การไดมาซงกรรมสทธ

กฎหมายลกษณะทรพยและทดน

การไดมาซงกรรมสทธแบงเปน 2 ประการ

„ การไดมาโดยผลแหงกฎหมาย

„ การไดมาโดยอาศยหลกสวนควบมาตรา 1308-1317

„ การไดมาโดยเขาถอเอาสงหารมทรพยไมมเจาของในมาตรา 1318-1322

„ การไดมาซงของตกหาย ทรพยทใชในการท าผด และ สงหารมทรพยมคาซงซอน หรอ ฝง

ไวในมาตรา 1323-1328

„ การไดมาซงทรพยสนโดยสจรตในพฤตการณพเศษดงทบญญตไวในมาตรา 1329 ‟ 1332

„ การไดมาโดยอายความในมาตรา 1333

„ การไดมาซงทดนรกรางวางเปลา ทดนซงมผเวนคน หรอ ทอดทง หรอ กลบมาเปน

แผนดนโดยประการอนตามกฎหมายทดนดงทบญญตไวในมาตรา 1334

„ การไดมาโดยนตกรรม

„ การไดมาโดยการซอขาย แลกเปลยน ให ในเอกเทศสญญา บรรพ 3 ปพพ.

การไดมาซงกรรมสทธ

การไดมาโดยผลแหงกฎหมายตามหลกสวนควบ

การไดมาโดยหลกสวนควบมาตรา 144 วรรค 2

„ ผใดเปนเจาของทรพยยอมเปนเจาของสวนควบดวย ไมค านงวา

ทรพยนนเคยเปนของผใดมากอน หากลายเปนสวนควบแลว

ยอมตกเปนกรรมสทธของเจาของทรพยทเปนประธาน

„ แต บางกรณเจาของทรพยประธานอาจตองชดเชยเงนใหกบ

เจาของทรพยสวนควบ หรอ ยอมใหเจาของสวนควบน าทรพย

สวนควบคนไป

ทงอกรมตลง มาตรา 1308

ทงอกรมตลง

„ มาตรา 1308 ทดนแปลงใดเกดทงอกรมตลง ทงอกยอมเปน

ทรพยสนของเจาของทดนแปลงนน

„ ทงอก หมายถง ทดนซงงอกไปจากตลงและ ซงเวลาน าขน

ตามปกตน าทวมไมถง ทงตองเปนทงอดซงเกดตามธรรมชาต

„ ทดนซงถมลงไปในทสาธารณะจงไมใชทงอกรมตลง

ขอพจารณาเรองทงอกรมตลง

- ทงอกรมตลงเปนทดนทงอกออกไปจากตลงหากเปนตอนกลางของหนองน าสาธารณะตนเขนกลายเปนเกาะ ตอมารมฝง

หนองน าตนเขนกลายเปนเกาะ ตอมารมฝงหนองนนตนเขนนนเปนทงอกรมตลงของทดนรมหนองน า ไมถอวาเกาะและรมฝงน า

ทตนเขนนนเปน “ทงอกรมตลง” แตอยางใด จงยงเปนสาธารณสมบตของแผนดน (ฎ. 611/2477ม 195/2523)

- ทงอกรมตลงจะตองเปนททงอกตดตอกนเปนผนเดยวกนกบทดนรมตลงโดยไมมอะไรขวางกน หากมถนน หรอ ทางหลวง

ขวางกนเอาไว เจาของทดนเดมจะอางทงอกรมตลงตกแกตนไมได (ฎ. 1769/2492, 2393/2523)

- ทงอกทงอกจากทดนมอเปลา เจาของทดนเดมทเปนทดนมอเปลามไดแตสทธครอบครองเทานน

- ทดนของเอกชนซงถกน าเซาะพงเปลยนสภาพเปนทางน ายอมเปนสาธารณสมบตของแผนดน ภายหลงเปนทงอดขนมาใหม

ผใดจะไดกรรมสทธกเปนไปตามกฎหมายวาดวยการไดมาแหงกรรมสทธ

ตวอยาง

นายเพมเปนเจาของทดนแปลงหนงซงตดกบบรเวณปากแมน า

เจาพระยา ใกล ๆ ทดนของนายเพม ไดมการตงโรงงานผลตปนซ

เมนตโดยบรษทไกแกวจ ากด โดยบรษทไกแกวจ ากดไดสรางเขอน

ขนาดเลกเพอปองกนไมใหทรายจากแมน าปดปากคลองระบายน า

ของโรงงาน ผลจากการสรางเขอนดงกลาวท าใหทศทางการสะสม

ของทรายไปเกดบรเวณรมทดนของนายเพมกลายเปนพนทรายทตอ

จากทดนของนายเพม นายเพมมาปรกษาทานวาตนจะมสทธใน

ทดนดงกลาวหรอไม ทานจะแนะน าวาอยางไร ?

เกาะและทางน าตนเขน มาตรา 1309

มาตรา 1309 เกาะทเกดในทะเลสาบหรอทางน า หรอ ในเขตนานน าของ

ประเทศกด และ ทองทางน าทตนเขนขนกด เปนทรพยสนของแผนดน

เกาะทเกดในทะเลสาบหรอทางน า เชน หนอง คลอง บง แมน า หรอ ในเขตนานน าไทย ซง

เปนไปตามสนธสญญาทไทยท ากบประเทศเพอนบาน หรอ ตามกฎหมายระหวางประเทศ

ไมวาเกาะดงกลาวจะเกดจากเหตใดเกาะเหลานยงคงเปนทรพยสนของแผนดนตามมาตรา 1304

(2) จนกวาจะมพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกาเพกถอน

เกาะหรอทองทางน าตนเขนทเกดขนในทะเลสาบหรอทางน าของเอกชน ยงคงเปนของเอกชนอย

ตอไปไมตกเปนทรพยสนของแผนดน

การสรางโรงเรอนในทดนของผอนโดยสจรต

มาตรา 1310 บคคลใดสรางโรงเรอนในทดนของผอนโดยสจรตไซร ทานวา

เจาของทดนเปนเจาของโรงเรอนนน ๆ แตตองใชคาแหงทดนเพยงทเพมขน

เพราะสรางโรงเรอนนนใหแกผสราง

แตถาเจาของทดนนนสามารถแสดงไดวา มไดมความประมาทเลนเลอบอกปดไม

ยอมรบโรงเรอนนนและเรยกใหผสรางรอถอนไปและท าทดนใหเปนตามเดมก

ได เวนไวแตถาการนจะท าไมไดโดยใชเงนพอควรไซร ทานวาเจาของทดนจะ

เรยกใหผสรงาซอทดนทงหมดหรอแตบางสวนตามราคาตลาดกได

ขอสงเกตมาตรา 1310 (1)

หลกทวไป : โรงเรอนทปลกสรางลงไปบนทดนยอมเปนสวนควบกบทดน และ ผใดเปนเจาของทดนทเปน

ทรพยประธานกยอมมกรรมสทธในสวนควบนน

กรณมาตรา 1310 : เจาของทดนจะตองยอมเอาโรงเรอนของคนอนมาเปนของตนเมอบคคลอนปลกสราง

โรงเรอนลงไปโดยสจรต และ ควรตองเสยคาตอบแทนใหกบเจาของโรงเรอนในลาภงอกทตนเองไดมา (ลาภ

งอก คอ ราคาทดนทเพมขนหลงจากมการปลกโรงเรอนนน)

แต หากเจาของทดนแสดงไดวาตนไมไดประมาทเลนเลอ เจาของทดนบอกปดไมรบโรงเรอนนนได

และ กรณโรงเรอนทปลกสรางไมเปนสวนควบของทดนเพราะเขาขอยกเวนตาม 146 เจาของทดนกไมถก

บงคบใหตองรบโรงเรอนดงกลาว

ขอสงเกตมาตรา 1310 (2)

การสรางโรงเรอนในทดนของผอนตามมาตราน เปนการสรางโรงเรอนในทดนของ

ผอนทงหมด หรอ โดยสวนใหญ การสรางโรงเรอนเขาไปในทดนของผอนสวน

นอยถอเปนกรณโรงเรอนรกล าซงไมใชมาตรา 1310

การสรางโรงเรอนนจะเปนการสรางเองหรอวาจางผอนกได บคคลทจะได

คาตอบแทนจงตองเปนผสราง(หากสรางเอง) หรอ ผวาจาง (หากจางใหผอนสราง

โรงเรอน)

ค าวาโดยสจรตในมาตราน หมายถง เขาใจวาตนมสทธจะปลกสรางได (ท าไป

โดยมเหตผลเพยงพอวาตนกระท าการนนไดโดยทตนไมรเลยวาไมมสทธกระท า

ตามนน นอกจากค านงถงการรหรอไมรแลว ตองค านงถงประเพณทองถนอกดวย)

ขอสงเกตมาตรา 1310 (3)

ค าวา “ตองใชคาทดนเพยงทเพมขนเพราะสรางโรงเรอน” หมายถง สวนทเปนลาภงอกทเจาของทดนไดรบ

ไมใชหมายถงทนทผสรางโรงเรอนไดลงไป

กรณเจาของทดนแสดงไดวาไมไดมความประมาทเลนเลอ เจาของทดนบอกปดไมยอมรบโรงเรอนนน และ

เรยกใหผสรางรอถอนและท าทดนใหเปนไปตามเดมได เจาของทดนใชสทธตามมาตรา 1336 ตดตามเอาคน

ทดนของตน

การแสดงวาไมไดประมาทเลนเลอ เชน การลอมรวท าแนวอาณาเขต การแสดงความเปนเจาของ เปนตน

แตหากการรอถอนโรงเรอนดงกลาวจะท าไมไดหากไมใชเงนจ านวนมาก เจาของทดนจะเรยกใหผสรางซอทดน

ทงหมดหรอบางสาวนกได หากไมซอกตองรอถอนไป

ตวอยาง

นายหนง และ นายสองเปนเจาของรวมกนในทดนแปลง

หนง นายหนงไดปลกโรงเรอนไวอยอาศยทางดานทศเหนอ

ของทดน ตอมานายหนงและนายสองไดตกลงกนแบงทดน

กนคนละครงโดยสองเลอกเอาทดนครงหนงทางดานทศเหนอ

สวนนายหนงเลอกเอาทดนทางดานทศใต นายสองเรยกให

นายหนงรอโรงเรอนของนายหนงออกไป นายหนงตองรอ

โรงเรอนดงกลาวหรอไม เพราะเหตใด ?

สรางโรงเรอนในทดนของผอนโดยไมสจรต มาตรา 1311

มาตรา 1311 บคคลใดสรางโรงเรอนในทดนของผอน

โดยไมสจรตไซร ทานวาบคคลนนตองท าทดนให

เปนตามเดมแลวสงคนเจาของ เวนแตเจาของจะเลอก

ใหสงคนตามทเปนอย ในกรณเชนนเจาของทดน

ตองใชราคาโรงเรอน หรอ ใชคาแหงทดนเพยงท

เพมขนเพราะสรางโรงเรอนนนแลวแตจะเลอก

ขอสงเกตมาตรา 1311

หลก : บคคลใดสรางโรงเรอนในทดนของผอนยอมเปนสวนควบของทดน เจาของทดนยอมเปนเจาของโรงเรอน เจาของทดนจง

เรยกใหผปลกสรางโรงเรอนรอโรงเรอนไมได เพราะ ไมใชโรงเรอนผปลกสราง

หลกกรณมาตรา 1311 : การสรางโรงเรอนในทดนของผอนโดยไมสจรต (ทราบวาตนไมมสทธปลกสรางโรงเรอนในทดนแตกยง

สรางลงไป) บคคลผสรางโรงเรอนนน ๆ จะตองท าทดนใหเปนตามเดม

ขอยกเวนกรณมาตรา 1311 : หากเจาของทดนเลอกจะใหสงคนทดนตามทเปนอย เจาของทดนสามารถท าได “แต” ตองใชคา

แหงทดนเพยงเทาทเพมขนเพราะการสรางโรงเรอนนน (ท านองเดยวกบมาตรา 1310) หรอ ชดใชเทาทผปลกสรางลงทนไปกได

(ไมมในมาตรา 1310)

กรณโรงเรอนมไดเปนสวนควบกบทดนจะน ามาตรานมาใชบงคบไมได เชน กรณเปนการปลกโรงเรอนลงในทดนตามสญญาเชา

แตสามารถน าเอามาตรา 1310 มาใชไดในฐานะกฎหมายใกลเคยงอยางยงตามมาตรา 4 ปพพ.

การสรางโรงเรอนรกล าทดนของผอนโดยสจรต มาตรา 1312

มาตรา 1312 บคคลใดสรางโรงเรอนรกล าทดนของผอนโดยไมสจรตไซร ทานวา

บคคลนนเปนเจาของโรงเรอนทสรางขน แตตองเสยเงนใหแกเจาของทดนเปน

คาใชทดนนน และ จดทะเบยนสทธเปนภาระจ ายอม ตอมาภายหลงถาโรงเรอน

นนไดสลายไปทงหมด เจาของทดนจะเรยกใหเพกถอนการจดทะเบยนเสยกได

ถาบคคลผสรางโรงเรอนนนกระท าการโดยไมสจรต ทานวาเจาของทดนจะเรยก

ใหผสรางรอถอนไป และท าทดนใหเปนตามเดมโดยผสรางเปนผออกคาใชจาย

กได

ขอสงเกตมาตรา 1312 (1)

หลก : บคคลใดสรางโรงเรอนรกล าเขาไปในแดนกรรมสทธหรอทดนของผอน เจาของทดนยอมมสทธขดขวางรอเอาสงรกล านนเอา

ออกไปเองได หรอ ตดตามเอาคนซงแดนกรรมสทธกลบคนมาโดยใหเจาของโรงเรอนรอสงรกล าออกไป (มาตรา 1336)

หลกกรณมาตรา 1312 : การปลกโรงเรอนรกล านน หากท าไปโดยสจรต มาตรานวางหลกใหเจาของโรงเรอนมสทธจดทะเบยนภาระจ า

ยอมได เพอใหโรงเรอนทรกล าสามารถอยตอไป แตตองชดใชคาทดนเปนการตอบแทน (เปนขอยกเวนของมาตรา 1336)

การรกล าตามมาตรา 1312 เปนกรณโรงเรอนสวนนอยรกล าเขาไปในทดนของผอน ซงสวนของโรงเรอนนหมายความถงวาเปน “สวน

ควบ” ของโรงเรอนดวย หากไมใชสวนทเปนสวนควบของโรงเรอนรกล าเขาไปในทดนกจะใชมาตรานบงคบไมได

การรกล าตามมาตรา 1312 นตองเปนการรกล าโดย “สจรต” หมายความวา ไมรวาเปนการรกล าทดนของผอน และ กรณการไมร

ดงกลาวเกดจากความประมาทเลนเลอกถอวาไมสจรต

การรกล านจะตองไมใชการตอเตม หากเปนการตอเตมหลงจากโรงเรอนเสรจแลวไมอยในบงคบมาตรา 1312

ตวอยาง

นาย ก เจาของโฉนดทดนเลขท 1234 ไดปลกสรางตกขน

ในทดนของตน ตอมาไดแบงแยกทดนออกเปน 2 แปลง

เปนทดนมโฉนดเลขท 1234 และ 1235 ปรากฏวากน

สาดของตกในทดนมโฉนดเลขท 1234 ไดยนเขาไปใน

ทดนมโฉนดเลขท 1235 ซงนาย ข ไดซอทดนดงกลาว

เอาไว นาย ข ใหนาย ก เจาของตกรอกนสาดไดหรอไม

? ขอใหทานใหค าแนะน า

ผเปนเจาของทดนมเงอนไขในการสรางโรงเรอนในทดน มาตรา 1313

มาตรา 1313 ถาผเปนเจาของทดนโดยมเงอนไขสรางโรงเรอนในทดนนน และ ภายหลง

ทดนตกเปนของบคคลอนตามเงอนไขไซร ทานใหน าบทบญญตแหงประมวลกฎหมายนวา

ดวยลาภมควรไดมาใชบงคบ

กรณผเปนเจาของทดนโดยมเงอนไขสรางโรงเรอนในทดนนนและภายหลงทดนตกเปน

ของผอนตามเงอนไข ใหน าเรองลาภมควรไดมาใช

ผไดทดนไปตามเงอนไขตองคนโรงเรอนใหกบเจาของทดนตามสภาพทเปนอยขณะทไดท

ดนไป (ท านองเดยวกบมาตรา 1376)

ตวอยาง

นาย ก ยกทดนใหแกนาย ข หรอ ท าพนยกรรมยกทดนใหแก

นาย ข แลวก าหนดเงอนไขวาหามนาย ข โอนทดนแปลงนน

ใหกบผอนหากฝาฝนใหทดนนนตกเปนของนาย ง ตอมานาย ข

ไดปลกสรางโรงเรอนลงในทดนดงกลาว และ น าไปขายใหกบ

บคคลอน ทดนจงตกเปนของนาย ง ตามเงอนไข นาย ข จะรอ

โรงเรอนจากทดนนน นาย ง ไมยอมอางวาโรงเรอนดงกลาวเปน

สวนควบจงตองโอนมาเปนของตนดวย ขออางของนาย ง ชอบ

ดวยกฎหมายหรอไมอยางไร ?

การใชมาตรา 1310 1311 1313 กบการกอสรางอน ๆ หรอ การ

เพาะปลกตนไมหรอธญชาตโดยอนโลม มาตรา 1314

มาตรา 1314 ทานใหใชบทบญญตมาตรา 1310 1311 1313 บงคบตลอดถงการกอสรางใด ๆ

ซงตดทดนและการเพาะปลกตนไมหรอธญชาตดวยโดยอนโลม

แตขาวหรอธญชาตอยางอนอนจะเกบเกยวรวงผลไดคราวหนงหรอหลายคราวตอป เจาของทดน

ตองยอมใหบคคลผกระท าการโดยสจรต หรอ ผเปนเจาของทดนโดยมเงอนไขซงไดเพาะปลก

ลงไวนน คงครองทดนจนกวาจะเสรจการเกบเกยวโดยใชเงนค านวณตามเกณฑคาเชาทดนนน

หรอ เจาของทดนจะเขาครอบครองในทนทโดยใชคาตอบแทนแกอกฝายกได

ขอสงเกตมาตรา 1314 (1)

มาตรา 1314 ใหน าหลกกฎหมายในเรองการปลกสรางโรงเรอนในทดนผอน

ตามมาตรา 1310 1311 1313 ใชกบสงปลกสรางอยางอน และ การเพาะปลก

ตนไมหรอธญชาตในทดนของผอน

ขอยกเวน : ขาวหรอธญชาตทเกบเกยวรวงผลไดคราวหนงหรอหลายคราวตอป

ผเพาะปลกธญชาตลงไปในทดนของผอนโดยสจรต สามารถครอบครองทดนนน

ตอไปนกวาจะเกบเกยวรวงผลเสรจแตตองจายคาเชาใหเจาของทดน หรอ

เจาของทดนจะเอาการครอบครองกลบคนโดยทนทกไดแตตองจายคาทดแทน

ใหกบผเพาะปลก (แสดงวาธญชาตทเพาะปลกลงไปโดยสจรตไมตกเปนของ

เจาของทดนตาม มาตรา 1310)

ขอสงเกตมาตรา 1314 (2)

การปลกสรางโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน และ การเพาะปลกตนไมหรอธญ

ชาตลงในทดนของผอนนน ตกอยในบงคบมาตรา 1310 และ 1311 ไมค านงถงวา

ผปลกสรางหรอผเพาะปลกจะน าเอาสมภาระของตนเองหรอของผอนมาใชในการนน

หากเอาสมภาระของผอนมาใช เจาของสมภาระกชอบทจะเรยกรองเอาคาเสยหาจาก

ผปลกสราง หรอ ในการเพาะปลกนนเจาของสมภาระกเรยกคาเสยหายจากผปลก

สรางหรอผเพาะปลกฐานละเมด หรอ ผดสญญา

การซอมแซมเพมเตมโรงเรอนหรอสงปลกสรางไมอยในบงคบของมาตรา 1310

1311 1314

กรรมสทธกรณสงหารมทรพยหลายเจาของมารวมกน มาตรา 1316

มาตรา 1316 ถาเอาสงหารมทรพยของบคคลหลายคนมารวมเขากนจนเปน

สวนควบหรอแบงแยกไมไดไซร ทานวาบคคลเหลานนเปนเจาของรวมแหง

ทรพยทรวมเขากน แตละคนมสวนตามคาแหงทรพยของตนในเวลาท

รวมเขากบทรพยอน

ถาทรพยอนหนงอาจถอไดวาเปนทรพยประธานไซร ทานวาเจาของทรพย

นนเปนเจาของทรพยทรวมเขากนแตผเดยว แตตองใชคาแหงทรพยอน ๆ

ใหเจาของทรพยนน

ขอสงเกตมาตรา 1316

หลก : เจาของทรพยประธานเปนเจาของสวนควบ แตตองใชคาแหงทรพยสวนควบแกเจาของทรพยน

แตหากเจาของทรพยประธานไมไดเปนเจาของสงหารมทรพยทน ามารวมกนนน เจาของทรพยแตละคนเปน

เจาของรวมแหงทรพยทรวมเขาดวยกนโดยแตละคนมสวนตามคาแหงทรพยของตนในเวลาทรวมเขาดวยกน

มาตรานไมไดค านงถงวาใครจะเปนผเอามารวมจงไมมปญหาเรองการเอามารวมโดยสจรต หรอไมสจรต

การน าเอาสงหารมทรพยของบคคลหลายคนมารวมกนน ทรพยทไดจากการรวมเขากนนนอาจจะเปน

สงหารมทรพย หรอ อสงหารมทรพยกได

กรรมสทธกรณบคคลใชสมภาระของผอนท าสงใหม มาตรา 1317

มาตรา 1317 บคคลใดใชสมภาระของบคคลอนท าสงใดขนใหม

ไซรทานวาเจาของสมภาระเปนเจาของสงนนโดยมตองค านงถงคา

สมภาระนนจะกลบคนตามเดมไดหรอไม แตตองใชคาแรงงาน

แตถาคาแรงงานเกนวาคาสมภาระทใชนนมากไซร ทานวาผท า

เปนเจาของทรพยทท าขน แตตองใชคาสมภาระ

ขอสงเกตมาตรา 1317

กรณทบคคลใดใชสมภาระของบคคลอนท าสงใดขนใหม ใหถอเสมอนวาแรงงานเปน

สวนควบ (แตแรงงานไมใชทรพยจงเปนสวนควบมได) จงตองพสจนวาน าหนกของสงใด

มากกวากนแรงงานหรอตวสมภาระ (กรณมาตรา 1317 สมภาระตองเปนของบคคลอน)

น าหนกของสงใดมากกวากสงนนผทไดลงแรงงานหรอสมภาระตามแตกรณกจะเปน

เจาของทรพยนน และใชคาแรงงาน หรอ สมภาระแลวแตกรณตามสวน

กรณเอาสมภาระของผอนมารวมกบสมภาระของตนและสรางเปนทรพยขนใหมดวย

แรงงานของตนกอยในบงคบของมาตรา 1317 นแลวคอยดมาตรา 1316 ตอไป

การไดมาโดยเขาถอเอาสงหารมทรพยไมมเจาของ

มาตรา 1318-1322

กฎหมายลกษณะทรพยและทดน

กรณไดกรรมสทธในทรพยอนไมมเจาของ มาตรา 1318

มาตรา 1318 บคคลอาจไดมาซงกรรมสทธแหงสงหารมทรพยอนไมม

เจาของโดยเขาถอเอา เวนแตการเขาถอเอานนตองหามตามกฎหมาย

หรอฝาฝนสทธของบคคลอนทจะเขาถอเอาสงหารมทรพยนน

บคคลอาจะไดมาซงกรรมสทธในสงหารมทรพยอนไมมเจาของโดยเขา

ถอเอา หรอ การครอบครองโดยเจตนาเปนเจาของนนเอง เวนแตการ

เขาถอเอานนตองหามตามกฎหมาย

กรณผลของการสละกรรมสทธในสงหารมทรพย มาตรา 1319

„ หลก : ถาเจาของสงหารมทรพยเลกครอบครองทรพยดวยเจตนา

สละกรรมสทธไซร ทานวาสงหารมทรพยนนไมมเจาของ

„ กรณไมไดครอบครองเพราะไมรวาสงหารมทรพยไปอยทใด เชน

ทรพยสนหาย หรอ มการแยงการครอบครอง หากเจาของยงไม

แสดงเจตนาสละกรรมสทธ ผครอบครองสงหารมทรพยประเภทน

กไดไมไดกรรมสทธ เวนแต จะเปนการครอบครองปรปกษ

„ การสละกรรมสทธนนจะตองดพฤตการณเปนเรอง ๆ ไป

มาตรา 1319

สตวปา มาตรา 1320

มาตรา 1320 ภายในบงคบแหงกฎหมายเฉพาะและกฎขอบงคบในเรองนน ทานวาสตวปา

ไมมเจาของตราบเทาทยงอยอสระ สตวปาในสวนสตวและปลาในบอหรอในทน าซงเจาของ

กนไวนน ทานวาไมใชสตวไมมเจาของ

สตวปาทคนจบไดนน ถามนกลบคนอสระและเจาของไมตดตามโดยพลนหรอเลกตดตาม

เสยแลว ฉะนทานวาไมมเจาของ

สตวซงเลยงเชองแลว มนทงทไปเลย ทานวาไมมเจาของ

ขอสงเกตมาตรา 1320

หลก : สตวปาไมมเจาของตราบเทาทยงอยอสระ เอกชนใดยอมจบจองเปน

เจาของได ยกเวน กฎหมายหามไว หรอ อยในทกนอนแสดงถงความเปน

เจาของ

สตวปาทคนจบไดแตตอมากลบคนอสระหากเจาจองไมตดตามเสย หรอ ไม

ตดตามโดยพลนกเปนสตวไมมเจาของ การตดตามโดยพลนหรอไมใหด

ขอเทจจรงเปนกรณไป

สตวปาทเชองแลวแตละทงทอยไปกกลายเปนไมมเจาของได

การจบสตวปาในทรกรางหรอทสาธารณะ มาตรา 1321

มาตรา 1321 ภายใตบงคบแหงกฎหมายเฉพาะและกฎขอบงคบในเรองนน ผใดจบสตว

ปาไดในทรกรางวางเปลาหรอในทน าสาธารณะกด หรอ จบไดในทดน หรอ ทน าม

เจาของโดยเจาของมไดแสดงความหวงหามกด ทานวาผนนเปนเจาของสตว

หลก : ถอวาสตวปาในทรกรางวางเปลา หรอ ในทน าสาธารณะ หรอ ในทดน หรอ ท

น ามเจาของ แตมไดแสดงความหวงหาม เปนสตวปาไมมเจาของ

ผใดจบสตวปานนไดกเปนเจาของสตวนน

เวนแตมกฎหมายก าหนดไวเปนอยางอน

บคคลใดท าสตวบาดเจบแลวตดตามไป มาตรา 1322

มาตรา 1322 บคคลใดท าใหสตวบาดเจบแลวตดตามไปและบคคลอนจบสตวนนไดกด หรอ สตวนนตายลง

ในทดนของบคคลอนกด ทานวาบคคลแรกเปนเจาของสตว

ค าวา “ถอ” หรอ “จบ” สตวปาได หมายความในท ายองเดยวกนวาไดเขาไปยดถอหรอเขาไปครอบครอง

หรอเขาไปท าประการหนงประการใดท าใหสตวปาหมดอสรภาพ

การจบสตวปาตามมาตรานมความหมายรวมถงการท าใหสตวปาบาดเจบแลวตดตามไป การท าใหบาดเจบ

คอถงขนาดเสอมสภาพในการหนหรอบาดเจบสาหส ผท าใหบาดเจบตดตามไปในทสดกจะจบสตวได

ผท าใหบาดเจบและตดตามไปนนเปนเจาของสตวแมภายหลงสตวดงกลาวนนจะไปตามในทของคนอน หรอ

มบคคลอนมาจบสตวทบาดเจบนนได