หน่วยที่ 5ctc-chontech.chontech.ac.th/files/1909071010152967...2.2.2 แท นเล อนขวาง (Cross Slide) เป็นส่วนที่ยึดอยู่บนแคร่คร่อมสามารถเลื่อนไป-มาด้วยสกรูใช้ในการกลึงปาดหน้าหรือ

หนวยท 5

เครองกลง

งานเครองมอกลเบองตน (2100-1007)

104

เครองกลง (Lathe) เครองกลง เปนเครองจกรกลทมความส าคญมากในงานชางกลโรงงาน มใชกนตงแตยคตนๆ

เปนเครองมอกลประเภทแปรรปโลหะทรงกระบอกเปนหลก ส าหรบกลง เจาะ ควานรไดมากมาย เพอ ผลตชนสวนเครองจกรกลไกตางๆ ส าหรบงานผลต และงานซอมงานอตสาหกรรมผลตชนสวนตองม เครองกลงเปนหลก 1. ชนดของเครองกลง

รปท 5.1 เครองกลงยนศนย ทมา http://www.machinemanuals.net/web_pages

1.1 เครองกลงยนศนย (Engine Lathe) เปนเครองกลงทมความเรวรอบสง ใชกลงงานไดหลายขนาดทมเสนผาศนยกลางไม

ใหญเกนไปและกลงงานไดหลายลกษณะ นยมใชในโรงงานทวๆ ไป

รปท 5.2 เครองกลงเทอรเรท ทมา http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm


105

1.2 เครองกลงเทอรเรท (Turret Lathe) เปนเครองกลงทมหวจบมดตดหลายหว เชนหวจบมดกลงปาดหนา หวจบมดกลงปอกหวจบมดกลงเกลยว หวจบดอกเจาะน าศนย เปนตนท าใหการกลงงานทมรปทรงเดยวกนและมจ านวน มากๆ ไดอยางรวดเรว เชน การกลงเกลยว การกลงบช เปนตน

1.3 เครองกลงตง (Vertical Lathe) เปนเครองกลงทใชในงานกลงปอก งานควานชนงานทมขนาดใหญ เชน เสอสบเปนตน

รปท 5.3 เครองกลงตง

ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM/Single- Column- Vertical-Lathe-C5117E-10-5-.jpg

1.4 เครองกลงหนาจาน (Facing Lathe)

เปนเครองกลงทใชในการปาดหนาชนงานทมขนาดใหญ เชน ลอรถไฟ เปนตน

รปท 5.4 เครองกลงหนาจาน ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM/Single-Column-

Vertical-Lathe-C5117E-10-5-.jpg


106

2. สวนประกอบตางๆ ของเครองกลงและหนาท

รปท 5.5 สวนตางๆ ทส าคญของเครองกลง ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/

2.1 ชดหวเครองกลง (Head Stock) ชดสวนทอยซายสดของเครอง ใชในการขบหวจบ หรอขบชนงานใหหมนดวยความเรวรอบตางๆ มสวนประกอบทส าคญดงน

2.1.1 ชดสงก าลง (Transmission)เครองกลงจะสงก าลงขบงานกลงดวยมอเตอรไฟฟา (Motor) โดยสงก าลงผานสายพานลม (V-Belt) และผานชดเฟอง (Gear) สามารถปรบความเรวรอบไดระดบตางๆเพอไปขบเพลาหวจบงาน (Spindle) ใหหมนส าหรบเครองกลงรนเกาจะปรบความเรวรอบของเพลาหวจบงานโดยใชลอสายพาน(Pulley)ทมหลายขนซงแตละขนจะใหความเรวรอบแตกตางกน

รปท 5.6 สงก าลงดวยชดเฟอง ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/

ชดหวเครอง ชดแทนเลอน ศนยทายแทนเครอง

เกลยวน า

เพลาน า

เพลาสวตช

ฐานเครอง


107

รปท 5.7 การสงก าลงดวยสายพาน ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/

2.1.2 ชดเฟองทด (Gears) ใชทดความเรวรอบในการกลงม 2 ชด คอ ชดทอยภายใน

หวเครองและชดทอยภายนอกหวเครองกลง ดงรปท 5.8 และรปท 5.9

รปท 5.8 ชดเฟองภายในหวเครองกลงชนดยนศนย (HEAD GEAR) ทมา http://www.mini-lathe.com/Mini_lathe/Accessories/accessories.htm

รปท 5.9 ชดเฟองทดทอยภายนอกหวเครองกลง ทมา http://www.mini-lathe.com


108

2.1.3 แขนปรบความเรวรอบ (Spindle Speed Selector) เปนแขนทอยสวนบนหรอสวนหนา ของเครองใชส าหรบโยกเฟองทอยภายในหวเครองใหขบกนเพอเปลยนใหไดความเรวรอบตางๆ ตามตองการ

รปท 5.10 แสดงแขนปรบความเรวรอบ

รปท 5.11 แขนปรบความเรวรอบ ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

2.1.4 แขนปรบกลงเกลยว (Laed Screw and Thread Rang Level) เปนแขนส าหรบปรบเฟองในชดกลองเฟอง (Gear Box) เพอกลงเกลยวโดยทเพลากลงเกลยวหมนขบปอมมดใหเดนกลงเกลยวบนชนงาน

รปท 5.12 แขนปรบกลงเกลยว ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

แขนโยกตง ระบบเกลยว

แขนโยกชด เฟองทด


109

2.1.5 ชดเพลาหวเครองกลง (Spindle) มลกษณะรปทรงกระบอกเจาะรกลวงตลอดดานหนาจะเปนรเรยวแบบมอรสเพอใชประกอบกบหวยนศนย เพลาหวเครองกลงใชจบกบหวจบเครองกลง ม 4 แบบ คอ เพลาหวเครองกลงแบบเกลยว เพลาหวเครองกลงแบบเรยว เพลาหวเครองกลงแบบลก เบยว และเพลาหวเครองกลงแบบสกรรอย ดงภาพท 5.13

รปท 5.13 แสดงชดเพลาหวเครอง ทมา จากหนงสอทฤษฎงานเครองมอกล บญญศกด ใจจงกจ หนา 16

2.2 ชดแทนเลอน (Carriage) ชดแทนเลอน เปนสวนประกอบทใชควบคมและรองรบเครองมอตด เพอใหเครองมอตดของเครองกลงเลอนไป-มาในทศทางตามแนวยาวหรอตามขวางของสะพานแทนเครอง ชดแทนเลอนมสวนประกอบส าคญ 2 สวน คอ ชดแครครอม (Saddle) และชดกลองเฟอง (Apron) ดงภาพท 5.14

รปท 5.14 ชดแทนเลอน

ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

ปรบองศา

ปอมมด แทนเลอนบน

แทนเลอนขวาง

แครครอม

ชดกลองเฟอง


110

2.2.1 แครครอม (Saddle) เปนสวนทอยบนสะพานแทนเครอง (B e d) เพอรองรบชดปอมมด และชดกลองเฟอง แครครอมสามารถเลอนไป-มาในแนวนอน ซงใชในงานกลงปอก 2.2.2 แทนเลอนขวาง (Cross Slide)

เปนสวนทยดอยบนแครครอมสามารถเลอนไป-มาดวยสกรใชในการกลงปาดหนาหรอ ปอนลก 2.2.3 แทนเลอนบน (Compound Rest) เปนสวนทยดอยบนแทนปรบองศา สามารถเลอนไป-มา ดวยชดสกร ใชในการกลงเรยว (T a p e r) หรอกลงมมตางๆ หรอใชท าหนาทเชนเดยวกบแทนเลอนขวาง ทปรบองศาเปนสวนทยด อยบนแทนเลอนขวางและอยใตแทนเลอนบน สามารถปรบเปนองศาตางๆ ได 2.3 ชดกลองเฟอง (APRON) ประกอบดวยเฟองทด ใชในกรณกลงอตโนมต ชดกลองเฟองประกอบดวยสวนตางๆ ดงรปท 5.15 2.3.1 มอหมนแทนเลอน (Traversing Hand Wheel) ใชส าหรบมมชดแทนเลอนใหเคลอนทในแนวซาย-ขวา 2.3.2 แขนโยกปอนกลงอตโนมต (Fed Selector) ใชส าหรบโยกปอนกลงอตโนมต 2.3.3 แขนโยกกลงเกลยว (Lead screw Engagement Lever) ใชส าหรบโยกกลงเกลยว 2.3.4 ปมดงส าหรบกลงเกลยว (Controls Forward or Reverse) ใชส าหรบดงเปลยนชดเฟองกลงเกลยว

2.3.5 ปมดงส าหรบกลงปอกผวอตโนมต(Feed Lever) ใชส าหรบดงเปลยนทศทางการเดนปอนอตโนมตของแทนเลอนขวางหนาหลง

รปท 5.15 ชดกลองเฟอง (APRON) ทมา Manual Applies to Clausing 12" Lathe From Serial No.508890 To 510105

ชดกลองเฟอง


111

รปท 5.16 สวนประกอบชดกลองเฟอง ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th

2.4 ปอมมด (Tool Post) เปนสวนทอยบนสดใชจบยดมดกลง มดควาน ส าหรบกลงงานปอมมดมหลายชนด เชน ชนดมาตรฐาน (Standard-type Lathe Tool Post) ชนดสะพาน 4 มด (Four-way Turret Tool Post) และชนด สะพานมดทางเดยว เปนตน แปนมดมาตรฐาน สะพานมดทางเดยว

สะพานมด 4 ทศทาง

รปท 5.17 ชนดตางๆของปอมมด ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th

1.มอหมนแทนเลอน

3.แขนโยกกลงเกลยวอตโนมต

2.แขนโยกปอนกลงอตโนมต

4.ปมดงส าหรบกลงปอกผวอตโนมต


112

2.5 ชดทายแทน (Tail Stock) เปนสวนทอยดานขวามอ ทายสดของเครองกลง ใชส าหรบยนศนย (Lathe Center)เพอใชประคองงานกลงทยาวๆ ไมใหสน หรอจบหวจบดอกสวาน (Drill Chuck) เพอจบดอกสวาน (Drill) ดอกเจาะน าศนย (Center Drill) เปนตน นอกจากนยนศนยทายแทน ยงสามารถปรบเยองศนยได เพอใชในการกลงเรยวทมความยาวมากๆ ไดอกวธหนงยนศนยทายแทนสามารถเลอนไป-มา และลอกไดทกต าแหนงบนสะพานแทน เครอง

รปท 5.18 ชดทายแทน ทมา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th

2.6 สะพานแทนเครอง (Bed) เปนสวนทอยลางสด ใชรองรบสวนตางๆของเครองกลง ท าจากเหลกหลอ สวนบนสดจะเปนรางเลอน (Bed Way) ทเปนรปตววคว าและสวนบน รางเลอนจะผานการชบผวแขงและขดปรบระดบมาแลว จงสกหรอยาก สวนลางสดของสะพานแทนเครองจะเปนฐานรองและสวนทเกบระบบปมน า หลอเยน

มอหมน

คนโยกลอค


113

รปท 5.19 สะพานแทนเครอง ทมา รปภาพถายโดยผเรยบเรยง

2.7 ระบบปอน (Feed Mechanism) เปนชดทมความสมพนธกบระบบสงถงการท างานของเครองกลง ซงสามารถปรบความเรวของเพลาหวเครองได สามารถปรบอตราปอนกลงตามแนวยาวและแนวขวาง ใหมความหยาบหรอละเอยดสามารถกลงอตโนมตและยงสามารถกลงเกลยวไดทงระบบองกฤษ (หนวยเปนนว) และระบบ เมตรก (หนวยเปนมลลเมตร) ระบบปอนประกอบดวยสวนส าคญตางๆคอชดเฟองปอนชดเฟองขบ เพลาปอน และเพลาน า ซงแตละสวนนจะมการท างานทสมพนธกนตลอดเวลา

รปท 5.20 แสดงสวนประกอบของชดระบบปอน

ทมา หนงสอทฤษฎเครองมอกล 1 ทศพล สงขอยทธ หนา 128

สะพานแทนเครอง

ชดหวเครอง ชดแทนเลอน ศนยทาย

เกลยวน า

เพลาน า

เพลาสวตช ฐานเครอง

มอเตอร

เพลาสงก าลง


114

2.8 การก าหนดขนาดของเครองกลงขนาดของเครองกลงจะมการก าหนดมาตรฐานจากความ สามารถของเครองกลงหลายสวนแตทนยมบอกขนาดมาตรฐานจะบอกทขนาดความสงของศนยเหนอแทนเครอง (Radius or Half Swing) ขนาดทนยมใชงานคอ 125 มลลเมตร 150 มลลเมตร 240 มลลเมตร A - ขนาดโตสดของงานทจบกลงยนศนยได B - ระยะหางระหวางปลายศนยหวและศนยทาย C - ความยาวของสะพานแทนเครอง R - ความสงของศนยเหนอแทนเครอง

รปท 5.21 ขนาดมาตรฐานของเครองกลง

ทมา หนงสองานเครองมอกล 1 ประเวช ยอดยง หนา 74

3. อปกรณประกอบของเครองกลง อปกรณของเครองกลงยนศนยมหลายอยาง แตละอยางท าหนาทแตกตางกนขนอยกบการใช ซงมรายละเอยดดงน 3.1 หวจบเครองกลง (Chuck) หวจบเครองกลงม 2 ชนด คอ หวจบชนด 3 จบฟนพรอม (A Tree-Jaw Geared Scroll Chuck) และหวจบชนด 4 จบฟนอสระ (A Four-Jaw Independent Chuck)หวจบทง 2 ชนดท าหนาทในการจบชนงานกลง ซงหวจบชนด 3 จบฟนพรอมสามารถจบชนงานไดรวด เรวเชน จบชนงานกลม ชนงาน 6 เหลยมและชนงาน 3 เหลยมดานเทาเปนตน สวนหวจบชนด 4 จบ ฟนอสระสามารถจบชนงานไดทกรปแบบ ดงรป


115

รปท 5.22 หวจบ 3 จบฟนพรอม รปท 5.23 หวจบ 4 จบฟนอสระ

ทมา http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm รปท 5.24 การท างานของ 3 ฟนจบพรอม รปท 5.25 การท างานของ 4 จบฟนอสระ

ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง 3.2 กนสะทานของเครองกลง (The Steady Rest) เปนอปกรณของเครองกลงทท าหนาทชวยประคองชนงานยาวๆขณะท างานกลงไมใหเกดการหนศนย ดงรป รปท 5.26 กนสะทานแบบ 3 ขา รปท 5.27 กนสะทานแบบ 2 ขา


116

รปท 5.28 กนสะทานแบบ 3 ขาและ 2 ขากบการใชงาน ทมา http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm

รปท 5.29 การท างานของกนสะทานมองจากทายเครองกลง ทมา หนงสอทฤษฎเครองมอกล 1 ทศพล สงขอยทธ หนา 158

3.3 จานพาเครองกลง (Lathe Faceplates) เปนอปกรณจบชนงานกลง ท าหนาทตวจบหวงพาเพอพาชนงานหมน บางครงยงสามารถใชจบชนงานแบนๆ ไดอกดวย ดงรป


117

รปท 5.30 จานพาของเครองกลง (Lathe Faceplates) ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM

3.4 หวงพาเครองกลง (Lathe Dogs) เปนอปกรณทใชจบชนงานเพอกลงโดยวธยนศนยใชคกบจานพาและศนยของเครองกลง ดงรป

รปท 5.31 หวงพาเครองกลง (Lathe Dogs) ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM

3.5 ศนยเครองกลง (Lathe Centers) เปนอปกรณทท าหนาทในการประคองชนงานกลงทมความยาว ศนยของเครองกลงม2 ชนด คอ ศนยตาย (A Revolving Deal Center) และศนยเปน (A Heavy-Duty Ball Center) ดงรป

รปท 5.32 ศนยตายของเครองกลง (A Revolving Deal Center)

ทมา http://www.made-in-china.com/image/


118

รปท 5.33 ศนยเปนของเครองกลง (A Heavy-Duty Ball Center) ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM

3.6 ดามมดกลง เปนเครองมอทใชในการจบมดกลงกอนทจะประกอบเขากบปอมมด

รปท 5.34 ดามมดกลงชนดตางๆ

ทมา http://www.agro.ksc.rmuti.ac.th/agro/idt/e_learning/ch_4/ch_4_23.php 3.7 ตวพมพลาย (Knurling) เปนอปกรณของเครองกลงทใชท าหนาทในการพมพลายชนงานใหเปนรปลายตางๆ ดงรป

รปท 5.35 ดอกพมพลายตางๆ ทมา http://www.rutlands.co.uk/cgi-bin/psProdDet.cgi/


119

รปท 5.36 ดอกพมพลายพรอมดามจบ ทมา http://www.rutlands.co.uk/cgi-bin/psProdDet.cgi/

4. หลกการท างานของเครองกลง ในการท างานของเครองกลงทวไปนน จะตองมตนก าลงเพอใหเพลางาน (Spindle) เกดการหมนซงตนก าลงทใชสวนมาก คอ มอเตอรไฟฟา (Motor) ขนาดของก าลงมอเตอรกจะขนอยกบขนาดของเครองกลงนนๆมอเตอรของเครองกลงจะสงถายก าลงไปยงชดหวเครอง (Head Stock) โดยใชระบบสายพานสวนใหญแลวจะใชสายพานตวว เพราะสามารถสงก าลงไดดและไมเสยงดงสายพานจะสงถายก าลงไปยงหวเครอง เพอใหเพลางานหมน ซงระบบขบเคลอนเพลางานมทงระบบลอสายพานหลายชน (Step – Pulley) และระบบเฟองขบแตในปจจบนนยมใชระบบขบเฟองเพราะสามารถใชในการเปลยนความเรวรอบตามความเหมาะสม ในการกลงงานทมขนาดเสนผาศนยกลางทแตกตางกน จากชดเฟองทหวเครองจะสงถายก าลงตอมายงชดเฟองปอนดวยเฟองตรง ในชดเฟองปอนน กจะมระบบเฟองเพอใชในการสงถายก าลงไปยงเพลาปอน (Feed Shaft) และเพลากลงเกลยว (Lead Screw) ระบบเฟองปอนนสามารถปรบเปลยนความเรวของเพลาปอนได ในการกลงอตโนมตและสามารถใชในการกลงเกลยวทเพลากลงเกลยว สามารถกลงเกลยวไดทงเกลยวระบบนวและระบบเมตรก ในการตงระยะการปอนมดกลงหรอการกลงเกลยว จะสามารถเลอกใชไดจากแผนชารททแสดงรายละเอยดตางๆทตองอยกบเครองดวย 5.การบ ารงรกษาเครองกลง ระบบการหลอลน 5.1 การหลอลนสวนชดหวเครอง (HEAD STOCK) และสวนชดเฟองทด(GEAR) การหลอ

ลนนนควรทจะเตมน ามนหลอลนใหพอดขดบนกระจกน ามนทก าหนดไว หรอประมาณ ¾ ของหลอดแกว 5.2 การหลอลนในชดเฟองสงก าลง (Tranmission) ใหท าการเปดฝาครอบสายพานและหมนตรวจสอบเปนประจ า


120

5.3 การหลอลนชดแทนเลอน (CARRIAGE ) ใชการหลอลนในการหลอลนแบบ(HEAD PUMP) 5.4 การหลอลนชดกลองเฟอง (APRON)ในการหลอลนจะม CAP ต าแหนงในการเตมน ามนทางขวาซงในการเตมน ามนหลอลนนนควรทจะเตมน ามนใหพอดขดกระจกน ามนทก าหนดไวและใน สวนดานลางของ APRON จะมต าแหนง PLUG ส าหรบถายน ามนออกดานลางของอปกรณ 5.5 การหลอลนสวนของสะพานแทนเครอง (Bed)และเพลากลงเกลยว (Lead Screw) ใหการ หลอลนเปนประจ าทกวนตอครง 5.6 การหลอเยนขณะการท าการกลงงาน การท างานควบคมดวยระบบ ( C O N T R O L SWITCH) ซงอยทต าแหนงดานบนของชดเฟองทด ขณะทเครองท างาน PUMP กจะท างานพรอมกน เมอท าการเปดสวตช 6. ความปลอดภยในการใชเครองกลง 6 . 1 ตรวจสอบสวนตางๆของเครองกลงทกครงกอนท างานวาอยในสภาพพรอมทจะท างาน อยางปลอดภย ถามขอบกพรองใหแจงผควบคมแกไขทนท 6.2 ตองสวมแวนตานรภยทกครงทปฏบตงานบนเครองกลง 6.3 กอนเปดสวตชเครอง ตองแนใจวาจบงานจบมดกลงแนนและถอดประแจขนหวจบออก แลว 6.4 สวตชหรอปมนรภยตางๆ ของเครองกลง เชน ทหวเครอง เบรกทฐานเครองตองอยใน สภาพพรอมทท างาน 6.5 ขณะกลงจะมเศษโลหะออกมา หามใชมอดงเศษโลหะเปนอนขาด ใหใชเหลกขอเกยว หรอแปรงปดแทน 6.6 หามสวมถงมอขณะท างานกลง รวมทงแหวน นาฬกา เสอผาทหลวม หรอเนคไทซงหว จบงานจะดงเขาหาหวจบ จะเปนอนตรายได 6.7 ตองถอดประแจขนหวขบออกทกครงทขนหรอคลายหวจบแลวเสรจ 6.8 ระวงชดแทนเลอนจะชนกบหวจบงาน เพราะจบงานสนจนเกนไป 6.9 หามจบมดกลงออกมาจากชดปอมมดยาวเกนไปและไมควรเลอนแทนเลอนบนออกมาให หางจากจดกงกลางมากเกนไป จะท าใหปอมมดไมแขงแรงและมดสนได 6.10 หามใชมอลบหวจบเพอใหหยดหมน แตใหใชเบรกแทน และหามใชมอลบชนงานเพราะ คมงานอาจจะบาดมอได 6.11 การถอดและจบยดหวจบ (Chuck) จะตองใชไมรองรบทสะพานแทนเครองเสมอ 6.12 ตองหยดเครองทกครงทจะถอด จบหรอวดชนงาน


121

7. การค านวณหาความเรวรอบในงานกลง ความเรวรอบ (Revolution) หมายถง ความเรวรอบของชนงานความเรวรอบของเครองมอตดทหมนไดในเวลา 1 นาท มหนวยวดเปนรอบตอนาท (Revolution Per Minute) ตวอยางเชน ตองการกลงงานทท าจากเหลกเหนยว ขนาดเสนผาศนยกลาง 20 มลลเมตร เมอท าการค านวณความเรวรอบแลวจะใชความเรวรอบไมเกน 500 รอบตอนาท ดงนนชางจะตองตงความเรวรอบในการกลงชนงานนทความเรวรอบไมเกน 500 รอบตอนาท แตถาตงความเรวรอบไมถกตอง เชน ตงเรวจนเกนไปคมมดตดจะสกหรออยางรวดเรว ตองเสยเวลาลบมดตดใหม สนเปลองมดตดหรอถาตง ความเรวรอบชาเกนไปจะเสยเวลาในการปอนกนงานมาก ท าใหงานเสรจชาไดชนงานนอยกวาความ เปนจรง สตรการค านวณหาความเรวรอบในระบบเมตรก สตรการค านวณหาความเรวรอบในระบบองกฤษ

ความเรวรอบ (n) = ความเรวตด (v) x 1,000 3.1416 ความโตชนงาน(D) ความเรวรอบ (n) = มหนวยเปนรอบตอนาท ความเรวตด (v) = มหนวยเปนเมตรตอนาท ความโต (D) = มหนวยเปนมลลเมตร

ความเรวรอบ (RPM) = ความเรวตด (C S) x 12 3.1416ความโตชนงาน (D) ความเรวรอบ (RPM) = มหนวยเปนรอบตอนาท ความเรวตด (C S) = มหนวยเปนฟตตอนาท ความโต (D) = มหนวยเปนนว


122

ตวอยาง ตองการกลงชนงานทท าจากเหลกเหนยว มเสนผาศนยกลาง 30 มลลเมตร โดยใชความ เรวตดจากการเปดตาราง 25 เมตร/นาท จงค านวณหาความเรวรอบทจะใชในการกลงงานน วธค านวณ

ความเรวรอบ (n) = d

v

000,1 รอบ/นาท

ความเรวรอบ (n) = 3014.3

000,125

= 265.39 รอบ/นาท

ดงนนความเรวรอบในการกลงงานครงนไมเกน 265 รอบ/นาท เชนถาเครองกลงมขนความเรวรอบ 150,200,250,300,500 ฯลฯ รอบ/นาท ดงนนจะใชความเรวรอบขน 250 รอบ/นาท 8. การกลงปาดหนาและเจาะรยนศนย การจบงานกลงปาดหนา ควรจบใหชนงานพนจากหวจบประมาณ 1-1.5 เทาของเสนผาศนย กลางของงานกลง การจบมดกลงปาดหนาจะตองจบมดใหไดศนยจรงๆ และไมควรใหปลายมดพนจากปอมมดหรอแทงรองมดยาวเกนไป เพราะจะท าใหปลายมดสนหรอหกงาย รวมทงการตงมมมดควรตงเปนมม แคบประมาณ 2-5 องศาการปอนเกนงานจะตองปอนจากศนยกลางของงานออกมายงขอบงาน

รปท 5.37 งานกลงปาดหนา ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

1 2


123

รปท 5.38 การตงมดปาดหนา รปท 5.39 ตงมดใหไดระดบศนย

ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง การปอนกนลก อาจจะใชชดแทนเลอนขวาง หรอแทนเลอนบน แตในการกลงปาดหนาจะใช ชดแทนลอนขวางซงสามารถปอนกนงานไดทงเขาหรอออกจากเสนผานศนยกลาง แตในการฝกเบอง ตนขอแนะน าใหปอนกนงานจากกงกลางงานออกมายงขอบงาน

รปท 5.40 การปอนมดกลงปาดหนา ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

ขนตอนการปฏบตงาน 8.1 ศกษาแบบงานใหเขาใจ

8.2 ตรวจสอบสภาพความพรอมของเครองกลงกอนการปฏบตงาน ถามขอบกพรองใหแจงผ ควบคมทราบและแกไขทนท

8.3 จบงานดวยหวจบแบบสามจบฟนพรอมใหชนงานพนจากปลายหวจบประมาณ 1-1.5 เทา ของความโตของชนงานกลง

8.4 จบมดกลงปาดหนาดวยปอมมด ใหปลายมดพนจากปอมมดใหสนเทาทสามารถท างานได สะดวก แลวเอยงปอมมดใหปลายมดท ามมประมาณ 2-5 องศา กบชนงาน

1

2

1

2 องศา


124

8.5 ตงความเรวรอบของเครองกลงโดยปรบแขนโยกหรอปมตามความเรวรอบทค านวณได 8.6 เลอนปอมมดใหมดพนจากหวจบและชนงานพอประมาณแลวเปดสวตชเครองกลง

8.7 เรมกลงปาดหนางาน โดยการปอนกนงานจากกงกลางออกมายงขอบงานส าหรบดานแรก ท าการกลงปาดหนาพอเรยบ 8.8 เอยงปลายมดกลงเปนมม 45 องศา เพอกลงลบคมทปลายงานตามแบบ 1 x 45 องศา

8.9 เจาะรยนศนยใหไดความโตของรเจาะตามแบบงาน โดยจบหวจบดอกเจาะยนศนย (Drill Chuck) กบรเรยวของยนศนยทายแทน 8.10 เมอปาดหนางานและเจาะรยนศนยขางหนงเรยบแลว ใหน าชนงานไปขดใหไดตามแบบ ดวยเวอรเนยรวดความสงจบงานและกลงงานอกขางหนงจนไดความยาวตามแบบ และเจาะรยนศนย เชนเดยวกบอกขางหนง พรอมกบลบคมงาน 8.11 เมอกลงงานเสรจแลวใหปดสวตชเครองกลง และท าความสะอาด และหยดน ามนเครอง กลงใหเรยบรอย รถกตอง รโตเกนไป รเลกเกนไป

รปท 5.41 เทคนคการเจาะรยนศนย ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

งาน ดอกเจาะยนศนย หวจบดอกสวาน


125

9. งานเจาะรดวยเครองกลง

รปท 5.42 เจาะรบนเครองกลง

ทมา รปภาพ ถายโดยผเรยบเรยง

9.1 ตรวจสอบแนวศนยของชดทายแทน 9.2 จบยดชนงานโดยใชหวจบงานแบบ 3 จบฟนพรอม 9.3 น าหวจบดอกสวานสวมเขากบรชดทายแทน 9.4 จบยดดอกเจาะน าศนยเขากบหวจบดอกสวาน

9.5 เปดเครองใหชนงานหมน จากนนเลอนทายแทนใหอยในต าแหนงทจะท าการเจาะน าศนย โดยใหปลายดอกเจาะน าศนยอยหางจากชนงานประมาณ 5-6 มลลเมตร จากนนยดทายแทนใหอยในต าแหนงดงกลาว

9.6 เรมท าการเจาะรยนศนยโดยคอยๆ ปอนดอกเจาะน าศนยชาๆ จนกระทงไดความลกของร เจาะลกพอประมาณ 9.7 ถอยดอกเจาะน าศนยออก แลวน าดอกสวานมาจบยดแทน 9.8 เปดเครองกลงใหชนงานหมน 9.9 ปอนดอกสวานเขาหาชนงานเพอท าการเจาะรพรอมเปดน าหลอเยน 9.10 ถอยดอกสวานออกเปนระยะ เพอคายเศษโลหะทเกดจากการเจาะ 9.11 เจาะจนเสรจ

งาน

ดอกเจาะยนศนย

หวจบดอกสวาน

สวาน


126

10. การกลงปอกผว การกลงปอกผวสามารถจบยดงานได 2 แบบ คอการจบงานดวยหวจบและการจบกลงปอก

ระหวางศนย

รปท 5.43 การกลงโดยการจบงานระหวางศนยซงจะท าใหงานมความเทยงทสด ทมา http://www.americanartifacts.com/smma/advert/ay223a.jpg

รปท 5.44 การกลงงานโดยใชกนสะทาน ส าหรบการกลงงานทยาวๆปองกนงานสน ขนตอนการปฏบตงาน

ทมา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM

ยนศนย งาน หวงพา จานพา


127

10.1 ศกษาแบบงานใหเขาใจ 10.2 ตรวจสอบสภาพเครองกลงวาอยในสภาพทพรอมทจะท างานหรอไม ถาไมพรอมให

แจงครผควบคมทราบและแกไขทนท 10.3 ตรวจสอบทยนศนยทายแทนทงสองวาตรงกนหรอไม ถาไมใหปรบขดทงสองใหตรงกน

มฉะนนชนงานกลงปอกจะเรยว

รปท 5.45 การทดสอบศนย ทมา รปภาพถายโดยผเรยบเรยง

10.4 จบงานดวยหวงพาและยนศนยทายแทน ควรใชหวงพาจบงานดานทไมกลง มความยาวไมควรนอยกวา 15 มลลเมตร

10.5 จบมดกลงใหปลายมดไดศนยกลางงานและเอยงปลายมดเปนมม 45-60 องศากบผวงาน 10.6 ตงความเรวรอบของเครองกลงตามค านวณได 10.7 ตรวจสภาพทกอยางวาพรอมแลวเปดสวตชเครอง

10.8 เรมกลงปอกหยาบโดยการปอนมดกนลกดวยชดแทนเลอนขวางครงละ 1-2 มลลเมตร แลวปอนตามแนวขวางโดยเลอนชดแทนมดไปยงหวเครองอยางชาๆ ละตอเนอง จนไดขนาดเสนผา ศนยกลางใกลเคยงแลวจงปอกละเอยดดวยความลกครงละ 0.2-0.3 มลลเมตร ควรหลอเยนดวยน าหลอเยนดวย

รปท 5.46 การปอนมดกลงปอก ทมา หนงสองานเครองมอกล 1 ประเวช ยอดยง หนา 94

ปอนตามยาว B ตงสเกล 0 และกนลก ทมอหมน A

เรมปอนกนลก


128

ขอควรระวง 1. ถาขดของยนศนยทายแทนไมตรงกนจะท าใหการกลงงานยาวๆ ดวยการยนศนยทายแทนมขนาดหวและทายไมเทากนซงเรยกวาเรยวดงนนจะตองปรบศนยทายแทนทงสองสวนใหตรงกนเสมอ 2. การกลงปอกละเอยดจะตองปอนกนลกครงละนอยๆ และมอตราปอนกนงานชาๆ การหลอเยนจะท าใหผวงานละเอยด 3. ตองหยดเครองทกเครองทจะวดขนาดงาน 4. ตองหยดเครองทกเครองทจะถอยจบชนงาน 5. ตองหยดเครองทกครงทจะถอดจบมดกลง 6. ตองถอดประแจขนหวจบออกจากหวจบทกครงทขนงานเสรจ ในกรณทใชหวจบ


129

ใบงานท 6 งานเครองมอกลเบองตน (2100-1007)

เวลา 16 ชวโมง สลกกลอนประต

เหลกเพลากลมขนาด 19 มลลเมตร

ยาว 52 มลลเมตร (A) เหลกเหนยว St - 37 1

เหลกเพลากลมขนาด 19 มลลเมตรยาว 72 มลลเมตร (B)

เหลกเหนยว St - 37 1

ขนาดวสด วสด จ านวน

เครองมอและอปกรณ ขอควรระวงและค าแนะน า 1. เวอรเนยรคาลปเปอร 1. จบยดชนงานดวยหวจบใหแนนอยเสมอ 2. ดอกเจาะน าศนย 2. การจบยดชนงานทกครงตรวจสอบศนยของชนงานทกครง 3.มดกลงปาดหนา,มดกลงปอกผว 3. ควรตรวจสอบคามมตงมดกลงใหไดศนยกลางกบชนงาน 4. ดอกสวาน 12 มลลเมตร เสมอ 5. แวนตานรภย 4. สวมแวนตานรภยทกครง 6. เครองกลงยนศนยทายแทน 5. ควรใชน าเยนเพอระบายความรอนขณะท าการกลงทกครง 6. ปฏบตงานกลงตามหลกของความปลอดภย

(B)

(A)


130

ล าดบขนการปฏบตงาน

ขนตอนท

ภาพแสดง เครองมอและอปกรณ ค าอธบาย

1

1. เวอรเนยรคาลปเปอร 2. ดอกเจาะน าศนย 3. ดอกสวานโต 12 มลลเมตร 4. มดกลงปาดหนา 5. มดกลงปอกผว 6. แวนตานรภย 7. เครองกลง

- จบชนงาน A ดวยหวจบ แบบสามจบใหแนน กลงปาดหนาใหผวเรยบ - เจาะรยนศนย - เจาะรดวยดอกสวานโต 12 มลลเมตรลก 35 มลลเมตร

- กลงปอกผวใหไดความ โต 18 มลลเมตรยาว 25 มลลเมตร

- กลงลบมม 1 45 องศา


131

ขนตอนท

ภาพแสดง

เครองมอและอปกรณ

ค าอธบาย

2

1. เวอรเนยรคาลปเปอร 2. มดกลงปาดหนา 3. มดกลงปอกผว 4. แวนตานรภย 5. เครองกลง

- กลบดานจบชนงาน A ดวยสจบ ปรบใหไดศนย - กลงปาดหนาท าความ ยาวใหได 50 มลลเมตร - กลงปอกผวโต 18 มลลเมตร ยาว 25 มลลเมตร - กลงลบมม 1 45 องศา

3


- จบชนงาน B ดวยหวจบ แบบสามจบใหแนนกลง ปาดหนาใหเรยบ

- กลงปอกผวใหไดความ โต 18 มลลเมตร ยาว 35 มลลเมตร


4


- กลบดานจบชนงาน B ดวยสจบปรบใหไดศนย - กลงปาดหนาท าความ ยาวใหได 70 มลลเมตร - กลงปอกผวใหไดความ โต 11.8 มลลเมตร ยาว 35 มลลเมตร



132

แบบประเมน ใบงานท 6

งานเครองมอกลเบองตน (2100-1007) เวลา 16 ชวโมง

สลกกลอนประต

ชอ............................................รหส..............................ชน/กลม...................................... จดตรวจ สอบท

ขนาดทก าหนด คะแนนมาตรฐาน วดได คะแนน

1 ความยาว 50 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 2 18 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 3 ความยาว 35 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 4 12 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 5 ความยาว 70 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 6 ความยาว 35 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 7 11.8 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 8 18 มลลเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5

คะแนนเตม 80 คะแนน คะแนนรวม


133

สรปเนอหาส าคญประจ าหนวยท 5 เครองกลงถอเปนเครองจกรทเปนหวใจส าคญของชางกลโรงงาน ท างานโดยชนงานหมนอยกบทโดยมคมตดเคลอนเขาหา ชนดของเครองกลง

1. เครองกลงยนศนย 2. เครองกลงเทอรเรท 3. เครองกลงตง 4. เครองกลงหนาจาน

สวนประกอบของเครองกลง 1. ชดหวเครอง 2. แทนเลอน 3. ชดปอมมด 4. ศนยทายแทน 5. ชดสงก าลง

ขนาดของเครองกลง ก าหนดมาตรฐานจากความสามารถในการท างานของเครอง เชน ขนาดความสงของศนยเหนอแทน หรอระยะหางระหวางปลายยนศนยหวเครองและทายเครอง งานทท าไดดวยเครองกลง

1. กลงปาดหนา 2. กลงปอกผว 3. เจาะร 4. กลงเรยว 5. กลงเกลยว 6. พมพลาย 7. ควานร

Documents