Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
02 จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
โครงการเพอคณภาพชวตของผเปนเบาหวานหนวยตรวจโรคผปวยนอกอายรกรรม คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
สาระสขภาพ
สาเหตอน ทอาจท�าใหเปนเบาหวาน
การใชยาบางชนด เชน ยาขบปสสาวะ
ยาคมก�าเนด ยาสเตยรอยด
พษสราเรอรง ตบออนอกเสบ
เบาหวาน เปนโรคเรอรงหรอเปนโรคประจ�าตวไปตลอดชวต
โรคเบาหวาน เปนโรคทเกดจากตบออนไมสามารถสรางฮอรโมนอนซลนใหพอเพยง
ทจะชวยน�าเอาน�าตาล (ทไดจากอาหารจ�าพวกแปง ของหวาน) ไปใชใหเกดเปนพลงงานแกรางกาย
เพอการด�ารงชวตได ท�าใหระดบน�าตาลในเลอดสงเกนไป ผลของน�าตาลในเลอดทสงอยนานๆ
เปนเหตใหอวยวะตางๆ ของรางกายเสยหนาทและเกดโรคแทรกซอนได โดยเฉพาะทตา ไต
ประสาทสวนปลาย หวใจ และหลอดเลอด
โรคเบาหวานมสาเหตจากอะไร
สาเหตเหลาน ท�าใหตบออนไมสรางฮอรโมนอนซลน ท�าใหน�าตาลในเลอดสงขนกวาปกต
โรคเบาหวานคออะไร
สาเหตส�าคญ คอ
กรรมพนธ
กบ ความอวน
ขอควรรเกยวกบโรคเบาหวาน
03จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
ภาวะอวน ท�าให
อนซลนน� าน� าตาล
ทไดจากอาหารไปใช
เปนพลงงานใหแก
รางกายไดไมด ทเรยกวา
เกดภาวะดอตอฤทธของอนซลน
ท� า ให น� าตาลใน เล อดส งข น
ความอวนจงเสยงตอการเกดโรค
เบาหวานได การเกดโรคเบาหวาน
สามารถปองกนได ถาควบคม
อาหารการกนใหด ไมใหอวน และ
ออกก�าลงกายอยางสม�าเสมอ
ส วนคนท เป น เบาหวาน
การควบคมอาหารเพอลดน�าหนก
และออกก�าลงกายอยางสม�าเสมอ
สามารถลดน�าตาลในเลอดและ
ลดขนาดของยาทใชรกษาได และ
ชวยใหคมเบาหวานไดดขน
คนไทยอาย 35 ปขนไป
100 คนเปนโรคเบาหวาน
9.6 คน
โรคเบาหวานมกชนด
โรคเบาหวานปองกนได
?โรคเบาหวานแบงตามสาเหตการเกดได 4 ชนด ดงน
เบาหวานชนดท 1 เกดจากขาดอนซลนโดยสนเชง ตองรกษาดวยการฉดอนซลน
เขาไปทดแทน มกเกดในคนอายนอยและผอม พบไดไมมากประมาณ 5 - 10 เปอรเซนต
เบาหวานชนดท 2 เกดจากขาดอนซลนบางสวนหรออนซลนท�าหนาทบกพรอง (ดอตอฤทธ
ของอนซลน) มกเกดในผใหญและผทน�าหนกเกนหรออวน ปจจบนพบไดมากขนในเดก
ทน�าหนกเกนหรออวน ซงอาจเรมรกษาดวยการควบคมอาหาร
ออกก�าลงกาย และยาลดระดบ
เบาหวานชนดอนๆ เชน เกดจากการใชยาบางชนด
ตบออนอกเสบ ตดเชอไวรสบางชนด
เบาหวานขณะตงครรภ
เคลดลบของการรกษาโรคเบาหวาน อยท
การควบคมอาหาร การออกก�าลงกายและการใชยารกษาเบาหวานอยางตอเนอง
เชอวาหลายทานคงเคยไดยนค�าวา “โรค เบาหวาน” กนมาพอสมควร โดยไมตองบรรยายกตตศพทความรนแรงและความนากลวของโรคน เพราะสถตในรอบหลายปหลง พบวามผ ป วย เบาหวานเพมมากขน และไมไดเพมขนเฉพาะกบผปวยสงอายเทานน ผปวยทเปนเดกเองกพบไดเชนกน อยาเพงตกใจกนไป เพราะโรคเบาหวานสามารถ เกดขนไดในเดก โดยเฉพาะอยางยงในเดกอวน หรอเดกทมน�าหนกมาก
จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล04
อาจารยแพทยหญง เปรมฤด ภมถาวรกมารแพทยโรคตอมไรทอและเบาหวานในเดก คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
นานาสาระ
เบาหวานเปนโรคทมน�าตาลสงในเลอด เกดจากความผดปกตของเมตาบอลซม ของคารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน สบเนองมาจากการทรางกายมการหลงอนซลน ซงเปนฮอรโมนทมความส�าคญในการควบคมระดบน�าตาลในเลอดไดไมเพยงพอ หรอมความ
ผดปกตของอวยวะเปาหมายของอนซลน ไดแก ตบ กลามเนอ และเนอเยอไขมนรวมดวย
เบาหวานชนดท 2 (Type 2 Diabetes) ซงพบมากขนในเดกและวยรน และปจจบนมกพบ รวมกบโรคอวนหรอภาวะโภชนาการเกน ในอดตเชอวาเปนโรคทพบในผใหญเทานน เบาหวานชนดท 2 น ตองรกษาดวยยากนและบางรายตองใช การฉดอนซลน นอกจากนเบาหวานชนดท 2 ยงอาจรวมถงผปวยบางโรคทไดรบยาทท�าใหเกดน�าตาลสงในเลอดชวคราวดวย เชน ยาเคมบ�าบด ทใชในการรกษาโรคมะเรงบางชนด เปนตน
อยางไรกตามอบตการณของโรคเบาหวานชนดท 1 ในเดกกยงคงมากกวาเบาหวานชนดท 2 แตอบตการณของเบาหวานชนดท 2 ทเกดขนพรอมๆ กบโรคอวนทมากขนนน เพมจ�านวนขนเปนอยางมากในชวงสบป
ทผานมา
โรคเบาหวานในเดกและวยรน
ชนดของโรคเบาหวานในเดกชนดของโรคเบาหวานในเดกม 2 ชนดหลก คอ
เบาหวานชนดท 1 (Type 1 Diabetes) เปนชนดทพบไดบอยทสดส�าหรบเบาหวานในเดกและวยรน เกดจากการทเซลลตบออนทเรยกวา “บตาเซลล” ถกท�าลาย เป นผลจากกระบวนการ ทางพนธกรรม และสงแวดลอม ตองไดรบการรกษาดวยการฉดอนซลนเทานน และมกเรมเปนโรคเมออายยงนอย
ล�าไสเลกเปลยนอาหารจ�าพวกแปง
เปนน�าตาลในเลอด
ตบออน
บตาเซลลแอลฟาเซลล
กลมเซลลลงเกอรฮาน
05จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
อบตการณทเกดขน อบตการณของภาวะน�าหนกเกนและโรคอวนในเดกและวยรนไทยเพมขนอยางมากจากราวรอยละ 6 ในป พ.ศ.2533 เปนรอยละ 13 - 15 ในระหวางป พ.ศ.2539 - 2541 ตวอยางขอมลของหนวยตอมไรทอ และ เมตาบอลซม ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มผปวยเบาหวานชนดท 2 เพยง 4 รายทไดรบการวนจฉยในชวง 10 ปแรก (พ.ศ.2533 - 2542) แตในชวง 10 ปหลง (พ.ศ.2543 - 2552) พบผปวยเบาหวานชนดท 2 เพมขนอกถงเกอบ 40 ราย หรอประมาณ 10 เทา
ปจจยส�าคญทท�าใหเกดกคอ ความอวน และเบาหวานชนดท 2 ไดแก ภาวะโภชนาการเกน และ การขาดการออกก�าลงกาย การทมความไมสมดลระหวางการไดรบและการใชพลงงานเปนเวลานานท�าใหเกดความอวน ซงเปนปจจยเสยงทส�าคญตอการเกดเบาหวานชนดท 2
ความแตกตางของโรคเบาหวานในเดกและโรคเบาหวานในผใหญโรคเบาหวานในเดกและวยรนมความคลายคลงกบโรคเบาหวานในผใหญ แตกมความแตกตางกน ดงน
ชนดของเบาหวาน สวนมากเบาหวานทพบในเดกจะเปนเบาหวานชนดท 1 แตในผ ใหญจะพบชนดท 2 มากกวา อยางไรกตามในปจจบนมกพบ เบาหวานชนดท 2 ในเดกเพมมากขน ซงมความสมพนธโดยตรงกบการพบอตราเพมขนของเดกอวนทงในประเทศไทย และตางประเทศ
การดแลรกษา เนองจากเดกและวยร นเปนวยทยงมการเจรญเตบโต และชวงวยร นเปนชวงทมการเปลยนแปลงหลายๆ ดาน ทงอารมณ การเปลยนแปลงทางรางกาย และฮอรโมนตางๆ รวมทงยงอยในชวงวยเรยน มคนรอบขางจงตองมสวนเกยวของอยางยงในการดแลรกษา ไมวาจะเปนครอบครว คร และเพอนๆ รวมทงบคลากรทางการแพทยดานตางๆ ฉะนนการดแลรกษาผปวยเดกจงมความละเอยดซบซอนมาก
ระยะเวลาทเปนเบาหวาน เนองจากถาเรมเปนเบาหวานตงแตเดกโอกาส ทจะพบภาวะแทรกซอนในอนาคตกมมากขน โดยเฉพาะอยางยงรายท ไมสามารถควบคมระดบน�าตาลในเลอดไดด
1
3
2
ลกษณะอาการของเดกทเปนโรคเบาหวาน ถาเปนเบาหวานชนดท 1 เดกจะมอาการปสสาวะมากและบอย ดมน�ามาก กนเกง แตน�าหนกลด ผอมลง บางรายน�าหนกอาจลดไดถง 10 กโลกรม บางรายทมอาการมานานและไมไดรบการวนจฉย และรกษา เดกอาจจะมอาการคลนไส อาเจยน ปวดทอง สวนบางรายทมอาการหนก จะมเลอดเปนกรด หายใจเหนอยหอบ
รางกายตองใชอนซลนน�าน�าตาลในเลอดไปใช
เปนพลงงาน
หาก อนซลนไมสมดลจะท�าใหน�าตาลในเลอดสง
กอใหเกด โรคเบาหวาน
INSULIN
INSULIN
ตบออนผลตอนซลน
ภาวะน�าหนกเกนและโรคอวนในเดกและวยรนไทย
พ.ศ.2553
รอยละ
พ.ศ.2536 - 2541
06 จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
สวนเดกทเปนเบาหวานชนดท 2 เกอบจะทงหมดเกดขนในเดกและวยรนทอวนหรอน�าหนกเกน และสวนใหญมกเรมมอาการในระยะทเรมเปนหนมสาวแลว ประมาณรอยละ 50 - 75 ของผปวยจะมพอ หรอแมเปนเบาหวานชนดท 2 เกอบรอยละ 90 ของผปวยจะมญาตใกลชดเปนเบาหวานชนดท 2 ซงนอกจาก ความอวนแลว ผปวยเดกเบาหวานชนดท 2 มกมปนด�าหนาทคอ รกแร ขาหนบ ซงขดถไมออก บางรายอาจมการตดเชอรารวมดวย เชน ทชองคลอด ผวหนง สวนใหญมกไมคอยสงเกตวาเดกน�าหนกลด แตอาจมการปสสาวะมาก ดมน�ามาก นอกจากน ยงพบผปวยบางสวนทไมมอาการ แตตรวจพบจากการ ตรวจสขภาพทวไปหรอมาปรกษาแพทยเรองอวน และแพทยท�าการตรวจเลอดแลวพบน�าตาลสงในเลอด นอกจากนในเดกอวนทเปนเบาหวานชนดท 2 อาจมความผดปกตของระบบอนๆ รวมดวย เชน ความดนโลหตสง ไขมนในหลอดเลอดสง นอนกรน ปวดขอ ไขมนเกาะทตบ ประจ�าเดอนไมสม�าเสมอ เปนตน
ทมา : http://med.mahidol.ac.th/ramachannel/old/index.php/knowforhealth-20140915-3/
หลกในการรกษาหลกในการรกษาผปวยเบาหวานในเดก ขนอยกบชนดของเบาหวาน ประกอบดวย
การใชยา การฉดอนซลนส�าหรบเบาหวานชนดท 1 และยากนหรอฉดอนซลนรวมดวยส�าหรบเบาหวานชนดท 2
การปรบวถการด�าเนนชวต เปนหวใจส�าคญและมความส�าคญอยางมากในการรกษาเบาหวานชนดท 2
ค�าแนะน�าในการปรบวถชวตความเปนอย ตองปรบในเรองอาหาร การกน ตองควบคมอาหารโดยมเปาหมายเพอใหน�าหนกลดลงชาๆ ในราย ทอวนมากกวาทจะพยายามท�าใหน�าหนกเปนปกต ควรหลกเลยงอาหารทม ไขมนสง รวมทงเลยงอาหารฟาสตฟดตางๆ และควรออกก�าลงกายอยเปนประจ�า วนละครงถงหนงชวโมง และลดการอยนงๆ หรอนอนดโทรทศน และเลน เกมคอมพวเตอร
แมวาในปจจบน โรคเบาหวานเปนโรคทยงรกษาไมหายขาด และมโอกาสเกดภาวะแทรกซอนไดมาก โดยเฉพาะอยางยง หากไมสามารถควบคมระดบน�าตาลในเลอดไดด กอาจสงผลกระทบตออวยวะตางๆ ของรางกายได
นอกจากน การใหความรความเขาใจเกยวกบโรค ทางเลอกในการรกษา รวมทงสาเหตและการด�าเนนโรครวม ทงภาวะแทรกซอนทอาจเกดขน เปนสงทมความส�าคญอยางมาก เชนเดยวกนกบการมสวนรวมของครอบครวและโรงเรยน จะท�าใหการรกษาประสบความส�าเรจมากยงขน
12
เกรดความรอ.นพ.เอกชย เพชรลอเหลยน
ภาควชาเวชศาสตรครอบครว คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
เอกสารอางอง เทพ หมะทองค�า และคณะ, (2543) แผลทเทา, ใน เทพ หมะทองค�า และคณะ(บรรณาธการ), กรงเทพมหานคร : วทยพฒน อาจารยสมเกยรต มหาอดมพร, (2546) แสงเทยน ฉบบท 19
การเลอกรองเทาทเหมาะสมในผปวยเบาหวาน
เทาเปนอวยวะทส�าคญ ท�าหนาทรองรบน�าหนกและเคลอนไหว แตเรามกไมใหความส�าคญกบการดแลสขภาพเทาอยางเหมาะสม โดยเฉพาะกลมผปวยเบาหวานทมเรมมอาการเทาชา เทาผดรปจ�าเปนตองไดรบการดแลสขภาพเทาและเลอกรองเทาสวมใสอยางถกตอง และเหมาะสม เพอปองกนการเกดแผลทเทา และลดอตราการสญเสยเทาหรอถกตดขา
ขอแนะน�าการเลอกรองเทาทดและเหมาะสม
รองเทาควรท�าดวยวสดทมความยดหยน เชน หนงแท หนงสงเคราะห และผาบางชนด เปนตน รองเทาควรจะพอดทงขนาดและรปรางไมคบหรอหลวม สงเกตความกวางภายในใหเหมาะกบเทา โดยเฉพาะสวนหนา ควรเลอกชนดหวโต กวางพอใหนวเทาสามารถขยบได รองเทาตองมสายรดสนหรอหมสน เพราะผเปนเบาหวานทมปญหาเทาชาเวลาเดนใสรองเทาแตะ แลวจะหลดงาย ตองปรบตวโดยการจกนวเทากบรองเทาท�าใหมแรงกดมากซงมโอกาสเกดแผลได ควรเปนชนดทมเชอกผก เพอใหปรบไดงายเวลาเทาขยายตว ดานในรองเทาควรบใหนมและเรยบ โดยเฉพาะสวนพนทรบเทาตองยดหยน เชน รองเทากฬา รองเทาวง สวนนควรหนา 5-10 มลลเมตร
เทคนคการเลอกซอรองเทา
เลอกซอใหเหมาะกบการใชงาน เชน รองเทากฬา รองเทาใสในบาน ควรเลอกซอรองเทาในชวงเวลาบาย เนองจากขนาดเทาจะขยายมากในชวงบาย รองเทาแตละแบบ มสวนหนารองเทากวางไมเทากน ควรทดสอบโดยใชกระดาษแขงวาดรอบเทา แลวสอดแผนกระดาษเขาไปในรองเทา ถาแผนกระดาษมวนตวหรอมรอยยนแสดงวาแคบไป
วธใชรองเทาคใหม
เมอไดรองเทาคใหม ควรเรมตนใสเดนในวนแรกประมาณ 30 นาท จากนนใหตรวจวา มรอยแดงถลอกหรอไม ถามแสดงวารองเทานคบไปควรน�าไปแกไข หรอหาคใหม ในกรณรองเทาไมมปญหา ใหคอยๆ เพมเวลาการใชรองเทาในวนท 2 เปน 1 ชวโมง แลวคอยๆ เพมเวลาการใชงาน ทงหมดใชเวลาประมาณ 1 สปดาห กอนใสรองเทาทกครง ใหเคาะรองเทาและตรวจดวามสงแปลกปลอมอยภายในรองเทาหรอไม เชน เศษดน หน เปนตน ตองสวมใสรองเทาตลอดเวลาทงในและนอกบาน หามสวมใสรองเทาเปด โดยเฉพาะแบบคบ สวมถงเทาทกครงทใสรองเทา
08 จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
สมนไพรใกลตวศ.นพ.วระสงห เมองมนคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
เรองอาหารนน หลายคนเชอวากนมงสวรตจะควบคมน�าตาลไดดใหสงทมคณคาตอรางกาย ปองกนเซลลเสอมและอาการแทรกซอนของเบาหวาน รวมทงโรคอนๆ อาท โรคหลอดเลอดสมอง โรคหลอดเลอดหวใจ ความดนโลหตสง โรคขอรมาตอยส ไตอกเสบ โรคอลไซเมอร มะเรง และ โรคภมคมกนบกพรอง
โรคเบาหวานและสมนไพร
คนไทยเปนโรคเบาหวานมากจรงๆ นบวาเกดปญหาทางสาธารณสขอยางมาก เพราะรฐบาลตองใหความรจดใหมการรกษาดวยอาหารและยา
ปจจย 4ในการควบคมเบาหวาน คอ อาหาร ยา การศกษา
การออกก�าลงกาย
โรคเบาหวานม 2 ชนด ชนดแรก เปนตงแตเดก มคนเปนกนนอย แตโรค เบาหวานในกลมนรนแรงกวา เพราะตองพงอนซลน ซงเปนฮอรโมนสรางจากรางกาย โดยตอมของตบออนมหนาท คมระดบน�าตาลใหเปนปกต การทเปน เบาหวานแลวไมไดรกษาใหถกตอง ระดบน�าตาลจะสงมาก มอาการแทรกซอน คอ ตาเปนตอ ตามว ไตเสอมหนาท และปลายประสาทอกเสบ ไขสนหลงพการ
เบาหวานชนดท 2 เปนตอนโตแลว
กลมนมจ�านวนมากกวา การรกษาใชได
ทงอนซลน และยาเมด อยางใดอยางหนง
หรอท ง 2 อย างรวมกน การทดแล
เบาหวานเปนอยางด โดยคมระดบน�าตาล
ในเลอดใหอยในเกณฑเหมาะสม จะมผลด
ตอรางกาย คอ ลดอาการแทรกซอน
ของอวยวะส�าคญ คอ ตา ไต และประสาท
09จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
เนองจากยงไม มสตรการใช ทชดเจน เหมอนยาแผนปจจบน เชน กนมอละกเมด วนละกครง การใชสมนไพรในโรคเบาหวาน จงต องใช วจารณญาณ โดยใช ร วมกบยา แผนปจจบนไปก อน โดยกนให สม�าเสมอ คลายเปนอาหาร โดยจดหาชนดของสมนไพรและสดสวนเอาเองตามทรางกายตนเองจะรบได เมอใชไปสกระยะหนง เชน หลงจาก 2-3 เดอนกประเมนผล โดยเจาะเลอดดเสยครงหนงวาดขนหรอเลวลง อาการเบาหวานทดขนอาจสงเกตไดดวยตนเอง เชน ปสสาวะบอยนอยลง น�าหนกตวไมเปลยนแปลงและรสกสบายตว
ขอดของสมนไพร คอ หางาย ราคาไมแพง กนแลวทองไมผก ชวยขบปสสาวะ ชวยให ผวพรรณด และแขงแรง กนสดๆ กนแหง หรอท�าใหสกกได แตตองระวงสงปนเปอนในอาหาร เชน ปย สารถนอมอาหาร และยาก�าจดศตรพช ซงมอยดาษดนในบานเรา
ดงนน มะระ และต�าลง จงควรประกอบเปนผกหลกในการควบคมเบาหวาน โดยท�า
สมนไพรทใชในโรคเบาหวานกเปนสวนหนงของอาหาร ซงแยกกนไมออก ทใชกนไดแก มะระขนก ต�าลง มะแวง ลกเดอย ทใชเปนยา คอ บอระเพด หญาหนวดแมว หมากดบน�าคาง และยอดออย
ผกจม น�าพรก ใสกวยเตยว บะชอ แกงจด ทกวนนมสงนาหวง คอ เดกกนผกนอยลง ผใหญกกลวสารพษในผก เพราะพดกนมาก เลยไมคอยกนกนมากเหมอนแตกอน ท�าใหโรงพยาบาลเนองแนนไปดวยคนปวยโรคหวใจ หลอดเลอด ความดนโลหตสง โรคอวน และขออกเสบ คงไมตองกลาวย�าวาคนทอายยนเกน 80 ปนน กนผกมากทงนน
ทกวนนผ ใหญทเหนคณคาของการกน พชผกกเจอปญหาสอนเดกในบานยาก ทจะ ใหกนผก สวนหนงเพราะสอการคา การบนเทง ชกชวนใหหนเหไปทางบรโภคเพอสนองกเลสตณหา จงพบวามเดกทอ วนเกนไปมากมาย และพรอมๆ กน กมเดกทผอมขาดสารอาหาร ไปพรอมๆ กน ทงสองกล มกนอย ไม พอด ไมถกวธ การควบคมความอวน ความผอม กเหมอนการควบคมเบาหวาน ตองท�าเปน ระยะยาว เพอไมใหเกดโรคแทรกซอนในภายหลง ตองอาศยการศกษา ใหความร ความเขาใจ ตอประชาชน โดยเฉพาะคนทเปนครตองรด ปฏบตชอบเสยกอน จงจะสอนคนอนเขาได
เครองดมแอลกอฮอลเปนศตรตวรายของโรคเบาหวาน เพราะท�าใหการควบคมเบาหวาน ท�าไดยากขน แคลอรในเหลามสง คนกนเหลาบางทกนไมยง สขภาพเสอมโทรม ตบเสย สมองเสอม
การควบคมโรคเบาหวานจงตองท�ากนหลายระดบ ตงแตสอนเดกใหกนพชผกสมนไพร จงถงเตอนผใหญใหเลกดมเหลา ค�าขวญวนเดกนาจะเปน
เรมกนผกเสยแตวนน เพอเปนผใหญทดในวนหนา
มะระขนก ต�าลง มะแวง ลกเดอย
บอระเพด หญาหนวดแมว หมากดบน�าคาง ยอดออย
เบาหวานค�าถามสขภาพศ.นพ.ชชลต รตรสารภาควชาอายรศาสตร คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
10 จลสารขาวศนยการศกษาตอเนองคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล
จากประวตทใหมา อาการของน�าหนกลดและอาการปวดเจบจดๆ บรเวณขาและนอง เกดจากการเบาหวานทควบคมไมด ผปวยทเปนโรคเบาหวานชนดท 1 จ�าเปนตองฉดอนซลน ทกวนเพอควบคมระดบน�าตาลในเลอด การหยดฉดอนซลนเพราะตองการใหน�าหนกลด หรอเพราะลมฉดเปนสงทอนตรายมาก ไมควรท�า เปนอยางยง เพราะอาจท�าใหเกดภาวะเลอดเปนกรด ถารกษาไมทนอาจท�าใหเสยชวตได ผ ปวยทมระดบน�าตาลในเลอดสงมาก จะมปสสาวะบอย ออนเพลย และน�าหนกลดเนองจากมการสญเสยน�าตาลในปสสาวะปรมาณมาก ระดบน�าตาลในเลอดสงท�าใหการท�างานของ
ถาม
ตอบระบบประสาทผดปกต ท�าใหเกดอาการปวดแสบปวดรอน หรอปวดเหมอนถกเขมต�า โดยเฉพาะบรเวณขาและเทา การควบคมระดบน�าตาล ในเลอดใหอย ในเกณฑปกต จะท�าใหอาการ เหลานกลบคนเปนปกตได
ผมแนะน�าว าคณควรปรกษาแพทย ผ รกษาโรคเบาหวาน เพอปรบขนาดอนซลน ใหเหมาะสม คณเปนโรคเบาหวานชนดท 1 จ�าเปนตองฉดอนซลนไปตลอดชวต หรอกลาว อกนยหนง อนซลนตองเปนสวนหนงของชวตคณ ขาดไมได ถาไมแนใจวาควรปฏบตตวอยางไร ควรปรกษาอายรแพทยเฉพาะทางโรคเบาหวานหรอตอมไรทอฯ ครบ
หนอาย 23 ป เมอ 4 ปทแลว นอคเขาโรงพยาบาลตรวจพบวาเปนโรคเบาหวานชนดท 1 คะ ใชการ รกษาโดยฉดอนซลนมาตลอด แตกรกษาระดบน�าตาลไดไมดนก ตอนน หนน�าหนกลดลงเกอบ 10 กโลกรม เนองจากมชวงหนงอยากผอมเลยลดปรมาณยาลง และบางครงกลมฉด ไปบาง ปรากฏวาตอนนหนร สกวา ผอมลงมาก ใครๆ กทกวาผอม แขนขาเลกลงมาก แลวกมอาการเจบตามรางกายคลายกบคนทก�าลงจะเปน ไขหวดใหญ เมอยขามาก ตงแตตนขาลงไป เจบจดๆ เป นจดๆ ตามขา และนอง อยากทราบวาหนเปนอะไรคะ รายแรงหรอเปลา จะตองปฏบตอยางไรบางคะ
ตารางกจกรรมวน เดอน ป สถานท ชอเรอง ตดตอ
10 - 12 ธนวาคม 2559Khao Yai Convention Center,
Nakorn Ratchasrima26th Two Days in Cardiology
“Empowering the Heart Team”www.thaiheart.orgTel. 02-718-0060
21 - 22 มกราคม 2560
หองประชม 910 (ABC) และหองประชม 907 ชน 9
อาคารเรยนและปฏบตการรวมดานการแพทย
และโรงเรยนพยาบาลรามาธบด คณะแพทยศาสตร
โรงพยาบาลรามาธบด
ภาควชารงสวทยา จดประชมวชาการเรอง
“Radiology Buffet : Yes You Can !!!”
http://academic.ra.mahidol.ac.thโทร. 0-2201-1212
24 - 26 มนาคม 2560Asan Medical Center,
Seoul, Korea
The 8th International Workshopon Pulmonary Functional Imaging &
The 16th Annual Meeting of Korean Societyof Thoracic Radiology
www.iwpfi2017.org
6 - 9 ก.พ. 2560 (ภาคทฤษฎ) 10 ก.พ. 2560 (ภาคปฏบต) รนท 1 13 ก.พ. - 3 ม.ค. 2560 รนท 2 6 - 24 ม.ค. 2560 รนท 3 27 ม.ค. - 12 เม.ย. 2560
ชน 5 ศนยการแพทยสรกตคณะแพทยศาสตร
โรงพยาบาลรามาธบด
คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบดจดการอบรมเชงปฏบตการ
เรอง “การพฒนาทกษะการพยาบาล
ผปวยกมารเวชบ�าบดวกฤตเดก (PICU)หลกสตร 1 เดอน”
http://academic.ra.mahidol.ac.thโทร. 02-201-1542,
02-201-2193
9 - 12 ม.ค. 2560 (ภาคทฤษฎ) 13 ม.ค. 2560 (ภาคปฏบต) รนท 1 16 ม.ค. - 3 ก.พ. 2560 รนท 2 6 - 24 ก.พ. 2560 รนท 3 27 ก.พ. - 17 ม.ค. 2560
ชน 5 ศนยการแพทยสรกตคณะแพทยศาสตร
โรงพยาบาลรามาธบด
คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบดจดการอบรมเชงปฏบตการ
เรอง“การพฒนาศกยภาพ
พยาบาลวกฤตทารกแรกเกด (NICU)หลกสตร 1 เดอน”
http://academic.ra.mahidol.ac.thโทร. 02-2011542,
02-201-2193
1 - 3 พฤษภาคม 2560Bangkok Convention Center,
Centralworld
33rd Annual Meeting The Royal College of Physicians of Thailand
“Bridging the GAPS between Research Policy and Practice”
www.rcpt.org
CME Shopping
CMEShoppin
g>> สนใจสงซอหนงสอ / VCD
ศนยการศกษาตอเนอง คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบดโทรศพท 0 - 2201 - 2256 - 7
สงซอออนไลน http://ramaclinic.ra.mahidol.ac.th
ทปรกษา
ศ.นพ.ปยะมตร ศรธรา, ศ.พญ.สฤกพรรณ วไลลกษณ, ศ.ดร.อ�านวย ถฐาพนธ, ผศ.พญ.สรนทร ฉนศรกาญจน, รศ.นพ.กตตณฐ กจวกย,
ผศ.ดร.แอนนา วงษกหลาบ, ผศ.กาญจนลกษณ คนธพสนธรา
คณะผจดท�า
จารวรรณ ลลาภรณ, อรวรรณ สทธพล, บษกร จกขจนทร, กฤตวรรณ รอบคอบ, วราวรรณ จนทรดษฐ, ฐตชญาณ ด�ารห, อาวธ นละกาญจน,
พศทธ บญทรง, พงกจ กลอมวฒนา, พทกษสนต มณฑล, วทยา สอนคม, เนตธรณ วพธวภาพร
ศนยการศกษาตอเนอง คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดลอาคารวจยและสวสดการ ชน 1 270 ถนนพระราม 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400
โทรศพท 0 - 2201 - 2256 - 7, 0 - 2201 - 2269 โทรสาร 0 - 2201 - 2270 E - mail : [email protected]
แผลเบาหวานชอหนงสอ : แผลเบาหวาน
ผแตง : ศ.นพ.จมพล วลาศรศม,
ภญ.ตรชฎา บญจนทร และณปภช โพธพรหม
ISBN : 978-616-279-171-0
ครงท/ปทพมพ : 1/2556
ปก/จ�านวนหนา : 48 หนา
ราคา : 55 บาท
รายละเอยด
ในปจจบน พบวามผปวยโรคเบาหวานจ�านวนมากทถกตดนวเทา เทาหรอขา ซงอาจมสาเหต
มาจากการทประชาชนทวไป และผปวยโรคเบาหวานจ�านวนมากขาดความร ความเขาใจ เกยวกบโรค
การจดการ และการควบคมโรค
หนงสอเลมนไดอธบายความรเกยวกบโรคเบาหวาน การจดการและการควบคมโรคเบาหวาน
ทส�าคญ รวมถงความรทวไปเกยวกบเบาหวาน สาเหต การปองกน ปจจยเสยง การรกษา และแนวทาง
การปฏบตของผปวยทมแผลเบาหวาน โดยสอดแทรกภาพการตนเพอท�าใหหนงสอ
เลมนเขาใจงายและนาอานยงขน อกทงยงมภาษาองกฤษสอดแทรกเพอท�าใหหนงสอ
มความทนสมยมากขนอกดวย
55บาท