ACİL SERVİS ARAÇLARI EĞİTİMİ · 2017-06-26 · Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir. Küçük

ACİL SERVİSTE BULUNDURULMASI GEREKEN İLAÇLAR

ACİL SERVİS ARAÇLARI EĞİTİMİ Dr. İbrahim ÖZLÜ

İÇİN

DEK

İLER

• Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar

• Adenozin

• Adrenalin

• Amiodaron

• Atropin

• Diazepam

• Digoksin

• Diltiazem

• Dopamin

• Etomidat

• Feniramin

• Fenitoin

• Fenobarbital

• Fentanil

• Furosemid

• Ketamin

• Lidokain

HED

EFLE

R

• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

• Acil serviste sık kullanılan ilaçları öğrenebilecek,

• Acil serviste sık kullanılan ilaçların endikasyon ve kontraendikasyonlarını kavrabilecek,

• Acil serviste sık kullanılan ilaçların yan etkileri öğrenebilecek,

• Bu ilaçların dozları ve uygulanışları hakkında bilgi sahibi olabileceksiniz.

ÜNİTE

3

Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

GİRİŞ

İlaçlar, canlı organizma tarafından alındığında vücudun çalışmasında

değişiklik yapan maddelerdir. Farmakolojinin ana konusunu oluşturan ilaç, tıpta

kullanılan ve biyolojik etkinliği olan (biyoaktif) saf bir maddeyi ya da ona eş değer

olan bitkisel veya hayvansal kaynaklı standart miktarda aktif madde içeren bir

karışımı ifade eder. Dünya Sağlık Örgütü ise ilacı, “fizyolojik sistemleri veya

patolojik durumları, kullanıcının yararı için değiştirmek veya incelemek amacıyla

kullanılan veya kullanılması öngörülen bir madde ya da ürün” olarak

tanımlamaktadır. Hastalıkların tedavisinde ilaçlar çok önemli bir yere sahiptir.

İlaçların etkili olabilmesi için düzenli ve doğru kullanılmaları gerekmektedir. Doğru

kullanıldığında insan sağlığı ve yaşamını tehdit eden olumsuzlukların önleyebilen

ilaçlar, hatalı kullanıldıklarında yaşamın sonlanmasına kadar varabilen olumsuz

durumların oluşmasına neden olabilmektedirler.

İlaç uygulamaları multisistem ve multidisipliner bir süreçtir. İlaç tedavisi bir

hastaya ilacı vermeden önce dört aşamanın-istem etme, istemin alınması, ilacın

hazırlanması ve uygulanması doğru bir şekilde gerçekleştirilmesini gerektirir.

Acil ilaç; aniden gelişen olay ve hastalıklar sonucunda durumu hayati önem

arz eden hasta veya kazazedelerin hayati fonksiyonlarını kontrol altına almak,

ölümle yaşam arasındaki kritik anı hızlı ve doğru şekilde çözmek için kullanılan

ilaçlardır. Karşılaşılan vakaya göre sağlık kurtarıcısı hangi ilacı kullanacağını,

kullanacağı bu ilacın dozunu ve veriliş yolunu çok iyi bilmelidir. Bazı ilaçların

kullanımı için doktor onayı gerekmektedir.

ACİL SERVİSTE BULUNDURULMASI GEREKEN İLAÇLAR

Acil servislerde bulundurulan ve sık kullanılan ilaçlar alfabetik olarak aşağıda

sınıflandırılmıştır.

Adenozin

Atriyoventriküler (AV) nodda iletimi yavaşlatır ve paroksismal supra

ventriküler taşikardiyi sonlandırır.

Endikasyonları:

Subraventrilüler taşikardide,

Tanı konulamamış dar kompleksli taşikardilerde kullanılır.

Kontrendikasyonları:

Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde,

Atriyal fibrilasyon,

Atriyal flutter,

Atriyal ventriküler taşikardilerde kontrendikedir.

Hastalıkların

tedavisinde ilaçlar çok önemli bir yere

sahiptir.



Yanetkiletri

Bradikardi, A-V blok görülebilir.

Dozu ve uygulanışı

Erişkin hastada; 6 mg IV hızlı bolus (1-3) sn, her 2 dk. bir 12 mg 3 kez

tekrarlanır. Pediatrik hastada; 0.1 mg/kg'a IV bolus hızlı uygulanmalı ve devamında

serum fizyolojik bolus uygulanmalıdır.

Adrenalin

Sentetik olarak yapılır. Sempatik sisteme ait α ve β adrenerjik reseptörleri

güçlü bir şekilde stimüle ederek yaygın etkilere neden olur. Kardiak arrestte ilk

seçenektir.

α adrenerjik etkileri: Koroner perfüzyon basıncını artırır. Serebral perfüzyon

basıncını artırır. Güçlü vazokonstrüksiyon etkilidir.

β adrenerjik etkileri: Kalp hızını artırır, miyokardın kontraksiyonunu artırır,

bronkodilatasyon yapar, histamin etkilerini antagonize eder.

Adrenalin aortik diastolik basıncı ve koroner perfüzyon basıncını artırarak

kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen gitmesini sağlar. Spontan kalp

kasılmalarını uyarır ve Ventriküler Fibrilasyonu (VF) büyük dalgalı hâle getirerek

defibrilasyonun başarı şansını yükseltir. Kalp hızını, kan basıncını ve beraberinde

kalp kasının oksijen ihtiyacını artırır. Etki başlama süresi 1-2 dk’dır. Etkisi 2-10 dk

sürer.

Endikasyonları:

Anaflaktik şok ve şiddetli allerjik reaksiyonlarda,

Akut astım krizi,

Lokal anesteziklerin etki süresini uzatmak için,

Bazı glokom çeşitlerinde (kronik açılı glokom),

Kardiak arrestte (ilk şoka yanıtsız VF ya da nabızsız Ventriküler Taşikardi

(VT), asistoli nabızsız elektriksel aktivite),

β-bloker, Ca antagonistleri ve diğer kardiyak depresanların aşırı dozlarına

bağlı hipotansiyonun tedavisinde de kullanılmaktadır.


Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde, feokromositoma, şok (anafilaktik

şok hariç), organik kalp hastalıkları, aritmiler, kalp dilatasyonu, organik beyin

hasarı, serebrovasküler hastalıklar, dar açılı glokom, genel anestezide siklopropan

veya halojenli hidrokarbon türevi anestezik alanlarda; lokal anesteziklere

karıştırıldığında parmaklar, kulak, burun ve genital bölgelerde kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Korku, endişe, huzursuzluk, baş ağrısı, titreme, hâlsizlik, baş dönmesi, ciltte

solukluk, solunum güçlüğü, çarpıntı, bazı hastalarda panik, halüsinasyonlar,

agresyon, psikoz gibi klinik bulgulara neden olabilir. Adrenalin, kendisi de

aritmojeniktir. Adrenalin miyokardiyal iskemiyi presipite edebilir ve alevlendirebilir.

Adrenalin, koroner perfüzyon basıncını artırarak kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen

gitmesini sağlar.



Kan basıncının ani yükselmesine bağlı subaraknoidal kanama ve hemiplejiler

gelişebilir. β-adrenerjik etkileri nedeni ile hipokalemi, hipofosfatemi, hiperglisemi

ve lökositoza neden olabilir.


Subkutan olarak 1:1000 lik solusyonundan 0.3-0.5 ml uygulanır.

İntravenöz (IV) olarak; 1:10 000 lik solüsyondan 10 ml (1 mg) verilir. 3-5

dakikada arayla doz tekrarlanır. Eğer damar yolu açılmamışsa IV dozun 2-2.5 katı

endotrakeal yolla verilir. Pediatrik hastalarda Adrenalin IV Doz: 0,01 mg/kg (0,1

ml/kg 1:10000 konsantrasyonda) her 3-5 dk’da bir tekrarlanır. Yenidoğan

Adrenalin IV Doz: Önerilen IV doz, 0,01 ile 0,03 mg/kg’dır. Daha yüksek IV dozlar

önerilmemektedir.

Kardiayak arrestte: Her 3-5 dk’da 1 mgr IV puşe (1:10.000)

Anaflakside: 0,3 – 0,5 mg im (1:1000) ya da 0.01 mg/kg dozunda (Erişkin:

max:0.5 mg, çocuk: 0.3 mg), İnfüzyon dozu: 1 mg adrenalin + 500 cc %5

Dextroz, 1 – 4 mcg/dk

Ağır astımda: -0.01 mg/kg (1:1000), 20 dk aralıklarla 3 doza bölünerek,

subkutan uygulanabilir.

Uyarılar

Adrenalin güvenli bir damar yolundan verilmelidir, çünkü ilacın damar dışına

kaçması sonucu lokal iskemiye bağlı doku hasarı ve ülser ortaya çıkabilir. Alkalen

solüsyonlar içinde inaktive olduğundan NaHCO3 ile bir arada kullanılmamalıdır.

Amiodaron

Ventriküler ve supraventriküler taşikardinin (SVT) tedavisinde kullanılan en

güçlü ilaçlardan biridir. Çoklu kanal blokeridir (Na, K, Ca kanalları ve kompetetif

olmayan α/β-Bloker).

Endikasyonları

Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler

taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir.

Küçük dozlarda Wolff-Parkinson White Sendromu ile birlikte olan

supraventriküler aritmilerde kullanılır.

Koroner arter hastalığı ve zayıf ventriküler fonksiyonu olan hastalarda

tekrarlayan monomorfik VT’yi önlemede veya tedavisi güç ventriküler

aritmileri tedavi etmede etkilidir.

Kontrendikasyonları

Etken maddeye karşı bilinen alerji, ciddi sinüs düğümü disfonksiyonları, 2.

ve 3.derece AV Blok, bradikardik ataklar, gebelik, tiroid fonksiyon bozukluğu,

benzil alkol içermesi nedeniyle, 3 yaşın altındaki çocuklarda ve KOAH’lı hastalarda

uzun süreli kullanımı tercih edilmez.

Amiodaron,

Ventriküler ve supraventriküler

taşikardinin tedavisinde kullanılan en güçlü ilaçlardan biridir.



Yan etkileri

Ağır bradikardi, kalp bloğu ve asistoli yapabilir,

Hipotansiyon yapar, kalp yetmezliğini ağırlaştırabilir,

Hipotiroidi, hipertiroidi,

Nadiren hepatit ve hepatosellüler nekroz (siroza ilerleyebilir) yapabilir.

Işığa duyarlılık, ağızda metalik tat, bulantı, kusma,

Uyku bozukluğu, kas seyirmeleri, parestezi, tremor, ataksi ve baş ağrısı,

Pulmoner infiltrasyon ve alveolite (%1’den az vakada) neden olabilir.


KPR’ de (kardiyo-pulmoner ressüsitasyon), VF ya da nabızsız VT’de 300 mg

doz, 20 ml %5 dextroz içinde dilüe edilerek, bolus tarzda (3 dakikada gidecek

şekilde) verilir. Amiodaron, tercihen santral venöz yolla verilmelidir ancak geniş bir

periferik damar yolundan da verilebilir.

Yaşamı tehdit eden aritmilerde 150 mg (1 ampul) amiodaron, 20 ml %5

dekstroz içinde sulandırılarak, 10 dakikada gidecek şekilde IV infüzyonla verilir.

Sonraki 6 saatte 1 mg/dk hızda IV infüzyona devam edilir. Daha sonraki 18-24

saatte ise 0.5 mg/dk hızda infüzyona devam edilir.

Ürünün formülasyonu nedeniyle ilaç, 500 ml içinde 2 ampulden daha düşük

derişimde kullanılmamalıdır. Yalnızca izotonik dekstroz çözeltisi kullanılmalıdır.

İnfüzyon çözeltisine başka hiçbir ürün eklenmemelidir. 25 °C’nin altında ve ışıktan

korunarak saklanmalıdır.

Uyarılar

İlacın muhtevâsındaki yüksek iyot miktarı tiroid ve diğer dokular üzerinde

olumsuz etkilere sahip olduğundan ürünün kullanımını sınırlamaktadır. Periferik

venöz yolla uygulama, yüzeysel flebit gibi lokal etkilere neden olabilir. Enjektabl

amiodaron yalnızca infüzyon şeklinde uygulanmalıdır. IV enjeksiyon çok yavaş

yapılsa bile hipotansiyon, kalp yetmezliği veya ağır solunum yetmezliğini

şiddetlendirebilir. Tedaviye başlamadan önce EKG ölçümlerinin yapılması gerekir.

Atropin

Antikolinerjik ve spazmolitik etkilidir.

Endikasyonları:

Asistol, nabızsız elektriki aktivite ve hemodinamik bozukluğun olduğu

sinuzal, atrial veya nodal bradikardilerde,

Aspirasyon proflaksisinde,

Nöromusküler blokun kaldırılmasında,

İritabl kolon sendromunda,

Siklopleji oluşturulmasında,

Kardiyapulmoner resüsitasyon, ventriküler asistolde,

Midriyazis indüksiyonunda,

Atrioventriküler (AV) bloklarda,

Atropin, miyokardiyal

oksijen ihtiyacını

arttırdığı için

miyokardiyal iskemi ve

hipoksi durumlarında

dikkatli kullanılmalıdır.



Preanestezik medikasyonlar için,

Muskarin (inocybe ve clitocybe türü mantar zehirlenmelerinde),

kolinesteraz inhibitörlerinin (neostigmin, pridostigmin, pilokarbin gibi)

veya organofosfat pestisitlerin toksisitelerinin tedavisinde antidot olarak

kullanılır.

Kontraendikasyonları

Etken maddeye karşı bilinen alerji hızlı ventriküler yanıtın olduğu atriyal

flutter veya atriyal fibrilasyonda, Tip II - 2. derece AV bloklarda, ön duvar akut

myokard infarktüsünde oluşan tam (3. derece) AV bloklarda, glokom,

gastrointestinal obstrüksiyon, şiddetli ülseratif kolit, toksik megakolon, mesane

çıkım obstrüksiyonu, KOAH gibi durumlarda kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Bulanık görme, siklopleji, fotofobi, baş ağrısı ve göz bebeklerinde

genişleme,

Dudaklarda kuruluk, susama hissi,

Deride sıcaklık (ateş basması),

Konstipasyon,

Genellikle yaşlı erkeklerde idrar yaparken zorlanma görülebilir.


Bradikardide 0.5-1 mg (0.04 mg/kg) IV olarak verilir, kalp istenen hıza

ulaşıncaya kadar 5 dakika aralıklarla aynı doz tekrarlanabilir. Verilen Atropinin

toplam dozu 3 mg üzerine çıkmamalıdır (çünkü bir insanda vagal uyarı yapacak

doz 3 mg’dır). Organik fosfat zehirlenmesinde 2 mg IM ve 1 mg IV verilir.

Sekresyonda gözle görülür bir azalma olana kadar 5-10 dakika aralıklarla IV doz

tekrarlanabilir. Asistolde 1 mg IV veya endotrakeal tüpten verilebilir, asistol devam

ettiği sürece 5 dakikada bir tekrarlanabilir.

Pediatrik dozu: 0,02 mg/kg IV uygulanır. Minimum doz: 0,1 mg IV,

maksimum tek doz: 0,5 mg IV’dir.

Uyarılar

Atropin miyokardiyal oksijen ihtiyacını arttırdığı için miyokardiyal iskemi ve

hipoksi durumlarında dikkatli kullanılmalıdır. İskemik kalp hastalığı olanlarda

atropinin tekrarlayan dozlarından kaçınmak gerekir. Ayrıca Atropi’nin yanlışlıkla

fazla miktarda yapılması deliryum, taşikardi, koma, flushing, sıcak deri, ataksi ve

görme bulanıklığı ile karakterize antikolinerjik sendroma neden olabilir.

Diazepam

Sedatif, hipnotik, anksiyolitik etkisinin yanı sıra, antikonvülzan, amnestik ve

kas gevşetici etkisi de vardır. Ağrı kesici etkisi bulunmamaktadır. Diazepam

karaciğerde metabolize olur.

Antikolinerjik ilaçlar öncelikle tremor ve

rijidite üzerine etkilidirler.



Endikasyonları:

Status Epilepticus (nöbetlerin) tedavisinde,

Kardiyoversiyon öncesinde sedasyon (sakinleştirici) amacıyla,

Özel durumlarda anksiyeteyi azaltmak için kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol intoksikasyonu, mental depresyon,

myastenia gravis, dar açılı glokom ve psikozlarda kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Hipotansiyon,

Bilinç düzeyinde değişiklik,

Yaşlılarda ve pulmoner hastalığı olanlarda solunum ve/veya kalp

durmasına neden olabilir.


2-10 mg dozda, IV olarak uygulanır. IM kullanımı önerilmemektedir. Küçük

dozlarda (2-3 mg) titre edilerek, yavaş olarak verilebilir. Çocuk dozu 0.05-0,2

mg/kg’dır.

Digoksin

Kalbin kasılma kuvvetini artıran ve AF’de kalp hızını düzenleyen digoksin,

%80 oranında değişmeden böbrekle atılır. Bu nedenle böbrek fonksiyon

bozukluklarında digoksin eliminasyonu yavaşlar ve yarı ömrü uzar.

Endikasyonları

Etiyolojisi ve ciddiyet derecesi ne olursa olsun, kronik kalp yetmezliğinde,

Potansiyel ve gizli kalp yetmezliğinde,

Taşikardik disritmi (atriyum fibrilasyonu ve flatteri, paroksismal taşikardi)

ile beraber olan belirgin veya latent kalp yetmezliğinde,

Çocuklarda kalp dekompansasyonunda endikedir.


Etken maddeye karşı bilinen alerji,

Kalp bloklarında,

Ventriküler taşikardide,

Kardiyoversiyonda,

Hipopotasemide,

Atrial fibrilasyonlu WPW (Wolf Parkinson White) sendromlu hastalarda

kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Bulantı, kusma, görme bozuklukları (ambliopi, diplopi, fotofobi, görme

keskinliğinin azalması, renk ayıramama ve yeşil renkli görme gibi bulgular), baş

Digoksin kalbin kasılma gücünü

artırır.



dönmesi, mental bozukluklar, halüsinasyon, müsküler atoni, nevraljik ağrılar,

myalji ve paralizi, bradikardi, kalp bloğu, senkop, ritim bozukluğu, ventriküler

taşikardi ve fibrilasyon sonucu ölüm meydana gelebilir.


Digoksinin konjestif kalp yetmezliği, kardiyojenik şok, atrial fibrilasyon ve

atrial flatter tedavisinde ortalama günlük doz 0,125-0,50 mg’dır.Böbrek

fonksiyonları ve kan digoxin düzeyine göre doz ayarlaması yapılır. Hızlı

dijitalizasyon IV yolla veya IV yolla birlikte oral kombinasyonla sağlanabilir. 0.5 mg

Digoksin (1 ampul), 50 ml %5 dekstroz ile sulandırılarak en az 30 dakikada gidecek

şekilde IV infüzyonla verilir.

Uyarılar

Başka bazı ilaçlar da Digoksi’nin bağırsak emilimini veya böbrekten atılımını

etkilediği için Digoksin tedavisi alan hastaların başka ilaç kullanmaları söz konusu

olduğunda doktorlarına danışmaları gerekmektedir.

Diltiazem

Antiaritmik etkili kalsiyum kanal blokerlerindendir. Etki mekanizması ve

endikasyonları verapamile benzer. Verapamilden daha zayıf kardiyak etkinlik

gösterir. A-V iletimini deprese eder. Akut myokart infarktüsü geçirmiş kişilerde

uzun süre kullanılmasının kardiyoprotektif etkinlik gösterdiği ve kardiyovasküler

mortaliteyi azalttığı tespit edilmiştir. Koroner arter spazmını çözer ve tansiyonu

düşürür.

Endikasyonları:

Hafif ve orta derecede arteriyel hipertansiyon,

Koroner arter spazmının neden olduğu anjina pektoris,

Efor ile oluşan kronik ve inatçı anjina pektoriste kullanılır.


Diltiazeme karşı aşırı duyarlı hastalarda,

Ventriküler pace-maker kullanılmayan hasta sinüs sendromu ya da II./III.

derecede AV bloku olan hastalarda,

Sistolik kan basıncı 90 mmHg altında olan hipotansif hastalarda,

Akut miyokard infarktüs tanısı konmuş olgular ile radyolojik olarak

kanıtlanmış akciğer konjesyonu bulunan hastalarda kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Bulantı, baş ağrısı, ödem, aritmi, kalp yetmezliği, senkop görülebilir.


Supraventriküler taşikardi, atrial fibrilasyon ve atrial flatter tedavisinde 0.25

mg/kg dozda, en az 2-3 dakikada gidecek şekilde IV yolla verilir. Eğer istenilen hız

kontrolü sağlanamaz ise ilk bolustan 15 dakika sonra 0.35 mg/kg ek doz, 2-5

dakikada gidecek şekilde verilebilir.

Dopamin, adrenalin

ve noradrenalinin doğal öncülüdür.



Hipertansiyon tedavisinde başlangıçta, 90 mg/gün dozda verilir (3X30 mg),

alınan cevaba göre günlük doz 360 mg’a kadar arttırılabilir.

Dopamin

Adrenalin ve noradrenalinin doğal öncülüdür. Dopamin, kalpte β1

adrenerjik reseptörleri stimüle ederek (kalp kasının kasılma gücünün artması),

sistolik basıncı arttırır, diastolik basıncı değiştirmez veya hafifçe arttırabilir.

Normal dozlarda total periferik damar direncini etkilemez.

Endikasyonları

Semptomatik bradikardilerde atropin sonrası ikinci seçenek olarak,

Hipovolemiye bağlı olamayan hipotansiyonda,

Şok tedavisinde kullanılır.


Taşikardi, hipertansiyon, hipertiroidi, düzeltilmemiş atriyal veya ventriküler

taşiaritmi veya VF’si olan hastalarda kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Baş ağrısı, piloereksiyon, midriyasiz, ektopik kalp atışı, taşikardi, angina

ağrısı, palpitasyon, hipotansiyon, vazokonstriksiyon, dispne, bulantı ve kusmadır.


IV olarak kullanılır, 0.5-2 mg/kg/dk renal, koroner ve serebral damarlarda

gevşeme yapar, 2-10 mg/kg/dk dozunda ise kalp debisini ve kalp atım hacmini

artırır.

Etomidat

Sedasyon, anksiyolizis ve amnezi yapar. Saniyeler içinde hipnoz oluşturur.

Etomidat’ın, kısa etkili olması, endotrakeal entübasyona izin veren gevşemeyi

sağlaması ve daha önemlisi bunları yaparken sağladığı hemodinamik stabilite

nedeniyle en çok tercih edilen ajanlardandır. Ancak etomidatın sürekli infüzyonu

veya tekrarlayan dozlarının adrenal süpresyon yaparak yoğun bakım hastalarında

mortaliteyi artırabileceği bildirilmiştir.

Endikasyonları

Etomidat IV yoldan uygulanan kısa etki süreli bir sedatif-hipnotiktir. Kısa

süreli girişimlerde anestezi (genel) indüksiyonu ve idamesi için kullanılır. Hızlı etkili

bir ilaçtır ve etkisinden ayrılma da hızlıdır. Kalp ve solunum üzerindeki depresan

etkileri minimal düzeydedir. Aneljezik etkisi yoktur. Kardiyovasküler hastalıkta

(koroner arter veya kapak cerrahisinde) fentanil ile birlikte mükemmel bir

indüksiyon ajanıdır. Özellikle kalp ve akciğer transplantasyonunda, reaktif

havayolu hastalığında, intrakranial basınç artışı olan hastalarda sınırlı ve yararlı

yan etkileri beklenen hastaların indüksiyonda kullanılır. Hemodinamik olarak stabil

olmayan hastaların kısa süreli sedasyonunda elektrokonvulsif tedavide sıklıkla

kullanılır.

Etomidat saniyeler

içinde hipnoz oluşturur.




Çocuklarda, immün yetmezlik durumu olanlarda, sepsiste, yaşlılarda,

gebelerde, etomidata bilinen aşırı duyarlılığı olan hastalarda kontrendikedir.

Yan etkileri

Bulantı, kusma,

Solunum depresyonu ve apne,

Bronkospazm,

Anafilaktoid reaksiyondur.

Dozu ve kullanılışı

Genellikle, etkin hipnotik doz, 0.15-0.3 mg/kg’dır. 15 yaşına kadar çocuklara

ve yaşlı hastalara tek doz 0.15-0.2 mg/kg şeklinde verilir. Karaciğer sirozu

olanlarda ve nöroleptik opioidler ya da sedatifler ile premedikasyon uygulanmış

hastalarda doz düşürülmelidir.

Status epileptikus ya da epilepsi nöbetlerini ortadan kaldırmak için yeterli

miktarda etomidatın (0.3 mg/kg) hızlı bir şekilde, örn: 10 saniye içinde enjekte

edilmesi özel bir anestezi endikasyonudur.

Feniramin

Antihistaminik bir ilaçtır. Anti alerjik etkilidir, tansiyonu hafif derecede

düşürebilir, taşikardi yapar, bronşlarda sekresyonu artırır, sakinleşme ve uyku hali

yapabilir.

Endikasyonları

Aşırı duyarlılık reaksiyonlarıyla çeşitli nedenlerden kaynaklanan

kaşıntıların tedavisinde,

Allerjik hastalıklarla ilgili yakınmalar, aksırık nöbetleri, burunda kaşıntı ve

akıntı ile seyreden saman nezlesi, gözde konjunktiva iltihabı, ürtiker ve

deride kızarıklık ya da şişkinlik yapan kaşıntılı ekzema tedavisinde

kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji,

Gebeliğin ilk 3 ayında, yeni doğanlarda ve prematürelerde, emzirenlerde,

Astım dâhil alt solunum yolları hastalıklarında,

MAO (monoamino oksidaz) inhibitörleriyle tedavi görenlerde


Yan etkileri

Karın ağrısı, nefes almada güçlük, kurdeşen, yüzde, dudaklarda, dilde ve

boğazda şişlik, kalp atışlarında düzensizlik, düşük tansiyon, sık idrar yapma isteği

ya da hiç idrar yapamama, irade dışı kasılmalar görülebilir.




Hastanın kliniğine göre günde 1-2 kez 1/2-1 ampul yavaş yavaş (dakikada 1

ml) IV veya IM olarak uygulanır. 6 ay ile 3 yaş aralığındaki çocuklara IM yoldan 1-2

kez 0,4-1 ml; 4 yaşından büyük çocuklara günde 1-2 kez 0,8-2 ml uygulanır. Tek bir

dozun etki süresi 4-8 saattir.

Fenitoin

Antiepileptik özellikli bir ilaçtır. Epileptik nöbetlerin oluşmasını engeller.

Endikasyonları

Tonik-klonik (grand mal) tipte status epileptikusta,

Beyin cerrahisinde ve/veya ağır kafa travması sırasında ya da sonrasında

konvülsiyonların önlenmesi ve tedavisinde,

Migren, trigeminal nevralji ve psikoz tedavisinde,

Dijital glikozidleriyle zehirlenmeye bağlı ritim bozukluklarının tedavisinde

kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Tedavinin başlamasından 3-4 ay sonra hipertrofik jinjivit görülebilir. Deride

pigmentasyon ve hipertrikoz meydana gelebilir. Hamilelik boyunca

kullanılmasından sakınılmalıdır. Anemi, nötropeni, hiperlenfositoz, hiperlökositoz,

aplazi, hiperglisemi, hipokalsemi, nistagmus, diplopi, görme bozukluğu ve

konuşma zorluğu görülür.

Dozu ve uygulanışı:

IV yükleme dozu; (15-20 mg/kg, yetişkinde 50 mg/dakikayı, çocukta 1 mg/

kg/dakikayı aşmayacak biçimde) 50-150 ml serum fizyolojik içinde verilir. Yükleme

dozundan 6 saat sonra oral doza geçilir. Oral yolla 5 mg/kg/gün, günde 1-2 kez

verilir.

Fenobarbital

Hipnotik bir ilaçtır. Epileptik nöbetlerin oluşmasını engeller.

Endikasyonları

Tonik-klonik konvülziyonlarda,

Status epileptikusta,

Eklampsinin uzun dönem tedavisinde,

Tekrarlayan febril konvülziyonları olan çocukların tedavisinde ilk tercih

olarak,

Boğmaca öksürüğünün kombine tedavisinde,

İnatçı uykusuzluklarda kullanılır.

Fenitoin, epileptik

nöbetlerin oluşmasını engeller.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Hipnotik




Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol, uyku ilaçları, analjezikler ve

psikofarmakalar ile olan akut zehirlenmelerde, ağır miyokard harabiyetlerinde,

obstrüktif solunum yolu hastalığı olan kişilerde kontrendikedir.

Yan etkileri

Mental konfüzyon (intolerans veya dozaşımı), mental depresyon,

Nefes almada güçlük (respiratuvar depresyon),

Hipersensitivite reaksiyonları (ciltte döküntü),

Boğaz ağrısı,

Ateş (agranülositoz), anemi, trombositopeni,

Hepatik disfonksiyon,

SSS depresyonudur.


Status epileptikus tedavisinde 10-15 mg/kg dozda IV infüzyon yoluyla

kullanılır. Gerekirse IM olarak da kullanılabilir. Yetişkinlerde günlük sedasyon için

günde 2-3 defa 30-120 mg, oral hipnotik olarak 100-200 mg, antikonvülsan etki

için 60-200 mg/gün, çocuklarda antikonvülsan etki için 3-6 mg/kg / gün şeklinde

kullanılır.

Fentanil

Morfine göre 75-125 kat daha güçlü, sentetik bir opioiddir. Sedasyon ve

analjezik amaçla kullanılır. Solunumu deprese eder.

Endikasyonları

Genel ya da bölgesel anestezide narkotik analjezik katkısı olarak,

Anestezinin indüksiyonunda bir nöroleptik ile birlikte anestezik

premedikasyon olarak, genel ya da bölgesel anestezinin idamesinde

yardımcı olarak kullanılır.


İlacın etkin maddesine ya da yardımcı maddelerden herhangi birine karşı

aşırı duyarlılığı olanlar,

Solunum depresyonu olanlar,

Obstrüktif solunum yolu hastalığı olanlar için kontraendikedir.

Yan etkileri

Kaşıntı (yüz ve burunda), solunum depresyonu, çok az oranda bulantı,

kusma, hipotansiyon, kardiyovasküler değişiklikler yapabilir.


Dozu 1-5 mcg/kg’dır. Çok yavaş (60 sn) verilmelidir. Çocuklarda da aynı

dozda kullanılır.

Fentanil, morfine

göre 75-125 kat daha güçlü opioiddir.



Furosemid

Güçlü bir diüretik ajandır. Böbreklerde sodyum emilimini önleyerek su

atılımını sağlar.

Endikasyonları

Akut ve kronik böbrek yetmezliği tedavisinde,

Ödem tedavisinde (kardiak, hepatik ve renal kaynaklı),

Hipertansiyonda,

İlaç zehirlenmelerinde (Zorunlu diürez amacıyla),

Karaciğer sirozuna bağlı asit ve ödemde,

Hiperkalsemi tedavisinde kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji (Sülfonamidlere), anüri, hipovelemi ve

elektrolit bozukluğu durumlarında kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Hipotansiyon,

Hipopotasemi,

Hipomagnezemi,

Metabolik alkaloz,

Hiperürisemidir.


Başlangıç IV yolla 40 mg verilir, maksimum dozu 160 mg'dır.

Ketamin

Kortikal ve limbik sistem arasında elektrofizyolojik dissosiyasyon

sağladığından dissosiyatif ilaç olarak adlandırılır. Hasta sıklıkla gözleri açık

haldedir. Ancak trans şeklinde kalır ve dış uyaranları algılamaz, ağrı hissetmez.

Havayolu reflekslerinin korunması ve solunum baskılanması yapmaması nedeniyle

çocuk hastalarda güvenle kullanılabilir. Bu özelliğinden ötürü acil serviste

kullanılan diğer sedatiflerden farklıdır. İşlemsel sedasyon ve analjezi işlemlerinde

en önemli özelliği hem analjezi hem de amnezi yapan tek ilaç olmasıdır.

Endikasyonları

Çocuklarda ve yetişkinlerdeki akut fraktür ya da eklem müdahaleleri, yanık

ve yara depritmanı ve pansumanı, büyük laserasyonların onarımı, geniş

abse insizyonu ve drenajı, ayrıca diğer ağrılı girişimlerde analjezi sağlamak

için,

Çocuklarda tanı amaçlı işlemlerde hareket kontrolü ve intra oral

laserasyonların tamirinde,

Bir miktar sempatomimetik etkisi nedeniyle hipotansif ve astımlı

hastalarda tercih edilir.

Furosemid, güçlü bir

diüretiktir.




Kafa travmalı olgularda ve kafa içi basınç artışı oluşabilecek olgularda,

perforan göz yaralanmaları, etken maddeye karşı bilinen alerji kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Kardiyak outputda artış, taşikardi, tonik-klonik hareketler, görsel

halüsinasyonlar, bradikardi, diplopi, hipotansiyon, enjeksiyon yerinde ağrı,

nistagmus, anaflaksi, kardiyak aritmi, depresif öksürük refleksi, fasikülasyonlar,

hipersalivasyon, artmış metabolizma hızı, hipertoni, laringospazm, büyük dozlarda

ya da hızlı infüzyon ile solunum depresyonu veya apne görülebilir.


Hızlı ve seri entübasyonda 1-2 mg/kg dozda IV yolla, 30-60 saniyede gidecek

şekilde yavaş yavaş verilir. Uygun analjezi ve sedasyonu sürdürmek için gerekirse

5-10 mg’lık ek dozlar uygulanabilir. Ketamin, IV olarak verildiğinde yaklaşık 30

saniyede bilinç kaybı ve analjezi oluşturur.

IM dozu, 2-4 mg/kg’dır ve etkisi tek bir injeksiyondan sonra 10 dakika

devam eder. IM İnjeksiyonu 3-4 dakikada cerrahi anestezi oluşturur ve bu etki 12-

30 dakika devam eder.

Çocuklarda IM uygulama tercih edilir ve doz 2-5 mg/kg’dır. Çocuklarda IV

kullanılacaksa önerilen doz, 1-1.5 mg/kg yavaş infüzyondur (30-60 sn). 3 aylık ve

daha küçük çocuklarda kullanılması kontrendikedir.

Lidokain

Antiaritmik ilaçlardandır. Na kanal blokeridir. Lokal anestezik etkilidir.

Endikasyonları

Defibrilasyon ve adrenaline yanıtsız VF veya nabızsız VT de,

VT veya VF sonlandığında hipokalemi, myokardial iskemi veya belirgin sol

ventrikül disfonksiyonu gibi malign ventriküler aritmiler için risk faktörleri

olan hastalarda,

Orijini bilinmeyen geniş kompleksli taşikardilerde kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji, Adams-Stokes ve Wolf-Parkinson-White

sendromlarında, sinoatrial, atrioventriküler ve intraventriküler bloklarında


Yan etkileri

Uyuşukluk, baş dönmesi, öfori, kulak çınlaması, bulanık veya çift görme,

tremorlar, kaslarda seğirmeler, kusma, bradikardi, hipotansiyon ve

kardiyovasküler kollaps (kardiyak arrestle sonuçlanabilir), hassasiyet

reaksiyonlarıdır.

Lidokain, lokal

anestezik etkilidir.




Ventriküler taşikardi ya da ventriküler fibrilasyon tedavisinde 1-1.5 mg/kg

dozda IV bolus uygulandıktan sonra 2-4 mg/kg dozda idame tedavisine geçilir.

Metoprolol

Kardiyoselektif bir β bloker olmakla birlikte antihipertansiftir. Hipertansiyon,

angina pektorisin uzun süreli profilaksisi; supraventriküler ve ventriküler aritmileri

içeren kardiyak ritim bozukluklarında kullanılır.

Endikasyonları

Hipertansiyonda,

Angina pektorisde,

Sol ventriküler sistolik fonksiyon bozukluğu ile birlikte görülen stabil

semptomatik kronik kalp yetmezliğinde,

Miyokard enfarktüsünün akut döneminden sonra ani ölüm riski ve miyokard

enfarktüslerinin tekrarlanma riskinin önlenmesinde,

Özellikle supraventriküler taşikardi dahil olmak üzere kalp ritim

bozukluklarında,

Ventriküler ekstra-sistol ve atriyal fibrilasyonda ventriküler hızın

azaltılmasında,

Migren proflaksisinde kullanılır.


Astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kardiyojenik şok, hasta sinüs

sendromu, ikinci ya da üçüncü derece AV bloklar dekompanse kalp yetmezliği olan

hastalar (pulmoner ödem, hipoperfüzyon veya hipotansiyon), β reseptör

agonistleri ile sürekli ya da intermittent inotropik tedavi alan hastalarda,

semptomatik bradikardi de kontrendikedir.

Yan etkileri

Göğüs ağrısı, kilo artışı, uyku bozuklukları, parestezi, nefes darlığı,

bronkospazmdır.


Parenteral formu 5 mg (1 ampul) 2-3 dakikada gidecek şekilde IV yolla yavaş

yavaş verilmelidir.

Midazolam

Midazolam kısa etkili bir benzodiazepin olarak sedatif, hipnotik, anksiyolitik,

amnestik, antikonvülzan ve kas gevşetici etkileri olduğu bilinen bir ilaçtır. Etki

süresi yaklaşık 30 dk’dır. Midazolamın analjezik etkisi olmadığı için acil girişimlerde

yanında bir analjezikle birlikte uygulanması gereklidir. Acil serviste sedasyon ve

analjezi uygulamalarında midazolamın tek başına ve fentanille birlikte kullanımı

güvenli ve etkindir.

Midazolamın analjezik etkisi olmadığı için acil girişimlerde yanında bir analjezikle birlikte

uygulanması gereklidir.



Endikasyonları

Anestezi öncesi premedikasyon için,

Hızlı seri entübasyonda,

Lokal anestezi altında gerçekleştirilen diyagnostik veya cerrahi

girişimlerden önce bazal sedasyon oluşturmak için,

Yoğun bakım ünitelerinde uzun süreli sedasyon oluşturmak için kullanılır.


Hipersensitivite, akut alkol zehirlenmesi, myastenia gravis (sınırlı koşullarda

izin verilebilir) dar açılı glokom, şiddetli solunum depresyonu, depresif nevroz,

psikotik reaksiyonlar, şok (kardiyovasküler), emziren anne, santral sinir sistemi

depresyonu, solunum yetmezliği ve renal hastalıklarda kontendikedir.

Yan etkileri

Azalmış solunum hızı, apne, uyuşukluk, bulantı/kusma, öksürük, enjeksiyon

bölgesinde ağrı, baş ağrısı, sedasyon, hıçkırık, sayıklama, öfori, hipoksi,

hipotansiyon istemsiz hareketler, laringospazm, tremor, yoksunluk sendromu

görülebilir.


Hızlı seri entübasyonda, 0.1-0.2 mg/kg dozda, IV olarak en az 30 saniyede

gidecek şekilde uygulanır. Gerekirse 3-5 dakikada bir tekrarlanabilir. Total doz 5-7

mg’a kadar çıkarılabilir. Yetişkinlerde 1 mg’lık dozlar halinde uygulanabilir. 6

yaşından küçük çocuklarda 0.05-0.1 mg/kg dozda kullanılır.

Naloksan

Narkotik anlajeziklerin antidotudur, uyuşturucu zehirlenmelerinde antidot

olarak kullanılmaktadır. Solunumun baskılanmasını önler, koma bulgularının

düzelmesini sağlar.

Endikasyonları

Narkotik aşırı doz alımı veya şüphesinde,

Nedeni belli olmayan koma halindeki hastalarda kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol zehirlenmelerinde, Miyastenia

gravis, gebelik durumları veya şüphesi olanlarda kullanılmamalıdır.

Yan etkileri

Bulantı, kusma, terleme, taşikardi, hipertansiyon, aritmidir.


2 mg IV yavaş puşe, erişkinde opiyat kullanımında maksimum dozu yoktur

her 5 dk. bir tekrarlanabilir. Pediatrik hastada 0.1 mg/kg IV yavaş, her 5’dk. bir

tekrarlanabilir (max:2 mg).

Naloksan, narkotik

anlajeziklerin antidotudur.



Salbutamol

Astımda selektif β2 bloker adrenoreseptör agonisti bir ilaçtır. Astımın

semptomatik belirtilerini azaltır.

Endikasyonları

Akut şiddetli astım tedavisinde (status astmatikus) kullanılır.


Etken maddeye karşı bilinen alerji, beta blokerler, MAO inhibitörleri, trisiklik

antidepresanlar diğer sempatomimetikleri kullanan hastalarda dikkatle

kullanmalıdır.

Yan etkileri

Tremor, baş ağrısı, taşikardi, aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır.


Erişkinler ve çocuklarda nebules başlama dozu 2.5mg'dır (bir nebül) fakat bu

doz 5mg'a yükseltilebilir. Tedavi bir nebülizer ile günde 4 kez tekrarlanabilir. Çok

ağır havayolu tıkanmalarında yetişkinlere, günde 40mg'a kadar yüksek dozlar çok

sıkı medikal gözetim altında hastanede uygulanabilir. Nebules 2.5 mg

seyreltilmeden kullanılmak için hazırlanmıştır. Bununla birlikte ilacın uzun sürede

verilmesi istenirse (10 dakikadan fazla) enjeksiyonluk fizyolojik serum ile

seyreltilmesi gerekebilir.



Öze

t

• İlaçlar; hastalıklardan korunma, hastalıkları tedavi etme, tanı koyma, hastalık semptomlarını azaltma gibi değişik amaçlarla kullanılan maddelerdir.

•İlaçların etkili olabilmesi için düzenli ve doğru kullanılması gerekmektedir. İlaçlar doğru kullanıldığında insan sağlığı ve yaşamını tehdit eden olumsuzluklar önlenebilir. Ancak ilaçlar hatalı kullanıldığında ölüme kadar varabilen istenmeyen durumlara neden olabilmektedir.

•Acil servisler yoğun ilaç uygulamalarının yapıldığı birimlerdir. Acil ünitelerinde beklenmeyen akut durumların tedavisi ve yaşamın sürdürülmesi genellikle ilaç uygulamalarının başarısına bağlıdır.

•Ani gelişen ve hastanın yaşamını tehdit eden karmaşık durumlar, çoğu zaman birden fazla ilacın aynı anda ve çok kısa sürede uygulanmasını gerektirir.

•Acil servislerde sık kullanılan ilaçlar; Adenozin, Adrenalin, Amiodaron, Atropin, Biperiden, Diazepam, Digoksin, Diltiazem, Dopamin, Etomidat, Feniramin, Fenitoin, Fenobarbital, Fentanil, Furosemid, Ketamin, Lidokain, Metoprolol, Midazolam, Naloksan, Salbutamol'dur.



DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Adenozin aşağıdaki durumlardan hangisinde kullanılabilir?

a) Tanı konulamamış geniş kompleksli taşikardilerde

b) Subraventrilüler taşikardide

c) Atriyal fibrilasyonda

d) Atriyal flutterde

e) Atriyal ventriküler taşikardilerde

I. Anaflaktik şok ve şiddetli allerjik reaksiyonlarda kullanılır.

II. β-bloker, Ca antagonistleri ve diğer kardiyak depresanların aşırı dozlarına

bağlı hipotansiyonun tedavisinde kullanılır.

III. Kardiayak arrestte: Her 3-5 dk’da 1 mgr iv puşe (1:10.000)

IV. Anaflakside: 0,3 – 0,5 mg im (1:1000) ya da 0.01 mg / kg dozunda

kullanılır.

2. Adrenalinle ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

a) I, II ve III

b) I, II ve IV

c) I, III ve IV

d) II, III ve IV

e) I, II, III ve IV

3. Atropin aşağıdaki durumlardan hangisinde kullanılır?

a) Asistol, nabızsız elektriki aktivite ve hemodinamik bozukluğun olduğu

sinuzal, atrial veya nodal bradikardilerde

b) Aspirasyon proflaksisinde

c) Preanestezik medikasyonlar için

d) Tip II - 2. derece AV bloklarda

e) Nöromusküler blokun kaldırılmasında

4. Digoksin aşağıdaki durumlardan hangisinde kontrendike olur?

a) Atrial fibrilasyonlu WPW (wolf parkinson white) sendromlu hastalarda,

b) Etiyolojisi ve ciddiyet derecesi ne olursa olsun, kronik kalp yetmezliğinde,

c) Potansiyel ve gizli kalp yetmezliğinde,

d) Taşikardik disritmi (atriyum fibrilasyonu ve flateri, paroksismal taşikardi)

ile beraber olan belirgin veya latent kalp yetmezliğinde,

e) Çocuklarda kalp dekompansasyonunda,



I. Adrenalin ve noradrenalinin doğal öncülüdür.

II. Dopamin, sistolik basıncı artırır, diastolik basıncı değiştirmez veya hafifçe

artırabilir.

III. Normal dozlarda total periferik damar direncini etkilemez.

IV. Ventriküler taşiaritmisi olan hastalarında kullanılabilir.

5. Dopaminle ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri doğrudur?

a) I, II ve III

b) I, II ve IV

c) I, III ve IV

d) II, III ve IV

e) I, II, III ve IV

6. Fenitoin aşağıdaki durumlardan hangisi için kullanılır?

a) Epilepsi geçiren hastada

b) Hipotansiyonu olan hastada

c) Hipertansiyonu olan hastada

d) Nodal ritimli olan hastada

e) Hertürlü kalp bloğunda

7. Aşağıdakilerden hangisi Furosemid’in yanetkilerinden biri değildir?

a) Hipotansiyon

b) Hipopotasemi

c) Hipomagnezemi

d) Hiperürisemi

e) Metabolik asidoz

I. Kafa travmalı olgularda ve kafa içi basınç artışı oluşabilecek olgularda,

perforan göz yaralanmalarında kullanılmamalıdır.

II. Sedatize olan hasta sıklıkla gözleri açık halde ancak trans şeklinde kalır ve

dış uyaranları algılamaz, ağrı duymaz.

III. Hem analjezi hem de amnezi yapar.

IV. Migren proflaksisinde kullanılır.

8. Ketamin ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

a) I ve II

b) III ve IV

c) I, II ve III

d) I, III ve IV

e) II, III ve IV

9. Metoprolol için aşağıdaki durumlardan hangisi kontraendikedir?

a) Hipertansiyonda

b) Angina pectorisde

c) Kalp yetmezliğinde

d) Astımda

e) Supraventriküler taşikardide



I. Ventriküler ve Supraventriküler Taşikardinin (SVT) tedavisinde kullanılan

en güçlü ilaçlardan biridir.

II. Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler

taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir.

III. Hipotiroidi, hipertiroidi yapabilir.

IV. Ağır bradikardi, kalp bloğu ve asistoli yapabilir.

10. Amiodaron ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?

a) I, II ve III

b) II, III ve IV

c) I, III ve IV

d) II ve III

e) I, II, III ve IV

Cevap Anahtarı

1.B, 2.E, 3.D, 4.A, 5.A, 6.A, 7.E, 8.C, 9.E, 10.E



YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR

Ayrık C, Karcıoğlu Ö, Ünverir P. Ani kalp durmasında ileri kardiyovasküler yaşam

desteği ilaçlarının kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi.

2006; 20(2):125-133.

Demir Ö, Gidener S, Soner B C. Antidotlar Özel Sayısı-1, Türk Farmakoloji Derneği,

2013;5:13.

Esener Z. Sinir-kas iletimi ve kas gevşeticiler. Klinik Anestezi. İstanbul. Logos

Yayıncılık Tic. A.Ş. 2004; 151-180.

Farmadex Güncel İlaç Rehberi, 4. Baskı, 2013; 2299.

http://www.emedicine.medscape.com, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016

http://www.atuder.org.tr, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016

http://www.fda.gov, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016

http://www.saglik.gov.tr (ilaç prespektüsleri Sağlık Bakanlığı onay tarihi;

Metoprolol, 2011, 2012; Kalsiyum, 2012; Potasyum Klorür, 2012; Dopamin,

2012; Aminodarone, 2007).

Morgan GE, Mikhail MS, Murray MJ. Clinical Anesthesiology. Third edition, Lange

Medical Books. U.S.A. 2002; 1-15, 114-126, 178-198.

Kayhan Z. Klinik Anestezi, İstanbul, Logos Yayıncılık. 2004; 22-72.

Kıyan S. Acil serviste sedasyon ve analjezi. Türkiye Acil Tıp Dergisi.

2008;8(3):144151.

Martindale. The Complete Drug Reference. 35th Edition. The Pharm.Pres.

London. 2007.

McKeage K, Perry CM. Propofol. CNS Drugs, 2003;17(4): 235–72.

Medication Errors. Food and Drug Administration. 2010.

Vademecum Modern İlaç Rehberi, 35. Baskı, 2013; 2030.

Documents

ACİL SERVİS ARAÇLARI EĞİTİMİ · 2017-06-26 · Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir. Küçük