Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร
สารนพนธ ของ
รมธรรม วาสประสงค
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการตลาด
พฤษภาคม 2553
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร
สารนพนธ ของ
รมธรรม วาสประสงค
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการตลาด
พฤษภาคม 2553 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร
บทคดยอ ของ
รมธรรม วาสประสงค
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการตลาด
พฤษภาคม 2553
รมธรรม วาสประสงค. (2553 ). แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร. สารนพนธ บธ.ม. (การตลาด). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: อาจารย ดร. วรางคณา อดศรประเสรฐ. การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต(Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชคอ ผบรโภคทมอายตงแต 15 ปขนไปทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานคร โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คารอยละ คาคะแนนเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบความเปนอสระของตวแปรและความสมพนธโดยใช สถตวเคราะห แบบ Chi-square ทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V ผลการวจย พบวา 1. ผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง มอายระหวาง 26-30 ป มอาชพเปน นกเรยน/นกศกษา มรายไดเฉลยตอเดอนตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท และมระดบการศกษาปรญญาตรหรอตากวา 2. ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานผลตภณฑโดยรวม และ ดานราคาโดยรวมอยในระดบด แตดานการจดจาหนายโดยรวมอยในระดบปานกลาง 3. ผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เคยมประสบการณซอสนคาจากเครองขายอตโนมต เคยซอสนคาทซอสวนใหญ คอ เครองดมประเภทนาอดลม ซอทยานศนยการคา และมแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต โดยมเหตผลในการซอเพราะความสะดวก รวดเรว และจะซอเครองดมประเภทนาอดลม สวนราคาทจะซอของเครองดมควรสงกวา 1-2 บาทเมอเทยบกบรานคาทวไป สถานทจดจาหนายทจะซอคอสถานททองเทยว ผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญจะแนะนาหรอบอกตอในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา 1. ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศ อาย อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2. ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
BANGKOK CONSUMERS TENDENCY IN PURCHASING DRINKS FROM VENDING MACHINE
AN ABSTRACT BY
ROMTHUM WATPRASONG
Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Business Administration Degree in Marketing
at Srinakharinwirot University May 2010
Romthum Watprasong. (2010). Bangkok Consumers Tendency in Purchasing Drinks from Vending Machine. Master Thesis, M.B.A. (Marketing). Bangkok: Graduate School Srinakharinwirot University. Advisor: Dr. Warangkana Adisornprasert
The purpose of this research is to study Bangkok consumers tendency in
purchasing drinks from vending machine. The sample are 15 years old and above consumers who have residence or working in Bangkok by using questionnaire as a tool for data collection. The statistical analysis methods are percentage, mean, standard deviation. Test of Independence or Association by Chi-Square and analysis of the association by Cramer’ v. The research results can be revealed as follows : 1. Most of consumers are female, age between 26-30 years old, most of them are student, holding a Bacherlor degree or lower and have monthly income of less than 10,000 Bath or equal. 2. They have attitudes toward marketing strategies of vending machine in aspects of product and price at good level but distribution at moderate level. 3. They have experience in purchasing soft drinks from vending machine at shopping district and have tendency in purchasing drinks from vending machine due to its convenience with the acceptable price of higher than regular store 1 or 2 Baht. Purchasing location is tourist attractions. They will recommend other to purchase drinks from vending machine The results of Hypothesis testing can be revealed as follows : 1. Demographic characteristics in term of gender, monthly income, education level affects on tendency in purchasing drinks from vending machine at statistically significant level of 0.05 2. Attitude towards marketing strategies of vending machine in product, price, distribution have relationship with tendency in purchasing drinks from vending machine.
อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบไดพจารณาสารนพนธเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine ) ของผบรโภคในกรงเทพมหานครของ รมธรรม วาสประสงค ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการตลาด ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได
อาจารยทปรกษาสารนพนธ
.......................................................................
(อาจารย ดร. วรางคณา อดศรประเสรฐ) ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร
....................................................................... (รองศาสตราจารย สพาดา สรกตตา) คณะกรรมการสอบ .................................................................... ประธาน (อาจารย ดร. วรางคณา อดศรประเสรฐ) ................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (ผชวยศาสตราจารยเพชรรตน มสมบรณพนสข) ................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ดร. ศภณญา ญาณสมบรณ) อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการตลาด ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
......................................................................... คณบดคณะสงคมศาสตร (ผชวยศาสตราจารย ดร.กตตมา สงขเกษม) วนท..............เดอน พฤษภาคม พ.ศ. 2553
ประกาศคณปการ สารนพนธฉบบนสาเรจลลวงลงได เนองจากผวจยไดรบความกรณาเปนอยางสงจากอาจารย ดร. วรางคณา อดศรประเสรฐ ทใหเกยรตเปนอาจารยทปรกษา ซงไดเสยสละเวลาในการใหคาแนะนา ตรวจสอบแกไขเนอหาของสารนพนธใหมความถกตองสมบรณ เปนอยางดเสมอมา จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารยเพชรรตน มสมบรณพนสข และ ผศ.สวชา โกมลทต ทกรณาใหความอนเคราะหเปนผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพแบบสอบถาม อาจารย ดร.ศภณญา ญาณสมบรณ และ ดร.ณฐยา ประดษฐสวรรณ อนเคราะหในการเปนกรรมการสอบสารนพนธ รวมทงใหคาแนะนาตาง ๆ ทเปนประโยชนในการปรบปรงสารนพนธฉบบน ใหมความสมบรณมากยงขนตลอดจน คณาจารยทกทานในโครงการหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต ภาคพเศษ ทไดประสทธประสาทวชาความร ปลกฝงความร ตลอดจนการมอบประสบการณทดดวยความเมตตาใหแกผวจย และขอขอบคณเจาหนาทโครงการทกทานทใหความชวยเหลอ ประสานงานให ดวยดเสมอมา ผวจยขอขอบคณ เพอนๆ ใน บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการตลาด ภาคพเศษ รน 10 การตลาดทกทาน ทไดใหความชวยเหลอในการแนะนา และรวมมอในการตอบแบบสอบถาม รวมถงผมสวมในการตอบแบบสอบถามทกทานทไดใหความอนเคราะหเสยสละเวลาในการตอบแบบสอบถาม จนสารนพนธสาเรจลลวงลงได สดทายนคณคาและประโยชนอนเกดจากสารนพนธฉบบน ผวจยขอมอบคณงามความดทงหลายทงปวงใหแกบพการ ครอบครว และคณาจารยทกทาน ทไดอบรมสงสอน ชแนะแนวทางทด และมคณคาตลอดมา จนทาใหผวจยประสบความสาเรจในการศกษาไดตามทคาดหวงไว
รมธรรม วาสประสงค
สารบญ
บทท หนา 1 บทนา…………………………………………………...………………………… 1 ภมหลง....................................................................................................... 1 ความมงหมายของการวจย.......................................................................… 2 ความสาคญของการวจย....……………………………………………..……… 2 ขอบเขตของการวจย………………………………………………................... 3 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย……………………....……....... 3 ตวแปรทศกษา...................................................................................... 3 นยามศพทเฉพาะ.................................................................................. 4 กรอบแนวคดในการวจย............................................................................... 5 สมมตฐานในการวจย.................................................................................. 6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ……………………………………….……… 7 แนวคดและทฤษฏเกยวกบทศนคต........................................................…… 7 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค……....…………………….…… 17 แนวคดและทฤษฎเกยวกบสวนผสมประสมทางการตลาด............................... 26 เอกสารทเกยวของกบเครองขายอตโนมต...................................................... 32 งานวจยทเกยวของ...................................................................................... 46 3 วธดาเนนการวจย………………………………………………………….…… 48 การกาหนดประชากร และการเลอกกลมตวอยาง………………………...…… 48 การสรางเครองมอทใชในการวจย…………………………………………...… 50 การเกบรวบรวมขอมล..………………………………………………………… 53 การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล…………………………………… 53 สถตทใชในการวเคราะหขอมล..................................................................... 53
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 4 ผลการวเคราะหขอมล.................................................................................. 57 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล…………………………………..……..… 57 การเสนอผลการวเคราะหขอมล........................................................……….. 57 ผลการวเคราะหขอมล………....………………………………………………… 58 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ....................................................... 121 สงเขปความมงหมาย ความสาคญ สมมตฐานและวธดาเนนการศกษาคนควา… 121 สรปผลการศกษาคนควา....………………………………………………….… 125 อภปรายผลการศกษาคนควา...............................................................…… 127 ขอเสนอแนะจากการวจย.........................................................................… 133 ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป............................................................ 136 บรรณานกรม…………………………………………………………………...………… 137 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………. 141 ภาคผนวก ก. แบบสอบถามทใชในการวจย ภาคผนวก ข. รายนามผเชยวชาญตอบแบบสอบถาม
142 148
ประวตยอผทาสารนพนธ......................................................................................... 149
บญชตาราง
ตาราง หนา 1 แสดงคาถาม 7 คาถาม (6Ws และ 1H) เพอหาคาตอบ 7 ประการเกยวกบ พฤตกรรมผบรโภค…………………………………………………..…..............
18
2 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม เพศ.......................... 58 3 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม อาย………………..... 58 4 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม อาย (จดกลมใหม)…..... 59 5 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม อาชพ........................ 59 6 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม อาชพ (จดกลมใหม)...............................................................................................
60
7 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม รายไดเฉลยตอเดอน.. 61 8 แสดงจานวนและคารอยละของกลมตวอยาง จาแนกตาม รายไดเฉลยตอเดอน (จดกลมใหม)...............................................................................................
61
9 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามระดบ การศกษา…………………………………………………………………..……
62
10 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามระดบ การศกษา (จดกลมใหม )…………………………………….……….…………
62
11 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาด ดานผลตภณฑของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม…..…
63
12 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาด ดานราคาของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม…..………
63
13 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาด ดานการจดจาหนายของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม.
66
14 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม ประสบการณการซอสนคาจากเครองขายอตโนมต…………………………..…
67
15 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม ประสบการณการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต…………………………
67
บญชตาราง (ตอ)
ตาราง หนา 16 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามประเภท เครองดมทเคยมประสบการณซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต..................
68
17 จานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามการจดจาหนาย ทเคยมประสบการณการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต…………………
69
18 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนม การซอเครองดมในอนาคตจากเครองขายอตโนมตในอนาคต……………...…
69
19 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเหตผลทจะ ไมซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคต………………………...……
70
20 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเหตผลทจะ ซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต……………………………………………
71
21 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนม ประเภท เครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมต………………………….…
72
22 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนม ราคา ของเครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมตเมอเทยบกบรานคาทวไป…
73
23 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม แนวโนมสถานทจดจาหนายทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต…………
74
24 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนม การแนะนา หรอบอกตอ……………………………………………………...…
75
25 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามเพศ……………………..…
75
26 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามอาย………………………...
76
27 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามอาชพ………………...……
77
บญชตาราง (ตอ)
ตาราง หนา 28 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานประเภทเครองดมจาแนกตามรายไดตอเดอน……………………
78
29 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานประเภทเครองดมจาแนกตามระดบการศกษา……………...……
79
30 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอไดจาแนกตามเพศ………………………………..…
80
31 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอไดจาแนกตามอาย………………….………………
81
32 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอไดจาแนกตามอาชพ…………………………..……
82
33 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอไดจาแนกตามรายไดตอเดอน………………………
83
34 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอไดจาแนกตามระดบการศกษา……………………..
84
35 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมต ดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามเพศ ( จดกลมใหม ) ……….……
85
36 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามอาย ( จดกลมใหม ) ………………
86
37 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามอาชพ (จดกลมใหม) ………………
87
38 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานเหตผลทจะซอจาแนกตามรายไดตอเดอน (จดกลมใหม) …….…
88
39 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานเหตผลในการซอไดจาแนกตามระดบการศกษา (จดกลมใหม) …
89
บญชตาราง (ตอ)
ตาราง หนา 40 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอจาแนกตามเพศ………………………………………
90
41 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอจาแนกตามอาย…………………………...…………
91
42 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอไดจาแนกตามอาชพ…………………………………
92
43 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอไดจาแนกตามรายไดตอเดอน…………………….…
93
44 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอไดจาแนกตามระดบการศกษา………………………
94
45 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามเพศ………………….……
95
46 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามอาย………………………
96
47 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามอาชพ……………..………
97
48 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามรายไดตอเดอน…………...
98
49 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามระดบการศกษา………..…
99
50 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดาน ผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดาน ประเภท เครองดมทจะซอ…………………………………………………...…
100 51 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดาน ราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดาน ประเภทเครอง ดมทจะซอ………………………………...……………………
101
บญชตาราง (ตอ)
ตาราง หนา 52 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของ เครองขายอตโนมตดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดม จากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ…………………………
102 53 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดาน ผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอ……………………………………………………..…………
103 54 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอ........................................................................................
104 55 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดาน การจดจาหนาย กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานราคาทจะซอ………………………………………………………
105 56 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดาน ผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอ (จดกลมใหม)………………………………………………
106 57 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานราคา กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอ (จดกลมใหม)………………………………………………
107 58 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานการจดจาหนาย กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานเหตผลทจะซอ (จดกลมใหม)………………………………..……
108 59 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานผลตภณฑ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอ………………………………………………………...………
109
บญชตาราง (ตอ)
ตาราง หนา 60 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานราคากบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอ………………………………………………………………...
111 61 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานการบอกตอ………………………………………………….……
112 62 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานผลตภณฑความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดม จากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคต………….……………
113 63 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานราคา กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคต…………………………………………….……
114 64 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาด ดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย อตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต……………………………………..…
115 65 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐาน……………………………………...……… 116
บญชภาพประกอบ
ภาพประกอบ หนา 1 รปแบบพฤตกรรมและปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอของผบรโภค……..... 20 2 สนคาทตอบสนองความตองการของผบรโภคในธรกจคาปลก…………………… 37 3 เครองขายเครองดมอตโนมตรน CIA 460......................................................... 38 4 เครองขายเครองดมอตโนมตรน FGA 203........................................................ 39 5 เครองขายเครองดมอตโนมตรน F992B249ND-XS.......................................... 40 6 เครองขายเครองดมอตโนมตรน รน JVS………………………………............... 41 7 เครองขายเครองดมอตโนมตรน FJH20M4RD8-FDP…………………...……… 42 8 One Stop Service เครองขายอตโนมต………………………………………..… 45
1
บทท1 บทนา
ภมหลง ในปจจบนธรกจการคาปลกภายในประเทศ เปนภาคธรกจทมความสาคญ มมลคาสงถง 1.4 ลานลานบาท (ศนยวจยกสกรไทย. 2551: ออนไลน) และมการแขงขนอยางรนแรงเนองมาจากการเปดเสรทางการคาของไทย มผประกอบการจานวนมากเขาสธรกจคาปลกราย หลากหลายรปแบบทงหางสรรพสนคาขนาดใหญ ซเปอรมารเกต ซเปอรสโตล รานสะดวกซอ และรานโชวหวย ฯลฯ โดยประเภทสนคาสวนใหญในธรกจคาปลก มกจะเปนสนคาอปโภคบรโภค เชน อาหาร และเครองดม เปนตน ซงผผลตเครองดมไดอาศยชองทางกระจายสนคาผานชองทางดงกลาวขางตนในการกระจายสนคาเปนสวนใหญ ซงจะตองเสยคาจดวางสนคาและผานกระบวนการเจรจา ตลอดจนนโยบายการเอาเปรยบทางการคาจากหางคาปลกขนาดใหญ ทาใหผผลตมตนทนในชองทางการจดจาหนายทสง และขาดอานาจการตอรอง แตอยางไรกดการเปลยนแปลงทางโครงสรางเศรษฐกจทสงผลทาใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผบรโภคทมรปแบบชวตทเรงรบ และมแนวโนมในการใชชวตประจาวนอยนอกบานมากขน ตลอดจนรกความสะดวกสบาย ทาใหมชองวางในการกระจายสนคาใหเขาถงผบรโภคในชวตประจาวนทตองการประหยดเวลาขณะเดนทางหรอทากจกรรมในชวตประจาวน โดยใชความรความกาวหนาทางเทคโนโลยและวทยาการใหมๆมาทาการประดษฐคดคนเครองขายอตโนมต (Vending Machine) มาเพอแกปญหา ใหเขาถงทกพนทและทกชวงเวลาของผบรโภค การจดจาหนายผานเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ถอเปนชองทางกระจายสนคา ชองทางหนงทประสบความสาเรจอยางมากในตางประเทศทพฒนาแลวหลายประเทศ เชน ประเทศญปนมอตราตหยอดเหรยญตอประชากร 1 ต ตอประชากร 23 คน (Vending Machines. 2551: Online) ในขณะในประเทศไทยเองกไดมผประกอบการนาเครองขายเครองดมอตโนมตเขามาบรการจาหนายแตไมประสบความสาเรจและไมแพรหลายมากนก อาจสบเนองมาจากขาดการวจยสารวจทจรงจงถงแนวโนมพฤตกรรมและความตองการทแทจรงของผบรโภคตอเครองขายสนคาอตโนมต ทงทเปนชองทางหนงทนาสนใจ เนองจากมจดแขงอตโนมตหลายดานดวยกน โดยเครองขายอตโนมตสามารถทางาน 24ชม. ลดคาภาระจางแรงงาน เขาถงพนททกจดทรานคาขนาดใหญเขาไมถง ความสะดวกในชวโมงเรงดวน และเปนธรกจหนงทมสภาพคลองสงเนองจากรายรบเปนเงนสด เมอพจารณาในมมผผลตสนคากนบเปนชองทางหนงสามารถลดตนทนการกระจายสนคา ตลอดจนเพมชองทางกระจายสนคาไดหลากหลายและเขาถงผบรโภคมากขน เหมาะสาหรบในยคทมการแขงขนสงในปจจบนทสรางความไดเปรยบในการแขงขน และในมมผทสนใจประกอบธรกจจาหนายสนคาผาน
2
เครองขายสนคาอตโนมตกเปนทางเลอกทนาลงทน ซงแนวโนมพฤตกรรมของผบรโภคในประเทศกนบไดวาผบรโภคชาวไทยมความรจกและคนเคยดกบเครองหยอดเหรยญในชวตประจาวนมากขน ทงในตหยอดเหรยญกดนาดม ตซกผาหยอดเหรยญ ตหยอดเหรยญเตมเงนมอถอ ตหยอดเหรยญตางๆ ฯลฯ อกทงปจจบนมบรษททผลต นาเขา และจดจาหนาย ตจาหนายสนคาอตโนมตในประเทศไทย หลายรายดวยกน ทาใหเปนแนวโนมทดกบธรกจเครองขายอตโนมต (ธรกจหยอดเหรยญรวย24ชวโมง 2550: 1-15) ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษางานวจยเรอง “แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ” ซงหากทราบถงทศนคตและแนวโนมพฤตกรรมของผบรโภคทแทจรงแลวจะเปนประโยชนตอผประกอบการและผผลตในการพฒนาปรบปรงเครองขายสนคาอตโนมตและกระจายสนคาใหตรงกบพฤตกรรมและความตองการของผบรโภคทแทจรงตอไป ความมงหมายของการวจย การวจยเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายสนคาอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานครมความมงหมายดงน 1. เพอศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร 2. เพอศกษาถงลกษณะทางดานประชากรศาสตรทสงผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร 3. เพอศกษาถงความสมพนธระหวางทศนคตทมผลตอกลยทธทางการตลาดกบแนวโนมการซอเครองดมพฤตกรรมการซอเครองดมของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ความสาคญของการวจย ผลการวจยทไดครงนทาใหทราบถงแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายสนคาอตโนมตซงสามารถทานายถงพฤตกรรมการซอเครองดมของผบรโภคในอนาคตโดยสามารถนาไปใชประโยชนดงน 1. เพอเปนแนวทางสาหรบผบรหารการตลาดของธรกจเครองดมในการวางแผนกลยทธทางการตลาดโดยการกระจายสนคาทตอบสนองความตองการตามแนวโนมพฤตกรรมของผบรโภคผานเครองขายอตโนมต
3
2. เพอเปนแนวทางใหแกผผลตเครองขายสนคาอตโนมตทราบถงแนวโนมพฤตกรรมการซอสนคาจากเครองขายสนคาอตโนมตและนาไปปรบปรงการผลตเครองขายอตโนมต 3. เพอนาขอมลมาใชเปนแนวทางสาหรบผทสนใจประกอบธรกจผานเครองขายอตโนมต ขอบเขตของการวจย ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงนคอ ผบรโภคทอาศยหรอทางานอยในเขตกรงเทพมหานคร ซงไมทราบจานวนทแนนอน กลมตวอยางทใชในการวจย ผบรโภคทมอายตงแต 15 ปขนไปทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานคร ทงนเพราะเปนกลมทมอานาจตดสนใจซอได โดยไมทราบจานวนประชากรทแนนอน การกาหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชสตรการหาขนาดตวอยาง ในกรณทไมทราบจานวนประชากร (กลยา วานชยบญชา. 2546: 25-26) ทระดบความเชอมน 95% ไดขนาดกลมตวอยางทคานวณเทากบ 385 ตวอยาง ซงใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ซงเลอกเกบแบบสอบถามกบกลมผบรโภค อาย 15 ปขนไป ทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานคร เลอกเกบจาก 5 เขต ไดแก เขตพญาไท เขตสาธร เขตปทมวน เขตวฒนา เขตลาดพราว ทมความสาคญทางเศรษฐกจ และการสมตวอยางโดยกาหนดโควตา (Quota Sampling) แบงเกบเขตละ 77 คน ตลอดจนการสมตวอยางโดยใชความสะดวก (Convenience Sampling) ตามพนทกาหนดไว ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ (Independent Variables) แบงเปน 1.1 ลกษณะทางประชากรศาสตร ไดแก 1.1.1 เพศ 1.1.2 อาย 1.1.3 อาชพ 1.1.4 รายไดตอเดอน 1.1.5 ระดบการศกษา 1.2. ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ไดแก 1.2.1 ดานผลตภณฑ 1.2.2 ดานราคา
4
1.2.3 ดานการจดจาหนาย 2. ตวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ซงไดแก ประเภทเครองดมทจะซอ ราคาทจะซอ เหตผลทจะซอ สถานททจะซอ การบอกตอ แนวโนมการซอในอนาคต
นยามศพทเฉพาะ 1. เครองดม หมายถง สงทมนษยจดเตรยมสาหรบดม และมกจะมนาเปนสวนประกอบหลก
บางประเภทไดคณคาทางโภชนาการ บางประเภทดมแลวไปกระตนระบบประสาท และบางประเภทดมเพอดบกระหาย แบงออกเปน 7 ประเภท ไดแก นาดมสะอาด นาผลไม นม นาอดลมเครองดมบารงกาลง ชาและกาแฟ และเครองดมแอลกอฮอล 2. เครองขายอตโนมต ( Vending Machine ) หมายถง เครองขายเครองดมอตโนมตทผซอหยอดเหรยญเพอชาระคาสนคาไดดวยตวเองโดยไมตองใชพนกงานขาย 3. เครองดมจากเครองขายอตโนมต หมายถง เครองดมทไมมแอลกฮอลทจาหนายใหกบผซอในสภาพพรอมดมพรอมบรรจภณฑทเปนกระปอง กลอง หรอถวย ไดแก นาอดลม ชา-กาแฟ นมกลอง นาผลไม โกโก (ไมโล-โอวลตน) 4. ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาด หมายถง ความรสกนกคดทเปนความรสกภายในจตใจของผบรโภคทมตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในดานตางๆ 3 ดาน คอ 4.1 ดานผลตภณฑ หมายถง ทศนคตของผบรโภคทมตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานผลตภณฑ ไดแก ความหลากหลายของเครองดม รสชาต ตราสนคา ปรมาณ คณภาพ และบรรจภณฑ ความถกตอง ขนตอนการซอของเครองขายแตละรน เทคโนโลย (สภาพความพรอมขาย) ของเครองขายอตโนมต
4.2 ดานราคา หมายถง ทศนคตของผบรโภคทมตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาไดแก ความเหมาะสมของราคา และความคมคาทไดรบ 4.3 ดานการจดจาหนาย หมายถง ทศนคตของผบรโภคทมตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการจดจาหนาย ไดแก แหลงทตงเครองขายอตโนมต 5. แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต หมายถงพฤตกรรมของผบรโภคทซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตทคาดวาจะเกดขนในอนาคต ไดแก ประเภทเครองดมทจะซอ ราคาทจะซอ เหตผลทจะซอ สถานททจะซอ การบอกตอ แนวโนมการซอในอนาคต
5
กรอบแนวคดในการวจย การวจยเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร มกรอบแนวคดในการวจย ดงน ตวแปรอสระ ตวแปรตาม Independent Variables Dependent Variables
ลกษณะทางดานประชากรศาสตร • เพศ
• อาย
• ระดบการศกษา
• สถานภาพสมรส
• อาชพ • รายไดตอเดอน
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต
• ดานผลตภณฑ • ดานราคา
• ดานการจดจาหนาย
6
สมมตฐานงานวจย การวจยครงน ผวจยกาหนดสมมตฐานการวจยไวดงน 1. ลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย อาชพ รายได ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต 2. ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต ในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค
7
บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ
ในการศกษาวจยครงน ผวจยศกษาคนควาขอมลกอนทาการวจย โดยอาศยพนฐานจากแนวความคดทฤษฏ และผลงานวจยทเกยวของกบเนอหาของงานวจย และไดนามาเสนอตามลาดบหวขอดงน 1. แนวความคดและทฤษฏเกยวกบทศนคต 2. แนวความคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค 3. แนวความคดและทฤษฎเกยวกบสวนประสมทางการตลาด 4. เอกสารทเกยวของกบเครองขายอตโนมต 5. งานวจยทเกยวของ แนวความคดและทฤษฎเกยวกบทศนคต ความหมายของทศนคต ทศนคต มผไดใหความหมายไวหลากหลายซงแตกตางกนไปดงน สชาต ประสทธรฐสนธ (2543: 88) กลาววา ทศนคต หมายถง ความรสกนกคดของบคคลในเรองใดเรองหนง ซงจะแสดงออกใหเหนไดจากคาพดหรอพฤตกรรม คนแตละคนมทศนคตตอสงใดสงหนงมากนอยแตกตางกน ทศนคตแมจะเปนสงทเปนนามธรรม (Abstractions) แตเปนสงทเปนจรงเปนจงสาหรบบคคลทมทศนคตนน คนเราอาจจะมทศนคตหลายอยางรวมกนแตกอาจจะมบางสงบางอยางในสงทรวมกนนนแตกตางกน หรอตรงขามกบคนอนได อทธพลของทศนคตมมากมายแทบจะกลาวไดวาทกสงทกอยางในชวตขนอยกบทศนคตของบคคลเหลานนไมวาเรองเลกเรองสาคญเพยงใด เชน การเมอง การสมรส ศาสนา นสยการรบประทานอาหาร การศกษา แฟชน การเลยงดแลบตร ความอคตทางเชอชาตและการคมนาคม ศรวรรณ เสรรตน (2542: 44) ใหความหมายทศนคต คอ ความรสกนกคดของบคคลทมตอสงใดสงหนง ซงผบรโภคเรยนรจากประสบการณในอดต โดยใชเปนตวเชอมระหวางความคดและพฤตกรรม นกการตลาดนยมใชเครองมอการโฆษณาเพอสรางทศนคตทดตอผลตภณฑและตราสนคา เสร วงษมณฑา (2542: 106) ไดกลาววา ทศนคต (Attitude) เปนความรสกนกคดของบคคลทมตอบคคล สงของหรอความคด ทศนคตเปนสงทจะชกนาบคคลใหเปลยนแปลงพฤตกรรมซงนกการตลาดจาเปนตองใชเครองมอการตลาดเพอกาหนดทศนคตทดตอผลตภณฑ หรอชกนาใหเกดการเปลยนแปลงทศนคตในทางบวกตอผลตภณฑ ซงจะมผลชกนาใหเกดพฤตกรรมการซอสนคา แตใน
8
ความหมายของศพท คอ ความพรอมทจะปฏบต (Readiness to act) ถาเรามทาทความรสกหรอทศนคตในเชงบวก เรายอมปฏบตออกมาในทางบวก แตถาเรามทาทความรสกในเชงลบ เรากปฏบตออกมาในทางลบ ชฟแมนและคานค (ศรวรรณ เสรรตน. 2539: 188; อางองจาก Schiffman; & Kanuk. n.d.) ใหความหมายทศนคต คอ ความโนมเอยงทเรยนรเพอใหมพฤตกรรมทสอดคลองกบลกษณะทพงพอใจหรอไมพงพอใจตอสงใดสงหนง โมเวนและไมเนอร (อดลย จาตรงคกล. 2543: 190; อางองจาก Moven; & Minor. n.d.) ใหความหมายทศนคต คอ แกนกลางของความรสกชอบและไมชอบของบคคล กลม สถานการณสงของและความคดเหนทเรามองไมเหน โบว ฮสตน และทรล (1995: 121) ใหความหมายทศนคต คอ ความโนมเอยงในดานบวกหรอความโนมเอยงในดานลบของบคคลทมตอสนคา บคคล สถานท แนวคดหรอประเดนตางๆ ซงมทศนคตมความสาคญมากตอนกการตลาดเพราะทศนคตมความสมพนธตอกระบวนการซอและการกระทาการซอของผบรโภคทงหลาย คาวา Attitude ภาษาไทยมคาหลายคา เชน ทศนคต เจตคต ทาทความรสก แตในความหมายของศพท คอ ความพรอมทจะปฏบต (Readiness to act) ถาเรามทาทความรสกหรอทศนคตในเชงบวก เรายอมปฏบตออกมาในทางบวก แตถาเรามทาทความรสกในเชงลบ เรากปฏบตออกมาในทางลบ สามารถกลาวสรปความหมายของทศนคตไดวา คอความรสกนกคด มทงดานบวกและดานลบ โดยมความคดเหนชอบและไมชอบตอสงหนงและทาใหเกดความโนมเอยงสพฤตกรรมทสอดคลอง เชน การซอสนคาของผบรโภค องคประกอบของทศนคต เจนกนส (อดลย จาตรงคกล. 2543: 192; อางองจาก Jenkins. n.d.) แบงองคประกอบของทศนคตออกเปน 3 สวน ดงน 1. องคประกอบเกยวกบความรความเขาใจ (Cognitive Elment) หมายถง อาการทางวตถททศนคตเขาไปเกยวของและไดรบการนกเหนภาพพจน หรอความเชอทชวยสรางคณคาประกอบดวยความเชอตางๆ 2. องคประกอบเกยวกบความชอบ (Affective Element) หมายถง ความรสกของการชอบและไมชอบทบคคลทมตอสงตางๆ วาเรารสกอยางไร มทงความรสกในทางบวกและทางลบ 3. องคประกอบเกยวกบความตงใจกอพฤตกรรม (Behavioral Element) หมายถงแนวโนมทจะมการปฏบตตอสงใดสงหนง ทคนเรามทศนคตเกยวของในสงนน
9
คณสมบตและลกษณะของทศนคต ดบ เชน ฮอฟแลนดและคณะ เชอรรฟ และเชอรรฟ ชอวและไรท, แครชและคณะ,แมคเดวด และฮาวาร (อางใน จระวฒน วงศสวสดวฒน. 2538.) ไดรวบรวมลกษณะทสาคญของทศนคตไวดงน 1. ทศนคตเปนสงทเกดจากการเรยนร หรอเกดจากการสะสมประสบการณของแตละบคคล ไมใชสงทมตดตวมาแตกาเนด 2. ทศนคตมคณลกษณะของการประเมน (Evaluative Nature) ทศนคตเกดจากการประเมนความคดหรอความเชอทบคคลมอยเกยวกบสงของ บคคลอน หรอเหตการณ ซงจะเปนสอกลางทาใหเกดปฏกรยาตอบสนอง 3. ทศนคตมคณภาพและความเขม (Quality and Intensity) คณภาพและความเขมของทศนคตจะเปนสงทบอกถงความแตกตางของทศนคตทแตละคนมตอสงตางๆ คณภาพของทศนคตเปนสงทไดจากการประเมน เมอบคคลประเมนทศนคตทมตอสงใดสงหนงกอาจมทศนคตทางบวก (ความรสกชอบ) หรอทศนคตทางลบ (ความรสกไมชอบ) ตอสงนน 4. ทศนคตมความคงทนไมเปลยนงาย (Permanence) เนองจากทศนคตเกดจากการสะสมประสบการณ และผานกระบวนการเรยนรมามากอยางไรกตาม แมทศนคตจะมความคงทนกจรง แตกไมจาเปนทเราตองมทศนคตเชนนนตลอดไป 5. ทศนคตตองมทหมาย (Attitude Object) ทหมายเหลาน เชนวตถ สงของ คน สถานทหรอเหตการณ 6. ทศนคตมลกษณะความสมพนธ ทศนคตแสดงความสมพนธระหวางบคคลกบวตถสงของ บคคลอนหรอสถานการณ ชฟแมน และคานค (เสร วงษมณฑา. 2542: 106-107; อางองจาก Schiffman; & Kanuk. n.d.) กลาวถงลกษณะสาคญของทศนคตวาม 4 ประการ คอ 1. ทศนคตทมตอสงหนง ซงสงหนงประกอบดวย แนวความคดการบรโภคเฉพาะอยางหรอแนวความคดทสมพนธกบการตลาด 2. ทศนคตเปนเรองของสงสะสมในสมองทไดเรยนรมา ไดแก ความร ความเชอ คานยมซงเปนผลจากประสบการณโดยตรง ขอมลทไดรบจากบคคลอนและการเปดรบจากสอมวลชน 3. ทศนคตไมเปลยนแปลง มแนวโนมจะคงเสนคงวา และมความสอดคลองกนเปนไปในทางเดยวกน 4. ทศนคตเกดขนภายใตสภาวะแวดลอม เหตการณ และสถานการณทสงแวดลอมถกกระทบโดยสถานการณ
10
การเกดทศนคต (Attitude formation) ดารงศกด ชยสนท และคณะ (2543: 23) ทศนคตเปนสงทจากการเรยนร (Learning) จากแหลงทศนคต (Source of Attitude) ตางๆ ทมอยมากมาย แหลงททาใหเกดทศนคตทสาคญ มดงน 1. ประสบการณเฉพาะอยาง (Specific Experience) เมอบคคลมประสบการณเฉพาะอยางตอสงหนงสงใดในทางทด หรอไมด จะทาใหบคคลนเกดทศนคตตอสงนนไปในทศทางทเคยมประสบการณมากอน 2. การตดตอสอสารกบบคคลอนๆ (Communication from Other) การไดตดตอสอสารกบบคคลอนทาใหเกดทศนคตจากการรบรขาวสารตาง ๆ จากผอนได 3. สงทเปนแบบอยาง (Models) การเลยนแบบผอนทาใหเกดทศนคตขนได โดยชนแรกเมอมเหตการณบางอยางเกดขน บคคลจะสงเกตวาคนอนๆ ปฏบตอยางไร ขนตอไปบคคลเหลานนจะแปลความหมายของการปฏบตนนในรปของทศนคต 4. ความเกยวของกบสถาบน เชน โรงเรยน วด หนวยงานตางๆ ซงสถาบนเหลานนจะเปนแหลงทมและสนบสนนใหเกดทศนคตบางอยางขนได ประเภทของทศนคต วอลเลอรส (ศภร เสรรตน. 2544: 173; อางองจาก Walter. 1978: 261) แบงประเภททศนคตไว 5 ประเภท ไดแก 1. ความเชอ (Beliefs) คอ ความโอนเอยงททาใหตองยอมรบ เพราะเปนขอเทจจรงและเปนสงทมการสนบสนนโดยความเปนจรงหรอขอมลอนๆ ทมนาหนกมาก สวนใหญความเชอจะเปนสงทมเหตผลทถาวรแตอาจจะมหรอไมมความสาคญกได 2. ความคดเหน (Opinions) คอ ความโนมเอยงทไมไดอยบนพนฐานของความแนนอนความคดเหน มกเกยวของกบคาถามในปจจบนและงายทจะเปลยนแปลง 3. ความรสก (Feelings) คอ ความโนมเอยงซงมพนฐานมาจากอารมณโดยธรรมชาต 4. ความโอนเอยง (Inclination) คอ รปแบบบางสวนของทศนคตเมอผบรโภคอยในภาวะทตดสนใจไมได 5. ความมอคต (Bias) คอ ความเชอทางจตใจททาใหเกดอคตหรอความเสยหายในทางตรงขามกบขอเทจจรงทมอยความสมพนธของทศนคตและพฤตกรรม อดลย จาตรงคกล (2543: 202) พฤตกรรมผบรโภคสวนใหญจะสอดคลองกบทศนคตของบคคลคนนน โดยทวไปผบรโภคกอปฏกรยาตางๆ ตามความโนมเอยงของเขา ทศนคตเหลานไดใหแนวทางแกการตดสนใจประเภทตางๆ ซงผบรโภคจะตองการทาและดาเนนวธการตามประเภทของการตดสนใจน ผบรโภคซงมทศนคตของความตระหนยอมจะใชจายนอยและประหยดผบรโภคจะชอบ
11
พอคาทเสนอสงจงใจใหซอทสอดคลองกบทศนคตหลกสวนตวของเขาแมความจรงจะไมปรากฎเชนนนกตาม ทงนมไดหมายความวาทศนคตเปนเครองชพฤตกรรมของผบรโภคโดยไมผดเลย บางโอกาสผบรโภคอาจตดสนใจซอโดยขดกบทศนคตทเคยมมากไดโดยเฉพาะอยางยงเมอมสงจงใจทจะกอใหเกดความแตกตางดงกลาว เชน ราคา พนกงานขาย ความมสนคามากความตองการลองของใหม เปนตนพฤตกรรมของมนษยเกดจากทศนคต มขนตอนดงน 1. K = Knowledge เปนการเกดความร เชน ทราบใหมวาสนคาตวนขายทใด 2. A = Attitude เปนการเกดทศนคต เมอเกดความรในขนตอมาจะเกดความรสกชอบหรอไมชอบ ทราบแลวชอบหรอไม ซงความร (Knowledge) และทศนคต (Attitude) จะสงผลไปทการกระทา (Practice) 3. P = Practice เปนการเกดการกระทาหลงจากทเกดความรและทศนคตแลว กจะเกดการกระทาผบรโภคสามารถประเมนทศนคตโดยการถามคาถามหรอการลงความเหนจากพฤตกรรมกระบวนการของผบรโภคมทศนคตดานบวกตอผลตภณฑนน สงนแสดงขอเสนอวาความเปนสากลทงหมดของพฤตกรรมผบรโภคจะสอดคลองกบการซอ การเสนอแนะกบบคคลอน การจดลาดบการประเมนผลความเชอถอและความตงใจทสมพนธกบทศนคต ลกษณะทศนคตมดงน 1. ทศนคตทมตอสงหนง คาวา สงหนง (Object) ในความหมายของทศนคตทมงสผบรโภคสามารถตความอยางกวางวาประกอบดวย แนวความคดการบรโภคเฉพาะอยาง หรอแนวความคดทสมพนธกบการตลาด เชน ผลตภณฑ ชนดของผลตภณฑ ตราสนคา บรการ ความเปนเจาของ การใชผลตภณฑ การโฆษณา ราคา สอกลางหรอผคาปลก 2. ทศนคตมความโนมเอยงเกดจากการเรยนร (Attitude are a Learned Predisposition)มการตกลงกนวา ทศนคตมการเรยนรได ซงหมายความวา ทศนคตเกยวของกบพฤตกรรมการเรยนร เปนผลจากประสบการณโดยตรงเกยวกบผลตภณฑ ขอมลทไดรบจากบคคลอนและการเปดรบจากสอมวลชน เชน การโฆษณาเปนสงสาคญทจะระลกวาในขณะมทศนคตอาจเกดจากพฤตกรรม สงนมความหมายไมตรงกบคาวาพฤตกรรม แตจะสะทอนถงการประเมนความถงพอใจหรอไมพงพอใจของทศนคต ซงอาจจะเปนการชกจงผบรโภคทมตอพฤตกรรมเฉพาะอยางหรอขบไลผบรโภคจากพฤตกรรมเฉพาะอยาง 3. ทศนคตไมเปลยนแปลง (Attitude Have Consistency) ลกษณะของทศนคตกคอความสอดคลองกบพฤตกรรมทแสดงออกแมวาจะมแนวโนมคงทแตทศนคตไมจาเปนตองถาวรสามารถเปลยนแปลงได เปนสงสาคญทจะแสดงถงความหมายของคาวา ไมเปลยนแปลง (Consistency)โดยทวไปเราคาดหวงวาพฤตกรรมผบรโภคทจะตอบสนองตอทศนคต ตวอยางผบรโภคมองรถยนตเยอรมนวาเปนรถทมความหรหรา ภาพลกษณสง มองรถยนตญปนวามคณภาพด ดงนนถา
12
ผบรโภคตองการรถทหรหรา ภาพลกษณสงกจะเลอกจะเลอกรถยนตเยอรมน ถาผบรโภคตองการรถทมคณภาพด ราคาตากจะซอรถยนตญปน 4. ทศนคตเกดขนในแตละสถานการณ (Attitude Occur within a Situation) ทศนคตเกดขนภายในเหตการณและถกกระทบโดยสถานการณ สถานการณ (Situation) หมายถงเหตการณหรอโอกาสซงมลกษณะเฉพาะชวงเวลา มอทธพลตอความสมพนธระหวางทศนคตและพฤตกรรม สถานการณเฉพาะอยางอาจเปนสาเหตใหผบรโภคมพฤตกรรมทไมสอดคลองกบทศนคตกได แตละบคคลจะมทศนคตตอพฤตกรรมเฉพาะอยางทแตกตางกนขนกบสถานการณเฉพาะอยางดวย สงสาคญทจะทาความเขาใจถงวธการททศนคตของผบรโภคแตกตางในแตละสถานการณ ซงมประโยชนทจะรถงความพงพอใจของผบรโภคองคประกอบทมอทธพลตอการสราง หรอการเกดทศนคต ดารงศกด ชยสนท และคณะ (2543: 23) กลาววา องคประกอบทมตออทธพลตอการสราง หรอการเกดทศนคตม 3 ประการดงตอไปน 1. วฒนธรรม (Culture) วฒนธรรมอทธพลตอชวตของบคคลทกคนตงแตเกดจนตายวฒนธรรมของชาตตางๆ มกจะแตกตางกนไปเรมจากครอบครว โรงเรยน สถาบนตางๆ ในสงคมตลอดจนสอมวลชน ตางมอทธพลตอการสรางทศนคตทงสน 2. ครอบครว (Family) ครอบครวเปนแหลงแรกทอบรมใหเรยนร จงมอทธพลมากทสดในการสรางทศนคต 3. กลมเพอนหรอกลมสงคม (Social Group) เนองจากมนษยเปนสตวสงคม ดงนนกลมเพอนจงมอทธพลอยางมาก เนองจากมนษยมความตองการยอมรบจากกลมหรอตองการเพอนนนเอง 4. บคลกภาพ (Personality) ลกษณะของบคคลภาพมความสมพนธหรอมอทธพลตอทศนคตของบคคลมาก เชน พวกชอบออกสงคม พวกหนสงคม พวกชอบเดน หรอพวกออนนอมจะมทศนคตไมเหมอนกน 5. การตลาดทางตรง (Direct Marketing) จากการทนกการตลาดหนมาใชการตลาดทางตรงมากขน ดวยวธการตดตอสงขาวสารขอมลเกยวกบสนคาไปยงผบรโภคโดยตรงโดยเฉพาะกลมผบรโภคขนาดเลก และนาเสนอผลตภณฑเฉพาะทสามารถสนองความตองการของกลมเปาหมายไดเตมท ซงเรยกวา นชมารเกตตง (Niche Marketing) ซงอาจจะเปนการเจาะกลมลกคาโดยยดถอพฤตกรรม จตวทยา หรอหลกการทางภมศาสตรกตาม วธการตลาดเชนนสามารถสรางทศนคตไดดกวาการทาตลาดแบบมวลชน (Mass Marketing)
13
บทบาทของทศนคต ดารงศกด ชยสนท และคณะ (2543: 24) กลาววา บคคลสามารถแสดงทศนคตออกได 3 ประเภท คอ 1. ประเภทแรก คอ ทศนคตเชงบวก ทศนคต ทชกนาใหบคคลแสดงออก หรอมความรสกหรออารมณจากการโตตอบในดานดตอบคคลหรอเรองราวใดเรองราวหนง ตอหนวยงาน องคการสนคา บรการ สถาบนและการดาเนนการขององคการฯ เชน กลมชาวเกษตรกรยอมมทศนคตทางบวก หรอมความรสกทดตอสหกรณการเกษตรและใหความสนบสนนรวมมอดวยการเขาเปนสมาชกและรวมในกจกรรมตาง ๆ อยเสมอ 2. ประเภททสอง คอ ทศนคตเชงลบหรอทศนคตทไมด ทศนคตทสรางความรสกไปในทางเสอมเสย ไมมความเชอถอไววางใจ อาจมความเคลอบแคลงระแวงสงสย รวมทงเกลยดชงตอบคคลในบคคลหนง เรองราวหรอปญหาใด ปญหาหนง หรอหนวยงาน องคการสถาบน และการดาเนนกจการขององคการและอนๆ เชน พนกงาน เจาหนาทบางคน อาจมทศนคตเชงลบตอบรษทกอใหเกดอคตขนในจตใจของเขาจนพยายามประพฤตและปฏบตตอตานกฏระเบยบของบรษทอยเปนประจา 3. ประเภททสาม คอ ทศนคตของบคคลทไมแสดงความคดเหน ในเรองราวหรอปญหาใดปญหาหนงหรอตอบคคล หนวยงาน สถาบน องคการและอนๆ โดยสนเชง นกศกษาบางคนอาจมทศนคตนงเฉย ไมมความคดเหนตอปญหาโตเถยงเรองกฎระเบยบวาดวยเครองแบบนกศกษาทศนคตทงสามประเภทน บคคลจะมเพยงประเภทเดยวหรอหลายประเภทรวมกนกไดขนอยกบความมนคงในเรองความเชอ ความรสกนกคด หรอคานยมและอนๆ ทมตอบคคล สงของการกระทาหรอสถานการณเปนตน ซงถาทศนคตของบคคลแตละคนถกกระตนใหแสดงออกมาในรของความเหนรวมกน กจะเปลยนเปน “มตสาธารณชน”มาตราวดทศนคต (พวงรตน ทวรตน. 2538: 106) ไดกลาววา มาตราวดทศนคตหมายถง สเกลของขอความจานวนหนงทใชวดความรสกของบคคลทมตอสงตางๆ และเปนความรสกทคอนขางจะลกซง ใชวดขอมลทางดานจตอารมณ (Affective Domain) การวดทศนคต การวดทศนคตเปนสงทมความสาคญและเปนประโยชนอยางยงตอการดาเนนชวตเพราะการรถงทศนคตของบคคลหรอกลมคนทมตอสงใดสงหนง เรองใดเรองหนงวาเปนไปในทศทางใด ยอมจะทาใหผทเกยวของสามารถทานายพฤตกรรมทอาจจะเกดขนไดของบคคลนนไดและสามารถวางแผนดาเนนการอยางใดอยางหนงกบบคคลหรอกลมคนนนไดอยางถกตองและมประสทธภาพ บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2543: 130) กลาววา ทศนคตมเทคนควธการหลายวธซงแตกตางกนออกไปอนไดแก
14
1. การวดทศนคตโดยใชชวงปรากฎเทากน (Equal Appearing Interval) วธการนสรางขนโดยเธอรสโตน (Thurastone) มขนตอนในการสรางดงน คอ ขนแรกตองทาการสรางขอความทแทนความรสกของกลมบคคลใหไดขอความมากทสดเทาทจะมากไดเพอนาไปใหตลาการพจารณาใหเหนตอขอความทสรางขนมา โดยเรยงลาดบความเหนดวยมากทสดไปจนถงเหนตวอยางมากจานวน 11 ลาดบแลวนามาหาคาสมประสทธสหสมพนธซงสมประสทธสหพนธนไดจากการใหระดบขอความตางๆ ทงหมดจากคณะตลาการ 2. การวดทศนคตโดยใชวธการลเครท (Likert Method of Sumated Ratings) วธการนสรางขนโดยเรอนส ลเครท (Renis Likert) โดยการสรางขอความขนหลายๆ ขอความใหครอบคลมหวขอทจะศกษา การตอบแบบสอบถามนมใหเลอก 5 ขอ คอ 1. เหนดวยอยางมาก 2. เหนดวย 3.ไมแนใจ 4. ไมเหนดวย 5. ไมเหนดวยอยางมาก การใหคะแนนนนขนอยกบชนดของขอความวาเปนทางบวกหรอทางลบ การใหคะแนนอาจใหตงแต 0 ถง 4 หรอจาก 1 ถง 5 การตความหมายของคะแนนไมแตกตางกน 3. การวดทศนคตโดยวธวเคราะหสเกล (Scalergram Analysis) วธวเคราะหสเกลนเปนวธการทอธบายถงขบวนการในการประเมนผลกลมของขอความกลมหนงๆ วาเปนไปตามขอจากดหรอครบถวนตามลกษณะทถกตองในการสรางสเกลโดยวธของกทแมน (Guttman) หรอไมเทานนตามความคดเหน กทแมน (Guttman) เชอวาในสเกลสาหรบวดทศนคตควรเลอกขอความจานวนเลกนอย (4-6 ขอความ) โดยเลอกจากขอความหลายๆ ขอความ ซงเปนตวแทนของประชากรทงหมด 4. การวดทศนคตโดยวธจาแนกความหมาย (Semantic Differential) เปนการศกษาเกยวกบความคดรวบยอด เปนการศกษาถงความหมายของสงตางๆ ตามความคดเหนของกลมทเราศกษา โดยทวไปสเกลแบบเทคนคความหมายจาแนกจะประกอบดวยขอใหเลอก 7 ขอ จะใหกลมบคคลทจะศกษาประเมนคาเกยวกบสงใดสงหนง สเกลนใหผตอบประเมนคามากนอย เชน ด-เลว ชา-เรว สะอาด-สกปรก เปนตน โดยการประเมนนนจะใชคาคณศพทซงตรงกนขามกน ดงตวอยางทกลาวมา และลาดบขอความมากนอย จากดานหนงไปสอกดานหนงทงหมด 7 อนดบ กมลรตน หลาสวงษ (2527: 187) กลาววา การวดทศนคต สามารถวดไดหลายวธ ดงน 1. การวดโดยการประมาณความรสกของตนเอง (Self-Report Measures) เปนวธวดทศนคตทางสงคม มนกจตวทยาสรางเครองมอขนเพอวดเปนมาตรสวนประมาณความรสก ซงมอยหลายสเกลทเปนทยอมรบมาก 1.1 สเกลของเธอรสโตน (The Thurstone Scale) สรางโดย หลยส เธอรสโตน (Louis Thurstone) ในป ค.ศ.1982 มทงหมด11 ระดบความรสก โดยระดบท1-5 เปนทศนคตทางบวก และระดบท 6 เปนความรสกกลางๆ และระดบท 7-11 เปนทศนคตทางลบ 1.2 สเกลของลเคอรท (The Likert Scale) สรางโดย เรนซส ลเคอรท (Rensis Likert)
15
ในป ค.ศ.1930 มทงหมด 5 ระดบความรสก ตอไปน เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง 1.3 สเกลของโบการดส (The Bogardus Scale) สรางโดย อโมร โบการดส (EmoryBogardus) ในปค.ศ. 1957 เปนสเกลทวดทศนคตดานสงคม โดยสรางคาถาม 7 ขอ แลวใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบเฉพาะขอทตรงกบความรสกเพยงขอใดขอหนงหรอมากกวาหนงขอขนไป 1.4 สเกลทใชความหมายของคาทแตกตางกน สรางโดย ออสกด ซซ และแทนแนน เบอรม ในป ค.ศ. 1957 เปนสเกลทใชคาหรอวลทมความหมายตรงกนขามเปนคๆ มสเกลทประมาณความรสก 7 ระดบในแตละวล และแบงการวดทศนคตเปน 3 สเกล คอ 1.4.1 สเกลประเมนผล (Evalutive Scale) เปนการวดดานการประเมนความรสก ไดแก ด-เลว ชอบ- ไมชอบ 1.4.2 สเกลทแสดงถงพลง (Potency Scale) เปนการวดความแขงแรง ไดแก แขง-ออน หนก-เบา 1.4.3 สเกลทแสดงถง การแสดงออก หรอการเคลอนไหว (Active Scale) เปนการแสดงเคลอนไหวโดยใชคาศพทอธบาย ไดแก ชา-เรว 1.5 สเกลทใชคาถามในทานองการยอมรบหรอปฏเสธ สรางโดยแอลพอรท และฮารดแมน (Allport and Hardman) สเกลนจะใหผตอบแสดงทศนคตตอบรบหรอปฏเสธเทานน ไดแก เหนดวย-ไมเหนดวย ชอบ-ไมชอบ 1.6 สเกลทใชเครองหมายปลายปด สรางโดยแคมเบล และชแมน สเกลเปนรปแบบทเปดโอกาสใหผตอบทศนคตไดแสดงความรสกทแทจรงตามธรรมชาตเปนการแสดงทศนคตทอสระโดยทผถามหรอผวจยไมสามารถคาดการณไดลวงหนา 2. การสงเกตพฤตกรรมทแสดง สรางโดย ลา ปแอร ในป ค.ศ.1934 โดยการสรางสถานการณขนระยะหนงจนกระทงเกดความรสกหรอทศนคตตอสถานการณนนแลว ผวดทศนคตตองสงเกตพฤตกรรมทเขาแสดงออกตงแตแรกเรมจนกระทงสนสดการสรางสถานการณ 3. การตความหมายหรอแปลความหมายจากปฏกรยาทบคคลแสดงตอสงเราบางชนด ซงเทคนคนมหลายวธ ไดแก การดภาพแลวเลาเรองราวทเกดขนจากภาพ การดภาพหยดหมกแลวบอกวาภาพทเหนคออะไรพรอมเหตผลวาทาไมจงเหนภาพเชนนน และการทานายพฤตกรรมทอาจเกดขนของบคคลหรอละคร เปนตน
16
ประโยชนของการวดทศนคต ทศนคตมความสาคญตอการดาเนนชวตของมนษย การรถงทศนคตของบคคลหรอกลมคนทมตอสงใดสงหนงวาเปนไปในทศทางใด ยอมจะทาใหผเกยวของสามารถวางแผนและดาเนนการอยางใดอยางหนงกบบคคลหรอกลมคนนนไดอยางถกตอง
ภรมย เจรญผล (2538: 168) ไดกลาวถงประโยชนของการวดทศนคต ซงสรปไดดงน 1. วดเพอทานายพฤตกรรม ทศนคตของบคคลทมตอสงใดสงหนง ยอมเปนเครองแสดงใหเหนวาบคคลนนมทศนคตตอสงนนไปในทางทดหรอไมด มากหรอนอยเพยงใด ซงทศนคตของบคคลนเองจะเปนเครองมอทานายวาบคคลนนจะมการกระทาตอสงนนไปในทานองใด นอกจากนยงเปนแนวทางใหผอนปฏบตตอบคคลนนไดอยางถกตอง และอาจเปนแนวทางใหผอนสามารถควบคมพฤตกรรมของบคคลนนไดดวย 2. วดเพอหาทางปองกน การทบคคลจะมทศนคตตอสงใดนนเปนสทธของแตละบคล แตการอยรวมกนในสงคมอยางสงบสข บคคลในสงคมนนควรจะมทศนคตตอสงตางๆ คลายคลงกนซงจะทาใหเกดความรวมมอรวมใจกน และไมเกดความแตกแยกขนในสงคม 3. วดเพอหาทางแกไข การวดทศนคตจะทาใหทราบวา บคคลมทศนคตตอสงหนงไปในทศทางใด ดหรอไมด เหมาะสมหรอไมเหมาะสม ดงนน การรถงทศนคตของบคคลหนงจะชวยใหเราสามารถวางแผนและดาเนนการแกไขลกษณะทไมเหมาะสมของบคคลนนได 4. วดเพอใหเขาใจสาเหตและผล ทศนคตของบคคลทมตอสงตางๆ เปรยบเสมอนเปนสาเหตภายในททาใหบคคลแสดงพฤตกรรมไปไดตางๆ กน ซงอาจไดรบผลกระทบจากสงแวดลอมหรอสาเหตภายนอกดวยสวนหนง ความสมพนธระหวางทศนคตและพฤตกรรม เตรยนดส (Harry C. Triandis) กลาววา พฤตกรรมหรอการปฎบตของมนษยเปนผลมาจากทศนคต (Attitude) บรรทดฐานของสงคม (Norms) นสย (Habits) และผลทคาดวาจะไดรบหลงจากพฤตกรรมนนๆแลว(Expectancles about reinforcement ) ดงนน ทงการปฎบต หรอพฤตกรรมแสดงออกทสงเกตไดกบทศนคตตางกมความสมพนธซงกนและกน เปนเชอกนวา ทศนคตมผลตอการแสดงออกของพฤตกรรมของบคคล กลาวโดยสรปไดวา งานวจยเรองแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในกรงเทพมหานคร จะศกษาทศนคตของผบรโภคทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตในดานตางๆ และใชการวดแบบวธการลเครท (Likert Method of Sumated Ratings) โดยมระดบทศนคตทงหมด 5 ระดบ ไดแก ดมาก ด ปานกลาง ไมด และไมดอยางมาก
17
แนวความคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค ความหมายของพฤตกรรมผบรโภค พฤตกรรมผบรโภค หมายถง พฤตกรรมของบคคลทเกยวของกบการซอ และการใชสนคาและบรการ โดยผานการแลกเปลยนทบคคลตองมการตดสนใจทงกอนหลงการกระทาดงกลาว โดยบคคลทจะถอวาเปนผบรโภคในทนคอ “บคคลผซงมสทธในการไดมาและใชไปซงสนคา และบรการทไดมการเสนอขายโดยสถาบนทางการตลาด” พฤตกรรมผบรโภค (Consumer Behavior) พฤตกรรมซงผบรโภคทาการคนหา การซอ การใช การประเมน การใชสอยผลตภณฑ และการบรการ ซงคาดวาจะสนองความตองการของเขา หรอหมายถง การศกษาพฤตกรรมการตดสนใจ และการกระทาของผบรโภค เพอจดสงกระตน หรอกลยทธทางการตลาดเพอตอบสนองความพงพอใจของผบรโภคได (ศรวรรณ เสรรตน และคณะ2541: 124, อางองจาก Shiffman and Kanuk. 1994: 5) การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค จากแนวคดของ Philip Kotler (ศรวรรณ เสรรตน; และคณะ. 2541: 125-126) การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค (Analyzing Consumer Behavior) เปนการคนหาหรอวจยเกยวกบพฤตกรรมการซอและการใชของผบรโภคเพอทราบถงลกษณะความตองการและพฤตกรรมการซอและการใชของผบรโภค คาตอบทไดจะชวยใหนกการตลาดสามารถจดกลยทธการตลาด ( Marketing Strategies ) ทสามารถสนองความพงพอใจของผบรโภคไดอยางเหมาะสม
18
ตาราง 1 แสดงคาถาม 7 คาถาม (6Ws และ 1H) เพอหาคาตอบ 7 ประการเกยวกบพฤตกรรม ผบรโภค 7Os
คาถาม (6Ws และ 1H) คาตอบทตองการทราบ (7Os)
1. ใครอยในตลาดเปาหมาย (Who is in the target market?)
ลกษณะกลมเปาหมาย (Occupants) ทางดาน 1. ประชากรศาสตร 2. ภมศาสตร 3. จตวทยา หรอจตวเคราะห 4. พฤตกรรมศาสตร
2. ผบรโภคซออะไร (What does the consumer buy?)
สงทผบรโภคตองการซอ (Objects) สงทผบรโภค ตองการจากผลตภณฑกคอ ตองการคณสมบตหรอองคประกอบของผลตภณฑ ( Product Component) และความแตกตางทเหนอกวาคแขงขน (Competitive Differentiation)
3. ทาไมผบรโภคจงตองซอ (Why does the consumer buy?)
วตถประสงคในการซอ (Objectives) ผบรโภคซอ สนคาเพอสนองความตองการของเขาดานรางกายและดานจตวทยา ซงตองศกษาถงปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอคอ1. ปจจยภายใน หรอปจจยทางจตวทยา 2. ปจจยทางสงคม และวฒนธรรม 3. ปจจยเฉพาะบคคล
4. ใครมสวนรวมในการตดสนใจซอ (Who participates in the buying?)
บทบาทของกลมตางๆ (Organizations) มอทธพลในการตดสนใจซอ ประกอบดวย 1. ผรเรม 2. ผมอทธพล 3. ผตดสนใจซอ 4. ผซอ 5. ผใช
5. ผบรโภคซอเมอใด (When does the consumer buy?)
โอกาสในการซอ (Occasions) เชน ชวงเดอนใดของปหรอชวงฤดกาลใดของปชวงวนใดของเดอน ชวงเวลาใดของโอกาสพเศษหรอเทศกาลวนสาคญตางๆ
6. ผบรโภคซอทไหน (Where does the consumer buy?)
ชองทางหรอแหลง (Outlets) ทผบรโภคไปทาการซอ เชน หางสรรพสนคา ซปเปอรมารเกต รานขายของชาบางลาพ พาหรด สยามสแควร ฯลฯ
7. ผบรโภคซออยางไร(How does the consumer buy?) ขนตอนในการตดสนใจซอ(Operation) ประกอบดวย(1) การรบรปญหา (2) การคนหาขอมล (3) การประเมนผลทางเลอก (4) ตดสนใจซอ (5) ความรสกภายหลงการซอ
ทมา : ศรวรรณ เสรรตน. 2541. การบรหารการตลาดยคใหม. 126.
19
โมเดลพฤตกรรมผบรโภค โมเดลพฤตกรรมผบรโภค (Consumer Behavior Model) (ศรวรรณ เสรรตน; คณะ. 2541: 128-151) เปนการศกษาถงเหตจงใจททาใหเกดการตดสนใจซอผลตภณฑ โดยมจดเรมตนจากการทเกดสงกระตน (Stimulus) ททาใหเกดความตองการ สงกระตนผานเขามาในความรสกนกคดของผซอ (Buyer’s Black Box) ซงเปรยบเสมอนกลองดาซงผผลตหรอผขายไมสามารถคาด คะเนได ความรสกนกคดของผซอจะไดรบอทธพลจากลกษณะตางๆ ของผซอแลวจะมการตอบ สนองของผซอ (Buyer’s Response) หรอการตดสนใจของผซอ (Buyer’s Purchase Decision) จดเรมตนของแบบจาลองอยทมสงกระตน (Stimulus) ใหเกดความตองการแลวทาใหเกดการตอบสนอง(Response) แบบจาลองนอาจเรยกวา ทฤษฎเอส-อาร (S-R Theory) ดงแสดงในภาพประกอบ
20
ภาพประกอบ 1 รปแบบพฤตกรรมและปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอของผบรโภค
ทมา: ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. 2541: 129 จากภาพประกอบสามารถอธบายรายละเอยดไดดงน 1. สงกระตน (Stimulus) สงกระตนทาใหบคคลเกดการตอบสนอง หรอตดสนใจ สงกระตนประกอบดวยสงกระตนภายนอกและสงกระตนภายใน ซงมรายละเอยดดงน
21
1.1 สงกระตนภายนอก (External Stimulus) ประกอบดวย สงกระตนทางการตลาด และสงกระตนดานสงแวดลอม 1.1.1 สงกระตนทางการตลาด เปนสงทผประกอบการสรางขนมา เพอใหผบรโภคเกดความสนใจและตองการจะซอสนคาหรอใชบรการซงเกยวของกบสวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix) ประกอบดวยสงกระตนตางๆ ดงน 1.1.1.1 ผลตภณฑ (Product) ไดแก การออกแบบบรรจภณฑเพอกระตนความสนใจของผบรโภค กลน ส คณภาพของสนคา เปนตน 1.1.1.2 ราคา (Price) ไดแก การกาหนดราคาสนคาใหเหมาะสมกบภาพลกษณของสนคา การกาหนดราคาสนคาตาเพอจงใจใหซอ เปนตน 1.1.1.3 ชองทางการจาหนาย (Distribution หรอ Place) ไดแก สถานทวางจาหนายสนคา ทาเลของราน 1.1.1.4 การสงเสรมการตลาด (Promotion) ไดกา การแจงขาวสาร การโนมนาวชกจงใจหรอการสงเสรมเพอเตอนความทรงจา ทมกทาในรปแบบการโฆษณา การบรการลกคา รายการเสรมพเศษแลกซอ การมของแถม เปนตน 1.1.2 สงกระตนอนๆ (Other Stimulus) เปนสงกระตนความตองการของผบรโภคทไมสามารถควบคมไดและอาจเปนอปสรรคตอการบรโภคได ไดแก 1.1.2.1 เศรษฐกจ (Economic) เชนภาวะเศรษฐกจหรอรายไดของผบรโภคเหลานมอทธพลตอความตองการของบคคล 1.1.2.2 เทคโนโลย (Technology) เชน เทคโนโลยใหม สามารถกระตนความตองการใหใชบรการมากขน 1.1.2.3 กฎหมายและการเมอง (Law and Political) เชน กฎหมายเพมหรอ ลดภาษสนคาใดสนคาหนงจะมอทธพลตอการเพมหรอลดความตองการของผซอ 1.1.2.4 วฒนธรรม (Cultural) เชน ขนบธรรมเนยมประเพณไทยในเทศกาลตางๆ จะมผลกระตนใหผบรโภคเกดความตองการซอสนคาในเทศกาลนน 1.2 สงกระตนภายใน (Internal Stimulus) หมายถง สงกระตนทเกดจากสญชาตญาณนสยกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงออกมา กลาวคอ สงกระตนภายใน หรอความรสกนกคดของผบรโภค หรอกลองดานนมอทธพลจากปจจยหลายดานดงไดกลาวตอไปน
22
2. กลองดาหรอความรสกนกคดของผบรโภค (Buyer’s Black Box) ความรสกนกคดของผบรโภคทเปรยบเสมอนกลองดา (Black Box) หมายถงความรสกนกคดของผบรโภค ซงผผลตหรอผขายไมสามารถทราบได จงตองพยายามคนหาความรสกนกคดของผบรโภคซงไดรบอทธจากปจจยภายในของผบรโภค และกระบวนการตดสนใจของผบรโภค 2.1 ลกษณะของผซอ (Buyer Characteristics) ลกษณะของผซอมอทธพลจากปจจยตางๆปจจยดานวฒนธรรม ปจจยดานสงคม ปจจยสวนบคคล และปจจยดานจตวทยา 2.2 กระบวนการตดสนใจซอของผซอ (Buyer Decision Process) ประกอบดวย 5 ขนตอน คอ 2.2.1 การรบร ความตองการ 2.2.2 การคนหาขอมล 2.2.3 การประเมนผลทางเลอก 2.2.4 การตดสนใจซอ 2.2.5 พฤตกรรมภายหลงการซอ 3. การตอบสนองของผซอ (Buyer’s Response) พฤตกรรมทมการแสดงออกมาจากบคคลหลงจากมสงกระตน ซงหมายถง การตดสนใจของผบรโภคหรอผซอ (Buyer’s purchase decisions) ผบรโภคจะมการตดสนใจประเดนตางๆ ดงน 3.1 การเลอกดานผลตภณฑ (Product Decision) การตดสนใจของผบรโภคทจะซอผลตภณฑ จงขนอยกบทศนคตตอผประกอบธรกจและยหอ ราคา การลดราคา การเลอกดานผลตภณฑจะทาการตดสนใจซอเกยวเรองดงตอไปน การตดสนใจเกยวกบยหอ การตดสนใจซอดานราคาและการลดราคา การตดสนใจซอโดยฉบพลน 3.2 การเลอกผขาย (Dealer Decision) การตดสนใจของผบรโภคขนอยกบทศนคตความรสกตอรานนนๆ และการเลอกรานคาขนอยกบทาเลทตง ประเภทของสนคา ราคาและบรการ 3.3 การเลอกเวลาในการซอ (Purchase Timing) ลกษณะหรอวธการซอของผบรโภคใชการพจารณาดงน คอ 3.3.1 ทศนคตตอเวลาและระยะทาง (Attitude Toward Time and Distance) 3.3.2 การตดสนใจจบจายหลายประเภท (Multiple Shopping Decision) ผบรโภคมกนยมไปรานคาทสามารถหาซอของไดครบทกอยางภายในรานเดยว (One Stop Shopping) 3.4 การเลอกตราสนคา (Brand Choice) เชน การทผบรโภคจะเลอกวาซอนมสดกลอง ยหอโฟโมสต หนองโพ หรอมะล เปนตน
23
3.5 การเลอกปรมาณการซอ (Purchase Amount) ผบรโภคจะเลอกวาซอครงโหลหรอหนงโหล เปนตน 4. ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอของผบรโภค ประกอบดวยปจจยตางๆ ปจจยภายในและปจจยภายนอก ดงน 4.1 ปจจยดานวฒนธรรม (Cultural Factor) เปนสญลกษณและสงทมนษยสรางขนโดยเปนทยอมรบจากรนหนงไปสรนหนงโดยเปนตวกาหนดและควบคมพฤตกรรมของมนษยในสงคมหนง คานยมในวฒนธรรมจะกาหนดลกษณะของสงคม และกาหนดความแตกตางของสงคมหนงจากสงคมอนวฒนธรรมเปนสงกาหนดความตองการและพฤตกรรมของบคคล ซงนกการตลาดตองคานงถงความเปลยนแปลงของวฒนธรรม และนาลกษณะการเปลยนแปลงเหลานนไปใชกาหนดโปรแกรมการตลาด 4.1.1 วฒนธรรมพนฐาน (Culture) เปนลกษณะพนฐานของบคคลในสงคม เชนลกษณะนสยของคนไทยซงเปนผลมาจากการหลอหลอมพฤตกรรมของสงคมไทยใหเปนคนรกอสระชอบความสบาย 4.1.2 วฒนธรรมกลมยอย (Subculture) หมายถง วฒนธรรมของแตละกลมทมลกษณะเฉพาะและแตกตางกนซงมอยภายในสงคมขนาดใหญและสลบซบซอน วฒนธรรมยอยเกดจากพนฐานทางภมศาสตรและลกษณะพนฐานของมนษย ลกษณะวฒนธรรมยอยประกอบดวย กลมชอชาต กลมศาสนา กลมสผว พนทภมศาสตร กลมอาชพ กลมยอยดานอายและกลมยอยดานเพศ 4.1.3 ชนของสงคม (Social Class) หมายถง การแบงสมาชกของสงคมออกเปน ระดบฐานะทแตกตางกน โดยทสมาชกในแตละชนสงคมจะมสถานะอยางเดยวกนและสมาชกในชนสงคมทแตกตางกนจะมลกษณะทแตกตางกน การแบงชนทางสงคมโดยทวไปถอเกณฑรายได ทรพยสนหรออาชพ ชนทางสงคมเปนอกปจจยหนงทมอทธพลตอการตดสนใจซอของผบรโภค แตละชนสงคมจะมลกษณะคานยมและพฤตกรรมการบรโภคเฉพาะอยาง 4.2 ปจจยดานสงคม (Social Factors) เปนปจจยทเกยวของกบชวตประจาวน และมอทธพลตอพฤตกรรมการซอ ลกษณะทางสงคมประกอบดวยกลมอางอง ครอบครว บทบาทและสถานะของผซอ 4.2.1 กลมอางอง (Reference Groups) เปนกลมทบคคลเขาไปเกยวของดวยกลมนจะมอทธพลตอทศนคต ความคดเหนและคานยมของบคคลในกลมอางอง กลมอางองแบงออกเปน 2 ระดบ คอ 4.2.1.1 กลมปฐมภม (Primary Groups) ไดแก ครอบครว เพอนสนท และเพอนบาน
24
4.2.1.2 กลมทตยภม (Secondary Groups) ไดแก กลมบคคลชนนาในสงคม เพอรวมอาชพและรวมสถาบน บคคลกลมตางๆ ในสงคม กลมอางองจะมอทธพลตอบคคลในกลมทางดานการเลอกพฤตกรรมและการดารงชวตรวมทงทศนคตและแนวความคดของบคคลเนองจากบคคลตองการใหเปนทยอมรบของกลม จงตองปฏบตตามและยอมรบความคดเหนตางจากกลมอทธพล 4.2.2 ครอบครว (Family) บคคลในครอบครวถอวามอทธพลมากทสดตอทศนคตความคดเหนและคานยมของบคคล 4.2.3 บทบาทและสถานะ (Roles and Statuses) บคคลจะเกยวของกบหลายกลมเชน ครอบครว กลมอางอง องคการและสถาบนตางๆ บคคลจะมบทบาทและสถานะทแตกตางกนในแตละกลม 4.3 ปจจยสวนบคคล (Personal Factors) การตดสนใจของผซอไดรบอทธพลจากลกษณะสวนบคคลของคนทางดานตางๆ ไดแก อาย ขนตอนวฎจกรชวต ครอบครว อาชพ โอกาสทางเศรษฐกจ การศกษา รปแบบการดารงชวต บคลกภาพ และแนวความคดสวนบคคล ดงน 4.3.1 อาย (Age) อายทแตกตางกนจะมความตองการผลตภณฑตางกน 4.3.2 วงจรชวตครอบครว (Family Life Cycle Stage) เปนขนตอนการดารงชวตของบคคลในลกษณะของการมครอบครว การดารงชวตในแตละขนตอนเปนสงทมอทธพลตอความตองการ ทศนคต และคานยมของบคคลทาใหเกดความตองการในผลตภณฑและพฤตกรรมการซอทแตกตางกน 4.3.3 อาชพ (Occupation) อาชพของแตละบคคลจะนาไปสความจาเปนและความตองการสนคาและบรการทแตกตางกน 4.3.4 โอกาสทางเศรษฐกจ (Economic Circumstances) หรอรายได (Income) โอกาสทางเศรษฐกจของบคคลจะกระทบตอสนคาและบรการทเขาตดสนใจซอ โอกาสเหลานประกอบดวย รายได การออมทรพย อานาจการซอและทศนคตเกยวกบการจายเงน 4.3.5 การศกษา (Education) ผทมการศกษาสงมแนวโนมจะบรโภคผลตภณฑทมคณภาพดมากกวาผทมการศกษาตา 4.3.6 คานยมหรอคณคา (Value) และรปแบบการดารงชวต (Lifestyle) หมายถงรปแบบของการดารงชวตในโลกมนษย ในรปของกจกรรม (Activities) ความสนใจ (Interest) ความคดเหน (Opinions)
25
4.4 ปจจยทางดานจตวทยา (Psychological Factor) การเลอกซอของบคคลไดรบอทธพลจากปจจยดานจตวทยาซงถอวาเปนปจจยภายในตวผบรโภคทมอทธพลตอพฤตกรรมการซอและการใชสนคา ปจจยภายในประกอบดวย 4.4.1 แรงจงใจ (Motive) หมายถง ปญหาทถงจดวกฤตททาใหผบรโภคเกดความไมสบายใจ แรงจงใจจงเปนความตองการทเกดขนรนแรงบงคบใหบคคลคนหาวธมาตอบสนองใหเกดความพงพอใจ อาจจะเปนความไมสบายทางดานรางกายหรอจตใจกไดจนกอใหเกดความพยายามในการจะแกไขปญหา 4.4.2 การรบร (Perception) เปนกระบวนการซงบคคลเลอกสรรจดระเบยบและตความหมายขอมลเพอทจะสรางภาพทมความหมาย หรอ หมายถง กระบวนการของความเขาใจ (การเปดรบ) ของบคคลทมตอโลกทเขาอาศยอย จะเหนวาการรบรเปนกระบวนการของแตละบคคลซงขนอยกบปจจยภายใน เชน ความเชอ ประสบการณ ความตองการ และอารมณ 4.4.3 การเรยนร (Learning) เปนการเปลยนแปลงในพฤตกรรมของบคคลซงเกดจากประสบการณ ดงนน การเรยนรจงเปนประสบการณทบคคลสะสมไว เมอเกดการเรยนรแลวจะเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม 3 ดาน คอ ดานความเขาใจ (Cognitive) ดานความรสก(Affective) ดานพฤตกรรม (Behavioral) 4.4.5 ความเชอถอ (Belief) เปนความคดทบคคลยดถอเกยวกบสงใดสงหนงซงเปนผลมาจากประสบการณในอดต 4.4.6 ทศนคต (Attitude) หมายถง ความรสกนกคดของบคคลทมตอสงใดสงหนงหรอความโนมเอยง ทเกดจากการเรยนรในการตอบสนองตอสงกระตนไปในทศทางทสมาเสมอทศนคตเปนสงทมอทธพลตอความเชอ ในขณะเดยวกนความเชอกมอทธพลตอทศนคต 4.4.7 บคลกภาพ (Personality) และทฤษฎของฟรอยด (Freud Theory) หมายถงลกษณะดานจตวทยาทแตกตางกนของแตละบคคล ซงนาไปสการตอบสนองตอสงแวดลอมทมแนวโนมเหมอนเดมและสอดคลองกน ทฤษฎของฟรอยด พบวา บคคลไมรสกถงสงกระตนพฤตกรรมทแทจรงเพราะสงกระตนไดกาหนดรปรางตงแตตอนเปนเดนผานกระบวนการทางสงคม ฟรอยดพบวา บคลกภาพและพฤตกรรมของมนษยถกควบคมโดยความนกคดพนฐาน 3 ระดบ คอ 1. อด Id เปนสวนทแสดงพฤตกรรมออกมาตามความตองการขนพนฐานโดยมไดขดเกลาใหพฤตกรรมนนเหมาะสมกบคานยมของสงคม 2. อโก Ego เปนสวนทแสดงพฤตกรรมออกมาใหเหมาะสมกบกาลเทศะ เหตผล หรอเหตการณทเปนจรงในสงคม 3. ซปเปอรอโก Superego เปนสวนทแสดงพฤตกรรมออกมาตามคานยมของสงคม สงคมใดกลาววาสงใดเปนสงดควรยดถอและประพฤตปฏบต สวนของซปเปอรอโกกจะรบไวและปฏบตตาม
26
ทฤษฎของพบล ทปะปาล (2545: 70) ไดกลาววา ปจจยสาคญทมผลกระทบตอกระบวนการตดสนใจ ไดแก ปจจยทเกยวกบลกษณะประชากรหรอประชากรศาสตร ปจจยทางสงคม และจตวทยา ปจจยเหลานไดแทรกซมอยในความรสกนกคดของผบรโภค ซงผบรโภคไดนามาใชในกระบวนการตดสนใจซอทกขนตอน โดยเฉพาะปจจยทเกยวกบลกษณะประชากรหรอประชากรศาสตร ซงถอวาเปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมการซอ และจะเกดขนไดเรมจากสงเราตางๆ เปนมลเหตจงใจ และจะเปนตวกระตนผลกดนใหเกดพฤตกรรมการซอ ซงมลกษณะเปนกระบวนการ เปนขนตอน เรมจากการรบรและพฒนามาเปนความรสกมทศนคตหรอทาทชอบหรอไมชอบ ตดสนใจซอหรอไมซอในทสด และในกระบวนการตดสนใจซอบางครงไมไดเกดเพยงลาพงแตยงมปจจยอนๆทมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจดวยน งานวจยนมงศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ซงถาเราทราบและเขาใจแนวโนมพฤตกรรมการซอของผบรโภคมากเทาไร กยงเปนผลประโยชนตอกจการมากเทานน เพอทเราจะไดนามาปรบกลยทธตางๆ ใหเหมาะสมและเปนทพงพอใจแกลกคา แนวความคดและทฤษฎสวนประสมทางการตลาด (Marketing mix) คอทเลอร (Kotler. 1997: 92) ใหความหมายคาวาสวนผสมทางการตลาดแบบ 4P’s วาหมายถงเครองมอทางการตลาดทสามารถตอบสนองตลาดเปาหมายและนาไปสการบรรลวตถประสงคทางการตลาดได ซงเกดขนจากการตดสนใจในการผสมผสานองคประกอบ 4 สวนคอ 1. ดานผลตภณฑ (Product) ประกอบดวย ความหลากหลาย ของผลตภณฑ (Product Variety) คณภาพ (Quality) การออกแบบ (Design) ลกษณะ (Feature) ตรายหอ (Brand Name) บรรจภณฑ (Packaging) ขนาด (Size) การบรการ (Services) การรบประกน(Warranties) และการรบคน (Returns) ซงสงเหลานตองมการผสมผสานอยางถกตอง และใหเกดความแตกตาง เพอใหสามารถแขงขนไดในตลาดยคการสอสารไรพรมแดน 2. ดานราคา (Price) ประกอบดวย ใบราคา (List Price) สวนลด (Discount) สวนยอมให(Allowances) ระยะเวลาในการชาระ (Payment Period) และการใหสนเชอ (Credit Term) การตดสนใจเกยวกบการกาหนดราคาหรอองคประกอบสนบสนนอนๆ เกยวกบราคามสวนสาคญทงตอคนกลางและการตดสนใจซอของลกคา 3. ดานสถานท (Place) ประกอบดวย ชองทาง (Channels) ความครอบคลม(Coverage) การจดเกบ (Assortment) ทาเลทตง (Location) สนคาคงคลง (Inventory) และการขนสง (Transport) การจดการและการเชอมโยงระบบการจดจาหนายและชองทางในการจาหนายใหมความหลากหลาย
27
และสอดคลองกน รวมทงความเขาใจในการใชชองทางจาหนายแบบคาปลก คาสง และชองทางอนๆ จะกอใหเกดประสทธภาพตอการนาผลตภณฑหรอบรการไปสตลาดเปาหมาย 4. ดานการสงเสรมการขาย (Promotion) ประกอบดวย การสงเสรมการขาย (Sales Promotion) การโฆษณา (Advertising) หนวยงานขาย (Sales Force) การประชาสมพนธ(Public Relation) และการตลาดทางตรง (Direct Marketing) สงเหลานเปนเครองมอในการสอสารขอมลขาวสาร และโนม นาวใจเกยวกบผลตภณฑหรอบรการขององคกรไปยงกลมเปาหมาย แลรค และสไตเนอร ใหความหมายและอธบายสวนผสมทางการตลาดแบบ 4 P’s วา หมายถง กลยทธในการสรางสรรคและผสมผสานองคประกอบของผลตภณฑ (Product) ราคา (Price) การสงเสรมการตลาด (Promotion) และชองทางในการจาหนาย (Distribution) ใหตรงกบความตองการของกลมเปาหมายทไดเลอกไว ซงแตละสวนจะเกยวของกบการตดสนใจเรองตาง ๆ ดงน 1. ดานผลตภณฑ (Product) เกยวของกบการพฒนาและทดสอบตลาดสนคา ไมวาจะเปนผลตภณฑใหม ผลตภณฑปรบปรงใหม หรอการยกเลกการผลต การกาหนดนโยบายเกยวกบ ตรายหอการรบประกนสนคา การบรรจภณฑ รวมไปถงการกาหนดวตถดบ ขนาดรปราง ส และการออกแบบ 2. ดานชองทางในการจาหนาย (Distribution) เปนการวเคราะหความแตกตางของลกษณะของชองทางจาหนายแบบตางๆ การออกแบบชองทางจาหนายทเหมาะสม การกาหนดกระบวน การในการกระจายสนคา การเกบรกษาสนคาคงคลง การวเคราะหดานการขนสง การวเคราะหตนทนในการคาสงและคาปลก 3. ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) เกยวกบการกาหนดวตถประสงคในการสงเสรมการตลาดกาหนดเครองมอหลกในการสงเสรมการตลาด เลอกและกาหนดสอโฆษณากาหนดเนอหาโฆษณา กาหนดมาตรการวดประสทธภาพการโฆษณารวมทงการพจารณาเลอกใชเครองมอสนบสนน เชน สงเสรมการขาย การขายโดยพนกงานขาย การประชาสมพนธ หรอการผสมผสานเครองมอดานการสอสารอนๆ เพอสงเสรมการตลาด 4. ดานการกาหนดราคา (Pricing) เกยวของกบการวเคราะหราคาของคแขง กาหนดนโยบายราคา กาหนดราคาทตองการใช กาหนดสวนลดหรอเงอนไขดานราคาสาหรบคนกลางและผซอ ศรวรรณ เสรรตน และคณะ (2541: 38) ใหความหมายและอธบายสวนประสมทางการตลาดแบบ 4P’s วาหมายถง กลยทธในในการแลกเปลยนกบตลาดเปาหมาย ซงกาหนดกลยทธสวนผสมทางการตลาดแตละการออกแบบผลตภณฑ ชองทางจดจาหนาย การสงเสรมการตลาดและราคา เพอสรางความพงพอใจสวนมรายละเอยดดงน 1. กลยทธดานผลตภณฑ เปนจดเรมตนทจะนาไปสการพฒนาสวนผสมทางการตลาดสวนอนๆ ตอไป ไมวาจะเปนราคา ชองทางจาหนาย การสงเสรมการตลาด ซงกลยทธดานผลตภณฑจะม
28
ความเกยวของกบลกษณะทางกายภาพ บรรจภณฑ การรบประกน บรการหลงการขายตรายหอ คณคาและหนาทของผลตภณฑนนๆ 2. กลยทธดานชองทางจาหนาย เกยวของกบการกาหนดแหลงจาหนายผลตภณฑทเหมาะสมวาจะใหลกคาสามารถเลอกซอไดทไหน เมอใด ซงตองมการตดสนใจเลอกใชชองทางจาหนายทมประสทธภาพและตรงความตองการของตลาดเปาหมาย 3. กลยทธดานการสงเสรมการตลาด ไดแก การขายโดยพนกงานขาย การโฆษณาการสงเสรมการขาย และการประชาสมพนธ บทบาทของการสงเสรมการตลาด คอ การนาเสนอขาวสารความร สรางความสนใจ และคอยยาเตอนตลาดเปาหมายเกยวกบผลตภณฑหรอบรการรวมทงชอเสยงขององคกร 4. กลยทธดานราคา คอ การกาหนดระดบราคาทลกคายนดจายและเปนระดบราคาทสามารถแขงขนในตลาดได รวมทงผลกาไรใหกบองคกร ธงชย สนตวงษ (2539: 23–27) ใหความหมายและอธบายสวนประสมทางการตลาดแบบ 4P’s วาหมายถง การผสมทเขากนไดอยางดเปนอนหนงอนเดยวกนของการกาหนดราคาการสงเสรมการขายผลตภณฑทเสนอขาย และระบบการจดจาหนายซงไดมการจดออกแบบ 1. ดานผลตภณฑ (Product) ทจะตองมการพจารณาออกแบบหรอพฒนาขนมาไดตรงกบความตองการ ของตลาดและลกคา หมายถง แบบรปรางของผลตภณฑและหรอรวมไปถงบรการทเกยวของกบผลตภณฑนนๆ สวนสาคญทสดของเรองผลตภณฑนคอ การมงพฒนาซงสามารถตอบสนองความตองการของลกคาได 2. ดานสถานท (Place) หรอการไปใหถงเปาหมาย กลาวคอ ผลตภณฑทดหากไมสามารถไปถงเวลาและในสถานททมความตองการแลว ผลตภณฑนนๆ กจะไรความหมาย ดงนนในดานของสถานทจงมการพจารณาถงสถานท เวลา และบคคลทสนคาและบรการควรจะถกนาไปเสนอขายให โดยปกตการเคลอนตวของสนคา และบรการจะไมดาเนนไปไดดวยดดวยตนเอง แตจะขนอยกบชองทางจดจาหนายทมกจกรรมทางการตลาดตางๆ มากมายเกยวของอย ทงจากสถาบนททาหนาทคาขาย (Institutions) และคนกลาง (Middle Men) หลายฝายดวยกนกวาจะถงมอผบรโภคสดทาย ในทางปฏบต บางครงอาจมบางทระบบการจาหนายอาจมขนตอนเดยวคอจากผผลตไปถงผบรโภค แตสวนมากแลวการขายมกตองเกยวของกบคนกลางจานวนมากเสมอ และตามสภาพความเปนอยจรง ถาผบรหารการตลาดมจดมงหมายในเปาหมายหลายๆแหงพรอมกนแลว การอาศยชองทางจาหนายหลายๆ ทางกนบวาเปนสงจาเปน 3. ดานการสงเสรมการตลาด (Promotion) หรอการแจง การบอกกลาว การขายความคด ความเขาใจใหลกคาไดรบร การสงเสรมการตลาดจะเกยวของกบวชาการตาง ๆ ทใชสาหรบสอความ
29
(Communicate) ใหถงตลาดเปาหมาย ใหไดทราบถงผลตภณฑทตองการวาไดมจาหนาย ณ ทใด ณ ระดบราคาใด การขายโดยพนกงาน (Personal Promotion) ซงผบรหารการตลาดตองพจารณาเลอกใชวธตางๆ เหลานประกอบเขาดวยกน ใหเปนการสงเสรมการตลาดทมประสทธภาพทสด สาหรบการขายโดยพนกงานขาย (Personal Selling) หมายถงความสมพนธทเกยวของโดยตรงแบบตวตอตว (Direct face to Face Relationship) ระหวางผขายและลกคาแตการขายแบบทวไป (Mass Selling) นน กลบจะเปนวธทออกแบบสาหรบการสอความกบลกคาจานวนมากๆ พรอมกนในเวลาเดยวกน ซงการขายโดยพนกงานขายจะมความสาคญทสดในสวนประสมทางการตลาดทงปวง 4. ดานราคา (Price) เปนใจกลางของสวนผสมทางการตลาดทงหมดและเปนตวกลไกทสามารถดงดดความสนใจใหเกดขนมาได ในการกาหนดราคาจะตองพจารณาทงลกษณะของการแขงขนตลาดเปาหมายและปฏกรยาของลกคาตอราคาทแตกตางกน วธการทเกยวของในการกาหนดสวนเพม (Markups) สวนลด (Discounts) และเงอนไขการขาย (Terms of Sale)จะตองพจารณากาหนดใหถกตอง หากลกคาไมยอมรบในเรองราคาเมอใด ปญหากจะเกดขนโดยแผนงานตางๆ ทกาหนดไวแลวจะเสยหายหมด นาไปใชปฏบตไมได ถงแมวาราคาจะเปนเพยงสวนเดยวของสวนผสมทางการตลาดกตาม แตกเปนสวนสาคญทลกคาจะจายออกมา เมอเขาไดพอใจในสวนประสมทางการตลาดของบรษทแลว ราคาจงเปนตวตดสนใจทสาคญทผบรโภคการตลาดตองสนใจเปนพเศษ การกาหนดราคาใหเหมาะสมทสด จะผลกดนผลตภณฑทดอยแลวใหออกไปสททมความตองการ โดยวธการสงเสรมการจาหนายทดเหมาะกบตลาดเปาหมาย เสร วงษมณฑา (2542: 11–75) ใหความหมายคาวาสวนผสมทางการตลาดแบบ 4P’s วาหมายถง การมสนคาทตอบสนองความตองการของลกคาเปาหมายได ขายในราคาทผบรโภคยอมรบไดและผบรโภคยนดจายเพราะมองเหนวาคม รวมถงการจดจาหนายกระจายสนคาไดสอดคลองกบพฤตกรรมการซอหาเพอใหความสะดวกแกลกคา ดวยความพยายามจงใจใหเกดความชอบสนคาและเกดพฤตกรรมอยางถกตองซงมความเกยวของกบกระบวนการตดสนใจ เกยวกบกลยทธ 4 ดาน คอ 1. กลยทธดานผลตภณฑ ประกอบดวย 1.1 แนวความคดเกยวกบผลตภณฑ (Product Concept) หมายถง คณสมบตสาคญของผลตภณฑทสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภค 1.2 คณสมบตผลตภณฑ (Product Attribute) หมายถง ผลตภณฑนนผลตมาจากอะไร มคณสมบตอยางไร ลกษณะทางกายภาพ ฟสกส เคม ชวะ ขนาด ความด ความงาม ความคงทนทางดานรปราง รปแบบผลตภณฑทมอยในตวของมนเอง
30
1.3 ลกษณะเดนของสนคา (Product Feature) หมายถง การนาสนคาของบรษทไปเปรยบเทยบกบสนคาคแขงแลวมคณสมบตแตกตางกน มลกษณะเดนเปนพเศษกวาสนคาอนเพอดงดดใจลกคา 1.4 ประโยชนของผลตภณฑ (Product Benefit) หมายถง สนคาใหประโยชนอะไร กบลกคา 2. กลยทธดานราคา ประกอบดวย 2.1 ตงราคาตามตลาด (One going Price) หรอ ตงราคาตามความพอใจ (Leading Price) ซงแบงไดดงน 2.1.1 ตงราคาตามตลาด (On going Price) หมายถง การตงราคาสาหรบ สนคาทสรางความแตกตางไดยาก จงไมสามารถจะตงราคาใหแตกตางจาก คแขงขนได 2.1.2 ตงราคาตามความพอใจ (Leading Price) หมายถง การตงราคาตามความพอใจโดยไมคานงถงคแขงขน เหมาะสาหรบผลตภณฑทมความแตกตางในตราสนคา (Brand Defferentiation) เปนสนคาทเอกลกษณและภาพพจนด 2.2 ตงราคาสง (Premium Price) หรอราคามาตรฐาน (Standard) หรอราคาสนคา เพอการแขงขน (Fighting brand) การใชราคาลกษณะใดขนอยกบความสามารถในการจายและการยอมรบในราคาของผบรโภค สามารถแบงไดดงน 2.2.1 ราคาสง (Premium Price) หมายถง การตงราคาเมอแนใจคณภาพทเหนอกวาและยอมรบในราคาของผบรโภค 2.2.2 ราคามาตรฐาน (Standard) หมายถง การตงราคาโดยพจารณาจากราคาของคแขงขน 2.2.3 ตราสนคาเพอการแขงขน (Fighting Brand) หรอเรยกอกอยางหนงวา ตราสนคาทราคาประหยด (Economy brand) หมายถง การตงราคาเพอเจาะจงตลาดลาง สนคาดอยคณภาพกวาคแขงขนเลกนอยในประเดนทไมสาคญ 2.3 ตงราคาเทากนหมด (One pricing) หรอราคาตางกน (Discreminate Price) มลกษณะดงน 2.3.1 ราคาเทากนหมด (One Pircing) หมายถง สนคาทตดราคาตายตวไวทกลองและไมวาสนคาจะวางจาหนายทใด ราคาจะเทากนหมด 2.3.2 ราคาแตกตางกน (Discriminate Price) หมายถง การตงราคาหลายระดบซงมหลายสาเหต คอ
31
2.3.2.1 แตกตางกนตามฤดกาล (Discriminate by Season) คอ การตงราคา ตามฤดกาลในการขายชวงทขายด (Peak Time) ตงราคาสง สวนชวงทขายไมด (Low Season) ตงราคาตา 2.3.2.2 แตกตางกนตามจานวนสนคา (Discriminate By Volume) คอการตงราคาตามจานวนทซอวามากหรอนอย 2.3.2.3 แตกตางกนตามสถานท (Discriminates of Place) คอ การตงราคาแตกตางกนตามสถานททจาหนาย สวนใหญมกขนอยกบระยะทางในการขนสง แตตองเปนราคาทผบรโภคยอมรบได 2.3.2.4 แตกตางกนตามลกคา (Discriminate by Customer) คอ การตงราคาตามประเภทหรอคณสมบตของลกคา 2.3.2.5 แตกตางกนตามรน (Discriminate by Version) การตงราคาสงหรอตาตามรนของผลตภณฑ 2.4 การขยายสายผลตภณฑ (Line Extension) เปนการตงราคาเรมตนแลวมการขยบขนหรอตากวาเพอใหผบรโภคเกดการเปรยบเทยบดานคณภาพดวยกวามาก เพอใหผบรโภคเกดการเปรยบเทยบดานคณภาพ และตดสนใจซอสนคาทแพงกวาแทน 2.5 การขยบราคาตาลง (Trading Down) คอ การทสนคาทมกาไรตอหนวยสงแตขายไดนอยจงผลตสนคาอกตวหนงโดยตงราคาสงแตคณภาพดกวาเลกนอย เพอใหผบรโภคตดสนใจซอสนคาทรองลงมา 2.6 การใชขนาด (Size) คอ การผลตสนคาในขนาดแตกตางจากคแขงขน ซงจะใชในกรณทสนคามราคาแพงกวาคแขง 3. กลยทธดานชองทางจาหนาย คอ เสนทางทสนคาหรอบรการเคลอนยายจากผผลตหรอผขายไปยงผบรโภคหรอผใชซงอาจจะผานคนกลางหรอไมผานคนกลางกได ซงม 5 ลกษณะดงน 3.1 ผผลต (Manufacturer) ผบรโภคคนสดทาย (End Users) 3.2 ผผลต (Manufacturer) รานคาปลก (Retailer) ผบรโภคคนสดทาย (Endusers) 3.3 ผผลต (Manufacturer) รานคาสง (Wholesaler) รานคาปลก (Retailer) ผบรโภคคนสดทาย (End Users) 3.4 ผผลต (Manufacturer) ตวแทนจาหนาย (Distributors) รานคาสง(Wholesaler) ผบรโภคคนสดทาย (End Users)
32
3.5 ผผลต (Manufacturer) ตวแทนจาหนาย (Distributors) รานคาสง(Wholesaler) รานคาปลก (Retailer) ผบรโภคคนสดทาย (End Users) 4. กลยทธดานการสงเสรมการตลาด ประกอบดวย 4.1 การโฆษณา หมายถง การเสนอขาวสารการขาย หรอ แจงขาวสารใหกบบคคลทเปนกลมเปาหมายทราบเกยวกบสนคาหรอบรการโดยผานสอตางๆ เชน หนงสอพมพ นตยสาร วารสาร สออเลกทรอนกส ไดแก วทย โทรทศน อนเตอรเนต โดยมการจายเงนเพอการโฆษณา และเปนการเสนอขอมลทไมใชตวบคคลในการตดตอสอสาร 4.2 การประชาสมพนธ หมายถง การเผยแพรขอมลขาวสารขององคกรใหกบกลมเปาหมายและประชาชนทวไปทราบ เพอสรางภาพลกษณและชอเสยงใหกบองคกร ปจจบนไดมการนาการประชาสมพนธมาใชทางการตลาดในดานสงเสรมการตลาด เนองจากการประชาสมพนธสามารถสรางความเขอถอไดมากกวาการโฆษณา หรอการสงเสรมการขาย โดยตรงเพราะการประชาสมพนธเปนการใหขอเทจจรงทมประโยชนตอสาธารณชนและจดเปนกจกรรมทเอออานวนประโยชนตอสงคมมากกวาการหวงผลประโยชน ทางการคา 4.3 การขายโดยการใชพนกงานขาย หมายถง การตดตอสอสารโดยตรงระหวางพนกงานขายกบลกคาหรอกลมเปาหมาย โดยการใชวาจาเพอใหขอมลขาวสาร และชกจงใจใหลกคาหรอกลมเปาหมายเกดความสนใจและตองการสนคาหรอบรการ อนจะนาไปสการเพมยอดขายและกาไรแกธรกจ 4.4 การสงเสรมการขาย หมายถง กจกรรมทจดทาเพอรวมกบกจกรรมอน มวตถประสงคในการกระตนและเรงรดการตดสนใจซอสนคาหรอบรการโดยการเสนอผลประโยชนพเศษเปนการตอบแทนแกลกคาหรอกลมเปาหมาย จากแนวความคดดงกลาวการวจยนมงศกษาถงแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร โดยศกษาถงทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ไดแก ดานกลยทธดานผลตภณฑ ดานราคา และดานชองทางจดจาหนายของเครองขายอตโนมต เอกสารทเกยวของกบ เครองขายอตโนมต ความหมายของเครองขายอตโนมต เครองขายสนคาอตโนมต คาศพยในภาษาองกฤษในปจจบนนยมใชคาวา Vending Machine ในวารสารวอลสตรท (1991: p.b1ff) ใหความหมายไววา เครองขายอตโนมตหมายถงการขายและการสงมอบสนคาโดยเครองขายอตโนมตใหกบผบรโภค
33
คอทเลอร (Kotler.1997: 484) ไดกลาวถงเครองขายสนคาอตโนมต (Automatic Vending )ไววา นยมใชกบการขายสนคาทผบรโภคไมไดวางแผนการซอมากอน เชน บหร นาอดลม กาแฟ ลกอม หนงสอพมพ นตยสารและสนคาประเภทอนๆเชน ถงนอง เครองสาอาง อาหาร ถงยางอยามย ตวอยางเชนบรษท Coinstar ตงขนโดยนกเรยนของ Standford ไดตดตงเครองขายสนคาจานวน 8,500 เครองในซเปอรมารเกต บรษทบรการรบเปลยนคนและเปลยนสนคา โดยใหผลตอบแทนแกรานคา 8.9 % เครองขายอตโนมตนยมวางตามโรงงาน สานกงาน รานคาปลกขนาดใหญ ปมนามน โรงแรม ภตรคาร ฯลฯ โดยใหบรการตนเองตลอด 24 ชวโมงและสนคาจะสดใหมตลอดเวลา ประเทศญปนมจานวนเครองขายสนคาอตโนมตเฉลยตอจานวนประชากรสงทสด และกาลงทดลองใชเครองขายสนคาอตโนมตรบคาสงซอโดยตรงจากมอถอ DoCoMoโดยคดคาใชจายจากลกคาผใชโทรศพท ศรวรรณ เสรรตนและคณะ (2546: 532) ใหความหมายของเครองขายสนคาอตโนมต (Automatic vending machine) ไววาเปนการขายผานเครองจกรไมมรานคาไมมพนกงานขาย จะไดรบสนคาโดยวธการหยอดเหรยญในเครองจกรอตโนมต เชน การขายเครองดม กระดาษชาระ ผาอนามย ลกอม เปนตน สามารถสรปไดวา เครองขายสนคาอตโนม ต มศพยท ใช เ รยกในภาษาองกฤษ “Vending machine” ทนยมใชอยางแพรหลายในปจจบนสอถงความหมายคอ เครองขายอตโนมตทวางในทสาธารณะชมชนเพอขายสนคาใหกบผบรโภคและรอรบผานเครองขายอตโนมตดวยตนเอง และสามารถใชบรการได 24 ชวโมง ความเปนมาการคาปลกดวยเครองขายอตโนมต เครองขายสนคาอตโนมตถกจดเปนการคาปลกประเภทไมมรานคา (Nonstore Retailing) ซงสามารถขายสนคาได24ชม.นนไมมบนทกแสดงวาเรมมมาตงแตเมอไร จากการทผวจยไดคนควาจากอนเตอรเนต (“Vending machine”. 2009: Online) พบวาเครองขายอตโนมตเรมรจกและนามาใชในเชงพาณชยตอนตนศตวรรษท18 ในประเทศองกฤษ เพอขายยานตถ (Snuff) บหรหรอยาสบ (Tobacco) ตอมา ค.ศ.1888 บรษทโทมส อดม กม คอมพาน (Thomas Adams Gum Company) ไดสรางเครองขายอตโนมตขนตวแรกในประเทศสหรฐอเมรกา เพอขายหมากฝรงบนชานชลารถไฟ การคาปลกดวยเครองขายอตโนมตในประเทศสหรฐอเมรกาชวงแรกยงมความจากดทตองซอดวยเหรยญเงนเพนน จนกระทงค.ศ. 1962 นบเปนยคใหมของการขายดวยเครองขายอตโนมต มการนาบหร (Cigaratte) มาขายดวยเครองขายอตโนมตอยางแพรหลาย ตลอดจนมการพฒนาเครองขายบหรอตโนมต ทสามารถกนความชนได (Cigar Humidified Vending Machine ) เพอคงความสดของกลนเพราะรสชาตของบหรสาหรบเครองขายเครองดมอตโนมตเรมมการนามาทาการคาในป ค.ศ. 1937 เปนตนมา
34
ชวง ค.ศ. 1940 และ 1950 ผจดการโรงงานมความคดวาพนกงานไมสามารถทางานไดอยางประสทธภาพ ตลอดเวลาของการทางานยาวนาน 10-20 ชวโมง หรอมากกวา หากไมมการหยดพก เพอสรางความสดชนโดยเครองขายอตโนมตเปนวธทสามารถสรางความสดชนไดอยางดทสด ธรกจเครองขายอตโนมตจงมงความสนใจตดตงเครองขายอตโนมตตามโรงงานอตสาหกรรมจนในปจจบนมการพฒนาเครองขายสนคาอตโนมตใหจาหนายสนคาไดหลากหลายประเภทและหลายรปแบบมากขน ซงเครองขายอตโนมตกลายมาเปนสญลกษณของความสะดวก และสามารถตอบสนองความตองการได 24 ชวโมงซงยอดขายรวมของสนคาผานเครองขายสนคาในสหรฐอเมรกา เตบโตจาก 600 ลานดอลลาห ในป ค.ศ.1946 เปนมากกวา 41 พนลานดอลลารในป ค.ศ. 2006 (Maria Faurell. 2007: 96) หากกลาวถงประเทศทมการพฒนาการดานเทคโนโลยของเครองขายอตโนมตและจานวนเครองขายอตโนมตแลวประเทศญปนมจานวนเครองขายสนคาอตโนมตมากทสดในโลกซง ซงในประเทศญปนตอนนมเครองขายอตโนมตจานวน 5,405,300 ต เมอเทยบกบจานวนประชากรแลวพบวา เครองขายอตโนมต 1 ตตอประชากร 23 คน ซงถอวาสงทสดในโลก ครงหนงของเครองทงหมดเปนเครองสาหรบกดเครองดมไรอลกอฮอล ประมาณ 118,000 เครองจะเปนสนคาอนๆไดแก มดโกนหนวด ถงเทา ไขไก และเปนบะหมกระปอง 5,500 เครอง และจากการสารวจพบวา 22% ของคนตอบแบบสารวจนนใชเครองขายอตโนมตอยางนอยวนละครง ทาใหรายไดของเครองขายอตโนมตทงหมดรวมทงปมมลคาถง 7,000,000,000,000 เยน (ประมาณ 2.2 ลานลานบาท) (“Vending Machine”. 2009: Online) เทคโนโลยของเครองขายอตโนมตในปจจบนถกพฒนาไปอยางมาก โดยมบรษทยกษใหญ ฟจ อเลคทรค (Fuji Electric) ไดคดคนพฒนาเครองขายสนคาอตโนมต ใชพลงงานจากโซลารเซลล เพอทาความเยนใหแกสนคาขางใน ซงทดานขางเครองมมอสเขยวๆขนอย เพอเปนฉนวนความรอนและเพมความเขยวขจ แกสภาพแวดลอมตรงทเครองขายอตโนมตไปวางตงอย อกทงยงคดคนจอภาพแบบสมผส (Touch-Screen) ซงเปนเครองขายอตโนมตทแนะนาทกนขาว ทเทยว ใหแกผบรโภคทมากดซอกาแฟทานดวย โดยใชจอภาพแบบสมผส (Touch-Screen) ใหผซอใชเลนเลอนและขยายแผนท เครองกจะโฆษณาแนะนาวา มรานใดบางทอรอยในบรเวณนน ผบรโภคสามารถบอกเครองนวาอยากทานอะไรเปนพเศษ เครองกจะโชวแผนทให และพดบอกทศทางใหผบรโภคทราบวาใหเดนไปทางไหน เลยวตรงไหน บรษท ฟจทากะ (Fujitaka) ไดประดษฐตหยอดเหรยญทใชเทคโนโลยจดจาใบหนา (Face Recognition) เพอทาการประเมนอายของผซอบหรทต ดวยการใชกลองเกบภาพหนาของผหยอดเหรยญ แลวทาการวเคราะหรปทรงของใบหนา ความเตงตงของผวหนา ลกษณะของเสนรอบๆดวงตา แลวทาการเปรยบเทยบกบฐานขอมลของใบหนาคน ในชวงอายตางๆ ในฐานขอมลทมอยมากถง 100,000 ใบหนา ตนจะปฏเสธการขายหากมนคดวาคนซอเปนเยาวชน แลวในกรณทผซอเกดเปนคนหนาออนกวาอายมากๆ สาหรบกรณนทผซอเปนผใหญแบบ Baby-Faced แลวเครอง
35
ปฏเสธการขาย กยงสามารถซอไดโดยนาบตรประชาชนมาใหตสแกน เครองกจะยอมขายให โดยเกบขอมลความผดพลาดในการคานวณเอาไวดวย เพอปรบปรงความฉลาดของเครองตอไป แมวาปจจบนความถกตองในการคานวณของเครองจะมเพยง 90% เทานน (ทกๆ100 คน มนจะเดาผด 10 คน) แตในอนาคตพลงของซอฟตแวรปญญาประดษฐจะสงขน เพอลดขอผดพลาดใหลดลงไปเรอยๆ บ ร ษ ท M-one Cafe พยายามเอาใจคอกาแฟทชอบดมกาแฟสด และรสกหงดหงดกบรสชาตของกาแฟทออกมาจากตหยอดเหรยญ จรงๆแลว กาแฟหยอดตกสามารถเซรฟในถวยกระดาษรอนๆ และมตวเลอกไดคอนขางมาก ทง เอสเพรสโซ คาปชโน ลาเต แต บรษท M-one ใหผซอมอสรภาพในการกาหนดรสชาตทตวเองตองการเหมอนกบการปรงเอง ซงอสรภาพทไดมานมากกวาการไปนงสงกาแฟสดดวยการปรงจากมนษยในรานกาแฟ เพราะผซอสามารถควบคมการปรงไดจากการเฝาดจอ เอล ซ ด (LCD) ทตโดยการใชจอสมผส (Touch-screen) สงเลอกสตรกาแฟทตนชนชอบ ไมวาจะเปนความเขมขนของกลนรส ความหวาน ความมนของนม ถาจะดมกาแฟเยนกเลอกขนาดของกอนนาแขงทตองการได เครองจะตดนาแขงในขนาดตามนนใหสดๆ สวนในรปแบบการจายเงนโดยสามารถจายผานบตรโดยสารสมารทการด มาแตะทตแทนการใชเหรยญ ตกจะหกเงนในบตรเอง โดยเฉพาะตหยอดเหรยญทสถานรถไฟไฟาทงหลาย ซงหลายๆต ผานโทรศพทมอถอ สามารถหกเงนได แคนาไปแตะเทานน เดยวนบรษทโฆษณาสนคาทงหลายกนยมโปรโมตสนคา โดยการสงอเมล (e-mail ) ไปเขามอถอลกคา เชน ใหเครองดมโคกฟร 1 กระปอง เพยงนาบารโคดทสงไปทางอเมล (e-mail ) เอาไปใหตหยอดเหรยญสแกน โดยหนหนาจอมอถอไปทางเครองสแกน โคกกจะหลนลงมาใหดม สาหรบในประเทศไทยซงไมมขอมลระบทแนชดวาเครองขายอตโนมตไดเขามาในประเทศไทยครงแรกเมอไร แตจากการคนควาขอมล บรษท ไอ.ซ.ซ. อนเตอรเนชนแนล จากด (มหาชน) เปนบรษทรายแรกทนาเขา เครองขายอตโนมตยหอ ฟจ อเลคทรคเขามาในป พ.ศ.2535 เปนเครองขายอตโนมต 3 ประเภทใหญ ๆ ประเภทแรก คอ ตจาหนายเครองดมชนดผสม (Post-mix Beverage) ซงเครองจะผสมเครองดมตาง ๆ ตามทผซอเลอก เชน นาอดลม กาแฟรอน กาแฟเยน ชารอน ประเภททสองคอ ตจาหนายเครองดมทมบรรจภณฑเรยบรอย (Package Beverage) เชน นาผลไมกระปอง นาอดลมกระปอง นม และเครองดมชนดกลอง ประเภททสาม คอ ตจาหนายขนมขบเคยว (Snack Vending Machine) ในชวงระยะแรกบรษท ไอ ซ ซ ครอบครองสวนแบงตลาดเพยงรายเดยว แตดวยอตราเตบโตของตลาดปละ 100% (ศรรตน ภตตาตง. 2539: Online) จากแนวโนมการดาเนนชวตสมยใหมทตองการความสะดวก และรวดเรว จงดงดดใหหลายบรษทใหความสนใจในธรกจน ในชวงป 2538 เปนตนมา จงมผประกอบการรายใหมเขาสธรกจนอกหลายราย ซงไดแก บรษท รอยล เวนดง แมชชนส ผแทนจาหนายตยหอ โกลสตาร บรษทไทย-โบนนซา และรายเลก ๆ อกหลายแหง เชน บรษทบางกอกเวนดง บรษทยนเพรซเดนท สงผลใหธรกจนเรมมสสนแหงการแขงขนขนมาแลว จวบ
36
จนกระทงในปปจจบน 2552 มบรษททอยในธรกจเครองขายสนคาอตโนมตรายสาคญไดแก บรษทซนรอยแปด เวนดง จากด ซงเปนบรษทในเครอของสหพฒน และบรษทอเซ เทค บางกอก จากด ลกษณะเดนของการขายดวยเครองขายอตโนมต การขายสนคาดวยเครองขายอตโนมตเปนอตสาหกรรมทกาลงเตบโตและกลายเปนสญลกษณความสะดวกของประเทศสหรฐอเมรกา มาเรย (Maria Faurell. 2007: 108) และในประเทศทพฒนาแลว ซงลกษณะการดาเนนธรกจดวยเครองขายอตโนมตมความโดดเดนหลายประการ ดงน 1. สามารถทาเปนธรกจทบานได โดยไมตองลงเวลาตกบตร ไมตองจายคาเชา ไมตองจายคาพนกงาน ไมมคาโฆษณา ไมมสทธทางการคา และธรกจนเปนนายของตนเอง สามารถดาเนนการธรกจขายสนคาได 24 ชวโมง 2. สามารถดาเนนการธรกจขายสนคาได 24 ชวโมง ซงตอบสนองความตองการของผบรโภคไดตลอด 3. มสภาพคลองทางธรกจคอนขางสง เนองจากรายรบเปนเงนสด ไมมลกหนทางการคาทาใหธรกจมสภาพคลอง 4. เปนธรกจทสามารถสรางเงนสดไดทนท ทมการขายดวยเครองขายอตโนมตจงไมมลกหน และไมมตนทนคาโฆษณา เนองจากผผลตเครองดมไดทาการโฆษณาใหกบสนคาเครองดมอยแลว 5. สามารถขายสนคาโดยไมใชพนกงานขาย และทางานตลอด 24 ชวโมงและ 365 วนตอป ไมมภาระเงนเดอน ลวสดการตางๆ สนคาทจาหนายดวยเครองขายอตโนมต สนคาทตอบสนองความตองการของลกคาของธรกจคาปลกในภาพ แสดงใหเหนวา การคาปลก สามารถตอบสนองลกคาดวยผลตภณฑทแตกตางกน ตามความตองการของลกคา (Customer Oreiented) ใน 3 ลกษณะ แมคคารทร (McCarthy; & Prereautt. 1984: 402-403) คอ 1. ตอบสนองความตองการความหลากหลายทางดานแนวกวาง (Width of Assortment Desire) 2. ตอบสนองความตองการดานความหลากหลายแนวลก (Depth of Assortment Desire ) 3. ตอบสนองผสมผสานทงราคาและการบรการ (A Price and Services Combination ) โดยเฉพาะสนคาทจาหนายดวยเครองขายอตโนมตภาพประกอบ แสดงใหเหนวาผบรโภคมความตองการสนคาเฉพาะบางรายการ (Specific Item) โดยไมไดสนใจในแนวกวาง ความหลากหลายแนวลก หรอแมกระทงราคา
37
ภาพประกอบ 2 สนคาทตอบสนองความตองการของผบรโภคในธรกจคาปลก
การขายสนคาดวยเครองขายอตโนมตจดเปนการคาปลก โดยไมใชพนกงานขายเปนรปแบบหนงทมความสาคญ สนคาทเหมาะสมสาหรบการจดจาหนายดวยวธนควรมลกษณะดงน 1. มขนาดเลก 2. เปนสนคามาตรฐาน 3. เปนสนคาทซอใชในชวตประจาวน สาหรบประเภทสนคาทวางจาหนายดวยเครองขายสนคาอตโนมตในตางประเทศ มหลายชนดตวอยางเชน นาอดลม บหร กาแฟ ลกอม ขนมขบเคยว หมากฝรง ถงยางอนามย ผาอนามย เบยร วสก ไวน สาเก บะหมกงสาเรจรป ขาวสาร หนงสอพมพ นตยสาร เครองเลน ไอ พอด (i-pod ) วดทศน รม เปนตน เรยกไดวาสามารถหาซอสนคาเกอบทกชนดไดจากเครองขายอตโนมต เครองขายเครองดมอตโนมต บรษท ซนรอยแปด เวนดง จากด เปนหนงบรษทในเครอสหกรปทดาเนนธรกจในหลาย ๆ ดาน เพอบรการ และสนบสนนกลยทธการขยายตวของเครอสหพฒน ภายใตสโลแกนวา "Time Place Quantity In Harmony" ซงหมายถง ความลงตวของ เวลา สถานท และปรมาณ ไดดาเนนธรกจในหลายประเภทดวยกน เชน ธรกจตจาหนายสนคาอตโนมต ธรกจบรหารคลงสนคาและการจดสงสนคา ธรกจนาเขาและตวแทนจาหนาย ธรกจเคลอบผววสด (Cubic Priniting) ซงลวนแตตองคานงถงเรองของทาเลสถานท เรองของเวลา
38
และปรมาณความตองการ เพอทจะใหการดาเนนธรกจนนมประสทธภาพและลดการสญเสยใหเกดนอยทสด ปจจบนบรษทมเครองขายเครองดมสนคาอตโนมตรนตางๆดงน 1. เครองขายเครองดมอตโนมตรน CIA 460 ประเภท Cup (Hot & Cold) ขนาดบรรจ : 1,800 ถวย ขนาดต : 183x99x77.5 เซนตเมตร นาหนก : 345 กโลกรม ขนาดถวย : ถวยรอน 7 ออนซ ,ถวยเยน 9 ออนซ หมอตมนารอน : 93 องศาเซลเซยส ระบบไฟฟา 220 โวลท 50 เฮรท 10 แอมป ระบบความเยน เครองทานาแขงเกลด 1.5 กโลกรม มระบบความปลอดภยโดยเบรคเกอร (Breaker Earth Ground) ควบคมการทางานดวยระบบไมโครคอนโทลเลอร (Microcontroller) มชดรบเหรยญแบบทอนเงนได สามารถตอรวมกบเครองรบธนบตรได
ภาพประกอบ 3 เครองขายเครองดมอตโนมตรน CIA 460
39
2. เครองขายเครองดมอตโนมตรน FGA 20 ประเภท : กระปองและขวด (Can and Bottle) ขนาดบรรจ : กระปองขนาด 200 มลลตร และ350 มลลตร ขวดขนาด 150 มลลตร และ 250 มลลตร ขนาดต : 183x99.9x63.3 เซนตเมต นาหนก : 279 กโลกรม ชองบรรจสนคา : 20 ชอง ปมกดเลอกสนคา 20 ปม ระบบไฟฟา : 220 โวลท 50 เฮรท 1200 วตต ระบบความเยน : ใชนายา R 410A None CFC มระบบความปลอดภย โดยเบรคเกอร (Breaker Earth Ground) ควบคมการทางานดวยระบบไมโครคอนโทลเลอร (Microcontroller) มชดรบเหรยญแบบทอนเงนได
ภาพประกอบ 4 เครองขายเครองดมอตโนมตรน FGA 203
40
3. เครองขายเครองดมอตโนมตรน F992B249ND-XS ประเภท : กลอง (PACK UHT) นม นาผลไม อาหารเสรม ขนาดบรรจ :400 กลอง/UHT (ขนาด 180 - 250 มลลลตร ) ขนาดต :180.2x87x60 เซนตเมตรนาหนก 253 กโลกรม ชองบรรจสนคา : 20 ชอง ปมเลอกสนคา 20 ปมระบบไฟฟา : 220 โวลท. 50 เฮตท 5 แอมป ระบบความเยน : ใชนายา R 410A None CFC มระบบความปลอดภย (Safety) โดยเบรคเกอร (Breaker Earth Ground ) ควบคมการทางานดวยระบบไมโครคอนโทลเลอร (Microcontroller) มชดรบเหรยญแบบทอนเงนไดสามารถตอรวมกบเครองรบธนบตรได
ภาพประกอบ 5 เครองขายเครองดมอตโนมตรน F992B249ND-XS
41
4. เครองขายเครองดมอตโนมตรน JV ประเภท : ถวย Cup (Hot & Cold) ขนาดบรรจ : 1,000 ถวย ขนาดต : 183x100x80 เซนตเมตร นาหนก : 360 กโลกรม ชองบรรจสนคา : 24 ชอง ปมเลอกสนคา 24 ปม ระบบไฟฟา : 220 โวลท 50 เฮตท15 แอมป มระบบความปลอดภยโดยเบรคเกอร(Breaker Earth Ground ) ควบคมการทางานดวยระบบไมโครคอนโทรลเลอร (Microcontroller) มชดรบเหรยญแบบทอนเงนไดสามารถตอรวมกบเครองรบธนบตรได
ภาพประกอบ 6 เครองขายเครองดมอตโนมตรน รน JVS
42
บรษท อเซ เทค บางกอก จากด ซงเปนบรษทททาการจดจาหนายเครองขายสนคาอตโนมตและเครองดมผานตจาหนายสนคาอตโนมต มเครองขายเครองดมอตโนมตทสงนาเขาจากบรษท ฟจอเลคทรค ในประเทศญปน 1.เครองขายเครองดมอตโนมตรน FJH20M4RD8-FDP ใชเหรยญ : 10 บาท 5 บาท 1 บาท ขนาดบรรจ : 415 ชน เครองดม : รอน และ เยน สนคา 20 ชนด 30 ปมตวเลอก ขนาดสนคา : กระปอง160 มลลลตร 500มลลลตร เครองดม 100 มลลลตร 250 มลลลตร ขวดนาดม275 มลลลตร 330 มลลลตร รปทรงขนาดสนคา : ขนาดกลม ,ขนาดสเหลยมจตรส 350 มลลลตร 500มลลลตร ขนาด : ความสง 1,830 เซนตเมตร ความกวาง 999 เซนตเมตร ความลก 526 เซนตเมตรนาหนกต : 221 กโลกรม
ภาพประกอบ 7 เครองขายเครองดมอตโนมตรน FJH20M4RD8-FDP
43
กลยทธการตลาดดานตางๆของเครองขายเครองดมอตโนมต จากการสารวจและรวบรวมขอมลของผวจยเกยวกบเครองขายเครองดมอตโนมตในกรงเทพมหานคร พบวามการทากลยทธทางการตลาดทางดานตางๆสามารถจาแนกไดตามสวนผสมทางการตลาดดงน กลยทธดานผลตภณฑ เครองดมทขายดวยเครองขายสนคาอตโนมตมความหลากหลายทงในดานประเภทของเครองดมและยหอของเครองดม ซงสามารถแบงแยกเครองดมตามระบบการบรรจม 2 ประเภทหลกคอ 1. ระบบบรรจเสรจมากอน (Pre-Mix System ) เปนเครองดมทผผลตบรรจเสรจเรยบรอยมาจากโรงงานผผลตอยในบรรจภณฑ กระปอง ขวด กลอง โดยมากทพบในประเทศไทยจะเปนแบบเยน ไดแก นาอดลม (Carbonated beverage) และ เครองดมไมอดลม (Non-Carbonated Beverage ) ไดแก ชา กาแฟ นม โกโก นาผก นาผลไม เปนตน 2. ระบบบรรจภายหลง (Post-Mix System) ภายในเครองขายเครองดมอตโนมต นา แกส คารบอนไดออกไซด และนาเชอมหวนาเชอ ซงจะจายผานทอมาผสมกนในถวยหรอภาชนะทมารองรบเมอผซอหยอดเหรยญซอเครองดม ซงผบรโภคจะสามารถเลอกไดตามความตองการของผบรโภค (Customization) ทงการเพมเตมนาแขง ลด-เพมปรมาณนาตาล กาแฟ พบไดทงเครองดมแบบรอนและเยน ไดแก กาแฟ โกโก นาอดลม เปนตน นอกจากนนยงมกลยทธดานผลตภณฑทสาคญในดานการดดแปลงตวเครองใหมความเหมาะสมกบรปแบบชวตททนสมยมากขน โดยดดแปลงรปแบบของตวเครองขายอตโนมตใหมรปแบบการจายเงนทงายและสะดวกมากขน โดยแยกเครองขายอตโนมตทมอยในกรงเทพมหานครดงน ระบบธนบตรและเหรยญ (Intelligent Coin Changer And Bill Validator) เปนระบบกลไกลอเลคโทรนคสทรบและทอนได ซงแตกตางจากตหยอดเหรยญทวไปททอนไมได ดวยซอฟทแวรและ ฮารดแวรเทคโนโลยชนนาของยโรปและญปน อปกรณตางๆไดผานการทดสอบมาอยางหนกและคงทน,ตลอดจนความถกตองของการรบ/การทอนไดด เอม ว เอส ซสเตม (MVS-System) เปนระบบทพฒนารวมกบบรษท แอดวานซอนโฟเซอวส จากด มหาชน (AIS) เพอบรการกลมลกคามอถอยคDigital โดยลกคาทม M-Pay Account สามารถใชมอถอกดเขาสระบบตามทกาหนดดวยรหสทมแลวทาการกดปมเลอกซอสนคา หนาเครองขายอตโนมตกจะไดสนคาตามตองการ วน การด โซลลชน (One Card Solution) เปน ระบบใชบตรแทนเงนสด (Cashless Card) ทพฒนาขนเพอการซอสนคาผานตขายอตโนมต เปนระบบลาสดทนยมและไดรบการยอมรบกนอยาง
44
กวางขวาง ในยโรป ,อเมรกา ระบบดงกลาวสามารถรองรบบตรตางๆไดอยางกวางขวาง เชน บตรเครดต บตรเอทเอม นอกจากนนระบบนยงใหประโยชนอกมากมาย ขอดของวนการดโซลลชน ไดแก 1. เพมยอดขาย (Increase Sales) ไมเสยโอกาสขาย เพราะลกคาไมตองหาเหรยญและธนบตร ปญหาตไมมเหรยญทอนหมดไป 2. เพมกาไร (Increase Profitability) ลดตนทนในการดาเนนการ เชน คาแรง ,คาเคลอนยาย, การเตรยมเหรยญทอน ,การฉอโกงและการโจรกรรมต 3. เพมประสทธภาพ (Improve Efficiency) ดานเทคโนโลย 4. ไมตองใชเงนสด (Cashless Transaction) ชวยลดขนตอนการจดการเงนสด มเวลาปรบปรงบรการสวนอนไดเตมท 5. เพมความสะดวกสบาย (Enhance Convenience) ระบบนชวยใหลกคาเกดความชอบทจะใช เพราะใชซอไดงาย สะดวก รวดเรว เพยงรด 6. สรางความไดเปรยบ (Competitive Advantage) ตทมระบบ Cashless คอความแตกตางทสรางความไดเปรยบในการขยายทาเลและลกคาใหมเหนอคแขงขน ทชซม (Touch sim) เปนเทคโนโลยลาสดทรวมพฒนากบ บรษท ทร คอรปอเรชน จากด(มหาชน) (True corp.) เพอเพมสสนในการกน-ดม-จายชาระ แบบ อนเทรนดไดสะใจ สะดวก รวดเรว เพยงใชมอถอทมSIMของTrue สมผสกบเครองอานทตขายอตโนมต แลวกดเลอกสนคา ระบบจะทาการเชอมตอโดยตดบญชตามมลคาสนคาและจายสนคาใหทานโดยอตโนมต นอกจากนนยงใชชาระบลตางๆทจดบรการ (counter services) หรอแมกระทงใชซอตวตางๆตามทไดรวมรายการโปรโมชน (Co-promotion) รวมกน กลยทธดานราคา มความหลากหลายทางดานราคา และมการตงราคาแตกตางกน (Discreminate Price) เนองจากผขายหรอเจาของตจะกาหนดราคาขนกบทาเลทตงของตและพนทเปนหลก (Discriminates of Place) หากตงอยในหางสรรพสนคาเชน เซนทรลเวลดราคาเครองดมกจะแพงกวาราคาปกตทซอจากรานคาสะดวกซอแตบางพนทราคาเครองดมกเปนราคาปกตเมอเทยบกบราคาจากรานสะดวกซอ เชน คอนโดลมพนวลลสทธสาร กลยทธดานชองทางจดจาหนาย เครองขายเครองดมอตโนมตในกรงเทพมหานครใหความสาคญกบการเลอกทาเลทตงซงตองตงอยในพนทมผคนเดนผาน ยานออฟต ทพกอาศย หรอ สถานทๆสาคญ ปลอดภยตอการโจรกรรม
45
และมความคมคาดานการลงทน จากการสารวจขอมลพนทสาคญตางๆของกรงเทพมหานครทมเครองขายอตโนมตตงอย ไดแก หางสรรพสนคา ไดแก เซนทรลเวลด คารฟร เปนตน อาคารชดหรอคอนโดมเนยม ไดแก อาคารชดอมนตา-รชดา อาคารชดศภาลยปารค อาคารชดลมพนวลลพหลโยธนสทธสาร อาคารชดลมพน พลาซา อโศก เปนตน อาคารสานกงาน ไดแก ตก PS Tower อโศก มหาวทยาลยไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร สถานทสาคญและแหลงทองเทยวตางๆ ไดแก ศนยประชมแหงชาตสรกต, วดสคนธาราม เปนตน ตลอดจนบางจดไดมการสรางเปนอาเขต หรอ One Stop Service ซงเปนการรวมเครองขายสนคาอตโนมตหลากหลายประเภทสนคามาวางบรการรวมกน เชน ชา/กาแฟ รอนเยน นา-นาผลไม-นาอดลม-นม ขนมขบเคยว บะหมมามา เปนตน เปรยบเสมอนรานคาอตโนมตทบรการขาย 24 ชม. ผานตจาหนาย 3-6 ต ใกลบานหรอททางานลกคา ซงอยในทาเลทไกลชมชน หรอ ขาดความสะดวกในการซอสนคายามดก
ภาพประกอบ 8 One Stop Service เครองขายอตโนมต
คาเฟเทอเรย (Cafe’teria) เปนธรกจเครองขายอตโนมตใหม ทเนนไปวางในพนทสวนทเปนหองสนทนาการของบรษทและองคกรใหญๆใหบรการพนกงานในองคกร โดยพฒนาจากแนวคดสะดวกซอ ณ จดเดยวกบเทคโนโลยไมตองใชเงนสด (Cashless System) และรปแบบชวต เรงดวน สรางขนเพอเสรมสรางบรรยากาศการทางาน ซงเนนใหความสาคญตอพนกงาน และหลายแหงใหเปนสวสดการพนกงาน เพยงพนกงานถอบตรพนกงาน(I.D.)เดนซอนา ชา กาแฟ รอน เยน บะหมถวย ขนม
46
ขบเคยว ไดสะดวก ไมตองรอควนาน จากกลมตจาหนายสนคาอตโนมตในบรเวณ คาเฟเทอเรย (Café’teria) หรอ หองสนทนาการของบรษทฯ งานวจยทเกยวของ เนองจากเครองขายเครองดมอตโนมตแมจะมการตดตงกระจายในหลายพนท ในกรงเทพมหานครแลว แตกไมนยมแพรหลายมากนก ทาใหมงานวจยทเกยวของกบเครองขายสนคาอตโนมตจานวนไมกเรอง โดยผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของ สามารถสรปไดดงน เกศสร แตศลปสาธต (2545: 95-104) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ในการวจยพบวาผบรโภคสวนใหญเปนเพศชาย มชวงอาย 15-24 ป ประกอบอาชพเปนพนกงานบรษท มรายไดตอเดอนตากวา 10,000 บาท มระดบการศกษาตากวาปรญญาตร และมสถานภาพโสด โดยชอบดมนาอดลมในสานกงานปรมาณวนละ2-3 กลอง,กระปอง,ถวย มอตราการดมสปดาหละ 1-3 ครง และสวนใหญมประสบการณเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต และมทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตโดยรวมอยทระดบไมคอยด เนองจากดานราคาทมความลาบากในดานการเตรยมเหรยญลวงหนา และดานการสงเสรมการขายในเรองทเครองขายอตโนมตทาใหพนกงานขายตกงานมากขน ไมมการตกแตงบรเวณทตงเครองขาย และไมมสอโฆษณาตามสอตางๆใหเหน ตามลาดบ สวนดานผลตภณฑ ดานการจดจาหนาย ดานสงคม ผบรโภคมทศนคตทดตอ ความหลากหลายของเครองดม บรรจภณฑดงดดใจ ความนาเชอถอของตราสนคาความมนใจวาเครองดมสะอาด ปลอดภย และดานการจดจาหนาย เรองทเครองขายอตโนมตนนเปนเทคโนโลยททนสมยทดเทยมกบนานาอารยะประเทศ การขายดวยเครองขายอตโนมตเปนการบรการทดแกผบรโภค มการตงเครองขายในทาเลทสะดวก และขนตอนไมยงยาก สวนดานสงคม ในเรองความรวดเรวทเหมาะกบผบรโภคทเรงรบ ความรสกทนสมย ความเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบนและเครองขายอตโนมตมประโยชนมากตอระบบธรกจคาปลก ตามลาดบ มกดา อารย ( 2549: 132-137) ทศนคตตอการซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา ผบรโภคสวนใหญเปนเพศหญงอายระหวาง25-34ป อาชพลกจาง/พนกงานเอกชน มรายไดตอเดอน 5,001-10,000 บาท ลกษณะการอยอาศยเปนอพารทเมนท มจานวนสมาชกในครอบครว 1-3 คนและผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ยงคงซอนาดมบรรจขวด โดย ผบรโภคสวนใหญเคยซอนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญทผานการฆาเชอในระบบ อารโอ (RO: Reverse Osmosis)โดยระบบฆาเชอทชอบมากทสดคอระบบอารโอและยว(RO & UV) เพราะสะอาดบรสทธ และคณภาพดกวาระบบอน ความถในการซอตอ
47
สปดาหคอ 1-3 ครง ระยะเวลาทซอ คอนอยกวา 6 เดอนบรรจภณฑทไปซอบอยทสดคอขนาด 1.5 ลตรคาใชจายคอครงคอ 6-10 บาทสาเหตหลกทซอคอ หาซองาย และสถานททซอคอรานคาใกลบานและผบรโภคสวนใหญมทศนคตตอการซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญในดานผลตภณฑและดานราคา โดยรวมอยในระดบด คอ การหยอดเหรยญซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญเปนวธทสะดวกทนใจและราคาของนาดมจากเครองขายอตโนมตแบบหยอดเหรยญถกกวานาดมบรรจขวดทวไป กนก วมาลา ( 2548: 97-103 ) ทศนคตและพฤตกรรมการใชเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภค ในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 25-34 ป สถานภาพโสด การศกษาระดบการศกษาปรญญาตรขนไป สวนใหญเปนพนกงานบรษทเอกชน มรายไดตอเดอน 15,000-30,000 บาท พกอาศยอยอพารทเมนท/คอนโดมเนยมผบรโภคมทศนคต ตอสวนผสมการตลาด ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางจดจาหนาย และดานสงเสรมการตลาดโดยรวมอยในระดบดมากผบรโภคมความถเฉลยในการใชบรการ 2 ครงตอสปดาหสวนใหญนาเสอผามาซกและนงคยกบผทมาใชบรการ ระหวางรอบรการ มาใชบรการเพราะพนกงานทคอยมาใหบรการ ชอบการมพนกงานคอยใหบรการ ระหวางรอบรการ และตองการใหมอนเตอรเนตและเกมสมากทสด ปรยารช สายเพชร (2545: 78-81) ไดทาการวจยเรองทศนคตและพฤตกรรมการใชบรการเครองจาหนายนาดมบรสทธแบบหยอดเหรยญ ของผพกอาศยในอพารทเมนทในเขตจตจกรโดยการใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการรวบรวมขอมลในการวจย ผลการวจยพบวากลมตวอยางทใชบรการสวนใหญเปนเพศหญง อาย 20-/25 ป การศกษาปรญญาตร รายได 5,001-7,500 บาทตอเดอนโดยรจกเครองจาหนายจากการไดเหน ใชบรการ 1-2 ครงตอสปดาห ใชบรการซอนา 1-2 ลตร มทศนคตวาการใชบรการเครองทตงอยในอาคารทพกอาศยเพราะตองการความสะดวก
ทศนยวรรณ ศรวไลวรรณ (2550: 159) ไดทาการวจยเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอของผบรโภคตอเครองทานาอนยหอพานาโซนคแบบบางเฉยบ ผลการวจยพบวา กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มากกวาเพศชาย มอาย 35-39 ป สถานภาพ เปนโสด/หมาย/หยาราง/แยกกนอย มระดบการศกษาปรญญาตร มอาชพพนกงาน บรษทเอกชน/หางราน มรายได มากกวา 40,000 บาทขนไป มสมาชกในครอบครว 3-4 คน และ ปจจยทางดานผลตภณฑ มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองทานาอนยหอพานาโซนคแบบางเฉยบ เนองจากปจจยดานผลตภณฑซงถอวาเปนสงกระตนทางการตลาด มสวนสาคญทาใหผบรโภคเกดความตองการผลตภณฑ สงกระตนดงกลาวถอวาเปนเหตจงใจใหเกดการซอสนคา
48
บทท 3 วธดาเนนการวจย
ในการศกษาวจยครงน เปนการศกษาเรองแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร โดยไดดาเนนการตามขนตอนดงตอไปน 1. การกาหนดประชากรและวธการสมกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการศกษาวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน คอ ผบรโภคทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานครซงไมทราบจานวนทแนนอน กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ กลมผบรโภคทอาศยหรอทางานอยในกรงเทพมหานคร แตเนองจากไมทราบจานวนประชากรทแนนอน ดงนนผวจยจงไดกาหนดขนาดตวอยางโดยใชสตรการหาขนาดตวอยาง ในกรณทไมทราบจานวนประชากร (กลยา วานชย บญชา. 2546: 25-26) ทระดบความเชอมน 95% ไดขนาดกลมตวอยางทคานวณเทากบ 385 ตวอยางโดยใชสตรการคานวณไดดงน เมอ n แทน ขนาดของกลมตวอยาง Z แทน คาสถตทระดบความเชอมนทกาหนดไว ในทนกาหนดไวท 95% ไดดงน
Z1-α / 2 = Z.975 Z = 1.96
p แทน สดสวนของประชากรหรอความนาจะเปนของประชากรในทนกาหนดความนาจะเปนของประชากร เทากบ 0.5
n = Z2pq_ E2
49
q แทน 1 - p E แทน คาความคลาดเคลอนของกลมทยอมใหเกดขนไดในทน กาหนด E = 0.05 จากสตรขางตนแทนคาในสตรไดดงน
n = (1.96) 2 (0.5)(1 – 0.5) (0.05) 2
= 384.16 = 385 คน ดงนนขนาดกลมตวอยางทคานวณไดเทากบ 385 ตวอยาง และใชวธการเลอกกลมตวอยางดงตอไปน การเลอกกลมตวอยาง ขนตอนการสมตวอยางประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน ขนตอนท1 การสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ทาการเกบรวบรวมขอมล โดยใชแบบสอบถามทเตรยมไวนาไปเกบขอมลกบผบรโภคทอาย 15 ปขนไปทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานครเนองจากเปนกลมทมอานาจตดสนใจในการซอ โดยเลอกจาก 5 เขตทมประชากรหนาแนนและเปนพนทสาคญทางเศรษฐกจ ไดแก เขตพญาไท เขตสาธร เขตปทมวน เขตวฒนา เขตลาดพราว ขนตอนท 2 การสมตวอยางโดยกาหนดโควตา (Quota Sampling) คานวณหาจากกลมตวอยาง 385 คน และจากการสมตวอยางในขนท1 ดงน
เขตพนท จานวนตวอยาง เขตพญาไท 77 เขตสาธร 77 เขตปทมวน 77 เขตวฒนา 77 เขตลาดพราว 77 385 ขนตอนท 3 การสมตวอยางโดยใชความสะดวก (Convenience Sampling) เพอเกบรวบรวมขอมล โดยใชแบบสอบถามทไดจดเตรยมไว นาไปเกบขอมลกบผบรโภคทอาศยหรอทางานในเขตพนททจะจดเกบแบบสอบถามตามจานวนทไดกาหนดไว
50
การสรางเครองมอทใชในการวจย ขนตอนในการสรางเครองมอ 1. ศกษาขอมลจากตารา และงานวจยทเกยวของกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตเพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 2. สรางแบบสอบถามทงหมด 3 สวน สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบลกษณะทางดานประชากรศาสตร สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต สวนท 3 เปนคาถามเกยวกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต 3. นาแบบสอบถามทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาทาการตรวจสอบและเสนอแนะเพมเตม เพอนาแบบสอบถามทไดไปปรบปรงแกไขใหถกตอง พรอมใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง และความเหมาะสมของเนอหา จากนนนาปรกษากบคณะกรรมการควบคมสารนพนธ เพอปรบปรงใหมความชดเจนกอนนาไปใช 4. นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try Out) กบกลมตวอยางจานวน 30 คนและนามาหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟา (α -Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) เครองมอทใชในการวจย
ในการวจยครงน ผวจยไดทาการสรางเครองมอทใชในการวจย โดยการออกแบบสอบถาม(Questionnaire)เปนการเกบรวบรวมขอมลในลกษณะภาษางายแกความเขาใจ เพอใหเกดความเขาใจตรงกนระหวางกลมตวอยางและผวจยรวมถงไดศกษาคนควาแนวคดจากงานวจยทเกยวของกบผวจย โดยแบงเนอหาแบบสอบถามออกเปน 3 สวนคอ สวนท 1. ลกษณะทางดานประชากรศาสตร มลกษณะเปนแบบสอบถามปลายปด (Close-Ended Response Question) ม 5 ขอ ไดแก ขอท 1. เพศ ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต ( Nominal scale ) ขอท 2. อาย ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงลาดบ ( Ordinal scale ) ขอท 3. อาชพ ใชการวดขอมลประเภทนามบญญต ( Nominal scale ) ขอท 4. รายไดโดยเฉลยตอเดอน ใชการวดขอมลประเภทประเภทเรยงลาดบ ( Ordinal scale ) ขอท 5. ระดบการศกษาใชการวดขอมลประเภทเรยงลาดบ ( Ordinal scale )
51
สวนท 2. ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต มลกษณะเปนแบบคาถามปลายปด (Close-Ended Response Question) รวมทงหมด 3 ดาน 18 ขอ ไดแก ดานผลตภณฑ 13 ขอ ดานราคา 3 ขอ ดานการจดจาหนาย 4 ขอ โดยใหผบรโภคแสดงทศนคตตอขอความในมาตรวดทศนคตทผวจยสรางขนแบบ เปนแบบสอบถามทใชมาตรวดแบบ Rating Scale ของ Likert ( Method of Summated Rating the Likert Scale ) ( ศรวรรณ เสรรตน 2541: 166 ) โดยใหผตอบคาถามเลอกตอบไดเพยงคาตอบเดยว จานวน 18 ขอ โดยกาหนดเกณฑการใหคะแนน 1 ถง 5 แทนระดบทศนคต ดงตอไปน 5 หมายถง ดมาก 4 หมายถง ด 3 หมายถง ปานกลาง 2 หมายถง ไมด 1 หมายถง ไมดมาก เกณฑการประเมน สามารถแบงชวงคะแนนทใชวธการคานวณหาความกวางของอตรภาคชน (Class Interval : I ) ผวจยใชเกณฑเฉลยในการอภปรายผล (กลยา วานชยปญญา.2546: 29) ดงน I = ความกวางของอนตรภาคชน = (คะแนนสงสด – คะแนนตาสด) จานวนชน = 5 – 1 5 = 0.8 จากสตรขางตนสามารถสรปเกณฑการแปลความหมายของคะแนน ดงน 4.21 - 5.00 หมายถง ผบรโภคมระดบทศนคตดมากตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต 3.41 - 4.20 หมายถง ผบรโภคมระดบทศนคตดตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต 2.61 - 3.40 หมายถง ผบรโภคมระดบทศนคตปานกลางตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต 1.81 - 2.60 หมายถง ผบรโภคมระดบทศนคตไมดตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต 1.00 - 1.80 หมายถง ผบรโภคมระดบทศนคตไมดอยางมากตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต
52
และจะทาการจดกลมขอมลใหมในการทดสอบสมมตฐานใหเหลอ 3 กลมโดยมระดบทศนคต 3 ระดบดงน ด ปานกลาง ไมด สวนท 3 แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เปนแบบสอบถามเกยวกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผตอบแบบสอบถาม รวมทงหมด 10 ขอ โดยใชระดบการวดขอมลดงน ขอท 1. ประสบการณในการซอสนคาจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 2. ประสบการณในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 3. ประเภทของเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 4. สถานททเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 5. แนวโนมในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 6. เหตผลในการทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 7. ประเภทเครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ขอท 8. ราคาทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงลาดบ ( Ordinal scale )
ขอท 9. สถานททจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต(Nominal Scale) ขอท 10. แนวโนมในการบอกตอบคคลอน ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale)
53
การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดทาการศกษาและเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ จากแหลงขอมล 2 แหลง คอ 1. แหลงขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดจากการศกษาคนควาจากแหลงขอมลทงภาครฐและเอกชน ไดแก นตยสารและวารสาร หนงสอทางวชาการ บทความ วทยานพนธ รายงานวจยทเกยวของ และขอมลจากอนเตอรเนต 2. แหลงขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลจากการเกบรวบรวมขอมลเพอนามาวเคราะห ซงผวจยไดดาเนนการเกบตวอยางดวยตนเอง พรอมทงชแจงวตถประสงค และขอความรวมมอในการเกบขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 385 คนจากกลมตวอยาง เมอผวจยรวบรวมแบบสอบถามไดทงหมดแลว ทาการตรวจสอบความถกตองสมบรณของแบบสอบถาม เพอทาการวเคราะหขอมลตามขนตอนตอไป การจดกระทาและการวเคราะหขอมล การศกษาคนควาวจยครงน ผวจยไดจดกระทาขอมลและวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหขอมล เพอประมวลผลและนาเสนอการวจยในครงน ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดรบทงหมดมาตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม แลวลงรหสในแบบสอบถาม ( Coding ) จากนนนาไปวเคราะหและทาการประมวลขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ( Statistic Package for the Social Science ) Version 16.0 for Windows โดยใชการคานวณคาสถต ดงน สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) หรอคาสถตพนฐานไดแก 1.1 คารอยละ (Percentage) เพอใชในการอธบายลกษณะขอมลทางประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสตร ดงน (ชศร วงศรตนะ 2541: 40)
P = f x 100 n
เมอ P แทน คารอยละ หรอเปอรเซนต f แทน ความถทสารวจได n แทน จานวนความถทงหมด หรอจานวนกลมตวอยาง
1.2 คาคะแนนเฉลย (Mean) เพอใชแปลความหมายของขอมลทศนคตในดานตาง ๆ โดยใชสตร ดงน (กลยา วานชยบญชา 2546: 39)
x = nxi∑
54
เมอ x แทน คาคะแนนเฉลย ∑ ix แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน ขนาดของกลมตวอยาง
1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชแปลความหมายของขอมลทศนคตในดานตาง ๆ โดยใชสตรดงน (กลยา วานชยบญชา 2546: 39)
S.D. = 1
)( 2
−
−∑n
xxi เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนกลมตวอยาง ix แทน คะแนนแตละตวในกลมตวอยาง x แทน คาคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง n แทน ขนาดของกลมตวอยาง 2. สถตทใชหาความเชอมนของแบบสอบถามเพอหาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟา (α -Coefficient) ของครอนบค (Cronbach’s alpha coefficient) คาอลฟาทไดจะแสดงถงระดบความคงทของแบบสอบถาม โดยจะมคาระหวาง 0 ≤α ≤1 โดยใชสตรดงน (กลยา วานชยบญชา. 2546 : 50)
α = ianceariancek
ianceariancekvarcov)1(1
varcov−+
เมอ α แทน คาสมประสทธของความเชอมน K แทน จานวนคาถาม ariancecov แทน คาเฉลยของความแปรปรวนรวมระหวางคาถามตาง ๆ iancevar แทน คาเฉลยของคาแปรปรวนของคาถาม 3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐานใชสถตดงน 3.1 การทดสอบความเปนอสระของตวแปร (Chi-Square Test of Independence or Association) ใชทดสอบสมมตฐานขอท 1 วาลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย
55
สถานภาพสมรส อาชพ รายไดโดยเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (ศรชย กาญจนวาส. 2545 : 235-236) โดยใชสตร
โดยท แทน คาไค-สแควร (Chi-Square) N แทน จานวนคของคาตวแปรหรอจานวนสมาชกในกลม
Oij แทน คาความถทสงเกตไดจากตวอยาง (Observation) Eij แทน ความถทคาดหมายของแถว I และคอลมน j r แทน จานวนแถวนอน c แทน จานวนแถวตง Df = (r-1)(c-1) แทน องศาความเปนอสระ
3.2 การทดสอบหาคาความสมพนธของตวแปร 2 ตวแปรทเปนอสระตอกน หรอหาความสมพนธระหวางขอมล 2 ชด ใชสถตใชสถต Chi-Square (ชศร วงษรตนะ. 2541 : 212) นอกจากนนหากทดสอบพบวา คาถามมความสมพนธระหวางตวแปรทมนยสาคญทางสถต กจะใชคาสถต Cramer’s V (V) เพอบอกระดบความสมพนธของตวแปร ใชทดสอบสมมตฐานขอท 2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต ในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค เมอพบวาตวแปรมความสมพนธจะทาการทดสอบขนาดความสมพนธตอไปนโดยสถตทใชวดความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม ทเปนขอมลชนดสเกลนามบญญต (Nominal Scale) (บญธรรม กจปรดาบรสทธ. 2543 : 332) โดยใชสตร
Cramer’ s V = n(t - 1) โดยท Cramer’ s V แทน สมประสทธ Cramer’ s V แทน คาของ จากการทดสอบความเปนอสระตอกน n แทน ขนาดของตวอยาง t แทน จานวนแถวหรอจานวนสดมภทมคานอย
56
ทงนใชเกณฑการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธ (บญธรรม กจปรดาบรสทธ.2543:348)ดงน ถาคาสมประสทธสหสมพนธ 0.71-0.99 หมายความวา มความสมพนธระดบสง ถาคาสมประสทธสหสมพนธ 0.31-0.70 หมายความวา มความสมพนธระดบปานกลาง ถาคาสมประสทธสหสมพนธ 0.01-0.30 หมายความวา มความสมพนธระดบตา
57
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล
การศกษาวจยครงนมงศกษา แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
(Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร การวเคราะหขอมลและแปลผลการวเคราะหขอมล ผทาการวจยไดกาหนดสญลกษณตางๆทใชในการวเคราะหขอมล ดงน สญลกษณทใชในการวเคราะห
n แทน จานวนผบรโภคกลมตวอยาง x แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) แทน คาสถตทใชพจารณาใน Chi-square v แทน คาสมประสทธสหสมพทธ H0 แทน สมมตฐานหลก (Null Hypothesis) H1 แทน สมมตฐานรอง (Alternative Hypothesis) * แทน ความมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
การเสนอผลการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล ผวจยไดนาเสนอผลตามความมงหมายของการวจย โดยแบงการ
นาเสนอในรปแบบของตารางประกอบคาอธบาย โดยแบงเปน 4 สวน ดงน สวนท 1 การวเคราะหขอมลดานลกษณะทางดานประชากรศาสตร สวนท 2 การวเคราะหทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ไดแก
ดานผลตภณฑ ดานราคา และดานการจดจาหนาย สวนท 3 การวเคราะหแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ไดแก
ประสบการณการซอสนคาและเครองดมจากเครองขายอตโนมต ประเภทเครองดมทจะซอ ราคาทจะซอ เหตผลทจะซอ สถานทจดจาหนายทจะซอ การบอกตอ แนวโนมการซอในอนาคต
สวนท 4 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน
58
ผลการวเคราะหขอมล สวนท 1 การวเคราะหขอมลดานลกษณะทางดานประชากรศาสตร การวเคราะหขอมลลกษณะทางประชากรศาสตรของผบรโภคในกรงเทพมหานคร จานวน 385 คน สามารถจาแนกตาม เพศ อาย อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา โดยนาเสนอในรปของจานวน รอยละ ดงน ตาราง 2 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเพศ เพศ จานวน ( คน ) รอยละ ชาย 152 39.5 หญง 233 60.5 รวม 385 100.0
จากตาราง 2 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนเพศหญง จานวน 233 คน คดเปนรอยละ 60.5 รองลงมาเปนเพศชาย จานวน152 คน คดเปนรอยละ 39.5 ตาราง 3 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามอาย อาย จานวน ( คน ) รอยละ 15 – 20 ป 67 17.4 21 - 25 ป 105 27.3 26 - 30 ป 108 28.0 31 – 35 ป 50 13.0 36 – 40 ป 22 5.7 41 ปขนไป 33 8.6 รวม 385 100.0
จากตาราง 3 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนกลมผทมอาย 26 - 30 ป จานวน 108 คน คดเปนรอยละ 28.0 รองลงมาคอ เปนกลมผทมอาย 21 - 25 ป จานวน 105 คน คดเปนรอยละ 27.3 เปนกลมผทมอาย15 – 20 ป จานวน 67 คน คดเปนรอยละ17.4 เปน
59
กลมผทมอาย 31 – 35 ป จานวน 50 คน คดเปนรอยละ13 เปนกลมผทมอาย 41 ปขนไป จานวน 33 คน คดเปนรอยละ 8.6 และเปนกลมผทมอาย 36 – 40 ป จานวน 22 คน คดเปนรอยละ 5.7
เนองจากมบางอตรภาคชนของอายของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม มความถนอยกวาเกณฑทกาหนดไวดงนนผวจยไดทาการรวมชนใหม ดงน
ตาราง 4 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามอาย ( จดกลมใหม ) อาย จานวน ( คน ) รอยละ 15 – 20 ป 67 17.4 21 - 25 ป 105 27.3 26 - 30 ป 108 28.0 31 – 35 ป 50 13.0 36 ปขนไป 55 14.3 รวม 385 100.0
จากตาราง 4 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนกลมผมอาย 26 - 30 ป จานวน 108 คน คดเปนรอยละ 28.0 รองลงมาคอ เปนกลมผมอาย 21 - 25 ป จานวน 105 คน คดเปนรอยละ 27.3 เปนกลมผทมอาย 15 – 20 ป จานวน 67 คน คดเปนรอยละ17.4 เปนกลมผทมอาย 36 ปขนไป จานวน 55 คน คดเปนรอยละ 14.3 และเปนกลมผทมอาย 31 – 35 ปจานวน 50 คน คดเปนรอยละ13
ตาราง 5 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามอาชพ อาชพ จานวน ( คน ) รอยละ นกเรยน / นกศกษา 159 41.3 พนกงานบรษทเอกชน 127 33.1 ขาราชการ/รฐวสาหกจ 51 13.2 ธรกจสวนตว 41 10.6 อนๆ ไดแก อาชพอสระ ลกจาง 7 1.8 รวม 385 100.0
60
จากตาราง 5 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผทมอาชพนกเรยน/นกศกษา จานวน 159 คน คดเปนรอยละ 41.3 รองลงมาคอ เปนพนกงานบรษทเอกชน จานวน127 คน คดเปนรอยละ 33.1 เปนขาราชการ/รฐวสาหกจ จานวน 51 คน คดเปนรอยละ13.2 เปนธรกจสวนตว จานวน 41 คน คดเปนรอยละ 10.6 และอนๆ ไดแก อาชพอสระ ลกจาง มจานวน 7 คน คดเปนรอยละ 1.8
เนองจากมบางอตรภาคชนของอาชพของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม มความถนอยกวาเกณฑทกาหนดไวดงนนผวจยไดทาการรวมชนใหม ดงน ตาราง 6 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามอาชพ (จดกลมใหม) อาชพ จานวน ( คน ) รอยละ นกเรยน / นกศกษา 159 41.3 พนกงานบรษทเอกชน 127 33.1 ขาราชการ/รฐวสาหกจ 51 13.2 อนๆไดแก ธรกจสวนตว อาชพอสระ ลกจาง
48
12.4
รวม 385 100.0
จากตาราง 6 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผทมอาชพนกเรยน / นกศกษา จานวน 159 คน คดเปนรอยละ41.3 รองลงมาคอ เปนพนกงานบรษทเอกชน จานวน 127 คน คดเปนรอยละ 33.1 เปนขาราชการ/รฐวสาหกจ จานวน 51 คน คดเปนรอยละ13.2 และ อนๆ ไดแก ธรกจสวนตวหรอ อาชพอสระ ลกจาง มจานวน 48 คน คดเปนรอยละ 12.4
61
ตาราง 7 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน รายไดเฉลย จานวน ( คน ) รอยละ ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท 147 38.2 10,001 – 20,000 บาท 96 24.9 20,001 – 30,000 บาท 64 16.6 30,001 - 40,000 บาท 25 6.5 40,001 บาทขนไป 53 13.8 รวม 385 100.0
จากตาราง 7 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผมรายไดเฉลยตอเดอน ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท จานวน 147 คน คดเปนรอยละ 38.2 รองลงมาคอ เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 10,001 – 20,000 บาท จานวน 96 คน คดเปนรอยละ 24.9 เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 20,001 – 30,000 บาท จานวน 64 คดเปนรอยละ16.6 เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 40,001 บาทขนไป จานวน 53 คดเปนรอยละ 13.8 และ เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 30,001 - 40,000 บาท จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 6.5
เนองจากมบางอตรภาคชนของรายไดเฉลยตอเดอนของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม มความถนอยกวาเกณฑทกาหนดไวดงนนผวจยไดทาการรวมชนใหม ดงน ตาราง 8 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน (จดกลมใหม) รายไดเฉลย จานวน ( คน ) รอยละ ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท 147 38.2 10,001 – 20,000 บาท 96 24.9 20,001 – 30,000 บาท 64 16.6 30,001 บาทขนไป 78 20.3 รวม 385 100.0
62
จากตาราง 8 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผมรายไดเฉลยตอเดอน ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท จานวน 147 คน คดเปนรอยละ 38.2 รองลงมาคอ เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 10,001 – 20,000 บาท จานวน 96 คน คดเปนรอยละ 24.9 เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 30,001 บาทขนไป จานวน 78 คน คดเปนรอยละ 20.3 และ เปนผทมรายไดเฉลยตอเดอน 20,001 – 30,000 บาท จานวน 64 คดเปนรอยละ16.6
ตาราง 9 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามระดบการศกษา ระดบการศกษา จานวน ( คน ) รอยละ ตากวาปรญญาตร 29 7.5 ปรญญาตร 275 71.4 สงกวาปรญญาตร 81 21.1 รวม 385 100.0
จากตาราง 9 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผมระดบการศกษาปรญญาตร จานวน 275 คน คดเปนรอยละ 71.4 รองลงมาคอ เปนผมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 81 คน คดเปนรอยละ 21.0 และเปนผมระดบการศกษาตากวาปรญญาตร จานวน 29 คน คดเปนรอยละ 7.5
เนองจากมบางอตรภาคชนของระดบการศกษาของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม มความถนอยกวาเกณฑทกาหนดไวดงนนผวจยไดทาการรวมชนใหม ดงน
ตาราง 10 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามระดบการศกษา (จดกลมใหม) ระดบการศกษา จานวน ( คน ) รอยละ ปรญญาตรหรอตากวา 304 78.9 สงกวาปรญญาตร 81 21.1 รวม 385 100.0
63
จากตาราง 10 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเปนผมระดบการศกษาปรญญาตร หรอตากวา จานวน 304 คน คดเปนรอยละ 78.9 รองลงมาคอ เปนผมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 81 คน คดเปนรอยละ 21.1 สวนท 2 การวเคราะหทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต
ทศนคตการทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ไดแก ดานผลตภณฑ ดานราคา และดานการจดจาหนาย ของผบรโภคโดยนาเสนอในรปแบบความคาเฉลย และคาเบยงเบนเฉลย ดงน
ตาราง 11 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑ ของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
ดานผลตภณฑ Χ S.D. ระดบทศนคต
ความหลากหลายของชนดเครองดมทมจาหนายในเครอง ขายอตโนมต
3.59 0.71 ด
ความนาเชอถอของยหอเครองดมทมจาหนายในเครอง ขายอตโนมต
3.83 0.71 ด
ความเหมาะสมของอณหภมเครองดมทมจาหนายใน เครองขายอตโนมต
3.63 0.80 ด
ความเพยงพอของจานวนเครองดมทมจาหนายในเครอง ขายอตโนมต
3.30 0.86 ปานกลาง
คณภาพเครองดมทอยในเครองขายอตโนมต 3.61 0.75 ด
สภาพบรรจภณฑของเครองดมทอยในเครองขาย อตโนมต
3.66 0.78 ด
ขนตอนการซอจากเครองขายอตโนมต 3.74 0.76 ด
ความเทยงตรงของเครองขายอตโนมต 3.60 0.88 ด
ระบบจอสมผสจากเครองขายอตโนมต 3.41 0.78 ด รปแบบของเครองขายอตโนมตชนดผสมแบบสามารถ กาหนด รสชาต ความรอน-เยน
3.44 0.83 ด
64
ตาราง 11 (ตอ)
ดานผลตภณฑ
Χ S.D. ระดบทศนคต
ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงน ดวยบตรแทนเงนสด
3.23 0.87 ปานกลาง
ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงน ดวยซมการดมอถอของระบบเครอขายของ ทร
3.24 0.97 ปานกลาง
ความสามารถในการชาระเงนดวยระบบเอมเพย ของ ระบบเครอขายของ เอ ไอ เอส
3.22 0.97 ปานกลาง
รวม 3.50 0.48 ด จากตาราง 11 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตดานผลตภณฑ ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตดานผลตภณฑ โดยรวมอยในระดบด มคาเฉลยรวม เทากบ 3.50 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตดานผลตภณฑอยในระดบด ในขอ ความนาเชอถอของยหอเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.83 รองลงมา ไดแก ขนตอนการซอจากเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.74 สภาพบรรจภณฑของเครองดมทอยในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.66 ความเหมาะสมของอณหภมเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.63 คณภาพเครองดมทอยในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.61 ความเทยงตรงของเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.60 ความหลากหลายของชนดเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.59 และรปแบบของเครองขายอตโนมตชนดผสมแบบสามารถกาหนด รสชาต ความรอน-เยน มคาเฉลย 3.44 ผบรโภคมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตดานผลตภณฑอยในระดบปานกลาง ในขอ ความเพยงพอของจานวนเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.30รองลงมาไดแก ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงนดวยซมการดมอถอของระบบเครอขายของ ทร มคาเฉลย 3.24 ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงนดวยบตรแทนเงนสด มคาเฉลย 3.23 และความสามารถในการชาระเงนดวยระบบเอมเพย ของระบบเครอขายของ เอ ไอ เอส มคาเฉลย 3.22
65
ตาราง 12 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคา ของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม ดานราคา Χ S.D. ระดบทศนคต ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบความสะดวกท ไดรบ
3.57 0.67 ด
ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบราคาเครองดม จากรานคาทวไป
3.37 0.71 ปานกลาง
ราคามความหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบภาพลกษณท ไดรบจากการใชเครองขายอตโนมต
3.43 0.69 ด
รวม 3.46 0.57 ด
จากตาราง 12 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคาของเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดดานราคาโดยรวมอยในระดบด โดยมคาเฉลยรวมเทากบ 3.46 เมอพจารณารายขอพบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดดานราคาอยในระดบด ในขอ ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบความสะดวกทไดรบ มคาเฉลย 3.57 รองลงมาไดแก ราคามความหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบภาพลกษณทไดรบจากการใชเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.43 และผบรโภคมทศนคตอยในระดบปานกลาง ในขอ ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบราคาเครองดมจากรานคาทวไป มคาเฉลย 3.37
66
ตาราง 13 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนเฉลยระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการ จดจาหนายของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
ดานการจดจาหนาย Χ S.D. ระดบทศนคต ความสะดวกในการเขาถงสถานทตงของเครองขาย อตโนมต 3.36 0.89 ปานกลาง
ความปลอดภยของทตงเครองขายอตโนมต.ในการจาหนาย เครองดม
3.49 0.73 ด
ความเพยงพอของเครองขายอตโนมตทตงจาหนายใน สถานทตางๆ
2.86 0.91 ปานกลาง
การตงรวมของเครองขายสนคาอตโนมตหลายชนดในจด หนง ๆ
3.31 0.80 ปานกลาง
รวม 3.25 0.64 ปานกลาง จากตาราง 13 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนระดบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดาน
การจดจาหนายของเครองขายอตโนมต ของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามมระดบทศนคตตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายโดยรวมอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยรวม เทากบ 3.25 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรโภคมทศนคตอยในระดบดตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายของเครองขายอตโนมต ในขอ ความปลอดภยของทตงเครองขายอตโนมตในการจาหนายเครองดม มคาเฉลย 3.49 ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตอยในระดบปานกลาง ในขอ ความสะดวกในการเขาถงสถานทตงของเครองขายอตโนมต มคาเฉลย 3.36 รองลงมาไดแก การตงรวมของเครองขายสนคาอตโนมตหลายชนดในจดหนงๆ มคาเฉลย 3.31 และความเพยงพอของเครองขายอตโนมตทตงจาหนายในสถานทตางๆมคาเฉลย 2.86
67
ตาราง 14 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามประสบการณ การซอสนคาจากเครองขายอตโนมต
ประสบการณ จานวน ( คน ) รอยละ เคย 346 89.9 ไมเคย 39 10.1 รวม 385 100.0
จากตาราง 14 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญเคยม
ประสบการณการซอสนคาประเภทตางๆ จากเครองขายอตโนมต จานวน 346 คน คดเปนรอยละ 89.9 และไมเคยมประสบการณการซอสนคาประเภทตางๆจากเครองขายอตโนมต จานวน 39 คน คดเปนรอยละ 10.1
ตาราง 15 แสดง จานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามประสบการณ การซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
ประสบการณ จานวน ( คน ) รอยละ เคย 331 95.7 ไมเคย 15 4.3 รวม 346 100.0
จากตาราง 15 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถามทเคยซอสนคาจากเครองขายอตโนมต
จานวน 346 คน สวนใหญเคยมประสบการณการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 331 คน คดเปนรอยละ 95.7 และไมเคยมประสบการณการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.3
68
ตาราง16 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามประเภทเครองดมทเคย มประสบการณซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)
ประเภทเครองดม จานวน ( คน ) รอยละ นาอดลม 288 74.8 ชา-กาแฟ 133 34.5 นาผลไม 171 44.4 นมกลอง 66 17.1 เครองดมชกาลง 12 3.1 โกโก (ไมโล,โอวลตน) 78 20.3 เครองดมสขภาพ 24 6.2 นาดมบรรจขวด 53 13.8 อนๆ ไดแก เบยร และ ชามะนาว
3
0.8
จากตาราง 16 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถามทเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
จานวน 331 คน สวนใหญเคยมประสบการณการซอนาอดลม จานวน 228 คน คดเปนรอยละ 74.8 รองลงมา นาผลไม จานวน 171 คน คดเปน รอยละ 44.4 ชา-กาแฟ จานวน 133 คน คดเปน รอยละ 34.5 โกโก (ไมโล,โอวลตน ) จานวน 78 คน คดเปน รอยละ 20.3 นมกลอง จานวน 66 คน คดเปน รอยละ 17.1 นาดมบรรจขวด จานวน 53 คน คดเปน รอยละ 13.8 เครองดมสขภาพ จานวน 24 คน คดเปน รอยละ 6.2เครองดมชกาลง จานวน 12 คน คดเปน รอยละ 3.1 อนๆ จานวน 3 คน คดเปน รอยละ 0.8
69
ตาราง 17 จานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามการจดจาหนายทเคยม ประสบการณการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
การจดจาหนาย จานวน ( คน ) รอยละ ททางาน / สถานศกษา 107 27.8 สถานทออกกาลงกาย 42 10.9 ยานศนยการคา 137 35.6 ใกลทพกอาศย 12 3.1 สถานททองเทยว 29 7.5 อนๆ ไดแก โรงพยาบาล เมองทองธาน ศนยประชมสรกต
4
1.0
รวม 331 100.0 จากตาราง 17 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 331 คน สวนใหญม
ประสบการณการซอเครองดมท ยานศนยการคา จานวน 137 คน คดเปนรอยละ 35.6 รองลงมาคอ ททางาน / สถานศกษา จานวน 107 คน คดเปนรอยละ 27.8 สถานทออกกาลงกาย 42 คน คดเปนรอยละ 10.9 สถานททองเทยว 29 คน คดเปนรอยละ 7.5 ใกลทพกอาศย จานวน 12 คน คดเปนรอยละ 3.1 สถานทอนๆ ไดแก โรงพยาบาล ศนยประชมสรกต เมองทองธาน จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.0 และ คดเปนรอยละ 14.0 ตาราง 18 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนมการซอ เครองดมในอนาคตจากเครองขายอตโนมตในอนาคต
แนวโนม จานวน ( คน ) รอยละ ซอ 324 84.2 ไมซอ 61 15.8 รวม 385 100.0
70
จากตาราง 18 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคต จานวน 324 คน คดเปนรอยละ 84.2 และไมมแนวโนมทซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคตจานวน 61 คน คดเปนรอยละ 15.8
ตาราง 19 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเหตผลทจะไมซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคต
เหตผลทจะไมซอในอนาคต จานวน ( คน ) รอยละ ไมแนใจวนหมดอาย 1 3.2 ราคาสงกวารานคาทวไป 5 16.1 ความบกพรองของครอง ไมทอนหรยญ 3 9.7 ไมมความจาเปน 1 3.2 จานวนรานคาสะดวกซอเยอะอยแลว 5 16.1 ไมสะอาด 1 3.2 ยงยาก 2 6.5 บรรจภณฑบบ 2 6.5 รานคาสะดวกซอสะดวกกวา มโปรโมชน 2 6.5 ทาลายรานโชวหวย 2 6.5 เครองมนอย 1 3.2 ไมนยมตขาย 1 3.2 ไมชอบเครองดมแชเยน 1 3.2 สนคามใหเลอกนอย 4 12.9 รวม 31 100.0
จากตาราง 19 พบวา เหตผลทจะไมซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคต สวนใหญ
เพราะราคาสงกวารานคาทวไป จานวน 5 คน และจานวนรานคาสะดวกซอเยอะอยแลว จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 16.1 รองลงมา ไดแก สนคามใหเลอกนอยจานวน 4 คน คดเปน รอยละ12.9 ความบกพรองของครอง ไมทอนหรยญ จานวน 3 คน รานคาสะดวกซอสะดวกกวา มโปรโมชน จานวน 2 คน
71
คดเปนรอยละ 6.5 บรรจภณฑบบ 2 คน ยงยาก จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 6.5คดเปนรอยละ 6.5 ทาลายรานโชวหวยจานวน 2 คนคดเปนรอยละ 6.5 ไมแนใจวนหมดอาย 1จานวน คดเปนรอยละ 3.2 คดเปนรอยละ 16.1 คดเปนรอยละ 9.7 ไมมความจาเปนจานวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.2 ไมสะอาดจานวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.2 เครองมนอย จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.2 ไมนยมตขาย จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.2 ไมชอบเครองดมแชเยน จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.2
ตาราง 20 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเหตผลทจะซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมต
เหตผล จานวน ( คน ) รอยละ มเครองดมหลากหลายประเภท สะดวก รวดเรว มการออกแบบเครองขายสนคาอตโนมต ทนสมย ดงดด ราคาไมแตกตางจากรานคาทวไป
45 276 24 21
11.7 71.7 6.2 5.5
รปแบบการจายเงนไดหลายวธ อนๆ ไดแก หาซอแถวนนไมได อยากลองใช ใกลตวมากทสด
1 18
0.3 4.6
รวม 385 100.0
จากตาราง 20 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมเหตผลทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เพราะความสะดวก รวดเรว จานวน 276 คน คดเปนรอยละ 71.7 รองลงมา ไดแก ดานความหลากหลายของประเภทเครองดม จานวน 45 คน คดเปนรอยละ 11.7 ดานการออกแบบเครองขายสนคาอตโนมต ทนสมย ดงดด จานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.2 ดานราคาทไมแตกตางจากรานคาทวไป จานวน 21 คน คดเปนรอยละ 5.5 ดานอนๆ คอ หาซอแถวนนไมได อยากลองใช ใกลตวมากทสด จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.6 และดานรปแบบการจายเงนไดหลายวธ จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.3
72
เนองจากมบางอตรภาคชนของเหตผลทจะซอเครองดมของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม มความถนอยกวาเกณฑทกาหนดไวดงนนผวจยไดทาการรวมชนใหม ดงน
ตาราง 21 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามเหตผลทจะซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมต ( จดกลมใหม ) เหตผล จานวน ( คน ) รอยละ มเครองดมหลากหลายประเภท สะดวก รวดเรว มการออกแบบเครองขายสนคาอตโนมต ทนสมย ดงดด ราคาไมแตกตางจากรานคาทวไป
45 276 24 21
11.7 71.7 6.2 5.5
อนๆ ไดแก รปแบบการจายเงนไดหลายวธหาซอแถวนนไมได อยากลองใช ใกลตวมากทสด
19
4.9
รวม 385 100.0 จากตาราง 21 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมเหตผลทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เพราะความสะดวก รวดเรว จานวน 276 คน คดเปนรอยละ 71.7 รองลงมา ไดแก ดานความหลากหลายของประเภทเครองดม จานวน 45 คน คดเปนรอยละ 11.7 ดานการออกแบบเครองขายสนคาอตโนมต ทนสมย ดงดด จานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.2 ดานราคาทไมแตกตางจากรานคาทวไป จานวน 21 คน คดเปนรอยละ 5.5 ดานอนๆ คอ รปแบบการจายเงนไดหลายวธ หาซอแถวนนไมได อยากลองใช ใกลตวมากทสด จานวน 19 คน คดเปน รอยละ 4.9
73
ตาราง 22 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนมประเภท เครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมต
ประเภทเครองดม จานวน ( คน ) รอยละ นาอดลม 224 58.2 ชา-กาแฟ 38 9.9 นาผลไม 66 17.1 นมกลอง 6 1.6 เครองดมชกาลง 4 1.0 โกโก ( ไมโล, โอวลตน ) 16 4.2 เครองดมสขภาพ 8 2.1 นาดมบรรจขวด 22 5.7 อน ๆ ไดแก เบยร 1 0.3 รวม 385 100.0
จากตาราง 22 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถามจานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตประเภท นาอดลม จานวน 224 คน คดเปนรอยละ 58.2 รองลงมา ไดแก นาผลไม จานวน 66 คน คดเปนรอยละ 17.1 ชา-กาแฟ จานวน 38 คน คดเปนรอยละ 9.9 นาดมบรรจขวด จานวน 22 คน คดเปนรอยละ 5.7 โกโก ( ไมโล, โอวลตน ) จานวน 16 คน คดเปนรอยละ 4.2 เครองดมสขภาพ จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 2.1 และอนๆ ไดแก เบยร จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.3
74
ตาราง 23 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนมราคาของ เครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมตเมอเทยบกบรานคาทวไป
ราคา จานวน ( คน ) รอยละ เทากบรานคาทวไป 129 33.5 สงกวา 1-2 บาท สงกวา 3-4 บาท สงกวา 5-6 บาท สงกวา 7-8 บาท 9 บาทขนไป
145 79 25 2 5
37.7 20.5 6.5 0.5 1.3
รวม 385 100.0 จากตาราง 23 พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมทจะ
ซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตเมอเทยบกบรานคาทวไปสงกวา 1-2 บาทจานวน 145 คน คดเปนรอยละ 37.7 รองลงมา ไดแก เทากบรานคาทวไป จานวน 129 คน คดเปนรอยละ 33.5 สงกวา 3-4 บาท จานวน 79 คน คดเปนรอยละ 20.5 สงกวา 5-6 บาท จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 6.5 สงกวา 9 บาทขนไป จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 1.3 สงกวา 7-8 บาท จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.5
75
ตาราง 24 แสดงจานวนและคารอยละของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนมสถานท จดจาหนายทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ )
สถานทจดจาหนาย จานวนคน ( คน ) รอยละ ททางาน / สถานศกษา 170 42.2 สถานรถไฟฟา,รถไฟใตดน 163 42.3 ยานศนยการคา 155 40.3 ใกลทพกอาศย 87 22.6 สถานทออกกาลงกาย 123 31.9 ปายรถเมลล 102 26.5 สถานททองเทยว 174 45.2 อนๆ 10 2.6
จากตาราง 24 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมท
จะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในสถานททองเทยว จานวน 174 คน คดเปนรอยละ 45.2 รองลงมาไดแก สถานททางาน/สถานศกษา จานวน 170 คน คดเปนรอยละ 42.2 สถานรถไฟฟา,รถไฟใตดน จานวน 163 คน คดเปนรอยละ 46.3 ยานศนยการคา จานวน 155 คน คดเปนรอยละ 40.3 สถานทออกกาลงกายจานวน 123 คน คดเปนรอยละ 31.9 ปายรถเมลลจานวน 102 คน คดเปนรอยละ26.5 ใกลทพกอาศย จานวน 87 คน คดเปนรอยละ 22.6 และอนๆ ไดแก โรงพยาบาล ตลาด หนาหองนา และสวนสาธารณะ จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 2.6
ตาราง 25 แสดงจานวนและคารอยละผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตามแนวโนมการแนะนาหรอบอกตอ
แนวโนม จานวน ( คน ) รอยละ แนะนา 289 75.1 ไมแนะนา 96 24.9 รวม 385 100.0
76
จากตาราง 25 พบวา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จานวน 385 คน สวนใหญมแนวโนมการแนะนาหรอบอกตอในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 289 คน คดเปนรอยละ 75.1 และไมแนะนาในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 96 คน คดเปนรอยละ 24.9
สวนท 4 การวเคราะหเพอทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานการวจยขอท 1 ลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพสมรส อาชพ รายได ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตสามารถเขยนสมมตฐานยอยไดดงน สมมตฐานขอท 1.1 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ H1 : เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 26 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามเพศ
ประเภทเครองดมทจะซอ
เพศ
นาอดลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (
ไมโล,
โอวล
เครองดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อน ๆ รวม χ2 p
ชาย หญง
86 138
19 19
25 41
3 3
2 2
3 13
5 3
8 14
1 0
152 233
8.679 .370
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385
จากตาราง 26 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ พบวาคา χ2 มคา
77
เทากบ 8.679 และคา p มคาเทากบ 0.370 ซงมากกวา 0.05 นนคอยอมรบสมตฐานหลก H0 หมายความวา เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐานขอท 1.2 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ H1 : อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 27 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามอาย
ประเภทเครองดมทจะซอ
อาย
นาอดลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (
ไมโล,
เคร
องดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อน ๆ รวม χ2
p
15 – 20 ป 21 - 25 ป 26 - 30 ป 31 – 35 ป 36 ปขนไป
50 60 63 27 24
4 6 16 3 9
5 25 10 12 14
2 1 1 0 2
0 0 0 3 1
4 5 5 2 0
0 2 3 1 2
2 5 10 2 3
0 1 0 0 0
67 105 108 50 55
58.226* .003
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตาราง 27 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 58.226 และคา p มคาเทากบ 0.003 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบ
78
สมมตฐานรอง H1 หมายความวา อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ อยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐานขอท 1.3 อาชพมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อาชพไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ H1 : อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 28 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอจาแนกตามอาชพ
ประเภทเครองดมทจะซอ
อาชพ
นาอดลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (
ไมโล,
เคร
องดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อน ๆ รวม χ2
p
นกเรยน / นกศกษา พนกงานบรษทเอกชน ขาราชการ/รฐวสาหกจ ธรกจสวนตวและอนๆ
103 80 23 18
10 12 6 10
25 18 14 9
3 3 0 0
0 3 0 1
8 4 2 2
2 2 1 3
7 5 5 5
1 0 0 0
159 127 51 48
37.178* .042
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตาราง 28 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพกบแนวโนม
พฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 37.178 และคา p มคาเทากบ .042 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขาย
79
อตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐานขอท 1.4 รายไดตอเดอนมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ H1 : รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 29 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมจาแนกตามรายไดตอเดอน
ประเภทเครองดมทจะซอ
รายไดตอเดอน
นาอดลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก ไมโล
,โอวล
เครองดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อน ๆ รวม χ2
p
ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท 10,001 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป
94 55 41 34
7
11 8 12
22
21 5 18
3
1 0 2
0
1 2 1
9
1 3 3
2
1 1 4
9
5 4 4
1
0 0 0
147
96 64 78
33.611 .092
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385
จากตาราง 29 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตประเภทเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 33.611 และคา p มคาเทากบ 0.092 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0
หมายความวา รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
80
สมมตฐานขอท 1.5 ระดบการศกษามผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : ระดบการศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ H1 : ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 30 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมจาแนกตามระดบการศกษา
ประเภทเครองดมทจะซอ
ระดบการศกษา
นาอดลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (
ไมโล,
โอวล
เครองดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อน ๆ รวม χ2
p
ปรญญาตรและ ตากวาปรญญาตร สงกวาปรญญาตร
183 41
25
13
53
13
4
2
4
0
14
2
4 4
16
6
1
0
304
81
12.183
.143
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385
จากตาราง 30 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 12.183 และคา p มคาเทากบ 0.143 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0
หมายความวา การศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.6 เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
81
H0 : เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ H1 : เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ตาราง 31 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอไดจาแนกตามเพศ
ราคาทจะซอ เพศ เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ชาย หญง
45 84
54 91
43 36
7 18
0 2
3 2
152 233
12.400* 0.030
รวม 129 145 79 25 2 5 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 31 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 12.400 และคา p มคาเทากบ 0.030 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.7 อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ H1 : อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
82
ตาราง 32 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอไดจาแนกตามอาย
ราคาทจะซอ อาย เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
15 – 20 ป 21 - 25 ป 26 - 30 ป 31 – 35 ป 36 ปขนไป
26 31 44 15 13
27 46 29 19 24
11 16 26 14 12
3 11 7 2 2
0 0 0 0 2
0 1 2 0 2
67 105 108 50 55
33.969* .026
รวม 129 145 79 25 2 5 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 32 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 33.969 และคา p มคาเทากบ 0.026 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.8 อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอสามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : อาชพไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
H1 : อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
83
ตาราง 33 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอไดจาแนกตามอาชพ
ราคาทจะซอ อาชพ เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
นกเรยน / นกศกษา พนกงานบรษทเอกชน ขาราชการ/รฐวสาหกจ ธรกจสวนตวและอนๆ
53 34 24 18
64 51 12 18
25 35 10 9
16 6 2 1
0 0 2 0
1 1 1 2
159 127 51 48
35.690* .002
รวม 129 145 79 25 2 5 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตาราง 33 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 35.690 และคา p มคาเทากบ 0.002 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.9 รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : รายไดตอเดอน ไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ H1 : รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
84
ตาราง 34 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอไดจาแนกตามรายไดตอเดอน
ราคาทจะซอ รายไดตอเดอน เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ตากวาหรอเทากบ 10,000 10,001 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป
54
33 21 21
57
39 22 27
25
17 13 24
10
6 5 4
0
1 0 1
1
0 3 1
147
96 64 78
17.632 .283
รวม 129 145 79 25 2 5 385
จากตาราง 34 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 17.632 และคา p มคาเทากบ 0.283 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก H0
หมายความวา รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.10 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : ระดบการศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ H1 : ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
85
ตาราง 35 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอไดจาแนกตามระดบการศกษา
ราคาทจะซอ ระดบการศกษา เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ปรญญาตรและตากวา สงกวาปรญญาตร
99 30
122 23
58 21
21 4
0 2
4 1
304 81
12.074* .034
รวม 129 145 79 25 2 5 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 35 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 12.074 และคา p มคาเทากบ 0.034 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0
ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.11 เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
86
ตาราง 36 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามเพศ ( จดกลมใหม )
เหตผลทจะซอ
เพศ
มเครองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ชาย หญง
19 26
114 162
9 15
5 16
5 14
152 233
4.102 .392
รวม 45 276 24 21 19 385 จากตาราง 36 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศกบแนวโนม
พฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 4.102 และคา p มคาเทากบ 0.392 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวา เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.12 อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
87
ตาราง 37 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามอาย ( จดกลมใหม )
เหตผลทจะซอ
อาย
มเครองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
15 – 20 ป 21 - 25 ป 26 - 30 ป 31 – 35 ป 36 ปขนไป
7 16 11 4 7
50 68 85 37 36
4 6 2 5 7
2 10 4 4 1
4 5 6 0 4
67 105 108 50 55
21.943 .145
รวม 45 276 24 21 19 385
จากตาราง 37 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 21.943 และคา p มคาเทากบ 0.145 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวา อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.13 อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อาชพไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
88
ตาราง 38 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอไดจาแนกตามอาชพ (จดกลมใหม)
เหตผลทจะซอ
อาชพ มเค
รองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
นกเรยน /นกศกษา พนกงานบรษทเอกชน ขาราชการ/รฐวสาหกจ ธรกจสวนตวและอนๆ
20 15 8 2
114 94 35 33
9 8 4 3
11 8 0 2
5 2 4 8
159 127 51 48
25.565* .012
รวม 45 276 24 21 19 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 38 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 25.565 และคา p มคาเทากบ 0.012 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.14 รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
89
ตาราง 39 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลทจะซอจาแนกตามรายไดตอเดอน (จดกลมใหม)
เหตผลทจะซอ
รายไดตอเดอน มเค
รองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ตากวาหรอเทากบ 10,000 10,001 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป
17 8 9
11
103 71 49 53
9 4 0
11
9 9 1 2
9 4 5 1
147 96 64 78
24.024* .020
รวม 45 276 24 21 19 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 39 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 24.024 และคา p มคาเทากบ 0.020 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 สมมตฐานรอง H1 หมายความวา รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซออยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.15 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลในการซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : ระดบการศกษาไมมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : ระดบการศกษามผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
90
ตาราง 40 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานเหตผลในการซอไดจาแนกตามระดบการศกษา (จดกลมใหม)
เหตผลทจะซอ
ระดบการศกษา มเค
รองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ปรญญาตรและตากวา สงกวาปรญญาตร
33 12
217 59
17 7
19 2
18 1
304 81
6.354 .174
รวม 45 276 24 21 19 385
จากตาราง 40 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 6.354 และคา p มคาเทากบ 0.174 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก H0
หมายความวา ระดบการศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซออยางมนยสาคญท 0.05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.16 เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : เพศไมมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ H1 : เพศมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
91
ตาราง 41 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอจาแนกตามเพศ
ดานการบอกตอ
เพศ
แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ชาย หญง
115 174
37 59
152 233
.047 .828
รวม 289 96 385
จากตาราง 41 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอพบวาคา χ2 มคาเทากบ .047 และคา p มคาเทากบ 0.828 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวาเพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.17 อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ H1 : อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
92
ตาราง 42 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอจาแนกตามอาย
ดานการบอกตอ
อาย
แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
15 – 20 ป 21 - 25 ป 26 - 30 ป 31 – 35 ป 36 ปขนไป
53 78 80 39 39
14 27 28 11 16
67 105 108 50 55
1.142 .842
รวม 289 96 385
จากตาราง 42 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 1.142 และคา p มคาเทากบ .842 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0 หมายความวา อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐาน 1.18 อาชพกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : อาชพไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ H1 : อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
93
ตาราง 43 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอไดจาแนกตามอาชพ
ดานการบอกตอ
อาชพ
แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
นกเรยน / นกศกษา พนกงานบรษทเอกชน ขาราชการ/รฐวสาหกจ ธรกจสวนตวและอนๆ
127 102 29 31
32 25 22 17
159 127 51 48
15.680* .001
รวม 289 96 385 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 43 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพกบแนวโนม
พฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 15.680 และคา p มคาเทากบ .001 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฎเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบสมตฐานรอง H1
หมายความวา อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตออยางมนยสาคญท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐาน 1.19 รายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ H1 : รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
94
ตาราง 44 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอไดจาแนกตามรายไดตอเดอน
ดานการบอกตอ
รายไดตอเดอน แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ตากวาหรอเทากบ 10,000 10,001 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป
113 67 46 63
34 29 18 15
147 96 64 78
3.386 .336
รวม 289 96 385
จากตาราง 44 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 3.386 และคา p มคาเทากบ 0.336 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0 หมายความวา รายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.20 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ระดบการศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานดานการบอกตอ H1 : ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
95
ตาราง 45 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานการบอกตอไดจาแนกตามระดบการศกษา
ดานการบอกตอ
ระดบการศกษา
แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ปรญญาตรและตากวา สงกวาปรญญาตร
226 63
78 18
304 81
.403 .525
รวม 289 96 385
จากตาราง 45 แสดงผลการทดสอบระหวางวา ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 0.403 และคา p มคาเทากบ 0.525 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0
หมายความวา ระดบการศกษาไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.21 เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตสามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : เพศไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต H1 : เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
96
ตาราง 46 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามเพศ
แนวโนมการซอในอนาคต
เพศ
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ชาย หญง
136 188
16 45
152 233
5.327* .021
รวม 324 61 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 46 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตพบวาคา χ2 มคาเทากบ 5.327 และคา p มคาเทากบ 0.021 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก H0
ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา เพศมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.22 อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต H1 : อายมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
97
ตาราง 47 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามอาย
แนวโนมการซอในอนาคต
อาย
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
15 – 20 ป 21 - 25 ป 26 - 30 ป 31 – 35 ป 36 ปขนไป
55 83 94 44 48
12 22 14 6 7
67 105 108 50 55
3.897 .420
รวม 324 61 385
จากตาราง 47 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตพบวาคา χ2 มคาเทากบ 3.897 และคา p มคาเทากบ 0.420 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0
หมายความวา อายไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.23 อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : อาชพไมมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต H1 : อาชพมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
98
ตาราง 48 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามอาชพ
แนวโนมการซอในอนาคต
อาชพ
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
นกเรยน /นกศกษา พนกงานบรษทเอกชน ขาราชการ/รฐวสาหกจ ธรกจสวนตวและอนๆ
133 115 41 35
26 12 10 13
159 127 51 48
9.016* .029
รวม 324 61 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 48 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต พบวาคา χ2 มคาเทากบ 9.016 และคา p มคาเทากบ 0.029 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก H0
ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา อาชพมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.24 รายไดตอเดอนมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดาน แนวโนมการซอในอนาคตสามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : รายไดตอเดอนไมมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตแนวโนมการซอในอนาคต H1 : รายไดตอเดอนมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
99
ตาราง 49 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามรายไดตอเดอน
แนวโนมการซอในอนาคต
รายไดตอเดอน
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ตากวาหรอเทากบ 10,000 10,001 – 20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท 30,001 บาทขนไป
119 79 53 73
28 17 11 5
147 96 64 78
6.674 .083
รวม 324 61 385
จากตาราง 49 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดตอเดอนกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตพบวาคา χ2 มคาเทากบ 6.674 และคา p มคาเทากบ 0.083 ซงมากกวา 0.05 นนคอ ยอมรบสมตฐานหลก H0
หมายความวารายไดตอเดอนไมมผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สมมตฐาน 1.25 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ระดบการศกษาไมมผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต H1 : ระดบการศกษามผลตอกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
100
ตาราง 50 การทดสอบความแตกตางของแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานแนวโนมการซอในอนาคตจาแนกตามระดบการศกษา
แนวโนมการซอในอนาคต
ระดบการศกษา
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ปรญญาตรและตากวา สงกวาปรญญาตร
250 74
54 7
304 81
3.991* .046
รวม 324 61 385
* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 50 แสดงผลการทดสอบระหวาง ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการเลกซอพบวาคา χ2 มคาเทากบ 3.991และคา p มคาเทากบ 0.046 ซงนอยกวา 0.05 นนคอ ปฏเสธสมตฐานหลก H0 ยอมรบ H1
หมายความวา ระดบการศกษามผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐานการวจยขอท 2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมตในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค สามารถเขยนสมมตฐานยอยไดดงน
สมมตฐาน 2.1 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
101
ตาราง 51 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
ประเภทเครองดมทจะซอ
ดานผลตภณฑ
นาอดลลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (ไ
มโล,โอวลตน
) เคร
องดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อนๆ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
70 154 0
12 26 0
21 45 0
3 3 0
3 1 0
11 4 1
4 3 1
9 13 0
1 0 0
134 246 2
52.246* .000
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385 Cramer’s V = 0.260 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 51 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ พบวาคา χ2 มคาเทากบ 52.246 และคา p มคาเทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.260 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
102
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคาไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ตาราง 52 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
ประเภทเครองดมทจะซอ
ดานราคา
นาอดลลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (ไ
มโล,โอวลตน
) เคร
องดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อนๆ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
66 149 9
11 27 0
15 50 1
5 1 0
1 2 1
10 5 1
4 3 0
9 11 0
0 1 0
124 249 5
32.922* .008
รวม 224 38 66 6 4 16 7 20 1 385 Cramer’s V = 0.239 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
. จากตาราง 52 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง วา ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ พบวา คา χ2 เทากบ 32.922 และคา p เทากบ 0.008 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคาสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.239 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
103
สมมตฐาน 2.3 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
ตาราง 53 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขาย อตโนมตดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ
ประเภทเครองดมทจะซอ
ดานการจดจาหนาย
นาอดลลม
ชา-กา
แฟ
นาผลไม
นมกลอง
เคร
องดมชกาลง
โกโก (ไ
มโล,โอวลตน
) เคร
องดมสขภาพ
นาดมบรรจข
วด
อนๆ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
56 150 18
8 28 2
15 43 8
1 5 0
3 1 0
5 9 2
1 7 0
6 14 2
0 0 1
95 257 33
21.835 .149
รวม 224 38 66 6 4 16 8 22 1 385 จากตาราง 53 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานประเภทเครองดมทจะซอ พบวา คา χ2 เทากบ 21.835 และคา p เทากบ 0.149 ซงมากกวา 0.05 ซงยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานประเภทเครองดมทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
104
สมมตฐาน 2.4 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ตาราง 54 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ราคาทจะซอ
ดานผลตภณฑ เทากบรานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
43 84 2
52 93 0
27 52 0
11 14 0
0 2 0
1 4 0
134 249 2
6.608 .762
รวม 129 145 79 25 2 5 385
จากตาราง 54 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ พบวาคา χ2 มคาเทากบ 6.608 และคา p มคาเทากบ 0.762 ซงมากกวา 0.05 ซงยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐาน 2.5 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
105
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคาไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดตดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ตาราง 55 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ราคาทจะซอ ดานราคา เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
43 76 10
39 104 2
32 45 2
5 19 1
1 1 0
1 4 0
121 249 15
15.812 .105
รวม 129 145 79 25 2 5 385
จากตาราง 55 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ พบวาคา χ2 มคาเทากบ 15.812 และคา p มคาเทากบ 0.105 ซงมากกวา 0.05 ซงยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคาไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐาน 2.6 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายไมมความสมพนธ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมตดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
106
ตาราง 56 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการ จดจาหนาย กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ราคาทจะซอ ดานการจดจาหนาย เทากบ
รานคาทวไป
สงกวา 1-2บาท
สงกวา3-4 บาท
สงกวา 5-6 บาท
สงกวา 7-8บาท
สงกวา 9บาทขนไป
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
33 86 10
40 96 9
13 55 11
7 16 2
2 0 0
0 4 1
95 257 33
14.878 .137
รวม 129 145 79 25 2 5 385 จากตาราง 56 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายดานราคาทจะซอ พบวา คา χ2 มคาเทากบ 14.878 และคา p เทากบ 0.137 ซงมากกวา 0.05 ซงยอมรบสมมตฐานหลก H0 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
สมมตฐาน 2.7 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
107
ตาราง 57 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
เหตผลทจะซอ
ดานผลตภณฑ มเค
รองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
20 24 1
93 183 0
9 14 9
9 12 0
3 16 0
134 249 2
16.476* .036
รวม 45 276 24 21 19 385 Cramer’s V = .207 *มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 57 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ พบวา คา χ2 มคาเทากบ16.476 และคา p เทากบ 0.036 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.207 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.8 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
108
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคาไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
ตาราง 58 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคา กบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
เหตผลทจะซอ
ดานราคา
มเครองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
18 24 3
90 179 7
8 14 2
5 15 1
0 17 2
121 249 5
16.155* .040
รวม 45 276 24 21 19 385 Cramer’s V = .205 *มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 58 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ พบวา คา χ2 มคาเทากบ16.155 และคา p เทากบ 0.040 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนม
109
พฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.205 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.9 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรม
การซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบ
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนม
พฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
ตาราง 59 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจด จาหนาย กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
เหตผลในการซอ ดานการจดจาหนาย
มเครองดมหลายประเภท
สะดวกรวดเรว
ออกแบบ
เครองขายทนสมย
ราคาไม
แตกตางจ
ากราน
ทวไป
อนๆ ไดแก ห
าซอแถวนน
ไมได อยากลองใช
ใกลตว
มากทสด
จายเง
นไดหลายวธ
รวม
χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
12 27 6
73 186 17
4 14 6
5 13 5
1 17 1
95 257 33
17.742* .023
รวม 45 276 24 21 19 385 Cramer’s V = .215 *มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 59 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ พบวา คา χ2 มคาเทากบ 17.742 และคา p เทากบ 0.023 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธ
110
สมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.215 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.10 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ ตาราง 60 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ดานการบอกตอ
ดานผลตภณฑ
แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
117 172 0
17 77 2
134 249 2
21.532 * .000
รวม 289 96 385 Cramer’s V = 0. 236 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 60 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ พบวา คา χ2 เทากบ 21.532 และคา p เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑ
111
สมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอโดยมคาสมประสทธ 0.236 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.11 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคาไมมความสมพนธ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ตาราง 61 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ดานการบอกตอ
ดานราคา แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
106 179 4
15 70 11
121 249 5
30.278 * .000
รวม 289 96 385 Cramer’s V = 0.280 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 61 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ พบวา คา χ2 เทากบ 30.278 และคา p เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคาสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V
112
พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอโดยมคาสมประสทธ 0.280 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.12 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ตาราง 62 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการ จดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ดานการบอกตอ ดานการจดจาหนาย แนะนา ไมแนะนา
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
82 185 22
13 72 11
95 257 33
8.971* .011
รวม 289 96 385 Cramer’s V = 0.153 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 62 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ พบวา คา χ2 เทากบ 8.971 และคา p เทากบ 0.011 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดหนายมความสมพนธกบ
113
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอทจะซอโดยมคาสมประสทธ 0.153 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.13 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
ตาราง 63 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑ ความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอ ในอนาคต
แนวโนมการซอใน
อนาคต
ดานผลตภณฑ ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
123 200 1
11 49 1
134 249 2
10.354* .006
รวม 324 61 385 Cramer’s V = 0.164 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 63 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานผลตภณฑกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคดานแนวโนมการซอในอนาคต พบวา คา χ2 เทากบ 10.354 และคา p เทากบ 0.006 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวาทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาด
114
ความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต โดยมคาสมประสทธ 0.164 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.14 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตสามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคาไมมความสมพนธ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอ เครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต ตาราง 64 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคากบ แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
แนวโนมการซอในอนาคต
ดานราคา
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
114 200 10
7 49 5
121 249 15
15.369* .000
รวม 324 61 385 Cramer’s V = 0.200 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 64 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต พบวาคา χ2 เทากบ 15.369 และคา p เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคากบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต
115
Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตโดยมคาสมประสทธ 0.200 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา
สมมตฐาน 2.15 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต สามารถเขยนสมมตฐานทางสถตไดดงน
H0 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
H1 : ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต ตาราง 65 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนาย กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
แนวโนมการซอในอนาคต
ดานการจดจาหนาย
ซอ ไมซอ
รวม χ2
p
ด ปานกลาง ไมด
89 207 28
6 50 5
95 257 33
8.994* .011
รวม 324 61 385 Cramer’s V = 0.153 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตาราง 65 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวาง ทศนคตทมตอกลยทธทาง
การตลาดดานการจดจาหนายกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต พบวา คา χ2 เทากบ 8.994 และคา p เทากบ 0.011 ซงนอยกวา 0.05 ซงปฏเสธสมมตฐานหลก H0 ยอมรบสมมตฐานรอง H1 หมายความวา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบ
116
สมมตฐานทตงไว และทดสอบขนาดความสมพนธดวยสถต Cramer’s V พบวาทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคตโดยมคาสมประสทธ 0.153 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธระดบตา ตาราง 66 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐาน
สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน
สมมตฐานขอท 1:
ลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพสมรส อาชพ รายได ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
1.1 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.2 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.3 อาชพมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.4 รายไดมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.5 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภท เครองดมทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.6 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.7 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.8 อาชพมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
117
ตาราง 66 (ตอ)
สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน 1.9 รายไดมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขาย
อตโนมตดานราคาทจะซอ ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.10 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.11 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.12 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.13 อาชพมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.14 รายไดมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.15 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.16 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.17 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.18 อาชพมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.19 รายไดมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.20 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.21 เพศมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
118
ตาราง 66 (ตอ)
สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน 1.22 อายมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
ดานแนวโนมการซอในอนาคต ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.23 อาชพมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
1.24 รายไดมผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
1.25 ระดบการศกษามผลตอแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
สมมตฐานการวจยขอท 2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต ในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค สามารถเขยนสมมตฐานยอยไดดงน
2.1 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.3 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานจดจาหนายมความสมพนธ กบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมดานประเภทเครองดมจากเครองขายอตโนมตทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
2.4 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
119
ตาราง 66 (ตอ)
สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน 2.5 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบ
แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
2.6 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ
ไมสอดคลองกบสมมตฐาน
2.7 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.8 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.9 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.10 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.11 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานดานการบอกตอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.12 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานการบอกตอ
สอดคลองกบสมมตฐาน
120
ตาราง 66 (ตอ)
สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน 2.13 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานผลตภณฑม
ความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.14 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานราคามความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
2.15 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานแนวโนมการซอในอนาคต
สอดคลองกบสมมตฐาน
121
บทท 5 สรปผล อภปรายและขอเสนอแนะ
สงเขปความมงหมาย ความสาคญ สมมตฐานและวธดาเนนการศกษาคนควา การวจยครงนมงศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร เพอทจะเปนประโยชนตอผประกอบการ ผผลตเครองขายอตโนมต และผบรหารบรษทจาหนายเครองดมไดใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจการวางแผนและพฒนากลยทธทางการตลาดในการจาหนายเครองดมผานเครองขายอตโนมต ใหสอดคลองกบแนวโนมพฤตกรรมของผบรโภคในกรงเทพมหานครและสรางความไดเปรยบทางดานการแขงขนเปนชองทางจาหนายเครองดมทสาคญอกชองทางหนงตอไป ความมงหมายของการวจย การวจยเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายสนคาอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานครมความมงหมายดงน
1. เพอศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร
2. เพอศกษาถงลกษณะทางดานประชากรศาสตรทสงผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคในกรงเทพมหานคร 3. เพอศกษาถงความสมพนธระหวางทศนคตทมผลตอกลยทธทางการตลาดกบแนวโนมการซอเครองดมพฤตกรรมการซอเครองดมของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ความสาคญของการวจย ผลการวจยทไดครงนทาใหทราบถงแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายสนคาอตโนมตซงสามารถทานายถงพฤตกรรมการซอเครองดมของผบรโภคในอนาคตโดยสามารถนาไปใชประโยชนดงน 1. เพอเปนแนวทางสาหรบผบรหารการตลาดของธรกจเครองดมในการวางแผนกลยทธทางการตลาดโดยการกระจายสนคาทตอบสนองความตองการตามแนวโนมพฤตกรรมของผบรโภคผานเครองขายอตโนมต
122
2. เพอเปนแนวทางใหแกผผลตเครองขายสนคาอตโนมตทราบถงแนวโนมพฤตกรรมการซอสนคาจากเครองขายสนคาอตโนมตและนาไปปรบปรงการผลตเครองขายอตโนมต 3. เพอนาขอมลมาใชเปนแนวทางสาหรบผทสนใจประกอบธรกจผานเครองขายอตโนมต วธดาเนนการศกษาคนควา ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน คอ ผบรโภคทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานครซงไมทราบจานวนทแนนอน กลมตวอยางทใชในการวจย ผบรโภคทมอายตงแต 15 ปขนไปทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานคร ทงนเพราะเปนกลมทมอานาจตดสนใจซอได โดยไมทราบจานวนประชากรทแนนอน การกาหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชสตรการหาขนาดตวอยาง ในกรณทไมทราบจานวนประชากร (กลยา วานชยบญชา. 2546: 25-26) ทระดบความเชอมน 95% ไดขนาดกลมตวอยางทคานวณเทากบ 385 ตวอยาง ซงใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ซงเลอกเกบกบกลมผบรโภค อาย 15 ปขนไป ทอาศยหรอทางานในกรงเทพมหานคร และเกบจาก 5 เขต ไดแก เขตพญาไท เขตสาธร เขตปทมวน เขตวฒนา เขตลาดพราว และการสมตวอยางโดยกาหนดโควตา (Quota Sampling) แบงเกบเขตละ 77 คน ตลอดจนการสมตวอยางโดยใชความสะดวก (Convenience Sampling) ตามพนทกาหนดไว การสรางเครองมอทใชในการวจย ขนตอนในการสรางเครองมอ 1. ศกษาขอมลจากตารา และงานวจยทเกยวของกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตเพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 2. สรางแบบสอบถามทงหมด 3 สวน สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบลกษณะทางดานประชากรศาสตร สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต สวนท 3 เปนคาถามเกยวกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต 3. นาแบบสอบถามทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาทาการตรวจสอบและเสนอแนะเพมเตม เพอนาแบบสอบถามทไดไปปรบปรงแกไขใหถกตอง พรอมใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง และความเหมาะสมของเนอหา จากนนนาปรกษากบคณะกรรมการควบคมสารนพนธ เพอปรบปรงใหมความชดเจนกอนนาไปใช
123
4. นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try Out) กบกลมตวอยางจานวน 30 คนและนามาหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) โดยใชสตรหาคาสมประสทธแอลฟา โดยมรายละเอยดดงน ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานผลตภณฑ ไดคาความเชอมนเทากบ .805 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานราคา ไดคาความเชอมนเทากบ .751ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานราคา ไดคาความเชอมนเทากบ .787 เครองมอทใชในการวจย
ในการวจยครงน ผวจยไดทาการสรางเครองมอทใชในการวจย โดยการออกแบบสอบถาม(Questionnaire)เปนการเกบรวบรวมขอมลในลกษณะภาษางายแกความเขาใจ เพอใหเกดความเขาใจตรงกนระหวางกลมตวอยางและผวจยรวมถงไดศกษาคนควาแนวคดจากงานวจยทเกยวของกบผวจย โดยแบงเนอหาแบบสอบถามออกเปน 3 สวนคอ สวนท1. ลกษณะทางดานประชากรศาสตร มลกษณะเปนแบบสอบถามปลายปด (Close-Ended Response Question) ม 5 ขอ ไดแก เพศ อาย อาชพ รายไดโดยเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา สวนท 2. ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต มลกษณะเปนแบบคาถามปลายปด (Close-Ended Response Question) รวมทงหมด 3 ดาน 18 ขอ ไดแก ดานผลตภณฑ 13 ขอ ดานราคา 3 ขอ ดานการจดจาหนาย 4 ขอ โดยใหผบรโภคแสดงทศนคตตอขอความในมาตรวดทศนคตทผวจยสรางขนแบบ เปนแบบสอบถามทใชมาตรวดแบบ Rating Scale ของ Likert ( Method of Summated Rating the Likert Scale ) ( ศรวรรณ เสรรตน 2541: 166 ) โดยใหผตอบคาถามเลอกตอบไดเพยงคาตอบเดยว จานวน 18 ขอ สวนท3. แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เปนแบบสอบถามเกยวกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผตอบแบบสอบถาม รวมทงหมด 10 ขอ ไดแก ประสบการณในการซอสนคา ประสบการณในการซอเครองดม ประเภทของเครองดมทเคยซอ สถานททเคยซอ แนวโนมในการซอในอนาคต เหตผลทจะซอ ประเภทเครองดมทจะซอ ราคาทจะซอ สถานททจะซอ การบอกตอ
124
การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดทาการศกษาและเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ จากแหลงขอมล 2 แหลง คอ 1. แหลงขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดจากการศกษาคนควาจากแหลงขอมลทงภาครฐและเอกชน ไดแก นตยสารและวารสาร หนงสอทางวชาการ บทความ วทยานพนธ รายงานวจยทเกยวของ และขอมลจากอนเตอรเนต 2. แหลงขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลจากการเกบรวบรวมขอมลเพอนามาวเคราะห ซงผวจยไดดาเนนการเกบตวอยางดวยตนเอง พรอมทงชแจงวตถประสงค และขอความรวมมอในการเกบขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 385 คนจากกลมตวอยาง
เมอผวจยรวบรวมแบบสอบถามไดทงหมดแลวทาการตรวจสอบความถกตองสมบรณของแบบสอบถาม เพอทาการวเคราะหขอมลตามขนตอนตอไป การจดกระทาและการวเคราะหขอมล การศกษาคนควาวจยครงน ผวจยไดจดกระทาขอมลและวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหขอมล เพอประมวลผลและนาเสนอการวจยในครงน ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดรบทงหมดมาตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม แลวลงรหสในแบบสอบถาม ( Coding ) จากนนนาไปวเคราะหและทาการประมวลขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ( Statistic Package for the Social Science ) Version 16.0 for Windows 1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) หรอคาสถตพนฐานไดแก
1.1 คารอยละ(Percentage) เพอใชในการอธบายลกษณะขอมลทางประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 40) 1.2 คาคะแนนเฉลย (Mean) เพอใชแปลความหมายของขอมลทศนคตในดานตาง ๆ (กลยา วานชยบญชา 2546: 39) 1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชแปลความหมายของขอมลทศนคตในดานตาง ๆ โดยใชสตรดงน (กลยา วานชยบญชา. 2546 : 39) 2. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐานใชสถตดงน 2.1 การทดสอบความเปนอสระของตวแปร (Chi-Square Test of Independence or Association) ใชทดสอบสมมตฐานขอท 1 วาลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพสมรส อาชพ รายไดโดยเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (ศรชย กาญจนวาส. 2545 : 235-236) 2.2 การทดสอบหาคาความสมพนธของตวแปร 2 ตวแปรทเปนอสระตอกน หรอหาความสมพนธระหวางขอมล 2 ชด ใชสถตใชสถต Chi-Square (ชศร วงษรตนะ. 2541 : 212)
125
นอกจากนนหากทดสอบพบวา คาถามมความสมพนธระหวางตวแปรทมนยสาคญทางสถต กจะใชคาสถต Cramer’s V (V) เพอบอกระดบความสมพนธของตวแปร ใชทดสอบสมมตฐานขอท 2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต ในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค เมอพบวาตวแปรมความสมพนธจะทาการทดสอบขนาดความสมพนธตอไปนโดยสถตทใชวดความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม ทเปนขอมลชนดสเกลนามบญญต (Nominal Scale) (บญธรรม กจปรดาบรสทธ 2543: 332) สรปผลการศกษาคนควา สวนท 1 การวเคราะหขอมลดานลกษณะทางดานประชากรศาสตรของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม เพศ อาย อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญงจานวน 233 คน มอายระหวาง 26-30 ป จานวน 108 คน มอาชพเปน นกเรยน/นกศกษา จานวน 159 คน มรายไดเฉลยตอเดอนตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท จานวน 147 คน และมระดบการศกษาปรญญาตรหรอตากวา จานวน 304 คน สวนท 2 การวเคราะหทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
ผลการวเคราะหทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายละเอยดดงน ดานผลตภณฑ
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานผลตภณฑโดยรวมอยในระดบด โดยมคาเฉลยรวมเทากบ 3.50 เมอพจรณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ความนาเชอถอของยหอเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต โดยมคาเฉลยเทากบ 3.83 ดานราคา
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานราคาโดยรวมอยในระดบด โดยมคาเฉลยรวมเทากบ 3.46 เมอพจรณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบความสะดวกทไดรบ โดยมคาเฉลยเทากบ 3.57 ดานการจดจาหนาย
126
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานการจดจาหนายโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยรวมเทากบ 3.25 เมอพจรณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ความปลอดภยของทตงเครองขายอตโนมต.ในการจาหนายเครองดม โดยมคาเฉลยเทากบ 3.49 สวนท 3 การวเคราะหแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เคยมประสบการณซอสนคาจากเครองขายอตโนมตจานวน 346 คน เคยมประสบการณซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตจานวน 331 คน เคยมประสบการณการซอนาอดลม จานวน 228 คน มประสบการณการซอเครองดมท ยานศนยการคา จานวน 137 คน มแนวโนมการซอซาเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 324 คน มแนวโนมเหตผลการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เพราะความสะดวก รวดเรว จานวน 276 คน มแนวโนมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตประเภท นาอดลม จานวน 224 คน มแนวโนมดานราคาของเครองดมในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตเมอเทยบกบรานคาทวไปสงกวา 1-2 บาทจานวน 145 คน มแนวโนมดานสถานทจดจาหนายในสถานททองเทยว จานวน 174 คน มแนวโนมการแนะนาหรอบอกตอในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต จานวน 289 คน สวนท 4 การวเคราะหเพอทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานการวจยขอท 1 ลกษณะทางดานประชากรศาสตรประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพสมรส อาชพ รายได ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตผลการวเคราะหความแตกตางมดงน ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศ มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาเครองดมทจะซอ และดานแนวโนมการซอในอนาคต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ลกษณะประชากรศาสตรดานอาย มผลกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ และดานราคาทจะซอ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ลกษณะประชากรศาสตรดานอาชพ มผลกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานราคาทจะซอ ดานเหตผลทจะซอ ดานการบอกตอ และดานแนวโนมการซอในอนาคตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ลกษณะประชากรศาสตรดานรายไดเฉลยตอเดอน มผลกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานเหตผลทจะซอ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
127
ลกษณะประชากรศาสตรดานระดบการศกษา มผลกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานราคาทจะซอ และดานแนวโนมการซอในอนาคต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สมมตฐานการวจยขอท 2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมตในดานตางๆ ประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค ผลการวเคราะหความสมพนธมดงน ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑ มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานเหตผลทจะซอ ดานการบอกตอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมความสมพนธระดบตา และไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ดานเหตผลทจะซอ ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคา มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ เหตผลทจะซอ ดานการบอกตอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต โดยมความสมพนธระดบตา และไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานราคาทจะซอ ดานเหตผลทจะซอ ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตดานประเภทเครองดมทจะซอ เหตผลทจะซอ ดานการบอกตอ แนวโนมการซอในอนาคต ดานการบอกตอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมความสมพนธระดบตา และไมมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานราคาทจะซอ ดานเหตผลทจะซอ อภปรายผลการศกษาคนควา จากผลวจยแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร สามารถสรปประเดนมาอภปรายได ดงน 1. ผลการศกษาขอมลลกษณะทางประชากรศาสตร ของผบรโภคทตอบแบบสอบถามพบวาสวนใหญ เปนเพศหญง มอายระหวาง 26-30 ป มอาชพเปน นกเรยน/นกศกษา มรายไดเฉลยตอเดอนตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท และมระดบการศกษาปรญญาตรหรอตากวา ซงไดสอดคลองกบงานวจยของ กนก วมาลา (2548: 102) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในกรงเทพมหานคร กลาววา ผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
128
สวนใหญ เพศหญงมากกวาเพศชาย สวนใหญมอาย 25-34 ป ทงนเนองจากเปนไปตามสดสวนประชากรในประเทศทมเพศหญงจานวนเยอะกวาเพศชาย และสถานทในเกบแบบสอบถามหลายจดใกลเคยงกบแหลงสถานศกษา 2. ผลการศกษาขอมลระดบทศนคตทมตอของกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม พบวา 2.1 ทศนคตทมตอของกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานผลตภณฑ
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานผลตภณฑโดยรวมอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ความนาเชอถอของยหอเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต ซงไดสอดคลองกบงานวจยของ เกศสร แตศลปสาธต (2545: 95-104) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร กลาววา ผบรโภคมทศนคตทดตอ ความหลากหลายของเครองดม บรรจภณฑดงดดใจ ความนาเชอถอของตราสนคาความมนใจวาเครองดมสะอาดปลอดภย 2.2 ทศนคตทมตอของกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานราคา
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานราคาโดยรวมอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบความสะดวกทไดรบ ซงไดสอดคลองกบงานวจยของ มกดา อารย (2549:132-137) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตตอการซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร กลาววา ผบรโภคสวนใหญมทศนคตตอการซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญในดานผลตภณฑและดานราคา โดยรวมอยในระดบด คอ การหยอดเหรยญซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญเปนวธทสะดวกทนใจและราคาของนาดมจากเครองขายอตโนมตแบบหยอดเหรยญถกกวานาดมบรรจขวดทวไป 2.3 ทศนคตทมตอของกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานการจดจาหนาย
ผบรโภคทตอบแบบสอบถามมทศนคตตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต ดานการจดจาหนายโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอแลว พบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอ ความปลอดภยของทตงเครองขายอตโนมตในการจาหนายเครองดม ทงนเนองจาก ผประกอบการมกจะเลอกตงเครองขายอตโนมตในสถานทปลอดภย และปราศจากความเสยงดานการโจรกรรม ทาเลทตงจงตงอยในทปลอดภย
129
ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ เกศสร แตศลปสาธต (2545: 95-104) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร กลาววา ผบรโภคมทศนคตทด ตอดานการจดจาหนาย เรองทเครองขายอตโนมตนนเปนเทคโนโลยททนสมยทดเทยมกบนานาอารยะประเทศ การขายดวยเครองขายอตโนมตเปนการบรการทดแกผบรโภค มการตงเครองขายในทาเลทสะดวก และขนตอนไมยงยาก สวนดานสงคม ในเรองความรวดเรวทเหมาะกบผบรโภคทเรงรบ ความรสกทนสมย ความเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบนและเครองขายอตโนมตมประโยชนมากตอระบบธรกจคาปลก 3. ผลการศกษาแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภคทตอบแบบสอบถาม
พบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เคยมประสบการณซอสนคาและเครองดมจากเครองขายอตโนมต โดยสวนใหญเปนเครองดมประเภทนาอดลมและซอทยานศนยการคา สวนแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในดานตางๆ ไดแก ผบรโภคสวนใหญจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตซา โดยมเหตผลในการซอเพราะความสะดวก รวดเรว และจะซอเครองดมประเภทนาอดลม สวนราคาทจะซอของเครองดมควรสงกวา 1-2 บาทเมอเทยบกบรานคาทวไป สถานทจดจาหนายทจะซอคอสถานททองเทยว ไดสอดคลองกบงานวจยของ เกศสร แตศลปสาธต (2545: 95-104) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ในการวจยพบวา ผบรโภคสวนใหญมประสบการณเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต และสวนใหญชอบดมนาอดลม มอตราการดมสปดาหละ 1-3 ครง
เนองจากผลวจยพบวา ทศนคตของผบรโภคทมตอเครองขายอตโนมตทง ดานผลตภณฑ และ ราคา และการจดจาหนาย โดยรวมอยในระดบด สงผลทาใหแนวโนมพฤตกรรมซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในปจจบนมแนวโนมทเพมขน สงเกตไดจากผบรโภคสวนใหญทตอบแบบสอบถามยงสนใจทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตซาตอไป และเครองขายอตโนมตเองกสามารถพบเหนได แพรหลายมากกวาในอดต ซงผบรโภคทดลองซอและเกดประสบการณซอไดไมยาก เปดโอกาสใหผประกอบการไดพฒนากลยทธทางการตลาดของธรกจเครองขายอตโนมตใหผบรโภคเกดความพงพอใจสงสดและซอซา โดยในปจจบนมบรษททจดตงขนมาเพอทาธรกจนโดยเฉพาะซงกคอ บรษท ซน รอยแปด เวนดง จากด และบรษท บรษท อเซ เทค บางกอก จากด ททาการตลาดเชงรกมากขนทง ดานการจดจาหนาย ทเนนความสะดวก รวดเรวของผบรโภคมากขน ตอบสนองเหตผลในการซอของผบรโภค โดยจดตงในสถานทกระจายเขาถงผบรโภคมากขน ไดแก หางสรรพสนคาตางๆ คอนโด มหาวทยาลย ตลอดจน และไดพฒนากลยทธ ดานผลตภณฑหรอตวเครองขายอตโนมตทเนนฟงกชน
130
รปแบบการจายเงน ใหสอดคลองกบรปแบบชวตคนรนใหมเพอใหเกดความสะดวกตอรปแบบชวตของผบรโภคยคใหมมากขน ไดแก การจายผาน M-Pay Account ของ เครอขายมอถอ AIS ระบบใชบตรแทนเงนสด (Cashless Card) และ ทชซม (Touch sim) ของ เครอขายมอถอ ทร แตเนองจากเปนเครองขายอตโนมตนบไดวาเปนธรกจทอยในชวงแนะนา ( Introduction stage) สาหรบผบรโภค จงเกดการเปรยบเทยบราคากบคแขงทสาคญอยางรานคาทวไป ซงผบรโภคสวนใหญยงมความออนไหวตอราคา คอสามารถยอมรบ ราคาของเครองดมสงกวา 1-2 บาทเมอเทยบกบรานคาทวไป สวนแนวโนมดานประเภทเครองดมคอ นาอดลม สอดคลองตามสวนแบงตลาดนาดมในประเทศไทย ทมนาอดลม ครองสวนแบงตลาดสงสด และแนวโนมนยมตามสถานททองเทยว ทผบรโภคมความรสกวาหารานคาจาหนายในบรเวณนนไดยากและตองการความสะดวกในความตองการนาดมเพอดบกระหายตลอดเวลา 4. ผลการทดสอบสมมตฐาน
4.1 ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศ อาย อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
ผลการวเคราะหพบวา ลกษณะประชากรศาสตรดานเพศ อาย อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา มผลตอแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต สอดคลองกบทฤษฎของพบล ทปะปาล (2545: 70) ไดกลาววา ปจจยสาคญทมผลกระทบตอกระบวนการตดสนใจ ไดแก ปจจยทเกยวกบลกษณะประชากรหรอประชากรศาสตร ปจจยทางสงคม และจตวทยา ปจจยเหลานไดแทรกซมอยในความรสกนกคดของผบรโภค ซงผบรโภคไดนามาใชในกระบวนการตดสนใจซอทกขนตอน โดยเฉพาะปจจยทเกยวกบลกษณะประชากรหรอประชากรศาสตร ซงถอวาเปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมการซอ และจะเกดขนไดเรมจากสงเราตางๆ เปนมลเหตจงใจ และจะเปนตวกระตนผลกดนใหเกดพฤตกรรมการซอ ซงมลกษณะเปนกระบวนการ เปนขนตอน เรมจากการรบรและพฒนามาเปนความรสกมทศนคตหรอทาทชอบหรอไมชอบ ตดสนใจซอหรอไมซอในทสด และในกระบวนการตดสนใจซอบางครงไมไดเกดเพยงลาพงแตยงมปจจยอนๆทมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจดวยน และสอดคลองกบแนวคดของ สฤษดคณ กตยากร (2538: 348) กลาววา เครองขายสนคาอตโนมต ซงวางตามทสาธารณะและแหลงชมชน สามารถใชเหรยญหยอดเพอซอสนคาตามตองการ โดยเครองสามารถจายสนคาใหอตโนมต ทาใหเกดความสะดวก งายในการใชบรการ และมสวนชวยใหผบรโภคไมวาจะรายไดปานกลาง สง ตา สามารถซอสนคาไดเกดพฤตกรรมการบรโภค
131
4.2 ทศนคตทมตอกลยทธการตลาดของเครองขายอตโนมต ในดานตางๆประกอบดวย ดานผลตภณฑ ดานราคา ดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตของผบรโภค ผลการวเคราะหพบวา
4.2.1 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานผลตภณฑ มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานการบอกตอ ดานเหตผลทจะซอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต โดยมความสมพนธระดบตา
ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ กนก วมาลา (2548: 102) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในกรงเทพมหานคร กลาววาทศนคตสวนประสมทางการตลาดดานผลตภณฑ ไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญ ดานความถในการใชบรการตอสปดาห ดานปรมาณผาทนามาซกตอครงและดานคาบรการตอครง สอดคลองกบทฤษฎของ เตรยนดส (Harry C. Triandis) กลาววา พฤตกรรมหรอการปฎบตของมนษยเปนผลมาจากทศนคต(Attitude) บรรทดฐานของสงคม(Norms) นสย (Habits) และผลทคาดวาจะไดรบหลงจากพฤตกรรมนนๆแลว(Expectancles about reinforcement ) ดงนน ทงการปฎบต หรอพฤตกรรมแสดงออกทสงเกตไดกบทศนคตตางกมความสมพนธซงกนและกน เปนเชอกนวา ทศนคตมผลตอการแสดงออกของพฤตกรรมของบคคล
สอดคลองกบงานวจยของ ทศนยวรรณ ศรวไลวรรณ (2550: 159) ไดทาการวจยเรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอของผบรโภคตอเครองทานาอนยหอพานาโซนคแบบบางเฉยบ กลาววา ปจจยทางดานผลตภณฑ มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองทานาอนยหอพานาโซนคแบบางเฉยบ เนองจากปจจยดานผลตภณฑซงถอวาเปนสงกระตนทางการตลาด มสวนสาคญทาใหผบรโภคเกดความตองการผลตภณฑ สงกระตนดงกลาวถอวาเปนเหตจงใจใหเกดการซอสนคา
เนองจากเครองขายอตโนมตมองคประกอบดานผลตภณฑ ไดแก ประเภทเครองดม ฟงกชนรปแบบการจายเงน และดไซนของเครองขายอตโนมต และอนๆ เปนองคประกอบดานผลตภณฑของเครองขายอตโนมต จากงานวจยพบวา ผบรโภคจะมเหตผลในการซอเปนลาดบรองจาก ความสะดวก รวดเรว ไดแก มเครองดมหลายประเภท ออกแบบเครองขายทนสมย และจายเงนไดหลายวธ ตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต หากมความหลากหลายของเครองดมและเปนเครองดมไดรบความนยมของผบรโภคทวไป เชน นาอดลม และมความนาเชอถอ ตลอดจนดไซนของเครองขายอตโนมตทนสมย ดงดดใหเกดการทดลองใช และฟงกชนของเครองสามารถจายเงนไดหลายวธ ตอบสนองเหตผลทจะซอของผบรโภค แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายกจะมากขน ดงนน
132
ทศนคตดานผลตภณฑจงมความสมพนธกบพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต คอ ถาองคประกอบดานผลตภณฑของเครองขายอตโนมตตอบสนองความตองการและเหตผลทจะซอของผบรโภคแลว แนวโนมพฤตกรรมการซอกจะมมากขน
4.2.2 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานราคา มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานการบอกตอ ดานเหตผลทจะซอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต โดยมความสมพนธระดบตา ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ กนก วมาลา (2548: 102) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในกรงเทพมหานคร กลาววา ทศนคตสวนประสมทางการตลาดดานราคาไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญ ความถในการใชบรการตอสปดาห ดานปรมาณผาทนามาซกตอครงและดานคาบรการตอครง
เนองจากในกรงเทพมหานครมจานวนรานคาปลกและรานคาสะดวกซอเปนจานวนมาก สามารถพบเหนไดงาย และเปด 24 ชวโมง จงถอเปนคแขงขนทางตรงทสาคญของเครองขายอตโนมต ผบรโภคจงมตวเลอกในการตดสนใจในการเปรยบเทยบราคา ดงนน ทศนคตดานราคาจงมความสมพนธในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ซงจากงานวจยพบวาราคาทผบรโภคมแนวโนมทจะซอเครองดมจากเครองขาย อยในชวง แพงกวา 1-2 บาทเมอเทยบกบรานคาทวไป และพบวาหากราคามแนวโนมสงขน แนวโนมผบรโภคกลดลงเชนกน
4.2.3 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนาย มความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ดานประเภทเครองดมทจะซอ ดานการบอกตอ ดานเหตผลทจะซอ ดานแนวโนมการซอในอนาคต ดานการบอกตอ มความสมพนธระดบตา ซงไดสอดคลองกบงานวจยของ กนก วมาลา (2548: 102) ไดทาการวจยเรอง ทศนคตพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของผบรโภคในกรงเทพมหานคร กลาววาทศนคตสวนประสมทางการตลาดดานชองทางการจดจาหนาย มความสมพนธกบพฤตกรรมการใชบรการเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญ ดานความถในการใชบรการตอสปดาหกลาวคอ ถาชองทางจดจาหนายไมดจะทาใหความถในการใชบรการตอสปดาหลดลง
เนองจากเครองขายอตโนมตจดเปนชองทางการขายสนคาชองทางหนง ทอาศยขอไดเปรยบในเรองของพนทในการวาง ทาเลทเออประโยชนดานเวลาใหกบผบรโภคและรานคาใหญเขาไมถง ในการทาการตลาด ซงในงานวจยพบวาผบรโภคทตอบแบบสอบถามสวนใหญใหเหตผลการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต เพราะตองการความสะดวก รวดเรว มากทสด ดงนนทศนคตดานการจด จาหนายจงมความสมพนธกบแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต คอ ถาเครองขายตงอยในทาเลทเอออานวยตอความสะดวกรวดเรวของผบรโภค แนวโนมพฤตกรรมการซอกจะมากขน
133
ขอเสนอแนะจากงานวจย
จากผลวจยแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร ผวจยมขอคดเหนและเสนอแนะ ซงสามารถสรปไดดงน 1. ดานผลตภณฑ
ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภคดานผลตภณฑ โดยรวมอยในระดบด แตเมอพจรณารายขอแลวพบวาผบรโภคมทศนคตปานกลางกบ ความเพยงพอของจานวนเครองดมทมจาหนายในเครองขายอตโนมต ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงนดวยบตรแทนเงนสด การชาระดวยซมการดมอถอของระบบเครอขายของ ทร การชาระเงนเงนดวยระบบเอมเพย ของระบบ เครอขายของ เอ ไอ เอส ดงนนผประกอบการควรแกไขเพอสรางทศนคตทดใหกบผบรโภคโดย
1.1 ผประกอบการควรสรางระบบทสามารถตรวจเชค จานวน วนหมดอายของเครองดม และหมนเตมจานวนเครองดมทมอยในตอตโนมตไดตลอดเวลาเพอใหมความเพยงพอของเครองดมตลอดเวลา สวนของผผลตเครองขายอตโนมตควรปรบปรงฟงกชนการทางานของเครองทสามารถแสดงสถานะจานวนสนคาในเครองไดตลอดเวลาและแจงเตอนเมอสนคาใกลหมดหรอสรางระบบสนคาคงคลงใหกบเครองขายอตโนมต ซงความเพยงพอของเครองดมในเครองขายอตโนมต เปนกญแจสาคญในการสรางความพงพอใจและทศนคตทดของผบรโภคตอเครองขายได
1,2 ผประกอบการควรเนนการสรางทศนคตของผบรโภคใหรสกด โดยอาจใชกลยทธการสอสารทางการตลาด เพอใหผบรโภคตระหนกถงความสะดวก และคณประโยชนทจะไดรบของระบบการจายเงนทสอดคลองกบรปแบบชวตยคใหมของเครองขายอตโนมตในรปแบบตางๆไดแก ในดานการชาระเงนดวยบตรแทนเงนสด การชาระดวยซมการดมอถอของระบบเครอขายของ ทร การชาระเงนเงนดวยระบบเอมเพย ของระบบ เครอขายของ เอ ไอ เอส
1.3 ผประกอบการควรสรางประสบการณ และความคยเคย ในการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตใหกบผบรโภค เนองจากผบรโภคทรสกคนเคยและมนใจกบเทคโนโลยระบบจายเงนอาจมนอย ซงอาจเกดจากประสบการณใช โดยการสรางโปรโมชนสวนลดใหผบรโภคไดทดลองใช และเกดความคนเคย สะดวกและเคยชน สวนผผลตเครองจาหนายอตโนมตควรเนนผลตเครองขายอตโนมตตามผลการวจยคอ เหตผลทจะซอคอผบรโภคตองการความสะดวกรวดเรวมากทสด ดงนนในฟงกชนจงไมควรยงยากซบซอนและผบรโภคสวนใหญคนเคยกบระบบรปแบบจายเงน-ทอนเหรยญปกตทวไป โดยผบรโภคไมเนนรปแบบการจายเงน ผผลตจงควรเนนการสรางเครองขายอตโนมตทเปน
134
รปแบบจายเงน-ทอนเหรยญปกตทวไป และฟงกชนทเนนการสรางความมนใจในการทอนเงนแทน เชน หนาจอแสดงการคานวณทอนรบเหรยญเปนตน
1.4 ผประกอบการควรจดวางจานวนและยหอเครองดมนาอดลมในตใหมาก เพอรองรบกบความตองการของผบรโภคในดานประสบการณและแนวโนมผลตภณฑ ท ผบรโภคเคยมประสบการณและมแนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตประเภทนาอดลมมากทสด 2. ดานราคา ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมตของผบรโภค ดานราคา โดยรวม อยในระดบด แตเมอพจรณารายขอแลวพบวาผบรโภคมทศนคตปานกลางกบ ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบราคาเครองดมจากรานคาทวไปดงนน 2.1 ผประกอบการควรสรางกลยทธดานราคาททาใหผบรโภคเกดความรสกวาราคาไมแตกตางกบรานคาทวไป เพอกระตนการตดสนใจซอของผบรโภค เชน ควรมสนคาบางประเภททราคาเทากบรานคาทวไปและสนคาบางประเภทราคาแพงกวารานคาปกต จดอยในตเดยวกนในปรมาณสดสวนทเหมาะสม เพอกระตนใหผบรโภคเกดการทดลองใชในกรณผไมเคยใชและเพอไมใหรสกแตกตางทางดานราคาสาหรบผบรโภคทเคยใช
2.2 ผประกอบการไมควรตงราคาใหสงเกนกวา 1-2 บาท ทผบรโภคสวนใหญยอมรบไดเนองจากผบรโภคมแนวโนมพฤตกรรมดานราคาของเครองดมทจะซอจากเครองขายอตโนมตเมอเทยบกบรานคาทวไปสงกวา 1-2 บาท 3. ดานการจดจาหนาย
ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดดานการจดจาหนายของเครองขายอตโนมตดานการจดจาหนายโดยรวมอยในระดบปานกลาง กบความสะดวกในการเขาถงสถานทตงของเครองขายอตโนมต ความเพยงพอของเครองขายอตโนมตทตงจาหนายในสถานทตางๆ การตงรวมของเครองขายสนคาอตโนมตหลายชนดในจดหนง ๆ ซงถอวาทศนคตตอกลยทธการตลาดดานการจดจาหนายนนตากวาดานผลตภณฑและดานราคาโดยรวมนนแสดงถง ผบรโภคมองถงการจดจาหนายของเครองขายอตโนมตวายงไมด ดงนน ผประกอบการควรแกไข โดย
3.1 ผประกอบการควรใสใจและเนนสรางกลยทธชองทางจดจาหนายใหเดนชดขน เพอใหผบรโภคเกดทศนคตทดกบเครองขายอตโนมตดวยวธการตางๆ เชน ปายลกศรหรอสญลกษณท แสดงทศทางกอนถงบรเวณเครองขายอตโนมต และสรางบรรยากาศและสรางความรสกแตกตางจากบรเวณอนๆใหกบผบรโภค เชน การสรางออกแบบบรเวณเครองขายอตโนมตใหโดดเดนสรางจดสนใจจงใจคนซอ หรอแมกระทงการออกแบบตทดงดดความสนใจตอการซอ
135
3.2 ผประกอบการควรตดตงเครองขายอตโนมตในสถานททองเทยวและโรงพยาบาลเพมเตม เนองจากผบรโภคมแนวโนมพฤตกรรมดานสถานทจดจาหนายในสถานททองเทยวและโรงพยาบาล ซง เปนสถานททผบรโภคมแนวโนมทจะซอ และสถานททหางไกลรานคา โดยมเหตผลทจะซอดานอนๆของผบรโภค คอ หาซอเครองดมบรเวณนนไมไดของผบรโภค 4. กลมเปาหมาย
กลมเปาหมายหลกของเครองขายอตโนมต ควรมงเปน กลมผบรโภคยคใหม ทอาศยในเมองใหญๆทสาคญทางเศรษฐกจ และมรปแบบชวตและพฤตกรรมทเรงรบ ชอบความสะดวก รวดเรว ทนสมย และไมออนไหวตอราคามากนกเมอเปรยบเทยบกบคณคาทดแทนทไดรบ
เนองจากเครองขายอตโนมตจะชวยแกปญหาใหกบผบรโภค ในเรองความตองการ ความสะดวกรวดเรว ประหยดเวลา ใหกบผบรโภค เปนหลก ดงนนรปแบบชวตและพฤตกรรมทเรงรบใหความสาคญกบเวลาของคนในเมองใหญๆและสาคญทางเศรษฐกจ จงตรงกบคณสมบตของเครองขายอตโนมตทชวยแกปญหาทสด และเทคโนโลยของเครองขายอตโนมตททนสมยจะดงดดใจ กลมคนรนใหม ทเตบโตมาพรอมกบเทคโนโลยไดมากทสด 5. ดานการพฒนาขยายตลาด
จากผลวจยพบวา ผบรโภคบางสวนมแนวโนมไมซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตซา เนองจากสาเหต ความรสกทเครองขายอตโนมตทไมไดสรางความแตกตางจากรานคาปลก ซงผบรโภคบางสวนไมไดเลงเหนถงความจาเปนตอประโยชนทไดรบจากเครองขาย และยงคงนยมซอเครองดมจากรานคาสะดวกซอตอไป ผประกอบการควรแกไขจดน โดยการสรางความรสกทแตกตางของเครองขายอตโนมตจากรานคาปลกใหเกดขนในใจผบรโภค เชน อาจจะจบมอรวมกนพฒนาตลาดใหขยายตวมากขน โดยพฒนาบตรเตมเงนสาหรบเครองขายอตโนมตของทกบรษทรวมกน เนนดไซนรปลกษณของบตรใหทนสมย และจดทาโปรโมชนสวนลดดานราคา สาหรบกลมลกคาวยตางๆ โดยเฉพาะกลมคนรนใหม ทสามารถสรางประสบการณซอใหเกดขนในชวงชวตไดอกยาวนาน เชน บตรสาหรบวยทน-นกเรยนนกศกษา เพอรบสวนลดและสะสมแตมจากการใชเครอง เปนตน
136
ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. การศกษาแนวโนมเปรยบเทยบการตดสนใจซอเครองดมระหวางเครองขายอตโนมตแบบ
ระบบบรรจเสรจมากอน (Pre-Mix System) กบ ระบบบรรจภายหลง (Post-Mix System) ของผบรโภคเพอดความแตกตางระหวางเครองขายอตโนมตทงสองประเภทวามความแตกตางกนอยางไร ซงจะเปนผลดทราบความตองการของผบรโภค
2. การศกษาถงความพงพอใจของผบรโภคตอการซอเครองดมผานเครองขายอตโนมต เพอทจะไดทราบถงความพงพอใจและแนวทางในการปรบปรง เพอทาใหผบรโภคเกดความพงพอใจและเกดความจงรกภกดตอเครองขายอตโนมตเพอพฒนาใหเปนชองทางกระจายสนคาทสาคญชองทางหนงตอไป
3. การศกษาถงแรงจงใจดานเทคโนโลยของเครองขายอตโนมตตอการตดสนใจซอของผบรโภค เพราะมองวาเทคโนโลยทจะสามารถดงดดใหผบรโภคสนใจและตองการใหมในเครองขายอตโนมต เพอพฒนาเครองขายอตโนมตใหเปนมากกวาแคชองทางกระจายสนคา ซงอาจพฒนาเทคโนโลยการโฆษณาผานเครองขายอตโนมตในอนาคตและตรงกบความตองการของผบรโภคมากทสด
137
บรรณานกรม
138
บรรณานกรม
กนก วมาลา. (2548). ทศนคตและพฤตกรรมการใชเครองซกผาอตโนมตแบบหยอดเหรยญของ ผบรโภค ในเขตกรงเทพมหานคร . สารนพนธ บธ.ม. (การตลาด). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. กมลรตน หลาสวงษ. (2527). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กตตวรรณ เทงวเศษ. (2550). ธรกจหยอดเหรยญรวย 24 ชวโมง. กรงเทพฯ: มตชน กลยา วานชยบญชา. (2546). การใช SPSS for Windows ในการวเคราะหขอมล. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เกศสร แตศลปสาธต. (2545). ทศนคตตอการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต (Vending Machine) ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร. สารนพนธ บธ.ม. (การตลาด). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร. ชศร วงศรตนะ. (2544). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ดารงศกด ชยสนท และคณะ. (2543). หลกและวธการวจยตลาดเบองตน. กรงเทพฯ: วงอกษร. ทศนยวรรณ ศรวไลวรรณ. (2550). แนวโนมพฤตกรรมการซอของผบรโภคตอเครองทานาอนยหอ พานาโซนคแบบบางเฉยบ.สารนพนธ บธ.ม.(การตลาด).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2543). สถตวเคราะหเพอการวจย. กรงเทพฯ: โรงพมพเรอนแกวการพมพ. มกดา อารย. (2549). ทศนคตตอการซอนาดมจากเครองขายนาดมอตโนมตแบบหยอดเหรยญ ของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร. สารนพนธ บธ.ม.(การตลาด).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ศรวรรณ เสรรตน. (2539). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: พฒนาศกษา. ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. (2541). การบรหารการตลาดยคใหม. กรงเทพฯ: ธระฟลมและไซเทกซ. ------------. (2542). องคการและการจดการ ฉบบสมบรณ. กรงเทพฯ: ธระฟลมและไซเทกซ. ------------. (2546). การบรหารการตลาดยคใหม ฉบบปรบปรงป 46. กรงเทพฯ: ธรรมสาร. ศรชย กาญจนวาส. (2545). สถตประยกตสาหรบการวจย = Applied statistics for behavioral Research. กรงเทพฯ: ภาควชาวจยการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
139
ศภร เสรรตน. (2544). พฤตกรรมผบรโภค. ฉบบปรบปรงแกไข. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: เอ.อาร.บซเนส เพรส. สชาต ประสทธรฐสทธ. (2543). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑต พฒนาบรหารศาสตร. เสร วงษมณฑา. (2542). การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: บรษทธระฟลมและไซเทกซจากด. อดลย จาตรงคกล. (2543). พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. Kotler, Philip. (1997). Marketing Management. 9th ed. New Jersey: Prentice – Hall. ---------------. (2003). Marketing Management. 11th ed. New Jersey: Prentice – Hall. Maria Faurell. December 2007: Seven Easy to start Businesses. Forbes Magazine.: 108 McCarthy,Jerome E; & Perreault, Jr., William D. (1984). Basic marketing : 8th illlinois: The Irwin. Schiffman and Kanuk. (1994). Consumer Behavior. London: Prentice-Hall International. Stanton, William J. and Charles Futrell. (1987). Fundamentals of Marketing. 8th ed. New York: McGraw -Hill. แหลงขอมลทางอเลคทรอนกส (Website) เครองหยอดเหรยญอตโนมต. (2552). สบคนเมอ 20 ตลาคม 2552, จาก http://www.isetecbangkok.com จรสพงษ สมานบตร. (2549, พฤศจกายน). Vending Machines. Positioning Magazine. สบคนเมอ 22ตลาคม 2552, จาก http://www.positioningmag.com ซนรอยแปด เวนดง. (2552). สบคนเมอ 22 ตลาคม 2552 จาก http://www.vendingthai.com ดาบสอง โลตส เอกซเพรส ขายของเหมอนซเปอรมารเกต. (2552). Brandage. สบคนเมอ 12 สงหา 2552, จากhttp://www.brandage.com/Modules/DesktopModules/Article/ ArticleDetail.aspx?tabID=2&ArticleID=2270&ModuleID=21&GroupID=803Jacob รฐหนนการบรโภค..ชวยกระตนธรกจคาปลกในชนบทจนป. (2552). มองเศรษฐกจฉบบท 2460 สบคนเมอ 12 สงหาคม 2552 จาก http://www.kasikornresearch.com/TH/K- Econ%20Analysis/Pages/ViewSummary.aspx?docid=19872 van. (2009). Key note Automatic Vending December 2000, Retrieved October 20, 2009 from http://www.the-list.co.uk/acatalog/kn29040.html
140
Kotler Summary - Chapter 19: Managing Retailing, Wholesaling & Market Logistics. (2009). Retrieved October 20, 2009 from http://www.mbaboost.com Vending machine. (2009). Vending machine. Retrieved October 25, 2009 from http://en.wikipedia.org/wiki/Vending_machine Vending Machine in Japan (2009). Retrieved from http://www.japan-guide.com
141
ภาคผนวก
142
ภาคผนวก “ก ”
แบบสอบถามทใชในการวจย
143
แบบสอบถามเพอการวจย
เรอง แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ( Vending Machine )
ของผบรโภคในกรงเทพมหานคร
แบบสอบถามม 3 สวนประกอบดวย สวนท 1 ลกษณะทางดานประชากรศาสตร สวนท 2 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต สวนท 3 แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต สวนท 1 ลกษณะทางดานประชากรศาสตร คาชแจง : โปรดทาเครองหมาย ใน [ ] ทตรงกบขอมลสวนตวของทาน
1. เพศ [ ] ชาย [ ] หญง
2. อาย [ ] 15 – 20 ป [ ] 21 - 25 ป [ ] 26 - 30 ป [ ] 31 – 35 ป [ ] 36 – 40 ป [ ] 41 ปขนไป
3. อาชพ [ ] นกเรยน / นกศกษา [ ] พนกงานบรษทเอกชน [ ] ขาราชการ/รฐวสาหกจ [ ] ธรกจสวนตว [ ] อนๆ โปรดระบ ……………
4. รายไดเฉลยตอเดอน [ ] ตากวาหรอเทากบ 10,000 บาท [ ] 10,001 – 20,000 บาท [ ] 20,001 – 30,000 บาท [ ] 30,001-40,000 บาท [ ] 40,001 บาทขนไป
5. ระดบการศกษา [ ] ตากวาปรญญาตร [ ] ปรญญาตร [ ] สงกวาปรญญาตร
144
สวนท 2 ทศนคตทมตอกลยทธทางการตลาดของเครองขายอตโนมต คาชแจง : โปรดทาเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบความคดเหนของทาน เพยงชองเดยวเทานนในแตละขอ
ทศนคตของผบรโภคตอเครองขายอตโนมต ในดานตางๆ
ระดบทศนคต
ดมาก ด ปานกลาง ไมด ไมดอยาง
มาก 5 4 3 2 1
ดานผลตภณฑ 1. ความหลากหลายของชนดเครองดมทวางจาหนายในเครองขายอตโนมต 2. ความนาเชอถอของยหอเครองดมทวางจาหนายในเครองขายอตโนมต 3. ความเหมาะสมของอณหภมเครองดมทวางจาหนายในเครองขายอตโนมต 4. ความเพยงพอของจานวนเครองดมทวาง จาหนายในเครองขายอตโนมต
5. คณภาพเครองดมทอยในเครองขายอตโนมต 6. สภาพบรรจภณฑของเครองดมทอยในเครองขาย อตโนมต
7. ขนตอนการซอจากเครองขายอตโนมต
8. ความเทยงตรงของเครองขายอตโนมต
9. ระบบจอสมผสจากเครองขายอตโนมต
10. รปแบบของเครองขายอตโนมตชนดผสมแบบสามารถกาหนด รสชาต ความรอน-เยน
11. ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงนดวยบตรแทนเงนสด
12.ความสามารถของเครองขายอตโนมตในการชาระเงนดวยซมการดมอถอของระบบเครอขาย ทร
13. ความสามารถในการชาระเงนดวยระบบเอมเพย ของระบบเครอขาย เอ ไอ เอส
145
ทศนคตของผบรโภคตอเครองขายอตโนมต
ในดานตางๆ
ระดบทศนคต
ดมาก ด ปานกลาง ไมด ไมดอยาง
มาก 5 4 3 2 1
ดานราคา 1. ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบความสะดวกทไดรบ 2. ราคามความเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบราคาเครองดมจากรานคาทวไป 3. ราคามความหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบภาพลกษณทไดรบจากการใชเครองขายอตโนมต
ดานการจดจาหนาย 1. ความสะดวกในการเขาถงสถานทตงของเครองขายอตโนมต 2. ความปลอดภยของทตงเครองขายอตโนมต.ในการจาหนายเครองดม 3. ความเพยงพอของเครองขายอตโนมตทตงจาหนายในสถานทตางๆ 4. การตงรวมของเครองขายสนคาอตโนมตหลายชนดในจดหนง ๆ
146
สวนท 3 แนวโนมพฤตกรรมการซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต คาชแจง : โปรดทาเครองหมาย ใน [ ] ทตรงกบความคดเหนของทาน 1. ทานเคยซอสนคาประเภทตางๆจากเครองขายอตโนมตมากอนหรอไม [ ] เคย [ ] ไมเคย 2.ทานเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตมากอนหรอไม ( ถาไมเคยใหขามไปขอ 5 ) [ ] เคย [ ] ไมเคย 3. ถาเคยซอ ทานเคยซอเครองดมประเภทใดจากเครองขายอตโนมต ( ตอบไดมากกวา 1 ขอ ) [ ] นาอดลม [ ] ชา-กาแฟ [ ] นาผลไม [ ] นมกลอง [ ] เครองดมชกาลง [ ] โกโก ( ไมโล, โอวลตน ) [ ] เครองดมสขภาพ [ ] นาดมบรรจขวด [ ] อน ๆ โปรดระบ……………….. 4. ถาเคยซอ ทานเคยซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต ณ สถานทใด บอยทสด [ ] ททางาน / สถานศกษา [ ] สถานทออกกาลงกาย [ ] ยานศนยการคา [ ] ใกลทพกอาศย [ ] สถานททองเทยว [ ] อนๆ โปรดระบ.......................... 5.ทานจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตในอนาคตหรอไม
[ ] ซอ [ ] ไมซอ เพราะ.............................
6. เหตผลใดททาใหทานสนใจจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต มากทสด [ ] มเครองดมหลากหลายประเภท [ ] สะดวก รวดเรว [ ] มการออกแบบเครองขายสนคาอตโนมต ทนสมย ดงดด [ ] ราคาไมแตกตางจากรานคาทวไป [ ] รปแบบการจายเงนไดหลายวธ [ ] อนๆ โปรดระบ..................... 7. ทานจะซอเครองดมประเภทใดจากเครองขายอตโนมต มากทสด [ ] นาอดลม [ ] ชา-กาแฟ [ ] นาผลไม [ ] นมกลอง [ ] เครองดมชกาลง [ ] โกโก ( ไมโล, โอวลตน ) [ ] เครองดมสขภาพ [ ] นาดมบรรจขวด [ ] อน ๆ โปรดระบ………………..
147
8. ราคาของเครองดมทมกตงตามความสะดวกทไดรบจากเครองขายอตโนมต ราคาสงสดททานยอมรบได และมความตองการทจะซอ เมอเทยบกบราคาจากรานคาทวไป [ ] เทากบรานคาทวไป [ ] สงกวา 1-2 บาท [ ] สงกวา 3-4 บาท [ ] สงกวา 5-6 บาท [ ] สงกวา 7-8 บาท [ ] 9 บาทขนไป 9. ทานมความตองการทจะซอเครองดมจากเครองขายอตโนมตทใดบาง ( ตอบไดมากกวา 1 ขอ ) [ ] ททางาน / สถานศกษา [ ] สถานรถไฟฟา,รถไฟใตดน [ ] ยานศนยการคา [ ] ใกลทพกอาศย [ ] สถานทออกกาลงกาย [ ] ปายรถเมลล [ ] สถานททองเทยว [ ] อนๆ โปรดระบ.......................... 10. ทานจะแนะนาบคคลอนมาซอเครองดมจากเครองขายอตโนมต
[ ] แนะนา [ ] ไมแนะนา เพราะ........................ .....ขอแสดงความขอบคณอยางสงทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม.....
148
ภาคผนวก “ข ”
รายนามผเชยวชาญตอบแบบสอบถาม
149
รายนามผเชยวชาญตอบแบบสอบถาม
รายชอ ตาแหนงและสถานททางาน
1. ผชวยศาสตราจารย เพชรรตน มสมบรณพนสข อาจารยประจาภาควชาบรหารธรกจ
คณะสงคมศาสตร
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
2.ผชวยศาสตราจารย สวชา โกมลทต อาจารยประจาภาควชาบรหารธรกจ
คณะสงคมศาสตร
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
147
ประวตยอผทาสารนพนธ
148
ประวตยอผทาสารนพนธ
ชอ ชอสกล นาย รมธรรม วาสประสงค วนเดอนปเกด 6 ธนวาคม 2523 สถานทอยปจจบน 25/405 อาคาร A LPN วลลสทธสาร ถนนอนทามาระ พญาไท กทม 10400 ตาแหนงงานปจจบน ธรกจสวนตว (รานอปกรณทางการแพทย, รานกาแฟ) ประวตการศกษา พ.ศ. 2541 มธยมศกษาตอนปลาย จาก โรงเรยนเดชะปตตนยานกล พ.ศ. 2548 วทยาศาสตรบณทต สาขา วสดศาสตร จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร พ.ศ. 2553 บรหารธรกจมหาบณฑต (การตลาด) จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร