อาจารยพรณฎฐ ยาทพย คณะบญช สาขาวชาการบญช

ปนผลเฉลยของตลาดหนแตละประเภทในเอเชย ของป 2012

(ถอวาไทยเราจายปนผลดนะเนย) ^^อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วตถประสงค เพอใหทราบความหมายและความส าคญของเงนปนผลและนโยบายเงนปนผล

เพอใหเขาใจขนตอนการก าหนดนโยบายเงนปนผลและวธการจายเงนปนผล

เพอใหรประเภทของเงนปนผลและวธจายเงนปนผลตางๆ

เพอใหค านงถงขอดและขอเสยของการจายเงนปนผล

เพอใหมความรความเขาใจวธการค านวณโครงสรางของเงนลงทนหลงการแยกหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ผมสวนไดเสยในบรษท (Stakeholders)1. ผถอหน 2. พนกงานบรษท3. เจาหน 4. ลกหน5. Supplier 6. หนวยงานรฐ6. อนๆ

การทผบรหารจะหาแหลงเงนทนจากบคคลภายนอกไดนน สงหนงทตองค านงถง คอ “ตนทนของเงนทนทธรกจไดหาเงนทนมาโดยการจายเงนปนผล” เงนปนผลทจายในแตละงวด ตลอดจนการค านงถงลกษณะของเงนปนผลนน ยอมขนอยกบการตดสนใจของฝายบรหาร

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ผลตอบแทนการลงทนของผถอหน เงนปนผล

สวนตางมลคาหน

ผทมสวนเกยวของในการตดสนใจเรองเงนปนผล1. ผบรหารบรษท

2. คณะกรรมการบรษท

3. ผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วตถประสงคการท างานของผบรหาร เปาหมายหลกคอสรางความมงคงใหผถอหน นอกเหนอจากการ

บรหารงานเพอท าก าไรใหกบบรษท

การจายเงนปนผลเปนสวนหนงของการสรางความมงคงใหผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

เงนปนผล ปกตหมายถงเงนสดทจายจากก าไรของบรษท ไมใชจายจากบญชก าไรสะสม โดย

ปกตเมอพดถงเงนปนผลจายหมายรวมถงการจายเงนปนผล ซงโดยทวไปกจะพดถงการจายเงนปนผลแทนการพดถงเงนปนผล

โดยทวไปการจายผลตอบแทนใหผถอหนจากบรษท จะหมายความวาผลตอบแทนนนคอเงนปนผลหรอเปนสวนหนงของนโยบายเงนปนผล

นโยบายเงนปนผล นโยบายทบรษทใชตดสนใจวาจะจายเงนปนผลใหกบผถอหนของบรษทเปน

จ านวนเงนเทาไรตอหนในปการด าเนนงานนนๆ จายแบบใดซงมผลกระทบจากการคาดการความสามารถในการท าก าไรของบรษทในอนาคต

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

อตราการจายเงนปนผลนนบอกอะไรกบนกลงทน อตราการจายเงนปนผลบอกถงนโยบายการจายเงนปนผลของบรษท วาบรษทนนมนโยบายจาย

ปนผลเทาใด

ตวอยาง บรษท A มก าไร อยท ฿2 ขณะเดยวกนนกลงทนไดรบเงนปนผลจากบรษทเปนจ านวนเงน ฿1 หมายความวา อตราการจายเงนปนผลของบรษทนนอยท 50% โดยสตรค านวณจาก อตราการจายเงนปนผล = เงนปนผลตอหน / ก าไรสทธตอหน

อตราการจายเงนปนผลสามารถใชเปนปจจยทชวยในการตดสนใจในการซอหนปนผลไดอยางไร นกลงทนสามารถน ามลคาของอตราสวนการจายเงนปนผลทค านวณได เปนสวนเผอเพอความปลอดภย (Margin of Safety) ส าหรบเงนปนผลทนกลงทนควรทจะไดรบในกรณทก าไรสทธของบรษทนนลดลง

ตวอยาง บรษท A ทมก าไรสทธของบรษทอยท ฿2 และมอตราการจายเงนปนผล อยท 50% เงนปนผลทนกลงทนควรจะไดรบนนจะอยท ฿1 (โดยคดจาก ก าไรสทธ ฿2 x 50%) ถาเกดวาปนน ก าไรสทธของบรษท A ลดลงมาอยท ฿1 (ลดลงมา 50%) นนหมายความวา ก าไรสทธ ฿1 นนยงคงเพยงพอส าหรบบรษททจะจายเงนปนผลใหกบนกลงทนท ฿1 บาท (ถาก าไรสทธของบรษทลดลงมากกวา ฿1 หรอ 50% ก าไรสทธของบรษทจะมไมเพยงพอทบรษทจะจายเงนปนผล)

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

อตราการจายเงนปนผลนน สามารถมองในแงมมของ Margin of Safetyกบก าไรสทธของบรษทไดอยางไร ถาบรษท A ม อตราการจายเงนปนผล อยท 80% ในขณะเดยวกน ก าไรสทธของบรษทลดลง

มาอยท ฿1.6 (ลดลง 20% จาก ฿2) บรษท A ยงคงมก าไรสทธเพยงพอทจะจายเงนปนผลใหกบนกลงทนท ฿1.6 (คดจากก าไรสทธ ฿2 X อตราการจายปนผลท 80%) หรอถาบรษท A มอตราการจายเงนปนผลอยท 20% ในขณะเดยวกน ก าไรสทธของบรษทลดลงมาอยท ฿0.4 (ลดลง 80% จาก ฿2) บรษท A ยงคงมก าไรสทธเพยงพอทจะจายเงนปนผลใหกบนกลงทนท ฿0.4 (คดจากก าไรสทธ ฿2 X อตราการจายปนผลท 20%) จากกรณนสามารถสรปไดวา การทมองอตราการจายปนผลของบรษทเพยงอยางเดยวนนอาจจะยงไมพอ นกลงทนเองจะตองเผอความเสยง ในกรณเหตการณไมคาดฝนเกดขน โดยเฉพาะอยางยง ในเวลาทก าไรสทธของบรษทลดลง อตราการจายเงนปนผลสามารถบอกนกลงทนได วาบรษทเองจะขาดทนไดไมเกนเทาไร กอนทก าไรของบรษทนนจะไมเพยงพอทจะจายใหกบผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ตวเลขอตราการจายเงนปนผลเทาไรจงจะเหมาะสม เราไมสามารถหาตวเลขอตราการจายเงนปนผลทเหมาะสม และสามารถน าไปปรบใชในทก

สถานการณได แตตวเลขอตราการจายเงนปนผลทนกลงทนไมอยากเหน คอ ตวเลขอตราการจายเงนปนผลทมากกวา 100 % (หรอบรษทมก าไรไมพอทจะจายปนผล) เมอเหตการณนเกดขน นกลงทนจะตองวเคราะหเพมเตมทงในสวนของธรกจของบรษทเอง นโยบายการจายเงนปนผล สถานะทางการเงนของบรษท รวมไปถงวฏจกรของธรกจ วาก าไรของบรษทนนมผลอยางไรเมอมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ

ตวอยางเชน บรษททท าธรกจเกยวกบอาหาร เครองดม สาธารณปโภค หรอ สอสารเครอคายคมนาคม บรษทกลมน สวนมากมรายได เงนสด และก าไร ทคอนขางแนนอน บรษทกลมนมอตราการจายเงนปนผลอยทระหวาง 40-50% เหตผลคอ บรษทเหลานไมมความจ าเปนทจะตองเกบเงนสดไวใชเพอการลงทน แตในขณะเดยวกน การเตบโตของบรษทในกลมนไมมาก ในทางกลบกนบรษททอยในกลมโรงกลนซงมโอกาสทจะขาดทนไดสงมากในชวงของจดต าสดของเศรษฐกจ อตราการจายเงนปนผลเพยงแค 20% อาจจะไมแนวาก าไรของบรษทจะเพยงพอทจะจายปนผลใหกบผถอหนเสมอไป ฉะนนแลวนกลงทนเองควรทจะมองในสวนของอตราการจายเงนปนผล ควบคไปกบ อตสาหกรรมของธรกจนนดวย วาสอดคลองกนหรอไมกอนตดสนใจลงทน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ลกษณะส าคญนโยบายการจายเงนปนผล1. ขนตอนการก าหนดจ านวนเงนปนผลและการจายเงนปนผล

2. การวดผลตอบแทนของเงนปนผลของบรษท

3. การตรวจสอบจากการสงเกตดวาบรษททวไปใชรปแบบนโยบายการจายเงนปนผลอยางไร

ขนตอนการพจารณานโยบายเงนปนผล กรรมการบรหารบรษทประชมพจารณาก าหนดนโยบายเงนปนผลและการจาย

เงนปนผล

กรรมการบรหารบรษทน าเสนอตอคณะกรรมการบรษท

คณะกรรมการบรษทน าเสนอตอทประชมผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ขนตอนการพจารณานโยบายเงนปนผล กรรมการบรหารบรษทประชมพจารณาก าหนดนโยบายเงนปนผลและ

การจายเงนปนผล

กรรมการบรหารบรษทน าเสนอตอคณะกรรมการบรษท

คณะกรรมการบรษทน าเสนอตอทประชมผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

นโยบายการจายเงนปนผล นโยบายการจายเงนปนผลมความส าคญตอการเงนของบรษท และเงน

ปนผลทจายกคอเงนทตองจายออกบรษท

ประเดนหลกทตองพจาณาในเรองนคอ “บรษทควรจายเงนปนผลทไดจากก าไรของบรษทใหกบผถอหนหรอควรเกบเอาไวเพอไปลงทนขยายธรกจของบรษทเพอท าก าไรเพมขนเพอผถอหน”

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ประเภทนโยบายเงนปนผล1. นโยบายจายเงนปนผลปกต (Regular dividend policy)

2. นโยบายจายเงนปนผลคงท (Stable dividend policy)

3. นโยบายจายเงนปนผลไมคงท (Irregular dividend policy)

4. นโยบายไมจายเงนปนผล (No dividend policy)

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

Regular dividend policy เปนการจายเงนผลใหนกลงทนในอตราปกต

ขอดของนโยบายน

-สรางความมนใจใหผถอหน

-สรางราคาหนใหมนคง

-สรางภาพลกษณทดใหองคกร

-สรางรายไดประจ าใหผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

Stable dividend policy เปนการจายจ านวนเงนปนผลทแนนอนแกผถอหน ซงมอย 3 ประเภท

1 นโยบายจายเงนปนผลคงท/หน เปนการเกบเงนส ารองส าหรบจายเงนปนผลในกรณทปใดไมมก าไรมากพอทจะจาย วธนเหมาะส าหรบบรษททมก าไรมนคง

2 นโยบายจายเงนปนผลก าหนดอตราสวนแนนอน เปนการจายเงนปนผลทก าหนดเปนเปอรเซนตของก าไรทกป

3 นโยบายจายเงนปนผลต า บวก การจายพเศษ เปนการจายเงนปนผลตอหนนอยสม าเสมอ บวก เงนปนผลพเศษในปทบรษทมก าไรสง

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ขอดของการจายเงนปนผลคงท สรางความเชอมนใหแกผถอหน

สรางมลคาราคาตลาดของหนใหมนคง

สรางภาพลกษณทดใหแกบรษท

สรางรายไดใหผถอหนสม าเสมอ

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

Irregular dividend policy บรษทไมจายเงนปนผลสม าเสมอใหกบผถอหน ดวยเหตผล

-รายไดของบรษทไมแนนอน

-ขาดสภาพคลองทางการเงน

-บรษทไมประสงคจายเงนผลคงท

-บรษทไมประสพความส าเรจในการท าธรกจ

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

No dividend policy บรษทใชนโยบายนเพราะตองการเงนทนในการท าธรกจเพอขยายกนการหรอสราง

ความเตบโตทางธรกจหรอเพอใชเปนเงนทนหมนเวยนในการท าธรกจ

ประเภทของเงนปนผล1. Cash dividend หมายถงเงนปนผลทจายเปนเงนสดตามนโยบายของ

บรษท เชน ปละหนงครงหรอสองครงเปนตน2. Extra dividend หมายถงเงนปนผลทจายใหเปนกรณพเศษ เปนการ

จายเพมเตมจากทจายปกตซงอาจจะมการจายในอนาคตหรอไมกได3. Special dividend หมายถงเงนปนผลทจายใหเปนพเศษ แตแตกจาก

ประเภททสองคอไมมการจายอกแนนอนในอนาคต เปนการจายนอกเหนอจากการจายเงนปนผลประจ า

4. Liquidating dividend หมายถงเงนปนทจายใหจากการเลกกจการของบรษท

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ปจจยทมผลกระทบตอการจายเงนปนผล1. ขอก าหนดตามกฎหมาย

2. สภาพคลองบรษท

3. ความสามารถในการกยม

4. เสถยรภาพก าไร

5. ความจ าเปนในการช าระหน

6. ขอจ ากดในสญญากยม

7. การควบคมบรษท

8. ฐานะทางภาษของผถอหน

9. ภาวะเงนเฟอ

10. การขยายตวของสนทรพยอ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วธการจายเงนปนผล: Cash Dividend

การจายเงนปนผลเปนเงนสด เปนรปแบบทใชกนมากทสด จายจากก าไรของบรษทหรอบางครงจายจากก าไรสะสมของบรษท เปนการจายเงนปนผลจากการด าเนนการปกตของบรษท

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วธการจายเงนปนผล: Stock Dividend

เปนการจายเงนปนผลเปนหนของบรษท เรยกวาหนปนผล (หนปนผล คอ การจายเงนปนผลในรปของหนสามญ โดยจะก าหนดเปนเปอรเซนตของจ านวนหนสามญทมอย เชน หนปนผล 10% หมายความวา ผถอหนสามญทมหนอย 100 หน จะไดรบหนสามญเปนหนปนผล 10 หน) ซงจะก าหนดจายเปนหนตามจ านวนหนทผถอหนมอย ผลกระทบจะท าใหมจ านวนหนของบรษทเพมขน และท าใหมผลกระทบตอราคาหนในตลาดได

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ตวอยางการจายหนปนผล บจก.สขด มนโยบายจายหนปนผลโดยมขอมลกอนการออกหนปนผล โครงสรางเงนทน เปนดงน

หนสามญ (50,000 หน มลคาหนละ ฿10) ฿500,000สวนเกนมลคาหน ฿200,000ก าไรสะสม ฿400,000

รวมสวนของผถอหน ฿1,100,000วธคด ถาบรษทจายหนปนผล 10% คอ ผถอหนสามญทมหนอยทก ๆ 10 หน จะไดรบหนปนผล 1 หน ดงนน จ านวนหนสามญของบรษทจะเพมขนเทากบจ านวนหนปนผลทงหมดคอ 5,000 หน (10% ของ 50,000 หน) ถาราคาตลาดของหนสามญในขณะนนหนละ ฿30 หนปนผล ฿5,000 จะมมลคาตามราคาตลาด = ฿150,000 (5,000 หน x ฿30) ซงจะถกโอนจากบญช RE. เพอเขาบญชทนหนสามญและบญชสวนเกนมลคาหน ดงนบญชทนหนสามญ ฿50,000 (5,000 หน x ฿10)บญชสวนเกนมลคาหน ฿100,000 (5,000 หน x ฿20)

รวม ฿150,000 (5,000 หน x ฿30)โครงสรางเงนทนภายหลงการจายหนปนผลจะเปนดงนทนหนสามญ (55,000 หน มลคาหนละ ฿10) ฿550,000สวนเกนมลคาหน (200,000 + 100,000) ฿300,000ก าไรสะสม (400,000 - 150,000) ฿250,000

รวมสวนของผถอหน ฿1,100,000 อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วธการจายเงนปนผล: Stock Split มความหมายเชนเดยวกบการหนปนผล ยกเวนทการแยกหนจะค านวณ

เปนอตราสวนแทนทจะเปนเปอรเซนต เชน 3 หนใหม ตอ 1 หนเดม ซงจะท าใหมลคาหนลดลง แตไมมผลกระทบกบมลคาหนทงหมดและก าไรสะสมของบรษท

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ตวอยางการแยกหน โครงสรางเงนทนของ บจก.สขด กอนการแยกหน มดงน

หนสามญ (50,000 หน มลคาหนละ ฿10) ฿500,000

สวนเกนมลคาหน ฿200,000

ก าไรสะสม ฿400,000

รวมสวนของผถอหน ฿1,100,000

วธคด ถาบรษทท าการแยกหนในอตรา 1 : 2 คอ หนเดม 1 หน แยกเปนหนใหม 2 หน โครงสรางเงนทนใหมของบรษทจะเปนดงน

หนสามญ (100,000 หน มลคาหนละ ฿5) ฿500,000

สวนเกนมลคาหน ฿200,000

ก าไรสะสม ฿400,000

รวมสวนของผถอหน ฿1,100,000อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วธการจายเงนปนผล: Stock Repurchase

เปนการซอหนคนของบรษทซงกเปนรปแบบหนงทจะท าใหการจายเงนปนผลเปนเงนสดไดผลกระทบ บรษทจะใชเงนสดทมสะสมหรอการกยมเงนมาเพอซอหนของบรษทคนเขามาในบรษท ซงเมอมการจายเงนปนผล นกลงทนอาจจะไดรบเงนปนผลตอหนสงขนหรอลดลงขนอยกบสถานการณของการซอหนคน หนทซอคนเรยกวา Treasury Stock

3 วธการซอหนคน1. ซอในตลาด2. ท าค าเสนอซอ3. เลอกซอจากผถอหนเฉพาะเจาะจง

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

วธการจายเงนปนผล: Reverse Split เปนการรวมหนของบรษททงหมด ซงจะท าใหจ านวนหนลดลง มลคาตอ

หนสงขน จะใชอตราสวนในการค านวณการรวมหน เชน 1 ตอ 3 การรวมหน

เหตผลในการรวมหน

1. ตลาดหลกทรพยก าหนดมลคาขนต าตอหน

2. บรษทท าการรวมหนและซอหนคนจากผถอหนรายใดทม

จ านวนหนไมเพยงพอในการถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ขอดของเงนปนผล จายเงนปนผลเปนเงนสด แสดงวาบรษทมผลด าเนนงานด มเงนสดในมอมาก

มผลกระทบตอราคาหน

เงนปนผลจะดงดดนกลงทนสถาบนใหมาสนใจในบรษท

ราคาหนจะเพมขน ถามการจายเงนปนผลเพมขน

เงนปนผลชวยลดสวนเกนเงนสด และลดตนทนพนกงานทเกดจากขอพพาทระหวางผบรหารกบผถอหน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ

ขอเสยของเงนปนผล ตองเสยภาษจากเงนปนผลรบ

ลดแหลงเงนทนการท าธรกจของบรษท

การลดการจายเงนปนผลหลงจากไดมการก าหนดแลว จะมผลกระทบตอราคาหนของบรษท

ค าถามสะกดตอม! บรษท ไอ แอม ฟลาวเวอร จ ากด เปนบรษทผคาสงผลตภณฑไมดอกไมประดบนานา

พนธรายใหญของไทย กจการของบรษทมการขยายตวดมาก มความสามารถในการท าก าไรสง และมนโยบายจายเงนปนผลอยางสม าเสมอ ปจจบน นายเดนศกด อยากขาย ผอ านวยการฝายการตลาด ก าลงวางแผนขยายสายการตลาดโดยจะเพมแผนกใหบรการตกแตงและจดสวนในส านกงานธรกจ โรงแรมหร และหมบานตาง ๆ

ตองการให วเคราะหและตอบค าถามเรองนโยบายเงนปนผลมาโดยละเอยด

การจายเงนปนผลมกประเภท

สมมตนสตเปนผถอหน ตองการใหบรษท ฯ จายเงนปนผลตามรปแบบใด

ถาผลงทนเปนบคคลทชอบคนหาความเสยง (Risk Seeking) รปแบบการจายเงนปนผลแบบใดทเหมาะสมกบผลงทนนน

อ.พรณฎฐ คณะบญช มหาวทยาลยราชพฤกษ