ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

นนกร มงคละศร

วทยานพนธน�เปนสวนหน�งของการศกษาตามหลกสตร ศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. ����

DPU

The Multicultural Leadership of School Administrator under Secondary

Educational Service Area in Bangkok

Nonnakorn Mangklasiri

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements

for the Degree of Master of Education

Department of Education Management

College of Education Sciences, Dhurakij Pundit University

2017

DPU

DPU

ฆ

หวขอวทยานพนธ ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงาน

เขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ช�อผเขยน นนกร มงคละศร

อาจารยท�ปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.พณสดา สรธรงศร

สาขาวชา การจดการการศกษา

ปการศกษา 2559

บทคดยอ

การวจยคร� งน� มวตถประสงคเพ�อ 1) ศกษาระดบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม 2) เปรยบเทยบ

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม และ 3) ศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

จานวน ��� โรง กลมตวอยาง ไดแก สถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร จานวน 106 โรง โดยใชการสมอยางงาย (Simple Random sampling) และตาม

ตารางการกาหนดขนาดกลมตวอยางของ เครจซ�และมอรแกน (Krejcie and Morgan) เคร�องมอท�ใชใน

การวจยเปนแบบสอบถามและแบบสมภาษณ สถตท�ใชในการวเคราะหขอมลประกอบดวย จานวน คา

รอยละ คาเฉล�ย (x) สวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบท (t - test) การวเคราะหความแปรปรวน

(ANOVA) มการเปรยบเทยบรายคโดยใชวธของเชฟเฟ (Scheffe’s Method) และการวเคราะหเน� อหา

(Content analysis) ขอมลจากแบบสอบถามปลายเปดและแบบสมภาษณ

ผลการวจยพบวา

�. ภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานครโดยภาพรวมมคาเฉล�ยอยในระดบมาก และเม�อพจารณาเปน

รายดาน ท�ง � ดาน มคาเฉล�ยอยในระดบมาก เรยงลาดบคาเฉล�ย ดงน� ดานการมความสามารถในการ

ส�อสาร รองลงมา คอดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ดานการสนบสนนทรพยากร

ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร และดานการมคณธรรม ผลการวเคราะหแบบ

สมภาษณพบวา การสรางภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมน�นผนาตองใชหลกการบรหารทามกลางความ

หลากหลายและสรางความเปนเอกลกษณขององคกร

�. ผลการวเคราะหเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร พบวาในภาพรวมไมแตกตางกน แตเม�อ

พจารณาตามรายดาน ปรากฏผลดงน� �) จาแนกตามประสบการณการทางาน พบวา พบวาในภาพรวมไม

DPU

ง

แตกตางกนซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน 2) จาแนกตามขนาดของสถานศกษา พบวา ในภาพรวมมภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ �.�� 3) จาแนกตามการมหองเรยนพเศษ

ในภาพรวม มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน 4) จาแนกตาม

สงกดเขตพ�นท�การศกษา พบวา ในภาพรวม มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไมเปนไป

ตามสมมตฐาน

�. ปญหาท�พบคอ ผบรหารสถานศกษามความเขาใจในวฒนธรรมทางวชาชพ การยอมรบ

ความแตกตางทางเพศ และการแบงชวงอายท� ถกตองและเหมาะสมไมเพยงพอ ผลการวเคราะหแบบ

สมภาษณเก�ยวกบปญหา แนวทางการพฒนา และขอเสนอแนะอ�นๆ แนวทางการรบปรง คอ ผบรหารจด

กจกรรมเสรมสรางความสามคคภายในสถานศกษา และปฏบตตอทกคนภายในสถานศกษาอยางเทา

เทยมกน ท�งใหความยตธรรรมกบทกคน

DPU

จ

Thesis Title The Multicultural Leadership of School Administrator under

SecondaryEducational Service Area in Bangkok Author Nonnakorn Mangklasiri

Thesis Advisor Asst. Prof. Dr. Pinsuda Siridhrungsri

Department Education Management

Academic Year 2016

ABSTRACT

This study aims to 1) study the multicultural leadership of school administrator,

2) compare the multicultural leadership classified according to the management experience, school

size, special classroom, and educational service area in Bangkok, and 3) find problems in

the multicultural leadership of school administrator under secondary educational service area in

Bangkok.

A sample of 106 cases were drawn from school in secondary educational service area in

Bangkok using Simple Random Sampling determined by Krejcie and Morgan sample size. The tools

used in this research were the questionnaire and interview form. Data from the questionnaire was

analyzed using percentage, mean, standard deviation, t-test (independent) and ANOVA which has

Post Hoc by Scheffe’s Method and data from the interview form was analyzed using content analysis.

The result of the research found that

1 ) the multicultural leadership of school administrator under secondary educational

service area in Bangkok had overall statistical average at a high level and had statistical average at a

high level when considered 5 aspects which consequence mean level as follow: communication

proficiency, multicultural acceptance, resources support, organizational relationship, and morality. The

result from the interview found that to create the multicultural leadership leaders must use the diversity

management and create the identity of the organization.

2 ) The outcome of comparing the multicultural leadership of school administrator under

secondary educational service area in Bangkok is not different for overall average, but when

considered each aspects found that ; 1) In the management experience aspect, there was not

statistically significant. 2) In the school size aspect, there was statistically significant at .05.

DPU

ฉ

3) In the special classroom aspect, there was not statistically significant. 4) In the educational service

area in Bangkok aspect, there was not statistically significant.

3) The problem found that school administrators lack cultural knowledge about

occupation, gender, and age. The analysis from the interview found that school administrators should

pay attention to the organization and help subordinates open their hearts to learn more about other

cultures which will help create a strong bond in the organization.

DPU

ช

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบน� สา เ รจลลวงไดด วยด โดยไดรบความกรณาเปนอยางสง

จ า ก รองศาสตราจารย ดร.กลา ทองขาว อาจารยท�ปรกษาวทยานพนธท�กรณาใหคาปรกษา

ขอช�แนะ และความชวยเหลอจนกระท�งลลวงไปไดดวยด ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง

มา ณ ท�น�

ขอขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร.กลา ทองขาว ประธานสอบวทยานพนธ

ผชวยศาสตราจารย ดร.สนธะวา คามดษฐ และดร.สรรเสรญ สวรรณ กรรมการสอบวทยานพนธ

ท�ไดใหความชวยเหลอ แนะนา และตรวจแกไขในการดาเนนการจดทาวทยานพนธ ผวจยมความ

ซาบซ�งและถอเปนพระคณอยางย�ง จงขอกราบขอบพระคณท�งสามทานเปนอยางสง ณ โอกาสน�

ขอขอบพระคณคณาจารยในวทยาลยครศาสตรทกทาน ท�ไดกรณาใหความรและ

ใหคาแนะนาด วยด เสมอมา ขอข อบพระคณผ ทรงคณวฒทกทานท�ได กรณ าตรวจสอบ

เคร� องมอผชวยศาสตราจารย ดร.สนธะวา คามดษฐ ดร.เฉลมชย มนเศวต ดร.พชราภา ตนตชเวช

ดร.สรรเสรญ สวรรณ และดร.ชเนตต วจนะรตน ตาแหนงผอานวยการโรงเรยนวดนอยนพคณ ให

คาแนะนาในการจดทาเคร�องมอแบบสอบถามในการวจย

ขอขอบพระคณผบรหารและครผ สอนในโรงเรยนมธยมศกษาท� เปนกลมตวอยาง

สงกดสานกงานเขตพ� นท� การศกษามธยมศกษากรงเทพมหานครทกทาน ท� ไดกรณ าตอบ

แบบสอบถาม ใหความคดเหน ทาใหการวจยคร� งน� ไดขอมลครบถวน

คณ งาม ความดอนพ งมจากวทยานพนธฉบบ น� ผ วจยขอมอบแดบด า มารดา

ผมคณอนเปนท�เคารพย�ง และคณาจารยผประสาทวชาความร ตลอดจนทก ๆ ทานท�ใหกาลงใจ

ชวยเหลอจนกระท�งวทยานพนธฉบบน�สาเรจไดดวยด

นนกร มงคละศร

DPU

ซ

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย.............................................................................................................. ฆ

บทคดยอภาษาองกฤษ......................................................................................................... จ

สารบญตาราง...................................................................................................................... ญ

สารบญภาพ........................................................................................................................ ฐ

บทท�

1. บทนา................................................................................................................... 1

�.� ความเปนมาและความสาคญของปญหา......................................................... 1

�.� คาถามการวจย................................................................................................ 5

�.� วตถประสงคของการวจย............................................................................... 5

�.� สมมตฐานการวจย.......................................................................................... 5

�.� กรอบแนวคดในการวจย................................................................................ 6

�.� ขอบเขตของการวจย...................................................................................... 7

�.� นยามศพทเฉพาะ............................................................................................ 7

�.� ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ............................................................................ 9

2. แนวคด ทฤษฎ และงานวจยท�เก�ยวของ................................................................ 10

�.� แนวคดและหลกการเก�ยวกบการบรหารสถานศกษา.................................... 11

�.� แนวคดและทฤษฎเก�ยวกบภาวะผนา………................................................. 13

�.� แนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม.................................................. 19

�.� ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา…………………………... 29

�.� แนวคดเก�ยวกบแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม......................... 36

�.� การบรหารจดการหองเรยนพเศษในสถานศกษาข�นพ�นฐาน.......................... 37

2.� บรบทโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา

กรงเทพมหานคร……………………………………………………………..

�.� งานวจยท�เก�ยวของ.......................................................................................

41

47

3. วธดาเนนการวจย................................................................................................. 53

�.� ประชากรและกลมตวอยาง............................................................................. 53

�.� เคร�องมอท�ใชในการวจย................................................................................ 54

DPU

ฌ

บทท�

สารบญ (ตอ)

หนา

�.� การสรางเคร�องมอ.......................................................................................... 55

�.� การเกบและรวบรวมขอมล............................................................................ 57

�.� การวเคราะหขอมล......................................................................................... 57

�.� สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล...................................................................... 58

4. ผลการวเคราะหขอมล..........................................................................................

ตอนท� 1 ผลการวเคราะหขอมลบรบทของผใหขอมลในสถานศกษา…………...

ตอนท� 2 ผลการวเคราะหภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

ท�ง 5 ดาน……………………………………………………………...

ตอนท� 3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา.……………………………………………

ตอนท� 4 การวเคราะหปญ หาและแนวทางการพฒ นาภาวะผ นาเช งพห

วฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา…..………………………………

ตอนท� 5 ผลการวเคราะหเน�อหาจากแบบสมภาษณภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา……………………………………………...

ตอนท� 6 ผลการสรป แบบสอบถาม แบบสอมถามปลายเปด และแบบสมภาษณ

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา………………...

59

60

61

67

75

77

83

5. สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ........................................................................

5.1 สรปผลการวจย..............................................................................................

5.2 อภปรายผลการวจย........................................................................................

5.3 ขอเสนอแนะ..................................................................................................

86

86

92

97

บรรณานกรม...................................................................................................................... 99

ภาคผนวก........................................................................................................................... 107

ประวตผเขยน...................................................................................................................... 136

DPU

ญ

สารบญตาราง

ตารางท� หนา

3.1

4.1

4.2

4.3

4.4

4.5

4.6

4.7

4.8

ประชากรและกลมตวอยางท�ใชในการวจย.......................................................

จานวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจาแนกตามสงกดสถานศกษา…...

คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ

บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานครท�ง 5 ดาน…………………………………………………..

คาเฉล�ย สวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน และคา t ของภาวะผนา

เชงพหวฒนธรรมของผ บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการยอมรบความหลากหลาย

ทางวฒนธรรม จาแนกเปนรายขอ……………………………………………

คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ

บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ดานความสามารถในการส�อสาร จาแนกเปนรายขอ………

คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ

บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร จาแนกเปน

รายขอ………………………………………………………………………..

คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ

บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ดานการสนบสนนทรพยากร จาแนกเปนรายขอ…………..

คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ

บรการสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ดานการมคณธรรม จาแนกเปนรายขอ…………………….

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนก

ตามประสบการณการทางาน…………………………………………………

54

60

61

62

63

64

65

66

67

DPU

ฎ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท� หนา

4.9

4.10

4.11

4.12

4.13

4.14

4.15

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนก

ตามขนาดของสถานศกษา……………………………………………………

ผลการวเคราะหความแปรปรวนเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางของภาวะผนา

เชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ� นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา……

ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดาน

การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม.....................................................

ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดาน

การมความสามารถในการส�อสาร....................................................................

ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดาน

การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร.......................................................

ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดาน

การสนบสนนทรพยากร...................................................................................

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนก

ตามการมหองเรยนพเศษ……………………………………………………..

68

69

70

71

72

73

73

DPU

ฏ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท� หนา

4.16

4.17

4.18

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนก

ตามเขตพ�นท�การศกษา……………………………………………………….

ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

ส ถ าน ศ ก ษ า ส งกด ส าน ก ง าน เข ต พ� น ท� ก าร ศ ก ษ ามธ ย ม ศ ก ษ าใน

กรงเทพมหานคร……………………………………………………………..

ปญหาของภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร แยกตามแบบ

สอมถาม แบบสอมถามปลายเปด และแบบสมภาษณ……………………….

74

75

83

DPU

ฐ

สารบญภาพ

ภาพท� หนา

1.1 กรอบแนวคดในการวจย............................................................................... 6

2.1 ตาขายการจดการ……….............................................................................. 17

DPU

บทท� �

บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ปจจบนโลกมการเปล�ยนแปลงทางดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ซ� งการเปล�ยนแปลงท� เกดข�นอยางรวดเรว สงผลใหประเทศตาง ๆ ตองเตรยมความ

พรอมในดานการเรยนรและปรบตวท� งในระดบบคคล องคกร ประเทศ ภมภาค และนานาชาต

นอกจากน� การเปล�ยนแปลงท� เกดข� นยงสงผลใหเกดการเคล�อนยายของผ คนอยางเสร การให

ความสาคญในดานการเงน เศรษฐกจ การคาและบรการ ทาใหเกดการแขงขนท�สงข� น สถาบน

Free World Academy (2010) ของประเทศสหรฐอเมรกาไดวเคราะหวาในป ค.ศ. 2030 เศรษฐกจใน

กลมประเทศอเมรกาเหนอ เอเชยเหนอ เอเชยตะวนออกเฉยงใต และอนเดย จะเปนกลมท�มความ

เจรญเตบโตทางเศรษฐกจสงกวาประเทศอ�น ๆ และจะมสดสวนในเศรษฐกจโลกสงข�นกวาใน

ปจจบน

สถานการณของโลกในปจจบนมการแขงขนในดานเศรษฐกจสง ดงน�นประเทศตาง ๆ

จงใหความสาคญกบระบบเศรษฐกจในแงของการสรางเครอขายดานการคา ซ� งประเทศในกลม

เอเชยตะวนออกเฉยงใตเลงเหนถงความสาคญในจดน� จงทาใหเกดการรวมตวข�นเปนประชาคม

อาเซยนเพ�อเพ�มอานาจในการตอรองทางดานเศรษฐกจในการกาหนดกตกาโลกใหธรกจในทก

ระดบเปดการคาเสรมากข�น

จากการประชมผ นาประเทศอาเซยนเม�อเดอนมถนายน 2548 (กองอาเซยน3 กรม

อาเซยน กระทรวงการตางประเทศ, 2548, น. 4) สรปไดวา ประเทศไทยเขารวมในประชาคม

อาเซยน เม�อเดอนธนวาคม 2540 ผนาอาเซยนไดรบรองเอกสาร วสยทศนอาเซยน 2020 เพ�อกาหนด

เปาหมายวาภายในป ค.ศ. 2020 อาเซยนจะเปน

1. วงสมานฉนทแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (A Concert of Southeast Asian Nations)

2. หนสวนเพ�อการพฒนาอยามพลวต (A Partnership in Dynamic Development)

3. มงปฏสมพนธกบประเทศภายนอก (An Outward-Looking ASEAN)

4. ชมชนแหงสงคมเอ�ออาทร (Community of Caring Societies)

(กระทรวงการตางประเทศ, 2553)

DPU

2

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา (2549, น. 115-116) ไดมรายงานเร� อง “การวจย

เปรยบเทยบการปฏรปการศกษาของประเทศในกลมอาเซยน” เพ�อศกษาความกาวหนาของการ

ปฏรปการศกษาของประเทศในกลมอาเซยนไดขอสรปเปนผลการศกษาดงน� ประเทศอาเซยนทก

ประเทศมแนวโนมท�ใหความสาคญกบการพฒนาการศกษา โดยเฉพาะอยางย�งใหการศกษามสวน

สาคญในการพฒนาเศรษฐกจ มความมงหวงท�จะใหการศกษาเปนเคร�องมอในการยกระดบศกยภาพ

การแขงขนของแตละประเทศในระดบสากล และมความสอดคลองกบแนวโนมการแขงขนใน

ระดบสากลในศตวรรษท� 21 ดวยสงคมเศรษฐกจฐานความร ซ� งมแนวในการดาเนนการ 2 ประการ

คอ การขยายการศกษาใหท�วถง และการยกระดบคณภาพการศกษา โดยมจดรวมของประเทศ

สมาชกอาเซยน แบงออกเปน 5 ประการ คอ 1. การมงสสงคมฐานความร 2. เปาหมายการยกระดบ

คณภาพทางการศกษาสระดบสากล 3. การตอบสนองตอการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมใน

ระดบประเทศและระดบทองถ�น 4. การศกษาเปนแนวทางในการยกระดบศกยภาพและ

ความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ 5. การศกษาเพ�อพฒนาทนมนษยอยางรอบดาน

การขบเคล�อนระบบเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลยของประเทศ จาเปนตอง

อาศย “ทรพยากรมนษย” ในการขบเคล�อนระบบตาง ๆ ใหเจรญกาวหนา โดยเฉพาะในยคศตวรรษ

ท� 21 ทรพยากรมนษยจะเปนกาลงและพลงสมองสาคญในการเรยนร คด รเร�ม สรางความไดเปรยบ

และการแขงขนได การพฒนาทรพยากรมนษยจะทาใหองคกรมบคลากรท�มความร ความสามารถ

ทางานอยางมมาตรฐาน มจตสานก มศกยภาพในการดแลตนเอง และเปนกาลงสาคญในการพฒนา

ขดความสามารถขององคกรและประเทศชาต (กระทรวงแรงงาน, 2553, น. 13-15) ซ� งการให

ความสาคญของทรพยากรมนษย มการกลาวถงมากในวรรณกรรมท�เก�ยวของกบศาสตรแหงการ

บรหารในศตวรรษท� 21 ดงน�

Ghosh และ Galcznski (2014, p. 9) กลาวไววา ในชวง �� ปท�ผานมา ชมชนตางๆใน

โลกน� เร�มท�จะมความหลากหลายมากข�น การเรยนรและทาความเขาใจเก�ยวกบความหลากหลายเปน

เร�องท�จาเปนท�จะตองทาเปนเร�องเรงดวน ไมวาจะเปนความหลากหลายในเร�อง โลกาภวฒน การ

อพยพของประชากรโลก การเตบโตของกลมการเมองในเร� องของศาสนาและวฒนธรรมท�

หลากหลาย สภาวะเพศท�แตกตางกนรวมถงเร� องของประชากรท� มความตองการพเศษ ความ

หลากหลายเหลาน�จาเปนตองไดรบการนยามและทาความเขาใจใหม

Taylor และ Stacy (1991, p. 45-46) ไดกลาวถง แนวคดการเหนคณ คาของความ

หลากหลาย ไววา ตองใชประโยชนจากความหลากหลายของทรพยากรมนษยท�มาจากภมหลงตาง

วฒนธรรมใหเกดประโยชนสงสด และอยางมประสทธผล เตมตามศกยภาพของเขา

DPU

3

Reichenberg (2001, p. 7) ผ อ านวยการบรหาร สมาคมการจดการบคลากรระหวาง

ประเทศ ไดเขยนไวในสรปรายงานการประชมกลมผเช�ยวชาญขององคการสหประชาชาตวา ดวย

การจดการความหลากหลาย ซ� งจดข�นเม�อวนท� 3 - 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2544 ท�สานกงานใหญองคการ

สหประชาชาต นครนวยอรค วาการเปล�ยนแปลงสภาพประชากรในศตวรรษท� 21 ทาใหเหน

ความสาคญมากข� นท�จะตองสรรหา รกษา และบรหารบคลากรท�หลากหลาย ส� งสาคญสาหรบ

นายจางคอ การทาใหความหลากหลายของทรพยากรมนษยกลายเปนสนทรพยท�มคามากท�สดของ

องคกร

สาหรบการอยรวมกนของครตางชาต และครไทยในสถานศกษา แมวาจะไมใชเร�อง

ใหมสาหรบประเทศไทย แตการผลดเปล�ยนหมนเวยนของครเช�อชาตตาง ๆ เพ�อมาทางานรวมกน

ในสถานศกษาน�น กไดสรางปญหาในเร�องความไมเขาใจ ท�งชาตพนธ การส�อสารความเปนอยใน

ชวตประจาวน ฯลฯ อนเน�องมาจากความตางความหลากหลายของวฒนธรรมผบรหาร จงจะตองม

ความเปนผนาพหวฒนธรรม (ศรมณา เกษสาคร, 2554, น. 145)

การขาดความตระหนก ความเขาใจ และทกษะ ในดานพหวฒนธรรม ของบคคลใน

องคกรท�มวฒนธรรมหลากหลาย นามาซ� งปญหาการอยรวมกนของคนในสงคม (Connerley และ

Pedersen, 2005, p. 138) ดงน�น ผบรหารจงมกมปญหาในการปฏบตงานกบคณาจารยตางชาตอย

เปนระยะ ๆ ดวยเหตท�ไมเขาใจวฒนธรรมซ� งกนและกน จนกอใหเกดผลเสยตอบรรยากาศการ

ทางาน ขาดความรวมมอ ขาดความศรทธา บางคร� งเกดความเครยด ความกดดน มความขดแยง

รนแรงถงข� นลาออก (Gmelch และ Burns, 1993, p. 259-270) ทาใหเสยบคลากรไป เปนการ

ส�นเปลองทรพยากร มหนาซ�ายงสรางภาพลกษณท�ไมดใหกบหวหนาสาขาอกดวย

บทบาทท�สาคญของผนา คอการเปนผบรหาร ผนา ผพฒนาคร (Gmelch และ Miskin,

1993) นอกจากน�ยงมบทบาทสาคญในการไกลเกล�ย กรณมการกระทบกระท�งกนระหวางบคลากร

(Hecht, Higgerson, Gmelch, และ Tucker, 1999) และเปนพ�เล� ยงใหกบบคลากร เพ�อพฒนาความ

เปนมออาชพของผใตบงคบบญชา (Creswell, Wheeler, Seagren, Egly และ Beyer, 1990) แตละ

บทบาทลวนสามารถชวยพฒนาบคลกรและสถานศกษาได แตกไมใชเร�องท�งาย

ส าห รบ ส ถ าน ศ ก ษ าใน ส งกด ส านก งาน เข ต พ� น ท� ก ารศ ก ษ ามธยม ศ ก ษ าใน

กรงเทพมหานคร มสถานศกษาช�นนามากมายอยในสงกด กระทรวงศกษาธการไดมนโยบายในการ

เพ�มครตางชาตท� งเจาของภาษาและไมใชเจาของภาษาเพ�อเพ�มศกยภาพทางภาษาองกฤษของ

นกเรยนไทยมาต�งแตเร�มนโยบายทางดานภาษาองกฤษในหลกสตรแกนกลางการศกษาข�นพ�นฐาน

พธศกราช ���� ทาใหมครตางชาตเพ�มมากข�นโดยเฉพาะในกรงเทพมหานครท�งส�นเปนจานวนกวา

2,000 คน โดยในป พ.ศ. ���� มจานวนครตางชาตท�สอนหนงสออยในสถานศกษาสงกดสานกงาน

DPU

4

เข ต พ� น ท� ก าร ศ ก ษ ามธ ยม ศ ก ษ าใน ก รงเท พ ม ห าน ค รท� ง ส� น เป น จาน ว น ก ว า ��� ค น

(Asia Corespondent, Online, 2015) โดยหลายสถานศกษาน�นไดมการรบท�งนกเรยนตางชาตและคร

ตางชาตเขามาเพ�อรองรบการเปดตวของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ท�งในรปแบบของโครงการ

จดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ และหองเรยนพเศษ

รปแบบตางๆ และเพ�อใหสอดคลองกบนโยบายการยกระดบคณภาพของการศกษา (สานกงาน

เลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ, 2549) ในการขบเคล�อนความรวมมอดานการศกษา

ในกรอบอาเซยน ซ� งปรากฏในรางแผนงานการจดต� งประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

(A Blueprint for ASEAN Socio - Cultural Community)

กระทรวงศกษาธการไดกาหนดแนวทางในการขบเคล�อนการดาเนนงานเพ�อเตรยม

ความพรอมการกาวสการเปนประชาคมอาเซยน ภายในป พ.ศ.���� อนจะนาไปสการขจดการไมร

หนงสอในภมภาค สงเสรมใหมการจดการศกษาภาคบงคบ จดการศกษาใหแกประชาชนทกเพศ

อยางเทาเทยมโดยปราศจากความเหล�อมล�าทางสงคมเช�อชาต ภมประเทศ และความบกพรองทาง

รางกาย การศกษาจะไมถกปดก�นอยเฉพาะกลมในวงแคบอกตอไป แตจะเกดการจดการศกษาท�

กวางไกล ในเชงการศกษา แบบขามวฒนธรรม (Cross Culture) เพ�อการแลกเปล�ยนเรยนรรวมกน ม

การเตรยมความพรอมเพ�อเปดเสรการศกษาในอาเซยน นโยบายเหลาน� จงสงผลใหผบรหาร

สถานศกษาจาเปนจะตองปรบตวและมทกษะในการเปนผนาพหวฒนธรรม หากเปนเพยงผ นา

วฒนธรรมเด�ยว (Monocultural Leader) เชนเดมท�ปกครองผตามท�มวฒนธรรมเดยวกบตน ถอไดวา

ไมมคณสมบตเพยงพอท�จะเปนผนาพหวฒนธรรม (Connerley และ Pedersen, 2005, p. 179)

จากท�กลาวมาขางตนสะทอนใหเหนวาตลอดทศวรรษท�ผานมา องคกรระดบนานาชาต

และระดบประเทศตางตระหนกถงความจาเปนท�จะทาใหผ นาในองคกรของตนมสมรรถนะ

พหวฒนธรรม การเปล�ยนผานไปสเศรษฐกจโลกาภวตน และนาไปสภาวะความหลากหลายของ

แรงงานในประเทศตาง ๆ ท�วโลก ซ� งนบวนย�งเพ�มมากข�น รวมถงการกาเนด “ประชาคมอาเซยน“

ในป พ.ศ . 2558 ลวนตอกย � าความจาเปนท� จะตอ งมการศกษาวจย และฝกอบรมในเร� อง

พหวฒนธรรมใหมากข�น ดงน�นผนาท�มสมรรถนะพหวฒนธรรมจงมความสาคญย�งตอความสาเรจ

ขององคกรแหงศตวรรษท� 21

อกท� งปญหาท�พบในนกการศกษาคอการขาดความเขาใจในการจดการกบความ

หลากหลายและปญหาท�เกดข� นท� งในระดบหองเรยนจนไปถงระดบนโยบาย ต�งแตเร� องเลกใน

โรงเรยนเชนการกล�นแกลงไปจนถงการดถกเหยยดหยามและความไมเทาเทยมกนซ� งสามารถลาม

ไปจนถงความคดท�จะทาการกอการรายได (Ghosh และ Galcznski, 2014, p. 9)

DPU

5

ดวยเหตผลดงกลาวขางตน ผวจยจงมความสนใจอยางมากท�จะทาการศกษาถงภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมท�มอยในปจจบนของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

ในกรงเทพมหานครในบรบทของการพฒนาสถานศกษาเม�อเขาส “ประชาคมอาเซยน” แลวในป

พ.ศ.2558 และการเปนพลเมองโลกแหงศตวรรษท� 21 เพ�อเปนประโยชนในการสรางแนวทางการ

พฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาตอไป

�.� คาถามการวจย

�. ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

มธยมศกษาในกรงเทพมหานคร มลกษณะอยางไร

2. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ท�

มประสบการณทางาน ขนาดของสถานศกษา หองเรยนพเศษ และการจดแบงเขตพ�นท� มภาวะผนา

เชงพหวฒนธรรมตางกนหรอไม

�. ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร เปนอยางไร

�.� วตถประสงคการวจย

�. เพ�อศกษาระดบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

�. เพ�อเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม จาแนกตามประสบการณทางานในตาแหนง

ผบรหาร ขนาดของสถานศกษา หองเรยนพเศษในความรบผดชอบของสถานศกษา และสงกด สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

3. เพ� อศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

�.� สมมตฐานการวจย

1. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานครท�มประสบการณ

ทางานในตาแหนงผบรหารตางกน มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแตกตางกน

2. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานครท�มขนาดของ

สถานศกษาตางกน มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแตกตางกน

DPU

6

3. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานครท�มหองเรยน

พเศษในความรบผดชอบของสถานศกษาตางกน มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแตกตางกน

4. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานครท�มสงกดตางกน

มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแตกตางกน

1.5 กรอบแนวคดในการวจย

ผวจยไดทาการศกษาคนควาเอกสาร เพ�อนามากาหนดกรอบแนวคด ซ� งไดมาจากการ

สงเคราะหแนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม ของนกวชาการตางประเทศ คอ Riehl

(2000), Banks และ Banks (2001), Sleeter และ Grant (2003), Yeung, Lee และ Yue (2006), Bordas

(2009), Morote (2010), Moran และคณะ (2011) และนกการศกษาของไทยคอ จรญ จวนาน (����),

บญญต ยงยวน และ ชยวฒน ผดงพงษ (����), อามดไญน ดาโอะ (����), เอกรนทร สงขทอง

(2552), แสดงดงภาพท� 1.1

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท� �.� กรอบแนวคดในการวจย

บรบทของสถานศกษา ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

�. ประสบการณทางานของผใหขอมลคนสาคญ

�.� นอยกวา �� ป

�.� ต�งแต �� ปข�นไป

�. ขนาดของสถานศกษาตามเกณฑ � ขนาด

�.� ขนาดท�� – 5 (ต�ากวา 1,499 คน)

�.� ขนาดท� � (1,500-2,499 คน)

�.� ขนาดท� � (2,500 คนข�นไป)

3. หองเรยนพเศษในความรบผดชอบของสถานศกษา

�.� มหองเรยนพเศษ

�.� ไมมหองเรยนพเศษ

4. สงกดเขตพ�นท�การศกษา

4.� มธยมศกษา เขต �

4.� มธยมศกษา เขต �

1. ดานการยอมรบความหลากหลายทาง

วฒนธรรม

2. ดานการมความสามารถในการส�อสาร

3. ดานการพฒนาความสมพนธของคนใน

องคกร

4. ดานการสนบสนนทรพยากร

5. ดานการมคณธรรม

DPU

7

�.� ขอบเขตของการวจย

�. ขอบเขตดานเน�อหา

การวจยคร� งน� ตองการศกษา ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานครท�งหมด 5 ดาน ประกอบดวย

1. การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

2. การมความสามารถในการส�อสาร

3. การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

4. การสนบสนนทรพยากร

5. การมคณธรรม

�. ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง

�. ประชากรในการวจยคร� งน� เปนสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาใน

กรงเทพมหานครรวมท�งส�น 119 โรงเรยน

2. กลมตวอยางใชในการวจยคร� งน� คอ สถานสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร มจานวนตามตารางการกาหนดขนาดจานวนกลมตวอยาง

ของ เครจซ�และมอรแกน (Krejcie and Morgan) ไดกลมตวอยางจานวน 106 โรง ซ� งไดมาโดยใช

การสมอยางงาย (Simple Random sampling) โดยผใหขอมลคนสาคญ คอ ผบรหารโรงเรยนหรอ

รองผอานวยการกลมบรหารวชาการ จานวน 1 คน ครหวหนากลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

จานวน 1 คน ครผสอนสญชาตไทย จานวน 3 คนและ ครผสอนตางชาต จานวน 2 คน รวมท�งส�น 7

คนตอสถานศกษา

�. ตวแปรท�ศกษา

1. ตวแปรตน คอ บรบทของผใหขอมลคนสาคญในสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ไดแก ประสบการณทางาน ขนาดของสถานศกษา หองเรยน

พเศษ และการจดแบงเขตพ�นท�การศกษา

2. ตวแปรตาม คอ ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

�.� นยามศพทเฉพาะ

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม หมายถง กระบวนการหรอความสมพนธท�บคคลไดรบการ

ยอมรบจากบคคลอ�น หรอมอทธพลเหนอบคคลอ�น เพ�อใหงานดาเนนไปไดอยางลลวงตาม

จดมงหมายท�ต�งไว โดยใหความสาคญท�ทาใหคนจากหลากหลายวฒนธรรม ชาตพนธ เช�อชาต เพศ

ศาสนาและลกษณะเฉพาะอ�นๆ สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข และทามกลางความขดแยง ท�ง

DPU

8

ในการใชชวตประจาวน และการทางาน แบงลกษณะของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมออกเปน �

ดาน ไดแก ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ดานการมความสามารถในการส�อสาร

ดานการสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย ดานการสนบสนนทรพยากร และดานการมคณธรรม

การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม หมายถง ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของ

ตนเอง เขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ เขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาต เขาใจวฒนธรรมชวงช�นอาย เขาใจ

วฒนธรรมทางศาสนา เขาใจวฒนธรรมยอยทางเพศ มขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมลวฒนธรรม

ของชาตอ�นท�ถกตอง หลกเล�ยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม และจดการกบความหลากหลายทาง

วฒนธรรมได

การมความสามารถในการส� อสาร หมายถง ผ บรหารมความสามารถในการใช

ภาษากลางหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร มงเนนเร�องของการพดและเขยนท�มประสทธภาพ

มความสามารถในการฟงและอานอยางรอบคอบ และสรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชา

สามารถทางานรวมกนได

การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร หมายถง ผ บรหารสรางความสมพนธ

ระหวางบคคลท�มาจากวฒนธรรมท�แตกตาง สรางความสมพนธท�ดกบคนในองคกรและภายนอก

องคกร ปลกฝงวฒนธรรมท�หลากหลาย สรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญ

ของการรบผดชอบรวมกน สรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการทางานใหเกดความรวมมอกน

ระหวางผใตบงคบบญชา และกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนร

การสนบสนนทรพยากร หมายถง ผบรหารจดทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�

หลากหลาย จดสรรวสดอปกรณสาหรบการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน และจดสรร

งบประมาณสาหรบการสงเสรมพหวฒนธรรม

การมคณธรรม หมายถง ผบรหารสรางความตระหนกางดานคณธรรม ตระหนกถงหลก

ธรรมาภบาล ยดหลกสามคคธรรม มความเมตตากรณา มความยตธรรม และมความเสยสละ

บรบทของผใหขอมลคนสาคญ หมายถง ลกษณะหรอบรบทท�แตกตางกนของผให

ขอมลคนสาคญ ซ� งประกอบดวย ประสบการณทางาน ขนาดสถานศกษา หองเรยนพเศษในความ

รบผดชอบของสถานศกษาและการจดแบงเขตพ�นท�การศกษา

ประสบการณทางาน หมายถง ระยะเวลาท�ดารงตาแหนง

นอยกวา �� ป หมายถง ผใหขอมลคนสาคญ ดารงตาแหนง �� ป

ต�งแต �� ปข�นไป หมายถง ผใหขอมลคนสาคญดารงตาแหนง �� ปข�นไป

DPU

9

ขนาดของสถานศกษา หมายถง การกาหนดขนาดสถานศกษา 7 ขนาด ตามเกณฑของ

สานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐานท�ใชจานวนนกเรยนท�เขาเรยนเปนตวกาหนด โดยใน

การวจยคร� งน� ไดกาหนดเปน � ขนาด ดงน�

ขนาดท�� - � หมายถง สถานศกษาท�ดาเนนการจดการศกษา โดยมจานวนนกเรยน

ตามเกณฑของสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน ต�งแต �-�,��� คน

ขนาดท� � หมายถง สถานศกษาท�ดาเนนการจดการศกษา โดยมจานวนนกเรยน ตาม

เกณฑของสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน ต�งแต �,���-�,��� คน

ขนาดท� � หมายถง สถานศกษาท�ดาเนนการจดการศกษา โดยมจานวนนกเรยน ตาม

เกณฑของสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน ต�งแต �,��� คนข�นไป

หองเรยนพเศษในความรบผดชอบของสถานศกษา หมายถง หองเรยนท�สถานศกษา

มงเนนจดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ เพ�อสงเสรมศกยภาพของนกเรยนท�มความสามารถ

พเศษ

มหองเรยนพเศษ หมายถง สถานศกษามหองเรยนพเศษในความรบผดชอบ

ไมมหองเรยนพเศษ หมายถง สถานศกษาไมมหองเรยนพเศษในความรบผดชอบ

ผใหขอมลคนสาคญ หมายถง ผใหขอมลหลก ไดแก ผบรหารสถานศกษาหรอรอง

ผอานวยการกลมบรหารวชาการ หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ครผสอนสญชาต

ไทย และครผสอนตางชาต

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร หมายถง สงกดสานกงาน

เขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � และ สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต �

�.� ประโยชนท�จะไดรบ

�. ทราบถงภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษากรงเทพมหานคร

�. ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษากรงเทพมหานครและ

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาอ�นสามารถนาขอมลท�ไดไปใชในการพฒนาภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของบคลากรได

3. เขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาเขตอ�น สามารถนาไปใชกาหนดแนวทางในการพฒนาภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารใหมประสทธภาพได

4. สานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐานสามารถนาไปใชกาหนดแนวทางในการ

พฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมใหมประสทธภาพในภาพรวมระดบประเทศได

DPU

10

บทท� �

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยท�เก�ยวของ

การวจยคร� งน� ผวจยไดวเคราะห ศกษาหลกการ แนวคด ทฤษฎ จากเอกสาร ตารา รวมท�ง

งานวจยท�เก�ยวของ ซ� งสามารถนาเสนอเปนประเดนสาคญไดดงน�

2.1 แนวคดและหลกการเก�ยวกบการบรหารสถานศกษา

2.1.1 แนวคดและหลกการของการบรหาร

2.1.2 ความหมายของผบรหารสถานศกษา

2.1.3 แนวคดและหลกการของการบรหารสถานศกษา

2.2 แนวคดและทฤษฏเก�ยวกบภาวะผนา

2.2.1 แนวคดของผนาและภาวะผนา

2.2.2 ทฤษฏเก�ยวกบภาวะผนา

2.3 แนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

2.3.1 แนวคดของพหวฒนธรรม

�.�.� แนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2.4 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2.4.1 ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

2.4.2 ดานการมความสามารถในการส�อสาร

2.4.3 ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

2.4.4 ดานการสนบสนนทรพยากร

2.4.5 ดานการมคณธรรม

2.5 แนวคดเก�ยวกบแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

2.6 การบรหารจดการหองเรยนพเศษในสถานศกษาข�นพ�นฐาน

2.7 บรบทสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

2.8 งานวจยท�เก�ยวของ

DPU

11

2.1 แนวคดและหลกการเก�ยวกบการบรหารสถานศกษา

2.1.1 แนวคดและหลกการของการบรหาร

ปจจยความสาเรจของสถานศกษาท�ผานการประเมน และไดรบใบรบรองมาตรฐาน

การศกษาหรอคณภาพการศกษา คอ ความสามารถของผบรหารในการประยกตหลกของการบรหารและ

การบรหารเชงกลยทธเพ�อการบรหารสถานศกษาน�นใหเปนไปตามจดประสงคของสถานศกษาน�นๆ ใน

สวนน�จะขอกลาวถงแนวคดเก�ยวกบการบรหารและการบรหารเชงกลยทธ โดยมผกลาวถงคาวา “การ

บรหาร” หลายทานดวยกน

คาวาการบรหาร (Administration) Peter Drucker (1998, p. 172) ไดกลาวไววา การบรหาร

คอศลปะในการทางานใหบรรล เปาหมายรวมกบผ อ�น ซ� งสอดคลองกบ ท� Herbert A. Simon

(1947, p. 110) กลาวไวคอ กจกรรมท� บคคลต� งแต � คนข� นไปรวมมอกนดาเนนการใหบรรล

วตถประสงคอยางใดอยางหน�งหรอหลายอยางรวมกน และ Sergiovanni (2008, p. 72) ท�กลาวไววา การ

บรหารเปนกระบวนการทางานรวมกบผอ�นเพ�อใหเกดผลสมฤทธ� ตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ

สวนในประเทศไทยน�นมผกลาวถงการบรหารไวหลายทาน ภารด อนนตนาว (����, น. 23) ไดกลาวไว

วา การบรหารเปนกจกรรมของคน ต�งแต � คนข�นไป มการรวมมอกนทากจกรรมอยางใดอยางหน� ง

โดยใชเทคนคและวธการตาง ๆ เพ�อใหบรรลวตถประสงครวมกน ซ� งสอดคลองกบ สมศกด� คงเท�ยง

(2542, น. 48) ท�วา การบรหาร หมายถง กจกรรมตาง ๆ ท� บคคล ต� งแตสองคนข� นไปรวมมอกน

ดาเนนการ เพ�อใหบรรลวตถประสงคอยางหน�งอยางใด หรอหลาย ๆ อยางท�บคคลรวมกนกาหนด โดย

ใชกระบวนอยางมระบบ และใหทรพยากรตลอดจนเทคนคตาง ๆ อยางเหมาะสม

จากความหมายของนกวชาการหลายทานขางตน สรปไดวา การบรหาร หมายถง การ

ดาเนนการรวมกนของบคคลต�งแต � คน ข�นไป ใหบรรลถงวตถประสงค และ เปาหมายท�ไดกาหนดไว

โดยใชปจจยตาง ๆ เขามามสวนสนบสนนในการดาเนนการใหบรรลผลสาเรจตามท�ไดกาหนดไว

2.1.2 ความหมายของผบรหารสถานศกษา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ���� แกไขเพ�มเตม (ฉบบท� �) พ.ศ. ���� มาตรา �

ไดใหความหมายผบรหารสถานศกษาไววา ผบรหารสถานศกษา หมายความวา บคลากรวชาชพท�

รบผดชอบการบรหารสถานศกษาแตละแหง ท�งของรฐและเอกชน

มาตรา 38 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ����

บญญตวา ผบรหารสถานศกษา ไดแก ผอานวยการสถานศกษา และรองผอานวยการสถานศกษา

DPU

12

ดงน�นสรปไดวา ผบรหารสถานศกษา หมายถง บคลากรวชาชพท�รบผดชอบการบรหาร

สถานศกษาแตละแหง ท� งของรฐและเอกชน ประกอบดวย ผ อ านวยการสถานศกษา และรอง

ผอานวยการสถานศกษา

2.1.3 แนวคดและหลกการของการบรหารสถานศกษา

สถานศกษามความสาคญตอการพฒนาประชาชน ใหมความรความสามารถในดานตางๆ

และเปนแหลงเรยนรสาหรบประชาชน ผบรหารสถานศกษาตองมความสามารถอยางเพยงพอตอการ

บรหารสถานศกษาใหเปนแหลงเรยนร ท�มประสทธภาพ การบรหารสถานศกษาเปนกจกรรมท�ผบรหาร

สถานศกษาระดบตาง ๆ ปฏบตตามนโยบายของแตละสถานศกษาเพ�อใหบรรลเปาหมายและ

วตถประสงคทางการศกษาท�ไดกาหนดไว

นคม แกวสา (����, น. ��) ใหแนวคดเก�ยวกบการบรหารสถานศกษาไววาบรหาร

สถานศกษาเพ�อความเปนเลศ คอการบรหารสถานศกษาอยางมประสทธภาพ จะยดเปาหมายคอคณภาพ

การศกษาของนกเรยนโดยมงานวชาการเปนหลก งานวชาการเปนงานท�สาคญท�สดในการท�จะทาให

นกเรยนบรรลจดหมายท�กาหนดไวในหลกสตร สวนงานอ�นเปนงานสนบสนนและเปนงานเสรมใหงาน

วชาการประสบผลสาเรจย�งข�น

อบล เพยรพทกษ (����, น. ��)ใหแนวคดเก�ยวกบการบรหารสถานศกษาไววาเปนการ

บรหารงานในสถานศกษาทกๆดาน สาหรบรปแบบและวธการในการบรหารงานแตละสถานศกษา

อาจจะแตกตางกนไปตามความรความสามารถในการใชศาสตรใชศลปในการบรหารงานของผบรหาร

แตละภารกจของผบรหารสถานศกษา

วฒชย วระวฒน (����, น. �)ใหแนวคดเก� ยวกบการบรหารสถานศกษาไววาเปน

กระบวนการดาเนนงานของกลมบคคลเพ�อตองการพฒนาหรอใหบรการทางการศกษาแกสมาชกใน

สงคมใหเปนไปตามจดมงหมายของหลกสตร

มนตทพย ทรงกตพศาล (����, น. ��)ใหแนวคดเก�ยวกบการบรหารสถานศกษาไววาเปน

การสงเสรม ชวยเหลอกนของผเก�ยวของท�จะผลกดนใหแผนยทธศาสตรของสถานศกษาใหบรรลตาม

วตถประสงคและเปาหมายท�วางไว

ยกตนนท หวานฉ� า (����, น. ��)ใหแนวคดเก�ยวกบการบรหารสถานศกษาไววาเปน

กระบวนการในการทางาน โดยมผบรหารสถานศกษาปฏบตภารกจอยางเปนระบบในสถานศกษาท�

ดาเนนการ � ดาน คอ ดานการบรหารวชาการ ดานการบรหารงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล

และดานการบรหารท�วไป

DPU

13

สรปไดวา การบรหารสถานศกษา เปนกระบวนการในการทางานใหใหสาเรจตาม

วตถประสงคและเปาหมายท�วางไว ของผบรหารสถานศกษาท�ง � ดานไดแก การบรหารวชาการ การ

บรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคลและการบรหารท�วไป โดยดาเนนการตามแผนยทธศาสตรของ

สถานศกษาน�นๆ และยดเปาหมายคอคณภาพการศกษาของนกเรยนเปนหลก

2.2 แนวคดและทฤษฏเก�ยวกบภาวะผนา

2.2.1 แนวคดของผนาและภาวะผนา

1) ผนา

คาวาผนาน�นมนกวชาการหลายทานท�งในและตางประเทศไดใหความหมายไวดงตอไปน�

DuBrin (1998, p. 93) กลาววา ผ นาเปนบคคลท�ทาใหองคกรประสบความกาวหนาและ

บรรลผลสาเรจโดยเปนผท�มบทบาทแสดงความสมพนธระหวางบคคลท�เปนผใตบงคบบญชา หรอผนา

คอ บคคลท�กอใหเกดความม�นคงและชวยเหลอบคคลตางๆ เพ�อใหบรรลเปาหมายของกลม

ศกด� ไทย สรกจบวร (����, น. ��) กลาววา “ผนา” (Leader) เปนบคคลท�มอทธพลตอกลม

ปฏบตหนาท� ของความเปนผ นา บคคลผ ผลกดน (Motivator) ผ กอให เกดพลง (Energizer) การ

ปฏบตการดาเนนการของมวลสมาชก ใหเขาสเปาหมายตามท�ตองการ

ชวลต เกดทพย (����, น. ��) มมมมองตอผนาวา คอ บคคลท�ไดรบเลอกจากผอ�นเปนผนา

และมอทธพลตอบคคลในองคกร สามารถช�นา มความคด สงเสรม ควบคม วางแผนและแกปญหาใน

การทางาน เพ�อใหองคกรประสบผลสาเรจในการทางานตามเปาหมายขององคกรท�วางไว

ธระ รญเจรญ (����, น. ��) กลาวถงผนาวา หมายถงบคคลท�จะมาประสานชวยใหคน

ท� งหลายรวมกน ไมวาจะเปนการอยรวมกนกตาม หรอทาการรวมกนกตาม ใหพากนไปดวยด ส

จดหมายท�ดงาม

สรปไดวา ผนาคอ บคคลท�มบทบาทสาคญและมอทธพลตอกลม ดวยการใชพฤตกรรมตางๆ

ท�ทาใหกจกรรมของกลมประสบผลสาเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล

�) ภาวะผนา

ภาวะผนา (Leadership) ตรงกบคาภาษาไทยหลายคาท�นยมใช นอกจากคาวา “ภาวะผนา” แลว

ยงมคาวา “การเปนผนา” และ “ความเปนผนา” ไดมนกวชาการใหความหมายภาวะผนา ไวแตกตางกน

ดงน�

DPU

14

Coughlin (2005, p. 53) นยามวา ภาวะผนา หมายถง การจงใจใหผอ�นคดในเชงสรางสรรค

เพ�อรวมกนสรางผลสาเรจท�ย �งยนใหแกองคกรและตอปจเจกบคคล

Draft (2005, p. 26) กลาววา ภาวะผนาหรอการเปนผนา หมายถง ความสมพนธท�มอทธพล

ระหวางผนาและผตามท�มความต�งใจตอการเปล�ยนแปลงท�สาคญและการเปล�ยนแปลงน�นสะทอน

จดมงหมายท�มรวมกนระหวางผนาและผตาม

Bennis (อางถงใน ไพโรจน บาลน, 2551, น. ��) มความเหนวาภาวะผนา หมายถง การได

สรางแรงบนดาลใจและสรางพลงใหกบผตาม

ภารต อนนตนาว (����, น. ��) กลาววาภาวะผนาหมายถงกระบวนการและสถานการณท�

บคคลหน�งไดเปนท�ยอมรบใหเปนผนากลมและมอทธพลเหนอพฤตกรรมของสมาชกในกลมบคคลน�น

สมาชกในกลมเช�อวามความสามารถในการแกปญหาตาง ๆ ท�กลมเผชญอยไดโดยอาศยอานาจหนาท�

หรอการกระทาของผนาในการชกจงหรอ ช�นาบคคลอ�นใหปฏบตงานสาเรจตามวตถประสงคท�วางไว

ศรพงษ เสาภายน (����, น. ��) สรปวา ภาวะผนาคอความสมพนธระหวางคน � คน หรอ

มากกวาข�นไปท�มอทธพลและอานาจเหนอกวากน คานยามน� เปนการแยกแยะใหเหนความแตกตาง

ระหวางการเปนผนาท�เปนทางการซ� งหมายถงคนท�มอานาจท�จะมอทธพลตอกลม และผนาท�ไมเปน

ทางการคอ คนท�เปนผนาโดยพฤตกรรม ขณะท�เปนสมาชกคนหน� งในกลม นอกจากน� การท�บคคลจะ

มาเปนผนายอมจะตองไมโดดเด�ยว แตจะตองเปนผท�มอทธพลเหนอผตามและผตามพรอมท�จะปฏบต

ตามคาส�งของผนา

พชสร ชมพคา (����, น. ���) สรปภาวะผนาดงน� ภาวะผนาเปนกระบวนการท�เกดข�น

ระหวางผนาและผตาม ภาวะผนาเก�ยวของกบการโนมนาว สรางแรงบนดาลใจมอทธพลเหนอบคคลอ�น

ภาวะผนาเกดข�นไดในทกระดบการจดการ ไมจาเปนวาตองอยในการจดการระดบสงเทาน�น และภาวะ

ผนาจะชวยใหบรรลเปาหมายกลม หนวยงานหรอองคกร

สรปไดวา ภาวะผนา หมายถง กระบวนการหรอความสมพนธท�บคคลไดรบการยอมรบ

จากบคคลอ�น หรอมอทธพลเหนอบคคลอ�น เพ�อใหงานดาเนนไปไดอยางลลวงตามจดมงหมายท�ต�งไว

2.2.2 ทฤษฏภาวะผนา

การศกษาเก�ยวกบการเปนผนาต�งแตยคเร�มแรกถงปจจบน เปนท�ยอมรบกนวา ภาวะการเปน

ผนาเปนปจจยท�สาคญในการบรหาร ซ� งจะชวยเพ�มประสทธภาพ และประสทธผลขององคกร ในกลม

ประเทศตะวนตกโดยเฉพาะสหรฐอเมรกา ไดนาเสนอทฤษฎเก�ยวกบภาวะผนาไว � กลม ท�มงเนนใน

ดานตางๆ ไดแก (นตย สมมาพนธ, 2546)

DPU

15

1. กลมทฤษฎลกษณะเดนของผนา (Leadership Trait Theory)

2. กลมทฤษฎพฤตกรรมผนา (Behavioral Theory)

3. กลมทฤษฎผนาตามสถานการณ (Situation Leadership Theory)

4. ทฤษฎผนาการเปล�ยนแปลง (Transformation Approach Theory)

กลมทฤษฎลกษณะเดนของผนา (Leadership Trait Theory)

ระยะแรกของการศกษาภาวะผนาเร�มในป ค.ศ. 1930- 1940 แนวคดมาจากทฤษฎมหาบรษ

(Greatman Theory of Lleadership) ของกรกและโรมนโบราณ มความเช�อวา ภาวะผนาเกดข�นเองตาม

ธรรมชาตหรอโดยกาเนด (Born leader) ไมสามารถเปล�ยนแปลงไดแตสามารถพฒนาข�นได ลกษณะ

ผนาท�ดและมประสทธภาพสงจะประกอบดวย ความเฉลยวฉลาด มบคลกภาพซ� งแสดงถงการเปนผนา

และตองเปนผท�มความสามารถดวย (Gardner, 1990, pp.156-178)

ลกษณะเดน (Trait) หมายถง คณภาพภายในตว หรอคณลกษณะ (Characteristics) ของแต

ละบคคล ไดแก

�.คณลกษณะทางกายภาพ (Physical Characteristics) เชน ความสง น� าหนก รปราง หนาตา

และพลงงาน เปนตน

�.คณลกษณะทางบคลกภาพ (Personal Characteristics) เชน ลกษณะขม (Dominance)

ความเปนคนเปดเผยไมเกบตว หรอความเปนผคดรเร�มอยเสมอ

�.ทกษะและความสามารถ (Skill and Abilities) เชน สตปญญา (Intelligence) ความสามารถ

ทางเทคนค เปนตน

�.ลกษณะเดนทางสงคม (Social Factors) เชน เกงคน หรอ เขาสงคมเกง มสถานภาพสงทาง

สงคมและเศรษฐกจ เปนตน

กลมทฤษฎพฤตกรรมผนา (Behavioral Theory)

การศกษาผนาตามแนวพฤตกรรมมจดเร� มตนชวงป ค.ศ.���� นกวจยไดเปล�ยนจาก

การศกษาคณลกษณะผนามาเปนการศกษาพฤตกรรมผนาแสดงออก โดยพยายามคนหาแบบผนาท�ม

ประสทธภาพ ท�สามารถใชไดกบทกสถานการณ

การศกษาของมหาวทยาลยไอโอวาชวงปลายป ���� ซ� ง Lewin, Lippitt และ White (����

อางถงใน นตย สมมาพนธ, 2546, น. ��) ไดศกษาพฤตกรรมผนา � แบบ คอ แบบอตตาธปไตย แบบ

ประชาธปไตย และแบบตามสบาย พบวา ผนาแบบอตตาธปไตยทางานไดสาเรจ แตมขวญกาลงใจต�า

ผนาแบบประชาธปไตย ซ� งมพฤตกรรมยดกลมเปนหลกในการตดสนใจ มการกระจายอานาจและ

DPU

16

กระตนใหผตามเขามามสวนรวมในการทางานและกาหนดวตถประสงค มการใหผตามใหขอมล

ยอนกลบเพ�อจะไดแนะนาการทางานไดถกตอง สวนผนาแบบตามสบายเปนผนาท�มพฤตกรรมอสระแก

ผตามอยางเตมท�ในการตดสนใจ

การศกษาพฤตกรรมผ นาของมหาวทยาลยแหงรฐโอไฮโอ (Helpin, 1957, pp. 1-3) ม

จดมงหมาย � ประการ คอ �) เพ�อคนหาพฤตกรรมท�ผนาแสดงออก �) เพ�อคนหาวาพฤตกรรมของผนา

แตละแบบท�มผลตอการทางานของสมาชก �) เพ�อคนหาแบบผนาท�มประสทธภาพ การศกษาโดยใช

แบบสอบถาม LBDQ (The Leader Behavior Descriptive Questionnaire) และแบบสอบถามLOQ (The

Leader Opinion Questionnaire) สอบถามพฤตกรรมพบวาไดพฤตกรรม � มต ไดแก �) พฤตกรรมมง

งาน หมายถง พฤตกรารมท�ผนาแสดงออกโดยยดตวเองเปนหลกในการตดสนใจ ชอบใชอานาจ ชอบส�ง

การ ไมฟงความเหนใคร ใหความสาคญตอการทางาน วธทางานและผลงานเปนหลก ไมใหความสนใจ

ความรสก และจตใจของผตาม ซ� งเปนพฤตกรรมของผนาแบบอตตาธปไตย หรอแบบเผดจการ �)

พฤตกรรมมงสมพนธ หมายถง พฤตกรรมท�ผนาแสดงออกโดยยดกลมเปนหลกในการตดสนใจ ใหผ

ตามเขามามสวนรวม มการปรกษาหารอ มการกระจายอานาจ เหนความสาคญและใหเกยรตผตาม ซ� ง

เปนพฤตกรรมของผนาแบบประชาธปไตย ซ� งพฤตกรรมท�ง � แบบ จะมความเปนอสระจากกน ถาผนา

มพฤตกรรมมงงานสงจะมพฤตกรรมมงสมพนธต�า ถาผนาแสดงพฤตกรรมสงท�ง � มต ถอวาเปนผนาท�

มประสทธภาพ

ผนาแบบตารางการบรหาร หรอตาขายการจดการ (Managerial Grid of Leadership) ตา

ขายการจดการ (Managerial Grid) นบเปนแนวการศกษาเก�ยวกบประเภทของภาวการณเปนผนา ซ� งเปน

ท�กลาวขวญมากแนวหน�ง ซ� งเสนอโดย Robert R. Blake และ Jane S. Mouton (1964, p.198) การศกษา

แบบตาขายน�นบไดวา ยงมจดเนนแบบการศกษาคนควาของมหาวทยาลยแหงรฐโอไฮโอและการศกษา

คนควาของมหาวทยาลยมชแกน น�นคอ ใชมตมงงาน (Production-Oriented) (ซ� งเปนศพทท�ใชใน

การศกษาของมหาวทยาลยมชแกน) หรอ มตทางโครงสราง (Initiating Structure) (ซ� งเปนศพทท�ใชใน

การศกษาของมหาวทยาลยแหงรฐโอไฮโอ) และมตมงคน (Employee-Oriented) (ซ� งเปนศพทท�ใชใน

การศกษาของมหาวทยาลยมชแกน) หรอมตการคดคานงถงผอ�น (ซ� งเปนศพทท�ใชในการศกษาของ

มหาวทยาลยโอไฮโอ) มตมงคนน� จะแทนแกนต�งในตาราง เม�อสรางตาขายแลว จะปรากฏประเภท

ภาวการณเปนผนา � แบบ ซ� งจะมสวนผสมของมตมงผปฏบตงาน (คน) และมตมงผลผลต (งาน) ตาง ๆ

กนดงน� ท�จด �.� น�น นกบรหารจะมระดบความสนใจท�งในแงของผปฏบตงาน และในแงของผลผลต

ต�า ผนาประเภทน� เรยกวา ผนาท�ไมเอาไหน (impoverished) ท�จด �.� จะเปนจดตรงกนขามกบท�จด �.�

DPU

17

ณ จดน� นกบรหารจะใหความสาคญอยางมากกบท�งผปฏบตงานและผลผลต และถอกนวา ผนาแบบน�

เปนผนาท�ดท�สด มประสทธผลมากท�สด เรยกวา ผนาแบบผสรางทม (Team builder) ท�จด �.� จะเปน

จดก�งกลางท�ท�งสองมตจะมาพบกน ผนาท�ใชมตแบบน� จะเปนผนาแบบสายกลาง (middle – of - the –

road style) ท�จด �.� น�นเนนจดท�ใหความสนใจแกผปฏบตงานมาก แตใหความสาคญกบผลผลตนอย

เรยกวา ผนาแบบมงคน (country club manager) และตรงกนขาม คอ ท�จด �.� น�น กเปนจดท�ใหความ

สนใจกบผลผลตแตใหความสาคญแกผปฏบตงานนอย เรยกวา ผนาแบบมงงาน (Task manager)

ภาพท� 2.1 ตาขายการจดการ (Managerial Grid of Leadership)

ท�มา: https://en.wikipedia.org/wiki/Managerial_grid_model

กลมทฤษฎผนาตามสถานการณ (Situation Leadership Theory)

ทฤษฎภาวะผนาตามสถานการณของ Fiedler (1958, p.213) มกรอบแนวคดวา ภาวะผนาท�ด

ข�นอยกบความเหมาะสม สอดคลองระหวางสไตลของผนากบความจาเปนของสถานการณ Fiedler ได

สรางเคร�องมอสาหรบประเมนวด สไตล ภาวะผนาเรยกวา LPC Scale สาหรบใชประเมนตนเอง โดย

คะแนน PLC ของแตละบคคลจะช� ใหเหนแนวโนมวา ผน�นจะมพฤตกรรมผนาแบบมงงาน หรอ มง

สมพนธ Fiedler เช�อวาสไตลภาวะผนาเปนสวนหน� งของบคลกภาพของแตละคน จงเปนส�งท�คอนขาง

DPU

18

คงทน เปล�ยนแปลงไดยาก แทนท�จะพยายามฝกอบรมใหผนาท�มงความสมพนธหนมามงงาน หรอ

ในทางตรงกนขามเขาแนะนาใหคนท�เปนผนาใหมลกษณะท�เหมาะสมกบสถานการณ

ทฤษฎภาวะผ นาตามสถานการณของ Hersey และ Blanchard (1969, p.26-34) ทฤษฎน�

เสนอแนะวาผนาท�ประสบความสาเรจควรปรบสไตลภาวะผนาตามสถานการณใหเพ�มข�นเร�อย ๆ ซ� ง

หมายถง วฒภาวะของผตามเพยงอยางเดยว ตวบงช� วฒภาวะของผตามคอ ความพรอมท�จะทางานในแต

ละสถานการณซ� งเกดจากคณสมบตในตวของผตาม ไดแก ขดความสามารถท�เหมาะสมกบงาน และ

ความเตมใจท�จะทางาน หรอความเช�อม�นในตนเองวาจะทางานน�นได

ทฤษฎภาวะผนาแบบเสนทาง-เปาหมาย ของ House ซ� ง Robert J. House (1996, pp.323-

352) เสนอความคดวาผนาท�มน�ายา คอ ผท�สามารถช� เสนทาง (Paths) ไดอยางชดเจนวา ลกนองจะบรรล

เปาหมายของงาน และเปาหมายสวนตวไปพรอม ๆ กนไดอยางไร ผนาท�ดท�สดจะสามารถชวยลกนอง

ใหกาวหนาไปบนเสนทางเหลาน� พรอมท� งขจดส� งกดขวางและใหบาเหนจรางวลท� เหมาะสม กบ

ความสาเรจของงาน ซ� งม � รปแบบ ไดแก ภาวะผนาแบบช�นา ภาวะผนาแบบสนบสนน ภาวะผนาแบบ

มงความสาเรจและภาวะผนาแบบมสวนรวม ท�งน� ควรเลอกใชรปแบบท�เหมาะสมกบความจาเปนของ

สถานการณ หมายถง ผนาท�ดควรเพ�มพนดวยการใหในส�งท�ขาดหายไปจากสถานการณ หรอ ส� งท�ม

ความจาเปนท�จะตองเสรมสรางใหแขงแกรงข�น และควรหลกเล�ยงพฤตกรรมท�ซ� าซอน และซ� าซากไมม

ประโยชน

ทฤษฎผนาการเปล�ยนแปลง (Transformation Approach Theory)

ผนาจะใชความสามารถเปล�ยนความเช�อ ทศนคตของสมาชก เพ�อใหสมาชกทางานไดบรรล

เหนอกวาเปาหมายท�ตองการ โดยผนาจะถายทอดความคด ประสบการณ และกระตนทางดานความคด

ตาง ๆ ใหแกสมาชกอยางตอเน�องและเปนระบบ แนวคดเร�มแรกของภาวะผนา การเปล�ยนแปลงพฒนา

โดย Burn (1978, pp.201-230) ไดอธบายความหมายของภาวะผ นาแบบเปล� ยนแปลงไววาเปน

กระบวนการซ� งผนาและผตามไดกระทาใหอกฝายหน� งมความซ�อสตยสจรต หรอ คณธรรม และ

แรงจงใจในการทางานมากข�น ผนาแบบน� จะปลกสานกใหมอดมการณ คานยมท�มคณธรรม เชน

เสรภาพ ความยตธรรม ความเสมอภาค ความสงบ และมนษยธรรม ไมใหเกดอารมณเลวราย เชน

หวาดกลว อจฉา โลภ หรอมแตความเกลยด ตอมา Bass (1985, pp. 113-138) ไดนาแนวคดของ Burn มา

ศกษาตอโดยไดใหความหมายของภาวะผนาแบบเปล�ยนแปลงไวในแงของผลกระทบของผนาท�มตอผ

ตาม หรอผใตบงคบบญชาวา ผตามจะรสกไววางใจ (Trust) เล�อมใส (Admiration) จงรกภกด (Loyalty)

และ ยอมรบ (Respect) ในตวผนา และจะเกดแรงจงใจและต�งใจทางานมากกวาท�เคยทาตามปกต หรอ

DPU

19

ตามท�คาดหวงไว น�นคอ ผนาสามารถเปล�ยนแปลงผตามโดยใหมความรถงความสาคญและคณคาของ

ผลงานท�จะออกมา เหนคณคาของตนเองท�จะเปนผกอใหเกดประโยชนแกองคกร และทมงาน และม

แรงจงใจในการตองการเปนท�ยอมรบของคนอ�น ความสามารถพเศษเปนส� งสาคญของผนาแบบ

เปล�ยนแปลง แตโดยความสามารถพเศษเหลาน�นไมเพยงพอท�จะนบไดวาเปนกระบวนการของภาวะ

ผนาแบบเปล�ยนแปลง เพราะผนาแบบเปล�ยนแปลง จะมอทธพลตอผตาม โดยการกระตนอารมณอยาง

แรงเพ�อใหมอารมณรวมกบผนาหรออาจจะโดยการใหคาแนะนา เชน การเปนโคชกฬา คร และท�

ปรกษา

2.3 แนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

2.3.1 แนวคดของพหวฒนธรรม

ในชวงหลายปท� ผานมานกการศกษาใหความสนใจกบนยามของพหว ฒนธรรม

(Multiculturalism) กนอยางแพรหลาย ท�งในสวนของสงคมอเมรกนและยโรปและภมภาคอ�น ๆ หรอ

แมกระท�งประเทศไทยกมการกลาวถงเปนอยางมากเก�ยวกบแนวคดและธรรมชาตของพหวฒนธรรม

เน�องจากเปนกระแสหน� งทางสงคมท�เก�ยวของโดยตรงกบวถชวตของผคนท�มความแตกตางกน (เอ

กรนทร สงขทอง, 2552, น. 135; อามดไญน ดาโอะ, 2551, น. 120) สวน ชพนจ เกษมณ (2547, น. 67)

อธบายแนวคดเก�ยวกบพหวฒนธรรมและสงคมพหลกษณ เกดข�นจากการลกข�นเรยกรองสทธของกลม

วฒนธรรมท�มลกษณะเปนชนกลมนอยตางๆ ในสงคมใหญ รวมถงการปลกฝงความคดในการอย

รวมกนทามกลางความหลากหลายทางวฒนธรรมใหแกกลมคนในสงคม ซ� งตองพฒนาคานยม ความ

เช�อและทศนคตท�จาเปน โดยผานกระบวนการศกษาในรปแบบตางๆ อยางไรกตาม ในบรรดาประเทศ

ดอยพฒนา และประเทศกาลงพฒนา ซ� งสวนใหญยงมการปกครองในลกษณะอานาจนยม การปลกฝง

ความคดเร�องสงคมเชงเด�ยวคอนขางหย�งรากลกและทาใหเกดนโยบายและมาตรการท�กดดนตอกลม

วฒนธรรมยอยๆในประเทศเหลาน�น อนเปนท�มาของการละเมดสทธมนษยชนตอกลมชนสวนนอยใน

หลายลกษณะ ดงน�น เพ�อใหสงคมบรรลถงความเปนประชาธปไตยท�จรรโลง สทธ เสรภาพ เสมอภาค

และภราดรภาพ ใหเกดข�นทกสวนในสงคมจงจาเปนตองพฒนาท�งนโยบาย ขอกฎหมาย มาตรการและ

แผนการดาเนนงานตางๆ ใหเกดการยอมรบและคมครองสทธของความหลากหลายทางวฒนธรรม

กฤตกา คงสมพงษ (����, น. 93) ไดกลาวถงแนวคดพหวฒนธรรมวา วฒนธรรมเปนส�งท�

เกดมาพรอมกบมนษยทกคน ความแตกตางของวฒนธรรมเร�มจากการเกดตางสถานท�กน การอาศยใน

สภาพแวดลอม และภมอากาศท�ตางกน มผลทาใหรสนยม และการแตงกายตางกน รวมท� งการ

DPU

20

แสดงออกท�ตางกน เชน การแสดงความรก ความเคารพ ความหวงใยตอกน สงผลใหโลกน� มวฒนธรรม

ท�ตางกนอยางมนยสาคญ รวมถง การผสมผสานกนระหวางวฒนธรรมท�หลากหลายในยคท�โลกไม

สามารถปดก�นขอมลขาวสารได ทาใหมนษยตองปรบตว และเรยนรวฒนธรรมของกนและกนมาก

ย�งข�น อยางไรกตาม การหล�งไหลของวฒนธรรมขามชาตทาใหเกดสงคมท�หลากหลายแนวคด สงผล

ใหมการอยรวมกนท�งอยางสงบสข และทามกลางความขดแยง ท� งในการใชชวตประจาวน และการ

ทางาน ซ� งทาใหผคนท�มาจากตางเช�อชาต และวฒนธรรม ตองหนมาทาความเขาในวฒนธรรม ของตน

และของบคคลรอบขางใหมากข�น มฉะน�น ความสงบสขในชวตประจาวนรวมท�งความสาเรจในการ

ทางานจะไมสามารถเกดข�นได ผคนท�มาจากตางเช�อชาตจะอยรวมกนอยางไร หากไมมการเรยนร

วฒนธรรมของกนและกน และปรบวถการดาเนนชวตใหผสมผสานกนระหวางวฒนธรรมท�ตนเคยชน

และวฒนธรรมใหม ภาพท� เหนชดเจนอกภาพหน� งคอ การทางานรวมกนระหวางผ ท�มาจากตาง

วฒนธรรม โดยเฉพาะในยคเปดเสรการคาและการขยายตวทางเศรษฐกจ สงผลใหแตละประเทศมธรกจ

ขามชาต มบคลากรท�งพนกงานทองถ�น ผเช�ยวชาญเฉพาะดานจากตางชาต รวมท�งผบรหารท�มาจากตาง

วฒนธรรม การทางานจะไมประสบความสาเรจหากคนในองคกรไมศกษาและเรยนรการปรบตวใน

เร�องวฒนธรรมท�ตางกน ซ� งในแตละวนตองใชเวลาทางานรวมกนยาวนาน ส�งท�เกดข�นตามมาคอ ความ

พยายามท�จะเขาใจ และอยรวมกนอยางสงบสขระหวางคนท�มาจากตางวฒนธรรม

อยางไรกตามนยามของพหวฒนธรรมสาหรบนกวชาการโดยท�วไปแลวไมไดมการให

นยามไวอยางเฉพาะเจาะจง แตคาดงกลาวจะมการใชสลบกนกบคาวา “ตางวฒนธรรม” (Cross-cultural)

หรอคาวา “วฒนธรรมระหวางกน” (Inter-cultural) ซ� งการใชคาท�แตกตางกนน�นสะทอนใหเหนถง

ความเช�อ หรอพ�นฐานทางดนประเพณในแตละพ�นท� แตนกวชาการตางมความเช�อวาจะใชคาใดกม

ความหมายเดยวกนหรอมความหมายท�ใกลเคยงกน (Miralis, 2006, pp. 67-68) American Psychological

Association (2002, p. 43) กลาววา คาวาพหวฒนธรรม และความหลากหลายทางวฒนธรรมน�นจะมการ

ใชสลบกนเม�อกลาวถงลกษณะของอตลกษณท�มความแตกตางกนโดยเฉพาะบทบาททางเพศ สถานะ

ทางสงคม อาย หรอความไรสมรรถนะ อยางไรกตามพหวฒนธรรมสะทอนมมมองท�กวางกวาเก�ยวกบ

มตของเช�อชาต ชาตพนธ ภาษา วถทางเพศ บทบาททางเพศ อาย สถานะทางสงคม การศกษาและ

พ�นฐานอ�นๆ ทางดานวฒนธรรม ท� งน� คาวาพหวฒนธรรมถกนาไปใชอยางหลากหลายในสาขาท�

แตกตางกน เชน พหวฒนธรรมศกษา (Multicultural education) หลกสตรพหวฒนธรรม (Multicultural

curriculum) ด น ต ร แ น ว พ ห วฒ น ธ ร ร ม (Multicultural music) ห ร อ พ ห ว ฒ น ธ ร ร ม น ย ม

(Multiculturalism) เปนตน ท� งน� Dolce (1973, pp. 68-70) สรปวาไมมคานยามท�เดนชดของคาวาพห

DPU

21

วฒนธรรมศกษาท�จะสะทอนใหเหนถงความเปนจรงของสรรพส�งท�สมพนธกนในโลกใบน� แตคาวาพห

วฒนธรรมนยมจะมการใชอยางกวางๆ เพ�อหมายถงส�งตาง ๆ ท�แตกตางกนตามความเช�อของผคน วถ

ปฏบตของกลมคนท�มความแตกตางกน (Sleeter และ Grant, 1987, p. 92) Elliott (1995, p. 124) อธบาย

วาพหวฒนธรรมหมายถง การอยรวมกนของกลมคนท�มความแตกตางกนในสงคม ซ� งเขาขยายความวา

พหวฒนธรรมคออดมคตทางสงคมท�ผคนจากตางกลมตางสงคมมความเคารพซ� งกนและกน และยดม�น

ถอม�นในคณงามความด สวน Canen และ Canen (2002, p. 163) มองวา พหวฒนธรรมเปนทฤษฎและ

แนวปฏบตท�ใหความสาคญกบความหลากหลายทางวฒนธรรม แนวคดดงกลาวมงเนนแสดงใหเหน

คณคาทางวฒนธรรม และจดการกบความทาทายเก�ยวกบ อคตท�มตอวฒนธรรม ชาตพนธ เช�อชาต เพศ

ศาสนาและลกษณะเฉพาะอ�น สวน Ladson-Billings (2004, p. �) ต�งขอสงเกต วาพหวฒนธรรมน�นมกม

การใหนยามในมมมองท�จากดโดยเฉพาะการมงเนนเฉพาะในเร�องของวฒนธรรมเปนหลกซ� งเปน

มมมองท�แคบ แตแทจรงแลวพหวฒนธรรมครอบคลมประเดนอ�น ๆ ท�กวางกวามตทางดานวฒนธรรม

โดยสรปแลว พหวฒนธรรม คอ การใหความสาคญของหลากหลายวฒนธรรม ชาตพนธ

เช� อชาต เพศ ศาสนาและลกษณะเฉพาะอ�นๆโดยบคคลสามารถอยรวมกนท� งอยางสงบสข และ

ทามกลางความขดแยง ท�งในการใชชวตประจาวน และการทางาน

2.3.2 แนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

นกการศกษา กลาวถงแนวคดท�เก�ยวของกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม เชน Sather และ

Henze (2001, p. 23) มมมมองวา ผนาท�ดตองมการสรางความสมพนธท�ดกบชมชนและผคนท�มาจาก

วฒนธรรมท�แตกตางกนท�งน�ผนาจะตองสรางทางเลอก หรอแผนการในการสรางความสมพนธ ในสวน

ของความขดแยงท�อาจเกดข� น ซ� ง Sather และ Henze กลาวเนนย � าใหเหนวา ผนาจะตองประเมน

สถานการณเก�ยวกบสถานะของปญหาและความตงเครยดท�เกดข�นในโรงเรยน ผนาตองทาตวใหวาง

เพ�อใหบคลากร นกเรยนเขาหาได และตองฟงอยางรอบคอบเพ�อใหไดมมมองท�หลากหลายในการ

แกปญหาตาง ๆ ท�ตนประสบ ในการจดการกบปญหาท�ผนาตองจดอนดบความสาคญกอนหลงเพ�อ

แกไขปญหาและตองใหม�นใจวานกเรยนทกคนไดรบการดแลเพ�อใหมความปลอดภย Sather และ

Henze สะทอนใหเหนวาผนาควรประยกตใชแนวคดทางดานพหวฒนธรรมในการจดการกบปญหาตาง

ๆ และประเดนปญหาท�เกดจากความหลากหลายทางวฒนธรรม แนวคดดงกลาวสอดคลองกบ Sleeter

และ Grant (2003, p. 78) ท�กลาววา ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมมสวนชวยในการแกปญหาสาหรบ

นกเรยนท�ยงไมไดรบการดแลอยางท�วถง นอกจากน� ยงชวยลดชองวางทางสงคม และวฒนธรรม

ระหวางนกเรยน ชวยเพ�มความไววางใจความศรทธา สงเสรมความเทาเทยมกนทางสงคม สราง

DPU

22

บรรยากาศเรยนรแบบประชาธปไตย สะทอนใหเหนถงความแตกตางทางวฒนธรรม เช�อชาต เผาพนธ

ซ� งจะชวยใหผเรยนเขาใจความแตกตางระหวางกน เชนเดยวกบการศกษาของ Johnson (2007, p. ��) ท�

พบวา “ผนาท�มการตอบสนองตอความแตกตางทางวฒนธรรมน�นจะมสวนชวยสนบสนนความสาเรจ

ทางดานวชาการของผเรยน”

Riehl (2000, p. 101) กลาววา ผบรหารสถานศกษาท�แสดงออกถงความสามารถทางดาน

ผนาเชงพหวฒนธรรมน�น ตองมความพรอมในการจดการศกษาตามกรอบแนวคดดงกลาว โดยจะตองม

การตอบสนองและแสดงออกถงทกษะการจดการทางดานการศกษา � ประเดนหลก ดงตอไปน�

ประเดนท�หน� ง ตองสงเสรมการจดการศกษาแบบใหม ๆ ท�เก�ยวของกบความหลากหลาย

ทางวฒนธรรม เชน ผอานวยการโรงเรยนตองสามารถสงเสรมและสนบสนนนกเรยนทกกลมท�ม

พ�นฐานแตกตาง ท�งน� ผบรหารตองมความคาดหวงท�ชดเจน และการสนบสนนน�อยางตอเน�องเก�ยวกบ

การจดการเรยนการสอนท�อยบนพ�นฐานของความแตกตางทางวฒนธรรม นอกจากน� ตองมแนวทางท�

ชดเจนในการสนบสนน หรอ อภปรายความแตกตางของกลมบคคล

ประเดนท�สอง ผอานวยการโรงเรยนตองมสวนเก�ยวของและมบทบาทท�ชดเจนตอการเรยน

การสอนภายในโรงเรยน โดยมบทบาทในการสงเสรม เอ�ออานวย หรอ เปนตวเรงในการสงเสรมใหเกด

ความเปล�ยนแปลงในสถานศกษา ท�งน� ผอานวยการตองแสดงบทบาทท�ชดเจนในการแสดงออกถง

ศกยภาพทางดานภาวะผนาทางดานการเรยนการสอน และตองมความตระหนกตอรปแบบการสอนท�

เปนจรง รวมถงการตระหนกตอรปแบบการประเมนผลท�มความเหมาะสมตอผเรยน

ประเดนท�สาม ผอานวยการโรงเรยนตองสามารถเช�อมโยงระหวางโรงเรยนและชมชนโดย

การดงผปกครองเขามามสวนรวมเพ�อชวยใหนกเรยนประสบความสาเรจในการเรยนร ผอานวยการตอง

กระตนใหชมชนเขามามสวนรวมและเปนสวนหน� งของสถานศกษาเพ�อทาหนาท�ในการบรการชมชน

และสงคม นอกจากน� ตองมความสามารถในการเช�อมโยงวฒนธรรม (Connecting cultures) ของกลม

คนท�มความแตกตางกนท�งดานภายในและภายนอกสถานศกษาและชมชน

สวน Morote (2010, p.176) ใหความสาคญของผนาวา ตองมความรบผดชอบโดยตรงตอ

ความหลากหลายทางวฒนธรรมซ� งรวมถงการบรณาการวฒนธรรมของผเรยนเขากบการเรยนการสอน

ผนาท�มสมรรถนะทางดานพหวฒนธรรมน�น จะตองม�นใจวาแนวทางการสอนของสถานศกษาน�นม

ความเปนพหวฒนธรรม มรปแบบการสอนท�หลากหลายและนาเสนอหลายมมมอง

Bordas (2009, p. 37) เนนวา ภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมน� น ตองมการสงเสรมความ

หลากหลาย โดยผนาตองสงเสรมใหประชาคมในชมชนทกภาคสวนเขามสวนรวมในการจดการศกษา

DPU

23

มการเปดกวางแนวความคดเพ�อใหผคนมปฏสมพนธ และแบงปนระหวางกน เพ�อเปนประชาคมท�ด

และพรอมในการยอมรบความเปล�ยนแปลงในสงคมโลกาภวตน ท�งน� เพ�อใหผนาเกดภาวะผนาดงกลาว

ตองมการเตรยมความพรอมในประเดนตอไปน� คอ

1. การเรยนรเก�ยวกบประวตศาสตร ผนาเชงพหวฒนธรรมน�น ตองเขาใจความเปนไปใน

องคกรรวมถงการมความเขาใจเก�ยวกบวฒนธรรมตาง ๆ

2. การใหความสาคญกบสวนรวมมากกวาสวนบคคลน�น คอ ตองใหความสาคญกบความ

เปนมนษย ถอมตน และเคารพนบถอผอ�น เหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

3. ตองมความใจกวาง ไมเหนแกตว ในสงคมท�ผคนมความแตกตางกน การเปนบคคลท�ใจ

กวางถอวาเปนศลธรรมอนสาคญ และในการทางานรวมกนในองคกรน�น ตองมการแบงปนและ

แลกเปล�ยนความรตอกน

4. การสรางภาวะผนาแบบแนวราบ กลาวคอ ภาวะผนาในสงคมพหวฒนธรรมน�นตองทา

ใหผใตบงคบบญชามความรสกวา ทกคนสามารถแสดงบทบาทในการนาได ท�งน� จะทาใหเกดการ

แขงขนระหวางผใตบงคบบญชา

5. ตองสามารถชวยใหสมาชกขององคกรทางานไดดย�งข�น บนพ�นฐานของความแตกตาง

ของสมาชกในองคกรน�น ผนาตองสรางใหเกดการยอมรบตอกนเพ�อใหสมารถทางานรวมกนไดอยาง

เกดประสทธภาพโดยเฉพาะการพฒนาปรบปรงคณภาพงานใหดย�ง ๆ ข�นไป เพ�อผลประโยชนของ

องคกรผนาตองสรางใหเกดฉนทามตรวมกน และสามารถบรณาการประเดนตาง ๆ ไดอยางลงตว ซ� งจะ

ชวยเพ�มศกยภาพการทางานขององคกรใหมความเขมแขงมากย�งข�น

6. ลดความขดแยงเพ�อสมพนธภาพขององคกร สมาชกในองคกรถอไดวาเปรยบเสมอน

สมาชกของครอบครวท�อยรวมกน บอยคร� งท�ความแตกตางทางดานความคดจะนาไปสความขดแยง

ดงน�นบทบาทอกประการของผนาในยคสงคมพหวฒนธรรม คอ ตองสามารถลด หรอ ขจดความขดแยง

ท�มภายในองคกร ท�งน� แนวทางหน�งท�สามารถกระทาไดคอ ผนาองคกรตองช� ใหเหนวาครอบครวเปน

เร�องสาคญ ดงน�นเม�อเกดปญหาในครอบครวกตองหาแนวทางรวมกนเพ�อขจดปญหาตาง ๆท�มอย

7. สงเสรมวฒนธรรมท�เนนจตวญญาณ การสงเสรมวฒนธรรมท�ใหความสาคญกบจต

วญญาณ ถอวาเปนหนาท�อกประการท�ผนาตองกระทา ผนาตองสรางใหสมาชกขององคกรปฏบตหนาท�

บนพ�นฐานของคานยมรวมขององคกร มงม�นทางานดวยใจ ท�งน� ผนาตองเปดโอกาสใหสมาชกของ

องคกรมการแสดงความเหน สรางบรรยากาศของการสนทนาท�มงเนนถงจตวญญาณเพ�อองคกรโดยให

ผใตบงคบบญชาตระหนก และเหนความสาคญ และท�สาคญ ตองเนนความสขในการทางาน

DPU

24

8. ผนาตองเนนย �าใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของวสยทศนองคกร ภายใตการ

ทางานรวมกนของผอ�นท�มาจากพ�นฐานทางสงคมท�แตกตางกน ผนาตองเนนย �าใหผตามเขาใจวสยทศน

องคกร รวมถงวสยทศนของชมชนโดยการเสวนา ส�อสารพดคย และพรอมท�จะตอบรบความคดเหน

ใหม ๆ ท�มประโยชนตอองคกร หากผตามเขาใจวสยทศนองคกรแลวจะมสวนชวยสงเสรมใหการ

ทางานเปนไปในทศทางเดยวกน และมความมงม�นในการทางานตลอดจนการกลาท�จะเส�ยงและทมเท

หรอเสยสละในการทางาน

Moran และคณะ (2011, pp. 57-58) ไดใหความหมายของ บทบาทภาวะผ นาเชงพห

วฒนธรรมท�เขมแขงไวดงน�

1. เขาใจวฒนธรรม คานยม และขอสมมตฐานของวฒนธรรมตน

ดงหลกปรชญาของโสเครตสท�วา “ จงรจกตนเอง “ และสอดคลองกบคากลาวท�วา การ

เดนทางไปสภาวะผนาท�แทจรง เร�มข�นจากความเขาใจเร�องของตนเอง ( George et al., ���� ) จากคา

กลาวขางตน เหนไดวาเก�ยวของกบความตระหนกในตนเน�องจากผนาในโลกศตวรรษท� �� ตองอย

ทามกลางบคคลท�แตกตางหลากหลายทางวฒนธรรม จงจาเปนตองมภาวะผนาพหวฒนธรรม โดยตอง

สามารถส�อสารและทางานรวมกบบคคลท�มาจากส�งแวดลอมทางวฒนธรรมท�แตกตางจากตนไดอยางม

ประสทธผล เชน ความตางในเร�องคานยม ความเช�อ ประเพณ วถชวต การปฏบตในการบรหารจดการ

2. มขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง

วฒนธรรมองคกร คอ วถชวตขององคกร ซ� งคอตเตอรและเฮสเกต ไดศกษาองคกร

ขนาดใหญจานวนมาก และสรปความสาคญของวฒนธรรมองคกร ดงน� (Kotter and Heskett, 1992, p.

66) 1) วฒนธรรมองคกร สามารถสงผลกระทบอยางมนยสาคญตอผลการปฏบตงานขององคกรใน

ระยะยาว 2) วฒนธรรมองคกร อาจเปนปจจยท�สาคญมากข�นในการกาหนดความสาเรจ หรอ ความ

ลมเหลวขององคกรในทศวรรษหนา (ป ค.ศ. ����- ����) 3) วฒนธรรมองคกร อาจเปนอปสรรคตอ

ความแขงแกรงของสถานะการเงนขององคกรในระยะยาว แมองคกรน�นจะเตมไปดวยบคลากรท�ม

สมรรถนะกตาม และ �) วฒนธรรมองคกร สามารถสงเสรมผลการปฏบตงานไดมากข�น

�. หลกเล�ยงความผดพลาดทางวฒนธรรม โดยแสวงหาความร ทาความเขาใจ และเคารพใน

วฒนธรรมของชาตอ�น ซ� งตองพงตระหนกวา ความผดพลาดทางวฒนธรรมเกดข�นไดเสมอ กบบคคล

ทกสญชาต ทกระดบ แมแตบคคลสาคญระดบโลกกตาม

DPU

25

ท�งน� องคกรพหวฒนธรรม มบทบาทท�เปนลกษณะเฉพาะ � ประการ ประกอบดวย �) การ

สรางสะพานเช�อมทางวฒนธรรม �) การสรางพลงรวมทางวฒนธรรม ดงน�น ในการดาเนนบทบาทของ

สาขาวชาภาษาองกฤษซ� งเปนองคกรพหวฒนธรรม หวหนาสาขาวชาภาษาองกฤษ จะตองเปนผสราง

สะพานเช�อมทางวฒนธรรมระหวางบคลากรชาวไทย กบบคลากรตางชาตในสาขา รวมท�งตองทาให

บคลากรท�ตางภมหลงทางวฒนธรรมเหลาน�น มารวมกนสรางพลงรวมทางวฒนธรรม เพ�อระดมความร

ความสามารถ และประสบการณของแตละคน แตละเช�อชาตมาชวยกนปฏบตงานและขบเคล�อน

สาขาวชาใหบรรลเปาหมายขององคกร ท�งน� หวหนาสาขาวชาภาษาองกฤษในฐานะผบรหาร และ ผนา

องคกรพหวฒนธรรม ตองมความรความเขาใจในการบรหารทรพยากรบคคลท�ตางวฒนธรรมให

สามารถทางานและอยรวมกนไดอยางมประสทธภาพท�สด มปรชญา และการปฏบตงานในบรบทของ

วฒนธรรม

จรญ จวนาน (����, น. 112) เสนอวาผบรหารตองมบทบาทสาคญในการสงเสรมพห

วฒนธรรมศกษาในช�นเรยน โดยเฉพาะบทบาทตอครผสอน ท�งน� ผบรหารตองม�นใจวาครผสอนน�นได

ตระหนกในหนาท� และคานงถงวธการในการสงเสรมพหวฒนธรรมศกษา โดยเฉพาะในประเดน

ดงตอไปน� คอ

1. กลยทธการเขาถง ผบรหารตองสงเสรมใหครมสวนรวมในการเรยนรของนกเรยน ซ� งม

ภมหลงทางวฒนธรรมตางกน วางแผนการสอนและกจกรรมการเรยนรท�มความเหมาะสมกบบรบททาง

วฒนธรรม ประเมนคาการเรยนรโดยพจารณาจากความแตกตางทางวฒนธรรมและความสามารถเพ�อ

ท�วานกเรยนจะไดแลกเปล�ยนและรวมประเมนคาความร ทกษะ และพรสวรรคของผอ�น และใชกลยทธ

การเรยนรแบบรวมมอในสภาพการเรยนรท�มความเปนประชาธปไตย และไมมการแขงขนเพ�อแสดงให

เหนแนวทางในการบรรลขอตกลงโดยการเจรจา

2. กลยทธความเขาใจอยางมวจารณญาณ ผบรหารตองสนบสนนและสงเสรมใหครใช

ประสบการณของนกเรยนเปนจดเร�ม ในการตรวจสอบและยนยอมใหนกเรยนนยามวฒนธรรมดวย

ภาษาของพวกเขา ใหนกเรยนไดมการพฒนาการสนทนากบครอบครวและสมาชกคนอ�น ๆ ในเร�องการ

ปฏบต ความคด หรอความสมพนธท�มในวฒนธรรม และใชกจกรรมซ� งแสดงใหเหนถงความแตกตาง

ทางวฒนธรรมรวมถงการเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความเช�อหรอการปฏบตในวฒนธรรมของตน

3. กลยทธการสงเสรมวฒนธรรม ผบรหารตองสงเสรมใหครมการสนทนาขามวฒนธรรม

ท�งในช�นเรยนและในโรงเรยน ซ� งอาจมการเชญสมาชกของกลมวฒนธรรมตาง ๆ เพ�อใหเกดการ

แลกเปล�ยนมมมอง และเร�องราว รวมถงการสรางความเขาใจวาไมมบคคลใดเปนเจาของวฒนธรรม

DPU

26

ท�งหมด นอกจากน�ควรหลกเล�ยงทศนคตตายตว (Stereotype) และควรจะระลกไวเสมอถงอนตรายของ

ทศนคตตายตวท�เกดข�นในวฒนธรรม

บญญต ยงยวน และ ชยวฒน ผดงพงษ (����, น. 13) สะทอนใหเหนบทบาทของผบรหาร

ตอการสงเสรมครในการจดการศกษาในสงคมพหวฒนธรรม วาควรประกอบไปดวยลกษณะ � ประการ

คอ

1. ผบรหารตองสงเสรมใหครมบทบาทสาคญในการเสรมสรางเจตคต คานยมทางเช�อชาต

ท�ถกตองใหกบนกเรยนโดยผานกระบวนการสอน และการกระทาตนเปนแบบอยางท�ดใหกบนกเรยน

ดงน�น การรบรเจตคต และพฤตกรรมของครเก�ยวกบความแตกตางทางเช�อชาต ศาสนา และ วฒนธรรม

ของนกเรยนตองเปนไปในทศทางบวก

2. ผบรหารตองสรางวฒนธรรมท�ดเพ�อใหครยอมรบแนวคดในเร�องของความแตกตางทาง

วฒนธรรม และการอยรวมกนในสงคมท�มความหลากหลายของสมาชกในโรงเรยน

3. ผ บรหารตองสงเสรมใหครมความร เจตคต ทกษะการส� อสารในช� นเรยน สราง

บรรยากาศในช�นเรยน และจดกจกรรมในบทเรยนเพ�อใหนกเรยนไดเขาใจ และยอมรบความแตกตาง

ทางวฒนธรรมและความหลากหลาย

4. ผบรหารตองสงเสรมใหครประจาช�นและครประจาวชาในสงคมพหวฒนธรรมของ

สถาบนการศกษามเจตคตในเร�องของการยอมรบในตวบคคลและกลมบคคลท�มความแตกตางจากตน

ไมวาความแตกตางน�นเปนเช�อชาต ศาสนา ภาษา หรอ วฒนธรรม

5. ผบรหารตองสงเสรมใหครไมมอคต ความลาเอยงตอนกเรยนท�มลกษณะแตกตางจาก

ตนเอง และเรยนรนกเรยนกลมตาง ๆ เพ�อนาไปสการส�อสาร และการปฏบตกจกรรมการเรยนการสอน

ใหเหมาะสมและสงเสรมการยอมรบซ�งกนและกน

อามดไญน ดาโอะ (����, น. 93) กลาวถงภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารวา

จะตองคานงถงประเดนตาง ๆ ท�สะทอนความเปนพหวฒนธรรมโดยเฉพาะการเตรยมความพรอมใน

ระดบโรงเรยนน�น โรงเรยนจะตองดาเนนการใหสอดคลองกบนโยบายสวนกลางโดยเฉพาะในประเดน

ตอไปน�

1. ตองพฒนานโยบายและกลยทธการจดการศกษาตามแนวทางพหวฒนธรรม

2. พฒนาและสรางโปรแกรมการพฒนาวชาชพและการอบรมใหกบบคลากรเพ�อใหแนใจ

วา บคลากรเหลาน�นมความตระหนกในความเปนพหวฒนธรรมระหวางบคคล รวมถงการตรวจทศนคต

เพ�มความร ทกษะในการศกษาระหวางวฒนธรรม ตลอดจนการจดการกบเหตการณตาง ๆ ท�เก�ยวของ

DPU

27

กบทศนคต อคต การแบงแยกเช�อชาต และศาสนา และการสรางความคนเคยใหกบบคลากรในเร�อง

แหลงเรยนรตาง ๆ ท�เอ�อตอการศกษาพหวฒนธรรมและความสมพนธระหวางเช�อชาต

3. กาหนดเปาหมายและวสยทศนท�ชดเจนท�เช�อมโยงกบแนวปฏบต หรอนโยบายจาก

สวนกลางท�เก�ยวของกบพหวฒนธรรมเชน การสงเสรมและพฒนานกเรยนใหเกดความม�นใจและเคารพ

ตนเอง การมความภมใจในวฒนธรรมของตนเอง การสงเสรมใหนกเรยนตระหนกถงคณคาความเปน

มนษยโดยไมคานงถงหนาตา ภาษา วฒนธรรม และ ศาสนา การสงเสรมความสามารถทางกายและ

สตปญญาโดยเปดโอกาสใหนกเรยนไดศกษา ตระหนกเขาใจ และช�นชมความแตกตางทางวฒนธรรม

รวมถงการสงเสรมใหนกเรยนเขาใจถงการอยอาศยแบบพ�งพาของสมาชกในสงคมบนพ�นฐานของ

ความแตกตางระหวางวฒนธรรม

4. การสงเสรมใหชมชนมสวนรวมตดสนใจเพ�อระบประเดนสาคญเก�ยวกบการศกษาพห

วฒนธรรมและมการเช�อมโยงประเดนเหลาน�นเขากบการจดการของสถานศกษา

เอกรนทร สงขทอง (����, น. 63-68) กลาวถงลกษณะสาคญของผนาท�มลกษณะของภาวะ

ผนา เชงพหวฒนธรรม ไววา ควรมองคประกอบดงตอไปน� คอ

1. การมภาวะผนาในชมชน ผนาท�มลกษณะภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมน�นตองเขาใจ

บทบาทและหนาท�เบ�องตนในบรบทของความหลากหลายทางวฒนธรรม รวมถงการมความตระหนก

ถงความออนไหวทางวฒนธรรม (Cultural sensitivity) และตองแสดงศกยภาพในการนาชมชนเขามา

เปนสวนหน�งของโรงเรยนเพ�อใหสมาชกของชมชนไดเขามามสวนรวม ท�งน� ผนาจะตองมทกษะในการ

นาชมชน เขามามสวนรวมเพ�อหลอมรวมเปนกลมเดยวกนแตยงคงสนบสนนการสรางความหลากหลาย

ทางวฒนธรรม

2. การเปนผนาในการจดโปรแกรม หรอกจกรรมทางการศกษา ผบรหารท�มภาวะผนาทาง

พหวฒนธรรมน�นตองสามารถสนองตอบตอความตองการทางดานพหวฒนธรรม ท�งน� ผนาสามารถ

กระทาไดโดยการออกแบบการเรยนการสอน และหลกสตรพหวฒนธรรมศกษาท�สอดคลองกบความ

หลากหลายทางวฒนธรรม นอกจากน� ตองสนบสนนและสงเสรมการจดการเรยนการสอนอยางเตม

รปแบบเก�ยวกบพหวฒนธรรม และตองสะทอนคดวาจะสามารถชวยให นกเรยน คร หรอบคลากรเกด

ความซาบซ� งเก�ยวกบความแตกตางทางวฒนธรรมท�งในบรบทของช�นเรยน โรงเรยนและสงคมได

อยางไร

3. การเปนผนาในการจดองคกรและโครงสรางท�สะทอนถงพหวฒนธรรม กลาวคอ ตอง

สามารถสงเสรมใหเกดความตระหนกทางดานวฒนธรรมโดยการจดโครงสรางท�งท�เปนทางการ และไม

DPU

28

เปนทางการ ตวอยางเชน การคละช�นเรยน การคละนกเรยนท�มวฒนธรรม หรอความสามารถทางการ

เรยนรแตกตางกน ท�งน� เพ�อใหเกดความรวมมอและยอมรบซ� งกนและกน การจดโครงสรางอ�น ๆ ท�

เปนไปได คอ การแตงต�งกรรมการทางดานพหวฒนธรรมศกษาโดยผมสวนไดเสยหรอฝายตาง ๆ ท�งใน

โรงเรยนและชมชนเขามาชวยกาหนดทศทาง รปแบบการเรยนร ส�อการเรยนการสอน กจกรรมตาง ๆ

ท�งน� รวมถงการกาหนดแผนการ โครงการ หรอ กจกรรมท�สรางความสมพนธ ระหวางโรงเรยนหรอ

ชมชนโดยตองเนนกจกรรมท�ตอเน�องและมการวดและประเมนผลโครงการเพ�อการพฒนาปรบปรง

กจกรรมใหดย�ง ๆ ข�น นอกจากน� อาจมการจดหองละหมาดท�ถกตองตามหลกศาสนา การจดโตะหม

บชา เพ�อใหนกเรยนท�มความแตกตางทางศาสนา อาจสามารถใชเปนแหลงเรยนรเพ�อใหเขาใจความ

แตกตางทางศาสนาและวฒนธรรม นอกจากน� การสงเสรม สนบสนนใหมการจดครวและภาชนะ

อาหารท�ถกสขลกษณะและหลกศาสนากสามารถกระทาได หากผบรหารเหนวาโรงเรยนมความพรอม

แนวคดดงกลาวอาจเช�อมโยงกบหลกเศรษฐกจพอเพยงโดยสถานศกษาอาจมอบหมายใหนกเรยนปลก

ผกสวนครว และนาผกสวนครวเหลาน�นมาทาเปนอาหารกลางวนใหนกเรยน ซ� งจะชวยใหสถานศกษา

ลดภาระคาใชจายของผปกครองได

4. การเปนผนาในการจดการและพฒนาทรพยากรมนษย กลาวคอ ตองมบทบาทและ

อทธพลโดยตรงตอการวางรปแบบการบรหารจดการทรพยากรบคคลเพ�อใหสอดคลองตามแนวคด

สงคมพหวฒนธรรม ซ� งอาจกาหนดในรปของนโยบายการคดเลอกบคลากรท�มความหลากหลาย

ทางดานเช�อชาต ศาสนา หรอพ�นเพ ท�งน� ควรรวมถงการรบนกเรยนท�มความหลากหลายดวย ผนา

จะตองมความเขาใจ และส�อสารใหคร ผใตบงคบบญชาและสมาชกของชมชนไดรบทราบโดยเฉพาะ

ระบบกฎเกณฑ หรอนโยบายขององคกรวา มทศทางอยางไรในการสนบสนนแนวคด ทางดานการ

จดการพหวฒนธรรม ท�งน� เปนหนาท�โดยตรงท�ผบรหารตองแสดงใหเหนถงความรบผดชอบ และสราง

ใหเกดความชดเจนในรปแบบของการบรหารจดการ

5. การสรางวฒนธรรมท�เอ�อตอแนวคดพหวฒนธรรม การเปล�ยนแปลงวฒนธรรมองคกร

เพ�อสะทอนใหเหนถงคณคาของแนวคดพหวฒนธรรมถอวาเปนหนาท�รบผดชอบโดยตรงของผนา

ดงน�นวฒนธรรมตาง ๆ ตองถกถายทอด สนบสนนหรอสงเสรมโดยผนาองคกร เชนสรางขวญและ

กาลงใจท�ดตลอดจนการเหนคณคาของตางวฒนธรรมและปฏบตตอกนอยางเทาเทยม ในการสราง

วฒนธรรมน�น ผนาตองกาหนดปรชญา ขององคกรท�ชดเจน ท�งน� รวมถงคณคาท�องคกรตองการสรางให

เกดข�น หลงจากน�นจงนาไปสกระบวนการการรางนโยบาย กฎระเบยบ โปรแกรมตาง ๆ และข�นตอนท�

DPU

29

ตองการนาปรชญาไปสการปฏบตและประการสดทาย คอ ผนาตองเปนตวแบบท�ดปฏบตตนในทางท�ด

งามอยางสม�าเสมอ (Smith และ Piele, 2006, pp. 43-44)

6. การสรางระบบธรรมาภบาลของโรงเรยนและการตดสนใจ ผนาท�มภาวะผนาทางพห

วฒนธรรมน�นตองมรปแบบการสงเสรมแนวคดพหวฒนธรรมอยางเดนชด ตวอยางเชน ผนามกาหนด

แนวทางอยางชดเจนวา จะมการตอบสนองอยางไรตอปญหาตาง ๆ ท�เกดข�นในสถานศกษาโดยเฉพาะ

ปญหาท�เกดมาจากวฒนธรรม หรอความคดเหนท�แตกตางกน ท�งน� ผนาจะตองมความตระหนก และม

กลยทธท�ด และตองเช�อวาปญหาตาง ๆ สามารถแกไขไดโดยการรวมแรงรวมใจของกลมคน หรอผคน

ท�มาจากหลากหลายวฒนธรรมเพ�อมารวมกนแกไขปญหา โดยเฉพาะการใชระบบธรรมาภบาลในการ

ตดสนใจรวมกนเพ�อแกปญหาใหลลวง

โดยสรปแลว ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม หมายถง กระบวนการหรอความสมพนธท�บคคล

ไดรบการยอมรบจากบคคลอ�น หรอมอทธพลเหนอบคคลอ�น เพ�อใหงานดาเนนไปไดอยางลลวงตาม

จดมงหมายท�ต�งไว โดยใหความสาคญท�ทาใหคนจากหลากหลายวฒนธรรม ชาตพนธ เช�อชาต เพศ

ศาสนาและลกษณะเฉพาะอ�นๆ สามารถอยรวมกนท�งอยางสงบสข และทามกลางความขดแยง ท�งใน

การใชชวตประจาวน และการทางาน โดยลกษณะของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม 5 ดาน ไดแก ดาน

การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ดานการมความสามารถในการส�อสาร ดานการสงเสรมการ

พฒนาทรพยากรมนษย ดานการสนบสนนทรพยากร และดานการมคณธรรม

�.� ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2.4.1 ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

แนวคดในดานการจดการความหลากหลาย เปนแนวคดของการบรหารจดการทรพยากร

มนษยในองคกรสมยใหม โดยมวตถประสงคเพ�อดงจดเดนจากความหลากหลายของบคลากรมาเพ�อ

สรางความไดเปรยบในการแขงขน ขององคกร โดยในทางปฏบต องคกรจะใหความสาคญกบความ

หลากหลายของบคลากร ซ� งมผใหความหมายไวดงน�

ธงชย สนตวงษ (����, น. 34) กลาววา ผบรหารยคใหมในอนาคตตองพฒนาตนเองดาน

ภาวะผนา (Leadership) ในการนาองคกรและสมาชกสการเปล�ยนแปลงทางวฒนธรรม กาวสอนาคตได

อยางสอดคลองกบเวลา และทาไดกอนท�ส� งใหมจะมาถง โดยสามารถแปลงสภาพองคกรดวยการ

เปล�ยนวฒนธรรมองคกรและทศนคต ความเช�อของผใตบงคบบญชา และวธการทางานตางๆ ดวย ซ� ง

คณสมบตเพ�มเตมท�ตองสรางข� นใหม คอ ความสามารถบรหารใหเกดการเปล�ยนแปลง (Change

DPU

30

Management) กลาวคอ สามารถถายทอด หรอแปลงแนวคดตามวสยทศนใหเกดผลในทางปฏบตได ซ� ง

คอการปฏบต (Action) ใหบรรลผลตามเปาหมายของวสยทศนท�ต� ง โดย ผ บรหารควรมขอมล

วฒนธรรมองคกรและขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง หลกเล�ยงความผดพลาดทางวฒนธรรม

เน�องจากสภาพสงคมไทยในปจจบนและอนาคตตองเผชญกบกระแสโลกท�ไรพรมแดน

กระแสประชาธปไตยท�มมากข�น กระแสขอมลขาวสาร และกระแสวฒนธรรม ผนาจงตองหารปแบบ

ผสมผสานท�เหมาะสม ระหวางกระแสโลกกบกระแสวฒนธรรมทองถ�น (Localization) และตอง

เช�อมโยงเทคโนโลยใหมๆ ใหเขากบวฒนธรรมการทางานขององคกรใหได (ศกด� ไทย สรกจบวร,

����) ดงน�น ผนายคการเปล�ยนแปลงดงกลาวควรมท�จะเขาใจวฒนธรรม คานยม และขอสมมตฐานของ

วฒนธรรมตน และจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรมได (ธระ รญเจรญ, 2550, น. 26)

สมทร ชานาญ (2554, น. �-��) ไดกลาวถงบทบาทของผ บรหารสถานศกษาตอการ

เปล�ยนแปลงวฒนธรรมองคกรไว � ประการคอ

1. การทาความเขาใจวฒนธรรมยอยในองคกร เชน วฒนธรรมยอยทางวชาชพ วฒนธรรม

ยอยทางเช�อชาต วฒนธรรมยอยชวงช�นบรรพชน วฒนธรรมยอยทางศาสนา และวฒนธรรมยอยทางเพศ

�. ความไวตอวฒนธรรม การท�ผบรหารตองมความเรวในการรบรดานวฒนธรรมน�น จะทา

ใหสามารถปฏบตงานรวมกบผรวมงานพหวฒนธรรมได ดงเปนคณสมบตท�ดของผบรหาร

�. ความฉลาดทางวฒนธรรม ไดแกความฉลาดทางวฒนธรรมดานรางกาย ความฉลาดทาง

วฒนธรรมดานความร และความฉลาดทางวฒนธรรมดานอารมณ

�. ความสามารถในการหลอมรวมวฒนธรรมองคกร การมวฒนธรรมองคกรท�ตางกนอยาง

มาก ผบรหารจาเปนจะตองมการตรวจสอบความเขากนไดของวฒนธรรมค (Bicultural Audit) ของท�ง

สองสถานศกษาใหชดเจน จงจะทาใหการควบรวมกจการประสบความสาเรจการรวมวฒนธรรมอาจทา

ไดโดยอาศยกลยทธเพ�อการรวมวฒนธรรมของสถานศกษา

สรปไดวา การยอมรบความหลายหลายทางวฒนธรรม เปนลกษณะของภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรม ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง เขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ เขาใจวฒนธรรมทางเช�อ

ชาต เขาใจวฒนธรรมชวงช�นอาย เขาใจวฒนธรรมทางศาสนา เขาใจวฒนธรรมยอยทางเพศ มขอมล

วฒนธรรมองคกรและขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง หลกเล�ยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม

และจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรมได

DPU

31

2.4.2 ดานการมความสามารถในการส�อสาร

การส�อสารนบเปนเคร�องมอสาคญในการดารงชวตประจาวน ในการสรางความเขาใจอนด

ตอกน การแจงผอ�นใหรบทราบและเขาใจถงเจตนา ความตองการปญหา ความคด ความรสก ความ

เขาใจ แนวคด ทาทความเหนดวย ไมเหนดวย การอธบายในดานภาพรวม รายละเอยด วตถประสงค

เหตผลเปาหมายและผลงาน การนดหมาย ตอรองทางธรกจ และเร�องอ�น ๆ ทกเร�อง จงไมเปนท�ตอง

สงสยวา ผบรหารจดการ และผนาน�นจาตองตระหนกถงความสาคญและบทบาทของการส�อสารใน

ฐานะท�เปน ดชนบงช� ท�สาคญประการหน�งของความสาเรจขององคกร ความตระหนก และความเขาใจ

ถงความสาคญของบทบาทและกลไกในการส�อสารน�นชวยทาใหผ บรหารจดการสามารถบรหารจดการ

และนาองคกรไดอยางมประสทธภาพสงย�งข�น ซ� งมผใหความหมายไวดงน�

ในการบรหารองคกรของผบรหาร ยอมตองเผชญความรนแรง และความรวดเรวท�งกระแส

ของการแขงขน และความเปล�ยนแปลงตาง ๆ ดงน�น จงตองอาศยศกยภาพของตนเอง และของทมงาน

รวมกน รวมถงความมระบบท�ตองดาเนนไป ใหเกดส�งท�ถกตองตลอดเวลา ความสาเรจจงจะเกดข�นได

โดยระบบท�ถกตองของแตละองคกรน�น กจะอยบนพ�นฐานของวสยทศน (vision) คอ ตองการจะเปน

อะไร และต�งอยบนพ�นฐานของคานยม (value) คอ จะไปใหถงจดน�นโดยยดอะไรเปนหลก ซ� งถอวา

องคประกอบท�ง � น� เปนส�งสาคญในการกาหนดทศทางหรอเปาหมายขององคกร การมเปาหมายของ

องคกรท�ชดเจนต�งแตแรก จะสามารถประเมนผลไดวา ผลในการดาเนนงานน�นบรรลประสทธผล

(effectiveness) หรอไม ซ� งเปนกรอบความคดใหมในการประเมนผลท�ผบรหารตองคานงถงมากกวาท�

จะมงแตประสทธภาพ (efficiency) เปนหลกอยางเดยว ซ� งหมายถง ความสามารถในการสรางผลผลต

โดยใชทรพยากรนอยท�สด ใชเวลานอยท�สด ซ� งจะเปนการเปรยบเทยบส�งท�ได (output) กบปจจยนาเขา

(input) เปนหลก แตสวนคาวาประสทธผลน�นจะมองเนนไปท�วาส�งท�ทาน�นเปนไปตามเปาหมายหรอไม

(ประพนธ ผาสขยด, 2541, น. ��-��)

เพ�อใหบรรลประสทธผล ขององคกรแลว ผบรหารยงตองใหความสนใจตอบคลากรใน

องคกรดวย ภาวะผนาน�นถอวาเปนส�งจาเปนอยางย�งสาหรบผนาในการท�จะนาพา องคกรใหประสบ

ความสาเรจได ผบรหารตองเปนผนาในการบรหารจดการ ซ� งส�งเหลาน� ถอเปนหนาท�ของผนาท�จะตอง

ใหความม�นใจ เพ�อการยอมรบ ของคนในองคกร อนจะนาไปสความไมไววางใจระหวางกน ผนา

จะตองมงเนนเร�องของการส�อความ ใหมความชดเจน และมประสทธภาพมากย�งข�น แมกระท�งการฟง

การส�อความท�ดน�นถอวาเปนรากฐานท�สาคญย�งในการสรางพนธะสญญา (commitment) และทาใหเกด

DPU

32

ความรวมมอรวมใจกน (cooperation) และสรางแรงบนดาลใจในท�สด” (ประพนธ ผาสขยด, 2541, น.

91)

Kinicki และ Williams (���� อางถงใน บตร จารโรจนและคณะ, 2550, น. 33) กลาวถง

ลกษณะผนาท�มความสามารถพเศษ (Charismatic leadership) วาประกอบดวย

�. มความสามารถในการส�อสาร (Ability to Communicate) ผนาจะมความสามารถในการ

ส�อสารเปาหมายใหเปนท�เขาใจในทกดาน ไมวาจะเปนคาพด การกระทา และสญลกษณ

�. มวสยทศน (Vision) ผนาประเภทน� ตองมหมายกาหนดการ การออกแบบการทางาน

และเปาหมายสงสดท�จะเปนส�งกระตนทาใหพนกงานใหความสนใจ

Hochschild (2009) ไดกลาวไววา ความหลากหลายน� ไมเพยงแตดานเช�อชาตเทาน�น ยงมอก

หลากหลายขอบเขตท�แตกตางกน ดงน�นผนาความมความสามารถในการใชภาษากลางหรอภาษา

ทองถ�นในการตดตอส�อสาร

สรปไดวา การมความสามารถในการส�อสาร เปนลกษณะของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

โดยผบรหารมความสามารถในการใชภาษากลางหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร มงเนนเร�องของ

การพดและเขยนท�มประสทธภาพ มความสามารถในการฟงและอานอยางรอบคอบ และสรางแรง

บนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาสามารถทางานรวมกนได

2.4.3 ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

องคกรคอกลมของบคคลท�มความเก�ยวพนธกนอยางมระบบ มหนาท�ท�แนนอน มจดหมาย

ท�แนนอน และตลอดจนม การกระทารวมกน เพ�อใหบรรลวตถประสงคตาง ๆ ได บคคลในองคกรตางก

มจดมงหมายท�งท�เปนระดบสวนบคคล และ สวนรวมอยตลอดเวลา ภายใตเง�อนไขท�ถกกาหนดข�นตาม

ความหมายขององคกร ดงไดกลาวไวแลวขางตน ยอมทาใหเกดสภาวะการณภายในองคการท�คลาย ๆ

กนประการหน� ง ไมวาจะเปนองคการใดกตาม น�นคอ ปฏสมพนธของบคคลภายในองคการหาได

ดาเนนไปอยางราบร�นจนบรรลวตถประสงคงายดาย แตองคการแทบทกองคการจะมอปสรรค ความไม

สะดวก ความไมราบร�นอยบางไมมากกนอย

Stogdill (1974, p. 67) มความเหนเก�ยวกบภาวะผนาวาลกษณะของผนาท�ดวาควรเปนผท�

ปรารถนาจะรวมมอกบคนอ�นมเกยรตและเปนท�ยอมรบของสมาชกและคนอ�น ๆ เขาสงคมเกง มความ

เฉลยวฉลาดในการเขาสงคม

Hooper และ Potter (���� อางถงใน นตย สมมาพนธ, 2546, น. 38) ไดกลาวถงภาวะผนา

ดานการสงเสรมบคลากรไววา ผนาตองประพฤตปฏบตตนใหเปน “ตวแบบ บทบาท” (Role Models)

DPU

33

ใหบรรดาผตาม มความสามารถในการพฒนาตนเอง และสามารถทาใหบคคลอ�นเล�อมใส และเช�อถอ

รวมมอในการปฏบตงานจนสาเรจบรรลเปาหมายรวมกน สามารถดงสวนท�ดท�สดของบคคลอ�นออกมา

ไดโดยการ จงใจ การเอ�ออานวย การเปนผฝกสอน (Coach) และสนบสนนใหเกดความกลาท�จะคดใหม

ทาใหม และคดชอบ ทาชอบ

DuBrin (2010, pp. 55-57) ไดใหประเดนท�นาสนใจเก�ยวกบการทางานของผบรหารวา

ผบรหารควรใหผใตบงคบบญชาไดรบการศกษา การฝกอบรมท�มคณภาพจะสงผลตอประสทธภาพใน

การทางานของบคคลโดยตรง ดงน�น นอกจากการใหความสนใจในระดบการศกษาของบคคลแลว

ผบรหารจาเปนอยางย�งท�จะตองจดโครงการใหการศกษา การฝกอบรมแกบคคลท�สอดคลองกบปญหา

ความตองการของบคคลและสถานศกษาอยางตอเน�อง ผบรหารควรตระหนกวาระดบการศกษาของ

บคคลจะเปนปจจยกาหนดจานวนและประเภทของการฝกอบรมท�เหมาะสมท�สด นอกจากน� ยงพบวา

บคคลในองคกรสวนใหญจะเปดรบการฝกอบรมท�สอดคลองกบคานยมทางวฒนธรรมของพวกเขามาก

ท�สดอกดวย

Yeung, Lee และ Yue (2006, pp. 25-26) กลาวไววา ผมสวนเก�ยวของทกคนควรมบทบาท

และควรไดรบการยอมรบจากทกฝายในการเขามามสวนรวมในการจดการเรยนการสอน นอกจากน� เขา

ยงกลาววาผนา จะตองสรางใหเกดความรบผดชอบรวม (Shared responsibility) ตอเปาหมายและคานยม

ขององคกร และตองทาใหม�นใจวานกเรยนทกคนไดรบการประสทธ� ประสาทวชาอยางเทาเทยม และ

เรยนรอยางเสมอภาคกน นอกจากน�ไดรบโอกาสในการศกษาเน�อหาในหลกสตรท�ครบถวน

Kinicki และ Williams (���� อางถงใน บตร จารโรจนและคณะ, 2550, น. 33) กลาวถง

ความสามารถในการสรางความไววางใจ (Ability to Inspire Trust) คอ ตองสามารถทาใหพนกงานหรอ

ผใตบงคบบญชาเกดความไววางใจ เพราะทกคนตองรวมเปนหน�งเพ�อบรรลผลตามเปาหมายแมวาจะม

ความหลากหลายทางวฒนธรรมในองคการกตาม

สรปได การพฒนาความสมพนธของคนในองคกรเปนลกษณะของภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรม โดยผ บรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลท�มาจากวฒนธรรมท�แตกตาง สราง

ความสมพนธท�ดกบคนในองคกรและภายนอกองคกร ปลกฝงวฒนธรรมท�หลากหลาย สรางความ

ตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน สรางพลงรวมทางวฒนธรรม

ในการทางานใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา และกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการ

เรยนร

DPU

34

2.4.4 ดานการสนบสนนทรพยากร

ปจจบนสถานศกษามการแขงขนกนท� ส ง สถานศกษาตาง ๆ จงตองมการพฒนา

กระบวนการและขอมลท�งหมด ในสถานศกษา เพ�อท�จะไดมศกยภาพในการแขงขนมากข�น โดยจะม

การนาเทคโนโลยและนวตกรรมทางการศกษาเขามาเพ�อตอบสนองความตองการของผเรยนโดยตรง

โดยมผใหความหมายของทรพยากรไวดงน�

การจดสรรงบประมาณเพ�อสงเสรมพหวฒนธรรมศกษาในสถานศกษา ผ บรหารจด

งบประมาณเฉพาะเพ�อการบรหารจดการ การสงเสรมพหวฒนธรรมจะเปนตวบงช� ท�ดท�แสดงใหเหนวา

ผนามความจรงใจตอการสรางใหเกดการยอมรบตอกน ท�งน� รปแบบของงบประมาณอาจจดอยในรป

ของการสงเสรมการทากจกรรม การอบรมครผสอน และการสรางหลกสตรพหวฒนธรรมศกษาของ

สถานศกษา เปนตน (เอกรนทร สงขทอง, 2552, น. 65)

Banks และ Banks (2001, pp. 89-91), Sleeter และ Grant (2003, p. 84) ช� วาสถานศกษา

ภายใตการนาของผบรหารโรงเรยนควรตระหนกถงหลกสตรการเรยนการสอน รวมถงวสดอปกรณ

และบคลากรในการจดพหวฒนธรรม ท�งน� ผบรหารการศกษาควรหาทางแกไขปญหาทางการศกษาโดย

อาศยภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม Yeung, Lee และ Yue (2006, pp. 25-26) อธบายวาโรงเรยนจะประสบ

ความสาเรจไดทางดานบรหารจะตองมผนาท�มประสทธภาพในการปลกฝงทางดานวฒนธรรมและสราง

ใหเกดสงคมแหงคณธรรม โดยผนาจะตองสรางแรงบนดาลใจ กระตน ประสานงาน และสนบสนนให

ครผสอนพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน

สรปไดวา การสนบสนนทรพยากร เปนลกษณะของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม โดย

ผบรหารจดทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลาย จดสรรวสดอปกรณสาหรบการสงเสรม

พหวฒนธรรมในโรงเรยน และจดสรรงบประมาณสาหรบการสงเสรมพหวฒนธรรม

2.4.5 ดานการมคณธรรม

ผบรหารตองเปนบคคลท�มความสามารถในหลายดานท�เหนอกวาคนท�วไปดงน�นผบรหาร

จงตองเปนคนดของสงคม และเกอบทกสงคมจะยดหลกการของศาสนามาเปนพ�นฐานของความดความ

งามในการอยรวมกน แตในหลายกรณกอาจมการปลกฝงคตธรรมของสงคมโดยไมยดโยงกบศาสนา

โดยตรง โดยมผใหความหมายของคณธรรมไวดงน�

Adair (อางถงใน มธรส กลจนต, 2550, น. 42) กลาวถง คณสมบตของการเปนผนา วา

ประกอบดวย ความกระตอรอรน มคณธรรม เขมแขง ยดหยน ม�นคงและวางมาตรฐานสง มความม�นใจ

อบอน ถอมตว มความอดและยตธรรม

DPU

35

ไพบลย วฒนศรธรรม (����, น. 93) กลาวถงภาวะผนาของไทยในอนาคตวาควรเปนผม

ความเมตตากรณา รกความถกตอง และรจกเสยสละ คณธรรมน� ยอมทาใหผนาเปนท�ยอมรบนบถอม

คณสมบต ซ� งใกลเคยงกบ Susan และ Nextera (���� อางถงใน ยทธพงษ เจรญพนธ, 2546, น. 49) ท�

กลาววา คณลกษณะจาเพาะของผนาในยคปจจบนหรอผนาววฒน ควรม ความซ�อสตย เปนคณลกษณะ

อนดบแรกท�เดนท�สดของผนาท�ดในปจจบน

สเทพ พงศศรวฒน (2545, น. ��-��) ไดเสนอบบทบาทของครใหญในการสรางจรยธรรม

ของโรงเรยน ไวดงน�

�. สรางความตระหนกถงการตองมมาตรฐานดานคณธรรม (moral standards) แกผตาม

�. ช�ประเดนท�ตองมงเนนทางจรยธรรมตามลาดบความสาคญกอนหลง

�. พยายามยกระดบความตองการของผตาม (follower needs) ใหสงข�นถงระดบตองการมง

ผลสาเรจ (need for achievement)

�. สงเสรมใหระดบวฒภาวะดานคณธรรม (moral maturity) ของผตามสงข�น

�. เสรมสรางบรรยากาศของท�ทางานหรอองคกรใหมบรรยากาศของคณธรรม (ethical

climate) เชน การยดคานยมและการมมาตรฐานดานคณธรรมรวมกนเปนตน

�. ปลกเราและสงเสรมใหผตามเหนวา การทางานท�ยดหลกผลประโยชนสวนรวมมากอน

ประโยชนสวนตนน�น เปนส�งดงามท�ควรยดถอรวมกน

�. สงเสรมใหผ ตามยดหลกของความรวมมอ (cooperation) มากกวาการแขงขนกน

(competitiveness) และยดหลกสามคคธรรม (harmony)

สรปไดวา การมคณธรรม เปนลกษณะของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม โดยผบรหารสราง

ความตระหนกางดานคณธรรม ตระหนกถงหลกธรรมาภบาล ยดหลกสามคคธรรม มความเมตตากรณา

มความยตธรรม และมความเสยสละ

DPU

36

2.5 แนวคดเก�ยวกบแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

Connerly และ Pedersen (2005) ไดใหแนวคดในการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไว

วา ในการพฒนสมรรถนะพหวฒนธรรม หรอการพฒนาภาวะผนาในส�งแวดลอมท�มความหลากหลาย

ทางวฒนธรรม บคคลน�นจะตองมการพฒนาในลกษณะกระบวนการ � ข�นตอน ตามลาดบกอน-หลง

ดงน�

ข�นตอนท� � มความตระหนกดานพหวฒนธรรม (multicultural awareness) เราจะตองม

ความตระหนกถงความสาคญของวฒนธรรมกอน ท�งวฒนธรรมของตนเองและวฒนธรรมของผอ�น

เขาใจและใหความเคารพในคานยม ความเช�อ เจตคต ของคาวฒนธรรม ส�งท�ดในวฒนธรรมหน�งอาจไม

ดในอกวฒนธรรมหน�ง ตองสรางความตระหนกในตน และเพ�มระดบความตระหนกดานวฒนธรรมให

สงข�น จนสามารถดาเนนชวตประจาวนกบบคคลท�ตางวฒนธรรมไดอยางสบาย ข�นตอนน�สาคญมากท�

จะทาใหเขาใจวฒนธรรมของผอ�น เม�อมความตระหนกดานวฒนธรรมมากข�นแลว จงพรอมท�จไปส

ข�นตอนท� �

ข�นตอนท� � มความรความเขาใจดานพหวฒนธรรม โดยศกษาเอกสารขอมลเฉพาะเก�ยวกบ

เช�อชาตและวฒนธรรม ศกษาผลกระทบของความตางเช�อชาตและวฒนธรรมท�มตอบคคลและการ

ทางานรวมกน ทาความเขาใจผลกระทบทางดานสงคมจากการส�อสารกบผตางวฒนธรรม เพ�อเสรม

ความเขาใจเปนพ�นฐานกอนเขาส ข�นตอนท� �

ข�นตอนท� � มทกษะดานพหวฒนธรรม เม�อมความตระหนกมความรความเขาใจวฒนธรรม

ท�หลากหลาย ความเหมอนและความตางของวฒนธรรมไดอยางเหมาะสมมากข�นแลว กจะตองมการ

สรางทกษะโดยสามารถนาความตระหนกมาประยกตกบความร ความเขาใจเพ�อสรางสมพนธภาพท�ด

ระหวางผตางวฒนธรรม ข�นตอนน� เปนการปฏบตในบรบทวฒนธรรมท�แตกตางกน กลาวคอ เปนการ

แสวงหาประสบการณเพ�อฝกฝนทกษะและพฒนาความรความเขาใจตนเอง พฒนาเอกลกษณ ไมกดกน

ชนตางเช�อชาตและผวพรรณ

การมสมรรถนะในดานสงคมพหวฒนธรรมหรอสงคมตางวฒนธรรม เปนส� งจาเปน

สาหรบผนาพหวฒนธรรม การพฒนาสมรรถนะพหวฒนธรรมไมใชเร�องงาย แตผนากจาเปนตองม

สมรรถนะดงกลาว เพ�อใหอยในส�งแวดลอมพหวฒนธรรมไดอยางมประสทธผล และการจะเปนผนาท�

ประสบความสาเรจ จะตองมสานกวา มตวฒนธรรมท�แตกตางกนน�น มความสาคญ และตองเขาใจวามต

เหลาน�สามารถสงผลตอความสมพนธในการทางานกบบคคลท�มาจากตางวฒนธรรม

DPU

37

2.6 การบรหารจดการหองเรยนพเศษในสถานศกษาข�นพ�นฐาน

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ���� และท�แกไขเพ�มเตม (ฉบบท� �) พ.ศ. ����

มาตรา �(�) กาหนดใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา มาตรา �(�)(�) กาหนดใหสงคมมสวนรวม

ในการจดการศกษาของบคคลและหนวยงานตางๆ มาตรา �� กาหนดใหมการจดการศกษาสาหรบ

บคคล ซ� งมความสามารถพเศษ ตองจดดวยรปแบบท�เหมาะสม โดยคานงถงความสามารถของบคคลน�น

มาตรา �� กาหนดวาการจดการศกษาโดยยดหลกวาผเรยนมความสามารถเรยนร พฒนาตนเองได และ

ถอวาผเรยนมความสาคญท�สด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตาม

ธรรมชาตและเตมศกยภาพ นอกจากน� หลกสตรแกนกลางการศกษาข�นพ�นฐาน พทธศกราช ���� ได

กาหนดหลกการ ในขอ � วา เปนหลกสตรท�ตอบสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการ

จดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถ�น และขอ � เปนหลกสตรการศกษาท�

เนนผเรยนเปนสาคญและสอดคลองกบจดหมายของหลกสตร ขอ � ท�กลาววา มความรเปนสากลในการ

ส�อสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย และทกษะชวต

กระทรวงศกษาธการ มนโยบายใหสถานศกษาข�นพ�นฐานในสงกดเปดหองเรยนพเศษ ในป

การศกษา ���� เพ�อพฒนาศกยภาพนกเรยนท� มความสามารถพเศษ ตอมาในปการศกษา ����

สานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน ไดสงเสรมใหสถานศกษาข�นพ�นฐานในสงกดเปด

หองเรยนพเศษ เพ�อพฒนาศกยภาพนกเรยนท�มความสามารถพเศษ โดยกาหนดไวในนโยบายและ

แนวทางปฏบตเก�ยวกบ การรบนกเรยนแตละปวา “โรงเรยนท�จดหองเรยนพเศษ ใหนกเรยนตาม

วตถประสงคของการจดหองเรยนพเศษท�สงเสรมความสามรถดานวชาการและดานอ�นๆ” หวใจสาคญ

ในการเปดหองเรยนพเศษ เพ�อเปดโอกาสให “เดกและเยาวชนผมความสามารถพเศษ ซ� งหมายถง เดก

ซ� งแสดงออกซ� งความสามารถอนโดดเดนดานใดดานหน� ง หรอหลายดานในดานสตปญญา ความคด

สรางสรรค การใชภาษา การเปนผ นา การสรางงานทางดานทศนศลป และศลปะการแสดง

ความสามารถดานดนตร ความสามารถดานกฬา และความสามารถทางวชาการในสาขาใดสาขาหน� ง

หรอหลายสาขา อยางเปนท�ประจกษเม�อเปรยบเทยบกบเดกอ�นท�มอยในระดบเดยวกน สภาพแวดลอม

หรอประสบการณเดยวกน” ไดเรยนรในหองเรยนท�เหมาะสม มใชเปนการเปดโอกาสใหมการระดม

ทรพยากรมากข�นแตอยางใด (เกษม สดงาม, 2556, น. �)

DPU

38

หองเรยนพเศษ หมายถง หองเรยนท�สถานศกษามงเนนจดการเรยนการสอนท�สงเสรม

ศกยภาพนกเรยนท�มความสามารถพเศษดานวชาการและดานอ�น ๆ

หองเรยนพเศษ โดยสานกงานเขตพ�นท�การศกษา หมายถง หองเรยนท�สถานศกษามงเนน

จดการเรยนการสอน เพ�อสงเสรมศกยภาพของนกเรยนท�มความสามารถพเศษทางดานคณตศาสตร

วทยาศาสตร ภาษาตางประเทศ ศลปะ ดนตร กฬา ICT ฯลฯ โดยผานความเหนชอบจากคณะกรรมการ

เขตพ�นท�การศกษา

หองเรยนพเศษ โดยสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน หมายถง หองเรยนท�

สถานศกษามงเนนจดการเรยนการสอน เพ�อสงเสรมศกยภาพของนกเรยนท�มความสามารถพเศษ โดย

ดาเนนการตามโครงการของสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน เชน หองเรยนพเศษ EP

หองเรยนพเศษ MEP ตามโครงการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปน

ภาษาองกฤษ หองเรยนพ เศษวทยาศาสตรตามโครงการเสรมสรางศกยภาพดานวทยาศาสตร

คณตศาสตร เทคโนโลย และ ส�งแวดลอม เปนตน

แนวทางการเปดหองเรยนพเศษ โดยสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

หลกเกณฑการเปดหองเรยนพเศษ โดยสานกงานเขตพ�นท�การศกษาสถานศกษาท�ขอเปด

หองเรยนพเศษ

- ตองมความพรอมทกดาน เชนบคลากร นกเรยน ทรพยากร อาคารสถานท� ฯลฯ

- ตองเปนไปตามความตองการของผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษาและไดรบความ

เหนชอบจากคณะกรรมการเขตพ�นท�การศกษา

- ตองมผลการประเมนคณภาพภายนอกระดบการศกษาข�นพ�นฐานของ สมศ. ต�งแตระดบด

ข�นไป

- ตองเสนอขอความเหนชอบจากคณะกรรมการเขตพ�นท�การศกษา อยางนอย ๑ ภาคเรยน

กอนปการศกษาถดไป และตองดาเนนการเปดภายใน ๑ ป

- หากตองการเลกดาเนนการตองแจงผปกครองลวงหนา โดยไดรบความเหนชอบจาก

คณะกรรมการสถานศกษา และคณะกรรมการเขตพ�นท�การศกษา หากตองการเปด

หองเรยนพเศษใหมอก ตองดาเนนการขอเปดใหม

- ควรใหคณะกรรมการสถานศกษาฯ ตรวจสอบและทบทวนการดาเนนงานท�งระบบ

ระดบสถานศกษา

DPU

39

- เตรยมความพรอมทกดาน เชนหลกสตร บคลากร อาคารสถานท� แหลงเรยนรและส�อการ

เรยนการสอน เพ�อสงเสรมศกยภาพนกเรยนในดานวชาการและดานอ�น ๆ

- สารวจขอมลความตองการของทกฝายท�มสวนเก�ยวของของสถานศกษา

- จดทาขอมลและวเคราะหขอมลความพรอม ตอทกฝายท�มสวนเก�ยวของของสถานศกษา

- นาเสนอขอมล เหตผล และความจาเปนในการเปดหองเรยน และขอความเหนชอบตอ

คณะกรรมการสถานศกษา

- เสนอเร�องการขอเปดหองเรยนตอสานกงานเขตพ�นท� ฯ พรอมเอกสารประกอบ

- ประกาศผลการขอเปดหองเรยนใหทกฝายท�เก�ยวของทราบ

- กาหนดแผนปฏบตการดาเนนงานในการเปดหองเรยน และรายงานผลการดาเนนงานการ

จดการเรยนการสอนตอผท�เก�ยวของทกฝาย

กรอบการดาเนนงานการเปดหองเรยนพเศษ โดยสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

ครผสอนดานภาษาตางประเทศ

- ครท�เปนชาวตางชาตตองมคณสมบตตามท�กระทรวงศกษาธการกาหนด และตองไดรบ

การอบรมภาษาและวฒนธรรมของประเทศไทยอยางนอย ๑๕ ช�วโมง

- ครผสอนทกคนตองตองทาสญญาปฏบตงานใหครบ ๑ ปการศกษาเปนอยางนอย ตองจบ

ปรญญาตรเปนอยางนอย และตองมความรความเขาใจเดก และวธการจดการเรยนการสอน โดยม

หลกฐานการศกษาดานการสอนไมนอยกวา ๑๕ หนวยกต ศกษาวธการจดการเรยนการสอนซ�งกนและ

กน และไดรบการฝกอบรม ศกษาดงานในประเทศหรอตางประเทศอยางนอย ๓ คร� งตอป

โดยหองเรยนพเศษ แบงเปน � ประเภทคอ

1. หลกสตรหองเรยนพเศษ วทย – คณต

1.1 หองเรยน Gifted หมายถงหองเรยนท�เนนการเรยนวทยาศาสตร และคณตศาสตร

โดยจะมเน�อหาการเรยนท�เขมขน รวมถงการเรยนในเน�อหาท�เกนระดบช�น เชนวชาวทยาศาสตรน�น จะ

แยกเน�อหาออกเปน วชาฟสกส เคมและชวะวทยา ซ� งอาจจะมเน�อหาของระดบช�น ม.ปลายรวมอยดวย

และวชาคณตศาสตรจะเนนเน�อหาท�เกนระดบช�น และยากกวาปกต โดยช�วโมงการเรยนของหองเรยน

Gifted น� จะมากกวาหองเรยนปกต

1.2 หองเรยน TEP หรอ Talent Education Program คอหองเรยน Gifted เพยงแต

เรยกช�อแตกตางออกไปสาหรบบางโรงเรยน และการเรยนกเหมอนกนคอ เนนไปท�การเรยนวชา

วทยาศาสตร และคณตศาสตร

DPU

40

1.3 หองเรยน GATE หรอ Gifted and Talent Education Program เหมอนกบ หองเรยน

Gifted และ TEP แตเรยกแตกตางออกไป และอาจจะมความเขมขนของเน�อหาแตกตางกนบาง ซ� ง

โรงเรยนท�มหองเรยน GATE น� คอ โรงเรยนสวนกหลาบ

1.4 หองเรยน SME หรอ Science Math English การเรยนการสอนจะเนน วทยาศาสตร

คณตศาสตร และมภาษาองกฤษ โดยจะเหมอนกบหองเรยน Gifted หรอ SMA แตจะเพ�มช�วโมงเรยน

วชาภาษาองกฤษ

2. หลกสตรหองเรยนพเศษภาษาองกฤษ (จดการเรยนการสอนตามหลกสตร

กระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ)

2.1 หองเรยน EP หรอ English Program เปนหองเรยนท�เนนภาษาองกฤษ การเรยนการ

สอนทกวชาจะเปนภาษาองกฤาเกอบท�งหมด แตมบางวชาท�เรยนเปนภาษาไทย เชน วชาภาษาไทย วชา

พละ วชานาฎศลป รวมถงวชาสงคมบางบทท�ตองเรยนในเร�องของกฏหมาย

2.2 หองเรยน MEP หรอ Mini English Program เปนหองเรยนท�เนนการเรยนการสอน

ดวยภาษาองกฤษเหมอนกบหองเรยน EP เพยงแตความเขมขนจะนอยกวา อาจจะมหลายวชาท�เรยนเปน

ภาษาไทย

2.3 หองเรยน IEP หรอ Intensive English Program คอหองเรยนท�เนนการเรยนวชา

วทยาศาสตร และคณตศาสตร และเรยนแบบ EP คอเรยนเกอบทกวชาเปนภาษาองกฤษ เหมอนกบการ

รวมกนของหองเรยน Gifted กบ EP เขาดวยกน เพยงแตวชา วทย และคณตน�นเน�อหาอาจไมเขมขนเทา

หอง Gifted

2.4 ห อ งเรยน ภ าษ าต างป ระ เท ศ อ� น ๆ ค อ ห อ ง เรยน ท� เน น ก ารก าร เรยน วช า

ภาษาตางประเทศอ�นๆ เชน ภาษาจน ภาษาฝร�งเศส ภาษาเยอรมน ภาษาญ�ปน หรอภาษาอ�นๆ

ในการวจยคร� นน� ผวจ ยไดใหความหมายของหองเรยนพเศษในความรบผดชอบของ

สถานศกษา โดยหมายถง หองเรยนท�สถานศกษามงเนนจดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ เพ�อ

สงเสรมศกยภาพของนกเรยนท�มความสามารถพเศษ

DPU

41

2.7 บรบทสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษากรงเทพมหานคร

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � และเขต � จดต�งข�นตามพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต (ฉบบท� �) พ.ศ. ���� พระราชบญญตบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ (ฉบบท�

�) พ.ศ. ���� และประกาศกระทรวงศกษาธการ เร� อง การกาหนดเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา

ประกาศ ณ วนท� �� สงหาคม ���� และไดลงประกาศในราชกจจานเบกษา เม�อวนท� �� สงหาคม ����

ไดกาหนดเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา และท�ต�งของสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เพ�อ

บรหารและจดการศกษาข�นพ�นฐานระดบมธยมศกษา โดยแบงอานาจหนาท�ในการจดการศกษา

ออกเปน � เขต โดยสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � ซ� งทาหนาท�กากบดแลโรงเรยน

มธยมในทองท� �� เขตการปกครอง มโรงเรยนมธยมในสงกดจานวน �� โรง ท�ต�งอาคารหอประชม

พญาไท ซอยศรอยธยา � ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพมหานคร ����� และสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษา เขต � ซ� งทาหนาท�ก บกาดแลโรงเรยนมธยมในทองท� �� เขตการปกครอง ม

โรงเรยนมธยมในสงกดจานวน �� โรง ท�ต�ง ���� ถนนลาดพราว แขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง

กรงเทพมหานคร �����

เขตปกครอง

�. สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � มการกากบดแลโรงเรยนมธยมในเขต

ปกครอง จานวน �� เขต ไดแก พญาไท บางซ�อ ดสต สมพนธวงศ ปทมวน ราชเทว พระนคร ปอม

ปราบศตรพาย บางแค บางขนเทยน บางบอน ทงคร ราษฎรบรณะ จอมทอง คลองสาน ธนบร ภาษเจรญ

ตล�งชน ทววฒนา บางพลด บางกอกนอย บางกอกใหญ และหนองแขม

�. สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � มการกากบดแลโรงเรยนมธยมในเขต

ปกครอง จานวน �� เขต ไดแก คลองสามวา คนนายาว จตจกร ดอนเมอง บางกะป บางเขน บงกม

ประเวศ มนบร ลาดกระบง ลาดพราว วงทองหลาง สวนหลวง สะพานสง สายไหม หนองจอก หลกส�

หวยขวาง คลองเตย ดนแดง บางคอแหลม บางนา บางรก พระโขนง ยานนาวา วฒนา และสาทร

จานวนและขนาดของโรงเรยนมธยมสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ปการศกษา ����

�. สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � มหนาท�กากบดแลและจดการศกษา

ใหกบโรงเรยนมธยม และขนาดของโรงเรยนในสงกดจานวน �� โรง ดงน�

DPU

42

ขนาดท� 1 จานวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 120 คน � โรง

ขนาดท� 2 จานวนนกเรยน ต�งแต 121 – 200 คน � โรง

ขนาดท� 3 จานวนนกเรยน ต�งแต 201 – 300 คน � โรง

ขนาดท� 4 จานวนนกเรยน ต�งแต 301 – 499 คน � โรง

ขนาดท� 5 จานวนนกเรยน ต�งแต ��� – 1,499 คน �� โรง

ขนาดท� 6 จานวนนกเรยน ต�งแต 1,500 – 2,499 คน �� โรง

ขนาดท� 7 จานวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน �� โรง

�. สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � มหนาท�กากบดแลและจดการศกษา

ใหกบโรงเรยนมธยม และขนาดของโรงเรยนในสงกดจานวน �� โรง ดงน�

ขนาดท� 1 จานวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 120 คน � โรง

ขนาดท� 2 จานวนนกเรยน ต�งแต 121 – 200 คน � โรง

ขนาดท� 3 จานวนนกเรยน ต�งแต 201 – 300 คน � โรง

ขนาดท� 4 จานวนนกเรยน ต�งแต 301 – 499 คน � โรง

ขนาดท� 5 จานวนนกเรยน ต�งแต ��� – 1,499 คน � โรง

ขนาดท� 6 จานวนนกเรยน ต�งแต 1,500 – 2,499 คน �� โรง

ขนาดท� 7 จานวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน �� โรง

จานวนและขนาดของโรงเรยนมธยมสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร โดยจาแนกตามจานวนนกเรยน ปการศกษา ���� สรปไดดงน�

ขนาดท� 1 จานวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 120 คน � โรง

ขนาดท� 2 จานวนนกเรยน ต�งแต 121 – 200 คน � โรง

ขนาดท� 3 จานวนนกเรยน ต�งแต 201 – 300 คน � โรง

ขนาดท� 4 จานวนนกเรยน ต�งแต 301 – 499 คน � โรง

ขนาดท� 5 จานวนนกเรยน ต�งแต ��� – 1,499 คน �� โรง

ขนาดท� 6 จานวนนกเรยน ต�งแต 1,500 – 2,499 คน �� โรง

ขนาดท� 7 จานวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน �� โรง

DPU

43

ภารกจและอานาจหนาท�

ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. ���� มาตรา ��

กาหนดอานาจหนาท�ของสานกงานเขตพ�นท�การศกษาดงน�

�. อานาจหนาท�ในการบรหารและจดการศกษาและพฒนาสาระของหลกสตรการศกษา ให

สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาข�นพ�นฐานของสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�น

พ�นฐาน

�. อานาจหนาท�ในการพฒนางานดานวชาการและจดใหมระบบประกนคณภาพภายใน

สถานศกษารวมกบสถานศกษา

�. รบผดชอบในการพจารณาแบงสวนราชการภายในสถานศกษาของสถานศกษาและ

สานกงานเขตพ�นท�การศกษา

�. ปฏบตหนาท�อ�นตามกฎหมายกาหนด

ประกาศกระทรวงศกษาธการ เร� อง การแบงสวนราชการภายในสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษา พ.ศ. ���� วนท� �� กนยายน พ.ศ. ���� ขอ � ใหสานกงานเขตมอานาจหนาท�

ดาเนนการใหเปนไปตามอานาจหนาท�ของสานกงานเขตพ�นท�การศกษา ตามกฎหมายวาดวยระเบยบ

บรหารราชการกระทรวงศกษาธการ และมอานาจหนาท� ดงตอไปน�

�. จดทานโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการศกษาของเขตพ�นท�การศกษาใหสอดคลอง

กบนโยบาย มาตรฐานการศกษา แผนการศกษา แผนพฒนาการศกษาข�นพ�นฐานและความตองการของ

ทองถ�น

�. วเคราะหการจดต�งงบประมาณเงนอดหนนท�วไปของสถานศกษา และหนวยงานในเขต

พ�นท�การศกษา และแจงการจดสรรงบประมาณท�ไดรบใหหนวยงานขางตนรบทราบ รวมท�งกากบ

ตรวจสอบตดตามการใชจายงบประมาณของหนวยงานดงกลาว

�. ประสาน สงเสรม สนบสนน และพฒนาหลกสตรรวมกบสถานศกษาในเขตพ�นท�

การศกษา

�. กากบ ดแล ตดตาม และประเมนผลสถานศกษาข�นพ�นฐานและในเขตพ�นท�การศกษา

�. ศกษา วเคราะห วจย และรวบรวมขอมลสารสนเทศดานการศกษา ในเขตพ�นท�การศกษา

�. ประสานการระดมทรพยากรดานตาง ๆ รวมท�งทรพยากรบคคลเพ�อสงเสรมสนบสนน

การจดและพฒนาการศกษาในเขตพ�นท�การศกษา

�. จดระบบประกนคณภาพการศกษา และประเมนผลสถานศกษาในเขตพ�นท�การศกษา

DPU

44

�. ประสาน สงเสรม สนบสนน การจดการศกษาของสถานศกษาเอกชน องคกรปกครอง

สวนทองถ�น รวมท�งบคคล องคกรชมชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนาสถานประกอบการและสถาบน

อ�นท�จดการศกษารปแบบท�หลากหลายในเขตพ�นท�การศกษา

�. ดาเนนการและประสาน สงเสรม สนบสนนการวจยและพฒนาการศกษาใน เขตพ�นท�

การศกษา

��. ประสาน สงเสรม การดาเนนการของคณะอนกรรมการ และคณะทางานดานการศกษา

��. ประสานการปฏบตราชการท�วไปกบองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ท�งภาครฐ เอกชน

และองคกรปกครองสวนทองถ�นในฐานะสานกงานผแทนกระทรวงศกษาธการ ในเขตพ�นท�การศกษา

��. ปฏบตหนาท�อ�นเก�ยวกบกจการภายในเขตพ�นท�การศกษาท�มไดระบใหเปนหนาท�ของ

หนวยงานใด โดยเฉพาะ หรอปฏบตงานอ�นท�ไดรบมอบหมาย

ทศทางการพฒนาการศกษา สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต �

วสยทศน (Vision)

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � เปนผนาในการพฒนาคณภาพการศกษาส

ความเปนเลศ บนพ�นฐานความเปนไทย

พนธกจ (Mission)

�. บรหารจดการอยางมออาชพ

�. เสรมสรางความเสมอภาค สทธและโอกาสทางการศกษา

�. ยกระดบคณภาพการศกษาสความเปนเลศ

�. สงเสรมและปลกฝงใหผเรยนมคณธรรมจรยธรรมและมคณภาพชวตบนพ�นฐานความ

เปนไทย

�. พฒนาครและบคลากรทางการศกษาสความเปนมออาชพ

เปาประสงค (Goals)

�. ผบรหารเปนผนาแหงการเปล�ยนแปลง

�. บรหารงานอยางเปนระบบตามหลกธรรมาภบาล

�. นานวตกรรม ส�อ และเทคโนโลยมาใชในการบรหารจดการและพฒนาคณภาพการศกษา

�. นาขอมลสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการอยางเปนระบบ

�. องคคณะบคคลมความเขมแขงและมสวนรวมในการสงเสรมสนบสนนการจดการศกษา

DPU

45

�. ประชากรวยเรยนทกกลมไดรบการศกษาข�นพ�นฐาน ตามสทธอยางเทาเทยม และเสมอ

ภาค

�. นกเรยนจบการศกษาภายในเวลาท�หลกสตรกาหนด

�. ลดอตราการออกกลางคนของนกเรยนในทกระดบช�น

�. อตราการเรยนตอของนกเรยนเพ�มข�นในทกระดบ

��. ผเรยนกลมเส�ยงไดรบการดแลจากระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

��. สถานศกษาทกแหงผานเกณฑการประเมนตามมาตรฐานและระบบประกนคณภาพ

ภายใน

��. สถานศกษาไดรบการรบรองตามมาตรฐานของ สมศ.

��. ผลสมฤทธ� ทางการเรยน � กลมสาระการเรยนร สงเปนอนดบหน� งของสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษา

��. สถานศกษามคณภาพผานเกณฑโรงเรยนมาตรฐานสากล (World-Class Standard

School)

��. ผเรยนท�มความเปนเลศไดรบการพฒนาเตมศกยภาพ

��. ผเรยนนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการดาเนนชวต

��. ผเรยนมคณธรรมจรยธรรม

��. ผเรยนมสวนรวมในการสบสาน อนรกษ ประเพณ วฒนธรรมทองถ�นและชาต

��. ผเรยนอนรกษส�งแวดลอม และรเทาทนการเปล�ยนแปลงภาวการณของโลก

��. ครและบคลากรทางการศกษามทกษะและสมรรถนะในการปฏบตงานอยางมออาชพ

��. ครและบคลากรทางการศกษาพฒนาตนเองอยางตอเน�อง สความเปนประชาคมโลก

กลยทธ (Strategies)

�. พฒนาการบรหารจดการใหเปนระบบดวยวธการท�หลากหลาย

�. สรางโอกาสและทางเลอกในการเขารบการศกษาข�นพ�นฐานดวยวธการท�หลากหลาย

�. พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ

�. จดกจกรรมการเรยนรท�เนนการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยงบนพ�นฐานความเปนไทย

�. พฒนาสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาท� งระบบใหปฏบตงานไดเตมตาม

ศกยภาพ

DPU

46

ทศทางการพฒนาการศกษา สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต �

วสยทศน (Vision)

ภายในป ���� สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � เปนองคกรแหงการบรหาร

เพ�อการเรยนรพฒนาสความเปนเลศระดบมาตรฐานสากลบนวถความเปนไทย

พนธกจ (Mission)

พฒนาสงเสรมและสนบสนนสถานศกษา เปนองคกรแหงการเรยนร บรหารจดการดวย

ระบบคณภาพใหผเรยนทกคนไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพดวยวถไทย เพ�อการเรยนรตลอดชวต ม

ความร คณธรรม ความสามารถตามมาตรฐานการศกษาข�นพ�นฐาน และพฒนาสคณภาพระดบสากล

เปาประสงค (Goals)

�. ผเรยนทกคนมคณภาพมาตรฐานการศกษาข�นพ�นฐานและพฒนาสความเปนเลศ

�. ประชากรวยเรยนทกคนไดรบโอกาสในการศกษาข�นพ�นฐาน อยางมคณภาพ ท�วถงและ

เสมอภาค

�. ครและบคลากรทางการศกษาสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพเตมตามศกยภาพ

�. สานกงานเขตพ�นท�การศกษาและสถานศกษามความเขมแขงตามหลกธรรมาภบาล และ

เปนกลไกขบเคล�อนการศกษาข�นพ�นฐานสคณภาพระดบมาตรฐานสากล

�. การศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตไดรบการพฒนาคณภาพ

นกเรยน ครและบคลากรมความปลอดภยและม�นคง

กลยทธ (Strategies)

�. พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบตามหลกสตรและสงเสรมความสามารถ

ดานเทคโนโลยเพ�อเปนเคร�องมอในการเรยนร

�. ปลกฝงคณธรรม ความสานกในความเปนชาตไทยและวถชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง

�. ขยายโอกาสทางการศกษาใหท�วถง และลดความเหล�อมล� า ผเรยนไดรบโอกาส ในการ

พฒนาเตมตามศกยภาพ

�. พฒนาครและบคลากรทางการศกษาท�งระบบใหสามารถจดกจกรรมการเรยนรอยางม

ประสทธภาพ

�. พฒนาการบรหารจดการศกษาใหมประสทธภาพตามหลกธรรมาภบาล เนนการมสวน

รวมจากทกภาคสวนในการสงเสรมสนบสนนการจดการศกษา

DPU

47

2.8 งานวจยท�เก�ยวของ

จากการศกษาเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมในประเทศไทยและตางประเทศ ผวจย

สามารถนาเสนอผลของการศกษาวจยท�เก�ยวของท�มลกษณะใกลเคยงกนเพ�อเปนแนวทางในการศกษา

ดงน�

Tipparat และคณะ (2000) ท�ท าการศกษาความหลากหลายเก�ยวกบวฒนธรรมสาหรบ

ประเทศไทย (Multicultural Education for Thailand) ซ� งงานวจยดงกลาวมวตถประสงคเพ�อศกษาปจจย

ท�ชวยสงเสรมและ/หรอขดขวางความปรองดองและความสามคคของประชาชนท�อาศยอยในสาม

จงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทย กลมตวอยางประกอบดวยประชาชน 900 คน และนกเรยน 540

คน จากจงหวดปตตาน ยะลา และนราธวาส เคร�องมอท�ใชเปนแบบสอบถาม และแบบวดความรสกตอ

ตนเอง ซ� งผลการวจยสรปไดวาประชาชนและนกเรยนมความกลวในระดบต�าในการอาศยอยในพ�นท�

ดงกลาว ความสามคคและความไววางใจของประชาชน และนกเรยนโดยรวมอยในระดบปานกลาง เจต

คตของประชาชนท�มตอขาราชการและครอยในลกษณะท�ไมแนใจ นกเรยนมความไววางใจ ครตาง

ศาสนานอยกวาครท�นบถอศาสนาเดยวกน แตมความเหนวาครปฏบตตอนกเรยนทกคนเทาเทยมกน

ความเหนของนกเรยนในประเดนท�โรงเรยนยอมรบความแตกตางทางความเช�อ ประเพณ และ

วฒนธรรม แตกตางจากประชาชน ประชาชนและนกเรยนเหนวาผนาชมชน ผนาศาสนา และครยอมรบ

ความแตกตางทางความเช�อในทางศาสนา ความกลว ความสามคค และความไววางใจของประชาชน

และนกเรยนมความแตกกนตามตวแปรสวนใหญท�นามาศกษา นอกจากน� งานวจยดงกลาวยงช� ใหเหน

วา ผลการเปรยบเทยบความรสกท�มตอตนเองของนกเรยนแสดงใหเหนวาความรสกท�มตอตนเองของ

นกเรยนท�มเพศ ศาสนา ระดบการศกษา และประเภทของโรงเรยนท�แตกตางกนมความแตกตางกนอยาง

มนยสาคญ งานวจยดงกลาวใหขอคดท�สาคญเก�ยวกบภาวการณทางดานการจดพหวฒนธรรมศกษาซ� ง

บงช� ใหเหนวา มความละเอยดออนในแงของบรบท ทางวฒนะรรม และเช�อชาต ศาสนา ถงแมวา

งานวจยดงกลาวไมไดศกษาถงภาวะผนาของสถานศกษาในสวนของการจดพหวฒนธรรมศกษา แตผล

ของการศกษาดงกลาวบงช� ใหเหนถงความทาทายของผนาในการสรางใหเกดความปรองดองและ

ตระหนกในหนาท�ในการจดการเรยนการสอนท�สอดคลองกบอตลกษณ ประเพณ และวถชวตของผคน

โดยเฉพาะบทบาทของผนาในการสรางใหเกดความสมพนธท�ดระหวางโรงเรยนและชมชน

บรรจง ฟารงสาง ไขมก อทยาวล และ เอกรนทร สงขทอง (2550) ทาการศกษาประมวล

องคความรในพหวฒนธรรมศกษาจงหวดชายแดนภาคใต งานศกษาดงกลาวเปนการศกษาเก�ยวกบ

กรอบแนวคดทางดานพหวฒนธรรมในจงหวดชายแดนภาคใต โดยอาศยกรอบแนวคดทางพห

DPU

48

วฒนธรรมท�ศกษาโดยชาตตะวนตก ท�งน� เพ�อประมวลเปนนยาม ความหมายของพหวฒนธรรมของ

จงหวดชายแดนภาคใต องคความรท�ไดนาไปสกรอบแนวคดในการจดการศกษาตามแนวพหวฒนธรรม

โดยเฉพาะการพฒนาหลกสตรพหวฒนธรรมระดบมธยมศกษา และอดมศกษา งานวจยดงกลาวเปน

งานวจยเชงคณภาพ ผวจยทาการวจยเอกสาร นโยบายตาง ๆ ท�เก�ยวของกบการจดการศกษาในจงหวด

ชายแดนภาคใต ต�งแตชวง พ.ศ. 2500 - 2550 นอกจากน� ยงใชวการวจยแบบมสวนรวม (PAR) โดยทา

การสมภาษณเชงลกกบครผสอน นกเรยน นกศกษาในจงหวดปตตาน สตล ยะลา และนราธวาส

ผลการวจยพบวา รากฐานของสงคมหลากหลายวฒธนรรมมท�มาจากการพฒนาการของสงคมด�งเดมท�

เกดข�นบนพ�นฐานของการสงสรรคระหวางผคนหลากหลายเผาพนธ นอกจากน� งานวจยดงกลาวยง

พบวาระบบการศกษาในชายแดนภาคใตไดรบผลกระทบจากกระแสวฒนธรรมจากภายนอกทองถ�น ท�ง

การศกษาโดยนโยบายของรฐ อทธพลจากตางประเทศทาใหการเรยนรของคนในสงคมเปล�ยนแปลงไป

จากการเรยนรแบบด�งเดมไปสการศกษาแบบสากลโดยมรฐเขามาดแลการจดการศกษา และโรงเรยน

กลายเปนสถานศกษาท�สงเสรมการเรยนรรวมกนของผคนหลากหลายวฒนธรรม อยางไรกตามผคนใน

พ�นท�ยงคงความเปนอตลกษณของวฒนธรรม และชาตพนธถงแมระบบโรงเรยน และนโยบายของรฐจะ

มอทธพลตอการจดการศกษาในพ�นท�

บญนดดา ชยนาม (2009) ไดทาการวจยเร�อง ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมสาหรบการเปน

พลเมองโลกของผ บรหารสถานศกษานานาชาตในกรงเทพมหานคร โดยทาการศกษาผ บรหาร

สถานศกษานานาชาตเขตกรงเทพมหานคร จานวน 42 คน เก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมสาหรบ

การเปนพลเมองโลกใน 3 มต ไดแก เจตคต และคานยม ความร และทกษะ เคร� องมอท�ใชเปน

แบบสอบถาม ผลการวจยบงช� วา มความแตกตางอยางมนยสาคญระหวางการปฏบตจรงกบความ

คาดหวงในอดมคตเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมสาหรบการเปนพลเมองโลก พบวา มตท�มความ

แตกตางมากท�สด คอ ทกษะ รองลงมา คอ เจตคตและคานยม และความร

อะหมด ย�สนทรง และคณะ (2552) ไดทาการวจย เร�อง รปแบบกจกรรมนกศกษาท�สงเสรม

การยอมรบความหลากหลายวฒนธรรมในจงหวดชายแดนภาคใต มวตถประสงคเพ�อศกษาวเคราะห

กจกรรมนกศกษาโดยท�วไป ศกษาวเคราะหกจกรรมนกศกษาท�สงเสรมการยอมรบความหลากหลาย

วฒนธรรมในสถาบนอดมศกษา และนาเสนอรปแบบกจกรรมนกศกษาท�สงเสรมการยอมรบความ

หลากหลายวฒนธรรม โดยการใชวธการวจยเชงธรรมชาต ขอมลการวจยไดจากการวเคราะหเอกสาร

สมภาษณผทรงคณวฒ และนกศกษา สาหรบการตรวจสอบรปแบบกจกรรมนกศกษาท�สงเสรมการ

ยอมรบความหลากหลายวฒนธรรม กระทาโดยการประเมนองผทรงคณวฒ ผลการวจยพบวากจกรรม

DPU

49

นกศกษาโดยท�วไปประกอบดวยกจกรรมดานการปกครอง ดานวชาการ ดานกฬา ดานบาเพญประโยชน

และดานศลปะและวฒนธรรม สวนกจกรรมนกศกษาท�สงเสรมการยอมรบความหลากหลายวฒนธรรม

ในดานตาง ๆ ดงกลาว มการเนนการสรางความเขาใจ แลกเปล�ยนเรยนรระหวางวฒนธรรม การทางาน

และการใชชวตรวมกน และการมจตสาธารณะ นอกจากน� รปแบบกจกรรมนกศกษาท�สงเสรมการ

ยอมรบความหลากหลายวฒนธรรม ประกอบดวย วสยทศน พนธกจ นโยบาย เปาหมาย ยทธศาสตร

กระบวนงาน ผลการดาเนนการและการประเมนผล

Chamberlain (1997) ไดศกษาคณลกษณะของผบรหารในสถานศกษามธยมท�มผเรยนเปน

ชาวยโรปและชาวอเมรกน เพ�อประเมนความสมพนธระหวางคณลกษณะเฉพาะตวของผบรหาร

โรงเรยน เชน การอบรมดานวชาการและวชาชพ อาย ประสบการณ เพศ ภาวะผนา และการเปล�ยนท�

ทางาน กบหลกสตรพหวฒนธรรมท�ใชสอนในสถานศกษา ไดขอสรปจากการศกษาคร� งน� วา หลกสตร

ท�สถานศกษาจดสอนน�นไมชดเจนวาเปนหลกสตรสาหรบสงคมพหวฒนธรรมหรอไม นอกจากน�น

จาเปนอยางย�งท�ผนาจะตองมความช�าชองอยางมากเพ�อประเมนหลกสตรในสถานศกษา และจะตองให

ความใสใจกบหลกสตรเชงพหวฒนธรรมมากข�น และยงคนพบวาไมมการจดโปรแกรมการศกษาท�

สนองความตองการของผเรยนเพ�อเตรยมพรอมสาหรบสงคมพหวฒนธรรม

Liethwood และ Duke (1998) ไดศกษาบทความเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมจานวน

121 บทความ ในวารสารภาษาองกฤษ 4 ฉบบ ไดใหมมมองวา มภาวะผนา 6 แบบ ซ� งจาเปนสาหรบผนา

พหวฒนธรรมในโลกตะวนตก ไดแก 1) ภาวะผนาตามสถานการณ 2) ภาวะผนาดานบรหารจดการ 3)

ภาวะผนาแบบมสวนรวม 4) ภาวะผนาเชงจรยธรรม 5) ภาวะผนาเชงปฏรป และ 6) ภาวะผนาดานการ

เรยนการสอน

Yeung, Lee และ Yue (2006) ทาการศกษาภาวะผ นาเชงพหว ฒนธรรมแบบย�งยนใน

บรรยากาศของการเรยนการสอนในโรงเรยน งานวจยดงกลาวเปนการศกษากรณศกษา (Case Studies)

ระหวางโรงเรยนสองโรงเรยนท�ใชนว ตกรรมทางเทคโนโลยเขาชวยในการเรยนการสอน ณ

มหาวทยาลย ฮองกง ระหวางป 2004-2006 ขอมลเกบโดยการสมภาษณเชงลกกบผบรหาร และคร

นอกจากน� ยงใชการสงเกต และการวเคราะหขอมลจากเอกสาร ท�งสองโรงเรยนทาการตดต�งระบบ

ขอมลสารสนเทศ ผลจากการวจยพบวา ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผอานวยการโรงเรยนแหงท�สอง

ชวยใหเกดการสรางบรรยากาศการเรยนรแบบย�งยน (Sustainable Learning) งานวจยดงกลาวช� ใหเหน

วาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแบบย�งยนน�นเร�มตนท�การมเปาหมายและคณธรรม ใหความเปนอสระ

สวนบคคลและสนบสนนใหสมาชกทกคนสามารถแสดงออกถงแนวคดและความเช�อสวนบคคล

DPU

50

นอกจากน� ยงพบวาการพฒนาเปาหมายแบบรวมมอ การมความรบผดชอบรวมกนจะชวยสรางใหเกด

ความไววางใจตอกน

Gardiner และ Enomoto (2006) ทาการศกษาผนาเชงพหวฒนธรรม (Multicultural Leaders)

ของผอานวยการโรงเรยนชานเมองและบทบาท โดยงานวจยดงกลาวเปนงานวจยเชงคณภาพ กลม

ตวอยางเปนครผสอนท�สอนบรเวณชานเมอง จานวน 6 คน ในประเทศสหรฐอเมรกา (ส�คนเปนครใน

โรงเรยนประถมศกษาและสองคนเปนครในโรงเรยนมธยมศกษา) สามคนเปนเพศชาย และอกสามคนท�

เหลอเปนเพศหญง รปแบบการวจยเปนการวจยแบบกรณศกษา ผวจยเกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลก

ใชการวเคราะหขอมลเชงคณภาพแบบด�งเดม (Traditional Methods Of Qualitative Analysis) โดยอาศย

กระบวนวเคราะหแบบสลบไปสลบมา (to-and-fro process) ระหวางขอมล และแตละประสบการณของ

กลมตวอยาง รวมถงแตละประเดนหลก ผลการวจยพบวา ถงแมวาผอานวยการโรงเรยนท�เขารวมวจยจะ

ขาดการเตรยมความรในสวนของความรเชงพหวฒนธรรม พวกเขากมการสงเสรมและสนบสนนความ

หลากหลายในการจดกจกรรมของโรงเรยนในแตละวน ผอานวยการสวนใหญดาเนนการเก�ยวกบ

ประเดนทางพหวฒนธรรมโดยมงเนนอยท�นกเรยนในแตละคน รวมถงโปรแกรมเฉพาะท�เอ�ออานวยตอ

นกเรยนท�มาจากครอบครวท�อพยพมาอยในสหรฐอเมรกา นอกจากน�นงานวจยดงกลาวยงพบวา ถงแม

ผอานวยการบางทานจะมความคาดหวงท�สงตอนกเรยนแตกยงมบางคนท�ยงขาดความตระหนกในสวน

ของการสรางความเช�อมโยงท�แนบแนน โดยเฉพาะประเดนของความหลากหลายทางวฒนธรรมและ

ความสาเรจของนกเรยน

Canen และ Canen (2008) ทาการศกษาเร�องภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม สวนท�ขาดหายไป

ในการจดการความขดแยงขององคกร งานวจยดงกลาวเปนงานวจยเชงคณภาพท�มงศกษาเพ�อเขาใจ

เก�ยวกบการจดการความขดแยงในองคกร โดยใชกรอบแนวคดเชงพหวฒนธรรม บรบทการศกษาเปน

บรบทของอดมศกษาในประเทศบราซล งานวจยดงกลาวบงช� ใหเหนวา แนวคดเชงพหวฒนธรรม

สามารถชวยในการจดการความขดแยงในองคกรและสามารถเปล�ยนสถาบนไปสองคกรท�มคณธรรม

และเปนองคกรท�มบรรยากาศทางพหวฒนธรรม ผวจยเสนอวาองคกรแหงพหวฒนธรรมไมไดมหนาท�

การพฒนาหลกสตรเชงพหวฒนธรรม แตควรมการทบทวนแนวปฏบตของสถาบนโดยเฉพาะอยางย�ง

ภาวะผนาท�สงผลตอการจดความขดแยงในองคกร หากไมมการนาแนวคดภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ไปใช องคกรอาจไดรบผลกระทบ และเกดความขดแยงซ� งสงผลโดยตรงตอการจดการองคกร ท�งน�

เน�องจากธรรมชาตขององคกรจะมความแตกตางกนในเร�องของวฒนธรรมท�แตกตางกน มชองวางทาง

วฒนธรรม และภาษาท�ใช ผนาท�มความสามารถเชงพหวฒนธรรม (Multicultural Competence) จะตอง

DPU

51

ไมมองขามประเดนของลกษณะเฉพาะของบคคล และควรมการสนบสนนกลมสมาชกอ�น (Otherness)

ขององคกรท�มความแตกตางจากสมาชกสวนใหญ

Asfaw (2008) ไดศกษาวา การฝกอบรมเพ�อใหเปนมออาชพดานพหวฒนธรรม จะสงผลตอ

มมมองและศกยภาพดานภาวะผนาอยางไรและมากนอยเพยงใด โดยศกษาจากผเรยน อาจารย และ

เจาหนาท� ในสถานศกษามธยมปลายซ� งเปนสงคมพหวฒนธรรม มผบรหารโรงเรยนท�งหมด 16 คน

(100%) และผชวยผบรหารโรงเรยนจากสถานศกษามธยมปลายท�เปนกลมตวอยาง 3 แหง มสวนรวม

ในการศกษาคร� งน� เทคนคการเกบขอมลเปนการสมภาษณ การสงเกตโดยตรงการทบทวนวรรณกรรมท�

เก�ยวของ การออกภาคสนาม และการตอบแบบสอบถาม การวเคราะหสะทอนใหเหนมมมองมากมาย

ของผตอบในหวขอตาง ๆ ท�เก�ยวของกบภาวะผนา

สรปการจากรศกษางานวจยท� เก� ยวของพบวา ภาวะผ นาพหว ฒ นธรรม หมายถง

กระบวนการหรอความสมพนธท�บคคลไดรบการยอมรบจากบคคลอ�น หรอมอทธพลเหนอบคคลอ�น

เพ�อใหงานดาเนนไปไดอยางลลวงตามจดมงหมายท�ต�งไว โดยใหความสาคญท�ทาใหคนจากหลากหลาย

วฒนธรรม ชาตพนธ เช�อชาต เพศ ศาสนาและลกษณะเฉพาะอ�นๆ สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข

และทามกลางความขดแยง ท�งในการใชชวตประจาวน และการทางาน แบงลกษณะของภาวะผนาเชง

พหวฒนธรรมออกเปน � ดาน ไดแก �) ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม หมายถง

ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง เขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ เขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาต เขาใจ

วฒนธรรมชวงช�นอาย เขาใจวฒนธรรมทางศาสนา เขาใจวฒนธรรมยอยทางเพศ มขอมลวฒนธรรม

องคกรและขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง หลกเล�ยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม และจดการ

กบความหลากหลายทางวฒนธรรมได �) ดานการมความสามารถในการส� อสาร ผ บ รหารม

ความสามารถในการใชภาษากลางหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร มงเนนเร�องของการพดและ

เขยนท�มประสทธภาพ มความสามารถในการฟงและอานอยางรอบคอบ และสรางแรงบนดาลใจใหกบ

ผใตบงคบบญชาสามารถทางานรวมกนได �) ดานการสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย หมายถง

ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลท�มาจากวฒนธรรมท�แตกตาง สรางความสมพนธท�ดกบคน

ในองคกรและภายนอกองคกร ปลกฝงวฒนธรรมท�หลากหลาย สรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชา

เหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน สรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการทางานใหเกดความ

รวมมอกนระหวางผ ใตบงคบบญชา และกระตนใหผ ใตบงคบบญชาเกดการเรยนร �) ดานการ

สนบสนนทรพยากร หมายถง ผบรหารจดทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลาย จดสรร

วสดอปกรณสาหรบการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน และจดสรรงบประมาณสาหรบการสงเสรม

DPU

52

พหวฒนธรรม และ �) ดานการมคณธรรม หมายถง ผบรหารสรางความตระหนกางดานคณธรรม

ตระหนกถงหลกธรรมาภบาล ยดหลกสามคคธรรม มความเมตตากรณา มความยตธรรม และมความ

เสยสละ DPU

53

บทท� �

วธดาเนนการวจย

ระเบยบวธการวจยเร�อง ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร มสาระสาคญดงตอไปน�

�.� ประชากรและกลมตวอยาง

�.� เคร�องมอท�ใชในการวจย

�.� การสรางเคร�องมอ

�.� การเกบและรวบรวมขอมล

�.� การวเคราะหขอมล

�.� สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล

�.� ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรประชากรในการวจยคร� งน� คอสถานสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จานวน 119 โรงเรยน แบงเปนสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � จานวน 67 โรงเรยน และ สถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา เขต � จานวน �� โรงเรยน โดยมตวแทนของสถานศกษา

คอ ผบรหารโรงเรยนหรอรองผอานวยการกลมบรหารวชาการ จานวน 1 คน ครหวหนากลมสาระ

การเรยนรภาษาตางประเทศ จานวน 1 คน ครผ สอนสญชาตไทย จานวน 3 คนและ ครผสอน

ตางชาต จานวน 2 คน รวมท�งส�น 7 คนตอสถานศกษา เปนผใหขอมลคนสาคญ

กลมตวอยางท�ใชในการตอบแบบสอบถาม คอ สถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร และการกาหนดขนาดตวอยางของ เครจซ�และมอรแกน

(Krejcie and Morgan) และใชการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ซ� งไดกลมตวอยาง 106

โรง รวมจานวนผใหขอมลคนสาคญท�งหมด 742 คน ดงรายละเอยดตามตารางท� 3.1

DPU

54

ตารางท� 3.� ประชากรและกลมตวอยางท�ใชในการวจย

ขนาดประชากร ประชากร กลมตวอยาง ผใหขอมล

คนสาคญ สพม.1 สพม.2 รวม สพม.1 สพม.2 รวม

ขนาดท�� - � 30 11 41 28 8 36 252

ขนาดท� 6 19 22 41 18 18 36 252

ขนาดท� 7 18 19 37 18 16 34 238

รวม 67 52 119 64 42 106 742

กลมตวอยางท�ใชในการสมภาษณ ไดมาโดยวธการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive

Sampling) โดยเลอกศกษาจากประชากรท� มลกษณ ะตรงตามวตถป ระสงค ท� จะศก ษา คอ

ผอานวยการสถานศกษา รองผอานวยการกลมบรหารวชาการ ครผสอนสญชาตไทย และ ครผสอน

ตางชาต รวมจานวน 4 คน จากสถานศกษาท�มหองเรยนพเศษในความรบผดชอบ จานวน 3 โรง

โดยแบงเปน สถานศกษาขนาดใหญพเศษจานวน 1 โรง สถานศกษาขนาดใหญ 1 โรง และ

สถานศกษาขนาดกลาง 1 โรง รวมท�งส�นเปนจานวน 12 คน

�.� เคร�องมอท�ใชในการวจย

�.�.� แบบสอบถาม

เคร�องมอท�ใชในการเกบและรวบรวมขอมลท�เปนแบบสอบถามความคดเหนของกลม

ตวอยาง ผใหขอมลคนสาคญของสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร ท�ผวจยสรางข�น แบงออกเปน 3 ตอนดงน�

ตอนท� 1 บรบทของผใหขอมลสงกดสถานศกษาของสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

มธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ตอนท� 2 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ตอนท� 3 ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา

ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ คอ

ระดบ 5 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบมากท�สด

ระดบ 4 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบมาก

DPU

55

ระดบ 3 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบปานกลาง

ระดบ 2 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบนอย

ระดบ 1 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบนอยท�สด

ท�งน�ผวจยไดกาหนดเกณฑในการวเคราะห โดยมการแปลความหมายของคะแนนเฉล�ย

โดยนาคาเฉล�ยของแบบสอบถามทละขอไปเปรยบเทยบกบเกณฑการแปลความหมายของคาเฉล�ย

(บญชม ศรสะอาด, 2545) ดงน�

คาเฉล�ยระหวาง 4.51 - 5.00 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบมากท�สด

คาเฉล�ยระหวาง 3.51 - 4.50 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบมาก

คาเฉล�ยระหวาง 2.51 - 3.50 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบปานกลาง

คาเฉล�ยระหวาง 1.51 - 2.50 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบนอย

คาเฉล�ยระหวาง 1.00 - 1.50 หมายถง ผบรหารมการปฏบตอยในระดบนอยท�สด

3.2.2 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

ใชการสมภาษณแบบเจาะลก (In - depth interview) ผ อ านวยการสถานศกษา รอง

ผอานวยการกลมบรหารวชาการ ครผสอนสญชาตไทย และ ครผสอนตางชาต จากสถานศกษา

จานวน 3 โรง ซ� งเปนผมความร ความเขาใจ และมขอมลเพยงพอในเร�องท�ผวจยกาลงศกษาดท�สด

เปนผใหขอมลคนสาคญ

�.� การสรางเคร�องมอ

�.�.� แบบสอบถาม

แบบสอบถามเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร เปนแบบสอบถามท�ผวจยสรางข�น

โดยมลาดบข�นตอนในการสรางดงน�

�. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยและหลกการเก�ยวกบการบรหารสถานศกษา

ภาวะผนา พหวฒนธรรม และภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ทาใหคนพบ

กรอบแนวคดในการวจย ท�ประกอบไปดวยตวแปรภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา � ดาน คอ �) ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม �) ดานการม

ความสามารถในการส�อสาร �) ดานการสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย �) ดานการสนบสนน

ทรพยากร และ �) ดานการมคณธรรม

DPU

56

2. จากการศกษาเอกสารแนวคดทฤษฎ และงานวจย ท�เก�ยวข องชวยใหผ วจย

สามารถนยามตวแปรภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมครอบคลมแนวคดเก�ยวกบภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาท�ง 5 ดาน ดงกลาว

3. จดทารางแบบสอบถามจากประเดนและสาระสาคญตามนยามปฏบตการตวแปรท�ง

� ตวแปร ท�ไดจากกรอบแนวคดของการวจย

4. นารางแบบสอบถามท�สรางข�นไปขอคาแนะนาจากอาจารยท�ปรกษา รบคาแนะนามา

ปรบปรงแกไข แลวนากลบไปใหอาจารยท�ปรกษาตรวจสอบความสมบรณและความถกตองอกคร� ง

5. นารางแบบสอบถามไปใหผเช�ยวชาญ ตรวจสอบพจารณาความเท�ยงตรงเชงเน�อหา

(Content Validity) เชงโครงสราง (Construct Validity) รวมท�ง ดานการใชภาษา และอ�น ๆ ของขอ

คาถามแตละขอท�เหนสมควรใหแกไขปรบปรงเพ�อใหเกดความสมบรณของแตละขอคาถาม แลวนา

ขอคาถามมาหาคาดชนความสอดคลอง (lndex of ltem Objective: IOC) ไดคา 0.98 โดยผเช�ยวชาญ

พจารณาขอคาถามแตละขอ ดงน�

+1 หมายถง เม�อแนใจขอความตรงตามประเดนของเน�อหา

0 หมายถง เม�อไมแนใจวาขอความตรงตามประเดนของเน�อหา

- 1 หมายถง เม�อไมแนใจวาขอความไมตรงตามประเดนของเน�อหา

6. ปรบปรงขอคาถามบางขอตามขอสงเกตและคาแนะนาของผเช�ยวชาญ ภายใตการ

ดแลของอาจารยท�ปรกษาแลวนาแบบสอบถามท�ปรบปรงใหอาจารยท�ปรกษาตรวจอกคร� ง

7. นาแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบผ บ รหารสถานศกษาหรอรอง

ผอานวยการกลมบรหารวชาการ ครหวหนากลมสาระการเรยนร และผแทนครผสอนสญชาตไทย

และครผสอนตางชาต ท�ไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 ชด แลวนามาวเคราะหหาคาความเช�อม�น

(Reliability) โดยใชวธการวเคราะหความถกตองของขอคาถามรายขอกบผลรวมท�งหมด (Corrected

Item Total Correlation) ได ค า Reliability Coefficients เท ากบ .93 (ราย ล ะ เอ ย ด ด งแ ส ด งใน

ภาคผนวก)

8. นาแบบสอบถามท�ผานการตรวจสอบไปจดพมพเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณ แลว

นาไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางในการทาวจยตอไป

�.�.� แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

แนวคาถามท�ใชในการสมภาษณเชงลกมลกษณะแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

1. เปนเคาโครง (Outline) หวขอคาถามครอบคลมคานยามท�ง 5 ดาน มการวางแผน

เตรยมชดคาถาม และวธการดาเนนการสมภาษณไวลวงหนา

DPU

57

2. มความยดหยน (Flexible) ลกษณะของคาถามปลายเปด (open-ended question) เปด

โอกาสใหผตอบสามารถแสดงความคดเหน อธบายความสาคญของปญหาอยางลกซ� งในแงมมท�

หลากหลาย พรอมท�งขอเสนอแนะ

3. เรยงขอคาถามตามลาดบความสาคญอยางชดเจนและตอเน�อง จากน�นนารางแบบ

สอบสมภาษณไปขอคาแนะนาจากอาจารยท�ปรกษา รบคาแนะนามาปรบปรงใหเหมาะสม กอน

นาไปใชในการสมภาษณกลมตวอยางในภาคสนามตอไป

3.4 การเกบและรวบรวมขอมล

3.4.1 การเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม

ผวจยดาเนนการเกบและรวบรวมขอมล ตามลาดบข�นตอนดงน�

1. ขอหนงสอจากวทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตยถงผอ านวยการ

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ท�งเขต � และ เขต � เพ�อขอความรวมมอ

ในการเกบและรวบรวมขอมล

2. นาสงแบบสอบถามพรอมดวยหนงสออนญาตของสานกงานเขตพ�นท�การศกษาไป

ยงสถานศกษากลมตวอยาง พรอมนดหมายวนเวลาในการเกบแบบสอบถามคน

3.4.2 การเกบและรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณเชงลก

ผวจยเดนทางไปสมภาษณกลมตวอยางท�งหมด 12 คน จาก 3 สถานศกษาดวยตนเอง

3.5 การวเคราะหขอมล

3.5.1 การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม ผวจยดาเนนการ ดงน�

1. แบบสอบถามท�สงไปท�งหมด 742 ฉบบ โดยรอบแรกไดคนมา 542 ฉบบ คดเปน

รอยละ 78 รอบท�สองตดตามดวยตนเอง ไดกลบคนมา 742 ฉบบ คดเปนรอยละ 100

2. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามท�ไดรบกลบคนมา

3. นาขอมลจากแบบสอบถามไปลงรหสในแบบลงรหสขอมล (Coding Form) เพ�อ

นาไปคานวณหาคาสถต โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป ดงน�

3.1 ขอมลเก�ยวกบบรบทของผบรหาร วเคราะหโดยใชจานวนและคารอยละ

3.2 ขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ท�ง 5 ดาน วเคราะหโดยการหาคาเฉล�ย

( X ) และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

�.� การวเคราะหเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ตามตว

DPU

58

แปรพ�นฐานใช t-test (Indepedent) และ ANOVA เม�อพบความแตกตางจงเปรยบเทยบรายค (Post

Hoc) โดยใชวธของเชฟเฟ (Scheffe’s Medthod)

3.5.2 การวเคราะหขอมลจากแบบสมภาษณ ท�งหมด 12 ฉบบ และใชวธการวเคราะหเน�อหา

(Content Analysis)

3.6 สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล

สถตท�ใชในการวเคราะหขอมลประกอบดวย จานวน คารอยละ คาเฉล�ย สวนเบ�ยงเบน

มาตรฐาน การทดสอบท (t - test) และ ANOVA

DPU

บทท� �

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยค ร� งน� มวต ถประสงค เพ� อ เพ� อ ศกษาและเปรยบเทยบระดบภาวะผ นา

เชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา และศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผ นา

เชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานคร

นาเสนอผลการวเคราะหขอมลในลกษณะการบรรยายก�งตาราง แบงออกเปน 4 ตอนเรยงลาดบ ดงน�

ตอนท� 1 ผลการวเคราะหขอมลบรบทของผใหขอมลในสถานศกษา

ตอนท� 2 ผลการวเคราะหภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ท�ง 5 ดาน

ตอนท� 3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา

ตอนท� � การวเคราะหปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา

ตอนท� 5 ผลการวเคราะหเน�อหาจากแบบสมภาษณภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา

ตอนท� 6 ผลการสรป แบบสอบถาม แบบสอมถามปลายเปด และแบบสมภาษณภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

ผลการวเคราะหขอมลปรากฏตามรายละเอยดดงน�

DPU

60

ตอนท� 1 ผลการวเคราะหขอมลบรบทของผ บรหารสถานศกษา ปรากฏตามรายละเอยดใน

ตารางท� 4.1

ตารางท� 4.1 จานวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจาแนกตามสงกดสถานศกษา

(n = 106)

ขอมลของผตอบแบสอบถาม จานวน รอยละ

1. ตาแหนงผใหขอมล 106 100

1.1 ผบรหารสถานศกษา 106 14.5

1.2 หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ 106 14.5

1.3 ครผสอนสญชาตไทย 318 42.5

1.4 ครผสอนตางชาต 212 28.5

2. ประสบการณการทางาน 106 100

2.1 นอยกวา 10 ป 41 38.77

2.2 ต�งแต 10 ปข�นไป 65 61.23

3. ขนาดของโรงเรยน 106 100

3.1 ขนาด 1-5 33 31.52

3.2 ขนาด 6 37 35.15

3.3 ขนาด 7 36 33.33

4. หองเรยนพเศษ 106 100

4.1 ไมมหองเรยนพเศษ 101 95.29

4.2 มหองเรยนพเศษ 5 4.71

5. สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษา 106 100

5.1 มธยมศกษา เขต 1 51 48.19

5.2 มธยมศกษา เขต 2 55 51.81

รวม 106 100

DPU

61

จาก ต าร าง ท� 4.1 พ บ ว าผ ให ขอ ม ล ส ว น ใ ห ญ เป น ค รก ล ม ส าระ ก าร เร ย น ร

ภาษาตางประเทศ ชาวไทย (รอยละ 54.35) มประสบการณการทางานต� งแต 10 ปข�นไป (รอยละ

61.23) ทางานในสถานศกษาท� มจานวนนกเรยนต� งแต 1,500 – 2,499 คน(รอยละ 35.15)ใน

สถานศกษามหองเรยนพเศษ (รอยละ 95.29) และสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษา

เขต 2 (รอยละ 51.81)

ตอนท� 2 ผลการวเคราะหภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ปรากฏผลตามรายละเอยดในตารางท� 4.2

ตาราง 4.2 คาเฉล�ย และสวนเบ� ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานครท�ง 5 ดาน ดงน�

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

1. การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 3.72 0.93 มาก 2

2. การมความสามารถในการส�อสาร 3.74 0.87 มาก 1

3. การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 3.62 0.82 มาก 4

4. การสนบสนนทรพยากร 3.70 0.90 มาก 3

5. การมคณธรรม 3.61 0.85 มาก 5

รวม 3.68 0.87 มาก

จากตารางท� 4.2 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ในภาพรวมท�ง 5 ดานอยในระดบมาก (x

= 3.68, S.D. =0.87) และเม�อพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานท�มคาเฉล�ยสงสดคอ ดานการมความสามารถ

ในการส�อสาร (x = 3.74, S.D. = 0.8�) รองลงมาคอ ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

(x = 3.72, S.D. = 0.93) และดานการสนบสนนทรพยากร (x = 3.70, S.D. = �.��) ตามลาดบ สวนดานท�ม

คาเฉล�ยต�าสดคอ ดานการมคณธรรม (x = 3.61, S.D. = 0.85)

DPU

62

ตารางท� 4.3 คาเฉล� ย สวนเบ� ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการยอมรบความ

หลากหลายทางวฒนธรรม จาแนกเปนรายขอ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

1. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง 3.56 1.08 มาก 7

2. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ 3.69 0.97 มาก 5

3. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาตท�มความ

แตกตางกน

3.53 0.88 มาก 8

4. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมชวงช�นอายป 3.72 0.75 มาก 4

5. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางศาสนาท�แตกตางกน 3.99 0.85 มาก 1

6. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน 3.49 1.03 ปานกลาง 9

7. ผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมล

วฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง

3.85 0.99 มาก 2

8. ผบรหารหลกเล�ยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม 3.81 0.96 มาก 3

9. ผบรหารสามารถจดการกบความหลากหลายทาง

วฒนธรรมได

3.65 0.83 มาก 6

รวม 3.72 0.93 มาก

จากตารางท� 4.3 พบวาภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการยอมรบความหลากหลายทาง

วฒนธรรม โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x = 3.70, S.D. = 0.93) เม�อพจารณาเปนรายขอพบวา ขอท�ม

คาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางศาสนาท�แตกตางกน (x = 3.99, S.D. = 0.85) รองลงมา

คอผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง (x = 3.85, S.D. = 0.99)

และ ผบรหารหลกเล�ยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม (x = 3.81, S.D. = 0.96) ตามลาดบ และขอท�ม

คาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน (x = 3.49, S.D. = 1.03)

DPU

63

ตารางท� 4.� คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานความสามารถใน

การส�อสาร จาแนกเปนรายขอ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

ดานการมความสามารถในการส�อสาร

10. ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษ

หรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร

3.53 0.83 มาก 6

11. ผบรหารมความสามารถในการพดท�ม

ประสทธภาพ

3.73 0.88 มาก 4

12. ผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ 3.78 0.98 มาก 2

13. ผบรหารมความสามารถในการเขยนท�ม

ประสทธภาพ

3.77 0.91 มาก 3

14. ผบรหารมความสามารถในการอานอยาง

รอบคอบ

3.64 0.73 มาก 5

15. ผบรหารสามารถใชการส�อสารท�มประสทธภาพ

สรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาให

สามารถทางานรวมกนได

3.92 0.87 มาก 1

เฉล�ยรวม 3.74 0.87 มาก

จากตารางท� 4.4 พบวา ภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานความสามารถในการส�อสาร โดย

ภาพรวมอยในระดบมาก (x = 3.72, S.D. = 0.87) เม�อพจารณาในรายขอพบวา ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ

ผบรหารสามารถใชการส�อสารท�มประสทธภาพสรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาให

สามารถทางานรวมกนได (x = 3.92, S.D. = 0.87) รองลงมาคอผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและ

ผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ (x = 3.78, S.D. = 0.98) และ ผบรหารมความสามารถใน

การเขยนท�มประสทธภาพ (x = 3.77, S.D. = 0.91) ตามลาดบ และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารม

ความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร (x = 3.53, S.D. = 0.83)

DPU

64

ตารางท� 4.� คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

ส ถ าน ศ ก ษ า ส งก ด ส าน ก ง าน เข ต พ� น ท� ก าร ศ ก ษ าม ธ ย ม ศ ก ษ าใน ก ร งเท พ ม ห าน ค ร

ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร จาแนกเปนรายขอ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

16. ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลท�มาจาก

วฒนธรรมท�แตกตางกนได

3.60 0.92 มาก 4

17. ผบรหารสามารถสรางความสมพนธท�ดกบคนใน

องคกรและภายนอกองคกร

3.65 0.79 มาก 3

18. ผบรหารปลกฝงวฒนธรรมท�หลากหลายแก

ผใตบงคบบญชา

3.68 0.81 มาก 1

19. ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหน

ความสาคญของการรบผดชอบรวมกน

3.50 0.76 ปานกลาง 6

20. ผบรหารสรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการทางาน

ใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา

3.54 0.85 มาก 5

21. ผบรหารกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนร

อยางสม�าเสมอ

3.67 0.78 มาก 2

เฉล�ยรวม 3.62 0.82 มาก

จากตารางท� 4.5 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกรโดย

ภาพรวมอยในระดบมาก (x = 3.62, S.D. = 0.82) เม�อพจารณารายขอพบวา ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ

ผบรหารปลกฝงวฒนธรรมท�หลากหลายแกผใตบงคบบญชา (x = 3.68, S.D. = 0.81) รองลงมาคอ

ผบรหารกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนรอยางสม�าเสมอ (x = 3.67, S.D. = 0.78) และ ผบรหาร

สามารถสรางความสมพนธท�ดกบคนในองคกรและภายนอกองคกร (x = 3.65, S.D. = 0.79) ตามลาดบ

และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของ

การรบผดชอบรวมกน (x = 3.50, S.D. = 0.76)

DPU

65

ตารางท� 4.6 คาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

ส ถ าน ศ ก ษ า ส งก ด ส าน ก ง าน เข ต พ� น ท� ก าร ศ ก ษ าม ธ ย ม ศ ก ษ าใน ก ร งเท พ ม ห าน ค ร

ดานการสนบสนนทรพยากร จาแนกเปนรายขอ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

ดานการสนบสนนทรพยากร

22. ผ บรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท� เนน

วฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษา

3.56 0.92 มาก 3

23. ผ บรหารจดสรรวส ด อปกรณ สาหรบใชในการ

สงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

4.08 0.95 มาก 1

24. ผ บ รห ารจดส รรงบ ประมาณ สาหรบใชในการ

สงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

3.58 0.83 มาก 2

เฉล�ยรวม 3.70 0.90 มาก

จากตารางท� 4.6 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการสนบสนนทรพยากรโดยภาพรวมอยใน

ระดบมาก (x = 3.74, S.D. = 0.90) เม�อพจารณารายขอพบวา ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารจดสรร

วสดอปกรณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน (x = 4.08, S.D. = 0.95) รองลงมาคอ

ผบรหารจดสรรงบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน (x = 3.58, S.D. = 0.83)

และ ผ บรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท� เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษา

(x = 3.58, S.D. = 0.92) ตามลาดบ

DPU

66

ตารางท� 4.7 ตารางแสดงการหาคาเฉล�ย และสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน ของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผ บรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท� การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ดานการมคณธรรม จาแนกเปนรายขอ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา x S.D. แปลผล อนดบ

ดานการมคณธรรม

25. ผบรหารมการสรางความตระหนกทางดานคณธรรม

ใหแกผใตบงคบบญชา

3.53 0.84 มาก 6

26. ผ บรหารยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารภายใน

องคกร

3.68 0.86 มาก 1

27. ผบรหารมการเสรมสรางความสามคคใหเกดข�นภายใน

องคกร

3.66 0.82 มาก 3

28. ผบรหารมความเมตตากรณาตอผใตบงคบบญชา 3.65 0.90 มาก 4

29. ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายใน

องคกร

3.49 0.80 ปานกลาง 7

30. ผบรหารมความเสยสละและอทศตนใหกบองคกร

ดวยความเตมใจและไมยอทอ

3.67 0.85 มาก 2

31. ผบรหารมคณธรรมและจรยธรรมในการบรหารงาน 3.60 0.87 มาก 5

เฉล�ยรวม 3.61 0.85 มาก

จากตารางท� 4.7 ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ดานการมคณธรรมโดยภาพรวมอยในระดบมาก (x =

3.61, S.D. = 0.85) เม�อพจารณารายขอพบวา ขอท�มคาเฉล�ยสงสดผบรหารยดหลกธรรมาภบาลในการ

บรหารภายในองคกร (x = 3.68, S.D. = 0.86) รองลงมาคอผบรหารมความเสยสละและอทศตนใหกบ

องคกรดวยความเตมใจและไมยอทอ (x = 3.67, S.D. = 0.85) และ ผบรหารมการเสรมสรางความสามคค

ใหเกดข�นภายในองคกร (x = 3.66, S.D. = 0.82) ตามลาดบ และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารมความ

ยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร (x = 3.49, S.D. = 0.80)

DPU

67

ตอนท� 3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ตารางท� 4.8 ผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามประสบการณการทางาน

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา

นอยกวา 10 ป

(n = 41)

10 ข�นไป

(n = 65)

t p-

value

x S.D. x S.D.

1. ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 3.67 0.92 3.72 0.92 -0.40 0.33

2. ดานการมความสามารถในการส�อสาร 3.75 0.87 3.71 0.87 0.45 0.40

3. ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 3.62 0.78 3.60 0.83 0.19 0.48

4. ดานการสนบสนนทรพยากร 3.71 0.88 3.76 0.91 -0.29 0.55

5. ดานการมคณธรรม 3.75 0.88 3.56 0.82 1.38 0.22

เฉล�ยรวม 3.70 0.87 3.67 0.87 0.27 0.40

จากตารางท� 4.8 ตารางแสดงผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตาม

ประส บการณ การทางานพบวา ผ บ รห ารส ถ าน ศก ษ าท� ม ป ระส บ การ ณ ก ารทางาน ใน

ตาแหนงผบรหารตางกน มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�ไมแตกตางกน ซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน

DPU

68

ตารางท� 4.9 ผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดของสถานศกษา

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา

ขนาดท� �-�

(n= 33)

ขนาดท� �

(n= 37)

ขนาดท� �

(n= 36)

x S.D. x S.D. x S.D.

1. ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 3.58 0.86 3.71 0.91 3.60 0.93

2. ดานการมความสามารถในการส�อสาร 3.61 0.78 3.67 0.84 3.63 0.83

3. ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 3.62 0.78 3.66 0.84 3.67 0.83

4. ดานการสนบสนนทรพยากร 3.43 0.65 3.67 0.91 3.52 0.83

5. ดานการมคณธรรม 3.32 0.69 3.53 0.82 3.59 0.78

เฉล�ยรวม 3.51 0.75 3.65 0.86 3.59 0.84

DPU

69

ตารางท� 4.10 ผลการวเคราะหความแปรปรวนเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางของภาวะผนาเชงพห

วฒ นธรรมของผ บ รห ารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ� นท� การศกษามธยมศก ษาใน

กรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา

แหลงความ

แปรปรวน SS df MS F Sig.

1 ดานการยอมรบความ

หลากหลายทางวฒนธรรม

ระหวางกลม 42.447 3 14.149 9.60 .018

ภายในกลม 417.985 102 1.537

รวม 460.433 105 2 ดานการมความสามารถในการ

ส�อสาร

ระหวางกลม 56.928 3 18.976 13.34 .006

ภายในกลม 432.615 102 1.590

รวม 489.543 105 3 ดานการพฒนาความสมพนธ

ของคนในองคกร

ระหวางกลม 22.589 3 7.530 6.45 .035

ภายในกลม 319.706 102 1.175

รวม 342.295 105 4 ดานการสนบสนนทรพยากร ระหวางกลม 60.101 3 20.033 17.43 .001

ภายในกลม 331.804 102 1.220

รวม 391.905 105 5 ดานการมคณธรรม ระหวางกลม 22.681 3 7.560 6.39 .166

ภายในกลม 296.525 102 1.090

รวม 319.206 105

รวม

ระหวางกลม 40.949 3 13.650 10.64 .045

ภายในกลม 359.727 102 1.322

รวม 400.676 105

จากตารางท� 4.10 ตารางแสดงผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตาม

ขนาดสถานศกษา ในภาพรวมมภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ

0.05 เม�อพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการมความสามารถในการส�อสาร และดานการสนบสนน

DPU

70

ทรพยากรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .�� และดานการยอมรบความหลากหลาย

ทางวฒนธรรม และดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกรแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตท�ระดบ .�� สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน

เม�อทาการทดสอบความแตกตางเปนรายค ดวยวธการของ Scheffe มขอคนพบดงตาราง

ท� �.��-�.��

ตารางท� 4.11 ตารางแสดงผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาใน

กรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา

ขนาดของ

สถานศกษา x

ขนาดท� �-� ขนาดท� � ขนาดท� �

3.58 3.71 3.60

ดานการยอมรบความ

หลากหลายทางวฒนธรรม

ขนาดท� �-� 3.58 - .60** 1.21**

ขนาดท� � 3.71 - .061*

ขนาดท� � 3.60 -

* นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

** นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

จากตารางท� �.�� ผลการเปรยบเทยบดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

แตกตางกนระหวางขนาดท� �-� กบขนาดท� � และขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

และแตกตางกนระหวางขนาดท� � กบขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

DPU

71

ตารางท� 4.12 ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะผนาเชงพห

วฒ นธรรมของผ บ รห ารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ� นท� การศกษามธยมศก ษาใน

กรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดานการมความสามารถในการส�อสาร

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา

ขนาดของ

โรงเรยน x

ขนาดท� �-� ขนาดท� � ขนาดท� �

3.61 3.67 3.63

ดานการมความสามารถใน

การส�อสาร

ขนาดท� �-� 3.61 - 0.38 .98**

ขนาดท� � 3.67 - .60**

ขนาดท� � 3.63 -

** นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

จากตารางท� �.�� ผลการเปรยบเทยบดานการมความสามารถในการส�อสารแตกตางกน

ระหวางขนาดท� �-� กบขนาดท� � และขนาดท� � กบขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท� .��

DPU

72

ตารางท� 4.13 ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะผนาเชงพห

วฒ นธรรมของผ บ รห ารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ� นท� การศกษามธยมศก ษาใน

กรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา

ขนาดของ

โรงเรยน x

ขนาดท� �-� ขนาดท� � ขนาดท� �

3.62 3.66 3.67

ดานการพฒนาความสมพนธ

ของคนในองคกร

ขนาดท� �-� 3.62 - 0.07 0.94**

ขนาดท� � 3.66 - 0.87*

ขนาดท� � 3.67 -

* นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

** นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

จากตารางท� �.�� ผลการเปรยบเทยบดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

แตกตางกนระหวางขนาดท� �-� กบขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .�� และแตกตางกน

ระหวางขนาดท� � กบขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

DPU

73

ตารางท� 4.14 ผลการวเคราะหเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางรายค (Post Hoc) ของภาวะผนาเชงพห

วฒ นธรรมของผ บ รห ารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ� นท� การศกษามธยมศก ษาใน

กรงเทพมหานคร จาแนกตามขนาดสถานศกษา ดานการสนบสนนทรพยากร

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา

ขนาดของ

โรงเรยน x

ขนาดท� �-� ขนาดท� � ขนาดท� �

3.43 3.67 3.63

ดานการสนบสนนทรพยากร ขนาดท� �-� 3.43 - 0.09 0.62**

ขนาดท� � 3.67 - 0.53**

ขนาดท� � 3.52 -

** นยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

จากตารางท� �.�� ผลการเปรยบเทยบดานการสนบสนนทรพยากรแตกตางกนระหวาง

ขนาดท� �-� กบขนาดท� � และขนาดท� � กบขนาดท� � อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .��

ตารางท� 4.15 ผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามการมหองเรยนพเศษ

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา

ไมมหองเรยน

พเศษ

(n = 101)

มหองเรยน

พเศษ

(n = 5) t

p-

value

x S.D. x S.D.

1. ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 3.64 0.92 3.00 1.00 2.78 0.19

2. ดานการมความสามารถในการส�อสาร 3.64 0.83 3.11 1.04 2.34 0.04

3. ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 3.61 0.83 2.93 1.03 2.81 0.17

4. ดานการสนบสนนทรพยากร 3.59 0.88 2.61 1.39 2.38 0.14

5. ดานการมคณธรรม 3.54 0.81 3.22 1.12 3.81 0.10

เฉล�ยรวม 3.60 0.85 2.97 1.12 2.82 0.13

DPU

74

จากตารางท� �.1� พบวา ผบรหารสถานศกษาท�มหองเรยนพเศษและผบรหารสถานศกษา

ท�ไมมหองเรยนพเศษในสถานศกษา ในภาพรวม มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไม

เปนไปตามสมมตฐาน เม�อพจารณารายดาน พบวาในดานการมความสามารถในการส�อสาร มภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ .�� สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน

ตารางท� 4.16 ผลการเปรยบเทยบภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร จาแนกตามสงกดเขตพ�นท�การศกษา

(n = 106)

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

สงกดเขตพ�นท�การศกษา

มธยมศกษา

t p-

value เขต 1

(n = 51)

เขต 2

(n = 55)

x S.D. x S.D.

1. ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 3.56 0.98 2.90 1.37 4.57 0.15

2. ดานการมความสามารถในการส�อสาร 3.58 0.89 3.13 1.26 3.35 0.00

3. ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 3.05 0.74 2.74 1.02 2.45 0.04

4. ดานการสนบสนนทรพยากร 3.58 0.98 3.21 1.17 2.86 0.26

5. ดานการมคณธรรม 3.43 0.90 3.28 1.11 1.21 0.19

เฉล�ยรวม 3.44 0.90 3.05 1.19 2.89 0.13

จากตารางท� �.1� พบวา ผบรหารสถานศกษาสงกดเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาเขต �

และผบรหารสถานศกษาสงกดเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาเขต � ในภาพรวม มภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน เม�อพจารณารายดาน พบวาในดานการม

ความสามารถในการส�อสาร มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ .��

และ ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกรมภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางม

นยสาคญท�ระดบ .�� สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน

DPU

75

ตอนท� 4 การวเคราะหปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร สามารถสรปไดดงน�

ตารางท� 4.1� ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ปญหา ความถ� ขอเสนอแนะ ความถ�

ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

1. ผบรหารสถานศกษาขาดความเขาใจ

ในวฒนธรรมในวฒนธรรมทางวชาชพ

ท�ถกตองและเหมาะสม และเลอก

ปฏบตตามส�งท�ตนเองเคยไดรบ

มากกวาพจารณาส�งท�เหมาะสม

104 1. ผบรหารสถานศกษาควร

ปรบเปล�ยนวฒนธรรมวชาชพท�ไม

ถกตอง ใหเหมาะสมกบปจจบน

เพ�อใหทกฝายสามารถทางานรวมกน

ภายในสถานศกษาไดอยางมความสข

92

2. ผบรหารสถานศกษาขาดการยอมรบ

ทางความแตกตางในวฒนธรรมทางเพศ

จงเกดปญหาในการกดข�และไมยอมรบ

ในความสามารถของบคลากรใน

สถานศกษา

82 2. ผบรหารควรเปดโอกาสใหผท�ม

เพศตางกนมสวนรวมในการทางาน

และปฏบตงานตามความสามารถท�

ตนเองถนด

80

3. ผบรหารสถานศกษาใชวฒนธรรม

เก�ยวกบชวงช�นอายท�ไมเหมาะสมจน

ทาใหเกดความแตกแยก

32 3. ผบรหารควรจดกจกรรมใหทกคน

ใชชวตรวมกนเพ�อใหเกด

ความสมพนธของบคลากรภายใน

สถานศกษาท�เหนยวแนนย�งข�น

36

ดานการมความสามารถในการส�อสาร

1. ผบรหารสถานศกษามทกษะ

พ�นฐานทางการส�อสารภาษาองกฤษ

นอย จงทาใหขาดความม�นใจในการ

ส�อสาร และมอคตในการเรยนร

ภาษาองกฤษไมพรอมท�จะรบการ

เปล�ยนแปลงและพฒนาตนเอง

139 �. ผบรหารสถานศกษาควรปรบ

ทศนคตท�ดเก�ยวกบการใช

ภาษาองกฤษในการส�อสาร ช� ให

ผบรหารสถานศกษาไดเหนถง

ความสาคญของภาษาองกฤษ

108

DPU

76

ตารางท� 4.1� (ตอ)

�. ผบรหารขาดความสามารถในการ

พดอยางมประสทธภาพ จงทาใหการ

ดาเนนงานภายในสถานศกษา เกด

อปสรรค และลาชา

115 2. ผบรหารสถานศกษาควรใชการพด

ท�ตรงประเดน กระชบ และเขาใจงาย

เพ�อใหเกดการดาเนนงานท�ชดเจน

และถกตอง

87

ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

�. ผบรหารไมเหนความสาคญของ

การทางานเปนทมทาใหผรวมงานไม

เหนความสาคญของการรบผดชอบ

รวมกน

87 �. ผบรหารควรทาแผนผงองคกรให

ชดเจนไมใหงานตกไปอยกบบคคลใด

บคคลหน�ง

65

ดานการสนบสนนทรพยากร

1. สถานศกษาขาดหลกสตรการสอน

ท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายภายใน

สถานศกษา เพ�อใหทกคนสามารถ

เรยนรวฒนธรรมท�หลากหลายน� ได

112 �. ผบรหารควรสอดแทรกหลกสตร

ทองถ�น หรอวฒนธรรมอ�น ๆ ท�

นกเรยนควรเรยนรลงในหลกสตร

สถานศกษาของตน

75

�. งบประมาณในการจดกจกรรม

สงเสรมพหวฒนธรรมยงไมเพยงพอ

101 2. จดหางบประมาณเพ�ม เพ�อให

นกเรยนไดเรยนรความหลากหลาย

ทางวฒนธรรมตาง ๆ

64

2. ผบรหารสถานศกษาขอความ

รวมมอจากชมชนในการสนบสนน

การสรางเสรมพหวฒนธรรม

20

ดานการมคณธรรม

1. ผบรหารขาดความยตธรรมในการ

บรหารงานภายในสถานศกษา จงทา

ใหเกดความไมพอใจของคนใน

สถานศกษา และขาดความสามคค

ภายในสถานศกษา

67 1. ผบรหารจดกจกรรมเสรมสราง

ความสามคคภายในสถานศกษา และ

ปฏบตตอทกคนภายในสถานศกษา

อยางเทาเทยมกน ท�งใหความ

ยตธรรรมกบทกคน

54

DPU

77

จากการวเคราะหปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร สามารถสรปไดวา

ปญหาดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม คอ ผบรหารสถานศกษาขาดความเขาใจใน

วฒนธรรมทางวชาชพ การยอมรบความแตกตางทางเพศ และการแบงชวงอายท� ถกตองและ

เหมาะสม มวธการแกไข คอ การปรบตนเองและจดกจกรรมเพ�อสานสมพนธภายในองคกร ดาน

ความสามารถในการส�อสาร คอ ผบรหารขาดประสทธภาพในการส�อสารภาษาองกฤษ วธการแกไข

คอ การจดอบรมการใชภาษาใหตรงประเดนและถกตอง ดานการพฒนาความสมพนธของคนใน

องคกร ผบรหารไมเหนความสาคญของการทางานเปนทมทาใหผรวมงานไมเหนความสาคญของ

การรบผดชอบรวมกน วธการแกไข คอผบรหารควรทาแผนผงองคกรใหชดเจนไมใหงานตกไปอย

กบบคคลใดบคคลหน�ง ดานการสนบสนนทรพยากร คอ การขาดงบประมาณเพ�อสงเสรมความเปน

พหวฒนธรรม และหลกสตรการสอนท�ผสมผสานวฒนธรรม วธการแกไข คอ การจดหา

งบประมาณเพ�มเตม และแทรกหลกสตรทองถ�น ดานคณธรรม คอ ผบรหารขาดความยตธรรมใน

การบรหารงาน วธการแกไข คอ การจดสรรหนาท�ใหกบผใตบงคบบญชาอยางเทาเทยม

ตอนท� 5 ผลการสมภาษณภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร สามารถสรปไดดงน�

1. แนวคดและหลกการสรางภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ผนาตองใชหลกการบรหารทามกลางความหลากหลายท� งชวงวยท�แตกตางกนและ

ความผกผนและแนวคดใหมท�แตกตางกนของคนแตละชวงวย ดงน� น ผ นาตองบรหารความ

หลากหลาย และสรางความเปนเอกลกษณขององคกร โดยใหคนทกคนท�มสวนเก�ยวของมบทบาท

ในการกาหนดคานยมขององคกรเพ�อหาจดรวมรวมกนนาพาองคกรไปสเปาหมาย (n = 4)

ผบรหารตองสรางโรงเรยนท�มความหลากหลายทางเช�อชาต ศาสนา เมตตาธรรม โดย

โรงเรยนตองเปดหลกสตรการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ เชนภาษาองกฤษหรอภาษาจน โดย

ตองใหมครเจาของภาษามาสอน ดงน�นภาวะผนาของผบรหารศถานศกษาจงมความสาคญอยางมาก

เพ�อดาเนนการจดการศกษาใหมความสอดคลองและเช�อมโยงกบสภาพสงคมภายในและภายนอก

ของสถานศกษา (n = 3)

DPU

78

ใชแนวคดโดยการดบรบท สภาพแวดลอมโดยเฉพาะในเวลาน� เร� องของนโยบายและ

การเปล�ยนแปลงตวบคคลมมากในวงการการศกษา ดงน�นการส�อสาร บอกกลาวความเคล�อนไหว

ในองคกรจงสาคญมาก นอกจากน� การเปล�ยนแปลงของอตราการเกดนอยลง โรงเรยนท� มการ

แขงขนสงตองทาการตลาดเพ�อรกษาสภาพโรงเรยนใหดาเนนตอไป (n = 2)

การสรางภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมน�นตองมการสงเสรมความหลากหลาย โดยตองใหทก

คนในสถานศกษามสวนรวมในระดบนโยบาย เปนการเปดกวางทางความคดท�สามารถใหทกคนรวมกน

แสดงความคดเหน ซ� งผ บรหารจะตองเรยนรท�มาของสถานศกษาและวฒนธรรมตาง ๆ ภายใน

สถานศกษา เพ�อเปนตวอยางและเขาใจวฒนธรรมท�แตกตางกนน�น และสามารถสรางบรรยากาศภายใน

สถานศกษาท�สามารถอยรวมกนไดภายใตความแตกตางทางวฒนธรรม (n = 3)

สรปคอ ผบรหารควรใหความสาคญกบสวนรวมจะสามารถชวยใหผท�อยใตบงคบบญชา

เปดใจยอมรบและเรยนรวฒนธรรมตาง ๆ ท�ไมใชของตนเอง จงเกดความสามคคและมความสมพนธ

ภายในองคกรท�เหนยวแนนมากย�งข�น

2. ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2.1 ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

ปญหาในขณะน� มครบรรจใหมมาก ทาใหเกดการสรางวฒนธรรมองคกรไดยาก แนว

ทางการพฒนาคอทาใหดเปนตวอยาง ประชมเชงปฏบตการและส�อสาร ทาเคร�องมอกาหนดทศทาง

เพ�อใหปฏบต (n = 3)

ตองยอมรบและใหเกยรตความคดเหนของทกคน ตระหนกวาทกความคดมความสาคญใน

การพฒนาองคกร (n = 1)

ผ บรหารสถานศกษาขาดความเขาใจในวฒนธรรมตางชาตท� ถกตองและเหมาะสม

โดยเฉพาะบางวฒนธรรมท� เขมงวด ผบรหารควรมความเปนผนาเชงพหวฒนธรรมโดยเขาใจ

วฒนธรรมของคนตางชาตวาเปนอยางไรจงจะทาใหแบงงานไดด (n = 3)

ผบรหารสถานศกษาควรมการจดการใหเกดกจกรรมท�สอดคลองกบของแตละวฒนธรรม

ธรรมเนยม ประเพณ รวมถงปลกฝงใหครผสอนรจกการยอมรบความแตกตางระหวางเช� อชาต

ศาสนา และวฒนธรรม (n = 4)

ผบรหารสถานศกษาสวนใหญพบความแตกตางทางวฒนธรรมในสถานศกษาท�ไมมการ

เปดใจยอมรบวฒนธรรมอ�น จงทาใหบคลากรในสถานศกษาอยรวมกนเปนกลมตามวฒนธรรมของ

ตนเอง ผบรหารจงตองเปนสะพานเช�อมทางวฒนธรรมดวยการปฏบตตนใหเขากบทกวฒนธรรม

DPU

79

และสนบสนนวฒนธรรมตาง ๆ อยางเทาเทยม เพ�อทาใหบคลากรเหนการอยรวมกนทามกลางความ

หลากหลายทางวฒนธรรมและเกดความภาคภมใจในวฒนธรรมของตนไปพรอมกน (n = 1)

สรปปญหาดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรมคอ ปญหาในขณะน� มครบรรจ

ใหมมาก ทาใหเกดการสรางวฒนธรรมองคกรไดยาก ผบรหารสถานศกษาขาดความเขาใจใน

วฒนธรรมตางชาตท�ถกตองและเหมาะสม โดยเฉพาะบางวฒนธรรมท�เขมงวด

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารตองทาใหดเปนตวอยาง ประชมเชงปฏบตการและส�อสาร

ทาเคร� องมอกาหนดทศทางเพ�อใหปฏบต ตองยอมรบและใหเกยรตความคดเหนของทกคน

ตระหนกวาทกความคดมความสาคญในการพฒนาองคกร มการจดการใหเกดกจกรรมท�สอดคลอง

กบของแตละวฒนธรรม ธรรมเนยม ประเพณ รวมถงปลกฝงใหครผสอนรจกการยอมรบความ

แตกตางระหวางเช�อชาต ศาสนา และวฒนธรรม และสนบสนนวฒนธรรมตาง ๆ อยางเทาเทยม

2.2 ดานการมความสามารถในการส�อสาร

การตดตอส�อสารหรอทาสารสนเทศเพ�อการตดสนใจยงมนอยมาก การไดพบปะพดคยกน

ยงมนอย การส�อสารท�มประสทธภาพจะมสวนสาคญในการสงเสรมขอมลขององคกรชดเจน เขาใจ

ตรงตาม เชน นโยบาย แนวปฏบต ระเบยบ ขอตกลง ผบรหารจาเปนตองส�อสารใหไดประสทธภาพ

สงสดไมพดวนไปเวยนมา (n = 4)

นอกจากน� ภาษาองกฤษยงเปนภาษาท�สาคญในการตดตอส�อสารในประชาคม

อาเซยน จงตองเตรยมความพรอมทางดานภาษาองกฤษ โดยการอบรมและพฒนาตนเองดานการใช

ภาษาองกฤษในชวตประจาวนเนนท�การพดและการฟง ฝกสนทนากบเจาของภาษาเพ�อใหเกดความ

ม�นใจ (n = 7)

ผบรหารสถานศกษาควรสนบสนนใหมการส�อสารดวยภาษาเพ�อนบานอยางนอย 1 ภาษา

ภาษาเพ�อนบานนบเปนภาษาท�สาคญ การเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยนจงจาเปนตอง

เลอกฝกภาษาเพ�อนบานในอาเซยนอยางนอย 1 ภาษา มการแลกเปล�ยนเรยนรกบเจาของภาษาและ

ไปศกษาดงานในประเทศน�น ๆ เพ�อใหเกดความชานาญในการส�อสาร (n = 1)

สรปปญหาดานการมความสามารถในการส�อสารคอ ผบรหารส�อสารไดไมมประสทธภาพ

พดวนไปเวยนมา มทกษะการส�อสารดวยภาษาองกฤษหรอเพ�อนบานท�ต�า การตดตอส�อสารหรอทา

สารสนเทศเพ�อการตดสนใจยงมนอยมาก

แนวทางการพฒนาคอ ตองเตรยมความพรอมทางดานภาษาองกฤษ โดยการอบรมและ

พฒนาตนเองดานการใชภาษาองกฤษในชวตประจาวนเนนท�การพดและการฟง ฝกสนทนากบ

เจาของภาษาเพ�อใหเกดความม�นใจ

DPU

80

2.3 ดานความสมพนธในองคกร

ใหบคลากรไดเดนทางทศนศกษาดงานรวมกนโดยโรงเรยนเปนผสนบสนนคาใชจาย แต

เน�องจากมผบรรจใหมมากและโรงเรยนมขนาดใหญ ทาใหไมสามารถรจกกนไดหมด(n = 3)

เน�องจากมความหลากหลายของคนในองคกร ผนาตองเปนศนยรวมใจของคนในองคกร

สรางวฒนธรรมองคกรแบบครอบครว ความเปนพ�นอง การใหเกยรต (n = 1)

ควรมการจดกจกรรมท�สอดคลองกนระหวางครไทยและครตางชาต ใหไดมปฏสมพนธท�ด

ตอกน เชน กจกรรมนนทนาการ ดนตร และกฬา (n = 4)

การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม เช�อชาต ศาสนา การเตรยมความพรอมดาน

สงคมและวฒนธรรม ผบรหารสถานศกษาตองตระหนก ยอมรบและภมใจในการไดเกดมาเปน

มนษยโลกเดยวกนแมจะตางเช�อชาตตางภาษา นอกจากน�ยงตองศกษาเรยนรวฒนธรรมของประเทศ

น�นๆเพ�อมาประยกตในการอย (n = 1 )

การแลกเปล�ยนเรยนรตองวเคราะหความเหมอนและแตกตางของวฒนธรรมของแตละ

ประเทศ การไปศกษาดงานในประเทศเพ�อนบานในอาเซยน เพ�อแลกเปล�ยนเรยนรขนบธรรมเนยม

ประเพณ วฒนธรรมของแตละประเทศ (n = 3)

สรปปญหาดานความสมพนธในองคกรคอ มผบรรจใหมมาก โรงเรยนมขนาดใหญและม

ความหลากหลายของคนในองคกร ทาใหไมสามารถรจกกนไดท�งหมด

แนวทางการพฒนาคอ ผนาตองเปนศนยรวมใจของคนในองคกร สรางวฒนธรรมองคกร

แบบครอบครว ความเปนพ�นอง การใหเกยรต มการแลกเปล�ยนเรยนรตองวเคราะหความเหมอน

และแตกตางของวฒนธรรมของแตละประเทศ

2.4 ดานการสนบสนนทรพยากร

มการวางแผนแบงทรพยากรใหกบกจกรรมโครงการตางๆ แตการปฏบตตดตามโครงการ

น�นยงไมบรรลผลเทาท�ควร ผ บรหารตองบรหารทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารเพ�อไปส

เปาหมายขององคกร นอกจากน� ผบรหารยงแทบจะไมสนบสนนในเร� องของส�อการเรยน ไมคอย

สนใจพฒนาทรพยากรของโรงเรยนเทาท�ควร (n = 5)

ผบรหารสถานศกษาสวนใหญละเลยการจดกจกรรมท�สนบสนนความหลากหลายทาง

วฒนธรรม สนบสนนงบประมาณในการจดการเรยนรพหวฒนธรรมนอย จงควรรวมกนให

ความสาคญมากข�น เพ�อสงเสรมใหเกดกจกรรม และสามารถมทนในการดาเนนกจกรรมสรางเสรม

ความเปนพหวฒนธรรมน�ได (n = 2)

ผบรหารควรมการสนบสนนสงเสรมใหครไดมการพฒนาตนเองอยเสมอ ท�งดานความร

ความสามารถ ดานงบประมาณในการแสวงหาส�งอานวยความสะดวกตอการพฒนา (n = 2)

DPU

81

นอกจากน�การสนบสนนทรพยากรอ�น ๆ เชนแหลงเรยนรทางวฒนธรรมตาง ๆ กสามารถ

ขอความรวมมอจากชมชนหรอทองถ�นน�น ๆ ได เพ�อใหบคลากรในสถานศกษาเกดการเรยนรความ

เปนพหวฒนธรรมอยางแทจรง (n = 1)

สรปปญหาดานการสนบสนนทรพยากรคอ มการวางแผนแบงทรพยากรใหกบกจกรรม

โครงการตางๆ แตการปฏบตตดตามโครงการน�นยงไมบรรลผลเทาท�ควร ผบรหารสถานศกษาสวน

ใหญละเลยการจดกจกรรมท�สนบสนนความหลากหลายทางวฒนธรรม สนบสนนงบประมาณใน

การจดการเรยนรพหวฒนธรรมนอย

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารตองบรหารทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารเพ�อไปส

เปาหมายขององคกร สนบสนนทรพยากรอ�น ๆ เชนแหลงเรยนรทางวฒนธรรมตาง ๆ กสามารถขอ

ความรวมมอจากชมชนหรอทองถ�นน�น ๆ ได เพ�อใหบคลากรในสถานศกษาเกดการเรยนรความ

เปนพหวฒนธรรมอยางแทจรง

2.5 ดานการมคณธรรม

ผบรหารสวนใหญมความเช�อม�นในการกระทาของตน แตในบางคร� งกเปล�ยนไปไมเปนไป

ตามท�กลาวไว เพราะตองแกปญหาหรอทาตามเหตผลอ�นท�เขามาตามสถานการณน�นๆ (n = 7)

ผบรหารควรปฏบตตนเปนตวอยางในการมคณธรรม เพ�อใหผท�อยใตบงคบบญชา เกด

ความเคารพและทมเทใหกบการทางาน อกท�งตองเปนตวอยางท�ดในการอยรวมกนทามกลางความ

หลากหลายทางวฒนธรรม ท�งยงตองใหความยตธรรมแกทกฝายในสถานศกษา เพราะคณธรรมคอ

พ�นฐานของความดในทกวชาชพ ย�งเปนผบรหารคณธรรมจะทาใหประสบความสงบสขในองคกร

และผนาตองเปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรมท�งทางประพฤต คาพด ทศนคต (n = 5)

สรปปญหาดานการมคณธรรมคอ ผบรหารมความเช�อม�นในการกระทาของตน แตใน

บางคร� งกเปล�ยนไปไมเปนไปตามท�กลาวไว เพราะตองแกปญหาหรอทาตามเหตผลอ�นท�เขามาตาม

สถานการณน�นๆ

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารควรปฏบตตนเปนตวอยางในการมคณธรรม เพ�อใหผท�อย

ใตบงคบบญชา เกดความเคารพและทมเทใหกบการทางาน อกท�งตองเปนตวอยางท�ดในการอย

รวมกนทามกลางความหลากหลายทางวฒนธรรม ท� งยงตองใหความยตธรรมแกทกฝายใน

สถานศกษาและผนาตองเปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรมท�งทางประพฤต คาพด ทศนคต

DPU

82

สวนท� 3 บทสรปของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

1. ภาพรวมของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมในสถานศกษา

ผบรหารสถานศกษามการจดการศกษาอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบสภาพ

บรบทของสถานศกษา นาไปสการยอมรบความแตกตางของครผสอน มการใหความสาคญกบ

วฒนธรรมและคณคา ผน ามการเสวนาแลกเปล�ยนปญหาขององคกร ซ� งช� ใหเหนวาผ บรหาร

สถานศกษามภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม (n = 12)

สรปภาพรวมของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมในสถานศกษาคอ ผบรหารสถานศกษา

ควรปฏบตตนเปนตวอยางในการอยรวมกนทามกลางพหวฒนธรรมอยางเหมาะสม จดการสงเสรม

วฒนธรรมท�อยในสถานศกษาอยางหลากหลาย เพ�อใหทกคนไดเรยนรวฒนธรรมอ�นท�ไมใชของ

ตนเอง และเปดใจยอมรบวฒนธรรมอ�น ท� งยงภาคภมใจในวฒนธรรมของตน พรอมเผยแพร

วฒนธรรมท�ดใหกบบคคลอ�น เกดเปนสงคมการเรยนรขามวฒนธรรม

2. บทเรยนหรอแนวปฏบตของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

แนวปฏบตท� เก�ยวกบความพรอมในการอยรวมกนแบบพหวฒนธรรม ผ นาควรม

ความคดเชงกลยทธ (Strategic Thinking) มงเนนไปท�การทางานท�มระบบแบบแผนซ� งเปนมากกวา

กระบวนการการทางานในลกษณะท�ทาเปนกจวตรประจาวน (n = 1)

ผบรหารสรางใหเกดความแตกตางท� งภายในและภายนอกขององคกร แนวทางการ

แกไขปญหาควรมความเปนรปธรรมและมความเปนไปได มการกาหนดนโยบายท�ตอเน�องในการ

ดาเนนการจดการหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบพหวฒนธรรมของสถานศกษา เพ�อแสดงให

เหนวฒนธรรมท�แทจรง และเรยนรวธการปฏบตตนใหอยรวมกนทามกลางความเปนพพห

วฒนธรรมได (n = 11)

สรปบทเรยนหรอแนวปฏบตของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมคอ ผบรหารควรสรางให

เกดความแตกตางท� งภายในและภายนอกขององคกร แนวทางการแกไขปญหาควรมความเปน

รปธรรมและมความเปนไปได มการกาหนดนโยบายท�ตอเน�องในการดาเนนการจดการหลกสตร

สถานศกษาใหสอดคลองกบพหวฒนธรรมของสถานศกษา นอกจากน� ผบรหารควรมความคด

เชงกลยทธ (Strategic Thinking)

DPU

83

3. ขอเสนอแนะอ�น ๆ

ผบรหารตองสงเสรมใหบคลากรทกคนมทศนคตท�ดเก�ยวกบวฒนธรรมท�แตกตาง ท�งยง

ตองพฒนาตนเอง หาความรใหมๆอยเสมอควรมการจดสรรงบประมาณในการจดกจกรรมสงเสรม

พหวฒนธรรม ตองบรหารความเปล�ยนแปลง ความหลากหลายไดอยางนมนวล ประนประนอม

และใหคณคากบทกคน และตองมการเสวนาการแลกเปล�ยนความคดเก�ยวกบปญหาหรอทศทางของ

องคกร

ตอนท� 6 ผลการสรป แบบสอบถาม แบบสอมถามปลายเปด และแบบสมภาษณภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สามารถสรปไดดงน�

ตารางท� 4.18 ปญหาของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร แยกตามแบบสอมถาม แบบสอมถามปลายเปด และ

แบบสมภาษณ

ภาวะผนาเชง พหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา ลาดบ

ปญหาท�พบ

แบบสอบถาม แบบสมภาษณ

ปลายเปด

แบบสมภาษณ

1. การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

1. 6. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน

2. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ

9. ผบรหารสามารถจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรมได

2. 3. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาตท�มความแตกตางกน

6. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน

3. ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาตท�มความแตกตางกน

2. การมความสามารถในการส�อสาร

1. 10. ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร

10. ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร

10. ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส�อสาร

DPU

84

ตารางท� 4.18 (ตอ)

2. 14. ผบรหารมความสามารถในการอานอยางรอบคอบ

11. ผบรหารมความสามารถในการพดท�มประสทธภาพ

11. ผบรหารมความสามารถในการพดท�มประสทธภาพ

3. การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

1. 19. ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน

19. ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน

16. ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลท�มาจากวฒนธรรมท�แตกตางกนได

2. 20. ผบรหารสรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการทางานใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา

- -

4. การสนบสนนทรพยากร

1. 22. ผบรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษา

22. ผบรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษา

24. ผบรหารจดสรรงบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

2. 24. ผบรหารจดสรรงบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

24. ผบรหารจดสรรงบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

22. ผบรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลาย

5. การมคณธรรม 1. 29. ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

29. ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

29. ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

DPU

85

ตารางท� 4.18 (ตอ)

2. 25. ผบรหารมการสรางความตระหนกทางดานคณธรรมใหแกผใตบงคบบญชา

- 31. ผบรหารมคณธรรมและจรยธรรมในการบรหารงาน

จากตาราง 4.18 ปญหาของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร แยกตามแบบสอมถาม แบบสอมถาม

ปลายเปด และแบบสมภาษณ สามารถสรปไดวา 1) ดานการการยอมรบความหลากหลายทาง

วฒนธรรม พบวาขอท� มปญหาสงสดคอ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน และ

ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาตท�มความแตกตางกน 2) ดานการมความสามารถในการส�อสาร

พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นใน

การตดตอส�อสาร และ ผบรหารม

ความสามารถในการพดท�มประสทธภาพตามลาดบ 3) ดานการพฒนาความสมพนธ

ของคนในองคกร พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชา

เหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน 4) ดานการสนบสนนทรพยากร พบวาขอท�มปญหา

สงสดคอ ผบรหารจดสรรงบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน และ

ผบรหารจดใหมการทาหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษาตามลาดบ 5)

ดานการมคณธรรม พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายใน

องคกร

DPU

บทท� �

สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยคร� งน� มวตถประสงคเพ�อศกษาและเปรยบเทยบระดบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

ของผบรหารสถานศกษา และศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาในกรงเทพมหานคร

สถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร และการ

กาหนดขนาดตวอยางของ เครจซ�และมอรแกน (Krejcie and Morgan) และใชการสมอยางงาย (Simple

Random Sampling) ซ� งไดกลมตวอยาง รวมจานวนกลมตวอยางท�งหมด 106 โรง เคร�องมอท�ใชในการ

วจยเปนแบบสอบถามความคดเหนและแบบสมภาษณ สถตท�ใชในการวเคราะหขอมลประกอบดวยจานวน

คารอยละ คาเฉล�ย (x) สวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบท (t - test) การวเคราะหความแปรปรวน

(ANOVA) และการวเคราะห เน� อหา (Content analysis) มการเปรยบเทยบรายคโดยใชวธของเชฟเฟ

(Scheffe’sMethod)

5.1 สรปผลการวจย

5.1.1 ผลการวเคราะหขอมลบรบทของผใหขอมลในสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

กรงเทพมหานคร ผวจยพบวา ผใหขอมลสวนใหญเปนครผสอนสญชาตไทยสงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาเขต 2 มประสบการณการทางานต�งแต 10 ปข�นไป ทางานในสถานศกษาท�มขนาด 6 และ

ในสถานศกษาท�มหองเรยนพเศษ

�.�.� ผลการวเคราะหขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษา ท�ง 5 ดาน พบวาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉล�ยเทากบ

�.�� และเม�อพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานมอยในระดบมาก โดยดานท�มคาเฉล�ยของคะแนนสงท�สด คอ

ดานการมความสามารถในการส�อสาร มคาเฉล�ยเทากบ �.�� และรองลงมา คอดานการยอมรบความ

หลากหลายทางวฒนธรรม มคาเฉล�ยเทากบ �.�� สวนดานท�มคาเฉล�ยของคะแนนต�าท�สด คอ ดานการม

คณธรรมมคาเฉล�ยเทากบ �.�� เม�อแยกตามดานผลปรากฏดงน�

DPU

87

�) ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ขอท� มคาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารเขาใจ

วฒนธรรมทางศาสนาท�แตกตางกน มคาเฉล�ยเทากบ �.�� รองลงมาคอผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและ

ขอมลวฒนธรรมของชาตอ�นท�ถกตอง มคาเฉล�ยเทากบ �.�� และ ผบรหารหลกเล�ยงการประพฤตผดทาง

วฒนธรรม มคาเฉล�ยเทากบ �.�� ตามลาดบ และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�

แตกตางกน มคาเฉล�ยเทากบ �.��

�) ดานความสามารถในการส�อสาร ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารสามารถใชการส�อสารท�ม

ประสทธภาพสรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาใหสามารถทางานรวมกนได มคาเฉล�ยเทากบ �.��

รองลงมาคอผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ ม

คาเฉล�ยเทากบ �.�� และ ผบรหารมความสามารถในการเขยนท� มประสทธภาพ มคาเฉล�ยเทากบ �.��

ตามลาดบ และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นใน

การตดตอส�อสาร มคาเฉล�ยเทากบ �.��

�) ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารปลกฝง

วฒนธรรมท�หลากหลายแกผ ใตบงคบบญชา มคาเฉล�ยเทากบ �.�� รองลงมาคอผ บรหารกระตนให

ผใตบงคบบญชาเกดการเรยนรอยางสม�าเสมอ มคาเฉล�ยเทากบ �.�� และ ผบรหารสามารถสรางความสมพนธ

ท� ดกบคนในองคกรและภายนอกองคกร มคาเฉล�ยเทากบ �.�� ตามลาดบ และขอท� มคาเฉล�ยต�าสดคอ

ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน มคาเฉล�ยเทากบ

3.50

�) ดานการสนบสนนทรพยากร ขอท�มคาเฉล�ยสงสดคอ ผบรหารจดสรรวสดอปกรณสาหรบใช

ในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน มคาเฉล�ยเทากบ �.�� รองลงมาคอผบรหารจดสรรงบประมาณ

สาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน มคาเฉล�ยเทากบ �.�� และ ผบรหารจดใหมการทา

หลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษา มคาเฉล�ยเทากบ �.�� ตามลาดบ

�) ดานการมคณธรรม ขอท�มคาเฉล�ยสงสดผบรหารยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารภายใน

องคกร มคาเฉล�ยเทากบ �.�� รองลงมาคอผบรหารมความเสยสละและอทศตนใหกบองคกรดวยความเตมใจ

และไมยอทอ มคาเฉล�ยเทากบ �.�� และ ผบรหารมการเสรมสรางความสามคคใหเกดข�นภายในองคกร ม

คาเฉล�ยเทากบ �.�� ตามลาดบ และขอท�มคาเฉล�ยต�าสดคอ ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายใน

องคกร มคาเฉล�ยเทากบ �.��

ผลการวเคราะหแบบสอบถามปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของ

ผบรหารสถานศกษาสามารถสรปผลไดดงน�

ผบรหารสถานศกษามความเขาใจในวฒนธรรมวชาชพ วฒนธรรมความแตกตางทางเพศ และ

วฒนธรรมเก�ยวกบชวงอายต�า จงทาใหไมสามารถทาใหบคลากรในสถานศกษาทางานรวมกนทางกลางพห

วฒนธรรมได นอกจากน�ความแตกตางในวฒนธรรมทางเพศเปนอกประเดนหน�งท�ผบรหารสถานศกษายงไม

DPU

88

ทาความเขาใจและยอมรบไดเพยงพอ ท�งน� ในดานการส�อสาร พบวา ผบรหารสถานศกษามทกษะการส�อสาร

ภาษาองกฤษเปนพ�นฐานคอนขางนอย จงทาใหไมสามารถสรางความสมพนธกบครชาวตางชาต กลมสาระ

การเรยนรภาษาตางประทศไดดเทาท�ควร จงทาใหขาดความเหนยวแนนทางความสมพนธของท�งสองฝายจง

ตองใหผบรหารสถานศกษาเพ�มเตมความสามารถในการส�อสารภาษาองกฤษ และภาษาอ�น ๆ เพ�อเรยนร

วฒนธรรมและปรบตวเขากบผอยใตบงคบบญชาไดดย�งข� น ในดานการพฒนาความสมพนธของคนใน

องคกร ผบรหารสถานศกษาควรทาแผนผงองคกรใหชดเจนไมใหงานตกไปอยกบบคคลใดบคคลหน� ง ใน

ดานการสนบสนนทรพยากร ผบรหารสถานศกษาควรใหการสนบสนนท�งงบประมาณและโอกาส เพ�อให

บคลากรในสถานศกษาทกคนเกดการเรยนรและเผยแพรขามวฒนธรรมของตนเอง เพ�อใหสถานศกษาเปน

สงคมพหวฒนธรรมอยางแทจรง นอกจากน�การมคณธรรมของผบรหารสถานศกษาเปนอกประเดนหน�งท�

ผ บรหารสถานศกษาควรพฒนา เพ�อใหผ ท�อยใตบงคบบญชาไดเรยนรแบบอยางการวางตวทามกลาง

วฒนธรรมท�หลากหลาย

�.�.� ผลการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลเก� ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผ บรหาร

สถานศกษา จาแนกตามประสบการณการทางาน ขนาดของสถานศกษา การมหองเรยนพเศษ และเขตพ�นท�

การศกษา ผลปรากฏดงน�

�) ผลการเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

จาแนกตามประสบการณการทางานพบวา ผบรหารสถานศกษาท�มอายการทางานไมถง 10 ปและผบรหาร

สถานศกษาท�มอายการทางานต�งแต 10 ปข�นไปมภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�ไมแตกตางกนซ� งไมเปนไป

ตามสมมตฐาน

�) ผลการเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

จาแนกตามขนาดสถานศกษาพบวา ในภาพรวมมภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�

ระดบ �.�� เม�อพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการมความสามารถในการส�อสาร และดานการสนบสนน

ทรพยากรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .�� และดานการยอมรบความหลากหลายทาง

วฒนธรรม และดานการมความสามารถในการส�อสารแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .�� สวน

ดานอ�น ๆไมแตกตางกน

�) ผลการเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

จาแนกตามการมหองเรยนพเศษพบวา ในภาพรวม ผบรหารสถานศกษาท�มหองเรยนพเศษและผบรหาร

สถานศกษาท�ไมมหองเรยนพเศษในสถานศกษามภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไมเปนไป

ตามสมมตฐาน เม�อพจารณารายดาน พบวาในดานการมความสามารถในการส�อสาร มภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ .�� สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน

�) ผลการเปรยบเทยบขอมลเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

จาแนกตามเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาพบวา ในภาพรวม ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพ�นท�

DPU

89

การศกษามธยมศกษาเขต � และ เขต � มภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมไมแตกตางกนซ� งไมเปนไปตาม

สมมตฐาน เม�อพจารณารายดาน พบวาในดานการมความสามารถในการส�อสาร มภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ .��และ ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกรม

ภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมท�แตกตางกนอยางมนยสาคญท�ระดบ .�� สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน

�.�.� ผลการวเคราะหปญหาและแนวทางการพฒนาจากแบบสอบถามปลายเปด และแบบ

สมภาษณเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษา

กรงเทพมหานคร ผ ตอบแบบสอบถามและสมภาษณ คอ ผ บรหารสถานศกษาสงกดสานกงาน

เขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ผลการวเคราะหปญหาและแนวทางการพฒนาจากแบบสอบถามปลายเปดเก�ยวกบภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมท�ง � ดานสรปไดดงน�

�) ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ผบรหารสถานศกษาขาดความเขาใจใน

วฒนธรรมในวฒนธรรมทางวชาชพท�ถกตองและเหมาะสม และเลอกปฏบตตามส�งท�ตนเองเคยไดรบ

มากกวาพจารณาส�งท�เหมาะสม แนวทางการพฒนาคอผบรหารสถานศกษาควรปรบเปล�ยนวฒนธรรม

วชาชพท�ไมถกตอง ใหเหมาะสมกบปจจบน เพ�อใหทกฝายสามารถทางานรวมกนภายในสถานศกษาได

อยางมความสข

�) ดานการมความสามารถในการส�อสาร ผบรหารสถานศกษามทกษะพ�นฐานทางการ

ส�อสารภาษาองกฤษนอย จงทาใหขาดความม�นใจในการส�อสาร และมอคตในการเรยนรภาษาองกฤษไม

พรอมท�จะรบการเปล�ยนแปลงและพฒนาตนเอง แนวทางการพฒนาคอผบรหารสถานศกษาควรปรบ

ทศนคตท�ดเก�ยวกบการใชภาษาองกฤษในการส�อสาร ช� ใหผบรหารสถานศกษาไดเหนถงความสาคญ

ของภาษาองกฤษ และจดใหมการอบรม พฒนาทกษะทางภาษาองกฤษอยเสมอ

�) ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร ผบรหารสถานศกษาไมเหนความสาคญ

ของการทางานเปนทมทาใหผรวมงานไมเหนความสาคญของการรบผดชอบรวมกน แนวทางการพฒนา

คอผบรหารควรทาแผนผงองคกรใหชดเจนไมใหงานตกไปอยกบบคคลใดบคคลหน� ง

�) ดานการสนบสนนทรพยากร สถานศกษาขาดหลกสตรการสอนท�เนนวฒนธรรมท�

หลากหลายภายในสถานศกษา เพ�อใหทกคนสามารถเรยนรวฒนธรรมท�หลากหลายน�ได แนวทางการ

พฒนาคอผบรหารควรสอดแทรกหลกสตรทองถ�น หรอวฒนธรรมอ�น ๆ ท�นกเรยนควรเรยนรลงใน

หลกสตรสถานศกษาของตน

�) ดานการมคณธรรม ผบรหารขาดความยตธรรมในการบรหารงานภายในสถานศกษา จง

ทาใหเกดความไมพอใจของคนในสถานศกษา และขาดความสามคคภายในสถานศกษาแนวทางการ

พฒนาคอผบรหารจดกจกรรมเสรมสรางความสามคคภายในสถานศกษา และปฏบตตอทกคนภายใน

สถานศกษาอยางเทาเทยมกน ท�งใหความยตธรรรมกบทกคน

DPU

90

ผลการวเคราะหแบบสมภาษณเร�องภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานครจานวน �� คน สรปผลดงน�

การสรางภาวะผ นาเชงพหวฒนธรรมน� นผ นาตองใชหลกการบรหารทามกลางความ

หลากหลายท�งชวงวยท�แตกตางกนและความผกผนและแนวคดใหมท�แตกตางกนของคนแตกละชวงวย

ดงน�น ผนาตองบรหารความหลากหลาย และสรางความเปนเอกลกษณขององคกร โดยใหคนทกคนท�ม

สวนเก�ยวของมบทบาทในการกาหนดคานยมขององคกรเพ�อหาจดรวมรวมกนนาพาองคกรไปส

เปาหมายผบรหารตองสรางโรงเรยนท�มความหลากหลายทางเช�อชาต ศาสนา เมตตาธรรม โดยโรงเรยน

ตองเปดหลกสตรการเรยนการสอนภาษาตางประเทศ เชนภาษาองกฤษหรอภาษาจน โดยตองใหมคร

เจาของภาษามาสอน ดงน�นภาวะผนาของผบรหารสถานศกษาจงมความสาคญอยางมากเพ�อดาเนนการ

จดการศกษาใหมความสอดคลองและเช�อมโยงกบสภาพสงคมภายในและภายนอกของสถานศกษา

สวนปญหาและแนวทางในการพฒนาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมน�นแบงตามดานสรปผล

ไดดงน�

�) ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม ปญหาท�พบคอ ในขณะน� มครบรรจ

ใหมมาก ทาใหเกดการสรางวฒนธรรมองคกรไดยาก ผบรหารสถานศกษาขาดความเขาใจในวฒนธรรม

ในวฒนธรรมตางชาตท�ถกตองและเหมาะสม โดยเฉพาะบางวฒนธรรมท�เขมงวด

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารตองทาใหดเปนตวอยาง ประชมเชงปฏบตการและส�อสาร

ทาเคร�องมอกาหนดทศทางเพ�อใหปฏบต ตองยอมรบและใหเกยรตความคดเหนของทกคน ตระหนกวา

ทกความคดมความสาคญในการพฒนาองคกร มการจดการใหเกดกจกรรมท�สอดคลองกบของแตละ

วฒนธรรม ธรรมเนยม ประเพณ รวมถงปลกฝงใหครผสอนรจกการยอมรบความแตกตางระหวางเช�อ

ชาต ศาสนา และวฒนธรรม และสนบสนนวฒนธรรมตาง ๆ อยางเทาเทยม

�) ดานการมความสามารถในการส� อสาร ปญหาท�พบคอ ผ บรหารส� อสารไดไมม

ประสทธภาพ พดวนไปเวยนมา ขาดทกษะการส� อสารดวยภาษาองกฤษหรอเพ� อนบาน การ

ตดตอส�อสารหรอทาสารสนเทศเพ�อการตดสนใจยงมนอยมาก

แนวทางการพฒนาคอ ตองเตรยมความพรอมทางดานภาษาองกฤษ โดยการอบรมและ

พฒนาตนเองดานการใชภาษาองกฤษในชวตประจาวนเนนท�การพดและการฟง ฝกสนทนากบเจาของ

ภาษาเพ�อใหเกดความม�นใจ

�) ดานความสมพนธในองคกร ปญหาท�พบคอ มผบรรจใหมมาก โรงเรยนมขนาดใหญ

และมความหลากหลายของคนในองคกร ทาใหไมสามารถรจกกนไดท�งหมด

DPU

91

แนวทางการพฒนาคอ ผนาตองเปนศนยรวมใจของคนในองคกร สรางวฒนธรรมองคกร

แบบครอบครว ความเปนพ�นอง การใหเกยรต มการแลกเปล�ยนเรยนรตองวเคราะหความเหมอนและ

แตกตางของวฒนธรรมของแตละประเทศ

�) ดานการสนบสนนทรพยากร ปญหาท�พบคอ มการวางแผนแบงทรพยากรใหกบกจกรรม

โครงการตางๆ แตการปฏบตตดตามโครงการน�นยงไมบรรลผลเทาท�ควร ผบรหารสถานศกษาสวนใหญ

ละเลยการจดกจกรรมท�สนบสนนความหลากหลายทางวฒนธรรม ขาดงบประมาณในการจดการเรยนร

พหวฒนธรรม นอกจากน�ผบรหารยงแทบจะไมสนบสนนในเร�องของส�อการเรยน ไมคอยสนใจพฒนา

ทรพยากรของโรงเรยนเทาท�ควร

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารตองบรหารทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารเพ�อไปส

เปาหมายขององคกร สนบสนนทรพยากรอ�น ๆ เชนแหลงเรยนรทางวฒนธรรมตาง ๆ กสามารถขอ

ความรวมมอจากชมชนหรอทองถ�นน�น ๆ ได เพ�อใหบคลากรในสถานศกษาเกดการเรยนรความเปนพห

วฒนธรรมอยางแทจรง

�) ดานการมคณธรรม ปญหาท�พบคอ ผบรหารตองบรหารทรพยากรใหเพยงพอตอการ

บรหารเพ�อไปสเปาหมายขององคกร ควรรวมกนใหความสาคญมากข�น เพ�อสงเสรมใหเกดกจกรรม

สรปปญหาดานการมคณธรรมคอ ผบรหารมความเช�อม�นในการกระทาของตน แตใน

บางคร� งกเปล�ยนไปไมเปนไปตามท�กลาวไว เพราะตองแกปญหาหรอทาตามเหตผลอ�นท� เขามาตาม

สถานการณน�นๆ

แนวทางการพฒนาคอ ผบรหารควรปฏบตตนเปนตวอยางในการมคณธรรม เพ�อใหผท�อย

ใตบงคบบญชา เกดความเคารพและทมเทใหกบการทางาน อกท�งตองเปนตวอยางท�ดในการอยรวมกน

ทามกลางความหลากหลายทางวฒนธรรม ท�งยงตองใหความยตธรรมแกทกฝายในสถานศกษาและผนา

ตองเปนแบบอยางในการเปนผมคณธรรมท�งทางประพฤต คาพด ทศนคต

ในสวนของบทสรปของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาน�น ผลสรป

ไดดงน�

�) สรปภาพรวมของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมในสถานศกษาคอ สรปภาพรวมของภาวะ

ผนาเชงพหวฒนธรรมในสถานศกษาคอ ผบรหารสถานศกษาควรปฏบตตนเปนตวอยางในการอย

รวมกนทามกลางพหวฒนธรรมอยางเหมาะสม จดการสงเสรมวฒนธรรมท�อยในสถานศกษาอยาง

หลากหลาย เพ�อใหทกคนไดเรยนรวฒนธรรมอ�นท�ไมใชของตนเอง และเปดใจยอมรบวฒนธรรมอ�น

ท�งยงภาคภมใจในวฒนธรรมของตน พรอมเผยแพรวฒนธรรมท�ดใหกบบคคลอ�น เกดเปนสงคมการ

เรยนรขามวฒนธรรม

�) สรปบทเรยนหรอแนวปฏบตของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมคอ สรปบทเรยนหรอ

แนวปฏบตของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมคอ ผบรหารควรสรางใหเกดความแตกตางท�งภายในและ

DPU

92

ภายนอกขององคกร แนวทางการแกไขปญหาควรมความเปนรปธรรมและมความเปนไปได มการ

กาหนดนโยบายท�ตอเน�องในการดาเนนการจดการหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบพหวฒนธรรม

ของสถานศกษา นอกจากน�ผบรหารควรมความคดเชงกลยทธ (Strategic Thinking)

�) สรปขอเสนอแนะอ�นๆคอ ผบรหารตองสงเสรมใหบคลากรทกคนมทศนคตท�ด

เก�ยวกบวฒนธรรมท�แตกตาง ท� งยงตองพฒนาตนเอง หาความรใหมๆอยเสมอควรมการจดสรร

งบประมาณในการจดกจกรรมสงเสรมพหวฒนธรรม ตองบรหารความเปล�ยนแปลง ความหลากหลาย

ไดอยางนมนวล ประนประนอม และใหคณคากบทกคน และตองมการเสวนาการแลกเปล�ยนความคด

เก�ยวกบปญหาหรอทศทางขององคกร

5.1.5 ปญหาของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพ�นท�

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร แยกตามแบบสอมถาม แบบสอมถามปลายเปด และแบบ

สมภาษณ สามารถสรปไดวา 1) ดานการการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม พบวาขอท�มปญหา

สงสดคอ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศท�แตกตางกน และ ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเช�อชาตท�ม

ความแตกตางกน 2) ดานการมความสามารถในการส�อสาร พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารม

ความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอภาษาทองถ�นในการตดตอส� อสาร และ ผ บรหารม

ความสามารถในการพดท�มประสทธภาพตามลาดบ 3) ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความสาคญของการ

รบผดชอบรวมกน 4) ดานการสนบสนนทรพยากร พบวาขอท�มปญหาสงสดคอ ผบรหารจดสรร

งบประมาณสาหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน และผบรหารจดใหมการทาหลกสตร

การสอนท�เนนวฒนธรรมท�หลากหลายในสถานศกษาตามลาดบ 5) ดานการมคณธรรม พบวาขอท�ม

ปญหาสงสดคอ ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

�.� อภปรายผลการวจย

�.�.� การอภปรายผลการศกษาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขต

พ�นท�การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

จากการศกษาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา พบวาในภาพรวมมคาเฉล�ยอย

ในระดบมาก โดยภาวะผนาดานการมความสามารถในการส�อสารน�นมคาเฉล�ยสงท�สด แสดงใหเหนวา

ผบรหารเหนความสาคญของการส�อสาร เพราะการส�อสารเปนเหมอน สะพานในการเช�อมวฒนธรรมท�

หลากหลายเขาไวดวยกนเกดเปนสงคมพหวฒนธรรม การบรหารองคกรของผบรหาร ยอมตองเผชญความ

รนแรง และความรวดเรวท�งกระแสของการแขงขน และความเปล�ยนแปลงตาง ๆ ดงน�น จงตองอาศยศกยภาพ

ของตนเอง และของทมงานรวมกน รวมถงความมระบบท�ตองดาเนนไป ใหเกดส� งท� ถกตองตลอดเวลา

ความสาเรจจงจะเกดข�นได โดยระบบท�ถกตองของแตละองคกรน�น กจะอยบนพ�นฐานของวสยทศน (vision)

DPU

93

คอ ตองการจะเปนอะไร และต�งอยบนพ�นฐานของคานยม (value) คอ จะไปใหถงจดน�นโดยยดอะไรเปนหลก

ซ�งถอวาองคประกอบท�ง � น� เปนส�งสาคญในการกาหนดทศทางหรอเปาหมายขององคกร การมเปาหมายของ

องคกรท�ชดเจนต� งแตแรก จะสามารถประเมนผลไดวา ผลในการดาเนนงานน� นบรรลประสทธผล

(effectiveness) หรอไม ซ� งเปนกรอบความคดใหมในการประเมนผลท�ผบรหารตองคานงถงมากกวาท�จะมงแต

ประสทธภาพ (efficiency) เปนหลกอยางเดยว ซ�งหมายถง ความสามารถในการสรางผลผลตโดยใชทรพยากร

นอยท�สด ใชเวลานอยท�สด ซ� งจะเปนการเปรยบเทยบส�งท�ได (output) กบปจจยนาเขา (input) เปนหลก แต

สวนคาวาประสทธผลน�นจะมองเนนไปท�วาส� งท�ทาน�นเปนไปตามเปาหมายหรอไม (ประพนธ ผาสขยด,

2541, น. ��-��) นอกจากน� การปฏบตจรงกบความคาดหวงในอดมคตเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม

พบวา มตท�มความแตกตางมากท�สด คอ ทกษะการส�อสาร รองลงมา คอ เจตคตและคานยม และความร (บญ

นดดา ชยนาม, 2009)

เพ�อใหบรรลประสทธผล ขององคกรแลว ผบรหารยงตองใหความสนใจตอบคลากรในองคกร

ดวย ภาวะผนาน�นถอวาเปนส�งจาเปนอยางย�งสาหรบผนาในการท�จะนาพา องคกรใหประสบความสาเรจได

ผบรหารตองเปนผนาในการบรหารจดการ ซ� งส�งเหลาน� ถอเปนหนาท�ของผนาท�จะตองใหความม�นใจ เพ�อ

การยอมรบ ของคนในองคกร อนจะนาไปสความไมไววางใจระหวางกน ผนาจะตองมงเนนเร�องของการส�อ

ความ ใหมความชดเจน และมประสทธภาพมากย�งข�น แมกระท�งการฟง การส�อความท�ดน�นถอวาเปน

รากฐานท�สาคญย�งในการสรางพนธะสญญา (commitment) และทาใหเกดความรวมมอรวมใจกน

(cooperation) และสรางแรงบนดาลใจในท�สด” (ประพนธ ผาสขยด, 2541, น. ��)

สาหรบการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม อยในระดบมากรองลงมาน�น จากขอคนพบน�

แสดงใหเหนวาผบรหารสถานศกษามการยอมรบความหลากหลายทางสงคมและวฒนธรรม เช�อชาต ศาสนา

ของคนในสถานศกษา เน�องจากสภาพสงคมไทยในปจจบนและอนาคตตองเผชญกบกระแสโลกท�ไร

พรมแดน กระแสประชาธปไตยท�มมากข� น กระแสขอมลขาวสาร และกระแสวฒนธรรม ผนาจงตองหา

รปแบบผสมผสานท�เหมาะสม ระหวางกระแสโลกกบกระแสวฒนธรรมทองถ�น (Localization) และตอง

เช�อมโยงเทคโนโลยใหม ๆ ใหเขากบวฒนธรรมการทางานขององคกรใหได (ศกด� ไทย สรกจบวร, ����)

ดงน�น ผบรหารสถานศกษายคการเปล�ยนแปลงดงกลาวควรท�จะเขาใจวฒนธรรม คานยม และขอสมมตฐาน

ของวฒนธรรมตน และจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรมได (ธระ รญเจรญ, 2550, น. ��) นอกจากน�

กระทรวงศกษาธการไดกาหนดแนวทางในการขบเคล�อนการดาเนนงานเพ�อเตรยมความพรอมการกาวส

การเปนประชาคมอาเซยน ภายในป พ.ศ.���� อนจะนาไปสการขจดการไมรหนงสอในภมภาค สงเสรม

ใหมการจดการศกษาภาคบงคบ จดการศกษาใหแกประชาชนทกเพศอยางเทาเทยมโดยปราศจากความ

เหล�อมล�าทางสงคมเช�อชาต ภมประเทศ และความบกพรองทางรางกาย การศกษาจะไมถกปดก�นอย

เฉพาะกลมในวงแคบอกตอไป แตจะเกดการจดการศกษาท�กวางไกล ในเชงการศกษา แบบขาม

วฒนธรรม (Cross Culture) เพ�อการแลกเปล�ยนเรยนรรวมกน มการเตรยมความพรอมเพ�อเปดเสร

DPU

94

การศกษาในอาเซยน นโยบายเหลาน� จงสงผลใหผบรหารสถานศกษาจาเปนจะตองปรบตวและมทกษะ

ในการเปนผนาพหวฒนธรรม หากเปนเพยงผ นาวฒนธรรมเด�ยว (Monocultural Leader) เชนเดมท�

ปกครองผตามท�มวฒนธรรมเดยวกบตน ถอไดวาไมมคณสมบตเพยงพอท�จะเปนผนาพหวฒนธรรม

(Connerley และ Pedersen, 2005, p. 179)

ในขณะเดยวกนผลการวจยภาวะผนาเชงพหวฒนธรรม พบวาดานการมคณธรรม มคาเฉล�ยความ

พรอมต�าท�สด แตยงอยในคาเฉล�ยระดบมาก แตยงอยในคาเฉล�ยระดบมากท�งน�อาจเปนเพราะผบรหารยงไม

สามารถแสดงความเทาเทยมของหนาท�ภายในสถานศกษาไดดเทาท�ควร เพราะงานในสถานศกษาแตละ

ประเภทมลกษณะและความหนกเบาแตกตางกน จงทาใหบคลากรเหนวาผบรหารขาดความยตธรรม ซ� ง

ผบรหารควรแสดงความเขาใจใหชดเจน เพ�อใหทกคนมงทาเพ�อสวนรวม ใหพฒนาองคกรมากกวาการ

ปฏบตงานเพ�อใหตวเองไดรบความสบายเทาน�น ดงเชนกรณศกษาของ Yeung, Lee และ Yue (2006) ท�

ไดขอสรปวาภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมแบบย�งยนน�นเร�มตนท�การมเปาหมายและคณธรรม ใหความ

เปนอสระสวนบคคลและสนบสนนใหสมาชกทกคนสามารถแสดงออกถงแนวคดและความเช�อสวน

บคคล นอกจากน�ยงพบวาการพฒนาเปาหมายแบบรวมมอ การมความรบผดชอบรวมกนจะชวยสรางให

เกดความไววางใจตอกน ผบรหารท�ใหอสระและใหความเคารพแกคร มการแลกเปล�ยนวสยทศน

ระหวางกนในการท�จะดแลใสใจและสนบสนนการเรยนรของนกเรยน ครผสอนมงเนนอยท�การพฒนา

เน�อหาท�เช�อมโยง และเก�ยวของกบประสบการณการเรยนรของผเรยน จะทาใหเกดการสรางบรรยากาศ

การเรยนรแบบย�งยน (Sustainable Learning)

ท� งน� เม�อวเคราะหภาพรวมความสมพนธของภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษาพบวา การท�ผบรหารน�นมภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมดานการมคณธรรมต�าสงผลใหเกด

ปญหาในดานตางๆเชน ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรมท�ผ บรหารมความเขาใจ

วฒนธรรมทางเพศในอนดบท�ต�าสด เน�องจากวาในสถานศกษาปจจบนน�นมการลวงละเมศทางเพศ

เกดข�นมากมายตามสถตของ ก.ค.ศ. ในป 2555 สงถง 124 ราย (ผจดการออนไลน, 2557) นอกจากเร�อง

ของการลวงละเมศทางเพศแลวยงมเร�องของความไมเขาใจในเพศท�สามหรอเพศทางเลอกของบคลากร

ทางการศกษาและนกเรยน ซ� งสงผลใหสวนเบ�ยงเบนมาตรฐานของขอน� สงถง 1.03 ดงท� เปรมสร ศกด�

สง (2550, น. 86) ไดกลาวถงวฒนธรรมทางเพศไววา ระบบการศกษาของสยามประเทศในอดตน�นมแต

ในวดและในวงและถกผกขาดโดยผชาย การศกษาของเจานายฝายหญงกเปนไปแตเฉพาะเร�องของความ

เปนกลสตร จนถงการเปล�ยนแปลงคร� งใหญในสมยรชกาลท� � การเกดอาชพครผหญงน�นเปนผลพวง

จากการขยายตวทางการศกษาฝายสตร ท�เปนกระบวนการเช�อมโยงมาจากการปฏรปประเทศใหทนสมย

ตามแบบตะวนตก จงไมแปลกท�เม�อเพศท�สามเขามาเปนบคลากรทางการศกษาแลวน�นจะเกดความ

เขาใจข� นในสถานศกษา สวนในดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร การท�ผบรหารม

คณธรรมท�ต�าสงผลใหไมสามารถสรางความตระหนกถงความสาคญของการรบผดชอบรวมกนไดดงท�

DPU

95

สเทพ พงศศรวฒน (2545, น. ��-��) ไดเสนอบบทบาทของครใหญในการสรางจรยธรรมของโรงเรยน

ไววา ผบรหารควรปลกเราและสงเสรมใหผตามเหนวา การทางานท�ยดหลกผลประโยชนสวนรวมมา

กอนประโยชนสวนตนน�น เปนส� งดงามท�ควรยดถอรวมกนและสงเสรมใหผตามยดหลกของความ

รวมมอ (cooperation) มากกวาการแขงขนกน (competitiveness) และยดหลกสามคคธรรม (harmony)

�.�.� การอภปรายผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกด

เขตพ�นท�การศกษากรงเทพมหานคร

จากผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดเขตพ�นท�

การศกษากรงเทพมหานคร จาแนกตามประสบการณการทางาน ขนาดสถานศกษา การมหองเรยนพเศษ และ

การแบงเขตพ�นท�การศกษา ในภาพรวมแตกตางกนเฉพาะขนาดสถานศกษาอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ

.05 และเม�อพจารณารายดาน พบวา ดานการมความสามารถในการส�อสาร และดานการสนบสนน

ทรพยากรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .01 และดานการยอมรบความหลากหลายทาง

วฒนธรรม และดานการมความสามารถในการส�อสารแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05

สวนดานอ�น ๆ ไมแตกตางกน จากขอคนพบน�แสดงใหเหนวา จานวนของคนในสงคม หรอสถานศกษามผล

ในการเกดความเปนพหวฒนธรรม เพราะสถานศกษาน�นจะมสงคมท�เลกใหญตามจานวนของบคลากรใน

สถานศกษา ดงในงานวจยของ Tipparat และคณะ (2000) ท�ทาการศกษาความหลากหลายเก� ยวกบ

วฒ น ธรรม สาห รบ ป ระเท ศ ไท ย (Multicultural Education for Thailand) ซ� งงาน วจย ดงก ล าวม

วตถประสงคเพ�อศกษาปจจยท�ชวยสงเสรมและ/หรอขดขวางความปรองดองและความสามคคของ

ประชาชนท�อาศยอยในสามจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทย กลมตวอยางประกอบดวย

ประชาชน 900 คน และนกเรยน 540 คน จากจงหวดปตตาน ยะลา และนราธวาส เคร� องมอท�ใชเปน

แบบสอบถาม และแบบวดความรสกตอตนเอง ซ�งผลการวจยสรปไดวาประชาชนและนกเรยนมความ

กลวในระดบต�าในการอาศยอยในพ�นท�ดงกลาว ความสามคคและความไววางใจของประชาชน และ

นกเรยนโดยรวมอยในระดบปานกลาง เจตคตของประชาชนท�มตอขาราชการและครอยในลกษณะท�ไม

แนใจ นกเรยนมความไววางใจ ครตางศาสนานอยกวาครท�นบถอศาสนาเดยวกน แตมความเหนวาคร

ปฏบตตอนกเรยนทกคนเทาเทยมกน ความเหนของนกเรยนในประเดนท�โรงเรยนยอมรบความแตกตาง

ทางความเช�อ ประเพณ และวฒนธรรม แตกตางจากประชาชน ประชาชนและนกเรยนเหนวาผนาชมชน

ผนาศาสนา และครยอมรบความแตกตางทางความเช�อในทางศาสนา ความกลว ความสามคค และความ

ไววางใจของประชาชน และนกเรยนมความแตกกนตามตวแปรสวนใหญท�นามาศกษา นอกจากน�

งานวจยดงกลาวยงช� ใหเหนวา ผลการเปรยบเทยบความรสกท�มตอตนเองของนกเรยนแสดงใหเหนวา

ความรสกท�มตอตนเองของนกเรยนท�มเพศ ศาสนา ระดบการศกษา และประเภทของโรงเรยนท�แตกตาง

กนมความแตกตางกนอยางมนยสาคญ งานวจยดงกลาวใหขอคดท�สาคญเก�ยวกบภาวการณทางดานการ

จดพหวฒนธรรมศกษาซ� งบงช� ใหเหนวา มความละเอยดออนในแงของบรบท ทางวฒนธรรม และเช�อ

DPU

96

ชาต ศาสนา ถงแมวางานวจยดงกลาวไมไดศกษาถงภาวะผนาของสถานศกษาในสวนของการจดพห

วฒนธรรมศกษา แตผลของการศกษาดงกลาวบงช� ใหเหนถงความทาทายของผนาในการสรางใหเกด

ความปรองดองและตระหนกในหนาท�ในการจดการเรยนการสอนท�สอดคลองกบอตลกษณ ประเพณ

และวถชวตของผคนโดยเฉพาะบทบาทของผนาในการสรางใหเกดความสมพนธท�ดระหวางโรงเรยน

และชมชน

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ในดานประสบการณ

การทางานในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน ซ� งไมสอดคลองกบ

ผลการวจยของ Chamberlain (����) ท�ไดศกษาคณลกษณะของผบรหารในสถานศกษามธยมท�มผเรยน

เปนชาวยโรปและชาวอเมรกน เพ�อประเมนความสมพนธระหวางคณลกษณะเฉพาะตวของผบรหาร

โรงเรยน เชน การอบรมดานวชาการและวชาชพ อาย ประสบการณ เพศ ภาวะผนา และการเปล�ยนท�

ทางาน กบหลกสตรพหวฒนธรรมท�ใชสอนในสถานศกษา Chamberlain ไดขอสรปจากการศกษาคร� งน�

วา ท�ผนาจะตองมความช�าชองอยางมากเพ�อประเมนหลกสตรในสถานศกษา และจะตองใหความใสใจ

กบหลกสตรเชงพหวฒนธรรมมากข�น และยงคนพบวาไมมการจดโปรแกรมการศกษาท�สนองความ

ตองการของผเรยนเพ�อเตรยมพรอมสาหรบสงคมพหวฒนธรรม

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ในดานการมหองเรยน

พเศษในภาพรวมไมแตกตางกน ซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน เม�อพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการม

ความสามารถในการส�อสารน�นแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .�� ท�งน�อาจเปนเพราะผบรหาร

จาเปนตองตดตอส�อสารกบครชาวตางชาต ซ� งผบรหารตองมความสามารถในการส�อสารเปาหมายใหเปนท�

เขาใจในทกดาน ไมวาจะเปนคาพด การกระทา และสญลกษณ มงเนนเร�องของการส�อความ ใหมความชดเจน

และมประสทธภาพมากย�งข�น แมกระท�งการฟง ดงน�นเน�องจากผบรหารมความสามารถในการส�อสารเพยง

ดานเดยว ทาใหการมหองเรยนโปรแกรมพเศษจงไมสามารถบอกความแตกตางของการมภาวะผนาเชงพห

วฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาได (Kinicki และ Williams, ���� อางถงใน บตร จารโรจนและคณะ, 2550,

น. ��)

ผลการเปรยบเทยบภาวะผนาเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา กบเขตพ�นท�การศกษา

มธยมศกษาในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ซ� งไมเปนไปตามสมมตฐาน ท�งน�อาจเปนเพราะเขต

พ�นท�การศกษาถงแมบคลากรในแตละสถานศกษาจะมความแตกตางกน แตหลกสตรการเรยนรของเขต

พ�นท�การศกษาท�งสองยงคงใชหลกสตรเดยวกน การเรยนรจงเปนมาตรฐาน ท�งเม�อพจารณาวสยทศน

พนธกจ เปาประสงคของท�งสองเขตพ�นท�การศกษาแลว พบวา มลกษณะและแนวทางไปในทางเดยวกน

จงเปนส� งท�ช� วดไดวา การสรางสงคมพหวฒนธรรมภายในสถานศกษาจะมแนวทาง หรอขอจากดใน

ลกษณะคลาย ๆ กน

DPU

97

กลาวไดวา ดานภาวะผนาพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาท�จาเปนตองพฒนาคอ

ดานการมความสามารถในการส�อสาร โดนมแนวทางการแกพฒนาคอ ผบรหารสถานศกษาควรม

ทศนคตท� ด เก�ยวกบการใชภาษาองกฤษในการส�อสาร โดยช� ใหผ บรหารสถานศกษาไดเหนถง

ความสาคญของภาษาองกฤษ และจดใหมการอบรม พฒนาทกษะทางภาษาองกฤษอยเสมอ และดานท�

จาเปนตองปรบปรงคอ ดานการมคณธรรม โดยมแนวทางในการปรบปรงคอ ผบรหารจดกจกรรม

เสรมสรางความสามคคภายในสถานศกษา และปฏบตตอทกคนภายในสถานศกษาอยางเทาเทยมกน ท�ง

ใหความยตธรรรมกบทกคน

5.3 ขอเสนอแนะ

เพ�อใหผลการวจยในคร� งน� มประโยชนมากย�งข�นจงควรมการนาผลการวจย และมการศกษา

เพ�มเตมดงขอเสนอแนะตอไปน�

5.3.� ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

1) กระทรวงศกษาธการควรมนโยบายในการกาหนดหลกเกณฑการพฒนาผบรหารสถานศกษาวา

ดวยเร�องของความสามารถทางการส�อสาร

2) กระทรวงศกษาธการควรรวมมอกบครสภากาหนดหลกเกณฑและคณสมบตของผท�จะเปน

ผบรหารเก�ยวกบความเขาใจในพหวฒนธรรมโดยเฉพาะเร�องของคณธรรมและวฒนธรรมทางเพศ

3) สานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐานควรนานโยบายเพ�อขยายผลไปยงเขตพ�นท�

การศกษาเพ�อใหผบรหารมคณสมบตตามท�ครสภามอบหมาย

�.�.� ขอเสนอแนะเชงปฏบต

1) สานกงานเขตพ�นท�การศกษาควรมการจดกจกรรมสงเสรมพฒนาผบรหารและบคลากรทางการ

ศกษาในดานทกษะการส�อสารอยางตอเน�อง

2) สานกงานเขตพ�นท�การศกษาควรมการจดกจกรรมเพ�อปลกฝงทศนคตดานการมคณธรรม

ใหกบผบรหารสถานศกษาและบคลากรทางการศกษา

3) สถานศกษาควรปรบเปล�ยนวฒนธรรมวชาชพท�ไมถกตอง ใหเหมาะสมกบปจจบน เพ�อใหทก

ฝายสามารถทางานรวมกนภายในสถานศกษาไดอยางมความสข

4) สถานศกษาควรจดกจกรรมสานสมพนธระหวางบคลากรในสถานศกษาท�มความแตกตางทาง

วฒนธรรม

�.�.� ขอเสนอแนะสาหรบการวจยคร�งตอไป

1) ควรมการวจยเก�ยวกบแนวทางการพฒนาความสามารถในการจดการกบความหลากหลาย

ทางดานพหวฒนธรรม

DPU

98

2) ควรศกษาในเชงลกเนนการวจยเชงคณภาพในเร�องปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาเชง

พหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษาในดานของคณธรรมและวฒนธรรมทางเพศ

3) ควรมการนาประเดนท�ศกษาเก�ยวกบภาวะผนาเชงพหปญญาของผบรหารการศกษา ไปใช

ประโยชนสาหรบศกษางานวจยเก�ยวกบการพฒนาความพรอมดานอ�น ๆตอไป DPU

บรรณานกรม

DPU

100

บรรณานกรม

ภาษาไทย

กฤษฏา คงสมพงษ. (2552). บรหารการตลาดในพหวฒ นธรรม : Multicultural Marketing

Management. กรงเทพฯ : มเดย แอสโซซเอตเตด.

จรญ จวนาน. (2538). “การศกษาสาหรบสงคมหลายวฒนธรรม”. วารสารรสะมแล. 16, 22-26.

ชวลต เกดทพย. (2550). รปแบบการพฒนาภาวะผนาทางเทคโนโลยการศกษาสาหรบผบรหาร

โรงเรยน สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐานในภาคใต. (วทยานพนธ

ปรญญาศกษาศาสตรดษฏบณฑต). สงขลา : มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ชพนจ เกษมณ. (2547). ความหลากหลายทางวฒนธรรมในสงคมพหลกษณ. รายงานการวจย

วฒนธรรมของสานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. สวนวจยและพฒนาสถาบน

วฒนธรรมศกษา.

ธงชย สนตวงษ. (2546). การบรหารสศตวรรษท� 21. กรงเทพฯ : ประชมชาง.

ธระ รญเจรญ. (2550). ความเปนมออาชพในการจดการและการบรหารการศกษา ยคปฏรป

การศกษา. พมพคร� งท� 2. กรงเทพฯ : แอล.ท.เพรส.

นคม แกวสา. (2548). การบรหารสถานศกษาสความเปนเลศของโรงเรยนบานเพชรละคร สงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษาเพชรบรณเขต3. (วทยานพนธมหาบณฑต). เพชรบรณ :

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ.

นตย สมมาพนธ. (2546). ภาวะผนาพลงขบเคล�อนองคกรสความเปนเลศ. กรงเทพฯ : อนโนกราฟฟกส.

บรรจง ฟา รงสาง, เอกรนทร ส งขทอง, ไขมก อทยาวล , และ ไฟซอล หะยอาวง. (2551).

การปฏรปการศกษาจงหวดชายแดนภาคใต. รายงานวจยไดรบทนสนบสนนจาก

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ประจาปงบประมาณ 2551.

บญญต ยงงวน และชยวฒน ผดงพงษ. (2550). “การใชกจกรรมศลปะเพ�อสงเสรมการยอมรบความ

ห ล า ก ห ล า ย วฒ น ธ ร ร ม ใ น ส ง ค ม พ ห วฒ น ธ ร ร ม ” . ว าร ส า ร ศ ก ษ าศ าส ต ร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร ปตตาน. 18(1), 1-14.

บตร จารโรจนและคณะ. (2550). หลกการจดการ แปลจาก Management a Practical Introduction.

กรงเทพฯ : แมคกรอ-ฮลล.

บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบ�องตน. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

ประพนธ ผาสกยด. (2541). ทางเลอก...ทางรอด. กรงเทพฯ : เออาร บสสเนส เพรส.

DPU

101

เปรมสร ศกด� สง. (2550). อาชพครผหญง : ความไมเสมอภาคทางเพศในวชาชพ พ.ศ. ����-����.

วารสารประวตศาสตร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพ�มเตม(ฉบบท� 2 ) พ.ศ. 2545, น.33-38.

พชสร ชมพคา. (2552). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ : สานกพมพแมคกรอ-ฮล.

ไพบลย วฒนศรธรรม. (2547). ภาวะผนาของไทยในอนาคต ใน ประยงค คงเมอง, ผนา (พมพคร�งท� 7).

กรงเทพฯ : สานกพมพมตชน.

ภารด อนนตนาว. (2551). หลกการ แนวคด ทฤษฎ ทางการบรหารการศกษา. ชนบร : มนตร

มธรส กลจนต. (2550). พฒนาทกษะผนาแบบมออาชพ แปลจาก Develop Your Leadership Skill.

กรงเทพฯ : เนช�นบคส.

มนตทพย ทรงกตพศาล. (2552). ปจจยท�สงผลตอประสทธผลการบรหารสถานศกษาข�นพ�นฐาน

ระดบมธยมศกษาในเขตพ�นท�ภาคใตของประเทศไทย. (วทยานพนธดษฎบณฑต).

กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามคาแหง.

ยกตนนท หวานฉ�า. (2555). การบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยน ในอาเภอคลอง

หลวงสงกดสานกงานเขตพ�นท�การศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต1. (วทยานพนธ

มหาบณฑต). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

แรงงาน, กระทรวง. (2553). โครงการจดจางท�ปรกษาเพ�อศกษาวเคราะหแนวทางการพฒนา

กาลงคนท�สอดคลองกบการลงทนตามแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 และการปรบแก

กลไกการบรหารงาน. กรงเทพฯ : กรามพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน.

วฒชย วระวฒน. (2549). การดาเนนงานโรงเรยนวถพทธของสถานศกษาข�นพ�นฐานสงกด

สานกงานเขตพ�นท�การศกษาข�นพ�นฐาน ในจงหวดชลบร. (วทยานพนธมหาบณฑต).

ฉะเชงเทรา : มหาวทยาลยราชภฎราชนครนทร.

ศกด� ไทย สรกจบวร. (2549). การแสวงหาและแนวทางการพฒนาภาวะผนาของผบรหารมออาชพ

: กรณผบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ :สวรยาสาสน.

ศรพงษ เสาภายน. (2551). หลกการบรหารการศกษา : ทฤษฎและแนวปฏบต. กรงเทพฯ :

บรษทบค พอยท จากด.

ศรมณา เกษสาคร. (2554). การพฒนารปแบบการพฒนาภาวะผนาพหวฒนธรรมของหวหนา

สาขาวชาภาษาองกฤษในมหาวทยาลยเอกชน. (วทยานพนธดษฏบณฑต). กรงเทพฯ :

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมศกด� คงเท� ยง. (2542). หลกการบรหารการศกษา (พมพค ร� งท� 2). กรงเทพมหานคร.

มหาวทยาลยรามคาแหง.

DPU

102

สเทพ พงศศรวฒน. (����). ภาวะผนา : ทฤษฎและปฏบต. กรงเทพฯ : บคสลงค.

สานกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา. (2547). พระราชบญญตระเบยบ

ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา

ลาดพราว.

อะหมด ย�สนทรงและคณะ. (2552). รปแบบกจกรรมนกศกษาท� สงเสรมการยอมรบความ

หลากหลายวฒนธรรมในจงหวดชายแดนภาคใต. ปตตาน : วทยาลยอสลามศกษา.

อามดไญน ดาโอะ. (2551). การสอนพหวฒนธรรมในสามจงหวดชายแดนภาคใต…จาเปนจรง

หรอ? . สบคนจาก http ://www.saengtham.com/collum5.pdf.

อบล เพยรพทกษ. (2548). การศกษาสภาพและปญหาการบรหารสถานศกษาข�นพ�นฐานจงหวด

ฉะเชงเทราเขต1 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต) . ฉะเชงเทรา : มหาวทยาลยราชภฎ

ราชนครนทร.

เอกรนทร สงขทอง. (2552). “ภาวะผนาเชงกลยทธในสงคมพหวฒนธรรม : การทบทวนแนวคด

ทฤษฎ และการปฏบต”. วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ปตตาน.

20(1), 1-16.

ASTVผจดการออนไลน. (����, � กมภาพนธ). สถตป �� ครกอคด “ลวงละเมดทางเพศ-ชสาว-

ทจรต” 124 ราย. ผจดการ. สบคน จากhttp ://www.manager.co.th/QOL/viewnews

.aspx?NewsID=9570000013146

ภาษาองกฤษ

American Psychological Association. (2002). Guidelines on multicultural education, training,

research, practice, and organizational change for psychologists. Retrieved from

http ://www.apastyle.org/manual

Asfaw, A. T. (2008). Multicultural Education Professional Development of Principals : Its

Impact on Performance of School Leadership. Capella University, MN : Proquest

Information and Learning Company.

Bank, J. A., & Banks, C. A. M. (2001). Multicultural education : Issues and perspectives.

(4th ed). Boston : Allyn & Bacon.

Bass, B. M. (1965). Leadership and performance beyond expectations. New York : Free Press.

Bennis, W. อางถงใน ไพโรจน บาลน. (2551). ทกษะการเปนผนา. กรงเทพฯ : เอกซเปอรเนท.

DPU

103

Boonnadda Jayanam. (2009). Multicultural Leadership for Global Citizenship of Principles in

International Schools in Bangkok. Doctoral Dissertation, Graduate School of

Education, Assumption University.

Bordas, J. (2009). “White men and women can’t lead (everyone) : Eight ways to practice

multicultural age”. Public Management. 91(1), 3-6.

Canen, A. G. & Canen, A. (2002). “Innovation management education for multicultural

organizations : challenge and a role for logistics”. European Journal of Innovation

Management. 5(2), 73-85.

Canen, A. G. & Canen, A. (2008). “Multicultural leadership : the costs of its absence in

organizational conflict management”. The Journal of Conflict Management. 19(1), 4-19.

Chamberlain, M. (1997). “Challenges of clinical learning for student midwives”. Midwifery.

13(2), 85-91.

Connerly, M. L., and Pedersen, P. B. (2005). Leadership in a Diverse and Multicultural

Environment. California : Sage Publication.

Coughlin, D. 2005). Corporate Catalysts. NJ. USA : Career Press.

Cox, T. Jr. (2001). Creating the Multicultural Organization : A Strategy for Capturing the

Power of Diversity. San Francisco : Jossey-Bass.

Draft, R. L. (2005). The leadership experience. (3rd ed.) Manson, OH : Thomson South-

Western.

Drucker, P. F. (1998). Peter Drucker on the Profession of Management. Boston, MA : Harvard

Business Press.

Dolce, C. J. (1973). “Multicultural education : Some issues”. Journal of Teacher Education.

24, 82-284.

DuBrin, A. J. (1998). Leadership : research, findings, practice, and skills. (2nd ed.) New York,

NY : Houghton Miffin.

DuBrin, A. J. ( 2 0 1 0 ) . The Principles of Leadership. (6th ed.) Toronto : Houghton Miffin

Company.

Elliott L. B. (1995). Music matters : A new philosophy on music education. New York : Oxford

University Press.

DPU

104

Fiedler, F. E. (1958) Leader Attitudes and Group Effectiveness. Urbana, IL : University of

Illinois Press.

Gardiner, M. E., & Enomoto, E. K. (2006). “Urban school principals and their role as

multicultural leaders”. Urban Education. 41, 560-584.

Gardner, J. W. (1990). On leadership. New York : Free Press.

George, B., Sims, P., McLean, A. N., and Mauyer, D. (2007). Discovering Your Authentic

Leadership. Harvard Business Review. 129-138.

Ghosh, R. and Galczynski, M. (2014). Redefining multicultural Education : Inclusion and the

Right to be Different. Canadian Scholars’ Press Inc. 9-10.

Gmelch, W. H., and Burns, J. (1994). The Cost of Academic Leadership : Department Chair

Stress. Innovative Higher Education. 17(4), 259-270.

Global trends-The World in 2030. (2548). เอก สารส รป การป ระชมผ น าป ระเท ศ อาเซ ยน

ก อ ง อ า เซ ย น 3 ก ร ม อ า เซ ย น ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ต า ง ป ร ะ เท ศ . Retrieved from

http ://www.freeworldacademy.com/globalleader/trends.htm

Good, C. V. (1973). Dictionary of Education. New York : McGraw-Hill.

Halpin, W. A. (1957). Manual for the Leader Behavior Description Questionnaire. OH : The

Ohio State University.

Hersey, P. and Blanchard, K. H. (1969). Life cycle theory of leadership. Training and

Development Journal 23(5), 26–34.

Hooper and Potter. (1997). องถงใน นตย สมมาพนธ. (2546). ภาวะผนา : พลงขบเคล�อนองคกร

สความเปนเลศ. กรงเทพฯ : อนโนกราฟค.

House, Robert J. (1996). Path-goal theory of leadership : Lessons, legacy, and a reformulated

theory. Leadership Quarterly. 7(3), 323–352.

Kotter, J. P., and Heskett, J. L. (1992). Corporate Culture and Performance. New York : Free

Press.

Ladson-Billings, G. (2004). New directions in multicultural education : Complexities,

boundaries, and critical race theory. Handbook of Research on Multicultural

Education. San Francisco, CA : John Wiley & Sons, Inc.

Leithwood, K., & Duke, D. L. (1998). “Mapping the conceptual terrain of leadership : A critical point

of departure for cross-cultural studies”. Peabody Journal of Education. 73(2), 31-50.

DPU

105

Lussier, R. N. (1996). Human relation in organizations : A Skill-building approach. (2nd ed.)

Chicago, IL : Irwin, Inc.

Miralis, Y. (2006). “Clarifying the term “multicultural,” “multiethnic,” and “world music

education” through a review of literature”. Update : Applications of Research in

Music Education. 24(2), 54-67.

Moran, R. T., Harris, P. R., and Moran, S. V. (2011). Managing Cultural Differences : Global

Leadership Strategies for Cross-Cultural Business Success. Boston : Elsevier.

Morote, E. (2010). “A reliable survey to measure teachers’ multiple awareness to their school

environment”. The Journal of Multicultural Education. 5(1), 1-13.

Richenberg, N. E. (2001). Best Practices in Diversity Management in United Nations Expert

Group Meeting on Managing Diversity in Civil Service. New York : United Nations

Headquarters.

Riehl, C. (2000). “The principal’s role in creating inclusive schools for divers students : A

review of normative, empirical, and critical literature on the practice of educational

administration”. Review of Educational Research. 40(1), 14-46.

Blake, R., Mouton, J. (1964). The Managerial Grid : The Key to Leadership Excellence.

Houston : Gulf Publishing Co.

Sather, S. & Henze, R. (2001). “Building relationship”. Journal of Staff Development. 22(2). 28-31.

Simon, H. A. (1947). Administrative Behavior. New York : Macmillan.

Sletter, C. E. & Grant, C. (1987). “An analysis of multicultural education in the United States”.

Harvard Education Review. 57(4), 421-444.

Sletter, C. E. & Grant, C. (2003). Making Choices for multicultural education : Five

approaches to race, class and gender. (6th ed). NJ : John Wiley &Sons, Inc.

Smith, S. C. (2006). “Cultural leadership”. In S. C. Smith & P. K. Piele (Eds.). School

leadership : Handbook for excellence in student learning (4th ed), pp. 178-202.

Thousand Oaks, CA : Corwin Press.

Strongdill, Ralph M. (1974). Handbook of Leadership. New York : McGraw-Hill.

Susan and Nextera. (2001). อางถงใน ยทธพงษ เจรญพนธ. (2546). ผนาววฒน (Evolutionary

leadership). กรงเทพฯ : เอ.อาร.บสเนส เพรส.

DPU

106

Taylor, H. C., and Stacy, B. (1991). Managing Cultural Diversity : Implications for

Organizational Competitiveness. The Executive. 5(3), 45-56.

Yeung, A. Lee, Y., Yue, K. W. R. (2006). “Multicultural leadership for a sustainable total

school environment”. Education Research Policy Practice. 5, 121-131.

DPU

ภาคผนวก

DPU

108

Reliability ****** Method 1 (space saver) will be used for this analysis ****** R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A) Item-total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Alpha if item Deleted

A1 104.6000 251.8345 .7487 .9270 A2 104.4333 252.1851 .6333 .9280 A3 104.6667 251.6782 .6252 .9280 A4 104.4667 262.8782 .3637 .9308 A5 105.1333 249.0851 .6896 .9271 A6 104.8333 258.7644 .4685 .9299 A7 104.9333 250.8920 .7442 .9269 A8 104.7333 257.6506 .6242 .9287 A9 104.9000 259.9552 .4779 .9299 A10 104.7333 250.6851 .7070 .9272 A11 105.0333 255.5506 .5611 .9289 A12 104.7000 260.6310 .3630 .9310 A13 104.7667 259.9782 .4276 .9303 A14 105.4333 252.8057 .5175 .9294 A15 105.1333 249.3609 .5703 .9287 A16 105.5667 257.0816 .3364 .9322 A17 105.6333 243.6885 .5812 .9291 A18 105.6000 243.9034 .5466 .9299 A19 105.6667 243.3333 .5150 .9311

DPU

109

A20 104.2667 260.1333 .4140 .9304 A21 104.3667 260.1713 .4138 .9304 A22 104.6667 255.8161 .5033 .9295 A23 104.6667 252.5747 .5688 .9287 A24 104.5000 254.5345 .6080 .9284 A25 104.8000 248.7862 .5538 .9290 A26 104.6000 251.8345 .7487 .9270 A27 104.4333 252.1851 .6333 .9280 A28 104.6667 251.6782 .6252 .9280 A29 104.4667 262.8782 .3637 .9308 A30 105.1333 249.0851 .6896 .9271 A31 105.0333 252.5747 . 5688 .9280

Reliability Coefficients N of Cases = 30.0 N of Items = 31 Alpha = .9328

DPU

110

แบบวดความสอดคลอง เรอง ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษาในกรงเทพมหานคร ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง เกยวกบภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษาของทานใหตรงกบความเปนจรงมากทสดและโปรดท าใหครบทกขอ

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ดานท 1 การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 1 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง

............................... 2 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ

............................... 3 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเชอชาตทมความ

แตกตางกน

............................... 4 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมชวงชนอาย

............................... 5 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางศาสนาทแตกตางกน

............................... 6 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศทแตกตางกน

............................... 7 ผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมล

วฒนธรรมของชาตอนทถกตอง

............................... 8 ผบรหารหลกเลยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม

............................... 9 ผบรหารจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรม

ได

...............................

DPU

111

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ดานท 2 การมความสามารถในการสอสาร 10 ผบรหารมงเนนเรองของการพดทมประสทธภาพ

............................... 11 ผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ

............................... 12 ผบรหารมงเนนเรองของการเขยนทมประสทธภาพ

............................... 13 ผบรหารมความสามารถในการอานอยางรอบคอบ

............................... 14 ผบรหารสรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชา

สามารถ างานรวมกนได

............................... 15 ผบรหารมงเนนเรองของการพดทมประสทธภาพ

...............................

ดานท 3 การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 16 ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลทมาจาก

วฒนธรรมทแตกตาง

............................... 17 ผบรหารสรางความสมพนธทดกบคนในองคกรและ

ภายนอกองคกร

............................... 18 ผบรหารปลกฝงวฒนธรรมทหลากหลายแก

ผใตบงคบบญชา

............................... 19 ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชา

เหนความส าคญของการรบผดชอบรวมกน

............................... 20 ผบรหารสรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการท างาน

ใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา

............................... 21 ผบรหารกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนร

...............................

DPU

112

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ดานท 4 การสนบสนนทรพยากร 22 ผบรหารจดท าหลกสตรการสอนทเนนวฒนธรรมท

หลากหลาย

............................... 23 ผบรหารจดสรรวสดอปกรณส าหรบการสงเสรมพห

วฒนธรรมในโรงเรยน

............................... 24 ผบรหารจดสรรงบประมาณส าหรบการสงเสรมพห

วฒนธรรม

............................... ดานท 5 การมคณธรรม

25 ผบรหารมการสรางความตระหนกทางดานคณธรรมใหแกผใตบงคบบญชา

...............................

26 ผบรหารยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารภายในองคกร

...............................

27 ผบรหารมการเสรมสรางความสามคคภายในองคกร ...............................

28 ผบรหารมความเมตตากรณากบผใตบงคบบญชา ...............................

29 ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

...............................

30 ผบรหารมความเสยสละละอทศตนใหกบองคกรดวยความเตมใจและไมยอทอ

...............................

31 ผบรหารมคณธรรมและจรยธรรม ...............................

DPU

113

ตารางแสดงคาดชนความสอดคลองของเนอหาในขอค าถาม (Index of congruence) แบบสอบถาม เรอง ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ รวม IOC

1 2 3 4 5

ดานท 1 การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 1 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง +1 +1 0 +1 +1 4 0.8 2 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ +1 +1 +1 0 +1 4 0.8 3 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเชอชาตทมความ

แตกตางกน +1 +1 +1 +1 +1 5 1

4 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมชวงชนอาย +1 +1 +1 0 +1 4 0.8 5 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางศาสนาทแตกตาง

กน +1 +1 +1 +1 +1 5 1

6 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศทแตกตางกน +1 +1 +1 +1 +1 5 1 7 ผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมล

วฒนธรรมของชาตอนทถกตอง +1 +1 +1 +1 +1 5 1

8 ผบรหารหลกเลยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

9 ผบรหารจดการกบความหลากหลายทางวฒนธรรมได

0 +1 +1 +1 +1 4 0.8

41 0.91 ดานท 2 การมความสามารถในการสอสาร

10 ผบรหารมงเนนเรองของการพดทมประสทธภาพ

0 +1 +1 +1 +1 4 0.8

11 ผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

12

ผบรหารมงเนนเรองของการเขยนทมประสทธภาพ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

DPU

114

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ รวม IOC

1 2 3 4 5 13 ผบรหารมความสามารถในการอานอยาง

รอบคอบ +1 +1 +1 +1 +1 5 1

14 ผบรหารสรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาสามารถ างานรวมกนได

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

15 ผบรหารมงเนนเรองของการพดทมประสทธภาพ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.8

28 0.93 ดานท 3 การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 16 ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลทมา

จากวฒนธรรมทแตกตาง +1 +1 +1 +1 +1 5 1

17 ผบรหารสรางความสมพนธทดกบคนในองคกรและภายนอกองคกร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

18 ผบรหารปลกฝงวฒนธรรมทหลากหลายแกผใตบงคบบญชา

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

19 ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความส าคญของการรบผดชอบรวมกน

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

20 ผบรหารสรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการท างานใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

21 ผบรหารกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

30 1 ดานท 4 การสนบสนนทรพยากร

22 ผบรหารจดท าหลกสตรการสอนทเนนวฒนธรรมทหลากหลาย

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

23 ผบรหารจดสรรวสดอปกรณส าหรบการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

DPU

115

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหาร

สถานศกษา ความเหนผเชยวชาญ รวม IOC

1 2 3 4 5 24 ผบรหารจดสรรงบประมาณส าหรบการสงเสรม

พหวฒนธรรม +1 +1 +1 +1 +1 5 1

15 1 ดานท 5 การมคณธรรม

25 ผบรหารมการสรางความตระหนกทางดานคณธรรมใหแกผใตบงคบบญชา

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

26 ผบรหารยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารภายในองคกร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

27 ผบรหารมการเสรมสรางความสามคคภายในองคกร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

28 ผบรหารมความเมตตากรณากบผใตบงคบบญชา

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

29 ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายในองคกร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

30 ผบรหารมความเสยสละละอทศตนใหกบองคกรดวยความเตมใจและไมยอทอ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1

31 ผบรหารมคณธรรมและจรยธรรม +1 0 0 +1 +1 3 0.6 33 0.94

รวม 147

เฉลย 0.98

DPU

116

รายนามผเชยวชาญตรวจพจารณาเครองมอ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สนธะวา คามดษฐ วฒการศกษา ปรญญาเอก สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ต าแหนง ผอ านวยการฝายบรหารการศกษาภาคค า 2. ดร.เฉลมชย มนเศวต วฒการศกษา ปรญญาเอก สาขาอดมศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนง อาจารยประจ าสาขาวชาหลกสตรและการสอน 3. ดร.พชราภา ตนตชเวช วฒการศกษา ปรญญาเอก สาขาพฒนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนง เลขานการหมวดวชาศกษาทวไป

วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย 4. ดร.สรรเสรญ สวรรณ วฒการศกษา PhD. Education จาก Sardar Patel University, India ต าแหนง ศกษานเทศกช านาญการพเศษ 5. ดร.ชเนตต วจนะรตน วฒการศกษา ปรญญาเอก สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยนอรทเทรน ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนวดนอยนพคณ

DPU

117

รหสโรงเรยน แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ค าชแจง แบบสอบถามนเปนสวนหนงของการวจยเพอการท า วทยานพนธ ของนายนนกร มงคละศร นกศกษาปรญญาโทสาขา การจดการการศกษา หลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต วทยาลยครศาสตร เรอง ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ผลการวจยจะเปนประโยชนในการพฒนาภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา มรายละเอยดดงน

1. แบบสอบถามมทงหมด 3 ตอนคอ ตอนท 1 บรบทของผใหขอมลส าคญในสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา ในกรงเทพมหานคร ตอนท 2 ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา ในกรงเทพมหานคร

ตอนท 3 ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2. ขอมลทไดจากแบบสอบถามนจะน าไปใชเปนแนวทางการพฒนาภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผ บ รห ารสถาน ศกษา ส งกดส านกงาน เขตพ น ทการศกษามธยม ศกษา กรงเทพมหานคร

3. การน าเสนอขอมลจะเสนอเปนภาพรวมเทานน และไมมผลกระทบตอบคคล ผวจยจะเกบขอมลเปนความลบ ผวจยใครขอความกรณาจากทานตอบตามความเปนจรง

ขอขอบพระคณเปนอยางสงททานกรณาใหความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามฉบบน

.......................................................... (นายนนกร มงคละศร)

นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการการศกษา มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

DPU

118

ตอนท 1 บรบทของผใหขอมลสงกดสถานศกษาของส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน ( ) หนาค าตอบตามความเปนจรง

ส าหรบผวจย

1. ต าแหนงของทาน ( ) ( ) ผอ านวยการ/รองผอ านวยการ ( ) หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

( ) ครผสอนชาวไทย

( ) ครผสอนตางชาต

2. ประสบการณการท างานของทาน ( ) ( ) นอยกวา 10 ป ( ) ตงแต 10 ปขนไป

3. ขนาดโรงเรยนของทานแบงตามเกณฑ 7 ขนาด ( ) ( ) ขนาดท 1 จ านวนนกเรยน นอยกวา 120 คน

( ) ขนาดท 2 จ านวนนกเรยน ตงแต 121 – 200 คน ( ) ขนาดท 3 จ านวนนกเรยน ตงแต 201 – 300 คน

( ) ขนาดท 4 จ านวนนกเรยน ตงแต 301 – 499 คน ( ) ขนาดท 5 จ านวนนกเรยน ตงแต 500 – 1,499 คน ( ) ขนาดท 6 จ านวนนกเรยน ตงแต 1,500 – 2,499 คน ( ) ขนาดท 7 จ านวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน

4. หองเรยนพเศษของโรงเรยนทาน ( ) ( ) มหองเรยนพเศษ (โปรดระบชอหอง........................................) ( ) ไมมหองเรยนพเศษ

5. โรงเรยนของทานสงกด ( ) ( ) ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

( ) ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2

DPU

119

ตอนท 2 ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง เกยวกบภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ใหตรงกบความเปนจรงมากทสด โปรดท าใหครบทกขอ โดยคาตวเลขระดบปฏบต ดงน

5 หมายถง ผบรหารปฏบตอยในระดบมากทสด

4 หมายถง ผบรหารปฏบตอยในระดบมาก

3 หมายถง ผบรหารปฏบตอยในระดบปานกลาง

2 หมายถง ผบรหารปฏบตอยในระดบนอย

1 หมายถง ผบรหารปฏบตอยในระดบนอยทสด

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ระดบการปฏบต ส าหรบ

นกวจย 5 4 3 2 1

ดานท 1 การยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม 1 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมของตนเอง 2 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางวชาชพ 3 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเชอชาตทมความ

แตกตางกน

4 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมชวงชนอาย 5 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางศาสนาทแตกตางกน 6 ผบรหารเขาใจวฒนธรรมทางเพศทแตกตางกน 7 ผบรหารมขอมลวฒนธรรมองคกรและขอมล

วฒนธรรมของชาตอนทถกตอง

8 ผบรหารหลกเลยงการประพฤตผดทางวฒนธรรม 9 ผบรหารสามารถจดการกบความหลากหลายทาง

วฒนธรรมได

ดานท 2 การมความสามารถในการสอสาร 10 ผบรหารมความสามารถในการใชภาษาองกฤษหรอ

ภาษาทองถนในการตดตอสอสาร

DPU

120

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ระดบการปฏบต ส าหรบ

นกวจย 5 4 3 2 1 11 ผบรหารมความสามารถในการพดทมประสทธภาพ 12 ผบรหารมความสามารถในการฟงอยางรอบคอบ 13 ผบรหารมความสามารถในการเขยนทม

ประสทธภาพ

14 ผบรหารมความสามารถในการอานอยางรอบคอบ 15 ผบรหารสามารถใชการสอสารทมประสทธภาพ

สรางแรงบนดาลใจใหกบผใตบงคบบญชาใหสามารถท างานรวมกนได

ดานท 3 การพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 16 ผบรหารสรางความสมพนธระหวางบคคลทมาจาก

วฒนธรรมทแตกตางกนได

17 ผบรหารสามารถสรางความสมพนธทดกบคนในองคกรและภายนอกองคกร

18 ผบรหารปลกฝงวฒนธรรมทหลากหลายแกผใตบงคบบญชา

19 ผบรหารสรางความตระหนกใหผใตบงคบบญชาเหนความส าคญของการรบผดชอบรวมกน

20 ผบรหารสรางพลงรวมทางวฒนธรรมในการท างานใหเกดความรวมมอกนระหวางผใตบงคบบญชา

21 ผบรหารกระตนใหผใตบงคบบญชาเกดการเรยนรอยางสม าเสมอ

ดานท 4 การสนบสนนทรพยากร 22 ผบรหารจดใหมการท าหลกสตรการสอนทเนน

วฒนธรรมทหลากหลายในสถานศกษา

23 ผบรหารจดสรรวสดอปกรณส าหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

24 ผบรหารจดสรรงบประมาณส าหรบใชในการสงเสรมพหวฒนธรรมในโรงเรยน

DPU

121

ขอท ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ระดบการปฏบต ส าหรบ

นกวจย 5 4 3 2 1 ดานท 5 การมคณธรรม 25 ผบรหารมการสรางความตระหนกทางดานคณธรรม

ใหแกผใตบงคบบญชา

26 ผบรหารยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารภายในองคกร

27 ผบรหารมการเสรมสรางความสามคคภายใหเกดขนในองคกร

28 ผบรหารมความเมตตากรณาตอผใตบงคบบญชา 29 ผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานภายใน

องคกร

30 ผบรหารมความเสยสละและอทศตนใหกบองคกรดวยความเตมใจและไมยอทอ

31 ผบรหารมคณธรรมและจรยธรรมในการบรหารงาน

DPU

122

ตอนท 3 ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา ค าชแจง โปรดระบปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผ น าเชงพหวฒนธรรมของผ บรหารสถานศกษา

ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

ปญหาและอปสรรคทพบในดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

DPU

123

ดานการมความสามารถในการสอสาร

ปญหาและอปสรรคทพบในดานการมความสามารถในการสอสาร

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการมความสามารถในการสอสาร

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

DPU

124

ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร ปญหาและอปสรรคทพบในดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร 1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

DPU

125

ดานการสนบสนนทรพยากร

ปญหาและอปสรรคทพบในดานการสนบสนนทรพยากร

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการสนบสนนทรพยากร

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

DPU

126

ดานการมคณธรรม

ปญหาและอปสรรคทพบในดานการมคณธรรม

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

แนวทางการแกปญหาและการพฒนาดานการมคณธรรม

1. ………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………

7. ………………………………………………………………………………………

8. ………………………………………………………………………………………

9. ………………………………………………………………………………………

10. ………………………………………………………………………………………

ขอขอบพระคณทกทานทกรณาตอบแบบสอบถามจนเสรจสมบรณ

DPU

127

แบบสมภาษณเพอการวจย เรอง ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในกรงเทพมหานคร

สวนท 1 บรบทของผใหขอมล ชอโรงเรยน.......................................................................สพม .......................... ผใหสมภาษณ...................................................ต าแหนง..................................... จ านวนนกเรยน.........คน จ านวนคร.........คน จ านวนบคลากร..........คน

ประสบการณท างาน นอยกวา 10 ป ตงแต 10 ปขนไป

หองเรยนพเศษของโรงเรยนทาน.......................................................................... สมภาษณเวลา................. เมอวนท........ เดอน............................. พ.ศ.................

สวนท 2 สาระทสมภาษณ 1. แนวคดและหลกการสรางภาวะผน าเชงพหวฒนธรรม ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. ปญหาและแนวทางการพฒนาภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา

2.1 ดานการยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 2.2 ดานการมความสามารถในการสอสาร...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

DPU

128

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 2.3 ดานการพฒนาความสมพนธของคนในองคกร ...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 2.4 ดานการสนบสนนทรพยากร ...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 2.5 ดานการมคณธรรม ...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

DPU

129

สวนท 3 บทสรปของภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมของผบรหารสถานศกษา 1. ภาพรวมของภาวะผน าเชงพหวฒนธรรมในสถานศกษาของทาน ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. บทเรยนหรอแนวปฏบตทด ของ ภาวะผน าเชงพหวฒนธรรม ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. ขอเสนอแนะอนๆ .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

DPU

130

จ านวนและขนาดของโรงเรยนมธยมสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษากรงเทพมหานคร ปการศกษา 2559

1. ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 มหนาทก ากบดแลและจดการศกษาใหกบโรงเรยนมธยม และขนาดของโรงเรยนในสงกดจ านวน 67 โรง ดงน

จ านวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 500 คน ขนาด เลก จ านวน 5 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 501 – 1,500 คน ขนาด กลาง จ านวน 25 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 1,501 – 2,500 คน ขนาด ใหญ จ านวน 19 โรง จ านวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน ขนาด ใหญพเศษ จ านวน 18 โรง

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 1 วดสระเกศ 294 เลก 2 วดสงเวช 312 เลก 3 พทยาลงกรณพทยาคม 365 เลก 4 สวนอนนต 459 เลก 5 มกกะสนพทยา 505 กลาง 6 อบลรตนราชกญญาราชวทยาลย กรงเทพมหานคร 553 กลาง 7 วดบวรนเวศ 589 กลาง 8 ไชยฉมพลวทยาคม 593 กลาง 9 มธยมวดดาวคนอง 594 กลาง 10 วดรางบว 654 กลาง 11 วดประดในทรงธรรม 705 กลาง 12 วดบวรมงคล 726 กลาง 13 วมตยารามพทยากร 748 กลาง 14 ทวธาภเศก บางขนเทยน 755 กลาง 15 วดนอยนพคณ 786 กลาง 16 นวลนรดศวทยาคม รชมงคลาภเษก 787 กลาง 17 มธยมวดเบญจมบพตร 788 กลาง 18 โยธนบรณะ 2 (สวรรณสทธาราม) 789 กลาง

DPU

131

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 19 สวรรณพลบพลาพทยาคม 791 กลาง 20 แจงรอนวทยา 823 กลาง 21 ฤทธณรงครอน 910 กลาง 22 ทปงกรวทยาพฒน (วดนอยใน) ในพระราชปถมภฯ 951 กลาง 23 ธนบรวรเทพพลารกษ 1,088 กลาง 24 ศลาจารพพฒน 1,089 กลาง 25 มธยมวดนายโรง 1,111 กลาง 26 มหรรณพาราม 1,213 กลาง 27 ไตรมตรวทยาลย 1,214 กลาง 28 วดราชาธวาส 1,252 กลาง 29 วดอนทาราม 1,506 ใหญ 30 ราชวนตบางแคปานข า 1,541 ใหญ 31 มธยมวดดสตาราม 1,584 ใหญ 32 วดพทธบชา 1,587 ใหญ 33 ราชนนทาจารย สามเสนวทยาลย 2 1,625 ใหญ 34 มธยมวดมกฏกษตรย 1,641 ใหญ 35 ทปงกรวทยาพฒน (ทววฒนา) ในพระราชปถมภฯ 1,744 ใหญ 36 สวรรณารามวทยาคม 1,921 ใหญ 37 อสลามวทยาลยแหงประเทศไทย 1,938 ใหญ 38 สตรวดระฆง 1,945 ใหญ 39 วดราชบพธ 1,966 ใหญ 40 สนตราษฎรวทยาลย 2,067 ใหญ 41 บางมดวทยา สสกหวาดจวนอปถมภ 2,103 ใหญ 42 ราชวนต มธยม 2,116 ใหญ 43 สวนกหลาบวทยาลย ธนบร 2,172 ใหญ 44 สายปญญา ในพระบรมราชนปถมภ 2,179 ใหญ 45 เบญจมราชาลย ในพระบรมราชถมภ 2,180 ใหญ 46 ปญญาวรคณ 2,329 ใหญ

DPU

132

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 47 สตรวดอปสรสวรรค 2,407 ใหญ 48 จนทรประดษฐารามวทยาคม 2,410 ใหญ 49 โพธสารพทยากร 2,474 ใหญ 50 ทวธาภเศก 2,667 ใหญพเศษ 51 วดราชโอรส 2,717 ใหญพเศษ 52 ชโนรสวทยาลย 2,743 ใหญพเศษ 53 วดนวลนรดศ 2,791 ใหญพเศษ 54 มธยมวดหนองแขม 2,850 ใหญพเศษ 55 ศกษานารวทยา 2,858 ใหญพเศษ 56 บางปะกอกวทยาคม 2,993 ใหญพเศษ 57 นวมนทราชนทศ สตรวทยา 3,006 ใหญพเศษ 58 สามเสนวทยาลย 3,023 ใหญพเศษ 59 เทพศรนทร 3,158 ใหญพเศษ 60 มธยมวดสงห 3,179 ใหญพเศษ 61 ศรอยธยา ในพระอปถมภ 3,211 ใหญพเศษ 62 สตรวทยา 3,217 ใหญพเศษ 63 รตนโกสนทรสมโภช บางขนเทยน 3,350 ใหญพเศษ 64 ศกษานาร 3,416 ใหญพเศษ 65 โยธนบรณะ 3,547 ใหญพเศษ 66 สวนกหลาบวทยาลย 3,566 ใหญพเศษ 67 เตรยมอดมศกษา 4,373 ใหญพเศษ ทมา : ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ปการศกษา 2559

DPU

133

2. ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 มหนาทก ากบดแลและจดการศกษาใหกบโรงเรยนมธยม และขนาดของโรงเรยนในสงกดจ านวน 52 โรง ดงน

จ านวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 500 คน ขนาด เลก จ านวน 0 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 501 – 1,500 คน ขนาด กลาง จ านวน 5 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 1,501 – 2,500 คน ขนาด ใหญ จ านวน 23 โรง จ านวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน ขนาด ใหญพเศษ จ านวน 24 โรง

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 1 พทธจกรวทยา 543 กลาง 2 เตรยมอดมศกษาพฒนาการสวรรณภม 751 กลาง 3 เจาพระยาวทยาคม 795 กลาง 4 จนทรหนบ าเพญ 1098 กลาง 5 เตรยมอดมศกษาสวนทวงศ 1280 กลาง 6 มธยมวดธาตทอง 1613 ใหญ 7 สขมนวพนธอปถมภ 1635 ใหญ 8 ยานนาเวศวทยาคม 1640 ใหญ 9 กนนทรทธารามวทยาคม 1645 ใหญ 10 ราชด าร 1694 ใหญ 11 ปทมคงคา 1737 ใหญ 12 ดอนเมองจาตรจนดา 1896 ใหญ 13 มธยมวดบงทองหลาง 1922 ใหญ 14 สกน (วฒนานนทอปถมภ) 1949 ใหญ 15 ลาดปลาเคาพทยาคม 2008 ใหญ 16 สตรวดมหาพฤฒาราม ในพระบรมราชนปถมภ 2090 ใหญ 17 ศรพฤฒา 2097 ใหญ 18 เทพลลา 2120 ใหญ 19 รตนโกสนทรสมโภชบางเขน 2130 ใหญ 20 สตรศรสรโยทย 2135 ใหญ 21 ฤทธยะวรรณาลย 2 2217 ใหญ

DPU

134

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 22 พระโขนงพทยาลย 2236 ใหญ 23 สตรเศรษฐบตรบ าเพญ 2277 ใหญ 24 นนทรวทยา 2281 ใหญ 25 รตนโกสนทรสมโภชลาดกระบง 2292 ใหญ 26 บดนทรเดชา (สงห สงหเสน) 4 2301 ใหญ 27 ราชวนตบางเขน 2328 ใหญ 28 วชรธรรมสาธต 2469 ใหญ 29 นวมนทราชนทศ บดนทรเดชา 2504 ใหญพเศษ 30 นวมนทราชทศ กรงเทพมหานคร 2602 ใหญพเศษ 31 เตรยมอดมศกษาพฒนาการ รชดา 2663 ใหญพเศษ 32 สรรตนาธร 2815 ใหญพเศษ 33 มธยมวดหนองจอก 2825 ใหญพเศษ 34 นวมนทราชนทศ สตรวทยา 2 2852 ใหญพเศษ 35 สายน าผง ในพระอปถมภ ฯ 2916 ใหญพเศษ 36 นวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย 2971 ใหญพเศษ 37 นวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษานอมเกลา 3081 ใหญพเศษ 38 สรศกดมนตร 3109 ใหญพเศษ 39 พรตพทยพยต 3113 ใหญพเศษ 40 บางกะป 3212 ใหญพเศษ 41 วดสทธวราราม 3235 ใหญพเศษ 42 สารวทยา 3303 ใหญพเศษ 43 เทพศรนทรรมเกลา 3338 ใหญพเศษ 44 เตรยมอดมศกษานอมเกลา 3386 ใหญพเศษ 45 ดอนเมองทหารอากาศบ ารง 3419 ใหญพเศษ 46 เศรษฐบตรบ าเพญ 3539 ใหญพเศษ 47 บดนทรเดชา (สงห สงหเสน) 2 4149 ใหญพเศษ 48 หอวง 4326 ใหญพเศษ 49 บดนทรเดชา (สงห สงหเสน) 4416 ใหญพเศษ

DPU

135

ท โรงเรยน จ านวนนกเรยน ขนาดโรงเรยน 50 ฤทธยะวรรณาลย 4493 ใหญพเศษ 51 เตรยมอดมศกษาพฒนาการ 4584 ใหญพเศษ 52 สตรวทยา 2 4730 ใหญพเศษ ทมา : ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ปการศกษา 2559 ขอมลรายชอ และขนาดของโรงเรยนมธยมสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษากรงเทพมหานคร โดยจ าแนกตามจ านวนนกเรยน ปการศกษา 2559 สรปไดดงน

จ านวนนกเรยน นอยกวา หรอเทา 500 คน ขนาด เลก จ านวน 4 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 501 – 1,500 คน ขนาด กลาง จ านวน 29 โรง จ านวนนกเรยน ตงแต 1,501 – 2,500 คน ขนาด ใหญ จ านวน 44 โรง จ านวนนกเรยน มากกวา 2,500 คน ขนาด ใหญพเศษ จ านวน 42 โรง

DPU

136

ประวตผเขยน

ช�อ -สกล นายนนกร มงคละศร

ประวตการศกษา ป พ.ศ. 2554

ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) สาขาวชามธยมศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ตาแหนงและสถานท�ทางานปจจบน คร โรงรยนศรยธยาในพระอปถมภฯ DPU