อวุฒินันทน์ปัทมวิสุทธิ์ - Meilin Cosmetic(1) แนวค ดพ นฐานของการบาร งรกษาเพ อความ

อ.วฒนนทน ปทมวสทธ

(1) (1) แนวคดพนฐานของการบารงรกษาเพอความปลอดภยในการทางาน

(2)การบรหารจดการดานการบารงรกษา

(3) การบารงรกษาเครองมอ เครองมอกล เครองจกร และอปกรณไฟฟา

((11) ) แนวคดพนฐานของการบารงรกษาแนวคดพนฐานของการบารงรกษา((11) ) แนวคดพนฐานของการบารงรกษาแนวคดพนฐานของการบารงรกษา เพอความปลอดภยในการทางานเพอความปลอดภยในการทางาน

การบารงรกษาการบารงรกษา ((Maintenance)Maintenance)

“การพยายามรกษาสภาพของเครองจกรและอปกรณ รวมทงเครองมอตางๆ ใหมสภาพพรอมใชงานอยรวมทงเครองมอตางๆ ใหมสภาพพรอมใชงานอยตลอดเวลา”

การบารงรกษานนครอบคลมไปถงการซอมแซม (Repair) เครองจกร

และอปกรณดวย


และอปกรณดวย

ความเปนมาของงานดานการบารงรกษาความเปนมาของงานดานการบารงรกษา ความเปนมาของงานดานการบารงรกษาความเปนมาของงานดานการบารงรกษายคท 1 กอนป พ.ศ. 2493 การซอมแซมหลงจากเครองจกรเกดเหตขดของ(B k d M i )(Break down Maintenance)

เครองจกรขดของ ซอมแซม

เครองจกรขดของ ซอมแซม

ยคท 2 ป พ.ศ. 2493 -2503 การซอมบารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance)การซอมบารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance)

ซอมบารงกอนเครองจกรชารดซอมบารงกอนเครองจกรชารด

ความเปนมาของงานดานการบารงรกษาความเปนมาของงานดานการบารงรกษา ความเปนมาของงานดานการบารงรกษาความเปนมาของงานดานการบารงรกษายคท 3 ป พ.ศ. 2503 - 2513 การบารงรกษาทวผล (Productive Maintenance)

ออกแบบเครองจกรใหมความนาเชอถอ (Reliability)

ยคท 4 หลงป พ.ศ.2513 ถง ปจจบน การบารงรกษาทวผลรวม (Total Productive Maintenance)

ใ ใหทกคนมสวนรวม เพมประสทธภาพเครองจกร

*ไมเนนทฝายบารงรกษาเทานน*

ความสาคญความสาคญของการบารงรกษาของการบารงรกษาความสาคญความสาคญของการบารงรกษาของการบารงรกษาหลกการบรหารงานผลตทวไป• ควบคมผลผลต (ปรมาณ+คณภาพ)• ตามเวลาทกาหนด• ตามเวลาทกาหนด• ตนทนตาทสด• สงสนคาไดตามกาหนด• ผปฏบตงานปลอดภยผปฏบตงานปลอดภย

ไมใหเกดความเสยหาย

การบารงรกษาทด ตอการทางาน

ลดความสญเสย

ความสาคญความสาคญของการบารงรกษาของการบารงรกษา ความสาคญความสาคญของการบารงรกษาของการบารงรกษาสรปได 4 ประการ ดงน

1) เพอใหเครองจกรทางานอยางมประสทธผล (Effectiveness)

>>> เครองจกรทางานเตมกาลง2) เพอใหเครองจกรมสมรรถนะการทางานสง (Performance) ) ( f )

>>> เครองจกรมอายการใชงานยนยาว ใ 3) เพอใหเครองจกรมความเทยงตรงนาเชอถอ (Reliability)

>>> เครองจกรผลตสนคาไดตามมาตรฐาน>>> เครองจกรผลตสนคาไดตามมาตรฐาน4) ความปลอดภย (Safety)

>>> ปองกนไมใหเกดอบตเหต/บาดเจบตอผใชงาน

ประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาแบงเปน 2 ประเภท

1 (Pl d M i t )1. การบารงรกษาตามแผน (Planned Maintenance)>>> การซอมบารงตามกาหนดการ ตามแผนงาน ตามระบบ

2. การบารงรกษานอกแผน (Unplanned Maintenance) ไ>>> การบารงรกษานอกระบบงานทวางไว

ประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษา1. การบารงรกษาตามแผน (Planned Maintenance)

ไ งานทสามารถคาดการณ เตรยมการไดลวงหนา กาหนดวน/เวลา/จานวนผปฏบตงานได ฏ แนวทางการบารงรกษาตามแผน

ป / ไ>>> การบารงรกษาเชงปองกน/การบารงรกษาเพอแกไข ระยะเวลาเขาบารงรกษา ขณะเครองจกรทางาน ขณะเครองจกรชารด (Break down) ขณะเครองจกรชารด (Break-down) ขณะโรงงานหยดซอมบารง (Shut-down)

ปญหานอย มการเตรยมการลวงหนาไดทกขนตอน ปญหานอย มการเตรยมการลวงหนาไดทกขนตอน ขอดขอด10

ประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษาประเภทของการบารงรกษา2. การบารงรกษานอกแผน (Unplanned Maintenance)

ไ การบารงรกษานอกระบบงานทวางไว เครองเกดการขดของ/ชารดเสยหายอยางกะทนหน ตองเรงรบซอมแซมทนทใหเสรจเรยบรอยทนการใชงาน ไ ส ไมสามารถทราบลวงหนา ไมสามารถกาหนดวน/เวลา/สถานททแนนอน ไมสามารถเตรยมผปฏบตงาน/อปกรณ/เครองมอ/อะไหล

ปญหามาก ไมสามารถการเตรยมการไดปญหามาก ไมสามารถการเตรยมการไดขอเสยขอเสย

ประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาแบงเปน 6 ชนด

1 1. การบารงรกษาหลงเหตขดของ (Break-down Maintenance)

2. การบารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance)3. การบารงรกษาเชงแกไขปรบปรง (Corrective Maintenance)

4. การปองกนเพอการบารงรกษา (Maintenance Prevention)

5 การบารงรกษาทวผล (Productive Maintenance)5. การบารงรกษาทวผล (Productive Maintenance)6. การบารงรกษาทวผลรวม (Total Productive Maintenance : TPM)

ชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษา1. การบารงรกษาหลงเหตขดของ (Break-down Maintenance)

เมอเครองจกรชารด+หยดฉกเฉน

2. การบารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance) ตรวจสภาพเครองจกรอยางสมาเสมอ ทาความสะอาด/หลอลนเครองจกรอยางถกวธ

ปรบแตงเครองจกรตามคมอ ปรบแตงเครองจกรตามคมอ บารงรกษา/เปลยนอะไหลตามกาหนดเวลา

>>> เพอปองกนเหตขดของ/หยดฉกเฉน

ชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษา3. การบารงรกษาเชงแกไขปรบปรง (Corrective Maintenance)

ดดแปลงเครองจกร ป ป ไ ปรบปรงแกไขเครองจกร

>>> เพอขจดเหตปองกนเหตขดของ/หยดฉกเฉน 4. การปองกนเพอการบารงรกษา (Maintenance Prevention)

ใ ออกแบบเครองจกรใหบารงรกษางาย ใชเทคนค/วสดททาใหเครองจกรมความเชอถอสง ใชเทคนค/วสดททาใหเครองจกรมความเชอถอสง เลอก/ซอเครองจกรทด ทนทาน ซอมแซมงาย

>>> เครองจกรไมตองบารงรกษาหรอมแตนอยทสด

ชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษา5. การบารงรกษาทวผล (Productive Maintenance)

ใชการบารงรกษาทงหมดทกลาวมาประกอบกน การบารงรกษาหลงเหตขดของ (Break down Maintenance) การบารงรกษาหลงเหตขดของ (Break-down Maintenance) การบารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance) ไ การบารงรกษาเชงแกไขปรบปรง (Corrective Maintenance) การปองกนเพอการบารงรกษา (Maintenance Prevention)

>>> เกดการ “ทวผล” + มสมฤทธผลสงสด

ชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษา6. การบารงรกษาทวผลรวม (Total Productive Maintenance)

ระดมทกคนเพอรบผดชอบงานบารงรกษา ป ผปฏบตงานทอยตามเครองจกร ผทาหนาทบารงรกษา ผบรหาร/ผประสานงาน

ใ >>> เพอใหเครองจกรเกดประสทธภาพสงสด

ชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษาชนดชนดของการบารงรกษาของการบารงรกษา6. การบารงรกษาทวผลรวม (Total Productive Maintenance)

ประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาประเภท ชนดและวธการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาแบงเปน 4 วธทใชอยประจา

1 ป 1. การบารงรกษาหรอการบรการประจา(Routine Maintenance) ( )

2. การบารงรกษาหรอตรวจซอมตามแผนกาหนด (Periodic Scheduled Repair) 3 การซอมใหญ (Major Overhaul) 3. การซอมใหญ (Major Overhaul)

4. การซอมเพอดดแปลง (Recovery Overhaul)

วธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษา1. การบารงรกษา/บรการประจา (Routine Maintenance)

การบารงรกษาประจาวน/สปดาห/เดอน/ปป / ฝ ป ผปฏบตงาน/บคลากรฝายซอมบารงเปนผทาเอง

งานททาไดงาย/ไมยงยาก/สลบซบซอนมากเกนไป การสงเกต การเชดถ การทาความสะอาดเครองจกร การตรวจสอบหาสงผดปกต การตรวจสอบหาสงผดปกต การหลอลนเครองจกร การปรบแตง เชน

• จงหวะการเดนของเครองจกร จงหวะการเดนของเครองจกร• อปกรณปองกนอนตราย

วธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษา2. การบารงรกษาตามแผนกาหนด (Periodic Scheduled Repair)

2.1) การซอมเลกนอย (Minor Repair) ซอมแซมใหเครองจกรสามารถทางานไดตามปกต ซอมแซมใหเครองจกรสามารถทางานไดตามปกต การซอมแซมงายๆ ไมตองใชผปฏบตงานมาก

ใ ซอมแซมเครองจกรตงอยในทไมมการเคลอนยายออกไป ทาการซอมแซมขณะเครองจกรไมไดใชงาน (Idle Time) ทาการซอมแซมขณะเครองจกรไมไดใชงาน (Idle Time) เครองจกรหยดซอมไมเกนกาหนดเวลา

ไ สามารถเรมทางานได เมอกะทางาน เรมตนใหม

20


2.2) การซอมขนาดปานกลาง (Medium Repair) ซอมแซมโดยฝายบารงรกษา/มกาหนดการซอมทแนนอน ซอมแซมโดยฝายบารงรกษา/มกาหนดการซอมทแนนอน ตองหยดเครองจกรเพอทาการซอมแซม

ตองถอดอปกรณบางอยางออกเพอทาการซอมแซม ทาการปรบแตงกลไกอปกรณบางตวใหเขาท ทาการปรบแตงกลไกอปกรณบางตวใหเขาท ตรวจสอบชนสวนปรบตาแหนงใหถกตอง

ใ โ ตรวจชนสวนทมอายการใชงาน โดยปกตตองถอดเปลยน เวลาหยดทาการซอม (Down Time) ตองไมเกนระยะเวลา

กาหนดในตารางการซอม เพอใหเดนเครองจกรไดทนทหลงซอม


2.3) การซอมใหญ (Major Overhaul) การซอมทมกาหนดการ/วางแผนงานลวงหนา/ใชคนมาก การซอมทมกาหนดการ/วางแผนงานลวงหนา/ใชคนมาก ถอดชนสวนเครองจกรออกมาเกอบทกชนสวน

ถอดอปกรณออกจากแทนฐาน (Disassembling) เพอทา การตรวจสอบสภาพของอปกรณนนๆ การตรวจสอบสภาพของอปกรณนนๆ

การประกอบอปกรณเขาท (Assembling) การทดลองเดนเครองจกรและทดสอบ (Start up)

การตรวจสอบทดลองทาการผลต(Test Run)

วธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษา3) การซอมฉกเฉน (Emergency Maintenance)

เกดการชารด ขดของโดยไมมการคาดการณลวงหนามากอน ซอมแซมเมอเกดชารดเสยหาย (Breakdown Maintenance) ซอมแซมเมอเกดชารดเสยหาย (Breakdown Maintenance) การแกไขเมอเกดการขดของ (Corrective Maintenance)

การยกเครองทงหมด (Overhaul) เนองจากการซอมบารงไมดพอ ทาใหเกดความเสยหายกอน กาหนดเวลาอนสมควร

วธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษาวธของการบารงรกษา4) การซอมเพอดดแปลง (Recovery Overhaul)

เครองจกรเกาเกน เครองจกรทตองทาการซอมแซมหลายๆ ครง เครองจกรทตองทาการซอมแซมหลายๆ ครง ไมสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ ใ ใ ซอมใหเหมาะสมกบการใชงาน ทาการปรบปรง (Improved) ( p ) ทาการดดแปลง (Modified)

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม

ไเปาหมายสงสด ผลกาไรตอบแทนสงสด

ประสทธภาพการผลตประสทธภาพการผลต

กจกรรมเพมผลผลต

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม

ประสทธภาพการผลต = สงทออกมา (Output)


ประสทธภาพการผลต ___________________ สงทปอนเขาไป (Input)

สงทออกมา (Output)• ผลผลต

สงทปอนเขาไป (Input)

4 M • ผลผลต• คณภาพ

= 4 M• กาลงคน (Man)

• ตนทนการผลต• การขนสง

• เครองจกร (Machine)• วตถดบ (Material)

• ความปลอดภย• ขวญและกาลงใจของ

วตถดบ (Material)• ระบบการบรหารงาน (M t) ขวญและกาลงใจของ

ผปฏบตงาน (Management)

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม

ผลกาไร 11) รายไดมากขนสง ผลกาไรตนทนเทาเดม

สงตนทนเทาเดมตนทนเทาเดม

ไ 22) รายไดคงเดม

รายไดจากการขาย ลดตนทนนอยลง ลดตนทนนอยลง

แนวทางการบารงรกษาทเหมาะสมแนวทางการบารงรกษาทเหมาะสม>>> พจารณาคาใชจายรวม (Life Cycle Cost)

= คาเครองจกร + คาบารงรกษา

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมลกษณะการเสอมสภาพของเครองจกร แบงออกเปน 2 แบบ


1) แบบคอยๆ เสอมสภาพลงไปตามอายการใชงาน (Deteriorating)

อตราการเสอมสภาพขนอยกบหลายๆ ปจจย อตราการเสอมสภาพขนอยกบหลายๆ ปจจย การออกแบบ การเลอกวสด

มอาการแสดงบอกลวงหนา มอาการแสดงบอกลวงหนา ในระยะแรกๆ นนคาใชจายไมสง

แตยงนานวนเขาคาใชจายจะสงมากขนตามลาดบ จนถงจดหนงทไมคมคาใชจาย จาเปนตองเลกใชงานไป จนถงจดหนงทไมคมคาใชจาย จาเปนตองเลกใชงานไป



1) แบบคอยๆ เสอมสภาพลงไปตามอายการใชงาน (Deteriorating)

ลกษณะการเสอมสภาพแบบน คาดการณลวงหนาไดจาก ลกษณะการเสอมสภาพแบบน คาดการณลวงหนาไดจาก อตราการชารดของเครองจกรอตราการชารดของเครองจกร (Failure Rate)(Failure Rate)

ก. Run-inก. Run-in ข. Usefulข. Useful ค. Wear outค. Wear out

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม อตราการชารดของเครองจกรอตราการชารดของเครองจกร (Failure Rate)(Failure Rate)

ใ ใ ใ ใกก. . ระยะเรมการใชงานใหมๆระยะเรมการใชงานใหมๆ (Early Failure (Early Failure // RunRun--in Period) in Period) อตราการชารดจะมโอกาสเกดไดจากสาเหตหลายประการ อตราการชารดจะมโอกาสเกดไดจากสาเหตหลายประการ

เชน การใชวสดไมถกตอง การออกแบบไมด และการควบคมไ โ คณภาพไมดพอ ระยะนอตราการชารดจงมโอกาสทจะเกดขน

ไดสงมากข. ข. ค. ค. ก.ก.


ขข. . ระยะคงตวระยะคงตว (Life Time Period (Life Time Period / / Useful Period)Useful Period) เมอผานการใชงานในระยะ ก. หรอเปนชวงทมการปรบแตง เมอผานการใชงานในระยะ ก. หรอเปนชวงทมการปรบแตง

หรอเปลยนชนสวนใหมทมคณภาพดขนมาแลว อตราการชารดไ ใ โ ไ จะไมคอยม แตในบางโอกาสกจะเกดขนได ทงนขนอยกบการ

บารงรกษา และจะคงอยในสภาพเชนนนในชวงระยะเวลาหนง ข. ข. ค. ค. ก.ก.

30


คค. . ชวงระยะเวลาเสอมสภาพชวงระยะเวลาเสอมสภาพ (Wear Out Period) (Wear Out Period) เมอผานชวงระยะ ข. มาแลว เมอผานชวงระยะ ข. มาแลว อปกรณนนๆ จะเรมเสอมคณภาพ เชน สกหรอหรอสกกรอน

เมอเสอมมากขน อตราการชารดกจะมากหรอสงขนดวย

ข. ข. ค. ค. ก.ก.


ใ ใ l l /ก. ระยะเรมการใชงานใหมๆ (Early Failure / Run-in Period)ข. ระยะคงตว (Life Time Period / Useful Period)

ค. ชวงระยะเวลาเสอมสภาพ (Wear Out Period)

อตราการชารดตามชวง จดทเครองจกรอตราการชารดตามชวงระยะเวลาการใชงาน

จดทเครองจกรเรมเสอมคณภาพ

ข. ข. ค. ค. ก.ก.



2) การเสอมสภาพแบบกะทนหนทนททนใด (Catastrophic)

ไมมอาการแสดงออกมาใหเหน ไมมอาการแสดงออกมาใหเหน ประสทธภาพไมลดลงกอน เชน อปกรณภายในชารด แตกหกกอนถงเวลาอนสมควร เชน สายพานขาด สายพานขาด เพลาหก

ไ เกดอบตเหตจนเครองจกรไดรบความเสยหาย จะทราบเหตการณกตอเมอเครองจกรหยดทางานแลว

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมจดมงหมายหลกจดมงหมายหลก 7 7 ประการของประการของการบารงรกษาในอการบารงรกษาในอตสาหกรรมตสาหกรรม


1) ปองกนความสญเสย ปรมาณผลผลตลดลง เนองจากขดของเดนเครองไมไดเตมกาลง ปรมาณผลผลตลดลง เนองจากขดของเดนเครองไมไดเตมกาลง

จาเปนตองหยดการทางานและเนองจากเครองจกรชารดเสยหาย 2) คณภาพของผลตภณฑ

เพมคณภาพของผลตภณฑ

ปองกนคณภาพตกตา เพราะเครองจกรขาด

ความเทยงตรงและแมนยา ความเทยงตรงและแมนยา

3) ควบคมตนทนของผลตภณฑ ไ ใ ควบคมตนทนไมใหเพมขนหรอหาทางลดตนทนของผลตภณฑลง

คาดาเนนการและคาซอมแซมเครองจกรกล ถอวาเปนทน



4) ควบคมการสงมอบผลตภณฑ การสงผลตภณฑตรงเวลามากทสด เพอใหลกคาเชอมนในการทางาน การสงผลตภณฑตรงเวลามากทสด เพอใหลกคาเชอมนในการทางาน

การสงมอบชาหมายถงตนทนตองเพมขน/อาจเสยคาชดเชยคาปรบ

5) ไ ใ ป 5) ไมใหเกดอบตเหตและการบาดเจบกบผปฏบตงาน เนองจากเครองจกรกลเดนผดพลาด หรอชารดเสยหาย

ถาเกดอบตเหตขนโรงงานจะตองเสยคาใชจาย เชน

• คาประกน

• เงนชดเชย

• เงนทดแทนตางๆ เงนทดแทนตางๆ



6) ลดมลภาวะของสงแวดลอมทเกดจากการเดนเครองจกรกล เครองจกรกลชารดเสยหาย/เกาขาดการซอมบารง เครองจกรกลชารดเสยหาย/เกาขาดการซอมบารง

จะทาใหเกดปญหาดานสงแวดลอมในการทางาน

เชน เกดฝน ละออง ไอของสารเคม เสยงดงมาก เชน เกดฝน ละออง ไอของสารเคม เสยงดงมาก

ทาอนตรายแกผปฏบตงาน ขวญกาลงใจของ

ไ ใ ผปฏบตงานลดลง ผปฏบตงานไมอยากทางานใกลเครองจกรทมปญหา

ทาใหผลผลต ลดลง รายไดลดลง

การสงมอบชาหมายถงตนทนตองเพมขน / อาจเสยคาชดเชยคาปรบ

7) ประหยดพลงงาน7) ประหยดพลงงาน สนเปลองพลงหรอกาลงนอยลง ทาใหประหยดคาใชจายลงได

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมอบตเหตในงานบารงรกษา


สภาพอบตเหตและการบาดเจบในการบารงรกษาเครองจกร

อปกรณตางๆ เกดได 2 ลกษณะสาคญ คออปกรณตางๆ เกดได 2 ลกษณะสาคญ คอ

1) เกดขนระหวางการซอมบารงรกษา

2) เกดจากการซอมบารงไมดพอ

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม1) อบตเหตเกดขนระหวางการซอมบารงรกษา

มกมจานวนผปฏบตงานมากกวาหนงคนขนไป

ซงอาจเปนผทขาดความร ความชานาญ ประสบการณ ซงอาจเปนผทขาดความร ความชานาญ ประสบการณ

อบตเหตและการบาดเจบมกเกดขนจากสาเหตสาคญ คอ1 1) เกดจากผปฏบตงาน เชน 1.1) เกดจากผปฏบตงาน เชน ขาดการเตรยมการทดพอ ไมสนใจทจะทางานดวยความปลอดภย ไมสนใจทจะทางานดวยความปลอดภย ทางานเรงรบ ประมาทและออนเพลย

จากการทางาน

1) อบตเหตเกดขนระหวางการซอมบารงรกษา1) อบตเหตเกดขนระหวางการซอมบารงรกษา1.2) เกดจากเครองจกรทางานอยางกะทนหน มกเกดขนบอยๆ ขณะทา

ใ โ การซอมบารง เครองจกรสมยใหมมการนาเอาระบบอตโนมต/ระบบอเลกทรอนกสเขามาใชในการควบคมมากขน ทาใหเกดการผดพลาดมากขน

สาเหตสาคญททาใหเครองจกรทางานอยางกะทนหน คอ การปด เปด หรอกดปมคนบงคบโดยบคคลทไมเกยวของกบการซอม การปด-เปด หรอกดปมคนบงคบโดยบคคลทไมเกยวของกบการซอม

ชวงรอยตอทบงคบการทางาน ชารดเสยหาย ทาใหทางานขนอยางทนท

โ ไ หนาสมผสของปมคนบงคบ เกดการสมผสโดยไมทราบสาเหต

ในระบบลมแรงดนสงมความดนเหลออยขณะซอมทาใหเครองเดนอตโนมต

จงหวะการหยดของเครองจกร ไมอยในตาแหนงปกต เกดการผดพลาดทาใหเครองจกรเดนโดยอตโนมต

เกดความผดพลาดโดยตวเครองจกรเอง

1) อบตเหตเกดขนร หวางการซอมบารงรกษา1) อบตเหตเกดขนระหวางการซอมบารงรกษา1.3) จากสาเหตอนๆ เชน ๆ การใชอปกรณเครองมอทไมเหมาะสม

ของหลนทบ ไฟฟาชอต อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลชารด

อบตเหตจากการยกเคลอนยายชนงาน อะไหล อบตเหตจากการยกเคลอนยายชนงาน อะไหล

การใชรอกและปนจน เปนตน

40

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม2) อบตเหตเกดจากการซอมบารงไมดพอ

มกเกดจากผปฏบตงานกบเครองจกรทผานการซอมบารงมาใหมๆ

การซอมบารงอาจมการเปลยนแปลงระบบการทางาน การซอมบารงอาจมการเปลยนแปลงระบบการทางาน

ถาไมมชนสวนตกคางอย เกดการตดขด ไมใสการดเขาทเดม

จงหว การบงคบ ปลยนไป จงหว การหยด ปลยนไป ไ อยท ด จงหวะการบงคบเปลยนไป จงหวะการหยดเปลยนไป ไมอยทเดม

อาจเกดจากสภาพการบารงรกษา ไมไดมาตรฐานพอ

ใ ไ ไ ไ การเปลยนใชอะไหลไมถกตองเหมาะสม เชน ระบบไฟฟาควบคม

ขนาดสายพานทไมเหมาะสม

รอยเชอมตอไมแขงแรงสมบรณพอ

ถอดอปกรณควบคมทชวยใหการทางาน ถอดอปกรณควบคมทชวยใหการทางาน

ปลอดภยออกไป เปนตน

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม แนวทางการปองกนอบตเหตจากการบารงรกษา

1. ใชแนวคดและหลกการปองกนอบตเหตโดยทวไปมาใช ใชระบบการบรหาร กาหนดแนวทางการปองกนอบตเหต ใชระบบการบรหาร กาหนดแนวทางการปองกนอบตเหต

การทาใหผปฏบตงานมทศนคตทดในการทางาน2 ใ ส ป 2. มมาตรการทดในการควบคมสภาพการปฏบตงาน การกาหนดเงอนไขการทางานใหถกตองรดกมมากทสด

ใ มการใชอปกรณทปลอดภย

การควบคมการกระทาทไมปลอดภยของ

ผปฏบตงานใหอยในสภาพพรอมเสมอ

การบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรมการบารงรกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมในงานอตสาหกรรม แนวทางการปองกนอบตเหตจากการบารงรกษา

3. กาจดสาเหตอนตราย/สภาพทไมนาไววางใจขณะทาการบารงรกษา การตดสญญาณ ปายเตอนตางๆ การตดสญญาณ ปายเตอนตางๆ

แจงการซอมบารงไปใหสวนทเกยวของทราบ

ลอกร บบซอ บารงทปลอดภยทสด าใช เลอกระบบซอมบารงทปลอดภยทสดมาใช การใชกญแจลอคปมคนบงคบ

ใ ใ4. จดหามาตรการในการปองกนอบตเหตมาใช โดยทวไปฝายบรหารจะกาหนดนโยบายเกยวกบการซอมบารง ใชควบคมการบารงรกษาใหมประสทธภาพรวมทงความปลอดภย มการวเคราะหหาสาเหตของอนตรายตางๆ / มการตรวจสอบ มการวเคราะหหาสาเหตของอนตรายตางๆ / มการตรวจสอบ

การบนทกรายงาน การประเมนผล การใหขอมลทถกตอง

((22) ) การบรหารจดการดานการบารงรกษา

การจดองคกรดานการบารงรกษา

((22) ) การบรหารจดการดานการบารงรกษา

การจดองคกรดานการบารงรกษา

การจดองคกรดาน ภารกจของหนวยงานทการจดองคกรดานการบารงรกษาทด

ภารกจของหนวยงานทรบผดชอบงานบารงรกษา

ไ 1.ภาระงานทคาดการณได• มการวางแผนลวงหนา

การจดองคกรดานการบารงรกษาไมมการกาหนด

2.ภาระงานทไมสามารถคาดการณได• งานฉกเฉน / ไมสามารถจดตารางลวงหนา

ไมมการกาหนดรปแบบทแนนอน ขนกบองคประกอบ


• ทาไดในเวลาสนๆหลายประการ

รปแบบการจดองคกรดานการบารงรกษาในสถานประกอบกจการ

การจดหนวยงานการบารงรกษาโดยทวไป อาจแบงไดเปน 3 แบบ ดงตอไปน



1) แบบจดใหมศนยกลางซอม (Centralization)

ผจดการโรงงาน

ขอดฝายผลต 1

ฝายบารงรกษา

ฝายผลต 2 ฝายวศวกรรมขอด• ใชบคลากรนอย• ประหยดเครองมอซอมบารง

ผปฏบตงาน

• ฝกอบรมบคลากรงาย

ชางไฟ

ชางเครองกล

ขอเสย• ตองวางแผนอยางด

ไ ชางประจากะ

• ซอมฉกเฉนไดชา





2) แบบกระจายออกไปประจาตามฝายตางๆ (Decentralization)


ขอด

ฝายผลต 1 ฝายผลต 2 ฝายผลต 3

ขอด• ปฏบตงานไดเรว• คนเคยสภาพเครองจกร

แผนก 1 แผนกซอมบารงแผนก 2

ขอเสย• ชางซอมมจานวนมาก

แผนก 1 แผนก 2 แผนกซอมบารง ชางซอมมจานวนมาก

• เครองมอ/อปกรณซาซอน • ไมสามารถใชประโยชนจาก บคลากรไดเตมท• เสยคาใชจายมาก





3) แบบผสมผสาน (Combined Maintenance)

ขอด• ใชสวนดของทง 2 แบบ


• หนวยซอมบารงตามฝาย เฉพาะทจาเปน

ฝ

ฝายผลต 1 ฝายผลต 2 ฝายซอมบารง

• ขนกบฝายซอมบารงกลาง• ควบคมไดใกลชด+ทวถง

แผนก

2

แผนก

1

ขอเสย• มคาใชจายสง

แผนก

1

แผนก

2

แผนก

ซอมบารง

แผนก

1

แผนก

2

แผนก

ซอมบารง

การจดองคกรภายในฝายซอมบารง

ไมมการกาหนดรปแบบทแนนอน ขนกบความเหมาะสมของปจจยภายในสถานประกอบ

ไ


กจการ แบงออกได 2 ประการ1. แบงตามลกษณะของประเภทงานทจะไปซอมบารง

• • แบงตามความสามารถของการทางาน

• แบงตามวชาชพ (งานไฟฟา, งานโยธา, งานเครองกล)

ฝายซอมบารง

ชางเครองกล ชางไฟฟาชางโยธา


2. จดแบงตามหนาททไดรบมอบหมาย


แบงเปนหลายๆ แผนก เชน

• แผนกวางแผนการซอม > รบใบซอม วางแผน/กาหนดระยะเวลาซอม

ไ • แผนกซอมบารง > ซอมตามทวางแผนไว

• แผนกเทคนคการซอม > คนควาหาเทคนควธการซอมทมประสทธภาพ

ฝายซอมบารง

แผนกเทคนคการซอม แผนกวางแผนการซอม แผนกซอมบารง

1 หนวยท 2 หนวยท 1 หนวยท 3

โ ไฟฟ ชางกล ชางโยธา ชางไฟฟา

การจดการเพอการดาเนนงานของฝายซอมบารงอยางมประสทธภาพการจดการเพอการดาเนนงานของฝายซอมบารงอยางมประสทธภาพ การจดการเพอการดาเนนงานของฝายซอมบารงอยางมประสทธภาพการจดการเพอการดาเนนงานของฝายซอมบารงอยางมประสทธภาพ1. อานาจ (Authority)

> อานาจในการสงการ การจดการและการตดสนใจ ใหแนนอน> อานาจในการสงการ การจดการและการตดสนใจ ใหแนนอน

2. ความรบผดชอบ (Responsibility) กาหนดความรบผดชอบทเดนชดไวในองคกร จะไมเกดความสบสนวนวาย> กาหนดความรบผดชอบทเดนชดไวในองคกร จะไมเกดความสบสนวนวาย

3. การมอบหมายงาน (Delegation) ใ > มอบหมายอานาจในการทางาน/สงงาน/กระจายอานาจ

4. สายการบงคบบญชา (Chain of Command)ใ ใ ใ> กาหนดใหสนทสด / องกรณใหญ ตองพจารณาใหเหมาะสม

5. ขอบเขตการควบคม (Span of Control)> กาหนดหวหนางานจะดแลชางซอมไดกคน ในทางปฏบตอยท 4-8 คน

6. เอกภาพของการบงคบบญชา (Unity of Command)> กาหนดผปฏบตแตละคนจะมผบงคบบญชาเพยงคนเดยว ปองกนการสบสนและ

ปดความรบผดชอบ 50

การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา

การวางแผนบารงรกษา ใ ใ ใการนาทรพยากรตางๆ ทใชในการผลต มาทางานรวมกนในการ

บารงรกษาเครองจกร/อปกรณ เพอใหสามารถใชงานไดตามตองการ

เครองจกรทางานไดเตมทเครองจกรทางานไดเตมท• ยดอายการใชงานเครองจกร• ประหยดพลงงาน• ประหยดพลงงาน• ลดผลกระทบทโรงงานหยดการผลต

ใ ใ • ประหยดคาใชจายในการดาเนนการ

ผลกาไรของกจการผลกาไรของกจการ

การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษาสภาพของเครองจกรทจะมการบารงรกษา แบงได 5 ประการ

1. เครองจกรกาลงทางาน> โดยทวไปจะหามทาการซอมบารงปรบแตงเครองจกรทกาลงเดนอย เพราะอาจ

ไ ไ ไ เกดอบตเหตได แตบางครงกสามารถทาการซอมบารงควบคไปดวยได เชน ซอมเลกๆ

นอยๆ หรอทาการหลอลนเครองจกร แตตองทาดวยความระมดระวงและตองทาความ

ใ ใ เขาใจกบผปฏบตงานหรอผควบคมเครองใหดกอน

2. ใชเวลาวางจากการผลตชวคราว> โดยเขาไปทาการซอมบารงขณะเครองจกรหยดเดน เชน หลงเลกงาน กลางคน

หรอจากการขาดแคลนวตถดบ การซอมบารงแบบน จะไมกระทบกระเทอนตอการผลต

ถาทาเสรจทนเวลาในวนหรอการผลตตอไป เครองจกรกสามารถใชงานตอไปไดทนท

3. เครองจกรหยดงานตามระยะเวลากาหนด > แบบนตองหยดทาการผลต เพราะทวางแผนลวงหนาไวอาจทาใหกระทบกระเทอน

กบแผนการผลต แตมความจาเปน ถาไมทาการซอมบารงกอาจจะเกดความเสยหายได

การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษาสภาพของเครองจกรทจะมการบารงรกษา แบงได 5 ประการ

4. เครองจกรเกดการชารดเสยหาย ตองหยดทางาน > สภาพแบบนตองเขาไปซอมแซมอยางเรงดวน การวางแผนลวงหนาทาไดยาก

เพราะไมสามารถคาดการณลวงหนาได ผลผลตมกเกดความเสยหายมาก

5. เครองเกดการชารดรอการซอมแซม > สภาพเชนนเกดจากการบรหารงานดานการบารงรกษาไมด ขาดประสทธภาพ

สภาพของเครองจกร การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา

การบารงรกษาทมการบารงรกษาทมประสทธภาพสงสดประสทธภาพสงสด

การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษา การวางแผนบารงรกษาการวางแผนบารงรกษาการจดเตรยมขอมลเพอการวางแผนบารงรกษา มรายละเอยด 7 ประการ

1 ผปฏบตงาน จานวน ความร ประสบการณ ความสามารถ ความชานญพเศษ1. ผปฏบตงาน > จานวน,ความร,ประสบการณ,ความสามารถ,ความชานญพเศษ

2. เครองจกรกลทจะทาการซอมบารง > ประวต/ขอมลโดยละเอยดเครองจกร

> กระบวนการผลตมเครองจกรกตว / หนาทของเครองจกรแตละตว

> ขนตอนการทางานของเครองจกร / จดเสยหายทชารดและตองทาการซอม

> ประวตของเครองจกร / ประวตการบารงรกษา

3. รายละเอยดโรงงาน > แผนผงรายละเอยดงานระบบทเกยวของ/จดควบคมงง /

4. รายละเอยดการซอมบารง > ระบจด/ชนสวน/ตาแหนงใหชดเจน,วธการ,ขอหาม

5 รายละเอยดเครองมออปกรณทใชในการซอมบารง > จดเตรยมตามแผน5. รายละเอยดเครองมออปกรณทใชในการซอมบารง > จดเตรยมตามแผน

6. การจดเตรยมอะไหลหรออปกรณทจะตองทาการซอมแซม ป ไ > กาหนดวาจะเปลยนหรอไม/จดเตรยมตามแผนงาน

7.ตารางกาหนดเวลาซอมแซม > กาหนดวนเวลา/ระยะเวลาซอม/กาหนดเรม/เสรจ

แนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาสามารถกาหนดเปนแผนเพอการบารงรกษาไวเปน 3 ระดบคอ

11 แผนการพฒนาการบารงรกษาแผนการพฒนาการบารงรกษา11.. แผนการพฒนาการบารงรกษาแผนการพฒนาการบารงรกษา เพอปองกนการบารงรกษา (Maintenance Prevention)

ไ การบารงรกษาเชงแกไขปรบปรง (Corrective Maintenance)

ขนตอนการดาเนนการ1.1 วเคราะหและประเมนผลการซอมบารงเครองจกรแตละเครองในอดตท

ผานมาวา จดใดทเกดความเสยหายบอยทสด ความถทเกดความเสยหาย

1.2 ศกษาและพฒนาวธการ วสดทจะนามาทาชนสวนของเครองจกรและ

อปกรณนนๆ ตอไป เพอใหมอายการใชงานไดยาวนานขนอปกรณนนๆ ตอไป เพอใหมอายการใชงานไดยาวนานขน

1.3 ประเมนผลการแกไขปรบปรง พรอมทงเกบขอมลไว

ใ ไ เพอดาเนนการปรบปรงใหดขนตอไป

แนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษา22.. แผนการบารงรกษาระยะยาวแผนการบารงรกษาระยะยาว จดทาแผนงาน กาหนดแนวทางและหลกปฏบต จดทาแผนงาน กาหนดแนวทางและหลกปฏบต

ของงานบารงรกษาเชงปองกน

(Preventive Maintenance)

ขนตอนการดาเนนการ2.1 สารวจสภาพความเปนจรงของเครองจกรและอปกรณ เพอใชเปนแนวทาง

ในการจดเตรยมวธการและรายละเอยดของการซอมบารงทเหมาะสม

2.2 วางแผนการบารงรกษาโดยมใหกระทบกระเทอนกบการผลตของฝายผลต

มการตกลงวางแผนการลวงหนารวมกบฝายผลต วาฝายผลตจะหยดมการตกลงวางแผนการลวงหนารวมกบฝายผลต วาฝายผลตจะหยด

เครองจกรอปกรณใหซอมแซมเมอไรจงจะไมกระทบกาลงการผลต

ป ไ ป ป ไ 2.3 ประเมนผลการแกไขปรบปรง พรอมทงเกบขอมลไว เพอดาเนนการ

ปรบปรงใหดขน ทงทางดานการวางแผนระยะสนและระยะยาวตอไป

แนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษา33.. แผนการบารงรกษาระยะสนแผนการบารงรกษาระยะสน

เพอกาหนดแนวทางและหลกปฏบตของ เพอกาหนดแนวทางและหลกปฏบตของ• การบารงรกษาทวผล (Productive Maintenance)

• การบารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม (TPM)

• การบารงรกษาหลงเกดเหตขดของ (Breakdown Maintenance)

ขนตอนการดาเนนการ3.1 กาหนดตารางการตรวจซอมเครองจกรในแตละวน/สปดาหวาควรจะ

กระทาหรอตรวจสอบอะไรบาง โดยใชแบบสารวจทงายตอการใชงาน

3 2 การตรวจสอบสภาพเครองจกรทสามารถใหพนกงานประจาเครองจกร 3.2 การตรวจสอบสภาพเครองจกรทสามารถใหพนกงานประจาเครองจกร

ตรวจสอบไดขณะเดนเครองหรอขณะปฏบตงานอย

ไปป ป ไป3.3 เกบขอมลการบารงรกษาแตละวน เพอนาไปปรบปรงแผนการซอมตอไป

แนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาหลกการวางแผนการบารงรกษาหลกการวางแผนการบารงรกษา

55W + W + 11HH

Who ? >>> ใครทาหนาทอะไรในชวงทาการบารงรกษา

What ? >>> เรองอะไร : จะทาการซอมบารงเกยวกบอะไร

Where ? >>> ทไหน : ทาทเครองจกรตวใด

How ? >>> ทาอยางไร : ทาดวยวธอะไร

Why ? >>> ทาไม/มเหตผลอะไรทตองซอม Why ? >>> ทาไม/มเหตผลอะไรทตองซอม

(What information ?) ควรทราบขอมลเพมเตมอะไร

ไ ใ ไ ใ ไ ใ When ? >>> เมอไร : จะเรมเมอใด/เสรจเมอไร/ใชงานไดเมอใด

แนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาแนวทางการวางแผนการบารงรกษาขนตอนการทาแผนบารงรกษาขนตอนการทาแผนบารงรกษา

1 ป 1. กาหนดวตถประสงคหลก2. วางแนวทางการทางานไวอยางกวางๆ เพอใหสามารถมองเหนแนวการทางาน

ส ป ส ไ ไ วาจะสามารถบรรลถงวตถประสงคหลกทตงไวหรอไม3. แยกเปนวตถประสงคยอยๆ และกาหนดแนวทางในการดาเนนการไวดวย 4 ใช ช ป ป 4. คานวณการใชทรพยากรตางๆ เชน บคลากร เครองจกร อปกรณ งบประมาณ

ระยะเวลาดาเนนการและตองสามารถระบแหลงและแนวทางทจะใหไดมาซงป ปจจยเหลานดวย

5. เตรยมแผนปฏบตทกขนตอน และตองพยายามทาใหแผนนยดหยนได เมอพบปส ป ไ อปสรรคและปญหาทคาดไมถง

6. รวบรวมแผนยอยตางๆ เขาดวยกน เพอการประสานงานกนทด7 ท ตร ส ต ส ร ข ท ตรย ไ 7. ทดลองตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของแผนงานทจดเตรยมไว8. ทดลองดาเนนการตามแผน ถามขอบกพรองใหรบทาการแกไข

การดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษา(1) การดาเนนการบารงรกษา

ป การดาเนนการบารงรกษาตามปกต ทาตามขนตอนตามแผน และทา

ตามนโยบายเกยวกบการบารงรกษา ซงมวธการปฏบตทแตกตางกนไป

เลอกใชตามสถานการณ โดยทวไป จะมการกาหนดวธการไวสาหรบการ

ตดสนใจนามาใช เนองจากตองคานงถงลกษณะการผลตดวยวาเปนการผลต

แบบใด เชน แบบครงคราวหรอแบบตอเนองหรอแบบเปนชด การผลตแตละ

แบบจะมวธการบารงรกษาทแตกตางกน แมโรงงานประเภทเดยวกน หมายถงแบบจะมวธการบารงรกษาทแตกตางกน แมโรงงานประเภทเดยวกน หมายถง

การผลตสนคาชนดเดยวกนกมการใชวธการทแตกตางกน

ไป วธการเขาไปดาเนนการบารงรกษา คอ 1. การบารงรกษาตามแผน2. การบารงรกษานอกแผน

60

((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา(1.1) การบารงรกษาตามแผน แบงเปน 3 แบบ

(1 1 1) การบารงรกษาตามกาหนดเวลา (Fixed Time Maintenance)(1.1.1) การบารงรกษาตามกาหนดเวลา (Fixed Time Maintenance) เปนวธการบารงรกษาทกระทากนเปนประจา ทาอยางสมาเสมอ มการกาหนดระยะเวลาประจา มการกาหนดระยะเวลาประจา เหมาะกบเครองจกรทมความซบซอนไมมากนก

(1 1 2) ส (C diti b d M i t ) (1.1.2) การบารงรกษาตามสภาพ (Condition-based Maintenance) ตรวจสอบ ตรวจเชคสภาพการทางานของเครองจกรเปนประจา

โ ใ ลดโอกาสทเครองจกรจะเกดการชารดเสยหาย/หยดทาการผลตทนททนใด

ยดอายการใชงานของชนสวนอปกรณเครองจกรใหยนยาวยงขน

ไ การบารงรกษาตามสภาพน ทาได 2 ลกษณะ คอ การตรวจสอบขนพนฐาน วธการตรวจสอบงายๆ เชน การสงเกตดวยตา/ห/สมผส

ป ใ การตรวจสอบทละเอยด มการนาอปกรณเขามาชวยในการตรวจสอบวดคา

((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา(1.1) การบารงรกษาตามแผน แบงเปน 3 แบบ

(1 1 3) การออกแบบปรบปรงเครองจกรใหม (Design out Maintenance)(1.1.3) การออกแบบปรบปรงเครองจกรใหม (Design-out Maintenance)

ลดอตราการชารดเสยหาย ปองกนสาเหตทตองทาการบารงรกษา ปองกนสาเหตทตองทาการบารงรกษา อาจจะเปนการนาเอาเครองจกรเกามาเปลยนแปลงในรายละเอยด ชนสวน

บางอยาง เพอทาใหไมตองบารงรกษาหรอรกษางายขน บางอยาง เพอทาใหไมตองบารงรกษาหรอรกษางายขน

ใชความรความสามารถและประสบการณทางดานวศวกรรมอยางมาก

เสยคาใชจายคอนขางสง เสยคาใชจายคอนขางสง ปกตตองเปรยบเทยบคาใชจายไวกอน วาจะเปนวธเดมหรอแบบใหม

((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา((11) ) การดาเนนการบารงรกษาการดาเนนการบารงรกษา(1.2) การบารงรกษานอกแผน แบงเปน 2 แบบ

(1 2 1) เดนเครองจนชารด (Operate to Failure)(1.2.1) เดนเครองจนชารด (Operate to Failure) ไมมการปองกนไวกอน รอจนชารดไมสามารถทางานไดแลวจงเขาไปทาการซอมแกไข

ไมมวธปฏบตใดๆ เพอปองกนการชารด แตอาจมการตรวจสอบประจาวน เชน การ ไมมวธปฏบตใดๆ เพอปองกนการชารด แตอาจมการตรวจสอบประจาวน เชน การ

สงเกต การหลอลนนามน การดระดบนา นามน เทานน

(1 2 2) โ ส (O t it M i t )(1.2.2) การบารงรกษาตามโอกาส (Opportunity Maintenance) ไมไดมการวางแผนไว บารงรกษาตามโอกาสทเครองจกรตองหยดทาการผลต

ไฟฟ หยดเนองจากอบตเหต/ วนหยดบงคบ/ วตถดบขาดแคลน/ ระบบไฟฟา/ตนกาลงขดของ

เครองจกรกลสาคญบางตวชารด ตองหยดซอม ทาใหกระบวนการอนๆ ตองหยดดวย

โ ฝ โ ไป ป ทางโรงงานหรอฝายซอมบารงจะฉวยโอกาสนเขาไปทาการซอมบารง ถอดเปลยน ชนสวนเครองจกรอยในระหวางการเดน/ผลต/ชนสวนทไมคอยไดทาการบารงรกษาเลย

ฝ วธการน ฝายซอมบารงจะตองมความพรอมอยกอนแลว เพราะชวงหยดนน อาจจะม

ชวงไมนานนกตองทาใหทนเวลาทจะเรมเดนเครองใหม

กรณศกษาเรองการดาเนนงานบารงรกษาการเลอกวธการซอมบารงชนดใดชนดหนงมาใช ตองพจารณาถงความ

เหมาะสม และความพรอม เชน ถาเลอกการบารงรกษาเชงปองกนมาใชในการบารงรกษาเหมาะสม และความพรอม เชน ถาเลอกการบารงรกษาเชงปองกนมาใชในการบารงรกษา

เครองจกร กสามารถกาหนดการดาเนนการ ประกอบดวยการกาหนดเปาหมาย กจกรรม

และขนตอน ซงจะกลาวในรายละเอยดตอไปนและขนตอน ซงจะกลาวในรายละเอยดตอไปน

เปาหมาย : การบารงรกษาทวผลนน เปนการบารงรกษาเชงการปองกน ซง

ตองมการทาเปนประจาทกวน ทกเดอน ทกสปดาหหรอทกป ตองมการทาเปนประจาทกวน ทกเดอน ทกสปดาหหรอทกป

วตถประสงค : เพอลดหรอปองกนการเสอมสภาพ การชารดสกหรอของ

เครองจกรอปกรณ หลกเลยงการเกดการขดของอยางปจจบนทนดวน ทจะทา

ใหระบบการผลตหยดชะงก เปนการสนเปลอง

ระยะเวลาดาเนนการ : ควรเรมตนตดตงเครองจกรอปกรณ ทาตดตอกน

อยางตอเนอง ถาพจารณาจากอายการใชงานของเครองจกร ชวงปลายอายจะ

มผลมากทสด ถาสามารถดาเนนการไดอยางตอเนองจะยดอายการใช

กรณศกษาเรองการดาเนนงานบารงรกษา

กจกรรม : กจกรรมของการบารงรกษาเชงปองกน ไดแก

การตรวจสภาพ การตรวจสอบ

การแกไขเลกนอย การปรบแตง การรกษาความสะอาด การหลอลน การตรวจสอบโดยใชประสาท การตรวจสอบโดยใชประสาท

สมผส/ห/ตา/จมก

กรณศกษาเรองการดาเนนงานบารงรกษาขนตอน : ขนตอนของการบารงรกษาเชงปองกน1 กาหนดเปาหมายของการบารงรกษา ซงจะเนนถงการทางานเปนทม 1. กาหนดเปาหมายของการบารงรกษา ซงจะเนนถงการทางานเปนทม

ฝายบารงรกษาไมสามารถกาหนดไดเองตามลาพง ตองมการกาหนด

รวมกนกบฝายอน เชน ฝายผลต ฝายการเงน โดยเปาหมายจะตองมรวมกนกบฝายอน เชน ฝายผลต ฝายการเงน โดยเปาหมายจะตองม

ความยดหยนบางพอสมควร

โ ไ2. การเลอกอปกรณเครองจกรทจะดาเนนกจกรรม โดยทวไปแลว

จะตองทาทกๆ ตว แตจะมขอจากดเกยวกบเวลา บคลากร งบประมาณ ๆ

คาใชจาย ทาใหโครงการนจาเปนตองเลอกทาเฉพาะเครองจกรอปกรณท

มความสาคญมากทสดมความสาคญมากทสด

3. การกาหนดมาตรฐานทางเทคนค โดยยดคมอมาตรฐานคณภาพเปน

หลก มาตรฐานทางดานการจดการโดยเนนทระบบมากกวาตวบคคล หลก มาตรฐานทางดานการจดการโดยเนนทระบบมากกวาตวบคคล

มาตรฐานของงานและมาตรฐานวธปฏบต เปนตน

กรณศกษาเรองการดาเนนงานบารงรกษาขนตอน : ขนตอนของการบารงรกษาเชงปองกน4 การวางแผนบารงรกษาสอดคลองกบมาตรฐานทกาหนดขน มการ4. การวางแผนบารงรกษาสอดคลองกบมาตรฐานทกาหนดขน มการ

แบงขนตอน คาอธบายวธปฏบต สามารถทาความเขาใจงาย มรป ม

เอกสารอางอง มการกาหนดระยะเวลา ตงแตตนจนจบ ผทรวมกจกรรมเอกสารอางอง มการกาหนดระยะเวลา ตงแตตนจนจบ ผทรวมกจกรรม

ตองทาความเขาใจกอนทจะลงมอปฏบต แผนดงกลาวตองระบถง

ทางเลอกอนๆ ถาเกดปญหาขอขดของตดตามมา

5. การวางแผนตรวจสอบ โดยกาหนดวาจะตรวจสอบใคร ตรวจสอบอะไร ตรงจดไหน ทาเมอใด เปนตน

6. การดาเนนการ ไดแก การตรวจซอม การปรบแตง 6. การดาเนนการ ไดแก การตรวจซอม การปรบแตง

การหลอลน โดยคานงถงประสทธภาพ

ความปลอดภยและการบรรลถงเปาหมาย ความปลอดภยและการบรรลถงเปาหมาย

กรณศกษาเรองการดาเนนงานบารงรกษาขนตอน : ขนตอนของการบารงรกษาเชงปองกน7 การบนทกรายงาน การบนทกรายงานขอมลตางๆ นน จะทาใหได7. การบนทกรายงาน การบนทกรายงานขอมลตางๆ นน จะทาใหได

ขอเทจจรง เพอนาเอาขอมลนไปใชในการวางแผนตอไป การบนทก

รายงานตองไมทานอยหรอมากเกนไป ไมปดบงเหตการณจรง แตตองรายงานตองไมทานอยหรอมากเกนไป ไมปดบงเหตการณจรง แตตอง

ระวงการกระทบกระทง ไวดวย

8. การวดหรอการประเมนผล เปนการประมวลผลตามขอมลทบนทกรายงานไว แลวนามาวเคราะหเปรยบเทยบกบมาตรฐานทวางไว ดวาผลฐ

นนไดเกณฑหรอตากวามาตรฐานกาหนด แลวใหขอเสนอแนะแนว

ทางแกไขปรบปรงตอไปทางแกไขปรบปรงตอไป

การบารงรกษาเชงปองกน/ทวผล >>> ใชในการบารงรกษาเครองจกร ไ อปกรณ เครองมอ ไดด มประสทธภาพ/ความปลอดภยมากทสด

การดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษา(2) การประเมนผลการบารงรกษา

ไ ป ไปโเมอมการดาเนนการบารงรกษาเสรจสนเรยบรอยไมวาจะเปนไปโดย

วธใดกตาม สงทควรดาเนนการตดตาม คอ การประเมนผลการบารงรกษาวา

บรรลตามวตถประสงคทตงไวมากนอยประการใด หรอประเมนวาการ

บารงรกษานน เปนไปตามแผนงานทวางไวเพยงใด โดยพจารณาปจจยตอไปน

วามการเปลยนแปลงไปอยางไร

1 ดานความปลอดภย ดชนทชบง ไดแก อตราการเกดอบตเหต ความถ1. ดานความปลอดภย ดชนทชบง ไดแก อตราการเกดอบตเหต ความถ

ของอบตเหต ความสญเสยทางตรง ทางออม เงนทดแทนตางๆ เปนตน

2 ใ ส ฝ 2. ดานขวญกาลงใจและสงแวดลอม เชน ความรอน แสง เสยง ฝนละออง

อณหภม ความชน สภาพการทางาน ขวญกาลงใจ การรองทกข เปนตน

การดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษาการดาเนนการและการประเมนผลการบารงรกษา(2) การประเมนผลการบารงรกษา

โ 3. อตราการผลตหรอผลผลต โดยดจากดชนทสาคญ เชน

จานวนอปกรณการผลต แรงงาน อตราเวลาการทางาน อตราการทางาน

การทางานลวงเวลา ประสทธภาพของผปฏบตงาน ปรมาณการผลต

ความสญเสยเนองจากความขดของ ความถของการขดของ เวลาทขดของ ญ

อตราทมการใชบคลากรจากภายนอก เปนตน

4 คณภาพ (Quality) ดชนชบงทด ไดแก มาตรฐานของผลตภณฑ ของเสย 4. คณภาพ (Quality) ดชนชบงทด ไดแก มาตรฐานของผลตภณฑ ของเสย

ของมตาหน หรออตราทตองแกไขปรบแตง เปนตน

5 ไ ไ 5. ตนทน ไดแก ตนทนการผลตตางๆ ทงคงทและไมคงทดานแรงงานตางๆ

6. อตราการสงมอบ (Delivery) ดวาการสงมอบชาหรอเรว การรองทกขจากลกคาถงการสงมอบ ตารางกาหนดการผลต และปรมาณงานทคาง

70

การควบคมการบารงรกษาการควบคมการบารงรกษาการควบคมการบารงรกษาการควบคมการบารงรกษา

หลกการควบคมการบารงรกษา 9 ประการ

1. จดองคกรหรอหนวยงานทรบผดชอบ วเคราะหตรวจสอบการดาเนนการ วธการทางาน ขอมลคาใชจาย ตนทนการ

บารงรกษา

2. การใชระบบใบสงงานและบนทกรายงานผล ใบสงงานเปนสงทจาเปนในการควบคม ตองบนทกในแบบฟอรม

เมอดาเนนการแลว ใหบนทกเกบรกษาอยางเปนระบบ

3. การวเคราะหและวางแผน แผนงานลวงหนาประจาวน

การคาดคะเนลวงหนาเปนสปดาห

วางแผนหยดซอมเครองจกร > วเคราะหขอมล/ประวต กาหนดความถการซอม

กาหนดวธซอมใหญ > วธ/รายละเอยดการซอม



4. ควบคมจานวนชางหรอผปฏบตงาน ความเหมาะสมของจานวนผปฏบตกบปรมาณงาน

5. จดทาโปรแกรมงานบารงรกษาเพอปองกน วางโปรแกรมใหเหมาะกบเวลา

6. ควบคมพสด วสด หรอสตอก กาหนดปรมาณสงสด-ตาสดของอะไหลแตละชน

จดทาระบบเบกจายใหเหมาะสม

อะไหลในสตอกตองพอเพยง



7. การควบคมงบประมาณ เตรยมงบประมาณประจาป ปกตจะคงท

เตรยมงบประมาณประจาเดอน ตามสถามการณฉกเฉนทจาเปน/เรงดวน

8. การพฒนาวธการทางาน และการปรบปรงเครองจกร นาเทคนควธการทางานทมประสทธภาพ/ทนสมยมาใช

ทาเปนมาตรฐานการทางานฐ

ปรบปรงเครองจกร โดยคานงถงการซอมบารงทสะดวก

ออกแบบใหม / หาวสดใหม

จดหาเครองจกรใหมทดแทนเครองจกรเกาทลาสมย

9. จดการฝกอบรม จดโปรแกรมฝกอบรมใหเหมาะสมในทกระดบงาน

((33) ) การบารงรกษาเครองมอ เครองมอกล ((33) ) การบารงรกษาเครองมอ เครองมอกล เครองจกร และอปกรณไฟฟา

การบารงรกษาเครองมอและเครองมอกล

การบารงรกษาเครองมอและเครองมอกล

การบารงรกษาเครองมอและเครองมอกลทด การบารงรกษาเครองมอและเครองมอกลทด

ชวยยดอายการใชงาน ใ ใ รกษาความเทยงตรงแมนยาในการใชงาน

ทาใหผใชงานมความปลอดภย


การบารงรกษาเครองมอและเครองมอกลการบารงรกษาเครองมอและเครองมอกลการบารงรกษาเครองมอและเครองมอกลการบารงรกษาเครองมอและเครองมอกล

(1) การบารงรกษาเครองมอ

การบารงรกษาเครองมอ หมายถง การบารงรกษาเครองมอทใชใน

งานซอมบารงรกษาเปนสาคญ เชน ไขควง สว คอน ประแจตางๆ สกด คมงานซอมบารงรกษาเปนสาคญ เชน ไขควง สว คอน ประแจตางๆ สกด คม

ตางๆ เปนตน ในทนจะกลาวถงการบารงรกษาเครองมอเทานน ดงมตอไปน

ใ ใ ใ 1. แนะนาใหผปฏบตงานเลอกใชเครองมอใหเหมาะสมกบสภาพหรอลกษณะของชนงาน โดยพจารณาดขนาดและรปราง

2. ตรวจสอบองคประกอบของเครองมอใหอยในสภาพทเรยบรอย เชน ดามตองไมแตกชารด ดามไมคดงอ เปนตนเชน ด มตองไมแต ช รด ด มไม ดงอ เปนตน

3. แนะนาใหผปฏบตงานใชเครองมออยางถกวธ


4. หามใชเครองมอผดวตถประสงค เชน ไขควงแทนสกด ตะไบงด


4. หามใชเครองมอผดวตถประสงค เชน ไขควงแทนสกด ตะไบงด

แทนชะแลง ใชประแจตอกทบแทนคอน เปนตน

5 แนะนาใหผปฏบตงานรจกวธการบารงรกษาเครองมออยาง5. แนะนาใหผปฏบตงานรจกวธการบารงรกษาเครองมออยางงายๆ เพอยดอายการใชงาน ใ 6. เมอใชเสรจแลวตองทาความสะอาดเชดถทกครง เครองมอบาง

ชนดตองใชนามนชโลมบางๆ เพอกนการเกดสนม

7. ในการเกบรกษาเครองมอควรทจะเกบแยกกน ไมควรใสกลองรวมๆ กน การกระทบกนมากๆ ๆ ๆ

อาจจะทาใหเกดการชารดเสยหาย ควรทาเปน

แผงไมหรอเหลกสาหรบการแขวนเกบ แผงไมหรอเหลกสาหรบการแขวนเกบ


(2) การบารงรกษาเครองมอกล

การบารงรกษาเครองมอกลทด จะชวยยดอายการใชงานและทาให

ปลอดภยในการใชงานมากขนปลอดภยในการใชงานมากขน

1. พยายามเลอกใชเครองมอใหถกตองกบชนดของงานและเลอกใ ใหเหมาะสมกบความสามารถของเครอง

2. ตองตรวจสภาพทวไปของเครองมอกลทใชวาอยในสภาพเรยบรอยหรอไม เชน ตรวจดกลไกควบคมสวตชทางานถกตอง

หรอไม ปด – เปดไดตามปกตหรอไม ตรวจสายไฟวาชารดเสยหาย

รวทรอยปอกหรอขาด ปลกเสยบตวผหลดหลวม

หรอไม สายดนตอถกตองหรอไม ทดลองปด-เปด หรอไม สายดนตอถกตองหรอไม ทดลองปด-เปด

และลองลอคเครองด


(2) การบารงรกษาเครองมอกล

การบารงรกษาเครองมอกลทด จะชวยยดอายการใชงานและทาให

ปลอดภยในการใชงานมากขนปลอดภยในการใชงานมากขน

3. หามไมใหผปฏบตงานนาเครองมอไปใชใกลวสดไวไฟ ใ ใ 4. อยาใชงานหนกเกนกาลงของเครอง เชน สวานเจาะมอถอ จะใช

กบงานเจาะขนาดไมโตนก ถาโตเกนไปควรใชแทนเจาะแทน

5. เมอใชเครองมอเสรจแลว จะตองทาความสะอาด เกบเครองมอลงหบเกบโดยเฉพาะหรอสงกลบไป

ยงหองเครองมอทนท

การบารงรกษาเครองจกรการบารงรกษาเครองจกรการบารงรกษาเครองจกรการบารงรกษาเครองจกร

•• อายการใชงานยนยาวอายการใชงานยนยาว ใ ใ

การบารงรกษาการบารงรกษาเครองจกรทดเครองจกรทด

•• เสยคาใชจายนอยเสยคาใชจายนอย•• ไมชารดเสยหายบอยไมชารดเสยหายบอย

เครองจกรทดเครองจกรทด

•• ทางานไดเทยงตรงทางานไดเทยงตรง•• คณภาพสนคาดคณภาพสนคาด คณภาพสนคาดคณภาพสนคาด

1) เครองจกรอเนกประสงค 1) เครองจกรอเนกประสงค เครองจกร

2) เครองจกรเฉพาะประสงค

การบารงรกษาเครองจกรการบารงรกษาเครองจกรอเนกประสงคอเนกประสงค

(1) เครองจกรอเนกประสงค (General Purpose Machines)


( ) ( p ) เปนเครองจกรอปกรณทเลอกใชในการผลตสนคา

แบบไมตอเนอง แบบไมตอเนอง

ใชผลตสนคาไดหลายชนดหลายรปแบบ ตาม

คาสงของลกคางข ง

มราคาถก ใชงานกบวสดไดหลายชนด ใชไดนาน

วธการและรปแบบไมคอยเปลยนจะเปลยนเฉพาะเทคโนโลยในการควบคม

เครองจกรดงกลาว เชน เครองกลง เครองเจาะ เครองขด เครองไสและเครอง

เจยระไน เปนตน •• ไ ไ การบารงรกษาการบารงรกษา

•• ทางานไดเทยงตรงทางานไดเทยงตรง•• ประสทธภาพสงประสทธภาพสง

เครองจกรทดเครองจกรทด

•• ลดตนทนการซอมแซมลดตนทนการซอมแซม80


แนวทางการบารงรกษาเครองจกรอเนกประสงค


1. กอนทจะเรมลงมอทางาน ผปฏบตงานจะตองตรวจสภาพโดยทวไปของเครอง

ใหเรยบรอย ดตาแหนงตางๆ ของเครองจกรวาอยในตาแหนงทสมควรหรอไม ถาใหเรยบรอย ดตาแหนงตางๆ ของเครองจกรวาอยในตาแหนงทสมควรหรอไม ถา

พบวามอะไรผดปกต ตองรบแจงผรบผดชอบใหทาการแกไขกอนใชงาน เชน แทน

ศนยทาย หวจบแทนมดของเครองกลง เปนตน ท จ ท ดข ง ง ง

2. ตองทาความสะอาด เชดถและหยอดนามนหลอลน ตามตาแหนงของเครองท

ตองมการหมน ขบและเสยดส และตองตรวจสอบดระดบนามนหลอลนวาเพยงพอ

หรอไม


แนวทางการบารงรกษาเครองจกรอเนกประสงค


3. เมอมการใชงานตองใชความเรวหมนรอบใหเหมาะสมกบวสดทใชงาน เชน

เหลก อะลมเนยมหรอพลาสตกบางชนด ตองมของเหลวทใชหลอเยน (Coolants) เหลก อะลมเนยมหรอพลาสตกบางชนด ตองมของเหลวทใชหลอเยน (Coolants)

เชน นามนหรอนาสบ เพอลดความรอนทเกดขนและลดการโคงงอของวตถ

4. ตองใชใหเหมาะสมกบสภาพของชนงานหรอเหมาะสมกบลกษณะงาน เชน ตองใชใหเหม ะสม บสภ พของชนง นหรอเหม ะสม บล ษณะง น เชนการใชเครองเจาะ ดอกสวานตองเหมาะสมกบชนดของวสดชนงาน

5. หลงจากเสรจงานแลว ตองทาความสะอาดบรเวณทางาน เชดถตวเครองจกร งจ จง ง ค ง

ใชเครองดดฝน เกบฝนผงตางๆ ใหด เครองจกรบางชนดตองชโลมดวยนามนบางๆ

กนสนม

การบารงรกษาเครองจกรเฉพาะประสงค การบารงรกษาเครองจกรเฉพาะประสงค

(2) เครองจกรเฉพาะประสงค (Specific Purpose Machines)


( ) ( p f p ) นาเอาหลกการเครองจกรอเนกประสงคมาใชโดยปรบปรง ดดแปลง ยอขนาด แลว

ประกอบเขาเปนเครองจกรเพยงตวเดยว ใชผลตสนคาเฉพาะอยางตามตองการประกอบเขาเปนเครองจกรเพยงตวเดยว ใชผลตสนคาเฉพาะอยางตามตองการ

จะใชกบกระบวนการผลตแบบตอเนองเปนหลก

สามารถผลตสนคาไดปรมาณมาก รวดเรว ผ ด ด

ตนทนการผลตตอหนวยตา ราคาตอหนวยกตาลง

เครองจกรตองผลตสนคาประเภทเดยวกนตลอด เชน เครองจกรทากระดาษ เครอง

ทอผา เครองกลนนามน ผลตภณฑเคม นาตาล เปนตน

การบารงรกษาการบารงรกษาเครองจกรทดเครองจกรทด

•• ทางานไดมทางานไดมประสทธภาพประสทธภาพ•• ลดตนทนการซอมบารงลดตนทนการซอมบารงเครองจกรทดเครองจกรทด ลดตนทนการซอมบารงลดตนทนการซอมบารง


แนวทางการบารงรกษาเครองจกรเฉพาะประสงค


1. ผรบผดชอบจะตองศกษาสวนประกอบของเครองจกรโดยละเอยด จากแบบ

พมพเขยว สเปคของเครองจกร เชน โครงสรางของเครอง วสดทใชทารปราง พมพเขยว สเปคของเครองจกร เชน โครงสรางของเครอง วสดทใชทารปราง

ขอกาหนดเฉพาะของแตละสวน เพอใหทราบขอมลเบองตน

2. ศกษาและคาดการณเกยวกบความผดปกตทอาจจะเกดขนได คนหาจดออน2 ศ ษ และค ด รณเ ยว บคว มผดป ตทอ จจะเ ดขนได นห จดออน

ของเครองจกร บรเวณทอาจเกดการรวซม บรเวณทมการเสยดสมาก จดทมการรบ

นาหนก จดทมความรอนสง

3. ตองทราบประวตเกยวกบอายการใชงานของเครองจกรเปนอยางด เพราะเมอเครองจกรใชงานไประยะหนงจะเสอมสภาพไป จะมการชารดสกหรอเกดขน

“อตราการเสอมสภาพ” นสามารถคานวณหาได




4. มการสอบถามหาขอมลจากผปฏบตงานประจาเครอง เพอหาสงผดปกตท

เกดขนระหวางการใชงาน เพราะวาชางซอมบารง ไมใชผใชเครองจกรตลอดเวลา เกดขนระหวางการใชงาน เพราะวาชางซอมบารง ไมใชผใชเครองจกรตลอดเวลา

อาจจะไมทราบแนวโนมการชารดเทากบผใชประจาเครอง เชน เสยงดงผดปกตเปน

ครงคราว คนโยกบงคบฝดผดปกต เครองจกรเดนไมเรยบ เปนตนง ง ฝดผด งจ ด

5. ตรวจสอบบรเวณของเครองจกรทมความเครยดสง บรเวณทเกดการสญเสย

พลงงานมาก จดทมการสนสะเทอนมาก จดทมเสยงดงเชนเสยงแบรรงขบกน ดวา

จดตางๆ ทกลาวมาแลว มอาการเปลยนแปลงไปจากขอมลเดมอยางไรบาง จาก

การเปรยบเทยบกบขอกาหนดเดมหรอมาตรฐาน จะสามารถบอกไดวาควรจะทาฐ

การซอมบารงไดหรอยง

6. ตรวจสอบการสญเสยนามน โดยเฉพาะนามนหลอลนวามการรวซมหรอไม นามนญขบดนระบบไฮดรอลก ถามการรวซมจะเกดอนตรายขณะใชงานได




7. ตรวจสอบมาตรวดหรอเกจตางๆ วาปกตหรอผดปกตหรอไม มความเทยงตรง

หรอใชงานไดดเพยงใด คาทอานไดผดพลาดอยในขอบเขตทยอมรบไดหรอไมหรอใชงานไดดเพยงใด คาทอานไดผดพลาดอยในขอบเขตทยอมรบไดหรอไม

8. วเคราะหนามนหลอลนและจาระบของเครองจกร เชน เมอเปลยนถายนามน

แลวตองเอานามนนนมาตรวจดวามสารแปลกปลอมเจอปนอยมากนอยเพยงใด ถาง จด จ ง ด

มากผดปกต แสดงวาเครองจกรมการสกหรอมากเกน ตองหาแนวทางแกไขตอไป

หรอการวเคราะหจาระบแบบงายๆ โดยใชมอกวาดจาระบจากจดหลอลน แลวบบใชๆ

ความรสกของมอ จะทราบวามสงแปลกปลอมปะปนอยหรอไม

9. ตรวจสอบจดทเสยหรอขดของบอยๆ ในอดตท9 ๆ ผานมา อาจจะเกดจากการออกแบบเครองจกรไมดพอ




10. ทาการตรวจสอบเฉพาะ โดยใชเทคนคหรออปกรณชนดพเศษ เชน ตรวจสอบ

สภาพแรงอดขณะเครองกาลงใชงาน วดหาขอมลเชงปรมาณเพอหาประสทธภาพสภาพแรงอดขณะเครองกาลงใชงาน วดหาขอมลเชงปรมาณเพอหาประสทธภาพ

11. ตรวจสอบระบบควบคมตางๆ เชน ปมหรอคนบงคบการทางานของเครองจกร

12. ตองระวงอยาใชในการประหยดพลงงานมาทาใหเครองจกรตองทาหนาท12. ตองระวงอยาใชในการประหยดพลงงานมาทาใหเครองจกรตองทาหนาทผดปกต ทาใหเครองจกรเกดอาการผดปกต ไป เชน เตมนามนหลอลนนอยกวา

ปกต เดนเครองจกรโดยบงคบความเรวหมนรอบมากกวาปกตเพอเรงอตราการ

ผลต อาจเพมประสทธภาพของเครองจกรและลดคาใชจายแตเครองจกรอาจชารด

เสยหายเรวเกนไป

13. ตรวจสอบอนๆ เชน การบดเบยวเสยรปทรงของชนสวนบางชน ทอ สายยาง

สายไฟ ฝนละอองทจบอยตามตวเครอง ฉนวนหมกนความรอน ประตนา วาลว

ความดน ลนนรภย เปนตน

การบารงรกษาอปกรณไฟฟาการบารงรกษาอปกรณไฟฟา

อปกรณไฟฟา มตนกาลงกาเนดกาลง คอ ตวมอเตอรในอปกรณทกชนดทหมน

การบารงรกษาอปกรณไฟฟาการบารงรกษาอปกรณไฟฟา

หรอเคลอนทแลว จะตองมมอเตอรไฟฟาเปนตวตนกาลง มอเตอรจะถกขบโดย

กระแสไฟฟาและแรงเคลอนไฟฟากระแสไฟฟาและแรงเคลอนไฟฟา

การบารงรกษามอเตอรไฟฟา

สาเหตหลก• ความชน ช ส ความชน• โดนนา

มอเตอรชารดเสยหาย

การบารงรกษามอเตอรไฟฟาการบารงรกษามอเตอรไฟฟา

แนวทางการบารงรกษามอเตอรไฟฟา


1. จดฝกอบรมใหผปฏบตงาน เกยวกบการซอมบารง ใหทราบถงผล

จากการชารดและขอปฏบตเกยวกบการบารงรกษามอเตอรอยางถกตองจากการชารดและขอปฏบตเกยวกบการบารงรกษามอเตอรอยางถกตอง

2. เลอกใชมอเตอรใหเหมาะสมกบสภาพการทางาน ในทตางๆ ตาม

ขนาดทเหมาะสม

3. การทาความสะอาดมอเตอร ตองทาอยางถกวธ เชน ทาความสะอาด

ตวมอเตอรกอน โดยไมเปดฝาครอบแลวใชเครองดดฝน ดดฝนขนาดโต

ตอไปจงใชแรงลมเปาซงมความดนลมไมเกน 40 ปอนดตอตารางนว เปา

พนอกทหนง




4. ถามอเตอรไมมการใชเปนเวลานาน กอนใชงานตองตรวจสอบ

สภาพตวมอเตอร เชนใชโอหมมเตอรวดคาความตานทานภายในสภาพตวมอเตอร เชนใชโอหมมเตอรวดคาความตานทานภายในมอเตอรนนๆกอน

ใ โ ใ 5. ถามอเตอรมความชน ตองอบมอเตอรใหแหงโดยวธตางๆ เชน ใชอบ

ดวยหลอดอนฟาเรดและพยายามตงในทมการระบายอากาศทด ควบคม

อณหภมไมใหเกน 80 องศาเซลเซยสหรออาจอบดวยขดลวดทาความ

รอนโดยมพดลมเปนตวเปาลมรอน

6. ฝาครอบและตวโครงมอเตอรนน อาจทาความสะอาดดวยการใชสารละลายลางความสกปรกนนๆ กอน และขณะทาการลางคราบสารละลายลางความสกปรกนนๆ กอน และขณะทาการลางคราบ

สกปรก ตองทาในทโลงแจงหรอใหมการระบายอากาศทดอยางเพยงพอ90




7. เมอจะใชงานมอเตอร ตองตรวจดวาตวมอเตอรหรอแทนนนมสาย

ดนตอไวหรอไม ถาไมมตองตอใหเรยบรอย ปองกนไฟฟารว จะไมเกดดนตอไวหรอไม ถาไมมตองตอใหเรยบรอย ปองกนไฟฟารว จะไมเกด

อนตรายแกผใชและตองตรวจดนอต สกร สลกทยดฐานแทนใหเรยบรอย

ใ ใ 8. ถามการตอใชมอเตอรใหม ตองตรวจสอบดทศทางการหมนของมอเตอรใหถกตอง โดยตรวจสอบกบคมอประจาเครอง แลวฟงเสยง สงเกตความบกพรองตางๆ จนแนใจแลวจงเดนเครอง

9. ลองสวตชควบคมมอเตอร เพราะบางเครองอาจมเครองชวยสตารทมอเตอรอยดวย ลองหมนสวตชไปยงตาแหนงหยด

กรณศกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรม

กรณศกษาการบารงรกษาในงานอตสาหกรรมทจะกลาวตอไปในเรอง


น จะประกอบดวยหวขอสาคญ 6 รายการ คอ1. สภาพทวไปของโรงงานอตสาหกรรมทเปนกรณศกษาตวอยาง ซงง งง ศ ง ง

ไดแก กระบวนการผลตและเครองจกรอปกรณตางๆ ในกระบวน การผลตทอยในโรงงานอตสาหกรรมแหงนนการผลตทอยในโรงงานอตสาหกรรมแหงนน

2. จดประสงคของแผนการบารงรกษา 3. สภาพและหนาทการทางานของเครองจกรอปกรณ

4. วสดทใชสราง5. การหลอลน6. แบบฟอรมทใชในการบารงรกษา


1. ตวอยาง : สภาพทวไปของโรงงานอตสาหกรรม


โรงงานผลตสนคา : นายาสระผม, นายาซกผานมกระบวนการผลต :

กระบวนการผลต : เครองผสมบนอาคารชน 2 รบนาออนจาก Denim Unit ซงรบจากปมนาออนทไดจากบอคอนกรตทชนพนดนทไดจากบอคอนกรตทชนพนดน เครองผสมไดสวนผสมครบและผสมไดท จะสงผานไปทเครองบรรจขวด ภายหลงบรรจแลว จะถกบรรจลงหบ ผานเขาเครองปดหบ ภายหลงบรรจแลว จะถกบรรจลงหบ ผานเขาเครองปดหบ แลวสงผานสายพานลาเลยง เวยนไปมา 4 เสน จนถงชนพนดน จากนน จะมรถยกมารบไปเกบในโกดงกระบวนการผลต จากนน จะมรถยกมารบไปเกบในโกดงกระบวนการผลต

เครองจกร/อปกรณทเสรมการผลต : เครองอดอากาศ / หมอไอนา / ปมนา / พดลมเพดาน เครองอดอากาศ / หมอไอนา / ปมนา / พดลมเพดาน พดลมตงพน / พดลมระบายอากาศ / เครองปรบอากาศ


ใ ไ

2. จดประสงคของแผนการบารงรกษา


ใหจดทาแผนงาน Check List และอะไหลตามกาหนด

(Recommended Spare Part) เพอจะไดนาไปปฏบตตอไปไดแกฏ1) แผนงานหลก 5 ป 2) แผนงานบารงรกษาประจาป สาหรบเครองจกรอปกรณตางๆ ไดแก ๆ

• ปม + ขอตอ

• มอเตอร (Motor)

• พดลม

• ระบบทอ

• สายพานและชดสงถายกาลง

• รถยก

• เครองปรบอากาศ

• เครองอดอากาศ

• หมอนา• เครองผสม ถงกวน และใบพด

• เกยรบอกซ และขอตอ

3) แผนการบารงรกษาประจาเดอน 4) แผนการบารงรกษาประจาสปดาห5) แผนการหลอลนประจา 3 เดอน6) รายการสาหรบการตรวจสอบ (Inspection Check List) ทบรรจนามนหลอลน


3. สภาพและหนาทการทางานของเครองจกรอปกรณ


เครองจกรอปกรณทจะเขาทาการบารงรกษาม 13 รายการดงน

1. Feed pump I สบนาทเปนนาออนจากบอคอนกรตทพนดนขนเครองผสมทชนสอง โ โ ทางาน : 8 ชวโมง/วน 1 ครง/ชวโมง 20 นาท/ครง 5 วน/สปดาห 50 สปดาห/ป

ทางานแบบอตโนมต ถาหยดนานเกน 40 นาท จะทาใหกระบวนการผลตหยดหมด 2. Feed pump II สบนาประปาจากบอคอนกรตทพนดนขนถงเกบนาสง 12 เมตร

ทางาน : 8 ครง/วน ½ ชวโมง/ครง 5 วน/สปดาห 50 สปดาห/ป

ทางานแบบอตโนมต ถาหยดเปนเวลานานเกน 3 ชวโมง จะทาใหการใชนาทวไปพบ

ความยงยาก อาจจะใชนาบอแทนไดแตไมด

3. Feed pump III สบนาจากบอขนถงเกบนาสง 12 เมตร

ทางาน : 5 ครง/วน ½ ชวโมง/ครง 5 วน/สปดาห 50 สปดาห/ป

ทางานแบบอตโนมต ถาหยดเปนเวลานานเกน 5 ชวโมง จะทาใหการใชนาทาความ

สะอาดและรดนาตนไมพบความยงยาก




ปมทง 3 ตว - มขนาดทอเขา 2 นวครง ทอออก 2 นว

- ใช Induction Motor ฉด

- ม Flexible Disc Coupling เปนตวสงกาลง

4. เครองอดอากาศแบบลกสบ ใชเปนเครองอดทปอนอากาศตวกลางสงใหเครอง บรรจขวด เครองปดหบ

ทางาน : ทางานตลอดเวลาทมการปฏบตงานการผลต ถาหยดเพยง 15 นาทจะทา

ใ ใหกระบวนการผลตหยดทนท

5. สายพานลาเลยง ใชในการลาเลยงหบบรรจนายาสระผม

ทางาน : ทางานตลอดเวลาทมการปฏบตงานการผลต ถา

หยดนานเกน 30 นาท การผลตกจะใชวธอนแทน แตการผลตจะได

ใ ผลผลตตากวาปกต 6 เทาสายพานลาเลยงนใชเกยรลดรวดเรว ทม

Induction Motor ฉดสงกาลง โดยโซและเฟองโซเหมอนกนทง 4 สายพาน




ใ6. พดลมตงพน ใชสาหรบพนกงานยกหบลงตะแกรง

ทางาน : ทางานตลอดเวลาทมการปฏบตงานผลต ถาหยดนาน

ใ กทาใหพนกงานยกหบลง ตะแกรงพบความยงยาก-รอน

7. เครองปรบอากาศ (Window Type) ใชสาหรบหองผจดการและหวหนางาน ทางาน : ทางานตลอดเวลาทเจาของหองมาทางาน ถาหยดตองหาพดลมยนแทน

8. เครองผสม เปนตวผสมนายาสระผม

โ ทางาน : ทางานเปนแบบ Batch Mixing 8 ชวโมง/วน 5 วน/สปดาห 50 สปดาห/ป

ถาหยดนานเกน 45 นาท จะทาใหกระบวนการผลตหยดหมด

ใ ใ เครองผสมเปนแบบถงมชด ฉดใบพดผสมอยสวนบนใช Induction Motor ยด

แนวนอน สงกาลงผาน Flexible Disc Coupling ไปยงเกยรลดความเรวผาน Outlets

Shaft ทตงฉากกบ Inlet shaft สงกาลงผาน Flexible disc coupling ผานตวรบเพลา

ทมลกปน ชวยสงกาลงไปฉดใบพดสาหรบผสม




ไ 9. ทอ เปนตวพานายาสระผสมจากปมและถงเกบนาไปยงเครองจกรอปกรณ

ทางาน : ทางานตลอดเวลาทปม ทางานและมการใชนาจากถงเกบนา ถาขาดหรอ

รว – ถาเปนของนายาสระผม จะพบความยงยากจะหยดทางานทนท

ถาขาดหรอรวมาก

ใ ไ 10. รถยก ใชลาเลยงบรรทกผลตภณฑทบรรจเสรจไปเกบและสงขนรถบรรทกสนคา

รวมทงวสดบรรจผลตภณฑ

ทางาน : ตลอดเวลาทมการผลตหรอการจดของ

ถาเสย : จะทาใหผลผลตตกตาไปกวาปกต 15 เทา หรอหยดงานไปเลย




ใ 11. พดลมเพดาน ใชทจดผควบคมเครองบรรจขวดทายาสระผมและทจดบรรจขวด

นายาสระผมลงหบ

ใทางาน : ตลอดเวลาทมการปฏบตการผลต ถาหยดนานทาใหผควบคมพบความ

ยงยาก - รอน

ใ ใ ใ12. พดลมระบายอากาศ ใชตดผนงใหอากาศถายเทจากในออกนอกหอง

ทางาน : ตลอดเวลาทมการปฏบตงานผลต ถาหยดนาน การถายเทของอากาศก

ไ ไมด อดอด

13. หมอไอนา ผลตไอนาจายไป ทาใหของเหลว

ใ ในหมอผสมมอณหภมทเหมาะสมหากขาด

ไอนา 2 ชวโมง จะทาใหตองหยดผสมไปเลย


4.วสดทใชสราง


- ใบพด (Impeller) - ปม : เหลกหลอ (Cast Iron)- เครองผสม : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

- เพลา (Shaft) - ปม และ เครองผสม : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

โ- ลกปน (Bearing) - เครองผสม : โหลดหนก (Heavy Load)

- ปม สายพานลาเลยง เครองอดอากาศ & พดลมเพดาน

: โหลดปานกลาง (Medium Load)

- ซล (Seal) - ปม : ปะเกนออน (Soft Packing)

- เกยรบอกซ (Gearbox) : ออลยซล (Oil Seal)

- ตวปม (Pump Body) : เหลกหลอ (Cast Iron)

- ทอ (Pipe) - นายาสระผม : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

นาออน -นาออน : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

- เครองผสม - Vessel : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

- เพลา (Shaft) : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)( f ) : เหลกสเตนเลส (Stainless Steel)

- บชของเพลา (Shaft Bushing) : เหลกอลลอยด (Alloy Steel)


5. การหลอลน


ลกปน - ปม เกยรบอกซ รถยก และเครองอดอากาศ

ใชนามนหลอลน (Lubricating Oil)ใชนามนหลอลน (Lubricating Oil)

- ปม II, III Roller Plumber Block รถยก และเครองผสม ใชจาระบ

อปกรณอนใชแบบหลอลนในตว (Self Lubricated Type)- อปกรณอนใชแบบหลอลนในตว (Self-Lubricated Type)

- เกยรบอกซ - ใช นามนหลอลน

เมอทราบรายละเอยดทงหมดทเกยวกบสภาพ หนาทการทางานและวสดทใชเมอทราบรายละเอยดทงหมดทเกยวกบสภาพ หนาทการทางานและวสดทใช

สรางเครองจกรอปกรณแลว สรางแบบฟอรมการบนทกรายงานตางๆ ขนมา เพอใช

ตรวจสอบเครองจกรและแสดงรายละเอยดของลกษณะงานทจะตองทาตามวตถประสงคตรวจสอบเครองจกรและแสดงรายละเอยดของลกษณะงานทจะตองทาตามวตถประสงค

ทตองการ


6. แบบฟอรม


แบบฟอรมทตองใชในงานการบารงรกษา ดงตวอยางเชน

• ตารางวเคราะหเครองจกร• ตารางวเคราะหเครองจกร• แผนหลก 5 ป• กาหนดการซอมบารงประจาป • กาหนดการซอมบารงประจาป • แผนการบารงรกษารายเดอน• แผนการบารงรกษารายสปดาห• แผนการบารงรกษารายสปดาห• การวเคราะหการซอมบารง• การหลอลน-รายเดอน และการบนทก • การหลอลน-รายเดอน และการบนทก • รายการสาหรบการตรวจสอบ


Documents

อวุฒินันทน์ปัทมวิสุทธิ์ - Meilin Cosmetic(1) แนวค ดพ นฐานของการบาร งรกษาเพ อความ