คมอผประเมนเพอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

ระดบอดมศกษา(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๘)

ISBN ๙๗๘ - ๖๑๖ - ๒๓๕ - ๑๐๖ - ๘ลำ�ดบเอกส�ร สมศ. ๕/๒๕๕๕

พมพครงท ๑ มกร�คม ๒๕๕๕

จำ�นวนหน� ๖๔ หน�

จำ�นวนพมพ ๖๐๐ เลม

ร�ค� ๕๐ บ�ท

จดพมพและเผยแพร สำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน)

ชน ๒๔ อ�ค�รพญ�ไทพล�ซ� เลขท ๑๒๘ ถนนพญ�ไท

แขวงทงพญ�ไท เขตร�ชเทว กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐

โทรศพท ๐-๒๒๑๖-๓๙๕๕ โทรส�ร ๐-๒๒๑๖-๕๐๔๓-๖

http://www.onesqa.or.th E-mail : info@onesqa.or.th

พมพท บรษท ออฟเซท พลส จำ�กด

๙๕/๓๙ หมท ๘ ซอยสขสวสด ๘๔ ถนนสขสวสด ตำ�บลคลองบ�งปล�กด

อำ�เภอพระสมทรเจดย จงหวดสมทรปร�ก�ร ๑๐๒๙๐

โทรศพท ๐-๒๔๖๑-๒๑๖๑-๔ โทรส�ร ๐-๒๔๖๑-๒๑๖๕

ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาต

NationalLibraryofThailandCataloginginPublicationData

๓๗๘.๑ สำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน).

คมอผประเมน เพอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ระดบอดมศกษ�

(พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘).- - กรงเทพ: สำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ�

(องคก�รมห�ชน), ๒๕๕๕

๖๔ หน�.

ISBN ๙๗๘ - ๖๑๖ - ๒๓๕ - ๑๐๖ - ๘

๑. ก�รศกษ�ขนอดมศกษ� - ก�รบรห�ร. ๒. ประกนคณภ�พก�รศกษ� - ม�ตรฐ�น -

ก�รประเมน. I. ชอเรอง

สำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) เรยกโดยยอว� สมศ. จดตงต�ม

พระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ หมวด ๖ ว�ดวยม�ตรฐ�น

และก�รประกนคณภ�พก�รศกษ� มฐ�นะเปนองคก�รมห�ชนทำ�หน�ทพฒน�เกณฑ วธก�รประเมนคณภ�พ

ภ�ยนอก และทำ�ก�รประเมนผลก�รจดก�รศกษ� เพอใหมก�รตรวจสอบคณภ�พของสถ�นศกษ�โดยคำ�นงถง

คว�มม งหม�ย หลกก�ร และแนวท�งก�รจดก�รศกษ�ในแตละระดบ และต�มกฎกระทรวงว�ดวยระบบ

หลกเกณฑและวธก�รประกนคณภ�พก�รศกษ� พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอ ๒ กล�วถงก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกว� หม�ยถง

ก�รประเมนคณภ�พก�รจดก�รศกษ� ก�รตดต�มและก�รตรวจสอบคณภ�พและม�ตรฐ�นก�รศกษ�ของ

สถ�นศกษ�ซงกระทำ�โดยสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน)

ผประเมนภ�ยนอกจงเปนบคคลสำ�คญในก�รขบเคลอนคณภ�พทงกระบวนก�รในก�รจดก�รศกษ�ของ

สถ�นศกษ�ซงจะสำ�เรจหรอไมขนอยกบผประเมนภ�ยนอกทจะส�ม�รถประเมนคณภ�พก�รจดก�รศกษ�ไดตรง

ต�มสภ�พจรง เพอเปนกระจกสะทอนใหสถ�นศกษ�ทร�บถงคณภ�พก�รจดก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�นน ๆ

ใหกำ�ลงใจและใหขอเสนอแนะเพอชทศท�งก�รพฒน�คณภ�พบนฐ�นของคว�มเปนจรง ผประเมนภ�ยนอกจงถอเปน

“ทตคณภ�พ” ทจะตองทำ�หน�ทดวยคว�มรบผดชอบตอสงคม สร�งคว�มรวมมอกบทกฝ�ยเพอขบเคลอนคณภ�พ

จ�กก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบแรกและรอบสองทผ�นม�พบว� สถ�นศกษ� คร อ�จ�รยมทศนคต

ตอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกและผประเมนภ�ยนอกว�คอภ�ระ และก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกจ�กผประเมน

เปนก�รตรวจแบบตำ�รวจตรวจจบ ดงนนก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกในรอบน จงตองปรบเปลยนทศนคตเหล�นใหม

ใหสถ�นศกษ�เข�ใจว� ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกคอก�รประเมนเพอพฒน�คณภ�พก�รศกษ� และผประเมน

ภ�ยนอกคอฑตคณภ�พเปนบคคลทเปนผแทนของ สมศ. ในก�รนำ�คณภ�พไปสสถ�นศกษ�

คมอผประเมนภ�ยนอกเลมนจงเปนแนวท�งใหผประเมนปฏบตง�นอย�งมออ�ชพ ขบเคลอนคณภ�พ

ในฐ�นะฑตคณภ�พ โดยใชควบคกบคมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มฉบบสถ�นศกษ� และหวงเปน

อย�งยงว�คมอเลมนจะเปนประโยชนตอผประเมนภ�ยนอกใหส�ม�รถประเมนคณภ�พภ�ยนอกไดต�มม�ตรฐ�น

มคว�มถกตองต�มหลกเกณฑและวธก�รประเมนท สมศ. กำ�หนด เกดคณค�และคณปก�รตอก�รศกษ�ของช�ตสบไป

หนา

บทท๑ การประเมนคณภาพภายนอก ๑

๑.๑ วตถประสงค ๒

๑.๒ คว�มสำ�คญ ๓

๑.๓ แนวคดและทศท�ง ๓

๑.๔ คว�มแตกต�งระหว�งก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกแตละรอบ ๔

๑.๕ แนวคดและหลกก�รกำ�หนดตวบงชในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ๕

๑.๖ แนวท�งก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ๗

บทท๒ บทบาทหนาทและการกำากบดแลผประเมนภายนอก ๙

๒.๑ คณธรรมจรยธรรมและจรรย�บรรณ ๑๐

๒.๒ คณสมบต ๑๔

๒.๓ บทบ�ทหน�ท ๑๕

๒.๔ ก�รกำ�กบดแล ๑๕

๒.๕ ก�รตดต�มและประเมนผลก�รปฏบตง�น ๑๗

บทท ๓ กระบวนการประเมนคณภาพภายนอก ๑๙

๓.๑ ระยะกอนก�รตรวจเยยม ๒๐

๓.๒ ระยะระหว�งก�รตรวจเยยม ๒๑

๓.๓ ระยะหลงก�รตรวจเยยม ๒๒

๓.๔ ก�รเกบรวบรวมขอมล ๒๔

๓.๕ ก�รตรวจสอบคว�มถกตองและคว�มน�เชอถอของขอมล ๒๕

บทท ๔ การนำาเสนอผลการประเมนคณภาพภายนอก ๒๗

๔.๑ ก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนดวยว�จ� ๒๘

๔.๒ ก�รเขยนร�ยง�นผลก�รประเมน ๒๙

๔.๓ แนวท�งก�รใหขอเสนอแนะ ๓๒

บทท๕ การรบรองมาตรฐาน ๓๕

๕.๑ ระดบคณภ�พของสถ�นศกษ� ๓๖

๕.๒ ก�รรบรองม�ตรฐ�นสถ�นศกษ� ๓๖

๕.๓ เงอนไขและกรอบระยะเวล�ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ๓๘

ภาคผนวก ๓๙

ภ�คผนวก ก พระร�ชกฤษฎก�จดตงสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� ๔๐

(องคก�รมห�ชน) พ.ศ. ๒๕๔๓

ภ�คผนวก ข กฎกระทรวงว�ดวยระบบหลกเกณฑและวธก�รประกนคณภ�พก�รศกษ� ๔๒

พ.ศ. ๒๕๕๓

ภ�คผนวก คต�ร�งเปรยบเทยบเพอแสดงคว�มเชอมโยงก�รประกนคณภ�พก�รศกษ� ๔๔

ภ�คผนวก ง ร�ยชอคณะกรรมก�รบรห�รสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พ ๕๑

ก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) และคณะกรรมก�รพฒน�ระบบก�รประเมน

คณภ�พก�รศกษ�ระดบอดมศกษ� ด�นก�รอ�ชวศกษ� และระดบก�รศกษ�

ขนพนฐ�น

ภ�คผนวก จ คณะกรรมก�รพจ�รณ�คมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ๕๓

ภ�คผนวก ฉ คณะกรรมก�รพจ�รณ�คมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม ๕๔

(พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๘) ฉบบสถ�นศกษ� (แกไขเพมเตม พฤศจก�ยน ๒๕๕๔)

ภ�คผนวก ช คณะผจดทำ� ๕๗

เอกสารทเกยวของ ๕๘

หนา

1

2

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกเปนก�รประเมนผลก�รจดก�รศกษ�เพอตรวจสอบคณภ�พของสถ�นศกษ�

โดยผประเมนภ�ยนอกทไดรบก�รรบรองจ�ก สมศ. ทมคว�มเปนอสระ เปนกล�ง และไมมผลประโยชนทบซอนกบ

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก อนจะนำ�ไปสก�รเข�ถงคณภ�พก�รศกษ�อย�งสร�งสรรคเพอพฒน�คณภ�พและ

ม�ตรฐ�นก�รศกษ�อย�งแทจรง

๑.๑วตถประสงค

วตถประสงคทวไป

๑) เพอใหทร�บระดบคณภ�พของสถ�นศกษ�ในก�รดำ�เนนภ�รกจด�นต�ง ๆ

๒) เพอกระตนเตอนใหสถ�นศกษ�พฒน�คณภ�พก�รศกษ�และประสทธภ�พก�รบรห�รจดก�ร

อย�งตอเนอง

๓) เพอใหทร�บคว�มก�วหน�ของก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�

๔) เพอร�ยง�นระดบคณภ�พและพฒน�ก�รในด�นคณภ�พและม�ตรฐ�นก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�

ตอส�ธ�รณชนและหนวยง�นทเกยวของ

วตถประสงคเฉพาะ

๑) เพอตรวจสอบยนยนสภ�พจรงในก�รดำ�เนนง�นของสถ�นศกษ�และประเมนคณภ�พก�รศกษ�

ต�มม�ตรฐ�นก�รศกษ�และกรอบแนวท�งวธก�รท สมศ. กำ�หนด สอดคลองกบระบบก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

ของสถ�นศกษ�และหนวยง�นตนสงกดหรอหนวยง�นทมหน�ทกำ�กบดแลสถ�นศกษ�

๒) เพอใหไดขอมลทชวยสะทอนคว�มแตกต�งของแตละสถ�นศกษ�ทแสดงถงอตลกษณ รวมทง

ม�ตรก�รสงเสรมและก�รชนำ�สงคมของสถ�นศกษ�

๓) เพอยกระดบม�ตรฐ�นคณภ�พก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�โดยพจ�รณ�จ�กผลผลต ผลลพธและ

ผลกระทบม�กกว�กระบวนก�ร

๔) เพอสงเสรมใหสถ�นศกษ�มก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�และพฒน�ระบบก�รประกนคณภ�พ

ภ�ยในอย�งตอเนอง

3

๕) เพอสงเสรมใหสถ�นศกษ�มทศท�งทสอดคลองกนในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกกบก�รประเมน

คณภ�พภ�ยใน

๖) เพอสร�งคว�มรวมมอและมเป�หม�ยรวมกนระหว�งหนวยง�นตนสงกดหรอหนวยง�นทม

หน�ทกำ�กบดแลสถ�นศกษ�และหนวยง�นทเกยวของ รวมทงผมสวนไดสวนเสย เพอเปนก�รเชอมโยงก�รดำ�เนนง�น

สก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�รวมกน

๗) เพอร�ยง�นผลก�รประเมนคณภ�พและเผยแพรผลก�รประเมนคณภ�พและประสทธภ�พก�ร

บรห�รจดก�รของสถ�นศกษ�อย�งเปนรปธรรมตอหนวยง�นทเกยวของและส�ธ�รณชน

๑.๒ความสำาคญ

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกมคว�มสำ�คญและมคว�มหม�ยตอสถ�นศกษ�หนวยง�นทเกยวของและ

ส�ธ�รณชนดงตอไปน

๑) สงเสรมสถ�นศกษ�ใหพฒน�เข�สเกณฑม�ตรฐ�นและพฒน�ตนเองเตมต�มศกยภ�พอย�งตอเนอง

๒) เพมคว�มมนใจและคมครองประโยชนใหผรบบรก�รท�งก�รศกษ�ว� สถ�นศกษ�จดก�รศกษ�มงส

คณภ�พต�มม�ตรฐ�นก�รศกษ�ทเนนใหผเรยนเปนคนด มคว�มส�ม�รถ และมคว�มสขเพอเปนสม�ชกทดของสงคม

๓) สถ�นศกษ�และหนวยง�นทกำ�กบดแล มขอมลทชวยตดสนใจในก�รว�งแผน และดำ�เนนก�รเพอพฒน�

คณภ�พก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�ใหเปนไปในทศท�งทตองก�รและบรรลเป�หม�ยต�มทกำ�หนด

๔) หนวยง�นทเกยวของในระดบนโยบ�ยมขอมลสำ�คญในภ�พรวมเกยวกบคณภ�พและม�ตรฐ�นของ

สถ�นศกษ�ทกระดบทกสงกด เพอใชเปนแนวท�งในก�รกำ�หนดนโยบ�ยท�งก�รศกษ�และก�รจดสรรงบประม�ณ

เพอก�รศกษ�อย�งมประสทธภ�พ

๑.๓แนวคดและทศทาง

สมศ. ไดกำ�หนดทศท�งในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกไว ๖ ประเดนดงน

๑) ประเมนองเกณฑต�มจดเนนของสถ�นศกษ�

๒) ประเมนคณภ�พโดยพจ�รณ�ผลก�รจดก�รศกษ�ต�มม�ตร� ๔๙ ของพระร�ชบญญตก�รศกษ�

แหงช�ต

๓) ใหคว�มสำ�คญกบคณะกรรมก�รสถ�นศกษ� ผบรห�รสถ�นศกษ�และคว�มพรอมของผเรยน คร อ�จ�รย

เครองมออปกรณก�รจดก�รเรยนก�รสอนทเนนผเรยนเปนสำ�คญ ก�รบรห�รจดก�รทไดม�ตรฐ�นเปนฐ�น และ

ก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

๔) ประเมนโดยวธก�รและขอมลทงเชงปรม�ณและเชงคณภ�พโดยพชญพจ�รณ (Peer Review)

4

๕) ประเมนโดยก�รยนยนร�ยง�นก�รประเมนตนเองทถกตองเชอถอได เพอกระตนใหก�รประกนคณภ�พ

ภ�ยในมคว�มเขมแขงยงขน

๖) ลดตวบงช ปรบเปลยนตวบงชและเกณฑสำ�หรบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก โดยถ�ยโอนตวบงช

เกยวกบปจจยนำ�เข�และกระบวนก�รใหอยในระบบก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

๑.๔ความแตกตางระหวางการประเมนคณภาพภายนอกแตละรอบ

ต�มเจตน�รมณพระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท๒) พ.ศ. ๒๕๔๕

หมวด ๖ ว�ดวยม�ตรฐ�นและก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ม�ตร� ๔๙ กำ�หนดใหมสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและ

ประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) หรอ สมศ. ทำ�หน�ทพฒน�เกณฑและวธก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

และทำ�หน�ทประเมนผลก�รจดก�รศกษ� เพอใหมก�รตรวจสอบคณภ�พของสถ�นศกษ�อย�งนอยหนงครงในรอบ

ห�ป นบตงแตก�รประเมนครงสดท�ย โดยคำ�นงถงคว�มมงหม�ย หลกก�ร และแนวท�งก�รจดก�รศกษ�ในแตละ

ระดบ

๑.๔.๑ การประเมนคณภาพภายนอกรอบแรก(พ.ศ.๒๕๔๔-๒๕๔๘)

เปนก�รประเมนเพอพฒน�คณภ�พและม�ตรฐ�นก�รศกษ�ของช�ตและตองก�รใหทกคน

ในประเทศเหนว�“ก�รศกษ�เปนคว�มรบผดชอบรวมกนของประช�ชนทกคนในประเทศ” จงใชรปแบบก�รประเมน

เพอสร�งคว�มรคว�มเข�ใจแกสถ�นศกษ�ในก�รดำ�เนนก�รประกนคณภ�พภ�ยใน จดทำ�ร�ยง�นประเมนตนเอง

เพอรบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกโดยก�รยนยนสภ�พจรง ไมตดสนผลไดหรอตก ผลก�รประเมนจะบอกถงจดเดน

จดทควรพฒน�ของสถ�นศกษ�ตลอดจนแนวท�งในก�รพฒน�สถ�นศกษ�

๑.๔.๒การประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง(พ.ศ.๒๕๔๙-๒๕๕๓)

ต�มพระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๔๕

ในม�ตร� ๕๑ ระบว�กรณทผลก�รประเมนภ�ยนอกของสถ�นศกษ�ใดไมไดม�ตรฐ�นทกำ�หนด ให สมศ. จดทำ�

ขอเสนอแนะก�รปรบปรงแกไขตอหนวยง�นตนสงกดเพอใหสถ�นศกษ�ปรบปรงแกไขภ�ยในระยะเวล�ทกำ�หนด

ดงนน สมศ. จงตองใหก�รรบรองว�สถ�นศกษ�จดก�รศกษ�ไดม�ตรฐ�นคณภ�พหรอไม ต�มหลกเกณฑและวธก�ร

ประเมนแบบองเกณฑทกำ�หนดขนและแบบองสถ�นศกษ� เพอใหก�รประเมนมคว�มสมดลระหว�งเกณฑทกำ�หนด

กบง�นทสถ�นศกษ�ดำ�เนนก�ร

๑.๔.๓การประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๘)

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘) เปนก�รประเมนเพอยกระดบ

ม�ตรฐ�นคณภ�พก�รศกษ� โดยพจ�รณ�จ�กผลผลต ผลลพธและผลกระทบม�กกว�กระบวนก�รและคำ�นงถง

คว�มแตกต�งของแตละสถ�นศกษ� ซงในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม สมศ. ยงคงหลกก�รสำ�คญของ

5

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก ใหสอดคลองกบกฎกระทรวงว�ดวยระบบ หลกเกณฑ และวธก�รประกนคณภ�พ

ก�รศกษ� พ.ศ.๒๕๕๓ หมวด ๓ ทระบว�ก�รประกนคณภ�พภ�ยนอกใหคำ�นงถงจดมงหม�ยและหลกก�ร ดงตอไปน

๑) เพอใหมก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�

๒) ยดหลกคว�มเทยงตรง เปนธรรม และโปรงใส มหลกฐ�นขอมลต�มสภ�พคว�มเปนจรงและ

มคว�มรบผดชอบทตรวจสอบได

๓) สร�งคว�มสมดลระหว�งเสรภ�พท�งก�รศกษ�กบจดมงหม�ยและหลกก�รศกษ�ของช�ต โดยให

มเอกภ�พเชงนโยบ�ย ซงสถ�นศกษ�ส�ม�รถกำ�หนดเป�หม�ยเฉพ�ะและพฒน�คณภ�พก�รศกษ�ใหเตม

ต�มศกยภ�พของสถ�นศกษ�และผเรยน

๔) สงเสรม สนบสนน และรวมมอกบสถ�นศกษ�ในก�รพฒน�ระบบก�รประกนคณภ�พภ�ยในของ

สถ�นศกษ�

๕) สงเสรมก�รมสวนรวมในก�รประเมนคณภ�พ และพฒน�ก�รจดก�รศกษ�ของรฐ เอกชน องคกร

ปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว องคกรชมชน องคกรวช�ชพ สถ�บนศ�สน� สถ�นประกอบก�ร และสถ�บน

สงคมอน

๖) คำ�นงถงคว�มเปนอสระ เสรภ�พท�งวช�ก�ร เอกลกษณ ปรชญ� ปณธ�น วสยทศน พนธกจ และ

เป�หม�ยของสถ�นศกษ�

ทงน กฎกระทรวงว�ดวยระบบ หลกเกณฑ และวธก�รประกนคณภ�พก�รศกษ� พ.ศ.๒๕๕๓ กำ�หนดให

สมศ.ทำ�ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�แตละแหงต�มม�ตรฐ�นก�รศกษ�ของช�ตและครอบคลม

หลกเกณฑในเรองต�ง ๆ ดงน

๑. ม�ตรฐ�นทว�ดวยผลก�รจดก�รศกษ�ในแตละระดบและประเภทก�รศกษ�

๒. ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รบรห�รจดก�รศกษ�

๓. ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รจดก�รเรยนก�รสอนทเนนผเรยนเปนสำ�คญ

๔. ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

๑.๕แนวคดและหลกการกำาหนดตวบงชในการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

๑)แนวคดในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม สมศ. มแนวคดหลกดงน

(๑) ลดภ�ระ

(๒) สร�งสรรค

(๓) กลย�ณมตร

6

๒)หลกการใชหลกก�ร BTS และหวงโซคณภ�พ ดงน

รปท๑ หลกก�รใช BTS

B=BETTER T=TOGETHER S=Simplify

BBreaking Barrier

EEnhancing Quality

TThainess Promotion

TTeaching & Learning

EEducation Systems

RRe-creation

- IQA + EQA

- QE + QA + QI

- Collaboration System

- ONESQA + Institution

- Partnership

- ลดตวบงชเท�ทจำ�เปน

แตคงอำ�น�จจำ�แนก

- นอย ชดเจน จำ�ง�ย ขนใจ

- ไมซบซอน เข�ใจง�ย

หวงโซคณภาพ(ChainofQuality)

QE QA QI

Quality Enhancement

Ensure

Encouragement

Each

Extreme

Expression

Excellence

Empowerment

Evidence/Explicit

Enrollment

Equity/Ethics

Eye/Ear

Expert

Quality Assessment

Assure

Audit

All

Average

Answer

Achievement

Advice (Approve)

Archives

Unavoidable

Arithmetic

Arm

Amicability

Quality Improvement

Insure

Inspire

Individual

Improvement

Incentive

Initiation

Incubation

Investigate

Invitation

Impact

Idea

Idol

B T

S

7

๑.๖แนวทางการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

แนวท�งก�รประเมนในรอบนเปนก�รประเมนเพอยกระดบม�ตรฐ�นคณภ�พก�รศกษ� โดยพจ�รณ�

จ�กผลผลต ผลลพธและผลกระทบม�กกว�กระบวนก�ร และคำ�นงถงคว�มแตกต�งของแตละสถ�นศกษ� ดงนน

จงไดกำ�หนดตวบงช แบงเปน ๓ กลมตวบงช ไดแก กลมตวบงชพนฐ�น กลมตวบงชอตลกษณ และตวบงชม�ตรก�ร

สงเสรม ดงน

กลมตวบงชพนฐานหม�ยถง กลมตวบงชทประเมนภ�ยใตภ�รกจของสถ�นศกษ� โดยกำ�หนดตวบงช

และเกณฑก�รประเมนบนพนฐ�นททกสถ�นศกษ�ตองมและปฏบตได ซงส�ม�รถชผลลพธและผลกระทบไดด และ

มคว�มเชอมโยงกบก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

กลมตวบงชอตลกษณหม�ยถง กลมตวบงชทประเมนผลผลตต�มปรชญ� ปณธ�น/วสยทศน พนธกจ และ

วตถประสงคของก�รจดตงสถ�นศกษ� รวมถงคว�มสำ�เรจต�มจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของ

แตละสถ�นศกษ� โดยไดรบคว�มเหนชอบจ�กสภ�สถ�บน

ตวบงชมาตรการสงเสรม หม�ยถง กลมตวบงชทประเมนผลก�รดำ�เนนง�นของสถ�นศกษ�โดยสถ�นศกษ�

เปนผกำ�หนดแนวท�งพฒน�เพอรวมกนชแนะ ปองกนและแกไขปญห�สงคมต�มนโยบ�ยของรฐซงส�ม�รถปรบเปลยน

ต�มก�ลเวล�และปญห�สงคมทเปลยนไป โดยมเป�หม�ยทแสดงถงคว�มเปนผชนำ�สงคม อ�ท ก�รรกช�ต ก�รบำ�รง

ศ�สน�และเทดทนพระมห�กษตรย ก�รสงเสรมและสบส�นโครงก�รอนเนองม�จ�กพระร�ชดำ�ร ก�รนอมนำ�ปรชญ�

ของเศรษฐกจพอเพยงม�ปฏบตเปนแบบอย�ง ก�รสร�งสงคมสนตสขและคว�มปรองดอง ก�รสงเสรมคว�มรวมมอ

ในกรอบประช�คมอ�เซยน ก�รสงเสรมด�นสงแวดลอมพลงง�น เศรษฐกจ สขภ�พ ค�นยม จตส�ธ�รณะ และคว�ม

ประหยด รวมทงก�รแกปญห�สงคม อ�ท คว�มขดแยง อบตภย และสงเสพตด เปนตน

8

ตารางท๑ตวบงชของการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

ตวบงชมาตรฐาน

ตามกฎกระทรวงฯ

กลม

ตวบงช

พนฐ�น

ดานคณภาพบณฑต

ผลก�ร

จดก�รศกษ�และ

ก�รจดก�รเรยน

ก�รสอน

ทเนนผเรยน

เปนสำ�คญ

๑. บณฑตปรญญ�ตรทไดง�นทำ�หรอประกอบอ�ชพอสระภ�ยใน ๑ ป

๒. คณภ�พของบณฑตปรญญ�ตรโทและเอกต�มกรอบม�ตรฐ�นคณวฒอดมศกษ�แหงช�ต

๓. ผลง�นของผสำ�เรจก�รศกษ�ระดบปรญญ�โททไดรบก�รตพมพหรอเผยแพร

๔. ผลง�นของผสำ�เรจก�รศกษ�ระดบปรญญ�เอกทไดรบก�รตพมพหรอเผยแพร

ดานงานวจยและงานสรางสรรค

๕. ง�นวจยหรอง�นสร�งสรรคทไดรบก�รตพมพหรอเผยแพร

๖. ง�นวจยหรอง�นสร�งสรรคทนำ�ไปใชประโยชน

๗. ผลง�นวช�ก�รทไดรบก�รรบรองคณภ�พ

ดานการบรการวชาการแกสงคม

๘. ผลก�รนำ�คว�มรและประสบก�รณจ�กก�รใหบรก�รวช�ก�รม�ใชในก�รพฒน�

ก�รเรยนก�รสอนและ/หรอก�รวจย

๙. ผลก�รเรยนรและเสรมสร�งคว�มเขมแขงของชมชนหรอองคกรภ�ยนอก

ดานการทำานบำารงศลปะและวฒนธรรม

๑๐. ก�รสงเสรมและสนบสนนด�นศลปะและวฒนธรรม

๑๑. ก�รพฒน�สนทรยภ�พในมตท�งศลปะและวฒนธรรม

ดานการบรหารและการพฒนาสถาบน

ก�รบรห�ร

จดก�รศกษ�

๑๒. ก�รปฏบตต�มบทบ�ทหน�ทของสภ�สถ�บน

๑๓. ก�รปฏบตต�มบทบ�ทหน�ทของผบรห�รสถ�บน

๑๔. ก�รพฒน�คณ�จ�รย

ดานการพฒนาและประกนคณภาพภายใน ก�รประกน

คณภ�พภ�ยใน๑๕. ผลก�รประเมนก�รประกนคณภ�พภ�ยในรบรองโดยตนสงกด

กลม

ตวบงช

อตลกษณ

๑๖. ผลก�รพฒน�ต�มอตลกษณของสถ�บน

๑๖.๑ ผลก�รบรห�รสถ�บนใหเกดอตลกษณ

๑๖.๒ ผลก�รพฒน�บณฑตต�มอตลกษณ ผลก�รจด

ก�รศกษ�และ

ก�รจดก�รเรยน

ก�รสอนทเนน

ผเรยนเปนสำ�คญ

๑๗. ผลก�รพฒน�ต�มจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถ�บน

กลม

ตวบงช

ม�ตรก�ร

สงเสรม

๑๘. ผลก�รชนำ� ปองกน หรอแกปญห�ของสงคมในด�นต�ง ๆ

๑๘.๑ ผลก�รชนำ�หรอแกปญห�สงคม ด�นท ๑ ภ�ยในสถ�บน

๑๘.๒ ผลก�รชนำ�หรอแกปญห�สงคม ด�นท ๒ ภ�ยนอกสถ�บน

9

10

ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกผประเมนภ�ยนอกจะตองปฏบตง�นอย�งมออ�ชพ หรอท สมศ. เรยกว�

“ฑตคณภาพ” โดยยดถอบทบ�ทในลกษณะ “เพอนรวมวช�ชพ” และเปน “กลย�ณมตร” กบสถ�นศกษ�และ

ชมชนทต�งฝ�ยต�งเรยนรจ�กกนและกน โดยมศลและธรรมรวมทงจรรย�บรรณเปนแนวท�งหลก ดงน

๒.๑คณธรรมจรยธรรมและจรรยาบรรณ

๒.๑.๑ คณธรรม

คณธรรม ๙ ประก�รทผประเมนภ�ยนอกควรยดเปนหลก คอ

๑) วนย

๒) สต

๓) กตญญ

๔) เมตต�

๕) อดทน

๖) ซอสตย

๗) ประหยด

๘) ขยน

๙) ไมเหนแกตว

11

๒.๑.๒จรยธรรม

จรยธรรมทผประเมนภ�ยนอกควรยดถอและปฏบตมดงน

ศล(ขอหาม) ธรรม(ขอควรปฏบต)

๑.ไมทจรต

ไมรบอ�มสสนจ�ง/ของขวญ/รบเลยง หรอมผลประโยชน

ทบซอน ตลอดจนแสวงห�ประโยชนหรอธรกจอนใด

๑.ตองสจรตซอสตย

ยดมนคณธรรม จรยธรรม และจรรย�บรรณอย�งเครงครด

๒.ไมเหนแกตว

อย�มกง�ยไหวว�นใหผอน ชวยดำ�เนนก�ร หรอ

ละทงหน�ท ตลอดจนก�รสงร�ยง�นอนเปนเทจ

๒.ตองรบผดชอบ

ทมเทศกษ�และปฏบตหน�ทอย�งเตมศกยภ�พในก�รประเมน

วเคร�ะห เสนอแนะ และสรปร�ยง�นทงฉบบตนร�งและ

ฉบบสมบรณ ดวยตนเอง

๓.ไมขมข

ไมก�วร�ว หรอประพฤตตนเสอมเสย

๓.ตองรกษามารยาท

ปฏบตต�มเกณฑของสถ�นศกษ�ใหสมกบก�รเปนฑตคณภ�พ

๔.ไมมอคต

ไมกลนแกลง ทงเหตจ�กคว�มรก คว�มเกลยด

คว�มหลง และคว�มกลว

๔.ตองเปนธรรม

เปนธรรม โปรงใส ร�ยง�นสงทคนพบต�มคว�มเปนจรง

อย�งแจงชด

๕.ไมประมาท

ไมเผยแพรขอมลสถ�นศกษ�หรอนำ�บคคลทไมม

สวนเกยวของเข�ประเมน

๕.ตองรกษาความลบ

ขอมลส�รสนเทศสวนบคคล และสถ�นศกษ�อย�งเครงครด

ทงน ผประเมนภ�ยนอกอ�จไดรบก�รปฏบตจ�กสถ�นศกษ�ระหว�งก�รประเมนในรปแบบต�ง ๆ

ซงผประเมนภ�ยนอกควรยดหลกจรยธรรมในระหว�งก�รประเมน ดงน

๑. เมอไดรบก�รปฏบตและดแลเอ�ใจใสตอนรบเปนอย�งด ๑. ใหมม�รย�ทและสำ�รวมพฤตกรรม

๒. เมอไดรบก�รปฏบตทไมเหม�ะสม ๒. ใหอดทน อดกลน แผเมตต�และใหอภย

๓. เมอไดรบก�รรองขอใหชวยเหลอทขดตอกฎระเบยบ ๓. ใหหนกแนนมนคง ครองตนโดยปร�ศจ�กอคต

๔. เมอไดรบก�รทกทวงตำ�หนวพ�กษวจ�รณ ๔. ใหเปดใจกว�งรบฟงและพจ�รณ�ปรบปรงดวยจตเบกบ�น

๕. เมอไดรบก�รเสนอประโยชนและธรกจอนใด ๕. ใหมสต รคด และซอสตย ตดสนใจโดยยดมนในจรรย�บรรณ

12

๒.๑.๓ จรรยาบรรณ

ผประเมนภ�ยนอกตองปฏบตง�นดวยคว�มรบผดชอบ โปรงใส ตรวจสอบได โดยยดจรรย�บรรณ

ตอไปนเปนหลก

๑) ทำ�ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกดวยตนเอง

๒) มคว�มเทยงตรง เปนกล�ง โปรงใส มคว�มรบผดชอบ และส�ม�รถตรวจสอบได ร�ยง�นสงทคนพบ

ต�มคว�มเปนจรงอย�งชดเจน มเหตผล มหลกฐ�นสนบสนนและคว�มซอสตย สจรต ไมยอมใหอทธพลใดเบยงเบน

ผลก�รประเมนใหผดไปจ�กคว�มเปนจรงและตองไมร�ยง�นเทจหรอร�ยง�นโดยปกปด ขอคว�มซงควรตองแจง

๓) ไมประพฤตตนใหเสอมเสยตอชอเสยงของตนหรอตอชอเสยงของ สมศ.

๔) รกษ�คว�มลบของขอมลส�รสนเทศสวนบคคลและสถ�นศกษ�ทไดรบระหว�งก�รตรวจเยยม

และก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกอย�งเครงครด

๕) ไมรบและไมเรยกรองในสงทไมเกยวของกบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ� เชน

ไมรบอ�มสสนจ�ง ร�งวล ของขวญ ของกำ�นล ก�รตอนรบ ก�รรบรอง

๖) ไมแสวงห�ผลประโยชนใหตวเองหรอผอนไมว�โดยท�งตรงหรอท�งออมโดยใชขอมลใด ๆ ซง สมศ.

ยงไมไดเปดเผยตอส�ธ�รณะ และไมดำ�เนนก�รใด ๆ ในลกษณะทอ�จกอใหเกดคว�มขดแยงท�งผลประโยชนในก�ร

ปฏบตหน�ทผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมน

๗) ปฏบตหน�ททไดรบมอบหม�ยอย�งครบถวนสมบรณต�มม�ตรฐ�นก�รประเมนคณภ�พ

ภ�ยนอกท สมศ. กำ�หนด

๒.๑.๔การปฏบตตนของผประเมนภายนอก

ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกผประเมนภ�ยนอกตองปฏบตตนและห�มปฏบตตน ดงน

ขอปฏบต

๑) ศกษ�ตวบงช หลกเกณฑ วธก�รประเมน วธก�รตดสน ผลวธก�รเกบรวบรวมขอมล รปแบบ

ก�รเขยนร�ยง�นฯ และคมอผประเมนภ�ยนอกใหเข�ใจอย�งถองแท

๒) ศกษ�และวเคร�ะหขอมลพนฐ�นของสถ�นศกษ�ลวงหน� เชน ร�ยง�นก�รประเมนตนเองของ

สถ�นศกษ� ผลประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�ในรอบทผ�นม� พรอมสรปขอเสนอแนะและทศท�งก�รพฒน�

สถ�นศกษ�เพอเปนขอมลประกอบก�รประเมน

๓) ประเมนเตมต�มจำ�นวนวนท สมศ. กำ�หนดในสญญ�โดยรวมกนว�งแผนก�รตรวจเยยมและ

แผนก�รประเมน กำ�หนดก�รประเมนประเดนร�ยก�รขอมลทจะตรวจสอบ ตลอดจนก�รจดเอกส�รต�ง ๆ ทงใน

สวนทแจงลวงหน�และสวนทอ�จขอเพมเตม

๔) แจงสถ�นศกษ�เพอเตรยมคว�มพรอมกอนรบก�รประเมน เชน แจงกำ�หนดก�รประเมน และ

ขอมลสำ�คญทเกยวของทคณะผประเมนตองก�รเพมเตม ฯลฯ

13

๕) สงร�ยง�นฉบบสมบรณใหกบ สมศ. ต�มทกำ�หนดไวในสญญ�

๖) ก�รประส�นระหว�งผประเมนภ�ยนอกกบสถ�นศกษ�และระหว�งผประเมนภ�ยนอกกบ สมศ.

ควรมคว�มเปนกลย�ณมตร

๗) มคว�มรบผดชอบในง�นทไดรบมอบหม�ยและปฏบตง�นเตมคว�มรคว�มส�ม�รถของตน และ

รบฟงคว�มคดเหนจ�กคณะผประเมนภ�ยนอกทไปประเมนดวยกน ไมควรถอคว�มคดของตนเองเปนหลก

๘) มคว�มตระหนกและระลกอยเสมอว� ตนเปนผแทนของ สมศ. ดงนน กอนตดสนใจหรอกระทำ�

สงหนงสงใดควรคดไตรตรองใหรอบคอบและตองไมเกดคว�มเสยห�ยตอองคกร รวมทงระมดระวงก�รนำ�เสนอขอมล

เชงลบ

๙) ใหขอเสนอแนะทชดเจนตอสถ�นศกษ� ตนสงกด และ สมศ. อย�งมคณค� ส�ม�รถนำ�ไปใช

ประโยชนได

๑๐) เขยนร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกอย�งมคณค�รวมทงเลอกใชภ�ษ� ศพทก�รศกษ�

ทเหม�ะสมถกตอง

๑๑) แสวงห�คว�มรใหมอยเสมอ เพอใหเข�ใจบรบทเทคนควธก�รจดก�รเรยนก�รสอนแบบต�ง ๆ

ทสถ�นศกษ�นำ�ม�ใช ทงน ผประเมนภ�ยนอกตองแตงก�ยใหสภ�พเหม�ะสม สะอ�ด และเรยบรอย เพอให

สถ�นศกษ�เกดคว�มเชอถอตอผประเมนภ�ยนอก สร�งบรรย�ก�ศทอบอน น�ไวว�งใจ เปนมตร แสดงม�รย�ททด

ทงตอเดกและผใหญ รจกก�รรบไหวและก�รไหวผอนต�มม�รย�ทไทยทพงปฏบต รวมถงก�รแสดงคว�มเค�รพ

ตอสงทสถ�นศกษ�นบถอโดยปฏบตต�มกฎเกณฑของสถ�นศกษ�

ขอหามปฏบต

๑) ห�มว�งอำ�น�จ ยกตนขมท�นหรอใชอำ�น�จในท�งมชอบสงก�รผบรห�รหรอบคล�กรของ

สถ�นศกษ� ควรใชก�รขอคว�มอนเคร�ะหดวยถอยคำ�ทสภ�พ และแสดงคว�มเกรงใจตอสถ�นศกษ� เชน ก�รเรยก

หรอเชญใหผบรห�รม�พบผประเมนภ�ยนอกเพอใหสมภ�ษณ

๒) ห�มรบกวนสถ�นศกษ�ในสงทผ ประเมนภ�ยนอกส�ม�รถทำ�ไดดวยตนเองหรอควรทำ�

ดวยตนเอง เชน ก�รขอใหสถ�นศกษ�จองหองพกให จดห�อ�ห�รกล�งวนใหเปนตน

๓) ห�มโออวดสรรพคณของตน เองอวดรในสงทไมรจรง ไมพดหรอแสดงกรย�ทไมเหม�ะสม เชน

บนว�รอนเกนไป ไมไดรบคว�มสะดวกเรองหองนำ� สบบหรหรอเสพของมนเม�ขณะปฏบตหน�ท เปนตน

๔) ไมพดถงผบรห�รหรอบคล�กรในสถ�นศกษ�ในท�งทไมเหม�ะสม อนจะกอใหเกดคว�มขดแยง

ภ�ยในสถ�นศกษ�

๕) ไมเปรยบเทยบสถ�นศกษ�ทเข�ประเมนกบสถ�นศกษ�อน ๆ

๖) ไมแสดงคว�มสนทสนมกบบคล�กรของสถ�นศกษ�จนเกนขอบเขต

๗) ไมปรบผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก โดยไมแจงใหสถ�นศกษ�รบทร�บ

14

๘) ไมออกคำ�สงใหสถ�นศกษ�จดทำ�เอกส�ร หลกฐ�นอน ๆ นอกเหนอจ�กทสถ�นศกษ�มอย

เพอประกอบก�รพจ�รณ�ก�รประเมน

๙) ไมพ�บคคลทไมเกยวของกบก�รประเมนเข�สถ�นศกษ�ระหว�งดำ�เนนก�รตรวจเยยมหรอ

ปลอยใหกลมบคคลหรอบคคลดำ�เนนก�รใด ๆ ททำ�ใหก�รปฏบตง�นของคณะผประเมนภ�ยนอกเบยงเบนไปจ�ก

แผนก�รตรวจเยยมและแผนปฏบตก�รทกำ�หนดไวโดยไมจำ�เปน

๑๐) ไมเรยกรบค�อ�มสสนจ�งหรอของขวญจ�กสถ�นศกษ�

๑๑) ไมสำ�เน�สวนหนงสวนใดหรอทงหมดจ�กบนทกภ�คสน�มหรอร�ยง�นก�รประเมนจ�กสถ�น

ศกษ�หนงไปใชกบอกสถ�นศกษ�หนงเพอปองกนคว�มผดพล�ดทอ�จเกดขน

๑๒) ไมสร�งภ�ระใหสถ�นศกษ�เปนผ ตรวจคำ�ถกคำ�ผดคว�มถกตองของภ�ษ�ในร�ยง�น

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

๒.๒คณสมบต

สมศ. ไดกำ�หนดระเบยบว�ดวยก�รใหก�รรบรองขอบเขตก�รปฏบตหน�ท และก�รกำ�กบดแลผประเมน

ภ�ยนอก โดยไดกำ�หนดคณสมบตเบองตนไว ดงน

๒.๒.๑ คณสมบตเบองตน

๑) มอ�ยไมตำ�กว� ๓๐ ปบรบรณ ในวนทใหก�รรบรองเปนผประเมนภ�ยนอก

๒) มวฒก�รศกษ�ไมตำ�กว�ปรญญ�หรอเทยบเท� หรอมคว�มร คว�มส�ม�รถ และ

ประสบก�รณก�รทำ�ง�นทประสบคว�มสำ�เรจในวช�ชพเปนทยอมรบ และไมเคยถกลงโทษท�งจรยธรรม

๓) มคว�มร คว�มเข�ใจเกยวกบคว�มมงหม�ย หลกก�ร แนวก�รจดก�รศกษ� ก�รจด

กระบวนก�รเรยนร ระบบก�รประกนคณภ�พ และม�ตรฐ�นก�รศกษ� เพอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกของ

สถ�นศกษ�ระดบอดมศกษ�

ผประเมนภ�ยนอกตองไมมลกษณะตองห�ม ดงตอไปน

(๑) เปนผมก�ยพก�รหรอจตบกพรองอนเปนเหตใหเปนผหยอนสมรรถภ�พในก�รเปนผประเมน

ภ�ยนอก

(๒) เปนบคคลลมละล�ย คนไรคว�มส�ม�รถ หรอคนเสมอนไรคว�มส�ม�รถ

(๓) อยในระหว�งถกลงโทษจำ�คกโดยคำ�พพ�กษ�ถงทสดใหจำ�คก

(๔) เคยไดรบโทษจำ�คก โดยคำ�พพ�กษ�ถงทสดใหจำ�คก เวนแตเปนโทษสำ�หรบคว�มผดทได

กระทำ�โดยประม�ทหรอคว�มผดลหโทษ

(๕) ในกรณของผทเคยรบร�ชก�รตองไมเคยไดรบโทษท�งวนยอย�งร�ยแรง

15

๒.๒.๒ คณสมบตเฉพาะ

นอกจ�กคณสมบตเบองตนแลว ผประเมนภ�ยนอกจะตองมคณสมบตเฉพ�ะอน ๆ ต�มท

สมศ. กำ�หนดดวย

๒.๓บทบาทหนาท

ผประเมนภ�ยนอกมบทบ�ท หน�ท ดงน

๑) ตรวจเยยมสถ�นศกษ� สร�งคว�มเข�ใจและเจตคตทถกตองใหกบบคล�กรของสถ�นศกษ�และ

ผเกยวของกบก�รประเมนเพอพฒน�คณภ�พก�รศกษ�

๒) รวบรวมขอมลและตรวจสอบหลกฐ�นขอมลเพอยนยนคว�มเปนจรงในก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�

ต�มทสถ�นศกษ�ไดร�ยง�นไวในร�ยง�นประเมนตนเอง และต�มหลกฐ�นทสะทอนสภ�พคว�มเปนจรงทไมได

อยในร�ยง�นก�รประเมนตนเอง

๓) ตรวจสอบกระบวนก�รและวธก�รทสถ�นศกษ�ใชในก�รไดม�ซงขอมลหลกฐ�นทระบในร�ยง�น

ก�รประเมนตนเองว�มคว�มเหม�ะสม ครอบคลม และน�เชอถอเพยงใด

๔) ตรวจสอบผลก�รพฒน�เทยบเคยงกบเป�หม�ย/แผนพฒน�ของสถ�นศกษ� และม�ตรฐ�นก�รศกษ�

ท สมศ. กำ�หนดเพอก�รประเมนภ�ยนอก รวมทงตรวจสอบเป�หม�ย/แผนพฒน�ทสถ�นศกษ�ควรดำ�เนนก�ร

ตอไปเพอดคว�มสอดคลองกบผลก�รประเมน

๕) ประมวล วเคร�ะหขอมล และประเมนคณภ�พก�รศกษ�ต�มม�ตรฐ�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

และใหขอเสนอแนะแกสถ�นศกษ� เพอนำ�ไปสก�รพฒน�ก�รจดก�รศกษ�ใหมคณภ�พยงขน

๖) เสนอคว�มเหนตอ สมศ. ว�ควรใหก�รรบรองหรอไมรบรองคณภ�พของสถ�นศกษ�

๒.๔การกำากบดแล

ในก�รปฏบตง�นของผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมน สมศ. ไดกำ�หนดระเบยบเกยวกบก�รใหก�ร

รบรองขอบเขตก�รปฏบตหน�ท และก�รกำ�กบดแลผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมน ไวดงน

๑) ใหคณะผประเมนหรอหนวยประเมนเปนคสญญ�ก�รจ�งง�นกบ สมศ. ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

สถ�นศกษ� ก�รทำ�สญญ�ก�รจ�งง�นใหเปนไปต�มหลกเกณฑและวธก�รท สมศ.กำ�หนดในก�รประเมนคณภ�พ

ภ�ยนอก คณะผประเมนภ�ยนอกจะตองดำ�เนนก�รต�มม�ตรฐ�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกท สมศ. กำ�หนด

ตลอดจนเงอนไขต�ง ๆ ทไดระบไวในสญญ�ก�รจ�งง�น และทไดกำ�หนดไวในระเบยบ

๒) ห�มมใหผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมนซงอยระหว�งถกสงพกใชหนงสอรบรองหรอถกสงเพกถอน

หนงสอรบรอง ปฏบตหน�ทหรอกระทำ�ดวยประก�รใด ๆ ใหผอนเข�ใจว�ตนเปนผมสทธทำ�ก�รประเมนภ�ยนอก

นบแตวนททร�บคำ�สงพกใชหนงสอรบรองหรอคำ�สงเพกถอนหนงสอรบรองแลวแตกรณ

16

๓) ผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมนตองปฏบตหน�ทอย�งผมคว�มรคว�มส�ม�รถพงกระทำ� และ

ตองรกษ�จรรย�บรรณทกำ�หนดไว

๔) ผรบง�นประเมนตองรบผดในก�รกระทำ�ใด ๆ ของผประเมนภ�ยนอกในระหว�งทผประเมนสงกด

ในหนวยประเมนนน ๆ และในระหว�งก�รปฏบตหน�ทก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

๕) ผประเมนภ�ยนอกผใดกระทำ�คว�มผดร�ยแรง ใหผอำ�นวยก�ร สมศ. สงพกใชหนงสอรบรองและ

ทำ�คว�มเหนเสนอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. เพอสงเพกถอนหนงสอรบรองตอไป

(๑) ในกรณทเปนคว�มผดไมร�ยแรง ใหผอำ�นวยก�ร สมศ.สงตกเตอน หรอภ�คทณฑแลวแตกรณ

(๒) ถ�มเหตอนควรลดหยอนจะนำ�ม�ประกอบก�รพจ�รณ�ลงโทษกได

(๓) ในกรณทกระทำ�ผดเลกนอย ห�กผอำ�นวยก�ร สมศ. เหนว�มเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษให

โดยว�กล�วตกเตอนหรอใหทำ�ทณฑบนเปนหนงสอไวกอนกได

๖) บคคลซงไดรบคว�มเสยห�ยเนองจ�กก�รปฏบตหน�ทของผรบง�นประเมนหรอของผประเมนภ�ยนอก

ทฝ�ฝนม�ตรก�รก�รกำ�กบดแลนหรอประพฤตผดจรรย�บรรณ มสทธกล�วห�ผรบง�นประเมนหรอผประเมนภ�ยนอก

ผนนตอ สมศ. สทธในก�รกล�วห�สนสดเมอพน ๑ ป นบแตวนทผไดรบคว�มเสยห�ยหรอนบแตผกล�วห�รเรองและ

รตวผประพฤตผด แตตองไมเกน ๒ ป นบแตวนทมก�รประพฤตผดในเรองดงกล�ว

๗) ผประเมนภ�ยนอกผใดกระทำ�ผดในกรณตอไปน ถอว�เปนก�รกระทำ�ผดอย�งร�ยแรง

(๑) ละทงหน�ท หรอไมรบผดชอบง�นในหน�ทอย�งผมคว�มรคว�มส�ม�รถพงกระทำ�

(๒) ทจรตตอหน�ท

(๓) กระทำ�ผดจรรย�บรรณกรณใดกรณหนง เปนเหตใหเกดคว�มเสยห�ยแกสำ�นกง�นอย�งร�ยแรง

(๔) สงร�ยง�นก�รประเมนอนเปนเทจ

(๕) เรยกรบหรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดสำ�หรบตนเองหรอผ อนโดยมชอบ เพอ

กระทำ�ก�รหรอไมกระทำ�ก�รอย�งหนงอย�งใดในฐ�นะทตนเปนผประเมนนน

(๖) มสวนไดเสยเพอประโยชนสำ�หรบตนเองหรอผอนอนเนองม�จ�กก�รปฏบตหน�ทเปนผประเมน

(๗) ใชอำ�น�จในฐ�นะเปนผประเมน ขมขนใจ หรอจงใจเพอใหบคคลใดมอบใหหรอห�ม�ใหซงทรพยสน

หรอประโยชนอนใดแกตนเองหรอผอน

(๘) จงใจหรอประม�ทเลนเลอในก�รปฏบตหน�ทหรอกระทำ�ก�รใด ๆ อนเปนเหตใหเกดคว�มเสยห�ย

แกสำ�นกง�นอย�งร�ยแรง

๘) ในกรณทมก�รกล�วห�ว�ผประเมนภ�ยนอกผใดกระทำ�คว�มผดต�มขอ ๗ ผอำ�นวยก�ร สมศ. อ�จตง

คณะทำ�ง�นเพอดำ�เนนก�รสอบสวนขอเทจจรงโดยไมชกช� และเสนอผลก�รดำ�เนนก�รสอบสวนตอคณะกรรมก�ร

บรห�ร สมศ. เพอมคำ�วนจฉยตอไปกได

๙) ผรบง�นประเมนใดกระทำ�ผดร�ยแรงต�มม�ตรก�รก�รกำ�กบดแลน ใหผอำ�นวยก�ร สมศ. สงพก

17

ใชหนงสอรบรองและบอกเลกสญญ�ก�รจ�งง�น และทำ�คว�มเหนเสนอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. เพอสงเพกถอน

หนงสอรบรองตอไป

(๑) กรณทเปนคว�มผดไมร�ยแรง ใหผอำ�นวยก�ร สมศ. สงตกเตอน ภ�คทณฑ หรอหกค�จ�ง

ต�มเงอนไขทกำ�หนดไวในสญญ�ก�รจ�งง�นททำ�กบ สมศ.

(๒) กรณทกระทำ�ผดเลกนอย ห�กผอำ�นวยก�ร สมศ. เหนว�มเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษให

โดยว�กล�วตกเตอนหรอใหทำ�ทณฑบนเปนหนงสอไวกอนกได

๑๐) ผประเมนภ�ยนอกผใดถกกล�วห�ว�กระทำ�คว�มผดอ�ญ�ทมใชคว�มผดทกระทำ�โดยประม�ทหรอ

คว�มผดลหโทษ ผอำ�นวยก�ร สมศ. อ�จสงพกใชหนงสอรบรองกได ผประเมนภ�ยนอกผใดตกเปนจำ�เลยในคดอ�ญ�

ทมใชคว�มผดทกระทำ�โดยประม�ทหรอคว�มผดลหโทษ ใหผอำ�นวยก�ร สมศ. สงพกใชหนงสอรบรอง และร�ยง�น

ตอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. / ผประเมนภ�ยนอกผใดตกเปนจำ�เลยในคดอ�ญ�จนถกศ�ลพพ�กษ�ถงทสดลงโทษ

จำ�คก ใหผอำ�นวยก�ร สมศ. ร�ยง�นตอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. และใหคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. สงเพกถอน

หนงสอรบรองผนนนบแตวนทศ�ลมคำ�พพ�กษ�ถงทสด

๑๑) ในก�รสงลงโทษ ผอำ�นวยก�ร สมศ. ตองสงลงโทษใหเหม�ะสมกบคว�มผด โดยคำ�สงลงโทษตอง

แสดงถงขอเทจจรงและเหตผลใหชดเจนว� ผ ถกลงโทษกระทำ�คว�มผดในกรณใด ต�มขอใดและร�ยง�นตอ

คณะกรรมก�รบรห�ร สมศ.

๑๒) ใหประธ�นกรรมก�รบรห�ร สมศ. หรอหวหน�คณะทำ�ง�นซงทำ�หน�ทสอบสวน มหนงสอ

แจงขอกล�วห� พรอมทงสงสำ�เน�เรองทถกกล�วห�สงใหผถกกล�วห�ทร�บลวงหน�กอนไมนอยกว� ๑๕ วน

ผถกกล�วห�มสทธทำ�คำ�ชแจงหรอนำ�พย�นหลกฐ�นใด ๆ ม�ใหคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. หรอคณะทำ�ง�น

ซงทำ�หน�ทสอบสวนได

๑๓) ในกรณทปร�กฏแกคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. ว�ผประเมนภ�ยนอกผใดข�ดคณสมบตหรอฝ�ฝน

คำ�สงพกใชหนงสอรบรองใหคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. สงเพกถอนใบอนญ�ตผนน

๑๔) ผประเมนภ�ยนอกซงถกเพกถอนหนงสอรบรองอ�จขอรบหนงสอรบรองอกไดเมอพน ๒ ป นบแตวน

ถกสงเพกถอนหนงสอรบรอง แตเมอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. ไดพจ�รณ�คำ�ขอหนงสอรบรองนนและปฏเสธ

ก�รออกหนงสอรบรอง ผนนจะยนคำ�ขอรบหนงสอรบรองไดอกตอเมอพนระยะเวล� ๑ ป นบแตวนทคณะกรรมก�ร

บรห�ร สมศ. ปฏเสธก�รออกหนงสอรบรอง ถ�คณะกรรมก�รบรห�ร สมศ. ปฏเสธหนงสอรบรองเปนครงทสอง

ผนนเปนอนหมดสทธขอรบหนงสอรบรองอกตอไป

๒.๕การตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน

ในระหว�งและภ�ยหลงก�รประเมนสถ�นศกษ�ของผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมน สมศ. จะดำ�เนน

ก�รกำ�กบดแลคณภ�พและประเมนผลก�รปฏบตง�น โดยอ�ศยทงขอมลยอนกลบจ�กสถ�นศกษ�ทไดรบก�รประเมน

18

และบคคลอนทเกยวของว� ผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมนไดปฏบตหน�ทอย�งเหม�ะสมตรงต�มวตถประสงค

และขอกำ�หนดของ สมศ. หรอไม นอกจ�กนนยงมก�รตรวจสอบคณภ�พของผประเมนภ�ยนอกหรอหนวยประเมน

จ�กร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกทจดสงม�ยง สมศ.

19

20

กระบวนก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�ประกอบดวย ๓ ระยะ คอ กอนก�รตรวจเยยม ระหว�ง

ก�รตรวจเยยม และหลงก�รตรวจเยยม ซงในแตละระยะมคว�มสำ�คญอย�งยงตอก�รไดม�ซงผลก�รประเมนคณภ�พ

ภ�ยนอกทมคว�มถกตอง เทยงตรง น�เชอถอ ส�ม�รถนำ�ไปใชเปนขอมลส�รสนเทศทเปนประโยชนตอสถ�นศกษ�

ตนสงกดและหนวยง�นทเกยวของสำ�หรบใชในก�รตดสนใจ หรอนำ�ผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกไปใชพฒน�

ก�รจดก�รศกษ�ใหมคณภ�พและม�ตรฐ�นอย�งตอเนอง

ดงนน ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�แตละแหง คณะผประเมนภ�ยนอกจะตองว�งแผน

ก�รประเมนเตรยมก�รในก�รประเมน ก�รเกบรวบรวมขอมลในแตละขนตอนของก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

สถ�นศกษ�ใหครบถวนสมบรณทสด เพอใหไดผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกทเปนประโยชนตอก�รนำ�ไปใชและ

พฒน�คณภ�พม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ�อย�งแทจรง ดงน

๓.๑ระยะกอนการประเมน

หลงจ�ก สมศ. แตงตงคณะผประเมนภ�ยนอกเพอก�รประเมนสถ�นศกษ�ใดแลว จะทำ�สญญ�ก�รประเมน

พรอมจดสงร�ยง�นประจำ�ปหรอร�ยง�นประเมนตนเอง (SAR) ทไดรบก�รรบรองจ�กสถ�นศกษ�เพอใหผประเมน

ภ�ยนอกวเคร�ะหและดำ�เนนก�รจดก�รประเมนตอไป ดงนนภ�รกจของผประเมนภ�ยนอกคอก�รศกษ�และเข�ใจ

คำ�อธบ�ยตวบงชและเกณฑ รวมทงประเดนในก�รพจ�รณ�ในก�รประเมนคณภ�พก�รศกษ�ระดบอดมศกษ�

รอบส�มของ สมศ. ใหเข�ใจอย�งถองแทและศกษ�ร�ยง�นก�รศกษ�ตนเอง ร�ยง�นทเกยวของ ขอมลส�รสนเทศ

ก�รพจ�รณ�ทบทวนขอมลในร�ยง�นก�รประเมนตนเองของสถ�นศกษ�ทจะไปประเมน

จ�กนนคณะผประเมนภ�ยนอกดำ�เนนก�รว�งแผนก�รตรวจเยยมแผนก�รประเมน ก�รเกบรวบรวม

ขอมลกำ�หนดประเดนทตองก�รคว�มชดเจนเพมขนและอ�จรวบรวมประเดนใหเลข�นก�รคณะผประเมนภ�ยนอก

ประส�นง�นขอขอมลเพมเตมกอนก�รตรวจเยยมเพอเปนก�รเตรยมคว�มพรอมกอนก�รไปตรวจเยยมและ

ประเมนสถ�นศกษ�ซงจะประกอบดวยขนตอนและกจกรรมหลกทจะตองดำ�เนนก�รดงต�ร�งท ๒

21

ตารางท๒ขนตอนก�รทำ�ง�นระยะกอนก�รประเมนสถ�นศกษ�

ขนตอน ผรบผดชอบ กจกรรม คำาอธบาย

๑

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก

๑. ประธ�นคณะผประเมนประชมเพอชแจงแนวท�งก�รประเมนพรอม

มอบหม�ยง�นใหผประเมนภ�ยนอกแตละคนไดรบทร�บไปดำ�เนน

ก�รวเคร�ะห SAR

๒. ผประเมนดำ�เนนก�รวเคร�ะห SAR หรอร�ยง�นประจำ�ปต�มทไดรบ

มอบหม�ย พรอมสรปประเดนก�รพจ�รณ�เพอสงมอบใหเลข�นก�ร

คณะผประเมนนำ�ไปดำ�เนนก�รจดเตรยมก�รประชมเตรยม

คว�มพรอมตอไป

๒

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก

คณะผประเมนภ�ยนอกรวมกนว�งแผนก�รตรวจเยยมและก�รประเมน

กำ�หนดต�ร�งก�รปฏบตง�นและมอบหม�ยภ�ระง�นใหผประเมนภ�ยนอก

แตละคนอย�งชดเจนและนดหม�ยวนทจะไปตรวจเยยมสถ�นศกษ�

๓

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก

๑. คณะผประเมนแจงสถ�นศกษ�กอนเข�ประเมนไมนอยกว� ๑ สปด�ห

๒. สถ�นศกษ�รบก�รประส�นจ�กคณะผประเมน เตรยมเอกส�ร

หลกฐ�นและคว�มพรอมรบก�รประเมน

หมายเหต สถานศกษาสามารถท�าการทกทวงคณะผประเมน โดยท�าหนงสอเปนลายลกษณอกษร เพอเสนอ

คณะกรรมการบรหาร สมศ. พจารณา และผลการพจารณาถอเปนขอสนสด

๓.๒ระยะระหวางการประเมน

ในระหว�งก�รตรวจเยยมสถ�นศกษ� ซงก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มน กำ�หนดใหมก�รประเมน

และตดสนผลทงในระดบมห�วทย�ลยและร�ยคณะ/สำ�นก/สถ�บนทจดก�รเรยนก�รสอน ก�รกำ�หนดระยะเวล�ก�ร

ประเมนจงไมต�ยตวขนอยกบขน�ดของสถ�บน อย�งไรกต�มกำ�หนดระยะเวล�ในก�รตรวจเยยมไมควรเกน ๓๐ วน

ภ�รกจของคณะผประเมนภ�ยนอกหลงจ�กทศกษ�และเข�ใจคำ�อธบ�ยตวบงชและเกณฑ รวมทงประเดน

ในก�รพจ�รณ�ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบรอบส�มของระดบอดมศกษ�ของ สมศ. ไดเข�ใจอย�งถองแท

และศกษ�ร�ยง�นก�รประเมนตนเอง ร�ยง�นทเกยวของ ขอมลส�รสนเทศ ก�รพจ�รณ�ทบทวนขอมลในร�ยง�น

ก�รประเมนตนเองของสถ�นศกษ�ทจะไปประเมนว�ตรงกบสภ�พจรงเพยงใด เพอยนยนผลต�มร�ยง�นก�รประเมน

ตนเองของสถ�นศกษ�และรวบรวมขอมลในประเดนทยงไมมหลกฐ�นขอมลหรอยงไมชดเจนพอ วเคร�ะหขอมล

ประเมนผลคณภ�พก�รจดก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�ต�มตวบงช เพอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกของ สมศ. โดยใช

วธก�รและเกณฑก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘) ท สมศ. กำ�หนด เพอสรปเหตปจจยททำ�ให

ไมไดรบก�รรบรองต�มเกณฑ พรอมทงใหขอเสนอแนะสำ�คญเพอนำ�สก�รพฒน�คณภ�พม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ�

โดยมขนตอนทสำ�คญสรปไดดงต�ร�งท ๓

ประธ�นคณะ

ผประเมนภ�ยนอก

เรยกประชมเพอ

มอบหม�ยง�นให

ผประเมนภ�ยนอก

คณะผประเมนภ�ยนอก

จดก�รประชม

เพอว�งแผนเตรยมก�ร

กำ�หนดก�รตรวจเยยม

แจงสถ�นศกษ�

เพอเตรยม

คว�มพรอม

22

ตารางท๓ขนตอนก�รทำ�ง�นระยะระหว�งก�รตรวจเยยมสถ�นศกษ�

ขนตอน ผรบผดชอบ กจกรรม คำาอธบาย

๑

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก

คณะผประเมนเดนท�งไปยงสถ�นศกษ�ต�มกำ�หนดวนเวล�ทไดนดหม�ย

กบสถ�นศกษ�ซงเวล�ก�รตรวจเยยมสถ�นศกษ�หนง ๆ มกำ�หนดระยะ

เวล� ๓๐ วนขนอยกบขน�ดของสถ�บน

๒

ในวนแรก คณะผประเมนภ�ยนอกจดประชมชแจงแกคณะผบรห�รและ

บคล�กรของสถ�นศกษ�เพอใหทร�บกระบวนก�รและวตถประสงคของ

ก�รประเมน รวมทงแจงใหทร�บเกยวกบแผนและต�ร�งก�รปฏบตง�น

ตลอดจนก�รปฏบตตนของสถ�นศกษ�ระหว�งก�รตรวจเยยม และ

สถ�นศกษ�เตรยมเอกส�รหลกฐ�นและคว�มพรอมรบก�รประเมน

๓

คณะผประเมนดำ�เนน

ก�รประเมนต�ม

ทไดรบมอบหม�ย

๑. คณะผประเมนแจงสถ�นศกษ�กอนเข�ประเมนไมนอยกว� ๑ สปด�ห

๒. สถ�นศกษ�รบก�รประส�นจ�กคณะผประเมน เตรยมเอกส�ร

หลกฐ�นและคว�มพรอมรบก�รประเมน

๔

คณะผประเมนภ�ยนอกนำ�เสนอขอสงเกตดวยว�จ�ตอองคประชมของ

สถ�นศกษ�** เพอรบฟงคว�มคดเหนและตรวจสอบคว�มถกตองของขอมล

ต�ง ๆ และใหโอก�สสถ�นศกษ�ชแจงในกรณทสถ�นศกษ�เหนว�ขอสงเกต

ยงไมถกตองไมชดเจนหรอไมครอบคลมบ�งประเดนแลวสรปผลก�รประเมน

เพอนำ�ขอมลไปเขยนร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

หมายเหต** ในการรบฟงผลการประเมนดวยวาจา สถานศกษาตองจดใหมองคประชมซงประกอบดวย คณะกรรมการ

สภาสถาบน ผบรหาร คณาจารย บคลากร นสต นกศกษา

๓.๓ระยะหลงการตรวจเยยม

เมอเสรจภ�รกจในก�รไปตรวจเยยมสถ�นศกษ�แลว คณะผประเมนภ�ยนอกจะตองรวมกนปรบปรงและ

จดทำ�ร�งร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�เพอสงใหสถ�นศกษ�ตรวจสอบและทกทวง

หลงจ�กนนจงนำ�เสนอตอสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) โดยมขนตอน

และกจกรรมหลกดงต�ร�งท ๔

คณะผประเมนภ�ยนอก

เดนท�งไปสถ�นศกษ�

คณะผประเมนภ�ยนอก

ประชมชแจงแนวท�ง

วตถประสงคของก�ร

ประเมนพรอมแนวท�ง

ก�รประเมน

คณะผประเมนภ�ยนอก

เสนอขอสงเกตและ

สรปผลก�รประเมน

23

ตารางท๔ขนตอนก�รทำ�ง�นระยะหลงก�รตรวจเยยมสถ�นศกษ�

ขนตอน ผรบผดชอบ กจกรรม คำาอธบาย

๑คณะ

ผประเมน

๑. คณะผประเมนรวมกนจดทำ�ร�งร�ยง�นผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

สถ�นศกษ�จ�กขอมลหลกฐ�นต�ง ๆ ทงหมดทรวบรวมไดต�มกรอบ

ของ สมศ.

๒. คณะผประเมนเสนอร�งร�ยง�นผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกตอ

สถ�นศกษ�ภ�ยใน ๑๕ วนนบจ�กวนสดท�ยของก�รตรวจประเมนฯ

เพอใหสถ�นศกษ�พจ�รณ�รบรอง (ร�ง) ร�ยง�นก�รประเมนฯ

๓. สถ�นศกษ�ไดรบ (ร�ง) ร�ยง�นผลก�รประเมนและพจ�รณ�รบรอง (ร�ง)

ร�ยง�นก�รประเมนฯภ�ยใน ๑๕ วนนบจ�กวนทไดรบห�กพนกำ�หนดเวล�

ดงกล�วจะถอว�สถ�นศกษ�ยอมรบ (ร�ง) ร�ยง�นก�รประเมนฯ โดยไมม

ขอโตแยง

๒

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก/

สมศ.

๑. คณะผประเมนภ�ยนอกจดสง (ร�ง) ร�ยง�นฯ ทไดรบก�รรบรองจ�ก

สถ�นศกษ�ใหผประเมนอภม�นภ�ยนอกตรวจอ�น

๒. สมศ. แตงตงผประเมนอภม�นเพออภม�นร�ยง�นผลก�รประเมน

๓. สมศ. สงผลก�รอภม�นใหคณะผประเมนพจ�รณ�ปรบปรงแกไขร�ยง�น

๔. คณะผประเมนปรบแกร�ยง�นก�รประเมนฯ ต�มขอเสนอแนะของ

ผประเมนอภม�นแลวจดสงร�ยง�นฉบบสมบรณม�ยง สมศ.

๓ สมศ. สมศ. พจ�รณ�รบรองม�ตรฐ�นฯ พรอมจดสงสถ�นศกษ�และตนสงกด

๔

คณะ

ผประเมน

ภ�ยนอก

๑. สมศ. จดทำ�ร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกตอคณะรฐมนตร

รฐมนตรว�ก�รกระทรวงศกษ�ธก�ร รวมทงเผยแพรร�ยง�นดงกล�ว

ตอหนวยง�นทเกยวของและส�ธ�รณชน

๒. ในกรณทผลก�รประเมนภ�ยนอกของสถ�นศกษ�ใดไมไดม�ตรฐ�น

ต�มทกำ�หนดให สมศ. จดทำ�ขอเสนอแนะก�รปรบปรงแกไขตอ

หนวยง�นตนสงกด เพอใหสถ�นศกษ�ปรบปรงแกไขภ�ยในเวล�ทกำ�หนด

คณะผประเมน

ภ�ยนอก

จดทำ� (ร�ง) ร�ยง�น

ก�รประเมน เพอ

สงใหสถ�นศกษ�

พจ�รณ�

คณะผประเมนภ�ยนอก

จดสง (ร�ง) ร�ยง�น

ก�รประเมน

ใหผประเมนอภม�น

สมศ. พจ�รณ�รบรอง

ร�ยง�นและพจ�รณ�

รบรองม�ตรฐ�น

สมศ. ร�ยง�นผล

ก�รประเมนคณภ�พ

24

๓.๔การเกบรวบรวมขอมล

ก�รเกบรวบรวมขอมล ถอเปนขนตอนทสำ�คญสำ�หรบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก ซงส�ม�รถทำ�ได

หล�ยวธ ในทนนำ�เสนอ ๓ วธ ไดแก

๓.๔.๑ การศกษาจากเอกสาร แหลงขอมลเอกส�ร ไดแก ร�ยง�นประจำ�ปของสถ�นศกษ� ร�ยง�นก�ร

ประเมนตนเอง ร�ยง�นก�รประชม ร�ยง�นก�รวจยทเกยวกบสถ�นศกษ�นน ๆ เอกส�รทร�ยง�นเกยวกบผลสมฤทธ

ท�งก�รเรยนของผเรยน ผลง�นวจย และก�รบรก�รวช�ก�ร ทงนอ�จรวมถงเอกส�รทเกยวของซงอ�จจะเปนภ�พถ�ย

ข�วตด เทปบนทกเสยง วดทศน ใหครอบคลมครบถวนทกตวบงช เปนตน

๓.๔.๒ การสมภาษณ เปนวธก�รเกบรวบรวมขอมลโดยดำ�เนนก�รสมภ�ษณบคคลเป�หม�ยและบนทก

ในทน หม�ยถง สมภ�ษณผเกยวของในระบบก�รบรห�รจดก�รของสถ�บน ไมว�จะเปนกรรมก�รสภ�มห�วทย�ลย

ผบรห�รทกระดบ คณ�จ�รย นกศกษ� ผใชบณฑต เปนตน แหลงขอมลทเปนคนอ�จมจำ�นวนม�ก ในก�รสมภ�ษณ

จงตองกำ�หนดว�จะเลอกเกบรวบรวมขอมลใหมคว�มเปนตวแทนจ�กใคร กลมใด และจำ�นวนเท�ใด จงจะเหม�ะสม

และไดขอมลทน�เชอถอม�กทสด และแจงใหสถ�บนก�รศกษ�ทร�บและจดเตรยมลวงหน� โดยระบไวในกำ�หนดก�ร

ตรวจเยยมในก�รรวบรวมขอมลดวยวธก�รสมภ�ษณ อ�จใชวธก�รสมภ�ษณแบบเผชญหน� ก�รสมภ�ษณท�งโทรศพท

ก�รสมภ�ษณแบบหนงตอหนง ก�รสมภ�ษณแบบกลม ก�รสมภ�ษณเชงลก เปนตน ทงนผประเมนตองบนทก

ก�รสมภ�ษณแตละร�ยก�รใหชดเจนเพอเปนขอมลประกอบก�รตดสนใจ

๓.๔.๓ การสงเกต เปนวธเกบขอมลโดยตรงจ�กปฏกรย�ท�ท�งของกลมเป�หม�ย หรอเหตก�รณ

หรอปร�กฏก�รณ หรอสภ�พแวดลอมทเกดขนในขณะใดขณะหนง และจดบนทกไวโดยไมมก�รสมภ�ษณ ไดแก

แหลงขอมลด�นก�ยภ�พของสถ�นศกษ� แหลงขอมลท�งสงคมรอบ ๆ สถ�นศกษ� หรออ�จจะเปนก�รสงเกตก�ร

จดก�รเรยนก�รสอนในสถ�นศกษ� เปนตน

ก�รประเมนทมคณภ�พตองใหขอมลทสะทอนสงทตองก�รวดไดจรง มคว�มสมบรณครบถวนส�ม�รถเปน

ตวแทนประช�กรหรอกลมตวอย�งไดด นอกจ�กนยงตองมวธก�รเกบขอมลทมคว�มคล�ดเคลอนนอย และใหผล

ทสอดคลองกนเมอใชนย�มและกระบวนก�รเกบขอมลแบบเดยวกนไมว�จะดำ�เนนก�รโดยใครกต�มและทสำ�คญตอง

มวธก�รเกบขอมลทส�ม�รถเข�ถงขอมลไดง�ยปฏบตไดง�ย

ทงน นอกจ�กคณะผประเมนภ�ยนอกตองทำ�ก�รเกบรวบรวมขอมลต�มตวบงช และเกณฑก�รประเมน

คณภ�พภ�ยนอกท สมศ. กำ�หนดแลว เพอใหผลก�รประเมนมคณภ�พจำ�เปนตองยดหลกม�ตรฐ�นของก�รประเมน

ทจดทำ�โดย Stufflebeam และคณะ (๑๙๙๘) ซงประกอบดวยม�ตรฐ�นทงหมด ๔ ด�น ดงร�ยละเอยดตอไปน

๑)มาตรฐานดานอรรถประโยชน(UtilityStandards) ผลก�รประเมนใหขอมลตรงต�มทผใชก�รประเมน

อย�กร และนำ�ไปใชประโยชนในก�รพฒน�ปรบปรงก�รดำ�เนนง�นไดจรง

๒)มาตรฐานดานความเปนไปได(FeasibilityStandards)วธก�รทใชในก�รประเมนมคว�มเปนไปได

ในท�งปฏบตจรง ประหยด คมค� และเหม�ะสม

25

๓) มาตรฐานดานความเหมาะสม (Propriety Standards) วธก�รทใชในก�รประเมนไมสงผลกระทบ

ตอผทเกยวของกบก�รประเมน ไมกอใหเกดผลเสยห�ยกบผใหขอมล เชน อ�จ�รย ผเรยน เปนตน

๔) มาตรฐานดานความถกตอง (Accuracy Standards) วธก�รทใชในก�รประเมนมคว�มถกตอง

ต�มหลกวช�ใหขอมลทเชอถอได เชน เครองมอทใชในก�รประเมนตองส�ม�รถวดตวบงชทตองก�รวดไดจรง

มคว�มครบถวนสมบรณต�มตวบงชทตองก�รวด แหลงผใหขอมลเชอถอได ใหขอมลต�มคว�มเปนจรง วธก�รวเคร�ะห

และก�รเสนอผลก�รประเมนถกตอง และผลก�รประเมนมคว�มเปนปรนย

๓.๕การตรวจสอบความถกตองและความนาเชอถอของขอมล

วธทใชกนม�กคอก�รตรวจสอบแบบส�มเส� (Triangulation) คอ พจ�รณ�คว�มถกตอง คว�มสอดคลอง

และคว�มน�เชอถอของขอมลจ�ก ๓ แหลง ๓ วธก�รดงน

๓.๕.๑ ตรวจสอบขอมลจ�กกลมผเกยวของ ๓ กลมไดแก

๑) ผจดก�รศกษ� ไดแก คณะกรรมก�รสภ�มห�วทย�ลย คณะกรรมก�รวช�ก�ร อธก�รบด คณบด

คณ�จ�รย หนวยง�นตนสงกด/เจ�ของสถ�นศกษ� ผแทนศษยเก�

๒) ผรบผลประโยชนโดยตรง ไดแก นสต นกศกษ� ผปกครอง

๓) ผไดรบผลกระทบ ไดแก ผใชบณฑต ชมชน ส�ธ�รณชน สถ�นประกอบก�รในทองถน องคกร/หนวยง�น

ในทองถน

๓.๕.๒ ตรวจสอบขอมลจ�กวธก�รรวบรวมขอมล ๓ วธ

๑) ก�รศกษ�วเคร�ะหเอกส�ร หลกฐ�น ขอมลสถต

๒) ก�รสงเกต

๓) ก�รสมภ�ษณ

26

27

28

ก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกโดยคณะผ ประเมนภ�ยนอกจะเรมตงแตนำ�เสนอผล

ก�รประเมนดวยว�จ� ซงเปนก�รนำ�เสนอตอทประชมรวมกนระหว�งคณะผประเมนภ�ยนอกและสถ�นศกษ�

ในเบองตน ตลอดจนก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกในร�ยง�นผลก�รประเมน ซงจะมร�ยละเอยด

ในเชงวเคร�ะห รวมถงขอเสนอแนะเพอก�รพฒน�คณภ�พสถ�นศกษ�ทเชอมโยงกบผลก�รดำ�เนนง�นของ

สถ�นศกษ�และผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกต�มหลกเกณฑทกำ�หนดดวย

๔.๑การนำาเสนอผลการประเมนดวยวาจา

วนสดท�ยกอนเสรจสนภ�รกจในก�รตรวจเยยม คณะผประเมนภ�ยนอกจะตองนำ�เสนอผลจ�กก�รรวบรวม

วเคร�ะหหลกฐ�น ขอมล และก�รประเมนผลเบองตน รวมทงขอเสนอแนะแนวท�งก�รพฒน�ใหคณะผบรห�ร

สถ�นศกษ�ทร�บ เพอรบฟงคว�มคดเหนและใหโอก�สสถ�นศกษ�ชแจงในประเดนทสถ�นศกษ�เหนว�ยงไมถกตอง

เนองจ�กผประเมนภ�ยนอกอ�จไดขอมลไมครบถวนและไมชดเจนเพยงพอ โดยในก�รอภปร�ยตองยดหลกฐ�นขอมล

เปนหลกและบนทกไวเปนหลกฐ�น

วตถประสงคของก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนของสถ�นศกษ�ใหคณะผบรห�ร คณ�จ�รย บคล�กร ผเรยน

ผแทนผปกครอง ตลอดจนผแทนชมชนทเกยวของ ยอมรบว�ผประเมนภ�ยนอกไดรบขอมลทถกตอง ครบถวน

โดยในก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนดวยว�จ�ใหนำ�ผลก�รประเมนทเปนจดเดนของสถ�นศกษ�ม�ร�ยง�นกอน ต�มดวย

ผลก�รประเมนทเปนจดทควรพฒน� พรอมทงขอเสนอแนะในก�รพฒน�คณภ�พของสถ�นศกษ� ทงนใหระมดระวง

ก�รนำ�เสนอขอมลในเชงลบเปนพเศษ เนองจ�กห�กสถ�นศกษ�ยงไมเหนดวยกบผลก�รประเมนหรอขอเสนอ

แนะทใหสถ�นศกษ�พฒน�สม�ตรฐ�น จะกอใหเกดปญห�คว�มขดแยงในภ�ยหลง ผประเมนภ�ยนอกจะตองม

เทคนคและวธก�รพด วธก�รนำ�เสนออย�งมศลปะและเปนไปอย�งสร�งสรรค เพอใหสถ�นศกษ�มคว�มหวงและม

คว�มเข�ใจทถกตองในก�รดำ�เนนก�รพฒน�สถ�นศกษ�ตอไป (สร�งสรรคส�นเสวน� : Creative Dialogue) จะตอง

ไมทำ�ใหสถ�นศกษ�เกดคว�มอบอ�ย หรอรสกตอต�น หรอสร�งแรงกดดนใหกบสถ�นศกษ� หรอเปรยบเทยบผล

ก�รประเมนกบสถ�นศกษ�แหงอน แตจะตองทำ�ใหสถ�นศกษ�มคว�มรสกว�ขอคนพบจ�กผลก�รประเมนไมว�

จะเปนเหตปจจยททำ�ใหสถ�นศกษ�ไดรบก�รรบรองหรอไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�นหรอขอเสนอแนะทจะทำ�ให

29

สถ�นศกษ�พฒน�สม�ตรฐ�น ลวนเปนขอมลทเปนประโยชนตอก�รพฒน�คณภ�พของสถ�นศกษ�และผประเมน

ภ�ยนอกตองชวยพฒน�สถ�นศกษ�ในลกษณะของผรวมง�นกบสถ�นศกษ�อย�งแทจรง ไมใชผตดสนชข�ด ดงนน

คว�มส�ม�รถในก�รสอส�รดวยว�จ� ก�รประส�นคว�มเข�ใจ และคว�มศรทธ�ในตวผประเมนภ�ยนอกเปนสงจำ�เปน

ทจะทำ�ใหก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกเกดประโยชนตอก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�ต�มทมงหวง และห�กมประเดนใด

ทสถ�นศกษ�ทกทวงหรอเหนว�ผประเมนภ�ยนอกยงไดขอมลไมครบถวน ไมถกตอง ไมชดเจน หรอไมครอบคลม

ในบ�งประเดนผประเมนภ�ยนอกตองใหโอก�สสถ�นศกษ�ชแจงและใหขอมลเพมเตมได

ผลก�รประเมนทนำ�เสนอตอสถ�นศกษ�จะตองตรงกบสภ�พจรงทเปนผลจ�กก�รประชมและไดรบคว�ม

เหนชอบจ�กคณะผประเมนภ�ยนอกทกคน ไมใชคว�มคดเหนหรอขอสรปของผประเมนภ�ยนอกคนใดคนหนง และ

ไมใชก�รนำ�เสนอเพอเอ�ใจสถ�นศกษ�โดยไมตรงกบคว�มเปนจรง และควรตระหนกว�ขนตอนนเปนก�รนำ�เสนอ

ผลก�รประเมนภ�พรวม (จดเดน จดทควรพฒน� และขอเสนอแนะ) และมงทจะแสวงห�ขอมลเพมเตมใหเปนทยอมรบ

รวมกนระหว�งสถ�นศกษ�และผประเมนภ�ยนอก เพอจดทำ�ร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกทสมบรณตอไป

๔.๒การเขยนรายงานผลการประเมน

เมอคณะผประเมนภ�ยนอกไดดำ�เนนก�รประเมนและแจงผลก�รประเมนดวยว�จ�ใหกบองคประชม

ของสถ�นศกษ�แลว ผประเมนภ�ยนอกจะตองเขยนร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มใหสมบรณ

ซงในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มเปนก�รประเมนเพอรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พสถ�นศกษ� ดงนน

ร�ยง�นก�รประเมนจงควรเปนร�ยง�นทสน กระชบ ไดส�ระสำ�คญ มขอมลประกอบครบถวน เปนคว�มเรยง

ฉบบเดยวกน ควรเรยงลำ�ดบก�รนำ�เสนอเพอใหเข�ใจไดง�ย โดยมงตอบโจทยก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกทสำ�คญ คอ

ผลก�รจดก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�ผ�นก�รรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พต�มเกณฑในทกตวบงชและในภ�พรวมหรอไม

กรณทไดรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พต�มเกณฑ ควรระบว�สถ�นศกษ�มแบบปฏบตทดหรอแบบปฏบตทดเลศอะไรบ�ง

กรณทไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พ ตองระบขอเสนอแนะในก�รปรบปรงพฒน�คณภ�พและทศท�ง

ก�รพฒน�เพอมงสคว�มเปนเลศต�มพนธกจ และอตลกษณของสถ�นศกษ�ดวย

ก�รเขยนร�ยง�นก�รประเมนผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก ประกอบดวยองคประกอบทสำ�คญ ๕ สวน

คอ

๑) บทสรปสำ�หรบผบรห�ร

๒) สภ�พทวไปของสถ�นศกษ�

๓) ผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกของสถ�นศกษ�

๔) สรปผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

๕) ภ�คผนวก

30

๑) บทสรปสำาหรบผบรหาร

เปนก�รนำ�เสนอภ�พรวมของสถ�นศกษ�โดยสงเขป เพอใหผอ�นทร�บขอมลพนฐ�นของสถ�นศกษ�

และก�รดำ�เนนง�น รวมทงผลก�รประเมนคณภ�พก�รศกษ�และระดบคณภ�พ จดเดน จดทควรพฒน� ขอเสนอแนะ

นวตกรรม หรอตวอย�งก�รปฏบตทด รวมทงทศท�งก�รพฒน�สถ�นศกษ�ในอน�คต โดยนำ�เสนออย�งเปนระบบ

ต�มท สมศ. กำ�หนด ดงนนเพอใหเปนไปในทศท�งเดยวกน ผประเมนภ�ยนอกควรพจ�รณ�ขอมลในสวนน

อย�งรอบคอบเพอเผยแพรขอมลท�งเวบไซตของ สมศ. อย�งถกตองและเพอประโยชนในก�รสงเคร�ะหผลก�ร

ประเมนในภ�พรวมระดบประเทศตอไป

(๑) ขอเสนอแนะ เปนก�รเขยนอธบ�ยแนวปฏบตหรอท�งเลอกใหสถ�นศกษ�ปรบปรง พฒน�

โดยพจ�รณ�จ�กก�รวเคร�ะหสงทเปนอปสรรคและจดทควรพฒน� ทงนตองไมเกนกว�ศกยภ�พ บทบ�ท อำ�น�จ

หน�ททสถ�นศกษ�พงจะปฏบตได

(๒) นวตกรรมหรอตวอย�งก�รปฏบตทด (Good Practice) (ถ�ม) ใหอธบ�ยถงแนวท�งก�รปฏบต

ทเปนเลศของสถ�นศกษ� และส�ม�รถเปนแบบอย�งของสถ�นศกษ�อน ๆ ได

(๓) ทศท�งก�รพฒน�สถ�นศกษ�ในอน�คต ใหวเคร�ะหจดเดนของสถ�นศกษ� โดยเชอมโยงกบโอก�ส

ทสถ�นศกษ�ไดรบก�รสนบสนนจ�กปจจยภ�ยนอก

๒) สภาพทวไปของสถานศกษา

เปนสวนของร�ยง�นทแสดงขอมลสรปเกยวกบสถ�นศกษ�เพอใหทร�บขอมลพนฐ�น สภ�พทวไป

บรบท และก�รดำ�เนนง�นของสถ�นศกษ� ผประเมนส�ม�รถนำ�ขอมลเหล�นไปใชในก�รวเคร�ะหสรปผลก�รประเมน

คณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�ทงในเรองของก�รใชวเคร�ะหปจจยภ�ยใน ปจจยภ�ยนอก ขอเสนอแนะ และทศท�ง

ก�รพฒน�สถ�นศกษ�ในอน�คต ซงประกอบดวย

๒.๑) ขอมลทวไปของสถ�นศกษ�: ทตง สงกด ประวตคว�มเปนม� วตถประสงคก�รจดตง

๒.๒) สรปขอมลทน�สนใจของสถ�นศกษ�ในประเดนดงตวอย�ง ตอไปน

(๑) ปรชญ� ปณธ�น/วสยทศน พนธกจ วตถประสงคของก�รจดตงสถ�นศกษ�

(๒) จดเนน จดเดน ทสงผลสะทอนเปนเอกลกษณของสถ�นศกษ�

(๓) แผนกลยทธ/แผนพฒน�คณภ�พและแผนก�รดำ�เนนง�น/แผนปฏบตก�รประจำ�ป

(๔) ขอมลก�รจดก�รศกษ� คร อ�จ�รย ผเรยนฯลฯ

(๕) ทรพย�กรและงบประม�ณ

(๖) ชมชน ภมปญญ�ทองถนและแหลงเรยนรในชมชน

(๗) เกยรตยศ ชอเสยง และผลง�น/โครงก�รดเดนของสถ�นศกษ�

(๘) สรปขอมลผลก�รประกนคณภ�พภ�ยในจ�กหนวยง�นตนสงกด

31

๒.๓) ขอมลจ�กร�ยง�นประเมนตนเอง ระบประเดนสำ�คญเนนสวนทเปนจดเดน จดทควรพฒน�ของ

สถ�นศกษ�และขอเสนอแนะ รวมทงนวตกรรม/ก�รปฏบตทเปนเลศของสถ�นศกษ�

๒.๔) ก�รบรรลเป�หม�ยต�มแผนกลยทธ/แผนพฒน�คณภ�พ/แผนปฏบตก�รประจำ�ปของสถ�นศกษ�

สรปม�ตรฐ�นทบรรลเป�หม�ยของสถ�นศกษ�

๓) ผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษา

เปนก�รนำ�เสนอผลก�รประเมนเปนค�คะแนนในแตละตวบงชและสรประดบคณภ�พในแตละตวบงช

ว�อยในระดบดม�ก ด พอใช ตองปรบปรง หรอตองปรบปรงเรงดวน ต�มเกณฑทกำ�หนดและสรปผลก�รประเมน

เปนกลมตวบงชนำ� เสนอเหตปจจยททำ�ใหสถ�นศกษ�ไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พในตวบงชต�ง ๆ

ขอเสนอแนะ สำ�คญและกำ�หนดระยะเวล�ทจะทำ�ใหสถ�นศกษ�พฒน�สม�ตรฐ�นในแตละตวบงช

ก�รเขยนเหตปจจยททำ�ใหสถ�นศกษ�ไดคณภ�พในระดบดม�ก ด พอใช ตองปรบปรง หรอตองปรบปรง

เรงดวน เปนก�รนำ�เสนอขอมลทสะทอนส�เหตของปญห�และเงอนไขคว�มสำ�เรจของก�รจดก�รศกษ� ซงแสดง

ทงผลและเหตปจจยอนเนองจ�กกลไกและบรบทของสถ�นศกษ�ทนำ�ไปสคว�มสำ�เรจหรอปญห�ของสถ�นศกษ�

ก�รเขยนขอเสนอแนะเพอก�รพฒน� เปนก�รเขยนอธบ�ยแนวปฏบตหรอท�งเลอกใหสถ�นศกษ�

ปรบปรงพฒน�และแกไขปญห� โดยคดสรรขอเสนอแนะทมคว�มจำ�เปนตองเรงรดพฒน�สถ�นศกษ�ไมเกน ๓ ขอ

ในแตละตวบงชทนำ�สก�รปฏบตไดไมเกนศกยภ�พของสถ�นศกษ�

๔)สรปผลการประเมนคณภาพภายนอก

๔.๑) นำ�เสนอผลก�รประเมนของสถ�นศกษ�โดยระบว�ผลก�รจดก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�ไดรบ

ก�รรบรองหรอไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�นคณภ�พ

๔.๒) ก�รวเคร�ะหสถ�นศกษ�จ�กผลก�รประเมนเปนก�รอภปร�ยผลก�รประเมนสถ�นศกษ�

เพอสะทอนจดเดน จดทควรพฒน� โอก�สและอปสรรคของสถ�นศกษ� เปนขอสรปใหสถ�นศกษ�พฒน�ตนเอง

รวมทงเปนประโยชนตอหนวยง�นตนสงกดทจะนำ�ผลไปใชเพอว�งแผนและกำ�หนดนโยบ�ยก�รพฒน�สถ�นศกษ�

ตอไป

(๑) จดเดน เปนก�รนำ�ขอมลผลก�รประเมนของตวบงชทมระดบคณภ�พดขนไป ม�อธบ�ยปจจย

ภ�ยในทเปนคว�มสำ�เรจของง�นและกระบวนก�รทสถ�นศกษ�ปฏบต รวมถงนวตกรรมทเปนเลศของสถ�นศกษ�

ซงนำ�ม�ใชในก�รพฒน�องคกรและดำ�รงไวเพอก�รเสรมสร�งคว�มเขมแขงของสถ�นศกษ�

(๒) จดทควรพฒน� เปนก�รนำ�ขอมลผลก�รประเมนของตวบงชทมระดบคณภ�พตำ�กว�ระดบด

ม�อธบ�ยปจจยภ�ยในทเปนจดดอยทสถ�นศกษ�ตองปรบปรงใหดขน

(๓) โอก�ส เปนก�รนำ�ปจจยภ�ยนอกทสนบสนน ทำ�ใหผลก�รประเมนไดม�ตรฐ�น ม�อธบ�ย

วเคร�ะหปจจยภ�ยนอกองคกรทสงผลกระทบในด�นดทงท�งตรงและท�งออมตอก�รดำ�เนนง�นของสถ�นศกษ�

(๔) อปสรรค เปนก�รวเคร�ะหเหตปจจยททำ�ใหผลก�รประเมนไมไดม�ตรฐ�น ม�อธบ�ยปจจย

32

ภ�ยนอกทมผลกระทบอนกอใหเกดคว�มเสยห�ยตอสถ�นศกษ�ทงท�งตรงและท�งออม สถ�นศกษ�จำ�เปนตอง

หลกเลยงหรอปรบสภ�พใหแขงแกรงพรอมจะเผชญแรงกระทบดงกล�วได

๔.๓) ก�รใหขอเสนอแนะเพอพฒน�คณภ�พสถ�นศกษ� ตองเชอมโยงกบผลก�รประเมน ไดแก

ก�รวเคร�ะหจดเดน จดทควรพฒน� โอก�ส และอปสรรค ซงก�รวเคร�ะหจดทควรพฒน�และอปสรรคของสถ�น

ศกษ�จะทำ�ใหผประเมนภ�ยนอกทร�บขอควรพฒน�และขอจำ�กดของก�รพฒน�สถ�นศกษ� ส�ม�รถใหขอเสนอแนะ

ทสถ�นศกษ�นำ�ไปปฏบตไดจรง สวนก�รวเคร�ะหจดเดนกบโอก�ส ส�ม�รถชทศท�งก�รพฒน�คณภ�พและม�ตรฐ�น

ของสถ�นศกษ�ทเนนขอดต�มสภ�พจรง พรอมทงปจจยภ�ยนอกทสงเสรมผลกดนสถ�นศกษ�ต�มแนวท�งของ

จดเดนของสถ�นศกษ�ได ดงรปท ๒

รปท๒ คว�มเชอมโยงของก�รวเคร�ะหผลก�รประเมนกบก�รเขยนขอเสนอแนะ

เพอพฒน�สถ�นศกษ�และทศท�งก�รพฒน�คณภ�พและม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ�

๕)ภาคผนวก

เปนสวนของร�ยง�นผลก�รประเมนทแสดงขอมลหลกฐ�นทใชในก�รประเมน ควรแจกแจงใหทร�บว�

ไดใชขอมลใดประกอบก�รพจ�รณ� เพอทำ�ใหเชอมนว�ร�ยง�นก�รประเมนมคณภ�พและส�ม�รถตรวจสอบได

๔.๓แนวทางการใหขอเสนอแนะ

ก�รใหขอเสนอแนะถอเปนหวใจสำ�คญของก�รประเมนโดยเฉพ�ะสถ�นศกษ�ทไมไดรบก�รรบรอง เพร�ะ

จะเปนแนวปฏบต/ท�งเลอกใหสถ�นศกษ�ตลอดจนหนวยง�นทเกยวของมก�รปรบปรงพฒน�และแกไขปญห�ท

นำ�ส ก�รปฏบตไดไมเกนศกยภ�พของสถ�นศกษ�และหนวยง�นทเกยวของ ซงผ ประเมนภ�ยนอกตองให

ขอเสนอแนะดงน

จดเดน

อปสรรค โอก�ส

จดทควรพฒน�ขอเสนอแนะ

เพอพฒน�สถ�นศกษ�

ทศท�งก�รพฒน�คณภ�พและ

ม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ�

33

๔.๓.๑ แนวทางการใหขอเสนอแนะตอสถานศกษา

ขอเสนอแนะสำ�คญทมคว�มจำ�เปนตองเรงรดและพฒน�สถ�นศกษ�สม�ตรฐ�น โดยตองระบ

ใหชดเจนว�ดำ�เนนก�รโดยใคร อย�งไร ภ�ยในระยะเวล�เท�ใด เปนขอเสนอแนะทนำ�ไปสก�รปฏบตไดไมเกนศกยภ�พ

ของสถ�นศกษ� ทงนจะตองอธบ�ยแนวปฏบตหรอท�งเลอก เพอใหสถ�นศกษ�ปรบปรงหรอพฒน�และแกไขปญห�

อย�งเหม�ะสม โดยพจ�รณ�ปญห�จ�กจดทควรพฒน� พรอมทงวเคร�ะหปจจยภ�ยนอกทเปนอปสรรคตอก�รดำ�เนน

ก�รสถ�นศกษ� เพอเสนอแนะใหสถ�นศกษ�ดำ�เนนก�รพฒน�ทไมเกนกว�ศกยภ�พ บทบ�ท อำ�น�จ และหน�ท

ทสถ�นศกษ�พงปฏบต

๔.๓.๒แนวทางการใหขอเสนอแนะตอหนวยงานตนสงกด

แนวท�งก�รใหขอเสนอแนะตอหนวยง�นตนสงกดมหลกก�รสำ�คญเชนเดยวกบก�รให

ขอเสนอแนะตอสถ�นศกษ� คอ มคว�มเปนไปไดในก�รปฏบต โดยมประเดนทพงพจ�รณ�เกยวกบก�รให

ขอเสนอแนะทมคว�มเปนไปไดในก�รปฏบต ๒ ประก�ร คอ ๑) ขอเสนอแนะตองมคว�มเหม�ะสมกบบทบ�ทและ

อำ�น�จหน�ททพงปฏบตได และ ๒) ขอเสนอแนะตองมคว�มเหม�ะสมกบศกยภ�พและทรพย�กรทมอย

ก�รใหขอเสนอแนะตอหนวยง�นตนสงกดซงเปนหนวยง�นระดบนโยบ�ยและมคว�ม

รบผดชอบในภ�พรวมนน ทศท�งก�รใหขอเสนอแนะโดยสวนใหญเปนเรองของก�รกำ�หนดนโยบ�ย ก�รว�งแผน

ก�รกำ�หนดเป�หม�ย ก�รจดสรรงบประม�ณ ก�รสงเสรมสนบสนน ก�รกำ�กบตดต�มและคว�มรวมมอ อย�งไรกด

ผใหขอเสนอแนะตองพจ�รณ�ถงองคประกอบทมคว�มเกยวของในเรองนน ๆ เพมเตมอย�งละเอยดถถวนดวย จงจะถอ

เปนก�รใหขอเสนอแนะทมคว�มสมบรณและมคว�มเปนไปไดในก�รปฏบตทมประสทธภ�พและเหม�ะสมกบชวงเวล�

ทงน มหลกคดในก�รใหขอเสนอแนะทพงพจ�รณ�เพมเตมดงน

๑) ดานความเปนเอกภาพ ในกรณทขอเสนอแนะตอหนวยง�นหนง ๆ มคว�มเกยวของ

เชอมโยงกบหนวยง�นอน คว�มคลองตวหรอคว�มเปนไปไดในก�รปฏบตไดอย�งรวดเรว ทนเวล� ยอมมนอยลง

๒) ดานระยะเวลาโดยปกตก�รใหขอเสนอแนะจะเปนขอประเดนก�รดำ�เนนง�นทจะเกดขน

ในอน�คต เชน ขอเสนอแนะเรงดวน ขอเสนอแนะระยะสน ขอเสนอแนะระยะย�ว ขอเสนอแนะและทศท�งก�ร

พฒน�ในอน�คต ซงแมจะพย�ย�มสอถงกรอบระยะเวล� แตคว�มเข�ใจทชดเจนของผรบขอเสนอแนะอ�จมคว�ม

แตกต�งกนหรออ�จสงผลตอแรงจงใจในก�รนำ�ขอเสนอแนะไปสก�รปฏบตได ดงนน ก�รใหขอเสนอแนะจงควร

กำ�หนดหรอชใหเหนกรอบระยะเวล�ในก�รพฒน�คณภ�พสถ�นศกษ�ใหชดเจน

นอกจ�กน ในมมมองด�นก�รบรห�รจดก�รถอว�สถ�นศกษ�เปนองคกร ๆ หนง ดงนน

ในก�รใหขอเสนอแนะตอสถ�นศกษ�ควรคำ�นงถงมมมองในด�นก�รพฒน�องคกร เพอชวยใหขอเสนอแนะมทศท�ง

ในก�รพฒน�สถ�นศกษ�ทชดเจน โดยมทศท�งทพงพจ�รณ�ดงตอไปน

๑) ก�รลดขนตอน เวล� ในก�รปฏบตง�น

๒) ก�รปรบปรงวธก�รปฏบตง�น ก�รใชง�นอปกรณต�ง ๆ

34

๓) ก�รปรบปรงคณภ�พของง�นบรก�ร

๔) ก�รประหยดกำ�ลงคน วสด และค�ใชจ�ยต�ง ๆ

๕) ก�รบรห�รจดก�รแนวใหม

๖) ก�รเพมขดคว�มส�ม�รถท�งก�รดำ�เนนง�น

๗) ก�รปรบปรงสภ�พก�รทำ�ง�น สงแวดลอม

๘) ก�รสร�งหรอปรบปรงวฒนธรรมองคกร

๙) ก�รดำ�เนนง�นทเปนประโยชนตอสวนง�นต�ง ๆ ภ�ยในองคกร

๔.๓.๓ แนวทางการใหขอเสนอแนะตอสมศ.

สมศ. มพนธกจหลกในก�รพฒน�ระบบ หลกเกณฑและวธก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

ซงตองมก�รดำ�เนนก�รศกษ�วจย วเคร�ะห และสงเคร�ะหผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกและผลก�รดำ�เนนง�น

ในด�นต�ง ๆ อย�งตอเนอง เพอชวยในก�รตดสนใจและพฒน�ระบบก�รดำ�เนนง�น อย�งไรกด ในก�รกำ�หนดให

คณะผประเมนภ�ยนอกซงเปนหนวยปฏบตในก�รลงพนทตรวจเยยมสถ�นศกษ�ชวยสะทอนมมมอง และขอมล

จ�กก�รปฏบตง�นและผลก�รปฏบตง�น ยอมชวยให สมศ. มขอมลประกอบก�รพจ�รณ�ตดสนใจในก�รพฒน�ระบบ

ก�รดำ�เนนง�นทมคว�มสมบรณยงขน โดยเป�หม�ยสำ�คญในก�รเสนอแนะของคณะผประเมนภ�ยนอกทมตอ สมศ.

เพอนำ�ม�ใชในก�รพฒน�ระบบก�รทำ�ง�นม ๓ ประก�รคอ

๑) ม�ตรฐ�นทใชในก�รประเมนคณภ�พสถ�นศกษ�

๒) ม�ตรฐ�นก�รจดก�รประเมน

๓) ม�ตรฐ�นของผประเมนภ�ยนอก

35

36

ในก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มระดบอดมศกษ� ไดมก�รกำ�หนดก�รพจ�รณ�ใหก�รรบรอง

ม�ตรฐ�นสถ�นศกษ�แบงออกเปน ๒ แนวท�ง คอ ก�รรบรองม�ตรฐ�นสถ�นศกษ� และก�รรบรองก�รจดก�รศกษ�

นอกสถ�นทตง โดยมหลกเกณฑก�รพจ�รณ� ดงน

๕.๑ระดบคณภาพของสถานศกษา

ค�คะแนนเฉลยของกลมตวบงชหรอในภ�พรวม ส�ม�รถแปลคว�มหม�ยของระดบคณภ�พ ดงน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

๔.๕๑ - ๕.๐๐ ดม�ก

๓.๕๑ - ๔.๕๐ ด

๒.๕๑ - ๓.๕๐ พอใช

๑.๕๑ - ๒.๕๐ ตองปรบปรง

๐.๐๐ - ๑.๕๐ ตองปรบปรงเรงดวน

๕.๒การรบรองมาตรฐานสถานศกษา

ก�รรบรองม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ�ระดบอดมศกษ�จะพจ�รณ�ขอมลจ�กก�รประเมนตวบงชทเชอมโยง

ไปสก�รรบรองม�ตรฐ�นของสถ�นศกษ� ดงน

๕.๒.๑การประเมนระดบตวบงช

ตวบงชแตละตวจะมคะแนนตำ�สดคอ ๐ และสงสดคอ ๕ ใชผลประเมนของคะแนนกรรมก�ร

ม�พจ�รณ�ร�ยตวบงช

37

๕.๒.๒การประเมนกลมตวบงช

สมศ. กำ�หนดเกณฑไว ๒ ขอ คอ

๑) คะแนนเฉลยของตวบงชท ๑ – ๑๑ มค�ตงแต ๓.๕๑ ขนไป และ

๒) คะแนนเฉลยของตวบงชทกตวรวมกนมค�ตงแต ๓.๕๑ ขนไป

โดยใชทศนยม ๒ ตำ�แหนง ห�กทศนยมตำ�แหนงทส�มมค�ตงแต ๐.๐๐๕ ใหปดขน มฉะนนใหปดทง

๕.๒.๓ การรบรองมาตรฐานระดบคณะ/เทยบเทา

ใชเกณฑ ๒ ขอ ใน ๕.๒.๒ และแปลคว�มหม�ยต�มขอ ๕.๑

๕.๒.๔ การรบรองมาตรฐานคณภาพในระดบสถาบน

สถ�บนจะไดก�รรบรองเมอ

๑) ผลประเมนระดบสถ�บนไดคะแนนเฉลยเปนไปต�มเกณฑ ๒ ขอ ในขอ ๕.๒.๒ และ

๒) คะแนนผลก�รประเมนระดบคณะหรอหนวยง�นเทยบเท�เปนไปต�มเงอนไขดงน

(๒.๑) สถ�บนทมจำ�นวน ๑-๓ คณะ ทกคณะตองเปนไปต�มเกณฑม�ตรฐ�น

(๒.๒) สถ�บนทมจำ�นวน ๔-๙ คณะ มคณะทมผลก�รประเมนคณภ�พในระดบพอใชได

เพยง ๑ คณะเท�นน

(๒.๓) สถ�บนทมคณะ หรอหนวยง�นเทยบเท�จำ�นวนตงแต ๑๐ คณะขนไป มคณะเปนไป

ต�มเกณฑม�ตรฐ�นตงแตรอยละ ๙๐ ของจำ�นวนคณะทงหมด

หมายเหต หากสถาบนไดรบการรบรองมาตรฐานแตมคณะทไมไดรบการรบรองมาตรฐานตามเกณฑขางตน ใหเปนการ

รบรองมาตรฐานสถาบนแบบมเงอนไข

๕.๒.๕ การรบรองการจดการศกษานอกสถานทตง

ก�รรบรองก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตงมแนวท�งดำ�เนนก�ร ดงน

๑) ดำ�เนนก�รประเมนก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตงต�มทสถ�บนแจงและปร�กฏร�ยชอ

ในฐ�นขอมลของสำ�นกง�นคณะกรรมก�รก�รอดมศกษ� (สกอ.) เท�นนทงน สมศ. จะประเมนก�รจดก�รศกษ�

นอกสถ�นทตงจ�ก ๑๘ ตวบงชท สมศ. กำ�หนด

๒) ถ�ผลก�รประเมนก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตงไมผ�นเกณฑของ สกอ. สมศ. จะไมรบรอง

ในระดบสถ�บน ห�กสถ�บนก�รศกษ�พฒน�จนผ�นเกณฑของ สกอ. แลว สมศ. จงจะทำ�ก�รประเมนก�รจดก�ร

ศกษ�นอกสถ�นทตง

๓) ห�กก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตงเปนสวนหนงของคณะจะประเมนรวมกบคณะ ห�กมใช

จะนบเปนหนวยง�นเทยบเท�คณะ

38

๔) ห�กก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตงไมไดเปนสวนหนงของคณะ สมศ. จะประเมนโดยถอเปน

หนวยง�นเทยบเท�คณะ

๕) ถ�พบหลกฐ�นภ�ยหลงว�สถ�บนก�รศกษ�มก�รจดก�รศกษ�นอกสถ�นทตง นอกเหนอจ�กท

สถ�บนแจง สกอ. นน จะประก�ศไมรบรองทงสถ�บน กรณ สมศ. ใหก�รรบรองไปแลวจะดำ�เนนก�รถอนก�รรบรอง

๕.๓เงอนไขและกรอบระยะเวลาในการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

๑) ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘) กำ�หนดเสรจสนภ�ยในวนท ๓๐ กนย�ยน

๒๕๕๘ สำ�หรบสถ�นศกษ�ทตองไดรบก�รประเมนใหมต�มขอ ๔๐ ของกฎกระทรวงว�ดวยระบบหลกเกณฑและ

วธก�รประกนคณภ�พ พ.ศ. ๒๕๕๓ ตองดำ�เนนก�รใหแลวเสรจภ�ยในวนท ๓๐ กนย�ยน พ.ศ. ๒๕๕๘ เท�นน

ห�กมไดดำ�เนนก�รดงกล�ว ให สมศ. ร�ยง�นตอคณะกรรมก�รก�รศกษ�ขนพนฐ�น คณะกรรมก�รก�รอ�ชวศกษ�

หรอคณะกรรมก�รก�รอดมศกษ� หรอหนวยง�นตนสงกด แลวแตกรณเพอพจ�รณ�สงก�รตอไป

๒) กรณสถ�นศกษ�ไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�น และ/หรอรบรองแบบมเงอนไข ใหสถ�นศกษ�ปรบปรง

แกไขโดยจดทำ�แผนพฒน�คณภ�พสงใหตนสงกด (พรอมสำ�เน�แจงม�ยง สมศ.) เพอพจ�รณ�อนมตภ�ยใน

ส�มสบวนนบตงแตวนทไดรบแจงผลก�รประเมน โดยกำ�หนดระยะเวล�ใหตนสงกดส�ม�รถทกทวงแผนพฒน�นน

ภ�ยในส�มสบวน ห�กไมมก�รทกทวง สถ�นศกษ�ส�ม�รถขอรบก�รประเมนซำ�ไดภ�ยในสองป นบตงแตวนท

สถ�นศกษ�สงแผนพฒน�ไปยงตนสงกดและ สมศ. ห�กสถ�นศกษ�มไดดำ�เนนก�รดงกล�ว สมศ. จะไมทำ�ก�ร

ประเมนซำ�สำ�หรบสถ�นศกษ�นน และจะร�ยง�นตอคณะกรรมก�รก�รศกษ�ขนพนฐ�น คณะกรรมก�รก�รอ�ชวศกษ�

หรอคณะกรรมก�รก�รอดมศกษ� หรอหนวยง�นตนสงกด แลวแตกรณ เพอพจ�รณ�ดำ�เนนก�รต�มคว�มเหม�ะสม

ตอไป

๓) กรณสถ�นศกษ�ไมไดรบก�รรบรองม�ตรฐ�น และ/หรอรบรองแบบมเงอนไข และไดรบพจ�รณ�

ประเมนซำ� จะดำ�เนนก�รใน ๒ แนวท�ง ดงน

(๓.๑) กรณสถ�นศกษ�ทไมผ�นเกณฑม�ตรฐ�นในตวบงชหรอประเดนก�รพจ�รณ�เชงปรม�ณ

ใหสถ�นศกษ�จดสงเอกส�ร หลกฐ�นทผ�นก�รรบรองโดยหนวยง�นตนสงกดม�ยง สมศ. เพอพจ�รณ�

ปรบผลก�รประเมน โดย สมศ. จะไมลงพนทเพอเกบขอมลกได

(๓.๒) กรณสถ�นศกษ�ทไมผ�นเกณฑม�ตรฐ�นในตวบงชหรอประเดนก�รพจ�รณ�เชงคณภ�พ

สมศ. จะลงพนทเพอเกบขอมล เพอตรวจสอบกอนก�รพจ�รณ�ปรบผลก�รประเมน ทงน ก�รปรบเปลยน

ผลก�รประเมนจะตองเปนไปต�มขนตอน ระเบยบ ขอบงคบ หรอประก�ศท สมศ. หรอคณะกรรมก�รบรห�ร สมศ.

กำ�หนด

39

40

ภาคผนวกก

พระราชกฤษฎกาจดตงสำานกงานรบรองมาตรฐาน

และประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)พ.ศ.๒๕๔๓

หมวด๑

การจดตงวตถประสงคและอำานาจหนาท

มาตรา๕ ใหจดตงองคก�รมห�ชนขนเรยกว� “สำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ�

(องคก�รมห�ชน)” เรยกโดยยอว� “สมศ.”

มาตรา๖ ใหสำ�นกง�นมทตงของสำ�นกง�นแหงใหญอยในกรงเทพมห�นครหรอจงหวดใกลเคยง

มาตรา๗ ใหสำ�นกง�นมวตถประสงคเพอพฒน�เกณฑและวธก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก และทำ�ก�ร

ประเมนผลก�รจดก�รศกษ�เพอใหมก�รตรวจสอบคณภ�พของสถ�นศกษ� โดยคำ�นงถงคว�มมงหม�ย หลกก�ร และ

แนวก�รจดก�รศกษ�ในแตละระดบต�มทกำ�หนดไวในกฎหม�ยว�ดวยก�รศกษ�แหงช�ต

มาตรา๘ เพอใหบรรลวตถประสงคต�มม�ตร� ๗ ใหสำ�นกง�นมอำ�น�จหน�ทหลก ดงน

(๑) พฒน�ระบบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก กำ�หนดกรอบแนวท�ง และวธก�รประเมน

คณภ�พภ�ยนอกทมประสทธภ�พและสอดคลองกบระบบก�รประกนคณภ�พของสถ�นศกษ�และหนวยง�น

ตนสงกด

(๒) พฒน�ม�ตรฐ�นและเกณฑสำ�หรบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

(๓) ใหก�รรบรองผประเมนภ�ยนอก

(๔) กำ�กบดแลและกำ�หนดม�ตรฐ�นก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกทดำ�เนนก�รโดยผประเมน

ภ�ยนอกรวมทงใหก�รรบรองม�ตรฐ�น ทงน ในกรณจำ�เปนหรอเพอประโยชนในก�รศกษ�วจยเพอพฒน�ระบบ

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก สำ�นกง�นอ�จดำ�เนนก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกเองกได

(๕) พฒน�และฝกอบรมผประเมนภ�ยนอก จดทำ�หลกสตรก�รฝกอบรม และสนบสนน

ใหองคกรเอกชนองคกรวช�ชพหรอวช�ก�รเข�ม�มสวนรวมในก�รฝกอบรมผประเมนภ�ยนอกอย�งมประสทธภ�พ

(๖) เสนอร�ยง�นก�รประเมนคณภ�พและม�ตรฐ�นก�รศกษ�ประจำ�ปตอคณะรฐมนตร

รฐมนตรว�ก�รกระทรวงก�รศกษ� ศ�สน� และวฒนธรรม และสำ�นกงบประม�ณ เพอประกอบก�รพจ�รณ�

ในก�รกำ�หนดนโยบ�ยท�งก�รศกษ� และก�รจดสรรงบประม�ณเพอก�รศกษ� รวมทงเผยแพรร�ยง�นดงกล�วตอ

หนวยง�นทเกยวของและส�ธ�รณชน

41

มาตรา๙ นอกจ�กอำ�น�จหน�ทต�มม�ตร� ๘ ใหสำ�นกง�นมอำ�น�จกระทำ�กจก�รต�ง ๆ ภ�ยใน

ขอบแหงวตถประสงคดงตอไปนดวย

(๑) ถอกรรมสทธ มสทธครอบครอง และมทรพยสทธต�ง ๆ

(๒) กอตงสทธ หรอทำ�นตกรรมใด ๆ เกยวกบทรพยสน

(๓) ทำ�คว�มตกลงและรวมมอกบองคก�รหรอหนวยง�นในประเทศหรอต�งประเทศ หรอองคกร

ปกครองสวนทองถนในกจก�รทเกยวกบก�รดำ�เนนก�รต�มวตถประสงคของสำ�นกง�น

(๔) จดใหมและใหทนเพอสนบสนนก�รพฒน�ก�รประเมนคณภ�พก�รศกษ�

(๕) เรยกเกบค�ธรรมเนยม ค�บำ�รง ค�ตอบแทน หรอค�บรก�รในก�รดำ�เนนกจก�รของ

สำ�นกง�น

(๖) มอบใหบคคลทำ�กจก�รทอยภ�ยในอำ�น�จหน�ทของสำ�นกง�น

(๗) ใหประก�ศนยบตร หนงสอรบรอง และเครองหม�ยวทยฐ�นะในกจกรรมทเปนไปต�ม

วตถประสงคและอำ�น�จหน�ทของสำ�นกง�น

(๘) กระทำ�ก�รอนใดทจำ�เปนหรอตอเนองเพอใหบรรลวตถประสงคของสำ�นกง�น และต�มท

คณะกรรมก�รมอบหม�ย

42

ภาคผนวกข

กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาพ.ศ.๒๕๕๓

หมวด๓

การประกนคณภาพภายนอก

ขอ๓๗ก�รประกนคณภ�พภ�ยนอกใหคำ�นงถงจดมงหม�ยและหลกก�รดงตอไปน

(๑) เพอใหมก�รพฒน�คณภ�พก�รศกษ�

(๒) ยดหลกคว�มเทยงตรง เปนธรรม และโปรงใสมหลกฐ�นขอมลต�มสภ�พคว�มจรงและ

คว�มรบผดชอบทตรวจสอบได

(๓) สร�งคว�มสมดลระหว�งเสรภ�พท�งก�รศกษ�กบจดมงหม�ยและหลกก�รศกษ�ของช�ต

โดยใหมเอกภ�พเชงนโยบ�ย ซงสถ�นศกษ�ส�ม�รถกำ�หนดเป�หม�ยเฉพ�ะและพฒน�คณภ�พก�รศกษ�ใหเตมต�ม

ศกยภ�พของสถ�นศกษ�และผเรยน

(๔) สงเสรม สนบสนน และรวมมอกบสถ�นศกษ�ในก�รพฒน�ระบบก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

ของสถ�นศกษ�

(๕) สงเสรมก�รมสวนรวมในก�รประเมนคณภ�พ และพฒน�ก�รจดก�รศกษ�ของรฐ เอกชน

องคกรปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว องคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวช�ชพ สถ�บนศ�สน�

สถ�นประกอบก�รและสถ�บนสงคมอน

(๖) คว�มเปนอสระเสรภ�พท�งวช�ก�ร เอกลกษณ ปรชญ� ปณธ�น วสยทศน พนธกจ และ

เป�หม�ยของสถ�นศกษ�

ขอ๓๘ในก�รประกนคณภ�พภ�ยนอกใหสำ�นกง�นทำ�ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกสถ�นศกษ�แตละแหง

ต�มม�ตรฐ�นก�รศกษ�ของช�ตและครอบคลมหลกเกณฑในเรองดงตอไปน

(๑) ม�ตรฐ�นทว�ดวยผลก�รจดก�รศกษ�ในแตละระดบและประเภทก�รศกษ�

(๒) ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รบรห�รจดก�รศกษ�

(๓) ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รจดก�รเรยนก�รสอนทเนนผเรยนเปนสำ�คญ

(๔) ม�ตรฐ�นทว�ดวยก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

ในกรณทมคว�มจำ�เปนตองทำ�ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกจ�กม�ตรฐ�นอนเพมเตมจ�กม�ตรฐ�น

ทกำ�หนดในวรรคหนง ใหสำ�นกง�นประก�ศกำ�หนดม�ตรฐ�นอนไดโดยใชคว�มเหนชอบของรฐมนตร

43

ขอ๓๙วธก�รในก�รประกนคณภ�พภ�ยนอกใหเปนไปต�มระเบยบทสำ�นกง�นกำ�หนด

ขอ๔๐ ในกรณทผลก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกแสดงว�ผลก�รจดก�รศกษ�ของสถ�นศกษ�ใดไมผ�น

เกณฑม�ตรฐ�น ใหสำ�นกง�นแจงเปนหนงสอพรอมแสดงเหตผลทไมผ�นเกณฑม�ตรฐ�นแกหนวยง�นตนสงกดและ

สถ�นศกษ�นน และใหสถ�นศกษ�นนปรบปรงแกไขโดยจดแผนพฒน�คณภ�พและดำ�เนนก�รต�มแผน เพอขอรบ

ก�รประเมนใหมภ�ยในสองปนบแตวนไดรบแจงผลก�รประเมนครงแรก

ใหสถ�นศกษ�เสนอแผนพฒน�คณภ�พตอสำ�นกง�นเพอพจ�รณ�อนมตภ�ยในส�มสบวนนบแต

วนทไดรบแจงผลก�รประเมนต�มวรรคหนง

ขอ๔๑ ในกรณทสถ�นศกษ�ไมดำ�เนนก�รปรบปรงแกไขภ�ยในกำ�หนดเวล�ต�มขอ ๔๐ ใหสำ�นกง�น

ร�ยง�นตอคณะกรรมก�รก�รศกษ�ขนพนฐ�น คณะกรรมก�รก�รอ�ชวศกษ� หรอคณะกรรมก�รก�รอดมศกษ� หรอ

หนวยง�นตนสงกดอนแลวแตกรณ เพอพจ�รณ�สงก�รตอไป

44

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

ประกอบดวย

๙องคประกอบ

๒๓ตวบงช

ประกอบดวย

๓กลมตวบงช๖ดาน๑๘ตวบงช

๑.๑ กระบวนก�รพฒน�แผน ปก�รศกษ� - - ๑๖. ผลก�รพฒน�ใหบรรลต�มปรชญ� ปณธ�น

พนธกจ และวตถประสงคของก�รจดตง

สถ�บน

๑๗. ผลก�รพฒน�ต�มจดเนนและจดเดนทสงผล

สะทอนเปนเอกลกษณของสถ�บน

ปก�รศกษ�

๒.๑ ระบบและกลไกก�รพฒน�

และบรห�รหลกสตร

ปก�รศกษ� ๑๕. ระดบคว�มสำ�เรจของ

ก�รพฒน�และปรบปรง

กระบวนก�รทสร�งคณค�

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

- -

๒.๒ อ�จ�รยประจำ�ทมคณวฒ

ปรญญ�เอก

ปก�รศกษ� - - - -

๒.๓ อ�จ�รยประจำ�ทดำ�รง

ตำ�แหนงท�งวช�ก�ร

ปก�รศกษ� - - - -

ภาคผนวกค

ตารางเปรยบเทยบเพอแสดงความเชอมโยงการประกนคณภาพการศกษา

45

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

๒.๔ ระบบก�รพฒน�

คณ�จ�รยและบคล�กร

ส�ยสนบสนน

ปก�รศกษ� ๑๓. ระดบคว�มสำ�เรจของแผน

พฒน�บคล�กร ก�รจดก�ร

คว�มร เพอพฒน�บคล�กร

และก�รปฏบตต�มจรรย�บรรณ

วช�ชพคณ�จ�รยของสถ�บน

อดมศกษ�

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

๑๔. ก�รพฒน�คณ�จ�รย ปก�รศกษ�

๒.๕ หองสมด อปกรณก�ร

ศกษ�และสภ�พแวดลอม

ก�รเรยนร

ปก�รศกษ� - - - -

๒.๖ ระบบและกลไกก�ร

จดก�รเรยนก�รสอน

ปก�รศกษ� ๑๑. ระดบคว�มสำ�เรจในก�รให

คว�มสำ�คญกบผรบบรก�รและ

ก�รเปดโอก�สใหประช�ชน

แสดงคว�มคดเหนและรวม

ตดต�มตรวจสอบผลก�รปฏบต

ร�ชก�ร

๑๔. ประสทธภ�พของก�รสอนท

เนนผเรยนเปนสำ�คญ

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

- -

46

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

๒.๗ ระบบและกลไกก�ร

พฒน�สมฤทธผลก�ร

เรยนต�มคณลกษณะ

ของบณฑต

ปก�รศกษ� ๔.๑.๑รอยละของบณฑตระดบ

ปรญญ�ตรทไดง�นทำ�หรอ

ประกอบอ�ชพอสระภ�ยใน

ระยะเวล� ๑ ป

๔.๑.๒ รอยละของบทคว�ม

วทย�นพนธปรญญ�โทหรอเอก

ทตพมพเผยแพรทงในระดบ

ช�ตหรอน�น�ช�ตตอจำ�นวน

วทย�นพนธปรญญ�โทหรอเอก

๔.๑.๓ รอยละของนกศกษ�ทสอบ

ผ�นเกณฑก�รทดสอบคว�มร

คว�มส�ม�รถด�นภ�ษ�

ต�งประเทศ

๖.๑ รอยละของระดบคว�มพงพอใจ

ตอบณฑตของผใชบณฑต

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

ใชผลก�รประเมน

จ�กสำ�นกง�นสถต

แหงช�ต

๑. บณฑตปรญญ�ตรทไดง�นทำ�หรอประกอบ

อ�ชพอสระภ�ยใน ๑ ป

๒. คณภ�พของบณฑตปรญญ�ตร โทและเอก

ต�มกรอบม�ตรฐ�นคณวฒอดมศกษ�แหงช�ต

๓. ผลง�นของผสำ�เรจก�รศกษ�ระดบปรญญ�โท

ทไดรบก�รตพมพหรอเผยแพร

๔. ผลง�นของผสำ�เรจก�รศกษ�ระดบ

ปรญญ�เอกทไดรบก�รตพมพหรอ

เผยแพร

ปก�รศกษ�

ปปฏทน

ปปฏทน

ปก�รศกษ�

๒.๘ ระดบคว�มสำ�เรจของ

ก�รเสรมสร�งคณธรรม

จรยธรรมทจดใหนกศกษ�

ปก�รศกษ� - - - -

๓.๑ ระบบและกลไกก�รให

คำ�ปรกษ�และบรก�รด�น

ขอมลข�วส�ร

ปก�รศกษ� - - - -

๓.๒ ระบบและกลไกก�ร

สงเสรมกจกรรมนกศกษ�

ปก�รศกษ� - - - -

47

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

๔.๑ ระบบและกลไกก�ร

พฒน�ง�นวจยหรอง�น

สร�งสรรค

ปก�รศกษ� - - - -

๔.๒ ระบบและกลไกก�ร

จดก�รคว�มรจ�ก

ง�นวจยหรอ

ง�นสร�งสรรค

ปก�รศกษ� ๓.๒ จำ�นวนผลง�นวจยหรอง�น

สร�งสรรคทไดรบก�รจด

ทะเบยนสทธบตรหรอ

อนสทธบตร

๔.๒.๑ รอยละของง�นวจยหรอง�น

สร�งสรรคทตพมพเผยแพรใน

ระดบช�ตหรอระดบน�น�ช�ต

ตออ�จ�รยประจำ�และ/หรอ

นกวจยประจำ�

๔.๒.๒ รอยละของง�นวจยหรอง�น

สร�งสรรคทนำ�ม�ใชอนกอให

เกดประโยชนอย�งชดเจน

ตออ�จ�รยประจำ�และ/หรอ

นกวจยประจำ�

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

๕. ง�นวจยหรอง�นสร�งสรรคทไดรบก�รตพมพ

หรอเผยแพร

๖. ง�นวจยทนำ�ไปใชประโยชน

๗. ผลง�นวช�ก�รทไดรบก�รรบรองคณภ�พ

ปปฏทน

๔.๓ เงนสนบสนนง�นวจย

และง�นสร�งสรรคตอ

จำ�นวนอ�จ�รยประจำ�

และนกวจย

ปงบประม�ณ

ปก�รศกษ�

ปปฏทน

- - - -

48

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

๕.๑ ระบบและกลไกก�ร

บรก�รท�งวช�ก�รแก

สงคม

ปก�รศกษ� - - ๘. ผลก�รนำ�คว�มรและประสบก�รณจ�กก�ร

ใหบรก�รวช�ก�รม�ใชในก�รพฒน�ก�รเรยน

ก�รสอนและ/หรอก�รวจย

ปก�รศกษ�

๕.๒ กระบวนก�รบรก�รท�ง

วช�ก�รใหเกดประโยชน

ตอสงคม

ปก�รศกษ� - - ๙. ผลก�รเรยนรและเสรมสร�งคว�มเขมแขงของ

ชมชนหรอองคกรภ�ยนอก

๑๘. ผลก�รชนำ�และ/หรอแกปญห�สงคมในด�น

ต�ง ๆ ของสถ�บน

ปก�รศกษ�

๖.๑ ระบบและกลไกก�รทำ�น

บำ�รงศลปวฒนธรรม

ปก�รศกษ� - - ๑๐. ก�รสงเสรมและสนบสนนด�นศลปะและ

วฒนธรรม

๑๑. ก�รพฒน�สนทรยภ�พในมตท�งศลปะและ

วฒนธรรม

ปก�รศกษ�

๗.๑ ภ�วะผนำ�ของสภ�สถ�บน

และผบรห�รทกระดบ

ของสถ�บน

ปก�รศกษ� ๑๐.๑ ระดบคณภ�พของก�รกำ�กบ

ดแลสถ�บนอดมศกษ�ต�ม

หน�ทและบทบ�ทของ

สภ�สถ�บนอดมศกษ�

๑๐.๒ ระดบคณภ�พของก�ร

ถ�ยทอดเป�หม�ยของ

สภ�มห�วทย�ลยสก�รปฏบต

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

๑๒. ก�รปฏบตต�มบทบ�ทหน�ทของสภ�สถ�บน

๑๓. ก�รปฏบตต�มบทบ�ทหน�ทของผบรห�ร

สถ�บน

ปก�รศกษ�

49

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

๗.๒ ก�รพฒน�สถ�บนส

สถ�บนก�รเรยนร

ปก�รศกษ� ๑๓. ระดบคว�มสำ�เรจของแผน

พฒน�บคล�กร ก�รจดก�ร

คว�มร เพอพฒน�บคล�กร

และก�รปฏบตต�ม

จรรย�บรรณวช�ชพ

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

- -

๗.๓ ระบบส�รสนเทศเพอ

ก�รบรห�รและ

ก�รตดสนใจ

ปก�รศกษ� ๑๒. ระดบคว�มสำ�เรจของก�ร

พฒน�ระบบฐ�นขอมล

อดมศกษ�

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

- -

๗.๔ ระบบบรห�รคว�มเสยง ปก�รศกษ� ๑๐.๒ ระดบคณภ�พของก�ร

ถ�ยทอดเป�หม�ยของ

สภ�มห�วทย�ลยสก�รปฏบต

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

- -

๘.๑ ระบบและกลไกก�รเงน

และงบประม�ณ

ปงบประม�ณ

ปปฏทน

ปก�รศกษ�

- - - -

๙.๑ ระบบและกลไกก�ร

ประกนคณภ�พก�ร

ศกษ�ภ�ยใน

ปก�รศกษ� ๗.๑ ระดบคว�มสำ�เรจของก�ร

ประกนคณภ�พภ�ยใน

ใชผลก�รประเมน

จ�กระบบ CHE

QA Online

๑๕. ผลประเมนก�รประกนคณภ�พภ�ยในรบรอง

โดยตนสงกด

ปก�รศกษ�

- - ๖.๒ รอยละของระดบคว�มพงพอใจ

ตอสถ�บนอดมศกษ�ของนสต

นกศกษ�

ใชผลก�รประเมน

จ�กสำ�นกง�นสถต

แหงช�ต

- -

50

การประเมนคณภาพภายใน

(สกอ.)ปทใชในการ

จดเกบขอมล

การประเมนผลการปฏบตราชการ

ตามคำารบรองการปฏบตราชการ

(สำานกงานก.พ.ร.)

แนวทางการ

ประเมน

การประเมนคณภาพภายนอก

(สมศ.)

ปทใชในการ

จดเกบขอมล

- - ๘. รอยละของอตร�ก�รเบกจ�ยเงน

งบประม�ณร�ยจ�ยลงทน/

ภ�พรวม/เงนโครงก�รภ�ยใต

แผนปฏบตก�รไทยเขมแขง

๒๕๕๕

ใชผลก�รประเมน

จ�กกรมบญชกล�ง

- -

- - ๙. ระดบคว�มสำ�เรจของก�รจด

ตนทนตอหนวยผลผลต

ใชผลก�รประเมน

จ�กกรมบญชกล�ง

- -

- - ๑๐. ระดบคว�มสำ�เรจของก�รพฒน�

คณภ�พก�รบรห�รจดก�ร

ภ�ครฐ (PMQA)

ใชผลก�รประเมน

จ�กสำ�นกง�น

ก.พ.ร.

- -

51

ภาคผนวกง

คณะกรรมการบรหารสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)

และคณะกรรมการพฒนาระบบการประเมนคณภาพการศกษา

ระดบอดมศกษาดานการอาชวศกษาและระดบการศกษาขนพนฐาน

คณะกรรมการบรหารสำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)

ดร.ชงชย ห�ญเจนลกษณ ประธ�นกรรมก�ร ศ�สตร�จ�รยพเศษ ดร.มณฑล สงวนเสรมศร กรรมก�ร ศ�สตร�จ�รย ดร.ธระวฒ บณยโสภณ กรรมก�ร ดร.ม�นต บญประเสรฐ กรรมก�ร ดร.อมรวชช น�ครทรรพ กรรมก�ร ดร.สรพร บญญ�นนต กรรมก�ร น�งกอบก�ญจน วฒนวร�งกร กรรมก�ร น�ยสมหม�ย ป�รจฉตต กรรมก�ร น�ยอภช�ต จระวฒ กรรมก�ร น�ยสมศกด ชณหรศม กรรมก�ร ผอำ�นวยก�ร สมศ. (ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน) กรรมก�รและเลข�นก�ร

คณะกรรมการพฒนาระบบการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

ศ�สตร�จ�รยพเศษ ดร.มณฑล สงวนเสรมศร ประธ�นกรรมก�ร รองศ�สตร�จ�รย ดร.จรเดช อสวสด กรรมก�ร ดร.ฉนทวทย สช�ต�นนท กรรมก�ร รองศ�สตร�จ�รย ดร.นำ�ยทธ สงคธน�พทกษ กรรมก�ร ศ�สตร�จ�รย ดร.ประส�ท สบค� กรรมก�ร ดร.สว�ง ภพฒนวบลย กรรมก�ร รองศ�สตร�จ�รย ดร.สมบรณวลย สตย�รกษวทย กรรมก�ร รองศ�สตร�จ�รย ดร.พนต รตะน�นกล กรรมก�ร ศ�สตร�จ�รย ดร.อทมพร จ�มรม�น กรรมก�ร ผอำ�นวยก�ร สมศ. (ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน) กรรมก�รและเลข�นก�รหม�ยเหต ศ�สตร�จ�รย ดร.ปรชญ� เวส�รชช (ประธ�นกรรมก�ร) (ตงแตกมภ�พนธ ๒๕๕๓ - มกร�คม ๒๕๕๔) ศ�สตร�จ�รยกตตคณ ดร.สมหวง พธย�นวฒน (กรรมก�ร) (ตงแตกมภ�พนธ ๒๕๕๓ - พฤษภ�คม ๒๕๕๔) ศ�สตร�จ�รย ดร.สวมล วองว�ณช (กรรมก�ร) (ตงแตกมภ�พนธ ๒๕๕๓ - ตล�คม ๒๕๕๔)

52

คณะกรรมการพฒนาระบบการประเมนคณภาพการศกษาดานการอาชวศกษา

ศ�สตร�จ�รย ดร.ธระวฒ บณยโสภณ ประธ�นกรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.ไกรวฒ เกยรตโกมล กรรมก�ร

น�ยเขมทต สคนธสงห กรรมก�ร

ดร.นงลกษณ ป�นเกดด กรรมก�ร

ดร.ประทป วระพฒนนรนดร กรรมก�ร

น�ยพรชย มงคลวนช กรรมก�ร

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.ผจญ ขนธะชวนะ กรรมก�ร

ดร.ศรพรรณ ชมนม กรรมก�ร

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.สพงศ นมกลรตน กรรมก�ร

ดร.อทย ดลยเกษม กรรมก�ร

ผอำ�นวยก�ร สมศ. (ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน) กรรมก�รและเลข�นก�ร

คณะกรรมการพฒนาระบบการประเมนคณภาพการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน

ดร.ม�นต บญประเสรฐ ประธ�นกรรมก�ร

ดร.ดเรก พรสม� กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.สมพนธ พนธพฤกษ กรรมก�ร

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.จนทรจร� วงษขมทอง กรรมก�ร

น�ยแพทยยงยทธ วงศภรมยศ�นต กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.อดมลกษณ กลพจตร กรรมก�ร

หมอมหลวงปรยด� ดศกล กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รยอรณ วรยะจตร� กรรมก�ร

ดร.รงเรอง สข�ภรมย กรรมก�ร

ผอำ�นวยก�ร สมศ. (ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน) กรรมก�รและเลข�นก�ร

หม�ยเหต

น�ยสมนก พมลเสถยร (ประธ�นกรรมก�ร) (ตงแตมน�คม ๒๕๕๓ - มน�คม ๒๕๕๔)

รองศ�สตร�จ�รยฉนทน� ไชยชต (ประธ�นกรรมก�ร) (ตงแตมน�คม ๒๕๕๔ - กนย�ยน ๒๕๕๔)

53

ภาคผนวกจ

คณะกรรมการพจารณาคมอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

ต�มทสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) ไดดำ�เนนก�รพฒน�ระบบ

ก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๘) เพอใหผประเมนคณภ�พภ�ยนอกไดใชเปนคมอในก�ร

ประเมนสถ�นศกษ�และส�ม�รถจดเกบขอมลไดอย�งครบถวนสมบรณ

เพอใหก�รดำ�เนนก�รในก�รจดทำ�คมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม เปนไปต�มระเบยบและ

หลกเกณฑของสำ�นกง�นฯ จงเหนควรแตงตงคณะกรรมก�รพจ�รณ�คมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม

โดยมร�ยชอคณะกรรมก�รดงน

ดร.ฉนทวทย สช�ต�นนท ประธ�นกรรมก�ร

ดร.สว�ง ภพฒนวบลย กรรมก�ร

ดร.ศรพรรณ ชมนม กรรมก�ร

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.สพงศ นมกลรตน กรรมก�ร

ดร.ม�นต บญประเสรฐ กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รยอรณ วรยะจตร� กรรมก�รและเลข�นก�ร

54

ภาคผนวกฉ

คณะกรรมการพฒนาคมอผประเมนสำาหรบการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๘)

ต�มทสำ�นกง�นรบรองม�ตรฐ�นและประเมนคณภ�พก�รศกษ� (องคก�รมห�ชน) มวตถประสงคเพอพฒน�

เกณฑและวธก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก และทำ�ก�รประเมนผลก�รจดก�รศกษ� เพอใหมก�รตรวจสอบคณภ�พ

ของสถ�นศกษ� โดยคำ�นงถงจดมงหม�ย หลกก�ร และแนวก�รจดก�รศกษ�ในแตละระดบต�มทกำ�หนดไวในกฎหม�ย

ว�ดวยก�รศกษ�แหงช�ตประกอบกบก�รดำ�เนนก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘)

ตองมก�รพฒน�คมอเพอใชในก�รดำ�เนนง�น ทงคมอสำ�หรบสถ�นศกษ�ทตองไดรบก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอก

และคมอสำ�หรบผประเมนภ�ยนอกเพอใหก�รดำ�เนนง�นประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�มเปนไปในทศท�ง

เดยวกนและมประสทธภ�พ จงเหนควรแตงตงคณะกรรมก�รพฒน�คมอก�รประเมนคณภ�พภ�ยนอกรอบส�ม

พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘ โดยมร�ยน�มดงตอไปน

ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน ทปรกษ�

ศ�สตร�จ�รยพเศษ ดร.มณฑล สงวนเสรมศร ประธ�นกรรมก�รระดบอดมศกษ�

ศ�สตร�จ�รย ดร.อทมพร จ�มรม�น กรรมก�รระดบอดมศกษ�

ดร.ฉนทวทย สช�ต�นนท กรรมก�รระดบอดมศกษ�

รองศ�สตร�จ�รย ดร.เรณ เวชรชตพมล กรรมก�รระดบอดมศกษ�

ผชวยศ�สตร�จ�รยวฒพงศ เตชะดำ�รงคสน กรรมก�รระดบอดมศกษ�

รองศ�สตร�จ�รยรชตวรรณ ก�ญจนปญญ�คม กรรมก�รระดบอดมศกษ�

รองศ�สตร�จ�รย ดร.นวลจร� ภทรรงรอง กรรมก�รระดบอดมศกษ�

รองศ�สตร�จ�รยจนทน เพชร�นนท กรรมก�รระดบอดมศกษ�

รองศ�สตร�จ�รยเพญรตน หงษวทย�กร กรรมก�รระดบอดมศกษ�

ดร.กฤตม� เหมวภ�ต กรรมก�รระดบอดมศกษ�

น�งพวงเพญ วบลยสวสด กรรมก�รระดบอดมศกษ�

น�งทพย นลนพคณ กรรมก�รระดบอดมศกษ�

น�ยเอกพงษ เล�หะเทยนสนธ กรรมก�รระดบอดมศกษ�

ดร.ศรพรรณ ชมนม ประธ�นกรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.สพงศ นมกลรตน กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

55

ผชวยศ�สตร�จ�รย ดร.ผจญ ขนธะชวนะ กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ดร.นงลกษณ ป�นเกดด กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

รองศ�สตร�จ�รย ดร.ก�นด� พนล�ภทว กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ผชวยศ�สตร�จ�รยปร�น พรรณวเชยร กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ผชวยศ�สตร�จ�รยแกวต� ข�วเหลอง กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ดร.คมศร วงษรกษ� กรรมก�รด�นก�รอ�ชวศกษ�

ดร.ม�นต บญประเสรฐ ประธ�นกรรมก�รระดบขนพนฐ�น

รองศ�สตร�จ�รยอรณ วรยะจตร� กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

ดร.รงเรอง สข�ภรมย กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

รองศ�สตร�จ�รย ดร.อดมลกษณ กลพจตร กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

รองศ�สตร�จ�รย ดร.สช�ด� บวรกตตวงศ กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

ดร.สมช�ย สงขส กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

น�งวนด� จนทรวงศ กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

น�งสภ�วด จนทะด กรรมก�รระดบขนพนฐ�น

ดร.สทสส สมทรโคจร กรรมก�ร

น�ยพรรษ� สขสมจตร กรรมก�ร

น�ยน�วน วย�ภรณ กรรมก�รและเลข�นก�ร

หวหน�กลมง�นประเมน สมศ. ผชวยเลข�นก�ร

เจ�หน�ทกลมง�นประเมน สมศ. ผชวยเลข�นก�ร

คณะกรรมการพฒนาระบบการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

ศ�สตร�จ�รย ดร.ปรชญ� เวส�รชช ประธ�นกรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.จรเดช อสวสด กรรมก�ร

ดร.ฉนทวทย สช�ต�นนท กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.นำ�ยทธ สงคธน�พทกษ กรรมก�ร

ศ�สตร�จ�รย ดร.ประส�ท สบค� กรรมก�ร

ดร.สว�ง ภพฒนวบลย กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.สมบรณวลย สตย�รกษวทย กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.พนต รตะน�นกล กรรมก�ร

56

ศ�สตร�จ�รย ดร.สวมล วองว�ณช กรรมก�ร

ศ�สตร�จ�รย ดร.อทมพร จ�มรม�น กรรมก�ร

ผอำ�นวยก�ร สมศ. (ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน) กรรมก�รและเลข�นก�ร

คณะกรรมการพฒนาคมอผ ประเมนภายนอกระดบอดมศกษาเพอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม

(พ.ศ.๒๕๕๔–๒๕๕๘)

ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน ทปรกษ�

ศ�สตร�จ�รยพเศษ ดร.มณฑล สงวนเสรมศร ประธ�นกรรมก�ร

ศ�สตร�จ�รย ดร.อทมพร จ�มรม�น กรรมก�ร

ดร.ฉนทวทย สช�ต�นนท กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.เรณ เวชรชตพมล กรรมก�ร

ผชวยศ�สตร�จ�รยวฒพงศ เตชะดำ�รงคสน กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รยรชตวรรณ ก�ญจนปญญ�คม กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รย ดร.นวลจร� ภทรรงรอง กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รยจนทน เพชร�นนท กรรมก�ร

รองศ�สตร�จ�รยเพญรตน หงษวทย�กร กรรมก�ร

ดร.กฤตม� เหมวภ�ต กรรมก�ร

อ�จ�รยพวงเพญ วบลยสวสด กรรมก�ร

น�งทพย นลนพคณ กรรมก�ร

ดร.สทสส สมทรโคจร กรรมก�ร

อ�จ�รยพรรษ� สขสมจตร กรรมก�ร

น�ยเอกพงษ เล�หะเทยนสนธ กรรมก�ร

น�ยน�วน วย�ภรณ กรรมก�รและเลข�นก�ร

57

ภาคผนวกช

คณะผจดทำา

ทปรกษ� ศ�สตร�จ�รย ดร.ช�ญณรงค พรรงโรจน

คณะทำ�ง�น รองผอำ�นวยก�ร สมศ. (น�ยน�วน วย�ภรณ)

น�งส�วนภ�ภร สงแสง

น�งส�วสชญ� สงขจรญ

หม�ยเหต

ดร.เพชร� พพฒนสนตกล (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – ตล�คม ๒๕๕๓)

ดร.ศนส� ทดล� (ตงแตตล�คม ๒๕๕๓ – มน�คม ๒๕๕๔)

น�ยจอมทพ ขวญร�ช (ตงแตตล�คม ๒๕๕๓ – มน�คม ๒๕๕๔)

น�งส�วกรวก� ชพลสตว (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – มน�คม ๒๕๕๔)

น�งส�วสฑ�ทพย ถนวฒน�กล (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – พฤษภ�คม ๒๕๕๔)

น�ยวฒชย วยวฒ (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – มน�คม ๒๕๕๔)

น�งจร�ภรณ โกธรรม (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – กมภ�พนธ ๒๕๕๔)

น�งส�วปรย�ภรณ โพธบณฑตย (ตงแตตล�คม ๒๕๕๒ – กนย�ยน ๒๕๕๓)

น�งส�วนภวรรณ ศรเกต (ตงแตมน�คม – ตล�คม ๒๕๕๔)

น�งรชย� อมรกจสนทร (ตงแตมน�คม – กนย�ยน ๒๕๕๔)

จดทำ�ตนฉบบ กลมง�นประเมนคณภ�พก�รศกษ�ระดบอดมศกษ�

ประส�นก�รจดพมพ กลมง�นสงเสรมและพฒน�ก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�

58

เอกสารทเกยวของ

ผประเมนภายนอกสามารถดาวนโหลดเพมเตม

ทางเวบไซตสมศ.www.onesqa.or.th

60