35
1 หัวข้อวิจัย :กรณีศึกษารูปแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่น่าสนใจสาหรับนักศึกษา แผนกอิเล็กทรอนิกส์กลุ่ม EL201 ชื่อผู้วิจัย : นายเกียรติศักดิคนธสิงห์ บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนีได้จากการสังเกตของครูผู้สอนที่พบว่า นักศึกษาที่เรียนมักไม่ชอบทา กิจกรรมหรือให้ความร่วมมือในการจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอน เพื่อเป็นการค้นหาสาเหตุ ของการไม่ให้ความร่วมมือในการจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอน ผู้วิจัยได้ทาการรวบรวมข้อมูล และสร้างเป็นแบบสารวจความคิดเห็นที่มีการประเมินความคิดเห็นของระดับปัญหา 5 ระดับตาม วิธีการวัดทัศนคติแบบลิเคิรต์ โดยนามาใช้กับนักศึกษาที่เรียนในวิชาเครื่องเสียง สาขา อิเล็กทรอนิกส์ ในภาคเรียนที1 ปีการศึกษา ห้อง EL201 จานวน 20 คน ผลการวิจัย พบว่า นักศึกษาห้อง EL201 โดยส่วนน้อยมีระดับปัญหาที่ไม่ให้ความร่วมมือในการจัดการเรียนการสอน ของครูผู้สอน กิจกรรรมที่นักศึกษาให้ความสนใจกับการเรียนมากที่สุดคือให้นักศึกษาจัดซื้อวงจรทีนักศึกษาเลือกมาทดลองเอง รองลงมาได้แก่ ให้นักศึกษานาวงจรมาต่อในคาบเรียน , ให้นักศึกษา แบ่งกลุ่มและวางแผนทดลองวงจร, ให้นักศึกษาเตรียมอุปกรณ์มาทาวงจรเอง , สอนหัวข้อเดิมไป จนกว่านักศึกษาจะทาได้, ให้นักศึกษาทดลองเองเมื่อพร้อมแล้วให้มาสอบทีละคน เมื่อทาการศึกษา งานวิจัย พบว่า โดยส่วนรวมมีระดับความสนใจในกิจกรรมที่มีลักษณะปลายเปิดให้นักศึกษาได้ ออกแบบใบงานการทดลองหรือการเลือกวงจรที่นักศึกษาสนใจมาทาจนเกิดชิ้นงานเครื่องเสียงทีนักศึกษาสามารถนาไปใช้ได้หลังจากเรียน

บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

1

หวขอวจย :กรณศกษารปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษา แผนกอเลกทรอนกสกลม EL201

ชอผวจย : นายเกยรตศกด คนธสงห

บทคดยอ

การวจยครงน ไดจากการสงเกตของครผสอนทพบวา นกศกษาทเรยนมกไมชอบท ากจกรรมหรอใหความรวมมอในการจดการเรยนการสอนของครผสอน เพอเปนการคนหาสาเหตของการไมใหความรวมมอในการจดการเรยนการสอนของครผสอน ผวจยไดท าการรวบรวมขอมลและสรางเปนแบบส ารวจความคดเหนทมการประเมนความคดเหนของระดบปญหา 5 ระดบตามวธการวดทศนคตแบบลเครต โดยน ามาใชกบนกศกษาทเรยนในวชาเครองเสยง สาขาอเลกทรอนกส ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา หอง EL201 จ านวน 20 คน ผลการวจย พบวานกศกษาหอง EL201 โดยสวนนอยมระดบปญหาทไมใหความรวมมอในการจดการเรยนการสอนของครผสอน กจกรรรมทนกศกษาใหความสนใจกบการเรยนมากทสดคอใหนกศกษาจดซอวงจรทนกศกษาเลอกมาทดลองเอง รองลงมาไดแก ใหนกศกษาน าวงจรมาตอในคาบเรยน, ใหนกศกษาแบงกลมและวางแผนทดลองวงจร, ใหนกศกษาเตรยมอปกรณมาท าวงจรเอง, สอนหวขอเดมไปจนกวานกศกษาจะท าได, ใหนกศกษาทดลองเองเมอพรอมแลวใหมาสอบทละคน เมอท าการศกษางานวจย พบวา โดยสวนรวมมระดบความสนใจในกจกรรมทมลกษณะปลายเปดใหนกศกษาไดออกแบบใบงานการทดลองหรอการเลอกวงจรทนกศกษาสนใจมาท าจนเกดชนงานเครองเสยงทนกศกษาสามารถน าไปใชไดหลงจากเรยน

Page 2: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

2

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย สารบญ บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา 3 วตถประสงคของงานวจย 4 ขอบเขตงานวจย 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 กรอบแนวคดทใชในการวจย 6 ระเบยบวธวจย 6

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ทฤษฎการสรางความร 8 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบความพงพอใจ 10 แรงจงใจ 22

บทท 3 วธด าเนนการวจย การก าหนดประชากร 27 การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล 27 การวเคราะหขอมล 27 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 28

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล จ านวนนกศกษาทตอบแบบสอบถาม 29 ความคดเหนของนกศกษาโดยรวม 30

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ สรปผลการวเคราะหขอมล 31 อภปรายผล 31 ขอเสนอแนะ 31

บรรณานกรม 32 ภาคผนวก 34

Page 3: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

3

บทท 1

1. ชอและสกล นายเกยรตศกด คนธสงห สาขาวชา อเลกทรอนกส คณะ ชางอตสาหกรรม

2. ชอหวขอการคนควาแบบอสระ 2.1. ภาษาไทย กรณศกษารปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษาแผนก

อเลกทรอนกสกลม EL201 2.2. ภาษาองกฤษ

……………………………………………………………………… 3. สถาบน โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ

4. ทมาและความส าคญของปญหา ปญหาทส าคญประการหนงของการพฒนาประเทศชาต คอการไมสามารถปลกฝงการตระหนกในหนาทของพลเมองทดทพงประสงคใหแกเยาวชนของประเทศเพราะการเรยนการสอนสวนใหญเนนใหเกดการจ าเพอผลสมฤทธในการสอบแตขาดการสอนใหรสกตระหนกทดและมจตส านกทดในการเปนพลเมองดของประเทศจงกอใหเกดปญหาทางสงคมตามมามากมายความไมมระเบยบวนยในการด ารงชวตในสงคมปจจบนประชากรขาดความรบผดชอบขาดความรในสทธ อ านาจ ในการดแลแกไขปญหาความเปนไปในชวต ทองถน และประเทศ น าไปสปญหาความขดแยงทางความคด อนน าผลกระทบมาส สงคมและเศรษฐกจ สภาพความเปนอยของประชาชน ประเทศจงไมสามารถพฒนาไปไดดเทาทควร ซง การตระหนกเปนปจจยทส าคญทสดอยางหนงของชวต เพราะเปนรากฐานทส าคญทจะชวยใหบคคลแสดง ออกถงความรสก ความคดเหน ความส านก หรอการฉกคดตอบางสงบางอยางของเหตการณ โดยอาศยระยะเวลา เหตการณ ประสบการณหรอสงแวดลอม เปนปจจยท าใหเกดความตระหนกในปจจบนสภาพสงคมทเปลยนแปลงอยางรวดเรวท าใหเกดปญหาทางสงคมตามมามากมาย เชน ปญหาสงคมและเศรษฐกจความไมมระเบยบวนยในการด ารงชวตในสงคมปจจบนการตระหนกในหนาทของพลเมองดในสงคมจงเปนสงจะตองสรางและปลกฝงใหพลเมองในสงคมนนเพอความเจรญกาวหนาและสงบสขของสงคม การตระหนกเปนพฤตกรรมดานอารมณ ทแสดงถงการมจตนกถงสงใดสงหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนง ทเกดจากสถานการณหรอสงเราโดยไมตงใจ ซงมพนฐานมาจากความรทไดรบ และสามารถพฒนาใหเปนเจตคต คานยม หรอพฤตกรรมขนสงตอไป การตระหนกจงเปนความรสกทส าคญอยางหนงในการเปนพลเมองดของสงคมในปจจบน การจดกจกรรมการสอนดวยชดการสอนนน ตองใชสอหลากหลายชนด ทงวดทศน,ภาพตวอยาง, เสยงดนตร กจกรรมเกม และสออนๆในการถายทอดความรใหนกเรยน ฉะนน การออกแบบกระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอนจงตองสอดคลองกบลกษณะของชดการสอน การจดการเรยนการสอนตามหลกการใชสมองเปนฐาน ( Brain-Based

Page 4: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

4

Learning ) คอการน าองคความรเรองสมอง และธรรมชาตการรบรการท างานของสมองมา ใชในการจดกระบวนการใหเกดการเรยนร ซงกระบวนการดงกลาวไดแก การจดกจกรรมระหวางผสอนและผเรยน การจดสงแวดลอม และทส าคญคอ การออกแบบและการใชเครองมอ/สอ เพอการเรยนรตางๆ โดยประเดนส าคญคอ ตองท าใหเดกสนใจ ใครร เพอมงสเปาหมายส าคญคอ เดกไดเรยนรอยางเตมศกยภาพสมอง ดงนนผวจยจงมแนวคดในการจะหาวธการสอนทเหมาะสมกบกลมนกศกษาแตละกลม

5. วตถประสงคของการศกษา เพอหารปแบบกจกรรมการเรยนรทจะท าใหนกศกษาชางอเลกทรอนกส เกดความสนใจและตงใจเรยนร ใหเกดการพฒนาทกษะวชาชพไดมากทสด

6. ขอบเขตการศกษา 6.1. ขอบเขตดานเนอหา

เพอใหเนอหามความสอดคลองกบเปาหมายและวตถประสงคของการศกษา ซงท าการแบงเนอหา 3 ตอนดงน ตอนท 1 ขอมลทวไป

1. นกศกษาระดบชน ปวช.2 กลม หองEL 201 สาขาvอเลกทรอนกส คณะชางอตสาหกรรม ประจ าภาคเรยนท 1/2553

ตอนท 2 ศกษาประสทธภาพของการท าโครงการ 1. การวเคราะหผลการท ากจกรรม

1.1 การท ากจกรรมแตละแบบในการจดการเรยนการสอน 1.2 การใหความสนใจและรวมมอของผเรยน

ตอนท 3 ศกษาเกยวกบ การปรบปรงและพฒนา 1. แนวทางในการปรบปรงกระบวนการจดกจกรรมการเรยนรผานการปฏบต

อยางมความสข 6.2. ขอบเขตดานพนท

ท าการศกษาในพนทโรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ ต าบลหนองจอม อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

6.3. ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงนจ านวนทงสน 22 คน ประกอบดวย อาจารยประจ าโครงการ จ านวน 1 คน นกศกษาในชนเรยน รวม 21 คน

Page 5: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

5

นยามศพททวไป

6.4. การจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ หมายถง การจดกจกรรมโดยวธตางๆ อยางหลากหลายทมงใหผเรยนเกดการ เรยนรอยางแทจรงเกดการพฒนาตนและสงสมคณลกษณะทจ าเปนส าหรบการเปนสมาชกทดของสงคมของประเทศชาตตอไป การจดกจกรรมการเรยนการสอนทมงพฒนาผเรยน จงตองใชเทคนควธการเรยนรรปแบบการสอนหรอกระบวนการเรยนการสอนใน หลากหลายวธซงจ าแนกไดดงน (คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร,2543 : 36-37)

6.4.1. การจดการเรยนการสอนทางออม ไดแก การเรยนรแบบสบคน แบบคนพบ แบบแกปญหา แบบ สรางแผนผงความคดแบบใชกรณศกษา แบบตงค าถามแบบใชการตดสนใจ

6.4.2. เทคนคการศกษาเปนรายบคคล ไดแก วธการเรยนแบบศนยการเรยน แบบการเรยนรดวยตนเอง แบบชดกจกรรมดารเรยนร คอมพวเตอรชวยสอน

6.4.3. เทคนคการจดการเรยนรโดยใชเทคโนโลยตาง ๆ ประกอบการเรยน เชน การใชสงพมพ ต าราเรยน และแบบฝกหดการใชแหลงทรพยากรในชมชน ศนยการเรยนชดการสอน คอมพวเตอรชวยสอน บทเรยนส าเรจรป

6.4.4. เทคนคการจดการเรยนการสอนแบบเนนปฏสมพนธ ประกอบดวย การโตวาทกลม Buzz การ อภปราย การระดมพลงสมอง กลมแกปญหา กลมตวการประชมตาง ๆ การแสดงบทบาทสมมต กลมสบคนคคดการฝกปฏบต เปนตน

6.4.5. เทคนคการจดการเรยนการสอนแบบเนนประสบการณ เชน การจดการเรยนรแบบมสวนรวม เกม กรณตวอยางสถานการณจ าลองละคร เกม กรณตวอยางสถานการณจ าลอง ละคร บทบาท สมมต

6.4.6. เทคนคการเรยนแบบรวมมอ ไดแก ปรศนาความคดรวมมอแขงขนหรอกลมสบคน กลมเรยนร รวมกน รวมกนคด กลมรวมมอ

6.4.7. เทคนคการเรยนการสอนแบบบรณาการ ไดแก การเรยนการสอนแบบใชเวนเลาเรอง (Story line) และการเรยนการสอนแบบ แกปญหา (Problem-Solving)

6.5. ทกษะวชาชพ หมายถง ลกษณะหรอพฤตกรรมของบณฑตทแสดงถงความร ความสามารถ ความช านาญ หรอทกษะทเกยวกบวชาชพหรองานทท า ซงตรงกบความตองการของลกษณะงานนน ๆ ไมวาจะเปน ความรดานวชาการ หรอการปฏบตงาน ตลอดจนความสามารถในการน าไปประยกตใชงานใหเกดประโยชนได

6.6. นกศกษาหรอผเรยน หมายถง นกศกษากลม EL 201 สาขาอเลกทรอนกส คณะชางอตสาหกรรมโรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ

6.7. ความพงพอใจ หมายถง ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอ สงใดสงหนงโดยอาจจะเปนไปในเชงประเมนคา วาความรสกหรอทศนคตตอสงหนงสงใดนนเปนไปในทางบวกหรอทางลบ

Page 6: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

6

6.8. แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motive) คอแรงจงใจทไดรบอทธพลมาจากสงเราภายในตวของบคคลผนน

6.9. แรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Motive) หมายถง แรงจงใจทเปนแรงขบใหบคคลพยายามทจะประกอบพฤตกรรมทจะประสบสมฤทธผลตามมาตรฐานความเปนเลศ (Standard of Excellence) ทตนตงไว บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะไมท างานเพราะหวงรางวล

7. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ครผสอนไดแนวทางการจดการเรยนการสอนสาขาวชาอเลกทรอนกสทจะท าใหผเรยนเกดความสนใจ และมความสขในการเรยนโดยทไดสาระการเรยนรทเปนประโยชน

8. กรอบแนวคดทใชในการวจย

9. ระเบยบวธวจย

9.1. ประชากรและกลมตวอยาง นกศกษากลม EL 201 สาขาวชาอเลกทรอนกส โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ จ านวน 21 คน

9.2. ขอมลทใชในการศกษา แบบบนทกจากการสงเกต วธศกษา

9.2.1. ท าการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามแลวประเมนคะแนนออกเปนระดบ 9.2.2. ประเมนจากคะแนนความรความเขาใจในรายวชา (Knowledge Skill)โดยผาน

กจกรรมตางๆ

จดกจกรรมใหนกเรยนเรยนรผานการปฏบต

การใหความสนใจในกจกรรมและผลการเรยนรโดยวดจากคะแนนและแบบสอบถาม

ความพงพอใจ

Page 7: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

7

10. ระยะเวลาในการศกษา

รายละเอยด 2553

ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. 1. ศกษาเอกสารงานวจยและวรรณกรรมท เกยวของ ทบทวนแนวคดและทฤษฎ

2. จดท าและเสนอโครงรางงานวจย

3. น าเสนอเพอขออนมต 4. รวบรวมขอมลทจ าเปนและวเคราะหเพอก าหนดโครงสรางพนฐาน

5. ท าแบบสอบถามเพอทดสอบและสามารถน าไปใชจรงได

6. เกบรวบรวมขอมล

7. วเคราะหขอมล

8. จดพมพพรอมกบเขาเลมรายงาน

9. เสนอผลงาน

Page 8: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

8

บทท 2

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 11. ทฤษฎการสรางความร (Constructivism) และการเรยนรผานกจกรรม (Activity

Based Learning:ABL) ส าหรบแนวคดแบบ Constructivism นนเปนแนวคดทมงเนนใหเดกลงมอ

ปฏบตจรง ๆ (Hands – On Learning) หรอมบทบาทในการคนควาหาความรดวยตวเอง เปนการเรยนรแบบเชงรก (Active) เพอท าใหการเรยนรไมเปนเพยงแคการฟงบรรยายในหองเรยน ซงเปนการเรยนรเชงรบ (Passive) เทานน ซงคณพอ คณแมจะเหนไดวาการจดการเรยนรในโรงเรยนปจจบนน มกจะมงเนนใหเดกคนควาท ารายงาน น าเสนอผลงานคนควา และมกจะมกจกรรมใหเดกไดประดษฐ หรอไดสรางสรรคผลงาน เชน การประดษฐของเลนเชงวทยาศาสตร เชน หนยนต และชนงานอเลกทรอนกสเบองตน การประดษฐอปกรณเครองใชจากเศษวสด การวาดภาพระบายสเพอสงเสรมจนตนาการ การจดการน าเสนอผลงานของนกเรยน ฯลฯ

ส าหรบแนวคดแบบการเรยนรผานกจกรรม (Activity Based Learning: ABL) นนเปนแนวคดทมงเนนใหเดกซมซบความร ความเขาใจ ผานการเลมเกม กจกรรมกลม ซงเนนการกระตนใหเดกไดเขาใจ และไดฉกคดเองในเนอหาสาระระหวางท ากจกรรม และเลนเกม เพอใหเดก ๆ สามารถพฒนาแนวคดความรเฉพาะตนขนมาเอง โดยเฉพาะอยางยงหากกจกรรมทจดขนเปนกจกรรมกลมดวยแลว กจะสามารถท าใหเดกพฒนาภาวะผน า มนษยสมพนธ การท างานเปนทม ความสามารถในการเขาสงคมตาง ๆ ไดอกดวย

11.1. ความพงพอใจและการวดความพงพอใจ ความพงพอใจ ไดมผใหค าอธบายความหมายของความพงพอใจดงน ไพบลย ชางเรยน (2516. หนา 146-147 อางองมาจาก นรษา นราศร 2544.

หนา 28) ไดกลาวถงความหมายของความพงพอใจสรปไดวา ความพงพอใจเปนความตองการทางรางกาย มความรนแรงในตวบคคล ในการรวมกจกรรมเพอสนองความตองการทางรางกายเปนผลท าใหเกดความพงพอใจแลวจะรสกตองการความมนคง ปลอดภยเมอบคคลไดรบการตอบสนอง ความตองการทางรางกายและความตองการความมนคง แลวบคคลจะเกดความผกพนมากขนเพอใหเปนทยอมรบวาตนเปนสวนหนงของกลม

อทย หรญโต (2523. หนา 272 อางองมาจาก นรษา นราศร 2544. หนา 28) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา “ ความพงพอใจเปนสงทท าใหทกคน

Page 9: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

9

เกดความสบายใจ เนองจากสามารถตองสนองความตองการของเขา ท าใหเขาเกดความสข ”

กตมา ปรดดลก (2524. หนา 278-279) ไดรวบรวมความหมายของความพงพอใจในการท างานดงน 1. ความพงพอใจในการท างานตามแนวคดของคารเตอร (Carter) หมายถง

คณภาพ สภาพ หรอระดบความพงพอใจของบคคล ซงเปนผลมาจากความสนใจ และทศนคตของบคคลทมตอคณภาพและสภาพของงานนน ๆ

2. ความพงพอใจในการท างานตามแนวคดของเบนจามน (Benjamin) หมายถง ความรสกทมความสข เมอไดรบผลส าเรจตามความมงหมาย ความตองการ หรอแรงจงใจ

3. ความพงพอใจในการท างานตามแนวคดของเอรเนสท (Ernest) และโจเซพ (Joseph) หมายถง สภาพความตองการตาง ๆ ทเกดจากการปฏบตหนาทการงานแลวไดรบการตอบสนอง

4. ความพงพอใจตามแนวคดของจอรจ (George) และเลโอนารด (Leonard) หมายถงความรสกพอใจในงานทท าและเตมใจทจะปฏบตงานนนใหบรรลวตถประสงคหรอตามพจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน (2525. หนา 577-578) ความหมายจากพจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ไดใหความหมายวา

พอใจ หมายถง สมใจ ชอบใจ เหมาะ พงใจ หมายถง พอใจ ชอบใจ

ธงชย สนตวงษ (2533. หนา 359) กลาววา ถาบคคลหนงไดมองเหนชองทางหรอโอกาสจะสามารถสนองแรงจงใจทตนมอยแลว กจะท าใหความพงพอใจของเขาดขน หรออยในระดบสง

สมศกด คงเทยง และอญชล โพธทอง (2542. หนา 278-279) กลาววา 1. ความพงพอใจเปนผลรวมของความรสกของบคคลเกยวกบระดบความชอบหรอไม

ชอบตอสภาพตาง ๆ 2. ความพงพอใจเปนผลของทศนคตทเกยวของกบองคประกอบตาง ๆ 3. ความพงพอใจในการท างานเปนผลมาจากการปฏบตงานทด และส าเรจจนเกด

เปนความภมใจ และไดผลตอบแทนในรปแบบตาง ๆ ตามทหวงไว กลเมอร (Gilmer, 1966.p. 80) ไดใหความหมายวา ความพงพอใจในการ

ท างานเปน ทศนคตของบคคล ทมตอปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบการด ารงชวตโดยทวไปทไดรบมา

ไพรซ และมลเลอร (Price and Muller, 1986. P. 215) ใหทศนะวาความพงพอใจในงานคอระดบของความรสกในทางบวกหรอในทางทดของพนกงานหรอลกจางตองาน

Page 10: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

10

จากความคดเหนของนกวชาการ ไดกลาวถงสงทสรางความพงพอใจสรปไดวา ความพงพอใจจะท าใหบคคลเกดความสบายใจหรอสนองความตองการท าใหเกดความสขเปนผลดตอการปฏบตงาน

11.2. แนวคดและทฤษฎทเกยวกบความพงพอใจ

สมพงศ เกษมสน (2518. หนา 298 อางองมาจาก นรษา นราศร 2544. หนา 28) บคคลจะเกดความพงพอใจไดนนจะตองมการจงใจ ไดกลาวถงการจงใจวา “ การจงใจเปนการชกจงใหผอนปฏบตตาม โดยมมลเหตความตองการ 2 ประการ คอ ความตองการทางรางกายและความตองการทางจตใจ ”

นฤมล มชย (2535. หนา 15) กลาววา ความพงพอใจเปนความรสกหรอเจตคตทดตอการปฏบตงานตามภาระหนาท และความรบผดชอบนน ๆ ดวยใจรก มความกระตอรอรนในการท างานพยายามตงใจท างานใหบรรลเปาหมาย และมประสทธภาพสงสด มความสขกบงาน ทท าและมความพอใจเมองานนนไดผลประโยชนตอบแทน

จรญ ทองถาวร (2536. หนา 222-24 อางองมาจาก นรษา นราศร 2544. หนา 28)ไดกลาวถงความตองการพนฐานของมนษย โดยไดสรปเนอความมาจากแนวคดของมาสโลว (Maslow) สรปไดวา ความตองการพนฐานของมนษยแบงเปน 5 ระดบ ดงน

1. ความตองการทางรางกาย เปนความตองการพนฐาน ไดแก ความตองการอาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรค 2. ความตองการมนคงและปลอดภย ไดแก ความตองการมความเปนอยอยางมนคงมความปลอดภยในรางกายและทรพยสน มความมนคงในการท างาน และมชวตอยอยางมนคงในสงคม 3. ความตองการทางสงคม ไดแก ความตองการความรก ความตองการเปนสวนหนงของสงคม 4. ความตองการเกยรตยศชอเสยง ไดแก ความภมใจ การไดรบความยกยองจากบคคลอน 5. ความตองการความส าเรจแหงตน เปนความตองการระดบสงสด เปนความตองการระดบสง เปนความตองการทอยากจะใหเกดความส าเรจทกอยางตามความคดของตน สเตาส และเชเลย (Strauss and Sayles, 1960. P. 119-121) กลาววา

ความรสกพอใจในงานทท าและเตมใจทจะปฏบตงานนนใหบรรลวตถประสงคขององคกร คนทจะพอใจในงานทท าเมองานนนใหผลประโยชนตอบแทนดานวตถและจตใจ ซงสามารถสนองความตองการขนพนฐานของเขาได

Page 11: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

11

โวแมน (Wolman, 1973. p. 95) ใหความหมายของความพงพอใจวา ความพงพอใจคอความรสกมความสข เมอไดรบผลส าเรจตามความมงหมาย ตองการ หรอ แรงจงใจ

11.3. การวดความพงพอใจ หทยรตน ประทมสตร (2542. หนา 14) กลาววา การวดความพงพอใจ เปน

เรองทเปรยบ เทยบไดกบความเขาใจทว ๆ ไป ซงปกตจะวดไดโดยการสอบถามจากบคคลทตองการจะถาม มเครอง มอทตองการจะใชในการวจยหลาย ๆ อยาง อยางไรกดถงแมวาจะมการวดอยหลายแนวทางแต การศกษาความพงพอใจอาจแยกตามแนวทางวด ไดสองแนวคดตามความคดเหนของ ซาลซนคค ครสเทนส กลาวคอ 1. วดจากสภาพทงหมดของแตละบคคล เชน ทท างาน ทบานและทก ๆ อยางทเกยวของกบชวต การศกษาตามแนวทางนจะไดขอมลทสมบรณ แตท าใหเกดความยงยากกบการทจะวดและเปรยบเทยบ 2. วดไดโดยแยกออกเปนองคประกอบ เชน องคประกอบทเกยวกบงาน การนเทศงานเกยวกบนายจาง

11.4. ทฤษฎแรงจงใจ ทฤษฎแรงจงใจแบงออกไดเปนทฤษฎใหญ ๆ คอ

11.4.1. ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behavioral View of Motivation) ทฤษฎ น ใหความส าคญกบประสบการณในอดต (Past Experience)

วามผลตอแรงจงใจของบคคลเปนอยางมาก ดงนนทกพฤตกรรมของมนษยถาวเคราะหดแลวจะเหนวาไดรบอทธพลทเปนแรงจงใจมาจากประสบการณใน อดตเปนสวนมาก โดยประสบการณในดานดและกลายเปนแรงจงใจทางบวกทสงผลเราใหมนษยมความตอง การแสดงพฤตกรรมในทศทางนนมากยงขนทฤษฎนเนนความส าคญของสงเราภายนอก (Extrinsic Motivation)

11.4.2. ทฤษฎการเรยนรทางสงคม (Social Learning View of Motivation) ทฤษฎนเหนวาแรงจงใจเกดจากการเรยนรทางสงคม โดยเฉพาะอยาง

ยงการสรางเอกลกษณและการเลยนแบบ (Identification and Imitation) จากบคคลทตนเองชนชม หรอคนทมชอเสยงในสงคมจะเปนแรงจงใจทส าคญในการแสดงพฤตกรรมของบคคล

11.4.3. ทฤษฎพทธนยม (Cognitive View of Motivation) ทฤษฎนเหนวาแรงจงใจในการกระท าพฤตกรรมของมนษยนนขนอย

กบการรบร (Perceive) สงตาง ๆ ทอยรอบตว โดยอาศยความสามารถทางปญญาเปนส าคญ มนษยจะไดรบแรงผลกดนจากหลาย ๆ ทางในการแสดงพฤตกรรม ซ งในสภาพเชนน มนษยจะเกดสภาพความไมสมดล (Disequilibrium) ขน เมอเกดสภาพเชนวานมนษยจะตอง อาศยขบวนการดด

Page 12: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

12

ซม (Assimilation) และการปรบ (Accommodation) ความแตกตางของประสบการณทไดรบใหมให เขากบประสบการณเดมของตนซงการจะท าไดจะตองอาศยสตปญญาเปนพนฐานทส าคญทฤษฎนเนนเรองแรงจง ใจภายใน(intrinsic Motivation) นอกจากนนทฤษฎนยงใหความส าคญกบเปาหมาย วตถประสงค และการวางแผน ทฤษฎนใหความส าคญกบระดบของความคาดหวง (Level of Aspiration) โดยทเขากลาววาคนเรามแนวโนมทจะตง ความคาดหวงของตนเองใหสงขน เมอเขาท างานหนงส าเรจ และตรงกน ขามคอจะตงความตาดหวงของตนเองต าลง เมอเขาท างานหนงแลวลมเหลว

11.4.4. ทฤษฎมานษยนยม (Humanistic View of Motivation)

แนวความคดนเปนของมาสโลว (Maslow) ทไดอธบายถงล าดบความตองการของมนษย โดยทความตองการจะเปน ตวกระตนใหมนษยแสดงพฤตกรรมเพอไปสความตองการนน ดงนถาเขาใจความตองการของมนษยกสามารถ อธบายถงเรองแรงจงใจของมนษยไดเชนเดยวกน

[แก] องคประกอบของแรงจงใจ

นกจตวทยาปจจบนไดศกษาและสรปวา องคประกอบของแรงจงใจ ม 3 ดานคอ 11.4.5. องคประกอบทางดานกายภาพ (Biological Factor) ในองคประกอบดานนจะ

พจารณาถงความตองการทางกายภาพของมนษย เชน ความตองการปจจย 4 เพอจะด ารงชวตอยได

11.4.6. องคประกอบทางดานการเรยนร (Learned Factor) องคประกอบดานนเปนผลสบเนองตอจากองคประกอบขอ 1 ทงนเพราะมนษยทกคนไมสามารถไดรบการตอบสนองความตองการในปรมาณ ชนด และคณภาพตามทตนเองตองการ และในหลาย ๆ ครง สงแวดลอมเปนตววางเงอนไขในการสรางแรงจงใจของมนษย

11.4.7. องคประกอบทางดานความคด (Cognitive Factor) ประเภทของแรงจงใจของแรงจงใจ

นกจตวทยาไดแบงลกษณะของแรงจงใจออกเปนประเภทใหญ ๆ ไดดงน กลมท1 แรงจงใจฉบพลน (Aroused Motive) คอแรงจงใจทกระตนใหมนษยแสดงพฤตกรรม ออกมาทนททนใด แรงจงใจสะสม (Motivational Disposition หรอ Latent Motive) คอแรงจงใจทมอยแตไมไดแสดงออกทนท จะคอย ๆ เกบสะสมไวรอการแสดงออกในเวลา ใดเวลาหนงตอ กลมท 2 แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motive) คอแรงจงใจทไดรบอทธพลมาจากสงเราภายในตวของบคคลผนน แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motive) คอแรงจงใจทไดรบอทธพลมาจากสงเราภายนอก

Page 13: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

13

กลมท 3 แรงจงใจปฐมภม (Primary Motive) คอแรงจงใจอนเนองมาจากความตองการทเหนพนฐานทางรางกาย เชน ความหว, กระหาย แรงจงใจทตยภม (Secondary Motive) คอแรงจงใจทเปนผลตอเนองมาจากแรงจงใจขนปฐมภม

11.5. แรงจงใจภายในและภายนอก (Intrinsic and Extrinsic Motivation) นกจตวทยาหลายทานไมเหนดวยกบทฤษฎพฤตกรรมนยมทอธบายพฤตกรรม

ดวยแรงจงใจทางสรระแลแรงจงใจ ทางจตวทยาโดยใชทฤษฎการลดแรงขบ เพราะมความเชอวา พฤตกรรมบางอยางของมนษยเกดจากแรงจงใจภายใน

11.5.1. แรงจงใจภายใน หมายถง แรงจงใจทมาจากภายในตวบคคล และเปนแรงขบทท าใหบคคลนนแสดงพฤตกรรม โดยไมหวงรางวลหรอแรงเสรมภายนอก

11.5.2. ความมสมรรถภาพ (Competence) ไวท ไดอธบายวาความมสมรรถภาพเปนแรงจงใจภายใน ซงหมายถงความตองการทจะมปฏสมพนธกบสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ ไวทถอวา มนษยเราตองการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมมาตงแตวยทารกและพยายามทจะปรบปรงตวอยเสมอความตองการมสมรรถภาพจงเป

11.5.3. แรงจงใจภายใน ความอยากรอยากเหน (Curiosity) ความอยากรอยากเหนเปนแรงจงใจภายในทท าใหเกดพฤตกรรมทอยากคนควาส ารวจสงแวดลอม ดงจะเหนไดจากเดกวย 2-3 ขวบจะมพฤตกรรมทตองการจะส ารวจสงแวดลอมรอบ ๆ ตว โดยไมรจกเหนดเหนอ

11.5.4. แรงจงใจภายนอก หมายถง แรงจงใจทมาจากภายนอก เปนตนวาค าชมหรอรางวล

มอวและมอว (MAW&MAW,1964) ไดเสนอแนะเครองช (Indicators) ของความกระตอรอรนของเดกจากพฤตกรรมตอไปน

1. เดกจะมปฏกรยาบวกตอสงแวดลอม โดยเฉพาะสงทใหม แปลกและตกลบคอมการเคลอนไหว หาสงเหลานน

2. เดกแสดงความอยากรเกยวกบตนเองและสงแวดลอม 3. เดกจะเสาะแสวงหาประสบการณใหม ๆ โดยส ารวจสงแวดลอมรอบตว 4. เดก จะแสดงความเพยรพยายามอยางไมทอถอยในการส ารวจคนพบ

สงแวดลอม มอวและมอว (Maw and Maw, 1964, 1965) ไดเนนความส าคญของความกระตอรอรน

วาเปนองคประกอบส าคญของการเรยนร ความคดสรางสรรค และสขภาพจต ความตองการพฒนาตน (Growth Needs) กเปนความตองการทท าใหเกดแรงจงใจภายใน ในการเรยนการสอน ครมหนาททจะสนบสนนใหนกเรยนไดมโอกาสคนควาส ารวจและทดลองความสามารถของตน โดยจดสงแวดลอมของหองเรยนหรอจดประสบการณททาทายความอยากรอยากเหนของนกเรยน

Page 14: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

14

[แก] รปแบบของแรงจงใจ

บคคลแตละคนมรปแบบแรงจงใจทแตกตางกน ซงนกจตวทยาไดแบงรปแบบ แรงจงใจของมนษยออกเปนหลายรปแบบทส าคญ มดงน

1. แรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Motive) หมายถง แรงจงใจทเปนแรงขบใหบคคลพยายามทจะประกอบพฤตกรรมทจะประสบสมฤทธผลตามมาตรฐานความเปนเลศ (Standard of Excellence) ทตนตงไว บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะไมท างานเพราะหวงรางวล

แตท าเพอจะประสบความส าเรจตามวตถประสงคทตงไว ผมแรงจงใจใฝสมฤทธจะมลกษณะส าคญ ดงน

1. มงหาความส าเรจ (Hope of Success) และกลวความลมเหลว (Fear of Failure)

2. มความทะเยอทะยานสง 3. ตงเปาหมายสง 4. มความรบผดชอบในการงานด 5. มความอดทนในการท างาน 6. รความสามารถทแทจรงของตนเอง 7. เปนผทท างานอยางมการวางแผน 8. เปนผทตงระดบความคาดหวงไวสง

2. แรงจงใจใฝสมพนธ (Affiliate Motive)ผทมแรงจงใจใฝสมพนธ มกจะเปนผทโอบออมอาร เปนทรกของเพอน มลกษณะเหนใจผอน ซงเมอศกษาจากสภาพครอบครวแลวผทมแรงจงใจใฝสมพนธมกจะเปนครอบครวทอบอน บรรยากาศในบานปราศจาก การแขงขน พอแมไมมลกษณะขมข พนองมความรกสามคคกนด ผมแรงจงใจใฝสมพนธจะมลกษณะส าคญ ดงน

1. เมอท าสงใด เปาหมายกเพอไดรบการยอมรบจากกลม 2. ไมมความทะเยอทะยาน มความเกรงใจสง ไมกลาแสดงออก 3. ตงเปาหมายต า 4. หลกเลยงการโตแยงมกจะคลอยตามผอน

3. แรงจงใจใฝอ านาจ (Power Motive) ส าหรบผทมแรงจงใจใฝอ านาจนน พบวา ผทมแรงจงใจแบบนสวนมากมกจะพฒนามาจากความรสกวา ตนเอง "ขาด" ในบางสงบางอยางทตองการ อาจจะเปนเรองใดเรองหนงกไดท าใหเกดมความรสกเปน "ปมดอย" เมอมปมดวยจงพยายามสราง "ปมเดน" ขนมาเพอชดเชยกบสงทตนเองขาด ผมแรงจงใจใฝอ านาจจะมลกษณะส าคญ ดงน

1. ชอบมอ านาจเหนอผอน ซงบางครงอาจจะออกมาในลกษณะการกาวราว

Page 15: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

15

2. มกจะตอตานสงคม 3. แสวงหาชอเสยง 4. ชอบเสยง ทงในดานของการท างาน รางกาย และอปสรรคตาง ๆ 5. ชอบเปนผน า

4. แรงจงใจใฝกาวราว (Aggression Motive)ผทมลกษณะแรงจงใจแบบนมกเปนผทไดรบการเลยงดแบบเขมงวดมากเกนไป บางครงพอแมอาจจะใชวธการลงโทษทรนแรงเกนไป ดงนนเดกจงหาทางระบายออกกบผอน หรออาจจะเนองมาจากการเลยนแบบ บคคลหรอจากสอตาง ๆ ผมแรงจงใจใฝกาวราว จะมลกษณะทส าคญดงน

1. ถอความคดเหนหรอความส าคญของตนเปนใหญ 2. ชอบท ารายผอน ทงการท ารายดวยกายหรอวาจา

5. แรงจงใจใฝพงพา (Dependency Motive)สาเหตของการมแรงจงใจแบบนกเพราะการเลยงดทพอแมทะนถนอมมากเกนไป ไมเปดโอกาสใหเดกไดชวยเหลอตนเอง ผทมแรงจงใจใฝ พงพา จะมลกษณะส าคญ ดงน

1. ไมมนใจในตนเอง 2. ไมกลาตดสนใจในเรองตาง ๆ ดวยตนเอง มกจะลงเล 3. ไมกลาเสยง 4. ตองการความชวยเหลอและก าลงใจจากผอน

ปจจยพนฐานของพฤตกรรม ประกอบดวย ปจจยพนฐานดานชวภาพ

1. พนธกรรม 2. การท างานของระบบในรางกาย 3. ระบบตอมไรทอ (Endocrine System) 4. ระบบกลามเนอ (Muscular System)

ปจจยพนฐานดานจตวทยา 1. แรงจงใจ 2. การเรยนร

ปจจยพนฐานดานสงคมวทยา 1. อทธพลของสงแวดลอม 2. กระบวนการสงคมประกต 3. อทธพลของกลม

Page 16: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

16

ทฤษฎความตองการ (Need Theories)

1. ทฤษฎล าดบความตองการ (Hierarchy of Needs Theory) เปนทฤษฎทพฒนาขนโดย อบราฮม มาสโลว (Abraham Maslow) นกจตวทยาแหงมหาวทยาลยแบรนดส เปนทฤษฎทรจกกนมากทสดทฤษฎหนง ซงระบวาบคคลมความตองการเรยงล าดบจากระดบพนฐานทสดไปยงระดบสงสด กรอบความคดทส าคญของทฤษฎนมสามประการ คอ

บคคลเปนสงมชวตทมความตองการ ความตองการมอทธพลหรอเปนเหตจงใจตอพฤตกรรม ความตองการทยงไมไดรบ การสนองตอบเทานนทเปนเหตจงใจ สวนความตองการทไดรบการสนองตอบแลวจะไมเปนเหตจงใจอกตอไป

ความตองการของบคคลเปนล าดบชนเรยงตามความส าคญจากความตองการพนฐาน ไปจนถงความตองการทซบซอน เมอความตองการล าดบต าไดรบการสนอบตอบอยางดแลว บคคลจะกาวไปสความตองการล าดบทสงขนตอไป

มาสโลว เหนวาความตองการของบคคลมหากลมจดแบงไดเปนหาระดบจากระดบต าไปสง เพอความเขาใจ มกจะแสดงล าดบของความตองการเหลาน โดยภาพ ดงน

Page 17: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

17

ภาพ แสดงล าดบความตองการของมนษยตามแนวคดของมาสโลว

ความตองการทางรางกาย (Physiological Needs)

เปนความตองการล าดบต าสดและเปนพนฐานของชวต เปนแรงผลกดนทางชวภาพ เชน ความตองการอาหาร น า อากาศ ทอยอาศย หากพนกงานมรายไดจากการปฏบตงานเพยงพอ กจะสามารถด ารงชวตอยไดโดยมอาหารและทพกอาศย เขาจะมก าลงทจะท างานตอไป และการมสภาพแวดลอมการท างานทเหมาะสม เชน ความสะอาด ความสวาง การระบายอากาศทด การบรการสขภาพ เปนการสนองความตองการในล าดบนได

ความตองการความปลอดภย (Safety Needs) ความตองการทจะเกดขนหลงจากทความตองการทางรางกายไดรบการตอบสนองอยาง

ไมขาดแคลนแลว หมายถงความตองการสภาพแวดลอมทปลอดจากอนตรายทงทางกายและจตใจ ความมนคงในงาน ในชวตและสขภาพ การสนองความตองการนตอพนกงานท าไดหลายอยาง เชน การประกนชวตและสขภาพ กฎระเบยบขอบงคบทยตธรรม การใหมสหภาพแรงงาน ความปลอดภยในการปฏบตงาน เปนตน

ความตองการทางสงคม (Social Needs) เมอมความปลอดภยในชวตและมนคงในการงานแลว คนเราจะตองการความรก

มตรภาพ ความใกลชดผกพน ตองการเพอน การมโอกาสเขาสมาคมสงสรรคกบผอน ไดรบการยอมรบเปนสมาชกในกลมใดกลมหนงหรอหลายกลม

ความตองการเกยรตยศชอเสยง (Esteem Needs)

Page 18: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

18

เมอความตองการทางสงคมไดรบการตอบสนองแลว คนเราจะตองการสรางสถานภาพของตวเองใหสงเดน มความภมใจและสรางการนบถอตนเอง ชนชมในความส าเรจของงานทท า ความรสกมนใจในตวเองแลเกยรตยศ ความตองการเหลานไดแก ยศ ต าแหนง ระดบเงนเดอนทสง งานททาทาย ไดรบการยกยองจากผอน มสวนรวมในการตดสนใจในงาน โอกาสแหงความกาวหนาในงานอาชพ เปนตน

ความตองการเตมความสมบรณใหชวต (Self-actualization Needs) เปนความตองการระดบสงสด คอตองการจะเตมเตมศกยภาพของตนเอง ตองการ

ความส าเรจในสงทปรารถนาสงสดของตวเอง ความเจรญกาวหนา การพฒนาทกษะความสามารถใหถงขดสดยอด มความเปนอสระในการตดสนใจและการคดสรางสรรคสงตางๆ การกาวสต าแหนงทสงขนในอาชพและการงาน เปนตน

มาสโลวแบงความตองการเหลานออกเปนสองกลม คอ ความตองการทเกดจากความขาดแคลน (deficiency needs) เปนความตองการ ระดบต า ไดแกความตองการทางกายและความตองการความปลอดภย อกกลมหนงเปน ความตองการกาวหนาและพฒนาตนเอง (growth needs) ไดแกความตองการทางสงคม เกยรตยศชอเสยง และความตองการเตมความสมบรณใหชวต จดเปนความตองการระดบสง และอธบายวา ความตองการระดบต าจะไดรบการสนองตอบจากปจจยภายนอกตวบคคล สวนความตองการระดบสง จะไดรบการสนองตอบ จากปจจยภายในตวบคคลเอง ตามทฤษฎของมาสโลว ความตองการทรบการตอบสนองอยางดแลว จะไมสามารถเปนเงอนไขจงใจบคคลไดอกตอไป แมผลวจย ในเวลาตอมา ไมสนบสนนแนวคดทงหมดของมาสโลว แตทฤษฎล าดบความตองการของเขา กเปนทฤษฎทเปนพนฐาน ในการอธบายองคประกอบของ แรงจงใจ ซงมการพฒนาในระยะหลงๆ สวนลางของฟอรม

ทฤษฎ ERG ของแอลเดอรเฟอร (ERG Theory) เคลยตน แอลเดอรเฟอร (Clayton Elderberry) แหงมหาวทยาลยเยล ไดรบปรบปรงล าดบความตองการตามแนวคดของมาสโลวเสยใหม เหลอความตองการเพยงสามระดบ คอ

Page 19: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

19

1. ความตองการด ารงชวตอย (Existence Needs) คอความตองการทางรางกายและความปลอดภยในชวต เปรยบไดกบความตองการระดบตอของมาสโลว ...ยอโดย E

2. ความตองการความสมพนธ (Relatedness Needs) คอความตองการตางๆ ทเกยวเนองนกบความสมพนธระหวางบคคล ทงในทท างานและสภาพแวดลอมอนๆ ตรงกบความตองการทางสงคมตามแนวคดของมาสโลว ยอโดย R

3. ความตองการเจรญเตบโต (Growth Needs) คอความตองการภายใน เพอการพฒนาตวเอง เพอความเจรญเตบโต พฒนาและใชความสามารถของตวเองไดเตมท แสวงหาโอกาสในการเอาชนะความทาทายใหมๆ เปรยบไดกบความตองการชอเสยงและการเตมความสมบรณใหชวตตามแนวคดของมาสโลว....ยอโดย G

4. มความแตกตางสองประการระหวางทฤษฎ ERG และทฤษฎล าดบความตองการ คอ ประการแรก มาสโลวยนยนวา บคคลจะหยดอยทความตองการระดบหนงจนกวาจะไดรบการตอบสนองแลว แตทฤษฎ ERG อธบายวา ถาความตองการระดบนนยงคงไมไดรบการตอบสนองตอไป บคคลจะเกดความคบของใจ แลวจะถดถอยลงมาใหความสนใจในความความตองการระดบต ากวาอกครงหนง ประการทสอง ทฤษฎ ERG อธบายวา ความตองการมากกวาหนงระดบอาจเกดขนได

ในเวลาเดยวกน หรอบคคลสามารถถกจงใจดวยความตองการมากกวาหนงระดบในเวลาเดยวกน เชน ความตองการเงนเดอนทสง (E) พรอมกบความตองการทางสงคม (R) และความตองการโอกาสและอสระในการคดตดสนใจ (G)

3. ทฤษฎสองปจจยของเฮรซเบรก (Two-Factor Theory) เฟรดเดอรค เฮรซเบรก (Frederick Herzberg) ไดดฒนาทฤษฎการจงใจซงเปนทนยมแพรหลาย คอ ทฤษฎสองปจจย โดยแบงเปนปจจยอนามย และปจจจจงใจ

Page 20: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

20

ปจจยอนามย (hygiene factors) ไดแกสภาพแวดลอมของการท างาน และวธการบงคบผบญชาของหวหนางาน ถาหากไมเหมาะสม หรอบกพรองไป จะท าใหบคคลรสกไมพอใจในงาน ซงถามพรอมสมบรณกไมสามารถสรางความพอใจในงานได แตยงคงปฏบตงานอย เพราะเปนปจจยทปองกนความไมพอใจในงานเทานน ไมใชปจจยทจะสงเสรมใหคนท างาน โดยมประสทธภาพ หรอผลผลตมากขนได ตวอยางปจจยเหลาน ไดแก นโยบายของหนวยงาน สภาพแวดลอมการท างาน ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน แบบการบรหารงาน เงนเดอน สวสดการตางๆ ความมนคง ความปลอดภย เปนตน

ปจจยจงใจ (motivating factors) ไดแกปจจยทเกยวเนองกบเนอหาของงาน และท าใหผปฏบตมความพอใจในงาน ใชความพยายาม และความสามารถทมเทในการท างานมากขน เชน ความส าเรจ การไดรบการยกยอง ไดรบผดชอบในงาน ลกษณะงานททาทาย เหมาะกบระดบความสามารถ มโอกาสกาวหนาและพฒนาตนเองใหสงขน เปนตน

การสรางแรงจงใจแกผปฏบตงานจงมสองขนตอน คอ ตอนแรกหวหนางานหรอผบรหารตองตรวจสอบใหมนใจวาปจจยอนามยไมขาดแคลนหรอบกพรอง เชน ระดบเงนเดอนคาจางเหมาะสม งาน

มความมนคง สภาพแวดลอมปลอดภย และอนๆ จนแนใจวาความรสกไมพอใจจะไมเกดขนในหมผปฏบตงาน ในตอนทสองคอการใหโอกาสทจะไดรบปจจยจงใจ เชน การไดรบการยกยองในความส าเรจและผลการปฏบตงาน มอบความรบผดชอบตามสดสวน ใหโอกาสใชความสามารถในงานส าคญ ซงอาจตองมการออกแบบการท างานใหเหมาะสมดวย การตอบสนองดวยปจจยอนามยกอน จะท าใหเกดความรสกเปนกลาง ไมมความไมพอใจ แลวจงใชปจจยจงใจเพอสรางความพอใจ ซงจะสงผลใหผปฏบตงานทมเทในการท างานอยางมประสทธผลมากขน

เฮรซเบรกไดลดความตองการหาขนของมาสโลวเหลอเพยงสองระดบ คอ ปจจยอนามยเทยบไดกบการสนองตอบตอความตองการระดบต า (ความตองการทางกาย ความตองการความปลอดภย และความตองการทางสงคม) สวนปจจยจงใจเทยบไดกบการสนองตอบ ตอความตองการระดบสง (เกยรตยศชอเสยง และความสบรณในชวต) 4. ทฤษฎความตองการจากการเรยนร (Learned Needs Theory)

เดวด ซ แมคเคลแลนด เปนผเสนอทฤษฎความตองการจากการเรยนรขน โดยสรปวาเคนเราเรยนรความตองการจากสงคมทเกยวของ ความตองการจงถกกอตวและพฒนามาตลอดชวงววตของแตละคน และเรยนรวาในทางสงคมแลว เรามความตองการทส าคญสามประการ คอ

Page 21: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

21

ความตองการความส าเรจ (need for achievement) เปนความตองการทจะท างานไดดขน มประสทธภาพมากขน มมาตรฐานสงขนในชวต มผความตองการความส าเรจสงจะมลกษณะพฤตกรรม ดงน 1. มเปาหมายในการท างานสง ชดเจนและทาทายความสามาถ 2. มงทความส าเรจของงานมากกวารางวล หรอผลตอบแทนเปนเงนทอง 3. ตองการขอมลยอนกลบในความกาวหนาสความส าเรจทกระดบ 4. รบผดชอบงานสวนตวมากกวาการมสวนรวมกบผอน ความตองการอ านาจ (need for power) เปนความตองการทจะมสวนควบคม สรางอทธพล

หรอรบผดชอบในกจกรรของผอน ผมความตองการอ านาจจะมลกษณะพฤตกรรม ดงน 1. แสวงหาโอกาสในการควบคมหรอมอทธพลเหนอบคคลอน 2. ชอบการแขงขนในสถานการณทมโอกาสใหตนเองครอบง าคนอนได 3. สนกสนานในการเชญหนาหรอโตแยง ตอสกบผอน

ความตองการอ านาจมสองลกษณะ คอ อ านาจบคคล และอ านาจสถาบน อ านาจบคคลมงเพอประโยชนสวนตวมากกวาองคกร แตอ านาจสถาบนมงเพอประโยชนสวนรวมโดยท างานรวมกบคนอน ความตองการความผกพน (need for affiliation) เปนความตองการทจะรกษามตรภาพและความสมพนธระหวางบคคล ไวอยางใกลชด ผมความตองการความผกพนมลกษณะ ดงน

1. พยายามสรางและรกษาสมพนธภาพและมตรภาพใหยงยน 2. อยากใหบคคลอนชนชอบตวเอง 3. สนกสนานกบงานเลยง กจกรรมทางสงคม กละการพบปะสงสรรค 4. แสงหาการมสวนรวม ดวยการรวมกจกรรมกบกลม หรอองคกรตางๆ

สดสวนของความตองการทงสามน ในแตละคนมไมเหมอนกน บางคนอาจมความตองการอ านาจสงกวาความตองการดานอน ในขณะทอกคนหนงอาจมความตองการความส าเรจสง เปนตน ซงจะเปนสวนทแสดงอปนสยของคนคนนนได

Page 22: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

22

พฤตกรรมมนษย - ปจจยพนฐานดานจตวทยา ปจจยส าคญอกปจจยหนงซงมอทธพลตอพฤตกรรมมนษย ไดแก ปจจยทางจตวทยา ซงมปจจยยอยอยหลายปจจย ปจจยทางจตวทยา จะท าหนาท เปนสอกลางในการรบรและตความสงเรากอนทรางกายจะแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ปจจยทางจตวทยาทส าคญ ประกอบดวย แรงจงใจและ การเรยนร 1. แรงจงใจ

1.1. ความหมาย ประเภทและปจจย แรงผลกดนจากภายในทท าใหใหมนษยเกดพฤตกรรมตอบสนองอยางมทศทาง

และ เปาหมาย เรยกวา แรงจงใจ คนทมแรงจงใจ ทจะท า พฤตกรรมหนงสงกวา จะใชความพยายามน า การกระท าไปสเปาหมายสงกวา คนทมแรงจงใจต ากวา แรงจงใจของมนษยจ าแนกไดเปน 2 ประเภทหลก ประเภทแรก ไดแก แรงจงใจทางกาย ทท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมสนองความตองการ ทจ าเปนทางกาย เชน หาน า และอาหารมา ดมกน เมอกระหายและหว ประเภททสอง ไดแก แรงจงใจทางจตซงเกยวของกบ ความตองการทางสงคม เชน ความตองการความส าเรจ เงน ค าชมอ านาจ กลมและพวก เปนตน ปจจยทท าใหเกดแรงจงใจในมนษย ประกอบดวย

1.1.1. ปจจยทางชวภาพ ไดแก ความตองการจ าเปนของชวต คอ อาหาร น า ความปลอดภย

1.1.2. ปจจยทางอารมณ เชน ความตนเตน วตกกงวล กลว โกรธ รก เกลยด และความรสกอนใด ทใหคนมพฤตกรรม ตงแตเออเฟอเผอแผจนถง การฆาผอน

1.1.3. ปจจยทางความคด เปนปจจยทก าหนดใหบคคลกระท าในเรองทคดวา เหมาะสมและเปนไปได และตามความคาดหวงวา ผอนจะสนองตอบ การกระท าของตนอยางไร

1.1.4. ปจจยทางสงคม เปนปจจยทก าหนดพฤตกรรมของมนษย เพอใหสอดคลองกบสงคม และเปนทยอมรบ ของบคคลในสงคมนนดวย การกระท าของผอนและผลกรรมทไดรบจงท าใหเกดการเรยนรพฤตกรรมทางสงคม ซงเปนไปกฏระเบยบ และตวแบบทางสงคม

1.2. ทฤษฎแรงจงใจ นกจตวทยาไดพฒนาทฤษฎเพออธบายถงแรงจงใจของมนษย เพอตอบค าถาม

เกยวกบพฤตกรรมทปรากฏ แตละทฤษฎมจดทเปน ความแนวคด เกยวกบพฤตกรรมของมนษยทแตกตางกนไป ทส าคญไดแก ทฤษฎสญชาตญาณ ทฤษฎแรงขบ ทฤษฎการตนตว และทฤษฎสงลอใจ

1.3. ทฤษฎสญชาตญาน (Instinct Theory) สญชาตญาน เปน พฤตกรรมทมนษย แสดงออกโดยอตโนมต ตามธรรมชาต

ของชวต เปนความพรอม ทจะท า พฤตกรรม ไดในทนท เมอปรากฎ สงเรา เฉพาะตอพฤตกรรมนน สญชาตญาณ จงมความส าคญตอ ความอยรอด ของชวต ในสตวบาง

Page 23: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

23

ชนด เชนปลากดตวผจะแสดงการกาวราว พรอมตอส ทนททเหนตวผตวอน ส าหรบ ใน มนษย สญชาตญาณ อาจจะไมแสดงออกมา อยางชดเจนในสตวชนต า แตบคคลสามารถรสกได เชน ความใกลชด ระหวาง ชายหญง ท าใหเกด ความตองการทางเพศได พฤตกรรมนไมตองเรยนร เปนรปแบบพฤตกรรมทตายตว แนนอน ซงก าหนดมา ตามธรรมชาตจาก ปจจยทางชวภาพ ในปจจบนการศกษา สญชาตญาน เปนเพยงตองการ ศกษา ลกษณะ การตอบสนอง ขนพนฐาน เพอความเขาใจ พฤตกรรม เบองตนเทานน

1.4. ทฤษฎแรงขบ (Drive Reduction Theory) แรงขบ (Drive) เปนกลไกภายในทรกษาระบบทางสรระ ใหคงสภาพสมดลใน

เรองตาง ๆ ไว เพอท าให รางกายเปน ปกต หรออยในสภาพ โฮมโอสแตซส (Homeostasis) โดยการปรบระบบใหเขากบ การเปลยนแปลงทเกดขน ทฤษฎแรงขบอธบายวา เมอเสยสมดลในระบบ โฮมโอสแตซส จะท าใหเกดความตองการ (Need) ขน เปนความตองการทางชวภาพเพอรกษาความคงอยของชวต และความตองการน จะท าใหเกด แรงขบ อกตอหนง แรงขบเปน สภาวะตนตว ทพรอมจะท าอยางใดอยางหนง ใหกลบคนสสภาพสมดลเพอลดแรงขบนน (Drive Reduction) ตวอยางเชน การขาดน าในรางกาย จะท าใหเสยสมดลทางเคม ในเลอด เกดความตองการเพมน า ในรางกาย แรงขบ ทเกดจากตองการน าคอ ความกระหาย จงใจใหเราดมน าหรอหาน ามาดม หลงจากดมสม ความตองการแลว แรงขบกลดลง กลาวไดวา แรงขบผลกดนใหคนเรามพฤตกรรม ตอบสนอง ความตองการ เพอท าให แรงขบ ลดลงส าหรบทรางกาย จะไดกลบส สภาพสมดล อกครงหนง แรงขบ แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ แรงขบปฐมภม (Primary Drive) และ แรงขบทตยภม (Secondary Drive) แรงขบทเกดจาก ความตองการพนฐานทางชวภาพ เชน ความตองการอาหาร น า ความตองการและแรงขบประเภทน เกดขนเองโดยไมตองเรยนร เปนแรงขบ ประเภทปฐมภม สวนแรงขบทตยภม เปนแรงขบทเกดขนจากการเรยนร แรงขบประเภทน เมอเกดแลวจะจงใจคนใหกระท าสงตาง ๆ เพอตอบสนองความตองการอยางไมมวนสนสด เชน คนเรยนรวา เงนมความสมพนธเชอมโยงกบการสนองความตองการอาหาร ทอยอาศยและอน ๆ อกมาก การไมมเงน จงเปนแรงขบทตยภมสามารถจงใจใหคนกระท าพฤตกรรมตาง ๆ เพอใหไดเงนมาตงแตการท างานหนก จนถงการท า สงทผดกฎหมาย เชน การปลนธนาคาร

1.5. ทฤษฎการตนตว (Arousal Theory) มนษยถกจงใจใหกระท าพฤตกรรมบางอยาง เพอรกษาระดบการตนตวท

พอเหมาะ (Optimal level of arousal) เมอมระดบการตนตวต าลง กจะถกกระตนใหเพมขน และเมอการตนตวมระดบสงเกนไปกจะถกดงใหลดลง เชน เมอรสกเบอคน จะแสวงหาการกระท าทตนเตน เมอตนเตนเราใจมานานระยะหนง จะตองการพกผอน เปนตน คนแตละคนจะมระดบการตนตวทพอเหมาะแตกตางกน

Page 24: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

24

การตนตวคอ ระดบการท างานทเกดขนในหลาย ๆ ระบบของรางกาย สามารถวดระดบการท างานนไดจากคลนสมอง การเตนของหวใจ การเกรงของกลามเนอ หรอจากสภาวะของอวยวะตาง ๆ ขณะทหลบสนทระดบการตนตวจะต าทสด และสงสดเมอตกใจหรอตนเตนสดขด การตนตวเพมขนไดจากความหว กระหายน าหรอแรงขบทางชวภาพอน ๆ หรอจากสงเราทเขมขน รนแรง เหตการณไมคาดหวงไวกอน หรอจากสารกระตนในกาแฟ และยาบางชนด การท างานจะทมประสทธภาพสง เมอมระดบการตนตวปานกลาง ระดบการตนตวทสงเกนไปจะรบกวนความใสใจ การรบร การคด สมาธ กลามเนอท างานประสานกนไดยาก เมอระดบการตนตวต า คนเราท างานทยากและมรายละเอยดไดด แตถาเปนงานทงายจะท าไดดเมอระดบ การตนตวสง คนทมระดบการตนตวสงเปนนสย มกสบบหร ดมสรา กนอาหารรสจด ฟงดนตรเสยงดง มความถเรองเพศสมพนธ ชอบการเสยงและลองเรองใหม ๆ สวนคนทมระดบการตนตวต าเปนปกต มกมพฤตกรรมทไมเราใจมากนก ไมชอบการเสยง ความแตกตางในระดบพอเหมาะของการตนตว เกดจากพนฐานทางชวภาพเปนเรองหลก และท าใหมบคลกภาพแตกตางกนไปดวย

1.6. ทฤษฎสงจงใจ (Incentive Theory) ปจจยภายนอกหรอสงแวดลอมทจงใจจะดงดดใหคนมงไปหาสงนน มนษย

กระท ากจกรรมตาง ๆ เพอแสวงหาสงทพอใจ (Positive Incentives) เชน รางวล ค ายกยอง สทธพเศษ และหลกเลยงสงทไมพอใจ (Negative Incentives) เชน ถกลงโทษ ถกต าหน ท าใหเจบกาย การทคนม พฤตกรรมแตกตางกน หรอพฤตกรรมเปลยนแปลงไป ขนอยกบความแตกตางในคณคา (Values) ของสงจงใจ ถาคดวาการกระท าอยางใด อยางหนง จะไดรบผลคมคากจะมแรงจงใจใหบคคลกระท าอยางนน

1.7. การเรยนร การเรยนรเปนกระบวนการเปลยนแปลงพฤตกรรม และ การปรบพฤตกรรม

ของมนษย ทเกดขนจาก ประสบการณ หรอม ปฏสมพนธ กบ สงแวดลอม พฤตกรรมการเรยนรเกดขนเมอพฤตกรรมม ความสมพนธระหวางสงเรา กบการ ตอบสนองตอสงเรา หลกการเรยนร ทส าคญไดแก การวางเงอนไขแบบคลาสสก การวางเงอนไขปฏบตการ และ หลกการเรยนรทางสงคม

1.8. การวางเงอนไขแบบคลาสสกของ พาฟลอฟ (Pavlov) แนวคดนเชอวา มนษยถกวางเงอนไขเพอใหแสดง พฤตกรรมตอบสนองตอสง

เราได ตามรปอยตลอดเวลา เงอนไข จะถกวาง ในขณะทมสงเราอน ทมอทธพลตอการกระตนเราอนทรยอย ท าใหม พฤตกรรมตอบสนองตอสงเรา ทงสอง อยางพรอม ๆ กน เมออนทรยเกดการเรยนรกจะท าให ตอบสนองตอสงเราทถก วางเงอนไขไวได นอกจากน การตอบสนองตอสงเรา ยงสามารถ แผขยายไปยงสงเราอน ๆ ทมลกษณะคลายคลงกน ไดอกดวย หลกการน ท าใหเขาใจ เรองความรสก หรอ อารมณของบคคล ทไมอาจหกหามได เมอเจอสงเราบางอยาง เชน กลวสงทไม อนตราย รสก

Page 25: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

25

ขยะแขยงตอสงท นาเกลยด เปนเพราะ ถกวางเงอนไขตอสงนน มาในอดตตงแตวยเดก

1.9. การวางเงอนไขปฎบตการของ สกนเนอร (Skinner) การวางเงอนไขอกลกษณะหนง เปนการวางเงอนไขทเกดจากแรงขบ ทท าให

อนทรย ปฏบตการ เปนการเกด พฤตกรรม โดยวางเงอนไขระหวาง พฤตกรรมการตอบสนองตอสงเรา กบ ผลกรรม (Consequence) ของ พฤตกรรม นน พฤตกรรมใด ทไดรบ ผลกรรม เปนทพงพอใจ พฤตกรรมนน มแนวโนมทจะเกดขน ตอสงเรา อยางเดยวกน อกในโอกาสตอไป สวนพฤตกรรมใดทไดรบผลกรรม ไมเปนทพงพอใจ พฤตกรรมนนม แนวโนม ทจะยตลงได ผลกรรมจะมลกษณะ เปนการเสรมแรง พฤตกรรมม ทงรางวลและการลงโทษ การทมนษยสวนมาก แสดงพฤตกรรม ทใหผลกรรม เปนรางวล และงดแสดงพฤตกรรมทอาจถกลงโทษ หรองด พฤตกรรม ทไมได รางวลแล ะแสดงพฤตกรรม เพอ หลกเลยงการถก ลงโทษเปนไปตาม ทฤษฎการวางเงอนไขแบบปฏบตการ

1.10. การเรยนรดวยการหยงเหน (Insight Learning) การหยงเหน เปน พฤตกรรม ทเกดขนในสตวชนสง เนองจากม ความซบซอน

ใน ดานการคด และ การแกปญหา เพอใหเกด ผลลพธทตองการ นกจตวทยา ตามแนวคดนทานหนงชอ โคหเลอร (Kohler) ไดท าการศกษา กระบวนการแกปญหา ของลง ในการหยบอาหารทอยนอกกรง พบวาลงม แบบแผนของการคด ทเชอมโยงกบ สภาพการณทปรากฏอยตอหนาในขณะนน และเลอกทจะท า พฤตกรรมทนาจะเหมาะสมทสด และเมอศกษา ตอกบ มนษยกพบผลในท านองเดยวกน ตามทฤษฎน การตอบสนองตอสงเราของบคคล สามารถกระท าไดหลายรปแบบ ขนอยกบ กระบวนการคดของคนผนน รปแบบท ตอบสนอง แลวไดผลดทสดจะเปนแสดงความฉลาดของ สตปญญาของมนษย

1.11. การเรยนรทางสงคม การเรยนรทางสงคม เปนรปแบบการเรยนรทกลาววา พฤตกรรมของคนเรา

สวนใหญเกดจาก การสงเกตตวแบบ แลว ลอกเลยนพฤตกรรม ของตวแบบ เฉพาะทตวแบบไดรบการเสรมแรงเปนรางวล โดยทไมจ าเปน ทจะตองท า ตามแบบในทนท แตอาจจะเกบจ าไวไปคด หรอทดสอบ ดกอนกได การทไดสงเกตตวแบบเปนเวลานาน เชน ลกจะมพอแมเปนตวแบบ การเรยนรและจะท าตามอยาง พอแมโดยไมรตว เพราะ การเรยนร แบบนจะแฝงอยใน ความคดกอนทจะแสดงออกมาใหเดนชด พฤตกรรมของบคคลหลายอยางเกดจาก การกระท าตามตวแบบ ทเขา นยมชมชอบ เชน เพอน ดาราภาพยนตร นกรอง นกกฬา บคคลทมชอเสยง พฤตกรรมการเรยนรทางสงคม เกดจากกระบวนการเรยนร ขน พนฐาน และสวนใหญเกดจาก ปจจยภายนอก การเรยนรทางสงคม จงสามารถ ถกปรบเปลยนไปได ตามลกษณะของ การเสรมแรง การ

Page 26: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

26

สงเกต ตวแบบ พฒนาการทสงขน ระดบความคาดหวง คานยม และรปแบบการคด (วนย เพชรชวยและคณะ, 2543)

Page 27: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

27

บทท 3

วธด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการศกษารปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษา แผนกอเลกทรอนกสกลม EL201 คณะชางอตสาหกรรม ผวจยไดด าเนนการตามระเบยบวธวจยเชงส ารวจ โดยมขนตอนการด าเนนการวจยดงน 3.1 ขอบเขตดานประชากร

ประชากรทใชในการศกษาครงนจ านวนทงสน 21 คน ประกอบดวย 1) อาจารยประจ าโครงการ จ านวน 1 คน 2) นกศกษาในชนเรยน จ านวน 20 คน

3.2 การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล

3.2.1 การเกบรวบรวมขอมล ท าการรวบรวมเอกสาร รวบรวมขอมลปฐมภม จากแหลงขอมลตาง ๆ ไดแก การสอบถาม (Question) เปนค าถามแบบใหน าหนกคะแนนในลกษณะกจกรรมทนกศกษาเหนวานาสนใจในการเรยน

3.2.2 เครองมอทใชในการศกษา ในการเกบขอมลทใชเพอการศกษาในครงน ผวจยไดออกแบบเครองมอส าหรบเกบ

รวบรวมขอมลเพอท าการวจยดงน - แบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอทใชในการเกบขอมลโดยผใหขอมลเปนผอานค าถามแลวเลอกระดบความส าคญของค าตอบ โดยมรปแบบเปนลกษณะของแบบสอบถามแบบใหน าหนกคะแนน เพอส ารวจความคดเหนเกยวกบการสนใจในกจกรรมการสอนของครในวชาเครองเสยงโดยประเมนคาความคดเหนของระดบปญหา 5 ระดบตามวธการวดทศนคตแบบลเครต คอ

3.3.3 การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Research) วธวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis)จากขอมลการสมภาษณเกยวกบแนวทางการท าโครงการ ขอมลการท าโครงการ ลกษณะปญหาของโครงการ ผลสมฤทธและขอมลเกยวกบกระบวนการพฒนาโครงการ

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Research) ผวจยวเคราะหขอมลจากแบบประเมนความคดเหนโดยแจกแจงความถและหาคา รอยละ (Percentage) คา เฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพออธบายความพงพอใจตอโครงการโดยมเกณฑการใหคะแนนความพงพอใจแบงออกเปน 5 ระดบ มการก าหนดอนตระภาคชนดงน

Page 28: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

28

อนตรภาคชน (Class Interval) = Range/K = (Xmax – Xmin)/K เมอ Rang = พสย Xmax = คะแนนสงสด Xmin = คะแนนต าสด K = จ านวนชน ซงในการวจยครงนไดก าหนด คะแนนสงสด = 5 คะแนน คะแนนต าสด = 1 คะแนน จ านวนชน = 5 ชน คะแนนสตรในอนตรภาคชน = (5 - 1) / 5 = 0.80 ดงนน ผวจยจงก าหนดระดบความพงพอใจ โดยแบงเปน 5 ระดบ ซงแตละล าดบมคา

คะแนนแตกตางกน 0.80 คะแนน (ดงตารางท 1) ดงน

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมล ปญหาการไมท าแบบฝกหดดวยตนเองในวชาบญช นน ผจดท า

ไดเลอกใชสถต คาเฉลย (Mean) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยในการวเคราะหขอมล ครงนไดใชเกณฑเฉลยในการตดสนคอ ตารางท 1 แสดงชวงคะแนนและการแปลความหมายระดบปญหาการไมท าแบบฝกหดดวยตนเอง

ชวงคะแนนเฉลย การแปลความหมายระดบปญหาการไมท าแบบฝกหด

1.00 – 1.49 1.50 – 2.49 2.50 – 3.49 3.50 – 4.49 5.50 – 6.00

ระดบของการสนใจในกจกรรมการสอนของครนอย ระดบของการสนใจในกจกรรมการสอนของครคอนขางนอย ระดบของการสนใจในกจกรรมการสอนของครปานกลาง ระดบของการสนใจในกจกรรมการสอนของครมาก ระดบของการสนใจในกจกรรมการสอนของครมากทสด

Page 29: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

29

บทท 4 ผลการวจย

ในการวจยเรองการศกษารปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษา แผนก

อเลกทรอนกสกลม EL201 คณะชางอตสาหกรรม ผวจยไดท าการเกบรวบรวมและวเคราะห จากแบบสอบถาม หวขอ “รปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจ ” ทใชสอบถามจาก

นกศกษาทเรยนในวชาเครองเสยง วเคราะหขอมลดงน ตารางท 1 จ านวนนกศกษาทตอบแบบสอบถาม ไดผลการวเคราะห ดงน

หอง จ านวน (คน) ระดบของการไมชอบกจกรรมการสอนของคร EL201 20 30 %

จากตารางท 1 จ านวนและรอยละของนกศกษาทเรยนในวชาเครองเสยง ทตอบ

แบบสอบถามรปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจ พบวา นกศกษาหอง EL201 ประมาณ รอยละ 30 ทมปญหาในกจกรรมการสอนของคร ตารางท 2 สอบถามความคดเหนเกยวกบ รปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษา แผนกอเลกทรอนกสกลม EL201 คณะชางอตสาหกรรม

ล าดบ ลกษณะของกจกรรมการสอนของคร X S.D. ผลการวเคราะห

1 สอนบรรยายใหนกศกษาจดบนทก 2.32 0.73 คอนขางนอย 2 ใหนกศกษาสรปเนอหาจากหนงสอ 0.86 0.87 นอย 3 ใหนกศกษาอานเนอหาในหนงสอแลวท า

แบบฝกหด 1.13 0.86 นอย

4 ใหนกศกษาจดบนทกผลการทดลองจากชดทดลอง 2.86 1.05 ปานกลาง 5 ใหนกศกษาทดลองตามใบงานทแจกโดยไมอธบาย 3.68 1.00 ปานกลาง 6 ใหนกศกษาวาดรปวงจรจากชดทดลอง 1.93 0.87 คอนขางนอย 7 ใหนกศกษาน าวงจรมาตอในคาบเรยน 3.87 1.34 มาก 8 ใหนกศกษาแบงกลมและวางแผนทดลองวงจร 3.73 0.95 มาก 9 ใหนกศกษาเตรยมอปกรณมาท าวงจรเอง 3.77 0.96 มาก

10 ใหนกศกษาจดซอวงจรทนกศกษาเลอกมาทดลอง 5.24 0.97 มากทสด

Page 30: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

30

11 ใหนกศกษาสรปผลการทดลองจากวงจรจรง 2.91 1.14 ปานกลาง 12 สอนหวขอเดมไปจนกวานกศกษาจะท าได 3.76 0.92 มาก 13 สอนไปเปนหวขอๆหากนกศกษาไมเขาใจตองไป

ท าการบางเพม 3.41 1.12 ปานกลาง

14 ใหนกศกษาตงค าถามและหาค าตอบใหวงจรทเลอก 2.98 0.84 ปานกลาง 15 ใหนกศกษาทดลองเองเมอพรอมแลวใหมาสอบ

ทละคน 3.55 0.54 มาก

จากตารางท 2 ผลการวเคราะหขอมล ของระดบการสนใจในกจกรรมการสอนของครของนกเรยนนกศกษาในหอง EL201 พบวาโดยสวนรวมมระดบความสนใจในกจกรรมการสอนของคร ขอทมระดบความสนใจเฉลยสงสดคอ ขอ 10. ใหนกศกษาจดซอวงจรทนกศกษาเลอกมาทดลอง มคาเฉลย 5.24 อยในระดบมากทสด รองลงมาไดแก ขอ 7. ใหนกศกษาน าวงจรมาตอในคาบเรยน มคาเฉลย 3.87 อยในระดบมาก ขอ 8.ใหนกศกษาแบงกลมและวางแผนทดลองวงจร มคาเฉลย 3.73 อยในระดบมาก ขอ 9. ใหนกศกษาเตรยมอปกรณมาท าวงจรเอง มคาเฉลย 3.77 อยในระดบมาก ขอ 12. สอนหวขอเดมไปจนกวานกศกษาจะท าได มคาเฉลย 3.76 อยในระดบมาก ขอ 15. ใหนกศกษาทดลองเองเมอพรอมแลวใหมาสอบ ทละคน มคาเฉลย 3.55 อยในระดบมาก

Page 31: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

31

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

ในการท าวจย เรอง กรณศกษารปแบบกจกรรมการเรยนรทนาสนใจส าหรบนกศกษาแผนกอเลกทรอนกสกลม EL201 นนผวจยสามารถสรปสาระส าคญ อภปรายผลและขอเสนอแนะไดดงน สรปผลการวเคราะหขอมล จากผลการวเคราะหขอมล พบวา

1. จ านวนของนกศกษาทเรยนในวชาเครองเสยง ทตอบแบบสอบถามกจกรรมการเรยนรทนาสนใจ พบวา นกศกษาหอง EL201 จ านวน 20 คน

2. ผลการวเคราะหขอมล ของระดบปญหาของนกศกษา หอง EL201 พบวา โดยสวนรวมมระดบปญหาทไมชอบกจกรรมการเรยนแบบจดบนทกในระดบเฉลยสง อภปรายผล

1. จากผลการวเคราะหขอมล ของลกษณะกจกรรมการเรยนของนกศกษา หอง EL 201พบวา ปญหาทนกศกษาไมใหความรวมมอในการท ากจกรรมการเรยนนนสวนใหญจะพบกบลกษณะกจกรรมแบบจดบนทกหรอบรรยายใหนกศกษาจดบนทก และกจกรรมทนกศกษาใหเปนผลการปฏบตอยางเปนรปธรรม ดงนนจะไดผลดกวาคอนกศกษามความสนใจอยางเขารวมกจกรรมมากขนคอการจดกจกรรมลกษณะการปฏบตทนกศกษาสามารถเหนผลการปฏบตไดหรอสามารถน าชนงานไปใชไดจรง ขอเสนอแนะ

ในการจดการเรยนการสอนใหกบกลมนกศกษาสาขาอเลกทรอนกสในรายวชาเครองเสยงผสอนไดมการอธบายลกษณะกจกรรมในการเรยนใหกบนกศกษาตงแตแรกและอธบายในนกศกษาเขาใจเปาหมายของการจดกจกรรมในลกษณะเรยนรผานการท าสงประดษฐจงท าใหนกศกษาเขาใจและมความสขกบการท ากจกรรมการเรยน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

ผวจยเหนวาการวจยเพอคนหาแนวทางการสอนทเหมาะสมกบนกศกษานน ไมสามารถระบไดวารายวชาใดจะตองใชกจกรรมการสอนแบบใด ไดเนองจากผเรยนมลกษณะทตางกนออกไป ดงนนการวจยในครงตอไปควรวจยหาแนวทางในการจดกจกรรมการสอนทเหมาะกบกลมนกศกษามากกวา

Page 32: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

32

บรรณานกรม การเรยนรแบบบรณาการ. ระบบออนไลน, ตลาคม 2551 : www.vec.go.th/. การสอนแบบแกปญหา.ระบบออนไลน, ตลาคม 2551 : www.sut.ac.th/. การเรยนรเชงปฏบตการ. ระบบออนไลน, ตลาคม 2550: www.vicha.krocphra.net/. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542.ระบบออนไลน,ตลาคม 2551: www.onec.go.th/.

Page 33: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

33

ภาคผนวก

Page 34: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

34

แบบสอบถามสอบถามเกยวกบความนาสนใจในกจกรรมการเรยน ในวชาเครองเสยง ของนกศกษาสาขาอเลกทรอนกส

******************************

ล าดบ รายการของกจกรรมการเรยน ระดบความนาสนใจ 5 4 3 2 1

1 สอนบรรยายใหนกศกษาจดบนทก 2 ใหนกศกษาสรปเนอหาจากหนงสอ 3 ใหนกศกษาอานเนอหาในหนงสอแลวท าแบบฝกหด 4 ใหนกศกษาจดบนทกผลการทดลองจากชดทเลอง 5 ใหนกศกษาทดลองตามใบงานทแจกโดยไมอธบาย 6 ใหนกศกษาวาดรปวงจรจากชดทดลอง 7 ใหนกศกษาน าวงจรมาตอในคาบเรยน 8 ใหนกศกษาแบงกลมและวางแผนทดลองวงจร 9 ใหนกศกษาเตรยมอปกรณมาท าวงจรเอง

10 ใหนกศกษาจดซอวงจรทนกศกษาเลอกมาทดลอง 11 ใหนกศกษาสรปผลการทดลองจากวงจรจรง 12 สอนหวขอเดมไปจนกวานกศกษาจะท าได 13 สอนไปเปนหวขอๆหากนกศกษาไมเขาใจตองไปท าการบานเพม 14 ใหนกศกษาตงค าถามและหาค าตอบใหวงจรทเลอก 15 ใหนกศกษาทดลองเองเมอพรอมแลวใหมาสอบทละคน

Page 35: บทคัดย่อ¸›ี2553...2 สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย สารบัญ บทที่ 1 บทน า ความเป็นมา

35

ประวตผวจย ชอ – สกล นายเกยรตศกด คนธสงห เกดเมอ 23 มนาคม 2525 ประวตการศกษา พ.ศ. 2531 - 2536 ระดบประถมศกษาชนปท 1-6 โรงเรยนบานน าแพร อ.ตอยสะเกด จ.เชยงใหม พ.ศ. 2537 – 2549 ระดบมธยมศกษาชนปท 1-3 โรงเรยนดอยสะเกดวทยาคม จ.เชยงใหม พ.ศ. 2540 – 2542 ระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชางอเลกทรอนกส วทยาลยเทคนคเชยงใหม พ.ศ. 2543 – 2544 ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ชางอเลกทรอนกส

สถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตภาคพายพ พ.ศ. 2545 – 2547 ระดบปรญาตร ครศาสตรอตสาหกรรมบณฑต

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ประวตการท างาน พ.ศ. 2548 – 2549 เจาของกจการรบเหมาตดตงเครองมอสอสาร รานเคเค อเลกทรอนกส พ.ศ. 2550 – ปจจบน อาจารย แผนก อเลกทรอนกส โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ