใด เปนตน

2.3.3 เมอเรมตนการทองเทยวมคคเทศกควรชแจงรายการในแตละวนใหนกทองเทยวทราบ

และดาเนนการใหเปนไปตามรายการอยางเครงครด

2.3.4 ยาเรองกาหนดการทองเทยวใหชดเจนอกครงโดยอธบายใหฟงดแลวสนกสนานนา

ตดตาม

2.3.5 แนะนาการปฏบตตนขณะทองเทยวในแตละจด บอกถงขอตกลงรวมกนของคณะทวร


2.3.6 ระหวางแนะนาเรองตางๆ ควรบรการอาหารวาง เครองดมเปนระยะ ๆ (โดยเฉพาะนา

เทยวแบบ Domestic จะนยมมาก) ซงการบรการอาหารเครองดมนจะมประเภทอาหาร การ จดเตรยมทแตกตางกนไป

ขนอยกบนโยบายของแตละบรษท

2.3.7 ใหความรดานตางๆ แกนกทองเทยว โดยเฉพาะความรในแหลงทองเทยวทระบใน

โปรแกรม รวมถงการสรางบรรยากาศใหเปนกนเอง สรางความสนกสนานเพลดเพลนระหวางการเดนทาง หลงจากนนให

นกทองเทยวไดพกผอนโดยอาจเปดเพลงพนบานหรอเพลงทองถนทกาลงจะไปเบาๆ เพอใหเขากบบรรยากาศ ระหวาง

นนมคคเทศกอาจหาโอกาสทกทายเพอสรางความคนเคยกบนกทองเทยวเปนรายคน

ภาพท 3.30 มคคเทศกขณะปฏบตหนาท ณ วดพระศรรตนศาสดาราม 2.3.8 ชวงกลางคนกใหนกทองเทยวไดพกผอน (กรณยงอยบนรถ) และควรใหรถ แวะจอดพก

รมทางหรอหองนาเปนระยะๆ หรอเพอเปลยนอรยาบถ ถาเดนทางกลางวน และเปนการเดนทางระยะยาว ควรมการจด

กจกรรมบนรถเปนครงคราว เพอมใหบรรยากาศเงยบเหงา แตกตองดความตองการของนกทองเทยวดวยวาอยาก รวม

กจกรรมหรอไม

2.3.9 ใหสญลกษณนกทองเทยวในกลมของตน เชน ตดเขมกลด หมวก หรอมคคเทศกอาจ

ทาตวเองใหสงเกตไดงาย เชน การถอธง การถอรมใหสงเหนอศรษะ ฯลฯ

2.3.10 ปรบแผนการทางานใหเหมาะสม ตลอดเวลา

2.4 เมอถงแหลงทองเทยวหรอจดแวะชม

2.4.1 กรณทตองปลกนกทองเทยวใหตนตวขนมา เตรยมลงไปเทยว ใหปลกโดยเปดเพลงเบา

ๆ หรอเปดไฟหร ๆ หรอใชนาเสยงทนมนวลแลวอาจตามดวยการเสรฟนา หรอผาเยน

2.4.2 ควรอธบายเรองราวเกยวกบทองถน หรอสถานทตางๆ ขณะรถแลนผาน และ กอนถง

แหลงทองเทยวมคคเทศกควรอธบายประวตเรองราวความเปนมา ขอควรปฏบตในสถานททองเทยวนนเสยกอน เพอ

เปนการใหความร และไดปฏบตตนในการเขาชมไดอยางถกตอง การไดอธบายขอมลลวงหนากอนตอนอยบนรถเปน

สงจาเปน เพราะบางครงการไปอธบายในแหลงทองเทยวจรงอาจทาไดยาก เนองจากอาจไดยน ไมท วถง เหมอนอยบนรถ

ในแหลงทองเทยวอาจมนกทองเทยวกลมอนปะปนเดนผานไปมา ทาใหท งมคคเทศกและนกทองเทยวเสยสมาธ แหลง

ทองเทยวบางจดกไมเอออานวยตอการใหมคคเทศกไดอธบาย ไมมทน ง ไมมทในรม ทสาคญนกทองเทยวแตละคนกจะ

มความสนใจในแตละจดตางกน มคคเทศกจงควรอธบายขอมลบนรถคราวๆ กอน และในกรณทมมคคเทศกทองถน

นาเทยว มคคเทศกตองเปนผคอยชวยเหลอ แปลภาษาถนใหนกทองเทยวไดเขาใจ (กรณนาเทยวแบบ Outbound)

และขออนญาตมคคเทศกทองถนในการเสรมความรใหกบนกทองเทยวในสวนทขาดหายไปดวย


2.4.3 การใหเขาชมหรอเวลาพกแตละจดควรคานงถง ความสาคญของแหลงทองเทยวนนๆ

ควรบอกเวลาในขณะนน และบอกถงเวลาทจะอย ณ จดนนประมาณกนาท บอกเวลาขนรถการทบอกเวลาในขณะนน

เพอใหนกทองเทยวทกคนทราบเวลาเหมอนกนหมด มคคเทศกตองนดแนะเวลา นดจดขนรถทชดเจน (จดขน-ลงรถ

บางครงอาจไมเหมอนกนตองกาชบใหด) และยาใหนกทองเทยวรกษาเวลา เพอจะไดเทยวในทตอไปอยางไมเรงรบ

2.4.4 มคคเทศกควรยนใกลประตทางขนลงรถ เพอบอกทาง ดแลชวยเหลอนกทองเทยวใหขน

ลงรถไดอยางสะดวกปลอดภย โดยเฉพาะคนสงอายและเดก

ภาพท 3.31 มคคเทศกในฐานะผใหความปลอดภยนกทองเทยว และบรการในการเขาชม

2.4.5 หลงลงจากรถมคคเทศกควรเดนนานกทองเทยว ไปยงจดทตองการชมโดยไมทง

ระยะหางจากนกทองเทยวมากเกนไป ไมเดนวกไป วนมาจนนกทองเทยวสบสน อาจจะพานกทองเทยวไปชมจดท

สาคญๆ ตามทอธบายไวบนรถแลว และเมอจะบรรยายตองเลอกสถานททมทน งหรอ ทในรม เลอกยนในจดทเหน

นกทองเทยวไดอยางท วถง ไมควรยนอธบายในจดทบดบงทศนยภาพ ควรเลอกยนในจดทนกทองเทยวสามารถเหน

จดสาคญของแหลงทองเทยว และควรสงเกตใหนกทองเทยวมาพรอมเพรยงกนกอน แลวคอยพดอธบาย

ภาพท 3.32 มคคเทศกกาลงนดหมายนกทองเทยว และตรวจสอบนกทองเทยวในการเขาชม

2.4.6 การนาชมตองไมมทาทรบเรง ไมจเรงนกทองเทยว ระวงใหทกคนเดนทางไปไดอยาง

ราบรน หากมการเลยวซายขวา กตองหยดรอบอกทาง รอกลมใหมาพรอมเพรยงกอนเปนระยะโดยเฉพาะถาตองนา

เทยวไปหลายจดในอาณาบรเวณทกวางขวาง พยายามใหนกทองเทยวอยกนเปนกลม ไมใหกระจดกระจาย ใสใจดแล

เดก คนชรา คนพการใหมากเพราะเปนการปองกนอนตราย อบตเหต หรอการพลดหลง มคคเทศกเองตองควบคม

รกษาเวลาในการเขาชมแตละจดใหเปนไปตามกาหนดการ และถามเวลาเหลอพอทจะแวะทอนไดมคคเทศกกควรแวะ

เปนการแถมรายการใหนกทองเทยว เพอใหนกทองเทยวรสกวาคมคากบการไดมาเทยวกบเรา

ภาพท 3.36 มคคเทศกไทยขณะนาเทยว FIT แกนกทองเทยวชาวญป น

2.4.7 หากมคาถามใหพงสนนษฐานไวกอนวาคาถามนนยงไดยนไมท วถง ตองทวนคาถามซา

2.4.8 ควรอธบายขอมลของแหลงทองเทยวใหเขาใจงาย ไมยดยาวหรอส นเกนไป เปด โอกาส

ใหนกทองเทยวไดซกถามตามสมควร

2.4.9 เอาใจใสดแลสวสดภาพ ยากบนกทองเทยวเรองความปลอดภยระหวางการทองเทยว

โดยเฉพาะเรองอบตเหต การขามถนน การฉกชงวงราว ฯลฯ


2.4.10 หาม หรอตกเตอนนกทองเทยวใหระมดระวงในการเขาชมสถานททองเทยวบางแห งท

เปนเขตหวงหาม จดอนตราย หรอสถานทศกดสทธควรเคารพ พรอมใหคาแนะนาขอปฏบตตนในแตละสถานท

2.4.11 ถามสตาฟผชวยมคคเทศก ควรแบงหนาทกนดแลนกทองเทยว ตองมคนนาหนา และ

คนปดทายขบวนนกทองเทยวเสมอ เพอเปนการเกบรายละเอยดและปองกนความผดพลาดตางๆ ทอาจเกดขน

2.4.12 ชวยลกคาถายรปโดยไมตองใหเขาเอยปากขอ ควรแนะนามมหรอบรเวณทจะถายภาพ

ใหไดสวยงาม

2.4.13 ควร ใหเวลานกทองเทยวไดอสระเดนชมจดทนาสนใจและเกบภาพความงาม ตางๆ ดวย

ตนเองบาง และสตาฟทมงานควรกลบมาถงทรถกอนเวลานดอยางนอย 10 นาท เพอเตรยมความพรอมเรองรถและการ

บรการบนรถ เรองการไปในสถานทถดไป

2.4.14 กอนออกเดนทางเมอนกทองเทยวขนรถแตละครง ตองนบจานวนใหครบ ควรใชสายตา

นบ อยาช นวนบเพราะดไมสภาพ เมอพรอมแลวอาจแนะนาจดทจะแวะพกจดตอไปวาเปนอยางไร และ ทกครงทข นรถ

หลงจากการชมสถานทแลว ถาเปนชวงกลางวน อากาศรอน ควรแจกผาเยน และบรการนาดมดวย ถาไมอธบายความร

กควรจะมกจกรรมบนเทง หรอไมกใหนกทองเทยวไดพกผอน

2.4.15 เชค ยนยนการไปถงสถานทถดไปทกครง

2.5 เมอถงรานบรการอาหาร

2.5.1 กอนถงรานอาหารควรโทรศพทยนยนเวลาถงกบทางราน ควรแนะนาราน ประเภทของ

อาหาร รายการอาหารทข นชอประจาราน วธการรบประทาน การเขานงโตะในรานอาหาร นดแนะเวลาขนรถ

2.5.2 เมอถงรานอาหารควรจดลกคาใหน งครบเปนโตะๆ (กรณอาหารเปนเซ ตคอมกบขาวอย

กลางโตะ) ควรเสรฟโตะทน งครบกอน ควรใหกลมคณะทวรทมาดวยกนนงบรเวณโซนเดยวกน และจดใหผ ทมาดวยกน

นงดวยกน นกทองเทยวคนใดตองการส งอาหารพเศษเพมเตม ควรยาใหเขาตองจายเงนเพมเตมเอง

2.5.3 อยาลมตรวจสอบนกทองเทยววามใครททานอาหารมงสวร ต หรออาหารมสลม ฯลฯ

2.5.4 ตรวจเชคจานวน รายการอาหารวาครบตามทตกลงกนหรอไม เชคดวารายการไหนเพมได

เพมไมได ปรมาณ คณภาพของอาหารเปนอยางไร วธการรบประทานอาหารหากอาหารนนดแปลกใหมในสายตา

นกทองเทยว และอยาลมวานกทองเทยวจะไมวาอะไรเลยหากจะตองบกปาลยโคลนทองเทยวเพอใหไดเหนสงสวยงาม

แตเขาจะรบไมไดเลยหากตองเหนดเหนอยจากการเดนทางทองเทยวมาท งวนแลวตองมาเจออาหารทไมสะอาดและแสน

จะสกปรก ฉะนนหากเปนไปไดมคคเทศกจงควรพยายามหม นตรวจสอบความสะอาดของอาหารดวยตวเองทกครงกอน

เสรฟใหแขกรบประทาน

2.5.5 อยาละเลย จดทน งใหเดก และคนขบรถ

2.5.6 ดแลใหพนกงานเสรฟบรการอาหารใหท วถงตอเนอง และ มคคเทศกควร ชวยพนกงาน

รานในการเสรฟอาหารดวยเพอความรวดเรว


2.5.7 เมอลกคาเรมรบประทานอาหาร และอาหารลงครบแลวควร ตรวจ ดแลความเรยบรอย

อกครงแลวทมงานมคคเทศกจงคอยรบประทาน (ตองยดหลกกนทหลง แตตองอมกอนนกทองเทยว) 2.5.8 แขกบางคนถอเรองอนามย เรองชอนกลาง เรองการเสรฟนาอาหารทางซายขวา การมผา

เชดชเชดปาก บางคนถอเคลดความเชอในการทานมากมคคเทศกจงตองหม นสงเกตศกษาการรบประทานของแขกดวย

2.5.9 อาจนาแกวนาสมภาระบนรถมาลางทาความสะอาดทรานอาหารดวยกได

2.5.10 ชาระคาอาหารและจดหาสงของทตองใชในการบรการเพมเตม เชน นาแขง เครองดม

2.5.11 ใหเวลานกทองเทยวไดน งพกเพอใหอาหารไดยอยสกระยะ กอนเรมเดนทาง ไปยงจดอน

ตอ

2.5.12 กรณทใหนกทองเทยวรบประทานอาหาร เอง ตามอธยาศย ควร จอดรถในจดทม

รานอาหารใหเลอกมากพอสาหรบนกทองเทยว จะ ได กระจายกนออกไปรบประทานได พรอมบอกอาหารทมชอของ

ทองถน เพอใหนกทองเทยวไดลองรบประทาน 2.5.13 หากเปนมอเชา ณ ทพกมคคเทศกควรอธบายรายละเอยดการใชคปองอาหารเชา 2.5.14 เมอนกทองเทยวขนรถมคคเทศกควรสอบถามเรองอาหาร เพอจะไดปรบ ปรงบรการใน

มอตอไป ขอควรคานงในการบรการอาหาร กคอ มคคเทศกหรอหวหนาทวรควรหม นสงเกตคณภาพของอาหารใน

ภตตาคารหรอรานอาหาร การบรการ ความพงพอใจจากนกทองเทยวดวย

2 .6 ระหวางการเดนทาง

ถาทางไกลและคดเคยว มคคเทศกควรสอบถามถงการเมารถ ควรใหยาแกเมา แกนกทองเทยว

ทานลวงหนากอนมอาการ แตถาถนนหนทางสะดวกไมเปนอปสรรคตอการปฏบตหนาทนาเทยวของมคคเทศกกควรม

การใชเวลา ดวยการพดขอมลสถานทสาคญทนาสนใจ อาจมการสรางกจกรรมความครนเครงเพอ สราง บรรยากาศให

สนกสนานมชวตชวา ดวยการเลนเกมส เลาเรองสนกๆ ดหนงฟงเพลง หรอพดคยกนอยางเปนกนเอง ฯลฯ โดยการ

เลอกกจกรรมใดกจกรรมหนงดงกลาวใหอยในดลพนจของมคคเทศกวามความเหมาะสมกบเพศ วย อาชพ ความชอบ

ของนกทองเทยวแตละประเภทหรอไม เพราะหากกจกรรมอยบนความสนใจ กจะไดรบความรวมมอจากนกทองเทยว

ซงจะทาใหบรรยากาศของการทองเทยวมความเปนกนเอง นกทองเทยวเกดความประทบใจ โดยมคคเทศกอาจเตรยม

ของรางวลสาหรบความรวมมอ เพอเพมความอยากมสวนรวมจากนกทองเทยว แตถานกทองเทยวมอาการเหนอยลา

อยากพกผอนมคคเทศกกไมควรฝน ควรใหเขาพกผอน และระหวางการเดนทางชวงทนกทองเทยวยงพกผอน ควร

หม นเดนสารวจดนกทองเทยวเปนระยะๆ เผอนกทองเทยวบางคนอยากไดรบบรการ เชน บางคนนอนไมหลบเนองจาก

แอรเยนอยากไดผาหม หรอบางคนอยากแวะเขาหองนา เปนตน และ ถาตองเปลยนพาหนะในการเดนทาง ใหเตอน

นกทองเทยวเรองสงของมคา


2.7 จดแวะพกหรอจดถายรป

มคคเทศกควรมประสบการณ ระหวางเดนทางหากเสนทางมระยะไกล รถ ควร จะมการหยดพก

ระหวางทาง (อยางนอยทกๆ 2-3 ชวโมง) เพอใหนกทองเทยวไดทาธระสวนตว เปลยนอรยาบท โดยเฉพาะนกทองเทยว

สงอายจะมปญหาการนงรถทวรเปนเวลานานและเพอใหคนขบรถไดคลายความเมอยลา ใหคนขบรถไดเตมนามนรถ

เชคสภาพรถ โดยการหยดแตละครงโดยท วไปใชเวลาประมาณ 15-30 นาท การแวะชมผลตภณฑพนเมองรมทาง การ

ผอนคลายดวยการเปดวดโอเทป มผลอยางมากในการดแลสขภาพจตและสขภาพกายของนกทองเทยวทกชาต

เชนเดยวกบการหยดเพอถายรปเมอเหนวามววทวทศนสวยเปนทนาสนใจของนกทองเทยวสวนใหญ แมจะไมมระบใน

รายการ มคคเทศกกอาจบอกคนขบรถใหหยดเพอลงไปถายรป แตควรใชเวลาส นๆ และตองแนใจวามทจอดรถ มความ

ปลอดภย และมคคเทศกควรเตอนใหระมดระวงเรองการรกษาเวลาและอนตรายจากการขามถนน ฯลฯ

2.8 ขนตอนการเขารานขายของทระลก

2.8.1 ควรเลอกแวะรานทมชอเสยงสนคาดมคณภาพ ราคาไมแพง ไมควรเลอกรานท มคคเทศก

ไดประโยชนแตเพยงอยางเดยว ควรคานงถงจตใจ ความพงพอใจของนกทองเทยวดวย ทสาคญควรแวะรานตามทระบใน

โปรแกรมหรอตามเสนทางผานเทานน 2.8.2 กอนถงรานมคคเทศกควรแนะนาสนคาทระลกวามอะไรนาสนใจ ดและเลอกของท ม

คณภาพไดอยางไร เตอนเรองนาหนกเพราะอาจถกชารจจากสายการบนในวนเดนทางกลบ เตอนหรอแนะนาเรอง การ

ตอรองราคา การเกบใบเสรจ เพราะบางประเทศจะไดรบคนภาษ

2.8.3 อยาลมนดเวลา สถานทข นรถใหชดเจน

2.8.4 มคคเทศกอาจชวยแนะนานกทองเทยว ในการซอของ แนะนาการตอรองราคา โดยอาจชวย

ตอรองราคาใหนกทองเทยวดวยกจะเปนการดอยางยง

ภาพท 3.38 มคคเทศกขณะปฏบตหนาทแนะนาสนคาทระลก

2.8.5 พยายามควบคมเวลาไมใหนกทองเทยวซอของเพลน จนตองไปเรงรบในสถานทอน 2.8.6 หลายครงททางบรษทไดกาหนดในรายการนาเทยวใหมคคเทศกตองนาพานกทองเทยวไป

ซอสนคาทระลกในรานคาทกาหนด มคคเทศกกไมควรเปลยนแปลงรานตามอาเภอใจ เนองจากบรษทอาจมขอตกลง

กนอยกบทางรานคา


2.8.7 การแวะจอดซอของทระลกในยานตวเมองคนหนาแนน ทจอดรถอาจเปนอปสรรคสาคญ

ดงนนหลายครงทมคคเทศกจะตองนดหมาย นดแนะจดสง จดขนรถทตางกนดวยกอนลงรถอยาลมนดหมายเวลา และ

จดขนรถ ทสาคญใหเตอนนกทองเทยวเกยวกบการตอรองราคาสนคา ระวงพวกมจฉาชพ

ภาพท 3.39 นกทองเทยวถกแมคาดงตวเพอใหซอของ

2.9 ขนตอนการเขาทพกโรงแรม 2.9.1 กอนจบรายการนาเทยวในแตละวน ควรอธบายใหนกทองเทยวทราบวาวนถดไปจะม

รายการอะไรบาง เพอใหนกทองเทยวไดเตรยมตว

2.9.2 กอนถงทพกควรโทรศพทยนยนการเขาพก เวลาถง จานวนหอง หมายเลขหอง รวมท ง

เวลาไปถงกบทางโรงแรมลวงหนา

2.9.3 มคคเทศกควรอธบายการใชหองพก การใชอปกรณตางๆ บนหองพก แนะนาขอมล

เกยวกบทพกสงอานวยความสะดวกในโรงแรมแทนพนกงานของโรงแรม เชน การเปดประตโดยใชกญแจหรอบตร การ

เสยบการดเพอเปดหองพกและอปกรณไฟฟา การเขารหส Wifi การใชอปกรณสงของตางๆ ในหองพก ไดแก การเปด

ปดไฟหรอโทรทศนจากหวนอน การเปดปดนา วธการใชโทรศพทภายใน หรอการโทรไปตางประเทศ การเปดเตยงนอน

เพอสอดตวระหวางผาปทนอนและผาหม ไมควรนอนบนผาคลมเตยง การใชผาทาความสะอาดแตละชนดเชน ผาเชดตว

ผาเชดเทา ผาเชดศรษะ ผาเชดมอ การใชมนบาร อธบายดวยวารบประทานหรอเกบสงของ อะไร จาก หองพก ไปแลวตอง

เสยคาใชจาย การใชบรการใดในโรงแรม จะตองถกชารจ หรอกจกรรมอะไรทใหบรการฟรบาง เชน สระวายนา เซาวนา

การใหทปพนกงาน เปนตน

ภาพท 3.40 มคคเทศกชวยเหลอนกทองเทยวในการสอสารรปแบบตางๆ

2.9.4 เมอถงโรงแรมมคคเทศกควรทกทายแนะนาตนเองกบพนกงานโรงแรมเพอขอรบกญแจ

โรงแรมจะจดการลงทะเบยนลวงหนา (Pre-Register) พรอมกญแจหองพกเตรยมไวให ถาบรษทสงใบ รายชอผเขาพก

(Rooming List) มาแลวลวงหนา พรอมความตองการพเศษ เชน คนสงอายใหพกช นตาสดใกลลฟท มคคเทศก

สอบถามถงบรการตาง ๆ ทมในโรงแรม (กรณทไมเคยมาพก) เชน การรบประทานอาหารเชาทหองไหน ใชคปองหรอไม

มอะไรนาสนใจรอบๆ โรงแรมบาง ถามกจกรรมตอนคากแจงใหนกทองเทยวทราบ แตถาไมมกจกรรม กอาจจะแนะนา

สถานททนกทองเทยวสนใจในตอนกลางคน แนะนาการเกบทรพยสนมคาในตนรภยของโรงแรมกอนออกจากหอง บอก


ขอควรระวงท วไปหากนกทองเทยวประสงคจะออกไปเดนดจดทนาสนใจนอกโรงแรม โดยระหวางการเดนทางมาถง

โรงแรมนนทางโรงแรมอาจ มเครองดมตอนรบ (Welcome Drink) ไวคอยบรการ หลงจากน นมคคเทศกจะ แจง

หมายเลขหองพกและมอบกญแจใหกบนกทองเทยว ตามแบบฟอรมการจดหองพกทเตรยมมา ควรใหแขกทมากลม

เดยวกนพกหองใกลกน ควรแจกกญแจใหนกทองเทยวสงอายกอน นอกจากนมคคเทศกควรคานงถงธรรมเนยม

ประเพณ วฒนธรรมของแขกผใชบรการเขาพกดวย เชน การจดหองพกใหกบสามภรรยาชาวญป นควรทราบวาเขาไมชน

ชอบหอง Double Bedded Room แต ควรจดหอง Twin-Bedded Room ซงจะตรงขามกบนกทองเทยวชาตอนๆ

จากนนมคคเทศกตองบอกหมายเลขหองของตนใหนกทองเทยวทราบดวย ทสาคญไมควรลมนดแนะ เวลา ปลก เวลา

รบประทานอาหารเชาและเวลาออกเดนทาง ซงสวนใหญ จะ นยมเรยกเปนสตรการเดนทาง เชน 6-7-8 หรอ 7-8-9

ตามลาดบ การนดเวลาดงกลาวขนอยกบรายการนาเทยวของ แตละวนดวย มคคเทศกควรบอกถง การแตงกายท

เหมาะสมในการทองเทยวในวนถดไป บอกนดเวลานากระเปาเดนทางไวหนาหอง ในวนเชคเอาท สาหรบผทมกระเปา

เดนทางใบใหญ และไมประสงคจะยกลงมาเอง รวมท งบอกจดทวางกระเปาไวทลอบบ จากนนใหพนกงานโรงแรม ขน

สมภาระ โดยการขนสมภาระไปยงหองพกพนกงานจะดรายชอจาก Rooming List ใหตรงกบ ชอบน Tag ทตดกระเปา โดยหวหนาทวรกตองอยดแลดวย จากนนมคคเทศกเดนตรวจตามหองพก เผอนกทองเทยวขอความชวยเหลอ ดแลให

พนกงานขนสมภาระขนหองใหครบโดยเรว ฯลฯ

2.9.5 มคคเทศกควรใหรายชอนกทองเทยวกบทางฝายตอนรบของโรงแรม เผอการตดตอกบ

นกทองเทยวและมคคเทศกกควรมสาเนาเกบไวดวย

2.9.6 แจง เวลาทจะใหทางโรงแรมปลกนกทองเทยว (Morning Call) และเวลาขนกระเปา

2.9.7 ขณะทรอใหนกทองเทยวเขาหองพกมคคเทศกอาจยนคอยตรงลอบบสกระยะเผอ

นกทองเทยวมปญหาจะลงมาสอบถามหลงจากนนใหเดนสารวจบรเวณตวโรงแรมวามอะไรนาสนใจ เพอประโยชนใน

การใหขอมลแกนกทองเทยว 2.9.8 สาหรบกลางคน มคคเทศกอาจพานกทองเทยวไปเทยวตามคาขอรอง แตกตองหด

ปฏเสธอยางสภาพบาง ถารสกวาตวเองเหนอยและเพลย หรอมงานทตองสะสาง ไมควรนอนดก ควรมเวลาทบทวนงาน

ในวนรงขน หากเปนการไปเทยวตางประเทศและนก ทองเทยวตองการเทยวชมเมอง ควรแนะนาใหนกทองเทยวเกบ

นามบตรของโรงแรมทพกไวปองกนการพลดหลง หรออาจใชเปนบตรนาใหแทกซนาพากลบสทพกไดอยางถกตอง

2.9.9 กอนนอนทมงานควรสรปปญหาการทางานทผานมา พรอมหาวธปองกนแกไข

มคคเทศกควรบนทกรายการ เชครายละเอยดดานตางๆ ใหรอบคอบเปนปจจบนทสด เชน เงนทมเหลอพอใชจายไหม

มคาใชจายสวนไหนทตองจายเพมเตม ประเมนผลการทางานทผานมาวามขอผดพลาดตรงไหน โปรแกรมในวนถดไปจะ

จดสรรรายการเทยวอยางไร จากนน พกผอนใหเพยงพอ ตนขนมาดวยความสดชนพรอมทางานดวยความ

กระชมกระชวย


2.9.10 เชาวนใหม มคคเทศกจะตองลงมากอนนกทองเทยว ดรถวาคนขบ และรถอยในสภาพ

พรอมหรอไม จากนนไป ตรวจดหรอรอ รบนกทองเทยวทหองอาหาร และคอยตรวจสอบวาหองไหนยงไมลงมา

รบประทานอาหาร ถาเลยเวลาทกาหนด ควรโทรศพทขนไปตามทหองพก

2.9.11 เมอถงเวลาเชคเอาท มคคเทศกควรดแลเรองการคนกญแจ การเรยกเกบคาใชจาย

สวนตวจากนกทองเทยวทใชบรการเปนคาโทรศพท คาอาหาร เครองดมหรอคาอนๆ บนหองพก มคคเทศกควรจดการ

ชาระคาหองพกใหเรยบรอยโดยแจงใหเจาหนาททราบลวงหนา จะไดเตรยมยอดทตองชาระ โดยควรชาระเสยแตเนนๆ

เผอเกดปญหาใดๆ จะไดแกไขไดทน 2.9.12 กอน ออกเดนทาง มคคเทศกตองสอบถามยาเตอนเรองการ ลมสง ของไวบนหอง หรอ

การเผลอลมนากญแจตดตวไปดวย จากนนบอกรายการทองเทยวในวนนน เมอพรอมแลวจงเรมออกเดนทาง

ภาพท 3.41 จดเรยงสมภาระใหแขกตรวจสอบกอนนาขนรถ

2.10 การปฏบตตอเพอนรวมงานและพนกงานขบรถ ในสวนของเพอนรวมงานซงไดแกผชวยมคคเทศก หรอหวหนาทวรน น ควรมการพดคยวาง

แผนการทางานกนเปนระยะๆ ชวยกนสอดสองดแลนกทองเทยว ถามอะไรผดสงเกตกควรมการปรกษาหารอหา

ทางออกเพอใหงานเปนไปดวยความราบรน ในสวนของพนกงานขบรถ มคคเทศกควรปฏบตตอเขาเสมอนทปฏบตตอ

นกทองเทยว ควรใหเกยรตและสรางมนษยสมพนธทดตอเขาต งแตแรกเจอ เพราะพนกงานขบรถเปนบคคลหนงท

สามารถเสรมใหงานประสบผลสาเรจได ถามคคเทศกปฏบตตอเขาอยางดแลว เขากพรอมทจะใหบรการทดตอบกลบมา

เชนกน มคคเทศกไมควรคาดหวงใหเขาตองมาบรการตนอยางด โดยทมคคเทศกมไดเรมตนทดกอน เนองจาก

พนกงานขบรถสวนใหญ มกเปนลกจางทอาจมวฒ การศกษา หรอจตวทยาการบรการไมมากนก ดงนนมคคเทศกทด

ควรเปนฝายเรมตนสรางมนษยสมพนธกอน เพอใหงานบรการเดนทางเปนไปไดดวยด การซอเครองดมใหเขาระหวาง

พกรมทาง การเชญชวนใหเขามารวมทานอาหารกบทมงาน เปนสงทมคคเทศกควรกระทา เปนมารยาททดทจะสราง

ความประทบใจใหกบเพอนรวมงานไดอยางด พนกงานขบรถบางคนอาจเปนเจาของรถเองบางคนมประสบการเรองเลา

มากมาย มคคเทศกมอใหมหลายรายอาจไดพนกงานขบรถเปนพเลยงประคบประคองในการทางานไดเปนอยางดก

เปนได ดงนนมคคเทศกจงควรใหความสาคญบคคลผนเสมอนเพอนรวมงานทตองชวยเหลอเออเฟอกนอยเสมอ


2 .11 การเดนทางกลบสจดหมายปลายทาง 2.11.1 ในวนสดทายกอนเดนทางกลบถงปลายทาง มคคเทศกควร ให นกทองเทยวกรอก

แบบสอบถามการบรการดานตางๆ

2.11.2 เมอใกลถงจดหมายควร ประชาสมพนธโปรแ กรมทองเทยว ตาง ๆ ของบรษท กลาว

ขอบคณทมงานพนกงานขบรถ ขอบคณนกทองเทยวทเลอกใชบรการนาเทยวจากทางบรษท ขอบคณทใหความรวมมอ

อยางดตลอดการเดนทาง ขออภยในบางสงทขาดตกบกพรอง เชอเชญใหเขากลบมาเทยวกบเราอก โดยการพดปด

รายการกอนการวางไมค มคคเทศกอาจปดรายการแบบพดใหซงกนใจ ปดแบบสนกสนาน ปดแบบตลกสนกสนาน ปด

แบบพดเชญชวนประชาสมพนธการบรการอนๆ จากทางบรษท โดยการพดปดรายการทวรควรนาแตสงทดๆ หยบยก

ความประทบใจมาพดคย และเตอนนกทองเทยวใหตรวจดสมภาระไมใหหลงลม ทมงานชวยตรวจดอกครง จากนนก

กลาวขอบคณ และกลาวคาอาลาตอนกทองเทยว

2.11.3 พยายามรกษาเวลาใหถงปลายทางตามกาหนด เพราะ นกทองเทยว บางคน มนดหรอ

ภารกจตองรบกลบไปทางานใหทนตามกาหนด

2.11.4 นดแนะทมงาน ผชวยเพอเขาไปรายงานผลการทางานกบทางบรษท

2.12 วธปฏบตงานของมคคเทศก – หลงจบทวร 2.12.1 ถาไมเหนอยเกนไปมคคเทศกควรเขาไปรายงานผลกบทางบรษททนท อยาปลอยเวลาให

นานเกนไปทจะเขาไปเขยนรายงานกบบรษททวาจาง มฉะนนอาจทาใหเราลมๆขอปลกยอยไปได โดยเฉพาะเวลาทเราไป

รบทวรชดตอไปแลวทาจนเสรจ เราจะเรมงงๆ แลว การเขยนรายงานพรอมแจงคาใชจาย สวนมากบรษทตางๆ กจะม

แบบฟอรมของบรษททมรปแบบเฉพาะทอาจจะพอคลายๆ กนบาง แตกตางกนบาง กตองศกษาด

2.12.2 เขยนรายงานสงบรษท make tour report และเคลยรคาใชจาย clear finance รวมถง

อปกรณในการนาเทยวคนแกบรษท

2.12.3 รวบรวมสงแบบสอบถาม สรป รายงานผล ให ขอเสนอแนะการทางานกบสถาน

ประกอบการตางๆ ทผานมากบทางบรษท

2.12.4 ทาแบบบนทกลกคาทประทบใจ create guest history ขอนไดประโยชน มาก คอ การได

จดทาแฟมขอมลประวตลกคาทเราถอวาพเศษสาหรบเรา และหรอลกคาทมแนวโนมวาจะกลบมาอก หรอลกคาทม

ศกยภาพในการแนะนาคนมาให หรอสงทวรมาใหเราไดในวนขางหนา ลกคาพวกนจดสงการดอวยพร จดหมาย หรอ

ของเลกๆนอยๆใหเขาเสมอๆ Show your gratitude to Clients’ บางคนถงขนาดโทรไปอวยพรวนเกดเองถง

ตางประเทศเลย ในทสดแลวไดผลทด


3 . หนาทในการสงออกนกทองเทยว (Transfer–Out) หลงจากนกทองเทยวจบสนโปรแกรมทองเทยว

แลว มคคเทศกหรอผนาเทยว (Transfer Guide) กจะตองนานกทองเทยวไปสงยงทาอากาศยาน ทาเรอ สถานรถไฟ

หรอสถานเดนรถ (ขนสง) เพอเดนทางกลบ กรณนกทองเทยวมหวหนาทวรมาดวย มคคเทศกกจะตองชวยเหลอหวหนา

ทวรในการสงออกหรอสงนกทองเทยวกลบประเทศ สวนนกทองเทยวทขอใชบรการเฉพาะการใหไปสง ซงตองใช

มคคเทศกรบสงหรอ Transfer Guide กอาจใชแนวปฏบตเดยวกนดงน คอ

3.1 ตรวจสอบยนยนบตรโดยสาร ควรยนยนกอนเวลาเดนทางไมนอยกวา 72 ชวโมง กรณไป

เครองบน

3.2 ตรวจสอบเวลาออกทแนนอนของเทยวบน

3.3 ตรวจสอบ นดแนะเวลากบคนขบรถเพอรบนกทองเทยวไปสงยงสนามบน

3.4 ดแลการคนหองพก (Check-Out) ของนกทองเทยวใหเปนไปดวยความ เรยบรอย ตรวจสอบ

ยาเตอนเรองสมภาระไมใหหลงลม

3.5 นานกทองเทยวไปสงยงทาอากาศยาน กอนเครองบนออกอยางนอย 2 ชวโมง ยาเตอนไมใหเขา

ลมสงของ

3.6 ดแลการ Check-In หรอการตรวจบตรทน ง ของนกทองเทยว ณ เคานเตอรสายการบน ให

เปนไปดวยความเรยบรอย ดแลการเอกซเรย การช งนาหนกกระเปา อานวยความสะดวกในการตรวจสอบบตรโดยสาร

ผานขนเครอง (Boarding Pass) กรณนกทองเทยวมหวหนาทวรมาดวย มคคเทศกตองประสานกบหวหนาทวร เรอง

เอกสารสมภาระตางๆ ไมใหหลงลม เชน พาสปอรต ใบตรวจคนเขาเมอง ใบสาแดงสงของตอศลกากร การขอคนภาษ

ฯลฯ

3.7 มคคเทศกกลาวขอบคณตอนกทองเทยวทใชบรการ กลาวคาอาลาและเชอเชญใหเขากลบมา

เทยวอก ขอบคณอาลาหวหนาทวร ตรวจสอบเอกสารสงของไมใหหลงลมอกครง จากนนกลบเขาไปรายงานบรษท นา

ของทเบกใช คาใชจายตางๆ ทเหลอ ระหวางการนาเทยวคนบรษท มขอสงเกตวา นกทองเทยวทใชบรการเฉพาะการรบเขาและสงออกมกจะเปน F.I.T. ( Foreign Individual Tourist) หรอนกทองเทยวอสระมากกวา Group Tour เพราะ F.I.T. มกซอบรการเฉพาะอยาง ในขณะท Group Tour จะใชบรการแบบ Package Tour เบดเสรจทกอยาง

จากหนาทในการรบเขา สงออก และการนาเทยวนน ถาเปนการ รบสงนกทองเทยว ณ สถานรถไฟ ทาเรอ

สถานรถยนต ขนสงตางๆ กสามารถใชแนวปฏบตเดยวกน ซงมคคเทศกททาหนาทรบสงดงกลาวมกเรยกวา Transfer Guide สวนมคคเทศกในการนาเทยวตามสถานททองเทยวตาง ๆ จะเรยกวา Tourist Guide หรอ Guide แตโดยท วไป


เมอมคคเทศกไดรบมอบหมายใหดแลนกทองเทยวกลมใดกมกหมายรวมถง การทาหนาทต งแตการรบเขา การนาเทยว

จนกระท ง การสงออกนกทองเทยว(ศรญยา วรากลวทย, 2537)

จากภาระหนาทของมคคเทศกท ง การรบเขา การนาเทยวจนถง การสงออกนกทองเทยว จะเหนไดวาเปนงาน

ทหนก เหนอยท งกายและใจ แตอยางไรกตาม มคคเทศกตองคานงถงความสขของนกทองเทยว ทเขาควรไดรบจากการ

เสยคาบรการนาเทยว และถงแมนกทองเทยวจะมอารมณความรสก มความตองการแตกตางกน ทาใหมคคเทศกตอง

ทางานยากขน มคคเทศกกตองพยายามปรบตวใหเขาไดกบทกคน ท งนเพอสรางความพอใจแกนกทองเทยวเพอใหเขา

กลบมาใชบรการเราอก (Todd, G. & Rice S., 1991) โดยตอไปนผเขยนขอสรปหนาทของมคคเทศกทกลาวมาท งหมด

ส นๆ ดงน

1. นดหมายเวลา ตรวจสอบยานพาหนะอปกรณเครองใชตางๆ ใหอยในสภาพพรอมในการเดนทางนา

เทยว

2. เตรยม เอกสารทเกยวของกบการเดนทางเพออานวยความสะดวกแกนกทองเทยว

3. รบสงนกทองเทยวขนลงตามจดนดหมายอานวยความสะดวกเรองการเดนทางใหตรงเวลาทกาหนด

และครบถวน

4. พานกทองเทยวไปเทยวตามรายการอยางเครงครด หากมการเปลยนแปลงตองทาความเขาใจ ตก

ลงกบนกทองเทยวใหชดเจน

5. ใหความรทถกตอง ใหความเปนกนเอง ใหความบนเทงความสนกสนานเพลดเพลนแก

นกทองเทยว

6. ดแลความปลอดภย ตกเตอนใหนกทองเทยวไดระมดระวงตวในสถานททองเทยวทอาจเกด

อบตเหต

7. ดแลอานวยความสะดวกเรองอาหารการกน ทพก สขภาพของนกทองเทยว การปฏบตตนให

ถกตองตามกฎของสถานททองเทยวแตละแหง

8. รวมคดแกปญหาใหนกทองเทยวโดยไมทอดทง

การปฏบตหนาทน าเทยวไปตางประเทศ ในฐานะตวแทนของบรษทนาเทยว กรณทตองนานกทองเทยวชาวไทยไปเทยวยงตางประเทศ ( Outbound Tour) มคคเทศกหรอหวหนาทวรจะตองปฏบตหนาทในการอานวยความสะดวก ณ ทาอากาศยานท งขาออกจาก

ประเทศไทย และขาเขาในตางประเทศ จนกระท งกลบเขาประเทศไทยอกครงในวนเดนทางกลบ ข นตอนในการอานวย

ความสะดวก ณ ทาอากาศยานของมคคเทศก Outbound กบมคคเทศก Inbound จะตางกนตรงท มคคเทศก Outbound ในนามหวหนาทวรหรอตวแทนของบรษทนาเทยว จะตองเปนผอานวยความสะดวกใหกบนกทองเทยวต งแต

รบสมภาระ ตด Tag เชคอนต ว ผานกระบวนการตางๆ ในการออกตางประเทศ จนขนเครองบนและรวมเดนทางไปยง


ประเทศจดหมายปลายทางกบนกทองเทยว และเมอพบมคคเทศกทองถนหรอ Local Guide ในประเทศปลายทางแลว

มคคเทศกกจะกลายสภาพเปนหวหนาทวร (Tour Leader) คอยอานวยความสะดวกในเรองท วไป ปลอยใหมคคเทศก

ทองถนทาหนาทเปนมคคเทศกตอไป ยกเวนไปนาเทยวในประเทศทไมม Local Guide ตวแทนของบรษทนาเทยวก

จะตองเปนท งหวหนาทวรและมคคเทศกนาเทยวไปในคราวเดยวกน สวนมคคเทศก Inbound นนจะเนนการใหขอมล

ทองเทยวภายในประเทศ สวนกระบวนการตางๆ ณ ททาอากาศยานนน สามารถทาไดเพยงไปรบสง ณ ตรงจดเชคอน

ต วเดนทาง ชวยดแลเรองการเชคอนต วเดนทางและโหลดสมภาระเทานน ข นตอนหลงจากนนกจะเปนหนาทของ

นกทองเทยวหรอของหวหนาทวรทนาคณะมา และตอไปนจะเปนข นตอนการทาหนาท ณ ทาอากาศยานในการนา

นกทองเทยวไปยงตางประเทศของมคคเทศก Outbound

1. การท าหนาท ณ ทาอากาศยานไทยในการน านกทองเทยวไปตางประเทศ กอนการเดนทางเปนเวลาหลายวน มคคเทศกหรออกฐานะหนง คอ หวหนาทวรตองตรวจสอบเอกสาร

สมภาระทตองใชในการเดนทางไปตางประเทศใหพรอม ซงประกอบไปดวยหนงสอเดนทาง บตรโดยสารเครองบน วซา

(ในกรณไปในประเทศทตองขอวซา) ใบรายการของบคคลซงเดนทางออกไปนอกราชอาณาจกร (ใบ ต.ม.6) และตอง

ตรวจสอบเอกสาร สมภาระของบรษท ของตวมคคเทศกเอง สวนของนกทองเทยวมคคเทศกตองยาเกยวกบนาหนก

ตามทสายการบนกาหนด และเมอถงกาหนดการเดนทางมคคเทศกควรปฏบตดงน

1.1 นดนกทองเทยวกอนเครองบนออกอยางนอย 2 - 3 ชวโมง และเมอนกทองเทยวเรมเดนทาง

มาถง ณ จดนดบรเวณดานหนากอนทางเขาเชคอนบตรโดยสาร มคคเทศกตองกลาวทกทายสวสดแนะนาตวสรางมนษย

สมพนธ จากนนทาการตด Tag ทสมภาระแสดงความเปนเจาของ รายละเอยดบน Tag ควรมขอมลเกยวกบชอสกล ท

อย จดหมายปลายทางทจะไป มคคเทศกตองชวยตรวจสมภาระของนกทองเทยว ทจะนาเขาใตทองเครองบนโดยดแล

ใหผานการช งนาหนก หนาเคานเตอรตรวจบตรโดยสาร เมอช งนาหนกเจาหนาทสายการบนจะตดบตรตดกระเปา

(Baggage Claim Tag) สวนหนงตดทกระเปาเพอไดสงไปยงจดหมายปลายทาง อกสวนหนงจะใหกบผโดยสารเพอ

นาไปรบกระเปาทปลายทาง โดยกอนการเชคอนมคคเทศกควรนาสมภาระมากองรวมเปนแถวหนาเคานเตอรเชคอน

เพอใหสมภาระอยเปนกลมเดยวกน ยาเตอนเรองสงของทจะนาตดตวขนเครองแกนกทองเทยววา ตองไมเปนสงของ

ตองหามทอาจถกตรวจจบโดยเครองสแกน เชน มด วตถมคม วตถโลหะบางชนด ของเหลว เปนตน มเชนนนอาจ ถก

รบและอาจไมไดคน 1.2 ในระหวางหรอกอนทนกทองเทยวเรมทยอยมา มคคเทศกจะนาบตรโดยสารเครองบนไปเชคอน

ถามาเปนกลมใหญใหอาจเขาเชคอนชองเคานเตอรทเขยนวา Check-In Group (มบางสนามบน) เพอใหเจาหนาทสาย

การบนออกบตรทน ง (Boarding Pass) โดยมคคเทศกตองนาสมภาระของนกทองเทยวแตละคนขนช งนาหนก เพอให

เจาหนาทตรวจเชควากระเปาของนกทองเทยวแตละคนแตละใบมนาหนกเกนกวากาหนดหรอไม มคคเทศกควรยนบตร

โดยสารสาหรบนกทองเทยวทมาดวยกนแนบไปพรอมกน (ใครจะนงดวยกนกควรยนพาสปอรตไปพรอมกน) และบอก


ทางเจาหนาทสายการบนเกยวกบทน ง เพอใหนกทองเทยวทมาดวยกนไดน งใกลกน เมอไดบตรทน งมาแลวมคคเทศก

ควรเรยกชอนกทองเทยวใหมารบดวยตวเอง เมอใหครบทกคนแลว ควรอธบายเกยวกบเรองการเดนทางโดยเครองบน

ควรบอกเรองชอสายการบน เทยวบน (Flight No.) หมายเลขทน ง ( Seat No.) เวลาขนเครองบน ( Boarding Time) หมายเลขทางขนเครองบน ( Gate No.) จากนนควรอธบายถงการใชเอกสารแตละชนทจาเปนสาหรบการออกไป

ตางประเทศ โดยอธบายกระบวนการในการออกนอกราชอาณาจกร และยาวานกทองเทยวคนใดไมม นใจในข นตอน

ตางๆ กใหรอเขาไปพรอมกบมคคเทศก จากนนใหย าถงเวลาขนเครอง และยาถงหมายเลขทางขนเครองใหชดเจนอก

ครง อาจอธบายสงของทสามารถหาซอไดใน Duty Fee บางกรณ หากบรษทนาเทยวใชบรการของสายการบนทยงไมไดระบทน งมาให เมอมาทาการ Check-In

แลวมคคเทศกอาจตองจดทน งใหแขกไดนงใหมในกรณทไดทน งกระจดกระจาย (กรณนอาจเจอบอยหากมาทาการ

เชคอนลาชาและทน งบนเครองหนาแนน)

1.3 หลงจากทอธบายเกยวกบเอกสาร และกระบวนการตางๆ เสรจแลว มคคเทศกจะตองเรมนา

นกทองเทยวเดนเขาไปยงหองพกผโดยสารทรอขนเครอง โดยจะผานดานตรวจหนงสอเดนทาง-ตวเครองบน และรบ

การตรวจลงตราในหนงสอเดนทางเพอออกตางประเทศ พรอมยนใบตรวจคนเขาเมองเพอออกตางประเทศโดยเจาหนาท

จะดงสวนนเกบไว(ปจจบนมระบบการตวจคนเขา-ออกเมองแบบสแกนพาสปอรตและลายนวมอ(นวช) โดยไมตองผาน

เจาหนาทในชองปกตซงจะรวดเรวกวา ซงมใชกนในหลายประเทศแลว) โดยนกทองเทยวอาจโดนสมตรวจสงของ

ตองหาม และของตองกากดออกนอกประเทศหากตองสงสย หรอเดนผานเครองสแกนแลวไมผานมสญญานดงขน 1.4 มคคเทศกนานกทองเทยวเดนทางเขาหองพกผโดยสารกอนขนเครอง โดยผานการตรวจคนอาวธ

และวตถระเบด ของเหลวของตองหาม(อกครงหากม) โดยพนกงานตรวจคนของการทาอากาศยาน จะทาการตรวจคน

สงของดงกลาวกอนเขาสหองพกผโดยสาร จากนนยนบตรโดยสารใหเจาหนาทสายการบนเพอเขาไปนงรอในหองพก

กอนขนเครอง 1.5 เมอถงเวลาขนเครองบนมคคเทศกควรเดนนานกทองเทยวผานการตรวจบตรทน งบนเครองโดย

พนกงานสายการบนจะประจาทประตทางออก จะทาหนาทตรวจบตรทน งวาผโดยสารขนเครองถกตองหรอไม จากนน

เมอเขาสบนเครองบนเปนทเรยบรอย มคคเทศกควรชวยเหลอและบอกถงจดทน งของนกทองเทยวแตละคน ชวยนาของ

เกบวางบนชนวางเหนอศรษะใหเรยบรอย เมอนกทองเทยวมทน งเปนทเรยบรอยถอวาเปนอนสนสดข นตอนกระบวนการ

ขาออก และเมอเครองบนบนขนไปไดสกระยะ และกปตนอนญาตใหปลดเขมขดลกขนเดนไปมาได มคคเทศกกควร

เดนดแลสอบถาม ทกทายสรางมนษยสมพนธกบนกทองเทยวเปนระยะๆ และเมอไปถงยงประเทศทเปนจดหมาย

ปลายทาง มคคเทศกจะตองนานกทองเทยวเขาประเทศโดยผานข นตอนตางๆ ดงทจะกลาวตอไป 2. การท าหนาท ณ ทาอากาศยานในการน านกทองเทยวเขาไปเทยวในตางประเทศ


กรณนานกทองเทยวเขาไปทองเทยวในตางประเทศ จะมข นตอนคอ นกทองเทยวจะตองเตรยมเอกสาร

ไดแก หนงสอเดนทาง ใบรายการของบคคลซงเดนทางเขามาในราชอาณาจกรใบสาแดงรายการสงของผโดยสารของกรม

ศลกากร(ประเทศสวนใหญใชการสมตรวจหมดแลว) บางประเทศอาจตองมใบตรวจสขภาพดวย และเมอเครองบนลง

จอดเปนทเรยบรอยแลวข นตอนตอไปคอ แนวปฏบตในภาพรวมในการนานกทองเทยวเขาประเทศ คอ 2.1 เมอลงจากเครองแลว มคคเทศกนานกทองเทยวแสดงหนงสอเดนทางและใบรายการของบคคล

ตอเจาหนาทเพอรบการตรวจลงตราหนงสอเดนทาง ณ บรเวณเคานเตอรเจาหนาทตรวจคนเขาเมอง ระหวางเดนไปรบ

สมภาระตามสายพานททาอากาศยาน สนามบนบางแหงอาจตองนงรถไฟฟาไปอาคารผโดยสารอกอาคารเพอรบสมภาระ

เชน ทสนามบนปกกง สนามบนกรงโรมเปนตน 2.2 นานกทองเทยวรบสมภาระ โดยตองสงเกตวาจะตองไปรบสมภาระจาก สายพานใด โดยดจากจอ

Terminal ทปรากฏอยตามจดทสงเกตไดงายท วบรเวณกอนถงสายพานรบสมภาระ เมอสมภาระเคลอนมามคคเทศก

ควรนาออกมาวางรวมกนเพอใหนกทองเทยวไดมาตรวจสอบ รบสมภาระของตน รวบรวมตรวจสอบสมภาระ

นกทองเทยวใหครบ

2.3 จากนนนานกทองเทยวผานการตรวจสมภาระ โดยอาจโดนสมตรวจเปนบางคนโดยเจาหนาท

ศลกากรของแตละประเทศ(ในกรณกลบเขาประเทศในวนเดนทางกลบ) แตหากเปนวนเดนทางระหวางไปเทยว เมอรบ

กระเปาสมภาระแลว ทางเจาหนาทอาจไมตรวจสมภาระอกเพราะถอวาไดรบการตรวจกอนขนเครองแลวในวนขามาแลว และเมอผานกระบวนการตาง ๆ ภายในสนามบนเปนทเรยบรอย มคคเทศกจะนานกทองเทยวขนรถ เพอ

ทองเทยวตอไป กรณไปตางประเทศทมมคคเทศกทองถน หวหนาทวรกจะมอบภาระหนาทในการบรรยายใหกบทาง

มคคเทศกทองถน แตถาไปในประเทศทไมมมคคเทศกทองถน หวหนาทวรหรอมคคเทศกไทยผน นกตองปฏบตหนาท

ในการนาเทยวตอไปจนจบรายการนาเทยวในครงนนๆ 3. การท าหนาท ณ ทาอากาศยานในการน านกทองเทยวกลบประเทศ กรณวนเดนทางกลบประเทศหลงเสรจสนภาระกจดานการทองเทยวแลว มคคเทศก หรอหวหนาทวร

ควรแนะนาชวยเหลอนกทองเทยวจดระเบยบสมภาระ เนองจากขากลบนกทองเทยวทกคนตองมสงของสมภาระมากขน

จากการซอของทระลกฝากคนทางบาน ควรยาและอธบายพรอมชวยเหลอนกทองเทยวในการทาเรองการคนภาษ กรณม

นกทองเทยวซอสนคาและไดภาษคน แนะนาการแพค-จดกระเปาใหมใหนาหนกไมเกนทสายการบนกาหนด แนะนาการ

จด-ถอสมภาระขนเครองเพอไมใหเจาหนาทตรวจจบปรบ ยดสนคาหรอสงของ โดยเฉพาะจากการโดนศลกากรสมตรวจ

เจอของทซอมาและอาจตองเสยภาษ จากนนกทาการเชคอน โหลดสมภาระ อธบายต วโดยสารเกยวกบ เวลาขนเครอง

เทยวบน และ Gate ขนเครอง และปฏบตข นตอนอนๆ เชนเดยวกบการนานกทองเทยวเขาไปเทยวในตางประเทศ

ในกรณทกลบเขาประเทศไทยใหย านกทองเทยววาหากไมมของตองเสยภาษอากร ของตองหาม ของตอง

กากดใหเดนผานชองเขยว(ไมมของตองสาแดง) หากมสงของตองเสยภาษอากร หรอไมแนใจวาของเหลานตองเสยภาษ


อากรหรอไม ใหยนใบสาแดงสงของผโดยสารแกเจาหนาทศลกากรในชองแดง (มของตองสาแดง) กอนหนานนควรยา

เตอนนกทองเทยววาในกรณลกลอบนาของทตองเสยภาษอากรผานทางชองเขยวแลวถกเจาหนาทจบได นกทองเทยว

จะตองถกรบสงของและอาจถกปรบตามอตราภาษของสนคาแตละประเภทดวย

ภาพท 3.44 นกทองเทยวจดสมภาระทจะโหลดและแยกถอขนเครองใหมกอนเขาเชคอนบตรโดยสาร เพอไมใหผดระเบยบของทาอากาศยานและถก ตม. ตรวจยด จบ ปรบ

ภาพท 3.45 นกทองเทยวตอแถวยนพาสปอรตเพอรบบตรโดยสารขนเครอง และนาสมภาระขนโหลดสายพานชงนาหนก

ภาพท 3.47 หลงเครองบนลงจอด นกทองเทยวตอแถวเพอตรวจคนเขาเมอง

ภาพท 3.48 สงของบางสวนทนาหนกเกนนกทองเทยวตองมารบทชองพเศษ

ภาพท 3.49 ดานศลกากรตรวจสงของสมภาระผโดยสาร

และเมอเดนทางถงจดหมายปลายทางมคคเทศกชวยดแลข นตอนกระบวนการตรวจคนเขาเมอง และดแล

สมภาระของนกทองเทยวจากสายพานใหครบ อธบายอานวยความสะดวกกอนผานดานตรวจศลกากร จากนนควรกลาว

ขอบคณอาลานกทองเทยวจดสดทายคอ ณ จดรบสมภาระจากสายพาน

การท าหนาทของหวหนาทวรชาวไทย

กรณทตองนาทวรคนไทยไปเทยวยงตางประเทศ ถาไปประเทศในแถบเอเชยเราจะเรยกตวแทนของบรษท

นาเทยววาหวหนาทวร เนองจากประเทศหรอเมองทองเทยวในแถบเอเชยไมวาจะเปนจน เกาหลใต ญป น มาเลเซย

สงคโปร อนโดนเซย กมพชา ฯลฯ มกมมคคเทศกทองถน (Local Guide) เปนผใหขอมลแกนกทองเทยว เชนเดยวกบ


ประเทศไทยทถามกรปทวรชาวตางชาตมาเทยวในประเทศ เขากตองใชบรการมคคเทศกทเปนคนไทยเทานน โดยเฉพาะ

การเขาเยยมชมในพระราชวง วดวาอารามทสาคญ หวหนาทวรคนไทยทนาทวรไปตางประเทศกเชนเดยวกนจะตอง

อาศยมคคเทศกทองถน ในการบรรยายใหขอมลความรกบนกทองเทยว หวหนาทวรคนไทยจะมหนาทหลกๆ คอบรการ

และอานวยความสะดวกในสถานทตางๆ เชน ทสนามบน ทพกแรม รานอาหาร ฯลฯ โดยหวหนาทวรอาจพดขอมล

เสรมมคคเทศกทองถนไดบางในกรณทมคคเทศกทองถนพดแลวไมกระจางนกทองเทยวไมเขาใจ หรอพดในกรณท

เปนขอมลทตนถนด หวหนาทวรอาจมหนาทหลกอกอยางคอเปนผทคอยสรางบรรยากาศในการทองเทยวดวยการสราง

กจกรรมระหวางการเดนทาง เพราะหวหนาทวรคนไทยจะรนสย สงทชอบหรอไมชอบของคนไทยดกวามคคเทศก

ทองถนชาวตางประเทศ กรณตองนาเทยวไปในบางประเทศโดยเฉพาะประเทศแถบยโรป สวนใหญจะไมมมคคเทศกทองถน

หวหนาทวรคนไทยตองทาหนาทเปนมคคเทศกเอง ดงนนการไปนาเทยวในยโรปผนาทวรจะทาหนาทเปนท งหวหนาทวร

และมคคเทศกไปในคราวเดยวกน และตอไปนเปนการเตรยมความพรอมกอนการเดนทางไปตางประเทศของผททา

หนาทเปนหวหนาทวรหรอมคคเทศก 1. ควรศกษาขอมลจากรายการนาเทยววาตองไปทไหนกอนหลงอยางไร เมอถงสนามบนตองไปพบหรอ

ตดตอประสานกบใคร โดยศกษาจากรายการนาเทยวทเปนปจจบน (Final Itinerary) ประกอบ 2. ตรวจสอบและเตรยมเอกสารทเกยวกบการเดนทางไปตางประเทศใหพรอม ไดแก ใบตรวจคนเขาเมอง

หนงสอเดนทาง ทาวซา ใบตรวจสขภาพ(สาหรบบางประเทศ) ใบสาแดงสงของตอศลกากร บตรโดยสารเครองบน ตอง

ตรวจสอบใหครบ ตรวจสอบดวามนกทองเทยวตองการกลบเองหรอแยกเดนทางไปเองบางตรงนตองระวง โดยเฉพาะ

การไปประเทศสหรฐ อเมรกา แคนาดา ซงสวนหนงจะนยมไปเยยมญาต อาจมการแยกตวไปกลบเอง มคคเทศกอาจ

เปนธระตรงนให โดยการเตรยมเอกสารท งหลาย มคคเทศกตองตรวจสอบ และกรอกขอมลแทนนกทองเทยวทกอยาง

ใหถกตองดวยตวบรรจง นกทองเทยวเพยงแตเซนชอกากบใหเหมอนในหนงสอเดนทางเทานน 3. กรณไปเปนกรปใหญ หรอเปนหมคณะเดยวกน มคคเทศกควรนดแนะกลมนกทองเทยวเพอใหการ

ปฐมนเทศกอนการเดนทาง เพอเปนการบอกกลาวแนวปฏบตในการเดนทางไปตางประเทศ เพอปองกนปญหาทอาจ

เกดขน เชน เรองการเตรยมสงของเครองใช มารยาทในการเขาชม การแตงกาย อาหารการกน ขนบธรรมเนยมประเพณ

การใชชวตในตางแดน ภมอากาศ เปนตน 4. เตรยมขอมลดานการทองเทยวของประเทศนน โดยเฉพาะในการไปในประเทศทไมมมคคเทศกทองถน

ขอมลเรองสภาพอากาศ ความแตกตางเรองของเวลา เรองภาษาถนอยางงาย เพอใชประโยชนในการทองเทยว Do and Don’t ในสถานทหรอประเทศตางๆ รวมถงควรศกษากฎหมายของประเทศ ระเบยบขอบงคบประเพณปฏบตในแตละ

แหลงทองเทยวดวย 5. เบกเงนคาใชจายในการเดนทางกบทางบรษท โดยมากจะเปนคาใชจายเบดเตลด เชน คาของขบเคยว

คาภาษสนามบน ซงคาใชจายสวนนบรษทจะเปนผเตรยมไวให สวนคาใชจายอนๆ ทางบรษทจะทาการโอนเงนใหแก


บรษทตวแทนในตางประเทศ เพอเปนคารถนาเทยว คาเขาชม คาอาหาร คาทพก ท งหมดแลว บรษทจะไมคอยให

หวหนาทวรพกเงนไปเปนจานวนมาก จากนนกเคลยรปญหาขอสงสยตางๆ ใหเรยบรอย

6. เตรยมสงของเครองใช และอาหารทจาเปน โดยเฉพาะการไปเทยวในหลายประเทศ เชน จน เกาหลใต

ญป น ฯลฯ เนองจากประเทศเหลานรสชาตอาหารไมถกปากคนไทย หวหนาทวรคนไทยตองเตรยมอาหารแหงพวก

นาพรก นาปลาพรก(นาสวนผสมไปปรงเอง) หรออาหารกระปองทพกพางายเผอไว 7. พงระลกเสมอวา การทาหนาทหวหนาทวรน นกเปรยบเสมอนการทาหนาทควบคเทยบเคยงกบการทางาน

มคคเทศกเสมอ โดยเฉพาะอยางยงเวลาเรานาคณะทวรไปเจอมคคเทศกมอใหมหวหนาทวรทมประสบการณกตองชวย

ประคบประคอง หรอกรณตองไปนาเทยวเปนมคคเทศกเองในบางประเทศทมคคเทศกมไดเปนอาชพสงวน หวหนาทวร

ผน นกตองทาหนาทท งสองอยางไปในคราวเดยวกนคอเปนท งหวหนาทวรและเปนท งมคคเทศก

สรป ปจจบนอตสาหกรรมทองเทยวนบวาเปนอตสาหกรรมหลกของหลายๆ ประเทศเพราะเปนอตสาหกรรมท

ลงทนนอยแตไดผลตอบแทนมหาศาล จงเปนอตสาหกรรมทมผคนใหความสนใจในการลงทนมากขน เรอยๆ กอใหเกด

การแขงขนทสงขน โดยเฉพาะการแขงขนกนในดานการบรการของบรษทนาเทยวเพอดงดดนกทองเทยว การบรการทด

จงถอเปนความตองการประการแรกๆ ของนกทองเทยว บคคลหนงทสาคญซงจะทาใหการบรการนนเปนไป ดวยด เกด

ความประทบใจในการทองเทยวกคอมคคเทศกนนเอง เนองจากมคคเทศกเปนผทใกลชดกบนกทองเทยวมากทสด ตอง

ทาหนาทหลายประการใหกบนกทองเทยว ไดแก การเปนนกบรการ การเปนนกจตวทยาทรใจ การเปน นกแสดง ใหเขาม

ความสข ตองเปนบคคลททาหนาทเสมอนนกการทตทคอยสอสารใหขอมลความร ให เกดความเขาใจอนด และตองทา

หนาทอนๆ อกมากมาย มคคเทศกจงอาจเปนผสรางความประทบใจใหกบนกทองเทยวไดมากพอๆ กบความประทบใจ

ทเขาจะไดรบจากแหลงทองเทยว ท งนการทาหนาทใหประทบใจตลอดจนการดแลเอาใจใสแกนกทองเทยวนน จะเรม

ต งแตการสรางสมพนธภาพทดต งแตแรกเจอ ไมวาจะเปนการรบเขานกทองเทยว การอานวยความสะดวกในดานทพก

อาหาร การซอสนคาทระลก การพาเขาไปเทยวและใหขอมลความรทเปนประโยชน มความจรงใจในการทางาน ซงในการ

ทางานแตละข นตอนนน มคคเทศกทดตองมการวางแผนเตรยมการทกดานอยางรดกม ไมวาจะเปนเรองเอกสาร การ

วางแผนเรองการพดกนบเปนเรองสาคญมาก เนองจากความสามารถในการพดเปนหวใจสาคญในงานมคคเทศก

มคคเทศกตองสามารถพดใหนกทองเทยวไดรบความร ควบคความสนกสนาน สามารถพดใหเกดความเขาใจอนด รถง

สงทควรพด และไมควรพด รวมถงตองรจกสรางสรรคคาพดเพอใหนกทองเทยวผอนคลาย ระหวางการทองเทยวดวย

นอกจากนมคคเทศกตองมการประสานงานทดกบหนวยงานทเกยวของ ตองเอาใจใสดแลแกไขปญหา ให นกทองเทยว

ดวยกาลงความคด การกระทาอยางสดความสามารถ เพอใหนกทองเทยวไดรบความร ความ พงพอใจกลบไป ซงจะทา

ใหเขาเกดความรสกรกประเทศไทย รกคนไทยและตองการกลบมาเทยวเมองไทยอก


************************************

แงคด-ค าคมทายบท ** มคคเทศกเปรยบเสมอนนกแสดงทตองทาหนาทไดในหลายๆ บทบาท เพอความสาเรจในงานและความ

พงพอใจจากลกคา ** ** การพดจะมดจา การกระทาจะมดใจ อยาพดอะไรออกไปโดยไมคด เพราะมนอาจเปลยนชวตใคร

บางคน ** ** มคคเทศกทเกงบรษททวรเรยกใช แขกประทบใจเรยกหานน... มกมช วโมงบนและจตวทยาการบรการ

สง มนไมไดเกดขนภายในวนเดยว แตมนเกดจากการผานประสบการณ การฝกฝน จดจาจากเหลาผรผเชยวชาญ และ

นามาขดเกลาคนหาจดทเปนตวเรา เรยนรผดถกจนอมตว ถายทอดออกมาเปน มคคเทศกในแบบฉบบของตน ** ค าถามทายบท 1. บทบาทของมคคเทศกในฐานะนกวชาการ และนกการทตนนมความหมายอยางไร 2. จงอธบายการทาหนาทรบเขา-สงออกนกทองเทยว มาเปนลาดบข นตอน 3. หนาทระหวางการนาเทยวตอไปนมคคเทศกควรปฏบตอยางไร อธบายเปนลาดบตามข นตอน 3.1 การเตรยมตวกอนเดนทาง และวนเดนทาง

3.2 เมอถงรานอาหาร 3.3 เมอถงแหลงทองเทยวเขาชม 3.4 เมอถงโรงแรมทพก 3.5 เมอถงรานขายของทระลก 4. จงอธบายข นตอน วธการ ณ ทาอากาศยานสวรรณภม ในการนาทวรไปตางประเทศมาพอสงเขป

5. มคคเทศกทจะประสบความสาเรจในหนาท สวนสาคญทสดประการหนงคอมทกษะการพดทด ทานจะ

วางแผนการพดในเรองตอไปนอยางไรใหประสบผลสาเรจในงานการนาเทยว 5.1 การพดบนรถ และยกตวอยางการกลาวเปดทวร

5.2 ขอควรระมดระวงในการพด และการพดเพอสรางสสน

5.3 การพดในการทาทวรวด-วง และวฒนธรรมวถชวต

6. หากทานถกนกทองเทยวถามวาทาไมเศรยรพระวดใน จ.พระนครศรอยธยาจงหายไปหมด ทานจะม

แนวทางตอบปญหาปญหาทละเอยดออนนอยางไร

************************************


Documents

บทบาท หน้าท่ีความ ...¸šทที่... · บ 71 ทบ าห น้ี่ค วมส รถใก เป็ผูย 2. บทบาทนักจิตวิทยา