AÇILIŞ ÇALIŞTAYI

w w w . k o k p r o j e . c o m

Melih ORALProje Koordinatörü

14.11.2012ANKARA

K A L I C I O R G A N İ K K İ R L E T İ C İ L E R E İ L İ Ş K İ N S T O C K H O L M S Ö Z L E Ş M E S İ

U L U S A L U Y G U L A M A P L A N I G Ü N C E L L E N M E S İ P R O J E S İ

PROJE KOORDİNASYON BİRİMİ

30 Ekim 2012 tarih ve 12456 Sayılı Bakan oluru ile Ulusal Proje Koordinatörü ataması yapılmıştır.

Ulusal Proje Koordinatörü MELİH ORAL

Ulusal Proje Koordinatör AsistanıSİBEL SUBAŞI

PROJE KOORDİNASYON BİRİMİ GÖREVLERİ

(1) Paydaşların ve idari birimlerin görevlerini belirlemek ve proje iş plan taslağını hazırlamak,

(2) Proje başlangıcını, işleyişini ve son planlamasını yönetme ve bütçe planlamasını yapmaktır.

PROJE KOORDİNASYON EKİBİ ÖN ÇALIŞMASI

Web sayfası alınarak tüm paydaşların etkili katılımı için altyapı hazırlanmıştır. (www.kokproje.com)

İlgili kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarına ulaşılarak fikir alışverişinde bulunulmuştur,

Görev tanımları ve iş planı ile çalışma grupları taslakları hazırlanmıştır,

Ulusal Uzmanlar ile görüşülmeye başlanmıştır, Proje altyapı çalışmalarına başlanılmıştır,

STOCKHOLM SÖZLEŞMESİ

Stockholm Sözleşmesi 22-23 Mayıs 2001 tarihlerinde imzalanan, 2011 yılı itibariyle ülkemiz de dahil 176 ülkenin taraf olduğu, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) altında KOKları azaltacak ya da ortadan kaldıracak olan küresel nitelikli bir anlaşmadır.

STOCKHOLM SÖZLEŞMESİ

Ülkemiz Stockholm Sözleşmesini 23 Mayıs 2001 tarihinde imzalamış, 2009/15272 Sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giriş kararnamesini onaylamış ve 30 Temmuz 2009 tarihli 27304 Sayılı Resmi Gazetede yayımlayarak yürürlüğe sokmuştur. Türkiye 12 Ocak 2010 tarihi itibariye Sözleşmeye tarafların konferansında taraf olmuştur.

STOCKHOLM SÖZLEŞMESİ

Bütün katılımcı ülkelerin KOKlara dair bir uygulama planı geliştirmesi gerekmektedir.

Türkiye ilk uygulama planını 2010da yürürlüğe koyduStockholm Sözleşmesi Madde 7 ;

Stockholm Sözleşmesi Madde 7 uyarınca taraf ülkelerin Tarafların Konferansı tarafından belirlenen takvimlere göre Uygulama planlarını değerlendirip güncellemesi gerekmektedir

KOK NEDİR?

Kalıcı Organik Kirleticiler karbon içeren ve fotolitik, biyolojik ve kimyasal bozunmaya karşı koyan yapıda maddelerdir.

Genelde; Yağda yüksek çözünürlüğe Suda düşük çözünürlüğe Yarı-uçucu

Bir yapıya sahiptirler.

KOKLARIN ÖZELLİKLERİ

Koklar genellikle 4 ana başlıkta incelenir. Bunlar;

Toksisite Kalıcılık Bio-birikim Uzun mesafe taşınım

İLK 12 KOK

Aldrin 

Klordan 

DDT 

Dieldrin

Lindan

Endrin 

Furanlar ve Dioksinler

Heptaklor 

Hekzaklorobenzen (HCB)

Mireks

Poliklorlu Bifeniller (PCBs) 

Tokzafen

YENİ 10 KOK Alfa hekzaklorosiklohekzan Beta hekzaklorosiklohekzan Klordekon Hekzabromobifenil Hekzabromodifenil eter and

heptabromodifenil eter (octaBDE)

Lindan

Pentaklorobenzen Perfluorooktan sulfonik asit,

tuzları ve perfluorooktan sulfonil fluor 

Tetrabromodifenil eter and pentabromodifenil eter (pentabromodifenil eter)

Teknik Endosulfan ve izomerleri

STOCKHOLM SÖZLEŞMESİ EKLERİ

Sözleşme metninde KOKlar, denetim önlemleri yönünden 3 gruba ayrılmıştır.

Ek A Azaltma ve bertaraf (pestisitler, endüstriyel kimyasallar, PCB)Ek B Kullanımı kısıtlanacaklar (DDT) Ek C Kasıtsız üretim (Dioksinler, Furanlar, PCBler, HCB)

SEKTÖRLER VE ÜRÜNLER

Boya Tekstil Petrol rafinerileri Otomotiv Kağıt hamuru ve Kağıt Kimya Mobilya (döşeme) Elektronik ekipman

Alev geciktiriciler Galvanizleme çelik,

demir (Metal kaplama)

Yakma tesisleri Petrol yan ürünleri

(plastikler) Çimento Vb.

PROJENİN AMACI

İlk Ulusal Uygulama Planı ilk 12 KOKların stoklarını, ticaretini ve envanterini belirlemek için yapılmıştır

Kimyasalların önceliklendirilmesi yapılmıştır Risk profilleri ve bertaraf teknikleri geliştirilmiştirYeni Proje aynı çalışmaların yeni 10 KOK için yapılmasını ve ilk

Ulusal Uygulama Planını gözden geçirilmesini hedeflemektedir

PROJE AŞAMALARI

1. Koordinasyon mekanizmasının oluşturulması2. Yeni KOKların Envanterlerinin Oluşturulması ve UUP’nin

gözden geçirilmesi 3. Ulusal Kapasitenin ve Yeni KOKlar açısından önceliklerin

belirlenmesi 4. UUP’nin değerlendirilmesi ve güncellenmesi

YAPILACAKLAR

1• Koordinasyon mekanizmasının oluşturulması

• Ulusal Yönlendirme Komitesi belirlenmesi• Çalışma Gruplarının belirlenmesi

• Çalışma Grup Üyelerinin, Ulusal ve Uluslararası Uzmanların belirlenmesi ve görev tanımlarının yapılması

• Ayrıca bu aşamada halkı ve proje paydaşlarını bilinçlendirmek için çalışmalar yapılacaktır.

YAPİLACAKLAR

2• Yeni KOKların Envanterlerinin Oluşturulması ve UUP’nin

gözden geçirilmesi

• Yeni KOKların ticareti, kullanımı, stokları ve kirlenmiş alanların yeni kılavuzlara göre belirlenmesi

• Yeni KOKlara dair yasal ve politik çerçevelerin belirlenmesi

• Ayrıca bu aşamada yeni kokların bertarafı, kullanımdan kaldırılması veya azaltılmasına dair sosyo ekonomik etkileri ilgili çalışma grubunda belirlenecektir.

YAPILACAKLAR

2• Yeni KOKların Envanterlerinin Oluşturulması ve

UUP’nin gözden geçirilmesi

• Eski veya yeni KOKların 4 farklı grupta envanter çıkarılmasına dair çalışma grupları belirlenmesi bunlar:• Kurumsal ve yasal çerçeve analiz grubu• Pestisit grubu• Endüstriyel KOK grubu• Kasıtsız üretimden kaynaklanan KOKlar grubu

• Bu grupların çalışması neticesinde doğrulama çalıştayı düzenlenecektir

YAPİLACAKLAR

3• Ulusal Kapasitenin ve Yeni KOKlar açısından

önceliklerin belirlenmesi

• Yeni KOKların yönetilmesi açısından kurumsal ve yasal çerçevenin belirlenmesi

• Maliyet kazanç kriterine ve envanter sonuçlarına dayanarak yeni KOKların risk azaltımı için seçeneklerin önceliklendirilmesi• Önceliklendirmeyi doğrulamak için yeni bir çalıştay düzenlenmesi

YAPİLACAKLAR

4• UUP’nin değerlendirilmesi ve güncellenmesi

• UUP’nin değerlendirilip güncellenmiş taslağının oluşturulması• Yeni KOKların yönetilmesine dair eylem planları hazırlamak

• UUP’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanması ve Stockholm Sözleşmesi’nin Tarafların Konferansı’na (COP) sunulması

GEREKÇELER İnsanlar, hayvanlar, bitkiler üzerinde toksik etkiye neden olan

her türlü kimyasalın yok edilmesi Gelecek nesillere sağlıklı bir çevre sağlanması Sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi ve doğal yaşamda geri

dönüşü olmayan bir durumla karşı karşıya bırakılmaması Ülkemizde yasal mevzuat boşluğu bulunan KOK için

düzenlenecek mevzuata veri teşkil etmesi,

BEKLENTİLER

Projenin parçası olarak, (Paydaşlar)SİZLERİ Yeni KOKlara dair kurumsal ve yasal çerçevenin belirlenmesinde Envanterlerin oluşturulmasına ve eskilerinin güncellenmesinde Yeni KOKların önceliklendirilmesinde Yeni KOKların ve ilk KOK stoklarının bulunarak bertaraf

edilmesindeBİRLİKTE ÇALIŞMAYA DAVET EDİYORUZ

TEŞEKKÜRLER