140
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย (วิวิธภาษา) ชั้นมัธยมศึกษาปีทภาคเรียนที่ ๑/........... สาระหลักที: การอ่าน หน่วยการเรียนรู้ทีเรื่อง อะไร ๆ ก็ ไมํเป็นไรใช๎เวลาสอนทั้งหมด ชั่วโมง สอนมาแล๎ว - ชั่วโมง สอนครั้งนีชั่วโมง ชั้น ม. /สอนวันที............เดือน........................... ............. เวลา....................... เวลา............................. ชั้น ม. /๒ สอนวันที............เดือน........................... ............. เวลา....................... เวลา............................. ผู้สอน ............................................... . สาระการเรียนรูการอํานในใจ แล๎วจับใจความของเรื่อง . ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง ท ๑..() อํานในใจเรื่องที่กําหนดให๎แล๎วจับใจความสําคัญของเรื่องที่อํานได๎ หาข๎อคิดจากเรื่องที่อํานได๎ . กระบวนการจัดการเรียนรูขั้นนําเข้าสู่บทเรียน ครูถามนักเรียนวํา คากล่าวที่คนไทยทั่วไปมักพูดกันจนติดปาก เมื่อทาอะไรไปแล้วไม่ได้ดังประสงค์ หรือเมื่อมีใครทาไม่ดีต่อเรา คือคาว่าอะไร คําตอบคือคําวํา ไม่เป็นไร ขั้นสอน ) ครูแจกใบความรู๎เรื่อง การอ่านในใจให๎นักเรียนศึกษาพร๎อมครูอธิบายประกอบ ) ครูให๎นักเรียนอํานในใจ เรื่อง อะไร ๆ ก็ไม่เป็นไร จากหนังสือวิวิธภาษา หน๎า แล๎วให๎ นักเรียนจับใจความสําคัญของเรื่อง ) ครูแจกใบกิจกรรมให๎แกํนักเรียนทุกคน แล๎วให๎นักเรียนตอบคําถามตํอไปนี() เรื่อง ไม่เป็นไรคัดมาจากหน๎าอะไร ใครเป็นผู๎เขียน () ผลของการใช๎คําวํา ไม่เป็นไรในทางที่ไมํดีมีอะไรบ๎าง () ผลของการใช๎คําวํา ไม่เป็นไรในทางที่ดีมีอะไรบ๎าง () ผู๎เขียนเองเห็นวํา คําวํา ไม่เป็นไรเป็นคําที่ดีด๎วยเหตุผลอยํางไร () คําวํา ไม่เป็นไรมีความหมายเป็นทางบวกหรือลบ ขึ้นอยูํกับอะไร ) ให๎นักเรียนชํวยกันหาข๎อคิดจากการอํานเรื่อง อะไร ๆ ก็ ไม่เป็นไรข้อคิด : คําวํา ไม่เป็นไรจะมีความหมายเป็นทางบวกหรือทางลบ ขึ้นอยูํกับน้ําเสียงที่พูดและบริบททีใช๎ คําวํา ไม่เป็นไรเมื่อพูดกับตนเองอาจทําให๎จิตสงบ ผํอนคลายความโกรธแค๎น รู๎จักปลํอยวาง แตํถ๎าทํา ผิดพลาดแล๎วพูดวํา ไม่เป็นไร บํอย ๆ ก็เทํากับละเลยความผิดพลาดตําง ๆ ที่เคยเกิดขึ้น ไมํใสํใจแก๎ไขความ ผิดพลาดนั้นอาจทําให๎ผิดพลาดได๎อีก และขาดความมุํงมั่นที่จะทํางานให๎สมบูรณ๑ทําให๎ไมํมีหลักการและกลายเป็น คนถํวงความเจริญของสังคม จึงควรใช๎คําวํา ไม่เป็นไรในทางที่ถูกที่ควร ขั้นสรุป ครูให๎นักเรียนชํวยกันสรุปถึงข๎อคิดที่ได๎จากเรื่อง ถึงอยํางไรก็ ไม่เป็นไร. สื ่อ/แหล่งการเรียนรู.หนังสือเรียนวิวิธภาษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท.ใบความรูเรื่อง การอ่านในใจ

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑banpinthoschool.ac.th/plan/Thai/term 1/ท23101วิชาภาษาไทย... · ๓ ใบความรู้

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

แผนการจดการเรยนรท ๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/........... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานในใจ แลวจบใจความของเรอง ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๑) อานในใจเรองทกาหนดใหแลวจบใจความสาคญของเรองทอานได หาขอคดจากเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครถามนกเรยนวา “ค ากลาวทคนไทยทวไปมกพดกนจนตดปาก เมอท าอะไรไปแลวไมไดดงประสงค หรอเมอมใครท าไมดตอเรา คอค าวาอะไร ” คาตอบคอคาวา “ไมเปนไร” ขนสอน ๑) ครแจกใบความรเรอง “การอานในใจ” ใหนกเรยนศกษาพรอมครอธบายประกอบ ๒) ครใหนกเรยนอานในใจ เรอง “อะไร ๆ กไมเปนไร ” จากหนงสอววธภาษา หนา ๑ – ๓ แลวใหนกเรยนจบใจความสาคญของเรอง ๓) ครแจกใบกจกรรมใหแกนกเรยนทกคน แลวใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน (๑) เรอง “ไมเปนไร” คดมาจากหนาอะไร ใครเปนผเขยน (๒) ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทไมดมอะไรบาง (๓) ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทดมอะไรบาง (๔) ผเขยนเองเหนวา คาวา “ไมเปนไร” เปนคาทดดวยเหตผลอยางไร (๕) คาวา “ไมเปนไร” มความหมายเปนทางบวกหรอลบ ขนอยกบอะไร ๔) ใหนกเรยนชวยกนหาขอคดจากการอานเรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ขอคด : คาวา “ไมเปนไร” จะมความหมายเปนทางบวกหรอทางลบ ขนอยกบนาเสยงทพดและบรบททใช คาวา “ไมเปนไร” เมอพดกบตนเองอาจทาใหจตสงบ ผอนคลายความโกรธแคน รจกปลอยวาง แตถาทาผดพลาดแลวพดวา “ไมเปนไร” บอย ๆ กเทากบละเลยความผดพลาดตาง ๆ ทเคยเกดขน ไมใสใจแกไขความผดพลาดนนอาจทาใหผดพลาดไดอก และขาดความมงมนทจะทางานใหสมบรณ๑ทาใหไมมหลกการและกลายเปนคนถวงความเจรญของสงคม จงควรใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทถกทควร ขนสรป ครใหนกเรยนชวยกนสรปถงขอคดทไดจากเรอง ถงอยางไรก “ไมเปนไร” ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ ใบความร เรอง “การอานในใจ”

๔.๓ แบบประเมนการอานในใจ ๔.๔ ใบกจกรรม เรอง “อะไร ๆ กไมเปนไร” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาการอานในใจของนกเรยน (ใชแบบประเมนการอานในใจ) ๕.๒ ตรวจใบกจกรรม ๕.๓ ฟงการพดหาขอคดทไดจากการอานเรองของนกเรยน

ใบความร เรอง หลกในการอานในใจ

การอานในใจเปนการอานเพอเกบใจความสาคญของเรอง นกเรยนควรปฏบตตามหลกในการอานใน ใจ ซงมดงน ๑. นงใหเรยบรอย ไมแกลงผอนขณะอาน และจบหนงสอใหถกตองโดยวางสนหนงสอบนแขนซาย ใชมอซายจบขอบหนงสอดานบน แลวใชมอขวาจบขอบหนงสอซกขวา โดยใชนวหวแมมอกบนวชจบหนงสอแผนบนไวเพอเตรยมพรอมสาหรบพลกหนาถดไป สวนอก ๓ นวทเหลอใหรองไวทใตปกหนงสอ ๒. ไมอานออกเสยง และไมขยบรมฝปากไปมา ๓. เคลอนสายตาไปตามตวหนงสออยางรวดเรว ไมสายหนาไปตามตวหนงสอ ๔. อานขามคาหรอขอความทไมสาคญเพอใหอานไดเรวขน ๕. แบงขอความในประโยคใหเปนหนวยหรอกลมคาทมความยาวพอสมควร เพอใหอานไดเรวและเขาใจเรองไดงายขน ๖. ไมใชนวมอหรออปกรณ๑ใด ๆ มาชทตวหนงสอ ซงจะทาใหอานชาลง ๗. มสมาธในการอาน โดยใจตองจดจออยทตวหนงสอทอานเทานน ๘. อานเรองทงหมดใหละเอยด แลวตงคาถามจากเรองวา ใคร ทาอะไร ทไหน เมอไร อยางไร ไปทละตอน ๆ เพอจบใจความสาคญของเรองไดรวดเรวขน ๙. นาใจความทงหมดมาปะตดปะตอกนใหเปนเรองราว เพอนาไปเลาหรอตอบคาถาม

ใบกจกรรม เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร”

คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน

๑. เรอง “ไมเปนไร” คดลอกมาจากหนงสออะไร ใครเปนผเขยน

(คดมาจากหนงสอชอ “สดทรก” ของ “ศทธน” ซงเปนนามปากกาของศาสตราจารย๑กตตคณ สทธลกษณ๑ อาพนวงศ๑)

๒. ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทไมดมอะไรบาง (ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางไมดมดงน ๑. ทาใหเฉอยชา ๒. ทาใหทาอะไรไมจรงจง ๓.ทาใหทางานไมใครเปนผลสาเรจ ๔. ทาใหขาดความกระตอรอรนทจะหาชองทางทดกวาเดม ๕. ไมเปนไรเปนคาพดทไมจรงใจ)

๓. ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทดมอะไรบาง (ผลของการใชคาวา “ไมเปนไร” ในทางทดมดงน ๑. ทาใหเรองทอาจรนแรงกลายเปนเรองทไมรนแรง ๒. ทาใหความโกรธแคน ความเสยดาย ความเศราโศก ความพลาดหวงผอนคลายลง ๓. ทาใหมความหวงวาจะมผชวยเหลอ ๔. ทาใหจตใจสงบไมเรารอนดวยความรษยา ๕. ทาใหรจกปลอยวาง ๖. ทาใหคลายความเครยดเมอไดสงทปรารถนา ๗. ทาใหรจกใหอภย ไมถอโทษโกรธเคองแมวาตนเองจะเดอดรอน)

๔. ผเขยนเองเหนวา คาวา “ไมเปนไร” เปนคาทดดวยเหตผลอยางไร (ทาใหทงผพดและผฟงมจตใจผองแผวสงบสข และเปนปรชญาชวตของคนไทยซงเปนคนสภาพและใหอภยผอน)

๕. คาวา “ไมเปนไร” จะมความหมายเปนทางบวกหรอทางลบ ขนอยกบอะไร (นาเสยงทพดและบรบททใช)

แผนการจดการเรยนรท ๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๑ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร สานวนและความหมาย ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๓ (๓) บอกความหมายของสานวนทกาหนดได นาสานวนทกาหนดใหมาแตงประโยคไดถกตอง ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพสานวนตอไปนมาใหนกเรยนทาย จบปลาสองมอ จบปใสกระดง จบแพะชนแกะ จบเสอมอเปลา สนทนากบนกเรยน เรอง “ส านวน” ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานความรเรอง “ส านวน” จากหนงสอเรยนววธภาษา หนา ๕ – ๘ ๒) ครแบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมหาสานวนทขนตนดวยคาตอไปนจากหนงสอสานวนไทย พรอมทงใหบอกความหมายของสานวน และใชสานวนนน ๆ แตงประโยคมาดวย ดงตวอยางตอไปน

จบปลาสองมอ หมายถง หมายจะเอาใหไดทง ๒ อยาง, เสยงทา ๒ อยางพรอม ๆ กน ซงอาจไมสาเรจทง ๒ อยาง

ตวอยาง เธอควรจะตกลงใจกบใครเสยใหแน มวแตจบปลาสองมออยอยางนจะทาทาใหคนเขาใจผด แลวความเสยหายกจะอยทเธอคนเดยว

จบปใสกระดง หมายถง ยากทจะทาใหอยนง ตวอยาง ครกาญจนานเขาใจเยนดนะ สามารถควบคมเดกทซกซนเหมอนจบปใส

กระดงไดโดยไมเคยทาหนาบงตงเลย จบแพะชนแกะ หมายถง ทาอยางขอไปท ไมไดสงนเอาสงนนเขาไปแทน ตวอยาง พกไมรจะทาอยางไร เมอจาเปนตองจดงานเปนการดวนกเลยใชเทาทม

แบบจบแพะชนแกะไปตามเรอง จบเสอมอเปลา หมายถง แสวงหาประโยชน๑โดยตวเองไมตองลงทน ตวอยาง งานทเขารบทาในครงน จะวาไปกเหมอนจบเสอมอเปลา เพราะเขา

ไมไดลงทนอะไรเลย กลม ๑ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “กน” กลม ๒ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “เขา” กลม ๓ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “ต” กลม ๔ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “น า”

กลม ๕ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “เปน” กลม ๖ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “ไม” กลม ๗ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “ไม” กลม ๘ หาสานวนทขนตนดวยคาวา “ร” ๓) ใหแตละกลมสงตวแทนออกมานาเสนอผลการทากจกรรมตามขอ ๒ เสรจแลวสงเอกสารทคร ขนสรป ครสรปผลการทากจกรรมของนกเรยนแตละกลม ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ หนงสอสานวนไทย ๔.๓ แบบประเมนการทางานกลม ๕. การวดผลและการประเมนผล ๕.๑ พจารณาจากการทางานกลมของนกเรยน โดยใชแบบประเมนการทางานกลม ๕.๒ ตรวจผลงานจากการทากจกรรมของนกเรยน

ภาพสานวนไทย ภาพสานวนไทย

จบปลาสองมอ

จบปใสกระดง

ใบความร เรอง “สานวน”

กนกอนลอนแกน กนทหลงนงแทน เลนการพนนไดกอนอาจเสยคนอกสคนกนทหลงไมได กนเกลอกนกะป อดทนตอความลาบากยากแคน กนแกลบกนรา โง กนขนหมาก ไดแตงงานกนตามประเพณ กนขาหม กนสนบน กนขาวตมกระโจมกลาง ทาอะไรดวยความใจรอน กนขาวรอนนอนตนสาย ผทอยแบบสขสบายแบบเจานาย กนไขแดง ไดของเดนหรอของสาคญ กนคาโต ไดครงละมาก ๆ กนเครองเซน การรบสนบน หรอการกนสนบน กนดบ ทาไดคลอง ๆ, ชนะโดยงายดาย กนตว พดเชงทาทายตอกนวาใครจะดกวากนโดยเอาสงนนมาเปนเดมพน กนตามนา รบของสมนาคณทเขาเอามาใหโดยไมไดเรยกรอง กนโตะ กนอาหารในงานเลยง, รมทาราย กนแถว ตลอดทงแถว, ไลเรยงเอาทกคน กนทลบไขทแจง ทาอะไรในทลบ แลวนามาเปดเผยใหคนอนร กนนอกกนใน เอากาไรในการซอขาย ทงในราคาและนอกราคาทกาหนด กนนาตา รองไห, เศราโศก กนนาตาตางขาว รองไหเศราโศกจนไมเปนอนกน กนนาใตศอก จาตองยอมเปนรองเขา, ไมเทยมหนาเทยมตา กนนาพรกถวยเกา อยกบเมยคนเดม กนนาพรกถวยเดยว จาเจอยแตกบเมยคนเดยว กนนาไมเผอแลง มอะไรใชหมดทนทไมคดถงวนขางหนา กนนาเหนปลง รสกตะขดตะขวงใจ เหมอนจะกนนาเหนปลงอยในนากกนไมลง กนบนเรอนขบนหลงคา คนเนรคณคนทอาศยอยกบเขาแลวยงทาใหเขาเดอดรอน กนบอนนอนบอน เลนการพนนขนาดหนก อยางหามรงหามคาไมยอมกลบบาน กนบานกนเมอง ตนสายมาก, ฉอราษฎร๑บงหลวง กนบญเกา ไดรบอานสงส๑แหงคณความดททาไวแตชาตกอน กนปนรอนทอง ทาอาการพรธขนเอง, แสดงอาการเดอดรอนขนเอง กนเปนตน นอนเปนประธาน เทยวเปนปรโยสาน เกยจคราน เอาแตกนกบนอน แลวเทยวไมทางานใหเกด

ประโยชน๑ กนผว มสามกคนกตายหมด กนเผอหมา กนจนลนกระเพาะตองอาเจยนออกมา กนเมย มเมยกคนกตายหมด กนรงแตน มอารมณ๑เสยและเอดตะโรเกนกวาเหต กนลมกนแลง ทาเหนอยเปลา ๆ ไมไดผลตอบแทน

กนลางกนผลาญ กนทงกนขวาง กนเลกกนนอย เบยดบงเอาเลก ๆ นอย ๆ กนเศษกนเลย เบยดบงเอาเลก ๆ นอย ๆ , กนกาไร, ยกเอาสวนทเหลอไวเปนของตน, เอาเพยง

บางสวนไวเปนของตน กนสารบ กนอาหารทเขาจดมาเปนสารบ, กนอาหารอยางด กนหวพงหวมน กนแตทด ๆ กนเหมอนหม อยเหมอนหมา, กนอยางหม อยอยางหมา เลอะเทอะไมมระเบยบ กนเหลกกนไหล ทนตอความเหนดเหนอยหรอความเจบปวดไดอยางผดปรกต กนอยกบปาก อยากอยกบทอง รดอยแกใจแลวแตแกลงทาเปนไมร กนอยพวาย กนอยางอมหนาสาราญ เขากระดกดา ฝงตดเปนนสย, ตดแนนจนถอนไมขน เขากระเปา เอาเปนของตน เขากนเปนปเปนขลย ทางานเขากนไดดไมขดกนตางฝายกสนบสนนซงกนและกน เขาขา ชอบทางเดยวกน, เขากนได, รจกกน เขาขนตรทต มอาการหนกปางตาย เขาคอ มความประพฤตถกกน เขาไคล เปนลกษณะของมะมวงทแกจะมผวนวลและเมลดแขง เขาดายเขาเขม การทาอะไรทจวนแจกาลงสาเรจอยแลวกพอดมอะไรบางอยางมาขดจงหวะเสย, คบขน,

สาคญ เขาตาจน เขาทอบจนไมมทางบายเบยงได เขาตามตรอก ออกตามประต ในการสขอใหรจกทาใหถกตองเหมาะสมตาม

ประเพณอนดงาม เขาตารา เขากบแบบทเคยมมา เขาต ลมวชาความรทเรยนมาหมดแลว เขาไตเขาไฟ เวลาพลบคา เขาถงกนครว สนทสนมกนมากถงเขานอกออกในบานได เขาเถอนอยาลมพรา เปนคาเตอนใหมสตอยาประมาท ใหเตรยมพรอมไว อาจตองเผชญเหตการณ๑คบขน

ขางหนา เขาทรง เชญวญญาณมาสงสในตวคน เขาเนอ ขาดทน, เสยเปรยบ เขาปง อยในความลาบากแกไขยาก, ถกจบกมคมขง เขาผเขาคน ตดตอกบคนอนได เขาพกเขาหอ เกบมาเปนของตนเอง เขาพระเขานาง แสดงบทในการเกยวพาราส เขาพง จาไดไมตองอาศยตารา เขาฝงหงสเปนหงส เขาฝงกาเปนกา อยในหมใดกทาตนเปนเชนนน เขาเมองตาหลว ตองหลวตาตาม ประพฤตตามทคนสวนใหญประพฤตกน เขารกเขาพง พดหรอทาไมถกตองกบเรองเพราะขาดความเขาใจในเรองนน เขารปเขารอย ถกกบแบบแผน

๑๐

เขาแวน สายตาไมดตองสวมแวน เขาหนา เผชญหนา เขาหมอ ลมวชาความรทเรยนมา เขาหซายทะลหขวา สอนไมจา, บอกหรอสอนไมไดผล เขาไหนเขาได สามารถตดตอหรอคบหาสมาคมกบใคร ๆ ได ตกน ทกทกเอา, ประสมกน ตขลม ฉวยโอกาสอางวาเปนของตน ตฆองรองปาว นาขาวไปปาวรองบอกใหรโดยทวกน ตงขางหาง ทาอะไรไมมนเหมาะจะเกดอนตรายแกตวได ตงใหกากน ทาสงใด ๆไวแลว แตผลประโยชน๑กลบไปตกแกผอน , ทาสงทตนควรจะไดรบ

ผลประโยชน๑ แตกลบไมได ตงใหหลงหก ทาอะไรแกศตรไมเดดขาดจรงจงยอมมผลรายแกตนเองในภายหลง ตตนกอนไข, ตตนตายกอนไข พอไดขาววาอะไรไมสดเกดขนกกระวนกระวายทกข๑รอนไปเสยกอนทงทเรองยง

ไมเกดขน ตตนเหนหาง ทาตวหางเหนไป ตตน ทาไดดขนกวาเดม, เสยไปมากแตไดคนกลบมาบาง ตทายครว ลอบเขาไปเปนชกบเมยคนอน ตทายนา เขาทาในตอนหลง ตปลาหนาไซ พดหรอทาใหกจการของผอนซงกาลงดาเนนไปดวยดกลบเสยไป ตปาใหเสอกลว ขใหกลวหรอขใหหนไป ตฝปาก พดโตโดยแสดงโวหารฉะฉาน ตววกระทบคราด โกรธคนหนงแตทาอะไรเขาไมไดจงแกลงพดหรอทาสงใดสงหนงกบผทเกยวของใหกระทบ

ไปถงคนนน ตสองหนา กลบกลอกไมคงทโดยการประจบทงสองขาง ตสานวน พดใชโวหารเชงอวดฉลาด ตเสมอ วางตวเทาเทยมกบผทสงกวา, ทาไดเทา ๆ กน ตหนาตาย ทาหนาเฉย ๆ เหมอนไมมความรสกหรอรเรอง ตหนายกษ, ใสหนายกษ ทาหนาตาถมงทงแสดงอาการโกรธ ตหลายหนา ทากลบกลอก, ตลบตะแลง ตอกชกหว รองไหคราครวญ นากลงบนใบบอน ใจไมแนนอน, กลบกลอก นาขนใหรบตก มโอกาสทาอะไรใหเปนประโยชน๑แกตนไดใหรบทา นาขนไวใน นาใสไวนอก มความโกรธแคนไมพอใจใหเกบไวในใจ สวนภายนอกใหแสดงสหนายมแยม นาเชยวอยาขวางเรอ อยาขดขวางผมอานาจ นาซมบอทราย ไดมาทละนดละหนอย เรอย ๆ อยางสมาเสมอ นาตาเชดหวเขา รองไหดวยความชอกชาระกาใจทตองผดหวง นาตาตกใน มความเศราโศกอยางมาก แตไมแสดงใหใครเหน นาตาลใกลมดใครจะอดได หญงกบชายทอยใกลชดสนทสนมกนยอมหามใจไมใหรกกนไดยาก นาทวมทง ผกบงโหรงเหรง พดมากแตไดใจความนอย

๑๑

นาทวมปาก พดไมไดเพราะเกรงจะมภยตอตวเองหรอคนอน, ไมสามารถพดไดเพราะความจาเปนบางอยาง

นานอยแพไฟ ฝายทนอยกวายอมพายแพแกฝายทมากกวา นานงไหลลก คนทไมคอยพดหรอมทาหงม ๆ มกมความคดลกซง นาบอนอย นาลาย นาพงเรอเสอพงปา ตางกตองพงพาอาศยกน นามาปลากนมด นาลดมดกนปลา ทใครทมน นารอนปลาเปน นาเยนปลาตาย คาพดทตรงไปตรงมาฟงไมไพเราะ เปนการเตอนใหระวงตวแตกไมเปนพษเปน

ภย สวนคาพดทไพเราะ ซงถกใจคนฟงทาใหตายใจ แตอาจเปนพษเปนภยได นาลดตอผด ถงคราวตกอบหรอเมอหมดอานาจ ความชวรายตาง ๆ ททาไวกจะปรากฏใหเหน นาลอดใตทราย ทาอยางลลบไมมใครเหน นาลางหวลาน ใสไมเขมขน, ไมมรสชาต นาลบทอง อดทนไปกอน คอไมมอาหารกนกกนนาประทงชวตไปพลางกอน นาสงฟา ปลาสงฝน, ฝนสงฟา ปลาสงหนอง สงเสยเปนครงสดทาย, ทาการใด ๆ ทสาคญเพอไวอาลยกอน

จากไป นาหนงใจเดยวกน มความสามคคกน, มความคดเปนอยางเดยวกน เปนกอบเปนกา เปนชนเปนอน, เปนกอนใหญทาประโยชน๑ตอไปไดด เปนคงเปนแคว อาการทเลาเปนเรองเปนราวยดยาวตดตอกนเหมอนกบรเหนมาดวยตนเอง เปนเงาตามตว คอยตดตามอยตลอดเวลา, เพมขนหรอลดลงตามสวน เปนเงนเปนทอง มราคา, มคา เปนดงหนา คอยออกหนารบแทน เปนตอ ไดเปรยบ เปนตวเปนตน เปนหลกฐานปรากฏชด เปนตเปนตะ อาการทเลาเปนจรงเปนจงเหมอนกบรเหนมาดวยตนเอง เปนนาเปนนวล มผวพรรณผดผองสวยงาม เปนเนอเปนตว เปนหลกเปนฐาน, สามารถตงหลกฐานขนมาได เปนเนอเปนหนง เปนชนเปนอน เปนบาเปนหลง เอาจรงเอาจงเกนไป เปนปเปนขลย ถกคอกน, เขากนไดด เปนฝงเปนฝา เปนหลกฐานมนคง เปนฟนเปนไฟ รนแรง, เตมท (ใชแกกรยาโกรธ) เปนลม ๆ ประเดยวด ประเดยวราย เปนลาเปนสน เปนหลกเปนฐานมนคง, เปนชนเปนอน, เปนจรงเปนจง เปนโลเปนพาย เอางานเอาการ, ไดเรองไดราว, แขงขน เปนวรรคเปนเวร, เปนวกเปนเวน ไมรจกจบจกสน เปนหนาเปนตา เปนทเชดหนาชตา เปนหนใหเชด อยในฐานะทตองทาตามทเขาสง เปนหเปนตา ใชสดบตรบฟงและชวยดแลรกษาแทน ไมกนเสน ไมถกกน

๑๒

ไมกอฐ, ไมกอฐฬส ราคาถก ไมเขายา ไมไดความ, ไมเขาทา ไมเจยมกะลาหว ไมเจยมตว ไมใชขไก ไมเลว, มอะไรดเหมอนกน, ดถกกนไมได ไมใชพระอฐพระปน ทนนงอยไมได ไมดเงาหว ไมรจกประมาณตน ไมดดาดด, ไมดดาดแดง เลกเกยวของกนอยางเดดขาด ไมดตามาตาเรอ ไมพจารณาใหรอบคอบ ไมไดเบยออกขาว ไมมสวนไดอะไรดวยแตยงตองเสยผลประโยชน๑ไปอก ไมไดเบยเอาขาว ไมไดอยางหนงกตองเอาอกอยางหนง คอไมยอมกลบมอเปลา ไมตายกคางเหลอง ปวยหรอบาดเจบอาการหนกมาก ไมเตมเตง, ไมเตมบาท, สองสลงเฟอง, สามสลงเฟอง บา ๆ บอ ๆ สตไมสมบรณ๑ ไมทนกนหมอดา หญงชายแตงงานกนอยกนไดไมนานกเลกรากนไป ไมเปนโลเปนพาย ไมเปนแกนสาร ไมพดพราทาเพลง รวดเรวทนใจ, ลงมอกระทาทนท ไมฟงอราคาอรม ไมฟงเสยง, ไมทนดใหรอบคอบเสยกอน ไมมเงาหว เปนลางวาจะตายราย ไมมปมกลอง, ไมมปมขลย ไมมเคามากอน ไมมมลฝอยหมาไมข ไมมอะไรเปนเคามลอย กไมมเรองเกดขน, ไมมเหตยอมไมเกดเหต ไมมหวงเอาหวงมาแขวนคอ หาภาระมาใสตวโดยไมจาเปน ไมรจกเสอ เอาเรอมาจอด ไมรจกมอดเอาไมเขามาวาง เซอเซอะ ไมรจกวาใครเปนใคร , ทาสงทไมรวาจะ

เปนภยแกตวเอง ไมรจกหวนอนปลายตน ไมรความเปนมาหรอพนเพ ไมรอโหนอเหน ไมรเรองราวทเกดขน ไมลงโบสถ ไมถกกน, ไมรวมเปนพวกดวย ไมเหนนาตดกระบอก ไมเหนกระรอกโกงหนาไม ดวนทาลวงหนาไปกอน โดยทยงไมถงเวลาทจะกระทา ไมเหลอบากวาแรง ไมเกนความสามารถทจะทาได ไมเออออหอหมก ไมตกลงดวย ไมเอาถาน เหลวไหล ไมเอาใจใสในการทจะทาตวใหเปนคนด ไมใกลฝง คนมอายมาก, แกชราเตมทไมรจะตายเมอไร ไมงามกระรอกเจาะ หญงงามมกไมบรสทธ ไมซกงดไมซง ผนอยไปคดคานผมอานาจยอมไมสาเรจมแตเปนอนตราย ไมตาย ทาหรอยกเอาขอสาคญมากลาวอางใหอกฝายหนงจานน ไมเทายอดทอง กระบองยอดเพชร อยดวยกนอยางมความสขจนแกจนเฒา ไมนอกกอ คนทประพฤตนอกแบบแผนของวงศ๑ตระกล (มกใชในทางทไมด) ไมเบอไมเมา ไมลงรอยกน, ขดแยงกนตลอดเวลา ไมปาเดยวกน พวกเดยวกน, เปนผชายดวยกนหรอเปนผหญงดวยกน ไมรมนกจบ ผมวาสนายอมมคนมาพงบารม ไมลมเงาหาย คนทเคยมวาสนา เมอตกตาลงผทมาพงบารมกหนหนาไปหมด

๑๓

ไมลาเดยวยงตางปลอง พกบนองยงตางใจ จตใจความคดเหนของแตละคนยอมตางกน ไมหลกปกเลน, ไมหลกปกขควาย โลเล, ไมแนนอน ไมออนดดงาย ไมแกดดยาก อบรมสงสอนเดกใหประพฤตด ทาไดงายกวาอบรมสงสอนผใหญ รง ๆ ปลา ๆ รไมจรง, รบางเลก ๆ นอย ๆ รจกเกบรจกเขย รจกหาสะสมรวบรวมไว รจกเกบรจกงา รจกเกบขาวของไวไมใหสญหาย รเชนเหนชาต เคยเหนหรอรจกมาอยางด, รกาพด รมากยากนาน รนอยพลอยราคาญ รมากเกนไปจนทาใหยงยากใจ และรนอยไมเขาใจ ทาใหเกดความ

ราคาญใจ รมอ รจกหรอเคยเหนฝมอกน รยาวรสน รจกผอนปรน, รจกผอนสนผอนยาว รวาเสออยาเอาเรอไปจอด รวาเปนอนตรายจงหนใหไกล รไวใชวาใสบาแบกหาม เรยนรไวไมเสยหายอะไร รไส รเรองสวนตวเปนอยางไร รหลบเปนปก รหลกเปนหาง รจกหลบหลกเอาตวรอดไปได หรอปรบตวใหเขากบเหตการณ๑ รหาญรขลาด กลาในสงทควรกลา กลวในสงทควรกลว รอยางเปด รหลายเรองแตรไมจรงสกเรองเดยว, รอยางผวเผนไมถงขนลกซง

๑๔

แผนการจดการเรยนรท ๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การด การฟง และการพด มาตรฐานการเรยนรชวงชน และผลการเรยนรทคาดหวงรายป ท ๓.๑.๒ (๒), ๓.๑.๒(๔) หนวยการเรยนรท ๑ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การพดในทชมชน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๒) พดตามหวขอทกาหนดใหไดอยางมสาระและนาฟง ท ๓.๑.๒(๔) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาแถบวดทศน๑มาเปดใหนกเรยนดการพดของนกเรยนรนพทครบนทกเอาไว แลวสนทนากบนกเรยนเรองการพด ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “หลกการพดทวไป” ใหนกเรยนศกษาพรอมครอธบายประกอบ ๒) ใหนกเรยนทกคนเตรยมการพดในหวขอตอไปน โดยการจบฉลากเลอกหวขอ ใครไดหวขอใดใหเตรยมรางคาพดแลวออกมาพดในหวขอนน ใชเวลาในการพด ๓ นาท (๑) กลาวแนะนาตนเอง (๒) เหตการณ๑ทประทบใจของขาพเจา (๓) วชาทขาพเจาชอบทสด (๔) บคคลทขาพเจาประทบใจ (๕) หนงสอในดวงใจของขาพเจา (๖) อาชพทขาพเจาตองการทา ๓) ครจบฉลากรายชอนกเรยน โดยเรยกนกเรยนใหออกมาพดหนาชนทละคน พรอมกาหนดผออกมาวจารณ๑การพด เมอจบแลวใหสงตนฉบบรางคาพดทคร ขนสรป ครสรปผลการพดของนกเรยนแตละคน โดยดจากแบบประเมนการพด ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ แบบวดทศน๑การพด ๔.๒ ใบความรเรอง “หลกการพดทวไป” ๔.๓ แบบประเมนการพดเปนรายบคคล ๕. การวดผลและการประเมนผล ๕.๑ พจารณาจากการพดของนกเรยน ๕.๒ ตรวจรางกายในการเตรยมการพดของนกเรยน ๕.๓ ฟงการวจารณ๑การพดของนกเรยน

๑๕

ใบความร เรอง “หลกการพดทวไป”

๑. ความหมายของ “การพด” การพด คอ กระบวนการสอสารความคดจากคนหนงไปยงอกคนหนงหรอกลมหนง โดยมภาษา นาเสยง และอากปกรยา เปนสอ ๒. องคประกอบของการพด การพดประกอบดวยสวนสาคญ ๓ สวน ไดแก ๒.๑ ผพด ๒.๒ เนอหาสาระ ๒.๓ ผฟง ๓. การเตรยมเรอง ๓.๑ เขยนทกคาทตองการจะพด โดยเรมตงแตคากลาวปฏสนถาร การเกรนนา เนอหาสาระ และการทงทาย ๓.๒ เขยนเปนภาษาพดดวยสานวนของตนเอง ๔. การฝกพด ๔.๑ อานตนฉบบทเตรยมรางไวหลาย ๆ เทยว ๔.๒ ทดลองฝกพดโดยดจากตนฉบบทเตรยมไว ๔.๓ ทดลองฝกพดโดยไมตองดจากตนฉบบทเตรยมไว ๕. วธแกความประหมาขณะทพด ใหทาไดดงน ๕.๑ สดลมหายใจเขาลก ๆ ๕.๒ ดมนาสกแกว ๕.๓ เคลอนไหวไปมา ๕.๔ จงบอกกบตนเองวาฉนสตาย ๕.๕ พดเสยงดงไปเลย ๖. การปรากฏตว ๖.๑ เดนสแทนทพดดวยความกระฉบกระเฉง ๖.๒ ปรบไมโครโฟนใหตรงปาก ทดลองใชไมโครโฟนอยางสภาพ คอ ใหใชปลายเลบนวชขดเบา ๆ ทสวนหวของไมโครโฟน แลวคอยฟงเสยงด อยาเคาะ หรอเปา และไมควรพดวา “โหล ๆ” โดยเดดขาด ๖.๓ สรางสมพนธภาพกบผฟงทางใบหนาดวยการ “ยม” (ประมาณ ๓ วนาท) ๖.๔ กลาวคาปฏสนถาร (กราบเรยนทานอาจารย๑ทเคารพ และสวสดเพอน ๆ ทกคน) ๗. การยนขณะพด ๘.๑ ยนใหเทาทงสองหางกนพอสมควร นาหนกตวอยบนฝาเทาทงสองขาง ๘.๒ มอทงสองขางจบทขอบแทนทพด หรอปลอยลงขางลาตว ๘ การเคลอนไหวประกอบการพด (ศรษะ – หนา – มอ) ๘.๑ ประโยชน๑ของการเคลอนไหว ๘.๑.๑ ชวยลดความประหมา คลายความเครยด ๘.๑.๒ ชวยทาใหผฟงสนใจและตงใจฟงมากขน ๘.๑.๓ ชวยสอความหมาย ๘.๑.๔ ชวยเสรมสรางบคลกของผพด

๑๖

๘.๒ วธการเคลอนไหว ๘.๒.๑ เคลอนไหวทกครงตองสอความหมาย ๘.๒.๒ เคลอนไหวใหสอดคลองกบเรองทพด ๘.๓ การเคลอนไหวมอ สามารถสอในสงตอไปน ๘.๓.๑ บอกจานวน ๘.๓.๒ บอกขนาด ๘.๓.๓ บอกรปราง ๘.๓.๔ บอกทศทาง ๙. การใชสายตา (การสบสายตา) กบผฟงขณะพด ๙.๑ ประโยชน๑ในการสบสายตากบผฟง ๙.๑.๑ ชวยถายทอดอารมณ๑ความรสกของผพด ๙.๑.๒ ชวยทาใหผฟงสนใจในการฟงมากขน ๙.๒ วธการสบสายตากบผฟง ๙.๒.๑ มองอยางเปนธรรมชาต ไมเลกลก ๙.๒.๒ ถาผฟงมนอยใหสบสายตากบผฟงทละคนอยางทวถง ๙.๒.๓ ถาผฟงมมากใหมองผฟงเปนกลม ๆ โดยสบสายตาไปทละจด ๆ ใหทวถง (อยามองแบบพดลม

สาย) ๙.๒.๔ ไมมองทจดใดจดหนง หรอมองทดานใดดานหนงโดยเฉพาะ ๙.๒.๕ ไมแหงนมองเพดาน มองพน หรอมองออกไปนอกหอง ๑๐. การใชนาเสยงในการพด ๑๐.๑ ประโยชน๑ของการใชนาเสยง ๑๐.๑.๑ ชวยถายทอดอารมณ๑และความรสกของผพด ๑๐.๑.๒ ชวยเราความสนใจผฟงใหอยากฟงมากขน ๑๐.๑.๓ ชวยใหผฟงเหนภาพ หรอคลอยตาม ๑๐.๑.๔ ชวยใหผฟงเขาใจเรองไดงาย หรอเขาใจเรองไดดยงขน ๑๐.๒ หลกการใชนาเสยง ๑๐.๒.๑ พดใหเสยงดงฟงชด ๑๐.๒.๒ จงหวะลลาในการพดไมชาหรอเรวเกนไป ๑๐.๒.๓ ไมพดนาเสยงเหมอนอานหนงสอ หรอทองจา ๑๐.๒.๔ นาเสยงสอดคลองกบเรอง หรอเนอหาทพด ๑๐.๒.๕ ไมพดดดเสยงเลยนแบบคนอน ใหใชนาเสยงของตนเอง ๑๑. การออกเสยงคาในการพด ๑๑.๑ การออกเสยงคาใหออกเสยงตามหลกการออกเสยงตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (ฉบบปรบปรงลาสด) ๑๑.๒ ออกเสยง ร ล และคาควบกลาไดถกตองชดเจน ๑๑.๓ ออกเสยงตว ช ท ส ใหถกตอง (อยาออกเปนสาเนยงภาษาองกฤษ) การออกเสยงคาทบศพท๑ภาษาองกฤษใหออกเสยงตามรปทถอดออกมาเปนภาษาไทย และควรออกเสยง แบบไทย เชน เทนนส ออกเสยงวา เทน – นด, ปารส ออกเสยงวา ปา – รด, ลอนดอน ออกเสยงวา ลอน – ดอน ๑๒. การใชภาษาในการพด

๑๗

๑๒.๑ ใชภาษาพดงาย ๆ ๑๒.๒ ใชลกษณนาม ราชาศพท๑ใหถกตอง ๑๒.๓ ไมใชคาหยาบ ๑๒.๔ ไมใชภาษาตางประเทศโดยไมจาเปน (ถามคาไทยแทนไดใหใชคาไทย) ๑๓. การจบการพด ๑๓.๑ จบตามเวลาทกาหนดให ๑๓.๒ การจบการพดตองมการทงทาย ดวยการใหขอคดแกผฟงเสมอ เพอเปนการสรางความประทบใจแกผฟง ซงอาจใชคาประพนธ๑ หรอคาคมกได

๑๘

แผนการจดการเรยนรท ๔ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนคาขวญ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๓) เขยนคาขวญไดอยางลกซง และมคณคาควรแกการจดจา ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาหนงสอวนเดกปตาง ๆ มาใหนกเรยนดและอานคาขวญ เชน “เดกไทยคอหวใจของชาต” “เดกไทยวนน คอผใหญในวนหนา” “เดกดเปนศรแกชาต เดกฉลาดชาตเจรญ” “เดกดตองมสมมาคารวะ มานะบากบน และสมานสามคค” ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “การเขยนค าขวญ” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ครใหนกเรยนทกคนชวยกนหาคาขวญตาง ๆ ทนกเรยนเคยพบเหน มาเขยนบนกระดานดา คนละ ๑ คาขวญ แลวชวยกนวเคราะห๑วา คาขวญแตละคาขวญนนผเขยนมจดมงหมายในการเขยนเพออะไร ๓) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ กลมละ ๓ – ๔ คน เรยกวากลมระดมสมอง ใหชวยกนคดคาขวญรณรงค๑ใหตระหนกหรอเชญชวน ในเรองตอไปนมา ๑ คาขวญหรอมากกวา (๑) การปลกตนไม (๒) การอานหนงสอ (๓) การใชนาอยางเหนคณคาและประหยด (๔) การใชไฟฟาอยางเหนคณคาและประหยด (๕) การสวมหมวกนรภยขณะขบขรถจกรยานยนต๑ (๖) การมนาใจในการใชถนนหรอการปฏบตตามกฎจราจร ๔) เมอเขยนเสรจแลว ใหออกมาเขยนคาขวญของกลมบนกระดานดา พรอมสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการเขยนคาขวญของนกเรยนแตละกลม ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอวนเดกปตาง ๆ ๔.๒ ใบความรเรองการเขยนคาขวญ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๑๙

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมของนกเรยน โดยใชแบบประเมนการทางานกลม ๕.๒ ตรวจผลงานการเขยนคาขวญของนกเรยน

๒๐

ใบความร เรอง “การเขยนคาขวญ”

ความหมายของ “คาขวญ” “ค าขวญ” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๒๕๔๖, หนา ๒๔๘) ไดใหความหมายไววา “ถอยค าทแตงขนเพอเตอนใจหรอใหเปนสรมงคล” จดมงหมายในการเขยนคาขวญ ๑. เพอแสดงจดมงหมาย หรออดมคตหรอแนวทางปฏบตของกลมบคคล หรอสถาบนใด ๆ เชน กลมอาชพตาง ๆ พรรคการเมอง มลนธ ชมชน ชมรมตาง ๆ เปนตน กลมบคคลหรอสถาบนเหลาน จะใชคาขวญเปนหลกยดเหนยว หรอเตอนใจหมคณะของตน หรออาจเพอเผยแพรใหสาธารณชนทราบถงจดมงหมายของกลมตนกได ตวอยาง : กาชาดบรรเทาทกข๑ เพอความสขของปวงประชา(หนวยกาชาด) ตารวจอยไหน ประชาชนอนใจทวกน (ตารวจ) ธนาคารกรงเทพ เพอนคคด มตรคบาน (ธนาคาร) โทรทศน๑ ชอง ๗ ส ทวเพอคณ (โทรทศน๑) พรรคนาไทย จรงใจพฒนา (พรรคการเมอง) ๒. เพอเตอนใจใหตระหนกถงภยอนตราย ตระหนกถงประโยชน๑หรอคณคา ตระหนกถงความเปนจรงและเปนการเตอนสตเตอนใจเรองใดเรองหนง ตวอยาง : เมอสงแวดลอมเปนพษชวตจะมภย เมอปาไมถกทาลาย ความตายกมาเยอน ขบรถใหเตอนตน ขามถนนใหเตอนตา ชาตอยรอด ถาปลอดคอร๑รปชน รกษาชวต ดกวาพชตเวลา เมอใชยาเสพตด ชวตรอความตาย ยาบาอนตราย คนเสพถงตาย คนขายตดคก ตดไมทาลายปา นาทาจะขาดแคลน ๓. เพอเรยกรอง เชญชวน จงใจใหเชอมนหรอปฏบตในเรองใดเรองหนง ตวอยาง : บรจาคดวงตาไดมหากศล ไทยชวยไทย คนละบาท ชาตอยได ยงคดกอนซอ ยงมอกอนสง ของนอกยบยง ใชแตของไทย รกไทย นยมไทย รวมใจใชของไทยทา ภมใจไทยทา ดใจไทยใช มงประหยด เรงรดนยมไทย รวมใจสงออก อานหนงสอวนละหนา เพมคณคาแกชวต ออกกาลงกายทกวน สรางสรรค๑บคลก สขกายเปนนจ สขจตพาเพลน หมนเดนหมนวง สขภาพอนามยด เสรมราศ ชวตสดใส ไทยทา ไทยขาย ไทยใช ไทยเจรญ ถารกประชาธปไตย ตองไปเลอกตง

๒๑

เลอกผแทนทงท อยาใหมคนซอ หลกในการการเขยนคาขวญ ๑. เขยนใหตรงจดมงหมายทตองการ นนคอ กอนทจะเขยนคาขวญใด ๆ เราตองพจารณาถงจดมงหมายใหดเสยกอน วาเราเขยนคาขวญนนเพออะไร จะไดเขยนตรงจดมงหมายทตองการ ๒. ตองเขยนใหเปนขอความสน ๆ กะทดรด มหลายลกษณะดงน (๑) เปนกลมคา เชน ไมมปา ไมมฝน ไมมคน ไมมสตว๑ (๒) เปนประโยคเพยงประโยคเดยว เชน นามนมนอย ใชสอยจงประหยด (๓) เปนประโยคสองประโยคทมความสมพนธ๑กน เปนเหตเปนผลกน เชน เมอปาไมถกทาลาย ความตายจะมาเยอน ๓. ตองเขยนใหมใจความสมบรณ๑ แจมแจง ไมคลมเครอ เมอผอานอานแลวสามารถเขาใจไดทนท เชน ยงคดกอนซอ ยงมอกอนสง ของนอกยบยง ใชแตของไทย ๔. ควรเขยนใหมชวงจงหวะเหมาะสม และมสมผสคลองจองกนระหวางชวงจงหวะหรอระหวางประโยค เพอใหผอานประทบใจ และสามารถจาคาขวญนนไดงาย ชวงจงหวะ หมายถง ชวงทเวนระยะในการอาน เพราะเวลาอานจรง ๆ คนเรามกจะอานไมตอกนเปนพดไป เชน รกไทย นยมไทย รวมกนใช ของไทยทา ชวงจงหวะในการอานอยท รกไทย / นยมไทย / ชวยกนใช / ของไทยทา ฉะนน การเวนชวงจงหวะทเหมาะสม จะชวยใหผอานอานไดคลองปาก ไมขดห และจดจาไดงาย สวนสมผสในการเขยนคาขวญจะตองมเสมอ อาจใชทงสมผสสระและสมผสพยญชนะกได เพอความไพเราะสละสลวย และงายในการจดจา ขอใหนกเรยนสงเกตจากตวอยางตอไปน

อานหนงสอวนละหนา เพมคณคาแกชวต

สขกายเปนนจ สขจตพาเพลน หมนเดนหมนวง

อากาศเปนพษ ชวตจะสน ตนไมเทานน ทงกนทงแก

รกษ๑นาเพอสรรพชวต กอนทวกฤตจะมาเยอน

๒๒

แผนการจดการเรยนรท ๕ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนคาคม ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๓) เขยนคาคมไดอยางลกซง และมคณคาควรแกการจดจา ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนคาคมตอไปน ใหนกเรยนอาน แลวสนทนากบนกเรยนเรองคาคม “จงเปนมตรอยาเปนศตร” “มาเปลาไปเปลา อยามวเฝาอาลย” “ศตรทรายกาจทสดของชวตเรา คอตวเราเอง” “ใครแชงใครชงชางเถด ใครเชดใครชชางเขา ใครเบอใครบนทนเอา ใจเรารมเยนเปนพอ ” ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “การเขยนค าขวญ” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ครแบงนกเรยนออกเปนกลมคคด ใหเขยนคาคมเพอใหแงคดในเรองใดเรองหนง โดยจะแตงเปนคาพดธรรมดาตามใบความรขอ ๑ คาพดทเปนคาสมผสคลองจองตามใบความรขอ ๒ หรอคาคมทแตงเปนคาประพนธ๑ตามใบความรขอ ๓ กได ๓) เมอกลมใดแตงเสรจแลวใหออกมาเขยนบนกระดานดา พรอมอานใหเพอนฟง เสรจแลวนามาสงครตรวจ ครคดเลอกคาคมทดไปตดไวทปายประกาศหนาหองเรยน ขนสรป ครสรปผลการเขยนคาคมของนกเรยนแตละกลม แลวใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ใบความรเรองคาคม ๔.๒ แบบทดสอบ เรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร” ๕. การวดผลและการประเมนผล ๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมของนกเรยนโดยใชแบบประเมนการทางานกลม ๕.๒ ตรวจผลงานการเขยนคาคมของนกเรยน ๕.๓ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๒๓

ใบความร เรอง “ค าคม”

ความหมายของคาคม “ค าคม” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ หนา ๒๔๘) ไดใหความหมายไววา หมายถง “ถอยคาทหลกแหลมชวนใหคด” จดมงหมายในการเขยนคาคม เมอพจารณาจากความหมายของคาคมดงกลาวขางตน พอสรปถงจดมงหมายในการเขยนคาคมไดวาเพอตองการใหผอานไดแงคดในเรองตาง ๆ ทเขยนขน ซงอาจเปนขอเตอนจตสะกดใจ ในการประพฤตปฏบตตนในเรองใดเรองหนง ซงจะตองเปนเรองสรางสรรค๑ ลกษณะของคาคม คาคมมหลายลกษณะดงน ๑. คาคมทเปนคาพดธรรมดาไมมสมผส โดยมากใชคางาย ๆ ไมตองแปล อานแลวเขาใจไดทนท เชน “ความรกท าใหคนตาบอด” “เวลาและกระแสน าไมคอยใคร” “ไมมใครรกเราเทาพอแม” “เบองหลงกอนเมฆยงมพระอาทตยสองแสงอย” “กนอยแตพอด ไมใชกนดอยด” “ความโกรธไมเคยท ารายใคร นอกจากตวผโกรธเพยงคนเดยว” “ไมมความหายนะใดยงใหญกวาความโลภและความไมรจกพอ” “เราคนเดยวไมเกงกวาเพอนทงหมดรวมกน” “ใหรจกพอใจ พอใช พอได พอด พอม พอเพยง” “บาทนากลวคอบาอ านาจ ฉลาดทนากลวคอฉลาดแกมโกง” “ลมทอนตรายคอลมตว” “อดตคอสงทผาน อนาคตคอสงทฝน ปจจบนเทานนคอความจรง” “อะไรกตามทท าแลวท าใหเกดทกข จงหลกหนใหไกลทสด” “ตราบใดททะเลยงไมไรคลน ทองฟายงไมไรดาว ชวตของเรากยงมความหวง” ๒. คาคมทเปนคาสมผสคลองจองกนสน ๆ สวนมากม ๒ วรรค เพอจดจาไดงาย เชน “ซอกนไมหมด คดกนไมนาน” “เสยเหงอเพราะกฬา ดกวาเสยน าตาเพราะยาเสพตด” “สรางพระเดชมแตขาดทน สรางพระคณมแตไดก าไร” “โกรธคอนรก งกคอเปรต” “ความส าเรจของลก คอความสขของพอแม” “อยอยางสงบ ดกวารบดวยปาก” “ความงามไมคงท ความดซคงทน” “อนนารไมใชเลขคณต อยาไปคดใหหนกสมอง” “เปนนายทายเรอแจว ดกวาเปนลกแถวเรอรบ” “ผอนคนเรงสกนด ตอชวตอกนาน”

๒๔

“ชวตราคาแพง อยาแซงทางโคง” “ฟายอมเปลยนส นทยอมเปลยนสาย รางกายยอมเปลยนแปลง” “อยานอนตนสาย อยาอายท ากน อยาหมนเงนนอย อยาคอยวาสนา” “ขยนใหเหงอออกตามขมขน ดกวาขเกยจแลวยากจน จนน าลนออกจากตา” ๓. คาคมทแตงดวยคาประพนธ สวนมากมกแตงดวยกลอนสภาพ เชน

๏ นกเรยนดมธรรมจาเรญศร ๏ เงนมมากาไกกลายเปนหงส๑ ระเบยบดชนชมนยมหมาย เงนหมดลงหงส๑เปนกานาบดส

วชาดเปนศรประจากาย เงนขดสนคนเปนหมานาอปรย๑ จกเฉดฉายชพงศ๑วงศ๑ตระกล เงนมากมหมาเปนคนพกลจรง

๏ ไมผลดกพรงพรอมออนนอมกง ๏ ลมแลวลกอยาทอตองตอส คนรจรงเฉลยวฉลาดองอาจออน ใหมนรวาจะแพอกแคไหน

คนโงคอไมแหงงองแงงคลอน ฟนแลวลกตนตวดวยหวใจ ไมโอนออนโนมกหกเหมอนฟกแฟง ลกสใหมในวนนอาจดเอย

๏ สบปากวาหรอจะเทาตาเราเหน ๏ เมอเราหลบมคนปลกรบลกเถด รชดเจนยงกวาฟงมากนกหนา เมอเราเปดมคนปดอยาคดหยาม

หากใชหตถ๑เขาสมผสตามตารา เมอเราชามคนจงรบมงตาม ยงดกวาเพยงใชตาความาด เมอเราทรามมคนชวยนาอวยพร

๏ อภย...เปนหวใจของไทยแท ๏ อนชวตคนเรากเทาน อภย …แกความขดแยงทกแหงหน ตายเปนผตองลงโลงอยาสงสย

อภย...นคณคาเลศประเสรฐดล ถงใหญโตคบฟาสกเพยงใด อภย...คนผผดพลงดวยหวงด กไมใหญไปกวาโลงเมอลงนอน

๒๕

แบบทดสอบ เรอง อะไร ๆ “กไมเปนไร”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. เรอง “ไมเปนไร” คดมาจากหนงสออะไร ใครเปนผเขยน

ก. หนงสอชอ “สดทรก” ของ “ศทธน” ข. หนงสอชอ “สดทรก” ของ “อาพนวงศ๑” ค. หนงสอชอ “ไมเปนไร” ของ “ศทธน” ง. หนงสอชอ “ไมเปนไร” ของ “อาพนวงศ๑”

๒. ขอใดไมใชผลดทเกดขนจากการใชคาวา “ไมเปนไร” ก. ทาใหรจกปลอยวาง ข. ทาใหมความกระตอรอรน ค. ทาใหความโกรธแคนผอนคลายลง ง. ทาใหเรองทอาจรนแรงกลายเปนเรองไมรนแรง

๓. ขอใดไมใชผลเสยทเกดขนจากการใชคาวา “ไมเปนไร” ก. ทาใหเฉอยชา ข. ทาใหจตใจไมสงบ ค. ทาใหทาอะไรไมจรงจง ง. ทาใหทางานไมใครสาเรจ

๔. ผเขยนเหนวาคาวา “ไมเปนไร” เปนปรชญาชวตของคนไทยในเรองใด ก. การเปนผรจกพอ ข. ความเปนคนสภาพ ค. การรจกใหอภยผอน ง. ถกทง ข. และ ค .

๕. คาวา “ไมเปนไร” จะมความหมายเปนทางบวกหรอทางลบขนอยกบอะไรเปนสาคญ ก. บรบททใช ข. สานวนทพด ค. นาเสยงทพด ง. ถกทง ก. และ ค.

๖. หนวยภาษาทเลกทสดมความหมาย เรยกวาอะไร ก. คา ข. วล ค. พยางค๑ ง. ประโยค

๗. “คา” ประกอบดวยอะไรบาง ก. สระกบพยญชนะ ข. เสยงกบความหมาย ค. พยางค๑กบความหมาย ง. ตวอกษรกบความหมาย

๘. คาและความหมายในขอใดไมจดเปนคาคะนอง ก. ลง (ซน) ข. เสอ (เชยวชาญ) ค. แมว (สตว๑สเทาชนดหนง) ง. เบยว (ไมซอตรง)

๙. ขอใดใชสานวนไมถกตอง ก. เขารบเปนทนายหนาหอวาความคดยกยอกทรพย๑ของธนาคาร ข. เพอน ๆ คดวาเขาเปนนกสองหว จงพากนรงเกยจไมคบคาสมาคมดวย ค. ทง ๆ ทถกกลาวหาวาเปนนางกลางเมอง หลอนกมไดนกเคองโตตอบใด ๆ ง. กฬามหาวทยาลยแตละครง สถาบนทไมมทมชาตมกเปนหมสนามใหเขาตอน

๑๐. ขอใดไมเหมาะสมทจะเปนคาขวญ ก. รกเมองไทย ไปไดทกเดอน ข. ภาษาไทยเปนหวใจของทกวชา ค. รกตวรกรถ ขบตามกฎ ลดแอลกอฮอล๑ ง. ชาตเจรญเพราะคนซอสตย๑

๑๑. สานวนในขอใดนามาเตมในชองวางไดเหมาะสมทสด “รายงานฉบบนสมชายทาแบบ.....ขอใหมสงอาจารย เพราะมรายงานอกหลายฉบบทยงไมไดทาทงไวจนเขาตารา.....” ก. ผกชโรยหนา ยงเหมอนยงตกน ข. สกเอาเผากน ดนพอกหางหม ค. ตาขาวสารกรอกหมอ กองเปนภเขาเลากา ง. จบแพะชนแกะ หวไมไดวาง หางไมไดเวน

๒๖

๑๒. ขอใดไมใชคาขวญ ก. ไทยทา ไทยใช ไทยเจรญ ข. อยากเลนเปยโน โทรมาหาเรา ค. อาหารปลอดพษ ชวตปลอดภย ง. อยากอายยนยาว กนขาวซอมมอ

๑๓. “ออยและหวานเปนผหญงสวยและมเสนหมาก จอมหลงรกเธอทงสองคน จงไปรบออยททางานทกวน และไปหาหวานทกวนเสารอาทตย” การกระทาของจอม ตรงกบสานวนในขอใด ก. จบปลาสองมอ ข. สองฝกสองฝาย ค. รกพเสยดายนอง ง. เหยยบเรอสองแคม

๑๔. “ปาพงพาลพยคฆราย ราว เสอพงไพรพงพ เถอนถา ความชวพงความด เทจพง จรงนา เรอพงแรงนานา หากรคณเรอ ” คาประพนธนตรงกบสานวนตามขอใด ก. นาพงเรอ เสอพงปา ข. นาขนไวใน นาใสไวนอก ค. นารอนปลาเปน นาเยนปลาตาย ง. นามาปลากนมด นาลดมดกนปลา

๑๕. ขอใดใชสานวนไดถกตองเหมาะสม ก. ลกชายของเขาเรยนจบและไดทางานเปนฝงเปนฝาไปแลว ข. ประชาชนดตารวจตดสายชนวนระเบดดวยความอกสนหวนไหว ค. ผชายคนนหนาไหวหลงหลอก ดยมแยมแจมใส แตใหคนออกจากงานมาหลายคนแลว ง. สงทเขาทากบเดก ๆ ในวนน วนหนงขางหนาจะเกดกบลกหลานของตนเอง เปนกงเกวยนกาเกวยน

เฉลยแบบทดสอบเรอง อะไร ๆ ก “ไมเปนไร”

๑. ก ๒. ข ๓. ข ๔. ง ๕. ง ๖. ก ๗. ข ๘. ค ๙. ก ๑๐. ก ๑๑. ข ๑๒. ข ๑๓. ก ๑๔. ก ๑๕. ง

๒๗

แผนการจดการเรยนรท ๖ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง มองโฆษณาอยางวรรณกรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานในใจ แลวเกบใจความสาคญของเรอง ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๒ (๑) เกบใจความสาคญของเรองทอานได บอกขอคดจากเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพโฆษณาสนคาทเตรยมไวมาฉายดวยเครองฉายทบแสงใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรองการโฆษณา ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานในใจเรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม” จากหนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ หนา ๑๓ – ๑๕ เสรจแลวใหนกเรยนเกบใจความสาคญของเรอง วาผเขยนกลาวถงเรองอะไร มสาระสาคญอยางไรบาง โดยครซกถามใหนกเรยนตอบปากเปลา ๒) ใหนกเรยนบอกขอคดทไดจากการอานเรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม” ขอคด : (๑) โฆษณาทมศลปะนบเปนวรรณกรรมได โดยเฉพาะโฆษณาทเลอกรปแบบการโนมนาวใจทนาสนใจ มการสรรคา มการนาเสนอใหชวนใหตดตาม (๒) โฆษณาทาหนาทเหมอนวรรณกรรมได โดยเฉพาะอยางยงในการสะทอนภาพของสงคม (๓) โฆษณาทดจะมสารจรรโลงใจ ทาใหไดรบขอคดทเปนประโยชน๑ ๓) โฆษณาทมสารจรรโลงใจจากสงพมพ๑ตาง ๆ ทครจดเตรยมไวให เมอหาไดแลวใหนามาแสดงแบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมชวยกนคนหาใหเพอนดหนาชนเรยน ขนสรป ครสรปผลการคนหาโฆษณาทมสารจรรโลงใจของนกเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ภาพโฆษณาสนคาตาง ๆ ๔.๒ เครองฉายภาพทบแสง ๔.๓ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๔ สงพมพ๑ตาง ๆ ทมภาพโฆษณา ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามเนอเรองและขอคดจากเรองใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ พจารณาจากการคนหาโฆษณาทมสารจรรโลงใจของนกเรยน

๒๘

ภาพโฆษณาสนคาภาพโฆษณาสนคา

๒๙

แผนการจดการเรยนรท ๗ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง มองโฆษณาอยางวรรณกรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร หลกการเขยนโฆษณา ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๓) บอกหลกในการเขยนโฆษณาสนคาและบรการตาง ๆ ได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพโฆษณาสนคาทเตรยมไวมาฉายดวยเครองฉายภาพทบแสงใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “หลกการเขยนการโฆษณา ” ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอาน เรอง “เรยนรเรองโฆษณา” จากหนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ พรอมครอธบายประกอบ ตามหวขอเรองตอไปน (๑) ความหมายของ “โฆษณา” (๒) สวนประกอบของโฆษณา - เนอหา - รปแบบการนาเสนอ - การโนมนาวใจ (๓) ประโยชน๑และโทษของการโฆษณา (๔) อทธพลของการโฆษณา ๒) ครแจกใบความรเรอง “ภาษาโฆษณา” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๓) ใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม” เมอทาเสรจแลวสงกระดาษคาตอบทคร ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ ภาพโฆษณา ๔.๓ ใบความรเรอง “ภาษาโฆษณา” ๔.๔ เครองฉายภาพทบแสง ๔.๕ แบบทดสอบ เรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาความสนใจการฟงและการศกษาบทเรยนของนกเรยน ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยนทกคน

๓๐

ใบความร เรอง “ภาษาโฆษณา”

ภาษาโฆษณา คอ ภาษาทใชโนมนาวใหผฟงหรอผอานสนใจในสนคาหรอผลตภณฑ๑นน ๆ มกใชถอยคาและศลปะการพดทเราใจจนผฟงเกดความไววางใจในตวผพด เกดความเชอถอ และคดใครครวญถงประโยชน๑หรอผลทจะไดรบจากการซอสนคาหรอผลตภณฑ๑นน ๆ จากนนกตดสนใจซอสนคา การโฆษณามกจะเรมตนบอกใหทราบวา ในขณะทมสนคาหรอผลตภณฑ๑นนขนแลว มการใหขาวสารขอมลเพมเตมวา ผลตภณฑ๑ทกลาวถงมลกษณะอยางไรบาง เปนการสรางความสนใจใหแกผฟง พรอมกลาวถงคณภาพ เพอใหผฟงคดใครครวญดวา ผลตภณฑ๑นนดหรอไม มประโยชน๑หรอไม ผบรโภคหรอผฟงกจะตดตามดวยตนเองวาจะซอหรอทดลองใชผลตภณฑ๑นนหรอไม เพราะฉะนนจะเหนไดวา การพดโฆษณาเปนการพดจงใจไดหลายระดบดวยกน นบตงแตการบอกเลาใหทราบ การพดใหเชอถอ การพดจงใจ เพอใหเกดความคลอยตาม และการพดโนมนาวใจเพอใหกระทาการอยางใดอยางหนง คอ ลงมอซอผลตภณฑ๑นน ๆ โดยทวไปผเขยนโฆษณามวตถประสงค๑ทจะบอกใหร ดเปนของด มประโยชน๑ ลกษณะโดดเดน เนนสรรพคณ กระตนใหซอ เชอถอทกถอยคา เตอนความทรงจาไดด ทาใหมความสนใจ ใหศรทธา อยากจะหามาใช การโฆษณานนใชขนตอนในการโฆษณา ๕ ขน คอ การสรางความสนใจ สรางความตองการ สรางความพอใจ สรางมโนภาพ และ การลงมอกระทาการ นอกจากนนยงใชกระบวนการยอมรบ ซงมองคประกอบดงนคอ

๑. การใหรบรวามผลตภณฑ๑ชนดนน ๒. การสรางความสนใจ คอการมผโฆษณาใหขอมลเพมเตมวาผลตภณฑ๑มลกษณะอยางไรบาง มสวน

ประสมและกรรมวธในการผลตอยางไรบาง ๓. การประเมนคณคาของผลตภณฑ๑นน คอผพดหรอผโฆษณาจะบอกใหผฟงทราบวา ผลตภณฑ๑นน ๆ

มคณภาพหรอมประโยชน๑มากนอยเพยงใด ผฟงหรอผซอผลตภณฑ๑กจะพจารณาใครครวญถงประโยชน๑ และผลไดผลเสยดวยตนเอง

๔. การทดลอง คอ การเปดโอกาสใหลกคาหรอผซอทดลองใชผลตภณฑ๑ดวยตนเอง ๕. การยอมรบ คอ การยอมรบหรอการใชสนคาหรอผลตภณฑ๑นนตอไป

ลกษณะของการโฆษณา ๑. มพลงชกนา ถอยคาทใชในการโฆษณาจะตองมพลงทจะจงใจผฟงหรอผอานใหสนใจในสนคา หรอผลตภณฑ๑นน เชน ขาวถงตราถนดศร ขาวดกนอรอย, ฮอลล๑ใหมทาไมใหญขน ๒. เกดถอยคาสานวนใหม ภาษาโฆษณาเปนผลงานสรางสรรค๑ของนกโฆษณาทเลอกคามารอยเรยงกน ใหมความหมายเกดความไพเราะ เชน จบเดยวจบใจ, จวแตแจ๐ว, สดใสซาบซา, บรการทกระดบประทบใจ ๓. ใชความคดสรางสรรค นกโฆษณาทประสบความสาเรจจะเปนทงนกภาษาและนกโฆษณาไปในขณะเดยวกน ตองคดสรางสรรค๑ สรางศรทธา ความสนใจ ความเชอถอ แตในขณะเดยวกนกไมเกนจรง ไมหลอกลวง เชน การบนไทยรกคณเทาฟา ๔. อางสรรพคณยงใหญ การทจะใหความสนใจสนคาหรอผลตภณฑ๑นน ๆ จะตองอางวา สนคานน ๆ มสรรพคณสงคมคาราคา เชน คณภาพคบแกว, คณภาพลานเปอร๑เซนต๑ ๕. เราใจผซอ ภาษาโฆษณาจะใชเปนภาษาทเราใจโนมนาวใจใหผฟงหรอผชมประทบใจในสนคาหรอผลตภณฑ๑นน ๆ เชน ...สาหรบนกธรกจชนสง, ทาเลทอง, นาททอง, โอกาสทอง

๓๑

๖. สอสารใหคด นกโฆษณาทฉลาดจะตองเลอกใชถอยคาภาษาทจะพยายามสอสารใหผฟงไดคด เชน เราสามารถชวยทานได, เราหวงใยดวงใจของคณ, สงทดในชวต, กระดาษสารพดเชด ๗. ประดษฐถอยคากะทดรด ภาษาโฆษณาทดพยายามใชถอยคาสน กะทดรด ทาใหผรบสารรบรไดรวดเรว เชน ลกมากจะยากจน, เพอนคคด มตรคใจ, เลกดรสโต ๘. สอสารสมผสใหเหนจรง ใชภาษาทสอประสาทสมผส เปนการยวยประสาทสมผสในรปแบบทไมมใครใชมากอน เชน กลนสะอาด, ใชครม...ผวเนอเนยนนม ละมนละไม ๙. สาคญยงตองสรางความเชอถอ นกโฆษณาทดจะตองพยายามใชถอยคาทผกใจ สามารถสรางความเชอถอใหแกผฟงหรอผชมได ๑๐. จดเดนคอสะดดตาสะดดใจ คาหรอภาษาทใชตองเลอกสรรอยางพถพถน ใชคาแปลกใหมใหเกดความสะดดใจ เชน มาเรงราสดใสในโลกสดสวยดวยส... ๑๑ ใชถอยคาคลองจอง โดยสรางวลหรอประโยคใหสมผสคลองจอง ถอยคาทคลองจองกนทาใหสะดดตาสะดดใจ จาไดแมนยา เชน เครองดมมคณคา ราคานาอดลม

๓๒

ภาพโฆษณาสนคาตาง ๆ

๓๓

๓๔

แบบทดสอบ เรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. ขอใดเปนลกษณะของโฆษณาทควรนบเปนวรรณกรรม

ก. มการสรรคา ข. มรปแบบการโนมนาวทนาสนใจ ค. มการนาเสนอชวนใหตดตาม ง. ถกทกขอ

๒. โฆษณาทาหนาทเหมอนวรรณกรรมไดในลกษณะใด ก. ชวยสะทอนใหเหนภาพสงคม ข. มสารจรรโลงใจทาใหไดรบขอคดเหนทเปนประโยชน๑ ค. ชวยใหใชภาษาไดถกตองตามหลกภาษา

ง. ถกทงขอ ก. และ ข. ๓. ขอใดเปนวตถประสงคหลกของการโฆษณา

ก. เพอใหรถงชอสนคาหรอการบรการ ข. เพอประโยชน๑ในการขายสนคาหรอบรการ ค. เพอใหรถงสรรพคณหรอจดเดนของบรการ ง. เพอประโยชน๑ในการประชาสมพนธ๑สนคาหรอการบรการ

๔. ขอใดไมใชองคประกอบทสาคญของการโฆษณา ก. ภาพ ข. ภาษาทใช ค. การโนมนาว ง. รปแบบการนาเสนอ

๕. เนอหาของการโฆษณามกชใหเหนถงเรองใด ก. แสดงคณสมบตทวไปของสงทโฆษณา ข. แสดงความดพเศษของสงทโฆษณา ค. แสดงคณประโยชน๑ของสงทโฆษณา ง. แสดงราคาหรอมลคาของสงทโฆษณา

๖. การโฆษณาขอใดใชภาษาทไมด ก. คมเกนคาด สะอาดเกนรอย ข. ผกสดปลอดสารพษ เพอชวตทปลอดภย ค. ของดจากไร ทาไมไมซอไปรบประทาน ง. หวานเกนรอย แคลอรนอยกวาครง

๗. โฆษณาในขอใดมเสยงสมผส ก. เบอร๑เดยวเทยวทวไทย ข. นคอลกผชายตวจรง ค. ออกกาลงทกวนรางกายแขงแรง ง. อาหารอรอย ดนตรไพเราะ ราคากนเอง

๘. การโฆษณาในขอใดใชภาษาดอยกวาขออน ก. เลกดรสโต ข. งายกวาทคด ค. รปลกษณ๑โดนใจ ง. สะอาด อรอยจรง

๙. ขอใดเปนคาขวญในการโฆษณาทจายาก ก. หนงในใจคณ ข. นกสผยงใหญ ค. เพอนคคดมตรคบาน ง. คกายของทกระดบนกดนตร

๑๐. ขอใดเปนคาขวญโฆษณาเชงสรางสรรค ก. ขบขทนใจ บดไดสดมน ข. ใชบรการของ....โทรมากเสยเงนนอย ค. ขบขปลอดภย เปดไฟใสหมวก ง. วงเรวอยางกบเหาะ เหมาะกบคนใจถง

๑๑. ขอใดเปนการโฆษณาทไมนาจดจา

๓๕

ก. ทองเทยวทวไทย ไมไปไมร ข. ทองเทยวสดหรรษา ราคาสบายกระเปา ค. ออกแบบทนสมย เสรจเรวทนใจผอย ง. มอาจารย๑เจาของภาษาดแลอยางทวถง

๑๒. ขอใดเปนการโฆษณาทไมใชวธการโนมนาวใจ ก. โสมรสดทชาวเกาหลนยม ข. ชาเขยวพรอมดมสงตรงมาจากญปน ค. นตยสารนมวางจาหนายในทองตลาดทวไป ง. เปนรถทไดรบรางวลยอดเยยมแหงป

๑๓. ขอใดเปนวธการโฆษณาดวยการโนมนาวใจโดยใชสถต ก. เปนรถจกรยานยนต๑สมรรถนะสง บดไดทนใจ ข. เปนรถจกรยานยนต๑รปลกษณ๑ทนสมย บาดใจวยรน ค. เปนรถจกรยานยนต๑ใชแบตเตอรไฟฟาไมใชนามนเชอเพลง ง. เปนรถจกรยานยนต๑ยอดประหยด นามนหนงลตรวงไดรอยกโลเมตร

๑๔. ขอใดเปนการโฆษณาทไมเหมาะสม ก. ดนสอตราชะน เขยนดลบงาย ข. สบตรานายพล หอมทนหอมนาน ค. ถงเทาตราแมว สวมใสแลวไมตองซก ง. ปากกาตรามดเขยนหมดจนหยดสดทาย

๑๕. ขอใดเขยนโฆษณาถกตองตามหลกเกณฑการเขยนโฆษณา ก. ลกอมตรามา เยนซาชนใจ ข. รองเทาตราลง ใสวงเหาะได ค. นาปลาตราหอย เคมนอยกวานาปลาตราไก ง. นมตราสบปะรด ดกวานมสดตราลาไย

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “มองโฆษณาอยางวรรณกรรม” ๑. ง ๒. ง ๓. ค ๔. ก ๕. ข ๖. ค ๗. ก ๘. ง ๙. ง ๑๐. ค ๑๑. ง ๑๒. ค ๑๓. ง ๑๔. ค ๑๕. ก

๓๖

แผนการจดการเรยนรท ๘ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๒ เรอง มองโฆษณาอยางวรรณกรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร วเคราะห๑ภาษาทใชในการโฆษณา ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๑ (๑) พดวเคราะห๑ภาษาทใชในการโฆษณาสนคาและบรการตางๆไดอยางถกตอง และมเหตผล ท ๓.๑.๒ (๔) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพโฆษณามาฉายดวยเครองฉายทบแสงใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรองภาษาทใชในการโฆษณาสนคาและบรการ ขนสอน ๑) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหศกษาโฆษณาสนคาและบรการในปจจบน จากสงพมพ๑ตาง ๆ เชน หนงสอพมพ๑ วารสาร แผนปลว แผนพบ วาใชภาษาไดเหมาะสมเพยงใด โดยใหเลอกทงโฆษณาทใชภาษาดและเหมาะสมกบโฆษณาทใชภาษาไมเหมาะสม มาวเคราะห๑ใหเหนถงความแตกตาง ๒) ใหแตละกลมออกมานาเสนอผลการศกษาวเคราะห๑โฆษณาและบรการใหเพอน ๆ กลมอนฟง โดยผฟงสามารถแสดงความคดเหนเพมเตมได เสรจแลวใหสงผลการศกษาวเคราะห๑ใหครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการศกษาวเคราะห๑ของนกเรยนแตละกลม ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางภาษาทใชในการโฆษณา ๔.๒ สงพมพ๑ตางๆ เชน หนงสอพมพ๑ วารสาร แผนปลว แผนพบ ๔.๓ เครองฉายภาพทบแสง ๔.๔ แบบประเมนการพดวเคราะห๑ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมโดยใชแบบประเมนการทางานกลม ๕.๒ พจารณาจากการพดวเคราะห๑ของนกเรยนแตละกลม

๓๗

ภาพโฆษณาสนคาและบรการ ภาพโฆษณาสนคาและบรการ

๓๘

๓๙

แผนการจดการเรยนรท ๙ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง มองโฆษณาอยางวรรณกรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนโฆษณาสนคาหรอการบรการ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๓) เขยนโฆษณาสนคาหรอการบรการในชมชนไดอยางนาสนใจ ท ๒.๑.๒ (๑) มมารยาทในการเขยน ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาตวอยางการ เขยนโฆษณาสนคาหรอการบรการในชมชนมาฉายดวยเครองฉายภาพทบแสง ใหนกเรยนดแลวสนทนากบนกเรยน เรอง “การเขยนโฆษณาสนคาหรอการบรการในชมชน” ขนสอน ๑) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมเขยนโฆษณาสนคาและบรการในชมชนทกลมสนใจ ๒) เมอเขยนเสรจแลวใหฉายขนจอภาพใหเพอนกลมอนด เพอวจารณ๑ต-ชม แลวนาไปปรบปรงแกไขใหสมบรณ๑ ตอจากนนใหนามาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการ เขยนโฆษณาของนกเรยนแตละกลม แลวนาผลงานไปเกบรวบรวมไวในแฟมสะสมผลงานของนกเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางการ เขยนโฆษณาสนคาหรอการบรการ ๔.๒ เครองฉายภาพทบแสง ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมโดยใชแบบประเมนการทางานกลม ๕.๒ ตรวจผลงานการเขยนโฆษณาของนกเรยน

๔๐

ตวอยางการเขยนโฆษณา ตวอยางการเขยนโฆษณา

๔๑

๔๒

แผนการจดการเรยนรท ๑๐ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๒ เรอง มองโฆษณาอยางวรรณกรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การใชสอสงพมพ๑และสออเลกทรอนกส๑คนควาหาความรเพมเตม ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๔) ใชสอสงพมพ๑ และสออเลกทรอนกส๑คนควาหาความรเพมเตมได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครสนทนากบนกเรยนถงเรองวธการคนควาหาความรเพมเตม ซงอาจใชสอสงพมพ๑หรอสอ อเลกทรอนกส๑กได ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนทกคนเขาไปคนควาในหองสมด ตามหวขอตอไปน (๑) กฎหมายคมครองผบรโภค (๒) ขอควรปฏบตของผบรโภค ๒) เมอหาไดแลวใหเขยนสรปเปนขอ ๆ แลวแลกเปลยนเวยนกนอานใหทวถง ตอจากนนใหนาผลการศกษาคนควาสงคร ขนสรป ครและนกเรยนชวยกนสรปถงกฎหมายคมครองผบรโภค และขอควรปฏบตของผบรโภค ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ สอสงพมพ๑ไดแกหนงสอเกยวกบผบรโภค ๔.๒ สออเลกทรอนกส๑ ไดแก เครองคอมพวเตอร๑และเครอขายอนเทอร๑เนต ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากความสนใจในการศกษาคนควาของนกเรยน ๕.๒ ตรวจผลงานการศกษาคนควาของนกเรยน

๔๓

แผนการจดการเรยนรท ๑๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ออมไวใสถงแดง ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานในใจ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๑) สรปใจความสาคญของเรองทอานได บอกขอคดจากเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพกระปองออมสนหรอนากระปองออมสนจรง ๆ ใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเกยวกบเรองการออมเงน ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานในใจ เรอง “ออมไวใสถงแดง” จากหนงสอววธภาษา หนา ๒๕ – ๒๗ แลวจบใจความสาคญของเรองในแตละยอหนา โดยกาหนดเวลาใหอานตามความเหมาะสม ๒) เมอนกเรยนทกคนอานจบแลว ครซกถามใจความสาคญของเรอง ใหนกเรยนตอบปากเปลา ๓) ครแจกใบกจกรรม เรอง “ออมไวใสถงแดง” ใหนกเรยนทกคนเขยนตอบ เสรจแลวสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการเขยนตอบในใบกจกรรมของนกเรยนทกคน ใครตอบผดใหนาไปแกไขใหถกตอง ใครตอบถกแลวใหเกบไวทแฟมสะสมผลงานของแตละคน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ ภาพกระปองออมสนหรอกระปองออมสนจรง ๔.๓ ใบกจกรรม เรอง “ออมไวใสถงแดง” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาการอานในใจของนกเรยน โดยใชแบบประเมนการอานในใจ ๕.๒ ซกถามเนอเรองใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๓ ตรวจใบกจกรรมของนกเรยน

๔๔

ใบกจกรรม เรอง “ออมไวใสถงแดง”

คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน โดยเขยนเตมลงในชองวางทกาหนดให ๑. ออมไวใสถงแดง เปนบทความทดดแปลงมาจากเรองอะไร ใครเปนผแตง

(เรองเงนถงแดง ความมงคงจากเศรษฐกจ ของศรภรณ๑ จรปปภา) ๒. เงนถงแดง คอ เงนอะไร

(พระราชทรพย๑สวนพระองค๑ทพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหวทรงไดรบจากการคาสาเภา คอนาสนคาบรรทกเรอสาเภาสงไปขายทประเทศจน)

๓. เงนถงแดงไดถกนาใชในกจการใดบาง (ใชสาหรบทรงบาเพญพระราชกศลตาง ๆ และสารองไวสาหรบใชในเวลาทบานเมองเกดยคเขญ)

๔. เงนถงแดงจดอยในประเภทเงนอะไร (เงนพระคลงขางท หรอเงนขางท เปนราชทรพย๑สวนพระองค๑)

๕. เงนถงแดงปจจบน คอเงนอะไร (เงนงบประมาณสวนหนงทรฐบาลทลเกลาทลกระหมอมถวายเพอใชในสวนพระองค๑) ๖. คาวา “เงนขางท” มทมาอยางไร

(การทพระเจาแผนดน โปรดใหมกาปนเงนไวขางพระแทนทบรรทมใบหนง สาหรบทรงหยบพระราชทานโดยลาพงพระองค๑เอง จงเรยกวา เงนขางท)

๗. “เงนทายทนง” คอเงนอยางไร (เงนทตามเสดจไปในทตาง ๆ ดวย)

๘. ทาไมถงเรยกวา “เงนถงแดง” (เพราะนาเงนมาบรรจไวในถงสแดงแลวนาไปเกบไวในคลงขางท)

๙. ในสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ประเทศไทยเกดกรณพพาทกบประเทศใด (ฝรงเศส)

๑๐. และในครงนน ไทยตองเสยดนแดนสวนใดไป (ดนแดนทเปนประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวเกอบทงหมดไป)

๑๑. นอกจากจะเสยดนแดนแลว ไทยเรายงตองเสยอะไรอก (ตองชดใชคาปฏกรรมสงครามใหแกฝรงเศสดวย)

๑๒. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงนาเงนสวนใดมาใชเปนคาปฏกรรมสงคราม (เงนถงแดง)

๑๓. เราควรดาเนนการทางการเงนตามรอยเบองยคลบาท ของพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหวอยางไร (มความพยายามหาเงนมาเลยงชพ รใชรจายใหเหมาะสม และรจกสะสมเงนบางสวนไวเปนเงนออมตามกาลงความสามารถเพอใชจายในคราวจาเปน)

๔๕

แผนการจดการเรยนรท ๑๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ออมไวใสถงแดง ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การยอความ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) บอกหลกในการยอความได ยอบทความทเปนบทรอยแกวไดอยางถกตองสมบรณ๑ทงใจความและรปแบบ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครอญเชญ กระแสพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานเนองในงานการศกษาสมพนธ๑ของวทยาลยวชาการศกษา เมอวนท ๑๕ ธนวาคม ๒๕๑๒ มาใหนกเรยนอาน ความวา “การยอความเปนวชาทส าคญทสด เพราะวาถาไปฟงใครพด และยงพดนาน ๆ กตองจบวาเขาพดวาอยางไร แลวกมาเรยงเปนหวขอ เสรจแลวจงสอนคนอนได ถาเราไมมระเบยบอยในหว เราจะไปสอนหรอเลาใหคนอนฟงไมได” ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนศกษา เรอง “เรยนรเรองยอความ” จากหนงสอววธภาษา หนา ๒๘ – ๓๖ ตงแตเรองความหมายของการยอความ การจบประเดนสาคญ วธการยอ รปแบบการยอ ตวอยางการเรยบเรยงคานา พรอมอธบายประกอบ ๒) เมอนกเรยนเขาใจถงวธการยอความดแลว จงใหนกเรยนทกคนยอเรอง “ออมไวใสถงแดง” เสรจแลวใหนามาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการยอความของนกเรยนทกคนวาถกตองสมบรณ๑หรอไมเพยงใด นกเรยนคนใดทาผดใหนาไปแกไขใหมใหถกตอง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ พระราชดารสเรองความสาคญของการยอความ ๔.๒ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๓ แบบประเมนการยอความ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากความสนใจในการศกษาเรอง “เรยนรเรองยอความ” ของนกเรยน ๕.๒ ตรวจผลงานการยอความของนกเรยน

๔๖

แนวเฉลยการยอความ เรอง “ออมไวใสถงแดง”

ยอบทความเรองออมไวใสถงแดงของศรภรณ๑ จรปปภา จากหนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ หนา ๒๕ – ๒๗ ความวา เงนถงแดง คอ พระราชทรพย๑สวนพระองค๑ทพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ทรงไดรบจากการคาสาเภา จดอยในประเภทเงนพระคลงขางท ซงพระองค๑ทรงนาไปใชจายไดโดยลาพง เมอทรงมพระราชทรพย๑สวนพระองค๑มากขน คงบรรจไวในถงแดง จงเรยกวา “เงนถงแดง” กอนเสดจสวรรคตพระองค๑ไดพระราชทานไวแกแผนดน เพอสาหรบใชในยามบานเมองเกดยคเขญ จนกระทงถงป พ.ศ. ๒๔๓๖ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงนาเงนถงแดงไปใชในเปนคาปฏกรรมสงครามในกรณพพาทเรอง ดนแดนกบประเทศฝรงเศส เงนถงแดงจงมสวนชวยรกษาชาตไทยไว ชาวไทยจงควรระลกถงพระมหากรณาธ คณ และดาเนนตามรอยเบองพระยคลบาท โดยรจกจบจายใชสอยและเกบออม เพอความมนคงของชวต

๔๗

แผนการจดการเรยนรท ๑๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ออมไวใสถงแดง ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การจดบนทกความรทไดจากการอาน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๒ (๑) รบผดชอบในสงทเขยน เขยนอยางสรางสรรค๑ และอางองแหลงทมา ท ๒.๑.๒ (๒) จดบนทกความรทไดจากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ ไดอยางถกตองตาม รปแบบของการจดบนทก ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาตวอยางการจดบนทกความรทได จากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ ลงในบตรบนทกมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง การจดบนทกความรจากการอาน ขนสอน ๑) ครนาใบความร เรอง “การจดบนทกความรทไดจากการอาน ” มาแจกใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ครใหนกเรยนดตวอยางการจดบนทกความรทไดจากการอานจากขอมลตาง ๆ ไดแก (๑) พจนานกรม (๒) หนงสอทวไป (๓) หนงสอวารสารหรอนตยสาร (๔) หนงสอพมพ๑ (๕) ไปรษณย๑อเลกทรอนกส๑ ( Electronics Mail) ๓) ใหนกเรยนเขาหองสมด แลวจดบนทกขอความทนกเรยนสนใจ จากแหลงขอมลตาง ๆ ทง ๕ ประเภท ลงในบตรบนทกหรอสมดบนทก มาสงครประเภทละ ๑ เรอง หรอ ๑ ขอความ ตวอยางในใบความร ขนสรป ครตรวจบตรบนทกหรอสมดบนทกของนกเรยน พรอมสรปผลการจดบนทกความรทไดจากการอานของนกเรยนแตละคน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางการจดบนทกความรทไดจากการอานลงในบตรบนทก ๔.๒ ใบความรเรอง “การจดบนทกความรทไดจากการอาน” ๔.๓ หนงสอในหองสมด ๔.๔ คอมพวเตอร๑และเครอขายอนเทอร๑เนต

๔๘

๕. การวดผลและการประเมนผล ๕.๑ ซกถามความรเรองการจดบนทกใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจบตรบนทกความรของนกเรยน

๔๙

ใบความร

เรอง “การจดบนทกความรทไดจากการอาน ความหมายของคาวา “จดบนทก”

“จด” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๒๕๔๖, หนา ๒๘๕) ไดใหความหมายไววา หมายถง “เขยนไว”

สวนคาวา “บนทก” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๒๕๔๖, หนา ๖๑๗) ได ใหความหมายไววา หมายถง “จดขอความเพอชวยความทรงจ าหรอเพอเปนหลกฐาน”

ฉะนนจงสรปไดวา “การจดบนทก ” คอ “การเขยนจดขอความไวเพอชวยความทรงจาหรอเพอเปนหลกฐาน” ประโยชนของการจดบนทก การจดบนทกนบวาเปนหวขอหนงของหวใจนกปราชญ๑ ไดแก คาวา ล. ซงยอมาจากคาวา “ลขต” แปลวา “เขยน” ในการอานสงใดกตาม เมออานไปแลวสมองของเราจะจาไดชวระยะหนง ตอไปกอาจจะลมได เพราะ ในชวตของคนเรามเรองทเราตองจดจามากมาย ฉะนนเพอไมใหลมหรอเปนการชวยความจาเราจงควรตองจด บนทกไว ทงยงถอเปนหลกฐานทสามารถนาไปอางองไดอกดวย รปแบบในการจดบนทก ในการจดบนทกลงในบตรบนทก ซงมหลายขนาด คอ ขนาด ๓ ๕ นว ขนาด ๔ ๖ นว และขนาด ๕๗ นว บตรนจะใชกระดาษสมดชนดหนามาตดเอากได บตรหนงใบใชจดหนงเรอง ถาไมพอใหตอแผนตอไป ในการจดบนทกสวนใหญมกใชวธคดลอกขอความเพอสะดวกรวดเรว ขอความใดทเราไมตองการจดบนทกใหใชจดไขปลา ๓ จด ... แสดงการเวนขอความไว การจดบนทกนนบรรทดแรกสดจะเปนหวขอซงผจดบนทกตองตงเอง เพอสะดวกในการนามาใชในโอกาสตอไป สวนบรรทดถดไปจะเปนทมาของเรองทจดบนทก โดยจะมรปแบบทแตกตางกนไปแลวแตชนดของทมา และใหยดรปแบบของการเขยนบรรณานกรม เพอสะดวกในการนาไปอางอง เชน ๑. พจนานกรม ราชบณฑตยสถาน. (๒๕๔๖). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ . กรงเทพฯ : นานมบ๏คส๑

พบลเคชนส๑. ๒. หนงสอทวไป วเชยร เกษประทม. (๒๕๔๖). เลาเรองรามเกยรต. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา. ๓. หนงสอวารสารหรอนตยสาร สภาพร ศรสวะ. (๒๕๔๖, กนยายน). ปลกเพชฌฆาต. ชวจต, ๖(๑๑๘), ๖๙. (หมายเหต) ถาไมมชอผเขยน ใหนาชอบทความมาขนตนแทน ๖ คอปท, ๑๑๘ คอ ฉบบท, ๖๙ คอ เลขหนา

ของขอความ ๔. หนงสอพมพ ลมเปลยนทศ. (๒๕๔๖, กนยายน ๖). ววาทะวาดวยศลาจารก. ไทยรฐ, หนา ๕. (หมายเหต) ถาไมมชอผเขยน ใหนาชอบทความมาขนตนแทน

๕๐

๕. ไปรษณยอเลกทรอนกส (Electronics Mail) พรภสสร จนทพง. (๒๐๐๕, July ๗). (http ://rrr.sarakadee.com)

ตวอยางการจดบนทกความรจากการอาน

๑. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน

สานวนไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน ( ๒๕๔๒). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรงเทพฯ : นานมบ๏คส๑พบลเคชนส๑. กวาถวจะสกงากไหม (สา) ว. ลกษณะของการทางานทมความลงเลใจ ทาใหแกไขปญหา

ไดไมทนทวงท เมอไดอยางหนงไป ดจเอางามาควพรอมกน กวาจะควจนถวสก งากจะไหมหมดไปกอน

๒. หนงสอทวไป

กาเนดหนมาน วเชยร เกษประทม. (๒๕๔๖). เลาเรองรามเกยรต. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา. หนา ๑๘ – ๒๐. เมอพระฤๅษโคดมถงยงกฎทอย ดวยความโกรธทนางกาลอจนานอกใจ ไปคบชสชาย จงสาปให

นางกาลอจนากลายเปนหนจมอยในมหาสมทร ตอมาพระนารายณ๑อวตารลงมาผลาญยกษ๑ ณ กรงลงกา แลวนาเอาแผนหนนนมาจองถนนขามไปเมองลงกา จงใหพนคาสาป

ฝายนางกาลอจนากโกรธนางสวาหะลกสาวทเอาเรองของตนไปฟองพอ จงสาปนาง สวาหะวาจงไปอาปากยนตนเดยว เหนยวกงไม กนลมอยในปา ตอเมอมลกเปนลง จงจะพนคาสาป

เมอพระอศวรทราบวานางสวาหะตองคาสาปของแม จงสงใหพระพายเอาอาวธของ พระองค๑ ซดเขาไปทางปากของนางสวาหะ เพอใหนางมลกเปนลง โดยใหคฑาเพชรเปนสน หลงตลอดหาง ตรเพชรเปนตวมอและเทา สวนจกเพชรเปนหว ทงสงใหพระพายดแลนางใหดทสด และใหเปนพอของวานรในครรภ๑ของนางดวย

นางสวาหะตงทองอยถงสามสบเดอน กคลอดลกออกมาในปขาล เดอนสาม วนองคาร โดยกระโดดออกมาทางปากแม เปนลงเผอกหมดทงตว ตวโตเทากบมอายได ๑๖ ป และพอออกจากทองแม กแผลงฤทธเหาะขนไปในอากาศ เปลยนรปเปนสหนา แปดมอ มกณฑล (ตมห) ขนเพชร เขยวแกว และหาวเปนดาวเปนเดอน แลวจงกลบลงมาไหวแมและพอ พระพายไดตงชอลกตามนามเทวโองการวา “หนมาน”

๕๑

ในหนงสอรามเกยรตไดกลาวถงตอนกาเนดหนมานไวดงน

๏ เมอนน นวลนางสวาหะโฉมศร ตงแตพระพายฤทธ เอาอาวธพระศลลงมา ทงเขาไปในปากโฉมยง กทรงครรภ๑เกนทศมาสา ถวนสามสบเดอนโดยตรา กลยาอยสขสาราญ

๏ ครนไดศภฤกษ๑ยามด พระรวหมดเมฆแสงฉาน ปขาลเดอนสามวนองคาร เยาวมาลย๑กประสตโอรส เปนวานรผเผนออกทางโอษฐ๑ เผอกผองไพโรจน๑ทงกายหมด ใหญเทาชนษาไดโสฬส อลงกตดงดวงศศธร

๏ บดนน วายบตรวฒไกรดงไกรสร ครนออกจากครรภ๑มารดร กเหาะขนอมพรดวยฤทธา ลอยอยตรงพกตร๑ชนน รศมโชตชวงในเวหา มกณฑลขนเพชรอลงการ๑ เขยวแกวแววฟามาลย หาวเปนดาวเดอนรววร แปดกรสหนาสงใหญ สาแดงแผลงฤทธเกรยงไกร แลวลงมาไหวพระมารดา ทงองค๑พระพายเรองเดช สาคญวาปตเรศนาถา กเขาองแอบแนบกายา วานรชนชมยนด

หนมานไดลาพอแมไปอยตามลาพง วนหนงไดหลงเขาไปเกบผลไมในสวนของพระอมาซงเปนชายาของพระอศวร พระอมาโกรธจงสาปใหมกาลงลดลงไปกงหนง แตหนมานไดทลของโทษ เนองจากความรเทาไมถงการณ๑ พระอมาจงทรงแกคาสาปวา เมอหนมานไปพบพระราม และพระรามไดลบหลงตลอดหาง จงใหกลบมกาลงดงเดม

ตอมาพระพายไดพาหนมานเขาเฝาพระอศวร พระอศวรไดสอนคาถาแปลงกายหายตวใหแกหนมาน พรอมทงใหพรดวยวา ถาถกศตรฆาตาย เมอถกลมพดกใหฟนคนชวตดงเดม จากนนพระอศวรใหหนมานและลงตวหนงชอ “ชมพพาน ” ซงเปนลงทพระอศวรชบขนมาดวยเหงอไคลของพระองค๑เอง มความรเรองยาวเศษตาง ๆ ไปอยกบนาของหนมาน คอ พระยากาศและสครพ ณ เมองขดขน

๓. หนงสอวารสารหรอนตยสาร

ปลกเพชฆาต สภาพร ศรสวะ. (๒๕๔๖, กนยายน). ปลกเพชฌฆาต. ชวจต, ๖(๑๑๘), ๖๙. ประสบการณ๑โดนไฟดดในครงนน แมวาฉนจะไมเปนอะไรมากแตมนกทาใหฉนตองระมดระวง

มากขน โดยเฉพาะเครองใชไฟฟาบางทการเรงรบเกนไปกทาใหเราประสบกบอนตรายทเราคดไมถงได

๕๒

๔. หนงสอพมพ

ศลาจารก ลมเปลยนทศ. (๒๕๔๖, กนยายน ๖). ววาทะวาดวยศลาจารก. ไทยรฐ, หนา ๕. ... คณะกรรมการทปรกษานานาชาต องค๑การศกษาวทยาศาสตร๑และวฒนธรรมแหง

สหประชาชาต หรอยเนสโก มมตเมอวนท ๒๘ – ๓๐ สงหาคม ๒๕๔๖ ใหขนบญชศลาจารกหลกท ๑ ของพอขนรามคาแหง เปนมรดกความทรงจาของโลก...

คาชแจงของกระทรวงศกษาธการทวา โครงการมรดกความทรงจาของโลก ไมใชโครงการมรดกทางโบราณคด แตเปนหลกฐานขอมลขาวสาร ทสะทอนวถชวต ขนบธรรมเนยมระบบการปกครอง การคา การพาณชย๑ แนวคดทางดานกฎหมาย สทธเสรภาพประชาชน รวมทงเรองสงคมมานษยวทยา ซงอาจจะอยในรปสงตพมพ๑ เทปบนทกภาพเสยง หรอจะเปนขอมลทางดจทลกได...

๕. ไปรษณยอเลกทรอนกส (Electronic Mail) พรภสสร จนทพง. (๒๐๐๕, July ๗). (http ://www.sarakadee.com) หนงสอเลมท ๒ ทฉนจะขอแนะนาใหเพอน ๆ ไดรจก และเปนหนงสอทนาอานอกเลม หนงน

เปนหนงสอทหาไดงายมาก และเปนหนงสอทเราควรอานเปนอยางมากเพราะเปนหนงสอทแสดงถงวฒนธรรมไทยอยางหนง ชอหนงสอคอ “๑๐๐ การละเลนของเดกไทย” เหนชอหนงสอแลวเพอน ๆ อยาคดวาไมนาอานละ เราเปนคนไทยอยางนอยเรากตองรจกวฒนธรรมไทย และควรชวยกนอนรกษ๑ไว หนงสอเลมนเปนหนงสอทอานแลวทาใหเรารสกภาคภมใจในความเปนคนไทย ทเรามเอกลกษณ๑ประจาชาตไทยของเราหลาย ๆ อยาง เชน การแตงกาย กรยามารยาท ศลปะไทย และในหนงสอเลมนจะทาใหเราไดเรยนรถง “การละเลนของเดกไทย ” มคากลาวของนกปราชญ๑ทางวฒนธรรมทานหนง คอ เสฐยรโกเศศ (พระยาอนมานราชธน) ทานไดพดถงเรองความสาคญของวฒนธรรมไววา “ชาตใดไมกระตอรอรน ในการบารงและสงเสรมวฒนธรรมของตน ใหมความเจรญงอกงาม และใหแพรหลายไดทนทวงท ชาตนนอาจเปนผถกชาตอนรกรานทางวฒนธรรม ” หนงสอนเปนหนงสอทอานไดทกเพศทกวย ถาเดกระดบประถมศกษาอานกจะไดเอาไปใชในการเลนได เปนการเลนทแสดงออกถงความเปนไทย ฉนคดวาเปนสงทดทเดยว และถาเพอน ๆ ระดบมธยมศกษาขนไปไดอาน กเปนการไดเรยนร ไดเหนคณคาของความเปนไทย และจะไดชวยกนอนรกษ๑มรดกทางวฒนธรรมไทยทดงามใหคงอยตลอดไป การละเลนของเดกไทยเลมนเรยบเรยงโดย รศ.วเชยร เกษประทม

๕๓

แผนการจดการเรยนร ท ๑๔

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ออมไวใสถงแดง ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การพดอภปรายแสดงความคดเหน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๑) การพดอภปรายกลมแสดงความคดเหนตามหวขอทกาหนดใหได ท ๓.๑.๒ (๔) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครสนทนากบนกเรยน เรอง “ออมไวใสถงแดง ” เพอเปนการทบทวนเนอเรอง ขนสอน ๑) ครสนทนากบนกเรยน เรอง “การอภปรายกลม ” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) แบงนกเรยนออกเปน ๕ กลม ใหแตละกลมออกมาจดอภปรายกลมใหเพอน ๆ กลมอนฟงในหวขอตอไปน (กลมละประมาณ ๘ นาท) กลม ๑ ใชเงนอยางฉลาด ชวยชาตกอบกเศรษฐกจ กลม ๒ ออมเงนวนน เปนเศรษฐวนหนา กลม ๓ วธการออมเงนของขาพเจา กลม ๔ การใชเวลาวางใหเปนประโยชน๑ของขาพเจา กลม ๕ ของสะสมทขาพเจาชอบ ขนสรป ครสรปผลการจดอภปรายกลมของนกเรยนแตละกลม วาจดอภปรายไดเนอหาสาระหรอไมเพยงใด ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ใบความร เรอง “การอภปรายกลม” ๔.๒ แบบประเมนการอภปรายกลม ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ สงเกตจากการมสวนรวม และการมมารยาทในการพดของนกเรยน ๕.๒ ฟงการพดอภปรายของนกเรยนแตกลม โดยใชแบบประเมนการอภปรายกลม

๕๔

ใบความร เรอง “การอภปรายกลม”

๑. ความหมายของคาวา “การอภปราย”

คาวา “อภปราย” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๒๕๔๖, หนา ๑๓๓๒) ไดใหความหมายไววา “อภปราย ก. พดชแจงแสดงความคดเหน ” สวนอาจารย๑ผอบ โปษะกฤษณะ (อางใน ฉตรวรณ ตนนะรตน๑ , หนา ๔๖๑) ไดใหความหมายของการอภปรายไววา “คอการทบคคลกลมหนงม เจตนาจะพจารณา เรองใดเรองหนง ปรกษาหารอกนออกความคดเหนเพอแกปญหาทมอย หรอเพอเปนการแลกเปลยนความร ความเหน ถายทอดประสบการณทไดรบใหไดทราบ ในทสดกมการตดสนตกลงใจ ”

๒. จดประสงคของการอภปราย การอภปรายมจดประสงคดงน ๒.๑ เพอแลกเปลยนความรความคดเหนซงกนและกนอยางมเหตผล แลวรวบรวมความรความคดเหน เปน

ขอสรปนาไปปฏบตหรอแกปญหาตาง ๆ ๒.๒ เพอเปนการฝกใหรจกรบฟงความคดเหนของผอน โดยใชหลกความคดแบบประชาธปไตย

๓. องคประกอบของการอภปรายกลม องค๑ประกอบทสาคญของการอภปรายกลมมดงน ๓.๑ ประธานกลม

๓.๒ สมาชกในกลม ๓.๓ เลขานการกลม ๓.๔ เรองทจะอภปราย ๓.๕ สถานทจดอภปราย

๔. หนาทของประธานกลม สมาชกในกลม และเลขานการกลม ๔.๑ ประธานกลม มหนาทดงน ๑. ชใหสมาชกในกลมไดพดแสดงความคดเหน ๒. ควบคมสมาชกใหพดใหตรงประเดน ๓. ควบคมเวลาในการพดของสมาชก ๔. สรปสาระในการพดของสมาชกแตละคนพรอมสรปสาระทงหมดของกลมเพอนาเสนอตอทประชมทงหมดตอไป ๔.๒ สมาชกในกลม มหนาทดงน ๑. เตรยมความรทจะนามาพดอภปราย ๒. พดเมอประธานอนญาตใหพด ๔.๓ เลขานการกลม มหนาทดงน ๑. เตรยมจดสถานทจะใชดาเนนการอภปราย ๒. จดบนทกสาระในการอภปรายของสมาชก และสรปผลการอภปรายของกลม ๕. ขนตอนในการจดการอภปรายกลม ในการจดการอภปรายกลมนน มขนตอนในการปฏบตดงน ๕.๑ ประธานกลมเกรนนาถงหวขอทจะอภปราย พรอมกาหนดขอบเขตในการพดแสดงความคดเหน ๕.๒ ชใหสมาชกในกลมพดแสดงความคดเหน ๕.๓ ประธานสรปสาระทสมาชกแตละคนพด

๕๕

๕.๔ สรปสาระทงหมดทไดจากการอภปรายของสมาชกในกลม ๕.๕ กลาวปดการอภปรายของกลม

๕๖

แผนการจดการเรยนร ท ๑๕ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๓ เรอง ออมไวใสถงแดง ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร คาราชาศพท๑ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๓ (๒) บอกความหมายของคาราชาศพท๑จากเรองทอานได ท ๔.๑.๑ (๑) รวบรวมคาราชาศพท๑และความหมายไวเปนหมวดหมไดอยางถกตอง ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาแถลงการณ๑สานกพระราชวง ตอไปนมาเขยนบนกระดานดา “วนน คณะแพทยผถวายการรกษาพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดรายงานวา อณหภมพระวรกายพระทย ความดนพระโลหต และระบบการหายใจเปนปกต ไดถวายการตรวจ และท าความสะอาดแผลผาตด ซงไมมการอกเสบแทรกซอน ทรงเปลยนพระอรยาบถในการ ทรงพระบรรทมราบ ทรงนง ทรงยน และทรงพระด าเนนไดด” ตามลาดบ ครใหนกเรยนคนหนงอานแถลงการณ๑ขางตน แลวใหชวยกนหาคาราชาศพท๑และความหมาย ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนชวยกนหาคาราชาศพท๑ พรอมความหมาย จากเรอง “ออมไวใสถงแดง ” ใครหาไดคาอะไรใหออกมาเขยนบนกระดานดา เชน พระราชทรพย หมายถง ...สมบต, สวนพระองค หมายถง ...สวนตว ทรงไดรบ หมายถง ...ไดรบ, เสดจสวรรคต หมายถง ...ตาย พระราชทาน หมายถง ...ให ๒) ใหนกเรยนจดบนทกคาราชาศพท๑ และความหมายลงในสมดบนทก ตอจากนนใหทกคนหาคาราชา ศพท๑ทนกเรยนควรทราบ มาทายเพอน ๆ คนละหนงคาหรอมากกวา โดยใหออกมาเขยนคาราชาศพท๑นนบนกระดานดาใหเพอน ๆ หาความหมาย ๓) ใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง “ออมไวใสถงแดง” เสรจแลวสงกระดาษคาตอบทคร ขนสรป ครตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน พรอมบอกคะแนนทได ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ หนงสอราชาศพท๑ ๔.๓ แบบทดสอบเรอง “ออมไวใสถงแดง” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕๗

๕.๑ ตรวจคาราชาศพท๑และความหมายของนกเรยน ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๕๘

แบบทดสอบ เรอง “ออมไวในถงแดง”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. เรอง “ออมไวในถงแดง” เปนบทความของใคร

ก. ศทธน ข. สทธลกษณ๑ อาพนวงศ๑ ค. ศรภรณ๑ จรปปภา ง. สวรรณา เกรยงไกรเพชร

๒. ขอใดกลาวถงเงนถงแดงไมถกตอง ก. เงนทเอาตามเสดจไปในทตาง ๆ ข. เงนรชกาลท ๓ ไดรบจากการคาสาเภา ค. เงนพระคลงขางทเปนพระราชทรพย๑สวนพระองค๑ ง. เงนทบรรจไวในถงแดง แลวนาไปเกบไวในพระคลงขางท

๓. เงนถงแดง สวนใหญนาไปใชในกจกรรมใด ก. ใชสาหรบทรงบาเพญพระราชกศลตาง ๆ ข. สารองไวสาหรบใชในเวลาทบานเมองเกดยคเขญ ค. ใชสาหรบกอสรางโบราณวตถในเมองหลวง ง. ถกทง ก และ ข

๔. ในสมยรชกาลท ๕ ไทยตองใชเงนถงแดงมาจายคาปฏกรรมสงครามใหแกประเทศใด ก. องกฤษ ข. ฝรงเศส ค. ฮอลนดา ง. เยอรมน

๕. ขอความในขอใด เปนใจความสาคญของยอหนาตอไปน (๑) วดกบคนไทยมความเกยวพนกนอยางลกซงตลอดมา (๒) ในสมยกอนวดเปนทกสงทกอยางในชวตประจาวน (๓) เปนโรงเรยนอบรมสงสอนเดก (๔) เปนศาลไกลเกลยขอขดแยงของผใหญ ก. สวนท (๑) ข. สวนท (๒) ค. สวนท (๓) ง. สวนท (๔)

๖. ขอความในขอใด เปนใจความสาคญของยอหนาตอไปน (๑) ศลปะแหงการฟงนนไมไดหมายถงการนงปลอยใหผอนพดอยฝายเดยว (๒) การทาเชนนนงายเกนกวาทจะนบวาเปนศลปะ (๓) ศลปะการฟงจงหมายถงความสามารถทจะชกจงผพดใหหนเขามาหาเรองทเขาถนด (๔) คอแสดงใหเหนวาตนกาลงฟงคาพดของเขาดวยความตงใจ ก. สวนท (๑) ข. สวนท (๒) ค. สวนท (๓) ง. สวนท (๔)

๗. ขอความในขอใดเปนใจความสาคญของยอหนาตอไปน (๑) ประเทศทพฒนาแลวตางตระหนกกนดวา (๒) การศกษานนเปนเครองมอในการพฒนาประเทศทยอดเยยมทสด (๓) การเรงรดพฒนาทางวตถใด , จกลมเหลวสน

๕๙

(๔) หากประชาชนยงดอยการศกษา ก. สวนท (๑) ข. สวนท (๒) ค. สวนท (๓) ง. สวนท (๔)

๘. “การศกษาจะตองสรางคนใหมความสข เพราะวาความสขเปนแกนของจรยธรรม ในทางพระพทธศาสนานน คนมจรยธรรมไดตองมความสขเปนหลกดวย ถาคนไมมความสขแลวจะมจรยธรรมไดยาก คนทมความสขยอมมความโนมเอยงทจะแผความสขไปใหแกผอน ไมวาจะรตวหรอไมกตาม” สาระสาคญของขอความขางคนคอขอใด ก. การสรางความสข ข. การสรางคน ค. การสรางจรยธรรม ง. การสรางการศกษา

๙. “คนทกวนนเชอถออะไรกนงมงายขนทกวน เชอในสงทไมนาเชอ เชอในสงทใรเหตผล เมอเชอแลว กอางอานาจลกลบมาสนบสนนความเชอของตน ความเชอถองมงายนน ถาอยในระดบชาวบานกนาวตก อยแลว แตทกวนนขนอยกบระดบของบานเมอง เอาตาราหมอดเขามาใชในการบรหารบานเมอง พดไปแลวกแคนน” สาระสาคญของขอความนไดแกขอใด ก. ความเชอเรองงมงายแกไขไดยาก ข. ความเชองมงายครอบงาคนทกระดบชน ค. ความเชองมงายมอทธพลตอการบรหารบานเมอง ง. ความเชองมงายโดยขาดเหตผลเปนอนตรายอยางยง

๑๐. “มารดารกบตรมกจะหลงไมแลเหนผดชอบอนใดสดแตลกจะประพฤตอนใดกยอมเหนด เปนทชอบใจไปทกอยาง ทสดจนพอเองกมกจะทาใหเขาใจผดไปวาชะรอยจะไมมความรกใคร มความหวงใจมงหมายตอผอน ความรกเชนนยอมทาใหใจผทถกรกเสอมคลายไปจากวจารณญาณ คอ ความพจารณาวา คาตกเตอนทงหลายนนเปนคาแทจรงมประโยชนหรอไม” สาระสาคญของขอความขางตนคอขอใด ก. พอแมไมควรแสดงความรกลกดวยการตามใจ ข. การตามใจลกเพอใหลกรกตนเปนสงทไมควรทา ค. พอแมควรตกเตอนลกในวาระอนควร ง. การรกลกอยางปราศจากเหตผลทาใหลกหลงผดได

๑๑. “สถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงหนงในอเมรกาประเมนไววา ตนไมใหญหนงตนนนให ความรม เยนเหมอนกบเครองทาความเยนของหองขนาดกลาง ๆ หาหอง โดยเครองทาความเยนนนตองทางานวนละ ๒๐ ชวโมง มผศกษาแลวพบวาหากเราปลกตนไมสกตนสองตนกาบงเครองทาความเยน ของบาน จะสามารถเพมประสทธภาพของเครองได ๑๐ % หากปลกตนไมใหไดจงหวะทจะใหความรมเยน แกอาคารบานเรอนแลวจะลดคาไฟสาหรบเครองทาความเยนไดถง ๕๐ % ทเดยว” ขอความความนมใจความสาคญอยางไร ก. ตนไมทาหนาทเปนเครองทาความเยนในธรรมชาต ข. รมเงาของตนไมชวยลดการใชกาลงไฟฟา ค. อาคารบานเรอนแตละหลงควรมตนไมไมนอยกวา ๒ ตน ง. คนควรปลกตนไมเพอใหเกดความรมเยน

๖๐

๑๒. “ประเทศไทยของเราดารงเอกราชอธปไตย มอสรเสรอยางยงยนนานมา จนบดนกดวยอาศยธรรม ในพระพทธศาสนาเปนเครองคมครอง โดยพระประมขของชาต ดารงอยในธรรม ทรงเปนธรรมกราชา เปนศนยรวมจตใจของชนชาวไทย ทาใหชาวไทยมความสามคคกนตลอดมา” ตวเลอกขอใดสรปใจความของเรองขางตนไดดทสด ก. ประเทศไทยอสรเสรยงยนมา เพราะอาศยพระพทธศาสนา ข. ความสมครสมานสามคคของชาวไทย เปนเหตใหชวตดารงเอกราชมาได ค. ประมขของชาตเปนธรรมกราชา จงทาใหประเทศไทยมเอกราชยงยน ง. ชาตไทยดารงเอกราชมาได เพราะพระพทธศาสนา

๑๓. “นกวจยชาวกรกแหงมหาวทยาลยพาทราส เปดเผยตงแตเดอนกนยายนทผานมาวา ไดคนพบวากรกโบราณนยมใชเครองสาอางทมสารตะกวปนอย และไดกดผวสตรยโรปมาไมนอยกวาสามพนป การกลาวถงพษภยของตะกวทผสมอยนมมาตงแตสมยกรกโบราณ แตไมมใครเชอ กลบหวเราะเยาะเอาดวย ซา การคนพบครงนชชดวาความสวยงามกบการเสยโฉมเปนของคโลกมาตงแตโบราโบราณแลว” สาระสาคญของขอความนคออะไร ก. สตรนยมใชเครองสาอางมาเปนนบพนปแลว ข. สตรกบการประทนโฉมเปนของคกน ค. สตรไดรบอนตรายจากการใชเครองสาอางมานานแลว ง. สตรควรเลกใชเครองสาอางประทนโฉมตงแตอดตกาล

๑๔. “ในระยะทใชกาลงการผลตกระแสไฟฟาลดลงเพราะนาในเขอนมนอย รฐบาลขอรองแกมบงคบใหประชาชนลดการใชกระแสไฟฟา ขอใหระงบการใชเครองใชไฟฟาตาง ๆ เชน เครองซกผา เตารด เครองลางชาม เครองปรบอากาศ แมวกฤตการณเหลานจะผานพนไปแลว คาไฟฟากยงแพงอย มาตรการบางอยางทใชในการประหยดไฟฟาอยางไดผลกนาจะนามาใชตอไป โดยเฉพาะการประหยดไฟฟาในบานพกอาศย” สาระสาคญของขอความน คออะไร ก. การผลตกระแสไฟฟา ข. มาตรการของรฐบาล ค. การประหยดรายจาย ง. การประหยดกระแสไฟฟา

๑๕. “โลกทเราอยอาศยชางใหญโตเหลอเกน แตตวเรากเลกกระจดรด จนยากทจะเชอวาสงทเราคดสะกด สะเกาโลก จะทาใหเกดผลเสยอยางจรง ๆ จง ๆ ขนมา เชนเพยงแคขนรถยนตเดนทางไปสองสามชวงตก ใชกลองโฟมบรรจอาหาร เปดไฟสวางทงไวเมอออกจากหอง ทงพลาสตกลงในทอนา หรอทะเล เหลาน นาจะเปนเรองขผงโดยเฉพาะถาทากนไมกคน แตจานวนคนในโลกมมากนกและเพมขนเรอย ๆ เมอรวมจานวน ประชากรและเครองจกรกลและเครองกลทงหลายแลว อาจสรางความเสยหายตอสงแวดลอมยงกวา ภยธรรมชาตหรอสงครามเสยอก” ใจความสรปของขอความขางตนคอขอใด ก. มนษย๑มสวนทาลายสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตคนละเลกละนอยโดยไมรตว ข. มนษย๑ทกคนเปนตวการทาลายสงแวดลอม เมอมนษย๑มจานวนมาก สงแวดลอมกถกทาลายลงมากมาย ค. ภยธรรมชาตหรอสงครามทาความเสยหายใหแกสงแวดลอมนอยกวาการกระทาของมนษย๑ทงโลก ง. ภยธรรมชาตและสงครามรวมทงมนษย๑คอตวการทาลายสงแวดลอมในโลก

๖๑

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “ออมไวในถงแดง” ๑. ค ๒. ก ๓. ง ๔. ข ๕. ก ๖. ค ๗. ข ๘. ก ๙. ง ๑๐. ค ๑๑. ก ๑๒. ก ๑๓. ค ๑๔. ง ๑๕. ค

๖๒

แผนการจดการเรยนรท ๑๖ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๔ เรอง เชาฮาเยนเฮ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานออกเสยงแลวสรปใจความสาคญ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๒) อานออกเสยงบทรอยแกวไดคลอง ถกตองตามอกขรวธ เสยงดง เวนวรรคและ นาเสยงไดอยางเหมาะสม บใจความสาคญของเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพโฆษณา “จน...เครยด...กนเหลา” และแผนปลวโฆษณา “รวยไมตองลน” ของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “เชาฮาเยนเฮ” ขนสอน ๑) ครคดเลอกนกเรยน ๕ – ๖ คน ใหออกมาอานเรอง “เชาฮาเยนเฮ ” จากหนงสอววธภาษา หนา ๓๙ – ๔๔ โดยใหมผอานบทบรรยาย ผอานบทของสพจน๑ และผอานบทของศรณย๑ อาจใชผอานหลายชดกได ๒) เมอฟงการอานเรองเชาฮาเยนเฮจบแลว ใหนกเรยนตอบคาถามจากใบกจกรรมทครแจกให เมอทาเสรจแลวใหสงครตรวจ ถาขอใดทาผดใหแกไขแลวนามาสงครตรวจอกครงหนง ขนสรป ครสรปผลการตอบคาถามของนกเรยนจากใบกจกรรมทครแจกให ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ภาพโฆษณา “จน...เครยด...กนเหลา” และแผนปลวโฆษณา “รวยไมตองลน” ๔.๒ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๓ ใบกจกรรม เรอง “เชาฮาเยนเฮ” ๔.๔ แบบประเมนการอานออกเสยงบทรอยแกว ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ฟงการอานออกเสยงของนกเรยน (ใชแบบประเมนการอานออกเสยงบทรอยแกว) ๕.๒ ตรวจใบกจกรรมของนกเรยน

๖๓

ภาพโฆษณา “จน...เครยด...กนเหลา

แผนปลวโฆษณา “รวยไมตองลน”

๖๔

ใบกจกรรม เรอง “เชาฮาเยนเฮ”

คาชแจง หลงจากทนกเรยนฟงเรองเชาฮาเยนเฮจบแลว ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน โดยเขยนตอบลงทายคาถาม ๑. สพจนกบศรณยคยกนเรองอะไร

(คยกนเรองเหลาหรอสราวาดหรอไมด) ๒. ศรณยบอกวาครใหทารายงานเกยวกบเรองอะไร

(เรองสงทเปนภยตอสงคม) ๓. ศรณยคนขอมลเรองเหลาจากหนงสอใด

(สารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงค๑ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เลม ๒๗) ๔. เหลาเปนเครองดมทมสารอะไรประสมอย

(แอลกอฮอล๑) ๕. แอลกอฮอลเปนสารธรรมชาตเกดจากอะไร

(การหมกนาตาลกบยสต๑) ๖. สารทเปนของเหลวระเหยงาย มกลนและรสแรง บาดคอ สารนเรยกชอทางวทยาศาสตรวาอยางไร

(เอทานอล) ๗. ถานานา ๑๐๐ สวน มาผสมกบแอลกอฮอล ๓๕ สวน เราเรยกวาเหลากดกร

(๓๕ ดกร) ๘. ถามแอลกอฮอลในเลอด ๒๐ มลลกรมเปอรเซนต จะทาใหผนนเปนอยางไร

(รสกคกคกราเรง) ๙. ถามแอลกอฮอลในเลอด ๕๐ มลลกรมเปอรเซนต จะทาใหผนนเปนอยางไร

(ทาอะไรชาลง ควบคมการเคลอนไหวไดแตไมคลองแคลว) ๑๐. ถามแอลกอฮอลในเลอด ๑๐๐ มลลกรมเปอรเซนต จะทาใหผนนเปนอยางไร

(เดนไมตรงทาง) ๑๑. ถามแอลกอฮอลในเลอด ๔๐๐ มลลกรมเปอรเซนต จะทาใหผนนเปนอยางไร

(สลบและอาจถงตายได) ๑๒. เหลามโทษตอผดมอยางไรบาง

(ทาใหเสยทรพย๑ ทาใหขาดสต เปนโรคพษสราเรอรง สมองเสอม เกดโรคตบแขง กลามเนอหวใจฝอ ความดนโลหตสง ประสาทเสย ทาใหอายสน)

๑๓. นกเรยนสามารถหาความรเพมเตมไดจากแหลงใดบาง (หนงสอในหองสมด อนเทอร๑เนต สอบถามจากผร และจากการสงเกตของนกเรยนเอง)

๑๔. กอนจะเชอถอเรองใด ควรยดหลกอะไร (กาลามสตร คอ มใหเชอเรองใดกอนทจะไดพจารณาไตรตรองใหรเหตรผลอยางถกตอง)

๑๕. เอทลแอลกอฮอล หมายถงอะไร (แอลกอฮอล๑ชนดหนง เปนของเหลวใส ไมมส เสพเขารางกายแลวจะทาใหเมา ทาลายสมองและประสาท)

๑๖. มลลกรมเปอรเซนต หมายถงอะไร (หนวยวดแอลกอฮอล๑ในรางกาย วดไดจากลมทผดมสราเปาใสเครองวด หรอเจาะเลอดหา)

๑๗. โรคพษสราเรอรง หมายถงอะไร

๖๕

(โรคทเกดจากการดมสรามากและเปนเวลานาน มอาการสมองและประสาทเสอม มอสน เดนเซ สตปญญาเสอม) ๑๘. สารเสพตดหมายถงสารอยางไร

(สารเคมทมฤทธ เมอเสพเขาสรางกายแลว ทาใหผเสพเลกไมได ตองเสพอก และมกจะตองการเสพมากขนเรอย ๆ)

๖๖

แผนการจดการเรยนร ท ๑๗ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๔ เรอง เชาฮาเยนเฮ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอภปรายแสดงความคดเหน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๑) พดอภปรายแสดงความคดเหนในหวขอทกาหนดใหไดอยางมเหตผล ท ๓.๑.๒ (๓), (๔) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพรณรงค๑ “เมาไมขบ” มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “พษภยของสรา” ขนสอน ๑) ครแบงนกเรยนออกเปน ๕ กลม ใหแตละกลมเตรยมจดอภปรายแสดงความคดเหนตามหวขอตอไปน กลม ๑ โทษหรอพษภยของสรา กลม ๒ เมาไมขบ ชวตไมดบสญ กลม ๓ ดมนมปลอดภย รางกายแขงแรง กลม ๔ ดมนาผลไม สดใสเปลงปลง เพมพลงแขงแรง กลม ๕ ควรหามโฆษณาสราในสอทกชนดหรอไม เพราะเหตใด ๒) ใหนกเรยนแตละกลมออกมาจดอภปรายกลมหนาชนเรยนใหเพอน ๆ กลมอนฟง โดยใชเวลากลมละประมาณ ๑๐ นาท ขนสรป ครสรปผลการอภปรายของนกเรยนแตละกลม ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ภาพรณรงค๑ “เมาไมขบ” ๔.๒ แบบประเมนการอภปรายกลม ๕. การวดผลและการประเมนผล

ประเมนจากการอภปรายของนกเรยนแตละกลม โดยใชแบบประเมนการอภปราย

๖๗

๖๘

แผนการจดการเรยนร ท ๑๘ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๔ เรอง เชาฮาเยนเฮ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การทาแผนภม ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง

ท ๒.๑.๑ (๔) เขยนแผนภมตามหวขอทกาหนดให ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาตวอยางการทาแผนภมแบบตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “การท าแผนภม” ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “การท าแผนภม ” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒ ) ครแบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมทาแผนภมแสดงถงโทษหรอพษภยของสราโดยครแจกวสดอปกรณ๑ทใชในการทาแผนภมให เชน กระดาษสชนดตาง ๆ รบบน เชอก ดาย กรรไกร เขมหมด กาว เครองเขยน ฯลฯ ๓) เมอทาเสรจแลวใหสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการทาแผนภมของนกเรยนแตละกลม พรอมทงคดเลอกผลงานดเดนไปตดไวทปายนเทศ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางการทาแผนภมแบบตาง ๆ ๔.๒ ใบความรเรอง “การท าแผนภม” ๔.๓ วสดอปกรณ๑ตาง ๆ ทใชในการทาแผนภม ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมของนกเรยนแตละกลม ๕.๒ ตรวจผลงานการทาแผนภมของนกเรยนแตละกลม

๖๙

ใบความร เรอง “การท าแผนภม”

ความหมายของคาวา “แผนภม” คาวา “แผนภม” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ หนา ๗๔๔ ไดใหความหมายไววาหมายถง “แผนท เสนหรอตารางททาขนเพอแสดงเรองใดเรองหนง” ประโยชนของแผนภม แผนภมจะชวยอธบายเนอหาสาระทตองการจะเผยแพรใหผอานเขาใจไดงาย เพราะแผนภมนนสามารถโยงความสมพนธ๑ของแตละสวนเขาดวยกนอยางเปนลาดบขนตอน ทาใหผอานไมสบสนในขอมลทนาเสนอ ประเภทของแผนภม แผนภมมหลายชนด แตละชนดใชสาหรบจดมงหมายทแตกตางกนดงน ๑. แผนภมแบบตนไม ใชแสดงความเจรญเตบโตและสมพนธ๑ตอกน โดยเรมจากจดเรมแลวขยายออกไป เปรยบไดกบความเจรญงอกงามของตนไม เหมาะสาหรบการอธบายเผาพนธ๑หรอสาระทมลกษณะคลายอยางน จดสาคญของแผนภมแบบนอยทปลายลกศรทจะชออกจากจดเรมออกไป

แผนภมแบบตนไม ๒. แผนภมแบบสายธาร ลกษณะของแผนภมแบบนมแนวคดคลายคลงกบแบบตนไม แตทศทางความสมพนธ๑ตรงกนขาม เพราะจะใชแผนภมสายธารนแสดงสวนประกอบจากภายนอกโยงเขาสจดกลาง เชน รถยนต๑ จะมสวนทเปนตวถง เครองยนต๑ ยาง โคมไฟฟา แตละสวนนนนามารวมกนกจะเปนรถยนต๑

แผนภมแบบสายธาร

๗๐

๓. แผนภมแบบองคกร มหลกการสาคญอยตรงทสวนของแนวดงกบแนวนอน เสนแนวดงใชสาหรบสายการบงคบบญชากนโดยตรง สาหรบเสนแนวนอนเรยกวา เสนประสานงาน กลาวคอ หนวยงานในระดบเดยวกนจะสงการเองไมได แตตองเปนการขอความรวมมอกน ฉะนนเมอมองเหนเสนเชนนแลว แมยงไมไดอธบายกสามารถเขาใจการบรหารไดทนท

แผนภมแบบองคกร ๔. แผนภมแบบตอเนอง ในบางเรองสาระมความตอเนองกนเปนทอด ๆ ตามลาดบกน แลววนกนเปนวฏจกร เชน วฏจกรของนา แผนภมแบบนอาจใชภาพแทนตวอกษรกได

แผนภมแบบตอเนอง ๕. แผนภมแบบววฒนาการ การเสนอขอมลในอดตตอเนองมาจนถงปจจบน จะตองใชแผนภมแสดงไดทงภาพและตวอกษร การสรางแผนภมนจะตองเนนสวนทมการเปลยนแปลงไปจากเดมตามลาดบ แตจะไมวนกลบไปเรมทจดเรมใหม เชน ววฒนาการ การแตงกาย การคมนาคม

แผนภมแบบววฒนาการ

๖. แผนภมอธบายภาพ แผนภมแบบนใชสาหรบอธบายรายละเอยดของภาพเพอใหทราบวาอะไรเรยกอยางไร การผลตกโดยการทาภาพขนาดใหญแลวโยงคาอธบายแตละสวนนน ๆ คาอธบายจะโยงดวยเสนหรออาจจะใชหมายเลขกได

๗๑

แผนภมอธบายภาพ

นอกจากนแผนภมยงมชอเรยกตาง ๆ กนอกหลายแบบ อยางเชนแผนภมเปรยบเทยบ แผนภมแบบตาราง หรอแผนภมแบบประสบการณ๑ หรออาจจะเรยกชอเปนอยางอนอกกได ทงนขนอยกบวตถประสงค๑ในการใช วธการเขยนแผนภมทเปนกรณตวอกษร แถบอกษรควรมขนาดเทา ๆ กน ทงนเพอสะดวกแกการวางรปแบบและเพอความเปนระเบยบเรยบรอย เสนทใชโยงแสดงความสมพนธ๑ หากไมใชหมกกใชกระดาษสตดเปนเสนแทนกได ในกรณทตองเอาภาพมาวางเรยงตอกน ภาพนนควรตดมาตด จะดกวาวาดภาพลงบนกระดาษแผนใหญโดยตรง กระดาษพนถาสามารถใชกระดาษสแทนสขาวไดกจะด แตมไดหมายความวาสขาวจะไมดเสยทเดยว เพราะถาหากภาพมสเขมกจะใชพนเปนสขาวได

๗๒

แผนการจดการเรยนรท ๑๙ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๔ เรอง เชาฮาเยนเฮ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การแตงกลอนสภาพ (กลอนหก) ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๕ (๑) แตงกลอนสภาพไดอยางถกตองและมความคดสรางสรรค๑ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนคาประพนธ๑ตอไปนบนกระดานดา ทกวนสนนสดใส ตงใจใฝงานอานเขยน สนกยงนกรกเรยน ความรแปลกเปลยนเวยนมา ครถามสงใดไมขด ตอบไดแนชดนกหนา รอบรเรองราวนานา เพอนตางปรกษาหารอ สนนแนะนาคาตอบ เพราะฉนนนชอบหนงสอ เรองราวมากมายในมอ เมอถอเปดอานสราญใจ ครใหนกเรยนอานคาประพนธ๑ขางตนพรอม ๆ กน แลวสนทนากบนกเรยนเรอง กลอนสภาพ (กลอนหก) ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง การแตงกลอนสภาพ (กลอนหก) ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหนกเรยนแตกลมแตงกลอนหก “รณรงคใหงดดมสรา” มความยาว ๓ บท ๓) เมอทกกลมแตงเสรจแลว ใหเขยนใสแผนใส ฉายขนจอ พรอมอานใหเพอนกลมอนฟง เสรจแลวสงผลงานทคร ขนสรป ครสรปผลการแตงกลอนหก “รณรงคใหงดดมสรา ” ของนกเรยนแตละกลม พรอมเกบผลงานไวในแฟมสะสมผลงาน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ใบความรเรอง “การแตงกลอนสภาพ (กลอนหก)” ๔.๒ เครองฉายแผนใส ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจผลงานการประพนธ๑ของนกเรยนแตละกลม

๗๓

ความร เรอง การแตงกลอนสภาพ (กลอนหก)

แผนผง :

บาทเอก O O O O O O O O O O O O

บาทโท O O O O O O O O O O O O

บาทเอก O O O O O O O O O O O O

บาทโท O O O O O O O O O O O O ตวอยาง : ๏ วอนนางพลางเพงเลงพกตร เหต รกใหรอนถอนจต

เพยงเพลงเรงไลใกลชด ยง คดยงครามขามนก ๏ วาจาบงอรวอนวา นย นาดองค๑ทรงศกด พจน๑นางแพเนตรนงลกษณ ยงชมยง ชกใหราย

กฎ : ๑) บทหนงม ๒ บาท บาทท ๑ เรยกวาบาทเอก ม ๒ วรรค คอวรรคสดบและวรรครบ บาทท ๒ เรยกวาบาทโท ม ๒ วรรค คอวรรครอง และวรรคสง แตละวรรคจะมคาวรรคละ ๖ คา

๒) สมผสมดงน คาสดทายของวรรคสดบ สมผสกบคาท ๒ หรอ ๔ ของวรรครบ คาสดทายของวรรครบ สมผสกบคาสดทายของวรรครอง

คาสดทายของวรรครอง สมผสกบคาท ๒ หรอ ๔ ของวรรคสง ถาจะแตงบทตอไป ตองใหคาสดทายของวรรคสงของบทตน สมผสกบคาสดทายวรรครบของบทตอไปเสมอ

สวนสมผสในทโยงเสนเปนจดประไวเปนค ๆ นนไมบงคบ จะมครบทกคหรอจะมคใดคหนงกได หรอจะใชสมผสสลบบางกได หรอจะไมมเลยกไมผด แตถาไมมเสยเลยถอวาไมไพเราะ ถามครบทกคนบวาดเยยม

รอง

สลบ รบ๖

สง

รอง

รบ

สง

สมผสระหวางบท

๑ บท

๑ บท

สลบ

๗๔

แผนการจดการเรยนรท ๒๐ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๔ เรอง เชาฮาเยนเฮ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร ภาษาปากหรอภาษาทไมเปนทางการ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๒.๒ (๑) บอกความหมายของคาทเปนภาษาปากหรอภาษาทไมเปนทางการทใชอยในปจจบนได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนประโยคตอไปนบนกระดานดา ใหนกเรยนอาน แลวใหหาคาทเปนทางการมาแทนคาทขดเสนใต นกเรยนตองสวม เกอกมาโรงเรยน (รองเทา) นกเรยนบางคนข รถถบมาโรงเรยน (รถจกรยานสองลอ) เรอง กลวย ๆ อยางนใครกทาได (งายมาก) เขาเลอกทาแตงาน หม ๆ เทานน (งาย, สะดวก) เรองน เกมกนท (สนสด) ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “ภาษาปาก” ใหนกเรยนศกษา ๒) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหนกเรยนแตกลมเลอกคาภาษาปากจากใบความร มาแตงประโยคกลมละ ๑๐ คา แตงเสรจแลวนามาสงครตรวจ ๓ใหนกเรยนทกคนทาแบบทดสอบ เรอง “เชาฮาเยนเฮ” ทาเสรจแลวสงกระดาษคาตอบทคร ขนสรป ครสรปผลการแตงประโยค และการทาแบบทดสอบของนกเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ใบความรเรอง “ภาษาปาก” ๔.๒ แบบทดสอบ เรอง “เชาฮาเยนเฮ” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจประโยคทนกเรยนแตง ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๗๕

ใบความร เรอง “ภาษาปาก”

“ภาษาปาก” ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ (ราชบณฑตยสถาน ๒๕๔๖, หนา ๘๒๒) ไดใหความหมายไววาหมายถง “ภาษพดทแสดงความคนเคย ไมเหมาะสมทจะใชเปนพธรตอง” ตอไปนเปนตวอยางภาษาปาก กลวย หมายถง งายมาก เชน เรองกลวย ๆ อยางนใครกทาได กระซวก หมายถง แทง กระตก ๆ หมายถง กองใหญ, จานวนมาก เชน เขามเงนเปนกระตก ๆ กะเปบกะปาบ หมายถง มกรยาทาทางหรอแตงตวรงรงไมเรยบรอย กะหรอง หมายถง ผอมเกรง กนขาด หมายถง ดกวามาก, เหนอกวามาก, ชนะเดดขาด กโล หมายถง เครองชง กดง, โกดง หมายถง โรงเกบสนคาหรอสงของ เกก หมายถง วางทา เกม หมายถง สนสด, จบ เกอก หมายถง รองเทา ไกโห หมายถง เวลารงสาง, กอนเวลา เชน มาตงแตไกโห ขาใหญ หมายถง นกเลงผมอทธพล ขกะโลโท หมายถง ไมด, ไมมคณภาพ, เอาเรองเอาราวไมได ขตา หมายถง เลกมาก ขตด หมายถง ตระหน, ขเหนยว ขเมฆ หมายถง เมฆ ขเรอน หมายถง ไมมคณคา เชน คนขเรอน ขหมา หมายถง ไรสาระ, ไมมคณคา เชน เรองขหมา เขาโลง หมายถง ตาย เขาไส หมายถง ถงอกถงใจ เชน นกมวยคนชกกนมนเขาไส, มากทสด เชน เกลยดเขาไส โข หมายถง มาก ควาย หมายถง คนโง, คนเซอ, คนตวใหญแตไมฉลาด คอม หมายถง คอมพวเตอร๑ จอคว หมายถง ใกลถงลาดบทจะไดหรอจะเปน จบเขาคยกน หมายถง พดปรบความเขาใจกนอยางใกลชด จาหนบ หมายถง เตมท, เตมแรง จบจอย หมายถง เลกนอย เจยวจาว หมายถง สาเนยงเซงแซกอใหเกดความราคาญ แจด หมายถง จด, ยง เชน แดงแจ๏ด แจว หมายถง รบเดนหนไป เชน แจวอาว ฉ หมายถง ถายปสสาวะ

๗๖

ชว ๆ หมายถง สบาย ๆ งาย ๆ เชอมอ หมายถง เชอฝมอ, เชอความรความสามารถ ซอบอ หมายถง โง แดก หมายถง กนอยางเกนขนาด ตะบน หมายถง ดงดน ตะบตะบน หมายถง ไ มรจกจบสน ตะเบะ หมายถง ทาความเคารพอยางคนในเครองแบบ ตวตง หมายถง คาตง ตวสาคญ หมายถง ตวราย เชน เดกคนนแหละตวสาคญนก ชอบรงแกเพอน ตดลบ หมายถง มรายจายเกนรายได ตขาว หมายถง ตพมพ๑ขาว ตอ หมายถง รบเราจะเอาใหได, เซาซรบกวนราไป ไต หมายถง ความลบ, กลเมด ทาพษ หมายถง ใหผลราย ทว หมายถง โทรทศน๑ ทไหนได หมายถง อะไรได, หาใชเชนนนไม ทง หมายถง นาอศจรรย๑ใจ ทม หมายถง โง เทศน หมายถง ดดาวากลาวอยางยดยาว นน หมายถง โนน เนต (เหนด) หมายถง อนเทอร๑เนต เนยบ หมายถง ดดมาก ในหลวง หมายถง พระมหากษตรย๑ บวย หมายถง ทสดทาย, หลาหลงทสด

บอกยหอ หมายถง แสดงกรยาทาทหรอคาพดใหรวามนสยใจคอหรอชาตตระกลเปนอยางไร .เปนตน

บอง, บอง ๆ หมายถง บา ๆ บอ ๆ บอม หมายถง ทารายรางกายดวยการทบต บกโกรก หมายถง ซบผอม เพราะหกโหมกาลงเกนไป บกอาน หมายถง ออนเปลย, บอบชา บนทาย หมายถง ตะโพก, กน (ใชแกผหญง) บาส หมายถง บาสเกตบอล เบอร หมายถง หมายเลขลาดบ (ตดมาจาก number) เบอเรอ, เบอเรอเทอ, เบอเรม, เบอเรมเทม หมายถง ใหญโตกวาปรกต แบกะดน หมายถง เรยกแผงขายของทวางสนคาบนพนรมทางเดน แบไต หมายถง ตแผหรอเปดเผยความลบหรอความในใจออกมา แบงก หมายถง ธนาคาร (มาจาก bank) ปลนสวาท หมายถง ขมขนกระทาชาเรา ปลอยไก หมายถง แสดงความโงออกมา

๗๗

ปอด, ปอดลอย หมายถง ใจไมสดชกจะหวาด ๆ ปอดเหลก หมายถง อดทน แขงรง ปาดงพงไพร หมายถง ปา ปม, ปมนามน หมายถง สถานบรการนามนเชอเพลง ปว หมายถง รบ ปมะโว หมายถง เวลานานมาแลวจนไมรวาตงแตเมอไร ปยวทยาศาสตร หมายถง ปยเคม เปนไรไป หมายถง ไมเปนไร เปนอตรา หมายถง เปนปรกต พอกนท หมายถง บอกเลกกน, ยตกน, ไมเกยวของกนอกตอไป พอหอมปากหอมคอ หมายถง พอสมควร, พอด ๆ, นด ๆ หนอย ๆ พอลนทอง หมายถง คนทพดด พดเกง หรอพดคลองนาฟง พอเลา หมายถง ผชายผเปนหวหนาเลยงหญงสาวไวบาเรอชาย พาลกระแชง หมายถง พาลหาเรองทาใหวนวาย พเบม หมายถง ผมอานาจ, ผเปนหวหนาใหญ พดจนลงหลบ หมายถง พดจนผฟงเคลบเคลมตามไป ฟาด หมายถง กนอยางเตมท แฟน หมายถง ผนยมชมชอบ, ครก, สามหรอภรรยา เมาดบ หมายถง ทาอาการเหมอนคนเมาเหลา แมเลา หมายถง ผหญงผเปนหวหนาเลยงหญงสาวไวบาเรอชาย แมงดา หมายถง ชายผอาศยนาพกนาแรงของผหญงโสเภณดารงชวต ไมถกโรคกน หมายถง เขากนไมได ไมมวนเสยละ หมายถง ไมมทางจะเปนไปได ไมหอไมออ หมายถง ไมตอบ ยกธงขาว หมายถง ยอมแพ ยกยอปอปน หมายถง ยกให, ยกยองเกนจรง ยอด หมายถง ทสด ยด หมายถง กนอยางตะกรมตะกราม ยน หมายถง ถบ, ตลอด ยวะ หมายถง เดอดดาล ยาไส หมายถง ประทงความหว รถเครอง , มอเตอรไซค หมายถง รถจกรยานยนต๑ รถตก ๆ หมายถง รถสามลอรบจางบรรทกผโดยสาร รถถบ หมายถง รถจกรยานสองลอ รถทวร หมายถง รถปรบอากาศขนาดใหญทรบผโดยสารเดนทางไปตางจงหวด รถบาน หมายถง รถสวนบคคล รถหลวง หมายถง รถของสวนราชการ

รถหวอ หมายถง รถดบเพลง รถตารวจ หรอรถพยาบาลเปนตน ทตดตงไซเรนเพอเตอนใหยวดยานอนหลกทางให

๗๘

แรด หมายถง ดดจรต โรงพก หมายถง สถานตารวจ ลอ หมายถง คาใชผทเราพดคย เพศชายใชพดกบผทเสมอกนหรอผนอย ลกกระจอก, ลกกะโล, ลกจอก หมายถง ผทออนแอสใครไมได ลกขนไก หมายถง ลกแบดมนตน ลกทพฟา หมายถง ทหารอากาศ ลกนาเคม หมายถง ทหารเรอ, คนทเกดหรอโตอยในแถบชายทะเล ลกประด หมายถง ทหารเรอ ลกยอ หมายถง คาแสรงเยนยอ ลกสมน หมายถง บรวาร ลกสกหลาด หมายถง ลกเทนนส ลกหนง หมายถง ลกฟตบอล เลด หมายถง เกนงาม, เกนพอด แลวไปแลว หมายถง ชางปะไร (มกพดแสดงความไมพอใจ) ไลเปด หมายถง ไลใหหนไป วอก หมายถง ลง วดโอ หมายถง วดทศน๑ เวบ หมายถง เวบไซต๑ เวอร หมายถง เกนจรง, เกนพอด แวดวง หมายถง วงการ, กลมทสงกดอย โว หมายถง พดโออวด สะเกดตนเมร หมายถง เลวมาก, ไมมคา สะบดชอ หมายถง อยางทสด เชน สวยสะบดชอ สะบนหนแหลก หมายถง อยางทสด เชน โกงสะบนหนแหลก สาปสง หมายถง ตดขาดไมเกยวของดวย หม, หม ๆ หมายถง งาย, สะดวก อม หมายถง เมม, ยกเอาไว ออกลาย หมายถง เรมแสดงความไมดใหปรากฏหลงจากทแสรงทาดมาแลว อา หมายถง พดหลอกเพอใหตกใจหรอขบขนเปนตน, พดดกคอ แอม หมายถง กน, ไดสมประสงค๑ (มกใชในความปฏเสธ) เชน ไมไดแอม แอร หมายถง เครองปรบอากาศ เฮยน หมายถง มกาลงแรงหรออานาจศกดสทธทอาจบนดาลใหเปนไปได เฮยบ หมายถง เครงครด, เจาระเบยบ เฮยว หมายถง ตรวน โฮเตล หมายถง โรงแรม

๗๙

แบบทดสอบ เรอง “เชาฮาเยนเฮ”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. สพจนกบศรณยคยกนเรองใด

ก. ภยรอบตวเรา ข. บหรดหรอไมด ค. สราดหรอไมด ง. สงทเปนภยตอสงคม

๒. ศรณยคนหาขอมลเรองเหลาจากหนงสอใด ก. พจนานกรม ข. หนงสอวทยาศาสตร๑ ค. สารานกรมภมศาสตร๑ไทย ง. สารานกรมไทยสาหรบเยาวชน

๓. เหลาหรอสรามสารอะไรประสมอย ก. กลโคส ข. นโคตน ค. มอร๑ฟน ง. แอลกอฮอล๑

๔. สารในคาตอบขอ ๓ เกดจากอะไร ก. การหมกนาตาลกบยสต๑ ข. การหมกนาตาลกบเฟร๑น ค. การหมกนาตาลกบแบคทเรย ง. การหมกนาตาลกบแพลงก๑ตอน

๕. สารทเปนของเหลวระเหยงาย มกลนและรสแรงบาดคอ สารนเรยกชอทางวทยาศาสตรวาอยางไร ก. เอนไซม๑ ข. เอทานอล ค. เมทานอล ง. แอลคาไล

๖. ถานานา ๑๐๐ สวน มาผสมกบแอลกอฮอล ๔๐ สวน จะเปนสรากดกร ก. ๒๐ ดกร ข. ๔๐ ดกร ค. ๖๐ ดกร ง. ๑๐๐ ดกร

๗. มแอลกอฮอลในเลอดกมลลกรมเปอรเซนต จงจะทาใหผนนสลบและอาจถงตายได ก. ๑๐๐ มลลกรมเปอร๑เซนต๑ ข. ๒๐๐ มลลกรมเปอร๑เซนต๑ ค. ๓๐๐ มลลกรมเปอร๑เซนต๑ ง. ๔๐๐ มลลกรมเปอร๑เซนต๑

๘. สารในขอใดเปนของเหลวใส ไมมส เสพเขารางกายแลวจะทาใหเมา ทาลายสมองและประสาท ก. กาเฟอน ข. เฮโรอน ค. เอทลแอลกอฮอล๑ ง. เมทลแอลกอฮอล๑

๙. กอนทจะเชอถอเรองใด ควรยดหลกอะไร ก. พหสต ข. มงคลสตร ค. กาลามสตร ง. อปรหานยธรรม

๑๐. ขอใดเปนภาษาปาก ก. ตบแขง ข. ตบแลบ ค. ตบเหลก ง. ตบออน

๑๑. ขอใดไมมภาษาปาก ก. เรองนปดฉากลงแลว ข. เขาสรางบานหลงเบอเรมเทม ค. ภาพยนตร๑เรองนปดกลองไปแลว ง. เขาปดบงความจรงทงหมดเอาไว

๑๒. ขอใดไมมภาษาปาก ก. เขาปวเงนรางวลกอนใหญ ข. พอเดนออกกาลงกายวนละ ๕ กโล ค. แมซอหมมาทงหมด ๒ กโลกรม ง. พอบอกวาพอเหนหนาแมกเกดปงขนมาทนท

๑๓. ขอใดไมมภาษาปาก ก. เรองนเกมไปนานแลว ข. เธอไมตองมาทาเปนไก๐

๘๐

ค. พอพบหนาฉนเขากโกยทนท ง. เขาเปนคนทชอบพดจาโกหกเหมอนเดกเลยงแกะ ๑๔. ขอใดไมใชภาษาปาก

ก. เก๏ก ข. ซอบอ ค. โกโรโกโส ง. ขบเขยวเคยวฟน ๑๕. ขอใดไมมภาษาปาก

ก. ชายคนนเปนคนขตด ข. วนนคณแมแตงตวจ๏าบจรง ๆ ค. คณพอพาฉนไปดหนงทกวนเสาร๑ ง. ฉนตองเรยนวชาลกเสอทกวนศกร๑

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “เชาฮาเยนเฮ” ๑. ค ๒. ง ๓. ง ๔. ก ๕. ข ๖. ข ๗. ง ๘. ค ๙. ค ๑๐. ข ๑๑. ง ๑๒. ค ๑๓. ง ๑๔. ง ๑๕. ง

๘๑

แผนการจดการเรยนร ท ๒๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๕ เรอง เขยนงามตามรปแบบ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร หลกการเขยนจดหมายกจธระ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) บอกหลกการเขยนจดหมายกจธระได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาสมดสะสมแสตมปมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง การเขยนจดหมายกจธระ ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานความรเรองจดหมายกจธระ จากหนงสอววธภาษา หนา ๕๕ – ๖๐ พรอมครอธบายประกอบ โดยเรมตงแตเรอง (๑) รปแบบของจดหมายกจธระ (๒) หวขอจดหมายกจธระ - หวขอจดหมาย - ลาดบทของจดหมาย - วน เดอน ป - เรอง - คาขนตน - สงทสงมาดวย - ขอความ - คาลงทาย - ลายเซน - ชอเตมของผเขยนจดหมาย - ตาแหนงของผเขยนจดหมาย - หมายเลขโทรศพท๑ของผเขยนจดหมาย หรอหนวยงานทออกจดหมาย (๓) ซองจดหมายและจาหนาซองจดหมาย (๔) จดหมายกจธระทด ๒) เมอนกเรยนเขาใจดแลว ครใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง “เขยนงามตามรปแบบ ” ทาเสรจแลวใหสงกระดาษคาตอบทคร ขนสรป ครสรปผลการทาแบบทดสอบของนกเรยนทกคน

๘๒

๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ สมดสะสมแสตมป ๔.๓ แบบทดสอบ เรอง “เขยนงามตามรปแบบ” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๘๓

แผนการจดการเรยนรท ๒๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๕ เรอง เขยนงามตามรปแบบ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนจดหมายกจธระ (จดหมายเชญวทยากร) ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) เขยนจดหมายเชญวทยากรไดถกตองตามรปแบบและไดใจความสมบรณ๑ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาจดหมาย ซอง แสตมป ทครสะสมไว มาแสดงใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยน เรอง “การเขยนจดหมายกจธระ” ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางจดหมายเชญวทยากรใหนกเรยนศกษา เพอเปนแนวทางในการเขยนจดหมายกจ ธระของนกเรยน ๒) สมมตใหนกเรยนเปนประธานชมรมใดชมรมหนงของโรงเรยน เขยนจดหมายถงบคคลทนกเรยนตองการเชญมาเปนวทยากร เพอบรรยายใหความรหรอเปนกรรมการตดสนกจกรรมทชมรมจดขน ทงนจดหมายตองผานการพจารณาหรอรบรองจากอาจารย๑ทปรกษาชมรมดวย ๓) เมอนกเรยนเขยนจดหมายเสรจแลว ใหพบใสซองทครแจกให พรอมทงจาหนาซองถงผรบใหเรยบรอยดวย จากนนใหนามาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการเขยนจดหมายธรกจ (จดหมายเชญวทยากร) ของนกเรยนทกคน นกเรยนคนใดไมถกตองใหนาไปปรบปรงแกไข แลวนามาสงครตรวจอครงหนง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ จดหมาย ซอง แสตมป ทครสะสมไว ๔.๒ ตวอยางจดหมายกจธระ (จดหมายเชญวทยากร) ๔.๓ แบบประเมนการเขยนจดมาย ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจจดหมายกจธระ (จดหมายเชญวทยากร) ของนกเรยน ๕.๒ ตรวจการจาหนาซองจดหมายของนกเรยน

๘๔

ตวอยางจดหมายเชญวทยากรตวอยางจดหมายเชญวทยากร ท ๗/๒๕๔๙ ชมรมภาษาไทย โรงเรยนนครสวรรค๑ ๑๗๓ ถนนมาตล อ .เมอง จ.นครสวรรค๑ ๖๐๐๐๐ ๑ มถนายน ๒๕๔๙ เรอง ขอเชญเปนกรรมการตดสนการอานทานองเสนาะ เรยน อาจารย๑สวนย๑ พระแกว สงทสงมาดวย กาหนดการจดงาน “วนสนทรภ” ประจาป พ.ศ. ๒๕๔๙

ดวยในโอกาส “วนสนทรภ” ประจาป พ.ศ. ๒๕๔๙ น ทางชมรมภาษาไทยโรงเรยนนครสวรรค๑จะจดกจกรรมสงเสรมภาษาไทยใหแกนกเรยน ไดแก การอานทานองเสนาะ การแตงคาประพนธ๑ และการตอบ ปญหาวชาการ ในวนท ๒๖ มถนายน ๒๕๔๙ ตงแตเวลา ๙.๐๐ น. ณ หองประชมของโรงเรยน ดงรายละเอยดทแนบมาน ชมรมภาษาไทยพจารณาเหนวาทานเปนผหนงทมความเชยวชาญในการอานทานองเสนาะ จงเรยนมาเพอขอเชญทานเปนกรรมการตดสนการอานทานองเสนาะรวมกบอาจารย๑ของหมวดวชาภาษาไทยของโรงเรยน ตามกาหนดการทแนบ ทางชมรมภาษาไทยหวงเปนอยางยงวา คงจะไดรบความอนเคราะห๑จากทาน จงขอขอบพระคณมา ณ โอกาสนดวย

ขอแสดงความนบถอ

(นายสมชาย รกการอาน)

ประธานชมรมภาษาไทย (นายอนรกษ๑ นยมไทย) อาจารย๑ทปรกษาชมรมภาษาไทย ชมรมภาษาไทย โทร. ๐-๕๖๒๒-๒๗๑๑

๘๕

แผนการจดการเรยนรท ๒๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๕ เรอง เขยนงามตามรปแบบ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนจดหมายกจธระ (จดหมายขอความอนเคราะห๑) ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) เขยนจดหมายขอความอนเคราะห๑ไดถกตองตามรปแบบและไดใจความสมบรณ๑ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนคาวา “อนเคราะห ” บนกระดานดา แลวใหนกเรยนคนหาความหมายจากพจนานกรม (คาวา “อนเคราะห” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ หนา ๑๓๒๗ ไดใหความหมายไววา หมายถง เออเฟอ, ชวยเหลอ) ฉะนน จงสรปไดวา จดหมายขอความอนเคราะห๑ หมายถง จดหมายขอความเออเฟอหรอขอความชวยเหลอนนเอง ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางจดหมาย ขอความอนเคราะห๑ใหนกเรยนศกษา เพอเปนแนวทางในการเขยนจดหมายกจธระ (ขอความอนเคราะห๑) ของนกเรยน ๒) สมมตใหนกเรยนเปนประธานชมรมใดชมรมหนงของโรงเรยน เขยนจดหมายถงบคคลทนกเรยนตองการขอความเออเฟอหรอขอความชวยเหลอในเรองใดเรองหนงทนกเรยนตองการนาไปใชทากจกรรมของชมรม ทงนจดหมายตองผานการพจารณาหรอรบรองจากอาจารย๑ทปรกษาชมรมดวย ๓) เมอนกเรยนเขยนจดหมายเสรจแลว ใหพบใสซองทครแจกให พรอมทงจาหนาซองถงผรบใหเรยบรอยดวย จากนนใหนามาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการเขยนจดหมายธรกจ (ขอความอนเคราะห๑) ของนกเรยนทกคน นกเรยนคนใดไมถกตองใหนาไปปรบปรงแกไข แลวนามาสงครตรวจอครงหนง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางจดหมายกจธระ (ขอความอนเคราะห๑) ๔.๒ แบบประเมนการเขยนจดมาย ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจจดหมายกจธระ (จดหมายขอความอนเคราะห๑) ของนกเรยน ๕.๒ ตรวจการจาหนาซองจดหมายของนกเรยน

๘๖

ตวอยางจดหมายขอความอนเคราะหตวอยางจดหมายขอความอนเคราะห ท ๑๑/๒๕๔๙ ชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต

โรงเรยนนครสวรรค๑ ๑๗๓ ถนนมาตล อ .เมอง จ.นครสวรรค๑ ๖๐๐๐๐ ๑๐ ตลาคม ๒๕๔๙ เรอง ขอพนธ๑กลาไมยนตน เรยน หวหนาศนย๑เพาะพนธ๑กลาไม จงหวดนครสวรรค๑ สงทสงมาดวย โครงการปลกปาเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

เนองดวยชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต โรงเรยนนครสวรรค๑ จะจดกจกรรมปลกปาเฉลมพระเกยรตในโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงครองสรราชสมบตครบ ๖๐ ป ขนในวนท ๒๓ ตลาคม ๒๕๔๙ ณ บรเวณสวนปาแมวงก๑ จงหวดนครสวรรค๑ โดยมนกเรยนเขารวมโครงการนจานวน ๒๐๐ คน โครงการนมวตถประสงค๑เพอใหเยาวชนเหนความสาคญของปาไมซงเปนทรพยากรธรรมชาตและรจกใชเวลาวางบาเพญประโยชน๑ใหแกสงคม ดงรายละเอยดของโครงการทแนบมาพรอมน การปลกปาครงนตองใชพนธ๑กลาไมเปนจานวนมาก ซงสวนหนงทางชมรมไดเพาะขนเอง แตกยงไมเพยงพอ ฉะนนทางชมรมจงใครขอความอนเคราะห๑พนธ๑กลาไมยนตนจากศนย๑เพาะกลวยไมเพอนาไปใชปลกปาในครงน และถาทานอนเคราะห๑ ทางชมรมจะสงผแทนมารบตามวนและเวลาททางศนย๑ฯ สะดวก ซงจะไดตดตอกบทานทางโทรศพท๑ในภายหลง จงเรยนมาเพอขอความอนเคราะห๑ และขอขอบคณอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ

(นายอนรกษ๑ ตนไมงาม)

ประธานชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต

(นายพนา รกษ๑ไพร) อาจารย๑ทปรกษาชมรมฯ ชมรมอนรกษ๑ธรรมชาต ๐-๕๖๒๒-๒๗๑๑

๘๗

แผนการจดการเรยนรท ๒๔ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๕ เรอง เขยนงามตามรปแบบ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ๒๕๕๔ เวลา......................น. – เวลา...........................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ๒๕๕๔ เวลา......................น. – เวลา.........................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนจดหมายกจธระ (จดหมายขอบคณ) ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) เขยนจดหมายขอบคณไดถกตองตามรปแบบและไดใจความสมบรณ๑ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนคาวา “ขอบคณ, ขอบพระคณ ” บนกระดานดา แลวใหนกเรยนคนหาความหมายของคานจากพจนานกรม (คาวา “ขอบคณ, ขอบพระคณ” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ หนา ๑๗๕ ไดใหความหมายไววา หมายถง คากลาวแสดงความรสกในบญคณ [เปนคาทใชแกบคคลทเสมอกน หรอผนอยใชแกผใหญ]) แลวสนทนากบนกเรยนเรองการเขยนจดหมายขอบคณ ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางจดหมายขอบคณใหนกเรยนศกษาเพอเปนแนวทางในการเขยนจดหมายกจธระ (จดหมายขอบคณ) ของนกเรยน ๒) ครสนทนากบนกเรยนวา เมอครงทแลวนกเรยนไดเขยนขอความอนเคราะห๑จากบคคลใดบคคลหนงมาแลว ครงนใหนกเรยนเขยนจดหมายขอบคณบคคลผนน ๓) เมอนกเรยนเขยนจดหมายเสรจแลว ใหนามาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการเขยนจดหมายธรกจ (จดหมายขอบคณ) ของนกเรยนทกคน นกเรยนคนใดไมถกตองใหนาไปปรบปรงแกไข แลวนามาสงครตรวจอครงหนง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางจดหมายกจธระ (จดหมายขอบคณ) ๔.๒ แบบประเมนการเขยนจดมาย ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจจดหมายกจธระ (จดหมายขอบคณ) ของนกเรยน

๘๘

ตวอยางจดหมายขอบคณตวอยางจดหมายขอบคณ ท ๑๒/๒๕๔๙ ชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต

โรงเรยนนครสวรรค๑ ๑๗๓ ถนนมาตล อ.เมอง จ .นครสวรรค๑ ๖๐๐๐๐ ๒๔ ตลาคม ๒๕๔๙ เรอง ขอขอบคณ เรยน หวหนาศนย๑เพาะพนธ๑กลาไม จงหวดนครสวรรค๑

ตามทชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต โรงเรยนนครสวรรค๑ ไดจดกจกรรมปลกปาเฉลมพระเกยรตในโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงครองสรราชสมบตครบ ๖๐ ป ขนเมอวนท ๒๓ ตลาคม ๒๕๔๙ ณ บรเวณสวนปาแมวงก๑ อาเภอแมวงก๑ จงหวดนครสวรรค๑ และทางศนย๑เพาะกลากลวยไม จงหวดนครสวรรค๑ไดอนเคราะห๑พนธ๑กลาไมยนตนใหแกทางชมรมฯ เปนจานวนทงสน ๑,๐๐๐ ตนนน ทางชมรมฯ ไดนาพนธ๑กลาไมทงหมดไปปลกยงสถานทดงกลาว สมดงความประสงค๑ของทานแลว ซงทางชมรมฯ หวงเปนอยางยงวาตนไมเหลานคงจะชวยสรางความชมชน และความอดมสมบรณ๑แกธรรมชาตอยางแนนอน ชมรมอนรกษ๑ธรรมชาต ขอขอบพระคณทานเปนอยางยงทไดกรณามอบพนธ๑กลาไมใหแกทางชมรมฯ และหวงวาคงจะไดรบความอนเคราะห๑จากทานอกในโอกาสตอไป

ขอแสดงความนบถอ

(นายอนรกษ๑ ตนไมงาม)

ประธานชมรมอนรกษ๑ทรพยากรธรรมชาต

(นายพนา รกษ๑ไพร) อาจารย๑ทปรกษาชมรมฯ ชมรมอนรกษ๑ธรรมชาต ๐-๕๖๒๒-๒๗๑๑

๘๙

แผนการจดการเรยนรท ๒๕ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๕ เรอง เขยนงามตามรปแบบ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเปรยบเทยบรปแบบของจดหมาย ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๑ (๒) เปรยบเทยบรปแบบและวธเขยนจดหมายกจธระจากตวอยางกบของหนวยงานอน ๆ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาตวอยางจดหมายกจธระ ไดแก จดหมายเชญวทยากร จดหมายขอความอนเคราะห๑ และจดหมายขอบคณมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยน เรองการเปรยบเทยบรปแบบและวธเขยนจดหมายกจธระระหวางตวอยางทครแจกใหกบของหนวยงานอน ๆ ขนสอน ๑) แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมไปหาจดหมายกจธระของหนวยงานอน ๆ มากลมละ ๑ หนวยงาน แลวนามาเปรยบเทยบกบตวอยางจดหมายทครแจกใหวาแตกตางกนหรอไม อยางไร ๒) ใหแตละกลมออกมานาเสนอผลการเปรยบเทยบจดหมายทกลมตนศกษา เพอเปนการแลกเปลยนความคดเหนกน เสรจแลวสงจดหมายของหนวยงานอนทนกเรยนไปคนความาทคร ขนสรป ครสรปผลการเปรยบเทยบรปแบบและวธเขยนจดหมายกจธระระหวางตวอยางของหนวยงานอน ๆ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางจดหมายกจธระตาง ๆ ทครแจกให ๔.๒ จดหมายกจธระของหนวยงานอน ๆ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ฟงการพดเปรยบเทยบรปแบบและวธการเขยนจดหมายกจธระระหวางตวอยางกบของหนวยงานอน

๙๐

แผนการจดการเรยนรท ๒๖ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๖ เรอง เพลงนมประวต ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร อานในใจแลวจบใจความสาคญ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๔) อานในใจแลวจบใจความสาคญของเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาแถบบนทกเสยงเพลงลาวดวงเดอน มาเปดใหนกเรยนฟง แลวสนทนากบนกเรยนฟง แลวสนทนากบนกเรยน เรองเพลงนมประวต ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนชวยกนถอดเนอเพลงลาวดวงเดอนเปนภาษารอยแกวดวยการพด ๒) ใหนกเรยนอานในใจ เรอง “เพลงนมประวต ” จากหนงสอววธภาษา หนา ๖๖ – ๖๗ จบแลวครซกถามเนอเรองใหนกเรยนตอบปากเปลา ตอจากนนใหนกเรยนตอบคาถามจากใบกจกรรมทครแจกให ๓) เมอทาเสรจแลวสงครตรวจแลวใหทาแบบทดสอบ เรอง “เพลงนมประวต” ขนสรป ครสรปผลการตอบคาถามของนกเรยนจากใบกจกรรม และบอกคะแนนจากการทาแบบทดสอบ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ แถบบนทกเสยงเพลงลาวดวงเดอน ๔.๓ เครองบนทกเสยง ๔.๔ แบบทดสอบเรอง “เพลงนมประวต” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามเนอเรองใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจใบกจกรรมของนกเรยน

๕.๓ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๙๑

ใบกจกรรม เรอง “เพลงนมประวต”

คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน โดยเตมคาตอบลงในชองวางทกาหนดให ๑. ใครคอผแตงเพลงดาวดวงเดอน

(พระเจาบรมวงค๑เธอ กรมหมนพไชยมหนทโรดม) ๒. พระเจาบรมวงคเธอ กรมหมนพไชยมหนทโรดม มพระนามเดมวาอยางไร

(พระองค๑เจาเพญพฒนพงศ๑) ๓. พระองคเจาเพญพฒนพงศ เปนโอรสของใคร

(พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวกบเจาจอมมรกฏ) ๔. พระองคเจาเพญพฒนพงศ ประสตเมอใด

(วนท ๑๓ กนยายน พ.ศ. ๒๔๒๕) ๕. เมอทรงจบการศกษาชนตน แลวไดเสดจไปศกษาตอวชาการเกษตรทใด

(โรงเรยนเวลลงตนฮอลล๑ ณ ประเทศองกฤษ) ๖. เมอเสดจกลบทรงปฏบตราชการในกระทรวงใด

(กระทรวงเกษตราธการ) ๗. ในการปฏบตราชการไดทรงดารงตาแหนงใดบาง

(ผชวยปลดทลฉลอง และอธบดกรมชางไหม) ๘. พระองคไดทรงบกเบกวางรากฐานกจการเรองใดเปนพระองคแรก

(กจการไหมไทย) ๙. กรมหมนพไชยมหนทโรดม ทรงเปนตนราชสกลอะไร

(เพญพฒน๑) ๑๐. เมออายได ๒๑ ป พระองคเจาเพญพฒนพงศ ไดเสดจขนไปนครเชยงใหม ไดพบรกกบใคร

(เจาชมชนธดาของเจาราชสมพนธวงศ๑กบเจาคายน) ๑๑. ความรกของพระองคสมหวงหรอไม เพราะเหตใด

(ไมสมหวง เจาราชสมพนธวงศ๑ทดทานไว โดยขอใหพระราชธดามอายครบ ๑๘ ปเสยกอน ซงขณะนนมอายเพยง ๑๖ ป และขอใหพระองค๑กลบไปทลขอพระบรมราชานญาตจากพระราชชนกกอน เมอกลบมากรงเทพฯ ทรงถกทดทานจากทกฝาย)

๑๒. พระองคเจาเพญพฒนพงศ ไดทรงนพนธเพลงลาวดาเนนเกวยนเมอใด (ในระหวางทางทเสดจมณฑลอสานไดทรงหยดประทบแรม บรรทมในเกวยน บรรยากาศในยามคาคนอนเงยบเหงาทาใหทรงหวนคดถงความรกซงไมสมประสงค๑ จงไดทรงนพนธ๑เพลงถงนางอนเปนทรก เพอสะทอนความรก ความคดถง รวมทงความทกข๑ระทมทเกดจากความผดหวงในความรก)

๑๓. พระองคทรงดดแปลงและนาทวงทานองเพลงมาจากเพลงอะไร ของใคร (เพลงลาวดาเนนทรายของพระยาประสานดรยศพท๑ [แปลก ประสานศพท๑])

๑๔. เพลงลาวดาเนนเกวยนนนไดเปลยนชอมาเปนอะไร เพราะเหตใด (เพลงลาวดวงเดอน เพราะมเนอรองขนตนดวย “ดวงเดอนเอย”)

๑๕. ปจจบนมผนาคารองของเพลงลาวดวงเดอนไปแปลเปนภาษาอะไรบาง (ภาษาองกฤษ ภาษาจน และภาษาญปน)

๑๖. มการนาเพลงลาวดวงเดอนไปแปลงเปนเพลงไทยเดมอกเพลงหนงชอวาอะไร (เพลงโสมสองแสง)

๙๒

แบบทดสอบ เรอง “เพลงนมประวต”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. ใคร คอผแตงเพลงลาวดวงเดอน

ก. พระองค๑เจาจลจกรพงศ๑ ข. พระองค๑เจาเพญพฒนพงศ๑ ค. พระองค๑เจานราธปประพนธ๑พงศ๑ ง. พระองค๑เจานราธปพงศ๑ประพนธ๑

๒. บคคลตามขอ ๑ เปนพระโอรสของกษตรยพระองคใด ก. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ข. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ค. พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ง. พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอย

๓. กรมหมนพไชยมหนทโรดม ทรงปฏบตราชการในกระทรวงใด ก. กระทรวงกลาโหม ข. กระทรวงธรรมการ ค. กระทรวงมหาดไทย ง. กระทรวงเกษตราธการ

๔. กรมหมนพไชยมหนทโรดมทรงบกเบกวางรากฐานกจการในเรองใด ก. กจการไหมไทย ข. กจการขาวไทย ค. กจการโคนมไทย ง. กจการดนตรไทย

๕. กรมหมนพไชยมหนทโรดม ทรงเปนตนราชสกลใด ก. ราชสกลพไชย ข. ราชสกลพฒนพงศ๑ ค. ราชสกลเพญพฒน๑ ง. ราชสกลมหนทโรดม

๖. พระองคเจาเพญพฒนพงศ ไดพบรกกบใคร ก. เจาชชน ข. เจาชมชน ค. เจาคาดวง ง. เจาดวงเดอน

๗. ขอใดกลาวถงเรองเพลงลาวดวงเดอนไมถกตอง ก. ผแตงแตงเพลงนขณะเดนทางไปราชการทมณฑลอสาน ข. ผแตงแตงเพลงนขณะหยดพกแรมอยบนรถมา ค. ผแตงแตงเพลงนทามกลางบรรยากาศยามคาคนอนเงยบเหงา ง. ผแตงแตงเพลงนเพอสะทอนความรก ความคดถงรวมทงความทกข๑ระทมทเกดจากความผดหวง

๘. เพลงลาวดวงเดอน เดมชอวาเพลงอะไร ก. เพลงโสมสองแสง ข. เพลงลาวคาหอม ค. เพลงลาวดาเนนทราย ง. เพลงลาวดาเนนเกวยน

๙. เพราะเหตใดจงเปลยนชอมาเปนเพลงลาวดวงเดอน ก. เพราะมเนอรองเกยวกบดวงเดอน ข. เพราะนางอนเปนทรกเปนชาวเหนอ ค. เพราะมเนอรองขนตนวา “โอละหนอ” ง. เพราะมเนอรองขนตนวา “ดวงเดอนเอย”

๑๐. ขอใดบอกความหมายของคาศพทไมถกตอง ก. โกสม หมายถง ดอกไม ข. เรยม หมายถง นองสาว ค. เรศราง หมายถง หางเหนไป ง. ทรามเชย หมายถง นางงามผเปนทรก

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “เพลงนมประวต” ๑. ข ๒. ข ๓. ง ๔. ก ๕. ค ๖. ข ๗. ข ๘. ง ๙. ง ๑๐. ข

๙๓

แผนการจดการเรยนรท ๒๗ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๖ เรอง เพลงนมประวต ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเลอกอานหนงสอหรอสอสารสนเทศ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๑) อานหนงสอหรอสอสารสนเทศเกยวกบประวตของบคคลหรอสถานททหรอประเพณ ทองถนทสนใจ แลวเขยนสรปเกบไวเปนหลกฐานเพอใชในการอางอง ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาหนงสอหรอนตยสารการทองเทยวจงหวดตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรองการเลอกอานหนงสอหรอสอสารสนเทศ ขนสอน ๑) ครแบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม ใหแตละคนในกลม เลอกอานหนงสอหรอสอสารสนเทศทสนใจตามหวเรองตอไปน กลมท ๑ เรองเกยวกบประวตบคคลสาคญ กลมท ๒ เรองเกยวกบประวตสถานท กลมท ๓ เรองเกยวกบประเพณทองถน ๒) เมอเลอกเรองไดตามความตองการแลวใหอานและเขยนสรป จากนนใหทาสาเนาแจกใหเพอน ๆ ในชนเรยนทกคน เปนการแลกเปลยนความรซงกนและกน ๓) ใหนกเรยนทกคนสงรายงานการอานหนงสอหรอสอสารสนเทศทคร ขนสรป ครสรปผลการอานหนงสอหรอสอสารสนเทศของนกเรยนทกคน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอเกยวกบประวตบคคลสาคญ ประวตสถานท และประเพณทองถน ๔.๒ สอสารสนเทศเกยวประวตบคคลสาคญ ประวตสถานท และประเพณทองถน ๔.๓ หองสมดและหองคอมพวเตอร๑ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ สงเกตจากความสนใจในการอานของนกเรยน ๕.๒ ตรวจรายงานการอานของนกเรยนทกคน

๙๔

แผนการจดการเรยนรท ๒๘

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๖ เรอง เพลงนมประวต ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนสารคดเชงประวต ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๑) เขยนประวตบคคลในทองถน สถานทสาคญในทองถน ประเพณประจาถนได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาภาพบคคลสาคญในทองถน สถานทสาคญในทองถน ประเพณประจาทองถน มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยน เรอง “สารคดเชงประวต” ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางการเขยนเลาประวตบคคลสาคญในทองถน การเขยนแนะนาสถานทสาคญในทองถน การเขยนเลาประเพณประจาทองถน ใหนกเรยนศกษา ๒) ครใหนกเรยนทกคน เลอกเขยนประวตตามหวขอตอไปน มา ๑ หวขอ ความยาวไมเกน ๑ หนากระดาษ กลมท ๑ บคคลในทองถน กลมท ๒ สถานทสาคญในทองถน กลมท ๓ ประเพณประจาทองถน ๓) เมอเขยนเสรจแลวใหอานทบทวนเพอตรวจดความถกตองอกครง กอนสงครตรวจ ขนสรป ครตรวจผลงานการเขยนของนกเรยนทกคน และคดเลอกผลงานดเดนมาตดไวทปายนเทศประจาหอง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ภาพบคคลสาคญ ประวตสถานทสาคญ และประเพณทองถน ๔.๒ ตวอยางการเขยนประวตตาง ๆ ๔.๓ แบบประเมนการเขยนสารคดเชงประวต ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจผลงานการเขยนสารคดเชงประวตของนกเรยนทกคน

๙๕

ตวอยางประวตบคคลสาคญในทองถนตวอยางประวตบคคลสาคญในทองถน

หลาวงพอเดม (พระครนวาสธรรมขนธ) พระสงฆผเปนทสกการบชาของปวงชน

หลวงพอเดมเปนพระภกษชาวนครสวรรค๑ทประชาชนเคารพบชาอยางกวางขวางมากวา ๑๐๐ ปแลว ทานเกดทบานหนองโพ อาเภอพยหะคร (ปจจบนอยในอาเภอตาคล) จงหวดนครสวรรค๑ เมอวนพธ แรม ๑ คา เดอน ๓ ปวอก ตรงกบวนท ๖ กมภาพนธ๑ พ.ศ. ๒๔๐๓ บดาชอเนยม มารดาชอภ มพนองรวมบดามารดา ๕ คน ในวยเดกหลวงพอเดมไมไดราเรยนอะไรมากนก เพราะการศกษาสมยนนยงมไดแพรหลาย ทานอยชวยทางบานทางานจนอายครบบวช ทานจงไดอปสมบทตามประเพณและมโอกาสไดศกษาเลาเรยนอยางทเรยกวา “บวชเรยน” หลวงพอเดมอปสมบทเมอวนท ๓๑ ตลาคม พ.ศ. ๒๔๒๓ ณ วดเขาแกว อาเภอพยหะคร จงหวดนครสวรรค๑ โดยมหลวงพอแกว วดอนทราราม (วดใน) เปนพระอปชฌาย๑ มหลวงพอเงนวดพระปรางค๑เหลอง กบหลวงพอเทศ วดสระทะเล เปนพระคสวด ไดรบฉายาวา “พทธสโร” อปสมบทแลวกลบไปจาพรรษาอยทวดหนองโพซงเปนภมลาเนาเดม ใน ๗ พรรษาแรกหลวงพอเดมไดตงหนาตงตาเลาเรยนอยางเอาจรงเอาจง ทานสนใจเรยนพระธรรมวนยจนทองคมภร๑พระวนยไดถง ๑๐ ผก โดยมหลวงตาชมเจาอาวาสวดหนองโพเปนผแนะนาสงสอน หลวงพอเดมยงสนใจศกษาเลาเรยนวชาคาถาอาคมซงเปนทนยมกนในสมยนน โดยเรมเรยนกบนายพนธ๑ ชพนธ๑ ศษย๑หลวงพอเฒา (อดตเจาอาวาสวดหนองโพ) จนจบกระบวนวชา แลวยงมาเลาเรยนตออก ๒ พรรษากบหลวงพอมวดบานบน ระหวางนนทานยงไดไปเรยนเปนพระนกเทศน๑กบพระอาจารย๑นม วดเขาทองอกดวย ดานพระธรรมวนยทานไดเรยนเพมเตมกบพระอาจารย๑แยม เจาอาวาสวดพระปรางค๑เหลองเปนประจา นอกจากหลวงพอเดมเปนพระภกษทใฝรใฝเรยนแลวทานยงเปนพระนกพฒนาตวอยางรปหนง เชน สรางอโบสถ ศาลาการเปรยญ และกฏทวดหนองโพ สรางโบสถ๑ทวดโคกเดอ อาเภอไพศาล สรางศาลาไวทอาเภอหนองบว เปนตน ในดานสาธารณปโภค ทานไดสรางสระนาขนาดใหญ ไวทวดหนองโพและวดหนองบว ทาคนกนนาไวทหมบานหนองหลวง ทาใหมทกกเกบนาบรเวณกวาง ทกวนนยงใชประโยชน๑อย ชาวบานเรยกแหลงนานวา “บงหลวงพอเดม” เนองจากหลวงพอเดมเปนพระทสนใจในการศกษา ทานไดสรางโรงเรยนขนทวดหนองโพ กอนททางราชการจะไปจดตงโรงเรยน เมอทางการจดตงโรงเรยนประชาบาลประจาหมบานหนองโพ หลวงพอเดมกสรางโรงเรยนหลงใหมขนเมอ พ.ศ. ๒๔๘๒ พรอมดวยบานพกคร และใหชอวา “โรงเรยนวดหนองโพ นวาสานสรณ” ปรากฏอยจนทกวนน นอกจากน หลวงพอเดมยงเปนพระนกประดษฐ๑คดคนและอนรกษ๑ศลปะวฒนธรรรมของชาต เชน เปดสอนดนตรปพาทย๑ สงเสรมใหตงวงลเก เครองปพาทย๑หลวงพอกสรางขนเอง โดยมพระลกวดเปนผชวย หลวงพอเดมไดรบพระราชทานสมณศกดเปน “พระครนวาสธรรมขนธ ” รองเจาคณะแขวงเมองนครสวรรค๑ เมอวนท ๓๐ ธนวาคม พ.ศ. ๒๔๕๗ เนองในวนเฉลมพระชนมพรรษา พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ขณะทานมอายได ๕๕ ป หลวงพอเดมมรณภาพเมอวนองคาร แรม ๒ คา เดอน ๖ ตรงกบวนท ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๔ เวลา ๑๗.๔๕ น. สรอายได ๙๒ ป

๙๖

แมหลวงพอดบขนธ๑ไปเกอบกงศตวรรษแลว ปฏมารปเหมอนและเหรยญของทานยงเปนทเคารพบชาของประชาชนชาวไทยอยางกวางขวางตลอดไป (คดจากหนงสอวฒนธรรมพฒนาการการทางประวตศาสตร๑ เอกลกษณ๑และภมปญญา จงหวดนครสวรรค๑. กรงเทพฯ : โรงพมพ๑ครสภา, ๒๕๔๓)

๙๗

ตวอยางประวตสถานทสาคญในทองถน จนเสนเมองโบราณ

จนเสนเปนตาบลหนง อยในทองทอาเภอตาคล จงหวดนครสวรรค๑อยทางใตของตวอาเภอ หางจากอาเภอตาคลประมาณ ๒๐ กโลเมตร ถาไปทางถนนสายนครสวรรค๑ – ตาคล จะมระยะทางประมาณ ๙๕ กโลเมตร และมรถไฟผานสถานจนเสนอกทางหนงดวย สาหรบสวนทเปนเมองโบราณ ตงอยในบรเวณบานหมท ๒ ตาบลจนเสนมบรเวณเมองเปนรปสเหลยม แตทมมทงสเปนรปมนจนเกอบจะเปนรปกลม ลอมรอบดวยคเมอง ซงกวางประมาณ ๒๐ เมตร ปจจบนนยงมสภาพเปนทลมมนาขง แตกยงปรากฏรองรอยพอมองเหนเคาคเมองไดอยางชดเจน มความยาวประมาณ ๘๐๐ เมตร กวาง ๗๐๐ เมตร คดเปนเนอทประมาณ ๓๐๐ ไรเศษ เนองจากบรเวณภายในคเมองดงกลาวมลกษณะเปนเนนสงกวาพนทรอบนอกคเมอง ชาวบานจงเรยกวา “โคกจนเสน” จนเสนเมองโบราณน นกโบราณคดสนนษฐานวา เปนเมองโบราณสมยทราวด ซงมอายราวระหวางพทธศตวรรษท ๑๑ – ๑๓ ตอมาเมอป พ.ศ. ๒๕๑๑ กรมศลปากรไดขดพบโบราณวตถซงเปนมรดกทางวฒนธรรมหลายอยาง ไดแก ประเภทททาดวยดนเผา เชน ภาชนะตาง ๆ พระพมพ๑ ดวงตรา ต๏กตา ลกปด ประเภทททาดวยหน เชน ลกปดแกวหนสตาง ๆ ฐานบว ธรรมจกร ขวานหนขด หนกลมแกะเปนรปดอกบว ประเภทททาดวยโลหะ เชน ลกกระพรวนทองแดง กาไล ตมหทาดวยตะกวหรอดบก ใบหอกเหลก รปหวงกลม เงนโบราณ ประเภทททาดวยสมฤทธ เชน พระโพธสตว๑สมฤทธยน ปจจบนโบราณวตถดงกลาวเกบรกษาไวทพพธภณฑ๑วดจนเสนซงเปดใหผสนใจเขาชมไดทกวน

๙๘

ลกกระพรวนทองแดง ตกตาดนเผา ภาชนะดนเผา ตราดนเผา ขวานหน และลกปดดนเผา

๙๙

ตวอยางประวตประเพณประจาทองถน

ประเพณสงผ

ประเพณสงผ เปนประเพณทชาวอาเภอพยหะครไดปฏบตสบทอดกนมาเปนเวลาชานาน โดยกาหนดจดทาในปทมเดอน ๘ สองหน ซงอยในชวงเดอน ๗ หรอปลายเดอนพฤษภาคม ประมาณ ๓-๔ ป จะมการทาพธนครงหนง เรยกวา “การสงผโรง” เชอกนวาเมอลกหลานในบานมการแยกครอบครวไป จะตองรบผบรรพบรษปยา ตายายทเรยกวาผโรงไปอยดวย เพอคมครองใหอยเยนเปนสข แตถาไมรบผโรงเชอวาครอบครวนนจะไมสงบสขมเรองทะเลาะเบาะแวง อาจมการหยาราง

พธรบผโรง ผโรงนบางบานใชหมอดนเลก ๆ มเชอกผกคอหมอแขวนไว บางบานใชกระบอกไมไผ ขนาดเสนผาศนย๑กลาง ๒ นว ตดใหมขอดานลางดานบนทาทแขวนไว ทงหมอดนและไมไผ ตองมเบยจน ๑ ตว กบขผงกอนกลม ๆ ๑ กอนวางไวบนสาลพรอมหมากพล เมอถงวนสงกรานต๑เจาของตองนาเบยจนและขผงออกมาอาบนาทาแปงทาขมนเครองหอมแลวเปลยนสาลใหม

การทาพธเรมตงแตการสรางศาลเพยงตาในตอนเชาของวนงาน นาเครองเซนไหว ประกอบดวย บายศรใหญ ขาวเหนยวแดง ขนมกง ขาวพองแปงขาวเหนยวปนเปนรปเปดไก และเครองจม มะมวง สบปะรด ขนน เงาะ ขนมตาล ขนมจนนายา เหลาขาว ผานงสาหรบผโรง และทขาดไมได คอลกมะพราวทหนองอกออกมา นามาวางแชนาไว ศาลนจะทาครอบครวละ ๑ ศาล สวนหญงหมายหรอแมราง ทไมมผนาครอบครวไมตองสรางศาลเพยงตา แตนาเครองบายศรปากชามและเครองเซนมารวมพธ เรมดวยพธการเชญผใหญในหมบานเปนเจาพอตาง ๆ ทชาวบานเคารพนบถอ จะม “เจาพอโรงใหญ” เปนผนา เจาพอตาง ๆ จะรายราเปนขบวนเพอเดนชมศาลเพยงตา และบายศรจนครบ มชาวบานทเรยกวา “ลกโรง” จะรายราตามกนอยางสนกสนาน หลงจากนนจะมการเสยงทาย โดยเจาพอจะฟนลกมะพราวทกลกในงานใหแตกออกเปน ๒ ซก สวนทมหนองอก เจาของจะนากลบบาน ถาสวนทมหนองอกใหญกวาสวนทเหลอ จะมคาเสยงทายวา การทามาหากนของครอบครวนนจะคลอง การทางานจะเจรญกาวหนา สวนทมหนองอกเลกกวา มคาเสยงทายวาการทามาหากนของครอบครวนนจะฝดเคอง ถามะพราวไมแตก หมายถงครอบครวนนโชคดมาก

๑๐๐

แผนการจดการเรยนรท ๒๙ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๖ เรอง เพลงนมประวต ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การพดแนะนา ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๒) พดแนะนาชมสถานทสาคญและสถานททองเทยวในชมชน ในอาเภอ หรอใน จงหวดของตนได ท ๓.๑.๒ (๓) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนารปสถานททองเทยวในชมชน ในอาเภอ หรอในจงหวดมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง การพดแนะนาชมสถานททองเทยว ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางการพดแนะนาชมสถานททองเทยวในชมชน ใหนกเรยนศกษาเพอเปนแนวทางในการพดแนะนาชมสถานทของนกเรยนตอไป ๒) ใหนกเรยนทกคนเตรยมเรองทจะตองเปนมคคเทศก๑ นาชมสถานสาคญและสถานททองเทยวใน ทองถน ในอาเภอ หรอในจงหวดของนกเรยนมาคนละ ๑ แหง ๓) เมอทกคนเตรยมเรองเสรจเรยบรอยแลว ครเขยนชอทกคนใสลงไปในกลอง แลวจบขนมา ไดชอผใดใหผนนออกมาพดแนะนาชมสถานททเตรยมไวใหเพอน ๆ ฟง แลวสงเอกสารทเตรยมพดทคร ขนสรป เมอนกเรยนแตละคนพดจบลงใหหาตวแทนนกเรยนในหองทเปนผฟง ออกมาพดวจารณ๑การพดของแตละคนสลบกนไปดวย จบแลวครสรปผลการพดของนกเรยนแตละคนอกครงหนง ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ รปภาพสถานททองเทยวในชมชน ๔.๒ ตวอยางการพดแนะนาชมสถานททองเทยวในชมชน ๔.๓ แบบประเมนการพดแนะนา ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ฟงการพดแนะนาชมสถานททองเทยวในชมชนของนกเรยน ๕.๒ ตรวจเอกสารทเตรยมพดของนกเรยนทกคน

๑๐๑

ตวอยางการพดแนะนาชมสถานททองเทยวในชมชน เรอง โบสถเทวดาสราง

สวสดครบ ทานผมาเยอนทเคารพรกทกทาน ผมในฐานะมคคเทศก๑ทองถน ยนดตอนรบทกทานสจงหวดนครสวรรค๑นะครบ สถานททองเทยวแหงแรกทปรากฏแกสายตาของทานอยในขณะน ไดแก “โบสถเทวดาสราง ” ซงเปนโบราณสถานทเกาแกแหงหนงของจงหวดนครสวรรค๑ กอนทจะพาทานเดนชม ผมขอเลาประวตยอ ๆ ของโบสถ๑เทวดาสรางแหงนใหทานฟงกอนนะครบ โบสถ๑หลงนเปนรปศาลาโถง ไมมผนงทงสดาน ทรงแบบโบราณ เครองบนเปนไมสกลวนมงกระเบอง ยาว ๖ วา ๒ ศอก กวาง ๔ วา ๑ ศอก มพะไลโดยรอบ ไมปรากฏแนชดวาสรางมาแตสมยใด คนเฒาคนแกเลากนตอมาวา เมอชาวบานถนนเรมสรางพระอโบสถ ไดตดเสาพรอมเครองบนใหเปนรปโครงของพระอโบสถเรยบรอยแลว แตยงไมไดทาการยกขน ตงใจจะยกในวนรงขนทกคนตางพากนกลบไปยงทพกของตน พอใกลสวางชาวบานทอยดานตรงขามกบวด (คอบานบางปลองปจจบนน) ไดยนเสยงมโหรปพาทย๑และเสยงอกทกครกโครมและแสงสวาง ซงสวางไปทวบรเวณยอดเขา ชาวบานตางพากนแปลกใจจงปลกกนลกขน ทกคนไดยนเสยงเหมอนกน ดวยความสงสยจงพากนไปด กปรากฏแกตาวา งานททาไวนนสาเรจหมดและไมมปรากฏวาใครใครแปลกปลอมเขาไปเลยแมแตคนเดยว คอไมพบผใดในทนเลย จงเปนทแปลกประหลาดมหศจรรย๑มาก พวกชาวบานจงพกการกอสรางไวเพยงเทานน เพราะเหนวาเปนของมหศจรรย๑ โดยมไดตอเตมอกเลย ยงมวตถประกอบกบเรองนอกแหงหนงอยทางดานเหนอของภเขาทตงวดนประมาณ ๔๐๐ เมตร มภเขาลกหนงชาวบานเรยกกนจนตดปากวา “เขาโรงครว” เลากนวาเปนทเทวดาทาครวเพราะมหนเปนรปขนมจน รปครกและเครองประกอบการครวตาง ๆ ปรากฏอย และทเชงเขาดานหนงเรยกกนวา “ทะเลน าขาว” เพราะพนทบรเวณนนเปนพนเรยบไมมหญาขนปรากฏอยจนทกวนน คนเลาสบ ๆ กนมาวา เมอกรงศรอยธยาเปนราชธานกองทพไทยไดยกเขาไปเพอปองกนการรกราน ของกองทพพมาขาศก ทาใหไทยตองลมจมไปหลายครง จนเรยกทางทกองทพพมายกผานมาวา “โกรกพมา” ซงอยทางทศตะวนตกคนละฝงแมนากบวดจอมครนาคพรต (ปจจบนเรยกวาเขาขาด เพราะทหารพมาเปนจานวนมากเดนทางตดชองภเขาทาใหกอนหนพงทลายลงจากภเขาขาดเปนชอง) และยงปรากฏวาในสมยโบราณกองทพฝายเหนอและฝายใต จะยกมารวมกนทจงหวดนครสวรรค๑นเสมอ จงมคายปรากฏอยบรเวณโรงทหารทางฝงตะวนตก ทเรยกวา “สนค” ในปจจบน ขณะททหารไดตงคายพกแรมอยตามบรเวณวดจอมครนาคพรต วนหนงปรากฏวาเกดพายฝนตกหนก ทหารทงกองทพไดพากนเขาไปอาศยอยในบรเวณพระอโบสถน ปรากฏวาทหารเขาพกอาศยไดหมดทงกองทพทง ๆ ทพระอโบสถกไมใหญโตอะไรมากนก ดวยอภนหารนเองจงเปนเครองโนมนาวใจ ใหประชาชนชาวจงหวดนเชอวาเปนโบสถ๑เทวดาสรางจรง เนองจากบรเวณวดจอมครนาคพรตเปนปาทบรกรงรงมาก บงเอญเกดไฟปาครงใหญถาวรวตถของวด เชน หลงคาพระวหาร และมณฑปถกไฟไหมเกอบหมด คงเหลอแตโบสถ๑เทวดาสรางเพยงหลงเดยวเทานนทรอดพนจากไฟไหมอยางนาอศจรรย๑ ตอมาในสมยกรงรตนโกสนทร๑ สมเดจพระพทธเจาหลวงรชกาลท ๕ แหงราชวงศ๑จกรไดเสดจประพาสจงหวดนครสวรรค๑น ยงไดทดลองโดยนาขาราชบรพารทตามเสดจทงหมดเขาไปในพระอโบสถกปรากฏวาไมเตมอก จงทาใหชาวจงหวดนครสวรรค๑มความเชออยางแนนเฟนยงขนวาเปนโบสก๑เทวดาสรางจรง

๑๐๒

โบสถ๑เทวดาสรางน ปจจบนนอยบรเวณวดจอมครนาคพรต อาเภอเมองนครสวรรค๑ถามาจากกรงเทพฯ จะอยทางซายมอกอนถงสะพานเดชาตวงศ๑ ตอไปนขอเชญทกทานเดนชมโบสก๑เทวดาสรางไดตามอธยาศยนะครบ

๑๐๓

แผนการจดการเรยนรท ๓๐ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๖ เรอง เพลงนมประวต ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การแตงกาพย๑ยาน ๑๑ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๕(๑) แตงกาพย๑ยาน ๑๑ ไดถกตองตามฉนทลกษณ๑ ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเขยนขอความตอไปนบนกระดานดา ใหนกเรยนอานพรอมกน เมองไทยใหญอดม ดนดสมเปนนาสวน เพอนรกเราชกชวน รวมชวยกนมงหมนทา วชาตองหาไว เปนหลกไดใชชวยนา ใหรสทางจา คนควาไปใหมากมาย ชวยกนอยางแขงขน ดวยลาแขงและแรงกาย ทาไปไมเสยดาย แมอาบเหงอเมอทางาน ดงนมงมแท รมเยนแนหาไหนปาน โลกเขาคงเลาขาน ถนไทยนดงามเอย (แบบเรยนเรวใหม เลม ๑ ตอนกลาง ชน ป.๒) แลวสนทนากบนกเรยน เรอง การแตงกาพย๑ยาน ๑๑ ขนสอน ๑) ครแจกใบความรเรอง “กาพยยาน ๑๑ ” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ครแบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตงกาพย๑ยาน ๑๑ จานวน ๔ บท โดยถอดความมาจากบทเพลง “ลาวดวงเดอน” ใหไพเราะถกตองตามฉนทลกษณ๑ ครอบคลมเนอหาของบทเพลงมากทสด ๓) เมอแตงเสรจแลว ใหแตละกลมสงตวแทนออกมาอานใหเพอน ๆ กลมอนฟง แลวสงผลงานใหครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการแตงกาพย๑ยาน ๑๑ ของนกเรยนแตละกลม และคดเลอกผลงานดเดนไปตดไวทปายนเทศประจาหองเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ ใบความร เรอง “กาพยยาน ๑๑” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมของนกเรยน

๑๐๔

๕.๒ ตรวจผลงานการแตงกาพย๑ยาน ๑๑ ของนกเรยนแตละกลม

๑๐๕

๕ ๖บท๑

บท๑

สมผสระหวางบท

ใบความรเรอง เรอง “กาพยยาน ๑๑”

ผงภม : 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ตวอยาง : (๑) กาพย๑ยานลานา สบเอด คาจาอยาคลาย วรรคหนาหาคา หมาย วรรคหลงหกยกแสดง ครลหนน ไมสา คญอยาระแวง สมผสตองจด แจง ใหถกตองตามวธ (หลกภาษาไทย : กาชย ทองหลอ) (๒) เรอยเรอยมารอนรอน ทพากร จะตกตา สนธยาจะใกล คา คานงหนาเจาตราตร เรอยเรอยมาเรยงเรยง นกบน เฉยงไปทงหม ตวเดยวมาพลด ค เหมอนพอยผเดยวดาย (กาพย๑เหเรอ : เจาฟาธรรมธเบศร) (๓) วชาเหมอนสนคา อนม คาอยเมองไกล ตองยากลาบาก ไป จงจะ ไดสนคามา จงตงเอากายเจา เปนสา เภาอนโสภา ความเพยรเปนโย ธา แขนซาย ขวาเปนเสาใบ (ของเกา) กฎ : ๑. บทหนงม ๒ บาท บาทหนงม ๒ วรรค วรรคแรกม ๕ คา วรรคหลงม ๖ คา รวมเปน ๑๑ คา จงเรยกวา “กาพยยาน ๑๑” ๒. สมผสมดงน คาสดทายของวรรคท ๑ สมผสกบคาท ๓ ของวรรคท ๒ (เลอนมาคาท ๑ หรอ ๒ กได) คาสดทายของวรรคท ๒ สมผสกบคาสดทายของวรรคท ๓ ถาจะแตงบทตอไป จะตองใหคาสดทายของบทตนสมผสกบคาสดทายของวรรคท ๒ ของบทตอไป ซงถอเปนสมผสระหวางบท ในการแตงกาพย๑ยาน ๑๑ นน ถาจะใหคาสดทายของวรรคท ๓ สมผสกบคาท ๑ หรอ ๒ หรอ ๓ ของวรรคท ๔ ดวย กจะเปนการเพมความไพเราะยงขนซงในปจจบนนยมใหสมผสกนดวย (ดงตวอยางท ๓) ๓. ถอยคาทใชในวรรคเดยวกนนยมใหมสมผสในเหมอนกลอนจงจะไพเราะ ๔. คาสดทายของบท หามใชคาตายหรอคาทมวรรณยกต๑ และนยมใชเสยงวรรณยกต๑สามญ หรอจตวา

๑๐๖

๕. กาพย๑ยานนน อาจเรยกวา กาพย๑ยานลานา หรอกาพย๑ ๑๑ กได เหตทเรยกวากาพย๑ยานนนเขาใจวาเปนกาพย๑ทแปลงมาจากฉนท๑บาลใน “รนตสตร” ซงขนตนดวยคาวา “ยาน” ซงเรยกตามคาขนตนนน ๖. กาพย๑ยาน มกนยมแตงเปนบทสวด บทแหเรอ บทพากย๑โขน และบทสรภญญะทใชในบทละคร และมกนยมแตงเกยวกบตอนทเปนบทพรรณนาโวหาร หรอตอนทชมสงตาง ๆ หรอตอนทโศกเศราคราครวญ

๑๐๗

แผนการจดการเรยนรท ๓๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๗ เรอง มหศจรรย๑แหงมะละกอ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานในใจแลวจบใจความสาคญของเรอง ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๒ (๓) อานในใจเรองทกาหนดใหแลวจบใจความสาคญของเรองได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนารปภาพมะละกอหรอนาผลมะละกอจรงมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนทกคนอาน เรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” จากหนงสอเรยนววธภาษา หนา ๗๙ – ๘๑ ๒) เมอนกเรยนอานจบแลวใหนกเรยนชวยกนตอบคาถามปากเปลาของครจากใบกจกรรม เรอง คาถามทบทวนหลงจากการอานเรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” ๓) ใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” ทาเสรจแลวสงกระดาษคาตอบใหครตรวจ ขนสรป ครตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยนทกคน แลวสรปผลคะแนนใหทกคนทราบ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ รปมะละกอหรอผลมะละกอจรง ๔.๒ หนงสอเรยนววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๓ แบบทดสอบเรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบ เรอง “มหศจรรย๑แหงมะละกอ” ของนกเรยน

๑๐๘

๑๐๙

ใบกจกรรม คาถามทบทวนหลงจากการอาน เรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ”

คาชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามปากเปลาตอไปน ๑. มะละกอเปนไมลมลก มชอทางวทยาศาสตรวาอะไร (Carica papaya Linn.) ๒. มะกอชาวไทยอสานทวไป เรยกวาอะไร (บกหง) ๓. มะละกอชาวเลย – นครพนม เรยกวาอะไร (หมกหง) ๔. มะละกอชาวไทยภาคใต เรยกวาอะไร (ลอกอ) ๕. มะละกอชาวจงหวดยะลา เรยกวาอะไร (กวยลา) ๖. มะละกอชาวปตตาน เรยกวาอะไร (มะเต๏ะ) ๗. มะละกอชาวไทยภาคเหนอ เรยกวาอะไร (มะกวยเตด) ๘. ผลของมะละกออดมไปดวยสารอาหารตาง ๆ มอะไรบาง (วตามนเอ วตามนซ สารเบตาแคโรทน) ๙. วตามนเอ มประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยบารงสายตา ผม ฟน เหงอก) ๑๐. สารเบตาแคโรทน มประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยตอตานโรคมะเรง ชวยบารงผวพรรณใหสดใส) ๑๑. วตามนซ มประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยปองกนและรกษาโรคหวด โรคลกปดลกเปด เลอดออกตาม

ไรฟนและใตผวหนา ชวยไมใหแกกอนวย) ๑๒. แคลเซยม มประโยชนตอรางกายอยางไร (ทาใหกระดกและฟนแขงแรง ปองกนโรคกระดกพรน) ๑๓. ฟอสฟอรส มประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยสรางกระดกและฟน) ๑๔. เหลกมประโยชนตอรางกายอยางไร (ชวยใหบารงเลอด ปองกนโรคโลหตจาง) ๑๕. เสนใยทอยในเนอมะละกอมประโยชนตอรางกายอยางไร

(ชวยใหระบบขบถายทางานไดด ไมเกดสว ชวยลดคอเลสเทอรอล) ๑๖. ยางทไดจากมะละกอดบ สามารถนาไปใชประโยชนอะไร (นาไปหมกเนอจะชวยใหเนอเปอยยย) ๑๗. สวนใดของมะละกอ ทชวยแกอาการรอนใน แกกระหายนา บารงกระเพาะ บารงมาม แกปวดทอง

(เนอของผลสก) ๑๘. สวนใดของมะละกอทนาไปตากแหง แลวบดเปนผง ใชรบประทานขณะทองวางในตอนเชา จะชวยขบ

พยาธตวตดและตวกลม (เนอของผลดบ) ๑๙. สวนใดของมะละกอทนาไปตาหรอยางไฟ ใชพอกรกษาแผลหนอง กลาก เกลอน และอาการปวดบวมได

(ใบ) ๒๐. สวนใดของมะละกอ ทนามาบดเปนผง ใชทาแกกลาก เกลอน และโรยผวหนง (เมลด) ๒๑. สวนใดของมะละกอ ทนาไปตม ใชดมขบปสสาวะ ขบประจาเดอน (ราก)

สวนใดของมะละกอทนาไปตากแหง ชงเปนนาดมแกไข แกโรคดซาน ถานาไปตมใสนาตาล ดมแกโรคเกยวกบทางเดนหายใจไมปรกต (ดอก)

๒๒. มะละกอหากรบประทานมากเกนไปจะมโทษอยางไรบาง (ทาใหทองเสย มสารเบตาแคโรทนในเลอดสง ทาใหตวเหลอง ผแพยางมะละกออาจเปนผนแดงคน หรอเกดการอกเสบได)

๑๑๐

แบบทดสอบ เรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. คาวา “มะละกอ” ชาวไทยภาคใตเรยกวาอะไร

ก. บกหง ข. ลอกอ ค. หมกหง ง. มะกวยเตด

๒. ผลมะละกอใหวตามนอะไรแกรางกาย ก. วตามนเอ ข. วตามนบ ค. วตามนซ ง. ถกทง ก และ ข

๓. สารอาหารในขอใดไมไดจากการรบประทานมะละกอ ก. โปรตน ข. แคลเซยม ค. ฟอสฟอรส ง. เบตาแคโรทน

๔. สารเบตาแคโรทน มประโยชนตอรางกายอยางไร ก. ชวยบารงเลอด ข. ชวยบารงสายตา ค. ชวยบารงผวพรรณใหสดใส ง. ชวยทาใหกระดกและฟนแขงแรง

๕. สารอาหารในขอใด ทชวยปองกนและรกษาโรคหวด โรคเลอดออกตามไรฟนและใตผวหนง ก. เหลก ข. วตามนซ ค. แคลเซยม ง. ฟอสฟอรส

๖. สวนใดของมะละกอทชวยแกรอนใน กระหายนา บารงกระเพาะ ชวยขบปสสาวะ ก. ใบ ข. เมลด ค. เนอของผลสก ง. เนอของผลดบ

๗. สวนใดของมะละกอทนาไปตากแหงบดเปนผงใชรบประทานขณะทองวางในตอนเชา จะชวยขบพยาธ ตวตดและพยาธตวกลม ก. ดอก ข. ราก ค. เมลด ง. เนอของผลดบ

๘. สวนใดของมะละกอทนามาบดเปนผง ใชทาแกกลาก เกลอน และโรคผวหนง ก. ใบ ข. ดอก ค. ราก ง. เมลด

๙. สวนใดของมะละกอทนาไปตม ใชดมขบปสสาวะ ก. ใบ ข. ดอก ค. ราก ง. เมลด

๑๐. สวนใดของมะละกอทนาไปตากแหง ชงเปนเครองดม แกไข แกโรคดซาน ก. ใบ ข. ดอก ค. ราก ง. เมลด

๑๑. ภาษาถนกลางวา “ชาง” ภาษาถนเหนอออกเสยงวาอยางไร ก. จ๏าง ข. ชาง ค. ซาง ง. ฉาง

๑๒. คาวา “ทะเล” ออกเสยงวา “เล” เปนคนมาจากถนใด ก. ใต ข. กลาง ค. เหนอ ง. อสาน

๑๓. คาวา “อรอย” ภาษาถนอสานวาอยางไร ก. ลา ข. แซบ ค. มวน ง. หรอย

๑๔. ขอใดไมใชคาศพทวชาการสาขาเศรษฐศาสตร ก. ไตรมาส ข. ออสโมซส ค. เงนคงคลง ง. ดลบญชเดนสะพด

๑๑๑

๑๕. ขอใดใชภาษามาตรฐาน ก. สมศกดไลจบแมงกะบ ข. สมชายไปพบแพทย๑ทคลนก ค. สมบตทางานหนกจงรสกอดอดมาก ง. สมเดชคดลายมอไดเจ๐งกวาทกคน

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “มหศจรรยแหงมะละกอ” ๑. ข ๒. ง ๓. ก ๔. ค ๕. ข ๖. ค ๗. ง ๘. ง ๙. ค ๑๐. ข ๑๑. ก ๑๒. ก ๑๓. ข ๑๔. ข ๑๕. ข

๑๑๒

แผนการจดการเรยนรท ๓๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๗ เรอง มหศจรรย๑แหงมะละกอ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การจดบนทกความรจากการอาน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๒) จดบนทกความรจากแหลงขอมลตาง ๆ จากการอานไดอยางถกตอง ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาตวอยางการจดบนทกความรจากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยนเรองการจดบนทกความร เพอนาไปใชในการอางอง ขนสอน ๑) ครนาใบความร เรอง “การจดบนทกความรจากการอาน” มาใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ครใหนกเรยนดตวอยางการจดบนทกความรจากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ ไดแก (๑) พจนานกรม หรอสารานกรม (๒) หนงสอทวไป (๓) หนงสอวารสารหรอนตยสาร (๔) หนงสอพมพ๑ (๕) ไปรษณย๑อเลกทรอนกส๑ ( Electronics Mail) แลวใหนกเรยนแยกยายกนเขาหองสมด พรอมจดบนทกขอมลจากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ ลงในบตรบนทกทจะนามาใชเปนขอมลอางอง ในการเขยนบทความเชงวชาการ เรองทนกเรยนสนใจไดในการเรยนครงตอไป โดยนกเรยนตองพยายามคนควาหาขอมลทหลากหลายและมากพอทจะนามาใชเขยนบทความไดเรองหนง ๓) เมอจดบนทกขอมลไดแลว ใหบตรบนทกทงหมดมาสงครตรวจ ขนสรป ครสรปการจดบนทกความรของนกเรยนทกคนวาถกตองหรอไมเพยงใด ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางการจดบนทกความรจากการอานจากแหลงขอมลตาง ๆ ๔.๒ ใบความรเรอง “การจดบนทกความรจากการอาน” ๔.๓ หนงสอในหองสมด ๔.๔ อนเทอร๑เนต ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจบตรบนทกความรจากการอานของนกเรยน

๑๑๓

แผนการจดการเรยนรท ๓๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๗ เรอง มหศจรรย๑แหงมะละกอ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การเขยนบทความเชงวชาการ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๒.๑.๑ (๓) ๒.๑ เขยนบทความเชงวชาการไดอยางถกตอง และเขยนอยางสรางสรรค๑ ท ๒.๑.๒ (๑) ๒.๒ มมารยาทในการเขยนและรบผดชอบในสงทเขยน ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาผลงานการเขยนบทความเชงวชาการเรองตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยน เรอง “การเขยนบทความเชงวชาการ” ขนสอน ๑) ครแจกตวอยางการเขยนบทความเชงวชาการใหนกเรยนศกษา เพอเปนตวอยางในการเขยนบทความของนกเรยน ๒) ครใหนกเรยนนาขอมลทจดบนทกไวจากการเรยนครงทแลว มาจดลาดบขอมล กาหนดชอเรองโครงเรองและหวขอเรอง และรปแบบการนาเสนอเรองใหนาสนใจ ตอจากนนใหประมวลขอมลทเกยวของทงหมดเรยบเรยงเปนสานวนของตนเอง โดยใชภาษาทอานงาย ชดเจน ๓) กอนทจะนามาสงคร ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณ๑ของเนอหาสาระและพสจน๑อกษรใหถกตองอกครงหนง ขนสรป ครสรปผลการตรวจผลงานการเขยนบทความเชงวชาการของนกเรยนทกคน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ตวอยางบทความเชงวชาการ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจผลงานการเขยนบทความเชงวชาการของนกเรยน

๑๑๔

ตวอยางการเขยนบทความเชงวชาการ เรอง “คณคาของผกพนบาน”

ผกพนบาน คอ พรรณพชพนบานในทองถน ชาวบานนามาบรโภคเปนอาหาร เปนยารกษาโรค หรอนามาทา

เปนของใชสอยในครวเรอน ผกพนบานนอกจากจะมคณคาทางโภชนาการแลว สวนใหญยงมสรรพคณเปนยาสมนไพร เนองจากมรสยาทหลากหลายอยในผกพนบาน ตามทฤษฎการแพทย๑แผนไทย ใหความสาคญกบรสอาหาร พนบาน ดงน

รสฝาด มสรรพคณทางยา คอ ชวยสมานแผล แกทองรวง บารงธาตในรางกาย เชน ยอดมะมวง ยอดมะกอก ยอดจก ยอดกระโดน ฯลฯ

รสหวาน มสรรพคณทางยา คอ ชวยใหมการดดซมไดดขน ทาใหชมชน บารงกาลง แกออนเพลย เชน เหด ผกหวานปา ผกขหด บวบ นาเตา ฯลฯ

รสเผดรอน มสรรพคณทางยา คอ แกทองอด แกลมจกเสยด ขบลม บารงธาต เชน ดอกกระทอ กระเทยม ดอกกระเจยวแดง ดปล พรกไทย ใบชะพล ขง ขา ขมน กระชาย ฯลฯ

รสเปรยว มสรรพคณทางยา คอ ขบเสมหะ ชวยระบาย เชน ยอดมะขามออน มะนาว ยอดชะมวง มะดน ยอดมะกอก ยอดผกตว

รสหอมเยน มสรรพคณทางยา คอ บารงหวใจ ทาใหสดชน แกออนเพลย เชน เตยหอม โสน ดอกขจร บว ผกบงไทย เปนตน

รสมน มสรรพคณทางยา คอ บารงเสนเอน เปนยาอายวฒนะ เชน สะตอ เนยง ขนนออน ถวพ ฟกทอง กระถน ชะอม

รสขม มสรรพคณทางยา คอ บารงโลหต เจรญอาหาร ชวยระบาย เชน มะระขนก ยอดหวาย ดอกขเหลก ใบยอ สะเดา เพกา ผกโขม

นอกจากคณคาทางยาแลว ผกพนบานยงมสารแอนตออกซแดนต๑ชวยปองกนการเกดโรคตาง ๆ ได เชน โรคมะเรง โรคความดนโลหตสง โรคเบาหวาน สรางภมตานทานใหกบรางกาย สารสาคญในผกพนบาน ทสามารถปองกนการเกดโรคตางๆ ไดแก สารเบตาแคโรทน ซงพบในผกใบเขยวจดๆ เชน ใบยอ ใบยานาง ใบชะพล ใบตาลง ใบบวบก ใบแมงลก ผกชลาว ผกแวน ใบขเหลก ใบกะเพรา นอกจากนผลไมทมสเหลอง เชน มะละกอสก ฟกทอง มะปราง

นอกจากสารเบตาแคโรทนดงกลาวแลว ในผกสด ยงพบวามวตามนซสง ซงวตามนซมบทบาทในการสรางภมตานมะเรง คอ เปนสารตานอนมลอสระ สามารถปกปองเซลล๑ในรางกายจากการเปนมะเรง อกทงยงชวยเพมความแขงแรง และเพมประสทธภาพ ของการทางานของเมดเลอดขาวได

วฒนธรรมพนบานของคนไทยตงแตสมยโบราณ มกจะเกบผกพนบานจากรมรว จากปา ไรนา หรอสวน เปนผกสดๆ มาประกอบเปนอาหาร ผกสดยงสดเทาไรกยงมวตามนซสงเทานน ดงนนภมปญญาดงเดมของคนไทย ผกบางชนดทนามารบประทานสด กบนาพรก คนไทยกมกจะนามารบประทานเลย ซงไดวตามนซ และเกลอแรอนๆ สง ในบางชนดอาจจะเปนอนตราย ถานามารบประทานเลย กจะนามาลวก ตม ตามภมปญญาดงเดม

การดแลสขภาพของตนเองดวยวธธรรมชาต การรบประทานผกพนบานทปลอดสารพษ หรอปลกผกไวรบประทานกนเองในครวเรอน นอกจากจะชวยปองกนการเกดโรคตางๆ แลวยงชวยประหยด และชวยสรางสงแวดลอมทดใหกบชมชน ดงนนเราควรจะสงเสรม ใหมการปลกผกรมรว เพอนามาประกอบเปนอาหาร แทนการปลกไมดอกไมประดบ ถงแมวาเราจะไมมบรเวณทจะปลกตนไม หรอผกไวกนไดมากนก

เนองจากการถกจากดเรองสถานท แตเราสามารถปลกผกสวนครวไวกน โดยการปลกไวในกระถาง เชน พรก โหระพา กะเพรา แมงลก ชะพล ผกช ผกแพว เปนตน ซงปลกงาย และมคณคาทางโภชนาการสง อกทงยงปลอดภย

๑๑๕

จากสารพษ สาหรบผทมทดนพอปลกผกรมรว ทเปนไมยนตนทเกบไวกนไดหลายๆ ป เชน แค กระถน ชะอม สะเดา การนาพชเหลานนมาปลกในทไมตองการการดแลมากนก นอกจากจะเกบมาเปนอาหาร ทมคณคาแลว ยงชวยเปนรวบาน และใหรมเงาทาใหสดชน ถาเหลอกนในครอบครวกสามารถแบงใหเพอนบาน หรอเกบไปขายได

จากทกลาวมาแลว จะเหนไดวาภมปญญาดงเดม วฒนธรรมความเปนอยของคนไทย ในสมยโบราณทอยแบบอบอนพงตนเองได ปจจบนคนไทยกาลงหวนคนสบรรยากาศนน เพอความเปนอยทเปนเอกลกษณ๑ของคนไทย การชวยเหลอจนเจอกน การชวยเหลอตวเองในระดบครอบครว ชมชน เปนประเดนทนาสนใจ ทคนไทยควรจะเหนความสาคญ เพอความอยรอดของเราคนไทย และเพอชาตไทย

ทมา : ขาวสารการแพทย๑แผนไทย ปท๔ ฉบบท ๑ เดอนตลาคม ๒๕๔๒ – มกราคม ๒๕๔๓ หนาท ๔ – ๕

๑๑๖

แผนการจดการเรยนรท ๓๔ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๗ เรอง มหศจรรย๑แหงมะละกอ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร ปรศนาคาทาย ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๒) เลนทายปรศนาคาทายแบบตาง ๆ ได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครใหนกเรยนทายปรศนาคาทายตอไปน อะไรเอย กระทะนอยแขวนอยมองดไมเหน (ใบห) อะไรเอย กลมเหมอนพระจนทร๑ ออกลกตงพน เหมอนกนทกตว (ผง) อะไรเอย โตเทาภเขา เบาเหมอนนน (กอนเมฆ) อะไรเอย ชอนากลว ตวนารก (ผเสอ) อะไรเอย สงเทยมฟา ตากวาหญานดเดยว (ภเขา) อะไรเอย เปนของมามลาย ผชายชอบข (ผาขาวมา) อะไรเอย มคอไมมหว มตวไมมเขา (เสอ) ขนสอน ๑) ครอธบายถงวธการเลนทายปรศนาแบบพนบานใหนกเรยนฟง แลวใหนกเรยนแบงกลมเลนทายปรศนากนเอง ซงอาจหาปรศนาไดจากหนงสอปรศนาคาทาย ๒) ครอธบายถงวธการเลนทายปรศนาทแตงเปนคาประพนธ๑ตาง ๆ ใหนกเรยนเขาใจ แลวใหนกเรยนชวยกนทายปรศนาตามใบความร ๓) ครอธบายถงวธการเลนทายปรศนาสมยใหม ซงกาลงเปนทนยมของวยรนในปจจบน แลวใหนกเรยนชวยกนทายปรศนาตามใบความร หรอหาปรศนาสมยใหมมาเลนทายกน ขนสรป ครสรปผลการเลนทายปรศนาของนกเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอปรศนาคาทาย ๔.๒ ปรศนาคาทายจากใบความร ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ สงเกตจากการเลนทายปรศนาของนกเรยน ๕.๒ ตงปรศนาคาทายใหนกเรยนตอบ

๑๑๗

ใบความร (สาหรบคร) เรอง “การเลนปรศนาคาทาย”

ปรศนาคาทาย มบทบาทสาคญแกมนษย๑มาก เพราะเปนสวนหนงของวฒนธรรม จงเปนสงทจารกวฒนธรรมเกยวกบชวตความเปนอยของสงคมไวอยางด โดยจะสะทอนใหเหนภาพชวตความเปนอยของคนไทยทงประเพณ วฒนธรรม ความเชอ ทแทรกอยในปรศนาคาทายเหลานนดวย ปรศนาคาทายนอกจากจะใหความรแลว ยงเปนเสมอนแบบฝกหด สาหรบฝกทกษะ สตปญญา และปฏภาณ เปนเครองมอฝกใหเปนคนชางสงเกต มไหวพรบในการแกปญหา นอกจากนปรศนาคาทายยงใหความบนเทง นบเปนการละเลนเพอความสนกสนานและชวยผอนคลายความเครยดไดอกดวย ในการเลนทายปรศนานน จะแบงผเลนออกเปน ๒ ฝาย ฝายละกคนกได ตางฝายจะผลดกนถาม ผลดกนตอบ โดยมกตกาตามแตจะตกลงกน เชน ผลดกนถาม ผลดกนตอบฝายละ ๑ คาถาม หรอฝายถามจะถามเรอยไปจนกวาฝายตอบจะตอบถก จงจะเปลยนใหฝายตอบเปนฝายถามบาง ทก ๆ ครงทฝายตอบตอบไมถกหรอตอบไมได ฝายถามตองเฉลย แตกอนทจะเฉลยฝายทตอบไมไดจะตองปฏบตตามเงอนไขทไดตกลงกนไว เชน ดมนา เขกพนหรอเขกหวเขา การเลนทายปรศนานนนอกจากจะเลนแบบพนบานดงกลาวแลว ยงมการดดแปลงคดแตงบททายเปนคาประพนธ๑ตาง ๆ อกดวย

๑๑๘

ตอไปนเปนตวอยางปรศนาคาทายแบบพนบาน (ททายเกยวกบพช)

๑. อะไรเอย สาวนงผา แกชราผาไมนง (หนอไม) ๒. อะไรเอย แกเรยกหาว สาวเรยกออน (มะพราว) ๓. อะไรเอย แกหลงคอม เดนออมปลวก ลงไมไดนอนตายรกลาง (บวบ) ๔. อะไรเอย ขางนอกขรขระ ขางในต๏ะตงโหนง (นอยหนา) ๕. อะไรเอย เขาไปในครว เอามดตดหว รองไหโฮ ๆ (หวหอม) ๖. อะไรเอย สบาทพาดขางรว (ตาลง) ๗. อะไรเอย เดกนงขาว สาวนงเขยว แกนงแดง (พรก) ๘. อะไรเอย เดก ๆ นงผา ใหญขนมา เอาผาโพกหว (มะเขอ) ๙. อะไรเอย เมอเลกแนนหนา เมอชราหลวมโพรก (มะขาม)

๑๐. อะไรเอย หลนต๏บใสหมวกแต หมผาแพรไปตลาด (ลกตาล) ๑๑. อะไรเอย ตนเทาขา ใบวาเดยว (ตนกลวย)

๑๒. อะไรเอย ตนเทาเขม ใบเตมคลอง (ผกแวน) ๑๓. อะไรเอย ตนเทาแขน ใบแลนเสยว (ตนออย) ๑๔. อะไรเอย ตนเทาครก ใบปรกดน (ตะไคร) ๑๕. อะไรเอย ตนเทาครก ลกดกหมนแสน (ตนลาน) ๑๖. อะไรเอย ตนเทาเทยน ใบเทาถาด (บว) ๑๗. อะไรเอย ตนเทาลาเรอ ใบหอเกลอไมมด (ตนสน) ๑๘. อะไรเอย ทองกไมใชทองแทง เปนแงงอยใตดน (ขมน) ๑๙. อะไรเอย เกดมานาเวทนามตารอบตว (สบปะรด) ๒๐. อะไรเอย เปดผาเหนเสน เปดเสนเหนเมด เปดเมดเหนร (ขาวโพด) ๒๑. อะไรเอย ผาเขยวหอผาขาว ผาขาวหอขาวสาร (สมโอ)

๒๒. อะไรเอย ฝนตกลงมาหลงคาไมเปยก (นอยหนา) ๒๓. อะไรเอย ลกกนได ใบสบยา (จาก) ๒๔. อะไรเอย หวอยใตดน ตวบนอยบนฟา (มนนก) ๒๕. อะไรเอย เหลกแดงแทงดน (มนเทศ) ๒๖. อะไรเอย เขาเรยกวาป ครนยกขนมาด กลบเปนปไมมกาม (ตนกามป) ๒๗. อะไรเอย ชอแรกเปนของเหมน ชอหลงเปนของแขง ดอกแกงกนได (ดอกขเหลก) ๒๘. อะไรเอย กลมใหญเทากาปน แถมดงสนนคลายเสยงระเบด (มะตม) ๒๙. อะไรเอย ขนตนดวยมะ มสแดง รอนแรงนากลว (มะไฟ) ๓๐. อะไรเอย ตนมยางสขาว หนมสาวชอบชอมน (ตนรก) ๓๑. อะไรเอย พระอนทร๑หนาเขยว ตกมาเยยวแตก (มะพราวออน)

๓๒. อะไรเอย ลกเหลอง ๆ มเฟองรอบตว (มะเฟอง) ๓๓. อะไรเอย ชอดรายคลายกรยาสตว๑ มทงในวดและตามสวน (มะขวด) ๓๔. อะไรเอย ตนเทาตะโพน ลกโยนไปไกล (ลกยาง) ๓๕. อะไรเอย อยในหนาม ไมงามกหอม (ทเรยน)

๑๑๙

๓๖. อะไรเอย บานเหมอนตม ตมเหมอนบาน (บานไมรโรย) ๓๗. อะไรเอย มสองกอ (ตนกก) ๓๘. อะไรเอย สกเหมอนดาว ขาวเหมอนฟา ดาเหมอนกา ดาไมฟง ดงเหมอนปน (มะปราง มะไฟ

มะเกลอ มะดน มะตม)

๑๒๐

ตอไปนเปนตวอยางปรศนาทแตงเปนคาประพนธตาง ๆ วเชยร เกษประทม. อะไรเอย. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา, ๒๕๔๘

ปรศนาโคลงทาย (คาตอบขนตนเหมอนกน)

ผกหนงนนชอบอย วดวา (ผกช) ผกสองชอบตวาดหมา ขบไล (ผกกระเฉด) ผกสามนนชอบมา จายตลาด (ผกเบย) ผกสนมกใช ทารายผคน (ผกตบ) เราทานเรยกเยยวข ราชา (บงคล) ตดตอตวรถา ทวถวน (บงโคลน) พนมกรเหนอเกศา หมอบยอ (บงคม) บบเคนสดคบแคน ขนของขดเคอง (บงคบ)

ปรศนาโคลงทาย (คาตอบลงทายเหมอนกน) สรยาลาลบคลอย ลอยลง (ยามเยน) เปนแทงดดแลวคง อรอยไซร (หวานเยน) ปาใหญคนเดนหลง ไขจบ ตายนา (ดงพญาเยน) ยามรอนดมแกได ชนลาฉากมล (นาเยน)

ปรศนาโคลงทาย (คาตอบเปนคาผวน) ดอ หนงเขยนขดได อกษร (ดอสน = ดนสอ) ดอ อยครวเฟะฟอน เปรอะเปอน (ดอหมน = ดนหมอ) ดอ หาโชคชวยตอน ตกอบ (ดอหม = ดหมอ) ดอ ยกหาปลาเออน เอยแกเชญไข (ดอยาม = ดามยอ) ร หนงนางเทานน จงม ( รดะ = ระด) ร แอบองมาล เรงอาง (รเณ = เรณ) ร ครอบครองธาน เมองยอย (รตะ = ระต) ร มงจองคดลาง นงนองตนเสย (รหา = ราห)

ปรศนาคากลอน (คาตอบขนตนเหมอนกน) เปนกะลาใสดามตกนาได (กระบวย) พรานชอบใชใสนายามเดนปา (กระบอก) ใชตอบโตศตรคกายา (กระบอง) วานรหนาจตบาทเชอชาตมน (กระบ)

ปรศนาคากลอน (คาตอบลงทายเหมอนกน)

เปนภาชนะมใชตกของ (ทพพ) ไดครอบครองทากนถวลหา (ปฐพ) มตนไมมากมายเหลอคณนา (พงพ) คนชวชาฆาพอแมแยจรงเอย (ทรพ)

๑๒๑

ปรศนาดอกสรอย (คาตอบลงทายเหมอนกน) อ๏ยเอ๐ยอ๏ยตาย (วรรคนไมตองทาย) ชางไมอายหนาตวแยงผวเขา (ลาวทอง) ผลพฤกษาเหนกนมานานเนา (ฟกทอง) เสยตวเจาใหนองเขยเลยสบาย (สายทอง) เจาวหคนกดาถกจาขง (นกขนทอง) มมนตร๑ขลงกวาทานฉนทงหลาย สงข๑ทอง) นาตาลหยอดรมรพรนาลาย (ฝอยทอง) แหมต๏ายตายสามแยะบานแบะเอย (ดอกทอง)

ปรศนาฉบง (คาตอบลงทายเหมอนกน) ใชใสนาดมเยนด (คนโท) ขางเรอตองม (ราโท) สงนอยเหนอทองฟา (ไมโท) ชอบออกตอนเลนกฬา (เสโท) กนแลวเมาหนา (สาโท) บนบามสองขดทอง (ชนโท)

ปรศนาสกวา (คาตอบลงทายเหมอนกน) สกวาผยงใหญในตาบล (กานน) มแจกคนปากมากหรอปากเสย (กาปน) บรรทกของขายชวามาเลเซย (กาปน) โธอายเปยพอแมตายอาลยจง (กาพรา) ทาดนปนแรงระเบดเกดแรงมาก (กามะถน) พอตายจากรองไหโฮโอสนหวง (กาสรวล) สรางลอมบานกนโจรกนคนชง (กาแพง) หญงชาววงใสขอมอหรอเทาเอย (กาไล)

ปรศนาคากลอน (คาตอบตองผนคา) ใหญโตโอฬาร๑หางาย (เขา) เอกใสขาดมหว (เขา) โทขยบผลบไปหายตว (เขา) อยามวเรวเขาเอาทาย (เขา เขา เขา) คนหหาไมไชห (แยง) เอกสอตลดยดยอหา (แยง) เจอโทโตกนลนมา (แยง) อยาชาเรวเขาเอาทาย (แยง แยง แยง)

๑๒๒

ตวอยาง การเลนทายปรศนาคาทายของเดกรนใหม ๑. ถาม ปลาอะไรเอย ม ๖ เตา... ตอบ ปลากระปองตรา ๓ แมครว ๒. ถาม ปลาอะไรเอย เลกทสดในโลก... ตอบ ปลาปน ๓. ถาม ปลาอะไรเอย ปากกวางทสดในโลก... ตอบ ปลารา หมายถง เวลาตอบตองทาปากกวาง ๔. ถาม ปลาอะไรเอย ปากเลกทสดในโลก... ตอบ ปลาบ หมายถง เวลาตอบตองทาปากจ๐ ปาก

จงเลก ๕. ถาม อาเภออะไรเอย มประชาชนนอยทสด... ตอบ อาเภอสองพนอง ๖. ถาม อาเภออะไรเอย มผชายมากทสด... ตอบ อาเภอชมพวง ๗. ถาม อาเภออะไรเอย มผหญงนอยทสด... ตอบ อาเภอสามโคก ๘. ถาม เดอนอะไรเอย ม ๔๐ วน... ตอบ เดอนกวา ๆ ๙. ถาม อะไรเอย ยงบบยงเขยว... ตอบ ยาสฟนใกลชด

๑๐. ถาม ผหญงกบผชาย ใครฉไกลกวากน ตอบ ผหญงฉไกลกวา หมายถง เวลาจอดรถขางทาง ผหญงตองเดนไกล ๆ ไปฉในปา ในขณะทผชายสามารถยนฉขางรถได

๑๑. ถาม พระใครบวชให ตอบ พระอปชฌาย๑นะซ และชละ ใครบวชให ตอบ กลวยบวชให จงเรยกวากลวยบวชช

๑๒. ถาม อะไรเอย ใหญกวาไดโนเสาร๑... ตอบ ไดโนซง เพราะซงใหญกวาเสา ๑๓. ถาม ลงอะไรม ๔ ห... ตอบ ลงสองกระจก ๑๔. ถาม พชายจนซ ฮองเต ชออะไร... ตอบ ชอจนเอ กบจนบ เพราะ เอ บ มากอน ซ จงเปนพ ๑๕. ถาม ไฟ ภาษาองกฤษเรยกอะไร... ตอบ เรยกไฟร๑ครบ

ไหมละภาษาองกฤษเรยกวาอะไร... ตอบ เขาเรยกเบร๑นนะซ แลวบานละ ภาษาองกฤษเรยกอะไร... ตอบ ไมโฮมกเฮาส๑ ๒ อยางนแหละ งนถามวา เวลาเอามารวมกนเปนไฟไหมบาน เรยกอะไร... ตอบไฟไหมบานกเรยกรถดบเพลงซ

๑๖. ถาม หมาอะไรถกตแลวไมรอง... ตอบ หมาอดทน ๑๗. ถาม ยงอะไรไมกนเลอดคน... ตอบ ยงใจบญ ๑๘. ถาม ปลาอะไรเวลาวายนาแลวหนไปหนมา... ตอบ ปลาขระแวง ๑๙. ถาม มมหาดเลกคนหนง ไดกราบทลถามพระราชาวา “ขณะนพระองคทรงมพระชนมายเทาไร ” พระราชา

ตรสตอบวา “เรามอาย ๔๐ ป ” ตอมาอก ๕ ป มหาดเลกคนนนกไดกราบทลถามพระราชาอกวา “ขณะนพระองคทรงมพระชนมายเทาไร” พระราชาตรสตอบเหมอนเดมวา “เรามอาย ๔๐ ป” ถามวาทาไมพระราชาจงตรสตอบเชนนน... ตอบ เพราะพระมหากษตรย๑ตรสแลวไมคนคา

๒๐. ถาม ตายอยางไรดทสด... ตอบ แกตายนะซ ๒๑. ถาม ชอะไรวายนาไมเปน... ตอบ She no swimming ๒๒. ถาม ครอะไรมปากกาดามเดยว... ตอบ คร one pen ๒๓. ถาม อะไรเอย สนาตาลหวานจ๐อย ยงกนยงอรอย หลากหลายรสชาต ... ตอบ ชอกโกแลต ๒๔. ถาม พระอะไรมองไมเหน ... ตอบ พระปดตา ๒๕. ถาม วดอะไรเอยไมมพระ... ตอบ วดสายตาประกอบแวน ๒๖. ถาม คนอะไรเอยมแตหว... ตอบ คนลมตว ๒๗. ถาม เรอรบทาไมถงเขาฝงไมได... ตอบ เพราะสากกะเบอยนไว - สากกะเบอยนเรอรบ ๒๘. ถาม มนอะไรเอยเปลอกสเขยว ขางในสแดง... ตอบ มนคอแตงโม

๑๒๓

๒๙. ถาม สมศรแตงงานกบวชย เดอนทหนงมบาน เดอนทสองมรถ ถามวาเดอนทสามมอะไร.. ตอบ มนาคม

๓๐. ถาม ไดโนเสาร๑ ตดหางแลวเปนอะไร... ตอบ เปนแผลนะซถามได ๓๑. ถาม อะไรเอย ถางขาเอาหนาซก... ตอบ แวนตา เพราะเวลาใสตองถางขาแวนตาออก ๓๒. ถาม พระกาลงนงฉนภตตาหารอยบนกฏ เจาอาวาสเหนไฟกาลงไหมกฏ เจาอาวาสจะตะโกนบอกพระท

กาลงฉนขาววาอะไร... ตอบ ไมตองเปนหวงฉน ๓๓. ถาม ทาไมเวลานอนทกคนตองเดนไปทเตยง... ตอบ เพราะไมมเตยงทไหนเดนมาหาคน ๓๔. ถาม มอะไร แขนสดา ขาสแดง หนาสขาว ตวยาว นวสน... ตอบ มทไหนในโลกน ๓๕. ถาม ชอะไรไมอยวด... ตอบ She goes to school ๓๖. ถาม คนบนไดเปนอะไร... ตอบ เปนไปไมได ๓๗. ถาม อะไรทตามหลงนกไปทกท ไมวานกจะไปไหน... ตอบ หางนก ๓๘. ถาม มนอะไรหาไมเจอ... ตอบ มนอยไหนหวา ๓๙. ถาม หองนาสขาว ขนสแดง แปรงสอะไร... ตอบ แปรงสฟน ๔๐. ถาม เวลาหลบอยาลมอะไร... ตอบ อยาลมตา

๑๒๔

แผนการจดการเรยนรท ๓๕ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๗ เรอง มหศจรรย๑แหงมะละกอ ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร ภาษาถน – ศพท๑วชาการ ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๔ (๑) หาคาและความหมายของภาษาไทยถนตาง ๆ ได หาคาศพท๑วชาการ และความหมายในสาขาวชาตาง ๆ ได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครเลาเรองความไมเขาใจในภาษาถนของบคคล ๒ ภาค ใหนกเรยนฟง เรองมอยวา มชายภาคใตคนหนงจงลงเดนผานมา ชายชาวภาคกลางเหนดงนน จงรองถามไปวา “ทานจงลงมาจะเอาลงไปไหน” ชาวชาวภาคใตกตอบไปวา “เราจะเอาลงไปรกษา” ชายชาวภาคกลางไดฟงเชนนน กเกดความสงสยถามตอไปวา “ลงมนเปนอะไรหรอทานถงจะตองเอามนไปรกษานะ” ชายชาวภาคใตกตอบอยางไมพอใจวา “กมนเปนลงนะซถามได ” ชายชาวภาคกลางไดฟงดงนนกเกดความไมพอใจเชนกน คดวาชายชาวภาคใตมาพดแดกดนให ตอนหลงมารความหมายของคาวา “รกษา” ของภาษาใตวาหมายถง “เลยง” จงเขาใจ ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานความรเรองภาษามาตรฐาน – ภาษาราชการ และภาษาถน จากหนงสอเรยนววธภาษา หนา ๘๔ – ๘๘ ๒) แบงนกเรยนออกเปน ๖ กลม ใหแตละกลมหาคาศพท๑และความหมายจากหนงสอพจนานกรมทครเตรยมจดไวใหดงน กลม ๑ หาคาและความหมายของภาษาไทยถนเหนอมา ๒๐ คา กลม ๒ หาคาและความหมายของภาษาไทยถนอสานมา ๒๐ คา กลม ๓ หาคาและความหมายของภาษาไทยถนใตมา ๒๐ คา กลม ๔ หาคาศพท๑วชาการ และความหมายสาขาวทยาศาสตร๑มา ๒๐ คา กลม ๕ หาคาศพท๑วชาการ และความหมายสาขาคณตศาสตร๑มา ๒๐ คา กลม ๖ หาคาศพท๑วชาการ และความหมายสาขาเศรษฐศาสตร๑มา ๒๐ คา ๓) เมอหาไดแลวใหเขยนลงใสแผนใส นามาฉายขนจอภาพ และอานใหเพอน ๆ กลมอนฟง เสรจแลวนาเอกสารมาสงคร ขนสรป ครสรปผลการหาคาศพท๑ และความหมายของนกเรยนแตละกลม

๑๒๕

๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ พจนานกรมภาษาไทยถนตาง ๆ ๔.๒ พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ๔.๓ หนงสอในสาขาวชาตาง ๆ ทเกยวของ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากกระบวนการทางานกลมของนกเรยน ๕.๒ ตรวจผลงานของนกเรยนแตละกลม

๑๒๖

ใบความรสาหรบคร เรอง “ภาษาถน”

ตารางเปรยบเทยบคาศพทในภาษาไทยถนตาง ๆ ลาดบ ภาษาไทย

มาตรฐาน ภาษาถนเหนอ ภาษาถนอสาน ภาษาถนใต

๑ กงกา จกกา กะปอม กงก๐า ๒ กางเกง เตว โสง กางเก๐ง ๓ เขมขด สายฮง เขมขด สายเอว ๔ คางคก คงคาก คนคาก คางคก ๕ คดถง กดเตงหา คดฮอด คดถง ๖ คณพอ อปอ อพอ คณพอ ๗ คณแม อแม อแม คณแม ๘ คณป ปออ๏ย พอใหญ โป ๙ คณยา แมอ๏ย แมใหญ ยา

ลาดบ ภาษาไทย

มาตรฐาน ภาษาถนเหนอ ภาษาถนอสาน ภาษาถนใต

๑๐ โง งาว โง โง ๑๑ จงจก จกกม ขเกยม จงจก ๑๒ ชาง จ๏าง ซาง ชาง ๑๓ ด ผอ เบง แล ๑๔ เดน เตยว, ยาง ยาง ยาง, เดน ๑๕ ตลาด กาด ตลาด หลาด ๑๖ ต๏กแก ต๏กโต กบแก ต๏กแก ๑๗ ปลาชอน ปาหลม ปาคอ ปาชอน ๑๘ ผชาย ปอจาย ผชาย ชาย ๑๙ ผหญง แมญง ผญง หญง ๒๐ พบ ปะ พอ พอบ ๒๑ พด อ เวา แหลง ๒๒ รองเทา เกอบ เกอบ เกอก ๒๓ รก ฮก มก, ฮก รก ๒๔ วนพรงน วนพก มออน ตอโพรก ๒๕ อรอย ลา, เหมาะ แซบ หรอย

๑๒๗

แผนการจดการเรยนรท ๓๖ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๑ : การอาน หนวยการเรยนรท ๘ เรอง รตานานสบสานวฒนธรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว - ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การอานออกเสยง ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๑.๑.๓ (๑) ๒.๑ อานออกเสยงเรองทกาหนดใหไดคลอง ถกตองตามอกขรวธ เวนวรรคตอนและใช นาเสยงไดอยางเหมาะสม ๒.๒ จบใจความสาคญของเรองทอานได ๒.๓ หาขอคดจากเรองทอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนารปภาพการรดนาสงกรานต๑และการกอพระเจดย๑ทรายมาใหนกเรยนด แลวสนทนากบนกเรยน เรอง วนสงกรานต๑ ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอานออกเสยงเรองเปงสงกรานต๑ จากหนงสอววธภาษาใหเพอน ๆ ฟงคนละ ๑ ยอหนา โดยใหอานสลบกนไปจนจบเรอง ๒) เมออานจบแลว ครตงคาถามเกยวกบเรองเปงสงกรานต๑ใหนกเรยนตอบปากเปลา เพอทดสอบวานกเรยนจบใจความเรองทอานไดหรอไม ดใบความรสาหรบครเรอง “แนวค าถาม และแนวค าตอบจากเรองเปงสงกรานต” ๓) ใหนกเรยนทาแบบทดสอบ เรอง “รต านานสบสานวฒนธรรม” ทาเสรจแลวสงกระดาษคาตอบทคร ขนสรป ครตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน พรอมแจงผลคะแนนสอบ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ รปภาพการรดนาสงกรานต๑และการกอพระเจดย๑ทราย ๔.๒ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๓ แบบทดสอบ เรอง “รต านานสบสานวฒนธรรม” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจกระดาษคาตอบจากการทาแบบทดสอบของนกเรยน

๑๒๘

๑๒๙

ใบความรสาหรบคร เรอง “แนวคาถาม และแนวคาตอบ จากเรอง เปงสงกรานต”

๑. เศรษฐคนหนงมงคงสมบรณดวยทรพยสมบตแตขาดอะไร (ขาดทายาทจะรบสบทอดมรดก) ๒. นกเลงสราคนหนง ลวงลาเขาไปในบานของเศรษฐ พรอมกลาวคาเยาะเยยเศรษฐวาอยางไร

(ทานรารวยกจรงอย แตถาไมมผสบทอดมรดก และทาบญทาทานไปใหเมอทานตายไปแลว กหามประโยชน๑ไม สเราไมไดแมจะยากจนแตกมลกชายถง ๒ คน ทจะชวยดแลขาวของ ทาบญสงไปใหเรา)

๓. ทานเศรษฐเมอฟงคาพดของนกเลงสรา ทานมความรสกอยางไร (เหนดวยกบคาพดนกเลงสรา ทาใหเกดรอนรมกลมใจทตนเองไมมทายาทผสบตระกล ถงขนไมเปนอนกนอนนอน)

๔. ในตอนแรกทานเศรษฐไดพยายามทาพธบวงสรวงอะไรเพอขอลก และผลเปนเชนไร (ทาพธบวงสรวงพระอาทตย๑และพระจนทร๑ แตกไมสมปรารถนา)

๕. เมอเวลาลวงเลยไปถง ๓ ป เศรษฐไดเปลยนไปบวงสรวงสงเวยอะไร ทไหน และทาอยางไร (บวงสรวงสงเวยพระไทรซงสถตอย ณ ตนไทรรมนา ในวนสงกรานต๑ โดยใหบาวไพรเอาขาวสารเมลดงามลางนาถง ๗ ครง แลวจงหงขาวนนเพอบชาพระไทร ประกอบดวยอาหารสงเวยอกหลายอยาง พรอมทงตงจตอธษฐานขอลก)

๖. พระไทรเหนในความเพยรพยายามของเศรษฐ กเมตตาจงไปเฝาใคร (ไปเฝาพระอนทร๑เพอทลขอบตรใหแกเศรษฐ)

๗. พระอนทรโปรดใหใครจตลงมาเกดในครรภภรรยาของทานเศรษฐ (เทวบตรธรรมปาล) ๘. เศรษฐไดปลกปราสาท ๗ ชนใหลกชายอยใกล ๆ กบตนไทรรมนานน แลวตงชอลกชายนนวาอะไร

(ธรรมบาลกมาร) ๙. ธรรมบาลกมารไดเรยนรวชาอะไรบาง (เรยนรภาษานก และคมภร๑ไตรเพท ซงเปนความรขนสงในสมยนน

จนสามารถตงตนเปนอาจารย๑บอกฤกษ๑ยามและอธบายปญหาแกชนทงหลายไดดวยปญญาอนเฉยบแหลม) ๑๐. ในชมพทวปนน ผคนนบถอผใดอยกอน (ทาวมหาพรหมและทาวกบลพรหม) ๑๑. ทาวกบลพรหมไดออกปากทาธรรมบาลกมารวาอยางไร

(จะตงปญหา ๓ ขอ ใหธรรมบาลแก ถาธรรมบาลแกปญหาของตนได ตนจะตดเศยรบชาธรรมบาล แตถาธรรมบาลแกปญหาของตนไมได ธรรมบาลจะตองตดศรษะมาบชาตนเชนเดยวกน)

๑๒. ปญหาททาวกบลพรหมถามธรรมบาลวาอยางไร (เวลาเชาสรอยทไหน เวลากลางวนสรอยทไหนและเวลาเยนสรอยทไหน)

๑๓. ธรรมบาลขอเวลาคดแกปญหาอย ๗ วน จนถงวนสดทายกยงคดไมออก ธรรมบาลทาอยางไร (ธรรมบาลกลดกลมใจมาก ทนอยในปราสาทไมไหว จงออกไปนอนราพงราพนอยทใตตนตาลค)

๑๔. ขณะทธรรมบาลนอนอยนน กไดยนเสยงนกอนทรสองตวผวเมยคยกนวาอยางไร (นกตวผบอกวาวนพรงนจะไดกนเนอของธรรมบาลแนนอน เพราะธรรมบาลคงแกปญหาของทาวกบลพรหมไมได จงตองถกตดหว พรอมทงเฉลยปญหาทงสามขอนนใหนางนกฟง)

๑๕. เนองจากธรรมบาลรภาษานก จงนาคาเฉลยไปแกแกทาวกบลพรหมวาอยางไร (เวลาเชาสรอยทหนา คนทงหลายจงเอานาลบหนาใหสะอาดปราศจากมลทน เวลากลางวนสรอยทอก คนทงหลายจงเอานาประพรมอก เวลาเยนสรอยทเทา คนทงหลายจงเอานาลางเทากอนเขานอน)

๑๖. คาวา “สร” มความหมายวาอยางไร (มงขวญ, มงคล, สวย, งาม) ๑๗. กอนทจะตดเศยรของตนบชาธรรมบาล ทาวกบลพรหมไดเรยกธดาทงเจดของตนมาสงวาอยางไร

๑๓๐

(พอจะตองตดเศยรออกบชาธรรมบาลตามสญญา แตเศยรพอนสาคญนก ถาวางไวบนพนโลกกจะเกดไฟไหมทงแผนดน ถาโยนขนในอากาศ ฝนฟาจะแลง ถาโยนลงในมหาสมทร นาจะเหอดแหง พวกเจาจงเอาพานมาคอยรบเศยรพอไว)

๑๘. นางทงษะธดาองคโต นาเอาพานมารองเศยรบดาไว แลวทาอยางไร (แหแหนประทกษณ [เดนเวยนขวา] รอบเขาพระสเมร แลวจงนาไปประดษฐานไวบนพรหมโลก)

๑๙. นบตงแตนนเปนตนมา เมอครบวนมหาสงกรานต ธดาทงเจดของทาวกบลพรหมจะผลดกนทาอยางไร (ธดาทงเจดของทาวกบลพรหม ไดแก นางทงษะ นางรากษส [ราก-สด] นางโคราค นางกรณ นางมณฑา นางกมทา และนางมโหทร จะผลดเปลยนเวยนกนนาเศยรของทาวกบลพรหมออกแหแหนรอบเขาพระสเมรทกป)

๒๐. ขาวทเศรษฐบดาของธรรมบาลกมาร ตงพธหงขนถวายพระไทร คอทมาของอะไร (ทมาของขาวแช ทเปนสวนประกอบสาคญในเทศกาลสงกรานต๑ของมอญ)

๒๑. ชาวมอญปจจบนหงขาวแชเพออะไร (เพอถวายพระ ถอวาเปนอาหารสรมงคล) ๒๒. ขาวแชทหงในเทศกาลสงกรานตนมกรรมวธพเศษกวาขาวแชธรรมดาสามญอยางไร

(ตองใชขาวสารอยางดเยยม ๗ กา ซอมขาวนน ๗ ครง และซาวนาบรสทธ ๗ หน ตองหงกลางแจง พรอมปกราชวตร ฉตรธงไวดวย)

๒๓. นอกจากถวายขาวแชแดพระสงฆแลว ยงตองจดขาวแชสงเวยอะไรดวย (สงเวยเทวดาโดยปลกศาลเพยงตาขนในบรเวณบาน แลวนาขาวแชไปตงสงเวยเปนเวลา ๓ วน)

๒๔. ขาวแชทเหลออยอาจนาไปใหใคร เพอเปนสรมงคล (ผเฒาผแกทเคารพนบถอ) ๒๕. ขาวแชเนองในวนสงกรานต พวกมอญเรยกวาอะไร (เปงสงกรานต๑) ๒๖. ขอคดทไดจากเรองเปงสงกรานตมอะไรบาง

(ผทมปญญาสามารถใชปญญาและวชาทมพาตนใหรอดพนจากหายนะได และผรกษาสตย๑ควรไดรบการ ยกยอง)

๑๓๑

แบบทดสอบ เรอง “รตานานสบสานวฒนธรรม”

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดหรอเหมาะสมทสดเพยงคาตอบเดยว ๑. เศรษฐนาเครองสงเวยไปบชาผใดจงไดบตรสมปรารถนา

ก. พระไทร ข. พระอนทร๑ ค. พระจนทร๑ ง. พระอาทตย๑ ๒. สงของในขอใดทเศรษฐใหบาวไพรนาไปหง เพอทาเปนเครองสงเวยในการขอลก

ก. ถวดาเมลดงาม ข. งาดาเมลดงาม ค. ถวเขยวเมลดงาม ง. ขาวสารเมลดงาม ๓. พระอนทรใหใครจตลงมาเกดในครรภภรรยาของเศรษฐ

ก. เทวบตรกมาร ข. เทวบตรบาลธรรม ค. เทวบตรธรรมปาล ง. เทวบตรธรรมกมาร ๔. ธรรมบาลกมารไมมความสามารถในขอใด

ก. เรยนรภาษานก ข. เรยนรคมภร๑ไตรเพท ค. สามารถบอกฤกษ๑ยามและอธบายปญหาตาง ๆ ง. สามารถใชอาวธตาง ๆ ปองกนตวไดอยางคลองแคลว

๕. ในชมพทวปนผคนนบถอผใดอยกอน ก. ทาวมหาพรหม ข. ทาวกบลพรหม ค. ทาวจตรพกตร๑ ง. ถกทง ก. และ ข.

๖. ขอใดกลาวไวไมถกตอง ก. ทาวกบลพรหมตงปญหาถามธรรมบาล ๓ ขอ ข. ถาธรรมบาลแกปญหาได ทาวกบลพรหมจะตดเศยรบชาธรรมบาล ค. ธรรมบาลรคาเฉลยปญหาไดดวยปญญาของตนเองโดยไมไดอาศยผใด ง. ถาธรรมบาลแกปญหาไมได ธรรมบาลจะตองตดศรษะบชาทาวกบลพรหม

๗. ขอใดกลาวไวไมถกตอง ก. เวลาเชาสรอยทหนา คนจงเอานาลางหนา ข. เวลากลางวนสรอยททอง คนจงเอานาลบทอง ค. เวลาเยนสรอยทเทา คนจงเอานาลางเทา ง. คาวา “สร” ในทนมความหมายวา รวม

๘. เศยรของทาวกบลพรหมถาวางไวบนพนโลก จะเกดอะไรขน ก. ฝนฟาจะแลง ข. เกดไฟไหมทงแผนดน ค. นาจะทวมโลกใหละลายลง ง. ลมพายใหญจะทาลายโลกใหแหลกละเอยด

๙. ธดาคนหวปของทาวกบลพรหมชออะไร ก. นางทงษะ ข. นางมณฑา ค. นางกมทา ง. นางมโหทร

๑๐. ขอใดไมใชกรรมพธพเศษทใชหงขาวแชในเทศกาลสงกรานตของชาวมอญ ก. ใชขาวสารอยางดเยยม ๗ กา ข. ซอมขาวนน ๗ ครง ค. ซาวนาบรสทธ ๗ หน ง. ตองหงในทมด

๑๑. ขาวแชเนองในวนสงกรานต พวกมอญเรยกวาอะไร ก. เรงสงกรานต๑ ข. เบงสงกรานต๑

๑๓๒

ค. เปงสงกรานต๑ ง. เยงสงกรานต๑ ๑๒. วนในขอใดทมกลางวนและกลางคนเทากน

ก. ๒๑ มนาคม และ ๒๑ กนยายน ข. ๒๑ มนาคม และ ๒๒ กนยายน ค. ๒๒ มนาคม และ ๒๒ กนยายน ง. ๒๒ มนาคม และ ๒๓ กนยายน

๑๓. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงกาหนดใหวนในขอใดเปนวนขนปใหม ก. วนท ๑ เมษายน ข. วนท ๑๓ เมษายน ค. วนท ๑๕ เมษายน ง. วนท ๑ มกราคม

๑๔. ขอใดกลาวไวไมถกตอง ก. วนท ๑๒ เมษายน เรยกวา วนตรษ ข. วนท ๑๓ เมษายน เรยกวา วนมหาสงกรานต๑ ค. วนท ๑๔ เมษายน เรยกวา วนเนา ง. วนท ๑๕ เมษายน เรยกวา วนฉลองศก

๑๕. ขอใดกลาวไวไมถกตอง ก. ขนมจน มาจากภาษามอญวา จน ข. มะกรด มาจากภาษามอญวา กรด ค. ฝาละม มาจากภาษามอญวา ละม ง. กระทะ มาจากภาษามอญวา ทะ

เฉลยแบบทดสอบ เรอง “รตานานสบสานวฒนธรรม”

๑. ก ๒. ง ๓. ค ๔. ง ๕. ง ๖. ค ๗. ง ๘. ข ๙. ก ๑๐. ง ๑๑. ค ๑๒. ข ๑๓. ก ๑๔. ง ๑๕. ง

๑๓๓

แผนการจดการเรยนรท ๓๗ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๓ : การฟง การด และการพด หนวยการเรยนรท ๘ เรอง รตานานสบสานวฒนธรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๑ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การพดแสดงความคดเหน (การอภปรายกลม) ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๓.๑.๒ (๑) การพดแสดงความความคดเหนตามหวขอทกาหนดใหไดอยางมเหตผล ท ๓.๑.๒ (๔) มมารยาทในการพด ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครสนทนากบนกเรยน เรอง “การพดแสดงความคดเหน ” แลวแจกใบความรเรอง “การอภปรายกลม ” ใหนกเรยนศกษา ขนสอน ๑) แบงนกเรยนออกเปน ๕ กลม ใหแตละกลมจดการอภปรายกลมในหวขอตอไปน โดยใหจดอภปรายพรอมกนทกกลม (ใชเวลาประมาณ ๒๐ นาท) กลม ๑ คานยมและความเชอเกยวกบการมบตรชาย กลม ๒ การอธษฐานจตกบผลทคาดวาจะไดรบ กลม ๓ คณคาตามหลกโภชนาการของขาวแช กลม ๔ ประเพณสงกรานต๑ในมมมองของเยาวชนยคใหม กลม ๕ การอนรกษ๑และเผยแพรประเพณสงกรานต๑ ๒) เมอทกคนจดอภปรายจบแลว ใหสงตวแทนกลมออกมาเสนอผลการอภปรายของกลมตนใหเพอนกลมอน ๆ ฟง และรวมแสดงความคดเหนเพมเตม เสรจแลวสงบนทกสรปผลการอภปรายทคร ขนสรป ครสรปผลการอภปรายของนกเรยนแตละกลม ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ ความรเรอง “การอภปรายกลม” ๔.๒ หนงสอตาง ๆ ทเกยวของ ๔.๓ แบบประเมนการอภปรายกลม ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ พจารณาจากการจดอภปรายกลมของนกเรยน ๕.๒ ฟงการสรปผลการอภปรายของตวแทนของแตละกลม

๑๓๔

แผนการจดการเรยนรท ๓๘ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๘ เรอง รตานานสบสานวฒนธรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๒ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร คาภาษามอญทภาษาไทยยมมาใช ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๔ (๒) บงชคาภาษามอญทภาษาไทยยมมาใชได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครสนทนากบนกเรยน “เปงสงกรานต” มความหมายวาอยางไร (ขาวแชเนองในเทศกาลสงกรานต๑) แลวสนทนากบนกเรยน เรอง คาภาษามอญทภาษาไทยนามาใช ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอาน ความรเรอง “ค ายมภาษามอญ” จากหนงสอววธภาษา หนา ๑๑๐ – ๑๑๒ ๒) ครแจกใบความรเรอง “ค าภาษามอญทภาษาไทยยมมาใช” ใหนกเรยนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๓) ครนาบทความตาง ๆ จากในหนงสอ มาใหนกเรยนคนหาคาภาษามอญทนกเรยนไดศกษามาแลว วามคาใดบาง โดยใหขดเสนใตทคานน ๆ เสรจแลวใหสงครตรวจ ขนสรป ครสรปผลการหาคาภาษามอญของนกเรยน ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ ใบความรเรอง “ค าภาษามอญทภาษาไทยยมมาใช” ๔.๓ บทความตาง ๆ จากในหนงสอ ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ซกถามความรใหนกเรยนตอบปากเปลา ๕.๒ ตรวจการคนหาคาภาษามอญจากบทความทแจกให

๑๓๕

ใบความร เรอง “คาภาษามอญทภาษาไทยยมมาใช”

คาไทยทมาจากภาษามอญนามาใชในภาษาไทยในลกษณะตาง ๆ ดงน

๑. ใชเปนคาธรรมดาในเรองตาง ๆ ในชวตประจาวนทวไป ๒. ใชเปนคาซอน คาประสม และคาขยายในภาษาไทย ๓. ใชในราชาศพท๑ สานวน และในวรรณกรรมไทย

๑. ใชเปนคาธรรมดาในเรองตาง ๆ ในชวตประจาวนทวไป สามารถแบงหมวดหมไดดงน ๑.๑ ภมประเทศ เชน เกาะ คลอง ดาน วง หาด อาว ๑.๒ บานเมอง เชน ซอก ตรอก ราน โรง สะพาน ๑.๓ บานเรอน เชน กระทอม หนาตาง ๑.๔ ครอบครว – ญาต เชน แม มาย สะใภ ยาย ยา ๑.๕ รางกาย เชน เทา ขา พง ๑.๖ โรค เชน ปาง (ไข) แผล ขทด จาม ๑.๗ ยานพาหนะ – เครองผอนแรง เชน เวยน กาปน สาปน (เรอ) รอก ๑.๘ เครองดนตร เชน จระเข เปงมาง โหมง ฉาบ ๑.๙ ของมคา เชน ทอง พลอย

๑.๑๐ อาวธ เชน ดง ทวน แสง ๑.๑๑ อาหาร เชน ขนมจน ขนมตม บวลอย ขาวหลาม อาจาด เปง (ขาว) ๑.๑๒ อปกรณ๑และเครองใชตาง ๆ เชน กระทะ กา กรรไกร โคม ชงชา ชอน เชอก ตะขอ

เตา ถาด ฝาละม หมวก อาง

๑.๑๓ ความเชอ เชน คนทรง พราย ๑.๑๔ การลงโทษ เชน คก ตะราง จองจา ๑.๑๕ สตว๑ตาง ๆ เชน กระตาย คาง จกจน จงจก จงหรด ตะกวด ตน แพะ ไร ลา อน ๑.๑๖ นกและสตว๑ปก เชน กระเรยน กระทง กาเหวา ทดทอ พราบ หาน ๑.๑๗ ปลา เชน ปลากะด ปลากะตก ปลากะพง ๑.๑๘ พชผกและผลไม เชน กะเจยบ กะวาน กลอย พล ตะโก บก ฝน มะนาว หวา ๑.๑๙ ผลไม เชน ทเรยน มะกอก มะกรด มะขวด มะนาว มงคด สมอ

๒. ใชเปนคาซอนและคาประสม ในภาษาไทย ดงน

คาซอน แกเฒา (เฒา = แก) ตรอกซอก (ซอก ทางเดน) ผยผง (ผง ผงละเอยด) ฝาละม (ละม = ฝาปดหมอดน) บาดแผล (แผล มาจาก “อะปงแปล” แผล) เรองราว (ราว = เรอง)

๑๓๖

รอนระอ (อ = รอน) หงตม (ตม = ตม) เหวอะหวะ (หวะ = แตกหก) คาประสม

ดนสอพอง (พอง = ผง) ถงคราว (ครา = เวลา อาย) แมลงปอ (ปอ = บน) แมครว (ครว = ผปรงอาหาร)

๓. ใชในราชาศพท สานวน และในวรรณคดไทย ราชาศพท

ตาหนก พระแสง วง หมอบ ทาว พญา สานวน

ตเรอทงโกลน (โกลน = ทา) ตายทงกลม (กลม = มดลก) คลบคลายคลบคลา (คลา = กาลกอน)

วรรณคดไทย เชน ขนชางขนแผน “จกจนเจอยรองรมลองใน เสยงเรไรหรงหรงทกงรง ” “เหลกขนนผพรายตายทงกลม เหลกตรงโลงตรงปนลมสลกเพชร” ลลตนทราชาครต “หลดหลดมาพดแคลว เคลอนพนกนไป ” “อวดดผเมยมนแหละหมาย” (วฒนา บรกสกร, ๒๕๔๑)

๑๓๗

แผนการจดการเรยนรท ๓๙ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๔ : หลกการใชภาษา หนวยการเรยนรท ๘ เรอง รตานานสบสานวฒนธรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๓ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร การใชคาเชอมประโยค ท ซง อน ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๒ (๑) แตงประโยคซนโดยใช ท ซง อน เปนคาเชอมได วเคราะห๑ลกษณะการใช ท ซง อน ตามแนวการอธบายในบทเรยนได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครถามนกเรยนวา “ประโยคทมใจความส าคญเปนประโยคหลก และมประโยคยอยแทรกอยดวย ” เราเรยกประโยคชนดนวาประโยคอะไร (ประโยคซอน) แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “ประโยคซอน” ขนสอน ๑) ครใหนกเรยนอาน เรอง “การใชค าเชอม ท ซง อน” จากหนงสอเรยนววธภาษา หนา ๑๐๖ – ๑๑๐ ๒) ครแบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ใหแตละกลมแตงประโยคซอนโดยใช ท ซง อน เปนคาเชอม มาคาละ ๓ ประโยค และวเคราะห๑ลกษณะการใช ท ซง อน ตามแนวการอธบายในหองเรยน ๓) ใหแตละกลม สงตวแทนออกมานาเสนอผลการแตงประโยคใหเพอน ๆ กลมอนฟง เสรจแลวสงรายงานทคร ขนสรป ครสรปผลการแตงประโยคของนกเรยนแตละกลม แลวใหนกเรยนแตละกลมชวยกนหาประโยคซอนจากหนงสอพมพ๑รายวนทมคาเชอม ท ซง อน มากลมละ ๑ ประโยค โดยใหออกมาเขยนบนกระดานดา ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓ ๔.๒ หนงสอพมพ๑รายวน ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจผลการแตงประโยคของนกเรยนแตละกลม ๕.๒ ตรวจประโยคซอนทนกเรยนคนมาจากหนงสอพมพ๑

๑๓๘

แผนการจดการเรยนรท ๔๐ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ววธภาษา) ชนมธยมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/......... สาระหลกท ๒ : การเขยน หนวยการเรยนรท ๘ เรอง รตานานสบสานวฒนธรรม ใชเวลาสอนทงหมด ๕ ชวโมง สอนมาแลว ๔ ชวโมง สอนครงน ๑ ชวโมง ชน ม. ๓/๑ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ชน ม. ๓/๒ สอนวนท............เดอน.........................พ.ศ. ............. เวลา......................น. – เวลา............................น. ผสอน ............................................... ๑. สาระการเรยนร ฝกแตงนทานสาหรบเดก ๒. ผลการเรยนรทคาดหวง ท ๔.๑.๒ (๑) แตงนทานสาหรบเดกมาแลกเปลยนกนอานได ๓. กระบวนการจดการเรยนร ขนนาเขาสบทเรยน ครนาหนงสอนทานสาหรบเดกทมจาหนายตามรานหนงสอมาใหนกเรยนด พรอมทงคดเลอกนทานบางเรองทสนกมาอานใหนกเรยนฟง แลวสนทนากบนกเรยนเรอง “การเขยนนทานส าหรบเดก ” ขนสอน ๑) ครแจกใบความร เรอง “การเขยนนทานส าหรบเดก ” ใหนกเรยนทกคนศกษา พรอมครอธบายประกอบ ๒) ใหนกเรยนอานตวอยางการเขยนนทานสาหรบเดก เรอง “กระรอกเจาะมะพราว” ๓) ใหนกเรยนทกคนแตงนทานสาหรบเดก ความยาวประมาณ ๑ หนากระดาษ เมอแตงเสรจแลวใหนามาอานใหเพอน ๆ ฟง หลงจากนนใหนาตนฉบบทแตงมาสงคร ขนสรป ครสรปผลการแตงนทานของนกเรยนทกคน แลวคดเลอกผลงานการแตงนทานดเดนไปปดไวทปายนเทศ ๔. สอ/แหลงการเรยนร ๔.๑ หนงสอนทานสาหรบเดก ๔.๒ ใบความร เรอง “การเขยนนทานส าหรบเดก” ๕. การวดผลและการประเมนผล

๕.๑ ตรวจผลงานการแตงนทานของนกเรยนทกคน

๑๓๙

ใบความร เรอง “การเขยนนทานสาหรบเดก”

นทานเปนอาหารใจของเดก เปนความผาสกอนยอดเยยม เดกทกคนเมอไดยนคาวานทาน จะเกดความกระหายใครฟงทนท นทานชวยลดความเครงเครยดทมในบทเรยน ลดความหวโหย ความออนเพลย เดกจะยอมทงความซกซนตาง ๆ เพอฟงนทาน หรออานนทาน ซงจะทาใหเกดความสขความสนใจอมเอมและเตมไปดวยความคดฝน ลกษณะนทานทดสาหรบเดก มดงน

๑. ควรเปนนทานสน ๆ มเนอเรองไมสลบซบซอน มตวละครไมมาก ๒. เนอหาของนทานควรสงเสรมใหเดกมลกษณะนสยทดงาม เชน สภาพ ขยน ประหยดซอสตย๑ อดทน

เสยสละ กลาหาญ และรจกเหนใจผอน ๓. ไมควรสอนโดยตรง ควรสอดแทรกคณธรรมทพงประสงค๑ลงไปในเรองโดยไมใหเดกรตว เชน

สอดแทรกไวในบทสนทนาของตวละคร ๔. การวางโครงเรองของนทาน ควรเรมจากภาวะทเปนปรกตกอน แลวเกดปญหาหรออปสรรคมการ

แกปญหา และจบลงดวยความสข หรอฝายธรรมะชนะอธรรม ๕. ดาเนนเรองรวดเรวตรงไปตรงมา ไมชกชายดยาด โดยตอบคาถามไดทนทวา ใคร ทาอะไร ทไหน เมอไร และผลเปนอยางไร ๖. ใชภาษางาย ๆ ประโยคไมซบซอน อานเขาใจไดทนทไมตองแปล ๗. มบทบรรยายดาเนนเรอง และบทสนทนาโตตอบของตวละครสน ๆ อาจมการสมมตใหคน สตว๑ สงของพดจากนได และในแตละยอหนาควรเปนยอหนาสน ๆ อยาไมยาวเกนไป เพราะจะทาใหผอานเกดความเบอหนายได

๑๔๐

ตวอยางการเขยนนทานสาหรบเดกตวอยางการเขยนนทานสาหรบเดก เรอง “กระรอกเจาะมะพราว”

มหมบานเลกๆ อยแหงหนง หมบานนมตนมะพราวขนอยรมฝงคลองเปนจานวนมาก บรเวณนนเปนปา รก

ไมมบานผคน มแตสตว๑เลกสตว๑นอยอาศยอย เชน พวกกระรอก กระแต เปนตน วนหนงมมะพราวตนหนงทขนอยรมฝงคลองน เกดมลกดกมาก ลาตนของมนทานนาหนกลกไมไหวกเลย

คอย ๆ เอนไป จนยอดมะพราวไปจดคลองฝงโนน กระรอกฝงหนงเหนมะพราวเอนลงมายงฝงของตน หวหนากระรอกจงพดขนวา “โอโฮ ! วนนพวกเราชางโชคดเหลอเกน ลาภปากแท ๆ เลย” “โชคดอยางไรละทานหวหนา ชวยบอกพวกเราหนอยซ” บรวารกระรอกถาม “กโนนไง เหนมย มะพราวลกดกเอนมาทางฝงเรา” หวหนากระรอกพดพลางชใหด “อยางนน พวกเรากไปกนมะพราวกนไดสทานหวหนา” “ไดเลย ไปชวนกนมาเยอะ ๆ นาน ๆ จะมอาหารอนโอชะมาถงอยางนสกท” หวหนาอนญาต วาแลวบรรดากระรอกทงหลายกชวนกนปนขนไปเจาะกนนามะพราว กนกนอยางเพลดเพลนอยหลายวน

วนละลกสองลก โดยไมไดลงมาจากตนมะพราวเลย และไมไดสงเกตถงความผดปรกตของตนมะพราวดวย กนกนจนหมดตนเมอไรไมรตว

เมอนามะพราวแหงหมดทกลกแลว ตนมะพราวกเอนกลบไปยงทเดม พวกกระรอกทงหลายกตดอยบนตนมะพราวนน ไมสามารถกลบไปยงฝงเดมของตนเองได ครนจะวายนาขามไปกวายไมเปน กระรอกทงหลายตางเศราโศกเสยใจ นงรองไหอยบนตนมะพราวนน

หวหนากระรอกเหนดงนนกไมสบายใจ จงเรยกบรวารกระรอกมาประชม ปรกษาหารอกนวาจะทาอยางไรกนด จงจะกลบไปยงฝงของตนได ตางแสดงความคดเหนกนหลากหลายวธ แตกตดขดตรงททาตามความคดไมได

ในทสดมกระรอกตวหนงเสนอความคดวา “พวกเรานาจะชวยกนลงไปอมน าในแมน า แลวน ามากรอกใสในลกมะพราวทกลก เมอมะพราวมน าเตมทกลก ตนมะพราวกจะเอนไปยงฝงของเราดงเดม”

ความคดนกระรอกทกตวตางเหนดวยวานาจะทดลองทาด เพราะทาไมยาก เพยงแตกระรอกทกตวตองชวยกนอยางเตมทเทานน

และแลวการลาเลยงนาของกระรอกทกตว โดยการอมนาจากแมนาไปกรอกลงในลกมะพราวกเรมขน ในไมชา นาในลกมะพราวกคอยๆ เพมขนๆ ทละนอยๆ ทาใหตนมะพราวคอยๆ โนมเอนลงไปทละนอยเชนเดยวกน พวกกระรอกทกตวตางไมลดละความพยายาม

จนในทสดผลของความเพยรพยายามและความสามคคกมาถง เมอกระรอกชวยกนอมนาไปกรอกในลกมะพราวจนเตมทกลก ตนมะพราวกโนมเอนลงไปยงฝงทอยของกระรอกตามเดม กระรอกทกตวตางกดใจทไดกลบมายงฝงของตนเองไดอยางปลอดภย