รายงานผลองคความรทน ามาแลกเปลยนเรยนร

ตามโครงการสงเสรมการจดการความร (KMDAYs)

ของ

กลมตรวจสอบภายใน

ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2561

องคควำมรเรอง

บทบาทหนาทผตรวจสอบภายใน

กลมตรวจสอบภายใน

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

รายงานผลองคความรทน ามาแลกเปลยนเรยนร

ตามโครงการสงเสรมการจดการความร (KMDAYs)

ของ

กลมตรวจสอบภายใน

ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2561

องคควำมรเรอง

บทบาทหนาทผตรวจสอบภายใน

กลมตรวจสอบภายใน

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

บทบาทหนาทผตรวจสอบภายใน

บทบาทหนาท

1. ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ.

๒๕๕๑ ขอ 13 และขอ 14

2. มาตรฐานการตรวจสอบภายในและจรยธรรมการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

ของสวนราชการ

3. กฎกระทรวง แบงสวนราชการส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

กระทรวงศกษาธการ (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๖ขอ 2/1ก าหนดใหกลมตรวจสอบภายใน

มอ านาจหนาท ดงน

(๑) ด าเนนการเกยวกบการตรวจสอบดานการบรหาร การเงน และการบญชของ

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

(๒) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ

หรอทไดรบมอบหมาย

4. ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการปฏบตหนาทของผตรวจสอบ

ภายใน พ.ศ. ๒๕๔6 ขอ 4 ใหหนวยรบตรวจน าแนวทางปฏบตหนาทของผตรวจสอบภายใน

ทายระเบยบนไปใชเพอใหการตรวจสอบภายในมประสทธภาพและประสทธผล

แนวทางปฏบต

หนวยตรวจสอบภายในรบผดชอบในการประเมนการบรหารความเสยง การควบคม

และการก ากบดแล เพอเพมคณคาและปรบปรงการด าเนนงาน และชวยใหหนวยรบตรวจ

สามารถประเมนและปรบปรงประสทธผลของกระบวนการบรหารความเสยง กระบวนการ

ควบคม และกระบวนการก ากบดแล เพอบรรลวตถประสงคทหนวยรบตรวจก าหนด

ขอบเขตของการตรวจสอบภายในโดยทวไปรวมถง

๑. การสอบทานและประเมนการบรหารความเสยง การควบคม และการก ากบดแล

ของหนวยรบตรวจ ซงครอบคลมถงระบบเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของ เพอใหเกด :

(๑) ความมนใจวาการด าเนนงาน หรอการใชทรพยากรเปนไปอยางประหยดม

ประสทธผลและประสทธภาพ

(๒) ความมนใจในความถกตองครบถวน และนาเชอถอของขอมลการเงนและ

การด าเนนงาน

2

(๓) การดแลรกษาทรพยสนและผลประโยชนของหนวยรบตรวจมใหเกดการ

สญเสย การเสยหาย รวมทงการเสยหายจากการทจรตและประพฤตมชอบ

(๔) ความมนใจวามการปฏบตตามนโยบาย วธฏบตงาน กฎหมาย ระเบยบ และ

ขอบงคบ

(๕) การเสนอแนะการปรบปรงการบรหารความเสยง การควบคม และการก ากบ

ดแลอยางตอเนอง

๒. การสอบทานและตดตามแผนการปฏบตงานและผลการด าเนนงาน เพอชวยให

หนวยรบตรวจเกดผลสมฤทธตามวตถประสงคและเปาหมาย

๓. การใหความส าคญ เปนกรณ พ เศษกบสภาพแวดลอมของความเสยงท

เปลยนแปลงไปอยางมนยส าคญ ซงอาจมผลกระทบตอการบรหารความเสยง การควบคม

และการก ากบดแล

บทบาทของผตรวจสอบภายใน

คอ การตรวจสอบการปฏบตตามนโยบาย ระเบยบ และ วธปฏบตเกยวกบการ

ควบคมภายในขององคกร เพอใหมนใจวาการควบคมเพยงพอทจะบรรลภารกจขององคกร

ถงแมวา ผตรวจสอบภายในอาจเปนสวนหนงขององคกรทตนตรวจสอบ แตสงสาคญและจา

เปน กคอ ผตรวจสอบตองมความเปนกลาง และตองดารงความเปนอสระ และความ

เทยงธรรม

บทบาทหนาทของผตรวจสอบภายใน

อดต:การตรวจสอบเพอการจบผด (เชงลบ)

ปจจบน : การตรวจสอบ (Assurance) เพอใหขอเสนอแนะตอผรบการตรวจสอบ

และเปนทปรกษา (Consultant) ดานระบบการควบคมภายใน

อนาคต: New Ways to Add Value in Expanded Role การเพมมลคาจากการ

ตรวจสอบ (Assurance) และการเปนทปรกษา (Consultant) ดานระบบการควบคมภายใน

ขององคกร ดานการบรหารจดการ ดานการเงน และดานการบรหารความเสยง

3

Roles of Internal Auditor

ผตรวจสอบภายใน มบทบาทส าคญในการสรางมลคา (Value) ใหแกองคกร โดยตอง

เขาใจถงลกษณะของภารกจขององคกร ซงจะท าใหสามารถทราบถงความเสยงทองคกร

ตองเผชญ (ความเสยงสบเนอง : Inherent Risk / Business Risk) และสามารถตอบสนองตอ

ความคาดหวงของผบรหาร

หนาทของผตรวหนาทของผตรวจสอบภายในทคาดหวงจสอบภายในทคาดหวง

Financial & Compliance Audit

Performance & Operation & Management Audit

Information Technology Audit

Consulting

สงทผตรวจสอบภายในตองร

ดาน Financial & Compliance

กฎหมาย ระเบยบและสวสดการภาครฐ

การบรหารการเงนและบญชภาครฐ

การตรวจสอบการปฏบตตามกฎ ระเบยบ

การตรวจสอบรายงานการเงน

การตรวจสอบระบบควบคมภายในทางการเงนการบญช

ฯลฯ

ดาน ดาน PPeerrffoorrmmaannccee && OOppeerraattiioonn && MMaannaaggeemmeenntt

โครงสรางการจดองคกร

สายการบงคบบญชา

ต าแหนงและอตราก าลง

ขอบเขตการปฏบตงาน

หนาทความรบผดชอบ

ขนตอนการปฏบตงาน

ผลงานของผตรวจสอบ

นโยบายของรฐบาล

4

ยทธศาสตรทเกยวของกบภารกจของกระทรวงและกรม

ค ารบรองการปฏบตราชการ

เทคนคการบรหารจดการของภาครฐ

ฯลฯ

ดาน ดาน IInnffoorrmmaattiioonn TTeecchhnnoollooggyy

ระบบปฏบตการ

การพฒนาระบบและการดแลระบบสารสนเทศ

การรกษาระบบความปลอดภยของระบบสารสนเทศ

ระบบจดการฐานขอมล

ระบบการสอสารขอมล

การใชคอมพวเตอรชวยในการตรวจสอบ

การตรวจสอบวงจรรายจาย

การตรวจสอบวงจรรายได

ความรเกยวกบกฎหมายดานการพทกษสทธของบคคล

พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544

ฯลฯ

ประเภทการตรวจสอบภายใน

การตรวจสอบภายใน หมายถง กจกรรมการใหหลกประกนอยางเทยงธรรมและการ

ใหค าปรกษาอยางเปนอสระ ซงจดใหมขนเพอเพมคณคา และปรบปรงการปฏบตงานของ

องคกรใหดขน การตรวจสอบภายในชวยใหองคกรบรรลถงเปาหมายทวางไว ดวยการ

ประเมนและปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการ

ก ากบดแลอยางเปนระบบและเปนระเบยบ (ทมา : The Institute of Internal Auditors : IIA)

ดงนน ผตรวจสอบภายในจงมขอบเขตการท างานทตองครอบคลมทกภารกจทอยในความ

รบผดชอบของหวหนาสวนราชการ ซงจ าแนกประเภทการตรวจสอบภายใน ไดดงน

1. การตรวจสอบทางการเงน (Financial Auditing) เปนการตรวจสอบความ

ถกตองและเชอถอไดของขอมลและตวเลขตาง ๆ ทาง การเงน การบญช และรายงาน

ทางการเงน โดยครอบคลมถงการดแลปองกนทรพยสน และประเมนความเพยงพอของ

5

ระบบการควบคมภายในของระบบงานตางๆ วามเพยงพอทจะมนใจไดวาขอมลทบนทกใน

บญช รายงาน ทะเบยน และเอกสารตางๆ ถกตอง และสามารถสอบทานไดหรอเพยงพอ

ทจะปองกนการรวไหล สญหายของทรพยสนตางๆ ได

2. การตรวจสอบการปฏบตตามขอก าหนด (Compliance Auditing) เปนการ

ตรวจสอบการปฏบตงานดานตางๆ ของสวนราชการ ใหเปนไปตามนโยบาย กฎหมาย

ระเบยบ ขอบงคบ ค าสง และมตคณะรฐมนตรทเกยวของ

3. การตรวจสอบการด าเนนงาน (Performance Auditing) เปนการตรวจสอบ

ผลการด าเนนงานตามแผนงาน งาน และโครงการตางๆ ของสวนราชการใหเปนไปตาม

วตถประสงคและเปาหมาย หรอมาตรฐานทก าหนดอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และ

คมคา โดยมผลผลตและผลลพธเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมาย ซงวดจากตวชวดท

เหมาะสม โดยค านงถงความเพยงพอและความมประสทธภาพของกจกรรมการบรหารความ

เสยงและการควบคมภายในของสวนราชการ

4. การตรวจสอบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Auditing)

เปนการพสจนความถกตองและเชอถอไดของระบบงานและขอมลทไดจากการประมวลผล

ดวยคอมพวเตอร รวมทงระบบการเขาถงขอมลในการปรบปรงแกไขและการรกษาความ

ปลอดภยของขอมล

5. การตรวจสอบการบรหาร (Management Auditing) เปนการตรวจสอบการ

บรหารงานดานตางๆ ของสวนราชการ วามระบบการบรหารจดการเกยวกบการวางแผน

การควบคม การประเมนผล การปฏบตงานเกยวกบการบรหารงบประมาณ การบรหาร

การเงน การบรหารพสดและทรพยสน รวมทงการบรหารงานดานตางๆ ทเหมาะสมและ

สอดคลองกบภารกจของสวนราชการ ใหเปนไปตามหลกการบรหารงานและหลกการก ากบ

ดแลกจการทด (Good Governance) ในเรองความเชอถอ ความรบผดชอบความเปนธรรม

และความโปรงใส

6. การตรวจสอบพเศษ (Special Auditing) เปนการตรวจสอบในกรณทไดรบ

มอบหมายจากฝายบรหาร หรอกรณมการกระท าทสอไปในทางทจรต ผดกฎหมาย หรอม

เหตอนควรสงสยวาจะมการกระท าทสอไปในทางทจรตหรอประพฤตมชอบเกดขน เพอใหได

ขอมลเบองตนประกอบการพจารณาด าเนนการของผมสวนเกยวของโดยตรงตอไป พง

สงเกตวางานของผตรวจสอบภายในแตกตางจากงานของคณะกรรมการสอบสวน หรองาน

6

ของเจาหนาทต ารวจ เพราะงานของคณะกรรมการสอบสวนหรอเจาหนาทต ารวจม

วตถประสงคทจะสอบสวน เพอหาตวผกระท าผด หรอรวมรบผดชอบไมวาจะเปนทางแพง

ทางอาญาหรอทางวนย แตงานของผตรวจสอบภายในมงทจะคนหาขอบกพรองของ

ระบบงานวามจดใด ทเปนชองทางใหเกดการรวไหลหรอการปฏบตงานขาดประสทธภาพ

ลาชา เปนตน และพยายามหาทางแกไขใหดขน ฉะนนการทผตรวจสอบภายในจะปฏบตงาน

ดงกลาวขางตนใหไดดและมประสทธภาพ จงก าหนดใหผตรวจสอบภายในจ าเปนตอง

ด าเนนการดงน

(1) ก าหนดเปาหมาย ทศทาง ภารกจ ขอบเขต และแนวทางการตรวจสอบ

เพอสนบสนนการบรหารงานและการด าเนนงานดานตาง ๆ ของสวนราชการ

(2) ตรวจสอบความถกตองและเชอถอไดของขอมลตางๆ การปฏบตงานของ

หนวยงาน และผลการด าเนนงานตามแผนงาน งาน โครงการ ตลอดจนการบรหารดานตาง ๆ

ของสวนราชการ

(3) ประเมนผลการด าเนนงานและการบรหารงาน รวมทงรายงานผลการ

ตรวจสอบและการใหค าปรกษา ความคดเหน ขอเสนอแนะ แนวทางการปรบปรงแกไข

เพอใหสวนราชการมการบรหารจดการทดเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลตาม

นโยบายทก าหนด

(4) ประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ เชน คณะกรรมการ

ตรวจสอบภาคราชการผตรวจสอบภายในระดบกระทรวง ส านกงานการตรวจเงนแผนดน

เพอขอรบความคดเหน ขอเสนอแนะ ในการปรบปรงแกไขงานตรวจสอบภายใน อน

กอใหเกดมลคาเพมแกองคกร

สมรรถนะทจ าเปนส าหรบผตรวจสอบภายใน (Competencies needed for internal

auditors)

• ลกษณะของบคคลโดยธรรมชาต (Inherent Personal Qualities)

• ความซอสตย (Integrity)

• ความชอบ (Passion)

• จรรยาบรรณในการท างาน (Work ethic)

• ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

• ความคดสรางสรรค (Creativity)

7

• ความคดรเรม (Initiative)

• ความยดหยน (Flexibility)

ความรและทกษะ (Knowledge and Skills)

• ความเชยวชาญมากกวาหนงเรอง (Expertise in more than one area)

• ดานเทคโนโลย (Technology)

• ดานการตดตอสอสาร (Communication)

• ดานการคดวเคราะห (Analytical Thinking)

คณภาพของผตรวจสอบภายในแบบมออาชพ (Professional)

ทกษะความร ความเชยวชาญ (Hard Skill/Technical Skill)

ทกษะในการสอสารกบบคคลตาง ๆ (Soft Skill)

จรรยาบรรณ (Ethics)

Hard Skill / Technical Skill

พนฐานจากการศกษาและประสบการณของผตรวจสอบภายใน ซงจะพฒนาความร

ความเชยวชาญ* วธการ และเทคนคการตรวจสอบอยางกวางขวางตองานตรวจสอบภายในได

*ความเชยวชาญ (Proficiency) หมายถง ความสามารถในการประยกตความรทมอย

เมอเผชญและเกยวของกบสถานการณตาง ๆ โดยไมตองอาศยการวนจฉยคนควาและความ

ชวยเหลอจากผเชยวชาญเฉพาะ

ความร ความเชยวชาญของผตรวจสอบภายใน

(1) ความเชยวชาญในการประยกตใชมาตรฐานการตรวจสอบภายในและเทคนค

ในการปฏบตภารกจ

(2) ความเชยวชาญเกยวกบหลกการและเทคนควชาบญช โดยเฉพาะผตรวจสอบ

ทจะตองตรวจสอบการบนทกและรายงานทางการเงน

(3) มความเขาใจในหลกการทางดานการจดการ

(4) มความชนชอบในวชาตาง ๆ ขนพนฐาน เชน บญช เศรษฐศาสตร กฎหมายแพง

และพาณชย ภาษ การเงน วเคราะหเชงปรมาณและเทคโนโลยสารสนเทศ

8

Soft Skill

ควรเขาใจเรองมนษยสมพนธและรกษาสมพนธภาพอยางนาพงพอใจกบผรบการ

ตรวจสอบ (Auditee)ผตรวจสอบภายในควรมความเชยวชาญในการสอสารทงวาจาและลาย

ลกษณอกษรอยางชดเจน มทศนคตทชดเจนและเชงบวก มจนตนาการและความคดรเรมใน

การคนหาแนวทางใหม ๆ ในการแกไขปญหาเดม ๆ เพอท าใหผตรวจสอบภายในมความ

ทนสมย

- การบรหารการเปลยนแปลง (Change Management)

-การเจรจาตอรอง (Negotiation)

Ethics

4 หลกการ (Four Principles of conduct) ประกอบดวย

1. ความซอสตย (Integrity)

ความซอสตยของผตรวจสอบภายในสรางความไว เน อ เชอใจและทาให

วจารณญาณของผตรวจสอบ

ภายในเปนทนาเชอถอ

2. ความเทยงธรรม (Objectivity)

ผตรวจสอบภายในจะแสดงความเทยงธรรมเยยงผประกอบวชาชพ ในการ

รวบรวม ประเมน และสอสารขอมลเกยวกบกจกรรมหรอกระบวนการทตรวจสอบ ผ

ตรวจสอบภายในจะประเมนสถานการณทเกยวของอยางเปนกลาง ไมลาเอยง และไมปลอย

ใหอคตหรอบคคลอนมอทธพลเหนอการประเมน

3. การรกษาความลบ (Confidentiality)

ผตรวจสอบภายในจะเคารพคณคาและสทธของผเปนเจาของในขอมลทตนไดรบ

และไมเปดเผยขอมลโดยปราศจากอ านาจหนาททเหมาะสม เวนแตเมอกฎหมายหรอวชาชพ

ก าหนดไวเปนอยางอน

4. ความสามารถในหนาท (Competency)

ผตรวจสอบภายในจะใชความร ทกษะ และประสบการณทจ าเปน ในการ

ปฏบตงานตรวจสอบภายใน

9

หลกปฏบต (Rules of Conduct)

1. ความซอสตย (Integrity)

ผตรวจสอบภายในจะตอง :

1.1 Honesty, diligence, and responsibility : ปฏบตหนาทของตนดวยความซอสตย

ขยนหมนเพยร และมส านกรบผดชอบ

1.2 Law expectation : ปฏบตตามกฎหมาย และเปดเผยขอมลตามทกฎหมาย

และวชาชพก าหนด

1.3 Not be illegal : ไมมสวนรวมโดยเจตนาในกจกรรมทขดตอกฎหมาย หรอ

การกระท า ทอาจเสอมเสยตอวชาชพการตรวจสอบภายในหรอองคกร

1.4 Respect legitimate and ethical objectives : เคารพและสนบสนนวตถประสงค

ทถกตองตามกฎหมายและหลกจรยธรรม ขององคกร

2. ความเทยงธรรม (Objectivity)

ผตรวจสอบภายในจะตอง :

2.1 Not participate in activity impaired unbiased assessment : ไมมสวนรวมใน

กจกรรมหรอความสมพนธทบนทอนหรออาจบนทอนการประเมนอยางเปนกลาง ไมลาเอยง

ของตน ทงน รวมไปถงการกระท าหรอความสมพนธทขดตอผลประโยชนขององคกรดวย

2.2 Not accept anything impair professional judgment ไมรบสงตอบแทนใด ๆ

ทบนทอนหรอ อาจบนทอนวจารณญาณของผประกอบวชาชพ

2.3 Disclose all material facts : เปดเผยความจรงทงหมดททราบ ซงหากละเวน

ไมเปดเผยแลว อาจท าใหรายงานผลการตรวจสอบบดเบอนไป

3. การรกษาความลบ (Confidentiality)

ผตรวจสอบภายในจะตอง :

3.1 Prudent in use and protection of information : รอบคอบในการใช และปกปอง

ขอมลทไดมาระหวางการปฏบตหนาท

3.2 Not use information for personal gain : ไมใชขอมลทไดมาเพอผลประโยชน

สวนตน หรอเพอการใด ทขดตอกฎหมาย หรอขดตอวตถประสงคทถกตองตามกฎหมาย

และหลกจรยธรรม ขององคกร

10

4. ความสามารถในหนาท (Competency)

ผตรวจสอบภายในจะตอง :

4.1 Engage only in service they have necessary knowledge, skill and

experience : ปฏบตหนาทเฉพาะในงานสวนทตนมความร ทกษะ และประสบการณทจาเปน

สาหรบงานสวนนนเทานน

4.2 Perform internal auditing with International Standards for the Professional

Practice of Internal Auditing : ปฏบตงานตรวจสอบภายในโดยยดมาตรฐานสากลการ

ปฏบตงานวชาชพการตรวจสอบภายในเปนหลก

4.3 Continually improve proficiency and effectiveness and quality of services :

พฒนาความชานาญ ประสทธผล และคณภาพของบรการอยางตอเนอง

11

ภาคผนวก

12

ภาพการจดกจกรรมการแลกเปลยนความร

ระหวาง

กรมบญชกลาง

และ

กลมตรวจสอบภายใน

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

13

14

เอกสารประกอบ

“บทบาทของผตรวจสอบภายในกบการทจรต”

อางองจาก

https://www2.opsmoac.go.th/ewt_dl_link.php?nid=150

15

บทบาทของผตรวจสอบภายในกบการทจรต

มาตรฐานการตรวจสอบภายในของสวนราชการ

ขอ 1210 A2: ผตรวจสอบภายในควรเปนผทมความรและใชวจารณญาณในการ

สงเกต และสงสยเยยงผประกอบวชาชพทจะสามารถบงชรองรอยการทจรต แตทงนไม

จ าเปนตองมความเชยวชาญเทยบเทากบผทมหนาทรบผดชอบในการสบหาหรอสอบสวน

การทจรตโดยตรง การทจรตนบเปนอปสรรคส าคญในการใชทรพยากรขององคกรใหเกด

ประโยชนสงสด และอาจเกดขนไดทกเมอ ไมวาองคกรนนจะมระบบควบคมภายในทดเลศ

เพยงใดอยางไรกตาม โดยขอบเขตและความรบผดชอบนน ผตรวจสอบภายในไมมหนาทใน

การคนหาหรอปองกนการทจรตแตผตรวจสอบภายในจะตองมความรบผดชอบในการ

ตรวจสอบและประเมนความเพยงพอของมาตรการควบคมภายในทก าหนดโดยฝายบรหาร

ตลอดจนตองมความระมดระวงในการรบรทรวดเรวและแมนย าถงสญญาณเตอนหรอขอ

บงชทการทจรตอาจเกดขนเนองจากบทบาทหนงของผตรวจสอบภายในคอผใหค าปรกษาแก

ฝายบรหารในการปรบปรงประสทธภาพการท างาน และเพมประสทธผลตลอดจนดแลใหม

การใชทรพยากรอยางประหยดและคมคา ดงนนการเรยนรและเขาใจถงมลเหตของการ

ทจรต การท าความเขาใจถงแนวทางปองกนและวธปฏบตเมอเกดการทจรต จะชวยใหผ

ตรวจสอบภายในสามารถจดการกบการทจรตไดดยงขน

การทจรตหมายถง การทผปฏบตงานหนงคนหรอมากกวาหนงคน ซงอาจจะเปน

พนกงาน ผบรหาร หรอบคคลภายนอกท เกยวของ รวมกนกระท าการเพอให เกด

ผลประโยชนแกตนเองหรอแกพรรคพวกโดยมชอบหรอโดยผดกฎหมาย ผลประโยชนในทน

ไมไดหมายถงเฉพาะในรปของตวเงนเทานน แตยงเกยวของกบเรองอนๆ ซงอาจไมเกยวของ

กบตวเงนโดยตรงดวย การทจรตไมใชขอผดพลาดแตอยางใด สวนส าคญอยางหนงทท าให

การทจรตแตกตางจากขอผดพลาด คอ เจตนาในการกระท าการดงทกลาวแลว

การทจรต ความหมายทเหมาะสมในเรองการตรวจสอบภายใน คอ การกระท าทไม

ซอสตย จงใจหลอกลวงเพอแสวงหาผลประโยชนทมควรได โดยชอบดวยกฎหมายส าหรบ

ตนเองหรอผอน รวมทงการตงใจบดเบอนการเสนอความจรง เชน การแตงเตมหรอแกไข

บญชหรอเอกสารอยางไมถกตอง การบดเบอนละเวนผลของรายการทจรตในบญชหรอ

เอกสาร การบนทกรายการโดยไมมหลกฐาน ความตงใจบดเบอนการรายงานผลการ

16

ด าเนนงานขององคกรโดยผบรหารหรอพนกงานเพอหวงประโยชนจากการบดเบอนในรป

ของการเลอนต าแหนง โบนสหรอผลประโยชนอนๆ นอกจากนอาจรวมถงการใชทรพยสน

ขององคกรไปในทางทผด เพอประโยชนของผบรหาร พนกงาน หรอบคคลอน

ตวอยางการทจรต

การใชทรพยสนขององคกรในทางทผด หรอการยกยอกทรพยสนขององคกร

การโยกยายถายเทสนทรพย หรอความตงใจกอใหเกดขอผดพลาดหรอการ

ปรบเปลยนวธการบนทกบญช หรอการแกไขเอกสารอางองทใชในการจดท างบการเงน โดย

การตกแตง การปลอม หรอการเปลยนแปลงเอกสารหรอหลกฐานทางบญช

การบดเบอน หรอเจตนาบดเบอนเหตการณ รายการ หรอขอมลส าคญอนๆ ทใช

ในการบนทกหรอจดท างบการเงน โดยการบนทกรายการทไมไดเกดขนจรง การปกปด

รายการหรอละเวนการบนทกรายการในบญช หลกฐาน หรอเอกสาร

ความตงใจทจะบดเบอน หรอการพยายามตความนโยบายบญชตางๆ ทใช

โดยเฉพาะอยางยงทเกยวกบจ านวนเงน การแยกประเภทรายการและการน าเสนอหรอการ

เปดเผยขอมลเพอใหเปนไปตามจดประสงคทตองการ

ลกษณะการทจรต

การยกยอกทรพยสน เปนลกษณะการทจรตทเปนการลกลอบน าทรพยสนของ

องคกรไปใชเพอประโยชนสวนตน หรอประโยชนของกลมตน เรมตงแตสงเลกๆ นอยๆ จนถง

การยกยอกทรพยสนทส าคญ

การรบสนบนและการตดสนบน เปนลกษณะการทจรตทพนกงานเจาหนาท

ผบรหาร หรอขาราชการรบผลประโยชนจากผใดผหนงหรอฝายใดฝายหนง โดยใหประโยชน

หรอเออประโยชนตอกนโดยขดตออ านาจหนาท

สาเหตของการทจรต

1. โอกาส (Opportunity)

จากการตรวจพบและสมภาษณคนทท าผด จะพบวาคนเหลานนมกไมไดมเจตนา

ทจะกระท าความผดในเบองแรกเลย หากแตองคกรหรอระบบเปดโอกาสใหมการกระท าผด

ไดอยางงายดาย ความโลภจงอาจท าใหคนดๆ กระท าความผดได เหตการณทเปดโอกาสให

กระท าการทจรต เชน

17

(1) ระบบการควบคมทไมมประสทธภาพ หรอมระบบการควบคมทไมเพยงพอ

(2) การไมมการก ากบดแลอยางใกลชดจากผมสวนเกยวของกบบรษท

ทงหลาย เชน ผถอหน ลกคา เจาหน พนกงาน หรอองคกรก ากบดแลตางๆ

(3) การทองคกรมการกระจายการปฏบตงานไปตามพนทตางๆ อยาง

กวางขวาง เชน มสาขาหรอมบรษทลกกระจายในพนทตางๆ จนท าใหการก ากบดแลควบคม

การปฏบตงานไมทวถง

(4) การทองคกรมพนกงาน หรอผบรหารทมอทธพลตอความคดเหนหรอการ

กระท าของบคคลในองคกร หรอการใหอ านาจในการฝาฝนกฎขอบงคบหรอการควบคม

ตางๆ เปนตน

2. สงจงใจหรอความกดดน (Incentive and Pressure)

สงจงใจทอาจท าใหคนสจรตกลายเปนคนกระท าความผดโดยเจตนา(ทจรต)ได

เชน

(1) การทองคกรใหเงนเดอนหรอผลประโยชนแกพนกงานต าเกนไป

(2) การก าหนดขนเงนเดอนหรอการขนเงนเดอนโดยขนอยกบผลการ

ด าเนนงานของบรษทเปนส าคญ

(3) ความกดดนจากหวหนางานหรอผบรการ

(4) การทบรษทหรอผบรหารไมเหนคณคาความส าคญของพนกงานในทกระดบ

(5) การทพนกงานมหนสนสวนตว หรอมความกดดนทางครอบครว

3. ทศนคต ความมเหตมผล (Rationalization)

บอยครงทผสจรตสามารถกระท าการทจรตไดเมอมโอกาสหรอเมออย ใน

สถานการณกดดน ยงแรงกระตนหรอความกดดนมากขนเทาไร กยงท าใหบคคลหนงบคคล

ใดสามารถกระท าการทจรตไดมากเทานน การทจะระบบคคลหนงบคคลใดสามารถกระท า

การทจรตหรอการระบวาผบรหารคนใดหรอพนกงานคนใดจะกระท าการทจรตหรอไมนน

โดยดจากภายนอกเพยงอยางเดยวเปนเรองยาก โดยธรรมดาแลว ผทมสวนรวมในการ

ทจรตยอมตองท าการปกปดการทจรตนนอยางเตมท รวมทงพยายามเกบซอนหลกฐาน

เอกสารตางๆ จากผตรวจสอบบญชทงภายในและภายนอก รวมถงบคคลอนๆ ทงภายใน

และภายนอกองคกรอยแลว การปกปดการทจรตอาจจะกระท าโดย

18

ปกปด ซอนเรนหลกฐานตางๆ

การไมตอบสนองตอการขอขอมลเพมเตมของฝายอนๆ

การปลอมแปลงเอกสาร

การรวมมอกนระหวางผบรหาร พนกงาน และบคคลภายนอกในการใหขอมล

ทเปนเทจ

ผบรหารไมปฏบตตามระบบการควบคมทมอยและละเลยการก ากบดแลใหผอน

กระท าตาม

ความพยายามในการปองกนหรอบรรเทาผลกระทบจากการทจรต

ระบบการก ากบดแลองคกร (Corporate Governance) ทดมประสทธภาพ

การก ากบดแลทดตองมการสรางสมดลของอ านาจอยางเหมาะสมระหวาง

คณะกรรมการบรษทและฝายบรหาร และใหความส าคญในเรองของความซอสตย(Integrity)

ความมอสระ (Independence) ความโปรงใส (Transparency) และความรบผดชอบ (Accountability)

การก ากบดแลกจการทดมประสทธภาพ นอกจากจะท าใหกจการมระบบการบรหารและการ

จดการทดมคณภาพแลว ยงสามารถปองกนการทจรตประพฤตมชอบไดบาง โดยเฉพาะการ

ทจรตทเกดจากผปฏบตงานระดบสงและผบรหาร

ความรบผดชอบของผบรหาร

ผบรหารมความรบผดชอบในการปองกนและตรวจพบการทจรตและขอผดพลาด

โดยการน าระบบบญชและระบบการควบคมภายในทเพยงพอมาใชอยางตอเนอง ระบบ

ดงกลาวจะลดโอกาสการทจรตและขอผดพลาดแตไมสามารถจดการทจรตและขอผดพลาด

ทอาจเกดขนไดทงหมด

ในองคประกอบการควบคมภายในทดจงเนนองคประกอบในเรองสภาพแวดลอม

การควบคมสวนทส าคญทสดคอ ผบรหารทกระดบตงแตระดบลาง ระดบกลาง ระดบสง

ตองท าเปนตวอยางในเรองการมความซอสตย มจรยธรรม และจรรยาบรรณ

การบรหารความเสยง

เปนกระบวนการทจะท าใหองคกรไมวาจะเปนผบรหาร และบคคลอนๆ ของ

องคกรสามารถระบถงเหตการณความไมแนนอนตางๆ ทอาจเกดขนและมผลกระทบตอ

องคกร เพอหามาตรการตอบสนองและจดการความเสยงเหลานนใหอยภายในกรอบระดบท

ยอมรบไดวาจะไมมผลกระทบรนแรงตอการด าเนนงานตามวตถประสงคขององคกร ภายใต

19

กระบวนการบรหารความเสยงมกระบวนการทส าคญในการระบถงปจจยเสยงตางๆ รวมทง

การประเมนผลกระทบจากความเสยงนนๆ การพจารณาถงกจกรรมการควบคม รวมถง

กระบวนการตดตามผลการควบคมภายใน และวธการตอบสนองความเสยง ซงรวมถงการ

ตดตามประเมนผลความสามารถในการปองกนและคนหารายการทจรต ขอผดพลาดและ

การปฏบตหรอไมปฏบตตามกฎระเบยบ

ระบบการควบคมภายใน

เปนระบบทผบรหารสรางและจดใหมขนเพอประสทธภาพในการปฏบตงานและ

ลดความเสยงจากลกษณะธรกจ ระบบการควบคมภายในทเหมาะสม ยอมประกอบดวยการ

ควบคมทงในดานการปองกน (Preventive Control) และการตรวจสอบ (Detective Control)

ซงเปนเครองมอทชวยในการลดโอกาสและแรงจงใจในการกระท ามชอบและการทจรตให

นอยลง การสรางระบบการควบคมภายในทด ควรมหลกเกณฑการแบงแยกหนาท การ

แบงแยกหนาทการท างานระหวางพนกงานเปนหลกเบองตนทส าคญอยางหนงของระบบการ

ควบคมภายในทด เชน คนสงจายกบคนอนมตสงจายและคนจายเชคไดมการแยกออกจาก

กน นอกจากน ในระบบการควบคมภายในทดยอมมกระบวนการตดตามประเมนผล หาก

กระบวนการดงกลาวมประสทธภาพ ผบรหารยอมจะไดรบรายงานและรบทราบถงสาเหต

ของขอบกพรองหรอสถานการณทไมชอบมาพากลไดทนทวงท รวมทงสามารถปรบปรง

ระบบในเชงปองกนไดอยางเหมาะสมในการประเมนผลระบบการควบคมภายในดงกลาว

ฝายตรวจสอบภายในมกเปนสวนส าคญสวนหนงของกระบวนการ

การคดเลอกบคลากร

การคดเลอกบคลากรตองมการตรวจสอบประวต รวมถงการตรวจสอบประวตการกอ

อาชญากรรมหรอการกระท าผดทางดานจรรยาบรรณส าหรบต าแหนงงานทส าคญๆ

การตรวจสอบระหวางกน

องคกรควรวางกระบวนการท างานทสามารถท าใหเกดการตรวจสอบระหวาง

พนกงานในองคกรกบบคคลภายนอกองคกร หรอระหวางพนกงานดวยกนเองได จะชวย

ปองกนไมใหเกดการทจรตได และลดความเสยงในการเกดการทจรต เพราะหากจะกระท า

การทจรตตองไดรบความรวมมอจากบคคลหลายคนหรอหลายกลม

มขอบงคบทางจรรยาบรรณ ความประพฤต เปนลายลกษณอกษร รวมถง

นโยบายและแนวทางปฏบตงานทชดเจน

20

การทองคกรมกฎขอบงคบและแนวทางปฏบตทางดานจรรยาบรรณ ท าใหทราบ

วาสงใดควรปฏบตหรอสงใดไมควรปฏบต

แนวทางการปฏบตงานของผบรหาร

องคกรควรก าหนดขอบงคบทางวนย รวมถงกระบวนการสอสารในเรองการ

กระท าความผดโดยเจตนาของผบรหารและพนกงานในองคกรอยางชดเจน พนกงานทกคน

ควรจะรบทราบถงบทลงโทษทางวนยทเกดขนหากมการกระท าการทจรต รวมทงทศนคต

อยางแรงกลาของผบรหารในการตอตานการทจรต จะชวยท าใหคนในองคกรลดการกระท า

ผดลงไดอยางมาก

21

เอกสารประกอบ

“บทบาทผตรวจสอบภายใน ต ารวจลบสทปรกษา”

อางองจาก

เรยบเรยงจาก Best Practices For Internal Audit By Matthew Bender & Co., Inc.

โดย อาจารยสรพงษ ชรงสฤษฎ (CIA)

จากเวบไซดสมาคมผตรวจสอบภายในแหงประเทศไทย

หวขอ "เกรดความร"

22

บทบาทผตรวจสอบภายใน ต ารวจลบสทปรกษา

บทบาทและหนาทของผตรวจสอบภายในในประเทศไทย ไดมการเปลยนแปลงไป

ตามยคสมย ซงถกก าหนดดวยหวหนาผตรวจสอบหรอผบรหารสงสดในองคกรนน และ

ความเขาใจในบทบาทหนาทของผตรวจสอบเองเปนปจจยส าคญ ทศนคตของผอยในองคกร

ตอผตรวจสอบ ถกสรางขนโดยการแสดงบทบาทและการท าหนาทของผตรวจสอบนนเอง

หลากหลายทศนคตทผอยในองคกรมตอ ผตรวจสอบภายในแตละยคสมย อดตนายก

สมาคมผตรวจสอบภายในแหงประเทศไทย (อ.เกยรตศกด จรเธยรนาถ) ไดเขยนบทความ

เรอง ปญหาของการตรวจสอบภายในประเทศไทย (จลสารตรวจสอบภายในไดน าบทความน

เผยแพรในฉบบท 46 เดอน พ.ค. - ม.ย.2548) ซงไดกลาวถงปญหาความเชอ และทศนคต

เปนเรองทนาสนในมากครบ โดยทวไปแลวเปนทศนคตในเชงลบ ในยคปจจบนนผตรวจสอบ

ภายในได พยายามแสดงบทบาทในเชงสรางสรรค อนเปนประโยชนตอองคกรและผ

ตรวจสอบภายในเปนอยางมาก ทงน เนองจากมาตรฐานวชาชพการตรวจสอบภายในเปน

ปจจย หรอแรงผลกดนตอการแสดงบทบาทในเชงสรางสรรคของผตรวจสอบภายในยคปจจบน

ววฒนาการของการตรวจสอบภายใน ไดแสดงใหเหนถงล าดบในการพฒนา

วชาชพการตรวจสอบภายใน ซงสะทอนใหเหนถงความแตกตางของบทบาทของผตรวจสอบ

และทศนคตทผรบการตรวจสอบมตอผตรวจสอบ คอ

Competition : (Striving Together)

Cooperation : (Working Together)

Collaboration : (Creating Together)

Competition : เปนยคเรมแรก เปนแนวทางทแสดงถงความพยายามตอสกน

และการปกปองระหวางผตรวจสอบ และผรบการตรวจสอบ ตอสกนเพอชยชนะของตนเอง

เปนหลก ไมไดค านงถงความตองการขององคกร(Striving Together) มผเปรยบเทยบใหเหน

วา แนวทางนเหมอนกบ 1+1 = 0 (0 คอ ผลทองคกรไดรบ)

Cooperation : เปนแนวทางทผตรวจสอบภายในและผรบการตรวจสอบ

ตระหนกถงภาระหนาทซงกนและกนใหความรวมมอซงกน แตกยงใหความส าคญตอภาระ

ตนเองเปนหลก ตางฝายมภาระหนาทของตนเองไมปะปนกน แตสามารถท างานรวมกนได

(Working Together) เปนลกษณะ 1+1 = 2

23

Collaboration : เปนลกษณะของการสรางสรรครวมกน (Creating Together)

ท างานเปนทมเดยวกน เขาใจเปาหมายตรงกน เนองจากก าหนดรวมกน อยางไรกตาม

แนวทางนอาจเปนอปสรรคตอความเปนอสระของผตรวจสอบแตผลการตรวจสอบจะเปนท

ยอมรบและน าไปสการปรบปรงงาน ตางกบแนวทางทสอง ตรงทเปนการสรางทมตรวจสอบ

ทเปนทมเดยวกนระหวางผตรวจสอบและผรบการตรวจสอบ เปนลกษณะ 1+1 = 3

ปจจยทจะน าไปสความส าเรจ ในการใชแนวทาง Collaboration คอ

1. การสรางความไววางใจ และขจดความหวาดระแวงซงกนและกน

2. รวมกนก าหนดหลกการ และเปาหมาย พรอมทงสรางพนธะซงกนและกน

3. ใชทกษะในการเปนผฟงทด เปนพนฐานในการท างานเปนทมเดยวกน

บทบาทของผตรวจสอบภายในเปลยนแปลงไปตามพฒนาการของวชาชพ จาก

เปนต ารวจลบ มาเปนจนถง นกตรวจสอบการปฏบตงาน ซงท าใหผตรวจสอบภายในม

บทบาทหนาทกวางขวางมากขน มบทบาทส าคญทสงผลถงความส าเรจขององคกร จงเปน

ทมาของบทบาทส าคญของผตรวจสอบภายในสมยใหม คอ “เปนทปรกษา (Consultant)”

มกจกรรมหลาย ๆ อยางทคลายคลงกนระหวาง Internal Auditor กบ

Consultant ซงในแวดวงธรกจการบญช (Public Accounting Firm) ของบางประเทศ เชน New

Zealand และ Australia ไดใชผท าหนาท Consultant ท างานในหนาท Internal Audit ดวย ใน

อเมรกาธรกจการบญชหลายแหงก าลงเพมบทบาทของงานดานทปรกษา ใหท างานดาน

Internal Audit ไปดวย

ทง Internal Audit และ Consultant มงานหลายอยางทรบผดชอบเหมอนกน คอ

ท าหนาท

1) ระบปญหา เปาหมายและขอจ ากด

2) วเคราะหปญหา เพอหาแนวทางแกไขอยางมประสทธภาพ และมประสทธผล

3) เสนอแนวทางแกไขปญหา ขอแนะน า และการรายงาน

วธการของ Consultant ทมประสทธผลเปนอยางยง และเปนแนวทางทม

ประโยชนตอผตรวจสอบภายใน ในการตรวจสอบ Operational or Performance Audit คอ

การหาค าตอบส าหรบ 6 ค าถามทส าคญ ดงน

24

(1) What are the goals or outcome desired?

ในการตรวจสอบ หรอการเปนทปรกษา เรองทส าคญมาก คอ การ

ประสานวตถประสงคของแตละธรกรรม (Activity) ของหนวยงาน กบวตถประสงคของ

องคกรวา แตละ Activity ของหนวยงานนนเปน Activity ทสนบสนนความส าเรจตาม

วตถประสงคขององคกรหรอไม (ในบางครงจะพบวาวตถประสงคของบาง Activity ไมมสวน

สนบสนนหรอเกยวของกบวตถประสงคขององคกร หรอหนวยงานนนเลย ยงไปกวานนผ

ปฏบตกไมทราบวตถประสงคในการท า Activity นน ๆ เนองจากเปนการปฏบตตามท

ถายทอดตอ ๆ กนมา)

(2) What processes are in place to produce these goals?

การตรวจสอบและการเปนทปรกษาสมยใหม ใหความส าคญไปทกระบวนการ

มากกวาผลผลตทเกดขน (process rather than outcome) ของแตละหนวยงาน โดยวเคราะห

วา แตละกระบวนการทมอยนนสนบสนนใหหนวยงานบรรลเปาหมายมากนอยเพยงใด? ซง

บางครงจ าเปนตองตดตามกระบวนการทเชอมโยงกน แตเปนธรกรรมทเกดขนตางหนวยงาน

กน เพอใหมการแกไขปญหาทงระบบ กระบวนการทเกดขนตรงรอยตอระหวาง 2 นวยงาน

จงเปนเรองส าคญทจะมองขามไมได เพราะถอเปนสวนหนงของกระบวนการทงระบบ

(3) What processes are in place to provide feedback?

ในแตละกระบนการ จะตองสรางสงบอกเหต (feedback) หรอเครองวดฝง

ไวในแตละขนตอนทส าคญ เพอบงบอกถงผลกระทบทมตอผลผลตของแตละกระบวนการท

จะเกดขน สงบอกเหตทงหลายนจะชวยใหมการปรบเปลยน ปรบปรงใหไดผลผลตออกมา

ตามเปาหมายทตองการ กอนทจะไดผลผลตทไมตองการ

(4) Who will monitor the feedback process?

เมอไดสรางสงบอกเหตหรอเครองวดในระบบแลว จะตองก าหนด

ผรบผดชอบในการรบรในสงบอกเหต เพอน าไปสการแกไขไดอยางทนทวงท และมประสทธภาพ

หากมขอบงชในทางลบ อยางไรกตาม ในระบบงานหรอกระบวนการทซบซอน และมหลาย

หนวยงานเขามาเกยวของ ผท าหนาท Monitor ของแตละหนวยงาน ส าคญอยางยงทจะตอง

เขาใจตรงกนเกยวกบลกษณะของสงบอกเหตทเปนบวก และลบ มฉะนนจะกอใหเกดความ

ขดแยง และสงผลถงคณภาพของผลผลต

25

(5) How will improvement to processes to made?

การพฒนาอยางตอเนอง เปนเรองทจ าเปนตองมในทกระบบงาน สงทตอง

ระมดระวงกคอ ผตรวจสอบ/ทปรกษา ไมใชเจาของวธการ เปนเพยงผใหความเหนเสนอแนะ

ถงประสทธภาพและประสทธผลทจะเกดขนตอวธการทจะใช

(6) What reward systems are in place for improvements?

รางวลทจะไดรบจากการพฒนาคออะไร พจารณา/วดผลกนอยางไร? วาม

การพฒนาในทางทดขนจรง และเปนประโยชนตอองคกร เปนทกงวลกนวา ผตรวจสอบจะ

ขาดความอสระหรอไมเมอท าหนาทเปนทปรกษา มาตรฐานวชาชพไมได บงบอกไวชดเจน

อยางไรกตาม ความเปนอสระของผตรวจสอบแสดงใหเหนไดดวย

(1) ความนาเชอถอ : จะเกดขน เมอผตรวจสอบเปนอสระจากงานทตรวจ

(2) ความเทยงธรรม : ไมตงใจทจะใหโทษ “axe to grind” และ

ยนยอมผอนปรน “sweet heart arrangement” จนไมตรงตามขอเทจจรงทพบ

26

เอกสารประกอบ

“การตรวจสอบภายใน ใหอะไรมากกวาททานคด”

ของ

กรมบญชกลาง

27

การตรวจสอบภายใน ใหอะไรมากกวาททานคด

การตรวจสอบภายใน หมายถง กจกรรมการใหหลกประกนอยางเทยงธรรม

และการใหค าปรกษาอยางเปนอสระ ซงจดใหมขนเพอเพมคณคาและปรบปรงการ

ปฏบตงานขององคกรใหดขน การตรวจสอบภายในชวยใหองคกรบรรลถงเปาหมายทวางไว

ดวยการประเมนและปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการบรหารความเสยง การควบคม

และการก ากบดแลอยางเปนระบบและเปนระเบยบ (ทมา : The Institute of Internal Auditors : IIA)

ผตรวจสอบภายในท างานอะไรและอยางไร

คนทวๆ ไปมกเขาใจวาผตรวจสอบภายในท างานจ ากดอยเฉพาะการตรวจสอบ

เกยวกบการเงนและการบญชเทานน แตความจรงแลวการตรวจสอบภายในมความหมาย

และขอบเขตการปฏบตงานกวางขวางกวานนมาก กลาวคอ การตรวจสอบภายใน หมายถง

กจกรรมการใหหลกประกนอยางเทยงธรรมและการใหค าปรกษาอยางเปนอสระ ซงจดใหม

ขนเพอเพมคณคา และปรบปรงการปฏบตงานขององคกรใหดขน การตรวจสอบภายในชวย

ใหองคกรบรรลถงเปาหมายทวางไว ดวยการประเมนและปรบปรงประสทธภาพของ

กระบวนการบรหารความเสยง การควบคมและการก ากบดแลอยางเปนระบบและเปน

ระเบยบ (ทมา : The Institute of Internal Auditors : IIA) ดงนน ผตรวจสอบภายในจงม

ขอบเขตการท างานทตองครอบคลมทกภารกจทอยในความรบผดชอบของหวหนาสวนราชการ

การตรวจสอบภายในแบงเปนประเภทใหญๆ ไดดงน

1. การตรวจสอบทางการเงน (Financial Auditing) เปนการตรวจสอบ

ความถกตองและเชอถอไดของขอมลและตวเลขตาง ๆ ทาง การเงน การบญช และรายงาน

ทางการเงน โดยครอบคลมถงการดแลปองกนทรพยสน และประเมนความเพยงพอของ

ระบบการควบคมภายในของระบบงานตางๆ วามเพยงพอทจะมนใจไดวาขอมลทบนทกใน

บญช รายงาน ทะเบยน และเอกสารตางๆ ถกตอง และสามารถสอบทานไดหรอเพยงพอ ท

จะปองกนการรวไหล สญหายของทรพยสนตางๆ ได

2. การตรวจสอบการปฏบตตามขอก าหนด (Compliance Auditing)

เปนการตรวจสอบการปฏบตงานดานตางๆ ของสวนราชการ ใหเปนไปตามนโยบาย

กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ค าสง และมตคณะรฐมนตรทเกยวของ

28

3. การตรวจสอบการด าเนนงาน (Performance Auditing) เปนการ

ตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแผนงาน งาน และโครงการตางๆ ของสวนราชการให

เปนไปตามวตถประสงคและเปาหมาย หรอมาตรฐานทก าหนดอยางมประสทธภาพ

ประสทธผล และคมคา โดยมผลผลตและผลลพธเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมาย ซง

วดจากตวชวดทเหมาะสม โดยค านงถงความเพยงพอและความมประสทธภาพของกจ

กรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของสวนราชการ

4. การตรวจสอบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology

Auditing) เปนการพสจนความถกตองและเชอถอไดของระบบงานและขอมลทไดจากการ

ประมวลผลดวยคอมพวเตอร รวมทงระบบการเขาถงขอมลในการปรบปรงแกไขและการ

รกษาความปลอดภยของขอมล

5. การตรวจสอบการบรหาร (Management Auditing) เปนการตรวจสอบ

การบรหารงานดานตางๆ ของสวนราชการ วามระบบการบรหารจดการเกยวกบการ

วางแผน การควบคม การประเมนผล การปฏบตงานเกยวกบการบรหารงบประมาณ การ

บรหารการเงน การบรหารพสดและทรพยสน รวมทงการบรหารงานดานตางๆ ทเหมาะสม

และสอดคลองกบภารกจของสวนราชการ ใหเปนไปตามหลกการบรหารงานและหลกการ

ก ากบดแลกจการทด (Good Governance) ในเรองความเชอถอ ความรบผดชอบความ

เปนธรรม และความโปรงใส

6. การตรวจสอบพเศษ (Special Auditing) เปนการตรวจสอบในกรณท

ไดรบมอบหมายจากฝายบรหาร หรอกรณมการกระท าทสอไปในทางทจรต ผดกฎหมาย

หรอมเหตอนควรสงสยวาจะมการกระท าทสอไปในทางทจรตหรอประพฤตมชอบเกดขน

เพอใหไดขอมลเบองตนประกอบการพจารณาด าเนนการของผมสวนเกยวของโดยตรงตอไป

งานของผตรวจสอบภายในแตกตางจากงานของคณะกรรมการสอบสวน หรอ

งานของเจาหนาทต ารวจ เพราะงานของคณะกรรมการสอบสวนหรอเจาหนาทต ารวจม

วตถประสงคทจะสอบสวน เพอหาตวผกระท าผด หรอรวมรบผดชอบไมวาจะเปนทางแพง

ทางอาญาหรอทางวนย

งานของผตรวจสอบภายในมงทจะคนหาขอบกพรองของระบบงานวาม

จดใดทเปนชองทางใหเกดการรวไหลหรอการปฏบตงานขาดประสทธภาพ ลาชา เปนตน

และพยายามหาทางแกไขใหดขน

29

การทผตรวจสอบภายในจะปฏบตงานดงกลาวขางตนใหไดดและมประสทธภาพ

ผตรวจสอบภายในจ าเปนตองด าเนนการ ดงน

1. ก าหนดเปาหมาย ทศทาง ภารกจ ขอบเขต และแนวทางการตรวจสอบ

เพอสนบสนนการบรหารงานและการด าเนนงานดานตาง ๆ ของสวนราชการ

2. ตรวจสอบความถกตองและเชอถอไดของขอมลตางๆ การปฏบตงานของ

หนวยงาน และผลการด าเนนงานตามแผนงาน งาน โครงการ ตลอดจนการบรหารดานตาง

ๆ ของสวนราชการ

3. ประเมนผลการด าเนนงานและการบรหารงาน รวมทงรายงานผลการ

ตรวจสอบและการใหค าปรกษา ความคดเหน ขอเสนอแนะ แนวทางการปรบปรงแกไข

เพอใหสวนราชการมการบรหารจดการทดเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลตาม

นโยบายทก าหนด

4. ประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ เชน คณะกรรมการตรวจสอบ

ภาคราชการ ผตรวจสอบภายในระดบกระทรวง ส านกงานการตรวจเงนแผนดน เพอขอรบ

ความคดเหน ขอเสนอแนะ ในการปรบปรงแกไขงานตรวจสอบภายใน อนกอใหเกด

มลคาเพมแกองคกร

ปจจยทท าใหงานตรวจสอบภายในบรรลเปาหมาย

จากทกลาวมาขางตน ทานจะเหนวาผตรวจสอบภายในเปนผทจะชวยทานใน

ดานการควบคมการบรหารงานใหเปนไปตามเปาหมาย และวตถประสงคได แตผชวยของ

ทานจะชวยทานท างานไดอยางมประสทธภาพหรอไม ขนอยกบปจจยพนฐาน 3 ประการ

คอ ตวผตรวจสอบภายในเอง สถานภาพของหนวยงานตรวจสอบภายใน และตวทานหรอตว

ผบรหารเปนส าคญ ดงน

1. ผตรวจสอบภายใน ผตรวจสอบภายในจะชวยทานท างานไดอยางม

ประสทธภาพหรอไม นอกจากการทผตรวจสอบภายในตองปฏบตตามระเบยบ มาตรฐาน

คมอและแนวปฏบตเกยวกบการตรวจสอบภายใน ซงก าหนดโดยหนวยงานกลางท

รบผดชอบ เชน กรมบญชกลาง ส านกงานการตรวจเงนแผนดน และหลกการสากลทถอ

ปฏบต โดยทวไปแลว จะตองเปนผทมความรอบรในวชาชพสาขาอน ซงจ าเปนตอการ

ปฏบตงานตรวจสอบภายใน รวมทง ตองมการพฒนาตนเองอยางตอเนองและสม าเสมอ

การปฏบตงานตรวจสอบภายใน จงนบเปนการปฏบตงานโดยผประกอบวชาชพสาขาหนงทม

30

มาตรฐานการปฏบตงาน การใชดลยพนจตองเทยงธรรม และระมดระวงรอบคอบอยางยง

จงจ าเปนตองมแนวทางการปฏบตงานพเศษทแสดงถงความซอสตย ความยตธรรมความม

มาตรฐานเพอใหเกดการยอมรบจากบคคลทเกยวของ กรมบญชกลาง ในฐานะผก ากบดแล

งานตรวจสอบภายในไดก าหนดมาตรฐานการ ตรวจสอบภายในและจรยธรรมของผ

ตรวจสอบภายใน เพอใหผตรวจสอบภายในของสวนราชการใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน

โดย มาตรฐานการตรวจสอบภายใน ประกอบดวยสวนส าคญ 2 สวน คอ

มาตราฐานการตรวจสอบ ประกอบดวย

1) มาตรฐานดานคณสมบต เปนมาตรฐานทกลาวถงลกษณะของ

หนวยงานและบคลากรทท าหนาทตรวจสอบภายใน

2) มาตรฐานดานการปฏบตงาน เปนมาตรฐานทกลาวถงลกษณะของงาน

ตรวจสอบภายในและบรรทดฐานทสามารถใชประเมนผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน

จรยธรรมของผตรวจสอบภายใน ประกอบดวย

1) ความมจดยนอนมนคง หมายถง ความซอสตย ความขยนหมนเพยร

และความรบผดชอบ

2) การรกษาความลบ หมายถง การเคารพตอสทธแหงขอมลทไดรบทราบ

3) ความ เท ย งธรรม หมายถ ง การไม ม ส วน เก ยวของหรอสราง

ความสมพนธใด ๆ ในอนทจะท าใหมผลกระทบตอความเทยงธรรมในการปฏบตงาน

3) ความสามารถในหนาท หมายถง ความร ทกษะและประสบการณใน

งานทท าปฏบตงานตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในและพฒนาตนเองอยางตอเนอง

2. สถานภาพของหนวยตรวจสอบภายใน เพอใหผตรวจสอบภายในท า

หนาทเปนเครองมอในการตรวจสอบงานตามนโยบายของทานใหไดผลตามเปาหมาย ทาน

จะตองใหการสนบสนนงานตรวจสอบภายใน โดย การใหสถานภาพทเหมาะสม คอ ผ

ตรวจสอบภายในจะตองมหนาทเสนอแนะ (Staff Function) และขนตรงกบทาน นนคอ รบค า

สงและรายงานตอทานโดยไมตองผานผหนงผใด การขนตรงตอทานซงเปนผบรหารสงสด

ของสวนราชการหรอจงหวด ท าใหผตรวจสอบภายในมอสระในการตรวจสอบ และท าให

สามารถเขาถงเอกสาร ทรพยสน หลกฐาน และบคคลทเกยวของไดโดยงายอนเปนผลใหเกด

31

1) สทธทจะเขาถง หมายความวา ผตรวจสอบภายในจะตองมสทธทจะ

เขาสงเกตหรอตรวจสอบบนทก รายงาน และทรพยสนตาง ๆ รวมทงผปฏบตงานของหนวย

รบตรวจหรอหนวยงานทเกยวของกบเรองทตรวจสอบไดทงหมด

2) เสรภาพในการตรวจสอบ หมายความวา ผตรวจสอบภายในจะตอง

ม “อสระ” เพยงพอในการตรวจสอบทกๆ ดาน โดยไมมอปสรรคหรอไดรบการขดขวาง

หรอแทรกแซงจากผหนง ผใด หรอกลมบคคลใดๆ

ทงในการปฏบตงานตรวจสอบและการเสนอความเหนในการตรวจสอบ

และมใหเปนคณะกรรมการใดๆ ของสวนราชการหรอหนวยงานในสงกดอนมผลกระทบตอ

ความเปนอสระในการปฏบตงานและการเสนอความเหน

3) การมสวนไดสวนเสย หมายความวา ผตรวจสอบภายในจะตองไมม

อ านาจ และความรบผดชอบโดยตรงกบงานทตรวจสอบ นนคอ ตองไมเปนผมสวนไดสวน

เสยหรอผลประโยชน หรอรบมอบหมายหนาทซงเกยวกบการบรหารงานของงานหรอของ

หนวยงานทตนจะตองตรวจสอบผลการตรวจสอบจงออกมาโดยปราศจากความล าเอยงใดๆ

ในขณะเดยวกน กไมควรมอบหมายใหผตรวจสอบภายในปฏบตงานในลกษณะบรหาร

และควบคม (Line Function) อาทเชน เปนผวนจฉยและสงการขนสดทายของความ

ถกตอง หรอ ขอบกพรองในการปฏบตงานของบคคลหรอหนวยงานทตรวจสอบ หรอ

มอบหมายงานดานบรหารใหผตรวจสอบภายในปฏบต (ยกเวนในหนวยงานของผตรวจสอบ

ภายในเอง) หรอเปนกรรมการพจารณาความผดและลงโทษทางวนย หรองานอน ๆ ทไม

เกยวของกบการตรวจสอบภายใน เพราะการมอบหมายดงกลาวจะเปนการท าใหผตรวจ

สอบภายในตองท าหนาทในฐานะผบงคบบญชาตามสายงาน ซงจะท าใหผตรวจสอบภายใน

ขาดความเปนอสระและความเทยงธรรม มสวนไดเสยในกจกรรมทตนตรวจสอบ และจะท า

ใหไมไดรบการสนบสนนหรอความรวมมอในการตรวจสอบตามหนาท โดยเฉพาะอยางยง

จากผบรหารระดบรอง หรอเจาหนาทในหนวยงานปฏบตการ

3. ผบรหาร ผตรวจสอบภายในจะท างานไดอยางม ประสทธภาพมากนอย

เพยงใดขนอยกบตวทานเองในฐานะทเปนผบรหารสงสดเปนส าคญทานสามารถท าใหงาน

ตรวจสอบภายในบรรล วตถประสงค โดย

1) ทานจะตองเขาใจและมทศนคตทด ตองานตรวจสอบภายใน อกทง

ยงตองรจกงานตรวจสอบภายใน เพอใหสามารถชวยงานของทานไดอยางถกตองและเหมา

32

2) ทานตองสรางความตระหนกและชวยเสรมสรางบรรยากาศภายใน

หนวยงานของทาน โดยใหเจาหนาทในแตละหนวยงานหรอทเรยกวาหนวยรบตรวจ คนเคย

กบผตรวจสอบภายใน และชวยสรางความเขาใจทถกตองวาผตรวจสอบภายในไมใชผทจะ

จองแตจบผด แตจะเปนผชวยเหลอแนะน าการท างานใหถกตองตามกฎเกณฑ ระเบยบ

ขอบงคบ และนโยบายของทาน พรอมทงแสดงออกทกวถทางในลกษณะทสนบสนนผ

ตรวจสอบภายใน ใหท างานตามขอบเขตหนาทไดอยางอสระ ปราศจากอปสรรค ใดๆ การ

สนบสนนอาจท าไดโดยการแนะน าเปนสวนตว หรอมหนงสอแจงไปยงหนวยรบตรวจตางๆ

ชใหเหนและเขาใจถงขอบเขตหนาทของผตรวจสอบภายใน ประโยชนทไดรบจากการ

ตรวจสอบภายใน รวมทงขอความรวมมอเพออ านวยความสะดวกในการปฏบตหนาทของผ

ตรวจสอบภายในดวย

3) ทานควรปรบปรงระบบการตดตอสอสารภายในหนวยงานใหครอบคลม

ถงการแจงขาวสารแกผตรวจสอบภายใน ซงเปนสงจ าเปนมาก เนองจากการทก าหนดใหผ

ตรวจสอบภายในขนตรงตอทานโดยมใหสงกดสวนงานใด ท าใหถกตดขาดจากระบบขาวสาร

ปกต เชน การแจงขาวสารในรปค าสง หนงสอเวยน เปนตน ท าใหขอมลขาวสารท ผ

ตรวจสอบภายในมอยไมทนตอเหตการณ การตรวจสอบกจะไมประสบผลนอกเหนอจาก

การปรบปรงระบบสอสารแลว หากมการประชมระดบผบรหาร เพอก าหนดแผนหรอ

นโยบายการบรหาร หรอปรบปรงเปลยนแปลงแผนงาน ควรจะใหผตรวจสอบภายในเขารวม

ประชม หรอเขาสงเกตการณดวย เพราะจะท าใหผตรวจสอบภายในมขอมลทจะน าไปใชใน

การวางแผน และปฏบตงานตรวจสอบตอไปหากผตรวจสอบภายในไดรบการสนบสนนจาก

ทานอยางดเชนน ผตรวจสอบภายในกจะสามารถปฏบตงานไดอยางเตมทและจะเปน

เครองมอทดของทาน ทจะชวยการบรหารงานอยางมประสทธภาพ

ผตรวจสอบภายในมความสมพนธกบใครบาง

ในการปฏบตงานตรวจสอบ ผตรวจสอบภายในของสวนราชสวนราชการ

จะตองมความสมพนธเกยวของกบบคคลตางๆ ดงน

1) คณะกรรมการตรวจสอบ เปนผไดรบการแตงตงโดยมตคณะรฐมนตร

ใหท าหนาทสอบทาน ก ากบดแลระบบการตรวจสอบภายในและการควบคมภายในใน

ภาพรวมของกระทรวง โดยมผตรวจสอบภายในระดบกระทรวงท าหนาทเปนเลขานการ

33

เพอใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนทงดานการตรวจสอบและการควบคมภายใน และ

รายงานผลใหผบรหารระดบสง หรอรฐมนตร หรอคณะรฐมนตรทราบตามควรแกกรณ

2) หวหนาสวนราชการหรอผวาราชการจงหวด ทานจะเปนผก าหนด

ทศทางงานตรวจสอบภายในของสวนราชการและจงหวด รวมทงใหการสนบสนนงาน

ตรวจสอบภายในในดานตาง ๆ เพอใหผตรวจสอบภายในปฏบตหนาทเปนหเปนตา ดแลให

ค าปรกษา และเสนอความเหนเกยวกบผลการปฏบตงานดานตางๆ ของสวนราชการเพอสง

การแกไขปรบปรง ใหเหมาะสมรดกมยงขน ทานสามารถก ากบดแลการปฏบตงานของผ

ตรวจสอบภายในไดจากการพจารณาแผนการตรวจสอบ ซงผตรวจสอบภายในจะตองท าทก

ปเสนอทานเพอพจารณาอนมตแผนการตรวจสอบ ซงแผนดงกลาวจะประกอบดวยเรองและ

หนวยงานทผตรวจสอบภายในจะตรวจสอบ รวมทงระยะเวลาและงบประมาณทจะใชชวงน

จงเปนโอกาสอนดททานจะพจารณามอบหมายงานตรวจสอบททานสนใจเปนพเศษ

ไวในแผนการตรวจสอบดวย แผนการตรวจสอบทดจะตองเปนแผนทวนจฉยถงปญหาของ

ระบบงานแลววาหนวยงานใดจดใดมความเสยง และมระบบการควบคมภายในทคอนขางจะ

หละหลวม หากไมเขาตรวจสอบ ณ จดนน หนวยงานนน อาจเปนผลเสยหายแกทางราชการ

หรอตวทานเอง รวมถงการปฏบตงานทลาชา และขาดประสทธภาพ

3) ผตรวจสอบภายใน ผตรวจสอบภายใน ประกอบดวย ผตรวจสอบภายใน

ระดบกระทรวง และผตรวจสอบภายในระดบกรม ซงหมายถงผตรวจสอบภายในของจงหวด

ดวยบรรทดฐานการปฏบตงานของผตรวจสอบภายในเปนไปตามมาตรฐานแหงวชาชพ การ

ตรวจสอบภายในและจรยธรรมของ ผตรวจสอบภายใน รวมทง ผตรวจสอบภายในตอง

พฒนาความรใหทนสมยและมมนษยสมพนธทดตอบคลากรทกฝายทเกยวของ

4) ผรบตรวจ ผรบตรวจ คอ ผบรหารและเจาหนาทผปฏบตงานของสวน

ราชการ ผรบตรวจควรใหความรวมมอกบผตรวจสอบภายใน โดยการจดเอกสารหลกฐาน

ประกอบขอมลและค าชแจงเกยวกบเรองทรบผดชอบเพอใหผตรวจสอบภายในสามารถ

ปฏบตหนาทไดอยางมประสทธผล ความรวมมอจากผรบตรวจเปนปจจยทส าคญทสดอยาง

หนงทท าใหการตรวจสอบภายในประสบความส าเรจ และเปนประโยชนสงสดตอองคกร

5) บคคลอนๆ ทเกยวของ ซงตองการใชขอมลหรอรายงานผลของผตรวจสอบ

ภายในจงหวด เชน ผตรวจราชการผปฏบตงานของส านกงานการตรวจเงนแผนดนภมภาค

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เปนตน

34

ผลงานของผตรวจสอบภายใน

ส าหรบผลงานของผตรวจสอบภายใน คอ รายงานผลการตรวจสอบทผตรวจ

สอบภายในจะรายงานใหทานทราบภายในเวลาอนสมควร หรออยางนอยทก 2 เดอน

หรอเมอตรวจสอบเรองหนงเรองใดแลวเสรจตามแผน ในกรณเรองทตรวจพบเปนเรอง

ทจะมความเสยหายอยางรางแรงตอทางราชการ ผตรวจสอบภายในจะรายงานผลการ

ตรวจสอบใหทานทราบทนท ซงรายงานดงกลาวจะเปนการสรปผลทไดจากการตรวจสอบ

ขอมลทงหมดทกขนตอน ขอบกพรองหรอขอผดพลาดทตรวจพบ ผลกระทบทอาจจะเกดขน

พรอมขอคดเหนหรอขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไข ดงนน ผลจากการใหการสนบสนน

และการใหความส าคญของทานจะยงชวยใหทานสามารถใชประโยชนจากรายงานผลการ

ตรวจสอบในการบรหารงานและเปนเครองมอทมประสทธภาพเพม มากขนในการตดตาม

ประเมนผล และปรบปรงแกไขการปฏบตงานของหนวยงานในก ากบดแลใหเปนไปตามความ

มงหมายททานก าหนดไวไดอยางไรกด รายงานของผตรวจสอบภายในสามารถจะจดท าใน

รปของรายงานเปนลายลกษณอกษร หรอดวยวาจาซงขนอยกบประเดนทเหนควรตองใหม

การแกไขอยางทนทวงท ซงทานในฐานะทเปนผบรหารควรใหความส าคญกบรายงาน

ดงกลาว ตลอดจนน าขอเสนอแนะมาพจารณาสงการตามทเหนสมควรตอไป นอกจากน

ส านกงานการตรวจเงนแผนดนจะใชรายงาน การตรวจสอบน เพอประโยชนในการ

ตรวจสอบหนวยงานในสงกดของทานอกดวย

ปญหาและแนวทางการพฒนา

จากผลการด าเนนงานดานการตรวจสอบภายในทผานมาประกอบกบปจจย

ตางๆ ทเกยวของกรมบญชกลางโดยกลมงานมาตรฐานดานการตรวจสอบภายใน ในฐานะ

หนวยงานกลางทก ากบ ดแล งานตรวจสอบภายในไดรบทราบปญหาและขอจ ากดของงาน

ตรวจสอบภายในของสวนราชการในหลายประเดน ไดแก การทแตเดมมางานตรวจสอบ

ภายในเปนลกษณะของงานสนบสนน หนวยตรวจสอบภายในจงไมไดก าหนดใหมฐานะ

เทยบเทากองหรอส านก และม โครงสรางท ไมชดเจน ท าใหการปฏบตงานไม เกด

ประสทธภาพและบรรลเปาหมายอยางแทจรง รวมทงเปนผลใหการขอรบและการจดสรร

งบประมาณเพอสนบสนนการปฏบตงานไมเออตอการด าเนนการใหบรรลผลส าเรจ

35

- ระดบต าแหนงของหวหนาหนวยตรวจสอบภายในทยงไมอาจก าหนดให

เทาเทยมกบหวหนาหนวยรบตรวจ ท าใหไมไดรบการยอมรบและขาดความเปนอสระในการ

ปฏบตงาน

- กรอบอตราก าลงผตรวจสอบภายในทยงไมไดรบการพจารณาใหเพยงพอ

กบปรมาณงานตามหนาทความรบผดชอบ และจากภารกจทมมากขนตามแนวทางการ

ปรบเปลยนการบรหารภาครฐ รวมถงการขยายขอบเขตทเนนการตรวจสอบผลงาน ท าใหไม

สามารถตรวจสอบหนวยรบตรวจในความรบผดชอบไดครบถวน

- หวหนาสวนราชการหรอผวาราชการจงหวดสวนใหญไมใหความส าคญงาน

ตรวจสอบภายในเทาทควร ท าใหผตรวจสอบภายใน ขาดแรงจงใจและขวญก าลงใจในการ

ปฏบตงาน ประกอบกบหวหนาสวนราชการหรอผวาราชการจงหวดบางแหงมอบหมายให

ผบรหารระดบรองลงมาเปนผดแลงานตรวจสอบภายในแทน และบางแหงมอบหมายงาน

ทไมเหมาะสม ซงขดตอหลกความเปนอสระของผตรวจสอบภายใน เชน งานตรวจกอนจาย เปนตน

จากขอจ ากดของระบบการตรวจสอบภายในดงกลาว

กรมบญชกลางไดพยายามหาแนวทางการพฒนาและปรบปรงแกไข มาโดย

ตลอดทงในสวนทจะชวยเสรมการใหบรการความเชอมนแก ผบรหารและผทเกยวของเพอให

การปฏบตงานเปนทยอมรบ รวมทงการพจารณาสทธประโยชนทผตรวจสอบภายในควรจะ

ไดรบ และความกาวหนาในสายวชาชพตรวจสอบภายในเพอเปนการรกษาบคลากรใหอยใน

ต าแหนงนานเพยงพอท จะพฒนาระบบงานตรวจสอบภายในของหนวยงานใหม

ประสทธภาพยงขนกอใหเกดมลคาเพมแกองคกร ทงนกรมบญชกลางได มการน าเสนอ

คณะรฐมนตรในการเสรมสรางระบบการตรวจสอบภายในส าหรบประเดนตางๆ เชน

1. โครงสรางและการจดตงองคกรตรวจสอบภายใน ใหมลกษณะเปนสายงาน

ทปรากฏอยในกฎกระทรวงแบงสวนราชการ ปฏบตงานขนตรงตอหวหนาสวนราชการ มชอ

เรยกหนวยงานวา “ส านกงานตรวจสอบภายในกรม / ส านกงานตรวจสอบภายในกระทรวง”

และใหหวหนาผตรวจสอบภายในท าหนาท เปนผอ านวยการส านก ขอบเขตของงาน

ตรวจสอบภายในใหครอบคลมทงการตรวจสอบและการประเมนผล

36

2. การปรบปรงคณสมบตและเงอนไขการเขาสต าแหนง โดยก าหนดหนาท

ของส านกงานตรวจสอบภายในระดบกรมและกระทรวงใหชดเจนและสอดคลองกบขอบเขต

ของงานตรวจสอบภายในมากยงขน ใหมระดบต าแหนงและความกาวหนาของผตรวจสอบ

ภายในใหเหมาะสมและชดเจนไมต ากวาผบรหารสงสดของหนวยงานทเปนหนวยรบตรวจ

3. ก าหนดใหสายงานตรวจสอบภายในเปนสายวชาชพและผลกดนใหมการ

จดตงองคกรควบคมการประกอบวชาชพตรวจสอบภายในภาครฐ พรอมกบใหมส านกงาน

คณะกรรมการควบคมการประกอบวชาชพ ตรวจสอบภายในภาครฐ ท าหนาทด าเนน

กจกรรมของคณะกรรมการฯ ภายใตการก ากบดแลของกระทรวงการคลง

ความส าคญของการตรวจสอบภายใน

จากทกลาวมาทงหมดขางตน ยอมแสดงใหเหนแลววาการตรวจสอบภายใน

มความส าคญอยางมากในการเปนเครองมอทางการบรหาร และสงเสรมการปฏบตงานใน

องคกรใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกรอยางมประสทธภาพ โดยการ

ใหบรการเปนหลกประกนความเชอมนจากการประเมนประสทธภาพ ประสทธผล และความ

คมคาของกระบวนการปฏบตงาน การใหค าปรกษาและน าเสนอรายงานเพอกอใหเกด

กจกรรมการเพมมลคาและความส าเรจแกองคกร ดงน

1. สงเสรมใหเกดกระบวนการก ากบดแลทด (Good Governance) และความ

โปรงใสในการปฏบตงาน (Transparency)

2. สงเสรมใหเกดการบนทกบญชและรายงานตามหนาทความรบผดชอบ

(Accountability and Responsibility)

3. สงเสรมใหเกดประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตงาน (Efficiency

and Effectiveness of Performance)

4. เปนมาตรการถวงดลแหงอ านาจ (Check and Balance) สงเสรมใหการ

จดสรรการใชทรพยากรขององคกรเปนไปอยางเหมาะสมตามล าดบความส าคญ เพอใหได

ผลงานทเปนประโยชนสงสดตอองคกร

5. ใหสญญาณเตอนภยลวงหนา (Warning Signals) ของการประพฤตไมชอบ

หรอการทจรตในองคกร จงลดโอกาสความรายแรงและความเสยงทอาจเกดขน รวมทงเพม

โอกาสของความส าเรจของงาน

37

อยางไรกด งานตรวจสอบภายในจะประสบผลส าเรจและเกดคณคาแกทาง

ราชการและตวทานมากนอยเพยงใด สวนหนงขนอยกบ ตวทานเองทจะเหนความส าคญของ

งานตรวจสอบภายใน และพยายามใหการสงเสรมและสนบสนนใหผตรวจสอบภายใน

สามารถปฏบตงานไดอยางเหมาะสม ทงในเรองกรอบอตราก าลง งบประมาณ เครองมอ

และอปกรณตางๆ การมอบหมายงานทเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบของผตรวจสอบ

ภายใน รวมทงการท าใหหนวยงานทอยในความรบผดชอบและเจาหนาท ทเกยวของใหความ

รวมมอและยอมรบผตรวจสอบภายในและการปฏบตหนาทของผตรวจสอบภายใน