ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

นายเจนจบ หาญกลบ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยสยาม ปการศกษา ๒๕๕๙

ลขสทธมหาวทยาลยสยาม

ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

นายเจนจบ หาญกลบ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยสยาม ปการศกษา ๒๕๕๙

ลขสทธมหาวทยาลยสยาม

Factors contributing to the success of internal quality assurance in accordance

with to the ministerial regulations of private schools in Bangkok

By

Mr.Jenjob Harnklab

A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the requirements for The Degree of Doctor of Philosophy in Educational Administration Graduate School

Siam University Academic Year 2016 Copyright of Siam University

หวขอวทยานพนธ ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงมหานครประสบความส าเรจ

นามผวจย นายเจนจบ หาญกลบ

อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.พล.ร.ต.หญงสภทรา เออวงศ

อาจารยทปรกษารวม ดร.สมศกด ดลประสทธ

บณฑตวทยาลยศกษาศาสตร มหาวทยาลยสยาม อนมตใหรบวทยานพนธฉบบน เปนสวนหนง

ของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

คณบดบณฑตวทยาลยศกษาศาสตร

(รองศาสตราจารย ดร.อมรชย ตนตเมธ)

คณะกรรมการสอบวทยานพนธ

ประธานกรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.อมรชย ตนตเมธ)

อาจารยทปรกษา

(ผชวยศาสตราจารย ดร.พล ร.ต.หญงสภทรา เออวงศ)

อาจารยทปรกษารวม

(ดร.สมศกด ดลประสทธ)

กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.บญม เณรยอด)

กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ชญาพมพ อสาโห)

วนท .......เดอน...........................พ.ศ..........

สารบญ

เรอง หนา บทคดยอภาษาไทย............................................................................................................................ง บทคดยอภาษาองกฤษ.......................................................................................................................จ กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................ซ สารบญ.............................................................................................................................................ฌ สารบญตาราง...................................................................................................................................ฎ สารบญภาพ......................................................................................................................................ฒ บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ........................................................................ 1 ค าถามในการวจย........................................................................................................... 6 วตถประสงคของการวจย............................................................................................... 6 ขอบเขตของการวจย ...................................................................................................... 6 กรอบแนวคดในการวจย................................................................................................. 8 นยามศพทเฉพาะ............................................................................................................ 10ประโยชนทคาดวาจะไดรบ............................................................................................ 14

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ โรงเรยนเอกชน ............................................................................................................ 17 ความส าคญของโรงเรยนเอกชน............................................................................ 18 การจดองคกรและการบรหารการศกษาเอกชน ..................................................... 19 ประเภทของโรงเรยนเอกชน ................................................................................ 22 จ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนโรงเรยนเอกชน................................................. 22 โรงเรยนเอกชนทประสบความส าเรจ .................................................................. 23 การประกนคณภาพการศกษา ...................................................................................... 24 ความหมายของการประกนคณภาพการศกษา ..................................................... 25 ความส าคญของการประกนคณภาพการศกษา ..................................................... 26 หลกการประกนคณภาพการศกษา ........................................................................ 28 ระบบการประกนคณภาพการศกษา ...................................................................... 32 กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา.................................................... 37

สารบญ (ตอ)……

ช

ฌ

สารบญ (ตอ) เรอง หนา

การประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของสถานศกษาขนพนฐาน ...................... 40 ปจจยทเกยวของกบการประกนคณภาพภายใน.............................................................. 50 งานวจยทเกยวของ......................................................................................................... 124

บทท 3 วธด าเนนการวจย ขนท 1 ศกษาองคความรเพอก าหนดกรอบแนวคดในการวจย ...................................... 132 ขนท 2 ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง ................................................................. 132 ขนท 3 การสรางเครองมอทใชในการวจย ................................................................. 133 ขนท 4 การเกบรวบรวมขอมล .................................................................................... 139 ขนท 5 การวเคราะหขอมล ........................................................................................ 140 ขนท 6 การเสนอรายงานการวจย ................................................................................ 141

สรปขนตอนการวจย .................................................................................................... 142 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สวนท 1 สถานภาพกลมตวอยาง ................................................................................ 144 สวนท 2 ผลการศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายใน .............................. 145 สวนท 3 ผลการวเคราะหคาเฉลยของปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ...... 154 สวนท 4 ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ........ 170 สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลกรณศกษา .................................................................. 185

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลการวจย และขอเสนอแนะ สรปผลการวจย .......................................................................................................... 192 อภปรายผล .................................................................................................................. 196 ขอเสนอแนะ ................................................................................................................ 203

บรรณานกรม ..................................................................................................................... 205 ภาคผนวก ภาคผนวก ก. เครองมอการวจย ภาคผนวก ข รายชอผทรงคณวฒและผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอการวจย ภาคผนวก ค หนงสอขอความอนเคราะหทอลองใชและเกบขอมลการวจย ภาคผนวก ง หนงสอตอบรบการลงวารสารเผยแพรผลการวจย

ภาคผนวก จ ประวตผท าวจย

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 แสดงจ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนโรงเรยนเอกชน จ าแนกตามประเภท......................... 23 2.2 แสดงจ านวนโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทรบการประเมนภายนอกและ ไดรบรองมาตรฐานการศกษา จ าแนกตามระดบการจดการศกษา ......................................... 23 2.3 แสดงจ านวนโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทรบการประเมนภายนอกและ ไดรบรองมาตรฐานการศกษา จ าแนกตามระดบการจดการศกษา ......................................... 24 2.4 การสงเคราะหแนวคดปจจยทนกวชาการใชในการกระบวนการพฒนาคณภาพ................... 74 3.1 แสดงจ านวนรอยละของประชากร กลมตวอยาง จ าแนกตามขนาดโรงเรยนและผใหขอมล 133 3.2 คา IOC จากการพจารณาเครองมอของผทรงคณวฒ ............................................................. 136 3.3 แสดงคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามสภาพการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวง ........................................................................................... 137 3.4 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามปจจยทใชในการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวงใหประสบความส าเรจ........................................................ 138 3.5 ระดบความสมพนธของคาสมประสทธสหสมพนธ ............................................................ 141 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามขนาดโรงเรยน............................................. 144 4.2 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงโดยรวม ............................................................................................................. 145 4.3 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา................................................................. 146 4.4 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา ...................................................... 147 4.5 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ........................................................ 148 4.6 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการศกษา ............................................... 149 4.7 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา.................................................. 150

สารบญตาราง (ตอ) /.....

ฏ

สารบญตาราง(ตอ) ตารางท หนา

4.8 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน.................................................... 151 4.9 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดท ารายงานประจ าป ...................................................................... 152 4.10 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง .......................... 153 4.11 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง โดยภาพรวม ................................................................................................ 154 4.12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานโครงสรางองคการ ................................................ 155 4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานเทคโนโลย.............................................................. 156 4.14 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ.................................. 157 4.15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางสงคม....................................... 158 4.16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางการเมอง .................................. 159 4.17 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานวฒนธรรมองคการ................................................. 160 4.18 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานบรรยากาศองคการ................................................. 161 4.19 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานความผกพนตอองคการ ........................................ 162 4.20 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการปฏบตตามบทบาทหนาท................................. 163

สารบญตาราง (ตอ) /.....

ฐ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 4.21 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ ............................ 164 4.22 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดหาและการใชทรพยากร .............................. 165 4.23 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน...................... 166 4.24 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานกระบวนการตดตอสอสาร...................................... 167 4.25 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานภาวะผน าและการตดสนใจ.....................................168 4.26 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม......... 169 4. 27 แสดงคาเฉลยสภาพการประกนคณภาพภายใน (Y)และคาเฉลยปจจยการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวง (X)....................................................................................171 4.28 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในกบปจจยการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง............................................................ 173 4.29 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน โดยภาพรวม (Ytot).................................................. 176 4.30 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา (Y1) .............................................. 177 4.31 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา(Y2)...................................... 178 4.32 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดระบบการบรหารและสารสนเทศ (Y3).................................. 179 4.33 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา (Y4)....................... 180

สารบญตาราง (ตอ) /.......

ฑ

.........

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

4.34 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดใหมการตดตาม ตรวจสอบคณภาพการศกษา (Y5).............. 181 4.35 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน (Y6)................................... 182 4.36 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดท ารายงานประจ าป (Y7)....................................................... 183 4.37 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง (Y8)............. 184

ฒ

สารบญภาพ

หนา

แผนภาพท 1.1 กรอบแนวคดเบองตนในการวจย .......................................................................... 9 2.1 องคประกอบของระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา..................... 35 2.2 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก36 2.3 ตวแปรทสมพนธและเชอมโยงสมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา................... 41 2.4 แสดงโครงสรางองคการในเชงระบบ.................................................................... 52 2.5 แสดงรปแบบกระบวนการทมอทธพลตอประสทธผลองคการ............................. 55 2.6 ตวแปรทมอทธพลตอบรรยากาศขององคการ...................................................... 98 2.7 กระบวนการก าหนดเปาหมายในองคกร............................................................. 104 2.8 แสดงสถานภาพของการวเคราะหสภาพแวดลอมขององคการ(SWOT).............. 105 3.1 สรปขนตอนการด าเนนการวจย........................................................................... 143

ณ

1

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

บญญตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบปพทธศกราช 2540 ฉบบป 2550 และฉบบรางทท าประชามตผานความเหนชอบจากประชาชน เมอ 7 สงหาคม 2559 รบรองสทธพลเมองในการไดรบการศกษาตรงกนวาบคคลมสทธรบการศกษาไมนอยกวาสบสองปทรฐจะตองจดใหอยางมคณภาพ สอดคลองกบพระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตร ณ วทยาลยวชาการศกษาประสานมตร 12 ธนวาคม 2512 “…งานดานการศกษาเปนงานส าคญทสดอยางหนงของชาต เพราะความเจรญและความเสอมของชาตนน ขนอยกบการศกษาของพลเมองเปนขอใหญ จงตองจดการศกษาใหเขมแขงยงขน...” ตงแตป 2540 เปนตนมา กระแสการปฏรปการศกษาเรมมขนอยางเปนรปธรรม เรมตนการบญญตกฎหมายแมบทในการจดการศกษาของชาตใชมาจนถงปจจบน

ท าอยางไรระบบการศกษาไทยจงจะเขมแขง มคณภาพสามารถพฒนาคนได ศาสตราจารย ดร.วจตร ศรสอาน กลาววา กระทรวงศกษาธการไดกระจายอ านาจไปยงสถานศกษา โดยมงหวงวาผมสวนไดสวนเสยคอ ประชาชน ผปกครอง จะไดสถานศกษาทมคณภาพ อยากเหนบตรหลาน ไมวาจะเรยนทไหนในประเทศไทย นอกจากจะไดโอกาสยงไดคณภาพทใกลเคยงกน เรมตนล าดบแรก การศกษาจะตองท าใหประเทศพงตนเองได ตองท าใหคนอานออกเขยนได เปนพลเมองด มอาชพ สามารถเปนก าลงส าคญชวยตนเองไดโดยไมตองพงพาคนอน ล าดบถดไปคนตองพฒนาได เพราะโลกนเปนโลกของการแขงขน เมอมการแขงขน คนจงเปนปจจยส าคญทสด ถาการศกษาพฒนาคนไมมคณภาพทจะแขงขนกบคนอนได กมแตจะสรางปญหาตอการพฒนาทกดาน ยงทกวนนกระแสของการแขงขนมสงขน โลกเปลยนแปลงเรว คณภาพการศกษากจะตองทดเทยมกบนานาประเทศ เราถงจะอยในประชาคมโลกนไดดวยความสข (วจตร ศรสอาน,2558 : 5)

แมวา ประเทศไทยในเกอบทกรฐบาลทผานมา ไดจดสรรงบประมาณดานการจดการศกษามากเปนล าดบตนๆ ของงบประมาณรายจายประจ าป จนกระทงโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (United Nations Development Programme:UNDP) ทดแลเรองการศกษาไดจดประเทศไทยเปน 1 ใน 3 กลมแรกของประเทศทไดลงทนดานการศกษามากทสด แตผลการประเมนคณภาพการศกษากเปน 1 ใน 3 กลมสดทายเชนเดยวกน ลกษณะเชนนมเพยงไมกประเทศทการลงทนกบผลนนอยตรงกนขาม ท าใหเกดการเรยกรองตองการมากทจะใหการจดการศกษามคณภาพ ท าอยางไรจะใหงบประมาณหรอการลงทนการศกษาไปอยทโรงเรยน ใหอสระโรงเรยนมความสามารถในการ

2

จดการทรพยากรทสงตรงไปยงโรงเรยนทงหมดเพอแลกเปลยนกบสงเดยวทระบบการศกษาอยากไดจากโรงเรยน คอ คณภาพการศกษา (ยงยทธ วงศภรมยศานต, 2547) การทมงบประมาณปละ 5 แสนกวาลานบาท มเปาหมายทชดเจนอยางเดยวคอ ท าอยางไรใหผเรยนทกคนตงแตระดบชนอนบาลจนถงระดบอดมศกษามคณภาพตามมาตรฐานทหลกสตรก าหนด ในอดตเมอกลาวถงเรองคณภาพการศกษา จะหมายถงการด าเนนงานภายในหองเรยนและภายในประเทศเทานน ไมมการเปรยบเทยบกบนานาชาต ท าใหสงคมเขาใจวาคณภาพการศกษาของประเทศมคณภาพ แตปจจบนมาตรฐานการศกษาของประเทศมการประเมนผลรวมกบนานาชาต เชน PISA หรอ Programme for International Student Assessment เปนการทดสอบเพอประเมนสมรรถนะของผเรยนเกยวกบการใชความรและทกษะในชวตจรงมากกวาการเรยนรตามหลกสตรในโรงเรยนเหมอนในอดต ปจจบนเราทราบวาคณภาพการศกษาของประเทศไทยยงต ากวาประเทศอนๆ สงคมเรมกงวลถงคณภาพการศกษาของประเทศ เนองจากคนคอปจจยทส าคญทสดในการพฒนาประเทศ และมค าถามเรองคณภาพของผเรยนทอยในความดแลเอาใจใสของคร ท าใหเกดกระบวนการเพอใหคณภาพการศกษามมาตรฐาน มความกาวหนาเทาเทยมกบประเทศอนๆ เชน ประเทศสงคโปร ทมคณภาพการศกษาอยในอนดบตนๆ ของโลก เปนตน (รง แกวแดง,2558 : 100-101)

ประสบการณทไดจากการปฏรปการศกษาระยะแรก เปนบทเรยนใหสงคมตนตระหนกเมอพบวาคณภาพการศกษาของชาตยงวกฤต ความคาดหวงทจะใหการศกษาเปนเครองมอพฒนาคณภาพชวต คณภาพสงคมและประเทศชาตยงไมบรรลเปาหมาย (ธงทอง จนทรางศ ,2552) ปญหาส าคญนไมเพยงแตประเทศไทยเทานน ประเทศอนทวโลก เรมค านงถงสภาพการจดการศกษาของตนมากขน ยงในปจจบนมองคกรตดตามตรวจสอบและประเมนผลการจดอนดบความสามารถในการแขงขนระดบโลกเผยแพรผลส ารวจใหทราบกนอยางกวางขวางและตอเนอง ส าหรบประเทศไทยสงเหลานสะทอนคณภาพการจดการศกษาไดเปนอยางด (อมรวชช นาครทรรพ ,2552 : 2) ตวอยางกรณ ป 2558 ไอ เอม ด (Internation Institute for Management Development : IMD) ไดเผยแพรผลการจดอนดบขดความสามารถในการแขงขน (IMD World Competitiveness) ในภาพรวม พบวาไทยอยในอนดบท 30 จาก 61 ประเทศ ซงตกลงไป 1 อนดบ จากเดมป 2557 ในขณะทการประเมนความสามารถการแขงขนดานการศกษาซงไดจดไวในโครงสราง (infrastructure)โดยใชตวชว ดความสามารถดานการศกษาจากผใหขอมลตอการศกษาระดบประถมศกษา มธยมศกษาและอดมศกษา ผลการจดอนดบอยในอนดบท 46 ซงหมายถงอยในกลมประเทศ 2 ใน 3 ของจ านวนทงหมดทอยรงทายเชนเดยวกน (ส านกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน[สสค.], 2559)

3

คณภาพศกษาเปนเรองของทกคนในชาตทจะตองรวมมอกนปรบปรงและพฒนา จดใหมคณภาพและเสมอภาค โดยอาศยกระบวนการจดการทมประสทธภาพ ซงไมใชภารกจของรฐเพยงฝายเดยว เอกชน องคกรปกครองสวนทองถนและสถาบนสงคมอนๆ ตองรวมมอกนด าเนนการดวยอยางจรงจงภายใตการแสดงบทบาทเปนองคกรกลางของกระทรวงศกษาธการทรบผดชอบงานการศกษาของประเทศในการก าหนดนโยบาย เปาหมาย แผนงานและมาตรฐานคณภาพการศกษาโดยการสนบสนนทรพยากรและการตดตามผลและวธการประเมนคณภาพสรางความเชอมนในคณภาพการศกษา (พณสดา สรธรงศร,2552 : 48) การประกนคณภาพการศกษา(Quality Assurance) เปนกลไกส าคญทจะขบเคลอนการพฒนาคณภาพด าเนนไปอยางตอเนอง ตามหลกการส าคญ คอ การกระจายอ านาจ การเปดโอกาสใหมสวนรวมในการท างาน และการแสดงความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบได โดยใชระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา อนประกอบดวยกระบวนการด าเนนงานทสมพนธกน 3 สวน คอ 1) การประเมนคณภาพภายใน ซงด าเนนการไดโดยสถานศกษาเองหรอการประเมนโดยหนวยงานตนสงกด 2) การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา สถานศกษาตองมการตดตามตรวจสอบความกาวหนาในการด าเนนโครงการกจกรรมงานเปนระยะมผรบผดชอบการด าเนนงานเพอการรวบรวมสารสนเทศ และผลการตดตามตรวจสอบมาใชปรบปรงงานอยางตอเนอง นอกจากจะแสดงวาสถานศกษาท างานอยางเปนระบบแลวยงเปนการเตรยมตวใหพรอมรบการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาจากหนวยงานตนสงกด อยางนอย 1 ครง ภายใน 3 ปและการประเมนคณภาพภายนอกอก 1 ครง ในทกระยะ 5 ป อกดวย 3) การพฒนาคณภาพการศกษา เปนการด าเนนกจกรรมใด ๆ เพอใหเกดการยกระดบคณภาพใหสงขน โดยมมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาเปนเปาหมาย ในการก าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ตองสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาชาตและมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน สถานศกษาอาจเพมเตมมาตรฐานทเฉพาะเจาะจงเหมาะกบสภาพของชมชนได มาตรฐานจะเปนกรอบควบคมการด าเนนงานใหบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน[สพฐ.],2554 : 8-9)

ปจจบนสถานศกษามอสระในการบรหารจดการศกษาดวยตนเอง มการพฒนาหลกสตรสถานศกษาเอง คณภาพผเรยนและคณภาพการบรหารจดการจงมความแตกตางกน ดงนน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2) พ.ศ. 2545 จงก าหนดใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษา จดใหมระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา น าไปสการก าหนดใหมมาตรฐานการศกษาขนพนฐานขน แมวาการพฒนาใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในของสถานศกษาจะผานไปแลวชวงระยะหนง คอ รอบทศวรรษทผานมา (พ.ศ. 2542 - 2551) กระแสสงคมกยงมการวพากษวจารณวาระบบการประกนคณภาพภายในของ

4

สถานศกษายงไมเขมแขง สถานศกษาไมไดสรางระบบคณภาพใหเกดอยางจรงจง มงเนนการปรบปรงเพอใหผานเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกเทานน ดวยเหตน กระทรวงศกษาธการจงประกาศกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 ลงวนท 11 มนาคม พ.ศ. 2553 ทก าหนดใหสถานศกษาตองพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาดวยการมสวนรวมกบหนวยงานทเกยวของ และตองมการด าเนนงาน 8 ประการ โดยเรมตนตงแต 1) ก าหนดมาตรฐานของสถานศกษา 2) จดท าแผนพฒนาการจดการศกษาทมงคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา 3) จดระบบบรหารและสารสนเทศ 4) ด าเนนงานตามแผน 5) ตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 6) ประเมนคณภาพภายใน 7) จดท ารายงานประจ าปเสนอบคคลและหนวยงานทเกยวของ จนถง 8) มการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนองจนเปนวฒนธรรมขององคกรทย งยน ทงน เพอใหเขาสการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาอยางแทจรง

จากการประเมนคณภาพภายนอกรอบสามโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.) ในชวงระยะแรก เมอป 2554 ทราบผลวา สถานศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานทวประเทศทเขารวมรบการประเมนจ านวน 7,985 แหง มผลการประเมนคณภาพทสะทอนถงคณภาพดานผเรยนยงอยในระดบต ากวาเกณฑ ไมครบเงอนไขของการไดรบการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา เพราะผานเกณฑไมครบทง 3 เกณฑ คอ มผลรวมคะแนนการประเมนคณภาพภายนอกตงแต 80 คะแนน ขนไป มตวบงชอยางนอย 10 ตวบงช จากทงหมด 12 ตวบงช ทมระดบคณภาพตงแตระดบดขนไปและตองไมมตวบงชใดตวบงชหนง อยในระดบคณภาพตองปรบปรงหรอตองปรบปรงเรงดวน เมอพจารณาจ าแนกรายสงกด ในสวนของโรงเรยนเอกชน พบวา ยงมอกจ านวนมากกวา 500 แหง คดเปนรอยละ 14 ไมไดรบการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา จงตองมการปรบปรงคณภาพการศกษาและรบการประเมนอกครงหนง (ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา[สมศ.],2555 :3) เมอมการประเมนระยะหลงสด กบกลมสถานศกษาขนพนฐานทเหลอทงหมด สถานศกษาในสงกดส านกงานสงเสรมการศกษาเอกชนซงเปนโรงเรยนเอกชนทจดการศกษาระดบประถมศกษาและ/หรอมธยมศกษา ไดเขารบการประเมนภายนอกดวย จ านวน 204 แหง ครงน ผลปรากฏวามโรงเรยนเอกชนอก รอยละ 27 ยงไมไดรบการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา (ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา,2556 :43) เมอศกษาปญหาในเชงลกพบวา คณภาพการศกษาโรงเรยนเอกชนยงไมเปนทพงพอใจของสงคม พอแมและผปกครอง เพราะผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลกตามหลกสตรระดบการศกษาขนพนฐาน (O-NET) ไดแก ภาษาองกฤษ คณตศาสตร วทยาศาสตรและสงคมศกษา ในปการศกษา 2555 ซงเปนตวบงชส าคญของการรบรองคณภาพดานผลการจดการศกษา

5

ทกระดบชนไดคะแนนต าและลดลงกวาปการศกษาทผานมา (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (2556 : 48 - 49) ผลทเกดจากการจดการศกษา ซงเปนตวชวดคณภาพผเรยนเปนสงสะทอนคณภาพมาตรฐานการศกษา มความส าคญและมน าหนกคะแนนมากทสดตามหลกเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสามทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาทวาดวยผลการจดการศกษาตามกฎกระทรวง (สมศ.,2554 : 43) การปรบกระบวนทศนการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยนเอกชนตามแนวทางการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทง 4 ดาน คอ ดานการพฒนาคณภาพคนไทยยคใหม การพฒนาคณภาพครยคใหม การพฒนาคณภาพสถานศกษาแหลงเรยนรยคใหม และดานการพฒนาคณภาพการบรหารจดการใหมเพอยกระดบและพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษาสความเปนเลศตามแนวทางการปฏรปการศกษา ซงโรงเรยนเอกชนยงด าเนนการในภาพรวมอยในระดบนอยอยใหมากยงขน (นนทดา ทองเจอ, 2554 : 148)

เขตพนทกรงเทพมหานคร มจ านวนสถานศกษาตงอยหลายสงกด แตมจ านวนโรงเรยนเอกชนถง 707 แหง คดเปนสดสวนจ านวนทมากทสดและเปนสดสวน 1 ใน 5 ของจ านวนทงประเทศ 3,776 แหง โรงเรยนเอกชนมสทธและโอกาสในการจดการศกษาอบรมในทกระดบการศกษา (กลมพฒนาสารสนเทศ ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, 2557) โรงเรยนเอกชนเหลานสามารถพฒนาผเรยนใหเกดคณลกษณะอนพงประสงคตามปรชญา ปณธาน วสยทศน พนธกจและวตถประสงคของการจดตงสถานศกษา ซงเปนคณลกษณะเฉพาะประสบความส าเรจตามจดเนนและจดเดนทเปนผลสะทอนถงความเปนอตลกษณและเอกลกษณ ซงเปนความช านาญและความเชยวชาญเฉพาะแหงของตนได (ชาญณรงค พรรงโรจน,2557 : 6-10) ในมมมองเชงเปรยบเทยบ สถานศกษาเหลานจะเปนคแขงส าคญกบโรงเรยนของรฐ แตกมสวนชวยใหเกดการแขงขนดานคณภาพการศกษา ซงเปนทางเลอกทดใหผปกครองและนกเรยนมโอกาสเลอกเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพมากยงขน (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน.2556 :11)

โรงเรยนเอกชนในฐานะเปนสถานศกษาทมบทบาทส าคญในการแบงเบาภารกจการจดการศกษาของชาตทงในเชงปรมาณทในอนาคตจะยงมความส าคญมากยงขนเมอรฐก าหนดสดสวนเปดโอกาสใหโรงเรยนเอกชนเขามามสวนรวมจดการศกษากบสถานศกษาภาครฐเพมมากขนโดยมสดสวนผเรยนระหวางรฐ : เอกชน เปน 65 : 35 ในป 2559 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2553) และในเชงนโยบายดานคณภาพโรงเรยนเอกชนมแนวทางการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามระบบ หลกเกณฑและวธการทกฎกระทรวงศกษาธการก าหนดเชนเดยวกบสถานศกษาสงกดอน ทงนเพอเปนสถานศกษาทมคณภาพมาตรฐานการศกษาเปนตวเลอกทดส าหรบประชาชนอกทางหนง กรณกรงเทพมหานครซงมโรงเรยนเอกชนตงอยกระจดกระจายอยเตมพนทยอมม

6

บรบท มวตถประสงคของการจดการศกษาตามตราสารจดตงโรงเรยน มปรชญา ปณธานหรอวสยทศนซงเปนเอกลกษณเฉพาะแหงเปนตวก าหนด มความแตกตางกนในทางปฏบตเพราะมบรบทและปจจยทไมอาจจะเหมอนกนได ในขณะทการพฒนาคณภาพการศกษาโรงเรยนเอกชนจะตองด าเนนการประกนคณภาพภายในตามแนวทางซงเปนกระบวนการทกฎกระทรวงศกษาธการก าหนดไวเชนเดยวกบสถานศกษาสงกดอน โดยมผลผลตซงเปนเปาหมายสดทายของคณภาพ คอโรงเรยนไดรบรองมาตรฐานการศกษาจากการประเมนภายนอก ความส าเรจนยอมเกดจากการวเคราะหและน าปจจยตางๆ ซงเปนตวปอนมาสนบสนนสงเสรมใหการประกนคณภาพภายในด าเนนการไปตามกระบวนการไดอยางมประสทธภาพ

ดงนน ภายใตกฎกระทรวงซงเปนนโยบายการประกนคณภาพการศกษาฉบบเดยวกน แตเปดโอกาสใหมการใชวธการบรหารจดการคณภาพทหลากหลายในทางปฏบต จงเปนทสนใจวาโรงเรยนเอกชนในพนทเขตกรงเทพมหานคร จะสามารถวเคราะหและก าหนดทางเลอกปจจยส าคญอะไรทเกยวของใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฏกระทรวงใหประสบความส าเรจ

ค าถามในการวจย การวจยครงนมงศกษาปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ มค าถามในการวจย คอ

1. สภาพปจจบนของการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงในโรงเรยน เอกชนเขตกรงเทพมหานคร อยในระดบใด

2. มปจจยอะไรบางทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของ โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน

เอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ 2. เพอวเคราะหปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

ขอบเขตของการวจย การศกษาปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของ

โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ ก าหนดขอบเขตของการวจย 3 ดาน คอ

7

1. ดานเนอหา การศกษาครงนจ าแนกเนอหาซงเปนสวนส าคญในขอบเขตการวจยม 2 สวน คอ 1.1 การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ

และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 ซงโรงเรยนเอกชนตองถอปฏบต ม 8 ดาน คอ 1) การก าหนดมาตรฐานการศกษา 2) จดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 3) จดระบบบรหารและสารสนเทศ 4) ด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 5) จดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 6) จดใหมการประเมนคณภาพภายใน7) จดท ารายงานประจ าปและ 8) จดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง

1.2 ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของ โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ ผวจยสรางกรอบแนวคดโดยใชปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการ ตามแนวคดของ Steers and others (1985)เปนปจจยหลกและสงเคราะหผลการศกษาของนกวชาการคนอนๆ ไดแก Saraph(1988) Taylor & Hill(1993)Kaufma & Zahn(1993) Ted(1993) Sammons and others(1993) Murgatroyd & Morgan(1994) Fullan(cited in Healy,1994) Blankstein(1996) Moorhead & Griffin (1998) Zalri (1998) Orsini(2000) Hertling (2000) Mohd & Aspinwall(2000)Dayton(2001) Guo(2002) สวมล วองวาณชและคณะ(2545)อารย วธศภกร (2546) เกจกนก เออวงศ (2546) ชาญยทธ รวยะวงศ (2548) น าพชญ ธรรมหเวศน(2549) และมยร แพรหลาย (2554)เพอใหไดปจจยรองเปนกรอบแนวคดปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนทประสบความส าเรจ ดงน

1) ปจจยดานลกษณะขององคการ (Organizational Characteristics) ประกอบดวยโครงสรางองคการและเทคโนโลย

2) ปจจยดานลกษณะของสภาพแวดลอม(Environmental Characteristics) ประกอบดวย สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สภาพแวดลอมทางสงคม สภาพแวดลอมทางการเมอง วฒนธรรมองคการและบรรยากาศองคการ 3) ปจจยดานลกษณะของบคลากร (Employee Characteristics)ประกอบดวยความผกพนตอองคการและการปฏบตตามบทบาทหนาท 4) ปจจยดานนโยบายการบรหารและการปฏบต(Managerial Policies and Practices) ประกอบดวยการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ การจดหาและใชทรพยากรกระบวนการตดตอสอสาร ภาวะผน าและการตดสนใจ และการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม

2. ดานประชากรและกลมตวอยาง 2.1 ประชากร

8

ประชากรทใชในการวจยครงนไดแก โรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาทจดการศกษาขนพนฐานเฉพาะในระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษาและท งทจดการศกษาตอเนองกนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ซงมทตงอยในเขตกรงเทพมหานคร จ านวน 282 แหง ใชขอมล ณ วนท 24 กนยายน 2557(ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน : 2557) เปนหนวยวเคราะห

2.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา

และจดการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษาและหรอระดบมธยมศกษาทต งอยในเขตกรงเทพมหานคร เฉพาะโรงเรยนทประสบผลส าเรจในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน โดยพจารณาจากผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม(พ.ศ.2554-2558)ไดระดบคณภาพดและดมาก จ านวน 173 แหง จ าแนกเปน 3 ขนาด คอโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ ก าหนดกลมผใหขอมลเปนผอ านวยการโรงเรยนเนองจากมบทบาทหนาทและความรบผดชอบการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยนโดยจดระบบการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง กบบคลากรผปฏบตหนาทงานประกนคณภาพภายใน ซงเปนบคคลทมความรความเขาใจในกระบวนการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเปนอยางดโดยไดรบการแตงตงใหปฏบตหนาทและรบผดชอบงานประกนคณภาพภายในตามภารกจและโครงสรางการบรหารโรงเรยน รวมทงสน 346 คน

3. ขอบเขตระยะเวลาในการศกษา ผวจยเกบรวบรวมขอมลการวจย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 (1 ตลาคม 2558 - 30

เมษายน 2559)

กรอบแนวคดในการวจย จากขอบเขตการวจยและการศกษาวรรณกรรมทเกยวของ ผวจยสามารถสรางกรอบแนวคดเบองตนในการวจยไดดงแผนภาพน

9

แผนภาพท 1.1 กรอบแนวคดเบองตนในการวจย

1.ลกษณะของ

องคการ

1. โครงสรางองคการ

2. เทคโนโลย

2.ลกษณะของ

สภาพแวดลอม

3. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

4. สภาพแวดลอมทางสงคม

5. สภาพแวดลอมทางการเมอง

6. วฒนธรรมองคการ

7. บรรยากาศองคการ

3.ลกษณะของ

บคลากร

8. ความผกพนตอองคการ

9.การปฏบตตามบทบาทหนาท

4.นโยบายการบรหาร

และการปฏบต

10. การก าหนดเปาหมาย เชงกลยทธ

11. การจดหาและการใชทรพยากร

12. การจดสภาพแวดลอมในการ ปฏบตงาน

13. กระบวนการตดตอสอสาร

14. ภาวะผน าและการตดสนใจ

15.การปรบตวขององคการและ การรเรมสงใหม

1.การก าหนด มาตรฐาน การศกษา

2.จดท าแผนพฒนาการจดการศกษา

3.จดระบบบรหารและสารสนเทศ

4.ด าเนนงานตาม แผนพฒนาการจด การศกษา

5.จดใหมการตดตาม ตรวจสอบคณภาพ การศกษา

6.จดใหมการประเมน คณภาพภายใน

7.จดท ารายงาน ประจ าป

8.จดใหมการพฒนา คณภาพการศกษา อยางตอเนอง

การด าเนนการประกนคณภาพ

ภายในตามกฎกระทรวง ปจจย

10

นยามศพทเฉพาะ การศกษาขนพนฐาน หมายถง การศกษากอนระดบอดมศกษา ซงไดแกการศกษาระดบปฐมวย ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา

การประกนคณภาพการศกษา หมายถง การบรหารจดการและการด าเนนกจกรรมทางวชาการตามภารกจส าคญของสถานศกษาเพอควบคม พฒนาคณภาพและมาตรฐานของการศกษา โดยใชกระบวนการควบคม ตรวจสอบคณภาพและการประเมนจากภายในและภายนอกสถานศกษา

โรงเรยนเอกชนทประสบความส าเรจ หมายถง สถานศกษาเอกชนประเภทสามญศกษาทจดการศกษาขนพนฐานในเขตกรงเทพมหานคร ด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ผานการประเมนคณภาพภายนอกและไดรบรองมาตรฐานการศกษาในระดบคณภาพดหรอดมาก ระดบคณภาพการศกษา หมายถง ระดบความส าเรจทโรงเรยนเอกชนด าเนนการประกนคณภาพการศกษาบรรลเปาหมาย ซงส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) ก าหนดระดบคณภาพไวท 5 ระดบ คอ ระดบดมาก ด พอใช ตองปรบปรงและตองปรบปรงเรงดวน การประกนคณภาพภายใน หมายถง การรกษาและพฒนามาตรฐานการศกษาขนพนฐาน โดยสถานศกษา เปนสวนหนงของการบรหารการศกษาตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 และด าเนนการครบทง 8 ดาน ดงน

1. การก าหนดมาตรฐานการศกษา หมายถง การศกษาวเคราะหมาตรฐานและตวบงช วาดวยการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนตามทกระทรวงศกษาธการประกาศใชโดยพจารณา สาระส าคญทจะก าหนดในมาตรฐานและตวบงชทสะทอนอตลกษณและมาตรการสงเสรมของ โรงเรยน แลวก าหนดและประกาศคาเปาหมายความส าเรจของแตละมาตรฐานและตวบงชวาดวย การประกนคณภาพภายในของโรงเรยนใหกลมผเกยวของทงภายในและภายนอกรบทราบ

2. การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา หมายถง การวางแผนพฒนาการจดการศกษา ของโรงเรยน โดยน าผลการศกษา วเคราะหสภาพปญหาและก าหนดความตองการจ าเปน วสยทศน พนธกจ และเปาหมายความส าเรจทงในระยะสนและระยะยาว สอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน พรอมทงก าหนดวธการด าเนนงานอยางเปนระบบ และจดท าแผนปฏบตการประจ าปทสอดคลองกบแผนพฒนาการจดการศกษา โดยทกฝายมสวนรวม ผานความเหนชอบคณะกรรมการบรหารโรงเรยนกอนน าแผนสการปฏบต

3. การจดระบบบรหารและสารสนเทศ หมายถง การจดระบบการบรหารงานของ

11

โรงเรยนทเออตอการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยน มการก าหนดผรบผดชอบและจดระบบสารสนเทศใหเปนหมวดหม ครอบคลม เปนปจจบน สะดวกตอการเขาถงและการใหบรการ มการเชอมโยงเครอขายกบหนวยงานตนสงกด และน าขอมลสารสนเทศไปใชประโยชนในการบรหารและการพฒนาการเรยนการสอน 4. การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา หมายถง การน าแผนปฏบตการประจ าป แตละปสการปฏบตตามกรอบระยะเวลาและกจกรรมโครงการทก าหนดไวและผเกยวของทกฝาย ปฏบตตามบทบาทหนาทและความรบผดชอบตามทไดก าหนดอยางมประสทธภาพและเกด ประสทธผลสงสด 5. การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา หมายถง การก าหนดผรบผดชอบในการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาระดบโรงเรยนทงระดบบคคลและระดบโรงเรยนไมนอยกวาภาคเรยนละครง แลวสรปรายงานและน าผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการปรบปรงพฒนาโรงเรยน 6. การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน หมายถง การจดใหมคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในอยางนอย 3 คน ทประกอบดวยผทรงคณวฒภายนอกทหนวยงานตนสงกดขนทะเบยนไวอยางนอย 1 คน เขามามสวนรวมในกระบวนการประเมนคณภาพภายในของโรงเรยนอยางนอยปละ 1 ครง ตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยนโดยใชวธการและเครองมอทหลากหลายและเหมาะสม 7. การจดท ารายงานประจ าป หมายถง การสรปผลการประเมนและจดท ารายงาน ประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในของโรงเรยนทสะทอนคณภาพผเรยน และผลส าเรจ ของการบรหารจดการศกษาตามรปแบบทหนวยงานตนสงกดก าหนด แลวน าเสนอรายงานตอ คณะกรรมการบรหารโรงเรยนใหความเหนชอบกอนเผยแพรรายงานตอสาธารณชน หนวยงานตน สงกด และหนวยงานทเกยวของ 8. การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง หมายถง การน าระบบการบรหาร คณภาพ (PDCA)มาใชเพอการประกนคณภาพภายในทมงการพฒนาคณภาพการศกษาครบวงจร อยางตอเนองทกปการศกษา สามารถพฒนาสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนรจนเปน วฒนธรรมคณภาพในการท างานปกตของผบรหาร ครและบคลากรภายในโรงเรยน ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงประสบความส าเรจ หมายถง ปจจยน าเขาทโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใชในการด าเนนการประกนคณภาพ ภายในตามกฎกระทรวง ม 4 ปจจยหลก คอ ลกษณะขององคการ ลกษณะของสภาพแวดลอม ลกษณะของบคลากร และนโยบายการบรหารและการปฏบต ประกอบดวยปจจยรอง 15 ปจจย ดงน

12

1. โครงสรางองคการ(Organizational structure)หมายถง คณลกษณะของระบบการตดตอ สอสารทเชอมตอคนและกลมคนภายในโรงเรยนเขาดวยกน เพอรวมกนพฒนาคณภาพการศกษาจนบรรลเปาหมาย ประกอบดวยวตถประสงคการพฒนาคณภาพการศกษา การแบงงานกนท า ภาระหนาทและความรบผดชอบของครและบคลากรทางการศกษา ชวงของการควบคมและการบงคบบญชาปกครองดแลจากฝายบรหาร 2. เทคโนโลย (Technology) หมายถง ลกษณะของเทคโนโลยทน ามาใชบรหารจดการศกษาของโรงเรยน โดยเรมตนจากการวเคราะหวางแผนและก าหนดนโยบายการจดหาและการพฒนาบคลากรผใชเครองมอ วธการและระบบขอมลสารสนเทศและการสอสารเชอมโยงเปนเครอขาย เพอประโยชนในการบรหารจดการโรงเรยนใหบรรลเปาหมายการพฒนาคณภาพไดอยางมประสทธภาพ 3. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (Economy Environment) หมายถง ปจจยสภาพแวดลอมภายนอกทเกยวกบระดบรายไดของประชากรและความเปนหนของครวเรอน ระบบการตลาด องคการธรกจ การเปนเจาของกจการ การขยายตวของภาคอตสาหกรรม การคาและการบรการ การเคลอนยายแหลงประกอบอาชพของผปกครองและการไดรบสวสดการเกยวกบการศกษาจากรฐทมสวนสงเสรมสนบสนนการด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 4. สภาพแวดลอมทางสงคม (Social Environment) หมายถง ปจจยสภาพแวดลอมภายนอกซงเปนคณลกษณะของประชาชนและชมชนทอยในเขตบรการของโรงเรยนทแสดงถงการมทศนคต คานยมและความคาดหวงของสงคมตอระบบการประกนคณภาพและเชอมนศรทธาในมาตรฐานคณภาพการศกษา โดยไววางใจสงบตรหลานเขาเรยนใน มความเขาใจในวตถประสงคและเปาหมายของโรงเรยนพรอมทจะเขามามสวนรวมพฒนาคณภาพการศกษา 5. สภาพแวดลอมทางการเมอง (Political Environment) หมายถง บรบททเกยวกบการเมองการปกครองภายนอกทมอทธพลตอโรงเรยนไดแกระเบยบกฎหมายและนโยบายทเกยวของ บทบาทหนาทขององคกรระดบนโยบายและนกการเมองในระดบทองถนและระดบชาตทมสวนสนบสนนสงเสรมกจการของโรงเรยนเพอใหโรงเรยนด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาไดโดยสะดวกมากยงขน 6. วฒนธรรมองคการ (Organization Culture) หมายถง สภาพแวดลอมภายในทเกยวกบความรความเขาใจในระเบยบแบบแผนธรรมเนยมการปฏบต คานยมและเจตคตทดตอระบบการประกนคณภาพการศกษาซงมการสบทอดกนมาอยางตอเนองสบคลากร ใหสามารถปรบตวเขากบสถานการณการยกระดบคณภาพการศกษา มเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกตเปนบรรทดฐานในการประกอบวชาชพ

13

7. บรรยากาศองคการ (Organization Climate) หมายถง สภาพการท างานทเปนความรสกจากสงแวดลอมภายในโรงเรยนทสงผลตอการปฏบตงานเพอใหเกดคณภาพการศกษาจากการจดระบบโครงสรางการบรหารทยดหยน กระจายอ านาจ ลดขนตอนการปฏบตงาน มการเปดเผยขอมลขาวสาร มการประสานงานทราบรนบคลากรทกฝายมความสมพนธกนดมโอกาสไดท างานอยางอสระและไดรบโอกาสแสดงความคดเหนในการปฏบตงานอยางทวถง

8. ความผกพนตอองคการ (Organizational Attachment) หมายถง ความรสกของบคลากรทมความผกพนหรอสนใจอยางจรงจงตอเปาหมาย คานยม และวตถประสงคของโรงเรยนทมอตราก าลงสอดคลองกบจ านวนบคลากรและมความยงยนนาเชอถอได มอายการท างานและการไดรบความนบถอเปนผอาวโส ไดรบการปฏบตเกยวกบการเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอนคาจางคาตอบแทนสง ไดรบการใสใจในวชาชพและสรางความชดเจนในบทบาทหนาท มคานยมทกลมกลนและมความสมพนธกบผรวมงานคนอนเหนความกาวหนาและความส าเรจในชวต 9. การปฏบตตามบทบาทหนาท (Job Performance)หมายถง สมรรถนะการปฏบตงานของครและบคลากรของโรงเรยนทมความสามารถในการวเคราะหหลกสตรและออกแบบการเรยนร ใชสอและเทคโนโลย วเคราะห วจยและพฒนาผเรยนใหมทกษะ ความรและคณลกษณะทพงประสงค สามารถบรหารจดการหองเรยนกระตนใหเกดบรรยากาศการเรยนรและรวมกนท างานแบบทมเพอพฒนานกเรยนใหบรรลจดประสงคตามหลกสตรสถานศกษาและเปาหมายของโรงเรยน

10. การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ (Strategic goal setting) หมายถง การวเคราะหภารกจและสภาพแวดลอมเพอก าหนดทศทางของโรงเรยนทเชอมโยงกบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค เพอก าหนดเปาหมายคณภาพการศกษาเปนแนวทางการปฏบต โดยการก าหนดขนตอนใชวธการและเครองมอประเมนตวชวดความส าเรจของงานตามสภาพจรงในระยะเวลา คาใชจายและความรบผดชอบของบคลากร

11. การจดหาและใชทรพยากร (Resource acquisition and utilization) หมายถง การวเคราะหความตองการจ าเปนเพอการวางแผนใชจายงบประมาณใหเพยงพอตอการบรหารจดการโรงเรยน พรอมทงเปดโอกาสระดมทนจากแหลงอนเขามารวม โดยมการก ากบ ควบคม ตรวจสอบการใชจายงบประมาณใหถกตอง โปรงใสตามระเบยบพรอมทงจดท ารายงานการไดมาและการใชจายงบประมาณประจ าปอยางตอเนองใหผเกยวของรบทราบ

12. การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน(The performance environment) หมายถง การจดสภาพการปฏบตงานของครและบคลากรในโรงเรยนใหมความรสกทดตองาน โดยจดวางต าแหนงงานทวไปสอดคลองกบภารกจ คดเลอกผทมทกษะช านาญงานเฉพาะชวยเหลออ านวยความสะดวกตอการท างานสวนรวม การพฒนาและการปรบเปลยนงาน การก าหนดและใหรางวล สง

14

ตอบแทน สวสดการทเหมาะกบต าแหนงงาน พรอมทงจดวสดอปกรณ หองท างานมแสง เสยง อณหภมทเหมาะสมอ านวยความสะดวกตอการปฏบตงานรวมกนภายใตการมปฏสมพนธทระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา

13. กระบวนการตดตอสอสาร (Communication process)หมายถง การใชเครองมอและวธการตดตอสอสาร เผยแพรและสรางความรความเขาใจในบทบาทหนาท นเทศตดตามงาน การมปฏสมพนธแลกเปลยนเปดเผยขอมลขาวสารเชอมโยงระหวางบคคลและกลมเขาดวยกนโดยใชรปแบบและวธการทเขาใจไดงายและแสดงออกทางความรสกและอารมณเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน ซงสวนใหญผบรหารใชวธการและเวลาไปกบการสอสารแบบสองเพอการพฒนาคณภาพของโรงเรยน

14. ภาวะผน าและการตดสนใจ (Leadership and Decision Making) หมายถง พฤตกรรม การบรหารจดการคณภาพของผบรหารโรงเรยนทใชสตปญญา ประสบการณ มความอดทน ตนตว รบผดชอบ คดรเรมสรางสรรค เชอมนในตนเอง สามารถปรบตวเขาไดกบหลายสถานการณ และรวธท างานใหส าเรจ มศลปะในสอสารและเปนผน าการประชม กระจายอ านาจและมอบอ านาจการตดสนใจ ยอมรบกฎเกณฑของกลม วเคราะหและใชขอมลประกอบการตดสนใจแบบมสวนรวม 15. การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม (Organizational adaptation and innovation) หมายถง การยอมรบการปรบรปแบบองคการในปจจบนใหเปลยนแปลงไปตามหลกการพฒนาคณภาพโดยใชสอ เทคโนโลย เทคนคและวธการแบบตามขนตอนตามธรรมชาต ไมเกดความยงยากและกระทบความรสกทางจตใจ แตสงเสรมขดความสามารถบคลากรศกษาพฒนาตนเอง สรางสรรคนวตกรรมการศกษาเพอรวมพฒนาคณภาพการศกษาสมาตรฐานการศกษาระดบสากล

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ผลการศกษาวจยครงน อาจกอใหเกดประโยชนในทางวชาการส าหรบโรงเรยนเอกชนและหนวยงานตนสงกด ดงน

1. เปนแนวทางส าหรบโรงเรยนเอกชนในการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในใหมประสทธภาพเพอพฒนาคณภาพมาตรฐานการศกษาอยางตอเนอง

2. ผปกครองมทางเลอกในการตดสนใจสงบตรหลานเขาเรยนในโรงเรยนดมคณภาพ 3. นกเรยนไดรบการพฒนาดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคมและสตปญญาจากโรงเรยน

เตมศกยภาพ

15

4. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ใชเปนแนวทางในการตรวจสอบและก าหนดนโยบายการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชน

16

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การศกษาปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของ

โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจในครงน ผวจยไดศกษาและทบทวนวรรณกรรมจากเอกสารทางวชาการและงานวจยทเกยวของ เพอสรางกรอบแนวคดส าหรบการวจย โดยจดเรยงล าดบเนอหา ดงน

โรงเรยนเอกชน 1. ความส าคญของโรงเรยนเอกชน 2. การจดองคกรและการบรหารการศกษาเอกชน 3. ประเภทของโรงเรยนเอกชน 4. จ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนโรงเรยนเอกชน 5. โรงเรยนเอกชนทประสบความส าเรจ

การประกนคณภาพการศกษา 1. แนวคดการประกนคณภาพทางการศกษา

2. หลกการประกนคณภาพการศกษา 3. ระบบการประกนคณภาพการศกษา

กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา การประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ปจจยทเกยวของกบการด าเนนการประกนคณภาพภายใน งานวจยทเกยวของ โดยมรายละเอยด ดงน

17

โรงเรยนเอกชน การจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนมประวตความเปนมาอยางยาวนาน กระทงถงปจจบน

หลงจากมนโยบายปฏรปการศกษา ซงกระทรวงศกษาธการไดถกเปลยนแปลงเขาสระบบ

โครงสรางใหมตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 และใน

สวนของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ซงเปนหนวยงานทคอยก ากบดแล

โรงเรยนเอกชนนน คณะรฐมนตรไดมมตเมอ วนท 20 พฤษภาคม 2545 อนมตใหส านกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนเปนหนวยงาน มฐานะเทยบเทากรม สงกดส านกงาน

ปลดกระทรวงศกษาธการ โดยใหมฐานะเปนนตบคคล ซงในปจจบนตามพระราชบญญตโรงเรยน

เอกชน พ.ศ.2550 ไดก าหนดใหคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนเปนผดแลและใหจด

การศกษาในระดบต ากวาปรญญาตร (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2550 : 61)

แตเนองจากกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตไดก าหนดหลกการบรหารและการจดการศกษาของ

โรงเรยนเอกชนใหมฐานะเปนนตบคคลและมคณะกรรมการบรหารเพอท าหนาทบรหารและจด

การศกษาโรงเรยนเอกชนใหมความเปนอสระโดยมการก ากบ ตดตาม การประเมนคณภาพและ

มาตรฐานการศกษาเชนเดยวกบสถานศกษาของรฐ นอกจากน เพอใหเอกชนมสวนรวมในการจด

การศกษาโดยรบพรอมใหการสนบสนนดานเงนอดหนนและสทธประโยชนอยางอน รวมท ง

สงเสรมและสนบสนนดานวชาการใหแกสถานศกษาของเอกชน จงมการแกไขเพมเตมกฎหมาย

ดงน นในปจจบนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญตองบรหารจดการศกษาตามพระราชบญญต

โรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2554

โรงเรยนเอกชนไดด าเนนการจดการเรยนการสอน เพอตอบสนองความตองการของประชาชน ภายใตการก ากบควบคม และดแลของหนวยงานของรฐมาโดยตลอดจนถงปจจบน มาตรา 81 ก าหนดใหรฐตองสงเสรมและสนบสนนใหเอกชน จดการศกษาใหเกดความรคคณธรรม และรฐบาลยงไดก าหนดนโยบายดานการศกษา สนบสนนใหสถาบนการศกษาเอกชนมอสระในการบรหารจดการอยางมคณภาพ ดงนน การด าเนนภารกจของโรงเรยนเอกชนจะตองมงเนนคณภาพเปนหลก คอ จะตองจดกจกรรมใหสอดคลองกบความตองการและความคาดหวงของผรบบรการ คอ ผเรยน ผปกครอง และชมชน โรงเรยนเอกชนจงควรไดรบการดแล สงเสรมจากภาครฐอยางจรงจงใหมความเปนปกแผน และอยคประเทศชาตสบไป(ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.2532 : 3-6)

18

1. ความส าคญของโรงเรยนเอกชน การเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐาน ถอไดวา

เปนการจดการศกษาทมโรงเรยนเอกชนท าหนาทด าเนนการในการขบเคลอนกระบวนการทางการศกษาทนอกเหนอจากการจดการของรฐ โดยมบทบาทส าคญ ประกอบดวย (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, 2556 : 11-12)

1.1 การแบงเบาภาระของรฐ กลาวคอ โรงเรยนเอกชนมศกยภาพในการชวยรบผดชอบงานการศกษาแทนรฐในเรองการจดการศกษาใหเยาวชน ซงมทงการศกษาในระบบโรงเรยนและการศกษานอกระบบโรงเรยน ท าใหรฐสามารถประหยดเงนงบประมาณในการลงทนดานการศกษาไดเปนจ านวนมาก 1.2 เปนโรงเรยนใกลบาน ทงนเพราะโรงเรยนเอกชนสวนมากเปนโรงเรยนทอยในแหลงชมชนจงถอวาเปนโรงเรยนใกลบาน มการคมนาคมทสะดวก จงสามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนและผปกครองในเรองความสะดวกสบายและการประหยดเวลา รวมทงคาพาหนะในการเดนทางไป-กลบของนกเรยน 1.3 ใหบรการเดนเปนพเศษ โดยโรงเรยนเอกชนสามารถใหบรการทมลกษณะเดนเปนพเศษสนองความตองการของกลมคนไดเปนอยางด เชน อาหารกลางวน พาหนะรถรบ-สง หอพก และสามารถจดหลกสตรพเศษทงในเรองการฝกอบรม ดานคณธรรม จรรยามารยาท การฝกทกษะ ทางภาษา คณตศาสตร วทยาศาสตร ดนตร กฬา และอน ๆ 1.4 ชวยใหเกดการแขงขนดานคณภาพการศกษา โดยโรงเรยนเอกชนสามารถสงเสรมเสรภาพดานการศกษา คอชวยใหผปกครองและนกเรยนมโอกาสในการเลอกสถานศกษาไดหลากหลายยงขน โดยเฉพาะโรงเรยนเอกชนทดมคณภาพและมาตรฐานการศกษาสงและยงเปนการขจดหรอลดการผกขาดในการจดการศกษา 1.5 การบรหารจดการทมความคลองตว โดยโรงเรยนเอกชนมการบรหารจดการทอสระ บรหารงานดวยระบบธรกจ ซงคลองตวมากกวาระบบราชการ จงสามารถลดขนตอนและระเบยบวธการสงการ บงคบบญชา สามารถตดสนใจปรบปรง เปลยนแปลงการบรหารงานดานตาง ๆ ตลอดจนบคลากรและทรพยากรอนๆ ทเออประโยชนตอการจดการศกษาไดอยางเตมท ท าใหประหยดเวลา งบประมาณและก าลงคนซงเปนปจจยหลกของการบรหารทมประสทธภาพ นอกจากนยงมความคลองตวในการน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชด าเนนกจการโดยไมมขอจ ากดทางดานระเบยบขอบงคบเหมอนโรงเรยนภาครฐท าใหสามารถปรบเปลยนและเลอกใชวสดอปกรณการศกษาททนสมยและสอดคลองกบความตองการของผเรยนไดอยางรวดเรวและทนเหตการณ

19

1.6 การพฒนาคณภาพผเรยน ซงโรงเรยนเอกชนสามารถจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพทดเทยมกบโรงเรยนของรฐ โดยพจารณาไดจากคะแนนผลการทดสอบระดบชาต (O-Net) ของนกเรยนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา จากการปรบปรงเปลยนและพฒนานโยบายการศกษาเอกชนมาโดยล าดบ โรงเรยนเอกชนในฐานะหนวยงานจดการศกษาทชวยลดภารกจของรฐ มลกษณะเดนเฉพาะ คลองตว เปนโรงเรยนใกลบาน มเสรภาพสามารถจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพทดเทยมกบโรงเรยนของรฐ ดงนน จงกลาวไดวาโรงเรยนเอกชนมความส าคญตอการศกษาของชาต

2. การจดองคกรและการบรหารการศกษาเอกชน องคกรโรงเรยนเอกชนมฐานะเปนนตบคคล โดยคณะกรรมการบรหารประกอบดวย ผบรหารสถานศกษาเอกชน ผรบใบอนญาตผแทนผปกครอง ผแทนองคกรชมชน ผแทนคร ผแทนศษยเกา และผทรงคณวฒ สามารถบรหารและการจดการศกษาดวยความมอสระ ภายใตการก ากบ ตดตาม การประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาจากรฐ และปฏบตตามหลกเกณฑการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเชนเดยวกบสถานศกษาสงกดอน ไดสทธในการจดการศกษาไดทกระดบและทกประเภทการศกษาโดยไมมผลกระทบจากการจดการศกษาภาครฐและทองถนแตไดรบการสนบสนนดานเงนอดหนน การลดหยอนหรอยกเวนภาษและสทธประโยชนในทางการศกษาจากรฐ รวมทงไดรบการสงเสรมและสนบสนนทางวชาการใหสถานศกษาเอกชนมมาตรฐานและสามารถพงตนเองได (พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2543 มาตรา 43-46)

พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 ไดก าหนดใหมองคกรส าหรบการบรหารการศกษาเอกชนมหลายระดบ คอ คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (มาตรา 8) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (มาตรา14) กลมสงเสรมการศกษาเอกชนเปนหนวยงานในส านกงานเขตพนทการศกษา (มาตรา 15) และคณะกรรมการบรหารโรงเรยน (มาตรา 30) ท าหนาทประสานการด าเนนงานของโรงเรยนเอกชนโดยมรายละเอยด ดงน (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2554 : 5-20) 2.1 คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ประกอบดวย รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการเปนประธานกรรมการ และมปลดกระทรวงศกษาธการ เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา เลขาธการสภาการศกษา ผอ านวยการส านกงบประมาณ อธบดกรมบญชกลาง และอธบดกรมพฒนาฝมอแรงงาน เปนกรรมการโดยต าแหนง นอกจากนยงมกรรมการซงรฐมนตรแตงตงจากผแทนสมาคมทเกยวกบโรงเรยนเอกชน 2 คน กรรมการซงรฐมนตรแตงตงจากผทไดรบคดเลอก จากผรบใบอนญาต ผอ านวยการ ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา ฝายละ 1 คน และกรรมการซงรฐมนตร

20

แตงตงจากผทรงคณวฒ 4 คน ในจ านวนนนจะตองเปนผทรงคณวฒดานการศกษาพเศษส าหรบคนพการ 1 คน และเลขาธการคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนเปนกรรมการ และเลขานการ คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนมวาระอยในต าแหนงคราวละ 3 ป และคณะกรรมการมอ านาจหนาท ดงตอไปน

1) เสนอนโยบายเกยวกบการศกษาเอกชน การพฒนา และสนบสนนโรงเรยน ครผสอนและบคลากรทางการศกษาตอคณะรฐมนตร เพอพจารณาเหนชอบ

2) ก ากบดแลการปฏบตตามพระราชบญญตน 3) ก าหนดมาตรฐานและแผนพฒนาหลกสตรการศกษาเอกชน 4) ก าหนดมาตรการชวยเหลอสงเสรมและสนบสนนโรงเรยน ครผสอน และ

บคลากรทางการศกษา ใหสอดคลองกบนโยบายของคณะรฐมนตร 5) ออกระเบยบเกยวกบการเกบรกษาเอกสารหลกฐานของโรงเรยน 6) เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎหมายกระทรวงระเบยบและประกาศ

เพอด าเนนการ ตามพระราชบญญตน 7) ออกระเบยบเกยวกบการวนจฉยรองทกขและคมครองการท างาน 8) ออกระเบยบเกยวกบการยนอทธรณ การรบอทธรณ วธพจารณา อทธรณและ

ก าหนดเวลาพจารณาอทธรณ 9) แตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณาหรอปฏบตการตามทคณะกรรมการ

มอบหมาย 10) ปฏบตงานอนตามทพระราชบญญตน หรอกฎหมายอนก าหนดหรอตามท

คณะรฐมนตรมอบหมาย 2.2 ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน เปนสวนราชการในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยมเลขาธการคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนเปนผบงคบบญชา ขาราชการ พนกงานและลกจาง รบผดชอบการด าเนนงานของคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนซงมอ านาจหนาท ดงตอไปน

1) รบผดชอบงานธรการและสนบสนนการด าเนนงานของคณะกรรมการ 2) เสนอแนะนโยบายยทธศาสตร และแผนพฒนาการศกษาเอกชน

3) สงเสรมและสนบสนนดานวชาการ การประกนคณภาพ การวจยและพฒนาเพอประกนคณภาพการศกษาเอกชน 4) รบผดชอบการด าเนนการเกยวกบกองทน

21

5) ด าเนนการจดสรรเงนอดหนนการศกษาเอกชนตามมาตรการทคณะกรรมการก าหนด 6) เปนศนยสงเสรมสนบสนนขอมล และทะเบยนกลางทางการศกษาเอกชนตลอดจนตดตามตรวจสอบและประเมนผลการจดการศกษาเอกชน 7) ปฏบตหนาทอนตามทคณะกรรมการมอบหมาย 2.3 กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชนเปนสวนราชการในส านกงานเขตพนทการศกษา เพอประโยชนในการสงเสรมการจดการศกษาเอกชน ในแตละจงหวด โดยมอ านาจหนาทเกยวกบการจดการศกษาเอกชนทอยในจงหวดนนๆ 2.4 คณะกรรมการบรหารของโรงเรยน ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 ก าหนดใหคณะกรรมการบรหารของโรงเรยน ประกอบดวย ผรบใบอนญาต ผจดการ ผอ านวยการ ผแทนผปกครอง ผแทนครและผทรงคณวฒอยางนอย 1 คน แตไมเกน3 คน ในกรณทผรบใบอนญาตเปนบคคลเดยวกบผทรงคณวฒเพมอก 1 หรอ 2 คน แลวแตกรณ โดยอ านาจหนาทของคณะกรรมการบรหารของโรงเรยนมดงน 1) ออกระเบยบและขอบงคบตาง ๆ ของโรงเรยนในระบบ 2) ใหความเหนชอบนโยบายแผนพฒนาการศกษาของโรงเรยนในระบบ 3) ใหค าแนะน าการบรหารและการจดการโรงเรยนในระบบดานบคลากรแผนงาน งบประมาณ วชาการ กจกรรมนกเรยน อาคารสถานทและงานสมพนธกบชมชน 4) ก ากบดแลใหมระบบการประกนคณภาพภายในโรงเรยนในระบบ 5) ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการปฏบตงานของผอ านวยการ 6) ใหความเหนชอบการกยมเงนครงเดยวหรอหลายครงรวมกนเกนรอยละยสบหาของมลคาของทรพยสนทโรงเรยนในระบบมอยขณะนน 7) ใหความเหนชอบก าหนดคาธรรมเนยมการศกษาและคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนในระบบ 8) ใหความเหนชอบรายงานประจ าป งบประมาณการเงนประจ าป และการแตงตงผสอบบญช 9) พจารณาค ารองทกขของคร ผปกครองและนกเรยน 10) ด าเนนการเรองอนๆ ตามทกฎหมายระบใหเปนอ านาจหนาทของคณะกรรมการบรหารโรงเรยน

22

3. ประเภทของโรงเรยนเอกชน ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2550 ไดใหความหมายของค าวา “โรงเรยน”

ดงน (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน.2557) “โรงเรยน” หมายถง สถานศกษาของเอกชนทจดการศกษาไมวาจะเปนโรงเรยนในระบบ

หรอโรงเรยนนอกระบบแตไมใชสถาบนอดมศกษาเอกชน ตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชนจ าแนกไดดงน

1. โรงเรยนในระบบ หมายถง โรงเรยนทจดการศกษาโดยก าหนดจดมงหมายวธการศกษา หลกสตร ระยะเวลาของการศกษาการวดและประเมนผล ซงเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษาทแนนอนแบงเปน 3 ประเภท คอ

1.1 ประเภทสามญศกษา หมายถง โรงเรยนทจดการศกษาตามหลกสตรของ กระทรวงศกษาธการในระดบตาง ๆ ไดแก ระดบกอนประถมศกษา (เตรยมอนบาล และอนบาล)ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา (มธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย)

1.2 ประเภทอาชวศกษา หมายถง โรงเรยนโรงเรยนทจดการศกษาตามหลกสตร ของกระทรวงศกษาธการ หรอหลกสตรทไดรบอนมตจากกระทรวงศกษาธการในระดบตาง ๆ ไดแก ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และระดบประกาศนยบตรชนสง (ปวส.)

ทงน โรงเรยนประเภทสามญศกษาและอาชวศกษา ใหรวมถงโรงเรยนทจดการ เรยนการสอนในลกษณะโรงเรยนการกศล โรงเรยนการศกษาพเศษ หรอโรงเรยนการศกษา สงเคราะห

1.3 โรงเรยนนานาชาต หมายถง โรงเรยนทจดการศกษาโดยใชหลกสตร ตางประเทศหรอหลกสตรตางประเทศทปรบรายละเอยดเนอหายวชาใหม หรอหลกสตรทจดท าขนเอง ไมใชหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ และใชภาษาในการสอการเรยนการสอน

2. โรงเรยนนอกระบบ หมายถง โรงเรยนทจดการศกษาโดยมความยดหยนในการก าหนดจดมงหมาย รปแบบวธการจดการศกษา ระยะเวลาของการศกษา การวดและประเมนผล ซงเปนเงอนไขส าคญของการส าเรจการศกษา แบงเปนประเภทตาง ๆ ไดแก ประเภทสอนศาสนา ประเภทศลปะและกฬา ประเภทวชาชพ ประเภทกวดวชา และประเภทสรางเสรมทกษะชวต

4. จ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนโรงเรยนเอกชน ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มจ านวนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาในสงกด ซงจดการศกษาในระดบชนอนบาลศกษา ประถมศกษาและมธยมศกษา รวมจ านวนทงหมด 3,506 โรงเรยน จ าแนกเปนประเภทสามญศกษาทวไป จ านวน 2,991 โรงเรยนและประเภทสามญศกษาการกศล จ านวน 515 โรงเรยน ในจ านวน

23

ทงหมดน มทตงอยในกรงเทพมหานคร จ านวน 564 แหง และในภมภาค จ านวน 2,942 แหง คดเปนสดสวน 1:5 เมอจ าแนกตามสถานทตงโรงเรยน พบวา โรงเรยนทตงอยในเขตกรงเทพมหานครมจ านวนคร 15,282 คน นกเรยนจ านวน 300,976 คน โรงเรยนทตงอยในภมภาค มจ านวนคร 91,349 คน นกเรยนจ านวน 1,793,654 คน รายละเอยดตามตาราง ตารางท 2.1 แสดงจ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนโรงเรยนเอกชน จ าแนกตามประเภท

ประเภทโรงเรยน จ านวนโรงเรยน จ านวนโรงเรยน จ านวนโรงเรยน

รวม กทม. ภมภาค รวม กทม. ภมภาค รวม กทม. ภมภาค สามญศกษาทวไป สามญศกษาการกศล

2,991 515

540 24

2,451 491

74,669 16,680

14,578 695

60,091 15,985

1,709,802 384,828

287,206 13,770

1,422,596 371,058

รวมทงสน 3,506 564 2,942 106,631 15,282 91,349 2,094,630 300,976 1,793,654

ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร,ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2558 : 32 5. โรงเรยนเอกชนทประสบความส าเรจ โรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาทต งอยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ในป

การศกษา 2557 จ านวน 540 โรงเรยน จดการศกษาขนพนฐานในระดบอนบาล ระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา ไดด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 ไดรบการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาจากส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และเขารบการประเมนคณภาพภายนอกจากส านกงานรบรองและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) รอบสาม ในระยะแรก จ านวน 332 แหง และไดรบการรบรองมาตรฐานการศกษา ในระดบคณภาพดและดมาก จ านวน 282 แหง จ าแนกตามระดบการจดการศกษาและขนาดโรงเรยน รายละเอยด ดงตารางท 2.2 และ 2.3 ตารางท 2.2 แสดงจ านวนโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทรบการประเมนภายนอกและได รบรองมาตรฐานการศกษา จ าแนกตามระดบการจดการศกษา

ระดบการศกษา ทจดในโรงเรยน

จ านวน ไมรบรอง รบรอง

ด ดมาก รวม ประถมศกษา 182 30 82 70 152 มธยมศกษา 5 2 2 2 4

ประถมและมธยมศกษา 145 18 80 46 106 รวม 332 50 164 118 282

ทมา : ส านกงานรบรองและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) .2558

24

ตารางท 2.3 แสดงจ านวนโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทรบการประเมนภายนอกและได รบรองมาตรฐานการศกษา จ าแนกตามขนาดโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน จ านวน ไมรบรอง รบรอง

ด ดมาก รวม ขนาดเลก(1-300 คน) 150 42 71 40 111 ขนากกลาง (301-1000 คน) 108 6 62 39 101 ขนาดใหญ (มากกวา 1000 คน) 74 2 31 39 70

รวม 332 50 164 118 282

ทมา : ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.) .2557 จงกลาวไดวา โรงเรยนเอกชนทจดการศกษาระดบการศกษาข นพนฐานในเขตกรงเทพมหานครไดด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงประสบความส าเรจ จ านวน 282 โรงเรยน และจ านวนดงกลาว ผวจยใชเปนกลมประชากรในการศกษาวจยครงน

การประกนคณภาพการศกษา การประกนคณภาพ (Quality assurance) การศกษาของโรงเรยนเปนการใหหลกฐาน ขอมลแกประชาชนวาบคคลในโรงเรยนท างานอยางเตมความสามารถเพอใหผปกครองนกเรยนและสาธารณะชนมนใจวานกเรยนนาจะมคณภาพตามทระบไวในหลกสตรและมาตรฐานคณภาพการศกษา และสามารถด าเนนการใหเกดคณภาพการศกษาตามบทบาทหนาทของครในระบบการประกนคณภาพภายใน และระบบการประกนคณภาพภายนอก พรอมทงมการพฒนาอยางตอเนอง

ความหมายและความส าคญของการประกนคณภาพการศกษา ค าวา “ประกน” ในภาษาองกฤษม 2 ค า คอ “Insure” กบ “Assure” Insure ภาษาไทยใชค าวา “ประกน” โดยมงทประกนชวต ประกนอบตเหต ประกนวนาศภย Assure ภาษาไทยใชค าวา“ประกน” เชนกน แตมงทใหความมนใจแกเจาของเงนวา ผลผลตของหนวยงานนาจะมคณภาพ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 80 ไดก าหนดใหรฐตองพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและทกรปแบบใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม สอดคลองกบหลกการปฏรปการศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตทมงเนนคณภาพการศกษา คอ ไดก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทแกไขเพมเตม(ฉบบท 2) พ.ศ.2551 และ(ฉบบท 3) พ.ศ.2553 : มาตรา 47)

25

ความหมายของการประกนคณภาพการศกษา การประกนคณภาพการศกษาเกดจากการรวมแนวคด 2 อยางเขาดวยกนคอแนวคดเกยวกบ

การประกนคณภาพ และแนวคดเกยวกบคณภาพการศกษา ซงกลาวไดวา คณภาพการศกษานนเปนการใหความส าคญกบคณภาพในเชงวชาการทเกยวของกบหลกการของการจดการศกษา และมาตรฐานการศกษา เพอใหไดคณภาพตามความตองการและความพงพอใจของผรบบรการ โดยมกระบวนการท างานทมการวางแผน และการปฏบตงานอยางเปนระบบ สามารถเปนหลกประกนใหเกดความเชอมนวา ผลการปฏบตงานบรรลถงมาตรฐานการศกษาและตรงตามความตองการของผรบบรการได อยางไรกตามมนกวชาการไดใหความหมายของการประกนคณภาพการศกษาไวดงน

Murgatroyd and others (1994:45) และ Cyert(2002:60) กลาวสอดคลองกนวา การประกนคณภาพการศกษา (Education Quality Assurance) หมายถง การด าเนนการเกยวกบการก าหนดมาตรฐานคณภาพการศกษาและกระบวนการตรวจสอบ หรอ การประเมนความเปนไปตามมาตรฐานคณภาพการศกษา เปนกจกรรมหรอแนวปฏบตใดๆ ทหากไดด าเนนการตามระบบและแผนทไดวางไวแลว จะท าใหเกดความมนใจวาจะไดผลผลตของการจดการศกษา สนองตอบตอคณภาพทตองการ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543) ไดใหความหมายของการประกนคณภาพการศกษาวาหมายถง การบรหารจดการและการด าเนนกจกรรมตามภารกจของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพผเรยนอยางตอเนองซงจะเปนการสรางความมนใจใหผรบบรการทางการศกษาทงผบรการโดยตรง ไดแก ผเรยน ผปกครอง และผรบผดชอบทางออมไดแก สถานประกอบการ ประชาชน และสงคม โดยสวนรวมวา การด าเนนงานของสถานศกษาจะมประสทธภาพและท าใหผเรยนมคณภาพหรอคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการศกษาทก าหนด กรมวชาการ(2544) เสนอวา การประกนคณภาพการศกษาเปนกลไกส าคญทท าหนาทสงเสรมและผลกดนใหกระบวนการท างานของหนวยงานตางๆ ในทกระดบของวงการศกษาและบคลากรทเกยวของ ด าเนนไปอยางประสานและสอดคลองอยางเปนระบบ มงหนาไปในทศทางทไดรวมกนก าหนดไว เพอใหบรรลเปาหมายของการปฏรปการศกษาอยางมประสทธภาพ ทงนโดยอาศยหลกการและวธการจดการคณภาพ (Quality Management)สมยใหม ทเนนการสรางความมนใจใหกบทกฝายทเกยวของวาผลตภณฑหรอการบรการทเปนผลขององคกรจะมคณภาพตามมาตรฐานทก าหนดไว

เกษม วฒนชย (2546 :15) ไดนยามความหมายของการประกนคณภาพการศกษา หมายถง กจกรรมหรอการปฏบต ทหากไดด าเนนการตามระบบและแผนทไดก าหนดไวจะท าใหเกดความเชอมนไดวา จะไดผลผลตของการศกษาทมคณภาพตามคณลกษณะทประสงค

26

เกจกนก เออวงศ (2546) ไดใหความหมายของการประกนคณภาพการศกษาไววา หมายถง กลไกหรอกระบวนการหรอกจกรรม ตลอดจนวธการปฏบตงานทสถานศกษาด าเนนการอยางเปนระบบไดมาตรฐาน เพอสรางความมนใจวาผเรยนมคณภาพไดมาตรฐานตามทก าหนด หรอมคณลกษณะเปนไปตามเปาหมายของการจดการศกษา อนเปนการสรางการยอมรบและความมนใจตอผรบบรการและสงคม

ธงชย หมนสา(2552) กลาววา การประกนคณภาพการศกษา หมายถง กระบวนการพฒนาการศกษาเพอสรางความมนใจตอผเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคม วาสถานศกษาจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพ ผเรยนทจบมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาและเปนทยอมรบของสงคม

ดงนน การประกนคณภาพการศกษา หมายถง การบรหารจดการและการด าเนนกจกรรมทางวชาการตามภารกจส าคญของสถานศกษาเพอควบคม พฒนาคณภาพและมาตรฐานของการศกษา โดยใชกระบวนการควบคม ตรวจสอบคณภาพและการประเมนจากภายในและภายนอกสถานศกษา

ความส าคญของการประกนคณภาพการศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545และ(ฉบบ

ท 3) พ.ศ.2553 ไดก าหนดความมงหมายและหลกการส าคญในการจดการศกษาใหมการก าหนดมาตรฐานการศกษา และจดระบบประกนคณภาพการศกษาทกระดบและประเภทการศกษา โดยก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษา เพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวย ระบบประกนคณภาพภายในและระบบประกนคณภาพภายนอก ก าหนดใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบและกลไกการประกนคณภายในสถานศกษา และใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา ทตองด าเนนการอยางตอเนอง โดยทการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา และเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอก และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต(2543:3) กลาววา การประกนคณภาพการศกษา เปนกจกรรมตามภารกจปกตของสถานศกษาในกระบวนการบรหารจดการศกษาเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนอง ซงจะเปนการสรางความมนใจ ใหผรบบรการทางการศกษา ทงผรบบรการโดยตรง ไดแกผเรยน ผปกครอง และผรบบรการทางออมไดแกสถานประกอบการ ประชาชนและสงคมโดยรวมวา การด าเนนงานของสถานศกษาจะมประสทธภาพ และท าใหผเรยนมคณภาพหรอคณลกษณะทพงประสงค ตามมาตรฐานการศกษาทก าหนด การประกนคณภาพม

27

แนวคดอยบนพนฐานของการ ปองกน ไมใหเกดการท างานทไมมประสทธภาพ และผลผลตไมมคณภาพ

อทมพร จามรมาน(2541:2) กลาววา การประกนคณภาพการศกษาเปนกระบวนการส าคญทจะยกมาตรฐานของสถานศกษาตาง ๆ ทยงไมเขามาตรฐาน ผลกดนใหไดมาตรฐานโดยมงเนนการใชขอมลคณภาพมาตรฐานของสถานศกษาปอนกลบมาเพอรายงานหนวยงานทเกยวของทกฝายใหรวมกนสนบสนนและพฒนาสถานศกษาใหไดมาตรฐานทก าหนดไว โดยมความเชอวา ถากระบวนการประกนคณภาพมการวางระบบอยางถกตองแลว คณภาพทดกจะตามมาดวย

สมศกด ดลประสทธ (2542 :8) อธบายวา การประกนคณภาพการศกษามความส าคญตอแผนการท างานและด าเนนกจกรรมตางๆอยางเปนระบบ เพอใหผลผลตของโรงเรยนมคณภาพตรงตามมาตรฐานการศกษาและตรงตามความตองการของผรบบรการหรอผมสวนเกยวของมความพงพอใจการประกนคณภาพเปนวธใหมในการปรบปรง และพฒนาคณภาพการศกษาอยางเปนระบบ เปนลกษณะของการประกนคณภาพของกระบวนการบรหาร และ การใหบรการทางการศกษาทงระบบ เพอใหทกฝายทเกยวของเกดความมนใจในคณภาพ การบรหารจดการของหนวยงานทจดการศกษาโดยตรง คอโรงเรยนและคณภาพของผลผลต ซงเนนการก ากบ ควบคมการด าเนนงานทกขนตอนมการปรบปรงและพฒนากระบวนการอยางตอเนอง เปนกลไกทส าคญทจะท าใหการศกษามคณภาพ

พฤทธ ศรบรรณพทกษ และสชาต กจพทกษ(2545:1)กลาววา การประกนคณภาพการศกษาเปนภารกจส าคญของสถานศกษา เพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา ซงจะชวยใหประชาชนมความมนใจในระบบการศกษา การประกนคณภาพการศกษา เปนระบบทมการด าเนนการโดยบคลากรในสถานศกษา และหนวยงานตนสงกดควบคกบการตรวจสอบ และประเมนผลจากหนวยงานภายนอก ผบรหารสถานศกษาจงเปนปจจยส าคญในการพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในของสถานศกษาใหมความพรอมในการรบการตรวจสอบและประเมนจากภายนอก พรอมทงเปนผน าการปรบปรงแกไขใหมคณภาพมากยงขนอยางตอเนอง

สภทรา เออวงศ (2558 :17-18)มมมมองเกยวกบนโยบายการศกษาวา การประกนคณภาพการศกษา มความส าคญตอระบบการศกษาของประเทศ เพราะการประกนคณภาพการศกษาเปนสงทยนยนไดวาสถาบนจดการศกษามคณภาพและเกดผลผลตทมคณภาพทย งยน และปองกนการจดการศกษาทไมมคณภาพ ซงจะเปนการคมครองผบรโภคและเกดความ เสมอภาคในโอกาสทจะไดรบการบรการทางการศกษาทมคณภาพอยางทวถง ท าใหประชาชนไดรบขอมลคณภาพการศกษาของสถานศกษาทเชอถอได เกดความเชอมนและสามารถตดสนใจเลอกใชบรการสถานศกษาทมคณภาพมาตรฐานมผลตอผเกยวของไดแก ผเรยนและผปกครองมหลกประกนและความมนใจวา

28

สถานศกษาจะจดการศกษาทมคณภาพเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด ชวยสงเสรมใหผสอนมการท างานอยางเปนระบบ เนนคณภาพ มความเปนมออาชพ มประสทธภาพ มความรบผดชอบ สามารถตรวจสอบได มการพฒนาตนเองและผเรยนอยางตอเนองและเปนทยอมรบของผปกครองและชมชน มสวนสงเสรมใหผบรหารไดใชภาวะผน าและความร ความสามารถในการบรหารอยางเปนระบบ โปรงใส ตรวจสอบได เพอพฒนาสถานศกษาใหมคณภาพและเปนทยอมรบของสงคมและชมชน

กลาวโดยสรป การประกนคณภาพการศกษา มความส าคญ 3 ประการ คอ 1.ท าใหประชาชนไดรบขอมลคณภาพการศกษาทเชอถอได เกดความเชอมนและสามารถ

ตดสนใจเลอกใชบรการทมคณภาพมาตรฐาน 2.ปองกนการจดการศกษาทไมมคณภาพ ซงจะเปนการคมครองผบรโภคและเกดความ

เสมอภาคในโอกาสทจะไดรบการบรการการศกษาทมคณภาพอยางทวถง 3.ท าใหผรบผดชอบในการจดการศกษามงบรหารจดการศกษาสคณภาพและมาตรฐาน

อยางจรงจง ซงมผลใหการศกษามพลงทจะพฒนาประชากรใหมคณภาพอยางเปนรปธรรมและตอเนอง ดงนน การประกนคณภาพการศกษาจงเปนการบรหารจดการและการด าเนนกจกรรมตามภารกจปกตของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนอง ซงจะเปนการสรางความมนใจใหผรบบรการการศกษา ทงยงเปนการปองกนการจดการศกษาทดอยคณภาพและสรางสรรคการศกษาใหเปนกลไกทมพลงในการพฒนาประชากรใหมคณภาพสงยงขน

หลกการประกนคณภาพการศกษา หลกการประกนคณภาพการศกษา กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ(2541:13-15) เสนอ

หลกการประกนคณภาพการศกษาระดบการศกษาขนพนฐานดงน 1. หลกการสรางความพงพอใจใหกบผบรโภคทงภายในและภายนอก ในบรบทของการ

ประกนคณภาพ จะเนน คณภาพภายใน หมายถง ความร ความสามารถและคณลกษณะของผเรยนทสรางความพงพอใจใหกบผรบชวงตอในทกขนตอนของกระบวนการผลตหรอทกระดบชนเรยน สวนคณภาพภายนอกหมายถงความพงพอใจในเชงเศรษฐกจและสงคมระดบมหพภาค ซงหมายถงความรความสามารถและคณลกษณะของผเรยนทจ าเปนตอความอยรอด และการสรางความมนคงทางเศรษฐกจการเมองและวฒนธรรมของประเทศชาต ในการแขงขนทางธรกจ การคาและเทคโนโลย ระดบภมภาคและระดบโลก

2. หลกการยทธศาสตรเชงรก เนนการวางแผนและเตรยมการปองกนลวงหนากอนทปญหาจะเกดขนไมใชการแกสถานการณเฉพาะหนาเพอตอบสนองตอปญหาทไดเกดขนแลว

29

3. หลกการสรางความมนใจ ทตงอยบนรากฐานของหลกวชาหลกฐานขอเทจจรงทสามารถตรวจสอบได กระบวนการวเคราะหและประมวลผลทเปนวทยาศาสตร หลกตรรกะและความสมเหตสมผล

4. หลกการตรวจสอบ การวดและประเมนผลในบรบทของการประกนคณภาพ มจดประสงคส าคญเพอใหไดมาเพอขอมลยอนกลบส าหรบใชในการวางแผนเพอการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง มใชการจบผดหรอการตดสนใหรางวลหรอลงโทษ

5. หลกการมาตรฐานวชาการ คณภาพเกดจากการออกแบบมาตรฐาน กรอบหลกสตรและแผนการสอนและกระบวนการท างาน การเรยนการสอน การบรหารหลกสตร ครและบคลากรทางการศกษาเปนองคประกอบส าคญทน าไปสการพฒนาคณภาพผเรยน

6. หลกการมสวนรวม โดยเนนความส าคญของการสรางความร ทกษะและความมนใจแกบคลากรทเกยวของทงภายในและภายนอกสถานศกษา เพอสรางโอกาสใหเกดการมสวนรวมอยางมประสทธภาพและประสทธผล

7. หลกการประสานสมพนธภายในระหวางหนวยงานทางการศกษาทกระดบและการรวมมอของหนวยงานและองคกรตาง ๆ ในเขตพนทการศกษาและภมภาค

8. หลกความเปนผน าและความเอาจรงเอาจงของผบรหารสถานศกษาและการกระจายอ านาจความรบผดชอบทเหมาะสม เปนปจจยส าคญของการประกนคณภาพการศกษา

วจตร ศรสอาน (2544 :66-67) กลาววา การประกนคณภาพการศกษาจะตองมระบบและ วธการเฉพาะ ซงในการประกนคณภาพการศกษานนมหลกการส าคญอย 2 ประการ คอ

1. ไมวาจะใชวธใด จะตองใชเพอพฒนาการศกษา ไมน าไปใชเพอการลงโทษ เมอใดท น าไปใชในการลงโทษแลวเมอนนจะเกดตอตานเบยงเบน และผลทไดจะไมไดรบประโยชนเทาทควร

2. จะตองสะทอนใหเหนคณภาพการจดการของสถานศกษาตามมาตรฐานไดจรง ค าวา “ไดจรง” ทกคนใชประโยชนได เชอถอได

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545 : 11) เสนอหลกการส าคญของการประกนคณภาพการศกษาภายในของสถานศกษา 3 ประการ คอ

1. จดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาภายในคอ การทสถานศกษารวมกนพฒนา ปรบปรงคณภาพใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา ไมใชการจบผดหรอท าใหบคลากรเสยหนา โดยเปาหมายทส าคญอยทการพฒนาคณภาพใหเกดขนกบผเรยน

2. การทจะด าเนนการใหบรรลเปาหมายตามขอ1) จะตองท าใหการประกน

30

คณภาพการศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการจดการ และของการปฏบตงานของบคลากรทกคนในสถานศกษา

3. การประกนคณภาพเปนหนาทของบคลากรทกคนในสถานศกษา ไมวาจะเปนผบรหาร คณะครและบคลากรอนๆ ในสถานศกษา โดยในการด าเนนงานจะตองใหผทเกยวของ เชน ผเรยน ชมชน เขตพนท หรอหนวยงานทก ากบดแลเขามามสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย วางแผน ตดตาม ประเมนผล พฒนาปรบปรง ชวยกนผลกดนใหสถานศกษามคณภาพ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(2549:3-4) ใหแนวคดวา การประกนคณภาพการศกษา (Educational quality assurance) เปนกลไกส าคญประการหนงทจะขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาใหด าเนนไปอยางตอเนอง และสรางความมนใจไดวา สถานศกษาสามารถจดการศกษาใหมคณภาพไดตามมาตรฐานทก าหนด ผส าเรจการศกษามความรความสามารถและมคณลกษณะทพงประสงคตามทหลกสตรก าหนดและทสงคมตองการ ซงหลกการในการด าเนนการประกนคณภาพการศกษานม 3 ประการ คอ

1. กระจายอ านาจ (Decentralization) ใหสถานศกษามอสระและมความคลองตวในการบรหารจดการรวมทงการตดสนใจด าเนนงานการบรหารสถานศกษา

2. การมสวนรวม (Participation) ของประชาชน หนวยงานทงภาครฐและเอกชน 3. การปฏบตงานดวยความรบผดชอบ (Accountability) ตามบทบาทหนาทดวยความมงมน

เปนระบบ โปรงใส และตรวจสอบได กรมสามญศกษา (2542 : 6 -7) ไดมการก าหนดหลกการในการประกนคณภาพภายใน ดงน 1. การยดผเรยนเปนศนยกลางของการพฒนา (Child-centered development) เปนแนวคดท

มงใหผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนรทงปวง และยดประโยชนทจะเกดขนกบผเรยนเปนส าคญ ดงนน ในการจดการศกษาจงตองชวยกระตน เอออ านวยความสะดวกและสงเสรมใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเศรษฐกจและสงคม สามารถด ารงตนอยในสงคมไดอยางมความสข และรวมมอพฒนาอยางสรางสรรค

2. การใชโรงเรยนเปนฐานในการบรหารจดการ (School–Based Management : SMB)เปนแนวคดทมงใหโรงเรยนมอ านาจในการตดสนใจบรหารจดการศกษาไดดวยตนเอง การใชโรงเรยนเปนฐานในการบรหารจดการจงเปนการชวยเพมประสทธภาพ การบรหารจดการของโรงเรยนทจะท าใหเกดการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน เพมความรบผดชอบทตรวจสอบได เปนการเสรมสรางพลง (Empowerment) ใหโรงเรยนประชาชนและชมชนรวมมอกนจดการศกษาใหมคณภาพไดมาตรฐาน

31

3. การมสวนรวมและการรวมคดรวมท า (Participation & Collaboration) เปนแนวความคดทมงใหการศกษาเปนแหลงของสาธารณชนทกคน ทกสวนของสงคมตองเขามามสวนรวมรบผดชอบในการด าเนนการในการจดการศกษา เพอใหเกดประโยชนสงสดกบทกคน และกบสงคมโดยสวนรวม

4. การกระจายอ านาจทางการศกษา (Decentralization of education) เปนแนวความคดทมงคนอ านาจการจดการศกษาใหกบผทมสวนไดสวนเสยกบการศกษา (Stakeholders) ไดแกโรงเรยน ผปกครอง และชมชน จะท าใหเขาเกดความตระหนกในคณประโยชนของการศกษาและผลกระทบทจะเกดขน ซงท าใหเกดความรวมมอในการจดการศกษา ใหตอบสนองตามความตองการของเขา และมงมนพฒนาการศกษาใหมคณภาพ และเปนทยอมรบศรทธาของผปกครองและชมชนในทสด

5. การแสดงความรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability) เปนแนวความคดทท าใหโรงเรยนตองมความรบผดชอบตอภาระหนาทในการจดการศกษา (Authorities) ตอผเรยน ผปกครองมาตรฐานการศกษา เพอเปนหลกประกนและสรางความเชอมนตอผปกครอง ประชาชนและสงคมไดอยางแทจรง

ชาญณรงค พรรงโรจน (2558 : 21) กลาววา หลกการประกนคณภาพภายใน (Principles of internal quality assurance) เปนหลกแหงความสมดลระหวางความเปนอสระกบการตรวจสอบโดยสาธารณะ กลาวคอ เปนกระบวนการทบคลากรทางการศกษา คณาจารย นสตนกศกษา และผมสวนไดสวนเสยไดเขามามสวนรวมในการประกนคณภาพภายในสถานศกษาสถานศกษาตองสงเสรมใหเกดวฒนธรรมคณภาพขน โดยสถานศกษาตองจดสรรทรพยากรทเพยงพอส าหรบการด าเนนงานการประกนคณภาพใหมประสทธภาพ จดใหมการประกนคณภาพในทกกจกรรมไมวาจะเปนการเรยนการสอน การวจยการใหบรการและการบรหารจดการโดยใหทกสวนงานของถานศกษาไดรวมกนวางแผนปฏบตและตรวจสอบ เพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง กลาวโดยสรป หลกการประกนคณภาพการศกษาเปนหลกของการด าเนนการตรวจสอบเพอสะทอนใหเหนระดบคณภาพการจดการศกษาจรงตามมาตรฐานเพอเปนไปตามหลกแหงการพฒนาคณภาพการศกษา มการกระจายอ านาจ การแสดงความรบผดชอบทตรวจสอบได การรวมกนพฒนาปรบปรงคณภาพผเรยนใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา ยดผเรยนเปนศนยกลางของการพฒนา บรหารจดการตามปกตใหโรงเรยนเปนฐานในการบรหารจดการ การมสวนรวมของบคคลทเกยวของหลาย ๆ ฝาย นบตงแต ผเรยน คร ผบรหารโรงเรยน ผปกครอง ชมชน และหนวยงานทเกยวของ

32

ระบบการประกนคณภาพการศกษา กระทรวงศกษาธการ จดใหมระบบประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาการศกษาไทยใหม

มาตรฐานการศกษา โดยใชหลกการส าคญของการประกนคณภาพการศกษา 3 ประการ คอ(ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต,2541:3)

1. รฐกระจายอ านาจในการก าหนดนโยบายการบรหารงานวชาการ งบประมาณ บคลากร และทรพยากรใหจงหวดและสถานศกษาทกระดบและทกประเภท

2. รฐสนบสนนใหผปกครอง ผน าชมชน องคกรปกครองสวนทองถน มสวนรวม รบผดชอบในการจดการศกษา

3. สถานศกษาจะตองแสดงภาระหนาทความรบผดชอบตอนกเรยนและผปกครอง ตาม มาตรฐานทก าหนดและผรบผดชอบการจดการศกษา

กมล สดประเสรฐ (2544) กลาววา ระบบการประกนคณภาพการศกษา จะเกยวของกบการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษา ถงแมจะพยายามประเมนผลการศกษาทงระบบแตในทางปฏบตนน มงเนนประเมนผลลพธ(Result oriented) วาไดมาตรฐานหรอไมอยางไร ผลลพธทก าหนดเปนมาตรฐานของความสามารถ อาจมหลายอยาง เชน มาตรฐานดานเนอหาวชา มาตรฐานการปฏบตงาน และมาตรฐานโอกาสในการเขาเรยน เปนตน ผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษานนน าไปสการก าหนดแผนการปรบปรงสถานศกษา(School improvement plan : SIP) ตอไป

ระบบการประกนคณภาพการศกษา ตามมาตรา 47 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545และ(ฉบบท 3) พ.ศ.2553 ม 2 สวน คอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาทด าเนนการโดยสถานศกษาและตนสงกด และการประเมนคณภาพภายนอกทด าเนนการโดยองคกรอสระหรอบคคลภายนอกทไดรบอนญาตใหเปนผประเมน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2554 : 9-12) ดงน

1. การประกนคณภาพภายในของสถานศกษา การประกนคณภาพภายในของสถานศกษา (Internal quality assurance) เปนระบบท

สถานศกษาสรางความมนใจ (Assure) แกผรบบรการ ทงผเรยน ผปกครอง ชมชน ตลอดจนองคกรหรอสถานประกอบการทรบผเรยนเขาศกษาตอหรอท างานวาสถานศกษาสามารถจดการศกษาใหมคณภาพไดตามมาตรฐานทสถานศกษาก าหนด ผส าเรจการศกษามความรความสามารถ ทกษะและมคณลกษณะทพงประสงคตามทหลกสตรก าหนดและสงคมคาดหวง สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสขรวมทงสรางประโยชนใหแกครอบครวและชมชนตามความเหมาะสม ดวยการบรหารจดการทมคณภาพทงองคกรโดยใชหลกการมสวนรวม บคลากรในสถานศกษาโดยเฉพาะคร

33

และผบรหารตระหนกถงเปาหมาย คอ ผลประโยชนทเกดกบผเรยนเปนอนดบแรก ระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา จงเปนกลไกส าคญประการหนงในการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาทผเกยวของสามารถตรวจสอบไดและถกก าหนดใหสถานศกษาทกแหงตองด าเนนการตามทก าหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาตและประกาศกฎกระทรวง ดงนน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในฐานะเปนหนวยงานทเกยวของกบงานคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐานไดพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในโดยยดหลกการพฒนาระบบและกระบวนการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ดงน

1.1 หลกการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน 1) การกระจายอ านาจ (Decentralization) สถานศกษามอสระและมความคลองตวในการบรหาร และตดสนใจด าเนนงาน ท งดานการบรหารงานวชาการ งบประมาณ บคลากร และทรพยากร การจดสงอ านวยความสะดวกและผสอนท าบทบาทหนาทในการสอน จดกจกรรมและพฒนาสอเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนใหบรรลผลตามจดหมายของหลกสตรไดอยางเตมท สามารถจดการศกษาไดสอดคลองกบสภาพพนท ความตองการของชมชนและสงคมไดมากทสด 2) การเปดโอกาสการมสวนรวมในการท างาน (Participation) หนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน ผประกอบการ ภมปญญาทองถน/ปราชญชาวบาน เขามามสวนรวมในการพฒนาคณภาพผเรยน ทงในฐานะเปนคณะกรรมการสถานศกษา หรอคณะท างานในสวนอน ๆ ของสถานศกษาโดยมการรวมกนคด ตดสนใจ สนบสนน สงเสรม และตดตามตรวจสอบการด าเนนงาน ตลอดจนรวมภาคภมใจในความส าเรจของสถานศกษา 3) การแสดงภาระรบผดชอบทตรวจสอบได (Accountability) มาตรฐานการศกษาของสถานศกษาเปนเปาหมาย (Goals) ทผเรยน ผปกครอง และชมชนตองไดรบรเพอการพฒนารวมกนและเพอการตดตามตรวจสอบการด าเนนงานของสถานศกษาวาสามารถน าพาผเรยนไปสมาตรฐานทไดก าหนดรวมกนไวหรอไมจากเปาหมายและจดเนนการพฒนาดงกลาว สถานศกษาตองสรางการมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาคณภาพสถานศกษา (School Improvement Plan) เลอกกลวธการพฒนาทเหมาะสมและสามารถท าใหเกดผลไดอยางเปนรปธรรม มการประชาสมพนธเปาหมายและจดเนนทตองการพฒนาใหทกฝายไดรบรเพอเปนสญญาประชาคมและเพอใหทกฝายทเกยวของมทศทางการท างานทชดเจนสเปาหมายเดยวกน

1.2 กระบวนการด าเนนการประกนคณภาพภายใน 1) การประเมนคณภาพภายใน เปนการประเมนคณภาพการจดการศกษา การตดตามและการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา กระท าโดยบคลากร

34

ของสถานศกษาหรอโดยส านกงานเขตพนทการศกษาหรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบดแลสถานศกษา ทงน เพอน าผลจากการประเมนไปใชในการวางแผนพฒนา กจกรรม/โครงการพฒนาทจดท าขนจงตงอยบนฐานความเปนจรง มความเปนไปไดและส าเรจผลในเวลาอนเหมาะสม 2) การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา เปนกระบวนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของการปฏบตตามแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาและจดท ารายงานการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาพรอมทงเสนอแนะมาตรการเรงรดการพฒนาคณภาพการศกษา และเมอจะตรวจสอบความกาวหนา สถานศกษาจะตองมขอมลสารสนเทศทแสดงแนวโนมผลการพฒนาคณภาพผเรยนและคณภาพการบรหารจดการของสถานศกษา ดงนน จงจ าเปนตองมการวางระบบการเกบรวบรวมขอมลและสารสนเทศเกยวกบผเรยนและการปฏบตงานเปนประจ าทกปมวธการเกบขอมลทไมยงยากและเกดจากการปฏบตจรงขอมลสารสนเทศทจะแสดงแนวโนมผลการพฒนาคณภาพผเรยนและคณภาพการบรหารจดการของสถานศกษาไดไมควรจะนอยกวา 3 ปการศกษา ดงนน ครทกคนตองสามารถแสดงขอมล ผลการเรยนของผเรยนไดเปนรายบคคลรายหองเรยน รายชน รายกลมสาระ จนเปนขอมลรวมระดบสถานศกษาไดหรอโครงการอนๆทสถานศกษาด าเนนการกจะตองสามารถตอบไดวา เหตใดจงเพมกจกรรมใหมขนหรอปรบลดกจกรรมบางอยางลงขอมลสารสนเทศเหลานจะถกน าไปสรปรายงานใหคณะกรรมการสถานศกษาทราบเพอรวมกนหาแนวทางพฒนาตอไป

3) การพฒนาคณภาพการศกษา เปนกระบวนการพฒนาการศกษาเขาสคณภาพทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดยมการก าหนดมาตรฐานการศกษาการจดระบบและโครงสราง การวางแผนและการด าเนนงานตามแผนรวมทง “สรางจตส านก” ใหเหนวาการพฒนาคณภาพการศกษาจะตองด าเนนการอยางตอเนองและเปน “ความรบผดชอบรวมกน” ของทกคน องคประกอบระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ดงแผนภาพท 2.1

35

แผนภาพท 2.1 องคประกอบของระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา

ทมา : ส านกทดสอบทางการศกษา,ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2554 : 12

2. การประเมนคณภาพภายนอก การประเมนคณภาพภายนอกเปนการด าเนนการโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและ

ประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. มหนาทหลกในการพฒนาระบบประเมนคณภาพภายนอก ก าหนดกรอบแนวทางและวธการประเมนคณภาพภายนอกทมประสทธภาพสอดคลองกบระบบประกนคณภาพของสถานศกษา พฒนามาตรฐานและก าหนดเกณฑส าหรบการประเมนคณภาพภายนอก การประเมนคณภาพภายนอกด าเนนการอยางนอย 1 ครง ในทก 5 ป เพอเปนการสรางความมนใจและใหหลกประกนตอผเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคมวาสถานศกษาสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพและมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด เปนกระบวนการด าเนนงานทประกอบดวย การตดตาม ตรวจสอบ ประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนการศกษา โดยผประเมนทไดรบมอบหมายจาก สมศ. เพอมงใหมการพฒนาคณภาพทดยงขนและเกดการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา อยางตอเนองตามเอกลกษณและจดเนนของสถาบนการศกษา กระบวนการประกนคณภาพภายนอก ประกอบดวย 1) การตรวจสอบคณภาพ 2) การประเมนคณภาพ 3) การใหการรบรอง

จากขอมลขางตนจะเหนวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาปกตทตองด าเนนการอยางตอเนอง โดยมการควบคมดแลปจจยทเกยวของกบคณภาพ มการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลการด าเนนงานเพอน าไปสการพฒนาปรบปรงคณภาพอยางตอเนองและสม าเสมอ ดวยเหตนระบบการประกนคณภาพภายในจงตองดแลทงปจจย

การประเมน

คณภาพ

ภายใน

การตดตาม

ตรวจสอบ

คณภาพ

การศกษา

การพฒนา

คณภาพ

การศกษา

36

น าเขา(Input) กระบวนการ(Process) และผลผลตหรอผลลพธ(Output/Outcome) ซงตางจากการประเมนคณภาพภายนอกทเนนการประเมนผลการจดการศกษา ดงนน ระบบการประกนคณภาพการศกษาจะมความสมพนธกนระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก ตามแผนภาพดงน แผนภาพท 2.2 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก

ทมา : ส านกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา. 2555 : 14 จากแผนภาพท 2.2 จะเหนวา เมอสถานศกษามการด าเนนการประกนคณภาพภายในแลว

จ าเปนตองจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน ซงเปนผลจากการประกนคณภาพภายในหรอเรยกวารายงานการประเมนตนเอง (SAR) เพอน าเสนอคณะกรรมการสถานศกษา หนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของและเปดเผยตอสาธารณชน เอกสารดงกลาวจะเปนเอกสารเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา การตดตามตรวจสอบโดยหนวยงานตนสงกด และการประเมนคณภาพภายนอกโดย สมศ. ดงนนสถานศกษาจ าเปนตองจดท ารายงานการประเมนตนเองทมความลมลกสะทอนภาพทแทจรงของสถานศกษาในทกองคประกอบคณภาพ

การประเมนคณภาพภายนอก

การประกนคณภาพภายใน

การ

ปฏบตงาน

ของ

สถานศกษา

การประเมน

ตนเองของ

สถานศกษา

(ทกป)

ขอมลปอนกลบ

ขอมลปอนกลบ ก าหนดนโยบายงบประมาณ

รายงาน

ประจ าป/

SAR

การประเมนโดย

สมศ.(อยางนอย 1

ครง ในทก 5 ป)

รายงานผล

การประเมน

คณะรฐมนตร

รฐมนตรวาการ

กระทรวงศกษาธการ

ส านกงบประมาณ

หนวยงานทเกยวของ

และสาธารณชน

ตดตาม

ตรวจสอบ

โดยตนสงกด

ทก 5 ป

ตนสงกด / สถานศกษา

37

กลาวโดยสรป ระบบการประกนคณภาพการศกษาประกอบดวยการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอก มความแตกตางกนในลกษณะขององคกรผประเมน แตมความสมพนธเชอมโยงกนในวธการด าเนนงานโดยการประกนคณภาพภายในเปนกระบวนการทสถานศกษาและหนวยงานตนสงกดจะตองด าเนนการใหเปนสวนหนงของกระบวนการบรหาร เพอพฒนาคณภาพการศกษาเขาสมาตรฐานการศกษาแลวจดท ารายงานประจ าปเสนอผเกยวของ สวนการประกนคณภาพภายนอกเปนงานทตอเนองและสมพนธกบการประกนคณภาพภายใน เปนการตรวจสอบผลการประเมนตนเองของสถานศกษาตามมาตรฐานการศกษาโดยหนวยงานภายนอกเพอใหขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาคณภาพ

กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา นบตงแตเรมมการปฏรปการศกษา เมอป 2540 เรอยมาจนถงปจจบน ประเดนเรอง

คณภาพการศกษามการกลาวถงมากขน นโยบายดานการศกษาของทกรฐบาลก าหนดแนวทางการยกระดบคณภาพการศกษาของชาตแทบทงสน มการใชกลไกการประกนคณภาพการศกษาเปนแนวทางการพฒนาคณภาพ ความตนตวในเรองนน าไปสการตราพระราชบญญตการศกษาเพอเปนแมบทของการจดการศกษาของชาต และมการออกกฎกระทรวงและประกาศของกระทรวงเพอใหหนวยงานและสถานศกษาน านโยบายสการปฏบตดงน

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 เปนกฎหมายแมบททวาดวยการจดการศกษา

ฉบบแรกของประเทศไทย ตอมาไดแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 และ(ฉบบท 3) พ.ศ.2553บงคบใชกบการจดการศกษาของชาตในทกระดบ โดยมจดเนนคณภาพการศกษาไวในหมวดทวาดวยการประกนคณภาพการศกษา ก าหนดใหการประกนคณภาพการศกษา เพอการจดการศกษาใหมมาตรฐานการศกษาและ นอกจากนยงไดใหความหมายในเรองมาตรฐานการศกษา การประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก ตลอดจนก าหนดเรองทด าเนนการไว ดงน

1. มาตรฐานการศกษา หมายความวา ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะคณภาพทพงประสงคและมาตรฐานทตองการใหเกดขนในสถานศกษาทกแหง และเพอใชเปนหลกในการเทยบเคยงส าหรบการสงเสรมและก ากบดแล การตรวจสอบ การประเมนผลและการประกนคณภาพทางการศกษา

2. การประกนคณภาพภายใน หมายความวา การประเมนผลการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายใน โดยบคลากรของสถานศกษานนเอง หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบดแลสถานศกษานน

38

3. การประกนคณภาพภายนอก หมายความวา การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบ คณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายนอก โดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส านกงานดงกลาวรบรองเพอเปนการประกนคณภาพและใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา

4. มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ในมาตรา 47ก าหนดใหมระบบการ ประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบประกอบดวย ระบบการประกนคณภาพภายใน และระบบการประกนคณภาพภายนอก ระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง

5. ในมาตรา 48 ใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบการประกนคณภาพ ภายในสถานศกษาและใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง โดยมการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตอสงกด หนวยงานทเกยวของและเปดเผยตอสาธารณชน เพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา และเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก

6. ในมาตรา 49 ใหมส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษามฐานะ เปนองคการมหาชนท าหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก และท าการประเมนผลการจดการศกษาเพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษา โดยค านงถงความมงหมายและหลกการและแนวการจดการศกษาในแตละระดบตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนและใหมการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอยหนงครงในทกหาปนบต งแตการประเมนครงสดทายและเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของ และสาธารณชน

7. ในมาตรา 50 ใหสถานศกษาใหความรวมมอในการจดเตรยมเอกสารหลกฐานตางๆ ท มขอมลเกยวของกบสถานศกษา ตลอดจนใหบคลากร คณะกรรมการของสถานศกษา รวมท งผปกครองและผทมสวนเกยวของกบสถานศกษาใหขอมลเพมเตมในสวนทพจารณาเหนวาเกยวของกบการปฏบตภารกจของสถานศกษา ตามค ารองขอของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา หรอบคคล หรอหนวยงานภายนอกทส านกงานดงกลาวรบรอง ทท าการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษานน

8. ในมาตรา 51 ในกรณทผลการประเมนภายนอกของสถานศกษาใดไมได ตามมาตรฐาน ทก าหนดใหส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา จดท าขอเสนอแนะการปรบปรงแกไขตอหนวยงานตนสงกด เพอใหสถานศกษาปรบปรงแกไขภายในระยะเวลาทก าหนด หากมไดด าเนนการดงกลาวใหส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา

39

รายงานตอคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานหรอคณะกรรมการการอดมศกษาเพอด าเนนการใหมการปรบปรงแกไข ดงนน จงอาจกลาวไดวา พระราชบญญตการศกษาแหงชาตเปนกฎหมายแมบทการศกษาของชาตทบงคบใชกบการจดการศกษาทกระดบทกประเภท ทงการศกษาทจดโดยภาครฐและภาคเอกชน มการก าหนดบทบาทอ านาจหนาทหนวยงานทเกยวกบการสงเสรม และก ากบดแลการจดการศกษาใหมคณภาพโดยจดใหมการประกนคณภาพการศกษาภายในและประกนคณภาพภายนอก เพอรกษาและพฒนาคณภาพมาตรฐานการศกษาอยางตอเนอง

กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา การประกนคณภาพการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไข

เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 มาตรา 47 วรรคสอง ไดบญญตใหระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาเปนไปตามทก าหนดไวในกฎกระทรวง ดงนน กระทรวงศกษาธการจงออกกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 โดยมสาระส าคญ ดงน

1. การประเมนคณภาพภายใน หมายความวา การประเมนคณภาพการจดการศกษา การ ตดตาม และการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาทกระทรวงศกษาธการประกาศก าหนด ส าหรบการประกนคณภาพภายใน ซงกระท าโดยบคลากรของสถานศกษานนหรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบ ดแลสถานศกษา

2. การประเมนคณภาพภายนอก หมายความวา การประเมนคณภาพการจดการศกษา การตดตาม และการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ซงกระท าโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอผประเมนภายนอก

3. การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา หมายความวา กระบวนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของการปฏบตตามแผนการพฒนาคณภาพการศกษา และจดท ารายงานการตดตามตรวจสอบคณภาพ การศกษา พรอมทงเสนอแนะมาตรการเรงรดการพฒนาคณภาพการศกษา

4. การพฒนาคณภาพการศกษา หมายความวา กระบวนการพฒนาการศกษาเขาสคณภาพทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดยมการก าหนดมาตรฐานการศกษา การจดระบบและโครงสราง การวางแผน และการด าเนนงานตามแผน รวมทงการสรางจตส านกใหเหนวา การพฒนาคณภาพการศกษาจะตองด าเนนการอยางตอเนองและเปนความรบผดชอบรวมกนของทกคน

40

5. ระบบการประกนคณภาพภายในเพอการพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนามาตรฐานการศกษาทกระดบ ตองประกอบดวย การประเมนคณภาพภายใน การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาและการพฒนาคณภาพการศกษา

6. ระบบการประกนคณภาพภายนอกเพอรบรองมาตรฐานและมงพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบ ตองประกอบดวย การประเมนคณภาพภายนอก และการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา

7. ใหสถานศกษาด าเนนการประกนคณภาพภายในอยางตอเนองเปนประจ าทกป โดยเนนผเรยนเปนส าคญ ทงน ดวยการสนบสนนจากหนวยงานตนสงกดและการมสวนรวมของชมชน 8. ใหสถานศกษาจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในเสนอตอคณะกรรมการสถานศกษา หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ เพอพจารณาและเปดเผยรายงานนนตอสาธารณชน 9. สถานศกษาตองน าผลการประเมนคณภาพทงภายในและภายนอกไปประกอบการจดท าแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษา จงกลาวไดวา กฎกระทรวงฉบบดงกลาวน บงคบใชกบสถานศกษาทจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอาชวะศกษาและระดบอดมศกษาทกสงกด

การประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของสถานศกษาขนพนฐาน ภายใตกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.

2553 สถานศกษาทจดการศกษาทกระดบ ทกประเภทตองจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ในสวนของการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน สถานศกษาจะตองจดระบบและด าเนนการตามแนวทางขอ 14 ใน 8 ขนตอน คอ ก าหนดมาตรฐานการศกษา จดท าแผนพฒนา จดระบบบรหารและสารสนเทศ ด าเนนงานตามแผน ตดตามตรวจสอบคณภาพ ประเมนคณภาพภายใน รายงานประจ าปและจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง โดยมสาระส าคญในวธการดงน

1. การก าหนดมาตรฐานการศกษา มาตรฐานการศกษา เปนขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะของคณภาพทพงประสงค และ

มาตรฐานทตองการใหเกดขนในสถานศกษาทกแหงและเพอใชเปนหลกในการเทยบเคยงส าหรบการสงเสรมและก ากบดแลการตรวจสอบ การประเมนผลและการประกนคณภาพทางการศกษามาตรฐานการศกษาทมอยในปจจบนมหลายระดบ เชน มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการศกษา ขนพนฐาน มาตรฐานการศกษาปฐมวย มาตรฐานการศกษาของเขตพนทการศกษา

41

มาตรฐานการศกษาของสถานศกษา อกทง ยงมการก าหนดมาตรฐานขนหลายประเภทหากพจารณาอยางถถวน ตามกฎกระทรวงไดก าหนดไววา การก าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษานนตองก าหนดใหสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต เอกลกษณของสถานศกษาและมาตรฐานการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน ตามทกระทรวงศกษาธการก าหนดและตองครอบคลมสาระการเรยนรและกระบวนการเรยนร รวมทงค านงถงศกยภาพของผเรยน ชมชน และทองถนดวย สถานศกษาจงตองวเคราะหมาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการศกษาระดบการศกษาขนพนฐานรวมทงระดบปฐมวย มาตรฐานของส านกงานเขตพนทการศกษา มาตรฐานคณภาพผเรยนตามหลกสตรของสถานศกษา นโยบายของหนวยงานสวนกลาง คณลกษณะพเศษของผเรยนทสถานศกษา ทองถนและชมชนคาดหวง ความสามารถเฉพาะทางดานใดดานหนง น ามาสงเคราะหหลอมรวมก าหนดเปนมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา โดยมความสมพนธกนดงแผนภาพน แผนภาพท 2.3 ตวแปรทสมพนธและเชอมโยงสมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา

ทมา : ส านกทดสอบทางการศกษา,ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ,2554 : 16 การน าแนวทางดงกลาวสภาคปฏบตโดยคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบ

การศกษาขนพนฐาน ซงมอ านาจหนาทวางระเบยบหรอออกประกาศก าหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน เพอสงเสรม สนบสนนและพฒนาการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน จงไดออกประกาศคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน เรอง ก าหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายใน ระดบการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2554 ใหสถานศกษาและผเกยวของด าเนนการตามแนวทางดงน

1) ศกษา วเคราะหมาตรฐานและตวบงชวาดวยการประกนคณภาพภายในของ สถานศกษาตามทกระทรวงศกษาธการประกาศใช

มาตรฐานการศกษา

ของสถานศกษา

มาตรฐานการศกษา

ของชาต

มาตรฐานการศกษา

ระดบการศกษาขนพนฐาน มาตรฐานหนวยงาน

ตนสงกด

ความตองการ

ของชมชน และทองถน

เอกลกษณ

ของสถานศกษา

ความตองการและ

บรบทของสถานศกษา

มาตรฐานคณภาพผเรยน

ตามหลกสตรสถานศกษา

42

2) พจารณาสาระส าคญทจะก าหนดในมาตรฐานและตวบงชทสะทอนอตลกษณ และมาตรการสงเสรมของสถานศกษา

3) ก าหนดคาเปาหมายความส าเรจของแตละมาตรฐานและตวบงช 4) ประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานและตวบงชวาดวยการประกนคณภาพ

ภายในของสถานศกษาใหกลมผเกยวของทงภายในและภายนอกรบทราบ ทงน สถานศกษาอาจก าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาเพมเตมนอกเหนอจากท

กระทรวงศกษาธการประกาศใชได ตอมา ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตาม

ตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา ดงน (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, 2556 : 32-36)

1) ใชขอมลมาตรฐานการศกษาทก าหนดขนเพอการประกนคณภาพภายใน 2) ใชปรชญา วสยทศนและจดเนนของโรงเรยนก าหนดมาตรฐานการศกษา 3) ใชมาตรฐานการศกษารวมกบกลมโรงเรยนหรอเครอขาย 4) ก าหนดคาเปาหมายความส าเรจครบทกมาตรฐานและตวบงช 5) แตงตงบคลากรภายในโรงเรยนก าหนดมาตรฐานการศกษา 6) ประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานใหบคลากรภายในโรงเรยนรบทราบ 7) ประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานใหพอแม ผปกครอง ชมชนและหนวยงาน

ทเกยวของทราบ 8) สาระส าคญทก าหนดในมาตรฐานและตวบงชสะทอนอตลกษณและมาตรการ

สงเสรมของโรงเรยน ดงนน การก าหนดมาตรฐานการศกษา หมายถง การศกษาวเคราะหมาตรฐานและตวบงช

วาดวยการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนตามทกระทรวงศกษาธการประกาศใชโดยพจารณาสาระส าคญทจะน าไปก าหนดในมาตรฐานและตวบงชทสะทอนอตลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยน แลวก าหนดและประกาศคาเปาหมายความส าเรจของแตละมาตรฐานและตวบงชวาดวยการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนใหกลมผเกยวของทงภายในและภายนอกรบทราบ

2. การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 2.1 ใหสถานศกษาจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา โดย

1) ศกษา วเคราะหสภาพปญหาและความตองการจ าเปนของสถานศกษา

43

อยางเปนระบบโดยใชขอมลตามสภาพจรง 2) ก าหนดวสยทศน พนธกจ และเปาหมายดานตางๆโดยมงเนนทคณภาพผเรยน

ทสะทอนภาพความส าเรจอยางชดเจนและเปนรปธรรม โดยทกฝายมสวนรวม 3) ก าหนดวธการด าเนนงานกจกรรม โครงการทสอดคลองกบมาตรฐาน

การศกษาของสถานศกษา โดยใชกระบวนการวจย หรอผลการวจย หรอขอมลทอางองได ใหครอบคลมการพฒนาหลกสตรสถานศกษา การจดประสบการณการเรยนร กระบวนการเรยนร การสงเสรมการเรยนร การวดและประเมนผล การพฒนาบคลากร และการบรหารจดการ เพอใหบรรลเปาหมายตามมาตรฐานทก าหนดไว

4) ก าหนดแหลงเรยนรและภมปญญาทองถนจากภายนอกทใหการสนบสนนทาง วชาการ

5) ก าหนดบทบาทหนาทอยางชดเจนใหบคลากรของสถานศกษาและผเรยน รวม รบผดชอบและด าเนนงานตามทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ

6) ก าหนดบทบาทหนาทและแนวทางการมสวนรวมของบดา มารดา ผปกครอง องคกร หนวยงาน ชมชน และทองถน

7) ก าหนดการใชงบประมาณและทรพยากรอยางมประสทธภาพใหสอดคลอง กบกจกรรม โครงการ

8) เสนอแผนพฒนาการจดการศกษาตอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และหรอคณะกรรมการสถานศกษา และหรอคณะกรรมการบรหารสถานศกษาใหความเหนชอบ

2.2 ใหสถานศกษาจดท าแผนปฏบตการประจ าป โดย 1) จดท าแผนปฏบตการประจ าปทสอดคลองกบแผนพฒนาการจดการศกษาของ

สถานศกษา 2) ใหก าหนดปฏทนการน าแผนปฏบตการประจ าปไปสการปฏบตทชดเจน 3) เสนอแผนปฏบตการประจ าปตอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและ

หรอคณะกรรมการสถานศกษาหรอคณะกรรมการบรหารสถานศกษาใหความเหนชอบ ตอมา ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน(2556 :37-51)พฒนา

เครองมอเพอตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา ดงน 1) การใหความรดานการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาแกบคลากร 2) แตงตงคณะกรรมการรวมกนจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 9) ใชเทคนคการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT analysis) เพอทราบปจจบน

ปญหาของโรงเรยน

44

10) ใชมาตรฐานการศกษาชาต มาตรฐานเพอการประกนคณภาพภายใน มาตรฐานประกนคณภาพนอก ประกอบการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 5) น าผลการประเมนคณภาพภายใน และภายนอกมาประกอบการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาจ าแนกงานออกเปนแผนงานวชาการ แผนงานบคลากร แผนงานงบประมาณและการเงน และแผนงานบรหารทวไป

6) ก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายและตวชวดความส าเรจไวในแผนพฒนา คณภาพการศกษา

7) น าหลกวชา ผลการวจยหรอขอมลเชงประจกษอางองได มาเขยนแผนพฒนา คณภาพการศกษาครอบคลมภารกจโรงเรยน

8) ก าหนดแหลงวทยาการภายนอกทใหการสนบสนนทางวชาการ 9) ก าหนดบทบาทหนาทบคลากรภายในโรงเรยนใหรบผดชอบแผนงาน/

โครงการ/กจกรรม 10) ก าหนดบทบาทหนาทและแนวทางการมสวนรวมของบดา มารดาหรอ

ผปกครอง 11) เสนอแผนพฒนาคณภาพการศกษาใหคณะกรรมการบรหารโรงเรยนเหนชอบ

กอนจดท าแผนปฏบตการประจ าป 12) เปดเผยและแจงแผนพฒนาคณภาพการศกษาใหบคลากรภายในโรงเรยน

ทราบ 13) แตงตงคณะกรรมการจดท าแผนปฏบตการประจ าปไดเหมาะสม 14) เขยนโครงการครบถวนสมบรณตามรปแบบของโครงการ ทอยางนอย

ประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดความส าเรจชดเจน ก าหนดวธการด าเนนงานและก าหนดผรบผดชอบ

15) เสนอแผนปฏบตการประจ าปตอคณะกรรมการบรหารโรงเรยนใหความ เหนชอบ ดงนน การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา หมายถง การวางแผนพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยน โดยน าผลการศกษา วเคราะหสภาพปญหาและก าหนดความตองการจ าเปน วสยทศน พนธกจ และเปาหมายความส าเรจทงในระยะส นและระยะยาว สอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน พรอมทงก าหนดวธการด าเนนงานอยางเปนระบบ และจดท าแผนปฏบตการประจ าปทสอดคลองกบแผนพฒนาการจดการศกษา โดยทกฝายมสวนรวม ผานความเหนชอบคณะกรรมการบรหารโรงเรยนกอนน าแผนสการปฏบต

45

3. การจดระบบการบรหารและสารสนเทศ คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 1) จดโครงสรางหรอระบบการบรหารงานของสถานศกษาทเออตอการพฒนา

ระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา 2) ก าหนดผรบผดชอบและจดระบบสารสนเทศใหเปนหมวดหมครอบคลม เปน

ปจจบน สะดวกตอการเขาถงและการใหบรการ หรอการเชอมโยงเครอขายกบหนวยงานตนสงกด 3) น าขอมลสารสนเทศไปใชประโยชนในการบรหารและการพฒนาการเรยน

การสอน

ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2556 : 52-63) ดงน

1) จดท าแผนภมโครงสรางการบรหารงาน มการก าหนดต าแหนง บทบาทหนาท บคลากรชดเจน

2) คณะกรรมการบรหารโรงเรยนแสดงบทบาทและท าหนาทตาม ตามมาตรา 31 แหง พ.ร.บ.โรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 และทแกไขเพมเตม

3) จดท าค าสงมอบหมายงาน คมอการปฏบตงานส าหรบบคลากรในโรงเรยน 4) จดระบบการประกนคณภาพภายในโดยตรวจสอบ ประเมนคณภาพภายใน

และท ารายงาน 5) มการกระจายอ านาจการบรหารงานครบตามโครงสรางการบรหารโรงเรยน 6) มการบรหารแบบเชงกลยทธ 7) จดระบบสารสนเทศของโรงเรยนครอบคลมถงผเรยน บคลากร ทรพยากร

ทางการศกษาและดานการจดการเรยนการสอน 8) จดเกบขอมลสารสนเทศเปนระบบ ใชงานสะดวก เชอมโยงเครอขายกบ

หนวยงานตนสงกด 9) จดผรบผดชอบงานระบบสารสนเทศโรงเรยน ใหมการประเมนและปรบปรง

เพอน าไปใชประโยชนในการบรหารจดการและพฒนาการเรยนการสอน ดงนน การจดระบบบรหารและสารสนเทศ หมายถง การจดระบบการบรหารงาน

ของโรงเรยนทเออตอการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยน มการก าหนดผรบผดชอบและจดระบบสารสนเทศใหเปนหมวดหม ครอบคลม เปนปจจบน สะดวกตอการ

46

เขาถงและการใหบรการ มการเชอมโยงเครอขายกบหนวยงานตนสงกด และน าขอมลสารสนเทศไปใชประโยชนในการบรหารและการพฒนาการเรยนการสอน

4. การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 1) น าแผนปฏบตการประจ าปแตละปสการปฏบตตามกรอบระยะเวลาและกจกรรม

โครงการทก าหนดไว 2) ผรบผดชอบและผเกยวของทกฝายปฏบตตามบทบาทหนาทและความรบผดชอบ

ตามทไดก าหนดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด ตอมา ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตาม

ตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2556: 64- 124) ดงน

1) เตรยมการด าเนนงานตามแผนพฒนาคณภาพการศกษาโดยใหความรระบบ การประกนคณภาพภายในแกบคลากร

2) มอบหมายงานใหบคลากรรบผดชอบแผนงาน/โครงการเปนลายลกษณอกษร ตงแตเรมจดท าโครงการ ด าเนนงาน ตรวจสอบประเมนและรายงานโครงการ

3) ปฏบตตามแผนพฒนาคณภาพการศกษา ครบถวนตามองคประกอบของ แผนงานวชาการ แผนงานงบประมาณ แผนงานบคลากรและแผนงานบรหารทวไป

4) มการมอบหมายการก ากบตดตามการปฏบตงานตามแผนงาน/โครงการ/ กจกรรม โดยผบรหาร คร หวหนาฝาย หรอคณะกรรมการบรหารโรงเรยน

5) มการน าผลการก ากบ ตดตามไปพฒนา แกไข ปรบปรงงาน 6) มการออกค าสงแตงตงผประเมนผลตามแผนปฏบตการประจ าป 7) มการจดท ารายงานการประเมนผลตามแผนปฏบตการประจ าป

ดงนน การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา หมายถง การน าแผนปฏบตการประจ าปแตละปสการปฏบต ตามกรอบระยะเวลาและกจกรรมโครงการทก าหนดไว และก าหนดใหผเกยวของทกฝายปฏบตตามบทบาทหนาทและความรบผดชอบตามทไดก าหนดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด

5. การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน

47

1) ก าหนดผรบผดชอบการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาระดบสถานศกษา 2) ตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาทงระดบบคคลและระดบสถานศกษาอยาง

นอยภาคเรยนละ 1 ครง 3) รายงานและน าผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนใน

การปรบปรงพฒนา 4) เตรยมการและใหความรวมมอในการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาจาก

หนวยงานตนสงกด ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, 2556:125-129) ดงน

1) จดใหมคณะกรรมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตามก าหนดเวลา โดยใชเครองมอทเหมาะสม

2) วเคราะหขอมลผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาสอดคลองกบ แผนปฏบตการประจ าป

3) เสนอผลสรปการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาใหผเกยวของรบทราบ 4) ใชผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการพฒนา

คณภาพผเรยน พฒนาคณภาพบคลากร พฒนาคณภาพการบรหารจดการ และพฒนากระบวนการเรยนรตามหลกสตร

5) ใชผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปปรบแผนพฒนาคณภาพ การศกษา ดงนน การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา หมายถง การก าหนดผรบผดชอบในการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาระดบโรงเรยนทงระดบบคคลและระดบโรงเรยนไมนอยกวาภาคเรยนละครง แลวสรปรายงานและน าผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการปรบปรงพฒนาโรงเรยน

6. การจดใหมการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษา คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 1) ใหมคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในอยางนอย 3 คน ทประกอบดวย

ผทรงคณวฒภายนอกทหนวยงานตนสงกดขนทะเบยนไวอยางนอย 1 คน เขามามสวนรวมในกระบวนการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษาอยางนอยปละ 1 ครง

48

2) ด าเนนการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา โดยใชวธการและเครองมอทหลากหลายและเหมาะสม ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษา(ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, 2556:130-134) ดงน

1) โรงเรยนแตงตงบคลากรภายในโรงเรยนอยางนอย 2 คน เปนคณะกรรมการ ประเมนคณภาพภายในทกปการศกษา

2) โรงเรยนแตงตงบคลากรภายนอกโรงเรยนเปนผทรงคณวฒอยางนอย 1 คน รวมเปนคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในทกปการศกษา

3) โรงเรยนก าหนดปฏทนการประเมนคณภาพภายในไวลวงหนาชดเจน 4) คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในครบทกมาตรฐานการศกษา 5) โรงเรยนน าผลการประเมนคณภาพภายในไปพฒนาคณภาพผเรยน การ

บรหารจดการ การสรางสงคมแหงการเรยนร พฒนาอตลกษณ เอกลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยน

ดงนน การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน หมายถง การจดใหมคณะกรรมการ ประเมนคณภาพภายในอยางนอย 3 คน ทประกอบดวยผทรงคณวฒภายนอกทหนวยงานตนสงกดขนทะเบยนไวอยางนอย 1 คน เขามามสวนรวมในกระบวนการประเมนคณภาพภายในของโรงเรยนอยางนอยปละ 1 ครง ตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยนโดยใชวธการและเครองมอทหลากหลายและเหมาะสม

7. การจดท ารายงานประจ าป คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 1) สรปและจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในของ

สถานศกษาทสะทอนคณภาพผเรยนและผลส าเรจของการบรหารจดการศกษาตามรปแบบทหนวยงานตนสงกดก าหนด

2) น าเสนอรายงานตอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และหรอ คณะกรรมการสถานศกษา และหรอ คณะกรรมการบรหารสถานศกษาใหความเหนชอบ

3) เผยแพรรายงานตอสาธารณชน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตาม

49

ตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน ดงน

1) จดใหมการจดท ารายงานประจ าปทเปนการประเมนคณภาพภายใน ทกป การศกษา

2) สาระส าคญของรายงานประจ าป ประกอบดวยการรายงานขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพการศกษา ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าป และขอเสนอแนะ/แนวทางพฒนาในอนาคต

3) โรงเรยนน าเสนอรายงานประจ าป ตอคณะกรรมการบรหารโรงเรยนใหความ เหนชอบภายในสนปการศกษา

4) มการเผยแพรรายงานประจ าป ไปยงตนสงกด หนวยงานทเกยวของและ สาธารณชน ดงนน การจดท ารายงานประจ าป หมายถง การสรปผลการประเมนและจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในของโรงเรยนทสะทอนคณภาพผเรยนและผลส าเรจของการบรหารจดการศกษาตามรปแบบทหนวยงานตนสงกดก าหนดแลวน าเสนอรายงานตอคณะกรรมการบรหารโรงเรยนใหความเหนชอบ กอนเผยแพรรายงานตอสาธารณชน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ

8. การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐาน(2554) ประกาศให

สถานศกษาและผเกยวของด าเนนการและถอเปนความรบผดชอบรวมกน ดงน 1) สงเสรมแนวความคดเรองการประกนคณภาพการศกษาทมงการพฒนา

คณภาพการศกษาอยางตอเนองใหเกดขนกบครและบคลากรทกคนในสถานศกษา และพฒนาสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนร จนเปนวฒนธรรมคณภาพในการท างานปกตของสถานศกษา

2) น าผลการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษา จากการประเมนตนเองหรอ จากหนวยงานทเกยวของ มาวเคราะห สงเคราะห และเลอกสรรขอมลสารสนเทศเพอน าไปใชใหเปนประโยชนตอการพฒนาการบรหารและการเรยนการสอนอยางตอเนอง

3) เผยแพรผลการพฒนาคณภาพการศกษาและแลกเปลยนเรยนรเพอใหเกดการ พฒนา

50

ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน พฒนาเครองมอเพอตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2556 : 139-140) ดงน

1) โรงเรยนใชผลการประเมนคณภาพภายในพฒนาการบรหารทวไป พฒนาการ จดการเรยนการสอน พฒนาผเรยน พฒนางบประมาณและพฒนาบคลากร

2) โรงเรยนด าเนนงานตามระบบประกนคณภาพภายในจนเปนวฒนธรรมคณภาพ ในการท างานปกต

3) โรงเรยนพฒนาการบรหารจดการและการเรยนการสอนอยางตอเนอง โดยใช ขอมลจากการประเมนคณภาพภายในของตนเอง ของตนสงกดและผลการประเมนภายนอก

4) น าผลการพฒนาคณภาพไปเผยแพรและแลกเปลยนเรยนรกนระหวางบคลากร ภายในและภายนอกโรงเรยน ดงนน การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง หมายถง การน าระบบ การบรหารคณภาพ (PDCA) มาใชเพอการประกนคณภาพภายในทมงการพฒนาคณภาพการศกษา อยางครบวงจร อยางตอเนองทกปการศกษา สามารถพฒนาสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการ เรยนรจนเปนวฒนธรรมคณภาพในการท างานปกตของผบรหาร ครและบคลากรภายในโรงเรยน กลาวโดยสรป การด าเนนการประกนคณภาพตามกฎกระทรวงทง 8 ขนตอน เปนวธการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานทกสงกด รวมทงโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.)ทจดการศกษาขนพนฐาน กอยในขอบขายนเชนเดยวกน แตอาจจะมระดบการด าเนนการทแตกตางกนไปตามสภาพความเปนจรงของแตละแหง

ปจจยทเกยวของกบการประกนคณภาพภายใน การจดระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาขน

พนฐาน ประกอบดวย การประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอก ส าหรบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาตองด าเนนการตามแนวทางทกฎกระทรวงก าหนดไวเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา โดยด าเนนการอยางเปนระบบครบวงจร

กตมา ปรดดลก(2529:59) กลาววา ระบบในการบรหารงานนนอาจหมายถงองคประกอบหรอปจจยตางๆ ทมความสมพนธกนและมสวนกระทบตอปจจยระหวางกนในการด าเนนงานเพอใหบรรลวตถประสงคขององคการ

51

ประชม รอดประเสรฐ (2545:66).กลาววา ระบบเปนองคประกอบของสรรพสงทรวมตวกนอยางเปนเอกภาพ โดยแตละองคประกอบตางปฏบตหนาทของตนอยางประสานสมพนธกบภาระหนาทขององคประกอบอน และเปนการปฏบตหนาทอยางมรปแบบและมขนตอนเฉพาะ

Kast and Rosenzweig(1985:15) Robbins(1990:264) Lunenberg and Ornstein(2004:249) กลาวสอดคลองกนวา ระบบ คอ สงทถกจดใหอยรวมกนเปนอนหนงอนเดยวกน ซงประกอบดวยสวนยอย(Parts) เปนองคประกอบ(Components) ระบบยอย (Subsystems) ตงแต 2 สวนขนไป ทตองพงพาอาศยกน และมเสนแบงเขตทสามารถระบไดวาเปนเสนคนระหวางระบบยอยกบระบบสภาพแวดลอมทอยเหนอขนไป(Supra System) ท าหนาทในลกษณะเปนหนวย (Unit) เพอบรรลวตถประสงคทก าหนด ทงน Hoy and Miskel (2001:168) สรปวา ระบบเปนชดขององคประกอบทมความสมพนธซงกนและกนทตองมปจจยน าเขา (Inputs) จากภายนอกระบบ และมกระบวนการแปรสภาพปจจยตาง ๆ เหลานน เพอใหไดผลผลตคนสสงแวดลอม

ดงนน ระบบจะเปนชดขององคประกอบยอย ซงอาจเรยกวา สวน(Part) องคประกอบ(Components or Elements) หรอระบบยอย (Subsystems) ทมความสมพนธซงกนและกน(Interrelate) ในลกษณะพงพาอาศยกนและกน (Interdependent) และมผลกระทบซงกนและกนโดยมปจจยน าเขา (Inputs) จากภายนอก มกระบวนการแปรสภาพปจจยเพอใหไดผลผลตตามวตถประสงคทวางไว

การบรหารโรงเรยนเอกชนภายใต พ.ร.บ.โรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 มผอ านวยการโรงเรยนท าหนาทบรหารจดการศกษาใหมคณภาพโดยจดระบบการประกนคณภาพภายในและด าเนนการตามกระบวนการตามหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในเพอความมมาตรฐานการศกษาขนพนฐานดงน

1. ก าหนดมาตรฐานการศกษา 2. จดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 3. จดระบบบรหารและสารสนเทศ 4. ด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 5. จดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 6. จดใหมการประเมนคณภาพภายใน 7. จดท ารายงานประจ าป 8. จดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง การด าเนนการดงกลาว ใหสถานศกษายดหลกการมสวนรวมของชมชนและหนวยงานท

52

เกยวของทงภาครฐและภาคเอกชน โดยการสงเสรม สนบสนน และก ากบดแลของหนวยงานตน

สงกด เปนระบบครบวงจรจากการเรมตนวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกและภายในเพอก าหนด

มาตรฐานการศกษาของโรงเรยน ซงจะตองสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต เอกลกษณ

ของสถานศกษา และมาตรฐานการศกษาระดบการศกษาขนพนฐานตามทกระทรวงศกษาธการ

ประกาศก าหนด และตองครอบคลมสาระการเรยนรและกระบวนการเรยนร รวมทงค านงถง

ศกยภาพของผเรยน ชมชน และทองถนดวย (กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการ

ประกนคณภาพภายใน พ.ศ.2553 ขอ 14-15)

Robbins (1987:13) ใหแนวคดวา การยอมรบหรอค านงถงผลกระทบจากความสมพนธของระบบกบสงแวดลอม เปนระบบองคการสมยใหม (Modern organization) ททกๆองคการมวตถประสงคหรอเปาหมายเปนของตนเอง ใชคนรวมกนท างานอยางมประสทธภาพ มการจดโครงสรางงานและแบงงานหนาทรบผดชอบภายในภายใตสถานการณทตองเผชญกบสภาวะแวดลอมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาอยางเปนระบบดงภาพน แผนภาพท 2.4 แสดงโครงสรางองคการในเชงระบบ

ระบบ (System)

สภาพแวดลอม (Environment)

ทมา : Stephen P. Robbins Organization Theory : Structure, Design, and Applications 1990 : 264

กรอบแนวคดโครงสรางองคการเชงระบบดงกลาว ใหความส าคญกบสภาพแวดลอม (Environment) ภายนอกและภายในองคการอยางรอบดานครอบคลมบรบทโรงเรยนเอกชน ซงมฐานะเปนนตบคคลมความคลองตวในการบรหารจดการ เปนโอกาสทกลมคน องคกรตางๆ ซงเปนองคประกอบของบรบทโรงเรยนเขามามสวนในการบรหารจดการกระท าไดอยางอสระ เพอประสานประโยชนรวมกน ทงนเพราะ การจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนมรปแบบทหลากหลาย การด าเนนการตองไดรบการสนบสนนจากบคคลหลายกลมเพอการประสานผลประโยชนรวมกน เปนงานททาทาย การจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนทดทงดานปรมาณ คณภาพและมาตรฐาน

ปจจยน าปอนเขา (Inputs)

กระบวนการแปรสภาพ (Transformation process)

ผลผลต (Outputs)

53

การศกษาจะตองพฒนาตนเองใหสามารถด ารงอยไดอยางมนคง คอ การมรายไดส าหรบการบรหารจดการโรงเรยนเพยงพอ คมกบรายจาย (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน,2545:3)

ดงน น การด าเนนการประกนคณภาพภายในเปนกระบวนการแปรสภาพปจจยใหมประสทธภาพ ไดมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ซงโรงเรยนเอกชนตองใชปจจยทสนบสนนสงเสรมเพอผลผลตทออกมา คอ นกเรยนทมคณภาพและสรางความเชอมนในคณภาพตอผปกครองและผเกยวของกบการศกษา ซงถอเปนความส าเรจทจะตองเกดขนกบทกโรงเรยน ทงนเพราะ ความส าเรจ คอ ประสทธผลขององคการ นกวชาการเชน ธงชย สนตวงษ(2541 : 30) รง แกวแดง และชยณรงค สวรรณสาร (2544 : 169) และพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2546 : 667)กลาวสอดคลองกนวา ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง ความส าเรจขององคการทเกดจากกระบวนการด าเนนงานในระบบองคการบรรลเปาหมาย

เพอใหองคการสามารถประสบความส าเรจตามทไดตงเปาหมายไว นกทฤษฎหลายทานไดกลาวถงปจจยองคการทจะน าพาองคการไปสความส าเรจได ดงน

Schien (1998:124) ไดกลาววาประสทธผลขององคการ หมายถง สมรรถนะ (capacity) ขององคการในการทจะอยรอด(survive) ปรบตว (adapt) รกษาสภาพ (maintain) และสรางความเตบโต (growth) ไมวาองคการนนจะมหนาทใดจะตองกระท าใหลลวงไป

Milton (1992:24) เสนอปจจยองคการทก าหนดประสทธผลขององคการไว 3 ลกษณะ คอ 1) ลกษณะเฉพาะของบคลากร ประกอบดวย ความสนใจ เจตคต ความสามารถในการ

ปฏบตงาน ความตองการ และทกษะความช านาญ 2) ลกษณะของงาน ประกอบดวย ความหลากหลายของงาน ขอมลยอนกลบการใหรางวล

และความชดเจนของบทบาท 3) ลกษณะสงแวดลอมของงาน ประกอบดวยสงแวดลอมปจจบนและบรรยากาศองคการ ในขณะท Steers,Ungson and Monday(1985:77-78)กลาววา ปจจยทสงผลตอประสทธผล

องคการ ประกอบดวย องคประกอบหลก 4 ประการ คอ ลกษณะขององคการ(Organizational characteristics)ลกษณะของสภาพแวดลอม(Environmental characteristics) ลกษณะของบคลากร(Employee characteristics) นโยบายการบรหารและการปฏบต(Managerial policies and practices)

กอนหนาน การศกษาวจยประสทธผลองคการมขนมานานแลว แตชดเจนเมอ Steers and others (1985) พฒนาแบบจ าลองกระบวนการ (Process model) เพอประเมนผลความมประสทธผลขององคการ ซงเปนแนวทางอยางกวางทองคการหลายประเภทสามาถน าไปวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการซงเปนตวแบบทมขอจ ากดนอยทสดเทาทมปรากฏใชกนอย ตวแบบนจะครอบคลมปจจยหลายดาน (Multidimensional approach) เนนกระบวนการส าคญทสมพนธกบ

54

ธรรมชาตการเปลยนแปลงองคการและสภาพแวดลอม รวมทงบทบาทส าคญของผบรหารทจะตองตระหนกและสรางความเขาใจถงตวแปรความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ ขององคการทน าไปสความส าเรจขององคการ เปนแบบจ าลองกระบวนการของ Steers and Others (1985 :75-78) ครอบคลมมตส าคญ 3 มต คอ Goal optimization, The human behavior และA system perspectiveสอดคลองกบการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชนดงน

1. Goal Optimization หมายถง การบรรลเปาหมายใหไดสงสดทเปนไปได โดยทการด าเนนการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาใหประสบความส าเรจซง

เปนเปาหมายสงสดของการจดการศกษา จะตองไดรบการประเมนคณภาพจากส านกงานรบรองและประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.) ในมาตรฐานทวาดวยผลการจดการศกษาซงเกดจากคณลกษณะของผเรยนทมสขภาพกายและสขภาพจตด มคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค มความใฝรและเรยนรอยางตอเนอง คดเปน ท าเปนและมผลสมฤทธทางการเรยน ผลการพฒนาใหบรรลตามปรชญา ปณธาน/วสยทศน พนธกจและวตถประสงคของการจดตงสถานศกษา ผลการพฒนาตามจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถานศกษา และผลการด าเนนงานโครงการพเศษเพอสงเสรมบทบาทของสถานศกษา

2. The Human Behavior หมายถง พฤตกรรมของบคคลในองคการทรวมกนแสดงบทบาท

เพอใหองคการมความส าเรจในระยะยาว สอดคลองกบการด าเนนการประกนคณภาพภายในซง

เปนการกระท าโดยบคลากรของสถานศกษานนหรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก ากบ ดแล

สถานศกษา

3. A System Perspective หมายถง การพจารณาองคการเชงระบบ องคการเชงระบบจะเนนความส าคญความมปฏสมพนธกนระหวางองคการกบสงแวดลอม

จากแนวคดแบบจ าลองกระบวนการ (Process model) Steers and others(1985:77-78) ไดเสนอตวแปรส าคญทมอทธพลตอประสทธผลองคการ ซงจ าแนกตามลกษณะองคการ คอ 1)ลกษณะขององคการ2)ลกษณะของสภาพแวดลอม 3)ลกษณะของบคลากร และ 4)นโยบายการบรหารและการปฏบตดงน

1) ลกษณะขององคการ (Organizational characteristics) เปนองคประกอบส าคญ อยางหนงตอความส าเรจ หรอประสทธผลขององคการ ก าหนดไว 2 ดาน คอ โครงสรางขององคการและเทคโนโลย

2) ลกษณะของสภาพแวดลอม(Environmental characteristics)ม 2 ระดบคอ สภาพ แวดลอมภายนอกองคการ(External environment) ประกอบดวยสภาพแวดลอมของเศรษฐกจ การเมองและสภาพแวดลอมภายในองคการ(Internal environment) หมายถง บรรยากาศองคการ

55

3) ลกษณะของบคลากร (Employee characteristics) เปนพฤตกรรมของคนในองคการมอทธพลตอประสทธผลขององคการคอ ความผกพนตอองคการ(Attraction) และการปฏบตงานตามบทบาท (Performance)

4) นโยบายการบรหารและการปฏบต(Managerial policies and practices)ประกอบดวยการก าหนดกลยทธเปาหมาย การจดหาและการใชทรพยากร การตดตอสอสาร ภาวะผน าและการตดสนใจ การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม ลกษณะองคการดงกลาวเปนกระบวนการด าเนนงานอยางเปนระบบทสงผลตอประสทธผลขององคการดงภาพน แผนภาพท 2.5 แสดงรปแบบกระบวนการทมอทธพลตอประสทธผลองคการ

ทมา : A view of Organizational Effectiveness (Steers and others.1985 : 77)

โดยทพระราชบญญตการศกษาแหงชาตก าหนดใหการประกนคณภาพภายในเปนภารกจทส าคญในกระบวนการบรหารของผบรหารทจะตองด าเนนการอยางตอเนองโดยเปดโอกาสใหบคลากรภายในโรงเรยนด าเนนการรวมกน ความส าเรจทเกดขนจะเปนปรากฏการณทสรางความเชอมนในคณภาพการศกษาเมอโรงเรยนไดรบรองมาตรฐานการศกษา ดงทกลาวไวแลวในตอนตน สอดคลองกบแนวคดของ Steers and others(1985) ทน าเสนอแบบจ าลองกระบวนการ (Process model) เพอประเมนหาความมประสทธภาพขององคการ เทยบเคยงกบปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในโรงเรยนอนเปนผลซงเกดจากความสมพนธของประสทธภาพของการบรหารจดการอยางเปนระบบ (A system perspective) โดยการน าปจจยองคการซงเปนสภาพแวดลอมภายนอกและสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน เขาสกระบวนการแปรสภาพเพอ

Organization

structure and

technology Organizational

effectiveness

Employee

characteristics

and skills

External

environment

Managerial

policies and

practices

56

ผลผลตทเปนเปาหมายสงสดคอคณภาพผเรยน (The goal-optimization) โดยด าเนนการรวมกนของผบรหารและบคลากรภายในโรงเรยน(The human behavior)

ดงนน การใชกรอบปจจยการด าเนนงานทสงผลตอประสทธผลองคการตามแนวคดของ steers and others (1985) นาจะมความเหมาะสมใชเปนกรอบแนวคดเพอก าหนดตวแปรการวจยในครงนไดเพราะเปนแนวทางทกวาง ครอบคลมบรบทและสถานการณของโรงเรยนเอกชนในเขตพนทกรงเทพมหานครทตางมความหลากหลาย โดดเดนและมเอกลกษณเฉพาะตน ซงแนวคดนจะครอบคลมปจจยการด าเนนงานขององคการสความส าเรจซงมนกวชาการไดศกษาไวไดแก

1. Saraph(1988.cited in Dayton, 2001 : 45) ไดท าการศกษาส ารวจปจจยส าคญในการบรหารจดการแบบองครวม โดยท าการศกษาในกลมตวอยางผจดการระบบคณภาพและผบรหารทวไป จ านวน 162 คน จากกลมบรษทอตสาหกรรม 20 ประเทศ จ านวน 89 บรษท การวเคราะหขอมลใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบ ผวจยไดสรปวาปจจยทมความส าคญในการบรหารจดการคณภาพแบบองครวม(Total Quality Management:TQM)ม 8 ปจจย ไดแก

1) ภาวะผน าของผบรหารสงสด 2) บทบาทของหนวยคณภาพ 3) การฝกอบรมบคลากร 4) การออกแบบผลตภณฑ 5) การจดการคณภาพวตถดบ 6) กระบวนการจดการคณภาพ 7) การรายงานขอมลเชงคณภาพ 8) สมพนธภาพของบคลากรในหนวยงาน

2. Kaufman and Zahn (1993 : 25) กลาวถงปจจยส าคญในการน าการบรหารคณภาพไปสความส าเรจ (CSFs) ซงสวนใหญเปนปจจยทมความเกยวของกบบคคลเชนกน ปจจยดงกลาว ประกอบดวย 1) มความตองการเปลยนแปลงจากสภาพสบายๆ ทเปนอยในปจจบนโดยใชแนวทางใหมและกวางขวางในการคด การวางแผน การปฏบตและการประเมน 2) ใชและเชอมโยงผลลพธในทกระดบในการก าหนดและด าเนนการไปสคณภาพ 3) ทกคนแสดงความตองการคณภาพ ทกสงทปฏบตตองท าอยางสม าเสมอและมความสอดคลอง โดยมงเนนการปรบปรงคณภาพ 4) บคลากรทกฝายตงแตผเรยน คร ผบรหาร และผปกครอง ตองปฏบตงานในทมเดยวกน มความเปนหนงเดยว โดยมคณภาพเปนเปาหมายของความส าเรจ

57

5) การตดสนใจตองท าโดยความหนกแนนและมความเปนภาวะวสย โดยใชขอมลบนพนฐานของขอเทจจรง 6) การสรางทมงาน สมาชกจะเรยนรจากกนและกนและรวมกนก าหนดวตถประสงคในการบรหารคณภาพ รวมทงตองมการปรบปรงอยางตอเนอง อยางไรกตาม Kaufman and Zahn ไดน าเสนอวา ปญหาหนกทสดคอ ปญหาเกยวกบบคคลตงแตระดบผปฏบตงาน ผบรหารและผเกยวของภายนอก ไดแก ทมปรบปรงคณภาพไมไดรบการยอมรบจากบคลากร เพราะคดวาการปรบปรงคณภาพจะเอาเวลาทมคาของพวกเขาไปจากงานประจ าทท าอย สวนผน า พบวา การไมเขามาด าเนนการอยางแทจรง ปลอยใหทมงานปรบปรงคณภาพด าเนนการต งแต เ รมแรกท าใหเ กดปญหาในการด าเนนการ เ ชนเดยวกบการทคณะกรรมการศกษาไมไดเขามาด าเนนการจรงจง 3. Taylor and Hill(1993:15-20) กลาวถง ปจจยส าคญทสนบสนนของการน าTQM มาใชในองคการทางการศกษาวา สงทเปนหวใจส าคญทสนบสนนการด าเนนงานคอปจจยทเกยวของกบองคการ (Organization factors) ใน 2 ปจจย คอ ลกษณะองคการและการจดการทรพยากรมนษย

1) ลกษณะองคการ สถาบนจ าเปนตองประเมนปจจยดานลกษณะองคการของตน ซงมองคประกอบทส าคญ คอ (1) โครงสรางขององคการแบบ Organic จะเปนโครงสรางทเหมาะสมกบการด าเนนงานของ TQM เพราะสามารถตอบสนองความตองการของลกคา สนบสนนใหเกดการมสวนรวม มการกระจายอ านาจการตดสนใจ (2) วฒนธรรมองคการ เปนลกษณะของหนวยงานหรอบคลกภาพของบคคลเปนเรองทเกยวของกบปรชญา และคานยมซงจะสรางสรรคเขาใจรวมกนระหวางสมาชกในองคการในเรองพนธกจ และสงทสมาชกประพฤตปฏบต ดงนน วฒนธรรมจงมอ านาจสงมากในการชน าพฤตกรรม 2) การบรหารจดการทรพยากรมนษย TQM เปนแนวทางการบรหารทยดบคคลเปนศนยกลางการบรหารทรพยากรมนษยจงเปนเรองทมความส าคญ (1) การยอมรบของผปฏบตงาน เปนการยอมรบของบคคลทจะด าเนนตามคานยมและเปาหมายขององคการ (2) การมสวนรวมของผปฏบตงานและการสอสาร เนนทการน าพลงของทกคนมาใชประโยชนตอองคการ ในการแกปญหาและการปรบปรงอยางตอเนอง โดยสนบสนนใหเกดการมสวนรวมและการจดทมงานขามสายงาน

58

(3) รปแบบการบรหารจดการและภาวะผน าในการทจะใหเกดการมสวนรวมของผปฏบตงาน การท างานเปนทม และการสอสารแบบเปด จะไมสามารถเกดขนไดภายใตการบรหารแบบชน าหรอแบบอตตาธปไตย การบรหารตามสถานการณจงเปนรปแบบทอาจจะน ามาใชมากทสด (4) การฝกอบรม เนนการพฒนาอยางตอเนองและสรางระบบการเรยนรบคลากรทกคนจะตองไดรบการฝกอบรมอยางตอเนอง โดยค านงประโยชนทมตอการปฏบตงาน 4. Ted (1993 : 78 - 80) ใหความส าคญเกยวกบปจจยดานบคลากรและปจจยทตองค านงถง โดยมความเหนวา แมการประกนคณภาพและ TQM จะใหความส าคญกบการจดระบบองคการทจะใหบรรลความตองการขององคกร แตการเนนทรปแบบและวธการมากเกนไปจนไมเหนความส าคญของผปฏบตงาน ถอเปนความลมเหลวเพราะไมสามารถสนองความตองการพนฐานของมนษยได และเสนอกฎพนฐาน 4 ประการทผบรหารควรน าโปรแกรมคณภาพไปใช คอ 1) คนสวนใหญ จะไมยอมรบแนวคดใหมไดรวดเรว และจะตอตานถาแนวคดเหลานนถกผลกดนเขามาอยางมาก แมวาจะเหนดวยในหลกการ 2) คนจะท างานอยางดเมอพวกเขาเกดความรสกพอใจ 3) ภาระงานตองตองเขากนไดกบบคลกภาพของบคคลทไดรบเลอกใหท า 4) ความอศจรรยของการเปลยนแปลงเกดขนไดโดยผานการท างานเปนทมเทานนไมวาจะเปนทางการหรอไมเปนทางการกตาม ดงน น ในการน าระบบการประกนคณภาพไปปฏบต Ted กลาววา มปจจยทตองค านงถงเมอมการด าเนนการ ดงน 1) วฒนธรรมองคกร ในการน า TQM และการประกนคณภาพมาใชงานทแทจรง คอ การเขาใจวฒนธรรมขององคการ นนคอตองรวาวฒนธรรมขององคการนนเนนเรองอะไร การด าเนนการประกนคณภาพจงไมใชการน าเสนอโปรแกรมทไมเหมาะสมกบวฒนธรรม แตจะตองปรบปรงบนพนฐาน วฒนธรรมทมอยแลวอยางเหมาะสม 2) กระบวนการ โดยทวไปโปรแกรมการประกนคณภาพจะสบสนในเรองของการจดท าเอกสารดวยการเขยนและลงทายดวยการท าคมอ ความจรงแลวองคการควรเตรยมบคลากรทจะด าเนนตามกลยทธมากกวาผเชยวชาญดานการเขยนเอกสาร โดยจะตองจดท าแผนเพอใหเหนวา ภารกจหลกขององคการเกยวของกบการประกนคณภาพอยางไร องคการหลายแหงตองเสยเงนเปนจ านวนมากในการจดท าเอกสารในการประเมนคณภาพ แตในทสดกตองยกเลก เพราะตระหนกรวาแทจรงการเขยนเอกสารไมใชการประกนคณภาพและไมไดท าใหเกดความแตกตางดานคณภาพ

59

3) การวดและประเมน การวดเปนสงส าคญในการประกนคณภาพ โดยธรรมชาตบคลากรไมชอบการถกวดประเมนในระดบบคคล แตกจะเปนการดกวาทจะวดเปนกลมหรอแผนก หรอวดในระดบระบบใหญขนเพอเปนการปรบปรงคณภาพ นอกจากนนการวดทไมประสบผลส าเรจอาจเปนเพราะผบรหารไมเขาใจถงการตอตานทเกดขนจากการรบรวาผปฏบตงานก าลงถกตดสนโดยกระบวนการบรหารจดการทไมเหมาะสม 4) ผน าการประกนคณภาพ อาจใชบคคลทเขาใจงานองคการเปนอยางดและมทกษะของผน า รวมถงความสามารถในการชกชวน ขายความคด โตแยง ปดการสนทนาและด าเนนการตางๆ ทกษะทนอกเหนอจากนคอ การฟงผอน 5) ทมงาน หนวยงานททนสมยจะมกลไกการท างานเปนทมและมความสามารถทจะรวมทม การรวมทมถอเปนรวมบคลกภาพแบบตางๆ ทมความคดสรางสรรค ส าหรบองคการทวไปจะมผตอตาน การทผบรหารรวธด าเนนการอยางชาญฉลาดโดยน ากลมนมาใชใหเกดประโยชนตอองคการจะชวยใหการด าเนนการประกนคณภาพประสบความส าเรจ 6) วสยทศน การจงใจและคณธรรม ผบรหารตองมวสยทศนทจะท าใหเกดคณธรรมและการจงใจ การด าเนนการตองมความเชอถอในผรวมงานและผน า ขอสรปทไดใจความสนๆของ Ted คอ การประกนคณภาพเปนเรองทเกยวกบบคคลไมใชเพยงแครปแบบ

5. Murgatroyd and Morgan (1994 : 63-65) ไดศกษาวเคราะหความส าเรจขององคการทน า ระบบการจดการคณภาพโดยรวม (Total Quality Management : TQM) ไปปฏบตงานจนประสบผลส าเรจไดนน จะเปนองคกรทมคณลกษณะ 5 ประการดงน

1) คนในองคการมงสจดหมายดวยกลยทธเดยวกนและยอมรบในวสยทศนของ องคการ 2) หลกการพนฐานของคณภาพจะตองก าหนดจดเนนทลกคาและกระบวนการเปนส าคญ 3) การพฒนาทมงาน โดยระบบการปฏบตงานสะทอนภาพการท างานเปนทมขององคการ 4) การก าหนดเปาหมายททาทายสงผลตอการเพมผลผลตการปฏบตงานอยางเหนไดชดเจน 5) ประสทธภาพของการบรหารงานจะตองจดการวดผลและการใหขอมลยอนกลบ

60

สวนองคการทน า TQM ไปใชแลว ไมประสบความส าเรจ จะเปนองคการทมลกษณะ 5 ประการ เชนเดยวกนคอ 1) ขาดวสยทศนรวม การปฏสมพนธกนระหวางบคลากรในองคการไมสมพนธกนและจะเกดความขดแยงกนบอยครง 2) เรองคณภาพเปนวตถประสงคขององคการแตไมมการยดหยน . 3) มการแขงขนระหวางผปฏบตงานในเรองการความกาวหนา การไดรบรางวลสงตอบแทน และองคการเครงครดตามสายงานตามล าดบขน ซงมระดบของอ านาจหลายชน การท างานเปนทมนอยมาก 4) ไมมการวเคราะหสภาพปญหาและขอมลยอนหลงมาก าหนดเปาหมาย และก าหนด เปาหมายระยะสนเปนรายป 5) ระบบการประเมนเปนระบบทอยบนพนฐานของการแขงขนการท างานระหวางบคคล มากกวาการปรบปรงกระบวนการท างาน สวนปจจยทเปนสาเหตทน าไปสความลมเหลวในการท า TQM ไปใชในสถานศกษา Murgatroyd and Morgan(1994 : 188-201) กลาววามาจากปจจย ตอไปน 1) การตอดานแนวคดใหมๆ บคลากรมองวาแนวคดใหมๆ เปนสงทผบรหารน ามาใชระยะหนงและจะยกเลกไป 2) การไมเขาใจหลกการส าคญของ TQM การน า TQM มาใช ถกมองวาเปนหนทางทจะไดรบความมนคงดานการเงนและการบรหาร โดยไมไดมองวา TQM จะน าไปเพอเพมประสทธภาพในระยะยาว บางแหงมการลดขนาดหรอปลดบคลากร เพอเพมประสทธภาพ ซงท าใหบคลากรเกดความรสกตอตาน 3) บคลากรขาดทกษะและแรงจงใจในการพฒนา TQM เนนการพฒนาทกษะและความสามารถอยางตอเนอง โดยใหมการท างานเปนทม ถาบคลากรไมสามารถจะพฒนาไดกจะไมมความมนคงในการท างาน ส าหรบประเดนทเปนปญหาในการน า TQM มาใช Murgatroyd and Morgan ไดกลาวไวเปน 2 ระยะ คอ ชวงของการเรมตนการใช TQM และชวงหลงจากการน า TQM มาใช ซงระยะเรมตนในการใชระบบการบรหารคณภาพ TQM มปจจยทเปนอปสรรค ดงน

1) การขาดขอตกลงทชดเจนและความมงมนจากผบรหาร 2) การขาดการวางแผนทจะน า TQM ไปปฏบต ซงควรมทมงานทรบผดชอบ

ท างานในลกษณะขามสายงานกนได และสามารถมองภาพรวมทงระบบ มใชการพจารณาเพยงปญหาใดปญหาหนง

61

3) การขาดขอมลทมาใชในการตดสนใจในการเปลยนแปลงระบบบรหารจดการ และการปรบปรงคณภาพ

4) การขาดทกษะทเหมาะสม ผน าตองมทกษะในเรองการก าหนดกลยทธการ ตดสนใจ ความสามารถในการจงใจและการผสานผลประโยชนส าหรบผปฏบตงานตองมทกษะในการคดวเคราะห และความสามารถในการใชฐานขอมลตาง ๆ รวมทงทกษะในการท างานเปนทม

นอกจากน ยงพบอกวาปจจยทเปนอปสรรคระหวางการใชระบบการบรหาร คณภาพ TQM ไดแก

1) มการสรางทมกนมากมาย แตด าเนนงานไดไมจรงจง 2) การด าเนนการวดผลและประเมนผลอยางไมมประสทธภาพและขาดเปาหมาย

ทชดเจน 3) การด าเนนการตองใชเวลาทงในดานการเขาใจปญหา การเปรยบเทยบ

มาตรฐานเพอการพฒนาปรบปรง ดงนนจงไมสามารถพฒนาใหเหนผลในเวลาอนสน การแกไขปญหาโดยการไมแกไขปญหาส าคญหรอปญหาหลก

Megatroyed and Morgan(1994:222)ไดน าเสนอโมเดลการพฒนาคณภาพโดยรวมส าหรบ สถานศกษา (A model for TQM in the school) และสรปวาในการด าเนนการพฒนาคณภาพโดยรวมนน ตองประกอบไปดวยสามสวนทส าคญ ซงเรยกวาบรบทของการพฒนาองคการโดยรวม ไดแก

1) วฒนธรรมองคการ (Culture) 2) การทบคลากรมความยดมนผกพนและความรสกเปนเจาของ (Commitment

and ownership) 3) การตดตอสอสารทด(Communication)เปนปจจยส าคญทจะน ามาซง

ความส าเรจในการพฒนาคณภาพโดยรวมอยางย งยน 4) การมความสมดลภายในองคการ นนคอบคลากรทกคนใชกลยทธเดยวกนทจะ

น าไปสเปาหมาย รวมทงการทบคลากรมความยดมนทมวสยทศนรวมกน 5) การสรางความเขาใจเปนวงกวางเกยวกบแนวคดการใหความส าคญกบความ

ตองการของลกคา บนพนฐานของความมคณภาพ 6) การออกแบบองคการใหมลกษณะการท างานแบบเปนทม 7) มการก าหนดเปาหมายหรอพนธกจทมความชดเจนและมความทาทาย 8) มระบบการบรหารจดการประจ าวนทมการใชเครองมอทมประสทธผล

ส าหรบการประเมนผลการปฏบตงาน 9) ความไววางใจกน (Trust)

62

10) ภาวะผน าของผบรหาร (Leadership) 11) การเสรมสรางพลงอ านาจ (Empowerment)

กลาวโดยสรป Murgatroyd และ Morgan เสนอวาลกษณะขององคการทน าTQM มาใช และท าใหเกดมประสทธผลจะมลกษณะ 3 ประการ คอ

1) วฒนธรรม(Culture)เปนกฎเกณฑทปรากฏอยและเปนคานยมทผกพนองคการ เขาไวดวยกน การสรางวฒนธรรมเปนสงทมคาสงสด มการใหรางวลโดยผานการท างานเปนทม และการพฒนาและการฝกอบรมอยางตอเนอง

2) ขอตกลง (Commitment) องคการทใช TQM ตองสรางความรสกภาคภมใจ และโอกาสในการพฒนาใหแกผปฏบตงานและลกคา ใหเกดความรสกเปนเจาของเปาหมายขององคการโดยการท าใหขอตกลงตองกลายเปนเรองปกตธรรมดาในสถานศกษา

3) การสอสาร (Communication) การสอสารภายในและระหวางทมงานตองม พลงเรยบงายและมประสทธภาพ โดยควรตงอยบนพนฐานของขอเทจจรงและความเขาใจทแทจรงและเปนการสอสารทสามารถท าไดอยางมอสระจากระดบหนงไปสอกระดบหนงหรอในระดบเดยวกน ซงท าใหลกษณะการประทบตราแบบ “ปกปด”มการใชนอยมากในองคการ

6. Fullan (cited in Healy, 1994 : 60-61) เสนอวาการบรหารจดการและการสนบสนนการเปลยนแปลงคณภาพในสถานศกษาระดบมธยมศกษาขนอยกบปจจย 6 ประการ คอ

1) การสรางวสยทศน เปนสงส าคญทบคลากรจะรวมรบรและตกลงเกยวกบ วสยทศนและวตถประสงคขององคการซงจะมสวนสนบสนนการวางแผน

2) การวางแผนการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงทเกดขนตองสามารถ ตอบสนองความตองการเปลยนแปลงตามแรงกดดนของสถานศกษา

3) การเรมด าเนนการและการเสรมพลงจงใจ การเปลยนแปลงในระยะแรกๆ เกยวของกบองคประกอบทไมแนนอนและความกงวลใจ แตการด าเนนการใหประสบผลส าเรจในระยะตอมาจะเพมพลงก าลงใจในการท างาน

4) การพฒนาบคลากรและการสนบสนนดานทรพยากร เปนปจจยทชวย สนบสนนในการด าเนนการอยางตอเนองไปได

5) การก ากบตดตามและการจดการกบปญหา จะมสวนผลกดนและสนบสนนให เกดความส าเรจเปนทยอมรบได

6) การปรบโครงสราง/การจดองคการใหม ในการเปลยนแปลงอาจจ าเปนท บคคลแตละคนจะตองเปลยนแปลงวธคดและการปฏบต ซงการเปลยนแปลงทเปนผลตามมา คอ การปรบโครงสรางหรอการจดองคการใหม

63

7. Sammonds and other(1995 :11-16) ไดเสนอปจจย 12 ดานทเปนตวบงชประสทธผล เชงคณภาพของโรงเรยน ซงบางตววดไมไดทงทางสถตและทางปรมาณ แตไดมาจากการตรวจสอบโรงเรยนตางๆ และจากการอภปรายอยางรอบคอบจากขอคนพบทางสถต รวมถงการใชงานวจยทางการศกษาเปนตวตดสน ปจจยเหลาน ไดแก

1) ภาวะผน าทมเปาหมายของครใหญหรอผบรหาร ดานหลกสตร การใหแนวทาง ดานเนอหา การเสนอแนะกลยทธการสอน โดยไมใชการควบคมหรอสงการ เพอใหเกดความกาวหนาของนกเรยนเปนรายคน

1) การมสวนรวมของผชวยครใหญ ดานการตดสนใจทเกยวกบนโยบายการ ปฏบตงานทไดรบมอบอ านาจจากครใหญ เชน การจดครเขาสอน ซงผชวยครใหญมบทบาทส าคญเนองจากเปนผทใกลชดกบนกเรยนและคร

2) การมสวนรวมของครในการวางแผนเกยวกบหลกสตร การวางแผนการสอนและ การตดสนใจเกยวกบเรองภายในหองเรยน

3) ความคงเสนคงวาของคร หมายถง ความสม าเสมอในการท างานของคร ไมยาย หรอออกบอย และหมายถงการทครปฏบตงานไปในแนวทางเดยวกน

4) โครงสรางการเรยนการสอน มการวางแผนการสอน การใหงานนกเรยน การแนะ แนวในสาขาทศกษา การใหนกเรยนมอสระในการคด การท างานและรบผดชอบตนเอง

5) การสอนททาทายสตปญญา การสอนของครมการกระตนและทาทายใหนกเรยน ใชความคดสรางสรรคและท างานดวยตนเอง

6) สงแวดลอมทมงเนนการท างาน ครใชเวลาในการปรกษางานกบนกเรยนมากกวา ใชเวลากบงานประจ า โดยเฉพาะดแลใหนกเรยนท างานตามทไดรบมอบหมาย

7) การสอนแตละครงมจดเนนเฉพาะเรอง เพอใหครไดพดคยกบนกเรยนไดมากขน และใหนกเรยนมโอกาสไดท างานมากขน ซงท าใหเกดความเขาใจและฝกฝนมากกวาการสอนหลายเรองในคราวเดยวกน

8) มการสอสารอยางกวางขวางระหวางครกบนกเรยน โดยเนนทการสอสารของคร กบนกเรยนทงหองมากกวาการสอสารระหวางครกบนกเรยนเปนรายบคคล

9) การเกบบนทกเอกสาร เนนทการเกบเอกสารของครเกยวกบแผนการสอน แผนการประเมน ผลงานนกเรยนและความกาวหนาของนกเรยน เปนตน

10) การมสวนรวมของผปกครอง เนนการพบปะกบครอยางไมเปนทางการมากกวา แบบเปนทางการเพอรวมกนพฒนานกเรยน รวมถงการชวยดแลการเรยนของนกเรยนทบาน

11) มบรรยากาศดานบวกทงส าหรบครและนกเรยน ซงรวมถงบรรยากาศทงภายใน

64

และภายนอกหองเรยนและรอบๆ บรเวณโรงเรยน 8. Blankstein (1996 : 35) ไดศกษาปจจยทเปนอปสรรคตอการบรหารคณภาพ TQM ท

น ามาประยกตใชไดในสถานศกษา จะตองพบกบอปสรรคบางประการ ดงน 1) ปจจยดานการเปลยนแปลงและความลงเลตอการยอมรบสงใหมๆ ครไมตองการเปลยนแปลงหรอคดวธการสอนใหมๆ 2) ปจจยดานตวผน า ผน ามกมองวาตนตองเปนผควบคม และเกดการสญเสยอ านาจการควบคม ซงโดยหลกการของ TQM จะเนนในเรองของการรวมมอมากกวาการควบคมสงการ 3) ปจจยดานบคลากร บคลากรมกยดถอปฏบตตามสายการบงคบบญชาและท างานตามทไดรบมอบหมาย ขาดแรงจงใจและความกระตอรอรนในการพฒนาและการเรยนร 4) ปจจยดานการวดประเมนผล การก าหนดเปาหมายในเชงปรมาณ โดยการวดความส าเรจจากคะแนนทดสอบมาตรฐาน ซงไมใชตวสะทอนสภาพทแทจรง 5) ปจจยดานการขาดการเรยนร และขาดการฝกอบรมบคลากร ไมเหนคณคาในการเรยนร ขาดการศกษาจากประสบการณทงจากประสบการณสวนตนและจากผอนๆ 6) ปจจยดานการใชขอมลเพอการพฒนา บคลากรไมนยมใชขอมลสารสนเทศเพอการตดสนใจหรอการก าหนดเปาหมายการด าเนนการ 7) ปจจยดานการขดแยงกบขอบงคบหรอกฎหมายของรฐ การด าเนนการบางประการตามปรชญาการศกษาของสถานศกษา อาจขดแยงกบขอบงคบหรอกฎหมายของรฐ เปนทนาสงเกตวาในสวนท Blankstein(1996) น าเสนอนนมหลายประเดนทสอดคลองกบ Murgatroyd and Morgan(1994) เชน การตอตานแนวคดใหมๆ การขาดความเขาใจ ทกษะและแรงจงใจ รวมทงการใชขอมลปอนกลบเพอการพฒนา แตมประเดนทเพมเตมเกยวกบ ภาวะผน าและปจจยทเปนการขดแยงกบขอบงคบหรอกฎหมายของรฐ ดงนน ประสทธผลองคการจะขนอยกบการปรบปรงและพฒนาปจจยดงกลาวเพอประสทธภาพของการด าเนนงาน 9. Moorhead and Griffin (1998 : 558-560) ไดระบถงปจจยในการด าเนนการเพอใหการเปลยนแปลงและการพฒนาองคกรทประสบความส าเรจ ไดแก 1) การด าเนนการใหเปนภาพรวม ผบรหารตองพจารณาในภาพรวมขององคการเพราะระบบยอยขององคการนนตางมความสมพนธกน การมองภาพรวมจะท าใหเขาใจวฒนธรรมทงระบบ เหนการประสานรวมมอระหวางบคคล งาน โครงสรางและระบบสารสนเทศ

65

2) ความมนใจในการสนบสนนของผบรหารระดบสง การสนบสนนของผบรหารระดบสง เปนปจจยส าคญตอความส าเรจของการเปลยนแปลง ทงนเพราะความรวมมอในองคการทมพลงตองอาศยกลไกการควบคมและกลไกการแกปญหาทมประสทธภาพของผบรหารระดบสง 3) การสนบสนนใหเกดการมสวนรวม ปญหาทเกยวของกบการตอตานการควบคมและการใชอ านาจ สามารถแกไขไดดวยการขยายความรวมมอในการวางแผนการเปลยนแปลง โดยใหโอกาสแกบคลากรใหมสทธมเสยงในการเปลยนแปลง 4) สงเสรมการสอสารในระบบเปด การสอสารอยางเปดเผยเปนปจจยส าคญในการลดการตอตานการเปลยนแปลง ซงโดยทวไปในระหวางการเปลยนแปลง ผปฏบตงานจะเกดความไมมนใจ มความคลมเครอ และพยายามแสวงหาขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงและหากขาดขอมลอาจท าใหเกดชองวางและอาจเกดขอมลทไมเหมาะสม ซงจะเปนอนตรายตอกระบวนการเปลยนแปลง 5) การใหรางวลแกผสนบสนน การใหรางวลแกผทสนบสนนการเปลยนแปลงซงอาจเปนการยกยอง ชมเชย หรอ การแตงตงใหด ารงต าแหนงทเหมาะสม จะเปนพลงผลกดนทท าใหการเปลยนแปลงไดรบการสนบสนนอยางตอเนอง และด ารงอยตลอดไป

10. Zalri(1998) ไดเสนอปจจยส าคญของรปแบบโมเดลประสทธผลและความส าเรจในการด าเนนงานดานการศกษาของสมาพนธการจดการคณภาพแหงยโรป (The European Foundation for Quality Management) โดยมชอวา The EFQM Excellence Model ซงโมเดลดงกลาวประกอบไปดวยปจจย 2 กลม ๆ แรกคอ ปจจยทเปนสาเหตและกลมทสองเปนปจจยทเปนผลทเกดขน มรายละเอยดดงน

ปจจยทเปนสาเหต ประกอบดวยองคประกอบ 5 ดาน ไดแก 1) กระบวนการท างาน หมายถง ตวบงชทแสดงวธการทองคการก าหนดกจกรรมหลก

และกจกรรมสนบสนนเพอปรบปรงกจการอยางตอเนอง 2) การบรหารบคคลในองคการ หมายถง ตวบงชทแสดงวธการทองคการใชศกยภาพ

ของบคลากรเพอปรบปรงกจการอยางตอเนอง 3) ภาวะผน าของผบรหาร หมายถง ตวบงชทแสดงพฤตกรรมทกลมผบรหารของ

องคการน าเอาวธการปรบปรงคณภาพมาใชในการก าหนดแนวทางการสอสาร การปฏบตงาน การตรวจสอบและการปรบปรงนโยบายและกลยทธตาง ๆ

4) นโยบายและกลยทธ หมายถง ตวบงชทแสดงถงการใชแนวคดในการปรบปรง คณภาพในการก าหนดแนวทางการสอสาร การปฏบตงาน การตรวจสอบและปรบปรงนโยบายและกลยทธตาง ๆ

66

5) ทรพยากรทใชในการปฏบตงาน หมายถงตวบงชทแสดงถงวธการขององคการใน การแสวงหาทรพยากรและใชทรพยากรอยางมคณภาพ

11. Hertling (2000 : 26) ไดใหขอเสนอเกยวกบการด าเนนการปฏรปสถานศกษาและปจจยทจะท าใหการเปลยนแปลงน าไปสความส าเรจและความลมเหลวในการด าเนนการ พบวาปจจยทมความส าคญไดแก 1) การเลอกรปแบบทเหมาะสมในการด าเนนการปฏรป ดงนน ทมงานทจะตองออกแบบการด าเนนการจงมสวนรวมส าคญมากเพราะจะออกแบบอยางระมดระวงบนพนฐานของความเปนจรง และจดแขงจดออนของสถานศกษา 2) การไดรบความชวยเหลอจากภายนอก โดยเฉพาะจากหนวยงานทไมมผลประโยชนใดๆ มสวนชวยในการด าเนนการพฒนาสถานศกษาอยางมาก 3) งบประมาณ อาจเปนอปสรรคในการด าเนนการตามรปแบบทก าหนด การขาดงบประมาณหรอการไมไดงบประมาณสนบสนนจากรฐทเพยงพอสามารถน าไปสการสญเสยบคลากร ขาดการสนบสนนการปฏรปและในทสดก อาจท าใหการปฏรปลมเหลว 4) ภาวะผน าทเขมแขง สถานศกษาหลายแหงทลมเหลว เนองจากผบรหารไมไดรบการสนบสนนการปฏบตงาน ไมสามารถด าเนนงานสอดคลองกบเปาหมายและรปแบบการปฏรปและยงขาดภาวะผน าทด 5) การยอมรบของครในการปฏรป ครอาจรสกวาถกบงคบใหเปลยนแปลง หรอยอมรบนวตกรรมและเทคโนโลยตางๆ ครมองวาการปฏรปเปนสงทผคนมกคลงไคลแตไมมผลอะไรยงยน ครจงไมทมเทในการด าเนนการ 6) การตอตานจากนกเรยน การเปลยนแปลงหลกสตรอยางรวดเรว ผน าจะไดรบการสนบสนนหากมการสอสารอยางชดเจนกบนกเรยน ผปกครองและสมาชกของชมชน 7) การด าเนนการตามรปแบบทก าหนดจากภายนอก ท าใหผบรหารและครไมไดรสกวาพวกเขามอ านาจทจะจดสรรทรพยากร หรอท าใหเกดการเปลยนแปลงทส าคญในการด าเนนการของสถานศกษาอยางแทจรง

12. Orsini(2000 : 207 - 210) ไดศกษาถงความพยายามในการพฒนาคณภาพของหนวยงานตางๆ พบวา ในการพฒนาคณภาพโดยใชหลกการการบรหารคณภาพของหนวยงานมจดออนทเปนปจจยเกยวกบการบรหารจดการโดยตรง ไดแก

1) ความไมสอดคลองกนระหวางวสยทศน กลยทธ และนโยบาย การก าหนด นโยบายเพอการแกปญหาเฉพาะหนาและเปนการด าเนนการวนตอวน อาจท าใหนโยบายนนไมสอดคลองกบกลยทธและวสยทศนขององคการ

67

2) การใชวธการทางสถตทผด น าไปสขอสรปทผดพลาด ซงสงผลใหการ ปรบปรงกระบวนการและการตดสนใจทส าคญๆ เกดการผดพลาด

3) ความผดพลาดในการส ารวจขอมลจากลกคาและผปฏบตงาน วธการ ด าเนนการส ารวจมกมขอผดพลาดตงแตการใชขอความทไมตรงประเดน การออกแบบส ารวจไมเหมาะสมทงในดานสถตทใชการเลอกกลมตวอยาง คณภาพของเครองมอตลอดจนความถกตองของการประมวลผล

4) การปรบปรงกระบวนการ กระบวนการตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนอง ตามวงจร PDCA ของ Deming และ Shewhart ในการด าเนนการขององคการตางๆ โดยสวนใหญมกจะด าเนนการเพยงแคการวางแผน(Plan) และการปฏบต (Do) โดยละเลยทจะด าเนนการในขนการประเมน (Check)และปฏบตการแกไข (Act)

5) ความลมเหลวในการด าเนนการในระบบ ผปฏบตงานทแมตองปฏบตงาน หนกกสามารถท างานไดส าเรจถาอยในระบบทออกแบบไวไมเหมาะสม โครงสรางขององคการทตายตว มการแบงสวนงานเปนแผนก เนนการรายงานตามล าดบชน และมโครงสรางการสงการและควบคมทก าหนดไวอยางเครงครด เปนสญญาณแหงความลมเหลวในการด าเนนการของระบบ

6) ความไมอดทนรอและเรงรบทจะด าเนนการเมอมปญหาเกดขนผปฏบตงาน มกจะรบด าเนนการแกไขโดยทนท ซงวธการดงกลาวอาจไมกอใหเกดผลดทสด เพราะผปฏบตงานจะไมใชเวลาคดเตรยมการ หาแนวทางแกปญหาทถกตองเหมาะสม ซงอาจจะยงกอใหเกดปญหามากขน กลาวโดยสรป สถานศกษาไดน าแนวคดเกยวกบการประกนคณภาพและการบรหารคณภาพมาเปนแนวทางในการบรหารและการพฒนาสถานศกษา โดยเฉพาะการบรหารคณภาพโดยรวม (Total Quality Management : TQM) ซงอาจจะมองคการทประสบผลส าเรจ และองคกรทประสบความลมเหลว ซงตองค านงถงอปสรรคทเกดจากการน าการบรหารคณภาพ TQM มาใชและค านงถงสงส าคญทสนบสนนการด าเนนงาน ไมวาจะเปนลกษณะองคกร การบรหารจดการทรพยากรมนษย จดออนในการบรหารจดการคณภาพขององคกร

13. Mohd and Aspinwall (2000 : 803-809) ศกษาพบวา ปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจของการจดการคณภาพแบบองครวมในสถานประกอบการขนาดกลางและขนาดเลก โดยการใชกรอบ 10 ปจจยทส าคญใหผบรหารหรอผจดการระบบคณภาพของบรษท จ านวน 194 บรษท ตอบแบบสอบถาม โดยการวจยแบงออกเปนสองสวนคอ สวนทหนง เปนการรบรองของกลมตวอยางถงปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการบรหารจดการคณภาพแบบองครวม การวเคราะหขอมลใชคาเฉลย รอยละและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยสวนนสรปไดวา ปจจยทส าคญทสงผลตอ

68

ความส าเรจในการบรหารจดการคณภาพแบบองครวมตามการบรของกลมตวอยางมอย 9 ปจจย เรยงตามล าดบไดแก

1) คณลกษณะภาวะผน าและการไดรบการสนบสนนจากผบรหาร 2) การจดเตรยมความพรอมดวยการฝกอบรมบคลากร 3) การวดผลการปฏบตและผลลพธทเกดขน 4) การมการปรบปรงอยางตอเนอง 5) การน าเอาระบบประกนคณภาพมาใช 6) ความเพยงพอดานการเงน 7) มการฝกอบรมเฉพาะทางเพอการท างานทมการใชอปกรณและเครองมอท

เหมาะสม 8) การตดตอสอสารทมประสทธภาพ และ 9) การค านงถงความตองการขอบคลากร สวนทสอง เปนการศกษาเชงท านาย วเคราะหขอมลโดยใชวธการถดถอยพหคณ

ซง Mohd and Aspinwall(2000) ไดน าผลการวจยทงสองสวนมาหาคาความสมพนธกนพบวา ปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการบรหารจดการคณภาพแบบองครวมทมผลการวจยทงสองสวนใหผลตรงกนมอย 5 ปจจยเรยงจากมากไปนอยคอ

1) คณลกษณะภาวะผน าและการไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบสง 2) การจดเตรยมความพรอมรวมทงการฝกอบรมบคลากร 3) การวดผลการปฏบตและผลลพธทเกดขน 4) การปรบปรงอยางตอเนอง 5) การน าเอาระบบประกนคณภาพมาใช

14. Dayton(2001) ไดท าการศกษาเปรยบเทยบปจจยทส าคญทสงผลตอความส าเรจในการบรหารคณภาพแบบองครวมจากผลการวจยของ Black and Porter ทท าไวเมอป 1996-1999 จ านวน 2 ชน ชนทหนง ท าขนในป 1996 เรองปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการบรหารคณภาพแบบองครวมในเขตยโรป ซงไดท าการศกษาในสหราชอาณาจกร ผวจยไดสงแบบสอบถามใหกลมตวอยางผเชยวชาญดานการประกนคณภาพของทวปยโรป จ านวน 1,000 ฉบบ ผลการวจยพบวาปจจยส าคญตอความส าเรจในการบรหารคณภาพแบบองครวมม 9 ปจจยไดแก 1) การจดการดานบคลากรและผบรการ(People and customer management)2) การจดการทรพยากร(Supplier partnership)3) การพฒนาดานเทคโนโลยและการตดตอสอสาร(Communication of improvement information) 4) การใหความส าคญกบความพงพอใจของผรบบรการ(Customer satisfaction

69

orientation) 5) การตดตอประสานงานกบหนวยงานภายนอก(External interface management) 6) กลยทธการจดการคณภาพ(Strategic quality management) 7) การท างานเปนทม(Teamwork structures for improvement) 8) การวางแผนเชงปฏบตการ(Operational quality planning) 9) ระบบการวดความกาวหนาหรอพฒนาการของการด าเนนงาน(Quality improvement measurement system) และวฒนธรรมคณภาพ(Corporate quality culture)สวนชนทสอง ไดท าการวจยในป 1999 เพอตรวจสอบปจจยในบรบทของกลมสหราชอาณาจกรวาจะมความสอดคลองกบบรบทของสหรฐอเมรกาหรอไม ในการวจยครงนน ผวจยไดใชแบบสอบถามชดเดยวกบชดทใชในสหราชอาณาจกร กลมตวอยางคอผเชยวชาญดานการประกนคณภาพของสหรฐอเมรกา จ านวน 1,000 ฉบบเชนเดยวกน ผลการวจยพบวาปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการบรหารคณภาพแบบองครวมทกปจจยตรงกนกบความเหนของผเชยวชาญในเจตยโรป โดยมปจจยทมความส าคญทสดคอ ปจจยดานกลยทธการจดการคณภาพ

15. Guo (2002 อางถงใน, ชยวฒน ประสงคสราง, 2553 : 24) ไดน าเสนอบทความวจยในการประชมนานาชาตเรองการปฏรปการศกษา ครงท 2 ทจดขนในประเทศไทย ระหวางวนท 2-5 กนยายน 2545 ในหวขอ “ปจจยส าคญในการปฏรปการศกษา” โดยฝายวจยและพฒนาการศกษา ส านกงานการศกษาแหงสหรฐอเมรกาไดใหทนเพอศกษาวจยเกยวกบปจจยทสงผลตอความส าเรจในการปฏรปการศกษา ท าการสงเคราะหจากผลงานวจย 12 เรอง พบวาปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการปฏรปการศกษานนม 8 ปจจย แบงออกไดเปน 3 กลมใหญ ๆ กลมทหนง เปนปจจยดานความพยายามในการวางแผนการปฏรปการศกษา (Planning reform efforts) ประกอบดวย 2 ปจจยยอยคอ ปจจยภาวะผน าของผบรหาร ซงจะเปนตวพฒนาใหเกดความส าเรจของการปฏรปการศกษา (Goals) ซงควรตงอยบนพนฐานของการมวสยทศนรวมกน (Shared vision) และมการสงเสรมใหเกดความรวมมอของผมสวนไดสวนเสยของความส าเรจในเปาหมายนน และปจจยดานระยะเวลาในการด าเนนงาน (Timing) กลมทสอง เปนปจจยดานการด าเนนกจกรรมเพอใหเกดการเปลยนแปลง(Implementing proposed reforms) ประกอบดวย 3 ปจจยยอยคอ ปจจยการฝกอบรมบคลากรพฒนาบคลากร (Training) โดยบคลากรทเขารวมกจกรรมจะตองไดรบการฝกอบรมกอนทจะเรมปฏบตการเพอปฏรปจรง ปจจยดานความยดหยน (flexibility) ของกลยทธทใชในการปฏรปเพอใหเกดการรบรองการแกปญหาตาง ๆ ทเกดขนดวยวธการทหลากหลายและปจจยดานการปรบเปลยนโครงสราง (Infrastructure) เพอการปฏรป กลมทสาม เปนปจจยดานการสงเสรมใหเกดความยงยนของกจกรรมทด าเนนอย(Sustaining ongoing reforms) ประกอยดวย 2 ปจจยยอยคอ ปจจยดานการจดการทรพยากร (Management resource) และปจจยดานการประเมนตนเอง(Self assessment)

70

16. สวมล วองวาณช และคณะ(2545:55) ไดด าเนนการวจยเพอพฒนาระบบและรปแบบการประเมนผลภายในและทดลองใชกบสถานศกษาน ารองสงกดตางๆ รวม 30 แหง รวมทงไดศกษาปญหา อปสรรคและปจจยทสงผลตอความส าเรจในการด าเนนงานดานการประกนคณภาพของสถาบนการศกษาจากความคดเหนของคณาจารยทไดรบหลงจากการเขารวมโครงการน ารองซงไดขอสรปวาเงอนไขความส าเรจนนมอย 5 ปจจย คอ 1) ภาวะผน าของผบรหาร 2) การเตรยมความพรอมใหบคลากรทงในดานการสรางความรและความตระหนกเกยวกบการประเมนคณภาพและการประเมนตนเอง 3) การท างานเปนทมของบคลากร 4) การนเทศและการก ากบตดตามงาน 5) การใชขอมลทมอยเพอประกอบการด าเนนงาน 17. อารย วธศภกร (2546) ศกษาความคดเหนของกลมตวอยางเกยวกบปจจยทสงผลตอความส าเรจในการน านโยบายการประกนคณภาพการศกษาไปปฏบตในสถาบนวชาการทหารอากาศชนสง โดยใชกรอบทฤษฎตวแบบของแวน มเตอร และ แวน ฮอรน(Van Meter and Van Horn) ซงกลาวถงองคประกอบส าคญ 6 ประการ ท าหนาทเชอมระหวางตวนโยบายกบผลการปฏบตตามนโยบาย องคประกอบ ดงกลาวนเปนปจจยก าหนดทสงผล หรอมอทธพลตอความส าเรจหรอความลมเหลวของการน านโยบายไปปฏบต ไดแก

1) ดานวตถประสงคและมาตรฐานนโยบาย 2) ดานทรพยากรนโยบาย 3) ดานการสอสารระหวางองคการและกจกรรมการเสรมแรง 4) ดานลกษณะหนวยงานทน านโยบายไปปฏบต

5) ดานเงอนไขทางเศรษฐกจ 6) ดานความตงใจของผปฏบต 18. เกจกนก เออวงศ (2546) ไดศกษาเรองการวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปน

อปสรรค ตอการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐาน วธการทใชประกอบดวย 1) ศกษาโดยใชแบบสอบถามเพอเกบขอมลจากสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตในกลมคณภาพท 1-2 และกลมคณภาพท 5 2) ศกษาจากกรณศกษา 2 โรงเรยน และน าผลการวจยทง 2 สวนมาสงเคราะห ผลวจยสรปไดดงน

1) สภาพการด าเนนการประกนคณภาพการศกษา ขอคนพบเชงปรมาณพบวา สถานศกษาท ง 2 กลมคณภาพ สวนใหญด าเนนการครบกระบวนการคอมการวางแผน การด าเนนการและการตรวจสอบ ประเมนและปรบปรงคณภาพ ขอคนพบเชงคณภาพพบวา การด าเนนการแตละดานยงไมครบถวนสมบรณ โรงเรยนทเปนกรณศกษาในกลมคณภาพท 1 ด าเนนการครบถวนกวาโรงเรยนทเปนกรณศกษาในกลมคณภาพท 5

71

2) ปจจยส าคญทสงเสรมการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาในกลมปจจยภายในไดแก การทผบรหารมความมงมน ทมเท สนใจใฝเรยนร ใชทงการบรหารแบบมสวนรวมและการบรหารแบบเขมงวด การมวฒนธรรมองคการทดคอ มความสมพนธทด มแบบแผนการท างานเปนทม มตวแบบการเปนครทด ยอมรบการเปลยนแปลงและเหนคณคาของการประเมน รวมทงการทครมความรบผดชอบและเอาใจใสตอการสอน สนใจใฝเรยนรและเชอวาการประกนคณภาพการศกษา น าไปสการพฒนาคณภาพการศกษา นอกจากนนโครงสรางการประสานงานทคลองตว และมบคลากรหรอคณะท างานรบผดชอบงานประกนคณภาพกเปนปจจยทสงเสรมเชนกน ส าหรบกลมปจจยภายนอก ไดแก การทชมชนและกรรมการสถานศกษาใหความส าคญกบการศกษา และสนบสนนชวยเหลอ และการทกฎหมาย / นโยบายตนสงกดผลกดนใหโรงเรยนด าเนนการประกนคณภาพ รวมทงหนวยงานตนสงกดนเทศชวยเหลอโรงเรยนจรงจง

3) ปจจยส าคญทเปนอปสรรคตอการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาในกลมปจจยภายใน ไดแก การทวฒนธรรมองคกรการมลกษณะแตกแยก แขงขน ไมใหเกยรตและไมไววางใจกน ขาดการยอมรบความสามารถของเพอนคร ครไมยอมรบการเปลยนแปลงและครไมเพยงพอ ครขาดความรบผดชอบและความสนใจใฝเรยนร มทศนคตไมดตอการประกนคณภาพการศกษา รวมทงผบรหารไมใหเวลากบโรงเรยนเตมท ใจดเกนไป ขาดความเดดขาด น าการเปลยนแปลงเขามาเรวจนครรบไมทน ใชรปแบบการบรหารแบบชน ามากกวาการมสวนรวม และผชวยผบรหารขาดความสามารถในการบรหารและมงานธรการมาก นอกจากนน การทโครงสรางการบรหารขาดการประสานงานทด ขาดระบบการสอสารแลกเปลยนขอมล ขาดการก าหนดบทบาทหนาทบคลากรและมอบหมายความรบผดชอบไมชดเจน กเปนปจจยทเปนอปสรรคเชนกน ส าหรบกลมปจจยภายนอก ไดแก ชมชนและกรรมการสถานศกษาขาดความเขาใจเกยวกบ การประกนคณภาพการศกษาและนโยบายปรบลดอตราก าลง รวมทงหนวยงานตนสงกดขาดการนเทศชวยเหลอ

กลาวโดยสรปเกจกนก เออวงศ (2546) ไดวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการด าเนนการในระบบการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐาน ใชปจจย 2 กลม คอ

1) กลมปจจยภายใน ไดแก ปจจยดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานวสดอปกรณ ดานสภาพทางกายภาพ ดานโครงสรางองคการ ดานวฒนธรรมองคการและดานภาวะผน า

2) กลมปจจยภายนอก ไดแก ปจจยดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานการเมองและดาน เทคโนโลย

72

19. ชาญยทธ รวยะวงศ (2548) ใชปจจยทสงผลตอระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 5 ดานคอ

1) ลกษณะทวไปของผบรหาร 2) ลกษณะการบรหารจดการของสถานศกษา 3) ลกษณะบคลากร 4) ลกษณะทรพยากร 5) ลกษณะวฒนธรรมองคการ ผลการวจยพบวา คาเฉลยคะแนนปจจยทสงผลตอระบบประกนคณภาพไดแกลกษณะ

ทวไปของผบรหาร ลกษณะการบรหารจดการ ลกษณะบคลากร ลกษณะทรพยากร และลกษณะวฒนธรรมองคกร มคาเฉลย ระดบมากถงปานกลาง พบวาความสมพนธระหวางปจจยทกปจจยกบระบบประกนคณภาพภายใน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตท 0.01 ตวแปรอสระทง 5 ตวแปร รวมกนท านายระบบประกนไดประมาณรอยละ 72 ตวแปรทสามารถอธบายตวแปรตามไดอยางมนบส าคญทางสถต ไดแก ตวแปรดานการบรหารจดการ ดานวฒนธรรมองคกรและดานทรพยากร

20. น าพชญ ธรรมหเวศน (2549) ไดศกษาเรองการวเคราะหปจจยทมผลตอการน านโยบายการประกนคณภาพการศกษาไปปฏบตของสถาบนการศกษา สงกดกระทรวงสาธารณสข โดยใช 3 ปจจยหลกและ 12 ปจจยรอง ไดแก

1) ปจจยสาระนโยบาย ประกอบดวย วตถประสงค ความสอดคลองของแนวปฏบต และมาตรฐานนโยบาย

2) การสนบสนนการปฏบต ประกอบดวย การสงเสรมทางเทคนควชาการ ความ รวมมอจากหนวยงานภายนอก ความเพยงพอของทรพยากร และการพฒนาบคลากร

3) ศกยภาพหนวยปฏบต ประกอบดวย โครงสรางองคการ ภาวะผน าของผบรหาร การบรหารจดการในหนวยปฏบต บคลากรการปฏบตและระบบการท างาน

โดยน าพญ ธรรมหเวศน ไดด าเนนการวจย 5 ขนตอนคอ1)วเคราะหเอกสารเพอสรางกรอบการวจยและรปแบบจ าลองความสมพนธโครงสรางเชงสาเหต 2) สรางและพฒนาเครองมอ เปนแบบสอบถาม แบบสมภาษณและแบบบนทกการสงเกต 3) เกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณดวยแบบสอบถามคณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาของ สถาบนการศกษา สงกดกระทรวงสาธารณสข ทง 39 แหง รวม 392 คน และขอมลเชงคณภาพดวยการสมภาษณรวมกบการสงเกตรวม 11 สนาม 4) วเคราะหขอมลและทดสอบความสอดคลองของรปแบบจ าลองกบขอมลเชงประจกษ ดวยโปรแกรม LISREL Version 8.53 และ5) ศกษาความเปนไปไดของรปแบบ จากกลม

73

ผบรหารสถาบนการศกษา สงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 25 คน ผลการศกษาพบวา 1) ปจจยทมผลตอการน านโยบายการประกนคณภาพการศกษาไปปฏบต คอ ปจจยสาระนโยบาย การสนบสนนการปฏบต และศกยภาพหนวยปฏบต โดยสาระนโยบายมอทธพลรวมตอผลการน านโยบายไปปฏบตมากทสด 2) รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงสาเหตของขอมลเชงประจกษกลมกลนระดบด 3) รปแบบการด าเนนนโยบายไปปฏบต สรปไดวา การสนบสนนการปฏบต ศกยภาพหนวยปฏบตและสาระนโยบาย สามารถท านายผลของการน านโยบายการประกนคณภาพการศกษาไปปฏบต ไดรอยละ 47

21. มยร แพรหลาย (2554 : 9) วเคราะหปจจยทสงผลตอการบรหารงานประกนคณภาพ การศกษาของโรงเรยนขนาดเลก โดยใชองคประกอบของปจจยหลก 4 ดาน ไดแก

1) ดานลกษณะของโรงเรยน ประกอบดวย การจดโครงสรางของโรงเรยน การใช เทคโนโลย การไดรบงบประมาณ และการไดรบการสนบสนน

2) ดานลกษณะสภาพแวดลอม ประกอบดวย วฒนธรรมของโรงเรยน บรรยากาศใน การท างานของโรงเรยน

3) ดานลกษณะของบคลากร ไดแก การเรยนรและความรความเขาใจเกยวกบการ ประกนคณภาพ แรงจงใจในการปฏบตงานการประกนคณภาพ ทศนคตตอการประกนคณภาพ

4) ดานนโยบายบรหารและการปฏบต ไดแก ภาวะผน าของผบรหาร การใชกลยทธ การตดตอสอสาร การนเทศตดตาม การท างานเปนทม การบรหารจดการงบประมาณ การบรหารงานบคคล และระบบสารสนเทศ ผลการวจยพบวา ปจจยดานนโยบายการบรหารและการปฏบต ปจจยดานลกษณะของสภาพแวดลอมและปจจยดานลกษณะโรงเรยน เปนปจจยทมอทธพลรวมอยางมนยส าคญทางสถตตอการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก พบวา ปจจยสนบสนนการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกทประสบความส าเรจในการประกนคณภาพดานนโยบายการบรหารและการปฏบต คอ การนเทศตดตามอยางตอเนองและการใชภาวะผน าของผบรหารเพอสรางแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร จากแนวคดการใชปจจยของนกวชาการทง 21 คน ผวจยขอแจกแจงความถเพอใหเหนความส าคญทควรน าปจจยไปใชในการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาตามกรอบแนวคดประสทธผลองคการของ Steers and others (1985) ทง 4 ดาน คอลกษณะขององคการ ลกษณะของสภาพแวดลอม ลกษณะของบคลากร นโยบายการบรหารและการปฏบต ดงตารางน

74

ตาราง 2.4

75

ตาราง 2.4

76

จากการสงเคราะหแนวคดของ Saraph(1988) Taylor & Hill(1993)Kaufma & Zahn(1993) Ted(1993) Sammons and others(1993) Murgatroyd & Morgan(1994) Fullan(cited in Healy,1994) Blankstein(1996) Moorhead & Griffin (1998) Zalri (1998) Orsini(2000) Hertling (2000) Mohd & Aspinwall(2000) Dayton(2001) Guo(2002) สวมล วองวาณช และคณะ(2545) อารย วธศภกร (2546) เกจกนก เออวงศ (2546) ชาญยทธ รวยะวงศ (2548) น าพชญ ธรรมหเวศน(2549) และมยร แพรหลาย (2554)ดงตารางขางตน ผวจยไดกรอบแนวคดปจจยซงเปนองคประกอบหลกในการวเคราะหปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจโดยมตวชวดระดบการใชปจจยด าเนนการเพมเตมครอบคลมบรบทโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครจากผลงานนกวชาการเหลาน โดยคงไวซงกรอบแนวคดปจจยหลกทง 4 ดานตามแนวคดของ Steers and others(1985) รายละเอยดดงน

1. ลกษณะขององคการ (Organizational characteristics) ประกอบดวยปจจย 1.1 โครงสรางขององคการ (Organizational Structure)

1) ความหมายของโครงสรางองคการ มนกวชาการใหความหมายไวดงน Steers(1977:7) กลาววาโครงสรางขององคการ (Organizational Structure) หมายถงความสมพนธของทรพยากรมนษยทไดก าหนดไวในองคการ โดยมสายงานการบงคบบญชาตามบทบาทหนาทไปจนถงขนาดขององคการและขนาดของหนวยงาน โครงสรางจะมองคประกอบในเรองตาง ๆ เชน 1) การกระจายอ านาจ (Formalization) 4) ชวงการบงคบบญชา (Span of Control ) 5) ขนาดขององคการ (Organization Size ) 6) ขนาดหนวยงาน (Work-Util Size) Kast and Rosenzwig (1985 : 234) กลาววาโครงสรางองคการหมายถงรปแบบหรอแบบแผนทถกสรางขนเพอแสดงถงความสมพนธระหวางสวนประกอบตางๆขององคการ Robbins (1990 : 5) กลาววาโครงสรางองคการเปนการก าหนดแบงงาน โดยมการรายงานตอกนเปนไปตามกลไกประสานงานอยางเปนทางการและรปแบบของความสมพนธทมการตดดามผล Hall (1991 : 48 – 49) ระบวาโครงสรางองคการเปนการกระจายงานตามเสนทางตางๆกนไปตามต าแหนง ซงมอทธพลกบความสมพนธของบทบาทในกลมบคคล Bedian and Zammuto (1991) กลาวถงโครงสรางองคการวาเปนรปแบบของการประสานงานของหนวยงานกบสวนกลางการเคลอนไหวของงาน อ านาจในการด าเนนงานและการตดตอสอสารซงเชอมโยงกบกจกรรมตาง ๆ ของสมาชกขององคการนนๆ สวน Vecchio (1991 : 610 – 611) อธบายวาโครงสรางองคการ หมายถง ลกษณะการจดแบงสวนตาง ๆ ภายในองคการทค านงถงความช านาญเฉพาะสาขา ชวงการบงคบบญชา การ

77

กระจายอ านาจ ระดบความซบซอน ขนาดขององคการ เทคโนโลย และองคประกอบภายนอก ไดแก ลกคา การแขงขน แหลงตวปอน ตลอดจนรฐบาลเปนตน ธงชย สนตวงษ (2538) ใหความหมายโครงสรางองคการวา หมายถง วธการทเกยวของกบการจดแบงสรรทรพยากรตาง ๆ และการก าหนดวธการรายงานตามสายบงคบบญชาในระหวางกลมคน รวมไปถงกลไกของระบบการประสานงานทเปนทางการและวธการทจะตองเกยวของกนตามแบบแผนทไดมการก าหนดและวางเอาไว ธรพนธ คงนาวง (2543 : 13) ใหความหมายของโครงสรางองคการวา หมายถง การจดแบงฝายยอยๆ เปนฝายงานตางๆ หรอเปนลกษณะการจดกลมงานเขาดวยกนอยางมเหตผล เชน ตามจดประสงคขององคการ จดตามหนาท จดตามสายการบงคบบญชา เปนตน และมก าหนดแนวปฏบตงานแตละฝายไวอยางเหมาะสม และชดเจนตอการปฏบตได เปนประโยชนตอผปฏบตงานและองคการ โดยเฉพาะระดบบรหาร คอ บรหารงานงาย รวาใครท าอะไรรบผดชอบตอใคร ไมกอใหเกดปญหาคงคาง ณ ทจดใด ขจดปญหาการท างานซ าซอน มการมอบอ านาจ ท าใหขจดปญหาการเกยงกนหรอลงเลในการท างาน สมาน อศวภม (2549 : 152) ใหความหมายของโครงสรางองคการวา หมายถงระบบงานซงแสดงใหเหนสายการรายงานและการบงคบบญชาในการด าเนนงานขององคการ ธวช กรดมณ (2550 : 9) ใหความหมายของโครงสรางองคการวา หมายถง การไดแบงรบผดชอบตามบทบาทหนาท โดยมการเชอมโยงทกภาคสวนขององคการไวดวยกน มความคลองตวในการประสานงาน มการก าหนดบทบาทหนาทชดเจน ผานการกระจายอ านาจและการตดสนใจไปสผปฏบตโดยตรง

1.1.1 องคประกอบของโครงสรางองคการ Kast and Rosenzwig(1985 : 234-235) กลาววา โดยทวไปโครงสรางขององคการจะก าหนดสงตาง ๆ เหลาน 1) แบบแผนทเปนทางการของความสมพนธและหนาทในลกษณะทเปนแผนภมองคการและรายละเอยด 2) การก าหนดเกยวกบกจกรรมหรอภารกจทหนวยงานหรอบคคลในหนวยงานจะตองท า 3) ก าหนดวธการประสานงานระหวางกจกรรมหรอภารกจตางๆ 4) แสดงอ านาจ สถานภาพ และความสมพนธตามสายบงคบบญชาขององคการ

78

Aldag & Stems (1987 : 281 – 295) ไดเสนอองคประกอบหลกของโครงสรางองคการไว 5 ประการ คอ การแบงงาน การจดแผนงาน โครงสรางของอ านาจ ชวงการบงคบบญชา และการประสานงาน Robbins (1990 : 81 – 112) กลาวถงองคประกอบของโครงสรางองคการ วาม 3 มต ประกอบดวย มตของความซบซอน มตของการก าหนดรปแบบมาตรฐาน และมตของการก าหนดอ านาจในการตดสนใจ Daft (1991 : 246 – 255) กลาวถงองคประกอบของโครงสรางองคการ โดยอธบายเปนความคดรวบยอด 3 แนวคด คอ ขนการบงคบบญชาแนวตง (Vertical Hierarchy) การจดแผนงาน (Departmentation) และการประสานงาน (Coordination) Cherrington (1994 :488)กลาววาองคประกอบส าคญทควรน ามาพจารณาออกแบบโครงสรางองคการมสองสวนใหญ ๆ คอความแตกตางหลากหลายของงาน หรอกลมงาน(Division Leader ) และการบรณาการหรอการประสานการด าเนนงานของกลมงาน

1.1.2 ลกษณะของโครงสรางองคกรทมประสทธผล Mintzberg (1979 : 216 – 297) ใหความเหนวาโครงสรางองคการทมประสทธผลม 2 ประการคอ ประการแรก เหนวาโครงสรางองคการมประสทธผลนนจะตองมโครงสรางทเหมาะสมสอดคลองกนกบปจจยตางๆ ในสถานการณขณะนน กบองคประกอบทเปนตวแปรของการออกแบบนน คอโครงสรางขององคการทมประสทธผลยอมเกดจากการออกแบบใหเหมาะสมกบสถานการณ ประการทสอง เหนวานาจะต งสมมตฐานอาจเรยกวา สมมตฐานของการจดโครงสราง ไดวาโครงสรางทมประสทธผลยอมตองการความคงทภายในระหวางองคประกอบทเปนตวแปรในการออกแบบองคการ นนคอ โครงสรางขององคการทมประสทธผล ยอมเกดจากลกษณะทคงทขององคประกอบทเปนตวแปรในการออกแบบ Hodge and Anthony (1990 : 374) ระบวาโครงสรางองคการทมประสทธผลมลกษณะดงน

1) สามารถระบเปาหมายไดดวยตนทนทต าสด (Goal Accomplishment at Least cost) การมเครอขายงานทแตกตางกนและบรณาการเขาดวยกนเพอการใชทรพยากรรวมกน

2) มนวตกรรม (Innovation) มระบบขอมลขาวสารทเหมาะสม 3) มความยดหยนและการปรบตว (Flexibility and Adaptiveness) มการยดหยน

เพอกระจายอ านาจในการตดสนใจและการปรบตวเพอตอนสนองตอสงแวดลอมและตอองคการเอง

79

4) สนบสนนการปฏบตงานดวยทรพยากรบคคลและการพฒนา (Facilitation of Human Resource Performance and Development) สงเสรมใหมการอบรมเพอพฒนาทกษะและการวางแผนพฒนาอาชพ

5) สนบสนนใหมการประสานงานททวถง(Facilitation of Coordination) 6) สนบสนนใหมกลยทธ (Facilitation of Strategy)

Moorhead and Griffin (1995 : 380 - 381) กลาววา โครงสรางองคการจะเปนตวก าหนดรปแบบและกจกรรมตามภารกจองคการ และแสดงใหเหนวาสวนตาง ๆ วามความสมพนธกนอยางไรโดยแผนภมองคการ (Organizational Chart) โครงสรางองคการทสมบรณควรทจะแสดงใหเหนต าแหนงหนาทของบคคลในองคการ สายการบงคบบญชาและสายรายงาน สายการสอสารโดยเฉพาะการสอสารทเปนทางการ องคการขนาดใหญจะตองมแผนภมโครงสรางองคการหลายอนเพอแสดงโครงสรางทงหมดได นอกจากน Luthans (2002 : 115-122) ไดเสนอรปแบบโครงสรางขององคการสมยใหมซงเปนโครงสรางทตอบสนองตอการเปลยนแปลงขององคการ และมความแตกตางไปจากโครงสรางตามทฤษฎแบบดงเดมทไมสามารถทจะแกปญหาทซบซอนในปจจบนได วาตองเปนโครงสรางองคการทมความยดหยน สามารถปรบตวตอการเปลยนแปลง การสรางสรรคนวตกรรม จะเปนโครงสรางทสามารถรองรบสภาพแวดลอมทมความไมแนนอนและเปนสงททาทายขององคการสมยใหม ในขนตน โครงสรางองคการทเปนทางเลอกของระบบราชการม 2 รปแบบ คอ โครงสรางแบบโครงการ (Project Design) และโครงสรางแบบแมทรกซ (Matrix design) ตอมาไดมโครงสรางแบบเครอขาย (Network Design) องคการแบบแนวราบ (Horizontal Organizational ) และองคการแบบเสมอนจรง (Virtue Organizational) โดนเฉพาะโครงสรางแบบแมทรกซ นยมใชในองคการภาครฐในปจจบนมลกษณะรวมบคลากรจากฝายตางๆ ผนกก าลงท ากจกรรมตางๆ ขององคการทตอการระดมความสามารถทหลากหลายเปนการผนกก าลง (Synergy) เพอเพมประสทธภาพในการด าเนนงานสงผลตอความมประสทธผลขององคการ

ธงชย สนตวงษ (2537) ไดกลาวถงกลยทธส าคญ 3 ประการ ทมความเหมาะสมในการพจารณาปรบออกแบบโครงสรางโรงเรยนดงน 1) การจดรวมกลมไวดวยกน ปจจยส าคญประการแรกทเปนสวนประกอบพนฐานของทกองคการกคอ บทบาทหนาทหรอต าแหนงงานตางๆ ทมอยจะถกจดใหอยดวยกนเปนกลมงาน ทมท างานหรอหนวยงานตางๆ จากน นหนวยตางๆ เหลาน กจะมการรวมกลมเปนหนวยงานทใหญขน ทเรยกวาฝาย แผนก ส านก หรอศนยเปนตน

80

2) ความสมพนธระหวางกลม เปนลกษณะความสมพนธตางๆในหนวยงานจะจดขอบเขตหนาทตางๆชดเจน วางระเบยบตางๆ ก าหนดรปแบบการตดตอสอสารไวดวย 3) ความสมพนธระหวางหนวยงาน เปนการพจารณาวา กจกรรมของกลมตาง ๆ เชอมโยงตอกนอยางไร ขอพจารณานคอปญหาการพจารณาเกยวกบการประสานงาน และการควบคม โครงสรางองคการของโรงเรยน เปนสงทแสดงใหเหนวางานในโรงเรยนมการแบงหรอจดสรรกนอยางไร มกลไกความรวมมอ ประสานงานทเปนทางการตลอดจนรปแบบปฏสมพนธทเกดขนภายในโรงเรยนอยางไร ดงนน โครงสรางโรงเรยนจงมองเหนไดโดยปรากฎออกมาในรปของแผนภมการบรหารงาน หรอแผนภมองคการ (Organization Chart) ประกอบดวย ล าดบชนการบงคบบญชา (Hierarchy) การแบงงาน (Division of Labor) การจดแผนงาน (Departmentalization) ชวงการควบคมบญชาการ (Span of Control) สายการบงคบบญชา (Chain of Command) หลกเอกภาพในการบงคบบญชา (Unity of Command) อ านาจหนาท (Authority) ความรบผดชอบ (Responsibility) (สทธพงษ ยงคกมล,2543:59) จากความหมาย องคประกอบและรปแบบโครงสรางองคการทนกวชาการกลาวถงสามารถก าหนดปจจยดานการจดโครงสรางองคการทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยน 7 ประการดงน

1. การจดแผนภมโครงสรางการบรหารโรงเรยนทแสดงถงต าแหนง สายการ บงคบบญชาและสายการรายงานทชดเจน

2. ความจ าเปนตองมคมอการปฏบตงานตามขอบขายทก าหนดไวในโครงสราง การบรหารโรงเรยน

3. โครงสรางการบรหารโรงเรยนทแสดงถงการกระจายอ านาจการบรหารชดเจน 4. โครงสรางการบรหารโรงเรยนแสดงถงการตดตอสอสารและสมพนธกนได

ของบคลากร 5. การจดรวมกลมงานตามต าแหนงหรอบทบาทหนาทตามภารกจของโรงเรยน 6. โครงสรางการบรหารโรงเรยนทแสดงถงความสมพนธและเชอมโยงเปน

เครอขายกบกลมงานภายในและภายนอกโรงเรยน 7. ความยดหยนหรอปรบปรบเปลยนโครงสรางการบรหารโรงเรยนไดตาม

สถานการณทเปลยนแปลงไป ดงนนในการวจยครงน ผวจยไดใหความหมายของการจดโครงสรางองคการ

81

(Organizational Structure) หมายถง คณลกษณะของระบบการตดตอสอสารทเชอมตอคนและกลมคนภายในโรงเรยนเขาดวยกน เพอรวมกนพฒนาคณภาพการศกษาจนบรรลเปาหมาย ประกอบดวยวตถประสงคการพฒนาคณภาพการศกษา การแบงงานกนท า ภาระหนาทและความรบผดชอบของครและบคลากรทางการศกษา ชวงของการควบคมและการบงคบบญชาปกครองดแลจากฝายบรหาร 1.2 เทคโนโลย (Technology) Steers (1977:70) ไดใหค าจ ากดความของเทคโนโลยวาหมายถง กระบวนการทองคการแปรสภาพวตถดบ หรอปจจยน าเขาทมจ ากดใหเปลยนเปนผลผลตตามเปาหมายโดยอาศยพลงงานทางเครองจกรและทางสมอง เพอการบรรลเปาหมายขององคการ ซงประกอบดวยเทคโนโลย และความรทางเทคโนโลย ซงมรายละเอยดดงน

1) เทคโนโลยปฏบตการ (Operations Technology) หมายถง กระบวนการใช เทคโนโลยในการท ากจกรรมขององคการ

2) เทคโนโลยวสดอปกรณ (Materians and Technology) หมายถง ชนดของวสด อปกรณทใชในการท ากจกรรม

3) เทคโนโลยความร (Knowledge technology) หมายถง ปรมาณ คณภาพ ระดบ ของความช านาญของบคลากรในการใชเทคโนโลยนน Robbins (1991 : 492 ) ตอบค าถาม ทถามวาองคการท าการแปลงสภาพของปจจยน าเขาใหเปนผลผลตไดอยางไรวา ทกๆองคการจะมเทคโนโลยอยางนอยหนงประเภท เพอใชส าหรบการแปลงงบประมาณ คน และทรพยากรตางๆ ใหเปนผลผลตหรอบรการตาง ๆ Rothwell & Kazanas (1992 : 8) กลาววาเทคโนโลยเปนการกระท าทเกดขนโดยคนเปนผกระท า เพอน าไปสการเปลยนแปลงวตถ บคคล หรอสถานการณภายใตเงอนไขค าถามซงมกจะถกถามบอยๆ วา “ จะท างานนใหส าเรจดวยวธการอยางไร ” วรนารถ แสงมณ (2544) กลาววา เทคโนโลยเปนสงทเกยวของกบ ขอมลขาวสาร อปกรณ เครองมอ เทคนคและขนตอนในการเปลยนจากตวปอน เปนผลผลต โดยมขนตอนตามขอตกลงในการใชเทคโนโลยนน ซงไมวาจะเปนงานในลกษณะใด เชน อาจเกยวกบเครองกลหรอเกยวกบการผลตในโรงงานกตาม ลวนแตเปนกจการทสามารถใชเทคโนโลยเขามาชวยไดท งน น เชน โรงงานผลตสนคา ธนาคาร โรงพยาบาล องคกรบรการสงคม งานวจย หนงสอพมพ หรอกองทพทหาร กตาม ตางกไดมการน าเอาเทคโนโลยเขามาชวยเพอผลตสนคา หรอการบรการตามวตถประสงคทองคการไดวางเปาหมายไวทงสน เทคโนโลยเปน ขบวนการ

82

ความรและการปฏบตทจะน าวทยาศาสตรไปใชไหเกดประโยชนในลกษณะเกอกลสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต เทคโนโลยแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) เทคโนโลยการผลตหมายถง ความรส าหรบการแปรสภาพวตถดบการประกอบชนสวนตลอดจนถงการทดสอบผลตภณฑ 2) เทคโนโลยดานการจดการ หมายถง องคความรในการจดความสมพนธระหวางวตถดบ คน และเครองจกร เพออ านวยใหการผลตด าเนนไปอยางมประสทธภาพความสมพนธของวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอวทยาการ ไดแก การอาศยผลส าเรจทางเทคโนโลยใหมๆ เครองมอส าคญทสดชนหนงทเกดจากความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมการน าไปใชในวทยาการทกแขนง คอ คอมพวเตอร ผลผลตทส าคญอกชนหนงทแสดงความสมพนธระหวางวทยาการ วทยาศาสตร และเทคโนโลย คอระบบสอสาร โดยเฉพาะดาวเทยมสอสาร เทคโนโลยสามารถจ าแนกออกไดเปน 3 ลกษณะคอ 1.1) เทคโนโลยในลกษณะของกระบวนการ (Process) เปนการใชอยางเปนระบบของวธการทางวทยาศาสตรหรอความรตาง ๆ ทไดรวบรวมไวเพอน าไปสผลในการปฏบต โดยเชอวาเปนกระบวนการทเชอถอไดและน าไปสการแกปญหาตางๆ 1.2) เทคโนโลยในลกษณะของผลผลต (Product) หมายถง วสดหรออปกรณทเปนผลมาจากการใชกระบวนการทางเทคโนโลย 1.3) เทคโนโลยในลกษณะผสมของกระบวนการและผลผลต (Process and Product ) เชน ระบบคอมพวเตอรซงมการท างานเปนปฏสมพนธระหวางตวเครองกบโปรแกรม รจา รอดเขม (2547 : 51) กลาวสรปวาเทคโนโลยเปนสงทองคการน ามาใชในกระบวนการเปลยนแปลงปจจยน าเขาเปนผลผลตตามความตองการขององคการซงอยในรปของเครองจกร เครองมอ เทคนค ทกษะและความรตางๆ ฤตนนท สมทรทย (2549 : 78) อธบายวาเทคโนโลย คอ สอ วสด อปกรณ เครองมอวธการ ทกษะตางๆ ทองคการจ าเปนตองใช ในการแปรสภาพวตถ ขอมล หรอบคคลใหเปนผลผลต หรอ บรการตางๆ ทองคการจ าเปนตองใช ในการแปรสภาพวตถ ขอมล หรอบคคลใหเปนผลผลต หรอบรการตางๆ ตามทองคการตองการ ดงนน การใชเทคโนโลยจงเปนปจจยส าคญในองคการ ทมอทธพลตอการด าเนนงานดานตางๆขององคการเพอบรรลสเปาหมายทก าหนด ธวช กดมณ (2550 : 74) ไดเสนอวาเทคโนโลยนบเปนปจจยส าคญส าหรบการจดการในองคการ เพราะองคการใดกตามทมอ านาจเทคโนโลยสง จะสามารถกาวล าหนาองคการอนได ซง องคประกอบดานเทคโนโลยเปนมตส าคญทองคการตองใหความส าคญ เชนเดยวกบดาน

83

คนและดานกระบวนการ เทคโนโลยจงเปนสอ เครองมอ วธการ ทจ าเปนตองใชในการเปลยนสภาพปจจยในองคการเพอน าไปสการผลตทมประสทธภาพและเกดประสทธผลขององคการตอไป ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 51) กลาวถงบทบาทหนาทของสถานศกษาในการพฒนาและการใชสอและเทคโนโลยเพอการศกษา ดงน 1) จดใหมการก าหนดนโยบาย วางแผน ในเรองการจดหาและพฒนาสอการเรยนรและเทคโนโลย เพอการศกษาของสถานศกษา 2) พฒนาบคลากรในสถานศกษาในเรองเกยวกบการพฒนาสอการเรยนรและเทคโนโลยเพอการศกษา พรอมทงใหมการจดเครอขายทางวชาการ ชมรมวชาการเพอเปนแหลงเรยนรของสถานศกษา 3) พฒนาและการใชสอและเทคโนโลยทางการศกษาทใหขอเทจจรงในการสรางองคความรใหมๆ เกดขนโดยเฉพาะหาแหลงสอทเสรมการจดการศกษาของสถานศกษาใหมประสทธภาพ 4) พฒนาหองสมดของสถานศกษาใหเปนแหลงการเรยนรของสถานศกษาและชมชน 5) นเทศ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรในการจดหาผลตใชและพฒนาสอและเทคโนโลยทางการศกษา จากแนวคด ทฤษฎของนกวชาการจะเหนไดวา ปจจยดานการใชเทคโนโลยทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยน 5 ประการ ไดแก

1. ความจ าเปนในการน าเทคโนโลยมาใชเพอเพมผลผลตหรอบรการของ โรงเรยน

2. คอมพวเตอรเปนเครองมอเสรมสรางประสทธภาพการบรหารจดการ 3. สอ วสด อปกรณ เครองมอและวธการมความจ าเปนทองคการตองใชแปร

สภาพวตถ ขอมลหรอบคคลใหเปนผลผลต 4. ความพรอมดานเทคโนโลยเปนตวชวดความส าเรจของโรงเรยน 5. การน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนร ดงนน ในการวจยครงน ผวจยไดใหความหมายของเทคโนโลย (Technology)

หมายถง ความจ าเปนในการน าเทคโนโลยทเปนคอมพวเตอร สอ วสด อปกรณ เครองมอ วธการและจดหองสมดเปนแหลงเรยนรเพอเสรมสรางประสทธภาพการบรหารจดการและเพมผลผลตหรอบรการดานการศกษาซงเปนตวชวดความส าเรจของโรงเรยน

2. ลกษณะของสภาพแวดลอม (Environmental characteristics)

84

2.1 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (Economy Environment) Certo (1992: 192) กลาววา สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (Economics) เปนเรองเกยวกบการความสามารถในการจดการทรพยากรและแนวโนมทางเศรษฐกจมผลกระทบตอองคการซงสอดคลองกบ ศรวรรณ เสรรตน และคนอน(2545:67) ทกลาววา สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจเกยวของกบความสามารถในการจดหาทรพยากรและแนวโนมทางเศรษฐกจซงมผลกระทบตอองคการ เชนภาวะเงนเฟอ ระดบรายไดของประชากร ผลผลตสวนรวมของประเทศ การวางงาน การผลต การจ าหนาย และการบรโภค สวน ธนวรรณ ตงสนทรพยศร (2547:88)กลาววา แรงผลกดนทางเศรษฐกจ หมายถง สภาพของการใหไดมาซงทรพยากรทางดานตางๆ ตลอดจนแนวโนมและทศทางของสภาพเศรษฐกจโดยภาพรวมซงอาจสงผลกระทบตอการด าเนนการขององคการ องคประกอบของปจจยทางเศรษฐกจ ประกอบดวย การตลาด องคการธรกจ ระบบการเปนเจาของกจการ และทรพยากรธรรมชาต (Hodge and Anthony,1988:74)ซงสมยศ นาวการ (2538:93) และ อดลย จาตรงคกล(2543; 53-54) กลาวสอดคลองกนวา ปจจยทางเศรษฐกจเหลานจะชใหเหนวาทรพยากรไดถกจดสรรและถกใชภายในสภาพแวดลอมอยางไร ตวอยางของปจจยทางเศรษฐกจเหลานไดแก อตราการเตบโตของเศรษฐกจ รายไดประชาชาต อตราเงนเฟอ อตราดอกเบย อตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ ประสทธภาพการผลต อตราการจางงาน และอตราภาษเปนตน สภาพทางเศรษฐกจเปนสภาพแวดลอมภายนอกทเกยวของกบความสามารถในการจดหาทรพยากรและแนวโนมทางเศรษฐกจมผลกระทบตอองคการเชน ภาวะเงนเฟอ ระดบรายไดของประชากร ผลผลตสวนรวมของประเทศ (ปตชาย ตนปต, 2547 : 80) ซงสอดคลองกบส านกงานสภาการศกษา (2552 : 4- 10) ไดน าเสนอสภาพทางเศรษฐกจไทยเปนเศรษฐกจแบบตลาดเสรทขนอยกบภาคธรกจทนนยมโลกมากกวาขนอยกบภาครฐบาล ดงนนแมการเมองไทยจะมปญหาความขดแยงรนแรงตงแตป 2549 เศรษฐกจไทยกยงเดนหนาตอไปไดดวยการผลตและการสงออกของภาคธรกจเอกชนและการ ผลต การบรโภคและการคา ของประชาชนทวไป แตโครงสรางการผลตและการคาของสนคาการเกษตร ของไทยในปจจบน ท าใหเกษตรกรตองพงพาน ามน ปยเคม ยาปราบศตรพช จนเปนหนมาก การคาพชผลมลกษณะผกขาดโดยฝายคนกลางเปนหลายทอด ท าใหเกษตรไทยไดประโยชนไมมากนก ขณะเดยวกนเกษตรกรกตองประสบปญหาทเปนผบรโภคทมคาครองชพสง และในป 2551 ประเทศไทยกประสบปญหาเงนเฟอ ของมราคาแพงสงผลกระทบตอผทมรายไดนอย และผมรายไดปานกลาง จงสงผลกระทบตอการจดการศกษา

85

เพราะตองมรายจายในการสงลกหลานไปเขาเรยนทนอกเหนอไปจากคาเลาเรยน เชน คาเดนทาง คาอาหารกลางวน คาเสอผา เครองใชตางๆ และคาเดนทางเพมขน เปนตน นอกจากน ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2552) ยงกลาวถงการกระจายรายไดและการเปนหนของประชาชนวา มการกระจายรายไดทไมเสมอภาคสงมาก คอ คนสวนนอยรายไดมากไปและมคนจนรายไดนอยมากไป ซงเปนปญหาเชงโครงสรางทางเศรษฐกจทเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจ การเมอง และสงคม รวมทงเรองพฒนาการการศกษาของประเทศไทย เพราะท าใหผมรายไดนอยและคนจนพลาดโอกาสทจะไดรบการศกษาทมคณภาพอยางยตธรรม และพลาดโอกาสทจะกาวพนความยากจนและการพฒนาฐานะทางเศรษฐกจใหมความเปนอยทดขน และพบวาประชาชนสวนใหญ มรายจายสงกวารายได ท าใหมครวเรอนทมชวตอยดวยการเปนหนมากกวาครงหนงของครวเรอน ทงประเทศ สาเหตของการเปนหนเพอใชในการอปโภคบรโภค ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2550)ไดสรปผลจากการประชมสมมนาเรอง “หนทางสรางสขของคนในชมชนและสงคมไทย ในป 2550” ดงน 1) การเปนชมชนเขมแขง มดชนความเขมแขงของชมชนต าสดใน 6 องคประกอบทใชวดความอยดมสขของคนไทย ชมชนพงตวเองทางเศรษฐกจไดนอย ตองพงระบบทนภายนอกมาก การด าเนนงานขององคกรชมชนยงไมเขมแขงเพยงพอทจะสนบสนนใหชมชนเขมแขงและพงพาตนเองไดประชาชนสวนใหญยงคงตองพงพาสวสดการจากภาครฐซงมใหอยางจ ากด 2) แรงงานไทยมอตราการวางงานต า ชวดถงเศรษฐกจทเขมแขงและเปนธรรม สงผลใหประชากรมรายไดเพมขน จ านวนคนจนทมรายไดต ากวาเสนความยากจนลดลงจากปกอนหนาน แตครวเรอนมากกวาครงหนงเปนหน และมจ านวนเงนกหนเพมขนก าลง แรงงานสวนใหญเปนแรงงานนอกระบบทยงไมสามารถเขาถงระบบการประกนสงคมของรฐ การกระจายรายไดระหวางกลมชนตางๆ ขาดความเปนธรรมสง 3) การเจรญเตบโตของภาคอตสาหกรรมการคาและการบรการในเมองเปนสาเหตของการอพยพแรงงานยายถนและยายเขามาศกษาอยในสถานศกษาในเมองมากขน ท าใหโรงเรยนในชนบทมนกเรยนลดลง รวมทงผลสมฤทธทางการเรยนลดต าลงไปดวยและโรงเรยนบางแหงยงมปญหาดานนกเรยนทมาจากเชอชาตภาษาและวฒนธรรมทแตกตางไปเขามาเรยนรวม สงผลผลกระทบตอการจดการศกษา

เกรยงศกด เจรญวงศศกด(2559) เสนอวา ปจจยดานเศรษฐกจ เปนปจจยทมผลตอ ตลาดแรงงานและตลาดการศกษา เนองจากการก าหนดลกษณะของแรงงานทตองการ อาท เศรษฐกจใหม จะแขงขนกนดวยนวตกรรมใหม ๆ ซงตองอาศยการวจยและพฒนา ดงน น

86

การศกษาตองพฒนาคนใหมทกษะการท าวจย ใหสามารถสรางนวตกรรมใหมทมคณคาตอระบบเศรษฐกจ การเปดเสรทางการคาและการลงทน เกดการเคลอนยายสนคา และเงนลงทนจากตางประเทศมากขน ประเทศตาง ๆ ไมเพยงแตตองลดการกดกนการแขงขนเทานน ยงตองแขงขนกนดวยสนคาทมคณภาพ ซงตองอาศยแรงงานทมฝมอ มทกษะความสามารถทหลากหลาย เชน ความรดานเทคโนโลย ภาษาตางประเทศ การบรหาร ฯลฯ ซงเปนหนาทของผบรหารการศกษาทจะพฒนาคนใหมคณภาพ ดงนน ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ ทเออและเกยวของตอการจดการศกษาของโรงเรยนไดแก 1) ระดบรายไดของประชากรและความเปนหนของครวเรอน 2) การตลาด องคการธรกจ ระบบการเปนเจาของกจการ 3) การขยายตวของภาคอตสาหกรรม การคาและการบรการ 4) การเคลอนยายแหลงประกอบอาชพของผปกครอง 5) ระดบการไดรบสวสดการจากรฐ กลาวโดยสรป สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ จงหมายถง ปจจยสภาพแวดลอมภายนอกทเกยวกบระดบรายไดของประชากรและความเปนหนของครวเรอน ระบบการตลาด องคการธรกจ การเปนเจาของกจการ การขยายตวของภาคอตสาหกรรม การคาและการบรการ การเคลอนยายแหลงประกอบอาชพของผปกครองและการไดรบสวสดการเกยวกบการศกษาจากรฐทมสวนสงเสรมสนบสนนการด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 2.2 สภาพแวดลอมทางสงคม (Social environment)

นกวชาการไดใหความหมายและองคประกอบของสภาพแวดลอมทางสงคมในลกษณะทใกลเคยงกนเชน Griffin (1996 :73) กลาววา สงคม(Social) หมายถงจารต ประเพณ นบธรรมเนยม คานยม และคณลกษณะของประชากรในสงคม ในขณะท Robbins and Coulter (2002:71) กลาววาปจจยทางสงคมหมายถง การคาดหวงของสงคม คานยม ความเชอ ทศนคต ประเพณ วฒนธรรมของชาต และทองถนของแตละชมชมและแตละประเทศทสงผลตอองคการ สวนสมยศ นาวการ (2538:93) ใหความเหนวาปจจยทางสงคมจะชใหเหนถงคณลกษณะของสงคมโดยทวไป คอการศกษา ความเชอ คานยม วฒนธรรม วถชวตและคณลกษณะทางประชากร เปนตน ผบรหารจะตองตระหนกอยเสมอวาการเปลยนแปลงทางสงคมจะตองเกดขนแนนอนไมชากเรว ซงสอดคลองกบธณวรรณ ต งสนทรพยศร (2547:90) ทกลาววา แรงผลกดนทางสงคมและวฒนธรรม เปนสงทด ารงอยเกดเปนคานยม ทศนคต ความตองการ รวมถงลกษณะทางประชากรของสงคมไทย ปตชาย ตนปต (2547 : 80) ศกษาพบวา สภาพแวดลอมทางสงคม เปนวธการคด

87

และการปฏบตทเกดจากการเรยนรรวมกนของกลมบคคลและสงคมประกอบดวยคานยม ทศนคต ความตองการ ลกษณะดานประชากรศาสตรเปนตน ศรวรรณ เสรรตนและคนอนๆ(2545:67)ไดศกษาความหมายและลกษณะของทศนคต ความเชอ และคานยมของสงคมจากแนวคดของนกวชาการ ดงน

ทศนคต (Attitudes) เปนความโนมเอยงทจะมปฏกรยากบสถานการณ บคคล หรอ ความคด ดวยการตอบสนองในเรองใดเรองหนง หรอเปนแนวโนมทจะตอบสนองดวยวธการเชงบวกหรอเชงลบทมตอบคคลหรอสงของในสภาพแวดลอมของบคคลใดบคคลหนง ความเชอ (Beliefs)เปนขอเทจจรงทยอมรบเกยวกบสงใดสงหนง หรอบคคลใดบคคลหนง ซงไดรบผลประโยชนจากประสบการณทงทางตรงหรอแหลงขอมลทตยภม หรอเปนความคดซงบคคลใดบคคลหนงหรอสงใดสงหนง คานยม(Values) เปนแนวความคดทงทเปดเผยและไมเปดเผย ซงบคคลหรอกลมเหนวามคณคา หรอเปนความพงพอใจซงเกยวของกบการปฏบตหรอผลลพธทเหมาะสม

นอกจากน ศรวรรณ เสรรตน และคนอนๆ (2545:80-81) ไดเสนอปจจยทเกยวของกบทศนคต ความเชอ คานยม ดงน

1) ความเตมใจและการแสวงหาการกาวหนาในการท างาน 2) ความศรทธา (ไววางใจ) ในธรกจและความเคารพตอเจาของธรกจและผน า 3) ความเชอถอในการแขงขน และลกษณะของการแขงขนในทกดานของชวต

โดยเฉพาะดานธรกจ 4) ความเคารพสทธสวนบคคล ชาตศาสนา หรอหลกความเชอตางๆ 5) ความเคารพตออ านาจหนาทซงเกดจากการเปนเจาของในทรพยสน ความรท

เชยวชาญ และสภาพทางการเมองทยอมรบ 6) ความเชอถอและความเคารพในดานการศกษา 7) ความศรทธาในกระบวนการทางกฎหมาย วทยาศาสตร และเทคโนโลย 8) ความเชอในความส าคญของการเปลยนแปลงและการทดลองคนหาวธการ 9) ท าสงใดสงหนงใหดขน

สภาพแวดลอมทางสงคมสามารถก าหนดไดจากทศนคต ความตองการ และความคาดหวง และระดบความร สตปญญา การศกษา ความเชอ ตลอดจนคานยมของผคนในสงคมนนๆ ดงนนผน าองคการตองท าความเขาใจปรากฏการณเปลยนแปลงทเกดขนจากผคนเหลานเพอน ามาวเคราะหประกอบการด าเนนการตางๆในองคการใหสอดคลองไปในทศทางเดยวกน เพอจะไดสามารถตอบสนองความเรยกรองตองการของสงคมนนๆไดเปนอยางด(ธนวรรธ ตงสนทรพยศร

88

2547;90) มความเกยวของกบลกษณะความเปนอยของสมาชก ความแตกตางของกลมสมาชกและความสามคคของสมาชก ซงลวนมอทธพลตอการปฏบตตามเพอบรรลถงเปาหมายททปจจยทางสงคมมหลายประเภท หลายชนด เชน วฒนธรรม ระเบยบ ประเพณ ความเชอ คานยมและลกษณะของชมชน เปนตน (ประชม รอดประเสรฐ.2543) จากกรณการจดประชมสมมนาเรอง “ หนทางสรางสขของคนในชมชนและสงคมไทย ในป 2550” เชนเดยวกน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2550)ไดขอสรปเกยวกบสภาพแวดลอมทางสงคม 4 ประการ ไดแก 1) การมสขภาวะทด สรปวา คนไทยยงมพฤตกรรมสขภาพทไมเหมาะสมเสยงตอการเจบปวยดวยโรคทปองกนได ท าใหเดกไทยมแนวโนมทจะเปนโรคอวนหรอภาวะโภชนาการเกนมากขนเนองจากพฤตกรรมการเลยงด พฤตกรรมการบรโภค พฤตกรรมการใชชวตประจ าวนทขาดการออกก าลงกาย 2) ความอบอนครอบครว สรปวา การทพอแมตองเนนการท างานหาเงนแบบเครงเครยด ท าใหมเวลาใหกบครอบครวนอยลง ขาดสมพนธภาพทด มการหยารางแยกกนอยสงขน ภาระการปกครองดแลเดกจงตกกบปยาตายายเพมมากขน สถตของเดกและเยาวชนกระท าผดและถกจบกมและคมขงในสถานพนจเพมขนอยางตอเนองเชนเดยวกน 3) สภาพแวดลอมและระบบนเวศทสมดล สภาพแวดลอมทางธรรมชาตและทรพยากร มความปลอดภยนอยลง ปญหาอาชญากรรมและสงเสพตดสงผลตอความสงบสขของคนในสงคม คดอาชญากรรมเพมขนเฉลยรอยละ13 ตอป และทนาหวงคอ เกดในหมวยรนและเยาวชนเปนสดสวนตอประชากรทกระท าผดทงประเทศเพมขน 4) สงคมประชาธปไตยทมธรรมาภบาลและความสมานฉนทในสงคมสรปวาคนในสงคมไทยยงขาดการศกษาทมคณภาพมการพฒนาคนทางดานสตปญญา อารมณ จตส านกตอสงคม และการมสวนรวมในการสรางความสมานฉนทใหแกสงคมนอยการเคารพตอระเบยบของสงคมและสทธเสรภาพของผอนอยในระดบต า มปญหาทจรตฉอฉล และการหาผลประโยชนทบซอนมาก มวกฤตขดแยงแบบ 2 ขว อยางรนแรง สภาพทงหมดนสงผลกระทบตอความอยเยนเปนสขรวมกนของคนในชมชนและสงคมไทย ตอมา ป 2558 ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2558) ไดรายงานสรปผลการศกษาสภาพสงคมไทย ดงน 1) การวางงานนอยลงและมรายไดเพมขน แรงงานทเปนผสงอายเกน 60 มสวนรวมในการท างานสงขนแตมระดบการศกษาคอนขางต าท าใหการเพมประสทธภาพในภาคเกษตรเปนไปไดยาก

89

2) ครวเรอนมรายจายสงกวารายไดท าใหเปนหนสนสดสวนตอครวเรอนท งประเทศสง มคานยมบรโภคแบบผอนสงและมหนสนเพมมากขน ประกอบกบผลจากสภาพเงนเฟออกดวย 3) ภยจากสารเคมภาคเกษตรสงผลตอสขภาพของคนไทยเพมขน 4) เยาวชนมพฤตกรรมเสยง เสพเหลาบหร สงเสพตด ลกทรพย ท ารายกนเพมขน 5) ประชาชนมพฤตกรรมในการดแลปองกนสขภาพ นอยลง 6) มลภาวะในอากาศและขยะในเขตเมองท าใหเกดมลพษทางอากาศเพมขน 7) ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยคงอยในเกณฑต ากวาประเทศพฒนาปานกลางระดบใกลเคยงกบไทย โดยเฉพาะโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย 8) คณภาพการศกษาทสะทอนใหเหนจากผลการประเมนวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร และอนๆ ทนกเรยนไทยสอบไดคะแนนเฉลยอยในเกณฑต ากวาหลายประเทศ

สงเหลาน สะทอนใหเหนวาสภาพแวดลอมทางสงคมเปนปจจยทมความสมพนธ กบการจดการศกษา ประกอบดวยการมสวนรวมของพอแมผปกครอง การมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษา การมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนและการมสวนรวมขององคกรอน ๆ โดยเฉพาะความรวมมอจากชมชนเปนปจจยทมความจ าเปนมากทสดตอการจดการศกษา (รงเรอง สขารมย,2534) ในท านองเดยวกน การศกษากมบทบาทส าคญในการพฒนาทศนคต คานยม และสรางความรความเขาใจแกสมาชกของสงคม รวมทงเปนตวการทกระตนใหเกดการเปลยนแปลงอยางเหมาะสมตอสงคม ในทางกลบกน วฒนธรรม ความเชอ และคานยมในสงคมกยอมสงผลตอการศกษา ซงสงเหลานลวนเปนสงทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยน (ชชาต พวงสมจตร,2540) จากแนวคดของนกวชาการ ทกลาว ถงขางตน สามารถสรปปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมทเกยวของและสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนได 5 ประการ ไดแก

1) คณลกษณะของประชาชนในสงคม 2) คานยมและความคาดหวงของสงคม 3) ทศนคตทดตอระบบการประกนคณภาพ 4) ความเชอมนศรทธาในเรองมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน 5) เครอขายความรวมมอของหนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชน ดงนน สภาพแวดลอมทางสงคม จงหมายถง ปจจยสภาพแวดลอมภายนอกซง

90

เปนคณลกษณะของประชาชนและชมชนทอยในเขตบรการของโรงเรยนทแสดงถงการมทศนคต คานยมและความคาดหวงของสงคมตอระบบการประกนคณภาพและเชอมนศรทธาในมาตรฐานคณภาพการศกษา โดยไววางใจสงบตรหลานเขาเรยนใน มความเขาใจในวตถประสงคและเปาหมายของโรงเรยนพรอมทจะเขามามสวนรวมพฒนาคณภาพการศกษา 2.3 สภาพแวดลอมทางการเมอง (Political environment)

สภาพแวดลอมทางการเมองเปนปจจยภายนอกทมสวนสนบสนนการด าเนนงาน ขององคการใหประสบผลส าเรจ Hodge and Anthony(1990:74)กลาววาการเมอง (Politics)หมายถง รฐบาล พรรคการเมอง และความสมพนธระหวางประเทศ ซงสภาพแวดลอมทางการเมอง เปนปจจยทเกยวของกบผลกระทบจากการเมอง การบรการของรฐบาล ขอก าหนดและกฎหมายตางๆตลอดจนการก าหนดนโยบายของรฐซงมอทธพลตอบคคลและองคการ (ศรวรรณ เสรรตน และคนอน ,2545:67) แรงกดดนทมาจากรฐบาลในรปแบบของนโยบายทางดานนตบญญต ดานกฎหมาย ตลอดจนสถาบนหนวยงานของรฐตงแตระดบชาต ระดบภมภาคและระดบทองถน นนมอทธพลตอองคการ รวมทงประชาชนทวไปในสงคม ซงอยในรปแบบตางๆ เชนพระราชบญญต กฎกระทรวง การตดสนใจทางดานกฎหมายทมตอองคการครอบคลมถงลกษณะทแสดงออกของผน าทางการเมอง รฐบาล ทศนคต ความคด และความเชอ ตลอดจนวสยทศนของผน าองคการ และการด าเนนนโยบายทางการเมองหรอการตดสนใจของรฐบาลทกเรองอาจมผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอองคการทงสน เพราะรฐบาลเปนผทมอ านาจโดยตรงตอการก าหนดทศทางนโยบายสาธารณะ การหลกเลยงผลกระทบทเกดจากสงเหลานอาจท าไดยาก เพราะสวนใหญการตดสนใจขนสดทายของการเปลยนแปลงนโยบายจากภาคการเมองไปสการปฏบต มกจะออกมาเปนรปแบบของตรากฎหมาย หรอระเบยบขอบงคบดวยการผานกระบวนการทางนตบญญต คอ ยกรางกฎหมายผานทางสภาผแทนราษฎร และวฒสภา พจารณาใหความเหนชอบ เชนพระราชก าหนด พระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง เปนตน มาบงคบใชกบภาคสวนตางๆในสงคม ดงนนแนวทางทมประสทธภาพในการปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทางการเมอง องคการควรเตรยมตวเองใหพรอมทจะรบมอกบมาตรการใหมๆทกอยางทอาจจะมขนจากภาครฐ สอดคลองกบธนวรรช ตงสนทรพยศร (2547:91) กลาววา แรงกดดนทมาจากรฐบาล ในรปของนโยบายทางดานนตบญญต หนวยงานของรฐ ตงแตระดบชาต ระดบภมภาคและระดบทองถนมอทธพลตอองคการ ซงอยในรปแบบตาง ๆ เชน พระราชบญญต กฎกระทรวง การตดสนใจดานกฎหมาย ตลอดจนนโยบายในดานการเมอง

องคประกอบของสภาพแวดลอมทางการเมองปตชาย ตนปต (2547:80) กลาววา สภาพแวดลอมทางการเมอง ประกอบดวยนโยบายของรฐบาล นโยบายทางดานกฎหมาย และการเมอง รวมทงการออกกฎหมาย ระเบยบขอบงคบ ซงมอทธพลตอประชาชนและองคการ

91

เกรยงศกด เจรญวงศศกด(2559) กลาววา การปฏรปหรอพฒนาการจดการศกษา จะส าเรจหรอลมเหลว ขนอยกบการเมองมากกวาแนวทางและวธการ แตหากการเมองไทยมเงอนไขบางประการทเปนอปสรรค จะสงผลใหการปฏรปการศกษาไทยไมกาวหนาหรอประสบความส าเรจเทาทควร อาท การปรบเปลยนรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ บอยครงท าใหการด าเนนนโยบายการพฒนาการศกษาไมตอเนอง นกการเมองมองกระทรวงศกษาธการวาเปนกระทรวงทสรางผลงานไดยาก ต าแหนงรฐมนตรวาการกระทรวงจงน ามาใชเพอวตถประสงคทางการเมอง อาท เปนรางวลแกผสนบสนนพรรค ผทเขามาด ารงต าแหนงสวนมากจงมใชผมความรในดานการศกษาอยางแทจรง ความไมสอดคลองของเปาหมายของการจดการศกษากบเปาหมายทางการเมองจงเปนอปสรรคยงตอการพฒนาการศกษาไทย กลาวโดยสรป ปจจยสภาพแวดลอมทางการเมอง จะสงผลกระทบตอระบบการบรหารจดการของโรงเรยน ดงน

1) นโยบายดานการศกษา 2) การน านโยบายสการปฏบต 3) กฎหมายทเกยวของกบการจดการศกษา 4) บทบาทของนกการเมองทมตอการแกไขปญหาดานการศกษา

ดงนน สภาพแวดลอมทางการเมอง หมายถง บรบททเกยวกบการเมองการปกครอง ภายนอกทมอทธพลตอโรงเรยนไดแกระเบยบกฎหมายและนโยบายทเกยวของ บทบาทหนาทขององคกรระดบนโยบายและนกการเมองในระดบทองถนและระดบชาตทมสวนสนบสนนสงเสรมกจการของโรงเรยนเพอใหโรงเรยนด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาไดโดยสะดวกมากยงขน 2.4 วฒนธรรมองคการ (Organization culture) วฒนธรรมองคการเปนสภาพแวดลอมภายในองคการทเปนผลลพธจากบคลากร ซงมอทธพลตอพฤตกรรมการท างานและการด าเนนงานภายในองคการ(Steers,1977:9) มนกวชาการไดเสนอแนวความคดเกยวความหมายของวฒนธรรมองคการไวแลวสรปไดดงน ความหมายของวฒนธรรมองคการ หมายถงกลมของสญลกษณ ระเบยบแบบแผน และเรองเลา ซงสอสารภายใตคานยมและความเชอขององคการไปสพนกงาน(Ouchi,1983 cited in Schneider B, 1990:115) เปนปรชญา อดมคต ความเชอ ความรสก ขอสมมตฐาน ความคาดหวง เจตคต บรรทดฐาน และคานยมทมรวมกนของบคคลในองคการ(Klimann ,1985 cited in Lunenburg and Ornstein, 1996 : 60) เปนแบบแผนของขอสมมตฐานทถกสรางคนพบ หรอพฒนา โดยกลมบคคลในองคการ ทเกดจากการเรยนรดวยการเผชญกบปญหาทมการปรบตวกบสภาพแวดลอมและการบรณาการภายในองคการและถกถายทอดไปยงสมาชกรนหลงตอไป เพอใหเกดการรบร

92

แนวคด ความร สก เพอน าไปสการแสดงออกท เหมาะสมในการปฏบตงานในองคกร(Schein,1992:12) เปนชดของคานยม ความเชอความเขาใจ และบรรทดฐานซงสมาชกขององคการมอย รวมกนและสงสอนแกสมาชกใหมในทางทถกตอง(Dalf, 1998:368) นอกจากน วฒนธรรมองคการเปนแบบแผนหรอสงทก าหนดรปแบบการประพฤตปฏบตของสมาชกในองคการ อนเปนผลมาจากความเชอ คานยม ทศนคต ปทสถาน ความรสก ปรชญา แนวคด การรบรและคตฐานเบองตนของสมาชกในองคการ ซงสงตางๆ เหลานมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลในองคการหรอเปนแนวทางของการประพฤตปฏบตและวฒนธรรมองคการเปนสงทสงสมและถายทอดสบตอกนมาของสมาชกในองคการนน ๆ วฒนธรรมองคการเปนปจจยส าคญทท าใหองคการแตละองคการมความแตกตางกนออกไป (สภทรา เออวงศ, 2539:18) เปนคานยม (Value) แนวคดกบความเชอ (Concept & Beliefs ) ทไดมการพฒนา สงสม และขดเกลามาเปนเวลานานจนกลายเปนสงทสมาชกในองคการตางจะยดถอและปฏบตตาม สวนใหญแลววฒนธรรมองคการมกจะเกดขนจากผกอตงหรอผน าทบรรจงสรางขน และบางอยางสะทอนออกมาในรปของสอ สญลกษณ และประเพณปฏบตตางๆ ทเปนทเขาใจกน ในระหวางสมาชกและสงเกตไดโดยสายตาจากบคคลภายนอกดวย โดยปกตศนยกลางของวฒนธรรมขององคการจะอยทคานยม ความเชอ และพฤตกรรมการปฏบตทสมาชกขององคการ โดยเฉพาะผน าทยดมนและหวงใหสมาชกท าตามกนได จงท าใหวฒนธรรมขององคการกลายเปนบรรทดฐานทางพฤตกรรมทสมาชกตองค านงถงและปฏบตตามใหสอดคลองหรอไมขดแยง กลาวอกทางหนงวฒนธรรมองคการ คอกรอบทมอทธพลเหนอสมาชกและจะสามารถก ากบพฤตกรรมของสมาชกใหท าตามไดในการนหากผบรหารสามารถสราง ใชงานและก ากบวฒนธรรมองคการใหเปนไปในทศทางเกยวกบเปาหมายขององคการแลว วฒนธรรมองคการกลายเปนเครองมอสนบสนนใหการท างานประสบผลส าเรจ โดยเฉพาะการอาศยความเขาใจ และประสานทมเทท างานไปในทศทางเดยวกนตามสงทยดมนรวมกน วฒนธรรมองคการจงเปรยบเสมอนบทบญญตขององคการทไดหลอมขนมาจากหลายๆ สงรวมกนกลายเปนเสมอนค าขวญ หรอแนวปฏบตทสมาชกตางยดมนและน ามาใชรวมกน(ธงชย สนตวงษ และ ธนาธป สนตวงษ ,2542:43-44) เปนคานยมและความเชอทมรวมกนอยางเปนระบบทเกดขนในองคการ และใชเปนแนวทางในการก าหนดพฤตกรรมของคนในองคการนน วฒนธรรมจงเปนเสมอน “ บคลกภาพ ” (Personality) หรอ “ จตวญญาณ ” (Spirit) ขององคการ สมาชกในองคการมคานยมรวมขององคการทยดถออยางกวางขวาง สมาชกสวนใหญยอมรบและมความผกพนคานยมนน(วรช สงวนวงศวาน,2547:20) สอดคลองกบนยามศพททบญญตไวในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2525 ทใหความหมายของวฒนธรรมวาเปน

93

พฤตกรรมและสงทคนในหมผลต สรางขนดวยกน เรยนรจากกนและกน และรวมใชอยในหมพวกของตน รปแบบของวฒนธรรมองคการทเปนผลการวจยจากการทบทวนวรรณกรรมทเปนรปแบบคานยมการแขงขน(Competing value model)โดย Cameron(1986) ไดจ าแนกวฒนธรรมองคการเปน 4 แบบ ดงน 1) แบบครอบครว (Clan culture) เปนวฒนธรรมทมแนวคดวามาตรฐานและคานยมเปนสงทมมานาน จงสงเสรมใหสมาชกมสวนรวมในการตดสนใจ เนนการพฒนางานตามเปาหมายของสถาบน คณาจารย และคณะท างานไดรบการจงใจดวยความไววางใจ ประเพณ และความผกพนตอองคการ ใชความเหนพองตองกนในการตดสนใจและแปลความหมาย 2) แบบราชการ (Bureaucratic culture) เปนการแสวงหาความมนคงเพอรกษาสถานภาพโดยพฤตกรรมและการด าเนนงานตองอยภายใตระเบยบขอบงคบของทางราชการ 3) แบบชวคราว (Adhocracy culture) เปนแบบทมแนวคดวา การเปลยนแปลงเปนสงทไมสามารถหลกเลยงได ใชวธจงใจคนดวยการเนนใหตระหนกถงความส าคญของงาน และอดมการณ การใชกลยทธแสวงหาทรพยากรเพอน ามาใชในองคการเปนสงทจ าเปนทจะท าใหองคการอยรอด การตดสนใจใชการปรบตวและการแปลความหมาย 4) แบบการตลาด (Market culture) เปนวฒนธรรมทมแนวคดวา ความสมฤทธเนนการวางแผนการผลตและประสทธภาพของยทธศาสตรการพฒนาเปนการปฏบตงานอยางตรงไปตรงมาผปฏบตงานจะไดรบผลตอบแทนตามความสามารถและประสทธผลใหองคการ Clott (1995)ไดศกษาวจยพบวา ว ฒนธรรมองคการแบบครอบครวมอทธพลโดยตรงทางบวกตอความพงพอใจในการศกษาของนกการศกษาทเปนระบบเปด ความพงพอใจในการจางงานของบคลากร และสขภาพขององคการ ในขณะทมวฒนธรรมแบบขนตอนมอทธพลโดยตรงทางลบตอความพงพอใจในการจางงานของบคลากร สวนวฒนธรรมแบบกลไกของการตลาดมอทธพลโดยตรงทางบวกตอประสทธผลขององคการในทกมต ยกเวนมตดานความพงพอใจของนกศกษา (Clott ,1995 อางถงในฤตนนท สมทรทย, 2549:58) องคการควรจะวเคราะหรปแบบทเหมาะสมเพอน ามาใช Robbins (1998 : 601)ไดกลาวถงความส าคญซงเปนบทบาทหนาทของวฒนธรรมองคการวาม 5 อยางไดแก

1) ก าหนดขอบเขตบทบาทซงสรางมาจากความแตกตางระหวางองคการ 2) สรางความรสกเปนเอกลกษณส าหรบสมาชกขององคการ 3) สนบสนนเพอสบทอดความผกพนแกคนกลมใหญมากกวาบคคล

94

4) เพมความมนคงของระบบสงคม ยดเหนยวบคคลในองคการใหมมาตรฐานทพงพอใจรวมในการทจะพดหรอกระท าการใดๆ 5) สรางความรสกและกลไกลควบคมแบบแผนของเจตคตและพฤตกรรมของบคคลในองคการ การเลอกใชวฒนธรรมองคการทเหมาะสม จะชวยแกปญหาพนฐานของกลมถงการอยรอดและการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมภายนอกและการบรณาการภายในองคการเพอปรบตวและความสามารถทจะอยรอดตอไป(Schein, 1992 : 50) มสวนชวยในการเพมประสทธภาพในการด าเนนงานขององคการ วฒนธรรมองคการจะเสรมสรางผกพนมากยงขน จะเปนสงทก าหนดกรอบระเบยบแบบแผนในการปฏบตรวมกนของสมาชกในองคการและสงผลถงความมเสถยรภาพ ภาพพจนทดขององคการเปนทยอมรบของสงคมทวไป (Smircth, 1983 อางถงในรจา รอดเขม , 2547 : 57) Smart, Kuh & Tiemey (1997) ไดศกษาบทบาทของวฒนธรรมองคการและการตดสนใจทสงผลตอประสทธผลองคกรของวทยาลยหลกสตร 2 ป พบวา ตวแปรของวฒนธรรมทง 4 ตวทศกษาคอ วฒนธรรมแบบครอบครว (Clan culture) วฒนธรรมแบบการตลาด (Market culture) วฒนธรรมแบบราชการ (Bureaucratic culture) วฒนธรรมแบบชวคราว (Adhocracy culture) มอทธพลทงทางตรงและทางออมตอประสทธผลขององคการ ตวแปรทมอทธพลมากทสด คอวฒนธรรมแบบชวคราว โดยวฒนธรรมแบบครอบครวมความสมพนธกบประสทธผลองคการในทางบวก ขณะทวฒนธรรมแบบชวคราวและวฒนธรรมแบบกลไกตลาดมความสมพนธกบประสทธผลองคการในทางลบ สภทรา เออวงศ (2539) ศกษาวฒนธรรมองคการในสถาบนการศกษาพยาบาล พบวา วฒนธรรมทมลกษณะเฉพาะในคณะพยาบาลศาสตร คอ ความเปนอสระในการด าเนนงาน สมาชกควบคมตนเองและมความรบผดชอบ ซงวฒนธรรมดงกลาวถอเปนวฒนธรรมทแขงของสถาบน และสมาชกถอวาเปนวฒนธรรมทเออตอการพฒนา วจตร ศรสอาน (2557 : 3) กลาววา การจดการศกษาทมงเสรมสรางคณภาพ คอ การเสรมสรางวฒนธรรมคณภาพ (Quality culture) ใหเกดขนเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคกร และการจะเสรมสรางวฒนธรรมคณภาพในสถานศกษาจะตองมการก าหนดมาตรฐานคณภาพ ตวชวดและเปาหมายใหชดเจน จะตองบรณาการระบบประกนคณภาพการศกษาใหเปนสวนหนงของการจดการศกษาตามปกตและเปนสวนหนงของวฒนธรรมคณภาพ คอ แตละองคกรยดถอวฒนธรรมคณภาพของแตละองคกร โดยจะตองไดรบการยอมรบจากคนภายในองคองคกรจงจะประสบความส าเรจ

95

วธการสรางวฒนธรรมคณภาพในงานประกนคณภาพในสถานศกษาตามรปแบบ

ของ Edwards Deming(1900-1993) ททราบกนดในวงจรคณภาพ PDCA cycle Plan-Do-Check-Act ซงจดมงหมายการน า PDCA cycle มาใชในกระบวนการปฏบตงานเพอใหไดผลและมประสทธภาพนน ปญหาคอท าอยางไร ใหบคลากรในองคการมความเขาใจและตระหนกในการน า PDCA cycle เพอขบเคลอนการปฏบตงานประกนคณภาพของตนเอง อนน าไปสผลการปฏบตงานทองคการตองการ (วชย สกลโรจนประวต,2553 : 126) กลาวโดยสรป ว ฒนธรรมองคการเปนปจจยทมสวนเกยวของและเออตอความส าเรจในการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยนไดดงน 1) การถายทอดคานยมในระเบยบแบบแผนทถอปฏบตสบตอกนมา

1) เปนบทบาทหนาทในการปรบตวใหเขากบสถานการณ 2) การรวมกนก าหนดเปนดชนชวดพฤตกรรมการท างาน

4) ความเชอและเจตคตทดตอระบบวงจรคณภาพ (PDCA) 5) การก าหนดรปแบบ ระเบยบแบบแผนการปฏบตงานรวมกน 6) วฒนธรรมองคการทแขงจะขบเคลอนสความส าเรจได ดงนน วฒนธรรมองคการ จงหมายถง สภาพแวดลอมภายในทเกยวกบความรความเขาใจในระเบยบแบบแผนธรรมเนยมการปฏบต คานยมและเจตคตทดตอระบบการประกนคณภาพการศกษาซงมการสบทอดกนมาอยางตอเนองสบคลากร ใหสามารถปรบตวเขากบสถานการณการยกระดบคณภาพการศกษา มเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกตกลายเปนบรรทดฐานในการประกอบวชาชพ

2.5 บรรยากาศองคการ (Organization climate) บรรยากาศขององคการมสวนส าคญทจะท าเกดการพฒนาองคการและยงชวยใหการบรหารทรพยากรบคคลของแตละองคการ รกษาพนกงานใหอยกบองคการไดนานยงขน (Chung and Magginson (1981 : 244) ไดใหความหมายของบรรยากาศองคการวาการรบรของสมาชกในองคการเกยวกบโครงสรางของงาน ความเปนเอกตบคคลของแตละคนในองคการ การชวยเหลอเกอกล ความไวเนอเชอใจ การเปดเผย ความยตธรรม การใหรางวล การขจดภยอนตราย ความขดแยง และความสามคคของคนในองคการ สวนStringer (2002:9) ไดใหความหมายของบรรยากาศองคการวาเปนผลรวมและสภาพรปแบบของสภาพแวดลอมทเปนปจจยในการกระตนใหเกดแรงจงใจ ส าหรบรจา รอดเขม (2547 : 53) ไดสรปวา บรรยากาศองคการหมายถง การรบรของบคคลในองคการทมตอพฤตกรรมการบรหาร การปฏบตงานของบคคลในองคการ

96

ความสมพนธระหวางบคคลในองคการและสภาพแวดลอมในการท างานดานอนๆ ทมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลและบรรยากาศองคการของแตละองคการจะมลกษณะเฉพาะหรอเอกลกษณขององคการนนๆ ดงนน บรรยากาศองคการเปนความรสกของบคลากรภายในองคกรตอปจจยตางๆ ภายในองคการทสงผลตอการท างาน เปนการรบรของบคลากรภายในองคกรตอสภาวะแวดลอมในการท างาน ถาบรรยากาศหรอ Climate ในการท างานมความเหมาะสมจะสงผลตอการจงใจบคลากรภายในองคกร

บรรยากาศองคการเปนสงแวดลอมในการท างาน ประกอบดวย 1) สงแวดลอมปจจบน ไดแก เพอนรวมงาน และหวหนางานระดบสงขนไป 2)ระบบการใหรางวล การสนบสนน(Milton,1992:24) ความสมพนธระหวางพฤตกรรมของคนในองคการ โครงสรางขององคการและกระบวนการขององคการ แตละตวแปรมความสมพนธอยางใกลชดและมปฏกรยาตอกน ซงบรรยากาศในการท างานทแตกตางกน ยอมท าใหประสทธผลในการท างานแตกตางกนดวย(Ivancevich,1994:27) นอกจากนย งมความสมพนธกบความพงพอใจในบรรยากาศองคการ ผปฏบตงานจะมความพงพอใจในงานสงดวย หากพอใจในบรรยากาศ และหากผปฏบตงานไมพงพอใจในบรรยากาศขององคการ ความพงพอใจในงานจะต า(Borden,1995:9) เปนคณภาพของความสมพนธอยางคงทนของสภาพแวดลอมภายในองคการ ซงเปนประสบการณทสบทอดกนมาโดยสมาชก มอทธพลตอพฤตกรรม และสามารถอธบายได ในรปของคานยมกลมเฉพาะของคณลกษณะองคการ (Tagiuri,1968 cited in Stringer, 2002 : 8) เปนคณลกษณะหรอความเชอทแบงแยกองคการหนงจากอกองคการหนง คลายกบค าวา บคลกภาพ บรรยากาศจงอาจหมายถง บคลกภาพองคการ ซงเปนคณลกษณะทคงทของแตละบคคลและเปนคณสมบตท งหมดขององคการทมอทธพลตอพฤตกรรม บคลากรจะมความพงพอใจในบรรยากาศบางองคการมากกวาและการปฏบตงานไดดกวาในองคการอน (Cherrington, 1994 : 469 - 470) และมอทธพลตอพฤตกรรมของบคลากรในองคการและเปนตวอธบายถงความแตกตางขององคการหนงจากองคการอนๆ (Reddin,1988:64) ทงน ไมวาผบรหารหรอผปฏบตงาน ตางตองการบรรยากาศทดในองคการ เพอทจะท าใหทงสองฝายไดปฏบตหนาทของตนอยางสมบรณ และบรรยากาศขององคการทดนน จะตองมองคประกอบดงตอไปน (Davis,1981อางถงในรจรา รอดเขม,2547:55) 1) คณภาพของผน า 2) ปรมาณของความไววางใจกน 3) การสอสารทเปนทงลงลางและขนสเบองบน 4) ความรสกวางานทท านนเปนประโยชน

97

5) ความรบผดชอบ 6) ความยตธรรมในการไดรบรางวล 7) ความกดดนอยางมเหตผลของงาน 8) โอกาสในความกาวหนา 9) การจดระบบโครงสรางและการควบคมทสมเหตสมผล 10) การมสวนรวมของผทปฏบตงาน นอกจากน บรรยากาศองคการทดจะสงผลตอผทปฏบตงานของบคลากรไปในทศทางทพงประสงคเพอตอบสนองตอการบรรลเปาหมายขององคการ จะท าใหบคลากรเกดแรงจงใจ และพงพอใจตองาน องคประกอบทส าคญตอบรรยากาศองคการทดนน ไดแก โครงสรางองคการทเรยบงาย มความกระจางชดในบทบาทหนาทและเนนการกระจายอ านาจ ภาวะผน าทมประสทธผล การสอสารท งจากบนลงลางขนสขางบนและในระดบเดยวกนและการมชองทางสอสารหลายๆชองทางและรวมไปถงคานยม ความเชอ ปทสถานขององคการ ตลอดจนระบบคาตอบแทนทเหมาะสมเปนตน ธงชย สมบรณ (2549 : 188) กลาววา บรรยากาศองคการ เปนความเขาใจหรอการรบรทบคคลใดบคคลหนงมตอประเภทขององคกรในรปของมต เชน ความเปนตวของตวเอง การเปดโอกาส โครงสรางการใหผลตอบแทน ความเอาใจใสความอบอน และการใหความสนบสนน บรรยากาศขององคการนนอาจหมายรวมไปจนถงทศนคต (Attitudes) คานยม (Values) บรรทดฐาน (Norms) ความรสก (Feeling) ของคนในองคกร ทงนเพราะบรรยากาศองคการเปนเรองทมความส าคญ เนองจากบคคลไมไดท างานอยเพยงล าพง แตการท างานนนอยภายใตการก ากบ การควบคม โครงสรางองคการ แบบของผน า กฎระเบยบตางๆ ทสามารถรบรได สงตางๆ เหลานมผลกระทบตอตวบคคล องคการ และการรบรทเปนสงทมอทธพลตอพฤตกรรมและทศนคต มผลการวจยวาบรรยากาศองคการมอทธพลตอการปฏบตงานและความพงพอใจตอผลตอความภกดทมตอองคการ พบวามผลความพงพอใจในงานมากกวาการปฏบตงาน ซงมตวแปรทส าคญตามแผนภาพน

98

แผนภาพท 2.6 ตวแปรทมอทธพลตอบรรยากาศขององคการ ทมา : การบรหารและการจดการมนษยในองคการ (ธงชย สมบรณ, 2549 : 189) จากแนวคดขางตน สามารถจ าแนกสภาพแวดลอมดานบรรยากาศองคการทใชเปนปจจยสงผลตอการด าเนนงานของโรงเรยนได 7 ประการ คอ

1) ระบบโครงสรางการบรหารทมความยดหยนและกระจายอ านาจ 2) สภาพแวดลอมทางกายภาพภายในองคการ 3) ความเปนอสสะและความเปนเอกภาพขององคการ 4) ความคลองตวและลดขนตอนการปฏบตงาน 5) การด ารงอยของสถานภาพบคลากรทชดเจน 6) ความสมพนธระหวางผบรหารกบผปฏบต 7) การเปดเผยขอมลขาวสารอยางทวถงทงองคการ ดงนน บรรยากาศองคการ จงหมายถง สภาพการท างานทเปนความรสกจาก

สงแวดลอมภายในโรงเรยนทสงผลตอการปฏบตงานเพอใหเกดคณภาพการศกษาจากการจดระบบโครงสรางการบรหารทยดหยน กระจายอ านาจ ลดขนตอนการปฏบตงาน มการเปดเผยขอมลขาวสาร มการประสานงานทราบรนบคลากรทกฝายมความสมพนธกนดมโอกาสไดท างานอยางอสระและไดรบโอกาสแสดงความคดเหนในการปฏบตงานอยางทวถง

3. ลกษณะของบคลากร (Employee characteristics) 3.1 ความผกพนตอองคการ (Organizational attachment) ความรสกทผกพนตอองคการ เปนสงทควรสนใจอยางจรงจงตอเปาหมาย คานยม

และวตถประสงคขององคการ เพอใหบคลากรมความเตมใจทจะทมเทพลงในการท างานเพอความส าเรจขององคการจะไดบรรลถงเปาหมายไดสะดวกขน(Steers,1991:115) เปนความปรารถนา

ลกษณะของพนกงาน

- ความตองการและเปาหมาย - ความสามารถ - ความชดเจนของบทบาท

นโยบายการบรหาร ของฝายบรหาร

สงทปรากฏในแต

ละบคคล

- การปฏบตงาน - ความพงพอใจ - ความผกพน

โครงสรางขององคการ

เทคโนโลย บรรยากาศองคการ

- มงไปสการบรรลเปาหมาย - มงทพนกงาน

สภาพแวดลอมภายนอก

99

อยางมากทจะยงคงเปนสมาชกในองคการนนดวยความเตมใจทจะปฏบตงานอยางดทสดเตมความสามารถและยอมรบคานยมและเปาหมายขององคการ(Porter,2003:129)

ความผกพนกบองคการ จ าแนกเปน 2 ลกษณะ คอ ความผกพนทเปนทางการ(formal attraction) ซงแสดงออกโดยการไปปรากฏตวท างานตามเวลาทก าหนดและความผกพนทางจตใจ (Commitment) คอ ผใตบงคบบญชามความผกพนหรอสนใจอยางจรงจงตอเปาหมาย คานยม และวตถประสงคขององคการโดยมเจตคตทดทจะทมเทพลงในการท างานเพอบรรลเปาหมาย ซงสาเหตของความผกพนหรอหางเหนองคการม 4 ประการ คอ 1) ปจจยดานองคการ ซงไดแก อตราคาจางการปฏบตเกยวกบการเลอนต าแหนงและเงนเดอน 2)ขนาดขององคการ 3)ปจจยดานสภาพแวดลอมในการท างาน เชน รปแบบภาวะผน า รปแบบความสมพนธในกลมเพอนรวมงาน 4) ปจจยดานลกษณะของงาน ไดแก ความซ าซาก ความจ าเจของงาน ความมอสระความชดเจนของบทบาท ปจจยสวนตว เชน อาย อายการท างาน บคลกภาพ และความสนใจดานอาชพ(Steers and Porter,2003:167)

Steers and Porter (1991:295-296)กลาววา มปจจย 3 ประการทสงผลตอความรสกใสใจผกพนตอองคการ ไดแก

1) ดานลกษณะสวนตวของบคลากร ซงรวมถงอายการท างานในองคการและ ความตองการความส าเรจในชวต ความใสใจในวชาชพ 2) ดานลกษณะงานไดแก ความส าคญของงานโอกาสทจะมความสมพนธกบผรวมงาน

3) ประสบการณในการท างาน ซงไดแก ความนาเชอถอไดขององคการในอดตและความรสกของบคคลอนทมตอองคการ ธงชย สมบรณ (2549:200- 201) ไดกลาววา ความผกพนตอองคการเปนความรสกของคนในองคการทแสดงตนเปนหนงเดยวกบองคการ มคานยมทกลมกลนกบสมาชกองคการคนอน และเตมใจทจะอทศก าลงกายและก าลงใจเพอปฏบตงานขององคการ ความผกพนขององคการแบงออกเปน 2 แนวคดคอ 1) ความผกพนทางทศนคต เปนความผกพนตอองคการ โดยทบคคลจะน าตนเองไปเปนสวนหนงขององคการและผกพนตอองคการในฐานะเปนสมาชกขององคการเพอไปสเปาหมายองคการ 2) ความผกพนทางพฤตกรรม เปนความผกพนตอองคการทเปนพฤตกรรมปจจยความสนใจทบคคลไดรบจากองคการ เชนการไดรบความนบถอเปนผอาวโส การไดรบคาตอบแทน

100

สง จงมความผกพนตอองคการ โดยไมตองการเสยผลประโยชนทไดรบจากองคการถาจะละทงไปท างานทอนกจะไมคมคาทจะจากองคการไป ทงนเพราะวาเมอบคคลเกดความผกพนตอองคการแลว จะเกดผลในทางทดตอองคการ ผลทไดรบมความสมพนธกบประสทธภาพขององคการนนคอ คนในองคการมความรสกผกพนตอองคการอยางแทจรงจะมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคการอยในระดบสง มกมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะยงคงอยกบองคการตอไป เพอท างานขององคการใหบรรลเปาหมายซงตนเองเลอมใสศรทธา เมอบคคลเกดความผกพนอยางมากตองาน เพราะเหนวางานคอหนทางซงตนสามารถท าประโยชนกบองคการใหบรรลเปาหมายไดส าเรจ ดงนน จงเกดเปนค าทใชวา “ การใหค ามนสญญา(Commitment)” จากแนวคดของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานความผกพนตอองคการทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนได 6 ประการ ดงน

1) ขนาดและความนาเชอถอไดขององคการ 2) อายการท างานและการไดรบความนบถอเปนผอาวโส 3) การเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอน คาจางคาตอบแทนสง 4) ความใสใจในวชาชพของบคลากร 5) คานยมทกลมกลนและมความสมพนธกบผรวมงานคนอน 6) ความชดเจนในบทบาทหนาท

ดงนน ความผกพนตอองคการ จงหมายถง ความรสกของบคลากรทมความผกพนหรอสนใจอยางจรงจงตอเปาหมาย คานยม และวตถประสงคของโรงเรยนทมอตราก าลงสอดคลองกบจ านวนบคลากรและมความยงยนนาเชอถอได มอายการท างานและการไดรบความนบถอเปนผ อาวโส ไดรบการปฏบตเกยวกบการเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอนคาจางคาตอบแทนสง ไดรบการใสใจในวชาชพและสรางความชดเจนในบทบาทหนาท มคานยมทกลมกลนและมความสมพนธกบผรวมงานคนอนเหนความกาวหนาและความส าเรจในชวต

3.2 การปฏบตงานตามบทบาทหนาท (Job Performance) Steers(1977 : 124 - 128) กลาววา ปจจยส าคญของการปฏบตงานทดของแตละบคคลในองคการ ประกอบดวย ความสามารถ(Abilities) ลกษณะเฉพาะ (Trait) และความสนใจ (Interest) ของบคคล ซงทง 3 ปจจยนเปนเครองก าหนดสมรรถนะ (Capacity) ของบคคลในการปฏบตงานเพอองคการ และความชดเจนของบทบาทและการยอมรบ (Role Clarity and Acceptance)

101

Gibson and other (1992 : 327 – 335) ไดเสนอโปรแกรมการจดการเชงกลยทธในการเพมแรงจงใจแกบคคลในการปฏบตงาน คอ การเพมคณคาของงาน (Job Enrichment) และการเชอมโยงคาตอบแทนกบผลการปฏบตงาน (Relating Pay Job Performance) ซง Herzberg ไดบรรยายถงการเพมคาของงาน คอ พยายามปรบปรงประสทธภาพของงานและความพงพอใจของบคคลโดยการสรางงานใหกบบคคลน นๆ งานมลกษณะเฉพาะ ขยายขอบเขตของการบรรลความส าเรจและการยอมรบ เปนงานทมความทาทายและความรบผดชอบสงและโอกาสทแตละบคคลมความกาวหนาและความเตบโตสง โดยค านงถงการสรางเงอนไขของงานกบการจายคาตอบแทนโครงสรางองคการ การสอสารและการฝกอบรม ซงมความส าคญและความจ าเปนทบคคลพงมสทธโดยชอบธรรม การเพมคณคาของงานจะเนนทงการเพมขอบเขตและความลกของงาน โดยมทศทางหลกของงาน 5 ประการ คอ 1) ความหลากหลาย 2) งานทท าอยางมเกยรต คอมอบหมายใหท างานทงหมดไมใชเพยงบางสวน 3) งานทมความส าคญ 4) อสระในการด าเนนงาน 5) การใหขอมลปอนกลบ สวนการเชอมโยงคาตอบแทนกบผลการปฏบตงานจะอยในรปประโยชนพเศษทใหกบพนกงานนอกเหนอจากคาจาง อนไดแก การประกนสขภาพ การประกนชวต คาใชจายในวนหยด และคารกษาพยาบาล ตลอดจนการท าแผนการจายคาตอบแทนเพอการจงใจ การจงใจเปนกลไกทส าคญทจะน าพาองคการไปสความส าเรจ โดยผบรหารจะตองสรางแรงจงใจใหเกดขนแกบคคลากร เพอใหเกดความพยายาม ความมงมน ความตงใจในการท ากจกรรมตางๆ เพอการบรรลเปาหมายขององคการดวยความเตมใจ และเกดความภาคภมใจรวมกน ซงปจจยทจะจงใจใหบคคลมความพงพอใจในการปฏบตงานนน มทงปจจยภายในและปจจยภายนอกผบรหารจ าเปนตองศกษาถงพนฐานความตองการของบคคล ตลอดจนสถานการณตางๆในการสรางแรงจงใจทเหมาะสมกบบคคลอนจะเกดประโยชนสงสดแกองคการ Steers and Stewart Black(1994:183) อธบายวา ความสามารถและลกษณะเฉพาะของแตละบคลากรองคการมอทธพลในการปฏบตงาน หลายทาง เชน ความสมพนธของความมประสทธผลของการจดการ (Managerial Effectiveness ) กบสมรรถนะทางปญญา (Intellectual Capabilities ) ซงการพฒนาสมรรถนะเหลานมความส าคญตอความกาวหนาในต าแหนงหนาทของบคคล ความสามารถและทกษะกเปนอกทางหนงส าหรบความส าเรจของการปฏบตของบคคล

102

นอกจากน Steers and Stewart Black ยงกลาวถงความชดเจนของภารกจและการยอมรบ (Role Clarity and Acceptance ) วาแรงจงใจเบองตนสความส าเรจและความสามารถทจ าเปนไมใชการปฏบตงานทดทแทจรง บคลากรตองเขาใจและยอมรบเปาประสงคของงาน หากบคลากรมความชดเจนในภารกจเพมมากขนกเทากบวาพวกมความสามารถไปในทศทางทตรงกบเปาหมายของงานและจะท าใหสามารถลดพลงงานทตองสญเสยไปกบกจกรรมเปลาประโยชน โดยสรป Steers and Stewart Black (1994 : 183) ไดกลาววา สงทมอทธพลตอการปฏบตงาน 4 อนดบแรก ไดแก 1) แรงจงใจของพนกงาน (Employee Motivation) 2) ความสามารถของพนกงาน (Employee Abilities and Skill) 3) ความชดเจนในบทบาทและการยอมรบ (Role Clarity and Acceptance) 4) โอกาสในการประสบความส าเรจ (Opportunity to Perform) นอกจากน หากน าปจจยท ง 4 เ ชอมโยงระหวางบคคลกบสภาพแวดลอมทเหมาะสมกจะน าไปสการสงเสรมการปฏบตงานของบคคลากรดวยความสมครใจยอมสงผลถงความสามารถและทกษะของบคลากรอนจะเกดประโยชนแกองคการ ผบรหารหรอผเกยวของสามารถสงเสรมการปฏบตงานของบคคลไดโดยใหก าลงใจดวยระบบรางวล จากแนวคดของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานการปฏบตตามบทบาททสงผลตอความส าเรจในการด าเนนการประกนคณภาพภายในดงน

1) มสมรรถนะในการท างานตามบทบาทหนาท 2) มความสามารถในการแกปญหางาน 3) มความสามารถในการพฒนางาน 4) มความสามารถในการบรหารจดการสภาพการท างาน 5) มความสามารถในท างานแบบทม ดงนน การปฏบตตามบทบาทหนาท หมายถง สมรรถนะการปฏบตงานของคร

และบคลากรของโรงเรยนทมความสามารถในการวเคราะหหลกสตรและออกแบบการเรยนร ใชสอและเทคโนโลย วเคราะห วจยและพฒนาผเรยนใหมทกษะ ความรและคณลกษณะทพงประสงค สามารถบรหารจดการหองเรยนกระตนใหเกดบรรยากาศการเรยนรและรวมกนท างานแบบทมเพอพฒนานกเรยนใหบรรลจดประสงคตามหลกสตรสถานศกษาและเปาหมายของโรงเรยน

4. นโยบายการบรหารและการปฏบต (Managerial policies and practices) 4.1 การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ (Strategic goal setting)

103

ความส าเรจขององคการเกดขนเมอผบรหารมความสามารถก าหนดเปาหมายและวตถประสงคทตองการเฉพาะ เจาะจงและชดเจน โดยใหความส าคญกบการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ (Strategic Goal Setting) (Steers,1977:137) สอดคลองกบแนวคดของนกวชาการอนๆดงน

กลยทธและนโยบาย มความสมพนธกนอยางใกลชด เพราะบอกทศทางทงโครงรางงานส าหรบแผน โดยใชเปนเกณฑส าหรบแผนปฏบตการ ซงมผลตอขอบเขตของการบรหาร องคการจะประสบความส าเรจไดกตอเมอผบรหารมความสามารถทจะก าหนดลกษณะของเปาหมายและกลยทธทตองการไดจ าเพาะเจาะจงและชดแจง(Steers and Stewart Black,1994:139) การตงเปาหมาย ถอวาเปนจดส าคญ เปนจดเรมตนของการบรหารทก าหนดใหบคคลในองคกร ไดทราบบทบาทและสถานภาพของตนทมตอการบรหารงานทงหมดในองคกรของตนเอง เปาหมายทก าหนดไว จงตองเปนสงทบคคลทงหมดจกตองรบรรวมกน โดย เวเบอร (Weber) สรปไววาองคกรมเปาหมายอยสองประการ คอ1) เพอผลตผลทางเศรษฐกจของสงคมและ 2) เพอสรางพอใจใหแกสมาชก(Weber cited in Joseph,1995:16) เปาหมายจงควรเปนสงทสนองความตองการของบคคล หรอ ท าใหบคคลไดรบความพงพอใจในการบรหารงาน ซงถอวาเปนกจกรรมของกลมบคคลทรวมมอรวมใจในการกระท าทมเปาหมายรวมกนใหส าเรจ งานชนแรกของผบรหารจงตองท าใหองคกรท าหนาทใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว ถาหากองคกรไดก าหนดเปาหมายทแนนอนจะประสบความส าเรจไดกตอเมอผบรหารมความสามารถทจะก าหนดลกษณะของเปาหมาย และวตถประสงคทตองการจะใหบรรลถงไดอยางจ าเพาะเจาะจงและชดเจน หากไมมเปาหมายทชดเจน ผบรหารจะตองตดสนใจดวยตนเองวา จะใชทรพยากรแตละประเภทซงมจ ากดใหเกดประโยชนสงสดไดอยางไร ซงมกจะกอใหเกดความขดแยงและสญเสยพลงงานไปและจะท างานไดต ากวามาตรฐาน เพอเปนการปองกนและแกไขปญหาดงกลาว การก าหนดเปาหมายในองคกรควรประกอบดวย กระบวนการทสมพนธกนสองกระบวนการ คอ เรมแรกในระดบทงองคกร ฝายบรหารจะตองตดสนใจก าหนดเปาหมายในการปฏบตงาน และวตถประสงคในการท างานทวดไดทจะน าไปสการบรรลเปาหมาย กระบวนการนเรยกวา การวเคราะหทางเปาหมาย (Means-ends analysis) ซงจะมผลท าใหเกด การก าหนดวตถประสงคทจ าเพาะเจาะจงและจบตองได ใชประโยชนในการจดสรรทรพยากรตอไปได กระบวนการขนตอนตอมากคอ การแปรเปาหมายระดบองคกรนไปสหนวยยอยขององคกรในแนวดง จนถงระดบผปฏบตแตละคน ดงแผนภาพน

104

แผนภาพท 2.7 กระบวนการก าหนดเปาหมายในองคกร

เปาหมายขององคกร (Organizational Goals)

เปาหมายของหนวยงาน (Departmental Goals)

เปาหมายของกลมท างาน (Work-Group Goals)

เปาหมายของแตละบคคล (Individual Task Goals)

ทมา: Richard M. Steers , Introduction to Organizational Behavior (New York : Harper Collins Publishers , 1991 : 139

การก าหนดเปาหมายจะเปนสวนประกอบส าคญของแผนกลยทธขององคการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 123 - 130) ใหหลกส าคญของการวางแผนกลยทธวา เปนการคดวเคราะหภาระหนาทของหนวยงานและวเคราะหสภาพแวดลอมเพอก าหนดภารกจ วตถประสงคและเปาหมายของหนวยงานตามระยะเวลาทก าหนด โดยน าวสยทศนทตองการใหเกดขนเปนเครองมอก าหนดทศทางอยางชดเจน โดยมขนตอนในการจดท าแผนกลยทธ 7 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การวเคราะหภารกจหนวยงาน เปนวธการวเคราะหภารกจหลกคออะไร อะไรเปนภารกจรองหรอภารกจสนบสนนมขอบขายเปนอยางไร ซงจะมสวนในการก าหนดทศทางของสถานศกษาในดานตางๆ ชวยใหการก าหนดวสยทศน กลยทธ และเปาหมายถกตองมากขน ขนตอนท 2 การวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) เปนวธการหรอแนวทางหนงทจะท าใหรวา สถานศกษามจดแขง (Strengths) จดออน (weakness) โอกาส (Opportunities) และอปสรรค (Threats) ดงน 1) จดแขง(Strengths)หมายถง ปจจยหรอองคประกอบหลกของสภาพแวดลอมภายในหนวยงานทเปนขอดหรอขอเดนหรอจดแขงทสงผลใหการด าเนนงานของหนวยงานไดรบ

ความพยายาม ท างาน

ไปสเปาหมาย

การวางแผน และ

ประสานงาน

105

ผลผลตในดานทด เชน ผลสมฤทธทางการเรยน โดยเฉลยอยในเกณฑทสงมครอาจารยสอนครบทกรายวชา ครทกคนมความรความสามารถตงใจปฏบตหนาทเตมศกยภาพ มงบประมาณอยางเพยงพอตอการเรยนการสอน มระบบการบรหาร โครงการทดมคณภาพ ผบรหารมความสามารถในการบรหาร สอ อปกรณทนสมย เปนตน 2) จดออน(Weakness)หมายถง ปจจยหรอองคประกอบหลกของสภาพแวดลอมภายในหนวยงานทเปนจดออนกสงผลใหการด าเนนงานของหนวยงานไดรบผลผลตทไมคมคา หรอผลเสยหาย เชน การปฏบตงานโดยไมมการวางแผน ผเรยนรมผลสมฤทธทางการเรยนต ามาก ครไมเพยงพอ ใชงบประมาณไมคมคา ขาดแคลนสอ วสด อปกรณ การเรยนการสอนททนสมยมระบบการบรหารจดการบรหารจดการทขาดประสทธภาพ เปนตน 3) โอกาส (Opportunities) หมาย ถง ปจจยห รอองคประกอบหลกของสภาพแวดลอมภายนอกหนวยงานทเอออ านวยหรอชวยสนบสนนท าใหภารกจของหนวยงานประสบสบความส าเรจมากขน เชน สภาพชมชนทมวฒนธรรม ประเพณอนดงาม ชมชนมการพฒนาอยางตอเนอง ประชากรภายในชมชนมรายไดสง เหนความส าคญของการจดการศกษา มระบบเทคโนโลยททนสมย เศรษฐกจทวไปด นกการเมองทองถนและระดบชาตใหความรวมมอสนบสนนโดยตลอด 4) อปสรรค(Threats) หมาย ถงองคประกอบหรอปจจยหลกของสภาพแวดลอมภายนอกสถานศกษาทเปนอปสรรค หรอขอจ ากดทสงผลใหการด าเนนงานของสถานศกษาไมประสบผลส าเรจ เชน ปญหายาเสพตด ปญหาชวต ความเปนอยทยากไรอยหางไกลความเจรญ ดานการคมนาคม การสอสาร ภยธรรมชาต ซงมความสมพนธเชอมโยงกนดงแผนภาพน แผนภาพท 2.8 แสดงสถานภาพของการวเคราะหสภาพแวดลอมขององคการ(SWOT) ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550:130)

O (Opportunities) จดแขง (+) มอปสรรค (+) จดออน ( - ) มโอกาส (+) เสรมสราง,เพม,ขยาย พฒนา,ปรบปรง,แกไข S (strengths) W (weakness) จดแขง (+) มอปสรรค ( - ) จดออน ( - ) มโอกาส ( - ) พฒนา,ปรบปรง รบเรง,ทบทวน,ปรบปรง เพอรอโอกาสภายนอกมความพรอม T (Threats)

106

ขนตอนท 3 การก าหนดวสยทศน พนธกจ และเปาประสงค 1) การก าหนดวสยทศน (Vision) หมายถงการมองภาพอนาคตหนวยงานททกๆ

คน มสวนไดสวนเสยในหนวยงาน มสวนก าหนดขนมาจากการวเคราะหภารกจและสภาพแวดลอมของสถานศกษาเพอก าหนดทศทางและเปาหมาย พฒนาสถานศกษาในอนาคต

2) ก าหนดพนธกจ (Mission) หมายถง เปนแนวทางของหนวยงานทจะตองปฏบตใหบรรลเปาหมายทก าหนดในวสยทศนและสอดคลองกบวตถประสงคของหนวยงาน

3) เปาประสงค (Corporate objective) หมายถง เปนความคาดหวงทหนวยงานตองการใหเกดขน โดยสอดรบกบพนธกจและวสยทศนจากการด าเนนงานของหนวยงาน

ขนตอนท 4 การก าหนดกลยทธ เปนขนตอนทหนวยงานก าหนดวธการหรอเลอกวธการปฏบตในแตละพนธกจ

เพอใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายทสอดคลองกบพนธกจของหนวยงาน การเลอกกลยทธสถานศกษาควรจะเลอกทจะน าไปใชเพอแกไขจดออนหรอพฒนาจดแขงของสภาพแวดลอมภายในหนวยงานโดยการเลอกวธการทน าไปปฏบตเกดความคมคา คมทนสอดรบกบวสยทศน พนธกจ และเปาประสงค พนธกจหนงอาจจะมหลายกลยทธหรอหนงกลยทธ อาจคลอบคลมหลายพนธกจ ขนตอนท 5 ก าหนดแผนงาน / โครงการ

เมอไดก าหนดกลยทธทจะน าไปสการปฏบต จะตองน ากลยทธมาก าหนดเปนแผนงานโครงการ เพอใชเปนแผนปฏบตการประจ าปของหนวยงาน แผนดงกลาวอาจเรยกวา เปนแผน ปฏบตการประจ าป ซงมรายละเอยดของวตถประสงค วธด าเนนการ เปาหมาย ตวชวดความส าเรจ คาใชจาย ระยะเวลาและทรพยากร ขนตอนท 6 ด าเนนการตามแผน เปนการน าแผนหรอกลยทธตางๆ ทก าหนดไวไปสการปฏบต โดยมระบบการก าหนดไวอยางชดเจน

ขนตอนท 7 ประเมนผลและรายงาน เปนการด าเนนผลงานมาประมวล และสรปผลจากการประเมนและจดท ารายงาน

ตอสาธารณชน รวมทงใชเปนแนวทางในการก าหนดนโยบายของสถานศกษาตอไป จากแนวคด ทฤษฎของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธซงเปนสวนหนงของแผนพฒนาคณภาพการศกษาประจ าปของโรงเรยน 7 ประการ ดงน

1) การวเคราะหภารกจเพอก าหนดทศทางซงเปนเปาหมายของโรงเรยน 2) การวเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค

107

1) เปาหมายก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนในอนาคต 2) แนวทางการปฏบต วธการและขนตอนในแตละพนธกจบรรลเปาหมายตรง

ตามวสยทศน 3) เปาหมายสามารถแกไขจดออนและพฒนาจดแขงของสภาพแวดลอมภายใน 4) เปาหมายเปนตวชวดความส าเรจ ระยะเวลา คาใชจายและทรพยากร 5) การประเมนก าหนด พฒนานโยบายตอไป

ดงน น การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ หมายถง การวเคราะหภารกจและสภาพแวดลอมเพอก าหนดทศทางของโรงเรยนทเชอมโยงกบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค เพอก าหนดเปาหมายคณภาพการศกษาเปนแนวทางการปฏบต โดยการก าหนดขนตอนใชวธการและเครองมอประเมนตวชวดความส าเรจของงานตามสภาพจรงในระยะเวลา คาใชจายและความรบผดชอบของบคลากร

4.2 การจดหาและการใชทรพยากร (Resource acquisition and Utilization) Katz and Kahn(1978: 89-91) กลาววาม 5 ระบบยอยดวยกนคอ ระบบผลต ระบบ

สนบสนน ระบบรกษาสภาพระบบปรบตว และระบบบรหาร ดงนนบทบาทส าคญในการบรหาร เพอประสทธผลขององคการจะตองบ ารงรกษา และประสานระบบยอยตาง ๆ เหลานใหสามารถท างานรวมกนเปนอนหนงอนเดยว (Unified whole) เพอบรรลเปาหมายโดยแตละระบบจะตองไดรบการจดสรรทรพยากรอยางเพยงพอทจะรกษาสภาพไวได Steers(1991:140-142) ใหขอคดวา ในบางโอกาสนโยบายกอาจจะมผลลบตอประสทธผลขององคการ ซงน าไปสพฤตกรรมทบนทอนการท างาน (Disfunctional) ไดเชน ขนตอนการท างานมากเกนความจ าเปน หรออปสรรคตอการรเรมสงใหมและการปรบตวขององคการ ใหทนตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอม ผบรหารจ าเปนตองระมดระวงการใชนโยบายใหมความเหมาะสมและเปนแนวทางไปสเปาหมายมใชเปนเครองควบคมทเปนอปสรรคตอประสทธผล หากจ าเปนตองมเครองมอชวยในการควบคมผบรหารกจะตองพยายามแสวงหาเทคนค ก ากบดแลงานใหบรรลวตถประสงคอยางมประสทธภาพและประสทธผล การจดหาและการใชทรพยากรเปนกจกรรมทเกดขนหลงจากทมการตดสนใจอยางแนนอนแลววา เปาหมายและทศทางของการท างานขององคการจะเปนไปในทศทางใด ควรค านงถงประเดนส าคญ 3 ประการ คอ 1 ) การประสานระบบและประสานงาน (System integration and Coordination) 2)บทบาทของนโยบาย (Role of policy) 3) ระบบควบคมองคการ (Organization control system) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 115) กลาวถงบทบาทหนาทของสถานศกษาในการระดมทรพยากรใชเพอการศกษาไว ดงน

108

1) ก าหนดแนวทางการระดมทรพยากรเพอการศกษาของสถานศกษา 2) ระดมทรพยากรเพอการศกษาของสถานศกษาในทกดาน ซงครอบคลมถงการประสานความรวมมอกบบคคล ชมชน องคกรเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงาน สถานประกอบการ สถาบนสงคมอนและสถานศกษาในการใชทรพยากรเพอการศกษารวมกน 3) ด าเนนการโดยความเหนชอบคณะกรรมการสถานศกษา จากแนวคด ทฤษฎของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานการจดหาและการใชทรพยากรทางการศกษา ทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนได 6 ประการ ไดแก

1) การวเคราะหเพอการวางแผนใชจายงบประมาณ 2) การขอจดสรรงบประมาณจากตนสงกด 3) การระดมทรพยากรเพอการศกษาจากแหลงอน 4) การใชงบประมาณสอดคลองกบภารกจ 5) การควบคม ก ากบ ตรวจสอบการใชงบประมาณ 6) การรายงานการใชงบประมาณ ดงนน การจดหาและใชทรพยากร จงหมายถง การวเคราะหความตองการจ าเปน

เพอการวางแผนใชจายงบประมาณใหเพยงพอตอการบรหารจดการโรงเรยน พรอมทงเปดโอกาสระดมทนจากแหลงอนเขามารวม โดยมการก ากบ ควบคม ตรวจสอบการใชจายงบประมาณใหถกตอง โปรงใสตามระเบยบพรอมทงจดท ารายงานการไดมาและการใชจายงบประมาณประจ าปอยางตอเนองใหผเกยวของรบทราบ

4.3 การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน (The Performance Environment) Jone (อางถงใน สกลนาร กาแกว, 2546:20) ไดกลาววา สภาพแวดลอมในการ

ท างาน เปนปจจยและองคประกอบทแวดลอมผปฏบตงานในหนวยงาน ซงมผลกระทบตอบคคลในหนวยงาน ทงในดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม แบงออกเปนสภาพแวดลอมในการท างานดานกายภาพ ดานสงคม และดานจตใจ

สภาพแวดลอมในการท างาน คอสงตางๆจะเปนอะไรกไดทงทมชวต ไมมชวต มองเหนไดหรอไมสามารถมองเหนไดซงอยรอบตวคนงานในขณะท างาน และมผลตอการท างาน รวมทงมผลตอคณภาพชวตของคนงานสภาพแวดลอมในการงาน (ชลธชา สวางเนตร ,2542 : 27) เปนสงทสะทอนถงความรสกของคนทมตองาน และผรวมงาน ถาทกคนมความรสกทดตองาน ทมเทก าลงใจก าลงความคดและก าลงกายท างานรวมกนและชวยกนแกไขปญหาในการท างาน การท างานกจะมประสทธภาพเพมขน แตในทางตรงขาม สภาพแวดลอมในการท างานอาจเปนปจจยท สงผลใหเกดภาวะกดดน และสงผลใหเกดความเหนอยลา(ศรอนนต จฑะเตมย,2529:53) เปนปจจย

109

ทเสรมสรางประสทธภาพการท างานของบคลากร สงผลตอการบรรลเปาหมายขององคกรไดอยางรวดเรว ซงองคประกอบทเปนปจจยหลกเหลานม 4 ประการ ไดแก (Steers, 1977:142-147)

1) การคดเลอกและการจดวางต าแหนง (Employee selection and placement) หากองคการตองการปรบปรงพฒนาเพมประสทธผลเพอสรางเสถยรภาพ จากพนกงานซงมต าแหนงงานทตองอาศยพนกงานผมทกษะช านาญงาน องคการสามารถใชวธการคดเลอกพนกงานภายในปรบเปลยนหรอเลอนแตงตงจากพนกงานใหปฏบตหนาทรบผดชอบสงขน ตามความตองการได โดยใชวธการคดเลอกพนกงานทมทกษะช านาญงานเฉพาะสอดคลองกบต าแหนงงาน หากทกคนในองคการใหการยอมรบกจะเปนแนวทางการสรางแรงบนดาลใจ กระตนใหพนกงานโดยสวนรวมมความมงมน ใฝผลสมฤทธของงานและมงพฒนาทกษะการท างานเพอยกระดบต าแหนงงานตนเองใหสงขน

2) การฝกอบรมและพฒนา (Training and Development) การฝกอบรมและพฒนาบคลากรใหมทกษะการปฏบตสงขนทนตอสถานการณท

เปลยนแปลงไปขององคการมความจ าเปนตองกระท าอยางตอเนอง บคลากรทมความช านาญงาน และไดรบการพฒนาทกษะการปฏบตใหสงขนจนช านาญงาน เปรยบเสมอนการสรางมลคาเพมทนใหกบองคการ องคการควรจดโปรแกรมการฝกอบรมและพฒนางานทสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปน เพราะตองลงทนสง ประสทธผลของการพฒนาบคลากรใชตวชวดทก าหนดไวในโปรแกรมการฝกอบรม มบางองคการทมขอจ ากดดานงบประมาณคาใชจาย จะใชว ธการสงบคลากรหรอพนกงานกลบไปพฒนาเพมพนความรและทกษะการท างานจากสถาบนการศกษาทมอาชพจดฝกอบรมพฒนาบคลากร หรอบางองคการใชวธการก าหนดต าแหนงทปรกษาฝายบคคลคอยบรการใหค าปรกษาการท างาน

3) การออกแบบงาน (Task design) การออกแบบงาน คอ การก าหนดกรอบการ ปฏบตหนาทตามต าแหนงทไดรบการแตงตง การออกแบบงานโดยการเปดโอกาสใหบคลากรมความรบผดชอบ ท างานอยางอสระ และสามารถแสดงความคดเหนเพอปรบปรงประสทธภาพการท างานได เปนแรงจงใจภายในทบคลากรตองการ จะชวยเพมประสทธผลขององคการ แตมสงทควรค านงถงคอความเกนขอบเขตของปจเจกบคคลทอาจมมากกวาเปาหมายขององคการ

4) การประเมนผลการปฏบตงานและผลตอบแทน (Performance appraisal and Rewards) การประเมนผลการปฏบตงานเพอจายผลตอบแทน เปนปจจยทสงผลใหบคลากรในองคการมขวญและก าลงใจ การประเมนการปฏบตงานทดจะตองใชวธการทเหมาะสมกบงาน ซงอาจตองใชหลาย ๆ วธ ทงวธการวดผลงานและวดพฤตกรรมการท างาน แบบเปนทางการททกคน

110

ยอมรบหลกเกณฑทวดไดอยางเทยงตรง เพอจายรางวลหรอการเพมเงนคาจาง ตอบแทน สภาพการประเมนทดจะสงผลใหองคการมผลงานจากบคลากรเพมขน

นอกจากน สภาพแวดลอมในการท างานทเอออ านวยใหคนสามารถท างานไดอยาง มประสทธภาพ สวนหนงทส าคญ คอ สภาพแวดลอมทางกายภาพ ไดแก วสดอปกรณในการปฏบตงาน สถานทท างาน แสง เสยง อณหภม และสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม ซงไดแก ความสมพนธกบผบงคบบญชา การบงคบบญชา คาตอบแทนสวสดการและสภาพแวดลอมอน ๆ (เยาวลกษณ กลพานช ,2533:16) หวหนาผควบคมงานหรอเพอนรวมงาน ทเปนสงของ เชน เครองจกร เครองกล เครองมอ และอปกรณตาง ๆ เปนสารเคม เปนพลงงาน เชน อากาศทหายใจ แสงสวาง เสยง ความรอน และเปนเหตปจจยทางจตวทยาสงคม เชน ชวโมงการท างาน คาตอบแทน (สกลนาร กาแกว ,2546:20) จากแนวคดของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน ทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนได 7 ประการ ไดแก

1) จดวางต าแหนงงานโดยทวไปสอดคลองตามภารกจ 2) คดเลอกผทมทกษะช านาญงานเฉพาะชวยเหลออ านวยความสะดวกตอการ

ท างานสวนรวม 3) การพฒนาบคลากรเพอเพมประสทธภาพการท างาน 4) ระบบการใหรางวล สงตอบแทน สวสดการเหมาะกบต าแหนงงาน 5) วสดอปกรณ หองท างานมแสง เสยง อณหภมทเหมาะสม 6) การเปดโอกาสใหปรบเปลยนต าแหนงงาน 7) ความสมพนธกบผบงคบบญชา การวนจฉยสงการ

ดงนน การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน (The performance environment) หมายถง การจดสภาพการปฏบตงานของครและบคลากรในโรงเรยนใหมความรสกทดตองาน โดยจดวางต าแหนงงานทวไปสอดคลองกบภารกจ คดเลอกผทมทกษะช านาญงานเฉพาะชวยเหลออ านวยความสะดวกตอการท างานสวนรวม การพฒนาและการปรบเปลยนงาน การก าหนดและใหรางวล สงตอบแทน สวสดการทเหมาะกบต าแหนงงาน พรอมทงจดวสดอปกรณ หองท างานมแสง เสยง อณหภมทเหมาะสมอ านวยความสะดวกตอการปฏบตงานรวมกนภายใตการมปฏสมพนธทระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา

4.4 กระบวนการตดตอสอสาร (Communication Processes) กระบวนการตดตอสอสาร เปนขนตอนส าคญในกระบวนการบรหารองคการ ซงทกองคการ ไมวาจะมขนาดใด ทกสงทกอยางอยไดดวยการตดตอสอสารซงแทรกอยในทกขนตอน

111

ของกระบวนการบรหาร เชน การวางแผนการจดองคการ การอ านวยการ การตดสนใจสงการ การประสานงานและควบคม ลวนตองอาศยการตดตอสอสารเปนหลกในการเชอมโยงความคดจากบคคลหนงไปยงบคคลหนงเสมอ (Steers.1977:148) ความส าคญของกระบวนการตดตอสอสาร มนกวชาการหลายทานไดใหค าจ ากดความไว เชน Daft (1991:435) กลาววาการสอสารเปนกระบวนการและเปลยนขอมล ขาวสารสรางความเขาใจโดยคนสองคนหรอมากกวาซงสอดคลองกนกบ สมยศ นาวการ ( 2540 : 420 ) ทกลาววา การสอสาร คอกระบวนการถายทอดขอมลจากบคคลหนงไปสอกบคคลหนงดวยวถทางของสญลกษณทมความหมาย สอดคลองกบ Lunenberg and Oristine (1966:117) ทกลาววา การตดตอสอสารเปรยบเสมอนเสนชวตขององคการทกองคการ ในฐานะเปนกระบวนการทเชอมโยงระหวางบคคล กลม องคการเขาดวยกน การตดตอสอสารเปนสอกลางในการน าปจจยน าเขาจากสภาพแวดลอมสองคการ และสงผลผลตกลบสสภาพแวดลอมตอไป ส าหรบผบรหาร การตดตอสอสาร เปนเครองมออยางหนงทผบรหารน ามาใชในการตดสนใจ การตดตามงานและการแกไขใหถกตองตามวตถประสงค ใหเกดความเหมาะสมกบสภาพแวดลอมในขณะนน และจากผลการวจยพบวา ผบรหารใชเวลาประมาณ รอยละ 80 กบการตดตอสอสารท านองเดยวกน Barnard (Barnard, cited in Weihrich and Koontz ,1993 : 537) ใหขอคดเหนวา การสอสารมหนาทในการเชอมโยงบคคลในองคการเขาดวยกน เพอใหบรรลจดมงหมายรวมกน หากปราศจากการสอสารแลกเปลยนขอมลและความเขาใจระหวางกน การประสานงานและการเปลยนแปลงคงไมสามารถเกดขนได ในทศนะของ Scott and Michel (Scott and Michel, cite in Robbins (1991:316) ในสวนทเกยวกบบทบาทของการสอสารในกลมคนหรอองคการโดยพบวามหนาทหลก 4 ประการ คอ 1) การสอสารใชในการควบคม 2) การสอสารสนบสนนใหเกดความจงใจ 3) การสอสารน ามาซงการแสดงออกทางความรสกและอารมณ 4) การสอสารน ามาซงขอมลสารสนเทศเพอการตดสนใจ ส าหรบ Weihrich and Koontz (1993 : 538)ก าหนดวา จดมงหมายของการสอสารในองคการ คอ มงใหเกดผลกระทบไปสการเปลยนแปลง และการมอทธพลตอความเปนอยขององคการ การสอสารจงมความส าคญตอการบรหารในประเดนตางๆ ดงน 1) ก าหนดและเผยแพรเปาหมายขององคการ 2) การวางพฒนาแผนเพอความส าเรจขององคการ 3) การจดคนและทรพยากรอนๆ ใหเกดประสทธผลและประสทธภาพสงสด 4) การคดเลอกและการประเมนผลสมาชกขององคการ 5) การน า การสงการ การจงใจ และการสรางบรรยากาศทบคคลเกดความตองการในการใหการสนบสนน 6) การควบคมการปฏบตงาน

112

การใชทกษะในการสอสารเปนความสามารถในการอธบายความคดไดอยางชดเจนและสามารถเขาใจทศนะของบคคลอนทผบรหารสถานศกษาควรเขาใจทศนะของบคคลอน และควรด าเนนการดงน(ธระ รญเจรญ ,2550 : 151) 1) สอสารอยางมประสทธภาพทงทางวาจาและเปนลายลกษณอกษรแกผรบขาวสารทหลากหลาย 2) เจรจาตอรองและด าเนนการศกษาหารออยางมประสทธภาพ 3) บรหารระบบการสอสารอยางมประสทธภาพ 4) เปนประธานในการประชมอยางมประสทธภาพ 5) พฒนารกษา และใชเครอขายอยางมประสทธภาพ ในขณะท Robbins(2002 : 285–286) ไดกลาววากระบวนการตดตอสอสารในองคการม 7 องคประกอบ คอ 1) แหลงขาวสารทตองสอสารจะตองมแหลงทมา 2) การสงรหส ผสงขาวสารจะตองแปลงขาวสารทตองการสอสาร โดยการประมวลความคดใหอยในรปของสญลกษณตางๆ เชน ค าพด รปภาพ กรยาทาทาง หรอแผนผง เพอใหผรบเขาใจเงอนไข 4 ประการ ทมผลตอการสงรหส คอ ทกษะ เจตคต ความรและระบบสงคม และวฒนธรรมของผสงรหส 3) ขาวสารหมายถง สงทตองการสอสาร อาจอยในรปของสญลกษณตางๆ เชน ค าพด รปภาพ กรยาทาทาง หรอแผนผง 4) ชองทางการสอสาร หมายถง สอกลางทเปนชองทางการเดนทางของขาวสาร อาจเปนทางการหรอไมเปนทางการกได 5) การถอดรหส ผรบขาวสารจะตองมทกษะในการแปลความหมายของขาวสารทถกสงมาในรปลกษณะตางๆ ใหเกดความเขาใจทตรงกบวตถประสงคจากผสงขาวสาร 6) ผรบสาร ผรบสารจะตองมทกษะในการอานหรอฟง เพอแปลความหมายของ ขาวสารทถกสงมา ใหเกดความเขาใจทตรงกบวตถประสงคจากผสงขาวสาร

7) การใหขอมลปอนกลบ เปนการตรวจสอบถงความส าเรจในการสอสารวา ขาวสารทสง ไปนน ผรบสามารถเขาใจขาวสารตรงกบวตถประสงคหรอไม อยางไร ขดของหรอประสบปญหาในจดใดเพอทจะหาทางแกไขตอไป ธวช กรดมณ (2550:64-65) สรปวาการสอสาร เ ปนกระบวนการในการแลกเปลยนความคด ขอมล ขาวสาร และสรางความเขาใจรวมกนของคนสองคน หรอมากกวาเพอเชอมโยงบคคล กลมและองคการเขาดวยกน การสอสารจงเปนเรองทเกยวของกบคน การเขาใจ

113

ความหมายรวมกนและเปนเรองทเกยวกบสญลกษณ เชน ทาทาง เสยง ตวอกษร จ านวน และค าทสามารถใชเปนสอแทนความคด ความเขาใจ ขอมล สารสนเทศตางๆ ทตองการสอสาร การตดตอสอสารจะมสองลกษณะคอ การใชภาษา และไมใชภาษาและมองคประกอบพนฐานทส าคญ คอ มผสงขาว และผรบขาวสาร มการแปลงความของสาร มการถอดความ และการสอสารทมประสทธผลคอผรบสารตองเขาใจความหมายของสารทสอไปให Hoy and Miskel (2001 : 359 - 362)น าเสนอรปแบบทวไปของการสอสารไววาม 2 แบบ คอ การสอสารแบบทางเดยวและการสอสารแบบสองทาง การสอสารทางเดยว มกมขอบกพรองเกยวกบขอมลยอยกลบไมสามารถรบประกนไดวาการสอสารนนประสบความส าเรจเพยงใด เชน การก าหนดนโยบายของผบรหารระดบสง สวนการสอสารแบบสองทางเปนการสอสารทมปฏสมพนธระหวางผสงและผรบสาร เพอสรางความเขาใจตรงกนในการสอสาร เชน การทผบรหารใหค าแนะน าผรวมงาน และการไดรบขอค าถามจากผรวมงานในการปฏบตงาน เปนตน Daft(1991 : 443 - 449) ไดแบงประเภทการสอสารในองคการไว 2 ปะเภท ดงน 1) การสอสารแบบเปนทางการ ลกษณะของการตดตอสอสารทเกดขนตามสายบงคบบญชา และต าแหนงหนาทความรบผดชอบทก าหนดไว 2) การสอสารทไมเปนทางการ เปนการตดตอสอสารทไมเกยวของกบต าแหนงหนาทในองคการแตเกดจากความเกยวของระหวาบคคล ท าใหทศทางการไหลของขาวสารไมแนนอนและยากตอการคาดคะเนทเรยกวา เถาองน ซงมกสอสารโดยใชวาจาเปนสวนใหญและการบรหารทเรยกวา Management by Wondering Around ส าหรบ Steers(1991:406) และ Weihrich and Koontz(1993:546-547) เสนอรปแบบการสอสารไปในทศทางเดยวกนวาม 3 รปแบบคอ 1) การสอสารดวยค าพด 2) การสอสารดวยการเขยน 3) การสอสารทไมใชภาษา นอกจากน บทสรปของ Lunenberg and Onstein (2004 :177) อธบายวาผบรหารสถานศกษามงานหลายดานทจะตองด าเนนการ ไมวาจะเปนการก าหนดวตถประสงคและภารกจขององคการ การจงใจ การตดสนใจสงการ การวางแผน การจดองคการ การสงการ การประสานงาน และการประเมนงาน ภารกจตางๆ เหลาน จะไมบรรลผลและการตดสนใจสงการจะไมสามารถกระท าได หากขาดการสอสารทเพยงพอและมประสทธภาพ

114

จากแนวคดของนกวชาการทกลาวมาขางตน สามารถสรปปจจยดานกระบวนการตดตอสอสารทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนได 6 ประการ ไดแก

1. เผยแพรเปาหมายองคการใหเปนทรบทราบทวทงองคการ 2. การสรางความรความเขาใจในบทบาทหนาทและนเทศตดตามงาน 3. การมปฏสมพนธแลกเปลยนเปดเผยขอมลขาวสารเชอมโยงระหวางบคคล

กลม องคการเขาดวยกน 4. การใชรปแบบและวธการสอสารทเขาใจไดงายและแสดงออกทางความรสก

และอารมณเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน 5. การสอสารแบบสองทางทผบรหารใหค าแนะน าผรวมงานและการไดรบขอ

ค าถามจากผรวมงานในการปฏบตงาน 6. ผบรหารใชเวลาสวนใหญกบการตดตอสอสาร

ดงนน กระบวนการตดตอสอสาร หมายถง การใชเครองมอและวธการตดตอสอสาร เผยแพรและสรางความรความเขาใจในบทบาทหนาท นเทศตดตามงาน การมปฏสมพนธแลกเปลยนเปดเผยขอมลขาวสารเชอมโยงระหวางบคคลและกลมเขาดวยกนโดยใชรปแบบและวธการทเขาใจไดงายและแสดงออกทางความรสกและอารมณเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน ซงสวนใหญผบรหารใชวธการและเวลาไปกบการสอสารแบบสองเพอการพฒนาคณภาพของโรงเรยน

4.5 ภาวะผน าและการตดสนใจ (Leadership and Decision making) องคการจะตองสามารถบรหาร ดแลและโนมนาวใหผใตบงคบบญชามความรสก

พงพอใจและพรอมทจะท างานใหกบองคการ โดยเปาหมายขององคการนนสามารถตอบสนองเปาหมายสวนตวของสมาชกไดในขณะเดยวกนดวย โดยกระบวนการดงกลาวตองตงอยบนพนฐานของความเปนผน าอนหมายถงการท าใหบคคลมแนวโนมทจะท าตามบคคลอน ซงตองสนองความพงพอใจของผตามดวยในการบรรลเปาหมายรวมกน ดงนนผน าตองรจกใชเทคนคการจงใจในการปฏบตงานและน าพาองคการเดนตอไปขางหนาไดอยางราบรน

4.5.1 ภาวะผน า ( Leadership) Stogdill (1990:63-64) กลาววา ภาวะผน า หมายถง ความสามารถของบคคล

ในการใชอ านาจ หรอจงใจผอนใหปฏบตตามจนบรรลเปาหมายขององคการ หรอหมายถงศลปะหรอกระบวนการในการใชอทธพลใหผอนท าตามจนประสบความส าเรจตามเปาหมายของกลม จากผลงานการวจยหลายฉบบเขาพบวา ผน าทดทประสบความส าเรจ จะมคณสมบตเหลานสงกวาเกณฑเฉลยของสมาชกอนในกลม ไดแก สตปญญา การศกษา ความรบผดชอบ การมสวนรวมในกจกรรมและสงคม ความสามารถในการเขาสงคม ความคดรเรม ความอดทน รวธท างานใหส าเรจ

115

ความเชอมนในตนเอง ความตนตว ความรวมมอกบกลมความมชอเสยง ความสามารถในการปรบตว และความสามารถในการพด

ตามความเหนของTead (1990:20)ใหความหมายของภาวะผน าวา เปนการกระท าท มอทธพลจงใจใหผอนรวมในการปฏบตงาน เพอใหบรรลเปาหมาย หรอเปนศลปะแหงการกระท าของบคคลเพอใหไดรบสงทตองการ

สวน Hersey and Blanchard(2000:68) ใหความหมายวาคอ กระบวนการของการม อทธพลตอกจกรรมของบคคลหรอของกลมเพอใหบรรลจดมงหมายทก าหนดขนในสถานการณหนงๆ

Lipham (1991:128) ชใหเปนความแตกตางระหวางผน ากบผบรหาร โดย เปรยบเทยบความหมายวา ผบรหารคอผมทบทบาทในการด ารงสถานภาพขององคกร สวนผน าทมบทบาทส าคญ คอ เปนตวการการเปลยนแปลง

ส าหรบ Campbell(1976:178-179) ไดสรปผลงานจากการวจยของหลายสาขาวชา เกยวกบภาวะผน ารวมขอสรปทนาสนใจและส าคญได 13 ประการ ดงน

1) เปนเครองก าหนดความเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคล ซงไดแกการ เปลยนแปลงเปาหมาย การรบร ความเขาใจ การประจกษแจงคานยม แรงจงใจ และสมพนธภาพของบคคล

2) ผน าเปนผกระตนใหเกดกจกรรมตางๆ ขององคการขน ดงนน ผน าจงเปน ปฏสมพนธทกอใหเกดการเปลยนแปลงระดบบคคลและสวนรวม

3) คณภาพของความสมพนธกบบคคลในกลม จะตองเปนไปในดานการรเรม สรางสรรค การตดตอสอสาร ความเหนอกเหนใจ และการสรางขวญก าลงใจตอกน

4) ความเปนผน าไมค านงถงสถานภาพในการเปนผน าและสามารถแสดง พฤตกรรมผน าไดตามสถานการณ

5) ความคดของผน ายอมมอทธพลตอพฤตกรรมผน า และพฤตกรรมผน าไมม ความสมพนธกบระดบในการแสดงออกของบคคล

6) ความเปนผน าขนอยกบสถานการณบคคลทเปนผน าในกลมหนงอาจไมเปน ผน าในคนอกกลมหนงกได

7) บคคลทแสดงพฤตกรรมผน าในหลายสถานการณและผอนยอมรบ ยอมจะ กลายเปนผน าไปในทสด

8) การเปลยนแปลงขององคการหรอสถาบนขนอยกบผลรวมของการ

116

เปลยนแปลงของสมาชกแตละคน ความเปนผน ามความจ าเปนในขบวนการตาง ๆ เชน การจดองคการ การจดโปรแกรม และการสรางความสมพนธในองคการ

9) ผน าจะตองเรยงล าดบเหตการณส าคญกอนหลงไดถกตอง และมความส าคญ กวาการวนจฉยสงการในงานประจ าขององคการ

10) การแตงตงบคคลเขาสต าแหนงการเปนผน า ยอมแสดงวาผไดรบการแตงตงจะ มอ านาจตามมาดวย

11) ความเปนผน าจะเปนตวเรงปฏกรยาของกลมและมอทธพลตอกลม 12) ผน ามใชผตดสนหลกเกณฑของกลม แตกลมจะก าหนดหลกเกณฑดวยกลม 13) ประสทธผลของการเปนผน านนวดไดโดยผลผลตขององคการ การเปน

อนหนงอนเดยวกนของกลม นอกจากน Steers(1991:178-199) ไดอางถงทฤษฎภาวะผน าของนกวชาการ 2

ทฤษฎ คอ 1) ทฤษฎความเปนผน าเชงสถานการณของ Fiedlerเปนทฤษฎทน ามาใชใน

องคการ ซงเกยวของกบการปฏบตงานของกลมทมประสทธผล ซงขนอยกบความเหมาะสมระหวางรปแบบปฏกรยาความสมพนธระหวางผน ากบผตาม และสถานการณทมอทธพลตอผน า โดยก าหนดลกษณะของผน าเปน 2 ประเภท คอผน าทมงคน และผน าทมงงาน ทฤษฎน มลกษณะส าคญ คอ

(1) การวดรปแบบความเปนผน า ดวยตารางประเมนความส าคญกบงานหรอ เพอนรวมงาน (The Least Preferred Coworker scale: LPC)

(2) การวดสถานการณความเปนผน า 2) ทฤษฏกรยทางสเปาหมาย (Path-goal Theory)ของ House and Mitchell เปน

ทฤษฎทเชอวาประสทธผลของผน า จะขนอยกบความสามารถในการจงใจและการสรางความพงพอใจใหแกพนกงาน พนกงานจะไดรบการกระตนใหท างานโดยเชอวาความพยายามจะน าไปสความส าเรจในงานทไดรบมอบหมาย และความส าเรจในงานจะน าไปสรางวลทพงพอใจ ทฤษฎกรยทางสเปาหมายเนนวา ผน าควรเลอกระหวางรปแบบของความเปนผน าทแตกตางกนใน 4 รปแบบ คอ 1) ผน าแบบบงการ 2)ผน าแบบใหการสนบสนน 3) ผน าแบบมสวนรวม และ 4) ผน าทมงความส าเรจ

จากทกลาวมาแลวพอสรปไดวา การทองคการใดจะปฏบตงานไดอยางม ประสทธภาพหรอไมนน ภาวะผน ายอมมสวนส าคญทจะผลกดนใหการด าเนนการขององคการประสบผลตามเปาหมายทก าหนดไว

117

4.5.2 การตดสนใจ (Decision making) การตดสนใจเปนกระบวนการในการแกปญหาโดยการรวบรวม วเคราะห

และประมวลขอมล และขอจ ากด ในการเลอกทางเลอกทเหมาะสม การตดสนใจจงเปนหวใจของการบรหาร เปนภาระหนาทส าคญของการบรหาร เพราะผบงคบบญชาหรอหวหนางานมภาระหนาทตองตดสนใจสงการอยตลอดเวลา จงจ าเปนตองศกษาใหทราบกระบวนการในการตดสนใจทถกตองเหมาะสม รวมทงการตระหนกถงความส าคญของการตดสนใจทเปนอปกรณเสรมสรางบรรยากาศขององคการใหเกอหนนการบรหารงาน การปฏบตงานของบคลากรภายในองคการ การตดสนใจสงการเปนสงส าคญทแสดงออกถง ความสามารถของผน า ความส าเรจหรอความลมเหลวขององคการ ขนอยกบการตดสนใจสงการของผบรหาร หรอผรบผดชอบในองคการนนๆ ทงสน การบรหารแทจรงกคอ การตดสนใจนนเอง(Simon,1997:45-49)

Barnard (2005:199) ไดจ าแนกประเภทการตดสนใจเปน 3 ประการคอ 1 ) การ ตดสนใจเมอผมอ านาจทอยเบองบนสงมาหรอเปนค าบญชา หรอนโยบายใหปฏบต 2 ) การตดสนใจเมอผใตบงคบบญชาทไดรบมอบอ านาจใหแลวไมอาจตดสนใจได เสนอใหผบงคบบญชาตดสนใจเอง 3 ) การตดสนใจทเกดจากตวผบรหารเอง เปนทเขาใจวาทกขนตอนของกระบวนการบรหาร ตองมการตดสนใจและสงการแทรกอยดวยเสมอ จงถอไดวา การตดสนใจเปนพฤตกรรมส าคญของคนเราทตองกระท าอยเสมอและเมออยในองคการกเปนทงพฤตกรรมและกระบวนการทางการบรหารทส าคญยง

Tannenbaum (1990:99-101) ไดกลาวถงปจจยทเปนแรงขบพฤตกรรมการ ตดสนใจของผน าหรอผบรหารไววามอย 3 ประการ ไดแก 1 ) แรงขบดนในตวผบรหาร 2 ) แรงขบดนจากผใตบงคบบญชา และ 3 ) แรงขบดนจากสถานการณ ตวผใตบงคบบญชาเองกมอทธพลไมนอยตอการเลอกใชวธการตดสนใจของผบรหาร เนองจากผใตบงคบบญชาแตละคนมความแตกตางกน ไมวาในเรองของบคลกภาพ หรอความตองการ และผบรหารทดมกค านงถงเรองเหลานอยแลว ดงน นผบรหารจงมกเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชามอสระในการตดสนใจ หากเหนวาผใตบงคบบญชามความพรอมและตองการมสวนรวมในการตดสนใจ การตดสนใจทมเหตผลอยางสมบรณ นอกจากจะขนอยกบปจจยทแรงขบดนทงสามประการดงกลาวแลว ยงจ าเปนตองอาศยขนตอนทเปนระบบอกดวย กลาวคอ ตองมการวเคราะหหาขอเทจจรงและทางเลอกตางๆ ทเปนไปได ตลอดจนพจารณาถงผลดผลเสยของทางเลอกแตละทาง รวมทงผลกระทบตางๆ ทอาจเกดขนได จากนนจงพจารณาตดสนใจเลอกทางใดทางหนง

118

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร จะสะทอนลกษณะบางอยางในองคการได เปนอยางด ในแงของการบรหารนนไมอาจชชดลงไปไดแนนอนวา พฤตกรรมการตดสนใจรปแบบใดทมประสทธภาพมากทสด ทงนยอมขนอยกบสถานการณ ผบรหารทมประสทธภาพตองรจกเลอกใชวธการตดสนใจใหเหมาะสมกบสภาพการณตางๆ ทเปนอย นนหมายถงวาในบางครง บางกรณผบรหารจ าเปนตองตดสนใจเอง แตในอกหลายๆกรณทผบรหารควรใหบคลากร หรอผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการตดสนใจดวย การตดสนใจจะตองมลกษณะเปนกระบวนการ จะเหนไดวาการตดสนใจนนจะตองอาศยขอมลหรอสารสนเทศตางๆ และถาจะใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการน าไปปฏบตแลว การตดสนใจจะตองมรปแบบกระบวนการหรอขนตอนตางๆ อยางเปนระบบตดสนใจเอง 3) การตดสนใจทเกดจากผบรหารเอง (Barnard,2005:199)

ดงนน ในทกขนตอนของกระบวนการบรหารตองมการตดสนใจและสงการแทรก อยดวยเสมอ จงถอไดวา การตดสนใจเปนพฤตกรรมส าคญของคนเราทตองกระท าอยเสมอ และเมออยในองคการกเปนทงพฤตกรรมและกระบวนการทางการบรหารทส าคญ โดยค านงถงปจจยทเปนแรงขบดนตอพฤตกรรมการตดสนใจของผน าหรอผบรหารทง 3 ประการคอ 1) แรงขบดนในตวผบรหาร 2) แรงขบดนจากผใตบงคบบญชา และ 3) แรงขบดนจากสถานการณ ตวผใตบงคบบญชาเองกมอทธพลไมนอยตอการเลอกใชวธการตดสนใจของผบรหาร เนองจากผใตบงคบบญชาแตละคนมความแตกตางกน ไมวาในเรองของบคลกภาพ หรอความตองการ และผบรหารทดมกค านงถงเรองเหลานอยแลว ดงนนผบรหารจงมกเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชามอสระในการตดสนใจ หากเหนวาผใตบงคบบญชามความพรอมและตองการมสวนรวมในการตดสนใจ การตดสนใจทมเหตผลอยางสมบรณ นอกจากจะขนอยกบปจจยทเปนแรงขบดนทงสามประการดงกลาวแลว ยงจ าเปนตองอาศยขนตอนทเปนระบบอกดวย กลาวคอ ตองมการวเคราะหหาขอเทจจรงและทางเลอกตางๆ ทเปนไปได ตลอดจนพจารณาถงผลดผลเสยของทางเลอกแตละทาง รวมทงผลกระทบตางๆ ทอาจเกดขนได จากนนจงพจารณาตดสนใจเลอกทางใดทางหนง (Tannenbaum,1990:99-101)

Steers and Mowday(1990:402-404) ไดเสนอรปแบบภาวะผน าในการตดสนใจ ทเหมาะสมมประสทธภาพและประสทธผลนน ควรเปนไปตามแนวคดทฤษฏของ Vroom and Yetton ซงเปนแบบจ าลองการตดสนใจทก าหนดวธการใหผบรหารใชในการตดสนใจในสถานการณทเปนอย ผน าจะตองวเคราะหสถานการณเพอตดสนใจวารปแบบของการตดสนใจใดมประสทธผลมากทสด โดยปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจ ประกอบดวย 1) คณภาพของการตดสนใจ 2) การยอมรบการตดสนใจ 3) การมงความส าคญทการพฒนาพนกงาน และ4) การมงความส าคญทเวลา โดย ทฤษฏนจะเรมตนดวยแนวคดทวา ผน าจะเผชญกบปญหาซงตองการการแกไข การตดสนใจแกปญหาอาจท าไดโดยผน าเองหรอการก าหนดผตามจ านวนหนงเขารวมการ

119

ตดสนใจ ทฤษฎนมงถงระดบทแตกตางของภาวะผน า วธการทแตละระดบของการมสวนรวมมอทธพล คณภาพและความรบผดชอบในการตดสนใจ ซงปจจยดานสถานการณจะมสวนชวยก าหนดรปแบบทงทเปนการมสวนรวมหรอเผดจการ วาแบบใดใหผลลพธดทสดกบสถานการณนนๆโดยมรปแบบการตดสนใจ 5 แบบ คอ

1) ผน าแบบเผดจการ I คอ ผน าตดสนใจล าพงคนเดยวและใชขอมลเทาทตนม 2) ผน าแบบเผดจการ II คอ ผน าไดรบขอมลเพมเตมจากผใตบงคบบญชา แต

ยงคงตดสนใจล าพงคนเดยว 3) ผน าแบบใหค าปรกษา I คอ ผน าจะแบงงานใหสมาชกกลมเปนรายบคคลม

การขอขอมลและประเมนผล สมาชกไมตองรวมกลมเพอประชม ผน าตดสนใจล าพงคนเดยว 4) ผน าแบบใหค าปรกษา II คอ ผน ารวมปรกษาและขอความเหนขอเสนอแนะ

จากกลม แตผน ายงคงตดสนใจล าพงคนเดยว 5) ผน าแบบกลม คอผน ามการนดประชมกลมเพอรวมอภปรายปญหา โดยผน า

ก าหนดทศทางการอภปราย แลวใหกลมเปนผตดสนใจครงสดทาย จากแนวคด ทฤษฎของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยท

สงผลตอประสทธภาพของโรงเรยนดานรวธท างานใหส าเรจ 1) เชอมนในตนเอง ความสามารถปรบตวเขากบสถานการณ 2) เปนผน าการประชมและศลปะในการพด

3) มอบอ านาจและกระจายอ านาจใหผปฏบตการแทนดวยความไววางใจ 4) ยอมรบกฎเกณฑเปนแนวปฏบตทกลมก าหนดขน 5) รวบรวม วเคราะหและประมวลขอมลและขอจ ากดประกอบการตดสนใจ

6) แสดงบทบาทหนาททตองตดสนใจสงการอยตลอดเวลา

7) เปดโอกาสการมสวนรวมในการตดสนใจ ดงนน ภาวะผน าและการตดสนใจ หมายถง พฤตกรรมการบรหารจดการคณภาพของผบรหารโรงเรยนทใชสตปญญา ประสบการณ มความอดทน ตนตว รบผดชอบ คดรเรมสรางสรรค เชอมนในตนเอง สามารถปรบตวเขาไดกบหลายสถานการณ และรวธท างานใหส าเรจ มศลปะในสอสารและเปนผน าการประชม กระจายอ านาจและมอบอ านาจการตดสนใจ ยอมรบกฎเกณฑของกลม วเคราะหและใชขอมลประกอบการตดสนใจแบบมสวนรวม

120

4.6 การปรบตวขององคกรและการรเรมสงใหม (Organization Adaptation and Innovation)

Steers(1977:164) กลาววา การบรหารทจะน าไปสความมประสทธภาพขององคกร คอ ความสามารถขององคกรในการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปอยางไรกตามฝายบรหารมความรบผดชอบทจะตองสรางความสมดลใหเกดขนระหวางความตองการทจะเปลยนแปลง และการรเรมสงใหม กบความตองการทจะรกษาความมนคงและความตอเนองของการปฏบต

การปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว มความส าคญตอองคการ 2 ประการ คอ

1) การจดองคการทมบรบทในสถานการณทแตกตางกน เปนความสามารถในการ ปรบตวเองขององคการใหเขมแขง เขากนไดกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทเปนอยตลอดเวลา(Lawrence and Lorsch,1990:212-213)

2) การเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมหนงๆ อยางรวดเรว สม าเสมอและตอเนอง ความเจรญดานเทคโนโลย และการตดตอสอสารเปนไปอยางรวดเรว กระบวนการบางอยางจงเกดขนและเลกใชไปอยางงายดาย การไมหยดนงอนเปนธรรมชาตของมนษยมผลใหองคการตองเปลยนแปลงพฤตกรรมอยตลอดเวลาเพอหาสงมาสนองความตองการของตนเองใหไดทรพยากรตาง ๆมากทสดและดทสด (Hoy and the Others,1997:145)

Schein (1998:120) เสนอวาการจะรกษาความมประสทธผลขององคการไวไดดวย วงจรการจดการปรบตวขององคการ ซงหมายถงกระบวนการซงเรมตนดวยการเปลยนแปลงในบางสวนตามสภาพแวดลอมภายในหรอภายนอกและสนสดดวยการสรางความสมดลทมความคลองตวและปรบตวเพอการจดการเปลยนแปลงดงกลาวและยงไดเสนอขนตอนวงจรการปรบตวขององคกรไว 6 ขนตอน กลาวคอ

1) รสกกบการเปลยนแปลงในบางสวนของสภาพแวดลอมภายในและภายนอก องคกร

2) น าขาวสารขอมลทเกยวของกบการเปลยนแปลงดงกลาวสองคกรในสวนท สามารถปฏบตในเรองนได

3) เปลยนแปลงกระบวนการผลตหรอกระบวนการแปรสภาพภายในองคกรตาม ขาวสารขอมลทไดรบ

4) ท าการเปลยนแปลงภายในใหกลบมามสภาพทมนคง ในขณะทจดการกบผล พลอยไดไมถงปรารถนาหรอใหนอยลง

121

5) สงผลผลตหรอบรการใหมออกมา ซงสอดคลองกนมากขนกบการเปลยนแปลง ในสภาพทไดรสกมา

6) จดใหไดมาซงขอมลปอนกลบเกยวกบความส าเรจของการเปลยนแปลง โดย การรสกเกยวกบสภาพแวดลอมภายนอก และความมากนอยของการผสมผสานกบสภาพแวดลอมภายใน

แนวคดดงกลาวนเปนสงยนยนไดวา ธรรมชาตของการเปลยนแปลงมอยอยางสม าเสมอและตอเนอง ดงนน องคการจงจ าเปนตองมการปรบตวและรเรมสงใหมเพอใหการจดการบรรลเปาหมายและบงเกดประสทธผล ตลอดจนตอบสนองความตองการ ในการเปลยนแปลงการการบรหารนโยบาย สภาพแวดลอมใหเหมาะสมยงขน การบรหารองคการเปนสงส าคญทจะท าใหจดมงหมายขององคการบรรลผลตามทก าหนดไวและการทจะท าใหงานตางๆขององคการประสบความส าเรจไดนน จะตองประกอบดวยองคประกอบตาง ๆ หลายประการ เปนตวการสนบสนนหรอเปนตวเรงใหเกดการเปลยนแปลง อกทงยงเออตอการปฏบตงานตางๆใหบรรลจดประสงคทก าหนดไว การปรบตวขององคการและรเรมสงใหมจะเกยวของกบการบรหารการเปลยนแปลง ซงแสดงถงความสามารถขององคการในการปรบตวตามบรบทเฉพาะบนพนฐาน แนวความคดทวาการจดองคการในสภาพแวดลอมทแตกตางกนจะมประสทธภาพได จะตองค านงถงความสามารถในการปรบตวขององคการใหเขากบการสถานการณทเปลยนแปลงซงเปนอทธพลจากสภาพแวดลอมทมอย (Steers.1977:164) ในการปรบตวดานตางๆ ใหเทาทนและรองรบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ทงในปจจบนและอนาคต ไมมองคการใดทหยดนงอยกบทโดยไมมการเปลยนแปลงเกดขน ตลอดจนถามการเปลยนแปลงทลาชากจะท าใหองคการเหลานนลาสมยลง และประสบกบภาวะถดถอย (Decline) หรอไมหลงเหลอสถานภาพของการเปนองคการอกตอไป (The Death of organization) (สถาพร ปนเจรญ ,2543 : 78)

ทงน กระทรวงศกษาธการ (2550 : 2) ไดตระหนกวา ในสภาวะปจจบนโลกอยในยคทมการเปลยนแปลงและการแขงขนกนอยางสง ซงนบวนจะทวความรนแรงมากขนเรอยๆ และในฐานะทประเทศไทยเปนสวนหนงของประชาคมอาเซยนและประชาคมโลก จงหลกเลยงไมไดทจะไดรบผลกระทบความเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ สงคมและการเมอง อนจะเหนไดชดจากปญหาและวกฤตการณทงดานเศรษฐกจ สงคมและการเมองทเปนอยในปจจบน จงเปนประเดนทนาสนใจวา ในสภาวการณแบบน สงคมไทยควรมการปรบตว เปลยนแปลงและพฒนาตนเองอยางไร เพอใหสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยน เกดสนตสขและสามารถเอาชนะวกฤตการณทางดานตางๆทก าลงเผชญอย

122

พรชล อาชวอ ารง (2547 : 25) กลาวถงวธการปรบตวขององคการดานการศกษาไววา การเปลยนแปลงเปนลกษณะทเกดขนในปจจบนเปนปกตนสยและจะคงอยตอไป ผน าทางการศกษาจ าเปนทจะตองเปนผน าเพอการเปลยนผานและเขาใจการเปลยนแปลงใน 2 ลกษณะคอ

1) แบบขาดตอน (Discontinuous Change) ซงเปนการเปลยนแปลงครงเดยว กะทนหนจากอดตทมมาอยางยาวนานและมนคงไปสจดทมการเปลยนแปลงอยางยงใหญ เชน การเปลยนแปลงรปแบบมหาวทยาลยของรฐทเปนมหาวทยาลยในก ากบรฐ เปนตน 2) แบบคอยเปนคอยไปอยางตอเนอง (Continuous Incremental Change) คอการ เปลยนแปลงทละเลกทละนอยเปนชดในระยะเวลานาน การเปลยนแปลงในลกษณะนมประโยชนอเนกอนนต เพราะการเปลยนแปลงทละเลกทละนอยน น สามารถบรหารจดการไดงายไมกระทบกระทงตออารมณและความรสกของผคน การเปลยนแปลงทละเลกทละนอยนน สามารถบรหารจดการไดงายไมกระทบกระทงตออารมณและความรสกของผคน ไมกอใหเกดแรงตานทานอยางมากมายและนาจะประสบความส าเรจมากกวาการเปลยนแปลงครงใหญ การเปลยนแปลงทละเลกทละนอยจะชวยใหสถาบนการศกษาเพมขดความสามารถในการแขงขนอกดวย นอกจากนน การกระตนใหผคนปรบตวกบการเปลยนแปลงทละเลกทละนอยอยตลอดเวลา ท าใหผคนในสถาบนการศกษามความพรอมทางจตวทยาทจะจดการตอการเปลยนแปลงครงใหญไดในอนาคต การบรหารการเปลยนแปลงเรมตนจากผบรหารจะตองเปลยนตวเองกอน กอนทจะขบเคลอนองคการ ไปสการเปลยนแปลงอยางตอเนอง โดยท าใหทกหนวยงาน ทกคนในสถาบนมความพรอมเพอทจะเปลยนแปลงโดยไมยดตด มความสามารถในการกาวกระโดดออกนอกกรอบ ผบรหารจ าเปนทจะตองตดตาม ประเมนผลอยางตอเนอง และตดตามผลการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก ตลอดจนใหจดยนทเหมาะสมและมคณคาตอสถาบนการศกษาของตน จากแนวคด ทฤษฎของนกวชาการทกลาวถงขางตน สามารถสรปปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหมทสงผลตอประสทธภาพของโรงเรยน 7 ประการ ดงน 1) การเปลยนแปลงรปแบบทยดอยเดม 2) ใชเทคนคเปลยนแปลงแบบคอยเปนคอยไปไมกระทบตอความรสก 3) วเคราะหสภาพปจจบนปญหา ประเมนผล ทบทวนภารกจ ก าหนดความตองการจ าเปนตอเนอง 4) การใหความส าคญกบสอ เทคโนโลยเขามามบทบาทส าคญ

5) เพมขดความสามารถบคลากรใหมทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศและการ สอสาร

6) การก าหนดหลกเกณฑและวธการพฒนาผลงานเปนนวตกรรม

123

7) วางแผนพฒนาคณภาพการศกษาสระดบมาตรฐานในระดบสากล ดงนน การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม (Organizational adaptation and innovation) หมายถง การปรบรปแบบองคการในปจจบนใหเปลยนแปลงไปตามหลกการพฒนาคณภาพโดยใชสอ เทคโนโลย เทคนคและวธการแบบตามขนตอนตามธรรมชาต ไมเกดความยงยากและกระทบความรสกทางจตใจ แตสงเสรมขดความสามารถบคลากรศกษาพฒนาตนเอง สรางนวตกรรมการศกษาเพอรวมพฒนาคณภาพการศกษาสมาตรฐานการศกษาระดบสากล ดงนน โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร สามารถน าปจจย 15 ดาน ไดแก

1. โครงสรางองคการ 2. เทคโนโลย 3. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ 4. สภาพแวดลอมทางสงคม 5. สภาพแวดลอมทางการเมอง 6. วฒนธรรมองคการ 7. บรรยากาศองคการ 8. ความผกพนตอองคการ 9. การปฏบตตามบทบาทหนาท 10. การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ 11. การจดหาและการใชทรพยากร 12. การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน 13. กระบวนการตดตอสอสาร 14. ภาวะผน าและการตดสนใจ 15. การปรบตวขององคการและรเรมสงใหม

ใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในเพอใหไดมาตรฐานการศกษาขนพนฐานของ

กระทรวงศกษาธการทไดประกาศใชเมอ 11 ตลาคม 2559 เพอการประกนคณภาพภายใน 4

มาตรฐาน คอ มาตรฐานดานคณภาพของผเรยน กระบวนการบรหารและการจดการของผบรหาร

สถานศกษา กระบวนการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ และระบบการประกน

คณภาพภายในทมประสทธผล โดยการด าเนนการตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและ

วธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 ทก าหนดไวจงจะประสบความส าเรจ

124

งานวจยทเกยวของ จากการศกษาทบทวนเอกสารเพอใชอางองและอภปรายผลการวจย พบงานวจยทเกยวของกบการศกษาวจยโดยนก วชาการในตางประเทศและนกวชาการไทย ดงน

สนานจตร สคนธทรพย และคณะ (2542) ไดท าการวจยเกยวกบการด าเนนงานของโรงเรยนในก ากบของรฐ (Charter school) ในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ปจจยทสงผลตอความส าเรจของโรงเรยนในก ากบของรฐ มทงปจจยทเปนบรบทภายนอก และปจจยภายในโรงเรยน โดยปจจยบางดานสงผลตอเนองหรอมผลกระทบซงกนและกน

ปจจยภายนอก ประกอบดวยปจจย 4 ดาน ลกษณะทส าคญสงผลในแตละดาน ไดแก 1. ปจจยดานเศรษฐกจ สภาพเศรษฐกจโดยรวมของประเทศดพอท าใหรฐสามารถ

สนบสนนทรพยากรในการจดต งด ารงและขยายโรงเรยนในก ากบของรฐได ความแตกตางในสถานะทางเศรษฐกจท าใหกลมดอยโอกาสตองการโรงเรยนรปแบบใหมทตอบสนองความตองการเฉพาะกลม

2. ปจจยดานสงคม เจตคตของคนในสงคมไมพอในผลการศกษาของโรงเรยนรฐบาล ถง ขนแสวงหาแนวทางใหมโดยการปรบเปลยนระบบ ลกษณะเฉพาะของคนอเมรกนทยอมรบความหลากหลาย ความแตกตางระหวางบคคล ตองการมทางเลอกและความเสมอภาคในโอกาส เคารพในสทธของบคคล มความรบผดชอบตอสงคม ลกษณะของนกวชาการมออาชพทยดมนในอดมการณ กลาเสยงทจะทดลองความคดใหม ตองการอสระทางความคดและพรอมทจะใหตรวจสอบผลงาน ลกษณะของสงคมอเมรกาทยดมนในอดมการณการกระจายอ านาจ เปนสงคมการเรยนร มกลมพลงทเขมแขงและสรางสรรค ท าใหเกดแรงผลกดนและการเกดการด ารงอยของโรงเรยนในก ากบของรฐ

3. ปจจยทางดานการเมองและการบรหาร เชน นโยบาย ความคาดหวง และการสนบสนน ทชดเจนจากผบรหารระดบสง คณภาพนกการเมองทเหนแกประโยชนสวนรวมและการเปนนกวชาการ การมกฎหมายทแขงและเกอหนน รปแบบการบรหารจดการในระดบนโยบายทมการกระจายอ านาจใหรฐตาง ๆ มอสระในการบรหารรวมทงในดานการศกษา

4. ปจจยทางดานเทคโนโลย ความกาวหนาของเทคโนโลยภายนอก ทงเทคโนโลยทเปน วสดอปกรณและวธการท าใหโรงเรยนสามารถประสบความส าเรจ ในการจดการเรยนการสอนชวยใหโรงเรยนสามารถบรหารงานไดอยางมประสทธภาพ และผเรยนเกดการเรยนรอยางแทจรง ปจจยภายใน ประกอบดวยปจจยทส าคญ 2 ดาน ซงลกษณะส าคญทสงผลในแตละดานไดแก

1. ปจจยดานทรพยากร ทส าคญคอ คณภาพของบคลากร โดยเฉพาะอยางยง ครและ

125

ผบรหารโดยครมลกษณะเปนมออาชพ มความพรอมทงในดานเจตคต ความร ความสามารถในดานวชาชพและการจดการ ผบรหารนอกจากจะมลกษณะส าคญของนกบรหารมออาชพแลว ตองมความเขาใจอยางถองแทในแนวคดและแนวทางการด าเนนงาน สามารถเชอมโยงการจดการใหดานตาง ๆ ใหน าไปสผลส าเรจ

2. ปจจยดานการจดการ ลกษณะเดน ไดแก การจดโครงสรางองคการทเกอหนนสามารถ จบคระหวางวธการจดโครงสราง การจดการเรยนการสอนและบรการของโรงเรยนกบลกษณะและความตองการของผเรยน การจดระบบทดแทน การสรางเสรมพลงและความสามารถของคร เพอใหครสามารถสรางและนวตกรรมการเรยนการสอน และการจดการบนพนฐานของการวจยและพฒนา และการใหผปกครองมสวนรวมอยางแทจรง

จกรพรรด วะทา (2540) ไดศกษาองคประกอบทสงผลตอคณภาพการศกษาของโรงเรยนประเภทสามญศกษา เขตการศกษา 1 พบวา ปจจยด าเนนการดานกระบวนการมความสมพนธกบคณภาพการศกษาของโรงเรยนในระดบมาก สภาพแวดลอมโรงเรยนมความสมพนธกบคณภาพการศกษาของโรงเรยนในระดบปานกลางและกลมองคประกอบการจดการศกษาของโรงเรยนทสงผลตอคณภาพการศกษา คอ การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนการสอน คร- อาจารย และศกษานเทศก ความพรอมของนกเรยน และสภาพแวดลอมของโรงเรยน

จ านง ชาญธญกรรม (2541) ไดศกษาความพรอมและศกยภาพการประกนคณภาพเพอขอรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา ในโรงเรยนเทคโนโลยภาคเหนอตามเกณฑมาตรฐานของส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พบวา ปจจยดานบคลากรและดานทรพยากรเพอการเรยนการสอน อยในระดบมากทสด รองลงมา ไดแก ปจจยดานปรชญาและเปาหมายของโรงเรยน ปจจยดานหลกสตรและกระบวนการเรยนการสอน และดานผลสมฤทธของผเรยนอยในระดบมาก สวนดานการจดการและการบรหาร ดานกจการนกศกษา อยในระดบปานกลาง

สจนต นมอนงค (2543) ไดศกษาองคประกอบศกยภาพของสถานศกษาทมอทธพลตอการจดการศกษาขนพนฐานระดบมธยมศกษา ในเขตการศกษา 1 พบวา ระดบศกยภาพของสถานศกษา โดยเฉลยอยในระดบมาก ส าหรบรายดาน พบวา ดานลกษณะองคกร ดานลกษณะบคลากร และดานนโยบายการบรหารและการปฏบต อยในระดบมาก สวนดานลกษณะสภาพแวดลอมอยในระดบปานกลาง และองคประกอบศกยภาพของสถานศกษามความสมพนธกบการจดการศกษาขนพนฐาน ระดบมธยมศกษา ในระดบมาก รวมทงองคประกอบศกยภาพของสถานศกษาทมอทธพลตอการจดการศกษาขนพนฐานระดบมธยมศกษา ในเขตการศกษา 1 พบวาโดยภาพรวม องคประกอบดานนโยบายการบรหารและการปฏบต ลกษณะบคลากร ลกษณะองคการ และลกษณะสภาพแวดลอม สงผลตอการจดการศกษาขนพนฐานระดบมธยมศกษารอยละ 73.15

126

เพญเกยรต ดวงสวรรณ (2545 : 157 – 158) ไดศกษาความสมพนธระหวางปจจยการบรหารกบการพฒนาหลกสตรทองถนโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 5 ผลการวจย พบวา ปจจยการบรหารมเพยงดานเดยวทอยในระดบปานกลาง ไดแก การบรหาร ทรพยากร ซงเปนปจจยยอยของดานลกษณะการบรหารและการปฏบต นอกนนปจจยทกดาน ไดแก ดานลกษณะองคการ ดานลกษณะของสภาพแวดลอม ดานลกษณะของบคลากร และปจจยยอยขออน ๆ ในดานลกษณะการบรหารและการปฏบต อยในระดบมากทกปจจย และพบวา ปจจยการบรหารกบการพฒนาหลกสตรทองถน มความสมพนธกนในระดบสงและในลกษณะคลอยตามกน

ญาณศา บญจตร (2552) ไดศกษาวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของส านกงานเขตพนทการศกษา โดยใชกรอบแนวคดหลกของนกการศกษา Steers, Hodge and Anthony,Bartol and others, Hoy and Miskel and Owensในการก าหนดกลมปจจยและองคประกอบประสทธผลตามแนวทางการประเมนองคการแบบสมดล (Balanced scorecard) ของ Kaplan and Norton เพอวดประสทธผลองคการของส านกงานเขตพนทการศกษา ผลการวจยสรปไดดงน

1. องคประกอบและตวชวดประสทธผลองคการของส านกงานเขตพนทการศกษาประกอบ ดวย 4 องคประกอบ 31 ตวชวด

2. ประสทธผลองคการของส านกงานเขตพนทการศกษาอยในระดบมาก เมอพจารณาราย ดานพบวาม 3 ดานอยในระดบมาก โดยดานกระบวนการภายในมประสทธผลสงสด รองลงมาคอ ดานผรบบรการและดานการเงน ตามล าดบ สวนดานการเรยนรและการพฒนา อยในระดบปานกลาง

3. ปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของส านกงานเขตพนทการศกษา อยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ 0.05 ม 8 ปจจย ไดแก สภาพแวดลอมภายนอก นโยบายการบรหารและการปฏบต โครงสรางองคการ คณภาพบคลากร ลกษณะงาน ลกษณะผรบบรการ เทคโนโลยและวฒนธรรมองคการ รวมกนอธบายประสทธผลองคการส านกงานเขตพนทการศกษาไดรอยละ 88

สมจตร อดม (2547) ศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชน ระดบประถมศกษาในภาคใต โดยศกษาปจจย 3 ระดบ ไดแก ระดบผบรหารโรงเรยน ประกอบดวย ลกษณะชวสงคมของผบรหาร พฤตกรรมผน าแบบสงการ พฤตกรรมผน าแบบสนบสนน พฤตกรรมผน าแบบมสวนรวม พฤตกรรมผน าแบบมงความส าเรจ วสยทศนผบรหาร และบรรยากาศโรงเรยน ปจจยระดบคร ประกอบดวย ลกษณะชวสงคมของคร คณภาพการสอนของคร ความพงพอใจในการท างานของครและการไดรบการสนบสนนทางสงคมของคร และปจจยระดบนกเรยน ประกอบดวย ขอมลทวไปของนกเรยน พฤตกรรมดานการเรยนของนกเรยน เจตคตตอการเรยนของนกเรยนและพฤตกรรมดานสงคมกบกลมเพอน ซงมตวแปรความส าเรจในการ

127

บรหารโรงเรยน 4 ดาน ไดแก การบรหารโรงเรยน การบรหารและสนบสนน การพฒนาคณภาพบคลากรและการพฒนาคณภาพนกเรยน ผลการวจยมดงน

1. ความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชน ระดบประถมศกษาในภาคใต มความส าเรจ อยในระดบมาก

2. ปจจยระดบนกเรยน พบวา พฤตกรรมดานสงคมกบกลมเพอน พฤตกรรมดานการ เรยนของนกเรยนและเจตคตตอการเรยนของนกเรยน สงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชน ระดบประถมศกษาในภาคใต อยางมนยส าคญทางสถต และมประสทธภาพการท านายไดรอยละ 38

3. ปจจยระดบคร พบวา คณภาพการสอนของคร ความพงพอใจในการท างานของคร และการไดรบการสนบสนนทางสงคมของคร สงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาในภาคใต อยางมนยส าคญทางสถตและมประสทธภาพการท านายไดรอยละ19

4. ปจจยระดบผบรหารโรงเรยน พบวา บรรยากาศโรงเรยน วสยทศนผบรหารและ พฤตกรรมผน าแบบมสวนรวม การอบรมทางการบรหารและพฤตกรรมผน าแบบมงความส าเรจ สงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาในภาคใต อยางมนยส าคญทางสถต และมประสทธภาพการท านายไดรอยละ 28

เบญจวรรณ ศรมารต (2551: 146-150) ไดศกษาวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลของบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฏ ผลการวจยสรปวา ปจจยโดยรวมทง 4 ปจจย คอ ปจจยระดบปจเจกบคคล ไดแกแรงจงใจในการท างาน เจตคต ทกษะและการตดสนใจ ปจจยระดบกลมทปฏบตงานรวมกน ไดแก ภาวะผน า การตดตอสอสารและความขดแยง ปจจยระดบองคการไดแก นโยบายและเปาหมาย พนธกจและยทธศาสตร โครงสรางองคการและวฒนธรรมองคการ และปจจยระดบสภาพแวดลอม ไดแกการเมอง เศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลย สามารถรวมกนท านายประสทธผล ไดรอยละ 96.00 และเมอพจารณาแตละปจจยพบวา ปจจยระดบปจเจกบคคล สามารถอธบายความแปรปรวนของประสทธผลของบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฎมากทสด รอยละ 48.40 รองลงมาไดแก ปจจยระดบกลมทปฏบตงานรวมกน ปจจยระดบองคการและปจจยระดบสภาพแวดลอม สามารถอธบายความแปรปรวนของประสทธผลของบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฎไดรอยละ 32.90, 6.20 และ 4.70 ตามล าดบ

อารย วธศภกร (2546: 87-89) ศกษาความคดเหนเกยวกบปจจยทสงผลตอความส าเรจของการน านโยบายประกนคณภาพการศกษาไปปฏบตในสถาบนวชาการทหารอากาศชนสง โดยใชกรอบแนวคดการน านโยบายไปปฏบตของ แวน มเตอร และ แวน ฮอรน ผลการวจยพบวา 1) ผบรหารและอาจารยมความคดเหนเกยวกบปจจยทสงผลตอความส าเรจของการน านโยบายประกน

128

คณภาพการศกษาไปปฏบตโดยภาพรวมอยในระดบมาก 2) เปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารและอาจารย เกยวกบปจจยทสงผลตอความส าเรจของการน านโยบายประกนคณภาพการศกษาไปปฏบต เมอพจารณาปจจยทง 6 ดานในภาพรวมไมแตกตางกน 3) ปญหาทผบรหารและอาจารยคาดวาอาจจะเกดขนเมอ มการน านโยบายประกนคณภาพการศกษาไปปฏบตในสถาบนวชาการทหารอากาศชนสง เรยงล าดบจากมากไปนอย ไดแก ปญหาดานสมรรถนะของหนวยงาน ปญหาดานความรวมมอและการตอตานการเปลยนแปลง ปญหาดานการควบคมนโยบายประกนคณภาพการศกษาของหนวยงาน ปญหาดานความสนบสนนและความผกพน ขององคการหรอบคคลทส าคญ และปญหาดานอ านาจและความสมพนธกบองคการอน ๆ ทเกยวของ

ปณต เทพภบาล (2552 : 144-145) ไดศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจของการบรหารโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาในภาคใต โดยใชตวประกอบหลกของความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญศกษา ระดบการศกษาขนพนฐานในภาคใต จ านวน 8 ตวประกอบ ไดแก 1) ผบรหารเปนผน าและเปนผบรหารมออาชพ 2) ผเรยนมคณภาพและคณลกษณะทพงประสงค 3) ครมออาชพพฒนาตนเองอยางตอเนอง 4) บรหารจดการโรงเรยนแนวใหม 5) ผปกครองและชมชนพงพอใจในการบรการของโรงเรยน 6)ผปกครองเชอมนในคณภาพโรงเรยน 7)ผลก าไรของโรงเรยน และ 8) ผเรยนมความเปนไทยและรกประชาธปไตย โดยศกษาปจจยการบรหารทสงผลตอความส าเรจดงกลาว 5 ดาน คอ ผบรหาร คร นกเรยนและผปกครอง ผลการวจยพบวา ปจจยผบรหาร ตวแปรชวะสงคม 4 ตวแปร ไดแก อาย 26-35 ป อาย 36-45 ป การอบรม 1-2 ครงตอป และวฒการศกษาสงกวาปรญญาตร ตวแปรคณลกษณะ 2 ตวแปร ไดแก ความเปนผบรหารมออาชพและบรรยากาศในการบรหาร ปจจยคร ตวแปรชวสงคม 3 ตวแปร ไดแก อายต ากวา 26 ป อาย 26-35 ป และอาย 36-45 ป ตวแปรคณลกษณะ 3 ตวแปร ไดแก ความเปนครมออาชพ พฤตกรรมการสอนและความพงพอใจในการปฏบตงาน ปจจยนกเรยน ตวแปรชวสงคม 1 ตวแปร ไดแก นกเรยนทมผปกครองอาย 40-49 ปและตวแปรคณลกษณะ 3 ตวแปร ไดแก พฤตกรรมทางสงคม พฤตกรรมการเรยนและเจตคตตอการเรยน และปจจยผปกครอง ตวแปรชวสงคม 1 ตวแปร ไดแกการมบตร 1 คน และตวแปรคณลกษณะ 2 ตวแปร ไดแก เจตคตตอการจดการศกษาของโรงเรยนและพฤตกรรมการสงเสรมการเรยน สงผลตอความส าเรจของการบรหารโรงเรยนเอกชน

พรพมล ปลงศรสกล (2552) วเคราะหปจจยทสงผลตอความส าเรจของการปฏบตตามนโยบายการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานในสงกดกรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงคหลกเพอการวเคราะหเสนทางความสมพนธระหวางปจจยนโยบายกบความส าเรจของการปฏบตตามนโยบายการประกนคณภาพการศกษาของกรงเทพมหานคร กลมตวอยาง

129

ประกอบดวย บคลากรและคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 917 คน จาก 161 โรงเรยน ซงเปนหนวยสมกลมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหและน าเสนอขอมล ไดแก คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหพหคณถดถอย และการวเคราะหเสนทางแบบมตวแปรแฝงของปจจยนโยบายทสงผลหรอมอทธพลตอความส าเรจของนโยบายโดยใชโปรแกรมลสเรล ผลการวจยพบวา (1) ปจจยนโยบายโดยรวมทกปจจยมความสมพนธ และสามารถพยากรณความส าเรจของการน านโยบายการประกนคณภาพการศกษาไปปฏบตได รอยละ 55 และ (2) ความส าเรจของการปฏบตตามนโยบายการประกนคณภาพการศกษาไดรบอทธพลโดยตรงจากทกปจจยนโยบาย โดยปจจยมาตรฐานและวตถประสงคนโยบาย และปจจยทศนคตของผน านโยบายไปปฏบตมอทธพลทางตรง โดยไมสงผานปจจยนโยบายอน สวนปจจยทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ทรพยากรนโยบาย และปจจยคณลกษณะ และความ สามารถของผน านโยบายไปปฏบตนอกจากมอทธพลทางตรงตอความส าเรจของนโยบายแลวยงมอทธพลทางออมตอความส าเรจของการปฏบตตามนโยบายการประกนคณภาพการศกษาของกรงเทพมหานคร

นวลลกขณ บษบง (2552:426-428) ไดวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม โดยใชรปแบบการวจยเชงคณภาพ แบบพหกรณ 3 วทยาลยพยาบาล ใชกรอบแนวคดหลกของนกวชาการ Gibson et al. ในการก าหนดกลมปจจย และองคประกอบประสทธผลองคการ เปนกรอบแนวคดทฤษฎเบองตน เกบรวบรวมขอมลโดยใชวธวเคราะหเอกสาร การสงเกตแบบมสวนรวมและไมมสวนรวม การสมภาษณเชงลกแบบมโครงสราง การสนทนากลม วเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหาสรางขอสรปแบบอปนยและเปรยบเทยบ ผลการวจย พบวา ปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการประกอบดวย ปจจยระดบบคคลไดแกความรความ สามารถของอาจารย คณภาพผเรยน ทศนคต ทกษะ การจงใจ และความเครยด ปจจยระดบกลมไดแก ภาวะผน าของผบรหาร โครงสรางกลม สถานภาพ บรรทดฐาน การตดตอสอสาร และความสามคค ในระดบองคการไดแก สภาพแวดลอมภายนอก สภาพแวดลอมภายใน โครงสรางองคการ ภาระงาน การเลอกกลยทธ กระบวนการบรหาร และวฒนธรรมองคการ

นนทดา ทองเจอ (2554 : 152) วจยกระบวนทศนการพฒนาคณภาพโรงเรยนเอกชนตามแนวทางการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552-2561) พบวาการพฒนาคณภาพการบรหารจดการใหมในภาพรวมมการด าเนนการในระดบนอย โรงเรยนจดการเรยนการสอนทมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานอยางมประสทธภาพ มการด าเนนการไดในระดบนอย จ านวนครมพอเพยงตามเกณฑและวฒตรงตามทสอน มการด าเนนการไดในระดบนอย โรงเรยนสงเสรมการมสวนรวมของชมชน ทองถนในการเออประโยชนตอการศกษาและการเรยนร มการด าเนนการไดในระดบนอย

130

และโรงเรยนมการพฒนาภาวะผน าตามคณสมบตการเขาสต าแหนงเสนทางความกาวหนาและระบบการจงใจ มการด าเนนการไดในระดบนอย ซงทกลาวมาทงหมดขางตนนอกจากจะมการด าเนนการในระดบนอยแลวยงอยในล าดบสดทายดวย

มยร แพรหลาย (2554) วเคราะหปจจยทสงผลตอการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก พบวา 1) ปจจยดานนโยบายการบรหารและการปฏบต ปจจยดานลกษณะของสภาพแวดลอมและปจจยดานลกษณะของโรงเรยนเปนปจจยทมอทธพลรวมอยางมนยส าคญทางสถต ตอการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลก 2) รปแบบความสมพนธเชงสาเหตของการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมคาไค-สแควรเทากบ 54.944 องศาอสระเทากบ 83 คาความนาจะเปน (p) เทากบ .993 คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI = 0.996) ดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI = 0.988) คาดชนก าลงสองของสวนทเหลอ (RMR = 0.00372) 3) ปจจยสนบสนนการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกทประสบความส าเรจในการประกนคณภาพดานนโยบายการบรหารและการปฏบต คอ การนเทศตดตามอยางตอเนอง และการใชภาวะผน าของผบรหารเพอแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร ปจจยอปสรรคดานนโยบายการบรหารและการปฏบต คอระบบสารสนเทศทไมเปนปจจบนและขาดแคลนบคลากรและเทคโนโลย 4) แนวทางการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนาดเลกตามกระบวนการ PDCA นน ผบรหารตองก าหนดนโยบายและแนวปฏบตทชดเจนเกยวกบ การจดหา การแบงงานและมอบหมายงานใหบคลากร การจดท าระบบสารสนเทศใหเปนปจจบน สนบสนนงบประมาณในการพฒนาระบบเทคโนโลยททนสมย นเทศตดตามอยางตอเนองโดยการใชภาวะผน าของผบรหารในการใชกลยทธใหเกดผลส าเรจในการปฏบตงาน ตลอดจนสงเสรมการท างานเปนทม

Suryadi (1995) ศกษาเกยวกบการปรบปรงคณภาพการศกษาในระดบประถมศกษาของประเทศอนโดนเซย โดยวดคณภาพของครใน 4 ปจจยหลก คอ ความสามารถทางดานวชาชพ ความพยายามทางวชาชพ เวลาทใชในกจกรรมวชาชพ และความสมพนธระหวางความเชยวชาญและงานทไดรบมอบหมาย ผลการวจยพบวา ครเปนปจจยทกระตนและใชประโยชนจากปจจยอน ๆ อยางมประสทธผล ครเปนปจจยเดยวทใชการตดสนปรบปรงคณภาพทางการศกษาและครทมคณภาพจะสงผลตอคณภาพการศกษาไดมากทสด Chrispeels (1990) ไดท าการศกษาประสทธผลโรงเรยนประถมศกษาจ านวน 8 แหง โดยท าการวเคราะหระดบประสทธผลของโรงเรยนทง 8 แหง การวจยดงกลาวศกษาเกยวกบ 1) วฒนธรรมและบรรยากาศในโรงเรยน 2) หลกสตรและการสอน 3) โครงสรางขององคการ 4) ภาวะ

131

ผน าของครใหญ เขาใชเวลาในการศกษา 5 ป ท าการเกบรวบรวมขอมลโดยใชการสมภาษณ แบบสอบถาม ผลของการทดลองและแบบบนทกขอมล จากการศกษาพบวา 1) การเปดโอกาสใหคณะกรรมการหลกสตรและครไดท างานรวมกนมความจ าเปนส าหรบการเพมผลสมฤทธของนกเรยน 2) โรงเรยนทมสมฤทธผลนน ครใหญตองมภาวะผน า 3) ตองมการวางแผนการพฒนาบคลากรทด

132

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยเรอง ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจในครงน ใชระเบยบวธวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research) โดยมวตถประสงคของการวจยและวธด าเนนการวจย ดงน

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน

เขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ 2. เพอวเคราะหปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของ

โรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

วธด าเนนการวจย การวจยครงน มวธด าเนนการวจย 7 ขนตอน ดงน ขนท 1 ศกษาองคความรเพอก าหนดกรอบแนวคดในการวจย ผวจยไดกรอบแนวคดในการวจย โดยการวเคราะหเอกสาร แนวคดทฤษฎ และงานวจยท

เกยวของ(Content analysis) เพอน าขอมลมาก าหนดตวแปรสภาพการด าเนนการและปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจใน 2 ประเดนดงน

1.1 การประกนคณภาพการศกษา และการด าเนนงานตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา

1.2 ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาตามกฎกระทรวงของ โรงเรยนเอกชนในกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

ขนท 2 ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 2.1 ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาและจดการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษาและหรอระดบมธยมศกษา มทตงอยในเขตกรงเทพมหานคร เฉพาะโรงเรยนทผานการประเมนภายนอกและไดรบรองมาตรฐานการศกษาในระดบดหรอดมาก

133

จ านวน 282 แหง จ าแนกเปนโรงเรยนขนาดเลกจ านวน 223 แหง โรงเรยนขนาดกลางจ านวน 119 แหง และโรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 80 แหง ใชขอมล ณ วนท 24 กนยายน 2557 (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน.2557) เปนหนวยวเคราะห

2.2 กลมตวอยาง เลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จากประชากรจ านวน 282 แหง

ก าหนดขนาดกลมตวอยางจากตาราง Krejcies and Morgan ใชวธสมแบบมระบบ (Systematic random sampling) ตามสดสวนขนาดโรงเรยนเลก กลาง ใหญ และเพมจ านวนเพอความเหมาะสม จงไดกลมตวอยางจ านวน 173 แหง

2.3 ผใหขอมล ก าหนดกลมผใหขอมลเปนผทเกยวของกบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยน

เอกชนโดยตรง ไดแก ผอ านวยการโรงเรยนเอกชนเนองจากเปนผบรหารมหนาทและความรบผดชอบงานดานวชาการของโรงเรยนทงหมด รวมทงจดระบบการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง และผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยน ซงเปนบคลากรสายการปฏบตงานประกนคณภาพภายในทไดรบการแตงตงเปนการเฉพาะตามโครงสรางการบรหารโรงเรยน จงไดจ านวนผใหขอมลในครงน รวมทงสน 346 คน ดงตารางท 3.1 ตารางท 3.1 แสดงจ านวนรอยละของประชากร กลมตวอยาง จ าแนกตามขนาดโรงเรยนและผใหขอมล

ขนาดโรงเรยน จ านวนประชากร จ านวนกลมตวอยาง จ านวนผใหขอมล รอยละ ขนาดเลก 111 67 134 39 ขนาดกลาง 101 61 122 36 ขนาดใหญ 70 42 84 25 รวมทงสน 282 170 340 100

ขนท 3 การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน มขนตอนในการสรางและพฒนาเครองมอ ดงน

3.1 ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ รวมทงงานวจยทเกยวของ เพอน าผลทไดมาก าหนด ตวแปร ผวจยสงเคราะหแนวคดหลกของนกการศกษาไดกรอบความคดในการก าหนดกลมปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน 4 ปจจยหลก ไดแก ปจจยดานลกษณะองคการ ประกอบดวย โครงสรางองคการและ เทคโนโลย ดาน ลกษณะสภาพแวดลอม ประกอบดวย สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สภาพแวดลอมทางสงคม สภาพแวดลอมทางการเมอง วฒนธรรมองคการและบรรยากาศ

134

องคการ ดานลกษณะบคลากรประกอบดวย ความผกพนตอองคการ และการปฏบตตามบทบาทหนาทและดานนโยบายการบรหารและการปฏบต ประกอบดวย การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ การจดหาและใชทรพยากร การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน กระบวนการตดตอสอสาร ภาวะผน าและการตดสนใจ และ การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม เปนปจจยทโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครน าไปใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจเปนตวแปรอสระส าหรบการวจย

ศกษาและสงเคราะหกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพ ภายใน พ.ศ.2553 ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง ใหใชมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ลงวนท 16 กมภาพนธ 2554 และแนวทางการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา โรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา ประจ าปงบประมาณ 2555 ของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ไดกรอบแนวคดและตวชวดการด าเนนการประกนคณภาพภายใน 8 ขนตอน คอ การก าหนดมาตรฐานการศกษา การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา การจดระบบบรหารและสารสนเทศ การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน การจดท ารายงานประจ าปและการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง เปนตวแปรตามส าหรบการศกษาวจยในครงน

3.2 การก าหนดโครงสรางตวแปรการวจย ขนตอนนเปนการก าหนดโครงสราง รายการส าคญและตวชวดของตวแปรทกตว

จากนยามเชงปฏบตการ โดยผวจยด าเนนการดงน 1) รางโครงสรางตวแปรการวจย โดยก าหนดรายการส าคญ และตวชวดของตว

แปรอสระและตวแปรตามทกตวตามขอบเขตการวจย 2) ตรวจสอบโครงสรางตวแปร เพอพจารณาเนอหาเกยวกบการด าเนนการและ

ปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงใหประสบความส าเรจ 3) เสนอโครงสราง รายการส าคญและตวชวดของตวแปรอสระและตวแปรตาม

ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความครอบคลมของเนอหา ความเหมาะสมของปรมาณขอ ค าถาม ความชดเจนของภาษา และรปแบบของแบบสอบถาม แลวน ามาปรบปรงตามค าแนะน าของอาจารยทปรกษา

135

3.3 เครองมอทใชในการวจยครงน คอ เครองมอทใชในการวจย เปนมาตรประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบ ใชเกณฑ

การใหคะแนนวดระดบสภาพความเปนจรงทเกยวกบการด าเนนการประกนคณภาพภายในและระดบการใชปจจยการด าเนนการตามความคดเหนของผใหขอมล โดยก าหนดความหมายและเกณฑในการใหคะแนน ดงน

ระดบ 1 หมายถง ด าเนนการ/ใชปจจยการด าเนนการ ในระดบนอยทสด ระดบ 2 หมายถง ด าเนนการ/ใชปจจยการด าเนนการ ในระดบนอย ระดบ 3 หมายถง ด าเนนการ/ใชปจจยการด าเนนการ ในระดบปานกลาง ระดบ 4 หมายถง ด าเนนการ/ใชปจจยการด าเนนการ ในระดบมาก ระดบ 5 หมายถง ด าเนนการ/ใชปจจยการด าเนนการ ในระดบมากทสด โดยทแบบสอบถามทงฉบบ แบงเปน 2 ตอนดงน

3.3.1 แบบสอบถามสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร

3.3.2 แบบสอบถามปจจยทใชปจจยในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ

แบบสอบถามทง 2 ตอน มกระบวนการสรางเครองมอผานการตรวจสอบจาก ผทรงคณวฒดานเนอหา ดานการวจย ดานการวดผลและประเมนผล โดยยดหลกส าคญของการก าหนดคณภาพของเครองมอการวด คอ ความตรงตามเนอหา (Content validity) และความเทยง (Reliability) โดยผานการทดลองใช(Try out) มรายละเอยด ดงน

1) ความตรงเชงเนอหา(Content validity) ผวจยไดก าหนดนยามเชงปฏบตการ ของตวแปร ก าหนดตวบงชและสรางขอกระทงค าถามแตละตวแปร น าไปใหผทรงคณวฒดานเนอหาและดานการวดผลและประเมนผล จ านวน 5 ทาน ตรวจสอบความครอบคลมและความสอดคลองระหวางขอค าถามกบโครงสรางเนอหา (Item Objective Congruence : IOC) และตรวจสอบการใชภาษา ผลการตรวจสอบพบวา แบบสอบถามสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร มความครอบคลมโครงสรางเชงเนอหา ผลการพจารณาของผทรงคณวฒ แสดงดงตารางท 3.2

136

ตารางท 3.2 คา IOC จากการพจารณาเครองมอของผทรงคณวฒ

คา IOC แบบสอบถาม

สภาพการด าเนนการ แบบสอบถาม

ปจจยทใชในการด าเนนการ 1.00 21 74 0.80 13 17 0.60 14 1

0.00-0.40 2 3 รวม 50 95

จากตารางท 3.2 พบวา จากเกณฑทใชในการตดสนคอ คาดชน IOC ทค านวณไดตองมากกวา 0.60 จงถอวาขอค าถามนนสอดคลองกบจดมงหมาย จากผลการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาพบวา มคา IOC ทต ากวา 0.60 อย 5 ขอ แตเนองจากขอค าถามมจ านวนมาก และมบางประเดนทมขอค าถามในประเดนเดยวกนแตแตกตางในวธการถาม ผวจยจงพจารณาเลอกขอค าถามทมคา IOC อยระหวาง 0.60-1.00 พรอมทงปรบปรงขอค าถามตามขอเสนอของผทรงคณวฒ น าเสนออาจารยทปรกษาเพอพจารณาใหความเหนชอบขอค าถามอกครงหนง

1) น าแบบสอบถามทง 2 ตอน ทปรบปรงแกไขแลวหาคาความเชอมน (Reliability) โดยน าไปทดลองกบผใหขอมลทเปนผอ านวยการและผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยนเอกชน ซงมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางแตไมใชกลมตวอยาง จ านวน 15 แหง รวมจ านวนผตอบแบบสอบถาม ทงหมด 30 คน เพอหาคาความเชอมนโดยใชวธสมประสทธแอลฟา(Coefficient)ของ Cronbach (1999 :161) จงไดคาความเชอมนของแบบสอบถาม ดงตารางท 3.3 และตารางท 3.4

137

ตารางท 3.3 แสดงคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามสภาพการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ตวแปรทวด จ านวนขอ คาความเชอมน 1. การก าหนดมาตรฐานการศกษา 6 .803 2. การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 8 .810 3. การจดระบบบรหารและสารสนเทศ 8 .811 4. การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 5 .802 5. การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 5 .804 6. การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน 6 .805 7. การจดท ารายงานประจ าป 5 .816 8. การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง 5 .801 ภาพรวมของแบบวดสภาพการด าเนนการ 48 .815

จากตารางท 3.3 คาสมประสทธแอลฟาของแบบสอบถามสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงทงฉบบ มคาความเชอมนเทากบ .815โดยดานการจดท ารายงานประจ าปมคาความเชอมน เทากบ .816 มากทสด รองลงมาไดแก ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ มคาความเชอมนเทากบ .811 สวนดานทมคาความเชอมนนอยกวาดานอน คอดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง มคาความเชอมน เทากบ .801

138

ตารางท 3.4 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามปจจยทใชในการด าเนนการ ประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงใหประสบความส าเรจ

ตวแปรทวด จ านวนขอ คาความเชอมน 1. โครงสรางองคการ 7 .808 2. การใชเทคโนโลย 6 .827 3. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ 3 .812 4. สภาพแวดลอมทางสงคม 5 .803 5. สภาพแวดลอมทางการเมอง 5 .816 6. วฒนธรรมองคการ 6 .809 7. บรรยากาศองคการ 7 .811 8. ความผกพนตอองคการ 6 .836 9. การปฏบตตามบทบาทหนาท 5 .811 10. การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ 7 .806 11. การจดหาและใชทรพยากร 6 .807 12. การจดสภาพการปฏบตงาน 7 .809 13. กระบวนการตดตอสอสาร 6 .813 14. ภาวะผน าและการตดสนใจ และ 9 .811 15. การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม 7 .837

ภาพรวมของแบบวดปจจยทสงผลตอการด าเนนการ 92 .836

จากตารางท 3.4 คาสมประสทธแอลฟาของแบบสอบถามปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงทงฉบบ มคาความเชอมนเทากบ .836โดยปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม มคาความเชอมน เทากบ .837 มากทสด รองลงมาไดแก ปจจยดานความผกพนตอองคการ มคาความเชอมนเทากบ .836 สวนปจจยดานทมคาความเชอมนนอยกวาดานอน คอปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมมคาความเชอมน เทากบ .803

2) น าผลการวเคราะหมาเปนขอมลในการปรบปรงแกไขและจดท าแบบสอบถาม ฉบบสมบรณพรอมน าไปใชกบกลมตวอยางจรง

3.4 การสรางเครองมอสมภาษณเพอตรวจสอบและยนยนผลการวจย การตรวจสอบและยนยนผลการวจยสรางความเชอมนผลการวจยในเชงปรมาณ

139

ผวจยไดสรางเครองมอสมภาษณเกบขอมลจากโรงเรยนทเปนกรณศกษาโดยด าเนนการดงน 1) จดท าขอสรปจากผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกน

คณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร 2) สรางแบบตรวจสอบรายการ (Check list) เกยวกบขอสรปจากผลการวจย เพอ

ตรวจสอบความคดเหนของผเกยวของกบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชน แบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบตรวจสอบรายการความคดเหนเกยวกบปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน และตอนท 2 เปนขอเสนอแนะและความคดเหนเพมเตม แลวเสนอตออาจารยทปรกษาและปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ

ขนท 4 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยสบคนรายชอ ทอย และเบอรโทรศพทของโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา

ทตงอยในเขตกรงเทพมหานคร เพอจดสงแบบสอบถามพรอมหนงสอขอความรวมมอในการเกบขอมลการวจยทางไปรษณย จ านวน 170 แหง รายละเอยดมดงน

4.1 ผวจยขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย เพอขอความอนเคราะหใหผวจยเกบขอมล การวจยจากโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยผานเลขาธการคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนซงเปนตนสงกด มหนงสอไปยงโรงเรยนอนญาตใหผวจยสงแบบสอบถามการวจยและเขาเกบขอมลการวจยเชงคณภาพในภาคสนามจากผบรหารโรงเรยนเอกชนทเปนกลมตวอยาง

4.2 สอบถามความคดเหนโรงเรยนกลมตวอยาง เกบรวบรวมแบบสอบถามกลบคน ทางไปรษณยและหากไดรบกลบคนไมครบจ านวนตามความตองการ หลงจากเวลาผานไป 2 สปดาห ผวจยจะตดตามแบบสอบถามกลบคนดวยตนเองหรอทางโทรศพท ผลปรากฏวาในครงน ผวจยไดรบแบบสอบถามรวมทงสน 310 ฉบบ คดเปนรอยละ 91.18

4.3 ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคน และท าการลงรหส (Coding) แยกประเภทตามตวแปรทตองการศกษาเพอเตรยมส าหรบใชในการวเคราะหขอมลจากโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปและเสนอในรปตารางประกอบความเรยง

4.4 เกบขอมลเชงคณภาพจากการสมภาษณกลมตวอยางทเปนกรณศกษา 3 แหง ไดมา โดยวธการเลอกแบบเจาะจง(Purposive sampling)จากโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจในการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง โดยใชเกณฑการคดเลอก คอ เปนโรงเรยนทผานการประเมนและไดรบการรบรองมาตรฐานการศกษาในระดบดหรอดมาก และเปนตวแทนกลมโรงเรยนทงขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ และเปนโรงเรยนทไมมการเปลยนแปลงผอ านวยการ

140

และหรอผรบผดชอบงานประกนคณภาพในชวง 1 ปการศกษา กอนการเกบขอมล อกทงมความเตมใจพรอมใหความรวมมอในการเกบขอมลเชงคณภาพเปนอยางด จากผใหขอมลส าคญ (Key informants) คอผอ านวยการผรบผดชอบงานประกนคณภาพจากโรงเรยนเอกชนในภาคสนาม

ขนท 5 การวเคราะหขอมล ผวจยด าเนนการวเคราะหคาระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามสภาพการ

ด าเนนการและปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปค านวณ มรายละเอยดดงน

5.1 การแจกแจงความถ(Frequency)และคารอยละ(Percentage) ส าหรบขอมลพนฐาน ของผตอบแบบสอบถาม

5.2 ใชสถตบรรยายส าหรบการวเคราะหคาเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ส าหรบการวเคราะหสภาพการประกนคณภาพภายในและปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ โดยการแปลผลขอมลในการวเคราะหคาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานส าหรบศกษาสภาพการประกนคณภาพภายในและปจจยทใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ ทงนผวจยใชคาเฉลยตามแนวคดของ Best(1997 : 204-208) เปนเกณฑก าหนดการแปลความหมายของคะแนนเฉลย ดงน

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.49 หมายถง ระดบการด าเนนการ / ระดบปจจยทใชในการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในนอยทสด

คาเฉลยระหวาง 1.50-2.49 หมายถง ระดบการด าเนนการ / ระดบปจจยทใชในการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในนอย

คาเฉลยระหวาง 2.50-3.49 หมายถง ระดบการด าเนนการ / ระดบปจจยทใชในการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 3.50-4.49 หมายถง ระดบการด าเนนการ / ระดบปจจยทใชในการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในมาก

คาเฉลยระหวาง 4.50-5.00 หมายถง ระดบการด าเนนการ / ระดบปจจยทใชในการ ด าเนนการประกนคณภาพภายในมากทสดปจจย

5.3 ใชสถตอางอง (Inferential statistics) ซงเปนสถตทใชวเคราะหขอมลทไดจาก การศกษากบกลมตวอยาง แลวอาศยทฤษฎความนาจะเปน เพอสรปผลไปยงประชากรเปาหมายดงน

141

1) ส าหรบการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ โดยการวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน(Pearson produck moment coefficient correlation) และใชแนวตดของ McMillan(2000) แปลความหมายประมาณคาระดบความสมพนธระหวางตวแปรดงตารางท 3.5 ตารางท 3.5 ระดบความสมพนธของคาสมประสทธสหสมพนธ

คาสมประสทธสหสมพนธ(rxy) ระดบความสมพนธ 0.10 – 0.30 ต า 0.40 – 0.60 ปานกลาง

0.70 – 1.00 สง จากตารางท 3.5 แสดงความสมพนธระหวางตวแปรอสระ(X)และตวแปรตาม(Y) โดยพจารณาจากคาสมประสทธสหสมพนธ(rxy) หากคาทค านวณไดมคาเทากบ 0.10 – 0.30 หมายถง ตวแปรทงสองมความสมพนธกนในระดบต า คาทได 0.40 - 0.60 หมายถง ตวแปรทงสองมความสมพนธกนในระดบ ปานกลางและคา 0.70-1.00 หมายความวา ตวแปรทงสองมความสมพนธกนในระดบสง 2) การวเคราะหการถดถอยแบบพหคณ(Multiple regression analysis) โดยใชวธ Hierarchical Stepwise ส าหรบคดเลอกปจจยทโรงเรยนใชในการด าเนนการ เขาสมการถดถอยพหคณเพอคดเลอกตวแปรส าคญทมอทธพลสามารถพยากรณการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ

5.4 การวเคราะหขอคดเหนและขอเสนอแนะ ตอนทายแบบสอบถาม ใชการวเคราะหเนอหาส าหรบขอมลทเปนขอเขยนเพมเตมจากแบบสอบถาม

5.5 วเคราะหผลการสมภาษณจากกรณโรงเรยนตวอยาง โดยจดท าขอสรปทผานการ วเคราะห สงเคราะหและตรวจสอบยนยนจากผเกยวของกบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยน เพอใหไดปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ

ขนท 6 การเสนอรายงานการวจย ผวจยน าเสนอรายงานการวจย โดยมขนตอนการน าเสนอดงน

บทท 1 บทน า ประกอบดวย ความเปนมาและความส าคญของปญหา ค าถามและวตถประสงค

ขอบเขต กรอบแนวคดในการวจย นยามศพทเฉพาะ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

142

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ประกอบดวย ประวตความเปนมาและความส าคญของโรงเรยนเอกชน การจดองคกรและการบรหาร ประเภท จ านวนโรงเรยน ครและนกเรยนและ โรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ การประกนคณภาพการศกษา ไดแกแนวคด ความหมาย ความส าคญ หลกการ ระบบ ความส าเรจและกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา การด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชน ปจจยทเกยวของกบการด าเนนการประกนคณภาพการศกษาและงานวจยทเกยวของ บทท 3 วธด าเนนการวจย ประกอบดวย การศกษาองคความรเพอก าหนดกรอบแนวคดในการวจย ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง การสรางเครองมอทใชในการวจย การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล การยนยนตรวจสอบผลการวจย การน าเสนอรายงานและสรปขนตอนการวจย บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล ประกอบดวย ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ผลการวเคราะหสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร ผลการวเคราะหปจจยทใชและปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจและผลการวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเพอตรวจสอบยนยนผลการวจย บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ ประกอบดวย สภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในและปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ และขอเสนอแนะการวจยส าหรบโรงเรยนเอกชน ตนสงกด ผเกยวของและผสนใจทจะศกษาวจยตอไปในอนาคต

สรปขนตอนด าเนนการวจย ผวจยไดสรปขนตอนด าเนนการวจย ดงแผนภาพท 3.1

143

ขนท 1 ศกษา องคความรเพอก าหนด กรอบแนวคด ในการวจย

ศกษา วเคราะห สงเคราะหปจจยทสงผลฯ 1.เอกสารทเกยวของกบการประกนคณภาพ 2.สภาพปจจบนโรงเรยนเอกชน 3.ปจจยทสงผล 4.งานวจยทเกยวของ

กรอบแนวคดในการวจย

ขนท 2 ก าหนด ประชากรและกลม ตวอยาง

ก าหนดขอบเขตประชากรและกลมตวอยาง

1.หาขอมลจ านวนประชากร

2. ก าหนดกลมตวอยาง

ชอและจ านวนโรงเรยนเอกชน

ทเปนกลมตวอยาง

ขนท 3 การสราง

เครองมอทใช

ในการวจย

การสรางเครองมอ

1.ก าหนดตวแปรอสระและตวแปรตาม

2.ก าหนดโครงสรางตวแปร

3.สรางเครองมอจ านวน 2 ชด

4.ตรวจสอบความตรงและความเทยง

โครงสรางตวแปรแบบสอบถาม

สภาพการด าเนนการ และปจจยท

ใชในการด าเนนการประกน

คณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ขนท 4 เกบรวบรวม

ขอมล

การเกบรวบรวมขอมล

1.ท าหนงสอขอความรวมมอ

2.สงแบบสอบถามทางไปรษณยและตดตาม

3.ตรวจความสมบรณแบบสอบถาม

ไดแบบสอบถามคน

ตามจ านวนทตองการ

ขนท 5 วเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล

1.วเคราะหสภาพและปจจยการด าเนนการ

2.วเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการ

3. ศกษารายกรณ โดยการสมภาษณเพอ

ตรวจสอบยนยนผลการวจย

ผลการวเคราะหสภาพ /ปจจยการ

ด าเนนการและปจจยทสงผลตอ

การด าเนนการประกนคณภาพ

1.สรปผลการวจย อภปรายผล ขอเสนอแนะ

2.จดท ารายงานการวจย

ขนท 6 น าเสนอ

รายงานการวจย

ผลการวจย

และขอเสนอแนะ

ขนตอนการด าเนนการ กระบวนการ ผลทไดรบ

แผนภาพท 3.1 สรปขนตอนด าเนนการวจย

144

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพการด าเนนการและปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ น าเสนอผลวเคราะหขอมลโดยใชตารางประกอบค าบรรยายในขอมลเชงปรมาณและสรปเนอหาส าคญในขอมลเชงคณภาพ แบงเปน 4 สวน คอ สวนท 1 สถานภาพของกลมตวอยาง สวนท 2 ผลการศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง สวนท 3 ผลการวเคราะหคาเฉลยของปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร สวนท 4 ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงและสวนท 5 ผลการวเคราะหกรณศกษา รายละเอยดดงน

สวนท 1 สถานภาพของกลมตวอยาง ผลการศกษาสถานภาพของกลมตวอยางไดจากแบบสอบถามท ผวจยสงไปยงกลมผให

ขอมล ไดแกผ อ านวยการและผ รบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจในการประกนคณภาพภายในซงเปนกลมตวอยาง จ านวน 340 ฉบบ ผลปรากฏวา ผวจยไดรบแบบสอบถามกลบคนมาจ านวน 310 ฉบบ รายละเอยดดงตารางน ตารางท 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามขนาดโรงเรยน

สถานภาพผตอบแบบสอบถาม ขนาดโรงเรยน

รวม เลก กลาง ใหญ

ผอ านวยการ 53 60 42 155 ผรบผดชอบงานประกนคณภาพ 53 60 42 155 รวม 106 120 84 310

คดเปนรอยละ 34.20 38.70 27.10 100 จากตารางท 4.1 แสดงวาแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาจ านวนรอยละ 91.18 จ าแนกเปนผใหขอมลกลมผอ านวยการและผรบผดชอบงานประกนคณภาพโรงเรยน จากโรงเรยนขนาดเลกรอยละ 34.20 ขนาดกลาง รอยละ 38.70 และขนาดใหญ รอยละ 27.10

145

สวนท 2 ผลการศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ผลการวเคราะหสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน

เอกชนเขตกรงเทพมหานคร โดยรวมและจ าแนกเปนรายดาน ปรากฏดงตารางท 4.2 - 4.10 ตารางท 4.2 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฏกระทรวง โดยรวม

การประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1. การก าหนดมาตรฐานการศกษา 4.47 0.42 มาก 3

2. การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 4.50 0.42 มากทสด 2

3. การจดระบบบรหารและสารสนเทศ 4.42 0.47 มาก 4

4. การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 4.41 0.46 มาก 6

5. การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 4.37 0.50 มาก 8

6. การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน 4.42 0.53 มาก 4

7. การจดท ารายงานประจ าป 4.52 0.48 มากทสด 1

8. การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง 4.41 0.53 มาก 6

รวม 4.44 0.41 มาก

จากตารางท 4.2 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยภาพรวม มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.44) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การจดท ารายงานประจ าป มคาเฉลยมากทสด( =4.52) รองลงมาคอ การจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา ( =4.50) และการก าหนดมาตรฐานการศกษา ( =4.47) สวนการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ( =4.37) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

146

ตารางท 4.3 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา

การก าหนดมาตรฐานการศกษา S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1. มการวเคราะหตวบงชและมาตรฐานการศกษาขนพนฐานของ กระทรวงศกษาธการอยางละเอยดกอนจดท ามาตรฐานการศกษา ของโรงเรยน

4.47 0.57 มาก 4

2. มการน าปรชญา วสยทศน จดเดนหรอโอกาสของโรงเรยนก าหนด ไวในมาตรฐานการศกษาทแสดงถงจดเนนของการจดการศกษา

4.66 0.48 มากทสด 1

3. ก าหนดสาระส าคญไวในมาตรฐานและตวบงชทสะทอน ถงอตลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยนไดสอดคลอง กบสภาพจรง

4.49 0.56 มาก 3

4. การก าหนดคาเปาหมายความส าเรจของมาตรฐานการศกษาและ ตวบงชมความเหมาะสมและเปนไปได

4.45 0.55 มาก 5

5. มการประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานใหครและบคลากร พอแม ผปกครอง ชมชนและหนวยงานทเกยวของรบทราบอยางทวถง

4.12 0.75 มาก 6

6. การประกนคณภาพภายในยดตวบงชตามมาตรฐานการศกษาท ก าหนดไวอยางครบถวน

4.63 0.55 มากทสด 2

รวม 4.47 0.42 มาก

จากตารางท 4.3 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก( =4.42) โดยมประเดนการน าปรชญา วสยทศน จดเดนหรอโอกาสของโรงเรยนก าหนดไวในมาตรฐานการศกษาทแสดงถงจดเนนของการจดการศกษา ( = 4.66) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมา คอ การประกนคณภาพภายในยดตวบงชตามมาตรฐานการศกษาทก าหนดไวอยางครบถวน ( =4.63) และก าหนดสาระส าคญไวในมาตรฐานและตวบงชทสะทอนถงอตลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยนไดสอดคลองกบสภาพจรง( = 4.49) ตามล าดบ สวนการประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานใหครและบคลากร พอแม ผปกครอง ชมชนและหนวยงานทเกยวของรบทราบอยางทวถง ( = 4.12) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

147

ตารางท 4.4 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา

การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1. มการใหความรเพอสรางความรความเขาใจครและบคลากร กอนการด าเนนการจดท าแผนฯ

4.49 0.60 มาก 5

2. ครและบคลากรสวนใหญมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนา คณภาพการศกษา

4.42 0.64 มาก 6

3. มการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) เพอทราบ ปจจบนปญหาของโรงเรยน

4.37 0.63 มาก 7

4. มการใชมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ผลการประเมนคณภาพ ภายใน และผลการประเมนภายนอกประกอบการจดท า แผนพฒนาคณภาพการศกษา

4.52 0.56 มากทสด 4

5. โครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาครอบคลมแผนงาน วชาการ แผนงานบคลากร แผนงานงบประมาณและการเงน และแผนงานบรหารทวไป

4.53 0.57 มากทสด 3

6. มการก าหนดบทบาทหนาทครและบคลากรภายในโรงเรยน ใหรบผดชอบแผนงาน/โครงการ/กจกรรมอยางชดเจน

4.66 0.52 มากทสด 1

7. มการเขยนโครงการอยางนอยตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดความส าเรจ ก าหนดวธการด าเนนงานและ ก าหนดผรบผดชอบ

4.65 0.57 มากทสด 2

8. มการเสนอขอความเหนชอบแผนพฒนาคณภาพการจด การศกษาจากคณะกรรมการบรหารโรงเรยนกอนน าไปใชทกครง

4.37 0.72 มาก 8

รวม 4.50 0.41 มากทสด

จากตารางท 4.4 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมากทสด ( =4.50) โดยมประเดนการก าหนดบทบาทหนาทครและบคลากรภายในโรงเรยนใหรบผดชอบแผนงาน/โครงการ/กจกรรมอยางชดเจน ( = 4.66) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ มการเขยนโครงการอยางนอยตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดความส าเรจ ก าหนดวธการด าเนนงานและก าหนดผรบผดชอบ ( =4.65) และโครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาครอบคลมแผนงานวชาการ แผนงานบคลากร แผนงานงบประมาณและการเงน และแผนงานบรหารทวไป ( = 4.53)ตามล าดบ สวนการเสนอขอความเหนชอบ

148

แผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาจากคณะกรรมการบรหารโรงเรยนกอนน าไปใชทกครง ( = 4.37) มคาเฉลยนอยกวาดานอน ตารางท 4.5 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ

การจดระบบบรหารและสารสนเทศ S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1.จดท าแผนภมโครงสรางการบรหารงาน โดยก าหนด ต าแหนง งานและ บทบาทหนาทบคลากรผรวมงานอยาง ชดเจน

4.55 0.61 มากทสด 3

2.คณะกรรมการบรหารโรงเรยนไดแสดงบทบาทและท า หนาท ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 ตาม มาตรา 31 ครบถวน

4.45 0.60 มาก 4

3.จดท าค าสงมอบหมายงานและคมอการปฏบตงานส าหรบคร และบคลากรชดเจน

4.55 0.57 มากทสด 2

4.ตรวจสอบ ประเมนและจดท ารายงานครบตามระบบการ ประกนคณภาพภายใน

4.56 0.53 มากทสด 1

5.กระจายอ านาจการบรหารและการตดสนใจสครและบคลากรโดยตรง 4.37 0.66 มาก 7 6.จดท าระบบสารสนเทศครอบคลมขอมลผเรยน ครและ บคลากร ทรพยากรทางการศกษาและการจดการเรยนการสอน

4.41 0.65 มาก 5

7.จดระบบขอมลสารสนเทศทใชงานสะดวก เชอมโยง เครอขายกบหนวยงานตนสงกด

4.25 0.69 มาก 6

8.จดเจาหนาทผช านาญงานรบผดชอบและปฏบตงาน สารสนเทศของโรงเรยนไวโดยเฉพาะ

4.20 0.77 มาก 8

รวม 4.42 0.47 มาก

จากตารางท 4.5 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.42) โดยมประเดนการตรวจสอบ ประเมนและจดท ารายงานครบตามระบบการประกนคณภาพภายใน ( = 4.56) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ การจดท าค าสงมอบหมายงานและคมอการปฏบตงานส าหรบครและบคลากรชดเจน ( = 4.55) และจดท าแผนภมโครงสรางการบรหารงาน โดยก าหนดต าแหนงงานและ บทบาทหนาทบคลากรผรวมงานอยางชดเจน ( =4.55) ตามล าดบ สวนการจดเจาหนาทผ ช านาญงานรบผดชอบและปฏบตงานสารสนเทศของโรงเรยนไวโดยเฉพาะ( = 4.20) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

149

ตารางท 4.6 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา

การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1.ประชมชแจง ทบทวนบทบาทหนาทผรบผดชอบงานหรอ โครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาขณะเรมด าเนนงาน

4.46 0.57 มาก 1

2.ตดตาม ประเมนแผนงาน โครงการหรอกจกรรมระหวาง ด าเนนงานเพอปรบปรงแกไข

4.44 0.54 มาก 2

3.ด าเนนงานตามแผนปฏบตการประจ าปเปนไปตามกรอบ ระยะเวลาทก าหนดไว

4.36 0.61 มาก 5

4.ครและบคลากรผรบผดชอบแผนงาน/โครงการปฏบตหนาท ดวยความรบผดชอบสง

4.42 0.58 มาก 3

5.ก ากบ นเทศ ตดตามงาน/โครงการหรอกจกรรมโดยผซง ไดรบการแตงตงปฏบตหนาทเปนไปตามขนตอนและ ระยะเวลาทก าหนด

4.38 0.63 มาก 4

รวม 4.41 0.46 มาก

จากตารางท 4.6 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบ ( = 4.4) โดยมประเดนการประชมชแจง ทบทวนบทบาทหนาทผรบผดชอบงานหรอโครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาขณะเรมด าเนนงาน ( =4.46) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมา คอ การตดตาม ประเมนแผนงาน โครงการหรอกจกรรมระหวางด าเนนงานเพอปรบปรงแกไข ( = 4.44) ครและบคลากรผรบผดชอบแผนงาน/โครงการปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบสง( = 4.42) ตามล าดบ สวนการด าเนนงานตามแผนปฏบตการประจ าปเปนไปตามกรอบระยะเวลาทก าหนดไว ( =4.36) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

150

ตารางท 4.7 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา

การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1.คณะกรรมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาปฏบต ตามบทบาทหนาทอยางครบถวน

4.34 0.61 มาก 5

2.วเคราะหขอมลผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา เชอมโยงกบแผนปฏบตการประจ าป

4.34 0.60 มาก 4

3.ตรวจสอบคณภาพการศกษาโดยเชอมโยงกบกระบวนการ บรหารและกระบวนการเรยนการสอนตามหลกสตร

4.36 0.60 มาก 2

4.สรปและน าเสนอผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ใหผเกยวของรบทราบตามสภาพจรง

4.35 0.62 มาก 3

5.น าขอเสนอแนะและผลการตดตามตรวจสอบคณภาพ การศกษาไปใชประโยชนในการบรหารจดการ การพฒนา คณภาพผเรยน ครและบคลากร

4.44 0.57 มาก 1

รวม 4.37 0.50 มาก

จากตารางท 4.7 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก ( =4.37) โดยมประเดนการน าขอเสนอแนะและผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการบรหารจดการ การพฒนาคณภาพผเรยน ครและบคลากร ( = 4.44) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ การตรวจสอบคณภาพการศกษาโดยเชอมโยงกบกระบวนการบรหารและกระบวนการเรยนการสอนตามหลกสตร ( =4.36) สรปและน าเสนอผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาใหผเกยวของรบทราบตามสภาพจรง ( = 4.35) ตามล าดบ สวนคณะกรรมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาปฏบตตามบทบาทหนาทอยางครบถวน( = 4.34) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

151

ตารางท 4.8 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน

การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1. แตงตงครและบคลากรทมคณสมบตเหมาะสมไมนอยกวา 2 คนเปน คณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน

4.49 0.67 มาก 1

2. ผทรงคณวฒภายนอกทไดรบการแตงตงรวมประเมนคณภาพภายใน ไดตามบทบาทหนาทอยางครบถวน

4.31 0.74 มาก 6

3.วางแผนจดท าปฏทนการประเมนคณภาพภายในไวลวงหนาอยาง ชดเจนเปนททราบกนโดยทวกน

4.44 0.62 มาก 4

4.คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนครอบคลมทก มาตรฐานการศกษา

4.49 0.68 มาก 2

5. คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนโดยใชเครองมอ วธการทเหมาะสม หลากหลายและวดไดตรงตามมาตรฐาน ตวบงช

4.36 0.72 มาก 5

6.น าผลการประเมนคณภาพภายในไปพฒนาคณภาพผเรยน การบรหาร จดการ การสรางสงคมแหงการเรยนร การพฒนาอตลกษณ เอกลกษณและมาตรการสงเสรม

4.45 0.60 มาก 3

รวม 4.42 0.53 มาก

จากตารางท 4.8 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายในมคาเฉลย การด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.42) โดยมประเดนการแตงตงครและบคลากรทมคณสมบตเหมาะสมไมนอยกวา 2 คน เปนคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ( =4.49) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนครอบคลมทกมาตรฐานการศกษา ( =4.49) และมการน าผลการประเมนคณภาพภายในไปพฒนาคณภาพผเรยน การบรหารจดการ การสรางสงคมแหงการเรยนร การพฒนาอตลกษณ เอกลกษณและมาตรการสงเสรม( = 4.45)ตามล าดบ สวน การจดใหมผทรงคณวฒภายนอกทไดรบการแตงตงรวมประเมนคณภาพภายในไดตามบทบาทหนาทอยางครบถวน ( = 4.31) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

152

ตารางท 4.9 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการจดท ารายงานประจ าป

การจดท ารายงานประจ าป S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1.จดท ารายงานประจ าปทสอดคลองกบผลการประเมนคณภาพภายใน 4.67 0.49 มากทสด 1 2.จดท ารายงานประจ าปครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าปและขอเสนอแนะ แนวทางพฒนาในอนาคต

4.63 0.50 มากทสด 2

3.จดท ารายงานประจ าปทสะทอนใหเหนถงคณภาพผเรยนเปนส าคญ 4.63 0.52 มากทสด 3 4.คณะกรรมการบรหารโรงเรยนมสวนรวมรบทราบและให ความเหนชอบรายงานประจ าปกอนน าไปเผยแพรทกปการศกษา

4.41 0.69 มาก 4

5.เผยแพรรายงานคณภาพประจ าปตอสาธารณะ ตนสงกดหรอ หนวยงานอนทเกยวของใหเปนทรบรกนอยางกวางขวาง

4.24 0.75 มาก 5

รวม 4.52 0.47 มากทสด

จากตารางท 4.9 พบวา สภาพการการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการจดท ารายงานประจ าป มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมากทสด ( = 4.52) โดยมประเดนจดท ารายงานประจ าปทสอดคลองกบผลการประเมนคณภาพภายใน ( = 4.67) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ จดท ารายงานประจ าปครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าปและขอเสนอแนะ /แนวทางพฒนาในอนาคต( = 4.63) จดท ารายงานประจ าปครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าป และขอเสนอแนะ/แนวทางพฒนาในอนาคต ( = 4.63) และจดท ารายงานประจ าปทสะทอนใหเหนถงคณภาพผเรยนเปนส าคญ ( = 4.63) ตามล าดบ สวนการเผยแพรรายงานคณภาพประจ าปตอสาธารณะ ตนสงกดหรอหนวยงานอนทเกยวของใหเปนทรบรกนอยางกวางขวาง ( = 4.24) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

153

ตารางท 4.10 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสภาพการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง

การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง S.D. ระดบการด าเนนการ

ล าดบ

1.น าผลจากการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาและประเดน ขอเสนอแนะมาวางแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษา

4.40 0.63 มาก 4

2.น าผลการประเมนคณภาพภายในมาปรบปรงพฒนาผเรยน ปรบปรงพฒนางานบรหารทวไป งานการเรยนการสอน งบประมาณและการพฒนาบคลากร

4.46 0.58 มาก 2

3.ด าเนนงานตามระบบวงจรคณภาพอยางตอเนองจนเปน วฒนธรรมคณภาพในการท างานตามปกต

4.43 0.63 มาก 3

4.มการวเคราะห สงเคราะห ท าประชาพจารณหรอแลกเปลยน เรยนรจากผลการประเมนคณภาพภายในเพอน าไปใชปรบปรง พฒนาโรงเรยน

4.27 0.71 มาก 5

5.วางแผนการเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพ ภายนอกครงตอไปทกครง

4.48 0.64 มาก 1

รวม 4.41 0.53 มาก

จากตารางท 4.10 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนองมคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.41) โดยมประเดนการวางแผนการเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพภายนอกครงตอไปทกครง( = 4.48) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาคอ การน าผลการประเมนคณภาพภายในมาปรบปรงพฒนาผเรยน ปรบปรงพฒนางานบรหารทวไป งานการเรยนการสอน งบประมาณและการพฒนาบคลากร ( = 4.46) และด าเนนงานตามระบบวงจรคณภาพอยางตอเนองจนเปนวฒนธรรมคณภาพในการท างานตามปกต ( =4.43) ตามล าดบ สวน การวเคราะห สงเคราะห ท าประชาพจารณหรอแลกเปลยนเรยนรจากผลการประเมนคณภาพภายในเพอน าไปใชปรบปรง พฒนาโรงเรยน ( = 4.27) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

154

สวนท 3 ผลการวเคราะหคาเฉลยของปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร ผลการว เคราะหคาเฉลยระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม

กฎกระทรวงทใชในโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร ตามความคดเหนของผอ านวยการและผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยนเอกชน ในภาพรวมและจ าแนกเปนรายดาน ปรากฏผลดงตารางท 4.11 - 4.26 ตารางท 4.11 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง โดยภาพรวม

ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน S.D. ระดบ การใช

ล าดบ

1. ดานโครงสรางองคการ 4.41 0.50 มาก 6 2. ดานเทคโนโลย 4.11 0.67 มาก 14 3. ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ 4.15 0.55 มาก 13 4. ดานสภาพแวดลอมทางสงคม 4.37 0.52 มาก 7 5. ดานสภาพแวดลอมทางการเมอง 3.34 0.49 ปานกลาง 15 6. ดานวฒนธรรมองคการ 4.49 0.47 มาก 2 7. ดานบรรยากาศองคการ 4.48 0.48 มาก 3 8. ดานความผกพนตอองคการ 4.42 0.51 มาก 5 9. ดานการปฏบตตามบทบาทหนาท 4.36 0.50 มาก 8 10. ดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ 4.42 0.49 มาก 4 11. ดานการจดหาและการใชทรพยากร 4.22 0.57 มาก 12 12. ดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน 4.35 0.50 มาก 10 13. ดานกระบวนการตดตอสอสาร 4.34 0.53 มาก 11 14. ดานภาวะผน าและการตดสนใจ 4.55 0.46 มากทสด 1 15. ดานการปรบตวขององคการและรเรมสงใหม 4.36 0.55 มาก 9

จากตารางท 4.11 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงระดบทใชในโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครมคาเฉลยมากทสด คอ ปจจยดานภาวะผน าและการตดสนใจ ( = 4.55) รองลงมาไดแก ปจจยดานวฒนธรรมองคการ( = 4.49) และปจจยดานบรรยากาศองคการ( = 4.48) สวนปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง( = 3.34) มคาเฉลยนอยกวาปจจยดานอน

155

ตารางท 4.12 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานโครงสรางองคการ

ปจจยดานโครงสรางองคการ S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การแสดงถงวตถประสงคของการมสวนรวมในการพฒนา

ระบบบรหารจดการคณภาพการศกษาของโรงเรยน

4.65 0.58 มากทสด 1

2. การแสดงภาระหนาทในการปฏรปการเรยนรทงระบบให

สมพนธเชอมโยงกน

4.50 0.56 มากทสด 2

3. การก าหนดหนาทความรบผดชอบดแลเกยวกบงานวชาการ

ของโรงเรยนและตามทบญญตไวในกฎหมายโรงเรยนเอกชน

4.43 0.61 มาก 3

4. การแบงงานหรอจดกลมงาน แลวมอบหมายแตละคนหรอ

แตละหนวยงานรบผดชอบและจดใหมการประสานงานกน

อยางมระบบ

4.35 0.73 มาก 5

5. การแสดงความสมพนธตามล าดบชนระหวางผบงคบบญชา

กบผใตบงคบบญชาถงบทบาทหนาทและความรบผดชอบ

ลดหลนกนไป

4.22 0.64 มาก 7

6. การแสดงจ านวนผอยภายใตการควบคมดแลจาก

ผบงคบบญชาหรอหวหนากลมใกลชดและสามารถ

ตดตอสอสารรวดเรว

4.31 0.64 มาก 6

7. อ านาจการควบคมบงคบบญชาอยทคณะกรรมการบรหาร

โรงเรยนอยางมเอกภาพ

4.42 0.61 มาก 4

รวม 4.41 0.50 มาก

จากตารางท 4.12 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงดานโครงสรางองคการมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.41) โดยการแสดงถงวตถประสงคของการมสวนรวมพฒนาระบบบรหารจดการคณภาพการศกษาของโรงเรยน ( = 4.65) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก การแสดงภาระหนาทในการปฏรปการเรยนรทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน( = 4.50) และการก าหนดหนาทความรบผดชอบดแลเกยวกบงานวชาการของโรงเรยนและตามทบญญตไวในกฎหมายโรงเรยนเอกชน ( = 4.43) ตามล าดบ สวนคาเฉลยทนอยกวาดานอน คอ

156

การแสดงความสมพนธตามล าดบชนระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาถงบทบาทหนาทและความรบผดชอบลดหลนกนไป( = 4.22)

ตารางท 4.13 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานเทคโนโลย

ปจจยดานเทคโนโลย S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การก าหนดนโยบายดานเทคโนโลยไวในแผนพฒนาคณภาพ

การศกษาชดเจน

4.14 0.80 มาก 3

2. การพฒนาและจดหาสอเทคโนโลยใหทนสมยและเพยงพอตอ

ความตองการ

4.29 0.71 มาก 1

3. ฐานขอมลทเปนระบบส าหรบใชในการประเมนคณภาพ

การศกษา

4.04 0.80 มาก 4

4. การพฒนาบคลากรใหมความช านาญใชสอและเทคโนโลย

ทางการศกษา

3.93 0.81 มาก 5

5. สอและเทคโนโลยของโรงเรยนสวนใหญใชเพอการพฒนา

คณภาพการศกษา

4.15 0.94 มาก 2

รวม 4.11 0.67 มาก

จากตารางท 4.13 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงดานเทคโนโลยมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.11) โดยการพฒนาและจดหาสอเทคโนโลยใหทนสมยและเพยงพอตอความตองการ ( = 4.29)มคาเฉลยมากทสด สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก สอและเทคโนโลยของโรงเรยนสวนใหญใชเพอการพฒนาคณภาพการศกษา = 4.15 , S.D.=0.94 และการก าหนดนโยบายดานเทคโนโลยไวในแผนพฒนาคณภาพการศกษาชดเจน

= 4.14 , S.D.=0.80 ตามล าดบ สวนทสงผลนอยทสดคอ การพฒนาบคลากรใหมความช านาญใชสอและเทคโนโลยทางการศกษา = 3.93 , S.D.=0.81

157

ตารางท 4.14 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การค านงถงระดบรายไดและความเปนหนของครวเรอนเปนแนว

ทางการจดเกบคาธรรมเนยมของโรงเรยน

4.12 0.72 มาก 3

2. อาชพและสถานประกอบการของผปกครองเปนขอพจารณาในการ

รบนกเรยนเขาเรยน

4.12 0.73 มาก 4

3.การปรบตวตามสภาวะการขยายตวของภาคอตสาหกรรม สนคาและ

บรการเพอยกระดบคณภาพการศกษาของโรงเรยน

4.18 0.70 มาก 2

4. ความจ าเปนในการใชเงนอดหนนรายหวจากรฐบาลเตมจ านวน

พฒนาคณภาพนกเรยน

4.19 0.66 มาก 1

รวม 4.15 0.55 มาก

จากตารางท 4.14 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.15) โดยความจ าเปนในการใช

เงนอดหนนรายหวจากรฐบาลเตมจ านวนพฒนาคณภาพนกเรยน( = 4.19) มคาเฉลยมากทสด

รองลงมา ไดแกการปรบตวตามสภาวะการขยายตวของภาคอตสาหกรรม สนคาและบรการเพอ

ยกระดบคณภาพการศกษาของโรงเรยน( = 4.18) และการค านงถงระดบรายไดและความเปนหน

ของครวเรอนเปนแนวทางการจดเกบคาธรรมเนยมของโรงเรยน( =4.12) ตามล าดบ สวนทม

คาเฉลยนอยกวาดานอน คอ อาชพและสถานประกอบการของผปกครองเปนขอพจารณาในการรบ

นกเรยนเขาเรยน( = 4.12)

158

ตารางท 4.15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางสงคม

ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. สทธและหนาทตามกฎหมายของประชาชนในทองถนหรอชมชน

ทมตอระบบการประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน

4.26 0.68 มาก 5

2. คานยมและความคาดหวงของสงคมเปนแรงผลกดนโรงเรยนให

พฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง

4.50 0.62 มากทสด 1

3. ประชาชนในทองถนและผปกครองมทศนคตทดตอระบบการ

ประกนคณภาพการศกษา

4.27 0.67 มาก 4

4. ผปกครองใหความไววางใจและเชอมนศรทธาการมมาตรฐาน

การศกษาของโรงเรยน

4.44 0.62 มาก 2

5. หนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชนพรอมเขามามสวนรวม

และสนบสนนงานโรงเรยน

4.36 0.68 มาก 3

รวม 4.37 0.52 มาก

จากตารางท 4.15 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานสภาพแวดลอมทางสงคมมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.37) โดยคานยมและความคาดหวงของสงคมเปนแรงผลกดนโรงเรยนใหพฒนาคณภาพอยางตอเนอง( = 4.50) ทมคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก ผปกครองใหความไววางใจและเชอมนศรทธาการมมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน ( = 4.44)และหนวยงาน องคกร ท งภาครฐและเอกชนพรอมเขามามสวนรวมและสนบสนนงานโรงเรยน( = 4.36)ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอสทธและหนาทตามกฎหมายของประชาชนในทองถนหรอชมชนทมตอระบบการประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน( = 4.26)

159

ตารางท 4.16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานสภาพแวดลอมทางการเมอง

ปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. นโยบายดานการศกษาของรฐบาลเปนกรอบแนวทางการพฒนา

คณภาพของโรงเรยน

3.62 0.85 มาก 3

2. การน านโยบายการพฒนาคณภาพในระดบกระทรวงและระดบกรมสการปฏบตในโรงเรยนเปนสงทท าไดงาย

3.72 0.81 มาก 2

3. ขนตอนตามกฎทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการการประกนคณภาพการศกษาฉบบปจจบนโรงเรยนใชด าเนนการประกนคณภาพภายในไดส าเรจ

3.78 0.75 มาก 1

4. นกการเมองในระดบทองถนหรอระดบชาตมบทบาทตอการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน

2.64 1.02 ปานกลาง 5

5. การเขามาสนบสนนการด าเนนงานของโรงเรยนจากส านกงานเขตของกรงเทพมหานคร

2.94 1.04 ปานกลาง 4

รวม 3.34 0.49 ปานกลาง

จากตารางท 4.16 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงดานสภาพแวดลอมทางการเมองมคาเฉลย อยในระดบปานกลาง ( = 3.34) โดยขนตอนตามกฎทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการการประกนคณภาพการศกษาฉบบปจจบนโรงเรยนใชด าเนนการประกนคณภาพภายในไดส าเรจ( = 3.78) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก การน านโยบายการพฒนาคณภาพในระดบกระทรวงและระดบกรมสการปฏบตในโรงเรยนเปนสงทท าไดงาย ( = 3.72)และนโยบายดานการศกษาของรฐบาลเปนกรอบแนวทางการพฒนาคณภาพของโรงเรยน( = 3.62) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอนกการเมองในระดบทองถนหรอระดบชาตมบทบาทตอการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน( = 2.64)

160

ตารางท 4.17 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานวฒนธรรมองคการ

ปจจยดานวฒนธรรมองคการ S.D. ระดบ การใช

ล าดบ

1. การถายทอดคานยมในการใชระเบยบแบบแผนของโรงเรยนทถอ ปฏบตสบตอกนมา

4.40 0.60 มาก 6

2. ถอเปนบทบาทหนาทของบคลากรทจะตองปรบตวใหเขากบ สถานการณปจจบนของโรงเรยนทเนนคณภาพการศกษา

4.50 0.61 มากทสด 4

3. การมสวนรวมก าหนดและยอมรบกฎเกณฑตวชวดความส าเรจ และพฤตกรรมการท างานของบคลากร

4.51 0.58 มากทสด 3

4. บคลากรมเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการ ปฏบตงานตามปกต

4.55 0.61 มากทสด 1

5. การก าหนดรปแบบ ระเบยบแบบแผนการปรบปรงพฒนาคณภาพ เปนการเฉพาะของโรงเรยน

4.52 0.54 มากทสด 2

6. ความส าเรจของการจดการศกษาเกดจากการมวฒนธรรมองคการ ทเขมแขงและมนคง

4.48 0.58 มาก 5

รวม 4.50 0.47 มากทสด

จากตารางท 4.17 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานวฒนธรรมองคการมคาเฉลย อยในระดบมากทสด ( = 4.50) โดยบคลากรมเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกต ( = 4.55) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก การก าหนดรปแบบ ระเบยบแบบแผนการปรบปรงพฒนาคณภาพเปนการเฉพาะของโรงเรยน ( = 4.52)และการมสวนรวมก าหนดและยอมรบกฎเกณฑตวชว ดความส าเรจและพฤตกรรมการท างานของบคลากร( = 4.51)ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอการถายทอดคานยมในการใชระเบยบแบบแผนของโรงเรยนทถอปฏบตสบตอกนมา( = 4.40)

161

ตารางท 4.18 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานบรรยากาศองคการ

ปจจยดานบรรยากาศองคการ S.D. ระดบ การใช

ล าดบ

1. ระบบโครงสรางการบรหารโรงเรยนทมความยดหยนและกระจายอ านาจ 4.51 0.57 มากทสด 3 2. สภาพแวดลอมทางกายภาพภายในโรงเรยนเออตอการจดกจกรรมการ เรยนร

4.63 0.51 มากทสด 1

3. โรงเรยนมความเปนอสระและความเปนเอกภาพในการบรหารจดการ 4.48 0.56 มาก 4 4. ความคลองตว ยดหยนและลดขนตอนการปฏบตงานของบคลากร 4.54 0.54 มากทสด 2 5. บคลากรมบทบาทหนาทชดเจนมสถานภาพทแสดงถงความมนคงใน อาชพ

4.43 0.76 มาก 6

6. ความสมพนธระหวางผบรหารกบบคลากรหรอระหวางบคลากรดวยกน เปนแบบมตรภาพ

4.44 0.67 มาก 5

7. มการเปดเผยขอมลขาวสารเกยวกบวธการและผลการพฒนาคณภาพของ โรงเรยนอยางตรงไปตรงมาและทวถง

4.33 0.69 มาก 7

รวม 4.48 0.48 มาก

จากตารางท 4.18 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานบรรยากาศองคการมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.48) โดยสภาพแวดลอมทางกายภาพภายในโรงเรยนเออตอการจดกจกรรมการเรยนร( = 4.63)มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก ความคลองตว ยดหยนและลดขนตอนการปฏบตงานของบคลากร( = 4.54)และระบบโครงสรางการบรหารโรงเรยนทมความยดหยนและกระจายอ านาจ ( =4.51) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ การเปดเผยขอมลขาวสารเกยวกบวธการและผลการพฒนาคณภาพของโรงเรยนอยางตรงไปตรงมาและทวถง( = 4.33)

162

ตารางท 4.19 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานความผกพนตอองคการ

ปจจยดานความผกพนตอองคการ S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. ปรมาณนกเรยนและความนาเชอถอไดในคณภาพของโรงเรยนทม มาอยางตอเนอง

4.54 0.59 มากทสด 1

2. การไดรบโอกาสยกยองใหเปนผมประสบการณ มอายการท างาน และไดรบความนบถอใหเปนผอาวโส

4.43 0.75 มาก 3

3. การเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอน คาจางคาตอบแทนสงเพยงพอ ตอการด ารงชพ

4.33 0.74 มาก 6

4. ความสนใจและการเอาใจใสในวชาชพครของโรงเรยนทมตอ บคลากร

4.41 0.55 มาก 4

5. บคลากรในโรงเรยนไดรบการเสรมสรางคานยมทผสมกลมกลนกน และความสมพนธทดตอกน

4.43 0.60 มาก 2

6. ระดบความตอเนองในการสรางผลงานตามบทบาทหนาทประสบ ผลส าเรจ

4.41 0.57 มาก 5

รวม 4.42 0.51 มาก

จากตารางท 4.19 พบวา โรงปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงดานความผกพนตอองคการมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.42) โดยปรมาณนกเรยนและความนาเชอถอไดในคณภาพของโรงเรยนทมมาอยางตอเนอง ( = 4.54) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก บคลากรในโรงเรยนไดรบการเสรมสรางคานยมทผสมกลมกลนกนและความสมพนธทดตอกน( =4.43) และการไดรบโอกาสยกยองใหเปนผมประสบการณ มอายการท างานและไดรบความนบถอใหเปนผอาวโส( = 4.43)ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ การเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอน คาจางคาตอบแทนสงเพยงพอตอการด ารงชพ( = 4.33)

163

ตารางท 4.20 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการปฏบตตามบทบาทหนาท

ดานการปฏบตตามบทบาทหนาท S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การวเคราะหหลกสตร การออกแบบการเรยนร การใชสอและ เทคโนโลยเพอการเรยนร

4.45 0.57 มาก 1

2. การวเคราะห วจยแกไขปญหา ปรบปรง พฒนาและชวยเหลอนกเรยน 4.39 0.64 มาก 2 3. การพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตร 4.32 0.61 มาก 5 4. การบรหารจดการหองเรยนเพอสรางบรรยากาศการเรยนร 4.33 0.63 มาก 3 5. การท างานแบบทมในโรงเรยน 4.33 0.67 มาก 4

รวม 4.36 0.50 มาก

จากตารางท 4.20 พบวาปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานการปฏบตงานตามบทบาทหนาทมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.36) โดยการวเคราะหหลกสตร การออกแบบการเรยนร การใชสอและเทคโนโลยเพอการเรยนร( =4.45) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแกการวเคราะห วจยแกไขปญหา ปรบปรง พฒนาและชวยเหลอนกเรยน ( = 4.39) และการบรหารจดการหองเรยนเพอสรางบรรยากาศการเรยนร( = 4.33) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตร( =4.32)

164

ตารางท 4.21 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ

ปจจยดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การวเคราะหภารกจโรงเรยนเพอก าหนดเปาหมายเชงคณภาพ 4.40 0.64 มาก 4

2. การใชเทคนควเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน

โอกาส และอปสรรคในการพฒนาคณภาพของโรงเรยน

4.56 0.55 มากทสด 2

3. แผนกลยทธเปนแนวทางการจดท าแผนปฏบตการประจ าปของ

โรงเรยน

4.50 0.57 มากทสด 3

4. การตดสนใจวางแผนบรหารโรงเรยนอยางมระบบ มทศทางม

กระบวนการท างานทชดเจน

4.11 0.83 มาก 7

5. การแกไขจดออนและพฒนาจดแขงในการพฒนาคณภาพ

การศกษาของโรงเรยน

4.58 0.58 มากทสด 1

6. เปาหมายกลยทธเปนตวชวดคาใชจายและความส าเรจของงานตาม

ระยะเวลาทก าหนด

4.36 0.64 มาก 6

7. การประเมนทศทางการพฒนานโยบายใหมความสอดคลองกบ

สภาพแวดลอม เพอความอยรอดของโรงเรยนใหด ารงอยไดตอไป

ในอนาคต

4.39 0.64 มาก 5

รวม 4.42 0.49 มาก

จากตารางท 4.21 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดาน

การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.42) โดยการแกไขจดออนและ

พฒนาจดแขงในการพฒนาคณภาพ การศกษาของโรงเรยน( = 4.58) มคาเฉลยมากทสด รองลงมา

ไดแก การใชเทคนควเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในการ

พฒนาคณภาพของโรงเรยน( = 4.56) และแผนกลยทธเปนแนวทางการจดท าแผนปฏบตการ

ประจ าปของโรงเรยน( = 4.50) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอการตดสนใจ

วางแผนบรหารโรงเรยนอยางมระบบ มทศทางมกระบวนการท างานทชดเจน( =4.11)

165

ตารางท 4.22 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดหาและการใชทรพยากร

ปจจยดานการจดหาและการใชทรพยากร S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. การวเคราะหขอมลเพอการวางแผนการใชจายงบประมาณ ประจ าปของโรงเรยน

4.22 0.67 มาก 4

2. การแสดงความตองการจ าเปนในการขอจดสรรงบประมาณจาก ตนสงกดใชพฒนาคณภาพการศกษา

4.39 0.60 มาก 2

3. การใชงบประมาณทมงเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของ โรงเรยน

4.42 0.63 มาก 1

4. การระดมทรพยากรเพอการศกษาจากแหลงอนมาพฒนาโรงเรยน 3.94 0.90 มาก 6 5. การจดระบบควบคม ตรวจสอบการใชงบประมาณอยางรดกม และถกตอง

4.09 0.83 มาก 5

6. การสรปและรายงานผลการใชงบประมาณประจ าปตอคณะ กรรมการบรหารโรงเรยน

4.28 0.84 มาก 3

รวม 4.22 0.57 มาก

จากตารางท 4.22 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานการจดหาและการใชทรพยากรมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.22) โดยการใชงบประมาณทมงเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน( = 4.42) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก การแสดงความตองการจ าเปนในการขอจดสรรงบประมาณจากตนสงกดใชพฒนาคณภาพการศกษา( = 4.39)และการสรปและรายงานผลการใชงบประมาณประจ าปตอคณะกรรมการบรหารโรงเรยน( = 4.28)ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอนคอการระดมทรพยากรเพอการศกษาจากแหลงอนมาพฒนาโรงเรยน( = 3.94)

166

ตารางท 4.23 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน

ปจจยดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. โรงเรยนจดวางต าแหนงงานในระดบสายชนเหมาะสมและสอดคลอง

กบภารกจ

4.34 0.70 มาก 4

2. แตงตงผทมทกษะช านาญงานเฉพาะดานเพอชวยเหลออ านวยความ

สะดวกตอสวนรวม

4.31 0.59 มาก 5

3. การพฒนาบคลากรเพอเพมประสทธภาพการท างานอยางตอเนอง 4.26 0.61 มาก 7

4. ก าหนดการใหรางวล สงตอบแทนและสวสดการเหมาะสมเพอ จงใจการปฏบตงาน

4.40 0.58 มาก 2

5. การจดวสดอปกรณเครองใช สงอ านวยความสะดวก แสง เสยง การถายเทอากาศและอณหภมทเหมาะกบการปฏบตงาน

4.48 0.61 มาก 1

6. การเปดโอกาสใหมการปรบเปลยนงานตามความรความสามารถ 4.37 0.62 มาก 3

7. การวนจฉยสงการและความสมพนธกบผบงคบบญชาวางอยบน หลกธรรมาภบาล

4.31 0.75 มาก 6

รวม 4.35 0.50 มาก

จากตารางท 4.23 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงานมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.35) โดย การจดวสดอปกรณเครองใช สงอ านวยความสะดวก แสง เสยง การถายเทอากาศและอณหภมทเหมาะกบการปฏบตงาน ( = 4.48) มคาเฉลยมากทสด รองลงมา ไดแก การก าหนดการใหรางวล สงตอบแทนและสวสดการเหมาะสมเพอจงใจการปฏบตงาน( = 4.40) และการเปดโอกาสใหมการปรบเปลยนงานตามความรความสามารถ( = 4.37) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ การพฒนาบคลากรเพอเพมประสทธภาพการท างานอยางตอเนอง( = 4.26)

167

ตารางท 4.24 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานกระบวนการตดตอสอสาร

ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสาร S.D. ระดบการใช

ล าดบ

1. โรงเรยนประชาสมพนธ เผยแพรเปาหมายการพฒนาคณภาพ

การศกษาใหเปนทรบทราบกนทวไป

4.32 0.66 มาก 5

2. การทบทวนบทบาทหนาทเพอสรางความรความเขาใจเปาหมาย

โรงเรยนอยางเสมอ

4.38 0.64 มาก 2

3. การมปฏสมพนธแลกเปลยนเปดเผยขอมลขาวสารดานคณภาพ

การศกษาเชอมโยงระหวางบคคลและกลมทงภายในและภายนอก

เขาดวยกน

4.35 0.65 มาก 4

4. การใชรปแบบและวธการสอสารทเขาใจไดงายทแสดงออกทาง

ความรสกและอารมณเกดแรงจงใจการปฏบตงานในโรงเรยน

4.39 0.62 มาก 1

5. การสอสารระหวางผบรหารกบบคลากรเปนรปแบบการสอสาร

แบบสองทางมากกวาการสอสารแบบทางเดยว

4.36 0.73 มาก 3

6. ผบรหารโรงเรยนใชเวลาสวนใหญกบการตดตอสอสาร 4.26 0.82 มาก 6

รวม 4.34 0.53 มาก

จากตารางท 4.24 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานกระบวนการตดตอสอสารมคาเฉลย อยในระดบมาก ( = 4.34) โดยการใชรปแบบและวธการสอสารทเขาใจไดงายทแสดงออกทางความรสกและอารมณเกดแรงจงใจการปฏบตงานในโรงเรยน( = 4.39) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก การทบทวนบทบาทหนาทเพอสรางความรความเขาใจเปาหมายโรงเรยนอยางเสมอ( = 4.38) และการสอสารระหวางผบรหารกบบคลากรเปนรปแบบการสอสารแบบสองทางมากกวาการสอสารแบบทางเดยว( = 4.36)ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ ผบรหารโรงเรยนใชเวลาสวนใหญกบการตดตอสอสาร( = 4.32)

168

ตารางท 4.25 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานภาวะผน าและการตดสนใจ

ปจจยดานภาวะผน าและการตดสนใจ S.D. ระดบ การใช

ล าดบ

1. ผบรหารใชสตปญญาและประสบการณจากการศกษาอบรมในวชา สาขาการบรหารและมความรบผดชอบตอการตดสนใจ

4.68 0.49 มากทสด 2

2. ผบรหารตนตว คดรเรมสรางสรรค อดทนและตดสนใจเลอกวธ ท างานใหส าเรจ

4.63 0.55 มากทสด 4

3. ผบรหารเชอมนในตนเอง มความสามารถปรบตวเขากบสถานการณ

ปจจบน

4.67 0.48 มากทสด 3

4. ผบรหารมทกษะในการเปนผน าการประชมและมศลปะในการเจรจา

ตอรอง

4.69 0.47 มากทสด 1

5. ผบรหารมอบและกระจายอ านาจใหผปฏบตการแทนดวยความ ไววางใจ

4.46 0.63 มาก 6

6. ผบรหารยอมรบมตหรอขอเสนอของกลมบคลากรเปนกฎเกณฑ แนว ปฏบตภายในโรงเรยน

4.35 0.70 มาก 9

7. ผบรหารรวบรวม วเคราะห ประมวลผลขอมลและขอจ ากดกอนการ

ตดสนใจ

4.42 0.67 มาก 8

8. ผบรหารใชเวลาสวนใหญไปกบการตดสนใจวนจฉยสงการ 4.62 0.56 มากทสด 5

9. ผบรหารเปดโอกาสการมสวนรวมในการตดสนใจ 4.45 0.64 มาก 7 รวม 4.55 0.46 มากทสด

จากตารางท 4.25 พบวา ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดานภาวะผน าและการตดสนใจมคาเฉลย อยในระดบมากทสด ( = 4.46) โดยผบรหารมทกษะในการเปนผน าการประชมและมศลปะในการเจรจาตอรอง( = 4.69) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก ผบรหารใชสตปญญาและประสบการณจากการศกษาอบรมในวชาสาขาการบรหารและมความรบผดชอบตอการตดสนใจ( = 4.68) และผบรหารเชอมนในตนเอง มความสามารถปรบตวเขากบสถานการณปจจบน( = 4.67) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ ผบรหารยอมรบมตหรอขอเสนอของกลมบคลากรเปนกฎเกณฑ แนวปฏบตภายในโรงเรยน( = 4.35)

169

ตารางท 4.26 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานระดบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการปรบตวขององคการและการรเรม

สงใหม

ปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหมท S.D. ระดบ การใช

ล าดบ

1. โรงเรยนปรบเปลยนรปแบบการบรหารจดการโดยมไดยดอยกบรป แบบเดม

4.43 0.66 มาก 1

2. โรงเรยนใชกลยทธปรบเปลยนทศนคตบคลากรเพอพฒนาและ ยกระดบคณภาพการศกษา

4.35 0.67 มาก 4

3. โรงเรยนจดหาแหลงเรยนร สอและเทคโนโลยททนสมยเขามาม บทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพ

4.32 0.63 มาก 6

4. โรงเรยนวเคราะหสภาพปจจบนปญหา ประเมนผล ทบทวนภารกจ และก าหนดความตองการจ าเปนในการพฒนาคณภาพตอเนอง

4.40 0.64 มาก 2

5. โรงเรยนเพมขดความสามารถบคลากรดานทกษะการใชสอ เทคโนโลยและการสอสาร

4.33 0.62 มาก 5

6. โรงเรยนสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางผลงานนวตกรรม ดานคณภาพการศกษา

4.28 0.68 มาก 7

7. โรงเรยนจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาสมาตรฐานการศกษา ระดบสากล

4.39 0.77 มาก 3

รวม 4.36 0.55 มาก

จากตารางท 4.26 ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงดานการปรบตวขององคการและรเรมสงใหมมคาเฉลยอยในระดบมาก ( = 4.36) โดยโรงเรยนปรบเปลยนรปแบบการบรหารจดการโดยมไดยดอยกบรปแบบเดม( = 4.43)มคาเฉลยมากทสด รองลงมาไดแก โรงเรยนวเคราะหสภาพปจจบนปญหา ประเมนผล ทบทวนภารกจและก าหนดความตองการจ าเปนในการพฒนาคณภาพตอเนอง( = 4.40) และโรงเรยนจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาสมาตรฐานการศกษาระดบสากล( =4.39) ตามล าดบ สวนทมคาเฉลยนอยกวาดานอน คอ โรงเรยนสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางผลงานนวตกรรมดานคณภาพการศกษา( =4.28)

170

สวนท 4 ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ส าหรบสวนน ใชสถตในการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรสภาพการด าเนนการกบปจจยทสงผลตอสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในโดยการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s product-moment correlation coefficient) และวเคราะหปจจยทสงผลตอสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในโดยการวเคราะหการถดถอยพห (Multiple regression analysis:MRA) โดยการคดเลอกตวแปรเขาสมการแบบขนตอนตามวธของ Stepwise รายละเอยดดงน

4.1 การวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรสภาพการประกนคณภาพภายในกบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน เพอการพยากรณปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ ผวจยไดใชคาเฉลยของสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในรายดานและคาเฉลยของปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทงหมดในตารางท 4.27 และน าผลการวเคราะหคาเฉลยสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายใน และคาเฉลยปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงท าการวเคราะหหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน(Pearson’s product-moment correlation coefficient) ระหวางตวแปรดงกลาวดงตารางท 4.28

171

ตารางท 4.27 แสดงคาเฉลยสภาพการประกนคณภาพภายใน(Y) และคาเฉลยปจจยการด าเนนการ ประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง (X) สญลกษณ ความหมาย คาเฉลย

X1 ปจจยดานโครงสรางองคการ 4.41 X2 ปจจยดานเทคโนโลย 4.11

X3 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ 4.15

X4 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม 4.37

X5 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง 3.34

X6 ปจจยดานวฒนธรรมองคการ 4.49

X7 ปจจยดานบรรยากาศองคการ 4.48

X8 ปจจยดานความผกพนตอองคการ 4.42

X9 ปจจยดานการปฏบตตามบทบาทหนาท 4.36

X10 ปจจยดานการก าหนดเปาหมาย เชงกลยทธ 4.42 X11 ปจจยดานการจดหาและการใชทรพยากร 4.22 X12 ปจจย ดานการจดสภาพแวดลอมในการปฏบตงาน 4.35

X13 ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสาร 4.34

X14 ปจจยดานภาวะผน าและการตดสนใจ 4.55

X15 ปจจยดานการปรบตวขององคการและ การรเรมสงใหม 4.36 Y1 การก าหนดมาตรฐานการศกษา 4.47 Y2 การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 4.50 Y3 การจดระบบการบรหารและสารสนเทศ 4.42

Y4 การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 4.41 Y5 การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 4.37 Y6 การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน 4.42 Y7 การจดท ารายงานคณภาพประจ าป 4.52 Y8 การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง 4.41 Ytot สภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในโดยภาพรวม 4.44

172

จากตารางท 4.27 แสดงวา คาเฉลยปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงทใชในโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครดานทมคามากทสด คอ ปจจยดานภาวะผน าและการตดสนใจ ( = 4.55) รองลงมาไดแก ปจจยดานวฒนธรรมองคการ( = 4.49) และปจจยดานบรรยากาศองคการ( = 4.48) สวนปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง( = 3.34) มคาเฉลยนอยกวาปจจยดานอน

ส าหรบ คาเฉลยสภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ในภาพรวม มคาเฉลยการด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.44) โดยการจดท ารายงานประจ าป มคาเฉลยมากทสด( =4.52) รองลงมาคอ การจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา ( =4.50) และการก าหนดมาตรฐานการศกษา ( =4.47) สวนการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ( =4.37) มคาเฉลยนอยกวาดานอน

173

ตารางท 4.28 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในกบปจจย การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ปจจยการด าเนนการ

สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Ytot

X1 .435** .544** .612** .543** .552** .634** .613** .616** .669** X2 .387** .475** .568** .463** .507** .598** .577** .540** .606** X3 .532** .555** .571** .604** .633** .610** .653** .650** .706** X4 .535** .542** .586** .556** .688** .568** .646** .697** .708** X5 .133* .206** .152** .179** .125* .209** .200** .194** .205** X6 .542** .596** .601** .601** .646** .596** .645** .708** .724** X7 .427** .596** .591** .472** .523** .508** .575** .623** .632** X8 .383** .515** .562** .562** .456** .457** .485** .611** .591** X9 .519** .627** .631** .604** .651** .630** .617** .651** .723** X10 .492** .610** .616** .598** .647** .593** .598** .691** .711** X11 .433** .575** .602** .540** .543** .541** .601** .657** .659** X12 .470** .614** .622** .642** .547** .594** .572** .603** .682** X13 .503** .644** .662** .605** .607** .598** .635** .633** .715** X14 .493** .645** .659** .642** .581** .543** .639** .655** .710** X15 .545** .647** .653** .585** .616** .644** .638** .665** .731**

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed) * Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed)

จากตารางท 4.28 พบวา สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน (Ytot) มความสมพนธกบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม(X15)มากทสด โดยมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ.731 ซงหมายความวามความสมพนธกนในระดบสง รองลงมาไดแก ปจจยดานวฒนธรรมองคการ(X6)โดยมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ.724 หมายความวามความสมพนธกนในระดบสงและปจจยดานการปฏบตตามบทบาทหนาท (X9) เทากบ.723 มความหมายวามความสมพนธกนในระดบสงเชนเดยวกน สวนความสมพนธกบปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง (X5) ทมคาสมประสทธ

174

สหสมพนธเทากบ.205 ซงหมายความวามความสมพนธกนในระดบต าและมความสมพนธนอยกวาปจจยดานอน เมอจ าแนกความสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในกบปจจยการด าเนนประกนคณภาพภายในเปนรายค สวนใหญพบวา สภาพการประกนคณภาพภายในมความสมพนธกบปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทความสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง(Y8)กบปจจยด าเนนการดานวฒนธรรมองคการ(X6) ในระดบสง มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .708 รองลงมา ไดแก ความสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง(Y8)กบปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม (X4) มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .697 และความสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง(Y8)กบปจจยดานการก าหนดเปาหมาย เชงกลยทธ (X10)มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ.691 ยกเวน ความสมพนธระหวางสภาพการประกนคณภาพภายในดานการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา (Y5)กบปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง (X5)มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .125 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนความสมพนธในระดบต าและนอยกวาดานอน

4.2 ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน จากการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามพบวาทกตวแปรมความสมพนธกน ผวจยจงด าเนนการวเคราะหปจจยทมอ านาจพยากรณสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ โดยการวเคราะหการถดถอยพห (Multiple Regression Analysis:MRA) คดเลอกตวแปรเขาสมการแบบขนตอนตามวธของ Stepwise จะไดคาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation coefficients) ระหวางตวแปรอสระซงเปนตวแปรพยากรณกบตวแปรตามซงเปนตวแปรเกณฑ และสามารถสรางสมการพยากรณการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใหประสบความส าเรจ

ส าหรบการค านวณหาคาทางสถตในครงน ผวจยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS (Statistical Package for the Social Science) Version 23 ดงนน เพอใหการปอนขอมลเขาโปรแกรมประมวลผลตรงกบตวแปรการวจย จงก าหนดสญลกษณตวแปรและใหความหมาย ดงน

R หมายถง คาสมประสทธสหสมพนธพหคณ R2 หมายถง คาสมประสทธสหสมพนธพหคณก าลงสง ซงแสดงถงประสทธภาพใน

การพยากรณ

175

B หมายถง คาน าหนกของความส าคญของตวพยากรณแตละตวทท าใหเกดความเปลยนแปลงในตวแปรตามเมอสมการพยากรณอยในรปคะแนนดบ

Std. Er. หมายถง ความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมประสทธการถดถอย Beta หมายถง คาน าหนกของความส าคญของตวพยากรณแตละตวทท าใหเกดความ

เปลยนแปลงในตวแปรตามเมอสมการพยากรณอยในรปคะแนนมาตรฐาน Constant หมายถง คาคงทของสมการถดถอยในรปคะแนนดบ นอกจากน ผวจยไดก าหนดสญลกษณตวแปรอสระและตวแปรตาม เพอเขาโปรแกรม

คอมพวเตอร ดงน 1. ตวแปรตน คอปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

15 ดาน ไดแก X1 หมายถง ปจจยดานโครงสรางองคการ

X2 หมายถง ปจจยดานเทคโนโลย X3 หมายถง ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

X4 หมายถง ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม X5 หมายถง ปจจยดานสภาพแวดลอมทางการเมอง

X6 หมายถง ปจจยดานวฒนธรรมองคการ X7 หมายถง ปจจยดานบรรยากาศองคการ X8 หมายถง ปจจยดานการปฏบตงานตามบทบาทหนาท X9 หมายถง ปจจยดานความผกพนตอองคการ X10 หมายถง ปจจยดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ X11 หมายถง ปจจยดานการจดหาและใชทรพยากร X12 หมายถง ปจจยดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน

X13 หมายถง ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสาร X14 หมายถง ปจจยดานภาวะผน าและการตดสนใจ X15 หมายถง ปจจยดานการปรบตวขององคการและรเรมสงใหม Xtot หมายถง ปจจยทโดยภาพรวมทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพ

ภายในตามกฎกระทรวงประสบความส าเรจ 2. ตวแปรตาม คอ สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงด าเนนการ 8 ดานดงน

Y1 หมายถง ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา Y2 หมายถง ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา

176

Y3 หมายถง ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ Y4 หมายถง ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา Y5 หมายถง ดานการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา Y6 หมายถง ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน Y7 หมายถง ดานการจดท ารายงานประจ าป Y8 หมายถง ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง

Ytot หมายถง ภาพรวมของการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ผลการวเคราะหขอมล รายละเอยดปรากฏดงตารางท 4.29 - 4.37

ตารางท 4.29 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน โดยภาพรวม (Ytot)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) 1.070 การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม(X15) .134 .044 .181 3.049* .002 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .148 .045 .190 3.248* .001 การจดโครงสรางองคการ(X1) .115 .039 .140 2.926* .004 วฒนธรรมองคการ (X6) .164 .046 .188 3.526* .000 กระบวนการตดตอสอสาร(X13) .123 .042 .162 2.939* .004 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) .086 .044 .116 1.969* .050 R .834 R Square .695 Adjusted R Square .689 F 115.102* *p > .05

จากตารางท 4.29 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 5 ตวแปรคอ การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม(X15) สภาพแวดลอมทางสงคม(X4) การจดโครงสรางองคการ(X1) วฒนธรรมองคการ(X6) กระบวนการตดตอสอสาร(X13) และสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน(Ytot) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.834 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 69.50 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Ytot = 1.070+.134 X15+.148 X4 + .115X1+ .164X6 +.123X13+.086 X3

177

ตารางท 4.30 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ตามกฎกระทรวง ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา (Y1)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) 2.088 การปรบตวและรเรมสงใหมขององคการ (X15) .259 .057 .336 4.575* .000 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .206 .052 .255 3.930* .000 วฒนธรรมองคการ (X6) .197 .070 .218 2.810* .005 ความผกพนตอองคการ(X8) -.120 .057 -.145 -2.112* .036 R .618 R Square .382 Adjusted R Square .374 F 47.169* *p > .05

จากตารางท 4.30 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 4 ตวแปรคอการปรบตวขององคการ และการรเรมสงใหม(X15) สภาพแวดลอมทางสงคม(X4) วฒนธรรมองคการ(X6)และความผกพนตอองคการ(X8)สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการก าหนดมาตรฐานการศกษา(Y1)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.618 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 38.20 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y1= 2.088+.259X15 +.206 X4+.197X6-.120X8

178

ตารางท 4.31 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา (Y2)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท (Constant) 1.373 ภาวะผน าและการตดสนใจ (X14) .286 .056 .313 5.143* .000 การปฏบตงานตามบทบาทหนาท(X9) .154 .057 .186 2.691* .008 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) .108 .043 .142 2.530* .012 บรรยากาศองคการ (X7) .157 .054 .179 2.905* .004 R .710 R Square .504 Adjusted R Square .497 F 77.373* *p > .05

จากตารางท 4.31 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 4 ตวแปรคอ ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) การปฏบตตามบทบาทหนาท(X9) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) และบรรยากาศองคการ (X7) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา(Y2)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.710 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 50.40 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y2 = 1.378 + .286X14 +.154X9 +.108X3 +.157 X7

179

ตารางท 4.32 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ (Y3)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) .751 กระบวนการตดตอสอสาร(X13) .153 .065 .175 2.371* .018 โครงสรางองคการ(X1) .207 .050 .220 4.153* .000 ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) .206 .073 .202 2.827* .005 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .133 .048 .150 2.793* .006 บรรยากาศองคการ(X7) .127 .055 .130 2.330* .020 R .741 R Square .548 Adjusted R Square .541 F 73.837* *p > .05

จากตารางท 4.32 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 5 ตวแปรคอ 1) กระบวนการตดตอสอสาร (X13) 2) โครงสรางองคการ (X1) 3)ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) 4)สภาพแวดลอมทางสงคม(X4) และ 5)บรรยากาศองคการ(X7) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดระบบบรหารและสารสนเทศ (Y3)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.741 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 54.80 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y3 = .741+. .153 X13+.207 X1+.206 X14+. X4133+.127 X7

180

ตารางท 4.33 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา(Y4)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) 1.147 การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน (X12) .236 .064 .260 3.698* .000 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) .204 .044 .245 4.604* .000 ภาวะผน าและการตดสนใจ (X14) .245 .061 .245 3.977* .000 บรรยากาศองคการ(X7) -.331 .071 -.346 -4.663* .000 ความผกพนตอองคการ(X8) .194 .060 .216 3.208* .001 วฒนธรรมองคการ(X6) .202 .068 .207 2.983* .003 R .745 R Square .555 Adjusted R Square .546 F 62.899* *p > .05

จากตารางท 4.33 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 6 ตวแปรคอ การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน(X12) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ(X3) ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) บรรยากาศองคการ(X7) ความผกพนตอองคการ(X8) และวฒนธรรมองคการ(X6) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา(Y4)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.745 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 55.50 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y4 = 1.147 + .236 X12+.204 X3+.245 X14+ -.331 X7+. 194 X8 +.202 X6

181

ตารางท 4.34 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา (Y5)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) .886 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .364 .053 .379 6.906* .000 การปฏบตงานตามบทบาทหนาท(X9) .277 .072 .277 3.875* .000 การปรบตวขององคการและรเรมสงใหม(X15) .197 .059 .214 3.339* .001 ความผกพนตอองคการ(X8) -.221 .060 -.223 -3.687* .000 วฒนธรรมองคการ(X6) .178 .072 .165 2.476* .014 R .760 R Square .578 Adjusted R Square .571 F 83.202* *p > .05

จากตารางท 4.34 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 5 ตวแปรคอ สภาพแวดลอมทางสงคม(X4) การปฏบตงานตามบทบาทหนาท(X9) การปรบตวและรเรมสงใหมขององคการ(X15) ความผกพนตอองคการ(X8) และวฒนธรรมองคการ(X6) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา(Y5)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.760 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 57.80 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y5 = .886 +.364 X4+.277 X9+.197 X15-.221 X8+.178 X6

182

ตารางท 4.35 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน (Y6)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) .885 การปรบตวและรเรมสงใหมขององคการ (X15) .213 .070 .222 3.046* .003 โครงสรางองคการ(X1) .277 .062 .262 4.472* .000 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) .163 .055 .170 2.983* .003 การปฏบตงานตามบทบาทหนาท(X9) .235 .078 .225 3.004* .003 ความผกพนตอองคการ(X8) -.238 .067 -.231 -3.550* .000 การจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน (X12) .171 .073 .164 2.340* .020 R .738 R Square .545 Adjusted R Square .536 F 60.573* *p > .05

จากตารางท 4.35 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 6 ตวแปรคอ การปรบตวและรเรมสงใหมขององคการ(X15) โครงสรางองคการ(X1) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ(X3) การปฏบตงานตามบทบาทหนาท(X9) ความผกพนตอองคการ(X8) และการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน (X12) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดใหมการประเมนคณภาพภายใน (Y6)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.738 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 54.50 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y6 = .885+.213 X15+.277 X1+.163 X3+.235 X9-.238 X8+.171 X12

183

ตารางท 4.36 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดท ารายงานประจ าป (Y7)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) .753 สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (X3) .162 .059 .186 2.718* .007 ภาวะผน าและการตดสนใจ (X14) .221 .058 .213 3.795* .000 วฒนธรรมองคการ (X6) .169 .062 .166 2.706* .007 โครงสรางองคการ(X1) .170 .052 .177 3.242* .001 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .132 .064 .146 2.077* .039 R .753 R Square .567 Adjusted R Square .560 F 79.682* *p > .05

จากตารางท 4.36 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 5 ตวแปรคอ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ(X3) ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) วฒนธรรมองคการ (X6) โครงสรางองคการ(X1) และสภาพแวดลอมทางสงคม(X4) สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดท ารายงานประจ าป (Y7)อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.753 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 56.70 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน

Y7 = .753+.162 X3+.221 X14+.169 X6+.170 X1+.132 X4

184

ตารางท 4.37 คาสมประสทธถดถอยของปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม กฎกระทรวง ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง (Y8)

ตวแปรทไดรบคดเลอกเขาสมการ B Std.Error Beta T Sig. คาคงท(Constant) -.007 วฒนธรรมองคการ (X6) .279 .065 .245 4.290* .000 สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) .262 .055 .257 4.799* .000 การจดหาและใชทรพยากร (X11) .151 .049 .162 3.078* .002 ภาวะผน าและการตดสนใจ(X14) .166 .062 .142 2.669* .008 โครงสรางองคการ(X1) .140 .053 .130 2.644* .009 R .795 R Square .632 Adjusted R Square .626 F 104.384* *p > .05

จากตารางท 4.37 พบวา ปจจยทเปนตวแปรอสระไดรบการคดเลอกเขาสมการ 5 ตวแปรคอ วฒนธรรมองคการ(X6) สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) การจดหาและใชทรพยากร(X11) ภาวะผน าและการตดสนใจ(X4) และโครงสรางองคการ(X1)

สงผลทางบวกตอตวแปรตาม คอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน ดานการจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง(Y8) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ เทากบ 0.795 และมอ านาจการพยากรณไดรอยละ 63.20 ซงสามารถเขยนเปนสมการพยากรณการถดถอยพหคณในรปคะแนนดบไดดงน Y8 = -.007 +.279 X6+.262 X4+.151 X11+.166 X14+.140 X1

185

สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลกรณศกษา การวเคราะหขอมลกรณศกษา โดยการสมภาษณซงเปนขอมลเชงคณภาพในสวนน ก าหนดกลมตวอยางเปนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาทประสบความส าเรจในการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง โดยใชเกณฑพจารณาจากผลการประเมนภายนอกรอบสามจากส านกงานรบรองและประเมนมาตรฐานคณภาพการศกษา (สมศ.) เฉพาะโรงเรยนทมมาตรฐานการศกษาในระดบดหรอดมาก จ านวน 3 แหง โดยเปนตวแทนโรงเรยนทงขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญและมความยนดใหผวจยเขาสภาคสนามโดยการสมภาษณกลมผอ านวยการและผรบผดชอบงานประกนคณภาพโรงเรยน เพอยนยนและตรวจสอบผลการวจยเชงปรมาณซงพบวา ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนประสบความส าเรจม 6 ปจจย เรยงตามล าดบความส าคญ คอ 1) การก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ 2) สภาพแวดลอมทางสงคม 3) การจดโครงสรางองคการ 4)วฒนธรรมองคการ 5) กระบวนการตดตอสอสาร และ 6) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

ในการศกษา ผวจยเปนเครองมอการวจย ใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก(Indept interview) และตรวจสอบความเชอมนโดยการสอบทานขอมลจากการศกษาเอกสาร(Documentary analysis)และการสงเกต(Observation) ควบคกนไป ผวจยใชเวลาเกบขอมลจากภาคสนาม 3 สปดาห และวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหา (Content analysis) สรปผลยนยนปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง เรยงตามล าดบปจจยส าคญดงน

1. ปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงทเหนดวยอยางมากกบ

ปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหมสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง เชนค ากลาววา “....ผบรหารจ าเปนตองทบทวนและเนนย าการปฏบตเพอปรบเปลยนโรงเรยนตามวสยทศนทก าหนดไว.... แผนของโรงเรยนจะมวสยทศนก าหนดตวชวดความส าเรจสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน ....ทกโครงการจะมการก าหนดระยะเวลาส าเรจ งบประมาณและผรบผดชอบชดเจน....เมอเวลาประชม คณะกรรมการบรหารโรงเรยนจะตดตามความคบหนาเนนถงการปรบตว มการประเมน ปรบปรงและพฒนาหลกสตรใหทนสมยรองรบการเปลยนแปลงสสงคมยคใหมอยเสมอ....ตงแตปการศกษาทผานมา โรงเรยนจดโปรแกรมหองเรยนบรณาการ 3 ภาษา คอ เดมสอนภาษาจน แตเพมภาษาองกฤษ โดยใชภาษาไทยเปนแกนกลาง..เปนเรองททางโรงเรยนใหความส าคญมากเพราะเปนการปฏรปรอบใหมทก าลงมขน สนองความตองการของตนสงกด.....” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9,10 มนาคม 2559)

186

“.....คร ตองปรบตวตามใหทนยค ทนเหตการณ จงพยายามสรรหาวสด อปกรณและเครองคอมพวเตอรใชเปนแหลงเรยนรมากขน ความส าเรจของนกเรยนไมไดขนอยกบครฝายเดยว .... แมงบมจ ากด แตเปนเจตนารมณของคณะกรรมการบรหาร ทตองการจดหาสอวสด อปกรณ เครองคอมพวเตอรมากขน ..เดยวน เราภมใจในบรการใหกบชมชนได ...” (สมภาษณผบรหารโรงเรยน เมอ 14 มนาคม 2559)

“.....เรารวมกนจดท ายทธศาสตร ป 55 ถง 59 โดยก าหนดเปาหมายทจะเกดขนกบนกเรยน ครและโรงเรยน ก าหนดวธด าเนนการยทธศาสตร ตวชวดความส าเรจ และมผรบผดชอบแผนนเราไดเปดเผยตอสาธารณชนดวย ซงเปนแผนพฒนาระยะ 5 ป เสนอ ผานความเหนชอบของคณะกรรมการบรหารและกรรมการมลนธฯ เนนการปรบปรงเปลยนแปลงโรงเรยนใหมมาตรฐานสสากล .....ในอนาคตโรงเรยนตระหนกดวา สมรรถนะของนกเรยนทจะอยในสงคมการแขงขนกนยงมสง” (สมภาษณผอ านวยการ เมอ 25 มนาคม 2559)

จากขอคดเหนดงกลาวสรปไดวา ความคาดหวงและความไววางใจของสงคมและผปกครองสวนมากตองการใหโรงเรยนพฒนาคณภาพนกเรยนสอนาคตทดสามารถปรบตวทนตอเหตการณ เรยนรโลกทศนไดด มความสามารถในการแขงขนเปนแรงผลกดนโรงเรยนปรบปรงพฒนาคณภาพอยางตอเนอง มการประเมนและทบทวน หลกสตรสถานศกษา มความพยายามสรรหาวสด อปกรณและเครองคอมพวเตอรใชเปนแหลงเรยนรมากขน พฒนาทกษะภาษาตางประเทศมากขน เพอรองรบสถานการณการเปลยนแปลงสโลกยคใหม โรงเรยนมความพยายามรายงานผลงานทเกดจากนวตกรรมใหมๆ ของครและนกเรยนในระดบประเทศและตางประเทศอยางตอเนอง

2. ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงมตวอยางค ากลาวทเหน

ดวยมากกบปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดงน

“.....ทเปนสงคมแบบดงเดม มมานาน เรยกวา ชมชน ”.........” สวนท าอาชพงานบรการ และงานคาขาย จะมมากกวางานอน นกเรยนบางสวนตองใชเวลาชวยเหลองานผปกครอง....เปนครอบครวเดยว ไมคอยสนใจเพอนบาน ไมคอยมการสนทนา สงสรรคกน ตางแขงขนกนท ามาหาเลยงชพ ... พฤตกรรมเดกกเปนลกษณะเชนน...ผปกครองจ านวนมากยอมเสยคาใชจายเพอใหลกไดเรยนพเศษกบครทเกงและเปนทยอมรบ....สวนใหญสนใจการเรยนของลก มอบความไววางใจและใหความรวมมอกบครเปนอยางด.... (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9 มนาคม 2559)

187

“.....คานยมของสงคมทเกยวกบการรกษาวนย ความปลอดภยจากภาวะมลพษ ยาเสพตด การอนรกษสงแวดลอม มสวนชวยในการพฒนานกเรยน สรางภมคมกน ความประพฤตปฏบตใหนกเรยนอยในระเบยบวนยไดเปนอยางด.... รอบๆ โรงเรยนมการจดตงกลม ชมรม คอยสอดสองดแลความประพฤตของเดกและเยาวชน....” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยน เมอ 14 มนาคม 2559)

“.....พฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนเนนใหผเรยนไดเรยนรมความรบผดชอบ ตอองคกรตางๆ ในสงคม ใหมสวนในการ อนรกษทรพยากรและสงแวดลอม โรงเรยนปลกฝงคณลกษณะดานความรบผดชอบ ตอองคกรและสงคมใหกบผเรยนในการ อนรกษทรพยากรและสงแวดลอม.... ผปกครองและชมชนไดรวมกลมเปนเครอขายเขามามสวนรวมกจกรรมกบทางโรงเรยน …..” (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนคณภาพการศกษา เมอ 25 มนาคม 2559)

จากขอคดเหนสรปวา สงคมและผปกครองสวนใหญมคานยมคณภาพใหความรวมมอและ ตดตามผลการจดการเรยนรของครอยางตอเนอง จากสถานการณการรวมกลมของประชาสงคมเกยวกบการรกษากฎ ระเบยบวนย การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของสงคม จะ เปนภมคมกนและมสวนชวยพฒนาและสอดสองดแลพฤตกรรมนกเรยน โรงเรยนพฒนาหลกสตร จดกจกรรมพฒนาผเรยนสอดคลองกบความตองการของครอบครวและชมชน

3. ปจจยดานโครงสรางองคการ ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงมค ากลาวทเหนดวยกบ

ปจจยดานโครงสรางองคการสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดงน “....รายละเอยดในแผนภมบรหารโรงเรยนมรายชอคณะกรรมการบรหาร ผมอ านาจสงสด

ลดหลนกนลงไปจากผบรหาร 3 ฝาย จนถงผรบผดชอบงาน โครงการหรอกจกรรมของโรงเรยน... ฝายงานประกนคณภาพการศกษา เปนงานทรองฝายวชาการรบผดชอบโดยมครเปนผปฏบตโดยตรง.... แผนภมบรหารโรงเรยนตดตงเดนชด ผผานไปมาพบเหนไดงาย สวนใหญจะอานและดภาพผรบผดชอบงานประกอบเสมอ....ครงหลงสดมการปรบปรงเปลยนแปลงบางสายงาน เนองจากคนเดมลาออกไปประกอบอาชพอน แตกไมมปญหาในทางปฏบต...(สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9,10 มนาคม 2559)

“..... การจดโครงสราง ถอวาเปนการแปลนงานขนเรมตน ทจะตองท าเพอก าหนดงานใหบคลากรทกคนไดรบผดชอบ งานทกงานกจะประสานกนได ซงเปนภาพรวมของโรงเรยน ..... คณะกรรมการบรหารมสวนรบทราบและเหนชอบค าสงการแตงต งบคลากร ....” (สมภาษณผบรหารโรงเรยน เมอ 14 มนาคม 2559)

188

“.....โรงเรยนจดโครงสรางการบรหารใหม เมอปทแลว โดยเรมตนจาก กรรมการบรหารมลนธ ซงเปนตนสงกด และบรหารจดการโดยคณะกรรมการบรหารโรงเรยน ม ผรบใบอนญาต ผจดการ ผอานวยการรองผอ านวยการ และฝายงาน 7 ฝาย แตละฝายกจะมรายละเอยดของงานยอยลดหลนกนไปตามล าดบ....” (สมภาษณผอ านวยการ เมอ 25 มนาคม 2559)

จากขอคดเหนดงกลาว สรปไดวา การจดโครงสรางองคการเปนกจกรรมหนงในกระบวนการบรหารการศกษาทงระบบ เปนเครองมอของฝายบรหารในการตดตอประสานงาน การตดตามตรวจสอบการท างาน มคมอแบบแผนภมโครงสรางก าหนดต าแหนงบรรยายงาน จ านวนบคลากร โครงสรางองคการสามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณของงานและบคลากร

4. ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงมค ากลาวทเหนดวยกบ

ปจจยดานวฒนธรรมองคการสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ดงน “....ผปกครองยอมรบและศรทธาในความเปนน าหนงใจเดยวกนของคร เรามขอตกลง

และแนวปฏบตงานซงเปนบรรทดฐานเฉพาะของเรา ...เรองชดการแตงกายของคร นกเรยนเรามมานานแลว ไปทไหนคนจะรวาเปน..เรา...การรวมคดรวมแกปญหาการท างาน เราจะมเปนปกต สปดาหละครง...ทศทางการท างานของโรงเรยน ตองไปดวยกนเสมอ โดยเฉพาะตองตงเปาหมายการพฒนาคณภาพนกเรยนรวมกนทกชน...” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9 มนาคม 2559)

“.....ครทนท างานอยางอสระ รวมกลมเปนทมงาน สวนใหญใชเวลาวนหยดเสารอาทตยศกษาเพมวฒครใหสงขน ชอบคดผลตนวตกรรมสงใหมๆ ..... สามารถปรบบคลกภาพใหเปนคนทนสมย ยอมรบการเปลยนแปลงไดด ....” (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยน เมอ 14 มนาคม 2559)

“.....สงคมครและนกเรยน 6 ปทอยทน จะไดรบประสบการณทเปนบรรทดฐานของสงคมทใฝเรยนร ภายใตสถานการณจรงทโรงเรยนจดให ....จะมคณลกษณะเปนผน าผตามทด มคณธรรม จรยธรรมตามหลกศาสนา กลาคด กลาท า กลาแสดงออกแบบสภาพบรษ...ครฝายปกครอง และครแนะแนว จะจดเกบขอมลนกเรยนเปนรายบคคล...” (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนคณภาพการศกษา เมอ 25 มนาคม 2559)

จากขอคดเหนเกยวกบวฒนธรรมองคการ สรปไดวา เปนปจจยทมอทธพลตอวถการท างานของครและบคลากรซงเปนคานยมเกยวกบคณภาพการศกษา การพฒนาตนเองเพมเตม โดยการแสวงหาความรจากแหลงเรยนร สถาบนการศกษา เพอน ามาเผยแพร แลกเปลยนกนภายใต

189

วฒนธรรมทยดประเพณไทยในการแตงกาย การพด การแสดงกรยามารยามตามเอกลกษณไทยเปนแนวทางการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางตอเนอง

5. ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสาร ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงเหนดวยกบปจจยดาน

กระบวนการตดตอสอสารสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง มดงน “.....โรงเรยนประชาสมพนธ การรบนกเรยนใหม ผานทางเวบไซดและแผนประกาศหนา

โรงเรยน เพอแจงก าหนดการใหผปกครองรบทราบ ทกปการศกษา..... เดยวนทงนกเรยน คร และผปกครอง ตดตอสารกนไดอยางสะดวกทงทางหนงสอวารสารของโรงเรยน โทรศพทมอถอ หรอคอมพวเตอร .....” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9 มนาคม 2559)

“.... ผบรหารใชทกษะการประชมชแจงงานไดอยางเขาใจ หรอไมกมชองทางทางเวบไซด ผานไลนกลมสายชน รบทราบกนไดสะดวกรวดเรว งานไมคงคาง ...” (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนคณภาพโรงเรยน เมอ 16 มนาคม 2559)

“.....โรงเรยนใชชองทางเทคนควธในการตดตอสอสาร ประสานความรวมมอทกรปแบบ ทงภายในและหนวยงานภายนอก ซงท าใหการบรหารจดการบรรลเปาหมายไดเรวขน.....มการประชมทบทวนงานทกสปดาห ซงเปนเรองทตองท าความเขาใจใหตรงกน ...โรงเรยนมจดหมายขาว วารสาร ประกาศ โทรศพท เวบไซด อเมลลซงทกระบบสามารถตดตอกนไดตลอดเวลา …..”(สมภาษณผอ านวยการโรงเรยนและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 24 มนาคม 2559)

จากขอคดเหนดงกลาว สรปวาโรงเรยนใชปจจยดานการตดตอสอสารแบบสองทางไดแก การจดประชมครเพอเสนอปญหาแลกเปลยนขอคดเหนกนในทางวชาการเปนประจ าเดอน โรงเรยนเปดโอกาสใหใชสอเทคโนโลยและการสอสาร มการสอสารรายงานผลการพฒนาคณภาพเพอแจงผลการด าเนนงานในรอบปตอบคลากรภายในและสงคมภายนอก ผานสออนเตอรเนต พฒนาเวบไซดทเปนปจจบน ท าจดหมายขาว วารสารโรงเรยน ปดประกาศและจดแสดงนทรรศการแสดงผลงานครและนกเรยนใหเปนทรบทราบกนอยางกวางขวาง เสรมสรางความเขาใจอนดระหวางโรงเรยนกบผปกครองและชมชน รบรสภาพปจจบน ปญหาและความตองการ สามารถรวมกนรวมกนพฒนาคณภาพการศกษากบทางโรงเรยนได

6. ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ ขอมลทไดจากการสมภาษณโรงเรยนทเปนกรณศกษา 3 แหงมสวนทเหนดวยกบปจจย

ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง มดงน

190

“... ทนผปกครองสวนใหญไมมการคางช าระคาธรรมเนยมการเรยน และคาใชจายทจ าเปนส าหรบนกเรยน....ผปกครองจะใหความรวมมอ เมอโรงเรยนแสดงความตองการระดมทนเสมอ... เปนชมชนทรายรอบไปดวยยานการคา ผปกครองสวนใหญมอาชพคาขาย มสวนนอยทอยนอกเขตชมชน...” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพ เมอ 9 มนาคม 2559)

“......ความรวมมอกบทางโรงเรยนเพอพฒนาพนฐานการเรยนร กลมการงานพนฐานอาชพใหกบนกเรยนตามสภาพความเปลยนแปลงไปของเศรษฐกจระดบประเทศ.....ผปกครองมขอจ ากดการประกอบอาชพหารายไดครอบครว จงมอบความไววางใจและสนบสนนการพฒนาลกหลานไวกบทางโรงเรยน .....โรงเรยนตองวางรากฐานดานน โดยจดท าหลกสตรโรงเรยนทเกยวกบสาระการงานอาชพ เพอจดการเรยนการสอนใหสอดรบกบการขยายตวและความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจของประเทศ.....” (สมภาษณผบรหารและผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยน เมอ 14 มนาคม 2559) “......ฐานะผปกครองคอนขางด สงเกตไดจากการใชยานพาหนะรบสงนกเรยน การใหคาอาหารหรอขนมนกเรยน การเปนสมาชกสหกรณของโรงเรยน... นกเรยนทกคนจะซอคปองอาหารแทนเงนสด สวนใหญผปกครองจะเหนดวยกบวธน....ทกสนป โรงเรยนจดงานแสดงผลงานชวงปดภาคเรยน ผปกครองจะรวมมอในการระดมทรพยากร มการซอโตะอาหาร.. มผคางช าระคาธรรมเนยมใชจายนอยมาก.....” (สมภาษณผรบผดชอบงานประกนและรองผอ านวยการ เมอ 25 มนาคม 2559) จากขอคดเหนดงกลาว สรปไดวา สภาพความเปนอยของผปกครองและชมชนในเขตบรการโรงเรยนซงเปนสวนหนงของปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สวนใหญมฐานะระดบปานกลางถงระดบด มอาชพเปนหลกแหลงและมนคง สงผลดตอการระดมทรพยากรและคาใชจายทางการศกษา มความพรอมในการรวมมอพฒนาคณภาพนกเรยนใหเตมศกยภาพ สรางความมนใจใหกบทางโรงเรยนในการแกปญหาดานการลงทนเพอการศกษา รองรบสภาวการณเศรษฐกจทผนผวนเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

191

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรอง ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจครงน เปนการวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research) เกบขอมลในเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยมวตถประสงคในการศกษาสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงและวเคราะหปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจ

ประชากรทใชในการวจยเปนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญในเขตกรงเทพมหานคร ทจดการศกษาขนพนฐานในระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา และตงแตระดบประถมศกษาถงมธยมศกษา โดยเจาะจงเฉพาะโรงเรยนทผานการประเมนคณภาพภายนอกรอบสามและไดรบการรบรองมาตรฐานการศกษาในระดบดหรอดมาก จ าแนกเปนโรงเรยนขนาดเลก ขนากลางและขนาด ใหญ ไดจ านวนประชากรทงสน 282 โรงเรยน และก าหนดขนาดกลมตวอยางจากตาราง Krejcies and Morgan โดยสมแบบมระบบ (Systematic random sampling) ตามสดสวนขนาดโรงเรยน และเพมจ านวนใหความเหมาะสมในทางสถต จงไดกลมตวอยางทใชเกบขอมลการวจยเชงปรมาณ 170 แหงและเชงคณภาพ 3 แหง จากกลมผใหขอมลทมสถานภาพเปนผอ านวยการและผรบผดชอบงานประกนคณภาพโรงเรยน จ านวน 346 คน

เครองมอการวจย เปนแบบสอบถามทมคาความเชอมน(Cronbach’s alpha coefficient) ทงฉบบเทากบ .837 แบงเปน 3 ตอนคอ ตอนท 1 สอบถามขอมลสวนตวของผตอบแบสอบถาม เปนแบบส ารวจรายการ(Checklist) ตอนท 2 และตอนท 3 สอบถามระดบการด าเนนการประกนคณภาพภายในและระดบความคดเหนปจจยทโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครในใชการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจ เปนแบบมาตรประมาณคา(Rating scale) 5 ระดบ ไดรบแบบสอบถามกลบคนมา คดเปนรอยละ 91.18 ส าหรบเครองมอการเกบขอมลเชงคณภาพเปนแบบสมภาษณและเกบขอมลภาคสนามโดยผวจย

วเคราะหขอมลแบบสอบถามค านวณหาคาความถ คารอยละ คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s product-moment correlation coefficient)วเคราะหการถดถอยพหคณ(Multiple Regression Analysis : MRA) แบบขนตอนตามวธของ Stepwise ดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปและวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเพอตรวจสอบยนยนปจจยจากผลการวจยในเชงปรมาณ

192

สรปผลการวจย เพอ เ ปนการตอบค าถามการวจย เ กยวกบสภาพปจจบนของโรงเ รยนเอกชนเขต

กรงเทพมหานครทไดด าเนนงานตามระบบการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงในระดบมากนอยเพยงใดและมปจจยอะไรบางทน าไปใชแลวจะสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนประสบความส าเรจ ซงจากการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลแลว ไดค าตอบตามวตถประสงคส าหรบการสรปผลการวจยดงน

1. สภาพการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ ในภาพรวม พบวา ด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.44) เมอพจารณาเรยงล าดบการด าเนนการจากระดบมากถงระดบนอย คอ 1)การจดท ารายงานประจ าป( = 4.52) 2)การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา ( = 4.50) 3)การก าหนดมาตรฐานการศกษา ( = 4.47) 4)การจดระบบบรหารและสารสนเทศ ( = 4.42) 5)การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน ( = 4.42) 6) การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา ( = 4.41) 7)การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง ( = 4.41) 8) การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ( =4.37) เมอพจารณารายละเอยดสภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ จ าแนกเปนรายดาน พบวา

1.1 การก าหนดมาตรฐานการศกษา ด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.42) โดยม ประเดนการน าปรชญา วสยทศน จดเดนหรอโอกาสของโรงเรยนก าหนดไวในมาตรฐานการศกษาทแสดงถงจดเนนของการจดการศกษา ( = 4.66) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การประกนคณภาพภายในยดตวบงชตามมาตรฐานการศกษาทก าหนดไวอยางครบถวน ( = 4.63) และก าหนดสาระส าคญไวในมาตรฐานและตวบงชทสะทอนถงอตลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยนไดสอดคลองกบสภาพจรง ( = 4.49) ตามล าดบ

1.2 การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา ด าเนนการอยในระดบมากทสด ( = 4.50) โดยมประเดนการก าหนดบทบาทหนาทครและบคลากรภายในโรงเรยนใหรบผดชอบแผนงาน/โครงการ/กจกรรมอยางชดเจน ( = 4.66) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก มการเขยนโครงการอยางนอยตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดความส าเรจ ก าหนดวธการด าเนนงานและก าหนดผรบผดชอบ ( = 4.65) และโครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาครอบคลมแผนงานวชาการ แผนงานบคลากร แผนงานงบประมาณการเงน และแผนงานบรหารทวไป ( = 4.53) ตามล าดบ

1.3 การจดระบบบรหารและสารสนเทศ ด าเนนการอยในระดบมาก( = 4.42)

193

โดยมประเดนการตรวจสอบ ประเมนและจดท ารายงานครบตามระบบการประกนคณภาพภายใน ( =4.56) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การจดท าค าสงมอบหมายงานและคมอการปฏบตงานส าหรบครและบคลากรชดเจน ( = 4.55) และจดท าแผนภมโครงสรางการบรหารงาน โดยก าหนดต าแหนงงานและ บทบาทหนาทบคลากรผรวมงานอยางชดเจน ( = 4.55) ตามล าดบ

1.4 การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา ด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.41) โดยมประเดนการประชมชแจง ทบทวนบทบาทหนาทผรบผดชอบงานหรอโครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาขณะเรมด าเนนงาน ( = 4.46) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การตดตาม ประเมนแผนงาน โครงการหรอกจกรรมระหวางด าเนนงานเพอปรบปรงแกไข ( = 4.44) ครและบคลากรผรบผดชอบแผนงาน/โครงการปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบสง( =4.42) ตามล าดบ

1.5 การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.37) โดยมประเดนการน าขอเสนอแนะและผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการบรหารจดการ การพฒนาคณภาพผเรยน ครและบคลากร ( = 4.44) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การตรวจสอบคณภาพการศกษาโดยเชอมโยงกบกระบวนการบรหารและกระบวนการเรยนการสอนตามหลกสตร ( = 4.36) สรปและน าเสนอผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาใหผเกยวของรบทราบตามสภาพจรง ( = 4.35) ตามล าดบ

1.6 การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน ด าเนนการอยในระดบมาก ( = 4.42) โดยมประเดนการแตงต งครและบคลากรทมคณสมบตเหมาะสมไมนอยกวา 2 คน เปนคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ( = 4.49) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนครอบคลมทกมาตรฐานการศกษา ( = 4.49) และมการน าผลการประเมนคณภาพภายในไปพฒนาคณภาพผเรยน การบรหารจดการ การสรางสงคมแหงการเรยนร การพฒนาอตลกษณ เอกลกษณและมาตรการสงเสรม ( = 4.45) ตามล าดบ

1.7 การจดท ารายงานประจ าป ด าเนนการอยในระดบมากทสด ( = 4.52) โดยม ประเดนจดท ารายงานประจ าปทสอดคลองกบผลการประเมนคณภาพภายใน ( = 4.67) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก จดท ารายงานประจ าปครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าปและขอเสนอแนะ /แนวทางพฒนาในอนาคต ( = 4.63) จดท ารายงานประจ าปครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าป และขอเสนอแนะ/แนวทางพฒนาในอนาคต ( = 4.63) และจดท ารายงานประจ าปทสะทอนใหเหนถงคณภาพผเรยนเปนส าคญ ( = 4.63) ตามล าดบ

1.8 การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง ด าเนนการอยในระดบ

194

มาก ( = 4.41) โดยมประเดนการวางแผนการเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพภายนอกครงตอไปทกครง ( = 4.48) ด าเนนการมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การน าผลการประเมนคณภาพภายในมาปรบปรงพฒนาผเรยน ปรบปรงพฒนางานบรหารทวไป งานการเรยนการสอน งบประมาณและการพฒนาบคลากร ( = 4.46) และด าเนนงานตามระบบวงจรคณภาพอยางตอเนองจนเปนวฒนธรรมคณภาพในการท างานตามปกต ( = 4.43) ตามล าดบ

2. ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจ ขอคนพบจากการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple regression analysis) โดยน าตวแปรปจจยทงหมดเขาสมการตามวธแบบขนตอนของ Stepwise เพอคดเลอกตวแปรส าคญทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน พบวาม 6 ปจจย ทมคาสมประสทธสหสมพนธพห เทากบ 0.834 รวมกนพยากรณการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจรอยละ 69.50 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เรยงล าดบตามความส าคญ คอ 1) การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม (X15) 2) สภาพแวดลอมทางสงคม (X4)3) การจดโครงสรางองคการ(X1) 4) วฒนธรรมองคการ(X6) 5) กระบวนการตดตอสอสาร(X13) และ 6) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ(X3)

สมการพยากรณในรปคะแนนดบ คอ Ytot = 1.070+.134 X15+.148 X4 + .115X1+ .164X6 +.123X13+.086 X3

เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจยทโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฏกระทรวงใหประสบความส าเรจ พบวา

2.1 ปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหมสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมาก ( = 4.36) โดยมประเดนการแกไขจดออนและพฒนาจดแขงในการพฒนาคณภาพ การศกษาของโรงเรยน ( = 4.58) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การใชเทคนควเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในการพฒนาคณภาพของโรงเรยน( = 4.56) และแผนกลยทธเปนแนวทางการจดท าแผนปฏบตการประจ าปของโรงเรยน ( = 4.50)

2.2 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมาก ( = 4.37) โดยทมประเดนคานยมและความคาดหวงของสงคมเปนแรงผลกดนโรงเรยนใหพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง( =4.50) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก ผปกครองใหความไววางใจและเชอมน

195

ศรทธาการมมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน ( =4.44) และหนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชนพรอมเขามามสวนรวมและสนบสนนงานโรงเรยน( =4.36)

2.3 ปจจยดานโครงสรางองคการสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมาก( =4.41) โดยทมประเดนการแสดงถงวตถประสงคของการมสวนรวมในการพฒนา ระบบบรหารจดการคณภาพการศกษาของโรงเรยน( =4.65) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การแสดงภาระหนาทในการปฏรปการเรยนรทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน( =4.50) และการก าหนดหนาทความรบผดชอบดแลเกยวกบงานวชาการของโรงเรยนและตามทบญญตไวในกฎหมายโรงเรยนเอกชน( =4.43)

2.4 ปจจยดานวฒนธรรมองคการสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมากทสด โดยมประเดนบคลากรมเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกต( = 4.55) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การก าหนดรปแบบ ระเบยบแบบแผนการปรบปรงพฒนาคณภาพเปนการเฉพาะของโรงเรยน ( =4.52) และการมสวนรวมก าหนดและยอมรบกฎเกณฑตวชว ดความส าเรจและพฤตกรรมการท างานของบคลากร( =4.51)

2.5 ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสารสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมาก ( = 4.34) โดยมประเดนการใชรปแบบและวธการสอสารทเขาใจไดงายทแสดงออกทางความรสกและอารมณเกดแรงจงใจการปฏบตงานในโรงเรยน( =4.39) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การทบทวนบทบาทหนาทเพอสรางความรความเขาใจเปาหมายโรงเรยนอยางเสมอ( = 4.38) และการสอสารระหวางผบรหารกบบคลากรเปนรปแบบการสอสารแบบสองทางมากกวาการสอสารแบบทางเดยว ( = 4.36)

2.6 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ อยในระดบมาก ( = 4.15) โดยทมประเดนระดบการไดรบสวสดการและเงนอดหนนรายหวจากรฐมความจ าเปนตอการพฒนาคณภาพ( = 4.19) สงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในใหประสบความส าเรจมากเปนล าดบแรก รองลงมา ไดแกการขยายตวในภาคอตสาหกรรม สนคาและบรการมผลตอการยกระดบการพฒนาคณภาพของโรงเรยน( = 4.18) และระดบรายไดของ

196

ประชากรและความเปนหนของครวเรอนมผลตอระดบความเชอมนการพฒนาโรงเรยนสอนาคต ( = 4.12) ตามล าดบ

อภปรายผล 1. สภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขต

กรงเทพมหานครทประสบความส าเรจ ด าเนนการอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานโดยจดเรยงล าดบจากการด าเนนการมากไปหานอย พบวา 1) การจดท ารายงานประจ าป ด าเนนการมากทสด รองลงมาไดแก 2) การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 3)การก าหนดมาตรฐานการศกษา 4) การจดระบบบรหารและสารสนเทศ 5)การจดใหมการประเมนคณภาพภายใน 6)การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา 7) การจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง และ 8) การจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ด าเนนการนอยทสด สอดคลองกบส านกทดสอบทางการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2554 : 52) ไดสงเคราะหรายงานประจ าปของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐานทประเมนแลวจดอยในกลมด จ านวน 74 แหง มผลการประเมนคณภาพภายนอกอยในระดบดและดมาก ทงในการประเมนรอบแรกและรอบทสอง และไดรบการรบรองคณภาพภายในของสถานศกษาทมการปฏบตดมการด าเนนการเปนไปตามกรอบภาระงานทกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 ก าหนดไวทงสน สอดคลองกบรายงานผลการตดตามประเมนผลการจดการศกษาโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2555 จ านวน 1,250 แหง ของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน(2556) ทพบวา มจ านวนโรงเรยนเอกชนรอยละ 83.67 ด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงไดครบขนตอนและหลกเกณฑการประเมนทก าหนด โดยมจ านวนโรงเรยนมากทสด รอยละ 90.04 ด าเนนการในขนตอนการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง รองลงมาไดแก จ านวนรอยละ 86.75 ด าเนนการในขนตอนการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา และจ านวนรอยละ 82.50 ด าเนนการในขนตอนการด าเนนการตามแผนและการประเมนคณภาพภายใน สวนทมจ านวนนอยทสดรอยละ 81 ด าเนนการในขนตอนการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา ท ง น อาจจะเปนเพราะโรงเ รยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครตางทราบดวา ในการประเมนคณภาพการศกษารอบส (พ.ศ.2569-2563) ยงตองด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 ตอไปอก เพยงแตตางกนบางในวธการประเมน (คมศร วงศรกษา.2559) และขณะน โรงเรยนเรมใชมาตรฐานการศกษาขนพนฐานทกระทรวงศกษาธการประกาศใชแลวตงแตป 2559

197

2. ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ ขอคนพบจากการวเคราะหการถดถอยพห เพอหาคาความสมพนธระหวางตวแปรปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจในภาพรวมโดยน าตวแปรปจจยเขาสมการทง 15 ตวแปร พบวามตวแปรปจจย 6 ตวแปรทมคาสมประสทธสหสมพนธพหเทากบ 0.834 สามารถอธบายความแปรปรวนไดรอยละ 69.50 และมอทธพลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนใหประสบความส าเรจไดโดยภาพรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เรยงตามล าดบความส าคญของปจจย คอ1)การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม 2) สภาพแวดลอมทางสงคม 3)โครงสรางองคการ 4) วฒนธรรมองคการ 5) กระบวนการตดตอสอสาร 6) และสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

เมอเขยนสมการพยากรณทแสดงถงอทธพลของปจจยทสงใหการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจในรปคะแนนดบจะไดดงน

Ytot = 1.070+.134 X15+.148 X4 + .115X1+ .164X6 +.123X13+.086 X3 จากสมการสามารถอธบายไดวา เมอเพมหรอลดปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม(X15) สภาพแวดลอมทางสงคม (X4) โครงสรางองคการ (X1) วฒนธรรมองคการ (X6) กระบวนการตดตอสอสาร (X13)และสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ(X3) จะมผลท าใหระดบการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงเพมขนหรอลดลงในทศทางเดยวกนเสมอ

เมอพจารณารายปจจยพบวา มประเดนทท าใหปจจยเหลานมอทธพลและสงผลใหการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจ ดงน

2.1 ปจจยดานการปรบตวและรเรมสงใหมขององคการสงผลใหการด าเนนการประกน คณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจอยในระดบมาก โดยมประเดนการแกไขจดออนและพฒนาจดแขงในการพฒนาคณภาพ การศกษาของโรงเรยน สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การใชเทคนควเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน และจดท าแผนกลยทธเปนแนวทางการจดท าแผนปฏบตการประจ าปของโรงเรยน สอดคลองกบผลการวจยในเชงคณภาพทพบวา ความคาดหวงและความไววางใจของสงคมและผปกครองสวนมากตองการใหโรงเรยนพฒนาคณภาพนกเรยนสอนาคตทดสามารถปรบตวทนตอเหตการณ เรยนรโลกทศนไดด มความสามารถในการแขงขนเปนแรงผลกดนโรงเรยนปรบปรงพฒนาคณภาพอยางตอเนอง มการประเมนและทบทวน หลกสตรสถานศกษา มความพยายามสรรหาวสด อปกรณและเครองคอมพวเตอรใชเปนแหลงเรยนรมากขน พฒนาทกษะการเรยนรภาษาภาษาไทย ภาษาจนและเพม

198

ความส าคญใหกบภาษาองกฤษมากขน เพอรองรบสถานการณการเปลยนแปลงสโลกยคใหม โรงเรยนมความพยายามรายงานผลงานทเกดจากนวตกรรมใหมๆ ของครและนกเรยนในระดบประเทศและตางประเทศอยางตอเนอง สอดคลองกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2544) ศกษาพบวา คณลกษณะของปจจยดานอนๆ ทแตกตางจากขอก าหนดในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และมาตรฐานการศกษาเพอการประเมนคณภาพภายนอก เปนสงทคนพบไดในโรงเรยนเอกชนทมคณภาพในทศวรรษหนาคอดานบรบทของสถานศกษาในประเดนการเคลอนไหวเปลยนแปลง พฒนาตนเองตลอดเวลาและมเปาหมายทชดเจนเปนเอกลกษณเฉพาะของสถานศกษาและเปนโอกาสดของนกเรยนสมครใจเขาเรยน สอดคลองกบศภลกษณ เศษธะพานช(2550 : 302) ทไดศกษาการพฒนาระบบการบรหารมงเนนความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน พบวา สถานศกษาเอกชนทเปนเลศ มการเปลยนแปลงและพฒนาสถานศกษาใหกาวหนา มความเปนเอกลกษณเฉพาะตน เพอความไดเปรยบในการแขงขน โดยค านงถงคณภาพของนกเรยนเปนส าคญ ตอบสนองความตองการของนกเรยนและผปกครองสอดคลองกบภาระว ศขโรจน(2556 : 186-187) ศกษาพบวา การก าหนดวตถประสงคดานการพฒนาระบบบรหารจดการภายใตบรบททเปลยนแปลง การพฒนาคณภาพบคลากรใหสามารถปฏบตหนาทไดตามเปาหมาย การจดการทรพยากรในการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพและมความคมคา และการพฒนานโยบายและกลยทธการบรหารงานโรงเรยนใหตอบสนองความตองการของผปกครอง ชมชน เปนองคประกอบทส าคญของรปแบบการบรหารการเปลยนแปลงสถานศกษาเอกชนสความเปนเลศ วเชยร วทยอดม(2548 : 142) กลาววา การปรบตวขององคการมความส าคญตอผบรหารทกคน ทกระดบในองคการซงตองเผชญอยกบงานทมการเปลยนแปลง ใหทนตอความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลยและกฎเกณฑใหมๆ ทเกดขนอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของลกคา การตดสนใจเลอกกลยทธการปรบเปลยนทเหมาะสม ยดหยนและสอดคลองกบสภาพปจจบน การกระตนใหพนกงานมสวนรวมคนหาจดเดน จดทควรพฒนาเพอสรางสรรคผลงานใหมๆ อยางตอเนองเปนบทบาทส าคญของผบรหาร เพราะการปรบตวเปนพนฐานการอยรอดขององคการ ทงน อาจจะเปนเพราะวา โรงเรยนเอกชนไดด าเนนการตามแผนยทธศาสตรการสงเสรมการศกษาเอกชน พ.ศ.2556-2560 ทไดก าหนดกลยทธและแนวทางการด าเนนงานเรงรดพฒนาคณภาพและมาตรฐานสถานศกษาเอกชนใหมคณภาพสมาตรฐานสากล พฒนาหลกสตรสถานศกษาใหทนสมยสอดคลองกบการเปลยนแปลง เนนทกษะการคดวเคราะหและเพมขดความสามารถผเรยนผานกจกรรมการพฒนาผเรยน (ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน,2556 : 59-68)

199

2.2 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจ อยในระดบมาก พบวามประเดนความคาดหวงของสงคมทตองการใหบตรหลานไดเรยนในโรงเรยนทมคณภาพ สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก ชมชนและผปกครองมความเชอมนและใหการสนบสนนโรงเรยนจดท ากจกรรมตางๆ และการมหนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชนเปนเครอขายความรวมมอทเขมแขงและหลากหลาย สอดคลองกบผลการวจยเชงคณภาพทพบวา ผปกครองสวนใหญมคานยมใหความรวมมอและตดตามผลการจดการเรยนรของครอยางตอเนอง จากสถานการณการรวมกลมของประชาสงคมเกยวกบการรกษากฎ ระเบยบวนย การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของสงคม จะ เปนภมคมกนและมสวนชวยพฒนาและสอดสองดแลพฤตกรรมนกเรยน โรงเรยนพฒนาหลกสตร จดกจกรรมพฒนาผเรยนสอดคลองกบความตองการของครอบครวและชมชน สอดคลองกบชชาต พวงสมจตร(2540) ศกษาพบวา การศกษามบทบาทส าคญในการพฒนาทศนคต คานยม และสรางความรความเขาใจแกสมาชกของสงคม รวมทงเปนตวการทกระตนใหเกดการเปลยนแปลงอยางเหมาะสมตอสงคม ในทางกลบกน วฒนธรรม ความเชอ และคานยมในสงคมกยอมสงผลตอการศกษา ซงสงเหลานลวนเปนสงทสงผลตอการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยน สอดคลองกบปตชาย ตนปต (2547 : 80) ศกษาพบวา สภาพแวดลอมทางสงคม เปนวธการคดและการปฏบตทเกดจากการเรยนรรวมกนของกลมบคคลและสงคมประกอบดวยคานยม ทศนคต ความตองการ ลกษณะดานประชากรศาสตรเปนตน นอกจากน จกรพงศ สวรรณรศม (2552) กไดศกษาพบวา ปจจยทางสงคม เปนปจจยหลกประการหนงทมอทธพลตอการศกษา เพราะการศกษาเปนกระบวนการทางสงคม การจดการศกษาตองใหสอดคลองกบโครงสรางของสงคม สงคมไทยก าลงเปลยนแปลง เชน ขนาดของครอบครวทงสงคมเมอง และสงคมชนบท ความสมพนธในครวเรอนลดนอยลง รปแบบการอบรมเลยงดเปลยนไป มการอพยพเขาสเมองใหญมากขน ลกษณะของสงคมจะเปนตวก าหนดรปแบบของการศกษา ถาจ านวนประชากรของสงคมมผอยในวยศกษาเลาเรยนมาก กจ าเปนจะตองจดระบบการศกษา ใหสอดคลองกบความตองการของประชาชนใหมากทสดเทาทจะท าได ทงน เพราะการเปดโอกาสใหสงคมภายนอกรบทราบขอมลขาวสาร จะเปนแรงกระตนใหมผอยากเขามามสวนรวมในกจกรรมขององคการมากขน(Kast and Rosenweig.1985)

2.3 ปจจยดานโครงสรางองคการสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ อยในระดบมาก โดยพบวาประเดนการจดท าแผนภมโครงสรางการบรหารทแสดงต าแหนงการบงคบบญชาชดเจน สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การจดโครงสรางการบรหารทมความยดหยน สามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณ และการก าหนดขอบขายงาน จดท าคมอการปฏบตงานสามารถ

200

ตดตอสอสารกนไดอยางรวดเรว สอดคลองกบขอคนพบขอมลเชงคณภาพจากกรณศกษา ทพบวาการจดโครงสรางองคการเปนกจกรรมหนงในกระบวนการบรหารการศกษาท งระบบ เปนเครองมอของฝายบรหารในการตดตอประสานงาน การตดตามตรวจสอบการท างาน มคมอแบบแผนภมโครงสรางก าหนดต าแหนงบรรยายงาน จ านวนบคลากร โครงสรางองคการสามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณของงานและบคลากร สอดคลองกบสทธนา ฮนเกยรตพงษ (2552) ทศกษาพบวา ปจจยทสงผลตอการบรหารจดการทเปนเลศของโรงเรยนอนบาลเอกชน คอ โรงเรยนตองก าหนดขอบขายโครงสรางการบรหารงานของโรงเรยนอยางเหมาะสม วเคราะหงาน การออกแบบงาน และก าหนดเปนแผนภมโครงสรางการบรหารโรงเรยนทครอบคลมภารกจหลกของโรงเรยน และยงมการวางแผนงาน ทบทวน ปรบแผนงาน และประเมนผลการด าเนนงานอยางสม าเสมอ Owen(1998 : 64)กลาววา ระบบยอยทส าคญของระบบโรงเรยน คอ ระบบยอยดานโครงสรางทท าใหองคการด าเนนงานเปนระบบ และมความเปนเอกลกษณเฉพาะตน โดยโครงสรางจะก าหนดรปแบบของบทบาทหนาท ขอบขายในการสอสารและการตดสนใจ และยงเปนตวก าหนดการไหลเวยนของงานอกดวย

2.4 ปจจยดานวฒนธรรมองคการสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ อยในระดบมาก โดยพบวามประเดนบคลากรมเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกต สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การมจดรวมกนดวยความเขมแขงในการท างานเปนแรงขบเคลอนใหโรงเรยนไดรบการยอมรบในวงการศกษา และทกคนท างานดวยความรสกผกพนตอโรงเรยน สอดคลองกบขอคนพบขอมลเชงคณภาพจากกรณศกษาเปนปจจยทมอทธพลตอวถการท างานของบคลากรซงเปนคานยมเกยวกบการศกษาพฒนาตนเองเพมเตม โดยการแสวงหาความรจากแหลงเรยนร สถาบนการศกษา เพอน ามาเผยแพร แลกเปลยนกนภายใตวฒนธรรมทยดประเพณไทยในการแตงกาย การพด การแสดงกรยามารยามตามเอกลกษณไทยเปนแนวทางการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางตอเนอง เกยวกบเรองนวจตร ศรสอาน(2557:3) อภปรายวา ระบบประกนคณภาพการศกษาเปนสวนหนงของการจดการศกษาตามปกต ถอเปนสวนหนงของวฒนธรรมคณภาพของแตละองคการทเกดการยอมรบจากคนภายในองคการ จงจะประสบความส าเรจ ไดขอมลจรงทจะใชส าหรบการพฒนาสถานศกษา เปนการท ากบผเรยนอยางเปนกลาง ยตธรรม และเมอสถานศกษาไดรบการประเมนคณภาพภายนอกจากสมศ. กจะไดขอมลทสะทอนผลการด าเนนงาน และไดขอเสนอแนะส าหรบน าไปใชในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาใหมคณภาพอยางตอเนอง เปนสวนหนงของวถชวตการเรยนรและการปฏบตงานของคร บคลากรทางการศกษา สอดคลองกบประจน จนตอง(2558)กลาววา การสรางวฒนธรรมคณภาพ โดยเฉพาะ

201

วฒนธรรมการประกนคณภาพภายในและรบการประเมนคณภาพภายนอกเปนภารกจหรองานประจ าทตองด าเนนการเปนเนองนตย อยในวถชวตของทกคน ตองมการปลกฝงความร ความเขาใจ เจตคต ความเชอและความศรทธาใหเกดขนกบบคลากรทกคนและทกระดบทวทงองคกร เพอใหมการประพฤตปฏบตจนเปนวฒนธรรม โดยเฉพาะการน าผลการประเมนไปใชประโยชนในการพฒนาสถานศกษาอยางจรงจงและตอเนอง

2.5 ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสารสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ อยในระดบมาก โดยมประเดนการประชาสมพนธปดประกาศ แจงขอมลขาวสารทางทางราชการเปนหนงสอเวยนใหรบทราบทวกน สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมาไดแก การแลกเปลยนขอมลขาวสารกนระหวางนกเรยน ครและผปกครองผานระบบเครอขายอนเตอรเนต และการใชโทรศพท โทรสาร และพฒนาเวบไซด เปนเครองมอตดตอสอสาร สอดคลองกบขอคนพบขอมลเชงคณภาพทพบวา โรงเรยนใชปจจยดานการตดตอสอสารแบบสองทางไดแกการจดประชมครเพอเสนอปญหาแลกเปลยนขอคดเหนกนในทางวชาการเปนประจ าเดอน โรงเรยนเปดโอกาสใหใชสอเทคโนโลยและการสอสาร มการสอสารรายงานผลการพฒนาคณภาพเพอแจงผลการด าเนนงานในรอบปตอบคลากรภายในและสงคมภายนอก ผานสออนเตอรเนต พฒนาเวบไซดทเปนปจจบน ท าจดหมายขาว วารสารโรงเรยน ปดประกาศและจดแสดงนทรรศการแสดงผลงานครและนกเรยนใหเปนทรบทราบกนอยางกวางขวาง เปนการเสรมสรางความเขาใจอนดระหวางโรงเรยนกบผปกครองและชมชน รบรสภาพปจจบน ปญหาและความตองการ สามารถรวมกนรวมกนพฒนาคณภาพการศกษากบทางโรงเรยน สอดคลองกบรตนา มณฑลเพชร(2550) ทศกษาปจจยการบรหารของผบรหารสถานศกษาทเออตอกระบวนการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาภายในโรงเรยนทไดรบการรบรองจากการประเมนคณภาพภายนอกรอบทสอง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 1 และเขต 2 พบวา ปจจยทเออตอกระบวนการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาภายในโรงเรยน โดยภาพรวมม 5 ดาน ไดแก ดานการตดตอสอสาร ดานการก าหนดเปาหมาย ดานภาวะผน า ดานการควบคมงาน และดานการตดสนใจ สอดคลองกบอมรพรรณ ประจนตวนชย(2550 : 81) วจยพบวา ตวแปรการมสวนรวมในการประกนคณภาพการศกษาภายในไดรบอทธพลทงทางตรงและทางออมจากการตดตอสอสาร การรบรแรงสนบสนนขององคการ และเจตคตตอการมสวนรวม Lunenberg and Onstein (1996 : 177) ไดกลาวถงบทบาทผบรหารสถานศกษาวา มงานหลายดานทตองด าเนนการ ไมวาจะเปนการก าหนดวตถประสงคและภารกจขององคการ การจงใจ การตดสนใจสงการ การวางแผน การจดองคการ การสงการ การประสานงาน และการประเมนงาน

202

ภารกจตางๆ เหลาน จะไมบรรลผลและการตดสนใจสงการจะไมสามารถกระท าได หากขาดการสอสารทเพยงพอและมประสทธภาพ

2.6 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนในเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ อยในระดบมาก โดยทมประเดนผปกครองและชมชนทมฐานะทางเศรษฐกจดมความพรอมสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนเตมศกยภาพ สงผลมากเปนล าดบแรก รองลงมา ไดแกการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยนขนอยกบจ านวนเงนอดหนนทไดรบจดสรรจากรฐบาล อตราคาธรรมเนยมและรายไดอนจากผปกครอง และภาวะเศรษฐกจของประเทศสงผลกระทบตอการบรหารจดการดานปรมาณและดานคณภาพของโรงเรยน ตามล าดบ สอดคลองกบผลการวจยเชงคณภาพทพบวา สภาพความเปนอยของผ ปกครองและชมชนในเขตบรการโรงเรยนซงเปนสวนหนงของปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สวนใหญมฐานะระดบปานกลางถงระดบด มอาชพเปนหลกแหลงและมนคง สงผลดตอการระดมทรพยากรและคาใชจายทางการศกษา มความพรอมในการรวมมอพฒนาคณภาพนกเรยนใหเตมศกยภาพ สรางความมนใจใหกบทางโรงเรยนในการแกปญหาดานการลงทนเพอการศกษา รองรบสภาวการณเศรษฐกจทผนผวนเปลยนแปลงอยตลอดเวลา สอดคลองกบสนานจตร สคนธทรพย และคณะ(2542) ไดท าการศกษาวจยการด าเนนงานของโรงเรยนในก ากบของรฐ (Charter school) ในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา ปจจยทสงผลตอความส าเรจของโรงเรยนในก ากบของรฐ มทงปจจยทเปนบรบทภายนอก และปจจยภายในโรงเรยน โดยปจจยบางดานสงผลตอเนองหรอมผลกระทบซงกนและกน ปจจยภายนอก ประกอบดวยปจจย 4 ดาน ลกษณะทส าคญสงผลในแตละดานไดแก ปจจยดานเศรษฐกจโดยพบวา หากสภาพเศรษฐกจโดยรวมของประเทศดพอท าใหรฐสามารถสนบสนนทรพยากรในการจดตงด ารงและขยายโรงเรยนในก ากบของรฐได ความแตกตางในสถานะทางเศรษฐกจท าใหกลมดอยโอกาสตองการโรงเรยนรปแบบใหมทตอบสนองความตองการเฉพาะกลมได ซงส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2552) ใหขอคดเหนวา การพฒนาการการศกษาของประเทศไทย ยงมผมรายไดนอยและคนจนพลาดโอกาสทจะไดรบการศกษาทมคณภาพอยางยตธรรม และพลาดโอกาสทจะกาวพนความยากจนและการพฒนาฐานะทางเศรษฐกจใหมความเปนอยทดขน และพบวาประชาชนสวนใหญมรายจายสงกวารายได ท าใหมครวเรอนทมชวตอยดวยการเปนหนมากกวาครงหนงของครวเรอนทงประเทศ สาเหตของการเปนหนเพอใชในการอปโภคและบรโภค

203

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช ดงน

1.1 ขอเสนอแนะส าหรบโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานคร 1) โรงเรยนควรตระหนกและใหความส าคญในการจดระบบและรกษาสภาพการ

ด าเนนการประกนคณภาพภายในตามแนวทางตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 โดยเฉพาะการจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา และก าหนดมาตรฐานการศกษาขนพนฐานตามทกระทรวงศกษาธการไดประกาศใช

2) โรงเรยนควรใชปจจยดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม ปจจย ดานภาพแวดลอมทางสงคม ปจจยดานโครงสรางองคการ ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ปจจยดานกระบวนการตดตอสอสาร และปจจยดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ รวมทงปจจยอนๆ ทไดจากการวเคราะหสภาพแวดลอมของโรงเรยนมาก าหนดทางเลอกส าหรบปจจยทน าไปใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงใหประสบความส าเรจ 1.2 ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนหรอตนสงกดโรงเรยนเอกชน ในฐานะผก ากบ ดแลและสงเสรมการจดการศกษา ควรทจะตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา เพอกระตนความตนตวของโรงเรยนเหนความส าคญของการประกนคณภาพภายในอยางสม าเสมอ

1.3 ตนสงกดหรอส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ควรมการปรบแผนยทธศาสตรและใชกลยทธในสวนทเกยวกบการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยน เพอเขาสกระบวนการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง

1.4 ฝายนโยบายการศกษาระดบชาต ควรน าผลการวจยในครงน ทบทวนแนวทางการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามทก าหนดไวในกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพภายใน พ.ศ.2553 ของสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐาน เพอปรบปรงแนวทางและพฒนานโยบายการประกนคณภาพการศกษาในระยะตอไป

2. ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาวจยเกยวกบปจจยทสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายใน

ตามกฎกระทรวงของสถาบนการศกษาในเชงลกโดยการวจยเชงคณภาพหรอขยายขอบเขตการวจยอางองถงประชากรในระดบการศกษาอน 2.2 ผลการวจยในครงนพบวา มตวแปรปจจยการด าเนนการรอยละ 69.50 ทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนประสบความส าเรจ แสดงวายงมปจจยอนอกรอยละ 30.50 ทควรศกษาวเคราะหน ามาใชเปนตวแปรปจจยเพมเตม

204

2.3 ควรศกษาองคประกอบยอยของปจจยในเชงลก เพอไดตวบงชเพมเตมครอบคลมและตรงตามเนอหาปจจยดานการปรบตวและรเรมสงใหมขององคการ การจดโครงสรางและวฒนธรรมองคการ กระบวนการการตดตอสอสาร สภาพแวดลอมทางสงคมและเศรษฐกจ มความสมพนธและมอทธพลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนเอกชนใหประสบผลส าเรจในระดบสงขน

205

บรรณานกรม

กมล ภประเสรฐ.(2544). การบรหารวชาการในสถานศกษา.กรงเทพฯ: ทปส พพลเคชน.

กมล สดประเสรฐ.(2544).รายงานผลการวจยรปแบบการบรหารและการจดการศกษาแผน

กระจายอ านาจ. กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต.

เกจกนก เออวงศ. (2546).การวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการด าเนนการ ในระบบการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐาน.วทยานพนธปรญญา

ดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เกษม วฒนชย. (2546). การบรหารเพอการพฒนาคณภาพ กรงเทพฯ : เซนจร. กระทรวงศกษาธการ.(2559). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง ใหใชมาตรฐานการศกษาขน

พนฐานเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา ลงวนท 11 ตลาคม 2559

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2559). วเคราะห 5 ปจจยภายนอกทมผลตอการศกษาไทย.[ออนไลน ]. เขาถงไดจาก http://www.kriengsak.com/node/1040 [สบคนเมอ 12 เมษายน 2559]. กรมวชาการ,กระทรวงศกษาธการ.(2540). การประเมนคณภาพภายนอก.กรงเทพฯ:โรงพมพ กรมการศาสนา. คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2541) แนวทางการประกนคณภาพการศกษา

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. เอกสารชดการประกนคณภาพการศกษาเลม 1 ,กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.

คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2546).แนวด าเนนการของสถานศกษาเพอจด กจกรรมเสรมประสบการณพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา, กรงเทพฯ : โรงพมพองคกรรบสงสนคาและพสดภณฑ.

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส านกงาน.(2554).การก าหนดมาตรฐานการศกษา ตาม กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553 กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณแหงประเทศไทย. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. (2554) แนวทางการพฒนาระบบการประกน คณภาพภายในของสถานศกษา ตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการ ประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2553. กรงเทพมหานคร :โรงพมพชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

206

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส านกงาน.(2550). เอกสารประกอบการพฒนาหลกสตรผน า การเปลยนแปลงเพอรองรบการกระจายอ านาจส าหรบผบรหารการศกษาและผบรหาร สถานศกษา.กรงเทพฯ: ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส านกงาน.(2554).แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐาน การศกษาขนพนฐานเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา, กรงเทพ : โรงพมพ ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน.(2532).แนวทางการด า เนนงานของคณะกรรมการ การศกษาแหงชาต.กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2543).แนวทางการประกนคณภาพภายใน สถานศกษา: เพอพรอมรบการตรวจประเมนภายนอก. กรงเทพฯ: พมพด. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2543) แนวทางการประกนคณภาพภายในสถานศกษา : เพอพรอมรบการประเมนภายนอก. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2543).มาตรฐานการศกษาเพอการประเมนคณภาพ ภายนอก : ระดบการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : หางหนสวนบลอก. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน.(2542). การประกนคณภาพสถานศกษา.

กรงเทพมหานคร : กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,ส านกงาน.(2545). แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐาน การศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา .กรงเทพฯ :โรงพมพ ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. คณะกรรมการการศกษาเอกชน,ส านกงาน.(2541) คมอปฏบตงานของโรงเรยน เรองการประกน คณภาพและการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพการศาสนา. คณะกรรมการการศกษาเอกชน,ส านกงาน. (2545)รายงานการวจยเรอง “ปจจยทเกอหนนตอการจด

การศกษาเอกชนในทศวรรษหนา” . กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว.

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, ส านกงาน. (2554) พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2550 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2554. กรงเทพฯ : โรงพมพ ส.ก.ส.ค. ลาดพราว. คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, ส านกงาน. (2556) .แผนยทธศาสตรสงเสรมการศกษา เอกชน พศ. 2556 – 2560. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว. คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, ส านกงาน.(2557). “ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เอกชน ป 2557 “ [ออนไลน ].เขาถงไดจาก http://schoolsearch.opec.go.th .[สบคนเมอ 23

207

เมษายน 2558 ]. คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, ส านกงาน(2557).ประเภทของโรงเรยนเอกชน.[ออนไลน]

เขาถงไดจาก https://sites.google.com/site/prachasampan56/prapheth-khxng-rongreiyn- xekchn. [สบคนเมอ 25 เมษายน 2557]

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน, ส านกงาน.(2554).พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2554 .กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค. คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,ส านกงาน. (2550).หนทางสรางสขของคนใน ชมชนและสงคมไทย . [ออนไลน ].เขาถงไดจาก จาก

http://library.thaihealth.or.th/ULIB/dublin.php?ID=2818#.WFPWxflTKt8[สบคนเมอ 27 มนาคม 2558]

คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,ส านกงาน. (2558) การจดท าแผนพฒนา เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พศ.2560-2564) [ออนไลน ].เขาถงไดจาก จาก www.nesdb.go.th[สบคนเมอ 27 มนาคม 2558] คมศร วงศรกษา.(2559).ความกาวหนาการพฒนาระบบการประเมนคณภาพภายนอกรอบส. จลสาร สมศ. ปท16 ฉบบท 6 (สงหาคม-กนยายน) จกรพงศ สวรรณรศม.(2552). อทธพลของปจจยทมผลตอการน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใชในการ สอนของครผสอน. วารสารศกษาศาสตร ปท 20 ฉบบท 3 (มถนายน-กนยายน) จกรพรรด วะทา (2540) รายงานการศกษาองคประกอบทสงผลตอคณภาพการศกษาโรงเรยน

ประเภทสามญศกษา เขตการศกษา 1 .นครปฐม : ส านกพฒนาการศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม.(อดส าเนา).

จ านง ชาญธญกรรม (2541). “ศกษาความพรอมและศกยภาพการประกนคณภาพการศกษาเพอขอ รบรองมาตรฐานคณภาพการศกษาในโรงเรยนเทคโนโลยภาคเหนอตามเกณฑมาตรฐาน ของ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน”, รายงานการศกษาคนควาดวยตนเอง การศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร. (อดส าเนา). จ าเรญรตน เจอจนท.(2543). “การพฒนาตวดชนบงชคณภาพดานวชาการของมหาวทยาลย เอกชน”, ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาการอดมศกษา มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตร. (อดส าเนา). จไรรตน สดรง.(2539). “ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการด าเนนงานวชาการในโรงเรยน

มธยมศกษาขนาดใหญ สงกดกรมสามญศกษา : กรณศกษาโรงเรยนทไดรบรางวล

208

พระราชทานในกรงเทพมหานคร”. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหาร การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (อดส าเนา).

ชาญณรงค พรรงโรจน. (2558).กาวขามขดจ ากด สสหสวรรษแหงคณภาพ .กรงเทพฯ : บรษทชโน พบลชชง แอนด แพคเกจจง จ ากด.

ชาญยทธ รวยะวงศ .(2548). การศกษาปจจยทสงผลตอระบบการประกนคณภาพภายใน

สถานศกษา. วทยานพนธปรญญาครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต สาขาวชา

วศวกรรมไฟฟา คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระ

จอมเกลาธนบร.

ชลธชา สวางเนตร. (2542). การรบรสภาพแวดลอมในการท างานภายในองคการ และขวญในการ ท างานของพนกงานระดบบงคบบญชาและวชาชพ ของบรษทผลตภณฑและวตถกอสราง จ ากด. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชชาต พวงสมจตร.(2540). การวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวนรวม ของชมชนกบโรงเรยนประถมศกษาในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร.วทยานพนธ ปรญญาดษฎบณฑต,บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ชยวฒน ประสงคสราง.(2553) รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอ ความส าเรจดานการประกนคณภาพการศกษาภายในของเครอขายความรวมมอทาง วชาการและประกนคณภาพการศกษาของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล. ปรญญาคร ศาสตรดษฎบณฑต สาขาอดมศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทาง การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ญาณศา บญจตร.(2552) . การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของส านกงานเขต พนทการศกษา , ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา ภาควชา นโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. พฤทธ ศรบรรณพทกษ และสชาต กจพทกษ.(2545)ชดฝกครประมลสาร.ส านกปฏรปการศกษา.

กรงเทพฯ. พชรนทร โตะบรนทร(2548) .ปจจยองคการทสงผลตอการด าเนนงานการประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยศลปากรวทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. พรชล อาชวบ ารง.และคณะ.(2543) รายงานการวจย : แนวทางการปฏรปโครงสรางและการบรหาร

209

จดการอดมศกษา รปแบบการจดการกลมอดมศกษาทสอดคลองกบศกยภาพปจจบน. กรงเทพฯ : ทบวงมหาวทยาลย. พรพมล ปลงศรสกล.(2552) การวเคราะหปจจยทสงผลตอความส าเรจของการปฏบตตามนโยบาย การประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานในสงกดกรงเทพมหานคร , วทยานพนธดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษาและผน าการเปลยนแปลง มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย. พณสดา สรธรงศร.(2552).รายงานการวจย เรอง ภาพการศกษาไทยในอนาคต 10-20 ป,กรงเทพฯ : พมพดการพมพ. เพญเกยรต ดวงสวรรณ (2545) ความสมพนธระหวางปจจยการบรหารกบหลกสตรทองถน ของ

โรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 5 . ครศาสตรมหาบณฑต สาขา

การบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง.

ภาระว ศขโรจน,(2556).รปแบบการบรหารการเปลยนแปลงสถานศกษาเอกชนสความเปนเลศ,

วทยานพนธหลกสตรปรญญาการศกษาดษฎบณฑต,สาขาวชกาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยนเรศวร.

ทดสอบทางการศกษา, ส านกงาน. 2541. การประกนคณภาพการศกษา. กรงเทพมหานคร : โครงการประกนคณภาพการศกษา.

ธนวรรช ตงสนทรพยศร. การจดการสมยใหม.กรงเทพ : เสมาธรรม,2547.

ธวช กรดมณ.(2543) การวเคราะหปจจยทสงผลตอความมประสทธผลองคการของโรงเรยนท บรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชานโยบาย การ จดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธงชย สนตวงษ (2541). ทฤษฎองคการและการออกแบบ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพไทยวฒนา

พานช จ ากด.

ธงชย สนตวงษ และธนาธป สนตวงศ. (2542) องคการกบการสอสาร.กรงเทพฯ : โรงพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธงชย สมบรณ. (2549) การบรหารและการจดการมนษยในองคการ. กรงเทพฯ : ส านกพมพปราชญ สยาม. ธงชย หมนสา. (2552). ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบ

210

การประกนคณภาพภายในโรงเรยนขนาดเลก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา มหาสารคาม เขต 3. รายงานการศกษาอสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. ธณวรรธ ตงสนทรพยศร. (2547). การจดการสมยใหม.กรงเทพฯ: เสมาธรรม. ธรพนธ คงนาวง. (2543) การวเคราะหปจจยทสงผลตอบทบาททปฏบตจรง ของผบรหารโรงเรยน มธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา ทผานเกณฑมาตรฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎ บณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธระ รญเจรญ. (2550) ความเปนมออาชพในการจดและบรหารการศกษายคปฏรปการศกษา. พมพ ครงท 2 กรงเทพฯ : แอล.ท.เพลส. นวลลกขณ บษบง. (2552)วเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา , จฬาลงกรณมหาวทยาลย,. นนทดา ทองเจอ (2554). กระบวนทศนการพฒนาคณภาพโรงเรยนเอกชนตามแนวทางการปฏรป การศกษาในทศวรรษท 2 (พ.ศ. 2552-2561) ปรญญาดษฎบณฑต สาขาการจดการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสวนดสด. น าพชญ ธรรมหเวศน.(2549). การวเคราะหปจจยทมผลตอการน านโยบายการประกนคณภาพ การศกษาไปปฏบต ของสถาบนการศกษาสงกดกระทรวงสาธารณสข. วทยานพนธ ปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. เบญจวรรณ ศรมารต.(2551) การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลของบณฑตศกษา มหาวทยาลย ราชภฏ , ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บญทน ดอกไธสง และ เอด สาระภม.,(2535) ประสทธภาพการบรหารบคคลในองคการ. พมพครง ท 3. กรงเทพฯ : ทพยอกษร. ปณต เทพภบาล . (2552) ปจจยทสงผลตอความส าเรจของการบรหารโรงเรยนเอกชนประเภท สามญศกษาในภาคใต , ปรชญาดษฎบณฑต (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลย รามค าแหง. ปฏรปการศกษา,ส านกงาน.(2545) การบรหารเขตพนทการศกษา : เพอคณภาพการศกษา.พมพครง ท 3 กรงเทพฯ : ภาพพมพ. ปลดกระทรวง, ส านกงาน กระทรวงศกษาธการ(2558).สถตการศกษาประจ าป 2557 .พมพครงท 1

กรงเทพมหานคร : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร.

211

ปตชาย ตนปต.(2547) การวเคราะหปจจยเชงระบบทสงผลตอประสทธผลองคการของสถานศกษา ขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชา

นโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

ประจน จนตอง. (2559) ใน, กาวขามขดจ ากด สสหสวรรษแหงคณภาพ , กรงเทพมหานคร : พมพท บรษท ออฟเซท พลส จ ากด. ประชม รอดประเสรฐ. (2543) นโยบายการวางแผน หลกการและทฤษฎ. พมพครงท 6 กรงเทพมหานคร : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ราชกจจานเบกษา.(2553) กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพ การศกษา พ.ศ.2553. เลม 127 ตอนท 23 ก หนา 22. ราชบณฑตยสถาน. (2524) พจนานกรมศพทสงคมวทยา. กรงเทพฯ : รงศลปการพมพ . รตนา มณฑลเพชร(2550) .ปจจยการบรหารของผบรหารสถานศกษาทเออตอกระบวนการ

พฒนาการประกนคณภาพการศกษาภายในโรงเรยนทไดรบการรบรองจากการประเมน

คณภาพภายนอกรอบทสอง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบร เขต 1 และเขต 2

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบร.

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) , ส านกงาน. (2557) ระบบ

สารสนเทศเพอการประเมนคณภาพภายนอก [ออนไลน ].เขาถงไดจาก

http://203.144.163.91/onesqa/th/home/index.php[สบคนเมอ 27 มถนายน]

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) , ส านกงาน . (2552) รายงานการ ประเมนตนเองของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการ มหาชน) .กรงเทพฯ : จดทอง. รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) , ส านกงาน.(2554). รายงาน สรปผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง (พ.ศ.2549-2553). กรงเทพฯ : ส านกงาน รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ส านกงาน.(2553)อภธานศพท การประกนคณภาพการศกษา.นครปฐม: หจก.ส านกพมพฟสกสเซนเตอร,

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ส านกงาน.( 2555).คมอผ

212

ประเมน เพอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม ระดบการศกษาขนพนฐาน (พ.ศ.2554 – 2558), กรงเทพฯ : บรษท ออฟเซท พลส จ ากด,

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2555).จลสาร สมศ. ฉบบ (สงหาคม) รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2556). ส านกงาน . ผลการ ประเมน คณภาพ ภายนอกรอบสาม ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554 , กรงเทพฯ:พรนตง. ราชบณฑตยสถาน. (2538). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525. พมพครงท 5.

กรงเทพมหานคร : บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด. รจา รอดเขม.(2544) การพฒนารปแบบการประเมนประสทธผลองคการของวทยาลยในกระทรวง

สาธารณสข ประยกตตามแนวทางการประเมนองคการแบบสมดล. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547.

รง แกวแดง และชยณรงค สวรรณสาร.(2544) เอกสารการสอนชดวชาการวจยการบรหาร การศกษาหนวยท 10-12 . มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช : นนทบร. รง แกวแดง. (2558).คร : หวใจของการประกนคณภาพ, ในกาวขามขดจ ากด ,รายงานการประชม วชาการการประกนคณภาพการศกษาระดบนานาชาตประจ าป พ.ศ.2558 วนท 16-18 ตลาคม 2558 ณ ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค. รงเรอง สขาภรมณ.(2534)การวเคราะหปจจยทสมพนธกบการน านโยบายการศกษาไปปฏบต: กรณศกษานโยบายการขยายการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎ บณฑต. สาขาวชาวชาการบรหาร คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. มยร แพรหลาย (2554) การวเคราะหปจจยทสงผลตอการบรหารงานประกนคณภาพการศกษาของ โรงเรยนขนาดเลก. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาบรหารการศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ยงยทธ วงศภรมยศานต. (2547) ประกนคณภาพการศกษาเชงระบบ กลยทธสอนาคตการศกษาไทย ในประชาคมวจยฉบบท 56 วนพธ 25 สงหาคม 2547.สถาบนวจยและพฒนาการ[ออนไลน] เขาถงไดจาก https://www.facebook.com/thailrd/posts/297756403647196 [สบคนเมอ 22/09/58] เยาวลกษณ กลพานช. (2533). สภาพแวดลอมกบประสทธภาพของงาน. ขาราชการ, 35, 16-18.

บณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

213

ฤตนนท สมทรทย. (2549).การพฒนาโมเดลความสมพนธเชงสาเหตแบบบรณาการพหมตของ ประสทธผลของคณะวชาในสถาบนอดมศกษา. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เลขาธการสภาการศกษา,ส านกงาน. (2548). แผนยทธศาสตรสงเสรมการมสวนรวมของเอกชนใน การจดการศกษาขนพนฐาน.กรงเทพมหานคร: บรษท พรกหวานกราฟฟค จ ากด. เลขาธการสภาการศกษา ,ส านกงาน. 2552 ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552- 2561) . กรงเทพฯ : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. เลขาธการสภาการศกษา ,ส านกงาน. (2552). สมรรถนะการศกษาไทยในเวทสากล พ.ศ.2551 : กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค. เลขาธการสภาการศกษา ,ส านกงาน(2552).สรปผลการด าเนนงาน 9 ป ของการปฏรปการศกษา (พ.ศ.2542 –2551) .กรงเทพฯ : ว.ท.ซ คอมมวนเคชน. เลขาธการสภาการศกษา ,ส านกงาน.(2553). แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง(พ.ศ.2552- 2559) กรงเทพฯ : พมพครงท 3 พรกหวานกราฟค. เลขาธการสภาการศกษา ,ส านกงาน. (2553). กฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต กฎหมายวาดวย ระเบยบบรหารราชการ กระทรวงศกษาธการ กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและ บคลากร ทางการศกษา.กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน. วรนารถ แสงมณ.(2544). องคการและการจดองคการ. กรงเทพฯ : ระเบยงทองการพมพ. วจตร ศรสอาน.(2544). การประกนคณภาพการศกษาส าหรบประเทศไทย : ประสบการณและ แนวคด ,ในรวมบทความบรรยายพเศษในรอบ 1 ป สมศ. (กรงเทพฯ : ส านกงานรบรอง มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. วจตร ศรสอาน,(2557).วฒนธรรมการประกนคณภาพ : คคดหรอคแขง . จลสาร สมศ. เมษายน –

พฤษภาคม 2557 , นนทบร : โรงพมพมตชนปากเกรด.

วจตร ศรสอาน .(2558) . การประกนคณภาพคณภาพการศกษา, ในจลสาร สมศ. ปท 15 ฉบบท 2 (เมษายน- พฤษภาคม). วชาการ, กรม.(2538). คมอการประกนคณภาพการศกษา. กรงเทพมหานคร : ครสภาลาดพราว.

วชาการ , กรม.(2544). การประกนคณภาพการศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพการศาสนา. วชาการ , กรม. (2545). ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา : กรอบและแนวคด ทางการ ด าเนนงาน. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

214

วเชยร วทยอดม. (2548). ทฤษฎองคการ. กรงเทพมหานคร : ธระฟลมและไซเทกซ.

วรช สงวนวงศวาน(2547). การจดการและพฤตกรรมองคการ.พมพครงท 3 กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชนอนโดไชนา. วชย สกลโรจนประวต.(2553). การประกนคณภาพการศกษา วฒนธรรมคณภาพในสถานศกษา. วารสารรามค าแหง. 27, 4 (ตลาคม-ธนวาคม) วฑรย สมะโชคด.(2541). คณภาพคอความอยรอด. กรงเทพมหานคร : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย

(ไทย-ญปน). ศกษาธการ,กระทรวง. (2550 ).เอกสารประกอบการสมมนาหลกสตรผน าการเปลยนแปลงเพอ

รองรบการกระจายอ านาจ ส าหรบผบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษา.พมพครงท 2

กรงเทพฯ : ส านกพมพคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา.

ศรวรรณ เสรรตนและคนอนๆ.(2545). องคการและการจดการ.กรงเทพฯ : ธรรมสาร. ศรอนนต จฑะเตมย.(2529). ความเครยดหรอสนกกบงาน. พยาบาลสาร : 13. 53-55. (กรกฎาคม- กนยายน) ศภลกษณ เศษธะพานช.(2550). การพฒนาระบบการบรหารทมงเนนความเปนเลศของสถานศกษา

เอกชน . วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สนานจตร สคนธทรพย และคณะ.(2542). แนวทางการจดการโรงเรยนในก ากบของรฐ (Charter School) บทเรยนจากตางประเทศ. กรงเทพฯ : ท.พ.พรน. สกลนาร กาแกว. (2546). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล สภาพแวดลอมในการท างานกบ

การปฏบตงานของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลต ารวจ. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สภทรา เออวงศ.(2539). วฒนธรรมองคการในสถาบนการศกษา : การศกษาเฉพาะกรณ สถาบนการศกษาพยาบาล . วทยานพนธปรชญาครศาสตรดษฎบณฑต ภาควชาบรหาร การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สภทรา เออวงศ.(2559).หนวยท 10 การประกนคณภาพการศกษา.[ออนไลน] เขาถงไดจาก

http://edu.stou.ac.th/EDU/UploadedFile/23723_10.pdf [สบคนเมอ 20 สงหาคม] สทธนา ฮนเกยรตพงษ .(2552). การวเคราะหปจจยทสงผลตอการบรหารจดการทเปนเลศของ

โรงเรยนอนบาลเอกชน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหาร

215

การศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สระพรรณ พนมฤทธ .(2551). ปจจยทมผลตอประสทธผลการด าเนนการประกนคณภาพการศกษา ของวทยาลยพยาบาลในสงกดสถาบนพระบรมราชชนก,รายงานการวจยวทยาลยพยาบาล ราชชนนพะเยา สถาบนพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข. สมลกษณ วรยจาร .(2553). ปจจยทมผลตอประสทธผลการด าเนนการประกนคณภาพการศกษา ของมหาวทยาลยราชภฎก าแพงเพชร, การศกษาคนควาดวยตนเองปรญญารฐศาสตร มหาบณฑต สาขานโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยนเรศวร. สมศกด ดลประสทธ.(2542). การประกนคณภาพการศกษา พลงและความหวง.วารสารปฏรป การศกษา.(42),8-9(มนาคม). สมศกด สนธรเวชญ. (2541). “การประกนคณภาพการศกษา”, วชาการ. (1), 30-32 (เมษายน). สมศกด สนธรเวชญ. (2542). “การประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน”. ปฏรปการศกษา. (1), 16 – 18. (กมภาพนธ). สามญศกษา, กรม. (2542). เอกสารชดประกนคณภาพการศกษากรมสามญศกษา เลม 4. กรงเทพมหานคร : ครสภาลาดพราว. สจนต นมอนงค. (2543). องคประกอบศกยภาพของสถานศกษาทมอทธพลตอการจดการศกษา ขนพนฐาน ระดบมธยมศกษาในเขตการศกษา 1 [ม.ป.ท.]: ส านกพฒนาการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เขตการศกษา 1 . สพกตร พบลย (2557). เอกสารประกอบค าบรรยาย ณ โรงเรยนขามแกนนคร [ออนไลน]เขาถงได

จากhttp://kham.ac.th/kham2014/index.php?name=news&file=readnews&id=12

[สบคนเมอ 14 สงหาคม 2557]

สวมล วองวาณช.(2543). การวจยและพฒนาระบบการประเมนผลภายในของสถานศกษา. กรเทพฯ

: บางกอกบลอก.

สวมล วองวาณช และคณะ. (2545). แนวทางการประกนคณภาพภายในสถานศกษาเพอพรอมรบ การประเมนภายนอก. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. สวมล วองวาณช และ นงลกษณ วรชชย. (2550). แนวทางการใหค าปรกษาวทยานพนธ. พมพครง ท 2 กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬามหาวทยาลย. สถาพร ปนเจรญ.(2543). การบรหารการเปลยนแปลงในองคการ : ตามแนวทางของทฤษฎ Z.

วารสาร มฉก. วชาการ: 78-81. (มกราคม-มถนายน)

216

สทธพงษ ยงคกมล.(2543). การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนทใช ภาษาองกฤษเปนสอการสอน. ครศาสตรดษฎบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย,. สมจตร อดม.(2547).ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชน ระดบประถมศกษา ในภาคใต . ปรญญานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สมยศ นาวการ.(2538) .การบรหารเชงกลยทธและนโยบายธรกจ. พมพครงท 2 กรงเทพฯ : น าอกษร การพมพ. สมยศ นาวการ. (2540). องคการ : ทฤษฎและพฤตกรรม. กรงเทพฯ : พฆเณศ.

สมพงษ เกษมสน. (2546). การบรหารงานบคคลแผนใหม. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช.

สงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน,ส านกงาน(2559). [ออนไลน ].เขาถงได จาก http://www.qlf.or.th/Home/Contents/869 .[สบคนเมอ 27 มถนายน 2559 ] อดลย จาตรงคกล. (2543) การบรหารเชงกลยทธ : Strategic Management. แนวคดและการศกษา.

กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อดลย วรยเวชกล. (2538). การศกษาขนอดมปรทศน. กรงเทพมหานคร : งานวจยสถาบนและ สารสนเทศ กองแผนงาน มหาวทยาลยมหดล : พ.เอ.ลฟวง.

อภญญา ตนศร.(2541). “การประกนคณภาพการศกษา”, วารสารรมไทรทอง. (7) , 29 (ธนวาคม). อมรพรรณ ประจนตวนชย. (2550). ปจจยดานสภาพแวดลอมในการท างานและปจจยสวนบคคลท

สงผลตอการมสวนรวมในการประกนคณภาพการศกษาของบคลากรในมหาวทยาลย

ธรรมศาสตร,ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยและสถต

ทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อมรวชช นาครทรรพ.(2540 ). ในกระแสแหงคณภาพ : ขอสรปจากงานวจยศกษา แนวโนมความ เคลอนไหวดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศตางๆ ทวโลก . กรงเทพฯ :ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. อมรวชช นาครทรรพ. (2541).จบชพจรการศกษาโลก : บทวเคราะหกระแสความเคลอนไหวทาง การศกษาของนานาประเทศในรอบป 2540-2541.กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. อมรวชช นาครทรรพ.(2552)วกฤตคณภาพการศกษาไทย.กรงเทพฯ : ว.ท.ซ คอมมวนเคชน. อารย วธศภกร. (2546).ปจจยทสงผลตอความส าเรจของการน านโยบายประกนคณภาพการศกษา

217

ไปปฏบตในสถาบนวชาการทหารอากาศชนสง,ศกษาศาสตรมหาบณฑต(บรหารการศกษา) มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. อทย หรญโต. ,(2526)สารานกรมศพทรฐประศาสนศาสตร (การบรหารรฐกจ). กรงเทพฯ:

โอเดยนสโตร . อทมพร จามรมาน.(2541)วธการท าประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษา. กรงเทพฯ : ฟนน.. อทมพร (ทองอไทย) จามรมาน. (2543). การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา.กรงเทพฯ: ฟนนพบลชซง. อทมพร จามรมาน.(2544).การประกนคณภาพการอดมศกษาตามแนวทางของทบวงมหาวทยาลย.

วารสารจฬาลงกรณฉบบเดอน สงหาคม. Barnard , Chester I.(2005).The Functions of the Executive : 30th Anniversary Edition. Cambridge,Mass : Harvard University Press. Blankstein,A.M. (1996).Why TQM can’t work…and a school where it did.[Online].Educational Digest ,62(September 96). Available : Academic Search Elite : 0013-127X. Borden , Carl. (1995quote in William B.Werthe , Jr., and Keith Davis),5th ed. Human Resources and Personnel Management . New York : McGraw – Hill. Campbell ,Ronald F. , Corbally J.E. and Ramsayer J.A.(1976). Introduction to Educational Administration. Boston : Allyn and Bacon , Inc. Cameron, Kim. (1986).A Studty of Organizational Effectiveness and its predictors. Management Science. 32: 87-112,1986. Certo ,C.S.Modern .(1992).Management : Qoality ,Ethics and the Global Environment .5th ed, Boston: Allyn and Bacon. Charles R.Milton.(1992). Human Behavior in Organization , 2nd ed. ( Englewood Cliffs,New Jersey : Prentice-Hall Inc. Cherrington Davis J. (1994). Organization Behavior the Management Individual and Organization Performance. 2nd ed. Boston: Allyn and Bacon. Chrispeels, J.And Ann H. (1990).A Study of Factors Contributing to Achieving and Sustaining School Effective in Elementary School. Dissertation Abstracts International. Clott,Christopher B.(1995) The Effect of Environment, Strategy ,Culture,and resource

218

Dependency on Perceptions of Organizational Effectiveness of School of Business. The Annual Meeting of the Study of Higher Education 20th ,Orlando. FL,(November):32p. Cuttance, P. (1994). The Contribution of quality assurance reviews to development in school systems. In D. H. Hargreaves & D. Hopkins (Eds.), Development planning for school improvement, pp. 49-68. London: Cassell. Cyert ,Richard M.(2002).The Economics of Choice, Change and Organization: Essays in Memory of Richard M. Cyert. Northamton : Edward Elgar Publishing.

Dayton, N.A. (2001). Total Quality Management Critical Success Factors, A Comparison : The

UK versus USA. Total Quality Management. 12, 13(May) : 293-298.

Daft, Richard L. (1991).Management. 2nd ed. Chicago:The Dryden Press. Deming, W. E. (1986). Out of the crisis. Cambridge: Massaschusetts Institute of Technology. Deming ,Edward W.(1994).The New Economics for Industry, Government, Education. Cambridge ,Mass : MIT Center for Advance Education Service. Goetsch, D. L., & Davis, S. (1994). Introduction to total quality: Quality, productivity

competitiveness. New York: Mcmillan. Griffin ,R.W. (1996).Management 5th ed.Boston : Houghton Mifflin.

Harman, G. (1996). Quality assurance for higher education: Developing and managing quality assurance for higher education systems and Institutions in Asia and the Pacific. Bangkok: UNESCO.

Harrington, H. J., & Mathers, D. D. (1997). ISO 9000 and beyond: From compliance to conformance improvement. New York: McGraw-Hill. Edgar H. Schein (1998 ). Process Consultation Revisited : Building the Helping

Relationship (Addison-Wesley Series on Organization Development) , (Englewood Cliffs,New Jersey : Prentice Hall.

Healy,M. (1994). BS 5750 and beyond in a secondary school : A change for the best. In C.Parson(ed).Quality improvement in education,pp.68-69.London:David Fulton. Herting,E.[2000,February]. Implementing whole – school reform. Online Journal of Learning Librarian [On-line serial]. Available : Ebscohost Full Display Item : 3026578. Hersey ,Paul , Blanchard ,Kenneth H. and Ohnson , Dewey E. J.(2000). Management of

219

Organization Behavior : Leading Human Resourse. 8th ed. Englewood Cliffs , New Jersey : Prentice-Hall. Hodge B.J. and Anthony, William P.(1990).Organization Theory. 4th ed. Boston: Allyn and Bacon. Hill, R.(1998). Quality assurance, continuous quality. Improvement and health care.

Document in Quality Assurance Seminar, Saraburi, 12-15 October. Hoy , Judith C. and Van Eynde , Dixie Cody.(1997).Organization development classics : the practiceand theory of change - the best of the OD. San Francisco : Jossey-Bass Publishers. Hradesky, John L. (1995). Total Quality Management Handbook. 2nd. New York:McGrew Hill.

Crosby, P. B. (1979). Quality is free. New York: McGraw-Hill. Hoy, Wayne K., and Miskel,Cecil G. (2001). Educational administration : Theory ,Research and Practice. 6th ed. Singapore: McGraw-Hill. Hutchins, G. B. (1991). Introduction to quality: Control, assurance, and management.

New York: Macmillan. Ivancevich , John M.,Peter Lorenzi ., Skinner , Steven J., Crosby ,Philip B and Irwin ,Richard D. (1994).Management: Quality and Competitiveness. New York : McGraw –Hill. Johnson , Perry L(1996). ISO 9000 Meeting the New International Standards. Singapore :

McGraw –Hill.

John W.Best.(1997). Research in Education , 2nd ,New Jersey : Pranseith Hall Inc ,Englewood Cliffs. Joseph , Litter O.(1995).Organization Structure and Behavior. 2nd ed. New York : John Wiely & Son. Kast,F.E. and Rosenzweig,J.E. (1985). Organization management : a system and contingency

approach. (4th ed.) New york : McGraw-Hill.

Katz ,Daniel and Kahn , Robert L.(1978).The Social Psychology of Organizations, 2nd ed. New York: John Wiley & Son. Kaufman,R. and Zahn,D.(1993).Quality management plus : The continuous improvement of education. Newbury Park: Corwin Press.

220

Lawrence , Paul R. and Lorsch , Jay William.(1990).Organization and Environment : Management Differentiation and Integration. 3rd ed. Boston : Division of Research ,Graduation School and Business Administration , Harward University. Lee J.Cronbach, (1999). Essenteal of Psychological Testing. 3rd New York : Harper & Row Publishers. Lunenburg ,Fred C. and Ornstein, Allan C. (2003) Educational Administration : Concepts and

Practices , 4th ed. Warsaw : Wadsworth Publishing.

Luthans Fred . (2002). Organization Behavior. 9th ed. New york : McGraw-Hill Companies:3p . Lipham , James M.(1991). Leadership and decision making for effective educational change. 5th ed.Iowa : Institute for School Executives, The University of Iowa. Lunenburg ,Fred C. and Ornstein, Allan C. (2004). Educational Administration : Concepts

and Practices , 4nd ed. Warsaw : Wadsworth Publishing company.

Mintzberg Henry.(1979. The Structuring of Organizations : A Synthesis of The Research. New Jersey:Prentice Hall. McMillan, James H. (2000).Education Research : Fundamentals for the Consumer. 3rd ed.New York : Longman. Moorhead, G. and Griffin , R.W.(1998). Organizational behavior : managing people and organization. 5th ed. Boston : Houghton Miffin. Murgatroyd, S., and Morgan,C. (1994). Total Quality Management and the School.

Buckingham : The Open Universitty Press.

Milton, Charles R. (1992) .Human Behavior in Organization. 2nd ed. Englewood Cliffs , New Jersey :Prentice-Hall Inc. Nicholl, J. (1993). Customer value in four steps. TQM Magazine, 5, 49-53. Orsini,J.N.(2000,March11). Troubleshooting your activities for excellence.Online Journal of Total Quality Management [Online serial]. Available from : Ebscohost Full Display Item:2784828. Owens, Robert G. (1998).Organizational behavior in education. 6th ed. Boston MA : Allyn and

Bacon.

221

Porter , Lyman W., Allen , Robert W. and Angle Harold L. (2003) Organizational Influence

Processes. : M.E.Sharpe.

Reddin , Bill.(1988).The Output Oriented Organization . England : Gower Publishing Company. Robbins,S.P. (2002).and Coulter M. Management.7th ed.New Jersey Prentice-Hall. Robbins, S.P. (1990). Organization Theory Structure, Design, and Applications. 3rd ed. Englewood cliffs, New Jersey: Prentice-Hall International. Robbins,Stephen P.(1998) Essentials of Organization Behavior. 4th ed. New Jersey : Prentice-

Hall.

Rothwell, W.J.and Kazanas, H.C. (1992) Mastering the instructional design process, San

Francisco : Jossey-Bass.

Sammonds, P., Hillman,J. Mortimore and P.(1995) “Key characteristics of effective school a

review of school effectiveness research.” A report by the institute of education for the

office for standards in education.

Schein Edgar H. (1992).Organization Culture and Leadership. 3rd ed. San Francisco California Jersey – Bass. Schein ,Edgar H. (1998). Process Consultation Revisited : Building the Helping Relationship (Addison Wesley Series on Organization Development)Englewood Cliffs , New Jersey : Prentice Hall. Schneider B. (1990). Organizational Climate and Culture .San Francisco, Jossey – Bass Inc.,

Publishers.

Sha'Ri Mohd Yusof & Elaine M. Aspinwall (2000). Critical success factors for total quality management implementation in small and medium enterprises. Research article. Pages 803-809 . Published online: Access data [30 Nov 2015] Available from : http://dx.doi.org/10.1080/0954412997839 Stebbing , Lionel.(1993) Quality Assurance : the route to efficiency and competitiveness. 3rd

ed. New York : Ellis Horwood .

Steers, R.M. (1977).Organizations Effectiveness : A Behavioral View. Santa Momica,

222

CA:Goodyear Publishing. Steers ,Richard M. and Mowday,Richard (1990).Management Effective Organization : An Introduction 3rd ed. Boston , Massachusetts : Kent Publishing. Steers , Richard M.(1991).Introduction to Organizational Behavior. Harper Collins Publishers.

Steers R.M. and Lyman W. porter. ,(1991) Motivation and Work. 6th New York : McGraw- Hill. Steers, R.M.,J. Stewart Black. (1994) Organizations Behavioral. 5th ed. Harper Collins College Publishers,. Steers , Richard M., Porter ,Lyman W. and Bigley ,Gregory A. (2003). Motivation and Work Behavior. New York : McGraw-Hill. Steers, R.M., Ungson,G.R.and Mowday,R.T.(1985). Managing Effective Organizations An introduction , Boston , Massachusetts : Kent Publishing. Stringer Robert. .(2002). Leadership and Organizational Climate. New Jersey Pearson. Stogdill, Ralph M. and Bass ,Bernard M. (1997). Handbook of Leadership : A Survey of Theory and Research. Hardcover, New York : Simon & Schuster ,. Simon , Herbert A. (1990). Administrative Behavior : A Study of Decision-Making Processes in Administrative Organizations. 4th ed . Englewood Cliffs , New Jersey : Prentice- Hall , Tannenbaum ,Robert, Massarik ,Fred and Weschler, Irving R(1990). Leadership and Organization:A Behavioral Science Approach. 3rd ed. Harvard Business Reviews , Garland . Taylor,A.and Hill,F. Issues for Implementing TQM in Further and higher education : The Moderating influence of contextual variable. Quality Assurance in Education. 1(1993):12-21. Tead , Ordway.(1990) Human Nature and Management: Application of Psychology to Executive Leadership. 2nd ed. New York : Mcgraw-Hill. Ted,P.E.[Summer,1993] Human factors in quality assurance .Online Journal of information Systems Management Available from: EBSCOhost Full Display Item:970818549. Weihrich, Heinz and Koontz , Harold. (1993)Management : A Global Perspective. 10th ed.

223

New york : McGraw – Hill,. Zalri, H. (1998). Organization Effectiveness. London : Jessica kingsley Publishers.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก.

เครองมอการวจย

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง ปจจยทสงผลใหการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน

เขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

ค าชแจง

1. แบบสอบถามฉบบนสอบถามผอ านวยการและผท างานประกนคณภาพการศกษา เพอทราบปจจยทสงผลตอความส าเรจในการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ซง ม 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 สภาพการด าเนนงานการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน ตอนท 3 ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน

2. ขอความกรณาตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามสภาพทเกดขนจรงในโรงเรยน ค าตอบของทานจะไมมผลกระทบตอการปฏบตงานใดๆ ทงสน แตจะน าไปใชเพอการวจยนเทานน

3. เมอทานใหขอมลครบทกขอค าถามแลว ขอความกรณาน าแบบสอบถามทง 2 ฉบบ ใสซองทผวจยไดตดแสตมปเรยบรอยแลว สงทางไปรษณย ถงผวจยตามทอย ภายในวนท 30 พฤศจกายน 2558

ผวจยหวงเปนอยางยงวา จะไดรบการอนเคราะหจากทานเปนอยางด จงขอขอบพระคณ เปนอยางสงไว ณ โอกาสนดวย

นายเจนจบ หาญกลบ นกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม (โปรด ตามสภาพความเปนจรง)

1. เพศ ชาย หญง 2. อาย ต ากวา 25 ป 25 – 30 ป 31-40 ป 41 – 50 ป 50ป ขนไป 3. ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

4. ประสบการณการท างาน 1-5 ป 6-10 ป 11-15 ป 16-20 ป มากกวา 20ป

ฉบบ ส าหรบผอ านวยการ/ผรบผดชอบงานประกนคณภาพของโรงเรยน

- 2-

ตอนท 2 สภาพการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน ค าชแจง โปรดประเมนสภาพของการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงทโรงเรยนด าเนนการอยในปจจบน

โดยท าเครองหมาย ตรงกบสภาพจรง ดงน 5 หมายถง มการด าเนนการ ระดบมากทสด

4 หมายถง มการด าเนนการ ระดบมาก 3 หมายถง มการด าเนนการ ระดบปานกลาง 2 หมายถง มการด าเนนการ ระดบนอย 1 หมายถง มการด าเนนการ ระดบนอยทสดหรอไมมการด าเนนการเลย

ขอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ระดบการด าเนนการ

5 4 3 2 1 (1) การก าหนดมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน

1 การวเคราะหตวบงชและมาตรฐานการศกษาขนพนฐานของกระทรวงศกษาธการอยางละเอยดกอนจดท ามาตรฐานการศกษาของโรงเรยน

2 การน าปรชญา วสยทศน จดเดนหรอโอกาสของโรงเรยนก าหนดไวในมาตรฐานการศกษาทแสดงถงจดเนนของการจดการศกษาโรงเรยน

3 สาระส าคญทก าหนดในมาตรฐานและตวบงชไดสะทอนถงอตลกษณและมาตรการสงเสรมของโรงเรยนไดสอดคลองกบสภาพจรง

4 การก าหนดคาเปาหมายความส าเรจของมาตรฐานการศกษาและตวบงชมความเหมาะสมและเปนไปได

5 การประกาศคาเปาหมายแตละมาตรฐานใหครและบคลากร พอแม ผปกครอง ชมชนและหนวยงานทเกยวของรบทราบอยางทวถง

6 การประกนคณภาพภายในยดตวบงชตามมาตรฐานการศกษาทก าหนดไวอยางครบถวน (2) การจดท าแผนพฒนาการจดการศกษา 7 การใหความรเพอสรางความรความเขาใจครและบคลากรกอนการด าเนนการจดท าแผนฯ

8 ครและบคลากรสวนใหญมสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา 9 การวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) เพอทราบปจจบนปญหาของโรงเรยน

10 การใชมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ผลการประเมนคณภาพภายใน และผลการประเมนภายนอกประกอบการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา

11 โครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาครอบคลมแผนงานวชาการ แผนงานบคลากร แผนงานงบประมาณและการเงน และแผนงานบรหารทวไป

12 การก าหนดบทบาทหนาทครและบคลากรภายในโรงเรยนใหรบผดชอบแผนงาน/โครงการ/กจกรรมอยางชดเจน

13 การเขยนโครงการอยางนอยตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดความส าเรจ ก าหนดวธการด าเนนงานและก าหนดผรบผดชอบ

-3-

ขอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ระดบการด าเนนการ

5 4 3 2 1 14 การเสนอขอความเหนชอบแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาจากคณะกรรมการบรหาร

โรงเรยนกอนน าไปใชทกครง

(3) การจดระบบบรหารและสารสนเทศ 15 จดท าแผนภมโครงสรางการบรหารงาน โดยก าหนดต าแหนงงานและ บทบาทหนาท

บคลากรผรวมงานอยางชดเจน

16 คณะกรรมการบรหารโรงเรยนไดแสดงบทบาทและท าหนาทตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2550 ตามมาตรา 31 ครบถวน

17 จดท าค าสงมอบหมายงานและคมอการปฏบตงานส าหรบครและบคลากรชดเจน 18 ตรวจสอบ ประเมนและจดท ารายงานครบตามระบบการประกนคณภาพภายใน 19 กระจายอ านาจการบรหารและการตดสนใจสครและบคลากรโดยตรง 20 จดท าระบบสารสนเทศครอบคลมขอมลผเรยน ครและบคลากร ทรพยากรทางการศกษา

และการจดการเรยนการสอน

21 จดระบบขอมลสารสนเทศทใชงานสะดวก เชอมโยงเครอขายกบหนวยงานตนสงกด 22 จดเจาหนาทผช านาญงานรบผดชอบและปฏบตงานสารสนเทศของโรงเรยนโดยเฉพาะ

(4) การด าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษา

23 ประชมชแจง ทบทวนบทบาทหนาทผรบผดชอบงานหรอโครงการตามแผนพฒนาการจดการศกษาขณะเรมด าเนนงาน

24 ตดตาม ประเมนแผนงาน โครงการหรอกจกรรมระหวางด าเนนงานเพอปรบปรงแกไข 25 ด าเนนงานตามแผนปฏบตการประจ าปเปนไปตามกรอบระยะเวลาทก าหนดไว 26 ครและบคลากรผรบผดชอบแผนงาน/โครงการปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบสง 27 ก ากบ นเทศ ตดตามงาน/โครงการหรอกจกรรมโดยผซงไดรบการแตงตงปฏบตหนาท

เปนไปตามขนตอนและระยะเวลาทก าหนด

(5) การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา 28 คณะกรรมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาปฏบตตามบทบาทหนาทอยางครบถวน 29 วเคราะหขอมลผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาเชอมโยงกบแผนปฏบตการ

ประจ าป

30 ตรวจสอบคณภาพการศกษาโดยเชอมโยงกบกระบวนการบรหารและกระบวนการเรยนการสอนตามหลกสตร

31 สรปและน าเสนอผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาใหผเกยวของรบทราบตามสภาพจรง

32 น าขอเสนอแนะและผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาไปใชประโยชนในการบรหารจดการ การพฒนาคณภาพผเรยน ครและบคลากร

-4-

ขอ การด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง ระดบการด าเนนการ

5 4 3 2 1 (6) การจดใหมการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษา

33 แตงตงครและบคลากรทมคณสมบตเหมาะสมไมนอยกวา 2 คน เปนคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน

34 ผทรงคณวฒภายนอกทไดรบการแตงตงรวมประเมนคณภาพภายในไดตามบทบาทหนาทอยางครบถวน

35 วางแผนจดท าปฏทนการประเมนคณภาพภายในไวลวงหนาอยางชดเจนเปนททราบกนโดยทวกน

36 คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนครอบคลมทกมาตรฐานการศกษา 37 คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในประเมนโดยใชเครองมอ วธการทเหมาะสม

หลากหลายและวดไดตรงตามมาตรฐานและตวบงช

38 น าผลการประเมนคณภาพภายในไปพฒนาคณภาพผเรยน การบรหารจดการ การสรางสงคมแหงการเรยนร การพฒนาอตลกษณ เอกลกษณและมาตรการสงเสรม

(7) การจดท ารายงานประจ าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน 39 จดท ารายงานประจ าปทสอดคลองกบผลการประเมนคณภาพภายใน 40 จดท ารายงานประจ าปประกอบครอบคลมขอมลพนฐาน แผนพฒนาคณภาพ ผลการ

ด าเนนการตามแผนปฏบตการประจ าป และขอเสนอแนะ/แนวทางพฒนาในอนาคต

41 จดท ารายงานประจ าปทสะทอนใหเหนถงคณภาพผเรยนเปนส าคญ 42 คณะกรรมการบรหารโรงเรยนมสวนรวมรบทราบและใหความเหนชอบรายงานประจ าป

กอนน าไปเผยแพรทกปการศกษา

43 เผยแพรรายงานคณภาพประจ าปตอสาธารณะ ตนสงกดหรอหนวยงานอนทเกยวของใหเปนทรบรกนอยางกวางขวาง

(8) การพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง 44 น าผลจากการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาและประเดนขอเสนอแนะมาวางแผน

พฒนาคณภาพการจดการศกษา

45 น าผลการประเมนคณภาพภายในมาปรบปรงพฒนาผเรยน ปรบปรงพฒนางานบรหารทวไป งานการเรยนการสอน งบประมาณและการพฒนาบคลากร

46 ด าเนนงานตามระบบวงจรคณภาพอยางตอเนองจนเปนวฒนธรรมคณภาพในการท างานตามปกต

47 การวเคราะห สงเคราะห ท าประชาพจารณหรอแลกเปลยนเรยนรจากผลการประเมนคณภาพภายในเพอน าไปใชปรบปรง พฒนาโรงเรยน

48 วางแผนการเตรยมความพรอมส าหรบการประเมนคณภาพภายนอกครงตอไปทกครง

-5- ตอนท 3 ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยน

ค าชแจง โปรดประเมนปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงทโรงเรยนน ามาใช โดยท าเครองหมาย ตามความคดเหน ดงน 5 หมายถง ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทน ามาใช ในระดบมากทสด

4 หมายถง ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทน ามาใช ในระดบมาก 3 หมายถง ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทน ามาใช ในระดบปานกลาง 2 หมายถง ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทน ามาใช ในระดบนอย 1 หมายถง ปจจยการด าเนนการประกนคณภาพภายในทน ามาใช ในระดบนอยทสด หรอไมน ามาใชเลย

ขอ ปจจยทโรงเรยนน ามาใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ระดบทน ามาใช

5 4 3 2 1

1.ดานโครงสรางองคการ 1 การก าหนดวตถประสงคของการพฒนาระบบบรหารจดการคณภาพการศกษาของโรงเรยน

แบบมสวนรวมไวชดเจน

2 การแสดงภาระหนาทในการปฏรปการเรยนรทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน

3 ก าหนดหนาทความรบผดชอบดแลเกยวกบงานวชาการของโรงเรยนและตามทบญญตไวใน

กฎหมายโรงเรยนเอกชน

4 การแบงงานหรอจดกลมงาน แลวมอบหมายแตละคนหรอแตละหนวยงานรบผดชอบและ

จดใหมการประสานงานกนอยางมระบบ

5 การแสดงความสมพนธตามล าดบชนระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาถงบทบาท

หนาทและความรบผดชอบลดหลนกนไป

6 การแสดงจ านวนผอยภายใตการควบคมดแลจากผบงคบบญชาหรอหวหนากลมใกลชดและ

สามารถตดตอสอสารรวดเรว

7 อ านาจการควบคมบงคบบญชาอยทคณะกรรมการบรหารโรงเรยนอยางมเอกภาพ

2.ดานเทคโนโลย

8 การก าหนดนโยบายดานเทคโนโลยไวในแผนพฒนาคณภาพการศกษาชดเจน

9 การพฒนาและจดหาสอเทคโนโลยใหทนสมยและเพยงพอตอความตองการ

10 ฐานขอมลทเปนระบบส าหรบใชในการประเมนคณภาพการศกษา

11 การพฒนาบคลากรใหมความช านาญใชสอและเทคโนโลยทางการศกษา

12 สอและเทคโนโลยของโรงเรยนสวนใหญใชเพอการพฒนาคณภาพการศกษา

-6-

ขอ ปจจยทโรงเรยนน ามาใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ระดบทน ามาใช

5 4 3 2 1 3.ดานสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

13 การค านงถงระดบรายไดและความเปนหนของครวเรอนเปนแนวทางการการพฒนาโรงเรยนสอนาคต

14 อาชพและสถานประกอบการของผปกครองเปนสวนหนงของการพจาณารบนกเรยน

15 การปรบตวของโรงเรยนตามสภาวะการขยายตวภาคอตสาหกรรม สนคาและบรการ

16 ความจ าเปนในการใชเงนอดหนนรายหวจากรฐบาลเตมจ านวนพฒนาคณภาพนกเรยน

4.ดานสภาพแวดลอมทางสงคม

17 สทธและหนาทตามกฎหมายของประชาชนในทองถนหรอชมชนทมตอระบบการประกน

คณภาพการศกษาของโรงเรยน

18 คานยมและความคาดหวงของสงคมเปนแรงผลกดนโรงเรยนใหพฒนาไปอยางตอเนอง

19 ประชาชนในทองถนและผปกครองมทศนคตทดตอระบบการประกนคณภาพการศกษา

20 ผปกครองใหความไววางใจและเชอมนศรทธาการมมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน

21 หนวยงาน องคกร ทงภาครฐและเอกชนพรอมเขามามสวนรวมและสนบสนนงานโรงเรยน

5.ดานสภาพแวดลอมทางการเมอง

22 นโยบายดานการศกษาของรฐบาลเปนกรอบแนวทางการพฒนาคณภาพของโรงเรยน 23 การน านโยบายการพฒนาคณภาพในระดบกระทรวงและระดบกรมสการปฏบตในโรงเรยน

เปนสงทท าไดงาย

24 ขนตอนตามกฎทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑและวธการการประกนคณภาพการศกษาฉบบปจจบนโรงเรยนใชด าเนนการประกนคณภาพภายในไดส าเรจ

25 นกการเมองในระดบทองถนหรอระดบชาตมบทบาทตอการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน

26 การเขามาสนบสนนการด าเนนงานของโรงเรยนจากส านกงานเขต ของกรงเทพมหานคร

6.ดานวฒนธรรมองคการ 27 การถายทอดคานยมในการใชระเบยบแบบแผนของโรงเรยนทถอปฏบตสบตอกนมา

28 ถอเปนบทบาทหนาทของบคลากรทจะตองปรบตวใหเขากบสถานการณปจจบนของโรงเรยนทเนนคณภาพการศกษา

-7-

ขอ ปจจยทโรงเรยนน ามาใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ระดบทน ามาใช

5 4 3 2 1 29 การมสวนรวมก าหนดและยอมรบกฎเกณฑตวชวดความส าเรจและพฤตกรรมการท างาน

ของบคลากร

30 บคลากรมเจตคตทดและน าระบบวงจรคณภาพ(PDCA)ใชในการปฏบตงานตามปกต 31 การก าหนดรปแบบ ระเบยบแบบแผนการปรบปรงพฒนาคณภาพเปนการเฉพาะของ

โรงเรยน

32 ความส าเรจของการจดการศกษาเกดจากการมวฒนธรรมองคการทเขมแขงและมนคง

7.ดานบรรยากาศองคการ 33 ระบบโครงสรางการบรหารโรงเรยนทมความยดหยนและกระจายอ านาจ

34 สภาพแวดลอมทางกายภาพภายในโรงเรยนเออตอการจดกจกรรมการเรยนร

35 โรงเรยนมความเปนอสระและความเปนเอกภาพในการบรหารจดการ 36 ความคลองตว ยดหยนและลดขนตอนการปฏบตงานของบคลากร 37 บคลากรมบทบาทหนาทชดเจนมสถานภาพทแสดงถงความมนคงในอาชพ 38 ความสมพนธระหวางผบรหารกบบคลากรหรอระหวางบคลากรดวยกนเปนแบบมตรภาพ

39 การเปดเผยขอมลขาวสารเกยวกบวธการและผลการพฒนาคณภาพของโรงเรยนอยางตรงไปตรงมาและทวถง

8.ดานความผกพนตอองคการ 40 ปรมาณนกเรยนและความนาเชอถอไดในคณภาพของโรงเรยนทมมาอยางตอเนอง

41 การไดรบโอกาสยกยองใหเปนผมประสบการณ มอายการท างานและไดรบความนบถอใหเปนผอาวโส

42 การเลอนต าแหนงและอตราเงนเดอน คาจางคาตอบแทนสงเพยงพอตอการด ารงชพ

43 ความสนใจและการเอาใจใสในวชาชพครของโรงเรยนทมตอบคลากร

44 บคลากรในโรงเรยนไดรบการเสรมสรางคานยมแบบผสมกลมกลนกนและความสมพนธทดตอกน

45 ระดบความตอเนองในการสรางผลงานตามบทบาทหนาทประสบผลส าเรจ 9.ดานการปฏบตงานตามบทบาทหนาท

46 การวเคราะหหลกสตร การออกแบบการเรยนร การใชสอและเทคโนโลยเพอการเรยนร

47 การวเคราะห วจยแกไขปญหา ปรบปรง พฒนาและชวยเหลอนกเรยน

48 การพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตร

49 การบรหารจดการหองเรยนเพอสรางบรรยากาศการเรยนร

50 การท างานแบบทมในโรงเรยน

-8-

ขอ ปจจยทโรงเรยนน ามาใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ระดบทน ามาใช

5 4 3 2 1

10.ดานการก าหนดเปาหมายเชงกลยทธ 51 การวเคราะหภารกจโรงเรยนเพอก าหนดเปาหมายคณภาพ

52 การใชเทคนควเคราะหสภาพแวดลอมเพอทราบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในการ

พฒนาคณภาพของโรงเรยน

53 แผนกลยทธเปนแนวทางการจดท าแผนปฏบตการประจ าปของโรงเรยน

54 การตดสนใจวางแผนระบบบรหารโรงเรยนอยางมทศทางและกระบวนการทชดเจน

55 การแกไขจดออนและพฒนาจดแขงในการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน

56 เปาหมายกลยทธเปนตวชวดคาใชจายและความส าเรจของงานตามระยะเวลาทก าหนด

57 การประเมนทศทางการพฒนานโยบายใหมความสอดคลองกบสภาพแวดลอม เพอความอย

รอดของโรงเรยนใหด ารงอยไดในอนาคต

11.ดานการจดหาและการใชทรพยากร 58 การวเคราะหขอมลเพอการวางแผนการใชจายงบประมาณประจ าปของโรงเรยน 59 การแสดงความตองการจ าเปนในการขอจดสรรงบประมาณจากตนสงกดใชพฒนาคณภาพ

การศกษา

60 การใชงบประมาณทมงเนนการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 61 การระดมทรพยากรเพอการศกษาจากแหลงอนมาพฒนาโรงเรยน 62 การจดระบบควบคม ตรวจสอบการใชงบประมาณอยางรดกมและถกตอง 63 การสรปและรายงานผลการใชงบประมาณประจ าปตอคณะกรรมการบรหารโรงเรยน

12.ดานการจดสภาพแวดลอมการปฏบตงาน

64 โรงเรยนจดวางต าแหนงงานในระดบสายชนเหมาะสมและสอดคลองกบภารกจ

65 แตงตงผทมทกษะช านาญงานเฉพาะดานเพอชวยเหลออ านวยความสะดวกตอสวนรวม

66 การพฒนาบคลากรเพอเพมประสทธภาพการท างานอยางตอเนอง

67 ก าหนดการใหรางวล สงตอบแทนและสวสดการเหมาะสมเพอจงใจการปฏบตงาน

68 วสดอปกรณเครองใช สงอ านวยความสะดวก แสง เสยง การถายเทอากาศและอณหภมทเหมาะกบการปฏบตงาน

69 การเปดโอกาสใหมการปรบเปลยนงานตามความรความสามารถ 70 การวนจฉยสงการและความสมพนธกบผบงคบบญชาวางอยบนหลกธรรมาภบาล

13.ดานกระบวนการตดตอสอสาร 71 โรงเรยนประชาสมพนธ เผยแพรเปาหมายการพฒนาคณภาพใหรบทราบกนทวไป 72 การทบทวนบทบาทหนาทเพอสรางความรความเขาใจเปาหมายโรงเรยนอยางเสมอ

-9-

ขอ ปจจยทโรงเรยนน ามาใชในการด าเนนการประกนคณภาพภายใน ระดบทน ามาใช

5 4 3 2 1 73 การมปฏสมพนธแลกเปลยนเปดเผยขอมลขาวสารดานคณภาพการศกษาเชอมโยงระหวาง

บคคลและกลมทงภายในและภายนอกเขาดวยกน

74 การใชรปแบบและวธการสอสารทเขาใจไดงายและแสดงออกทางความรสกและอารมณเกด

แรงจงใจการปฏบตงานในโรงเรยน

75 การสอสารระหวางผบรหารกบบคลากรเปนรปแบบการสอสารแบบสองทางมากกวาการ

สอสารแบบทางเดยว

76 ผบรหารโรงเรยนใชเวลาสวนใหญกบการตดตอสอสาร

14.ดานภาวะผน าและการตดสนใจ

77 ผบรหารใชสตปญญาและประสบการณจากการศกษาอบรมในวชาสาขาการบรหารและมความรบผดชอบตอการตดสนใจ

78 ผบรหารตนตว คดรเรมสรางสรรค อดทนและตดสนใจเลอกวธท างานใหส าเรจ 79 ผบรหารเชอมนในตนเอง มความสามารถปรบตวเขากบสถานการณปจจบน

80 ผบรหารมทกษะในการเปนผน าการประชมและมศลปะในการเจรจาตอรอง

81 ผบรหารมอบและกระจายอ านาจใหผปฏบตการแทนดวยความไววางใจ 82 ผบรหารยอมรบมตหรอขอเสนอของกลมบคลากรเปนกฎเกณฑ แนวปฏบตภายในโรงเรยน

83 ผบรหารรวบรวม วเคราะห ประมวลผลขอมลและขอจ ากดกอนการตดสนใจ

84 ผบรหารใชเวลาสวนใหญไปกบการตดสนใจวนจฉยสงการ

85 ผบรหารเปดโอกาสการมสวนรวมในการตดสนใจ

15. ดานการปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม 86 โรงเรยนปรบเปลยนรปแบบการบรหารจดการโดยมไดยดอยกบรปแบบเดม 87 โรงเรยนใชกลยทธปรบเปลยนแปลงทศนคตบคลากรเพอพฒนาและยกระดบคณภาพ

การศกษา

88 โรงเรยนจดหาแหลงเรยนร สอและเทคโนโลยททนสมยเขามามบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพ

89 โรงเรยนวเคราะหสภาพปจจบนปญหา ประเมนผล ทบทวนภารกจและก าหนดความตองการจ าเปนในการพฒนาคณภาพตอเนอง

90 โรงเรยนเพมขดความสามารถบคลากรดานทกษะการใชสอ เทคโนโลยและการสอสาร 91 โรงเรยนสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสรางผลงานนวตกรรมดานคณภาพการศกษา 92 โรงเรยนจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาสมาตรฐานการศกษาระดบสากล

-10-

ปจจยอนๆ (ถาม) ......................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

..............................................................................

กรณาพบใสซองซงไดปดอากรแสตมปไวแลว

และสงกลบดวยจะเปนพระคณอยางสง

แบบสมภาษณ

เรอง ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชน

เขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ

ชอ......................................................................................................................................................................

ต าแหนง/หนาท..................................................................................................................................................

วน เวลา การสมภาษณ.......................................................................................................................................

จากการทผ วจยไดท าวจยเ รอง ปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตาม

กฎกระทรวงของโรงเรยนเอกชนเขตกรงเทพมหานครประสบความส าเรจ และไดวเคราะหขอมลในเชง

ปรมาณแลวพบวา มปจจย 6 ดาน ทมความส าคญและสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในของ

โรงเรยนประสบความส าเรจ ไดแก 1) การปรบตวขององคการและการรเรมสงใหม 2) สภาพแวดลอมทาง

สงคม 3) การจดโครงสรางองคการ 4) ว ฒนธรรมองคการ 5) กระบวนการตดตอสอสารและ 6)

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

โรงเรยนแหงนมความส าเรจในการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงเนองจากวา

ผานการประเมนภายนอกรอบสามและไดรบรองมาตรฐานการศกษาอยในระดบ...........นน แสดงวามปจจย

ดงกลาวมอทธพลสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพของโรงเรยนทาน จงอยากทราบวา

ขอ 1 โรงเรยนมปจจยเหลาน มากนอยเพยงใด

ขอ 2 ท าไมปจจยเหลาน จงสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ประสบความส าเรจ

ขอ 3 ปจจยแตละดานสงผลตอการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงในขนตอน

ใดบาง และด าเนนการอยางไร

ขอ 4 ความคดเหนเกยวกบปจจยทสงผลใหการด าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวง

ของโรงเรยนประสบความส าเรจเพมเตม

ภาคผนวก ค.

หนงสอขอความอนเคราะหทดลองใช

และเกบขอมลการวจย

ภาคผนวก ง.

หนงสอตอบรบการลงวารสารเผยแพรผลการวจย

ภาคผนวก จ.

ประวตผเขยนวทยานพนธ

ประวตผเขยนวทยานพนธ

ชอ-สกล นายเจนจบ หาญกลบ ทอยปจจบน 100/201หมบานสวนหลวงวลล ซอย 28 ถนนเฉลมพระเกยรตร.๙ แขวงดอกไม เขตประเวศ กรงเทพมหานคร 10250 การตดตอ โทรศพท 081 985 2459 , E-mail : jenjob2014@hotmail.com

ประวตการศกษา ฝกอบรมและการดงาน ศกษาส าเรจการศกษาบณฑต วชาเอกประวตศาสตร และการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหาร

การศกษาจากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา นตศาสตรบณฑต จากมหาวทยาลยรามค าแหง ก าลงศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสยาม

อบรมหลกสตรสถตและการวจยจากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร หลกสตรผบรหารสถานศกษาระดบสงของกระทรวงศกษาธการ หลกสตรนกบรหารการศกษาระดบสงของกรงเทพมหานคร หลกสตรพนกงานคดปกครองส าหรบประชาชน รนท 1 หลกสตรกฎหมายมหาชนของส านกงานศาลปกครองและจฬาลงกรณมหาวทยาลย และหลกสตรวชาวาความ จากสภาทนายความ

ศกษาดงานการบรหารจดการบานเมองทดของฮองกง คนหมง เสฉวน เซยงไฮ ปกกง สาธารณรฐประชาชนจน การบรหารจดการเทศบาลกรงโตเกยว ฮอกไกโด ประเทศญปน กรงโซลประเทศเกาหล รฐปนง ประเทศมาเลเซยและประเทศสงคโปร ศกษาดงานการบรหารจดการศกษาของมหาวทยาลย Aalborg , Uppsala และ Helsinki ณ ประเทศเดนมารก สวเดนและฟนแลนด

ประสบการณการท างาน ขาราชการคร สงกดองคการบรหารสวนจงหวด ศกษานเทศกอ าเภอ อาจารยใหญ สงกดส านกงาน

การประถมศกษาจงหวด ส านกงานการประถมศกษาแหงชาต ผอ านวยการสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและสงกดกรงเทพมหานคร

ผประเมนภายนอก สถานศกษาสงกดกรงเทพมหานคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สงกดส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา และสงกดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ในระดบการศกษาปฐมวยและระดบการศกษาขนพนฐาน ของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)