129
มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของเด็ก บนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต พนิดา พูลสวัสดิวิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตร นิติศาสตรมหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ 2556

มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

มาตรการทางกฎหมายในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก บนเครอขายอนเทอรเนต

พนดา พลสวสด

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร นตศาสตรมหาบณฑต

คณะนตศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2556

Page 2: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546
Page 3: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทคดยอ

ชอวทยานพนธ มาตรการทางกฎหมายในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก บนเครอขายอนเทอรเนต ชอผเขยน นางสาวพนดา พลสวสด ชอปรญญา นตศาสตรมหาบณฑต ปการศกษา 2556

วทยานพนธนมวตถประสงคศกษาปญหาทางกฎหมายเกยวกบการคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตตามพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 และศกษาแนวทางการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตของประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศแคนาดารวมทงวเคราะหปญหาและอปสรรคทางกฎหมายและแนวทางเกยวกบมาตรการในการคมครองมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนต

พระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 นมบทบญญตทเกยวกบการคมครองสทธ เดกในดานตางๆ สอดคลองรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ซงไดก าหนดใหรฐมหนาทในการคมครองสทธเดกเพอใหเดกไดมชวตรอดและด ารงชวตในสงคมไดอยางปลอดภยปราศจากการปฏบตอนไมเปนธรรม การละเมดสทธเดกและไดรบการพฒนาทางดานรางกาย จตใจ และสตปญญา แตในปจจบนปญหาการละเมดสทธเดกจากบคคลทแสวงหาประโยชนจากเดก ปญหาเดกถกลอลวงไปลวงละเมด ปญหาการกออาชญากรรมขนกบเดกเปนปญหาทยงเกดขนในสงคมไทยโดยปญหาตางๆทเกดขนกบเดกนนสวนหนงเปนปญหาทเกดขนจากการใชอนเทอรเนตเปนสอในการเขาถงตวเดกซงนบเปนภยนตรายรายแรงส าหรบเดกทยงไมไดรบการแกไข

จากการศกษาพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 ยงมขอจ ากดเกยวกบบทบญญตของกฎหมายตามมาตรา 27 ในการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกซงยงไมครอบคลมถงขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตท าใหเจาของเวบไซตหรอผใหบรการอนเทอรเนตท าการจดเกบประมวลผล น าไปใชหรอเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกทเขาบรการอนเทอรเนตโดยไมไดรบอนญาตโดยกระท าในลกษณะทอาจจะกอใหเกดความเสยหายตอเดกหรอเพอแสวงหาประโยชนอนมชอบดวยกฎหมาย โดยทกฎหมายกไมมการก าหนดความรบผดแกผกระท าการจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตไวแตโดยตรง อกทงการใชอ านาจของพนกงานเจาหนาทตามกฎหมายกยงไมมความชดเจนไมมคณะกรรมการทเขามาท าหนาทโดยตรงมเพยงกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เทานนทรบผดชอบการปฏบตตามกฎหมาย มาตรการดงกลาวจงไมมความเหมาะสมทจะน ามาเพอคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนต เมอกฎหมายมมาตรการทไมครอบคลมไมมความชดเจนในการคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตท าใหขอมลสวนบคคลของเดกถกจดเกบประมวลผล ถกน าไปใชหรอเผยแพรโดยไมไดรบอนญาต เปนผลใหปญหาตางๆ ทเกดขนกบเดกไมไดรบการแกไขและมปรมาณเพมมากขนในทกๆ ป

Page 4: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

(4)

ดวยเหตของการจดเกบประมวลผลดงกลาว ผศกษาจงเหนควรจะปรบปรงแกไขพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ในสวนหลกเกณฑและความรบผดในมาตรา 27 เพอบงคบใชใหครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกทงในสวนขอมลทวไปและขอมลบนเครอขายอนเทอรเนตเพอใหเดกไดรบความปลอดภยและไดรบความคมครองอยางแทจรง สดทายเพอใหการน าบทบญญตนสามารถน าไปปรบใชใหเปนไปในแนวทางและมาตรฐานเดยวกน

Page 5: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

ABSTRACT

Title of Thesis Legal Protection of the Child’s Personal Information on the Internet Author Miss Phanida Poonsawat Degree Master of Laws Year 2013

The aim of this thesis is to study the legal issues about the child rights of personal information on the internet accordance with the Child Protection Act of 2003 and legal regulation related to the child’s person protection rights United States and Canada. Then, this thesis also analyze the legal issues and obstacles of Thai law.

The Child Rights Act of 2003 determined various areas of child rights. According to the Constitution of the Kingdom of Thailand 2007, the state has duty to protect the rights of child to live peacefully in the society without unjust treatment which harms physical, mental and intelligent developments. Nowadays, the child rights violation by those who seeking benefit for oneself, crimes and child luring are still happened in Thai society caused by wrongdoers using the internet to reach the child victims. These dangerous unsolved problems are getting worse.

According to section 27 under the child right Act 2003, this provision is not proper to protect the child’s personal information on the internet. The internet providers or web hosts can collect and process the child’s personal information then publish it without any prior consent of their parent which can cause the damages of the child in an unlawful manner since there is no determination of liability for wrongdoers. Moreover, the official authority is unclear and there is only the Ministry of Social Development and Human Security takes a legal responsibility for this. Problem the legal measure is inappropriate to give a full protection for the child’s personal information on the internet. Therefore the problem is continuously rising in each year.

Recommendations from this research is that the Child Rights Act of 2003 should be amended in order to take an action to protect both online personal information including offline personal information of the is on the webhost must be obtain parental consent before collecting the child’s personal information.

Page 6: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนไดส าเรจลลวงไดดวยความชวยเหลอและความกรณาเปนอยางยงจากทานอาจารย ดร.วราภรณ วนาพทกษ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ซงผมความร ความเชยวชาญเฉพาะดานเกยวกบเนอหาในวทยานพนธฉบบน ทานไดกรณาสละเวลาอนมคาโดยใหความอนเคราะหในการคนควาขอมล ใหค าแนะน าในการจดท าและเรยบเรยง อกทงชวยเหลอในดานการตรวจทานและแกไขขอบกพรองของวทยานพนธนจนส าเรจลลวง ผศกษามความส านกในความกรณาของทานอาจารยเปนอยางยง จงขอกราบขอบพระคณไว ณ ทนดวย

นอกจากน ผศกษาขอกราบขอบพระคณอยางสงตอทานอาจารย ดร. สราวธ ปตยาศกด และทานผชวยศาสตราจารย ดร.วรยา ล าเลศ ทไดกรณาสละเวลาอนมคายง ในการรวมเปนคณะกรรมการสอบวทยานพนธ รวมทงใหค าแนะน าในการตรวจสอบและแกไขวทยานพนธฉบบน

ตลอดระยะเวลาในการจดท าวทยานพนธน ขอกราบขอบพระคณ บดา มารดา ผซงใหความรก ความเมตตา รวมถงใหก าลงใจแกผศกษามาโดยตลอด และขอขอบพระคณผมพระคณทานอนๆทเกยวของในการชวยเหลอ ใหค าแนะน า เคยวเขญจนผศกษามงมนทจะจดท าวทยานพนธฉบบน ใหส าเรจลลวงไปไดดวยด ผศกษาซาบซงในพระคณอยางสง

ในสวนของคณประโยชนและคณคาทางวชาการของวทยานพนธฉบบน ผศกษาขอใหคณความดเหลานนเปนเครองบชาแกบดา มารดา บรพาจารย และผมพระคณทกทาน แตหากวทยานพนธฉบบนมขอบกพรองประการใด ผศกษาตองขออภยและขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว พนดา พลสวสด พฤษภาคม 2557

Page 7: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

สารบญ

หนา

บทคดยอ (3) ABSTRACT (5) กตตกรรมประกาศ (6) สารบญ (7) บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและสภาพปญหา 1 1.2 วตถประสงค 5 1.3 สมมตฐาน 5 1.4 ขอบเขตการวจย 5 1.5 วธการศกษา 5 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 แนวคดทวไปเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก 7 ทใชบรการอนเทอรเนต

2.1 แนวคดเกยวกบการคมครองสทธเดก 7 2.1.1 การก าหนดนยามเกยวกบ “เดก” 8 2.1.2 หลกการทวไปเกยวกบการคมครองสทธเดก 9 2.1.3 การใหความคมครองสทธสวนบคคลของเดก 14

2.2 การคมครองสทธสวนบคคลของเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต 20 2.2.1 ความหมายและพฒนาการเกยวกบอนเทอรเนต 20 2.2.2 ประเภทของบรการอนเทอรเนต 23

2.3 การคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต 25 2.3.1 ความหมายของขอมลสวนบคคล 26 2.3.2 ประเภทและองคประกอบของขอมลสวนบคคล 28 2.3.3 รปแบบของการคมครองขอมลสวนบคคล 28 2.3.4 พฒนาการของการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก 30 2.3.5 แนวทางการคมครองขอมลสวนบคคลในทางสากล 31 2.3.6 ความจ าเปนเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต 34

บทท 3 หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกตามกฎหมายไทย 36 และกฎหมายตางประเทศ

Page 8: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

(8)

3.1 หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในประเทศไทย 36 3.1.1 การคมครองตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 36 3.1.2 การคมครองตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 38 3.1.3 การคมครองตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 40 3.1.4 การคมครองตามรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... 45

3.2 หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในตางประเทศ 46 3.2.1 การคมครองตามกฎหมายประเทศสหรฐอเมรกา 47 3.2.2 การคมครองตามกฎหมายประเทศแคนาดา 53

บทท 4 การวเคราะหปญหาทางกฎหมายวาดวยการคมครองสทธกรณขอมลสวนบคคล 57 ของเดกบนอนเทอรเนต

4.1 ปญหาการก าหนดเกณฑอายเดก 58 4.2 ปญหาเกยวกบค านยาม 59

4.2.1 ขอมลสวนบคคล 59 4.2.2 การประมวลผลขอมลสวนบคคล 60 4.2.3 การใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคล 60

4.3 ปญหาการรบรองและคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต 61 4.3.1 หลกเกณฑการจดเกบและประมวลผลขอมล 61 4.3.2 การใชหรอการเปดเผยขอมล 63 4.3.3 สทธของเจาของขอมล 64 4.3.4 องคกรทท าหนาทใหความคมครองขอมลสวนบคคลเดก 66 4.3.5 การก าหนดฐานความผดและบทลงโทษ 67

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ 73 5.1 บทสรป 73 5.2 ขอเสนอแนะ 76

บรรณานกรม 79 ภาคผนวก 82

ภาคผนวก ก พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 83 ภาคผนวก ข Children's online Privacy Protection ACT of 1998 109 Title xiii-Children's online Privacy Protection

ประวตผเขยน 121

Page 9: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทท 1

บทน ำ 1.1 ควำมเปนมำและสภำพปญหำ

ปจจบนความกาวหนาทางดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศรวมไปถงการใชเครอขายอนเทอรเนตมการพฒนามากขนอยางตอเนองและรวดเรว แตสงททกประเทศจ าเปนตองค านงถงควบคไปกบความเจรญกาวหนาทางดานนคอ การดแลรกษาความปลอดภยในดานขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนต ซงการพฒนาการทางเทคโนโลยคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนตดงกลาวทมผลท าใหการจดเกบ การใชขอมล การเปดเผย หรอการเผยแพร “ขอมลสวนบคคล” ไมวาจะเปน ชอ นามสกล ทอย เบอรโทรศพท วฒการศกษา อาย สถานทท างาน ต าแหนงหนาทการงาน สถานะ และลกษณะทางกายภาพของบคคลอนลวนแลวแตเปนขอมลสวนบคลกไดมการจดเกบใหอยในรปแบบของเอกสารอเลกทรอนกสแทนการจดเกบแบบเกาในอดตท าใหการด าเนนการจดเกบประมวลผลหรอเผยแพรขอมลสวนบคคลดงกลาวท าไดสะดวกและรวดเรวมากยงขนกวาในอดตทมการเกบรวบรวมขอมลในรปแบบของเอกสารกระดาษ (Paper Document) ดวยมอ (Manual) ของมนษย1 ปญหาการละเมดขอมลจงมไมมากและไมรนแรงมากนกเทากบในปจจบน

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดเกบและประมวลผลขอมลตางๆ ดงกลาวสงผลใหการจดเกบขอมล การใช หรอการเปดเผยขอมลสามารถท าไดงาย ประหยดและสะดวกรวดเรวมากยงขนซงโดยทวไปแลวการจดเกบขอมลสวนบคคลตางๆ นนจดท าขนเพอประโยชนในทางธรกจภาคเอกชน หรอการใหบรการของรฐ เชนกรณของการจดเกบ ชอ ทอย หมายเลขโทรศพท ขอมลบตรเครดตหรอขอมลอนทจ าเปนในการเชอมโยงไปยงตวบคคลทเปนเจาของขอมล ซงโดยทวไปแลวขอมลเหลานเปนขอมลทเจาของขอมลไดใหไวเพอใชเปนการเฉพาะเรองเทานน แตไมไดอนญาตใหน าไปใช น าไปเปดเผยหรอแพรหลายในทางอน แตในความเปนจรงแลวขอมลสวนบคคลเหลานถกน าไปใชโดยปราศจากความยนยอมของเจาของขอมลซง เปนการละเมดสทธสวนบคคลและอาจกอใหความเดอดรอน ร าคาญ เสอมเสย หรอเสยหายตอเจาของมลเปนอยางมากซงการละเม ดขอมลสวนบคคลนนกมรปแบบวธการทแตกตางหลากหลายกนออกไปลวนแลวแตสรางความเดอดรอนร าคาญหรอสรางความเสยหายใหแกผเปนเจาของมลทงสน

ปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลในปจจบนสวนใหญลวนเปนปญหาทเกดขนจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะอยางยงเกดจากการใชบรการบนอนเทอรเนตเนองอนเทอรเนตไดกลายเปนสวนส าคญในชวตประจ าวนของบคคลทกเพศทกวย บางครงการซอสนคาและบรการบน

1สราวธ ปตยาศกด, กฎหมำยเทคโนโลยสำรสนเทศ (กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2555),

หนา 241.

Page 10: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

2

อนเทอรเนตผใหบรการมกเรยกรองใหมการสมครใชบรการหรอลงทะเบยนเปนสมาชกโดยผใชบรการจะตองกรอกรายละเอยดเกยวกบ ชอ นามสกล ทอย เบอรโทรศพท ทอยจดหมายอเลกทรอนกส หรอแมกระทงหมายเลขบตรประชาชนซงอาจจะมการจดเกบประมวลผลหรอน าไปใชหรอเปดเผยขอมลโดยไมไดรบอนญาตจากเจาของขอมลและอาจจะท าใหผเปนเจาของขอมลเสยหายไดหรอขอมลดงกลาวอาจถกน าไปเผยแพรไปยงสอสงคมออนไลน2

จากสถตการใชบรการอนเทอรเนตของประเทศไทยทผานมาพบวาอนเทอรเนตไดเรมเขามามบทบาทมากขนเรอยๆ และมเวบไซตเพมขนมากมายท าใหเพมความหลากหลายใหกบผใชบรการอนเทอรเนต โดยกลมผใชบรการอนเทอรเนตนนมกลมอายทแตกตางกนออกไปแตโดยเฉพาะกลมอาย 15-24 ปนนมสดสวนการใชอนเทอรเนตสงทสดถงรอยละ 58.43 ซงเปนกลมเดกและกลมเดกเหลานเปนกลมใหญทใหความสนใจและนยมกจกรรมออนไลน การสนทนาทางอนเทอรเนต การเลนเกมส การอานหรอเขยนบลอก (blog) รวมไปถงการตงกระทถามตอบในเวบบอรดตางๆ มากกวากลมอายอนๆและเปนกลมทมความเสยงตอการถกลวงละเมดขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตไดงาย โดยเฉพาะการสมครใชบรการบนอนเทอรเนต ผใหบรการจะจดเกบขอมลสวนบคคลของผ สมครใชบรการทเปนเดกไว ซงโดยทวไปจะไดแก ชอ ทอย หมายเลขโทรศพท ทอยจดหมายอเลกทรอนกส แตบรการบางอยางอาจมการจดเกบขอมลสวนบคคลอยางอน เชน รปภาพ ชอสถานทศกษารวมถงขอมลทสามารถตดตอไปยงเดกไดโดยตรง

ปญหาเกยวกบการลอลวงเดกไปลวงละเมด การแสวงหาประโยชนจากเดก การกออาชญากรรมขนกบเดกโดยใชอนเทอรเนตเปนสอเปนปญหาทเกดขนบอยในสงคมปจจบน สงเหลาน เปนภยอนตรายทรายแรงส าหรบเดกซงในบางครงเดกมการตดตอสอสารกนผานอนเทอรเนตและมการนดมาเจอกนโดยเฉลย 30% ของเดกทมการตดตอกนโดยใชอนเทอรเนตเปนสอ การนดออกมาเจอกนขางนอกนบวาเปนปญหาและเปนการเพมความเสยงตอการถกลอลวงไดงาย ดงนนในเรองความปลอดภยของเดกบนอนเทอรเนตสงทควรค านงถงและถอเปนสาเหตส าคญประการหนง กคอ เรองของการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดก ในปจจบนมเวบไซตมากมายทขอขอมลสวนบคคลเพอลงทะเบยนในการรบรางวลหรอเลนเกมสตางๆ เชน การเขาใชบรการ การรวมชงโชค การจบฉลาก ผลตภณฑฟรหรอโอกาสในการเปนสวนหนงของกลมสนทนาซงฝายทท าการคากสามารถเกบขอมลสวนบคคลของเดกเพอท าการตลาดซงเหนไดจากรายงานของคณะกรรมการสอปลอดภยและสรางสรรคระบเกยวกบเวบไซตทเปดเผยขอมลตวของเดกซงมมากกวา 10 เวบไซตจาก 50 เวบไซตยอดนยมซงนบวาเปนการกระท าทฝาฝนกฎหมายทเกยวของกบการคมครองเดกตามมาตรา 27 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.2546 ทบญญตเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกไววา “หามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรทางสอมวลชนหรอสอสาระสนเทศประเภทใด ซงขอมลเกยวกบตวเดกหรอผปกครอง โดยเจตนาทจะ

2“ละเมดสทธสวนบคคลบนโลกออนไลน”, Thai PBS NEWs, คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.thaipbs.or.th 3ส านกงานสถตแหงชาต, สรปขอมลเบองตนกำรมกำรใชเทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำรในครวเรอน พ.ศ. 2556, คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.service. nso.go.th/nso/nsopublish/themes/files/icthh56.pdf

Page 11: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

3

ท าใหเกดความเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหาประโยชนส าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ” หรอเพอแสวงหาประโยชนทางเพศจากเดกอนเปนการละเมดสทธของเดก ทงนเพอเปนการปองกนและเปนการเคารพในศกดศรความเปนมนษยของเดกตามสญญาสทธมนษยชนภายใตกฎหมายระหวางประเทศรฐจ าเปนตองมวธการปองกนทมประสทธภาพในการปกปองคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดก4

ปญหาเกยวกบเรองของการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกปจจบนพบวาเกดจากการทเดกมการเขาใชบรการบรการอนเทอรเนตและมเวบไซตบางเวไซตท าการการเรยกเกบขอมลจากเดก เชน ชอ นามสกล ทอย อเมลล หรออนๆซงสามารถบงชถงตวเดกหรอเขาถงตวเดกได ซงขอมลตางๆเหลานลวนแตเปนขอมลสวนบคคลของเดก ซงบางเวบไซตทท าการการเรยกเกบหรอประมวลผลขอมลดงกลาวน าขอมลของเดกไปใช แบงปน เพอแสวงหาประโยชนจากเดกหรอการเปดเผยนนอาจท าใหเดกเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณหรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงประโยชนของตวเองหรอผอนโดยมชอบ สงเหลานเปนอนตรายทรายแรงอยางยงตอเดกซงควรทจะไดรบการแกไขและควรทจะมหลกเกณฑและมาตรการในการควบคมและใหความคมครองเกยวก บขอมลสวนบคคลของเดกโดยเครงครด

ในปจจบนประเทศไทยมพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 เปนกฎหมายทใหความคมครองสทธเดกโดยตรงโดยมวตถประสงคในการคมครองเดกใหทกภาคสวนเขามาดแลปกปองเดกสงเสรมหนาทความรบผดชอบของครอบครว ชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน ในการรวมมอกนคมครองเดกโดยในดานตางๆ รวมถงดานขอมลสวนบคคลของเดกดวยซงจะเหนไดวาภาครฐไดใหความส าคญของขอมลสวนบคคลของเดกโดยใหการคมครองเดกหรอผปกครองของเดกเกยวกบการเผยแพรขอมลทอาจจะกระทบตอสทธ เกยรตคณ ชอเสยงของเดกหรอผปกครองเดก หรอการกระท าใดทเปนการแสวงหาประโยชนจากเดก ซงการใหการคมครองดงกลาวเปนการก าหนดหามเผยแพรทางสอมวลชน เปนการใหความคมครองสทธเดกในความเปนสวนตวของเดกซงแมในบทกฎหมายดงกลาวจะไมมการกลาวถงการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกโดยตรงแตการคมครองในความเปนสวนตวดงกลาวกยอมหมายความรวมถงขอมลสวนบคคลของเดกดวยเชนกน แตอยางไรกตามหลกเกณฑดงกลาวเปนเพยงการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกจากการเผยแพรตามสอมวลแตยงไมมหลกเกณฑขอบเขตของการจดเกบประมวลผล การน าไปใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงนนหลกเกณฑกลาวจงยงไมครอบคลมถงการจดเกบประมวลผล การใชเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนสอออนไลนหรอเครอขายอนเทอรเนตแตอยางใด

นอกจากพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ทใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกแลวยงมกฎหมายอกฉบบทใหความคมครองขอมลสวนบคคล ไดแก พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พทธศกราช 2540 ซงใหความคมครองขอมลขาวสารสวนบคคลทอยในความครอบครองของรฐเทานนโดยไมไดใหความคมครองขอมลขาวสารสวนบคคลประเภทอนๆ ทอยในความครอบครองของภาคเอกชนเมอกฎหมายดงกลาวไมไดใหความคมครองขอมลสวนบคคลไดในทกกรณ

4มลนธเดก, ขอมลเดกบนอนเทอรเนตควำมลบทหำมเปดเผย, คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.ffc.or.th/ffc_scoop/2551/scoop_2551_02_04.php

Page 12: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

4

ในเวลาตอมาจงไดมการออกกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลทวไปโดยไดมการยกรางกฎหมายคมครองสวนบคคลขน คอ รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พทธศกราช ...ซงเปนกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลทก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลเปนการทวไปในการจดเกบรวบรวม การใช และเปดเผยขอมลสวนบคคล และกฎหมายดงกลาวไมไดมบทบญญตทก าหนดหลกเกณฑการคมครองครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกเชนกน

จากปญหาดงกลาวแสดงใหเหนวาปญหาเกยวกบการละเมดขอมลส วนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตเปนปญหาทเกดขนและสงผลกระทบตอเดกเปนอยางมาก โดยทในปจจบนกฎหมายของประเทศไทยยงไมมการก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกไว เปนการเฉพาะทงในสวนนยามความหมายตางๆ ประเภทของขอมลสวนบคคลของเดกทสามารถจดเกบได รวมถงความรบผดของผจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกกไมมปรากฎอยางชดเจน ในขณะทบางประเทศ อาทเชน สหรฐอเมรกามการออกกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรเนตโดยตรง คอ กฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซตป ค.ศ. 1998 (Child Online Privacy Protection Act of 1998) หรอ COPPA ซงเปนกฎหมายทใหความคมครองสทธสวนบคคลของเดกทอายไมเกน 13 ป จากการจดเกบรวบรวมขอมลบนอนเทอรเนต โดยกฎหมายฉบบนมงควบคมบคคลทเปนผประกอบการอนเทอรเนตซงประกอบธรกจใหบรการออนไลนหรอเปนผควบคมเวบไซตซงมเดกเขาใชบรการ ซงรอยแลววาขอมลสวนบคคลทตนจดเกบเปนขอมลสวนบคคลมาจากเดก จะตองปฏบตตามหลกเกณฑทกฎหมายฉบบนก าหนดไวอยางเครงครด ซงกฎหมายนไดก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการจดเกบ การใช และการเปดเผยขอมลสวนบคคลจากเดกผานทางเวบไซตหรอบรการออนไลนตางๆ และในประเทศแคนาดากมการออกกฎหมาย Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (PIPEDA)

อยางไรกตามแมวาประเทศไทยจะมพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงเปนกฎหมายทใหความคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกอยบางสวนแลวกตามแตกฎหมายดงกลาวกไมไดใหความคมครองไดครอบคลมทงหมดเพยงแตใหความคมครองเฉพาะในบางเรองบางกรณเทานน เฉพาะในสวนทเกยวกบเรองการโฆษณาและการเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกผานสอมวชนเทานนและกฎหมายทเกยวของนนกไมมการก าหนดนยามความหมายทเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกแตอยางใด รายละเอยดเกยวกบขอมลสวนบคคลและประเภทของขอมลสวนบคคลของเดกทสามารถจดเกบรวบรวมขอมลไดกไมมปรากฎ รวมถงบทบญญตทก าหนดหลกเกณฑหรอมาตรการทเกยวกบการจดเกบประมวลผล และการน าขอมลสวนบคคลของเดกไปใชหรอเผยแพรกไมมปรากฎในกฎหมายเชนกน ทงนเพอเปนการลดความเสยงและปองกนภยนตรายทอาจจะเกดขนกบเดกจงควรมการก าหนดหลกเกณฑและมาตรการการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกและความรบผดของผจดเกบประมวลผลขอมลดงกลาวไวเปนการเฉพาะโดยตรง โดยผเขยนไดท าการศกษาหลกเกณฑการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรเนตของตางประเทศเพอเปนแนวทางในการออกกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรเนตส าหรบในประเทศไทยตอไป

Page 13: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

5

1.2 วตถประสงค 1) เพอศกษาแนวความคดทวไปการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการเครอขาย

บนอนเทอรเนต 2) เพอศกษาและวเคราะหเปรยบเทยบหลกเกณฑ และวธการใหความคมครองขอมลสวน

บคคลของเดกตามทบญญตไวในกฎหมายของตางประเทศและของประเทศไทย 3) เพอวเคราะหปญหาและอปสรรคทางกฎหมายเกยวกบการละเมดขอมลสวนบคคลของ

เดกบนเครอขายอนเทอรเนต 4) เพอน าแนวคดและหลกเกณฑส าคญในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกใน

ตางประเทศมาเปนแนวทางในการบญญตกฎหมายวาดวยการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการบนเครอขายบนอนเทอรเนตส าหรบประเทศไทย

1.3 สมมตฐำน

ปจจบนประเทศไทยมกฎหมายทใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกคอ พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงใหความคมครองขอมลสวนบคคลเดกเปนการทวไปแตหลกเกณฑการคมของขอมลสวนบคคลของเดกตามกฎหมายฉบบดงกลาวใหความคมครองเดกจากการโฆษณาและการเผยแพรขอมลสวนบคคลเทานน แตไมมการก าหนดเกณฑอายเดกทควรไดรบความคมครองไวอยางชดเจน ตลอดจนการก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการจดเกบรวบรวม ประมวลผล และการน าขอมลสวนบคคลของเดกไปใชหรอเผยแพร จงควรมการแกไขเพมกฎหมายฉบบดงกลาวเพอใหสามารถแกไขปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลเดกไดอยางมประสทธภาพ

1.4 ขอบเขตกำรวจย

การศกษาดานกฎหมายครงน เปนการศกษาวจยเอกสารเปนการมงศกษาเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลโดยใชวธคนควาและรวบรวมขอมลดานเอกสารจากหนงสอ วารสาร สาระนพนธ วทยานพนธ และขอมลจากเวบไซตตางๆ โดยสบคนจากแหลงขอมลภายในประเทศและตางประเทศทเกยวของโดยมงเนนทเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกโดยกฎหมายฉบบหลกของประเทศไทยทเกยวของกบคมครองขอมลสวนบคคลของเดกไดแก พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 และกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ โดยศกษาเปรยบเทยบกบกฎหมายของประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศแคนาดา เนองจากทงสองประเทศมกฎหมายทใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตไวโดยตรง

1.5 วธกำรศกษำ

การศกษาครงนใชวธการวจยเชงคณภาพ โดยศกษาโดยคนควาจากเอกสารภาษาไทย

เอกสารภาษาองกฤษ งานวจย งานวทยานพนธ บทความ ตวบทกฎหมาย ต าราทางดานกฎหมาย เอกสารทางกฎหมายทเกยวของและรวมทงการคนควาทางอนเทอรเนต

Page 14: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

6

1.6 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1) ท าใหทราบถงสทธของบคคลทจะไดรบความคมครองสทธความเปนอยสวนตวและสทธการไดรบความคมครองขอมลสวนบคคล

2) ท าใหทราบถงปญหาเกยวกบการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบน เครอขายอนเทอรเนต

3) ท าใหทราบถงแนวความคด วธการและหลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกตามหลกสากล

4) ท าใหทราบถงแนวความคด วธการและหลกเกณฑการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทบญญตไวในกฎหมายของประเทศตางๆ

5) เพอน าแนวคดและหลกเกณฑส าคญในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในตางประเทศมาปรบใชเพอเปนแนวทางในการบญญตกฎหมายวาดวยการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรเนตส าหรบประเทศไทย

Page 15: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทท 2

แนวคดทวไปเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก

ทใชบรการอนเทอรเนต

ในสวนนจะกลาวถงแนวคดและหลกเกณฑเกยวกบการคมครองสทธเดกเพอใหเกดความเขาใจในการวเคราะหกฎหมายโดยจะศกษาเกยวกบหลกการคมครองสทธเดก ความหมาย รปแบบและพฒนาการของการคมครองสทธสวนบคคลโดยทวไปรวมไปถงลกษณะ ประเภท ความเปนมาและพฒนาการของอนเทอรเนตเพอท าใหเกดความเขาใจในการวเคราะหกฎหมายและสามารถหามาตรการทเหมาะสมในการเขามาใหความคมครองสทธของเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกทเขาใชบรการอนเทอรเนตซงมรายละเอยดดงตอไปน 2.1 แนวคดเกยวกบการคมครองสทธเดก

แนวความคดเรองสทธเดกเปนประเดนส าคญในดานสทธมนษยชนทไดรบความสนใจอยางกวางขวางเนองจากเดกเปนทรพยากรมนษยทมคณคาและเปนก าลงส าคญในการทจะพฒนาประเทศชาตตอไปในอนาคต เดกจงตองไดรบสทธขนพนฐานและไดรบการคมครองไมใหถกเอารดเอาเปรยบจากบคคลและสงคม ในอดตเรองปญหาเกยวกบเดก ความตองการของเดกนนเปนเรองในระดบครอบครวซงมองวา “เดก” เปนผทอยในความดแลของบดามารดา หรอผปกครอง ไมมสทธมเสยงใดๆ เมอเกดกรณทจะตองใหความชวยเหลอเดกหรอมปญหาเกยวกบเดกกจะถกพจารณาในแงความเมตตาสงสารมากกวาในแงสทธของเดก อยางไรกตามเรองสทธเดกนในระยะตอมาหลายๆ ฝายทเกยวของกใหความส าคญเกยวกบแนวคดเรองสทธเดกมากขนเพราะการลวงละเมดสทธเดกเรมมเพมมากขนและเปนสงททกฝายไมสามารถเพกเฉยได

การใหความคมครองสทธของบคคลโดยรฐนนโดยหลกแลวรฐมหนาทใหความคมครองสทธของบคคลทกคนโดยใหความส าคญกบบคคลทกเพศทกวยอยางเทาเทยมกน แตบคคลท ยงอยในวยเดกถอวาเปนบคคลทออนแอของสงคมเปนบคคลทละเอยดออนกวาวยอน เดกจงเปนวยทตองใหความส าคญมากเปนพเศษกวาวยอนๆ และจะตองไดรบการดแลเปนอยางดเพอเปนจดเรมตนของการพฒนาทรพยากรทดของชาต

ในบทนจะกลาวถงแนวคด ลกษณะและความหมายของเดกรวมถงหลกเกณฑเกยวกบการคมครองสทธเดกทวไปโดยจะศกษาถงหลกเกณฑการคมครองสทธเดก ความเปนมาและพฒนาการของการคมครองสทธเดกรวมถงประเภทและลกษณะของขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนต ทงนเพอท าใหเกดความเขาใจและสามารถหามาตรการทดและเหมาะสมเพอน ามาใชในการใหความคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตซงมรายละเอยดดงตอไปน

Page 16: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

8

2.1.1 การก าหนดนยามเกยวกบ “เดก” กรณทจะใหการคมครองเดกนนมความจ าเปนอยางยงทจะตองศกษาถงความหมายของค าวา

“เดก” วามความหมายอยางไร ซงพบวาการบญญตกฎหมายในการคมครองสทธเดกนน ตวบทกฎหมายแตละฉบบ แตละประเทศไดใหความหมายของเดก ระดบอายในการใหความคมครองไวแตกตางกนซงโดยสรปความหมายของ “เดก” มดงตอไปน

ในความหมายทวไปตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดก าหนดความหมายของค าวา “เดก”หมายถง คนทมอายยงนอย ผเยาวตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ผซงอายไมครบ 18 ปบรบรณ และยงไมบรรลนตภาวะดวยการสมรส หรอ บคคลอายเกน 7 ปบรบรณ แตยงไมเกน 14 ปบรบรณ หรอบคคลทมอายแต 15 ปลงมา หรอ บคคลผมอายไมเกน 18 ปบรบรณ ซงเมอพจารณาความหมายของค าวา “เดก” แลวกฎหมายทเกยวของกบการคมครองสทธเดกแตละฉบบกอาจใหความหมายทแตกตางกนจากความหมายทใชกนโดยทวไปในพจนานกรมฉบบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 และในขณะเดยวกนกฎหมายแตละฉบบกไดใหความหมายของค าวา “เดก” ทแตกตางกนในรายละเอยด ตอไปน

2.1.1.1 การก าหนดนยามเกยวกบเดกตามหลกสากล ในอนสญญาวาดวยสทธเดก (Convention on the Right of the Child) ป ค.ศ.

1989 ไดใหความหมายหรอค านยามของค าวา “เดก” ไวในขอ 1 วา หมายถง มนษยทกคนทมอายต ากวา 18 ปบรบรณ เวนแตจะบรรลนตภาวะกอนหนานนแลวตามกฎหมายทใชบงคบแกเดกนน

อนสญญาวาดวยการคมครองเดกจากการกระท าทรนแรงทางเพศและการคาประเวณ (Convention on the Protection of Children Against Sexual Exploitation and Sexual Abuse) ไดนยาม “เดก” ไวในมาตรา 35 วา เดก คอ บคคลทมอายต ากวา 18 ป

ประเทศออสเตรย ไดนยามค าวา “เดก” ไววา บคคลใดกตามทมอายต ากวา 18 ป (“Child” Shall Mean Any Person Under Eighteen Years of Age)6

ประเทศออสเตรเลยในพระราชบญญตแกไขเพมเตมกฎหมายอาญาฉบบ 2004 (สอลามกเดก) (Criminal Law Consolidation (Child Means Pornography) Amendment Act 2004) มาตรา 62 ไดใหค านยามเดกไววา เดกหมายถงบคคลทอยภายใตหรอเหนไดชดภายใตอาย 16 ป (Child Means a Person Under, or Apparently Under, the Age of 16 years)

ประเทศแคนาดาตามประมวลกฎหมายอาญา (Penal Code) มาตรา 163 ไดใหค านยาม “สอลามกเดกวา” วา บคคลทมอายต ากวา 18 ป (Child Pornography, is a Person Under 18 year of Age)

5Article3-Definitions For the purposes of this Convention: a child shall mean

any person under the age of 18 years. 6The aegis of the Federal Ministry of Economy, Family and youth, CHILD

TRAFFICKING in Austria February 2009.

Page 17: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

9

และในประเทศสหรฐอเมรกากฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child online Privacy Protection Act 1998) ใหนยามของเดกไวในมาตรา 1302 (1)7 วาบคคลทมอายต ากวา 13 ป

จากบทนยามของค าวา “เดก”ในกฎหมายของประเทศตางๆ กไดใหค านยามทแตกตางกนอาจจะเนองมาจากการก าหนดใหมการบงคบใช ใหเปนไปตามลกษณะของสงคม วฒนธรรมหรอขนบธรรมเนยมประเพณของแตละประเทศ

2.1.1.2 การก าหนดนยามเกยวกบเดกตามกฎหมายไทย เมอพจารณาค านยามของ “เดก”ตามกฎหมายในประเทศไทยในแตละฉบบแลวนน

ปรากฎวาเดกในความหมายของกฎหมายไทยแตละฉบบกไดมการใหค านยามความหมายของ “เดก” ไวในลกษณะทแตกตางกนดงน

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไดใหความหมายของค าวา “เดก” หมายถง บคคลซงมอายต าวา 18 ปบรบรณแตไมรวมถงผทบรรลนตภาวะดวยการสมรส

พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 ไดใหความหมายของค าวา “เดก” หมายถง บคคลทมอายต ากวา 18 ปบรบรณ

พระราชบญญตศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ. 2533 มาตรา 4 ใหความหมายของ “เดก” วา บคคลอายยงไมเกน 15 ปบรบรณ

จากทกลาวมาแลวนนจะเหนไดวาความหมายของค าวา “เดก”ทงในกฎหมายตางประเทศและกฎหมายในประเทศไทยแตละฉบบนนจะใหความหมายทแตกตางกน ซงโดยสวนใหญในการใหความหมายของ “เดก” จะใชเกณฑอายของบคคลในการก าหนดความหมายซงโดยเฉลยเดกจะมอายไมเกน 18 ปบรบรณ ทงนในการทจะมมาตราการเขามาคมครองสทธเดกในการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกจงตองน าเกณฑอายในชวงไมเกน 18 ปมาพจารณาดวย ดงนน จงอาจสรปนยามของ “เดก” หมายถงบคคลทมอายไมเกน 18 ป อนเปนชวงอายทเหมาะสมในการในรบความคมครองตามกฎหมาย เนองจากเปนการก าหนดเกณฑอายตามอนสญญาวาดวยสทธเดก ป ค.ศ. 1989 อนเปนหลกสากลในการก าหนดเกณฑอายเดกดงกลาว

2.1.2 หลกการทวไปเกยวกบการคมครองสทธเดก การคมครองสทธเดกระหวางประเทศนนปรากฎเปนรปแบบความตกลงระหวางประเทศและ

ในรปแบบของมตขององคการระหวางประเทศตางๆ ซงเปนมาตราการทมชานานแลวซงเปนสงทชใหเหนวาปญหาเรองสทธเดกกเปนเรองระดบประเทศทเปนมาชานานและเรมทจะขยายตวและทวความรนแรงมากขนเรอยๆ ซงในปจจบนสทธเดกเปนสงททกฝายใหความสนใจในการพฒนาเดกดวยการเปนแบบอยาง การสรางสภาพแวดลอมทดส าหรบเดกตลอดจนภาครฐบาล สถาบน องคการตางๆ และภาคธรกจตางๆ ควรเขามาประสานงาน เขามามสวนรวมในการคมครอง ปกปองดแลเดก ไมใหถกเอารดเอาเปรยบ ถกลอลวง ถกแสวงหาประโยชนทไมชอบดวยกฎหมาย เพอปกปองไมใหบคคลใดเขามาละเมดสทธเดกได รฐมหนาทในการใหการคมครองปกปองสทธเสรภาพของประชาชนทกคน

7(a) Child —the term "child" means an individual under the age of 13.

Page 18: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

10

โดยใหความส าคญตอบคคลทกกลมโดยเทาเทยมกนในทกๆ ดานแตบคคลซงเปนเดกซงถอวาเปนบคคลทออนแอทสดในสงคม เนองจากเดกเปนบคคลทยงไมมวฒภาวะเพยงพอจงเปนบคคลทโดนหลอกลวง โดนชกจง โดนครอบง าไดงายกวาบคคลในวยผใหญ จงท าใหมความจ าเปนอยางยงทรฐจะตองเขามาปกปองดแลและใหความส าคญตอบคคลซ งเปนเดกเปนพเศษ การเรมสรางความตระหนกใหเหนความส าคญของเดกจงเปนจดเรมตนทดของการพฒนาทรพยากรมนษยทจะน าไปสการพฒนาสงคมทดซงหลกเกณฑวาดวยการคมครองสทธเดกโดยหลกทวไปนนมรายละเอยดดงน

2.1.2.1 อนสญญาวาดวยสทธเดก (Conventoin on the Right of the Clild) อนสญญาวาดวยสทธเดกนนจะใหความคมครองเดกซงเปรยบเสมอนสญญาสทธ

มนษยชนระหวางประเทศทไดรบการยอมรบมากทสดซงประเทศไทยกไดใหสตยาบนไวเมอป พ .ศ. 2535 โดยอนสญญาวาดวยสทธเดกนนไดก าหนดสทธขนพนฐานของเดกทควรไดรบจากประเทศของตน8 โดยมรายละทเกยวกบสทธเดกโดยตรงซงพอจะสรปไดดงน

1) สทธในชวตและการอยรอด (Survival Rights) สทธในการมชวตอยหรอการด ารงชวตนนเปนสทธขนพนฐานทวๆไปของเดก

เชน สทธในการมชวตอย สทธทจะมมาตราฐานความเปนอยทพอด สทธทจะไดรบมาตราฐานดานสาธารณสข เปนตน ซงสทธในการมชวตอยและการอยรอดนนปนสทธทตดตวเดกมาตงแตเกดทจะมชวตใชชวตและด ารงอยและรฐภาคตองประกนอยางเตมทเทาทจะท าไดเพอใหเดกมการอยรอดและเดกมพฒนาของเดก ซงเดกมสทธไดรบการเลยงดจากบดามารดา ญาต พนองหรอรฐเพอใหเจรญเตบโตและมชวตอยอยรอด โดยหลกแลวแลวบคคลทจะดแลเลยงดเดกไดดทสด ไดแกบดาและมารดารวมกน เวนแตบดามารดามปญหาทท าไมสามารถเลยงดเดกได รฐกจะตองเขาไปแยกเดกออกมาดแลโดยรฐ และตองเปนกรณทเดกอยในอนตรายหรอเดกถกทอดทงและตองเปนไปเพอประโยชนสงสดของเดก

2) สทธในการไดรบการปกปองคมครอง (Protection Right) เดกมสทธทจะไดรบการปกปองคมครองจากอนตรายทกรปแบบทจะเกด

ขนกบเดก ไมวาจะเปนอนตรายทงทางรางกาย ทางจตใจ ทางเพศ ซงรวมถงการลวงละเมดทางเพศหรอการแสวงหาผลประโยชนในรปแบบตางๆ จากเดก เชน การคาประเวณ การขายเดก ไมวาโดยบดามารดาหรอผปกครองหรอโดยบคคลอน การปองกนจากสอทจะท าใหเกดความเสยหายตอเดก เปนตน

3) สทธทจะไดรบการพฒนา (Development Right) สทธในการพฒนาของเดกทงทางดานรางกายและสตปญญา อนสญญาวา

ดวยสทธเดกนนเนนทการเลยงดเดกโดยพอแมหรอรฐในบางกรณ และระบใหเดกมสทธทจะมมาตราฐานความเปนอยทเพยงพอตอการพฒนาของเดกทงรางกายและจตใจ สตปญญา ศลธรรม และสงคม และใหเดกมสทธไดรบการศกษาเพอใหเดกพฒนาบคคลกภาพ ความสามารถทางดานรางกาย

8สพตรา สถตยจนทรากล, มาตรการทางอาญาในการปองกนเดกและเยาวชนจากการถกลอลวงทางเพศโดยอาศยอนเทอรเนตหรอการสอสารทางอเลคทรอนกสเปนเครองมอ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552), หนา 34.

Page 19: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

11

และจตใจของเดกใหเตมศกยภาพของแตละคน ใหเดกพฒนาความเคารพตอสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานเปนการเตรยมใหเดกมชวตและความรบผดชอบทดดวยจตส านกทด ตอสงคมมความเขาใจ สนตภาพ ความอดกลน ความเสมอภาคทางเพศ และมความเสมอภาคกนในทกๆดาน

4) สทธในการมสวนรวม (Participation Rights) อนสญญาวาดวยสทธเดกเนนถงสทธในการแสดงความคดเหนของเดกใน

ทกๆเรองทมผลกระทบตอเดกโดยเสร รฐภาคตองใหเดกไดแสดงความคดเหนและตองใหน าหนกตอความเหนนนตามควรแกอายและวฒภาวะของเดกดวย

จากหลกเกณฑการคมครองเดกจะเหนไดวาอนสญญาวาดวยสทธเดกไดวางหลกการใหความคมครองเดกโดยปนการวางหลกในการคมครองเดกในภาพรวมเปนการทวไปอนเปนสทธของเดกทควรจะไดรบซงประเทศทไดใหสตยาบนจะตองปฏบตตามโดยการหามาตราการทเหมาะสมเพอใหความคมครองเดกใหตรงตามเจตนารมณของอนสญญาดงกลาวและเกดผลประโยชนตอเดกมากทสด

อยางไรกตามประเทศไทยแมจะเปนรฐภาคในอนสญญาดงกลาวกตามแตการด าเนนการใหเปนไปตามเจตนารมณของอนสญญาดงกลาวกยงไมเกดผลเตมทเพราะมาตราการตางๆในการคมครองเดกนนยงไมครอบคลมถงปญหาทเกดขนในสงคมปจจบนทมการเปลยนแปลงและในพฒนาในดานตางๆ ไปอยางรวดเรว มความทนสมย โดยเฉพาะทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศทมการพฒนาไปอยางตอเนองและมแนวโนมทจะพฒนาไปเรอยๆ ในขณะทกฎหมายเกยวกบการคมครองสทธเดกยงไมมการพฒนาปรบปรงแกไขใหทนกบยคกบสมยของการเปลยนแปลงของเทคโนโลยอกทงการคมครองและปกปองเดกในประเทศไทยนนยงไมเกดขนอยางจรงจงเทาทควร

2.1.2.2 ปฎญญาสากลวาดวยสทธเดก (Declaration on the Rights of the Child) ในปฎญญาสากลวาดวยสทธเดกนนไดมการบญญตเกยวกบสทธของเดกในดานตางๆ

โดยมรายละเอยดดงน 1) เดกไดรบสทธทเทาเทยมกนไมมการแบงแยกหรอกดกนไมวาดวยวธใดๆ

ในเรองเชอชาต เพศ ภาษา และศาสนา ความคดเหนทางการเมอง เผาพนธแหงชาต สงคม ทรพยสน หรอก าเนด หรอสถานอนของเดกหรอครอบครว

2) เดกไดรบการพทกษและคมครองเปนพเศษเพอใหเดกสามารถพฒนาทงทางกาย จตใจ สมอง เพอใหอยในสงคมไดอยางปกตชน

3) เดกมสทธใชชอและมสญชาตแตก าเนด 4) เดกยอมไดรบความมนคงทางสงคมและเตบโตอยางสมบรณไดรบสทธ

ในทอยอาศย ไดรบอาหาร ไดรบการดแลทางการแพทยทงแมและเดกทงเมออยในครรภและภายหลงคลอดแลว โดยเฉพาะเดกใหไดรบการเลนทเพลดเพลนรนเรงดวย

5) เดกทพการไมวาทางกายหรอจตใจหรอสมองมสทธไดรบการรกษา การดแลเปนพเศษรวมถงการศกษาทเหมาะสมกบสภาวะของเดกดวย

6) เดกพงไดรบความรกความวางใจจากบดามารดาในทกกรณ ใหเดกอยในบรรยากาศของความรก ความอบอน ความปลอดภยและไมพลดพรากจากแมอนจะชวยในการพฒนา

Page 20: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

12

บคลกของเดกในตอนเมอเตบโตและในการณทเดกไมมครอบครวหรอเดกมาจากครอบครวทยากจนกจะไดรบความชวยเหลอจากรฐหรอองคกรตางๆ

7) เพอเปนการสงเสรมวฒนธรรมโดยทวๆไปและใหเดกเตบโตเปนสมาชกผยงประโยชนตอสงคมเดกมสทธทจะไดรบการศกษาจากรฐซงจดใหเปลาอยางนอยในชนประถมศกษา การศกษานแนะแนวครอบคลมไปถงการแนะแนวทางชวต ซงมบดามารดาเปนผรบผดชอบกอนบคคลอนและเดกจะตองมโอกาสไดรบความสนกเพลดเพลนจากการเลนและรนเรงพรอมกน

8) เดกจะไดรบการคมครองเปนบคคลแรกในทกกรณ 9) เดกจะไดรบการปกปองจากการถกทอดทง จากความโหดรายทารณและ

การถกขมเหงรงแก ไมมการรบเดกเขาท างานกอนวยอนควร ไมมการกระท าทเปนการชกจงใจเดกใหเดกท างานซงอาจจะเปนผลรายตอการพฒนาทางรางกาย ทางจตใจ และทางสมองของเดก หรอท าใหจตใจของเดกเสอมถอยลง และเดกจะตองไมกลายเปนสนคาไมวาในรปแบบใด

10) เดกจะตองไดรบการคมครองทจะไมถกกดกนหรอแบงแยกเชอชาต ศาสนา หรอในรปแบบใดๆ และตองไดรบการเลยงดใหเตบโตขนมาดวยภาวะแหงจตทเขาอกเขาใจ มการผอนหนกผอนเบาระหวางชนชาตตางๆ สนตภาพ และภารดรภาพสากล ดวยส านกเตมทวาความสามารถและก าลงในตวจะอมทศเพอรบใชเพอนมนษยดวยกน 9

การใหความคมครองสทธเดกตามปฎญญาสากลวาดวยสทธเดกนนไดรบค ารบรองจากทประชมสมชชาสหประชาชาตในฐานะสมชชาสหประชาชาตโดยบญญตไวทงสน 10 ประการ โดยเนนสทธทางการเมอง สทธทางเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมเพอใหเปนมาตราฐานขนต าส าหรบเดก มใหเดกตกเปนเหยอตอการกระท าของบคคลทมงจะเอารดเอาเปรยบเดก เปนการบงชถงความส าคญทงดานคมครองดานสวสดการและการมอ านาจ ซงถอเปนเอกสารฉบบแรกทระบถงสทธทเดกมสทธตอกระบวนการตางๆ ทกระทบถงความเปนอยในชวตของตนเอง ดงนน ภายใตกรอบของปฏญญาสากลวาดวยสทธเดกนนท าใหเหนวาวยเดกไมใชเปนวยทตองสนสดการชวยเหลอคมครองแตควรเชอมโยงพฒนาการในระยะถดไปจนเขาสความเปนผใหญทสามารถคนหาตนเองไดและสามารถสรางกรอบแนวคดถงมาตรฐานความเปนอยทดของตนเมอเขาสวยผใหญได10

2.1.2.3 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มการวางหลกประกนเกยวกบสทธ

เสรภาพของบคคลไวในมาตรา 52 ซงเกยวของกบการใหความคมครองสทธเดกโดยเดกจะตองมสทธไดรบการคมครองจากภาครฐ ซงพอจะสรปหลกเกณฑไดดงน

1) เดกมสทธในการใชชวตและการอยรอด โดยมสทธในการใชชวตในสงคมทดและไดรบการพฒนาทางดานรางกายดานจตใจและสตปญญา เดกมสทธทจะเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางวฒนธรรม มสทธทจะไดมมาตราฐานในความเปนอยทเพยงพอตอการพฒนาทงทางดาน

9ธวลรตน ชมพลชย, มาตรการทางกฎหมายในการคมครองสทธเดก: ศกษากรณเดกขอทาน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2554), หนา 35. 10มาฆะ ชตตะสงคะ, การตอบสนองจากรฐ: แนวทางการปฏบตงานส าหรบเดก, คนวนท 25 ตลาคม 2556 จาก http://www.office.nu.ac.th/gentle/united%20nations.htm

Page 21: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

13

รางกายและจตใจ รวมถงความรสกนกคด ศลธรรมอนดและสงคมซงกรณนรฐจะตองเขามาคมครองสทธเดกใหอยในสงคมไดอยางปลอดภย

2) สทธทเดกจะไดรบความคมครองจากรฐและปราศจากการปฎบตตอเดกทไมเปนการใชความรนแรงตอเดก การคมครองกรณนเปนการปองกนไมใหเดกโดนกระท าโดยใชความรนแรงและการปฎบตทไมเปนธรรมตอเดกจากบคคลอน

3) สทธทเดกจะไดรบการฟนฟจากการกระท าอนไมเปนธรรมหรอจากการใชความรนแรงตอเดก

4) เดกทไมมผดแลมสทธทจะไดรบการเลยงดและการศกษาอบรมทเหมาะสมจากรฐ

การรบรองคมครองสทธเดกตามรฐธรรมนญอนเปนกฎหมายสงสดทใชในการปกครองประเทศนนเรมเมอมการประกาศใชรฐธรรมนญฉบบแรกเมอ พ.ศ. 2475 กไดมการรบรองสทธของเดกอยางเปนทางการในฐานะเปนสทธตามกฎหมายซงรฐธรรมนญฉบบตอๆ มา กไดมการบญญตรบรองสทธเสรภาพของบคคลมากขน ถงแมจะยงไมไดเปนการรบรองสทธเดกเปนการเฉพาะกตาม แตรฐธรรมนญไดรบรองสทธเสรภาพของบคคลกยอมหมายความรวมถงการรบรองสทธของเดกดวยเชนกนเพยงแตการรบรองสทธดงกลาวเปนการรบรองสทธอนเปนหลกการพนฐานโดยทวไปตามกฎหมาย

2.1.2.4 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 พระราชบญญคมครองเดกนนมหลกการส าคญ คอ ใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมใน

การดแล ปกปองคมครองเดกทงทางดานรางกายและจตใจรวมถงการสงเคราะห การคมครองสวสดภาพ การพฒนาและฟนฟ และการสงเสรมความประพฤตของเดก สงเสรมหนาทความรบผดชอบของครอบครว ชมชน ภาครฐ เอกชนในการรวมกนคมครองสทธของเดกทงนโดยค านงถงผลประโยชนของเดกเปนส าคญเพอใหเดกมพฒนาการทเหมาะสมอนเปนการสงเสรมสถาบนครอบครวรวมทงการปองกนมใหเดกถกทารณกรรม ตกเปนเครองมอในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบหรอถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมซงพอจะสรปหลกการส าคญในการใหความความคมครองเดกไดดงน

1) การปฏบตตอเดกนนจะตองค านงถงผลประโยชนตอเดกเปนส าคญ และจะตองไมเปนการเลอกปฏบต

2) เดกจะตองไดรบการพฒนา ไดรบการอปการะเลยงด อบรบสงสอนจากบดามารดา ผปกครองหรอผปกครองสวสดภาพ

3) เดกมสทธไดรบความคมครองมใหตองตกอยในภาวะอนนาจะเปนอนตรายตอรางกายและจตใจ หรอขดขวางการเจรญเตบโตและการพฒนาการของเดกรวมทงไดรบการสงเคราะหและสงเสรมความประพฤตของเดกดวย

4) ผปกครองมหนาทตองไมทอดทงเดก หรอเลยงดเดกโดยมชอบ หรอไมใหสงจ าเปนแกการด ารงชพของเดกจนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก หรอขดขวางการเจรญเตบโตและพฒนาการของเดก

5) เดกจะตองไดรบการคมครองจากการโฆษณาผานสอตางๆ หรอสารสนเทศในทางทเปนภยตออนาคตของเดก หรอนาจะท าใหเดกเกดความเสยหายตอชอเสยงหรอเกยรตคณ

Page 22: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

14

6) สทธทเดกจะไดรบการศกษา การดแลดานสขภาพ นนทนาการ การฝกอาชพ การแนะแนวใหค าปรกษา การฝกอบรม การบ าบดรกษา การฟนฟรางกายและจตใจและการสงเสรมความประพฤตทเหมาะสม

7) ก าหนดไมใหบคคลใดๆ ปฏบตตนอนเปนผลรายตอเดก เชน การกระท าหรอละเวนกระท าอนเปนการทารณกรรมตอรางกายหรอจตใจของเดก บงคบ ขเขญ ชกจงยยงสงเสรมหรอยนยอมใหเดกประพฤตไมสมควรแกวยหรอการกระท าใดๆ อนเปนการแสวงหาประโยชนอนมชอบจากเดก

8) ก าหนดใหมกลไกในรปคณะกรรมการเดกแหงชาต กรงเทพมหานครและคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด ท าหนาทเสนอนโยบาย แผน และก าหนดมาตราการในเรองการสงเคราะห การคมครองสวสดภาพ และการสงเสรมความประพฤตเดกรวมทงใหค าแนะน าแกหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนในเรองการคมครองเดก

9) ก าหนดใหหวหนาสวนราชการทงสวนกลางสวนภมภาคและสวนทองถนมหนาทดแลและคมครองสวสดภาพเดกทอยในเขตอ านาจ รวมทงดแลตรวจสอบสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพและสถานพฒนาและฟนฟในเขตอ านาจ11

จะเหนไดวาหลกเกณฑการใหความคมครองเดกโดยทวไปนนเปนการใหความคมครองในสทธเดกในการทจะมชวต การอยรอด โดยไมถกเอารดเอาเปรยบมชวตการเปนอยทดโดยเปนหลกประกนสทธทรฐเขามาคมครองสทธอนเปนหลกการพนฐานทเดกทกคนจะไดรบตามกฎหมาย

2.1.3 การใหความคมครองสทธสวนบคคลของเดก การไดรบการคมครองถอเปนสทธอยางหนงของบคคลซง “สทธ” ในทางนตศาสตรคลาสสคก

คอ “ประโยชน (Interest) ของบคคลทกฎหมายรบรอง (Recognized) และคมครอง (Protected) ให” ซงกอใหเกด “หนาท” (Duty) แกบคคลทจะตองเคารพปฏบตตาม

ดงนน “เดก”ซงมสถานะเปนบคคลทตามกฎหมายใหการรบรอง เดกจงมสทธไดรบความคมครองสทธตามทกฎหมายก าหนดและในทจะการศกษากยวกบหลกการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกนน เพอใหเกดความเขาใจถงลกษณะของสทธสวนบคคลของเดกจงมความจ าเปนตองศกษาถงความหมาย รปแบบ ประเภท และพฒนาการของสทธสวนบคคลเปนการทวไป ซงมรายละเอยดทจะกลาวตามล าดบดงตอไปน

2.1.3.1 ความหมายและรปแบบของสทธสวนบคคล ค าวา “สทธสวนบคคล” นเปนสทธทกฎหมายรบรองและใหความคมครองบคคลทจะ

ไมถกสอดแทรกเขาไปเกยวของในความเปนอยสวนตวจากบคคลอน ซงบคคลยอมมอสระในความเปนอยสวนตว เชน บคคลยอมมสทธทจะใชชอของตนแตเพยงผเดยวและมสทธทจะปองกนไมใหบคคลอนใชชอของตนดวย

11สมศกด ณ โมรา, สาระส าคญของพระราชบญญตคมครองเดก, คนวนท 25 สงหาคม 2556 จาก http://www.pantown-society.com

Page 23: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

15

ศาสตราจารย Alan F. Westin กลาววา “สทธสวนบคคล” เปนความปรารถนาของบคคลทจะอยอยางสนโดษ หรออยในสภาพปราศจากการรบกวน หรออยในททไมมผใดรจก หรอเลอกทจะอยในแวดวงทตนสนทสนมคนเคย อนหมายถง สทธประจ าตวทประกอบดวยเสรภาพในรางกาย ความเปนสวนตวในดานด ารงชวต กลาวคอ สถานะของบคคลทจะไมถกรบกวนตางๆ เชน การสบความลบ การรเหน สถานะของบคคลทรอดพนจากการสงเกต และความสนโดษ12

Black’s Law Dictionary อธบายค าวา “สทธในชวตสวนตวไววา” เปนสทธของบคคลทจะอยโดยปราศจากการรบกวนจากบคคลอน เปนสทธทบคคลจะอยไดโดยเสร” และไดอธบายเพมอกวา “สทธสวนบคคล” คอ สทธของปจเจกชน กลมคนหรอสถาบน เปนการทตวเองมอ านาจในการตดสนใจวาขอมลสวนตวเรองใดทจะเผยแพรไปยงบคคลอนไดแคไหน ดวยวธการอยางไร และเปนการควบคมขาวสารดวยตนเองในการด าเนนชวตทวไป13

การใหความหมายของค าวา “สทธสวนบคคล”นนเปนการอธบายความหมายโดยขยายความใหครอบคลมถง “สทธในความเปนสวนตว” โดยในศตวรรษ 19-20 ไดเกดแนวความคดเกยวกบการเปนอยสวนตวอนไดแก แนวความคดในการคมครองสทธในทอยอาศย สทธ ในครอบครว และสทธความเปนอยในการตดตอสอสารถงกนทางจดหมาย ซงในศตวรรษท 20 นน “สทธในความเปนอยสวนตว” ไดขยายความเปนสวนตวในการตดตอสอสารกนทางจดหมายและยงครอบคลมถงการคมครองความเปนสวนตวในเรองอนอยางกวางขวาง เชน ความเปนสวนตวในการคบคาสมาคมกบบคคลใดบคคลหนงหรอการมญาตมตร ความเปนสวนตวเกยวกบการด าเนนชวตเกยวกบเพศ และรวมถงการคมครองความลบตางๆ ของบคคล เชนความลบในกรรมสทธในทรพยสน ความลบในวชาชพ เปนตน

ในยคทเสรประชาธปไตยเขมแขงประชาชนในประเทศตางใหความส าคญในสทธเสรภาพของตนโดย ท าการเรยกรองสทธเสรภาพตางๆของตน ประเทศตางๆจงไดร วมมอกนหาขอตกลงเพอการคมครองในสทธเสรภาพของประชาชนซงท าใหเกดกตกาวาดวยสทธทางแพงและทางการเมองขององคการสหประชาชาตโดย ในขอ 17 ของกตกาดงกลาวไดมการรบรองเกยวกบ “สทธในความเปนอยสวนบคคล” (Privacy) ไววา “สทธสวนบคคล” นนไมมใครทจะถกละเมดโดยไมชอบดวยกฎหมายตอความเปนสวนตว ครอบครว ทอยอาศยหรอเอกสารโตตอบหรออาจจะกลาวไดวาไมมใครทจะมาท าลายเกยรตยศชอเสยงของผอนโดยไมมกฎหมายใหอ านาจหรอกลาวไดวาทกคนมสทธไดรบการคมครองตามกฎหมายตอการละเมด การแทรกแซง หรอการโจมต ซงในขอนจะเปนการกลาวถงสทธของบคคลในแงของหลกเกณฑ แงของขอบเขตขอถกเถยงขอจ ากดเกยวกบสทธสวนบคคลในดานสทธสวนบคคล สทธในทอยอาศย สทธในครอบครว สทธในชอเสยงและสทธในเอกสารโตตอบ

12ไชยวฒน เลยบสอตระกล, การคมครองสทธสวนบคคลตามรฐธรรมนญในกรณดกฟงโทรศพท: การศกษาอสระ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2545), หนา 142. 13จรารตน วรวฒนธ ารง, การคมครองขอมลสวนบคคล (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสต มหาวทยาลยรามค าแหง, 2548), หนา 11.

Page 24: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

16

สทธสวนบคคล หรอ สทธความเปนสวนตว (Right to Privacy) นนทประชม ICJ (International Commission of Jurists) ในการประชมทกรงสตอกโฮลมประเทศสวเดน เมอป ค.ศ. 1967 ไดใหความหมายวาเปนสทธทจะอยล าพงโดยการบกวนนอยทสดและขยายความไปถงสทธของปจเจกชนทจะด าเนนชวตโดยการคมครองจากสงเหลาน ไดแก

1) การแทรกแซงในความเปนสวนตว ครอบครว เคหสถาน โดยบคคลทกคนยอมไดรบความคมครองในความเปนสวนตวในการด าเนนชวต ครอบครว การอยอาศยโดยปราศจากการแทรกแซงของรฐ เชน การอยรวมกนเปนครอบครว การสรางความสมพนธในครอบครว ความสมพนธระหวางบคคลในครอบครว ซงรวมถงความสมพนธบดามารดากบบตร และบตรบญธรรมกบผรบบตรบญธรรม

2) การแทรกแซงในทางกายภาพ ในทางจตใจ เสรภาพในทางความคดหรอศลธรรมกลาวคอบคคลยอมมเสรภาพในการแสดงความคดเหนการพดการเขยนการพมพการแทรกแซงดงกลาวกระท าไมไดเวนแตโดยอาศยอ านาจตามกฎหมาย

3) เกยรตยศชอเสยง ซงหากการกระท าการกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยงสาธารณชนอนเปนการละเมดหรอกระทบถงเกยรตยศ ชอเสยงของบคคลกระท ามได เวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณชน

4) การไขขาวขอความใหแพรหลายอนขดตอความจรงอนท าใหเกดความเสอมเสยตอสาธารณชนซงหากมการกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยงสาธารณชนอนเปนการละเมดหรอกระทบถงสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยงหรอความเปนอยสวนตวจะกระท ามได เวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณชน เชน กรณสอมวลชลน าเสนอขาวของบคคลในลกษณะทเกนจรงความเปนจรงหรอเผยแพรขอมลอนเปนเทจท าใหบคคลนนไดรบความเสอมเสย

5) การเปดเผยขอเทจจรงทไมถกตองอนเปนทนาอบอายเกยวกบชวต 6) การใชชอหรอเครองหมายชเฉพาะหรอภาพโดยไมมอ านาจ 7) การสบความลบ การสอดรสอดเหน การเฝาด การรบกวน เปนการให

ความคมครองจากการรกล าทางรางกายของบคคลอนในการทผนนประสงคจะอยตามล าพง เชน การดกฟงโทรศพทการแอบซอนไมโครโฟนเพออดเทปการสนทนาการใชกลองเลนสซมระยะไกลเพอถายภาพ

8) การแทรกแซงการตดตอสอสารระหวางกนอนเปนการใหความคมครองในความปลอดภยในการตดตอสอสารทผอนจะลวงรมได เชน การตดตอสอสารทางจดหมาย ทางโทรศพท ไปรษณยอเลกทรอนกส หรอวธการตดตอสอสารอนใด

9) การเปดเผยขอมลอนเปนความลบ ซงผกระท าไดมาจากการประกอบวชาชพนนโดยใหความคมครองขอมลสวนตวของบคคลจากผทไดลวงรจากการประกอบวชาชพ เชน แพทยจะตองไมเปดเผยขอมลสขภาพของผปวยซงตนใหการรกษา

10) การใชงานโดยมชอบซงการตดตอสอสารสวนบคคล ดงนน จงอาจกลาวไดวาบคคลควรจะไดรบความคมครองในความเปนสวนตวในการ

ด ารงชวต ในการใชชวตอยางอสระ มสทธทจะด าเนนชวตแสวงหาความสขตามวถทางของตนเองโดย

Page 25: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

17

ไมขดตอกฎหมาย ไมขดตอความสงบเรยบรอยศลธรรมอนดของประชาชนและไมเปนการละเมดสทธเสรภาพของบคคลอนซงเกยวกบแนวคดการใหความคมครองสทธสวนบคคลสทธความเปนสวนตวในประเทศไทยมขนอยางชดเจนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 34 ซงบญญตวา

“สทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตวยอมไดรบการคมครองการกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยงสาธารณชนอนเปนการละเมดหรอกระทบถงสทธของบคคลในครอบครวเกยรตยศชอเสยงหรอความเปนอยสวนตวจะกระท ามไดเวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณชน”

ตอมาเมอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550 มผลใชบงคบกไดมบทบญญตคมครองสทธในความเปนอยสวนตวไวในมาตรา 35 ซงบญญตวา

“สทธของบคคลในครอบครวเกยรตยศชอเสยงตลอดจนความเปนอยสวนตวยอมไดรบความคมครองการกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยงสาธารณชนอนเปนการละเมดหรอกระทบถงสทธของบคคลในครอบครวเกยรตยศชอเสยงหรอความเปนอยสวนตวจะกระท ามไดเวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณะ

บคคลยอมมสทธไดรบความคมครองจากการแสวงประโยชนโดยมชอบจากขอมลสวนบคคลทเกยวกบตนทงนตามทกฎหมายบญญต”

จะเหนไดวา มาตรา 35 วรรคสาม ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มบทบญญตเพมเตมเกยวกบการใหความคมครองขอมลสวนบคคลทชดเจนมากยงขนซงเกยวกบการใหความคมครองในขอมลสวนบคคลนนกถอเปนลกษณะการใหความคมครองในความเปนสวนตวตามรฐธรรมนญฯ ซงเปนการตความ “ความเปนสวนตว” ในดานการจดการขอมลสวนบคคลตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 255014

แนวคดเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลนนเปนแนวคดทมนานนานแลวโดยปรากฏอยในคมภรไบเบลและในคมภรอลกรอาล ซงจะมการกลาวถงความเปนสวนตวไวหลายประการดวยกนจนกระทงไดมการรบรองสทธประเภทนเปนสทธสากลตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ค.ศ.1948 (Universal Declaration of Human Right 1948)

2.1.3.2 พฒนาการเกยวกบการคมครองสทธสวนบคคล สทธสวนบคคลนนถอเปนสทธมนษยชนขนพนฐานซงแนวคดเกยวกบสทธมนษยชน

นนมจดเรมตนมาจากค าสอนของศาสนาครสตทวาบคคลยอมมศกดศรความเปนมนษยมความเสมอภาคเทาเทยมกนในสายตาของพระผเปนเจา หากมการกระท าใดทลดรอนสงเหลานนนยอมเปนความผดซงค าสอนดงกลาวสอดคลองกบหลกกฎหมายเรองสทธตามธรรมชาตทวา “สทธของบคคล” นนเปนสทธทตดตวมาตามธรรมชาต กลาวคอมนษยเกดมาพรอมกบสทธในชวต สทธในทรพยสน เสรภาพในรางกายและความเสมอภาคกนซงสทธเหลานจะลบลางหรอกาวลวงมได

เมอแนวความคดเรองกฎหมายธรรมชาตและค าสอนในศาสนาครสตไดเรมเผยแพรไปสประชาชนและนกการเมองและประกอบกบเรมเกดปญหาทผใชอ านาจปกครองใชอ านาจทเกน

14มาตรา 35 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (พ.ศ. 2550)

Page 26: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

18

ขอบเขตจงท าใหเกดความขดแยงทางการเมองจนไดมการท าขอตกลงระหวางผใชอ านาจปกครองกบประชาชนเกยวกบสทธมนษยชนและสทธความเปนสวนตวขน 3 ฉบบไดแก

1) The Great Charter หรอมหากฎบตรแมกนาคารตา (Magna Carta) ของประเทศองกฤษ

เนองจากพระเจา (Jone) กษตรยใชอ านาจปกครองทไมเปนธรรมท าใหประชาชนไดรบความเดอดรอน จงมการตอตานโดยพวกขนนางและนกบวชจนในทสดไดมการบงคบใหพระเจาจอหนลงพระนามประกาศใชกฎหมายฉบบหนงคอ “The Great Charter” หรอ “มหากฎบตรแมกนารคารตา” (Magna Carta) เมอวนท 21 มถนายน ค.ศ. 121515 ซงนบวาเปนเอกสารชนแรกทางประวตศาสตรทใหความคมครองสทธมนษยชนโดยสาระส าคญเปนการใหความคมครองประชนจากการใหอ านาจตามอ าเภอใจของผใชอ านาจปกครอง

2) ค าประกาศวาดวยสทธของมนษยและพลเมองของประเทศสาธารณรฐฝรงเศส (La Declaration des Droits de L’Homme et du Citoyen)

ค าประกาศนเกดขนในสมยปฏวตฝรงเศสโดยเปนการก าหนดสทธของปจเจกบคคลใหเปนสทธสากลซงไดรบอทธพลมาจากทฤษฎกฎหมายธรรมชาตทวาสทธดงกลาวมอยไมวาอยทใดและเวลาใดซงรางสดทายของค าประกาศไดรบการบรองจากโดยสภารางรฐธรรมนญเมอวนท 26 สงหาคม พ.ศ. 2532

ค าประกาศนบวามความส าคญมากเนองจากเปนเอกสารฉบบแรกทมการแบงแยกระหวางสทธมนษยชนกบสทธพลเมองโดยก าหนดใหสทธพลเมองอยภายใตสทธมนษยชนเนองจากสทธมนษยชนเปนสทธทด ารงอยกอนรฐแตสทธพลเมองนนเปนสทธทรฐและกฎหมายก าหนดขน โดยหลกการส าคญของค าประกาศฯนนเกยวกบหลกความเสมอภาคและหลกความถกตองตามกฎหมายและค าประกาศดงกลาวยงไดมการน ามาเผยแพร เพอการศกษา เพอเปนเหตผลสนบสนนในการตอสสทธมนษยชน16

3) ค าประกาศอสรภาพของประเทศสหรฐอเมรกา (The Declaration of Independence)

ค าประกาศฯนเกดขนเมอวนท 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1776 โดยเปนการประกาศอสรภาพของประเทศสหรฐอเมรกาจากประเทศองกฤษ โดยประกาศความเปนอสระ ยนยนสทธเสรภาพของมนษยอยางชดเจน17

แมจะปรากฏวาในประเทศตางๆไดมการออกกฎบตรมาใชบงคบขนแตกเปนการสรางหลกประกนสทธมนษยชนภายในประเทศของตนเทานนมไดเปนหลกเกณฑระหวางประเทศแตอยางใด

15กลพล พลวน, พฒนาการแหงสทธมนษยชน (กรงเทพมหานคร: วญญชน, 2538), หนา 25. 16โภคน พลกล, ปญหาและขอคดบางเรองจากรฐธรรมนญไทย, (กรงเทพมหานคร: สมาคมสงคมศาสตรแหงประเทศไทย, 2521), หนา 87. 17บวรศกด อวรรณโณ, กฎหมายมหาชน: ววฒนาการทางปรชญาและลกษณะของกฎหมายมหาชนมหาชนในยคตางๆ, พมพครงท 2 (กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2537), หนา 59-60.

Page 27: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

19

สงคมระหวางประเทศจงมแนวความคดทจะผลกดนเรองสทธมนษยชนใหเปนเรองระหวางประเทศเพอยกระดบมาตรฐานของสทธมนษยชนใหดยงขน จงไดมการกอตงองคการสหประชาชาตขน และการกอตงองคการสหประชาชาตนเองทเปนจดเรมตนของการจดตงสถาบนระดบชาตเพอสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนในเวลาตอมาซงกฎบตรสหประชาชาตไดแสดงใหเหนเจตจ านงของการกอตงองคการสหประชาตไววา

“เราประชาชนแหงสหประชาชาตมความมงมนทจะปกปองลกหลานเราจากหายนะแหงสงครามซงน าความวปโยคอยางสดพรรณนาสมวลมนษยชาตในชวชวตเราถงสองครงและยนยนความเชอมนในสทธมนษยชนขนพนฐานในศกดศรและคณคาแหงมนษยในสทธอนเทาเทยมกนระหวางประชาชาตนอยใหญและสถาปนาสภาวการณอนจะธ ารงไวซงความยตธรรมและความเคารพในพนธกรณอนเกดจากสนธสญญาและกฎหมายระหวางประเทศและสงเสรมความกาวหนาทางสงคมและและมาตรฐานชวตทดขนในเสรภาพทกวางขน”18

องคการสหประชาชาตนนก าหนดใหมการคมครองสทธมนษยชนทเปนการก าหนดหนาทเฉพาะประเทศสมาชกเทานน มไดมการรบรองวาบคคลเปนผทรงสทธมนษยชนโดยตรงระหวางประเทศแตอยางไรกตามตอมากไดมการรบรองสทธมนษยชนในระหวางประเทศวาเปนผทรงสทธตางๆ อยางแทจรงเปนมาตรฐานสากลครงแรกในราวศตวรรษท 19 โดยปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ค.ศ. 1948 (The Universal Declaration of Human Rights 1948) ซงไดบญญตการรบรองคมครองไวในขอ 12 ดงน

“บคคลยอมไมถกแทรกแซงโดยพลการในความเปนอยสวนตว ในครอบครว ในเคหะสถาน หรอในการสอสาร หรอไมอาจถกหลบหลในเกยรตยศและชอเสยง ทงนบคคลทกคนยอมมสทธทจะไดรบการปกปองคมครองโดยกฎหมายอนเนองจากการกาวลวงในสทธเชนนน”19

สทธสวนบคคลนนเปนเรองทส าคญอกเรองหนงซงไมวาบคคลใดจะกระท าการอยางใดอยางหนงแลวกตองเคารพในสทธสวนบคคลของบคคลอนโดยตองค านงอยเสมอวาการกระท าการใดๆของตนนนหากไดกระท าลงไปแลวจะเกดผลกระทบตอสทธสวนบคคลของผอนหรอไมเนองจากสทธสวนบคคลหรอสทธความเปนสวนตวนเปนสทธขนพนฐานของบคคล

แนวความคดเกยวกบการคมครอง “สทธสวนบคคล” (Privacy) มววฒนาการมาจากแนวคดเกยวกบ “สทธเสรภาพสวนบคคล” ซง John Stuart Mill นกคดทางการเมองคนส าคญของลทธเสรนยมไดใหความหมายของ “สทธเสรภาพสวนบคคล” ไววา “บคคลทกคนนนมสทธในการด ารงอยอยางเสรตามธรรมชาตไมวาในทางกายภาพ ทางจตวญญาณและทางนตนย”

2.1.3.3 ประเภทของสทธสวนบคคล ประเภทของสทธสวนบคคลอาจจ าแนกได 4 ประการ ดงน

18เสร นนทสต, “หมวดองคกรอสระตามรฐธรรมนญเรอง 3 คณะกรรมการสทธมนษยชน” สารานกรมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 (กรงเทพมหานคร: สถาบนพระปกเกลาหนา 8. 19สราวธ ปตยาศกด, กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2555), หนา 241.

Page 28: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

20

1) ความเปนส วนตว เก ยวกบขอมลสวนบคคลหรอขอมลสวนต ว (Information Privacy)

เปนการใหความคมครองขอมลสวนบคคลโดยการวางหลกเกณฑเกยวกบการเกบรวบรวมและการบรหารจดการขอมลสวนบคคล

2) ความเปนสวนตวเกยวกบเนอตวและรางกาย (Bodily Privacy) ความเปนสวนตวในชวตรางกาย (Bodily Privacy) เปนการใหความ

คมครองในชวตรางกายของบคคลในทางกายภาพทจะไมถกดาเนนการใดๆอนละเมดความเปนสวนตวอาทการทดลองทางพนธกรรมการทดลองยาเปนตน

3) ความเปนสวนตวในการตดตอสอสาร (Privacy of Communication) การใหความคมครองในความปลอดภยและความเปนสวนตวในการ

ตดตอสอสารทางจดหมายโทรศพทไปรษณยอเลกทรอนกสหรอวธการตดตอสอสารอนใดทผอนจะลวงรมได

4) ความเปนสวนตวในการอยหรอพกอาศย (Territorial Privacy) เปนการก าหนดขอบเขตหรอขอจากดทบคคลอนจะรกล าเขาไปในอาณา

เขตแหงสถานทสวนตวมไดทงนรวมทงการตดกลองวงจรปดและการตรวจสอบหมายเลขประจ าตวประชาประชาชนของบคคลเพอการเขาทพกอาศย (ID checks)

โดยหลกแลวสทธสวนบคคลเกยวกบความเปนสวนตวในดานตางๆ ดงกลาวมานนบคคลทกคนยอมไดรบการคมครองความตามกฎหมายอยแลวซงบคคลในทนยอมหมายรวมถง “เดก” ดวย

แตอยางไรกตามหากขอมลสวนบคคลนนเปนขอมลสวนบคคลของเดกและทงเปนขอมลสวนบคคลของเดกซงออนไลนขณะเขาใชบรการอนเทอรเนตดวยแลว ยงไมมหลกเกณฑทใหความคมครองครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตแตอยางใดซงรายละเอยดเกยวกบ อนเทอรเนตและขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนจะกลาวในหวขอตอไป

2.2 การคมครองสทธสวนบคคลของเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

ในปจจบนเดกเปนกลมทเรมเขาสโลกของอนเทอรเนตและมแนวโนมทจะเพมขนเรอยๆ ทง

ยงพบวากลมเดกเปนกลมใหญทใหความสนใจและนยมกจกรรมออนไลน ไมวาจะเปนการเลนเกมส การเขาชมเวบไซตหรอการอานหรอเขยนบลอก (Blog) การการสนทนาแบบออนไลน รวมไปถงการตงกระทถามตอบในเวบบอรดตางๆ เปนกลมเดกมากกวากลมอายอนๆ ซงบรการอนเทอรเนตในปจจบนกมใหเลอกเขาใชบรการมากมายจงเปนการสรางแรงจงใจและมความหลากหลายใหกบเดกทนยมกจกรรมออนไลนเพมมากขน

2.2.1 ความหมายและพฒนาการเกยวกบอนเทอรเนต ในสวนนจะจะกลาวถงลกษณะ รปแบบ ประเภทและพฒนาการของการใหบรการ

อนเทอรเนต ทงนกเพอใหเกดความเขาใจในการวเคราะหกฎหมายและสามารถหามาตราการทเหมาะสมในการใหความคมครองสทธเดกในสวนขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตตอไป

Page 29: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

21

2.2.1.1 ความหมายของอนเทอรเนต “อนเทอรเนต (Internet ยอมาจาก Interconnected Computer Network)” คอ

เครอขายของคอมพวเตอร (Network of Networks) ระบบตางๆทเชอมโยงกน (a Global Communication System that Link Together Thousands of Individual Network)20 ซงเปนระบบเครอขายคอมพวเตอรทมขนาดใหญ โดยเครองคอมพวเตอรทกเครองทวโลกสามารถสามารถตดตอกนไดโดยใชมาตราฐานในการรบสงขอมลทเรยกวา “โปรโตคอล (Protocol)” ซงโปรโตคอลทใชบนเครอขายอนเทอรเนตมชอวา “ทซพ/ไอพ (TCP/ IP:Transmission Control Protoco/ internet Protocol) ระบบอนเทอรเนตเปนเสมอนใยแมงมมทครอบคลมทวโลกซงสามารถตดตอสอสารกนไดหลายเสนทาง เปนการตดตอสอสารแบบไรมต (Cyberspace)21

2.2.1.2 พฒนาการของอนเทอรเนต ในป ค.ศ.1969 อนเทอรเนตไดเรมมขนโดยกระทรวงกะลาโหมแหงประเทศ

สหรฐอเมรกาโดยไดรเรมโครงการเครอขายคอมพวเตอรทวประเทศและจดตงหนวยงานทางทหารขนมาเรยกวา อารพาและตอมาอารพากไดสรางอารพาเนตขน (Advanced Research Project Agency Network: ARPANET) โดยเชอมโยงเครอขายอารพาเนตกบเครอขายคอมพวเตอรของมหาวทยาลยในประเทศอเมรกา 4 แหง คอ มหาวทยาลยแคลฟอรเนยแหงลอสแองเจอลส (University of California, Los Angeles: UCLA) สถาบนวจยสแตนฟอรด (Stanford Research Institute: SR) มหาวทยาลยแคลฟอรเนยแหงซานตาบารบารา (University of California, Santa Barbara: UCSB) และมหาวทลยยทาร (University of Utah) ในชวงแรกเครอขายดงกลาวถกจ ากดในการใชงานโดยใชเฉพาะการทหาร ราชการ และการศกษาเทานน และเมอกระทรวงกะลาโหมแหงประเทศสหรฐอเมรกาไดยกเครอขายอารพาเนตใหเปนเครอขายสาธารณะจงไดกลายเปนเครอขายอนเทอรเนตจนถงปจจบนน22

องคกรเพอการวจยนวเคลยรแหงยโรปในประเทศสวสเซอรแลนด(TheEuropean Organization for Nuclear Research) ไดพฒนาเวลดไวดเวบ (Word wide web: WWW) เมอป พ.ศ. 2533 มผลท าใหการสงขอมลหนาเวบไซตมทงขอมลและรปภาพผานเครอขายอนเทอรเนตและหลงจากนนกมการพฒนาโปรแกรมประยกต (Application Programs) เพอสงเสรมการสงขอมลทางเวบไซตและในป พ.ศ. 2537 ไดเกดธรกรรมเชงพาณชยเรยกวา“พาณชยอเลกทรอนกส (Electronic Commerce: E-Commerce) และในทวปทมผใชอนเทอรเนตมากทสดในโลก คอ อเมรกาเหนอ และประเทศทมผใชอนเทอรเนตมากทสดในโลก คอ องกฤษ คดเปนรอยละ 85 ของคนในประเทศ23

20Peter Norton’s Introduction to Computers, 6th ed, (Glenceo: McGraw-Hill, 2006), p. 49. 21ประพมพ สวรรณกฎ และ อจศรา ประเสรฐสน, รายงานการวจยฉบบบสมบรณ ผลกระทบของอนเทอรเนตตอสขภาพกายและสขภาพจตของเดกและเยาวชน: กรณศกษากรงเทพมหานคร, 2550), หนา 6. 22 สราวธ ปตยาศกด, กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2555), หนา 8.

23เผยงานวจยนาสนใจสถตการใชอนเทอรเนตของคนทวโลก, คนวนท 31 มนาคม 2555 จาก http://blog.edozones.com/poonpreecha

Page 30: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

22

ในป พ.ศ. 2530 ประเทศไทยเรมมอนเทอรเนตโดยมการเชอมตอเครอขายคอมพวเตอรของสถาบนสงขลานครนทรและสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชยไปยงมหาวทยาลยเมลเบรนประเทศออสเตเรย และในป พ.ศ. 2535 ศนยเทคโลโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) ไดท าการเชอมตอเครอขายเขากบสถาบนและมหาวทยาลยตางๆรวม 6 สถาบนดวยกนอนไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชยเขาดวยกน เรยกวา “เครอขายไทยสาร” ซงมวตถประสงคส าหรบการพฒนาการศกษาและการวจย

ประเทศไทยไดเรมมการใชบรการอนเทอรเนตเชงพาณชยในครงแรกเมอป พ .ศ. 2538 โดยรฐวสาหกจไดรวมมอกน 3 แหง ไดแก การสอสารแหงประเทศไทย องคการโทรศพทแหงประเทศไทย และส านกสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโยลแหงชาต โดยไดจดตง บรษท อนเทอรเนต ประเทศไทย จ ากด (มหาชน) ใหเปนผบรการทางดานอนเทอรเนตเชงพาณชยเปนรายแรกในประเทศไทย24

อตราการใชอนเทอรเนตมปรมาณทเพมมากขนซงเหนไดจากงานวจยของสถาบนวจยและศนยขอมลการใชอนเทอรเนตในสหรฐ ไดแก Pew Internet, Tns Digital Life, Nielsen และ Comscore Data Mine ไดท าการวจย โดยไดเกบขอมลความถและขอมลการใชอนเทอรเนตของคนทวโลกวามการเขาใชอนเทอรเนตมากนอยเพยงใด และประเภทหรอกจกรรมบนอนเทอรเนตมอะไรบาง ซงพบวา อเมรกาเหนอเปนทวปทมผใชอนเทอรเนตมากทสดในโลก และ องกฤษเปนประเทศทมผใชอนเทอเนตมากทสดในโลกโดยคดเปนรอยละ 85% ของคนในประเทศ และเวบไซตกเกล (WWW.Google.com) มผเขาใชทวโลก 153,441,000 ครงตอเดอนซงเปนเวบไวตทมจ านวนคนเขาใชมากทสดในโลก รองลงมาคอ เฟชบค (WWW.Facebook.com) มผเขาใชทวโลกตอเดอนรวม 137,664,000 คนตอเดอน และกจกรรมทคนทวโลกใชเวลากบมนนานทสด ไดแก โซเชยลเนตเวรค รองลงมาคอการคนหาขอมล และการอานขาวหรอบทความออนไลน และกจกรรมยอดนยม คอ การอาน การเขยนอเมล และการคนหาขอมล25

ส าหรบในประเทศไทยในปจจบนนนการใชบรการอนเทอรเนตมอตราทเพมมากขนและมแนวโนมทจะเพมขนอก ซงเหนไดจากผลส ารวจของศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาตในป พ.ศ. 2550 พบวากลมผใชบรการอนเทอรเนตมากทสดอยในระดบอายตงแต 20-25 ป เฉลย 19.9% รองลงมาคอระดบอายตงแต 26-30 เฉลย 18.5% และกลมอายต ากวา 20 ป เฉลย 16.5% ซงจากผลส ารวจดงกลาวจ าพบวาตอนนเดกไดเขามาสโลกอนเทอรเนตมากขน26 และจากสถตของส านกงานสถตแหงชาตทไดมการส ารวจการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอนซงมผลส ารวจออกมาในป พ.ศ. 2554 พบวาอตราการใชบรการอนเทอรเนตในระดบอาย

24สราวธ ปตยาศกด, กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2555),

หนา 9. 25เผยงานวจยนาสนใจสถตการใชอนเทอรเนตของคนทวโลก, เรองเดม, หนา 1. 26ผลส ารวจกลมผใชอนเทอรเนตของศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสคอมพวเตอรแหงชาต

พ.ศ. 2550, คนวนท 31 มนาคม 2555 จาก http://www.nectec.or.th/index.php

Page 31: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

23

ในชวง 15-24 ปมการใชบรการอนเทอรเนตสงสด เฉลย 51.9% รองลงมาคอระดบอาย 6-14 ป เฉลย 38.3% ระดบอาย 25-34 ป เฉลย 26.6% ระดบอาย 35-49 เฉลย 14.3% และกลมอาย 50 ปขนไป เฉลย 5.5%27 และลาสดจากผลส ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2556 ตามกลมอายตางๆ พบวาอตราการใชอนเทอรเนตในอาย 15-24 ป มสดสวนการใชอนเทอรเนตสงทสด รอยละ 58.4 รองลงมาคอ กลมอาย 6-14 ป รอยละ 54.1 กลมอาย 25-34 ป รอยละ 33.5 กลมอาย 35-49 ปรอยละ 18.7 และในกลมอาย 50 ปขนไปมเพยง รอยละ 6.6 ซงจากสถตดงกลาวจะเหนไดวาอตราการใชอนเทอรเนตมปรมาณทเพมมากขนเรอยๆ และอนเทอรเนตกสามารถเขาถงไดทกเพศทกวยและกลมทมปรมาณการใชอนเทอรเนตมากทสดคอกลมเดก28

2.2.2 ประเภทของบรการอนเทอรเนต อนเทอรเนตเปนการใหบรการทชวยใหผใชสามารถตดตอสอสารหรอรบสงขอมลกนไดใน

รปแบบอเลกทรอนกสซงจะมความสะดวก รวดเรวมากกวาการตดตอดวยวธธรรมดา อนเทอรเนตเปนเครอขายทเชอมโยงกนไดทวโลกโดยมคอมพวเตอรท าหนาทเปนผใหบรการทเรยกวาเซรฟเวอร (Sever) หรอ โฮส (Host) ซงระบบคอมพวเตอรเหลานจะใหจะใหบรการตางๆแลวแตวตถประสงคทเจาของคอมพวเตอรหรอเครอขายนนตงขนและบรการอนเทอรเนตนนกมการใหบรการทหลากหลายรปแบบ หลายปรเภท โดยพอจะสรป ไดดงน

2.2.2.1 เวบไซต เวบไซต (Web Site) หมายถง หนาเวบเพจหลายหนา ซงเชอมโยงกนผานทาง

ไฮเปอรลงก หรอทเรยกวา “ลงค”เปนการเชอมโยงเวบไซตบนอนเทอรเนตจากจดหนงโยงไปยงอกจดหนงซงสวนใหญจดท าขนเพอน าเสนอขอมลผานคอมพวเตอร โดยถกจดเกบไวในเวลดไวดเวบ หนาแรกของเวบไซตทเกบไวทชอหลกจะเรยกวา โฮมเพจ เวบไซตโดยทวไปจะใหบรการตอผใชฟร แตในขณะเดยวกนบางเวบไซตจ าเปนตองมการสมครสมาชกและเสยคาบรการเพอทจะดขอมล ในเวบไซตนน ซงไดแกขอมลทางวชาการ ขอมลตลาดหลกทรพย หรอขอมลสอตางๆ ผท าเวบไซตมหลากหลายระดบ ตงแตสรางเวบไซตสวนตว จนถงระดบเวบไซตส าหรบธรกจหรอองคกรตางๆ การเรยกดเวบไซตโดยทวไปนยมเรยกดผานซอฟตแวรในลกษณะของ เวบเบราวเซอร29

ดงนน สรปไดวา เวบไซต คอ ชอเรยกหรอทอยของเครองคอมพวเตอรทใหบรการเวบเพจ คอ หนาแตละหนาทมการเชอมโยงถงกน โฮมเพจ คอ หนาแรกทเขาสเวบไซตนน ๆ

27ส านกงานสถตแหงชาต, ขอมลเบองตนส ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2554, คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก htpp://www.stks.or.th/ blog/?p=12566

28ส านกงานสถตแหงชาต. สรปขอมลเบองตนการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2556, คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.service. nso.go.th/nso/nsopublish/themes/files/icthh56.pdf

29สงคมแบงบนความรเกยวกบไอท, เวบไซต Website หมายถงอะไร, คนวนท 1 กนยายน 2556 จาก http://www.zonetip.com/forum/topic/43

Page 32: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

24

2.2.2.2 เวบบอรด เวบบอรด (Web Board) คอ เวบไซตทท าหนาทในลกษณะเปน กระดานสนทนา

เปนกระดานแจงขาวสาร ขอมล และแลกเปลยนความคดเหนกน โดยใชรปแบบการแสดงผล HTML ทนยมใชใน World Wide Web (WWW ) ซงเวบบอรด (Web Board) อนญาตใหผเยยมชมเวบไซตและผพฒนาเวบไซตสามารถตงหวขอกระท เพอประกาศขาวสาร แลกเปลยนความคดเหนกนได โดยทวไปมกเรยกเวบบอรด (Web Board) วา บอรด หรอ กระดานขาวสาร กระดานขาวสารนนยงมชอเรยกอนอกมากมาย อาทเชน กระดานสนทนาออนไลน เวบบอรด เวบฟอรม ฟอรม เมสเซจบอรด บลเลตอนบอรด ดสคชชนบอรด ตวอยางในเวบบอรดไทยไดแก พนทป เอมไทย เปนตน30

2.2.2.3 หองสนทนา เปนบรการอนเทอรเนตในลกษณะโปรแกรมทพฒนามาจากพนฐานของโปรแกรม

Talk บนระบบปฏบตการยนกซ (UNIX) และนยมเรยกกนวา (Chat) (Internet Relay chat: IRC) Chat เปนการสนทนาผานเครอขายคอมพวเตอรซงเปนบรการประเภทหนงของอนเทอรเนตซงผใชสามารถตดตอสอสารโตตอบกบผใชคนอนๆ ในอนเทอรเนตไดในเวลาเดยวกนโดยการคยดวยกนโดยการพมพผานทางคยบอรดซงเปรยบเสมอนการคยกนโดยผานทางเครองคอมพวเตอรของทงสองฝายทสอสารกน ซงสามารถคยกนเปนการสวนตวหรอเปนกลมกไดโดยใชการพมพโดยการตอบโตทนททนใดและขอความทพมพนนจะไปปรากฎบนจอภาพของเครองคอมพวเตอรของผทก าลงตดตอกนในเวลาอนรวดเรวและผรบขอความได อานขอความแลวกสามารถพมพขอความภาพเคลอนไหว (Animation) การแสดงออกทางอารมณ (Emotion) หรอการตนตางๆ ตอบกลบไดทนทและยงสามารถคยกบแบบคยโทรศพท ตลอดจนการแลกเปลยนขอมลบนจอภาพหรอในเครองของผสนทนาแตละฝายไดอกดวย

ในปจจบนการสนทนาผานเครอขายออนไลนในปจจบนมหลายโปรแกรม เชน ไอซคว (ICQ) เพรช (Pirch) Windows Messenger (MSN) WhatsApp Face Book Line Twitter ซงโปรเแกรมตางๆ เหลานสามารถสนทนาออนไลนกนไดงาย สะดวก รวดเรว และไมมคาใชจายจงเปน อกรปแบบหนงของการตดตอสอสารทไดรบความนยมของทกเพศทกวย

2.2.2.4 กระดานขาว กระดานขาวเปนบรการอนเทอรเนตในรปแบบทใหบรการในลกษณะของกระดาน

ขาวเหมอนกบระบบ (Bulletin Board System หรอ BBS) ซงแบงออกเปนกลมยอยจ านวนมาก เรยกวา เปนกลมขาว (Newsgroup) ซงมการสงขาวสารผานระบบดงกลาว ซงอาจจะแบงแยกเปนกลมๆ ไดตามความสนใจ เชน กลมอาหาร ธรรมชาต สถานทตางๆ เปนตน โดยสามารถเลอกอานเลอกดในหวขอทเราสนใจ และฝากขอความทสนใจไวบนกระดานขาวนน แตถาเราไมสนใจในกลมขาวทเปนสมาชกอยตอไปแลว กสามารถยกเลกการเปนสมาชกของกลมขาวนนและไปเปนสมาชกกลมขาวอนแทนได โดยทการเปนสามชกกลมขาว การบอกเลกการเปนสมาชก รวมทงการใชบรการจะไมมคาใชจายใดๆ ทงสน

30ความหมายของเวบบอรด, คนวนท 1 กนยายน 2556 จากhttp://www.thaigoodview.com/library/contest2553/type2/tech04/05/__25.html

Page 33: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

25

2.2.2.5 จดหมายอเลกทรอนกส จดหมายอเลกทรอนกสเปนบรการทสามารถเขาถงบคคลเปนรายบคคลไดเปนอยางด

เปนบรการทสามารถสงตวอกษร ขอความ ภาพ เสยง แฟมขอมล ผานระบบคอมพวเตอรไปยงผรบซงสามารถสงไปยงจดหมายไปยงผรบหลายๆ คนในเวลาเดยวกนและสามารถสงเขาถงตวผรบโดยตรงโดยผสงและผรบเปนผทอยในระบบเครอขายคอมพวเตอรเดยวกน ชวยใหมความสะดวกในการตดตอสอสารระหวางกนไดทวโลก มความสะดวก รวดเรว และสามารถตดตอสอสารกนไดโดยไมตองค านงวาผรบจะอยทไหน จะใชเครองคอมพวเตอรอยหรอไมเพราะเมอมการสงขอความแลวไปรษณยอเลกทรอนกสจะเกบขอความเหลานนไวเมอผรบเขาสระบบเครอขายขอความนนกจะมรออยแลวจงท าใหการตดตอสอสารถงกนและกน สามารถแลกเปลยนขอมลกนและกนอยางไดโดยงายทงยงประหยดในเรองของคาใชจาย เวลา และไมตองค านงถงเรองน าหนกในการจดสงแตละครง และเปนการลดปรมาณการใชกระดาษไมเปนการท าลายสงแวดลอมอกดวย ดงนนจดหมายอเลกทรอนกสจงเปนเครอขายคอมพวเตอรทมคนนยมใชบรการกนมากทสด

จะเหนไดวาอนเทอรเนตนนมพฒนาการอยางตอเนอง รวดเรว และมความสะดวกในการเขาใชงานท าใหการตดตอสอสารถงกนมความสะดวกตดตอสอสารกนไดทกททกเวลา ทงยงมเวบไซตใหเลอกเขาใชบรการมากมายสรางความหลากหลายใหกบผเขาใชบรการ อนเทอรเนตจงเปนทนยมและแพรหลายเปนอยางมากในยคปจจบน

แตอยางไรกตามสงหนงทจะมองขามไมไดเกยวกบการเขาใชบรการอนเทอรเนต คอ ขอมลสวนบคคลของผทเขาใชบรการโดยเฉพาะผใชบรการทเปนเดกซงในบางเวบไซตการทจะเขาไปมสวนรวมกจกรรม หรอ เขาใชบรการของเวบไซตไดนนจะตองมการใหขอมลสวนบคคลซงเปนขอมลทสามารถเขาถงตวผใชบรการได เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพท อเมลล เปนตน ซงในการใหขอมลดงกลาวบางครงอาจมการน าขอมลไปใชหรอไปเปดเผยโดยไมไดรบอนญาต เพอแสวงหาประโยชนอนมชอบ ซงรายละเอยดเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตจะกลาวในหวขอตอไป 2.3 การคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

อนเทอรเนตเปนเครองมอตดตอสอสารเครอขายทางสงคมซงโปรแกรมเครอขายสงคมตางๆ บนอนเทอรเนตไมวาจะเปนการสนทนาออนไลน กระดานขาว หรอเวบไซตตางๆ มผใชเปนจ านวนมากทเปนเดก อกทงศกยภาพทเหลอเชอของอนเทอรเนตและอปกรณพกพาทมากขนท าใหเกดความเสยงตอเดกมากขนหากน าไปใชในทางทผดจะท าใหเกดภยนตรายตอเดกตามมา เชน กระท าการแสวงหาผลประโยชนเชงพาณชยจากเดก การแสวงหาผลประโยชนทางเพศเชงพาณชยจ ากเดกออนไลน การลอลวงเดก เปนตน ซงสาเหตทส าคญสาเหตหนงของปญหาเหลานเกดจากการละเมดความเปนสวนตวของเดกโดยมการเปดเผยขอมลอนเปนขอมลสวนบคคลของเดกโดยไมไดรบอนญาต หรอโดยมลกษณะทอาจจะกอใหเกดอนตรายตอเดกได ดงนน เพอความเขาใจเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกจงมความจ าเปนตองศกษาถงความหมายและลกษณะและรปของขอมลสวนบคคลทวไปทงนเพอหามาตราการทเหมาะสมเขามาคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตซงมรายละเอยดดงตอไปน

Page 34: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

26

2.3.1 ความหมายของขอมลสวนบคคล “ขอมลสวนบคคล” เปนค าทมความหมายกวางและในแตละประเทศกไดใหค านยามใน

รายละเอยดทแตกตางกนออกไป ดงน พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ใหค านยามค าวา “ขอมลสวนบคคล”

วาหมายถง ขอมลขาวสารเกยวกบสงเฉพาะตว เชน การศกษา ฐานะการเงน ประวตสขภาพ ประวตอาชญากรรม หรอประวตการท างาน บรรดาทมชอของผนนหรอมเลขหมาย รหส หรอสงบอกลกษณะอนทท าใหรตวผนนได เชนลายพมพนวมอ แผนบนทกลกษณะเสยงของคนหรอรปถาย และใหหมายความรวมถงขอมลขาวสารเกยวกบสงเฉพาะตวของผทถงแกกรรมแลวดวย

รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... มาตรา 3 หมายความวา ขอมลเกยวกบสงเฉพาะตวบคคล เชน การศกษา ฐานะการเงนประวตสขภาพ ประวตอาชญากรรม ประวตการท างาน หรอประวตกจกรรม บรรดาทมชอของบคคลนนหรอมเลขหมาย รหส หรอสงบอกลกษณะอนทท าใหรตวบคคลนนได เชน ลายพมพนวมอ แผนบนทกลกษณะเสยงของคน หรอรปถายและใหหมายความรวมถงขอมลเกยวกบสงเฉพาะตวของผทถงแกกรรมแลวดวย

ระเบยบรฐสภาและคณะรฐมนตรแหงสหภาพยโรปวาดวยการคมครองและการประมวลผลและการสงขอมลสวนบคคลไดใหค านยามของค าวา “ขอมลสวนบคคล”ไววา หมายถง ขอมลใดๆทเกยวกบบคคลธรรมดาอนระบตวหรอสามารถระบตวบคคลนนได บคคลทสามารถระบตวไดอาจถกระบตวไมวาโดยทางตรงหรอทางออม โดยเฉพาะอยางยงหมายเลขประจ าต วหรอจากปจจยอนอนมลกษณะเฉพาะกายภาพ สรระ จตใจ ฐานะทางเศรษฐกจ วฒนธรรมหรอสงคม

แนวทางในการคมครองขอมลสวนบคคลและการสงขอมลขามพรหมแดนขององคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและพฒนา (OECD) ไดใหค านยามค าวา “ขอมลสวนบคคล”วาหมายถงขอมลใดๆ อนระบตวหรอสามารถระบถงตวบคคลได

พระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลประเทศสหรฐอเมรกา (Privacy Act 1974) ไดนยามค าวา “ขอมลสวนบคคล” ไวในมาตรา 552 a วา “ขอมลสวนบคคล” หมายถงรายการขอมลของบคคลทอยในความครอบครองของรฐ ทงนรวมถงขอมลเกยวกบฐานะทางการเงน ประวตทางการแพทย ประวตการศกษา ประวตการประกอบวชาชพและประวตการกระท าความผดทางอาญาของบคคลนน และซงปรากฏชอของบคคลนนหรอเลขหมายประจ าตว รหสหรอสงบอกบอกลกษณะอนทท าใหรตวผนนดวย เชน รปถายหรอแผนบนทกลกษณะเสยง

กฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA ของประเทศสหรฐอเมรกานนไดใหค านยามของสวนบคคลไว หมายถง ขอมลรายบคคลทสามารถระบไดเกยวกบบคคลทเกบรวบรวมแบบออนไลนรวมทง ชอและนามสกล ทอยทบานหรอทอยเชงกายภาพอน ๆ รวมทงชอถนนและชอเทศบาลนครหรอเทศบาลเมอง ทอยอเมล หมายเลขโทรศพท หมายเลขประกนสงคม หรอตวระบอนใดทคณะกรรมาธการก าหนดใบอนญาตการตดตอทางกายภาพหรอออนไลนของแตละบคคลทเจาะจงหรอ ขอมลเกยวของกบเดกหรอผปกครองของเดกเหลานนทเวบไซตเกบรวบรวมบนเวบไซตจากเดกและในเวลาตอมายงไดมการแกไขเพมเตมนยาม ค าวา ขอมลสวนบคคลใหหมายความรวมถงขอมลเกยวกบทอยทางกายภาพ (Geo Location Information) ภาพถาย ( Photograph) และวดโอดวย ซงในการใหความหมายของขอมลสวนบคคลตามกฎหมายในประเทศสหรฐอเมรกานนครอบคลมถงขอมลตางๆ ของบคคลทออนไลนหรอขอมลของบคคลบนอนเทอรเนตดวย

Page 35: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

27

กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของอตาลนยาม “ขอมลสวนบคคล” วาหมายถง ขอมลใดๆทเกยวกบบคคลธรรมดาหรอนตบคคล หนวยงานหรอสามาคม ซงระบตวหรอสามารถระบตวแมโดยทางออม โดยการอางถงขอมลอนใดรวมทงเลขบตรประชาชน

กฎหมายคมครองครองขอมลสวนบคคลของเยอรมนไดใหค านยามเกยวกบค าวา “ขอมลสวนบคคล” หมายถง ขอมลใดๆทเกยวกบสถานการณสวนบคคลหรอสงของซงระบตวหรอสามารถระบตวบคคลนนได

กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของประเทศออสเตรเลย นยาม “ขอมลสวนบคคล” วาหมายถง ขอมลหรอความเหนทรวมอยในฐานขอมล ไมวาจะจรงหรอเทจ และไมวาจะบนทกไวในสอประเภทใด ซงเกยวของกบบคคลซงมลกษณะเฉพาะตวชดแจงหรอสามารถบงชตวไดอยางถกตองจากขอมลหรอความเหนดงกลาว

กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเขตปกครองพเศษฮองกง นยาม “ขอมลสวนบคคล” วาหมายถงขอมลใดๆทเกยวกบบคคลทมชวตไมวาโดยตรงหรอโดยออม ซงในทางปฎบตสามารถระบตวบคคลไดไมวาโดยทางตรงหรอทางออม และอยในรปแบบทสามารถเขาถงหรอสามารถน าไปประมวลผลได

พระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลประเทศสวเดน “The Data Act 1992” ไดนยาม “ขอมลสวนบคคล” ไววา หมายถงขาวสารซงเกยวเฉพาะบคคลแตละคน

ประเทศแคนาดา “Personal Information Protection and Electronic Documents Act 2000 (PIPEDA) ไดใหความหมายของค าวา “ขอมลสวนบคคลไววา “หมายรวมถงขอมลใดๆ ทงทมและไมมการบนทกของบคคลทสามารถระบตวได ไดแก

1) อาย ชอ เลขทบตรประชาชน รายได เชอชาต หมโลหต หรอตนก าเนด 2) การประเมนผล ขอเสนอแนะ ความคดเหน สถานะทางสงคม หรอขอหาท

ตองโทษคดตางๆ 3) ขอมลทางการแพทย ขอมลของพนกงานลกจาง ขอมลดานการเงนหรอหน ขอมล

ดานเครดต ขอมลเกยวกบกรณพพาททยงไมสนสดระหวางผบรโภคและผประกอบการ31 กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของประเทศองกฤษไดใหค านยามค าวา “ขอมลสวน

บคคล” ไววาหมายถงขอมลซงเกยวกบบคคลทมชวตอนสามารถระบตวไดจากขอมลนน หรอจากขอมลนนและขอมลอนซงอยในความครอบครองหรอก าลงจะอยในความครอบครองของผควบคมขอมล

จะเหนไดวาค านยามของ “ขอมลสวนบคคล” นนพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.2540 และรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... ไดใชค านยามเดยวกนซงประกอบดวยองคประกอบ 2 ประการดวยกน คอ เปนขอมลทเกยวกบสงเฉพาะตว และเปนขอมลทท าใหระบตวบคคลไดขอบเขตของขอมลสวนบคคลตามมาตรา 3 แหงรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... จงคอนขางแคบโดยเนนเฉพาะขอมลทเกยวกบสงเฉพาะตวบคคลเทานนซง

31จรารตน วรวฒนธ ารง, การคมครองขอมลสวนบคคล (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยรามค าแหง, 2548), หนา 27-29.

Page 36: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

28

แตกตางจากค านยาม “ขอมลสวนบคคล” ในกฎหมายตางประเทศทก าหนดให “ขอมลสวนบคคล”หมายถง ขอมลซงสามารถระบตวบคคลนนไดไมวาโดยทางตรงหรอทางออม การก าหนดใหขอมลสวนบคคลรวมถงขอมลทสามารถระบตวบคคลนนไดแมวาในเบองตนจะไมสามารถระบตวบคคลไดแตหากในทสดแลวสามารถระบตวบคคลไดกอยภายใตบงคบของกฎหมายเหมอนกน

ดงนน “ขอมลสวนบคคล”หมายถง ขอมลหรอสงใดๆ ทเกยวกบสงเฉพาะตว และเปนขอมลทท าใหระบตวบคคลได

เดก เปนบคคลตามกฎหมายดงนนในการใหความหมายของขอมลสวนบคคคลกยอมหมายรวมถงขอมลสวนบคคลของเดกเชนเดยวกน

2.3.2 ประเภทและองคประกอบของขอมลสวนบคคล

1) ขอมลสวนบคคลทตองใหความส าคญเปนพเศษ (Sensitive data) เปนขอมลทเกยวกบความเชอในศาสนาหรอปรชญา พฤตกรรมทางเพศ ประวตอาชญากรรม ประวตสขภาพ สถานะทางการเงน หรอขอมลทเกยวกบเชอชาต เผาพนธ หรอขอมล หรอขอมลอนใดทกระทบความรสกของผอนหรอประชาชนตามทคณะกรรมการคมครองขอมลสวนบคคลก าหนด

2) ขอมลสวนบคคลทวไป (Normal data) เปนขอมลพนฐานทวไปของบคคล เชน ชอ ทอยอาย เพศ อาชพ

นอกจากนในความเหนทางวชาการทงในประเทศไทยและตางประเทศยงแบงแยกองคประกอบของ “ขอมลสวนบคคล” ออกเปนองคประกอบดานเนอหา และองคประกอบดานรปแบบอกดวย

1) องคประกอบดานเนอหา ประกอบดวย (1) ขอมลทบงบอกใหรตวผนน เชน ลกษณะทางกายภาพ ไดแก ลายพมพนงมอ

หรอรหส DNA หรอสงบงชอยางอน เชน รหสประจ าตว เปนตน (2) ขอมลทเกยวกบสงเฉพาะตว เชน ชอ ทอย อาชพ อาย (บางประเทศไมถอ

เปนขอมลสวนบคคล) (3) ขอมลทเปนความลบของบคคล เชน เชอชาต ประวตทางสขภาพ ประวต

ทางอาชญากรรม หนสนหรอขอมลทางการเงน ขอมลเชงทศนคตของบคคล เชน การนบถอศาสนา ความเชอทางการเมองการปกครอง เปนตน

2) องคประกอบดานรปแบบ (1) องคทเปนผจดเกบรวบรวมขอมลอาจจะเปนองคของรฐหรอเอกชนกได (2) วธการหรอสอทสอความหมายหรอเรองราวของบคคล ไมวาจะโดยสภาพ

สงของหรอวธการใดๆ และไมวาจะอยในรปแบบของเอกสาร แผนผง แผนท รายงาน หนงสอ ภาพวาด ภาพถาย หรอการบนทกเสยง หรอการบนทกโดยคอมพวเตอร หรอวธใดๆ ทท าใหสงทบนทกไวปรากฏได

2.3.3 รปแบบของการคมครองขอมลสวนบคคล รปแบบของการใหการคมครองขอมลสวนบคคลนนมรปแบบทแตกตางกนทส าคญในปจจบน

สามารถแบงแยกไดดงรายละเอยดตอไปน

Page 37: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

29

1) การคมครองโดยกฎหมายทวไป ในป ค.ศ. 1970 ไดบญญตกฎหมายทวไปขนมาฉบบหนงซงเปนกฎหมายเพอคมครอง

ขอมลสวนบคคลขน (Comprehensive Law) ซงนบเปนกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลฉบบแรกของโลกซงในเวลาตอมาหลายประเทศกไดมการบญญตกฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลโดยวางหลกการทวไปครอบคลมถงการเกบรวมรวม การใช การเปดเผยขอมลสวนบคคลทงของภาครฐและภาคเอกชน โดยก าหนดใหมหนวยงานกลางคอยก ากบดแลใหมการปฏบตตามกฎหมาย ภาคธรกจอตสาหกรรมอาจก าหนดหลกเกณฑในการคมครองขอมลสวนบคคลขนเพอใชบงคบกนเองและมหนวยงานกลางคอยดแลใหมการปฏบตตามหลกเกณฑทก าหนดซงการออกกฎหมายลกษณะดงกลาวนกไดเอาแบบอยางมาจากกฎหมายของประเทศเยอรมนนนเอง

2) การคมครองโดยกฎหมายฉพาะ การบญญตกฎหมายเฉพาะเพอคมครองขอมลสวนบคคลเฉพาะกรณเปนวธการทนยม

ใชในบางประเทศเชน ประเทศสหรฐอเมรกา เปนการหลกเลยงการวางหลกการทวไปโดยมกฎหมายแตละเรองไวเปนการเฉพาะ เชน กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนต (Children’s Online Privacy Act of 1998 COPPA) กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลในการหาคทางคอมพวเตอร (Computer Matching and Privacy Protection Act of 1988) ขอดของการบญญตกฎหมายเฉพาะตองมการบญญตกฎหมายคอรฐสามารถวางกฎเกณฑเฉพาะเรองได สวนขอเสยคอการบญญตกฎหมายเฉพาะตองมการปรบปรง พฒนา แกไข หรอบญญตกฎหมายใหมเพอรองรบใหทนกบเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

3) การคมครองโดยกลไกการก ากบดแลตนเอง การใชกลไกก ากบดแลตนเอง (Personal Data Protection) ในการคมครองขอมล

สวนบคคลนนเปนการทผประกอบการภาคธรกจประเภทเดยวกนหรอกลมเดยวกนรวมกนจดท าประมวลจรยธรรมเพอเปนระเบยบปฏบตในการคมครองขอมลสวนบคคลและรวมกนดแลใหสมาชกปฏบตตามกฎระเบยบปฏบตนนโดยไมมหนวยงานกลางคอยก ากบดแล

4) การใชเทคโนโลย เนองจากในปจจบนเทคโนโลยไดพฒนาไปอยางรวดเรวจงมการตดตอสอสารผาน

คอมพวเตอร เชนการสงอเลกทรอนกสเมล (E-mail) หรอ MSN Messenger กนอยางแพรหลายเนอง จงมผคดคนเทคโนโลยเพอคมครองขอมลสวนบคคลในระหวางการตดตอสอสารในชองทางดงกลาว และเรยกเทคโนโลยนวา “Privacy Enhancing Technologies--PET ซงเทคโนโยลดงกลาวจะท าหนาทปองกนหรอลดการเกบรวมรวมขอมลทสามารถระบตวบคคล (identifiable information) ได

จะเหนไดวาเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลนนมหลายรปแบบโดยหลกเกณฑหรอรปแบบดงกลาวมลกษณะมหลกเกณฑหรอหลกปฏบตทแตกตางกนออกไปอาจจะเนองมาจากลกษณะของการบงคบใชกฎหมายในแตละประเทศหรอองคกรนนรวมทงรปแบบของขอมลทแตกตางกนรปแบบของหลกเณฑใหความคมครองจงมความแตกตางกนออกไปแตทงนหลกเกณฑดงกลาวตางกมวตถประสงคในการใหความคมครองขอมลสวนบคคลทงสน

Page 38: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

30

2.3.4 พฒนาการของการคมครองขอมลสวนบคคลของเดก นบจากชวงทศวรรษท 1960 และ 1970 ซงการใหความคมครองสทธความเปนสวนตวเพม

ความส าคญมากขน อนเปนผลมาจากความกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) โดยเฉพาะประสทธภาพในการประมวลผลและสบคนขอมลของระบบคอมพวเตอร ท าใหจ าเปนตองมกฎเกณฑทใชบงคบควบคมเกยวกบการเกบรวบรวมและการด าเนนการตางๆ เกยวกบขอมลสวนบคคล กฎหมายฉบบแรกทถกยกรางขนเพอใชบงคบควบคมในเรองน คอ กฎหมายของ The Land of Hesse ค.ศ. 1970 ของประเทศเยอรมน ตอมาไดมกฎหมายลกษณะเดยวกนนในประเทศอนๆ ออกตามมาเรมจากกฎหมายของประเทศสวเดนในป ค .ศ. 1973 กฎหมายของสหรฐอเมรกาในป ค.ศ. 1974 กฎหมายระดบสหพนธรฐเยอรมน กฎหมายของประเทศฝรงเศสในป ค.ศ. 1978

นอกจากนยงมองคการระหวางประเทศสององคกรทไดออกกฎเกณฑส าคญๆ เกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล กลาวคอThe Council of Europe ไดออก Convention for the Protection of Individual with Regard to the Automatic Processing of Personal Data ในป ค.ศ. 1981 และ The Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) ไดออก Guidelines Governing the Protection of Privacy and Transborder Data Flows of Personal Data ซงกฎเกณฑทงสองฉบบนไดก าหนดกฎเกณฑเฉพาะเพอใชบงคบกบการด าเนนการใดๆ เกยวกบขอมลสวนบคคลทอยในรปของขอมลอเลกทรอนกส โดยวางหลกการส าคญไววา ขอมลสวนบคคลตองไดรบการคมครองทเหมาะสม ในทกขนตอนตงแตการเกบรวบรวม การเกบรกษา และการเปดเผยขอมลสวนบคคล

กฎเกณฑทออกโดย The Council of Europe และ OECD ไดสงผลอยางมากตอการยกรางกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของประเทศตางๆ ทวโลก กลาวคอ มเกอบ 30 ประเทศทลงนามใน COE Convention และมอกหลายประเทศทก าลงด าเนนการเพอเขารวมลงนาม ในขณะท OECD Guidelines กไดรบการยอมรบอยางกวางขวางโดยมหลายประเทศไดน าเอา หลกการใน Guidelines ดงกลาวไปบญญตเปนกฎหมายภายใน ทงน รวมถงประเทศทมไดเปนสมาชกของ OECD ดวย อาทเชนกฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกาซงเกดขนครงแรกในภาครฐกอนภาคเอกชน โดยฉบบแรกคอ The Privacy Act โดยเกดขนหลงวกฤตการณคดวอเตอรเกต (Watergate) ทมการลวงขอมลจากพรรคการเมองฝายตรงขาม โดยสาระส าคญของกฎหมายฉบบนเจาหนาทในระดบ Federal จะตองจดเกบขอมลจากเจาของขอมลโดตรงและจะตองมมาตราการทเหมาะสมในการปองกนไมใหมการใชหรอเปดเผยโดยขอมลสวนบคคลไปในทางมชอบ อกทงยงใหเจาของขอมลสามารถเขาถงขอมลของตนเพอตรวจด โตแยงและแกไขขอมลของตนใหถกตองไดดวย แตอยางไรกตามกฎหมายฉบบนใชบงคบเฉพาะขอมลสวนบคคลทจดเกบโดยเจาหนาทรฐ (Government Agencies) เทานน

กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกานนเปนกฎหมายในรปแบบเฉพาะเรยก (Sectoral) หรอ ad hoc32 เปนการออกกฎหมายเฉพาะเปนเรองๆ ไมมกฎหมายกลางหรอ

32ประสทธ ปวาวฒนพาณชย, “กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศออสเตรเลย”, วารสารนตศาสตร 34, 4 (ธนวาคม 2547): 537.

Page 39: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

31

แมบททวางหลกการคมครองขอมลสวนบคคลเปนการทวไป ดงนนกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกาจงแบงแยกเปนการเฉพาะเปนเรองๆในประเทศสหรฐอเมรกาจงมกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลขอเดกบนอนเทอรเนตเปนการเฉพาะโดยตรง

ในประเทศไทยถอวามการคมครองขอมลสวนบคคลอยางจรงจงตงแตป พ.ศ. 2540 โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 และประเทศไทยกมการเรมศกษาและมการจดท ารางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ...โดยนกวชาการและผทรงคณวฒทงหลายไดจดท ารางพระราชบญญตนขนมาจากกกฎหมายของหลายประเทศทงเอเชยยโรปรวมทงสหรฐอเมรกาดวย และไดน าหลกเกณฑตางๆ มาเปนแนวทางในการยกรางพระราชบญญตดงกลาวขนซงรางพระราชบญญตดงกลาวไดวางหลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลเปนกฎหมายกลางทวางหลกการคมครองขอมลสวนบคคลเปนการทวไป

ประเทศไทยในปจจบนยงไมมบทกฎหมายทใหความคมครองขอมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตถงแมจะมพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มาตรา 27 ทใหความคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกกตามแตบทบญญตดงกลาวไมไดใหความคมครองยงครอบคลมถงสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตแตอยางใด ซงเกยวกบแนวทางการใหความคมครองขอมลสวบคคลของเดกตามหลกสากลและในตางประเทศนนจะกลาวในหวขอตอไปโดยมรายละเอยดดงน

2.3.5 แนวทางการคมครองขอมลสวนบคคลในทางสากล

1) Guidelines on the Protection of Privacy and Transborder Data Flows of Personal Data ขององคการเพอเศรษฐกจและการพฒนา (OECD)

ถงแมวาปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ค.ศ. 1948 (The Universal Declaration of Human Rights 1948) ไดวางหลกประกนขนพนฐานในการรบรองสทธในความเปนอยสวนตวของบคคลไวแลวกตามแตเมอเขาสยคแหงเทคโนโลยสารสนเทศซงการพฒนาของเทคโนโลยสารสนเทศเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรวท าใหการตดตอสอสารหรอการเผยแพรขอมลขาวสารระหวางกนสะดวกรวดเรวมากยงขน สามารถเคลอนยายและเชอมโยงกนไดโดยไมจ ากดเวลาและสถานท และดวยเทคโนโลยและความสะดวกดงกลาวสงผลใหเกดปญหาการละเมดสทธความเปนสวนตวเกยวกบขอมลสวนบคคลของบคคลอนไดโดยงาย

จากกรณทเกดปญหาดงกลาวองคการเพอเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) จงไดมแนวคดทจะวางกรอบเพอคมครองขอมลสวนบคคลเพมขนจากการคมครองสทธโดยทวไปซงหลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลไดแกแนวทางในการคมครองขอมลสวนบคคลและการสงขอมลสวนบคคลขามพรมแดน Guidelines on the protection of Privacy and Transborder Data Flows of Personal Data ขององคการเพอเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) ตอมานานาประเทศกไดยดถอมาเปนแนวทางในการบญญตกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศของตนซงหลกเกณฑดงกลาวประกอบดวย

(1) หลกการเกบขอมลอยางจ ากด ในการเกบรวมรวมขอมลนนตองใชวธการทเปนธรรมและเหมาะสม ชอบดวย

กฎหมายและผเปนเจาของขอมลตองรเหนรบร หรอไดรบความยนยอมจากผเปนเจาของขอมล

Page 40: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

32

(2) หลกคณภาพของขอมล การเกบรวมรวมขอมลนนตองตรงกบวตถประสงคทก าหนดขนวาจะน าไปท า

อะไรและเปนไปตามอ านาจหนาทและวตถประสงคในการด าเนนงานของหนวยงานตามกฎหมายซงขอมลนนจะตองถกตองสมบรณและเปนปจจบนอยเสมอ

(3) หลกการก าหนดวตถประสงคในการจดเกบ กอนทจะมการจดเกบขอมลตองมการก าหนดวตถประสงคในการจดเกบขอมล

และก าหนดระยะเวลาในการจดเกบใหชดเจนพรอมทงแจงใหเจาของขอมลทราบกอนการเกบรวมรวบขอมลและจะตองใชขอมลทจดเกบนนตามวตถประสงคดงกลาว

(4) หลกขอจ ากดในการน าไปใช ขอมลสวนบคคลจะไมมการน าไปใชเพอวตถประสงคอนนอกจากวตถประสงคท

ไดแจงตอเจาของขอมลไดทราบกอนหนานนและขอมลสวนบคคลจะไมมการน าไปเปดเผยหรอปรากฏในลกษณะอนใด เวนแตเจาของขอมลใหความยนยอมหรออาศยอ านาจของกฎหมาย

(5) หลกการรกษาความปลอดภย ขอมลสวนบคคลจะตองมมาตรการรกษาความปลอดภยเพอปองกนการเขาถง

การสญหาย การท าลาย หรอการเปลยนแปลงขอมลโดยไมไดรบอนญาต (6) หลกการเปดเผยขอมล ควรมการก าหนดนโยบายในการเปดเผยขอมล ไมวาจะเปนการเปดเผยขอมล

วธการเปดเผยขอมลใหทราบเปนการทวไปรวมทงใหขอมลใดๆทสามารถระบเกยวกบหนวยงานของรฐผใหบรการทอยผควบคมขอมลสวนบคคลดวย

(7) หลกการมสวนรวมของปจเจกบคคล โดยบคคลจะตองมสวนรวมในการจดเกบขอมลนนๆ ดงน

ก. สทธทจะไดรบการยนยนหรอไดรบรวาขอมลสวนบคคลของตนมการจดเกบจากผควบคมขอมล

ข. หากมการจดเกบขอมลสวนบคคลของตนใน (1) บคคลนนมสทธไดรบแจงจากผควบคมขอมลภายในเวลาทเหมาะสม โดยวธการทเขาใจงายและเหมาะสม โดยคาธรรมเนยมการแจงทเปนธรรมดวย

ค. สทธทจะไดรบรหากมการปฏเสธใน (1) และ (2) และยงมสทธอทธรณคดคานค าปฏเสธดงกลาว

ง. สทธทจะขอแกไขขอมลเมอมการพจารณาและเหนชอบตามอทธรณของผคดคานแลวจะตองมการ แกไข ลบลาง เปลยนแปลง หรอท าใหขอมลเหมาะสม

(8) หลกความรบผดชอบ ผควบคมขอมลสวนบคคลจะตองปฎบตตามหลกเกณฑและแนวปฎบตดงกลาว

ขางตนใหครบทกประการ 2) Data Protection Directive ของสหภาพยโรป (European Union (EU) ในป ค.ศ. 1995 สหภาพยโรปไดออกหลกเกณฑฉบบหนงเรยกวา “Directive

95/46/EC of the European Parliament and of the Council of 24 October 1995 on the

Page 41: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

33

Protection of Individuals with Regard to the Processing of Personal Data and on the free Movement of Such Data” ทงนกเพอผลกดนใหกฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศตางๆของประเทศสมาชกมหลกประกนทเพยงพอเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของพลเมองของสหภาพยโรปและทงใหมความสอดคลองกนของกฎหมายในกลมประเทศสมาชก เพอท าใหการสงผานขอมลสวนบคคลระหวางประเทศสมาชกเปนไปอยางเสรปราศจากขอจ ากดของกฎหมายหรอกฎเกณฑทแตกตางกนภายในแตละประเทศ

3) Guidelines for the Regulation of Computerized Personal Data Files ของสหประชาชาต (UN)

ส าหรบการคมครองขอมลสวนบคคลในทางสากลนอกจากทกลาวมาแลวนนกยงมหลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของสหประชาชาต (UN) ซงเปนการก าหนดแนวทางเกยวกบการคมครองขอมลทมการจดเกบดวยคอมพวเตอรซงพอจะสรปสาระส าคญไดดงน

(1) หลกความชอบดวยกฎหมายและความเปนธรรม (Principle of Lawfulness and Fairness)

ขอมลสวนบคคลจะตองไมถกเกบรวมรวมหรอปรมวลผลโดยวธทไมเปนธรรมหรอไมชอบดวยกฎหมาย และการใชขอมลสวนบคคลนนจะตองไมขดกบวตถประสงคและขดกบหลกการของกฎบตรสหประชาชาต

(2) หลกความถกตอง (Principle of Accuracy) ในการเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลจะตองมการตรวจสอบความถกตองอย ม

ความสมบรณและทนสมยอยเสมอและเกบไดภายในระยะเวลาเทาทมการประมวลหรอใชขอมลเหลานน

(3) หลกการระบวตถประสงคโดยเฉพาะเจาะจง (Principle of the Purpose-Specification)

การจดเกบรวมรวมขอมลจะตองก าหนดวตถประสงคและก าหนดเงอนไขของการใชประโยชนขอมลทจดเกบตามวตถประสงคทชอบดวยกฎหมายโดย

ก. เกบรวมรวมเพยงเทาทเกยวของและเหมาะสมกบวตถประสงคทวางไว ข. ขอมลสวนบคคลจะตองไมน ามาเปดเผย เวนจะไดรบความยนยอมจากผ

เกยวของ ค. การจดเกบขอมลสวนบคคลจะตองไมเกนระยะเวลาทก าหนดไวตาม

วตถประสงคทระบไวไดส าเรจลง (4) หลกการเขาถงขอมล (Principle of Interested-person Access) ผทเปนเจาของขอมลสวนบคคลมสทธไดรถงการประมวลผลขอมลทเกยวของกบ

ตนโดยไดรบขอมลในรปแบบทเขาใจไดภายในเวลาอนสมควรโดยไมมคาใชจายและมสทธขอใหแกไขหรอลบขอมลทมการจดเกบโดยไมจ าเปน ไมถกตอง หรอไมชอบดวยกฎหมาย ขอก าหนดแหงหลกการนใหใชกบบคคลทกคนโดยไมค านงสญชาตหรอถนทอย

(5) หลกการไมเลอกปฏบต (Principle of Non-discrimination) หามการจดเกบขอมลทอาจท าใหมการเลอกปฎบตทขดตอกฎหมาย เชน

พฤตกรรมทางเพศ สผว เผาพนธ การนบถอศาสนา ความคดเหนทางการเมอง ความเชอทางปรชญาหรอความเชออนๆ รวมทงขอมลการเปนสมาชกสหภาพ หรอสมาคมทางการคา

Page 42: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

34

(6) การก าหนดขอยกเวน (Power to Make Exceptions) ขอยกเวนหลกการขอท 1-4 อาจก าหนดไดในกรณจ าเปนทงนเพอรกษาความ

มนคงของชาต ระเบยบสงคม สาธารณสข หลกคณธรรม และสทธและเสรภาพของบคคลอน ขอยกเวนหลกการขอท 5 อาจเปนกรณเพอการปองกนการเลอกปฏบต ภายใต

ขอบญญตของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนหรอกลไกของกฎหมายอนๆ ทเกยวกบการคมครองสทธมนษยชนและการปองกนการเลอกปฏบต

(7) หลกการรกษาความปลอดภย (Principle of Security) ตองมการรกษาความปลอดภยของขอมลทจดเกบเพอปองการสญหายการ

เสยหาย ปองกนอนตรายจากภยธรรมชาต การท าลายจากบคคล การเขาถงโดยปราศจากอ านาจ การใชในทางทผดหรอการท าลายโดยไวรสคอมพวเตอร

(8) การก ากบดแล (Supervision and Sanctions) กฎหมายของประเทศตางๆจะตองระบหนวยงานทรบผดชอบในการดแล การ

ควบคม การใหค าแนะน าเกยวกบการปฏบตตามหลกการน (9) การสงขอมลขามพรมแดน (Trans Border Data Flows) การสงขอมลระหวางประเทศจะสามารถกระท าไดในกรณทประเทศสองประเทศ

หรอมากกวาสองประเทศ มกลไกในการคมครองสทธความเปนสวนตวในระดบเดยวกน (10) ขอบเขตการใชขอปฏบต (Field of Application) หลกปฏบตดงกลาวควรมการปฏบตในการใชส าหรบขอมลในภาครฐและเอกชน

ทจดเกบดวยคอมพวเตอร (Computerized Files) เชนเดยวกบการจดเกบดวยวธการอนๆ ทมการปรบปรงใหเหมาะสมกบเอกสารทจดเกบดวยมอ (Manual Files)

หลกการคมครองครองขอมลสวนบคลทกลาวมาขางตนไมวาจะเปน OEC หรอ EU หรอของ UN ลวนแตเปนกรอบทก าหนดหลกการปฏบตเกยวกบการเกบ การประมวลการ สงขอมลสวนบคคล ซงเปนไปตามมาตรฐานสากล ไดแก หลกการเกยวกบหลกขอจ ากดในการเกบ หลกคณภาพ หลกความยนยอม หลกการก าหนดวตถประสงค หลกการรกษาความปลอดภย หลกการหามเกบขอมลทมความออนไหว (Sensitive Data) และหลกการสงขอมลขามแดน อนเปนหลกสากลทใหความคมครองในสวนของขอมลสวนบคคลซงนานาประเทศถอเปนแนวทางในการบญญตกฎหมายในประเทศของตน

2.3.6 ความจ าเปนเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต สทธสวนบคคลเปนสงส าคญตอเดกเพราะชวยในการควบคมการเปดเผยขอมลสวนบคคล

เกยวกบตวเดกวาควรเปดเผยมากเทาใดและเมอใด ซงสงนเปนปจจยทส าคญในการพฒนาตามธรรมชาตของเดกเพราะความเปนสวนตวถกน ามาเชอมโยงกบการสรางอตลกษณและความสามารถทจะเขาไปในความสมพนธทดกบคนอน ๆ

อนเทอรเนตเปนเครองมอการตดตอเครอขายทางสงคม ซงเปนโปรแกรมเครอขายสงคม เชน MSN, Messenger, Facebook และ YouTube ทมผใชนบลานทวโลกทสวนใหญเปนเดก อกทงศกยภาพทเหลอเชอของอนเทอรเนตและอปกรณพกพาทมมากขนสามารถแสดงใหเหนความเสยงมาก

Page 43: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

35

ตอเดก อนเทอรเนตเปนสงทใหโอกาสเดกในการคนพบ การตดตอสอสาร และการสรางสรรคกจกรรมตางๆ ผานโลกออนไลน เดกนยมเขาเวบไซตหาเพอน หาค หรอโพสตขอมลบนเวบบอรดโดยกรอกขอมลสวนตวในการใชบรการ เชน ภาพถาย อาย ทอย เบอรโทรศพท อเมล ซงขอมลสวนบคคลของเดกเหลานลวนเปนขอมลทสามารถเขาถงตวเดกไดโดยตรงหากมการเปดเผยกอาจจะน าอนตรายมาสเดกได

การเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกทเขาใชบรการอนเทอรเนตโดยผานบรการของเวบไซตตางๆเกดขนโดยผประกอบการหรอเจาของเวบไซตบางเวบไซตทเดกเขาใชบรการไดมการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกโดยไมไดรบอนญาตอาจจะเพอแสวงหาประโยชนตอตนเองหรอผอนโดยมชอบและในขณะเดยวกนหากมพวกมจฉาชพไดลวงรหรอเขาสบคนขอมลสวนบคคลของเดกดงกลาวอาจจะน าไปสปญหา การลวงละเมด การลอลวงขมขน การลอลวงทรพย การกออาชญากรรมขนจากเดกได

สงเหลาน ก าลงจะกลายเปนปญหาใหญในเรองของความปลอดภยโดยเฉพาะกบเดก ซงปจจบนมขาวเกยวกบการลอลวงเดกไปลวงละเมดหรอการกออาชญากรรมขนกบเดกโดยใชอนเทอรเนตเปนสอนนมปรากฏใหเหนอยจ านวนมากซงนบวาเปนภยอนตรายชนดใหมทเดกก าลงเผชญและเปนอนตรายอยางยงส าหรบเดกทนยมเขาใชบรการอนเทอรเนตและกลมทมความเสยงมากทสดคงหนไมพนกลมของเดก

ดงนนเพอใหเดกใชบรการอนเทอรเนตอยางปลอดภยและเปนการปองกนปญหาทอาจจะเกดขนกบเดกจงมความจ าเปนอยางยงทจะตองมมาตราการปองกนบนโลกอนเทอรเนตเพอใหมประสทธภาพทเพยงพอใหบรรดาเวบไซตตางๆ มหลกเกณฑในปฏบตเกยวกบการจดเกบรวมรวม การเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกตามความเหมาะสมตอไป

Page 44: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทท 3

หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกตาม

กฎหมายไทย และกฎหมายตางประเทศ

ประเทศไทยมกฎหมายทเกยวของกบเดกหลายฉบบแตเมอไดท าการศกษาเฉพาะเรองในสวนทเกยวกบการคมครองสทธเดกพบวาทงกฎหมายของประเทศไทยและกฎหมายในตางประเทศตางก มแนวทางในการคมครองสทธเดกตามหลกสากลทก าหนดไวในอนสญญาวาดวยสทธเดกแหงสหประชาชาตโดยทประเทศไทยในปจจบนนนมกฎหมายทใหความคมครองสทธเดกไวหลายฉบบหลายดานดวยกนซงผเขยนไดท าการศกษาเกยวกบกฎหมายของประเทศไทยและกฎหมายของตางประเทศเฉพาะในสวนทเกยวกบการคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตเพอใชเปนแนวทางเปรยบเทยบเพอหามาตราการทเหมาะสมในการปองกนและแกไขปญหาของการละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

ซงในสวนนผเขยนจะกลาวถงมาตรทางกฎหมายในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตของประเทศไทยโดยศกษาจาก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 การคมครองตามรางพระราชบญญตขอมลสวนบคคล พ.ศ...และมาตรการทางกฎหมายของตางประเทศของประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศแคนาดา ซงมรายละเอยดทกลาวดงตอไปน

3.1 หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในประเทศไทย

3.1.1 การคมครองตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย การใหความคมครองขอมลสวนบคคลตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยในสวนท

เกยวกบขอมลสวนบคคลนนเรมมปรากฏใหเหนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2534 แกไขเพมเตม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2538 ซงแมวาจะไมปรากฏวารฐธรรมนญฉบบนไดบญญตเกยวกบการใหความคมครองขอมลสวนบคคลไวแตอยางใด แตกไดมการบญญตเกยวกบการใหความคมครองสทธอนอนจะน ามาสการคมครองขอมลสวนบคคล เชน

1) ใหความคมครองสทธของบคคลในดานตางๆไดแก ครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตวของบคคลอนเปนทมาของการคมครองสทธสวนบคคลโดยเฉพาะการคมครองสทธในความเปนอยสวนตวซงการใดทจะกระท าหากกระทบตอสทธของบคคลตางๆ ดงกลาวนนจะกระท ามได

2) ใหความคมครองสทธของการไดรขอมลขาวสารแตเปนเฉพาะการไดรขอมลขาวสารทอยในความครอบครองของหนวยงานของรฐเทานนไมรวมถงขอมลทอยในความครอบครองของเอกชน

Page 45: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

37

นอกจากนในมาตรา 3 กไดวางหลกเกยวกบการคมครองเสรภาพทเกยวของกบการคมครองขอมลสวนบคคล ไดแก การคมครองเสรภาพในการแสดงความคดเหน โดยการพด การเขยน การพมพ การโฆษณาและการสอความหมายโดยวธอน โดยเสรภาพเชนวานจะถกจ ากดมได เวนแตอาศยอ านาจกฎหมายเพอรกษาความมนคงของรฐ หรอเพอการคมครองสทธเสรภาพของครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตวของบคคลอน หรอเพอรกษาความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน เชนนจะเหนไดวาในกรณทจะตองคมครองเสรภาพในความเปนอยสวนตวของบคคลหนงกสามารถทจะจ ากดเสรภาพของบคคลหนงได ทงนโดยอาศยกฎหมายใหอ านาจ33

อยางไรกตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 ในมาตรา 30 กไดมการกลาวถงการใหการคมครองขอมลสวนบคคลไวโดยเปนการกลาวถงการใหความคมครองสทธความเปนอยสวนตวเกยวกบ สทธในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยงหรอความเปนอยสวนตวของบคคลอนเปนสทธทใหญกวาดงนนกยอมครอบคลมถงการใหความคมครองถงสทธของบคคลในดานขอมลสวนบคคลดวยเชนกน34

ในปจจบนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ไดมการกลาวถงสทธเสรภาพสวนบคคลไวในมาตรา 35 ซงเปนการกลาวถงการใหความคมครองสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตวซงสทธดงกลาวยอมไดรบความคมครองตามกฎหมายทบคคลใดจะกระท าการละเมดหรอกระท าการใดอนเปนการกระทบสทธสทธดงกลาวนนมไดซงจะเหนไดวาในมาตรานมไดมกลาวถงการใหความคมครองสทธในขอมลขาวสารหรอ “สทธในขอมลสวนบคคล” โดยตรง แตกมการใหความคมครองสทธของบคคลในความเปนอยสวนตวหรอ “สทธสวนบคคล” ซงครอบคลมถงสทธสวนบคคลในขอมลขาวสารสวนบคคลนนกยอมแสดงใหเหนวาเปนการใหความคมครองสทธสวนบคคลดวยโดยปรยาย35

จากการศกษารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพบวา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดวางหลกเกณฑการใหความคมครองความเปนอยสวนตวในดาน เกยรตยศ ชอเสยง ครอบครว ซงเปนการใหความคมครองในความเปนอยสวนตวอนรวมถงขอมลสวนบคคลดวยแตการใหความคมครองตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยนนเปนการใหความคมครองแกบคคลเปนการทวไปในความเปนอยสวนตวของบคคล ซงเปนสทธขนพนฐานของบคคลทกคนทกฎหมายใหการรบรอง

เกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกนนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไมมมาตราใดทไดกลาวถงการใหความคมครองถงขอมลสวนบคคลของเดกโดยตรง ไมมการใหความคมครองเกยวกบขอมลสวนบคลลของเดกทชดเจนแตอยางใดซงในความเปนจรงแลวเดกเปนบคคลทควรไดรบความคมครองมากเปนพเศษเพราะเดกเปนวยทมความเสยงตอการถกละเมดมากกวาบคคลทวไป

33มาตรา 3 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (พ.ศ. 2534 แกไขเพมเตม (ฉบบท 5 ) พ.ศ. 2538) 34มาตรา 30 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (พ.ศ.2540) 35มาตรา 35 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (พ.ศ. 2550)

Page 46: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

38

3.1.2 การคมครองตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 เรมมประกาศใชเมอวนท 29 มนาคม 2547 โดยม

การประกาศยกเลกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 132 ลงวนท 22 เมษายน พ.ศ.2515 และประกาศของคณะปฎวต ฉบบท 294 ลงวนท 27 พฤศจกายน 2515 ทใชบงคบเกยวกบวธการสงเคราะห คมครองสวสดภาพและสงเสรมความประพฤตมานานแลว ซงไมเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบนทเปลยนแปลงไป จงไดปรบปรงขนตอนและวธการทใชปฏบตตอเดกใหเหมาะสมยงขน เพอใหเดกไดรบการอปการะเลยงด การอบรมสงสอน และมพฒนาการทเหมาะสม อนเปนการสงเสรมความมนคงของสถาบนครอบครว รวมทงปองกนมใหเดกถกทารณกรรมตกเปนเครองมอในหารแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ หรอถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมและยงสงเสรมความรวมมอในการคมครองเดกระหวางหนวยงานของรฐและเอกชนใหเหมาะสมยงขนเพอใหสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และอนสญญวาดวยสทธเดก ค.ศ. 1990 จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน36

สาระส าคญของพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มบทบญญตทงสน 88 มาตราซงเปนหลกเกณฑใหความคมครองสทธเดกในดานตางๆ แตในสวนทกลาวถงในทนไดแกสวนทสอดคลองและเกยวกบการคมครองเดกเกยวกบการเผยแพรขอมลเกยวกบตวเดกอนไดแก มาตรา 27 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงไดวางหลกเกยวกบการใหความคมครองเดกเกยวกบเรองของขอมลสวนตวของเดกเอาไววา หามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรขอมลสวนตวของเดก อนมเจตนาท าใหเดกเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณหรอสทธประโยชนอนๆของเดกหรอเพอแสวงหาประโยชนของตวเองหรอผอนโดยมชอบ

และในมาตรา 50 ก าหนดหามมใหผปกครองสวสดภาพหรอผคมครองสวสดภาพเดกเปดเผย ชอตว ชอสกล ภาพ หรอขอมลใดๆ เกยวกบตวเดก ผปกครองในลกษณะทนาจะเกดความเสยหายแกชอเสยงเกยรตคณ หรอสทธประโยชนอยางใดอยางหนงของเดกหรอผปกครอง

วรรคสองของมมาตรา 50 วางหลกเกณฑบงคบแกพนกงานเจาหนาทนกสงคมสงเคราะห นกจตวทยาและผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 ซงไดลวงรขอมลดงกลาวเนองในการปฏบตหนาทของตนดวย

สวนในวรรคทสามของมาตรา 50 ก าหนดหามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรทางสอมวลชนหรอสอสารสนเทศประเภทใดซงขอมลทเปดเผยโดยฝาฝนในวรรคหนงหรอวรรคสอง

จะเหนไดวาเกยวกบการใหความคมครองในขอมลสวนบคคลของเดกในพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 นนสาระส าคญในมาตรา 27 และมาตรา 50 ไดมการวางหลกการใหความคมครองเดกเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกซงก าหนดหามมการเผยแพร โฆษณา เกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกซงเจตนาจะท าใหเดกเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอทจะแสวงหาประโยชนตอตนเอง หรอตอผอนโดยไมชอบดวยกฎหมายซงเปนการก าหนดการหามการโฆษณา เผยแพรของสอมวลชล เปนหลกการหามเผยแพรของผทไดลวงรขอมลสวนบคคลเดกในการปฏบตหนาท หรอผทเปนผปกครองของเดกซงลวงรขอมลสวนบคคลของเดก ซง

36เหตผลทายพระราชบญญตคมครองเดก (พ.ศ. 2546)

Page 47: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

39

หลกการดงกลาวไมไดมการกลาวถงการคมครองขอมลสวนบคลของเดกบนสอออนไลนหรออนเทอรเนต มไดมขอก าหนดหรอหลกการปฎบตของผประกอบการเวบไซตหรอผ ใหบรการอนเทอรเนตในการควบคมดแลขอมลสวนบคคลของเดกเลย ไมวาจะเปนขอก าหนดเกยวกบการจดเกบ การประมวลผล หรอการเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงนนการใหการคมครองสทธเดกตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ยงไมครอบคลมถงการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตปญหาเกยวกบการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกอนเปนสาเหตทน าไปสปญหาการละเมดสทธเดกจงมใหเหนอยทวไปในยคปจจบนน

แตอยางไรกตามในการประชมของคณะกรรมการเดกครงท 5/2550 กไดมการแตงตงคณะอนกรรมการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยจะท าหนาทในการออกมาตรการใหความคมครองเดก เพอปองกนไมใหผใหบรการเวบไซตและอนเทอรเนตละเมดสทธเดก โดยการเปดเผยขอมลสวนตวของเดกทมอายต ากวา 18 ป ซงจากการจดตงในครงนนมสงผลใหมจดหมายขอความรวมมอเกยวกบการปองกนขอมลสวนบคคลของเดกสงถงผประกอบการเวบไซตตางๆทไดรบความนยมหลากหลายเวบไซต ซงประกาศของคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาตเกยวกบเรองการคมครองขอมลสวนบคคลองเดกทใชบรการอนเทอรเนต เปนการขอความรวมมอจากผประกอบการใหปฎบตตาม โดยมรายละเอยดดงน

1) ผใหบรการเวบไซต จะตองไมเปดเผยขอมลสวนตวของเดกทใชบรการทเปนเดกอายไมเกน 18 ป ซงขอมลทเปดเผยแลวนนจะท าใหผอนเขาถงตวเดกได อนไดแก

(1) ภาพถายของเดก ทแสดงรวมกบเบอรโทรศพท อเมลล ทอย หรอชอผใชระบบสนทนาออนไลน เชน msn หรอ ชอโรงเรยน

(2) อายของเดก ทแสดงรวมกบเบอรโทรศพท อเมลล ทอย หรอชอผใชระบบสนทนาออนไลน

(3) เพศของเดก ทแสดงรวมกบเบอรโทรศพท อเมลล ทอย หรอชอผใชระบบสนทนาออนไลน

2) ลกษณะการเปดเผยขอมลสวนตวของเดกอายต ากวา 18 ปทไมอนญาตไดแก (1) การแสดงขอมลสวนตวของเดกในหนาประวตผใช (Profile) (2) การอนญาตใหผใชคนหาขอมลสวนตวของเดกผานระบบคนหา(Search) (3) การแสดงรายชอผใชทเปนเดกบนหนาเวบไซตทผใหบรการสามารถควบคม

เนอหาได(สามารถกรองรายชอของผใชทเปนเดกอายไมเกน 18 ปออกได) เชน สารบญผใช ในลกษณะทสามารถเชอมโยงไปถงขอมลสวนตวของเดกได (Browse)

(4) การเปดเผยขอมลลกษณะอนๆทอาจท าใหผอนเขาถงขอมลสวนตวของเดกและอยในวสยของผประกอบการทสามารถยกเลก ปองกน หรอระงบการเปดเผยขอมลดงกลาวได เชน การโพสตขอมลสวนตวลงกระดานสนทนา37

37ประชมคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต ครงท 5/2550, คนวนท 6 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.ffc.or.th

Page 48: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

40

การใหความคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนหลกเกณฑตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มมาตราการคมครองเดกทยงไมครอบคลมถงการเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนสอออนไลนหรออนเทอรเนตแตอยางใดหลกการดงกลาวเปนเพยงการหามการเผยแพร โฆษณาผานสอมวลชลซงขอมลเกยวกบตวเดกหรอผปกครองใหเกดความเสยหายเกยวกบตวเดกแมกระทงการออกประกาศของคณะกรรมการคมครองเดกทออกมาตราการเกยวกบการปฏบตของผประกอบการเวบไซตและอนเทอรเนตเกยวกบการเปดเผยขอมลสวนบคคของเดกสงถงผประกอบการของเวบไซตและอนเทอรเนตแลวกตามแตในปจจบนมาตราการดงกลาวกไมสามารถควบคมหรอใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรไดแตอยางใดเนองจากมาตราการดงกลาวเปนเรองของการขอความรวมมอจากผประกอบการไมมบทบงคบและบทลงโทษทชดเจนจงท าใหไมสามารถน ามาใชใหเพอใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกได

3.1.3 การคมครองตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 นนไดมการก าหนดถงการใหความ

คมครองขอมลสวนบคคลไวแตเปนการใหความคมครองแตเฉพาะขอมลสวนบคคลทอยในความครอบครองของภาครฐเทานนโดยไดใหนยามความหมายของขอมลสวนบคคลไววา“ขอมลขาวสารสวนบคคล” หมายถง ขอมลขาวสารทเกยวกบเรองเฉพาะตวของบคคล ไดแก การศกษา ประวตสขภาพ ประวตการท างาน ประวตอาชญากรรม ฐานะการเงน บรรดาทมชอของผนน หรอรหส เลขหมายประจ าตวหรอสงทบอกลกษณะอนทท าใหรตวผนน เชน แผนบนทกเสยง ลายพมพนวมอ รปถาย และหมายความรวมถงขอมลขาวสารเกยวกบสงเฉพาะตวของผทถงแกกรรมแลวดวย38

เกยวกบขาวสารของราชการจะนนมหลกส าคญอย 239 ประการ ไดแก “หลกทวาบคคลไมจ าตองเปนผมสวนไดเสยกบขอมลขาวสารทขอ” “เปดเผยเปนหลก ปกปดเปนขอยกเวน” แตหากเปนการใหความคมครองขอมลขาวสารสวนบคคลกฎหมายตองการคมครองความเปนสวนตวของบคคลจงจ าเปนทตองก าหนดหลกเกณฑทแตกตางจากขอมลขาวสารของราชการ โดยก าหนดใหเจาของขอมลขาวสารนนเองหรอบคคลทผเปนเจาของขอมลขาวสารสวนบคคลและผมสทธตามกฎหมายเทานนทจะเขาถงขอมลขาวสารสวนบคคลได ทงนตามหลกในพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ มาตรา 24 ทมหลกวา ขอมลขาวสารสวนบคคลจะเปดเผยตอบคคลอนโดยปราศจากความยนยอมของเจาของขอมลสวนบคคลไมได เวนแตจะเขาขอยกเวน40 ซงมหลกเกณฑดงน

หนวยงานของรฐจะเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคลทอยในความควบคมดแลของตนตอหนวยงานของรฐแหงอนหรอผอน โดยปราศจากความยนยอมเปนหนงสอของเจาของขอมลทใหไวลวงหนาหรอ ในขณะนนมได เวนแตเปนการเปดเผยไดในกรณ ดงตอไปน

38มาตรา 4 ของพระราชบญญตคมครองขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ.2540) 39ฤทย หงสสรและมานตย จมปา, ค าอธบายกฎหมายขอมลขาวสารของราชการ (กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2542), หนา 86. 40มาตรา 24 ของพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ. 2540)

Page 49: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

41

1) เจาของขอมล 2) ผทเจาของขอมลใหความยนยอมเปนหนงสอไวกอนหรอในขณะนน 3) ผทอาจรบรขอมลขาวสารสวนบคคลตามมาตรา 24 กรณทหนวยงานของรฐอาจ

เปดเผยขอมลขาวสารใหแกบคคลอนหรอหนวยงานอนไดและตองท าบญชแสดงการเปดเผยนนไวดวย ไดแก กรณ ดงตอไปน

(1) ตอเจาหนาทของรฐในหนวยงานของตนเพอการน าไปใชตามอ านาจหนาทของหนวยงานของรฐแหงนน

กรณการเปดเผยตอเจาหนาทของรฐในหนวยงานเพอน าไปใชตามอ านาจหนาทหนวยงานของรฐมสถานะเปนนตบคคลการทจะด าเนนการใดๆนนจงจ าเปนตองกระท าโดยผานเจาหนาทของรฐผทจดเกบและใชขอมลสวนบคคลนนในการปฏบตตามอ านาจหนาทของตน ดงนนผทจดเกบขอมลขาวสารสวนบคคลจงไมใชผทจดเกบขอมลเหลานนเพยงคนเดยว เชน เจาหนาทกองการเจาหนาผเกบประวตของขาราชการ ซงขอมลขาวสารสวนบคคลนนยงมเจาหนาทอนๆทจ าเปนตองใชขอมลขาวสารสวนบคคลนน เชน ผบงคบบญชาจ าเปนตองใชขอมลขาวสารสวนบคคลเพอแสดงการประเมนผลงานเพอเลอนขนและต าแหนง ซงเจาหนาทผเกบรกษาขอมลขาวสารสวนบคคลกมอ านาจในการเปดเผยขอมลนนตอเจาหนาทในหนวยงานทมความจ าเปนตองใชขอมลขาวสารสวนบคคลนนในการปฏบตหนาทโดยไมตองไดรบความยนยอมจากเจาของขอมลสวนบคคล

(2) เปนการใชขอมลตามปกตภายในวตถประสงคของการจดใหมระบบขอมลขาวสารสวนบคคลนน

การเปดเผยโดยการใชขอมลตามปกตการทจะน าขอมลขาวสารสวนบคคลไปใชหนวยงานของรฐจะตองแจงวตถประสงคการน าขอมลขาวสารไปใชใหแกเจาของขอมล 41 และตองประกาศลกษณะการใชขอมลตามปกตในราชกจจานเบกษาดวย42

(3) ตอหนวยงานของรฐทท างานดวยการวางแผนหรอการสถตหรอส ามะโนตางๆซงมหนาทตองรกษาขอมลขาวสารสวนบคคลไวไมใหเปดเผยตอไปยงผอน

การเปดเผยตอหนวยงานของรฐดานการวางแผนสถตและส ามะโนตางๆกฎหมายก าหนดใหเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคลตอหนวยงานของรฐทท างานดานการวางแผนหรอการสถตหรอส ามะโนตางๆซงมหนาทตองเกบรกษาขอมลขาวสารไมใหเปดเผยตอบคคลอนทไมมอ านาจหนาทได เชน การใหขอมลขาวสารแกส านกงานสถตแหงชาต ไดแก การเกบรวมรวมขอมลเกยวกบประชากร เคหะ การเกษตร อตสาหกรรม ธรกจและการอนเพอใชประโยชนในทางสถต

(4) เปนการใหเพอประโยชนในการศกษาวจยโดยไมระบชอหรอสวนทท าใหรวาเปนขอมลขาวสารสวนบคคลทเกยวกบบคคลใด

เปนการเปดเผยเพอประโยชนในการศกษาวจยการเปดเผยเพอการศกษาวจยกฎหมายก าหนดใหเปดเผยเพยงขอมลทไมระบชอหรอสงทท าใหรวาเปนบคคลใดเนองจากการเผยเปดขอมลเพอการศกษาวจยนนเปนการกระทบสทธสวนบคคล

41มาตรา 23 วรรคสองของพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ. 2540) 42มาตรา 23 วรรคแรกอนมาตรา 3 ของ พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ. 2540)

Page 50: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

42

(5) ตอหอจดหมายเหตแหงชาตกรมศลปากรหรอหนวยงานอนของรฐตามมาตรา 26 วรรคหนงเพอการตรวจดคณคาในการเกบรกษา

การเปดเผยตอจดหมายเหตแหงชาตหนวยงานของรฐทไมมความประสงคจะเกบขอมลขาวสารสวนบคคลตอไปแลวกฎหมายก าหนดใหสงขอมลขาวสารสวนบคคลนนไปยงหอจดหมายเหตแหงชาตหรอหนวยงานอนทก าหนดในภายหลง เพอตรวจสอบคดเลอกเกบไวเพอการศกษาคนควาของประชน43

(6) ตอเจาหนาทของรฐเพอการปองกนการฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมายการสบสวนการสอบสวนหรอการฟองคดไมวาเปนคดประเภทใดกตาม

เพอปองกนการไมปฏบตตามกฎหมาย การสอบสวน การสบสวน หรอการฟองคด เพอประโยชนการบงคบใชกฎหมาย หนวยงานของรฐสามารถเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคลได เชน

กรณสรรพากรจงหวดไดมหนงสอถงส านกจดหางานกาญจนบร ขอทราบรายละเอยดใบอนญาตการท างานของบคคลตางดาวทขออนญาตท างานในพนทเกยวกบรายชอคนตางดาว นายจางทวาจาง อตราคาจางและระยะเวลาวาจางเพอประโยชนในการจดเกบภาษเงนไดของคนตางดาว ซงกรณน กองนตกร ฝายกฎหมาย กรมจดหางานพจารณาวาเปนกรณทกรมสรรพากรจงหวดกาญจนบรของทราบขอมลขาวสารสวนบคคลดงกลาวเปนการขอทราบขอมลขาวสารสวนบคคลทอยในความครอบครองของส านกงานจดหางานกาญจนบรตามมาตรา 4 และมาตรา 21 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 เมอการขอขอมลดงกลาวของกรมสรรพพากรจงหวดกาญจนบรเปนไปเพอวตถประสงคทจะใชขอมลในการจดเกบภาษเงนไดของคนตางดาวเพ อปองกนการฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมาย เชนน ส านกงานจดหางานจงหวดกาญจนบรกมอ านาจเปดเผยขอมลของคนตางดาวได โดยไมตองไดรบความยนยอมเปนหนงสอของเจาของขอมลกอน44

(7) เปนการใหซงจ าเปนเพอการปองกนหรอระงบอนตรายตอชวตหรอสขภาพของบคคล

การเปดเผยซงจ าเปนเพอการปองกนหรอระงบอนตรายตอชวตหรอสขภาพของบคคลกฎหมายใหความส าคญกบเรองอนตรายตอชวตและสขภาพของบคคลจงใหอ านาจทจะเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคลไดหากเพอปองกนอนตรายตอชวตหรอสขภาพของบคคล

(8) ตอศาลและเจาหนาทของรฐหรอหนวยงานของรฐหรอบคคลทมอ านาจตามกฎหมายทจะขอขอเทจจรงดงกลาว

การเปดเผยตอศาลหรอเจาหนาทของรฐหรอบคคลทมอ านาจตามกฎหมายเปนกรณทกฎหมายใหอ านาจแกเจาหนาท เชน ศาลอาจมค าสงเรยกประวตตองโทษของจ าเลยเพอประกอบการพจารณาเพมเตมโทษจ าเลย พนกงานสอบสวนขอตรวจรายการบญชธนาคารของผตองหาเพอประกอบการสอบสวนคด

43มาตรา 26 ของพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ. 2540) 44ไตรภพ วงศไตรรตน, กฎหมายวาดวยการคมครองสทธในขอมลขาวสารสวนบคคลจากการใชสออเลกทรอนกส (วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2544), หนา 30.

Page 51: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

43

(9) กรณอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา กรณอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาการเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคล

ของหนวยงานของรฐตอหนวยงานของรฐอนหรอบคคลอนนอกจากทก าหนดไวในมาตรา 24 ไดหรอไมนนตองพจารณาโดยใชมาตรา 1545 ซงก าหนดใหอ านาจของเจาหนาในการเปดเผยขอมลขาวสารสวนบคคลซงแมจะเปนขอมลขางสารสวนบคคลและไมเขาขอยกเวนดงทกลาวมาแลวขางตน เชน กรณทเอกชนขอส าเนาผลการตรวจสอบคณสมบตของผอ านวยการฝายนโยบายสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย แมวาจะเปนขอมลขาวสารสวนบคคลแตในเมอการเปดเผยขอมลดงกลาวจะเปนประโยชนตอประชาชนและหนวยงานของรฐมากกวา คณะกรรมการวนจฉยการเปดเผยขอมลขาวสารวนจฉยวา ใหธนาคารแหงประเทศไทยเปดเผยขอมลขาวสารดงกลาวได46

อยางไรกตามการเปดเผยขอมลขาวสารกไมสามารถทจะเปดเผยไดทกประเภทเนองจากอาจจะไมสมควรเปดเผยดงนนกฎหมายขอมลขาวสารของราชการจงไดก าหนดประเภทของขอมลขาวสารทอยในขายหรอขอยกเวนทหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐสามารถมค าสงมใหเปดเผยไดดงน

มาตรา 14 ก าหนดหามเปดเผยขอมลขาวสารราชการทอาจะกอใหเกดความเสยหายตอสถาบนพระมหากษตรย47

ขอมลขาวสารตามมาตารา 14 นนเปนขอมลขาวสารทหามเปดเผยซงเปนขอมลขาวสารทเกยวกบเกยวกบสถาบนพระมาหากษตรยท อาจกอใหเกดความเสยหายตอสถาบนพระมหากษตรย ซงกฎหมายก าหนดหามมใหเปดเผย กลาวคอ หากมขอมลขาวสารดงกลาวหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐจะตองไมเปดเผย จะไมมอ านาจหรอขอยกเวนใหใชดลยพนจแตอยางใดทงสนทงนตามมาตรา 14 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารราชการ พ.ศ.2540

ขอมลขาวสารทอาจมค าสงมใหเปดเผยมาตรา 15 ก าหนดใหหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐมอ านาจออกค าสงหามเปดขอมลขาวสารราชการโดยค านงถงการปฏบตหนาทตามกฎหมายของหนวยงานของรฐ ประโยชนสาธารณะ และประโยชนของเอกชนทเกยวของประกอบกน ซงดงกลาวตองเปนขอมลขาวสารของราชการทมลกษณะอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(1) การเปดเผยขอมลดงกลาวจะกอใหเกดความเสยหายตอความมนคงของประเทศ ความสมพนธระหวางประเทศ และความมนคงในทางเศรษฐกจหรอการคลงของประเทศ

(2) การเปดเผยขอมลจะท าใหการบงคบใชกฎหมายไมมประสทธภาพหรอเสอมประสทธภาพ หรออาจจะท าใหไมส าเรจวตถประสงค ไมวาจะเปนเรองเกยวกบการฟองคดการปองกนการปราบปรามการทดสอบการตรวจสอบหรอการรแหลงทมาของขอมลขาวสารหรอไมกตาม

(3) ความเหนหรอค าแนะน าภายในหนวยงานของรฐในการด าเนนการเรองหนงเรองใดแตทงนไมรวมถงรายงานทางวชาการรายงานขอเทจจรงหรอขอมลขาวสารทน ามาใชในการท าความเหนหรอค าแนะน าภายในดงกลาว

45มาตรา 15 ของพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ (พ.ศ. 2540) 46ไตรภพ วงศไตรรน, เรองเดม, หนา 32. 47มาตรา 14 ของพระราชบญญตขอมลขาวสารราชการ (พ.ศ. 2540)

Page 52: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

44

(4) การเปดเผยจะกอใหเกดอนตรายตอชวตหรอเกยวกบความปลอดภยของบคคลหนงบคคลใด

(5) การเปดเผยเกยวกบขอมลสวนบคคลหรอเกยวกบรายงานแพทยทเปนการรกล าสทธสวนบคคลโดยไมเหมาะสม

(6) ขอมลขาวสารททางราชการทกฎหมายใหความคมครองไมใหเปดเผย หรอขอมลขางสารทผอนใหมาโดยไมประสงคใหมการเปดเผยตอผอน

(7) กรณอนๆตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ค าสงทไมใหเปดเผยขอมลของทางราชการนนจะมการระบเงอนไขอยางไรก

ไดแตตองมการระบไวดวยวาทเปดเผยไมไดนนเปนขอมลขางสารประเภทใดและเพราะเหตใด และการมค าสงเปดเผยขอขาวสารราชการนนเปนดลพนจโดยเฉพาะของเจาหนาทของรฐตามล าดบสายการบงคบบญชาแตผขออาจอทธรณตอคณะกรรมการวนจฉยการเปดเผยขอมลขาวสารไดตามทก าหนดในพระราชบญญตนราชการน

ขอมลขาวสารดงทกลาวมานนกเปนขอเปนมลทสามารถเปดเผยไดและไมสามารถเปดเผยไดดงนนในการทประชาชนจะใชสทธในเขาถงขอมลตางๆเหลานกตองมหลกเกณฑและวธการหลากหลายวธ ดงน

(1) โดยการตรวจคนจากราชกจจานเบกษา (2) โดยการตรวจดดวยตนเอง ณ สถานทซงหนวยงานก าหนดและจดเตรยม

ขอมลขาวสารนนไว (3) โดยการไปใชสทธขอดโดยยนค าขอตอหนวยงานของรฐทจดเกบหรอ

ครอบครองดแลขอมลขาวสารทตองการขอดนน (ส าหรบขอมลขาวสารของราชการปกตทวไป) (4) โดยการใชบรการศกษาคนควา ณ หอจดหมายเหตแหงชาต (ส าหรบ

ขอมลขาวสารทเปนเอกสารประวตศาสตร) (5) โดยการสบคนขอมลทางเวบไซตของหนวยงานนนๆ การใหความคมครองขอมลขาวสารตามพระราชบญญตขอมลขาวสาร

ราชการ พ.ศ. 2540 นนเนนทการใหความคมครองเกยวกบขอมลขาวสารทอยในความครอบครองของราชการโดยเนนใหความส าคญตอลกษณะหรอสทธในการยดถอขอมลขาวสารวาอยในขอบเขตหรออ านาจครอบครองของรฐหรอไมโดยไมค านงถงเนอหาสาระของขอมลขาวสารนนวาจะเปนขอมลขาวสารทเกยวของกบการด าเนนการของรฐหรอเกยวของกบบคคลเอกชนใดๆ โดยใหความคมครองขอมลขาวสารสวนบคคลของประชาชนทกคนทเปนบคคลธรรมดา (ไมรวมนตบคคล) ทงนเปนไปตามมาตรา 34 แหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยซงรบรองวาบคคลมสทธในความเปนอยสวนตวซงผใดจะแพรหลายไปสสาธารณชนอนเปนการกระทบสทธของความเปนอยสวนตวมไดและกรณของคนตางดาวหากทมถนทอย ในประเทศไทยกมสทธไดรบการคมครองขอมลขาวสารบ คคลตามพระราชบญญตนดวย

การรบรองคมครองขอมลขาวสารตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 จะเนนการใหความคมครองขอมลขาวสารของบคคลเฉพาะทอยในความครอบครองของรฐ การทจะเปดเผย การรบแจงการเปดเผย และการตรวจดขอมลขาวสวนบคคลนนจะยดถอหลก

Page 53: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

45

ผมอ านาจท าการแทนตามกฎหมาย เชน ผใชอ านาจปกครอง เชน บดามารดาท าการแทนบตรผเยาว ผอนบาลท าการแทนคนไรความสามารถ เปนตน ซงไมพบวาพระราชบญญตขอมลขาวสารราชการไดมก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกของเดกบน อนเทอรเนต เกยวกบการน าไปใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตหรอการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกแตอยางใด

3.1.4 การคมครองตามรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. ... นกวชาการและผทรงคณวฒไดเรมม

การศกษาและจดท ามาหลายปแลวโดยไดน าแนวคดมาจากกฎหมายของหลายประเทศ ทงเอเชยและยโรป รวมทงอเมรกาดวยจงมการน าหลกเกณฑตางๆของกฎหมายตางประเทศมาเปนแนวทางในการยกรางพระราชบญญตดงกลาวขนโดยสรปหลกเกณฑส าคญๆ ได ดงน

1) ผเกบรวมรวมขอมลจะตองจดเกบขอมลสวนบคคลทเกยวของโดนตรงกบกจกรรมของผรวมรวมขอมลและอยภายใตวตถประสงคอนชอบดวยกฎหมาย

2) การเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลนนท าไดเทาทจ าเปนภายใตวตถประสงคทแจงแกเจาของขอมลหรอระบไวในการเกบรวมรวมขอมลเทานน

3) การเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลตองบนทกเพอบนทกหรอเผยแพรจะตองเกบเทาทเกยวของและไมเกนจรง

4) การเกบรวมรวมขอมลนนตองสอดคลองกบวตถประสงคทก าหนด ถกตองครบถวน ทนสมย เทาทจ าเปนและไมกาวกายกจการสวนตวของบคคลทเกยวของ

5) การเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลนนจะตองเกบเทาทจ าเปนและในระยะเวลาพอสมควร

6) การเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลนนตองสอดคลองกบสทธของเจาของขอมลสวนบคคล เชน ผเกบรวบรวมลขอมลตองแจงใหบคคลทเกยวของทราบถงวตถประสงคของการเกบรวบรวม บคคลหรอหนวยงานทผเกบรวมรวมขอมลมหนาทตองเปดเผยขอมลและเจาของขอมลหรอผทเกยวของสามารถเขาถงขอมลสวนบคคลทเกยวกบตนไดและเจาของขอมลสวนบคคลสวนบคคลมสทธขอใหผเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลด าเนนการแกไขเปลยนแปลง ลบ หรอระงบใชชวคราว หรอแปลงขอมลสวนบคคลใหอยในรปแบบทไมระบชอ

7) ผครอบครองหรอควบคมขอมลสวนบคคลจะตองมการก าหนดไมใหขอมลสวนบคคลสญหาย เขาถง เปลยนแปลง แกไข หรอเปดเผยโดยปราศจากอ านาจหรอน าไปใชโดยมชอบ

8) หามไมใหมการโอนหรอสงขอมลสวนบคคลไปยงประเทศทไมมบทบญญตในการใหความคมครองขอมลสวนบคคลในระดบทเทาเทยมกนของสาระส าคญทกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลระบไว เวนแตไดรบความยนยอมจากเจาของขอมลสวนบคคลหรอเพอการช าระหนตามสญญาหรอท าเพอประโยชนของบคคลซงไมสามารถใหความยนยอมได

รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลมาตรา 5 เปนขอยกเวนมใหน ารางพระราชบญญตนไปใชบงคบแก

(1) หนวยงานของรฐทอยภายใตบงคบกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของทางราชการเวนแตรฐวสาหกจวาดวยงบประมาณ

Page 54: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

46

(2) บคคลธรรมดาหรอนตบคคลทเกบขอมลสวนบคคลเพอประโยชนสวนตนของบคคลเทานน โดยไมเปดเผยหรอน าไปใหผอนใชเพราะเพยงการเกบขอมลไวยอมจะไมกอใหเกดความเสยหายตอเจาของขอมลสวนบคคลนน และเปนหลกสากลเพอไมไหเกดภาระตอผ ครอบครองขอมลสวนบคคลประเภทนทไมมความจ าเปนจะตองปฏบตตามหลกเกณฑทกฎหมายก าหนด

(3) บคคลธรรมดาหรอนตบคคลทเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลไวไวและเปดเผยขอมลทเกบรวมรวมไวเฉพาะเพอกจกรรมสอมวลชล งานศลปกรรม หรองานวรรณกรรมเทานน เพราะเสรภาพในงานเขยน งานศลปกรรม งานวรรณกรรมนนกเปนเสรภาพขนพนฐานของสอมวลชนตามรฐธรรมนญเชนเดยวกน การคมครองขอมลสวนบคคลจงไมกระทบตอสทธเสรภาพของสอมวลชลและเสรภาพในการเขยนได

รางพระราชบญญตมาตรา 3 ก าหนดหลกเกณฑการใหความคมครองขอมลสวนบคคลไวชดเจน วา “บคคล” หมายถง บคคลธรรมดา และประกอบกบรางมาตรา 5 ก าหนดขอยกเวนใหรางพระราชบญญตไมใชบงคบแก (2) บคคลธรรมดาหรอนตบคคลทเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลเพอประโยชนสวนตนของบคคลเทานน และ (3)บคคลธรรมดาหรอนตบคคลทใชหรอเปดเผยขอมลเพอกจกรรมสอมวลชล งานศลปกรรม หรองานวรรณกรรมเทานน ซงจะเหนไดวาเจตนารมณของรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลประสงคใชบงคบแกขอมลสวนบคคลทงของบคคลธรรมดาและนตบคคลดวย

รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลนนเปนการก าหนดหลกเกณฑกลางทเปนมาตรฐานในการใหความคมครองขอมลสวนบคคลโดยก าหนดใหกฎหมายทบญญตใหความคมครองขอมลสวนบคคลเปนการเฉพาะแลว ใหความคมครองขอมลสวนบคคลนนใหเปนไปตามหลกเกณฑทกฎหมายเฉพาะนนๆก าหนดไวแตหากเปนกรณทขอมลสวนบคคลใดยงไมมกฎหมายเฉพาะใหการรบรองคมครองกใหน าหลกเกณฑตามรางพระราชบญญตนไปใชบงคบแกขอมลสวนบคคลนน และหากมเหตอนควรนายกรฐมานตรโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรอาจจะประกาศในราชกจจานเบกษาใหน าบทบญญตแหงรางพระราชบญญตนไปใชบงคบเปนการเพมเตมหรอแทนทกฎหมายวาดวยการนนไดดวย แตในสวนของการบงคบใชของรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลกไมไดก าหนดไวใหใชบงคบกบกรณใดบางเปนการชดเจนแตโดยเจตนารมณของกฎหมายจะใหใชบงคบเปนการทวไปไมไดมบทบญญตหรอหลกเกณฑใดท ใหความคมครองครอบคลมไปถงการจดเกบประมวลผล การน าไปใช การน าไปเปดเผย หรอเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรการอนเทอรเนตแตอยางใด

3.2 หลกเกณฑการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในตางประเทศ

ในสวนตอไปจะกลาวถงหลกเกณการใหความคมครองขอม ลสวนบคคลของเดกใน

ตางประเทศโดยจะกลาวถงหลกเกณฑการใหความคมครองตามกฎหมายในประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศแคนานดา ตามล าดบซงมรายละเอยดดงตอไปน

Page 55: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

47

3.2.1 การคมครองตามกฎหมายประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศสหรฐอเมรกามกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลทเปนกฎหมายเฉพาะเรยกวา

Sectoral หรอ ad hoc48 ซงมความแตกตางกบกลมประเทศสหภาพยโรปทมการวางหลกกฎหมายหรอกฎเกณฑในเรองการคมครองขอมลสวนบคคลไวเปนกฎหมายกลางหรอเปนการทวไปทเรยกวา Comprehensive โดย Congress นนจะตรากฎหมายขนเมอเกดปญหาการปองกนความลบหรอความเปนอยสวนตวของประชาชนถกละเมดขน

ประเทศสหรฐอเมรกาใหความส าคญกบ Freedom Access มากกวา Privacy เหนไดจากการทมกฎหมายหลายฉบบทรฐบาลกลางปลอยใหเอกชนดแลกนเองโดยใหเอกชนออก Self-Regulations หมายความวา ใหเอกชนท าหนาทควบคมกนเองและเจาหนาทของรฐจะคอยควบคมอกทหนงโดยเจาหนาทของรฐ นอกจากนกฎหมายทกฉบบจะใหสทธเจาของขอมลหากถกละเมดขอมลสวนบคคลสามารถด าเนนคดทางศาลไดอยางเตมทโดยทศาลสามารถก าหนดคาเสยหายในเชงลงโทษแกผทท าการละเมดไดดวยทเรยกวา Punitive Damages

ดงทกลาวมาแลววากฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกานนเปนกฎหมายในรปแบบใหความคมครองเปนการเฉพาะเปนเรองๆ ไปไมมกฎหมายกลางหรอแมบททวางหลกการคมครองขอมลสวนบคคลไวเปนการทวไป ดงนนในประเทศสหรฐอเมรกาจงมกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลอยหลายฉบบ อาทเชน

1) Privacy Act 197449 2) Video Privacy Protection Act (Video rental) 3) Electronic Communication Privacy Act 4) Children’s Online Privacy Protection Act 5) The Telephone Consumer Protection Act 1991

กฎหมายทใหความคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Children’s Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA เปนกฎหมายทไดตราขนเมอวนท 21 ตลาคม ป ค.ศ. 1998 และมผลบงคบใชในวนท 21 เมษายน ป ค.ศ. 2000 โดยหนวยงานทมหนาทในการบงคบใชกบกฎหมายฉบบนไดแก Federal Trade Commmission หรอ FTC ซงไดมวางหลกเกณฑหรอกฎเกณฑเกยวกบการใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไวเปนการเฉพาะโดยตรงซงมรายละเอยดดงตอไปน

การใหความคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน (Children’s Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA มการวางหลกเกณฑและหลกปฎบตของการเกบรวมรวมขอมลของผประกอบการเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตซงจะตองอยบนพนฐานความยนยอมของผประกอบการและตองแจงใหผปกครองทราบลวงหนาของการเกบรวมรวมขอมล โดยแจงใหทราบถงวตถประสงคในการจดเกบ อยางไรกตามคณะกรรมมาธการการคาของรฐบาลกลางกลาววาการเปดเผยขอมลใหกบผอนภายในวตประสงคและวธการทเขมงวดมากขนจะตองไดรบความยนยอมกอน

48ประสทธ ปวาวฒนพาณชย, เรองเดม, หนา 537. 49เรองเดยวกน, หนา 539.

Page 56: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

48

ตอมาเมอวนท 12 เดอนธนวาคม ป ค.ศ. 2012 คณะกรรมการการคาแหงสหรฐอเมรกาวา (Federal Trade Commission) หรอ FTC ไดมการแกไขปรบปรงหลกเกณฑของกฎหมาย COPPA และมผลบงคบใชเมอวนท 1 กรกฎาคม ป ค.ศ. 2013 และไดมการแกไขเพมนยาม ค าวา ขอมลสวนบคคลวาหมายถง ขอมลเกยวกบทอยทางกายภาพ (Geo Location Information) ภาพถาย ( Photograph) วดโอ และใหผประกอบเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตด าเนนการอยางเหมาะสมเพอใหมความยนยอมของผปกครองกอนมการจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลเดกและก าหนดภาระหนาทใหผประกอบการเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตจะตองใชมาตราการคมครองความปลอดภยของขอมลสวนบคคลเดกโดยก าหนดขอยกเวนความรบผด (Safe Habor) แกผใหบรการออนไลนทไดใชมาตราการก ากบดแลตนเอง (Sale-regulation) โดยขยายความบทบญญตทเกยวกบการจดเกบรวบรวม (Collect) ขอมลสวนบคคลของเดกโดยก าหนดใหผประกอบการเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตจะตองด าเนนการเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลเดกเทาทจ าเปนและภายในระยะเวลาอนสมควรเพอเปนหลกประกนวาขอมลสวนบคคลดงกลาวจะถกน าไปใชภายใตเหตผลอนสมควร

ซงพอจะสรปสาระส าคญของหลกเกณฑของการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตได โดยเรมจากนยามความหมายโดยกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน (Children’s online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA นนใหความหมายไวในมาตรา 1302 ดงน

1) เดก หมายถง บคคลทมอายต ากวา 13 ป50 2) ผประกอบการ (operator) หมายถง

(1) หมายถงบคคลใดๆ กตามทด าเนนการเกยวกบเวบไซตบนอนเทอรเนตหรอการใหบรการออนไลน และผทรวบรวมหรอรกษาขอมลสวนบคคลจากหรอเกยวกบผใชงานหรอผเขาชมเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนดงกลาว หรอในนามของขอมลดงกลาวจะถกเกบรวบรวมหรอรกษา ทซงเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนดงกลาวน ามาด าเนนการเพอวตถประสงคทางการคา รวมทงบคคลใดๆ กตามทน าเสนอผลตภณฑหรอการใหบรการเพอการขายผานทางเวบไซตหรอการบรการออนไลนใด ๆ ทเกยวของกบการพาณชย

(2) ไมรวมถงนตบคคลใดทไมแสวงหาผลก าไรทอาจจะไดรบการยกเวนจากความคมครองตามมาตรา 5 ของกฎหมายคณะกรรมาธการการคาแหงสหพนธรฐ (Federal Trade Commission Act) (เรองท15 ประมวลกฎหมายประเทศสหรฐอเมรกา มาตรา45) (15 U.S.C. 45)51

50Articie 1320 (1)- Definitions For the Children’s Online Privacy Protection Act

1998, (CHILD.—The term "child" means an individual under the age of 13)

51Article 1302 (2)– Definitions For the Children’s Online Privacy Protection Act 1998: OPERATOR.—The term “operator”—

(a) means any person who operates a website located on the Internet or an online service and who collects or maintains personal information from or about the users of or visitors to such website or online service, or on whose behalf such information is collected or maintained, where such website or online service is

Page 57: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

49

3) การเปดเผยขอมล หมายถง การเปดเผยขอมลสวนบคคลและ (1) การปลอยขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจากเดกในรปแบบทสามารถระบได

จากผประกอบการ เพอวตถประสงคใด ๆ กตาม ยกเวนกรณทขอมลดงกลาวถกจดหาใหแกบคคลอนนอกเหนอจากผประกอบการทจดเตรยมการสนบสนนส าหรบการด าเนนงานภายในของเวบไซต และไมเปดเผยหรอใชขอมลนนเพอวตถประสงคอนใด และ

(2) การน ามาซงขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจากเดกโดยเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนทท าเพอเดก หรอพรอมกบความเขาใจตามความเปนจรงท ขอมลดงกลาวถกเกบรวบรวมจากเดก ซงใชประโยชนไดโดยเปดเผยในรปแบบทสามารถระบได ดวยวธการใดๆรวมทงการโพสตทสาธารณะ ผานทางอนเทอรเนต หรอผานทาง โฮมเพจของเวบไซต การใหบรการเพอนทางจดหมาย การบรการจดหมายอเลกทรอนกส กระดานขาว หรอหองสนทนา52

4) อนเตอรเนต หมายถง สงอ านวยความสะดวกโดยรวมของคอมพวเตอรและการสอสารโทรคมนาคมจ านวนมากมาย รวมทงอปกรณและซอฟแวรการด าเนนงาน ซงประกอบดวยเครอขายทวโลกทเชอมตอกนของเครอขายทใชเกณฑวธการขนสงขอมล (Transmission Control Protocol) เกณฑวธอนเทอรเนต (Internet Protocol) หรอเกณฑวธกอนหนา (Predecessor

operated for commercial purposes, including any person offering products or services for sale through that website or online service, involving commerce— (b) does not include any nonprofit entity that would otherwise be exempt from coverage under section 5 of the Federal Trade Commission Act (15 U.S.C. 45).

52 Article 1302 (4) – Difinitions For the Children’s online Privacy Protection Act1998: DISCLOSURE.—The term "disclosure" means, with respect to personal information— (a) the release of personal information collected from a child in identifiable form by an operator for any purpose, except where such information is provided to a person other than the operator who provides support for the internal operations of the website and does not disclose or use that information for any other purpose; (b) making personal information collected from a child by a website or online service directed to children or with actual knowledge that such information was collected from a child, publicly available in identifiable form, by any means including by a public posting, through the Internet, or through— (i) a home page of a website; (ii) a pen pal service; (iii) an electronic mail service; (iv) a message board; or (v) a chat room.

Page 58: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

50

Protocol) หรอเกณฑวธถดไป (Successor Protocols) ใด ๆ กตามใหกบเกณฑวธดงกลาวในการสอสารขอมลทกชนดโดยสายเคเบลหรอวทย53

5) ผปกครอง หมายถง ผปกครองตามกฎหมาย 6) ขอมลสวนบคคล หมายถง ขอมลรายบคคลทสามารถระบไดเกยวกบบคคลทเกบ

รวบรวมแบบออนไลน รวมทงชอและนามสกล ทอยทบานหรอทอยเชงกายภาพอน ๆ รวมทงชอถนนและชอเทศบาลนครหรอเทศบาลเมอง ทอยอเมล หมายเลขโทรศพท หมายเลขประกนสงคม หรอสงอนใดทคณะกรรมาธการก าหนดใบอนญาตการตดตอทางกายภาพหรอออนไลนของแตละบคคลทเจาะจงหรอขอมลเกยวของกบเดกหรอผปกครองของเดกเหลานนทเวบไซตเกบรวบรวมบนเวบไซตจากเดกและรวมกบตวระบทก าหนดไวในกฎหมายน

7) ขอมลการตดตอทางออนไลน หมายถง ทอยอเมล หรอตวระบอน ๆ ทคลายกนอยางมนยส าคญทอนญาตใหตดตอโดยตรงกบบคคลทออนไลน

นอกจากนกฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Children’s Online Privacy Protection Act 1998) ไดวางหลกเกณฑและวธปฎบตเกยวกบการเกบรวมรวมและการใชขอมลสวนบคคลจากเดกและเกยวกบเดกบนอนเทอรเนตโดยใหผประกอบการเกยวกบเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนใดๆ กตามท เกบรวบรวมขอมลสวนบคคลจากเดกหรอผประกอบการทมความเขาใจทเปนตามความจรงวาเปนการเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลจากเดก ไวในมาตรา 1303 ดงน

1) ก าหนดและแจงใหทราบบนเวบไซตเกยวกบขอมลทจะเกบรวบรวมมาจากเดกโดยผประกอบการคออะไร ผประกอบการจะใชขอมลดงกลาวอยางไรและวธปฏบตส าหรบการเปดเผยขอมลดงกลาวของเดก และจะตองไดรบความยนยอมจากผปกครองซงสามารถตรวจสอบไดถงความยนยอมทถกตองและการเกบรวบรวม การใช หรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลจากเดก

2) ก าหนดใหผประกอบการจดหาหรอชแจงเมอมค าขอของผปกครองภายใตวรรคยอยน ซงขอมลสวนบคคลของเดกทใหกบเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนดงกลาว เมอการระบอยางถกตองของผปกครองทดแล

(1) ค าอธบายประเภทของขอมลสวนบคคลเฉพาะของขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจากเดกโดยผประกอบการ

53Article 1302 (6) INTERNET.—The term "Internet" means collectively the

myriad of computer and telecommunications facilities, including equipment and operating software, which comprise the interconnected world-wide network of networks that employ the Transmission Control Protocol/ Internet Protocol, or any predecessor or successor protocols to such protocol, to communicate information of all kinds by wire or radio.

Page 59: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

51

(2) เมอใดกตามทผประกอบการมการปฏเสธการอนญาตใหมการใช หรอการเกบรกษาในรปแบบทแกไขไมได หรอการเกบรวบรวมเพมเตมทางออนไลนในอนาคตของขอมลสวนบคคลจากเดก

(3) แมจะมบทบญญตอนใดของกฎหมายซงหมายความวามเหตอนสมควรภายใตสถานการณใดส าหรบผปกครองมสทธทจะไดรบขอมลสวนบคคลใดๆ กตามทเกบรวบรวมจากเดก

3) หามการก าหนดเงอนไขการมสวนรวมของเดกในเกมส การเสนอของรางวลหรอกจกรรมอนๆ เกยวกบการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกมากเกนกวาสงจ าเปนอยางมเหตผลในการมสวนรวมในกจกรรมดงกลาวอก

4) ก าหนดใหผประกอบการเกยวกบเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนดงกลาวสรางและเกบรกษาในขนตอนทเหมาะสม เพอปองกนความลบ การรกษาความปลอดภยและความสมบรณของขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมมาจากเดก แตกมบางกรณทหากมการจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตกไมจ าตองไดรบความยนยอมจากผปกครองของเดกซงในกรณดงกลาวไดแก กรณดงตอไปน

(1) ขอมลการตดตอทางออนไลนทผประกอบการเกบรวบรวมมาจากเดก ทน ามาใชเพยงเพอการตอบสวนส าคญโดยตรงเพยงครงเดยวไปทการรองขอเฉพาะจากเดก และไมไดน ามาใชเพอตดตอกลบไปยงเดก และไมไดรบการเกบรกษาไวในรปแบบทไมสามารถแกไขได

(2) ค าขอชอหรอขอมลการตดตอออนไลนของผปกครองหรอเดกทน ามาใชเพอวตถประสงคของการไดรบความยนยอมจากผปกครองเพยงอยางเดยว หรอจดใหมการแจงใหทราบและสถานททขอมลดงกลาวไมไดรบการเกบรกษาในรปแบบทแกไขไมไดจากผประกอบการ หากไดรบความยนยอมจากผปกครองจะไมไดรบหลงจากเวลาทเหมาะสม

(3) เกบรวมขอมลจากเดกออนไลนทถกน ามาใชเพยงเพอการตอบโดยตรงมากกวาหนงครงไปยงการรองขอทเฉพาะเจาะจงจากเดก และไมไดน ามาใชเพอตดตอกลบไปยงเดกนอกจากขอบเขตทรองขอ

ก. ผประกอบการจะตองกระท าการตามสมควรทจะก าหนดเพอแจงผปกครองทราบลวงหนาเกยวกบการเกบรวมรวมขอมลการตดตอออนไลนทเกบรวมรวมมาจากเดก ถงวตถประสงคเพอน าไปใช โอกาสของผปกครองทรองขอไมใหผประกอบการน าขอมลไปใชเพมเตมและไมมการเกบรกษาขอมลในรปแบบทไมสามารถแกไขได หรอ

ข. โดยความเหมาะสมคณะกรรมการอาจก าหนดใหไมมการแจงใหผปกครองทราบลวงหนาในกรณดงกลาว เนองจากคณะโดยค านงถงผลประโยชนแกเดกในการเขาถงขอมลและการใหบรการ รวมทงความเสยงตอความปลอดภยและความเปนสวนตวของเดกในกฎขอบงคบทไดประกาศใชภายใตอนมาตราน

(4) ชอเดกและขอมลการตดตอออนไลน (ขอบเขตเทาทจ าเปนตามสมควรเพอปองกนความปลอดภยของผเขารวมทเปนเดกบนเวบไซต

ก. น ามาใชเพยงเพอวตถประสงคในการปกปองความปลอดภยดงกลาวเทานน

Page 60: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

52

ข. ไมน ามาใชในการตดตอกลบไปยงเดกหรอเพอวตถประสงคอนใดและ ค. ไมน ามาเปดเผยบนเวบไซต ถาผประกอบการใชความพยายามตาม

สมควรทจะใหผปกครองแจงใหทราบลวงหนาเกยวกบชอและขอมลการตดตอออนไลนทเกบรวบรวมมาจากเดก วตถประสงคทจะน ามาใชและเปดโอกาสใหผปกครองเพอขอใหผประกอบการไมใหใชขอมลเพมเตม และจะไมเกบรกษาในรปแบบทแกไขไมไดหรอ

(5) การเกบรวบรวม การใช หรอการเผยแพรขอมลดงกลาวโดยผประกอบการเกยวกบเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนดงกลาวเทาทจ าเปน

ก. เพอปองกนความปลอดภยหรอความครบถวนของเวบไซตของตน ข. เพอใชการปองกนตอความรบผดชอบ ค. เพอตอบสนองตอกระบวนการพจารณาคดหรอ ง. เพอขอบเขตทไดรบอนญาตภายใตบทบญญตของกฎหมายอน ๆ เพอให

ขอมลกบหนวยงานบงคบใชกฎหมาย หรอเพอการสบสวนในเรองทเกยวของกบความปลอดภยของประชาชน

ในประเทศสหรฐอเมรกาเกยวกบกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลออนไลนของเดก (Children’s Online Privacy Protection Act) หรอ COPPA ใหสทธเตมทแกพอแม หรอผปกครองเดก ในการควบคมขอมลของเดกทผใหบรการเกบรวบรวมประมวลผลและการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกผานการออนไลนและเดกในความหมายของกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนหรอ COPPA หมายถง เดกอายต ากวา 13 ปซงการก าหนเกณฑอายตามกฎหมายดงกลาวนนเปนการก าหนดเพอบงคบใชกบกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนโดยเฉพาะโดยตรงอนมลกษณะทชดเจนเขมงวดและเวบไซตทกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน หรอ COPPA มผลบงคบใช ไดแก เวบไซตเชงพาณชยทเกยวของโดยตรงกบเดก โดยพจารณาจากปจจยตางๆ เชน ภาษาทใช เนอหาสาระ การโฆษณาบนเวบไซตทเกยวของกบเดก อายของเดกโดยเฉลยทเขาไปดหรอใชบรการเวบไซต เปนตน

กฎหมาย COPPA ตราขนในป ค.ศ. 1998 เพอแกไขปญหาความเปนสวนตวของเดกออนไลนเพอใหทนกบยคของเทคโนโลยทเปลยนแปลงอยางรวดเรวซงน าไปใชกบผประกอบการเชงพาณชยทเกบรวบรวมประมวลผลหรอเปดเผยขอมลสวนตวของเดกทมอายต ากวาสบสามป โดยจะตองไดรบการตรวจสอบหรอยนยอมจากผปกครองกอนจดเกบรวบรวมประมวลผลหรอปดเผยขอมลสวนตวเดก54 โดยก าหนดใหผด าเนนการเวบไซตเชงพาณชยและบรการออนไลนมหนาทตองตดประกาศนโยบายในการขอขอมลสวนบคคล (Privacy Policies) บนเวบไซตอยางชดเจน หากเวบไซตมการขอขอมลจากเดกจะตองมการแจง การขออนญาตพอแมหรอผปกครองของเดกกอนทจะมการจดเกบประมวลหรอเปดเผยขอมลของเดก และพอแมหรอผปกครองของเดกมสทธเขาไปตรวจสอบ แกไข หรอลบลางขอมลเดกทมการจดเกบประมวลผลไดตลอดเวลา ทงมสทธด าเนนการเพอปองกน

54US, Federal Trade Commission, How to Comply with the Children’s Online Privacy Protection Rule, Retrieved Febuary 14, 2013 from http://www.ftc.gov/bcp/conline/pubs/buspubs/coppa.htm

Page 61: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

53

การขอขอมลเพมเตม การน าไปใช หรอการน าไปเปดเผย และผประกอบการไมมสทธทจะน าขอมลทเกบรวมรวม ไปเปดเผยตอบคคลทสาม แตมหนาทดแล รกษาขอมลใหถกตอง ปลอดภย และเปนความลบอยเสมอ

จะเหนไดวาในประเทศสหรฐอเมรกานนไดเลงเหนถงความส าคญในการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกประกอบกบกฎหมายขอมลสวนบคคลของประเทศสหรฐอเมรกาเปนกฎหมายในรปเฉพาะเรองทเรยกวา Sectoral เปนรปแบบการออกกฎหมายเพอแกไขปญหาซงในประเทศสหรฐอเมรกาจงมกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลอยหลายฉบบดวยกน ดงนน การใหคมครองสทธของเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตจงมกฎหมายทใชบงคบเปนการเฉพาะโดยตรง มความชดเจน ครอบคลมและสามารถบงคบใชไดอยางตรงจดและมประสทธภาพ

คดทศาลในมลรฐนวยอรคตดสนภายใตกฎหมาย COPPA ไดแก United States V. Xanga.com., Inc Civil Action NO.06-CIV-6853 (SHS) (S.D.N.Y., Filde Sept. 7,2006) ซงโจทยในคดนไดแกคณะกรรมการการคาแหงสหรฐอเมรกา (Federal Trade Commmission) หรอ FTC (เปนโจทกฟองจ าเลย คอ เวบไซต zange.com

ขอเทจจรงปรากฎวาในป ค.ศ. 2006 เวบไซต zange.com ซงเปนเวบไซตทใหบรการเครอขายสงคมในการตดตอสอสารระหวางสมาชกไดกระท าการจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลเดกซงศาลสหรฐอเมรกาตดสนวาเวบไซต zange.com กระท าการจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลเดกโดยเจตนาซงเวบไซต zange.com ทราบวาเปนขอมลสวนบคคลเดกซงมอายต ากวา 13 ปโดยจดเกบขอมลสวนบคคลเดกทงสน 1.7 ลานรายโดยไมไดรบความยนยอมจากผปกครองกอน ศาลสหรฐอเมรกาตดสนใหเวบไซต zange.com รบผดชดใชคาเสยหายเปนจ านวนเงนทงสนหนงลานดอลลาสหรฐ

ตอมาในป ค.ศ. 2011 ศาลมลรฐแคลฟอเนยไดตดสนคด United States V. Playdom, Inc., NO.SACV11-00724 (C.D. Cal Filed May 24, 2011) ซงคณะกรรมการการคาแหงสหรฐอเมรกาวา Federal Trade Commmission หรอ FTC เปนโจทกฟองเวบไซต playdom.com ซงเปนบรษททใหบรการเกมสออนไลนและมสมาชกของเวบไซตประมาณ 27 ลานราย โดยเวบไซต playdom.com ถกกลาวหาวาท าการจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลเดกและน าขอมลสวนบคคลดงกลาวไปเปดเผยซงรวมถงชอและนามสกล ทอย จดหมายอเลคทรอนกสและทอยทางกายภาพของเดกซงเปนสมาชกของเวบไซต playdom.com โดยไมไดรบความยนยอมจากผปกครองโดยศาลมลรฐแคลฟอเนยไดตดสนวาเวบไซต playdom.com กระท าการฝาฝนกฎหมาย coppa และก าหนดใหเวบไซต playdom.com ชดใชคาเสยหายเปนจ านวนเงนทงสน 3 ลานดอลลาสหรฐ

3.2.2 การคมครองตามกฎหมายประเทศแคนาดา กฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล ค.ศ. 2000 (Personal

Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) เปนความคดรเรมทจะตอสกบการแสวงหาผลประโยชนทางเพศจากเดกออนไลนทไดน ามาเรมด าเนนการในประเทศแคนาดา รวมทงศนยคมครองเดกประเทศแคนาดา ("C3P") เปนองคกรการกศลทอทศตนเพอ

Page 62: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

54

ความปลอดภยสวนบคคลของเดก ในป ค.ศ. 2002 ศนยคมครองเดกประเทศแคนาดา ("C3P") กอตง เวบไซตสายดวน หรอวา Cybertip.ca เปนสายดวนใหค าแนะน าประชาชนส าหรบการรายงานการแสวงหาผลประโยชนทางเพศจากเดกออนไลน55 รฐบาลกลางยงเรมด าเนนการยทธศาสตรระดบชาตรวมกบต ารวจมาแคนาดาในป 2004 ซงรวมถงการสรางศนยประสานงานการแสวงประโยชนทางเพศจากเดกออนไลนแหงชาตอกดวย56 ในขณะทความคดรเรมเหลานมการตงเปาหมายการเผยแพรเกยวกบการแสวงประโยชนทางเพศจากเดกออนไลน ยงคงมการท างานหนกในการน ามากระท าเพอแกไขปญหาความเปนสวนตวอยางตอเนอง

คณะกรรมาธการ รฐบาล การพาณชยและองคกรเพอท าใหความเปนสวนตวออนไลนส าหรบเดกและเยาวชนดขน พวกเขาตกลงทจะท างานรวมกนเพอด าเนนกจกรรมการศกษาของรฐเพอสรางความตระหนกในความเปนสวนตวของกลมเดกและเยาวชนทมกบกจกรรมออนไลนของพวกเขาโดยกฎหมายทใหความคมครองในขอมลสวนบคคลในประเทศแคนาดาในปจจบนไดแกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”)57 ซงการคมครองขอมลสวนบคคลและเอกสารอเลกทรอนกสตามพระราชบญญต ("PIPEDA")58 ดงกลาวยงไมมประสทธภาพในการจดการกบปญหาเกยวกบการปกปองความเปนสวนตวดานออนไลนของเดก ท าใหกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) เปนทรจกในป 1990 โดยการควบคมบรษทภาคเอกชนทสามารถรวบรวม ใช และเปดเผยขอมลสวนบคคลไดอยางไร ซงเปนรปแบบของการใหความยนยอมซงไมไดพจารณาเกยวกบวฒภาวะหรออายของผใหความยนยอม หรอไมมมาตรฐานเพอใหมนใจวาความยนยอมดงกลาวไดแจงอยางชดเจนแลว เพอความสะดวกเมอพจารณาความเปนสวนตวของเดกกบผใหญแลวไมมความแตกตางกน ดงนกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล(Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) ทไมมประสทธภาพในการบงคบใชกบการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอร เนต ท าใหเกดการทบทวนกฎหมายทบงคบใชอยเปนประจ า ซงการทบทวนครงลาสดไดเลงเหนถงความส าคญของขอมลสวนบคคลของเดกจงเสนอแนะการปฏรปกฎหมายในพนทของความเปนสวนตวของเดก และในการตอบสนองอตสาหกรรมประเทศแคนาดาไดตกลงทจะท าเชนน ซงเรายงไมเหนการด าเนนการทางกฎหมายทมความหมายในสวนกลางสวนหนานและยงทบทวนกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document

55Cybertip.ca Retrieved Febuary 14, 2013 from <http://www.cybertip.ca 56National Child Exploitation Coordination Centre, Royal Canadian Mounted Police, Retrieved May 14, 2013 from <http://www.rcmp-grc.gc.ca/ncecc-cncee 57กฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act:(“PIPEDA”), S.C. 2000, c-5 58กฎหมายอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal information Protection and Electronic Document ACT: (“PIPDEA”), S.C.2000 c,-5

Page 63: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

55

Act of 2000 (“PIPEDA”) ฉบบตอไปไมหางดงนนชาวแคนาดาก าลงคาดหวงไปทสมาชกรฐสภากลางและสมาชกรฐสภาจงหวดในการเปนผน าและผลลพธเกยวกบเปนวธการรกษาสญญาของเราทจะใหเดกและเพอลดอนตรายใดกตาม ๆ ตอพวกเขา ค าแนะน าหนงทเกยวกบกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) หรอกฎหมายทคลายกนอยางในสาระส าคญในระดบจงหวดสามารถน ามาแกไขไดอยางไร เพอเสรมการเรยกรองความยนยอมตามความตองการในเรองอายทก าหนด ประกอบกบระดบความแตกตางกนของความยนยอมตามประเภทอาย ทจะกลาวตอไปนเปนโครงการทเสนอความตองการความยนยอมทแตกตางกนเสนอแนะโดยศนยพทกษผลประโยชนประชาชนในป ค .ศ. 2008 รายงานเกยวกบความเปนสวนตวออนไลนของเดก

1) ต ากวา13 ป ขอหามทวไปเกยวกบการเกบรวบรวมการใชและการเปดเผยขอมลสวนบคคลทงหมดจากเดกทมอายต ากวา 13 ป

2) อาย 13 -15 ป เวบไซตอาจไดรบอนญาตในการเกบรวบรวมและใชขอมลสวนบคคลแตเพยงผเดยวทเกยวกบเวบไซตดงกลาวพรอมกบความยนยอมทชดเจนของวยรนและผปกครอง รวมทงอาจจะไมไดรบอนญาตในการเปดเผยขอมลสวนบคคลของพวกเขาในอนาคต

3) อาย 16 ป เวบไซตอาจไดรบอนญาตในการเกบรวบรวมขอมลโดยความยนยอมของเดกและในเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกนนจะตองไดความยนยอมของเดกและความยนยอมทชดเจนของผปกครอง

4) หลงจากอายบรรลนตภาวะแลวเวบไซตและบรษทอาจจะไมไดรบอนญาตในการเกบขอมลทไดรวบรวม เมอเดกมอายต ากวาอายทบรรลนตภาวะ และอาจไดรบการรองขอใหลบขอมลทนทโดยไมตองไดรบความยนยอมทชดเจนจากบคคลทมอายบรรลนตภาวะ59

ความแตกตางระหวางการปฏรปกฎหมายทไดเสนอแนะนกบ กฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child Online Privacy and Protect Act of 1998 (COPPA) คอ การปฏรปกฎหมายนเรยกรองใหมการหามเกยวกบการเกบรวบรวม การใชหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลของบคคลทมอายต ากวา 13 ปทงหมด ในขณะทกฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child Online Privacy and Protect Act of 1998 (COPPA) เรยกรองความยนยอมจากผปกครองเทานน เนองจากขาดการประสบความส าเรจของกฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child Online Privacy and Protect Act of 1998 (COPPA) ท าใหการหามเกยวกบการเกบรวบรวม การใชหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลของบคคลทมอายต ากวา 13 ปทงหมดอาจเปนทางเลอกทเหมาะสม

กฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) หรอการออกกฎหมายทคลายกนอยางมนยส าคญในระดบภมภาคมโอกาสทจะใชอทธพลเพอใหแนใจวาการออก

59Public Interest Advocacy Centre, All in the Data Family: Children’s Privacy, Retrieved Febuary 14, 2013 from<http://www.piac.ca/files/ children_final_small_fixed.pdf>, p. 69-70.

Page 64: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

56

กฎหมายน ามาแกไขเพมเตมในลกษณะทจะท าใหมประสทธภาพมากขนในการปกปองความเปนสวนตวบนเวบไซตของเดก ท าใหกฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล(Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (“PIPEDA”) สามารถน ามาการแกไขเพมเตมไดรวมถงกฎระเบยบทไดรบความยนยอมทชดเจนส าหรบการเกบรวบรวมการใชและการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดก ซงการพฒนาชองวางการปฏบตบนเวบไซตทไมใชเชงพาณชยควรไดรบการสงเสรม กฎหมายทมความจ าเปนทงในระดบจงหวดหรอระดบชาตในการหามทงการโฆษณาทฝงอยในเวบไซตมงเนนไปทเดกและความพยายามดานการตลาดทมการก าหนดเปาหมายไปทเดก ซงกฎหมายคมครองผบรโภคของเมองควเบก (Quebec) ควบคมสญญาบางสวนในประเดนน แตสามารถน ามาปรบปรงในยคขอมลขาวสารและคดลอกในเขตอ านาจศาลแคนาดาอนๆ

นอกจากนเรายงมโอกาสทจะชวยใหผ เชยวชาญดานการบงคบใชกฎหมายไดก าหนดใหใชในทางใดทางหนงโดยเฉพาะอยางมประสทธภาพโดยเฉพาะการหาผกระท าผ ดเกยวกบสอลามกอนาจารเดกโดยสงเสรมกฎหมายเกยวกบวธการทางกฎหมายทจะก าหนดใหผใหบรการอนเทอรเนต(“ISPs”) ชวยในการบงคบใชกฎหมายสอลามกอนาจาร ทายทสดเรามโอกาสในการระบหลกฐานของผกระท าผดเหลานมากขน โดยการเรมน าการออกกฎหมายทเรยกรองใหมการรายงานขอก าหนดเกยวกบการพบสอลามกอนาจารเดก การคนพบความสมดลทโดดเดนระหวางสทธสวนบคคลของลกคาของผใหบรการอนเทอรเนต(“ISPs”) กบสทธตามกฎหมายความเปนสวนตวของเดกทถกบกรกโดยสอลามากอนาจารจะตองมการพจารณาอยางรอบคอบ แตความพยายามเกยวกบการใหค าปรกษารวมกนโดยคณะกรรมาธการความเปนสวนตวและทปรกษาเดกและและเยาวชนสวนใหญมแนวโนมทจะก าหนดพนฐานทมนคงส าหรบการแกปญหาทเปนฉนทามตในเรองน

จะเหนไดวาในประเทศแคนาดากไดเลงเหนถงความส าคญถงการคมครองสทธของเดกในดานขอมลสวนบคคลของเดกจงไดมการคดคน ปรบปรงและพฒนากฎหมายในประเทศของตนในทนสมยและรองรบกบสภาพสงคมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาทงนเพอใหไดมาตราการทเหมาะสมและเพยงพอในการบงคบใชกบสงคมทเปลยนแปลง ทนกบโลกปจจบนทเทคโนโลยกาวหนาไปอยางไมหยดนง

Page 65: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทท 4

การวเคราะหปญหาทางกฎหมายวาดวยการคมครองสทธ

กรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

ในบทนผเขยนไดน ำมำตรำกำรทำงกฎหมำยทไดกลำวมำในบทตนๆ มำวเครำะหเกยวกบกำรคมครองสทธเดกกรณคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยมรำยละเอยดดงตอไปน

กำรใหควำมคมครองสทธเดกเปนเรองทส ำคญซงเดมกำรคมครองสทธเดกในประเทศไทยนนไดมมำตรำกำรตำงๆ ทเขำมำคมครองสทธเดกโดยปฏบตตำมประกำศคณะปฏวต ฉบบท 132 ลงวนท 22 เมษำยน พ.ศ. 2515 และประกำศของคณะปฏวต ฉบบท 294 ลงวนท 27 พฤศจกำยน พ.ศ. 2515 เมอประกำศคณะปฏวตใชบงคบมำเปนเวลำนำน รำยละเอยดและสำระส ำคญตำงๆ ทใชเกยวกบวธกำรสงเครำะห กำรคมครองสวสดภำพและสงเสรมควำมประพฤตเดกไมเหมำะสมกบสภำพสงคมปจจบน จงไดมกำรปรบปรงขนตอนวธกำรเกยวกบเดกใหเหมำะสมยงขนเพอใหเดกมกำรพฒนำกำรทเหมำะสม ไดรบกำรเลยงดอบรมท เหมำะสม เพอปองกนมใหเดกโดนลอลวงเปนตกเครองมอในกำรแสวงหำประโยชนโดยมชอบ และปรบปรงวธกำรในกำรสงเสรมกำรคมครองเดกระหวำงหนวยงำนของรฐและเอกชนใหมประสทธภำพและเหมำะสมมำกยงขนและเพอใหสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยและอนสญญำวำดวยสทธเดก

พระรำชบญญตคมครองเดกพ.ศ. 2546 มวตประสงคเพอคมครองสทธเดกกำรปฏบตตอเดกโดยค ำนงประโยชนของเดกเปนส ำคญ โดยมเจำกระทรวง 4 กระทรวง คอ รฐมนตรวำกำรกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวำกำรกระทรวงมหำดไทย รฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรพฒนำสงคมและควำมมนคงมนษย รฐมนตรวำกำรกระทรวงศกษำธกำร เปนผรกษำกำรตำมพระรำชบญญตน พรอมทงก ำหนดใหมคณะกรรมกำรคมครองเดกแหงชำต คณะกรรมกำรคมครองเดกกรงเทพมหำนคร คณะกรรมกำรคมครองเดกจงหวดเปนกลไกส ำคญในกำรขบเคลอนในกำรบงคบใชกฎหมำยใหมประสทธภำพและประสทธผล และส ำนกงำนปลดกระทรวงกำรพฒนำและควำมมนคงของมนษยท ำหนำทเปนส ำนกงำนเลขำนกำรของคณะกรรมกำรคมครองเดกแหงชำตมอ ำนำจหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด และภำคเอกชนกเขำมำมสวนรวมในกำรชวยเหลอกลมเดกทไดรบกำรลวงละเมดสทธ อำท ศนยพทกษสทธเดกเปนโครงกำรหนงของมลนธเดกตอมำไดกอตงเปนมลนธศนยพทกษสทธเดก เมอป พ.ศ. 2540 มวตถประสงคปองปอง ชวยเหลอคมครองเดกทถกละเมดสทธตงแตเกดจนถงอำย 18 ป เชน กำรถกท ำรำย กำรลวงละเมดทำงเพศ เปนตน

กำรใหควำมคมครองสทธเดกโดยมำตรำกำรตำงๆของรฐ ไมวำจะเปนมำตรกำรทำงกฎหมำย หรอมำตรกำรทำงสงคมทเขำมำชวยเหลอเดกใหไดรบกำรคมครองสทธตอเนองเรอยมำไปพรอมๆ กบกำรพฒนำประเทศใหมประสทธภำพกตำมแตกยงมเดกอกกลมหนงทมกำรพฒนำกำวหนำไปตำมยคตำมสมยยงเปนยคทเทคโนโลยสำรนเทศพฒนำไปอยำงรวดเรวอยำงเชนปจจบนท ำใหเดกจ ำนวนไมนอยทมควำมสนใจและใชบรกำรอนเทอรเนต ในยคปจจบนทเทคโนโลยสำรสนเทศไดมกำรพฒนำขน

Page 66: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

58

อยำงรวดเรว เดกสำมำรถเขำถงอนเทอรเนตไดอยำงงำยดำย เดกเหลำนถกเพกเฉยไมมกฎหมำยใดทจะใหควำมคมครองสทธเดกกลมนเพอมใหถกละเมด หรอถกแสวงหำประโยชนโดยมชอบของบคคลตำงๆ โดยใชอนเทอรเนตเปนสอโดยตรงอยำงชดเจนจำกรฐ ซงผเขยนไดศกษำกฎหมำยทเกยวกบกำรคมครองสทธเดกทเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกและกฎหมำยทเกยวกบกำรใหควำมคมครองสทธของเดกในดำนขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตดงกลำวมำแลว

ประเทศไทยปจจบนแมจะมพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ทใหกำรคมครองสทธเดกในดำนตำงๆ ดงกลำวขำงตนไวแลว ทงนกเพอใหสอดคลองกบหลกกำรของอนสญญำวำดวยสทธเดกทประเทศไทยไดเขำเปนภำคอนสญญำ แตในเมอปจจบนยงไมมกฎหมำยใดทมงเนนแกปญหำเฉพำะเกยวกบกำรละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยตรงซงเปนสำเหตทท ำใหเกดกำรละเมดสทธเดก ไมวำจะเปนกำรลวงละเมดทำงเพศ กำรแสวงหำประโยชนทไมชอบตอเดก กำรกออำชญำกรรมตอเดก เปนตน ดงนนจงมควำมจ ำเปนทจะตองหำมำตรำกำรทเหมำะสมกบสภำพสงคมและกำรพฒนำของเทคโนโลยในปจจบนเพอปรบปรงแกไขหรอเพมเตมพระรำชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 ใหมบทบญญตทมควำมเหมำะสมและสำมำรถแกไขปญหำและใหควำมคมครองสทธของเดกในขอมลสวนบคคลของเดกเมอเดกออนไลนหรอเขำใชบรกำรเทอรเนตโดยผเขยนไดท ำกำรวเครำะหบทบญญตของกฎหมำยเพอก ำหนดเรองกำรคมครองสทธเดกไวใหชดเจน และหำมำตรำกำรทำงกฎหมำยและทำงสงคมเพอเขำมำคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรกำรอนเทอรเนตโดยเฉพำะและหำกมควำมจ ำเปนทสมควรจะตองมกำรแกไขปรบปรงกฎหมำยกจะเสนอแนวทำงกำรแกไขกฎหมำยใหมมำตรำกำรใหควำมคมครองทครอบคลมและมประสทธภำพมำกยงขนเพอใหคมครองขอมลสวนบคคลของเดกใหมำกยงขน โดยในวทยำนพนธฉบบนไดมกำรศกษำกฎหมำยทเกยวกบกำรคมครองสทธเดก กฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคล ไดแก พระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 พระรำชบญญตขอมลขำวสำรทำงรำชกำร พ.ศ. 2540 และรำงพระรำชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... โดยผเขยนๆ ไดน ำกฎหมำยนมำวเครำะหเกยวกบกำรคมครองสทธเดกในกรณกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขำยอนเทอรเนต

กำรวเครำะหปญหำกฎหมำยวำดวยกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขำยอนเทอรเนตในประเทศไทยนน ผเขยนไดด ำเนนกำรวจยและเสนอผลกำรวเครำะหดงน

4.1 ปญหาการก าหนดเกณฑอายเดก

จำกกำรศกษำพบวำกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกทจะไดรบกำรคมครองนนในแตละประเทศก ำหนดเกณฑอำยเดกทแตกตำงกน กลำวคอ เกณฑอำยเดกตำมหลกสำกลในอนสญญำวำดวยสทธ (Convention on the Right of the Child) เดกทไดรบควำมคมครองนนหมำยถงบคคลทมอำยต ำกวำ 18 บรบรณเวนแตหำกบคคลนนจะบรรลนตภำวะกอนหนำนนตำมกฎหมำยทใชบงคบแกเดกนน

สวนเกณฑอำยเดกในตำงประเทศมกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกทจะไดรบควำมคมครองแตกตำงกนออกไปซงในบำงประเทศจะก ำหนดเกณฑอำยเดกโดยถอตำมอนสญญำวำดวยสทธเดก ป ค.ศ. 1989 ในบำงประเทศกจะก ำหนดเกณฑอำยเดกตำมแตสภำพสงคมของประเทศนนแตในทนจะกลำวถงเกณฑอำยของเดกในประเทศแคนำดำและสหรฐอเมรกำซงไดมกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกทแตกตำงกน ดงน

Page 67: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

59

ประเทศแคนำดำ ตำมประมวลกฎหมำยอำญำ (Penal Code) มำตรำ 163 ไดใหค ำนยำมเดกวำ บคคลทมอำยต ำกวำ 18 ป (Child Pornography, is a Person Under 18 years of Age) ซงจะเหนไดวำในประเทศแคนำกไดมกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกโดยถอตำมอนสญญำวำดวยสทธเดก ป ค.ศ. 1989 อนเปนกำรก ำหนดตำมหลกสำกล

ประเทศสหรฐอเมรกำตำมกฎหมำยคมครองควำมเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child ฯOnline Privacy Protection Act 1998) ใหนยำมของ เดก วำบคคลทมอำยต ำกวำ 13 ป ซงจะเหนไดชดเจนวำในประเทศสหรฐอมรกำเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเวบไซตจะมกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกทชดเจนเปนกำรเฉพำะเจำะจงโดยคมครองเดกทมอำยต ำกวำ 13 ป เปนกำรวำงหลกเกณฑเพอคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกทชดเจนและเครงครด

ประเทศไทยตำมพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มำตรำ 4 ก ำหนดเกณฑอำยเดกหมำยถงบคคลทมอำยต ำกวำ 18 ปบรบรณแตไมรวมผทบรรลนตภำวะดวยกำรสมรส60 ซงกำรนยำมควำมหมำยของเดกดงกลำวเปนกำรก ำหนดหลกเกณฑพนฐำนของอำยเดกเพอใหควำมคมครองสทธเดกใหสอดคลองกบอนสญญำวำดวยสทธเดก ค.ศ. 1989 ซงประเทศไทยเปนภำคอนสญญำดวยซงเปนกำรใหควำมหมำยทแตกตำงกบเกณฑอำยเดกในกฎหมำยคมครองควำมเปนสวนตวของเดกออนไลนของประเทศสหรฐอเมรกำอำจจะเนองมำจำกประเทศสหรฐอเมรกำนนมกำรออกกฎหมำยทใชบงคบเปนเฉพำะกรณไปอกทงประเทศสหรฐอเมรกำกไมไดเขำเปนภำคอนสญญำดงงนนกำรก ำหนดเกณฑอำยเดกจงไมจ ำตองอยภำยใตอนสญญำวำดวยสทธเดกแตอยำงใด ดงนน เพอไมเปนกำรขดตอพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 และเพอใหเปนไปตำมแนวทำงของอนสญญำวำดวยสทธเดก ป ค.ศ. 1989 ผเขยนมควำมเหนวำเกณฑอำยเดกทเหมำะสมทจะน ำมำบงคบใชในกำรใหควำมคมครองสทธเดกกรณกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตควรมกำรก ำหนดเกณฑอำยของเดกไวในกฎหมำยเพอใหควำมคมครองเดกและแกไขปญหำเดกทโดนละเมดขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตในชวงอำยไมเกน 18 ปบรบรณ ทงนเพอปองกนปญหำทจะเกดขนกบเดกโดยกำรใชอนเทอรเนตเปนสอหรอจำกกำรเขำถงขอมลสวนบ คคลของเดกเมอเดกเขำใชบรกำรอนเทอรเนต เพอใหเดกไดรบควำมคมครอง ไดรบควำมปลอดภย เปนกำรลดและปองกนปญหำตำงๆทจะเกดขนกบเดก เพรำะกำรเขำถงเดกจำกอนเทอรเนตนนเปนสำเหตของปญหำตำงๆมำกมำย เชน ลวงละเมดทำงเพศ ลอลวงทรพย อำชญำกรรมตอเดก เปนตน ซงหำกไมมกำรก ำหนดมำตรำกำรในกำรใหควำมคมครองเดกเกยวกบขอมลของเดกบนอนเทอรเนตไวในกฎหมำยทชดเจนแลว ปญหำตำงๆทเกดขนกบเดกกคงจะไมไดรบกำรแกไข 4.2 ปญหาเกยวกบค านยาม

4.2.1 ขอมลสวนบคคล ค ำนยำมเกยวกบขอมลสวนบคคลตำมกฎหมำยคมครองควำมเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต

(Child Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA ของประเทศสหรฐอเมรกำนนไดใหค ำ

60มำตรำ 24 ของพระรำชบญญตคมครองสทธเดก (พ.ศ. 2546)

Page 68: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

60

นยำมของสวนบคคลไว หมำยถง ขอมลรำยบคคลทสำมำรถระบไดเกยวกบบคคลทเกบรวบรวมแบบออนไลนรวมทง ชอและนำมสกล ทอยทบำนหรอทอยเชงกำยภำพอน ๆ รวมทงชอถนนและชอเทศบำลนครหรอเทศบำลเมอง ทอยอเมล หมำยเลขโทรศพท หมำยเลขประกนสงคม หรอตวระบอนใดทคณะกรรมำธกำรก ำหนดใบอนญำตกำรตดตอทำงกำยภำพหรอออนไลนของแตละบคคลทเจำะจงหรอ ขอมลเกยวของกบเดกหรอผปกครองของเดกเหลำนนทเวบไซตเกบรวบรวมบนเวบไซตจำกเดกและในเวลำตอมำยงไดมกำรแกไขเพมเตมนยำม ค ำวำ ขอมลสวนบคคลใหหมำยควำมรวมถงขอมลเกยวกบทอยทำงกำยภำพ (Geo Location Information) ภำพถำย (Photograph) และวดโอดวย ซงในกำรใหควำมหมำยของขอมลสวนบคคลตำมกฎหมำยในประเทศสหรฐอเมรกำนนครอบคลมถงขอมลตำงๆ ของบคคลทออนไลนหรอขอมลของบคคลบนอนเทอรเนตดวย

เมอพจำรณำถงกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศไทยอนไดแกพระรำชบญญตขอมลขำวสำรรำชกำร พ.ศ. 2540 และรำงพระรำชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... กไดใหค ำนยำมเกยวกบขอมลขำวสำรสวนบคคลไว หมำยถง ขอมลขำวสำรทเกยวกบเรองเฉพำะตว ไดแก กำรศกษำ ประวตสขภำพ ประวตกำรท ำงำน ประวตอำชญำกรรม ฐำนะกำรเงนบรรดำทมชอของผนน หรอรหสเลขหมำยประจ ำตวหรอสงทบอกลกษณะอนทท ำใหรตวผนน เชน แผนบนทกเสยง ลำยพมพนวมอ รปถำย และหมำยควำมรวมถงขอมลขำวสำรเกยวกบสงเฉพำะตวของผทถงแกควำมตำยแลวดวย

4.2.2 การประมวลผลขอมลสวนบคคล กำรก ำหนดนยำมควำมหมำยของกำรประมวลผลขอมลสวนบคคลนนไมมปรำกฎในนยำม

ควำมหมำยของพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 เนองมำจำกปจจบนยงไมมบทบญญตของกฎหมำยทใหควำมคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงนน จงควรมกำรก ำหนดนยำมควำมหมำยของกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลบนเครอขำยอนเทอรเนตไวอยำงชดเจนเพอกำรบงคบใชกฎหมำยทมประสทธภำพมำกยงขน

4.2.3 การใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคล กำรก ำหนดนยำมควำมหมำยของขอมลสวนบคคลตำมกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมล

สวนบคคลตำมกฎหมำยในประเทศไทยปจจบนนนเปนกำรก ำหนดนยำมควำมหมำยของขอมลสวนบคคลอนมลกษณะเปนกำรทวไปทยงไมครอบคลมถงลกษณะของขอมลของบคคลออนไลนหรอขอมลบนอนเทอรเนตท ำใหไมสำมำรถใหควำมคมครองครอบคลมถงขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตอกทงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 กยงไมมบทบญญตมำตรำใดใหควำมหมำยหรอค ำนยำมของขอมลสวนบคคลของเดกไวแตอยำงใดอำจจะเนองมำจำกปจจบนยงไมมบทบญญตของกฎหมำยทใหควำมคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงนน จงควรมกำรก ำหนดนยำมของขอมลสวนบคคลใหครอบคลมถงขอมลสวนบคคลบนของเดกบนอนเทอรเนตโดยใชแนวทำงตำมกฎหมำยคมครองควำมเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Child Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA ของประเทศสหรฐอเมรกำทงนเพอควำมคมครองทมประสทธภำพและทนยคทนสมยกบโลกปจจบนซงเรยกไดวำเปนยคแหงเทคโนโยลเพอใหเกดควำมควำมปลอดภยอยำงสงสดตอขอมลสวนบคคลของเดกเมอเขำใชบรกำรอนเทอรเนต

Page 69: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

61

4.3 ปญหาการรบรองและคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

ประเทศไทยในปจจบนยงไมมกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกโดยเฉพำะ อกทงกฎหมำยทใชในกำรคมครองสทธเดกในปจจบนกไมมกำรใหกำรคมครองครอบคลมไปถงประเดนของกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตซงในทนจะกลำวถงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงจำกกำรซงศกษำพระรำชบญญตดงกลำวใหควำมคมครองสทธเดกเกยวกบกำรขอมลสวนบคคลมกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกไวในระดบหนงแตยงไมครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ไมวำจะเปนหลกกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคล กำรน ำไปใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดก จงสมควรทจะมกฎหมำยก ำหนดมำตรำกำรในกำรใหควำมคมครองไว เปนกำรเฉพำะและสำมำรถบงคบใชไดอยำงชดเจนเนองจำกในปจจบนในประเทศไทยเดกมกำรใชอนเทอรเนตกนอยำงแพรหลำยและมแนวโนมทจะเพมขนเรอยๆ แตกฎหมำยทจะใหควำมคมครองสทธเดกในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรยงไมมหลกเกณฑใดๆ ทชดเจน ไมมกำรพฒนำปรบปรงกฎหมำยใหทนกบยคสมยทเปลยนแปลงอำจจะกลำวไดวำในปจจบนกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองสทธเดกนนไมสำมำรถจะใหควำมคมครองครอบคลมไปถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตได ซงกำรศกษำผเขยนพอจะสรปปญหำส ำคญไดดงน

4.3.1 หลกเกณฑการจดเกบและประมวลผลขอมล กฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนหรอ COPPA ก ำหนดหลกเกณฑในกำร

จดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนทมอำยไมเกน 13 ป ผประกอบกำรเวบไซตและผใหบรกำรอนเทอรเนตจะตองขนนโยบำยของตนเกยวกบกำรจดเกบและประมวลผล ซงขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนและผประกอบกำรจะตองไดรบควำมยนยอมจำกผปกครองของเดกซงสำมำรถตรวจสอบควำมถกตองไดของผปกครองของเดกกอนทจะมกำรจดเกบประมวลผล โดยขอมลสวนบคคลนน ไดแก ชอ นำมสกล อเมล ทอย เบอรโทรศพท เลขประกนสงคม หรอเลขอนๆ รวมถงขอมลอนทสำมำรถระบตวบคคลเดกได และรวมถงวตถประสงคของกำรจดเกบประมวลผลดงกลำวใหผปกครองของเดกทรำบกอนท ำกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกและกำรจดเกบขอมลสวนบคคลดงกลำวจะตองจดเกบขอมลสวนบคคลเทำทจ ำเปนดวยวธกำรทถกตองตำมกฎหมำย

กฎหมำยคมครองขอมลสวนบคลเดกออนไลนในประเทศสหรฐอเมรกำ (COPPA) เปนกฎหมำยทใหสทธแกพอแมหรอผปกครองของเดกเตมทในกำรควบคมขอมลสวนบคคลของเดกจำกผใหบรกำรอนเทอรเนตหรอเวบไซตผำนกำรออนไลนซงกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน (COPPA) นนเปนกำรใหกำรคมครองสทธขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนโดยเฉพำะโดยตรงดงนนหลกเกณฑดงกลำวจงคอนขำงชดเจนและเครงครดจงท ำใหมประสทธภำพในกำรบงคบใช

เชนเดยวกนกบกฎหมำยควำมเปนสวนตวเกยวกบเอกสำรอเลกทรอนกสและกำรคมครองขอมลสวนบคคล (PIPEDA) ของประเทศแคนำดำกจะมหลกเกณฑกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของบนอนเทอรเนตทแตกตำงกนโดยในประเทศแคนำดำก ำหนดหลกเกณฑของกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของบนอนเทอรเนตโดยจะแบงกำรคมครองออกเปนแตละชวงอำยของเดกทแตกตำงกนดงน

Page 70: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

62

1) หำมจดเกบขอมลสวนบคคลจำกเดกอำยต ำกวำ 13 ป ในทกกรณ กลำวคอหำกเปนเดกอำยต ำกวำ 13 ปบรบรณหำมจดเกบขอมลอยำงเดดขำด

2) ชวงอำย 13-15 ปสำมำรถจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกไดเมอไดรบควำมยนยอมของผปกครองและเดก

3) ชวงอำย 16 ป จดเกบขอมลสวนบคคลของไดแตตองไดรบควำมยนยอมจำกเจำของขอมลสวนบคคลนนๆ

หลงจำกเดกบรรลนตภำวะตำมกฎหมำยอำย 18 หรอ 19 ปแลวเวบไซตอำจจะไมไดรบอนญำตใหจดเกบขอมลสวนบคคลทไดรวบรวมไวกอนเดกบรรลนตภำวะอกตอไป และอำจมกำรขอใหลบขอมลสวนบคคลทจดเกบได

ประเทศแคนำดำนนจะใหควำมส ำคญกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกเปนอยำงมำกโดยหำมจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกทอำยไมเกน 13 ปอยำงเดดขำดในทกกรณและเมอเดกมอำยเกน 13 แตไมเกน 15 ปกสำมำรถจดเกบขอมลสวนบคคลไดแตตองอำศยควำมยนยอมของผปกครองและของเดกเจำของขอมลสวนบคคลดงกลำวกอนกำรจดเกบ และในกำรจดเกบขอมลเดกอำย 16 ป กำรจดเกบขอมลสวนบคคลดงกลำวไมจ ำเปนตองไดรบควำมยนยอมของผปกครองเพยงแตไดรบควำมยนยอมจำกเดกเจำของขอมลสวนบคคลกสำมำรถจดเกบขอมลสวนบคคลดงกลำวได และเมอเดกบรรลนตภำวะแลวกำรจดเกบขอมลของเดกทผประกอบกำรหรอผใหบรกำรเวบไซตไดจดเกบไวกอนทเดกยงไมบรรลนตภำวะอำจจะตองลบขอมลทจดเกบดงกลำวเนองจำกผประกอบกำรหรอผใหบรกำรเวบไซตอำจจะไมไดรบอนญำตใหจดเกบขอมลดงกลำวไดอกตอไป

จะเหนไดวำทงสองประเทศมหลกเกณฑกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกทใชบรกำรอนเทอรเนตทแตกตำงกน กลำวคอ กฎหมำยในประเทศแคนำดำหำมกำรจดเกบขอมลของเดกทมอำยต ำกวำ 13 ปทงหมด ในขณะทกฎหมำยในประเทศสหรฐอเมรกำ (COPPA) อนญำตใหจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกทมอำยต ำกวำ 13 ปแตตองไดรบควำมยนยอมของผปกครองกอนจดเกบขอมล

ซงหลกเกณฑพนฐำนตำมหลกสำกลเกยวกบกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลนนมหลกกำรส ำคญโดยกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลนนจะตองมคณภำพและไดสดสวนมควำมเกยวของกบวตถประสงคทมกำรจดเกบขอมลสวนบคคล มใชใชขอมลสวนบคคลใดในปรมำณเทำใดกได และขอมลดงกลำวจะตองเปนขอมลทสมบรณถกตองและปรบปรงตลอดเวลำทมกำรประมวลผลและใชขอมลสวนบคคลนน โดยหำมผประมวลผลขอมลสวนบคคลท ำกำรจดเกบและประมวลผลขอมลสวนบคคลทเปน “ขอมลละเอยดออน sensitive data” เชน เชอชำต เผำพนธ ขอมล DNA กำรใชชวตเพศ เปนตน เวนแตจะไดรบอนญำตจำกเจำของขอมล และผจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลจะตองจดใหมระบบกำรรกษำควำมปลอดภยของขอมลสวนบคคลเพอมใหเสยงตอกำรเขำถง กำรถกท ำลำย กำรสญหำย กำรใชหรอกำรแกไขเปลยนแปลง หรอกำรเปดเผยขอมลโดยไมมอ ำนำจและหำมมใหมกำรสงหรอโอนขอมลสวนบคคลออกไปยงประเทศทไมมระบบกฎหมำยและวธปฏบตทสำมำรถใหหลกประกนและคมครองขอมลสวนบคคลไดอยำงเพยงพอ เวนแตจะไดรบควำมยนยอมจำกเจำของขอมลสวนบคคลนนหรอมสญญำกำรสงโอนขอมล เกยวกบกำรจดเกบขอมลสวนบคคลนนองคกำรเพอเศรษฐกจและกำรพฒนำ (OECD) หรอของสหภำพยโรป (EU) ไดมกำรวำงหลกเกณฑเกยวกบกำรจดเกบและประมวลผลขอมลสวนบคคลไวโดยเปนกำรก ำหนดกรอบหลกกำรปฏบตเกยวกบกำรจดเกบรวมรวมและประมวลผลขอมลสวนบคคลทส ำคญไว ดงน

Page 71: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

63

1) จดเกบไดตำมควำมเหมำะสมเทำทจ ำเปน ไมขดตอกฎหมำยและไดรบควำมยนยอมของเจำของขอมลโดยขอมลทจดเกบนน

2) ตองจดเกบขอมลเฉพำะตำมวตถประสงคและน ำไปใชตำมวตถประสงคของกำรจดเกบเทำนน

3) ตองก ำหนดวตถประสงคและระยะเวลำทจดเกบขอมลใหชดเจนและแจงใหเจำของขอมลทรำบกอนกำรจดเกบขอมล

หลกเกณฑดงกลำวเปนหลกพนฐำนของกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลในระดบสำกลทนำนำประเทศใหกำรยอมรบและน ำมำเปนแนวทำงในกำรก ำหนดหลกเกณฑเกยวกบกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลเพอใชคมครองสทธในขอมลสวนบคคในประเทศของตน

ในประเทศไทยปจจบนกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนไมมหลกเกณฑกำรจดเกบทชดเจน และไมมกำรก ำหนดถงขอมลทสำมำรถจดเกบไดแคไหนเพยงไรอยำงเชนในตำงประเทศจะมกเพยงแตหลกเกณฑกำรคมครองขอมลสวนบคคลตำมประมวลกฎหมำยแพงและพำณชยและประมวลกฎหมำยอำญำทใหควำมคมครองในเรองกำรท ำละเมด กำรหมนประมำท และกำรเปดเผยควำมลบซงกยงไมครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตรวมถงไมครอบคลมถงกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต และถงแมวำประเทศไทยปจจบนจะมพระรำชบญญตขอมลขำวสำรของรำชกำร พ.ศ. 2540 แลวกตำมแตกฎหมำยดงกลำวกใชบงคบเฉพำะกำรจดเกบประมวลขอมลสวนบคคลเฉพำะทอยในครอบครองของหนวยงำนของรฐเทำนน ไมครอบคลมไปถงกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลทกระท ำโดยเอกชนจงท ำใหเดกทเขำใชบรกำรอนเทอรเนตไมไดรบควำมคมครองขอมลสวนบคคลแตอยำงใดเฉกเชนเดยวกนกบพระรำชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 มำตรำ 27 ทใหกำรคมครองสทธเดกเกยวกบกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกแตกรณของกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคของเดกบนอเนทอรเนตนนกฎหมำยดงกลำวไมมกำรวำงหลกเกณฑของกำรจดเกบประมวลผลขอมลวำควรมกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกอยำงไร และขอมลสวนบคคลของเดกประเภทไหนบำงทสำมำรถจดเกบประมวลผลได ดงนน เกยวกบกำรจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตในปจจบนกฎหมำยของไทยยงไมมหลกเกณฑกำรใหควำมคมครองทเหมำะสมและครอบคลมไดในทกแงมม

4.3.2 การใชหรอการเปดเผยขอมล กำรคมครองสทธในขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกำทใหควำมคมครองขอมลสวน

บคคลของเดกทใชบรกำรอนเทอรเนต หรอกฎหมำยคมครองควำมเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (COPPA) มหลกเกณฑเกยวกบกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบรวบรวมโดยผประกอบกำรหำกจะตองมกำรเผยแพรขอมลดงกลำวผประกอบกำรจะตองท ำกำรเผยแพรเทำทจ ำเปนและจะตองกระท ำกำรก ำหนดวตถประสงคของกำรเผยแพรทชดเจน รวมทงวธกำรเผยแพร ชองทำงกำรเผยแพร รวมถงกำรโพสตทสำธำรณะ ผำนทำงอนเทอรเนตหรอผำนทำงโฮมเพจของเวบไซต ทำงอเมล จดหมำยอเลคทรอนกส กระดำนขำว หรอหองสนทนำ ผประกอบกำรจะตองก ำหนดขอบเขตของกำรใชขอมลดงกลำววำน ำไปใชอยำงไร ขอปฏบตในกำรเปดเผยขอมลดงกลำว

Page 72: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

64

อยำงไรและจะตองไดรบควำมยนยอมจำกผปกครองเดก ทงนผปกครองของเดกดงกลำวสำมำรถทจะตรวจสอบไดถงกำรน ำขอมลสวนบคคลของเดกไปใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบรวบรวมดงกลำวไดดวย

และในประเทศแคนำดำกมกำรวำงหลกเกณฑเกยวกบกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบรวบรวมเชนเดยวกนโดยระบไวในขอเสนอของกำรปฏรปกฎหมำยอเลคทรอนกสและกำรคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act of 2000 (PIPEDA)) ดงน

1) หำมใชหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลทงหมดจำกเดกทมอำยต ำกวำ 13 ป 2) เวบไซตอำจจะไดรบอนญำตใหมกำรใชขอมลสวนบคคลแตเพยงผเดยวของขอมล

สวนบคคลทมกำรจดเกบจำกเดกทมอำย 13-15 ป แตจะตองไดรบควำมยนยอมของเจำของขอมลและผปกครองของเจำของขอมลทชดเจนกอน และอำจจะไมไดรบอนญำตใหเปดขอมลทจดเกบดงกลำวไดในอนำคต

3) กรณอำย 16 ป บรรลนตภำวะตำมกฎหมำย (18 หรอ 19 ป) เวบไซตอำจจะไดรบอนญำตใหเปดขอมลสวนบคคลทมกำรจดเกบจำกบคคลดงกลำวไดโดยไดรบควำมยนยอมของผปกครองของเจำของขอมลอยำงชดเจนแลวแมวำผเปนเจำของขอมลสวนบคคลนนจะไมยนใหยอมกตำม

4) เมอบรรลนตภำวะแลวเวบไซตจะไมไดรบอนญำตใหใชขอมลทจดเกบรวบรวมไวในชวงเดกมอำยต ำกวำอำยบรรลนตภำวะและอำจจะตองลบขอมลทมกำรจดเกบรวบรวมดงกลำวเมอมค ำขอใหลบโดยอำจจะไมไดรบควำมยนยอมของเจำของขอมลสวนบคคลนน

หลกกำรพนฐำนของกฎหมำยเกยวกบกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลตำมหลกสำกลโดยองคเพอเศรษฐกจและพฒนำ (OECD) หรอสหภำพยโรป (EU) นนมหลกกำรส ำคญเกยวกบกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลทมกำรจดเกบโดยจะตองน ำไปใชตำมวตถประสงคทไดระบไวกอนจดเกบขอมล ไมสำมำรถทจะน ำไปใช เพอวตถประสงคอนนอกจำกทไดแจงตอเจำของขอมล และขอมลสวนบคคลดงกลำวจะไมมกำรน ำไปเปดเผยในลกษณะใด เวนแตจะไดรบควำมยนยอมจำกเจำของขอมล หรอโดยอำศยอ ำนำจตำมกฎหมำยและกำรเปดเผยขอมลดงกลำวกจะตองมกำรก ำหนดนโยบำยเกยวกบกำรเปดเผย วธกำรเปดเผยขอมลทจดเกบ ระบหนวยงำนรฐผใหบรกำร และผทควบคมขอมลขำวสำรสวนบคคลนนใหทรำบเปนกำรทวไปอยำงชดเจนดวย

หลกเกณฑกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตในประเทศไทยนนปจจบนไมมกำรวำงหลกเกณฑใดๆใหเปนไปตำมแนวทำงตำมหลกสำกลหรอในตำงประเทศ เพยงแตมหลกกำรน ำไปใชและหำมเผยแพรขอมลสวนบคคลโดยกำรเปดเผยผำนสอมวลชลตำม พระรำชบญญตคมครองเดกมำตรำ 27 ซงหลกเกณฑดงกลำวนนใหควำมคมครองเฉพำะกำรใชหรอเปดเผยขอมลโดยผำนสอมวลชลหรอสอสำรสนเทศเปนกำรวำงหลกเกณฑกำรน ำขอมลไปใชหรอเผยแพรเปนหลกกำรทวไปโดยไมมกำรระบถงวธกำรใชหรอเผยทชดเจน รปแบบและวธกำร และชองทำง ของกำรเผยแพรทสำมำรถกระท ำไดหรอกระท ำไมไดอยำงไร

4.3.3 สทธของเจาของขอมล ในกำรจดเกบขอมลสวนบคคลตำมหลกกฎหมำยของตำงประเทศหรอตำมหลกสำกลนนผ

เปนเจำของขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมมสทธในขอมลสวนบคคลทมกำรจดเกบรวบรวม

Page 73: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

65

ในกรณทมกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนตำมกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลเดกออนไลน (COPPA) ของประเทศสหรฐอเมรกำ ยงไดมกำรก ำหนดสทธของเจำของขอมลสวนบคคลเมอมกำรจดเกบขอมลสวนบคคลโดยใหผปกครองของเดกทมกำรจดเกบขอมลสวนบคคลดงกลำวโดยผประกอบกำรทท ำกำรจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกออนไลนจะตองด ำเนนกำรเมอมค ำขอของผปกครองของเดก ดงน

1) ค ำอธบำยเกยวกบขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจำกเดก 2) ผปกครองเดกตองไดรบค ำชแจงหรอเหตผลหำกผประกอบกำรปฏเสธกำร

อนญำตใหมกำรใช หรอเกบรกษำขอมลสวนบคคลหรอมกำรจดเกบในรปแบบทแกไขไมได หรอเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกทำงออนไลนเพมเตมในอนำคต และ

3) มเหตอนอนสมควรผปกครองมสทธเกบรวมรวมขอมลสวนบคคตำงๆทเกบรวบรวมจำกเดกได

หลกเกณฑตำมหลกกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศสหรฐอเมรกำนนใหสทธแกผปกครองของเดกซงเปนเจำของขอมลสวนบคคลทผประกอบกำรไดมกำรจดเกบรวมรวมโดยผปกครองของเดกผเปนเจำของขอมลอำจจะมค ำขอใหผประกอบกำรชแจงหรอมค ำอธบำยเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบทำงออนไลนได และหำกผประกอบกำรมกำรปฏเสธกำรใหมกำรใช หรอมกำรรกษำขอมลทมกำรจดเกบดงกลำวในรปแบบทไมสำมำรถแกไขได หรอมเหตสมควรอนใดผปกครองของเจำของขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบขอมลสวนบคคทำงออนไลนอำจจะมค ำขอไมใหมกำรเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบได

หลกกำรมสวนรวมของเจำของขอมลสวนบคคลนเปนหลกกำรทมควำมส ำคญซงตำมหล กสำกลกมกำรวำงหลกกำรรบรองสทธของบคคลธรรมดำผเปนเจำของขอมลสวนบคคลไวพอจะสรปไดดงน

1) ไดรบแจงหรอไดรบค ำยนยนจำกนำยทะเบยนผประมวลผลขอมลวำ ไดท ำกำรประมวลใช หรอสงโอนขอมลของตนหรอไม

2) ไดรบกำรตดตอจำกนำยทะเบยนฯ เกยวกบขอมลสวนบคคลของตน (1) ภำยในระยะเวลำทเหมำะสม (2) โดยปรำศจำกคำใชจำยหรอโดยเสยคำใชจำยทไมมำกเกนไป (3) โดยลกษณะวธกำรทเหมำะสม (4) ในรปแบบวธกำรทตนสำมำรถเขำใจไดงำย

3) ไดรบค ำชแจงหรอเหตผลเมอมค ำรองทตนไดรองขอตำมขอ (1) และ (2) ขำงตนถกปฏเสธ และไดรบโอกำสทจะโตแยงอทธรณกำรปฏเสธนน และ

4) โตแยงคดคำนกำรประมวลผลขอมลสวนบคคลเกยวกบตน และในกรณทกำรโตแยงคดคำนนนเปนฝำยชนะ ใหลบหรอท ำลำย ใหแกไขปรบปรงใหถกตอง ใหสมบรณ หรอใหแกไขเพมเตม ซงขอมลสวนบคคลของตน

ในตำงประเทศมกำรก ำหนดสทธของผเปนเจำของขอมลสวนบคคลอยำงชดเจนโดยเฉพำะในประเทศสหรฐอเมรกำใหอ ำนำจแกผปกครองของเดกทเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกทำงออนไลน มสทธทจะใช ตรวจสอบ แกไขตำงๆ ในขอมลสวนบคคลของเดกทเกบรวบรวมทำงออนไลน

Page 74: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

66

ไดตลอดเวลำอยำงชดเจนทงนเนองจำกในประเทศสหรฐอเมรกำมกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน (COPPA) บงคบใชเปนกำรเฉพำะ ซงหลกเกณฑในกำรคมครองสทธของขอมลสวนบคคลของเดกในประเทศสหรฐอเมรกำดงกลำวมควำมสอดคลองกบหลกเณฑในคมครองสทธในขอมลสวนบคคลตำมหลกสำกล ในขณะทกฎหมำยคมครองขอมลสวนของบคคลของของประเทศไทยปจจบนนนยงไมมกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยตรง หลกเกณฑและสทธๆ ตำงของเดกผเปนเจำของขอมลสวนบคคลทจดเกบทำงออนไลนจงยงไมมกำรก ำหนดสทธดงกลำวเปนกำรชดเจน ดงนน ผเขยนมควำมเหนวำ ควรมกำรก ำหนดสทธของเดกผเปนเจำของขอมลโดยใชแนวทำงตำมหลกสำกล

4.3.4 องคกรทท าหนาทใหความคมครองขอมลสวนบคคลเดก กำรใหควำมคมครองสทธ เดกกรณคมครองขอมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตนนใน

ประเทศสหรฐอเมรกำจะมหนวยงำนจำกรฐบำลกลำงของประเทศสหรฐอเมรกำ ซงประกอบดวยคณะผบรกำร มคณะกรรมมำธกำร 5 คนมำกำรจำกแตงตงโดยประธำนำธบดสหรฐท ำหนำทในกำรบงคบใชเกยวกบกฎมหมำยคมครองผบรโภคซงหนวยงำนดงกลำวมชอวำ Federal Trade Commmission หรอ FTC อนหนวยงำนทออกกฎปฏบตเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดก

กฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลของเดกออนไลน (Children’s Online Privacy Protection Act) หรอ COPPA ผำนกำรอนมตจำกรฐสภำอเมรกนในเดอนตลำคม 1998 (พ.ศ. 2541) โดยหนวยงำน Federal Trade Commmission หรอ FTC อนเปนหนวยงำนทออกกฎระเบยบปฏบตดงกลำวเพอใชประกอบตวกฎหมำย ทงน COPPA มผลใชบงคบตงแตวนท 21 เมษำยน 2543 เปนตนมำ61 โดยคณะกรรมำธกำรมหนำทจะตองปองกนบคคลใด ๆ กตำมจำกกำรละเมดกฎของคณะกรรมำธกำรภำยใตมำตรำ 1303 (ไมปฏบตตำมกฎระเบยบเกยวกบกำรจดเกบประมวลผลกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต) ในลกษณะเดยวกนโดยใชวธกำรเดยวกน และประกอบกบมอ ำนำจในกำรตดสนคด อ ำนำจและหนำทเหมอนกนรำวกบวำขอก ำหนดและบทบญญตทสำมำรถน ำไปปรบใชไดทงหมดของกฎหมำยคณะกรรมำธกำรกำรคำแหงสหพนธรฐ (เรองท 15 แหงประมวลกฎหมำยของประเทศสหรฐอเมรกำ มำตรำ 41 และทตำมมำ) น ำมำรวมเขำไวและเปนสวนหนงของชอกฎหมำยน ซงนตบคคลใดๆ กตำมทละเมดกฎดงกลำวจะตองไดรบโทษรวมกบไดรบสทธพเศษและควำมคมกนทไดก ำหนดไวในกฎหมำยคณะกรรมำธกำรกำรคำแหงสหพนธรฐในลกษณะเดยวกนโดยใชวธกำรเดยวกน ประกอบกบมอ ำนำจในกำรตดสนคด อ ำนำจและหนำทเหมอนกน รำวกบวำขอก ำหนดและบทบญญตทสำมำรถน ำไปปรบใชไดทงหมดของกฎหมำยคณะกรรมำธกำรกำรคำแหงสหพนธรฐน ำมำรวมเขำไวและเปนสวนหนงของชอกฎหมำยนและไมเกน 5 ปนบจำกวนทมผลบงคบใชของกฎระเบยบทออกมำครงแรกภำยใตมำตรำ 1303 ซงคณะกรรมำธกำรจะตอง

61มลนธอนเทอรเนตรวมพฒนำไทย, บทความกฎหมายคมครองขอมลออนไลนสวนบคคล

ของเดก, คนวนท 27 พฤษภำคม 2556 จำก http://www.thaisafenet.org

Page 75: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

67

1) ทบทวนกำรด ำเนนงำนของชอกฎหมำยน รวมทงผลกระทบของกำรด ำเนนกำรจำกชอกฎหมำยนเกยวกบวธปฏบตทเกยวของกบกำรเกบรวบรวม และกำรเปดเผยขอมลทเกยวของกบเดกควำมสำมำรถของเดกทจะไดรบกำรเขำถงขอมลทำงเลอกออนไลนของพวกเขำ รวมทงควำมพรอมใชงำนของเวบไซตทท ำเพอเดกและ

2) จดท ำและสงรำยงำนใหกบสภำคองเกรสเกยวกบผลกำรทบทวนตำมวรรคหนง (1) องคกร Federal Trade Commmission หรอ FTC ทมหนำดแลรบผดชอบเกยวกบ

กำรควบคมดแลผใหประกอบกำรเวบไซตและผใหบรกำรอนเทอรเนตใหปฏบตตำมกฎระเบยบหลกเกณฑเกยวกบกำรจดเกบรวมรวม กำรใช หรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตซงหำกบคคลใดไมปฏบตตำมกฎเกณฑหรอมกำรละเมดหลกเกณฑดงกลำวถอวำผนนกระท ำผดกฎหมำยตองรบโทษโดยคณะกรรมมำธกำรมอ ำนำจหนำทในกำรตดสนคด

เมอพจำรณำในสวนกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลในประเทศไทยไมวำจะเปนพระรำชบญญตคมครองขอมลขำวสำร พ.ศ. 2540 และรำงพระรำชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ....ของประเทศไทยกจะมคณะกรรรมกำรทท ำหนำทรบเรองรองเรยนหรอกำรอทธรณกรณทไมปฏบตตำมทพระรำชบญญตดงกลำวก ำหนดแตในสวนของพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 นนไมมคณะกรรมกำรทเขำมำคมครองเดกเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดกโดยหรอเขำมำท ำหนำทรบเรองรองเรยน หรอวนจฉยปญหำกำรละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดกโดยตรงแตอยำงใด ทงนเนองจำกปจจบนกำรใหควำมคมครองสทธเดกตำม พระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มเพยงกระทรวงพฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษยเทำนนทเขำมำคมครองใหมกำรปฏบตตำมกฎหมำยซงผเขยนมควำมเหนวำกำรคมครองสทธเดกกรณคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนควรจะมคณะกรรมกำรทท ำหนำทใหควำมคมครองหรอรบเรองรองเรยนโดยตรงอยำงเชนในพระรำชบญญตคมครองขอมลขำวสำรรำชกำร หรอรำงพระรำชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.... หรอในตำงประเทศ ทงนหำกมองคกรทเขำมำดแลเปนกำรเฉพำะโดยตรงแลวปญหำกำรละเมดขอมลสวนบคคลของเดกกจะไดรบกำรแกไขอยำงตรงจด รวดเรว และเพมประสทธภำพในกำรปกปองคมครองเดกมำกขนคณะกรรมกำรดงกลำวทมำจำกกระทรวงพฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษยจะตองเปนผทมคณวฒและวยวฒมควำมรควำมสำมำรถทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศดวย

4.3.5 การก าหนดฐานความผดและบทลงโทษ บทบญญตมำตรำ 27 แหงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 บญญตไววำ “หำมมให

ผใดโฆษณำหรอเผยแพรทำงสอมวลชนหรอสอสำรสนเทศประเภทใด ซงขอมลเกยวกบตวเดกหรอผปกครอง โดยเจตนำทจะท ำใหเกดควำมเสยหำยแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหำประโยชนส ำหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ” จะเหนไดวำถอยค ำในกฎหมำยไดมกำรก ำหนดหำมกำรเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกแตไมมกำรก ำหนดหลกเกณฑเกยวกบกำรจดเกบประมวลผล กำรน ำไปใช หรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตจงยงไมมกำรก ำหนดบทลงโทษแกผทกระท ำกำรดงกลำว ทงนเพรำะในปจจบนประเทศไทยยงไมมกฎหมำยก ำหนดฐำนควำมผดเกยวกบกำรกำรจดเกบประมวลผล กำรน ำไปใชหรอเปดเผยขอมลสวน

Page 76: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

68

บคคลของเดกบนอนเทอรเนตมำบงคบใชเปนกำรเฉพำะโดยตรงจงยงไมมกำรก ำหนดอตรำโทษส ำหรบฐำนควำมผดดงกลำวจงท ำใหเดกจ ำนวนไมนอยทโดนละเมดสทธในขอมลสวนบคคลโดยกำรจดเกบประมวลขอมลสวนบคคลของเดก กำรใชกำรเผยแพรหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกโดยไมไดรบอนญำตเพอแสวงหำประโยชนโดยมชอบจงน ำไปสปญหำตำงๆ มำกมำยทเกดขนกบเดกโดยใชอนเทอรเนตเปนสอ ในทนผเขยนขอแยกฐำนควำมผดและอตรำโทษส ำหรบบคคลทละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงน

4.3.5.1 ควำมผดฐำนจดเกบรวบรวมขอมล กำรจดเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลตำมหลกสำกลนนก ำหนดใหจดเกบไดโดยจะตอง

แจงใหทรำบถงวตถประสงคของกำรจดเกบและจะจดเกบรวบรวมไดเทำทจ ำเปนเพยงพอทจะน ำไปใชตำมวตถประสงคภำยในระยะเวลำพอสมควรเทำทจ ำเปนเพอใหบรรลวตถประสงคทระบไวเทำนนซงเมอพจำรณำถงกำรกำรจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตในประเทศสหรฐอเมรกำนนมกำรก ำหนดใหผประกอบกำรเวบไซตและผใหบรกำรอนเทอรเนตจะตองด ำเนนกำรแจงใหทรำบถงนโยบำยของตนบนเวบไซตเกยวกบกำรจดเกบขอมลและจะตองมรำยละเอยดเกยวกบประเภทของขอมลทตองมกำรจดเกบรวมวำมอะไรบำงทงตองมควำมยนยอมจำกผปกครองทชดเจนทสำมำรถตรวจสอบควำมถกตองไดของผปกครองของเดกกอนมกำรจดเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลของเดกดงกลำวโดยขอมลสวนบคคลนนหมำยถง ชอ นำมสกล ทอย e-mail address เบอรโทรศพท เลขประกนสงคม (ทนนส ำคญมำกใชแทนเลขประจ ำตวนกศกษำและเลขอนๆ มำกมำย) รวมถงขอมลอนๆทระบตวบคคลของเดกไดอกทงตองก ำหนดใหผปกครองของเดกสำมำรถเขำไปตรวจสอบและลบขอมลเกยวกบบตรหลำนของตนทมกำรจดเกบไวดวย

เมอน ำมำเปรยบเทยบในกบกฎหมำยคมครองสทธเดกในทนไดแกพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ในมำตรำ 27 นนไมมกำรกลำวถงกรณของกำรจดเกบขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตแตอยำงไร ดงนนเมอมกำรจดเกบรวมรวมขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยไมชอบกฎหมำยคมครองสทธเดกในปจจบนกไมสำมำรถทจะเอำผดกบผทกระท ำกำรละเมดดงกลำวไดเลย

4.3.5.2 ควำมผดฐำนเกบรกษำขอมลและกำรประมวลผล เกยวกบกำรจดเกบรกษำและประมวลผลขอมลสวนบคคลตำมหลกสำกลผจดเกบ

จะตองจดใหมมำตรำกำรรกษำควำมปลอดภยในกำรจดเกบขอมลสวนบคคลอยำงเพยงพอ เพอมใหขอมลสวนบคคลเสยงตอกำรเขำถง กำรสญหำยหรอเสยหำยใดๆ และจะตองมกำรจดเกบประมวลผลขอมลอยำงมคณภำพ ถกตองสมบรณและไดสดสวน มกำรปรบปรงขอมลใหถกตองตรงตำมควำมจรงและทนสมยอยเสมอทมกำรประมวลผลและใชขอมลนนๆ และกำรจดเกบนนสำมำรถจดเกบไดเปนกำรชวครำวภำยในระยะเวลำพอสมควรเทำทจ ำเปนแตตองไมเกนกวำระยะเวลำเพอใหบรรลวตถประสงคทระบไว ซงหำกไมไดใชบรกำรของเวบไซตนนแลว ควรมกำรลบขอมลนนทงเสย

พระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไมมบทบญญตเกยวกบกำรจดเกบรกษำและประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกอยำงเชนในตำงประเทศ ดงนนในกำรจดเกบรกษำและประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตจงไมมหลกเกณฑหลกปฏบตในกำรจดเกบรกษำ

Page 77: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

69

ประมวลผลขอมลท ำใหมกำรประมวลผลขอมลในกำรจดเกบทมำกเกนควำมจ ำเปนและมกำรจดเกบในระยเวลำทยำวนำนเกนไปไมมกำรท ำลำยหรอลบขอมลใดๆ ทงเมอไมมกำรใชขอมลดงกลำวแลว

4.3.5.3 ควำมผดฐำนเปดเผยและกำรใชขอมล กำรเปดเผยและกำรใชขอมลสวนบคคลตำมหลกสำกลนนก ำหนดใหใชขอมลได

ภำยใตวตถประสงคทระบไวโดยไมมกำรเปดเผยขอมลนนเวนแตจะไดรบอนญำตจำกเจำของขอมลหำกบคคลใดน ำขอมลสวนบคคลของบคคลอนไปใชหรอเปดเผยโดยไมไดรบอนญำตจำกเจำของขอมลไมวำกำรเปดเผยนนจะท ำใหผเปนเจำของขอมลเสยหำยหรอไมถอเปนกำรละเมดสทธในควำมเปนอยสวนตวทงสน

ในสวนของกำรเปดเผยและกำรใชขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยผประกอบกำรเวบไซตและผใหบรกำรอนเทอรเนตนนจะตองด ำเนนกำรแจงใหทรำบบนเวบไซตของตนเกยวกบวธทจะใชขอมลทมกำรจดเกบดงกลำวและกำรปฏบตของผประกอบกำรในกำรเปดเผยขอมลดงกลำวทงจะตองไดรบควำมยนยอมของผปกครองเดกทสำมำรถตรวจสอบได กำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลดงกลำวไดสำมำรถใชไดตำมวตถประสงคทไดมกำรแจงไวกอนกำรจดเกบหำกน ำไปใชนอกวตถประสงคหรอมกำรเปดเผยขอมลดงน ำโดยไมไดรบอนญำตจะมควำมผด

พระรำชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 ของไทยปจจบนยงไมมหลกเกณฑเกยวกบกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตผกระท ำกำรดงกลำวจงไมมควำมเกรงกลว ดงนนในปจจบนปญหำเกยวกำรน ำขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไปใชหรอเปดเผยจงยงไมไดรบกำรแกไขท ำใหเกดปญหำตอเดกตำมมำมำกมำยโดยทกฎหมำยไมสำมำรถเอำผดกบผกระท ำกำรดงกลำวได

4.3.5.4 ควำมผดฐำนเผยแพรและกำรโฆษณำ ขอมลสวนบคคลทมกำรจดเกบรวบรวมและประมวลนนโดยหลกของกำรคมครอง

ขอมลสวนบคลตำมหลกสำกลนนหำมมใหมกำรเผยแพรและโฆษณำขอมลดงกลำวนอกเหนอจำกวตถประสงคทไดระบไวแมวำเจำของขอมลจะไดมกำรอนญำตใหเผยแพรขอมลแลวกตำมกยงมสทธยกเลกกำรเผยแพรขอมลสวนบคคลไดตลอดเวลำและในประเทศสหรฐอเมรกำกมกำรก ำหนดหำมเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกทไดมกำรจดเกบรวมรวมซงหำกจะตองมกำรกระท ำใดทเปนกำรเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกดงกลำวจะตองไดรบควำมยนยอมจำกผปกครองของเดกกอนและควำมยนยอมนนจะตองเปนควำมยนยอมทสำมำรถตรวจสอบได

ซงควำมหมำยของกำรเผยแพรและโฆษณำนน หมำยถง กำรเผยแพร (Publicity) คอ กำรกระท ำโดยกระจำยขำวสำรตำงๆ ไปสบคคลทวไป

กำรเผยแพร (Disseminating) เปนองคประกอบหนงของควำมหมำยของขอมลสำรสนเทศซงเปนเปำหมำยสดทำยของกำรด ำเนนกำรสนเทศ คอกำรเผยแพรสำระสนเทศใหกบผใชในรปแบบตำงๆ ท ำใหแบบเอกสำร รำยงำน หรอกำรเสนอเปนจอภำพ

กำร “โฆษณำ”ในมำตรำ 3 ตำมพระรำชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 คอ กำรกระท ำไมวำดวยวธกำรใดๆ ใหประชำชนเหนหรอทรำบขอควำมเพอประโยชนทำงกำรคำ62

62มำตรำ 3 ของพระรำชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2522

Page 78: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

70

หลกเกณฑกำรปฏบตทหนวยงำน FTC ออกกฎระเบยบปฏบตเพอใหผประกอบกำรเวบไซตหรอผใหบรกำรอนเทอรเนตด ำเนนกำรใหเปนไปตำมกฎระเบยบในกำรจดเกบรวมรวมกำรใชและกำรเปดเผยขอมลออนไลนสวนบคคลของเดก ซงผประกอบกำรเวบไซตหรอผใหบรกำรอนเทอรเนตรำยใดมกำรจดเกบรวบรวมขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตมกำรน ำไปใชหรอเปดเผยหรอมกำรเผยแพรดวยวธกำรใดๆในลกษณะทละเมดกฎระเบยบทก ำหนดไวถอไดวำผประกอบกำรเวบไซตหรอผใหบรกำรอนเทอรเนตรำยนนกระท ำผดกฎหมำยอำจจะถกปรบในจ ำนวนเงนไมเกน 11,000 เหรยญสหรฐตอกำรฝำฝนในแตละครง ซงจ ำนวนคำปรบแตละครงขนอยกบปจจยหลำยอยำง เชน จ ำนวนของเดกทเกยวของ จ ำนวนและชนดของขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมไวดวยและอำจจะน ำไปสกำรฟองรองคดแพง ในกรณทอยกำรสงสดของรฐมเหตผลทเชอวำสวนไดเสยของผอยอำศยของรฐนนไดรบ หรอถกคกคำมหรอไดรบผลกระทบจำกขอผกพนของบคคลใด ๆ กตำมในทำงปฏบตทละเมดกฎขอบงคบใด ๆ ของคณะกรรมำธกำรก ำหนดตำมมำตรำ 1303 (ข) รฐในฐำนะเปนผดแลรบผดชอบเดกและเยำวชนทกระท ำผดแทนบดำมำรดำของเดกและเยำวชน อำจน ำไปสกำรฟองคดแพงในนำมของผอยอำศยของรฐในศำลแขวงประเทศสหรฐอเมรกำเกยวกบอ ำนำจในกำรตดสนคดทเหมำะสมเพอ

1) ก ำหนดใหมกำรปฏบต 2) บงคบใชตำมกฎขอบงคบ 3) ไดรบควำมเสยหำย กำรชดใชหรอคำชดเชยอน ๆ ในนำมของผอย

อำศยของรฐหรอ 4) ไดรบกำรชวยเหลออน ๆ เนองจำกศำลอำจพจำรณำเหมำะสม

ทกลำวมำขำงตนนนเมอน ำมำเปรยบเทยบกบกฎหมำยคมครองสทธเดกในประเทศไทยอนเกยวกบฐำนควำมผดและบทลงโทษบคคลทละเมดขอมลสวนบคคลของเดกนนใน มำตรำ 79 แหงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ก ำหนดไววำ “ผใดฝำฝนมำตรำ 27 มำตรำ 50 หรอมำตรำ 61 ตองระวำงโทษจ ำคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหกหมนบำท หรอทงจ ำทงปรบ” ซงเมอพจำรณำถงบทมำตรำดงกลำวไดมกำรก ำหนดบทลงโทษบคคลทท ำกำรฝำฝนมำตรำ 27 ซงสำระส ำคญในมำตรำ 27 นนไมมบทบญตใดทกลำวถงกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตในรำยละเอยดของกำรจดเกบประมวลผลขอมล กำรใชหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกแตอยำงใด ซงหำกมกำรจดเกบประมวลผลหรอมกำรใชหรอกำรเปดเผยขอมล สวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยไมไดรบอนญำตจำกเจำของขอมลอนเปนกำรกระท ำทละเมดสทธของเจำของขอมลสวนบคคลแลว บทก ำหนดฐำนควำมผดและบทลงโทษดงกลำวกไมสำมำรถใชบงคบกบบคคลทท ำกำรละเมดได ทงนเนองจำกกำรกำรจดเกบประมวลผล หรอกำรใชกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกดงกลำวยงไมมบทบญญตของกฎหมำยใดก ำหนดใหเปนควำมผดเมอเปนเชนนกไมสำมำรถทจะเอำผดกบบคคลทกระท ำกำรละเมดดงกลำวไดเลย

แตอยำงไรกตำมบทบญญตมำตร 79 แหงพระรำชบญญตคมครองสทธเดกนนใชบงคบไดกบกำรเผยแพรและโฆษณำขอมลสวนบคคลของเดกซงหำกบคคลใดท ำกำรเผยแพรหรอโฆษณำขอมลสวนบคคลของเดกหรอผปกครองเดกซงอำจท ำใหเดกไดรบควำมเสยหำยแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหำประโยชนตอตนเองหรอผอน

Page 79: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

71

โดยมชอบ บคคลผท ำละเมดดงกลำวตองระวำงโทษจ ำคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหกหมนบำทหรอทงจ ำทงปรบ ซงถงแมวำบทมำตรำดงกลำวจะมกำรก ำหนดทงอตรำโทษจ ำคกและอตรำโทษปรบส ำหรบกำรโฆษณำและหรอเผยแพรขอมลของเดกแลวกตำมแตหำกเมอน ำมำอตรำโทษกบปรมำณของขอมลสวนบคคลของเดกทมกำรจดเกบไมวำจะเปน ชอ นำมสกล ทอย อเมล เบอรโทรศพทซงขอมลเหลำนลวนเปนขอมลสวนบคคลของเดกทสำมำรถเขำถงตวเดกไดโดยซงหำกขอมลทจดเกบดงกลำวถกน ำออกเผยแพรหรอโฆษณำโดยอำจจะท ำใหเกดควำมเสยหำยแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหำประโยชนตอตนเองหรอผ อนโดยมชอบนนมเปรยบเทยบกบอตรำโทษในบทมำตรำดงกลำวผเขยนมควำมเหนวำอตรำโทษดงกลำวคอนขำงต ำจงท ำใหผทกระท ำควำมผดไมมควำมเกรงกลวตอกฎหมำยปญหำกำรละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดกในปจจบนจงไมไดรบกำรแกไขและทวควำมรนแรงมำกขน

ดงนนจงควรมกำรก ำหนดฐำนควำมผดและบทก ำหนดโทษทเหมำะสมส ำหรบกรณกำรละเมดสทธในขอมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตไวอยำงชดเจนซงจำกแนวทำงของกฎหมำยตำงประเทศดงกลำวมำขำงตนนน ผเขยนจะเสนอแนวทำงกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยน ำแนวทำงของกฎหมำยคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตในตำงประเทศมำปรบใชกบประเทศไทยโดยใหเหมำะสมกบสภำพสงคม วฒนธรรมประเพณของไทยและใหเดกไดรบควำมคมครองสทธไดครอบคลมและตรงจดและใหเกดประโยชนตอเดกมำกทสด

ผเขยนไดท ำกำรศกษำมำตรำ 27 แหงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงไดมกำรก ำหนดหลกเกณฑเกยวกบกำรใหควำมคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดก ไดแก กำรหำมมใหผใดเผยแพรทำงสอมวลชวลหรอสอสำรสนเทศประภทใด ซงเกยวกบขอมลสวนตวเดกหรอผปกครองโดยเจตนำทจะท ำใหเกดควำมเสยหำยตอ จตใจชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดตอเดก หรอเพอแสวงหำประโยชนอนใดตอตนเองหรอผ อนโดยมชอบ ซงกำรก ำหนดลกษณะของกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกดงกลำวนนเปนกำรก ำหนดเกยวกบกำรเผยแพรขอมลของเดกไวกวำงเกนไปและยงไมครอบคลมถงกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต กำรก ำหนดในลกษณะดงกลำวไมเหมำะสมกบสภำพสงคมในยคปจจบนซงแนวโนมในอนำคตของสอสำรทวโลกยอมพฒนำกำวหนำขนเรอยๆ เทคโนโลยสำรสนเทศกพฒนำไปเรอยเชนกนประกอบกบประเทศไทยในปจจบนยงไมมกฎหมำยทใหควำมคมครองสทธเดกไดครอบคลมในดำนขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตซงท ำใหเหนวำกฎหมำยดงกลำวลำหลง ไมทนยคทนสมยไมทนกบเหตกำรณในสงคมปจจบน ซงกำรทผเขยนไดท ำกำรศกษำเกยวกบกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตตำมหลกสำกลและในตำงประเทศโดยเฉพำะประเทศสหรฐอเมรกำนนจะมหลกกำรเกยวกบกำรใหควำมคมครองขอมลสวนบคคลของเดกอนเทอรเนตโดยเฉพำะโดยมกำรก ำหนดขอปฏบตของผประกอบกำรเวบไซตเกยวกบกำรจดเกบประมวลผล กำรใช กำรแกไขเปลยนแปลง กำรเผยแพรหรอกำรเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเปนกำรเฉพำะโดยตรงมหลกเกณฑหลกปฏบตทชดเจนหำกมกำรฝำฝนไมปฏบตตำมขอปฏบตดงกลำวกจะมควำมผดตำมกฎหมำยซงหำกประเทศไทยสำมำรถพฒนำกฎหมำยเกยวกบกำรคมครองสทธเดกใหครอบคลมถงกำรคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตใหมระดบมำตรำฐำนเทำเทยมกบตำงประเทศไดกจะเกดประโยชนตอเดกและจะมผลในกำรพฒนำประเทศในอนำคตเนองจำกเดกนนเปนก ำลงของประเทศในอนำคตตอไป

Page 80: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

72

ดงนน กำรบญญตกฎหมำยในเรองของกำรคมครองสทธเดกกรณขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนควรจะค ำนงถงสภำพสงคมไทยในปจจบนรวมถงวฒนธรรมประเพณ ประกอบกบจะตองก ำหนดใหมกำรคมครองทครอบคลม มควำมรดกม ไมคลมเครอ จงจะสำมำรถใชกฎหมำยในกำรแกไขปญหำและคมครองสทธเดกทถกลวงละเมดขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนต ไดตรงจดจะไดเกดประสทธภำพและประสทธผลมำกยงขน

Page 81: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บทท 5

บทสรปและขอเสนอแนะ

5.1 บทสรป

การพฒนาของเทคโนโลยสารสนเทศโดยเฉพาะเกยวกบเครอขายอนเทอรเนตทมการพฒนาอยางรวดเรวและมแนวโนมทจะพฒนาเพมขนเรอยๆ ท าใหเกดปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตโดยเฉพาะขอมลสวนบคคลบนอนเทอรเนตของบคคลซงอยในวยเดกโดยไดมการจดเกบการประมวลลผล มการน าไปใชหรอน าไปเปดเผยโดยไมไดรบอนญาตอนมลกษณะทอาจท าใหเดกไดรบความเสยหายไดโดยทกฎหมายคมครองสทธเดกซงไดแกพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 อนเปนกฎหมายคมครองสทธเดกทใชบงคบอยในปจจบนนนไดใหความคมครองในขอมลสวนบคคลของเดกอยบางดงทไดศกษามาในบทขางตน แตกฎหมายฉบบนใหความคมครองไมครอบคลมครบถวนทงหมดอยางทควรจะเปน

นอกจากนกฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลตามกฎหมายตางๆ ทมอยในขณะนกไมไดใหความคมครองไปถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตซงกฎหมายทใหความคมครองขอมลสวนบคคลทมหลกเณฑทชดเจนทสดในปจจบน คอ พระราชบญญตคมครองขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 กฎหมายฉบบนจะใหความคมครองเกยวกบขอมลสวนบคคลทอยในความครอบครองของรฐเทานนซงยงไมครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอนเนตแตอยางใดและถงแมปจจบนจะมรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ....ทใหความคมครองขอมลสวนบคคลทอยในความครอบครองของหนวยงานเอกชนแลวกตามแตกฎหมายฉบบนกไมไดใหความคมครองครอบคลมถงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตเชนกน

เดก เปนทรพยากรทมคณคาและมความส าคญอยางมากตอสงคมและเดกเปนวยทละเอยดออน การทเดกจะเตบโตและพฒนาเปนผทใหญและเปนอนาคตทดของชาตไดจงตองใหการคมครองดแลเดกเปนพเศษมากกวาวยอนๆ มาตราการทรฐควรเขามาดแลปกปองคมครองสทธเดกจงตองมความแตกตางจากบคคลในวยอน โดยผเขยนไดท าการศกษากฎหมายของตางประเทศ ไดแก ประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศแคนานดา เพอน ามาเปนแนวทางในการปรบปรงกฎหมายของประเทศไทย

กฎหมายทเกยวกบการคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ไดแก กฎหมายคมครองความเปนสวนตวของเดกบนเวบไซต (Children’s Online Privacy Protection Act 1998) หรอ COPPA และ กฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information Protection and Electronic Document Act 2000 (“PIPEDA”) ไดมการใหความคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยมหลกเกณฑของการจดเกบประมวลผล การน าไปใช หรอการเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตผของประกอบการเวบไซตโดยเฉพาะ

Page 82: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

74

ส าหรบในประเทศไทยบทบญญตของกฎหมายมาตรา 52 แหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 กมบทบญญตเกยวกบสทธเสรภาพของบคคลทกคนและในสวนของการคมครองสทธเดกรฐธรรมนญกใหความคมครองเดกโดยเดกมสทธในการอยรอดและไดรบการพฒนารางกาย จตใจและสตปญญานอกจากนเดกยงมสทธไดรบความคมครองจากรฐจากการใชความรนแรงและการปฏบตทไมเปนธรรมและมสทธไดรบการเลยงดและการศกษาอบรมทดจากรฐ แตการคมครองสทธของเดกตามรฐธรรมนญนนเปนบทบญญตทใหความคมครองแกทรพยากรมนษย ชมชน สงคม สทธมนษยชน ซงเปนการใหความคมครองสทธ เสรภาพ ความเสมอภาคของทกชวตซงเดกนนกยอมมสทธไดรบความคมครองจากภาครฐอยางเตมศกยภาพ

นอกจากนเกยวกบการคมครองสทธเดกในปจจบนประเทศไทยมกฎหมายอก 1 ฉบบบทเกยวของกบการใหความคมครองสทธเดกในเรองเกยวกบขอมลสวนบคคลของเดก ไดแกพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 ซงเมอผเขยนไดท าการศกษากฎหมายดงกลาวแลวพบวาหลกการของกฎหมายไมสามารถทจะใหความคมครองแกขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไดอยางเตมทและพบวาการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกทเขาใชบรการอนเทอรเนตนน เปนสงทกฎหมายทมอยในปจจบนไมสามารถแกไขปญหาไดเนองจากพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 มมาตราการในการคมครองทยงไมครอบคลมและบกพรองไมสามารถน ามาบงคบใชได

กรณของการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกในมาตรา 4 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไมมก าหนดความหมายหรอค านยามของค าวา “ขอมลสวนบคคล”“การจดเกบประมวลผล” “การเปดเผยขอมลสวนบคคล” เมอเปรยบเทยบสวนของกฎหมายการคมครองขอมลสวนบคคลเดกออนไลนหรอ COPPA ของประเทศสหรฐอเมรปรากฎวาไดมการใหค านยามความหมายดงกลาวไวในกฎหมายอยางชดเจนจงสามารถน ามาใชบงคบไดครอบคลมและมประสทธภาพ ดงนน จงควรม การปรบปรงแกไขเพมเตมบทนยามความหมายของ “ขอมลสวนบคคล” “การจดเกบประมวลผล” “การเปดเผยขอมลสวนบคคล” ดงกลาวไวในบทนยามศพทในมาตรา 4 ของพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ดวยเพอใหกฎหมายมความชดเจนสงผลใหการบงคบใชกฎหมายมประสทธภาพมากยงขน

และในสวนของการรบรองคมครองในการจดเกบประมวลผล การน าไปใช และการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอร เนต รวมถงสทธของเจาของขอมลไมมปรากฎอย ในพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ท าใหผประกอบการเวบไซตหรอผใหบรการอนเทอรเนตไมเกรงกลวตอกฎหมาย จงไดมการจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตและน าไปใชหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกโดยไมไดรบอนญาตโดยทเจาของขอมลสวนบคคลดงกลาวไมสทธหรอวธการทจะกระท าการใดเพอปกปองสทธของตนเองเลยซงท าใหน ามาสปญหาตอตวเดกตามมามากมาย เชนปญหาการลอลวงเดก อาชญากรรมเดก หรอกระท าเพอแสวงหาประโยชนอนมชอบดวยกฎหมาย อนเปนการกระท าทกอใหเกดความเสยหายตอชวต รางกาย หรอจตใจของเดก ซงในปจจบนปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตนนตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ยงไมมการใหความคมครองครอบคลมถงหลกเกณฑการจดเกบประมวลผล การเปดเผยหรอเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ท าใหกฎหมายฉบบนมความบกพรองในการคมครองสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต ดงนน จงตองมการวาง

Page 83: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

75

มาตรการทางกฎหมายเพอใหความคมครองขอมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตใหครอบคลมถงการจดเกบประมวลผล การเปดเผยหรอเผยแพรขอมลมลสวนบคคลเดกบนอนเทอรเนตไวในกฎหมายเปนการเฉพาะซงหากสามารถปรบปรงแกไขและพฒนากฎหมายไดเชนนจะท าใหผกระท าความผดเกรงกลวตอกฎหมายและสามารถเอาผดกบผกระท าการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไดสงผลใหปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตลดนอยลงและปญหาตางๆทเกดขนกบเดกโดยใชอนเทอรเนตเปนสอจะลดลงตามมาดวยเชนกน

อ านาจของพนกงานเจาหนาททก าหนดไวในพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไดมการก าหนดใหกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยมอ านาจควบคมการด าเนนการปฏบตงานและออกกฎกระทรวงหรอระเบยบเพอปฏบตตามกฎหมายเทานน ซงในกฎหมายฉบบนไมมคณะกรรมการหรอหนวยงานทมหนาทรบเรองรองเรยน หรอท าการสอบสวนเกยวกบกรณการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกโดยตรงเลยเชนเดยวกนกบฐานความผดและบทลงโทษส าหรบผทท าการจดเกบประมวลผลและเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตกไมมปรากฎอยในพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 จงท าใหบคคลทกระท าการละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไมมความเกรงกลวตอกฎหมายปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตจงมเพมมากขนในสงคมไทย ซงเดกเหลานมความเสยงตอการถกลอลวง ตอการกออาชญากรรมตอเดก หรอการแสวงหาประโยชนทไมชอบจากเดกและในพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 มาตรา 27 กไมมฐานความผดและบทลงโทษในกรณทมการจดเกบประมวลผลการน าไปใชหรอเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยไมไดรบอนญาตจะมกเพยงบทบญญตมาตรา 79 ทก าหนดบทลงโทษผทฝาฝนมาตรา 27 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ซงเปนบทลงโทษผทเผยแพรขอมลเดกหรอผปกครองเดกโดยทวไปเทานนและยงพบวาอตราโทษทกฎหมายก าหนดไวนอยเกนไป คอ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ท าใหบคคลทกระท าการละเมดดงกลาวไมเกรงกลวตอกฎหมายและยงไมสามารถเอาผดในกรณกบทมการจดเกบประมวลผล การใช หรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตไดเนองจากไมมการก าหนดใหการกระท าดงกลาวเปนความผดตามกฎหมาย ดงนน จงตองมการก าหนดการกระท าเกยวกบการจดเกบประมวลผล การเปดเผยขอมลสวบบคคลของเดก ทเปนความผดและก าหนดบทลงโทษตามกฎหมายซงหากมการก าหนดไดเชนนจะท าใหสามารถลงโทษแกผทกระท าการละเมดในขอมลสวนบคคลของเดกไดในทกกรณ

ในการสรางมาตราการเพอลงโทษบคคลทกระท าการละเมดในสทธเดกกรณของการจดเกบประมวลผล การใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตนนถอวาเปนสงส าคญอยางยงเพอเปนการปองกนเดกจากการแสวงหาประโยชนทไมชอบจากเดก ปองกนปญหาทเดกถกลอลวง ปองกนปญหาอาชญากรรมทเกดขนกบเดก เนองจากปญหาตางๆ เหลานทเกดขนนนพบวาจดเรมตนจากการน าไปสปญหากคอการเขาถงตวเดกโดยใชอนเทอรเนตเปนสอ การก าหนดบทโลงโทษจงควรมมาตราการทรนแรงเพอบคคลทกระท าการตอเดกมความเกรงกลวตอโทษจงไมกลาทจะกระท าการละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดก

Page 84: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

76

5.2 ขอเสนอแนะ

เมอทราบถงมาตราการในการคมครองสทธเดกในขอมลสวนบคคลของเดกตามพระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546 ผเขยนมความเหนวาเพอความชดเจนในการบงคบใชกฎหมายควรมการเพมเตมบทนยามความหมายเกยวกบ ค าวา “ขอมลสวนบคคล” การจดเกบประมวลผล” “การเปดเผยขอมลสวนบคคล” ไวในมาตรา 4 อนเปนบทนยามศพทและในมาตรา 27 กยงมความบกพรองและใหความคมครองไมครอบคลมถงปญหาการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกในปจจบนดงนนเพอขจดปญหาและเพมความคมครองสทธเดกใหครอบคลมถงปญหาตางๆ ทเกดขนกบเดกในปจจบนจงสมควรยกเลกบทบญญตเดมในมาตรา 27 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 และก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลขนมาใหมแทนกฎหมายเกาโดยและเพมเตมและแกไขการกระท าทถอวาเปนการละเมดสทธในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตตามลกษณะของการกระท าตอขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตอกทงเพมฐานความผดและบทลงโทษรวมทงการเพมอตราโทษและการเพมอ านาจหนาทของพนกงานเจาหนาททงนเ พอการปกปองคมครองเดกจากการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตอยางมประสทธภาพมากยงขนซงเปนไปตามหลกการในการคมครองสทธเดก ไดแก หลกประกนสทธเสรภาพขนพนฐานหลกความเสมอภาค ทมการปรบปรง แกไข กฎหมายดงกลาวตามแนวทาง ดงตอไปน

1) เพมเตมความหมายไวในนยามศพทในมาตรา 4 แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ดงน

(1) ขอมลสวนบคคลของเดก หมายถง ขอมลรายบคคลทสามารถระบไดเกยวกบบคคลทเกฐรวบรวมแบบออนไลนรวมทง ชอ นามสกล ทอยบานหรอทอยเชงกายภาพอนๆ รวมทงชอถนนและชอเทศบาลนครหรอเทศบาลเมอง ทอยอเมล หมายเลขโทรศพท หมายเลขประกนสงคม หรอตวระบอนใดทคณะกรรมาธการก าหนด ใบอนญาตการตดตอทางกายภาพหรอออนไลนของแตละบคคลทเจาะจงหรอขอมลทเกยวของกบเดกหรอผปกครองของเดกเหลานนทเวบไซตเกบรวบรวมบนเวบไซตจากเดกและใหหมายความรวมถงขอมลเกยวกบทอยทางกายภาพ (Geo Location Information) ภาพถาย (Photograph) และวดโอดวย

(2) การประมวลผลขอมลหมายถง การด าเนนการใดๆ เกยวกบการเกบรวบรวม การบนทก การจดหมวดหม การเกบรกษา การจดล าดบต าแหนง การแกไข การเลอก การเรยก การเปรยบเทยบ การใช การเชอมตอ การระงบ การเปดเผยโดยเฉพาะเจาะจง การเปดเผยทวไป การลบ หรอการท าลายซงขอมลสวนบคคลไมวาจะใชวธการใดๆและใหหมายความรวมถง การสงตอหรอโอนขอมล

(3) การเปดเผยขอมลสวนบคคล หมายถง การปลอยขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจากเดกในรปแบบทสามารถระบไดจากผประกอบการ เพอวตถประสงคใด ๆ กตาม ยกเวนกรณทขอมลดงกลาวถกจดหาใหแกบคคลอนนอกเหนอจากผประกอบการ ทจดเตรยมการสนบสนนส าหรบการด าเนนงานภายในของเวบไซต และไมเปดเผยหรอใชขอมลนนเพอวตถประสงคอนใด และการน ามาซงขอมลสวนบคคลทเกบรวบรวมจากเดกโดยเวบไซตหรอการใหบรการออนไลนหรอพรอมกบความเขาใจตามความเปนจรงทขอมลดงกลาวถกเกบรวบรวมจากเดก ซงใชประโยชนได

Page 85: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

77

โดยเปดเผยในรปแบบทสามารถระบได ดวยวธการใด ๆ รวมทงการโพสตทสาธารณะ ผานทางอนเทอรเนต หรอผานทางอนเทอรเนต หรอผานทางโฮมเพจของเวบไซตการใหบรการเพอนทางจดหมาย การใหบรการจดหมายอเลกทรอนกส กระดานขาว หรอหองสนทนา

2) แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคลเดกตามมาตรา 27 เดมซงบญญตไววา“หามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรทางสอมวลชนหรอสอสารสนเทศประเภทใด ซงขอมลเกยวกบตวเดกหรอผปกครอง โดยเจตนาทจะท าใหเกดความเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหาประโยชนส าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ” และแกไขเพมเตม ดงน

หามมใหผใดกระท าการจดเกบประมวลผล น าไปใช เปดเผย หรอเผยแพรซงขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยเจตนาทจะท าใหเกดความเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดกหรอเพอแสวงหาประโยชนส าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ

การจดเกบประมวลผลขอมลสวนบคคลดงกลาวจะตองมการแจงถงวตถประสงคของการจดเกบประมวลผลดงกลาวใหผปกครองของเดกทราบกอนท าการจดเกบขอมลสวนบคคลของเดกและการจดเกบขอมลสวนบคคลดงกลาวจะตองจดเกบเทาทจ าเปนดวยวธการทชอบดวยกฎหมาย

3) ก าหนดบทลงโทษบคคลทกระท าการจดเกบประมวลผล การน าไปใชหรอเปดขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยฝาฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑดงกลาวหรอกระท าการดวยวธการอนใดตอขอมลสวนบคคลของเดกอนอาจกอใหเกดความเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณหรอสทธประโยชนอนใดตอเดกหรอเพอแสวงหาประโยชนอนมชอบส าหรบตนเองหรอผอน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสองแสนบาทหรอทงจ าทงปรบ เพอปองกนมใหมการละเมดในขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

4) แกไขบทบาทของพนกงานเจาหนาท ดงน (1) จดตงองคกรโดยมคณะกรรมการคณะหนงมาจากการกระทรวงพฒนา

สงคมและความมนคงของมนษย เรยกวา “คณะกรรมการคมครองขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนต”โดยจะตองเปนผมวยวฒและคณวฒมความรความสามารถทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมาท าหนาทคอยก ากบดแลเกยวกบกรณการละเมดขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตโดยเฉพาะและมอ านาจก าหนดหลกเกณฑหรอมาตราการเกยวกบการคมครองสทธเดกโดยมอ านาจสงหามการจดเกบประมวลผล การน าไปใช การเปดเผยหรอเผยแพรขอมลสวนบคคลของเดกบนเครอขายอนเทอรเนตรวมทงมอ านาจรบเรองรองเรยนและพจารณาด าเนนการแกไขเรองรองเรยนนนๆ

(2) เพมอ านาจพนกงานเจาหนามอ านาจออกหลกเกณฑหลกปฏบตส าหรบผประกอบการและผใหบรการอนเทอรเนตโดยใหผประกอบการเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตจะตองขนนโยบายของตนเกยวกบการจดเกบและประมวลผลขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนตโดยผประกอบการคออะไร การน าขอมลดงกลาวไปใชอยางไรและวธปฏบตส าหรบการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกและจะตองไดรบความยนยอมจากผปกครองของเดกซงสามารถตรวจสอบความถกตองของผปกครองของเดกไดกอนทจะมการจดเกบประมวลผล การน าไปใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกบนอนเทอรเนต

Page 86: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

78

ขอมลทผประกอบการเวบไซตและผใหบรการอนเทอรเนตสามารถจดเกบรวมรวม ไดแก ขอมลรายบคคลทสามารถระบไดเกยวกบบคคลทเกบรวบรวมแบบออนไลนรวมทง ชอและนามสกล ทอยทบานหรอทอยเชงกายภาพอน ๆ รวมทงชอถนนและชอเทศบาลนครหรอเทศบาลเมอง ทอยอเมล หมายเลขโทรศพท หมายเลขประกนสงคม หรอตวระบอนใดทคณะกรรมาธการก าหนดใบอนญาตการตดตอทางกายภาพหรอออนไลนของแตละบคคลทเจาะจงหรอ ขอมลเกยวของกบเดกหรอผปกครองของเดกเหลานนทเวบไซตเกบรวบรวมบนเวบไซตจากเดก ขอมลเกยวกบทอยทางกายภาพ (Geo Location Information) ภาพถาย (Photograph) และวดโอดวย

กรณการน าไปใชหรอน าไปเปดเผยหรอเผยแพรซงขอมลสวนบคคลของเดกทมการจดเกบประมวลผลผประกอบการเวบไซตหรอผใหบรการอนเทอรเนตจะตองก าหนดวตถประสงคของการเปดเผยทชดเจน วธการ ชองทางการเผยแพร รวมถงการโพสตทสาธารณะ ผานทางอนเทอรเนต ผานทางโฮมเพจของเวบไซต ทางอเมลล จดหมายอเลคทรอนกส กระดานขาว หรอหองสนทนาดวย ผประกอบการจะตองมการก าหนดขอบเขตของการใช ขอปฏบตในการเปดเผยขอมลดงกลาวและจะตองเผยแพรเทาทจ าเปนและจะตองไดรบความยนยอมจากผปกครองของเดกซงเปนเจาของขอมลกอนการน าไปใชหรอเปดเผยดวย

ผปกครองของเดกหรอเจาของขอมลสามารถเขาตรวจสอบถงการน าขอมลสวนบคคลของเดกไปใชหรอการเปดเผยขอมลสวนบคคลของเดกทมการจดเกบรวบรวมดงกลาวไดและผปกครองหรอเจาของขอมลสวนบคคลมสทธทเขาด ตรวจสอบ แกไข หรอลบขอมลของตนไดตลอดเวลาทมการจดเกบ

Page 87: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

บรรณานกรม

กฎหมายเอกสารอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคล (Personal Information

Protection and Electronic Document Act: 2000). คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก htpp://www.web.yru.ac.th/~pimonpun/4123506/.../Data%20 Protection%20Law.doc

กลพล พลวน. พฒนาการแหงสทธมนษยชน. กรงเทพมหานคร: วญญชน, 2538. ความหมายของเวบบอรด. คนวนท 1 กนยายน 2556 จาก htpp://www.thaigoodviwe.com/

library/contest2523/type2/tech04/05/_25.html งานวจยของสถาบนวจยและศนยขอมลการใชอนเทอรเนตในสหรฐอเมรกา. คนวนท 31 มนาคม

2555 จาก http://www.blog.edozone.com/poonpreecha จรารตน วรวฒนธ ารง. การคมครองขอมลสวนบคคล. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะ

นตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2548. ไชยวฒน เลยบสอตระกล. การคมครองขอมลสวนบคคลตามรฐธรรมนญในกรณดกฟงโทรศพท:

การศกษาอสระ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2545.

ไตรภพ วงศไตรรตน. กฎหมายวาดวยการคมครองขอมลขาวสารสวนบคคลจากการใชสออเลกทรอนกส. วทยานพนธปรญญามหาบญฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง, 2544.

ธวลรตน ชมพลชย. มาตรการทางกฎหมายในการคมครองสทธเดก: ศกษากรณเดกขอทาน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยรารมค าแหง, 2554.

บวรศกด อวรรณโน. กฎหมายมหาชน: ววฒนาการทางปรชญาและลกษณะของกฎหมายมหาชนในยคตางๆ. กรงทพมหานคร: จฬาลงกรณมหวทยาลย, 2537

ประชมคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต ครงท 5/2550. คนวนท 6 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.ffc.or.th

ประพมพ สวรรณกฎ และอจศรา ประเสรฐสน. รายงานการวจยฉบบบสมบรณ ผลกระทบของอนเทอรเนตตอสขภาพกายและสขภาพจตของเดกและเยาวชน: กรณศกษากรงเทพมหานคร. 2550.

ประสทธ ปวาวฒนพาณชย. “กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลของประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศออสเตรเลย”. วารสารนตศาสตร 34, 4 (ธนวาคม 2547): 537.

ผลส ารวจกลมผใชอนเทอรเนตของศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสคอมพวเตอรแหงชาต พ.ศ. 2550. คนวนท 31 มนาคม 2555 จาก http://www.nectec.or.th/index.php

เผยงานวจยนาสนใจสถตการใชอนเทอรเนตของคนทวโลก คนวนท 31 มนาคม 2555 จาก http://blog.edozones.com/poonpreecha

Page 88: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

80

พระราชบญญตคมครองขอมลขาวสารราชการ พ.ศ. 2540. ราชกจจานเบกษา. 115, 84ก (2 กนยายน 2540): 1-8.

พระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2522. ราชกจจานเบกษา. 115, 5ก (24 มนาคม 2541): 1–5. พระราชบญญตคมครองสทธเดก พ.ศ. 2546. ราชกจจานเบกษา. 120, 95ก (2 ตลาคม 2546): 1-8. โภคน พลกล. ปญหาและขอคดบางเรองจากรฐธรรมนญไทย. กรงเทพมหานคร: สมาคม

สงคมศาสตรแหงประเทศไทย, 2521. มาฆะ ชตตะสงคะ. การตอบสนองจากรฐ: แนวทางการปฏบตงานส าหรบเดก. คนวนท 25

ตลาคม 2556 จาก http://office.ac.th/gentle/united%20nations.htm มลนธเดก. ขอมลเดกบนอนเทอรเนตความลบทหามเปดเผย. คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก htpp://www.ffc.or.th/ffc_scoop/2551/scoop_02_04.php มลนธอนเทอรเนตรวมพฒนาไทย. บทความกฎหมายคมครองขอมลสวนบคคลออนไลนของเดก.

คนวนท 27 พฤษภาคม 2556 จาก http://www.thaisafenet.org รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย, พ.ศ. 2534 แกไขเพมเตม (ฉบบท5) พ.ศ. 2538. ราชกจจา

นเบกษา. 112, 7ก (10 กมภาพนธ 2538): 1. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540. ราชกจจานเบกษา. 114, 55ก (11 ตลาคม

2540): 2–60. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. ราชกจจานเบกษา. 124, 47ก (24 สงหาคม

2550): 8–9. ฤทย หงสสรและมานตย จมปา. ค าอธบายกฎหมายขอมลขาวสารของราชการ. กรงเทพมหานคร:

นตธรรม, 2542. ละเมดสทธสวนบคคลบนโลกออนไลน. Thai PBS NEWs. คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก

http://www.thaipbs.or.th สมศกด ณ โมรา. สาระส าคญของพระราชบญญตคมครองเดก. คนวนท 25 สงหาคม 2556 จาก

http://www.pantown-society.com สราวธ ปตยาศกด. กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพมหานคร: นตธรรม, 2555. สงคมแบงปนความรเกยวกบไอท. เวบไซต Website หมายถงอะไร. คนวนท 1 กนยายน 2556

จาก http://www.zonetip.com/ fotum/topic/43 สพตรา สถตจนทรากล. มาตรการทางอาญาในการปองกนเดกและเยาวชนจากการถกลอลวงทาง

เพศโดยอาศยอนเทอรเนตหรอการสอสารทางอเลคทรอนกสเปนเครองมอ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552.

ส านกงานสถตแหงชาต. ขอมลเบองตนส ารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2554. คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก htpp://www.stks.or.th/ blog/?p=12566

ส านกงานสถตแหงชาต. สรปขอมลเบองตนการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2556. คนวนท 5 พฤศจกายน 2556 จาก http://www.service. nso.go.th/nso/nsopublish/themes/files/icthh56.pdf

Page 89: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

81

เสร นนทสต, “หมวดองคกรอสระตามรฐธรรมนญเรอง 3 คณะกรรมการสทธมนษยชน”. สารานกรมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540. กรงเทพมหานคร: สถาบนพระปกเกลา, 2540.

Cybertip.ca. Retrieved Febuary 14, 2013 from http//www.cybertip.htm National Child Exploitation Coordination Centre. Royal Canadian Mounted Police,

Retrieved May 14, 2013 from <http://www.rcmp-grc.gc.ca/ncecc-cncee Peter Norton’s Introduction to Computers. 6th ed. Glenceo: McGraw-Hill, 2006. Public Interest Advocacy Centre. All in the Data Family: Children’s Privacy

Retrieved February 14, 2013 from<http://www.piac.ca/files/ children_final_small_fixed.pdf, pp. 69-70.

US. Federal Trade Commission. How to Comply with the Children’s Online Privacy Protection Rule. Retrieved February 14, 2013 from http://www.ftc.gov/bcp/online/pubs/ buspubs/coppa.htm

Page 90: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

ภาคผนวก

Page 91: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

83

ภาคผนวก ก

พระราชบญญตคมครองเดก

พ.ศ. 2546

Page 92: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

84

พระราชบญญตคมครองเดก

พ.ศ. 2546 -----------------

ภมพลอดลยเดช ป.ร. ใหไว ณ วนท 24 กนยายน พ.ศ. 2546

เปนปท 58 ในรชกาลปจจบน พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการคมครองเดกพระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคลซงมาตรา 29 ประกอบกบมาตรา 31 มาตรา 34 มาตรา 35 มาตรา 36 มาตรา 39 มาตรา 48 และมาตรา 50 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมายจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของรฐสภาดงตอไปน มาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ 2546” มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก าหนดหนงรอยแปดสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา 3 ใหยกเลก (1) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 132 ลงวนท 22 เมษายน พ.ศ. 2515 (2) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 294 ลงวนท 27 พฤศจกายน พ.ศ. 2515 มาตรา 4 ในพระราชบญญตน “เดก” หมายความวา บคคลซงมอายต ากวาสบแปดปบรบรณ แตไมรวมถงผทบรรลนตภาวะดวยการสมรส “เดกเรรอน” หมายความวา เดกทไมมบดามารดาหรอผปกครองหรอมแตไมเลยงดหรอไมสามารถเลยงดได จนเปนเหตใหเดกตองเรรอนไปในทตางๆ หรอเดกทมพฤตกรรมใชชวตเรรอนจนนาจะเกดอนตรายตอสวสดภาพของตน “เดกก าพรา” หมายความวา เดกทบดาหรอมารดาเสยชวต เดกทไมปรากฏบดามารดาหรอไมสามารถสบหาบดามารดาได

Page 93: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

85

“เดกทอยในสภาพยากล าบาก” หมายความวา เดกทอยในครอบครวยากจนหรอบดามารดาหยาราง ทงราง ถกคมขง หรอแยกกนอยและไดรบความล าบาก หรอเดกทตองรบภาระหนาทในครอบครวเกนวยหรอก าลงความสามารถและสตปญญา หรอเดกทไมสามารถชวยเหลอตวเองได “เดกพการ” หมายความวา เดกทมความบกพรองทางรางกาย สมอง สตปญญาหรอจตใจ ไมวาความบกพรองนนจะมมาแตก าเนดหรอเกดขนภายหลง “เดกทเสยงตอการกระท าผด” หมายความวา เดกทประพฤตตนไมสมควร เดกทประกอบอาชพหรอคบหาสมาคมกบบคคลทนาจะชกน าไปในทางกระท าผดกฎหมายหรอขดตอศลธรรมอนดหรออยในสภาพแวดลอมหรอสถานทอนอาจชกน าไปในทางเสยหาย ทงน ตามทก าหนดในกฎกระทรวง “นกศกษา” หมายความวา เดกซงก าลงรบการศกษาระดบอดมศกษาหรอเทยบเทาอยในสถานศกษาของรฐหรอเอกชน “นกเรยน” หมายความวา เดกซงก าลงรบการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ทงประเภทสามญศกษาและอาชวศกษาหรอเทยบเทาอยในสถานศกษาของรฐหรอเอกชน “บดามารดา” หมายความวา บดามารดาของเดกไมวาจะสมรสกนหรอไม “ผปกครอง” หมายความวา บดามารดา ผอนบาล ผรบบตรบญธรรม และผปกครองตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย และใหหมายความรวมถงพอเลยงแมเลยง ผปกครองสวสดภาพ นายจาง ตลอดจนบคคลอนซงรบเดกไวในความอปการะเลยงดหรอซงเดกอาศยอยดวย “ครอบครวอปถมภ” หมายความวา บคคลทรบเดกไวอปการะเลยงดอยางบตร “การเลยงดโดยมชอบ” หมายความวา การไมใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอนหรอพฒนาเดกตามมาตรฐานขนต าทก าหนดในกฎกระทรวง จนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก “ทารณกรรม” หมายความวา การกระท าหรอละเวนการกระท าดวยประการใดๆจนเปนเหตใหเดกเสอมเสยเสรภาพหรอเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ การกระท าผดทางเพศตอเดก การใชเดกใหกระท าหรอประพฤตในลกษณะทนาจะเปนอนตรายแกรางกายหรอจตใจหรอขดตอกฎหมายหรอศลธรรมอนด ทงน ไมวาเดกจะยนยอมหรอไมกตาม “สบเสาะและพนจ” หมายความวา การคนหาและรวบรวมขอเทจจรงเกยวกบบคคลและน ามาวเคราะหวนจฉยตามหลกวชาการทางสงคมสงเคราะห แพทย จตวทยา กฎหมายและหลกวชาการอนทเกยวของกบบคคลและครอบครวของบคคลนน “สถานรบเลยงเดก” หมายความวา สถานทรบเลยงและพฒนาเดกทมอายไมเกนหกปบรบรณ และมจ านวนตงแตหกคนขนไป ซงเดกไมเกยวของเปนญาตกบเจาของหรอผด าเนนการสถานรบเลยงเดกดงกลาว ทงน ไมรวมถงสถานพยาบาลหรอโรงเรยนทงของรฐและเอกชน “สถานแรกรบ” หมายความวา สถานทรบเดกไวอปการะเปนการชอคราวเพอสบเสาะและพนจเดกและครอบครว เพอก าหนดแนวทางในการสงเคราะหและคมครองสวสดภาพทเหมาะสมแกเดกแตละราย

Page 94: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

86

“สถานสงเคราะห” หมายความวา สถานทใหการอปการะเลยงดและพฒนาเดกทจ าตองไดรบการสงเคราะห ซงมจ านวนตงแตหกคนขนไป “สถานคมครองสวสดภาพ” หมายความวา สถานทใหการศกษา อบรม ฝกอาชพเพอแกไขความประพฤต บ าบด รกษา และฟนฟสมรรถภาพทงทางดานรางกายและจตใจแกเดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ “สถานพฒนาและฟนฟ” หมายความวา สถานท โรงเรยน สถาบน หรอศนยทจดขนเพอใหการบ าบดรกษา การฟนฟสมรรถภาพทงทางดานรางกายและจตใจ ตลอดจนการศกษาแนะแนว และการฝกอบรมอาชพแกเดกทจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพเปนกรณพเศษ “สถานพนจ”หมายความวาสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนกรงเทพมหานครสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนจงหวด และสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนของแผนกคดเยาวชนและครอบครวในศาลจงหวด ซงจดตงขนตามกฎหมายวาดวยการจดตงศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว “กองทน” หมายความวา กองทนคมครองเดก “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต “พนกงานเจาหนาท” หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตาม พระราชบญญตน “ผวาราชการจงหวด” หมายความรวมถงผวาราชการกรงเทพมหานครและผซงไดรบมอบหมายจากผวาราชการจงหวด “ปลดกระทรวง” หมายความวา ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยและหมายความรวมถงผซงไดรบมอบหมายจากปลดกระทรวง “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน มาตรา 5 ใหศาลทมอ านาจพจารณาพพากษาคดเยาวชนและครอบครวตามกฎหมายวาดวยการจดตงศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว มอ านาจพจารณาพพากษาคดตามพระราชบญญตน เวนแตในจงหวดใดยงมไดเปดท าการศาลเยาวชนและครอบครวหรอแผนกคดเยาวชนและครอบครวขนในศาลจงหวด ใหศาลจงหวดมอ านาจพจารณาพพากษาคดตามพระราชบญญตน มาตรา 6 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ และรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รกษาการตามพระราชบญญตน และใหรฐมนตรแตละกระทรวงมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงหรอระเบยบเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน ทงน ในสวนทเกยวกบราชการของกระทรวงนน กฎกระทรวงหรอระเบยบนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

Page 95: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

87

หมวด 1 คณะกรรมการคมครองเดก

มาตรา 7 ใหมคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต ประกอบดวยรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนประธานกรรมการปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนรองประธานกรรมการปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงยตธรรม ปลดกระทรวงศกษาธการ อยการสงสด ผบญชาการต ารวจแหงชาต อธบดกรมการปกครอง อธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการ อธบดกรมสขภาพจต อธบดผพพากษาศาลเยาวชนและครอบครวกลาง ผอ านวยการส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย เปนกรรมการ และกรรมกรรมการผทรงคณวฒซงรฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยแตงตงจากผเชยวชาญซงมประสบการณในการงานทท าในวชาชพสงคมสงเคราะห คร จตวทยา กฎหมาย แพทย ไมนอยกวาเจดปวชาชพละสองคน โดยจะตองมผแทนจากภาคเอกชนอยางนอยวชาชพละหนงคน และแตงตงจากผมประสบการณซงมผลงานเปนทประจกษในดานสวสดการเดกมาไมนอยกวาเจดปอกสองคน โดยมรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวาหนงในสามคณะกรรมการจะแตงตงขาราชการในกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการกได มาตรา 8 ใหส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยท าหนาทเปนส านกงานเลขานการของคณะกรรมการ โดยใหมอ านาจดงตอไปน (1) ปฏบตงานธรการทวไปของคณะกรรมการ (2) ประสานงานและรวมมอกบสวนราชการ หนวยงานของรฐ และเอกชนทเกยวของในการด าเนนงานเกยวกบการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก (3) พฒนาระบบ รปแบบ และวธการ ตลอดจนใหบรการดานสงเคราะหคมครองสวสดภาพและสงเสรมความประพฤตเดก (4) รวบรวมผลการวเคราะห วจย ด าเนนการตดตามและประเมนผลการปฏบตตามนโยบายรวมทงแผนงานในการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกของหนวยงานของรฐและเอกชนทเกยวของ แลวรายงานใหคณะกรรมการทราบ (5) ปฏบตตามมตของคณะกรรมการหรอตามทคณะกรรมการมอบหมาย มาตรา 9 กรรมการผทรงคณวฒมวาระอยในต าแหนงคราวละสามปกรรมการผทรงคณวฒซงพนจากต าแหนงเพราะครบวาระอาจไดรบการแตงตงอกไดแตตองไมเกนสองวาระตดตอกน มาตรา 10 นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระตามมาตรา 9 กรรมการ ผทรงคณวฒพนจากต าแหนง เมอ

Page 96: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

88

(1) ตาย (2) ลาออก (3) รฐมนตรใหออกเพราะบกพรองหรอไมสจรตตอหนาท มความประพฤต เสยหรอหยอนความสามารถ (4) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก (5) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก (6) เปนบคคลลมละลาย (7) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (8) ขาดการประชมตดตอกนสามครงโดยไมมเหตอนสมควร มาตรา 11 ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงกอนครบวาระ ใหรฐมนตรแตงตงบคคลซงมคณสมบตเชนเดยวกนตามมาตรา 7 เปนกรรมการแทน และใหผทไดรแตงตงใหด ารงต าแหนงแทนอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน มาตรา 12 ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒด ารงต าแหนงครบวาระแลว แตยงมไดมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒทพนจากต าแหนงตามวาระปฏบตหนาทไปพลางกอน มาตรา 13 การประชมคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหดจงเปนองคประชม ใหประธานกรรมการเปนประธานในทประชม ในกรณทประธานกรรมการไมมาประชม หรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหรองประธานกรรมการเปนประธานในทประชม หากรอง ประธานไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหกรรมการซงมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม การวนจฉยชขาดทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด มาตรา 14 คณะกรรมการมอ านาจและหนาท ดงตอไปน

(1) เสนอความเหนตอรฐมนตรเกยวกบนโยบาย แผนงาน งบประมาณและ (2) เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎกระทรวงและระเบยบเพอปฏบตตาม

พระราชบญญตน (3) วางระเบยบโดยความเหนชอบของกระทรวงการคลงเกยวกบการรบเงน การจายเงน

การเกบรกษาเงน และการจดหาผลประโยชนของกองทน (4) วางระเบยบเกยวกบวธการด าเนนการคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 47 (5) วางหลกเกณฑในการแตงตงพนกงานเจาหนาท

Page 97: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

89

(6) ใหค าปรกษา แนะน า และประสานงานแกหนวยงานของรฐและเอกชนทปฏบตงานดานการศกษา การสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกรวมทงมอ านาจเขาไปตรวจสอบในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและฟนฟ สถานพนจ หรอสถานททเกยวของกบการสงเคราะหคมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกทงของรฐและเอกชน

(7) ตดตาม ประเมนผลและตรวจสอบการด าเนนงานของคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานครและคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด รวมทงใหค าแนะน าและเสนอแนะในการปองกนและแกไขปญหาการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในกรงเทพมหานครและระดบจงหวด

(8) การด าเนนการอนใดทเกยวกบการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก มาตรา 15 คณะกรรมการมอ านาจแตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานเพอปฏบตการตามทคณะกรรมการมอบหมาย ใหน าบทบญญตมาตรา 13 มาใชบงคบกบการประชมของคณะอนกรรมการหรอคณะท างาน โดยอนโลม มาตรา 16 ใหมคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร ประกอบดวย ผวาราชการกรงเทพมหานคร เปนประธานกรรมการ ปลดกรงเทพมหานคร เปนรองประธานกรรมการผแทนส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ผแทนส านกงานอยการสงสด ผแทนกองบญชาการต ารวจนครบาล ผแทนกรมพฒนาสงคมและสวสดการ ผแทนศาลเยาวชนและครอบครวกลางผแทนสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนกรงเทพมหานคร ผแทนส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย ผอ านวยการส านกพฒนาชมชนผอ านวยการส านกการศกษา ผอ านวยการส านกอนามย และผอ านวยการส านกการแพทย เปนกรรมการ และกรรมการผทรงคณวฒซงผวาราชการกรงเทพมหานครแตงตงจากผเชยวชาญซงมประสบการณในการงานทท าในวชาชพสงคมสงเคราะห คร จตวทยา กฎหมาย แพทย วชาชพละสองคนโดยจะตองมผแทนจากภาคเอกชนอยางนอยวชาชพละหนงคน และแตงตงจากผมประสบการณดานสวสดการเดกอกสองคน โดยมผอ านวยการส านกสวสดการสงคม เปนกรรมการและเลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวาหนงในสามคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานครจะแตงตงขาราชการในส านกสวสดการสงคมไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการกได มาตรา 17 ใหมคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด ประกอบดวย ผวาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ รองผวาราชการจงหวดซงไดรบมอบหมายจากผวาราชการจงหวดเปนรองประธานกรรมการ อยการจงหวด พฒนาการจงหวด แรงงานจงหวด ผอ านวยการเขตพนทการศกษา นายแพทยสาธารณสขจงหวด ผบงคบการต ารวจภธรจงหวด ผแทนศาลเยาวชนและครอบครวจงหวด

Page 98: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

90

หรอผแทนศาลจงหวด ในกรณทจงหวดนนไมมศาลเยาวชนและครอบครวผแทนสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนจงหวด หรอผแทนกระทรวงยตธรรมซงแตงตงจากขาราชการในจงหวดในกรณทจงหวดนนไมมสถานพนจ นายกองคการบรหารสวนจงหวด เปนกรรมการ และกรรมการผทรงคณวฒซงผวาราชการจงหวดแตงตงจากผเชยวชาญซงมประสบการณในการงานทท าในวชาชพสงคมสงเคราะห คร จตวทยา กฎหมาย แพทย วชาชพละสองคน โดยจะตองมผแทนจากภาคเอกชนอยางนอยวชาชพละหนงคนและแตงตงจากผมประสบการณดานสวสดการเดกอกสองคน โดยมพฒนาสงคมและสวสดการจงหวดเปนกรรมการและเลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวาหนงในสาม คณะกรรมการคมครองเดกจงหวดจะแตงตงขาราชการในจงหวดนนไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการกได มาตรา 18 ใหน าบทบญญตมาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 11 และมาตรา 12 มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง การแตงตงกรรมการแทน และการปฏบตหนาทของกรรมการผทรงคณวฒตามมาตรา 16 และมาตรา 17 โดยอนโลม เวนแตอ านาจของรฐมนตรตามมาตรา 10 (3) และมาตรา 11 ใหเปนอ านาจของผวาราชการกรงเทพมหานครหรอผวาราชการจงหวดแลวแตกรณ มาตรา 19 ใหน าบทบญญตมาตรา 13 และมาตรา 15 มาใชบงคบกบการประชมและการแตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานของคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานครและคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด โดยอนโลม มาตรา 20 คณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานครและคณะกรรมการคมครองเดกจงหวดมอ านาจและหนาท ดงตอไปน

(1) เสนอความเหนตอคณะกรรมการเกยวกบนโยบาย แผนงาน งบประมาณและมาตรการในการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกตามพระราชบญญตน

(2) ใหค าปรกษาแนะน าและประสานงานแกหนวยงานของรฐและเอกชนทฏบตงานดานการศกษา การสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกรวมทงมอ านาจเขาไปตรวจสอบในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและฟนฟ สถานพนจ หรอสถานททเกยวของกบการสงเคราะหคมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกของรฐและเอกชนภายในเขตกรงเทพมหานครหรอเขตจงหวด แลวแตกรณ

(3) ก าหนดแนวทางการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในเขตกรงเทพมหานครหรอเขตจงหวด แลวแตกรณ

(4) จดหาทนเพอการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในเขตกรงเทพมหานครหรอเขตจงหวด แลวแตกรณ และรายงานผลการด าเนนการเกยวกบการจดหาทน และการจดการทนตอคณะกรรมการและคณะกรรมการบรหารกองทน

(5) ตรวจสอบหรอเรยกบคคลทเกยวของมาชแจงกรณมการปฏบตตอเดกโดยมชอบ (6) เรยกเอกสารหรอพยานหลกฐานใดๆ หรอขอค าชแจงจากผทเกยวของเพอประกอบการ

วนจฉยในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน

Page 99: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

91

(7) ตดตาม ประเมนผลและตรวจสอบการด าเนนงานเกยวกบการสงเคราะหและสงเสรมความประพฤตเดกในกรงเทพมหานครและระดบจงหวด แลวแตกรณ แลวรายงานผลตอคณะกรรมการ

(8) ด าเนนการอนใดตามทคณะกรรมการมอบหมาย มาตรา 21 ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตนใหกรรมการและอนกรรมการเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

หมวด 2 การปฏบตตอเดก

มาตรา 22 การปฏบตตอเดกไมวากรณใด ใหค านงถงประโยชนสงสดของเดกเปนส าคญและไมใหมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม การกระท าใดเปนไปเพอประโยชนสงสดของเดกหรอเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอเดกหรอไม ใหพจารณาตามแนวทางทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 23 ผปกครองตองใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอน และพฒนาเดกทอยในความปกครองดแลของตนตามสมควรแกขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมแหงทองถน แตทงนตองไมต ากวามาตรฐานขนต าตามทก าหนดในกฎกระทรวงและตองคมครองสวสดภาพเดกทอยในความปกครองดแลของตนมใหตกอยในภาวะอนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ

มาตรา 24 ปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด ผอ านวยการเขต นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ หรอผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน มหนาทคมครองสวสดภาพเดกทอยในเขตพนททรบผดชอบ ไมวาเดกจะมผปกครองหรอไมกตาม รวมทงมอ านาจและหนาทดแลและตรวจสอบสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและฟนฟและสถานพนจทตงอยในเขตอ านาจ แลวรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมกาคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร หรอคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด แลวแตกรณ เพอทราบ และใหมอ านาจและหนาทเชนเดยวกบพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตน มาตรา 25 ผปกครองตองไมกระท าการ ดงตอไปน

(1) ทอดทงเดกไวในสถานรบเลยงเดกหรอสถานพยาบาลหรอไวกบบคคลทรบจางเลยงเดกหรอทสาธารณะหรอสถานทใดๆ โดยเจตนาทจะไมรบเดกกลบคน

(2) ละทงเดกไว ณ สถานทใดๆ โดยไมจดใหมการปองกนดแลสวสดภาพหรอใหการเลยงดทเหมาะสม

(3) จงใจหรอละเลยไมใหสงทจ าเปนแกการด ารงชวตหรอสขภาพอนามยจนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก

(4) ปฏบตตอเดกในลกษณะทเปนการขดขวางการเจรญเตบโตหรอพฒนาการของเดก (5) ปฏบตตอเดกในลกษณะทเปนการเลยงดโดยมชอบ

Page 100: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

92

มาตรา 26 ภายใตบงคบบทบญญตแหงกฎหมายอน ไมวาเดกจะยนยอมหรอไมหามมใหผใดกระท าร ดงตอไปน

(1) กระท าหรอละเวนการกระท าอนเปนการทารณกรรมตอรางกายหรอจตใจของเดก (2) จงใจหรอละเลยไมใหสงจ าเปนแกการด ารงชวตหรอรกษาพยาบาลแกเดกทอยในความ

ดแลของตน จนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก (3) บงคบ ขเขญ ชกจง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกประพฤตตนไมสมควรหรอนาจะท าให

เดกมความประพฤตเสยงตอการกระท าผด (4) โฆษณาทางสอมวลชนหรอเผยแพรดวยประการใด เพอรบเดกหรอยกเดกใหแกบคคลอน

ทมใชญาตของเดกเวนแตเปนการกระท าของทางราชการหรอไดรบอนญาตจากทางราชการแลว (5) บงคบ ขเขญ ชกจง สงเสรม ยนยอม หรอกระท าดวยประการใดใหเดกไปเปนเปน

ขอทาน เดกเรรอน หรอใชเดกเปนเครองมอในการขอทานหรอการกระท าผด หรอกระท าดวยประการใดอนเปนการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากเดก

(6) บงคบ ขเขญ ใช ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกเลนกฬาหรอใหกระท าการใดเพอแสวงหาประโยชนทางการคาอนมลกษณะเปนการขดขวางตอการเจรญเตบโตหรอพฒนาการของเดกหรอมลกษณะเปนการทารณกรรมตอเดก

(7) ใชหรอยนยอมใหเดกเลนการพนนไมวาชนดใดหรอเขาไปในสถานทเลนการพนน สถานคาประเวณ หรอสถานททหามมใหเดกเขา

(8) บงคบ ขเขญ ใช ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกแสดงหรอกระท าการอนมลกษณะลามกอนาจาร ไมวาจะเปนไปเพอใหไดมาซงคาตอบแทนหรอเพอการใด

(9) จ าหนาย แลกเปลยน หรอใหสราหรอบหรแกเดก เวนแตการปฏบตทางการแพทย ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงมโทษตามกฎหมายอนทหนกกวากใหลงโทษตามกฎหมายนน มาตรา 27 หามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรทางสอมวลชนหรอสอสารสนเทศประเภทใด ซงขอมลเกยวกบตวเดกหรอผปกครอง โดยเจตนาทจะท าใหเกดความเสยหายแกจตใจ ชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอนใดของเดก หรอเพอแสวงหาประโยชนส าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ มาตรา 28 ในกรณผปกครองตกอยในสภาพไมอาจใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอน และพฒนาเดกไดไมวาดวยเหตใด หรอผปกครองกระท าการใดอนนาจะเกดอนตรายตอสวสดภาพหรอขดขวางตอความเจรญเตบโตหรอพฒนาการของเดกหรอใหการเลยงดโดยมชอบหรอมเหตจ าเปนอนใดเพอประโยชนในการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพเดก หรอปองกนมใหเดกไดรบอนตรายหรอถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม พนกงานเจาหนาทตองด าเนนการใหการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพตามพระราชบญญตน มาตรา 29 ผใดพบเหนเดกตกอยในสภาพจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพตามหมวด 3 และหมวด 4 จะตองใหการชวยเหลอเบองตนและแจงตอพนกงานเจาหนาท พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ หรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 โดยมชกชา

Page 101: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

93

แพทย พยาบาล นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห หรอเจาหนาทสาธารณสข ทรบตวเดกไวรกษาพยาบาล คร อาจารย หรอนายจาง ซงมหนาทดแลเดกทเปนศษยหรอลกจางจะตองรายงานใหพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 หรอพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจทราบโดยมชกชา หากเปนทปรากฎชดหรอนาสงสยวาเดกถกทารณกรรมหรอเจบปวยเนองจากการเลยงดโดยมชอบ การแจงหรอรายงานตามมาตราน เมอไดกระท าโดยสจรตยอมไดรบความคมครองและไมตองรบผดทางแพง ทางอาญา หรอทางปกครอง มาตรา 30 เพอประโยชนในการปฏบตตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทตามหมวด 3 และหมวด 4 มอ านาจและหนาท ดงตอไปน

(1) เขาไปในเคหสถาน สถานทใด ๆ หรอยานพาหนะใดๆ ในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกเพอตรวจคน ในกรณมเหตอนควรสงสยวามการกระท าทารณกรรมเดก มการกกขงหรอเลยงดโดยมชอบ แตในกรณมเหตอนควรเชอวาหากไมด าเนนการในทนทเดกอาจไดรบอนตรายแกรางกายหรอจตใจ หรอถกน าพาไปสถานทอนซงยากแกการตดตามชวยเหลอกใหมอ านาจเขาไปในเวลาภายหลงพระอาทตยตกได

(2) ซกถามเดกเมอมเหตอนควรสงสยวาเดกจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพ ในกรณจ าเปนเพอประโยชนแกการสงเคราะหและคมครองสวสดภาพเดกอาจน าตวเดกไปยงทท าการของพนกงานเจาหนาท เพอทราบขอมลเกยวกบเดกและครอบครว รวมทงบคคลทเดกอาศยอย ทงน จะตองกระท าโดยมชกชา แตไมวากรณใดจะกกตวเดกไวนานเกนกวาสบสองชวโมงไมได เมอพนระยะเวลาดงกลาวใหปฏบตตาม (6) ระหวางทเดกอยในความดแลจะตองใหการอปการะเลยงดและหากเจบปวยจะตองใหการรกษาพยาบาล

(3) มหนงสอเรยกผปกครอง หรอบคคลอนใดมาใหถอยค าหรอขอเทจจรงเกยวกบสภาพความเปนอย ความประพฤต สขภาพ และความสมพนธในครอบครวของเดก

(4) ออกค าสงเปนหนงสอใหผปกครองของเดก นายจางหรอผประกอบการเจาของหรอผครอบครองสถานททเดกท างานหรอเคยท างาน อาศยหรอเคยอาศยอย เจาของหรอผครอบครองหรอผดแลสถานศกษาทเดกก าลงศกษาหรอเคยศกษา หรอผปกครองสวสดภาพ สงเอกสารหรอหลกฐานเกยวกบสภาพความเปนอย การศกษา การท างาน หรอความประพฤตของเดกมาให

(5) เขาไปในสถานทอยอาศยของผปกครอง สถานทประกอบการของนายจางของเดกสถานศกษาของเดก หรอสถานททเดกมความเกยวของดวย ในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกเพอสอบถามบคคลทอยในทนนๆ และรวบรวมขอมลหรอหลกฐานเกยวกบสภาพความเปนอย ความสมพนธในครอบครว การเลยงด อปนสย และความประพฤตของเดก

(6) มอบตวเดกใหแกผปกครองพรอมกบแนะน าหรอตกเตอนผปกครองใหดแลและอปการะเลยงดเดกในทางทถกตอง เพอใหเดกไดรบการพฒนาในทางทเหมาะสม

(7) ท ารายงานเกยวกบตวเดกเพอมอบใหแกสถานแรกรบในกรณมการสงเดกไปยงสถานแรกรบหรอหนวยงานทเกยวของเมอมการรองขอเดกทอยในความดแลของพนกงานเจาหนาทจะตองไดรบการอปการะเลยงดและไดรบกาศกษาอยางเหมาะสม และกอนทจะจดใหเดกเขาอยในสถานรบเลยง

Page 102: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

94

เดสถานแรกรบสถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟ จะตองปรกษากบผเชยวชาญในสาขาวชาชพสงคมสงเคราะหและการแพทยกอนเทาทสามารถกระท าได ในการปฏบตหนาทตาม (1) (2) และ (5) พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจ าตวกอนและใหบคคลทเกยวของอ านวยความสะดวกตามสมควรบตรประจ าตวพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเษกษา มาตรา 31 ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตนใหพนกงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

หมวด 3 การสงเคราะหเดก

มาตรา 32 เดกทพงไดรบการสงเคราะหไดแก

(1) เดกเรรอน หรอเดกก าพรา (2) เดกทถกทอดทงหรอพลดหลง ณ ทใดทหนง (3) เดกทผปกครองไมสามารถอปการะเลยงดไดดวยเหตใดๆ เชน ถกจ าคกกกขง พการ

ทพพลภาพ เจบปวยเรอรง ยากจน เปนผเยาว หยา ถกทงราง เปนโรคจตหรอโรคประสาท (4) เดกทผปกครองมพฤตกรรมหรอประกอบอาชพไมเหมาะสมอนอาจสงผลกระทบตอ

พฒนาการทางรางกายหรอจตใจของเดกทอยในความปกครองดแล (5) เดกทไดรบการเลยงดโดยมชอบ ถกใชเปนเครองมอในการกระท าหรอแสวงหาประโยชน

โดยมชอบ ถกทารณกรรม หรอตกอยในภาวะอนใดอนอาจเปนเหตใหเดกมความประพฤตเสอมเสยในทางศลธรรมอนดหรอเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจ

(6) เดกพการ (7) เดกทอยในสภาพยากล าบาก (8) เดกทอยในสภาพทจ าตองไดรบการสงเคราะหตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา 33 ในกรณพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 ไดรบแจงจากบคคลตามมาตรา 29 หรอพบเหนเดกทพงไดรบการสงเคราะหตามมาตรา 32 ใหพจารณาใหการสงเคราะหตามวธการทเหมาะสม ดงตอไปน

(1) ใหความชวยเหลอและสงเคราะหแกเดกและครอบครวหรอบคคลทอปการะเลยงดเดกเพอใหสามารถอปการะเลยงดเดกไดตามมาตรา 23

(2) มอบเดกใหอยในความอปการะของบคคลทเหมาะสมและยนยอมรบเดกไวอปการะเลยงดตามระยะเวลาทเหนสมควร แตตองไมเกนหนงเดอน ในกรณทไมอาจด าเนนการตาม (1) ได

(3) ด าเนนการเพอใหเดกไดเปนบตรบญธรรมของบคคลอนตามกฎหมายวดวยการรบเดกเปนบตรบญธรรม

Page 103: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

95

(4) สงเดกเขารบการอปการะในครอบครวอปถมภหรอสถานรบเลยงเดกทเหมาะสมและยนยอมรบเดกไวอปการะ

(5) สงเดกเขารบการอปการะในสถานแรกรบ (6) สงเดกเขารบการอปการะในสถานสงเคราะห (7) สงเดกเขาศกษาหรอฝกหดอาชพ หรอสงเดกเขาบ าบดฟนฟสมรรถภาพศกษา หรอฝกหด

อาชพในสถานพฒนาและฟนฟ หรอสงเดกศกษากลอมเกลาจตใจโดยใชหลกศาสนาในวดหรอสถานททางศาสนาอน ทยนยอมรบเดกไว วธการใหการสงเคราะหตามวรรคหนงใหเปนไปตามระเบยบทปลดกระทรวงก าหนด และไมวากรณใดๆ การด าเนนการใหการสงเคราะหตาม (4) (5) (6) หรอ (7) ตองไดรบความยนยอมจากผปกครอง ความยนยอมดงกลาวตองท าเปนหนงสอตามแบบทปลดกระทรวงก าหนด หรอยนยอมดวยวาจาตอหนาพยานอยางนอยสองคน ในกรณทผปกครองไมใหความยนยอมโดยไมมเหตอนควรหรอไมอาจใหความยนยอมได ใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ มอ านาจสงเดกเขารบการสงเคราะหตามวธการดงกลาวได ทงนปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดตองฟงรายงานและความเหนของผเชยวชาญในสาชาวชาชพสงคมสงเคราะหและการแพทยกอน ใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณมอ านาจก าหนดระยะเวลาในการสงเคราะหเดกตาม (4) (5) (6) หรอ (7) แตถามพฤตการณเปลยนแปลงไปอาจจะขยายหรอยนระยะเวลาทก าหนดไวแลวกไดตามแตเหนสมควร ในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหพนกงานเจาหนาทรบด าเนนการจดใหเดกสามารถกลบไปอยในความปกครองของผปกครองโดยมชกชาในกรณเดกอยระหวางการรบการสงเคราะหถาผปกครองรองขอและแสดงใหเหนวาสามารถปกครองและอปการะเลยงดเดกได ใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ สงใหเดกพนจากการสงเคราะหและมอบตวเดกใหแกผปกครองรบไปปกครองดแลได แมวายงไมครบก าหนดระยะเวลาในการสงเคราะหกตาม ในกรณทบคคลทไดรบการสงเคราะหมอายสบแปดปบรบรณแตยงอยในสภาพทจ าเปนจะตองไดรบการสงเคราะหตอไป ปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ อาจสงใหบคคลนนไดรบการสงเคราะหตอไปจนอายยสบปบรบรณกได แตถามเหตจ าเปนตองใหการสงเคราะหตอไปอกและบคคลนนมไดคดคานปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณอาจสงใหสงเคราะหบคคลนนตอไปตามความจ าเปนและสมควร แตทงนตองไมเกนเวลาทบคคลนนมอายครบยสบสปบรบรณ มาตรา 34 ผปกครองหรอญาตของเดก อาจน าเดกไปขอรบการสงเคราะหทกรมพฒนาสงคมและสวสดการหรอส านกงานพฒนาสงคมและสวสดการจงหวด หรอทสถานแรกรบสถานสงเคราะห หรอสถานพฒนาและฟนฟของเอกชน เพอขอรบการสงเคราะหได กรณมการน าเดกมาขอรบการสงเคราะหทกรมพฒนาสงคมและสวสดการหรอส านกงานพฒนาสงคมและสวสดการจงหวด ถาเปนเดกทจ าเปนตองไดรบการสงเคราะหใหพนกงานเจาหนาทพจารณาใหการสงเคราะหทเหมาะสมตามมาตรา 33 แตในกรณทพนกงานเจาหนาทยงไมสามารถหาวธการสงเคราะหทเหมาะสมกบเดกตามมาตรา 33 ได จะสงเดกไปยงสถานแรกรบกอนกได

Page 104: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

96

กรณมการน าเดกมาขอรบการสงเคราะหทสถานแรกรบ สถานสงเคราะห หรอสถานพฒนาและฟนฟเดกของเอกชน ใหผปกครองสวสดภาพรายงานขอมลเกยวกบเดกตอพนกงานเจาหนาทเพอพจารณาด าเนนการตามวรรคสองตอไป มาตรา 35 เมอพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 พบเหนเดกทพงไดรบการสงเคราะหตามมาตรา 32 (1) และ (2) หรอไดรบแจงจากบคคลตามมาตรา 29 ใหสอบถามเพอทราบขอมลเกยวกบเดก ถาเดกเจบปวยหรอจ าตองตรวจสขภาพหรอเปนเดกพการตองรบจดใหมการตรวจรกษาทางรางกายและจตใจทนท หากเปนเดกทจ าเปนตองไดรบการสงเคราะหกใหพจารณาใหการสงเคราะหตามมาตรา 33 และไมวากรณใดใหพยายามด าเนนการเพอใหเดกสามารถกลบไปอยกบครอบครวโดยเรว แตหากปรากฎวาสภาพครอบครวหรอสงแวดลอมไมเหมาะทจะใหเดกกลบไปอยกบครอบครว และมเหตจ าเปนทจะตองใหการคมครองสวสดภาพแกเดก พนกงานเจาหนาทจะใชมาตรการคมครองสวสดภาพแกเดกตามหมวด 4 กได มาตรา 36 ในระหวางทเดกไดรบการสงเคราะหตามมาตรา 33 (2) (4) หรอ (6) หากปรากฎวาเปเดกทเสยงตอการกระท าผดและพงไดรบการคมครองสวสดภาพ ใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ มอ านาจสงใหใชมาตรการคมครองสวสดภาพแกเดกตามหมวด 4 ได มาตรา 37 เมอสถานแรกรบ สถานสงเคราะห หรอสถานพฒนาและฟนฟไดรบตวเดกไวตามมาตรา 33 (5) (6) หรอ (7) ใหผปกครองสวสดภาพรบสบเสาะและพนจเกยวกบตวเดกและครอบครวและเสนอความเหนเกยวกบวธการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพเดกแตละคนพรอมดวยประวตไปยงปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ โดยมชกชาและใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดสงการตามทเหนสมควรตอไป มาตรา 38 ในกรณทปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดสงใหเดกเขารบการสงเคราะหโดยผปกครองไมยนยอมตามมาตรา 33 วรรคสอง กรณทผปกครองของเดกไมเหนดวยกบก าหนดระยะเวลาตามมาตรา 33 วรรคสาม หรอกรณทผปกครองยนค ารองขอรบเดกไปปกครองดแลเองแตไดรบการปฏเสธจากปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดตามมาตรา 33 วรรคส ผปกครองยอมมสทธน าคดไปสศาลตามมาตรา 5 ในเขตทองทนนภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนรบทราบค าสง มาตรา 39 ในกรณทผปกครองซงไดรบเดกมาอยในความดแลมพฤตการณนาเชอวาจะใหการเลยงดโดยมชอบแกเดกอก ใหพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 ใหค าแนะน าแกผปกครอง หากผปกครองไมปฏบตตามค าแนะน ากใหยนค าขอตอปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด นายอ าเภอหรอปลดอ าเภอผเปนหวหนาประจ ากงอ าเภอ แลวแตกรณ เพอเรยกผปกครองมาท าทณฑบนวาจะไมกระท าการใดอนมลกษณะเปนการใหการเลยงดโดยมชอบแกเดกอกและใหวางประกนไวเปนจ านวนเงนตามสมควรแกฐานานรป แตจะเรยกประกนไวไดไมเกนระยะเวลาสองป ถากระท าผดทณฑบนใหรบเงนประกนเปนของกองทนคมครองเดกตามมาตรา 69

Page 105: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

97

การใหค าแนะน าหรอการเรยกประกนใหค านงถงฐานะทางเศรษฐกจของผปกครองและประโยชนสงสดของเดกเปนส าคญ

หมวด 4 การคมครองสวสดภาพเดก

มาตรา 40 เดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพไดแก (1) เดกทถกทารณกรรม (2) เดกทเสยงตอการกระท าผด (3) เดกทอยในสภาพทจ าตองไดรบการคมครองสวสดภาพตามทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 41 ผใดพบเหนหรอประสบพฤตการณทนาเชอวามการกระท าทารณกรรมตอเดกใหรบแจงหรอรายงานตอพนกงานเจาหนาท พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ หรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 เมอพนกงานเจาหนาท พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ หรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 ไดรบแจงเหตตามวรรคหนง หรอเปนผพบเหนหรอประสบพฤตการณทนาเชอวามการกระท าทารณกรรมตอเดกในสถานทใด ใหมอ านาจเขาตรวจคนและมอ านาจแยกตวเดกจากครอบครวของเดกเพอคมครองสวสดภาพเดกโดยเรวทสด การแจงหรอการรายงานตามมาตราน เมอไดกระท าโดยสจรตยอมไดรบความคมครองและไมตองรบผดทงทางแพง ทางอาญาหรอทางปกครอง มาตรา 42 การด าเนนการคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 41 วรรคสองตองรบจดใหมการตรวจรกษาทางรางกายและจตใจทนท ถาพนกงานเจาหนาทเหนสมควรตองสบเสาะและพนจเกยวกบเดกและครอบครวเพอหาวธการคมครองสวสดภาพทเหมาะสมแกเดก กอาจสงตวเดกไปสถานแรกรบกอนไดหรอถาจ าเปนตองใหการสงเคราะหกใหพจารณาใหการสงเคราะหตามมาตรา 33 และถาจ าเปนตองใหการฟนฟสภาพจตใจกใหรบสงเดกไปยงสถานพฒนาและฟนฟ การสงเดกไปสถานแรกรบ สถานพฒนาและฟนฟ หรอสถานทอนใดตามวรรคหนง ระหวางการสบเสาะและพนจเพอหาวธการคมครองสวสดภาพทเหมาะสม ใหกระท าไดไมเกนเจดวน แตในกรณทมเหตจ าเปนและสมควรเพอประโยชนของเดก พนกงานเจาหนาทหรอพนกงานอยการจะยนค ารองขอตอศาลตามมาตรา 5 เพอมค าสงขยายระยะเวลาออกไปรวมแลวไมเกนสามสบวนกได มาตรา 43 กรณทผปกครองหรอญาตของเดกเปนผกระท าทารณกรรมตอเดกถามการฟองคดอาญาแกผกระท าผดและมเหตอนควรเชอวาผถกฟองนนจะกระท าทารณกรรมแกเดกอก กใหศาลทพจารณาคดนนมอ านาจก าหนดมาตรการคมความประพฤตผนน หามเขาเขตก าหนด หรอหามเขาใกลตวเดกในระยะทศาลก าหนด เพอปองกนมใหกระท าการดงกลาวและจะสงใหผนนท าทณฑบนตามวธการทก าหนดไวตามมาตรา 46 และมาตรา 47 แหงประมวลกฎหมายอาญาดวยกได

Page 106: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

98

หากยงไมมการฟองคดอาญาหรอไมฟองคดอาญาแตมพฤตการณนาเชอวาจะมการกระท าทารณกรรมแกเดกอก ใหพนกงานเจาหนาท พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ ผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 หรอพนกงานอยการยนค าขอตอศาลตามมาตรา 5เพอออกค าสงมใหกระท าการดงกลาวโดยก าหนดมาตรการคมความประพฤตและเรยกประกนดวยกได ในกรณตามวรรคหนงและวรรคสอง หากศาลเหนวามเหตจ าเปนเรงดวนเพอคมครองเดกมใหถกกระท าทารณกรรมอก ใหศาลมอ านาจออกค าสงใหต ารวจจบกมผทเชอวาจะกระท าทารณกรรมแกเดกมากกขงไวมก าหนดครงละไมเกนสามสบวน การพจารณาออกค าสงหรอการเรยกประกนตามมาตราน ใหค านงถงประโยชนสงสดของเดกเปนส าคญ มาตรา 44 เมอพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 พบเหนหรอไดรบแจงจากผพบเหนเดกทเสยงตอการกระท าผดใหสอบถามเดกและด าเน นการหขอเทจจรงเกยวกบตวเดก รวมทงสภาพความสมพนธภายในครอบครว ความเปนอยการเลยงด อปนสย และความประพฤตของเดกเพอทราบขอมลเกยวกบเดก และถาเหนวาจ าเปนตองคมครองสวสดภาพแกเดก โดยวธสงเขาสถานคมครองสวสดภาพหรอสถานพฒนาและฟนฟกใหเสนอประวตพรอมความเหนไปยงปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณเพอพจารณาสงใหใชวธการคมครองสวสดภาพทเหมาะสมแกเดก ในกรณพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24เหนวาเดกจ าเปนตองไดรบการสงเคราะหกใหพจารณาใหการสงเคราะหตามมาตรา 33 แตถาเหนวายงไมสมควรสงตวเดกไปยงสถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ หรอสถานพฒนาและฟนฟ กใหมอบตวเดกแกผปกครองหรอบคคลทยนยอมรบเดกไปปกครองดแลโดยอาจแตงตงผคมครองสวสดภาพแกเดกตามมาตรา 48 หรอไมกได และเมอไดปรกษาหารอรวมกบผปกครองหรอบคคลทจะรบเดกไปปกครองดแลแลวอาจจะวางขอก าหนดเพอปองกนมใหเดกมความประพฤตเสยหาย หรอเสยงตอการกระท าผด โดยใหผปกครองหรอบคคลทรบเดกไปปกครองดแลตองปฏบตขอใดขอหนงหรอหลายขอตามความเหมาะสม ดงตอไปน

(1) ระมดระวงมใหเดกเขาไปในสถานทหรอทองทใดอนจะจงใจใหเดกประพฤตตนไมสมควร (2) ระมดระวงมใหเดกออกนอกสถานทอยอาศยในเวลากลางคน เวนแตมเหตจ าเปนหรอไป

กบผปกครอง (3) ระมดระวงมใหเดกคบหาสมาคมกบบคคลหรอคณะบคคลทจะชกน าไปในทางเสอมเสย (4) ระมดระวงมใหเดกกระท าการใดอนเปนเหตใหเดกประพฤตเสยหาย (5) จดใหเดกไดรบการศกษาอบรมตามสมควรแกอาย สตปญญา และความสนใจของเดก (6) จดใหเดกไดประกอบอาชพทเหมาะสมกบความถนดและความสนใจของเดก (7) จดใหเดกกระท ากจกรรมเพอพฒนาตนเองทางดานคณธรรม จรยธรรม และบ าเพญ

ประโยชนตอสงคมหากปรากฏชดวาผปกครองหรอผทรบเดกไวปกครองดแลละเลยไมปฏบตตามขอก าหนดของพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 กใหพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกรบเดกกลบไปดแล

Page 107: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

99

มาตรา 45 หามมใหเดกซอหรอเสพสราหรอบหร หรอเขาไปในสถานทเฉพาะเพอการจ าหนายหรอเสพสราหรอบหร หากฝาฝนใหพนกงานเจาหนาทสอบถามเดกเพอทราบขอมลเกยวกบเดกและมหนงสอเรยกผปกครองมารวมประชมเพอปรกษาหารอ วากลาวตกเตอนใหท าทณฑบน หรอมขอตกลงรวมกนเกยวกบวธการและระยะเวลาในการจดใหเดกท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนและอาจวางขอก าหนดใหผปกครองตองปฏบตขอใดขอหนงหรอหลายขอตามมาตรา 44 วรรคสอง หรอวางขอก าหนดอนใดเพอแกไข หรอปองกนมใหเดกกระท าความผดขนอกกได หากปรากฏวาผปกครองของเดกฝาฝนบทบญญตในวรรคหนง ใหน าบทบญญตมาตรา 39 มาใชบงคบโดยอนโลม

การวากลาวตกเตอน ท าทณฑบน และจดใหเดกท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 46 ในกรณทปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดสงใหสงเดกเขารบการคมครอง สวสดภาพหรอในกรณพนกงานเจาหนาทออกขอก าหนดใหเดกท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนตามมาตรา 45 หากผปกครองไมเหนดวยใหมสทธน าคดไปสศาลตามมาตรา 5 ภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนรบทราบค าสง มาตรา 47 วธการด าเนนการคมครองสวสดภาพเดก นอกจากทบญญตไวในหมวดนใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด

หมวด 5 ผคมครองสวสดภาพเดก

มาตรา 48 ในการด าเนนการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตแกเดกตามพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน ถาพนกงานเจาหนาทเหนวามเหตสมควรแตงตงผคมครองสวสดภาพเดกเพอก ากบดแลเดกคนใด กใหยนค าขอตอปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ ใหแตงตงพนกงานเจาหนาท นกสงคมสงเคราะห หรอบคคลทสมครใจและมความเหมาะสมเปนผคมครองสวสดภาพเดก โดยจะก าหนดสถานทอยอาศยของเดกทอยในการก ากบดแลของผคมครองสวสดภาพเดกดวยกได กรณทเดกพนจากความปกครองดแลของสถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานทพฒนาและฟนฟแลว ถามเหตผลสมควรกใหผปกครองสวสดภาพยนค าขอตอปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ ใหตงพนกงานเจาหนาท นกสงคมสงเคราะห หรอบคคลทสมครใจและมความเหมาะสมเปนผคมครองสวสดภาพเดกได การแตงตงผคมครองสวสดภาพเดกใหมระยะเวลาคราวละไมเกนสองป

Page 108: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

100

มาตรา 49 ผคมครองสวสดภาพเดกมอ านาจและหนาท ดงตอไปน (1) เยยมเยยน ใหค าปรกษา แนะน า และตกเตอนเกยวกบเรองความประพฤตการศกษา

และการประกอบอาชพแกเดกทอยในการก ากบดแล (2) เยยมเยยน ใหค าปรกษา และแนะน าแกผปกครองเกยวกบเรองการอบรมสงสอนและ

เลยงดเดกทอยในการก ากบดแล (3) จดท ารายงานและความเหนเกยวกบสภาพความเปนอยของเดกและของผปกครองเสนอ

ตอปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด พนกงานเจาหนาท ผปกครองสวสดภาพคณะกรรมการ คณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร หรอคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด แลวแตกรณ เพอด าเนนการตอไป มาตรา 50 หามมใหผปกครองสวสดภาพหรอผคมครองสวสดภาพเดก เปดเผยชอตว ชอสกล ภาพหรอขอมลใดๆ เกยวกบตวเดก ผปกครอง ในลกษณะทนาจะเกดความเสยหายแกชอเสยง เกยรตคณ หรอสทธประโยชนอยางใดอยางหนงของเดกหรอผปกครองบทบญญตในวรรคหนงใหใชบงคบแกพนกงานเจาหนาท นกสงคมสงเคราะหนกจตวทยา และผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 ซงไดลวงรขอมลดงกลาวเนองในการปฏบตหนาทของตนดวย โดยอนโลม หามมใหผใดโฆษณาหรอเผยแพรทางสอมวลชนหรอสอสารสนเทศประเภทใดซ งขอมลทเปดเผยโดยฝาฝนบทบญญตในวรรคหนงหรอวรรคสอง

หมวด 6 สถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ

สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพและสถานพฒนาและฟนฟ

มาตรา 51 ปลดกระทรวงมอ านาจจดตงสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟ ไดทวราชอาณาจกร และผวาราชการจงหวดมอ านาจจดตงสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟภายในเขตจงหวดนน หนวยงานอนของรฐนอกจากทมอ านาจหนาทตามพระราชบญญตนอาจจดตงและด าเนนกจการไดเฉพาะสถานรบเลยงเดก โดยแจงใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดแลวแตกรณทราบ และใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวดแนะน าหรอสนบสนนการจดตงและการด าเนนการดงกลาว มาตรา 52 ภายใตบงคบของมาตรา 51 ผใดจะจดตงสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟ ตองขอรบใบอนญาตตอปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ การขอรบใบอนญาต การออกใบอนญาต การขอตออายใบอนญาต การใหตออายใบอนญาต การขอรบใบแทนใบอนญาตทสญหาย ถกท าลาย หรอช ารด การออกใบแทนใบอนญาตและการเพก

Page 109: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

101

ถอนใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง และใหเสยคาธรรมเนยมตามอตราทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 53 ใหปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด คณะกรรมการ คณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร และคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด ก ากบดแลและสงเสรมสนบสนนการด าเนนงานของสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟทอยในเขตพนททรบผดชอบ มาตรา 54 ในสถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟจะตองไมด าเนนกจการในลกษณะแสวงหาก าไรในทางธรกจ และตองมผปกครองสวสดภาพเปนผปกครองดแลและบงคบบญชา การด าเนนงานของสถานทตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทปลดกระทรวงก าหนด มาตรา 55 ใหปลดกระทรวงและขาราชการจงหวดมอ านาจถอนผปกครองสวสดภาพของสถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟ ตาหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 56 ผปกครองสวสดภาพของสถานแรกรบมอ านาจและหนาท ดงตอไปน

(1) รบตวเดกทจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพไวเพอสบเสาะและพนจเดกและครอบครว วนจฉยก าหนดวธการทเหมาะสมในการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพแกเดกแตละคน ถาจ าเปนอาจรบตวเดกไวปกครองดแลชวคราวไดไมเกนสามเดอน

(2) สบเสาะและพนจเกยวกบอาย ประวต ความประพฤต สตปญญา การศกษาอบรม สขภาพ ภาวะแหงจต นสย อาชพ และฐานะของเดกทจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพรวมทงของผปกครอง หรอบคคลทเดกอาศยอยดวย ตลอดจนสงแวดลอมทงปวงเกยวกบเดก และมลเหตทท าใหเดกตกอยในสภาวะจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพ เพอรายงานไปยงหนวยงานทเกยวของ

(3) จดใหมการตรวจสขภาพกายและสขภาพจต พรอมทงด าเนนการรกษาเยยวยาแกเดกทอยในความปกครองดแล

(4) จดทพกอาศย ทหลบนอน เครองนงหม ใหเหมาะสมและถกสขลกษณะ และจดอาหารใหถกอนามยและเพยงพอแกเดกทอยในความปกครองดแล

(5) จดการศกษา การกฬา และนนทนาการใหแกเดกทอยในความปกครองดแลใหเหมาะสมกบวยและสภาพของเดกแตละคน

(6) จดสงเดกทไดด าเนนการตาม (1) และ (2) ไปยงสถานสงเคราะห สถานพฒนาและฟนฟ โรงเรยน หรอสถานทอนใดทมวตถประสงคในการสงเคราะห หรอคมครองสวสดภาพเดกใหเหมาะสมกบวยและสภาพของเดกแตละคน

Page 110: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

102

(7) มอบตวเดกแกผปกครอง หรอบคคลทเหมาะสมและยนยอมรบเดกไวอปการะเลยงดและถาเหนสมควรอาจยนค าขอใหปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ แตงตงผคมครองสวสดภาพแกเดกตามมาตรา 48

(8) ใหค าปรกษา แนะน า และชวยเหลอแกผปกครอง ในกรณทเดกจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพผปกครองสวสดภาพของสถานแรกรบตองด าเนนการใหเดกสามารถกลบไปอยกบผปกครองกอน สวนการจดใหเดกไปอยในสถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ หรอสถานพฒนาและฟนฟ ใหด าเนนการเปนวธสดทาย มาตรา 57 ผรบใบอนญาตและผปกครองสวสดภาพของสถานสงเคราะหและสถานคมครองสวสดภาพทจดตงขนตามพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนตองควบคมดแลใหมการรบเดกทจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพทกคนไวอปการะเลยงด มาตรา 58 ผปกครองสวสดภาพของสถานสงเคราะหมอ านาจและหนาทตามมาตรา 56 (1) (2) (3) และ (4) และใหมอ านาจและหนาท ดงตอไปน (1) จดการศกษา อบรม สงสอน และฝกหดอาชพแกเดกทอยในความปกครองดแลของสถานสงเคราะหใหเหมาะสมกบเดกแตละคน (2) จดบรการแนะแนว ใหค าปรกษา และชวยเหลอแกผปกครอง (3) สอดสองและตดตามใหค าปรกษา แนะน า และชวยเหลอแกเดกทออกจากสถานสงเคราะหไปแลว เพอเปนการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพแกเดกทเคยอยในสถานสงเคราะหมใหกลบไปสสภาพเดม การสบเสาะและพนจตามมาตรา 56 (2) ถาเปนกรณทเดกถกสงมาจากสถานแรกรบซงมรายงานการสบเสาะและพนจแลว อาจงดการสบเสาะและพนจกได มาตรา 59 ผปกครองสวสดภาพของสถานคมครองสวสดภาพมอ านาจและหนาท ดงตอไปน (1) ปกครองดแลและอปการะเลยงดเดกทอยในสถานคมครองสวสดภาพ (2) จดการศกษา อบรม และฝกอาชพแกเดกทอยในสถานคมครองสวสดภาพ (3) แกไขความประพฤต บ าบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพทงทางรางกายจตใจแกเดกทอยในสถานคมครองสวสดภาพ (4) สอดสองและตดตามใหค าปรกษา แนะน า และชวยเหลอแกเดกทออกจากสถานคมครองสวสดภาพไปแลว มาตรา 60 ผปกครองสวสดภาพของสถานพฒนาและฟนฟมอ านาจและหนาทดงตอไปน (1) รบเดกทจ าตองไดรบการฟนฟสมรรถภาพรางกายหรอจตใจไวปกครองดแล (2) ท าการสบเสาะและพนจเกยวกบเดกและครอบครวเพอก าหนดแนวทางการพฒนาและฟนฟเดกแตละคน

Page 111: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

103

(3) จดการศกษา ฝกอบรม สงสอน บ าบดรกษา แนะแนว และฟนฟสภาพรางกายและจตใจใหเหมาะสมแกเดกแตละคนทอยระหวางการปกครองดแล มาตรา 61 หามมใหเจาของ ผปกครองสวสดภาพ และผปฏบตงานในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟ ท ารายรางกายหรอจตใจ กกขง ทอดทง หรอลงโทษเดกทอยในความปกครองดแลโดยวธการรนแรงประการอน เวนแตกระท าเทาทสมควรเพออบรมสงสอนตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด มาตรา 62 ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน หรอตามทไดรบมอบหมายจาปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด ใหผปกครองสวสดภาพเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

หมวด 7 การสงเสรมความประพฤตนกเรยนและนกศกษา

มาตรา 63 โรงเรยนและสถานศกษาตองจดใหมระบบงานและกจกรรมในการแนะแนวใหค าปรษาและฝกอบรมแกนกเรยน นกศกษา และผปกครอง เพอสงเสรมความประพฤตทเหมาะสม ความรบผดชอบตอสงคม และความปลอดภยแกนกเรยนและนกศกษา ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 64 นกเรยนและนกศกษาตองประพฤตตนตามระเบยบของโรงเรยนหรอสถานศกษาและตามทก าหนดในกฎกระทรวง มาตรา 65 นกเรยนหรอนกศกษาผใดฝาฝนมาตรา 64 ใหพนกงานเจาหนาทปฏบตตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด และมอ านาจน าตวไปมอบแกผบรหารโรงเรยนหรอสถานศกษาของนกเรยนหรอนกศกษานน เพอด าเนนการสอบถามและอบรมสงสอนหรอลงโทษตามระเบยบ ในกรณทไมสามารถน าตวไปมอบไดจะแจงดวยวาจาหรอเปนหนงสอกไดเมอไดอบรมสงสอนหรอลงโทษนกเรยนหรอนกศกษาแลว ใหพนกงานเจาหนาทหรอผบรหารโรงเรยนหรอสถานศกษาแจงใหผปกครองวากลาวตกเตอนหรอสงสอนเดกอชนหนง การลงโทษนกเรยนหรอนกศกษาใหกระท าเทาทสมควรเพอการอบรมสงสอนตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด มาตรา 66 พนกงานเจาหนาทตามหมวดนมอ านาจด าเนนการเพอสงเสรมความประพฤตนกเรยนและนกศกษา ดงตอไปน

(1) สอบถามคร อาจารย หรอหวหนาสถานศกษา เกยวกบความประพฤตการศกษา นสยและสตปญญาของนกเรยนหรอนกศกษาทฝาฝนมาตรา 64

Page 112: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

104

(2) เรยกใหผปกครอง คร อาจารย หรอหวหนาสถานศกษาทนกเรยนหรอนกศกษานนก าลงศกษาอยมารบตวนกเรยนหรอนกศกษา เพอวากลาวอบรมสงสอนตอไป

(3) ใหค าแนะน าแกผปกครองในเรองการอบรมและสงสอนนกเรยนหรอนกศกษา (4) เรยกผปกครองมาวากลาวตกเตอน หรอท าทณฑบนวาจะปกครองดแลมใหนกเรยนหรอ

นกศกษาฝาฝนมาตรา 64 อก (5) สอดสองดแลรวมทงรายงานตอคณะกรรมการเกยวกบพฤตกรรมของบคคลหรอแหลงท

ชกจงนกเรยนหรอนกศกษาใหประพฤตในทางมชอบ (6) ประสานงานกบผบรหารโรงเรยนหรอสถานศกษา คร ผปกครอง ต ารวจ หรอพนกงาน

เจาหนาทอนเพอด าเนนการใหเปนไปตามหมวดน

มาตรา 67 ในกรณมเหตอนควรสงสยวามการฝาฝนกฎหมายหรอระเบยบเกยวกบความประพฤตของนกเรยนหรอนกศกษา ใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจเขาไปในเคหสถาน สถานทหรอยานพาหนะใดๆ ในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก หรอในระหวางเวลาท าการเพอท าการตรวจสอบการฝาฝนดงกลาวได ในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจ าตวกอน และใหบคคลทเกยวของอ านวยความสะดวกตามสมควร บตรประจ าตวพนกงานเจาหนาท ใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

หมวด 8 กองทนคมครองเดก

มาตรา 68 ใหรฐบาลจดสรรงบประมาณเพอจดตงกองทนขนกองทนหนงในส านกงาปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เรยกวา “กองทนคมครองเดก” เพอเปนทนใชจายในการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกรวมทงครอบครวและครอบครวอปถมภของเดกตามพระราชบญญตน มาตรา 69 กองทนประกอบดวย (1) เงนทนประเดมทรฐบาลจดสรรให (2) เงนทไดรบจากงบประมาณรายจายประจ าป (3) เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคหรอมอบให (4) เงนอดหนนจากตางประเทศหรอองคการระหวางประเทศ (5) เงนหรอทรพยสนทตกเปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายหรอโดยนตกรรมอน (6) เงนทรบจากเงนประกนของผปกครองทผดทณฑบนตามมาตรา 39 (7) ดอกผลทเกดจากเงนหรอทรพยสนของกองทน

Page 113: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

105

มาตรา 70 เงนและดอกผลทกองทนไดรบตามมาตรา 69 ไมตองน าสงกระทรวงการคลงเปนรายไดแผนดน มาตรา 71 ใหมคณะกรรมการบรหารกองทนคณะหนง ประกอบดวยปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนประธานกรรมการ ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงศษาธการ ผแทนส านกงบประมาณ ผแทนกบญชกลาง และผทรงคณวฒซงคณะกรรมการแตงตงไมเกนสามคน ในจ านวนนตองเปนผแทนจากภาคเอกชนซงเกยวของกบงานดานสวสดการเดกอยางนอยหนงคน เปนกรรมการ และใหรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ

มาตรา 72 ใหน าบทบญญตมาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 10 มาตรา 12มาตรา 13 และมาตรา 15 มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง และการประชมของคณะกรรมการบรหารกองทน และการแตงตงคณะอนกรรมการของคณะกรรมการบรหารกองทน โดยอนโลม มาตรา 73 ใหคณะกรรมการบรหารกองทนมอ านาจหนาท ดงตอไปน

(1) บรหารกองทนใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด (2) พจารณาอนมตการจายเงนเพอการสงเคราะห คมครองสวสดภาพและสงเสรมความ

ประพฤตเดก รวมทงครอบครวและครอบครวอปถมภของเดกตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนดหรอตามค าสงศาล

(3) รายงานสถานะการเงนและการบรหารกองทนตอคณะกรรมการตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด มาตรา 74 การรบเงน กรจายเงน การเกบรกษาเงน การจดหาผลปรโยชนและการจดการกองทน ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด มาตรา 75 ใหมคณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทนจ านวนหาคน ประกอบดวย ประธานกรรมการและกรรมการผทรงคณวฒซงคณะกรรมการแตงตงจากผซ งมความรhความสามารถและประสบการณดานการเงน การสวสดการเดก และการประเมนผล และใหรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ ใหน าบทบญญตมาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 11 มาตรา 12 และมาตรา 13 มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง และการประชมของคณะกรรมการตดตามและประเมนผลตามวรรคหนงโดยอนโลม

Page 114: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

106

มาตรา 76 คณะกรรมการตดตามและประเมนผลตามมาตรา 75 มอ านาจหนาทดงตอไปน (1) ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนงานของกองทน (2) รายงานผลการปฏบตงานพรอมทงขอเสนอแนะตอคณะกรรมการ (3) มอ านาจเรยกเอกสารหรอหลกฐานทเกยวของกบกองทนจากบคคลใดหรอเรยกบคคลใดมาชแจงขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณาประเมนผล มาตรา 77 ใหคณะรรมการบรหารกองทนจดท างบดลและบญชท าการสงผสอบบญชตรวจสอบภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนปบญชทกปใหส านกงานการตรวจเงนแผนดนเปนผสอบบญชของกองทนทกรอบปแลวท ารายงานผลการสอบและรบรองบญชและการเงนของกองทนเสนอตอคณะกรรมการภายในหนงรอยหาสบวนนบแตวนสนปบญชเพอคณะกรรมการเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบรายงานผลการสอบบญชตามวรรคสองใหรฐมนตรเสนอตอนายกรฐมนตร เพอน าเสนอตอรฐสภาเพอทราบและจดใหมการประกาศในราชกจจานเบกษา

หมวด 9 บทก าหนดโทษ

มาตรา 78 ผใดฝาฝนมาตรา 26 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามเดอน หรอปรบไมเกนสามหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา 79 ผใดฝาฝนมาตรา 27 มาตรา 50 หรอมาตรา 61 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา 80 ผใดขดขวางไมใหพนกงานเจาหนาทปฏบตตามมาตรา 30 (1) หรอ (5) หรอไมยอมสงเอกสารหรอสงเอกสารโดยรอยวาเปนเอกสารเทจแกพนกงานเจาหนาทเมอถกเรยกใหสงตามมาตรา 30 (4) ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ผใดไมยอมมาใหถอยค า ไมยอมใหถอยค าโดยไมมเหตอนสมควร หรอใหถอยค าอนเปนเทจตอพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา 30 (3) ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ แตถาผใหถอยค ากลบใหขอความจรงในขณะทการใหถอยค ายงไมเสรจสน การด าเนนคดอาญาตอบคคลนนใหเปนอนระงบไป มาตรา 81 ผใดฝาฝนขอก าหนดของศาลในการคมความประพฤต หามเขาเขตก าหนด หรอหามเขาใกลตวเดกตามมาตรา 43 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา 82 ผใดจดตงหรอด าเนนกจการสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ หรอสถานพฒนาและฟนฟตามมาตรา 52 โดยมไดรบใบอนญาตหรอ

Page 115: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

107

ใบอนญาตถกเพกถอนหรอหมดอาย ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ ถาผฝาฝนบทบญญตในวรรคหนงไดยนค าขออนญาตหรอยนค าขอตอใบอนญาตภายในระยะเวลาทพนกงานเจาหนาทก าหนด การด าเนนคดอาญาตอบคคลนนใหเปนอนระงบไป มาตรา 83 เจาของหรอผปกครองสวสดภาพของสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ หรอสถานพฒนาและฟนฟผใดไมปฏบตตามพระราชบญญตนหรอกฎกระทรวง หรอระเบยบทออกตามความในพระราชบญญตน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอนหรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ถาผฝาฝนบทบญญตในวรรคหนงไดด าเนนการแกไขหรอปฏบตตามค าแนะน าของพนกงานเจาหนาทหรอผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา 24 แลว การด าเนนคดอาญาตอบคคลนนใหเปนอนระงบไป

มาตรา 84 ผใดกระท าการเปนผปกครองสวสดภาพของสถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ และสถานพฒนาและฟนฟโดยมไดรบแตงตงตามมาตรา 55 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา 85 ผใดกระท าการอนเปนการยยง สงเสรม ชวยเหลอ หรอสนบสนนใหนกเรยนหรอนกศกษาฝาฝนบทบญญตตามมาตรา 64 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามเดอน หรอปรบไมเกนสามหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา 86 ผใดไมอ านวยความสะดวกแกพนกงานเจาหนาททปฏบตหนาทตามมาตรา 67 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

บทเฉพาะกาล มาตรา 87 ใหสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห และสถานคมครองสวสดภาพเดกของหนวยราชการ หรอของเอกชนทไดรบอนญาต ตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 294 ลงวนท 27 พฤศจกายน พ.ศ. 2515 ทด าเนนกจการอยจนถงวนทพระราชบญญตนใชบงคบเปนสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห และสถานคมครองสวสดภาพตามพระราชบญญตน มาตรา 88 บรรดากฎกระทรวง ขอบงคบ ระเบยบ ประกาศ หรอค าสงทออกโดยอาศยอ านาจตามความในประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 294 ลงวนท 27 พฤศจกายน พ.ศ.2515 และประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 123 ลงวนท 22 เมษายน พ.ศ. 2515 ใหคงใชบงคบตอไปไดเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน จนวาจะมกาออกกฎกระทรวง ขอบงคบระเบยบ ประกาศ หรอค าสงตามพระราชบญญตน

Page 116: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

108

หมายเหต เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทประกาศของคณะปฏวต ฉบนท 123 ลงวนท 22 เมษายน พ.ศ. 2515 และประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 294 ลงวนท 27พฤศจกายน พ.ศ. 2515 ใชบงคบมาเปนเวลานานสาระส าคญและรายละเอยดเกยวกบวธการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก ไมเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบน สมควรก าหนดขนตอนและปรบปรงวธการปฏบตตอเดกใหเหมาะสมยงขน เพอใหเดกไดรบการอปการะเลยงด อบรมสงสอน และมพฒนาการทเหมาะสม อนเปนการสงเสรมความมนคงของสถาบนครอบครว รวมทงปองกนมใหเดกถกทารณกรรม ตกเปนเครองมอในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ หรอถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม และสมควรปรบปรงวธการสงเสรมความรวมมอในการคมครองเดกระหวางหนวยงานของรฐและเอกชนใหเหมาะสมยงขนเพอใหสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและอนสญญาวาดวยสทธเดก จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

Page 117: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

109

ภาคผนวก ข

CHILDREN'S ONLINE PRIVACY PROTECTION ACT OF 1998 TITLE XIII-CHILDREN'S ONLINE PRIVACY PROTECTION

Page 118: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

110

CHILDREN'S ONLINE PRIVACY PROTECTION ACT OF 1998

TITLE XIII-CHILDREN'S ONLINE PRIVACY PROTECTION SEC. 1301 SHORT TITLE This title may be cited as the "Children's Online Privacy Protection Act of 1998". SEC. 1302 DEFINITIONS In this title: (1) CHILD The term "child" means an individual under the age of 13. (2) OPERATOR The term "operator"

(A) means any person who operates a website located on the Internet or an online service and who collects or maintains personal information from or about the users of or visitors to such website or online service, or on whose behalf such information is collected or maintained, where such website or online service is operated for commercial purposes, including any person offering products or services for sale through that website or online service, involving commerce—

(i) among the several States or with 1 or more foreign nations; (ii) in any territory of the United States or in the District of Columbia, or between any such territory and—

(I) another such territory; or (II) any State or foreign nation; or

(iii) between the District of Columbia and any State, territory, or foreign nation; but

(B) does not include any nonprofit entity that would otherwise be exempt from coverage under section 5 of the Federal Trade Commission Act (15 U.S.C. 45).

(3) COMMISSION.—The term "Commission" means the Federal Trade Commission. (4) DISCLOSURE.—The term "disclosure" means, with respect to personal information—

(A) the release of personal information collected from a child in identifiable form by an operator for any purpose, except where such information is provided to a person other than the operator who provides support for the

Page 119: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

111

internal operations of the website and does not disclose or use that information for any other purpose; and (B) making personal information collected from a child by a website or online service directed to children or with actual knowledge that such information was collected from a child, publicly available in identifiable form, by any means including by a public posting, through the Internet, or through—

(i) a home page of a website; (ii) a pen pal service; (iii) an electronic mail service; (iv) a message board; or (v) a chat room.

(5) FEDERAL AGENCY.— The term "Federal agency" means an agency, as that term is defined in section 551(1) of title 5, United States Code. (6) INTERNET.—The term "Internet" means collectively the myriad of computer and telecommunications facilities, including equipment and operating software, which comprise the interconnected world-wide network of networks that employ the Transmission Control Protocol/ Internet Protocol, or any predecessor or successor protocols to such protocol, to communicate information of all kinds by wire or radio. (7) PARENT.— The term "parent" includes a legal guardian. (8) PERSONAL INFORMATION.— The term "personal information" means individually identifiable information about an individual collected online, including—

(A) a first and last name; (B) a home or other physical address including street name and name of a city or town; (C) an e-mail address; (D) a telephone number; (E) a Social Security number; (F) any other identifier that the Commission determines permits the physical or online contacting of a specific individual; or (G) information concerning the child or the parents of that child that the website collects online from the child and combines with an identifier described in this paragraph.

(9) VERIFIABLE PARENTAL CONSENT.—The term "verifiable parental consent" means any reasonable effort (taking into consideration available technology), including a request for authorization for future collection, use, and disclosure described in the notice, to ensure that a parent of a child receives notice of the operator's personal

Page 120: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

112

information collection, use, and disclosure practices, and authorizes the collection, use, and disclosure, as applicable, of personal information and the subsequent use of that information before that information is collected from that child. (10) WEBSITE OR ONLINE SERVICE DIRECTED TO CHILDREN.—

(A) IN GENERAL.— The term "website or online service directed to children" means—

(i) a commercial website or online service that is targeted to children; or (ii) that portion of a commercial website or online service that is targeted to children.

(B) LIMITATION.—A commercial website or online service, or a portion of a commercial website or online service, shall not be deemed directed to children solely for referring or linking to a commercial website or online service directed to children by using information location tools, including a directory, index, reference, pointer, or hypertext link.

(11) PERSON.—The term "person" means any individual, partnership, corporation, trust, estate, cooperative, association, or other entity. (12) ONLINE CONTACT INFORMATION.—The term "online contact information" means an e-mail address or an-other substantially similar identifier that permits direct contact with a person online.

SEC. 1303. REGULATION OF UNFAIR AND DECEPTIVE ACTS AND PRACTICES IN CONNECTION WITH THE COLLECTION AND USE OF PERSONAL INFORMATION FROM AND ABOUT CHILDREN ON THE INTERNET.

(a) ACTS PROHIBITED.— (1) IN GENERAL.—It is unlawful for an operator of a website or online service directed to children, or any operator that has actual knowledge that it is collecting personal information from a child, to collect personal information from a child in a manner that violates the regulations prescribed under subsection (b). (2) DISCLOSURE TO PARENT PROTECTED.—Notwithstanding paragraph (1), neither an operator of such a website or online service nor the operator's agent shall be held to be liable under any Federal or State law for any disclosure made in good faith and following reasonable

Page 121: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

113

procedures in responding to a request for disclosure of per-sonal information under subsection (b)(1)(B)(iii) to the parent of a child.

(b) REGULATIONS.— (1) IN GENERAL.—Not later than 1 year after the date of the enactment of this Act, the Commission shall promulgate under section 553 of title 5, United States Code, regulations that— (A) require the operator of any website or online service directed to children that collects personal information from children or the operator of a website or online service that has actual knowledge that it is collecting personal information from a child— (i) to provide notice on the website of what information is collected from children by the operator, how the operator uses such information, and the operator's disclosure practices for such information; and (ii) to obtain verifiable parental consent for the collection, use, or disclosure of personal information from children; (B) require the operator to provide, upon request of a parent under this subparagraph whose child has provided personal information to that website or online service, upon proper identification of that parent, to such par-ent— (i) a description of the specific types of personal information collected from the child by that operator; (ii) the opportunity at any time to refuse to permit the operator's further use or maintenance in retrievable form, or future online collection, of personal information from that child; and (iii) notwithstanding any other provision of law, a means that is reasonable under the circumstances for the parent to obtain any personal information collected from that child; (C) prohibit conditioning a child's participation in a game, the offering of a prize, or another activity on the child disclosing more personal information than is reasonably necessary to participate in such activity; and (D) require the operator of such a website or online service to establish and maintain reasonable procedures to protect the confidentiality, security, and integrity of personal information collected from children. (2) WHEN CONSENT NOT REQUIRED.—The regulations shall provide that verifiable parental consent under paragraph (1)(A)(ii) is not required in the case of—

Page 122: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

114

(A) online contact information collected from a child that is used only to respond directly on a one-time basis to a specific request from the child and is not used to recontact the child and is not maintained in retrievable form by the operator; (B) a request for the name or online contact information of a parent or child that is used for the sole purpose of obtaining parental consent or providing notice under this section and where such information is not maintained in retrievable form by the operator if parental consent is not obtained after a reasonable time; (C) online contact information collected from a child that is used only to respond more than once directly to a specific request from the child and is not used to recontact the child beyond the scope of that request— (i) if, before any additional response after the initial response to the child, the operator uses reasonable efforts to provide a parent notice of the online contact information collected from the child, the purposes for which it is to be used, and an opportunity for the parent to request that the operator make no further use of the information and that it not be maintained in retrievable form; or (ii) without notice to the parent in such circumstances as the Commission may determine are appropriate, taking into consideration the benefits to the child of access to information and services, and risks to the security and privacy of the child, in regulations promulgated under this subsection; (D) the name of the child and online contact information (to the extent reasonably necessary to protect the safety of a child participant on the site)— (i) used only for the purpose of protecting such safety; (ii) not used to recontact the child or for any other purpose; and (iii) not disclosed on the site, if the operator uses reasonable efforts to provide a parent notice of the name and online contact information collected from the child, the purposes for which it is to be used, and an opportunity for the parent to request that the operator make no further use of the information and that it not be maintained in retrievable form; or (E) the collection, use, or dissemination of such information by the operator of such a website or online service necessary— (i) to protect the security or integrity of its website;

Page 123: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

115

(ii) to take precautions against liability; (iii) to respond to judicial process; or (iv) to the extent permitted under other provisions of law, to provide information to law enforcement agencies or for an investigation on a matter related to public safety. 1815 (3) TERMINATION OF SERVICE.—The regulations shall permit the operator of a website or an online service to terminate service provided to a child whose parent has refused, under the regulations prescribed under paragraph (1)(B)(ii), to permit the operator's further use or maintenance in retrievable form, or future online collection, of personal information from that child. (c) ENFORCEMENT.—Subject to sections 1304 and 1306, a violation of a regulation prescribed under subsection (a) shall be treated as a violation of a rule defining an unfair or deceptive act or practice prescribed under section 18(a)(1)(B) of the Federal Trade Commission Act (15 U.S.C. 57a(a)(1)(B)). (d) INCONSISTENT STATE LAW.—No State or local government may impose any liability for commercial activities or actions by operators in interstate or foreign commerce in connection with an activity or action described in this title that is inconsistent with the treatment of those activities or actions under this section. SEC. 1304. SAFE HARBORS. (a) GUIDELINES.—An operator may satisfy the requirements of regulations issued under section 1303(b) by following a set of self-regulatory guidelines, issued by representatives of the marketing or online industries, or by other persons, approved under subsection (b). (b) INCENTIVES.—

(1) SELF-REGULATORY INCENTIVES.—In prescribing regulations under section 1303, the Commission shall provide incentives for self-regulation by operators to implement the protections afforded children under the regulatory requirements described in subsection (b) of that section. (2) DEEMED COMPLIANCE.—Such incentives shall include provisions for ensuring that a person will be deemed to be in compliance with the requirements of the regulations under section 1303 if that person complies with guidelines that, after notice and comment, are approved by the Commission upon making a determination that the

Page 124: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

116

guidelines meet the requirements of the regulations issued under section 1303. (3) EXPEDITED RESPONSE TO REQUESTS.—The Commission shall act upon requests for safe harbor treatment within 180 days of the filing of the request, and shall set forth in writing its conclusions with regard to such requests.

(c) APPEALS.—Final action by the Commission on a request for approval of guidelines, or the failure to act within 180 days on a request for approval of guidelines, submitted under subsection (b) may be appealed to a district court of the United States of appropriate jurisdiction as provided for in section 706 of title 5, United States Code. SEC. 1305. ACTIONS BY STATES. (a) IN GENERAL.—

(1) CIVIL ACTIONS.—In any case in which the attorney general of a State has reason to believe that an interest of the residents of that State has been or is threatened or adversely affected by the engagement of any person in a practice that violates any regulation of the Commission prescribed under section 1303(b), the State, as parens patriae, may bring a civil action on behalf of the residents of the State in a district court of the United States of appropriate jurisdiction to— (A) enjoin that practice;

(B) enforce compliance with the regulation; (C) obtain damage, restitution, or other compensation on behalf of residents of the State; or (D) obtain such other relief as the court may consider to be appropriate.

(2) NOTICE.— (A) IN GENERAL.—Before filing an action under paragraph (1), the attorney general of the State involved shall provide to the Commission—

(i) written notice of that action; and (ii) a copy of the complaint for that action.

(B) EXEMPTION.—

Page 125: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

117

(i) IN GENERAL.—Subparagraph (A) shall not apply with respect to the filing of an action by an attorney general of a State under this subsection, if the attorney general determines that it is not feasible to provide the notice described in that subparagraph before the filing of the action. (ii) NOTIFICATION.—In an action described in clause (i), the attorney general of a State shall provide notice and a copy of the complaint to the Commission at the same time as the attorney general files the action.

(b) INTERVENTION.— (1) IN GENERAL.—On receiving notice under subsection (a)(2), the Commission shall have the right to intervene in the action that is the subject of the notice. (2) EFFECT OF INTERVENTION.—If the Commission intervenes in an action under subsection (a), it shall have the right— (A) to be heard with respect to any matter that arises in that action; and (B) to file a petition for appeal. (3) AMICUS CURIAE.—Upon application to the court, a person whose self-regulatory guidelines have been approved by the Commission and are relied upon as a defense by any defendant to a proceeding under this section may file amicus curiae in that proceeding.

(c) CONSTRUCTION.—For purposes of bringing any civil action under subsection (a), nothing in this title shall be construed to prevent an attorney general of a State from exercising the powers conferred on the attorney general by the laws of that State to—

(1) conduct investigations; (2) administer oaths or affirmations; or (3) compel the attendance of witnesses or the production of documentary and other evidence.

(d) ACTIONS BY THE COMMISSION.—In any case in which an action is instituted by or on behalf of the Commission for violation of any regulation prescribed under section 1303, no State may, during the pendency of that action, institute an action under subsection (a) against any defendant named in the complaint in that action for violation of that regulation. (e) VENUE; SERVICE OF PROCESS.—

Page 126: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

118

(1) VENUE.—Any action brought under subsection (a) may be brought in the district court of the United States that meets applicable requirements relating to venue under section 1391 of title 28, United States Code. (2) SERVICE OF PROCESS.—In an action brought under subsection (a), process may be served in any district in which the defendant— (A) is an inhabitant; or (B) may be found.

SEC. 1306. ADMINISTRATION AND APPLICABILITY OF ACT. (a) IN GENERAL.—Except as otherwise provided, this title shall be enforced by the Commission under the Federal Trade Commission Act (15 U.S.C. 41 et seq.). (b) PROVISIONS.—Compliance with the requirements imposed under this title shall be enforced under—(1) section 8 of the Federal Deposit Insurance Act (12 U.S.C. 1818), in the case of— (A) national banks, and Federal branches and Federal agencies of foreign banks, by the Office of the Comptroller of the Currency;

(B) member banks of the Federal Reserve System (other than national banks), branches and agencies of foreign banks (other than Federal branches, Federal agencies, and insured State branches of foreign banks), commercial lending companies owned or controlled by foreign banks, and organizations operating under section 25 or 25(a) of the Federal Reserve Act (12 U.S.C. 601 et seq. and 611 et seq.), by the Board; and (C) banks insured by the Federal Deposit Insurance Corporation (other than members of the Federal Reserve System) and insured State branches of foreign banks, by the Board of Direc- tors of the Federal Deposit Insurance Corporation; (2) section 8 of the Federal Deposit Insurance Act (12 U.S.C. 1818), by the Director of the Office of Thrift Supervision, in the case of a savings association the deposits of which are insured by the Federal Deposit Insurance Corporation; (3) the Federal Credit Union Act (12 U.S.C. 1751 et seq.) by the National Credit Union Administration Board with respect to any Federal credit union;

Page 127: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

119

(4) part A of subtitle VII of title 49, United States Code, by the Secretary of Transportation with respect to any air carrier or foreign air carrier subject to that part; (5) the Packers and Stockyards Act, 1921 (7 U.S.C. 181 et seq.) (except as provided in section 406 of that Act (7 U.S.C. 226, 227)), by the Secretary of Agriculture with respect to any activities subject to that Act; and (6) the Farm Credit Act of 1971 (12 U.S.C. 2001 et seq.) by the Farm Credit Administration with respect to any Federal land bank, Federal land bank association, Federal intermediate credit bank, or production credit association.

(c) EXERCISE OF CERTAIN POWERS.—For the purpose of the exercise by any agency referred to in subsection (a) of its powers under any Act referred to in that subsection, a violation of any requirement imposed under this title shall be deemed to be a violation of a requirement imposed under that Act. In addition to its powers under any provision of law specifically referred to in subsection (a), each of the agencies referred to in that subsection may exercise, for the purpose of enforcing compliance with any requirement imposed under this title, any other authority conferred on it by law. (d) ACTIONS BY THE COMMISSION.—The Commission shall prevent any person from violating a rule of the Commission under section 1303 in the same manner, by the same means, and with the same jurisdiction, powers, and duties as though all applicable terms and provisions of the Federal Trade Commission Act (15 U.S.C. 41 et seq.) were incorporated into and made a part of this title. Any entity that violates such rule shall be subject to the penalties and entitled to the privileges and immunities provided in the Federal Trade Commission Act in the same manner, by the same means, and with the same jurisdiction, power, and duties as though all applicable terms and provisions of the Federal Trade Commission Act were incorporated into and made a part of this title. (e) EFFECT ON OTHER LAWS.—Nothing contained in the Act shall be construed to limit the authority of the Commission under any other provisions of law.

Page 128: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

120

SEC. 1307. REVIEW.

Not later than 5 years after the effective date of the regulations initially issued under section 1303, the Commission shall—

(1) review the implementation of this title, including the effect of the implementation of this title on practices relating to the collection and disclosure of information relating to children, children's ability to obtain access to information of their choice online, and on the availability of websites directed to children; and (2) prepare and submit to Congress a report on the results of the review under paragraph (1).

SEC. 1308. EFFECTIVE DATE. Sections 1303(a), 1305, and 1306 of this title take effect on the later of—

(1) the date that is 18 months after the date of enactment of this Act; or (2) the date on which the Commission rules on the first application filed for safe harbor treatment under section 1304 if the Commission does not rule on the first such application within one year after the date of enactment of this Act, but in no case later than the date that is 30 months after the date of enactment of this Act.

Page 129: มาตรการทางกฎหมายในการ ...libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b185195.pdf · 2014-10-26 · คุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546

ประวตผเขยน

ชอ – ชอสกล นางสาวพนดา พลสวสด วน เดอน ป เกด 1 มถนายน 2524 วฒการศกษา ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตรจากคณะนตศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง ปการศกษา 2545 ส าเรจการอบรมวชาวาความจากสภาทนายความ รนท 32 ต าแหนงหนาทการงาน ธรกจสวนตว