การศกษาการใชนาของพชเกษตรอนทรย : สถานทดลองการใชนาชลประทานท 3 (หวยบานยาง) จ.นครราชสมา พ.ศ.2553

A Study of Actual Evapotranspiration of Organic Plant: Irrigation Water Management Experiment Station 3 (Huai Baan Yang), Nakornratchasrima Province, 2010

บทคดยอ

การศกษาหาปรมาณการใชนาของพชเกษตรอนทรยทสถานทดลองการใชนาท 3 (หวยบานยาง ) ตาบลโครกกรวด อาเภอเมอง จงหวดนครราชสมา เรมดาเนนการทดลองเมอวนท 4 กมภาพนธ 2552 ถงวนท 6 มถนายน 2552 รวม 123 วน โดยการปลกพช 4 ชนด ไดแก ขาว ผกช ผกบง และแตงกวา มการกาหนดการใหนาดงน ขาวทาการสงนาหลง งอก 2 สปดาห สปดาหละ 1 ครง โดยขงนาในแปลง ทระดบความสง 10 เซนตเมตร แปลงผกบง ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 มลลเมตร แปลงผกช ใหนา ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 และแตงกวา ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 มลลเมตร พบวาขาวมปรมาณการใชนาเทากบ 1,054.39 มลลเมตร (ไมรวมนาเตรยมแปลง) หรอ 1,687.02 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 531 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.31 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกชมปรมาณการใชนาเทากบ 370.90 มลลเมตร หรอ 593.44 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 296 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกบงจนมปรมาณการใชนา 270.30 มลลเมตร หรอ 432.48 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 650 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 1.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร แตงกวามปรมาณการใชนาเทากบ 412.70 มลลเมตร หรอ หรอ 660.32 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 3,985 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 6.03 กโลกรมตอลกบาศกเมตร

A Study of Actual Evapotranspiration of Organic Plant: Irrigation Water Management Experiment Station 3 (Huai Baan Yang), Nakornratchasrima Province, 2010

Abstract

A Study of Actual Evapotranspiration of Organic Plant at the irrigation water management experiment station 3 (Huai Baan Yang) where located at Tambol Kokgwaod, Amphor Mueng, Nakornratchasrima Province. The experimental implementation had taken place from 4 February 2009 to 6 June 2009; in which totalled 123 days. This research was conducted by growing 4 types of plants which were rice, swamp morning glory, coriander and cucumber. These plants were scheduled of supplying the water. After rice has been growing 2 weeks, the water would supplied once a week and swamped in the rice plot at level 10 centimeters. The morning glory plot would be supplied 4 mm. of the water 1 time per day. The coriander plot would be supplied 4 mm. of the water 1 time per day. The cucumber plot would be supplied 4 mm. of the water 1 time per day. The experiment has found that the actual evapotranspiration of the rice was total 1,054.39 mm. (not included the water for plot cultivation), or 1,687.02 cubicmeters per ria, which rice yield was 531 kg. per rai , Ey 0.31 kg per cubimeters, The actual evapotranspiration of the coriander was total 370.90 mm., or 593.44 cubicmeters per ria, which coriander yield was 296 kg. per rai , Ey 0.50 kg per cubimeters, The actual evapotranspiration of the morning glory was total 270.30 ml. , or 432.48 cubicmeters per ria, which morning glory yield was 650 kg. per rai, Ey 1.50 kg per cubimeters, The actual evapotranspiration of the cucumber was total 412.70 ml. , or 660.32 cubicmeters per ria, which cucumber yield was 3,985 kg. per rai, Ey 6.03 kg per cubimeters

บทนา

ความสาคญของปญหา แหลงนาเพอการเกษตรทกรมชลประทานมหนาทจดหามาใหนน ในปจจบนมสภาพทไมเพยงพอ ตามความตองการของเกษตรกร โดยเฉพาะในฤดแลง เนองจากเกษตรกรมการปลกพช เลยงสตว เลยงปลา ตงแตชนดเดยวหรอหลายๆ อยางเพม มากขน โดยเนนถงคณภาพของผลผลต และสามารถนาออกจาหนาย ในวงกวาง ขยายทวประเทศ รวมทงการสงออกฯ แตปรมาณนาทใชอยนน มปรมาณทไมไดสอดคลองกบความตองการ ดงนน เพอจะแกปญหา เหลาน จงจาเปนจะตองศกษาปรมาณนา ทกจกรรมแตละอยางจะตองใช ในลกษณะองครวม และมงเนนใหผใชนาเขาใจถงการใชนาอยางประหยดและคมคา โดยทกฝายรวมมอกน ทงหนวยงานของรฐ หนวยงานของเอกชน ประชาชนและผใชนาในพนท ซงสดทายแลวปรมาณนาสวนหนงจะยงเหลอใหผอนไดใชไดเพมขน ปจจบนการทาการเ กษตรในบานเรานน เกษตรกรจะอาศยสารเคมสงเคราะหเปนหลก ไมวาจะเปนปยเคม สารปองกนและกาจดศตรพช สารเรงการเจรญเตบโต เปนตน จงทาใหเกดผลเสยตอสงแวดลอมและสขภาพของผบรโภคมากมาย แตทกวนนผบรโภคเปนจานวนมากหนมาสนใจในเรองสขภาพกนม ากขน จงทาใหผลผลตทปลอดสารพษมปรมาณความตองการในตลาดมากยงขน ซงเกษตรอนทรยกเปนระบบการผลตพชอกวธหนงทเกษตรกรจะนามาใชในการผลตพชเพอตอบสนองความตองการของตลาดในปจจบน ขาวเปนพชเศรษฐกจทสาคญของประเทศไทย ซงประเทศไทยมศกยภาพกา รผลตพชอนทรยสงมาก เพราะ คนสวนใหญในประเทศกมอาชพเกษตรกรรรม ทรพยากรนา และปจจยแวดลอมทวไปเหมาะ แกการปลกพชเกษตรอนทรย เพราะมความหลากหลายของพนธพชมาก จงทาการศกษาการปลกพชในระบบเกษตรอนทรยเพอเปนแนวทางในการแนะนาเกษตรกรตอไป วตถประสงค 1. เพอศกษาลกษณะการใชนา และปรมาณนาของกจกรรม การทานาและปลกพช เกษตรอนทรย 2. เพอเสรมสรางองคความรเกยวกบการใชนาชลประทานในระดบครวเรอนเกษตรกร ใหเขาใจถงคณคาของนาทใช ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทาใหเกดเครอขายในการประสานงานรวมมอกน ระหวางเจาหนาทโครงการฯ เจาหนาทหนวยงานทเกยวของ และเกษตรกรในพนท เขาใจในการใชนาอยางพอเพยง 2. เปนขอมลในการบรหารจดการนาในระดบโครงการไดอยางมประสทธภาพ ขอบเขตการศกษา ทาการศกษาปรมาณการใชนาของพชเกษตรอนทรย ไดแก ขาว ผกบง ผกช และแตงกวา ทสถานทดลองการใชนาชลประทานท 3 (หวยบานยาง) จ.นครราชสมา เรมปลกพชวนท 4 กมภาพนธ 2552 ถงวนท 6 มถนายน 2552 รวมระยะเวลา 123 วน นยามศพท เกษตรอนทรย (Organic Agriculture) หมายถง การทาการเกษตรทสรางสรรคใหเกด ระบบการเกษตรทยงยน มการอนรกษและปรบปรงสภาพแวดลอม โดยใชหลกการสรางความหลากหลายทางชวภาพ ใหเกดการผสมผสานเกอกลกน หลกเลยงการใชสารเคมสงเคราะห เนนการหมนเวยนทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด

การตรวจเอกสาร

เกษตรอนทรย 1 หลกการและแนวทางของการเกษตรอนทรย การเกษตรอนทรยเปนแนวทาง และวธแกไขปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตทไดถกทาลายไป รวมทงปญหาอนตรายของสขภาพของประชาชนท เกดจากการเกษตรในแนวทางของการปฏวตเขยว (The Green Revolution) เพอเปนทางรอดของมนษยชาตทเสยงภยจากความเปนพษของสารเคมตกคางในอาหาร และความอดอยาก โดยมเปาหมายเพอผลตอาหารทปลอดภยใหเพยงพอตอประชากรของโลกทมอยในปจจบนประมาณ 6,000 ลานคน และจะเพมเปน 8,000 ลานคนในอก 20 ปขางหนา การเกษตรอนทรยจงเปนหนทางของความอยรอดของมนษยชาต รวมทงสงแวดลอมตามธรรมชาต (ชนวน, 2544) เกษตรอนทรย คอระบบการผลตทคานงถงสภาพแวดลอมรกษาสมดลของธรรมชาตและความหลากหลายของทางชวภาพโดยมระบบการจดการนเวศวทยาทคลายคลงกบธรรมชาตและหลกเลยงการใชสารสงเคราะหไมวาจะเปนปยเคม สารเคมกาจดศตรพชและฮอรโมนตาง ๆ ตลอดจนไมใชพชหรอสตวทเกดจากการตดตอทางพนธกรรมทอาจเกดมลพษในสภาพแวดลอมเนนการใชอนทรยวตถ เชน ปยคอก ปยหมก ปยพชสด และ ปยชวภาพในการปรบปรงบารงใหมความอดมสมบรณ เพอใหตนพชมความแขงแรงสามารถตานทานโรคและแมลงดวยตนเอง รวมถงการนาเอาภมปญญาชาวบานมาใชประโยชนดวย ผลผลตทไดจะปลอดภยจากสารพษตกคางทาใหปลอดภยทงผผลตและผบรโภคและไมทาใหสภาพแวดลอมเสอมโทรมอกดวย (กรมสงเสรมการเกษตร, ม.ป.ป.) 2 ความสาคญของการเกษตรอนทรย

1) ลดการระบาดศตรพช ทาใหเกดความหลากหลายของชนด และปรมาณศตรธรรมชาต ชวยปองกนกาจดศตรพชโดยชวภาพ เพราะการปลกพชหลายชนดผสมผสานกนในระบบซงมพชต างๆ เปนทงอาหารและ ทอยอาศยของแมลงศตรธรรมชาตมชนด และปรมาณมากขน มความตอเนอง (continuity) (Voute ,1946) สรปวา ระบบนเวศเกษตรปจจบน มความหลายหลาก และซบซอนนอยเนองจากการปลกพชเดยว ทาใหเกดการระบาดของศตรพชได (Voute ,1946) ใหความ เหนวามะมวงทปลกผสมผสานกบพชตางๆ ในประเทศอนโดนเซยจะไมมการระบาด และทาลายของเพลยจกจน แตมะมวงทปลกชนดเดยวตลอดทงสวนจะเกดเพลยจกจนระบาดทกป (Doutt ,1964) รายงานการปรบเปลยนสภาพของระบบนเวศโดยเนนการใหเกดความหลากหลายทางชว ภาพอยางเหมาะสม จะเปนเครองมอททาใหการปองกนกาจดศตรพชมประสทธภาพ นอกจากนนกนเวศวทยา สวนใหญเหนฟองตองกนวา การเพมความหลากหลาย และซบซอนในระบบนเวศจะกอใหเกดความมเสถยรภาพ ยงยนในระบบนเวศนนๆ ศตรพชจะไมระบาด (Burnett,1960 ; Eiton,1958 ; Odum,1964 ; Pimentel,1961) โดยในระบบการปลกพชรวมเพยง 2-3 ชนด การลดการระบาดของศตรพช จะเกดขนจากผลของคณลกษณะพเศษของพชแตละชนดในการกาจด หรอขบไลแมลงไมใหเขา มาทาลาย เชน (วจยขาวนานาชาต , 1978 ) พบวา การปลกถวลสงระหวางแถวข องขาวโพดมประชากรของแมงมม (Lycosa spp.) มาสรางรงอาศยตนและใบของถวลสง ชวยกาจดหนอนเจาะลาตนของขาวโพดได (จรส และคณะ ,2534) รายงานวา ถวลสง และดาวเรอง เปนพชทสามารถชวยลดประชากรของไสเดอนฝอยศตรพชชนด Meloidogyne spp. โดยเฉพาะเมอนาพ ชทงสองปลกสลบกบพชอน เชน ปอควบา ขาวโพด ถวเหลอง และปอเทอง จะทาใหประชากรของไสเดอนฝอยลดลงอยางชดเจน (ฉนทน และคณะ ,2528) รายงานวา การปลกถวเหลองรวมกบขาวไรจะทาใหปรมาณการทาลายของศตรพชของถวเหลองลดนอยลง

2) การปรบปรงบารงด น การทาการเกษตรอนทรยทาใหเกดความเกอกลกนของสงคมพชและสตว ทาใหดนมความอดมสมบรณ เนองจากมอนทรยวตถ และธาตอาหารทไดจากการปลกพชผสมผสาน เชน คนอง (2533) รายงานวา มะพราวทปลกโดยมโกโก และพรกไทยปลกแซมใหผลผลตมากกวามะพราวทปลกเปนพชเดยวมากกวารอยละ 72.5 นอกจากน วชพชทขนอยในแปลงปลก สามารถใชบารงดนไดโดย กอนทจะปลกพชฤดตอไป ใหทาการหวานเมลดแลวตดหญาวชพชใหคลมดนทบเมลดทหวาน ทาใหพชเจรญงอกงาม เพราะมความชนด เมอเศษวชพชเนาเปอย กเปนอนทร ยวตถใหธาตอาหารกบพช และดนกอดมสมบรณเพมขน และยงลดคาใชจายในการเตรยมแปลง (สมพงษ, 2536)

3) เพมประสทธภาพการใชทดน ทาใหเกษตรกรใชประโยชนทดนไดมากขน มรายไดจากพชหลายชนดในพนทเทาเดม และการอยรวมกนของพชและสตวทเกอก ลจะทาใหมวลชวภาพ (Biomass) มปรมาณมากขน

4) ปรบปรงคณภาพชวต ชวยทาใหเกษตรกรมคณภาพชวตทดขน เพราะผลผลตทไดเพยงพอกบความตองการบรโภคในครอบครว ตามแนวทางของเศรษฐกจพอเพยง เกษตรกรจะมรายไดตดตอกนอยางสมาเสมอตลอดป

5) สรางเสถ ยรภาพในรา ยได และความยงยนของสภาพแวดลอม การทาการเกษตรอนทรยทาใหเกดความหลากหลายทางชวภาพ ตามหลกการทางธรรมชาตทสงมชวตจะมปฏสมพนธซงกนและกน กจะสามารถเพมผลผลตและปรบปรงสภาพแวดลอมใหสมบรณ และทาใหเกษตรกรมรายไดทเพมขนอยางยงยน ขาว 1 ลกษณะทสาคญของขาว ลกษณะทสาคญของขางแบงออกไดเปนลกษณะทเกยวกบการเจรญเตบโต และลกษณะทเกยวกบการขยายพนธ ดงน ก. ลกษณะทเกยวกบการเจรญเตบโต ลกษณะทมความสมพนธกบการเจรญเตบโตของตนขาว ไดแก ราก ลาตน และใบ

1.1 ราก รากเปนสวนทอยใตผวดน ใชยดลาตนกบดนเพอไม ใหตนลม แตบางครงกมรากพเศษเกดขนทขอซงอยเหนอพนดนดวย ตนขาวไมมรากแกว แตมรากฝอยแตกแขนงกระจายแตกแขนงอยใตผวดน

1.2 ลาตน มลกษณะเปนโพรงตรงกลางและแบงออกเปนป ลองๆ โดยมขอกนระหวางปลอง ความยาวของปลองนนแตกตางกน จานวนปลองจะเทากบจานวนใบของตนขาว ปกตมประมาณ ๒๐-๒๕ ปลอง

1.3 ใบตนขาวมใบไวสาหรบสงเคราะหแสง เพอเปลย นแรธาต อาหาร นา และคารบอนไดออกไซดใหเปนแปง เพอใชในการเจรญเตบโตและ สรางเมลดของตนขาว ใบประกอบดวย กาบใบและแผนใบ 2. ลกษณะทเกยวกบการขยายพนธ ตนขาวมการขยายพนธดวยเมลดซงเกดจากการผสมระหวางเกสรตวผและเกสรตวเมย เพราะฉะนน ลกษณะทสาคญเกยวกบการ ขยายพนธ ไดแก รวง ดอกขาวและเมลดขาว

2.1 รวง รวงขาว(panicle) หมายถงชอดอกของขาว(inflorescence) ซงเกดขนทขอของปลองอนสดทายของตนขาว ระยะระหวางขออนบนของปลองอนสดทายกบขอตอของใบธง เรยกวา คอรวง

2.2 ดอกขาว หมายถง สวนทเกสรตวผและเกสรตวเมยสาหรบผสมพนธ ดอกขาวประกอบดวยเปลอกนอกใหญสองแผนประสานกน เพอหอ หมสวนทอยภายในไว เปลอกนอกใหญแผนนอก เรยกวา เลมมา(lemma) สวนเปลอกนอกใหญแผนใน เรยกวา พาเลย (palea) ทงสองเปลอกนภายนอกของมนอาจมขนหรอไมมขนกได

2.3 เมลดขาว หมายถง สวนทเปนแปงทเรยกวา เอนโดสเปรม (endosperm และสวนทเปนคพภะ ซงหอหมไวโดยเปลอกนอกใหญสองแผน เอน โดสเปรมเปนแปงทเราบรโภค คพภะเปนสวนทมชวตและงอกออกมาเปนตนขาวเมอเอาไปเพาะ) ข) แหลงกาเนดของขาว ขาวทเกดขนในทองทตางๆของโลกเราน แบงออกไดเปน ๓ พวก คอ ออไรซา ซาไทวา (oryza sativa) มปลกกนทวไป ออไรซา แกลเบอรรมา (oryza glaberrima) มปลกเฉพาะในแอฟรกาเทานน และขาวปาซงเกดขนเองตามธรรมชาตในประเทศตาง ๆ ทปลกขาว มดวยกนหลายชนด (species) แตทสาคญและควรทราบ ไดแก ออไรซา สปอนทาเนย (oryza spontanea) ออไรซา เพเรนนส (oryza perennis) ออไรซา ออฟฟซนาลส (oryza officinalis) และออไรซา นวารา (oryza nivara) และเปนทยอมรบกนวา ขาวป าพวก ออไรซา เพเรนนส ไดเปนตระกลของขาวทเราปลกบรโภคกนทกวนน ซงไดแก ออไรซา ซาไทวา และออไ รซา แกลเบอร รมา ดงนน ออไรซา เพเรนนส จะตองมการเปลยนแปลงทางพนธกรรมในธรรมชาต และไดผานการคดเลอกโดยธรรมชาตและ มนษย จนกลายเปนขาวทปลกกนทกวนน นอกจากนไดมการเชอกนวา แหลงกาเนดแหงหนงของขางอยในบรเวณภาคเหนอ ของประเทศไทยดวย ค) ชนดของขาว ขาวทปลกเพอบรโภค สามารถแบงออกไดเปนชนดตางๆ ทงนขนอยกบสงทใชเปนมาตรการสาหรบการแบงแยกขาว 1. แบงตามสภาพพนทปลก เปนขาวไร ขาวนาสวน และขาวนาเมองหรอขาวขนนา

- ขาวไร หมายถง ขาวทปลกบนทดอน ไมมนาขงในพนทปลก - ขาวนาสวน หมายถง ขาวทปลกแบบปกดาหรอหวาน และระดบนาในนาลกไมเกน ๘๐

เซนตเมตร - ขาวนาเมองหรอขาวขนนา หมายถง ขาวทปลกแบบหวาน และระดบนาในนาลกมากกวา ๘๐

เซนตเมตรขนไป 2. แบงตามชนดของแปงในเมลดทบรโภค เปนขาวเจาและขาวเหนยว ขาวเจาและขาวเหนยวมตนและลกษณะอยางอนเหมอนกนทกอยาง แตแตกตางกนท

- เมลดขาวเจา ประกอบดวยแปงอะมโลส (amylose) ประมาณ ๑๕-๓๐ เปอรเซนต - เมลดขาวเหนยว ประกอบดวยแปงอะมโลเพกทน (amylopectin) เปนสวนใหญ และมอะ

มโลสเปนสวนนอย ประมาณ ๕-๗ เปอรเซนต แปงอะมโลเพกทนทาใหเมลดขาวม ความเหนยว เมอหงตมสกแลว ประโยชนของขาว ขาวซงแบงออกเปนขาวเหนยวและขาวเจานน นอกจากจะใชบรโภคเปนอาหารหลกประจาวนของประชาชนแลว ยงใชทาเปนอาหา ร สหวานชนดตาง ๆ ทาเปนแปงขาวเหนยว แปงขาวเจาและทาเสนกวยเตยวอกดวย โดยเฉพาะขาวเหนยวใชทาเปนของหวานมากกวาขาวเจา ในโรงงานอตสาหกรรมทผลตแอลกอฮอลกไดเอาขาวเหนยวไปหงแลวผสมกบนาตาลและเชอยสต เพอทาใหเกดการหมก (fermentatio n)

โดยมจดประสงคใหยสต เปลยนแปงเปนแอลกอฮอล สาหรบใชผลตวสกและอน ๆ นคอประโยชนของขาวทใชในประเทศไทย และ สงเปนสนคาขาออกไปขายตางประเทศ ลกษณะของขาวทสาคญทางการเกษตร

ลกษณะของขาวทเกยวของกบการเกษตร เปนลกษณะทเกยวกบการเจรญเตบโตและการใหผลตผลสง ของตนขาวในทองททปลก การทนตอสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงเสมอๆตลอดถงคณภาพของเมลดขาว ฉะนน พนธขาวทดจะตองมลกษณะเหลาน ด และเปนทตองการของชาวนาและตลาด ลกษณะทสาคญๆ มดงน

1. ระยะพกตวของเมลด (seed dormancy) 2. ความไวตอชวงแสง (sensitivity tophotoperiod)

- ขาวทไวตอชวงแสง ขาวพวกนออกดอกเฉพาะในเดอนทมกลางวนสน - ขาวทไมไวตอแสง การออกดอกของขาวพวกนไมขนอยกบความยาวของกลางวน 3. ความสามารถในการขนนาและการทนนาลก (floationg ability and tolerence to deep water) 4. คณภาพของเมลด (grain quality) คณภาพของเมลดแบงออกไดเปน ๒ ประเภทประกอบดวยกน คอ - คณภาพเมลดทางกายภาพ หมายถง ลกษณะรปรางและขนาดของเมลดทมองเหนได - คณภาพเมลดทางเคม หมายถง องคประกอบทางเคมทรวมกนเปนเมดแปงของขาวทห งตมเพอบรโภค

5. ลกษณะรปตน (plant type) พนธขาวทใหผลตผลสงจะตองมลกษณะรปตนทสาคญๆดงน - ใบมสเขยวแก ตรง ไมโคงงอ แผนใบไมกวางและไมยาวจนเกนไป - ความสงของตนประมาณ ๑๐๐-๑๓๐ เซนตเมตร ความสงของตนเปนระยะตงแตพนดนถงปลายของรวงทสงทสด - ลาตนแขง ไมลมงาย - แตกกอมากและใหรวงมาก ผกบงจน ผกบงจน มชอสามญทใชเรยกแตกตางกนไป ในภาษาองกฤษวา water convolvulus หรอ kang-kong เปนพชในตระกล Convolvulaceae มชอวทยาศาสตรวา Ipomoea aquatica Forsk Var. reptan มถนกาเนดอยในเขตรอน พบไดทวไปในอฟรกา และเอเชยเขตรอนจนถงมาเลเซยและออสเตรเลย ผกบงจนใชเวลาในการงอกเพยง 48 ชวโมง ระยะแรกของการเจรญเตบโตจะใหลาตนตงตรง หลงจากงอกได 5-7 วน จะมใบเลยงโผลออกมา 2 ใบ มลกษณะปลายใบเปนแ ฉก ไมเหมอนกบใบจรงเมอตนโตในระยะสองสปดาหแรก จะมการเจรญเตบโตทางลาตนอยางรวดเรวจนกระทงอายประมาณ 30-45 วน การเจรญเตบโตจะเปลยนไปในทางทอดยอดและแตกกอ สาหรบผกบงจนทหวานดวยเมลด การแตกกอจะมนอยมาก การแตกกอเปนการแตกหนอออกมาจากตาทอย บรเวณโคนตนทตดกบราก มตาอยรอบตน 3-5 ตา เมอแตกแถวออกมาแลวจะเจรญทอดยอดยาวออกไปเปนลาตน มปลองขอ และทกขอจะใหดอกและใบ 1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร ราก ผกบงจนมรากเปนแบบรากแกว มรากแขนง แตกออกทางดานขางของรากแกว และยงสามารถแตกรากฝอยออกมาจากขอของลาตนไดดวย โดยมกจะเกดตามขอทอยแถว ๆ โคนเถา

ล าตน ผกบงจนเปนไมลมลก ในระยะแรกของการเจรญเตบโตจะมลาตนตงตรง ระยะตอไปจะเลอยทอดยอดไปตามพนดนหรอนา ลาตนมสเขยว มขอและปลองขางในกลวง รากจะเกดทขอทกขอทสมผสกบพนดนหรอนา ทขอมกมตาแตกออกมา ทงตาใบและตาดอก โดยตาดอกจะอยดานใน สวนตาใบจะอยดานนอก ใบ เปนใบเดยว มขอบใบเรยบ รปใบคลายหอกโคนใบกวางคอย ๆ เรยวเลกไปตอนปลาย ปลายใบแหลม ทโคนใบเปนรปหวใจ ขอบใบเรยบหรอเปนคลน ใบมความยาวประมาณ 7-15 เซนตเมตร กานใบยาว 3-8 เซนตเมตร ดอกและชอดอก ดอกเปนดอกสมบรณ มลกษณะเปนชอ มดอกตรงกลาง 1 ดอก และดอกดานขางอก 2 ดอก โดยดอกกลางจะเจรญกอน แตละดอกประกอบดวยกลบเลยงสเขยว 5 อน กลบดอกเชอมตดกนเปนรปกรวย ดานนอกมสขาว ดานในมสมวง ในฤดวนสน (วนละ 10-12 ชวโมง) จะออกดอกมฝกและเมลด ในฤดวนยาวจะเจรญเตบโตทางลาตนและใบผกบงจนมการผสมเกสรเปนแบบผสมตวเอง และมการผสมขามดอกบางเนองจากลมและแมลง ดอกผกบงจนจะเรมบานในเวลาเชา ละอองเกสรตวผและยอดเกสรตวเมยพรอมทจะผสมเวลา 10.00-15.00 น. ระยะเวลาหลงผสมจนผสมตดประมาณ 3-4 วน และจากผสมตดจนเมลดแกประมาณ 40-50 วน ผล เปนผลเดยวรปรางคอนขางกลมมขนาดใหญทสดอายประมาณ 30 วน หลงดอกบาน มเสนผาศนยกลางเฉลย 1.42 เซนตเมตร หลงจากนนจะมขนาดเลกลง ลกษณะผวภายนอกเหยวย น ขรขระ ไมแตก เมอแหงสของผลเมอแกจะมสนาตาลหรอนาตาลเขม ใน 1 ผลมเมลด 4-5 เมลด เมลด มรปรางเปนสามเหลยมฐานมน มสนาตาล เปลอกหมเมลดมส 3 ระดบ คอ สนาตาลออน สนาตาลแก และสนาตาลดา มขนาดเลก ความกวางโดยเฉลย 0.4 เซนตเมตร ยาว 0.5 เซนตเมตร ผกบงจนเปนพชทมอตราการพกตวสง โดยจะพกตวในลกษณะของเมลดแขง (hard seed) หรอทเรยกวาเมลดหน จากการศกษาพบวาเมลดสเขมกวาจะมเปอรเซนตเมลดแขงสงกวา 2 การปลก การเลอกทปลก การปลกผกบงจนเพอการบรโภคสดเป นการปลกผกบงจนแบบหวาน หรอโรยเมลดลงบนแปลงปลกโดยตรง เมอถงอายเกบเกยว 20-25 วน จะถอนตนผกบงจนทงตนและรากออกจากแปลงปลกไปบรโภคหรอไปจาหนายตอไป ในการปลกนนควรเลอกปลกในทมการคมนาคมขนสงสะดวก สภาพทดอน นาไมทวม หรอเปนแบบสวนผกแบบยกรอง เชน เขตภาษเจรญ บางแค กรงเทพฯ บางบวทอง นนทบร นครปฐม และราชบร เปนตน ลกษณะดนปลกควรเปนดนรวนหรอดนรวนปนทราย เพอถอนตนผกบงจนไดงาย และควรอยใกลแหลงนา เพอสะดวกในการรดนาในชวงการปลก และทาความสะอาดตนและรากผกบงจนในชวงการเกบเกยว การเตรยมดน ผกบงจนเปนพชผกทมระบบรากตน ในการเตรยมดนควรไถตะตากดนไวประมาณ 15-30 วน แลวดาเนนการไถพรวนและขนแปลงปลก ขนาดแปลงกวาง 1.5-2 เมตร ยาว 10-15 เมตร เวนทางเดนระหวางแปลง 40-50 เซนตเมตร เพอสะดวกในการปฏบตดแลรกษา ใสปยคอก (มลสกร เปด ไก วว ควาย) หรอปยหมกทสลายตวดแลว คลกเคลาลงไปในดน พรวนยอยผวหนาดนใหละเอยดพอสมควรปรบหลงแปลงใหเรยบเสมอกน อยาใหเปนหลมเปนบอ เมลดพนธผกบงจนจะขนไมสมาเสมอทงแปลง ถาดนปลกเปนกรด ควรใสปนขาวเพอปรบระดบ pH ของดนใหสงขน วธการปลก กอนปลกนาเมลดพนธผกบงจนไปแชนานาน 6-12 ชวโมง เพอใหเมลดพนธผกบงจนดดซบนาเขาไปในเมลด มผลใหเมลดผกบงจนงอกเรวขน และสมาเสมอกนด เมลดผกบงจนทลอยนาจะเปนเมลดพนธผกบงจนทไมสมบรณ ไมควรนามาเพาะปลก ถงแมจะขนไดบาง แตจะไมสมบรณแขงแรงอาจจะเปน

แหลงทาใหเกดโรคระบาดไดงาย นาเมลดพนธผกบงจนทดไมลอยนามาหวานใหกระจายทวทงแปลงใหเมลดหางกนเลกนอย ตอจากนนนาดนรวนหรอขเถาแกลบดาหวานกลบเมลดพนธผ กบงจนหนาประมาณ 2-3 เทาของความหนาของเมลดหรอประมาณ 0.5 เซนตเมตร แตถาแหลงทปลกนนมเศษฟางขาว จะใชฟางขาวคลมแปลงปลกบาง ๆ เพอชวยเกบรกษาความชนในดน หรอทาใหหนาดนปลกผกบงจนไมแนนเกนไป รดนาดวยบวรดนาหรอใชสายยางตดฝกบวรดนาใ หความชน แปลงปลกผกบงจนทกวน ๆ ละ 1-2 ครง ประมาณ 2-3 วน เมลดพนธผกบงจน จะงอกเปนตนผกบงจนตอไป 2.3.3 การปฏบตดแลรกษาผกบงจน การใหน า ผกบงจนเปนพชทชอบดนปลกทชมชน แตไมแฉะจนมนาขง ฉะนนควรรดนาผกบงจนอยเสมอทกวน ๆ ละ 1-2 ครง ยกเวนชวงทฝนตกไมตองรดนา อยาใหแปลงปลกผกบงจนขาดนาได จะทาใหผกบงจนชะงกการเจรญเตบโต คณภาพไมด ตนแขงกระดาง เหนยว ไมนารบประทาน และเกบเกยวไดชากวาปกต การใสปย ผกบงจนเปนพชผกทบรโภคใบและตนม อายการเกบเกยวสน ถาดนปลกมความอดมสมบรณ หรอมการใสปยคอก เชน มลสกร มลเปด ไก เปนตน

ผกช ผกชมชอเรยกหลายชนดแตกตางกนไป เชน ภาคเหนอเรยกวา ผกหอมปอมและผกหอมผอม ภาคอสานเรยกวา ผกหอมนอย และทนครพนมเรยกวา ผกหอม ผกชเปนผกทอยในตระกล Unbelliferae มชอวทยาศาสตรวา Coriandrum sativa Linn. เปนผกทใชบรโภคสวนของใบและกานใบเปนผกสด หรอใชรบประทานกบสาคไสหม ตนและรากใชเปนสวนประกอบอาหารไดหลายอยาง ใชตมเปนนาซปหรอนากวยเตยวทาใหมกลนหอมแล ะรสชาตด เมลดใชเปนสวนประกอบของเครองแกงของเครองแกงเผด นามาบดคลกกบเนอววสดใชทาเนอสวรรคทมกลนหอมนารบประทาน กลนหอมของเมลด ราก ใบ และตนของผกชสามารถใชดบกลนคาวของเนอสตวได ผกชเปนพชลมลกทมอายสนคอ ประมาณ 40-60 วน ลาตน ราก ใบ กานใบ ดอก และเมลดมกลนหอม สามารถขนไดในดนแทบทกชนด ไมวาจะเปนดนเหนยว ดนรวน รวนปนทราย แตจะชอบดนรวน มการระบายนาดสามารถปลกไดทวทกภาคของประเทศไทย ปลกไดตลอดป ชวงทเหมาะสมทสด คอ ฤดหนาว แหลงปลกทสาคญไดแก ราชบร นครปฐม และเขตปรมณฑล 1 พนธผกช พนธผกชทนยมปลกทวไปในประเทศไทย ไดแก พนธสงคโปร พนธสงคโปรเมลดดา และพนธไตหวน ซงสามารถหาซอไดตามแหลงขายเมลดพนธผกทวไป 2 การปลกผกช การเตรยมดน แปลงปลกอาจเตรยมแบบยกรอง จน มคนาลอมรอบแบบยกรองธรรมดา หรอปลกในแปลงนา โดยการไถพรวนแลวโรยเปนแถว ผกชเปนผกทมระบบรากตน การเตรยมดนปลกผกชกปฏบตเชนเดยวกบการปลกผกอนๆ ทวไป โดยขดหรอไถพลกดนลกประมาณ 15-20 เซนตเมตร ตากดนไว 5-7 วน เพอฆาเชอโรคและวชพชตางๆ แลวพรวนยอยดนใหแตกเปนกอนเลก ใสปยคอกหรอปยหมกใหมาก คลกเคลาใหเขากบดนและปรบหนาดนใหเสมอ การเตรยมเมลดพนธ ผกชเปนพชทขยายพนธดวยการใชเมลด ดงนนกอนทจะปลกตองเตรยมเมลดพนธใหพรอม โดยการนาผลมาบดใหแตกเปนสองซก แลวนาไปแชนาประมาณ 2-3 ชวโมง แลวเอาขนมาผงลมใหแหงแลวเคลากบทรายหรอขเถาทงไวจนเมลดเรมงอกจงนาไปหวานในแปลง

วธการปลก กอนปลกตองรดนาใหทวแปลง นาเมลดทเตรยมไวมาหวานลงบนแปลงปลกทไดเตรยมไว กลบดวยดนละเอยดบางๆ แลวคลกดวยฟางหรอหญาแหงอกชนหนง เพอปองกนตนออนจากแสงแดดและรกษาความชนของผวดน หรอจะปลกโดยใชวธโรยเปนแถวบนแปลง ใหแตละแถวหางกน 20-30 เซนตเมตร แลวทาการถอนแยกใหเหลอระยะระหวางตนประมาณ 10-20 เซนตเมตร หลงจากหวานเสรจแลวตองรดนาใหชมอตราการใชเมลดพนธประมาณ 20 ลตรตอไร อตราการใชเมลดพนธจะมากขนหรอนอยลงกวานขนอยกบความอดมสมบรณของดน ฤดกาล และเปอรเซนตความงอกของเมลด หากดนมความอดมสมบรณดจะใชเมลดพนธนอยลง เพราะผกชสามารถเจรญเตบโตไดดและรอดตายไดมาก 3 การปฏบตดแลรกษา การใหน า ผกชเปนผกทตองการนามากแตไมชอบนาขง ดงนน ควรใหนาอยางสมาเสมอวนละ 2 ครง เชาและเยน อยาใหนามากจนโชกเกนไป เพราะผกชถาถกนาหรอฝนมากๆ มกจะเนางาย สาหรบวชพชทขนในระยะแรกควรรบกาจดโดยเรว โดยใชมอถอน อยาปลอยใหลกลามเพราะวชพชเปนตวแยงนาและอาหารจากผกช 4 การเกบเกยว ผกชจะเรมเกบเกยวไดเมออายประมาณ 30-45 วน เนองจากผกชสามารถใชทกสวนบรโภค ควรเกบเกยวโดยการถอนดวยมอตดทงตนและรากไมขาด แตกอนถอนควรรดนาบนแปลงใหดนชมชนเสยกอนเพอสะดวกในการถอน เมอถอนเสรจแลวนาไปลางดนออก ตกแตงโดยเดดใบเหลองใบเสยทง แลวมดๆ ละกโลกรม นาไปผงลมแลวบรรจเขง เพอใหผกชไมเกดการเนาเละขณะขนสงอนเนองมาจากนาแฉะเกนไป ผลผลตผกชทดตองมใบเขยวสมาเสมอ ไมเปนโรคใบลายหรอใบไหม มรากขาวมาก รากยาวและไมขาด แตงกวา เปนพชตระกลเดยวกนกบแตงโม ฟกทอง บวบ มะระ นาเตา ซงมการปลกกนอยางแพรหลายทวทกภาคของประเทศ มอายตงแตปลกจนถงเกบเกยวสน โดยใชเวลาเพยง 30-45 วน หลงจากปลกเมอเปรยบเทยบรายไดจากการปลกแตงกวากบพชอนๆ หลายชนดแลว แตงกวาเปนพชหนงทสามารถทารายไดดทเดยว สาหรบในแงของผบรโภคแลว แตงกวาทสามารถนาไปปรงอาหารไดมากมายหลายชนด เชน การนาไปแกงจด ผด จมนาพรก หรออาจแปรรปเปนแตงกวาดอง จะเหนไดวาแตงกวาเปนพ ชทเขามามบทบาทตอการคาทงในและตางประเทศ 1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร แตงกวามจานวนโครโมโซม 2n = 14 เปนพชผสมขามตามธรรมชาตโดยอาศยลมและแมลง แตพบอตราการผสมตวเอง 1-47 เปอรเซนต โดยธรรมชาตมดอกเพศผและดอกเพศเมยแยกดอกแตอยภายในตนเดยวกน เปนพชฤดเดยว เถาเลอยหรอขนคาง ระบบรากเปนระบบรากแกว (tap root system) รากแขนงเปนจานวนมาก รากสามารถแผทางดานกวางและหยงลงไดลกถง 1 เมตร ลาตนเปนเถาเลอย เปนเหลยม มขนขนปกคลมทวไป มขอยาว 10-20 เซนตเมตร มอเกาะเกดออก มาตามขอ โดยสวนปลายของมอเกาะไมมการแตกแขนงเปนหลายเสน ใบมกานใบยาว 5-15 เซนตเมตร ใบหยาบมขนใบมมมใบ 3-5 มม ปลายใบแหลม ใบใหญแบบ palmate มเสนใบ 5-7 เสน ดอกเพศเมยเปนดอกเดยวเกดจากบรเวณมม ใบหรอขอมกลบเลยงสเขยว 5 กลบ กลบดอกสเหลอง 5 กลบ รงไขมลกษณะกลมยาว 2-5 เซนตเมตร มปมนนของหนามและขนชดเจน สวนของยอดเกสรตวเมยม 2-5 แฉก สวนดอกเพศผอาจเปนดอกเดยวหรอเปนชอ มกลบเลยงและกลบดอกเหมอนดอกเพศเมย ละอองเกสรตวผ 3 อน และมกานชเกสรสน ๆ ดอกเพศเมยและดอกเพศผบานในตอนเชาและพรอมรบการผสมเกสรดอกจะหบ ตอนบายภายในวนเดยวกน การเกดดอกตวเมยนนขนอยกบชวง แสงและอณหภม

กลาว คอ จะเกดดอกตวเมยมากกวาดอกตวผ ในสภาพชวงแสงสนและมอณหภมกลางคนตา ซงตรงกบฤดหนาวของเมองไทยผลของแตงกวามลกษณะกลมยาวทรงกระบอก ความยาวผลระหวาง 5-40 เซนตเมตร มไสภายในผล และในปจจบนพนธการคาในตางประเทศมการปรบปรงพนธทสามารถตดผลได โดยไมไดรบการผสมเกสร (parthenocarpic type) โดยภายในผลไมมไส เนอกรอบ และนาหนกตอผลสงนยมทงบรโภคผลสดแปรรป สผลมสขาว เขยวออน เขยว และเขยวเขมดา สหนามสขาว แดง นาตาล และดา แตงกวาสามารถจาแนกไดตามประโยชนการใชสอยดงน 1. พนธสาหรบรบประทานสด เปนพนธทมเนอบางและไสใหญ สเปลอกเปนสเขยวออน ผลมนามากเปนพนธทมทงผลเลกและผลใหญ เมอผลยงออนอยจะมหนามเตมไปหมด แตเมอโตเตมทหนามจะหลดออกเอง พนธรบประทานสดนไมเหมาะกบการนาไปดอง แตงกวารบประทานสดแบงตามขนาดของผลนน แบงไดเปน 1.1 แตงผลยาว (long cucumber) ทรจกกนในชอของแตงรานซงมความยาวผลอยางนอย 15 เซนตเมตร และมความกวางผลมากกวา 2.5 เซนตเมตร สวนใหญจะมเนอหนาไสแคบ กรณทเปนพนธของไทยนน จะมสผลสเขยวแกตรงสวนใกลขวผลประมาณ 1/3 - ผ ของผลทเหลอมจดประสเขยวออนหรอขาว และเสนสขาวเปนแถบเลก ๆ ตลอดความยาวไปถงปลายผล สวนพนธของตางประเทศนน จะมสเขยวเขมสมาเสมอทงผล 1.2 แตงผลสน (short cucumber) ทรจกกนในชอของแตงกวา ซงมความยาวผล 8-12 เซนตเมตร และมความกวางผลมากกวา 2.5 เซนตเมตร สวนใหญจะมเนอนอยไสกวาง 2. พนธอตสาหกรรม เปนพนธทมเนอหนา ไสเลก บางพนธกไมมไสเลย เปลอกสเขยวเขม เมอนาไปดองจะคงรปรางไดด ไมคอยเหยวยน แตงกวาพนธนมกจะเปนลกผสม ผลมกมรปรางผอมยาว ซงแบงตามขนาดไดดงน 2.1 แตงผลยาว (long cucumber) เปนแตงชนดทใชทาแตงดองของญปนและจนซงจะตองมความยาวผล 20-30 เซนตเมตร และมความกวางผล 2-3 เซนตเมตร มเนอหนาไสแคบผวสเขยวเขมตลอดความยาวของผล มกใชดองโดยมการใชนาปรงรสดวยสวนผสมของซอว 2.2 แตงผลสน (short cucumber) เปนแตงชนดทใชทาแตงดองของสหรฐอเมรกาและยโรป ซงมความยาว 8-12 เซนตเมตร และมความกวางผล 1.0-5.1 เซนตเมตร โดยทวไปจะมอตราสวนความยาวตอความกวาง (L/D ratio) มคาอยระหวาง 2.8-3.1 มเนอหนาและแนน ไสแคบ ผวสเขยวเขมตลอดความยาวของผล มกใชดองทงผล ผาตามความยาวและหนเปนชน ๆ ตามความกวางของผลมกดองโดยมการใชนาปรงรสดวยสวนผสมของซอว 2 การปลกแตงกวา สภาพแวดลอมในการปลกแตงกวา อณหภมทเหมาะสมตอการงอกของเมลดระหวาง 25-30 องศาเซลเซยส สามารถเจรญเตบโตไดผลดระหวางอณหภม 20-30 องศาเซลเซยส อณหภมกลางวน 22-28 องศาเซลเซยส แตงกวาจะชะงกการเจรญเตบโต สาหรบอณหภมทเหมาะสมกบการผสมเกสรนนอยระ หวาง 17-25 องศาเซลเซยส แตงกวาเปนพชทไมตองการนามากแตขาดนาไมได โครงสรางของดนทปลกแตงกวาควรมลกษณะเปนดนรวนปนทราย มการระบายนาด ควรมความเปนกรด ดาง (pH) อยระหวาง 5.5-6.5 ในสภาพดนทเปนดนทรายจด หรอเหนยวจด จาเปนตองปรบปรงบารงดนกอนการปลก โดยใชปยอนทรย เชน ปยคอก หรอปยหมกทสลายตวแลวและสภาพความเปนกรดดางนน ควรจะวเคราะหหาคาความตองการปนกอนทจะใชปนขาวเพอใหมการใชในปรมาณทเหมาะสม

การเตรยมดน กอนการปลกแตงกวา ไถพรวนดนตากไวประมาณ 7-10 วน เพอทาลายวชพช และศตรพชบางชนดทอยในดน จากนนจงไถพรวนเกบเอาเศษวชพชออก แลวเตรยมแปลงขนาดกวาง 1-1.2 เมตร โดยมความยาวตามลกษณะของพนท แลวจงใสปยอนทรยลงไป ปรบโครงสรางของดนใหเหมาะสมกบการเจรญเตบโตของแตงกวา การเตรยมหลมปลกนนควรกาหนดระยะระหวางตน ประมาณ 60-80 เซนตเมตร ระหวางแถวประมาณ 1 เมตร สาหรบการใสปยเคมรองพนนนอาจใชสตร 15-15-15 ในอตรา 30-50 กโลกรมตอไร ในบางแหลงอาจใช พลาสตกคลมดนเพอรกษาความชนในดน ปองกนความงอกของวชพช และพลาสตกบางชนดสามารถทจะไลแมลงไมใหเขามาทาลายแตงกวาได การเตรยมพนธ ขนตอนการเตรยมพนธ นบวาเปนขนตอนทสาคญในการปลกแตงกวา ซงพอแบงไดดงน 1. การคดเลอกเมลดพนธแตงกวา ควรคดเลอกเมลดพนธทมความสมบรณ ซอจากรานคาใหเลอกซอจากรานทเชอถอ มการบรรจหบหอ เมลดทสามารถปองกนความชน หรออากาศ จากภายนอกเขาไปได ลกษณะเมลดแตงกวาควรมการคลกสารเคม เพอปองกนศตรพชทอาจตดมากบเมลด และกอนใชเมลดทกครงควรทาการทดสอบความงอกกอน 2. การเตรยมดนเพาะกลา อตราสวนดน : ปยคอก 3:1 และใสปยเคมสตร 12-24-12 อตรา 0.5 กโลกรมตอตนกลา 1 ไร คลกใหเขากน แลวบรรจลงในถงพลาสตกขนาด 6x10 เซนตเมตร เพอเตรยมสาหรบหยอดเมลดแตงกวาตอไป 3. ทาการบมเมลด โดยนาเมลดบรรจถงพลาสตกทเจาะรพรน แชในสารละลายเคมปองกนและกาจดศตรพช เชน แคปเทน ออโธไซด ผสมอตรา 5 กรมตอนา 1 ลตร แชเมลดนาน 30 นาท เพอทาลายเชอราทผวเมลด จากนนนามาแชนา 4 ชวโมง แลวจงบมในผาชบนาหมาด ๆ ซงบรรจอยในถงพลาสตกรดปากถงใหแนน บมในสภาพอณหภมหองนาน 24 ชวโมง หลงจากรากงอกยาว 0.5 เซนตเมตร จงนาไปเพาะตอไป 4. การหยอดเมลดลงถง นาเมลดทไดบมไวหยอดลงแตละถง จานวนถงละ 1 เมลด แลวใชดนผสมหยอดกลบบางประมาณ 1 เซนตเมตร การดแลรกษากลา หลงจากหยอดเมลดแลว ใหนาทนท โดยวธการฉดพนใหเปนฝอยละเอยดทสดเทาทจะทาได ปรมาณนาทใหน นไมควรใหปรมาณทมากเกนไป ในชวงฤดรอน ควรจะใหวนละ 1 ครง ทงนใหตรวจดความชนกอนการใหนาทกครง ถงเพาะกลานควรเกบไวในทแดดไมจดหรอมการใชวสดกนแสงไมใหมากระทบตนกลามากเกนเกนไปเมอแตงกวา เรมงอกใหหมนตรวจดความผดปกตของต นกลาเปนระยะ ๆ หากมการระบาดของแมลงหรอโรคพช ตองรบกาจดโดยเรว และเมอตนกลามใบจรงประมาณ 3-4 ใบ จะอยในระยะพรอมทจะยายปลก การปลก วธการปลกแตงกวานน พบวามการปลกทงวธการหยอดเมลดโดยตรงและเพาะกลากอนแลวยายปลก การหยอดเมลดโดยตรงนนอาจจะมความสะดวกในการปลก แตมขอเสยคอสนเปลองเมลด หากใชเมลดพนธลกผสมซงมราคาแพงแลว จะเกดความสญเสยเปลาและเปนการเพมตนทนการผลต รวมทงวธการหยอดเมลดนจาเปนทจะตองดแลระยะเรมงอกในพนทกวาง ดงนนการใชวธการเพาะกลากอน จงมขอดหลายประการ อาทเชน ประหยดเมลดพนธ ดแลรกษางาย ตนกลามความสมาเสมอ ประหยดคาแรงงานในระยะกลา เปนตน สาหรบการยายกลาปลกนน ใหดาเนนการตามกระบวนการเพาะกลาตามทกลาวแลว และเตรยมหลมปลกตามระยะทกาหนด จากนนนาตนกลายายปลกลงในหล ม ตามระยะระหวางตนและระหวางแถวตามทไดกาหนดไว โดยการฉกถงพลาสตกทใชเพาะกลาออกแลวยายลงในหลมปลก ชวงเวลาทจะยายกลานนควรยายชวง

ประมาณเวลา 17.00 น. จะทาใหปฏบตงานในไรนาไดสะดวกและตนกลาสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมไดดยงขน การใหน า หลงจากยายกลาปลกแลว ตองใหนาทนท ระบบการใหนานนอาจจะแตกตางกน ขนอยกบสภาพพนท แตระบบทเหมาะสมกบแตงกวา คอการใหนาตามรอง เพราะวาจะไมทาใหลาตน และใบไมชน ลดการลกลามของโรคพชทางใบ ชวงเวลาการใหนาในระยะแรกควรให 2-3 วนตอครงและเมอตนแตงกวา เรมเจรญเตบโตแลวจงปรบชวงเวลาการใหนาใหนานขน ขอควรคานงสาหรบการใหนานน คอ ตองกระจายในพนทสมาเสมอตลอดแปลง และตรวจดความชนในดนไมใหสงเกนไปจนกลายเปนแฉะ เพราะจะทาใหรากเนาได การใสปย การใสปยในแตงกวานน ระยะเตรยมดน ใสปยอนทรย เชน ปยคอก หรอปยหมก อตรา 1-2 ตนตอไร นาในดน และการใชนาของพชเกษตรอนทรย

ในสภาพแวดลอมตามธรรมชาต หรอในแหลงทาเกษตรกรรมปลกพช นาเปนปจจยสาคญทควบคมการเจรญเตบโต พฒนา นาเกยวของกบขบวนการตางๆ ภายในตนพช เชน ขบวนการหายใจ การเคลอนยายสารตางๆ รวมทงการสรางและสลายตวของสารตางๆ ในตนพช (Booyer,1970) ดงนน การเจรญเตบโตรวมทงการใหผลผลตของพชจงขนอยกบความเปนประโยชนของนาในดนหรอปรมาณนาทพชไดรบเปนสาคญ อยางไรกตามในเขตท มการใชนาชลประทาน การใชนาอยางมประสทธภาพและเหมาะสมกบความตองการของพชทปลก นบวาเปนสงจาเปนเบองตนสาหรบทาการเกษตร ในขณะทในพนทใชทใชนาฝน การวางแผนการปลกพชใหสอดคลองกบความถ และปรมาณทฝนตกในแตละทองถนอยางเหมาะสมกบความต องการพชในแตชวงการเจรญเตบโต กมความสาคญเชนกน

1 ความเปนประโยชนของนาในดน โดยทวไป ทงสภาพทดนขาดนา (Soil water deficits, drought) หรอ ดนมนาเกนความจาเปน (Waterlogged soils) กอใหเกดภาวะวกฤตของนาในดน (Soil water stress) มผลเสยกบพชทปลกทงสน ภาวะขาดนาในดนเปนภาวะทความชนในดนลดลงจากระดบทเปนประโยชนสงสดทจด field capacity จนถงจดทมผลกระทบตอการเจรญเตบโตของพช ในดนทวไป จดนเกดกอนทความชนในดนจะลดลงถงจดเหยวถาวร และผลกระทบทมตอพชจะรนแรงเพมมากขนเมอความชนในดนลดลงตามลาดบ สวนภาวะดนนาขงนนเปนสภาพทดนมนาอยเหนอจด Field capacity ขนไป เปนดนทมนาอยเกนพอ (Excess water) คลอบคลมถงสภาพทดนอมตวดวยนาเปนบางสวน หรออยางสมบรณ (partially or completely saturated soils) และดนทมนาทวมขง (Flooded soils) ดนจะอมตวดวยนาอยางสมบรณ (Complete saturation) ถาหากนาเขาไปแทนทอากาศในชองวางอยางสนเชง ภาวะดนนาขงยาวนานทาใหอากาศ และออกซเจน ในดนลดลงหรอสญหายอยางสนเชง ภาวะดนขาดนา หมายถง ภาวะท ปรมาณนาในดน ตากวาระดบปกต ไมพยงพอตอความตองการของพช พชแสดงอาการขาดนาใหเหนอยางชดเจน เชน อาการใบเหยว เปนตน ภาวะขาดนาในดนอาจเกดขนระยะสนเปนชวโมง หรอยาวนานเปนวน หรอเดอน และมผลกระทบตอการเจรญเตบโตและการใหผลผลตของพช (วบลย, 2526) ไดแบงประเภทของนาในดนทเกยวของกบความเปนประโยชนตอพช ออกเปน 4 ชนด ดงน 1) นาอสระ (Free water หรอ Gravitational water) เปนนาในดนทมแรงยดเหนยว (ระหวางดนและนา) ทมคานอยกวา 1/3 bar ซงนอยกวาแรงดงดดของโลก นาประเภทนจะไหลอยางอสระจากจดทสงกวาไปยงจดทตากวา สามารถพบไดในดนทอมตวดวยนา หรอดนนาขง และไมเปนประโยชนตอพชแตอยางใด

2) นาทเปนประโยชนตอพช (plant available water) เปนในนาดนทเปนประโยชนตอพช รากพชสามารถดดขนไปใชไดค อนขางรวดเรว นาประเภทนถกแรงยดเหนยว ระหวาง 1/3 ถง -15 bar อยางไรกตาม ในชวงดงกลาว ความรวดเรวในการดดนาของงพชลดลงเมอคาแรงยดเหนยวของดนทมตอนาเพมขนจาก - 1/3 จนถง 15 bar 3) นาทจดความชนสนาม (Field capacity, FC) เปนนาในดนทมแรงยดเหนยวจากดนเทากบ - 1/3 bar เปนจดทนาในดนมประโยชนตอพชมากทสด โดยทวไป หลงจากใหนาอยางพอเพยงแลว 2-3 วน ความชนในดนจะอยในระดบใกลเคยงกบจด FC มากทสด 4) นาทจดเหยวถาวร (Permanent wilting point, PWP) เปนความชนในดนทมแรงยดเหนยวทมคาเทากบ -15 bar ณ จดน พชไมสามารถดดนาขนมาใชไดอยางรวดเรว และมประสทธภาพพชแสดงอาการขาดนาอยางชดเจนโดยใบจะเหยว อยางไรกตาม ในบางครงเมออณหภมของอากาศสงในชวงกลางวน พชอาจจะแสดงอาการขาดนาระยะสน เปนครงคราว ไดเชนกน แมวาดนจะมความชนอยางเพยงพอกตาม ทงนเนองจากในสภาพดงกลาวพชมการคายนามากกวาปรมาณทสามารถดดขนมาแตอาการเหยวของในพชจากการขาดนาจะทเลาลงในชวงเยนหรอกลางคน เมออณหภมของอากาศลดลง ในสภาพธรรมชาตนน เมอเกดภาว ะฝนตกหนก หรอฝนตกตดตอกนหลายวน จะทาใหเกดสภาพทชองวางในดนทงหมดถกนาแทนท และมนาทวมขงอยบนผวดน เรยกสภาพทเกดวาสภาพทดนมนาทวมขงหรอภาวะดนนาทวมขง (Flooding) อยางไรกตาม ถาหากผวดนไมมนาทวมขงแตชองวางในดนถกนาแทนท อยางสนเชง (Complete saturation of the pores in the soils) เรยกวา ดนอมตวดวยนา (Saturated soils) ซงเปนภาวะดนนาขง (Waterlogged soils ) เชนกน ในสภาพทชองวางในดนถกแทนทดวยนาเปนเวลานาน การแลกเปลยนอากาศ หรอ O2 ระหวางอากาศเหนอผวดนและในดนจะชาลง และในทสดจะหยดอยางสนเชง ) ในดนเหนยว (Clay soils) นน การเกดภาวะดนนาขงไดงาย เนองจากมการระบายนาไมด (Slow drainage capacity)(ในขณะทในดนทราย สภาพดงกลาวอาจจะเกดขนไดเชนกน ถาหากวาระดบนาใตดนสง (High ground water table) นอกจากนแลว การอดแนนของดน (Soil Compaction) จากการใชเครองจกรกลการเกษตร หรอ การจบยดกนเองของเนอดนบรเวณผวดนอยางแนนหนา (Surface crusting) กสามารถกอใหดนเกดภาวะทดนขนาด O2 หรอดนม O2 ตา ดนมการถายเทอากาศไมด (Poor soil aeration) ไดเชนกน ทาใหพชทปลกอยมการเจรญเตบโตไมด

2 การคายนาของพช การคายนาของพช (Transpiration) หมายถงขบวนการทนาซงรากพชดดจากดนไหลผานลาตนสใบ (ผาน xylem) และสญเสยไปในบรรยากาศในรปของไอนา เปนขบวนการทเกดขนโดยการทรากพชดนแลวนาจะขนไปตามทอลาเลยงนาเขาสอวยวะตางๆ และสดทายนาจะออกสบรรยากาศทางใบในรปของไอนาผานทางปากใบ (Stormata) เปนสวนใหญ โดยทความชนสมพทธอากาศในชองวางระหวางชองปากใบสงกวาอากาศรอบใบพช ทงน เมอปากใบเปดการคายนาอยางเต มทเมอนาในดนมอยางเหมาะสมพอเพยง ถาหากพชขาดนาบางสวน ปากใบจะปด ทาใหการคายนานอยลง ในชวงกลางคน ปากใบจะปด แตยงมการคายนาทผวใบ (Cuticle) ซงการคายนาแบบนจะสญเสยนาจากตนพช ประมาณ 5-10% ของการคายนาในชวงกลางวน นอกจากแสงแดดชวยกระต นการ ปด- เปด ของปากใบ การพนสารบางอยางไปยงใบสามารถทาใหปากใบปดได เชนกน การคายนาของพชมผลตอการเจรญเตบโตของพชอยางมาก Downey (1971) รายงานวา การเจรญเตบโตของพชจะหยด ถาหากอากาศมความชนสมพทธสงและเมอความชนสมพทธเพมขนจนเกอบถ ง 100% การคายนาของพชจะหยด ในภาวะดงกลาว การเคลอนยายธาตอาหารจากรากไปยงสวนตางๆ เพอเปนวตถดบในขบวนการสราง จะหยดไปดวย ปรมาณการสญเสยนาผานขบวนการคายนาของพช แตกตางกนไปตามชนดของพช แหลงปลก ปรมาณความชนทมอยในดน และสภาพแวดลอมอนๆ ใ น

ขาวโพด มการประเมนวา ขาวโพดเพยง 1 ตนคายนาปรมาณมากถง 54 แกลลอน (ประมาณ 245 ลตร) ตลอดฤดปลก ปจจยทมผลกระทบตอการคายนาของพช ประกอบดวย

1) สงแวดลอม (Environment) ไดแก รงสดวงอาทตย อณหภม ลม ความชนสมพทธและพลงงานทเคลอนยายในแนวระดบ (advective energy) แสงสวางมผลกระทบตอการปดเปดของปากใบโดยเมอความเขมของแสงเพมขนปากใบกจะเปดมากขน และการคายนาของพชกจะเพมขนดวย ในชวงอณหภม 5-30 องศาเซลเซยส ปากใบจะเปดมากขนเมออณหภมสงขน อยางไรกตาม เมออณหภมขอ งดนลดลง จะทาใหพชดดนาจากดนไดยากขน เนองจากอนภาคดนมแรงดงดดนาในดนมากขน ทาใหการคายนาลดลง Closs (1958) รายงานวา ถาหากสภาพของความเขมของแสงอาทตย อณหภม และปรมาณนาในดนคงท เมออากาศมความชนสมพทธเพมขน การคายนาจะลดลง ในทางตรงกนขาม เมอความชนสมพทธลดลงการคายนาจะสงขน และเมอมลมพดการคายนาของพชจะเพมขนมากกวาขณะลมสงบ โดยเฉพาะอยางยง ในพชทมลาตนสง อทธพลของลมจะปรากฏใหเหนชดกวาพชตนเตย

2) พช (Plant) โดยทวไป อตราการคายนาของพชจะแตกตางกนไปต ามอายของพช Dcorenhos and Pruirr (1977) ไดแบงระยะการเจรญเตบโตของพชทสมพนธกบการใชนาออกเปน 3 ระยะ คอระยะแรก ควบคมตงแตเรมงอกจนถงสนสดการเจรญเตบโตทางลาตนและใบ โดยในระยะนการคายนาของพชในระยะนจะเรมจากอตราตาสดจนถงสงสดระยะท 2 เปนระยะทมการเจรญเตบโตทางสรางผลผลต (Reproductive organ) เปนระยะทมการคายนาสงสด ถามความชนในดนอยางเพยงพอ สวนระยะสดทาย ระยะท 3 เปนระยะทพชเตบโตเตมท อตราการคายนาจะลดลง นอกจากนลกษณะความหนาของควตน (Cutin) และตาแหนงท อยของปากใบ มผลตอการคายนา เชนกน (Downey, 1971)

3) ดนและนา (Soil and Water) โดยทวไป การคายนาของพชจะคอนขางสงเมอความชนในดนอยในระดบ หรอใกลเคยงกบความชนสนาม (Field capacity) และการคายนาจะลดลง เมอความชนในดนลดลงตากวาความชน สนาม (Beilorai and Hopman, 1975) นอกจากน คณภาพของนามผลตอการคายนาดวย เชนกน Meiri et al. (1977) รายงานวา ถานาทพชไดรบเปนนาเคม (Saline water) การคายนาของพชจะนอยกวาไดรบนาทมคณภาพ ไมเปนนาเคม (Non-saline water) ทงนเนองจาก เกลอทละลายอยในนาจะทาใหนาในดนมสารละลายเกลอความเขมขนมากขน ทาใหมความตานทานแรงดดนาของรากพชมากกวาปกต อยางไรกตาม ถาไมมปญหาเรองคณภาพนา การใหนาแกดนอยางสมาเสมอตลอดเวลา การคายนาของพชจะไดรบอทธพลจากปจจยของชนดพชและปจจยสภาพแวดลอมเปนสาคญ (Israelsen and Smith, 1965) การทาปยหมกจลนทรยชวภาพ (ทองเหมาะ, 2552) 1. การทาหวเชอจลนทรย 1.1 สวนประกอบ ดนทมจลนทรย 0.5 กก. แกลบ 20 กก. ใบไผ 20 กก. นา 20 ลตร ราละเอยด 10 กก. 1.2 วธการทา นาแกลบดบ ใบไผ และจลนทรย คลกเคลาใหเขากน บรรจลงทอซเมนตใสราละเอยดคลกเคลาใหเขากนอกรอบ ใชตาขายพรางแสงปด กลบกองระบายความรอนทก 24 ชวโมง 2. การทาหวเชอจลนทรยนา 2.1 สวนประกอบ ถงพลาสตก 200 ลตร มฝาปด ถงไนลอน กวาง 8 นว ยาว 12 นว

นาสะอาด 175 ลตร กากนาตาล 15 ลตร 2.2 วธการทา ผสมนาและกากนาตาลบรรจลงถง แลวคนใหเขากน ใสถงไนลอนบรรจเชอจลนทรย ปดฝาใหสนท ระบายอากาสทก 24 ชวโมง หมกไว 30 วน 3. การทาปยหมกจลนทรยชวภาพ 3.1 สวนประกอบ มลสตว 1 สวน แกลบดบ 1 สวน ราละเอยด 1 สวน นา 10 ลตร กากนาตาล 20 มล. จลนทรย 20 มล. 3.2 วธการทา นามลสตวผสมกบแกลบดบ รดดวย นา กากนาตาล และจลนทรย คลกเคลาใหเขากนพรอมราละเอยด ใสกระสอบเกบในทรม วธและหลกการของเกษตรอนทรย (ชนวน, 2544 ) 1. ไมใชสารเคมใดๆ ทงสน เชน ปยวทยาศาสตร และสารเคมปองกนกาจดศตรพช 2. มการไถพรวนในระยะเรมแรก และลดการไถพรวนเมอปลกพชไปนานๆ เพอรกษาสภาพโครงสรางของดนใหดตลอดไป 3. มการเปลยนโครงสรางของดนตามธรรมชาต คอ มการคลมดนดวยใบไมแหง หญาแหง ฟางแหง ฯลฯ ทหาไดในทองถนเพอรกษาความชนของดน 4. มการใชปยหมก ปยคอกและปยพชสด เพอการปรบปรงบารงดน 5. มการเตมจลนทรยทองถนทมประโยชนตอการเกษตร 6. มการนาเอาเทคโนโลยสมยใหมททนสมยมาชวยเสรมในการผลต เชน เทคนคการปลก การดแลรกษาเอาใจใส การขยายพนธพช การเกบรกษาเมลดพนธ การใหนาตลอดจนการเกบเกยว 7. มการปลกอยางตอเนองไมปลอยทดนใหวางเปลา ทาใหโครงสรางของดนเสย จลนทรยดน ตาย อยางนอยใหปลกพชคลมดนชนดใดกได 8. มการปองกนโรคแมลงศตรพชโดยใชสารสกดจากธรรมชาต เชน สะเดา ขา ตะไคร ยาสบ โลตน และพชสมนไพรอนๆ ตลอดจนทาใหหมกสมนไพรตางๆ ทมอยในทองถน การผลตปยอนทรย ปรมาณอนทรยวตถในดนของประเทศไ ทย สวนใหญมคาตากวาจดวกฤต คอ นอยกวา 1 เปอรเซนต ทงนเปนผลเนองมาจากปจจยหลายประการ ไดแก ทตงของประเทศอยในสภาพภมอากาศในเขตรอนขน จงมอตราการยอยสลายอนทรยวตถในดนเกดขนเรว การทาการเกษตรตดตอกนเปนเวลานานโดยไมมการเพมอนทรยวตถใหแกดนอยางเพยงพอ หรอปรมาณอนทรยวตถทนามาใสลงไปในดนนอยกวาอตราการยอยสลายของอนทรยวตถ ความลาดเทของพนท ประกอบกบดนสวนใหญเปนดนทถกใชประโยชนทางการเกษตรมาเปนเวลานาน ทาใหเกดการชะลางหนาดนสงและการใชทดนอยางไมถกหลกการอนรกษดน ไมรคณคาของดน สงเหลานคอปจจยหลกททาใหปรมาณอนทรยวตถในดนลดลงอยางรวดเรว การใสปยอนทรยใหแกดน จงเปนแนวทางเดยวทจะชวยยกระดบของอนทรยวตถในดนใหสงขนซงจะเปนการเพมความอดมสมบรณและเพมปรมา ณธาตอาหารใหแกดน ซงเปนการทาเกษตรอนทรยในขนตนเกษตรกรตอง 1. ไมเผาตอซง การเผาตอซงเปนการทาลายสภาพแวดลอมทาใหมลภาวะเปนพษ ทาลายอนทรยวตถ ทาใหโครงสรางของดนจบตวกนแนน แขงกระดาง จลนทรยในดนทมประโยชนตอพชถกทาลาย

สญเสยธาตอาหารพช และนาในดน ทาใหดนแหง ฉะนนเกษตรกรจะตองไมเผาตอชงและเศษซากพชในไรนาโดยเดดขาด 2. การใชปยคอก ปยหมก ปรบปรงบารงดน 2.1 ปยคอก คอ มลสตวทขบถายออกเปนสวนทรางกายไดยอยสลายอนทรยสารไปแลวมลสตวเหลานจงมคณคาทางสารอาหารแกพช 2.2 ปยหมก คอ ปยทไดจากการหมกเศษอนทรยวตถตางๆ เชน ฟางขาวเศษหญา เศษอาหาร ขยะสด เปนตน เมอยอยสลายแลวสามารถนาไปใชประโยชนได 3. การใชปยพชสด คอ ปยอนทรยชนดหนงทไดจากตนพชและใบสดท ปลกเอาไวหรอขนเอง ตามธรรมชาตเมอ สบ-ตด-กลบ หรอทงไวใหเนาเปอยผฟงหมดแลวจะใหธาตอาหารพช และเพมปลกเอาไวหรอขนเองตามธรรมชาตเมอ สบ- ตด-กลบ หรอทงไวใหเนาเปอยผพงแลวจะใหธาตอาหารพช และอนทรยวตถลงไปในดนซงจะเปนประโยชนตอพชทปลกตามมา ป ยพชสดทนยมใชทาเปนปยไดดทสด คอตระกลถว เชน ถวพมดา ถวพรา ถวเขยว ปอเทอง และโสนอฟรกาเปนตน ซงเปนพชทปลกงาย โตเรว ดแลรกษางาย และเมออายพชปยสดครบกาหนด คอถงระยะเวลาออกดอกใหทาการไถกลบ โดยทวไปมอายประมาณ 45-65 วน ขนอยกบชนดพช กจะไดปยพชสด ประมาณ 1-2 ตนตอไร ซงเปนวธการเพมสารอาหารใหแกดนไดเรว จานวนมาก และราคาถก 4. การใชปยชวภาพ เปนการใชเทคนคจลนทรยทองถน ปยชวภาพ คอ ปยทประกอบดวยสงมชวตเลกๆ ซงมองไมเหนดวยตาเปลา ทาประโยชนใหแกดนและพช ซงสงมชวตเลกๆ เหลานจะเปนตวการทาใหพชไดรบธาตอาหารหรอสงทเปนประโยชนทาใหพชสามารถเจรญเตบโตไดด 5. นาหมกชวภาพ คอ การนาเอาพช ผก ผลไม สตวชนดตางๆ มาหมกกบนาตาล ทาใหเกด จลนทรยทเปนประโยชน จานวนมาก ซงจลนทรยเหลานจะไปชวยยอยสลายธาตอาหารตางๆ ทอยในพช คณคาในแงของธาตอาหารพช เมอถกยอยสลายโดยกระบวนการยอยสลายของแบคทเรยหรอ จลนทรย สารตางๆ จะถกปลดปลอยออกมา เชน โปรตน กรดอะมโน กรดอนทรย ธาตอาหารหลก ธาตอาหารรอ ง จลธาต ฮอรโมนแรงการเจรญเตบโต วตามน ซงพชสามารถนาไปใชประโยชนในการเจรญเตบโต ไดอยางมประสทธภาพ การเลอกพนท ปลกพชเกษตรอนทรย 1. พนททเหมาะสม ควรอยหางจากถนนหลวง หางโรงงานอตสาหกรรม หางแปลงปลกพชทใชสารเคม มแหลงนาทสะอาด ไมมสารเคมเจอปน 2. ศกษาประวตการใชงานของพนท เชน ชนดพชทปลก การใชปย และสารเคม ยอนหลงอยางนอย 3 ป 3. เลอกปลกพชใหเหมาะสมกบดน เชน ดนรวน ดนเหนยว หนาดนลก ดนเปนกรด ดนเปนดาง หรอ ดนเคม 4. สงเกตพชทขนอยเดม เกบตวอยางดน ตวอยางนา ไปทาการวเคราะห การวางแผนจดการ 1. การวางแผนปองกนสารพษจากภายนอก ทงทางนา และทางอากาศ การปองกนทางนาโดยขดครอบแปลง การปองกนทางอากาศโดยปลกพชกนชนทงไมทรงสง ทรงสงปานกลางและตนเตย บนคนกนนารอบแปลง 2. การวางแผนปองกนภายใน จดระบบการระบายนา การเกบรกษาเครองมอ อปกรณและการเขาออกในไรนา

3. การวางแผนระบบการปลกพช เลอกฤดปลกทเหมาะสม พนธทตานทานโรค แมลงศตรพช พชบารงดน พชไลแมลง การเลอกพนธปลก 1. คานงถงสภาพดน สภาพภมอากาศ ควา มตานทานตอโรคแมลงศตรพช และวชพชความหลากหลายของชนดพชในแปลง 2. ไมใชพชทไดจากการตดตอพนธกรรม หรอ พชจเอมโอ (GMO) ถาเปนเมลดพนธพชทมาจากการปลกแบบอนทรยจะดมาก การปรบปรงบารงดน 1. เลอกพนททมความอดมสมบรณของดนสง (หามตดไมทาลายปา) 2. ถาดนเปนกรดจดใหใสหนปนบด เพอลดความเปนกรด 3. ปลกพชตระกลถว และไถกลบ ไดแก โสน ถวพม ถวมะแฮะ เปนตน (โสนควรปลกในนา ถว ตางๆ ควรปลกในไร ) 4. ใสปยคอก ปยหมก เศษซากพช เพอชวยในการปรบโครงสรางของดน และเพ มปรมาณธาตอาหารพช 5. ดนขาดโพแทสเซยม ใสปยมลคางคาว เกลอโพแทสเซยมธรรมชาต และขเถาถาน 6. ดนขาดฟอสฟอรส ใชปยหนฟอสเฟต สารทไมอนญาตใหใชปรบปรงดน 1. กากตะกอนโสโครก (โดยเฉพาะอยางยงกบผก ) 2. สารเรงการเจรญเตบโต สารพนทางใบ 3. จลนทรย และผลตผลจากจลนทรยทไดมาจากการตดตอสารพนธกรรม 4. ปยเทศบาลหรอปยหมกจากขยะในเมอง สารทอนญาตใหใชปรบปรงตนไมสารอนทรย 1. ปยอนทรยทผลตจากวสดในไรนา เชน ปยหมกจากเศษซากพช ฟางขาว ขเลอย เปลอกไม เศษไม และวสดเหลอใชทางการเกษตรอน ๆ เปนตน 2. ปยคอกจากสตวทเลยงตามธรรมชาต และไมใชอาหารจากจเอมโอ (สารตดตอพนธกรรม ) ไมใชสารเรงการเจรญเตบโต และไมมการทรมานสตว 3. ปยพชสด เศษซากพช และวสดใชในไรนาในรปสารอนทรย 4. ดนพรทไมเตมสารสงเคราะห 5. ปยชวภาพทไดรบการรบรองอยางเปนทางการ 6. ขยอนทรย สงขบถายจากไสเดอนและแมลง 7. ดนอนทรยทไดรบการรบรองอยางเปนทางการ 8. ดนชนบน (หนาดน) ทปลอดการใชสารเคมมาแลวอยางนอย 1 ป 9. ผลตภณฑจากสาหรายทะเลทไดรบการรบรองอยางเปนทางการ 10. ปยอนทรยนาทไดจากพชและสตว 11. อจจาระและปสสาวะทไดรบการหมกแลว (ใชไดกบพชทไมเปนอาหารมนษย) 12. ของเหลวจากระบบนาโสโครก จากโรงงานทผานกระบวนการหมก โดยไมเตมสารสงเคราะหและ ไมเปนพษตอสงแวดลอมทไดรบการรบรองอยางเปนทางการ

13. ของเหลวทไดรบจากกระบวนการในโรงฆาสตว โรงงานอตสาหกรรม เชนโรงงานนาตาล โรงมนสาปะหลง โรงงานนาปลา โดยกระบวนการเหลานนจะตองไมเตม สารสงเคราะหและตองไดรบการรบรองอยางเปนทางการ 14. สารควบคมการเจรญเตบโตของพชและสตวซงไดจากธรรมชาต สารทอนญาตใหใชปรบปรงตนไมเกษตรอนทรย สารอนนทรย หนและแรธาต เชน หนบด หนฟอสแฟต หนปนบด (ไมเผาไฟ ) ยปซม แคลเซยมซลเกต แมกนเซยมซลเฟต แรดนเหนยว แรเฟลดสปาร แรเพอรไลท ซโอไลท เบนโทไนท หนโพแทส แคลเซยมจากสาหราย และสาหรายทะเล เปลอกหอย เถาถาน เปลอกไขบด กระดกปน และเลอดแหง เกลอสนเธาว โบแรกซ กามะถน ธาตอาหารเสรม (โบรอน ทองแดงเหลก แมงกานส โมลบดนม และสงกะส) แผนการจดการศตรพช การเตรยมเมลดพนธ กอนปลก ก รณใชเมลดพนธปลก ควรใชเมลดพนธทตานทานโรคแมลงและวชพช ใชเมลดพนธทปราศจากศตรพช (โรค แมลง และวชพช ) แชเมลดในนาอน (51-55 องศาเซลเซยส ) นาน 10-30 นาท (แลวแตชนดเมลดของพนธ ) เพอกาจดเชอราและเชอแบคทเรยบางชนดทตดมากบเ มลด คลกเมลดดวยจลนทรยปฏปกษ เชน เชอไตรโคเดอรมา เชอแบคมเรย บาซลลส สปทลส การเตรยมแปลงเพาะกลา อบดนแปลงเพาะดวยไอนา หรอคลกดนดวยเชอราปฏปกษเพอ ควบคมเชอราในระยะกลา การเตรยมแปลงปลก ไถตากดน 1- 2 สปดาห ใหเมลดวชพชง อก แลวไถกลบ ใชพลาสตกใสทไมยอยสลายคลมแปลงกาจดวชพชในดนทตองการแสงแดด ใชปนโดโลไมท หรอปนขาวจากธรรมชาตปรบความเปน กรด-ดาง ของดน เพอใหโรคไมเตบโต ขงนาใหทวมแปลงเพอควบคมโรคแมลงทอยในดน ตากดนใหแหงเพอกาจดแมลงในดน ใสเชอราปฏปกษ เชน เชอไตรโคเดอรมา ลงในดนปองกนการระบาดของเชอราบางชนด ระยะพชเจรญเตบโต การควบคมเชอโรคพช โรยเชอราปฏปกษรอบโคนตน เกบทาลาย (เผา) ชนสวนของโรคทเปนโรค ใชเชอแบคทเรย บาซลลส สปทลส ทาแผลหรอพนทตนพช สารทอนญาตใหใชควบคมโรคพช สารทอนญาตใหใชควบคมโรคพช ไดแก กามะถน บอรโดมกซเจอร สารสมนไพร และสารสกดจากสมนไพร คอปเปอรซลเฟต คอปเปอรไฮดรอกไซด คอปเปอรออกซคอลไรด การควบคมแมลงศตรพช การสารวจแมลงศตรพชในแปลงปลก หากพบแมลงศตรพชใหปฏบตดงน 1. ถามแมลงจานวนนอยใหใชวธการควบคมทางชวภาพจากพชหรอสารสกดจากสมนไพร เชน ดาวเรอง วานนา พรก สาบเสอ หางไหลแดง สะเดา เปนตน ใชจลนทรยปฏปกษ เชน เชอไวรส เอนพว เชอแบคทเรยบท ไสเดอนฝอย ศตรธรรมชาต เชอราเมตาไรเซยม ใชตวหาตวเบยน นาสบ สารทาหมนแมลง 2. หากแมลงระบาด ใชกบดกกาวเหนยว กบดบแสงไฟ เพอลอ ปรมาณแมลงใชไวทออยล หรอ มเนอรบออยล การควบคมวชพช 1. ควรควบคมกอนวชพชออกดอก 2. ใชวธทางกายภาพ อบ ตาก บด ถอน ตด ปลกพชตระกลถวคลมดน ใชพล าสตกทบแสงทไมยอยสลายคลมแปลงปลก 3. ใชสารสกดจากพช

4. ใชชววธ เชน แมลง สตว หรอจลนทรย การเกบรกษาและการขนสงผลตผล 1. ผลตผลหรอผลตภณฑเกษตรอนทรยตองแยกออกจากผลผลตทไมใชเกษตรอนทรยอยางชดเจนตลอดทกกระบวนการ 2. ตองปองกนไมใหสมผส และปนเปอนวสดสงเคราะหตองหามในมาตรฐานเกษตรอนทรย 3. การเกบรกษาและขนสงตองรกษาความสะอาดอยางเครงครด การขอใบรบรองพชอนทรย กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนผออกใบรบรองผลตผลเกษตรอนทรยประสงคจะขอใบรบรองตอง ปฏบตดงน 1. ยนคารองขอหนงสอรบรองฯ ตอกรมวชาการเกษตร (กองพฤกษศาสตรและวชพช กรมวชาการเกษตรจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 0-2561-3445) 2. กรอกขอความตามแบบทกาหนด 3. กรมวชาการเกษตรจะสงเจาหนาทไปตรวจสอบกระบวนการผลต พรอมเกบตว- อยาง ดน นา และผลตผลมาวเคราะห 4. หากไดมาตรฐานตามทวางไวจะออกใบรบรองไว

วธดาเนนการ วธการดาเนนการ 3.1.1 เลอกพนทสาหรบทาแปลงปลกขาวและพชผก - ปลกขาวพนธสพรรณบร 1 จานวน 1 แปลง ขนาดพนท 701.25 ตารางเมตร - ปลกผกช จานวน 8 แปลง ขนาดพนท แปลงละ 1.2 x 23 =27.6 ตารางเมตร รวม 220.8 ตารางเมตร - ปลกผกบงจานวน 4 แปลง ขนาดพนท แปลงละ 1.2 x 23 =27.6 ตารางเมตร รวม 110.4 ตารางเมตร - ปลกแตงกวาจานวน 75 หลม ระยะระหวางแถว 50 เซนตเมตร ขนาดหลม 50x50x50 เซนตเมตร 3.1.2 เกบตวอยางดนสงวเคราะหกอนและหลงการทดลอง 3.1.3 ตดตงรางวดนาแบบไมมคอ (Cut-Throat Flume) ณ. จดทนาชลประทานเขาแปลงนา โดยขงนาทระดบความสง 10 เซนตเมตร 3.1.4 ทาการวดปรมาณนาฝนในแปลงเกษตรอนทรย 3.1.5 ทาการวดปรมาณการระเหย (Class A Pan) ในแปลงเกษตรอนทรย 3.1.6 เกบตวอยางนาเพอวเคราะหคณภาพทกเดอนทสงเขาแปลงเกษตรอนทรย อปกรณ

3.2.1 พนธพช ไดแก ขาว ผกช ผกบง และแตงกวา 3.2.2 เครองมอตางๆ ทใชวดขอมลทางอตนยมวทยาสาหรบการเกษตร 3.2.3 เครองชงนาหนก และเครองมอวดความชนในดน 3.2.4 ปยหมก ปยคอก และปยนาหมกชวภาพ 3.2.5 อปกรณอนๆ เชน จอบ เสยม พลวขดดน เครองพนปยนาหมกชวภาพ

การใหนาชลประทาน มการกาหนดการใหนาดงน

3.3.1 ขาวทาการสงนาหลงขาวงอก 2 สปดาห สปดาหละ 1 ครง โดยขงนาในแป ลงนาทระดบความสง 10 เซนตเมตร

3.3.2 แปลงผกบง ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 มลลเมตร (ถามฝนตกใหงดสงนา) 3.3.3 แปลงผกช ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 มลลเมตร (ถามฝนตกใหงดสงนา) 3.3.4 แปลงแตงกวาใหนาทกวน ใหนาวนละ 1 ครง ครงละ 4 มลลเมตร (ถามฝนตกใหงดสงนา)

หมายเหต คาการใชนาทใหแกพชผก วนละ 4 มลลเมตร นน หาไดจากการคดคาเฉลยของคาการระเหย 10 ปยอนหลงของชวงเวลาททาการศกษา ซงมคาเฉลยเทากบ 5 มลลเมตร แลวนามาคณกบ 0.8 ซงเปนคา K/p ของพชผกโดยเฉลย การบนทกขอมล 1. เกบตวอยางดนเพอสงวเคราะหลกษณะดน คา Field Capacity Permanent Wilting Point ตาง ๆ 2. บนทกปรมาณนาชลประทาน ทสงเขาแปลงทดลองทกครงทสงนาชลประทาน 3. บนทกการเจรญเตบโตตางๆ และองคประกอบผลผลตตางๆ 4. บนทกวนใสปย วนกาจดวชพชฯลฯ

ผลการศกษา และขอวจารณ

ผลการศกษา จากการ ศกษาการใชนาของพชเกษตรอนทรย ในพนทสถานทดลองการใชนาชลประทานท 3 (หวยบานยาง) ซงไดทาการศกษาการใชนาของพชเกษตรอนทรย 4 ชนด ไดแก ขาว ผกช ผกบง และ แตงกวา พบวามผลการทดลองดงน ขาวพนธสพรรณบร 1 จานวน 1 แปลง ขนาดพนท 701.25 ตารางเมตร ปลกวนท 4 กมภาพนธ 2552 อตรา 25 กโลกรมตอไร เกบเกยว วนท 6 มถนายน 2552 รวมระยะเวลา 123 วน ใชนารวมทงสน 1,054.39 มลลเมตร หรอ 1,687.02 ลกบาศกเมตรตอไร ความสงของตนขาวเฉลย 114.3 เซนตเมตรตอตน ความยาวของรวงเฉลย 24.4 เซนตเมตรตอรวง จานวนระแงเฉลย 8.8 ระแงตอรวง จานวนเมลดดเฉลย 74.9 เมลดตอรวง จานวนเมลดเสย เฉลย 14.8 เมลดตอรวง นาหนกเมลดดเฉลย 2.09 กรมตอรวง ผลผลต 531 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.31 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกช ปลกผกช จานวน 8 แปลงๆ ละเทากบ 1.2 x 23 =27.6 ตารางเมตร รวม 220.80 ตารางเมตร ปลกวนท 13 มนาคม 2552 ใชเมลดพนธ 13.04 กโลกรมตอ ไร เกบเกยวว นท 27 เมษายน 2552 ระยะเวลา 45 วน ใชนารวมทงสน 370.90 มลลเมตร หรอ 593.44 ลกบาศกเมตรตอไร ความสงของตนขาวเฉลย 19.2 เซนตเมตรตอ ตน จานวนใบเฉลย 8 ใบตอตน ความยาวราก 8.98 เซนตเมตรตอตน นาหนกสด 4.16 กรมตอตน ผลผลต 296 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกบงจน ปลกผกบงจน จานวน 4 แปลงๆ ละเทากบ เทากบ 1.2 x 23 =27.6 ตารางเมตร รวม 110.40 ตารางเมตร ปลกวนท 13 มนาคม 2552 ใชเมลดพนธ 2.3 กโลกรมตอไร เกบเกยววนท 13 เมษายน 2552 ระยะเวลา 31 วน ใชนารวมทงสน 270.30 มลลเมตร หรอ 432.48 ลกบาศกเมตรตอไร ความสงของตนขาวเฉลย 48.35 เซนตเมตรตอตน จานวนใบเฉลย 8 ใบตอตน ความยาวราก 14.15 เซนตเมตรตอตน นาหนกสด 7.2 กรมตอตน ผลผลต 650 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 1.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร แตงกวา ปลกแตงก วาจานวน 75 หลม ระยะระหวางแถว 50 เซนตเมตร ขนาดหลม 50x50x50 เซนตเมตร ปลกวนท 13 มนาคม 2552 อตรา 3 เมลดตอหลม เกบเกยว 3 พฤษภาคม 2552 ระยะเวลา 51 วน ใช

นารวมทงสน 412.70 มลลเมตร หรอ 660.32 ลกบาศกเมตรตอไร ความยาวเฉลย 10.05 เซนตเมตรตอลก เสนรอบวงเฉลย 9.55 เซนตเมตรตอลก นาหนกเฉลย 62.28 กรมตอลก ผลผลต 3,985 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 6.03 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ขอวจารณ การศกษาการใชนาของพชเกษตรอนทรย ในครงนพบวา ในกรณทมฝนตกยอมจะสงผลตอพชทเรากาลงทาการทดลองได เพราะพชจะไดรบนามากทาใหเราไมสามารถควบคมปจจยการใหนาในระดบตางๆ ทเราตงสมมตฐานเอาไวได จงทาใหการเจรญเตบโตทางดานความสงตนไมมความแตกตางกน ดงนนการแกปญหาในกรณนควรหลกเลยงการทดลองในชวงหนาฝน หรออาจใชหลงคาคมฝน กได ตารางท 1 แสดงขอมลปรมาณการใชนาและผลผลตของพชเกษตรอนทรย

ชอพช วนปลก วนเกบเกยว

อายพช (วน)

ปรมาณนาทสง (มม.)

ปรมาณนาฝน (มม.)

ปรมาณนาตลอดการทดลอง (มม.)

ปรมาณนา (ลบ.ม./ไร)

ผลผลต (กก./ไร)

Ey

ขาว

ผกช

ผกบงจน

แตงกวา

4 ก.พ.52

13 ม.ค.52

13 ม.ค.52

13 ม.ค.52

6 ม.ย.52

27 เม.ย.52

13 เม.ย.52

3 พ.ค.52

123

45

31

51

591.79

132.00

80.00

148.00

462.60

238.90

190.30

264.70

1054.39

370.90

270.30

412.70

1687.02

593.44

432.48

660.32

531

296

650

3,985

0.31

0.50

1.50

6.03

ตารางท 2 สถตภมอากาศในชวงการทดลอง

รายการ เดอน รวม

และเฉลย 4-28 ก.พ.52

1-31 ม.ค.52

1-30 เม.ย.52

1-31 พ.ค..52

1-6 ม.ย.52

1.ปรมาณนาฝนรวม มม. จานวนวนทฝนตก วน 2. ปรมาณการระเหยรวม มม. เฉลยตอวน มม. 3. กระแสลม กม./วน กม./ชม 4. อณหภมอากาศ

สงสด ºC ตาสด ºC เฉลยสด ºC

5. เปอรเซนตความชนสมพทธ สงสด % ตาสด % เฉลยสด %

6. จานวนชวโมงแสดแดด ชม. 7. ความกดอากาศเฉลย

สงสด ม.บ. ตาสด ม.บ. เฉลยสด ม.บ.

2.10 1

144.90 5.80 29.78 1.24

34.88 20.08 27.48

89.42 48.36 68.89 8.37

80.12 78.45 79.29

90.60 8

155.30 5.01 29.84 1.24

33.84 21.95 27.90

90.26 54.05 72.15 6.09

93.19 87.94 90.57

172.0 8

159.40 5.31 31.19 1.30

33.89 23.57 28.73

88.78 57.87 73.33 8.21

78.56 78.43 78.49

172.90 16

140.10 4.52 23.17 0.96

33.33 23.46 28.40

89.71 59.11 74.41 6.00

78.37 77.85 78.11

26.10 2

29.40 4.90 36.99 1.54

33.33 29.93 28.63

87.17 59.58 73.38 4.37

78.14 77.53 77.83

463.70 35

125.82 5.11 30.19 1.26

33.85 23.80 28.23

89.07 55.79 72.43 6.61

81.68 80.04 80.86

สรปผลการศกษา และขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา จากการ ศกษาการใชนาของพชเกษตรอนทรย ในพนทสถานทดลองการใชนาชลประทานท 3 (หวยบานยาง ) ซงไดทาการศก ษาการใชนาขอ งพชเกษตรอนทรย 4 ชนด ไดแก ขาว ผกช ผกบง จน และ แตงกวา พบวาขาวมปรมาณการใชนาเทากบ 1,054.39 มลลเมตร (ไมรวมนาเตรยมแปลง ) หรอ 1,687.02 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 531 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.31 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกชมปรมาณการใชนาเทากบ 370.90 มลลเมตร หรอ 593.44 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 296 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 0.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร ผกบง จนมปรมาณการใชนา 270.30 มลลเมตร หรอ 432.48 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 650 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 1.50 กโลกรมตอลกบาศกเมตร แตงกวามปรมาณการใชนาเทากบ 412.70 มลลเมตร หรอ หรอ 660.32 ลกบาศกเมตรตอไร ผลผลต 3,985 กโลกรมตอไร Ey เทากบ 6.03 กโลกรมตอลกบาศกเมตร

ขอเสนอแนะ จากการ ศกษา ครงนเปนการศกษาปรมาณการใชนาของ พชเกษตรอนทรย เพอเปนขอมลประกอบในการใหความรแกเกษตรกรรวมถงขนตอนตางๆ ในการทาปยอนทรย และปยนาหมกชวภาพและผสนใจสามารถนาไปปฏบตไดจรงในแปลงของเกษตรกร ภาพท 1 กราฟแสดงปรมาณการใชนาและผลผลตพชเกษตรอนทรย

กราฟสรปผลการวเคราะหคณภาพน า

05

101520253035404550

ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ครงท 5 ครงท 6 ครงท 7 ครงท 8 ครงท 9 ครงท 10 ครงท 11

ผลการวเคราะห

หนวย

ความขน (FAU)

pH

DO (mg/L)

Chlorine (mg/L)

Iron (Mg/L)

Manganese (mg/L)

Zinc (mg/L)

ภาพท 2 กราฟสรปผลการวเคราะหคณภาพนา

ภาพท 3 แสดงการเตรยมแปลงปลกพชเกษตรอนทรย

ภาพท 4 แสดงการขงตาขายกรองแสงแดด

ภาพท 5 แสดงพนทเกบตวอยางการเจรญเตบโตของขาว

ภาพท 6 แสดงการทาปยนาหมกชวภาพ

ภาพท 7 แสดงการเจรญเตบโตของแตงกวา

ภาพท 8 แสดงการเจรญเตบโตของขาว

ภาพท 9 แสดงการเจรญเตบโตของผกบง

ภาพท 10 แสดงการใหนาพชเกษตรอนทรย ภาพท 11 แสดงการบนทกขอมลการเจรญเตบโต

ภาพท 12 แสดงการวดความสงของผกช

ภาพท 13 แสดงการวดความยาวของแตงกวา

ภาพท 14 แสดงการชงนาหนกแตงกวา ภาพท 15 แสดงการตรวจวดคณภาพนา

ภาพท 16 แสดงการเจรญเตบโตขาวทพรอมสาหรบเกบเกยว ภาพท 17 แสดงการเจรญเตบโตขาวทพรอมสาหรบเกบเกยว

เอกสารอางอง

คะนอง คลอดเพง, ผานต งานกรณาธการ, เสาวนย มมฆา, วทย สวรรณวธ, มลวลย รตนพฤกษ และอานภาพ จระกล. 2533. งานทดลองหาขอมลเกยวกบการใชพรกไทย และโกโกเปนพชแซมระหวางแถวมะพราว. วชาการเกษตร, กรม. สถาบนวจยพชสวน.

จรส ชนราม, สมควร ครวลย, สาโรจน ประชาศรยสรเดช และมนตร เอยมวมงสา. 2534. การปองกนกาจดไสเดอยฝอยรากปม โดยใชระบบปลกพชหมนเวยน. รายงานสมมนาวชาการ ความกาวหนาเทคโนโลยชวภาพการกสกรรม และสงแวดลอม.

ฉนทน เองสวสด และคณะ. 2528. อทธพลของการปลกถวเหลองแวมขาวโพดหวานตอการระบาดของศตรถวเหลอง. วชาการเกษตร, กรม. รายงานผลการวจย.

ชนวน รตนวราหะ. 2544. เกษตรอนทรย. กลมพฒนาระบบการจดการสหกรณดานพชผก ไมผล สงเสรมสหกรณ, กรม. กองสหกรณการเกษตร.

ทองเหมาะ แจมแจง. 2552. ชดความร. สถาบนพฒนาการพมนาการเรยนรเกษตรอนทรยสพรรณบร มลนธกสกรรมธรรมชาต.

วบลย บญยธโรกล. 2526. หลกการชลประทาน. เกษตรศาสตร, มหาวทยาลย. ภาควชาวศวกรรมชลประทาน.

สมพงษ คงจนทร. 2536. การเกษตรธรรมชาต นทรรศการสมมนาเกษตรกรรมยงยน สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร.

Beilorai, H. and P.A.M. Hopman. 1975. Recovery of leaf water potential transpiration, and Photosynthesis of cottonduring irrigation cycle. Agron. J.67:629-632.

Burnett. T. 1960. Federation Proc. Closs, R.L. 1958. Transpiration from plants eith a limited water supply. Climatology and

Microclimatology. UNESCO. Dcorenhos, J and W.O. Pruirr. 1977. Crop water requirement Guideline for predicting.

Irrigation and Drainage paper No.24.FAO Rome. Doutt. R.L. 1964. Bull. Entomol. Soc. Am. Downey, L.A. 1971. Water use by maize at three plant density, Expti. Agric, 7:161-169. Israelsen, O.W. and J. Smith, 1965. Irrigation and drainage peactices progress and problem in

the Philippines, Thailand and West Pakistan, Bangkok, SEATO.