Upload
others
View
12
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ACTA
APOSTOLICAE SEDIS
COMMENTARIUM OFFICIALE
A N . E T VOL. L X V I
TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS MDCCCCLXXIV
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 28 Ianuarii 1974 N. 1
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Templum S. Mariae Maioris in urbe Tridento, in Italia, ad dignitatem
Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quamquam sunt omnia templa ve
nerabilia, cum omnia sint Deo sacra atque (( Domus Domini » et (( Imago
caelestis Ierusalem » (cfr. Comm. Dedicat. Ecclesiae), quaedam tamen
in illis sive forma, sive arte, sive historia, sive pietate, sive denique
monumentis meritam famam consecuta sunt, eandemque praeclaram
atque perennem.
Inter ea vero merito Tridentinum templum annumerandum est,
Deiparae Virgini dicatum, quod populus lingua sua « Santa Maria
Maggiore » cognominai. Nam praeter quam quod est nobile renatae
artis exemplum atque pretiosa continet, fuit illa sacra aedes locus,
ubi celeberrimi Concilii Tridentini generales Congregationes habi
tae sunt, a mense nempe Aprili a. MDLXII, ad Decembrem a. MDLXII.
Quod et urbi et templo summo honori cessisse nemo non videt. His
de causis, cum Venerabilis Frater Alexander M. Gottardi, eius ar
chidioecesis Antistes, petiisset ut templum illud ad dignitatem Ba
silicae Minoris eveheretur, Nos, re bene reputata atque iis proba
tis, quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino facta olim facultate
egisset, bene fieri censuimus, si admotae preci concederemus. Qua re,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
placet templum Sanctae Mariae Maioris, cuius mentionem fecimus,
titulo ac dignitate Basilicae Minoris insigniri, cum iuribus atque
liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis tamen quae,
iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii,
anno MDCCCCLXVIII factum, servanda sunt; in eam nempe spem ingre-
dientibus, fore ut etiam pietas christiana simul augeatur.
Volumus autem ut hae Litterae Nostrae effectum habeant, sive
nunc sive in posterum, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die xvi
mensis novembris, anno MCMLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VIKLOT, Secretarius Status
Loco £8 Sigilli
In Secret. Status tab., n. 2Jt607S.
H Beata Maria Virgo Immaculata praecipua dioecesis S. Georgii in Gre
nada patrona declaratur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quae ad honorem Beatae Mariae
Virginis, Matris Ecclesiae, magis augendum conducant simulque ad
christianorum fovendam pietatem, eadem Nos et consideramus maxi
mopere et ad effectum perlibenter adducimus. Nullam enim, pro aposto
lico Nostro supremi pastoris atque universalis patris officio, occa
sionem omittimus, ut ad divina gratiae munera sibi comparanda fideles
per exteriora subsidia iuventur atque excitentur. Venerabilis igitur
Fratris Patritii Webster, Episcopi Sancti Georgii, in Grenada, pre
cibus concedendum esse putavimus, qui suo suorumque sive fidelium
sive sacerdotum nomine per Sacram Congregationem pro Gentium
Evangelizatione petiit, ut Beatissimam Virginem Mariam sub titulo
Immaculatae Conceptionis caelestem apud Deum Patronam totius dioe
cesis suae declararemus. Quapropter, re qua oportebat consideratio
ne reputata, apostolica Nostra auctoritate atque harum Litterarum
vi, Beatissimam Dei Genetricem Mariani, sub titulo Immaculatae
Conceptionis excultam, praecipuam apud Deum Patronam constitui
mus ac renuntiamus dioecesis Sancti Georgii, quam diximus, omnibus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7
adiectis honoribus et privilegiis liturgicis, quae talibus dioecesium
Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus.
Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque
effectus sive nunc sive in posterum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die VIII
mensis Decembris, anno MDCCCCLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco © Sigilli
In Secret. Status tab., n. 245440.
NUNTIUS GRATULATORIUS
Ad E.mum P. D. Normannum Thomam S. R. E. Cardinalem Gilroy,
Archiepiscopum olim Sydneyensem, decem a suscepto sacerdotio conden-
tem lustra.
Quotiescumque antehac factum est ut aut per litteras procul tecum,
Venerabilis Frater Noster, colloqueremur aut ipsi Nos praesentes
tecum vel in Urbe vel in patria quoque tua congrederemur, numquam
dubitavimus aperte ingenue sincere confirmare tibi et testari quan
topere temet ipsum diligeremus quantique aestimaremus multiplicium
operum tuorum praestantiam, pastoralium inceptorum sapientiam,
excellentiam famae communisque adsensionis quam ubique tibi me-
ruisses.
Hoc autem praecipue tempore unum tantum in te celebrare vehe
menter cupimus et praedicare : sacerdotium nempe tuum ipsius, atque
singularem dignitatem et honorem quem idem sacerdotium his pro
ximis annis per orbem terrarum universali Ecclesiae Catholicae affa
tim conciliavit. Opportunitas autem huius Nostrae gratulationis stu
diosae et gestientis laetitiae omnibus profecto perspicua est et constat :
quinquagesimus videlicet natalis — faustissimus ille quidem et opta-
tissimus — muneris tui sacerdotalis, quem gaudio permagno tibi, exi
mio Ecclesiae decori, Nobismet ipsis egregio solacio futurum esse
novimus certo.
Militiam huius mundi adulescens reliquisti ut suo tempore numen
sacrae Christi militiae dares. Deus vicissim providentissime quidem
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
consilio te paucissimis annis efficere constituit quintum Archiepisco
pum Sydneyensem — quae urbs natalis semper tibi in deliciis fue
rat — et primum Ecclesiae Catholicae Patrem Cardinalem qui Austra
liae civis natus est, et praecellentem Antistitem, qui luculentissimis
documentis commonstraturus erat, quomodo inexpugnabilis erga Christi
Vicarium fidelitas, flagrans erga amatam patriam studium, incensus
in omnes homines eorumque varios ordines amor mirabili consensu et
quasi concentu quodam coniungerentur ad Deum honorandum. Quantam
denique putas te dignitatem sacerdotio Christi adtulisse, cum tu ipse
Eques Imperii Britannici creareris, cum primus civis Australianus
nuper nominareris, cum antehac legationibus paene innumerabilibus
in omni orbis parte pro Christi nomine atque Ecclesiae utilitate funge-
reris. Quot pariter amicos Evangelio Christi sacerdos tu lucrifecisti
moderatissimis moribus tuis, animi suavitate et benignitate, sobriae
vitae exemplo!
Specimen semper praebuisti — et ad hos usque dies inter sacerdo
tes fratres deversans praebere non cessas — solidae atque illuminatae
pietatis sacerdotalis, indefatigabilis industriae apostolicae, mentis viri-
ditatis et leporis, prudentissimae sollertiae in administranda vinea
Domini. Haec igitur forma praeclara vitae tuae et cursus illustris
redibit certe plurimis sacerdotibus et christifidelibus civibus tuis in
memoriam, cum brevi commemorabuntur sacerdotii tui primordia.
Haec summa cum animi consolatione reputabimus Nos et ponderabi-
mus, cum beatus ille dies honorificus tibi illucescet. Scito proinde
Christi Vicarium tibi proximum hoc tempore, sicuti semper, adsistere,
tibi peculiari benevolentia et amore bene precari, tibi a Bono Pastore
Divino exposcere dies, quotquot adhuc concedere voluerit, pacis et
laetitiae plenos, necnon ingenii vires corporisque valetudinem ad opus
sacerdotii tui prosperr ime prosequendum.
Habes itaque cogitata Nostra et sensa, quae tecum per litteras
Nostras singulariter communicare studuimus. Accipito simul fraternam
gratulationem in sacerdotii tui anniversario die, quam cumulare cupi
mus Apostolica Nostra Benedictione tibi egregio cum amoris adfectu
transmissa tamquam certi Dei favoris et perpetui praesidii pignore.
Ex Aedibus Vaticanis, die x x v i n mensis Novembris, anno MCMLXXIII,
Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS PP. VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 9
ALLOCUTIONES
I
Ad Excellentissimum Virum Gustavum Adolfum Guerrero, a Salvatoriana Republica missum ad Apostolicam Sedem liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit concrediti muneris testes. *
Señor Embajador :
Las palabras que Vuestra Excelencia nos ha dirigido al presentar las Cartas Credenciales que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de El Salvador ante la Santa Sede, nos han sido particularmente gratas porque nos hacen presente la adhesión de todos nuestros amadísimos hijos salvadoreños.
Al agradecerle, Señor Embajador, la expresión de estos sentimientos, así como el deferente saludo que nos ha trasmitido de parte del Jefe de Estado de El Salvador, le damos nuestra más cordial bienvenida, a la vez que le aseguramos nuestro apoyo y afecto para la importante misión que le ha sido confiada.
Vuestra Excelencia ha hecho alusión a nuestra tarea en favor de la paz y de la armonía entre los pueblos. Es una alusión que nos honra, no por lo que pueda tener de elogio a nuestra persona, sino porque es un índice de que nuestro reiterado mensaje de paz va calando en los corazones y se extiende cada vez más por todos los Países de la tierra. No cejaremos en este empeño, al que nos anima constantemente la fidelidad a nuestra misión apostólica.
La Iglesia en El Salvador, guiada por sus Pastores, también colabora generosamente en esta tarea; y lo hará cada día más con planes modernos de evangelización, obras de caridad y asistencia, de enseñanza y de apostolado. Nos place recordar estos propósitos que los Obispos de su Nación nos han manifestado en tantas ocasiones. Y esperamos que vuestra sociedad, comprendiendo tan importante y desinteresada entrega al bien común, apoyará y garantizará esta acción, dirigida hacia un rápido y estimulante progreso de la comunidad salvadoreña.
Al renovarle, Señor Embajador, nuestra benevolencia para el cumplimiento de su misión, invocamos sobre Vuestra Excelencia, sobre las Autoridades que han tenido a bien confiársela y sobre todos los amadísimos hijos de El Salvador, abundantes y escogidas gracias divinas.
* Die 13 mensis decembris a. 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
Iis qui in Gregoriana Studiorum Universitate « Cursui renovationis canonicae pro iudicibus aliisque tribunalium administris » interfuerunt. *
Dilecti filii;
Perlibenter sane vos hodie coram excipimus, qui, post absolutum
tertium « Cursum renovationis canonicae pro iudicibus aliisque tribu
nalium administris », praesentia vestra flagrantem animi affectum de
clarare voluistis, quo humilem beati Petri Successorem, qui vos allo
quitur, colitis ac veremini. Pro hisce pietatis et observantiae officiis
gratiam vobis habemus quam maximam. At simul fatemur valde Nos
esse delectatos, quod tales viri, canonici iuris studiosi, ut vos estis, ex
variis terrarum orbis regionibus advenientes, adeo intenti ac sedula cura
huic Cursui interfuerunt. Hinc vobis pateat fiducia, quam Nos colloca
mus in hoc vestro Instituto, apud Nostram Universitatem Gregorianam
provido sane consilio condito, quod non sine paterno solacio cernimus
ampliore usque efficientia pollere. Aequum igitur est, ut aliquod sal
tem laudis verbum ne desit optime meritis moderatoribus et professo
ribus, qui ad prosperum huiusmodi Cursus exitum tam efficaciter con
tulerunt.
Labores vestri ac studia ad pleniorem legum ecclesiasticarum noti
tiam vobis comparandam haud exiguum sane adiumentum praebebunt
Ecclesiae, quae hisce temporibus, dum magna cum alacritate renovan
dis suis legibus dat operam, promovet salutarem illam impulsionem
ad vitam christianam restaurandam, quam Concilium Vaticanum Se
cundum exoptavit. Cum autem hoc fieri contingat apud Apostolicam
hanc Sedem et sacra Nostrae Romanae Curiae Dicasteria, id vobis
commodi praebetur, ut plenior ac magis perspicua vobis innotescat
germana renovatae legis canonicae vis atque significatio, quae, secun
dum novum mentis habitum, ab eodem Concilio Vaticano inductum,
plurimum tribuit curae pastorali et novis necessitatibus populi Dei ;
hoc autem modo in Ecclesiis vestris, in quibus mandata vobis munera
obitis, facilius vobis erit canonicas leges recognitas in usum et consue
tudinem christiani populi revera traducere. Quod nisi fieret, salutaris
renovationis impulsus, qui a Concilio initium cepit, suum proprium
vigorem amitteret atque leges ecclesiasticae, quamvis accuratissime
conscriptae, prorsus salubri efficacitate destitutae manerent.
* Die 14 mensis decembris a. 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 11
Haud quidem ignoramus multas easque funestas praeiudicatas opi
niones circumferri adversus ius canonicum. Sunt enim multi qui, ex
tollentes libertatem, caritatem, personae humanae iura, indolem Ec
clesiae charismaticam, ita se habent, ut infensum gerant animum ca
nonicis institutis eademque minuere, spernere, immo etiam destruere
velint, quasi « structuras » extrinsecus impositas, quae indolem spiri
tualem nuntii evangelici imminuant et libertatem, qua filii Dei per
frui debent, coerceant. Hinc ille etiam sese gerendi habitus contra
quamlibet legitimam potestatem, quem nonnulli ipsa Concilii Vaticani
Secundi auctoritate fulciri posse arbitrantur.
Fatemur quidem leges canonicas, in quibus « iuridismus », quem
vocant, sic praeponderaret, ut pars spiritualis Ecclesiae extenuaretur;
quae in dogmate catholico non inniterentur ; quae haud satis tuerentur
plenam personae humanae perfectionem; quae progressum religiosae
vitae impedirent : has, dicimus, leges spiritui et directoriis normis,
quae a Concilio latae sunt ad christianae vitae renovationem, minime
respondere.
At Concilium, nedum respuat ius canonicum, id est normas quibus
definiuntur officia et in tuto collocantur iura membrorum Ecclesiae, illud
ius ex contrario vehementer postulat tamquam consectarium quod
necessario proficiscitur a potestate quam Christus Ecclesiae suae com
misit, ac tamquam elementum quod pertinet ad eiusdem Ecclesiae
naturam socialem ac visibilem, communitariam et hierarchicam. 1 Hinc
eiusdem Concilii hortatio: « I n iure canonico exponendo.. . respicia
tur ad mysterium Ecclesiae ». 2
Quam quidem coniunctionem iuris canonici cum Ecclesiae mysterio
Concilium ipsum illustrat, cum statuit indolem sacramentalem socie
tatis ecclesialis 3 ac declarat : « Ipse sanguine suo eam acquisivit, suo
spiritu replevit, aptisque mediis unionis visibilibus et socialibus in
struxit ». 4 Quae gemina elementa, visibile et spirituale, hoc est gratia
et lex, cum in societate ecclesiali ad eundem finem contendant, sepa
rari aut inter se opponi nequaquam possunt, quemadmodum dividi
nequit Christus, qui in Ecclesia dat gratiam atque potestatem. « Socie
tas organis hierarchicis instructa — rursus docet Concilium — et my
sticum Christi Corpus, coetus adspectabilis et communitas spiritualis,
1 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 27. 2 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 16. 3 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 1. 4 Cfr. ibid. n. 9.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
12 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ecclesia terrestris et Ecclesia caelestibus bonis ditata, non ut duae res
considerandae sunt, sed unam realitatem complexam efformant, quae
humano et divino elemento coalescit ». s
Hinc etiam patet propria legis ecclesiasticae natura, quae spiri
tualis est : (( iuris canonici peritus hoc persuasum sibi habeat, quem
admodum omnia quae in Ecclesia sunt — sic Decessor Noster Pius XII
asseverabat —, ita ius canonicum quoque omnino in animarum cura
tionem contendere ... Sive cum is ecclesiasticas res administrat, sive
cum iudicia exercet, sive cum sacrorum administros aut Christifideles
consilio iuvat, assidue cogitet a se de animarum salute ... rationem esse
reddendam ». 6
Ex his consequitur ut canonica lex non sit habenda veluti elementum
extraneum in Ecclesiae compagine aut veluti impedimentum, quo chri
stianae vitae incremento mora inferatur; ex contrario proprium eius
munus in Ecclesia est fulcire ac tutari incepta, quae ad christianam
vitam fidelius et constantius vivendam suscipiuntur, ita quidem ut
pastoralis actio vere efficax dari nequeat, quae in sapienti iuridicorum
statutorum ordinatione firmum praesidium non inveniat.
Primae partes attribuendae profecto sunt caritati; sed caritas sine
iustitia, quae legibus exprimitur, consistere non potest. Ambae simul
incedere atque inter se compleri debent, cum ex unico fonte profluant,
qui est Deus. Ceterum, ut ait S. Paulus, regnum Dei est «iust it ia , et
pax, et gaudium in Spiritu Sancto ». 7
Haec habuimus, dilecti filii, quae de dignitate ac praestantia iuris
canonici vobis diceremus, ut satius pateat vobis, quanti ponderis sit et
quanti momenti opera, quam in provincia vobis concredita Ecclesiae
sanctae navatis, et quantopere urgeat necessitas studiis iuris canonici
incrementa afferendi.
Pergite, igitur, ut facitis, Ecclesiae leges in populi Dei notitiam et
mores alacriter traducere, et curate pariter, ut vestro probitatis exem
plo vestroque iustitiae amore non solum legum ecclesiasticarum officium
clare perspiciatur, sed etiam magis magisque eaedem leges a christiano
populo colantur atque fidenti laetoque animo accipiantur.
Haec ex animo ominantes, vobis qui praesentes adestis, vestrisque
caris omnibus Apostolicam Benedictionem, benevolentiae et existima
tionis Nostrae pignus, peramanter in Domino impertimus.
s IUd. n. 8. 6 A.A.S. 45 (1953), p. 688. 7 Rom. 14, 17.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 13
I I I
Iuvenibus agri cultoribus, e tota Europa, Romae coetum habentibus. *
Jeunes agriculteurs européens.
Vous achevez votre congrès romain sur la politique agricole de
l'Europe face aux pays du Tiers-Monde par une courtoise visite au Pape.
Nous sommes très sensible à votre démarche*. Nous voudrions que la
cordialité de notre accueil et la simplicité de nos propos trouvent un
écho en chacun d'entre vous.
Le programme de votre rencontre révèle fortement votre passion
de jeunes agriculteurs : sauver le monde rural si indispensable à la
vitalité des nations européennes, et en même temps promouvoir son
authentique solidarité avec les régions agricoles du Tiers-Monde.
Mais alors, pourquoi êtes-vous venus jusqu'à Nous? Pour recevoir des
conseils d'ordre technique? Ce n'est pas notre rôle et vous avez des
maîtres en la matière. Pour savoir ce que Nous pensons de vos pro
blèmes et de vos projets? « Mater et Magistra », « Populorum Pro
gressio », (( Octogésima Adveniens », le document du dernier synode
sur la Justice dans le monde, demeurent les témoignages sans équi
voque de l'intérêt que l'Eglise porte à vos graves questions. Ce n'est
pas le lieu de les citer à nouveau. En cette brève rencontre, Nous
voulons surtout vous dire notre grande estime et nos encouragements.
Vous avez déjà beaucoup lutté, beaucoup souffert, pour conjurer
l'exode rural, rationaliser les exploitations, coordonner les projets,
spécialiser la production, ouvrir des débouchés, abaisser les frontières,
développer les organismes professionnels, intéresser les pouvoirs pu
blics. Bien des réformes sont à poursuivre ou à inventer. Votre jeunesse,
votre savoir, votre expérience sont en train de remporter une rude
bataille : créer pour tous les agriculteurs, et notamment pour les géné
rations futures, des conditions de vie répondant aux exigences d'un
humanisme plénier. Ne vous laissez pas décourager par les prophètes
de malheur quant à l'avenir du monde rural. Cette bataille n'a pas uni
quement pour objet de trouver des structures nouvelles et efficaces pour
assurer la défense et la survie des campagnes. Elle doit être constam
ment inspirée par une recherche de qualité de vie : il ne s'agit pas seu
lement d'avoir plus, mais surtout d'être plus. Tout ce que vous ferez
* Die 14 mensis decembris a. 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dans ce sens valorisera en profondeur votre milieu agricole et même
l'ensemble de la société européenne qui en est solidaire. Ceci est capital,
et vous ne serez pas surpris de notre insistance. Comment l'Europe
pourrait-elle en effet prétendre au développement des autres peuples
si, en son propre sein, ce développement ne prenait pas toutes ses
dimensions, économique, politique, sociale, culturelle et spirituelle?
L'homme, même repu, ne sera jamais satisfait si son dynamisme n'est
pas orienté vers des buts qui le dépassent. Pour Nous, « il n'est d'hu
manisme vrai qu'ouvert à l'Absolu, dans la reconnaissance d'une
vocation, qui donne l'idée vraie de la vie humaine »-1
Dans cette perspective, vous avez raison de vouloir sensibiliser
davantage, à tous ces aspects d'une politique agricole internationale
et humanisante, vos milieux sociaux-professionnels, vos compatriotes,
les responsables du bien commun en vos divers pays, mais également
les responsables de la Communauté européenne. Nous avons d'ailleurs
remarqué les propositions que vous comptez prochainement soumettre
aux gouvernements intéressés : l'intégration de l'aide au Tiers-Monde
dans la politique intérieure des Etats, la coordination de cette poli
tique de coopération entre les Etats membres de la Communauté,
l'extension de la coopération à tous les pays pauvres, et pas seulement
à ceux qui sont liés par des accords bilatéraux souvent bien étroits,
une augmentation importante de l'aide financière et technique. Nous
souhaitons vivement que ces propositions soient entendues.
Il nous reste à encourager ceux d'entre vous qui vont incarner
prochainement cette solidarité européenne en assumant un travail
dans les zones rurales du Tiers-Monde, et tous ceux qui suivront cet
exemple. Vous êtes convaincus que certaines carences de la première
décennie de coopération, en partie inévitables, sont un sérieux appel
à faire beaucoup plus et beaucoup mieux. Serait-il normal, entre autres,
de développer d'abord une industrie répondant à des besoins secon
daires, en négligeant d'exploiter au maximum les ressources agricoles,
capables de satisfaire les besoins prioritaires de populations sous-
alimentées? Nous voudrions surtout vous persuader que c'est l'esprit
de la coopération qu'il faut changer. Les populations que vous rejoin
drez ont un profond besoin d'être respectées dans leur originalité,
d'être éveillées et formées avec patience et abnégation, d'être aimées.
N'est-ce pas d'ailleurs cette attitude fondamentale qu'il vous faut
1 Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 42.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 15
adopter vis-à-vis des ruraux européens qui seraient peu ouverts aux
idées et aux méthodes qui vous sont chères? En un mot, votre mission,
dans le Tiers-Monde comme en Europe, réussira si elle est animée par
la passion de servir.
Un hon nombre parmi vous partagent la foi chrétienne. Comment
ne seraient-ils pas heureux et réconfortés de s'entendre dire que le Christ
Sauveur cherche aujourd'hui encore des disciples qui fassent de leur
savoir et de leur pouvoir un généreux service de tous les hommes?
L'Eglise elle-même, dans la foulée du récent Concile, se soucie beau
coup de vivre cet esprit authentiquement évangélique.
C'est en priant l'Esprit Saint de vous affermir dans ces dispositions
que Nous appelons sur chacun de vous, sur vos foyers, sur ceux que
vous représentez, les Bénédictions du Seigneur.
I V
Ad Excellentissimum Virum Ignatium Karuhije, Ruandensis Reipublicae
apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici
Litteras commissi muneris testes tradentem. *
Monsieur V Ambassadeur,
Vous voici désormais, auprès du Saint-Siège, le porte-parole du Gou
vernement et le représentant du peuple Rwandais. Vous mesurez, disiez-
vous, l'honneur et les exigences de cette haute et noble tâche. Nous
vous accueillons avec joie. Notre appui bienveillant vous est acquis, et
nos collaborateurs feront tout pour faciliter votre mission.
Nous vous remercions de vos aimables paroles. Nous remercions
aussi le Président de la République Rwandaise, qui, le mois dernier,
Nous adressait déjà un message chaleureux, de ses souhaits très cour
tois. Nous saluons les autres Autorités de votre pays et vos chers compa
triotes. Qu'il Nous soit permis en ce jour de leur dire l'attention avec
laquelle Nous suivons leur vie, leur marche vers le progrès, leur re
cherche d'une véritable justice économique et sociale, leur volonté de
contribuer à la paix et à la détente internationale. La grandeur d'une
nation ne tient pas en effet à l'étendue de son territoire ni à la puissance
de ses armements. Elle tient aux hommes, à leurs vertus, à leurs idéaux,
à leur esprit d'égalité et de tolérance, à leur capacité d'oeuvrer pour le
* Die 20 mensis decembris a. 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
16 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
bien commun sans faire appel à la violence que vous avez justement
dénoncée. Le Rwanda, en marchant dans cette voie, apportera beaucoup
aux autres Etats.
Nous ne cessons, pour notre part, d'exhorter les dirigeants du
monde à suivre la ligne ici évoquée : chaque rencontre, chaque date
marquante, chaque événement en fournit l'occasion. Nous encoura
geons aussi constamment les chrétiens, où qu'ils demeurent, à saisir
les conséquences de leur action ou de leur inertie, afin que leur com
portement s'inspire davantage de l'Evangile. Et Nous savons pouvoir
compter spécialement sur nos chers Fi ls catholiques du Rwanda, dont
la vitalité religieuse a fait ses preuves, mérite l'estime et constitue à
beaucoup de titres un espoir pour le continent africain.
Nos vœux vous accompagnent, Monsieur l'Ambassadeur. Puisse
l'exercice de votre charge vous procurer de nombreuses satisfactions
et la joie de la mener à bien avec le sentiment du devoir accompli. De
grand cœur, Nous invoquons sur Votre Excellence, sur tous les Rwan
dais et sur leurs gouvernants, les abondantes bénédictions du Tout-
Puissant.
V
Ad E.mos Patres Cardinales, ad Romanae Curiae Pontificalisque Domus
Praelatos, per E.mum Cardinalem Aloisium Traglia, Sacri Collegii Subde-
canum, Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini
nostri Iesu Christi festo recurrente. *
Signor Cardinale,
Ella ha voluto esprimere i suoi voti e quelli del Sacro Collegio
facendo sue le parole che il caro e venerato Cardinale Amleto Giovanni
Cicognani, testé defunto, si proponeva, quale Decano del Sacro Col
legio, di rivolgere a Noi in questa circostanza, ed ha così ravvivato in
Noi, e certamente nei suoi eminenti Colleghi, il dolore per la terrena
scomparsa di quella venerata e veneranda persona, ma recando in tal
modo a questa augurale assemblea il conforto di ascoltare, quasi redi
viva, la voce del compianto vegliardo. Così che nelle parole or ora
ascoltate abbiamo avuto un estremo messaggio di lui, accogliendo
l'espressione a noi tanto gradita e ben nota dei suoi sentimenti di fedeltà,
* Die 21 mensis decembris a. 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 17
di bontà, di pietà, limpidi e forti non solo verso la nostra persona, a lui
legata da particolare affezione e devozione, ma soprattutto verso questa
Sede Apostolica, al cui servizio egli spese con costante e saggia dedi
zione tutta la sua vita, e verso l'intera Chiesa cattolica, di cui fu gloria
per lui essere esemplare e zelante sacerdote, fu assiduo impegno essere
servitore e rappresentante integerrimo negli alti uffici a lui affidati, fu
vanto essere difensore ed apostolo nell'onorarne e dilatarne nel mondo
la missione salvatrice e consolatrice. Motivo di compiacenza e di con
solazione pertanto è per noi rilevare che tale messaggio si addice testual
mente a chi succede al defunto Cardinale Cicognani, e ch'esso, rima
nendo eredità di questo sacro Collegio, tributa alla memoria di lui
l'ottimo elogio, e merita da parte nostra viva e commossa gratitudine.
Signori Cardinali!
La vostra presenza a questo Concistoro, che precede di pochi giorni
le festività natalizie, ci offre la felice occasione per quello scambio di
auguri che la celebrazione dei santi misteri dell'Incarnazione di nostro
Signore Gesù Cristo rende ormai abituale e doveroso, suggerito com'è
da schietti sentimenti di umana benevolenza, e, ciò che più conta, da
quella più intensa e gaudiosa effusione di carità, che appunto dalla
memoria del santo Natale e dalla sua liturgica reviviscenza parte dai
cuori credenti ed ai cuori credenti spontaneamente e vivacemente si
rivolge, dando reciprocamente a ciascuno una certa beata esperienza
della nostra comunione cristiana. Mentre pertanto noi accogliamo con
commossa riconoscenza i voti augurali che voi, qualificati interpreti di
tutto il sacro Collegio Cardinalizio, della Curia e della Chiesa Romana,
anzi di tutta l'immensa ed amatissima Famiglia Cattolica sparsa nel
mondo, ci porgete, a voi, ed a quanti voi qui rappresentate e interpretate,
noi ricambiamo l'espressione cordialissima della nostra beneagurante
affezione, facendone invocazione al Signore con le parole dell'Apostolo
Paolo : (( voglia Iddio adempiere ogni nostro desiderio secondo la sua
ricchezza gloriosamente in Cristo Gesù x».1
L'apertura degli animi, alla quale perciò questo momento è pro
pizio, inviterebbe il discorso ad estendersi ad una riassuntiva consi
derazione, confidenziale e sostanziale, della vita della Chiesa, quale
a noi si presenta, tanto ricca di avvenimenti, tanto complessa nei feno
meni del suo svolgimento storico e spirituale, e tanto interiormente
1 Phil. 4, 19.
2 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pervasa da sempre nuove inquietudini, come non meno animata dagli
impulsi e consolata dai segni dello Spirito vivificante. Panorama inte
ressantissimo, tutti lo sappiamo; ma troppo vasto nell'estensione e
troppo abbondante nella varietà degli aspetti, e troppo esigente di
accurata analisi, perché noi possiamo indugiare in questo momento a
darne anche solo sommariamente un'adeguata descrizione.
Pensate, ad esempio, all'attività che pervade tutto il complesso
organismo della Chiesa, tanto in questa sua centrale Sede Apostolica,
quanto nelle Conferenze Episcopali, che dopo il Concilio sono state
costituite in ogni Nazione; pensate al ministero svolto nelle singole
Diocesi, nelle singole Famiglie religiose, ed in genere nelle varie ini
ziative ecclesiali del Laicato cattolico, ed a certo fervore operativo di
gruppi o di individui, che li muove ad espressioni della cultura, della
carità e della pietà, proprie del Popolo di Dio.
Due note possiamo rilevare da un'osservazione della vita ecclesia
stica in questa ora, che non dubitiamo a chiamare storica, per essere
essa successiva all'impulso datole dal Concilio, e per essere simultanea
alla metamorfosi del mondo contemporaneo; la prima nota è appunto
il movimento che investe la vita della Chiesa in ogni sua forma ; l'altra
nota è la difficoltà che essa, la Chiesa, incontra talvolta, tanto nell'in
terno degli animi, quanto negli ostacoli esterni che si oppongono ad un
suo tradizionale e regolare funzionamento. Tempi forti viviamo, tempi
instabili, caratterizzati da grande vivacità e insieme da grande proble
maticità. Il germe della contestazione cerca di insinuarsi anche nel
Popolo di Dio, con questa sua irruente qualifica trasformatrice, resa
sinonimo di progresso e di liberazione, con la sua violenta rottura con
la tradizione, radice irrinunciabile per noi non solo di coerenza storica
e di onore vittorioso sul tempo divoratore dei suoi figli, ma di ciò che
il cattolicesimo ha di originale, di vitale, di immortale e di divino ; ma
insieme il sofììo ossigenante dello Spirito è venuto a svegliare nella
Chiesa energie sopite, a suscitare carismi dormienti, a infondere quel
senso di vitalità e di letizia, che ad ogni epoca della storia, definisce
giovane e attuale la Chiesa stessa, pronta e felice di riannunciare ai
tempi nuovi il suo eterno messaggio.
Così che il fatto saliente nella vita della Chiesa s'è pronunciato con
una formula ben nota, ma gonfia di nuove ed originali espressioni,
l'Anno Santo. Sì, l'Anno Santo, che avrà la sua ufficiale celebrazione
alla giusta scadenza del 1975, in questa alma Città di Roma, ma che
già si è inaugurato nelle Chiese locali, affinché più largo, anzi univer-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 19
sale ne sia il beneficio, più efficace la preparazione, più denso e attuale
il programma.
Pare a noi che i due capitoli proposti da questo programma : rinno
vamento e riconciliazione possano riepilogare le speranze e i propositi
per la vita della Chiesa che vogliamo presagire per gli anni dello scorcio
di secolo, che ancora ci si prospetta davanti.
Né per la vita della Chiesa soltanto, ma del mondo : dal quale la
Chiesa si distingue e che essa deve servire senza lasciarsi compenetrare
da uno spirito che non è il suo proprio, ma nel quale essa vive, e che essa
deve sforzarsi di imbevere dello spirito suo, ossia di Cristo, e al quale
essa presta il proprio servizio, irradiando sulle umane vicende la luce
della vicenda umano-divina che essa, la Chiesa, vive nei secoli.
Il giubileo, impegno di rinnovamento e di riconciliazione proposto
alla Chiesa di Cristo, non può, non deve rimanere senza benefico riflesso
sulla famiglia umana tutta intera.
Quale migliore programma, quale voto più necessario e gradito po
tremmo noi offrire al mondo in questa attesa natalizia, per Panno che
viene e per il periodo storico che si apre sotto tanti segni di radicali
mutamenti nei rapporti di forze e nel concetto stesso di benessere e di
progresso ; quale migliore programma e quale migliore voto di questo :
che ai mutamenti imposti da esterne condizioni corrisponda un positivo
rinnovamento negli animi ; e che questo rinnovamento porti a propositi
non di inasprimento dei contrasti nella ricerca di pericolosi ed instabili
predomini, ma di riconciliazione fra le classi, le nazioni, i continenti,
nel comune impegno per un comune avanzamento sulle vie della civiltà
e del giusto benessere.
Così, il tema della pace, ricorrente quasi per naturale esigenza ad
ogni ritorno del Natale, assume quest'anno un rilievo e quasi una carica
nuova : non tanto per lo sguardo che siamo usi a dare in questa circo
stanza all'anno trascorso, per ricordare speranze soddisfatte ed altre
andate deluse, sforzi generosi e resistenze tenaci, e per accennare alla
partecipazione all'opera di questa Sede Apostolica; quanto per consi
derare ciò che nel futuro ci è dato auspicare o dobbiamo proporci di fare.
Il panorama mondiale, nei dodici mesi succedutisi dopo l'ultimo
nostro incontro di fine anno, è davanti agli occhi di noi tutti con le
sue ombre. Vediamone alcune.
1) La grande speranza accesa per la pace in Indocina dagli Accordi
di Parigi del gennaio scorso non ha trovato piena rispondenza nella
realtà dei fatti. La genuina pacificazione non è stata a tutt'oggi, pur-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
20 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
troppo, raggiunta : e nuove vittime e troppe sofferenze sono andate
aggiungendosi, in questi mesi, a quelle che si erano tragicamente accu
mulate negli anni di guerra. Noi facciamo ardenti voti che nuove osti
lità non abbiano a prodursi nel Vietnam, come certi minacciosi sintomi
lasciano, purtroppo, ad alcuni temere; sarebbero ben tristi le delusioni
di tutti, e ben gravi le conseguenze. Per la stima e per l'affezione che
portiamo a quella terra tormentata, noi ci permettiamo di pregare i
Governi responsabili di Saigon e di Hanoi di voler proseguire leal
mente i negoziati pacificatori, mentre facciamo voti che sia assicurato
alla popolazione del Vietnam del Sud di esprimere liberamente il pros
simo suffragio sotto l'efficace controllo dell'ONU.
Auspichiamo ugualmente che la pace si stabilisca nei vicini Paesi
della Cambogia e del Laos. Noi pensiamo a tutte le famiglie separate
e a tutti i prigrionieri che tardano a ricuperare la libertà e che talvolta
soffrono duramente per il trattamento loro riservato.
2) Nell'Irlanda del Nord recenti intese intervenute sul piano poli
tico aprono prospettive di positivo sviluppo, salutate con soddisfazione
da quanti da tempo auspicano che la difficile e complessa situazione si
avvìi decisamente a pacifica e giusta soluzione. Non sono però termi
nate manifestazioni deplorevoli di violenza, che sarebbe ingiusto attri
buire ad una sola delle parti contrapposte e che ancora mantengono
insicurezza e continuano a spargere sangue, rancori e sofferenze fra
quelle popolazioni a noi sempre tanto care, ed alle quali auguriamo
di vero cuore di saper trovare, nel nome cristiano che le accomuna,
motivi e forza per giungere finalmente ad una vera riconciliazione degli
animi.
3) Ma altre situazioni di conflitto, o quanto meno di agitazioni
— anche a non parlare del Medio Oriente, sul quale dovrà soffermarsi
più oltre il nostro discorso — rimangono, o si sono di recente prodotte,
sia in Africa, sia nell'America Latina.
Contemplando simili realtà tanto complesse, e per le quali torna
non di rado assai difficile dare un compiuto giudizio, sia circa la verità
o la esattezza dei fatti denunciati, sia sui diritti rivendicati o sulle ragioni
addotte dalle diverse parti in lotta, noi non possiamo, in questa sede e
nella evocata prospettiva dell'Anno Giubilare, se non alzare la nostra
voce, solenne e ammonitrice, per ricordare al mondo l'esigenza della
giustizia e dell'amore : della giustizia che impone a tutti, individui,
governanti e popoli, il rispetto dei diritti di ciascuno; dell'amore che
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 21
promuove, vivifica e completa l'opera della giustizia, nella compren
sione, nella generosità, nella collaborazione di fratelli con fratelli.
Parole cristiane, ed umane insieme, che noi tanto più volentieri
ripetiamo proprio nel momento in cui la comunità delle Nazioni com
memora il XXV della Dichiarazione dell'ONU sui Diritti Umani.
Sì, finché i diritti di tutti i popoli, fra i quali quello all'autodeter
minazione e alla indipendenza, non saranno debitamente riconosciuti
e onorati, non potrà esservi pace vera e duratura, anche se il prepotere
delle armi possa temporaneamente aver ragione della reazione degli
oppositori. Finché, nell'ambito delle singole comunità nazionali, chi
detiene il potere non rispetterà nobilmente i diritti e le legittime libertà
dei cittadini, la tranquillità e l'ordine — se pure possono essere forzata
mente mantenuti — non saranno che un simulacro ingannevole e insicuro,
non più degno di una società di esseri civili.
La psicologia degli uomini è tale che, mentre essi sono pronti a
commouversi per l'instaurarsi di nuove situazioni del genere — e l'emo
zione non sempre si commisura alla realtà, artificiosamente presentata
a volte da un'abile e organizzata propaganda —, diventano poi quasi
insensibili al perdurare delle situazioni stesse, quasi che il loro prolun
garsi nel tempo, nonostante la impotente rivolta di chi ne è vittima,
serva ad esse di giustificazione, specialmente quando sono coperte, come
avviene purtroppo in non pochi casi, da una sorta di congiura del silenzio.
Noi vorremmo in questa circostanza, richiamandoci appunto al
motivo umano della commemorazione della ricordata Dichiarazione
dell'ONU ed a quello spirituale dell'Anno Santo alle soglie, rivolgere
a tutti il nostro appello ad un rinnovamento e ad una riconciliazione
basati sul solido fondamento della giustizia e dell'amore : fondamento
che deve servire anche a favorire una sincera pace e riconciliazione
fra le classi e i gruppi sociali, così facilmente divisi e opposti gli uni
agli altri da motivi di comprensibile interesse particolare, ma che non
sempre sa tenere il conto doveroso dei diritti e degli interessi legittimi
degli altri, e ispirarsi ad una visione del bene comune.
4) Il Medio Oriente!
Per tutti è la culla di antichissime e nobilissime civiltà, del cui
ricordo e delle cui ricchezze ancora vive e si avvantaggia l'umanità.
Per l'uomo religioso è la sorgente di grandi movimenti spirituali che,
divisi e diversi fra loro, hanno in comune la credenza in un unico Dio,
Creatore e Signore dell'universo e dei suoi destini. Per i cristiani è la
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
22 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
terra nella quale Dio ha intessuto la trama iniziale del suo misterioso
disegno di salvezza e nel cui cuore — divenuto così il cuore del mondo —
si trovano i luoghi dove il Salvatore Divino, del Quale stiamo per
commemorare nuovamente la nascita nel tempo, ha trascorso gli anni
della sua esistenza terrena, è morto per la vita degli uomini ed è
risorto per la nostra speranza e per la nostra gioia.
Quella Terra è da molti, da troppi anni, il teatro di un conflitto
che affligge e mette in pericolo la stessa pace di un più ampio cerchio
di Nazioni, e forse del mondo; conflitto che ha provocato lutti e soffe
renze senza termine a tante popolazioni inermi ed innocenti, che fa
oggetto e movente di odi e di rivalità una Terra e una Città che dovreb
bero essere simbolo e richiamo ad unità di cuori per milioni e milioni
di uomini, i quali ad esse guardano come a faro di fede e di amore.
L'ambigua e discontinua situazione di non-pace e non-guerra, che
si andava protraendo da oltre sei anni, è stata rotta, nell'ottobre
scorso, dallo scoppio di nuove ostilità belliche.
Un intenso e animoso lavorìo, per il quale abbiamo avuto già modo
di manifestare il nostro apprezzamento, ha condotto, dapprima ad
una cessazione del fuoco, ed ora ad una Conferenza di pace, che si apre
proprio oggi a Ginevra, sotto gli auspici delle Nazioni Unite e che, pur
essendo, per il momento almeno, incompleta nei suoi partecipanti,
apre la via a negoziati che consentono di sperare in positivi sviluppi
per la definitiva composizione dell'annoso conflitto.
Queste speranze, accompagnate da voti ferventi per il buon successo
della grande iniziativa, noi abbiamo espresse in un Messaggio al Segre
tario Generale dell'ONU, e vogliamo qui nuovamente esprimere, invi
tando l'Orbe cattolico ad unire la sua preghiera per la pace nel Medio
Oriente all'augurio che sale — ne siamo sicuri — dal cuore di tutti
gli uomini di buona volontà.
La Santa Sede, come già ha fatto in passato, continuerà a seguire
con ogni cura gli svolgimenti della situazione, mantenendosi in con
tatto con i suoi protagonisti e con quanti hanno titolo e volontà di
contribuire alla sua giusta soluzione : pronta sempre a dare volente
rosa collaborazione perché gli sforzi in atto abbiano felice corona
mento in accordi che possano garantire in maniera soddisfacente, a
tutte le parti interessate, tranquilla e sicura esistenza e il riconosci
mento dei rispettivi diritti.
All'interesse generale e vivissimo per la pacificazione di quelle tor-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 23
mentate regioni, si unisce in noi la particolare preoccupazione per le
condizioni e per le sorti di coloro che maggiormente hanno sofferto e
soffrono per le vicende succedutesi dal 1947 ad oggi : pensiamo in par
ticolare alle centinaia di migliaia di persone profughe dalla loro terra,
ridotte a disperate condizioni di vita, o altrimenti contrastate nelle
loro legittime aspirazioni. Anche se la loro causa è talvolta proposta
all'attenzione del mondo e perfino compromessa con atti che ripu
gnano alla coscienza civile dei popoli e che in nessun caso sono giusti
ficabili — e ne abbiamo avuto purtroppo un nuovo tragico esempio
proprio in questi giorni, e proprio vicino a questa nostra alma Città
episcopale — , si tratta pur sempre di causa che esige umana consi
derazione e invoca, con la voce di masse abbandonate e non colpevoli,
una giusta e generosa risposta.
Né staremo qui a ricordare il dovere, più ancora che il diritto, che
a noi incombe di adoperarci perché ogni eventuale risoluzione toccante
10 stato di Gerusalemme e dei Luoghi Santi nella Palestina, risponda
alle esigenze del particolare carattere di quella Città, unica al mondo,
e ai diritti e alle legittime aspirazioni degli appartenenti alle tre
grandi religioni monoteistiche che hanno, nella Terra Santa, Santuari
fra i più preziosi e cari al loro cuore.
L'interesse cortese già da tante parti manifestato per conoscere
11 pensiero della Santa Sede su tali questioni e la deferenza a noi di
mostrata dalle Autorità d'Israele, ci fanno sicuri della possibilità di
far convenientemente udire la nostra voce quando tali questioni sa
ranno sottoposte a concreta discussione.
Ecco. Il richiamo alla Terra di Gesù ci riconduce quasi naturalmente
al motivo di fondo di questo nostro colloquio : il rinnovamento degli
animi, la riconciliazione, postulati da una genuina comprensione del
significato e dei fini dell'anno Giubilare. Non è forse venuto Lui, Gesù,
per rinnovare tutti e tutto : « Ecce, nova facio omnia »? 2 Non è Lui la
nostra pace e la nostra riconciliazione? 3
In Lui davvero, nella sua dottrina — luminosa ancora, nuova e con
tinuamente innovatrice come quando l'ascoltarono attonite, per la prima
volta, le rive del lago di Genezaret, le alture della Galilea e della Giu
dea, le vie e le piazze di Gerusalemme —, nell'esempio e nell'impeto
trascinante del suo amore per l'uomo, l'umanità può trovare entu-
2 Ap. 21, 5. 3 Cfr. Ad Eph. 2, 14-16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siasmo ed energie sufficienti per riprendere con decisione, alle soglie
del nuovo anno, il cammino della difficile ricerca di un ordine che,
all'interno delle singole comunità nazionali e in quella internazionale,
fondi in giustizia, in equità, in generosa collaborazione, il pacifico
rapporto che è insieme dovere e necessità per la famiglia umana.
Di coraggio, di decisione, di energica saggezza ha infatti bisogno il
mondo per non perdere la speranza in una pacificazione che, sebbene
resa, oggi più che mai, urgente dal terrore della potenza distruttiva
delle nuove armi, potrebbe apparire una mèta quasi irraggiungibile,
un'utopia.
Noi non ci stancheremo di ricordare che un forte rinnovamento
morale è indispensabile a realizzare ciò che il solo equilibrio delle forze
e della paura mal riesce a stabilire.
Possa l'Anno Santo, che il mondo cattolico è chiamato a celebrare,
dare a tale rinnovamento il decisivo contributo che è nei nostri voti !
E accresca in tutti gli uomini il Natale del Signore, che stiamo per
commemorare, quella buona volontà che ha le promesse della vera pace !
Con la nostra Benedizione.
NUNTIUS RADIOPHONICUS
Die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi datus, antequam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem. *
Uomini Fratelli!
La nostra voce è oggi l'eco d'un annuncio celeste, lontano nel tempo,
ma sempre vicino nella realtà; un annuncio che oltrepassa i secoli e
rimane attuale ; e così dice l'annuncio : « Io vi porto un messaggio felice,
che dev'essere di grande gaudio per tutto il popolo, perché oggi è
nato per voi un Salvatore, Cristo Signore ».*
È l'annuncio del Natale.
È l'annuncio che da un Figlio della stirpe umana viene la salvezza
alla umanità. Sorge imperiosa la domanda ; forse l'uomo è salvato
dall'uomo?
Noi celebriamo, sì, una festa dell'Uomo. Forse questa è la ragione
* Die 25 mensis decembris a. 1973. 1 Cfr. Lc. 2, 10-11.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 25
per cui il Natale incontra spontanea simpatia anche in molti che non
ne accolgono il significato religioso. Molti oggi sostituiscono l'antro
pologia alla teologia. Vedono nel cristianesimo un valore umano da
tutti accettabile; non vedono la verità divina che conferisce a quel
valore umano la sua ragione d'essere e il suo prezzo infinito.
Oggi il punto strategico della discussione ideologica è l'umanesimo.
Non l'umanesimo delle nostre memorie storiche, né quello della nostra
cultura classica; ma quello della cultura e della sociologia moderna,
diventata in certe sue tipiche espressioni una utopia cosmica, che fa
dell'uomo il Dio dell'uomo; un umanesimo che, in una persistente e
pseudo-logica vertigine del pensiero, oserà proclamare l'uomo causa
assoluta di se stesso, espressione spontanea d'una vitalità liberatrice
e nativamente legittima e onesta, sostitutiva d'ogni altra alienante
obbligazione. L'uomo, e basta. Poi questa infatuazione umanistica,
esperta dei limiti della nostra vita, dilaterà oltre misura le dimensioni
della statura umana, e ci stordirà col grido esaltante del superuomo,
segretamente struggendosi di non sapere altrimenti appagare l'intrin
seca vocazione dell'uomo a superare se stesso, e illuderà il mondo di
poterlo rigenerare autorizzandolo alla conquista e all'uso d'una scon
finata materiale potenza. Ma nello stesso tempo quest'umanesimo, disil
luso di sé si aggrapperà all'analisi scientifica, e ci ricorderà la con
sistenza realistica del nostro essere animale, assimilando senza scru
poli la complessa creatura d'elezione, che noi siamo, ai nostri parenti
inferiori del regno biologico, essi pure stupendi fenomeni della natura,
ma privi di coscienza spirituale, e subito destinati alla dissoluzione
inesorabile della morte.
Un altro umanesimo, Fratelli, col Natale di Cristo noi celebriamo.
Un'altra concezione dell'uomo; e ciò ha oggi capitale importanza;
così che la festa del vero Natale ci pone al vertice della scienza su
l'uomo : l'antica sapienza del « conosci te stesso )), rimasta al grado
interrogativo, ha oggi una sua sovrabbondante, anche se pur sempre
misteriosa risposta.
La nostra antropologia conosce ed afferma una superlativa genea
logia dell'uomo, creatura così bella, così nobile, così degna d'ogni
nostra entusiastica ammirazione, da presentare in se stessa, nella sua
essenziale composizione, « l'immagine e la somiglianza )) di Dio, 2 can
didata alla presidenza su tutte le creature. Essa conosce, per via di
2 Gen. 1, 26.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
26 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fede, ma stampata nell'esperienza, 3 il dramma doloroso della decadenza
originale e ereditaria del peccato originale, che ha scompaginato ogni
cosa nella vita umana, lasciando in essa immense nostalgie e insoddi
sfatte aspirazioni, disordine e squilibrio nel meccanismo psicologico
e morale della sua attività, esperienze dolorose e umilianti di tale con
genita disfunzione, grandezza e miseria che fanno dell'uomo a se stesso
un esaltante e tormentoso bisogno; in fondo al cuore, un enigmatico
bisogno, diventato speranza per divina misericordiosa promessa. Questo
l'uomo. Guai a chi lo tocca : egli nasce sacro alla vita, fin dal seno
materno. Nasce sempre dotato di questa pericolosa, ma divina pre
rogativa, la libertà, educabile ma inviolabile. Nasce persona in sé suf
ficiente, ma in sé parimente bisognosa di conversazione sociale; nasce
pensante, nasce volente, destinato al bene, ma capace d'errore e di
peccato. Nasce per la verità, nasce per l'amore. Non finiremmo più, se
volessimo fare il ritratto completo dell'uomo, come l'umanesimo cristiano
lo descrive ; una sola nota ora diciamo, che a tutte le altre linee, da cui
risulta la sostanziale fisionomia dell'uomo, si riferisce : il bisogno d'una
salvezza.
Così, com'è, l'uomo non è perfetto : è un essere essenzialmente biso
gnoso d'un restauro, d'una riabilitazione, d'una pienezza, d'una per
fezione, d'una felicità. È una vita, che non basta a se stessa ; ha bisogno
d'un complemento di Vita, un complemento infinito. Esaltate l'uomo :
metterete in evidenza maggiore la sua deficienza, la sua incompletezza,
la sua segreta necessità d'essere salvato. Diciamo subito e diciamo
tutto : la sua necessità d'un Salvatore.
Sì, bisogno d'un Salvatore ; uomo per unirsi agli uomini, ma nello
stesso tempo Dio per portare l'uomo all'altezza, a cui la sua primigenia
e sempre immanente concezione, lo destina, l'altezza divina.
A voi, uomini Fratelli, diciamo oggi queste cose fondamentali,
affinché le sappiate, le crediate, le viviate. A voi, uomini Fratelli, se
siete nel dolore, nella miseria, nella sofferenza, nel peccato; a voi,
genti di tutto il mondo, noi ripetiamo, con la letizia della certezza :
Fratelli, è nato per noi un Salvatore; il Salvatore; Egli è il Figlio di
Maria, è il Figlio di Dio. Si chiama Nostro Signore Gesù Cristo.
Deinde Beatissimus Pater lingua italica, gallica, anglica, germanica, hispanica, graeca, polona, russica, sinensi, vietnamensi et latina cunctis qui Eum audiebant, felicia omina pronuntiavit.
3 Cfr. Pascal, 434.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 27
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 29 Decembris 1973. — Titulari episcopali Ecclesiae Sululitanae
Exc. P. D. Thomam Guillermum Murphy, C. SS. R., hactenus Epi
scopum Iuazeiriensem, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Avelar
S. R. E. Cardinalis ßrandäo Vilela, Archiepiscopi S. Salvatoris in
Brasilia.
die 11 Ianuarii 197'Jf. — Cathedrali Ecclesiae Bonfimensi R. D.
Iairum Rodericum Matos da Silva, curionem paroeciae Sancti Antonii
in (( Jequié », in dioecesi Amargosensi.
die 15 Ianuarii. — Titulari, pro hac vice, archiepiscopali Ecclesiae
Uppensi Exc. P. D. Sergium Oheso Rivera, hactenus Episcopum
Papantlensem, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis
Exc.mi P. D. Aemilii Abascal Salmerón, Archiepiscopi Ialapensis.
die 21 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Arecibensi R. P. Michaelem
Rodríguez, sodalem Congregationis Sanctissimi Redemptoris.
I
P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
I I
A L B I N G A N E N S I S
(ALBINGANENSIS - IMPERIAE)
DECRETUM
De mutatione nominis dioecesis
In dioecesi Albinganensi urbs Imperia exstat, quae cum sit civilis
eiusdem nominis provinciae caput ideoque Magistratuum ac publicorum
munerum sedes, hisce temporibus magna incrementa coepit.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
28 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nunc vero Exc.mus P. D. Alexander Piazza, Episcopus Albinganen-
sis, vota quoque cleri atque fidelium exprimes, ab Apostolica Sede enixe
rogavit ut dioecesis Albinganensis aptius Albinganensis-Imperia appel
laretur.
Quapropter Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI,
his omnibus rite perpensis, de consilio infrascripti Cardinalis Sacrae
Congregationis pro Episcopis Praefecti, praesenti Decreto, perinde vali
turo ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, Imperiam
nomen unit veteri titulo Albinganensi, ita ut posthac dioecesis et Epi
scopus Albinganensis-Imperiae nuncupari possit ac debeat.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 1 decembris 1973.
SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus
L. © S.
93 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen, a Secretis
I I I
A L B I N G A N E N S I S - I M P E R I A E
DECRETUM
De Concathedralis erectione
In dioecesi Albinganensi-Imperia, urbs Imperia, quae civilis eiusdem
nominis provinciae caput est, sive fidelium numero sive religionis ope
ribus et incolarum industria prospera suscipit hac nostra aetate incre
menta.
Sacra autem Congregatio pro Episcopis, vota excipiens Exc.mi P. D.
Alexandri Piazza, Episcopi Albinganensis-Imperiae atque eorum quorum
interest, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Di
vina Providentia Pp. VI , sibi tributarum, templum in eadem urbe
exstans, Deo in honorem Sancti Mauritii dicatum, ad dignitatem
concathedralis evehendum censuit cum vero id in animarum bonum
cessarum merito videatur.
Quapropter praesenti Decreto Sacrae Congregationis pro Episco
pis, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 29
forent, praefatum templum Sancti Mauritii, ad dignitatem et fasti
gium ecclesiae concathedralis evehit, ita ut in eadem ecclesia cathedra
episcopalis erigi possit et Episcopus Albinganensis-Imperiae pro tem
pore, prout ipsi magis expedire videtur, sollemnia quae maluerit
pontificalia exercere queat.
Ad haec omnia executioni mandanda Sacra Congregatio pro Epi
scopis deputat Exc.mum P. D. Alexandrum Piazza eidem tribuens
necessarias et opportunas facultates etiam subdelegandi, ad effectum
de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,
facto ei onere mittendi quam primum ad hanc Sacram Congregationem
exemplar peractae executionis actus.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 1 decembris 1973.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. © S.
68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
30 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO
DIRECTORIUM DE MISSIS CUM PUERIS
INTRODUCTIO
1. Pueros baptizatos, qui adhuc plene initiandi sunt per sacramenta
Confirmationis et Eucharistiae, necnon eos, qui recens iam ad sacram
Communionem admissi sunt, peculiariter fovere debet Ecclesia. Con
diciones enim vitae hodiernae, in quibus pueri adolescunt, profectui
eorum spiritali minus favent. 1 Insuper parentes non raro obligationes
educationis christianae in Baptismo filiorum suorum susceptas vix
implent.
2. Quoad pueros in Ecclesia educandos peculiaris difficultas ex eo
oritur, quod celebrationes liturgicae, praesertim eucharisticae, vim
innatam paedagogicam 2 in pueros plene exercere non possunt. Quamvis
nunc in Missa sermonem patrium adhibere liceat, tamen verba et signa
captui puerorum non satis aptata sunt.
Re quidem vera pueri etiam in vita sua cotidiana non semper omnia
intellegunt, quae cum adultis experiuntur, quin iis ex hoc taedium
oriatur. Inde nec pro liturgia postulari potest ut semper omnia et sin
gula iis intellegibilia esse debeant. Tamen damnum spiritale timen
dum est, si pueri per annos in Ecclesia iterum iterumque vix compre-
hensibilia experiantur; recens enim psychologia probavit, quam pro
funde pueri experientia religiosa infantiae et primae pueritiae formen
tur vi capacitatis religiosae singularis, qua gaudent. 3
3. Ecclesia, Magistrum suum secuta, qui parvulos « complexans ...
benedicebat » (Me 10, 16), pueros hac in condicione constitutos sibi
metipsis relinquere nequit. Inde mox post Concilium Vaticanum II ,
quod iam in Constitutione de sacra Liturgia de necessitate aptatio-
1 Cfr. S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum generale, n. 5: A.A.S. 64 (1972), pp. 101-102.
2 Cfr. Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 33. 3 Cfr. S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum generale, n. 78: A.A.S. 64
(1972), pp. 146-147.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 31
nis liturgiae ad diversos coetus locutum erat, 4 diligentius, praesertim
in prima Synodo Episcoporum anno 1967 Romae habita, coepit con
siderare, quomodo participatio puerorum in liturgia facilior evadere
posset. Explicitis verbis illa occasione oblata Praeses Consilii ad exse
quendam Constitutionem de sacra Liturgia dixit agi quidem non posse
« de efformando aliquo ritu omnino speciali, sed potius de quibusdam
elementis retinendis vel breviandis vel omittendis, de quibusdam texti
bus magis aptis seligendis ». 5
4. Postquam per Institutionem generalem Missalis Romani instau
rati anno 1969 editam omnia et singula pro celebratione eucharistica
cum populo statuta sunt, haec Congregatio, petitionibus ex toto orbe
catholico iterum iterumque receptis obsecuta, peculiare Directorium
pro Missis cum pueris tamquam supplementum huius Institutionis
apparare coepit, cooperantibus viris et mulieribus peritis ex omnibus
fere nationibus.
5. Conferentiis Episcoporum aut singulis Episcopis hoc Directorio
perinde ac Institutione generali quaedam aptationes reservantur. 6
Eaedem Conferentiae aptationes Missae pro pueris in sua dicione
forte necessarias, quippe quae Directorio generali contineri nequeant,
iuxta art. 40 Constitutionis de sacra Liturgia, Apostolicae Sedi pro
ponant, de ipsius consensu introducendas.
6. Directorium prae oculis habet pueros, qui nondum in aetatem
quam vocant prae-adulescentiam, intraverunt. Per se non loquitur de
pueris sive corporaliter sive mentaliter impeditis, quia non raro pro
iis largior aptatio necessaria est ; 7 tamen normae, quae sequuntur,
mutatis rebus mutandis, iis etiam applicari possunt.
7. In primo capite Directorii (nn. 8-15) quasi fundamentum poni
tur, ubi disseritur de multimoda puerorum manuductione versus litur
giam eucharisticam ; alterum caput breviter tractat de Missis cum
4 Cfr. Conc. Vat. I I , Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 38; cfr. etiam S. Congr. pro Cultu Divino, Instructio Actio pastoralis, 15 maii 1969: A.A.S. 61 (1969), pp. 806-811.
5 De Liturgia in prima Synodo Episcoporum: Notitiae 3 (1967), p. 368. 6 Cfr. infra nn. 19, 32, 33. 7 Cfr. Ordinem Missae cum pueris surdis mutisque regionis linguae germanicae,
die 26 iunii 1970 ab hac Congregatione probatum seu confirmatum (Prot. n. 1546/70).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
32 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
adultis (nn. 16-19), quas etiam pueri participant; tertium demum caput
(nn. 20-54) fusius agit de Missis cum pueris, quas nonnulli tantum
adulti participant.
CAPUT I
DE MANUDUCTIONE PUERORUM VERSUS CELEBRATIONEM EUCHARISTICAM
8. Cum vita plene christiana cogitari nequeat sine participatione
actionum liturgicarum, in quibus a fidelibus in unum congregatis
mysterium paschale celebratur, initiatio religiosa puerorum ab hoc
fine aliena esse non debet. 8 Ecclesia, quae infantes baptizat, eonfisa
donis hoc sacramento collatis, curare debet, ut baptizati crescant in
communione cum Christo et fratribus, cuius communionis signum et
pignus est participatio mensae eucharisticae, ad quam pueri praepa
rantur vel in cuius significationem profundius introducuntur. Quam
formationem liturgicam et eucharisticam separare non licet ab edu
catione universali et humana et christiana; immo nocivum esset, si
formatio liturgica tali fundamento careret.
9. Inde omnes, ad quos spectat pueros instituere, unitis viribus et
collatis consiliis ad id tendant, ut illi, etsi aliqualem iam sensum Dei
rerumque divinarum habent, iuxta aetatem et progressionem persona
lem experiantur etiam valores humanos, qui celebrationi eucharisticae
insident, uti sunt actio communitaria, salutatio, capacitas auscul-
tandi necnon veniam petendi et tribuendi, expressio grati animi, expe
rientia actionum symbolicarum, convivii amicalis, celebrationis festivae. 9
Catecheseos eucharisticae, de qua in n. 12, erit tales valores huma
nos ita excolere, ut pueri gradatim iuxta aetatem et condiciones psycho
logicas et sociales animos aperiant ad valores christianos percipien
dos et ad mysterium Christi celebrandum. 1 0
10. Maximam partem in his valoribus humanis et christianis incul-
candis habet familia christiana. 1 1 Inde institutio christiana, quae pa-
8 Cfr. Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, nn. 14, 19. 9 Cfr. S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum generale, n. 25: A.A.S. 64
(1972), p. 114. 10 Cfr. Conc. Vat. II, Decl. de educatione christiana Gravissimum educationis, n. 2. 1 1 Cfr. ibid., n. 3.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra, Congregatio pro Cultu Divino 33
rentibus praebetur vel aliis personis, quibus incumbit educatio, etiam
ratione habita formationis liturgicae puerorum valde fovenda est.
Vi conscientiae officii in Baptismo infantium suorum libere accepti
parentes obligatione tenentur pueros gradatim docendi orare, cum iis
cotidie comprecantes eosque ad preces privatim fundendas manudu-
centes. 1 2 Si pueri ita praeparati iam a teneris annis, quandocumque
id desiderant, una cum familia Missam participant, facilius incipient
in communitate liturgica cantare et orare, immo quodammodo iam
praesentient mysterium eucharisticum.
Si autem parentes in fide debiliores sunt et tamen institutionem
christianam puerorum desiderant, saltem invitentur ad valores huma
nos, de quibus supra, cum pueris communicandos et, occasione data,
ad partem habendam in coetibus parentum et in celebrationibus non
eucharisticis, quae cum pueris fiunt.
11. Insuper communitates christianae, ad quas singulae familiae
pertinent vel in quibus pueri vivunt, officio devinciuntur circa pueros
in Ecclesia baptizatos. Communitas christiana testimonium Evangelii
praebens, fraternam caritatem vivens, mysteria Christi actuose cele
brans optima schola est institutionis christianae et liturgicae pro pue
ris, qui in ea vivunt.
Intra communitatem christianam, patrini vel aliae personae na
vitate spectatae, impetu apostolico motae, familiis, quae partem suam
in educatione christiana vix implent, magnum possunt afferre adiu
mentum ad pueros debite catechizandos.
Peculiariter iisdem finibus inserviunt « prae-scholae » et scholae
catholicae necnon varii coetus puerorum.
12. Quamvis ipsa liturgia vim sibi propriam eruditionis 1 3 etiam
in pueros semper exerceat, debitum momentum meretur intra insti
tutionem catecheticam et scholarem et paroecialem catechesis de
Missa, 1 4 conducens ad eius actuosam, consciam et genuinam partici-
12 Cfr. S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum generale, n. 78: A.A.S. 64 (1972), p. 147.
13 Cfr. Conc. Vat. II, Const. de g. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 33. 14 Cfr. S. Congr. Rituum, Instructio Eucharisticum mysterium, 25 maii 1967, n. 14:
A.A.S. 59 (1967), p. 550.
3 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
34 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pationem. 1 5 Talis catechesis (( puerorum aetati et ingenio sane accom
modata eo tendere debet, ut per praecipuos ritus et preces tradatur
Missae significatio, etiam ad vitae Ecclesiae participationem quod
attinet » ; 1 6 hoc praesertim dicendum est de textibus ipsius Precis
eucharisticae et de acclamationibus, quibus hanc pueri participant.
Peculiari mentione digna est illa catechesis, qua pueri ad primam
Communionem praeparantur. In ea non tantum discant, quae sint veri
tates fidei circa Eucharistiam, sed quomodo deinceps, pro modulo suo
paenitentia praeparati, plene corpori Christi inserti actuose cum populo
Dei Eucharistiam participare possint, partem habentes in mensa Do
mini et in communitate fratrum.
13. Magnam partem in formatione liturgica puerorum et in eorum
praeparatione ad vitam liturgicam Ecclesiae habere possunt etiam
celebrationes varii generis, quibus pueri quaedam elementa liturgica
vi ipsius celebrationis facilius percipiunt, uti sunt salutatio, silentium,
laus communis, praesertim ea quae fit cantu communi. Caveatur tamen,
ne celebrationes huiusmodi indolem nimis didacticam induant.
14. Magis magisque in his celebrationibus iuxta captum puerorum
verbum Dei locum obtineat. Immo crescente capacitate spiritali sat
frequenter cum iis habeantur sacrae verbi Dei celebrationes proprie
dictae, praesertim tempore Adventus et Quadragesimae. 1 7 Quae cele
brationes aestimationem verbi Dei apud pueros magnopere fovere
possunt.
15. Omnis institutio liturgica et eucharistica, salvis iis, quae dicta
sunt, semper ad id tendere debet, ut vita cotidiana puerorum in dies
magis Evangelio respondeat.
15 Cfr. S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum generale, n. 25: A.A.S. 64 (1972), p. 114.
16 S. Congr. Rituum, Instructio Eucharisticum mysterium, 25 maii 1967, n. 14: A.A.S. 59 (1967), p. 550; cfr. etiam S. Congr. pro Clericis, Directorium catechisticum
generale, n. 57: A.A.S. 64 (1972), p. 131. 17 Cfr. Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 35, 4.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 35
CAPUT II
DE MISSIS CUM ADULTIS, QUAS ETIAM PUERI PARTICIPANT
16. In multis locis, imprimis diebus dominicis et festis, Missae
paroeciales celebrantur, quas simul cum magno numero adultorum
non pauci pueri participant. In his Missis testimonium fidelium adul
torum magnum effectum habere potest apud pueros. Sed et adulti ex
eo, quod in tali celebratione experiuntur partem, quam pueri in com
munitate christiana habent, emolumentum spiritale capiunt. Spiritus
christianus familiarum magnopere fovetur, si pueri tales Missas simul
cum parentibus et aliis membris familiae participant.
Ipsi infantes, qui Missam participare adhuc nequeunt vel nolunt,
in fine Missae adduci possunt, simul cum communitate benedicendi,
postquam v. gr. adiutrices quaedam paroeciales eos inter Missam in
loco separato custodierunt.
17. Tamen in Missis huius generis sedulo cavendum est, ne pueri se
neglectos sentiant propter incapacitatem participandi et intellegendi
ea, quae in celebratione aguntur et proclamantur. Aliquo saltem modo
ratio habeatur eorum praesentiae, v. gr. alloquendo eos peculiariter in
monitionibus (v. gr. in initio et in fine Missae) et in aliqua parte
homiliae.
Immo fortasse aliquando, si condicio locorum et personarum id
permittit, opportunum erit liturgiam verbi cum homilia in aliquo loco
separato, sed non nimis distante cum pueris celebrare, qui, antequam
liturgia eucharistica incipiat, introducuntur in locum, ubi adulti inte
rim propriam liturgiam verbi celebraverunt.
18. Valde utile esse potest in his Missis quaedam pueris ofiicia con
credere; possunt v. gr. afferre dona, unum alterumve ex cantibus
Missae exsequi.
19. Interdum huiusmodi Missa, si numerus puerorum notabilis est,
opportune ita ordinetur, ut etiam magis puerorum postulatis satisfa
ciat. Tunc homilia ad pueros dirigatur, ita tamen ut etiam adulti ex ea
fructum capere possint. Praeter aptationes in ipso Ordine Missae iam
exstantes una aliave ex aptationibus peculiaribus infra descriptis,
in Missa cum adultis, quam etiam pueri participant, adhiberi potest,
ubicumque Episcopus id permiserit.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CAPUT III
DE MISSIS CUM PUERIS,
QUAS NONNULLI TANTUM ADULTI PARTICIPANT
20. Praeter Missas, quae a pueris una cum parentibus et aliis fami
liae membris participantur, quaeque nec semper nec ubique fieri pos
sunt, commendantur, praesertim infra hebdomadam, Missae cum solis
pueris celebrandae, nonnullis tantum adultis participantibus. In his
Missis quasdam aptationes necessarias esse ab initio instaurationis
liturgicae omnibus persuasum est. 1 8
De quibus aptationibus, et quidem generalioribus tantum, infra
(nn. 38-54) sermo erit.
21. Semper prae oculis habendum est tales celebrationes euchari
sticas pueros versus Missas adultorum manuducere debere, praesertim
eas, ad quas communitas christiana in dominicis convenire debet. 1 9
Inde, salvis aptationibus quoad aetatem necessariis, non perveniatur
ad ritus omnino speciales, 2 0 qui nimis differant ab Ordine Missae cum
populo celebrandae. Finis variorum elementorum semper iis respon
dere debet, quae in Institutione generali Missalis Romani de singulis
dicta sunt, etiamsi aliquando propter rationes pastorales identitas
absoluta inculcari nequit.
DE OFFICIIS ET MINISTERIIS IN CELEBRATIONE
22. Principia actuosae et consciae participationis quodammodo a
fortiori valent, si Missae cum pueris celebrantur. Inde curetur, ut
omnia fiant ad talem participationem augendam et impensiorem redden
dam. Hanc ob rem quam plurimi pueri partes speciales in celebratione
agant; cuius modi hae sunt: locum et altare apparare (cfr. n. 29),
munere cantoris fungi (cfr. n. 24), in choro cantare, musicam instru
mentis exsequi (cfr. n. 32), lectiones proferre (cfr. nn. 24 et 47), respon
dere infra homiliam (cfr. n. 48), intentiones orationis universalis reci-
1 8 Cfr. supra, n. 3. w Cfr. Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, nn. 42 et 106. 20 Cfr. De Liturgia in prima Synodo Episcoporum: Notitiae 3 (1967), p. 368.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 37
tare, dona ad altare afferre necnon similes hisce actiones facere iuxta
consuetudines diversorum populorum (cfr. n. 34).
Ad participationem fovendam aliquando iuvabunt etiam quaedam
additiones, v. gr. insertio causarum ad gratias agendas, antequam sa
cerdos dialogum Praefationis incipiat.
In his omnibus prae oculis habeatur actiones externas sine fructu
manere, immo nocivas esse, nisi internae participationi puerorum
inserviant. Quapropter sacrum silentium etiam in Missis cum pueris
suum momentum habet (cfr. n. 37). Magna cum diligentia attendatur,
ne pueri obliviscantur omnes participationis formas culmen suum ob
tinere in Communione eucharistica, in qua Corpus et Sanguis Christi
ut cibus spiritalis accipiuntur. 2 1
23. Sacerdoti Missam cum pueris celebranti cordi sit reddere cele
brationem festivam, fraternam, meditativam ; 2 2 magis enim quam in
Missis cum adultis haec animorum dispositio in celebratione a sacer
dote efficiatur. Pendet ex eius praeparatione personali necnon ex eius
modo cum aliis sese gerendi et loquendi.
Dignitati, claritati et simplicitati gestuum apprime consulat. Allo
quens pueros ita se exprimat, ut facile intellegi possit, vitata tamen
quavis forma nimis puerili.
Monitiones libere proferendae 2 3 pueros conducant ad genuinam
participationem liturgicam nec sint explanationes mere didacticae.
Ad corda puerorum movenda iuvabit, si eos sacerdos quandocumque
propriis verbis invitaverit, v. gr. ad actum paenitentialem, ad oratio
nem super oblata, ad orationem dominicam, ad pacem dandam, ad
Communionem.
24. Cum Eucharistia semper sit actio totius communitatis ecclesia
lis, optanda est participatio saltem nonnullorum adultorum, qui non
tamquam vigilantes, sed tamquam comprecantes Missam participent
et pueros, quatenus necessarium est, adiuvent.
Nil impedit, quin unus ex his adultis, qui cum pueris Missam parti
cipant, annuente parocho vel rectore Ecclesiae, post Evangelium verba
ad pueros dirigat, praesertim si sacerdos difficulter tantum mentis
21 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 56. 2 2 Cfr. infra n. 37. 23 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 11.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
38 Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale
habitui puerorum sese aptat. Qua in re serventur normae proxime
edendae a S. Congregatione pro Clericis.
Etiam in Missis cum pueris diversitas ministeriorum foveatur, ut
celebratio tamquam communitaria appareat ; 2 4 adhibeantur, ex. gr.,
lectores et cantores sive ex pueris sive ex adultis. Ita varietate vocum
taedium vitabitur.
DE LOCO ET TEMPORE CELEBRATIONIS
25. Locus primarius celebrationis eucharisticae cum pueris est ec
clesia, in qua tamen, si praesto est, diligenter seligatur spatium, quod
numero participantium respondeat et in quo libere se gerere possint
pueri iuxta postulata liturgiae vivae aetati eorum congruae.
Si autem ecclesia his postulatis non respondeat, opportunum erit
interdum extra locum sacrum cum pueris Eucharistiam celebrare, sed
tunc locus sit aptus tantaque celebratione dignus. 2 5
26. Pro Missis cum pueris illud tempus diei seligatur, quod melius
convenit circumstantiis, in quibus vivunt, ita ut quam maxime aperti
sint ad verbum Dei audiendum et ad Eucharistiam celebrandam.
27. Missa infra hebdomadam a pueris participanda certe cum maiore
fructu et minore periculo taedii celebrari potest, si (ex. gr. in colle
giis, in quibus pueri simul vivunt) non cotidie ut; insuper diligen
tius praeparari potest, si longius spatium temporis inter varias cele
brationes intercedit.
Interdum praeferenda est communis precatio, ad quam pueri etiam
sponte conferre possunt, vel communis meditatio vel sacra verbi Dei
celebratio, quae priores celebrationes eucharisticas continuat et ad
posteriores profundius participandas valet.
28. Quandocumque numerus puerorum, qui simul Eucharistiam
celebrant, nimius est, participatio attenta et conscia difficilior evadit.
Itaque, si fieri potest, plures coetus efficiantur, qui non rigide iuxta
aetatem, sed attenta formationis religiosae progressione et praepara
tione catechetica constituantur.
Infra hebdomadam autem tales coetus opportune diebus diversis ad
sacrificium Missae invitentur.
M Cfr. Conc. Vat. II , Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 28. 25 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 253.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 39
DE PRAEPARATIONE CELEBRATIONIS
29. Sedulo et tempestive quaevis celebratio eucharistica cum pueris
praeparetur, praesertim quoad orationes, cantus, lectiones, intentiones
orationis universalis, collatis consiliis cum adultis et cum pueris, qui
ministerium peculiare in his Missis exercent. In apparando et ornando
loco celebrationis necnon in praeparandis calice cum patena et urceolis,
si fieri potest, aliqui ex pueris partem habeant. Salva congrua partici
patione interiore, etiam tales actiones fovendo sensui communitariae
celebrationis inservire possunt.
DE CANTU ET MUSICA
30. Cantus, si magni fieri debet in omnibus celebrationibus, prae
sertim in Missis cum pueris celebrandis propter eorum affinitatem
peculiarem ad musicam, attentis ingenio diversorum populorum et
capacitate puerorum praesentium propria, omnimode fovendus est. 2 6
Ubi fieri potest, acclamationes, praesertim eae, quae ad Precem
eucharisticam pertinent, a pueris potius cantentur quam recitentur.
31. Ad faciliorem reddendam participationem puerorum in cantibus
« Gloria », « Credo », « Sanctus » et <( Agnus Dei » adhibere licet cum
modis musicis aptas interpretationes populares ab auctoritate com
petenti receptas, etiamsi in omnibus cum textibus liturgicis non con
cordent. 2 7
32. Etiam in Missis cum pueris « musica instrumenta magnam uti
litatem ... afferre possunt», 2 8 praesertim si ab ipsis pueris adhibentur.
Inserviunt enim vel cantui, quem sustentant, vel meditationi puero
rum, quam nutriunt; interdum gaudium festivum et laudem Dei modo
suo exprimunt.
Sedulo semper caveatur, ne musica cantui praeponderet vel apud
pueros potius distractionem quam aedificationem gignat; respondeat
oportet fini, qui singulis temporis spatiis, quibus inter Missam musica
editur, propositus est.
26 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 19. 27 Cfr. S. Congr. Rituum, Instructio Musicam sacram, 5 martii 1967, n. 55: A.A.S. 59
(1967), p. 316. 28 Ibid, n. 62: A.A.S. 59 (1967), p. 318.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Sub iisdem cautelis et cum debita circumspectione ac peculiari dis
cretione etiam musica technice effecta in Missa cum pueris adhiberi
potest, iuxta normas a Conferentiis Episcoporum statutas.
DE GESTIBUS
33. Ratione habita naturae liturgiae tamquam actionis totius homi
nis et psychologiae puerorum, participatio per gestus et habitus cor
poris in Missis cum pueris magnopere fovenda est, iuxta aetatem et
locorum consuetudinem. Multum pendet non tantum e gestibus sacer
dotis, 2 9 sed etiam e modo, quo tota communitas puerorum se gerit.
Si qua Conferentia Episcoporum iuxta normam Institutionis gene
ralis Missalis Romani gestus, qui in Missa occurrunt, ingenio populi
aptat, 3 0 respectum habeat etiam condicionis peculiaris puerorum, vel
pro pueris tantum tales aptationes determinet.
34. Inter actiones, quae gestibus adnumerantur, peculiari mentione
dignae sunt processiones et aliae actiones participationem corporis
secumferentes.
Ingressus processionalis puerorum cum sacerdote celebrante iuvare
potest, quo melius sentiatur communionem tunc constitui ; 3 1 partici
patio saltem aliquorum puerorum in processione cum Evangelio cla
rius patefacit praesentiam Christi, verbum populo suo annuntiantis ;
processio puerorum cum calice et donis vim et sensum praeparationis
donorum manifestius exprimit ; processio ad communionem debite ordi
nata multum iuvat ad pietatem puerorum fovendam.
DE ELEMENTIS VISUALIBUS
35. Ipsa liturgia Missae multa elementa visualia continet, quibus
apud pueros maximum momentum tribuendum est ; quod dicendum
est praesertim de elementis visualibus peculiaribus in decursu anni
liturgici, uti sunt adoratio crucis, cereus paschalis, lumina in festo
Praesentationis Domini, diversitas colorum et ornamentorum litur
gicorum.
Praeter illa elementa visualia ipsi celebrationi atque loco celebra
tionis inhaerentia alia opportune introducantur, quae pueris permit-
2 5 Cfr. supra, n. 23. 30 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 21. 3 1 Cfr. ibid., n. 24.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 41
tant magnalia Dei in creatione et redemptione perpetrata oculis perci
pere et ope visus precationem suffulciunt. Numquam liturgia appareat
tamquam res arida et mere ad cogitationes pertinens.
36. Eadem de causa usus etiam imaginum ab ipsis pueris praepa-
ratarum utilis esse potest, v. gr. ad homiliam illustrandam, ad inten
tiones orationis universalis visibiliter demonstrandas, ad meditationem
inspirandam.
DE SILENTIO
37. Etiam in Missis cum pueris « silentium, tamquam pars celebra
tionis, suo tempore est servandum », 3 2 ne nimia pars tribuatur actioni
externae; nam etiam pueri pro modulo suo meditationis sunt revera
capaces. Tamen quadam manuductione indigent, ut discant iuxta mo
menta diversa (v. gr. post Communionem 3 3 vel etiam post homiliam)
ad seipsos converti vel breviter meditari vel in corde suo Deum laudare
et orare. 3 4
Insuper curandum est — et quidem diligentius quam in Missis cum
adultis — ut textus liturgici sine festinatione et intellegibiliter pro
ferantur, debitis pausis interiectis.
DE PARTIBUS MISSAE
38. Salva semper structura generali Missae, quae (( duabus partibus
quodammodo constat, liturgia nempe verbi et eucharistica », necnon
quibusdam ritibus celebrationem aperientibus et concludentibus, 3 5 intra
singulas partes celebrationis sequentes aptationes necessariae viden
tur, ut pueri reapse (( fidei mysterium ... per ritus et preces » 3 6 secundum
leges psychologicas pueritiae more suo experiantur.
39. Ne differentia inter Missas cum pueris et Missas cum adultis
nimia evadat, 3 7 aliqui ritus et textus pueris numquam aptentur, uti
32 Institutio generalis Missalis Romani, n. 23. 33 Cfr. S. Congr. Rituum, Instructio Eucharisticum mysterium, 25 maii 1967, n. 38:
A.A.S. 59 (1967), p. 562. 34 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 23. 3 5 Ibid., n. 8. 36 Conc. Vat. II , Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 48. 3 7 Cfr. supra, n. 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
42 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
(( acclamationes et responsiones fidelium salutationibus sacerdotis )),38
oratio dominica, formula trinitaria in fine benedictionis, qua sacerdos
Missam concludit. Suadetur etiam, ut pueri paulatim — salvo usu
Symboli Apostolorum, de quo in n. 49 — assuefiant Symbolo Mcaeno-
Constantinopolitano.
a) De ritu initiali.
40. Cum ritus initialis in Missa eo spectet, « ut fideles in unum con
venientes communionem constituant et recte ad verbum Dei audiendum
digneque Eucharistiam celebrandam sese disponant », 3 9 curandum est,
ut illa dispositio in pueris oriatur nec periclitetur nimietate rituum,
qui hic proponuntur.
Inde aliquando licet unum alterumve elementum ritus initialis omit
tere, aliud autem forsan magis amplificare. Semper adsit saltem aliquod
elementum introductorium, quod per collectam concluditur. In electione
singulorum elementorum attendatur, ut unumquodque elementum tem
pore suo appareat nullumque penitus neglegatur.
b) De lectione verbi Dei eiusque explanatione.
41. Cum lectiones e Sacra Scriptura desumptae (( partem praecipuam
liturgiae verbi » constituant, 4 0 etiam in Missis cum pueris celebrandis
numquam desit lectio biblica.
42. Quod vero attinet ad numerum lectionum in dominicis et festis,
servanda sunt decreta Conferentiarum Episcopalium. Si tres vel duae
lectiones in dominicis vel feriis praestitutae difficulter tantum a pueris
intellegi possunt, licet duas vel unam tantum ex iis legere; numquam
tamen desit lectio ex Evangelio desumpta.
43. Si omnes lectiones diei assignatae captui puerorum minus con
venire videntur, licet lectiones seu lectionem seligere vel e Lectionario
Missalis Romani vel immediate ex Bibliis, attentis tamen temporibus
liturgicis. Suadetur autem, ut singulae Conferentiae Episcoporum
Lectionaria pro Missis cum pueris conficienda curent.
38 Institutio generalis Missalis Romani, n. 15. 3 9 Ibid., n. 24. 4 0 Ibid., n. 33.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 43
Si propter captum puerorum necessarium videtur unum alterumve
versiculum lectionis biblicae omittere, hoc caute fiat et ita, « ne sensus
textus aut mens et quasi stilus Scripturae mutilen tur ». 4 1
44. In seligendis lectionibus criterium sumatur a qualitate potius
quam a quantitate textus Sacrae Scripturae. Non semper et per se
lectio brevior pueris aptior est quam alia protracta. Omnia pendent
ex utilitate spiritali, quam lectio pueris praebere potest.
45. Quia in ipso textu biblico « Deus populum suum alloquitur ... et
ipse Christus per verbum suum in medio fidelium praesens adest », 4 2
vitentur paraphrases Sacrae Scripturae. Commendatur tamen usus
versionum, quae, ab auctoritate competenti admissae, pro catechesi
puerorum forsitan iam exstent.
46. Inter lectiones cantentur vel versiculi psalmorum iuxta intel
legentiam puerorum diligenter selecti vel canticum in modum psalmo
rum vel (( Alleluia » cum versu simplici. Semper autem in his canti
bus pueri partem habeant. Nil impedit, quin interdum silentium me-
ditativum pro cantu substituatur.
Si unica tantum lectio seligitur, cantus edi potest post homiliam.
47. Ut pueri lectiones biblicas suas faciant et dignitatem verbi Dei
in dies magis dignoscant, magni aestimanda sunt omnia elementa, quae
interpretationi lectionum inserviunt.
Inter quae elementa admonitiones enumerandae sunt, quae lectiones
praecedunt 4 3 et pueros ad bene et fructuose audiendum excitant, vel
contextum explicando vel ad ipsum textum conducendo. In Missa de
Sancto diei ad ea interpretanda et illustranda, quae ex Sacra Scrip
tura proferuntur, aliquid ex eius vita narrari potest non tantum in
homilia, sed etiam ante lectiones biblicas in modum admonitionis.
Ubi textus lectionis id suadet, utile esse potest ut ipsi pueri eum
distributis partibus legant, quemadmodum pro lectione Passionis Do
mini in Hebdomada Sancta statutum est.
4 1 Missale Romanum, Lectionarium I, De Ordine lectionum Missae, Praenotanda generalia, n. 7 d.
42 Institutio generalis Missalis Romani, n. 33. 4 3 Cfr. ibid., n. 11.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
44 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
48. In omnibus Missis cum pueris magnum momentum homiliae
tribuendum est, qua verbum Dei explanatur. Homilia pueris destinata
interdum in dialogum cum iis transibit, nisi praeferatur, ut in silentio
auscultent.
49. Si Symbolum in fine liturgiae verbi occurrit, apud pueros sumi
potest Symbolum Apostolicum, quippe quod inest eorum institutioni
catecheticae.
c) De orationibus praesidentialibus.
50. Ut sacerdos in orationibus praesidentialibus pueros revera sibi
sociare possit, licet ei textus pueris aptiores e Missali Romano seli
gere, attento tamen tempore liturgico.
51. Interdum principium selectionis non sufficiet, ut pueri orationes
considerare possint tamquam expressionem vitae propriae et suae
experientiae religiosae, 4 4 cum orationes compositae sint pro fidelibus
adultis. In hoc casu nil impedit, quin textus orationum Missalis Romani
necessitatibus puerorum aptentur, ita tamen, ut, fine et quodammodo
etiam substantia servatis, omnia vitentur, quae a genere litterario
orationis praesidentialis aliena sunt, uti adhortationes de moribus et
modus loquendi nimis puerilis.
52. Summum momentum in Eucharistia cum pueris celebranda com
petit Preci eucharisticae, quae est culmen totius celebrationis. 4 5 Multum
pendet e modo, quo haec Prex a sacerdote profertur 4 6 atque a pueris
auscultando et acclamando participatur.
Ipsa animorum dispositio, quae in hoc centro celebrationis requi
ritur, tranquillitas et reverentia, quibus omnia fiunt, pueros maxime
attentos reddere debent ad praesentiam realem Christi in altari sub
speciebus panis et vini, ad eius oblationem, ad gratiarum actionem
per ipsum et cum ipso et in ipso necnon ad oblationem Ecclesiae, quae
tunc fit et qua fideles semetipsos et vitam suam cum Christo Patri
aeterno offerunt in Spiritu Sancto.
4 4 Cfr. Consilium ad exsequendam Constitutionem de sacra Liturgia, Instruction
sur la traduction des textes liturgiques pour la célébration avec le peuple, 25 ianuarii 1969, n. 20: Notitiae 5 (1969), p. 7.
45 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 54. 4 6 Cfr. supra, nn. 28 et 37.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 45
Adhibendae sunt interim quattuor Preces ab auctoritate suprema
pro Missis cum adultis approbatae et in usum liturgicum inductae,
donec Apostolica Sedes pro Missis cum pueris aliter provideat.
d) De ritibus ante Communionem.
53. Prece eucharistica finita, semper sequantur oratio dominica,
fractio panis et invitatio ad Communionem, 4 7 quia his elementis maxi
mum momentum competit in structura huius partis Missae.
e) De Communione et de ritibus, qui eam sequuntur.
54. Omnia fiant, ut pueri apte dispositi, qui ad Eucharistiam iam
admissi sunt, tranquille et cum recollectione animi ad sacram mensam
accedant, ut plene participent mysterium eucharisticum. Ubi fieri
potest inter processionem Communionis edatur cantus pueris accom
modatus. 4 8
Monitio praecedens benedictionem finalem 4 9 in Missis cum pueris
magni momenti est, quia hi indigent, antequam dimittantur, quadam
repetitione et applicatione eorum, quae audierunt, brevissimis tamen
verbis enuntiata. Praesertim hoc loco opportune patefiat nexus inter
liturgiam et vitam.
Saltem interdum pro temporibus liturgicis ac diversis in vita pue
rorum momentis, sacerdos adhibeat formas ditiores benedictionis,
retenta semper formula trinitaria cum signo crucis in fine. 5 0
* * *
55. Omnia, quae hoc Directorio continentur, ad hoc tendunt, ut
pueri expedite et cum gaudio in celebratione Eucharistiae possint simul
occurrere Christo et cum eo astare coram Patre. 5 1 Conscia et actuosa
4 7 Cfr. supra, n. 23. 48 Cfr. S. Congr. Rituum, Instructio Musicam sacram, 5 martii 1967, n. 32: A.A.S.
59 (1967), p. 309. 49 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 11. 5 0 Cfr. supra, n. 39. 5 1 Cfr. Missale Romanum, Prex eucharistica II.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
46 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
participatione sacrificii et convivii eucharistici formati, de die in diem
magis discant domi et extra domum, inter familiares et aequales
Christum annuntiare, vivendo fidem, « quae per caritatem operatur ))
(Gal 5, 6).
Hoc Directorium, a Sacra Congregatione pro Cultu Divino appara
tum, Summus Pontifex Paulus VI die 22 octobris 1973 approbavit et
confirmavit idemque publici iuris fieri iussit.
Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 1 novem
bris 1973, in sollemnitate Omnium Sanctorum.
DE SPECIALI MANDATO SUMMI PONTIFICIS.
IOANNES Card. VILLOT
Secretarius Status
® H. BUGNINI
Archiep. tit. Diocletianen.
a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 47
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì 13 Dicembre 1 9 7 3 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza r i n g . GUSTAVO ADOLFO GUERRERO,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di El Salvador.
Giovedì 20 Dicembre 1 9 7 3 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor IGNACE KARUHIJE, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Rwanda.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Il Santo Padre Paolo VI, approvando la votazione fatta dagli E.mi Car dinali Vescovi titolari delle Chiese Suburbicarie, ha nominato:
7 gennaio 1974. S. E. il Sig. Cardinale Traglia Luigi, del titolo della Chiesa Suburbicaria di Albano, Decano del Sacro Collegio.
» » » S. E. il Sig. Cardinale Confalonieri Carlo, del titolo della Chiesa Suburbicaria di Palestrina, Sotto-Decano del Sacro Collegio.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
10 gennaio 1974. S. E. Mons. Rotoli Ippolito, Arcivescovo tit. di Tibiuca, Pro-Nunzio Apostolico in Giappone.
25 » » S. E. il Sig. Cardinale Saniore Antonio, Bibliotecario e Archivista di Santa Romana Chiesa.
» » » S. E. il Sig. Cardinale Knox James Robert, Arcivescovo di Melbourne, Prefetto della Sacra Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti.
» » » S. E. il Sig. Cardinale Knox James Robert, Arcivescovo di Melbourne, Prefetto della Sacra Congregazione per il Culto Divino.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
48 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
2 gennaio 1974. S. E. Mons. Palenzuela Velázquez Antonio, Vescovo di Segovia, Membro della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica.
3 » » Mons. Gremillon Ioseph, Membro della Pontificia Commissione «Iustitia et Paxy>.
14 » » Prof. Cousins Ewert, Consultore del Segretariato per i Non Cristiani.
21 » » S. E. il Signor Cardinale Vagnozzi Egidio, Membro della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali.
» » » S. E. Mons. Mauro Antonio, Arcivescovo tit. di Tagaste, Consultore della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
16 maggio 1973. Al sig. Maissan Gerardo Giuseppe (Haarlem). » » Al sig. Claes Michele Giuseppe (Mechelen-Brussel).
» » Al sig. De Lentdecker Luigi Enrico (Mechelen-Brussel). » Al sig. De Witte Karel (Mechelen-Brussel).
» » Al sig. Falque Andrea Emilio Roberto (Mechelen-Brussel). » » Al sig. Gyselink Andrea (Mechelen-Brussel).
» » » Al sig. Rock Roberto (Mechelen-Brussel). » » Al sig. Van Impe Gastone Giuseppe (Mechelen-Brussel).
9 luglio » Al sig. Mercelot Guglielmo Gustavo (Gent). » Al sig. Cabus Walter Pieter M. (Mechelen-Brussel).
» » Al sig. Clement Enrico Renato Leopoldo (Mechelen-Brussel) .
14 settembre » Al sig. Brügemann Giuliano Maria Gerardo (Haarlem). 18 » » Al sig. Streng Guglielmo (Rotterdam).
» » » Al sig. Spauwen Arnoldo Giuseppe Uberto (Roermond).
» » » Al sig. Van-Asten Cornelio Francesco Maria ('s-Herto-genbosch).
» » Al sig. Heerink Reiner J. M. (Utrecht). 9 ottobre Al sig. Adani Adelmo (Reggio Emilia).
NECROLOGIO
31 dicembre 1973. Mons. Dereere Victor Vincent, Vescovo tit. di Ibora. 8 gennaio 1974. Mons. Dempsey Michael Ryan, Vescovo tit. di Tronto.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 28 Februarii 1974 N. 2
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
SACRA CONSISTORIA
CONSISTORIUM SECRETUM
Feria sexta, die x x i mensis Decembris, in Aula Consistoriali Palatii
Apostolici Vaticani habitum est Consistorium Secretum, cuius acta ex
ordine referuntur.
I - S U M M I P O N T I F I C I S A L L O C U T I O
Magna cum animi delectatione vos hic hodie coram adspi-
cimus, dilectissimi Nobis Cardinales, quos amantibus verbis,
benevolentiae et existimationis Nostrae testibus, cupimus
salutare.
Ut vobis plane in comperto est, ea de causa ad hoc Consisto
rium participandum vos arcessivimus, ut nempe mens vestra
Nobis innotescat de maximi momenti quaestionibus, quae ad
religionis bonum magnopere conferunt. Scilicet vobis sententia
proferenda est, u t rum constet de miraculis, quae proposita sunt
ad canonizationem impetrandam beatae Theresiae a Iesu Jornet
Ibars, Virginis, Conditricis Instituti Parvarum Sororum Se
num Derelictorum.
Antequam autem ad hanc causam tractandam procedatur,
postulat ordo rerum agendarum in hodierno Consistorio ser-
4 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
50 Acta Apostolicae Sedts - Commentarium Officiale
vandus, ut opportunam hanc nacti occasionem, nuntium de
mus de Ecclesiis vacantibus, quibus Nobis providere mens
est, ac simul vos certiores facere de Ecclesiis, quibus iam pro
visum est.
II - O P T I O
Postea Reverendissimus Cardinalis Sebastianus Raggio, dimisso
Titulo Ss. Angelorum Custodum in regione vulgo « Città Giardino »,
opta vit titulum S. Sebastiani ad Catacumbas.
I I I - P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Deinde, Beatissimus Pater sequentes proposuit Ecclesias :
Metropolitanae Ecclesiae Barensi praefecit R. P. Anastasium a
Ss.mo Rosario, ex Ordine Fratrum Discalceatorum B. Mariae V. de
Monte Carmelo, in saeculo Albertum Ballestrero.
Cathedrali Ecclesiae Calatanisiadensi R. D. Alfredum Garsia, ar
chidioecesis Syracusanae Vicarium episcopalem.
Cathedralibus Ecclesiis Alatrinae et Anagninae Ex. P. D. Humber-
tum Florenzani, Episcopum Ferentinum.
Cathedralibus Ecclesiis Verulanae-Frusinatensi et Ferentinae Ex.
P. D. Michaelem Federici, Archiepiscopum S. Severinae.
Archiepiscopali Ecclesiae S. Severinae et cathedralibus Ecclesiis
Crotonensi et Cariatemi R. D. Iosephum Agostino, archidioecesis Rhe-
ginensis Vicarium generalem.
Cathedrali Ecclesiae Angelopolitanae Ex. P. D. Stanislaum Ama
deum Kreutz, Episcopum titulo Maronanensem.
Cathedrali Ecclesiae Sciiamchiamensi Ex. P. D. Petrum Wang-Kei
Lei, Episcopum titularem Octabensem.
Cathedrali Ecclesiae Ootacammndensi R. D. Iacobum Masilamony
Aruldas, seminarii S. Petri archidioecesis Bangalorensis moderatorem.
Cathedrali Ecclesiae Nuakchottensi R. P. Robertum de Chevigny,
Congregationis S. Spiritus sodalem, seminarii maioris archidioecesis
Dakarensis moderatorem.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 51
Praeterea Beatissimus Pater assignavit titulum Ecclesiae suburbi
cariae Veliternae E.mo P. D. Hildebrando S. R. E. Cardinali Antoniutti.
Postea, Summus Pontifex Sacrorum Antistites a Se per Apostolicas
sub plumbo Litteras iam renuntiatos publicavit, videlicet :
ARCHIEPISCOPOS
BangJcoJcensem, Michaelem Michai Kitbunchu.
Pondicheriensem et Cuddalorensem, Venmani S. Selvanather, hacte
nus Episcopum Salemensem.
Aemoniensem, Ecclesia « pro hac vice » ad Archiepiscopalem evecta,
Maximinum Romero de Lema, Sacrae Congregationis pro Clericis a Se
cretis, hactenus Episcopum Abulensem.
Lucensem, Iulianum Agresti, hactenus Archiepiscopum Spoletanum
atque Episcopum Nursinum.
Fortalexiensem, Aloisium Lorscheider, hactenus Episcopum Ange-
lopolitanum.
Gomp.ostellanum, Angelum Suquia Goicoechea, hactenus Episcopum
Malacitanum.
Lagosensem, Antonium Okogie, hactenus Episcopum titularem Ma-
sculitanum.
Calaritanum, Iosephum Bonfiglioli, hactenus Archiepiscopum Syra-
cusanum.
Equiliensem, Ecclesia « pro hac vice » ad Archiepiscopalem evecta,
Miltonium Correa Pereira, Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Ioannis de
Souza Lima, Archiepiscopi Manaënsis, hactenus Episcopum Garanhu-
nensem.
Sancti Germani, Iosephum Aegidium Ouellet, hactenus Episcopum
Gaspesiensem.
Aquilanum, Carolum Martini, hactenus Archiepiscopum titularem
Abaritanum et Delegatum Apostolicum in Republica Mexicana.
Numidensem, Ecclesia « pro hac vice » ad Archiepiscopalem evecta,
Marium Pium Gaspari, Delegatum Apostolicum in Republica Mexicana.
Loriensem, Ecclesia « pro hac vice » ad Archiepiscopalem evecta,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
52 Acta Apostolicae Sedis - CommeMarvuin Officiale
Hieronymum Hamer, Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei a
Secretis.
Atfoeniensem, Nicolaum Foseólos.
Edmontonensem, Iosephum N. Mac Neil, hactenus Episcopum Sancti
Ioannis Canadensis.
Remensem, Iacobum Eugenium Aloisium Ménager, hactenus Epi
scopum Meldensem.
Abaritanum, Ecclesia ad Archiepiscopalem « pro hac vice » evecta,
Carolum F u m o , Nuntium Apostolicum in Republica Peruviana.
Aeliensem, Ecclesia ad Archiepiscopalem « pro hac vice » evecta,
Iosephum Laigueglia, Nuntium Apostolicum in Bolivia.
Gompsanum, Gastonem Mojaisky-Perrelli, Episcopum Nuscanum,
S. Angeli de Lombardis et Bisaciensem.
Ugiungpandanganum, Theodorum Lumanauw.
Gluentensem,, Ecclesia ad Archiepiscopalem « pro hac vice » evecta,
Vincentium Farano, Pro-Nuntium Apostolicum in Republica Indone
siana.
Spoletanum, Ottorinum Petrum Alberti, Episcopum Nursinum simul
constitutum.
Lipensem, Richardum Vidal, hactenus Episcopum titularem Clater-
nensem et Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Emmanuelis dei Rosario,
Episcopi Malolosini.
Zamboangensem, Franciscum Cruces, hactenus Episcopum luganensem.
ßyracusanum, Calogerum Lauricella, hactenus Episcopum Cepha-
ludensem.
Kasamaënsem, Eliam Mutale, hactenus Episcopum Mansaënsem.
Reginatensem, Carolum Halpin.
Kvangiuensem, Victorinum Kong-Hi Youn, hactenus Episcopum Suvonensem.
Nomentanum, Ecclesia ad Archiepiscopalem « pro hac vice » evecta,
Emmanuelem Gerada, hactenus Episcopum titularem Nomentanum,
Nuntium Apostolicum in Rebuspublicis Guatimalensi et Salvatoriana.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 53
EPISCOPOS
Indorensem, Georgium Anathil.
Maruanum-Mokolensem, praefectura in dioecesim evecta, Iacobum
Iosephum Franciscum De Bernon, hactenus Praefectum Apostolicum
eiusdem nominis praefecturae.
Yaguanum, praefectura in dioecesim evecta, Ludovicum Oharpenet,
hactenus Praefectum Apostolicum eiusdem nominis praefecturae.
Kohimaënsem-Imphalensem, noviter erecta dioecesi, Abraham Alam-
gimattathil.
Lupercianensem, Thomam Nkuissi, Administratorem Apostolicum
(( sede vacante » et « ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Nkongsam-
bensis.
Egugensem, Antonium Hubertum Thijssen, Administratorem Apo
stolicum « sede vacante )) et « ad nutum Sanctae Sedis » dioeceseos
Denpasarensis, hactenus Episcopum Larantukanum.
Ogogiaensem, Iosephum Ukpo, hactenus Episcopum titularem Chul-
litanum.
Abahalilciensem, noviter erecta dioecesi, Thomam McGettrick, hacte
nus Episcopum Ogogiaensem.
Rarotonganum, Ioannem Hubertum Macey Rodgers, hactenus Epi
scopum titularem Caput Cillensem.
Caiennensem, Franciscum Morvan.
Malangensem, Franciscum Xaverium Sudartanto Hadisumarta.
Sunyaniensem, noviter erecta dioecesi, Iacobum Kwadwo Owusu.
Taiohaënum, Hervé-Mariam Dionysium Le Cléac'h, hactenus eius
dem dioecesis Administratorem Apostolicum.
Manantoddyensem, noviter erecta dioecesi, Iacobum Toomkuzhy.
Abydenum, Iosephum Pallikaparampil, Auxiliarem Exc.mi P. D.
Sebastiani Vayalil, Episcopi Palaiensis.
Pergamenum, Ioannem Bilock, Auxiliarem Exc.mi P. D. Stephani
I. Kocisko, Archiepiscopi Munhallensis Ruthenorum.
Abilenum in Palaestina, Abba Paulum Tzadua, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Asrate Mariae Yemmeru, Archiepiscopi Neanthopolitani.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
54 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Larissensem in Syria, Bonaventuram Akiki, Vicarium Apostolicum
Aleppensem.
Zertensem, Iacobum Kavanagh, Auxiliarem Exc.mi P. D. Dermot
I. Ryan, Archiepiscopi Dublinensis.
Gulmensem, Bernardum Ozaplinski, hactenus Episcopum titularem
Faustinopolitanum.
Rutengensem, Vitalem Djebarus, hactenus eiusdem dioecesis Admi
nistratorem Apostolicum.
Praecausensem, Rosarium Iosephum Castillo Lara, Coadiutorem c.i.s.
Exc.mi P. D. Iosephi Leonis Rojas Chaparro, Episcopi Truxillensis in
Venetiola.
Gasensem in Numidia, Radulfum López Mayorga, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Candidi Rada Senosiain, Episcopi Guarandensis.
Rusticianensem, Horatium Albertum Bozolli, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Emmanuelis Menéndez, Episcopi Foromartiniensis.
Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Henrici Vion, Episcopi Pictavien-
sis, Iosephum Rozier, Episcopum titularem Maximianensem in Numidia.
Palensem, Ciprianum Urgel Villahermosa, hactenus Episcopum
Calbayoganum.
Curensem, Augustum Beuzeville Ferro, Auxiliarem E.mi P. D.
Ioannis S. R. E. Cardinalis Landázuri Ricketts, Archiepiscopi Limani.
Thuccensem in Numidia, Fridericum Richter Fernández-Prada,
Auxiliarem Exc.mi P. D. Herasmi Hinojosa Hurtado, Archiepiscopi
Piurensis.
Malacitanum, Raimundum Buxarrais Ventura, hactenus Episcopum Zamorensem.
Maioricensem, Theodorum Ubeda Gramaje, hactenus Episcopum titu
larem Thunusudensem.
Oyocnsem, Iulium Babatunde Adelakun, hactenus Episcopum titula
rem Thunigabensem.
Ruyigiensem, noviter erecta dioecesi, Ioachimum Ruhuna.
Tirasonensem, Franciscum Alvárez Martínez.
Conchensem, Iosephum Guerra Campos, hactenus Episcopum titu
larem Mutiensem.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 55
Itumbierensem, Iosephum de Lima.
Vallispositanum, Constantinum Iosephum Luers, Praelatum Obi-
densem.
Barretensem, noviter erecta dioecesi, Iosephum de Matos Pereira.
Thunusudensem, Concordium Sarte, Auxiliarem Exc.mi P. D.
Theopisti Alberto et Valderrama, Archiepiscopi Cacerensis.
Facatativensem, Ferdinandum Velázquez Lotero, hactenus Epi
scopum titularem Garbensem.
Alexandrinum, Laurentium P. Graves, hactenus Episcopum titu
larem Vinensem.
Hospitensem, Thaddaeum Iosephum Zawistowski, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Nicolai Sasinowski, Episcopi Lomzensis.
Cadurcensem, Iosephum Rabine.
Buakensem, Vitalem Komenan Yao.
Kandiensem, Appasinghe Paulum Perera.
Palayamlcottaiensem, noviter erecta dioecesi, Savarinathen Iru-
thayaraj.
Lamzellensem, Ioannem Mariam Oompaoré, Auxiliarem E.mi P. D.
Pauli S. R. E. Cardinalis Zoungrana, Archiepiscopi Uagaduguensis.
Cuiculitanum, Gabrielem Gonsun Ganaka, Auxiliarem Exc.mi P. D.
Ioannis I. Reddington, Episcopi Iosensis.
MascuHtanum, Franciscum Kofi Anani Lodonu, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Antonii Konings, Episcopi Ketaènsis.
Salutiarum, Antonium Fustella, hactenus Episcopum titularem Se-
banensem.
ßillitanum, Philippum Franceschi, Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D.
Iulii Bianconi, Episcopi Tarquiniensis et Centumcellarum.
Fanensem, Constantium Micci, hactenus Episcopum titularem Maiu-
censem.
Forosemproniensem, Constantium Micci, hactenus Episcopum titu
larem Maiucensem.
Usinazensem, Victorium Cecchi, hactenus Episcopum Forosempro
niensem, Auxiliarem Exc.mi P. D. Ersilii Tonini, Episcopi Maceraten-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
56 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sis et Tolentini ac Administratoris Apostolici Cingulani, Recinetensis,
Treiensis.
Veliensem, Antonium Mazza, primarii coetus pro Anno Sacro appa
rando Secretarium Generalem.
Umuaramensem, noviter erecta dioecesi, Iosephum Mariam Maimone.
Procopiensem, noviter erecta dioecesi, Iosephum Ioachim Gonçal-
ves, hactenus Episcopum titularem Tanitanum.
Mahengensem, Patricium Iteka.
Arenensem, Rogerum Aemilium Aubry, Vicarium Apostolicum
Reyesensem.
Gastulonensem, Henricum Bartolucci, Vicarium Apostolicum Esme raldensem.
Aquaenovensem in Numidia, Albanum Bortoletto Cavallin, Auxi
liarem Exc.mi P. D. Petri Antonii Fedalto, Archiepiscopi Curitibensis.
Nigrensem, Emmanuelem Romano, Auxiliarem Exc.mi P. D. Con
radi Mingo, Archiepiscopi Montis Regalis.
Columbensem, Eduardum I. Herrmann, hactenus Episcopum titu
larem Lamzellensem.
Sancti Moronis Sydneyensis pro Maronitis, noviter erecta eparchia,
titulo Archiepiscopi retento, Ignatium Abdo Khalife, hactenus Archie
piscopum titularem Apamenum in Syria.
Idierensem, Georgium Weinhold, Auxiliarem Exc.mi P. D. Gerardi
Schaffran, Episcopi Misnensis.
Nunensem, Zephyrinum Toé.
Gibraltariensem, Eduardum Rapallo.
Isseleukuanum, noviter erecta dioecesi, Antonium Gbuji.
Molicunzensem, Thomam Romero Gross, Vicarium Apostolicum Ca-
nelosensem.
Tubusuptitanum, Armandum Trindade, Auxiliarem Exc.mi P. D.
Felicissimi A. Raeymackers, Episcopi Lahorensis.
Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Norberti Perini, Archiepiscopi Fir
mam, Cletum Bellucci, Episcopum titularem Melzitanum.
Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Aloisii Caroli Borromeo, Episcopi
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 5 7
Pisaurensis, Caietanum Michetti, Episcopum titularem l eopo l i tanum
in Cilicia.
Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Iosephi Matulaitis-Labukas, Ad
ministratoris Apostolici Kaunensis et Vilkaviskensis, Ludovicum Povi-
lonis, Episcopum titularem Arcavicensem.
Machakosensem, Urbanum Kioko.
Nicotriensem et Tropiensem, Vincentium De Chiara, Episcopum Miletensem.
Germanicianensem, Marcum Renatum Revelo Contreras, Auxilia
rem Exc.mi P. D. Beniamini Barrera et Reyes, Episcopi Sanctae Annae.
Druensem, Carolum Ebert, Auxiliarem Exc.mi P. D. Hugonis Auf-
derbeck, Episcopi titularis Arceni, Administratoris Apostolici territo
riorum vulgo Erfurt et Meiningen.
Vegeselitanum in Numidia, Moacyr Grechi, Praelatum Acrensem et
Purensem.
Campaniensem, Caietanum Pollio, Archiepiscopum Salernitanum.
Sancti Angeli de Lombardis et Bisaciensem, Gastonem Mojaisky-
Perrelli, Archiepiscopum Compsanum et Episcopum Nuscanum.
Sebargensem, Mauricium Gaidon, Auxiliarem Exc.mi P. D. Marci
Lallier, Archiepiscopi Bisuntini.
Gulielmopolitanum, Gulielmum Michaelem Ellis.
Segermitanum, Ioannem Cadilhac, Auxiliarem Exc.mi P. D. Euge
nii Polge, Archiepiscopi Avenionensis.
N nr sinum, Ottorinum Petrum Alberti, Archiepiscopum Spoletanum.
Bovensem, Ioannem Ferro, Archiepiscopum Rheginensem.
Zabaënsem in Numidia, Cyrillum Almario, Coadiutorem c.i.s. Exc.mi
P. D. Emmanuelis Dei Rosario, Episcopi Malolosini.
Zabensem, Sergium Valech Aldunate, Auxiliarem E.mi P. D. Ra-
dulfi S. R. E. Cardinalis Silva Henriquez, Archiepiscopi S. Iacobi in
Chile.
Gaficensem et Septensem, Antonium Dorado Soto, hactenus Epi
scopum Gaudicensem.
Gerundensem, Jacobum Camprodon Rovira.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Hamiltonensem, Paulum F. Beding, hactenus Episcopum titularem
Liber aliensem.
Krishnagarensem, Matthaeum Baroi, hactenus eiusdem dioecesis
Administratorem Apostolicum.
Bururiensem, Bernardum Bududira.
Minnaënsem, praefectura in dioecesim noviter evecta, Christophorum
Abba.
Mangociensem, noviter erecta dioecesi, Alexandrum Assolari.
Tanaramusensem, Ioannem A. Choi, hactenus Episcopum Pusa-
nensem.
Malaniensem, Eduardum Andream Muaca, hactenus Episcopum
titularem Insulensem.
Ardcarnensem, Eduardum Bedam Clancy, Auxiliarem E.mi P. D.
Iacobi S. R. E. Cardinalis Freeman, Archiepiscopi Sydneyensis.
Gongensem, Davidem Cremin, Auxiliarem E.mi P. D. Iacobi S. R. E.
Cardinalis Freeman, Archiepiscopi Sydneyensis.
Thabracensem, Antonium Augustinum Marochi, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Geraldi Fernandes Bijos, Archiepiscopi Londrinensis.
Munatianensem, Iosephum Dalvit, hactenus Episcopum S. Matthaei,
Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Rezende Costa, Archiepiscopi Bel-
lohorizontini.
Guairensem, Franciscum de Guruceaga Iturriza, hactenus Episco
pum Margaritensem.
I censent, Vidonem Breña López.
Tacnensem, Ansgarium Rolandum Cantuarias Pastor.
A Vico Augusti, Iulium Salimei, Delegatum E.mi P. D. Hugonis
S. R. E* Cardinalis Poletti, in Urbe Vicarii, ad officia et totius dioecesis
pastorales actiones coniunctim ordinanda.
Gaguaritanum, Didacum Gutiérrez Pedraza, Praelatum Cafayaten-
sem.
Buœentinum, Iosephum Mariam Márquez Bernal, Praelatum Huma-
huacensem.
Simitthensern, Antonium Sahagun López, hactenus Episcopum Li-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 59
narinum^ Auxiliarem E.mi P. D. Iosephi S. R. E. Cardinalis Salazar
López, Archiepiscopi Guadalaiarensis.
Gaspesiensem, Bertrandum Blanchet.
Gampifontis-Capitis Girardeaunensis, Bernardum F. Law.
Nobensem, Eduardum Koaik, Auxiliarem E.mi P. D. Eugenii S. R. E.
Cardinalis de Araújo Sales, Archiepiscopi S. Sebastiani Fluminis
Ianuarii.
Illicitanum, Iosephum Freiré de Oliveira Neto, Auxiliarem Exc.mi
P. D. Gentilis Diniz Barreto, Episcopi Mossorensis.
Marsorum, Victorium Ottaviani, hactenus Episcopum Alatrinum
et Anagninum.
Tigillavensem, Iosephum Marek, Auxiliarem E.mi P. D. Boleslai
S. R. E. Cardinalis Kominek, Archiepiscopi Vratislaviensis.
Thinisensem in Numidia, Marium Revollo Bravo, Auxiliarem E.mi
P. D. Hannibalis S. R. E. Cardinalis Muñoz Duque, Archiepiscopi Bo
gotensis.
Tunigabensem, Paulum Socha, Auxiliarem Exc.mi P. D. Gulielmi
Pluta, Episcopi Gorzoviensis.
Tulanensem, Salvatorem De Giorgi, Auxiliarem Exc.mi P. D. Al
berici Semerari, Episcopi Uritani.
Sebanensem, Maurilium Georgium Quintal de Gouveis, Auxiliarem
E.mi P. D. Antonii S. R. E. Cardinalis Ribeiro, Patriarchae Lisbonensis.
Mutiensem, Raphaelem Bellido Caro, Auxiliarem E.mi P. D. Io
sephi S. R. E. Cardinalis Bueno et Monreal, Archiepiscopi Hispalensis.
Ruynensem-Norandensem, Ioannem-Vidonem Hamelin.
Gravelburgensem, Natalem Delaquis.
Gephaludensem, Salvatorem Cassisa.
Mimianensem, Simeonem Valerio, Vicarium Apostolicum Calapa-
nensem.
ßimingitanum, Odoricum Leovigildum Sáiz Pérez, Vicarium Apo
stolicum Requenaënsem.
Gdendalecensem, Marianum Przykucki, Auxiliarem Exc.mi P. D.
Antonii Baraniak, Archiepiscopi Posnaniensis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
PRAELATOS VEL ABBATES (( NULLIUS ))
8. Martini in Monte Pannoniae, Andream Iosephum Szennay, Ar-
chiabbatem Ordinarium.
Ghetumaliensem, noviter erecta praelatura, Georgium Bernal Var
gas, collato titulo episcopalis Ecclesiae Velefitanae.
Saltensem in Mexico, noviter erecta praelatura, Franciscum Medina
Ramírez, collato titulo episcopalis Ecclesiae Sestensis.
Praeterea Summus Pontifex Suum dixit assensum dedisse electio
nibus canonice factis in Synodo Episcoporum Chaldaeorum:
— R. D. Hannae Kello ad cathedralem Ecclesiam Amadiensem ;
— R. D. Hannae Pauli Marcus ad cathedralem Ecclesiam Za-
chuensem.
IV - R E L A T I O C A U S A E C A N O N I Z A T I O N I S
Subinde Rev.mus P. D. Card. Aloisius Raimondi, S. Congrega
tionis pro Causis Sanctorum Praefectus, retulit de causa canoniza
tionis beatae Theresiae a Iesu Jornet Ibars, Virginis, Fundatricis Con
gregationis Parvarum Sororum Senum Derelictorum.
Relatione expleta, Summus Pontifex Eminentissimorum Patrum
Cardinalium suffragia exquisivit, et singuli Patres, servato ordine,
sententiam suam aperuerunt.
CONSISTORIUM UNICUM
Consistorio secreto absoluto, statim in eadem Aula habitum est
Consistorium Unicum (loco duorum Consistoriorum, publici et semi
publici), cuius acta referuntur :
I - P O S T U L A T I O P A L L I O R U M
Deinde personaliter sacrum Pallium postulaverunt :
— pro Metropolitanis Ecclesiis : Galaritana, Exc. P. D. Iosephus
Bonfìglioli; Edmontonensi, Exc.mus P. D. Iosephus McNeil; Com-
psana, Exc.mus P. D. Gasto Mojaisky-Perrelli ; Syracusana, Exc.mus
P. D. Calogerus Lauricella;
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 1
— pro Archiepiscopalibus Ecclesiis : Lucensi, Exc.mus P. D. Iu
lianus Agresti; Spoletana, Exc.mus P. D. Ottorinus Petrus Alberti.
Per procuratorem vero postulatio Pallii, facta est :
— pro Metropolitanis Ecclesiis : Bangkokensi; Pondicheriensi et
Cuddalorensi; Compostellana; Lagosensi; 8. Germani; Aquilana; Re-
mensi; Ugiungpandangana; Zamboangensi ; Lipensi; Reginatensi;
Fortaleœiensi; Kasamaënsi; Kvangiuensi;
— pro Archiepiscopali Ecclesia Atheniensi;
— pro Episcopali Ecclesia Anagnina (ex privilegio).
II - P E R O R A T I O C A U S A E C A N O N I Z A T I O N I S
Postea, D. Ioannes Baptista Ferrata, Sacrae Consistorialis Aulae
Advocatorum Decanus, pro beatae Theresiae a Iesu Jornet Ibars cano
nizatione de more institit.
R. D. Gulielmus Zannoni, Praelatus Secretariae Status, Beatissimi
Patris nomine, iuxta morem hisce verbis respondit :
(( Ad orationem modo habitam respondere iubeor, Beatissimum Pa
trem valde exoptare in Sanctorum album ascribere Beatam Caelitem
Theresiam a Iesu Jornet Ibars, cuius causa digne diserteque dicta est.
Idque Sanctitas Sua iure merito exoptat.
Etenim, cum nostris temporibus universa Ecclesia alacriter incum
bat in illud christianae renovationis opus, quod ductu et auspicio Con
cilii Oecumenici Vaticani II feliciter inchoatum est, consentaneum
sane est ante omnium oculos in sua luce collocare praeclaram morum
sanctimoniam, quae in huius Beatae Caelitis vita refulget, utpote
salutare atque efficax ad praedictam renovationem invitamentum. Ac
revera ipsa, per aspera et ardua procedens, ita christianis virtutibus
et egregie factis excelluit, ita spirantem Iesu Christi imaginem in se
rettulit, ut suis exemplis mire idonea videatur ad actuose refovendum
apud populum Dei divinae caritatis ardorem, in quo exoptata morum
instauratio potissimum innititur.
Attamen, quamvis Summus Pontifex magnopere cupiat hanc Bea
tam in Sanctorum Caelitum numerum inserere, nihilominus, ut in
tantae gravitatis negotio omnia de more serventur, sententiam Suam
non ante editurus est, quam omnes, ad quos res spectat, mentem quis
que suam aperuerint.
Haec habui, quae postulationi modo factae, Romani Pontificis
nomine, responderem ».
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
62 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I - S U M M I P O N T I F I C I S A L L O C U T I O
Beatissimus Pater priusquam adstantium sententiam exquireret, ita
eos est allocutus :
(( Debita diligentia considerationem Nostram intendimus in ea omnia, quae a vobis dilucido ordine et sagaci studio declarata sunt, ac bene perpendimus argumenta, quae ad propositam causam illustrandam comprobandamque attulistis.
Attamen, ut nuper nomine Nostro vobis significatum est, res tantae est gravitatis atque momenti, ut Nobis videatur cognitam haberi mentem vestram, antequam decretoriam sententiam Nostram pronuntiemus.
Rogamus igitur vos, ut, conscientiae officio unice ducti, de more circa hanc causam suffragia vestra f eratis ».
Tunc singuli E.mi DD. Patres Cardinales et Exc.mi Praesules,
servato ordine, suam sententiam circa propositam Causam aperuerunt.
Exceptis suffragiis, Beatissimus Pater suam mentem ita aperuit :
(( Vehementer sane gaudemus, quod vos concordibus suffragiis postulavistis, ut Beatae Theresiae a Iesu Jornet Ibars, Virgini, Sanctorum Caelitum honores tr ibuantur; id enim flagrantissimis etiam Nostris votis respondet.
Non est igitur, cur discedamus a iudiciis Peritorum et a sententiis membrorum Sacrae Congregationis pro causis Sanctorum, quippe quae multis iisque vere solidis argumentis comprobari videantur.
Quare, nulla interposita mora, decernimus hanc Beatam Caelitem in Sanctorum album referre, eandemque honoribus dignam pronuntiamus, quos catholica Ecclesia iis tribuit, qui in caelesti gloria sanctitudinis praemia sunt consecuti. Quod quidem, iuvante Deo, sollemni ritu faciemus in Vaticanae Basilicae maiestate proximo anno, die vicesima septima mensis Ianuarii .
Interea autem hortamur vos, ut supplices Deo preces sine intermissione admoveatis, id rogantes, ut quod modo decrevimus, maximopere conferat ad catholicae Ecclesiae bonum et ad vitae christianae incrementum ».
De quibus omnibus, ut acta iuridica conficerent, adstantibus Proto
notariis Apostolicis, mandatum de more fuit.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 63
EPISTULA
E.mo P. D. Iosepho S. R. E. Cardinali Mindszenty
Venerabilis et dilectissimi Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Cum illa magni momenti decreta iam iam evulganda sint, quae suscepimus postquam matura consideratione rerum adiuncta perpendimus, unice spectantes ad pastoralem quarundam ex Hungaria dioecesium utilitatem — quas inter eminet Strigoniensis Ecclesia — Nostram impensam benevolentiam paternamque existimationem tibi, dilectissime ac venerabilis Frater Noster, etiam atque etiam expromere percupimus.
Etenim primo ut Veszprimiensis Praesul renuntiatus et paulo post Metropolitanae illius Sedis Archiepiscopus creatus, episcopalis ministerii munere functus es in difficillime rerum statu, oneribus et anxietatibus pleno. Altis sane radicibus Nostro animo infixa haeret vivida atque aerumnosa recordatio, te, ipsos x x v abhinc annos, iudicium et condemnationem subiisse, quae quasi culmen fuere gliscentium adversus te impugnationum, quaeque omnium hominum mentes tunc in se converterunt eorumque attonitum moverunt stuporem. Tot acerbi animi cruciatus fuerunt spinea corona, tuo capiti imposita, haud minus pretiosa quam tua erga Christi Ecclesiam fidelitas.
Quam ob rem tibi omni cum reverentia libentissime obsequimur, tibique gratias ex imo pectore agimus ob multimoda virtutis exempla, quae tot per annorum decursum universae catholicae familiae prae-buisti.
Certam equidem alimus spem, te Ecclesiae, quae lumen et gloria, etiamsi pariter dolorum causa tibi fuit, tuum amorem tuasque preces semper esse daturum. Scias pariter Nos tecum his animi sensibus ar-tissime coniungi, dum superna solacia tibi a Christo, aeterno Pastorum Principe atque praemio, supplices petimus, ut tuae « probatio fidei multo pretiosior auro, quod per ignem probatur, inveniatur in laudem et gloriam et honorem » (cf. 1 Pt. 1, 7).
Quorum votorum auspicem Nostraeque propensae voluntatis testem, Apostolicam Benedictionem tibi fraterna caritate peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum die xixx mensis Ianuarii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
64 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ALLOCUTIONES
I
Ad Excellentissimum Virum Lombume Mujwan Kallymazi Zairianae
Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras
commissi muneris testes tradentem. *
Monsieur l'Ambassadeur,
En ce jour où débute votre mission auprès du Saint-Siège, nos
premières paroles seront pour vous souhaiter la bienvenue. Bienvenue
franche, cordiale, symbolisant les excellents rapports que Nous sou
haitons, ainsi que nos collaborateurs, entretenir avec vous pendant
tout la durée de votre séjour romain.
Il Nous faut aussi vous remercier de vos sentiments déférents et de
votre volonté d'œuvrer à l'affermissement des liens entre le Saint-
Siège et votre pays, votre grand pays. Car le Zaïre est bien l'une des
plus vastes contrées d'Afrique, disposant de richesses humaines indé
niables, Pune des plus anciennement chrétiennes. Autant de raisons
pour attacher une valeur spéciale à la solution des problèmes com
muns, à la qualité des relations mutuelles, mieux, au renforcement
de la compréhension basée sur le respect et la confiance. L'assurance
que vous Nous donnez de poursuivre cet objectif, conformément aux
instructions de Son Excellence le Général Mobutu Sese Seko, Nous
donne aujourd'hui un motif de satisfaction et Nous permet d'augurer
le meilleur pour tous vos compatriotes. Vous voudrez bien, en trans
mettant nos sentiments de gratitude au Président de la République
du Zaïre pour ses vceux, lui faire part également de notre vif espoir.
Nous avons montré il y a un instant le prix que Nous attachons à
la chrétienté zaïroise. Notre pensée rejoint plus particulièrement nos
chers Fils catholiques du pays, dont le zèle et le dynamisme suscitent
¥ admiration. En bons citoyens, ils ont à cœur de travailler loyale
ment à l'entreprise nationale du développement, dans tous ses domai
nes. Encouragés par leurs Evêques, auxquels Nous rendons ici hom
mage, ils ont pleinement conscience du témoignage qu'ils peuvent
donner : témoignage d'une foi qui ne leur est pas imposée comme une
culture étrangère, puisqu'elle provient d'un don de Dieu les attei-
* Die 7 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 65
gnant au plus profond d'eux-mêmes; témoignage d'une communauté
de croyants, unie à l'Eglise universelle, mais qui, loin de renier le
patrimoine humain et civil de ses membres, est fière au contraire de le
promouvoir de tous ses moyens. Dans la liberté, dans le dialogue avec
les responsables de l'Etat, il sera possible de progresser encore en ce
sens.
Nos souhaits accompagnent donc Votre Excellence pour l'exercice
de ses hautes fonctions. Ils s'étendent à votre famille, aux Autorités
et à tous les habitants de votre pays. Sur tous et sur chacun, Nous
invoquons les bienfaits de Dieu, ses grâces et sa protection.
I I
Ad Excellentissimum Virum Antonium Rocha Columbianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *
Señor Embajador:
Hemos escuchado con ánimo atento las deferentes expresiones que
Vuestra Excelencia ha querido dirigirnos en el momento de presentar
las Cartas, que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Pleni
potenciario de la República de Colombia ante la Santa Sede.
Al agradecerle los devotos sentimientos expresados, queremos darle
nuestra más cordial bienvenida y manifestarle nuestra satisfacción al
recibirle como digno Representante de un País, que nos es tan querido
por tantos conceptos.
Tenemos siempre presente en nuestra mente el grato recuerdo de
nuestra estancia en Bogotá, durante el Congreso Eucaristico Inter
nacional. Este hecho, al que Vuestra Excelencia ha hecho alusión en
su discurso, nos ofreció la ocasión de ser testigo personal de los valores
humanos, culturales y religiosos que animan la vida de la Nación
colombiana.
Motivo de particular complacencia es para Nos constatar el arrai
gado sentimiento católico del Pueblo de Colombia y sus esfuerzos por
conseguir una superación humana y espiritual, que la haga cada vez
más fiel a su identidad histórica, proyectada hacia el futuro.
Sabemos bien que la Iglesia en Colombia colabora sincera y eficaz
mente en un empeño de promoción de toda la comunidad nacional.
5 - A. A. S.
* Die 10 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
66 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nos complacemos de ello y, siguiendo las directrices que hemos mar
cado en repetidas ocasiones, no cesaremos de exhortar a Pastores y
fieles a hacerse solícitos promotores del bien común, prestando su
generoso apoyo a la obra de desarrollo integral de las comunidades en
que viven, y haciendo cada vez más presente a la Iglesia, que mientras
mira como peregrina hacia la Ciudad eterna, no olvida la edificación
de la Ciudad terrestre.
Señor Embajador : Al asegurarle nuestra benevolencia para el
desempeño de su alta misión, invocamos sobre Vuestra Excelencia,
sobre el Excelentísimo Señor Presidente de Colombia, el Gobierno y
los queridos hijos colombianos la abundancia de las bendiciones del
cielo.
I I I
Ad Excellentissimus Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Aposto
licam, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ac felicia ominantes. *
Excellences et chers Messieurs,
Nous sommes vivement reconnaissant à votre digne interprète de
ses paroles si bienveillantes, et nous vous remercions tous cordialement
de votre présence ici et de l'hommage déférent que vous tenez à nous
rendre ainsi, chaque année, au retour des fêtes de Noël et du Nouvel An.
Ce temps ramène naturellement devant notre esprit le thème à la fois
ancien et nouveau de la paix; et la rencontre avec le Corps Diploma
tique l'impose à notre réflexion avec plus d'intensité encore : car pour
vous, diplomates, il ne s'agit pas seulement d'un mot appelant des
souhaits joyeux ou de tristes prévisions; ni même simplement d'un
sujet théorique de méditation et d'étude. C'est, peut-on-dire, le centre
et le but de votre « mission », avec toute la densité de signification qui
s'attache à ce noble terme.
Vous n'êtes pas seulement spectateurs, bénéficiaires ou victimes des
hauts et des bas de la paix dans le monde. Vous êtes, à un titre spécial
et avec une responsabilité tout particulière, les protecteurs et les dé
fenseurs de la paix.
Une opinion assez répandue aujourd'hui, basée sur des connais
sances approximatives ou sur des souvenirs d'un passé révolu, semble
ne vouloir retenir de la diplomatie que quelques aspects extérieurs,
* Die 12 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 67
plus décoratifs que substantiels, ou certaines manifestations de mau
vais aloi, formes dégénérées de la véritable action diplomatique, qui
eurent cours peut-être, hélas ! à certaines époques du passé, mais que
répudie aujourd'hui la conscience de ceux qui se consacrent à ce haut
service, et qui, d'ailleurs, ne répondraient plus, présentement, aux
exigences et aux finalités de ce service lui-même.
De nos jours, en effet, le développement des rapports de forces et
d'intérêts a pour effet que le bien ou le mal de telle partie de la
communauté internationale ne peuvent être considérés comme le mal
ou le bien de telle autre partie ; et le monde se trouve heureusement
presque obligé de chercher ensemble l'avantage commun, s'il veut éviter
le dommage commun ou même la commune catastrophe.
Il est vrai que même parmi les plus hauts responsables de la vie des
peuples, tous n'arrivent pas à saisir ou à garder présente à l'esprit,
comme ils le devraient, cette vérité fondamentale. Et c'est pourquoi il
n'est pas rare, surtout chez ceux qui sont ou croient être les plus forts,
que l'un ou l'autre cède à la tentation de résoudre en sa faveur, par la
force ou la violence, des situations de tensions ou de conflits.
Mais il n'est pas moins vrai que la réalité se venge de ces calculs
erronés. Malheureusement, ceux qui en paient le prix sont le plus sou
vent d'innocentes victimes, parmi lesquelles figurent parfois ceux-là
même qui s'étaient employés à en détourner les protagonistes.
Il est donc d'autant plus nécessaire qu'aux raisons de la force — qui
sont fréquemment injustes et qui, aujourd'hui plus que par le passé, se
montrent impuissantes à assurer l'avantage général et même l'avantage
de ceux qui y ont recouru — il faut, disons-nous, qu'à ces raisons de la-
force, la communauté des nations sache opposer efficacement la force
de la raison, de la justice, et d'une équitable et généreuse compréhen
sion des droits et des intérêts de tous.
Il s'agit là d'un effort d'une telle ampleur, d'une telle noblesse
— d'une telle difficulté aussi — qu'on ne saurait assez en souligner
l'importance et qu'on ne peut dissimuler le sérieux de l'engagement
qu'il requiert : effort dans lequel la diplomatie digne de ce nom est
appelée à jouer un rôle de premier plan.
A ceux qui ont défini la diplomatie « l'art de faire la paix », on a
cru pouvoir objecter une simplification excessive. De fait, bien d'autres
activités rentrent dans le cadre de la diplomatie. Et comment ignorer
celle des hommes politiques et des hommes de la pensée, qui contribuent
à former la conscience des hommes et l'opinion publique des peuples?
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
On ne peut nier toutefois que la recherche de la paix ne soit, comme nous
venons de le dire, le point central de la mission diplomatique dans la
vie internationale. Et ce n'est pas là simplement distribuer un éloge,
qui serait d'ailleurs souvent bien mérité. C'est reconnaître ce qui est
pour vous l'essence même de votre mission, votre but, votre program
me : faire la paix.
Cela veut dire d'abord la protéger et la défendre là où elle existe :
ensuite la rétablir là où elle a cessé d'exister. Cela suppose qu'avec
beaucoup de sagesse et une patience inlassable, on cherchera à résoudre
selon la justice et l'équité les questions qui opposent Etats ou Gouverne
ments les uns aux autres ; que l'on fera tout pour éviter que les opposi
tions ne s'accentuent, que les positions en conflit n'arrivent à un
point de rupture ; que l'on étudiera et proposera toutes les formules
possibles d'honnête conciliation; que l'on saura joindre à la juste
défense des intérêts et de l'honneur de la partie qu'on représente,
la non moins juste compréhension et le respect des raisons de l'autre
partie et les exigences du bien général. Voilà la tâche spécifique — et
combien noble! — de la diplomatie.
Et dans cette tâche, la diplomatie des Etats a comme allié et
collaborateur le Saint-Siège : un allié convaincu, chaque fois qu'est
en question la sauvegarde ou le rétablissement d'une paix juste et
solide; un collaborateur qui, tout en ayant sa nature et ses moyens
spécifiques, n'hésite pas à joindre son action à celle des Etats et de
leurs représentants, pour favoriser des rapports pacifiques entre les
nations, sur la base des principes qui doivent régir une vie en com
mun bien ordonnée, au plan international.
Nous nous demandions naguère, dans une circonstance analogue à
celle-ci, 1 si le Saint-Siège avait « raison de se servir de cette forme
d'activité qui s'appelle la diplomatie ». Notre réponse, alors comme
dans d'autres circonstances, a été affirmative, à condition qu'il s'agît
de la vraie diplomatie : celle qui se propose pour objectif la paix à
l'iaitérieur de chaque peuple et dans ses relations avec les autres.
Cette demande, nous continuons à nous la poser. Et ce n'est pas
seulement pour confirmer notre attitude responsable en face des doutes
ou des contestations qui peuvent se présenter. C'est bien plutôt pour
approfondir et préciser toujours davantage les motifs essentiels de la
participation du Saint-Siège à la vie des peuples et aux problèmes de
1 Discours au Corps Diplomatique, 12 janvier 1970.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 69
leurs rapports mutuels : participation qui entend bien ne pas se borner
à renonciation de principes généraux, mais qui, dans les formes qui
sont propres à notre mission morale et spirituelle, n'hésite pas à
descendre, le cas échéant, à l'action concrète.
Cette attitude, vous le savez comme nous, n'est pas sans attirer des
critiques. Certains y voient une sorte de « compromission » qui, bien
loin d'élever le Saint-Siège, l'abaisserait, au contraire — et l'Eglise
avec lui — au rang de « puissance » : une parmi tant d'autres, même
si elle conserve ses traits distinctifs particuliers. Sans la détourner
tout à fait de sa mission, cette attitude rendrait l'Eglise moins libre,
moins (( crédible )) dans l'exercice de celle-ci, qui serait une mission
« prophétique )) consistant à annoncer et dénoncer, sans avoir peur de
rompre avec une réalité mouvante et vieillie, qui doit bientôt céder
le pas à un monde nouveau, encore en gestation.
Nous ne sommes pas fermé à ces voix qui nous arrivent de différents
côtés, ni offensés par leur ton parfois pressant et quasi impétueux.
Nous sommes toujours disposé à réfléchir à nouveau, avec une cons
cience sérieuse et sereine, sur nos attitudes et sur les modalités de
notre action, afin qu'elles répondent toujours mieux, pour autant que
cela dépend de nous, aux exigences du ministère apostolique et aux
nécessités anciennes et nouvelles des temps où nous vivons.
Mais, si nous ne nous trompons, ce que l'on reproche ici à l'Eglise
et au Saint-Siège, c'est de ne pas prendre une attitude nette et active,
en proclamant et en accélérant le déclin d'un ordre mondial jugé
dépassé et gâté, pour hâter la rapide instauration, à sa place, d'un
ordre nouveau, qu'on imagine avec les traits messianiques de la justice,
de la liberté, de l'égalité parfaite, sans discrimination de droit ne
de fait.
On estime que l'Eglise et le Saint-Siège, dans la mesure où ils
appuient des initiatives visant à pacifier des états de tension ou à
guérir des plaies sociales, dans la mesure où ils favorisent la cessation
des conflits en cours ou cherchent à en prévenir d'autres, font le jeu
de la (( conservation », empêchent ou retardent le jour de la révolution
libératrice, que certains n'hésitent pas à proposer comme le schème
répondant à la maturation des temps, aux aspirations des peuples
— surtout des peuples opprimés — et même, ajoute-t-on, à la vision
chrétienne de l'histoire, ce pour quoi on se met en quête de démonstra
tions et de preuves même d'ordre théologique.
En face de critiques de ce genre, la première considération qui nous
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
70 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vient à l'esprit, c'est que certains radicalismes non seulement sont bien
souvent inexacts et injustes par leur façon partiale ou unilatérale de
juger la réalité et les responsabilités qui y répondent, mais qu'ils sont,
par surcroît, dangereux, tant par ce qu'ils voudraient voir réalisé que
par ce qu'ils ne veulent pas voir réalisé ou dont ils réussissent à em
pêcher la réalisation. En d'autres termes, en poussant à des boulever
sements radicaux — qui sont loin, bien souvent, de respecter les fron
tières du licite — il n'est pas exclu qu'on n'arrive à des situations
moins justes et moins stables que celles qu'on a voulu modifier. Et
il arrive facilement, surtout, qu'on gaspille, en des tentatives velléi
taires, des énergies et des efforts, qui pouvaient être employés bien
plus utilement pour des réalisations moins rapides, peut-être, et moins
voyantes, ni entièrement satisfaisantes, sans doute, mais qui repré
sentaient néanmoins un réel progrès au profit de l'humanité.
Ce qui nous semble plus en harmonie avec notre mission, et avec
ce que l'Eglise peut et doit faire en faveur du monde, dont, tout en
étant distincte, elle partage le cheminement, c'est que l'Eglise soit,
certes, une voix prophétique, et comme le cri de la conscience de
l'homme ; mais qu'en même temps elle comprenne la réalité humaine,
avec ses âpretés, ses insuffisances, ses résistances à se conformer aux
idéaux que l'humanité devrait et doit poursuivre avec courage et té
nacité, pour être digne d'elle-même et à la hauteur de ses responsabi
lités devant Dieu et devant l'histoire.
Au lieu de nous borner à déplorer ou à dénoncer des insuffisances,
nous estimons que notre devoir en ce domaine est de rappeler et de
clarifier les principes, d'encourager les hommes à les appliquer fidè
lement, et de ne pas refuser notre collaboration aux tentatives con
crètes de solution des problèmes que cette application comporte : non
certes en ce qui concerne les aspects techniques, qui échappent à notre
compétence, mais pour ce qui est des aspects moraux et humains de
justice et d'équité, qui ne sont pas moins importants que les premiers.
Cet effort de contact avec les problèmes concrets, que les hommes
d'Etat et les diplomates affrontent quotidiennement, nous aide à nous
rendre toujours mieux compte de la complexité des choses et des diffi
cultés à surmonter. Cela ne nous amène certes pas à excuser ce qui
n'est pas excusable — abus de pouvoir, excès dans la répression, usage
de la torture, pressions économiques indues, etc ... — ou à nous con
tenter facilement de résultats minimes ou insuffisants; mais cela nous
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 71
porte à prendre des attitudes conscientes et responsables dans l'ap
préciation, généreuses dans la coopération.
Tout cela vous dit, Excellences et chers Messieurs, l'esprit sur
lequel peuvent compter, dé notre part et de la part du Saint-Siège, vos
personnes et vos Gouvernements, vos peuples et leurs communautés,
comme toute la communauté internationale : un esprit d'amitié, qui,
même s'il exclut une indulgence hors de propos, tend toujours à encou
rager et à aider les responsables dans les justes, nobles et difficiles en
treprises que la vie de leurs nations et celle de la famille des peuples
présentent comme des défis à leur sagesse et à leur bonne volonté.
Et comme notre parole vise avant tout ce qui constitue plus spéci
fiquement votre mission, nous voulons dire les relations des peuples
entre eux, nous vous dirons que c'est dans cet esprit d'amitié que nous
suivons les problèmes de la paix. Et nous concevons celle-ci non seule
ment, selon son acception première et plutôt négative, comme absence
de conflit, mais dans sa signification plus ample et plus complète de
bonnes et amicales relations.
L'invocation de la paix revient fréquemment sur nos lèvres, avec
l'exhortation à la poursuivre et l'invitation à prier pour l'obtenir. Mais
nous n'entendons pas que s'arrête là notre intérêt pour une cause si
grande et si fondamentale. Vous êtes témoins de nos persévérants
efforts, vous qui êtes aussi, en quelque sorte, parmi les collaborateurs
les plus directs du Saint-Siège en ce domaine. C'est à vous, en effet,
qu'il s'adresse le plus souvent — comme il s'adresse à ses propres repré
sentants dans vos pays — pour avoir des informations, pour recueillir
et confronter données et opinions, discuter des situations, se concerter
avec vous, parfois, pour des initiatives de paix.
Vous connaissez, par exemple, l'intérêt que le Saint-Siège continue
à manifester pour un des problèmes essentiels qui sont à la base d'une
paix sûre et durable : l'établissement de rapports et d'échanges con
formes à l'équité entre les pays ayant atteint un haut degré de dévelop
pement, et ceux qui, avec élan, mais souvent au prix de grands sacri
fices, s'efforcent d'y parvenir.
Ce problème a fait l'objet de nos déclarations répétées, en parti
culier dans l'encyclique (( Populorum progressio », et il reste un des
points qui retiennent très spécialement l'attention du Saint-Siège.
Aussi avons nous suivi avec le plus vif intérêt, à ce sujet, les récentes
prises de contacts entre la Communauté européenne des Neuf et les
Pays d'Afrique, pour l'élaboration d'un modèle possible de coopé-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
72 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ration organique ou d'association économique, technique et commer
ciale. Cette négociation, tant par le nombre et la qualité des Pays
participants que par l'ampleur et l'importance des buts qu'elle se
propose, peut vraiment constituer un test de ce que la sagesse et le
courage des Gouvernements, leur capacité de vision et d'imagination
politique, leur esprit de collaboration enfin, sont capables de faire pour
répondre à des exigences objectives d'importance capitale pour l'avenir
de la famille humaine.
On ne peut manquer de relever le caractère hautement moral d'ini
tiatives de ce genre et souhaiter qu'elles se multiplient. Que les respon
sables ne se laissent pas décourager par les difficultés ! Qu'ils sachent
harmoniser les raisons de la prudence avec celles de la générosité, sans
oublier qu'aujourd'hui, plus encore que par le passé, l'avantage général
est finalement la condition du vrai et stable bien-être de chacune de
leurs nations.
Le Saint-Siège a à cœur, vous le voyez, d'être présent dans le
concert de la vie internationale. Il l'est grâce au réseau de relations
que le Corps Diplomatique présente et réalise ici même, relations
qu'entretient et favorise également le Corps de nos représentants dans
vos divers Pays. Laissez-nous dire, en terminant, à quoi tend cette
présence du Saint-Siège dans la vie internationale. Elle tend d'abord
à promouvoir des contacts honorables et pacifiques entre les Peuples
à un niveau de responsabilités; ensuite à encourager la méthode du
dialogue humain et courtois, à la substituer, si possible, à celle de
l'affrontement ruineux et meurtrier des armes et de l'équilibre pré
caire d'intérêts inconciliables, toujours prêts à surgir avec des reven
dications unilatérales; elle tend enfin, cette présence du Saint-Siège,
à créer non seulement la trêve dans les conflits entre nations, mais
le goût, l'honneur, la stabilité de la paix, de telle sorte que les insur
montables différences ethniques, géographiques, économiques, cultu
relles, ne soient plus des causes de rivalités et de luttes fratricides,
mais deviennent au contraire des motifs d'entente fraternelle et d'ac
tivé complémentarité, en un hommage unique et supérieur à la justice.
En disant cela, nous nous référons — assez clairement, nous semble-
t-il — aux situations qui, au seuil de cette année nouvelle, apparais
sent comme des cas pathologiques de la concorde entre les hommes,
cas qui s'offrent à la sage, à la persévérante, ajoutons encore, à la
chrétienne thérapie d'une paix véritable et dynamique.
Si ces abcès douloureux persistent, malgré tant d'efforts déployés
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 3
au cours de l'a,nnée écoulée, s'ils continuent à retenir l'attention in
quiète du monde entier, combien plus la vôtre, Messieurs : les diplo
mates ne sont-ils pas, en quelques sorte, les médecins du corps social,
lorsqu'il est atteint ou menacé par le virus de la discorde et de la
guerre?
Mais nous savons tous que la bonne volonté et les moyens humains
ne suffisent pas. Aussi, pour que votre action, celle des diplomates et
des hommes d'Etat du monde entier, soit efficace et couronnée de
succès au cours de l'année qui s'ouvre, nous invoquerons sur elle, et
sur l'aide — modeste, mais généreusement offerte — que le Saint-
Siège sera toujours heureux de vous apporter, l'abondance des béné
dictions du Dieu tout-puissant.
IV
Romanae Civitatis Magistro et Administratorum Coetui, novo ineunte
anno Beatissimo Patri fausta ominantibus. *
La ringraziamo, Signor Sindaco, per questa visita, che ogni anno ci
offre la lieta possibilità di intrattenerci amabilmente con Lei e con i
suoi validi collaboratori del Consiglio Comunale dell'Urbe, qualificati
esperti dell'Amministrazione tanto complessa della sempre diletta Roma.
L'incontro ci permette di dare insieme con voi uno sguardo appassio
nato e affettuoso a questa Città unica al mondo, che è anche la diocesi
del Papa, e augurarle, pensosi come tutti siamo della sua prosperità
e del suo sviluppo, felici incrementi per l'avvenire, e specialmente per
l'anno appena iniziato.
Come sempre, apprezziamo moltissimo questo nobile gesto, che, per
essere tradizionale, nulla perde della sua spontaneità e del suo signi
ficato; comprendiamo la gravità dei problemi che vi assillano ogni
giorno, e di cui le sue parole, Signor Sindaco, ci hanno portato una
nuova testimonianza dello zelo che tutti vi muove; e noi desideriamo
concorrere, sul piano pastorale che è specificamente nostro, unita
mente ai nostri diretti collaboratori, al benessere della città, alla sua
coscienza civile, morale e religiosa, alla sua costante elevazione sul
piano umano e spirituale, conforme alla sua vocazione storica e alla
sua funzione secolare.
* Die 14 mensis ianuarii 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
74 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
In questa particolare occupazione, facciamo voti che la pluralità
di tendenze sociali e politiche, che caratterizza la presente Ammini
strazione, lungi dall'essere motivo d'interiori divergenze e di risul
tante diminuzione d'efficienza operativa, sia espressione d'una volontà
di convergenza civile e d'una solidale attitudine a promuovere il bene
della Città, con maggiore efficacia e con superiore sentimento della
tradizione veramente romana, cioè esemplarmente comunitaria e ideal
mente universale. Citeremo solo una voce, quella di Cicerone : « hanc
Urbem lucem Orbis terrarum atque arcem omnium Gentium ... ))} Non
si può non sentire un fremito di commozione al riflettere su questa conti
nuità storica, a questa missione universalistica, ecumenica, che si tra
smette dai secoli per un misterioso e alto disegno provvidenziale ; conti
nuità, diciamo, di pacificazione, di insegnamento, di equilibrio, conte
nuta in quella Pax Romana, che fu la condizione ideale per accogliere
il lieto messaggio evangelico e per assicurarne l'irradiazione nel mondo,
pur nel volgere dei tempi e nel tramonto delle antiche istituzioni, le quali
tuttavia sono sopravvissute negli elementi imperituri del diritto e della
organizzazione di Roma, assunti e vivificati dallo spirito nuovo della
Chiesa di Cristo.
E il Papa non può non rilevare ogni volta lo stupendo significato
che tutto ciò racchiude e tramanda agli spiriti pensosi del passato e
dell'avvenire. Liberi, ormai come siamo, dalle immense ed estenuanti
responsabilità della cura temporale della Città, risorge tanto più facil
mente in noi la visione ideale dell'Urbe, alla quale applichiamo con
felice auspicio la biblica definizione: « . . . u r b s . . . perfecti decoris,
gaudium universae terrae ». 2 Non ci si faccia rimprovero se noi per
seguiamo questa trascendente concezione dell'Eterna Città. Questa
trasfigurazione spirituale di Roma è tuttora nell'ambito della nostra
missione pastorale e della nostra interpretazione cattolico-religiosa
del punto storico-geografico, dove il Vangelo di Cristo ha posto, con
Pietro, il cardine della sua inserzione nella civiltà umana e della sua
irradiazione nel mondo. Noi siamo tuttora i profeti della vocazione
sovrumana di Roma; e siamo persuasi che la libera coscienza e la sto
rica funzione del suo altissimo compito di capitale della Nazione Ita
liana non rinchiudano il circolo spirituale della sua nativa universalità,
sì bene consentano di spaziare con lo sguardo d'una sapienza atavica e
1 Cic. In Catilin. Orat. IV, c. VI, n. 11. 2 Lam. Jer. 2, 15.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 5
primigenia nell'orizzonte spirituale e sereno della religione cattolica,
che quivi ha trovato il suo centro congeniale e secolare.
Questo diciamo nella prossimità dell'Anno Santo, il quale, com'è
noto, dovrà favorire l'afflusso alle porte di Roma di molti pellegrini della
fede, e risvegliare nella Città fatidica e sacra il senso e la virtù della sua
nobile ospitalità.
La grande manifestazione sarà preparata con studiata intenzione di
non turbare la vita cittadina. Ma noi prevediamo di dover fare affida
mento sulla cortese accoglienza di Roma ai suoi accresciuti visitatori.
Avremo qualche pratico progetto da sottoporre alle Autorità civili, ed
in particolare a quelle che con tanta cura e tanta competenza presiedono
ai problemi amministrativi e logistici della Città. È di grande importanza
predisporre il modo con cui i visitatori dell'Anno Santo troveranno a
Roma un'accoglienza che non deluda le loro spirituali aspettative; e
ciò non solo per l'esito religioso del grande avvenimento, ma altresì
per il prestigio, l'elogio, la riconoscenza, la memoria che ne possono
scaturire in onore del nome stesso di Roma.
Per questo abbiamo fin d'ora accennato alla mutua collaborazione
che siamo con tutto il cuore disposti a offrire, e che altresì chiediamo alla
vostra esperienza e al vostro talento tecnico e organizzativo. L'anno,
testé iniziato, sarà molto impegnativo perché si giunga alle soglie del
1975 con una preparazione perfetta, per quanto sia consentito ad umane
possibilità, a far fronte alle molteplici necessità che porrà una celebra
zione giubilare di tanto valore e di tanta ampiezza, in un mondo divenuto
piccolo ma pur lacerato da divisioni interne e internazionali, come
sarà quella del prossimo Anno Santo.
Noi siamo certi — ne abbiamo anzi avuto la gentile conferma — di
trovare in Lei, Signor Sindaco, e in cotesta Amministrazione l'appog
gio necessario, la comprensione sollecita, la collaborazione preziosa.
E ringraziando fin d'ora, invochiamo sul vostro non facile lavoro
l'onnipotente aiuto del Signore, per intercessione della Vergine Santa
Salus Populi Romam, e degli Apostoli Pietro e Paolo. La nostra Apo
stolica Benedizione confermi a voi, e all'intera popolazione della città
di Roma, tutta la nostra benevolenza e ogni migliore augurio di bene.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
76 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
Ad Excellentissimum Virum Petrum Ilboudo, Reipublicae Voltae Supe
rioris primum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras de
mandati muneris testes tradentem. *
Monsieur l'Ambassadeur,
Nous sommes heureux d'accueillir aujourd'hui, en la personne de
Votre Excellence, le premier Ambassadeur de la République de Haute-
Volta auprès du Saint-Siège, et de vous adresser des vœux particu
lièrement fervents pour le succès de votre mission.
Cette mission commence, on peut le dire, sous des auspices favo
rables. L'Eglise locale, sous la responsabilité de la Conférence epis
copale voltaïque et de son président, le cher et vénéré Cardinal Paul
Zoungrana, a toujours pratiqué le dialogue avec les Autorités de l'Etat,
notamment lorsque se présentaient certains problèmes d'actualité; elle
continuera de le faire avec loyauté. Nous-même gardons le meilleur
souvenir de la visite que Nous rendit, il y a sept mois à peine, Son
Excellence le Général Sangoulé Lamizana, qui vous envoie maintenant
poursuivre au Vatican, de façon permanente et solide, ces relations
prometteuses. Dans ce contexte, en vous remerciant des très aimables
paroles que vous venez de prononcer, Nous nous devions de marquer
notre confiance en l'avenir.
Nous espérons, en effet, en la sagesse de votre pays et de ses diri
geants. Comme d'autres nations en plein essor, mais aux prises avec
de sérieuses difficultés économiques — l'exemple cruel de la sécheresse
vient à tous les esprits —, comme d'autres nations qui ont assumé récem
ment la maîtrise de leur propre destin et se trouvent affrontées, dans
la conjoncture mondiale, à l'urgence de développer toutes leurs res
sources, Nous souhaitons que la Haute-Volta devienne un modèle
d'équilibre, de mesure, de maturité politique, de progrès harmonieux
pour toutes les couches de la population, de justice sociale, d'ouverture
aux valeurs spirituelles, de liberté religieuse impartiale.
Si les puissants de ce monde ont le grave devoir de fournir à tous
les pays l'aide désirée pour la réalisation de ces objectifs, l'Eglise, qui
tire sa seule richesse de la Révélation chrétienne, ne demande égale
ment qu'à les favoriser. En des termes qui Nous ont vivement touché,
* Die 24 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 77
vous avez vous-même évoqué cette contribution : ses appels à la soli
darité et à la coopération internationales, la fondation de nombreux
centres de promotion et d'assistance, et ses œuvres en faveur de la
formation des jeunes, sans aucune distinction. Ce service désintéressé
est bien dans son rôle. Elle sait que les hommes n'ont pas faim seule
ment de pain, ni même d'instruction, mais d'éducation à la respon
sabilité et à la fraternité, de sagesse, de dialogue avec l'Invisible.
Nous saisissons cette occasion pour saluer les courageux efforts de
nos Fils catholiques de Haute-Volta. Avec enthousiasme, ils souhai
tent pouvoir continuer leur magnifique témoignage. Nous demandons
au Seigneur de les bénir et de veiller aussi sur l'ensemble du peuple
voltaïque, sur ses gouvernants, et sur la personne de Votre Excellence,
que Nous assurons de tout notre appui dans l'exercice de ses hautes
fonctions.
VI
In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum concelebrante,
ad eos qui sollemni Canonizationi Beatae Theresiae a Iesu Jornet et
Ibars, Virginis, Fundatricis Congregationis Parvarum Sororum Senum
Derelictorum, interfuerunt. *
Venerables Hermanos y amados Hijos:
Hace unos momentos, con emoción contenida y en virtud de nuestra
autoridad apostólica, hemos pronunciado una sentencia solemne, agre
gando al catálogo de los Santos a Santa Teresa de Jesús Jornet e Ibars,
fundadora de las Hermanitas de los Ancianos Desamparados. La hemos
declarado Santa, es decir, digna de recibir el culto universal en la
Iglesia; nos encomendaremos a su intercesión y la podremos tomar
como orientación para nuestra vida espiritual.
Con mirada atónita contemplamos el milagro de arcana predilec
ción divina que supone la santificación de un alma, cuyo sorprendente
camino por la vida terrena, imitando a Cristo, pasa de los sufrimientos
a la cumbre de la gloria.
Nos encontramos ante una de esas figuras que dejan una impronta
propia y profunda de su paso por el mundo, legando a la Iglesia y a la
sociedad el sello de su personalidad siempre lozana e inmarcesible :
servir, inmolarse por los demás, será la faceta distintiva de la espiri-
* Die 27 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
78 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
tualidad de Santa Teresa Jornet quien, obedeciendo a un mismo impulso
de amor al necesitado, eligió un modelo de vida similar al que sirvió
también a la Sierva de Dios, Juana Jugan, fundadora del Instituto
de las (( Petites Sœurs des Pauvres », cuya causa de beatificación
esperamos pueda ser reanudada próximamente.
Es consolador contemplar con cuánta profusión de formas y de
colorido espirituales se van perfilando — prodigios de la gracia —
nuevos cuadros de la santidad de la Iglesia. En la obra límpida y
transparente de un alma consagrada, como Santa Teresa Jornet, se
trasluce la misma ansia que animara a su homónima abulense para
desplegar, en formas diversas, la hermosura y la riqueza inagotables
del designio de salvación. \ Cuántas páginas de historia eclesial, be
llísimas, llevan impresos esos lances del amor divino que brotan del
corazón de Cristo, como manantial perenne de luz y de verdad !
Difícil seguir en detalle la vida y la actividad de la Madre Teresa.
La niña de Aytona y Lérida, la estudiante y maestra de Fraga y
Argensola, a la búsqueda de su vocación entre las Terciarias Carme
litas y las Clarisas de Briviesca, deja el paso a la religiosa gallarda y
sencilla que, mientras cubre distancias y recorre las ciudades más
diversas, sabe conservar el secreto de su dinamismo : la unión con
Dios. Alma que amaba pasar desapercibida, pero que no por ello
dejaba de marcar con su huella personal, recia y dulce al mismo
tiempo, las bases mismas de su incipiente obra. Ella supo guiar, desde
sus primeros pasos, el nuevo Instituto, desde Barbastro a Valencia y
Zaragoza, extendiéndolo después — en un incansable afán caritativo —
por buena parte de la geografía española y que más tarde se trasplan
taría a América.
Teresa Jornet tuvo algo, misterioso si se quiere, que nos atrae.
A su lado se siente esa presencia inefable de la Vida que la sostuvo
y teb alentó en sus afanes de consagración a Dios y al prójimo, orien
tándola hacia la senda concreta de la caridad asistencial.
El fruto de la ingente labor desplegada por tan humilde religiosa
cuajó de manera admirable, pero sin clamor externo. El quehacer de
la gracia será siempre algo misterioso. La opción hecha en la intimidad
del alma sabe de la predilección divina, de la acción fecundadora del
Espíritu. ¡ Quién podría describir por qué rutas y celadas Santa Teresa
ha ido descubriendo a su Esposo ! Al abrazar un género de vida abne
gada, ella ha querido realizar el programa de santidad trazado por
el Divino Maestro : descubrir la verdadera felicidad, la Bienaventuranza
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 79
que está escondida, como un precioso tesoro oculto, en el amor y ser
vicio a los pobres y necesitados.
Al contemplar la figura de la nueva Santa y de la multitud de
vírgenes que en el Instituto por ella fundado inmolan su vida por los
ancianos desamparados, sentimos que el ánimo se nos inunda de afecto
indecible. ¡ Servir a los Ancianos Desamparados ! Sabemos bien que
son miles y miles las personas que han podido beneficiarse de tan es
pléndida corriente de gracia y caridad. Esta da un matiz peculiar al
carisma confiado a Santa Teresa, que se insiere con fuerza lógica en
la misión misma de Cristo y de todo apóstol : « para evangelizar a los
pobres me ha enviado )).*
Hoy más que nunca, en esta época de gigantescos progresos, esta
mos asistiendo al drama humano, a veces desolador, de tantas perso
nas llegadas al umbral de la tercera edad y que ven aparecer a su alre
dedor las densas nieblas de la pobreza material o de la indiferencia,
del abandono, de la soledad. Nadie mejor que vosotras, amadísimas
hijas, Hermanitas de los Ancianos Desamparados, conoce lo que ocul
tan los pliegues recónditos de tan triste realidad. Vosotras habéis sido
y sois las confidentes de esa especie de vacío interior que no pueden
llenar, ni siquiera con la abundancia de recursos materiales, quienes
están desprovistos y necesitados de afecto humano, de calor familiar.
Vosotras habéis devuelto al rostro angustiado de personas venerables
por su ancianidad, la serenidad y la alegría de experimentar de nuevo
los beneficios de un hogar. Vosotras habéis sido elegidas por Dios para
reiterar ante el mundo la dimensión sagrada de la vida, para repetir
a la sociedad con vuestro trabajo, inspirado en el espíritu del evange
lio y no en meros cálculos de eficiencia o comodidad humanas, que el
hombre nunca puede considerarse bajo el prisma exclusivo de un ins
trumento rentable o de un árido utilitarismo, sino que es entitativa-
mente sagrado por ser Hijo de Dios y merece siempre todos los des
velos por estar predestinado a un destino eterno.
¡ Oh ! Si pudiéramos penetrar en vuestras comunidades y residencias,
allí sorprenderíamos a tantas hijas de la nueva Santa que, como ella,
están difundiendo caridad : caridad encerrada en un gesto de bondad,
en una palabra de consuelo, en la compañía comprensiva, en el ser
vicio incondicional, en la solidaridad que solicita de otros una ayuda
para el más necesitado. Bien sabemos que vuestra entrega a los ancia-
1 Luc. i, .18.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
8 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nos, cuyos achaques requieren de vosotras atenciones delicadas y huma
namente no gratas, tienen un ideal, una pauta, un sostén : el amor
a Cristo que todo lo soporta, todo lo supera, todo lo vence, hasta lo
que para tantas mentalidades de hoy, empapadas de egoísmo o prisio
neras del placer, es considerado una locura. Ese amor que se alimenta
en la oración y que adquiere un ulterior dinamismo en la Eucaristía
llevó a vuestra Santa Fundadora y os impulsa a vosotras a ver en los
ancianos una mística prolongación de Cristo, a atenuar en ellos sus
fatigas, sus enfermedades, sus sufrimientos, cuyo alivio repercute con
cadencias de evangelio en el mismo Cristo : « a Mí me lo hicisteis ».
¡ Esta es la respuesta de la caridad ! ¡ Ese es el sentido de lo que huma
namente sería inexplicable ! ¡ Esa es la respuesta a quienes verían mejor
empleada, en otros campos eclesiales, la vitalidad de vuestras llamas
vocacionales que mantienen la tenue y casi apagada existencia de los
ancianos ! Y ello es una constante interpelación a la conciencia del
hombre de hoy, insensible con frecuencia ante la realidad de los bene
ficios, aun sociales, que aporta la caridad hecha en nombre de Cristo.
¡ Caridad operativa que Santa Teresa, con fina percepción, intuyó tan
necesaria en un problema de su tiempo ! Caridad que encuentra hoy
la misma necesidad y la misma urgencia.
Nuestras palabras se concentran ahora para rendir homenaje de
devoción a Santa Teresa Jornet Ibars. Su vida queda en nuestra
memoria como ejemplo de virtud; y su obra, fielmente continuada por
las Hermanitas de los Ancianos Desamparados es una invitación apre
miante a la acción caritativa y social. Mientras la invocamos como
Santa, demos gracias a Dios que nos ha permitido ser testigos de las
maravillas de su gracia en una hermana nuestra, en quien se cumplen
admirablemente las palabras profétieas : « enalteció a los humildes ». 2
Tal exaltación redunda en honor de todo el Pueblo de Dios, pero espe
cialmente de España, tierra de Santos, que en todo tiempo ha sabido
dar ejemplos de piedad, de generosidad, de heroísmo, de santidad.
Justo honor el que hoy rendimos a un pueblo tan querido que, entre
gándose generosamente a las tareas del espíritu, ofrece siempre la re
serva de lo esencial y definitivo : su fe cristiana, arraigada y vital.
Honor pues a España, con el reconocimiento de la Iglesia entera.
Y, superada toda frontera, ¡ honor a la misma Iglesia ! que invoca
entre sus Santos a esta española, universal por el espíritu y el alcance
2 Luc. 1, 52.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 81
de su obra. Gloria a la Iglesia, que ve correr por sus miembros la savia
siempre nueva de la caridad que su Divino Fundador le infundió como
esencia de la tarea salvadora. Hoy resplandece más, de hermosura y de
gozo, al proclamar la santidad de una de sus hijas, proponer su nombre
e invocar su intercesión para ejemplo y ayuda de todos los bautizados.
No queremos concluir sin dedicar unas palabras a la nutrida repre
sentación española que, con sus celosos Pastores — cuya presencia nos
complace de modo particular —, nos trae el dulce y compacto testimonio
del catolicismo de España, tan vinculada a esta Cátedra de San Pedro.
Nuestro deferente y especial saludo a la Misión Extraordinaria en
viada por el Gobierno español, a los Señores Cardinales y Hermanos
todos en el Episcopado; nuestra afectuosa bienvenida a los sacerdotes,
religiosos y peregrinos españoles, y sobre todo a vosotras, Hijas de
Santa Teresa Jornet, y a vuestros ancianos que, en prueba de agra
decimiento, han querido asistir a esta memorable ceremonia.
Ante el ejemplo de Santa Teresa, repetimos a todos los presentes
y a cuantos en la distancia se encuentran espiritualmente unidos, la
exhortación de San Pablo : « haced demostración de vuestra caridad y
acreditad los encomios que de vosotros hicimos a la faz de las Iglesias ». 3
Así sea. Con nuestra Bendición Apostólica.
* * *
Pare a noi doveroso aggiungere una parola in lingua italiana per
estendere ai fedeli presenti che hanno propria questa lingua la rifles
sione che non può mancare sopra l'avvenimento che noi abbiamo ora
compiuto, e che per sempre, da oggi in poi, la Chiesa cattolica non
cesserà di ricordare e di magnificare come avvenimento gioioso. Noi
ci limitiamo ora a indicare semplicemente i motivi principali di gau
dio, che sono salienti di questo rito singolare e solenne : esso deve
appunto riempire i nostri animi di santa letizia.
E il primo motivo è la natura stessa d'una canonizzazione. Che
cosa è una canonizzazione? È una sentenza, che impegna il magistero
della Chiesa, circa la santità d'una persona, che è dichiarata appar
tenere in gloriosa pienezza al Corpo mistico di Cristo, nella sua finale
e perfetta condizione di Chiesa celeste. Essa è pertanto, e innanzi
tutto, una glorificazione, quale a noi membra della Chiesa terrestre
3 2 Cor. 8, 24.
6 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
82 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
è possibile, della santità di Dio, fonte d'ogni nostro bene, e di Cri
sto, causa meritoria della nostra salvezza, nell'effusione animatrice
dello Spirito Santo. È il riconoscimento della divina perfezione, cioè
della santità di Dio, riverberata in un'anima eletta, come la luce del
sole si riflette nelle cose che esso illumina col suo splendore e con
ferisce alle cose l'irradiazione della bellezza. E questa divina deri
vazione della santità, e perciò del culto che alla santità d'una crea
tura noi tributiamo, è da tenere sempre presente a tutela della nostra
dottrina cattolica, che mentre esalta la santità dei Santi, la ricono
sce e la celebra relativa e tributaria di quella unica e somma di Cristo
e di Dio, e infonde in noi, ancora pellegrini verso la patria celeste,
una grande gioia, tutta esultante di ammirazione e di speranza, facen
doci sempre esclamare : mirabilis Deus in sanctis suis.4
Perché questo è il significato del culto dei Santi, il riconoscimento
dei doni di Dio in anime fortunate e felici, che tali doni (come i talenti
della parabola evangelica) non solo hanno ricevuto, ma hanno in sé
e fuori di sé coltivati e moltiplicati.
Ed ecco allora il secondo motivo della nostra gioia : ammirare nella
nuova Santa l'epifania, cioè la manifestazione dei doni divini, sia
al loro grado iniziale, di doti naturali o di carismi soprannaturali,
e sia al loro grado di espansione, di professione, di sviluppo, che
caratterizza la particolare e sempre originale fisionomia della Santa
che celebriamo. E qui non possiamo tacere l'elogio dello studio dei
Santi, cioè della agiografìa. Se ogni studio della vita umana, consi
derata nella sua esistenziale fenomenologia, è sempre interessantis
simo (quanta scienza, quante arti vi trovano il loro inesauribile nutri
mento !), quale interesse, quale passione dovrebbe avere per noi lo stu
dio dell'agiografia, cioè delle vite dei Santi, nei quali questo soggetto
di studio, ch'è il volto umano, svela segreti di ricchezza, di avventura,
di sofferenze, di sapienza, di drammaticità, in una parola, di virtù,
che non possiamo riscontrare in pari vigore di esperienza e di espres
sione, e finalmente di ottimista affermazione, in altri viventi, siano
pur essi dotati di straordinarie qualità. La parola « edificazione » è
qui appropriata; la conoscenza della vita dei Santi è per eccellenza
una edificazione. Così ricordassero i nostri maestri di spirito e di
umanesimo e i nostri educatori del popolo la prodigiosa, staremmo per
dire la misteriosa efficacia pedagogica e formativa d'attingere alla
4 Ps. 67, 36.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 83
scuola dei Santi la vocazione e l'arte di vivere bene, da veri uomini e da
veri cristiani ! Eccoci dunque oggi, convocati da questa Chiesa nostra,
Madre e Maestra, alla scuola della nuova Santa Teresa di Gesù Jornet
e Ibars!
Che cosa diremo? noi ci risparmiamo ora l'apologia, che sarebbe
di regola, della vita mirabile di questa cittadina della terra dichiarata
cittadina del paradiso, e perciò esemplare in molti e meravigliosi
suoi aspetti. La brevità stessa di questo discorso sarebbe insidiosa
alla sua fedeltà : del resto voi tutti conoscete l'itinerario biografico
della Santa; il quale, per nostra fortuna scolastica, si presta alla
sintesi più densa e più breve, se osserviamo ch'esso ebbe una sola
traccia, altrettanto aspra che rettilinea, quella della carità verso il
prossimo ; e quale carità ! Dovremo avere tutti la saggezza di descri
vere alla nostra meditazione questa polivalente lezione di carità, e
senza volerci difendere dalla sorprendente sua somiglianza con altri
e non pochi nel nostro tempo profili agiografici, che ci sembrano quasi
coincidere in un medesimo, o analogo disegno di vita dedicata alla
regina delle virtù, la carità, troveremo fonti di meraviglia e modelli
di imitazione nella figura serena, dolce e forte, di questa Santa, spe
cialmente in due aspetti caratteristici, quello della carità rivolta alla
vecchiaia abbandonata, carità che (senza far torto a qualsiasi altra
sua espressione) ci sembra eroica e originale, e quello dell'avere susci
tato nella Chiesa di Dio una nuova Famiglia religiosa, che vediamo
qui splendidamente rappresentata, e che tutta si consacra con incom
parabile dedizione, al medesimo esercizio di carità cristiana e sociale.
Aprire gli occhi, dobbiamo, fratelli e figli, appunto affinché le nostre
anime possano godere di così mirabili irradiazioni del Vangelo im
mortale, del servizio, del silenzio, del sacrifìcio, dell'amore evangelico,
quale Cristo insegna e suscita tutt'oggi nella sua Chiesa.
E alla fine non vogliamo tacere un terzo motivo del nostro gaudio
odierno, e lo enunciamo appena, sebbene anch'esso si presterebbe a
lunghe dissertazioni. Noi godiamo che Santa Teresa di Gesù Jornet
e Ibars sia un nuovo regalo che la Spagna cattolica fa alla Chiesa di
Dio e all'umanità del nostro tempo. Sì, ella era spagnola; e noi godia
mo che quella terra fiera e generosa sappia ancora germinare fiori di
tanta bellezza spirituale e frutti di tanta fecondità umana e sociale.
Noi non vogliamo tacere l'augurio — un vaticinio? — che la Spagna
possa sempre trovare nella fedeltà alle sue tradizioni religiose e sto
riche la fonte della sua piena, originale e magnifica espressione, per
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
84 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
la sua libera, organica e compatta interiore unità e per il suo rinno
vato impulso al compimento dei gravi e grandi doveri che oggi la storia
propone ad ogni civile e progrediente società.
L'umile e grande Figlia della Spagna, che noi oggi eleviamo al
l'onore degli altari, possa essere ispiratrice di pace e di prosperità
interiore ed esteriore al suo nobile e piissimo Popolo, e lo conforti
ad attingere dalle sue straordinarie energie etniche e morali quel rin
novamento generale e spirituale, individuale e sociale che l'indizione
dell'Anno Santo propone ad ogni Nazione, alla nostra santa Chiesa
cattolica principalmente.
Così sia, con la nostra Apostolica Benedizione.
V I I
Ad Praelatos Auditores, Advocatos et Officiales Tribunalis Sacrae Roma
nae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno
coram admissos. *
Veneratissimo monsignor decano!
Ancora una volta noi abbiamo il piacere di riceverla ufficialmente,
in occasione dell'apertura, sebbene praticamente già da qualche tempo
avvenuta, del nuovo anno giuridico del nostro Tribunale della Sacra
Romana Rota, insieme con l'insigne collegio dei prelati uditori che
lo compongono e con quanti officiali vi prestano l'opera loro, circon
dati dall'illustre ed eletta schiera degli avvocati e dei procuratori, che
vi esercitano le loro funzioni. Alla compiacenza, che questo incontro
ci procura, si aggiunge quella delle nobili e schiette parole con le
quali ella, monsignore, ha testé voluto presentare a noi cotesto Sacro
Tribunale mettendo in rilievo, piuttosto che l'opera da esso svolta, e
le gravi, complesse, prementi questioni, oggi interessanti l'attività
giudiziaria del foro canonico, lo spirito con cui l'esercizio di cotesto
ministero, — perché tale esso è —, viene compiuto con l'ansia della
perfezione, la consapevolezza delle difficoltà, l'attesa dell'annunciata
revisione legislativa, per cui l'amministrazione della giustizia si fa,
ad un tempo, più ardua e più meritoria.
Ed è a cotesto spirito che noi oggi fermeremo la nostra attenzione,
vogliamo dire il nostro encomio ed il nostro incoraggiamento, volendo,
* Die 31 mensis ianuarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 85
da un lato, significare quanto ci sia gradita l'espressione di cotesti
sentimenti e di cotesti propositi, e desiderando, d'altro lato, esaltare
la persona di chi alla magistratura ha dedicato la propria vita, ancor
prima di considerare i problemi obiettivi della sua professione.
E basti a noi, in questa occasione, corrispondere a cotesta previa
considerazione dell'ordine giudiziario, la quale riguarda la persona
del giudice, nell'intento di rendere omaggio al carattere sacro di chi
ne possiede l'autorità e ne esercita, ancor più che la funzione, la mis
sione, non potendosi disgiungere dall'esercizio della vostra attività
un riferimento al suo carattere religioso. Diciamo cosa a voi tutti ben
nota, e penetrata nell'intimità e nella profondità della vostra coscienza ;
ma non è certo mai vano farvi richiamo, quando, da un lato, l'ori
gine e la natura di tale carattere sacro toccano le frontiere del divino
e perciò del trascendente e del misterioso, e dall'altro la mentalità
moderna tende a ridurre a dimensioni puramente razionaliste l'ambito
del diritto, e a compiti puramente professionali, non diversi da quelli
delle comuni attività profane, l'esercizio dell'autorità giudiziaria.
Sacra è la vostra missione, perché a voi devoluta dalla nostra auto
rità apostolica. È dall'investitura della nostra potestà sacerdotale e
pontifìcia, che a voi deriva la magistratura che vi fa giudici, cioè mae
stri, custodi, interpreti, operatori della legge divina ed umana, che
governa la Chiesa, cioè il Popolo di Dio. Tanta è la dignità, tanta
l'autorità del giudice ecclesiastico, che, come ognuno ricorda, San Pao
lo, ai primordi della legislazione costituzionale ecclesiastica, quasi con
enfasi reclama l'esistenza e l'azione del « santo », cioè del membro
della comunità cristiana, chiamato a partecipare all'autorità stessa
di Cristo e dell'apostolo, 1 per giudicare un membro indegno della co
munità cristiana, anzi per assurgere un giorno a sentenziare con Cristo,
al quale il Padre ha affidato ogni giudizio, 2 perfino sugli angeli. 3 Avere
coscienza di questa altissima dignità, di questa associazione alla pote
stà di Cristo, supremo Giudice, meditarla, risvegliarla, come ogni
ministro (( dispensatore dei misteri di Dio »4 è esortato a fare ad ali
mento della propria spiritualità sacerdotale, così il Giudice ecclesia
stico, non per gonfia e fatua ambizione, ma per ossequio al carattere
divino della potestà che a lui è commessa, deve fare, quasi ripiegan-
1 / Cor. 5, 4. 2 Io. 5, 22 e 27. 3 1 Cor. 6, 3. 4 Cfr. 1 Cor. 4, 1; 2 Cor. 6, 4.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
86 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dosi in umiltà dentro di sé, per attingere la forza d'essere poi pari alla
pericolosa grandezza del suo sovrumano mandato.
Del resto il senso sacrale della funzione giudiziaria ha sempre ac
compagnato nel processo storico della civiltà coloro che tale funzione
hanno esercitato, ovvero su di essa hanno saggiamente discorso. Accen
niamo, a prova di ciò, ad un'erudita, e certo a voi notissima, citazione
di Ulpiano, rievocata dal nostro venerato Predecessore Papa Pio XII,
in un memorabile discorso su la professione giuridica, e referita, sì,
alla giurisprudenza, ma con quale ripercussione religiosa ai suoi cultori !
Ecco : divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti
scientia.5 E per corroborare questo senso religioso, che deve penetrare la
coscienza del magistrato, ci possiamo valere della testimonianza d'un
illustre maestro del foro civile italiano, da non molto tempo scom
parso, Piero Calamandrei : « Mi convinco sempre più che tra il rito
giudiziario e il rito religioso esistono parentele storiche molto più
strette di quanto non indichi l'uguaglianza della parola ... La sentenza
in origine era un atto sovrumano, il giudizio di D io ; le difese erano
preghiere . . . )) . E poi : « Nell'ordine giudiziario affluivano un tempo
dalle Università i giudici migliori, richiamati non dalla speranza di
lauti guadagni, ... ma dall'alta considerazione di cui la magistratura
godeva nella pubblica opinione e soprattutto dall'attrattiva che su
certi spiriti religiosi ha sempre esercitato l'austera intimità di questo
ufficio, in cui il giudicare gli altri implica in ogni istante il dovere di
fare i conti colla propria coscienza ». 6
Questa reminiscenza di letteratura giudiziaria dovrebbe essere qui
accompagnata dall'apologia della superlativa integrità morale con cui
l'ufficio vostro deve essere esercitato, in ogni suo atto, in ogni suo
aspetto. Ma siamo dispensati dal farla dalla stima che noi nutriamo
verso le vostre persone e verso l'intero Tribunale della Sacra Rota.
La nostra lode e la nostra esortazione sorreggono la testimonianza
che voi date, anche su questo capitolo essenziale della vostra attività,
che impegna non poche virtù specifiche d'ordine professionale e che
impone interiormente ed esteriormente uno stile di severità, di disin
teresse, di magnanimità forte e paziente, a cui la vostra sensibilità
cristiana aggiunge umile, ma irradiante splendore.
Voi procurate sempre di personificare la figura ideale del Giudice
5 Discorsi, XI, 261. 6 Elogio, pp. 249, 251.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 87
cattolico; e noi godiamo del prestigio, oggi si dice della credibilità,
che deriva da ciò alla Chiesa e alla Curia Romana in modo particolare.
Cotesta linea spirituale e morale, che configura le vostre persone e il
vostro Tribunale, non risolve, ben lo sappiamo, i problemi antichi e
nuovi della vostra nobile, ma delicata e complicata, attività giudizia
ria. Anzi sovente li rende più complessi e pungenti, come lo sono oggi,
ad esempio, quelli del rapporto fra coscienza e legalità, problema psi
cologico; ovvero del rapporto fra legge vigente e evoluzione civile,
problema sociologico ; oppure del rapporto fra lo ius conditum e lo ius
condendum, problema storico.
Ma educatori come voi siete alla scuola della legge, cioè del dovere,
dell'ordine in funzione dei principii generali del diritto, del bene pub
blico e del dinamismo giuridico verso il bene comune, voi non trovate
insolubili tali problemi, ricordando, da un lato, certi valori assoluti
dell'obbligazione morale, come il timor di Dio e l'amore evangelico,
il rispetto alla verità, la dignità della vita e della persona umana,
l'inviolabilità della coscienza formata, la pace fra gli uomini, e così
v ia; e, dall'altro, vorrete considerare la soverchia facilità con la quale
l'uomo moderno, che tanto fieramente rivendica la propria libertà, sia
poi intimamente tentato, e talora vulnerato da un relativismo siste
matico, che lo piega alle scelte più facili della situazione, della dema
gogia, della moda, della passione, dell'edonismo, dell'egoismo, così che
esteriormente tenta di impugnare la (( maestà della legge », e interior
mente, quasi senza avvedersi, sostituisce all'impero della coscienza
morale il capriccio della coscienza psicologica.
E giudici, come parimente voi siete, dell'operare altrui, ma non
giudici della legge, che a voi solo è consegnata per la sua razionale e
normale applicazione, voi saprete sapientemente conservare alla legge
— alla legge della Chiesa, pensate sempre ! — l'osservanza provvida e
sostanziale che le è dovuta, temperandone quando e come è possibile,
l'eventuale eccessiva gravità con quell'umano senso pastorale, ch'è
proprio del giudice operante in virtù del ministero cristiano.
Quanto diciamo vorrebbe confortare in voi la coscienza nella mis
sione che la Chiesa vi affida, e per ciò stesso la fiducia nella sua legi
slazione, sia perché essa è dettata da criteri superiori attinti alle sor
genti teologiche, e sia anche perché sperimentata da una tradizione
secolare incardinata su la profonda e autentica scienza dell'uomo, e
orientata verso la sua trascendente salvezza.
Sì, fiducia nella legislazione della Chiesa.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Non possiamo a questo proposito, e concludendo queste semplici
parole, nascondere la sorpresa non solo da noi provata per l'eco anche
a noi giunta di alcune espressioni di critica, eccessiva nelle forme e
non del tutto fondata nella sostanza, circa la presente legislazione
canonica sul matrimonio, pronunciate da persona molto autorevole e
in una sede e in un'occasione quant'altre mai degne di più riverente e
obiettivo linguaggio.
È noto l'episodio; e vi accenniamo appena, affinché anche voi,
esperti e interessati quali siete nella materia, sappiate che noi non
possiamo condividere alcuni giudizi ivi pronunziati sulla disciplina
vigente della Chiesa, su tema di tanta importanza. Vero è che alle note
negative del discorso seguono quelle positive delle quali prendiamo
nota con leale riconoscenza. Ma a noi pare che i valori affermati in
queste seconde, piuttosto che confermare le prime, le rettificano ; così
che il risultante giudizio di merito sulla vigente legge canonica del
matrimonio merita per essa ancor oggi fiducia, come interprete e tu
trice di norme sacre e fondamentali per l'uomo, per il matrimonio,
per la famiglia, per la società, anche se, conforme alle dottrine del
recente Concilio, tali norme speriamo presto saranno formulate in più
completa e moderna legislazione.
Proseguite pertanto con fiducia nella vostra saggia e meritoria
attività, con la nostra Apostolica Benedizione.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 89
RESCRIPTUM EX AUDIENTIA
INSTRUCTIO de secreto pontificio
Secreta continere quantum hominum naturae congruat, ex eo im
primis patet quod, etsi multae res exterius agendae sunt, earum tamen
ortus et meditatio in intimo corde conduntur et nonnisi post maturam
cogitationem prudenter eae efferuntur.
Silere igitur, res quidem perdifficilis, perinde ac palam considera
toque loqui ad perfectum hominem pertinent : tempus est enim tacendi
et tempus loquendi (cf. Ecole. 3, 7) et ille perfectus est vir, qui lin
guam suam refrenare noverit (cf. lae. 3, 2).
Quod in ipsa contingit Ecclesia, quae est communitas credentium,
qui cum iis mandatum sit munus praedicandi et testificandi Evange
lium Christi (cf. Me. 16, 15; Act. 10, 42), tamen officio tenentur sacra
mentum abscondendi verbaque conferendi in corde, ut opera Dei recte
lateque manifestentur, eiusque sermo currat et clarificetur (cf. i7
Thes. 3, 1).
Merito igitur iis, qui Populi Dei servitio destinantur, quaedam
secreto tegenda concreduntur, ea scilicet, quae revelata aut suo non
tempore modove revelata, Ecclesiae aedificationi obsunt vel publi
cum bonum pessumdant vel" denique privatorum et communitatum
inviolabilia iura offendunt (cf. Instr. Communio et progressio, 121).
Haec omnia conscientiam semper obligant, et imprimis secretum
ob Paenitentiae sacramenti disciplinam severe servandum, ac deinde
secretum officii, vel secretum commissum, quod dicitur, praeter secre
tum pontificium, de quo in hac Instructione est sermo. Etenim patet,
cum in publica re versemur, quae totius communitatis bonum tangit,
non a quovis privato, iuxta propriae conscientiae dictamen, sed ab
eo, qui curam communitatis legitime habet, statuendum esse quando
vel qua ratione et gravitate huiusmodi secretum imponendum sit.
Ii vero, qui tali secreto devinciuntur, non quasi exteriore lege se
astrictos esse censeant, sed potius propriae humanae dignitatis impe
rio : honori nempe sibi ducant debita in publicum bonum servare
secreta. Quod autem ad Curiam Romanam attinet, negotia, quae ab ea
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
90 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
in universalis Ecclesiae servitium tractantur, communi secreto ex
officio obteguntur, cuius moralis obligatio vel ex superioris prae
scripto vel ex rei natura et momento dimetienda est. At in qui
busdam rebus gravioris momenti peculiare urgetur secretum, quod
pontificium nuncupatur et gravi semper obligatione servandum est.
De secreto pontificio Instructionem edidit Secretaria Status
die XXIV mensis iunii anno MDCCCCLXVIII ; postquam vero quaestio
considerata est penes coetum Cardinalium moderatorum Dicasterio
rum Curiae Romanae, eiusdem Instructionis normas quasdam immu
tare visum est, ut, materia et obligatione huius secreti accuratius
definita, eius observatio congruentius urgeretur.
Normae igitur sunt, quae sequuntur.
ART. I
Secreto pontificio comprehenduntur :
1) Praeparatio et compositio Documentorum Pontificiorum, pro
quibus eiusmodi secretum expressis verbis requiratur;
2) Notitiae ratione officii cognitae, respicientes res quae a Secre
taria Status vel a Consilio pro publicis Ecclesiae Negotiis aguntur,
quaeque sub secreto pontificio tractandae sunt;
3) Significationes et denuntiationes doctrinarum scriptorumque
typis editorum factae S. Congregationi pro Doctrina Fidei, nec non
earum examen, iussu eiusdem Dicasterii institutum ;
4) Denuntiationes extra iudicium acceptae circa delicta contra
fidem et contra mores, et circa delicta contra Paenitentiae sacramentum
patrata, nec non processus et decisio, quae ad hasce denuntiationes
pertinent, salvo semper iure eius, qui ad auctoritatem delatus est,
cognoscendae denuntiationis, si id necessarium ad propriam defensio
nem fuerit. Denuntiantis autem nomen tunc tantum patefieri licebit,
cum auctoritati opportunum videatur ut denuntiatus et is, qui eum
denuntiaverit, simul compareant;
5) Relationes a Legatis Sanctae Sedis confectae circa res perti
nentes ad secretum pontificium;
6) Notitiae ratione officii cognitae, quae respiciunt ad creationem
Cardinalium ;
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 91
7) Notitiae ratione officii cognitae, quae attinent ad nominatio
nem Episcoporum, Administratorum Apostolicorum ceterorumque Ordi
nariorum episcopali dignitate praeditorum, Vicariorum et Praefectorum
Apostolicorum, ac Legatorum Pontificiorum, itemque inquisitiones ad
has causas spectantes;
8) Notitiae ratione officii cognitae, quae respiciunt ad nomina
tionem Praelatorum Superiorum et Officialium maiorum Curiae Ro
manae ;
9) Quidquid attinet ad arcanas notas (vulgo : Cifrari) et ad scripta
arcanis notis exarata ;
10) Negotia vel causae, quae a Summo Pontifice, a Cardinali
alicui Dicasterio praeposito, et a Legatis Sanctae Sedis tam gravis
esse momenti censentur, ut secreti pontificii tutelam postulent.
ART. II
Obligatione servandi secreti pontificii tenentur :
1) Cardinales, Episcopi, Praelati Superiores, Officiales maiores
et minores, Consultores, Periti et ministri inferioris ordinis, ad quos
spectat pertractatio quaestionum, quae secreto pontificio subiciuntur;
2) Legati Sanctae Sedis eorumque ministri, qui praedictas quae
stiones tractant, nec non ii omnes, qui ab iisdem ad consulendum de
his causis vocantur;
3) Ii omnes, quibus in peculiaribus causis secretum pontificium
servandum imponitur;
4) Ii omnes, qui culpabiliter notitiam acceperint documentorum
et rerum, quae secreto pontificio subiciuntur, vel etiam, accepta sine
culpa huiusmodi notitia, certo sciant ea secreto pontificio adhuc contegi.
ART. III
1) Qui secreto pontificio adstringitur, ad illud servandum gravi sem
per obligatione tenetur.
2) Si violatio ad forum externum delata fuerit, qui accusatur viola
tionis secreti iudicabitur a peculiari quadam Commissione, quae consti
tuetur e Cardinali Dicasterio competenti Praeposito, vel, si is desit, ex
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
92 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Officii moderatore ad quem spectat; haec Commissio congruas poenas
irrogabit, pro gravitate delicti eiusve damni.
3) Si is, qui secretum violavit, Romanae Curiae operam praestat, in
poenas incurrit in Ordinatione Generali statutas. 1
ART. I V
Qui ad secretum pontificium ratione muneris admittuntur, iusiuran
dum dare debent iuxta formulam, quae sequitur :
Ego . . .
constitutus coram . . .
tactis per me sacrosanctis Dei Evangeliis, promitto me fideliter (( secre
tum pontificium)) servaturum esse in causis et in negotiis quae sub
eodem secreto sunt tractanda,2 adeo ut nullo modo, sub quovis prae
textu, sive maioris boni, sive urgentissimae et gravissimae causae,
secretum praefatum mihi violare liceat.
Secretum, ut supra, me servaturum esse promitto etiam causis et
negotiis finitis, pro quibus tale secretum expresse imponatur. Quod
si in aliquo casu me dubitare contingat de praefati secreti obligatione,
in favorem eiusdem secreti interpretabor.
Item scio huiusmodi secreti transgressorem peccatum grave com
mittere.
Sic me Deus adiuvet, et haec Sancta eius Evangelia, quae propriis
manibus tango.
Hanc Instructionem PAULUS V I , Summus Pontifex, in
Audientia infrascripto concessa die iv mensis Februarii, an
no MDCCCCLXXIV, approbavit et publici iuris fieri iussit, ea
lege ut a die xiv mensis Martii eiusdem anni vigeret, con
trariis quibuslibet non obstantibus.
IOANNES Card. VILLOT
Secretarius Status
1 Cf. Ibid. art. 39, § 2, art. 61, n. 5 et art. 65, § 1, n. 3. 2 Pro iis, qui ad secretum pontificium admittuntur in aliqua peculiari causa:
servaturum esse in causa mihi commissa.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 93
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 12 Decembris 1913. — Titulari episcopali Ecclesiae Glendalecensi
praefecit R. D. Marianum Phzykucki, quem deputavit Auxiliarem
Exc.mi P. D. Antonii Baraniak, Archiepiscopi Posnaniensis.
die 21 Decembris. '— Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi
P. D. Renati Fourrey, Episcopi Bellicensis, constituit Exc. P. D.
Renatum Dupanloup, Episcopum tit. Vagalitanum.
die 31 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Pupianensi prae
fecit R. D. Marianum Rechowicz, presbyterum archidioecesis Leopo-
litanae Latinorum, Praelatum honorarium, quem constituit Admini
stratorem Apostolicum ad nutum Sanctae Sedis territorii vacantis
archidioecesis Leopolitanae Latinorum intra civiles fines Poloniae ex
stantis.
die 15 Ianuarii 1974. — Metropolitanae Ecclesiae Portlandensi in
Oregon Exc. P. D. Cornelium M. Power, hactenus Episcopum Yaki-
mensem.
die 16 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Kamloopsensi R. P. Ada-
mum Exner, e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. M. V.
Immaculatae.
die 18 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Claromontanae R. D.
Ioannem Dardel, Vicarium Generalem archidioecesis Tolosanae.
die 21 Ianuarii. — Metropolitanae Ecclesiae Manilensi Exc. P. D.
Iacobum L. Sin, hactenus Archiepiscopum Iarensem.
— Cathedrali Ecclesiae Ilaganensi Exc. P. D. Michaelem Purugganan
et Gatan, hactenus Episcopum titularem Egnatiensem.
I
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
die 25 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Semtensi Exc.
P. D. Sergium Contreras Navia, hactenus Episcopum S. Caroli Ancu
diae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emmanuelis Sánchez
Beguiristain, Archiepiscopi Ss. Conceptionis.
die 31 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Derriensi R. D. Eduardum
Daly, presbyterum eiusdem dioecesis.
die 2 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Oleastrensi Exc. P. D.
Salvatorem Delogu, hactenus Episcopum titularem Cannensem.
— Cathedrali Ecclesiae Ragusiensi Exc. P. D. Angelum Rizzi.
die 5 Februarii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D.
Adelmi Cavalcante Machado, Archiepiscopi Maceiensis, constituit Exc.
P. D. Michaelem Fenelon Cámara Filho, Episcopum tit. Atrimensem.
— Ecclesiae Cathedrali Sanctae Mariae praefecit Exc. P. D. Iose
phum Ivonem Lorscheiter, hactenus Episcopum tit. Tamadensem.
— Ecclesiae Cathedrali Caëtitensi Exc. P. D. Eliseum Gomes de
Oliveira, hactenus Episcopum tit. Titulanum in Numidia.
— Titulari episcopali Ecclesiae Tunnunensi R. D. Urbanum Iose
phum Allgayer, Vicarium Generalem archidioecesis Portalegrensis in
Brasilia, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Alaphridi Vincentii
S. R. E. Cardinalis Scherer, Archiepiscopi Portalegrensis in Brasilia.
die 7 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Hullensi Exc. P. D.
Adolf um E. Proulx, hactenus Episcopum Alexandrinum in Ontario.
die 9 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Egnatiensi R. P.
Antonium de Souza, e Congregatione a Ss. Stigmatibus D. N. I. C,
quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Io
sephi Lazari Neves, Episcopi Assisensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Sitensi Exc. P. D. Henricum Al-
vear Urrutia, hactenus Episcopum S. Philippi, quem deputavit Auxi
liarem E.mi P. D. Radulfi S. R. E. Cardinalis Silva Henriquez, Ar
chiepiscopi S. Iacobi in Chile.
die 12 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Lambaesitanae
R. P. D. Ioannem S. Cummins, e clero dioecesis Quercopolitanae,
quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aldonis I. Bell, Episcopi
Sacramentensis.
— Cathedrali Ecclesiae Celayensi, noviter erectae, Exc. P. D. Vic-
torinum Alvarez Tena, hactenus Episcopum Apatzinganiensem.
— Cathedrali Ecclesiae Civitatis Victoriensis R. D. Alfonsum
Hinojosa Berrones, e clero monterreyensi, sacrae disciplinae magi
strum in seminario archidioecesis Monterreyensis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 95
— Titulari episcopali Ecclesiae Segiensi R. D. Raphaelem Bello
Ruiz, curionem paroeciae honori Sacrae Familiae dicatae in urbe
Acapulco, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Quezada
Valdés, Episcopi Acapulcani.
I I
CONSENTINAE - NEOCASTRENSIS
DECRETUM
De mutatione finium dioecesium
Quo aptius fidelium spirituali bono consuleretur, Exc.mi Patres Do
mini Aeneas Selis, Archiepiscopus Consentinus atque Ferdinandus Pala-
tucci, Episcopus Neocastrensis, ab Apostolica Sede enixe expostulaverunt
ut limites quibus in praesens memoratae dioeceses circumscribuntur
aliquantulum immutarentur, ita quidem ut ecclesiastici fines cum limi
tibus civilium provinciarum deinde convenirent.
Sacra Congregatio pro Episcopis, omnibus rite perpensis, ac rata
huiusmodi immutationum rationes bene probari, vigore specialium
facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI ,
tributarum, oblatis precibus annuendum censuit.
Quapropter praesenti decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub
plumbo Litterae datae forent, a dioecesi Neocastrensi separat muni-
cipia vulgo dicta : Scigliano cum pago Lupia, Pedivigliano cum pago
Pittarella, Golosimi cum pagis Covaci et Rizzuti, Bianchi et Panettieri.
Decernit quoque eadem Sacra Congregatio ut, una cum territorio
municipiorum, adnectantur oratoria, domus et coemeteria paroecialia,
piae fundationes et quaelibet alia ecclesiastica bona quomodocumque
ad eorum paroecias vel ecclesias spectantia.
Mandat insuper ut documenta et acta, singulas de quibus agitur
paroecias respicientia, a Curia Neocastrensi ad Curiam Consentinam
transmittantur.
Ad clerum vero quod attinet, simul ac praesens decretum ad effectum
deductum fuerit, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti in cuius
territorio beneficium aut officium legitime detinent, ceteri autem clerici
dioecesi illi incardinati maneant, in cuius territorio legitimum habent
domicilium. Utriusque tamen dioecesis Episcopis Ordinariis fas erit
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— ob congruas rationes — collatis consiliis cum sacerdotibus et clericis
quorum interest, aliter de eorum incardinatione disponere.
Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis deputat
Exc.mum Patrem Dominum Aeneam Selis, Archiepiscopum Consenti-
num, eidem necessarias et opportunas facultates tribuens etiam subde
legandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica
dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregatio
nem quam primum mittendi authenticum exemplar actus peractae exe-
cutionis.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 21 mensis Novembris 1973.
SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus
L . © S .
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 97
SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
KABINDAENSIS - KAMINAËNSIS
DECRETUM
De finium mutatione
Cum ad bonum animarum expostulatum sit ut territorium Missio
nis vulgo (( Kaniama », usque adhuc pertinens ad dioecesim Kabin-
daënsem, dioecesi Kaminaënsi adscribatur, Sacrum Consilium Chri
stiano Nomini Propagando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi
Domini Laurentii Antonetti, Archiepiscopi titulo Russellensis atque
Apostolici in Zaire Pro-Nuntii, necnon Ordinariorum quorum interest,
re mature perpensa vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino No
stro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, oblatis precibus
obsecundare censuit.
Qua de re idem Sacrum Dicasterium statuit ut territorium Mis
sionis vulgo ( (Kaniama» a dioecesi Kabindaënsi separetur atque dioe
cesi Kaminaënsi uniatur et praesens ad rem Decretum confici iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 12 mensis Ianuarii a.
D. 1974.
AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
© D. S. Lourdusamy, a Secretis
7 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
98 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO
i
LITTERAE CIRCULARES
de normis servandis quoad liturgicos libros in vulgus edendos, illorum
translatione in linguas hodiernas peracta.
Eminentissime Domine,
Excellentissime Domine,
Dum toto terrarum orbe Commissiones liturgicae dant operam,
laudabili sane alacritate, apparandis liturgicorum librorum transla
tionibus eisdemque libris, in hodiernas linguas conversis, in vulgus
edendis, Sacra haec Congregatio pro Cultu Divino magis magisque
normas perfecit, quibus textus sibi missos « confirmat », iuxta Consti
tutionem Concilii Vaticani II de Sacra Liturgia (art. 36, § 3) necnon
Instructionem « Inter Oecumenici » die 26 mensis Septembris anno
1964 promulgatam (n. 40). Quod quidem huiusmodi opus facilius reddit
atque efiicit ut expeditius renovatio liturgica ad effectum deducatur.
Nunc autem pergratum mihi est in tuam notitiam referre normas
hac de re servandas, quae nuper statutae sunt :
1. Summus Pontifex sibi reservat potestatem directe approbandi
omnes translationes formularum sacramentorum in linguam vernaculam.
Harum formularum conversio in praecipuas nostrae aetatis linguas
(nempe anglicam, gallicam, germanicam, hispanam, hollandicam, ita
licam, lusitanam) apparabitur ab hac Sacra Congregatione, consiliis
collatis cum Conferentiis episcopalibus, ad quas res spectat.
2. Formulae sacramentorum in vernaculas linguas translatae non
solum omni ex parte rectam referre debent doctrinam theologicam, sed
etiam fideliter, quantum fieri poterit, concordare debent cum textu
latino, qui summo studio et cura compositus est a competentibus Sacris
Dicasteriis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 99
3. Si vero agitur de linguis diversis ab iis, quae supra in n. 1
memoratae sunt, Commissiones liturgicae, ad quas res pertinet, per se
ipsas apparare debent translationem formularum sacramentorum ; Con
ferentiae vero Episcopales, postquam eam approbaverunt, Sacrae huic
Congregationi eandem exhibebunt, accurate explanantes singulorum ver
borum vim et significationem, adhibita lingua quae sit communiter nota
inter nationes (ex. gr. lingua anglica, gallica, etc.).
Quodsi formulae, quae ad essentiam Sacramentorum pertinent, non
sunt ad verbum translatae, afferendae sunt rationes, quae suaserunt
earum immutationes, respectu habito textus latini.
Hae normae faciliorem sane reddent approbationem textuum, prae
sertim cum agitur de translationibus in eas linguas, quae communes
sunt pluribus Nationibus, ac propterea etiam pluribus Conferentiis
Episcopalibus. Haec autem Sacra Congregatio, antequam aliquem
textum definitive approbet, sibi curae habebit, opportuniore quo fieri
poterit modo, consulere Conferentias, eo quidem proposito, ut formulae
in vernaculas linguas conversae exigentiis respondeant fidelium, quibus
destinantur, sive quod ad verborum stilique rationem sive quod ad eorum
necessitates spirituales pertinet.
Haec dum Tecum communico, oblatam opportunitatem libenter
nanciscor, ut maximae meae erga Te observantiae sensus significem.
Romae, die 25 Octobris 1973.
DE SPECIALI MANDATO SUMMI PONTIFICIS.
IOANNES Card. VILLOT
Secretarius Status
83 H. Bugnini
Archiep. tit. Diocletianen.
a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
DECRETUM
Vacatio legis de Ordine Unctionis infirmorum prorogatur.
Constitutio Apostolica Sacram Unctionem infirmorum, a Summo
Pontifice Paulo VI die x x x mensis Novembris 1972 edita, statuit, ut
Ordo Unctionis infirmorum eorumque pastoralis curae, ab hac Sacra
Congregatione recognitus, a die 1 Ianuarii 1974 ab omnibus adhiberi
deberet.
Nonnullis Conferentiis Episcopalibus petentibus, ut vacatio legis
eiusdem Ordinis prorogaretur, quo maiore cum tranquillitate populares
interpretationes confici possent, Sacra haec Congregatio pro Cultu
Divino, de mandato Summi Pontificis Pauli VI, ea quae sequuntur
decernit :
1. Novus Ordo Unctionis infirmorum eorumque pastoralis curae
in celebrationibus lingua latina peragendis iam adhiberi potest.
2. Conferentiae Episcopales curent, ut eiusdem Ordinis interpre
tatio popularis quamprimum perficiatur et diem definiant quo huius
modi interpretatio, ab ipsis approbata et ab Apostolica Sede confirmata,
in usum recipi debeat. A die autem quo editio vulgaris Ordinis vigere
incipiet, novus tantum Ordo Unctionis infirmorum, sive in lingua latina
sive in lingua vernacula, assumendus erit.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 10 Ianua
rii 1974.
DE SPECIALI MANDATO SUMMI PONTIFICIS.
IOANNES Card. VILLOT
Secretarius Status
© H. Bugnini
Archiep. tit. Diocletianen.
a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 101
SACRA CONGREGATIO
PRO CAUSIS SANCTORUM
i
COLONIEN, SEU AQUISGRANEN.
Beatificationis et Canonizationis Ven. Servae Dei Mariae Franciscae
Schervier, Tertii Ordinis S. Francisci, fundatricis Sororum Pauperum
S. Francisci Assisiensis.
SUPER DUBIO
An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur.
Constare de virtutibus Venerabilis Servae Dei Mariae Franciscae
Schervier, fundatricis Instituti Sororum Pauperum S. Francisci Assi
siensis, tam theologalibus, scilicet fide, spe et caritate, quam cardina
libus, videlicet prudentia, iustitia, fortitudine et temperantia, earum
que adnexis, in gradu heroico exercitis, Paulus Papa VI, servatis om
nibus de iure servandis, iam die 30 mensis Ianuarii anno 1969 benigne
edixit.
Strata itaque erat via ad disceptationem de miraculis quae, Vene
rabili eadem Serva Dei intercedente, a Deo patrata dicebantur, quaeque
ad eiusdem formalem beatificationem assequendam requiruntur.
Inter varias exhibitas sanationes memoratae Venerabilis Famulae
Dei intercessioni tributas, miraculi quidem speciem praebentes, duas
praesertim selegerunt Causae actores Sacraeque huic Congregationi
ad cognoscendum sedulo exhibuerunt.
Earum tamen prior, quae respicit dominum Villelmum Annes, inde
a disceptationis limine, medicae artis remediis ac subsidiis tribuenda
visa est binis ex officio Peritis.
Quapropter ne longius ad beatificationis sollemnia iter fieret,
Exc.mus ac Rev.mus Dominus Ioannes Pohlschneider, Episcopus Aquis-
granensis, a Summo Pontifice Paulo VI enixe postulavit ut, concessa
apostolica dispensatione super praescripto canonis 2117 C.I.C., uno
tantum miraculo rite agnito et plene recognito ad ulteriora procedi
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
102 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
posset. Quod quidem, attentis pastoralibus expositis rationibus, Sanc
titas Sua die 18 Octobris a. 1972 benigne concessit.
Altera autem sanatio, eadem Venerabili Maria Francisca depre
cante, obtigit domino Ludovico Braun, esculentorum negotiatori, an
nos 47 nato, in loco cui vulgo nomen Menden in Rhenania, intra fines
archidioecesis Coloniensis, ibique commoranti. Qui, infausta prorsus
quoad vitam edita prognosi, interposito Venerabilis Schervier ad Deum
recursu, primis horis diei 24 mensis Octobris a. 1955, sanus est reper
tus ab acuta pancreatite, quam graviorem reddiderunt suppuratoria
inflammatio parotidis et chemica peritonaei inflammatio, progrediens
in ileo paralytico.
Super qua asserta mira sanatione instructus est in Curia archie
piscopali Coloniensi processus apostolicus a die 9 Iunii a. 1962 ad diem
20 Septembris a. 1963, de cuius legitima forma ac vi Sacra haec Con
gregatio die 29 Octobris a. 1969 constare plane edixit.
Deinde Consilium Medicum penes nostrum Forum constitutum su
per indole, perfectione et constantia eiusdem sanationis, pro sua com
petentia, die 12 Aprilis a. 1972, disceptavit atque unanimi consensu
agnovit et declaravit aperte eandem praeter naturae vires accidisse.
Postmodum res tota theologorum studio et iudicio de more fuit
proposita, sive pro priore iudicio Consultorum in Congressu Peculiari
diei 29 mensis Maii anno 1973, sive pro altero iudicio in Congregatione
Plenaria Patrum Cardinalium, die 3 Iulii hoc eodem anno in Vaticanis
Aedibus habita, in qua, referente Rev.mo Cardinali Ephraem Forni,
Causae Ponente seu Relatore, disceptatum est super dubio : An et de
quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur. Et qui
convenerant Patres Cardinales suum quisque votum seu suffragium
dederunt.
Quibus de rebus facta demum die 23 Augusti anni huius Summo
Pontifici Paulo VI per subscriptum Cardinalem peculiari ac fideli rela
tione, eadem Sanctitas Sua sententiam Sacrae Congregationis ratam
habens mandavit ut decretum super eadem mira sanatione appararetur.
Quod cum rite factum esset, Summus Pontifex hodierna die infra
scriptum Cardinalem Praefectum necnon Cardinalem Ephraem Forni,
Causae Ponentem, meque a Secretis Sacrae Congregationis ceterosque
vocari solitos ad se accivit, quibus adstantibus praesens decretum con
firmavit et promulgavit edicens : Constare de uno miraculo, Venerabili
Maria Francisca Schervier intercedente, a Deo patrato, scilicet de
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 103
instantánea perfectaque sanatione domini Ludovici Braun a pancrea
tite acuta, quam graviorem reddiderunt suppuratoria inflammatio pa-
rotidis et chemica peritonaei inflammatio, progrediens in ileo paralytico.
Hoc autem Decretum publici iuris neri et in acta S. Congregatio
nis pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 18 Octobris a. D. 1973.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
I I
HERBIPOLEN.
Beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei Liborii Wagner,,
sacerdotis et parochi de Altenmünster in odium fidei a. 1631 interfecti.
SUPER DUBIO
An constet de martyrio eiusque causa et de signis, seu miraculis, in
casu et ad effectum de quo agitur.
« Martyrium, quo discipulus Magistro pro mundi salute mortem
libere accipienti assimilatur, Eique in effusione sanguinis conformatur,
ab Ecclesia eximium donum supremaque probatio caritatis aestimatur »
(Lumen Gentium, n. 42).
Haec martyrii a Concilio Vaticano depicta imago ad innumeros
Christi athletas, qui saeculorum decursu, eius secuti vestigia, Eccle
siam suo sanguine irrorarunt ac fecundarunt, ita pertinet, ut praeful-
gida veluti nota commendentur; eaque in Servo Dei Liborio Wagner,
Herbipolensis dioeceseos presbytero ac parocho, ob praeclarum forti
tudinis exemplum in catholicae fidei testimonium, saeculo x v n progre
diente ab eo datum, singulariter enitere videtur.
Mulhusii in Thuringia natus parentibus morum probitate conspi
cuis Paulo Wagner et Sibylla Arnold, Lutheranae quidem confessioni
addictis, eodem ritu die 5 mensis Decembris anno 1593, quo in terre
nam lucem editus est, christiano baptismate ablutus fuit. A teneris
usque annis ad omnem honestae vitae rationem domestica disciplina
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
educatus, adolescens humaniorum studiorum curriculum sedula cum
diligentia ac singulari ingenii laude in patria perfecit. Vicesimum
attingens annum, altiorum philosophiae studiorum palaestram Lipsiae
ingressus, Gothae et Argentorati prosecutus est, « boni frugique iuve
nis » specimen praeseferens, utpote (( pius erga Deum, morigerus prae
ceptoribus, industrius ac fidelis, carus condiscipulis, bono omnibus
exemplo », magistrorum testimonio commendatus.
Anno autem 1622 cum magistri titulo insignitus Herbipolim adve-
nisset, ad catholica perscrutanda dogmata, sodalibus praesertim So
cietatis Iesu iuvantibus, toto se vertit animo summamque adhibuit
diligentiam, ita quidem ut, Dei adiuvante gratia, plenam assecutus
doctrinae veritatem, catholicam religionem, trigesimum circiter aetatis
annum agens, firmissima adhaesione amplexus sit. Haud ita post,
ineunte scilicet a. 1623, zelo exaestuans divinae gloriae animarumque
salutis, Herbipolense seminarium ingressus est, summoque progressu
theologicis absolutis studiis, sacerdos die 29 Martii a. 1625 ordinatus
est, sacrisque ministeriis sese totum addixit. In pago Hardheim pri
mum ut a sacris adiutor per annum circiter demoratus, parochus loci
Altenmünster insequenti a. 1626 renuntiatus est. Sedulus animarum
pastor, concrediti gregis curam alacri animo suscepit et indefesso stu
dio persecutus est, fideles sibi subditos in catholica fide confirmare
aliosque christianos fratres ad unicum Christi ovile reducere oppor
tune satagens, quibus et seipsum praebuit bonorum operum atque
eximiarum virtutum exemplum, sacerdotali in primis pietate, animi
mansuetudine, prudentiae laude, zelo in tuenda catholica fide et pro
curanda animarum salute spectabilis.
Dum itaque parochi ministerio quinque iam annos fructuose fun
geretur, copiis Suecorum regis Gustavi Adolfi (inter infaustam illam
triginta annorum, quae dicitur, conflictationem in Germaniae regio
nibus) Franconiam invadentibus, Liborius, instigante praesertim civilis
dicionis duce rei catholicae infensissimo, Lutheranis militibus ineunte
Decembri a. 1631 dolose traditus est, mox in vincula coniectus atque
ad pagum Schonungen primum, dein ad castellum Mainberg deductus,
illustre dedit catholicae fidei testimonium.
Quinque enim dies noctesque, sine ulla fere intermissione exqui-
sitissimis cruciatibus, inter acerbissimos universi christiani martyro-
logii sane recensendis, immani crudelitate divexatus est. Nam brachia
manusque summique digiti malleo contusa, genae capitis minutim con-
secatae, barba capillique cera conspersa flammisque tradita, nasus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 105
item perforatus, pedes transfixi aliaeque saevitiae indignum in modum
martyri inflictae. Quae omnia fidelissimus Christi sacerdos, ((instar
Laurentiani pectoris in suo proposito invictus », uti probatissima testi
monia retulerunt, impavido animo constanter tulit, nec ullis seu blan-
ditiis seu minis vel tormentis adduci potuit, ut a catholica fide disce
deret. Dum enim acerbissimis illis admoveretur suppliciis, percontan-
tibus ab ipso satellitibus num in catholica religione sibi perseverare
constituisset, et sic propositae libertati divitiisque cum honoribus,
quibus ad Lutheranam Confessionem converso frui liceret, acerbissi-
mam praeferret mortem, strenuus Christi athleta unam hanc respon
sionem, quae catholicam professionem aperte sonaret, constantissime
dedit : (( Vivam, patiar, moriar ut catholicus-papista ».
Nocte tandem diei 9 Decembris ad Moeni fluminis ripam deductus,
plumbea primum glande vulneratus atque ense transfixus, illustre pro
fide Christi martyrium consummavit. Exanime corpus dein in flumen
proiectum, sed a nautis post aliquot menses extractum, humili occul-
toque loco humatum est. Postea vero, sedato armorum furore, ad
sacellum ipsius castelli Mainberg primum delatum, dein in Heiden-
feldensis coenobii ecclesia honestae traditum est sepulturae. Tandem
a. 1931 in paroeciali ecclesia eiusdem oppidi Heidenfeldiae conditum
est, ibique pia fidelium veneratione colitur.
Tam gloriosi martyrii, ad nostra usque tempora, perseverante immo
et percrebrescente fama, omnibus ad rem perquisitis cribratisque do
cumentis aliisque de iure peragendis rite peractis, Introductio ipsius
Causae signata est decreto diei 19 Novembris 1970. Deinde vero tum
in peculiari Consultorum Congressu, die 30 mensis Aprilis anni huius
1973 habito, tum in plenaria Patrum Cardinalium Congregatione die
3 mensis Iulii eodem hoc anno celebrata, Ponente seu Relatore Rev.mo
Domino Aloisio Cardinali Traglia, mature est disceptatum super dubio :
An constet de martyrio eiusque causa necnon de signis seu miraculis
in casu et ad effectum de quo agitur. Et Officiales Praelati et Consul
tores primum, deinde Patres Cardinales, re mature perpensa, in hanc
unanimes devenere sententiam, videlicet : ita de martyrio Servi Dei
Liborii Wagner eiusque causa constare ut, impetrata dispensatione a
signis seu miraculis ad normam canonis 2116 § 2 C.I.C., ad sollemnem
eiusdem Martyris beatificationem, si Summo Pontifici placuerit, deve
niri possit.
Facta postmodum, die 23 mensis Augusti eodem anno, Summo Pon
tifici Paulo Papae VI per subscriptum Cardinalem de praemissis om-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nibus relatione, Sanctitas Sua sententiam affirmantem Coetus Plenarii
Patrum Cardinalium ratam habens, mandavit ut decretum super mar
tyrio praedicti Servi Dei appararetur.
Hoc denique die, accitis ad se Rev.mis Cardinalibus infrascripto,
huius Congregationis Praefecto, et Aloisio Traglia, Causae huius Po
nente seu Relatore, meque Antistite a Secretis, aliisque vocari solitis,
iisque adstantibus edixit : Ita constare de martyrio et de causa martyrii
Servi Dei Liborii Wagner ut, concessa a signis seu miraculis ad nor
mam canonis 2116 § 2 C.I.C. omnique alia opportuna dispensatione,
procedi possit ad ulteriora, in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in Acta S. Congregatio
nis pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 18 Octobris a. D. 1973.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © s.
© Iosephus Oasoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
I I I
ROMANA SEU SABINEN, ET MANUELEN. Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Bernardi Mariae a Iesu,
praepositi generalis Congregationis Passionis.
SUPER DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iusti
tia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu he
roico, in casu et ad effectum de quo agitur.
« Superiores rationem pro animabus sibi commissis reddituri
(cfr. Hebr. 13, 17), voluntati Dei in munere explendo dociles, in spiritu
servitii pro fratribus auctoritatem exerceant, ita ut caritatem qua
Deus illos diligit exprimant; subditos regant qua filios Dei et cum
respectu personae humanae » (Decr. Perfectae Caritatis, n. 14).
Hanc religiosi praelati imaginem, a Concilio Vaticano II perpul-
chre delineatam, in Servo Dei Bernardo Maria a Iesu, presbytero Con-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 107
gregationis Clericorum a Christi Cruce et Passione, eximiis quibusque
virtutibus ornatam, fulgere prouti ex iis quae dicentur, ultro patebit.
Natus Servus Dei Romae die 7 Novembris anno 1831 honestis
parentibus Ioanne Thoma Silvestrelli et Teresia Gozani eodemque die
baptizatus Caesaris Petri nomine, a teneris usque annis in timore Do
mini et christiana pietate institutus est. Adulescens humanioribus
studiis in Clementini Collegii scholis, deinde in Collegio Romano
operam navans, morum ac diligentiae laude enituit, dum interim, in
pium oratorium a Petro Caravita nuncupatum adscitus socius, pietatis
caritatisque operibus sese exercere coepit.
Anno 1848 pia matre et deinde anno 1853 genitore orbatus, haud
ita multo post, religiosa vocatione satis explorata, ad Passionistarum
recessum in Argentario monte convola vit. At novitiatum vix coeptum
ob adversam valetudinem abrumpere coactus, suppliciter impetravit
ut apud ipsos religiosos sodales hospes remanere sibi liceret, ecclesia
stica prosecuturus studia. Quo tempore populum ad sancti Stephani
Portum cholerico contagio saeve afflictum christianae caritatis sub
sidiis sublevavit. Ad presbyteratus ordinem die 22 Decembris a. 1855
promotus votique tandem compos effectus, insequenti anno 1856 Pas
sionistarum novitiatum apud recessum Morrovallensem in Firmana
dioecesi denuo ingressus est, sodalem et amicum dilectum nactus
sanctum Gabrielem a Virgine Perdolente, cuius eximias aemulari
virtutes iam tunc visus est.
Religiosis itaque nuncupatis votis atque canonicis studiis rite ab
solutis, cum interim de conspicui sui patrimonii fructibus in religio
nis caritatisque operibus dispensandis opportune disposuisset, sacris
obeundis ministeriis alacriter se dedit. Novitiorum magister subinde
deputatus, alumnorum animos ad religiosam perfectionem optime infor-
mavit. Rectoris quoque munere ad Scalam Sanctam in Urbe necnon
regularis provinciae regimine biennio tanta laude functus est, ut anno
1878 Praepositus generalis suae Congregationis renuntiatus fuerit, in
eoque officio a subsequentibus Capitulis annis 1884, 1893, 1899 et 1905
iterum atque iterum adlectus.
Generalem itaque Instituti praefecturam, reluctanti quidem sed
docili acceptam animo, per annos circiter 25 gerens, pro spirituali
eiusdem incremento ac diffusione indefesse adlaboravit, omnia ad com
mune religiosae perfectionis bonum, iuxta sancti Pauli a Cruce legiferi
patris spiritum et hortamenta, fortiter ac suaviter disponens. Regu
larem in primis disciplinam pietatisque fervorem, tum viva voce
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scriptisque normis, tum efficaci exemplo, fovit ac sustinuit, subditos
quasi filios Dei ad perfectionem caritatis veluti manuducens, omnium
ipse primus vel in cotidianis persolvendis officiis vel in arduis auste
ritatis actibus, quae Instituti lege praecipiuntur, exsequendis, quasi
« regula vivens » ceteris effectus. Religiosos sodales ob leges rerum
eversioni tunc faventes, bue illuc dispersos sollicite adunavit et rever
sos paterna caritate complexus est. Novas item domos novasque regu
lares provincias, nedum per Europae regiones sed et in dissitis Ame
ricae locis, erigendas optimoque spiritu, iuxta genuinas sodalicii tra
ditiones, informandas curavit, eo quidem successu ut Congregatio
Passionis, Servo Dei regente, et sodalium et piorum recessuum numero
geminata, promptior evaderet ad nova aggredienda pro Dei gloria
evangelizationis opera.
Diuturna eius praepositura « prudentiae et caritatis » regimen inter
suos appellari consuevit, ipseque velut alter sodalitatis pater passim
est habitus. Zelo namque flagrans pro domo Dei, dignis instituendis
Ecclesiae administris praecipuas impendit curas; sacris item pro
vehendis studiis, grassantis modernismi erroribus sedulo vitatis, sol
lerter intendit. Clericos Congregationis suae ad catecheticam pueris
instructionem impertiendam expeditos esse voluit, Evangeliique prae
cones, ad regnum Dei propagandum, in dissitas regiones mittendos
curavit.
Iugiter eius mens, vel inter cotidiana officii munera interdum sat
ardua, Deo haerebat, Deum prae omnibus et unice quaerebat; neque
ullis umquam angustiis aut difficultatibus deici visus est, tum sane
animo promptior atque alacrior cum iniuriis, impugnationibus vel
etiam infirmitatis incommodis affligeretur. Plures cotidie horas in
oratione insumebat, exstatico interdum more, praesertim dum eucha
risticum celebrabat Mysterium, totus in Deo defixus. De divinis vero
colloquens infiammata veluti facie haud raro conspiciebatur. In filiali
autem erga Deiparam Virginem excolenda ac promovenda pietate, haud
inferior perinsigni sodali sancto Gabrieli habitus est.
Summis Pontificibus Pio IX, Leoni XIII ac S. Pio X carissimus, ab
iisdem dum vivebat sanctus interdum appellatus, patribus item Car
dinalibus aliisque praelatis necnon cuiusvis religiosi Instituti soda
libus acceptissimus, cunctis aedificationi erat et exemplo, quos et
consiliis mira sapientia ac prudentia refertis, haud raro expetitus,
confortabat atque iuvabat. Pauperibus profusa liberalitate profuit,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 109
infirmis vero, praesertim in extremo agone versantibus, suavissima
adstabat dilectione ac benignitate.
Mansuetus item ac temperantissimus Servus Dei fuit, patiens et
magnanimus, paupertatis amantissimus, eaque erat humilitate, ut non
solum Congregationis praefectura se abdicaverit, sed et amplissimam
cardinalatus dignitatem haud semel sibi oblatam constanter recusaverit.
Deposita itaque anno 1907 generali praepositura, postremos vitae
annos in Christi crucifixi intimo amore transegit, suaviores expetens
piae solitudinis delicias, ut absconditam cum Christo in Deo vitam
(cfr. Gol. 3, 3) plenius assequeretur. Tandem, gravi ex inopinato casu
reportata capitis fractura, at animo fervens ac promptus, duo haec
suavissima verba mi Iesu ingeminans, die 9 Decembris anno 1911 in
sacro recessu apud oppidum vulgo nuncupatum Moricone in Sabinis,
octogenarius, obdormivit in Domino.
Sanctitatis fama, qua Servus Dei vivens quoque decoratus fuit,
post obitum non deferbuit, imo aucta est eamque Deus caelestibus
signis visus est confirmare. Quam ob rem factum est ut Causa de Bea
torum Caelitum honoribus eidem decernendis ageretur. Instructi sunt
igitur annis 1932-35 canonici processus ordinaria potestate in Curia
Sabinen, et Mandelen. atque Romam sunt transmissi. Scriptis deinde
Servi Dei recognitis, Sacra tunc Rituum Congregatio die 28 mensis
Maii anno 1941 nihil obstare decrevit quominus ad ulteriora proce
deretur, atque, servatis de iure servandis, die 13 Februarii a. 1942
Pius Papa XII commissionem introductionis Causae manu signavit
propria. Adornati sunt postmodum processus auctoritate apostolica
annis 1943-1947 in Curiis ecclesiasticis Romana, Sabinensi, Firmana,
Recinetensi et Perusina super virtutibus in specie. De omnium autem
processuum iuridica vi exiit decretum die 7 mensis Maii anno 1951.
Hinc quaestio super virtutibus Famuli Dei agitata est apud Sacram
Congregationem pro Causis Sanctorum, et quidem die 8 Iunii a. 1971
in Congressu Peculiari, quem secuta est Congregatio Plenaria Patrum
Cardinalium die 8 Maii a. 1973, in qua Rev.mus Cardinalis Pericles
Felici, Causae Ponens seu Relator, sequens proposuit dubium discu
tiendum : An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate
cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia,
Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis, in gradu he
roico, in casu et ad effectum de quo agitur. Et omnes Patres Cardi
nales affirmative responderunt, nempe Servum Dei christianas virtutes
heroum in modum excoluisse.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Certior de praemissis omnibus factus, Summus Pontifex Paulus VI,
die 25 eiusdem mensis Maii sententiam Sacrae Congregationis ratam
habens, decretum super Famuli Dei virtutibus apparari mandavit.
Quod cum factum esset, hodierna die idem Summus Pontifex, accitis
Cardinalibus infrascripto Praefecto et Pericle Felici, Causae Ponente,
meque Antistite a Secretis aliisque vocari solitis, iisque adstantibus
edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate
cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia,
Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis, Servi Dei Ber
nardi Mariae a Iesu, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo
agitur.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta S. Congregatio
nis pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 18 mensis Octobris a. D. 1973.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L f f i S .
& Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 111
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Lunedì 7 Gennaio 1 9 7 4 , il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, S. E . il Signor LOMBUME MUJWAN KALLYMAZI, Am
basciatore Straordinario e Plenipotenziario dello Zaire.
Giovedì 10 Gennaio 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, S. E . il Signor ANTONIO ROCHA, Ambasciatore
Straordinario e Plenipotenziario di Colombia.
Giovedì 24 Gennaio 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, S. E. il Signor PIERRE ILBOUDO, primo Ambasciatore
Straordinario e Plenipotenziario dell'Alto Volta.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
31 gennaio 1974. S. E. Mons. Righi Lamhertini Egano, Nunzio Apostolico a Parigi, Inviato Speciale con funzioni di Osservatore Permanente della Santa Sede presso il Consiglio d'Europa a Strasburgo.
» » » Mons. Meile Adriano, Consigliere di Nunziatura, Delegato dell'Inviato Speciale della Santa Sede presso il Consiglio d'Europa a Strasburgo.
» » » Il Rev.do Padre Hirudayam Ignatius S.I. (India), Consultore del Segretariato per i non Cristiani.
19 febbraio » S. E. Mons. Bernardin Joseph, Arcivescovo di Cincinnati, Membro della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali.
23 » » Il Rev. Mons. Cordero Lanza di Montezemolo Andrea, Pro-Segretario della Pontificia Commissione « Iustitia et Pax ».
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
112 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
NECROLOGIO
1 febbraio 1974.Mons. Raymond Leonard Joseph, Arcivescovo di Nagpur. 3 » » Mons. García y García De Castro Rafael, Arcivescovo di
Granada. 11 » » Mons. Pham-Nang-Tinh Joseph Maria, Vescovo di Buichu. 26 » » Mons. Alvarez Macuá José, Vescovo tit. di Colibrasso.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Manu 1974 N. 3
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
ADHORTATIO APOSTOLICA
Ad Episcopos universos pacem et communionem cum Apostolica Sede
habentes: de Beatae Mariae Virginis cultu recte instituendo et augendo.
PAULUS P P . VI VENERABILES FRATRES
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
MARIALIS CULTUS ut incrementis ditaretur, ex quo ad Petri
cathedram sumus evecti, continenter dedimus operam; non
solum scilicet Nobis in animo fuit sensum Ecclesiae circa hanc
rem et internum quendam impulsum, quo permovemur, expri
mere, sed ad hoc adducti sumus etiam propterea quod haec
pietatis forma, quemadmodum notum est, pars eximia effi
citur sacri cultus illius, in quo fastigium sapientiae et culmen
religionis quasi in unum confluunt, 1 et qui idcirco officium
est praecipuum Populi Dei.
Hoc quidem officium prae oculis habentes, semper fovimus
et proveximus magnum illud opus instaurationis liturgicae,
a Concilio Oecumenico Vaticano Secundo susceptum, neque,
procul dubio, sine peculiari divinae Providentiae consilio eve-
1 Cf. Lactantius, Divinae Institutiones IV; S, 6-10: CSEL 19, p. 279.
8 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nit, ut pr imum eiusdem universalis Synodi documentum, quod
Nos una cum venerabilibus Patr ibus approbavimus cuique in Spiritu Sancto subscripsimus, Constitutio esset a verbis Sacrosanctum Concilium incipiens, quippe cui propositum esset
Liturgiam instaurare et augere, atque fidelium participationem
in divinis mysteriis magis frugiferam reddere. 2 Ex illo tem
pore multa acta Pontificatus Nostri eo spectaverunt, ut cultus
Deo debitus aptiore ratione disponeretur; quod comprobatur
promulgatione, his annis facta, multorum Romani ritus libro
rum, qui secundum principia normasque eiusdem Concilii sunt
instaurati . De qua re Domino, omnium bonorum largitori,
gratias ex animo referimus, gratiamque habemus Conferentiis
Episcopalibus singulisque Episcopis, qui Nobis ad libros illos
praeparandos vario modo adiutricem operam praebuerunt.
Dum vero animo laeto gratoque opus iam perfectum mente
consideramus necnon primos felices eventus renovationis litur
gicae, qui numero augebuntur prout huiusmodi instauratio pe
nitius intellegetur quoad rationes suas primarias seu fundamen
tales atque ad usum recte deducetur, munus Nostrum esse
putamus vigili cura fovere quaevis incepta eo pertinentia, ut
cultus proficiat, quo Ecclesia in spiritu et veritate (cf. Io. 4,
24) Patrem, Filium et Spiritum Sanctum adorat, Beatam Mariam Dei Genetricem cum peculiari amore veneratur,3 me
moriam Martyrum aliorumque Sanctorum religiosis colit obse
quiis.
Progressus autem, quem exoptamus, devotionis erga Ma
riam Virginem, insertae (ut supra significavimus) in illum
veluti cursum unius cultus, qui iure meritoque christianus appellatur — cum a Christo originem et efficaciam trahat, in
Christo integram absolutamque exprimendi rationem habeat
2 Cf. Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, nn. 1-3, .11,
21, 48: A.A.S. 56 (1964), pp. 97-98, 102-103, 105-106, 113. 3 Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 103: A.A.S.
56 (1964), p. 125.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 115
per Christum ad Patrem ferat in Spiritu — est quiddam
distinguens ipsam Ecclesiae pietatem. Re quidem vera eadem
devotio in ipsa cultus exhibitione intimo quodam nexu con
silium divinum de generis humani redemptione manife
stat, ita ut pro singulari loco, quem in illo consilio Maria
obtinet, peculiaris cultus congruenter eidem exhibeatur ; 4
pariter genuinum profectum cultus christiani necessario sub
sequatur recta probataque progressio venerationis, qua Dei
Genetrix colitur. Ceterum ipsa historia devotionis ostendit
varias formas pietatis er gn Dei Genetricem, quas Ecclesia
intra limites sanae et orthodoxae doctrinae approbavit,5 ef
fectas esse et viguisse convenienti ratione subiectas cultui,
qui Christo praebetur, et ad eum ferri quasi ad centrum, quo
suapte natura et necessario referuntur. Quod quidem et aetate
nostra evenit. Etenim Ecclesia horum temporum, de myste
rio Christi atque de sua ipsius natura recogitans, eandem
Mulierem invenit, et in prioris veluti fonte et in alterius
consummatione, Virginem scilicet Mariam, quippe quae esset
Mater Christi et Mater Ecclesiae. Aucta vero cognitio mu
neris Mariae crediti evasit veneratio plena laetitiae, quae
ei adhibetur, et reverentia, cum adoratione coniuncta, ad
versus consilium Dei, qui in Familia sua — quae est Eccle
sia — perinde ac in quovis domestico convictu adesse vult
Mulierem, quae in abscondito et voluntate serviendi ducta, ipsi
invigilet, eiusque gressus tueatur benigna donec dies Domini
gloriosus adveniat.6
Mutationes temporibus nostris inductae in mores sociales,
in populorum sentiendi vim, in modos, quibus litterae et artes
exprimuntur, in rationes socialis communicationis, etiam ad
formas sensus religiosi significandi vim habuerunt. Pro-
4 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 66: A.A.S. 57
(1965), p. 65. 5 Cf. ibid. 6 Missa votiva de B. Maria Virgine Ecclesiae Matre, Praefatio.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fecto quaedam cultus exhibendi consuetudines, quae non ita
pridem aptae esse videbantur ad sensus religiosos singulorum
et communitatum christianarum manifestandos, hodie non
sufficere putantur aut minus esse idoneae, utpote ad praeteritas
rationes socialis vitae et cultus humani pertinentes, dum a
pluribus novi exquiruntur modi significandi immutabilem illam
necessitudinem, quae inter creaturas et Creatorem, inter filios
et Patrem eorum intercedit. Quod quidem efficere potest, ut
nonnulli ad tempus perturbentur ; sed qui animo Deo ipsi fi
dente de eiusmodi cogitat rebus, animadvertit multas propen
siones pietatis hodiernae — ut exemplum afferamus, sensum
religionis ad interiora magis quam ad exteriora conversum —
ad christianae pietatis auctum in universum et ad devotionem
marialem peculiariter conferre. I taque haec aetas, dum dili
genter traditionis vocem auscultât et theologiae aliarumque
disciplinarum profectum attente considerat, laudis praeco
nium, pro sua parte, tribuet ei, quam secundum ipsius prophe
tica verba beatam dicent omnes generationes (cf. Lc. 1, 48).
Quocirca ministerio Nostro apostolico consentaneum esse
arbitramur, ut una vobiscum, Venerabiles Fratres, quasi col-
loquentes, de quibusdam argumentis disseramus, pertinenti
bus ad locum, quem beata Maria Virgo in cultu Ecclesiae
obtinet. Quae quidem argumenta ex parte iam Concilium Va
ticanum II attigit, 7 atque Nosmet ipsi t rac tav imus; 8 sed non
est abs re de iisdem iterum agere, ut dubitationes discutian
tur et — ac quidem potissimum — illa devotio erga beatam
Mariam Virginem provehatur, quae in Ecclesia e Verbo Dei
ut e causa procedit et in Spiritu Christi exercetur.
I taque in nonnullis quaestionibus libet immorari, quae ad
necessitudinem inter sacram Liturgiam et cultum Dei Gene-
7 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, nn. 66-67: A.A.S. 57 (1965), pp. 65-66; Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 103: A.A.S. 56 (1964), p. 125.
8 Cf. Adhortatio Apostolica Signum magnum: A.A.S. 59 (1967), pp. 465-475.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 117
tricis spectant (I) ; considerationes et normas directorias propo
nere aptas ad legitimum eiusdem cultus progressum foven
dum (II) ; quaedam denique cogitata subicere pertinentia ad re
citationem Sacratissimi Rosarii alacriter et magis conscie instau
randam, de cuius usu Decessores Nostri instanter monuerunt,
quodque apud populum christianum magnopere invaluit.
I
1. De loco tractaturis, quem beata Maria Virgo in cultu chri
stiano obtinet, imprimis attendenda est Nobis sacra Liturgia;
cui, praeter uberem doctrinam, incomparabilis inest efficacitas
pastoralis, quaeque pro ceteris cultus formis probatam vim
exempli habet. Vellemus quidem varias Liturgias Orientis et
Occidentis regionum expendere, sed, ad huius Adhortationis
Apostolicae finem quod attinet, fere dumtaxat libros ritus
Romani inspiciemus, utpote qui solus, secundum normas prac
ticas a Concilio Vaticano II editas, 9 penitus instauratus sit
etiam quod ad locutiones spectat, quibus veneratio beatae
Mariae Virginis significatur; qui quidem ritus hac de causa
attente consideretur et aestimetur oportet.
2. Ante Liturgiae Romanae renovationem diligenter instau
randum fuit eius Calendarium Generale. Quod, cum propterea
esset concinnatum, ut celebratio operis salutiferi statis diebus
in luce sua, prout decet, collocaretur, per anni circulum toto
mysterio Christi, ab Incarnatione usque ad exspectationem glo
riosi eius adventus, 1 0 distributo, effecit, ut modo aptius disposito
et arctiore conexione memoria Matris in annuum cyclum my
steriorum Filii insereretur.
3. Tempore ergo Adventus in sacra Liturgia, praeterquam
in sollemnitate diei VIII mensis Decembris — qua simul imma-
9 Cf. Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 3: A.A.S.
56 (1964), p. 98. 10 Cf. Conc. Vat. II, ibid., n. 102: A.A.S. 56 (1964), p. 125.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
culata Conceptio Deiparae Virginis, praeparatio, ad radicem
pertingens (cf. Is. 1 1 , 1. 1 0 ) , adventus Salvatoris et felix initium
Ecclesiae, sine macula vel ruga formosae, 1 1 recoluntur — eadem
Virgo saepe commemoratur, praesertim in feriis, quae a die
xvii ad diem xxiv Decembris ducuntur, et modo singulari die
dominica Nativitatem Domini praecedente, qua vetera prae-
sagia prophetarum de Virgine Matre ac de Messia 1 2 exsonant
necnon narrationes evangelicae de instanti natali Christi eius
que Praecursoris leguntur. 1 3
4. Hoc profecto modo fideles, qui e sacra Liturgia spiritum
Adventus ad vi tam suam transferunt, inefïabilem dilectionem,
qua Virgo Mater Filium sustinuit, 1 4 considerantes, inducuntur,
ut eam sibi tamquam exemplum proponant et venturo Salvatori
obviam ire parent, in oratione pervigiles et in suis... laudibus exsultantes}l Iuvat etiam animadvertere in Liturgia Adventus,
eo quod exspectatio messianica et exspectatio gloriosi reditus
Christi cum memoria, admirationis plena, Matris coniunguntur,
praeberi exemplum praeclarae aequabilitatis in cultu exhi
bendo, quod quasi norma haberi potest, ea mente ut quaevis
inclinatio praepediatur seiungendi — quemadmodum in qui
busdam formis pietatis popularis accidit — devotionem erga
Deiparam Mariam a centro, quo necessario referatur oportet :
a Christo, quodque efficit, ut hoc tempus putari possit — cul
tores sacrae Liturgiae id asseveraverunt — singularem in
11 Cf. Missale Romanum ex Decr. Sacr. Oec. Conc. Vat. II instauratum, auctoritate
Pauli PP. VI promulgatum, ed. typica, MCMLXX, die 8 Decembris, Praefatio. 12 Missale Romanum ex Decr. Sacr. Oec. Conc. Vat. II instauratum, auctoritate
Pauli PP. VI promulgatum, Ordo Lectionum Missae, ed. typica, MCMLXIX, p. 8: Lectio I
(Anno A: Is. 7, 10-14: «Ecce Virgo concipiet»; Anno B: 2 Sam. 7,1-5. 8b-ll. 16: «Kegnum
David erit usque in aeternum ante faciem Domini»; Anno C: Mich. 5, 2-oa [Hebr. l -4aj :
« E x te egredietur dominator in Israel»). 13 Ibid., p. 8: Evangelium (Anno A: Mt. 1, 18-24: «Iesus nascetur de Maria,
desponsata Ioseph, filio David»; Anno B: Lc. 1, 26-38: «Ecce concipies in utero et
paries filium»; Anno C: Lc. 1, 39-45: «Unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei
ad me?»). 14 Cf. Missale Romanum, Praefatio de Adventu, II. 15 Missale Romanum, Ibid.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 119
modum idoneum ad cultum Dei Genetrici praestandum; hanc
quidem propensionem et consilium Nos prorsus confirmamus,
optantes, ut ea omnibus locis accipiantur atque secundentur.
5. Tempus vero Nativitatis Domini quasi quaedam continuata
memoria est maternitatis divinae, virginalis, salvificae illius,
cuius intemerata virginitas huic mundo edidit Salvatorem; 16
re quidem vera in sollemnitate Nativitatis Domini Ecclesia,
Salvatorem adorans, gloriosam eius Matrem veneratur; in Epi
phania Domini, dum vocationem universalem ad salutem cele
brat, Virginem contemplatur, veram Sedem Sapientiae veram
que Matrem Regis, quae omnium gentium (cf. Mt. 2, 11)
Redemptorem Magis adorandum exhibet; atque in Festo Sa
crae Familiae Iesu, Mariae et Ioseph (Dom. infra Oct. Nativi
tatis Domini) vitam sanctam venerabunda perscrutatur, quam
Iesus, Filius Dei et Filius hominis, Mater eius Maria et Ioseph,
vir iustus (cf. Mt. 1, 19), in domo Nazarethana duxerunt.
In temporis Nativitatis ordine restituta animi communi
studio, ut Nobis videtur, convertantur oportet ad instauratam
sollemnitatem sanctae Dei Genetricis Mariae; quae, secundum
antiquum Liturgiae Urbis Romae indicium, Kalendis Ianuariis
attributa, eo spectat, ut munus celebrando recolatur, quod Ma
ria in hoc mysterio salutis gessit, et ut singularis dignitas col-
laudetur, quae inde obvenit sanctae Parenti... per quam merui-
mus... Auctorem vitae suscipere}1 Eadem sollemnitas praeterea
egregiam praebet opportunitatem iterandae adorationis, quam
nato Principi Pacis decet adhibere, ut denuo audiatur laetus
nuntius evangelicus (cf. Lc. 2, 14), necnon a Deo, Regina Pacis
deprecante, summum donum pacis imploretur. His rebus in
ducti, Octava Natalis Domini in auspicalem diem, anni initium,
feliciter incidente, huic assignavimus celebrationem diei in
universo mundo fovendae Pacis, quae maiore usque consen-
16 Missale Romanum, Prex Eucharistica I, Communicantes in Nativitate Domini et per octavam.
17 Missale Romanum, die 1 Ianuarii, Ant. act introitum et Collecta.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
120 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sione probatur, atque in animis multorum hominum fructus
pacis iam edit.
6. Ambabus sollemnitatibus memoratis, Conceptionis imma
culatae et Maternitatis divinae, addendae sunt antiquae cele
brationes, quae die xxv mensis Martii et xv mensis Augusti
fiunt.
Ad agendum sollemne Incarnationis Verbi, in Calendario
Romano, allatis argumentis, restitutum est vetustum nomen
In Annuntiatione Domini, verumtamen celebratio est festi
vitas et Christi simul et Virginis: id est et Verbi, quod fit
filius Mariae (Me. 6, 3), et Virginis, quae Mater Dei efficitur.
Christi habito respectu, Oriens et Occidens, in suis Liturgiis,
inexhaustarum divitiarum plenis, eiusmodi sollemnitatem
agunt ut memoriam illius fiat salvifici ab Incarnato Verbo
prolati, quod in hunc mundum ingrediens dixit: Ecce venio...
ut faciam, Deus, voluntatem tuam {Hebr. 10, 7; Ps. 39, 8-9),
ut commemorationem scilicet initii redemptionis, necnon in
dissolubilis et sponsalis inter naturam divinam et humanam
unionis, quae in unica exsistit Verbi Persona. Quod vero ad
Mariam attinet, celebrant ea sacra ut festum novae Evae,
virginis oboedientis et fidelis, quae, verbo illo fiat magnani
miter enuntiato (cf. Lc. 1, 38), reddita est, Spiritu Sancto
operante, Dei Genetrix, atque etiam vera Mater viventium
et, in corpore suo suscipiens unum Mediatorem (cf. 1 Tim.
2, 5), vera Foederis Arca verumque templum Dei; id est
ut recordationem momenti temporis, quod summum fuit in illo
quasi colloquio a Deo cum homine de huius salute instituto,
et ut memoriam liberae assensionis Virginis et operae adiutricis
ad exsequendum consilium divinum de redemptione humana.
In sollemnitate autem diei xv mensis Augusti Mariae glo
riosa Assumptio in caelum celebratur; quae quidem est festi
vitas, qua plenitudo et beatitas, cui destinata fuit, glorificatio
animae ipsius immaculatae corporisque virginalis, perfectae
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 121
illius configurationis, qua Christo e mortuis resuscitato est
conformata, recoluntur; festivitatem dicimus, qua Ecclesiae et
hominum societati imago et documentum, solacium afferens,
proponuntur, quibus docemur spem extremam impleri; siqui
dem glorificatio, quondam perficienda, est fausta sors omnium
illorum, quos Christus fratres effecit, participans iisdem sanguine et carne (Hebr. 2, 14; cf. Gal. 4, 4). Sollemnitas autem
Assumptionis festive extenditur ad memoriam post octo dies
agendam beatae Mariae Virginis Reginae, qua consideratur
illa, quae iuxta Regem saeculorum sedens, ut Regina refulget
et ut Mater intercedit. 1 8 I taque quattuor sunt sollemnitates, per
quas praecipuae veritates, humilem Ancillam Domini respi
cientes, summo gradu celebrationis liturgicae tributo, illu
strantur.
7. His sollemnitatibus perspectis, illae imprimis festivitates,
ad eventus salvificos commemorandos pertinentes, oportet ex
p e n d a t u r , in quibus beata Maria Virgo Filio arcto nexu so
ciatur; cuius modi sunt festum Nativitatis eiusdem beatae Ma
riae Virginis (d. VIII m. Sept.), quae universo mundo spes fuit
et aurora salutis f Visitationis (d. xxxi m. Maii), cuius Li
turgia celebrat beatam Mariam Virginem, Filium alvo gestan-
tem; 2 0 quae quidem Elisabeth adit, ut ei caritatis suae auxi
lium praebeat et misericordiam Dei Salvatoris pronuntiet ; 2 1
memoria Virginis Perdolentis (d. xv m. Sept.), qua opportunitas
praebetur in mentem vivide revocandi momentum maximum
et quasi decretorium historiae salutis, necnon venerandi com
parentem Matrem Filio, cui, in cruce exaltato, astabat. 2 2
Festum quoque diei ii mensis Februarii, cui restitutum est
nomen In Praesentatione Domini, est attendendum, ut penitus
18 Cf. Missale Romanum, die 22 Augusti, Collecta. 19 Missale Romanum, die S Septembris, Post communionem.
20 Cf. Missale Romanum, die 31 Maii, Collecta. 21 Cf. ibid., Collecta et Super oblata. 22 Missale Romanum, die 15 Septembris, Collecta.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
percipiantur uberrimae, quas continet, res, memoria nempe
coniuncta Filii et Matris; est enim celebratio mysterii salutis,
a Christo effecti, cui Virgo intime consociata est ut Mater dolo
ribus obnoxii Servi I ah ve, ut exsecutrix muneris, quod veteris
Israel proprium erat, et ut exemplar novi Populi Dei, qui circa
fidem et spem continenter cruciatibus et persecutionibus affli
gitur (cf. Lc 2, 21-35).
8. Quodsi Calendario Romano instaurato praesertim celebra
tiones memoratae collocantur in lumine, tamen alius generis
commemorationes liturgicae includuntur, quippe quae, cultus
localis rationibus innixae, latius pervagatae sint pluriumque
studia excitarint (d. xi m. Febr. : Beatae Mariae Virginis de
Lourdes; v Aug. : In dedicatione basilicae S. Mariae); huc per
tinent etiam aliae, quae, initio a peculiaribus religiosis familiis
celebratae, nunc autem, quoniam amplius sunt diffusae, vere
ecclesiales dici possunt (xvi Iul . : Beatae Mariae Virginis de
Monte Carmelo ; VII Oct. : Beatae Mariae Virginis a Rosario) ;
aliae denique recensendae sunt, quae, extra elementum apocry-
phum, res continent praeclari exempli vim obtinentes atque
venerabiles traditiones persequuntur, quae maxime Orienta
lium animis insident (xxi Nov. : In Praesentatione beatae Ma
riae Virginis), vel propensiones testantur, quae in horum tem
porum pietate in valuerunt (sabb. post dom. secundam post
Pentecosten: Immaculat i Cordis beatae Mariae Virginis).
9. Neque oblivisci licet in Calendario Romano non omnes
mariales celebrationes recenseri, siquidem in Calendaria parti
cularia inducuntur, normis liturgicis adamussim quidem ser
vatis, animis vero pie libenterque assentientibus, festivitates
marianae var iarum Ecclesiarum localium. Restat demum, ut
mentionem iniciamus de facultate crebro commemorationem
liturgicam Virginis faciendi ope Memoriae sanctae Mariae in
Sabbato; quae antiqua est atque quasi submissa, quaeque prop
ter flexibilem rationem nunc vigentis Calendarii et multiplicem
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 123
numerum exemplorum, quae in Missali exhibentur, quam ma
xime commoda est ac varia.
1 0 . Non est Nobis propositum in hac Adhortatione Aposto
lica omnia, quae novo Missali Romano continentur, animo lu
strare, sed, quoniam statuimus de libris instauratis ritus Ro
mani aestimare, 2 3 aliquas huius rei facies et argumenta Nos
iuvat explanare. Imprimis animadvertere volumus in Precibus
Eucharisticis Missalis — admirabili quadam convenientia cum
Liturgiis orientalibus 2 4 — beatae Mariae Virginis memoriam
alta vi praeditam inveniri. Hoc scriptum legimus in vetusto
Canone Romano, ubi Dei Genetrix verbis uberi doctrina et
cultus fervore plenis recolitur: Communicantes, et memoriam
venerantes, in primis gloriosae semper Virginis Mariae, Gene
ricis Dei et Domini Nostri Iesu Christi-, pariter in Prece Eucha
ristica I I I , recens inducta, desiderium impensa supplicatione
deprecantium, ut una cum Matre participare possint filiorum
hereditatem, sic exprimitur: Ipse nos tibi (Patri) perficiat
munus aeternum, ut cum electis tuis hereditatem consequi
valeamus, in primis cum beatissima Virgine, Dei Genetrice,
Maria. Haec memoria cotidiana, utpote quae in ipso medio
Sacrificio divino sit collocata, haberi debet modus peculiariter
significans cultum, quem Ecclesia Benedictae ab Altissimo
exhibet (cf. Lc. 1, 28).
11. Si autem Missalis nuper instaurati textus percurrimus,
plane intellegimus potiora illa argumenta Romanae eucholo-
giae — argumenta dicimus immaculatae conceptionis atque
gratiae plenitudinis, divinae maternitatis, perfectae ac fe
cundae virginitatis, templi Spiritus Sancti, sociatae operae
cum munere Filii, sanctitatis in exemplum efïulgentis, mise-
2 3 Cf. n. 1, p. 9. 2 4 Ex multis anaphoris hae animadvertantur, quae apud Orientales singulari in
honore sunt: Anaphora Marci Evangelistae, Prex Eucharistica, ed. A. Hänggi-I. Pähl, Fribourg, Editions universitaires, 1968, p. 107; Anaphora Iacobi fratris Domini graeca, ibid., p. 257; Anaphora Ioannis Chrysostomi, ibid., p. 229.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
124 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ricordissimae deprecationis, assumptionis in caelum, regalis
ac maternae dignitatis, alia deinceps — ea omnia esse recepta
continua quadam et expleta doctrinae convenientia cum supe
rioribus saeculis, dum alia etiam argumenta, aliquatenus nova,
illuc sunt inducta, quae parem praeferant congruentiam cum
theologicis aetatis hodiernae progressionibus. I ta fit, ut ali
quod supponamus exemplum, de Ecclesiae-Mariae argumento,
quod in eiusdem textus Missalis varie copioseque est inclu
sum, quemadmodum et variae et multiplices sunt rationes, quae
Christi Matri cum Ecclesia intercedunt. Hi enim loci in Vir
ginis sine labe Conceptione pr imum Ecclesiae exordium agno
scunt, quae est sponsa sine macula Chris t i ; 2 5 in Assumptionis
dogmate iam factum initium itemque imaginem illius even
tus deprehendunt, qui adhuc quod ad Ecclesiam universam
attinet fieri debet ; 2 6 in maternitatis mysterio Mariam tam
quam Capitis et membrorum matrem confitentur, adeo ut ea
sancta Dei Genetrix simulque provida Mater Ecclesiae sit
praedicanda. 2 7
Cum vero sacra Liturgia ad Ecclesiam sive primaevam sive
hodierni huius temporis oculos intendit, veluti e constituto
ipsam invenit Mariam; tum scilicet, quando una cum Apo
stolis aderat orationique instabat, 2 8 et nunc pariter ut et prae
sens et operans, quacum Ecclesia una simul Christi mysterium
vivere vul t : ... da Ecclesiae tuae, ut Christi passionis cum ipsa (Maria) consors effecta, eiusdem resurrectionis particeps esse mereatur;29 atque etiam ut laudes resonans, quacum Ec
clesia Dei gloriam celebrare intendit : ... cum ipsa (Maria) te semper magnificare possimus.™ Quoniam vero Liturgia cultus
25 Cf. Missale Romanum, die 8 Decembris, Praefatio. 26 Cf. Missale Romanum, die 15 Augusti, Praefatio. 27 Cf. Missale Romanum, die I Ianuarii, Post Communionem. 28 Cf. Missale Romanum, Commune B. Mariae Virginis, 6. Tempore paschali,
Collecta. 29 Missale Romanum, die 15 Septembris, Collecta. 30 Missale Romanum, die 31 Maii, Collecta. Idem resonat in Praefatione de
B. Maria Virgine, I I : «Vere dignum ... Beatae Virginis Mariae memoriam recolentes, clementiam tuam ipsius grato magnificare praeconio».
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 125
est, qui constantem vitae actionem postulat, eadem obsecrat,
ut pietatem erga Virginem in solidum dolentemque Ecclesiae
amorem convertere valeat, sicut in oratione post Communionem diei xv mensis Septembris mirabiliter proponitur: ... ut compassionem beatae Mariae Virginis recolentes, ea in nobis pro Ecclesia adimpleamus, quae desunt Christi passionum.
12. Ordo Lectionum Missae unus e Romani ritus liber sane
existimandus est, qui multam ex instauratione post Oecume
nicum Concilium facta utilitatem perceperit, sive ob adiunc
torum textuum numerum sive ob inditam ipsis significatio
nem. Sunt enim loci, ubi Dei sermo continetur, qui sem
per vivus et efficax est (cf. Hebr. 4, 12). Pro tanta quippe sa
crarum lectionum copia factum est, ut per ordinatam trium
annorum seriem integra historia salutis enarraretur ipsumque
Christi mysterium maiore integritate proponeretur. Debita inde
bonaque ratione secutum est, ut Lectionarium ampliorem lec
tionum sive e Vetere, sive e Novo Testamento numerum conti
neret, ad beatam ipsam Virginem att inentium: qui auctus
tamen numerus nullo pacto disiungitur ab aequabili aestima
tione, quandoquidem eae tantum lectiones retentae sunt, quae
ob manifestam rerum veritatem vel ob argumenta curatioris
explanationis, praeceptis Magisterii aut firmioris traditionis suf
fultae, iure merito, quamvis modo graduque diverso, marialem
sensum praeferre censentur. Praetereaque id attendatur oportet
lectiones huiusmodi non tantum in festis beatae Virginis oc
currere, sed in pluribus etiam adiunctis recitari, veluti in qui
busdam liturgici anni dominicis, 3 1 in ritibus celebrandis, qui
penitius sacramentalem christianorum vitam attingunt eorum-
31 Cf. Ordo Lectionum Missae, Dom. III Adventus (Anno C: Sopii. 3, 14-18a);
Dom. IV Adventus (cf. supra ad annot. 12) ; Dom. infra Oct. Nativitatis (Anno A :
Mt. 2, 13-15. 19-23; Anno B: Lc. 2, 22-40; Anno C: Lc. 2, 41-52); Dom. II post Nati
vitatem (Io. 1, 1-18); Dom. VII Paschae (Anno A: Act. 1, 12-14); Dom. II per annum
(Anno C: Io. 2, 1-12); Dom. X per annum (Anno B: Gen. 3, 9-15); Dom. XIV per
annum (Anno B: Me. 6, 1-6).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
que optiones, 3 2 in factis denique casibusque sive laetis sive acer
bis, quae ipsi experiuntur. 3 3
13. Instauratus quoque Liber de officio laudis, nempe Li
turgia Horarum, insignia item pietatis testimonia erga Ma
trem Domini exhibet: pr imum in hymnodicis scriptionibus,
quas inter haud desunt eximia humanarum litterarum monu
menta, ut est oratio illa Dantis Alagherii ad Virginem; 3 4
deinde in antiphonis, quae cursum cotidianae precationis con
cludunt effusior e accensioreque spiritu supplicationis, quibus
que celebratum troparium Sub tuum praesidium est adiunc
tum, tam vetustate venerandum quam sententiis mirabile ; tum
in precibus ad Laudes Matutinas et ad Vesperas, in quibus
saepe saepius ad Matrem misericordiae plena cum fiducia con
fugitur; demum in copiosis selectisque paginis marialis devo
tionis, quarum auctores vel primis christianae religionis pri
mordiis vel media recentioreque aetate floruerunt.
14. Quodsi Missale, Lectionarium, Liturgia Horarum, quae
tamquam cardines totius orationis liturgicae Romanae exi
stimanda sunt, memoriam Virginis frequenti celebrant ve
neratione, cetera etiam liturgica volumina haud paucos prae
bent locos, quibus impensus amor ac supplex deprecatio erga
Deiparam declaratur; eam etenim Ecclesia invocat Matrem
gratiae, prius quam candidatos in salutares aquas baptisma
tis demergat, 3 5 eius supplicationem implorat pro matribus,
32 Cf. Ordo Lectionum Missae, Pro catechumenatu et baptismo adultorum, Ad tradi
tionem Orationis Dominicae (Lectio II, 2: Oal. 4, 4-7); Ad Initiationem christianam
extra Vigiliam paschalem (Evang., 7: Io. 1, 1-5. 9-14. 16-18); Pro nuptiis (Evang., 7:
Io. 2, 1-11); Pro consecratione virginum et professione religiosa (Lectio I, 7: Is. 61,
9-11; Evang., 6: Me. 3, 31-35; Lc. 1, 26-38 [cf. Ordo consecrationis virginum, n. 130;
Ordo professionis religiosae, Pars altera, n. 145]). 33 Cf. Ordo Lectionum Missae, Pro profugis et exsulibus (Evang., 1: Mt. 2, 13-15.
19-23); Pro gratiarum actione (Lectio I, 4: Soph. 3, 14-15). 34 Cf. La Divina Commedia, Paradiso XXXIII, 1-9; cf. Liturgia Horarum, Memoria
Sanctae Mariae in Sabbato, ad Officium lectionis, Hymnus 35 Cf. Ordo baptismi parvulorum, n. 48; Ordo initiationis christianae adultorum,
n. 214.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 127
quae, gratissimae ob acceptum maternitatis donum, tem
plum laetabundae adeunt; 3 6 eam tamquam exemplar suis
filiis filiabusque proponit, qui Christi sequelam, religiosam
amplectentes vitam, profitentur 3 7 vel virginalem consecratio
nem accipiunt, 3 8 iisque omnibus maternum eiusdem subsi
dium deposcit; 3 9 ei instantem adhibet deprecationem pro filiis,
quibus monendi hora impendet; 4 0 eius expetit interventionem
pro iis qui, oculis ante lucem temporalem conventibus, iam
ante Christum, lumen aeternum, sunt constituti; 4 1 suave deni
que ipsa impetrante invocat solacium illis, qui, gravi oppressi
amaritudine, propinquorum suorum exitum in fide deflent.42
15. Haec igitur librorum liturgicorum, qui recens instaurati
sunt, inspectio ad unum quoddam iucunda fiducia statuen
dum atque confirmandum nos movet: per factam nempe post
Concilium Vaticanum instaurationem, quod esset iam in votis
Motus, quem dicunt, Liturgici, Virginem Mariam convenienti
quadam prospectus amplitudine esse consideratam in toto
Christi mysterio, iuxtaque placita traditionis singularem illum
locum esse agnitum, qui ad eandem spectat in cultu christiano,
utpote quae sit sancta Dei Genetrix et alma Redemptoris socia.
Neque aliud prorsus evenire poterat. Si quis enim christiani
vices cultus exploret, facile percipit tum in Orientis tum in
Occidentis regionibus lectissimas atque splendidissimas vo
ces pietatis erga beatam Virginem aut intra ipsius Liturgiae
fines floruisse, aut esse in eius corpus adiunctam.
Equidem iuvat advertere, quem cultum in praesenti Eccle-
3 6 Cf. Rituale Romanum, Tit. VII, cap. III, De benedictione mulieris post partum. 37 Cf. Ordo professionis religiosae, Pars Prior, nn. 57 et 67. 38 Cf. Ordo consecrationis virginum, n. 16. 39 Cf. Ordo professionis religiosae, Pars Prior, nn. 62 et 142; Pars Altera, nn. 67
et 158; Ordo consecrationis virginum, nn. 18 et 20. 40 Cf. Ordo unctionis infirmorum eorumque pastoralis curae, nn. 143, 146, 147, 150. 41 Cf. Missale Romanum, Missae defunctorum, Pro defunctis fratribus, propinquis
et benefactoribus, Collecta. 42 Cf. Ordo exsequiarum, n. 226.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
128 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sia universalis Sanctissimae Deiparae praebet, eum manare
et prorogare nullaque intermissione illam augere devotionem,
quam nullo non tempore ei tribuit Ecclesia, diligentissimo stu
dio veritatis impulsa vigilantique semper formarum dignitate
usa. Ex perenni enim fonte traditionis, quae vivax quidem
est ob indeficientem Spiritus praesentiam continuumque divi
norum Verborum auditum, Ecclesia hodierni temporis ratio
nes et argumentationes et instimulationes hauri t ad alendum
cultum, quem ipsi Virgini adhibet. Huiusce viventis traditio
nis Liturgia, per Magisterium probata atque roborata, celsissi
mum exstat testimonium itemque firmissimum monumentum.
16. Nunc vero, ea persequentibus, quae sacri Concilii doctri
na tradit de Maria et Ecclesia, placet singularem rationem
perpendere earum necessitudinum, quae Mariae cum Liturgia
intercedant: quomodo videlicet Maria exemplar evaserit sen
sus pietatis, quo Ecclesia divina mysteria et celebrat et viven
do exprimit. Posse autem Mariam Virginem in hac provincia
exemplo esse, inde manat, quod ipsa ab Ecclesia tamquam
specimen et documentum praestantissimum fidei, caritatis et
absolutissimae coniunctionis cum Christo habetur, 4 3 id est in
terioris illius habitus, quo Ecclesia, sponsa dilectissima, cum
Domino suo vehementer consociata, eum invocat et per eum
aeterno Patr i cultum tribuit. 4 4
17. Atque primum, Maria est Virgo audiens, quae Dei ver
bum cum fide excepit. Cum fide dicimus, quae fuit ei condicio
et via, qua patuit ei divina maternitas : quia, ut S. Augustinus
sagaciter dicit, Beata Maria (Iesum) quem credendo peperit, credendo concepit.® Cui dubitanti cum Angelus scrupulum avul-
sisset (cf. Lc. 1, 34-37), illa fide plena et Christum prius mente
43 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 63: A.A.S. 57 (1965), p. 64.
44 Cf. Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 7: A.A.S.
56 (1964), pp. 100-101. 45 Sermo 215, 4: PL 38, 1074.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 129
quam ventre concipiens, Ecce, inquit, ancilla Domini, fiat mihi
secundum verbum tuum (Lc. 1, 38); 4 6 cum fide, quae fuit ei
beatitudinis causa atque securitatem praestitit fore ut pro
missum servaretur: Et beata quae credidisti, quoniam perfi
cietur ea quae dicta sunt tibi a Domino (Lc. 1, 45); cum fide,
cuius ope illa, actor primarum partium et testis Incarnationis
Christi singularis, primae eius infantiae memoriam repete-
bat, cuius facta conferret in corde suo (cf. Lc. 2, 19. 51). Simi
liter agit Ecclesia, utpote quae, praesertim in sacra Liturgia,
verbum Dei et audit et excipit, et proclamat et veneratur;
quin et Christi fidelibus impertit ceu panem vitae ; 4 7 quae prae
terea, eius lumine affulgente, temporum signa, quae sint, inve
stigat, eventusque humanos interpretatur et vivit.
18. Maria deinde est Virgo orans. Quod patet ex eius Visi
tatione, Praecursoris matri reddita. In qua sane voces elicit
laudis in Deum et humilitatis et fidei et spei: talia enim
praebet canticum Magnificat (cf. Lc. 1, 46-55), quod est prex
Mariae praecipua atque carmen temporis messianici proprium,
in quod festiva veteris et novi Israelis laetitia confluit. Nam, ut
S. Irenaeus significare videtur, in beatae Mariae canticum tum
gaudia Abraham, Christum praesagientis (cf. Io. 8, 56),48 tum
Ecclesiae vox, prophetarum more praeoccupata, confluxerunt:
Exsultans Maria clamabat pro Ecclesia prophetans : Magnificat anima mea Dominum.'1,9 Etenim Beatae Mariae Virginis canti
cum veluti se propagans communis totius Ecclesiae oratio
evasit per omnia tempora.
Maria perhibetur Virgo orans etiam in Cana. Ubi, cum
blanda ac sollicita prece temporalem tantum necessitatem
Filio ostendisset, obtinendae tamen gratiae supernae effectum
46 Ibid. 47 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de divina Revelatione Dei Verbum, n. 21:
A.A.S. 58 (1966), pp. 827-828. 48 Cf. Adversus Haereses IV, 7, 1: PG 7, 1, 990-991; S Ch, 100, II, pp. 454-45S.
49 Adversus Haereses III , 10, 2: Po 7, 1, 873; ¿S Ch, 34, p. 164.
9 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
130 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
habuit ; illum effectum nimirum, quo Iesus pr imum signo
rum suorum operatus, discipulorum fidem in se confirmavit
(cf. Io. 2, 1-12).
Denique extremo quoque vitae suae tempore Maria indu
citur ut Virgo orans. Nam Apostoli erant perseverantes unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria, Matre Iesu, et fratribus eius (Act. 1, 14). Ergo aeque in nascente Ecclesia
Mariam orantem videre est, aeque semper, etiam nunc, quando
illa, tametsi est caelo recepta, non tamen officio suo deest
deprecandi ac salvandi. 5 0 Virgo orans est etiam Ecclesia, quae
cotidie filiorum necessitates Pat r i proponit et Dominum sine intermissione laudat et pro totius mundi salute interpellat.,51
19. Tum Maria est Virgo pariens. Credens enim et oboediens, ipsum Filium Patris in terris genuit, et quidem viri nescia, Spiritu Sancto obumbrata :52 singularis sane ac mirabilis ma
ternitas, quam voluit Deus et typum et exemplar esse fecundi
tatis Virginis Ecclesiae; quae et ipsa mater fit: praedicatione enim et baptismo filios de Spiritu Sancto conceptos et ex Deo natos, ad vitam novam et immortalem generat.51 Patres ergo
recte docuerunt Ecclesiam quodammodo continuare in baptismi
Sacramento virginalem Mariae maternitatem. E quorum pro
fecto testimoniis unum S. Leonis Magni proferre placet, eximii
Decessoris Nostri, qui in quodam natalicio sermone asserit:
Originem quam (Christus) sumpsit in utero Virginis, posuit in fonte baptismatis : dedit aquae, quod dedit Matri; virtus enim Altissimi et obumbratio Spiritus sancti (cf. Lc. 1, 35) , quae fecit ut Maria pareret Salvatorem, eadem facit ut regeneret
50 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 62: A.A.S. 57
(1965), p. 63. 5 1 Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 83: A.A.S.
56 (1964), p. 121. 52 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 63: A.A.S. 57
(1965), p. 64. 53 Ibid., n. 64: A.A.S 57 (1965), p. 64.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 131
unda credentem.5* Quodsi e fontibus liturgicis haurire velimus,
pulcherrimam illam Illationem memorare possumus Hispanicae
Liturgiae dicentem: Illa (Maria) utero vitam portavit, haec (Ecclesia) lavacro. In illius membris Christus infusus est, in istius aquis Christus indutus est.55
20. Maria demum est Virgo offerens. Quod quidem in prae
sentatione Iesu in templo apparet (cf. Lc. 2, 22-35). In quo
eventu Ecclesia, a Spiritu Sancto ducta, praeter perfectionem
et absolutionem legum de oblatione primogeniti (cf. Eœod. 13,
11-16) atque matris purificatione (cf. Lv. 12, 6-8), aliquod
mysterium salutis deprehendit, ad historiam ipsius salutis
spectans: animadvertit nempe ibi Ecclesia illam primariam
oblationem continuari, quam Verbum, caro factum et mundum
ingrediens, Deo adhibuit (cf. Hebr. 10, 5-7); et omnium homi
num denuntiari salutem, cum Simeon, Puerum Iesum appellans
lumen ad revelationem gentium et gloriam Israel (cf. Lc. 2, 32),
Messiam illum agnoscat eundemque Salvatorem omnium; intel
lexit denique ad Christi Passionem prophetiae referri, cum Si-
meonis verba, uno eodemque oraculo Filium, signum contradic
tionis (Lc. 2, 34), et Matrem, cuius gladius animam pertran
s i i t (cf. ibid. 2, 35), inter se nectentia, in Calvariae monte
ad exitum adducta sint. Quam ob rem, hoc salutis mysterium,
variis rationibus ipsius consideratis, id habet proprium, ut per
Christi praesentationem in templo ad eventum Crucis salvi
ficum provocet. Ceterum Ecclesia ipsa, maxime a medii aevi
saeculis, in Virgine, Filium Ierusalem afferente, ut sisteret
Domino (cf. Lc. 2, 28), voluntatem offerendi, seu ut aiunt,
oblativam, intuita est, quae suetum ritus intellectum excede
ret. Cuius sane rei testimonio est illa S. Bernardi dulcis com
pellatio: Off er Filium, Virgo Sacrata, et benedictum fructum
54 Tractatus XXV (In Nativitate Domini), 5: CCL 138, p. 123; 8 Ch 22 bis, p. 132;
cf. etiam Tractatus XXIX (In Nativitate Domini), 1: CCL ibid., p. 147; S Ch ibid.,
p. 178; Tractatus LXIII (De Passione Domini) 6: CCL ibid., p. 386; S Ch 74, p. 82. 55 M. Perotin, Le a Liber Mozarabicus Sacramentorum», col. 56.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
132 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ventris tui Domino repraesenta. O ff er ad nostram omnium
reconciliationem hostiam sanctam, Deo placentem56
Haec autem Matris et Filii coniunctio in opere Redemptio
nis 5 7 summe enituit in Calvariae monte, in quo Christus semet
ipsum obtulit immaculatam Deo (Hebr. 9, 14), atque Maria,
prope Crucem stans (cf. Io. 19, 25), vehementer cum Unige
nito suo condoluit et sacrificio Eius se materno animo sociavit,
victimae de se genitae immolationi amanter consentiens,58 quam
et ipsa aeterno Patr i obtulit. 5 9 Sane divinus hominum Salva
tor, ut per saecula sacrificium Crucis propagaret, sacrificium
eucharisticum instituit, mortis atque resurrectionis suae me
moriale, idque Ecclesiae, sponsae suae, t radidi t ; 6 0 illa autem,
potissimum die dominico, fideles convocat ad Pascha Domini
celebrandum donec veniat. 6 1 Quod eadem in communione cum
Sanctis Caelitibus agit, imprimis cum beata Virgine, 6 2 cuius
flagrantem caritatem atque fidem internera tam imitatur.
21. Maria vero, cum sit totius Ecclesiae exemplar in divino
cultu Deo tribuendo, est etiam, ut liquet, pietatis magistra singulis christianis; qui mature ad eam respexerunt, ut, aeque
ac ipsa, de sua ipsorum vita cultum Deo facerent exhiben
dum, atque de cultu ipso vitae suae institutum. Iam pridem
saeculo iv S. Ambrosius fideles alloquens id optabat, ut in
56 In purificatione B. Mariae, Sermo III , 2: PL 183, 370; Sancti Bernardi Opera,
ed. J. Leclercq-H. Rochais, IV, Romae 1966, p. 342. 57 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 57: A.A.S. 57
(1965), p. 61. 58 Ibid., n. 58: A.A.S. 57 (1965), p. 61. 59 Cf. Pins XII, Litterae Encyclicae Mystici Corporis: A.A.S. 35 (1943), p. 247. 60 Cf. Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 47:
A.A.S. 56 (1964), p. 113. 61 Cf. ibid., nn. 102 et 106: A.A.S. 56 (1964), p. 125 et 126. 6 2 « . . . meminisse dignare omnium eorum, qui a saeculo placuerunt tibi, patrum
sanctorum, patriarcharum, prophetarum, apostolorum [...] et sanctae et gloriosae geni
tricis Dei Mariae et omnium sanctorum [...] meminerint miseriae et paupertatis
nostrae, et offerant tibi nobiscum sacrificium hoc tremendum et incruentum»: Ana
phora Iacobi fratris Domini syriaca: Prex Eucharistica, ed. A. Hänggi-I. Pähl, Fri-
bourg, Editions Universitaires, 1968, p. 274.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 133
unoquoque eorum Mariae anima inesset ad praedicandum
Deum : Sit in singulis Mariae anima, ut magnificet Dominum, sit in singulis spiritus, ut exsultet in D eo.61 At vero est Maria
maximopere illius cultus exemplar, per quem uniuscuiusque
vita redditur oblatio, quae fit Deo. Quam doctrinam, scilicet
antiquam atque perennem, possunt omnes quidem ab Ecclesia
audire, sed etiam aures praebendo Virgini, quae nuntio Dei
respondit: Ecce ancilla Domini; fiat mihi secundum verbum tuum (Lc. 1, 38); quibus profecto vocibus pulcherrimam ora
tionis dominicae petitionem animo praeoccupavit : fiat voluntas tua (Mt. 6, 10). Mariae igitur assensus est omnibus christianis
et eruditio et exemplum rationis, qua obsequium in Patris
voluntatem fiat trames et subsidium ad uniuscuiusque sancti
tatem.
22. Ceterum, id summe interest, ut animadvertamus Eccle
siam multas necessitudines, quas cum Maria habeat, vario
modo, idque efficaciter, in cultus formas convertisse : in intimam
venerationem videlicet, cum eximiam Virginis dignitatem spec
tat, Spiritus Sancti virtute matris effectae; in flagrantem amo
rem, cum spiritualem illam Mariae maternitatem considerat,
qua omnia membra Corporis mystici complectitur; in invo
cationem fiduciae plenam, cum illius, Advocatae atque Auxi
liatricis, 6 4 intercessionem experitur; in caritatis officia, cum
Ancillam humilem Reginae misericordiae et Matris gratiae
dignitate ornatam reputat; in actuosam imitationem, cum
Mariae plenae gratia sanctitudinem intuetur atque virtutes;
in stuporem, cum animi commotione coniunctum, cum veluti in purissima imagine id quod ipsa tota esse cupit et sperat cum gaudio contemplatur;65 in perdiligens denique studium,
63 Expositio Evangelii secundum Lucam, II, 26: CSEL 32, IV, p. 55; S Ch 45,
pp. 83-84. 64 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 62: A.A.S. 57
(1965), p. 63. 65 Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 103: A.A.S.
56 (1964), p. 125.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cum in socia Redemptoris, iam paschalis mysterii fructuum
plene participe, prophetice ea impleta esse conspicit, quae ad
suam ipsius futuram sortem pertinent, usque in diem illum,
quo, sine ulla ruga aut macula (cf. Ephes. 5, 27) fiet veluti
sponsa ornata viro suo Iesu Christo (cf. Apoc. 21, 2).
23. Cum igitur, Venerabiles Fratres, pietatem illam expen
dimus, quam liturgica Ecclesiae universalis traditio atque
ipse renovatus Ritus Romanus erga Sanctam Dei Matrem
profitentur, cum deinde meminimus ipsam Liturgiam sa
cram ob eximiam suam in cultu divino praestantiam esse
auream pietatis christianae regulam, cum denique animum
advertimus, quomodo Ecclesia sacra celebrans mysteria ha
bitum fidei amorisque suscipiat haud aliter ac beatissima
Virgo, tum plane intellegimus, quam apte et convenienter
adhortetur Concilium Vaticanum Secundum cunctos Eccle
siae filios, ut cultum, praesertim liturgicum, erga Beatam Virginem generose foveant-,06 quae quidem hortatio velimus
ubique sine ulla condicione recipiatur adque verum effectum
studiose deducatur.
I I
24. Verumtamen idem illud Vaticanum Concilium II admo
net, ut praeter liturgicum cultum aliae etiam provehantur
pietatis formae, praesertim ab ipso Magisterio laudatae atque
commendatae. 6 7 Nihilominus, ut omnibus profecto explo
ra tum est, pietas Christifidelium et observantia erga Dei
Matrem varias induit formas secundum temporum locorum
que adiuncta, secundum diversum populorum sensum atque
traditum humanitat is modum. Hinc nimirum sequitur, ut
ipsae formae, quibus talis significatur cultus quaeque tem-
66 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 67: A.A.S,. 57 (1965), p. 65.
67 Cf. IUd., n. 67: A.A.S. 57 (1965), pp. 65-66.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 135
porum obnoxiae sunt condicionibus, indigere penitus videan
tur renovationis, qua efficiatur, ut evanida submoveantur ele
menta ac perennia contra inducantur, utque fidei veritates,
ex investigatione theologica comparatae et ab Ecclesiae Magi
sterio propositae, recte inserantur. Hoc etiam comprobat neces
sarium esse, ut Conferentiae episcopales, Ecclesiae particula
res, Familiae religiosae, Christifidelium communitates veram
foveant actionem effectricem eodemque tempore diligentem ag
grediantur recognitionem formarum et exercitiorum pietatis
erga Virginem Mariam; qua tamen in re exoptamus, ut sana
observetur traditio aditusque aperiatur legitimis hominum no
strae aetatis postulatis. Quocirca decere videtur vobis, Venera
biles Fratres, nonnulla indicare agendi hac in re principia.
25. Maxime in primis expedit pietatis erga Virginem Ma
riam exercitia liquido prae se ferre indolem trinitariam et
christologicam, utpote quae suapte natura eorum propria sit
ad earumque essentiam pertineat. Re enim vera christianus
cultus secundum nativam suam vim et significationem prae
statur Patr i , Filio et Spiritui Sancto vel, ut in sacra Liturgia
dicitur, Patr i per Christum in Spiritu. Ex hac proinde ratione
ipse cultus iure — etsi modo funditus diverso — complectitur
in primis et singulariter Matrem Salvatoris et deinde Sanctos,
in quibus Ecclesia praedicat paschale mysterium, quoniam ii
cum Christo passi sunt cum eoque glorificati.6 8 In Virgine Ma
ria omnia ad Christum referuntur et ex eo pendent : eius nempe
causa Deus Pater ab omni aeternitate eam elegit Matrem
usquequaque sanctam atque Spiritus exornavit donis nemini
alii tributis. Numquam certissime vera omisit christiana pietas
extollere vinculum indissolubile necessariamque rationem con
iunctionis Virginis cum Divino Salvatore. 6 9 Nobis tamen vi-
68 Cf. Conc. Vat. II , Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 104:
A.A.S. 56 (1964), pp. 125-126. 69 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 66: A.A.S. 57
(1965), p. 65.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
136 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
detur potissimum convenire cum proclivitate spirituali huius
temporis — quae tota paene occupatur et tenetur « quaestione
Christi » 7 0 — ut in quacumque significatione cultus erga Vir
ginem Mariam peculiare assignetur momentum parti christo-
logicae atque ita res disponatur, ut referatur ad ipsum consi
lium Dei, quo illius Virginis primordia ... cum divinae Sapientiae incarnatione fuerant praestituta.71 Hoc sine ulla du
bitatione adiuvabit, ut pietas erga Matrem Iesu solidior efficia
tur atque convertatur in efficax instrumentum, quo pervenia
tur ad unitatem fidei et agnitionis Filii Dei, in virum perfectum, in mensuram aetatis plenitudinis Christi (Eph. 4, 13);
item ex altera parte plurimum conferet ad cultum ipsi Christo
debitum augendum, quandoquidem, secundum perennem Ec
clesiae sensum, cum auctoritate hisce diebus repetitum, 7 2 refertur ad Dominum quod servitur Ancillae; sic redundat ad Filium, quod impenditur Matri; (...) sic transit honor in Regem, qui defertur in famulatum Reginae.™
26. Huic vero admonitioni de natura christologica pietatis
marialis utile esse arbitramur aliam opportunam subnectere
hortationem, ut videlicet in eodem illo cultu consentaneum
pondus ascribatur uni ex partibus prorsus necessariis fidei:
personae hoc est et operae Spiritus Sancti. Theologica nem
pe pervestigatio et ipsa sacra Liturgia commonstraverunt
sanctificantem actionem Spiritus in Virgine Nazarethana in
ter actiones eius recenseri in salutis historia. Sic, verbi gra
tia, sancti Patres et ecclesiastici scriptores attribuerunt
actioni Spiritus sanctitatem Mariae ab ipsa eius origine; eam
7 0 Cf. Paulus VI, Allocutio die 24 mensis aprilis .1970 habita in sacra Aede B. Mariae Virginis v. «Nostra Signora di Bonaria» Calari dicata: A.A.S. 62 (1970), p. 300.
71 Pius IX, Litt. Ap. Ineffabilis Deus: Pii IX Pontificis Maximi Acta, I, 1, Romae 1854, p. 599; cf. etiam V. Sardi, La solenne definizione del dogma dell'Immacolato
concepimento di Maria Santissima. Atti e documenti Roma 1904-1905, vol. II , p. 302. 72 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 66: A.A.S. 57
(1965), p. 65. 73 S. Hildefonsus, De virginitate perpetua sanctae Mariae, cap. XII: PL 96, 108.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 137
scilicet dicentes ab illo quasi ... plasmatam novamque crea
tur am formatam™ Cum Evangelii locos meditar en tur — Spi
ritus Sanctus superveniet in te et virtus Altissimi obumbra-
bit tibi (Lc. 1, 35), et Maria (...) inventa est in utero ha
bens de Spiritu Sancto; (...) quod enim in ea natum est de
Spiritu Sancto est (cf. Mt. 1, 18. 20) — perspexerunt in Spiritus
intercursu actionem aliquam, quae consecravit fecundamque
reddidit Mariae virginitatem, 7 5 et eam ipsam convertit in
Aulam Regis vel Thalamum Verbi™ Templum vel Tabernacu
lum Domini,11 Foederis vel Sanctificationis Aream-11 quae qui
dem nomina ipsa resipiunt Biblia Sacra. Cum autem idem scrip
tores Incarnationis mysterium altiore ratione perscrutarentur,
conspicati sunt in arcana illa necessitudine inter Spiritum
Sanctum et Mariam quiddam sponsale, quod a Prudentio sic
poetice describitur : Innuba Virgo nubit Spiritui19 et eam nun-
cupaverunt Sacrarium Spiritus Sancti,™ quae locutio na turam
74 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 56: A.A.S. 57 (1965),
p. 60 et auctores in respondente annotatione 176 commemorati. 75 Cf. S. Ambrosius, De Spiritu Sancto II , 37-38: CSEL 79, pp. 100-101; Cassianus,
De incarnatione Domini II , cap. I I : CSEL 17, pp. 247-249; S. Beda, Eomelia I, 3:
CCL 122, p. 18 et p. 20. 76 Cf. S. Ambrosius, De institutione virginis, cap. XII, 79: PL 16 (ed. 1880), 339;
Epistula 30, 3 et Epistula 42, 7: ibid., 1107 et 1175; Expositio evangelii secundum
Lucam X, 132: S Ch, 52, p. 200; S. Proclus Constantinopolitanus, Oratio I, 1 et
Oratio V, 3: PG 65, 681 et 720; S. Basilius Seleucensis, Oratio XXXIX, 3: PG 85, 433;
S. Andreas Cretensis, Oratio IV: PG 97, 868; S. Germanus Constantinopolitanus,
Oratio III, 15: PG 98, 305. 77 Cf. S. Hieronymus, Adversus Iovinianum I, 33: PL 23, 267; S. Ambrosius, Epi
stula 63, 33: PL 16 (ed. 1880), 1249; De institutione virginis, cap. XVII, 105: ibid., 346;
De Spiritu Sancto III, 79-80: CSEL 79, pp. 182-183; Sedulius, Hymnus «A solis ortus
cardine», vv. 13-14: CSEL 10, p. 164; Hymnus Acathistos, str. 23: ed. I. B. Pitra,
Analecta Sacra, I, p. 261; S. Proclus Constantinopolitanus, Oratio I, 3: PG 65, 684;
Oratio II, 6: ibid., 700; S. Basilius Seleucensis, Oratio IV: PG 97, 868; S. Ioannes
Damascenus, Oratio IV, 10: PG 96, 677. 78 Cf. Severus Antiochenus, Homilia 57: PO 8, pp. 357-358; Hesychius Hierosoly
mitanus, Homilia de sancta Maria Deipara: PG 93, 1464; Chrysippus Hierosolymitanus,
Oratio in sanctam Mariam Deiparam, 2: PO 19, p. 338; S. Andreas Cretensis, Oratio V:
PG 97, 896; S. Ioannes Damascenus, Oratio VI, 6: PG 96, 672. 19 Uber Apotheosis, vv. 571-572: CCL 126, p. 97. 80 Cf. S. Isidorus, De ortu et obitu Patrum, cap. LXVII, 111: PL 83, 148; S. Hilde
fonsus, De virginitate perpetua sanctae Mariae, cap. X: PL 96, 95; S. Bernardus, In
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
138 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sacram Virginis illustrat, quae habitatio diuturna facta est Spi
ritus Dei. Cum praeterea in doctrinam de Paraclito inquirerent,
cognoverunt ex eo, tamquam e scaturigine, profluxisse gratiae
plenitudinem (cf. Lc. 1, 28) et munerum abundantiam, quae
eam cohonestaverunt. Quapropter Spiritui attribuerunt fidem,
spem et caritatem, quae cor Virginis animabant, virtutem,
quae eius obtemperationem Dei voluntati confirmabat, forti
tudinem, quae eam sub Cruce patientem sustentavit ; 8 1 nota
verunt deinde in Mariae vaticinio (cf. Lc. 1, 46-55) peculiarem
illius Spiritus impulsum, qui erat olim per prophetas locutus, 8 2
Cum denique Iesu Matrem morantem contemplarentur in Ce
náculo, ubi Spiritus in natam modo Ecclesiam delapsus est
(cf. Act. 1, 12-14; 2, 1-4), vetustum argumentum Mariae-Ec-
clesiae novis locupletaverunt notionibus ; 8 3 at deprecationem
potissimum flagitaverunt Virginis, ut a Spiritu acciperent po
testatem Christi in propriis animabus generandi, quemadmo
dum testificatur S. Hildefonsus precatione quadam, quae tam
significatione quam intima vi orandi excellit: Oro te, oro te, sancta Virgo, ut de illo Spiritu habeam Iesum, de quo tu genui-sti Iesum. Per illum Spiritum accipiat anima mea Iesum, per
Assumptione B. Virginis Mariae, Sermo IV, 4: PL 183, 428; In Nativitate B. Virginis
Mariae: ibid., 442; S. Petrus Damianus, Carmina sacra et preces II, Oratio ad Deum
Filium: PL 145, 921; Antiphona «Beata Dei Genitrix Maria»: Corpus antiphonialium
•officii, ed. R. J. Hesbert, Roma 1970, vol. IV, n. 6314, p. 80. 81 Cf. Paulus Diaconus, Homilia I, In Assumptione B. Mariae Virginis: PL 95,
1567; De Assumptione sanctae Mariae Virginis Paschasio Radberto trib., nn. 31, 42,
57, 83: ed. A. Ripberger, in «Spicilegium Friburgense», n. 9, 1962, pp. 72, 76, 84, 96-97;
Eadmerus Cantuariensis, De excellentia Virginis Mariae, cap. IV-V: PL 159, 562-567;
S. Bernardus, In laudibus Virginis Matris, Homilia IV, 3: Sancti Bernardi Opera,
ed. J. Leclerq-H. Rocháis, IV, Romae 1966, pp. 49-50. 82 Cf. Origenes, In Lucam Homilia VII, 3: PG 13, 1817; S Ch, 87, p. 156; S. Cyrillus
Alexandrinus, Commentarius in Aggaeum prophetam, cap. XIX: PG 71, 1060; S. Am
brosius, De fide IV, 9, 113-114: CSEL 78, pp. 197-198; Expositio evangelii secundum
Lucam I I , 23 et 27-28: CSEL 32, IV, pp. 53-54 et 55-56; Severianus Cabalensis, In mundi
creationem oratio VI, 10: PG 56, 497-498; Antipater Bostrensis, Homilia in Sanctis
simae Deiparae Annuntiationem, 16: PG 85, 1785. 83 Cf. Eadmerus Cantuariensis, De excellentia Virginis Mariae, cap. VII: PL 159,
571; S. Amedeus Lausannensis, De Maria Virgínea Matre, Homilia VII: PL 188, 1337;
8 Ch, 72, p. 184.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 139
quem concepit caro tua eundem Iesum. (...) In illo Spiritu diligam Iesum, in quo tu hunc adoras ut Dominum, intueris ut Filium.**
27. Dicuntur interdum plures textus recentioris pietatis non
satis referre omnem doctrinam de Spiritu Sancto. Studioso
rum autem est hanc comprobare asseverationem eiusque effec
tum ponderare; Nostra potius interest universos, et quidem
pastores imprimis ac theologos, cohortari, ut subtiliore cogi
tatione accuratioreque deliberatione pervestigent Spiritus ope
ram in salutis historia, et sic vicissim perficiant ipsi, ut chri
stianae pietatis libri et formulae in lucem proferant eius vivifi-
cam actionem. Ex tali namque inquisitione eminebit singu
lariter arcanae necessitudinis ratio inter Spiritum Dei et Vir
ginem Nazarethanam eorumque actio communis in Ecclesiam;
et ex hisce fidei doctrinis, altius sane perpensis, proficiscetur
pietas impensius longe exercita.
28. Necesse praeterea est exercitia illa pietatis, quibus chri
stifideles suam erga Domini Matrem observantiam reveren
tiamque testantur, clare et distincte illuminent locum, quem
ipsa in Ecclesia obtinet: post Christum altissimum nobisque maxime propinquum}5 Idem ille locus praecelsus ipsis aedibus
sacris Ritus Byzantini definite et quasi physice exhibetur, ubi
videlicet ita aedificii partes et sacrae imagines disponuntur
— ad mediam principem introitus portam fingitur Annun
tiatio Virgini Mariae facta, in apside vero pingitur ipsa
Theotocos gloriosa — ut inde manifesto eluceat, quomodo
ab Ancillae Domini consensione hominum genus viam in
grediatur reditus sui ad Deum atque in Sanctissimae splen-
84 De virginitate perpetua sanctae Mariae, cap. XII: PL 96, 106-85 Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 54: A.A.S. 57
(1965), p. 59. Cf. Paulus VI, Allocutio ad Patres Conciliares habita, altera exacta
Concilii Oecumenici Vaticani Secundi sessione, die 4 Decembris mensis a. 1963: A.A.S.
56 (1964), p. 37.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dore metam conspiciat itineris sui. Haec signorum ratio, qua
ipsum aedificium ecclesiae Mariae locum patefacit in my
sterio Ecclesiae, uberem continet significationem atque po
stulare videtur, ut variae ubique pietatis formae erga Beatis
simam Virginem ad sensum prospectumque ecclesialem pro
grediantur.
Etenim commemoratio primariarum notionum, quas de
natura Ecclesiae proposuit Concilium Vaticanum II tamquam
Familiae Dei, Populi Dei, Regni Dei, Corporis Christi mystici,66
efficiet certe, ut fideles facilius et citius agnoscant munus atque
officium Mariae in mysterio Ecclesiae, necnon praestantiorem
eius locum in communione Sanctorum; faciet etiam, ut acrius
percipiant fraternum vinculum, quod cunctos christifideles de
vincit, quoniam Virginis filii sunt, ad quos gignendos et educandos materno amore cooperatur f1 simulque filii Ecclesiae,
quia illius — id est eiusdem Ecclesiae — fetu nascimur, illius laete nutrimur, Spiritu eius animamur,*8 conspirantibus am-
babus ad mysticum Christi corpus generandum : utraque Christi mater, sed neutra sine altera totum (corpus) parit;89 faciet
demum ut clarius videant Ecclesiae actionem in orbe terra
rum uti propagationem curae et diligentiae Mariae : enimvero
actuosus Virginis amor in domo Nazarethana, apud Elisabeth,
in Cana Galileae, in Calvariae loco — quae omnia sunt salu
tifera momenta maximi ponderis ecclesialis — continuatur et
producitur in ipsa materna cura Ecclesiae et diligenti voluntate,
ut omnes homines ad agnitionem veritatis perveniant (cf. 1 Tim. 2, 4), in eius vigilantia parvorum et egenorum et infirmorum, in
perpetuo eius studio pacis concordiaeque ordinum confirman
dae, in perseveranti industria et navitate, ut homines universi
salutis illius participes fiant, quam sua morte iis promeruit
86 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 6, 7-8, 9-17:
A.A.S. 57 (1965), pp. 8-9, 9-12, 12-21. 87 Ibid., n. 63: A.A.S. 57 (1965), p. 64. 88 S. Cyprianus, De catholicae Ecclesiae unitate, 5: CSEL 3, p. 214. 89 Isaac De Stella, Sermo LI, In Assumptione B. Mariae: PL 194, 1863.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 141
Christus. Hac omnino ratione amor erga Ecclesiam transibit
in amorem erga Mariam, et vicissim hic in illum, quoniam
altera exsistere nequit sine altera, sicut sagaciter notat Chro-
matius Aquileiensis: Congregata (...) Ecclesia est in superio
ribus cum Maria quae fuit Mater Iesu et fratribus eius. Non
potest ergo Ecclesia nuncupari nisi fuerit ibi Maria mater Do
mini cum fratribus eius.90 Ut concludamus: oportere iterum
dicimus cultus Beatae Virgini praestitus prae se ferat vim
suam nativam ecclesiologicam. Hoc nempe efficiet, ut consilium
capiatur et vires colligantur, quibus salubriter renoventur
formae et textus ipsi.
29. Ad has autem sententias, quae natae sunt ex considera
tione consuetudinis Mariae Virginis cum Deo — Patre, Filio,
Spiritu Sancto — et cum Ecclesia, addere cupimus secundum
eandem rationem et mentem doctrinae Concilii 9 1 aliquas di
rectorias normas biblicas, liturgicas, oecumenicas, anthropolo
gicas, quae ante oculos constituendae sunt, cum recognoscun
tur vel coniiciuntur exercitia pietatis, quo altius acutiusque
percipiatur vinculum, quod nos coniungit cum Matre Christi
et nostra Matre in communione Sanctorum,
30. Hodie christianam pietatem iam ubique efflagitare in
tellegitur, ut indicia et cogitata biblica inserantur in quamvis
cultus formam. Progressio enim studiorum biblicorum, cre-
brior et communior Sacrarum Scripturarum usus et potissi
mum exemplum traditionis atque interior Spiritus impulsio
movent nostrae aetatis christianos et monent, ut magis magis
que Sacra Biblia usurpent tamquam primarium precationis
librum indeque solida derivent agendi consilia et praeclara
exempla. Beatae Virginis cultus ac pietas aliena nullo modo
90 Sermo XXX, I: S Ch, 164, p. 134. 91 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, nn. 66-69: A.A.S.
57 (1965), pp. 65-67.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
142 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
esse potest ab hac universali propensione vitae christianae ; 9 2
immo ab ea maxime haurire debet vires novas certumque
auxilium. Sacrae enim Paginae, cum admirabiliter aperiunt
divinum de salute humana consilium, ubique redundant myste
rio Salvatoris atque continent a Genesi ad Apocalypsim certis-
simas significationes de ea, quae fuit eiusdem Salvatoris Mater
et socia. Verumtamen nolimus, ut hic afflatus biblicus solo
circumscribatur usu locorum et signorum etiam scienter ex
c e p t o r u m ex Litteris sacris; multo namque plus secum infert.
Poscit enim, ut ex Libris sacris vocabula et sententiae dedu
cantur in ipsas precationis formulas atque textus cantui desti
nâtes; et ante omnia postulat, ut Virginis cultus pervadatur
et repleatur maximis illis argumentis nuntii christiani, ut,
dum christifideles Sedem Sapientiae venerantur, ipsi vicissim
illuminentur Verbi divini luce atque adducantur, ut secun
dum praecepta Sapientiae incarnatae se ipsi gerant.
31 . De veneratione, quam Ecclesia Matri Dei tribuit in ce
lebratione sacrae Liturgiae, iam locuti sumus. Nunc vero,
cum sermo sit de ceteris cultus formis ac de rationibus, quibus
illae inniti debeant, recolamus oportet praescriptionem Con
stitutionis a verbis Sacrosanctum Concilium incipientis, ut
pote quae, dum spiritualia populi christiani exercitia com
mendat, addat : ... exercitia haec, ratione habita temporum liturgicorum, congruenter consonent oportet cum sacra Liturgia, a qua aliquo modo consilium ac instinctum sumant, atque cum naturam longe superiorem prae se ferat, ad eam populum christianum ducant.93 Lex sapiens, perspicua, cuius
tamen exsecutio facilis esse non videtur, praesertim cum de
cultu Virgini exhibendo agitur, de cultu scilicet tam vario
modis, quibus exprimitur; postulat enim ab iis, qui commu-
92 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de divina Revelatione Dei Verbum, n. 25:
A.A.S. 58 (1966), pp. 829-830. 93 N. 13: A.A.S. 56 (1964), p. 103.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 143
nitatibus localibus praesunt, nisum, prudentiam pastoralem,
constantiam, a christifidelibus vero animum alacrem et para
tum ad excipiendas normas directorias et proposita, quae, a
germana cultus christiani natura profluentia, interdum secum
ferunt mutationem consuetudinum inveteratarum, quibus na
tura illa aliquo modo erat offuscata.
Ad hoc quod pertinet, mentionem facere liceat de duobus
mentium habitibus, quibus accidere potest, ut irrita fiat in usu
et consuetudine pastorali norma Concilii Vaticani Secundi:
imprimis de quorundam in animarum cura versantium se
gerendi modo, quippe qui detrectantes a priori pia exercitia
— quae, dummodo rite agantur, commendantur a Magiste
rio — ea abiciant, atque quasi vacuum efficiant, quod re-
plere non valent; ipsi plane obliviscuntur Concilium manda-
visse, ne pia exercitia tollerentur, sed ut cum Liturgia apte
convenirent.
Secundo, quod ad aliorum habitum mentis attinet, affirme
tur oportet eos, non servantes sanum principium liturgicum
et pastorale, pia exercitia et liturgicas actiones in unum con
ferre tamquam in celebrationibus permixtis seu hybridis. In
terdum fit, ut in ipsam Sacrificii Eucharistici immolationem
quaedam inserantur elementa a sacris novendialibus vel aliis
piis celebritatibus deprompta, unde periculum oritur, ne Do
mini memoriale non amplius constituat summum momentum
coetus communitatis christianae, sed sit velut occasio quaedam
celebrandi exercitium ad populi devotionem pertinens. Illis,
qui ita agunt, volumus commemorare normam Concilii, iuxta
quam pia exercitia cum liturgia sunt temperanda, minime
vero cum ea permiscenda. Sapiens actio pastoralis, dum distin
guit et illustrat naturam nativam actionum liturgicarum, al
tera ex parte laudat et provehit pia exercitia, ut ea necessita
tibus singularium communitatum ecclesialium accommodet,
eaque sacram Liturgiam egregie adiuvare iubeat.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
32. Ob ipsius indolem ecclesialem in Virginis cultu inve
niuntur eiusdem Ecclesiae sollicitudines, inter quas, nostris
diebus, eminet cura de christianorum unitate redintegranda.
Pietas erga Domini Matrem fit, hoc modo, conscia trepidatio-
num ac institutorum Motus oecumenici, qui dicitur, id est
ipsa quoque formam assumit oecumenicam; et hoc multiplices
ob causas.
Imprimis quia fideles catholici fratribus sociantur Ec
clesiarum orthodoxarum, apud quas devotio erga beatam
Virginem induit formas plenas eximii instinctus poetici et
altae doctrinae, dum colit speciali cum amore gloriosam Dei
param eamque vocat Christianorum Spem;94 coniunguntur
Anglicanis, quorum theologi praestantissimi iam olim illu-
straverunt solidum fundamentum, quod Litterae sanctae exhi
bent circa cultum Matris Domini Nostri, quorumque theologi
aetatis nostrae magis exprimunt momentum loci, quem Ma
ria obtinet in vita christiana; uniuntur etiam fratribus Eccle
siarum Reformatarum, in quibus viget amor Sacrarum Scrip
turarum, in glorificando Deo ipsius Virginis verbis (cf. Lc. 1, 46-55); deinde, quia religio erga Matrem Christi et christia
norum praebet catholicis occasionem naturalem et frequen
tem precationis, ut illa intercedat apud Filium, ut omnes bap
tizati in unum coalescant Populum Dei ; 9 5 et insuper, quia
est Ecclesiae catholicae voluntas, ut in hoc cultu, peculiaris
proprietas nedum extenuetur, 9 6 sed vitetur etiam diligentis
sime quaevis intemperantia, quae ceteros fratres in errorem
inducere possit de vera doctrina Ecclesiae catholicae 9 7 atque
94 Cf. Officium magni canonis paracletici, Magnum Orologion, Athenis 1963, p. 558;
passim in canonibus et tropariis liturgicis: cf. Sofronio Eustradiadou, Theotokarion,
Chennevières-sur-Marne 1931, pp. 9, 19. 95 Cf. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 69: A.A.S. 57
H 965), pp. 66-67. 96 Cf. ibid., n. 66: A.A.S. 57 (1965), p. 65; Const. de sacra Liturgia Sacrosanctum
Concilium, n. 103: A.A.S. 56 (1964), p. 125. 97 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 67: A.A.S. 57
(1965), pp. 65-66.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 145
amoveatur quivis cultus exhibendi modus abhorrens a recta
praxi catholica. Denique, cum sit in ipso genuino cultu Beatae
Virginis positum, ut, dum Mater colitur (...), Filius rite agno
scatur, ametur, glorificetur,'* ille iter fit ad Christum, qui
est fons atque centrum communionis ecclesiasticae; in quo,
quotquot palam confitentur eum esse Deum et Dominum, Sal
vatorem et Mediatorem unicum (cf. 1 Tim. 2, 5), vocantur, ut
sint unum inter se, cum ipso et cum Patre in unitate Spiritus
Sancti."
33. Probe novimus haud leves dissensiones exsistere inter
sentiendi modum plurimorum fratrum aliarum Ecclesiarum et
communitatum ecclesialium, ac doctrinam catholicam de (...) munere Mariae in opere salutis,m ideoque de cultu ipsi prae
bendo. Tamen, cum eadem virtus Altissimi, quae adumbravit
Virginem Nazarethanam (cf. Lc. 1, 35), agat in hodiernum Mo
tum oecumenicum eumque fecundum reddat, spem Nostram
cupimus significare venerationem erga humilem Domini An
cillam, cui Omnipotens magna fecerit (cf. Lc. 1, 49), futuram
esse, etsi paulatim, non impedimentum, sed quandam viam et
veluti locum congressionis ad unitatem efficiendam omnium
credentium in Christum. Laetamur enim animadvertentes ap
tiorem intellegentiam muneris Mariae in Christi et Ecclesiae
mysterio, etiam ex parte fratrum seiunctorum, expeditiorem
reddere viam ad eiusmodi congressionem. Sicut in pago Cana
Virgo deprecatione sua assecuta est, ut Iesus primum miracu
lorum suorum patraret (cf. Io. 2, 1-12), ita aetate nostra ipsi
facultas erit sua ipsius intercesisone propitia maturandi tem
pus, quo Christi discipuli perfectam in fide communionem in
veniant. Haec nostra spes corroboratur consideratione Deces-
98 Ibid., n. 66: A.A.S. 57 (1965), p. 65. 9 9 Cf. Paulus VI, Allocutio in Vaticana Basilica ad Conciliares Patres habita, die
21 mensis Novembris a. 1964: A.A.S. 56 (1964), p. 1017. 1 0 0 Conc. Vat. II, Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 20: A.A.S. 57
(1965), p. 105.
10 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
146 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
soris Nostri Leonis XIII, qui affirmavit: causa unitatis christianorum ad spiritualis maternitatis eius (Mariae) officium id proprie attinet. Nam qui Christi sunt, eos Maria non peperit nec parere poterat, nisi in una fide unoque amore: numquid enim «divisus est Christus? » (1 Cor. 1, 13) debemusque una omnes vitam Christi vivere, ut in uno eodemque corpore « fruc-tificemus Deo » (Rom. 7, 4 ) . 1 0 1
34. In cultu Virgini tribuendo accurata consideratio inten
denda est in acquisitiones tutas et scientiis humanis confir
matas; hoc enim conferet, ut amoveatur una ex causis diffi
cultatum, quae inveniuntur in cultu Domini Matri exhibendo :
dissimilitudo scilicet inter ipsius cultus argumenta et hodier
nas cogitationes anthropologicas et condicionem psychologicam-
sociologicam, penitus mutatam, in qua homines nostrae aeta
tis vivunt et operantur. Animadvertitur enim difficile esse
inserere Virginis imaginem, sicut apparet e nonnullis libris et
opusculis ad devotionem pertinentibus, in vitae condiciones
aetatis nostrae et singillatim in condiciones mulieris, sive in
convictu familiari, ubi leges ac morum progressus merito ei
at tr ibuunt aequalitatem cum viris et auctoritatem in vita fa
miliari moderanda; sive in provincia politica, in qua ipsa
in multis regionibus adepta est facultatem se interponendi in
rem publicam eodem modo quo viri; sive in re sociali, ubi ipsa
navitatem suam explet in multiplicibus officiis, in dies magis
magisque excedens ex angusto convictu familiari; sive in re
gione doctrinarum, ubi ei praebentur novae rationes inquisi
tionis scientificae et intellectualis auctoritatis.
Hinc sequitur penes quosdam quaedam alienatio a cultu
Virgini tribuendo, atque difficultas in eligenda Maria Naza
rethana ut exemplo, quia ipsius vitae fines — ut aiunt —
angustiores videntur, ratione habita patentium navitatis regio-
1 0 1 Epistula Encyclica Adiutricem populi: A.S.S. 28 (1895-1896), p. 135.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 147
num, in quibus homo nostrae aetatis operatur. Ad hoc quod
pertinet, dum hortamur theologos et eos, qui praesunt com
munitatibus christianis, ipsosque Christifideles, ut debita con
sideratione prosequantur haec problemata, opportunum Nobis
videtur ad eorum enodationem Nos quoque operam dare, ani
madversiones quasdam proponendo.
35. Imprimis Virgo Maria semper ab Ecclesia proposita est
christifidelium imitationi non plane ob rationem vitae, quam
duxit multoque minus ob condiciones sociales-doctrinales, in
quibus eadem eius vita sese explicavit, nunc fere ubique obso
letas, sed quia, in ipsius definita vitae condicione, ea to
taliter et officii conscia voluntati Dei adhaesit (cf. Lc. 1, 38);
quia eius verbum accepit et ad effectum adduxit; quia
ipsius agendi ratio firmata est caritate et famulandi volun
tate; quia scilicet prima exstitit et perfectissima Christi
discipular quod quidem vim exempli obtinet universalem et
perpetuam.
36. Volumus deinde animadvertere superius memoratas dif
ficultates arcte consociari cum aliquibus notis imaginis popu
laris et litterariae Mariae, non cum imagine eius vere evange
lica neque cum elementis doctrinae, quae lento illo et serio
opere explicationis verbi re velati eruta sunt et perfecta. Immo
vero nihil mirum esse debet quod christianorum hominum
aetates aliis in adiunctis socialibus-doctrinalibus versantes
— cum imaginem ac munus Mariae respicerent uti novae Mu
lieris et perfectae Christianae, quae in se coniungit et colligit
casus proprios maxime vitae femineae, quia Virgo est et Sponsa
et Mater — Iesu Matrem habuerint typum praecelsum condi
cionis muliebris atque exemplar spectatissimum vitae evange
licae, quodque hos sensus suos secundum mentem et animi
habitum et imagines suae aetatis expresserint. Cum vero ipsa
Ecclesia contuetur longam pietatis marialis historiam, lae-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
148 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ta tur consonantia eius cultus, attamen non se alligat cogi
tandi loquendive rationibus, quae propriae fuerunt diversa
rum aetatum neque notionibus anthropologicis, quae iis modis
subiaciebant. Intellegit Ecclesia, quo pacto quaedam cultus
formae, quae in se ipsae quidem nonnihil valent, minus con
gruant cum hominibus, qui ad alias mundi aetates et animo
rum culturae rationes pertinent.
37. Animadvertere denique iuvat nostri etiam huius tem
poris, perinde ac praeteriti, homines suas debere rerum ex
sistentium cognitiones Dei verbo comprobare et, ad causam
praecipue nostram quod attinet, suas notiones anthropologicas
ex iisque manantes quaestiones cum beatae Mariae Virginis
figura comparare, ut in Evangelio proponitur. Quae in Scriptu
ris sacris Spiritus Sancti numine afflante leguntur, haud iis
sane praetermissis, quae humanis disciplinis acquiruntur, ne
que variis hodierni temporis rerum condicionibus, eo quidem
conducunt, ut Maria exemplar haberi possit eorum, quae in
nostrae aetatis hominum exspectatione sunt. Quaedam hanc ad
rem exempla subicere libet : horum temporum mulier, quae iure
vult in communitatis deliberationibus partem habere, summa
animi laetitia Mariam contuebitur; haec enim, quasi ad collo
quium cum Deo admissa, pro actuosa peculiaris officii sui
conscientia, 1 0 2 non de re quadam adventicia, sed de saeculorum negotio — ut praeclare est Verbi incarnatio definita —1 0 3 actuose
ac libere consentit; recogitabit deinde Mariam, cum virgini-
tatis statum sibi elegisset, quo ad Incarnationis mysterium
participandum Dei consilio componeretur, nequaquam matri
monii bona ac dignitatem respuisse, verum libere et animose
egisse, ut se tota Dei amori devoveret; laeta cum admiratione
perspiciet Mariam a Nazareth, Dei voluntati plane quidem
1 0 2 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 50: A.A.S. 57
(1965), p. 60. 1 0 3 S. Petrus Chrysologus, Sermo CXLIII: PL 52, 583.
r
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 149
obsecutam, mulierem fuisse nec res vitaeque casus inerter
ferentem nec alios avertentem quadam religione devinctam, sed
eam potius, quae scite proclamaret Deum esse vindicem humi
lium vique oppressorum hominum ac mundi potentes de sede
deponere (Lc. 1, 51-53); agnoscet insuper Mariam, quae prae-cellat inter humiles et pauperes Domini,104 fortem illam mulie
rem haberi, quae egestatem et dolores, praecipitem fugam et
exsilium (cf. Mt. 2, 13-23) experta est; cuius modi rerum vices
eos sane non fugiunt, qui, Evangelii ratione permoti, uniuscuius
que hominis totiusque societatis conatibus favent, ab id genus
vitae condicione se vindicare cupientium ; neque tandem Maria
Mater videbitur de uno divino Filio suo sollicita, verum mulier,
cuius opera communitatis apostolicae fides in Christum exorta
est (cf. Io. 2, 1-12), cuiusque maternum munus ad omnes homi
nes, in Calvariae monte universale effectum, dilatatum est. 1 0 5
Exempla quidem protulimus, e quibus clare patet beatam
Virginem nonnullas, easdemque graves, hodiernorum hominum
exspectationes haud decipere, immo perfecti Christi discipuli
specimen iisdem praebere, quippe qui sit terrenae et temporalis
civitatis artifex simulque ad caelestem aeternamque tendat,
qui provehat iustitiam, oppressos homines liberantem, itemque
caritatem foveat, qua indigentibus subvenitur, sed praecipue
illius sit testis actuosus amoris, qui Christum in hominum ani
mis aedificat.
38. Postquam autem has normas directorias protulimus, qui
bus cultus Matri Domini adhibendus congruenter promoveatur,
monendum esse videtur de nonnullis nequaquam rectis pietatis
rationibus, ad eundem cultum spectantibus. Concilium Vati
canum II auctoritate sua arguendo cavit, ne in sententiis et
1 0 4 Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 55: A.A.S. 57
(1965), pp. 59-60. 1 0 5 Cf. Paulus VI, Adhortatio Apostolica Signum magnum, I: A.A.S. 59 (1967),
pp. 467-468; Missale Romanum, die 15 Septembris, Super oblata.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
1 5 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
formis trans rectae de Maria Virgine doctrinae fines et ritus
iretur, neu eiusdem figura ac munus animo angusto minue
rentur; quasdam praeterea reprehendit devios cultus exhiben
di modos, qui sunt : vana credulitas, utpote quae in exteriores
potius ritus quam in severum religionis studium intendat;
inanis praeterea et evanida animi commotio, ab Evangelii sensu
omnino aliena, cum, contra, assiduam et impigram operam
Evangelium ipsum postulet. 1 0 6 Haec iterum arguimus, utpote
cum de pietatis formis agatur, quae catholicae fidei non con
gruunt, ideoque in catholico cultu iis non sit locus. Vigil
autem ab huiusmodi erroribus minusque rectis usibus custo
dia id efficiet, ut erga beatam Mariam Virginem cultus ala-
crior fiat atque sincerior, id est in suo fundamento firmus,
adeo ut studium fontium divinae Revelationis atque eccle
siastici Magisterii documentorum observantia nimiam nova
rum rerum vel mirificorum eventuum perscrutationem ante
c e l l a t ; obiectivus praeterea, utpote historica veritate nisus, ita
ut prorsus ex eo expungantur, quae fabulosa sint vel falsa;
consentaneus deinde doctrinae, ita ut non manca quaedam
neque nimis amplificata imago Mariae proponatur, quo fieri
possit, ut eo quod plus aequo aliquid praedicatur, tota illa
veluti eius effigies, in Evangelio proposita, obnubiletur; purus
denique, ad causas quod attinet, ita ut cuncta a sacrario se
dulo arceantur, quae sordidum propriae utilitatis studium
sapiant.
39. Demum, si res ferat, confirmare volumus id esse ut finem
ult imum cultui beatae Mariae Virginis propositum, ut Deus
glorificetur et Christifideles incitentur ad suam cum Dei volun
tate vi tam moresque prorsus componenda. Etenim Ecclesiae
filii, cum suas illius voci mulieris sine nomine iungunt, de qua
in Evangelio fit sermo, atque, Iesu Christi Matrem extollentes,
1 0 5 Cf. Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 67: A.A.S. 57 (1965), pp. 65-66.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 151
ad Iesum ipsum conversi conclamanti Beatus venter qui te
portavit et ubera quae suœisti (Lc. 11, 27), ad divini quoque
Magistri grave responsum animos intendant oportet, qui pro
nuntiavi t : Quinimmo beati qui audiunt verbum Dei et custo
diunt illud (Lc. 11, 28). Quae quidem responsio sive beatae
Mariae Virgini magnae laudi cedit, ut nonnulli Ecclesiae Patres
interpretati sun t 1 0 7 et Concilium Vaticanum II confirmavit, 1 0 8
sive nobismet ipsis adhorationi est, ut secundum Dei prae
cepta vivamus, hasque divini Salvatoris sententias resonat:
Non omnis qui dicit mihi: Domine Domine, intrabit in re
gnum caelorum; sed qui facit voluntatem patris mei qui in
caelis est, ipse intrabit in regnum caelorum (Mt. 7, 21); i tem:
Vos amici mei estis, si feceritis quae ego praecipio vobis
(Io. 15, 14).
I I I
40. Quaedam ergo principia exposuimus, ad cultum Matris
Domini novo vigore firmandum idonea; nunc vero munus est
Conferentiarum Episcopalium, communitatum localium prae
positorum, necnon religiosarum Familiarum moderatorum sa
pienter instaurare pias consuetudines et exercitia ad vene
randam beatam Mariam Virginem apta, eosque iuvare qui,
pro sincero suo animi ardore suoque procurandae fidelibus
utilitatis studio, novas pietatis formas inducere cupiunt. Vi
detur tamen Nobis, diversis quidem rationibus inductis, expe
dite de duobus piis exercitiis tractare, quae in occidentalium
praecipue regionum usu sunt, de quibusque pluries iam Apo-
1 0 7 Cf. S. Augustinus, In Iohannis Evangelium, Tractatus X, 3: CCL 36, pp. 101-102;
Epistula 243, Ad Laetum, n. 9: CSEL 57, pp. 575-576; S. Beda, In Lucae Evangelium
expositio, IV, xi, 28: CCL 120, p. 237; Eomelia I, 4: CCL 122, pp. 26-27. 1 0 8 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 58: A.A.S. 57
(1965), p. 61.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
152 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
stolica Sedes egit. Haec sunt : Angelus Domini et Rosarium seu
Corona beatae Mariae Virginis.
4 1 . Sermo hic Noster de prece Angelus Domini ad id tantum
spectat, ut Nostram adhortationem iteremus, simplicem sed
ardentem, ut huiusmodi orationis consueta recitatio, quantum
fieri possit, servetur. Nec videtur eadem oratio esse instau
randa; post tot enim saeculorum decursum eius continuatur
vis et nitor, siquidem eius structura simplex est atque de divinis
Litteris deprompta; origo eius historica ad invocationem revo
cat, qua incolumitas in pace expetitur; liturgicus praeterea
eius cursus certa diei tempora quodammodo consecrat; ad
paschale denique mysterium commemorandum inducit; nam
cognita Filii Dei Incarnatione, petimus, ut per passionem eius et crucem ad resurrectionis gloriam perducamur.109 Re quidem
vera nonnullae consuetudines, quae e tradito more recita
tionem orationis Angelus Domini comitabantur, iam ablata
sunt, aut vix in hodierna hominum vita animadvertuntur;
de rebus tamen parvi momenti agitur, cum integra vis con
templationis, quae in mysterium Incarnationis Verbi fertur,
salutationis angelicae Virgini impertitae significatio, implo
ratio miserentis eius intercessionis immutatae maneant. Quam
vis praeterea mutatae sint temporum condiciones, eadem sem
per pro plerisque hominibus perstant certa quaedam diei
tempora, mane, meridies et vesper, utpote quae operum eorum
vices significent simulque ad quandam precationis causa mo
ram interponendam moneant.
42. Volumus nunc, Venerabiles Fratres, in piis illis precibus renovandis aliquandiu immorari, quae sunt totius Evan-
109 Missale Romanum, Dominica IV Adventus, Collecta. Simile quiddam in Collecta
diei 25 Martii continetur, quae in recitanda precatione Angelus Domini pro priore, in
textu proposita, substitui potest.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 1 5 3
gelii breviarium appellatae: 1 1 0 Corona nempe, seu beatae Ma
riae Virginis Rosarium. In iisdem enim precibus commendan-
dis Decessores Nostri maximum studium sollicitamque operam
posuerunt : scilicet etiam atque etiam hortati sunt Christifideles,
ut Rosarium crebro r ecitar ent ; eidem latius vulgando consulue
runt ; peculiarem eiusdem naturam explicuerunt; aptum prae
terea ipsum esse dixerunt ad orationem contemplativam foven
dam, quae simul est precatio laudantis et supplicantis ; pro
prium denique eiusdem momentum extulerunt et vim ad chri
stianam vitam provehendam animarumque lucrandarum stu
dium excitandum. Nosmet quoque, fideles pr imum coram ad
mitientes (d. XIII m. Iulii a. MCMLXIII), quanti Rosarii preces
haberemus, publice ediximus; 1 1 1 atque postea oblata opportu
nitate, pluries eiusdem momentum illustravimus, tum potissi
mum cum, graviore quodam instante atque maeroris discrimi-
nisque pleno eventu, Epistulam Encyclicam Christi Matri (d. xv Sept. a. MCMLXVI) edidimus, ut beatae Mariae Virgini
a Rosario supplices preces adhiberentur ad maximum bonum
pacis a Deo impetrandum. 1 1 2 Quam Epistulam Adhortatio Apo
stolica Recurrens mensis October secuta est (d. VII m. Oct.
a. MCMLXIX), ut quartum saeculum expletum commemoraremus
ab editis Litteris Apostolicis Consueverunt Romani Pontifices; in quibus sanctus Decessor Noster Pius V preces Rosarii illu
stravit eiusdemque formam statuit, ad nos usque traditam. 1 1 3
43 . Nostrum ideo in beatae Mariae Virginis Rosarium, caris
simum sane, studium assiduum Nos induxit, ut attentiore ani
mo ea adverteremus, quae in congressionibus haud paucis,
recentioribus annis habitis, de vi pastorali Rosarii nostris
1 1 0 Pius XII, Epistula Philippinas Insulas ad Archiepiscopum Manilensem: A.A.S.
38 (1946), p. 419. 1 1 1 Sermo habitus ad eos, qui Conventui Dominicano de sacro Rosario interfuerunt:
Insegnamenti di Paolo VI, 1 (1963), pp. 463-464. 1 , 2 Cf. A.A.S. 58 (1966), pp. 745-749. 1 1 3 Cf. A.A.S. 61 (1969), pp. 649-654.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
154 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
hisce temporibus adhibendi disputata et proposita sunt. Huius
modi conventibus, quibus indicendis nonnullae Consociatio
nes atque viri de Rosario provehendo admodum solliciti con
suluerunt, interfuerunt episcopi, presbyteri, religiosi sodales,
e laicorum ordine viri ac mulieres pastoralium rerum pro
bata peritia insignes atque sensu ecclesiali, fide et aestimatione
digno, praediti. In quibus S. Dominici Filios peculiari men
tione honestamus, tam salutaris devotionis iamdiu custodes et
fautores. Quibus rebus adiunctae sunt investigationes histori
corum, quorum opera primigenia Rosarii forma non quidem ad
archaeologiae rationem est exquisita, verum ita pertractata, ut
ipsa eiusdem origo perspiceretur et cognosceretur nativa virtus
atque primaria structura. E quibus omnibus apertior evasit
Rosarii indoles primitiva, necnon partes ad eius naturam per
tinentes harumque mutuae conexiones.
44. Clarius exinde, ut exemplum subiciamus, enituit evan
gelica Rosarii na tura; ex Evangelio enim enuntiata in eo my
steria t rahuntur ac praecipuae formulae; ex Evangelio prae
terea, cum revocetur festiva Angeli salutatio et religiosus
Mariae assensus, modus hauritur, quo fideles Rosarium pie
recitent; denique per convenienter i teratam Angeli salutatio
nem unum e primariis Evangelii mysteriis profertur, nem
pe Incarnatio Verbi, peculiari illo et gravi temporis mo
mento considerato, quo Angelus nunt ium Mariae attulit. Est
igitur Rosarium evangelica prex; qua appellatione, nostro hoc
potius quam praeterito tempore, pastores virique studiosi illud
nuncupant.
45. Expeditius praeterea intellectum est per ordinate et gra
datim enodatum Rosarium rationem ipsam significari, qua
Dei Verbum, rebus humanis misericordi consilio se ingerens,
Redemptionis opus absolvit: congruenti enim ordine conside
rantur praecipui eventus salvifici, qui in Christo perfecti sunt :
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 155
a virginali Verbi Dei conceptione Iesuque infantiae mysteriis
usque ad supremos Paschae casus, beatam videlicet Passionem
et gloriosam Resurrectionem, ad fructus eius, qui obvenerunt
Ecclesiae nascenti die Pentecostes, atque ipsi beatae Mariae
Virgini, cum e terrestri hoc exsilio corpore simul et anima est in
caelestem patriam assumpta. Intellectum etiam est triplicem
mysteriorum Rosarii distributionem cum eventuum successio
ne, servatis ordinibus temporum, omnino cohaerere, potissimum
vero referre pristini fidei nuntii rationem; Christi insuper myste
rium eodem modo proponi quo perceptum est a Sancto Paulo,
cum praeclaro illo hymno in Epistula ad Philippenses decla
raret eius exinanitionem, mortem, exaltationem (2, 6-11).
46. Rosarium igitur cum in Evangelio innitatur et ad myste
rium Incarnationis hominumque redemptionem tamquam ad
centrum pertineat, oratio est putanda, quae ad rem christologi-
cam prorsus convertitur. Id enim quod eiusdem proprium est
et peculiare, videlicet angelicae salutationis litanica iteratio
Ave, Maria in Christi quoque laudem indesinentem cedit, ad
quem ut ad terminum extremum respicit Angeli nunt ium ac
matris Baptistae salutatio: Benedictus fructus ventris tui (Lc. 1, 42) . Quin immo, geminano verborum Ave, Maria velut
textura est, in qua mysteriorum contemplatio progreditur.
Etenim qui Christus in unaquaque salutatione angelica signi
ficatur, idem ipse est, quem ex ordine enuntiata mysteria ut
Filium Dei proponunt et ut Filium Virginis in Bethleemitano
specu natum ; a matre in templo praesentatum ; puerum de
iis, quae Patris ipsius sunt, sollicitum; hominum Redempto
rem in horto factum in agonia, flagellis caesum et spinarum
serto coronatum; cruce oneratum atque in monte Calvariae
morientem; a mortuis suscitatum ad Patrisque gloriam ascen-
dentem, dona Spiritus missurum. Inter omnes vero constat
pristinam quandam fuisse consuetudinem, pluribus locis ad
praesens usque vigentem, ut prolato in unaquaque angelica
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
156 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
salutatione nomini Iesu clausula quaedam adderetur, cum
enuntiato mysterio cohaerens, eo quidem consilio ut et con
templatio foveretur et ut mens voci concordaret.
47. I tem vehementius urgens necessitas est percepta mo
nendi, praeterquam de eius vi laudativa ac deprecatoria, de
alio elemento eiusdem Rosarii proprio: de contemplatione.
Quae si deest, corpori sine anima Rosarium ass imilatur estque
periculum, ne recitatio evadat iteratio formularum, in qua
mens et ratio desideratur, atque hortamento repugnet Iesu
Christi, qui dixit : Orantes autem, nolite multum loqui sicut
ethnici; putant enim quod in multiloquio suo exaudiantur
(Mt. 6, 7). Rosarium enim natura sua requirit, ut tranquilla
precatione et quasi cogitabunda tarditate volvatur, quo faci
lius orans meditationi insistat mysteriorum vitae Christi, velut
corde illius perspectorum, quae Domino omnium proxima
fuit, utque eorumdem mysteriorum investigabiles divitiae re-
serentur.
48. Denique, post doctorum virorum nostrae aetatis studia, plenius perspectae sunt necessitudines, quae inter liturgicum cultum et mariale Rosarium intercedunt. Ex una enim parte,
clariore in luce positum est Rosarii usum quasi virgultum censendum esse, quod e vetusto sacrae Liturgiae caudice ortum est, idemque idcirco Psalterium Virginis esse appellatum, quod eius ope tenuioris ordinis fideles ad laudis can
ticum et ad universalis Ecclesiae intercessionem sese adiungere possent; ex altera vero parte, animadvertere licuit hoc accidisse sub exitum Mediae Aetatis, eo scilicet tempore, quo, languescente germano Liturgiae spiritu, Christifideles aliquantum a liturgico cultu discesserant, cuidam faventes exteriori pietatis sensui erga Christi humanitatem ac beatissimam Virginem Mariam. Quodsi haud multos ante annos fieri po
tuit, ut alii vota facerent, ut mariale Rosarium liturgicis riti-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 157
bus annumerar e tur, alii vero, solliciti de praeteritae aetatis
erroribus in re pastorali praecavendis, eandem precandi for
mam immerito négligèrent, haec quaestio hodie facile dis
solvi potest, praelucente doctrina a Concilio Vaticano II tra
dita per Constitutionem, cui est initium Sacrosanctum Con
cilium, vi cuius celebrationes liturgicae et pium Rosarii exerci
t ium neque inter se opponenda neque aequiperanda sunt. 1 1 4
Quaelibet precandi forma eo fructuosior evadit, quo magis nati
vam suam vim atque indolem sibi propriam tuetur. Statuta
igitur praestantiore liturgicarum actionum dignitate, arduum
negotium non erit in Rosario talem pietatis formam agnosce
re, quae cum sacra Liturgia facile possit componi. Etenim,
haud secus ac Liturgia, Rosarium quoque communitariam
prae se fert indolem, Scripturis Sacris innutritur, totumque
ad Christi mysterium spectat. Etsi utrumque precandi genus
ad rerum ordines pertinet, qui suapte natura inter se diffe
runt, nihilominus sive anamnesis in sacra Liturgia sive recor
datio contemplativa in mariali Rosario in iisdem versantur
salvificis eventibus, quorum auctor est Christus. Liturgia effi
cit, ut sub signorum velamine repraesententur maxima no
strae Redemptionis mysteria, eademque arcana ratione ope
rentur; Rosarium vero, per piam mentis considerationem, haec
mysteria in mentem orantis revocat eiusque voluntatem exsti-
mulat ad vivendi normas exinde sumendas. Posito hoc discri
mine, quod ad substantiam pertinet, non est quin intellegat
Rosarium pietatis exercitationem esse, cuius origo a Liturgia
sacra repetatur, quaeque, si secundum eius primigenium spi
ri tum peragatur, ad Liturgiam suapte natura conducat, quam
quam eius quasi limen non praetergrediatur. Etenim mysterio
rum Christi contemplatio, quae in Rosario habetur, cum men
tem et cor Christifidelium iisdem considerandis assuescat, opti
me animos componere potest ad haec ipsa mysteria in actioni-
1 1 4 Cf. n. 13: A.A.S. 56 (1964), p. 103.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
158 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
bus liturgicis celebranda, ac postea ad eorum memoriam per
diem continuandam. Attamen non sine errore est, quod pro
dolor adhuc alicubi fieri contingit, mariale Rosarium inter
actionem liturgicam recitare.
49. Corona Beatae Mariae Virginis, secundum traditionem
a Sancto Pio V, Decessore Nostro, receptam ab eoque cum
auctoritate muneris ipsius propositam, ex variis partibus con
stat, inter se apte dispositis atque conexis. Sunt autem hae :
a) contemplatio, animo cum Maria coniuncto peragen
da, plurium mysteriorum salutis, in triplicem seriem sapien
ter dispertitorum, quibus et gaudium de Messiae adventu ac
dolores salvifici Christi et eiusdem a mortuis suscitati gloria
in Ecclesiam redundans recoluntur; quae contemplatio suapte
natura animum permovet ad instituendas considerationes in
ipso religionis usu vertentes et ad efficaces inde hauriendas
normas pro vitae actione;
b) oratio dominica, seu Pater noster, in qua ob maxi
mam eius praestantiam velut in suo fundamento tota innititur
christiana precatio, ab eaque multiplices precandi formae di
gnitatem suam accipiunt;
c) litanica series salutationum angelicarum, Ave, Maria,
quae verbis Angeli Virginem salutantis (cf. Lc. 1, 28), et sen
tentia, obsequii plena, ab Elisabeth prolata (cf. Lc. 1, 42) et
addita supplici precatione ecclesiali Sancta Maria ... efficitur.
Continuatio salutationum angelicarum est propria et peculiaris
Rosario earumque numero, qui in eiusdem Coronae T&tione
typica et plena centum quinquaginta complectitur, quaedam
similitudo est cum Psalterio, idemque ab origine pii huius
exercitii repetitur. Qui quidem numerus, secundum probatam
consuetudinem in décades divisus, quae singulis mysteriis
at tr ibuuntur, in tres series praedictas seu cyclos digerì tur ;
unde pernota Corona, e quinquaginta constans salutationibus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 159
angelicis, est orta, quae in usum recepta est ut communis
ratio eiusdem exercitii atque ut talis in populi transiit pieta
tem et a Summis Pontificibus est sancita, qui eam multis
etiam indulgentiis di tarunt;
d) doxologia Gloria Patri appellata, qua, ut communis
fert christianae pietatis usus, preces concluduntur per glori
ficationem Dei Unius et Trini, ex quo omnia, per quem omnia,
in quo omnia (cf. Rom. 11, 36).
50. Hae sunt marialis Rosarii partes. Unaquaeque autem
indole propria distinguitur, quae in recitationem est referen
da, ut Rosarium totam suae virtutis ubertatem atque varie
tatem exprimere possit. Quare marialis Coronae recitatio gra
viter procedet in oratione dominica ; elata ratione ac laudando,
dum angelicae salutationes lente decurrunt; contemplando,
dum intento animo mysteria considerantur; adorando, dum
doxologia profertur. Idque semper eveniat necesse est, quocum
que modo Rosarium recitari solet: sive privatim, cum Christi
fidelis in recessu solus orat, animo cum Domino coniunctus ; sive
communitario modo, ut in domestico convictu accidit, vel cum
christiani in coetus congregantur ad peculiarem Dei praesen
tiam inter ipsos devocandam (cf. Mt. 18, 20); sive publice,
nempe in conventibus, ad quos ecclesialis communitas con
vocatur.
51. Recentioribus temporibus nonnulla pietatis exercitia
orta sunt, quae e Rosario vim hauriunt. Ex his ea indicare
atque commendare placet, quae in suetam formam celebra
tionum Verbi Dei quaedam referunt elementa e Beatae Mariae
Virginis Rosario sumpta, cuiusmodi sunt mysteriorum com
mentatio ac salutatio angelica litanico more repetita. Huius
modi elementa clariore in luce sane hoc modo ponuntur, eo
quod in lectionem Sacrarum Scripturarum inseruntur, per
homiliam illustrantur, silentii intervallis circumdantur, cantu
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
160 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
denegantur. Novisse iuvat pias has exercitationes contulisse
ad plenius percipiendas spirituales ipsius Rosarii divitias et
ad honorem augendum huic precandi formae debitum, apud
iuvenum coetus atque consociationes.
52. Nunc autem, Decessorum Nostrorum proposita persecutis,
perplacet Nobis vehementer marialis Rosarii recitationem in
ter saepta domestica commendare. Concilium Oecumenicum II declaravit familiam, primam ac vitalem societatis cellulam,
per mutuam membrorum pietatem et orationem in communi
Deo factam, tamquam domesticum sanctuarium Ecclesiae se
exhibere.m Familia igitur christiana velut quandam Ecclesiam
domesticam 1 1 6 se ostendit, si eius membra, pro uniuscuiusque
munere et condicione, una simul iustitiam promoveant, si mi
sericordiae opera perficiant, si ministerio se addicant fratrum,
partem habeant in apostolica navitate, in quam amplior loci
communitas incumbit, eiusque liturgicis celebrationibus ac
tuose intersint ; 1 1 7 denique si communes Deo precationes fun
dant, quod si desit, domesticus convictus illa nota, qua familia
christiana distinguitur, carere dicendus est. Quare, dum theo
logica notio familiae qua Ecclesiae domesticae recuperatur,
eo congruenter omnibusque viribus est annitendum, ut intra
domestica saepta precationis communis usus reapse instau
retur.
53. Secundum normas directorias a Concilio Oecumenico
latas, in Institutione Generali de Liturgia Horarum domesti
cus convictus iure merito iis coetibus annumeratili*, quos com-
1 1 5 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, n. 11: A.A.S. 58 (1966),
p. 848. 1 1 6 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. U: A.A.S. 57
(1965), p. 16. 1 1 7 Cf. Conc. Vat. II , Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem,
n. I l : A.A.S. 58 (1966), p. 848.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 161
munis Divini Officii celebratio plane addecet: Expedit (...) ut
familia, quasi domesticum sacrarium Ecclesiae, non tantum
communes preces Deo fundat, sed etiam partes quasdam
Liturgiae Horarum pro opportunitate persolvat, quo Eccle
siae arctius se inserat}18 Nihil igitur praetermittendum est,
ut perspicua haec agendi norma apud christianorum familias
magis magisque laetoque animo ad effectum deducatur.
54. Attamen, post Liturgiae Horarum celebrationem — in
qua domestica precatio fastigium attingere potest — dubium
non est, quin beatae Mariae Virginis Corona inter excellentis-
simas atque efficacissimas « communes preces » recensenda
sit, ad quas fundendas christiana familia invitatur. Re qui
dem vera placet Nobis mentem eo intendere ac vehemen
ter optamus, ut, cum familiae membra ad precandum una
conveniant, Rosarium crebro libenterque eo ipso tempore
adhibeatur. Probe novimus mutatas humanae vitae condicio
nes, quae hodie sunt, haud favere inter domestica saepta fami
liarium congressioni; quod si accidat, difficile est, plures ob
causas, hanc congressionem in precandi opportunitatem con
vertere. Fatemur quidem arduum sane negotium hoc esse. At
locorum morumque condicionibus prementibus, christianum
est non vinci sed vincere, non succumbere, sed erigere ani
mum. Quare christianorum familiae, quae quidem muneri,
ad quod vocantur, plene satisfacere velint et pietatem christia
nae familiae propriam exoptent in vitae actionem traducere,
omni virium contentione anniti debent, ut repagula removean
tur, quae et domesticas congressiones et communes preces
impediant.
55. Dum hisce considerationibus finem irnponimus, quae sol
licitudinem aestimationemque testantur, quibus mariale Rosa-
1 1 8 N. 27.
11 - A. A. S..
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
162 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rium haec Apostolica Sedes prosequitur, hoc etiam monere
cupimus, ut in tam salutari pietatis forma propaganda iusta
servetur ratio, neque haec ita extollatur, ut ceterae inepte
contemni videantur; Rosarium excellens orandi genus quidem
est, Christifidelis tamen circa ipsum debet animum serenum
ac liberum gerere, atque omnino expedit, ut ad illud tran
quille compositeque recitandum is nat iva huius precis venu
state potius alliciatur.
56. Venerabiles Fratres, sub exitum Nostrae Apostolicae
Adhortationis, debito in lumine summatim ponere cupimus
theologicam praestantiam marialis cultus, eiusque efficacem
vim pastoralem ad christianos renovando^ mores compendiaria
ratione revocare.
Ecclesiae pietas erga Beatam Mariam Virginem pertinet ad
na turam ipsam christiani cultus. Honor semper et ubique ab
Ecclesia Matri Dei tributus — a salutatione Elisabeth ei bene
dicentis (cf. Lc. 1, 42-45) usque ad hodiernas laudis supplica-
tionisque significationes — praeclare testatur ipsius Ecclesiae
legem orandi invitamento esse, ut eius lex credendi in conscien
tiis firmius solidetur. E contrario, lex credendi eiusdem postu
lat, ut eius lex orandi ubique prospere vigeat quoad Christi
Matrem. Hic autem marialis cultus altas veluti agit radices in
Verbo Dei revelato ac firmiter innititur in doctrinae catholicae
veritatibus, quae sunt : singularis dignitas Mariae, quae est
Genetrix Dei Filii, ideoque praedilecta filia Patris necnon sacrarium Spiritus Sancti, quo eximiae gratiae dono omnibus aliis creaturis caelestibus et terrestribus longe antecellit f9
eius cooperatio in eventibus, qui maximi fuerunt momenti in
opere redemptionis a Filio peractae; eius sanctitas, quae, etsi
plena fuit iam inde ab immaculato conceptu, nihilominus ma-
1 1 9 Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 53: A.A.S. 57 (1965), pp. 58-59.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 163
gis magisque augescebat, ubi ipsa voluntati patris obtem-
perabat et per doloris semitam procedebat (cf. Lc. 2, 34-35;
2, 41-52; Io. 19, 25-27), in fide, spe et caritate sine intermis
sione progrediens; eius munus eiusque singularis locus, quem
obtinet in Populo Dei, cuius simul est supereminens mem
brum, exemplar spectatissimum atque amantissima Mater;
haud intermissa atque efficax eius deprecatio, vi cuius, etsi in
caelum assumpta, proxime adest fidelibus, qui eam invocant,,
et iis quoque, qui se filios ipsius esse ignorant; eius gloria de
nique, qua totum nobilitatur humanum genus, ut mirabiliter
cecinit Dantes Alagherius: Tu illa es Mulier, quae humanam
naturam tantopere nobilitasti, ut eius Creator fieri illius crea
tura dedignatus non sit;120 Maria enim ad nostrum pertinet
genus, vera Evae filia est, quamvis labis huiusce matris nescia,
veraque soror nostra, quae, terrenam vitam in humilitate et
paupertate degens, plene sortem nostram participavit.
His adicimus : cultus beatae Mariae Virginis ultimam suam
rationem repetit ab inscrutabili et libera voluntate Dei, qui
cum sit aeterna ac divina caritas (cf. Io. 4, 7-8. 16), secundum
amoris consilium omnia operatur: dilexit eam et magna ipsi
fecit (cf. Lc. 1, 49); dilexit eam propter se, dilexit eam propter
nos; dedit eam sibi, dedit eam nobis.
57. Christus sola via est, quae ad Patrem perducit (cf. Io. 14, 4-11). Christus supremum exstat exemplum, ad cuius ima
ginem discipulus mores suos conformet necesse est (cf. Io. 13,
15), ita quidem, ut id in se sentiat, quod et in ipso (cf. Phil. 2,
15), vitam ipsius vivat et eius Spiritum habeat (cf. Gal. 2, 20;
Rom. 8, 10-11) : Ecclesia omni tempore haec docuit, ac propte
rea cavendum est, ne quid in actione pastorali contingat,
quod huic doctrinae officiât. At Ecclesia, a Spiritu Sancto edocta
atque rerum usu praedita, quem saeculorum decursu sibi com-
120 La Divina Commedia, Paradiso XXXIII, 4-6.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
paravit, agnoscit pietatem quoque erga beatissimam Virgi
nem, quae quidem pietati erga Divinum Redemptorem subicia
tur cum eaque conectatur, magna pollere vi atque efficacitate
in re pastorali atque ad christianae vitae renovationem pluri
mum valere. Huius autem efficacitatis causa facile perspici
potest. Ac revera multiplex munus, quo Maria erga Populum
Dei perfungitur, est quiddam vere supernaturale, quod in Ec
clesiae corpore exercetur, et quidem operosa et fecunda ratione.
Ac iuvat singulas huius muneris partes considerare, quae om
nes, pro sua cuiusque efficacia, in idem contendunt, ut in filios
spiritualia Filii primogeniti lineamenta referantur. Materna
scilicet Virginis deprecatio, eius sanctitatis exemplum ac di
vina gratia, quae in ipsa est, supernarum rerum sperandarum
argumentum humano generi exsistunt.
Maternitatis officium Mariae concreditum Populum Dei im
pellit, ut filiorum more fidenter ad eam confugiat, quae
prompta semper paratamque se praebet ad eius preces materno
amore exaudiendas et ad ei succurrendum auxilio efficaci ; 1 2 1
quare Christifideles eam invocare consueverunt ut Consola-
tricem afflictorum, Salutem infirmorum, Refugium peccato
rum, ad impetrandum in aerumnis solacium, in aegritudine
levamen, in peccatis robur, quod ab eorum liberat servitute;
ac revera ipsa, a peccatorum labe prorsus libera, eo filios
perducit, ut peccatum firmo proposito devincant. 1 2 2 Quae qui
dem liberatio a malo et a peccati servitute (cf. Mt. 6, 13) con
dicio habenda est — idque iterum iterumque asseverare
oportet — quae christianae cuilibet morum renovationi neces
sario praemittatur.
Exemplum sanctitatis a Virgine praebitum Christifideles
permovet, ut ad Mariam oculos suos attollant, quae toti elec-
1 2 1 Cf. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, nn. 60-63: A.A.S.
57 (1965), pp. 62-64. 1 2 2 Cf. Ibid., n. 65: A.A.S. 57 (1965), pp. 64-65.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 165
torum communitati tamquam exemplar virtutum praefulget.123
De firmis virtutibus agitur et quidem evangelicis, quae sunt :
fides atque obsequens voluntas Verbo Dei (cf. Lc. 1, 26-28;
1, 45; 11, 27-29; Io. 2, 5); magnanima oboedientia (cf. Lc. 1,
39-56); sincera humilitas (cf. Lc. 1, 48); caritas propera (cf. Lc. 1, 38); considerata sapientia (cf. Lc. 1, 29. 34; 2, 19. 33, 51);
pietas erga Deum, quae impellit ad religionis officia alacriter
persolvenda (cf. Lc. 2, 21. 22-40. 41), ad gratum de beneficiis
acceptis gerendum animum (cf. Lc. 1, 46-49), ad dona in tem
plo offerenda et ad preces fundendas in Apostolorum commu
nitate (cf. Act. 1, 12-14); animi fortitudo in exsilio (cf. Mt. 2,
13-23), in dolore (cf. Lc. 2, 34-35. 49; Io. 19, 25); paupertas di
gnitatis plena ac fiduciae in Deo collocatae (cf. Lc. 1, 48; 2, 24;
1, 48); vigil de Filio cura ab humilitate cunarum usque ad igno-
miniam crucis (cf. Lc. 2, 1-7; Io. 19, 25-27); provida animi sua-
vitas (cf. Io. 2, 11-12); virginalis castitas (cf. Mt. 1, 18-25;
Lc. 1, 26-38), fortis et castus coniugalis amor. Hisce Matris
virtutibus profecto exornabuntur ii filii, qui firmo proposito
in ipsius exempla intueantur, ut eadem in sua ipsorum vita
imitando exprimere possint. Tunc huiusmodi in virtutibus pro
gressus agnoscetur ut consecutio et quasi maturus fructus pasto
ralis illius efficaciae, quae e cultu Mariae tributo proficiscitur.
Pietas in Christi Matrem opportunitatem fidelibus prae
bet proiiciendi in divina gratia, quo in profectu supremus
cuiusvis pastoralis actionis finis ponendus est. Etenim fieri
nequit, ut Plenam gratiae digno in honore habeat quin in
semetipso honoret gratiam divinam, hoc est Dei amicitiam
animi cum eo communionem et habitationem Spiritus Sancti.
Quae divina gratia hominem penitus afficit et conformem effi
cit imagini Filii Dei (cf. Rom. 8, 29; Col. 1, 18). Ecclesia catho
lica, rerum usu innixa, qui saeculorum suffragio comprobatur,
in mariali cultu validum auxilium agnoscit oblatum homini,
123 Ibid., n. 65: A.A.S. 57 (1965), p. 64.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
qui ad plenitudinem vitae suae adipiscendam contendit. Maria,
nova Mulier, proxima Christo adstat, novo Homini, in cuius
mysterio tantummodo hominis mysterium clarescit , m et quidem
quasi pignus nobis data, ut fidem faciat divinum consilium de
totius hominis salute in humani generis persona, hoc est in ipsa,
iam adimpletum esse. Hominibus, qui hodie sunt, qui haud raro
inter angorem et spem iactantur, qui ob conscientiam exigui-
tatis suae se abiciunt et munitis percelluntur appetitionibus,
qui animum perturbatum, cor divisum mentemque ob aenigma
mortis incertam gerunt, qui solitudine oppressi communionem
cum aliis sitienter expetunt, fastidio ac taedio plene affecti:
his hominibus, dicimus, beata Maria Virgo, sive in terrestris
ipsius vitae vicissitudinibus sive in caelesti beatitudine, qua
iam in Civitate Dei perfruitur, consideratur, serenum prae
bet prospectum et verba habet ad confirmandos animos apta :
spondet scilicet spem de angore t r iumphaturam, communio
nem de solitudine, pacem de perturbatione, laetitiam et pul
chritudinem de fastidio ac taedio, rerum aeternarum exspecta
tionem de temporalibus cupiditatibus, vitam de morte.
Quasi sigillum Adhortationi huic Nostrae appositum no
vumque testimonium pastoralis efficaciae, quae mariali cultui
inest, ut homines ad Christum adducantur, sint ipsa verba, qui
bus Maria Virgo in nuptiis Cana ministros est allocuta : Quod
cumque dixerit vobis, facite (Io. 2, 5). Haec verba, quae
specie tan tum solam voluntatem significant removendi incom
modi a nuptiali convivio, reapse, si peculiaris quarti Evan
gelii ratio spectetur, veluti vox sunt, in qua resonare videtur
ipsa formula a Populo Israel adhibita ad foedus sanciendum
in monte Sinai (cf. Ex. 19, 8; 24, 3. 7; Dt. 5, 27), vel ad fidem
eidem renovandam (cf. Ios. 24, 24; Esd. 10, 12; Neh. 5, 12); ac
1 2 4 Cf. Conc. Vat. II, Const. past. de Ecclesia in mundo huius temporis Gaudium
et spes, n. 22: A.A.S. 58 (1966), pp. 1042-1044.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 167
vox etiam sunt, quae mirum in modum concinit cum voce
Patris, qui in theophania montis Tabor edixit: Ipsum audite
[Mt. 17, 5).
58. Venerabiles Fratres, visum est Nobis fuse de cultu Dei
Matri tribuendo disserere, quippe qui ad integram christiani
cultus rationem pertineat. Id ipsum grave materiae momen
tum postulavit, quae postremis hisce annis doctorum virorum
studiis pertractata et recognita est, ac nonnumquam etiam
in controversiam adducta. Id autem Nobis solacio est, quod
opus ab hac Apostolica Sede et a vobismetipsis susceptum ad
exsequendas Concilii normas — peculiarique modo instaura
tio liturgica — magnopere confert ad cultum Deo Patr i et Filio
et Spiritui Sancto impensiore usque adorationis voluntate adhi
bendum et ad christianae vitae incrementum apud christi
fideles; item non sine fiducia animadvertimus renovatam Li
turgiam Romanam exstare testimonium pietatis Ecclesiae in
Mariam Virginem; spe praeterea fulcimur directorias normas,
latas ad pietatem huiusmodi magis in dies fovendam roboran-
damque, sincero animo ad effectum deductum iri; gaudio deni
que perfundimur de oblata Nobis, favente Deo, opportunitate
illustrandi nonnulla doctrinae capita, quibus usus marialis
Rosarii, merito in honore habendus, restituatur et confirme
tur. Hoc autem solacio, fiducia, spe, gaudio animum affecti,
vocem Nostram cum Beatae Mariae Virginis voce Dominum
magnificando coniungimus — quemadmodum in Liturgia Ro
mana deprecamur 1 2 5 — atque cupimus, ut hi sensus Nostri
in laudem Dei gratiarumque actionem eidem debitam tradu
cantur.
Dum igitur exoptamus, ut vestra, Venerabiles Fratres, annuente diligentia, Deiparae Virginis cultus apud clerum popu-lumque vestris curis concreditum salutari provehatur incre-
1 2 5 Cf. Missale Romanum, die SI Maii, Collecta.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
168 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mento, ideoque in maius Ecclesiae et hominum societatis bonum vertat, vobismet ipsis et cunctis, quos pastorali sollicitudine contingitis, peculiarem Benedictionem Apostolicam amanter
impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die n mensis Februarii, in Praesentatione Domini, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 169
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 2 Februarii 197Jf. — Metropolitanae Ecclesiae Agriensi praefecit
Exc. P. D. Iosephum Bank, hactenus Episcopum Vaciensem.
— Cathedrali Ecclesiae Regalensi Exc. P. D. Emericum Kisberk,
hactenus Episcopum titularem Christianopolitanum.
die k Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Maiucensi R. D.
Ioannem Galecki, parochum in oppido vulgo Stargard, quem deputavit
Auxiliarem Exc.mi P. D. Georgii Stroba, Episcopi Sedinensis-Cami-
nensis.
— Cathedrali Ecclesiae Adiacensi Exc. P. D. Ioannem Carolum
Thomas, hactenus Episcopum titularem Gemellensem in Numidia.
die 6 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Diacovensi et Sirmiensi
R. D. Cyrillum Kos, Canonicum cathedralis Ecclesiae eiusdem dioecesis.
die 7 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Dardaniae R. D. Iose
phum Mariam Mestres, Vicarium Generalem archidioecesis Paranensis,
quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Adolfi Servandi Tortolo,
Archiepiscopi Paranensis.
die 8 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Calbayoganae, R. P. D. Ri
chardum Tancinco, Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis.
die 10 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gunugitanae R. P.
D. Onesimum Gordoncillo, Cancellarium curiae dioecesis Dumague-
tensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Epiphanii Surban
Belmonte, Episcopi Dumaguetensis.
die 11 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Alindensi R. P. D.
Robertum Lebel, e clero archidioecesis Sancti Germani, quem depu
tavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Gerardi Mariae Coderre, Episcopi
Sancti Ioannis Quebecensis.
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
1 7 0 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
die 12 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Otriculanae B. D.
Philippum Aguirre Franco, e clero archidioecesis Guadalaiarensis,
curionem ecclesiae cathedralis in urbe vulgo Tuxtla Gutiérrez, quem
deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Trinitatis Sepúlveda Ruiz
Velasco, Episcopi Tuxtlensis.
SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
i PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza
tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de
novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 26 Novembris 1973. — Cathedrali Ecclesiae Bukobaënsi prae
fecit R. D. Nestorem Timanywa, e clero saeculari autochthone, semi
narii maioris de Ntungamo moderatorem spiritus.
— Cathedrali Ecclesiae Gunturensi R. P. D. Tanugundla Bala
Shoury, dioecesis Varangalensis Vicarium Generalem.
die 17 Decembris. — Archiepiscopali Ecclesiae Tingitanae R. P.
Carolum Amigo Valle jo, sodalem Ordinis Fratrum Minorum.
— Cathedrali Ecclesiae Nyundoënsi R. D. Vincentium Nsengiyumva,
sacerdotem Ruhengeriensis dioecesis, in seminario maiori de Nyaki-
banda professorem.
— Cathedrali Ecclesiae Nellorensi R. D. Pudhota Chinniah Bala-
samy, curionem paroeciae Sancti Ioseph in oppido vulgo Vepery ar
chidioecesis Madrapolitanae et Meliaporensis.
— Cathedrali Ecclesiae Purvokertensi R. P. Paschalem Soedita
Hardjasoemarta, Missionariorum Sacratissimi Cordis Iesu in Indo
nesia Superiorem Provincialem.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 171
— Cathedrali Ecclesiae Ravalpindensi Exc. P. D. Simeonem Pe
reira, hactenus Episcopum titularem Badiensem.
— Cathedrali Ecclesiae Alivalensi R. P. Eberardum Antonium
Mariam Baaij, Congregationis Sacerdotum a Sacro Corde Iesu soda
lem, curionem in oppido vulgo Colesberg nuncupato dioecesis De
Aarensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Talaptulensi R. D. Bonifatium
Nyema Dalieh, sacerdotem indigenam liberianum, quem constituit
Vicarium Apostolicum Capitis Palmensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Thignicensi R. D. Franciscum Fo-
lorunso Alongé, dioecesis Ekitiensis sacerdotem, quem deputavit Au
xiliarem Exc.mi P. D. Guillelmi Richardi Field, Episcopi Ondoënsis.
die 2If Ianuarii 197If. — Metropolitanae Ecclesiae Cuttackensi-Bhu-
banesvarensi, noviter erectae, R. P. D. Henricum Sebastianum D'Souza,
Vicarium Generalem archidioeceseos Calcuttensis.
— Cathedrali Ecclesiae Rockhamptoniensi R. D. Bernardum Wal
lace, professorem Sacrae Theologiae in seminario regionali de Banyo.
— Cathedrali Ecclesiae Budialaénsi R. P. D. Iosephum Bolangi
Egwanga, Vicarium Generalem eiusdem dioeceseos.
— Cathedrali Ecclesiae Berhampurensi, noviter erectae, R. P.
Thomam Thiruthalil, Congregationis Missionis sodalem, rectorem se
minarii minoris dioecesis Cuttackensis.
die 28 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Sambalpurensi R. P.
Raphaelem Cheenath, sacerdotem indigenam, Societatis Verbi Divini
consiliarium generalem.
— Cathedrali Ecclesiae Salemensi R. D. Michaelem Duraisamy,
Pondicheriensis et Cuddalorensis archidioeceseos sacerdotem, littera
rum scholae Sanctae Annae directorem nec non studiorum sedis in
oppido vulgo Tindivanam appellato procuratorem.
I I
N O M I N A T I O N E S
Decretis ut infra datis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli
zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit :
die 7 Novembris 1973. — Exc. P. D. Gabrielem Lee Kap-Sou,
Episcopum titulo Catabitanum, Administratorem Apostolicum « sede
vacante » dioecesis Pusanensis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
die 8 Februarii 1974. — B- P- Ioannem A. Weidner, Societatis
Apostolatus Catholici sodalem, Administratorem Apostolicum (( ad
nutum Sanctae Sedis )) Raipurensis nuper evectae dioeceseos.
die 22 Februarii. — R. P. Helmodum Reckter, e Societate Iesu, Prae
fectum Apostolicum nuper erectae Sinoiaènsis Apostolicae Praefecturae.
SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO
DECRETUM
De novo « Ordine Paenitentiae »
Reconciliationem inter Deum et homines Dominus noster Iesus
Christus mysterio mortis suae ac resurrectionis effecit (cf. Rom 5,
10). Ecclesiae in Apostolis hoc reconciliationis ministerium a Domino
commissum est (2 Cor 5, 18 ss.), quod ipsa implet hominibus faustum
nuntium salutis afferendo eosque baptizando in aqua et Spiritu
Sancto (cf. Mt 28, 19).
Sed propter humanam infirmitatem accidit, ut christiani « cari
tatem suam primam relinquant )) (cf. Ap 2, 4), quin etiam amicitiae
cum Deo coniunctionem peccando dirumpant. Propterea, ad remit
tenda peccata post Baptismum commissa, Dominus peculiare sacra
mentum Paenitentiae instituit (cf. Io 20, 21-23), quod Ecclesia per
saeculorum decursum fideliter celebravit, variis quidem modis, sed
servatis eius elementis essentialibus.
Concilium autem Vaticanum Secundum haec statuit : « Ritus et
formulae Paenitentiae ita recognoscantur, ut naturam et effectum
Sacramenti clarius exprimant ». 1 Haec spectans, Sacra Congregatio
pro Cultu Divino novum Ordinem Paenitentiae diligenter apparavit,
ut actio Sacramenti plenius a fidelibus intellegatur.
In hoc novo Ordine, praeter Ordinem ad reconciliandos singulos
paenitentes, ut in luce ponatur aspectus communitarius sacramenti,
1 Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 72: A.A.S.
56 (1964), p. 118.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Cultu Divino 173
concinnatus est Ordo ad reconciliandos plures paenitentes, secundum
quem confessio et absolutio singulares in celebrationem verbi Dei
inseruntur. Praeterea, pro certis casibus, confectus est Ordo ad
reconciliandos plures paenitentes cum confessione et absolutione gene
rali, iuxta Normas Pastorales circa absolutionem sacramentalem
generali modo impertiendam, a Sacra Congregatione pro Doctrina
Fidei die 16 iunii 1972 datas. 2
Ecclesia cordi habet fideles suos ad continuam conversionem et
renovationem vocare. Volens autem ut baptizati, post lavacrum lapsi,
peccata in Deum et fratres commissa agnoscant et veram paeniten
tiam in corde habeant, studensque eos ad celebrandum sacramentum
Paenitentiae praeparare, Ecclesia eos hortatur, ut celebrationibus pae
nitentialibus nonnumquam intersint. Quam ob rem Sacra haec Con
gregatio normas eiusmodi celebrationum agendarum constituit atque
exempla seu specimina earum proposuit, quae Conferentiae Episco
pales ad necessitates regionum suarum poterunt accommodare.
Summus igitur Pontifex PAULUS VI Ordinem Paenitentiae, a
Sacra Congregatione pro Cultu Divino apparatum, auctoritate sua
approbavit evulgarique iussit, ut is pro titulis huc spectantibus, qui
in Rituali Romano usque adhuc vigente exstant, substitueretur. Qui
Ordo, lingua Latina exaratus, statim ac prodierit, lingua autem
vernacula conscriptus a die, quem Conferentiae Episcopales statuerint,
postquam translationem in linguas vernaculas approbaverat confir-
mationemque ab Apostolica Sede impetraverint, vigere incipiet.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 2 decem
bris 1973, dominica prima Adventus.
DE SPECIALI MANDATO SUMMI PONTIFICIS
IOANNES Card. VILLOT
Secretarius Status
& H. Bugnini
Archiep. tit. Diocletianen.
a Secretis 2 Cf. A.A.S. 64 (1972), pp. 510-514.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA
DECRETUM
Theologica Facultas in Pontificia studiorum Universitate Aequatoris
erigitur.
Catholicae Theologiae cum officium sit christianam revelationem dili
genter explorandi apteque diffundendi, ut et christifideles theologicis
virtutibus exercendis animus continuo addatur et infidelibus expedita
sternatur via ad salutiferum nuntium amplectendum, nihil Sanctae
Ecclesiae antiquius fuit quam ut Scholas ubique constituere quibus
sacrae excolerentur disciplinae, in primis ad iuvenes rite efformandos
qui sacerdotale deinde ministerium idonee explicarent.
Quamobrem Aequatoriani quoque inter ceteros Episcopi inde ab ali
quot annis Institutum Centrale Sacrae Theologiae, necessitatibus totius
nationis consulturum, constituere aggressi sunt. Re considerate per
pensa ac requisitis conditionibus adimpletis, Aequatoriana Conferentia
Episcopalis die x x i m. iunii a. D. MCMLXIX Institutum Superius Theo
logicorum Studiorum condidit, quod, auctoritate E.mi Pauli S. R. E.
Cardinalis Muñoz Vega, Archiepiscopi Quitensis, Pontificiae Univer
sitatis Aequatoris Magni Cancellarii, die x x i m. decembris eiusdem anni
in Universitatis gremium insertum est. Ut deinde laudatum Institutum
academica dignitate augeretur, Purpuratus idem Pater Sacram Con
gregationem pro Institutione Catholica supplex adivit, nomine Confe
rentiae petens ut Institutum, expleto quoque praescripto art. 19 Uni
versitatis Statutorum, ad normam Ecclesiae legum in Facultatem pro
moveretur.
Sacrae haec igitur Congregatio, petitionem E.mi Praesulis bene
vole excipiens, potestate sibi a Ss.mo D. N. PAULO div. Prov. Pp. VI
concredita, INSTITUTUM SUPERIUS THEOLOGICORUM STUDIORUM in Pon
tificia Aequatoris Universitate Catholica vigens in SACRAE THEOLOGIAE
FACULTATEM hoc Decreto erigit atque erectum declarat, iure eidem facto
academicos Sacrae Theologiae gradus Baccalaureatus post quinquen
nium studiorum philosophico-theologicorum (primum cyclum institu-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 1 7 5
tionale), Licentiae vero post biennium theologicum (secundum cyclum
specialisatum), Doctoratus denique post annua ulteriora studia (tertium
cyclum plenioris specialisationis) conferendi ; omnibus ei agnitis tribu-
tisque iuribus privilegiis honoribus atque officiis quibus Ecclesiasticae
Facultates merito fruuntur; eidem praestituens ut ad documentum
(( Normae quaedam » inscriptum (20-V-1968) ceterasque Apostolicae
Sedis leges academicas ad amussim conformetur regaturque, ad orto-
doxiam in primis quod attinet fideliter tutandam ; servatis insuper pecu
liaribus Statutis a Sacra Congregatione approbatis; ceteris demum
servatis de iure servandis, contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis, d.d. xx m. iunii a. D.
MCMLXXIII.
GABRIEL M. Card. GARRONE, Praefectus
8 Iosephus Schroffer, Archiep. tit. Voltura.., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha confermato :
6 marzo 1974. S. E. Torrella Cascante Ramon, Vescovo tit. di Minervino Murge, Vice-Presidente della Pontificia Commissione a Iustitia et Pax».
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
6 marzo 1974. S. E. Moreira Neves Lucas, Vescovo tit. di Feradi Maggiore, Vice-Presidente del « Consilium de Laicis ».
» » » Il rev. Zehlaoui Elias, del clero di Damasco, Consultore del Segretariato per i non Cristiani.
21 » » S. E. il Sig. Cardinale Knox James Robert, Membro della Pontificia Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico Orientale.
22 » » Il rev. sac. Albertini Mario, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.
NECROLOGIO
28 febbraio 1974. Mons. O'Brien Eris Michael, Arcivescovo tit. di Apa-mea di Siria.
2 marzo » Mons. O'Neill, già Vescovo di Grand Falls. 9 » » Mons. Oiivotti Giuseppe, Vescovo tit. di Samo.
10 » » E.mo Signor Cardinale Kominek Boleslaw, Arcivescovo di Wroclaw.
15 » » Mons. Kovács Vince, Vescovo tit. di Zarai. 19 » » Mons. Botto Paolo, già Arcivescovo di Cagliari.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 30 Aprilis 1974 N. 4
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città dei Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
ADHORTATIO APOSTOLICA
Ad Episcopos, Sacerdotes et Christifideles totius catholici orbis: de auctis
Ecclesiae necessitatibus in Terra Sancta.
PAULUS P P . VI V E N E R A B I L E S F R A T R E S A C D I L E C T I F I L I I ,
S A L U T E M E T A P O S T O L I C A M B E N E D I C T I O N E M
N O B I S I N A N I M O est ad vos, Venerabiles Fratres ac dilecti
Filii, adhortationem adhibere vestraeque considerationi pro
ponere commune nostrum officium eo spectans, ut ecclesialis
caritatis sensum, quo omnes invicem coniungimur, christianis
Terrae Sanctae communitatibus testificemur.
Hierosolymitana enim Ecclesia singularem prorsus locum
obtinet inter sollicitudines Sanctae Sedis interque curas uni
versi christiani orbis; eodemque tempore etiam apud gravis
simus Nationum Consessus maximosque Internationales Coetus
studia in Loca Sancta conferuntur, peculiarique modo in ur
bem Ierusalem, hoc quidem proposito, ut eorundem loco
rum incolumitati consulatur atque in tuto ibi ponatur libera
religionis cultusque professio.1
1 Cfr. Pacta Conventa habita in urbibus Wien, Sèvres, Montreux; Societas Nationum;
Foederatio Nationum Unitarum (ONU).
12 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
178 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Haec animi attentio hodie impensiore studio urgenda est
propter graves, quae illic occurrunt, quaestiones ad rem reli
giosam, politicam et socialem spectantes; nam de quaestio
nibus agitur implexis sane atque magni momenti, quae con
victum populorum in ea regione degentium respiciunt eorum
que concordiam, itemque de quaestionibus indolis religiosae,
civilis et humanae, quae ad vitam attinent variarum commu
nitatum, quae in Terra Sancta commorantur.
Animo adhuc anxii, quamvis spe quadam erecti, id ipsum
commonemus quod nuper asseveravimus, nempe prolatam ho
minum contentionem in Medii Orientis regionibus — cum ta
men nondum ea consilia capiantur, quae tandem ad compo
nendam pacem conducant — grave continuumque periculum
prae se ferre, quo in discrimen vocantur non solum tran
quillitas et securitas populorum illius terrae, immo pax uni
versi terrarum orbis, sed etiam quaedam bona, quae summo
pere cordi sunt, diversas ob causas, tam magnae hominum
parti . Praeterea, si magis magisque invalescant rerum status
haud innixi certo ac legitimo fundamento, quod internationali
iure agnoscatur atque muniatur, id profecto, nedum faciliores
reddat, magis arduas efficiet aequas ac probabiles pacis condi
ciones, quibus debita ratio habeatur iurium uniuscuiusque
gentis: peculiari modo hic Nostrum subit animum Ierusalem,
Urbs Sancta uniusque Dei religionis Caput, ad quam hisce
diebus christianorum cogitatio vehementius advolat et in
qua, haud perinde atque Hebraei et Muslimi, plene « cives » se
ipsi sentire debent. 2
Ad Nos quod attinet, facere non possumus, quin in me
moriam revocemus peregrinationem, quam Nosmet ipsi ad
sacram Iesu Christi terram, mense Ianuario anni M C M L X I V ,
peregimus. Illuc Nos conferre voluimus, ut in sacris locis, ubi
Christus natus est, vixit, obiit et e morte resuscitatus ad Cae-
2 Allocutio ad Em.mos Patres Cardinales: A.A.S. 65 (1973), p. 23
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 179
lum ascendit, praecipua salutis nostrae mysteria praesentes
recoleremus. 3 Neque e memoria Nostra excedere potest ille,
quem habuimus, occursus sive cum religiosis Auctoritatibus
Christianis — inter quas meminisse iuvat Patr iarcham Grae
cum et Patr iarcham Armenorum Hierosolymitanum —, sive
cum credentium multitudinibus, quae circumstipantes quasi
effuso quodam fidei caritatisque amplexu Nos exceperunt.
Hoc propositum Patribus Conciliaribus nuntiantes, etiam
mentem Nostram aperuimus: persuasum enim habebamus
pias supplicationes esse suscipiendas et opera multiplicanda4
ad felicem exitum Concilii. Quare statuimus Nosmetipsos, peregrinatoris in modum, in regionem illam, patriam Domini Nostri Iesu Christi, conferre.5 Terram inquimus, in qua olim nostri in fide Patres vixerunt; terram, ubi vox resonuit Pro-phetarum, qui locuti sunt nomine Dei Abraham, Isaac ac Iacob; terram, denique ac potissimum, quae praesentia ipsius Christi sancta sacraque iam reddita est christianis omnibus, immo, affirmare licet, universo hominum generi.0 Nemo oblivisci potest Deum, cum factus homo patriam, linguam, familiam in hoc mundo sibi eligere vellet, haec omnia ab Oriente sumpsisse?
Videmur Nos arcanam quandam reperire necessitudinem atque affinitatem inter terram illam et Iesum Christum et Petrum et eius successionem et urbem Romam: sic elocuti
sumus eo ipso vespere, quo ex Nostra in Terra Sancta peregri
natione in Urbem rediimus. 8
Haec itaque sacrata terra facta est, certo quodam modo,
3 Cfr. Allocutio ad Patres Conciliares: A.A.S. 56 (1964), p. 39. 4 Ibid. 5 Ibid. 6 Cfr. Salutatio Beatissimi Patris habita ad Exc.mum Virum Zalman Shazar, Israelia-
nae Civitatis Praesidem: L'Osservatore Romano, dd. 7-8 m. Ianuarii a. 1964, p. 6. 7 Cfr. Allocutio ad Hierarchiam Catholicam: L'Osservatore Romano, dd. 7-8 m. Ia
nuarii a. 1964, p. 10. 8 Cfr. Il Pellegrinaggio di Paolo VI in Terra Santa, Libreria Editrice Vaticana, 1964,
p. 140.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
180 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
spirituale patrimonium totius orbis christianorum, qui quidem
vehementer cupiunt eam semel saltem in vita, tamquam pii
peregrinatores, invisere, ut suae pietati satisfaciant suumque
ostendant amorem erga Deum factum Infantulum Bethlehe-
mi, erga divinum Adulescentem et Opiñcem in Nazarethana
urbe, erga Praeceptorem divinum et miraculorum Auctorem
per omnem eam regionem, erga divinum Crucifixum in Cal
variae loco, ac denique erga Redemptorem Resuscitatum ex
sepulcro, quod nunc invenitur in « Templo Resurrectionis »
(ó vaoç rfjç âvacraaecoç), ut illud christiani fratres qui Graece
loquuntur opportuna dictione appellant.
Verum, eadem haec terra quoque est, in qua, prope Tem
pla et Loca Sacra, commoratur atque operatur Ecclesia viva,
Communitas nempe credentium in Christum. De Communitate
agitur, quae progredientibus aetatibus res adversas paene
innumerabiles perpessa est, quaeque acerbis fortunae vicis
situdinibus fuit obnoxia: interiores dissensiones, vexatio
nes exteriores et paulo nuperius etiam migrationes eam
adeo infirmaverunt, ut sibimet ipsa diutius nequeat pro
videre, nostraque propterea egeat benevolentia atque adiu
mento tam ad animum suum confirmandum, quam ad opes
comparandas.
Hi fratres nostri, qui ibi vivunt ubi vixit Iesus, et qui
circum ipsa Loca Sacra successerunt primae illi et priscae Ec
clesiae, quae cunctas post se peperit Ecclesias,9 egregia sibi
cumulaverunt coram Deo merita et nos omnes officio quodam
spirituali devinxerunt: namque insigniter et cotidie partem
habent Christi dolorum, et congruenter nomini christiano se
gerunt, declarantes fidem vivam, caritatem sinceram veramque
paupertatem secundum Evangelii morem. Si praesentia ipso-
9 Cfr. Oratio Pauli VI habita post pium exercitium v. d. «Via Crucis» apud Amphitheatrum Flavium, d. 9 m. Aprilis a. 1971: L'Osservatore Romano, d. 10 m. Aprilis a. 1971.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 181
rum aliquando penitus deficeret, tunc fervor testificationis vi
ventis apud ipsa celebrata Templa exstingueretur et Loca Sacra
christianorum sive in urbe Ierusalem sive per totam Terram
Sanctam plane fierent museis similia. I am alias aperte confessi
sumus quantopere sollicitaremur, quod christianorum numerus
magis magisque imminuere tur in antiquis illis regionibus, quae
fidei nostrae incunabula fuerunt. 1 0
Ab ipso dominicae Resurrectionis die, cum fidissimi Ma
gistri divini sectatores concurrerunt ad eius inspiciendum
sepulcrum, maxima laus fuit pristini illius coetus Iudaeorum-
Christianorum conservare ac perpetuare memoriam praecipuo
rum Locorum Sanctorum, atque eorum vestigia et reliquias
demonstrare peregrinatoribus, qui paululo post coeperant illa
frequentare.
Fidei ac pietatis sensus impulerunt priscos christianos, ut
praesentes inspectare et veluti contrectare possent ipsa Loca
Sacra, ibidemque liturgicos ritus singulari quodam splendore
concelebrare.
Etsi nemo sane negat christianam religionem prorsus uni
versalem esse neque ullius nationis circumscribi finibus,
atque ipsius asseclas adorare Patrem in spiritu et veritate,11
nihilominus ipsa clare innititur alicui revelationi historicae.
Iuxta <( historiam salutis » nimirum constat « geographiam salutis » adesse. Quapropter, excellens inest Locis Sacris prae
stantia, quod fidei ipsi praebent inexpugnabile quoddam praesi
dium, cum christianis permittant, ut directo attingant cir-
cumiacentia rerum adiuncta, in quibus Verbum caro factum est et habitavit in nobis.12
Recentissimae efïossiones archaeologicae, quas exsecuta
sunt clariora disciplinarum Insti tuta — quae inter memoramus
10 Cfr. Allocutio ad Em.mos Patres Cardinales: A.A.S. 62 (1970), p. 47. 1 1 Cfr. Io i, 23. 12 Io 1, 14.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Scholam Biblicam Pat rum Dominicianorum ac « Studium »
Pat rum Franeisealium Custodiae —, eruerunt inque lucem
evexerunt nova rerum vestigia, quae a tempore Christi et
Apostolorum repetuntur. 1 3
Iam inde a saeculo quarto documenta praesto sunt, quae
commemorant peregrinatores in itinere constitutos ad Terram
Sanctam, iisque monstrant faciliorem commodioremque viam. 1 4
Paulo post, sub exitum saeculi quarti vel ineunte saeculo
quinto, pia peregrina Egeria describit sive monumenta in Terra
Sancta exstantia, sive ritus qui ibi agebantur, praesertim in
urbe Ierusalem, Maioris Hebdomadae tempore. 1 5
Sanctus ipse Hieronymus, cum in Palaestina moraretur et
Bibliorum investigationibus stimulos adiceret, mirum simul
in modum excitavit studium totius orbis christiani occidenta
lium regionum et virorum eruditorum erga Iesu Christi terram :
eo omnino tempore Bethlehemi aedificata sunt duo coenobia
et deversorium, quae luculentum signum et documentum ex
stant conspicuae frequentiae peregrinatorum. 1 6
Etiam deinceps Terra Sancta numquam cessavit ad sese
allicere piorum viatorum turmas, quamquam iter ipsum plu
ribus obnoxium erat periculis atque pauca et lenta valde véhi
cula. Quare, coenobia et templa, opitulantibus liberalibus et
beneficis hominibus, multiplicata sunt : urbes atque ipsae soli-
tudines repletae sunt a monachis et paenitentibus viris omnis
gentis ac ritus, qui in terra Domini vitae christianae fontes et
capita novo veluti modo detegebant.
Per hominum aetates peregrinorum celebritas e variis histo-
1 3 Cfr. Commentationes de domo S. Petri in Capharnaum: «Studium Biblicum Franciscanum», Ierusalem; Vincent-Abel, O.P., Jérusalem nouvelle, Gabalda, 1914-1926.
1 4 Cfr. Itinerarium Burdigalense, Ed. P. Geyger, in CSEL, Vindobonae 1898 , vol. 39 , p. 25 .
15 Cfr. Itinerarium Egeriae, ed. Ae. FRANOESCHINI-R. WEBER in «Corpus Christianorum», excerptum ex t. CLXXV, Turnholti 1958 .
16 Cfr. T. Tobler - A. Moliner, Itinera latina bellis sacris anteriora, I, 1877, pp. 43-47; II, 1880, pp. 133-142.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 1 8 3
riae casibus pependit, atque adeo faustiora minusve laeta tem
pora experta est. A superiore autem saeculo res ipsa fuit in in
cremento, idque iugiter, cum eam recentius inducta véhicula
iuvarent et magis conscius fidei sensus gigneret.
Hoc maiore consideratione dignum videtur, quod inter Con
cilii Vaticani II tempus plures fuerunt Patres, qui Loca Sancta
peterent; neque parum solacii affert, quod haud pauci tum
Sacerdotes, tum religiosi Sodales amant dies nonnullos Ieru
salem transigere sui colligendi gratia, sacrae Ordinationis vel
peculiaris alicuius eventus nacti opportunitatem. Quas nimirum
peregrinationes et commorationes in Terra Sancta plane fovere
volentes, iussimus hospitium a Domina Nostra (a « Notre-Da
me » dicunt) in urbe Ierusalem patere iterum idemque destinari
etiam ad Sacerdotum coetus congregandos.
Huiusmodi peregrinationes idcirco valuerunt ad favendum
concursui populorum diversam religionem profitentium, prop
terea quod ad illam beatissimam Terram, maxime vero Ieru
salem, aspiciunt et confluunt tamquam ad suum cuiusque spi
rituale centrum, non solum christianae communitates, acatho
licis haud exceptis, sed etiam Hebraeorum atque Muslimorum
multitudines.
Nos autem flagrantia suscipimus vota, ut id generis concursus
incrementis augeantur, atque adeo conferant — ita enim et
opinamur et ominamur — ad ampliorem aliorum cum aliis
cognitionem, ad mutuam eorundem observantiam, ad artiorem
necessitudinem inter fratres, qui unius eiusdemque Patris sunt
filii, nec non ad pleniorem intellegentiam primarii postulati
de pace inter populos stabilienda.
Iam S. Paulus Palaestinensium fidelium causam alacri
animo ipse suscepit auctorque fuit perdiligens colligendae stipis
pro illis, qui ex Hierosolymitanis fratribus pauperiores erant.
Cuius invitationi Ecclesiae in Macedonia, in Achaia largiter
libenterque responderunt. Unusquisque vero christianorum,
pro sua facultate, sibi proposuit opem subsidiaque mittere
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
1 8 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fratribus, qui in Iudaea commor aban tur. Communitates enim,
quae ex gentibus erant, quadam quasi obligatione sese de-
vinctas censebant erga illius Ecclesiae membra, unde caele
stium divitias bonorum acceperant, quas ipsae vicissim suae
fructu caritatis rependerent. Tunc Apostolus ipse auxilia tulit in
Civitatem sanctam, cum in collecta stipe vinculum quoddam
unitatis agnosceret inter novas credentium communitates et
Ecclesiam matrem, quae in Ierusalem erat. 1 7
Non certe sine aliquo providentis Dei consilio res, quae sae
culo tertiodecimo gestae sunt, causa fuerunt cur Ordo Fratrum
Minorum in Terram Sanctam ingrederetur.
Quo ex tempore Sancti Francisci filii — per continuam
annorum seriem — in terra Iesu permanserunt, ut Ecclesiae
illi inservirent et Loca christianorum Sancta custodirent, resti
tuèrent, tutarentur. Eorum quidem fidelitas erga Conditoris
sui optata atque Sanctae Sedis mandata saepius fuit pulcher-
rimis mirabilis virtutis et magnanimitatis factis confirmata.
Fratres Minores autem ipsos sive nobilioris sive humilioris
ordinis homines adierunt, ut stipem colligerent; sodales, huic
muneri addicti, publico titulo « Procuratorum » seu « Com
missariorum pro Terra Sancta » appellati sunt. 1 8 Attamen, cum
decursu temporis necessitates increscerent et eorum opera non
satis esset, Romani Pontifices idcirco, paterna ducti sollicitu
dine, suam auctoritatem interposuere, « Collectam pro Locis
Sanctis » imperantes simulque etiam proposita et tempora et
modos praefinientes, quibus per Ordinarios collationes ad eos
pervenirent, ad quos oporteret. 1 9
17 Cfr. Act 11, 29; 24, 17; Rom 15, 25-31; 1 Cor 16, 1-4; 2 Cor 8, 1-9; Gal 2, 10. 18 Martinus Pp. V, His quae, d. 24 m. Februarii a. 1421: «Bullarium Franciscanum»,
t. VII, Romae 1904, p. 549, n. 1471. 19 Cfr. Xystus Pp. V, Nostri Officii, a. 1589; urbanus Pp. VIII, Alias fel. rec,
a. 1644, «Bullarium diplomatum et privilegiorum...», Augustae Taurinorum 1868, t. XV, pp. 320-324; Innocentius Pp. X, Salvatoris et Domini Nostri, a. 1645, ibid., pp. 403-404; Leo Pp. XIII, Salvatoris et Domini Nostri Iesu Christi, d. 26 m. Decembris a. 1887: «Acta Ordinis Minorum», 7 (1888), pp. 17-18; Benedictus Pp. XV, Inditum Fratrum Minorum,
d. 4 m. Octobris a. 19Í8: A.A.S. 10 (1918), pp. 437-439.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 1 8 5
Iam inde vero a praeteriti saeculi medietate, magno in
incremento fuerunt Opera pastoralia, socialia, ad subsidium
pertinentia animique culturam, in bonum destinata eius terrae
incolarum, nullo habito discrimine, atque ecclesialium Terrae
Sanctae communitatum.
Ecclesia localis, pro dolor, necessariis opibus est destituta
atque laborat assiduis gravibusque belli illius consectariis,
quod — licet affirmare — aliquot iam decennia ibidem perse
verat. Fieri igitur nequit, ut congruae ab iis fidelibus collatio
nes poscantur, cum vix ea quae ad vitam sustentandam sunt
necessaria plerumque habeant.
Quapropter, ut christianorum illa communitas, duo fere
milia agens annorum propter originem suam praesentiamque
in Palaestina, non solum superesse valeat, sed etiam magis
in dies vigere ea actuosa efficientique ratione, qua possit aliis
etiam subvenire communitatibus, quibuscum ipsimet viven
dum est, opus est ut universi orbis christiani sese largos ac
liberales praebeant, studentes ut ad Hierosolymitanam Eccle
siam perveniant sive suarum caritas precum, sive affectus
propensae suae voluntatis, sive denique certum manifestum-
que indicium coniuncti animi sui.
Hac praeterea data opportunitate, vota Nostra et horta
menta enixe redintegramus, ut sincero animo ac sedulo ad
iustam celeremque pacem componendam intendatur, aeque
iuribus servatis atque legitimis omnium, quorum intersit,
populorum optatis.
Neminem enim fugit multiplices, qui per saeculorum decur
sum in Terra Sancta orti sint civiles cultus, ita inter se conspi
rare debere, ut hominum coetus, ad eosdem cultus pertinentes,
etsi certas ob causas diversi, sociam ineant operam in eadem
que, velut in avv-oàoç, stabiles maneant, ut Graeco vocabulo
altam « una simul ambulandi » declaremus significationem.
In huiusmodi rerum ad unum vergentium processu, com-
mixta in Terra Sancta Christianorum, Hebraeorum et Musli-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
186 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
morum praesentia multum conferre potest ad concordiam et
pacem; idque nobis praesertim catholicis summi momenti est,
quippe qui fore confidamus futuram humanitatis sortem in
illorum manibus reponi, qui posteris generationibus vivendi et
sperandi rationes tradere valent.20
Hoc tamen inceptum Nostrum nihil prorsus aliud sibi vult,
quam ut religionis mutuique subsidii rationibus prospiciat,
etiamsi facere non possimus, quin iniciamus mentionem de
peculiari illius quaestionis momento, quae ad urbem Ieru
salem et Loca Sancta spectat quaeque in aliis sollemnioribus
pontificalibus actis pertractata est.
Rogatibus igitur accedentes, qui ab illa Terra ad Nos affe
runtur, et pastoralis officii Nostri studio ducti, normas redin-
tegramus et amplificamus, a Nostris Decessoribus latas, easque
praesertim quas Leo XIII et Ioannes XXIII ven. mem. edixe
runt . Haec igitur quae sequuntur s ta tuimus:
1. In omnibus templis et oratoriis, clero sive dioecesano
sive religioso concreditis, semel in anno — feria VI Hebdoma
dae Sanctae in Passione Domini, vel alia ab Ordinario loci
designata die — praeter peculiares preces pro fratribus nostris
Terrae Sanctae fidelibus effundendas, stipis etiam collatio
fiat, iisdem destinandae. Congruum ante tempus, certiores
fideles fiant eiusmodi stipem non solum ad Loca Sancta tuenda
impensum iri, sed etiam ad ea praecipue fovenda pastoralis,
subsidiarii, institutorii et socialis indolis Opera, quae catholica
Ecclesia in Terrae Sanctae regionibus alit pro christianis fra
tribus ceterisque incolis loci.
2. Collaticiae hae stipes a Parochis ecclesiarumque et ora
toriorum Rectoribus ad proprium quemque Ordinarium tem
pestive mittantur, qui eas mox tradet proximo Terrae Sanctae
20 Conc. Oec. Vatic. II, Const. Gaudium et Spes, n. 31: A.A.S. 5S (1966), p. 1050.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 187
Commissario (cuius quidem navitas, ut antea tam egregia fuit,
ita et in praesenti Nobis efficax per ap taque esse videtur), vel
alia opportunaque via reddendas curabit.
3. Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, iuxta
directorias normas a Nobis editas, hoc potissimum providere
studebit, ut Terrae Sanctae Custodia et eiusdem loci Hierarchia,
firmis manentibus utriusque potestatis finibus, sua exercere
Opera valeant, eaque corroborare ulteriusque provehere, mutua
inter se concordia agentes artamque servantes coniunctionem
cum ceteris Institutis, quibus et peculiares cum Terra Sancta
necessitudines intercedunt et illius, quae ibidem exstat, Eccle
siae sortes cordi sunt.
Una enim cum Terrae Sanctae Custodia alia etiam Opera
sunt, ut foveantur et adiuventur dignissima, quorum in numero
Pontificiam Missionem memoramus. 2 1
Nosmet ipsi, dum hanc facimus adhortationem, valde exop
tamus, ut totius orbis fideles, sua quisque dona augescentes
pro Collecta, quae translaticio nomine a Locis Sanctis appella
tur, numquam deesse sinant tributa et adiumenta liberalitatis
suae cunctis Ecclesiae Operibus in ipsa Dominica terra, eo
nempe consilio ducti, ut vivax ibi Evangelii testimonium per
severet stabiliorque evadat circa illa Templa praesentia disci
pulorum Christi.
In hac igitur opportunitate, ad omnia eiusmodi Insti tuta
sinceram ex animo gratulationem itemque incitamentum adhi
bemus, quo eorum caritatis testificationem tum erga domesti
cos fidei, tum erga quemlibet hominem, qui rerum prematur
inopia, efficaciorem reddamus.
Nostram, denique, laudem Nostraeque consensionis favorem
patefacere iuvat iis omnibus Sodaliciis de subsidiis ferendis
21 Pontificia Missio pro Palaestina, cuius Praeses hoc tempore munere quoque fungitur Secretarii Nationalis sodalitatis v. d. C X.E.W.A. - USA.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
188 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
atque omnibus bonae voluntatis hominibus, cum suam impen
sam dent operam ad graves sublevandas acerbitates earum gen
tium, quibus adhuc timor impendet ob dubia asperaque tem
poris futuri. Faxit Deus ut benefica, quae ab iis accurantur,
incepta pace tandem — ut in omnium est votis — restituta
laetiores concilient dies Terrae Sanctae habitatoribus.
Qua spe suffulti, vobis, Venerabiles Fratres ac dilecti Filii,
Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxv mensis Mar
tii, in Annuntiatione Domini, anno M C M L X X I V , Pontificatus
Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 189
CONSTITUTIO APOSTOLICA
SALISBURIENSIS (SINOIAKNSIS)
Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesia Salisburiensi, nova Praefectura
Apostolica conditur, « Sinoiaënsis » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Verba Christi sanctissima : « Euntes ergo in mundum universum,
praedicata Evangelium omni creaturae » (Marc. 16, 1.5) ut sanctis eius
Apostolis stimulos subdiderunt acérrimos et ignem admoverunt ut orbem
terrae peragrantes omnibus gentibus laetissimum partae salutis nun
tium afferrent, ita et Nobis, qui in beatissimi Petri locum successi-
mus, tanto incitamento sunt, ut omnium quae agamus, et consiliorum
et cogitationum Nostrarum ea sit meta, ut proferendi Evangelii causam
maximopere curemus. Quam ob rem, cum Venerabiles Fratres Nostri
S. R. E. Cardinales Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione
praepositi, audito quidem Venerabili Fratre Alfredo Poledrini, Archie
piscopo titulo Vazaritano eodemque in Africa Meridionali Apostolico
Delegato, item Ordinario cuius interesset, in eam sententiam discesse
rint, ut nova in Rhodesia Praefectura Apostolica constitueretur, Nos
id probantes, haec statuimus atque iubemus. Ab archidioecesi Salisbu
riensi eam partem dividimus quae ad provinciam civilem vulgari lingua
Mashonaland North cognominatam pertinet, quaeque quinque his distric
tibus coalescit : Lomagundi, Urungwe, Kariba, Sipolilo, et Mount
Darwin. Quo territorio novam Praefecturam Apostolicam condimus
Sinoiaënsem appellandam atque Patribus Societatis Iesu concredendam ;
cuius fines iidem erunt atque provinciae Mashonaland North, e qua fit.
Iura vero, onera novae circumscriptionis Iure Canonico definiuntur.
Ceterum has Litteras Nostras Venerabilis Frater Alfredus Poledrini,
cuius mentionem fecimus, ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit,
factis nempe necessariis facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur,
quorum exempla debite subscripta ad Sacram Congregationem pro Gen
tium Evangelizatione cito mittantur.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale.
Quae vero per Litteras lias Nostras decrevimus rata erunt, sive nunc
sive in posterum, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo septimo mensis
Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo tertio,
Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T
Secretarius Status
Eduardus Martínez Adsessor
Loco £8 Plumbi
In Secret. Status tab., n. 24978o.
A G N E L L U S Card. Rossi /S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
LITTERAE APOSTOLICAE
1
In Republica Ciadensi constituitur Delegatio Apostolica.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quod pastorale Nostrum munus ad
maiorem in dies procurandam hominibus supernam utilitatem prospicit,
idem Nos etiam impellit ut, oblata opportunitate, ea subsidia suppe-
ditemus, quae Christi sanctissimae religioni et proferendae et confir
mandae faveant. Quandoquidem autem opportunum visum est cumque
animarum bono consentaneum, ut in Republica Ciadensi constitue-
remus Delegationem Apostolicam, Nos, audita sententia Sacrae Con
gregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide,
apostolica Nostra potestate atque harum Litterarum vi, Delegationem
Apostolicam in Republica Ciadensi fundamus, cuius sedes in urbe vulgo
Bangui sit, donec aliter provideatur. Conditae scilicet Delegationi
Apostolicae omnia et singula deferimus ofiicia, privilegia atque indulta,
quae huiusmodi Delegationum propria sunt. Contrariis quibuslibet non
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 191
obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae Apostolicae sive
nunc sive in posterum religiose serventur suosque effectus habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i n
mensis Decembris, anno M C M L X X I I I , Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco £& Sigilli
In Secret. Status tab., n. 250052.
I I
Delegatio Apostolica in Republica Congica conditur.
PAULUS PP. V I
Ad perpetuam rei memoriam. — Catholicarum rerum iamdiu in Repu
blica Congica susceptum incrementum; quae praeterea, spes est explo
rata, videntur in posterum, Deo iuvante, vel firmiores fieri progres
siones, Nos quidem inducunt, ut aptiora subsidia ibidem comparanda
consideremus. Cumque Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide opportunum duxisset ut Delegatio Apostolica
ea in regione constitueretur, eiusdem sententiae Nos concedendum esse
censuimus. De apostolicae igitur Nostrae plenitudine potestatis atque
harum Litterarum vi, Delegationem Apostolicam in Republica Congica
condimus, cuius sedes in urbe vulgari lingua Bangui appellata sit, donec
aliter provideatur. Constitutae scilicet Delegationi Apostolicae omnia
et singula deferimus officia, privilegia atque indulta, quae huiusmodi
Delegationibus propria sunt. Contrariis quibuslibet non obstantibus.
Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae Apostolicae sive nunc sive
in posterum religiose serventur suamque vim et effectus habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i n
mensis Decembris, anno M C M L X X I I I , Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco £g Sigilli
In Secret. Status tab., n. 250053.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
192 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ALLOCUTIONES
I
Iis qui interfuerunt legumlatorum Coetui « Euro-Africano » Romae cele
brato. *
Vous êtes les bienvenus, Mesdames et Messieurs, et Nous sommes
honorés de recevoir les participants à la Conférence Parlementaire de
l'Association entre la Communauté Economique Européenne et les
Etats Africains, Malgache et Mauricien Associés. Oui, cette rencon
tre de deux continents, au niveau de ceux qui sont habilités à discuter
de l'orientation politique et économique de leur pays revêt une signi
fication profonde : elle Nous semble exprimer, préparer, réaliser déjà
quelque peu cette large coopération organique que Nous avons si sou
vent appelée de nos vœux.
Nous nous gardons de juger les moyens techniques, les éléments de
conventions qui doivent assurer ou faire progresser une telle coopé
ration. Mais Nous demeurons fermement convaincu que les pays ne
peuvent aujourd'hui agir isolément, avec le partenaire de leur choix,
sans tenir compte de ceux qui leur sont naturellement solidaires : la
nécessité se fait de plus en plus sentir d'incorporer les accords bila
téraux ou multilatéraux dans un programme de collaboration mon
diale, comme Nous le souhaitions dans notre encyclique (( Populorum
Progressio )).* Dans ce dessein de collaboration mondiale, les rapports
entre la Communauté Européenne et l'ensemble de l'Afrique peuvent
apparaître comme une étape privilégiée, appelée par le voisinage, la
complémentarité, les multiples liens culturels, économiques et religieux
qui rattachent les deux continents et qui, Dieu merci, ont dépassé le
stade de la dépendance. Et vous, parlementaires, vous pouvez beau
coup pour y promouvoir la connaissance réciproque des problèmes, les
étudier ensemble, créer un climat de confiance, faire prendre con
science à l'opinion publique de vos pays et à vos gouvernements de
l'urgence de cette solidarité, bref préparer les conditions sans les
quelles les accords seraient illusoires.
* Die 1 mensis februarii a. 1974. 1 Cfr. n. 52.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 1 9 3
Déjà, voici plus de huit ans, Nous avions rendu hommage à une
semblable délégation. Aujourd'hui la situation rend votre travail en
core plus utile. Car la conjoncture reste grave pour les uns et pour
les autres. Les obstacles que l'Afrique rencontre sur le chemin de son
plein développement, la crise de l'énergie, les problèmes monétaires
et économiques de l'Europe font mieux comprendre encore qu'il ne peut
plus exister d'économies nationales closes, se suffisant à elles-mêmes.
Les nations prennent davantage conscience de leurs possibilités et de
leurs limites, et sont à la recherche de nouvelles voies.
Comment ferons-nous face à ce moment historique? Devant la dureté
des temps, certains pourront être tentés de se replier sur eux-mêmes,
ou sur leurs puissants amis, pour résoudre d'abord et eux seuls leurs
propres problèmes. Ils penseront également ne pouvoir développer la
solidarité ébauchée, en ajoutant aux sacrifices déjà bien lourds qu'il
faut consentir actuellement. Certes les situations demeurent souvent
délicates. Mais les questions plus fondamentales ne sauraient pour
autant être esquivées : peut-on vraiment mettre en balance la dimi
nution du confort des uns, lorsque c'est la vie des autres qui est en
jeu? Les pauvres feront-ils les frais de cette situation pour se retrouver
encore plus pauvres? La recherche du seul profit, celle de la surpro
duction, celle d'une consommation plétorique, ne doivent pas constituer
le but de la société, elles n'assurent pas les valeurs humaines essen
tielles.
Nous voulons croire au contraire que ce moment sera celui de la
sagesse ; celui du courage et de la créativité : celui peut-être d'une
austérité consentie chez les plus nantis ; celui surtout d'une coopéra
tion plus intense entre pays européens, entre pays africains, entre les
deux ensemble, au bénéfice de tous. Il nous faut combattre le découra
gement, secouer la mesquinerie de nos perspectives, croire que la soli
darité est possible, qu'elle seule offre une solution humaine à long
terme. Ne serait-ce pas l'heure d'inventer de nouveaux types de rap
ports entre pays développés et pays en voie de développement? Oui,
Nous espérons que cette année, où beaucoup d'accords commerciaux
sont à reprendre, hâtera l'établissement de conventions rénovées, plei
nement équitables, respectueuses de la dignité des partenaires et dans
des conditions de parité.
Et Nous devons ajouter : si les raisons d'intérêt économique, même
réciproque et bien compris, peuvent être un stimulant, elles ne suffisent
pas. L'histoire montre au contraire que des perspectives purement éco-
13 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
194 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nomiques conduisent à une impasse. Il faut une entr'aide plus profonde,
fondée sur une considération de tout ce qui fait la richesse et l'honneur
des partenaires, de leurs besoins réels. Bref, Nous souhaitons également
des liens culturels, des liens spirituels, disons le mot, des liens d'amitié.
C'est une certaine communauté de destin qu'il faut vivre maintenant à
l'échelle des continents, et l'Association que vous représentez Nous
semble devoir contribuer à la servir.
Ceux qui parmi vous partagent notre foi chrétienne se rappellent les
paroles de l'Apôtre Jean : « Si quelqu'un possède les biens de ce monde
et que, voyant son frère dans le besoin, il lui ferme ses entrailles, com
ment l'amour de Dieu demeurerait-il en lui? ». 2 Puissions-nous dire avec
lui : (( Nous sommes passés de la mort à la vie parce que nous aimons
nos frères ». 3 Le créateur appelle tous les hommes à élargir leur cœur
aux nouveaux horizons qu'il leur fait découvrir. U nous invite à tenter
l'impossible pour qu'une plus grande justice règne entre les hommes.
Nous le prions de vous assister dans vos efforts de collaboration et de
bénir vos personnes avec tous ceux qui vous sont chers.
Ein Wort herzlicher Begrüssung richten Wir auch an die Kon
ferenzteilnehmer aus den Ländern deutscher Sprache. Mögen sich
die Arbeitssitzungen, an denen Sie teilgenommen haben, sehr geehrte
Damen und Herren, dahin fruchtbar auswirken, dass es unter den
verschiedenen Völkern zu einer wirklichen Zusammenarbeit auf inter
nationaler Ebene komme, indem die einzelnen Länder aus der Enge
der eigenen wirtschaftlichen Vorteile heraustreten und in einem Klima
gegenseitigen Vertrauens sich zielstrebig für das gemeinsame Wohl
einsetzen. Dazu erflehen Wir Ihnen Gottes bleibenden Schutz und
Segen.
In extending a cordial greeting in English to the members of this
Assembly, we wish to reaffirm once more our confidence in the wisdom,
the courage and the spirit of collaboration with which Governments
and other parties concerned pursue the establishing of relations and
exchanges in conformity with equity between all countries. In this
respect—as we said in our recent address to the Diplomatie Corps—
"we have followed with the keenest interest the contacts between the
European Community of the Nine and the African countries ". We
2 Jn. 3, 17. 3 Ibid., 8, 14.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 1 9 5
repeat here our fervent wish for the success of such endeavours. We
pray that the Lord will aid your efforts, and we invoke his abundant
blessings upon yourselves and upon all those whom you hold dear.
Desideriamo aggiungere un saluto ai Parlamentari italiani, che
partecipano a questo incontro.
Ad essi esprimiamo, col Nostro compiacimento, anche l'augurio
e il voto perché sappiano condividere un crescente interesse per i pro
blemi che oltrepassano i confini del proprio Paese, coscienti di far parte
di una famiglia la cui appartenenza comporta, oltre ai vantaggi,
anche sacrifici per il bene comune, e uno spirito di collaborazione e
di sensibilità per la promozione costante del progresso umano, civile
e sociale in tutto il mondo.
Il compito che vi aspetta e al quale attendete è arduo; per questo
vi siamo vicini con tutta la Nostra stima, il Nostro incoraggiamento,
la Nostra preghiera, che vi invoca ogni benedizione del Cielo.
I I
In festo Praesentationis Domini, cum cerei, more antiquitus tradito, Bea
tissimo Patri oblati sunt. *
L'odierna assemblea di anime vibranti di pietà e d'amore a Cristo e
alla Vergine ci offre motivi di particolare consolazione.
Desideriamo anzitutto esprimere il nostro saluto ai nostri venerati
fratelli i cardinali Paolo Marella, Arciprete di questa Patriarcale
Basilica Vaticana, Arturo Tabera Araoz, Prefetto della Sacra Congre
gazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari, e Ugo Poletti, nostro
Vicario Generale per la diocesi di Roma, i quali, con la loro presenza,
tanto significativa, ci danno una nuova testimonianza della loro pasto
rale sensibilità e del loro spirito di servizio ecclesiale.
Salutiamo e ringraziamo altresì i membri dei capitoli delle quattro
Basiliche Romane, che ci offrono, secondo l'antica tradizione, il cero,
simbolo di quella fede che arde e splende, irradiandosi dai templi insigni
che rappresentano, e segno della loro devozione schietta alla cattedra ed
al Successore di Pietro.
Si rinnova oggi per noi la gioia di un incontro spirituale con la grande
famiglia delle religiose di Roma nel giorno della Presentazione del Si-
* Die 2 mensis februarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
196 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gnore, che ha tanti punti di contatto, tante affinità spirituali con la
vostra vocazione di anime consacrate a Dio. Per questo abbiamo voluto
celebrare con voi questa festa di luce e di amore, accentuando il carat
tere che già le imprimemmo l'anno scorso : se allora occupaste un posto
di privilegio nel tradizionale incontro festoso, quest'anno l'abbiamo
voluto dedicare principalmente e quasi esclusivamente a voi, suore
carissime.
Perché? Ma il perché lo sapete, né vorremmo ripetere quanto avem
mo occasione di dirvi un anno fa. 1 Tale perché si riassume in una sola
parola, quella grande, splendida, consolante parola del Concilio Vati
cano II , rivolta a tutti i religiosi : (( poiché i consigli evangelici, per
mezzo della carità alla quale conducono, congiungono in modo speciale
i loro seguaci alla Chiesa e al suo mistero, la loro vita spirituale deve
pure essere consacrata al bene di tutta la Chiesa ». 2 Sì, figlie carissime
in Cristo : siete consacrate al bene di tutta la Chiesa! Questa la
vostra definizione, questo il vostro vanto, questo il vostro sacrificio
quotidiano, questo il vostro traguardo, questa la vostra corona; non
altro, non altro motivo vi ha tratte a donare la vostra vita a Cristo
Gesù, per le mani di Maria, se non questo : servire, servire le ani
me, servire la Chiesa, tutta la Chiesa. Lasciamo che chi non cono
sce o dimentica queste realtà possa chiamare in causa il vostro stato,
criticarlo, discuterlo, forse deprezzarlo; ma la vostra vocazione è
qui, è tutta qui, in questa oblazione totale alla Chiesa, sia che le
vostre vite si dipanino nel segreto operoso e crocifiggente della clausura,
sia che si svolgano sulle innumeri vie della carità, che vi fa instan
cabili e vi lancia al servizio di tutte le necessità umane. La vostra
verginità — usiamo le parole stesse di Papa Giovanni XXIII di v.m.,
nella sua allocuzione alle religiose in occasione della chiusura del
Sinodo di Roma — la vostra verginità « si volge ai malati, agli
anziani, ai poveri, agli orfani, alle vedove, alle adolescenti, ai bam
bini : passa come Angelo luminoso e benefico nelle corsie degli ospe
dali e dei ricoveri, si china piena di bontà e di pazienza sugli alunni
delle scuole, e su la solitudine dei sofferenti, a tergere lacrime scono
sciute al mondo, ad accendere sorrisi e sguardi riconoscenti. Vergi
nità santa che trova la via sicura ed irresistibile dei cuori, per illu
minare gli indotti, consigliare i dubbiosi, insegnare agli ignoranti,
1 Cfr. A.A.S. 65 (1973), pp. 91-93. 2 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 44.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 197
ammonire i peccatori, consolare gli afflitti, richiamare gli erranti,
sollevare entusiasmi di cooperazione apostolica e missionaria ». 3
Questa realtà vogliamo proporre davanti alla comunità ecclesiale
di Roma, e, oltre essa, a tutta la Chiesa, che deve trovare in voi
religiose l'esempio vivo di un'esistenza consacrata a Dio senza cedi
menti e senza rimpianti, con fervore lietamente rinnovantesi ogni mat
tina. Ma parimente a questa realtà vogliamo incoraggiare voi, che ne
siete le protagoniste, affinché, se mai la tentazione del dubbio, dello
scoraggiamento, della debolezza, della mimesi con deplorevoli esempi
altrui, avesse potuto sfiorarvi, o, Dio non voglia, snervare il primitivo
vostro proposito, sappiate confrontarvi continuamente con la gran
dezza dei compiti che avete liberamente scelti, e riprendere ogni giorno
le energie necessarie.
La Liturgia del giorno fa, per questo, convergere i nostri occhi, i
nostri pensieri verso Colui che è il centro non solo dell'odierno episodio
evangelico, ma di tutto il Vangelo, anzi di tutta la storia umana e
divina, Cristo Gesù, che si offre al Padre nell'accettazione fondamen
tale e determinante della sua Volontà: il suo atteggiamento è quello
della disponibilità totale : « olocausti e sacrifici per il peccato tu non
hai gradito. Allora dissi : Ecco che io vengo — di me sta scritto nel
rotolo del Libro — per fare, o Dio, la tua Volontà ». 4 Cristo, che avanza
nel tempio del Padre, portato sulle braccia di Maria — accolto dall'amore
veggente, mosso dallo Spirito Santo, di anime grandi e umili come
il vecchio Simeone e Anna la profetessa — è il modello, il tipo, l'ispi
ratore di ogni consacrazione. Lui vi attira potentemente e dolcemente
a conformarvi all'oblazione costante che richiede la vostra vocazione,
Lui vi sostiene, Lui vi conforta, Lui vi incoraggia, Lui vi stimola, Lui,
se necessario, vi rimprovera.
E accanto al Divino Esemplare di ogni santità « per noi sapienza e
giustizia e santificazione e redenzione », 5 la Liturgia ci mostra la Vergine
della Presentazione, Colei che, strettamente congiunta all'oblazione del
Figlio, diventa per tutte le anime verginali esempio di donazione consa
pevole e generosa, di collaborazione stretta ai disegni di Dio, di presenza
silenziosa ed efficace accanto al Salvatore, per la salvezza del mondo.
Nel chiarore mattinale dell'episodio evangelico, che è come l'offertorio
3 29 gennaio 1960; cfr. Discorsi, II, p. 183. 4 Sal. W, 7-9; Ebr. 10, 5-7. 5 1 Cor. 1, 30.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dei grande atto sacrificale e redentivo della vita di Gesù, Maria è
accanto al Figlio, resa consapevole del suo ruolo doloroso dalla pro
fezia, e già socia precorritrice della Passione. Essa dunque tutte vi
interpella, Figlie carissime, a far vostro il suo atteggiamento interiore,
a imitare anche voi questa disponibilità totale, a non lasciarvi mai an
dare, ma a proseguire gioiosamente sulla via che avete preso. E così
il cero che portate, col suo profondo e molteplice simbolismo, diventa
perciò il segno visibile di questa vostra sequela di Cristo e di Maria;
è tutto un brulicare di fiammelle, alimentate alla fonte stessa della
santità e della grazia, che fanno corteo festoso e interminabile sulle
orme del Salvatore e della Madre Sua, facendo risplendere nel mondo,
spesso avido ed egoista, la luce della carità disinteressata e pura,
della immolazione senza contraccambio, della fedeltà alle gravi respon
sabilità della vita con « la testimonianza evangelica » della propria
esistenza, protesa in alto a dar luce e calore, come la fiamma del cero.
Noi vi siamo vicini, religiose di Roma e del mondo, in questo
vostro impegno quotidiano, per il quale eleviamo la nostra umile pre
ghiera ; vi ringraziamo per il posto che tenete nella Chiesa, per l'esem
pio che date, per l'irradiazione dei più grandi valori umani e cristiani ;
e auspichiamo che questi ideali vi trovino sempre pronte e allenate,
sempre desiderose di far meglio, sempre sincere nella ricerca dell'au
tentico spirito evangelico, che qualifica e sostiene la vostra vita con
sacrata.
L'Apostolica Benedizione vi sia pegno di questa grande, paterna
benevolenza : la estendiamo a tutte le vostre consorelle, alle persone e
alle opere alle quali vi dedicate, affinché in tutte sia la pace e il gaudio
di Dio.
I I I
Ad Excellentissimum Virum Aloisium Echeverría Alvarez, Reipublicae
Mexicanae Praesidem. *
Señor Presidente:
Es para Nos motivo de particular complacencia dar hoy la bien
venida, en la persona de Vuestra Excelencia, al Presidente de una
grande y noble Nación : México. Y no creemos salimos del marco en
que se está desarrollando este encuentro, al decir que nuestro saludo
* Die 9 mensis februarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 199
se ensancha para abarcar a todos los mexicanos, los cuales percibirán
sin duda el profundo significado de estos momentos, memorables por
tantos conceptos*
Queremos dejar constancia de nuestra estima y admiración por un
País, noble y generoso como el suyo, de cuyos hijos tenemos continuas
pruebas de afecto y devoción hacia esta Sede Apostólica. Son precisa
mente ellos los que acudiendo numerosos aquí, nos han ofrecido testi
monios, con sus expresiones, rasgos y propósitos, de las acendradas
virtudes cívicas y morales, que hacen del pueblo mexicano una sociedad
unida, trabajadora, cada día más floreciente, cuyos miembros advier
ten la responsabilidad de intensificar un clima de constante superación,
dentro del cual cada uno se encuentre estimulado a desarrollar íntegra
mente sus aptitudes personales y a realizar convenientemente sus ínti
mas aspiraciones.
En conformidad con las directrices del Vaticano II , con una sensi
bilidad siempre creciente hacia las sanas y legítimas esperanzas de los
hombres, y con la comprensión propia de quien es « Madre y Maestra »,
la Iglesia no dejará de colaborar con entusiasmo en todo aquello que
sirva en el mundo a la causa de la justicia, de la promoción cultural, del
verdadero progreso, del bien común y de la paz ; poniendo particular
cuidado en el apoyo a los pobres, a los sectores marginados, quienes
necesitan más ayuda porque poseen menos o carecen de todo. Tal actitud
es exigencia y la vez prueba del respeto profundo que merece la dig
nidad del hombre, de todo hombre.
La Iglesia sigue con vivo interés todas aquellas iniciativas de ca
rácter cívico y social, promovidas en México y encaminadas hacia el
auténtico desarrollo que está en la mente y en las justas aspiraciones
de todos sus ciudadanos, y a garantizar al País el puesto destacado que
ya ocupa y que le corresponde en el concierto de las Naciones. En ese
laudable esfuerzo de elevación integral, la Iglesia, fiel a su propia
identidad y tradición, lealmente ha puesto y pondrá a disposición del
bien de todos, sin afanes de competencias ni exclusivismos, las apor
taciones de su humilde ministerio.
Conocemos bien y apreciamos, Señor Presidente, la dedicación que
—interpretando el sentir del pueblo mexicano, tan rico de virtudes—
presta a la causa de la Paz, a la convivencia armoniosa entre las Na
ciones, al sereno y fecundo desarrollo de los pueblos, basado en el mutuo
respeto de derechos y deberes : tema este que, como bien sabemos,
Vuestra Excelencia ha promovido con tanto empeño personal y tanta
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
200 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
autoridad. Estos sentimientos y objetivos, que persiguen tantos hombres
de buena voluntad y que Nos mismo hemos venido proclamando en el
ejercicio de nuestro Pontificado, encontrarán siempre eco pronto y
abierto en nuestro ánimo, en consonancia con la profunda y constante
preocupación que atestiguan los documentos e iniciativas de esta Sede
Apostólica.
Al reiterarle, Señor Presidente, nuestra gratitud por su deferente
visita, formulamos nuestros votos para su persona y su alta misión al
frente de la gran Nación mexicana, a cuyos queridísimos hijos deseamos
días de paz y prosperidad continuas y las mejores bendiciones divinas.
IV
Ad Excellentissimum Virum Gabrielem Fernández De Valderrama y Mo
reno, cum auctoritate Legatum ab Hispanica Natione ad Sedem Apostolicam
missum, qui Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradidit. *
Señor Embajador :
Hemos escuchado con atención las deferentes expresiones que
Vuestra Excelencia acaba de pronunciar en el momento de presentar
nos las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y
Plenipotenciario de España cerca de la Santa Sede. Reciba ante todo,
Señor Embajador, nuestra bienvenida cordial, unida a nuestros mejores
votos para el desempeño de la alta y delicada misión que hoy asume.
Esta ocasión solemne asocia a nuestra mente momentos similares,
vividos no hace mucho, cuando tuvimos el honor de recibir al llorado
e ilustre predecesor de Vuestra Excelencia, Don Juan Pablo de Lojen-
dio, al cual deseamos tributar hoy el testimonio de nuestro recuerdo,
que trasciende el tiempo para llegar, en alas de la fe, a la paz del más
alia.
Su presencia y sus palabras, Señor Embajador, nos hacen particu
larmente cercana una noble Nación, España, cuyos hijos nos dan
pruebas incesantes de devoción y afecto, como hemos podido compro
bar una vez más recientemente con motivo de la canonización de Santa
Teresa de Jesús Jornet e Ibars.
Vuestra Excelencia ha hecho alusión a iniciativas de carácter social
emprendidas en su País. Queremos ver en ello la firme voluntad de un
* Die 15 mensis februarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 0 1
pueblo que se esfuerza por conseguir cada día más el desarrollo al que
10 llaman su presente y su pasado, promoviendo para ello simultánea y
principalmente aquellos valores espirituales y morales, que han sido base
de su historia, y sin olvidar —como Vuestra Excelencia acaba justamente
de insinuar— que el objetivo final es el hombre y no la mera riqueza
material.
Deseamos asegurarle, Señor Embajador, que en todo aquello que sirva
a la promoción integral del hombre en la verdad, en la justicia y en la
concordia, la Iglesia —de acuerdo con su concepción del valor trascen
dente de la persona humana y con la preocupación que siempre ha
nutrido por el respeto debido a los derechos inalienables de la misma—
no dejará de ofrecer su desinteresada aportación al afianzamiento de una
sociedad ordenada, en la que siempre se conjuguen armónicamente la
dimensión espiritual del individuo y el bienestar de todos los miembros
de la comunidad.
La Iglesia mira siempre a valorar y enriquecer la vida individual,
familiar y cívico-profesional en la sociedad, dentro del campo y del come
tido que le son propios, y que primordialmente tienden a mantener y
fomentar la concepción cristiana de la existencia humana.
Al expresarle, Señor Embajador, nuestra benevolencia, le rogamos
trasmita nuestro deferente saludo al Jefe del Estado, mientras invocamos
sobre las Altas Autoridades de la Nación, sobre Vuestra Excelencia
y todos los amadísimos hijos españoles las mejores bendiciones divinas.
V
In Aede Sixtina, curionibus atque universo clero Romanae dioecesis. *
Signor Cardinale!
Venerati Fratelli, e carissimi Figli,
Questo incontro segna un momento importante, tanto per la nostra
vita spirituale, quanto per quella ecclesiale. Deve essere vissuto in
pienezza, di coscienza, di propositi, di preghiera. Esso è Punico che
durante Panno ci raccoglie tutti, vescovi, parroci e sacerdoti dioce
sani, religiosi, professori, studenti ed ospiti; un tempo, come sapete,
esso riuniva i predicatori per la prossima Quaresima; poi, diminuito
11 numero di questi qualificati ministri della parola di Dio, si sono
* Die 25 mensis februarii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
202 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
aggiunti per dignità e affinità di ministero, i pastori ed i loro
coadiutori; e finalmente ora tutto il clero romano, che lo voglia
e che lo possa, è invitato a questa religiosa riunione. La quale con
serva il suo carattere di semplicità, spoglio d'ogni cerimonia; con
serva la sua intenzione ascetica in ordine alla nostra preparazione
pasquale; e conserva a noi ed a voi un'occasione unica di trovarci
tutti insieme, e di avere l'impressione interiore ed esteriore d'essere
comunità, anzi comunione, d'essere Chiesa, et quidem « Chiesa Roma
na ». E ciò, almeno per noi, fa di questo momento, per breve e sem
plice che sia, un istante di felicità spirituale. Ci ricorda l'accorata
e umile similitudine del Signore : « quante volte ho cercato di racco
gliere i tuoi figli (Egli rivolgeva a Gerusalemme la sua dolorosa
apostrofe), come la gallina raduna i suoi pulcini sotto le ali, e Tu
non hai voluto !» ; 1 e ci dà un'esperienza contraria, altrettanto per
noi consolante quanto fu amara e drammatica quella di Gesù, Messia
rifiutato, Messia misconosciuto. Un'altra immagine evangelica, bel
lissima, felicissima si dipinge invece davanti al nostro spirito, quella
dell'ovile, che si stringe intorno al suo pastore, che così lo conosce
e così lo guida e lo difende, pronto a dare per esso la sua vita.
E perciò questo, com'è per voi, noi pensiamo, un momento pieno
di altissimo significato, di adesione, di affezione per il vostro Vescovo,
così è per noi un momento di effusione nella fiducia e nella carità
per ciascuna delle vostre persone, e per tutto il ceto ministeriale, che
voi componete e rappresentate, in questa santa, umana e ancora
pellegrina Chiesa locale, nostra e vostra, che Roma si chiama. Noi
vorremmo salutarvi tutti, ad uno ad uno, di tutti onorare e confortare
la singola vocazione, a tutti esprimere la nostra riconoscenza per il
ministero sacro che esercitate, e fare a ciascuno il dono del carisma
•di certezza, che conferito da Cristo a Pietro, da lui è venuto fino
alla nostra infima persona, conservandosi però intatto, potente, sem
pre e oggi più che mai, tempestivo : confirma fratres tuos.2 E che
ciascuno di voi senta come a sé rivolto questo nostro tonificante saluto.
Ma detto questo, sorge nei nostri animi la domanda : quale sarà il
tema del breve discorso per questa occasione?
Rispondiamo subito, con intenzione riassuntiva. Tema è il binomio :
unione ed azione. Sì, unione ad azione. Come vedete, esso non enuncia
1 Mt. 23, 37. 2 Lc. 22, 32.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 203
alcun che di nuovo e di originale ; non è questo il programma ordinario
e tradizionale del sacerdozio ministeriale? Sì, ma fate attenzione all'in
tensità che noi vogliamo infondere in questo binomio, la quale intensità
deriva dall'urgenza di carità, 3 oggi specificamente necessaria, sia per
la grande meditazione teologica, che il Concilio ha dispiegato davanti
a noi, parlando del mistero della Chiesa e della nostra salvezza; e
sia per la situazione critica, ambivalente, negativa e positiva, del
l'umanità ai nostri giorni. Il ministero della Chiesa non può svolgersi
col ritmo, relativamente uniforme e tranquillo del tempo passato;
dev'essere intenso, ripetiamo, se vuol essere efficace, assiduo, forte,
sofferto, pieno di quel senso pastorale, che Gesù radicalmente com
penetra d'immanente spirito di sacrifìcio : « il buon pastore dà la sua
vita per il proprio gregge ». 4
Unione ed azione, sotto l'impulso d'una duplice forza concorrente,
la grazia del Signore, della quale dobbiamo essere sempre gelosi e
fiduciosi cultori, 5 e la nostra povera e modesta, ma vigile e nuova
buona volontà.
Unione. Ci asteniamo ora di dare uno sguardo retrospettivo alle
condizioni della vita pastorale romana : era unita, organica, fraterna?
Diamo piuttosto uno sguardo al nuovo programma diocesano, dando
particolare attenzione ai nuovi organi istituzionali, ma tanto carichi
di virtù spirituali, che si sono aggiunti a quelli esistenti, per meglio
compaginare l'unione, la collaborazione, la corresponsabilità (in certa
misura), della vita diocesana; vogliamo dire il Consiglio presbiterale
e l'Ufficio pastorale.
Voi avete poi due altri organismi, il Collegio dei Parroci, e le
Prefetture, che hanno già il collaudo d'una lunga e felice esperienza,
e che possono ottimamente integrare la rete unificatrice della comunità
ecclesiale. Esistono molte altre istituzioni per l'assistenza organizzata
a particolari settori, tutte rivolte al perfezionamento della comunione
unitaria della Chiesa Romana, tra queste esiste tuttora quell'Azione
Cattolica, tanto raccomandata e promossa dai nostri venerati e sa
pienti Predecessori, alla quale fu affidata la missione (ante litteram,
ma più che mai attuale), di chiamare il Laicato cattolico, uomini
e donne, d'ogni età e condizione, alla cooperazione diretta e respon-
3 Cfr. 2 Cor. 5, 14. 4 Io. 10, 11. 5 Cfr. Phil. 1, 20.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
204 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sabile con la missione pastorale, propria della Gerarchia, per il Po
polo di Dio. Noi speriamo che questa qualificata, ma libera forma
di apostolato cattolico possa riprendere il suo sviluppo organizzativo
e il suo vigore operativo.
Unione. Ma la menzione di questo caposaldo della vita ecclesiale,
tutti lo sappiamo, esige una virtù che non è oggi da tutti apprezzata
quanto si dovrebbe, mentre essa è e rimane nei canoni costituzionali
della sequela e della imitazione di Cristo, e della consistenza indi
spensabile, storica e sociale, del Corpo mistico, che è la Chiesa,
durante il suo pellegrinaggio nel tempo; vogliamo dire l'obbedienza,
alla cui pratica, improntata dallo spirito del Concilio e del Vangelo,
e giustificata, nell'esercizio della potestà che la esige, non da spirito
di dominio, ma di servizio, noi dovremo tutti, umilmente e fedelmente
ritornare, se davvero amiamo l'autenticità della vita cristiana, e la
possibilità di tendere a quell'aspirazione suprema, che Cristo, con
parola testamentaria, lasciò ai suoi discepoli prima di congedarsi da
loro con la passione e la sua morte : « siamo tutti uno ». 6 E supplisca
questo semplice accenno all'apologia, ad un tempo liberatrice e diret
trice, che tale virtù esigerebbe da noi.
E con l'unione, l'azione.
Che l'azione costituisca uno dei capitoli fondamentali circa la
« summa » dei doveri del clero nell'ora presente, è noto a tutti. Il
recente Convegno diocesano circa la responsabilità dei cristiani in
ordine alla promozione della giustizia e della carità ha messo in evi
denza la necessità che il ministero pastorale integri la sua attività
cultuale e culturale con nuove forme di assistenza caritativa e sociale.
Ne vediamo l'urgenza, ne apprezziamo gli sforzi. La carità dev'essere
premurosa e inventiva, la giustizia coraggiosa e conclusiva. I bisogni
ancora sono molti, e noi, che vogliamo vedere nel prossimo sofferente
il Cristo, che attende da noi d'essere riconosciuto e servito, dobbiamo
moltiplicare la nostra dedizione e la nostra abilità per non fallire
all'istanza moderna del nostro generoso e efficace interessamento.
Ma proprio a questo fine umano e cristiano consentiteci alcune
osservazioni, che consideriamo importanti ed attuali.
Prima osservazione : che il nostro interessamento caritativo e
sociale non sia a scapito della nostra attività propriamente religiosa,
tanto nella nostra vita personale, che in quella comunitaria. L'an-
6 Io. 17, 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 0 5
nuncio della Parola di Dio e il ministero della Grazia abbiano sempre
la prevalenza, sia per la realtà dei loro valori religiosi, e sia per
evitare il pericolo che la loro mancanza inaridisca l'aspirazione vera
e l'indefessa energia morale, di cui l'attività sociale cristiana non
può essere priva.
Seconda osservazione. Questo « primato dello spirituale )) è neces
sario per noi per contenerci nei limiti della nostra competenza reli
giosa (ricordate : date a Dio, date a Cesare), 7 per rispetto all'ordine
temporale costituito, al quale dobbiamo appoggio e collaborazione,
ma non dobbiamo pretendere di sostituirlo, quando il bisogno del pros
simo non reclamasse il nostro samaritano intervento. Né dobbiamo
consentire che l'attività religiosa sia strumentalizzata a fini temporali,
o a scopi utilitari.
Lasciateci proseguire, e presentare alla vostra coscienza sacerdotale
una duplice raccomandazione, alla cui testuale osservanza è oggi legata,
in alcuni casi la vostra autentica fedeltà a Cristo e alla Chiesa : sap
piate essere davvero distaccati dal denaro e dai vantaggi economici,
risultanti per abili e indebite manovre, dall'attività religiosa a vostro
profitto; e sappiate essere con voi stessi severi per mantenere traspa
rente la purità del vostro costume, sia interiore che esteriore, 8 non
cedendo nel vostro comportamento alla incoerente e forse fatale permis
sività, di cui oggi pur troppo tanto si parla.
E poi dovremmo parlare dello spirito di contestazione, ch'è diventato
quasi una forma epidemica, antiecclesiale, di critica acida e spesso pre
concetta, ormai convenzionale, che favorisce un opportunismo demo
litore, non rivolto né alla verità, né alla carità. Come può svilupparsi
un'azione positiva, concorde, cristiana da un pluralismo ideologico, che
sa di libero esame, e perciò disgregatore della coesione della comunione
di fede, di amore, di servizio, di unità evangelica? Non disperdiamo le
forze della Chiesa, non facciamo modello di rinnovato cristianesimo i
princìpi pseudo liberatori, che hanno tentato di lacerare 1'« inconsutile
veste di Cristo », e che un difficile ecumenismo tenta di ricomporre.
Veritas Uberabit vos/ dice il Signore : la verità, quale la Chiesa custo
disce ed insegna, non le profanae vocum novitates, le opinioni correnti,
spesso di provenienza ostile, punto liberatrici, alle quali alcuni, piut
tosto che alla fede genuina, prestano servile ossequio.
7 Cfr. Mt. 22, 21 ; Rom. 13, 7. 8 Cfr. Mt. 5, 28. 9 Io. 8, 22.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
206 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Vorremmo che l'Anno Santo, nei cui cono di luce siamo oramai
entrati, ci aiutasse a superare questa situazione psicologica e morale,
che rattrista la Chiesa e ci facesse dono di quel rinnovamento e di
quella riconciliazione, che anche a riguardo di questo fenomeno dolo
roso, è tanto auspicabile. Noi confidiamo nel Signore, che vorrà ridare
il gaudio d'un senso univoco, fraterno, solidale, alla nostra comunione
ecclesiale. E abbiamo fiducia, tanta fiducia, che voi tutti ci aiuterete a
questo veramente profetico scopo.
L'unione e l'azione, cioè il Vangelo vivente ed operante nella Chiesa
di Dio, nella nostra Chiesa di Roma ne avrebbe grande esultanza e si
rinfrancherebbe nella coscienza della sua missione di servizio e di esem
plarità verso tutta la Chiesa cattolica, verso quelle Chiese e comunità
cristiane che ancora da noi separate sono sulle soglie dell'unico ovile di
Cristo, e verso il mondo contemporaneo, che, lo sappia 0 no, attende da
noi questa orientatrice testimonianza.
Così sia ; con la nostra Apostolica Benedizione.
NUNTII RADIOTELEVISIFICI
I
Universis Christifidelibus qudragesimali ineunte tempore. *
Diletti Figli e Figlie,
Sono trascorsi circa dieci mesi da quando annunciammo l'Anno
Santo. (( Rinnovamento » e (( riconciliazione » rimangono i motivi chiave
di questa celebrazione: essi assommano le speranze che noi poniamo nel
Giubileo; ma* come notavamo, essi non sortiranno l'effetto desiderato
se non si opererà in noi una certa « rottura X).1
Eccoci ora in Quaresima, nel tempo più opportuno per il nostro
rinnovamento in Cristo, e per la nostra riconciliazione con Dio e con i
nostri fratelli. In Quaresima, infatti, ci associamo alla morte ed alla
risurrezione di Cristo^ mediante una rottura col peccato, con l'ingiustizia
e con gli egoismi.
* Die 2 mensis martii a. 1974. 1 Cfr. Allocuzione del 9 maggio 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 207
Desideriamo pertanto insistere oggi sulla '« rottura » che lo spirito
di Quaresima postula : rottura con un attaccamento troppo esclusivo ai
beni materiali, siano essi abbondanti, come nel caso del ricco Zaccheo, 2
o scarsi, come nel caso della povera vedova elogiata da Gesù. 3
Nel linguaggio colorito del suo tempo, San Basilio così predicava ai
ricchi : (( Il pane che a voi sopravanza, è il pane dell'affamato ; la tunica
appesa al vostro armadio, è la tunica di colui che è nudo ; le scarpe che
voi non portate, sono le scarpe di chi è scalzo ; il denaro che tenete
nascosto, è il denaro del povero ; le opere di carità che voi non compite,
sono altrettante ingiustizie che voi commettete ». 4
Tali parole' ci fanno riflettere, in un tempo in cui odio è conflitti sono
provocati dall'ingiustizia di coloro che accumulano, mentre altri non
possiedono nulla; di coloro che sono più solleciti del proprio domani
che dell'oggi altrui; di coloro i quali, o per ignoranza o per egoismo,
rifiutano di privarsi del superfluo, a beneficio di quanti sono privi dello
stretto necessario. 5
E come non ricordare a questo punto, il rinnovamento e la riconci
liazione richiesti e assicurati dalla pienezza dell'unico pasto eucari
stico? Per comunicare insieme al Corpo del Signore, bisogna sincera
mente volere che nessuno sia privo del necessario, fosse pure a prezzo
di sacrifici personali, altrimenti noi copriremmo di insulti la Chiesa,
Corpo mistico di Cristo, del quale siamo membra. San Paolo, nella
sua ammonizione ai Corinzi, mette in guardia contro il pericolo di
una condotta biasimevole a tale riguardo. 6
Noi peccheremmo contro questa unità di mente e di cuore, se oggi
negassimo a milioni di nostri fratelli quanto è necessario al loro umano
sviluppo.
In questo tempo di Quaresima, la Chiesa e le sue istituzioni cari
tative sempre più esortano i cristiani a favorire questa immensa im
presa. Predicare il Giubileo significa predicare quell'intima e gioiosa
rinuncia di sé che ci restituisce alla verità di noi stessi ed alla verità
dell'umana famiglia, quale Dio la vuole. In tal modo, la presente
Quaresima può rendere anche in questa vita, oltre al pegno della
2 Cfr. Lc. 19, S. 3 Cfr. Me. 12, 43. 4 Omelia VI in Lc, XII, 18, PO XXXI, Col. 275. 5 Cfr. Litt. Encycl. Mater et Magistra. 6 Cfr. 1 Cor. 11, 17 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ricompensa celeste, il centuplo promesso da Cristo a coloro che donano
con generosità.
Sappiate udire, in questo nostro appello, una duplice eco : Peco
della voce del Signore che vi parla e vi esorta, e quella dei gemiti del
l'umanità che piange e invoca aiuto.
Tutti noi, Vescovi e sacerdoti, religiosi, laici giovani e anziani, sia
come individui che membri della comunità, siamo chiamati a contri
buire all'opera di ripartizione nella carità, perché questo è un coman
damento del Signore.
A ciascuno di voi impartiamo la nostra Benedizione Apostolica :
nel nome del Padre e del Figlio e dello Spirito Santo. Amen.
I I
Ad universos Canadensis Nationis Christifideles ob inceptum v.d. « Opé
ration Chantier ». *
On Nous a parlé de P« Opération Chantier ».
Pour Nous, c'est une formule nouvelle. Aussi avons-Nous demandé :
de quoi s'agit-il? Il s'agit, a-t-on répondu, d'une campagne d'éducation
de la foi des adultes, organisée au Québec et encouragée par l'ensemble
de l'Episcopat canadien, qui se déroule principalement pendant la période
du Carême au moyen d'émissions télévisées. Chaque année, cette cam
pagne se propose un thème de réflexion religieux et moral qui intéresse
la vie moderne.
Nous avons tout de suite entrevu le caractère nouveau et génial d'une
telle initiative. Invité à y prendre part et à apporter notre encourage
ment, Nous avons demandé quel était le thème choisi pour cette année
1974. Tous le savent maintenant : l'attention se porte cette année sur
un problème d'une grande importance et d'une grande actualité :
comment vivre la foi dans la société de consommation?
Eh bien, dès le début de cette campagne, Nous nous sentons le devoir
d'exprimer notre satisfaction, et donc nos félicitations et nos encoura
gements pour un tel programme d'activité. Et cela, avant tout, en rai
son du but qu'il se propose : l'éducation de la foi des adultes. Voilà un
* Die 11 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 209
14 - A. A. S.
but qui répond à une nécessité constante de la vie chrétienne, nécessité
qui est particulièrement d'actualité à notre époque. Non seulement, en
effet, la foi doit être défendue dans ses expressions fondamentales et
originelles, mais elle a besoin par ailleurs d'être confrontée avec les
idéologies nombreuses, diverses, agressives et séduisantes qui forment
et envahissent l'atmosphère culturelle contemporaine respirée par les
adultes. Ces derniers se doivent de surmonter, sur le plan spéculatif et
pratique, les difficultés qui se présentent, et la pensée chrétienne doit
être en mesure de discerner ce qu'il y a de vrai et d'erroné dans la men
talité ambiante, non seulement pour conserver l'intégrité et la force de
la foi authentique, mais aussi pour découvrir en elle les énergies qui
la rendent apostolique, c'est-à-dire capable de se répandre et d'apporter
le salut à la société humaine. Nous trouvons une deuxième raison d'ap
prouver la présente initiative dans la méthode choisie pour lui assurer
un plus large succès, en mettant à son service le prodigieux instrument
de la radio-télé vision. Et vraiment le thème retenu pour le « Chan
tier 1974 » mérite une telle publicité ; c'est là d'ailleurs un troisième
motif — et décisif — qui Nous pousse à apporter à cette initiative notre
adhésion, modeste mais sincère.
On veut en effet inviter les adultes croyants à une réflexion, sous
tous les aspects, fort importante : quel doit être le comportement d'un
chrétien dans une société dite (( de consommation », comme l'est juste- «•
ment — ou comme, de toutes ses forces, cherche à l'être — la société
dans laquelle nous vivons? On pourrait se demander si cela constitue
vraiment un problème moral ou spirituel, alors qu'en soi on ne peut
contester le bien-fondé de l'effort que fait la société moderne pour domi
ner les choses créées et les rendre utiles à l'homme, pour développer les
moyens scientifiques et techniques nécessaires à la conquête de la nature
et de ses richesses inexploitées, pour organiser le travail selon des for
mes collectives et structurées qui lui confèrent un rendement immense,
et pour faciliter ensuite la consommation des biens produits, afin de
conserver la pression nécessaire à tout le système productif ou de per
mettre à l'homme de jouir toujours plus abondamment et plus facilement
des fruits de l'organisation magnifique et gigantesque, créée justement
en vue d'une telle jouissance. N'est-ce pas un bien, ce programme de
l'activité humaine? N'est-ce pas une victoire de l'homme moderne?
Pourquoi le chrétien devrait-il soulever des problèmes et des objections
à ce plan général de la civilisation en voie de développement toujours
croissant?
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Chers auditeurs, Nous faisons appel à votre intelligence et à votre
foi ! Nous ne donnerons pas une réponse adéquate à cette question, car
elle n'est pas simple. Elle soulève une quantité de problèmes qu'une
réflexion attentive et honnête ne tarde pas à découvrir. La réponse vous
sera donnée, Nous en sommes sûr, par des maîtres en la matière : ils
vous parleront par ce même moyen de conversation multilatérale. Nous
vous exhortons à les écouter et à analyser, au plus profond de vous-
mêmes, les considérations qui se réfèrent au rapport entre foi et ri
chesse, entre vie chrétienne et vie de jouissance dans la surabondance
des nourritures terrestres, entre activité égoïste et activité tournée vers
le bien commun, entre justice légale et profane et justice sociale et
chrétienne, et ainsi de suite.
Vous comprendrez facilement qu'une conception de la civilisation
fondée sur le triomphe de la vie économique ne peut être ni exclusive ni
prédominante, justement parce que, sous l'aspect éblouissant de l'abon
dance et du bien-être, elle cache une carence intolérable des biens néces
saires et supérieurs. Rappelons-nous toujours la parole de Jésus-Christ
à ce sujet : « L'homme ne vit pas seulement de pain, mais de toute
parole qui sort de la bouche de Dieu »-1 Le Seigneur ne nie pas la néces
sité du pain matériel, c'est-à-dire l'utilité, indispensable, des biens ter
restres et économiques; il en conteste la suffisance et la priorité de
valeur, et il affirme que seul le message spirituel, que la Parole de Dieu,
autrement dit l'ordre surnaturel provenant de la foi, peut vraiment
rassasier la faim de vérité et de vie qui est propre à l'homme.
C'est là une illusion facile. Oui, c'est une illusion assez répandue
que la possession des biens économiques et la jouissance du plaisir
qu'ils procurent, puissent correspondre aux aspirations humaines à la
mesure d'un bonheur raisonnable. Ce qui était le moyen est devenu la
fin ; et comme la fin de la vie transcende le niveau des biens temporels,
celui qui met en eux toute l'espérance suprême de notre existence
échoue dans ses calculs, trahit l'homme et perd la conquête du sommet,
à savoir le Dieu vivant.
Veillons donc à façonner correctement notre mentalité par rapport
à la société d'abondance économique et de jouissance, dans laquelle le
monde moderne cherche à s'exprimer. Nous devons recomposer dans
notre esprit l'échelle des valeurs. Sur ce point aussi, l'enseignement du
1 Mt. 4, 4.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 211
Christ doit être une lumière pour nous. Il affirme : « Cherchez d'abord
le royaume de Dieu et sa justice, et tout le reste vous sera donné par
surcroît ». 2 Et encore : « La vie d'un homme n'est pas assurée par les
biens qu'il possède ». 3 Nous en concluons deux choses : ce n'est pas tant
la possession des biens temporels qu'il faut rechercher de préférence,
que le bon usage que nous en faisons. Et par conséquent, nous devons
restaurer en nous un certain esprit ascétique à l'égard de tels biens, au
trement dit les dominer, les administrer en fonction du bien de la vie
dans son ensemble; la vie chrétienne, qui nous éduque à cette maîtrise
de soi, à cette liberté envers l'aisance temporelle, nous introduit aussi
dans les secrets moraux et spirituels de la modération, du renoncement,
et même de la pauvreté. Il ne faut pas oublier l'apologie de la « pauvreté
d'esprit » si nous voulons être disciples de l'Evangile.
Et cela Nous suggère une deuxième exhortation : faisons en sorte
que notre style de vie puisse mériter le titre de chrétien. Voici notre
prière biblique à ce sujet : Ne me donne, en partage, Seigneur, ni misère,
ni opulence, mais accorde-moi ce qui est convenable pour vivre. 4 La
sobriété, la simplicité, la modestie dans le style de vie devraient être
les caractéristiques d'un mode de vie chrétien.
Il s'ensuit une autre conclusion : pensons aux autres. Un bien-être
réservé à soi-même ne peut rendre heureux. La pensée de celui qui n'a
pas, qui souffre, qui est condamné à une infériorité sociale et économique
sans remède, ne saurait nous laisser jouir de notre bien-être dans la
paresse et la satisfaction, spécialement si, en ce domaine, nous dispo
sons de ressources superflues. Le sens de la solidarité chrétienne doit
être actif en nous. L'intelligence des besoins d'autrui ne saurait jamais
coexister en nous avec un égoïsme insouciant. Les initiatives de la charité
individuelle et sociale, envers les voisins comme envers ceux qui sont au
loin, doivent stimuler en nous l'obligation, bien plus, la joie de
donner. Car, pour nous chrétiens, comme le dit saint Paul citant une
parole de Jésus, « il y a plus de bonheur à donner qu'à recevoir ». 5
Ces suggestions chrétiennes vous sont certainement très familières.
Mais n'acquièrent-elles pas un sens plus pénétrant et plus convaincant,
lorsqu'elles sont ainsi répétées par Nous au début de cette période bénie
2 Mt. 6, 33. 3 Lc. 12, 15. 4 Cfr. Prov. 30, 8. 5 Act. 20, 35.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 1 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de conversion, de pénitence humaine et de richesse spirituelle qu'est
le carême? Voici « le temps favorable » ! Et ne sont-elles pas à méditer,
vu que nous sommes entrés dans ce chantier de renouveau spirituel et
chrétien que constitue l'Année Sainte?
Qu'il en soit ainsi pour vous, chers frères qui avez notre estime, et
vous, fils et amis qui Nous écoutez, avec notre cordiale Bénédiction
Apostolique.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
«aera Congregatio pro Episcopis 213
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 15 Martii 197/j.~— Titulari episcopali Ecclesiae Titulanae in Nu
midia praefecit R. D. Robertum Mathen, sacerdotem dioecesis Namur
censis, decanum in oppido vulgo Arlon, quem constituit Coadiutorem
cum iure successionis Exc.mi P. D. Andreae Mariae Charue, Episcopi
Namurcensis.
die 18 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Funchalensi R. D. Franciscum
Ant unes Santana, presbyterum Patriarchatus Lisbonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Drusilianensi R. D. Aurelium Gra
nada Escudeiro, presbyterum dioecesis Portalegrensis-Castri Albi, quem
constituit Coadiutorem sine iure successionis Exc.mi P. D. Emmanuelis
Alfonsi de Carvalho, Episcopi Angrensis.
die 21 Martii. — Praelaturae Missionis Galliae seu Pontiniacensi Exc.
P. D. Andream Bossuyt, Episcopum titularem Chunaviensem.
die 22 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Zattarensi R. D.
Thaddaeum Werno, parochum in oppido vulgo Swidwin dioecesis Cosli-
nensis-Colubreganae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ignatii
Jez, Episcopi Coslinensis-Colubregani.
die 25 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Philippi Exc. P. D.
Franciscum Borgiae Valenzuela Ríos, hactenus Archiepiscopum Anto-
fagastensem eidem archiepiscopalem dignitatem seu titulum ad perso
nam servans, ita ut Archiepiscopus-Episcopus S. Philippi appellari
valeat.
— Metropolitanae Ecclesiae Antofagastensi Exc. P. D. Carolum
Oviedo Cavada, hactenus Episcopum titularem Bene ven tensem.
I
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 1 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
die 28 Martii. — Cathedrali Ecclesiae de Punta Arenas R. D. Thomam
González, sodalem Societatis S. Francisci Salesii, Vicarium Episcopa
lem religiosis sororibus praepositum in archidioecesi S. Iacobi in
Chile.
die 5 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Margaritensi R. D. Tullium
Emmanuelem Chirivella Várela, Vicarium Generalem dioecesis Valen-
tinae in Venetiola.
die 8 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Tamadensi R. D.
Iosephum Carolum Mesquita, curionem paroeciae S. Ritae a Cascia, in
archidioecesi Bellohorizontina, quem constituit Coadiutorem cum iure
successionis Exc.mi P. D. Iosephi de Medeiros Leite, Episcopi Olivei-
rensis.
I l
SALTENSIS IN MEXICO
DECRETUM
De Ecclesiae praelatitiae translatione
Concrediti gregis spirituali bono studens, Exc.mus P. D. Franci
scus Medina Ramírez, Praelatus Saltensis in Mexico, Episcopus titu^
laris Sestensis, vota quoque cleri fideliumque exprimens, ab Apostolica
Sede enixe rogavit ut, praelatitiae Ecclesiae cum adnexis praerogativis
titulus, quo modo templum Deo in honorem S. Francisci Assisiensis
dicatum in urbe EI Salto exstans gaudet, nuper erecto templo Deo in
honorem B. M. Virginis a populis nuncupatae « Nuestra Señora de
Guadalupe )) dicato, in eadem urbe sito, transferatur atque attribuatur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
P. D. Marii Pii Gaspari, Archiepiscopi titularis Numidensis, in Mexi
cana Republica Delegati Apostolici, rata petitam translationem Chri
stifidelium commodo cessuram, vigore specialium facultatum sibi a
Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI tributarum, oblatis
precibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, interesse habentium vel
habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, perinde valituro
ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, titulum praelatitiae
Ecclesiae Saltensis in Mexico transfert a memorato templo S. Francisci
Assisiensis ad templum B. M. Virginis sub nomine « Nuestra Señora
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 2 1 5
de Guadalupe » cum omnibus honoribus, iuribus et privilegiis quibus
ceterae ecclesiae praelatitiae potiuntur.
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum
Exc.mum P. D. Marium Pium Gaspari deputat, necessarias et oppor
tunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de
quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,
onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas
erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 14 mensis Decembris anno 1973.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O R E L I G I O S I S
E T I N S T I T U T I S S A E C U L A R I B U S
DECRETUM
De dimissione religiosorum qui vota perpetua nuncuparunt in religione
clericali exempta.
Processus iudicialis, ad normam canonum 654-668 Codicis iuris
canonici instituendus in dimissione religiosorum, qui vota perpetua
sive sollemnia sive simplicia nuncupant in religione exempta, non
paucis scatet difficultatibus ac saepe pluribus et damnosis dilationibus
locum dare experientia satis compertum est.
Frequenter ergo Moderatores Supremi harum Religionum, dispen
sationem, iam nonnullis Religionibus concessam, petierunt, experi
menti causa, ad normam Motu Proprio « Ecclesiae Sanctae », II , 6
ab obligatione processum huiusmodi in casibus dimissionum conficiendi
disciplinam administrativam tantum servando pro dimissione religio
sorum statutam (can. 649-653) qui vota perpetua nuncuparunt in reli
gione clericali non exempta vel in religione laicali, quae aliunde disci-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 1 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
plina iustitiae exigentiis, aequitatis canonicae ac respectu! personae
debito satis consulit.
Omnibus mature perpensis, Patres huius Sacrae Congregationis, in
Coetu plenario dierum 23-25 mensis Octobris a. 1973, quae sequuntur
unanimiter statuerunt :
Ordines religiosi et Congregationes clericales exemptae, de quibus
in can. 654, in dimittendis religiosis a votis sollemnibus vel simpli
cibus perpetuis, sequantur procedendi rationem in canonibus 649-653
pro dimissione religiosorum virorum a votis perpetuis in Congregatio
nibus clericalibus non exemptis statutam.
Infrascriptus Cardinalis Praefectus, Patrum deliberationem, in
Audientia diei 16 Novembris 1973 detulit Summo Pontifici Paulo VI ,
qui sententiam Coetus plenarii ratam habet, confirmat et promulgari
iubet.
Quapropter Sacra Congregatio pro Religiosis et Institutis Saecula
ribus, praesentis Decreti tenore, praedictam resolutionem publici iuris
» facit.
Haec autem quae decreta sunt statim vigere incipiunt, neque for
mula indigent quam exsecutoriam appellant.
Praesentibus valituris donec iuris canonici Codex recognitus vim
obtineat.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, die 2 Martii 1974.
L. fB S. A R T U R U S Card. TABERA, Praefectus
83 Augustinus Mayer O.S.B., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Tribunal Vicariatus Urbis 2 1 7
ACTA TRIBUNALIUM
T R I B U N A L V I C A R I A T U S U R B I S
Citatio edictalis
ROMANA Nullitatis matrimonii (Myslinski - Vatri)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Eduardi Vatri
filii Aloisii, nati Utini (Italiae) die S Septembris 1934, eundem cita
mus ad comparendum coram Tribunali Primae Instantiae Vicariatus
Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma) aut per se aut per
procuratorem legitime constitutum in die 11 Maii 1974 hora nona pro
concordatione dubii sequentis :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Eduardi Vatri curare debent
ut ipse hac edictali citatione rite moneatur. *
Aemilius Boccalini, V. Off. - Iudex Instructor
Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 5 Aprilis 1974.
Ioannes Fanti, V. Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Edouard Vatri, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vica riat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), le 11 mai 1974, à 9 heures, pour concorder le dout ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Edouard Vatri, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 1 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Venerdì 15 Febbraio 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, S. E . Don G A B R I E L F E R N A N D E Z D E V A L D E R R A M A Y
M O R E N O , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di
Spagna.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Assistente al Soglio Pontificio:
12 dicembre 1973. S. E. Mendoza Galindo Alfredo (Burea).
Protonotari Apostolici soprannumerari:
11 luglio 1973. Mons. Haspra Francesco (Banskà Bystrica). 11 ottobre » Mons. Fornelli Francesco (Ruvo e Bitonto). 31 » » Mons. Fajdiga Guglielmo (Ljubljana). 8 novembre » Mons. Kernweisz Konrad (Timisoara).
20 » » Mons. Zajkowski Stefano (Warmia). 4 dicembre » Mons. Cichoñski Antonio (Vilna). 8 » » Mons. Krahe Enrico Giuseppe (Hildesheim).
10 » » Mons. Gross Otto (Berlin). 18 » » Mons. Maddalone Domenico (Santa Severina).
Prelati d'onore di Sua Santità:
21 maggio 1973. Mons. Eising Ermanno (Münster). 21 giugno » Mons. Travers Brendan (Salford). 14 settembre » Mons. Hansemann Giorgio (Graz-Seekau). 11 ottobre » Mons. Lorusso Francesco (Ruvo e Bitonto). 19 » » Mons. Hülsen Von Dietrich (Berlin). 20 » » Mons. Stankovic Wladimir (Zagreb). 22 » » Mons. Lyons Francis (Melbourne). 31 » » Mons. Kvas Giuseppe (Ljubljana).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 219
8 novembre 1973. Mons. Calleja Gonzales Antonio (La Plata). » » » Mons. Lodigiani P. Roberto (La Plata). » » » Mons. Monni Emilio Plinio (La Plata). » » » Mons. Ruta Giovanni Carlo (La Piata). » » » Mons. Calvo de la Riva Manuel (Santander).
20 » » Mons. Egny Daniel (Gagnoa). » » » Mons. Kodjo Paul (Gagnoa). » » » Mons. Rzepka Giovanni (Katowice). » » » Mons. Russo Antonio (Nocera dei Pagani).
25 » » Mons. Páparo Matteo (Acireale). 4 dicembre » Mons. Krzyzanowski Casimiro (Plock). » » » Mons. Lis Ladislao (Plock). » » » Mons. Rutowski Taddeo (Plock). 7 » » Mons. Musso Domenico (Alba). » » » Mons. Zardoni Serafino (Sarsina).
10 » » Mons. Lourenço Gioacchino Maria (Beja). » » » Mons. Dissemond Paolo (Berlin). » » » Mons. Chevallier Paolo (Gap). » » » Mons. Brian Finger Giovanni (Nassau). » » » Mons. Moss Preston Alessandro (Nassau).
12 » » Mons. Kötter Antonio (Osnabrück). » » » Mons. Collin Luigi (Rennes).
14 » » ' Mons. Berazadi-Urbe Francisco Javier (Margarita). 9 gennaio 1974. Mons. Siwiec Ignazio (Katowice).
Cappellani dì Sua Santità:
1.1 maggio 1973. Mons. Factor Muñoz Noriega Giovanni (Guatemala). 9 luglio » Mons. Kretzmer Heinrich (Fulda). » » » Mons. Mönninger Josef (Fulda).
14 settembre » Mons. Fessier Guglielmo (Graz-Seckau). » » » Mons. Hofer Carlo (Graz-Seckau). » » » Mons. Kapellari Egon (Graz-Seckau). » » » Mons. Kolb Antonio (Graz-Seckau). » » » Mons. Städler Leopoldo (Graz-Seckau).
22 » » Mons. Strewe Giovanni (Essen). 3 ottobre » Mons. Adornato Alfredo (Lipari). » » » Mons. Bonica Giovanni (Lipari). » » » Mons. Divola Gennaro (Lipari). » » » Mons. Casiano Ulisse (Ponce).
11 » » Mons. Cioccia Domenico (Ruvo e Bitonto). » » » Mons. Fallacara Carmine (Ruvo e Bitonto). » » » Mons. Montando Michele (Ruvo e Bitonto). » » » Mons. Vacca Domenico (Ruvo e Bitonto).
19 » » Mons. Dissemond Freidrich (Berlin). » » » Mons. Knauft Wolfang (Berlin). » » » Mons. Riedel Pietro (Berlin). » » » Mons. Schnabel Luigi (Berlin).
22 » » Mons. Schmutz Giovanni (Freiburg im Breisgau).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
220 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
26 ottobre 1973. Mons. Roesch Giovanni (Regensburg). 31 » » Mons. Mora Paolo (Arecibo).
» » Mons. Torres Giuseppe (Arecibo). » » » Mons. Tome Mattia (Ljubljana). » » Mons. Graf Gualtiero (Sankt Pölten). 5 novembre » Mons. Morawski Teofilo (Wloclawek). 7 » Mons. Carlin Tommaso (Trento).
20 » Mons. Florkowski Mariano (Gadansk). » » Mons. Huijboom Antonio Endrigo (Haarlem).
» Mons. Raiola Alfonso (Nocera dei Pagani). » » Mons. Serio Ciro Maria (Nocera dei Pagani). » » Mons. Tedesco Vincenzo (Nocera dei Pagani).
» » Mons. Peressini Eugenio (Udine). » Mons. Alferowicz Giovanni (Warmia).
» » Mons. Domagata Riccardo (Warmia). » Mons. Magdziarz Venceslao (Warmia).
dicembre » Mons. Kolodziejczyk Miloslaw (Czestochowa). » » » Mons. Paras Stanislao (Czestochowa). )) » Mons. Sobczyk Vladislao (Czestochowa).
» Mons. Wajzner Zadislavo (Czestochowa). » » Mons. Matausz Paolo (Gniezno).
» Mons. Klepa Jan (Koszalin-Kolobrzeg). » » Mons. Panecki Victor (Koszalin-Kolobrzeg).
» Mons. Dygant Adam (Plock). » Mons. Leciejewski Stefan (Poznan).
» » » Mons. Batajczak Teofil (Poznan). » » Mons. Malich Edmondo (Szczecin-Kamién). » » Mons. Okulicz-Kozaryn Otton (Szczecin-Kamién).
» Mons. Ostrokolowicz Olgierd (Szczecin-Kamién). » » » Mans. Bochenek Ladislao (Tarnow).
» » Mons. Krezel Eugenio (Tarnow). » Mons. Bielawski Stanislao (Vilna).
» » Mons. Jacewicz Mariano (Vilna). » » Mons. Adamski Sigismondo (Warszawa). » » Mons. Górny Jan (Warszawa). » » Mons. Kafarski Miecislao (Warszawa). » » Mons. Marczak Andrea (Warszawa). » » Mons. Romaniuk Casimiro (Warszawa).
» » Mons. Ruszczak Sigismondo (Warszawa). » Mons. Smiaìek Boleslao (Warszawa).
» » » Mons. Sobczak Stanislao (Warszawa). » » Mons. Strzalkowski Sigismondo (Warszawa).
» » » Mons. Vojda Edoardo (Warszawa). » » » Mons. ZaleAvski Giorgio (Warszawa). 8 » » Mons. Canciani Vittorino (Udine).
10 » » Mons. Nagi Drobina Vincenzo (Katowice). » » » Mons. Fortin Giovanni (Padova). » » » Mons. Lobbia Marcello (Padova).
12 » Mons. Fischer Henry (Osnabrück).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 221
12 dicembre 1973. Mons. Pruszkowski Roberto (Osnabrück). 14 » » Mons. Romagnoli Emilio (Fiesole). » » » Mons. Vidal Angel de Dios (Margarita).
18 » » Mons. Baldncci Osvaldo (Roma). 7 gennaio 1974. Mons. Croci Franco (Crema). 9 » » Mons. Turnatnri Egidio (Acireale). » » » Mons. Verginelli Giovanni (Palestrina).
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
10 gennaio 1974. A S. E. Flores Suárez Alfredo (Bolivia).
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile.
11 dicembre 1973. Al sig. Fontana Mario (Roma).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine Piano:
15 gennaio 1974. Al sig. Bachelet Vittorio (Roma).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
18 luglio 1973. Al sig. Soriano Andrés (Manila). » » » Al sig. Soriano José (Manila).
La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
24 settembre 1973. Al sig. Ricci Michele (Roma). » dicembre » Al sig. Buzzohetti Renato (Roma). » » » Al sig. Piazza Ugo (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
28 marzo 1973. Al sig. Goddard Goffredo F. (Southwark). 16 maggio » Al sig. Garcia Bauer José Francisco (Guatemala). 21 » » Al sig. De Smet Edmondo Maurizio (Brügge). 27 agosto » Al sig. Fritz Antonio (Gurk). » » » Al sig. Gerlich Guglielmo (Gurk).
19 settembre » Al sig. Camerljnck Giuseppe (Brugge). 25 » » Al sig. Taboada Giuseppe Maria (Madrid). 20 novembre » Al sig. Bosio Giovanni (Acqui Terme).
» » » Al sig. Barban Danilo (Vicenza).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
222 Acta Apostolicae Sedis - Commentarittm Officiale
20 novembre 1973. Al sig. Tonin Bruno (Vicenza). » » Al sig. Giubilei Italo (Nocera Gualdo). » » Al sig. Cozzi de Mane Luigi (Salerno). » » Al sig. Lizarraga Jorge (Valencia en Venezuela).
29 » Al sig. Carchella Francesco (Roma). 10 dicembre Al sig. Motta Giovanni (Roma). 14 » » Al sig. Vetere Rivadavio (Cosenza).
» » » Al sig. Balestrieri Bruno (Roma). 20 » Al sig. Ricard Raimondo (Lyon). 4 gennaio 1974. Al sig. Kock Eriberto-Francesco (Wien).
25 » » Al sig. Bigotti Mario (Terni e Narni).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare:
14 dicembre 1973. Al sig. Papi Francesco (Italia). » » Al sig. D'Albore Diego (Italia).
18 gennaio 1974. Al sig. Di Noto Giovanni (Italia).
/Z Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
16 aprile 1973. Al sig. Hartong Kurt (Münster). 14 settembre » Al sig. Schölten Giovanni Bernardo (Utrecht).
co ottobre » Al sig. Hoffman Eduardo Giustino Alberto Maria ('s-Her togenbosch).
» » Al sig. Hüsken Ermanno Antonio ('s-Hertogenbosch). » » Al sig. Schnetkamp Cornelio Luigi fs-Hertogenbosch). 8 » » Al sig. Ten-Berg Giovanni Adriano Gerardo (Rotterdam)
19 » » Al sig. Kahl Herman (Berlin). 20 novembre Al sig. Mulcahy Eduardo (Arundel and Brighton).
» » Al sig. Leccese Vito (Matera). 12 dicembre » Al sig. de Las Cases Emmanuel (Paris). 14 » Al sig. Wischermann Leo (Essen). 16 Al sig. Van Dijk Giovanni Enrico Maria ('s-Hertogen
bosch). 3 gennaio 1974. Al sig. Alessandri Aldo (Montalcino). » » Al sig. Sturmann Giovanni (Trieste e Capodistria).
18 » Al sig. Rosin Giuseppe (Trieste e Capodistria).
La Placca < Bell'Ordine di san Silvestro Papa:
«o novembre 1973. Al sig. Chiarella Franco (Chiavari).
eo gennaio 1974. Al sig. Marolda Vincenzo (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa:
16 dicembre 1970. Al sig. Albregts Augusto H. M. (Rotterdam). 22 settembre 1973. Al sig. Santarelli Gennaro (Chieti). 5 ottobre » Al sig. Stierum Giovanni T. (Rotterdam). 9 » » Al sig. Llach Jaime Antonio (Añatuya).
26 » » Al sig. D'Have' Guglielmo (Mechelen-Brussel). » » Al sig. Dillinger Carlo (Sankt Pölten).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 223
31 ottobre 1973. Al sig. Forino Mario (Italia). 6 novembre » Al sig. Barbantini Goffredo Maria (Roma).
20 » » Al sig. Orepaldi Livio (Adria). » » Al sig. Turazza Giacinto (Roma). » » » Al sig. Hamelijnck Maurizio ('s-Hertogenbosch).
23 » » Al sig. De Sanctis Dario (Roma). 13 dicembre » Al sig. Cardazzo Renato (Milano).
» » » Al sig. Gentilini Franco (Roma). 14 » Al sig. Minasso Lorenzo (Acqui Terme)
» » » Al sig. Diano Lorenzo (Cosenza). » » Al sig. Rapisarda Nicolò (Italia).
19 » » Al sig. Pileri Enrico (Roma). 30 » » Al sig. Cesari Cesare (Ravenna). 25 gennaio 1974. Al sig. Malvetani Terenzio (Terni e Narni).
» » » Al sig. Quadraccia Corrado (Terni e Narni).
co
febbraio » Al sig. Checeacci Loris (Roma).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
28 aprile 1973. Al sig. Rodríguez Benito Federico (Guatemala). 16 maggio » Al sig. Archila Morales Victor Manuel (Guatemala).
» » » Al sig. Asturias Rosales Marco Antonio (Guatemala). » » » Al sig. Azmitia Molina Mario (Guatemala).
» » Al sig. Camhi Levy Samuel (Guatemala). » » Al sig. Castillo Valenzuela Oscar Emilio (Guatemala). » » Al sig. Castro Paredos Jesús (Guatemala).
» » » Al sig. Coronado Aguilar Manuel (Guatemala). » » » Al sig. del Cid Muralles Vidal (Guatemala). » » Al sig. González Quezada Carlos Alfonso (Guatemala) » » » Al sig. Hurtarte E. Augusto (Guatemala). » » » Al sig. Moreno Morales Armando (Guatemala).
» » Al sig. Núñez Moreira Oscar (Guatemala). » » » Al sig. Reinoso Farfán Mario (Guatemala). » » » Al sig. Sabba j K. Jacobo (Guatemala).
» » Al sig. Vandendriessche Emilio (Tournai). 14 settembre » Al sig. Eerdekens Giuseppe (Mechelen-Brussel).
co
ottobre » Al sig. Leys Desire (Breda). » » » Al sig. Sewalt Pietro (Rotterdam).
» » Al sig. Meuffels Guglielmo Adolfo (Roermond). » » Al sig. Linssen Antonio Cornelio ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. de Leeuw Endrigo Antonio Bernardo (Utrecht). 8 » » Al sig. Gföller Francesco (Sankt Pölten). » » » Al sig. Hofmann Walter (Sankt Pölten).
» » Al sig. Newald Francesco (Sankt Pölten).
CO
» » Al sig. Kinsch Jean (Luxembourg). 26 » » Al sig. Nillesen Giovanni Antonio (Utrecht). 6 novembre » Al sig. Vos Guglielmo Alessandro Maria ('s-Hertogen
bosch). » Al sig. Vloedbeld Endrigo Giovanni Maria (Utrecht).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
22é Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
20 novembre 1973. Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig.
» 23
» 8 »
14 16 30
3 25
3 »
» » »
dicembre -»
» » »
gennaio »
febbraio »
» » » » »
» »
1974. » » »
Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig.
Iversen Giovanni (Arundel and Brighton). Doms Giuseppe (Hasselt). Rumolo Vincenzo (Salerno). Bellera Arocha José Ignacio (Valencia en Vene
zuela). De Jesús Diaz Fabiano (Valencia en Venezuela). Colussi Giuseppe (Roma). Franza Domenico (Roma). De Santis Dante (Roma). Sorrentino Garlo (Roma). Gessner Giovanni (Bamberg). Melkert Giacomo ('s-Hertogenbosch). Bavaglia Antonio (Ravenna). Fariji Wazen Assad (Cipro). Terzaroli Danilo (Terni e Narni). Marcon Tullio (Siracusa). Salerno Elio (Siracusa).
NECROLOGIO
31 marzo 1974. Mons. Nelligan Charles Leo, già Vescovo di Pembroke. 1 aprile » Mons. Schiavini Giuseppe, Arcivescovo tit. di Fama-
gusta. 5 » » Mons. Boite Adolf, Vescovo di Fulda. 6 » » E.mo Signor Cardinale Trochta Stepán, Vescovo di Lito-
mefice. 8 » » E.mo Signor Cardinale McGuigan James Charles, già
Arcivescovo di Toronto.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Maü 1974 N . 5
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
EPISTULA
Ad Exc.mum P. D. Bernardum Stein, Trevirensem Episcopum, cum cathe
dralis ecclesia, temporis iniuria atque damnis bellica calamitate illatis
labefactata, ad pristinum est revocata splendorem.
(( Urbs excellentissima », ut Augusta Trevirorum merito appellatur 1
ecclesia cathedrali est insignis atque spectabilis, quae in christianitatis
templorum maxime venerandorum numero habetur et sacrarum aedium,
quae in Germaniae finibus exstant, antiquissima praedicatur. Ea prae
terea, beati Petri nomine dedicata, cum basilicis Constantinianis Pa
laestinae et huius Urbis singulari quadam necessitudine coniungitur.
Ibidem pastores sanctimonia praeclari, ut S. Agritius, S. Maximi
nus, S. Paulinus martyr, S. Mcetius, una cum populo fideli hostias et
preces Deo offerebant; alii viri magni nominis in eadem morati sunt
« domo orationis », ut S. Athanasius, episcopus Alexandrinus, Orien
talis Ecclesiae lumen, qui propter catholicam fidem, quam strenue
defendebat, Treviris exsul degebat, S. Ambrosius, episcopus Mediola
nensis, qui urbem hanc suam revisit, ut in Caesaris aula pro ecclesia
stico offtcio ageret, S. Hieronymus, qui iuvenilibus annis ibidem ad
altiora se applicuit studia, S. Martinus, episcopus Turonensis, qui,
caritatis flagrans ardore, imperatorem Treviris rogavit, ut condemna-
tos quosdam christianos Hispaniae absolveret capitis.
Cum animi igitur gaudio accepimus egregiam istam ecclesiam, tem
poris iniuria et praesertim damnis bellica calamitate illatis labefacta-
tam, tuo et canonicorum collegii nisu et industria, post assiduum opus
1 SaManus, De gubern. Dei, 6, 8, 39.
15 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
226 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
decem annorum spatio rei impensum, nunc ad pristinum revocatam
esse splendorem simulque accommodatam ad Liturgiam secundum Con
cilii Oecumenici Vaticani Secundi praeceptiones celebrandam, ita ut
antiqua et nova effulgeat venustate. Est etiam memorandum peculiares
curas adhibitas esse sacello, ubi Sacra Tunica, ut pie traditum est,
Domini Nostri Iesu Christi, quae est quasi quaedam imago unitatis
Ecclesiae universae, religiose asservatur.
Magnis ergo hisce operibus perfectis, proxime, ut Nobis nuntiasti,
cathedralis ista ecclesia iterum fidelibus patebit et ara maxima conse
crantur in eaque Eucharisticum Sacrificium sollemni ritu immolabitur.
Cuius festae celebritatis laetitiam participantes, tibi cunctisque adiu
toribus tuis rem tam feliciter peractam gratulamur ac Deum enixe
oramus, ut hanc eximiam pietatis sedem in posterum a rebus quibus
que adversis prohibeat ac benignus concedat, ut in tranquillitate ordi
nis ibi possit ipsi iugiter deserviri.
Haec vero celebratio incidit opportune in tempus, quo Annus Sacer
extra Urbem, id est in Ecclesiis particularibus, agitur ea mente, ut
animi ad universale Iubilaeum digne componantur. Quo etiam fit, ut
refecta ista princeps domus Dei, cum sit Trevirensis dioecesis veluti
centrum, in nova luce ponatur. Illustretur ergo et splendescat spiritua
libus divitiis et ornamentis, quae in interiore renovatione et reconcilia
tione, quas Anno Sacro ipsi esse potissimum propositas voluimus, con
tinentur.
Verumtamen non solum nunc, sed alio etiam quovis tempore hic
locus sit quasi salutis perfugium, ubi homines, mundi contentione ac
strepitu fracti, animos queant ad Deum levare, huic et fratribus recon
ciliari, eidem precatione actioneque liturgica eum cultum adorationis,
laudis, deprecationis exhibere, qui est primum ac praecipuum munus
rationalis creaturae. Ut paucis dicamus, hoc templum adeuntes nove
rint se ipsos esse debere « templum Dei ». 2
Iam asseruimus necessitudinis rationes, ab antiqua aetate repeten-
das, Trevirensi isti religionis domicilio intercedere cum Sede Petri.
Non dubitamus, quin sollemnia, quae istic agentur, id etiam sint effec-
tura, ut omnes, sive sacri ordinis homines sive laici, Ecclesiae unitatis,
a Domino Iesu expetitae, studiosi, impelli se sentiant ad integre servanda
et arctiora reddenda vincula communionis cum hac Cathedra, « quae
universo caritatis coetui praesidet ». 3
2 Cfr. 1 Cor. 3, 16. 3 Cfr. S. Ignatius M., Ad Rom., Praef. ; ed. Funk, I, p. 252.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 227
Haec habuimus, quae ad te, Venerabilis Frater, amanti animo scri
berentur. Denique Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus, tibi cete
risque Praesulibus, Magistratibus et cunctis, qui praedictis sollemnibus
intererunt, Benedictionem Apostolicam, caelestium bonorum auspicem,
volentes impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x x i mensis Aprilis, anno M C M L X X I V , Pon
tificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
NUNTIUS GRATULATORIUS
Ad E.mum P. D. Maximilianum S. R. E. Cardinalem de Fürstenberg, quin
que im plentern lustra ex quo ad episcopalis ordinationis fastigium evectus
est.
Laeti laetum nuntium accepimus mox fore, ut tibi, Venerabilis
Frater Noster, pia recordatio eventus obveniat, qui communi aesti
matione faustus et felix reputari consuevit ; etenim proximo mense
aprili quinque implebuntur lustra, ex quo tu, antea diuturno in
sacerdotali ministerio praeclare meritus, ad episcopalis ordinationis
fastigium evectus es.
Benevolentiae caritas, qua tecum communione reciprocante sancto
rum Nos coniungi sentimus, exigit sane et poscit, ut hisce in sollemni
bus temporis adiunctis ea apertiore significatione pateat, mutuum
durabile oblectamentum haud dubie allatura. Quapropter accipe vota
Nostra, quibus Auctori et Largitori omnium bonorum de collatis tibi
innumeris beneficiis tecum religioso cum obsequio gratias agimus,
atque in posterum ea ditiore vena desuper tibi et operae, cui vacas,
delabi oramus.
Neque vero bene precantibus verbis gratulationes desint oportet.
Nobilibus ingenii et animi laudibus decorus, a Romanis Pontificibus
commissa officia explens, tu orbis terrarum quam dissitas peragrasti
regiones : etenim primo Delegatus Apostolicus in Iaponia ac dein
ibidem Internuntius Apostolicus postea Delegatus Apostolicus in Au
stralia, Nova Zelandia et Oceania, denique Nuntius Apostolicus in
Lusitania, acuta praeditus perspicacitate ad recte intellegendum, cum-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
228 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
que versatili mente multarum gentium indolem, humanitatis cultum,
linguas probe noveris, ubicumque locorum catholici nominis auctam
reverentiam et honorabile tuae famae nomen reliquisti.
Inter Patres Cardinales adlectus, magni momenti partes digne susti -
nuisti, praeter alia cum Sacrae Congregationi pro Ecclesiis Orientalibus
Praefectus fuisti, ac nunc cum praesides Consilio iubilari anno cele
brando, geris, habes, obtines ardua negotia, a quibus ingentis credentium
turmae Romam confluxurae omne genus utilitas pendet. Ad civitatem
sanctam adoraturi turmatim advenae proficiscentur : tua tuorumque
adiutorum cura, nemo indonatus abeat oportet et fas est, iuxta illud
sacri Psaltae effatum : « suscepimus Deus misericordiam in medio
templi tui ... iustitia plena est dextera t u a » . 1
Haec prosperrimo exitu contingant, auspice Deipara Virgine Maria,
sanctitatis omnis thesauro, populi Romani salute et praesidio, cuius
patrocinio te tuaque fidenter committimus.
Postremum flagrantissima haec vota Apostolica Benedictio, quam
tibi, Venerabilis Frater Noster, impertimus, novum pignus propensae
in te voluntatis, confirmat.
Ex Aedibus Vaticanis, die x x v i mensis Martii, anno M C M L X X I V ,
Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
HOMILIA
In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta « in Cena
Domini », Beatissimo Patre Sacrum peragente. *
Fratelli miei e Figli carissimi!
Dove siamo? perché siamo qui riuniti? che cosa stiamo facendo?
La celebrazione di questo rito esige da noi un momento d'intensa con
centrazione.
Ê pur vero : essa non è in sostanza che una Santa Messa, quale noi
celebriamo ogni giorno e moltiplichiamo in tanti luoghi diversi. Ma
1 Ps. 47, 10-11.
* Die 11 mensis aprilis a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 229
oggi questo rito vuole assumere il suo pieno e originario significato.
Esso vuole ricordare, anzi rinnovare le sue ragioni costitutive, e acqui
sta per noi, in ogni suo aspetto, un rilievo particolare; noi vogliamo
onorare la sua misteriosa e complessa realtà ; la sua origine, ch'è l'ul
tima Cena del Signore; la sua natura, ch'è il sacrificio eucaristico; i
suoi rapporti con la Pasqua giudaica, memoriale della liberazione del
popolo ebraico dalla schiavitù e poi segno della promessa messianica
circa i futuri destini di quel popolo ; il suo aspetto innovatore, ch'è
l'inaugurazione d'un nuovo Testamento, d'una nuova alleanza, cioè
d'un nuovo piano religioso, eminentemente più elevato e più perfetto,
fra Dio e l'umanità, mediante il sacrificio d'una vittima unica e nuova,
Gesù Cristo stesso ...
Noi siamo collocati all'incrocio delle grandi linee traiettorie dei
destini storici, profetici e spirituali dell'umanità : qui si conclude l'An
tico Testamento ; qui si inaugura il Nuovo ; qui l'incontro con Cristo,
da evangelico e particolare, si fa sacramentale e universalmente acces
sibile, qui la intenzione fondamentale della sua presenza nel mondo,
con la celebrazione dei due misteri essenziali della sua vita nel tempo
e sulla terra, l'Incarnazione e la Redenzione, si svela in gesti ed in
parole indimenticabili : « sapendo Gesù, dice infatti il Vangelo, che era
giunta la sua ora di passare da questo mondo al Padre, avendo amato
i suoi che erano nel mondo, li amò fino alla fine »,* cioè fino all'estremo
limite, fino al dono supremo di Sé.
Questo è il tema sul quale ora dobbiamo fissare la nostra attenzione.
Non ne saremo veramente capaci, come non sono capaci i nostri occhi
di sostenere lo sguardo diretto della luce del sole. Ma non dovranno
questi nostri occhi umani e fedeli stancarsi di contemplare ciò che il
misterioso fulgore dell'ultima Cena fa risplendere davanti a noi : i
gesti dell'amore che si offre e si dà, e che assumono l'aspetto e la dimen
sione d'un amore assoluto, divino ; l'amore che si esprime nel sacrificio.
L'amore, nell'esperienza umana, è un termine terribilmente equi
voco, a seconda dei beni a cui si rivolge ; può significare le passioni più
abbiette e più sordide, può camuffarsi nell'egoismo più esigente e mali
gno, può bilanciarsi in legittime reciprocità trovandosi pago di ciò che
riceve per ciò che ha dato, e può concedersi con calcoli di quasi inavver
tito interesse ; e può finalmente darsi gratuitamente, realizzandosi nella
Io, 13, 1.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sua essenziale definizione, per amore, senza considerare il merito di
chi lo riceve, né il compenso che gli sarebbe dovuto.
Puro, totale, gratuito, salvifico amore; tale fu l'amore di Cristo
per noi : e quest'ultima sera della vita terrena di Lui ce ne offre le prove
commoventi e profonde.
Beati noi, se, avidi come siamo di cose grandi e singolari, sapremo
soffermarci sullo studio, sulla contemplazione inesauribile di questo
amore di Cristo, in certo modo come ci si lascia incantare dalla visione
sensibile delle cose sconfinate, del cielo profondo, del mare senza rive,
del panorama dai limiti inaccessibili ! E ciò tanto più che noi sappiamo
come l'Eucaristia, che ora ci abbaglia, è la figurazione, trasparente
alla fede, della Croce : quel Gesù, ch'è ora glorioso in cielo alla
destra del Padre, vuole essere da noi rilevato nell'atto perenne del
suo sacrificio ; tale infatti è il significato cruento del Corpo e del San
gue, immolati sulla Croce, a noi apparenti nei simboli incruenti delle
specie del pane e del vino. Il Crocifìsso è davanti a noi. Dolore ed
amore ci inondano. La scena del Calvario sembra delinearsi intorno a
noi. La mensa è diventata un altare : « Prendete e mangiate, questo
è il mio Corpo ; prendete e bevete, questo è il mio Sangue ».
Il prodigio continua e si dilata. « Fate questo in memoria di me )) :
il sacerdozio cattolico nasce da questo amore e per questo amore :
ogni fedele cristiano sarà così invitato a questa mensa ineffabile, a
questa incomparabile comunione : « Noi, dirà l'Apostolo, siamo un
solo corpo, pur essendo molti, poiché tutti partecipiamo dell'unico
pane ». 2
Qui lo spirito, fisso nello studio del mistero eucaristico, scopre il
profilo del « Cristo totale » : Gesù, il capo e le sue membra formanti
un unico mistico corpo, la sua Chiesa, vivente in Lui animata dallo
Spirito Santo : ecco i mille e mille eletti alla partecipazione del sacer
dozio di Cristo, (( stirpe che il Signore ha benedetto », isti sunt semen
cui benedixit Dominus come abbiamo letto nella Missa chrismatis3
di questa mattina; sono i nostri confratelli, sono i nostri collabora
tori, ai quali è stato conferito il sacerdozio ministeriale, questa specie
di potestà prodigiosa, che ci identifica, sotto certi aspetti, a Cristo
medesimo, abilitandoci ad attualizzare la sua sacramentale presenza,
2 1 Cor. 10, 17. 3 Is. 61, 9.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 231
e a risuscitare le anime morte per il peccato in virtù della sua ope
rante misericordia. Vada in questo momento a voi, sacerdoti, che qui
ci assistete, ed a tutti e ai singoli sacerdoti della santa Chiesa, sparsi
sulla faccia della terra, il gioioso e fremente saluto, — in osculo
pacis —, della nostra comunione in Cristo, unico e sommo Sacerdote
della nuova Alleanza, da Lui sancita nella Cena sacrificale e memo
riale del Giovedì Santo.
E così subito rifulga l'altro prodigio della moltiplicazione sacra
mentale dell'Eucaristia, resa accessibile, mediante il nostro umile e
sublime ministero sacerdotale, nella sua immediata pienezza di comu
nione con Cristo a tutti e ai singoli fedeli, disposti all'ineffabile
incontro : a tutti, ad ognuno di questi fratelli oggi il saluto gioioso
della nostra pace.
Che cosa stiamo dicendo? che cosa anzi celebrando? tutta la Chiesa
alimentata dall'unico Cristo, vittima immolata per la nostra salvezza,
una salvezza consumata nella trasfusione in noi della sua vita divino-
umana, mediante la comunione con Lui, fattosi nostro sacramentale
alimento? « chi mangia di me, vivrà per me )),4 proclama Cristo Gesù.
È davvero così? Noi lo ascoltiamo con fede, trasognati, estatici, quasi
in un sogno surreale ; beati !
Ma il mondo, il nostro mondo, come può accogliere questo mes
saggio? Non crea esso una distanza invalicabile fra la Chiesa vivente
e il mondo moderno, secolarizzato e profano? Oh ! è vero ! durus est Me
sermo, è difficile questo discorso. 5 Ê difficile, s ì ; ma è il discorso del
l'unità, dell'amore, della gioia, della salvezza, della verità; non è
forse discorso anche per l'uomo moderno, per l'uomo autentico, per
l'uomo in perenne ricerca di novità e di vita? Noi auguriamo che an
ch'esso, l'uomo moderno, lo possa, per sua fortuna, comprendere.
4 Io. 6, 56-57. 5 Io. 6, 80.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 3 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ALLOCUTIONES
I
Membris e Consilio Famuiae tuendae, Romae coetum habentibus. *
Chers Frères et chers Fils,
Membres et Consulteurs de notre Comité pour la Famille, experts
appelés à se joindre à leur travail, vous êtes heureux de Nous rencon
trer au terme de cette deuxième Assemblée générale. Croyez-le bien,
pour Nous aussi, votre présence constitue une joie. Nous bénissons
le Seigneur de recevoir votre témoignage et tous les témoignages posi
tifs dont vous êtes porteurs, de bénéficier de votre travail intense de
réflexion, de pouvoir compter sur votre expérience et sur votre enga
gement, dans une fidélité totale à l'Eglise. Oui, votre ferveur à pro
mouvoir les valeurs de la famille, à un moment où elles sont forte
ment ébranlées, Nous apporte réconfort et espérance.
Nous avons pris connaissance du vaste programme de votre As
semblée. Vos questionnaires ont voulu cerner toutes les dimensions
du rayonnement de la famille, sans esquiver les problèmes brûlants
auxquels elle est affrontée. Votre perspective globale était pastorale,
avec tout ce qu'une pastorale suppose de regard sur la vie des per
sonnes et de leurs milieux, d'écoute du Magistère, de considérations
théologiques, éthiques et spirituelles, de souci éducatif et d'efficience
sociale à long terme.
Nous vous laissons le soin d'en présenter la synthèse, ou plutôt
d'en prolonger les avenues que vous avez ouvertes. Le premier résultat
semble être déjà le lieu de communion profonde que vous avez consti
tué, dans l'analyse et la recherche. Cette communion est marquée par
deux caractères qui, à nos yeux, lui donnent un grand prix. Au-delà
du travail très sérieux réalisé par maints catholiques dans leur pays,
il s'agit ici d'une rencontre universelle dans son esprit, et qui veut
le devenir dans les faits.
Mais évidemment, le Comité ne saurait en rester là : il doit trou
ver des moyens d'action, au niveau qui est le sien. Il doit d'abord
être un éveilleur : faire prendre conscience aux communautés chré
tiennes de l'enjeu énorme des problèmes familiaux, susciter des cen-
* Die 13 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 233
tres de réflexion et d'action : certaines régions commencent à en être
pourvues, en d'autres tout reste à créer. Il faut encore inviter au
partage des découvertes, encourager les initiatives, contribuer à les
confronter, à les compléter, à les coordonner.
Le Comité doit en même temps être un témoin privilège de la con
ception chrétienne des relations familiales. Il doit faire apparaître
clairement toutes les valeurs humaines essentielles que la famille est
appelée à développer en chacun des ses membres, toutes les richesses
chrétiennes qu'elle peut mettre en oeuvre dans leur vie chrétienne,
toutes les chances qu'elle représente pour leur vie en société. Et à
partir de là, il faut évidemment souligner les conditions exigeantes
qui sont requises pour une telle réussite. En ce domaine, il s'agit de
répondre aux besoins de la situation actuelle, non pas par des prati
ques discutables, mais à la lumière des exigences les plus profondes
de la nature humaine personnelle et sociale, à la lumière aussi des
perspectives qui ont été ouvertes par le Christ et par l'Eglise animée
de l'Esprit du Christ. C'est ce qui permet de dégager les axes prio
ritaires de la pastorale familiale dont vous devez être, au premier
chef, les promoteurs.
Ce matin, Nous pouvons tout juste évoquer quelques-uns de ces
axes, sans prétendre être exhaustif.
D'abord, le foyer est le lieu privilégié de l'amour, de la communion
intime des personnes, de l'apprentissage d'un don continuel et pro
gressif entre époux, qui doit pouvoir s'appuyer fermement sur l'unité
et l'indissolubilité de leur union. Un tel amour suppose nécessaire
ment tendresse, maîtrise de soi, compréhension patiente, fidélité et
générosité sans cesse renouvelées aux sources surnaturelles du sacre
ment de mariage.
Le foyer est le lieu d'accueil à la vie. Une tâche urgente est de
former les époux à une paternité ou à une maternité responsable, de
les aider surtout à la vivre. Une telle responsabilité apparaît aujour
d'hui très difficile à exercer : il n'est pas question en effet de détour
ner artificiellement de sa fin l'acte procréateur, encore moins d'ôter la
vie à l'être humain qui a été conçu : les chrétiens doivent demeurer
très fermes sur ces points. Heureux ceux qui s'efforcent ainsi de res
pecter l'amour et la vie, comme des dons de Dieu! Nous félicitons
vivement les médecins, les éducateurs, les prêtres qui aident les foyers
à suivre ce chemin exigeant.
Le foyer est aussi le premier lieu de l'éducation. Cette œuvre com-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
234 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
plexe demande aujourd'hui une concertation des parents, des éduca
teurs, de toute la société; elle requiert aussi une coopération active
de l'enfant et du jeune, dont vos rapports soulignent la capacité
humaine et évangélique.
Le foyer est encore un lieu d'ouverture à toutes les autres commu
nautés, ou se forgent les énergies capables de tisser les liens de la vie
sociale, de transformer ce monde en communauté de frères. Un foyer
digne de ce nom ne saurait rester égoïstement fermé sur lui-même.
Mais aussi, malheur à une société qui n'honorerait pas l'institution
familiale : très vite, elle serait vouée à devenir une poussière d'indi
vidus déracinés et anonymes, en proie à un isolement tragique ou à une
dictature sans âme.
Le foyer est par-dessus tout le lieu où se déploie la grâce du Sei
gneur, selon la vocation baptismale. Beaucoup d'exigences énumérées
jusqu'ici sont vraiment inscrites dans la nature humaine, qui est
bonne, mais qui est blessée : pour cette raison, elles apparaissent par
fois impossibles aux non chrétiens. Il faut redire ici le prix inestimable
du sacrement de mariage qui seul permet aux époux de vivre leur
amour conformément à l'alliance du Christ et de l'Eglise, et d'initier
leurs enfants, dès le plus jeune âge, à la foi de l'Eglise et à l'apostolat.
Un tel foyer se prépare, et vous avez raison de chercher comment
offrir au plus grand nombre de fiancés une formation solide, réaliste,
spirituelle. Un tel foyer doit pouvoir aussi compter sur l'appui des
autres foyers, sur les communautés chrétiennes, sur tout l'environne
ment humain et moral de la société.
Les mœurs sont tributaires de la noblesse de cœur ou de la fai
blesse des hommes ; elles le sont aussi de leurs conditions sociales et
des lois qu'ils se donnent. Sur ce dernier point, les chrétiens ne sau
raient abdiquer leurs responsabilités. Voilà une autre perspective of
ferte à votre action, auprès des instances nationales ou internationales.
En cette année de la Population, dont Nous suivons les travaux avec
attention, Nous vous avons chargé de coordonner la réflexion, de façon
à préparer et à y porter le témoignage très clair de l'Eglise sur la
famille.
Nous arrêtons là nos propos. Ils suffisent à vous exprimer la con
fiance que Nous mettons en vous, et, au delà de vos personnes, à tous
ceux qui travaillent, avec lucidité humaine et fidélité chrétienne, à
promouvoir les valeurs familiales. De tout cœur, Nous vous encoura
geons et Nous vous bénissons, avec notre Autorité Apostolique.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 235
I I
Membris Pontificiae Commissionis Biblicae Romae plenarium coetum ha
bentibus. *
Monsieur le Cardinal Président,
Monseigneur le Secrétaire,
et vous tous, Membres éminents et vénérés de la Commission
Biblique rénovée,
C'est pour Nous une grande joie de vous rencontrer à Poccasion
de la première réunion de la Commission Biblique Pontificale au dé
but d'une nouvelle phase de son existence. Nous avons pris soin de
nommer tous ses membres — chacun d'entre vous — non seulement
comme des représentants de diverses écoles et de diverses nations, mais
aussi et surtout comme des savants dont Nous connaissons la compé
tence ainsi que l'attachement à l'Eglise et à son Magistère. En cette
circonstance, Nous considérons comme un devoir de rappeler avec recon
naissance les travaux accomplis par cette Commission, en particulier
par ses Présidents et ses Secrétaires, depuis qu'elle fut fondée en 1902,
par notre Prédécesseur Léon XIII ; et Nous tenons aussi à dire la
confiance que Nous mettons dans vos travaux futurs. Ceux-ci devront
permettre de réaliser un double objectif : la promotion efficace du pro
grès des études bibliques dans l'Eglise et le maintien de l'interpréta
tion de la Sainte Ecriture selon une ligne sûre, fidèle à la Parole de
Dieu à laquelle nous sommes soumis et répondant aux exigences des
hommes auxquels elle est adressée.
Vous n'ignorez pas que la Sainte Ecriture, et en particulier le
Nouveau Testament, ont pris forme au sein de la communauté du
peuple de Dieu, de l'Eglise rassemblée autour des apôtres : ce sont ces
derniers qui, formés à l'école de Jésus et devenus témoins de sa
résurrection, en ont transmis les actions et les enseignements, expli
quant la signification salvifique des événements dont ils avaient été
témoins. Il est donc juste de dire que, si la Parole de Dieu a convoqué
et engendré l'Eglise, c'est aussi l'Eglise qui a été en quelques sorte la
matrice des Saintes Ecritures, cette Eglise qui a exprimé ou reconnu
en elles, pour toutes les générations futures, sa foi, son espérance,
sa règle de vie en ce monde.
* Die 14 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Les études des dernières décennies ont contribué de façon impor
tante à mettre en valeur le rapport étroit et le lien qui unissent indis
solublement l'Ecriture à l'Eglise. Elles en ont mis en lumière la
structure essentielle, le milieu vital (Sitz im Leben), la prière, l'adhé
sion ardente au Seigneur, la cohésion autour des apôtres, les difficul
tés par rapport au monde qui l'entourait, la tradition orale et litté
raire, l'effort missionnaire et catéchétique ainsi que les premiers dé
veloppements dans des sphères religieuses et culturelles différenciées.
Il semble même que la note distinctive et dominante de l'exégèse
contemporaine soit la réflexion sur les relations profondes qui relient
l'Ecriture et l'Eglise de la première heure. Les recherches sur l'his
toire des traditions, des formes, de la rédaction (Tradition-Form-
Kedaktiongeschichte) que Nous avons encouragées, avec les corrections
méthodologiques nécessaires, dans la récente instruction Sancta Mater
Ecclesia sur la vérité historique des Evangiles, 1 n'entrent-elles pas
dans cette perspective? Et les requêtes contemporaines sur la nécessité
d'intégrer une lecture « diachronique », c'est-à-dire attentive aux déve
loppements historiques du texte, à une considération « synchronique »
qui donne leur place propre aux connexions littéraires et existentielles
de tout texte par rapport au complexe linguistique et culturel dans
lequel il s'insère, n'introduisent-elles pas clairement dans la vie de
l'Eglise? Le discours même sur la « pluralité des théologies » ou mieux,
sur les aspects divers et complémentaires sous lesquels sont présentés
et illustrés divers thèmes fondamentaux du Nouveau Testament tels
que le salut, l'Eglise et le mystère lui-même de la personne du Christ,
ne rappelle-t-il pas de nouveau la symphonie chorale de la commu
nauté vivante, avec ses voix multiples qui professent toutes la foi dans
l'unique mystère? La fonction herméneutique enfin, qui depuis environ
une décennie s'est imposée en s'adjoignant à l'exégèse historico-litté-
raire, n'invi te-1-elle pas l'exégète à dépasser la recherche du « pur
texte primitif » et à se souvenir que c'est l'Eglise, communauté vivante,
qui en (( actualise » le message pour l'homme contemporain?
Il Nous semble voir se refléter, dans ces orientations de l'exégèse
contemporaine, les grandes convictions de la tradition chrétienne qui,
de saint Paul aux enseignements de notre grand prédécesseur Pie XII,
en passant par l'âge patristique et médiéval, ont été exprimées solen
nellement dans la grande affirmation de Vatican II : Sacra Traditio et
1 A.A.S. 56 (1964), pp. 712-718.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 3 7
Sacra Scriptura unum Verbi Dei sacrum depositum constituunt Ec
clesiae commissum, cui inhaerens tota plebs sancta Pastoribus suis
adunata in doctrina Apostolorum et communione ... perseverat, ita ut
in tradita fide tenenda, exercenda, profitendaque singularis fiat Anti
stitum et fidelium conspiratio.2
Cette connexion essentielle entre la Bible et l'Eglise ou, si vous
préférez, cette lecture de la Sainte Ecriture in medio Ecclesiae, confère
aux exégètes de l'Ecriture Sainte, et tout particulièrement à vous,
Membres qualifiés de la Commission biblique pontificale, une fonction
importante au service de la Parole de Dieu. Aussi Nous sentons-nous
encouragé à regarder avec sympathie, bien plus, à soutenir et à donner
vigueur à ce caractère ecclésial de l'exégèse contemporaine. Votre tra
vail ne consiste donc pas simplement à expliquer des textes anciens, à
rapporter des faits de manière critique ou à remonter à la forme pri
mitive et originelle d'un texte ou d'une page sacrée. C'est le devoir
primordial de l'exégète de présenter au peuple de Dieu le message de
la révélation, d'exposer la signification de la Parole de Dieu en elle-
même et par rapport à l'homme contemporain, de donner accès à la Pa
role, au-delà de l'enveloppe des signes sémantiques et des synthèses cul
turelles, parfois éloignés de la culture et des problèmes de notre temps.
Quelle grande mission vous incombe vis-à-vis de l'Eglise comme de
toute l'humanité ! Quelle contribution à l'évangélisation du monde con
temporain ! Pour illustrer cette responsabilité et pour vous défendre des
fausses pistes dans lesquelles l'exégèse risque souvent de se fourvoyer,
Nous allons emprunter les paroles d'un grand maître de l'exégèse, d'un
homme dans lequel ont brillé de façon exceptionnelle la sagacité cri
tique, la foi et l'attachement à l'Eglise : Nous voulons dire le Père
Lagrange. En 1918 (après avoir tracé le bilan négatif des diverses éco
les de l'exégèse libérale), il dénonçait les racines de leur échec et de leur
faillite dans ces causes : opportunisme doctrinal, caractère unilatéral
de la recherche et étroitesse rationaliste de la méthode. (( Dès la fin du
x v n i è m e siècle, écrivait-il, le christianisme se mettait à la remorque
de la raison; il fallut plier les textes à la mode du jour. Cet opportu
nisme inspira les commentaires des rationalistes ». Et il continue : « Tout
ce que nous demandons de cette exégèse indépendante, c'est qu'elle soit
purement scientifique. Elle ne le sera tout à fait qu'en se corrigeant
d'un autre défaut commun à toutes les écoles que nous avons énumérées.
2 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 10.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Toutes ont été enseitig, ne regardant que d'un seul côté ». 3 Le Père
Lagrange mettait en cause un autre caractère des critiques : le dessein
arrêté de ne pas accepter le surnaturel.
Ces remarques conservent, aujourd'hui encore, un caractère d'ur
gence et d'actualité. On peut y ajouter aussi, pour les expliciter, une
invitation à ne pas exagérer ni à transgresser les possibilités de la
méthode exégétique adoptée, à ne pas en faire une méthode absolue
comme si elle permettait, et elle seulement, d'accéder à la Révélation
divine. Il faut se garder également d'une remise en question systéma
tique visant à affranchir toute expression de la foi d'un solide fonde
ment de certitude.
Ces chemins aberrants seront évités si l'on suit la règle d'or de
l'herméneutique théologique énoncée par le Concile Vatican II : celui-ci
demande d'interpréter les textes bibliques (( en prêtant attention au
contenu et à l'unité de l'Ecriture tout entière, compte tenu de la Tradi
tion vivante de toute l'Eglise et de l'analogie de la foi. 4 « On ne saurait
retrouver le sens du christianisme — c'est encore le Père Lagrange qui
parle — par un groupement de textes, si l'on ne pénètre pas jusqu'à la
raison d'être du tout. C'est un organisme dont le principe vital est
unique. Or il est découvert depuis longtemps, et c'est l'incarnation de
Jésus-Christ, le salut assuré aux hommes par la grâce de la rédemption.
En cherchant ailleurs on s'exposerait à faire fausse route ». 5 Expri
mer le message signifie donc avant tout recueillir toutes les significa
tions d'un texte, et les faire converger vers l'unité du Mystère, qui est
unique, transcendant, inépuisable, et que nous pouvons par consé
quent aborder sous de multiples aspects. A cette fin, la collaboration
de beaucoup de personnes sera nécessaire pour analyser le processus
d'insertion de la Parole de Dieu dans l'histoire, — ce que saint Jean
Chrysostome a désigné sous le terme de sunkatabasis ou condescen-
sio —, 6 selon la variété des langages et des cultures humaines : cela
permettra de saisir en chaque page le sens universel et immuable du
message, et de le proposer à l'Eglise, pour une intelligence véritable
de la foi dans le contexte moderne et une application salutaire aux
3 M. J. Lagrange, Le sens du Christianisme d'après l'exégèse allemande, Paris,
Gabalda 1918, pp. 323, 324, 328. 4 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 12. 5 M. J. Lagrange, Le sens du Christianisme d'après l'exégèse allemande, Paris,
Gabalda 1918, p. 325. 6 Horn. 17, 1, in Gen. 3, 8: PG 53, 134.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 239
graves problèmes qui tourmentent les esprits réfléchis à l'heure ac
tuelle. Il vous revient, à vous exégètes, d'actualiser, selon le sens de
l'Eglise vivante, la Sainte Ecriture, pour qu'elle ne demeure pas
seulement un monument du passé mais qu'elle se transforme en source
de lumière, de vie et d'action. C'est seulement de la sorte que les
fruits de l'exégèse pourront servir à la fonction kérygmatique de
l'Eglise, à son dialogue, s'offrir à la réflexion de la théologie systéma
tique et à l'enseignement moral, et devenir utilisables pour la pasto
rale dans le monde moderne.
On voit nécessairement se profiler ainsi, vous le comprenez, une
réelle continuité entre la recherche exégétique et celle de la théologie
dogmatique et morale. De même, on voit se dessiner concrètement
l'exigence de « l'interdisciplinarité » entre le bibliste, le spécialiste de
la théologie dogmatique, celui de la théologie morale, le juriste et l'hom
me engagé dans la pastorale et dans la mission. En disant cela, Nous
ne faisons que rappeler et graver dans les esprits les directives de
Vatican II qui, après avoir dit que (( l'étude de la Sainte Ecriture doit
être comme l'âme de la théologie », 7 a invité à apporter <( un soin par
ticulier à l'enseignement de la théologie morale », de sorte que (( l'expo
sé scientifique de cette matière soit davantage nourri de la doctrine de
la Sainte Ecriture », 8 c'est-à-dire des « paroles de Dieu, où — comme
le dit la Constitution Gaudium et Spes — on puise les principes de
l'ordre religieux et moral ». 9 Sans un fondement biblique clair, la théo
logie morale risque de se dessécher en des schématisations philosophi
ques et de devenir étrangère à l'homme dans sa réalité historique con
crète de créature de Dieu, blessée par le péché mais sauvée dans le
Christ qui lui a conféré son esprit d'amour et de liberté, « pour vivre en
ce siècle présent avec modération, justice et piété, dans l'attente de la
bienheureuse espérance ». 1 0
Le bibliste est appelé à rendre un service analogue à la tâche œcu
ménique et missionnaire de l'Eglise. Non seulement la Bible est le
terrain privilégié de la rencontre avec les Eglises et les communautés
ecclesiales en communion imparfaite avec l'Eglise catholique, mais
tous les chrétiens doivent apprendre, par un ressourcement opéré dans
7 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 24; Decr. de institutione sa
cerdotali Optatam totius, n. 16. 8 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 16. 9 Ibid., n. 33. 10 Tt. 2, 12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 4 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
le message et dans l'exemple du Christ, à se purifier et à se réconcilier
d'une manière qui prépare et favorise la réalisation de l'unité espérée.
Et Nous voulons encore rappeler que le Concile, dans le Décret sur
l'activité missionnaire de l'Eglise, a demandé instamment d'examiner
de nouveau (novae investigationi subiciantur) « les faits et les paroles
de la Révélation contenus dans la Sainte Ecriture » dans le contexte
des cultures et des religions du monde, afin de comprendre ces dernières,
dans toute la mesure du possible, de façon chrétienne, et de (( les har
moniser avec le style de vie préconisé par la Révélation chrétienne » . u
De grandes tâches attendent l'exégète dans la vie et dans l'avenir de
l'Eglise. Pour cela, il s'attachera à conserver et à alimenter en soi cha
que jour une relation vivante au mystère du Dieu d'amour, qui envoya
parmi nous son Fi ls pour faire de nous ses enfants d'adoption. Ce
mystère, avec les oeuvres divines qui l'accompagnent, est difficilement
reconnu par ceux qui s'attachent avant tout à des valeurs terrestres,
fussent-elles très nobles en elles-mêmes, comme le progrès de la culture
ou de la science. Jésus-Christ n'a-t-il pas parlé de sages et de prudents
auxquels demeure cachée la Révélation accessible aux petits et aux
humbles? 1 2 Une réelle ouverture existentielle au mystère du Dieu d'a
mour, sans laquelle notre exégèse, toute savante qu'elle soit, demeure
nécessairement enténébrée, ne peut se maintenir en nous sans la lumière
de la grâce divine que nous devons toujours humblement demander.
Saint Augustin nous en avertit : « A ceux qui s'adonnent à l'étude des
Saintes Lettres, dit-il, il ne suflât pas de recommander qu'ils soient ver
sés dans la connaissance des particularités du langage ... mais en outre,
et c'est à fois primordial et souverainement nécessaire, il importe qu'ils
prient pour comprendre (orent ut intelligant)
Chers Fils et vénérés Frères, ce que Nous vous avons dit sur les
tâches modernes de l'exégèse dans la vie de l'Eglise et sur son ouverture
aux autres disciplines théologiques, et réciproquement de la nécessité
de lire la Bible dans la Tradition de l'Eglise, explique la décision que
Nous avons prise, dans notre Motu Proprio Sedula Cura/* de rattacher
désormais la Commission Biblique à la Sacrée Congrégation pour la
Doctrine de la Foi, à laquelle aussi se rattache, bien que d'une autre
manière, la Commission Théologique Internationale. Comme le prouvent
11 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad Gentes divinitus, n. 22.
" Cf. Mt. 11, 25; Lc. 10, 21. 13 De doctrina christiana, 3, 56; PL 34, 89 14 Cf. A.A.S. 63 (1971), pp. 665-669.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 241
les Normes établies dans la même Lettre, il n'est pas question d'un
nivellement qui porterait atteinte au caractère spécialisé de vos recher
ches, à vos initiatives propres et au service irremplaçable qu'il vous
appartient de rendre au Siège Apostolique. Il s'agit plutôt de mainte
nir la tâche essentielle assignée à votre Commission par notre Prédé
cesseur Léon XIII, tout en favorisant, à l'intérieur des organismes du
Saint-Siège, une saine collaboration — Nous dirions volontiers une
certaine « interdisciplinarité )) — entre les spécialistes de l'exégèse et
ceux des autres disciplines théologiques, dans un service commun de
notre Magistère.
En terminant cette petite allocution, Nous nous plaisons à vous
rappeler tout ce que nous attendons de vos travaux et Nous implorons
sur vos personnes et sur votre tâche la lumière du Saint-Esprit, avec
notre Bénédiction Apostolique.
I I I
Moderatoribus, membris et consultoribus Secretariatus pro non creden
tibus, coacto Romae plenario coetu. *
Venerabili Fratelli e Figli carissimi,
Con vivissimo compiacimento abbiamo accolto il desiderio da voi
espresso di essere ricevuti da noi in occasione della Congregazione Ple
naria del vostro Segretariato. Con la vostra presenza e col vostro
omaggio ci assicurate dello spirito e della serietà dell'impegno con cui
sono stati celebrati i lavori ai quali avete partecipato in questi giorni.
Salutiamo pertanto i qualificati membri che vi hanno preso parte : i
signori cardinali, i nostri confratelli vescovi, i superiori e gli offi
ciali, nonché i consultori del medesimo Segretariato. A tutti espri
miamo i sentimenti della nostra sincera riconoscenza.
Sappiamo che importanti temi vi hanno tenuto impegnati durante
queste giornate feconde di studio e di lavoro, e ci è motivo di paterna
soddisfazione sapere che persone così qualificate e preparate hanno
dedicato le loro energie ed esperienze alla considerazione degli aspetti
più significativi dell'ateismo contemporaneo e della secolarizzazione,
nonché dei relativi problemi pastorali : studio, questo, che merita da
parte nostra il più vivo incoraggiamento, perché apre campi nuovi e
16 - A. A. S.
* Die 15 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
242 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
finora quasi inesplorati all'orizzonte dell'azione della Chiesa ed è con
dizione indispensabile per l'innesto della verità e della luce cristiana in
quelle zone del mondo odierno che più è lontano e refrattario alla
Chiesa.
I dati messi a disposizione da parte di codesto Segretariato per la
riflessione pastorale costituiscono senza dubbio un materiale prezioso
in vista della evangelizzazione, tanto più che i problemi da voi studiati
saranno argomento anche del prossimo Sinodo dei Vescovi. Tali dati,
infatti, portano ad una conoscenza e ad una valutazione più approfon
dita delle questioni suscitate dall'ateismo moderno, nonché dei motivi
del fenomeno della non credenza : motivi che meritano un esame serio
da parte nostra, perché, come avverte il Concilio, « alla genesi possono
contribuire non poco i credenti, in quanto per aver trascurato di edu
care la propria fede, o per una presentazione fallace della dottrina,
od anche per i difetti della propria vita religiosa, morale e sociale,
si deve dire piuttosto che nascondono e non che manifestano il genuino
volto di Dio e della religione ».* D'altra parte bisogna riconoscere che
certe forme di non credenza, oggi così largamente diffuse, che vanno
sotto il nome di (( secolarizzazione », in quanto tendono a rivendicare
la giusta autonomia dell'uomo, non sono per ciò stesso e dovunque
necessariamente antireligiose.
Si impone allora il problema della strategia pastorale. Come sensi
bilizzare ai valori del messaggio evangelico un mondo dominato da
un'atmosfera caratterizzata dall'assenza di Dio? Come far comprendere
che la religione costituisce un fattore positivo per l'uomo e non una
deviazione dello sforzo di instaurare dimensioni veramente umane nella
costruzione della città terrena? Come risvegliare quegli stimoli spiri
tuali, quella nostalgia di una fede, quei germi di religiosità che sono
certamente latenti anche negli spiriti assenti da ogni fede religiosa?
L'umile Vicario di Cristo che vi parla sente profondamente le sue
responsabilità in un campo così irto di difficoltà e così pieno di pro
blemi ancora insoluti, ma dove è pur necessario intervenire. Già nella
nostra prima Enciclica abbiamo posto in particolare rilievo tali preoc
cupazioni ; le stesse esprimeva il Concilio Ecumenico quando, parlando
dei rapporti della Chiesa col mondo contemporaneo, auspicava « un dia
logo ispirato dal solo amore della verità e condotto con la opportuna
prudenza, senza escludere nessuno : né coloro che hanno il culto di
1 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 19.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 243
alti valori umani, benché non ne riconoscono ancora l'Autore, né coloro
che si oppongono alla Chiesa e la perseguitano in diverse maniere )).2
Il vostro Segretariato segna un passo importante nella attuazione pra
tica di questi voti. Con le iniziative e il dialogo che esso promuove
con gli esponenti del mondo dei non credenti, non solo permette di
ascoltare i loro problemi, ma anche di far ascoltare la voce della
Chiesa e il suo messaggio di speranza e di vita.
Comprenderete allora con quale animo noi invochiamo l'aiuto del
Signore sulle vostre persone e sulle vostre attività, e vi diciamo : pro
cedete nel vostro lavoro con continuità, con metodo, con fiducia,
consapevoli della necessità della vostra missione. Occorre trovare la
giusta via in un terreno quasi sconosciuto, lavorando con tanti sacri
fìci, e forse senza avere la soddisfazione di vederne i frutti immediati.
È propro il caso di dire : « Altri è chi semina, altri è chi miete ». 3 Ma
questo non deve scoraggiarvi. lì Signore vi aiuterà, come aiutò gli
Apostoli quando, dopo aver faticato inutilmente tutta la notte, getta
rono la rete fidando nella parola del Divino Maestro — in verbo tuo,
come disse S. Pietro — ed ottennero la pesca miracolosa. La nostra
fiducia è Cristo ; Egli a suo tempo saprà far maturare i frutti.
Formulando i migliori voti ed implorando l'abbondanza delle celesti
grazie sul vostro Segretariato e su voi tutti singolarmente, noi intanto
di gran cuore vi impartiamo la nostra Apostolica Benedizione.
IV
E.mis Patribus, Exc.mis Patriarchis, Praesulibus atque Membris Ponti
ficiae Commissionis Codici Iuris Canonici Orientalis recognoscendo, Romae
plenarium coetum habentibus. *
Venerabiles Fratres ac dilecti Filii,
Dum hic praesentes Nobis conspicimus venerabiles Fratres Patriar
chas, qui Ecclesiis Orientalibus praesunt, Metropolitas ceterosque Hie
rarchas Communitatum Orientalium, qui cum hac Apostolica Sede
perfectam communionem habent, facere non possumus, quin summo affi-
2 Ibid., n. 92. 3 Io. 4, 37.
* Die 18 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
244 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ciamur gaudio de hoc novo pulcherrimoque catholicae unitatis in mul
tiplicitate spectaculo.
Hic, apud Apostolorum Principis sepulcrum, Ecclesiae Orientis et ,
Occidentis una conveniunt, ut, haud secus ac Sanctus Ignatius Antio
chenus, Familiam Dei contemplentur in mysticum congregatam Con
vivium, cui praeest haec Romana Ecclesia, 7tpoxa67)[iivY) 1% á y á ^ c , cuius
ministerium eo spectat, ut praesideat in regione Romanorum.1
Ad ministerium igitur huius Romanae Ecclesiae, unde unitas sacer
dotalis exorta est,2 hoc pertinet, ut praesto sit Fratribus, ubicumque
caritas id postulet, ea ipsa caritas, quae una cum Christo Ecclesiam
Syriae regebat, cum antiquus eius Episcopus gaudens ad martyrium
duceretur. 3 Hoc non dominatum, non principatum significat, sed prima
tum in ministrando, in sollicitudine adhibenda, in auxilio ferendo, in
Fide integra profitenda, et quidem ita, ut haec omnia coniuncte fiant
cum Apostolorum successoribus.
Cum haec animo perspiceret, iure merito praeclarus ille Edessae
Diaconus, Sanctus Ephraëmus, cuius memoria haud ita pridem cele
brata est, sexto decimo expleto saeculo ab eius obitu, elatis verbis
canebat : O te beatum (Simeon Petre), qui veluti caput atque lingua
exstitisti corpori fratrum tuorum! Corpus equidem istud componebatur
ex discipulis, filiique Zebedaei ei tamquam duo oculi inerant. O ambos
illos beatos, qui poposcerunt a Magistro thronos, postquam ipsius thro
num adspexerint! Attamen revelatio a Patre audita fuit per Simeonem,
qui est petra inconcussa.4
Nos autem hodie, vobiscum unicae Christi Fidei professione con
iuncti, gaudio implemur Christi resuscitati, atque una vobiscum.
Venerabiles Fratres ac dilecti Fil i i , integram eandem Fidem mundo
atque futuris aetatibus proclamamus.
Cum autem miram exhibeat unitatem compaginis suae, Sancta
Mater Ecclesia voluntatem Christi palam ostendit, simulque tutum
demonstrat iter, quod ad contemplandam Patris gloriam perducit.
Ac dum vos conspicimus, dilecti ac Venerabiles Fratres, placet Nobis
haec verba proferre, in quibus antiqua vox resonat « Didascalia Apo
stolorum » : Vos (episcopi) pro vestro populo constituti estis sacerdo-
1 Cfr. S. Ignatius Ant., Ep. ad Romanos, Inscr.; Cfr. Guarducci M., L'Iscrizione di
Abercio e Roma, in Ancient Society, 2 (1971) 174-203: v. pp. 198-199. 2 S. Cyprianus, Ep. 59, C. 14, 1. 3 Cfr. S. Ignatius Ant., Ep. ad Rom. 9, 1. 4 S. Ephraëmus, Hymni de Virginitate, XV, 7, ed. I. E. Rahmani, 1906, p. 45.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 4 5
tes, prophetae, principes ... mediatores inter Deum et christifideles...
Vos estis praecones atque praedicatores ...
Audite, Laici, Ecclesia Dei electa, Ecclesia Catholica ... honorate
Episcopum veluti Deum, quia pro vobis Dei Omnipotentis vicem gerit.5
Dum hodie effrena libertatis novitatisque cupiditas passim omnia,
quae ad praeteritam aetatem pertinent, in debito honore non habet,
haud sine magno solacio praeclaras Orientis Ecclesias cernimus sacras
Patrum traditiones fideliter servantes ; quae quidem traditiones perti
nent ad commune patrimonium universae Ecclesiae Dei, atque hanc ob
causam de iis scribens ad Petrum Hierosolymitanum episcopum, De
cessor Noster Agapitus I hisce verbis hortabatur, ut eaedem custodi
a n t u r incolumes : Voluissemus quidem, fratres dilecti, propter co
niunctionem nostrae caritatis, omnes Domini sacerdotes, iuxta Aposto
licam traditionem irreprehensibiles invenire et neminem aut per
gratiam aut metum ab ecclesiasticis canonibus declinare.6
Ac merito Patres VII Concilii Oecumenici opportunum duxerunt de
clarare : ... divinos canones amplectabiliter in pectore recondimus, exul
tantes in eis sicut qui invenit spolia multa ... tam scilicet illorum qui
ab almis et laudabilissimis Apostolis sancti Spiritus tubis editi sunt,
quam eorum qui a sex sanctis et universalibus Synodis, atque his Con
ciliis quae localiter collecta sunt, in expositionem huiusmodi decreto
rum promulgati sunt, necnon et eorum qui a sanctis Patribus nostris
prolati fuisse probantur. Ab uno enim eodemque Spiritu illustrati de
finierunt quae expediunt.
Haec legimus in primo canone praedicti Concilii, quo summatim
exponitur illa traditio, quam Ecclesiae Orientales magna ex parte
semper communem habuerunt et adhuc habent, quamvis inter se multi
plicitate traditionum distinguantur.
Fidelitas erga sacrum hoc ecclesiasticae disciplinae patrimonium
effecit, ut, inter tot tantasque vexationes atque res adversas quas Orien
tales Ecclesiae sive antiquis sive recentioribus temporibus perpessae
sunt, nihilominus proprius Orientis vultus integer servaretur; quod
profecto non sine magno animarum emolumento fieri contigit.
Haec autem fidelitas erga idem venerandum traditionum vestrarum
patrimonium — quae persistat necesse est, quoniam ab ea vim suam
5 Didascalia Apostolorum VIII, 25, 7; IX, 26, 1, in Fontes Codificationis Orientalis,
Series II, fase. 26, p. 169. 6 Fontes Codificationis Orientalis, Series III , vol. I, p. 430.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
246 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
haurit opus recognitionis Iuris Canonici Orientalis vobis demanda
tum — 7 minime prohibet, quominus hoc ipsum opus pateat atque obse
cundet salutari illi novaeque impulsioni ad vitam christianam instau
randam, quam Concilium Vaticanum Secundum pro Ecclesia universa
exoptavit atque promovit. Etenim, cum finis supremus universarum
Ecclesiae legum positus sit in salute animarum, ecclesiasticae normae,
utpote quae perenni incremento populi Dei eiusque novis semper orien
tibus necessitatibus consulere debeant, inertes atque immotae, quasi
res mortua, nullo pacto esse possunt. Quare tunc praesertim vestrum
canonicae disciplinae patrimonium ubertate vitae pollere dicendum
est, si dum integra servat, quae potissima ac venerabilia sunt, simul
etiam hodiernae vitae postulatis respondeat ac veris aptari valeat con
dicionibus singulorum populorum, quae celerrime continenterque mu
tantur.
Quanta autem in hoc opere explendo prudentia atque sapientia vobis
necessaria sit, nemo est qui non videat.
Id enim postulat, ut quaecumque sunt caduca ac superflua in antea
latarum legum regione, inde tollantur ; ut dum in earum locum aliae
novaeque substituuntur, id a vobis exquiratur quod reapse melius est,
potius quam id quod est novum; ut denique in novis afferendis cavea
tur, ne haud satis habeatur aut omnino praetermittatur ratio patri
monii traditi. Quaelibet, enim, renovatio semper cohaerentiam et concor
diam cum sana traditione prae se ferre debet, ita ut novae normae appa
reant non quasi corpus extraneum violenter defixum in ecclesiastica
compagine, sed e normis iam exstantibus quasi sua sponte efflorescant.
Quod quidem iam Nobismet ipsis curae fuit declarare, cum alteram
aperuimus sessionem Concilii Vaticani Secundi, in qua haec protulimus
verba : Renovatio, ad quam Concilium spectat, neque praesentem Ec
clesiae vitam subvertere dicenda est, neque eius traditiones interscin-
dere ... sed potius his ipsis traditionibus honorem habere, caducis et
mendosis formis exutis, atque easdem sinceras feracesque efficere velle.8
Constitutio autem ac forma huius Nostrae Commissionis in tuto
ponit, quantum fieri potest, eius orientalem indolem, cum ex Eccle
siarum multiplicitate constet, eodemque tempore manifesto confir
mat cupere Nos ut Orientales ipsi Codicem conficiant ; qui Codex ad
eam caritatem perducet, qua fiet ut in hodierno mundo magis magis-
7 Cfr. D-ecr. Orientalium Ecclesiarum, nn. 5-6. 8 A.A.S. 56 (1963), p. 851.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 247
que ipsorum Ecclesiae floreant et novo robore apostolico concreditum
sibi munus absolvant.9
Praeterea, cum hanc Commissionem Codici Iuris Canonici Orien
talis recognoscendo instituimus, precibus obsequi voluimus, quae a
pluribus Hierarchis Orientalibus et ab ipsa demum Sacra Congrega
tione pro Ecclesiis Orientalibus erant admotae : ut videlicet partes
sive iam editae sive nondum foras datae Codicis Iuris Canonici
Orientalis, recognoscerentur secundum mentem Patrum Concilii Va
ticani II atque germanam orientalem traditionem. Duplex huiusmodi
cura, servandae scilicet congruentiae sive cum Concilio Vaticano II
sive cum Orientis traditione, cum tertia pariter animadversione compo
natur oportet, quae gravis esse momenti videtur atque non solum pro
ista, sed etiam pro Commissione Codici Iuris Canonici recognoscendo
valet. Utraque enim Commissio eo praecipue est instituta, ut Codi
cem conficiat recteque, legibus insertis, disponat, non autem ut leges
ipsas, pro sua auctoritate, ferat et condat. Stant enim normae, dum
que ipsa principia legum ex fontibus hauriuntur, neque illae neque
haec immutari possunt. Ut aliis verbis utamur, viri Commissioni
addicti ipsarum legum sunt ordinatores, non auctores seu factores.
Haec cum dicimus, nullo modo opus Commissioni concreditum
extenuatur vel parvipenditur, verum pressius definitur in sua natura,
quippe cum sit frugiferum ministerium quod ab Ecclesia committitur,
ad eius bonum directe spectat et legitimae auctoritati fideliter obse
quitur. Equidem Nos omnino fore confidimus, ut vos propositum illud
assequi valeatis et pro impensissimo vestro erga Ecclesiam amore opus
perficiatis recte compositum, etsi arduum atque implexum, quo quidem
magis magisque corroboretur coniunctio atque consensio diversarum
traditionum, salvis tamen uniuscuiusque Ecclesiae proprietatibus.
Codex enim qui, praeclare confectus atque ab omnibus receptus, in
cotidianae vitae actionem feliciter traducatur, germanum praebet testi
monium reverentiae atque amoris erga ecclesiasticam legem; idque
multum certe ipsi hominum societati conferet, in qua saepius videmus
conatus fieri ad labefactandam hanc legum observantiam, quae ut firma
maneat, postulat nuntii evangelici excelsa veritas ipsaeque sincerae
ecclesiasticae traditiones.
Ut autem aptus componatur Orientalis Codex, nullo modo praete
reundum est peculiare munus quod ad Catholicos Orientales spectat,
9 Decr. Orientalium Ecclesiarum, n. 1.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
248 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
munus scilicet omnium christianorum unitatem, orientalium praeser
tim, fovendi iuxta principia decreti... De Oecumenismo.™ Magnopere
quidem Nos consolamur, cum inter Ecclesiam Catholicam et sorores
Orthodoxas Ecclesias contrahi cernimus, impellente Spiritu Sancto,
vinculum verae unitatis, hoc est communionem ecclesialem iam valde
profectam.
Cuius rei documenta et comprobationes sunt : liber Tomos Agàpis,
necnon salutationes in Urbe non solum Patriarchae Oecumenici Athe-
nagorae, verum etiam Sanctitatum Catholici patriarchae supremi arme
norum Vasken I ex Ecmiadzin, Catholici Khoren I ex Cilicia, patriar
chae Maris Ignatii Yacub III ex Antiochia et Papae Shenoudae III ex
Alexandria, necnon aliquorum hierarcharum ex aliis orthodoxis Ec
clesiis.
Probe Nobis comperta sunt alia incepta, quae his proximis annis
inita sunt ab Ecclesiis Orthodoxis, eo spectantia, ut consociatis viribus
leges communes conficerentur, ad huius aetatis necessitates accommo
datae, integris tamen servatis, ut par est, earum peculiaribus traditio
nibus.
Meminisse quoque iuvat Nos, ex communi consilio cum desideratis
s imi Patriarcha Oecumenico Athenagora, in universum iam assensos
esse omni conatui consociatae operae inter doctores catholicos et ortho
doxos in regione studiorum quae attinent ad historiam, traditiones
ecclesiasticas, disciplinam patristicam, sacram liturgiam atque expo
sitionem Evangelii quae congruat cum vero Domini nuntio et cum spe
ac necessitatibus mundi huius temporis.11
Magnopere quidem laetamur, quod iuris orientalis periti, tam catho
lici quam orthodoxi, iam clarum specimen dant communis huiusmodi
adiutricis operae; cuius rei gratia apud Nostrum Institutum Studio
rum Orientalium constituimus Facultatem Iuris Canonici Orientalis
omnibus patentem Ecclesiis, exoptantes ut, cooperando etiam cum
aliis Institutis, laetos fructus ferat.
Particulares autem Ecclesiae, — ut ait Concilium —, tum Orientis
tum Occidentis, licet ritibus, ut aiunt, nempe liturgia, ecclesiastica
disciplina et patrimonio spirituali partim inter se differant, aequali
tamen modo concreduntur pastorali gubernio Romani Pontificis, qui
Beato Petro in primatu super universam Ecclesiam divinitus succedit.
10 Ibid., n. 24. 11 Déclaration commune: die 18 oct. 1967.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 249
Eaedem proinde pari pollent dignitate, ita ut nulla earum ceteris
praestet ratione ritus, atque iisdem fruuntur iuribus et tenentur obli
gationibus, etiam quod attinet ad Evangelium praedicandum in uni
versum mundum/2 sub moderamine Romani Pontificis/3 qui, cum
omnes in corde suo gerat, iure cum Sancto Paulo dicere valet : Omni
bus omnia factus sum/4 quoniam liquet ad Nostrum ministerium in
primis spectare illam sollicitudinem quam habemus pro vobis coram
Deo.15
Venerabiles Fratres et dilecti Fili i , Dominus Noster Iesus Chri
stus — via, veritas et vita — vestris benedicat operibus, ad quae pro
speranda accedant preces Sanctissimae ipsius Matris, omnium Sanc
torum caelitum, atque paterna Nostra et fraterna Apostolica Bene
dictio.
V
In Basilica Vaticana habita ad eos qui interfuerunt sollemni Beatificationi
Ven. Servi Dei Liborii Wagner, sacerdotis et parochi de Altenmünster,
in odium fidei anno 1631 interempti. *
Un martire, un nuovo martire è riconosciuto oggi dalla Chiesa, e
proposto alla venerazione dei fedeli. Il suo nome è quello del sacer
dote Liborio Wagner, della diocesi di Würzburg, ucciso a trentotto
anni di età, per causa della sua confessione cattolica, il 9 dicembre
1631. Varie cause hanno ritardato il riconoscimento ufficiale del suo
martirio, ma ora finalmente esso risulta storicamente e canonicamente
provato. E se davvero, come dicono i fatti e la fama di questo servo di
Dio, egli è un martire, dunque egli è un cittadino del cielo, egli è
« beato )).
La prima e più forte impressione, che una tale notizia produce negli
animi nostri è la meraviglia; sentimento questo che non nasce soltanto
da questo momento di generale consenso della Chiesa, né dall'improv
viso e ineffabile splendore di questa nuova stella che si accende al
nostro sguardo nel firmamento escatologico della celeste città, ma
1 2 Cfr. Me. 16, 15. 13 Orientalium Ecclesiarum, n. 3. 14 1 Cor. 22, 9. 15 2 Cor. 7, 12-13.
* Die 24 mensis martii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
250 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dalla considerazione obbiettiva di chi sia un martire. Questo termine
acquista in questo momento il suo pieno e stupendo significato.
Chi è un martire, nel linguaggio autentico che la Chiesa attribuisce
a questa troppo spesso enfatica e abusata parola? Martire è un seguace
di Cristo, che dà a Lui testimonianza col proprio sangue. Egli con
fessa Cristo col sacrifìcio cruento della propria vita. Annuncia la pro
pria fede morendo per essa. Dimostra con la prova più forte di cui
l'uomo sia capace la fermezza della propria convinzione; non solo, il
martire attesta in modo originale la verità religiosa di tale convin
zione, perché egli non avrebbe da se stesso la forza suficiente per
soffrire volontariamente, senza opporre violenza a violenza, l'atrocità
del martirio se l'energia dello Spirito Santo non subentrasse nella sua
debolezza per trasformarla in eroismo puro. 1 Egli proclama, con una
evidenza che stupisce, l'esistenza d'un valore, la fede, che vale più
della vita, fino a dimostrare che la fede è essa stessa la vera vita.
Noi siamo abituati alle notizie di scene di sangue e di storie in cui la
violenza e la malizia si manifestano in forme drammatiche e impres
sionanti e ci lasciano profondamente turbati ; ma quando questi avveni
menti riguardano una persona, che chiamiamo martire, non possiamo
non rilevare due note salienti, le quali, senza attenuare l'orrore per la
crudeltà del fatto, vi aggiungono uno stupore, che confina con l'am
mirazione e con la pietà ; e sono queste due note, una quella della non
resistenza da parte del paziente, il quale piuttosto oppone alla fierezza
dell'aggressione una singolare mitezza; l'altra quella d'un'intenzionale
affermazione spirituale da parte della vittima, affermazione espressa
nel sangue e nella morte, che conferisce al tragico episodio il significato
ed il valore d'un sacrifìcio. La figura della vittima assume l'aspetto
dell'agnello ; ed il simbolo dell'<( Agnus Dei », che subito si affaccia
allo spirito, richiama il ricordo di Cristo e quasi l'identificazione del
martire col divino Crocifìsso; e, come avviene alla memoria della
straziante morte di Liborio Wagner, sopra il dolore e lo sdegno per
la sua spietata condanna prevale la visione della sua fortezza e della sua
umiliata bontà. Per questo, noi dicevamo, un senso di meraviglia ci
invade, e ci ritornano alla memoria le parole di Sant'Agostino : « nei
martiri Cristo stesso diventa testimonio » ; ed il martire tale è non
tanto per la pena a lui inflitta, quanto per la causa per cui essa è sof
ferta : Märtyrern non facit paena, sed causa.
1 Cfr. Mt. 10, 19.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 251
Lasciamo dunque che l'ammirazione invada ora i nostri animi e
con l'ammirazione il gaudio che la vittoria del martirio reca con sé.
(( Questa è la vittoria che vince il mondo, la nostra fede ». 2
«- * *
Wir müssen der verehrungswürdigen Kirche von Würzburg unsere
herzliche Mitfreude zum Ausdruck bringen. Denn ihre jahrhundertealte
religiöse Überlieferung wird durch die Seligsprechung dieses ihres Soh
nes Liborius Wagner geehrt, der ihr als Märtyrer des katholischen Glau
bens zur Verehrung und Nachahmung vorgestellt wird. Wir selbst
sind von Freude über diese Verherrlichung erfüllt und haben den
Wunsch, daß sie sich fruchtbar auswirken möge für die Erneuerung des
christlichen Glaubens, und zwar nicht nur für die Diözese, aus der
Liborius hervorgegangen ist, sondern ebenso für die gesamte heilige
katholische Kirche.
Der Verlauf seines kurzen Lebens, das auf dieser Erde erlosch, um
sich durch seinen schmerzvollen und glorreichen Tod im Himmel
fortzusetzen, ist in jedem Abschnitt sehr bedeutungsvoll und verdient
es, jetzt im Lichte der heutigen Verherrlichung unter seinen verschie
denen Gesichtspunkten betrachtet zu werden für eine neue Erwägung
des geschichtlichen und geistlichen Rahmens, in dem es sich abspielte.
Viele bedeutungsvolle Umstände im Leben des seligen Liborius legen
uns ernste und fruchtbare Überlegungen nahe. Ist seine Herkunft aus
einer guten und vorbidlichen protestantischen Familie nicht schon für
uns ein Grund achtungsvoller Wertschätzung des religiösen und christ
lichen Erbes, das sich bei der deutschen Bevölkerung trotz aller auf
wühlenden Veränderungen dieser stürmischen Zeit erhalten hat? Und
die Hinwendung von Liborius zum katholischen Glauben, dem diese Ge
biete durch so viele Jahrhunderte mit so hochbedeutsamer und reicher
Blüte christlichen Lebens und menschlicher Kultur angehörten, ist
dies für uns alle nicht ein Grund zu geschichtlicher Überlegung und
zur Hoffnung für die Wiederherstellung der vollkommenen Einheit der
Kirche, die immer ersehnt ist? Und muß diese Einheit, die sich von
Christus ableitet und auf Christus ausgerichtet ist, nicht leiden unter
der jetzt bestehenden Trennung, und darf man nicht hoffen, daß diese
Trennung ihre glückliche Wiedervereinigung finde in dem einen und
einzigen Glauben sowie einer neuen lebendigen Liebe?
21 Io. 5, 4.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 5 2 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Es möge uns gestattet sein, bei dieser Gelegenheit an die christlichen
Brüder, die noch nicht in voller Gemeinschaft mit dem Apostolischen
Stuhl leben, ein ehrerbietiges und herzliches Grußwort zu richten, und
zwar im Namen des seligen Liborius, der uns allen den Wunsch nach ei
nem Ökumenismus im Herzen zu bekräftigen scheint, der die Eintracht
und den Frieden erneuert. Er, der selige Liborius, ist ein Beispiel, ist
ein Märtyrer, den wir freilich nicht feiern wollen als eine « gezielte Glau
benskundgebung », nämlich um aus seinem Martyrium einen Grund zur
Polemik und zur Anklage zu machen, wohl aber als ein Zeugnis des
Beispiels für alle und der Einladimg zur Versöhnung und zum Geiste der
Brüderlichkeit.
Die Tatsache, daß Liborius Schüler einer hochangesehenen Schule
war und dann sein junges Leben dem Priester tum und der Seelsorge
weihte, wieviel Anregungen könnten wir hieraus schöpfen, um der gan
zen Kulturwelt unsere Wertschätzung und unsere Überzeugung zum
Ausdruck zu bringen, daß eine Übereinstimmung zwischen wissenschaft
lichem Denken und christlichem Glauben nicht nur möglich, sondern
immer auch notwendig ist ! Und wie gern möchten wir hier in diesem
Augenblik ein wenig länger verweilen, um einen väterlichen und mit
brüderlichen Gruß an die Priester und Ordensleute zu richten, die auch
heute noch ihr Leben Christus und der Kirche vollständig und für immer
weihen ! In besonderer Weise möchten wir sie nicht nur auf das leuch
tende Beispiel des seligen Liborius Wagner hinweisen, sondern auf sie
ebenso die geheimnisvolle und stärkende Kraft seines Schutzes herab
rufen !
Und im Vertrauen, daß wir alle den neuen Seligen als Beispiel christ
licher Stärke und Schützer unseres christlichen Glaubens in steter Treue
zur Kirche Christi haben dürfen, segnen wir den Oberhirten der Diözese
Würzburg und alle anderen anwesenden deutschen Bischöfe sowie die
Vertreter der staatlichen Behörden und alle Gläubigen, die dieser er
hebenden liturgischen Feier beiwohnen.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 253
VI
Ad Illustrissimos Viros Antonium Carrillo-Flores et Raphaelem Salas,
praesidentes celebrationibus mundialis Anni de expendendis populorum
quaestionibus. *
Signori!
Desideriamo anzitutto ringraziarvi di essere venuti a farci visita.
Voi avete auspicato questo incontro per attirare la nostra attenzione
circa le alte responsabilità a voi affidate dall'Organizzazione delle Na
zioni Unite in ordine alla celebrazione dell'Anno Mondiale della Popo
lazione e della Conferenza Mondiale della Popolazione. Profittiamo di
questa occasione che ci viene offerta, per assicurarvi dell'interesse, col
quale la Santa Sede segue gli sforzi della comunità internazionale a
favore della giustizia e della pace.
Le numerose attività, che si stanno organizzando nel quadro del
l'Anno Mondiale della Popolazione ed in vista alla relativa Conferenza,
che si terrà a Bucarest nel prossimo mese di agosto, non possono
lasciare indifferente la Santa Sede. Benché la ricerca della soluzione
dei problemi posti dalla crescita della popolazione richieda, per molti
anni ancora, un impegno di tutti gli uomini di buona volontà, l'Anno
e la Conferenza Mondiale della Popolazione costituiscono occasioni par
ticolarmente importanti per sensibilizzare l'opinione pubblica mondiale
ai bisogni dei singoli e delle comunità.
Quando la Chiesa si interessa ai problemi della popolazione, lo fa
per dovere di fedeltà alla sua missione. Questa sollecitudine discende
dal suo impegno per la promozione del bene integrale, sia materiale che
spirituale, di tutto l'uomo e di ogni uomo. La Chiesa sa bene che popo
lazione significa uomini, esseri umani. Essendo depositaria di una
Rivelazione, nella quale l'Autore della vita ci parla dell'uomo, dei suoi
bisogni, della sua dignità, del suo destino umano e spirituale, la
Chiesa ha grandemente a cuore tutto ciò che può servire l'uomo. E
in pari tempo, ella si preoccupa per tutto ciò che può compromettere
l'innata dignità e libertà della persona umana.
Siamo consapevoli che il crescente numero degli uomini nel mondo
* Die 28 mensis martii a. 1974. (Sermo haud est habitus, sed supramemoratis viris traditus est ab E.mo Card. Villot,
Secretario Status).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
254 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1 Cfr. Litt. Encycl. Populorum progressio, 37; Humanae vitae, 23, 31.
in generale e in alcuni paesi in particolare pone alla comunità dei
popoli ed ai governi una sfida. I problemi della fame, della sanità, del
l'educazione, della casa e dell'impiego diventano sempre più difiìcili da
risolvere, allorché la popolazione cresce con ritmo più intenso di quello
della disponibilità delle risorse.
Alcuni si lasciano trasportare dalla tentazione di credere che non
vi sia altra soluzione al riguardo che quella di frenare la crescita della
popolazione mediante misure radicali, non raramente in contrasto con
le leggi scritte da Dio nella natura dell'uomo e poco rispettose della
dignità della vita umana e della giusta libertà degli uomini. Tali misure
sono fondate, in certi casi, su una concezione materialistica del destino
dell'uomo.
Le vere soluzioni di questi problemi — e noi vorremmo dire le
uniche — saranno quelle che tengono in debito conto tutti i fattori
concreti nel loro insieme : le istanze della giustizia sociale e insieme il
rispetto delle leggi divine che governano la vita ; la dignità della persona
umana e la libertà dei popoli; il ruolo primordiale della famiglia e la
responsabilità propria degli sposi. 1
Non vogliamo ripetere qui nei particolari i princìpi che regolano la
posizione della Chiesa nel campo della popolazione, espressi chiara
mente nella Costituzione Gaudium et Spes del Concilio Vaticano II
e nelle nostre Encicliche Populorum Progressio e Humanae Vitae.
Questi documenti, il cui contenuto è a voi ben noto, dimostrano come
l'insegnamento della Chiesa riguardo alla popolazione sia insieme fermo
ed accuratamente enunziato, rispettoso dei princìpi e nel contempo
profondamente umano nel suo ministero pastorale.
Nessuna pressione deve far deviare la Chiesa verso compromessi
dottrinali o soluzioni miopi. Certamente non spetta alla Chiesa pro
porre soluzioni di ordine puramente tecnico. Il suo ruolo è quello di
testimoniare la dignità e il destino dell'uomo, di permettergli di ele
varsi moralmente e spiritualmente. L'insegnamento della Chiesa, che
noi non cessiamo di riaffermare, aiuta i fedeli a comprendere meglio
la propria responsabilità e il contributo che essi sono chiamati a por
tare alla soluzione di questi problemi. In tale ricerca, essi non devono
lasciarsi influenzare dalle affermazioni di singole persone o di gruppi,
che pretendono di presentare la posizione della Chiesa, omettendo
certi aspetti essenziali dell'insegnamento del Magistero autentico.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 255
La Chiesa ha sempre sottolineato, e continua a farlo tuttora, la
necessità di trattare i problemi della popolazione nella obiettiva realtà
dei loro vari aspetti, che sono senza dubbio economici e sociali, ma
anche e soprattutto umani.
Difatti, la discussione dei problemi della popolazione coinvolge la
stessa finalità della persona umana. La volontà creatrice e redentrice
di Dio nei confronti dell'uomo può essere riconosciuta, confermata o
rifiutata in un dibattito che tocca l'esistenza stessa dell'uomo. Questa
esistenza dell'uomo è solo veramente umana nella misura in cui « pa
drone delle proprie azioni e giudice del loro valore, diventa egli stesso
autore del proprio progresso, in conformità con la natura che gli ha
dato il suo creatore e di cui egli assume liberamente le possibilità e le
esigenze )).2
Qualunque programma relativo alla popolazione deve dunque met
tersi al servizio della persona umana. Esso deve « ridurre le disu
guaglianze, combattere le discriminazioni, liberare l'uomo dalle sue
servitù, renderlo capace di divenire lui stesso attore responsabile del
suo miglioramento materiale, del suo progresso morale, dello svol
gimento pieno del suo destino spirituale ».3 Pertanto esso deve esclu
dere tutto ciò che si oppone alla vita in se stessa o che nuoce alla
libera e responsabile personalità dell'uomo.
Qualunque politica sulla popolazione deve garantire altresì la
dignità e la stabilità dell'istituzione familiare, assicurando i mezzi
che le permetteranno di svolgere il suo vero ruolo. Il nucleo familiare
è al servizio di una vita pienamente umana; esso è il punto di par
tenza per una vita sociale equilibrata, nella quale il rispetto di sé è
inseparabile dal rispetto per gli altri. Gli sposi devono, per ciò, eser
citare le loro responsabilità con piena consapevolezza dei loro doveri
verso Dio, verso se stessi, verso la famiglia e verso la società, in una
giusta gerarchia di valori. La decisione circa il numero dei figli, che
essi vogliono avere, dipende dal loro retto giudizio e non può essere
lasciato alla discrezione delle pubbliche autorità. Ma poiché questo
giudizio presuppone una coscienza ben formata, è importante che
siano realizzate tutte le condizioni che permettano ai genitori di rag
giungere un livello di responsabilità conforme alla morale, una respon-
2 Litt. Encycl. Populorum progressio, 34. 3 Litt. Encycl. Populorum progressio, 34.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
256 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sabilità che sia veramente umana e che, senza trascurare l'insieme
delle circostanze, tenga conto della legge divina. 4
Uno dei grandi temi che deve essere esaminato è dunque quello
della giustizia sociale. Una vita pienamente umana, dotata di libertà
e di dignità, sarà assicurata a tutti gii uomini ed a tutti i popoli
quando le risorse della terra saranno state ripartite più equamente,
quando i bisogni dei meno privilegiati avranno avuto una effettiva
priorità nella distribuzione delle ricchezze del nostro pianeta, quando
i ricchi — sia individui che gruppi — si saranno impegnati in un
nuovo sforzo di aiuto e di investimento a favore dei più sprovveduti.
L'Anno della popolazione dovrebbe annunziare una rinascita del
l'impegno di tutti a favore di una piena giustizia nel mondo, al fine
di contribuire all'edificazione dell'avvenire comune dell'umanità. 5
Si sente spesso dire che la crescita della popolazione deve essere
frenata radicalmente, per rendere possibile lo sviluppo dei paesi meno
privilegiati e per garantire alle generazioni future condizioni am
bientali sane, una vita degna dell'uomo, e che ciò spetta ai pubblici
poteri occuparsene.
Le autorità pubbliche, nei limiti della loro competenza, possono
certamente intervenire, favorendo una appropriata informazione e
soprattutto adottando idonee misure per lo sviluppo economico e per
il progresso sociale, a condizione che queste misure rispettino e pro
muovano i veri valori umani, individuali e sociali, e che siano osser
vate le leggi morali. 6
Signori ! L'atteggiamento fondamentale della Chiesa in questo Anno
della Popolazione è quello della speranza. La storia del mondo prova
— e la Chiesa ne è stata testimone nel corso dei secoli — che l'uomo può
riuscire a trovare delle risposte giuste alle istanze a lui poste quando
egli applica tutta la sua capacità creativa, tutti i doni dell'intelligenza
e del cuore nella collaborazione sincera a favore dei suoi fratelli, per
assicurare a tutti una vita veramente umana in libertà e responsabilità.
La speranza della Chiesa è fondata sul realismo, senza dubbio, ma
anche sulla certezza che la sfera di ciò che è possibile può sempre
crescere, quando uno va avanti con Dio.
4 Cfr. Litt. Encycl. Humanae, vitae, 10; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis
Gaudium et spes, nn. 50, 87. 5 Cfr. Litt. Encycl. Populorum progressio, 43. 6 Cfr. Litt. Encycl. Mater et Magistra in A.A.S. 53 (1961), p. 447; Populorum pro
gressio, 37; Humanae vitae, 23.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 5 7
Y I I
E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e Consilio Secretariae generalis
Synodi Episcoporum, qui conventui Romae habito interfuerunt. *
Venerabiles Fratres,
Quam hoc mane ad vos facimus salutationem, qui ex pluribus terrae
regionibus Romam convenistis, ut opus haud levis momenti exseque
remini, ea in primis cum debita gratiarum actione coniungitur, cum
vestram sedulitatem ac diligentiam in bono Ecclesiae universalis pro
vehendo conspiciamus.
Etenim, praesens vester conventus, qui directe spectat ad Syno
dum apparandam, quae Deo opitulante per autumnale tempus huius
anni celebrabitur, ut multum curae ac sollertiae ab unoquoque vestrum
postulat, ita aliqua forsitan incommoda secumfert, quoniam proxi
mum adest Pascha Domini, ideoque commoratio vestra in sacris, quae
sunt vobis concreditae, dicionibus est certe necessaria. Attamen, sueta
munera paululum intermittentes, huc libentissime vos contulistis, ve
stram operam, pastoralem sapientiam, consilia bene cogitata in fra
terna consuetudine exhibituri atque iterum Romano Pontifici, in quem
recidit sollicitudo omnium Ecclesiarum, 1 novum oblaturi testimonium
ecclesialis caritatis atque communionis. Inde igitur Noster incipiat
sermo, indeque pergrati animi Nostri aperta profluat significatio.
Verum, ea attendentes quae nunc vestras mentes occupant, quid
dicemus quidve esse addendum putamus, nisi paternum, plenum, soli
dum incitamentum ad inceptum insistendum? Agitur nempe de Sy
nodo disposite accuranda quae, post tres habitos superioribus annis
coetus synodales, qui primi veluti gressus expeditioris — ut spera
mus — itineris istius Instituti fuerunt, praecipuum gravissimumque
argumentum pertractabit, fidelitate servata erga Concilium Vatica
num II eiusque normas, decreta, spiritum. Iuvat hic memorare — est
que altera Nobis causa solacii — quae fuerint quaestiones, de quibus
in Synodo anni MCMLXXI actum est : edita iam documenta de sacer
dotio ministeriali deque iustitia in mundo satis superque confirmant
quam frugiferum, quam impensum, quam efficax fuerit opus, quod ea
* Die 5 mensis aprilis a. 1974. 1 Cfr. 2 Cor. 11. 28.
17 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 5 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tempestate una cum ceteris Fratribus exegistis. Sed novum nunc,
maximum, primum instat et urget argumentum : de evangelizatione;
idque summopere interest Ecclesiae, cum in eius natura, in imis eius
vitae radicibus sit infixum, cum rectissimo tramite ad eandem perti
neat itemque legitimis crebriusque propositis ab hominibus, qui nunc
sunt, interrogationibus respondeat : Quid agit Ecclesia? Immo, cur
Ecclesia? Quodnam Dei consilium de humani generis sorte adimplet?
Ecclesia nuntiat Evangelium Iesu Christi, Fili i Dei ; 2 Ecclesia notum
facit mysterium Evangelii ; 3 proprium eius munus evangelizatione defi
nitur atque continetur.
Haec omnia, vobis sane notissima penitusque perspecta, summam
quandam implexarum quaestionum comprehendunt, quae tum ipsi oc
currunt Ecclesiae, quando in aliqua aetate, in historica-sociali rerum
condicione munus evangelizandi explere contendit, quando primarii
huiusce finis prospectus ad usum instrumentorum provocat, quando di
sciplina agendique forma, ratione cognitae, in praxim pastoralem dedu
cendae sunt. Porro variae huiusmodi quaestiones, quae in libello ex
scriptae ad Episcopos totius catholici orbis aliquot abhinc menses missae
sunt, copiosam iam uberemque materiem praebuerunt, quam in prae
senti excutiendam et perpendendam vosmet ipsi curatis. Hic potissimum
vester, Fratres, vertitur labor : novimus ex responsionibus, ab unaqua
que Conferentia Episcopali datis, Relationem breviorem, seu syntheti
cam esse concinnatam, eandemque per hos dies vestro examini subici.
Hic itaque — liceat dictum iterare — vester vertitur labor : quo
dignior et aptior evadat Synodi apparatio, pro momento quod obtinet
in vita Ecclesiae, quo fructuosiores disceptationes synodales esse pos
sint, ex Relatione praedicta vobis nonnulla capita erunt eligenda, quae
tamquam nodi ac nervi generalis illius argumenti de evangelizatione
habeantur. Tanta est enim amplitudo propositi argumenti, ut impediat
quominus omnia, quae ad rem attineant, singillatim et congrue aesti
mentur : disceptatio quae nimis pateret, quae omnes omnino quaestio
nes complecti vellet, profecto in discrimen adduceret diligentissimam
illam et exquisitissimam rerum considerationem, quae a Patribus Sy
nodalibus iure merito exspectatur.
Allatorum igitur problematum selectio, quam diximus, magna qui
dem cum prudentia atque consideratione erit vobis instituenda. Scili-
2 Cfr . Me. i , i . 3 Cfr. Eph. 6, 19.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 5 9
cet nulla praetereantur capita, quae vere praecipua sint ; quae certa ac
perspicua ratione sint definita, ad praecavendum periculum, ne res
minoris ponderis in detrimentum cedant plenioris considerationis de
iis quae potissima sunt ; quae plurimum utilitatis afferant pastorali
ministerio; quae, denique, angustiores fines particularium regionum
excedentes, ad necessitates universalis Ecclesiae pertineant.
Sed alia adhuc quaestio est, Venerabiles Fratres, inter omnes digna
prorsus, in quam singulari modo cogitatio vestra intendatur. Quod
Synodi celebratio eodem tempore contingit, quo Annus Sacer est in
dictus, id a vobis requirit, ut debitam habeatis rationem nobilissimi
huius eventus, ad quem totum Dei Populum advocavimus. Suntne hae
duae et tam proximae celebrationes inter se dispares? An altera alte
ram ita subsequitur, quasi res dissimiles et extraneae, quibus nulla
intercedat necessitudo? Minime quidem : e contrario, sedulo eniten-
dum est, ut ambo ecclesiales eventus apte inter se cohaereant arcteque
colligantur, quo uberiora spiritualia emolumenta gignere valeant. Sci
licet suasiones, a Synodo Episcoporum edendae, id etiam commodi
christifidelibus omnibus praebere poterunt ut per eas in dioecesibus,
in paroeciis, in religiosis communitatibus, in ceterisque christia
nae vitae christianique apostolatus sedibus facilius fructuosiusque
efficiatur illud reconciliationis ac renovationis opus, quod Anno Sancto
attributum est. Ceterum, si res recte perpendimus, Iubilaris Annus,
cum suapte natura tam vehementer ad paenitentiam impellat, existi
mandus est novum ac praevalidum incitamentum ad eam animorum
conversionem, quae est praevia eademque pernecessaria condicio evan
gelici nuntii excipiendi. 4 Sit ergo duarum celebrationum compositio at
que cohaerentia unus e lectissimis fructibus, quos e fraternis Synodi
laboribus fidentes exspectamus ad novum catholicae Ecclesiae progres
sum et incrementum.
Equidem Nos nihil dubitamus, Venerabiles Fratres, quin munus
vobis concreditum cum peritia, navitate, evangelico spiritu obeatis.
Semper vos erigat conscientia magnae utilitatis, quam opera vestra
sanctissimae fidei causae affertis. Horum autem bonorum spem Nos
in vobis collocamus, qui membra estis Secretariatus Generalis Synodi,
collocamus in sollertia ac sapientia Synodalium Patrum, nec non in
religionis studio catholicorum Episcoporum omnium, qui, a Spiritu
* Cfr. Me. 1 , 15.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 6 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Sancto positi regere Ecclesiam Dei, 5 in terris salutiferum exsequi per
gunt mandatum Domini Nostri Iesu Christi, cuius Passionis et Mortis
et Resurrectionis mysteria paucos post dies venerabundi recolemus.
Haec ut feliciter eveniant, vobis singulis universis Apostolicam Be
nedictionem, caelestium gratiarum auspicem, peramanter impertimus.
V I I I
Ad Excellentissimum Virum Hectorem Riesle, Chilensia Reipublicae cum
auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit concrediti
muneris testes. *
Señor Embajador:
Hemos escuchado con gran atención las deferentes expresiones que
Vuestra Excelencia acaba de dirigirnos en este acto de presentación
de sus Cartas Credenciales, como Embajador Extraordinario y Pleni
potenciario de Chile ante la Santa Sede.
Las palabras de Vuestra Excelencia nos han hecho sentir más
cercano en estos momentos a su País, por Nos tan querido y recordado,
del que conocemos bien sus profundos valores religiosos y morales y
su vasto patrimonio histórico-cultural, vinculado también sin duda
alguna en su contextura y expansión a la secular presencia de la
Iglesia.
Este País, que puede preciarse de una larga tradición civil y cul
tural, orientada a realizar una convivencia libre y justa, siempre ca
racterizada por un marcado sentido de respeto y de tolerancia humana,
ha experimentado recientemente una crisis — la más dramática de su
historia, como Vuestra Excelencia ha indicado — con sufrimientos que
han conmovido la opinión pública mundial. Precisamente porque es
un pueblo que ha sufrido y sufre, nuestro sentimiento de entrañable
afecto se ha dirigido y se dirige a él más viva y solícitamente. Esta
crisis ha sido seguida por Nos con angustia paterna cuando se perfilaba
amenazadora; ha repercutido en nuestro corazón con la piedad que
invocaba la sangre de los hijos esparcida. No hemos cesado ni cesare
mos de seguir con la misma solicitud viva y paterna los problemas y las
dificultades todavía existentes.
5 Cfr. Act. 20, 28.
* Die 6 mensis aprilis a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 26.1
¿Qué podría desear para el pueblo chileno — como también para
los demás pueblos — quien, como Nos, tiene la misión de una pater
nidad universal tan amorosa y a la vez comprometida? Dos bienes pri
mordiales e inestimables para toda clase de convivencia humana y
cristiana : la fraternidad y la paz. Una fraternidad que, venciendo
animosidades y resentimientos, excluyendo revanchas o venganzas,
mire a restablecer una auténtica y recíproca comprensión por medio
de una reconciliación efectiva y sincera; Una paz sólidamente cons
truida sobre la salvaguardia de la vida, de los bienes morales y mate
riales, de los derechos fundamentales de todas las personas, condición
esta indispensable para promover un verdadero progreso social que
sea beneficioso para todos, — en especial para los más pobres — y al
que todos puedan dar una contribución libre y consciente.
En este sentido la Iglesia pone un renovado empeño, ofreciendo su
desinteresado y sincero servicio en el ámbito de la comunidad local,
porque sabe que todo lo que contribuye a la convivencia serena, a la
justicia y a la promoción de la solidaridad operante es una ayuda pre
ciosa que se presta al ser humano, de quien nunca debe olvidarse que
lleva dentro de sí la impronta divina.
En cumplimiento de su misión, ella seguirá inculcando en las con
ciencias estos ideales de promoción con absoluta fidelidad a los prin
cipios del evangelio, prodigando particular solicitud en favor de los
más necesitados. A este respecto queremos dejar constancia de la
fructuosa labor llevada a cabo, con interés y generosidad auténtica
mente eclesiales, por el Episcopado chileno para fomentar la pro
fesión responsable de la fe y reflejarla con todos sus postulados en el
ámbito de la vida personal, familiar y social, desplegando al mismo
tiempo una amplia labor asistencial en favor de cuantos se han encon
trado en la necesidad.
Señor Embajador : Al expresarle nuestra cordial bienvenida, de
seamos asegurarle nuestra benevolencia para el desarrollo de la
alta misión que le ha sido confiada. Rogándole que transmita a las
supremas Autoridades chilenas nuestro aprecio por su deferente saludo,
invocamos sobre Vuestra Excelencia y sobre toda su querida Nación
las mejores bendiciones divinas.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
262 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IX
Ad Excellentissimum Virum Hyun Joon Shin, Coreanae Reipublicae liberis
cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes
tradentem. *
M r Ambassador,
It gives ns great pleasure to receive your visit today and to accept
from you the Letters accrediting yon as Ambassador Extraordinary
and Plenipotentiary of the Republic of Korea to the Holy See. We are
likewise pleased to reciprocate the cordial greetings which you have
conveyed to us from His Excellency the President of your country.
We have noted with satisfaction the serious intent with which you
assume your responsibilities. We assure you that your major concern,
to strengthen and further develop the relations happily existing be
tween Korea and the Holy See, will always meet with our füllest
response and support.
Prompted by the words of your address, we are also happy to
state that, from the Standpoint of the Holy See, the maintaining of
diplomatie relations has primarily a spiritual motivation and aim.
Through its diplomatie mission, the Holy See seeks only to promote
the advancement of mankind, employing this form of représentation
as a means of contributing to the solution of fundamental problems
concerning human life and dignity.
We can assure you therefore that the Church will always seek to
serve the welfare of the Korean people in whatever way she can and
within the limits of her resources. For while engaged for the most
part in serving man's specifically spiritual needs, the Church is at
the same time called to concern herself with man's integral well-being,
both within and beyond her own community. Because her message is a
spiritual one of love, the Church strives to be présent to help man
whenever he is in need.
We appreciate very much your référence to the first Christian mis
s i o n a l e s in your country and to the flourishing fruits of their work
to be seen today. We would like you to know how much the Pope loves
* Die 8 mensis aprilis a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 263
and esteems the Church in Korea for that strength and firmness in
the faith which distinguishes her.
Finally, Mr Ambassador, while we invoke upon ali the beloved
people of your country the divine favours of harmony and prosperity,
we extend to you personally our best wishes for the happy and profitable
fulfìlment of your mission.
X Radiotelevisificarum stationum moderatoribus e tota Europa atque Ame
rica Septemtrionali Romae coadunatis, annitente Pontificio Consilio instru
mentis communicationis socialis praeposito. *
En vous accueillant aujourd'hui, Messieurs, malgré le programme
particulièrement lourd de la Semaine Sainte, Nous voulons donner un
nouveau témoignage de l'intérêt du Saint-Siège pour les instruments de
la Communication sociale, et vous redire combien Nous sommes cons
cient de leur immense importance pour la formation de la mentalité
de l'homme d'aujourd'hui. Nous voulons aussi vous dire notre estime
personnelle, notre confiance, et faire un appel à votre responsabilité et
à votre compétence en vue de la toute proche Année Sainte.
I
Quiconque réfléchit tant soit peu aux transformations du monde
moderne ne peut manquer d'être frappé par celle qui saute aux yeux
de tous : la place prise, dans la vie des hommes, en quelques années, par
les techniques audio-visuelles. Non seulement les appareils de radio et
de télévision ne sont plus un article de luxe, réservé à un public d'une
certaine élévation sociale et culturelle, ils sont devenus le bien de
tous, un objet qui fait partie, pour ainsi dire, du mobilier de la fa
mille de celle de l'ouvrier comme de celle du dirigeant d'entreprise;
un instrument dont le langage est accessible à l'illettré aussi bien qu'à
l'homme de haute culture. Dans les vastes zones recouvertes par la
civilisation industrielle, ces techniques font partie de la vie, s'y intè
grent, influent sur son déroulement. Ceux qui les dirigent sont devenus,
en quelque sorte, les docteurs et les maîtres de ce monde de l'audition
et de l'image, ils constituent désormais une nouvelle catégorie parmi
les (( pédagogues » de l'humanité.
* Die 8 mensis aprilis a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 6 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quelle responsabilité cela entraîne, tout le monde le voit sans peine.
Nos prédécesseurs immédiats et Nous-même y avons insisté dans de
multiples documents, dont les principaux vous sont sans doute con
nus. Mais on peut se demander si cette responsabilité ne se trouve pas
devoir faire face aujourd'hui à un fait nouveau. Il semble que l'accé
lération du rythme des sensations audio-visuelles amène une sorte de
saturation, engendre une certaine lassitude, aboutit à une certaine
déconvenue. L'exploration de toutes les possibilités imaginables en ce
domaine fait prendre conscience qu'elles n'apportent pas à l'homme
une satisfaction totale, qu'elles n'apaisent pas ses aspirations Tes
plus profondes. C'est qu'elles laissent, hélas ! trop souvent de côté
— et parfois offensent gravement — les exigences qui sont le plus en
racinées dans l'âme humaine, les exigences morales et religieuses. Et
c'est sans doute ce qui explique le succès de certaines émissions où est
présenté, dans un relief saisissant, l'aspect tragique de la destinée
humaine ; où sont abordés les problèmes fondamentaux pour l'homme :
celui de son origine et de sa fin, le mystère du gouvernement du
monde — hasard ou Providence? —, le problème du mal. L'homme se
sent alors concerné, non dans une zone superficielle de son être, mais
dans sa réalité profonde.
II
En vous invitant à considérer au point de vue des « mass media »
la perspective de l'Année Sainte, Nous vous suggérons, par le fait
même, d'être attentifs à cette exigence profonde de l'homme moderne,
et aux moyens de la satisfaire. Et Nous croyons répondre au véri
table bien de l'humanité — qui est, vous le savez, le grand souci de
l'Eglise — en vous invitant à faire une large place, dans vos émissions,
au grand événement social et religieux que va constituer l'Année
Sainte 1975.
Vous en étudierez les modalités avec notre Commission pontificale
pour les Communications sociales. Pour notre part Nous voudrions in
sister seulement sur l'entière disponibilité du Saint-Siège, sur son désir
de favoriser au maximum votre travail, sur son intention de vous four
nir toute l'aide et la collaboration que vous êtes en droit de nous
demander.
Il est facile, pensons-Nous, de discerner dans cette collaboration une
convergence d'intérêts : c'est l'intérêt de l'Eglise que les mass media
fassent un large écho aux finalités de l'Année Sainte et à ses princi-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 265
pales manifestations; c'est votre intérêt que la collaboration la plus
ouverte vous soit assurée dans ce but ; c'est encore et surtout, pensons-
Nous, l'intérêt de l'homme moderne, en proie à tant d'angoissants pro
blèmes, à tant d'insatisfaction et d'incertitudes, c'est l'intérêt de toute
la société, que lui soient largement ouvertes les sources d'un renou
veau spirituel, auquel elle aspire sans en avoir toujours conscience, et
que l'Année Sainte se propose de lui apporter.
L'événement, vous le voyez, dépasse de beaucoup, dans notre in
tention, les frontières de l'Eglise catholique. Il concerne et voudrait
atteindre le plus grand nombre possible d'hommes de bonne volonté :
cela dépendra, après la grâce de Dieu, de l'efficacité des mass media
qui sont entre vos mains !
C'est vous dire, Messieurs, de quel cœur Nous vous accueillons
aujourd'hui. En formant des vœux fervents pour qu'ensemble nous
puissions travailler utilement au véritable bien de l'humanité, Nous
invoquons sur vos personnes, sur vos familles, et sur vos activités en
vue et au cours de l'Année Sainte, l'abondance des divines bénédictions.
XI
In auditorio Pontificiae Studiorum Universitatis a S. Thoma Aquinate in
Urbe, septies redeunte memoria pientissimi obitus Angelici Doctoris. *
Noi siamo molto lieti d'essere qui fra voi, riuniti per celebrare la
memoria di S. Tommaso d'Aquino, nel settimo centenario della sua
morte, per l'onore che è così tributato a questo Santo Dottore, e per
il significato che un così numeroso e autorevole suffragio può assumere
per la Chiesa di Dio e per la cultura del mondo contemporaneo.
Cotesta assemblea infatti riconosce la grandezza di San Tommaso
d'Aquino sotto il triplice aspetto della virtù morale, tutta rivolta a mo
strare ed a facilitare la strada dell'ascensione dello spirito umano a
Dio, 1 della scienza filosofica, tanto magnificata dal nostro grande pre
decessore Leone XIII nella notissima Enciclica Aeterni Patris, del
4 agosto 1879,2 e della speculazione teologica, che secondo lo stesso
celebre documento pontificio e secondo la connotazione storica clas
sifica P Aquinate fra i sommi maestri del pensiero religioso. La nostra
* Die 20 mensis aprilis a. 1974. 1 Cfr. D Th C. XV, 1, 633. 2 Cfr. Acta, pp. 225-284.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
266 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
compiacenza si accresce ravvisando nell'omaggio reso all'insigne mae
stro medievale, non solo un riconoscimento alla sua grande persona
lità e al forte e decisivo influsso, che la sua opera ebbe sia nel
pensiero del suo tempo, sia in quello dei secoli successivi, ma riscon
trando altresì una chiara e significativa testimonianza alla sua attualità.
Il vostro intervento, illustri signori e chiari docenti, non che intelli
genti studiosi, dimostra che la voce di San Tommaso d'Aquino non è
una semplice eco d'oltretomba, come quella di tanti altri gloriosi pen
satori, di cui la nostra moderna cultura si gode nel ricordare la storia,
e nel decifrare lo sforzo intellettuale da loro compiuto per penetrare i
segreti dell'universo, o nel ritrovare nelle loro personali speculazioni
una ricchezza di espressioni originali ed eleganti, ma dimostra soprat
tutto che quella voce dell'incomparabile figlio di S. Domenico parla
ancora ai nostri spiriti, come quella d'un maestro vivente, di cui ci è
prezioso ascoltare l'insegnamento per un suo contenuto tuttora valido
ed attuale, del quale non pochi fra voi riconoscono un urgente, e non
certo trascurabile bisogno.
Così che noi non apporteremo ora alcun contributo alle moltissime
e interessantissime relazioni e comunicazioni, che sono state qui prodi
gate dalla vostra consumata ed esuberante cultura, riservandoci piut
tosto la speranza che tanti ottimi studi siano raccolti in degna pubbli
cazione, e siano anche a noi accessibili, in qualche misura, almeno nelle
horae subsicivae del nostro premente ministero. Loderemo piuttosto e
incoraggeremo l'interesse che voi dedicate a S. Tommaso : noi stimiamo
pregevole tale interesse per il vostro lavoro intellettuale, e non senza
utilità per le vostre stesse persone, candidate quant'altre mai alla con
quista di quella somma Sapienza, che coincide con la vera Vita.
Ma non vogliamo perdere, tuttavia, l'opportuna occasione, che ci è
qui offerta per ricordare ai vostri discepoli, se non a voi stessi esperti
operatori del pensiero, quanto oggi possa essere utile sedere ancora
alla scuola di San Tommaso (come, del resto, per il merito comune, a
quella di altri esimi Scolastici), per apprendere, prima d'ogni altra
scienza, l'arte del ben pensare. Ci limitiamo ora a fare questione di
metodo, di pedagogia intellettuale. Travailler à bien penser ci ammo
nisce Pascal. 3 Cioè bisogna fare attenzione alla logica. Diciamo logica
in senso largo e vero ; cioè l'uso rigoroso e onesto dell'intelligenza nella
ricerca della verità delle cose e della vita. Perché questa raccomanda-
3 Cfr. Pensées, 347.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 267
zione? perché noi temiamo che le facoltà conoscitive della nuova gene
razione siano facilmente attratte e tentate a ritenersi soddisfatte dalla
facilità e dall'affluenza delle cognizioni sensibili e fenomenico-scien-
tifiche, cioè esteriori allo spirito umano, e distolte dallo sforzo siste
matico ed impegnativo di risalire alle ragioni superiori sia del sapere,
che dell'essere. Temiamo una carenza della filosofia, autentica e idonea
a sostenere oggi il pensiero umano sia nello sforzo scientifico coerente e
progressivo, e sia specialmente nella formazione della mente alla per
cezione della verità in quanto tale, e capace quindi di dare allo spirito
umano l'ampiezza e la profondità di vedute, a cui esso è pur destinato,
con pericolo di non raggiungere quelle supreme, e pur fondamentali ed
elementari cognizioni, che possono integrarlo al raggiungimento del
suo vero destino, e alla felice scienza, indispensabile se pur iniziale, del
mondo divino; mentre noi siamo certi che un corretto, onesto e severo
esercizio del pensiero filosofico predisponga lo spirito ad accogliere
anche quel messaggio soprannaturale di luce divina, che si chiama la
fede : lo dice il Signore : qui facit veritatem venit ad lucem.4
La scuola di San Tommaso ci può essere una propedeutica elemen
tare, ma provvidenziale, di quell'alpinismo intellettuale, sia filosofico,
che teologico, che esige, sì, il rispetto delle leggi del pensiero sia nel
l'analisi, che nella sintesi, sia nella ricerca induttiva, che nella conclu
sione deduttiva, indispensabile per conquistare le vette della verità, e
per risparmiare alla mente umana la vana esperienza di illusorie e spesso
fragili costruzioni. Ed anche per un altro scopo, sempre nel campo
didattico, ma assai importante nell'economia del pensiero ; e cioè
quello di abituare il discepolo (e tutti, davanti al sapere, siamo disce
poli) a ragionare in virtù dei principi soggettivi della verità, e obbiet
tivi della realtà, e non secondo formule che la cultura di moda, spesso
favorita da tanti coefficienti esteriori ed occasionali, impone alla men
talità passiva d'un dato ambiente, o d'un dato momento storico. Sembra
strano, ma è così : Maestro Tommaso, lungi dal privare l'alunno d'una
sua personale e originale virtù di conoscenza e di ricerca, risveglia
piuttosto queìVappetitus veritatis, che assicura al pensiero una sua
sempre nuova fecondità, e allo studioso una sua caratteristica perso
nalità.
Troppo vi sarebbe da dire in proposito. Ma bastino queste semplici
osservazioni per assicurare voi tutti, cultori di studi tomistici, della
4 Io. 3, 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 6 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nostra stima e per incoraggiare la poderosa e multiforme opera vostra :
ne avrà incremento il pensiero, quello filosofico specialmente, e ne avrà
sano e indispensabile nutrimento anche il pensiero religioso, la fede,
che non si oppone alla ragione, ma di essa ha bisogno, perché è vero ciò
che afferma San Tommaso : Credere est cum assensu cogitare.5 A tutti
la nostra Benedizione.
XII In Basìlica Vaticana habita ad eos qui interfuerunt sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei Franciscae Schervier, Tertii Ordinis S. Francisci, fundatricis Sororum Pauperum S. Francisci Assisiensis. *
Unser Gruss gilt heute zunächst der Stadt Aachen, dieser ge-
schichtsreichen Stadt in Westdeutschland, und ihrer Diözese, in der
unsere neue Selige, Franziska Schervier, die wir in dieser heutigen
Feier ehren, geboren ist. Mit überaus grosser Freude sehen wir, wie
diese grosse Ordensfrau ihrer berühmten und gesegneten Heimat zur
Ehre gereicht, wo die kaiserliche und bürgerliche Geschichte Europas
des Mittelalters und der Folgezeit sich mit der Tradition der katholi
schen Kirche verbindet, und wo im erhabenen Symbol der herrlichen
zweifachen Kathedrale sich zwei ursprüngliche stilistische Ausdrucks
formen, zwei Arten der Kunst und der Spiritualität, das Romanische
und das Gotische nämlich, oder vielmehr zwei Volksarten, die lateinische
und die germanische, in zwei berühmten und grossartigen Monumenten,
die beide geschichtsreich und für dieselbe christliche Zivilisation äuss
erst bezeichnend sind, in einer unzertrennlichen brüderlichen Einheit
begegnen.
Wir grüssen damit den verehrten Bischof von Aachen, unseren
frommen und eifrigen Mitbruder, Monsignore Johannes Pohlschneider,
und mit ihm zusammen den Klerus und die Gläubigen seiner Diözese ;
ferner auch all diejenigen, die aus der angrenzenden und ehrwürdigen
Metropolitankirche von Köln und aus dem ganzen Katholischen Deutsch
land hier persönlich oder im Geiste zugegen sind. Und wie wir glauben,
sind es recht viele, die uns alle teuer sind und in Frieden und Eintracht
mit uns leben. Sodann gilt unser ehrerbietiger Gruss den Vertretern der
deutschen staatlichen Behörden, die zu diesem festlichen Anlass erschie
nen sind.
5 II-IP e , 2, 1.
* Die 28 mensis aprilis a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 269
Und schliesslich grüssen wir auch die Töchter der Seligen, die
Armen Schwestern vom heiligen Franziskus, die heute mit uns und
der ganzen Kirche die Freude teilen, von ihrer Gründerin, der neuen
Seligen, Franziska Schervier, die Tugenden offiziell anerkannt, ihre
Verdienste gepriesen und ihre lokale Verehrung genehmigt zu sehen.
Noi siamo subito obbligati ad offrire alla medesima nuova Beata il
tributo della nostra venerazione, quale da noi esige la narrazione sto
rica della vita di Francesca Schervier; ma noi non oseremo in questo
momento tracciare il profilo biografico della Beata, perché esso esi
gerebbe troppo lungo discorso, e perché pensiamo che la sua figura
sia già ben nota agli uditori e alle uditrici presenti a questa cerimonia
conclusiva dei lunghi studi analitici e agiografici sempre richiesti
per una solenne ed ufficiale beatificazione.
Noi ricorderemo soltanto che il quadro storico nel quale si svolge
la vita di Francesca Schervier è quello tanto ricco e complesso dell'ot
tocento; e precisamente il periodo che va dall'anno di nascita 1819 di
Francesca all'anno della sua morte 1876; cinquantasette anni, pochi
rispetto all'attività che li ha colmati e alle opere che vi hanno trovato
l'origine; periodo storico di intensa trasformazione politica e spiri
tuale, che si svolge dalla nuova configurazione dell'Europa dopo
l'epopea napoleonica, e arriva all'affermazione dei due Imperi allora
rivali, quello Francese e quello Germanico, dei quali tutti ricordiamo
le avventurose vicende. Il quadro geografico invece è quello, dicevamo,
della Germania occidentale, nella zona confinante con il Belgio e con
la Francia, alla quale la diocesi di Aquisgrana, dal 1797 al 1815, era
stata incorporata. Vi sarebbe molto da dire circa l'influsso che le
condizioni sociali del tempo e del luogo esercitarono sulla famiglia,
impegnata negli uffici civili della città, e sulla formazione della nostra
Beata, e quindi circa la sua educazione spirituale e la sua sensibilità
sociale. Il nuovo sviluppo civile e industriale era ai suoi inizi, ma in
pieno svolgimento ; grande attività, ma grandi bisogni ; e questi tanto
più avvertiti quanto maggiore il primo progresso economico e sociale
segnava penosi, trascurati e intollerabili dislivelli nella compagine
della popolazione. Cattolico l'ambiente ; donde l'avvertenza più urgente
e più dolorosa della presenza dei poveri nella società in evoluzione ed
in via di prendere quella coscienza di sé che troverà, alla metà del
secolo, le sue più amare e caratteristiche espressioni, sia dottrinali
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
270 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
che operative, di cui il nostro tempo sente tuttora le pesanti e colossali
conseguenze.
Abbiamo nominato i poveri; e subito ci ricordiamo che la nuova
Beata prende da essi la sua qualifica caratteristica : ella è stata chia
mata « Madre dei poveri », promotrice audace e vigorosa ; fondatrice
col genio organizzativo proprio del suo popolo di istituzioni che hanno
per oggetto l'assistenza, allora mancante, nelle sue prestazioni più
umili e più generose ai poveri, ai bisognosi cioè d'ogni categoria, agli
sprovvisti d'ogni aiuto materiale e spirituale. Siamo in pieno Vangelo.
Ci piace vedere emergere questa giovane e inerme figura di donna fra
altre irradianti somiglianti virtù che il secolo scorso diede alla Chiesa
(o meglio : la Chiesa al secolo !) ; e sarebbe molto interessante e molto
edificante studiare l'insieme di questa numerosa e luminosa costella
zione, apparsa nel cielo buio dell'ottocento, di anime sante, così con
sacrate alla carità da immolare non solo se stesse all'amore del pros
simo, ma da generare schiere innumerevoli di silenziose ed eroiche
seguaci allo stesso amore, allo stesso sacrificio. E a questo punto la
nostra riflessione si dirige spontaneamente sopra un tema immenso,
che non possiamo certo esaurire in queste semplici e brevi parole : la
santità, cioè la perfezione cristiana, che ammirata in una vita come
quella di Francesca Schervier, ci sembra diventare attraente e ammi
rabile, e svelare anche ad uno sguardo fugace come il nostro la ric
chezza dei suoi segreti. Ma anche considerata la santità nel suo aspetto
a noi più accessibile, quello della carità, cioè della sua umanità, subito
ci accorgiamo ch'essa ha dimensioni sconfinate : la santità della carità,
chi la può misurare? chi la può fino in fondo esplorare? e proprio per
ché essa, la santità, assume qui il profilo della carità, chi oserà presu
mere di poterla definire, tenendo conto della sua duplice misteriosa
fonte componente? quella della carità divina, carisma soprannaturale
per eccellenza, che si fa umana, come ci avverte S. Paolo : (( la carità
di Dio è stata riversata nei nostri cuori mediante lo Spirito Santo,
che ci è stato dato » ; 1 e quella della carità umana, che, sempre secondo
S. Paolo, è descritta in termini senza misura : « la carità (voi ricor
date) è longanime, è benigna, ... soffre ogni cosa, tutto crede, tutto
spera, tutto sopporta, e non verrà mai meno » ; e così via. 2
E allora la nostra curiosità, guidata ora dalla nostra pietà, si do-
1 Rom. 5, 5. 2 Cfr. 1 Cor. 13, 4 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 271-
manda se la santità, così umanizzata dalla carità, ci offra ancora i
segni religiosi, che sembrano più evidenti in altri tipi di santità. La
santità della penitenza, ad esempio, ovvero quella dell'orazione e della
contemplazione, quella della sofferenza e del martirio, non sono forse
più trasparenti nella rivelazione della presenza divina dimorante, ovvero
operante nella santità? È un confronto difficile, che solo nei fatti può
trovare risposta. Ma nel caso nostro i fatti parlano.
E qui noi vorremmo invitare gli osservatori e ancor più i devoti
della Beata Francesca a rilevare sia la frequenza di momenti e di
episodi soprannaturali, divini certamente nella loro causa, che la sua
biografia chiaramente registra, sia la continua conversazione con Dio
sempre ardente nella esperienza spirituale della Beata, non distratta,
ma piuttosto francescanamente attratta al divino colloquio della stessa
attività caritativa esteriore, come Cristo ci insegnò : Egli si fa presente
nell'uomo povero e disgraziato. 3
Leggete la storia della Beata Francesca Schervier. Noi qui ci limi
tiamo alla citazione d'una sola, tipica testimonianza : « Tutto il suo
fare era come se Dio fosse stato sempre con lei )).4 Sia lezione memo
rabile per noi.
Ausser diesem inneren Licht strahlt die Liebe der neuen Seligen,
Franziska Schervier, noch ein anderes, äusseres Licht aus, das die
Heiligkeit ihres Lebens bezeugt. Es ist ihr Beispiel. Es ist ihre christliche
Vollkommenheit, die zur Nachahmung empfohlen wird, und zwar nicht
nur den Personen, die sich dazu entschlossen haben, in ihrer Nachfolge
zu leben, sondern auch den Christgläubigen, die ihr Tauf versprechen
treu verwirklichen wollen, obwohl sie ihre Berufung inmitten der
Welt zu verwirklichen haben. Mitunter sind die Heiligen mehr zu
bewundern als nachzuahmen; die selige Franziska hingegen bietet sich
als ein Vorbild franziskanischer Heiligkeit in beispielhafter Weise zur
Nachahmung an.
Wenn die Heiligkeit im Grunde darin besteht, dem Willen Gottes
entsprechend zu leben, so können wir im ganzen Leben der seligen
Franziska, ja schon von frühester Jugend an, die stete Absicht festeilen,
in Übereinstimmung mit dem Willen Gottes zu handeln; eine Absicht,
die in einigen Augenblicken fast ängstlich, aber doch immer fest und
3 Cfr. Mt. 25, 35, ss. 4 Test. Ap. 34.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
272 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
zuversichtlich gewesen ist. Dies ist, wie ein Biograph von ihr schreibt,
der vorherrschende Charakterzug ihrer Heiligkeit.
Zeigt uns sodann nicht diese ihre franziskanische Berufung, die von
ihr mit der Treue und dem entschlossenen Einsatz gelebt wurde, die
der starken deutschen Geistesart zu eigen ist, und die schliesslich auch
mit bewundernswerter Anpassung an die moderene amerikanische
Pädagogik in die neue Welt übertragen wurde, — zeigt uns diese ihre
Berufung nicht wiederum, wie ewig gültig und doch anpassungsfähig
das evangelische Ideal ist, das in dem Heiligen von Assisi perso
nifiziert und mit solch magischer Anziehungskraft dargestellt wird?
Lehrt sie uns nicht, wie dieses mit seinen fast widersprüchlich erschei
nenden, aber doch wirklich christlichen Forderungen von lauteren
•christlichen Seelen jeder Zeit und jedes Volkes immer wieder neu
gelebt werden kann? Die Beispielhaftigkeit unserer Seligen wird insbe
sondere von euch bezeugt und verkündet, liebe Armen-Schwestern vom
heiligen Franziskus, denen heute die ganze Kirche durch uns ihr Lob
und ihre Ermutigung zum Ausdruck bringen will.
So möge man also von der Armut sprechen, die die selige Franziska
mit mutiger Strenge hat üben wollen, um ihre ganze Liebestätigkeit
gleichsam noch opfervoller, aber zugleich auch überzeugender in ihrem
evangelischen Zeugnis zu machen. Ist nicht diese Armut eine beispiel
hafte Lehre für uns Katholiken und insbesondere für unsere Gesellschaft,
die den Besitz und den Genuss der zeitlichen Güter in ihren Program
men und ihrer Weltanschauung an die erste Stelle setzt?
Und werden nicht auch wir, gerade an diesem Tag der kirchlichen
Ehrung dieser « Mutter der Armen », ihr Beispiel, ihre Einladung
und ihren Aufruf zur Liebe der Armen in der Kraft der Liebe und dem
Oebot Christi uns zu Herzen nehmen? Erblicken nicht auch wir in
dieser erneuten Verteidigung der Armen, die vor der Kirche und
der Welt unserer Zeit geschieht, die überzeugendste Ermahnung, aus
unserem christlichen Bekenntnis den Antrieb und den Geist für ein
echtes und wirksames Sozialprogramm zugunsten so vieler armer oder
notleidender Brüder zu schöpfen, die wir immer unter uns haben? 5
Dies lehre uns und dazu verhelfe uns die selige Franziska Schervier!
Hierzu erteilen wir euch allen von Herzen unseren Apostolischen
Segen.
5 Vgl. Jo. 12, 8.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 273
NUNTIUS RADIOTELEVISIFICAS
Universis Urbis et Orbis Christifidelibus cunctisque hominibus, die Pa
schatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo
Petrianae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Bene
dictionem. *
Oggi il nostro annuncio è quello della gioia.
A voi, credenti, gioia e pace ! Sappiate gustare nella verità questo
giorno felice.
A voi, uomini amici, che sulle soglie della Chiesa piena di canto e
di gaudio, osservate con meraviglia e con qualche diffidenza la nostra
festa, l'invito cortese e profondo : (( venite e vedete » ;1 forse l'espe
rienza della nostra vita religiosa, oggi vi può essere argomento di luce.
A voi, che soffrite e che sperimentate la fatica del vivere, rivol
giamo con la voce di Cristo risorto lo stesso invito, ma a voi più spe
cifico, più penetrante : « venite, voi tutti che siete affaticati ed oppressi,
e troverete consolazione ». 2 Al mondo intero, attento o sordo che sia,
nella speranza che la Parola della salvezza 3 sia un giorno seme di vita,
noi gridiamo oggi il nostro gaudio vivissimo e paradossale, ma vero :
Gesù Cristo è risorto ; sì, Egli vive ; e vive anche per noi ; la pietra del
suo sepolcro è rovesciata ; un giorno lo sarà anche quella del nostro,
e le nostre ceneri riprenderanno, in una metamorfosi oltre la presente
nostra natura, forma e vigore. Miracolo, s ì ; ma è in questo miracolo
della risurrezione della carne che ha la sua meta la nostra fede : (( io
credo la risurrezione della carne e la vita eterna ».
Questa è la nostra gioia. È la nostra vittoria. 4 È la nostra salvezza,
ora contenuta nella nostra speranza ; 5 ma fondata sulla realtà della
risurrezione di Cristo, e garantita dalla verità della Parola di Dio.
Vittoria sulla morte? Ê mai possibile?
Sì, questo è il nostro annuncio pasquale. Questo è il motivo della
nostra gioia, che non ha confini e non ha confronti.
* Die 14 mensis aprilis a. 1974. 1 Cfr. Mt. 28, 6. 2 Cfr. Mt. 11, 28. 3 Cfr. Act. 13, 27. 4 1 Io. 5, 4; cfr. 1 Cor. 15, 55. 5 Rom. 8, 24.
18 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 7 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Due cose noi dobbiamo notare, pur nella brevità di questo messaggio
pasquale.
Questo messaggio, in primo luogo, sconvolge la nostra mentalità
sui valori del tempo presente. Essi non possono assurgere a valori
assoluti per lo spirito umano ; essi rimangono relativi alla vita presente,
che tutti noi sappiamo effimera e caduca. Fondare la costruzione della
propria esistenza, primamente ed esclusivamente, sopra questi valori
significa edificare sulla sabbia ; 6 significa, specialmente per chi fa del
piacere e del benessere proprio ed egoistico lo scopo supremo della pro
pria esistenza, ingannare se stesso. L'edonismo, che diventa il falso
vangelo di tanti uomini e donne del nostro tempo, è alla fine la filosofìa
dell'illusione e della morte.
In secondo luogo, il vangelo della croce, cioè la legge del dovere, del
servizio, del dolore, dell'amore, del sacrifìcio, vangelo che ci ha prepa
rati a questa celebrazione del mistero pasquale, su l'esempio e con la
grazia di Cristo, è l'interpretazione sapiente e vera della vita umana;
e se anch'essa sfocia sulla morte temporale, essa conserva in sé il seme
immortale della rinascita, della risurrezione, della vita eterna.
Perciò noi, alunni della fede, siamo alla scuola della vera felicità.
E perciò oggi, giorno di Pasqua, che è festa dell'avvenuta risurrezione
di Cristo, è anche festa preventiva della nostra risurrezione. Sì, così è.
E voli sul mondo questo messaggio pasquale di vita e di gioia, con
la nostra Apostolica Benedizione.
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Universis catholicis Christifidelibus, ob diem celebrandum ecclesiasticis
iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatum.
Parlo ai giovani. A voi, giovani. Sì, specialmente. Ecco la Gior
nata delle vocazioni. Anche quest'anno.
Giornata mia. Cioè giornata del Pescatore. Perché questo è il primo
aspetto reale dell'odierna ricorrente Giornata; si compie oggi, quasi
con visibile realismo, una Parola, una promessa di Gesù Cristo. La
disse a Pietro e ad Andrea, suo fratello, i quali, pescatori quali erano,
6 Cfr. Mt. 7, 26.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 276
stavano stendendo la loro rete nel lago di Galilea; e Gesù, cammi
nando sulla riva, li vide e disse loro : « Venite con me ; Io vi farò
pescatori di uomini ». Quale accento aveva quella voce? Quale figura
aveva in quel momento il giovane Rabbi, che i due pescatori avevano
già incontrato, poco tempo prima, giù, verso le foci del Giordano, nel
l'atmosfera misteriosa della predicazione messianica di Giovanni, il
battezzatore? Chi sa? Il fatto è che i due pescatori — pensate ! — subito
abbandonarono le reti, e si misero a camminare al seguito dell'appena
conosciuto Maestro. Pochi passi ; e la scena si ripete a riguardo di due
altri fratelli, Giacomo e Giovanni, figli di Zebedeo; anch'essi lasciano
le loro reti, lasciano anche il padre, la barca e gli aiutanti e vanno
appresso a Gesù, che trae con sé, per predicare l'avvento del regno dei
cieli, la piccola comitiva. 1
Scena simbolica ; scena profetica. È troppo fantastico pensare ch'essa
si rispecchia nella mia situazione attuale? Immaginate il Papa, che
traduce assai imperfettamente il profilo di Gesù, o le sembianze di
Pietro ; eppure è il successore di Pietro, ed è il Vicario di quel Cristo
medesimo. Se ne sta, il Papa, non sulla sponda d'un lago tranquillo,
ma su quella di un fiume, gonfio e vorticoso; il fiume della storia, il
fiume della travolgente vita moderna, nel quale voi siete, giovani di
questa irruente generazione, trascinati dalla esaltante violenza del
nostro tempo, nel quale voi, come tutti, pescate a sorpresa inesauribili
esperienze, stupende o tremende che siano.
Io chiamo. Io vi chiamo. Lo so ch'è un'audacia la mia, forse vana,
forse importuna ; ma io devo lanciare la mia voce, come Gesù : venite
con me. Dirò di più : la mia è una voce grave. Venire con me comporta
un dono estremamente prezioso, il dono personale di voi stessi al
Signore ; comporta un sacrificio senza riserve. Ma così è ; io devo essere
sincero : la mia voce, che vuole essere vocazione per voi, è invadente,
è esigente (Poi vi dirò, e da voi stessi capirete, quanto questa voce
vuol essere affettuosa; e chi la seguirà, farà questa paradossale espe
rienza : la vocazione, penetrante, profonda, giù nei segreti della co
scienza, è soavissima, è estasiante ; nessuna cosa, nessun piacere, nessuno
amore la può superare. Ma questo verrà dopo). Ora mi basta gridare :
c'è qualcuno che vuol venire? C'è qualcuno che, nel frastuono delle
mille voci del nostro mondo, avverte e ascolta la mia?
Ebbene, non rifiutate almeno questo invito : provate ad ascoltare !
1 Cfr. Mt. 4, 18-22.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
276 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Mi domandate : ascoltare che cosa? Ascoltate nel mio richiamo,
come primo invito, la chiamata dell'umanità. Quella chiamata che
sale dall'umanità che ancor oggi invoca, che esprime le sue più auten
tiche esigenze, e di solito le esprime soffrendo. Invoca verità, invoca
luce, invoca amore, invoca interesse, invoca guida, invoca soccorso ...
Non sentite in tale invocazione il gemito d'una speranza, seguito dal
lamento della delusione, dello smarrimento, della sofferenza, della di
sperazione? Non avvertite il gemito di tanti bambini infelici, di tanti
poveri desolati, di tanti malati bisognosi, di tanti deboli oppressi?
Non vi accorgete del timido e struggente richiamo di chi non sa a chi
confidare qualche proprio geloso e doloroso segreto? E non badate
anche al clamore di chi lavora, di chi studia, di chi si agita, e alla
fine non sa perché? Il perché della vita, chi lo può svelare? Chi può
dire al fratello : « Colui che cammina dietro a me, non cammina nelle
tenebre » ? 2 Chi può consolare l'umanità per la vanità dei suoi sforzi,
per il ridicolo delle sue vanità, per la fugacità dei suoi giorni? Chi può
conferire senso e valore al sapere umano, chi purificare e fortificare
l'amore, chi insegnare il vero segreto della bellezza, chi valutare la
preziosità delle lacrime, chi aprire la porta su la sognata possibilità
d'una vita soprannaturale?
Perché di queste domande, e di cento altre, tese alla surrealtà e
alla sublimazione della vita umana, si compone la sinfonia della voca
zione. Dio chiama con la parola dell'umanità aspirante alla trascen
dente pienezza della sua vita, che sarebbe altrimenti mancata.
Chi sa ascoltare questo coro implorante? Questo è il primo momento
caratteristico della vocazione moderna : momento sociologico-religioso.
Temete la fascinazione d'un umano pietismo?
Giovani, ascoltate ancora. Ma questa volta occorre ascoltare un'altra
voce amica e sapiente. Ecco il secondo momento : psicologico-religioso.
Occorre lo specialista ; cioè il maestro dell'anima, il direttore di spirito,
occorre l'amico esperto nei segreti dei cuori.
Oggi allora la Giornata delle vocazioni diventa vostra, giovani; e
diventa Giornata della Chiesa; parliamo ora della Chiesa-maestra.
Vostra, io dico a voi, giovani, quali e quanti siete capaci di carpire
il linguaggio d'una vocazione straordinaria, quella al dono totale di
sé, all'amore e al servizio di Cristo. Si tratta d'intercettare i segnali
più misteriosi dello Spirito. Non è cosa facile. Bisogna essere iniziati
2 Cfr. Io. 12, 35.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 277
ad una tecnica (scusate il termine) divinatoria ; cioè occorre possedere
la discretio spirituum, il discernimento della fenomenologia spirituale;
potremmo valerci d'un termine oggi di moda, adattandolo al campo
religioso, dicendo : occorre uno psicanalista del Vangelo. Diciamo più :
occorre un carisma. 3 Esigenza indispensabile, ma di non difficile solu
zione, se la scelta dell'interprete desiderato cade su persona saggia e
santa, che certo non manca nella Chiesa di Dio.
Ma allora, sì, la questione diventa drammatica, nel senso che la
voce che chiama si duplica, in suono altrui, esterno, umano, e in suono
personale, interno, ispiratore. Quale prevale? Quale è più autorevole?
È questa la fase decisiva per raggiungere la sicurezza della vocazione,
dalla quale può dipendere il destino d'una vita, con mille altre con
seguenze. Una tensione si produce. Ma non c'è motivo di temere, per
due ragioni rassicuranti. La prima è data da un'esperienza caratte
ristica in questa affliggente, ma poi solo apparente ambiguità, perché
quando la vocazione è autentica le due voci presto coincidono, e la loro
armonia sprigiona una certezza indicibile. Potremmo citare il com
mento del Santo Beda, detto il Venerabile, alla vocazione dell'apo
stolo Levi Matteo, narrata dall'evangelista Marco : « Ipse Dominus,
qui hunc (Levi) exterius humana allocutione ut se sequeretur vocavit,
intus divina inspiratione ut mox Vocantem sequeretur accendit ». 4
L'altra ragione proviene dal fatto che la divina chiamata al sacerdozio
si esprime in definitiva mediante la voce responsabile e rassicurante
della Gerarchia e l'imposizione delle mani del Vescovo, il quale cer
tamente dovrà verificare se il candidato proceda con retta intenzione,
ed abbia le indispensabili attitudini al ministero sacerdotale. 5 Siamo
nel campo personale della libertà, impegnata in una scelta quant'altre
mai grande e responsabile, perché rigorosamente parlando, una voca
zione per sé non costituisce né obbligazione imperativa, né diritto
opzionale. Il vincolo morale nasce dalla sincera volontà di un ideale
più alto e di un premio più grande : « Se vuoi essere perfetto, va',
vendi ciò che possiedi e d a l l o ai poveri, e avrai un tesoro in cielo, poi
vieni e seguimi ». 6 ÍD questo un terzo momento, che si può definire :
canonico-religioso.
3 Cfr. 1 Cor. 12, 10. 4 Cfr. Beda Venerabilis; PL 92, 150. 5 Cfr. 1 Cor. 12, 7; e cfr. la controversia circa il parere dei Can. Lahitton, decìsa
per autorità di S. Pio X, nel 1912. 6 Mt. 19, 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
278 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ma l'incertezza problematica delle vocazioni, ditelo voi, giovani,
si manifesta oggi in altri, non più momenti, ma settori ; e qui dovrebbe
indugiare il mio discorso ; o meglio, la vostra riflessione. Semplifi
chiamo : sono tre questi settori, nei quali si pronunciano obbiezioni
così forti ad una vocazione, che questa, se pur fosse ipoteticamente
possibile, oggi facilmente inaridisce, come il grano infecondo della
parabola.
Quali sono questi settori? Il primo è quello specificamente reli
gioso, e riguarda non soltanto le vocazioni propriamente sacerdotali,
ma anche quelle votate ad uno stato di perfezione, maschili o femmi
nili che siano-. L'obbiezione si formula con una banale domanda : vale
la pena? Ma poi investe sia l'analisi critica della religione, cioè della
verità della nostra fede, oggi aggredita e investita dalle più radicali
contestazioni filosofiche e bibliche; sia la valutazione morale dei sacri
fici che una vocazione comporta. Vale la pena di giocare la propria
esistenza su la formula-di vita, che la Chiesa presenta come sicura
interpretazione d'una fedeltà assoluta alla sequela di Cristo? E Cristo,
chi è perché si abbia a fargli oblazione incondizionata della mia vita?
Questa obbiezione è così forte e complessa, che impegna tutte le capa
cità esplorative, speculative e morali, necessarie per raggiungere una
certezza, una Verità vittoriosa. La quale, giovani, non è poi difficile
conseguire, per via di studio, di riflessione, di consiglio, di preghiera,
e, soprattutto, per via di grazia. La vocazione è una grazia. Di natura
sua suppone ed esige che una Voce si faccia sentire, la voce appunto
del Padre, per Cristo, nello Spirito, l'ineffabile invito : Vieni ! Questa
è una grazia, che ha in sé il suo potere di attrazione, di convinzione, di
certezza. In fondo, non si tratta che di verificarla e poi di accettarla
generosamente. E l'altro settore? Di obbiezioni, di difficoltà, di osta
coli, che spesso sembrano paralizzanti e insuperabili. È quello dell'am
biente sociale. Esso ci tiene, ci assorbe, ci condiziona in modo tale, che
diventa difficilissimo oggi affrancarsene e uscirne, con un abito, uno
stile, un impegno di Chiesa. Una volta questo (( rispetto umano » non
era così forte e soverchiaste. Oggi è forse l'impedimento psicologico e
pratico più grave. I giovani sentono quanto è per loro fuori moda,
ridicolo, inverosimile uscire dal costume comune e professare una voca
zione sacerdotale o religiosa senza compromessi mondani, indecorosi
per simili vocazioni. Questa uscita è un momento forte. Uno spasimo per
alcuni. Ma è il momento più libero, più amoroso, più generoso, che
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 279
possa qualificare una vita; una vita cristiana. Ed è solo un momento;
un momento di personale coraggio.
E si entra nel terzo settore; la Chiesa; si, la Chiesa nella sua pro
saica realtà umana, storica, visibile e canonica. La Chiesa con la sua
permanente contraddizione : tra l'ideale e la realtà, tanto più fastidiosa
contraddizione, quanto più l'ideale è affermato sublime, evangelico,
sacro, divino, e la realtà si presenta spesso meschina, angusta, difettosa,
alcune volte perfino egoista e degenere. Ma è la Chiesa! Quella isti
tuzione sociale, che ciascuno, appartenendovi, può trasfigurare, e che,
per umana e gretta che talvolta essa sia, è sempre « il segno e lo stru
mento » della nostra salvezza, è sempre la dispensatrice dei misteri
divini ; è la vera, è la santa Madre Chiesa, per la quale Cristo profuse
il suo amore e il suo sangue. 7 È sempre degna d'essere amata e scelta
da voi, giovani ! Sì, vi pone la Croce sulle spalle ; ma è la Croce di
Cristo, che attende il Cireneo, il quale si associ a lui per sopportarne
il peso; è il dramma eroico della gloria di Dio, della salvezza del
mondo, dell'incomparabile onore, a cui, giovani, siete chiamati.
Non vogliamo ora aggiungere altro. Anche se sarebbe necessario
un messaggio forse più lungo del precedente.
Non possiamo infatti dimenticare tutti gli altri destinatari ai
quali esso dovrebbe, fors'anche a maggior titolo, essere rivolto. Esso
infatti ha carattere d'esortazione. A chi dev'essere principalmente
diretta?
Ai Vescovi. Ma per loro, quest'anno, la S. Congregazione per
l'Educazione Cattolica offre i risultati del convegno del novembre
scorso, il quale ha avuto per oggetto il tema delle vocazioni, ampia
mente studiato dalle Conferenze Episcopali, e discusso dai membri del
convegno stesso (vescovi, educatori, religiosi e religiose).
Ai genitori, alle famiglie. Sì, per loro occorrerebbe un discorso
speciale, che tuttavia essi potranno desumere, per gli aspetti princi
pali del problema delle vocazioni, dal messaggio stesso indirizzato alla
gioventù.
Ai superiori dei seminari, e in genere a tutti i sacerdoti e reli
giosi, e religiose anche, a cui è affidata l'educazione delle vocazioni.
Anche per loro il problema richiede una specifica considerazione, che
per ora rimettiamo alla loro saggezza, assicurando tutti della nostra
7 Cfr. Eph. 5, 29.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
speciale preghiera per l'incremento di così alto, urgente e delicato
ministero.
Sappiate, figli ed amici, e voi, giovani carissimi, che è il Papa
che vi parla guardando a voi con immensa affezione, con trepidante
speranza, e con grande letizia. E tutti salutandovi, voi ascoltatori di
questo confidente messaggio, ripete come sua e come a voi rivolta la
parola dell'Apostolo Paolo :
(( Ora, sì, viviamo, se voi rimanete saldi nel Signore.
E quale ringraziamento possiamo noi fare a Dio sul conto vostro
per tutta la gioia che noi proviamo per causa vostra davanti al nostro
Dio, giorno e notte, sempre più caldamente pregando di poter rivedere
la vostra presenza e perfezionare ciò di cui ancora ha bisogno la
vostra fede? ». 8
E con ciò a tutti mandiamo la nostra Apostolica Benedizione.
Dal Vaticano, 15 Febbraio 1974.
. PAULUS PP. VI
I I
E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e totius Asiae episcopalibus coe
tibus, qui generali conventui Taipehae interfuerunt.
To Our Venerarle Brothers
The Bishops of Asia
On the occasion of the First General Assembly of the Fédération of
Asian Bishops' Conferences we gladly send you our fraternal greetings.
You have chosen to discuss during this Assembly the question of Evan
gel izat io^ You will examine how best you can proclaim Christ, " the
way, the truth and the life ",x to the peoples of Asia — to more than
half of mankind.
The immensity of this Evangelization is both a challenge and a
consolation. It constitutes a bürden which in human terms may seem
unbearable, but which you know can easily be borne, because it was
given to you by Christ, whose yoke is easy and whose bürden is light. 2
8 1 Thess. 3, 8-10.
1 Jn. 14:6. 2 Cf. Mt. 11:30.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 8 1
At the same time the very vastness of your task gives you a special
position and the results of your présent délibérations can prove to be
of great help to your brother bishops and to the whole Church during
the forthcoming Synod.
You know of our personal affection for you and for all the peoples
of Asia, both those who have already received the Message of Christ,
and those to whom it has still to be proclaimed, not by force or by
imposition, but in an open and friendly approach which demonstrates
Christian love. We have given testimony to this affection in the visits
which we were privileged to make to Asia.
Dear Brothers in Christ, because of this love which we have for the
peoples of Asia, because of the importance of Evangelization in your
countries, and because of the value which we attach to your discussions,
we now take this opportunity to share with you some of our thoughts,
and to reiterate some of the things we said when we stood in your
midst on Asian soil in 1970.
You have the consolation and the inspiration of going forth to sow
the seed of Christes Message in fertile ground. The persuasion of
spiritual values, the high degree of ascetical discipline, the family-
oriented sensé of filial dévotion and the thirst for spiritual culture
shown by your nations through their différent religions—all thèse
things are indisputable pointers to the primacy among your peoples
of the things of the spirit. The propagation of the Christian Message
must in no way cancel out or lessen thèse cultural and spiritual
values, which constitute a priceless héritage. The Church must make
herseif in her füllest expression native to your countries, your cultures,
your races. Let the seed, which is the word of God, put down deep roots
in the fertile soil of Asia. Let the Church draw nourishment from the
genuine values of venerable Asian religions and cultures. Her own
contribution to Asia will surely be welcomed by your peoples, who are
accustomed by centuries of spiritual formation to recognize and acknow-
ledge what is good in others. Let the Church be seen, therefore, as a
community of brethren, distinguished by their love for one another
and for ail men, imitating their founder who went about doing good. 3
It is our earnest and constant prayer that the increasing pace of
Evangelization may help to preserve your peoples from the danger of
materialism. Let it do so, not by ignoring material needs, but by
3 Cf. Acts 10:39.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
282 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
responding to the hunger for bread, for responsibility, for freedom
and for justice. Let Evangelizaron respond to these needs by de-
monstrating that practical and all-embracing brotherly solidarity
with one another under the common fatherhood of God which typifies
our Christian Religion. 4
Finally, we hope and pray that the Evangelization of Asia will give
great glory to God in heaven and bring peace on earth, peace of heart,
peace within families, peace among nations. Blessed indeed are those
who spread the Gospel of peace.
Beloved Brothers, în pledge of our enduring spiritual affection we
gladly impart our Apostolic Blessing.
From the Vatican, 30 March 1974.
PAULUS P P . VI
I I I
Ad Excellentissimum Virum Kurt Waldheim, Consilii Consociatarum Nationum Secretarium Generalem, extraordinario eiusdem Consilii coacto coetu.
We are happy to take the occasion of this Special Session to send
a¡ message of support as the General Assembly embarks on the study
of the Problems of Raw Materials and Development. Our deep interest
in these important aspects of man's life stems from our spiritual mission
.at the service of the whole man and of ail men.
We are indeed aware of the importance and urgency of the problems
that this General Assembly is trying to solve by reviewing the existing
relationships between developed and developing countries, and by
endeavouring to create the basis for a new relationship which will
eliminate the inequality existing between the rieh and powerful nations
and those whose true development is hampered by so many obstacles.
It is of the utmost necessity for the world community to bridge this
ever-growing gap and to alter the situations wherein raw materials do
not bring to the people who produce them a just and équitable measure
of human well-being.
It is evident that none of these problems can be solved by policies
that serve only national self-inter est. Nations are often blinded by
egoism and prevented from seeing how their own true interests are
4 Cf. Message to the Peoples of Asia, 29 November 1970: A.A.S. 63 (1971), pp. 35-40.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 283
compatible with the interests of other states and coincide with the
general good of the hnman family as a whole. It is therefore imperative
that existing difficulties should be solved through a dialogue undertaken
in an international forum in which all work together. We are convinced
that only in this way can the interests of the entire human community
and of each of its members be promoted; only in this way can the
vested interests of nations or groups of nations be overeóme for the
true benefit of all.
The Church steadfastly professes the belief that ali acceptable
solutions must be based on international social justice and human
solidar ity, and be the practical applications of these principies.
The developing nations must continue in their efforts to promote the
true welfare of their peoples, utilizing ail their own énergies, working
together and sharing among themselves. But international justice
demands equally that the wealthy and privileged nations should match
that effort by removing any obstacles of economie or politicai dom
ination, by sharing more equitably economie power with the weaker
nations, by allowing developing nations to be the agents of their own
development and to exercise their true role in the decision-making that
affects the very lives of their peoples. Only when the developing nations
will have the means to reach their destiny will they in turn be able to
discharge the full measure of their responsibility within the brother-
hood of nations.
Convinced as we are that a new order of development will promote
peace and serve the genuine advantages of all, we appeal to the developed
nations to make greater efforts to forgo their own immediate advantages,
and to adopt a new life style that will exclude both excessive consumption
and those superfluous needs that are often artificially engendered
through the use of the mass media by a limited segment of society in
search of riches. Likewise, one should not forget that a life style based
on ever greater consumption has deleterious effects on nature and the
environment and finally on the moral fibre of man himself, especially
the youth.
Through the good will of ali, the riches of this world must serve
the true benefit of ail — as they were indeed destined by the Creator,
who in his bountiful providence has put them at the disposai of the
whole of mankind. 1
1 Cf. John XXIII, Litt. Encycl. Mater et Magistra: A.A.S. 53 (1961), p. 430.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 8 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
As we call for the application of justice for everyone, we deem it a
duty to make a special appeal for the nations most deprived of natural
resources or of the fruit of industry. Worthy of particular prior ity by
every honourable standard, these people must be given the means that
will enable them to fulfil their human destiny.
All countries must be aware of their obligation in this fìeld, and
of the conséquences that their success or failure will produce. Just and
équitable relations between all nations can only be promoted if all will
agrée within an" international context to take the necessary measures
for revising certam policies heretofore followed. If this is not done
despair will ensue on the part of the poor and powerless, a despair
that will spur them to aggressive search of methods—other than in
ternational Cooperation—to gain Avhat they consider to be their economic
rights.
In this regard we feel constrained to state once again that the
giving of aid—however laudable and necessary—is not sufficient to
promote the full measure of human dignity required by the solidarity
of mankind under the fatherhood of God. The nations must succeed
in creating new, more just, and henee more effective international
structures in such sphères as économies, trade, industrial development,
finance and the transfer of technology. We repeat the challenge that
we launched three years ago when we stated that "it is necessary to
have the courage to undertake a revision of the relationship between
nations, ... to question the models of growth of the rieh nations and
change people's outlooks ... ".2
Despite the efforts necessarily involved in such a demanding
programme, we are confident in the good will of ail. Moreover we are
convinced that ail those who believe in God will realize more and
more that the exigencies of their faith include justice and fraternal
love for every man. In the first Century of Christianity a great ex
ponent of brotherhood under God expressed the universal challenge
of human solidarity, asking : ".. . how can God's love survive in a man
who has enough of this world's goods yet closes his heart to his
brother? ".3
Because of the profound conviction that we have expressed per-
sonally before the United Nations General Assembly "that this
2 Litt. Apost. Octogésima adveniens, 43: A.A.S. 63 (1971), p. 432. 3 1 Jn. 3:17.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 285
Organization represents the path that modern civilization and world
peace are obliged to take ", 4 we do not hesitate to repeat the invitation
that we subsequently extended in our Encyclical on the Development
of Peoples : " Delegates to international organizations, it dépends on
you to see that the dangerous and futile rivalry of powers should give
place to collaboration which is friendly, peaceful and free of vested
interests, in order to achieve a responsible development of mankind,
in which all men will have an opportunity to find their fulfilment ".5
We assure all those pursuing these goals, all those earnestly striv-
ing to find just solutions to the pressing problems confronting society
today of our prayerful and enduring support.
From the Vatican, 4 April 1974.
PAULUS PP. VI
4 Address of 4 October 1965: A.A.S. 57 (1964), p. 878. 5 Litt. Encycl. Populorum progressio, 84: A.A.S. 59 (1967), p. 298.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 21 Februarii 1974. — Cathedrali Ecclesiae Puteolanae praefecit
Exc. P. D. Salvatorem Sorrentino, hactenus Episcopum titularem Ge-
rasenum.
die 12 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Imolensi Exc. P. D. Aloisium
Dardani, hactenus Episcopum titularem Rebellensem.
die 18 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Tiburtinae Exc. P. D. Villel
mum Giaquinta, hactenus Episcopum titularem Carinensem.
die 21 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Pineroliensi Exc. P. D. Maxi
mum Giustetti, hactenus Episcopum titularem Celenensem.
die 25 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Baltimorensi Exc. P. D.
Villelmum D. Border s, hactenus Episcopum Orlandensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Novarcensi Exc. P. D. Petrum L. Gerety,
hactenus Episcopum Portlandensem.
die S Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Ioannis Canadensis,
R. P. D. Arturum I. Gilbert, Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis.
die k Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Paderbornensi Exc. P. D.
Ioannem I. Degenhardt, hactenus Episcopum titularem Pacatensem.
die 9 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Magarmelitanae, R.
P. D. Gilbertum Chavez, e clero dioecesis Sancti Didaci, quem deputavit
Auxiliarem Exc.mi P. D. Leonis T. Maher, Episcopi Sancti Didaci.
die 17 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Perdicensi, R. P. D.
Albertum H. Ottenweller, Vicarium Generalem dioecesis Toletanae in
America, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Donovan,
Episcopi Toletani in America.
die 18 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Thibilitanae R. D.
Bernardum Panafieu, presbyterum archidioecesis Albiensis, parochum
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
/Sacra Congregatio pro Episcopis 2 8 7
in oppido gallice Bressac, qnem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D.
Ioannis Sauvage, Episcopi Anneciensis.
die 22 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Divionensi Exc. P. D. Alber
tum Decourtray, hactenus Episcopum titularem Hipponensem.
die 3 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Sullectinae R. D. Vin
centium Raimundum Hernández Peña, rectorem seminarii vocationum
adultorum Caracensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi
Ali Lebrun Moratinos, Archiepiscopi titularis Voncariensis, Coadiutoris
cum iure successionis et Administratoris Apostolici « sede plena )) ar
chidioecesis Caracensis.
die 4 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Arianensi Exc. P. D. Agapitum
Simeoni, hactenus Episcopum titularem Marazanensium regionum.
— Cathedrali Ecclesiae Laquedoniensi Exc. P. D. Agapitum Simeoni,
hactenus Episcopum titularem Marazanensium regionum.
die 10 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Caroli Ancudiae Exc.
P. D. Ioannem Aloisium Ysern de Arce, hactenus Episcopum titularem
Guardiensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Aggeritanae, R. P. D. Rochum Ped-
neault, e clero dioecesis Chicoutimiensis, quem deputavit Auxiliarem
Exc.mi P. D. Marii Paré, Episcopi Chicoutimiensis.
die 14 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Castellanetensi Exc. P. D.
Villelmum Motolese, Archiepiscopum Tarentinum.
die 22 Maii. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Mau-
rensi Exc. P. D. Caesarem Zacchi, hactenus Episcopum titularem Zel-
lensem, quem deputavit Nuntium Apostolicum in Cubana Republica.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 8 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Sabato 6 Aprile 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E . il Signor ETTORE RIESLE , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Cile.
Lunedì 8 Aprile 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E . il Signor H Y U N JOON SHIN , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Corea.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
27 aprile 1974. S. E. Mons. Laghi Pio, Arcivescovo tit. di Mauriana, Nunzio Apostolico in Argentina.
13 maggio » S. E. Mons. Carew William Aquin, Arcivescovo tit. di Telde, Delegato Apostolico in Gerusalemme e Palestina e Pro-Nunzio Apostolico in Cipro.
24 » » S. E. Mons. Zacchi Cesare, Arcivescovo tit. di Maura, Nunzio Apostolico in Cuba.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
8 aprile 1974. Il Rev. P. di Rovasenda Enrico, O.P., Direttore della Cancelleria della Pontifìcia Accademia delle Scienze.
» » » S. E. Mons. Kozlowiecki Adam, Arcivescovo tit. di Potenza Picena, direttore nazionale delle Opere Pontificie Missionarie nella Zambia, Memoro della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli.
20 » » S. E. Mons. Mathias Alphonse, Vescovo di Chikmagalur, Membro della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali.
23 » » Il Rev. P. O'Connell William, O.F.M., Difensore del Vincolo presso il Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica.
10 maggio » S. E. il Signor Cardinale Knox James Robert, Membro della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 30 Iunii 1974 N. 6
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE SUB PLUMBO DATAE
Universale Iubilaeum Anni Sacri Millesimi nongentesimi septuagesimi quinti indicitur.
PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI
UNIVERSIS CHRISTIFIDELIBUS PRAESENTES
LITTERAS I N S P E C T U R I S
S A L U T E M ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
APOSTOLORUM L I M I N A , Romana loca dicimus sacra, ubi sepulchra Apostolorum Petri et Pauli digne asservantur pieque
coluntur, per quos sanctos patres Urbs facta est non solum discipula veritatis,1 sed etiam veritatis magistra et catholicae unitatis sedes, nunc, appropinquante universali Iubilaeo ibi celebrando, quasi expetendae metae fidelium animis clarius
effulgent.
Quae quidem limina saeculorum decursu christianum populum semper impellebant, ut fide ferveret et communionem ecclesialem testaretur, siquidem Ecclesia quae et qualis ipsa sit agnoscit et causam unitatis suae habet in fundamento Apostolorum, a Iesu Christo constituto. 2 I am a saeculo II fideles
1 Cf. S. Leo Magnus, Sermo LXXXII, 1: PL 54, 422. 2 Cf. Apoc. 21, 14.
19 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
290 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Romam se conferebant, ut trophaea Apostolorum Petri et
Paul i in ipsis locis, ubi custodiuntur, 3 vidèrent atque vene
rarentur, necnon ad Ecclesiam Romanam accedebant, ut eius
basileian, id est regiam maiestatem, c o n t e m p l e n t u r . 4 Saeculo
vero iv peregrinatio, qua Roma petitur, efficitur praecipua
eiusmodi pii itineris forma in occidente, similis et ad unum
eundemque religionis finem conspirans ac peregrinatio, qua
in oriente Ierusalem aditur, ubi Sepulchrum Domini exstat. 5
Prioribus medii aevi temporibus Romam sacrae peregrinatio
nis causa confluunt ii, qui, devincti cathedrae Petri,6 e variis
Europae partibus atque etiam ex oriente, praesertim monachi,
adveniunt, ut fidem orthodoxam ad sepulchra Apostolorum
profiteantur. 7
Idem peregrinandi propositum a saeculo xn ad saeculum xin
auctibus crevit, utpote uberius redditum novis rationibus rei
spiritualis pietatisque popularis, quae totam Europam perva-
gabantur. His enim ipsis rationibus ditior effecta est vetus
illa notio, quam Ecclesia traditione acceperat quaeque aliis
etiam religionibus propria fuit, scilicet conceptus peregrinationis pro Deo* Tunc enim exortum est Iubilaeum, quasi qui
dam fructus maturationis effectae in re doctrinali, biblica,
theologica, 9 quae primum palam apparuit anno 1220, Iubilaeo
indicto per Honorium I I I , Decessorem Nostrum, propter pe-
ì Cf. testimonium Gaii, viri ecclesiastici, qui vixit temporibus Zephyrini Pp., apud
Eusebium, Historia Ecclesiastica, II, 25, 7. 4 Cf. Inseript. Abercii, episcopi Hierapolitani in Phrygia (saec. II): M. Guarducci,
L'iscrizione di Abercio, « Ancient Society» 2 (1971), pp. 176-177. 5 Cf. S. Maximus Taurinensis, Homilia 72: PL 57, 405 B.
* Verba in epistula continentur, quam S. Columbanus anno 613 ad Bonifatium Pp. IV
dedit: Sancti Columbani opera, ed G.S.M. Walker, Dublin 1957, p. 48. 7 Circa banc consuetudinem cf. F. M. Mignanti, Istoria della sacrosancta basilica
VaticanaRoma-Torino 1867, p. 180. 8 Cf. universe B. Kötting, Peregrinatio religiosa, Wallfahrten in der Antike und das
Pilgerwesen in der alten Kirche, Regensburg 1950. 9 R. Foreville, L'idée de Jubilé chez les théologiens et les canonistes (XH-XIII s.)
avant l'institution du Jubilé romain (1800): «Revue d'Histoire Ecclésiastique» LVI
(1961), pp. 401-423.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 2 9 1
regrinationem, quae fiebat ad sepulchrum S. Thomae Becket; 1 0
ac deinde, ut notum est, Romam dirigebatur ad basilicas
SS. Petri et Pauli, magno illo motu populari et paenitentiali
anno 1300 a Bonifatio VI I I , item Decessore Nostro, 1 1 confir-
mato, quo animi veniae a Deo impetrandae et paci hominibus
impertiendae inhiabant. Qui motus ad hunc altiorem finem
spectabat: ad honorem Dei et exaltatione™ fidei.12
Iubilaeum Romae anno 1300 actum initium fuit et exem
plum Iubilaeorum, quae exinde sunt subsecuta (a saeculo xv
singulis viginti quinque annorum spatiis, nisi interdum ob
vicissitudines exteriores haec series fuit turbata) ; quod quidem
documento est venerandam hanc institutionem continuatione
et vigore vitali commendari, quibus comprobetur eam ad
quamvis aetatem salubriter pertinere.
Asseverari etiam licet Iubilaea, recentioribus hisce tempo
ribus celebrata, hanc praestabilem virtutem servasse, quippe
quibus unitas et renovatio Ecclesiae peculiari modo affirma-
rentur et universi homines excitarentur, ut se fratres agno-
scerent viamque pacis ingrederentur. Hoc ipso saeculo ineunte
eiusmodi desiderium est significatum, cum Iubilaeum, anno
1900 a Leone XIII, Decessore Nostro, perageretur; haec fuit
exspectatio humanae familiae, quae post quinque lustra exacta
non levis periculi et contentionis causis exagitabatur; haec
proposita sunt Anno Sacro, undevicesimo exeunte saeculo a
peracta humani generis redemptione, anno 1933 extra ordinem
indicto; haec fuerunt nobilia optata circa iustitiam et pacifi
cum hominum convictum, quae Pius XII, Decessor Noster,
postremo Iubilaeo anni 1950 praestituit.
10 P. Pressuti, Regesta Honorii III, Roma 1888 - 95, 1840; textus apud R. Foreville,
Le Jubilé de Saint Thomas Becket du XIII au XV siècle (1220-ipO). Etudes et documents,
Paris 1958, pp. 163-164. 11 Litterae Ap. sub plumbo datae Antiquorum habet fida: relatio, 22 Febr. 130O: Ex
travagantes, comm. V, IX, 1. 1 2 Cf. Glossa Ioannis Card. Monaco circa easdem Litteras Apostolicas.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
292 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1
In hoc vero Anno Sacro omnes causae primariae et prae
cipuae praeteritorum Iubilaeorum Nobis inesse videntur atque
summatim contineri illis argumentis, quae statuimus, cum
Annum Sacrum, oratione die 9 mensis Maii anno 1973 habita,
pr imum annunt iav imus; 1 3 quae quidem argumenta sunt : renovatio et reconciliatio. Haec profecto argumenta proposuimus,
ut pastores et fideles ea potissimum meditarentur, dum Iubi
laeum in Ecclesiis- localibus celebraretur; iisdemque Nostra
addidimus hortamenta Nostramque catechesim. Sed animi ap
petitiones, quae ambobus argumentis enuntiantur, et res altae
ac praeclarae, quae iisdem exprimuntur, plenius ad effectum
deducentur Romae, ubi peregrinatores ad sepulchra beatorum
Apostolorum Petri et Pauli et ad aliorum martyrum memorias
facilius antiquos fidei vitaeque Ecclesiae fontes contingent, eo
consilio ut paenitentia ad Deum convertantur, caritate soli
dentur arctiusque cum fratribus per gratiam Dei nostri coniun
gantur.
Quae renovatio et reconciliatio imprimis ad interiorem per
tinent vitam, siquidem in intimis animi penetralibus radix
est cuiusvis boni et, pro!, cuiusvis mal i : ibi ergo oportet per
ficiatur conversio, vel metanoia, id est mutatio cursus, quem
quis tenet, habitus mentis, optionum, vivendi generis.
Sed etiam ad universam quod attinet Ecclesiam, decem
annis a Concilii Oecumenici Vaticani II exitu completis, An
nus hic Sacer Nobis videtur quasi quidam terminus temporis,
ponderationi et reformationi tributi, et initium novi spatii,
quo oportet aedificetur elaborando in re theologica, spirituali,
pastorali; quae actio innitatur in fundamentis, praeteritis annis
magno cum labore iactis et firmatis secundum principia vitae
13 Cf. Paulus Pp. VI, Allocutio qua christifidelibus in Basilica Vaticana coram ad
missis nuntiat Se universale Iubilaeum in annum MCMLXXV indixisse, 9 m. Maii
a. 1973: A.A.S. 65 (1973), pp. 322-325.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 293
novae in Christo et communionis omnium in ipso, qui san
guine suo nos Patr i reconciliavit. 1 4
Quod vero ad totum pertinet mundum, haec admonitio de
renovatione et reconciliatione peragenda congruit cum iis,
quae homines — ubicumque conscii redduntur quaestionum
maxime se sollicitantium et ubicumque conflictantur calami
tatibus, quae e discidiis ac bellis quasi fratrum caedibus sunt
exortae — sincerius sitiunt, videlicet libertatem, iustitiam,
unitatem, pacem. Itaque Ecclesia Annum Sacrum annuntians
cunctis hominibus bonae voluntatis illam rationem vitae, ve
luti ad verticem directam, ostendit, qua omnes appetitiones et
experientiae ad bonum quoddam Absolutum vereque Univer
sale referuntur, sine quo vanum est sperare fore, ut homines
iterum mutuae necessitudinis facultatem veraeque libertatis
tutelam inveniant. Etiamsi multis hodiernae consortionis hu
manae partibus id proprium sit, ut saeculares induant formas,
tamen Ecclesia, non quidem iis rebus se interponens, quae
ad competentem ipsius dicionem non pertinent, homines indu
cere cupit, ut sentiant postulatum efficiendae conversionis ad
Deum, qui unus est necessarius, 1 5 ac necessitatem omnes actio
nes eius timore et amore imbuendi: fides enim in Deum est
praevalidum humanae conscientiae praesidium et solidum fun
damentum illarum necessitudinum, in iustitia et fraternitate
vertentium, quas mundus exoptat.
Cum ergo pastores et fideles, Ecclesias omnes locales reprae
sentantes, piae peregrinationis causa Romam accèdent, id
signum erit novi cuiusdam cursus animorum, quo scilicet chri
stiani conversioni et reconciliationi fraternae se dedent.
Hos intuentes indices interni animorum habitus, quo pere
grinatores afficiuntur, necnon laboris, quo populus christia
nus, quem illi repraesentant, vires suas spirituales redintegrare
nititur, Nos ut dispensatores verbi et gratiae reconciliationis
14 Cf. 2 Cor. 5, 18-20; Rom. 5, 10 1 5 Cf. Luc. 10, 42; Mt. 6, 33.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 9 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
largimur, quantum in Nobis est positum, donum indulgen
tiae sacri Iubilaei universis, qui Romanam peregrinationem
instituunt, et cunctis, qui, impediti ne iter faciant, illis mente
sociantur.
I I
Constat, ex antiquissimo Ecclesiae more, indulgentiam,
pluribus, christianae paenitentiae operibus atque usibus ad
nexam, peculiari modo dono esse datam occasione peregrina
tionis ad loca, quae per Redemptoris nostri Iesu Christi vitam,
mortem ac resurrectionem necnon Apostolorum fidei profes
sionem sancta sacraque reddita sunt. Quam quidem veneran
dam traditionem nunc quoque persequimur, secundum prin
cipia ac normas, quae in Constitutione Apostolica a verbis
incipiente Indulgentiarum Doctrina,10 Nosmetipsi statuimus
atque hic breviter commemorare placet.
Quoniam Christus « Iustitia » nostra est idemque nostra
« Indulgentia » convenienter est appellatus, Nos, qui eiusdem
Christi Redemptoris ministros agimus, iuxta traditum Eccle
siae morem, doni indulgentiae libenter participes efficimus
christifideles qui, animo ad Deum penitus conversi, sincere
et actuose per1 paenitentiae, pietatis et fraterni auxilii opera
profitentur se permanere velle caritate coniunctos cum Deo
et fratribus, immo et in ipso proficere.1 7 Nam huiusmodi parti
cipatio profluit e plenitudine bonorum salutis, quae pr imum
posita est penes ipsum Christum Redemptorem in quo sunt
et vigent satisfactiones et merita redemptionis eius}* Qua in
Christi plenitudine, unde nos omnes accepimus, 1 9 elucet peran
tiquum communionis Sanctorum dogma, qua vita singulorum
16 Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina: A.A.S. 59 (1967), pp. 5-24. 1 7 Cf. Nostr. Epist, ad E.mum P. D. Maximilianum S. R. E. Cardinalem de Fürsten
berg ob indictum universale maximumque iubilaeum in annum MCMLXXV, Iniziandosi
ufficialmente, 31 m. Maii a. 1973: A.A.S. 65 (1973), pp. 357-360. 18 Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina, n. 5: A.A.S. 59 (1967), p. 11. 1 9 Cf. Io. 1, 16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 295
filiorum Dei in Christo et per Christum cum vita omnium
aliorum fratrum Christianorum mirabili nexu coniungitur in
supernaturali unitate Corporis Mystici Christi, quasi in una
mystica persona.™
Etenim, ex arcano ac benigno divinae dispositionis myste
rio, homines supernaturali necessitudine inter se coniunguntur,
qua sicut peccatum unius etiam ceteris nocet, ita etiam sancti
tas unius beneficium ceteris affert}1 In indulgentia autem Ec
clesia, sua potestate utens ministrae redemptionis Christi
Domini, fidelibus participationem communicat huius plenitu
dinis Christi in Communione sanctorum, 2 2 instrumenta salutis
ipsis amplissime suppeditando.
I ta Ecclesia materno quasi complexu et adiumento debiles
infirmosque sustinet filios, qui fulcimen inveniunt in Mystico
Christi Corpore, quod totum eorum conversioni caritate, exem
plo, precibus allaborat. I ta fidelis paenitens validum auxilium
invenit in hac singulari caritatis ecclesialis forma, ut veterem
exuat hominem novumque induat, in quo revera consistit con
versio et renovatio. 2 3 Finis enim, quem Ecclesia sibi proponit
in indulgentiis elargiendis, in hoc est positus ut non solum
adiuvet christifideles ad poenas debitas luendas, sed etiam
eosdem impellat ad pietatis, paenitentiae et caritatis opera
peragenda, ea praesertim quae fidei incremento et bono com
muni conducunt}*
20 Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina, n. 5: A.A.S. 59 (1967), pp. 10-11; cf.
S. Thomas, Summa Theologiae, III, p. 48, a. 2 ad 1 et q. 49, a. 1. 21 Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina, n. 4: A.A.S. 59 (1967), p. 9. 22 Cf. Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina, n. 8: A.A.S. 59 (1967), p. 16. 2 3 Cf. Epist, ad Rev. Constantinum Koser, Ordinis Fratrum Minorum Vicarium
Generalem, septingentésimo anno volvente ab «Indulgentia Portiunculae» per Honorium
Pp. III Sancto Francisco concessa, Sacrosancta Portiunculae ecclesia, d. 14 m. Iulii
a. 1966: A.A.S. 58 (1966), pp. 631-634. 24 Const. Apost. Indulgentiarum Doctrina, n. 8: A.A.S. 59 (1967), p. 17.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
296 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
Quare, quasi interpretes effecti materni Ecclesiae sensus,
omnibus christifidelibus apte dispositis, qui, per paenitentiae
sacramentum expiati et sacra Communione refecti, ad men
tem Summi Pontificis et Collegii Episcopalis oraverint, indul
gentiae plenariae donum dilargimur:
1) si sacram peregrinationem susceperint ad unam ex
Basilicis Patriarchalibus (hoc est ad Basilicam S. Petri in Vati
cano, vel S. Pauli ad Viam Ostiensem, vel Lateranensem
Archibasilicam SS.mi Salvatoris, vel Basilicam Liberianam
in Exquiliis) vel ad aliam ecclesiam aut locum urbis Romae
a competenti auctoritate designatum, ibique devote interfue
rint celebrationi liturgicae, praesertim Missae Sacrificio, vel
pio alicui exercitio (ex. gr. Viae Crucis, Rosarii Marialis);
2) si visitaverint, turmatim vel singuli, unam ex quat
tuor Basilicis Patriarchalibus, ex iisque solis, piis consideratio
nibus vacaverint per congruum temporis spatium, conceden
dis oratione Dominica, fidei professione qualibet legitima
formula et invocatione Beatissimae Virginis Mariae;
3) si, morbo vel alia gravi causa impediti quominus inter
sint, loco in quo versantur, piae ad Urbem peregrinationi,
eidem spiritualiter se adiunxerint, preces suosque dolores Deo
offerentes;
4) si, cum Romae versentur et morbo vel alia gravi causa
impediantur quominus intersint celebrationi liturgicae vel pio
exercitio vel visitationi suae ipsorum communitatis (ecclesialis,
familiaris vel socialis), de quibus supra in nn. 1 et 2, eidem
communitati spiritualiter se adiunxerint, preces suas suosque
dolores Deo offerentes.
Vertente Iubilari Anno, praeterea, vigent ceterae indulgen
t iarum concessiones, firma tamen norma qua indulgentia pie-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 297
naria semel tantum in die acquiri potest ; 2 5 omnes autem indul
gentiae semper defunctis applicari possunt in modum suf
fragii. 2 6
Iisdem de causis, nempe ut christifidelibus largissima prae
beatur copia subsidiorum salutis et ut pastorum, maxime con
fessariorum, commodis consulatur, statuimus, ut confessarii,
qui iubilari peregrinationi intersint, uti possint facultatibus,
quibus a legitima auctoritate instructi sunt in sua quisque
dioecesi 2 7 ad audiendas, in itinere et in Urbe, confessiones chri
stifidelium secum peregrinantium, necnon aliorum qui cum
iisdem ad ipsos accesserint, salvo iure Paenitentiariorum Basi
licarum Patriarchalium circa confessionum sedes iis reservatas. 2 8
Quibus quidem peculiares facultates a Sacra Paenitentiaria
Apostolica tribuentur
IV
Supra significavimus hos duos praecipuos fines Anno Sacro
esse propositos : spiritualem in Christo renovationem et recon
ciliationem cum Deo; quos fines non solum ad vitam interio
rem uniuscuiusque, sed etiam ad Ecclesiam universam, necnon
ad totam quodammodo hominum consortionem spectare. Quare
cunctos, ad quos pertinet, enixe adhortamur ad haec ipsa pro
posita consideranda, ad suscipienda incepta, ad mutuam con
ferendam operam, ita quidem ut per Annum Sacrum reapse
fiant progressus in Ecclesiae renovatione efficienda atque etiam
in itinere properando ad quasdam veluti metas, quae, secun
dum spiritum Concilii Oecumenici Vaticani I I , ad futurum
tempus prospicientis, Nobis peculiari ratione cordi sunt : scilicet
25 Cf. Ench. Indulg., norma n. 24, § 1. 26 Cf. Ench. Indulg., norma n, 4. 27 Cf. Litt. Apost. Pastorale Munus motu proprio datae, I, n. 14: A.A.S. 56
(1964), p. 8. 28 Cf. Prima Synodus Romana, a. D. MCMLX, art. 63.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2 9 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
paenitentia, animi purificatio et conversio ad Deum conse
quenter efficiant oportet, ut actio apostolica Ecclesiae incre
mentis augeatur.
Per Annum igitur Sacrum studia generosa excitentur ad
promovendam evangelizationem, quae in eiusmodi navitate ut
pr imum opus est certissime ponendum. Etenim ad gentes
divinitus missa ut sit universale salutis sacramentum,29 Eccle
sia peregrinans natura sua missionaria est20 eademque in ter
restri rerum humanarum cursu eatenus renovatur, quatenus
ad excipiendum ac penitius per fidem cognoscendum Evan
gelium Christi, filii Dei, paratam se praebet, itemque ad eius
salutiferum nunt ium verbo vitaeque testimonio afferendum.
Iamvero, ipsa proxime celebranda Episcoporum Synodus,
cui cum Anno Sacro haud extrinseca tantum ac fortuita ratio
intercedit — ex contrario, ut iam monuimus, enitendum est
ut ambo ecclesiales eventus apte inter se cohaereant arcteque
colligentur11 — sacris Pastoribus circa Christi Vicarium con
g r e g a t i s directorias normas suasionesque proponet, ut evan
gelizationem mundi huius temporis, fidei lumine ducti, stu
diose considerent, ad vota spectando Ecclesiae universae atque
ad urgentiores nostrae aetatis necessitates, ratione habita cari
tatis Christi.
Religiosa igitur verbi Dei auscultatio una cum catechetica
institutione christifidelibus cuiusvis ordinis et cuiusvis aetatis
impertienda, ipsos christianos homines ad morum purifica-
tionem et ad altiorem fidei cognitionem conducat, dubios illu
minet ac neglegentes ad evangelicum nunt ium laeto animo
in vitae suae actionem traducendum permoveat; praeterea
omnes impellat ad consciam fructuosamque Sacramentorum
2 9 Conc. Oecum. Vat. II Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad Gentes divinitus, n. i:
A.A.S. 58 (1966), p. 947. 3 0 Conc. Oecum. Vat. II Decr. de activ mission. Ecclesiae Ad Gentes divinitus, n. 2:
A.A.S. 58 (1966), p. 948. 3 1 Sermo ad Membra Secretariae Generalis Synodi Episcoporum habitus: A.A.S. 66
<1974), p. 259.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 299
participationem; communitates denique ac singulos incitet ad
fidem sincere ac fortiter vivendo testandam, ita ut mundo ratio
reddatur spei, quae est in nobis. 3 2
Post decennium ex quo a Concilio Vaticano II magnum
salutareque inchoatum est renovationis opus ad pastoralis
ministerii, paenitentiae exercitationis et sacrae liturgiae cam
pos quod attinet, opportunum omnino arbitramur, ut id ipsum
opus recognoscatur novisque incrementis augeatur; ita quidem
ut, iis ante oculos habitis quae Ecclesiae auctoritate firmiter
comprobata sunt, inter multa ac diversa experimenta ubique
peracta, illa pervideri ac discerni possint, quae reapse valida
ac legitima habenda sint, eademque ad rem deducantur ala
criore usque studio, secundum normas ac rationes quae pa
storali prudentia veraeque pietatis afflatu suadeantur.
Frequentissimus autem peregrinatorum concursus — Pasto
rum scilicet christifideliumque — e christianis totius terrarum
orbis communitatibus, qui fraterno studio coniuncti ad vera
bona gratiae et amoris Christi consequenda Romam se confe
rent, praeclaras sine dubio suppeditabit occasiones proponendi,
communicandi, comparandi perpendendique varii generis ex
perimenta, studia et opiniones; quod quidem praesertim eve
niet, si congressiones conventusque celebrabuntur, qui ad
varios ecclesialis communitatis ordines et ad peritorum coetus
spectent, et in quibus precandi usus et firma voluntas aposto
latus exsequendi inter se coniungantur.
Peculiarique modo hic necessitatem commemorare cupimus
inveniendi aequam iustamque rationem, quae, haud secus ac
in sacra liturgia mirum in modum factum est, inter diversa
postulata hodierni ministerii pastoralis intercedere debet: sci
licet inter traditionem atque renovationis opus; inter indolem
apostolatus christiani suapte natura religiosi atque eius effi
cacem vim in omnibus socialis vitae campis; inter liberam
32 Cf. 1 Petr. 3, 15.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
300 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eiusdem apostolatus sponte agendi rationem, quam charisma
ticam quidam appellare solent, et fidelitatem erga leges man
dato Christi et Ecclesiae Pastorum innixas; quae quidem, ab
Ecclesia latae indesinenterque variis temporibus accommoda
tae, sinunt ut singularia experimenta intra christianam com
munitatem ita recipiantur, ut aedificationi prosint Corporis
Christi, quod est Ecclesia, minime vero obsint. 3 3
Monere quoque volumus de necessitate, quae magis ma
gisque urget, promovendi illud apostolatus genus, quod ad
peculiares loci condiciones et hominum coetus spectat; ita
quidem ut, nedum officiât necessariis traditis Ecclesiae insti
tutis, nempe dioecesibus et paroeciis, ex contrario ingrediatur
fermentumque evangelicum afferat in illas hodiernae vitae
socialis formas — spectantes praesertim ad opifices, ad doctos
homines et ad iuvenes — quae saepe differunt a formis vitae
ecclesialis a maioribus traditis, atque extraneae videntur com
munitatibus, in quibus fideles precibus, fide et caritate co
niuncti congregantur.
Ipsas quoque rationes catecheseos tradendae sacraeque prae
dicationis verbi Dei habendae, quae nostrae aetatis necessita
tibus respondeant, attento studio perpendere oportebit eo
quidem proposito, ut hac in re efficacia consilia capiantur, pe
culiari habita ratione curae quae ponenda est ut instrumenta
communicationis socialis humanae christianaeque progressioni
inserviant cum singulorum hominum tum communitatum.
Agitur de quaestionibus maximae quidem gravitatis atque
momenti, quas aggredi debebimus et ad quas solvendas gratia
Anni Sacri supplicibus precibus atque inclinato capite est im-
ploranda.
3 3 Cf. Rom. 15, 2; 1 Cor. 14, 3; Eph. 4, 12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 301
V
Quemadmodum notum est, id potissimum recentioribus
hisce annis Ecclesia expetivit curavitque, ut nuntium carita
tis, socialis sensus ac pacis quoquoversus pervulgaret, itemque,
quantum esset in ipsa, opera iustitiae et mutuae inter homines
necessitudinis foveret ad inopes, segregatus, exsules, vexa tos
sublevandos, ad hos omnes — dicimus — sive sunt personae
sive coetus sive populi. Quapropter vehementer optamus, ut
Annus Sacer, per ea caritatis opera quae fidelibus suggerit et
deposcit ab illis, peropportunum etiam tempus sit ad confir
mandam fulciendamque moralem conscientiam in cunctis fide
libus et in ipsa ampliore omnium hominum communitate, quo
nempe nuntius Ecclesiae poterit dedito studio pervenire.
Antiquissimae Iubilaei origines, si ad leges institutaque
Israelis attendas, haud obscure testantur in eodem, vi pro
priae naturae, huiusmodi socialem indolem inesse. Revera,
ut scriptum legimus in Libro Levitici,34 Annus Iubilaeus, quippe
cum esset Deo peculiariter dicatus, novam quandam ordina
tionem secum ferebat illarum rerum omnium, quae ut ad Deum
pertinentes agnoscebantur : terrae scilicet, quae inculta quasi
quietura relinquebatur prioribusque reddebatur possessoribus;
et opum, quoniam oeconomicis ipsis rationibus remissio aeris
alieni inscribebatur; et in primis hominis, cuius dignitas ac
libertas servorum manumissione vindicabatur. Dei Annus igi
tur fuit etiam Annus Hominis, Annus Terrae, Annus Paupe
rum, in eoque universalium humanarumque rerum prospectu
novum quoddam lumen fulgebat, ex eo radians, quod abso
luta Dei dominatio in cunctam creaturam palam agnosceretur.
Sane etiam in mundo nostri temporis quae maxime quae
stiones praesens genus humanum perturbant et affligunt
— quaestiones sunt de re oeconomica et sociali, de oecologia,
34 Lev. 25, 8 sqq.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
302 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de fontibus energeticis, maxime vero de liberandis oppressis
cunctisque hominibus ad pleniorem vitae dignitatem attol-
lendis — eaedem videntur hoc ipso Anni Sacri nuntio illustrari.
Sed iuvat omnes Ecclesiae filios ac praesertim peregrinos,
qui Romam petent, cohortari, ut onus quarundam rerum defi
nite faciendarum suscipiant, quas quidem ut beati Petri suc
cessor et caput Ecclesiae, quae praeest coetui caritatis,15 nunc
publice ostendimus atque commendamus. Nam agitur de
caritatis et fidei operibus, quae in bonum fratrum egentio-
rum, tum Romae tum in ceteris orbis Ecclesiis, sunt exse
quenda. Non erunt profecto illustris magnificentiae opera,
quamvis haec nullo pacto sint reicienda; plerisque in adiunctis
sat erit parva, vel minima — ut nunc dici solet — opera effi
cere, quae tamen cum indole evangelicae caritatis apte cohae
rent. Fieri enim potest, ut in hac provincia Ecclesia magis
magisque in dies sese continere debeat nihilque offerat homi
nibus nisi viduae pauperculae aera minuta, 3 6 adeo tenues ac
modicae sunt eae, quibus utitur, facultates. Verum ipsa bene
novit et docet bonum, quod plurimum valeat, illud esse quod
humiliore saepiusque incognita via parvis subvenit necessita
tibus, parvis medetur vulneribus, quae plerumque in amplis
consiliis socialis rei renovandae nullum obtinent locum.
Attamen Ecclesia necessarium esse ducit maxima huius
modi incepta provehendae iustitiae populorumque progressionis
incitare, ideoque invitationem iterum adhibet iis omnibus, qui
et possunt et pro munere debent perfectiorem humanarum
socialiumque necessitudinum ordinem in mundo constituere,
id monens ne a suo opere cessent ob hodierni temporis difficul
tates neve part ium studiis sese superari patiantur. In quo
vehementer denuoque vocem attollimus Nostram, ut causam
commendemus regionum ad pleniorem cultum civilem eniten-
tium et populorum, qui fame et bello adhuc conflictantur.
35 Cf. S. Ignatius Antiochenus, Epist, ad Romanos, Inscr.: Funk 1, 252. 3 6 Cf. Lc. 21, 2; MC. 12, 42.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 303
Curas intendant in tot necessitates, quibus homines his tem
poribus saepe premuntur, velut in opus illis comparandum,
qui eo vitae rationibus consulere debent, in habitationem, qua
multi indigent, in scholam, cui multiplici modo est subve
niendum, in auxilia socialia et ad salutem pertinentia, neque
omittant, quominus honestatem morum publicorum promo
veant et in tuto collocent.
Liceat demum mente humili et sincera votum promere,
ut per hunc etiam Annum Sacrum — quemadmodum in praete
ritis Iubilaeis evenit — legitimae Nationum auctoritates secum
reputent, num fieri possit, pro cuiusque prudentia, ut conce
datur indultum, quasi dementiae et aequitatis testimonium,
iis praesertim captivis qui satis ostenderint sese in re morali
et civili esse emendatos quive misere inciderint in turbas et
conversiones politicas et sociales, eo graviores quam ut ipsis
omnino possint imputari .
I am nunc gratum patefacimus animum et effusiorem a
Domino benedictionem expetimus illis omnibus operam nava-
turis, ut hic nuntius caritatis, sensus socialis, libertatis, qualem
Ecclesia publice affert, probe confisa a cunctis se intellectum
et auditum iri, libenter excipiatur atque in usum rerum poli
ticarum et socialium traducatur. Quae cum dicimus bene omi
nantes, persuasum habemus Nos mirabilem persequi tradi
tionem, quae, Israelitica ab lege incipiens, celsissimam sui
ostensionem adepta est in Christo Iesu Domino nostro, qui ab
ipsis sui ministerii exordiis se praebuit effectorem antiquarum
promissionum atque figurarum, cum Anno Iubilaeo conexarum :
Spiritus Domini super me : propter quod unxit me, evangeli
zare pauperibus misit me, sanare contritos corde : praedicare
captivis remissionem, et caecis visum, dimittere contractos in
remissionem, praedicare annum Domini acceptum?
37 Lc. 4, 18-19.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
304 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
Si vero aliquod est spirituale commodum, quod cupimus
Nos praecipue, ut ex Anni Sacri celebratione reportetur, id
quidem incrementum est numeri eorum, qui ex peculiari vitae
munere deserviunt Ecclesiae, sacerdotum videlicet imprimis
atque sodalium religiosorum. Etenim ut viae gratiae ratio
nesque salutis, quas Annus Sacer universis christifidelibus
ostentat et suppeditat, rite recteque explicentur et adhibean
tur, opus semper erit ipsis sacrorum ministris atque etiam
Evangelii Christi testibus, qui fratribus suis, id est hominibus
huius atque posterae aetatis, indicent per plenam Domini
sequelam ipsam viam paenitentiae atque sanctitatis.
Percipienda itaque diligenter vox Dei est, qui numquam
desinit electos homines excitare et invitare, ut, sacerdotio
ministeriali fungentes ac fidele vitae religiosae testimonium
reddentes, famulatui Ecclesiae totiusque generis humani se
dedicent et devoveant: alii quidem a Deo rogabuntur, ut,
per oboedientiam sacrumque caelibatum sese ipsi offerentes,
qua sacerdotes Christi doceant et sanctificent et ducant popu
lum fidelem ubicumque terrarum; alii pariter, viri et mulieres
variae aetatis vel condicionis ad religiosam vitam attra-
hentur, ut, baptismatis promissa altiore vitae ratione implen
tes, plane vivant in Spiritu vereque proficiant ipsi Ecclesiae
hominumque societati. Exoptamus quidem vehementer, ut
horum lectissimorum christifidelium multitudo magis magis
que augescat et efflorescat, ut per sacerdotium suum vitaeque
religiosae actionem Christi laetificum nuntium perferant ad
terras extremas gloriamque dent omnes Patr i caelesti.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 305
V I I
Postremo autem efferre ac praedicare volumus christiano
rum reconciliationem unum esse potissimorum Anni Sacri pro
positorum. Etenim, prius quam homines universi reducantur
aliquando et restituantur in Dei Patris nostri gratiam, com
munionem inter eos redintegrari omnino oportet, qui fide iam
agnoverint ac receperint Iesum Christum uti Dominum mise
ricordiae, qui homines liberet et amoris veritatisque consociet
Spiritu. Hac quidem ratione Annus Iubilaeus, quem catholica
Ecclesia sibi in consuetudines suas ac mores adscivit, perop
portunum adferre potest tempus renovandorum recte animo
rum atque etiam christianorum provehendae coniunctionis.
Praeterea commonefacimus ipsum Concilium Vaticanum II
docere omne studium et opus huius reconciliationis christia
norum sicut et omnem verum oecumenismum necessario pro
ficisci debere ex interiore aliqua animi mutatione, quoniam
ipsa communionis christianae cupiditas nascitur ac maturescit
ex spiritus renovatione, ex sui ipsius abnegatione, ex plena amo
ris exercitatione, ex fidelitate, quae veritati revelatae servatur. 3 8
Illa autem ipsa in re prorsus agitur verissimeque efficitur
totus oecumenicus motus, ad quem catholica Ecclesia, quan
tum potest, adhaeret et per quem Ecclesiae atque Communitates
cum Apostolica Sede nondum plane coniunctae conquirunt et
appetunt perfectam eam communionem, quam exoptaverat
Christus. Munus namque atque officium Ecclesiae totius est
iunctionem hanc restituere in integra Ecclesiarum commu
nione. 3 9 Annus gratiae ergo hoc sensu prae se fert opportuni
tatem peculiaris paenitentiae ob christianorum discidia, occa
sionem renovationis tamquam altioris experientiae ipsius vitae
sanctimoniae in Christo, progressionem ad optatam illam recon-
38 Cf. Decr. de Oecumenismo Unitatis Redintegratio, n. 7: A.A.S. 57 (1965), p. 97. 39 Cf. Decr. de Oecumenismo Unitatis Redintegratio, n. 5: A.A.S. 57 (1965), p. 96.
20 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 0 6 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
ciliationem per crebriores collocutiones atque solidam adiutri
cem christianorum operam in procuranda orbis salute: ut et ipsi in nobis unum sint, ut credat mundus.®
Quid itaque Nostri consilii sit, quaeve Nostra vota de Anni
Sacri celebratione in hac Urbe Roma, iterum ostendimus. Nunc
vero Fratres Nostros Episcopos omnesque Pastores ac fideles Ec
clesiarum toto orbe dispersarum, earum etiam quae cum Roma
na Ecclesia non omnino communicant, quin immo omnes cre
dentes in Deum hortamur, ut saltem animo hanc gratiae atque
redemptionis mensam pie participent, in qua Christus se prae
bet ipse magistrum vitae. Quorum sane cum fidelibus, ad sepul
chra Apostolorum antiquorumque Martyrum peregrinantibus,
fidem in Deum Patrem omnipotentem atque misericordem et
in Iesum Christum, Redemptorem nostrum, profiteri optamus.
Ad Nos quod attinet ipsos, velimus profecto, ut omnes
Romam petentes Petri videndi gra t ia 4 1 id apertius in Sacro
Anno per Nos verum experiantur, quod S. Leo Magnus scripsit :
In universa namque Ecclesia, Tu es Christus, Filius Dei vivi,
quotidie Petrus dicit, et omnis lingua quae confitetur Dominum
magisterio huius vocis imbuitur.41
Hoc etiam velimus optemus : fore nempe ut ingens fidelium
multitudo, ministerio Nostro atque fratrum Nostrorum sacer
dotum ad fontes Salvatoris accedat; 4 3 sanctaque Porta, quam
ipsi in vigiliae Nativitatis nocte aperiemus, certum huius novi
aditus ad Christum indicium sit, qui solus est Via 4 4 idemque
Porta, 4 5 atque etiam paternae illius dilectionis, qua animum
omnibus patefacimus, amoris plenum et pacis cupidum.
40 Io. 17, 21. 4 1 cf. mi. i, is. 42 Sermo III:PL 54,146. 4 3 Cf. Is. 12, 3. 4 4 Cf. Io. 14, 6. 4 5 Cf. Io. 10, 7. 9.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 0 7
Beatissimam Virginem Mariam, interea, precamur, almam
Redemptoris parentem eandemque Ecclesiae, gratiae ac mise
ricordiae Matrem atque reconciliationis ministram novaeque
vitae exemplar fulgidissimum, ut intercessione sua cunctis fra
tribus filiisque Nostris gratiam Sacri huius Anni a Filio suo
impetret, quae eos renovet atque servet; eiusque manibus atque
cordi Matris tanti negotii initium, incrementum ac perfectio
nem absolutam permittimus.
Has vero Litteras Nostras plane efficaces esse et fore volu
mus, adeo ut quae per eas exposita ac decreta sunt, ab illis
omnibus, ad quos res pertinet, religiose serventur atque igitur
vim suam obtineant, contrariis quibusvis nihil obstantibus.
Si quis autem, sciens vel insciens, secus egerit ac Nos ediximus,
id prorsus irritum atque inane haberi iubemus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxin mensis
Maii, in sollemnitate Ascensionis Domini, anno M C M L X X I V ,
Pontificatus Nostri undecimo.
Ego P A U L U S Catholicae Ecclesiae Episcopus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 0 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE
Quaedam capita de facultatibus ad Missarum stipendia pertinentibus statuuntur.
PAULUS EPISCOPUS
F I R M A I N TRADITIONE Ecclesiae positum est, ut fideles, reli
gioso et ecclesiali sensu ducti, Sacrificio Eucharistico, quo
actuosius hoc participent, quoddam quasi sacrificium sui ipso
rum adiungant, hoc modo consulentes, pro sua parte, necessi
tatibus Ecclesiae, maxime vero eiusdem ministrorum sustenta
tioni. Quod idem fit secundum spiritum verborum Domini
Dignus est (...) operarius mercede sua (Lc. 10, 7), quae Paulus
Apostolus in prima Epistula ad Timotheum (5, 18) et in prima
Epistula ad Corinthios (9, 7-14) memorat.
Qui quidem usus, quo fideles Christo, se hostiam offerenti,
arctius sociantur et abundantiorem fructuum copiam inde per
cipiunt, non solam probatus est ab Ecclesia, sed etiam promo
tus, quae eum esse existimat veluti signum coniunctionis ho
minis baptizati cum Christo, necnon fidelis cum sacerdote, qui
in eiusdem fidelis bonum suum obit ministerium.
Ut autem eiusmodi sensus integer semper servaretur et ad
versus quamvis deformationem, quae fieri posset, tutus prae
staretur, saeculorum decursu aptae normae sunt constitutae,
eo spectantes, ut cultus, quem fideles Deo liberaliter tribuere
cuperent, non minore cum observantia et magnanimitate reapse
celebraretur. Quoniam vero, singularia ob temporum humanae
que societatis adiuncta, interdum moraliter fieri nequit — ideo
que minus aeque contingit — ut onera exquisita et accepta
integre impleantur, Ecclesia hisce in casibus necessario cogitur
eadem onera congruenter recognoscere; simul autem annititur,
ut sibimet ipsi hac in re constet et fidem erga oblatores servet.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 309
Eo praesertim ducti consilio, ut normae, quibus Missarum
stipendia — res sane gravis multumque postulans prudentiae —
reguntur, pari quadam ratione conficerentur, statuimus per no
tificationem, a Secretaria Status seu Papali die 29 mensis
Novembris, anno 1971 (AAS, 63, 1971, p. 841) vulgatam, Nobis
met ipsis, interim et ad tempus, reservare omnem deliberatio
nem circa expetitas reductiones, condonationes et commuta
tiones stipendiorum Missarum, suspendentes a die 1 mensis
Februarii, anno 1972, cunctas facultates, cuilibet et quoquo
modo concessas.
Nunc vero, adeptis quoad praecipua finibus, quorum causa
dispositio illa est inducta, tempus advenisse censemus reser
vationi illi finem imponendi. Ut autem apta huius rei ordinatio
novis fulciretur fundamentis neque interpretationibus minus
rectis quomodolibet impediretur, innixis in iis, quae praeterita
aetate legitima agnosci potuerunt, visum est quidquid de
anterioribus facultatibus superesset, nunc auferre.
Attamen, ut necessitatibus aliquo modo occurramus, qui
bus Nostri in episcopatu Fratres interdum consulere debent,
et rationem habentes probatae experientiae, quam haberi con
tigit usu facultatum iisdem concessarum per Litteras Aposto
licas «Pastorale munus» (AAS, 56, 1964, pp. 5-12) et « De
Episcoporum muneribus» (AAS, 58, 1966, pp. 467-472), motu
proprio datas, expedire arbitrati sumus iis, qui Nobiscum
ministerium pastorale in Ecclesia participant, nonnullas facul
tates impertire.
Itaque, re mature perpensa, motu proprio ac de Apostolicae
potestatis Nostrae plenitudine, haec, quae sequuntur, pro uni
versa Ecclesia constituimus atque decernimus :
I. A die prima mensis Iulii, anno 1974, reservatio praedicta,
de qua in notificatione Secretariae Status diei 29 mensis No
vembris anni 1971 agitur, cessat. Ab eodem ergo die Sacrae
Congregationes Romanae Curiae ea resumere valent, quae ipsis
circa hanc rem competunt, exercitium tamen eorum ad novas
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 1 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et accuratius definitas normas, sibi seorsum iniunctas, accom
modantes. I taque petitiones, quas circa eandem rem fieri con
tingat, iisdem Sacris Congregationibus erunt deinceps admo
vendae.
I I . Ab eodem die modo terminali revocantur, quod ad
Missarum stipendia attinet, omnes, quae antea viguerunt, fa
cultates, quomodocumque concessae aut quaesitae. Esse igitur
desinunt facultates tum cuivis personae, physicae vel morali,
concessae a Nobis, aut a Decessoribus Nostris, etiam vivae vocis
oraculo, a Curia Romana, vel ab alia qualibet auctoritate, vi
privilegii, indulti, dispensationis, vel qualicumque alia ratione,
particulari lege haud excepta; tum facultates quaesitae vi
communicationis, consuetudinis, etiam particularis, centena
riae vel immemorabilis, praescriptionis, vel qualicumque alia
ratione.
Huiusmodi facta revocatione, has tantummodo facultates in
posterum vigere s ta tuimus:
a) facultates nunc Sacris Romanae Curiae Congregationibus, de quibus in n. I agitur, concessas;
b) facultates, quae in Litteris Apostolicis « Pastorale mu
nus » motu proprio datis et in « Indicibus Facultatum », quae
Ordinariis locorum et Legatis Pontificiis tribui solent, conti
nentur ;
c) novas facultates Episcopis, per has Litteras Apostolicas
motu proprio datas, impertitas, de quibus infra, n. I I I , fit
sermo.
I I I . Iis namque personis, quae in Litteris Apostolicis « Pa
storale munus » motu proprio datis, memorantur, iisdem qui
dem servatis condicionibus ibidem statutis, a die item prima
mensis Iulii has facultates tribuimus :
a) facultatem permittendi sacerdotibus, qui Missas binatas
vel trinatas in dioecesi celebrant, eas applicandi, stipe percepta,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 311
quae in necessitates ab Episcopo dioecesano praefinitas erit ero
ganda, aut applicandi secundum illas intentiones, quarum causa
secus postulanda esset condonatio aut sola reductio. Quae fa
cultas non extenditur ad Missas binatas concelebratas, de qui
bus agitur in Declaratione Sacrae Congregationis pro Cultu
Divino, die 7 mensis Augusti, anno 1972 edita, n. 3, b (AAS,
64, 1972, pp. 561-563), pro quibus stipendium quolibet titulo
percipi vetatur;
b) facultatem reducendi, pro ratione reditibus imminutis
congruenti, onus quo Capitula cathedralia vel collegialia gra
vantur, Missam conventualem cotidie pro benefactoribus ap
plicandi, excepta tamen, singulis mensibus, una saltem Missa
conventuali ;
c) facultatem transferendi, congrua de causa, onera Mis
sarum in dies, ecclesias vel altaria diversa ab illis, quae in
fundationibus sunt statuta.
Hae normae vigere incipiunt a die i insequentis mensis
Iulii.
Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris motu proprio datis decreta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis
quibusvis, etiam specialissima mentione dignis, non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xin mensis
Iunii, in Sollemnitate SS. Corporis et Sanguinis Christi, an
no M C M L X X I V , Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
RAIPURENSIS
Praefectura Apostolica de Raipur ad gradum dioecesis evehitur
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DET
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quamquam Ecclesia catholica magnum momentum tribuit verbo, utpote quae Christi verbo nata, doctrina sancta vivit et propagatur in gentibus, nemo tamen non intellegit quantum utilitatis in apta externarum rerum dispositione contineatur : nam et iusta singularum Ecclesiarum forma, et aequi fines, et prudentes Antistites, et sapiens temperatio, alia, vehiculum sunt idoneum atque consentaneum, quo simul (( sermo Dei currat et clarificetur » (2 Thess. 3, 1), in populorum salutem. Qua de re, cum Praefectura Apostolica de Raipur, in Indiae finibus, haud parva cepisset incrementa ac maiora praevideantur in futurum, bene fieri visum est, si eadem ad gradum et dignitatem dioecesis eveheretur. Consilio ergo petito a Venerabilibus Fratribus S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositis, de sententia Venerabilis quoque Fratris Ioannis Gordon, Archiepiscopi titulo Mcopolitani ad Nestum, atque Apostolici in India Pro-Nuntii, Nostra auctoritate Praefecturam Apostolicam de Raipur in dioecesis formam redigimus, Raipurensis appellandae, quae et Sedi metropolitanae Bhopalensi suffraganea erit, et Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione obnoxia esse perget. Cuius Ecclesiae episcopalis Sedes in urbe Raipur erit, cathedram vero in templo S. Iosephi ibidem exstante collocamus, factis iuribus debitis cathedralibus propriis. Volumus praeterea, ut dum Canonicorum Collegium condatur, Consultores dioecesani deligantur, Episcopum consilio et opera iuvaturi; qui nempe a munere cessabunt, eo Collegio constituto. Quae vero spectant ad mensam episcopalem, dioecesis administrationem, electionem Vicarii Capitularis, Sede vacante, similia, haec omnia iure Canonico temperentur. Ceterum quae iussimus Venerabilis Frater Ioannes Gordon ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit, factis iuribus necessariis. Re vero acta, documenta exarentur atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione cito mittantur.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 1 3
Hae vero Litterae sive nunc sive in posterum ratae habeantur, suosque effectus praestent.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo tertio, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Card. Rossi Secretarius Status S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tab., n. 25JßJp.
I I
MORELIENSIS - LEONENSIS (CELAYENSIS)
In Mexico, detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Moreliensi et Leo-nensi, nova quaedam dioecesis excitatur, nomine « Celayensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Scribae illi Evangelico atque patri familias similes, « qui profert de thesauro suo nova et vetera » (Mt. 13, 15), et Nos, divino consilio christianorum familiae praepositi, atque patres « multarum gentium » constituti (cfr. Gen. 17, 5), simul vetera, simul nova Ecclesiae sanctae proferimus; qui sane et aeternas veritates de ubere fidei nostrae thesauro haurimus, illustramus atque credendas proponimus, et ea quae aetas nostra haec poscit in fidelium utilitatem fieri curamus, eo nempe consilio, ut promovendae religionis opportunitates habeant. Quam ob rem, cum venerabiles Fratres Stanislaus Alcaraz Figueroa, Archiepiscopus Moreliensis, et Anselmus Zarza Bernal, Episcopus Leonensis, audita Conferentia episcopali Mexicana, id ab hac Apostolica Sede petierint, ut e suarum dioecesium territorio nova dioecesis constitueretur, Nos, re bene reputata, consilioque expetito tum a Delegatione Apostolica Mexicana, tum a venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositis, ea quae sequuntur decernimus atque iubemus. Ab archidioecesi Moreliensi mu-nicipia separamus, quae populi lingua cognominantur : Celaya, Apaseo ei Alto, Apaseo ei Grande, Comonfort, Cortázar, Juventino Rosas et
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
314 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Villagrán ; a dioecesi vero Leonensi, sequentia : Dolores Hidalgo, S. Diego de la Unión, S. Luis de la Paz et S. Miguel Allende, quibus omnibus terris novam dioecesim condimus, cuius fines iidem erunt atque muni--cipiorum quae numeravimus, simul sumptorum : nomen autem Ecclesiae erit Celayensis. Quam prof esto subiectam facimus archidioecesi Moreliensi, eius Sedem in urbe Celava collocantes, posita cathedra in templo Beatae Mariae Virginis Purissima Conception vulgari lin
g u a nuncupatae. Canonicorum Collegium condatur, ad alias Litteras Apostolicas sub plumbo dandas; interea vero Episcopus Celayensis Consultores dioecesanos deligat qui eum tum consilio tum opera adiuvent. Novae Ecclesiae mensa episcopalis constituatur sive populi collationibus, sive Curiae emolumentis, sive parte bonorum, si qua sint, quae iuxta canonem 1500 C. 1. C. ei obvenient de bonis Ecclesiarum e quibus coalescit. Seminarium condatur, puerique iii eo educentur ad normas iuris communis, ratione habita Decreti Concilii Vaticani II (( Optatam totius », et iuxta leges a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica latas. Eegimen Ecclesiae, administratio, similia, Iure Canonico omnino temperentur; clerus ea lege distribuatur, ut Sacerdotes facta divisione ei Sedi addicantur, in qua habeant beneficium aut officium; ceteri vero clerici Seminariique tirones, ei, in qua legitime degant. Documenta denique et acta modo conditam dioecesim respicientia ad eius Curiam mittantur, ibique religiose in tabulario custodiantur. Ceterum, quae iussimus venerabilis Prater Marius Pius Oaspari, in Mexicana Dicione Delegatus, ad exitum adducenda curet, vel quem ipse delegaverit, factis necessariis facultatibus. Re vero acta, documenta exarabit, quorum sincera exempla recte subscripta atque
s igi l lo impressa ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittet, idque cito.
Has vero Litteras et nunc et in posterum firmas esse volumus, «contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio decimo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo tertio, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
® Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
Jn Secret. Status tab., n. X£7707.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 1 5
III
TIMMÍNSENSIS (RÜYNENSIS - NORANDENSIS)
Quibusdam detractis territoriis e dioecesi Timminsensi alia constituitur,
« Ruynensis-Norandensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Ad aptius christianorum fidelium necessitatibus prospiciendum, solet
Apostolica Sedes ex dioecesibus dioeceses deducere, quas alii sacri Pa
stores tamquam Ecclesiae agros exerceant; est enim cognitum per-
spectumque omnibus, quam prosint populo Dei multiplicati Episcopi,
qui sibi commissas Sedes « ut vicarii et legati Christi regant » (cf. Lum.
gent., n. 27). Concedendum igitur esse censuimus sententiae Confe
rentiae Episcopalis Canadiensis, quae, post auditum venerabilem Fra
trem Iacobum Landriault, Episcopum Timminsensem, per Sacram Con
gregationem pro Episcopis proposuit, ut e sua perampla alia quaedam
dioecesis conderetur. Apostolica ideo Nostra potestate, deque consilio
Venerabilis Fratris Vidonis Dei Mestri, Archiepiscopi titulo Tusca-
miensis et in Canadia Apostolici Pro-Nuntii, sequentia decernimus. A
dioecesi Timminsensi territorium separamus, quod intra fines civilis
provinciae Quebecensis extenditur, eoque novam dioecesim constitui
mus, Ruynensem-Norandensem appellandam iisdemque circumscriben
dam finibus ac portio dioecesis Timminsensis, in praedicta civili pro
vincia sita, limitatur. Conditae dioecesis sedes in urbe vulgo Rouyn
ponatur, magisteriique episcopalis cathedra in templo ibidem exstante,
Deo sacro in honorem S. Michaelis Archangeli, quod ad cathedralis
dignitatem evehimus, cum debitis iuribus et privilegiis. Quae quidem
et Episcopo concedimus, impositis praeterea congruis obligationibus
et ofiiciis. Eandem praeterea suffraganeam facimus metropolitanae Sedi
Ottaviensi; sicut eius Episcopum metropolitanae Archiepiscopi Otta
viensis iurisdictioni obnoxium. Mandamus insuper ut, quoadusque
Canonicorum collegium non condatur, Consultores dioecesani deligan
tur, ad normam iuris; ut mensa episcopalis Curiae emolumentis consti
tuatur, fidelium sponte oblatis pecuniis atque bonis, quae ad normam
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 1 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
canonis 1500 Codicis Iuris Canonici eidem obvenient; ut, ad seminarii
aedificationem quod attinet, praescripta iuris communis serventur, prae
oculis habitis normis Decreti « Optatam totius » Concilii Vaticani II
peculiaribusque Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica nor
mis; item, ut sacri canones adamussim serventur, quod ad dioecesis
regimen, administrationem, vicarii capitularis electionem, fidelium
iura et onera, aliaque id genus spectat ; ut, dioecesi rite constituta, eo
ipso sacerdotes ei Ecclesiae adscripti sint, in cuius territorio beneficium
vel ecclesiasticum officium habeant; ceteri vero clerici seminariique
tirones ei, in qua legitime degant ; ut denique acta et documenta, quae
ad conditam dioecesim spectant, fideles ac bona temporalia, a Curia
Timminsensi ad Ruynensem-Norandensem transferantur, in tabulario
custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venera
bilis Frater Vido Dei Mestri quem diximus, vel ab eo delegatus sacer
dos, et congrua documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis
mittat, de more signata sigilloque impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et
fore volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Novem
bris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo tertio, Ponti
ficatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
ffi Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Secret. Status tab., n. U7829.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 317
I T
SANTOSENSIS - ITAPEVENSIS (REGISTRENSIS)
Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Santosensi et Itapevensi, nova
dioecesis conditur « Registrensis » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Quotiescumque novam dioecesim constituturi sumus, ea Christi
verba, Fili i Dei adorandi, cum animo reputamus : « Euntes ergo in
mundum universum, praedicate Evangelium omni creaturae (Marc.
16, 15) ; atque inde tum laeta gaudia capimus, quam incesserit prae
dicatio Evangelica considerantes, tum Nosmet ipsos admotis velut
calcaribus urgere non desistimus, quam multi sint reputantes qui
aut christianam doctrinam non noverint, aut cognitam neglegant.
Quam ob rem, cum Venerabiles Fratres David Picao et Silvius M. Da
rio, alter Episcopus Cantosensis, alter Itapevensis, audita Conferentia
episcopali Brasiliana, id petierint ut e territorio suarum dioecesium
nova conderetur dioecesis, Nos, re bene considerata, atque sententia
rogata Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sa
crae Congregationis pro Episcopis praepositorum, aeque ac Venera
bilis Fratris Carmeli Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinianopolitani
in Galatia, Apostolica auctoritate Nostra haec censemus. A dioecesi
Santosensi municipia separamus, quae populi lingua cognominantur :
Cananeia, Eldorado Paulista, Iguape, Itariri, Jacupiranga, Juquiá,
Miracatu, Pariquera-Açu, Pedro de Toledo, Registro, Sete Barras; a
dioecesi vero Itapevensi municipia : Barra do Turvo et Iporanga ;
quibus territoriis novam dioecesim condimus, Registrensem appellan
dam ac iisdem limitibus comprehendendam quibus municipia uniun
tur, iuxta legem civilem. Sedem constitutae Ecclesiae in urbe Registro
ponimus, cathedra episcopalis magisterii in templo S. Francisci Xave
rii collocata; quam dioecesim praeterea suffraganeam facimus metro
politanae Sedi S. Pauli in Brasilia, sic ut eius Episcopum Metropolitae.
Statuimus etiam, ut Canonicorum Collegium condatur, ad normam
aliarum Litterarum Apostolicarum ; interim, Consultores dioecesani
eligantur, Episcopum iuvaturi consilio, industria, opera. Mensam epi-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
318 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scopalem constituent Curiae emolumenta, fidelium collationes sponte
factae, bona, si qua sunt, quae novae dioecesi obvenient ad normam
canonis 1500 C.I.C. Seminarium condatur, et alumni educentur iuxta
leges iuris communis Ecclesiae, ratione habita tum Decreti (( Optatam
totius » Conc. Vat. II , tum etiam earum quae Sacra Congregatio pro
Institutione Catholica hac de re iusserit. Cum vero iuvenes adoleverint,
optimi ex iis Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Bra-
silianum, philosophiae sacrae atque Theologiae operam daturi. Quod
autem attinet ad novae Ecclesiae regimen, administrationem, Vicarii
Capitularis electionem, Sede vacante, hisque similia, leges ecclesia
sticae serventur. De clero vero statuimus, ut his Litteris ad effectum
adductis, eo ipso Sacerdotes ei Sedi addicantur, in qua vel beneficium
vel officium habeant, ceteri vero clerici atque Seminarii tirones illi in
qua legitime degant. Acta denique et documenta quae ad novam Sedem
pertineant, ad eius Curiam episcopalem mittantur, in cuius tabulario
serventur, idque religiose. Quae tandem praescripsimus Venerabilis.
Frater Carmelus Rocco fieri curabit; qui etiam, re acta, documenta
exarabit sincerisque exemplis ad Sacram Congregationem cito mittet.
Ceterum haec Nostra iussa sive nunc sive in posterum rata erunt
atque firma, contrariis non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undevicesimo mensis Ianuarii,,
anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus.
Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus:
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £g Plumbi In Secret. Status tab., n. 251659.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 319«
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Imago B. M. Virginis, in Sandomiriensi dioecesi exculta, pretioso diade
mate redimiri sinitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Perantiquum paroeciale templum,,
quod Blotnicae in Sandomiriensis dioecesis finibus, in Polonia, exstat,,
artis quidem maiestate merito prae aliis haud paucis excellit, at maiore
fama et laude idcirco honestatur, quod B. M. Virginis imago in eo-
servatur ac pientissime colitur. Ad eam enim christiani populi coetus--
frequentissimi religiosa itinera iterum iterumque suscipiunt, ut multi
plicata obsecratione sibi suisque divinorum munerum copiam precen-
tur. Quibus permotus, Venerabilis Prater Petrus Golebiowski, Epi
scopus titulo Panitanus idemque Administrator Apostolicus dioecesis
Sandomiriensis, vota quoque clerique populique fidelis significans, N o s
rogavit ut imaginem illam pretioso diademate, Nostro nomine et
auctoritate sineremus redimiri. Nos autem, collatis consiliis cum
Sacra Congregatione pro Cultu Divino, precibus huiusmodi libenti
animo statuimus obsecundare. Itaque hisce Litteris atque auctoritate
Nostra apostolica, eidem Venerabili Fratri, quem diximus, partes
committimus, ut imagini B. M. Virginis, quae in sacra aede loci vulgo
Blotnica colitur, die suo arbitrio eligendo, inter Missarum sollemnia
pretiosam coronam Nostro nomine et auctoritate imponat, iuxta ritum
formulamque praescriptam. Nos vero minime dubitamus, quin haec
sacra sollemnia in religionis bonum populique spirituale emolumentum
cedant ; pariterque fore confidimus, ut eius paroeciae cives, quin immo*
totius dioecesis Sandomiriensis christifideles ad Beatissimam Dei Ge
nitricem venerandam magis magisque incitentur. Contrariis quibusvis
nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die iv mensis
Decembris, anno MCMIJXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco © Sigilli
In Secret. Status tab., n. 246M8.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
320 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
Beatissima Virgo Maria Perdolens, quam populus a « Castelpetroso » vocat,
in Italiae finibus, Patrona Molisanae regionis confirmatur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quanto honore et veneratione fideles
omnium aetatum prosecuti sint B. M. V. dolores, Christi Matris, lucu
lentissime ostendunt tum imagines et signa, tum sacrae aedes atque
augusta templa per christianum orbem disseminata, tum etiam car
mina praeclara et vel poemata et musici modi de eadem perdolente Vir
gine compositi. Quibus suavissimae pietatis documentis id significavit de
vota Christi plebs, velle se nempe et sanctissimam Dei parentem hono
rare, et cruciatus acerbissimos, in quos venit, amantium more cum
Ipsa communicare, et de tanto beneficio gratias teneriore quodam
animo reddere, ut filios addecet. Neque Mater filiis maerentibus atque
implorantibus non astitit. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Al
bertus Carinci, Archiepiscopus Boianensis-Campobassensis, suo ipsius
nomine, item et Episcoporum regionis Molisanae et clerici populique
universi, id augendae fidei causa petierit, ut Beata Maria Virgo Perdo
lens, quam tota regio in Sanctuario, a populo « Castelpetroso )) dicto,
in archidioecesi Boianensi-Campobassensi, sancte colit, cuius ad ima
ginem frequentissimi populi accurrunt, Molisanae regionis Patrona
confirmaretur; cumque Sacra Congregatio pro Cultu Divino, factis
olim a Nobis potestatibus, tum factam electionem tum etiam probatio
nem Conferentiae Episcoporum confirmaverit, Nos haec omnia rata
atque firma Apostolica Nostra potestate habenda esse censemus. Placet
ergo Beatam Mariam Virginem Perdolentem in Sanctuario Castelpe
troso cultam, in archidioecesi Boianensi-Campobassensi, totius regionis
Molisanae Patronam haberi, cum iuribus debitis. Hae vero Litterae
sive nunc sive in posterum serventur, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, sub Anulo Piscatoris, apud S. Petrum, die vi men
sis Decembris, anno MDCCCCLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco ¡$¡ Sigilli
In Secret. Status tab., n. 246951.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 321
I I I
Templum SS. Philippi Nerii et Ioannis Baptistae in dioecesi Sandomi-
riensi, in Polonia, ad gradum Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Polonorum fidelitas erga Christum
et Ecclesiam catholicam, per longam aetatum seriem tam egregia et
singularis fuit, ut non solum haec Apostolica Sedes praeclare de
nobilissimo eo populo usquequaque iudicaverit, sed etiam fidei chri
stianae propugnaculum contra hesterna religionis pericula atque dis
crimina habuerit. Quod sane studium id etiam effecit, ut Eomani
Pontifices, maiores Nostri, atque Ipsi, aequissimis semper oculis ad
Polonam nationem respiceremus, ad eiusque eventus, prosperos modo,
modo adversos. Quam ob rem, cum Venerabilis Frater Petrus
Oolebiowski, Administrator Apostolicus Sandomiriensis, vota cleri et
populi universi suae dicionis exhibens, id poposcisset, ut templum
Ss. Philippo Nerio ac Ioanni Baptistae dicatum, quod est in sua
dioecesi Sandomiriensi, ad dignitatem Basilicae Minoris tolleretur,
Nos volentes tam Venerabili Antistiti concedere ac populo, tam illustri
cumulate satis facere, libenti quidem animo in eorum sententiam dis-
cedimus. Qua re, iis probatis, quae Sacra Congregatio pro Cultu
divino, factis nempe a Nobis facultatibus, hac de re peregerit, Aposto
lica Nostra potestate usis, placet templum quod diximus Ss. Philippi
Nerii et Ioannis Baptistae ad gradum ae dignitatem evehere Basilicae
Minoris cum omnibus iuribus atque liturgicis concessionibus rite com
petentibus, servatis scilicet quae iuxta decretum « De titulo Basili
cae Minoris », die sexto Iunii factum, anno MDCCCCLXVIII, servanda
sunt. Ceterum volumus, ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive in
posterum ratae atque firmae habeantur, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die xn
mensis Decembris, anno MDCCCCLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £B Sigilli
21 - A. A. S.
In Secret. Status tab., n. 246992.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
322 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
Facultas conceditur diademate cingendi excultam Mostae, in Melitensi
insula, imaginem Virginis Mariae in caelum Assumptae.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Paroeciale templum, quod Mostae,
in Melitensi insula, exstat, venerabile quidem ob antiquitatem artisque
maiestatem merito habetur ; at tamen venerabilius celebratur propter
Beatae Mariae Virginis in caelum Assumptae imaginem, quam loci
incolae pientissime colunt, ad quam praeterea frequentes undique chri
stiani fideles religiosa itinera suscipiunt, sibi suisque a Dei hominumque
Matre caelestium munerum copiam precantes. Qua animorum religione
permotus certaque spe ductus, ut multiplicata erga Beatam Mariam
Virginem obsequia in fidelium ipsorum utilitatem cederent, petiit Ve
nerabilis Frater Michael Gonzi, Archiepiscopus Melitensis, cum suis
sane universi cleri et populi vota componens, ut facultas sibi daretur,
Nostro nomine et auctoritate, imaginem illam pretioso diademate
coronandi. Nos autem, collatis cum Sacra Congregatione pro Cultu
Divino consiliis, huiusmodi precibus censuimus obsecundari posse. Ita
que hisce Litteris atque auctoritate Nostra apostolica, Venerabili
Fratri quem diximus partes committimus imagini B. M. Virginis in
caelum Assumptae, quae Mostae servatur et colitur, pretiosam coro
nam Nostro nomine et auctoritate imponendi, die suo arbitrio eligendo
iuxtaque ritus formulamque praescriptam. Nos vero fore valde confi
dimus, ut eius paroeciae totiusque archidioecesis Melitensis fideles ad
Dei Genitricem colendam magis magisque incitentur. Contrariis qui
busvis non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xn
mensis Decembris, anno MCMLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco @ Sigilli
In Secret. Status tab. n. 246977.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 323
V Templum B. M. V. « Del Roble » in archidioecesi Monterreyensi, ad digni
tatem Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Litteris die xv mensis Septembris
datis, superiore anno, venerabilis Frater Alfonsus Espino et Silva,
Archiepiscopus Monterreyensis, in Mexico, de sui populi pietate solli
citus, id petiit, ut templum B. M. V. quod vulgari sermone « Del Roble »
cognominant, in urbe Monterreyensi situm, ad dignitatem Basilicae
Minoris eveheretur : quae enim, dicebat, maiores tradidissent de tem
pli ipsius origine, de imaginis sanctitate in ea cultae, de populi pietate,
qui sacram illam aedem celebrarent, de beneficiis denique quae sanctis
sima Christi Matre intercedente Deus ibi contulisset, ea esse, ut me
rito aedes illa singulari hoc honore afficeretur; accedere quod, si tem
plum illud tali titulo honestaretur, in eo et fides et religio in Deum
in eiusque beatissimam Matrem, quasi alita flamma, augerentur. Cui
sane expostulationi, proprio quidem nomine atque universi cleri ac
populi factae, volentes benigne concedere, ea omnia quae Sacra Con
gregatio pro Cultu Divino, factis olim a Nobis facultatibus, hac de
re egit probamus ac rata habemus. Placet ergo templum B. M. V. « Dei
Roble » ad gradum et dignitatem Basilicae Minoris tolli, cum iuribus
atque liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis tamen quae
iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii
factum, anno MDCCCCLXVIII, servanda sunt. Hae vero Litterae sive nunc
sive in posterum vim suam habere decernimus, contrariis minime ob
stantibus
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris die xn men
sis Decembris anno MDCCCCLXXIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco © Sigilli
In Secret. Status tab., n. 246991.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 2 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
Templum cathedrale dioecesis Aquinatensis, Sanctis Constantio Episcopo atque Thomae Aquinati sacrum, ad gradum Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Apostolica atque Romana Sedes, mater omnium Ecclesiarum benigna, cultum atque venerationem Sanctorum non modo aequissimis semper oculis iudicavit, cum sint iidem amicissimi Dei et egregii prudentiae, temperantiae, omniumque virtutum viri, verum etiam praesidium firmissimum ad summi Numinis misericordiam, benignitatem, gratiam consequendam. Quodsi de iis Sanctis caelitibus agatur, qui magno splendore praediti atque incredibili quadam ac paene divina scientia rerum sacrarum instructi, in Ecclesiae sanctae caelo (( tamquam scintillae in arundineto discurrunt )) (Sap. 3, 7), cultus erga illos accrescit, gliscit obsequium. Qua de re, cum Venerabilis Frater Carolus Minchiatti, Episcopus Aquinatensis, Soranus et Pontiscurvi, datis Litteris multo officio refertis, suo ipsius nomine atque cleri populique universi ab hac Apostolica Sede petierit ut cathedrale templum Aquinatense, Sanctis Constantio Episcopo et Thomae Aquinati sacrum, ad dignitatem Basilicae Minoris eveheretur, Nos, ratione quidem habita tum Eius qui poscit; tum templi, quam sanctum sit religione; tum beatissimi Thomae gloriae atque famae; tum denique augendae populi fidei erga Deum, bonorum fontem, ac dioecesis Aquinatensis Patronos, libenti animo admotis precibus concedimus. Quapropter, iis probatis quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino factis olim a Nobis potestatibus decrevit, placet templum SS. Constantii Episcopi et Thomae Aquinatis, cuius mentionem fecimus, ad gradum Basilicae Minoris tolli, cum omnibus iuribus ac liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis tamen iis quae iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris » die sexto mensis Iunii factum, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, servanda sunt.
Ceterum volumus, ut quae per has Litteras iussimus vim suam habeant, sive nunc sive in posterum, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x v n mensis Ianuarii, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £8 Sigilli
In Secret. Status tao., n. 24SOTÏ.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 325
VII Titulus Basilicae Minoris assignatur templo S. Iacobo Maiori dicato in
urbe Praga, in Cecoslovachia.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quin in eorum opinionem disce
deret, qui cultum Sanctorum opprimendum atque exstinguendum cen
serent, Ecclesia sancta catholica pietatem et religionem erga beatos
caelites non modo non reprobavit, sed et coluit magnopere a primaeva
usque aetate societatis christianae, et ab iniustis accusationibus vindi
cavit'. Nam honor sanctis digne tributus, non solum in Deum recidit
tam egregiae sanctitatis auctorem atque omnium gratiarum fontem,
sed et christifideles ad virtutem stimulat, tum exemplo tantorum virorum,
tum patrocinio. Quam ob rem, admotis precibus ut templum paroeciale
S. Iacobi Maioris in urbe Praga situm, in Cecoslovachia, titulo Basi
licae Minoris decoraretur, libenti animo concedimus, ratione nempe
habita tum ipsius templi antiquitatis, maiestatis, artis, historiae; tum
fidelium pietatis insignis; scilicet in eam speni ingredientes, fore ut
delatus honor animorum flammam alat, in omnipotentis Dei gloriam ac
tanti Christi apostoli honorem. Placet ergo, iis probatis quae Sacrae
Congregatio pro Cultu Divino hac in re egit, templum S. Iacobi Maio
ris, quod est in urbe Praga, in Cecoslovachia, titulo Basilicae Minoris
honestari, cum omnibus iuribus atque liturgicis concessionibus, servatis
tamen quae per Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die sexto
mensis Iunii, anno MDCCCCLXVIII, factum, servanda sunt.
Ceterum volumus, ut quae iussimus religiose serventur, contrariis
nihil obstantibus, sive nunc sive in posterum.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x i x
mensis Ianuarii, anno MDCCCCLXXIIII, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £B Sigilli
In Secret. Status tab., n. 250821.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
326 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII I
Paroeciale templum Nostrae Dominae a Conceptione, in urbe Conceiçâo
do Rio Verde, titulo Basilicae Minoris insignitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Praecipuum christianorum fide
lium in beatissimam Virginem Mariam toto orbe terrarum obsequium,
in eo sane elucet, quod tanta Dei hominumque Mater non solum preci
bus et votis et morum vitaeque sanctitate est praesertim exculta, sed
per simulacra etiam et sacras eidem dicatas aedes, sive illae tenues
sunt et exiguae, sive haud raro plenae et magnificae. Quas inter, paroe
ciale templum recensendum sane est in urbe Conceiçâo do Rio Verde,
intra dioecesis Campaniensis in Brasilia fines, sublime exstans atque,
titulo Immaculatae Conceptionis Deiparae Virginis Mariae, Deo dica
tum. Quapropter, petenti Venerabili Fratri Othoni Motta, Episcopo
Campaniensi in Brasilia, ut sacram eam aedem Basilicae Minoris titulo
honestaremus, concedendum esse perlibenter censuimus, plane videlicet
confisi ut, qui fideles religionis et voti causa ad eam undique conveniant,
iidem ad alacrius in dies Deo serviendum sibique invicem auxiliandum
incitentur. Audita igitur hoc super negotio Sacra Congregatione pro
cultu Divino, apostolica Nostra potestate, harum Litterarum vi perpe
tuumque in modum, paroeciale templum quod diximus, Deo in honorem
Beatae Mariae Virginis Immaculatae consecratum, ad titulum ac digni
tatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus et privile
giis liturgicis, quae templi hoc nomine insignibus rite competunt, ser
vatis vero iis, quae iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », die
vi mensis Iunii, anno MCMLXVIII, datum, servanda sunt. Contrariis
quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae
religiose serventur suosque effectus sive nunc sive in posterum
habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i n
mensis Februarii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £ß Sigilli
In Secr. Status tab., n. 251834.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 327
IX
Simulacrum B. M. Virginis vulgo « de los Remedios » in templo Nau-
calpanensi, in Mexico, excultum, pretioso diademate cingi sinitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quo sanctius atque Christi fidelibus
utilius imago illa Beatae Mariae Virginis coleretur, quae in sacra aede
Naucalpanensis civitatis servatur, petiit Venerabilis Frater Philippus
a Iesu Cueto, Episcopus Tlalnepantlanus, ut eidem simulacro pretio
sum diadema Nostro nomine et auctoritate imponi sineremus. Iamdiu
enim christiani quam plurimi propter pulchritudinem visere, propter
religionem illud venerari solent. Accedit praeterea quod, decimo iam
vertente anno a Tlalnepantlana constituta dioecesi, commune est votum
ut, sollemni in honorem sanctissimae Dei Matris caeremonia, peculiaria
hoc anno sive sacerdotibus sive fidelibus iuvandis inita, religiosa coepta
veluti absolvantur et perficiantur. Nos itaque, audita sententia Sacrae
Congregationis pro Cultu Divino, precibus huiusmodi obsecundare cu
pientes, auctoritate Nostra apostolica eidem Tlalnepantlano Episcopo
partes committimus, ut imagini vulgo Nuestra Señora de los Remedios,
quam diximus, die suo arbitrio deligendo, inter Missarum sollemnia,
iuxta ritum formulamque praescriptam, pretiosam coronam Nostro
nomine et auctoritate imponat. Nos vero minime dubitamus, quin haec
sacra sollemnia in religionis bonum populique spirituale emolumentum
vertant; pariterque fore confidimus ut totius dioecesis Christifideles
ad magis in dies Mariam, Matrem Ecclesiae, amandam venerandamque
incitentur. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut
hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vi mensis
Martii, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco gs Sigilli
In Secret. Status tab., n. 253415.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 2 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
X
Cathedrale templum Ernakulamense, in India, ad Basilicae Minoris gra
dum evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Si quis excelsam et admirabilem dignitatem considerat, qua beatissima Virgo Maria, Christi Mater, quasi « vestimento salutis )) (Is. 61, 10), induitur, is sane intelleget, idque plane, cur Ecclesia catholica, cuius mysterio tam arcte Virgo sancta coniungitur, et Patres Ecclesiae venerandi, et fideles ubique per orbem terrarum dispersi, atque ipsi poetae eam et laudaverint, et honoraverint, et nomen eius summopere celebraverint. Accedit quod Maria, cum Spiritus Sancti virtute obumbrata, mortalibus Dei Filium ediderit, tanta floret auctoritate apud Filium, « qui est Deus benedictus in saecula » (Rom. 9, 5), quanta nullus sive in caelis sive in terris.
Quam ob rem, cum Venerabilis Frater Noster Iosephus S. R. E. Cardinalis Parecattil, Archiepiscopus Ernakulamensis, suo suorumque fidelium ac sacerdotum nomine, ab hac Apostolica Sede petierit, ut templum cathedrale ecclesiae suae, Sanctae Mariae sacrum, ad Basilicae Minoris dignitatem eveheretur, Nos, post consilium petitum a Sacra Congregatione pro Ecclesiis Orientalibus, aequissime in eam opinionem discedimus. Movet enim non solum templi illius augustissimi maiestas et religio et pulchritudo, sed etiam spes certa, fore, ut per hoc etiam pietas augeatur erga Deum eiusque sanctissimam Matrem, in summi Numinis gloriam.
Placet ergo sacram Beatae Mariae Virginis aedem, seu templum cathedrale archidioecesis Ernakulamensis, ad gradum et dignitatem Basilicae Minoris tolli, factis iuribus, quae talibus templis propria sunt et concessionibus, servatis ceterum de iure servandis ac firmis praescriptis ritus malabarensis propriis.
Ceterum volumus ut hae Litterae suam vim habeant, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die xx mensis Martii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco @ Sigilli
In Secret Status tab., n. 254889.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 329>
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Petrum S. R. E. Cardinalem Parente quem mittit ad Eucharisticum Conventum Aquini habendum, septimo expleto saeculo e pientissimo obitu S. Thomae Aquinatis.
Aquini, in amoena antiquae Campaniae urbe, ob Angelici Doctoris
familiae nomen toto terrarum orbe pernobili, proxime e dioecesibus
Aquinatensi, Sorana et Pontiscurvi Eucharisticus Conventus agetur,,
hoc quidem proposito, ut, septimo expleto saeculo a morte S. Thomae
Aquinatis, eius memoria dignis celebrationibus commemoretur.
Convenientissima sane ratione inceptum huiusmodi initum esse puta
mus, cum omnes norint arctas easque praeclaras necessitudines, quae
S. Thomae intercesserunt cum augusto Altaris Sacramento, cuius ipse
et maximus doctor, et cultor pientissimus, et dulcissimus exstitit vates
et praeco.
Nullus enim in Ecclesia fuit, qui, ut Aquinas, de (( mysterio fidei )>
tam acri ingenii acie, tanta scientiae altitudine, tantaque auctoritate
disseruerit; adeo ut eius de Eucharistia magisterium inaestimabilis
thesaurus merito sit habendum, ab eoque Ecclesia omni tempore argu
menta mutuata sit sive ad ea statuenda quae de hoc dogmate essent
credenda, sive ad fallaces opinationes refellendas. Quare mirum non
est, si aestimatum sit eius doctrinam magis divinitus inditam, quam
rationis pervestigatione quaesitam.
Sed is non poterat tam alte Dei arcana mente introspicere, nisi, quae
docendo traderet, sua ipsius vita exprimeret atque confirmaret, secun
dum illius sententiam : « Prius vita, quam doctrina : vita enim ducit
ad scientiam veritatis y>.1 Ac revera, quam pie erga SS.mam Euchari
stiam per integrum vitae suae cursum S. Thomas fuerit affectus, satis
ostendunt illa verba quae ipse moriens protulit, cum sanctum Viaticum
susciperet : « Sumo te praetium redemptionis animae meae, sumo te via
ticum peregrinationis meae, pro cuius amore studui, vigilavi et labo-
ravi, te praedicavi et docui, nihil contra te dixi umquam, sed si quid
male dixi de hoc Sacramento et aliis, totum relinquo correctioni Sanctae
Romanae Ecclesiae, in cuius oboedientia nunc transeo ex hac vita. 2
Denique illud etiam ponendum est in S. Thomae laude, quod doctri
comi», in Matth. c. V. 2 Thomae Aguin. Vitae Fontes praecipui, Alba, 1968, p. 108.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
330 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nam suam in sacrae liturgiae hymnos eximium in modum converteret;
qui quidem adhuc ubicumque terrarum in Ecclesia canuntur, in iisque
nescis quid magis admireris, utrum sacrum afflatum apprime aptum ad
pietatis sensus excitandos, an doctrinae enuntiationem, qua nulla per
fectior.
Quae omnia meminisse iuvat, hac data saecularium sollemnium op
portunitate. Huiusmodi enim admirabile amoris exemplum erga SS.mam
Eucharistiam ad meditandum fidelibus propositum, id commodi habet,
ut non solum S. Thomae recordatio ac memoria apud cives suos vigere
pergat, verum etiam r f per eum veluti ductorem et magistrum iidem
uberius supernaturales divitias haurire discant apud inexhaustum hunc
gratiarum caelestium fontem. Eucharistia, enim, ut ipse iterum scribit,
est (( quasi consummatio spiritualis vitae et omnium sacramentorum
finis )),3 atque in ipsa « bonum commune spirituale totius Ecclesiae con
tinetur substantialiter ». 4
Nos igitur, qui nihil potius habemus, quam ut christiani ad « panem
vivum et vitalem » sumendum perfrequentes accedant, atque hoc modo
S. Thomae commemoratio in patria sua digne honoretur, Conventui
illic indicto adesse quodammodo decrevimus. Quapropter te, Venera
bilis Frater Noster, mittimus, qui Nostram in sacris celebrationibus
personam geras ; etenim pro pietate eucharistica, qua praestas, et pro
diuturna consuetudine cum scriptis Doctoris Angelici, cuius doctrinam
olim insigniter tradidisti ac subtiliter explicasti, per te a christiano
populo effici posse confidimus, quae Ecclesia in ipsius festo exoptat :
<( Et quae docuit intellectu conspicere et quae gessit imitatione com
plere )).
Plena igitur et decora sit laus vestra in augustum Altaris Sacra
mentum, eademque late resonans per regionem, ubi S. Thomas vivus
adhuc inter suos spirare videtur, eos afferat fructus, qui communem
expleant exspectationem, fructus scilicet sincerae fidei, ferventioris
pietatis, impensior is christiani apostolatus spiritus, ac fraternae inter
homines coniunctionis, amoris et pacis ; qui fructus nonnisi magis magis
que exardescente eucharistica pietate abunde percipi possunt, siquidem
<( ex Eucharistia, ut ex fonte, gratia in nos derivatur et maxima cum
efficacia obtinetur illa in Christo hominum sanctificatio et Dei glori-
ficatio, ad quam, ut ad finem, omnia alia Ecclesiae opera contendunt ». s
3 S. Theol. III, q. 73, a. 3 c. 4 Id. III , q. 65, a. 3, ad 1. 5 Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 10.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 3 1
Quae ut feliciter contingant, Apostolicam Benedictionem tibi, Vene
rabilis Frater Noster, sacro Antistiti Aquinatensi, Sorano et Pontis-
curvi, nec non civilibus potestatibus, sacerdotibus et fidelibus Conven
tui interfuturis, peramanter in Domino impertimus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die xv mensis Maii, anni MCMLXXIV,
Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
I I
Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Archiepiscopum
Armachanum, Episcopalis Conferentiae Hiberniae Praesidem, reconcilia
tionis intuitu inter Hibernias gentes.
On the solemnity of Pentecost, on which last year there was celebrated
a World Day of Prayer for Peace in Ireland, we wish to send this
affectionate message to you and through you to the Hierarchy and
to ali the beloved Irish ecclesial community, which we see so worthily
represented by you in your capacity as Primate of All Ireland and Presi
dent of the Episcopal Conference.
We continue to follow with growing anxiety and concern the protrac
tion of an intolerable situation, which, far from improving through
a general effort to bring about reconciliation, has in fact been aggravated
by a tragic increase of blind and unspeakable acts of violence, acts
which have claimed so many victims and thrown so many families into
mourning.
Public order and safety have thus been undermined and it would seem
in the présent sad circumstances as though human life itself has come
to be regarded as of little value and as if the violence of passions
has led people to forget that basic truth, so vitally important for civil -
ized coexistence, namely, that human life is sacred, that it comes from
God, the Creator and Author of all good things, and that he alone there-
fore has any right over it.
We earnestly beg that ail violence should cease, from whatever side it
may come, for it is contrary to the law of God and to a Christian and
civilized way of l ife; that, in response to the common Christian con
science and the voice of reason, a climate of mutual trust and dialogue
be reestablished in justice and charity; that the real and deep-seated
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
332 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
causes of social unrest—which are not to be reduced to différences of
a religious nature—be identified and eliminated.
Wîth affection as great as the esteem we have towards the whole
of Ireland, which is most dear to us, we wish once again to make
a strong appeal for a return to peace, so that the bond of a common Chris
tian faith may finally enable love and harmony to prevail. We know
that this is also the wish and desire of the vast majority of the indus-
trious and faithful people.
May each one respond with a generous effort and reform of life to
the commandment lef t to us by the Divine Master : " Love one another ;
just as I have loved you, you also must love one another. By this love
you have for one another, everyone will know that you are my
disciples 'V May the Holy Spirit, with the fullness of his gifts, en-
iighten the minds of ali and strengthen their détermination to work with
sincerity for peace and justice.
With ali our heart we ask this of Almighty God, through the inter
cession of the Blessed Virgin Mary, and we invoke upon you and the
beloved Irish people an abundance of divine grace, in pledge of which
we affectionately impart our Apostolic Blessing.
From the Vatican, 28 May 1974.
PAULUS PP. VI
NUNTII GRATULATOMI
I
E.mo P. D. Aegydio S. R. E. Cardinali Vagnozzi, Praesidi Praefecturae
oeconomicis negotiis Apostolicae Sedis gerendis, quinque condenti lustra
a suscepta ordinatione episcopali.
Hoc mense Maio quinque tu, Venerabilis Frater Noster, condes
lustra, ex quo episcopali ordinatione es auctus.
Tam grandis eventus recordationem domi et foris cum bene multis
tecum necessitudine, amicitia, actione vitae coniunctis pie celebrabis,
at vero pro benevolentiae studio, quo Nos erga te afficimur, libenter
1 Jn 13:35.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 3 3
gratulantes animi votis volumus esse participes. In huius quidem tem
poris adiunctis omnium bonorum Largitori et Datori sueto enixiores
gratiarum actiones persolves, atque adeo ad te congruenter referes ma
gnificum hortativum sacri Psaltae effatum : « Immola Deo sacrificium
laudis et redde Altissimo vota tua »,* itemque ad maiora semper pro
Christi nomine et gloria, animatus desideriis sanctis, vir egregiae virtutis
inciteris.
Ab Apostolica Sede gravibus et honorabilibus legationibus in dissitis
regionibus perfunctus, in India scilicet, in Philippinis Insulis, in Ame
rica Septemtrionali, cum ecclesiasticae disciplinae sensu et intellegentia
sis praeditus, ac diversarum gentium calleas mores, leges, instituta,
actuose et naviter, Dei opitulante auxilio, plenas laboris partes tibi
commissas sustinuisti.
Patrum Cardinalium Collegio a Nobis adscitus, nunc praeter alia
antistans Praefecturae Oeconomicis negotiis Apostolicae Sedis gerendis,
sollertes ingenii vires praestas, constanti et integra fidelitate, quam
magni pendimus.
Ex hac autem praeteritorum recordatione fac capias generosos sen
tiendi impulsus et motus; fac adprobatione dignum ineas stabile con
silium, ut, adflante Spiritu Sancto, magis magisque in dies Antistes
ipse evadas, cui lex et norma vitae sit effusa in omnes caritas, Romanae
fidei, quam mirifice laudavit Apostolus, 2 tutela, mitis sapientiae nobile
exemplum.
Quae tibi cupienda inspirat, exaudiat benigno auditu Deipara Virgo
Maria a fiducia, cui te tuaque fidenti precatu committimus, Apostolica
denique Benedictio haec flagrantissima vota tibi, Venerabilis Frater
Noster, confirmat.
Ex Aedibus Vaticanis, die VII mensis Maii, anno MCMLXXIV, Ponti
ficatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
1 Ps. 49, 14. 2 Cfr. Rom. 1, 8.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
Ad E.mum P. D. Iacobum S. R. E. Cardinalem Lercaro sexagesimo exacto
anno ex quo sacerdotio est auctus.
Signor Cardinale,
Con viva e commossa soddisfazione abbiamo appreso che Ella celebra
quest'anno, il 25 luglio, il sessantesimo anniversario di sacerdozio; e
che ha desiderato di anticipare la significativa data, per ricordarla in
letizia e in raccoglimento di spirito, prima con i sacerdoti dell'arcidio-
cesi di Bologna, il 20 maggio, quindi con tutti i fedeli, il giovedì succes
sivo, in occasione delle tradizionali solennità che si tengono ogni anno
in onore della Madonna di San Luca, la cui immagine, dallo splendido
santuario montano, discende alla cattedrale per sostare tra il popolo
in preghiera.
Amiamo dirLe che anche Noi saremo spiritualmente presenti accanto
a Lei, specialmente nella giornata per il clero, per ringraziare il Signore,
Sommo e Eterno Sacerdote, per lo stupendo dono del sacerdozio, con
cui Egli associa le nostre umili forze umane al prolungamento e all'ap
plicazione della sua opera di Redenzione, servendosi di strumenti impari
quali noi siamo alla sovrumana missione, ma ai quali questa consa
pevolezza accresce la fiducia nell'aiuto supremo, la riconoscenza per
l'immeritata scelta, l'abbandono gioioso alla grazia : « cum enim infir
mor, tunc potens sum )).*
Siamo certi che la comune meditazione dei doni del Signore, ch'Egli
effonde sugli uomini per mezzo del ministero sacerdotale, renderà ricca
di intima luce e consolazione la giornata sacerdotale, rinnovando nel
presbiterio bolognese, unito a Lei e al suo sacro Pastore, il fervore e la
santità del Cenacolo; e invochiamo la Vergine Santa, che com'è stata
là presente con gli Apostoli « perseverantes unanimiter in oratione » 2
nell'attesa dello Spirito, così sia ispiratrice di sempre più generosi pro
positi di fedeltà alla Chiesa e di apostolato instancabile e illuminatore
tra i fedeli.
A Lei, Signor Cardinale, in questa singolare tappa del suo sacer
dozio, come a tutti coloro che Le si stringeranno intorno per dirLe il loro
1 2 Cor. 12, 10. 2 Act. 1, 14.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 3 5
augurio e la loro riconoscenza, di cuore assicuriamo il ricordo nella pre
ghiera e impartiamo la Nostra Benedizione, che vogliamo estendere di
gran cuore al cardinale Antonio Poma, al vescovo ausiliare, al clero e
alla popolazione dell'arcidiocesi di San Petronio.
Dal Palazzo Apostolico Vaticano, 16 maggio 1974, anno undecimo
del Nostro Pontificato.
PAULUS P P . VI
ALLOCUTIONES
I
Ad E.mos Cardinales et Exc.mos Praesules ex Italico Episcopali Coetu,
qui in nova sede interfuerunt generali Conventui. *
Noi siamo lieti che ci sia oggi offerta l'occasione di incontrare e
di salutare il Consiglio permanente della Conferenza Episcopale Ita
liana nella nuova sede assegnata alla Conferenza stessa, e ringraziamo
cordialmente il signor cardinale Poma, presidente della C.E.I. mede
sima delle cortesi parole, che egli, a nome di questo Consiglio penna
nente e dell'intero Episcopato Italiano, ci ha testé voluto rivolgere, e
facciamo nostro l'augurio che l'ospitalità in questo edificio, dedicato
all'apostolato cattolico fino dalla sua recente costruzione, possa mode
stamente, ma praticamente giovare all'attività per la quale essa è desti
nata e della quale noi conosciamo il crescente e organico sviluppo,
reclamato dai nuovi e complessi problemi del ministero pastorale, con
cepito secondo i bisogni e secondo i criteri del nostro tempo.
L'opera della Conferenza Episcopale Italiana si è già dimostrata, nel
ventennio dalla sua istituzione, e specialmente nel decennio dopo il
Concilio, assai provvida e feconda nell'applicazione, dapprima occa
sionale e sperimentale, poi programmatica ed ordinata, del grande ed
elementare principio dell'unione su base nazionale, manifestazione
questa concreta e locale e pertanto incompleta e parziale dell'universale
collegialità dell'Episcopato, alla quale la recente riflessione dottrinale
del Concilio medesimo, con la riaffermata funzione di Pietro, quale
(( principio e fondamento perpetuo e visibile dell'unità della fede e della
comunione )),* ha dato così ampio e luminoso suffragio.
* Die 9 mensis maii a. 1974. 1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 18.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
336 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Perciò, noi pensiamo, l'unione dei Vescovi Italiani può trovare in
questa dimora una sua simbolica espressione, un suo centro operativo
per un efficiente lavoro, e un suo strumento di facile ed esemplare con
cordia ; una casa cioè di fratelli, un'officina d'intensa attività, un cena
colo di ardente spiritualità. Questa unione non esautora certamente
ogni singolo Vescovo nel compimento responsabile e originale del suo
ministero pastorale, che anzi invita la sua personale saggezza ad
offrire il suo libero e fraterno contributo nella previa preparazione di
comuni programmi, ma reclama poi, spesso con generoso concorso e
talvolta anche con deferente e leale sacrificio di proprie particolari ve
dute, uno sforzo per la conformità, per la collaborazione, per la solida
rietà nell'esecuzione dei piani d'azione insieme autorevolmente stabiliti.
'Come in un concerto musicale, la carità collegiale esige una perfetta
armonia, da cui risulta la sua forza morale, la sua bellezza spirituale,
la sua esemplarità sociale. La carità collegiale, non meno d'un concerto
artistico, reclama e produce ciò che le è sommamente proprio, l'unione,
anzi ai vertici, l'unità. E ciò che diciamo per noi Vescovi della Chiesa di
Dio, lo raccomandiamo agli amatissimi nostri sacerdoti, diocesani o
religiosi che siano. Citiamo ancora una volta la celebre similitudine di
*S. Ignazio d'Antiochia : vestrum presbyterium Deo dignum3 sic concor
datum est episcopo ut chordae citharae.2
Noi vediamo così profilarsi dall'attività, che qui pone il suo cuore
operoso, un volto rinnovato della Chiesa italiana, nel quale le linee
maestre della sua tradizione cattolica si ringiovaniscono e si rinvigo
riscono al soffio interiore dello Spirito conciliare e alla pressione este
riore delle insorgenti necessità pastorali. Ci è spontaneo osservare come
già l'opera vostra vada imprimendo in questa antica e composita comu
nità ecclesiale italiana segni unitari e robusti di novella vitalità, me
ndiante documenti insigni sia per la loro fedeltà al depositum apostolico,
che per la loro attualità di dialogo col mondo moderno ; ricordiamo, ad
-esempio, la vostra affermazione circa (( il diritto di nascere )),3 la instau
razione del Diaconato permanente in Italia, 4 la nota programmatica
ìsulla catechesi, 5 il piano pastorale per le vocazioni, 6 il documento prepa-
2 Ad Eph. IV. 3 30 gennaio 1972.
* 15 febbraio 1972. 5 Aprile 1973.
** Agosto 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 337
rato per il prossimo Sinodo dei Vescovi, 7 e specialmente quelli circa
l'Anno Santo, 8 e circa l'Evangelizzazione ed i Sacramenti, 9 che sono pro
messe d'un'ampia e simultanea azione animatrice d'un alto e sicuro
orientamento religioso, pronto a riversare sulla vita morale del popolo
e sulle sue aspirazioni socio-culturali la sua luce spirituale e la sua
energia tonificante. Si vedrà così, con l'aiuto di Dio, come la religione
cattolica, professata con autenticità di fede nei suoi interiori carismi e
con semplicità e virilità di umani propositi, possa concorrere a conferire
ad un Popolo, laborioso e gentile, com'è quello Italiano, ma ancora
bisognoso d'interiore e progressiva fratellanza e di civile ed economico
incremento, una sua più schietta fisionomia di forte giovinezza e di
naturale bontà.
Noi ci compiacciamo di cotesto buon lavoro, e ringraziamo quanti
vi hanno merito; lo incoraggiamo con i nostri voti paterni e fraterni
e lo assistiamo con le nostre preghiere.
Non possiamo in questo momento tacere la nostra piena adesione alla
posizione presa — per fedeltà al Vangelo e al costante Magistero della
Chiesa universale — dall'episcopato italiano nelle presenti circostanze
per la difesa e per la promozione religiosa, morale, civile, sociale e
giuridica della famiglia. L'affermazione, fatta da voi, pastori saggi
e responsabili di tutta la comunità ecclesiale italiana, circa l'indisso
lubilità del matrimonio, fondata sulla parola di Cristo e sull'essenza
stessa della società coniugale, esige anche da noi, e da noi per primi,
aperta conferma, la quale non è suggerita da una considerazione unila
terale della questione, né vuole avere alcuna risonanza polemica, ma
vuole pubblicamente riconoscere l'autorevolezza della vostra pastorale
notificazione, e vuole insieme riproporre con fiducioso rispetto a quanti
hanno a cuore l'incondizionata pienezza dell'amore fra i coniugi, la
saldezza dell'istituto familiare, la protezione doverosa e l'educazione
amorosa della prole da parte dei genitori, un tèma quanto mai grave.
In ogni modo, questa fondamentale questione della famiglia noi la
raccomandiamo vivamente, stimolati anche dalle attuali contingenze,
alla vostra pastorale carità anche per l'avvenire, come non possiamo
dubitare che le famiglie stesse per prime, le pubbliche Autorità, e quanti
vi hanno attinenza nel campo dell'educazione, dell'assistenza sanitaria,
7 24 febbraio 1974.
' Io novembre 1973. 9 12 luglio 1973.
22 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
338 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
giuridica e civile, vorranno dare al focolare domestico, a quello special
mente più bisognoso di aiuto e di cure, ogni più saggio e premuroso
interesse.
Così noi auguriamo per la vostra missione, come per il pubblico
comune vantaggio.
Oggi ogni questione assume aspetti grandi e nuovi, che di per sé
intimoriscono il nostro povero e pavido animo umano ; ma nello stesso
tempo risvegliano quella carità che « urget nos », e accresce l'umile
audacia della nostra pastorale attività, moltiplicando in noi quella
fiducia che Cristo, per noi morto e risorto, ci assicura.
Così sia, con la nostra fraterna e Apostolica Benedizione.
I I
Sociis habita e Sodalitate v.d. « International Calix Society ». *
We are happy to greet members of the Calix Society on the twenty-
fìfth anniversary of their foundation. As we welcome you on your
pilgrimage to the See of Peter, we express our appréciation of your
earnest commitment to working for the élimination of alcoholic abuse,
including alcoholism itself.
In our apostolic ministry we are deeply aware of the gravity of this
problem and how it is closely linked to the overall problem of drug abuse.
We see the disastrous effects that these disorders have on so many people
throughout the world : the effects on the individuai, on families, on
communities. We know moreover the effects on society as a whole.
We see how widespread alcoholic abuse is and how it causes great
human suffering, anguish and détérioration - even death. It produces
marked disorientation of the whole person, especially when accompanied
by grave lack of personal responsibility and by serious sin. To be
properly confronted, alcoholic abuse and, in particular, alcoholism must
be fully understood with ali their various implications: physical,
psychological, moral and religious. In this way, rehabilitation can be
effectively undertaken. We know that this rehabilitation of those in
need calis for fraternal interest and professional help on the part of
others, together with strict personal discipline and repeated and
sustained effort.
* Die 11 mensis maii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 339
We are greatly pleased, therefore, to express our sincere and lively
commendation of the valued efforts that are being made by many through
the application of the appropriate natural means. We are even more
pleased when efforts, like your own, take into account supernatural
reality and admit the impact that must come from Christian principies
and from the exercise of the Catholic faith. In recognizing a di
mension—beyond naturai forces—needed for the cure of alcoholism and
for the Christian reconciliation of persons afflicted thereby, you are in
effect fìnding yet another application of the broad and time-proven
principie enunciated by Saint Thomas—a principie expressing an im
mutable relationship between nature and grace : gratia perficit naturam.1
We rejoice to see how many people esteem recourse to a higher power
in overcoming the problems related to alcoholic abuse. And worthy of
special mention is the fact that you identify this higher power as the
supernatural grace of Jesus Christ, the healing power of his word and
of his sacraments. In this latter regard we are happy to encourage you
to draw special attention to the Sacrament of Reconciliation and to the
Eucharist. We are confident moreover that your efforts, motivated as
they are by authentic Christian concern for your fellowmen in need,
will be effective in helping them to undergo the genuine metanoia of
true renewal and reconciliation. We express our double insistence on
the need of taking into account both nature and grace for the benefit of
the unifìed whole which is the new man in Jesus Christ.
You have chosen to look upon Matt Talbot as an admirable exemplar
of discipline and supernatural vir tue. It is our hope that his success
will encourage countless men and women throughout the world to realize
the need for conversion, the possibility of real rehabilitation, the serenity
of Christian reconciliation, and the peace and joy of helping others to
overeóme abuses, disorders and sin.
May your efforts and those of ali men endeavoring to assist in such
an important work be blessed by God, "in whom we live and move
and have our being ", 2 and without whose help we are incapable of
supernatural conversion.
And with the expression of our hope goes our Apostolic Blessing.
1 Cf. 8. Th. I. q. 1. a. 8. ad 2. 2 Cf. Acts 17:28.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
340 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III Membris summorum Consiliorum Pont. Operum Missionalium, Romae
annuum Coetum habentibus. *
Venerabili fratelli, figli carissimi,
Vi ringraziamo di cuore del filiale delicato pensiero con cui avete
desiderato, come di consueto, che i lavori della vostra Assemblea gene
rale avessero in programma questo incontro col Padre Comune, per
avere una parola di incoraggiamento e ricevere la benedizione nel nome
stesso di Cristo. Lo facciamo ben volentieri, venerabili fratelli e diletti
figli, lieti di ritrovarci ancora una volta insieme con i principali respon
sabili delle Pontifìcie Opere Missionarie della Propagazione della Fede,
di San Pietro Apostolo, dell'Opera della Santa Infanzia e dell'Unione
Missionaria.
Vi sono ben noti i sentimenti di stima e di benevolenza che ci ani
mano verso di voi, per lo zelo con cui vi prodigate a favore della causa
santa delle Missioni, per i sacrifìci da voi compiuti e per i sentimenti
che vi animano. Siate certi che è un grande conforto per noi, nello
svolgimento della nostra immane fatica apostolica, poter contare sulla
generosa dedizione di tanti che, come voi, si dedicano all'ideale missio
nario. « Gaudium meum et corona mea ! )),' adunque vi diremo con
effusione di affetto e con tanta riconoscenza, poiché voi siete nostri
preziosi collaboratori e, come tali, avete riservato per voi un posto
particolare nel nostro cuore.
L'argomento che voi avete trattato durante il corso delle vostre riu
nioni in questi giorni ci ha fatto apprezzare ancora una volta non solo
il contributo che voi date con la vostra saggezza ed esperienza alle Pon
tificie Opere Missionarie, ma anche gli sforzi che voi state compiendo
per l'aggiornamento continuo delle Opere stesse, affinché possano cor
rispondere sempre più adeguatamente e tempestivamente alle sempre
nuove esigenze delle missioni e dei missionari, ed incrementare così quel
l'azione gigantesca che la Chiesa è chiamata a svolgere nel mondo intero
per la diffusione del Vangelo, per il progresso dei popoli e per la pace
nel mondo.
Nel congratularci con voi per questa vostra testimonianza di amore
* Die 17 mensis maii a. 1974. 1 PMI. 4, 1
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 4 1
e di fedeltà alla Chiesa, non possiamo fare a meno di manifestare la
nostra soddisfazione per la chiara coscienza del compito che oggi
soprattutto spetta alle Opere Missionarie; compito che non è limitato
alla sola raccolta di mezzi e sussidi per distribuirli secondo le necessità
nelle varie zone di missione, ma che riguarda principalmente il man
tener vivo lo spirito misisonario in seno al popolo di Dio, e sensibiliz
zare sempre più i fedeli circa le loro precise responsabilità verso il
mondo ancora da evangelizzare.
Si tratta di un dovere che si colloca nella dimensione essenziale della
Chiesa Cattolica, che è propriamente quella missionaria, e ci orienta
verso il fine a Lei assegnato dal suo Divin Fondatore Gesù : « evange
lizzare », « predicare il Vangelo ad ogni creatura ». 2
Il Concilio Vaticano II ci ha abituati a questa comprensione della
Chiesa, la quale, « rispondendo alle esigenze più profonde della sua
cattolicità e all'ordine specifico di Cristo vivendo nel tempo, per
sua natura è missionaria ». 3 È riemersa così più chiaramente la vera
autentica concezione missionaria della Chiesa, quella tipicamente evan
gelica, grazie alla quale il cristianesimo si è potuto affermare così presto
nei primi secoli. Per cui, se l'ideale missionario e il relativo apostolato
sono stati fino a qualche tempo fa appannaggio dei grandi Ordini e
degli Istituti Religiosi, oggi invece è tutta la comunità cristiana che
è chiamata non solo ad essere fermento e lievito nel mondo, ma anche
a partecipare il messaggio evangelico a tutti gli uomini, senza preclusioni
geografiche, di razza e di nazione.
Questo carattere e dovere missionari per ogni singolo fedele e per
ciascuna comunità cristiana si fa ancor più evidente ed impellente nel
movimento spirituale di conversione e di riconciliazione che si sta vivendo
ora nelle singole Chiese locali, in preparazione dell'Anno Giubilare
che prossimamente si celebrerà qui in Roma. Se infatti nell'Anno Santo
si deve e si vuole riscoprire il senso profondo della « riconciliazione »,
senza che alcuno si lasci imprigionare dalle misure anguste del suo
piccolo ambiente, se la « riconciliazione » è invece valido e concreto
contributo a ricostruire l'unità della famiglia e del popolo di Dio nel
l'umanità intera, nessuna attività meglio della missionaria costringerà
i fedeli ad essere più sinceri e ad abbandonare le vuote parole, per adot
tare le opere della verità e della fattiva solidarietà. Solo il cristiano
2 Mo. 16, 15. 3 Decr. de aetiv. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 1-2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
342 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
che possiede il vero spirito missionario potrà trovare il giusto senso di
questo problema, e di conseguenza se ne sentirà impegnato e coinvolto
con molta umiltà e maggiore carità. Lo stesso Concilio Ecumenico già
osservava : « Essendo Popera evangelizzatrice dovere fondamentale del
popolo di Dio, il Sacro Concilio invita tutti i fedeli ad un profondo
rinnovamento interiore ... La grazia del rinnovamento non può avere
sviluppo alcuno nelle comunità, se ciascuna di esse non allarga la vasta
trama della sua carità fino ai confini della terra )).4
A voi, venerabili fratelli e carissimi figli, spetta l'onere e l'onore
di tenere sveglia nei vostri Paesi questa consapevolezza, e di infondere
instancabilmente in tutti gli strati dell'opinione pubblica, e in parti-
colar modo nelle parrocchie e nelle organizzazioni cattoliche quel (( sensus
Ecclesiae » che, unico, può conservarle immuni da ogni particolarismo
e di alimentare costantemente la fiamma della generosità consapevole e
gioiosa in un ampio respiro che abbracci tutte le Missioni e ne prenda
sempre più a cuore le sorti, affidate alla buona volontà, allo zelo, allo
spirito di iniziativa dei figli della Chiesa.
Vi conforti nel vostro apostolato la certezza che il Papa vi segue,
vi incoraggia, e prega per voi e per le difficoltà che incontrate; e in
pegno di questa benevolenza siamo lieti di impartire a tutti voi e a
tutti i vostri collaboratori la nostra paterna Benedizione.
IV
Ad Membra Consilii Nationum Coniunctarum versantis in quaestione « Apartheid ». *
Bear friends,
We have responded willingly to the request for an audience by the
Committee of the United Nations on Apartheid. We are happy to have
this occasion to restate the Church's position on the great crucial thèmes
of human dignity and the fundamental equality of ali men, and, in
particular, on the issue of discrimination. This teaching reflects a whole
Christian concept of man himself, who is created in God's likeness and
redeemed by Christ. It was he who lef t us both a héritage and a
challenge when he said : "You are ail brothers
4 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 35-37.
* Die 22 mensis maii a. 1974. 1 Mt. 23:8.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 4 3
Our predecessors in the See of Peter, the Vicars of Christ
throughout the years, have repeatedly given expression to his teaching
in the defence of man. It was Paul III who promoted the dignity of
the native peoples of the Americas : their freedom, their right to
property. 2 In modern times our great predecessors Pius XII and
John XXIII steadfastly reaffirmed the priceless Gospel héritage. 3
Thus we unhesitatingly proclaim once again the dignity of the
human person and the brotherhood of all men. True brotherhood takes
into account the common origin, nature and destiny of all members of
the human family and the equality of their fundamental rights. We find
it as relevant today as seven years ago to state : " This equality demands
an ever more explicit récognition in civil society of every human being's
essential rights ... Consequen tly, the"aspirations of all men desiring to
enjoy those rights which flow from their dignity as human per sons are
wholly legitímate ". 4
And yet as we note with pleasure that there is indeed a growing
awareness of the exalted dignity proper to the human person, and that
civilization marches towards the récognition of equality and the freedoms
demanded by reason of this human dignity and equality, we must all
admit that one of the great paradoxes of our time is that in fact
thèse f reedoms are ail too frequently restricted, violated and denied.
Various forms of discrimination militate against the rights of in
dividuáis and communities and the harmony of society. Antagonisms
and rivalries obscure the effective realization of the one united human
family under the Fatherhood of God. Hatred existing in the hearts of
men and manifested in strife still imperiis the security, peace and
prosperity of peoples.
As we warn of the dangers concomitant with abuses against human
dignity, equality and liberty, we reiterate the Church's often-repeated
appeal to banish all discrimination, in law or in fact, which is based on u r a c e , origin, colour, culture, sex or religion ".5
Discrimination takes on many forms. It is présent when individuáis
and entire populations are not granted the right of religious freedom,
2 Pastorale Officium, 29 May 1537: DS 1495; cf. also Gregory XVI, In Supremo
Apostolatus Fastigio, 3 December 1839: D8 2745. 3 Cf. Radio Message, 24 December 1942: A.A.8. 35 (1943), p. 19; Pacem in Terris,
11 April 1963: A.A.S. 55 (1963), pp. 259-260. 4 Message to Africa: A.A.S. 59 (1967), p. 1082. 5 Octogésima Adveniens, 16: A.A.S. 63 (1971), p. 413.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 4 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
the "free and normal expression of that most jealously guarded right
of the human spirit ". 6 It is likewise présent, for example, when the
equal dignity of women is not respected. It is présent when the migrant
worker is looked down upon, when the poor are held down to inhuman
conditions of life.
As we rightly recognize the importance of each of these catégories,
we willingly state that "racial discrimination possesses at the moment
a character of very great relevance by reason of the tension which it
stirs up both within certain countries and on the international level.
Men rightly consider unjustiflable and reject as inadmissible the tendency
to maintain or introduce législation or behaviour systematically inspired
by racialist préjudice ". 7 What we are repeating now we had said even
before, as we stood on African soil : " We deplore the fact that, in
certain parts of the world, there persist social situations based upon
racial discrimination and often willed and sustained by Systems of
thought ; such situations constitute a manifest and inadmissible affront
to the fundamental rights of the human person ... ".8
Conditions in the world today prompt us once again to repeat with
the same measure of conviction what we said bef ore : " Within a country
which belongs to each one, ali should be equal before the law, find
equal admittance to economie, cultural, ci vie and social life and benefit
from a fair sharing of the nation's riches ". 9 Ali men must participate
in the life of the nation. Power, responsibility and decision-making
cann ot be the monopoly of one group or race or segment of the people.
The message which we offer—and it is at the same time advice, counsel
and injunction for Christian consciences—to every group or state or
nation is what we have learned from him whom we represent : " You
are ali brothers ".
In advocating the récognition of the dignity of ali men and the
protection of their fundamental rights, the Christian message calis
for integral human development, which—we have insisted—is "the
new name of peace" 1 0 and "the indisputable exigency of just ice". 1 1
The Church realizes that the development of peoples involves, besides
6 Message for the Day of Peace 1972: A.A.S. 63 (1971), p. 867. 7 Octogésima Adveniens, 16: A.A.S. 63 (1971), p. 413. 8 Address to the Parliament of Uganda: A.A.S. 61 (1969), p. 585.
' Octogésima Adveniens, 16: A.A.S. 63 (1971), p. 413. 10 Populorum Progressio, 87: A.A.S. 59 (1967), p. 299. 1 1 Address to the Parliament of Uganda: A.A.S. 61 (1969), p. 582.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 4 5
the equality of races, "the right to aspire to their own legitimate
autonomy " . n Our thought on this complex issue is no secret to you.
We expressed it when we explained that freedom means " civil indepen
d e n s , politicai self-détermination, émancipation from the domination
of other power s ... ", 1 3
In the quest for the attainment of this full measure of human dignity,
men must indeed proceed in certain circumstances and historical
situations with particular prudence and wisdom. The degree of the
gradualness with which they proceed must be in proportion to the
urgency; there must be a precise plan with a definite time-table. But
the cause is urgent and the hour is late. "Yes, " as we said last
year, "as long as the rights of all the peoples, among them the right
to self-determination and independence, are not duly recognized and
honoured, there cannot be true and lasting peace, even though the
abusive power of arms may for a time prevail over the reactions of
those opposed. For as long as, within the individual national com-
munities, those in power do not nobly respect the rights and legitimate
freedoms of the Citizens, tranquillity and order (even though they can
be maintained by force) remain nothing but a deceptive and insecure
sham, no longer worthy of a society of civilized beings ", 1 4 Therefore,
from our vantage point we earnestly call upon all men of good will to
recognize this and to give heed to the just yearnings of individuáis and
peoples.
In the solution of these pressing problems, the only possible means
are the means indicated by the Christian message, which claims without
réservation the need to give witness to, promote and effect justice, as
brotherhood, love and the inventive capacity of man suggest, but with
violence excluded. On another occasion we noted : " In the face of
deplorable delays, or even of continuous disregard of the problems, the
temptation to violent means ... may become very strong. But violence
as a solution is illusory. Moreover, it is difficult to reconcile violence
with the righteousness that it is intent upon proclaiming or defend-
ing ". 1 5 No, we repeat, violence is not an acceptable solution. It must
give way to reason, mutual trust, sincere negotiations and fraternal love.
12 Ibid., p. 584. 13 Ibid., p. 582. 14 Address to the College of Cardinais, 21 December 1973: A.A.S. 66 (1974), p. 21. 15 Letter to Cardinal Conway, 6 March 1972: A.A.S. 64 (1972), pp. 312-313.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
346 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
The subject of our considération today has vast ramifications and
it is not possible to speak of all of them. The thème we hay e touched
upon calis to mind also the need to terminate class struggle and hatred
at every level and in every form. The rights of minorities call out for
protection as do the rights of the poor, the handicapped, the incurably
ili and ali those who live at the margin of society and are without voice.
Above ali the precious right to life—that most fundamental of ali human
rights—must be aflirmed anew, together with the condemnation of that
massive aberration which is the destruction of innocent human life, at
whatever stage it may be, through the heinous crimes of abortion or
euthanasia.
Yes, it is our mission to call upon all men to give récognition to
God's dominion—to whom be glory for ever and ever 1 6—and to banish
ai l discrimination in récognition of the dignity of every man. To all
men of good will we repeat again, and yet again : " You are all
brothers ".
V
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Aloisium Cossio y Ruiz De Somo-
curcio, Peruvianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pon
tifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *
Señor Embajador:
En este acto solemne, en que Vuestra Excelencia nos ha hecho
entrega de las Cartas, que lo acreditan como Embajador Extraordinario
y Plenipotenciario del Perú ante la Santa Sede, nos es grato poder
«darle nuestra cordial y sincera bienvenida.
Con su presencia se nos hace más sensible la viva adhesión de un
Pueblo, a Nos tan querido por sus acendradas y reconocidas virtudes
que han germinado y brillado en ese espléndido grupo de Santos que
han sabido honrar a la Iglesia con el testimonio de una caridad y
servicio ejemplares.
Sabemos muy bien, por otra parte —y Vuestra Excelencia ha tenido
a bien recordarlo—, que el Perú ha emprendido, con renovado empeño,
una etapa cuidadosamente programada de elevación cultural y social.
Para alcanzar tales objetivos, es ciertamente necesaria una más
16 Gal. 1:5.
* Die 30 mensis maii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 4 7
justa distribución de tantos recursos naturales, con que la Providencia
enriqueció a vuestro País, y de sus frutos ; y también un despliegue de
nuevas y más perfectas estructuras, capaces de tejer una trama flexible
de medios y de métodos. Pero todo esto no garantizaría por sí solo una
convergencia eficaz de los ánimos hacia una resuelta y fructuosa cola
boración mutua, en un ambiente de justa y pacífica convivencia.
En este contexto, la Iglesia, Madre y Maestra de los Pueblos, tiene
—dentro de su específica misión de servicio— un cometido de primera
importancia por cumplir. Ella, en efecto, partiendo de una concepción
básica de los valores integrales del ser humano, está atenta a las aspira
ciones más íntimas del mismo ; promueve y alienta cuanto deriva de la
dignidad innata del hombre y lo impulsa a favorecer, como individuo y
como miembro de la sociedad, todo aquello que ayuda a la realización
auténtica de la persona. A tal fin contribuye también grandemente la
llamada que la Iglesia hace a las conciencias de todos, para que sublimen
su pensamiento y su acción con la realidad de sentirse hijos del Padre
común.
Al formular los mejores votos para el fructuoso desempeño de su
alta misión, en la que podrá contar con nuestra benevolencia, le rogamos
que transmita, Señor Embajador, nuestra gratitud por su deferente
saludo al Excelentísimo Señor Presidente y nuestro recuerdo a todos los
amadísimos hijos de la Nación peruana, sobre la cual invocamos copiosas
bendiciones del cielo.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Universis Christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente
recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum
terrarum orbem dicato.
Diletti figli e fratelli,
Siamo lieti di rivolgerci a voi, ancora una volta, in occasione della
Giornata Mondiale delle Comunicazioni Sociali, istituita dal Concilio
Ecumenico Vaticano II . 1
Poiché l'importanza degli strumenti della comunicazione sociale va
aumentando incessantemente nella struttura dell'odierna società e nella
1 Decr. de instr, communicationis socialis Inter mirifica, n. 18.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 4 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
impostazione dei rapporti umani, noi ripetiamo il nostro fermo con
vincimento che tutti gli uomini siano chiamati ad offrire il proprio con
tributo in questo campo, in modo che tutti i componenti della società
siano effettivamente gli artefici della comunicazione, ciascuno secondo
una retta funzione. Tale apporto può essere esercitato nelle forme più
svariate, che vanno dall'intervento diretto nella programmazione e nella
produzione, alla personale responsabile decisione circa le scelte, l'accet
tazione o meno dei messaggi della comunicazione sociale.
Noi riteniamo parimenti che i cristiani, in particolare, debbano dedi
care sempre nuova attenzione, formulare sempre rinnovate e aggiornate
valutazioni e concorrere a determinare positivi orientamenti su questo
fenomeno caratteristico della nostra epoca. È quanto essi intendono
fare e promuovere anche con la pausa di meditazione e con le manifesta
zioni di questa Giornata, che si celebra ormai da otto anni.
Quest'anno vi invitiamo a riflettere su (( Le comunicazioni sociali e
l'evangelizzazione nel mondo contemporaneo », tema che coincide oppor
tunamente con lo studio condotto nei vari Paesi, in preparazione alla
prossima Assemblea del Sinodo dei Vescovi.
« Se davvero la Chiesa — dicevamo nella lettera enciclica Ecclesiam
suam — ha coscienza di ciò che il Signore vuole quale essa sia, sorge in
lei una singolare pienezza e un bisogno di effusione, con chiara avver
tenza di una missione che la trascende, di un annuncio da diffondere ». 2
Questo dovere prende il volto di ogni periodo della storia, e pertanto
nel nostro tempo si deve compiere anche per il tramite degli strumenti
della comunicazione sociale. (( Non sarà obbediente al comando di Cristo
chi non usa convenientemente le possibilità offerte da questi strumenti
per estendere meglio e al maggior numero degli uomini il raggio di
diffusione del Vangelo ». 3
L'evangelizzazione è parte costitutiva della missione della Chiesa,
inviata da Cristo nel mondo a predicare il Vangelo a tutte le creature. 4
Essa svolge questo compito soprattutto nella vita liturgica, ma si sforza
di adempierlo anche per tutte le vie e con tutti i mezzi di cui può
usufruire nella sua permanenza tra gli uomini di ogni continente.
A ben rifletterci, l'intera vita del cristiano, in quanto conformata
al Vangelo, è in situazione permanente di evangelizzazione in mezzo al
2 A.A.S. 56 (1964), p. 639. 3 Istruzione Pastorale Communio et Progressio, n. 126. 4 Me. 16, 15.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 4 9
mondo. Il cristiano, vivendo fra gli altri uomini, partecipando alle ansie e alle sofferenze del mondo, impegnandosi nel promuovere lo sviluppo dei valori temporali, inserendosi nel dinamismo delle ricerche e del confronto delle idee, realizza la sua testimonianza evangelica e offre il suo contributo di fermento e di orientamento. Nel mondo delle comunicazioni sociali, questa attitudine del cristiano trova vastissime prospettive di influsso evangelizzatore.
La nostra attenzione è sollecitata, in questo settore, da molti urgenti impegni : per primo, quello di dare all'informazione e allo spettacolo contemporaneo una linea di sviluppo che faciliti la diffusione della Buona Novella e favorisca l'approfondimento dei concetti della dignità della persona umana, della giustizia, della fratellanza universale : valori che facilitano all'uomo la comprensione della sua vera vocazione e gli aprono la strada al dialogo costruttivo con gli altri e alla comunione con Dio.
Poi la ricerca per un rinnovamento dei metodi di apostolato, applicando i nuovi strumenti audiovisivi e di stampa alla catechesi, alla multiforme opera educativa, alla presentazione della vita della Chiesa, della sua liturgia, delle sue finalità, delle sue difficoltà, ma soprattutto della testimonianza di fede e di carità che la anima e la rinnova.
Infine va considerato il ricorso agli strumenti della comunicazione sociale per raggiungere i paesi, gli ambienti, le persone a cui l'apostolato della parola non può pervenire direttamente a causa di particolari situazioni per la scarsità dei ministri, o perché la Chiesa non può esercitare liberamente la sua missione.
Sappiamo che questi sforzi e questa ricerca sono oggi in atto — anche se non ancora sufficientemente avanzati — per l'opera generosa e solidale di vescovi, di sacerdoti, di religiosi e di laici pieni di buona volontà e di competenza. Seguiamo con attenzione l'attività della nostra Commissione per le Comunicazioni Sociali, delle Commissioni Episcopali nei vari Paesi del mondo, delle Organizzazioni Cattoliche Internazionali e dei professionisti cattolici. Conosciamo le difficoltà che tutti incontrano per la novità del settore, per le condizioni ambientali, per la limitatezza delle risorse.
Giunga a tutti costoro, e a tutti gli uomini che si servono degli strumenti della comunicazione sociale per il vero progresso della famiglia umana e per un domani migliore nel mondo, la nostra parola di incitamento e di conforto, e la nostra speciale Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 16 maggio 1974.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
35Ö Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 23 Aprilis 197^. — Metropolitanae Ecclesiae Glasguensi Exc.
P. D. Thomam Winning, hactenus Episcopum titularem Lugmadensem.
die 3 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Rotdonensi R. D. Fran
ciscum Lenny, parochum in oppido vulgo Kilmore in archidioecesi Ar-
machana, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Gulielmi S. R. E.
Cardinalis Conway, Archiepiscopi Armachani.
die 11 Maii. — Metropolitanae Ecclesiae Iarensi Exc. P. D. Arte
mi um G. Casas, hactenus Episcopum titularem Macrianensem minorem.
die 13 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Meldensi R. D. Aloisium Kuehn,
vicarium generalem Sancti Deodati.
die llf Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Cannensi R. D. Iose
phum Duval, parochum in oppido gallice Saint-Jorioz dioecesis Anne
ciensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Pauli S. R. E. Cardi
nalis Gouyon, Archiepiscopi Rhedonensis.
die 16 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Rebellensi R. D. Iaco
bum Barabino, e clero archidioecesis Ianuensis, quem deputavit Auxi
liarem E.mi P. D. Iosephi S. R. E. Cardinalis Siri, Archiepiscopi Ianuen
sis, quatenus Administrator Apostolicus sede vacante dioecesis Bobiensis.
die 17 Mai. — Cathedrali Ecclesiae Limericiensi R. D. Ieremiam
Newman, presbyterum eiusdem dioecesis, moderatorem collegii Sancti
Patricii in Maynooth.
die 27 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Daëtiensi, noviter erectae,
R. P. D. Caelestinum Enverga, curionem ad Sanctissimam Trinitatem
in oppido vulgo Bato archidioecesis Cacerensis.
— Cathedrali Ecclesiae Viracensi, noviter erectae, R. D. Iosephum
I
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
¡Sacra Congregatio pro Episcopis 351
Sorra, e clero dioecesis Legazpiensis, secretarium generalem Confe
rentiae episcopalis Insularum Philippinarum.
die 28 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Arlingtonensi, noviter erectae,
Exc. P. D. Thomam I. Welsh, hactenus Episcopum titularem Insulae
Cathensis.
— Cathedrali Ecclesiae Richmondiensi, Exc. P. D. Valtherum F.
Sullivan, hactenus Episcopum titularem Saelesiensem.
die 80 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Ruthenensi R. D. Rogerum
Bourrât, vicarium generalem dioecesis Sancti Stephani.
— Cathedrali Ecclesiae Tabasquensi Exc. P. D. Rafaelem García
González, hactenus Episcopum titularem Urbis Salviae.
die 81 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Clevelandensi, Exc. P. D. Ia
cobum A. Hickey, hactenus Episcopum titularem Taraquensem et
rectorem Pontificii Collegii Americae Septentrionalis.
die 1 Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Sanctae Fidei in America
Septentrionali, R. P. D. Robertum F. Sánchez, curionem ad Sanctum
Philippum in oppido vulgo Albuquerque eiusdem archidioecesis.
die 14 Iunii. — Titulari « pro hac vice » archiepiscopali Ecclesiae
Celenensi R. D. Gabrielem Montalvo, e clero archidioecesis Bogotensis,
quem nominavit Nuntium Apostolicum in Rebuspublicis Hondurensi et
Nicaraguensi.
I I
TULANCINGENSIS - TUXPANIENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Quo uberius spirituali bono Christifidelium consuli possit, Exc.mi
PP . DD. Ioseph Esaul Robles Jiménez, Episcopus Tulancingensis, et
Ignatius Lehonor Arroyo, Episcopus Tuxpaniensis, audita Conferentia
Episcopali Mexicana, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostula
verant ut ecclesiastici fines circumscriptionum sibi concreditarum ali
quantulum immutarentur ac aptius disponerentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
P. D. Marii Pii Gaspari, Archiepiscopi titularis Numidensis, in Repu
blica Mexicana Delegati Apostolici, rata petitam immutationem ani
marum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis pre
cibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto :
1. a dioecesi Tulancingensi distrahit territorium paroeciarum vulgo
Agua Fría, Paritepec et Metlaltoyuca nuncupatarum illudque dioecesi
Tuxpaniensi adnectit;
2. a dioecesi Tuxpaniensi separat territorium paroeciarum qui
bus nomina Zacualpan et Huayacocotla, necnon territorium civilis
municipii vulgo Texcatepec, eademque dioecesi Tulancingensi adnectit.
Quamobrem documenta et acta memoratorum territoriorum cleri
cos, fideles et bona temporalia respicientia a Curia a qua ad Curiam
circumscriptionis ecclesiasticae cui illa sunt aggregata, ab eis ad quos
spectat, quam primum, transmittantur.
Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum
deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius
territorio ecclesiasticum beneficium aut officium detinent; ceteri autem
sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati ma
neant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domi
cilium.
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum
Exc.mum P. D. Marium Pium Gaspari deputat, necessarias et oppor
tunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de
quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,
onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas
erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi.
Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac
si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 8 mensis aprilis anno 1974.
SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus
L. © S. £8 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 3 5 3
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O G E N T I U M E V A N G E L I Z A T I O N E
S E U D E P R O P A G A N D A F I D E
i
PAPEETENSIS
DECRETUM
De limitibus Archidioeceseos
Cum Insula vulgo Pitcairn, in Polynesia sita, nullius adhuc certo
modo subesse videatur iurisdictioni ecclesiasticae Ordinarii loci, Sacra
haec Congregatio, audita Conferentia Episcopali Pacifici, atque obtentis
votis Exc.morum ac Rev.morum Domini Raymundi Philippi Etteldorf,
Archiepiscopi titulo Tyndaritani atque Apostolici in Insulis Oceani Paci
fici Delegati, necnon Domini Michaelis Casparis Ooppenrath, Archie
piscopi Papeetensis, idem territorium de Pitcairn Archidioecesi Papee-
tensi adnectendum censuit.
Itaque, Sacrum Consilium Christiano Nomini Propagando, omnibus
mature perpensis, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro
Paulo Divina Providentia Pp. VI tributarum, per praesens Decretum,
Insulam dictam vulgo de Pitcairn, cum insulis adiacentibus, donec aliter
provideatur, supradictae Ecclesiae Metropolitanae Papeetensi adsignat.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, in Festo Beati Petri Apostoli
Cathedrae, die vicesima secunda mensis Februarii anno Domini 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
ffî D. S. Lourdusamy, a Secretis
23 - A. A. S..
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 5 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
A U S T R A L I A E T P A P U A - N O V A G U I N E A
(PAPUA-NOVA GUINEA)
DECRETUM
De mutatione nominis Delegationis Apostolicae
Quo efficacius aptiusque Sanctae Ecclesiae regimini atque incre
mento in Oceania consuleretur, Sancto Pio X Summo Pontifici oppor
tunum visum est Delegationem Apostolicam Australiae, Tasmaniae et
Novae Zelandiae instituere per Litteras Apostolicas « In sublimi Prin
cipis )), die decima quinta mensis Aprilis anno Domini M C M X I V datas.
Per Decretum huius Sacri Consilii Christiano Nomini Propagando, die
octava mensis Iunii anno Domini M C M X L V I I datum, Apostolica haec
Delegatio denominationem Australiae, Novae Zelandiae et Oceaniae
assumpsit. Deinceps, per Litteras Apostolicas « Cum opportunum vi
sum sit », die prima mensis Novembris anno Domini M C M L X V I I I datas,
Delegationi Apostolicae in Australia, Nova Zelandia et Oceania nova
denominatio data est, nempe in Australia et Papua-Nova Guinea.
Cum autem per Litteras Apostolicas « Quoniam universae » verten
tis diei et mensis, Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Provi
dentia Pp. VI Nuntiaturam Apostolicam in Australia benigne erigere
dignatus est, Sacra haec Congregatio, per praesens Decretum, statuit
ut supradicta Apostolica Delegatio in posterum « in Papua-Nova Gui
nea » tantum appellanda sit.
Datum Romae, ex Aedibus eiusdem Sacrae Congregationis pro Gen
tium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die quinta mensis
Martii anno Domini M C M L X X I I I .
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
83 Bernardinus Gantin, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 3 5 5
I I I
SANCTAE ISABELLAE (MALABOÊNSIS)
DECRETUM
De mutatione nominis Dioecesis
Ad satius animarum bonum in Guinea Aequatoriali consulendum,
per Apostolicas sub plumbo Litteras Sanctissimi Domini Nostri Pauli
Divina Providentia Pp. VI « Nonnulla incrementa )) die quarta mensis
Maii anno Domini 1966 datas, per elevationem Vicariatus Apostolici
de Fernando Poo, Dioecesis Sanctae Isabellae erecta fuit, Sanctae Sedi
immediate subiecta.
Nunc vero Exc.mus ac Rev.mus Dominus Lucianus Storero, Archie
piscopus titulo Tigimmensis atque Apostolicus in Guinea Aequatoriali
Delegatus, ab Apostolica Sede enixe rogavit ut memorata Dioecesis
deinde Malaboënsis appellaretur, iuxta nomen civitatis vulgo Malabo,
ubi Cathedra et Sedes episcopales exstant.
Quapropter Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando,
re mature perpensa, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice tribu
tarum, supramemoratam propositionem adprobavit, praesensque ad rem
Decretum confici iussit, perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo
Litterae datae forent, suppleto omnino, quatenus opus sit, eorum in
teresse habentium vel habere praesumentium consensu.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, in Sollemnitate Paschae Domini,
die decima quarta mensis Aprilis anno Domini 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
© Bernardinus Gantin, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
UALLISIENSIS ET FUTUNENSIS (UVEANAE ET F U T U N E N S I S )
DECRETUM
De mutatione nominis Dioecesis
Ad satius animarum bonum consulendum, Summus Pontifex Paulus
Divina Providentia Pp. VI per Apostolicas sub plumbo Litteras « Pro-
phetarum voces )) die una et vicesima mensis Iunii anno Domini 1966
datas, benigne elevavi t Vicariatum Apostolicum Insularum de Wallis
et Futuna — a Papa Pio XI fe. re. per Apostolicas Litteras « Quidquid
fidei )) die undecima mensis Novembris anno Domini 1935 erectum —
in Dioecesim Uallisiensem et Futunensem, uti suffraganeam Metropo
litanae Ecclesiae Numeanae.
Nunc autem, cum propositum sit ut memorata Dioecesis aptius, ab
autochthone insulae nomine, scilicet Uvea, Uveana et Futunensis ap
pellaretur, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando,
habito favorabili voto Exc.mi Ordinarii eiusdem circumscriptionis ec
clesiasticae, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice tributarum, hoc
Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae
forent, statuit ut in posterum Dioecesis supradicta novo latino nomine
Uveana et Futunensis, pariterque eius Antistes Uveanus et Futunensis
nuncupentur, servata tamen pro lingua gallica appellatione Wallis et
Futuna.
Contrariis quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, die vicesima quinta mensis Aprilis
anno Domini 1974.
AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
© D. S. Lourdusamy, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 357
V
TAIOHAËNAE (TAIOHAÊNAE S E U HUMANAE TELLURIO)
DECRETUM
De nominis Dioeceseos mutatione
Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI, ad satius
animarum bonum consulendum, per Apostolicas sub plumbo Litteras
« Prophetarum voces » die una et vicesima mensis Iunii anno Domini
1966 datas, benigne elevavit Vicariatum Apostolicum Insularum de
Marchionibus — a s. m. Pii Pp. IX per Apostolicas Litteras (( Aposto
licae servitutis » die nona mensis Maii anno Domini 1848 erectum —
in Dioecesim Taiohaënam, uti suffraganeam Metropolitanae Ecclesiae
Papeetensis.
Nunc autem, cum propositum sit ut memorata Dioecesis adhuc
aptius, scilicet etiam, ab autochthone insularum nomine, nempe Tefe-
nuaenata, Taiohaëna seu Humanae Telluris appellaretur, Sacrum hoc
Consilium Christiano Nomini Propagando, habito favorabili voto
Exc.mi Ordinarii eiusdem circumscriptionis ecclesiasticae, vigore facul
tatum sibi a Summo Pontifice feliciter regnante tributarum, hoc De
creto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae
forent, statuit ut in posterum supradicta Dioecesis latine Taiohaëna
seu Humanae Telluris, pariterque eius Antistes Taiohaënus seu Huma
nae Telluris nuncupentur, vulgari autem sermone Taiohae seu Tefe-
nuaenata.
Contrariis quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, in Visitatione Beatae Mariae
Virginis, die tricésima prima mensis Maii anno Domini 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi , Praefectus
L. © S.
© D. S. Lourdusamy, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
358 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
BATHURSTENSIS IN GAMBIA (BANIULENSIS)
DECRETUM
De nominis Dioeceseos mutatione
Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Michael J. Moloney, CSSp.,
Episcopus Bathurstensis in Gambia, proposuisset ut praesens denomi
natio suae dioecesis ita permutaretur ut deinde dioecesis Baniulensis
nuncupantur, iuxta novum nomen civitatis vulgo Banjul ubi sedes epi
scopalis exstat, Sacra haec Congregatio pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide, re mature perpensa, optatis praelaudati Ordi
narii inhaerendum esse censuit.
Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a Ss.mo
Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, supra-
nominatam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum
confici iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, die nona mensis Maii, a. D. 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
© Bernardinus Gantin, a Secretis
VII
MANOKVARIENSIS (MANOKVARIENSIS - SORONGENSIS)
DECRETUM
De concathedralis et cathedralis erectione et nominis mutatione
Cum urbs vulgo Sorong nuncupata, sita in Dioecesi Manokvariensi
a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI per Lit
teras Apostolicas (( Pro suscepto universae » die decima quinta mensis
Novembris anno Domini 1966 erecta, hisce temporibus felicia susceperit
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 3 5 9
incrementa et Christifidelium numero et incolarum industria floruerit,
eademque ab ecclesia cathedrali nimis distet, Exc.mus ac Rev.mus Do
minus Petrus van Diepen, Episcopus Manokvariensis, quo aptius ani
marum bono consuleret, ab Apostolica Sede enixe postulavit ut templum
in Sorong exstans, Christo Regi dicatum, ad dignitatem Ecclesiae
Cathedralis eveheretur, ita ut deinceps Ecclesia Cathedralis in urbe
vulgo Manokwari, Deo in honorem Sancti Augustini dicata, Concathe
dralis sit et insuper Dioecesis Manokvariensis, priore retento, novo
quoque Sorongensi augeretur nomine.
Sacrum Consilium Christiano Nomini Propagando, re mature per
pensa, habitoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Vincentii
Parano, Archiepiscopi titulo Cluentensis atque Apostolici in Indonesia
Pro Nuntii, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice concessarum,
oblatis precibus annuendum censuit.
Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, perinde vali
turum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, templum
Sancti Augustini in Manokwari ad dignitatem et gradum Concathedralis
constituit, memoratum autem novum templum Christi Regis in Sorong
ad dignitatem et gradum Ecclesiae Cathedralis evehit, ita ut posthac
in eodem Cathedra Episcopalis erigi possit ac debeat. Statuit insuper
ut eiusdem Dioecesis nomen — attento vulgari titulo Manokwari-
Sorong — deinceps sit Manokvariensis-Sorongensis, eiusque Episcopus
in posterum vocari possit ac valeat Manokvariensis-Sorongensis.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, in Festo Beati Matthiae Apostoli,
die decima quarta mensis Maii anno Domini 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
L. © S. © D. S. Lourdusamy, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
360 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII I
ENDEHENAE
DECRETUM
De vulgaris tituli Archidioeceseos mutatione
Per Litteras Apostolicas « Quod Christus )), die tertia mensis Ianua
rii anno Domini 1961 datas, Summus Pontifex Ioannes XXIII, ad aptius
tutiusque Ecclesiae Sanctae Dei bono consulendum, in Indonesia etiam
provinciam ecclesiasticam Endehenam constituit, complectentem, in pri
mis, Metropolitanam Sedem Endehenam.
Nunc autem Exc.mus ac Rev.mus Dominus Donatus Djagom, hodier
nus Archiepiscopus Metropolita Endehenus proposuit ut praesens de
nominatio vulgo Endeh illius Archidioeceseos ita permutaretur ut
deinceps Ende vocaretur, iuxta nomen hodie datum civitati ubi Sedes
et Cathedra Metropolitana exstat, latine tamen retinens denominatio-
nem a supradictis Litteris Apostolicis datam.
Itaque, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando, re
mature perpensa habitoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini
Vincentii Farano, Archiepiscopi titulo Cluentensis atque Apostolici in
Indonesia Pro Nuntii, precibus supralaudati Ordinarii inhaerens, prae
senti Decreto, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro
Paulo Pp. VI concessarum, supradictam propositionem adprobavit,
ratam habuit et publici iuris fieri iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die decima quarta mensis
Maii anno Domini 1974.
A G N E L L U S Card. Rossi, Praefectus
L. B S.
© D. S. Lourdusamy, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 3 6 1
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O C A U S I S S A N C T O R U M
LUGDUNEN.
Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae a S. Ignatio (Ciau-
dinae Thévenet), fundatricis Congregationis Religiosarum a Iesu et Maria.
S U P E R DUBIO
An introducenda sit eius causa
« Ecclesiae sanctitas in gratiae fructibus, quos Spiritus Sanctus
in fidelibus producit, incessanter manifestatur et multiformiter expri
mitur apud singulos, qui in suo vitae ordine ad perfectionem caritatis,
aedificantes alios, tendunt » (Lumen gentium, n. 39).
Provida haec Concilii Vaticani II verba mente revolventibus, sua
vis nobis occurrit imago Servae Dei Claudinae Thévenet, in religione
Mariae a S. Ignatio, quae iam dudum, inter finem scilicet saeculi x v i n
et insequentis prima decennia, eiusdem Concilii monita veluti praeve
niens in laicali primum condicione actuosissimam in Christi Ecclesiae
que servitium impendit operam, quam et in religiosae vitae professione
fructuose est prosecuta.
Claudina Thévenet a parentibus fide pietateque conspicuis Lugduni
in Gallia die 30 mensis Martii anno 1774 nata, decennis monialibus
Ordinis S. Benedicti apud abbatiam S. Petri instituenda traditur; ibi
que adolescens in christianis quoque virtutibus progredi visa est.
Domum reversa a. 1790, post triennium, cum nempe pater cum aliquot
filiis, exorta iam civili in Gallia perturbatione, e Lugdunensi urbe disce
dere cogeretur, sola ipsa cum matre remansit. Brevi postea, duobus
fratribus a Iacobinis, qui vocabantur, in carcerem detrusis, christia
nae caritatis officia peramanter praestitit eosque ad locum usque
supplicii, solacii angelus, est comitata. Eandem piae caritatis ope
ram aliis quoque insaevientis persecutionis victimis, sacrorum prae
sertim administris, prompta et alacris nec sine quadam animi auda
cia prosecuta t est. Quo quidem tempore, inter aspera rerum adiuncta
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
362 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
plerumque diversata, terrenis nuptiis renuncians, ut soli Deo et Ec
clesiae deserviret, mentem et animum mature direxit.
Apostolica Famulae Dei actio a. 1802 incrementum coepit; magis
vero post restitutam in Gallia a. 1815 rerum tranquillitatem, cum nempe
S. Brunonis curioni minori, Andreae Ooindre, in eadem urbe Lugdunensi
adiutricem conferre operam, in variis praesertim caritatis ministeriis,
pro viribus sategit. Fortuitus enim duarum orphanarum occursus, occa
s io fundationis exstitit pii operis a Providentia S. Brunonis nuncupati
necnon Piae Unionis a Ss.mo Corde Iesu, ad misericordiae opera una
cum sodalibus santificatione efficaciter promovenda, quibus sodales
Ipsae Claudinam moderatricem constituerunt. Anno autem 1818, cum
incoepta apostolatus opera Dei Serva firmius constabilire niteretur, sa
cerdos Coindre eam angularem veluti petram posuit novae exinde ef
formandae religiosae communitatis, quae Congregatio Ss. Cordium Iesu
et Mariae primum appellata, deinde anno 1842, Serva Dei iam vita
iuncta, Religiosarum a Iesu et Maria nomen perpetuo sumpsit.
Cuius novae Congregationis, aliis excitatis domibus auctisque ope
ribus, fraterno quoque interventu Venerabilis Paulinae Jaricot, quae
«ibi intimae amicitiae nexibus iuncta erat, ipsa Serva Dei anno 1823 ab
Antistite S. Fiori, Administratore Apostolico dioecesis Aniciensis cano
nicam adprobationem obtinuit. Itaque religiosa vota una cum sociis,
•annos nata undequinquaginta nomenque praeferens Mariae a S. Igna
tio, rite nuncupavit. Mox superiorissa generalis electa, eandem Con
gregationem idoneis communivit regulis sapienterque per quattuor
decim subsequentes vitae annos gubernavit. Tandem die 3 Februarii
a. 1837 piissime obiit Lugduni, in colle v. d. Fourvière, ubi religiosae
'Congregationis domus princeps constituta est.
Servam Dei universo vitae decursu christianas omnes exercuisse
virtutes satis constat, ferventissimam praesertim in Deum pietatem et in
proximos caritatem, maximam humilitatem, invictam in adversis animi
fortitudinem. At vividiore quadam luce enituisse videntur inconcussa
*erga Christi Ecclesiam atque Romanum Pontificem fidelitas et oboe
dientia, necnon spiritus vere apostolicus ad Dei gloriam animarumque
•salutem per apta quoque et idonea christianae iuventutis educationis
et socialis apostolatus opera procurandam.
Sanctitatis fama, qua Dei Serva in vita late floruerat, post obitum
¿aucta et ampliata est atque ad nostra usque tempora perduravit, ita
ut de instituendis canonicis processibus tandem cogitatum sit. Instructi
;sunt igitur processus ordinaria auctoritate annis 1926-1928 in archie-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 3 6 3
piscopali Curia Lugdunensi super fama sanctitatis vitae, virtutum et
miraculorum in genere et super scriptis eidem tributis; ad quos acces
serunt processus additionalis apud eandem Lugdunensem Curiam nec
non rogatoriales processus in Curiis ecclesiasticis Barcinonensi, Ma
tritensi, Valentina et Bonaerensi annis 1930-1933 adornati. Qui omnes
ad S. Rituum Congregationem delati sunt. Cum vero a Servae Dei obitu
ad institutionem usque ordinariae inquisitionis non minus quam un-
denonaginta transiisent anni, nullus testis de visu iure aptus interro
gari potuit, sed tantum testes de auditu a videntibus, de auditu audi
tus aut de lectione, quos vocant. Quapropter Causa commissa est Sec
tioni Historicae eiusdem Sacrae Rituum Congregationis. Quae, documen
tis et testimoniis scriptis undique collectis eorumque valore et aucto
ritate in tuto positis, amplam Positionem super Causae introductione
digessit. Interim plurimae litterae Cardinalium sacrorumque Antisti
tum necnon Moderatorum generalium Ordinum religiosorum ac Con
gregationum ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus postulabatur
ut Causa beatificationis Servae Dei apud Apostolicam Sedem introdu
ceretur.
Servato iuris ordine, decretum prodiit die 8 mensis Ianuarii a. 1970
super Servae Dei scriptis, quo S. Congregatio pro Causis Sanctorum
nihil Causae progressioni obstare edixit.
Instante deinde Rev. P. Antonio Ricciardi, O.F.M. Conv., Cau
sae huius legitime constituto postulatore, die 20 mensis Martii
a. 1973 habitus est Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Cau
sis Sanctorum, in quo disceptatum est super dubio an Causa haec
introducenda esset. Quod quidem iterum, die 19 Iunii eodem vertente
anno, expensum est in Congregatione Peculiari, ponente seu relatore
Em.mo ac Rev.mo Domino Ioanne Cardinali Villot. Et Patres Cardi
nales, omnibus mature perpensis, affirmantes responderunt Causam
Servae Dei Mariae a S. Ignatio (Claudinae Thévenet) esse intro
ducendam, si Summo Pontifici placuisset.
Referente demum de praemissis omnibus infrascripto Cardinali,
Paulus Papa VI eam sententiam ratam habuit et confirmavit.
Datum Romae, die 23 Augusti a. D. 1973.
^ A L O I S I U S Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
f Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 6 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
T R I B U N A L V I C A R I A T U S U R B I S
Citatio edictalis
ROMANA Nullitatis matrimonii (Sincich - Valeriani)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Marcelli Vale
riani, in causa de qua supra conventi, eumdem citamus ad comparendum
coram Tribunali Primae Instantiae Vicariatus Urbis, aut per se aut
per procuratorem legitime constitutum, in diem 28 octobris 1974 hora 9,
pro concordatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Marcelli Valeriani, curare
debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Romae, ex aedibus Tribunalis Primae Instantiae, die 8 Iunii 1974.
Antonius Gregnanin, Iudex Instructor
Iosephus Sieyes, Not. dep.
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Marcel Valeriani, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), le 28 octobre 1974, à 9 heures, pour concorder le dout ci-dessous rapporté :
Gonste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Marcel Valeriani, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 3 6 5
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì, 30 Maggio 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Cre
denziali, Sua Eccellenza il Signor J O S É L U I S C O S S I O Y R U I Z D E
S O M O C U R C I O , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario
del Perù.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
14 giugno 1974. Il Rev.mo Mons. Montalvo Gabriel, Nunzio Apostolico in Honduras e Nicaragua.
22 » » S. E. Mons. Etteldorf Raymond, Arcivescovo tit. di Tin-dari, Pro-Nunzio Apostolico in Etiopia.
24 » » Il Rev.mo Mons. Acerbi Angelo, Pro-Nunzio Apostolico in Nuova Zelanda e Delegato Apostolico dell'Oceano Pacifico.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
27 maggio 1974. S. E. il Sig. Cardinale Raimondi Luigi, Consigliere della Pontificia Commissione per VAmerica Latina.
» » » S. E. Mons. Froehlich Henrique, Prelato di Diamantino, Consultore della Pontifìcia Commissione per VAmerica Latina.
1 giugno » Il sig. Airoldi Benigno, Membro della Consulta dello Stato della Città del Vaticano.
3 » » S. E. Mons. Gagnon Edouard, Membro del Comitato Centrale per r Anno Santo.
» » » Il Rev. Sac. Torres Hernández Carlos, Membro del Comitato Centrale per l'Anno Santo.
4 » » Il Rev. Sac. Masayuki Shirieda John Bosco, Sottosegretario del Segretariato per i Non Cristiani.
19 » » S. E. il Sig. Cardinale Mozzoni Umberto, Presidente della Commissione Cardinalizia per i Santuari di Pompei e di Loreto.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 6 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Protonotari Apostolici soprannumerari:
10 dicembre 1973. Mons. Strobl Giovanni (Augsburg). 28 gennaio 1974. Mons. Strelevics Vincenzo (Riga). 18 febbraio » Mons. Sendker Adalberto (Hildesheim). 26 marzo » Mons. Jastrzebski Michele (Przemyél dei Latini).
» » » Mons. Wyderka Wladislao (Przemyél dei Latini).
Prelati d'onore di Sua Santità:
18 gennaio 1972. Mons. Schneider Enrico (Essen). 22 ottobre 1973. Mons. Pathé Guglielmo (Oonakry). 8 novembre » Mons. Peronti Ascanio (Roma).
20 » » Mons. Fuhrmanns Walter (Köln). » » » Mons. Musger Giuseppe (Wien). » » » Mons. Stuben voll Francesco (Wien).
18 gennaio 1974. Mons. Burdisso Giuseppe (Foligno). » » » Mons. Leman Gerard (Lille). » » » Mons. Beine Giovanni (Osnabrück). » » Mons. Vollmer Paolo (Osnabrück). 9 febbraio » Mons. Gaffney Patrick (Kilmore). » » » Mons. Tampier Alois (Sankt Pölten).
22 » » Mons. Lockwood Bernardo (Lancaster). 28 » Mons. Abella Roberto T. (Duitama).
» » » Mons. Márquez Roberto R. (Duitama). » » Mons. Montero Nieves Antonio (Orense). » Mons. Sobrado González Cesareo (Orense). 4 marzo » Mons. Malacarne Mario (Andria).
14 » Mons. Hannigan James (Menevia). » » » Mons. Solo wie j Casimiro (Vilna).
25 » Mons. Cynar Stanislao (Katowice). 26 » » Mons. Staczek Giovanni (Przemyél dei Latini)
» » » Mons. Sudol Stanislao (Przemyél dei Latini). 10 aprile » Mons. Franco Mario (Napoli).
» » Mons. Langella Giovanni (Napoli). 30 » » Mons. Sebastiani Sergio (Fermo).
Cappellani di Sua Santità:
25 giugno 1973. Mons. Leister Konrad (Münster). co agosto » Mons. Heckenbach Francesco Bertram (Köln). » » » Mons. Weyer Ernesto Luigi (Köln).
25 settembre » Mons. Schelauske Giovanni Dieter (Köln). 22 ottobre » Mons. Kraft Volfango (Köln).
» » » Mons. Schnell Peter (Köln). 31 » Mons. Strecker Rodolfo (Wien).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 3 6 T
20 novembre 1973. Mons. Peusqueus Karl Günther (Köln). » » » Mons. Panzenböck Walter (Wien).
» » Mons. Toth Giuseppe (Wien). » » » Mons. Zimmermann Adolfo (Wien).
10 dicembre » Mons. Hildebrand Alfonso (Augsburg). » » » Mons. Ohnesorg Antonio (Augsburg).
» » Mons. Ziegelbauer Massimiliano (Augsburg). 21 » » Mons. Grott Adalberto (Innsbruck).
» » Mons. Jordan Albuino (Innsbruck). » » Mons. Nagele Ermanno (Innsbruck).
18 gennaio 1974. Mons. Ruby Karl (Freiburg im Breisgau). » » » Mons. Meyer Giovanni (Osnabrück).
24 » » Mons. Beni Arialdo (Fiesole). 25 » » Mons. Charrier Fernando (Pinerolo).
9 febbraio » Mons. Malerba Nicola (Adria). » » » Mons. Ottoboni Armando (Adria). » » Mons. Peretto Giuseppe (Adria). » » » Mons. Segala Bruno (Adria). » » » Mons. Budek Francesco (Görlitz). » » » Mons. Schubert Agostino (Görlitz).
13 » » Mons. Chestle George Bryan (Arundel and Brighton). 22 » » Mons. Ortega Herrera Cesar Ramón (Ciudad Bolivar). 28 » » Mons. Frigeni Virgilio (Bergamo).
» » » Mons. Corredor Luigi A. (Duitama). 4 marzo » Mons. Piattone Antonio (Andria). » » » Mons. Rotolo Riccardo (Andria). » » » Mons. Zingaro Riccardo (Andria).
10 » » Mons. Battazzi Alceo (Ferrara). » » » Mons. Nagel Otto (Rottenburg).
14 » Mons. De Silvestri Luciano (Biella). 25 » » Mons. Roginski Pietro (Vilna). 26 » » Mons. Bazan Giovanni (Przemyél dei Latini).
» » » Mons. Bialic Domenico (Przemyél dei Latini). » » » Mons. Decowski Stanislao (Przemyél dei Latini). » » » Mons. Gwozdzicki Wladimiro (Przemyél dei Latini). » » » Mons. Leja Ignazio (Przemyél dei Latini). » » » Mons. Opiola Giuseppe (Przemyél dei Latini). » » Mons. Prajsnar Giuseppe (Przemyél dei Latini). » » » Mons. Sondej Giuseppe (Przemyél dei Latini).
29 » » Mons. Borin Guido (Adria). » » Mons. Lavarda Girolamo (Adria).
» » » Mons. Bossone Guerrino (Nola). » » » Mons. Fico Gennaro (Nola). » » » Mons. Romano Marco (Nola). 1 aprile » Mons. Medica Teofilo (Genova). 6 » » Mons. Vasuri Mario (Forlì).
10 » » Mons. Curillo Errico (Napoli). » » » Mons. Foglia Giuseppe (Napoli). » » Mons. Frattini Vincenzo (Napoli).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 6 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
10 aprile 1974. Mons. Galdi Francesco (Napoli). » » » Mons. Luisi Gennaro (Napoli). » » » Mons. Orlando Pasquale (Napoli). » » » Mons. Petito Luigi (Napoli). » » » Mons. Pinelli Giacomo (Napoli). » » » Mons. Ponticelli Carlo (Napoli). » » » Mons. Siciliani Ennio (Napoli). » » » Mons. Cocconcelli Angelo (Reggio Emilia). » » » Mons. Corsi Antonio (Reggio Emilia). » » » Mons. Fontanesi Dino (Reggio Emilia). » » » Mons. Lindner Carlo (Reggio Emilia). » » » Mons. Tavaroli Pietro (Reggio Emilia).
Gentiluomo di Sua Santità:
18 febbraio 1974. Sig. Ragni Francesco (Roma).
NECROLOGIO
3 febbraio 1974. Mons. Pronti Giuseppe, Vescovo di Nocera Umbra e Gualdo Tadino.
2 maggio » Mons. Dario Silvio Maria, Vescovo di Itapeva (Brasile). 7 » » Mons. Agniswami Thomas Roch,'già Vescovo di Kottar
(India). » » » Mons. Lê-Quy Thanh Joseph, Vescovo tit. di Settimunicia.
11 » » Mons. Gargiulo Lorenzo, già Arcivescovo di Gaeta. 18 » » Mons. Sfair Pietro, Arcivescovo tit. di Nisibi per i Ma
roniti. 20 » » E.mo Signor Cardinale Daniélou Jean, del titolo diaco
nale di S. Saba. » » » Mons. Hoàng-van-Doàn Dominique, Vescovo di Qui-Nhon.
22 » » Mons. Murphy Bernard James, Vescovo di Hamilton in Bermuda.
23 » » Mons. Cabrera Urdangarin Enrico Lorenzo, Vescovo di Mercedes (Uruguay).
25 » » Mons. Farrelly Patrick Joseph, già Vescovo di Lismore. 29 » » Mons. Castro y Ramírez Francisco José, Vescovo di San
tiago de Maria. » » » Mons. Buyse Marcel Roger, già Vescovo di Lahore.
31 » » Mons. Magliano Mauricio Eugenio, Vescovo di Rio Gallegos.
17 giugno » Mons. Lê Van An Joseph, Vescovo di Xuan-Loc. 23 » » Mons. Zinato Carlo, già Vescovo di Vicenza. 25 » » Mons. Pennisi Francesco, già Vescovo di Ragusa.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Iulii 1974 N. 7
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
CO M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Librerìa Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
CUTTACKENSIS - BHUBANESVARENSIS
In Indiae finibus nova constituitur Provincia ecclesiastica Cuttackensis-
Bhubanesvarensis nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Quamvis munus officiumque Ecclesiae praecipuum illud sit, quo Chri
sti verbum, id est Evangelium, praedicatur omnibus hominibus (cfr. Me.
16, 15) et (( Usque ad ultimum terrae )) (Act. 1, 8), in medio tamen posi
tum est omnibus, externam Ecclesiae faciem, seu aptam singularum
dioecesium dispositionem iuxta regionum atque populorum propriam
naturam et indolem, ut difficultatibus multis saepe medetur, ita multas
utilitates et commoda christiano populo afferre posse.
Quam ob rem, cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardi
nalibus Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositis
visum sit novam Provinciam ecclesiasticam in India constituere, atque
post Venerabiles Fratres Ioannem Gordon Archiepiscopum titulo Nico-
politanum ad Nestum eundemque in ea natione Pro-Nuntium Apostoli
cum, et Ordinarios quorum interesset sententiam rogatos, id Nobis
24 - A. A. s.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 7 0 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
proposuerint, Nos re qua oporteret consideratione reputata, Apostolica
Nostra auctoritate haec statuimus atque decernimus.
In India novam Provinciam ecclesiasticam condimus, Cuttackensis-
Bhubanesvarensis nomine, ea nempe lege ut eadem constituatur : Eccle
sia Cuttackensi, quae fuit hactenus suffraganea Sedis Ranchiensis, quae
que metropolitana erit, sumpto cognomine Cuttackensi-Bhubanesva-
rensi ; atque simul dioecesibus : Sambalpurensi, adhuc Sedi Ranchiensi
suffraganea, et Berhampurensi, hac ipsa die constituta; praeterea, Prae
fectura Balasorensi, ad novam Provinciam quasi aggregata.
Id etiam statuimus, ut metropolitana Ecclesia duas habeat cathe-
dras, alteram scilicet in urbe Cuttack, alteram in Bhubaneswar, quae erit
pro-cathedra.
Ceterum, volumus ut quae per has Litteras iussimus, Venerabilis
Frater Ioannes Gordon, cuius meminimus, ad exitum adducat, vel per
se ipse, vel etiam per alium, modo in ecclesiastica dignitate constitutum
virum. Re vero acta, documenta exaret atque ad Sacram Congregatio
nem pro Gentium Evangelizatione cito mittat. Hanc vero constitutionem
censemus, ut cum nunc, tum etiam in posterum effectus suos habeat,
contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quarto et vicesimo mensis Ianua
rii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Ponti
ficatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T A G N E L L U S Card. Rossi Secretarius Status S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost
Loco h£i Plumbi
In Secret. Status tab., n. 256482.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 371
II CUTTACKENSIS - V I S A K H A P A T N A M E N S I S
(BERHAMPURENSIS)
Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Cuttackensi et Visakhapatna-mensi, nova dioecesis conditur, « Berhampurensis » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Verba Iesu Christi, Redemptoris Nostri considerantes, quae beatis
simis Apostolis facta sunt : « Euntes ergo in mundum universum, prae-
dicate Evangelium omni creaturae », cetera (Marc. 16, 15), et mente et
animo toti in hoc insistimus, hoc annitimur, quo modo nempe sancta
Christi fidem et praecepta in populorum notitiam et cognitionem aptius
f eramus, sine quibus sane (( nemo salvus esse potest » (Symbol. Äthan.;
cfr. Maro, ib.) : non enim una caritas urget Nos (cfr. 2 Cor. 5, 14), sed
etiam, sic ut Paulum, « sollicitudo omnium Ecclesiarum » (2 Cor. 11, 28).
Quam ob rem, cum Venerabiles Fratres Nostri S.R.E. Cardinales
Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositi, Venera
bili Fratre Ioanne Gordon, Archiepiscopo titulo Nicopolitano ad Nestum
sententiam rogato, item locorum Ordinariis, quorum interesset, id pro
posuerint, ut detractis nonnullis territoriis a dioecesibus Cuttackensi
atque Visakhapatnamensi, alia conderetur, Nos rem propositam cum
animorum bono congruere censentes, haec statuimus atque decernimus.
Districtus, quos dicunt, Ganjam et Koraput ab Ecclesiis Cuttackensi
et Visakhapatnamensi separamus ; similiter districtum Kalahandi ab
Ecclesia Visakhapatnamensi distrahimus ; quibus territoriis novam dioe
cesim constituimus, Berhampurensem cognominandam, ab urbe principe
districtus Ganjam. Haec autem dioecesis comprehendetur limitibus ter
ritoriorum quibus coalescit, scilicet : in septemtrionali parte, finibus
Cuttackensis et Sambalpurensis dioecesium, in occidentali et meridio
nali, Raipurensis circumscriptionis et Iagdalpurensis exarchatus, in
australi, Visakhapatnamensis dioecesis.
Conditam Ecclesiam suffraganeam facimus Sedi Cuttackensi-Bhuba-
nesvarensi, eiusque cathedram in templo quod populari lingua «Queen
of the Missions » appellant, poni iubemus, in urbe Berhampur, in qua
Episcopus domicilium suum collocabit; qui praeterea Consultores dioe-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cesanos deliget ad iuris Canonici normam, quorum consilio utatur in
maioribus Ecclesiae negotiis explicandis.
Cetera iure Canonico temperentur.
Quae vero per has Litteras decrevimus, Venerabilis Frater Ioannes
Gordon ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit, modo virum in
ecclesiastica dignitate constitutum. Documenta vero actae rei ad Sa
cram Congregationem mittantur pro Gentium Evangelizatione, idque
cito. Quae autem praescripsimus rata esse volumus nunc et in posterum.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo quarto mensis Ianuarii,
anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus
Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T A G N E L L U S Card. R O S S I
Secretarius Status S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi
In Secret. Status tab., n. 256481.
LITTERAE APOSTOLICAE
I Templum paroeciale S. Teresiae Abulensis, Virginis et Ecclesiae doctoris, in dioecesi Caracensi, titulo Basilicae Minoris decoratur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Cum praeclarae Carmelitidis vir
ginis Sanctae Teresiae Abulensis dignitas numquam non a Populo Dei
iure agnita est, tum vero nuperius ad perennem illum cultum atque
honorem accessit veluti cumulus, ut primam eam inter excellentes Eccle
siae doctores mulierem libentissimi sane Nostra auctoritate numera-
vimus. Facile proinde intellegitur cur tanto studio tantoque favore
assistere cupiamus inceptis omnibus illis quae et vitae eius exemplum
illustre atque insignia sapientiae praecepta efficacius proponunt univer-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 373
sis Ecclesiae filiis ad contemplandum inque eorum vitae actione con-
sectandum. Vix aliud autem utilius eius modi consilium capi posse vide
mus quam ut sacrae aedes nomini eius sacrentur et cultui cotidiano
dedicentur. Qua de causa, cum Venerabilis Frater Iosephus Ali Lebrún
Moratinos, Archiepiscopus titulo Voncariensis et Coadiutor Caracensis,
pro se suisque fidelibus ac sacerdotibus ab hac Apostolica Sede flagita
verit ut templum paroeciale eiusdem Sanctae Teresiae Abulensis, Virgi
nis et Doctoris, sacrum Basilicae Minoris dignitate augeretur, Nos, con
silio rite expetito a Sacra Congregatione pro Cultu Divino, illius Prae
sulis cedendum esse precibus arbitramur. In quam sententiam idcirco
potissimum ivimus, quod reliquiae Sanctae Abulensis aliorumque bea
torum caelitum ibidem summa pietate christifidelium percoluntur et
multiplices imagines sacrae celebri afficiuntur cultu.
Placet ergo sacram hanc Teresiae Abulensis aedem ad gradum Basi
licae Minoris evehi, cum iuribus talium templorum propriis, ut Litteris
Apostolicis definiuntur « De Titulo Basilicae Minoris » die vi mensis
Iunii datis, anno MCMLXVIII.
Quod reliquum est volumus has litteras Nostras suam exserere vim,
contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, apud Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x i mensis
Martii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £& Sigilli
In Secret. Status tab., n. 25421$.
I I
Venerabilis Famulus Dei Liborius Wagner ad Beatorum honores evehitur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Antiqua illa et constans sanctitatis
fama, quam, ob miram eius vitam, pro fidei catholicae veritate ac
tuitione martyrio coronatam, Liborius Wagner consecutus est, prae-
clarior hodie et illustrior facta est, eo quod sollemni declaratione Nostra
ad Beatorum eum honores eveximus. Cuius quidem invicti Dei athletae
animi virtutes et adversos casus considerantes, plane putamus eum plene
Christi verba in se transtulisse, quae audiunt : « Si quis vult post mé
venire, abneget semetipsum et tollat crucem suam cotidie et sequatur
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 7 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
me » (Lc. 9, 23) ; quibus sane divinus Magister noster praeterquam quod
aperte declaravit asseclarum suorum qualis deberet esse vitae cursus,
innuit etiam iisdem esse saepe asperiora quaedam fortius toleranda et
ipsam, si oporteret, effuso pro nomine Christi sanguine, vitam prof un -
dendam.
In Germaniae civitate vulgo Mühlhausen ortus, atque die v mensis
Decembris, anno M D X C I I I , baptismatis aquis ablutus, ad novatorum
doctrinam, cuius fuerat Lutherus auctor, educatus est. Eam tamen,
post magnum animi discrimen feliciter superatum, in urbe Würzburg
quam, occulte relicta domo, petierat, scite abiuravit catholicaeque fidei
adhaesit. Mirum est quo dehinc, undetriginta cum esset annos natus,
animi ardore sacrae theologiae studiis operam dederit, qua firma vo
luntate susceptam fidem aluerit, ita ut de ineundo etiam sacerdotio
cogitaret et decerneret. Anno autem M D C X X V , sacerdotali indutus digni
tate, in sacro ministerio apud paroeciam « Hardheim » antea, deinde
apud pagum « Altenmünster-Sulzberg » totus fuit, de animorum bono
praeprimis sollicitus. Neque profecto Lutheri sectatorum oblitus est,
quippe in quos seduli patris et pastoris procurationem dilectionemque
collocavisset, ut ad bonam eos frugem conduceret. Eius tamen pastoralem
operam sive aerumnosae belli illius vices, quod a x x x annis tristem
appellationem habuit, graviorem difficilioremque effecerunt, sive reli
giosae lutheranos inter et catholicos contentiones atque dimicationes.
Quo factum est, ut Liborius, qui tunc quominus munus expleret prae
peditos erat atque occulte vivere coactus, a quibusdam catholicae reli
gionis inimicis prodi tus sit eiusque domicilium indicatum. In Mainber-
gensem arcem a militibus ductus, quinque per dies cruciatibus affectus
est innumeris atque exquisitis, eo uno ac declarato consilio, ut a catho
licae doctrinae professione atque erga Romanum Pontificem fidelitate
removeretur. Ille contra se pati potius et mori velle numquam non
asseveravit, quam a suscepta fide deficere Summique Pontificis amorem
prodere. In eum itaque, ad Maenum flumen perductum, acerbius saeviri
perreetum est, ad mortem usque, quam ense miles ei intulit, die ix
mensis Decembris, anno M D C X X X I . Amantissimi patris in aquas deiectum
corpus fideles pientissime collegerunt et sepelierunt.
Tanti viri Dei virtus totque religionis causa tolerata supplicia e
memoria haud exciderunt, in iis praesertim regionibus, ubi invictus
Christi martyr supremum diem obiit. De eodem tamen ad Beatorum
honores evehendo tunc loqui coeptum est, cum in Herbipolensi dioecesi,
anno M C M X X X I , ordinarii processus instituti sunt postque octennium
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 375
feliciter absoluti. Romae deinde apud Sacram Rituum Congregationem
iterum de Famuli Dei martyrio est disputatum, certis profecto et copiosis
prolatis documentis. De quibus diligenter certiores Nos facti, per decre
tum, die X I X mensis Novembris, anno MDCCCCLXX, Causam introduximus
de eodem Famulo Dei Beatorum caelitum honore ac titulo decorando;
super eius autem martyrio ediximus per decretum, die x v i n mensis
Octobris, superiore anno, datum. Insuper, facta ad normam canonis
2116 § 2 C.I.C. super miraculis dispensatione, diem decrevimus, quo
Liborius Wagner inter Beatos recenseretur. Quod quidem decernentes,
hac spe firmissima ducti sumus, fore ut in incensissimo religionis studio,
quo ipse in animarum salutem incubuit, in eiusque summa caritate cum
integrae fidei amore coniuncta, qua semper se gessit erga alius christia
nae professionis asseclas, non solum sacerdotes pastorali curae addicti,
sed ii etiam qui Oecumenismi causae dant operam, egregium invenirent
idemque maxime idoneum exemplum validumque apud Deum depreca-
torem.
Statutis igitur ad eiusdem Beatificationem caeremoniis Ipsimet hodie,
Deo iuvante, praefuimus in Petriano templo, atque inter Missarum
sollemnia eumdem in Beatorum Caelitum numerum rettulimus, hisce
pronuntiatis verbis : « Nos, vota fratris Nostri Iosephi Stangl, Episcopi
Herbipolensis, nec non plurium aliorum fratrum in Episcopatu, multo
rumque Christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis
Sanctorum consulto, auctoritate Nostra apostolica facultatem facimus,
ut Venerabilis Servus Dei Liborius Wagner Beati nomine in posterum
appelletur, eiusque festum die ipsius natali nona Decembris in locis et
modis iure statutis quotannis celebrari possit ». Post autem novensilis
Beati patrocinium invocatum, de miris eiusdem virtutibus et operibus
necnon de martyrio, quo ad extremum usque spiritum in catholicae et
Romanae fidei confessione permansit, sermonem habuimus divinoque
sacrificio, a Venerabili Fratre Iosepho Stangl, Herbipolensi Episcopo,
ad aram templi maximam peracto, affuimus. Has vero Litteras Aposto
licas sive nunc sive in posterum ratas esse iubemus vimque suam habere,
contrariis quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X X I V mensis Martii, anno M C M L X X I V , Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco gß Sigilli
In Secret. Status tab., n. 251261.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
376 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
S. Camillus De Lellis confirmatur Patronus Officii Sanitatis Militum Ita-
licorum.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Qui vitam et opus S. Camilli De Lellis vel brevi consideret, is facile deprehendet beatissimum illum virum non solum Deum, bonorum omnium, summum, heroum more dilexisse, in qua re omnis hominum sanctitas consistit, sed etiam et proximum sic ut semetipsum amasse, ad Christi nempe praeceptum qui legem Dei sanctissimam et Prophetas omnes bino caritatis mandato concludi asseruit (cfr. Lue. IO, 25), et ad Beati Ioannis doctrinam (II, 4, 20), qui monet oportere Deum, quem videre non possumus, in fratribus, quos cernimus, amari ac diligi.
Quod si praeterea cum animo reputemus S. Camillum De Lellis studia sua praesertim in aegrotos et miseros contulisse, qui aut in valetudinariis degerent, aut bello sauçiati caritatis praesidio egerent, in qua re vires suas omnes collocasse ac ñervos contendisse, plane intellegitur, cur bonorum omnium vir ille egregius numquam non admirationem exeitaverit, qui et eximiae pietatis magistrum habuerunt, et in necessitatibus invocaverunt.
Quam ob rem, cum Itali Milites Officio Sanitatis addicti, ducibus praeeuntibus, concordi voce hunc Sanctum sibi Patronum elegerint, ac Venerabilis Frater Marius Schierano, Ordinarius Castrensis in Italia, ante audita Conferentia Episcoporum Italorum, electionem illam probaverit, idque petierit, ut tum electio, tum probatio a se facta confirmaretur ad normam Instructionis (( De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis», n. 30, Nos fore putantes ut per hoc militum pietas crescat, atque caritas erga aegrotos augeatur quibus assideant, omnia quae S. Congregatio pro Cultu Divino hac de re egerit rata omnino habemus.
Comperto igitur electionem et probationem ad normam iuris esse facta, placet S. Camillum De Lellis Patronum Italici Sanitatis Officii esse et haberi, contrariis quibuslibet non obstantibus :.
Haec autem quae per has Litteras statuimus vim suam habeant effectusque omnes, sive nunc sive in posterum.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x v n mensis Martii, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco © Sigilli
in Secret. Status tab., n. 254822.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 377
I V
Templum Sanctae Teresiae Abulensi in urbe Subotica dicatum titulo Basi
licae Minoris exornatur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Insigne templum Sanctae Teresiae
Abulensis, maximum quidem inter aedificia eius temporis in dioecesi
Suboticana, atque annos iam ce exstans in eadem ipsa urbe Reipublicae
Iugoslaviae, in quo provida et sollerti industria haud parva opera
pastoralia ineuntur ad bonum animarum fovendum, dignum Nobis visum
est quod Basilicae minoris titulo decoraretur.
Quapropter, mentem Nostram ad maiorem praesertim utilitatem
Christifidelium intendentes, assentiendum existimavimus precibus Ve
nerabilis Fratris Matthiae Zvekanovic, Episcopi Suboticani, qui, vota
etiam cleri et Christifidelium expromens, a Nobis poposcit ut sacrum
templum, quod diximus, hoc altiore honoré augeretur.
Sententiam igitur Sacrae Congregationis pro Cultu Divino confir
mantes, de Apostolica Nostra potestate, harum Litterarum vi perpe
tuumque in modum idem templum, in urbe Subotica Sanctae Teresiae
sacrum, ad dignitatem Basilicae Minoris evehimus, cunctis adiectis
iuribus liturgicisque concessionibus, quae templis hoc nomine insignibus
rite competunt ; servatis tamen iis, quae iuxta decretum « de titulo Ba
silicae minoris », die vi iunii a u n o M C M L X V I I I datum, servanda sunt.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Ceterum volumus, ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suos
que effectus tam nunc quam in posterum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x i x
mensis Aprilis, anno Domini M C M L X X I V , Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco E* Sigilli
In Secret. Status tab., n. 25706/,.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
378 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
Beata Maria Virgo, quam appellant italice « Nostra Signora di Soviore » praecipua dioecesis Lunensis Patrona declaratur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Mira eademque perantiqua religio, qua Beatissimam Virginem Mariam Lunensis regionis Christifideles sunt semper venerati, in eo sane elucet quam maxime, quod tanta Dei hominumque Mater non solum precibus et votis et morum vitaeque sanctitate praesertim exculta est, sed per simulacra etiam et sacra eidem dicata templa, sive illa tenuia plerumque sunt et exigua, sive haud raro plena et magnifica exstant. Quae inter, illud probata de causa magni habendum est, quod, saxeis quasi radicibus in monte defixum, sanctuarium Dominae Nostrae a Soviore appellant. Huc etenim undique e montanis maritimisque locis christiani populi coetus frequentissimi religiosa itinera suscipiunt, ut multiplicata obsecratione sibi suisque divinorum munerum et gratiarum copiam precentur. Hisce igitur permotus rationibus quoniam Venerabilis Frater Iosephus Stella, Lunensis Episcopus, praeter sua quidem ipsius flagrantissima, vota quoque cleri cunctorum-que suorum fidelium significans, Nos rogavit ut Beatissimam Virginem Mariam a Soviore, caelestem apud Deum praecipuamque totius dioecesis electam Patronam ad normam Instructionis pro Cultu Divino de Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30, confirmaremus, Nos, collatis consiliis cum Sacra Congregatione pro Cultu Divino, adhibitis precibus accedendum esse censuimus. Apostolica igitur Nostra potestate atque harum Litterarum vi, Beatissimam Virginem Mariam, sub titulo Nostrae Dominae a Soviore excultam, praecipuam apud Deum Patronam constituimus ac renuntiamus dioecesis Lunensis, seu Spediensis, Sarzanensis et Brugnatensis, omnibus adiectis honoribus et privilegiis liturgicis, huiusmodi dioecesium Patronis competentibus. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae suos effectus sive nunc sive in posterum tempus habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xi mensis Maii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco Si Sigilli
In Secret. Status tab., n. 256821.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 379
VI
Beata Maria Virgo sub titulo Immaculati Cordis principalis confirmatur
apud Deum Patrona dioecesis Bethlehemensis, in Africa Australi.
PAULUS PP VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Beata Maria Virgo Deipara, quam
sub titulo Immaculati Cordis peculiari cultu fideles dioecesis Bethle
hemensis in Africa Australi prosequuntur, digna Nobis visa est, quae
principalis apud Deum Patrona eiusdem dioecesis eligeretur. Quaprop
ter, magnopere cupientes amorem Christifidelium in B. M. V. Deiparam
excitari, precibus censuimus assentiendum Venerabilis Fratris Petri
Kelleter, Episcopi Bethlehemensis, qui, vota etiam cleri et fidelium
expromens, a Nobis poposcit ut sua dioecesis tanto honore augeretur.
Idem igitur ratum habentes, quod Venerabilis Frater Petrus Kelleter
potestate sua ordinaria rite hac de re peregit, de consilio Sacrae Con
gregationis pro Cultu Divino Beatam Mariam Virginem sub titulo Im-
maculati Cordis confirmamus principalem apud Deum Patronam dioe
cesis Bethlehemensis, cunctis adiectis iuribus litnrgicisque privilegiis;
servatis tamen iis, quae ad normam instructionis Sacrae Congregationis
pro Cultu Divino « de Calendariis particularibus atque Officiorum et
Missarum Propriis recognoscendis, n. 30 » servanda sunt. Contrariis
quibuslibet minime obstantibus.
Ceterum volumus, ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque
effectus tam nunc quam in posterum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xm men
sis Maii, anno M C M L X X I V , Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. V I L L O T , Secretarius Status
Loco £B Sigilli
In Secret. Status tab., n. 257.^81
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 8 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V I I
Imago Deiparae Virginis Immaculatae in sacello loci qui dicitur vulgo « Przasnysz >> dioecesis Plocensis aureo redimitur serto.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quo sanctius atque utilius a Christifidelibus excoleretur imago Deiparae Virginis Mariae Immaculatae, quae in sacello curae concredito Sodalium Religiosorum a Passione Iesu Christi conservatur religioseque observatur in oppido Poloniae <( Przasnysz )) dicto, expetivit Venerabilis Frater Deusdedit Marianus Vincentius Sikorski, Episcopus Plocensis, ut eidem simulacro pretiosum sertum Nostro nomine atque auctoritate imponi sineremus. Diu enim iam christiani frequentissimi invisere solent illam imaginem atque pro spectata sua erga Matrem Dei pietate studiose venerari. Accedit autem eodem, quod proximus annus nongentesimus commemorabitur a condita dioecesi illa, et in animo sacris pastoribus est peculiaria instituere sollemnia, quibus convenienter honoretur ac decoretur sanctissima Virgo Maria coram hac perantiqua pictura. Quapropter Nos, accepta sententia Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, preces sacrorum Antistitis Plocensis exaudiré decrevimus, et per has litteras ex apostolica Nostra auctoritate eidem Episcopo munus committimus et officium, ut imagini Virginis Immaculatae in sanctuario Patrum Passionistarum apud oppidum Przasnysz, ut diximus, die proprio arbitratu electo, inter Missarum sollemnia et secundum ritum formulamque praescriptam, pretiosam coronam Nostro nomine et auctoritate imponat. Nos vero minime dubitantes, quin haec sacra in religionis bonum et in populi et cleri spiritale emolumentum vertant, fore certo confidimus ut proximo anno potissimum ac diu postea totius dioecesis Christifideles maximo erga Mariam, Matrem Ecclesiae, amore flagrent novumque semper capiant marialis cultus studium, quoties dictam eius imaginem sollemniter redimitami venerabundi conspexerint. Volumus postremo ut, contrariis quibusvis minime obstantibus, hae Litterae Nostrae accurate serventur omnesque suos legitime consequantur effectus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xvni mensis Maii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco SB Sigilli
In Secret. Status tab., n. 251065.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 3 8 1
EPISTULA
Ad E.mum P. D, Sebastianum S. R. E. Cardinalem Raggio, Sacrae Congregationis pro Episcopis Praefectum, quem Missum Extraordinarium eligit ut Eucharistici Coetus, Quiti habendi, e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae quae Bolivarianae traditioni inhaerent, celebritatibus praesideat.
Venerabilis Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Laetus ad Nos allatus est nuntius fore, ut Quiti proximo mense Iunio Eucharisticus Conventus e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae celebretur quae Bolivarianae traditioni inhaerent ; sunt enim : Aequatoria, Bolivia, Columbia, Panama, Peruvia, Venetiola. Magno quoque gaudio est Nobis, quod simul sollemnis memoria recolitur centesimi revoluti anni, ex quo Aequatoria Sacratissimo Cordi Iesu, a publica auctoritate — raro quidem exemplo — fuit devota. Accepimus etiam Episcoporum adiutorumque, ad quos pertinet, nisu communi et cura sedula omnia parari, sive quod ad animos sive quod ad externam rerum dispositionem ac temperationem attinet, ita ut spes affulgeat fore, ut statuta sollemnia piorum fructuum messem uberem edant.
Felicis huiusmodi exitus provehendi causa Nos aliquo modo adesse cupientes, Virum ecclesiasticum e prioribus, qui Nostram in isto Conventu personam gerat, designandum esse putamus. Quocirca te, Venerabilis Frater Noster, Missum Extraordinarium Nostrum eligimus, constituimus, renuntiamus, pro certo habentes te, pro animi mentisque dotibus, quibus ornaris, creditum munus egregie spectateque esse im-pleturum. Quo cum fungens, operam dabis, ut Eucharistica festa et memoria illa anniversaria agenda animis ardentiora pietatis ingerant studia, quae non solum in vitam privatam unius cuiusvis salubriter influant, sed etiam in publicos mores fructuose redundent.
Per eiusdem Conventus dies de singulis Sacramentis sermo probando sane consilio instituetur, sed, ut notum est, inter omnia Sanctissima Eucharistia tamquam irradians et calefaciens sol supereminet, quippe qua non solum divina gratia tribuatur, sed ipse contineatur gratiae auctor. Catholica ergo Ecclesia hoc « ineffabile donum, quod a Sponso suo Christo tamquam immensae caritatis pignus accepit, veluti thesaurum, quo nihil pretiosius, sancte iugiter custodivit eique novam sollemnissimamque fidei et cultus exhibuit in Concilio Vaticano II professionem )).*
1 Cfr. Litt. Encycl. Mysterium Fidei: A.A.S. 57 (1965), p. 753.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Notum est temporibus nostris circa divinam Eucharistiam interdum opinationes vulgari, quae catholicae veritati répugnent, vel adversus eam non illam semper adhibere reverentiam, quae tantum Sacramentum deceat. Quapropter iste Conventus Bolivarianus videtur esse opportuna quaedam, a multitudine facta, professio fidei in hoc celsissimum mysterium. Hoc enim — rem iterum iuvat affirmare — est veri nominis sacrificium, quo immolatio Christi, in Calvaria semel peracta, admirabili modo praesens redditur, est paschale convivium, quo vita spiritualis singulorum et communitatum alitur et animi caritatis vinculis conectuntur — quod quidem hac aetate summi ponderis est, cum homines tot discidiis, simultatibus, iniuriis conflictentur —, est denique in consecratis Hostiis, etiam extra Missarum sollemnia, realis praesentia eiusdem Salvatoris, cui latriae cultus merito praestatur. Libenter ergo audiatur haec vere pastoralis et in rem cadens hortatio Sancti Augustini : (( qui vult vivere, habet ubi vivat, habet unde vivat. Accedat, credat, incorporetur, ut vivificetur. Non abhorreat a compage membrorum, non sit putre membrum quod resecari mereatur, non sit distortum de quo erubescatur : sit pulchrum, sit aptum, sit sanum ; haereat corpori, vivat Deo de Deo : nunc laboret in terra, ut postea regnet in caelo )).2
Non est quin videat intimam necessitudinem, quae inter Sanctissimam Eucharistiam et cultum Cordis Iesu intercedat, quod « vivax est index et signum » amoris, quo Divinus Redemptor nos prosequitur. 3
Supremae vero dilectionis actus, quo Salvator omnes veluti Cordis sui divitias effudit, fuit adorabilis huius Sacramenti institutio.
Exardescat igitur — haec vota facimus — flamma pietatis eucharisticae, quae sine dubio efficiet, ut homines singularia bona consequantur. Historia enim docet christianam societatem eo altius consur-rexisse, quo ardentius in hoc divinum ferretur Sacramentum.
Tibi denique, Venerabilis Frater Noster, ceteris dilectissimis Nobis Patribus Cardinalibus atque Praesulibus, Magistratibus, sacerdotibus, religiosis et universo populo, sacrum hunc Coetum participantibus, Benedictionem Apostolicam, amoris et benevolentiae Nostrae testem, libenter in Domino impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die x x i v mensis Maii, anno M C M L X x i v , Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
In Ioann. tract. 26, 13; PL 35, 1613. 3 Cfr. Pii XII Litt. Encycl. Haurietis aquas in gaudio: A.A.S. 47 (1956), p. 311.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 383
ALLOCUTIONES
I
In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum concelebrante, ad E.mos
Cardinales et Exc.mos Praesules ex Italico Episcopali Coetu, qui generali
Conventui Romae interfuerunt. *
Cari e venerati fratelli in Cristo Signore!
Eccoci ancora una volta riuniti nella celebrazione dei santi misteri
dell'ultima Cena di nostro Signore Gesù Cristo, cioè della nostra santa
Messa, la quale attualizza fra noi la sempre viva, sempre identica,
sempre autentica memoria di Lui; riporta come per noi pronunciate
le sublimi ed inesauribili parole di quel suo transito rituale e dram
matico; realizza mediante il nostro umile, ma prodigioso ministero
sacerdotale la presenza reale, sacramentale, adorabile di Lui, Gesù
Signore; rispecchia con misteriosa fedeltà, che ignora ogni distanza
di tempo, di luogo, di circostanze, la tragica immolazione di Lui sulla
croce, e fa di questo convito un sacrificio, il vero sacrifìcio redentore a
noi disponibile, offrendo poi come nostro alimento santificante e vivi
ficante, sotto le specie del pane e del vino la carne ed il sangue della
Vittima divina; Cristo celebra così in noi, sue mistiche membra, la
estensiva pienezza del nostro unico e sommo Capo, Cristo, che è appunto
il Capo della Chiesa, che noi siamo; Egli ci fa gustare l'inebriante
effusione del suo Spirito Paraclito; e rischiara in noi il vero senso
della vita presente coll'irradiante promessa della sua futura gloriosa
parusia. Tanta è la ricchezza del sacrifìcio eucaristico.
Ma un pensiero del Signore, un suo voto, sovrasta e conclude questo
suo testamento ; ne abbiamo raccolto la ripetuta espressione ascoltando
l'annuncio del brano evangelico, scelto per questa celebrazione; ed un
suo desiderio a noi rivolto, come ai successori degli Apostoli, come ai
più diretti e qualificati eredi nella fede della loro testimonianza, oggetto
noi pure di una intenzionale preghiera di Cristo al Padre celeste : « Io
prego, disse Gesù in quel supremo anelito del suo cuore messianico,
anche per quelli che mediante la loro parola (di Apostoli) crederanno
* Die 8 mensis iunii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
3 8 4 Acta Apostolicae Sedis ••- Commentarium Officiale
in me, affinché » . . . e sono due gli scopi di così tesa e ardente preghiera
di Cristo, (( affinché siano tutti uno », primo scopo ; « uno in noi, affin
ché », secondo scopo, « il mondo creda che Tu mi hai mandato ... ». E
subito ripete, quasi rafforzando di lirico sentimento e di teologica pro
fondità, il suo sovrano desiderio : « affinché siano perfetti nell'unità e
il mondo riconosca che Tu mi hai mandato, e che Tu li hai amati, come
hai amato m e » . 1
L'unità, vertice del Vangelo per i seguaci di Cristo, per i suoi
apostoli, per i suoi ministri specialmente; e unità, apologia del Van
gelo e della fede di fronte al mondo, all'umanità.
A questo centro focale della nostra vita religiosa sempre ci chiama
il divino Maestro, l'unità, in cui si immedesimano la fede e la carità;
ci invita il recente Concilio, che ha riaperto all'ecumenismo i suoi con
vergenti sentieri; e ci conduce, quasi per provvidenziale maturazione
storica, la teologia e la struttura canonica della Chiesa cattolica :
l'unità.
Prendiamo coscienza di questo sacro momento, nel quale noi stiamo
celebrando una forma di unità assai bella e significativa per la comu
nità ecclesiale italiana, quale, prima di questi nuovi piani organizza
tivi dell'assemblea nazionale dell'episcopato, non mai in questo Paese
era stata celebrata. Segniamo nei nostri cuori quest'ora come storica;
sì, un'ora preziosa e dinamica di unità, e riconosciamo a questa unità
numerica, esteriore, occasionale il suo valore trascendente, spirituale e
impegnativo. Essa è un fatto collegiale; non ci ha forse il Concilio
fatto progredire nella conoscenza di questo aspetto costituzionale del
l'ordine episcopale? Nessuno di noi dovrà sentirsi diminuito dalle,esi
genze di carità, di concordia, di collaborazione, a cui la collegialità
educa i suoi membri; né dovrà credersi esonerato dall'esercitare in
pienezza personale il proprio ufficio pastorale per il fatto che nuove
strutture collettive, proprie delle conferenze episcopali, si assumono
funzioni di servizio comune.
Questa unità inoltre è l'espressione più autentica e più autorevole
d'una proprietà essenziale della Chiesa, quella d'essere comunione.
L'unità cattolica è comunione. Questa è titolo che compete globalmente
a tutta la Chiesa ; e noi dobbiamo essere i primi a riprodurne lo spirito
e le forme in questa conferenza episcopale; non solo, ma altresì nella
1 Io. 17, 20, 23.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 385
coscienza e nelle espressioni associative della Chiesa Italiana; una
Chiesa tanto più corrisponde alla sua definizione di Chiesa autentica
di Cristo quanto meglio riflette in se stessa, nella sua animazione e
nelle sue concrete strutture il principio profondo e costituzionale
dell'unità. Il pluralismo delle opinioni e dei raggruppamenti, che ora
si diffonde anche nell'area cattolica, non ci lascia indifferenti e del tutto
tranquilli, come quello che ci sembra spesso derivare non già da un
proposito di un libero, ma organico e sostanzialmente unitario sviluppo
del corpo ecclesiale, ma piuttosto da un inquieto, ed in fondo egoistico,
istinto di autonomia dispersiva, di cui la storia della Chiesa riporta
dopo secoli ancora il doloroso e inqualificabile strazio, nonostante che
sovente si qualifichi con equivoci e spesso abusivi titoli comunitari,
nell'atto stesso che alla vera ed unica comunione, ch'è la Chiesa, com
paginata in un solo corpo dalle membra diverse nelle forme e nelle fun
zioni, ma insieme fedelmente cospiranti all'armonia d'unica vita, por
tano offesa.2
Vi è oggi chi parla con enfasi di comunione ecclesiale, e si appella
ad essa come alla sua propria anagrafe soprannaturale ; ma spesso, pur
troppo, più avido d'affermare propri particolari carismi, o di difen
dere suoi personali diritti, contestando insieme aspetti storici e cano
nici della Chiesa vivente e visibile, che di mantenersi nella docile,
filiale ed esemplare obbedienza alla legittima potestà ecclesiale; prati
camente, se non sempre con aperto dissenso, egli si svincola da tale
perfetta comunione, non badando che con tale suo ostile contegno egli
recide da sé il tralcio, che lo sostiene e lo unisce alla mistica pianta
dell'unità, ch'è lo stesso Cristo nostro benedetto Signore, un solo
mistico Essere con la sua Chiesa.
Abbiamo bisogno di unità, noi Vescovi per primi, che abbiamo la
missione di promuoverla, di tutelarla, testimoniarla, di servirla, di
viverla, nel circuito della fede e della carità. 3
Questo tema ci obbliga ad accennare, anche in questa sede tanto
spirituale e serena, al risultato del recente Referendum, il quale ha
procurato a noi la dolorosa conferma di vedere documentato quanti
cittadini di codesto sempre dilettissimo Paese non siano stati solidali
in un esperimento relativo a tema, l'indissolubilità del matrimonio,
2 Cfr. 1 Cor. 12,12, ss . ; Eph. 4, 25; Col. 3, 11; Born. 12, 4, ss. 3 Cfr. Eph. 4, 15-16.
25 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
che avrebbe dovuto, per indiscutibili ragioni civili e religiose, trovarli
assai più concordi e più comprensivi.
Noi non ne faremo per questo un argomento di ormai superate pole
miche.
Faremo piuttosto un paterno appello agli ecclesiastici e religiosi,
agli uomini di cultura e di azione, e a tanti carissimi fedeli e laici
di educazione cattolica, i quali non hanno tenuto conto, in tale occa
sione, della fedeltà dovuta ad un esplicito comandamento evangelico,
ad un chiaro principio di diritto naturale, ad un rispettoso richiamo
di disciplina e comunione ecclesiale, tanto saggiamente enunciato da
codesta Conferenza Episcopale e da noi stessi convalidato : li esorte
remo tutti a dare testimonianza del loro dichiarato amore alla Chiesa
e del loro ritorno alla piena comunione ecclesiale, impegnandosi con
tutti i fratelli nella fede al vero servizio dell'uomo e delle sue istituzioni,
affinché queste siano internamente sempre più animate da autentico
spirito cristiano.
Noi esprimeremo l'augurio che un vigilante senso di personale e
comunitaria responsabilità si alimenti negli animi di tutti, special
mente dei coniugi, di coloro cioè che hanno scelto lo stato coniugale
per dare felicità e valore alle loro esistenze, e poi particolarmente di
quanti hanno missione pastorale, educativa, o sociale nel popolo, e pre
gheremo Iddio che tale senso vitale rimanga inviolabile presidio e
umanissimo vanto della famiglia italiana. Ed esortiamo perciò tutti
coloro che hanno dovere e possibilità ad intensificare la loro opera per
dare ai valori ed ai bisogni familiari sempre più sollecita ed adeguata
assistenza.
Venerati fratelli !
Riprendiamo la celebrazione della Santa Messa.
Con questo invito all'unità, è in noi la riconoscenza per la testimo
nianza che la stessa vostra presenza ci dà ; è in noi la compiacenza per
il lavoro compiuto dalla vostra assemblea, specialmente in ordine
all'Evangelizzazione circa i Sacramenti della Penitenza e dell'Unzione
agli Infermi; lodiamo e incoraggiamo le vostre iniziative per l'Anno
Santo ; e vi preghiamo di portare alle vostre diocesi, e specialmente ai
sacerdoti, la benedizione che a voi diamo con tutto il cuore.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 387
I I
Iis qui ex omnibus nationibus interfuerunt Romae IX Conventui Instituti
v.d. « Office International de l'Enseignement Catholique ». *
Monsieur le Président,
Mesdames et Messieurs,
A l'occasion de l'Assemblée générale extraordinaire de l'Office inter
national de l'Enseignement catholique, vous avez vivement souhaité
Nous rendre visite. Croyez bien que notre joie est grande de vous
accueillir et de partager vos soucis et vos espoirs. En prenant connais
sance du programme de votre rencontre, Nous avons mesuré combien
votre Office international était désireux de réexprimer son identité et
son rôle au service de tous les organismes d'éducation, et particulière
ment de l'enseignement catholique, maintenu avec son caractère propre.
Nous vous félicitons pour le ' travail accompli pendant ces journées
romaines qui porteront certainement leurs fruits.
En ces brefs instants, et sans oublier les problèmes concrets et ur
gents qui se posent à vous, Nous voudrions surtout affermir et stimuler
vos convictions. Avec ses millions d'élèves, l'enseignement catholique
rend aujourd'hui des services suffisamment originaux pour qu'il appa
raisse aux yeux de tous, et spécialement aux yeux des chrétiens, que
sa disparition serait une perte immense. Pourquoi se laisser impres
sionner par la persistance de slogans passablement démodés d'un ensei
gnement catholique de classe sociale, peu qualifié, coupable d'entre
tenir les tares de la société? Le refus de toute institution chrétienne
traduit une vision chimérique et dangereuse de l'Eglise du Christ.
Faut-il redire, ici, que Nous apprécions à sa juste valeur le travail
accompli par tant de chrétiens dans l'enseignement d'Etat des diverses
nations? Mais Nous soulignons également que le pluralisme de l'éduca
tion est dans la logique du pluralisme culturel de notre civilisation.
C'est pourquoi, Nous vous encourageons vivement à œuvrer pour que
les écoles catholiques apparaissent comme les lieux de rencontre de ceux
qui veulent témoigner des valeurs chrétiennes dans toute l'éducation.
Ceci exige que les responsables de telles institutions puissent choisir
leur personnel enseignant. Une école chrétienne doit avoir des profes-
* Die 8 mensis iunii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
388 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
seurs chrétiens et se soucier de leur formation permanente; c'est une
question d'honnêteté vis-à-vis des parents et vis-à-vis des élèves.
Une seconde conviction, liée à la précédente, est qu'en ces temps où
l'humanisme scientifique risque de créer le vide spirituel, la finalité de
l'enseignement catholique doit être maintenue avec une vigilance sans
faille. Cet enseignement est un service de l'éducation des jeunes, dans
tonte la dimension de ce mot, étant bien entendu que la foi apporte un
éclairage décisif sur cette dimension. La référence à Jésus-Christ ap
prend en effet à discerner les valeurs qui font l'homme et les contre-
valeurs qui le dégradent. Le mal de la jeunesse actuelle, dans le chaos
quotidien des opinions, n'est-il pas de ne pas connaître ou de ne plus
reconnaître de valeurs suprêmes? Toutes ses aspirations à l'authenticité,
à la liberté, à la justice, à l'amour, à la joie, ont besoin d'être enraci
nées dans des valeurs supérieures et permanentes, dans l'absolu de
Dieu. En vérité, nous sommes ici au cœur du « projet éducatif » de
tout enseignement catholique digne de ce nom. Avec Notre Bénédiction.
I I I
Peritis neurologis Romae Coetum habentibus. *
Mesdames, Messieurs,
C'est une simple salutation que Nous vous adressons ce matin, mais
Nous voudrions qu'elle vous exprime, avec la joie et l'honneur que
Nous éprouvons à vous recevoir, toute l'estime que suscite en Nous votre
art médical et les vœux fervents que Nous formons pour son succès, en
pensant à tous les malades nerveux et à leurs familles qui mettent en
vous un grand espoir.
Sans entrer dans la complexité technique du programme de votre
réunion romaine de neurologues, Nous relevons quelques aspects plus
généraux de votre activité.
Et d'abord Nous soulignons l'intérêt majeur de la branche de la
médecine que vous représentez. L'Eglise s'est toujours félicitée du pro
grès scientifique quand il est mis au service de l'homme. De tous les
secteurs de la médecine, celui de la neuropsychiatrie constitue un sec
teur privilégié. C'est dans ce domaine que le progrès scientifique est
* Die 8 mensis iunii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 389
vraiment saisissant. Ce qui semblait encore au début du siècle une
« terra » presque « incognita » est devenu un terrain où le spécialiste,
qu'il soit médecin chirurgien ou psychiatre, intervient avec succès. Une
preuve éclate aux yeux de tous : la disparition progressive des asiles
d'aliénés. L'étiquette même « asile d'aliénés » signifiait un constat
d'échec. Le malade pour lequel on ne pouvait rien faire était mis à
part, vraiment séparé des autres hommes, aliéné perdant les droits
civiques qu'il tenait de sa personne humaine. Actuellement, les hôpi
taux psychiatriques ont pris la relève de l'asile d'aliénés. On tend à
considérer davantage le malade comme un homme de plein droit,
gardant une dignité inaltérable. Souvent, grâce au progrès de la thé
rapeutique, il est libre de ses mouvements. On ne parle plus guère de
camisoles de force, de chaînes. Ce que votre grand ancêtre Philippe Pinel
(1745-1826) avait entrevu au siècle dernier, vous le réalisez aujourd'hui.
A vous tous, nos félicitations et nos encouragement pour cette recherche
opiniâtre à laquelle vous avez contribué par vos études et vos travaux,
et aussi pour cette collaboration fructueuse que vous mettez en œuvre,
ici par exemple, entre neurologues italiens et français.
Nous voulons mettre en lumière un autre aspect de votre science :
elle aide puissamment à comprendre la hiérarchie des valeurs dans
l'homme. A l'heure actuelle, l'humanisme constitue la préoccupation
dominante des mouvements sociaux, politiques, philosophiques, spiri
tuels. Mais qu'est-ce donc que l'homme? Vous répondez qu'il y a en lui
une hiérarchie de valeurs. Oui, l'homme est complexe : il faut veiller
à ne pas le réduire au fonctionnement d'une partie de son être.
Le système nerveux central, ce cortex dont les cellules privilégiées,
les cellules pyramidales paraissent jouir d'une perpétuelle jeunesse,
commande à tout un ensemble. Neurologues, en vous donnant à votre
spécialité, vous êtes amenés, plus que d'autres, à faire comme une
(( lecture » de l'être humain. Vous le voyez ainsi fait d'une hiérarchie
de valeurs en dépendance de la zone privilégiée du cortex.
De ce fait, vous vous trouvez en harmonie avec la vision de Dieu
Lui-même. Pour Dieu, l'homme est comme un faisceau de vies complé
mentaires, vie des organes, de l'affectivité, en dépendance des puis
sances supérieures de l'intelligence et de la volonté. L'homme fait à
l'image de Dieu 1 est d'abord intelligence et amour. Que le cortex, zone
1 Genèse 1, 26.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
privilégiée du système nerveux, soit atteint, l'exercice de l'intelligence
et de la volonté se trouve bloqué. Nous imaginons votre joie et nous y
communions, quand, grâce à vos connaissances anatomiques et physio
logiques, grâce à votre thérapeutique, vous retrouvez dans le regard
d'un malade l'éclair de l'intelligence et que vous permettez à son
cœur de retrouver aussi son élan.
Par le fait même, votre science est un appel au respect. Dieu vous
fait l'honneur de continuer son œuvre en donnant à un malade de
redevenir pleinement un homme, ou du moins en soulageant sa misère.
Vous le savez mieux que Nous, cette puissante thérapeutique, fruit de
vos recherches, pourrait se retourner contre le but poursuivi et dimi
nuer l'homme en perturbant l'exercice de son intelligence et de sa
volonté. L'homme ne saurait non plus devenir un objet d'expérience.
Sans nul doute, vous voyez le danger.
Mais le fait seul de votre présence ici, le désir exprimé d'entrer en
contact avec le Chef de l'Eglise catholique, est une réponse à cette
crainte. Vous ne voulez être qu'au service de l'homme. Nous nous en
réjouissons profondément.
Cet hommage à votre service, à votre « ministère » pourrait-on dire,
Nous vous le rendons comme témoin du Seigneur Jésus. Vous savez la
compassion qu'il a manifestée pour tous ceux qui étaient comme liés
au plus profond de leur être — c'est bien le cas des malades nerveux ;
vous savez la passion qu'il a mise à les soulager, corps et âme. Ceux
d'entre vous qui partagent notre foi et notre espérance ont le réconfort
de penser qu'ils participent, en ce monde et sur le terrain de la santé,
à sa mission libératrice, à son souci des « pauvres » qui ont toujours
une place de choix dans le cœur du Père. Même au-delà des progrès
visibles, Nous savons qu'il est un domaine de l'âme où l'homme rejoint
l'absolu et rentre en communication avec le Dieu vivant, avec sa vie.
Dieu est plus grand que notre cœur.
Nous le prions de bénir tout ce que vous accomplissez avec l'intelli
gence et l'amour qu'il vous a donné de partager. Qu'au milieu des
épreuves personnelles ou professionnelles, il vous comble de paix, de
joie et d'espérance, avec vos familles, vos patients et tous ceux qui vous
sont chers.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 391
IV
Ad Excellentissimum Virum Eduardum Zabalago Canelas, Bolivianae Rei
publicae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras
concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Señor Embajador:
Nos es sumamente grato dar la bienvenida a Vuestra Excelencia,
en este acto de presentación de las Cartas que lo acreditan como Em
bajador Extraordinario y Plenipotenciario de Bolivia ante la Santa Sede.
Hemos escuchado con atención las deferentes palabras de Vuestra
Excelencia con las que también ha puesto de relieve la adhesión de
los bolivianos a esta Sede Apostólica. Queremos ver en ello la expresión
de una religiosa lealtad hacia la fecunda presencia de la Iglesia en su
noble País. Ella, en efecto, siempre se ha esforzado por obtener que
los principios cristianos fueran para todos, pero especialmente para
quienes profesan la fe en Cristo, fuente segura de inspiración a la paz
y al dinamismo ético, a fin de que los pueblos pudieran lograr de
manera conveniente el anhelado desarrollo integral, dentro de una
armónica conjugación de los auténticos valores espirituales y humanos.
En esta tarea, la Iglesia no dejará de prestar, en el ámbito de sus
posibilidades y su competencia, su propria contribución al bien común,
poniendo al servicio de sus hijos, la inmensurable herencia espiritual
y moral de que la hizo depositaria su divino Fundador.
Ese y no otro es el espíritu que ha animado nuestra misma tarea de
Pastor universal, al hacer de la Paz tema de reflexión y programa de
renovación, como imperiosa vía para poder rebasar toda clase de
rémoras al verdadero progreso individual y colectivo.
En el cumplimiento de esta misión, tampoco podemos olvidar cuanto
nos recuerda el último Concilio : « La Iglesia tiene ante sí al mundo,
es decir, la entera familia humana, con el conjunto universal de las
realidades entre las que vive ; el mundo, teatro de la historia humana,
con sus afanes, fracasos y victorias »-1
Señor Embajador : mientras formulamos los mejores votos por el
feliz desarrollo de su alta misión, le aseguramos que en ella podrá
contar siempre con nuestra benevolencia.
* Die 20 mensis iunii a. 1974. 1 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
392 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Rogándole que transmita al Excelentísimo Señor Presidente de la
República nuestro agradecimiento por su deferente saludo, enviamos
un particular recuerdo a todos los hijos de la querida Nación Boliviana,
sobre la cual invocamos abundantes dones del cielo.
Y
Eminentissimis Sacri Collegii Cardinalium Patribus, Summo Pontifici die
Eius nominali felicia ac fausta ominantibus. *
A tutti voi, signori cardinali, e in primo luogo all'interprete dei
vostri sentimenti augurali, il cardinale decano, diciamo il nostro
grazie più vivo per la consolazione, l'incoraggiamento, la letizia che
ci procura, come di consueto, la vostra visita in occasione del nostro
onomastico e degli anniversari dell'elezione e della incoronazione. Gli
anni si succedono sul ritmo incessante del tempo. E si compie ormai
F undecimo dall'elevazione della nostra umile persona al Soglio di
Pietro. Quest'anno, peraltro, l'intensità del ricordo è più ricca e com
movente per la coincidenza delle date : come ieri, undici anni fa, solen
nità del Sacro Cuore, festa di San Luigi Gonzaga, il Signore ci chia
mava all'inesprimibile intimità dell'amore verso di Lui e alla tremenda
responsabilità, sorretta soltanto dalla fede, del servizio ecclesiale,
come un giorno chiamò Pietro sulla sponda del Lago di Tiberiade,
sfavillante d'azzurro: Simon Ioannis, diligis me plus his?... Pasce
agnos meos ... pasce oves meas.1 La corrispondenza del tempo richiama
con maggiore vivezza il pensiero di quelle ore avventurate : e fa sgor
gare più pieno dall'intimo del cuore il cantico di riconoscenza a Lui,
ch'è la forza dei deboli e il conforto degli umili, perché ci ha sostenuti
visibilmente in questo arco di tempo, che, nonostante tutto, ha segnato
e segna tuttora un'epoca di straordinaria vitalità per la Chiesa. Quel
periodo si apriva sul Concilio Vaticano II , allora da un anno iniziato,
col suo vasto programma di aggiornamento per tutta la Chiesa, e si
apre ora sulle prospettive di rinnovamento e di riconciliazione dell'Anno
Santo. Il Signore ha fatto a noi tutti la grazia di vivere in un'ora stu
penda della storia della salvezza : a noi di trarne le conseguenze per
ché l'ora di grazia non passi invano.
* Die 22 mensis iunii a. 1974. 1 Io. 21, 15-17.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 393
Comune riflessione
Ci incontriamo, oggi, per la prima volta con voi dopo la proclama
zione ufficiale dell'Anno Santo, mediante la Bolla « Apostolorum limi
na », del 23 maggio scorso. In quel documento programmatico, abbiamo
scritto tra l'altro : « Ci sembra che, a dieci anni dalla fine del Concilio
Vaticano II , l'Anno Santo possa essere la conclusione di un tempo di
riflessione e di riforma e l'apertura di una nuova fase di costruzione
teologica, spirituale e pastorale che si sviluppi sulle basi faticosamente
gettate e consolidate negli scorsi anni, sempre secondo i principi della
vita nuova in Cristo e della comunione di tutti in Lui, che ci ha ricon
ciliato al Padre con il suo sangue » (I). E abbiamo aggiunto : « A dieci
anni dal Concilio Vaticano II , che ha avviato un ampio e salutare rin
novamento nel campo del lavoro pastorale, della pratica penitenziale
e della preghiera liturgica, noi riteniamo che sia molto opportuna
un'opera di revisione e di incremento che, sulle basi sicure stabilite
dall'autorità della Chiesa, permetta di ben discernere ciò che è vera
mente valido nelle molte e diverse esperienze che si sono fatte dapper
tutto, e di promuovere una sempre migliore attuazione, secondo i criteri
ed i metodi che la saggezza pastorale e la vera pietà potranno sugge
rire » (IV).
/ mali della società, oggi
L'odierno incontro offre perciò l'occasione di una prima riflessione
in comune sul senso e sulla dinamica del grande avvenimento, che deve
polarizzare la vita della Chiesa in questo momento esaltante, ma pieno
di tensioni.
Non vogliamo sottolineare più del dovuto i mali in cui si dibatte la
società, oggi. Tuttavia essi ci sono. E non sarebbe realistico ignorarli
per amor di quieto vivere. La condizione dell'uomo è tremendamente
aleatoria : la violenza, in tutte le forme, lo avvilisce e degrada al rango
di pedina di un gioco cieco, e non di rado lo distrugge spietata e crudele ;
l'influsso determinante dei mass-media lo manovra dal di fuori, lo con
diziona sovente nei suoi sentimenti e pensieri, si sostituisce a lui facen
dolo ragionare a senso unico in un pericoloso e contrastante livellamento 1
delle personalità; la società dei consumi lo rende schiavo dei bisogni
procurati ad arte ; una concezione alienante della vita lo assorbe total
mente, proiettandolo non di rado fuori della vera dimensione umana,,
che è libertà, autodeterminazione, vita intellettuale e spirituale, gioia
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
di vivere. L'uomo è soprattutto condizionato oggi da un'atmosfera
materialistica, dalla quale non riesce a liberarsi : visione della storia,
concezione della vita, tempo libero, svago e spettacolo, sono non di rado
totalmente pieni di edonismo, di determinismo, di materialismo ; perfino
la scienza è spesso impostata in modo tale che, invece di liberare
autenticamente l'uomo, lo spinge ancora più profondamente in questa
corrente materialistica, la cui forza è caratterizzante della storia e
della cultura contemporanea.
La Chiesa al servizio dell'umanità
Eppure, le soluzioni offerte dal nuovo umanesimo non possono certo
soddisfare l'uomo, creato a immagine e somiglianza di Dio, e perciò
infinitamente superiore alla pur evoluta materia, ch'egli trascende con
lo spirito che in lui vive, conosce, vuole e ama. L'uomo è fatto per il
bene, per il vero, per il bello ; ha in sé l'insopprimibile comando di
(( seguir virtute e conoscenza » ;2 e se non raggiunge Dio non trova la
pace a cui anela : Inquietimi est cor nostrum.3 Ora, la Chiesa ha la mis
sione di ricordare all'uomo tutto questo : essa, secondo il suo genio
religioso ed umano, è al servizio disinteressato dell'umanità, di tutta
l'umanità, senza distinzione di mentalità, di razza, di religione, di
cultura, come una presenza inquietante e benefica, come il luogo pri
vilegiato di incontro degli uomini con Dio e tra di loro per la scoperta
di ciò che li nobilita e li unisce, facendoli fratelli. È stato il grande
messaggio della Buona Novella, che la Costituzione « Gaudium et
Spes », del Vaticano II , ha voluto applicare in modo particolare al
l'uomo d'oggi, con quelle grandi parole : « Il Concilio, proclamando la
sublime vocazione dell'uomo e affermando la presenza in lui di un
germe divino, offre al genere umano la cooperazione sincera della Chiesa
al fine di instaurare quella fraternità universale che corrisponda a tale
vocazione. La Chiesa non è mossa da alcuna ambizione terrena; essa
mira a questo soltanto : a continuare, sotto la guida dello Spirito
Paraclito, l'opera stessa di Cristo, il quale è venuto nel mondo per dare
testimonianza alla verità, per salvare e non per condannare, per servire
e non per essere servito )).4
La Chiesa oggi è convinta più che mai di questa vocazione essen-
2 Dante, La Divina Commedia, I, 26, 120. 3 S. Aug., Conf. 1, 1. 4 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 3.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 395
ziale, che le spetta, di annunziare al mondo la « verità che libera », 5 di
richiamare l'uomo alla consapevolezza della sua dignità, della quale è
fonte e garante Dio stesso, di essere il fermento di salutare rinnova
mento in tutta la compagine della società, e della civiltà stessa.
Segni dei tempi
E oggi la Chiesa, grazie a Dio, dà questa testimonianza. Gettando
lo sguardo sulla Chiesa del post-Concilio, non possiamo trattenerci
dall'esprimere la nostra ammirazione per la vitalità ch'essa dimostra;
per le numerose ed autentiche manifestazioni di rinnovamento evan
gelico ch'essa ci dà; per la profonda fedeltà delle comunità diocesane,
parrocchiali e religiose nella loro immensa maggioranza : per l'abne
gazione con cui vescovi e sacerdoti continuano in un ministero dive
nuto, in molti paesi, tanto difficile ; per la testimonianza di numero
sissime anime consacrate, interamente dedite a Dio e alle anime, nelle
città popolose come nella solitudine dei chiostri, nelle terre di mis
sione, nei sobborghi d'un frettoloso urbanesimo ove l'uomo fratello
piange e soffre ; per il lento e paziente cammino verso l'unità di tutti i
cristiani. Si nota oggi dappertutto un grande bisogno di preghiera, che
si manifesta anche in forme particolari di ascolto della voce dello
Spirito ; nonostante molte dolorose realtà, che non ignoriamo, i giovani
sono più assetati di autenticità, sono onesti, pensosi, generosi e mo
strano in modo spiccato il bisogno del soprannaturale, che li anima;
la frequenza ai sacramenti è consolante; e la Santa Sede in questo
decennio dalla promulgazione della Costituzione conciliare sulla Litur
gia ha fatto di tutto per alimentarla e favorirla (il recente Ordo Paeni
tentiae ne è l'ultima testimonianza in ordine di tempo, e si aggiunge
alle innumerevoli prescrizioni attinenti l'Eucaristia e la Comunione,
oltre quelle relative agli altri sacramenti).
È tutto un movimento di santificazione, che si traduce concreta
mente nell'interesse per i problemi dei fratelli più provati e sofferenti :
e dimostra, pur nella sua complessità e nella varietà che assume a
seconda dei Paesi e del genio dei popoli, come la Chiesa oggi, a tutti
i suoi livelli, sia compresa della sua missione di testimone vivente di
Cristo nel mondo. Ma per mettersi sempre meglio in grado di rendere
questo servizio, la Chiesa sente il bisogno di migliorare se stessa. Lo
5 Cfr. Io. 8, 32.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
slancio che già vive in lei ha bisogno di essere vivificato e meglio
incanalato verso i suoi grandi compiti. Ecco lo scopo e la finalità del
l'Anno Santo ! È l'occasione che abbiamo voluto cogliere, per offrire
alla Chiesa universale un motivo di più per rendersi maggiormente
fedele alla sua vocazione e più credibile, cioè maggiormente atta a
svolgere nella società odierna, di cui non ignoriamo le ombre, il suo
ruolo essenzialmente profetico e santifìcatore. Se il materialismo sem
bra soffocare qua e là lo slancio interiore dell'uomo, la Chiesa sa di
dover chiamare quest'uomo al senso della sua dignità primigenia e
della sua destinazione escatologica, e vuol rendersi sempre più degna,
e più capace, e più impegnata nel realizzare tale sua missione.
Motivi di fiducia
Questa consapevolezza universale, questo movimento è già iniziato
nelle Chiese locali e si sta sviluppando con grande intensità : ce ne per
vengono gli echi da tutte le parti del mondo e, direttamente, per il tra
mite dei vescovi che abbiamo la consolazione di incontrare quasi ogni
giorno nelle loro visite ad limina, in momenti di cordiale, aperta, con
fidenziale comunione e di conversazione ecclesiale, che, se ci fanno
quasi toccare con mano, nella loro concretezza, le difficoltà che l'azione
pastorale incontra dappertutto, ci danno insieme il modo di ascoltare,
dalla viva voce di quanti le vivono, le innumerevoli e sempre nuove
testimonianze di quella vigorosa, inesauribile vitalità della Chiesa, di
cui abbiamo parlato. Usciamo da questi incontri, rinfrancati ed edificati
per lo zelo che vediamo impiegato dai sacri pastori e dai loro collabo
ratori nelle Chiese locali, per la fedeltà generosa e silenziosa che spesso
conferisce al loro ufficio il peso e la dignità della Croce, e per la prov
vida attività che vediamo così bene indirizzata e animata dalle confe
renze episcopali in tutti i continenti.
Tutto ciò non può non autorizzare alla fiducia : a una grande spe
ranza, a un superiore ottimismo. I problemi sono gravi, certo, non ce
li nascondiamo, né li abbiamo taciuti : ma soverchianti sono i motivi
che abbiamo di aspettarci quel profondo rinnovamento, per cui è stato
indetto l'Anno Santo. Come dicevamo lo scorso anno a voi, membri del
Sacro Collegio, in questa stessa occasione, consideriamo gli anni pas
sati come (( soltanto una premessa, una preparazione per un nuovo in
cremento, per un nuovo periodo, in cui compiere un balzo in avanti ...
Un nuovo fremito di vita e di generosità, un nuovo slancio di fede e
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 397
di opere deve pervadere Finterà comunità ecclesiale per i traguardi che
le si aprono dinanzi ». 6
Da questa speranza animati, da questa fiducia sorretti, noi guar
diamo con pacato realismo alle condizioni contingenti della Chiesa
oggi : sia all'interno di essa, dai vari fronti su cui essa dispiega la sua
attività, sia all'esterno, nei contatti con gli insorgenti problemi che la
tormentata convivenza civile pone oggi nel mondo.
Sguardo alVinterno della Chiesa
Se diamo uno sguardo alla Chiesa ad intra, vediamo come e quanto
sia complessa la realtà che assorbe tutta la nostra attenzione.
1. Nel campo dottrinale e morale non mancano certo pericoli e devia
zioni, sulle quali non cessiamo di richiamare l'attenzione di tutti i nostri
figli specialmente mediante la catechesi continua delle udienze generali.
Ma anche su questo punto, tanto delicato, ci sembra che debba eserci
tarsi quello sforzo di riconciliazione, che caratterizza la celebrazione
dell'Anno Santo. La Chiesa deve ritrovare meglio la sua identità nel
l'unità, per la quale Cristo ha pregato nell'Ultima Cena. Tutte le
correnti, esistenti all'interno della Chiesa, debbono compiere un ten
tativo sincero di ritrovarsi nell'unità univoca e organica, indissolubile,
e irrinunciabile della fede e della carità.
2. Nel campo pastorale non meno grandi sono le responsabilità e i
problemi, che devono attirare la comune attenzione. Il sinodo dei ve
scovi, che si riunirà nel prossimo ottobre, rifletterà sul formidabile in
terrogativo di come svolgere opera di evangelizzazione nel mondo con
temporaneo. L'ambito è vastissimo. Ma ciò che richiede una particolare
attenzione è il problema della sempre più viva e profonda partecipazione
di tutte le componenti della comunità ecclesiale alla vita di essa.
Accenniamo tre di tali componenti, che ci stanno particolarmente
a cuore : il laicato, i sacerdoti, gli aspiranti al sacerdozio e alla vita
religiosa.
Il laicato
Pensiamo in primo luogo al carissimo laicato cattolico. Nonostante
tutti gli squilibri, che rivelano, come vogliamo pensare, uno stato di
trapasso, di ricerca e di crescita, noi dobbiamo chiederci anzitutto come
favorire i laici fedeli nell' ammetterli ad una reale e sempre più intensa
6 A.A.S. 65 (1973), pp. 381-389.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
partecipazione alla vita della Chiesa. La Santa Sede, attenta ai segni
dei tempi, non tralascia occasione, con i suoi provvedimenti di carat
tere liturgico e dottrinale, di rinnovamento catechetico, organizzativo,
sociale, di inserire in modo sempre più attivo gli uomini e le donne del
nostro tempo nel dinamismo della vita della Chiesa. Non mancano segni
di consolante risposta, anche se ancor molto deve muoversi, ancor molto
deve scuotersi perché il laicato cattolico partecipi effettivamente allo
sforzo costante di evangelizzazione e di servizio della Chiesa.
Gli stessi problemi, che la Santa Sede non cessa di seguire nella sua
attenta collaborazione con gli organismi internazionali, sono un segno
della sua volontà di sensibilizzare i laici ai problemi più gravi della
odierna vita nel mondo : tali problemi attendono infatti anche la col
laborazione di tutti i membri della Chiesa, perché la loro appartenenza
ad essa non li isola, né li estrania dall'operoso concerto delle Nazioni
e delle istituzioni sovrannazionali, diretto a procurare al genere umano
una condizione sempre più equa, degna e serena di esistenza e di lavoro.
Í Sacerdoti
Insieme col laicato, forma oggetto delle nostre cure precipue il
nostro amatissimo Clero. L'Anno Santo chiama tutti i sacerdoti a
confrontarsi con le esigenze della propria vocazione; chiama a seguire
più da vicino Cristo Crocifìsso, ancor oggi, come al tempo di Paolo,
scandalo e stoltezza, ma per tutti costituito da Dio sapienza e giustizia
e santificazione e redenzione ;7 chiama a trovare in Lui solo e nella
apostolica vivendi forma la propria identità. Sappiamo come una ri
cerca talora tormentosa della propria dimensione nella comunità abbia
portato qualche sacerdote a confondere il proprio mandato con una
destinazione confusamente sociale, politica, pragmatistica, che l'ha
indotto a mimetizzarsi col mondo, a immergersi nel secolarismo. Ma
vorremmo dire a tutti i sacerdoti, a incoraggiamento dei fervorosi e
ad ammonizione degli inquieti, che l'unica identità per noi è quella che
abbiamo con Cristo. Lui è il nostro modello : Lui povero, umile, sacri
ficato, teso unicamente alla gloria del Padre e alla salvezza delle anime.
Queste sono le realtà che hanno fatto bruciare il Cuore di Cristo :
(( Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur? ». 8
Come Gesù, come gli Apostoli, i sacerdoti sono al servizio totale di Dio e
7 Cfr. 1 Cor. 1, 18-31. 8 Le. 12, 49.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 399
dell'uomo : questa la loro destinazione. Ecco allora il dovere della loro
formazione, che loro incombe in un continuo « crescendo » : formazione
spirituale per arricchire la vita dell'anima, per raffinarsi nella pietà e
nell'intimità con Dio, in uno sforzo di penitenza e di rinnovamento inte
riore che in quest'Anno Santo deve corroborare l'animo dei sacerdoti e
dei seminaristi ; formazione pastorale, cercando e chiedendosi, alla luce
dei documenti del Vaticano II , come servire più efficacemente il mondo,
nel quale sono chiamati a vivere e ad operare in nome di Cristo ; forma
zione dottrinale, radicata nella fede e adatta ai tempi, che li aiuti a me
glio comprendere il mondo, in uno studio non solo fenomenologico, ma
nutrito della linfa vitale della Rivelazione e della Tradizione per avere
un pensiero robusto ed essere così il lievito nella pasta e portare al
mondo la luce di Cristo.
Le vocazioni sacerdotali e religiose
Nel soffermarci sulla situazione del clero, non possiamo tacere un
problema che deve stare a cuore a tutti i sacerdoti e all'intera comu
nità cattolica, perché in gran parte ne dipende l'avvenire stesso della
Chiesa : ed è quello delle vocazioni. La crisi che esse attraversano preoc
cupa grandemente, insieme con noi, i confratelli nell'episcopato e i
responsabili delle famiglie religiose, maschili e femminili. Il forte
richiamo, proprio dell'Anno Santo, alla santità della vita — ad un
ritorno, cioè, alla pienezza d'una fede consapevolmente professata ed
al sincero costume umano e cristiano, all'interiorità della meditazione
e della preghiera che è base dell'attività del cristiano — propone vigo
rosamente alla nostra responsabilità la riflessione sulle cause profonde
d'una situazione tanto ampiamente risentita.
Cause più generali, in primo luogo ; anzitutto, quella « evisceratio
mentis », della quale già parlava San Bernardo di Chiaravalle e che
nell'uomo moderno fa sì che manchino e il tempo e il gusto della
intima meditazione, di quel silenzio interiore nel quale, soltanto, è dato
conoscere veramente se stessi e ascoltare le voci che per alcuni si tradu
cono nell'invito suadente : (( Veni, sequere me ! ». Inoltre, il secola
rismo diffuso, che tanto facilmente allontana, o tiene lontano, dal sacro.
Ma altresì, un senso di incertezza e come di provvisorietà, favorita
da una certa problematica teologica, scoraggia dall'intraprendere una
vita, ricca sì di spirituali soddisfazioni, ma anche di sacrifìci e di rinun
zie, solo affrontabili da chi possa con tranquillo e coraggioso entusiasmo
darsi alla missione di portare ai fratelli le certezze della fede.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 0 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
È perciò necessario contrapporre la serena riaffermazione di quanto
fa grande, e bella, e indispensabile nella Chiesa la vocazione sacerdotale
e religiosa. Oggi ancora, forse più che in altri tempi, il popolo cristiano
deve con insistenza pregare il Padrone della messe, perché chiami operai
in numero sufficiente.9
Spetta alla Chiesa provvedere, poi, a che i germi di vocazione sparsi
dal Signore non abbiano ad inaridire per mancanza di interiore alimento
di pietà e di adeguata educazione, umana e sovrannaturale.
Il nostro pensiero, il nostro saluto, va qui a quanti generosamente
si adoperano affinché le istituzioni di formazione ecclesiastica e religiosa
rispondano adeguatamente alle nuove esigenze dei tempi, nella fedeltà
alle sapienti ed ancor valide tradizioni collaudate da generazioni e
generazioni di santi e zelanti sacerdoti, religiosi e religiose.
Per la libertà della Chiesa
Non possiamo tuttavia tacere anche la ferita che si riapre nel nostro
animo ogniqualvolta, pensando alla Chiesa, dobbiamo ricordare le sof
ferenze, le limitazioni, le pressioni alle quali Essa è ancor oggi sotto
posta in varie parti del mondo, sino al punto da non poter alcune volte
tenersi in comunicazione col resto del mondo cattolico e con questa
Sede Apostolica, non foss'altro per dar notizie della sua esistenza e dei
suoi problemi.
Eppure anche di là, da queste oppressioni e da questi silenzi, riesce
talora a giungere a noi la testimonianza che la Chiesa sopravvive, anzi
vive talvolta una vita tanto più profondamente tenace e genuina, quanto
maggiore è la tenebra che la circonda, l'eroismo che richiede la sua
fedeltà a Cristo ed a questa Sede Apostolica.
Per parte nostra, noi continuiamo a tenere questa Chiesa soffe
rente nel nostro cuore, come la parte prediletta della grande famiglia
cristiana, alla quale va tutto il nostro affetto e alla quale cerchiamo
di dedicare l'umile ma fedele nostro servizio.
Così, non ci stancheremo di pregare e di chiedere per essa la pre
ghiera del popolo cristiano, né ci stancheremo di mettere in opera tutti
gli sforzi possibili per aiutarla e per procurare di alleviarne i disagi.
Affidiamo queste cause della Chiesa particolarmente ai Santi e ai
Beati che in quest'anno abbiamo avuto la grazia di additare alla vene
razione di tutt i ; le affidiamo a Colei che della Chiesa è Madre aman-
9 Cfr. Mt. 9, 38.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 401
tissima, la Vergine Maria, delia quale abbiamo voluto recentemente
richiamare al mondo cristiano i titoli che la rendono creditrice della
nostra venerazione, del nostro culto, della nostra fiducia e che ci fanno
vedere nella sua intercessione il presidio sicuro della nostra vita e della
salvezza delPumanità.
Sguardo all'esterno della Chiesa
È anche nostra abitudine in questa circostanza dare anche uno
sguardo al mondo nel quale la Chiesa vive ed al quale essa è debitrice
del proprio interesse e del proprio servizio.
Sappiamo come l'umanità, nel suo complesso, viva un periodo di
mutazioni e turbamenti, per il rivelarsi di contrastanti forze economiche
il cui controllo tende a sfuggire a chi vorrebbe e dovrebbe invece domi
narle, e per l'aspirazione faticosa dei popoli verso assetti più giusti,
sotto la spinta di insoddisfazioni che rimettono in causa i rapporti
sociali e politici sia all'interno delle comunità nazionali, sia da Paese
a Paese, da continente a continente.
Non possiamo certo elencare tutti i gravi problemi, entro i quali si
dibatte oggi la convivenza internazionale. Ci basti ripetere che la Santa
Sede offre la sua umile collaborazione agli uomini di buona volontà per
risolvere ansie e preoccupazioni. Ma non possiamo tacere i fantasmi
della fame e della sete che parevano fugati, ed invece sono qua e là
ricorrenti ed incombenti, paurosamente reali, in questi stessi mesi, per
la siccità che continua a desolare una larga fascia del continente afri
cano, dalla Mauritania all'Etiopia. Un anno fa il nostro primo appello
a fraterna solidarietà fu accolto da numerose organizzazioni, special
mente cattoliche; e nostri inviati hanno visitato le regioni colpite,
riportandoci Peco ammirata del coraggio con cui quelle popolazioni,
pur stremate e decimate, resistono alla minaccia quotidiana di morte
che grava su uomini, animali e piante. Vorremmo che le loro speranze
di vita e gli sforzi generosamente compiuti non tornassero vani ; e rivol
giamo nuovo pressante invito alla carità di tutti i cristiani, di tutti
gli uomini, per un rinnovato concorso di aiuti concreti, sufficienti, tem
pestivi.
Irlanda del Nord e Medio Oriente
Per quanto non sia nostra intenzione allargare il discorso, come
potremmo non ricordare la perdurante tragedia e gli scoppi di violenza
nell'Irlanda del Nord, i non pochi altri punti tuttora dolenti dello
26 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scacchiere mondiale? Così non vogliamo qui tacere della nuova luce di
speranza che l'attività intensa e il convergere di comuni sforzi di
uomini altamente responsabili hanno acceso per la pace del Vicino
Oriente. Pace tanto sospirata e tanto difficile!
Questa Sede Apostolica, che sempre ha seguito col più cordiale
interesse e con la più viva partecipazione il succedersi degli eventi in
tale settore, e che sempre ha impegnato e posto a disposizione di tutti
le sue, pur modeste, possibilità per favorire l'avvio ad una soluzione
equa e pacifica del lungo conflitto, non può non esprimere ora la pro
pria soddisfazione per quel che si è andato facendo, i propri voti per
quanto resta da fare.
Per parte nostra, non vorremmo mancare di incoraggiare tutti i
responsabili a non omettere sforzo alcuno — di buona volontà e di
saggezza politica — nella ricerca di un modo giusto e dignitoso per
sciogliere il nodo, tanto difficile e tanto doloroso, relativo alle sorti
delle popolazioni palestinesi.
Animati da sentimenti di sincera amicizia verso tutte le genti di
quella gloriosa e tormentata regione; ugualmente sensibili ai diritti
e alle legittime aspirazioni di ciascuna di esse ; partecipi, senza distin
zioni, al dolóre dell'una e dell'altra parte, quando la violenza viene a
colpirle, facendo vittime anche fra gli innocenti e gli indifesi : noi non
possiamo non tornare ad elevare la nostra voce, eco della coscienza
e delle esigenze di giustizia dell'umanità, a favore di tanti esseri
umani i quali attendono dalla pace anche la fine di una situazione di
abbandono e di sofferenza che si trascina per essi da troppo tempo.
Una parola dobbiamo aggiungere per quel che riguarda Gerusa
lemme, per rinnovare il voto che, grazie alla giusta soluzione da noi
auspicata, la Santa Città non resti, per le tre grandi famiglie spirituali
che ad essa guardano come al centro di religiosa e gelosa affezione,
motivo di perdurante rivalità e di continuate rivendicazioni, ma possa
divenire segno di pace e di concordia.
Voti per territori africani
Non potremmo terminare senza dar voce ad un'altra speranza, ad
un altro voto ardente che alberghiamo nel cuore. L'uno e l'altro si
riferiscono ai territori africani del Mozambico, dell'Angola, della Gui
nea-Bissau e Capo Verde.
Si tratta di regioni e di popolazioni a noi particolarmente care,
anche per la diffusione che il messaggio evangelico vi ha avuto.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 0 3
La nostra posizione, nei confronti dei problemi che sono andati
insorgendo in essi e riguardo ad essi nel corso degli anni più recenti,
è stata limpida e chiara : quella di favorire una libera e cosciente evan
gelizzazione ed insieme lo sviluppo civile dei territori in questione, e,
nell'evolversi della loro maturazione storica, quella ispirata ai principi
di giustizia che abbiamo varie volte proclamati, in particolare nell'oc
casione della visita a Kampala nell'estate del 1969, ed alla retta pru
denza che deve presiedere all'ordinata ed efficace attuazione dei principi
medesimi. Espressa con la discrezione che le circostanze esigevano da
noi, tale posizione era ben conosciuta ai livelli più responsabili; ed
abbiamo avuto l'incoraggiamento di vederla riconosciuta ed apprezzata
da diretti rappresentanti e da Capi di Stato africani, più che altri
interessati ad una situazione che toccava il sentimento e le esigenze
dell'intero loro continente e, in alcuni casi, gli interessi vitali dei loro
rispettivi Paesi.
Facciamo ora voti che la buona volontà, il senso di giustizia e delle
esigenze storiche del momento, la comprensione dei diritti delle popola
zioni dei territori in questione e dei legittimi, comuni superiori interessi,
conducano a quella sollecita e soddisfacente soluzione che sembra
essere nei desideri e nei propositi dei responsabili.
Anelito di unità
Al termine di questa ampia ma necessaria disamina della situazione
generale, dentro e fuori della Chiesa, non possiamo non rinnovare il
nostro appello alla necessità del rinnovamento e della riconciliazione
nell'amore, secondo la tematica dell'anno giubilare. Dobbiamo tutti
sentirci maggiormente impegnati in uno sforzo onesto e sincero verso
l'unità da ricomporre in noi stessi, nelle famiglie, nelle espressioni
della vita ecclesiale e sociale a tutti i livelli, fra i cattolici e i non cat
tolici, fra le varie nazioni. Dall'unità interna della Chiesa deve partire
una generale volontà di unione con tutti, di un più robusto e universale
amore : Ut credat mundus quìa tu me misisti.10
Alla soglia ormai dell'Anno Santo per tutta la Chiesa, che apriremo
nella notte di Natale, non possiamo non sentire una immensa grati
tudine per i doni che Dio continua a riversare sulla sua Chiesa ; e avver
tiamo l'obbligo di assumere perciò un nuovo e più ardente slancio di
vitalità per la missione che noi tutti dobbiamo compiere nella Chiesa
10 Io. 17, 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
Ad Excellentissimum Virum Sangkadis Diskul, Thailandiae apud Sedem
Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi
muneris testes tradentem. *
Mr Ambassador,
It is with pleasure and satisfaction that we have received from Your
Excellency the Letters of Credence by which His Majesty the King
of Thailand accredits you as Ambassador Extraordinary and Plenipo-
tentiary to the Holy See. We are especially appréciative of the kind
words which you have pronounced and of the good wishes which you
have brought to us from His Majesty. We would ask you please to
convey to the King, to Queen Sirikit and to the whole Royal Family
our warm, sincere and prayerful greetings.
The freedom enjoyed by the Catholic Church in Thailand is a motive
of great consolation to us, and we are confident that this historie
tradition of tolérance will continue to contribute greatly towards a
fruitful development of the dialogue between différent religions in your
country. We pray that such dialogue will ever deepen true peace in
the hearts of the Thai people, and that through a common trust in
Divine Providence and a mutuai love of one another they may lead
meritorious lives.
1 1 S. Thom., In IV Sent. d. XV. q. 3, a. 1, sol. ad 4.
* Die 27 mensis iunii a. 1974.
stessa, allo scopo di accrescerne senza stancarci mai la bellezza, inte
riore ed esterna, che il Dottore Angelico, di cui celebriamo quest'anno
il VII Centenario della morte, pone così bene in rilievo : « Decor Ec
clesiae principaliter in interioribus consistit. Sed etiam exteriores actus
ad eumdem decorem pertinent, in quantum ab interiori progrediuntur
et in quantum interiorem decorem conservant
Questo deve sempre stare in cima a tutti i nostri pensieri, per
amare sempre di più la nostra Santa Chiesa, per promuoverne l'incre
mento, per rispettarne l'organismo entro cui vive e per mezzo del quale
agisce lo Spirito Santificatore.
Con la nostra Benedizione Apostolica.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 405
Please be assured that the Holy See is closely associated with the
Kingdom of Thailand in concern for the peace and prosperity, the
weif are and the dignity of the people of Thailand, of Asia, and indeed
of the whole world. We ourself shall always be happy to cooperate
with you in your new task, and we gladly invoke guiding Divine
help upon your mission, upon your nation and upon its beloved people.
NUNTIUS TELEVISIFICAS
Christifidelibus Eucharisticum Conventum Quiti celebrantibus. *
Señor Cardenal Enviado Especial,
venerables hermanos en el Episcopado y amadísimos hijos:
Al finalizar las solemnes jornadas del Congreso Eucaristico Boli-
variano, que han tenido como escenario la ciudad de Quito y en las que
hemos querido hacernos presente en la persona de nuestro Enviado
Especial, el señor cardenal Sebastiano Baggio, deseamos asociarnos a
vuestro homenaje de fe y adoración al Señor en el Sacramento, a través
de nuestra palabra, que confirme vuestros anhelos y aliente vuestros
propósitos de hacer de la Eucaristía el centro de la comunión eclesial.
Es consolador contemplar a hombres y pueblos enteros, unidos por
la misma fe, acercarse al Príncipe de la Paz, que en la Eucaristía ali
menta las esperanzas del mundo con el fuego de la caridad que vino
a traer a la tierra. 1
Estos días que os han sumergido en un clima de presencia palpi
tante del Salvador, deben dejar en vuestras vidas la dimensión comu
nitaria y fraterna que entraña el Sacramento, signo de unidad y vínculo
de caridad. En efecto, tras el velo sacramental, la fe nos descubre a la
Palabra, hecha Camino, Verdad y Vida, que se da en alimento para
aligerar nuestro peregrinar; que nos muestra el manantial donde
podemos saciar nuestras ansias de verdad, de concordia, de justicia;
que nos llama a edificar progresivamente, en un espíritu de servicio
mutuo, la gran familia del pueblo de Dios.
Esta llamada abre un espacio inmenso al dinamismo de la acción
comunitaria, en la que el hombre, aun en medio de las más difíciles
vicisitudes personales y sociales, debe sentir de manera vital el designio
1 Cfr. Lc. 12, 49.
* Die 16 mensis iunii a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de salvación, al saberse íntimamente vinculado a Jesús, que sufrió y
murió, pero que también resucitó y volvió al Padre, habiendo recon
ciliado todas las cosas con Dios. 2
Renovación y reconciliación : he ahí los objetivos del Año Santo
que constituyen una nueva llamada urgente a nuestras conciencias,
para que operemos un cambio en nuestras actitudes prácticas y nos
acerquemos cada vez más a Dios y a los hermanos, haciendo objeto de
nuestra particular preferencia a quienes están más necesitados : los
pobres, los enfermos, los que sufren injusticias, los marginados, los que
no tienen el consuelo de una mano amiga que los ayude y comprenda. 3
Esa será la prueba verdadera de la autenticidad de nuestro amor. 4
Porque, quien no ama a su hermano a quien ve, no es posible que ame
a Dios, a quien no ve. 5
Amadísimos hijos : sean estos sentimientos de devoción renovada
hacia la presencia divina en la Eucaristía, de amor verdadero, de paz,
de solidaridad y colaboración mutuas, los frutos perdurables de este
Congreso Eucaristico Bolivariano.
Encomendando al Señor tales propósitos, impartimos de corazón a
todos cuantos han participado en estas memorables jornadas, y espe
cialmente al señor cardenal Pablo Muñoz Vega, arzobispo de Quito,
a los amados hijos de cada una de las naciones bolivarianas y de todo
ese continente, una especial bendición apostólica.
2 Cfr. Col. 1, 20. 3 Cfr. 1 Jn. 3, 17; Sant. 2, 15-16; 2 Cor. 8, 13-14; Litt. Encycl. Populorum progressio,
n. 45; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, nn. 42, 69, S3. 4 Cfr. 1 Jn. 3, 18-19. 5 1 Jn. 4, 20.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 407
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Exc.mo P. D. Francisco Mariae Da Silva, Archiepiscopo Bracarensi, ob
secundum Eucharisticum Conventum e tota Lusitania Augustae Bracarum
celebrandum.
Ao Venerável Irmäo Francisco Maria da Silva, Arcebispo de Braga.
Em cinquentenária evocaçâo do primeiro, o II Congresso Eucaristico
Nacional vai levar outra vez os fiéis de Portugal, com os seus Pastores,
a essa histórica cidade de Braga. Guia-os o comum intento de ai ren
der um preito solene e público, de fé, amor e devoçâo a Cristo Senhor,
na Eucaristia. Nele irño participar, certamente, todos os católicos
desse dilecto País, profundamente irmanados em torno da mesa dó
Altar pelo amor com que Deus a todos nos amou primeiro 1 como a
filhos, ao enviar-nos o seu Filho.
Queremos afirmar-Nos presente nessa comunhâo de amor, na quali-
dade de Sucessor de Pedro e de Vigário de Cristo ; e quai « perpetuo
e visível principio e fundamento da unidade de toda a Igreja, nao só
dos Bispos que compöem o Colegio Episcopal, mas também da multidâo
dos fiéis », 2 com idéntico afecto como se ai estivéssemos em pessoa e
acompanhando o bem programado Congresso com a Nossa oraçâo, a
todos dése jamos « graça, misericordia e paz, da parte de Deus Pai e
da de Jesus Cristo, nosso Senhor ». 3
Numa só alma e num só coraçâo, a parcela da Igreja ai congregada
vai entoar jubilosos hinos de louvor ao Deus connosco, no Sacramento
do Altar, e celebrar a Eucaristia também como « sinal de unidade,
vínculo da caridade e banquete pascal ». Peregrinar-se-á precisamente
para isso : para urna comunhâo em Igreja, pela Comunhâo eucaristica.
Na herança perene da doutrina católica — formulada já por Santo
Agostinho em uníssono com outros Padres e claramente reafirmada
pelo recente Concilio Ecuménico — diz-se-nos que na celebraçâo da
Eucaristia vem à luz, de modo particular, a Igreja universal como
1 Cfr. 1 Jo. 4, 10. 2 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 23. 3 2 Tim. 1, 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Corpo de Cristo. Assim, ao tomarem a « verdadeira comida )) e « verda-
deira bebida », penhor de vida eterna prometida, 4 os fiéis comungam e
afirmam tanto mais a presença da Igreja, nas suas legítimas Comuni
dades locáis, quanto mais testemunharem a unidade na caridade.
Conscientes desta realidade e conhecedores de que, de per si sacra
mento e instrumento da uniäo dos homens com Deus, a Igreja é ao
mesmo tempo sinal levantado diante das naçoes para incentivar a uni
dade do género humano, os congressistas vâo certamente dar-se as mâos,
numa comum atitude de testemunho e de procura, na fé, na esperança
e na caridade, « á luz que veio a este mundo, a firn de que todo aquele
que ere näo permaneea nas trevas ». 5
Momento privilegiado de procura, pois, para cada vez mais se captar
e assimilar o misterio da morte e da ressureiçâo de Cristo, da sua
Páscoa perpetuada na Eucaristia, o « Misterio da Fé », como fonte de
« vida nova ». E, neste Ano Santo, essa procura irá ser particularmente
aderente às coordenadas da grande iniciativa eclesial — a renovaçâo e
a reconciliaçâo — alias, urna constante da mesma « vida nova em
Cristo », condiçâo para dignamente « apresentar a of erenda ao aitar » 6
e participar na Eucaristia ; 7 e, ademáis, constituem o núcleo da evan
gelizatio cometida à Igreja: na hora da despedida, de facto, ao abrir
aos discipulos a mente para entenderem as Escrituras, o Senhor falou-
-lhes assim : « Está escrito que o Messias teria de sofrer e ressuscitar
dos mortos ao terceiro dia, e que se teria de pregar, em seu nome, peni
tencia e perdäo dos pecados, a todas as naçoes ». 8
Ao redor da mesa do Altar, em que se renova o único Sacrificio
redentor da Nova Aliança, começa um convivio fraterno em assembleia,
adoradora de Cristo, Sacerdote e Vitima, e participante, se bem que
de modo essencialmente diverso, do seu único Sacerdocio. Convivio
com Cristo, que há-de ter continuidade, após a adoraçâo comunitaria,
na adoraçâo pessoal, no aconchego da pròpria intimidade e no silencio
indispensável para a oraçâo e reflexâo a sos com o mesmo Cristo, bom
Pastor e Amigo, sacramental e realmente presente nos muitos sacrários
da terra.
Pela Eucaristía, o encontró com Deus que se oferece sempre para
o diálogo de amor a quem o busca com simplicidade de coraçâo, levará 4 Cfr. Jo. 6, 55-58. 5 Cfr. Jo. 12, 46. 6 Mt. 5, 23. 7 Cfr. 1 Cor. 11, 27. 8 Lc. 24, 46-47.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 409
o fiel a ter sempre conscientia de si como pessoa e da sua identidade
crista, com a propria dignidade e responsabilidade : valores em que
há-de assentar a fìdelidade ao convivio ou comunhâo com os irmâos, ou
ao (( mandamento novo )) — « que vos ameis uns aos outros como eu vos
amei ». 9
Bern se andou, pois, ao apontar como objectivos do Congresso « rea
vivar a fé e a devoçâo ao Santissimo Sacramento, procurar dar a Cristo
Sacramentado o lugar que Lhe pertence, no culto e na vida crista,
pelo estudo da Liturgia e da Pastoral do II Concilio do Vaticano » ;
e, igualmente, ao dar-lhe como lema « a Eucaristia fonte de vida ».
Procurar vivificar a pròpria fé e, no amor comungado, alentar a
esperança, para a caminhada por vezes penosa no mundo e com o mundo,
que há-de ser contagiado por tal esperança e unidade no amor, tem
de levar ao testemunho com que o Pai será glorificado 1 0 e se demonstrará
ser discípulo atento do divino Mestre, o qual se entregou precisamente
« pela vida do mundo ». Assim, a santidade pessoal, a par das « rup
turas » constantes com tudo o que é residuo ou indicio do « hörnern
velho », comporta o crescimento do « hörnern novo », até se alcançar a
medida da plena estatura de Cristo. 1 1
Nesta vivencia da condiçâo crista, porém, mais do que situado e
mais do que simples companheiro de peregrinatilo dos outros homens,
o fiel tem de descobrir e actuar a fraternidade com todos os membros
da familia humana, que Deus quis fosse urna só e em Cristo alcançou
urna nova dimensäo. Na estrada de Emaús, outrora, dois homens desilu
didos e mesmo desalentados, por nâo terem descoberto ainda Cristo
redivivo, deram-se conta dessa dimensäo, quando o terceiro compa
nheiro de jornada que se lhes viera juntar — o pròprio Cristo — lhes
(( partiu o pâo ». 1 2 E essa descoberta fez com que nâo pudessem conter-se,
sem ir logo compartilhar com outros a sua felicidade.
Sim, a Eucaristía sensibiliza para o dever de repartir com os outros,
antes de mais, o « pâo » da mensagem e da obra da Salvaçâo, na inte-
gridade das suas riquezas; mas a caridade impelirá o cristâo a repar
tir o « pâo » dos demais bens que desfruta e de que o seu semelhante
se ache porventura carecido ou faminto ; isto é, há-de levá-lo a tornar-se
9 Jo. 15, 12. 1 0 Cfr. Ef. 1, 12. 1 1 Cfr. Ef. 4, 13. 1 2 Cfr. Lc. 24, 13 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
presente a os irmäos, com o testemunho vivido e bem concreto do amor
de Deus, como exigencia de verdade, de justiça, de respeito, de liber-
dade, de concordia, de fraternidade e de paz, bens em que hâo-de
comungar todos, como urna familia.
Daqui nasce urna responsabilidade solidaria, no salvaguardar e no
promover o bem comum de toda a grei, dos grupos intermediarios e dos
individuos que a integram, por urna participaçâo esclarecida e generosa
na vida da comunidade a que se pertence, assente em opçôes genuina
mente cristas, sempre respeitadoras, dignas e dignificantes da Men-
sagem do Evangelho e da pròpria vocaçâo e condiçâo eclesial.
Estamos confiante em que a assembleia que vai congregar-se nessa
gloriosa cidade de Braga, repositorio de tantos documentos da co-
nhecida tradiçâo portuguesa de fidelidade à Igreja e de devoçâo ao
Santissimo Sacramento e berço de Pastores e mentores insignes das
mesmas, irá servir realmente para o seu incremento e renovaçao e,
sobretudo, para um culto cada dia mais adorante do Pai, pelo Fillio,
no Espirito Santo, centrado na Eucaristia e tornado vida, por um co
rajoso e sereno testemunho cristao.
E na fidelidade aos valores perenes de tal tradiçâo e sob a guia
sapiente e firme dos seus Pastores, à luz do programa de evangeliza-
çâo e de renovaçao e reconciliaçâo, que de momento empenha a Igreja
inteira, estamos certo de que a reforma litúrgica, em actuaçâo a nivel
eclesial, seguindo as directrizes do Concilio, também ai continuará a
contribuir para urna mais consciente participaçâo dos fiéis no misterio
de Cristo e, pela sua vida, mais o exprimirem e o manifestarem aos
outros.
Com os melhores votos por que seja coroado de bom éxito e fecundo
em frutos espirituais esse II Congresso Eucaristico Nacional, invoca
mos sobre todos os participantes, pelo valimento de Maria M a e da
Igreja, as luzes e a assistenda divinas. E, em penhor destas, conce-
demos ao Senhor Arcebispo e a todos os demais Irmâos Bispos de
Portugal, bem como aos sacerdotes, aos religiosos e religiosas e a todos
os fiéis dessa dilecta Naçâo, como testemunho da Nossa especial bene
volencia, urna paterna e propiciadora Bênçâo Apostólica.
Vaticano, 25 de Maio de 1974.
PAULUS PP. VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. Vi 4 1 1
I I
Ad Exc.mum P. D. Stephanum I. Kocisko, Archiepiscopum Metropolitam
Munhallensem Ruthenorum, quinquagesimo exacto anno ex quo Ruthe
norum Ecclesia in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus consti
tuta est.
Ruthenorum communitati Catholicorum, Venerabilis Frater, qui Foe
deratas Americae Septemtrionalis incolunt Civitates, singularis mox
dabitur causa coniunctim laetandi atque optata profecto simul offeretur
occasio Dei, hominum salutis auctori, agendi studiose gratias. Cum
autem eventum hoc non illis tantum contineatur finibus, sed ad alias
quoque Ecclesiae partes ac regiones spectet, publicis hisce velimus lit
teris Nostris commemorare faustum diem, qui tot revera secum impor
tant opportunitates Catholicorum Ruthenorum fidei efficaciter confir
mandae.
Hoc namque ipso Maio mense quinquagesimus felicissime exit annus,
ex quo Basilius Takach primus creatus est et constitutus sacrorum
Antistes Ruthenorum in natione ista, ac prima eodem tempore eparchiae
eiusdem ritus fundamenta sunt firmiter iacta. Quinquagesimum itaque
natalem communitatis vestrae Nos ipsi, quamvis longe absimus prae
sentes tamen adfectu et gratulatione vobiscum concelebrare cupimus.
Ecclesialis quidem familia vestra quantum hoc temporis intervallo cre-
verit et numero et opere apostolico nemo plane ignorat, cum iam metro
politana Provincia Munhallensis rite instituta sit cum sedibus eparchia
libus suffraganeis Passaicensi ac Parmensi, in quibus degunt plus quam
trecenta christifidelium milia. Neque umquam his annis desita est illa
filiis novis augeri atque documentis pietatis et religionis praeclaris
exornari.
Ruthena igitur communitas, quae moderantibus ipsis Episcopis, tot
fideles atque etiam sacerdotes e patria emigrantes bracchiis apertis
suscepit, iure meritoque gaudere debet se adultam iam factam firmiter
consistere in Ecclesia iuxta aliorum etiam rituum greges, qui tantum
addunt Populo Dei decus tantumque reddunt testimonium universitatis
gentium, a Domino ipso ad Evangelii portum et refugium perductarum.
Anniversarium vero hunc diem praeterire non licet, quin velut a
principio novus concipiatur fervor animi mentisque alacritas in vita illa
christiana ducenda, quam ipsi communitatis conditores tam sitienter
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
412 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
PAULUS PP. VI
expetiverant ac tam grati illic tandem reppererant. Sollemnia haec an
niversaria, quae in unaquaque paroecia hoc anno agentur, efficere nimi
rum debebunt, ut ad plenissimum exitum adducatur renovatio illa quam
Spiritus Sanctus ab universa nunc poscit Ecclesia, et ut vincula amoris
coniunctionisque fraternae in ipsis Ruthenorum coetibus solidissime
corroborentur. Memoria enim eorum omnium, quae his quinquaginta
annis per tot rerum varietatis et conversiones prospere acta sunt, permo
vere debet singulos vos et infiammare novum studium ipsius vitae Catho
licae et actionis in animis vestris. Inde enim nata est quinquaginta
abhinc annos Ruthenorum congregatio.
Libentissimi proinde tibi, Venerabilis Frater, et reliquis Episcopis
et pastoribus ex animo gratulamur hunc beatissimum diem et vos omnes,
dum paterno amplexamur amore, humaniter etiam cohortamur, ut con-
sensionis vinculis artius mutuo adstricti fideles semper posthac, ut
antea, persistatis erga Apostolicam Sedem traditamque maiorum vestro
rum fidem. Quod ut tanto certius pleniusque optato contingat, Aposto
licam Nostram Benedictionem tibi et ceteris Praesulibus, nec non sacer
dotibus, religiosis et fidelibus ex tota ecclesiali familia Munhallensi
Ruthenorum amantissime impertimus, tamquam benevolentiae Nostrae
documentum et perpetui Dei favoris praesidiique pignus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x x v n mensis Maii, anno MCMLXXIV,
Pontificatus Nostri undecimo.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 4 1 3
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 5 Iunii 1971f. — Titulari episcopali Ecclesiae Carinensi R. P.
Iosephum Antonium do Couto, e Congregatione Sacerdotum a Sacro
Corde Iesu, quem constituit Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Francisci
Borja do Amaral, Episcopi Taubatensis.
die IS Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Albiensi Exc. P. D. Rober
tum Coffy, hactenus Episcopum Vapicensem.
die 17 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Thenitanae, Andream
Mariam Deskur, e clero archidioecesis Cracoviensis, Praesidem Ponti
ficii Consilii Instrumentis Communicationis Socialis praepositi.
die 20 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Garanhunensi R. D. Iacobum
Postma, e clero dioecesis Harlemensis, coordinatorem pastoralis eius
dem dioecesis Garanhunensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Obbitanae R. P. D. Vidonem Her-
bulot, Vicarium Generalem Remensem, quem deputavit Auxiliarem
Exc.mi P. D. Iacobi Eugenii Aloisii Ménager, Archiepiscopi Remensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Urbis Sal viae R. D. Marium Escobar
Serna, curionem ad Sanctam Theresiam a Iesu Infante in urbe Medel-
lensi, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Hannibalis S. R. E. Car
dinalis Muñoz Duque, Archiepiscopi Bogotensis et Vicarii Castrensis
Columbiae.
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 1 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O G E N T I U M E V A N G E L I Z A T I O N E
S E U D E P R O P A G A N D A F I D E
i P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo
Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 28 Februarii 1974. — Cathedrali Ecclesiae Tulearensi prae
fecit Exc. P. D. Renatum Iosephum Rakotondrabe, hactenus Episco
pum titularem Umbriaticensem.
— Cathedrali Ecclesiae Mansaënsi R. D. Iacobum Spaita, e clero
saeculari autochthone, scholarum totius dioeceseos episcopalem Dele
gatum.
— Cathedrali Ecclesiae Antsirabensi R. P. Ioannem Mariam Ra-
kotondrasoa, e Missionariorum Dominae Nostrae a La Salette Insti
tuto, Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis.
— Cathedrali Ecclesiae Larantukanae R. P. Darium Nggawa,
presbyterum indigenam, regionalem Missionariorum Societatis Verbi
Divini Superiorem.
die 5 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Meerutensi R. D. Patricium
Nair, curionem paroeciae in oppido vulgo Tajpur sitae.
die 25 Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Vellingtonensi Exc. P.
D. Reginaldum Ioannem Delargey, hactenus Episcopum Aucopolitanum.
— Cathedrali Ecclesiae Uveanae et Futunensi, olim Valliensi et
Futunensi, Exc. P. D. Laurentium Fuahea, hactenus Episcopum titu
larem Bagaiensem.
— Cathedrali Ecclesiae Kengensi R. D. Tsinda Hata Adeodatum
M'Sanda, rectorem Seminarii dioecesani minoris.
— Cathedrali Ecclesiae Aucopolitanae R. P. D. Ioannem Mackey,
professorem Historiae in seminario maiori nationali de Mosgiel.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 4 1 5
— Cathedrali Ecclesiae Koluezensi R. D. Mwitwa Floribertum Songa
Songa, Vicarium Episcopalem in archidioecesi Lubumbashiensi.
— Titulari Ecclesiae Tigamibenensi R. D. Faustinum Ngabu, e clero
saeculari Zaïrensi, rectorem Seminarii regionalis de Murhesa, quem
constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Iosephi
Mikararanga Busimba, Episcopi Gomaënsis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Succubensi R. D. Thomam Nantha,
sacerdotem e clero saeculari Laotiano, quem deputavit Auxiliarem
Exc.mi P. D. Stephani Augusti Germani Loosdregt, Vicarii Apostolici
Vientianensis.
die 9 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Bulauaiensi Exc. P. D. Erne-
stum Henricum Karlen, hucusque Episcopum Umtatanum.
— Cathedrali Ecclesiae Labradorensi-Schefferpolitanae R. P. Petrum
Alfredum Sutton, Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V.
Immaculatae sodalem.
— Cathedrali Ecclesiae Malaboënsi, olim Sanctae Isabellae, R.P.D.
Vincentium Bernikon, e clero saeculari nativo, eiusdem dioecesis Apo
stolicum Administratorem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Guardiensi R. P. Antonium Cabri,
Congregationis Sancti Ioseph sodalem, vices Superioris Provinciae
Aequatorianae gerentem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D.
Maximiliani Spiller, Vicarii Apostolici Napensis.
I I
NOMINATIONES
Decretis ut infra datis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli
zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit :
die 25 Martii 197Jj. — R. P. Germanum Schwenzer, Congregationis
Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis perpetuae SS.
Sacramenti altaris sodalem, Administratorem Apostolicum « ad nutum
Sanctae Sedis )) Vicariatus Apostolici Norvegiae Centralis.
die 31 Martii. — R. P. Bernardum Rooney, Ordinis S. Benedicti
Congregationis Sublacensis sodalem, Abbatem Nullius Novae Nursiae.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
416 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
TAMATAVENSIS
DECRETUM
De aggregatione alii Provinciae Ecclesiasticae
Quo facilius et efficacius aeternae dominici gregis saluti in Mada-
gascaria provideretur, preces ad hanc Sacram Congregationem por
rectae sunt ut dioecesis Tamatavensis a Provincia Ecclesiastica Tana-
narivensi separaretur et Provinciae Ecclesiasticae de Diego Suarez ag
gregar etur.
Quas preces Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando
benigne excipiens, attento favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini
Michaelis Cecchini, Archiepiscopi titulo Aquileiensis atque Apostolici
in Madagascaria Pro-Nuntii, necnon Ordinariorum quorum interest,
vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina
Providentia Papa VI tributarum, dioecesim Tamatavensem a Provincia
Ecclesiastica Tananarivensi seiunxit et Provinciae Ecclesiasticae de
Diego Suarez in perpetuo aggregavit atque hoc ad rem Decretum confici
iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 21 mensis iunii a. D. 1974.
AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus
L. © S.
© D. S. Lourdusamy, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 4 1 7
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O C A U S I S S A N C T O R U M
i
BUSCODUCEN.
Beatificationis et canonizationis Servi Dei Titi Brandsma, sacerdotis pro
fessi Ordinis Fratrum B. Mariae Virginis de Monte Carmelo, in odium
fidei, uti fertur, anno 1942 interempti.
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius causa
Remedium hodierno atheismo afferendum imprimis obtinetur
libero testimonio vivae et maturae fidei. Quod fidei testimonium
praeclarum plurimi martyres etiam recentiore aetate reddiderunt
(cf. CONC. VAT. I I , Decr. Gaudium et spes, n. 21). Praebitum exem
plum huiusmodi Christifideles, etiam non catholici, praesertim in
Neerlandia, admirantur in Dei Famulo Tito Brandsma, sacerdote Or
dinis Carmelitarum, qui illud nuper exhibuit in gravi persecutione
religionis a regimine, quod dicitur Socialismus nationalis, excitata.
Is natus est die 23 mensis Februarii anni 1881 in oppido Bolsward
intra fines dioeceseos Ultraiectensis, nunc autem Groningensis in
Neerlandia, catholicis et piis parentibus et eodem die baptizatus, no
minibus Anno et Siardo acceptis. Studiis humanitatis peractis, adu-
lescens 17 annorum Ordinem Fratrum Beatae Mariae Virginis de Monte
Carmelo ingressus est, nomenque Titi accepit. Anno 1905 sacerdos fuit
ordinatus; deinde laurea philosophiae Romae insignitus, in patriam
rediit suosque confratres docuit usque dum anno 1923 in Universi
tate catholica Noviomagensi in Neerlandia professor ordinarius phi
losophiae et historiae theologiae mysticae est constitutus. In philo
sophia praesertim Dei conceptum illustravit; studium mysticorum
tam proprii Ordinis quam patriae valde provexit. Per annum fuit
etiam Rector Magnificus eiusdem Universitatis.
Statura gracilis, valetudine semper infirmus, cum vita impensa
interiore coniunxit magnam navitatem circa omnes formas et species
27 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
apostolatus nostris temporibus consentaneas : circa Missiones, circa
ecclesias iterum uniendas, circa scholas atque instructionem catholi
cam, circa instrumenta hodierna communicationis socialis. Praeses
fuit Unionis moderatorum scholarum catholicarum medii ordinis, et
anno 1935 ab Archiepiscopo Ultraiectensi sacerdos consiliarius diurna
riorum catholicorum Neerlandiae nominatus est.
Patria anno 1940 ab hostibus occupata, Servus Dei, duce et
exemplo Episcopatu Neerlandico, strenue se divulgationi grassanti
ideologiae contrariae nostrae fidei opposuit. Quapropter contra restric
tiones magistratuum a Socialistis Nationalibus constitutorum liber
tatem defendit scholarum catholicarum et pueros originis Hebraicae
renuit e scholis dimittere.
Cum magistratus civiles propagare vellent eiusmodi doctrinam
nefandam etiam in diariis et ephemeridibus catholicis et statuerent
non esse licitum hanc divulgationem recusare propter principia catho
lica, Servus Dei diurnariis scripsit : « Hic principia ipsa catholica sunt
capita contradictionis ; hic non possumus cedere ». De mandato et
nomine Episcopatus Neerlandici omnes diariorum catholicorum mo
deratores visitavit, eos exhortans ad huius ideologiae commendationem
ac divulgationem repellendam. Sciens libertatem et vitam suam in
discrimine esse, nihilominus munus suum implevit. Die 19 Ianuarii
anni 1942 a publicis ministris (vulgo S.S.) captus est et coram iudice
Ecclesiae mentem clare exposuit et fortiter defendit. « Ecclesia catho
lica in Neerlandia obsequitur ordinationibus auctoritatis civilis, dum
modo ne sint contrariae principiis ipsius Ecclesiae. Si tamen agitur
de discrepantiis fundamentalibus et doctrinalibus, Ecclesia omnem
cooperationem recusat, accipiens omnia quae inde consequuntur. Omni
tempore fuerunt homines martyres pro Ecclesia, qui, ubi opus erat,
vitam profuderunt. Principia impugnantur, pro quorum confessione
cum gaudio patiar, quidquid sustineri debeat. Modum agendi Episco
patus Neerlandici meum facio ». Et postea declaravit se iterum velle
facere quod fecisset.
Propter quam defensionem fidei Servus Dei ad (( custodiam tu-
telarem » condemnatus, aerumnas, labores, famem, vexationes et mor
tis provisionem in pluribus carceribus et publicae custodiae campis
laetus pro Christo sustinuit, exemplum praebens invictae fidei, animi
fortitudinis, patientiae et eximiae caritatis, non solum erga concapti-
vos, quibus auxilium spirituale, quin etiam parcum cibum suum
dabat, sed etiam erga ipsos carnifices et hostes religionis suae et
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 419
patriae, quibus magno animo omnia ignoscebat et pro quibus orabat.
Post sex menses vexationum iam moribundus, Servus Dei iniectione
acidi phenici in publicae custodiae loco Dachau intra dioeceseos Mo-
nacensis-Frisingensis fines in Germania die 26 mensis Iulii anni 1942
occisus est.
Martyrii fama, quae post Servi Dei mortem sat increbruit, ad
nostra usque tempora, etiam extra patriae fines, diffusa est. Quaprop
ter ex speciali indulto S. Rituum Congregationis anno 1955 in Curia
Buscoducensi instrui coepti sunt processus ordinaria auctoritate su
per fama martyrii eiusque causa, super scriptis et super cultu litur
gico eidem Servo Dei non praestito. Qui processus anno 1957 abso
luti, ad eandem Sacram Rituum Congregationem delati sunt.
Ingens numerus litterarum postulatoriarum ex omnibus mundi par
tibus deinde ad Summum Pontificem pervenit, quibus quam plurimi
Cardinales, Archiepiscopi et Episcopi, supremi Ordinum et Congre
gationum Moderatores, uterque Clerus et Christifideles atque etiam
magistratus civiles enixe efflagitabant ut causa beatificationis Servi
Dei apud Apostolicam Sedem institueretur.
Servatis itaque omnibus de iure servandis, scriptis Servi Dei
rite perpensis, Sacra Rituum Congregatio ad ulteriora procedi posse
die 2 Aprilis anno 1964 edixit. Quapropter instante Postulatore gene
rali Ordinis Carmelitarum, celebratus est, die 25 Maii anno 1971
Congressus peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum et
deinde alter Congressus peculiaris die 9 Octobris anno 1973. Quem
secuta est Congregatio peculiaris Cardinalium die 13 Novembris anno
1973, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Cardinalis Ephraem Forni,
Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit discutiendum : An in
troducenda sit Causa, in casu et ad effectum de quo agitur, deque
ea rettulit. Et Patres Cardinales, qui aderant, omnibus mature per
pensis, adfirmando adnuendoque responderunt, rati Causam esse
introducendam, si Summo Pontifici placuisset.
Referente demum de praemissis omnibus infrascripto Cardinali,
Paulus Papa VI eam sententiam ratam habuit et confirmavit.
Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Causis Sancto
rum, die 10 Decembris a. D. 1973.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
f Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
NOVARIEN.
Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Iosephi Picco, sacerdotis pro
fessi e Societate Iesu.
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius causa
« Inter virtutes quae ministerio Presbyterorum maxime requiruntur,
nominanda est illa dispositio animi qua semper parati sunt non suam
voluntatem quaerere, sed voluntatem Eius qui misit eos (cf. Io. 4, 34;
5, 30; 6, 38). Divinum enim opus ad quod implendum a Spiritu Sancto
assumpti sunt (cf. Act. 13, 2), omnes humanas vires humanamque sa
pientiam transcendit; nam "infirma mundi elegit Deus, ut confundat
fortia " (1 Cor. 1, 27). Propriae igitur infirmitatis conscius, verus Christi
minister in humilitate laborat, probans quid sit beneplacitum Deo
(cf. Eph. 5, 10), atque veluti alligatus Spiritu (cf. Act. 20, 22), ab Il
lius voluntate in omnibus ducitur, qui omnes homines vult salvos fieri ;
quam voluntatem in cotidianis rerum adiunctis detegere et exsequi po
test, humiliter inserviendo omnibus qui ei, in munere sibi commisso
et in multiplicibus vitae suae eventibus, a Deo concrediti sunt »
(Conc. Vat. II , Decr. Presbyterorum ordinis, n. 15).
Nullo autem tempore defuerunt presbyteri qui, tam nobili voca
tioni gratiae divinae ex intimo corde respondentes, totam vitam suam
Christo et Corpori Eius, quod est Ecclesia, devoverint.
Inter quos merito adnumerandas est Dei Famulus Iosephus Picco,
sacerdos professus e Societate Iesu, qui caritate Dei et animarum
zelo impulsus totum se impendit in sacro ministerio modo quam ma
xime religioso absolvendo. Fuit enim Servus Dei vir indefessae actionis
apostolicae et simul vir continuae et profundae orationis unde cetera
omnia tamquam e fonte limpido et sereno promanabant; vixit et labo
ravit in mundo, sed minime factus mundanus, mundum et homines ad
superna attraxit et convertit.
Natus est Servus Dei die 4 Iulii a. 1867 in pago Noie Canavese,
intra fines archidioeceseos Taurinensis, e parentibus Caspare Picco et
Dominica Baima eodemque die sollemniter baptizatus est. Condicio
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 4 2 1
oeconomica parentum Servi Dei erat modesta sed non misera, cum eius
pater praeter officium nuntii publici etiam propriarum terrarum cul
turae incumberet. Ambo parentés fere cotidie celebrationi eucharistici
sacrificii adsistebant et s. communionem frequentissime recipiebant.
Undecim annos natus Servus Dei frequentare coepit anno 1878
Taurinensem scholam apostolicam seu parvum seminarium Rev.mi Ca
nonici Ortalda, unde anno 1880 se contulit ad collegium quod a pio
sacerdote Friderico Albert in oppido Lanzo conditum ac curae S. Ioan
nis Bosco commissum erat. Constat Servum Dei frequentes relationes
habuisse cum hoc praeclaro educatore easque tam profundum influxum
in ipsum exercuisse ut usque ad senectutem libenter recoluerit felices
illas occasiones in quibus ipsi licebat sancto Ioanni Bosco in s. sacri
ficio Missae tamquam acolytus adsistere.
Die 14 Octobris a. 1883 Servus Dei ingressus est in Seminarium
Archiepiscopale Cheriense et ibidem optimo cum exitu absolvit bien
nalem cursum philosophiae, sed, cum semper fortius in se sentiret vo
cationem ad statum religiosum, die 22 Septembris a. 1885 Societati
Iesu nomen dedit et in ea, solito tirocinio emenso, die 13 Novembris
a. 1887 tria vota religiosa simplicia sed perpetua emisit. Studiis theo
logicis rite absolutis, Servus Dei die 8 Aprilis a. 1901 sacerdotio auctus
est et post sic dictam tertiam probationem in pago Sartirana peractam,
anno 1902 nominatus est sub-minister in Taurinensi collegio (( Isti
tuto Sociale ». Simul autem — et hoc denotat claram famam qua Dei
Famulus iam tunc penes superiores suos gaudebat — ipsi collatum est
munus excipiendi s. confessiones alumnorum in Archiepiscopali Semi
nario Taurinensi. Ultimis votis religiosis in urbe Taurinensi die 2 Fe
bruarii a. 1902 emissis, Servus Dei, sicut frequenter cum iunioribus
sacerdotibus Societatis Iesu accidit, rapida successione variis ministe
riis apostolicis applicatus est donec anno 1912 destinatus est Domui
Exercitiorum spiritualium in pago Gozzano, prope oppidum Novariense.
Exorto bello inter Regnum Italiae et Imperia centro-europaea, Dei
Famulus magna cum abnegatione sui incubuit in curam spiritualem mi
litum degentium in collegio Cuneensi Societatis Iesu quod interim in
nosocomium militare conversum erat.
Post bellum Servus Dei reversus est ad Societatis Iesu domum
Gaudianensem (Cozzano) et ibi, tempore 27 annorum, totum se dedit
variis apostolatus operibus et quidem tradendis Exercitiis spirituali
bus totius regionis opificibus, promovendis adsociationibus vulgo dictis
(( Leghe di Perseveranza » et fovendae iuvenum Congregationi Marianae.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 2 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Simul Dei Famulus in Domo Gaudianensi explevit munus Patris spiri
tualis Fratrum Coadiutorum e Societate Iesu et variis Religiosarum
communitatibus adfuit tamquam confessarius. Praeter hos omnes la
bores Servus Dei sua sponte et ultra debitum die noctuque erat ad
plenam dispositionem non solum ipsius parochi Gaudianensis sed etiam
aliorum parochorum totius regionis circumstantis. Speciali mentione
dignae sunt frequentes Dei Famuli praedicationes quae fuerunt semper
solidae, piae, fideliumque capacitati perfecte accommodatae; heroicum
eius ministerium s. confessiones in sacramento audiendi; indefessi de
nique eius labores pro illis praesertim qui paterna sacerdotis cura plus
ceteris indigere contingit, uti sunt pauperes et derelicti, infirmi et mo-
ribundi. Quibus ut adsistentiam sacramentalem et spiritualem praebe
ret, Servus Dei etiam longiora itinera pedestria arripere solebat et per
campos et impervias regiones ab una domo ad aliam transire, nullimode
curans de aestu, pluvia, nive, gelu nec de longitudine vel asperitate
itineris, nec tandem de horis diei vel noctis. Sed aliis quoque eisque
innumeris modis hic genuinus S. Ignatii de Loyola filius se impendit
rudium, simplicium, pauperum curae, quae apostolatus eius sacerdo
talis est veluti nota maxime typica.
Huiusmodi ministeria Dei Famulus usque ad senectutem exercuit,
immo postremos usque vitae suae dies, singulari cum perseverantia,
magna serenitate et ineffabili caritatis spiritu his tradidit, spiritum
orationis et orationem ipsam indefesse colens. Ita evenit ut qui hunc
admirabilem operarium in vinea Domini noverint, uno ore affirment
eum ante omnia quaesivisse et dilexisse Deum et in omnibus rerum
adiunctis fovisse vitam absconditam cum Christo in Deo ; actuositatem
vero et fertilitatem eius apostolicam ex hac intima eius cum Deo unione
et praesertim ex eius amore eucharistico promanasse. Nil mirum proinde
est quod iam tempore suae vitae Servus Dei passim gauderet fama
sanctitatis et quod post eius mortem, qua die 31 Augusti a. 1946 cor
reptus est, haec fama sanctitatis eius in dies cresceret atque longe
lateque diffunderetur.
Quo factum est ut annis 1955-1957 in Curia Novariensi constructus
sit Processus Ordinarius super fama sanctitatis vitae, virtutum et mi
raculorum in genere Servi Dei. Interim plures E.mi Patres Purpurati,
Exc.mi Archiepiscopi et Episcopi, Supremi Moderatores Congregationum
religiosarum ac praestantissimi Viri laici in auctoritate constituti,
instantes preces Summo Pontifici obtulerant introductionem Causae
beatificationis illius postulantes.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 4 2 3
Quare Sacra haec Congregatio, die 13 Aprilis a. 1965, scriptis per
pensis, decrevit nihil obstare quominus ad ulteriora procedi posset.
Servatis igitur omnibus de iure servandis, instante Rev.mo P. Paulo
Molinari, Societatis Iesu Postulatore generali, Congressus Peculiaris Sa
crae Congregationis pro Causis Sanctorum die 26 Iunii a. 1973 habi
tus est, quem secuta est, die 13 Novembris eodem anno Congregatio
Peculiaris, in qua E.mus ac Rev.mus Pericles Cardinalis Felici, Causae
Ponens, dubium discutiendum proposuit : An introducenda sit causa,
deque ea retulit. Et E.mi Patres Sacrae Congregationis pro Causis
Sanctorum, re diligenti studio perpensa, rescripserunt : Causam esse
introducendam, si Sanctissimo placuerit.
Facta demum Summo Pontifici Paulo VI subsignata die de his
omnibus fideli relatione per infrascriptum S. Congregationis pro Cau
sis Sanctorum Praefectum, Sanctitas Sua rescriptum E.morum Patrum
ratum habuit et confirmavit.
Datum Romae, die 10 Decembris a. D. 1973.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S .
f Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O I N S T I T U T I O N E C A T H O L I C A
i DECRETUM
Facultas Theologica in helvetica urbe Lucernensi in perpetuum canonice
erigitur.
Quae lucernae instar anno MDLXXIV in Helvetiorum perquam catho
lica eiusdem nominis urbe, Summo Pontifice Gregorio XIII auspice,
humaniorum studiorum Schola ab eximiis Societatis Iesu Patribus pro
vide excitata est, quaeque anno MDCXLVII in Theologicum Athenaeum
feliciter succrevit, ipsa anno MDCCLXXI passim « Facultas Theologica »
appellari coepit ; et merito quidem, quoniam et hinc inclytus Lucernensis
populus, iis volventibus saeculis aerumnis periculisque scatentibus, fir-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 2 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
missimum exstitit catholicae fidei propugnaculum, et inde Civiles loci
Auctoritates omnimodis subsidiis Scholam prosequi numquam inter
miserunt.
Nec faustae defuerunt opportunitates, quibus Sedes Apostolica gratum
pro gestis animum praeberet, annis praesertim MCMXXVI et MCMXXXVIII,
cum decorum « Facultatis » titulum, saeculari iam possessione induc
tum, Instituto expresse agnovit atque confirmavit.
Elabentibus iam recentioribus decenniis, tum fel. rec. Franciscus
von Streng Basileensis Episcopus annis MCMLXI et MCMLXVI, tum tota
simul Helvetica Episcoporum Conferentia, Exc.mus in primis Anto
nius Haenggi Basileensis in praesentiarum Praesul, anno MCMLXVIII
Sanctam Sedem instanter rogaverunt ut « Facultas » et nomine et
actu academice constitueretur. Quibus Supremus quoque Reipublicae
Lucernensis Magistratus votum suum humaniter addere non dubitavit.
Re undequaque perpensa atque prae oculis habitis non paucis a
Schola interea adeptis momentosis incrementis — Civilis praecipue ope
Auctoritatis quae, praeter quam digna docentibus iugiter honoraria
impendit, patrium Athenaeum adiunctis ultro cathedris, bibliotheca
indesinenter aucta, novis demum aedibus e solo munifice excitatis libe
raliter ditavit — Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, post
faustam peractam a suo Cardinali Praefecto Lucernensis urbis visita
tionem, sibi delatam petitionem Summo Pontifici esse tandem prof eren-
dam diiudicavit. Quo paterne libenterque approbante, Sacrum idem
Dicasterium telegrammate die x x i x m. aprilis anni MCMLXX dato Fa
cultatem Lucernensem Theologicam canonice agnovit, Docentesque proin
de et Studiorum Ordinationem academica dignitate notatos voluit.
Laudabiliter a Supremo Status Lucernensis Consilio ((( Regie
rungsrat ») die VIII m. maii eiusdem anni civili decreta Facultatis
agnitione, perpensis denuo probatisque peculiaribus Statutis atque
Studiorum Examinumque Ordinationibus, feliciterque interim abso
luto trium annorum experimento, Sacra Congregatio pro Institutione
Catholica, auctoritate ab Augusto Pontifice Paulo Div. Prov. Pp. VI
sibi concredita, in Dei Optimi Maximi gloriam Ecclesiaeque in primis
Basileensis decus ac incrementum, FACULTATEM THEOLOGICAM LUCER
NENSEM hoc Decreto erectam declarat, approbat atque in perpetuum
confirmat, facta eidem potestate academicos Sacrae Theologiae gradus
atque docendi Habilitationem ad normam canonicarum de studiis supe
rioribus legum conferendi, adamussim servatis propriis Facultatis Sta
tutis, 29 articulis constantibus, ab Ordinario loci die x x v i n m. maii et
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 4 2 5
a Supremo Lucernensis Reipublicae Consilio die x x v i m. iulii anni
M C M L X x i probatis.
Sacrum idem Dicasterium insuper Ordinarium loci MAGNUM CAN
CELLARIUM Facultatis statuit, nominat atque renuntiat, omnia ipsi
agnoscens ac tribuens huiusmodi muneris officia ac iura, in primis
catholicae doctrinae orthodoxiam (philosophia non exclusa), morum pro
bitatem ecclesiasticamque disciplinam vigilanter tutandi, Docentibus
quibuslibet missionem canonicam antequam nominentur concedendi et
pro necessitate revocandi, Studiorum Ordinationes ac Programmata
adprobandi, servatis ad id normis quae in Conventione ((( Vereinba
rung ))), inter Lucernenses Supremas Civilem atque Ecclesiasticam Auc
toritates pacta, ab iisdem diebus respective v m. aprilis et xiv m. maii
anni MCMLXXI subsignata, opportune continentur.
Quo uberiores ex dilecta Facultate laeti in annos fructus fluant,
Sacra Congregatio omnibus Auctoritatibus quarum interest enixe man
dat ut omnimodae Helvetiae Catholicae Facultates ac Instituta con
tinuam fraternamque mutuam sibi praestent operam, omnino seclusis
indebitis proprii loci praelationibus, ad succrescens localis atque uni
versalis Ecclesiae bonum, itemque strenuas impendant vires ut christi
fideles forment, in primis sacerdotes, doctrina et vitae sanctitate vere
praestantes, fidei in mundo testes atque apostolos.
Ceteris servatis de iure servandis, contrariis quibuslibet minime
obstantibus.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis, die x x v m. decem
bris, in Nativitate D. N. I. Ch., anno rep. sal. MCMLXXIII.
GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus
L. © S.
Franciscus Marchisano, Subsecretarius-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
DECRETUM
Institutum Superius Sacrae Theologiae in Rhaetorum- Curia (Chur,
Schweiz) canonice erigitur.
Rhaetorum Curia, quae, sicut ad superioris regionem Rheni via ac
praesidium exstitit, ita eiusdem loci gentibus Christi Evangelii semita
patuit ac provida ministra, inde a saeculo vi Episcopalem Scholam
fovit, quae, subsequentium devicta temporum nequitia, quibus volven
tibus in religione ab haeresi vindicanda mirifica a tota Curiensi Dioe
cesi testimonia sunt fortiter prolata, a. D. MDCCCVII in Seminarium
Theologicum profluit a Sancto Lucio nuncupatum, primo — ut fertur —
eiusdem Dioeceseos Antistite.
Cum exinde huius theologicorum studiorum domicilium adeo fauste
succreverit ut et crebros et undique bene instructus Sacerdotes dili
genter efformaret, Exc.mus Iohannes Vonderach, Dioecesanus Praesul,
a. D. MCMLXVIII a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica una
cum Seminarii Moderatoribus petiit ac assecutus est, ut Curiensis Schola
in Superius Studiorum Theologicorum Institutum (« Theologische
Hochschule ») canonice constitueretur, iure ditatum academicum
S. Theologiae Baccalaureatus gradum concedendi.
Quinque transactis prosperi experimenti annis, Helvetica Confe
rentia Episcopalis, eodem praeeunte Curiensi Ordinario, die i m. octo
bris a. MCMLXXIII ab Apostolica Sede iterum petivit ut Superius idem
Institutum peculiare Biennium Academicum ad normam nn. 5-6 et
44, b, documenti « Normae quaedam » inscripti instruere permittere
tur, ad Licentiae gradum legitime conferendum.
Quapropter Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, re con
siderate perpensa, pro munere petitionem Augusto Pontifici Paulo Div.
Prov. Pp. VI detulit. Quo nunc benevole paterneque consentiente,
Sacrum idem Dicasterium in Omnipotentis Dei gloriam Ecclesiaeque
decus ac utilitatem CURIENSI INSTITUTO SUPERIORI THEOLOGICORUM
STUDIORUM hoc Decreto potestatem facit expetitum Biennium Acade
micum, seu secundum Facultatis Theologicae cyclum, ita instruendi
ut studentibus qui omnia praestituta rite perfecerint, praeter Baccalau
reatum, academicus quoque Licentiae gradus conferri valeat, ad amus
sim servatis Ecclesiae de studiis superioribus legibus ac normis, in
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 4 2 7
primis peculiaribus Instituti Statutis, ab hac eadem Congregatione
approbatis.
Sacra eadem deinde Congregatio Ordinarium loci Magnum Can
cellarium Curiensis Studii Theologici in perpetuum nominat atque
renuntiat, ut ad normam sacrorum canonum academicarumque Eccle
siae legum Centrum suum Academicum indesinenter foveat augeatque,
diligenter in primis doctrinae orthodoxiam tutando atque mores eccle-
siasticamque disciplinam studiose servare enitendo.
Ceteris servatis de iure servandis; contrariis quibuscumque minime
obstantibus.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis, d. i m. ianuarii
a. D. MCMLXXIV.
GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus
L. © S.
Franciscus Marchisano, Subsecretarius
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
428 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì 20 Giugno 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor EDUARDO ZABALAGO CANELAS,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Bolivia.
Giovedì 27 Giugno 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor SANGKADIS D I S K U L , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Thailandia.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Il Santo Padre Paolo VI ha nominato Membri della Pontificia Accademia delle Scienze gli ill.mi signori :
— Ochoa Severo, professore di biochimica alla Scuola di Medicina della « New York University », U.S.A. ;
— Warren Nierenberg Marshall, Direttore della sezione di biochimica genetica al «National Heart Institute» di Bethesda, Maryland, U.S.A.;
— Adeoye Lambo Thomas (Nigeria), Vice Direttore Generale dell'Organizzazione Mondiale della Sanità (O.M.S.);
— Porter George, professore di chimica fisica all'Università di Sheffield, Gran Bretagna;
Levi Montalcini Rita, professore di biologia all'Università Washington di St. Louis, Missouri, e Direttore del Laboratorio di Biologia Cellulare del C.N.R. a Roma;
— Lejeune Jérôme, professore di genetica generale alla Facoltà di Medicina dell'Università di Parigi.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
2 luglio 1974. S. E. il Sig. Cardinale Mozzoni Umberto, Membro della Sacra Congregazione per il Clero,
6 » » S. E. il Sig. Cardinale Oddi Silvio, Membro del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 429
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
27 marzo 1974. A S. E. Romero Lobo Francisco (Venezuela).
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
22 marzo 1974. Al sig. Salviucci Pietro (Roma).
La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa:
27 marzo 1974. Al sig. Reffi Orlando (Montefeltro).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda dell'Ordine Piano:
31 marzo 1974. Al sig. Di Castelbarco Albani Alberto (Pesaro).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile
21 maggio 1973. Al sig. Shozo Hotta (Tokyo). 21 novembre Al sig. Yosoji Kabayashi (Tokyo).
9 febbraio 1974. Al sig. Fink Pio (Feldkirch). 13 » » Al sig. de Champerbaud Weguelin Vieira Sergio (Brasile) 21 marzo » Al sig. Arrieta Lara Enrique (Colombia).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
21 maggio 1973. Al sig. Hideji Shiraishi (Tokyo).
» » » Al sig. Seison Maeda (Tokyo). 9 luglio » Al sig. Funakoshi Yasutake Angelico (Tokyo).
18 settembre Al sig. Gallenca Henri Charles (Dakar). 25 )) » Al sig. Höttsches Enrico Francesco (Köln).
» » » Al sig. Kraume Alfonso (Köln). 26 ottobre » Al sig. Veda Tamotsu Francesco Saverio (Oita). 31 » » Al sig. Pütz Giuseppe (Köln). 21 novembre » Al sig. Tatsuro Takatsu (Tokyo). 11 dicembre » Al sig. Tiemen Brouwer (Rotterdam). 12 » » Al sig. Lepage Pierre (Tours). 3 gennaio 1974. Al sig. Dubois de la Cotardière Yves (Bayeux et Li
sieux). » » » Al sig. Lacroix Pierre (Bayeux et Lisieux).
» » » Al sig. Micca Pietro Giovanni (Roma). 18 » » Al sig. Van Der Loos Ermanno Teodoro Antonio (Rot
terdam).
co
febbraio Al sig. Ken Tanabe (Giappone). 22 » » Al sig. Cajozzo Aurelio (Palermo).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 3 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
3 marzo 1974 Al sig. Cosentini Cristoforo (Acireale). 10 » » Al sig. Bartolini Giulio (Volterra). 11 Al sig. Fouad Yared (Libano).
» » Al sig. Hassib Sabbagh (Libano). 14 » Al sig. Ronga Luigi (Roma). 29 » Al sig. Biraghi Lossetti Ludovico (Milano).
» » Al sig. Cacciavillani Antonio (Milano). » » Al sig. Troiano Angelo (Roma).
10 aprile Al sig. Stocchetti Giovanni (Padova). 18 maggio » Al sig. Panotis Aristide (Grecia).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare
18 aprile 1974. Al sig. Di Mauro Giuseppe (Italia). 6 maggio » Al sig. Monin Fernando (S.C.V.).
II Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
13 dicembre 1972. Al sig. Manning Federico Edwin (Westminster). 11 maggio 1973. Al sig. Berkeley Lennox (Westminster). 18 luglio » Al sig. Sherrington James Arthur (Middlesbrough). 21 » » Al sig. Rigby Pietro (Westminster). 8 novembre » Al sig. Dieci Giorgio (Roma). » » Al sig. Lepori Dario (Roma).
20 » » Al sig. Breuver Carlo Ugo (Köln). » » Al sig. Gancayco Emilio (San Fernando).
» » Al sig. Silva Orlando (San Fernando). » » » Al sig. Lagman Juan G. (San Fernando).
23 » Al sig. Mellius Köster (Rotterdam). 3 gennaio 1974. Al sig. Castano Francisco M. (Manila). eo febbraio Al sig. Meuwese Costante M. ('s-Hertogenbosch).
10 marzo » Al sig. Peyre André (Tulle). 1 aprile » Al sig. Pehu Marcel (Lyon).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
9 febbraio 1974. Al sig. Calvo Briz Rafael (Santander). » » » Al sig. Gómez García Eusebio (Santander).
22 » Al sig. Sassmann Giovanni (Graz-Seckau).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
25 gennaio 1974. Al sig. Talin Enrico (Vittorio Veneto). 9 febbraio » Al sig. Camurri Riccardo (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa:
8 dicembre 1973. Al sig. Feuchtmüller Rupert (Wien).
» » Al sig. Stögerer Kurt (Wien). 14 Al sig. Ciotti Pietro (Roma).
» » » Al sig. Mallucci Alfredo (Roma).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 4 3 1
14 dicembre 1973. Al sig. Montevecchi Aurelio (Roma). 16 » » AL sig. Bonetti Edo (Roma). » » » Al sig. Quagliarmi Franco (Roma). » » » Al sig. Scarpellini Carlo (Roma). 3 gennaio 1974. Al sig. Scheiber Ewald (Graz-Seckau). » » » Al sig. Bianchini Irò (Roma). » » » Al sig. Orlandi Domenico (Roma). » » » Al sig. Ferrarese Felice (Verona). » » » Al sig. Perdona Valentino (Verona). » » » Al sig. Luchetti Amerigo Sexto (Macerata). » » » Al sig. Capozzo Nicola (Piacenza). 9 febbraio » Al sig. Jagers Jozef (Antwerpen). » » » Al sig. Di Pasqua Francesco (Roma). » » » Al sig. Gandola Quirino (Roma). » » » Al sig. Cardoni Renzo (Roma).
22 » » Al sig. Zampieri Ennio (Firenze). 28 » » Al sig. Maire Giuseppe Augusto Leopoldo (Mechelen-
Brussel). » » » Al sig. Bartoli Edmondo (Milano). 3 marzo » Al sig. Nervi Gian Paolo (Lodi).
10 » » Al sig. Vecchione Giovanni (Lanciano). » » » Al sig. Savona Antonio (Massa Marittima). » » » Al sig. Horan Giuseppe Antonio (Sydney). » » » Al sig. Peloso Giovanni Paolo (Tortona).
11 » » Al sig. Galatà Giuseppe (Mileto). » » » Al sig. Scozzarella Gaetano (Vigevano).
12 » » Al sig. Favia Domenico (Addis Abeba). 14 » » Al sig. Agostino Lorenzo (Roma). 20 » » Al sig. Carroli Domenico (Faenza). 23 » » Al sig. Borrelli Gaetano (Roma). 29 » » Al sig. Lezza Felice (Nola). » » » Al sig. Sibilla Antonio (Nola). » » » Al sig. Lo Presti Enrico (Roma). » » » Al sig. Nomi Federico (San Sepolcro). 6 aprile » Al sig. Grilli Alfredo (Chieti).
10 » » Al sig. Aillaud Giovanni (Napoli). » » » Al sig. Cannone Domenico (Napoli). » » » Al sig. Dal Negro Gaetano (Napoli). 2 maggio » Al sig. Capitani Mario (Roma). 6 » » Al sig. Volken Gregorio (S.C.V.). 8 » » Al sig. Di Ielsi Francesco Saverio (Roma). » » » Al sig. Gligora Francesco (Roma).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
21 giugno 1973. Al sig. Engelmeier Paolo (Münster). 18 luglio » Al sig. Wenning Enrico (Köln). 22 settembre » Al sig. Ball Reginaldo (Westminster). 25 » » Al sig. Schuhl Ermanno Giuseppe (Köln)
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
432 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
20 novembre 1973. Al SI ig - Boersma Antonio Alfonso (Haarlem). » » » Al s ig - Snackers Emilio (Roermond).
» » Al s i g - Lazatin Jesus (San Fernando).
» » » Al s i g . Miranda José (San Fernando). » » » Al s te Naval Emilio (San Fernando).
» Al s ig Rodríguez Gerry (San Fernando).
» » Al s i g - Blaisse Francesco Baldovino (Utrecht). » » » Al s i g - Miggl Giuseppe (Wien).
» » Al s i g - Riedmüller Leopoldo (Wien). 14 dicembre » Al s i g . Sole Luigi (Roma).
» » » Al s i g - Krechel Jakobus (Trier). » » » Al s l g . Roeser Johannes (Trier). 3 gennaio 1974. Al s i g . Hagele Hermann (Graz-Seckau).
» » Al s l g . Scalco Antonio (Verona). 4 » » Al s i g . Hermans Guglielmo Nicola (Roermond). » » » Al s i g . Mazairac Luigi Giovanni-Maria (Rotterdam).
18 » » Al s Lg- Porcari Francesco (Roma). » » Al s i g - Van Alebeek Guglielmo Antonio ('s Hertogen-
bosch).
» » » Al s lg - Van der Pol Enrico Antonio ('s-Hertogenbosch). » Al s i g - Werter Nicola Endrigo Maria ('s-Hertogenbosch).
24 » » Al 8 i g - Gradi Carlo (Sankt Pölten). 25 » » Al s Lg- Sidoni Rodolfo (Nepi e Sutri).
» » » Al s Lg- Guzzini Luigi (San Isidro). 3 febbraio Al s i g - Fabbron Tullio (Adria). » » Al s Lg- Ruf Marco (Freiburg im Breisgau).
Al s Lg. Stachele Edmondo (Freiburg im Breisgau). 9 Al S) Lg- Cleiren Alexander (Antwerpen). » Al SI Lg- Dessart Louis (Liège). » Al s Lg- Marazzi Luigi (Reggio Emilia).
» Al SI Lg- Pedroni Dante (Reggio Emilia). 28 » Al S] Lg- Motier Carlo Luigi Alberto (Mechelen-Brussel).
3 marzo » Al s Lg- Russo Manlio (Roma). 10 » » Al SI Lg- Gambassi Boris (Massa Marittima).
» » » Al s Lg- Buratti Alfredo (Roma). 14 Al S] Lg- Scortichini Mario (Roma). 29 » Al 8] Lg- Romolini Alessandro (San Sepolcro). 31 » Al 8] g - Lacivita Savino (Roma).
6 aprile Al S] g - Poletti Mario (Casale Monferrato). 10 » » Al s Lg- Caccavale Augusto (Napoli). 6 maggio » Al SI g - Roggen Giovanni (S.Ö.V.). 8 » Al s Lg- Thierse Paul (Erfurt-Meiningen). » » » Al S] g - Sabino Alfonso (Roma).
NECROLOGIO
10 luglio 1974. Mons. Cunningham James, già Vescovo di Hexham and Newcastle.
11 » » Mons. Kokov Simeon, Vescovo tit. di Batne, Amministratore Apostolico di Sofia e Plovdiv.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Augusti 1974 N . 8
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Carolum S. R. E. Cardinalem Wojtyla, Cracoviensem
Archiepiscopum, sexto expleto saeculo ab ortu Hedvigis Reginae Poloniae.
Sextum saeculum expletum ab ortu Hedvigis Reginae Poloniae Prae
sulibus, clero, fidelibus istius regionis opportunitatem praebet egregiae
eiusdem mulieris memoriam celebrandi ab eaque documenta sumendi
ad vitam, quae hac agitur aetate, attinentia.
Re quidem vera Regina illa sat brevi tempore, quo in terra degit,
virtutibus colendis assidue institit, religionem catholicam propagavit
et constabilivit, Facultatem theologicam Cracoviensem condidit, opera
caritatis et socialis provectionis excitavit, ut praecipua eius benefacta
commemoremus. Cultus igitur ut Beatae ab immemorabili ei prae
statur, de quo confirmando iudicium est apud Sedem Apostolicam insti
tutum.
Sollemnia, ob memoriam lectissimae huius mulieris indicta, in tem
pus feliciter incidunt, quod Anno Sacro in Ecclesiis localibus cele
brando tribuitur, et appropinquante iam universali Iubilaeo, Romae
ad limina Apostolorum, in catholicae unitatis sede, agendo.
Vita interior, purificatio animi, reconciliatio cum Deo et cum fra
tribus : en nota argumenta, religiosis hisce celebritatibus proposita,
quae vitam unius cuiusque ac coetuum intime tangunt. Non equidem
dubitamus, quin tu, Venerabilis Frater Noster, quo es studio pasto-
28 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rali, ceterique Pastores Poloniae operam detis, ut hoc magni momenti
negotium spirituale greges vestri persentiant et in vitae usum traducant.
Hedvigis Eegina, quemadmodum significavimus, plurimum est annisa,
ut religionis catholicae fines proferrentur : haec etiam causa, scilicet
evangelizatio — ut semper, ita et hac aetate ac quidem impensius —
est cordi Ecclesiae ; quin immo, ut notum est, proximo conventui Synodi
Episcoporum ut argumentum pertractandum exhibebitur. Numquam
enim oblivisci licet haec gravia verba Concilii Oecumenici Vaticani II :
(( In praesenti autem rerum ordine, ex quo nova exsurgit humanitatis
condicio, Ecclesia, sal terrae et lux mundi X ) , 1 urgentius vocatur ad
omnem creaturam salvandam et renovandam, ut omnia in Christo
instaurentur, et in Ipso homines unam familiam unumque populum
Dei constituant. 2 Omnes igitur, etiam laici, impelli se sentiant, ut ad
hanc causam vere apostolicam eo, quo fieri possit modo, efficaciter
conferant.
Non necesse habemus opera eo pertinentia, ut aerumnae subleventur,
egestati consulatur, auferantur iniustitiae, iterum inculcare : etenim
« hoc dilectionis signo Ecclesia oportet dignoscatur, quae, dum gaudet
de aliorum inceptis, caritatis opera ut suum officium et ius, quod aba-
lienari nequit, vindicat ». 3 Ipsum vero tempus sacrum — Annum Sanc
tum dicimus — catholicos admonet, ut geminent nisus, quibus maximo
dilectionis mandato Dominico satisfiat.
Vota denique facientes, ut haec pia celebratio in verum religionis
vertat profectum, tibi, Venerabilis Frater, ceteris Poloniae Praesu
libus, sacerdotibus, religiosis, Christifidelibus, illius participibus, Bene
dictionem Apostolicam, superni roboris et solacii auspicem Nostraeque
caritatis testem, libentissime impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Maii, anno MCMLXXIV, Ponti
ficatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
1 Cfr. Mt. 5, 13-14. 1 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 1. 3 Cfr. Conc. Oec. Vat. II, Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem
n. 8.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 435
I I
Rev.mis PP. DD. Constantino Koser, Vitali Bonmarco, Paschali Rywalski,
Franciscanum Familiarum moderatoribus, septimo expleto saeculo ab obitu
Sancti Bonaventurae.
Scientia et virtute praeclarissimus, hodieque refulget, Sanctus Bo
naventura, qui Doctor Seraphicus solet cognominari cuiusque ab obitu
septimum saeculum expletum hoc anno celebratur. Qui quidem annus
consimili memoria anniversaria Sancti Thomae Aquinatis est insignis,
ita ut socia laude praedicentur hi duo viri, ornamenta Ecclesiae, in
cuius ministerio eximio exsequendo mortem oppetiverunt : alter enim
vita functus est, dum ad Concilium Oecumenicum Lugdunense II , Sum
mi Pontificis iussu, se conferebat, alter, id est Sanctus Bonaventura,
dum hoc ad exitum vergebat, die nempe xv mensis Iulii anno MCCLXXIV.
Hic ipse Cáeles et aetatem nostram valet illuminare, qua in re verba
libet iterare Sancti Pii X, Decessoris Nostri : « Etenim Bonaventuram,
utpote non suo dumtaxat saeculo, sed omni posteritati, quemadmodum
ceteros summos Ecclesiae Doctores, datum divinitus, egregie prodesse
huic etiam aetati posse arbitramur. 1 Nunc vero, ut notum est, id agitur,
ut orbis catholicus ad sui renovationem nitatur, quatenus doctrina et
normae salutares, a Concilio Vaticano II statutae, fideliter et incunc
tanter ad effectum deducantur, et sic in Ecclesia et per eam in mundo
viva vox Evangelii possit resonare. 2 Quae renovatio etiam magis urgetur,
universali Iubilaeo iam per Nos indicto, cui propositum est singulorum
ad Deum conversionem promovere, quae cunctorum pariat reconcilia
tionem. Omnes ergo Christifideles ad impensam vocantur navitatem,
cuius Bonaventura praeco exstitit et magister et effector, ut in omnibus
aedificetur fides, honorificetur Deus, componantur mores. 3
Seraphicus Doctor suo quidem modo officium implevit, quo ceterum
quivis Ecclesiae filius astringitur quodque in eo positum est, ut « se
cundum propria dona et munera per viam fidei vivae, quae spem excitat
et per caritatem operatur », incedat. 4 Thelogicae vero inquisitioni, cui
1 Epist. Doctoris Seraphici sapientiam, 11 Apr. 1904: Pii X Pont. Max. Acta, I,
p. 235. 2 Cfr. Conc. Vat. II , Const. dogm. de Divina Revelatione Dei verbum, n. 8. 3 Cfr. S. Bonav. De reduct. art. ad theol., 26: Opera omnia, Ad Claras Aquas, V,
p. 325. 4 Cfr. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 41.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
assidue studioseque incumbebat, ipse hunc constituit ordinem, « ut
inchoetur a stabilitate fidei, et procedatur per serenitatem rationis, ut
perveniatur ad suavitatem contemplationis ». 5 Cum autem auctor fidei
et consummator sit Iesus, 6 « in quo summi Dei tota revelatio consum
matur )),7 illum potissimum aspexit ut (( fundamentum totius fidei chri
stianae totius doctrinae authenticae». 8 Supremo enim sub magistro
Filio Dei et hominis Filio, multa, quae soli rationi sunt impossibilia,
possibilia fiunt rationi divinitus adiutae ; quae ideo capax redditur « ad
participanda bona divina, quae humanae mentis intellegentiam omnino
superant », 9 ac de iisdem etiam omnimodam certitudinem assequi valet.
Nam licet intellectus humanus intrinsece, ut aiunt, arctioribus finibus
sit circumscriptus, et falli possit, tamen ipsius Dei infallibilitate et
immutabilitate quodam modo perfunditur.
Minime vero putandum est nos umquam irrationabiliter credere,
« quia gratia et lux desuper infusa potius rationem dirigit, quam perver-
tat )).1 0 Quapropter, nedum in quodam fideismo, ut appellant, acquie-
scamus, ad ulterius inquirendum impellimur, ipsa etiam exempla atque
vocabula usurpantes, quae ad omne genus doctrinae pertinent, cum fides
nos doceat in quavis re, quae sentitur vel cognoscitur, interius latere
ipsum Deum. 1 1
Neque praepedienda est theologica inquisitio propter deceptiones,
quae forte exinde oriantur et a quibus « vix aliquis tractator catho
licus immunis fuit », 1 2 dummodo omnes investigatores desiderio ducan
tur veritati serviendi eiusque vim, transcendentem qualiacumque sua
ipsorum iudicia, agnoscant. Tota enim de Deo veritas vel ab eo prove
niens voluntas, nulla humana comparatur industria, sed a Patre lumi
num descendit, qui « voluntarie genuit nos verbo veritatis, ut simus
initium aliquod creaturae eius ». 1 3 Hanc igitur veritatem numquam
licet aspernari, sive certum proponendo ut dubium, sive dubium ut cer
tum asserendo.
5 De rebus theologicis, Serm. 4, 15: Opera omnia, V, p. 571. 6 Cfr. Hebr. 12, 2. 7 Conc. Vat. II , Const. dogm. de Divina Revelatione Dei verbum, n. 7. 8 De rebus theologicis, Serm. 4, 5: Opera omnia, V, p. 568. 9 Conc. Vat. I, Const. dogm. Dei Filius, cap. 2: DS 3005. 10 S. Bonav., Quaest, disput, de mysterio Trinitatis, q. 1, a. 2, n. 3: Opera omnia,
V, p. 57. 11 Cfr. id., De reduci, art. ad theol., 26: Opera omnia, V, p. 325. 12 Id., In II Sent., dist. 15, dub. 3: Opera omnia, II p. 390. 13 lac. 1. 18.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 437
Quaevis igitur circa divina terminalis seu definitiva sententia ad
magisterium spectat a Christo institutum, eo quod quandam cum ipso
verbo Dei habet connaturalitatem, quam dicunt, scilicet ad Ecclesiae
magisterium, cui uni munus authentice interpretandi est concreditum. 1 4
Quo fit, ut nemo fidelis discipulus esse possit Salvatoris Iesu, nisi illi
magisterio, quod ipsius nomine in Ecclesia exercetur, fidele praestet
obsequium. Utraque autem fidelitas singularem tribuit theologicae in
quisitioni praestantiam et eflicit, ut eadem cum munere salvifico eius
dem Ecclesiae arcte coniungatur, quatenus per ipsam supernaturalis
hominum vocatio et profundius cognoscitur et suasive adiuvatur. 1 5
Quemadmodum Christus, « principalis magister » noster, 1 6 docuit,
oportet a nobis in omnibus honorificetur Deus.
Est autem honorandus Deus imprimis in natura sua, quae, utpote
humanam prorsus absoluteque transcendens, postulat, ut illi plane simus
obnoxii : tunc enim « Deus regnat in nobis, quando nos sumus omnino
ei subiecti ». 1 7 Etsi Dei dominium et nostra subiectio in fine tantum
temporum perficietur, tamen discipuli Domini ad utrumque debent
cotidie sedulo attendere.
Praeterea Deo honor est adhibendus operanti per ministros suos, 1 8
maxime quidem per ministros, in quibus « adest in medio credentium
Dominus Iesus Christus ». 1 9 Peculiari modo honorandi sunt Ecclesiae
« Pastores, quos qui audit, Christum audit? qui vero spernit, Christum
spernit et Eum qui Christum misit ». 2 0 Quamvis enim et ipsi idem
habeant caput Christum, nihilominus ut medii interpretes inter cete
ros fideles ac Deum sunt constituti, « ut eis referant divina responsa »,
quae verbo Dei exprimuntur quaeque omnia complectuntur ad salutem
hominis necessaria : quid credendum, quid exspectandum, quid ope-
randum. 2 1
Quoniam vero inter sacros Pastores in ministerio salutis primum
obtinet locum Summus Pontifex, honorem Deo denegat, qui reverentiam
14 Cfr. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Divina Revelatione Dei verbum, n. 10. 15 Cfr. S. Bonav. In I Sent., Prooem., q. 3, conci.: Opera omnia, I, p. 13. lé Cfr. S. Bonav. De rebus theologicis, Serm. 4, 20: Opera omnia, V, p. 572. 17 Id., In Evang. Luc, c. 11, 12: Opera omnia, VII, p. 280. 18 Cfr. S. Bonav. Quaest, disp. de perfect. evang., q. 4, a. 1, 9: Opera omnia, V,
p. 182. 19 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 21. 2 0 Ibid., n. 20. 21 Cfr. S. Bonav., Sermones de B. Virgine Maria, De Annunt. Serm. 4, 2: Opera
omnia, IX, p. 074b: In Eseaëm., Coll. I I , 13: Opera omnia, V, p. 338.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et oboedientiam eidem Romano Pontifici debitam recusat. Quare Sanctus
Bonaventura, vir pius et miserens, haec gravia verba proferre non
dubitavit : « Non potest ergo intra unitatem ecclesiasticam esse qui
ab oboedientia recedit illius qui sedet in Cathedra Petri w.22
Deus denique honorificetur oportet in imagine sua, nempe in homi
ne, quia, in Verbo aeterno homine facto, divinam quodammodo asse
cutus est dignitatem. Quoniam Christus, ut ait Sanctus Bonaventura,
(( simul est proximus et Deus, simul frater et dominus, simul etiam
rex et amicus v,23 postulatur, ut amor noster in universos feratur
homines, neque ullis eorum peculiaribus contineatur condicionibus.
Nam, cum caritas nostra a Christo originem trahat atque finem acci
piat, eandem universalitatem habeat oportet ac dilectio, qua Christus
dilexit nos. 2 4
Pariter ergo honorandi sunt varii in Ecclesia status, nam « humani
generis Recreator diversa largitur charismatum dona, diversa dat gra
duum et praelationum officia, diversa tandem praebet exempla y).25
Quodsi peccata defectionesque hic illic reperiuntur, tamen germina
bonitatis, in quemvis hominem a Deo immissa, nedum penitus exstin
guantur, talem efficaciam servant, ut, divina gratia adiuvante, ex malo
etiam bonum valeant excitare. Nullus ergo, tot inter difficultates,
quibus fit, ut humana vita interdum nec cum fide concordet nec cum
honore Deo debito componatur, est desperandi locus : est enim maior
misericordia Dei quam miseria nostra possumusque nos ad Deum tra
here ipso pondere beneficiorum eius. 2 6 Cum vero summum beneficium,
hominum generi impertitum, sit ipsius Dei Incarnatio, per Christum et
in Christo iidem homines consecuti sunt facultatem, qua, per bona
temporalia transeuntes, non omittant aeterna. Propter hanc supremam
divini amoris effusionem, tota creatura, licet ei inesse pergat periculum
ne a Deo avertat, data Incarnatione, excellentiore modo ad Deum
conducere valet.
Est autem creatura ipsa quasi liber legendus luce affulgente sacra
rum Scripturarum, quae ad Deum cognoscendum, laudandum, aman-
dum alliciunt.Quoniam autem nemo ad plenum intellectum earundem
divinarum Litterarum possit pervenire, nisi per crucem Christi, qui
22 Quaest, disp. de perfect. evang., q. 4, a. 3, 14: Opera omnia, V, p. 191. 23 Itiner. ment, in Deum, c. 4, 5: Opera omnia, VIII, p. 307. 2 4 Cfr. Io. 15, 9. 25 S. Bonav., Apologia pauperum, c. 6, 4: Opera omnia, VIII, p. 267. 26 Cfr. id., In Ioan., Coll. XXVIII, 5: Opera omnia, VI, p. 567.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 3 9
omnem Scripturam implevit fundendo Dei veritatem, 2 7 Christum cru
cifixum omnes imitentur oportet, quippe qui venerit, ut hominem ab
amore terrenorum revocare et ad amorem Dei provocaret, 2 8 atque pro
nobis sit passus, nobis relinquens exemplum, ut sequamur vestigia eius. 2 9
Haec igitur sequela Christi ad continuam impellit reformationem
eamque in rectam convertit animi propensionem, quae in eo est posita,
ut per Verbum incarnatum, quatenus est humani generis reformativum,
cuncta ad primigeniam reducantur formam, quam a Verbo increato ac
ceperunt. 3 0 Christus enim, utpote (( simul perfectus viator et comprehen-
sor )),31 dum omnium terrestre iter comitatur, omnes simul ad se, in
caelestibus constitutum, invitat. Unde efficitur, ut vita hominis in terris
ipsa natura sua sit peregrinatio eschatologica,videlicet itinerarium seu
reditus cum Christo ad Christum « a quo procedimus, per quem vivimus,
ad quem tendimus ». 3 2
Huiusmodi itinerarii exemplum Sanctus Bonaventura in patre suo
Francisco laudibus praedicat, qui, in monte Alvernae Christo cruci affixo
singularem in modum conformis effectus, cum Domino « pascha » cele
bravit, transitum ad Deum quasi consummans. Quo exemplo fulgente,
ad eundem transitum cuncti homines invitantur. 3 3
Quod quidem itinerarium mentis in Deum componens, Sanctus Bona
ventura, maxime ardua speculationis culmina supergrediens, de mystica
theologia ita exponit, ut in ea (( habeatur facile princeps ». 3 4 Ipse sane
arbitratur contemplationem Dei cuilibet viro iusto esse quaerendam et
ad bonum infinitum esse pertingendum, quo anima, quamvis capacita
tem habeat finitam, compleatur. 3 5
Simul vero persuasum sibi habet eos reprehensibiles esse « qui, dum
volunt arcem contemplationis ascendere, volunt quiescere et ad laborem
27 Cfr. id.., In Exaëm. Coll. XIII, 12: Opera omnia, V, p. 390; In Evang. Luc, c. 4,
45 et c. 16, 33: Opera omnia, VII, pp. 99 et 415; Sermones de tempore, Fer. VI in
Parase , Serm. 2: Opera omnia, IX, p. 28 b. 28 Cfr. S. Bonav., Sermones de tempore. Domin. I Advent., Serm. 3: Opera omnia,
IX, p. 28 b. x
29 Cfr. 1 Petr 2, 21. 30 Cfr. S. Bonav. Breviloqu., p. 6, c. 13: Opera omnia, V, p. 279 b. 31 Id., De rebus theologicis, Serm. 4, 19: Opera omnia, V, p. 572. 32 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 3. 33 Cfr. S. Bonav., Itinerar. ment, in Deum, c. 7, 2-2; Opera omnia, p. 312. 3 4 Cfr. Leo XIII, Alloc, ad professores Collegii S. Antonii de Urbe habita 11 Nov.
1890: Acta Ord. Min. 1890, p. 177. 35 Cfr. In II Sent. dist. 23, a. 2, q. 3, 6: Opera omnia, II p. 546 a; In I Sent.,
dist. 1, a. 3, q. 2, 2:Opera omnia, I, p. 41 b.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
actionis recusant descendere ». 3 6 Cum enim perfectio ad caritatem ducat, homo, quo magis Deo adhaeret, eo magis Regni Dei incremento incumbat oportet.
Utrumque autem vivendi modum, ad beatitudinem promerendam ne
cessarium, Sanctus Bonaventura ipse coluit, contemplationem in actio
nem quodammodo transfundens. Siquidem ministerium Moderatoris Ge
neralis sui Ordinis ita implevit, ut in commisso sibi grege meritum
virtutis accresceret, clauderetur via vitiis et daretur moribus disci
plina. 3 7 Ad patris cardinalis dignitatem evectus, exspectationi Summi
Pontificis ita respondit, ut cum eodem divinis obsequiis et universalis
Ecclesiae servitiis vacaret. 3 8
Idem prorsus sensit Angelicus Doctor, illud opus vitae activae
extollens, « quod ex plenitudine contemplationis derivatur » ; 3 9 ideo
que cum eo sociatur Bonaventura, sicut ad trahendum iugum Domini
Dominico est iunctus Franciscus. 4 0 Quam ob rem haec duo Ecclesiae lu
mina ad tempora usque nostra tamquam « sacrae theologiae principes », 4 1
quasi geminato fulgore in cuncto splendescunt Populo sancto Dei.
His, quae attigimus, Sancti Bonaventurae cogitatis et hortamentis
manifesto comprobatur hunc ipsum doctrinae vitaeque magistrum adhuc
loqui, quamvis abhinc septem saecula mortuum. Cui adhuc loquenti
Nos vocem addimus Nostram, omnes Ecclesiae filios monentes, ut eum,
qui ita ambulavit, observent. 4 2 Ad Deum autem iuvat orationem diri
gere, quae in Seraphici Doctoris memoria recolenda rite adhibetur, ut
« ipsius proficiamus eruditione praeclara et caritatis ardorem iugiter
aemulemur ». 4 3
Quae vota Benedictio Apostolica confirmet, quam vobis, dilecti filii,
et universis, quibus praeestis, Familiis Franciscalibus, ex animo imper
timus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xv mensis Iulii, anno
MCMLXXiv , Pontificatus Nostri duodecimo.
PAULUS PP. VI
36 Cfr. In Evang. Luc, c. I, 62: Opera omnia, VII, p. 236. 37 Cfr. Epistolae Officiales, II, 1: Opera omnia, III, p. 712.
3 8 Cfr. Gregorius I, Epist. Fr. Bonaventurae Ord. Min. Gen. Min.: Bullarium Franciscanum, III , p. 206 a.
39 Summa theol. II-II, q. 188, a. 6. 40 Cfr. S. Bonav., Sermones de Sanctis, De Sancto Dominico: Opera omnia, IX,
p. 565 b. 41 Pius XII, Litt. Enc. Sacra virginitas: A.A.S. 46 (1954), p. 165. 42 Cfr. Phil. S, 17. 43 Missale Romanum, Typ. Polygl. Vat. 1970, p. 578.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 441
I I I
Ad Rev.mum D. Ioannem Nolan, Pontificiae Missionis pro Palaestina prae
sidem, XXV exacto anno ab eadem Missione constituta.
The Pontifical Mission for Palestine, established with admirable
foresight and in a spirit of charity by our Predecessor of venerable
memory Pius XII, has recently celebrated the Twenty-fifth Anniversary
o f its foundation.
We desire to take this occasion to direct to you, its diligent
President, to your collaborator and to all those who have offered and
continue to offer their contribution to this work a word of gratitude and
appréciation for the activity conducted during these years on behalf
of the peoples of Palestine, in the name of the charity of Christ.
We have followed with personal interest this activity in the various
forms which it has taken to meet the grave and multiple needs of the
refugees, often in coordination with the activity which other organiza
t i o ^ , including those which are not Catholic, have commendably
carried out.
The work of the Mission for Palestine has been one of the clearest
signs of the Holy See's concern for the welfare of the Palestinians,
who are particularly dear to us because they are people of the Holy
Land, because they include followers of Christ and because they have
been and stili are being so tragically tried.
We express again our heartfelt sharing in their sufferings and our
support for their legitímate aspirations. May our paternal solicitude
bring comfort and encouragement, especially to the refugees, who for
years have been living under inhuman conditions.
Unfortunately such a state of affairs has produced in many Pal
estinians a sensé of frustration and, in some, such anguish and
desperation as to move them to acts of violent protest which with
sorrow we have been constrained strenuously to deplore.
It seems to us, nevertheless, that this is the moment for all Pal
estinians to look to the future with a constructive, likeminded and
responsible attitude, as the hope becomes ever stronger that their
particular problems will be discussed and that a solution to them will
be found during the current general negotiations for peace in the Middle
East.
Our Mission for Palestine is thus about to be faced with a com-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 4 2 4cía Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pelling task. In addition to continuing its assistance, without distinc
tion of nationality or religion, to those who have suffered or are
suffering in any way as a resnlt of the repeated conflicts which have
devastated that région, the Mission will have to expect, in the situation
which is now evolving, to contribute to projects of aid, of rehabilitation
and of development for the population of Palestine. In order that this
task may be carried out, it will be necessary to promote in the Oatholic
world an effective collaboration between all the relief organizations
concerned with Palestine.
We therefore exhort you and your collaborators to become the voice
of those who are suffering, and to urge Christians to be generous
witnesses of charity towards their Palestinian brethren of the Holy
Land—as we have already indicated in our Exhortation Nobis in
Animo—and to intensif y their efforts for the worthy cause of assistance
and development.
As an expression of our sentiments of gratitude and in pledge of
abundant divine grâces, we willingly impart to you and to ali those who
in any way collaborate with this work of the Mission for Palestine our
paternal Apostolic Blessing.
From the Vatican, Jury 16, 1974.
PAULUS P P . VI
NUNTIUS GRATULATORIIS
Ad E.mum P. D. Stephanum S. R. E. Cardinalem Wyszyñski, Gnesnen-
sem et Varsaviensem Archiepiscopum, decem condentem lustra ex quo
sacri Presbyteratus auctus est honore.
Rerum temporumque omnium Rectoris miro quidem consilio et
occursu, ineunte proximo mense Augusto, insignis ad memoriam tibi,
Venerabilis Frater Noster, illucescet dies. Decem enim condes lustra,
ex quo sacri Presbyteratus, o quam diu aliti desiderii, nobilis metae, es
auctus honore. Huius praeclari eventus recordationis Gnesnensis et
Varsaviensis Ecclesiae, in quibus praesertim sollers tua cura invigilat,
unanima consortione erunt participes, cum probe id poscat et causa
communionis sanctorum, qua fas est et decet in totius gregis laetitiam
renuere pia festa pastoris.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 443
Quibus praestitutis celebrationibus et coetibus pro benevolentia et
egregia existimatione, quibus te prosequimur — nescimus vero quaenam
utriusque insit pectori Nostro maior, cum utraque sis haud impari men
sura perquam dignus — accessionem quandam et velut sertum appo
nere volumus hasce per Litteras, per quas tibi, optimae famae parenti,
ductori, magistro et dilectis Deo gentibus civili humanitate excultis ex
inclita Polonia, cuncta salutaria, felicia, concordiae et paci consentanea
et conducibilia cupimus, precamur, exoptamus.
Attamen accipe in primis gratulationes, quas flagrantibus votis,
iusto cum laborum tuorum praeconio, libenter adnectimus, temet vete-
ranae virtutis compotem valde hortantes, ut iugiter confisus meritis
praecelsi nominis Iesu et victricis Crucis, pro Ecclesia laborem pergas
obire.
Nunc singillatim recolentes ea, quae a primordiis sacerdotii tui hac
tenus tibi, multiformis gratiae Christi dispensatori et ministro fideli,
contigerunt, debitum solvimus Deo hymnum gratiarum actionis, prop
terea quod dedit tibi de Christiano nomine et de Poloniae decore egregie
merendi facultatem.
Praeclaris exornatus ingenii dotibus, diligis patriam Poloniam, na
talis soli dulcedine amor in te effluit, cum eius caelum, naturam loci,
uberem planitiem, urbes, artes, probam indolem vestratum, fortissima
gesta heroum, sanctorum rutilantem coronam spectabundis oculis con
sideras.
Neque inaequali studio tu diligis aulam Dei et portam caeli, Eccle
siam scilicet, universale sacramentum salutis et omnis boni quasi pela-
gus exundans, quemadmodum splendide S. Irenaeus asserit : (( Ubi
Ecclesia, ibi Spiritus Dei, et ubi Spiritus Dei, ibi Ecclesia et omnis
gratia : Spiritus autem veritas est »-1
Recalescat igitur hisce in adiunctis temporis Sedes tua in id quod
credidit, neque gloriae eius spem ulla prosperitas retardet, ulla aspe-
ritas moveat. Ob id ipsum oramus semper pro te, ut dignetur te voca
tione sua Deus noster et impleat omnem voluntatem bonitatis et opus
fidei in virtute, ut clarificetur nomen Domini Nostri Iesu Christi. 2
Prosperum iter tibi faciat Deipara Virgo Maria, omnis sanctitatis
thesaurus, socia Christi Redemptoris, Mater Ecclesiae, Poloniae Re-
1 Adv. Her., III, 24. 2 Cfr. 2 Thess. 1, 11-12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gina semper invicta, ac te suo vigilanti obtutu protegat, sospitet,
serenet atque adducat mansuram pacis tranquillitatem.
Haec imo pectore ominati, tibi, Venerabilis Frater Noster, ac per
te Episcopis Auxiliaribus, clero et Christifidelibus dioecesium, modera
mini tuo commissarum, Apostolicam Benedictionem peramanter in Do
mino impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Iulii, anno MCMLXXIV, Ponti
ficatus Nostri duodecimo.
PAULUS P P . VI
ALLOCUTIO
Ad E.mum P. D. Sergium Pignedoli Officialesque Secretariatus pro non
Christianis, decimo volvente anno ab eodem Secretariatu constituto. *
Signor Cardinale,
La ringraziamo per questa presenza del Segretariato per i Non Cri
stiani, che oggi ci dà modo di incontrarci con Lei e con i suoi collabo
ratori al compiersi del decennio di fondazione del nuovo organismo
post-conciliare, da noi istituito nel giorno di Pentecoste del 1964. Esso
corrispondeva ad un nostro fervido desiderio, che esponemmo qualche
mese dopo nella prima Enciclica « Ecclesiam suam » : l'incontro, il
dialogo con l'immensa area dei credenti in Dio, al di fuori dell'unica
religione cristiana : <( Non vogliamo rifiutare — scrivevamo in quel
l'occasione — il nostro rispettoso riconoscimento dei valori spirituali e
morali delle varie confessioni religiose non cristiane ; vogliamo con esse
promuovere e difendere gli ideali, che possono essere comuni nel campo
della libertà religiosa, della fratellanza umana, della buona cultura,
della beneficenza sociale e dell'ordine civile »-1 Intanto i Padri Conci
liari avevano già fin d'allora allo studio l'elaborazione di quel docu
mento, che vide la luce il 28 ottobre del 1965, cioè la dichiarazione
Nostra Aetate sulle relazioni della Chiesa con quelle grandi confessioni
religiose, né sono mancati negli altri documenti conciliari chiari ac
cenni a questo nuovo e più pensoso atteggiamento verso di esse, se-
* Die 6 mensis Iulii a. 1974. 1 A.A.S. 56 (1964), p. 655.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 4 5
gnando veramente una pietra miliare nella storia della vita e della
teologia della Chiesa. In esse, infatti, i Padri hanno visto un'espres
sione molto significativa, anche se incompleta, del genio religioso del
l'umanità, testimonianza del lavorìo segreto che la grazia dello Spirito
Santo — che riempie tutta la terra 2 — ha svolto nei secoli per far ger
mogliare nelle anime rette i semina Verbi in eis lat entia? sicché quelle
manifestazioni religiose, nonostante le differenze, « haud raro referunt
tamen radium illius Veritatis, quae illuminat omnes homines )).4
Ispirato da questi princìpi, che esprimono da una parte il rispetto
della Chiesa cattolica verso il patrimonio religioso dell'umanità, e
dall'altra la sua destinazione universale e il suo impegno di stabilire
nel dialogo fruttuosi contatti con tutti gli uomini, e di servirli nei loro
fondamentali problemi esistenziali e nella loro ricerca di Dio, il Segre
tariato ha lavorato in questi anni con umiltà, con intelligenza, con
amore : e non possiamo non ricordare qui il card. Paolo Marella, primo
presidente del Segretariato, al quale esprimiamo ancora il nostro rin
graziamento. Una scorsa, sia pure sommaria, ai volumi che illustrano
L'Attività della Santa Sede, dimostra, anno per anno, il progredire
di un cammino difficile e generoso.
Lode a voi, dunque, per quanto avete fatto, sulla via delle indicazioni
teologiche e socio-culturali del Magistero, per stabilire questo fruttuoso
contatto con sfere sempre più larghe dei fratelli non cristiani; e inco
raggiamento cordialissimo per i futuri sviluppi. Siamo lieti, infatti,
del vasto programma di incontri, in tutti i continenti, che il Segreta
riato annualmente favorisce e promuove; e ci fa piacere vedere come
esistano nel mondo, oggi, in stretto rapporto di collaborazione col vostro
organismo, circa 25 commissioni per il dialogo, in seno a tutte le
Conferenze episcopali.
Continuate perciò con fede nel vostro lavoro : il vostro punto d'in
contro con l'umanità sia ricerca appassionata di quella somiglianza
divina, che ha stampato in tutti gli uomini la sua orma « e spinge a
realizzare l'unificazione di tutti » ; 5 il vostro sforzo sia sincero apprez
zamento per la ricerca religiosa degli uomini, e per i valori a cui essa
è approdata ; la vostra offerta sia testimonianza dell'amore di Cristo,
concretato nell'amore per l'uomo, per questa sublime e fragile crea-
2 Cfr. Sap. 1, 7; Is. 6, 3. 3 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 11. 4 Decl. Nostra aetate, n. 2. 5 Dionigi 1'Areopagita, De divinis Nominibus, 9, 6; PO 3, 913.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
446 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tura, luminosa, sacra e inviolabile, assetata di relazione, di comu
nione, di libertà e di pace. La vostra dev'essere, infatti, nella Chiesa,
una presenza d'amore.
Questo è il compito grande che vi attende : estendere la rete della
fraternità e della pace fra gli uomini religiosi di tutta la terra. La
riconciliazione e il rinnovamento, auspicati per l'umanità nell'Anno
Santo, diano anche a voi l'impulso a stabilire con gli uomini fratelli
il dialogo che salva.
In questo arduo cammino vi seguiamo e vi seguiremo sempre con
la nostra Benedizione Apostolica.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, die rei missio
nali provehendae per totum Orbem dicato recurrente.
introduzione
Ancora una volta, nella luce del mistero di Pentecoste che segnò
l'inizio dell'attività missionaria della Chiesa, vogliamo dare l'annun
cio dell'annuale Giornata Missionaria del prossimo Ottobre.
S'inquadra tale celebrazione nella cornice dell'Anno Santo, il quale
con la sua tematica del rinnovamento e della riconciliazione in Cristo,
si propone un obiettivo di dimensioni universali, e questo non si rea
lizza che nella misura in cui l'umanità conosce e riconosce Cristo. Evan
gelizzare, come azione che fa conoscere Cristo ai popoli e tende a rin
novarli e riconciliarli con Lui e in Lui, vuol dire estendere l'area e il
grado della conoscenza e dell'accettazione della sua Persona e del suo
Messaggio, vuol dire dilatare gli spazi della riconciliazione nella giusti
zia e nella carità.
Come abbiamo rilevato nella Bolla d'indizione dell'Anno Santo 1975
Apostolorum Limina, questi motivi fondamentali del Giubileo impon
gono, come conseguenza necessaria, una più vigorosa azione apostolica
e missionaria della Chiesa : « Bisogna dunque che, durante l'Anno
Santo, si ridesti un generoso impegno nel promuovere l'evangelizza
zione, la quale va indubbiamente considerata come il primo punto da
realizzare nel quadro di una tale attività. Difatti, " inviata da Dio alle
genti per essere sacramento universale di salvezza ", la Chiesa pere-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 447
grinante è per sua natura missionaria, e in tanto si rinnova nel suo»
storico cammino, in quanto si rende disponibile ad accogliere e ad
approfondire nella fede il Vangelo di Gesù Cristo, Figlio di Dio, ed
insieme a darne l'annuncio salvifico, con la parola e con la testimo
nianza della vita ».
Se dell'Anno Santo abbiamo affermato che (( deve riflettere il carat
tere di cattolicità della vocazione al Vangelo », e che « deve dare al
cuore della Chiesa le dimensioni del mondo », quale migliore occa
sione per attuare, in concreto, un simile proposito della celebrazione
della Giornata Missionaria, chiamata dai suoi primi promotori « la
vera festa dell'apostolicità, il gran giorno della cattolicità »? 1
Significato missionario della conversione e della riconciliazione
La conversione, quale il battesimo esige, non presenta soltanto un
aspetto negativo di allontanamento e di distacco dal peccato, ma anche
e soprattutto un aspetto positivo — come conferma, del resto, la stessa
etimologia — di orientamento e di avvicinamento a Dio e, nel nome di
Dio, al prossimo. Per un cristiano autentico la glorificazione di Dio,
l'amore per Lui e l'avvento del suo Regno sulla terra debbono costituire
l'obiettivo principale della sua vita, in coerenza perfetta con le richie
ste fondamentali del Pater Noster. Ora, è proprio grazie all'attività,
missionaria della Chiesa che (( Dio è pienamente glorificato, nel mo
mento in cui gli uomini accolgono in forma consapevole e piena la sua
opera di salvezza che ha compiuto in Cristo. Così grazie ad essa si
realizza il piano di Dio, a cui Cristo in spirito di obbedienza e di amore-
si consacrò per la gloria del Padre che l'aveva mandato, perché tutto
il genere umano formi l'unico Popolo di Dio, si riunisca nell'unico
Corpo di Cristo, si edifichi nell'unico Tempio dello Spirito Santo. E
ciò, mentre riflette la concordia fraterna, risponde all'intimo desiderio
di tutti quanti gli uomini ». 2
Questa fraternità universale, in quanto siamo membri di una stessa
famiglia con Gesù Cristo, come Fratello maggiore, sotto il medesimo
Padre che sta nei cieli, esige una conversione, un'apertura, un avvici
namento a tutti i nostri fratelli. E la conversione ci obbliga, in primo-
luogo, a conoscerli, giacché dobbiamo amarli e condividere con loro,
1 Cfr. Lettera del Card. Van Rossum, già Prefetto della Saera Congregazione di
Propaganda Fide, in data 8 agosto 1927. 2 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 7.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
altresì, i beni sia quelli di ordine materiale, che quelli di ordine morale
e spirituale. Non si può, infatti, concepire una famiglia nella quale
alcuni membri muoiono di fame ed altri sono nell'abbondanza; nella
quale alcuni vivono esposti alle intemperie ed altri in comode abitazioni ;
nella quale alcuni non hanno mai sentito parlare di Gesù Cristo ed
altri hanno a portata di mano tutti i mezzi di salvezza che la Chiesa
possiede. Se formiamo una sola famiglia con tutti gli uomini, l'amore
fraterno ci obbliga anche a riconciliarci con i fratelli di tutte le razze,
lingue, culture e condizioni di vita. Ci sono davvero nel nostro « conto »
molti peccati di omissione e di ingiustizia, dei quali dobbiamo chieder
perdono al nostro prossimo.
La riconciliazione con i nostri fratelli comprende la riparazione di
tali mancanze di giustizia e di carità, e costituisce, inoltre, il segno più
certo della nostra riconciliazione con Dio : « Se ci amiamo gli uni gli
altri, Dio abita in noi ». 3
Necessità ed importanza di un rinnovamento di stampo missionario
Questa preoccupazione per tutti gli uomini, nel sentire i loro pro
blemi come nostri e nell'aver profonda coscienza che (( ogni uomo è
nostro fratello », questo vivo desiderio di riparare gli egoismi dei nostri
Paesi e di noi stessi, sono elemento essenziale per impostare, in un
senso genuinamente evangelico, una pastorale di conversione e di ri
conciliazione, che sfocia necessariamente in un rinnovamento di tutta
la Chiesa.
La formazione di un'autentica coscienza missionaria deve poggiare
sopra un radicale rinnovamento spirituale : prima di predicare il Van
gelo, bisogna viverlo ! ÏQ la vita di un cristiano o di una comunità che
costituisce il suo primo annuncio missionario : 4 se non si è prima
sperimentato personalmente che Cristo è il Salvatore, difficilmente si
sentirà la necessità di farlo conoscere agli altri. Poiché la cattolicità
— come dice il nostro Predecessore Pio XII nella sua Enciclica Fidei
Donum — è « la nota principale della vera Chiesa », 5 questa cattolicità,
che vuole dire spirito missionario universalistico, deve essere elemento
principale nella pastorale delle Chiese particolari, nelle quali sussiste
vivo ed operante l'essere stesso della Chiesa, e deve informare di sé
tutta l'azione pastorale che s'intende rinnovare. « Né bisogna dimen-
3 1 Io. 4, 7; cfr. anche Mt. 5, 25. 4 Cfr. Atti 3, 44; 5, 14. 5 A.A.S. 49 (1957), p. 237...
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 449
ticare — si aggiunge nella medesima Enciclica — che questo spirituale
fervore missionario, fomentato nelle vostre diocesi, è pegno di rinno
vata vitalità religiosa, da cui esse saranno infiammate ... Se, dunque,
la vita soprannaturale consiste nella carità e s'incrementa con l'impe
gno di donarsi, si può a buon diritto affermare che la vita cattolica di
un qualsiasi Paese si misura dai sacrifici che essa spontaneamente si
assume e sostiene per l'opera missionaria ». 6
Questo principio trova conferma nel Concilio Vaticano II : (( La
grazia del rinnovamento non può avere sviluppo nelle comunità, se
ciascuna di esse non dilata gli spazi della sua carità sino ai confini della
terra, dimostrando per quelli che sono lontani la stessa sollecitudine
che ha per coloro che sono i suoi propri membri )).7
Necessità ed urgenza dell'evangelizzazione
La nostra incorporazione alla vita stessa del Cristo, iniziata nel
Battesimo, accresciuta dalla Confermazione e perfezionata dall'Euca
restia, ci impegna totalmente nel piano divino della salvezza che egli
venne a realizzare sulla terra. Sì, è vero che Dio « vuole che tutti gli
uomini siano salvi e giungano alla conoscenza della verità ». 8 Ma questo
piano, rivelato in maniera progressiva e che raggiunge il suo culmine
in Cristo « mediatore e pienezza di tutta la Rivelazione », 9 presenta
due specifiche proprietà. Il piano salvifico non si estènde solamente ad
alcuni uomini o ad alcuni gruppi umani, bensì a tutti gli uomini ed a
tutti i popoli. D'altra parte, « la chiamata alla fede e la risposta del
credente non si verificano in maniera isolata ed escluso qualsiasi le
game reciproco », ma in seno ad un popolo « che Lo riconoscesse nella
verità e fedelmente Lo servisse ». 1 0
Questo Popolo di Dio, soggetto comunitario della fede e della vita
soprannaturale, è la Chiesa, alla quale è stato affidato il deposito della
Rivelazione non perché lo custodisca sotto terra, ma perché lo metta a
disposizione di tutti gli uomini. 1 1 Noi speriamo e confidiamo che, du-
6 Ibid., p. 243. 7 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 37. 8 1 Tim. 2, 4. 9 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei verbum, n. 7. 10 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 9, cfr. Decr. de activ. mission. Eccle
siae Ad gentes divinitus, n. 2. 11 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 1, 29, 35; Decr.
de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, n. 2; Const. dogm. de Ecclesia
Lumen gentium, n. 13.
29 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
450 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rante l'Anno Santo, tutti i fedeli e tutte le comunità prendano coscienza
di questo impegno missionario universale, che, derivando dalla stessa
natura missionaria della Chiesa cattolica, è anche proprio di tutte le
Chiese e comunità locali, e di tutti e di ciascun cristiano.
Consideriamo, inoltre, che lo Spirito Santo, il quale opera sempre
in perfetta armonia col piano salvifico del Padre e con la natura essen
zialmente missionaria della Chiesa, realizza nel medesimo tempo un
duplice movimento convergente: da un lato, spinge i popoli non cri
stiani verso la Chiesa e, dall'altro, infonde nelle anime dei battezzati
10 spirito missionario. Cristo dal cielo — afferma il Concilio — me
diante lo Spirito « opera incessantemente nel mondo, per condurre gli
uomini alla Chiesa». 1 2 « L o Spirito Santo unifica tutta la Chiesa
vivificando le istituzioni ecclesiali ed infondendo nel cuore dei fedeli
11 medesimo spirito missionario, da cui era spinto lo stesso Cristo ». 1 3
L'opera di evangelizzazione, oltreché necessaria, è urgente : anzitutto
in ragione della carità divina, che è il supremo motivo che la sollecita,
e poi anche come risposta alle gravi necessità spirituali del mondo
attuale. Caritas Christi urget nos:14 da quando San Paolo ha dettato
questa espressione, il panorama religioso del mondo presenta caratte
ristiche che ci preoccupano e rattristano. Lo sviluppo dell'azione mis
sionaria della Chiesa continua troppo lentamente. Suol dirsi, a titolo
di scusa, che la Chiesa deve imitare la pazienza di Dio. Questo è vero :
Dio è paziente, perché è eterno; Dio ha la sua ora, né noi possiamo,
nella nostra ansia, pretendere di anticipare l'ora di Dio. Dimentichiamo,
però, che siamo noi, con i nostri colpevoli egoismi, con la nostra acci
dia e mancanza di zelo missionario, che obblighiamo, per così dire, Dio
a mostrarsi paziente, a seguir quasi il passo che vogliamo tener noi.
Dio è Amore e, come tale, desidera vivamente di comunicarsi agli
uomini. Non sono forse sgorgate dal Cuore di Cristo queste parole,
ardenti come la lava di un vulcano : « Sono venuto a portare il fuoco
sulla terra, e che cosa desidero se non che sia acceso? ». 1 5 Parimenti, il
mondo attuale, il quale, attraverso i segni del nostro tempo, si rivolge
alla Chiesa perché corra in suo aiuto e dia completa risposta alle sue
crescenti inquietudini ed aspirazioni, è come il Macedone della visione
12 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 48. 13 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 4. 14 2 Cor. 5, 14. 15 Lc. 12, 49.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 5 1
di San Paolo : « Vieni in Macedonia, e aiutaci )) ! 1 6 Quanti siamo figli
della Chiesa, possiamo e dobbiamo rispondere come l'Apostolo delle
Genti e ripeter con lui : « Non mi glorio se annuncio il Vangelo, perché
è un obbligo che mi è imposto; e guai a me, se non annunciassi il
Vangelo ! ». 1 7
Le Pontificie Opere Missionarie
strumento efficace per aiutare l'evangelizzazione
Al presente la Chiesa dispone di uno strumento provvidenziale,
perché tutto il Popolo di Dio possa assolvere adeguatamente il suo sacro
compito missionario : le Pontifìcie Opere Missionarie. Se queste non
esistessero, bisognerebbe crearle.
A disposizione immediata del Vicario di Cristo e, con lui, del Col
legio Episcopale, esse costituiscono il principale e più efficace stru
mento per educare il Popolo di Dio nell'autentico spirito universa
listico e missionario ; per promuovere, nella loro multiforme varietà, le
vocazioni missionarie (non si dimentichi che una di queste Opere, l'Unio
ne Missionaria, di tale finalità ha fatto la principale ragione pratica
della sua esistenza) ; e per sviluppare in maniera permanente la carità
nel suo duplice aspetto, spirituale e materiale, sempre all'insegna della
più piena cattolicità.
Ë nostro vivo desiderio, come già ripetutamente l'espressero i nostri
venerati Predecessori, che tali Opere si costituiscano, si consolidino e
fioriscano non solo nelle Chiese di antica cristianità, ma anche nelle
Chiese giovani, comprese le più recenti, quale segno chiaro della comu
nione ecclesiale e dell'universalismo missionario che a tutte loro è
connaturale.
Ai dirigenti e collaboratori di dette Opere, sparsi per tutto il mondo,
noi amiamo ripetere le parole che abbiamo rivolto poco tempo fa
durante la riunione, svoltasi in Roma, dei loro Consigli Superiori
Generali : « A Voi spetta l'onere e l'onore di tenere sveglia nei vo
stri Paesi questa consapevolezza, e di infondere instancabilmente in
tutti gli strati dell'opinione pubblica, e in particolar modo nelle par
rocchie e nelle organizzazioni cattoliche, quel sensus Ecclesiae che,
unico, può conservarle immuni da ogni particolarismo, ed alimentare
costantemente la fiamma della generosità consapevole e gioiosa in un
16 Cfr. Atti 16, 9-10. 17 1 Cor. 9, 16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
452 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ampio respiro che abbracci tutte le Missioni e ne prenda sempre più a
cuore le sorti, affidate alla buona volontà, allo zelo, allo spirito d'ini
ziativa dei figli della Chiesa ». 1 8
Ci piace terminare il nostro Messaggio ripetendo l'orazione che leg
giamo nella liturgia della festa del Patrono delle Missioni, San Fran
cesco Saverio : « Fa', o Signore, che la tua Chiesa trovi la sua gioia
nell'evangelizzazione di tutti i popoli ». Nel nome del Signore, a tutti
voi che lavorate con vero zelo per le Missioni e vi apprestate a celebrare
la prossima Giornata Missionaria, noi auguriamo una intima letizia
che il mondo non può dare : quella di aver trovato il vero senso della
vostra vita, partecipando con Cristo alla realizzazione del piano divino
dell'universale salvezza.
Dal Vaticano, nella solennità degli Apostoli Pietro e Paolo, 29 giu
gno dell'anno 1974, dodicesimo del nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
18 A.A.S. 66 (1974), p. 342.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 453
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 12 Iunii 197Ii. — Metropolitanae Ecclesiae Materanensi prae
fecit Exc. P. D. Michaelem Giordano, hactenus Episcopum titularem
Laritanum.
die 20 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Alexandrinae in Ontario R. P.
D. Eugenium Philippum Larocque, curionem ad Sanctam Annam in
oppido vulgo Tecumseh dioecesis Londonensis.
die 25 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Macrianensi in Mau-
retania R. P. D. Ioannem Sherlock, e clero dioecesis Hamiltonensis,
quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Geraldi Emmett Carter,
Episcopi Londonensis.
die 1 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tigualensi R. D. Marium
E. Rios Mont, sodalem Congregationis Missionis, quem constituit Prae
latum Escuintlensem.
die 6 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Portus Gratiae, noviter erectae,
R. P. D. Michaelem Saudreau, Vicarium Generalem archidioecesis
Parisiensis.
die 8 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Zipaquirensi Exc. P. D. Rubén
Bui trago Trujillo, hactenus Episcopum titularem Aquaeflaviensem.
die 11 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Linarinae R. P. Raphaelem Gal
lardo García, sodalem Ordinis Fratrum S. Augustini, superiorem pro
vincialem in Dicione Mexicana.
I
PROVISIO ECCLESIARUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
454 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Titulari episcopali Ecclesiae Murthlacensi R. P. D. Thomam W.
Lyons, e clero archidioecesis Vashingtonensis, quem deputavit Auxilia
rem Exc.mi P. D. Gulielmi W. Baum, Archiepiscopi Vashingtonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Valle-Valliensi R. P. Eugenium
Marino, Vicarium Generalem Societatis Sodalium Sancti Ioseph a Sacro
Corde, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P.D. Gulielmi W. Baum,
Archiepiscopi Vashingtonensis.
die 13 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Papantlensi R. D. Ianuarium
Alamilla Arteaga, e clero dioecesis Tampicensis, secretarium generalem
Conferentiae Episcopalis Mexicanae.
— Cathedrali Ecclesiae Apatzinganiensi R. D. Iosephum Fernández,
curionem paroeciae B. M. V. a populo « de los Angeles » nuncupatae
in urbe Tulancingensi.
die IS Iulii. — Cathedralibus Ecclesiis Savonensi et Naulensi
R. P. D. Franciscum Sibilla, e clero archidioecesis Ianuensis, proconsi-
liarium sodalitatis ab Actione Catholica Italica.
die 16 Iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Portus Montt Exc. P. D.
Eladium Vicuña Aránguiz, hactenus Episcopum Chillanensem.
die 17 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Insulae Cathensis R.
P. D. Gulielmum A. Hughes, Vicarium Generalem dioecesis Youngsto-
niensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi G. Malone,
Episcopi Youngstoniensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Abercorniensi R. P. D. Richardum
S. Hanifen, Cancellarium Curiae archidioecesis Denveriensis, quem
deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi V. Casey, Archiepiscopi
Denveriensis.
die 20 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gemellensi in Numidia
R. P. D. Iosephum Mercieca, presbyterum dioecesis Gaudisiensis, Prae
latum Auditorem Sacrae Romanae Rotae, quem deputavit Auxiliarem
Exc.mi P. D. Michaelis Gonzi, Archiepiscopi Melitensis.
die 2l¡. Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Laritanae R. D. Alfre
dum Iosephum Rodríguez Figueroa, e clero dioecesis Valentinae in
Venetiola, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Ali Lebrun
Mora tinos, Archiepiscopi titularis Vocariensis, Coadiutoris cum iure
successionis et Administratoris Apostolici « sede plena » archidioecesis
Caracensis.
die 3 Augusti. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D.
Candidi Rada Senosiain, Episcopi Guarandensis, constituit Exc. P. D.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 4 5 5
Radulfum López Mayorga, Episcopum titularem Casensem in Numidia,
hactenus Auxiliarem eiusdem Episcopi Guarandensis.
die 8 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Obbensi praefecit R.
P. Albertum Geraldum Iaramillo, sodalem Societatis Presbyterorum a
S. Sulpitio, professorem in seminario maiori bogotensi, quem deputavit
Auxiliarem Exc.mi P. D. Michaelis Angeli Arce Vivas, archiepiscopi
Popayanensis.
— Cathedrali Ecclesiae Rubribaculensi Exc. P. D. Iosephum V. Sul
livan, hactenus Episcopum titularem Thagamutensem et Auxiliarem
Episcopi Kansanopolitani-Sancti Iosephi.
die 9 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Rosmarkensi R. P.
Aloisium Gonzaga Langevin, e societate Missionariorum Africae, quem
deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Alberti Sanschagrin, Episcopi Sancti
Hyacinthi.
— Titulari episcopali Ecclesiae Septimuniciensi R. P. D. Kenedum
A. Angeli, Cancellarium Curiae dioecesis Providentiensis, quem depu
tavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ludovici E. Gelineau, Episcopi Provi
dentiensis.
die 12 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Oescensi R. P. D.
Gaudentium Rosales, curionem ad Immaculatam Conceptionem B. M.
V. in oppido vulgo Batangas archidioecesis Lipensis, quem deputavit
Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi L. Sin, Archiepiscopi Manilensis.
die 22 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Quicensi Exc. P. D. Ioannem
Gerardi Conedera, hactenus Episcopum Verae Pacis.
I I
RICHMONDIENSIS - VILMINGTONIENSIS -VHELINGENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Quo aptius christifidelium regimini consuli possit, Exc.mus P. D.
Walter F. Sullivan, Administrator Apostolicus « sede vacante » dioe
cesis Richmondiensis, Exc.mus P. D. Thomas J. Mardaga, Episcopus
Vilmingtoniensis, et Exc.mus P. D. Iosephus H. Hodges, Episcopus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Vhelingensis, nuper ab Apostolica Sede expostulaverunt ut suarum
Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur iidemque cum limitibus
civilibus convenirent.
Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI , audita Con
ferentia Episcopali Civitatum Foederatarum Americae Septentrionalis
et praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Ioannis Jadot, Archiepi
scopi tit. Zuritani atque in praefata natione Delegati Apostolici, de
consilio Em.morum Patrum Cardinalium negotiis Sacrae Congrega
tionis pro Episcopis praepositorum, ratus huiusmodi immutationes
animarum bono valde profuturas, oblatis precibus benigne annuere
dignatus est.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae pote
statis, praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo
Litterae datae forent, ea quae sequuntur statuit :
a dioecesi Vilmingtoniensi seiungit Comitatus vulgari sermone
Aceomack et Northampton nuncupatos illosque perpetuo adsignat dioe
cesi Richmondiensi ;
a dioecesi Vhelingensi territorium separat quod intra fines Status
vulgo Virginia extenditur et illud perpetuo adnectit dioecesi Richmon
diensi ;
vicissim a dioecesi Richmondiensi distrahit territorium quod intra
fines Status vulgo West Virginia extenditur et illud perpetuo adsignat
dioecesi Vhelingensi.
Eadem Sanctitas Sua, sic immutatis praefatarum dioecesium fini
bus, mandat ut documenta et singula acta quae praedicta territoria
respiciunt a Curia a qua ad Curiam dioecesis cui illa noviter sunt
aggregata tradantur; ad clerum vero quod attinet, decernit ut simul
ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, eo ipso sacerdotes
Ecclesiae illi censeantur adscripti in cuius territorio beneficium aut
ecclesiasticum officium legitime detinent ; ceteri vero sacerdotes, clerici,
Seminariique tirones Ecclesiae illi incardinentur, in cuius territorio
legitime habent domicilium. Praefatarum tamen dioecesium Episcopis
Ordinariis fas erit — ob congruas rationes — collatis consiliis cum
sacerdotibus et clericis quorum interest, aliter de eorum incardinatione
disponere.
Ad haec perficienda Sanctitas Sua memoratum Exc.mum P. D.
Ioannem Jadot deputat, eidem necessarias et opportunas tribuens facul
tates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 457
in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad Sacram Con
gregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecu
tionis mittendi.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 28 mensis Maii anno 1974.
© SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. 8 S.
Godefridus Mariani, Subsecretarius
I I I
SANCTAE MARIAE ORMENSIS - TIMMINSENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Exc.mus
P. D. Alexander Carter, Episcopus Sanctae Mariae Ormensis, et
Exc.mus P. D. Iacobus Landriault, Episcopus Timminsensis, nuper ab
Apostolica Sede postulaverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantu
lum immutarentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
P. D. Vidonis Dei Mestri, Archiepiscopi tit. Tuscamiensis et in Canadia
Pro-Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem christifidelium
bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice
Paulo, Divina Providentia Pp. VI, sibi tributarum, oblatas preces acci
piendas esse censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si
Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ea quae sequuntur
decernit.
1. A dioecesi Sanctae Mariae Ormensis separat atque perpetuo dioe
cesi Timminsensi adnectit integrum territorium paroeciae Ascensionis
D.N.I .C, in Matachewan, ita ut integrum territorium districtus civilis
Temiskaming ad dioecesim Timminsensem pertineat.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
2. A dioecesi Timminsensi vicissim separat territorium quod intra
fines districtus civilis Nipissing situm est et illud perpetuo dioecesi
Sanctae Mariae Ormensis assignat, ita ut totum territorium praefati
districtus civilis Nipissing ad dioecesim Sanctae Mariae Ormensis per
tineat.
Quapropter omnia acta et documenta territoriorum, quae supra memo
rata sunt, clericos, fideles et bona temporalia respicientia ab eis ad quos
•spectat, quam primum fieri poterit, novae cuique Curiae episcopali
tradantur.
Ad clerum quod attinet, simul ac Decretum ad effectum deductum
fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti in cuius territorio
beneficium vel ecclesiasticum officium legitime detinent; ceteri autem
•clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incar
dinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium.
Ad haec omnia exsequenda Sacra Congregatio pro Episcopis praefa
tum Exc.mum P. D. Vidonem Dei Mestri deputat, necessarias et opor
tunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo
agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere
imposito ad eandem Sacram Congregationem mittendi, cum primum fas
«erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die
28 Iunii anno 1974.
83 SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L . œ s. Godefridus Mariani, Subsecretarius
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Saera Congregatio pro Gentium Evangelizatione 4 5 9
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O G E N T I U M E V A N G E L I Z A T I O N E
S E U D E P R O P A G A N D A F I D E
i PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI ,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza
tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de
novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 22 Iunii 197Jf. — Titulari, pro hac vice, Archiepiscopali Eccle
siae Zellensi praefecit R. P. D. Angelum Acerhi, Antistitem Urbanum,
quem deputavit Pro Nuntium Apostolicum in Nova Zelanda et Dele
gatum Apostolicum Pacifici Oceani Insularum.
die 1 Iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Melburnensi Exc. P. D. Tho
mam Franciscum Little, hactenus Episcopum titularem Temunianen-
sem.
— Cathedrali Ecclesiae Kimberleyensi Exc. P. D. Hervinum Hecht,
hactenus Episcopum titularem Obbensem.
— Cathedrali Ecclesiae Ahmedabadensi R. P. Carolum Gomes, So
cietatis Iesu, litterarum scholae S. Xaverii in oppido vulgo Gandhinagar
nuncupato directorem.
— Cathedrali Ecclesiae Buganvillensi R. D. Gregorium Singkai, e
clero saeculari dioecesano, Collegii ecclesiastici in civitate « Bomana »
siti Rectorem.
— Cathedrali Ecclesiae Kaolackensi R. D. Hadrianum Sarr, autoch-
thonem sacerdotem archidioecesis Dakarensis, Seminarii minoris Rec
torem.
— Cathedrali Ecclesiae Quinhonensi R. D. Paulum Huynh dông
Cae, e clero saeculari nativo, Rectorem Seminarii minoris ac in prae
senti Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis.
— Cathedrali Ecclesiae Seguensi R. D. Iulianum Sidibè, sacerdo
tem saecularem archidioeceseos Bamakoënsis, Catechistarum institu
tionis directorem.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Cathedrali Ecclesiae Xuanlocensi R. D. Dominicum Nguyên van
Lang, Curiae dioecesanae Secretarium atque professorem iuris canonici
apud maius Seminarium Longxuyense.
— Titulari episcopali Ecclesiae Aquaeflaviensi R. P. Stephanum
Naidoo, Congregationis SS. Redemptoris sodalem, quem deputavit Auxi
liarem E.mi P. D. Eugenii S. R. E. Cardinalis McCann, Archiepiscopi
Civitatis Capitis seu Capetovnensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Saelesiensi R. D. Nicolaum Huynh
van Nghi, sacerdotem archidioecesis Saigonensis, parochum in oppido
vulgo Tân-Dinh appellato atque Operis caritatis directorem, quem de
putavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Pauli Nguyên van Binh, Archiepi
scopi Saigonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Temunianensi R. P. D. Hermannum
Paivu, e Rabaulensi archidioecesi, Antistitem Urbanum, quem deputavit
Auxiliarem Exc.mi P. D. Vergilii Patricii Copas, Archiepiscopi Portus
Moresbiensis.
I I
NOMINATIO
Decreto ut infra dato, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeliza
tione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit :
die 21 Iunii 1971/. — R. P. Ioannem Hendriks, Societatis Missiona
riorum S. Iosephi de Mill Hill sodalem, Administratorem Apostolicum
(( sede plena et ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Basankusuensis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Romana Rota 4 6 1
ACTA TRIBUNALIUM
S A C R A R O M A N A R O T A
Citatio edictalis
BUSCODUCENSIS
Nullitatis matrimonii et Querelae nullitatis (Adrians - Hoogaars)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Antonii Iosephi
Mariae Hoogaars, partis conventae in causa de qua supra, eundem
citamus ad comparendum aut per se aut per procuratorem legitime
constitutum coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancel
leria, 1 - Roma) in diem 8 octobris 1974, hora decima cum dimidio, pro
concordatione vel subsignatione sequentis dubii :
An constet de nullitate sententiae affirmativae Tribunalis Busco-
ducensis, die 21 decembris 1971, et consequenter etiam decreti ratiha
bitionis Tribunalis Ultraiectensis diei 8 novembris 1978; et quatenus
affirmative vel negative, attenta commissione pro novo examine H. S.
Tribunali a Signatura Apostolica peracta decreto diei 4 februarii 197^
n. 1$85. An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, Parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Antonii Iosephi Mariae Hoogaars,
curare debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Raphael Funghini, Notarius
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 12 mensis iunii a. 1974.
Ioseph Palazzini, Ponens
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Antoine Joseph Marie Hoogaars, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
462 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
8 octobre 1974, à 10,30 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité de la sentence affirmative rendue par le tribunal de Bois-le-Duc le 21 décembre 1911, et aussi, par conséquent, de la nullité du décret de confirmation émis par le tribunal d'Utrecht le 8 novembre 1973?
Et, que la réponse soit affirmative ou négative, vu la commission de procéder à un nouvel examen confiée à ce S. Tribunal par la Signature Apostolique (décret n. 4335 du 4 février 1974), conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Antoine Joseph Marie Hoogaars, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Pont. Commissio Decretis Concilii Vat. II interpretandis 46&
A C T A C O M M I S S I O N U M
P O N T I F I C I A C O M M I S S I O
D E C R E T I S C O N C I L I I V A T I C A N I I I
I N T E R P R E T A N D I S
Responsum ad propositum dubium
Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II inter
pretandis, proposito in plenario coetu quod sequitur dubium, respon
dendum esse censuerunt ut infra :
(De decreto ratihabitionis in causis matrimonialibus)
D. - Utrum in decreto de quo in Motu Proprio Causas Matrimonia
les, VIII § 3 et IX § 1, simpliciter declarare sufficiat collegium deci
sionem primi gradus ratam habere, vel ad ordinarium examen secundi
gradus causam admittere; an vero requiratur ut, ad instar sententiae,,
rationes in iure et in facto contineat decretum.
R. - Negative ad primum, Affirmative ad secundum, seu, attentis
principiis generalibus processus canonici (cf. cc. 1840 § 3, 1874 § 4,
1875 C. I. C.) quibus per Litteras Apostolicas Causas Matrimonialesr
Motu Proprio datas, die 28 martii 1971, non derogatur necnon momento
decisionis secundae instantiae, a qua dari potest recursus ad superius;
Tribunal, rationes sive in iure sive in facto esse in eiusdem decreto-
saltem brevi seu summario modo indicandas, sive agitur de rata habenda
seu confirmanda sententia affirmativa praecedentis gradus, sive de ad
mittenda causa ad ordinarium ulterioris gradus examen.
Ss.mus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 14 februarii
1974 infrascripto impertita supradictam decisionem ratam habuit, ad
probavit et publicari iussit.
PERICLES Card. PELICI, Praeses
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
18 luglio 1974. Gli E.mi Signori Cardinali Tabera Araoz Arturo, Knox James Robert, Brandäo Vilela Avelar, Guyot Louis Jean, Membri della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica.
» » » S. E. Mons. Pironio Eduardo, Vescovo di Mar del Piata, Membro della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
il Sig. Cardinale Knox James Robert, Prefetto delle Sacre Congregazioni per la Disciplina dei Sacramenti e per il Culto Divino, Membro della Pontificia Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico.
Mons. Marusyn Miroslav Stefan, Vescovo eletto tit. di Cadi, Membro della Pontificia Commissione per l'interpretazione dei Decreti del Concilio Vaticano II.
24 » » S. E. il Sig. Cardinale Oddi Silvio, Membro della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano.
» » » Gli E.mi Signori Cardinali Raimondi Luigi e Knox James Robert, Membri della Sacra Congregazione per i Vescovi e del Consiglio per gli Affari Pubblici della Chiesa.
30 » • » I Rev.di Padri Riva Silvio e Audinet Jacques, Consultori della Sacra Congregazione per il Clero.
L2 agosto » S. E. Mons. Contreras Navia Sergio, Vescovo tit. di Sempta ed Ausiliare dell'Arcivescovo di Concepción, Consultore del « Consilium de Laicis ».
» » » Il dott. Kronenberg Friedrich, Membro del « Consilium de Laicis ».
22 » » S. E.
» » » S. E.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et yol. LXVI 30 Septembris 1974 N. 9
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
DAËTIENSIS
Detractis quibusdam territoriis ab archidioecesi Gacerensi alia quaedam
conditur dioecesis, nomine « Daëtiensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Requirit maximopere apostolicum officium Nostrum, idque perdili-
genter absolvere studemus, ut commissis procurationi Nostrae com
munis omnium Pastoris fidelibus perquam commode prospiciamus. Quo
cum proposito Nostro cum vota coniuncta essent et preces Venerabilis
Fratris Theopisti Alberto et Valderrama, Archiepiscopi Cacerensis, pe
tentis ut sua e dicione aliam excitaremus dioecesim et constitueremus,
adhibitis precibus accedendum Nos esse putavimus. De sententia igitur
tum Venerabilis Fratris Carmeli Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinia-
nopolitani in Galatia et tunc in Insulis Philippinis Apostolici Nuntii,
tum Sacrae Congregationis pro Episcopis, sequentia decernimus et
iubemus. Ab archidioecesi Cacerensi territorium separamus, quod civi
libus finibus provinciae vulgo Camarines Norte continetur, eoque dioe
cesim condimus DaMiensem appellandam, finibus immutatis, cuius
praecipua sedes in urbe vulgo « Daet )) erit, episcopalis vero magisterii
30 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
466 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cathedra in templo Sancti Ioannis Baptistae, ibidem exstante, quod ad
cathedralis dignitatem attollimus, iustis datis iuribus. Episcopus autem,
praeter debita iura, obligationes habebit, ad officium spectantes. Man
damus insuper ut condita dioecesis suffraganea sit metropolitanae Sedi
Cacerensi, atque Episcopus eiusdem Ecclesiae Metropolitae obnoxius;
ut mensa episcopalis Curiae emolumentis constituatur, fidelium oblatis
pecuniis bonorumque parte eidem ad normam canonis 1500 C. I. C. ob-
venientium; ut, quoadusque Canonicorum Collegium constituatur, con
sultores dioecesani deligantur; ut, quod spectat dioecesis regimen, ad
ministrationem, vicarii capitularis electionem, fidelium iura et onera
atque id genus alia, sacri canones serventur; ut, ad seminarium quod
attinet eiusque alumnorum institutionem, sive commune ius adhibeatur
sive normae Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » peculiares
que Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica leges; ut, dioe
cesi rite constituta, sacerdotes ei addicantur, in qua beneficium vel
officium habeant, ceteri vero sacerdotes, clerici seminariique tirones ei,
in qua legitime degant ; ut denique documenta et acta, novam dioecesim
quodammodo respicientia, in eiusdem tabularium transferantur, reli
giose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Vene
rabilis Frater Bruno Torpigliani, Archiepiscopus titulo Mallianensis
et in Insulis Philippinis Apostolicus Nuntius, vel ab eo delegatus sacer
dos; qui autem negotium perfecerit congrua documenta exaranda stu
deat, ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittenda.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimoseptimo mensis Maii,
anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus
Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
83 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Secret. Status tab., n. 260899.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 6 7
I I
VIRACENSIS
Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Legazpiensi nova alia conditur,
nomine « Viracensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Divino Christi mandato obsequentes, quod cum Romano Pontificatu
accepimus, cunctis hominibus accommoda ad supernam aeternamque
salutem consequendam subsidia comparandi, censuimus optime fieri, si
precibus accederemus Venerabilis Fratris Theotimi Pacis, Episcopi
Legazpiensis. Etenim, post auditam Conferentiam Episcopalem Insu
larum Philippinarum, ipse ab Apostolica Sede petiit, ut sua e dioecesi
certis detractis territoriis nova quaedam ecclesiastica circumscriptio
constitueretur. De sententia igitur sive Venerabilis Fratris Carmeli
Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinianopolitano in Galatia atque in In
sulis Philippinis tunc Apostolici Nuntii, sive Sacrae Congregationis
pro Episcopis, sequentia decernimus. A dioecesi Legazpiensi, quam di
ximus, integrum territorium separamus civilis provinciae vulgo Catan-
duanes nuncupatae eoque novam dioecesim condimus, ab urbe Virac
Viracensem appellandam iisdemque finibus limitandam ac ea provincia
civilis limitatur. Conditae dioecesis sedem in urbe Virac collocari iube
mus, episcopalem vero magisterii cathedram in templo Deo dicato in
honorem B. M. V. Immaculatae, cui quidem congrua iura damus huius
modi sacris aedibus propria ; pro tempore autem Episcopo et iura debita
concedimus et obligationes imponimus, ad normam iuris. Praecipimus
insuper ut Viracensis dioecesis mensa episcopalis Curiae emolumentis
constituatur, fidelium sponte oblatis pecuniis atque iis bonis, quae
eidem obvenerint ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici; ut
suffraganea sit metropolitanae Sedi Cacerensi, sicut Episcopus eiusdem
Ecclesiae Archiepiscopo Metropolitae; ut, pro Canonicis, consultores
dioecesani deligantur; ut Seminarium struatur, cuius alumni iuxta
communis iuris praescripta formentur, prae oculis praeterea habitis
normis decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » ac peculiaribus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 6 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica legibus; ut, dioecesi
constituta, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur addicti, in cuius
territorio beneficium vel officium habeant, ceteri autem, una cum cle
ricis Seminariique tironibus ei, in qua legitimo domicilio degant; ut
omnia documenta ad novam cathedralem Sedem pertinentia a Curia
episcopali Legazpiensi ad Viracensem transferantur, in tabulario reli
giose custodienda; ut denique quod dioecesis regimen spectat, admini
strationem, vicarii capitularis, sede vacante, electionem, fidelium iura
et onera aliaque id genus, quod sacri canones praescribunt ad amussim
servetur. Haec autem quae mandavimus ad effectum perducenda curet
Venerabilis Frater Bruno Torpigliani, Archiepiscopus titulo Mallia-
nensis, qui est in praesens in Insulis Philippinis Apostolicus Nuntius,
vel per se vel per alium delegatum sacerdotem. Qui vero negotium per
fecerit sueta documenta exaret ad Sacramque Congregationem pro Epi
scopis mittat, de more signata sigilloque impressa.
Apostolicam hanc Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse
et fore volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die septimo et vicesimo mensis
Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pon
tificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Ioannes Coppa, Proton. Apost. s.n. Loco £g Plumbi
In Secret. Status tab., n. 260897.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 6 9
I I I
ARLINGTONENSIS
Quibusdam separatis territoriis a dioecesi Richmondiensi nova dioecesis constituitur, nomine « Arlingtonensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Supernae Christifidelium utilitati quo aptiore fieri posset modo
consulere cupientes, censuimus votis et precibus accedendum esse Vene
rabilis Fratris Valtheri F. Sullivan, ad hunc usque diem Administra
toris (( sede vacante » dioecesis Richmondiensis, qui, audita Conferen
tia Episcopali Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, ab
Apostolica Sede petiit, ut, dioecesis Richmondiensis diviso territorio,
alia constitueretur dioecesis. Quapropter, de sententia sive Venera
bilis Fratris Ioannis Jadot, Archiepiscopi titulo Zuritani et in iisdem
Foederatis Civitatibus Delegati Apostolici, sive Sacrae Congregationis
pro Episcopis, sequentia decernimus. A dioecesi Richmondiensi haec
separamus territoria, seu comitatus, vulgo Arlington, Clarke, Culpeper,
Fairfax, Fauquier, Frederick, King George, Lancaster, Loudon, Ma
dison, Northumberland, Orange, Page, Prince William, Rappahannock,
Richmond, Shenandoah, Spotsylvania, Stafford, Warren et Westmore-
land, iisque novam condimus dioecesim Arlingtonensem appellandam
atque iisdem finibus limitandam ac simul sumpti comitatus, quos dixi
mus. Constitutae dioecesis sedes episcopalis in urbe vulgo Arlington
erit, episcopalis vero magisterii cathedra in templo Deo dicato in
honorem S. Thomae More, in ea urbe exstante, quod ad cathedralium
dignitatem evehimus, concessis debitis iuribus; item pro tempore Epi
scopo congrua iura damus atque obligationes imponimus, dignitatis
atque officii propriis. Mandamus praeterea ut mensa episcopalis Curiae
bonis constituatur, fidelium sponte oblatis pecuniis rebusque ei obve
nientibus ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici ; ut pro Cano
nicis consultores dioecesani in praesens deligantur, ad normam iuris
communis; ut, ad Seminarii aedificationem quod attinet alumnorum-^
que formationem, leges canonicae serventur, normae Decreti Concilii
Vaticani II « Optatam totius )) et peculiares Sacrae Congregationis pro
Institutione Catholica regulae ; ut, constituta rite dioecesi, eo ipso
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 7 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sacerdotes Ecclesiae illi censeantur addicti, in cuius territorio ecclesiasticum beneficium vel officium habeant, ceteri vero ei, in qua legitime degant; ut documenta et acta ad conditam dioecesim pertinentia in eiusdem Curiam transferantur, in tabulario religiose custodienda; ut denique dioecesis Arlingtonensis suffraganea sit metropolitanae Sedi Baltimorensi, eiusdemque Episcopus eius archiepiscopalis Ecclesiae Metropolitae. Haec autem, quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Ioannes Jadòt, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, suetaque documenta exaret, ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittenda.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die duodetricesimo mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. RAGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Eduardus Martínez Adsessor
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Ioannes Coppa, Proton. Apost. s.n. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab., n. 260876.
IV
NEO-VESTMONASTERIENSIS
Detractis quibusdam territoriis ab eparchia Edmontonensi quaedam alia conditur, nomine « Neo-Vestmonasteriensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Cum territorii amplitudo eparchiae Edmontonensis Ucrainorum, in Canadensi Natione patentis, fideliumque grandior in dies eius multitudo id requirerent, ut, ad aptius animarum utilitati prospiciendum, nova quaedam excitaretur ibi locorum circumscriptio, visum est Nobis esse votum et preces accipienda sive Apostolici ea in regione Pro-Nuntii sive sacri Edmontonensis Praesulis, eam agentium causam. Audita igitur
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 7 1
hoc super negotio sententia Venerabilis Fratris Nostri S. E. E. Cardinalis Praefecti Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, apostolica Nostra potestate sequentia decernimus. Partita Edmontonensi eparchia novam constituimus, Neo-Vestmonasteriensem appellandam, cuius ii erunt fideles byzantini Ucrainorum ritus, qui incolae in territorio Provinciae Britannicae Columbiae degunt, ac praeterea in territorio Yuconensi atque in iis, quae inter septemtrionem et occasum solis a linea 120 ad 141 extenduntur. Sic conditae eparchiae sedes in urbe vulgo « New Westminster » erit, magisterii vero pastoralis cathedra in paroeciali sacra aede a SS . Eucharistia nuncupata, quam scilicet ad cathedralis dignitatem evehimus. Mandamus praeterea, ut eparchia Neo-Vestmonasteriensis suffraganea sit metropolitanae Sedi Vinnipegensi Ucrainorum ; eparchiales consultores in ea deligantur, sacro eiusdem Praesuli in gerendis negotiis assistentium, una profecto cum presbyterali et pastorali Consiliis; eius mensa eparchialis sive fidelium sponte oblatis pecuniis efficiatur, sive paroeciarum tributis, sive bonis ad eandem pertinentibus ; alumni, in sortem Domini vocati, ad seminarium illud mittantur ecclesiasticis disciplinis imbuendi, quod Eparchae sententia aptius habeatur, donec videlicet peculiare quoddam a sacra Ucraina Hierarchia in Canadensi regione exstruatur ; ceterum, ut eparchiae eiusque sacrorum Antistiti omnia iura ac privilegia competant, quae in Iure Canonico pro Ecclesiis Orientalibus vigente recensentur, in Litteris praesertim Apostolicis « Cleri sanctitati » a can. 392 ad 526, servatis insuper decretis Concilii Vaticani II ceterisque Apostolicae Sedis praescriptis.
Haec quae mandavimus ad effectum de more adducantur actique negotii congrua documenta ad S. Congregationem pro Ecclesiis Orientalibus mittantur, rite signata sigilloque impressa.
Hanc autem Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die septimo et vicesimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT P A U L U S Card. P H I L I P P E
Secretarius Status S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Secret. Status tab., n.261901.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 7 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
P A L G H A T E N S I S
Detractis quibusdam territoriis ab eparchia Trichuriensi nova quaedam conditur, nomine « Palghatensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Apostolico requirente officio Nostro, aptius in dies videlicet christianorum fidelium coetibus consulendi, visum est Nobis omnino esse accipiendam sententiam Venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Praefecti Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, de eparchia nempe Trichuriensi dividenda deque nova intra Indiae fines ex ea constituenda; maxime enim tum territorii amplitudine patebat tum fidelium affluebat multitudine. Summa igitur usi Nostra potestate, ex eparchia Trichuriensi, quam diximus, territorium separamus, quod constat civilibus districtibus vulgato nomine « Palghat >) et <( Coimba-tore » appellatis, addita quoque civitate Karur, e districtu Trichinopo-litano, atque exinde novam Malabarensis ritus eparchiam constituimus, ab urbe Palghat Palghatensem appellandam. Praecipimus insuper, ut sedes sic constitutae ecclesiasticae circumscriptionis in eadem urbe Palghat ponatur, eparchialis autem magisterii cathedra in templo, Deo dicato in honorem Sancti Raphaelis, ibi extante, quod ad cathedralis dignitatem evehimus, congruis tributis iuribus, utque suffraganea sit metropolitanae Sedi Ernakulamensi. Quae vero iussimus ad effectum rite adducantur, deque perfecto negotio sueta documenta exarentur et ad Sacram Congregationem pro Ecclesiis Orientalibus mittantur.
Hanc Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo septimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT PAULUS Card. P H I L I P P E Secretarius Status S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi
In Secret. Status tab., n. 261920.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 7 3
VI
PORTUS GRATIAE
Detractis territoriis ab archidioecesi Rothomagensi nova dioecesis constituitur, nomine « Portus Gratiae ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Quae Sacrosanctum Oecumenicum Concilium Vaticanum II de aptiore,
fidelium necessitatibus accommodanda, dioecesium dispositione suasit,
ad archidioecesim Rothomagensem, quae in Galliae finibus patet, per
tinere videntur. Eius enim occidentalis pars eo crevit ob incolarum
numerum, eo ob socialium rerum incrementum progressa est, ut di
stinctam requireret dioecesim suorumque sacrorum peculiarem Anti
stitem. Libenter igitur votis accedendum esse putavimus tum Venera
bilis Fratris Andreae Pailler, Archiepiscopi Rothomagensis, tum Vene
rabilis Fratris Egani Righi Lambertini, Archiepiscopi titulo Docleen-
sis et in Gallia Apostolici Nuntii, petentium ut ibi locorum novam
ecclesiasticam circumscriptionem conderemus, atque,. audita hoc super
negotio Conferentia Episcoporum Galliae, sequentia decernimus. A
Sede Rothomagensi territorium separamus civilis districtus vulgo « Le
Havre )), exceptis pagis vulgo nuncupatis « Ourville en Caux », « An-
courteville sur Héricourt », « Anvéville », « Beuzeville la Guérard »,
(( Carville Pot de Fer », « Cleuville », « Le Hanouard », (( Hautot PAu-
vray », (( Héricourt en Caux », « Oherville », « Robertot », « Routes »,
(( Sommesnil », « Saint Vaast Dieppedalle », « Thiouville », « Veauvilie
Lesquelles», « Criquetot le Mauconduit », « Vinnemerville », « Hautot
le Vatois » et « Rocquefort », eoque dioecesim condimus, Portus Gra
tiae ex antiquiore quadam appellatione denominandam, atque Sedi
Rothomagensi metropolitanae tamquam suffraganeam subiciendam.
Eius sedes in urbe « Le Havre » ponatur, episcopalis vero magisterii
cathedra in templo Beatae Mariae Virginis ibidem exstante, quod
ad cathedralis dignitatem evehimus, debitis concessis iuribus. Episco
pus autem congruas obligationes, praeter iusta iura, habebit. Consul
tores dioecesani praeterea deligantur ad normam iuris, usque dum
Canonicorum collegium constituatur. Ad Seminarii exstructionem
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 7 4 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
^quod spectat alumnorumque educationem ius commune servetur,
prae oculis habitis normis Decretai Concili Vaticani II « Optatam
totius » et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Ca
tholica legibus. Ad episcopalem mensam quod attinet, Curiae emo
lumentis eadem constet, a fidelibus sponte oblatis pecuniis atque bono
rum divisione, iuxta peculiarem conventionem Ordinariis quorum in
terest ineundam, ratione habita piorum fundatorum seu oblatorum
voluntatis. Ad clerum autem quod spectat mandamus, ut, dioecesi
Portus Gratiae rite constituta, clerici Ecclesiae illi addicantur, in cuius
territorio beneficium vel officium ecclesiasticum habeant, aut legitime
degant; fas tamen iis erit, iuxta conventionem inter Ordinarios sta
tuendam, alteri dioecesi incardinationem petere, statim vel intra quin
quennium. Cetera ad iuris canonici praescripta fiant. Acta denique et
documenta novam dioecesim respicientia in eius Curiam quam primum
transmittantur, in tabulario religiose custodienda. Haec, quae prae
scripsimus, ad effectum adducat Venerabilis Frater Eganus Righi Lam
bertini, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, congruis effecti
negotii exaratis documentis iisque ad Sacram Congregationem pro
Episcopis missis.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto mensis Iulii , anno Domini
millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus Nostri duo
decimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. B AGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco £g Plumbi
In Secret. Status tab., n. 268802.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 7 5
LITTERAE APOSTOLICAE
I S. Carolus Borromeo praecipuus Patronus confirmatur Carmelitani Fratrum Discalceatorum Provinciae Lombardae.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quam ardens per saeculorum de
cursum fuerit sodalium Ordinis Fratrum Discalceatorum B. M. V. de
Monte Carmelo, in provincia Lombarda degentium et operantium, erga
sanctum Carolum Borromeo religio; quam adsiduum eorum studium,
ut praeclarissima sancti illius Mediolanensis Episcopi exempla imita
tioni sibi sumerent, tum plurima, quae in ea regione exaedificata sunt
coenobia significanter produnt, tum quae ad eiusdem inter christianos
fideles fovendam pietatem multa et egregia ab illis absoluta sunt
coepta. Quapropter, maximopere confisi, ut, quae vivens in ipsorum uti
litatem egerit, eadem, vel immo ampliora, in beatorum civitatem accep
tus, a Deo pro iis intercederet, censuerunt provinciae Lombardae, quam
diximus, Carmélites Fratres et postulaverunt, ut, loco sancti Angeli
martyris, quem hucusque venerati sunt et adprecati, sanctus Carolus
Borromeo praecipuus eorum patronus fieret et pronuntiaretur. Quibus
votis et precibus cum libenter accesserint Ordinis eiusdem provinciae
moderatores, cumque rite, ad normam Instructionis de Calendariis par
ticularibus atque Officiorum et Missarum propriis recognoscendis, ab
Apostolica Sede petierint, ut peracta designatio confirmaretur, Nos,
de sententia Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, apostolica Nostra
potestate Sanctum Carolum Borromeo praecipuum Fratrum Discalcea
torum B. M. V. de Monte Carmelo, qui in provincia Lombarda degunt,
Patronum confirmamus, seu iterum constituimus et renuntiamus, omni
bus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae talibus Patronis
competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut
hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus sive nunc
sive in posterum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vi mensis
Iunii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £g Sigilli
In Secret. Status tab., n. 258904.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 7 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
Sanctuarium Mariae Sanctissimae Fontis Novi in Dioecesi Pisciensi ad
Basilicae Minoris gradum et dignitatem evehitur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Si quis excellentem atque admira
bilem respexerit dignitatem, qua Beatissima Virgo Maria, Divini sci
licet Redemptoris Mater, undique circumdatur, continuo certe intelle
get etiam ipse quam ob rem Ecclesia Catholica tot modis non tantum
spiritualibus verum aspectabilibus quoque eam semper per orbem terra
rum honorare et celebrare studuerit atque diligenter adhuc contendat.
Cum ergo Venerabilis Frater Dinus Aloisius Romoli, Episcopus Pi-
sciensis, pro se ipse ac sacerdotibus et fidelibus illius dicionis ab hac
Apostolica Sede petiverit, ut Sacellum Mariae Sanctissimae Fontis Novi
ad Basilicae Minoris honorem eveheretur, Nos, acceptis consiliis a
Sacra Congregatione pro Cultu Divino, libentissime eidem rogationi
obsequi moremque gerere cupimus. Ad quam quidem ferendam sen
tentiam Nos movit non solum templi eiusdem praeterita historia atque
artis pulchritudo, sed spes etiam certa futurum esse ut in eo sacello,
propter novum hoc decus et nomen, pietas augeretur erga Deum eiusque
sanctissimam Matrem, quam diu iam frequentes ibi veneran tur pio
cultu Christifideles omnis ordinis atque aetatis. Placet itaque sacram
Beatae Mariae Virginis aedem, hoc est sanctuarium Fontis Novi, in
dioecesi Pisciensi ad gradum et dignitatem Basilicae Minoris tolli tri-
buique simul cuncta iura et privilegia liturgica, quae talium eccle
siarum propria sint. Ceterum volumus ut hae Litterae suam vim habeant
contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die vi mensis
Iunii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £B Sigilli
In Secret. Status tab., n. 257898.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 7 7
I I I Sacra Nazarethana Familia destinatur praecipua tutelaris patrona Praelaturae Chulucanensis.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum recta conformatio atque institutio Christianae familiae proficiat cum ad fidem et vitae probitatem singulorum eius membrorum in tuto collocandam, tum ad hominum consortionem ac societatem universam salutaribus Evangelii principiis imbuendam, constat ex ipsa temporum praeteritorum experientia. Atqui numquam non uti exemplar praestantissimum speciesque optima familiarum Christianarum proposita est et exhibita ab Ecclesia Dei ipsa Sacra Nazarethana familia Iesu Mariae et Iosephi. Iustissima proinde ex causa clerus ac populus Praelaturae Chulucanensis curas suas et vires eo semper intenderunt ut primum singulae familiae ad exemplum principalis illius familiae Sacrae penitus informarentur humanis Christianisque virtutibus, ac deinde vita socialis, vocationes ecclesiales, opus missionale super solidissimum istud fundamentum con-firmarentur plurimumque simul prosperarentur. Cum igitur Venerabilis Frater Ioannes Conway McNabb, Episcopus titulo Saiensis ac Praelatus Chulucanensis, praeter sua quidem flagrantissima vota, preces etiam Consilii Pastoralis cunctorumque suorum fidelium significans, a Nobis petivisset ut, in fausto decimo conditae Praelaturae eiusdem anno, ipsam Sacram Familiam caelestem apud Deum primariamque totius dicionis iam electam Patronam ad normam Instructionis S. Congregationis pro Cultu Divino de Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30, Nos sanciremus ratamque haberemus, propterea collatis consiliis cum eadem Sacra Congregatione pro Cultu Divino rogationi illi libentissime obsequi statuimus. Apostolica ergo Nostra potestate atque harum Litterarum vi, Sacram Familiam Nazarethanam, praecipuam apud Deum Patronam creamus et renuntiamus Praelaturae Chulucanensis, omnibus additis honoribus et iuribus liturgicis huiusmodi locorum Patronis congruentibus. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae suos effectus tam nunc quam in posterum tempus habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x v n Iunii, anno Domini MCMLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £8 Sigilli
In Secret. Status tab., n. 258969.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 7 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
Beatissima Virgo Maria, Caelestis Regina sideribus recepta, praecipua
Patrona confirmatur Fratrum Minorum Capulatorum Panormitanae Pro
vinciae.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quanta pietate erga Beatissimam
Virginem Mariam in caelum assumptam sodales Ordinis Fratrum Mi
norum Capuccinorum in provincia Panormitana degentes fuerint sem
per affecti quantamque etiam religionem et cultum huius marialis tituli
inter Christifideles eiusdem regionis decursu temporis excitaverint,
luculenter patefaciunt praesertim annua sollemnia precesque publicae,
quibus festus ipsius dies et praeparatur et studiose celebratur. Quando
quidem ergo maxime cupimus ut hic cultus altiores usque agat radices
latiusque ab eisdem religiosis sodalibus spargatur, perlibenter assen-
timur novissimo eorum hac de re consilio, quo videlicet pro Sancta
Catharina de Bolsena tamquam praecipua caelestis patrona illius Or
dinis provinciae electa et instituta est ipsa Beata Virgo Maria caelo
recepta. Eis autem votis alacriter accesserunt cum moderatores tum
plurimi provinciae sodales. Praeterea ad normam Instructionis de Ca
lendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis reco
gnoscendis ab Apostolica Sede rite petiverunt ut legitime acta haec
destinatio Patronae confirmaretur. Quas omnes ob causas Nos, de sen
tentia Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, apostolica Nostra pote
state Sanctam Mariam Deiparam Virginem in Caelum Assumptam
principalem Fratrum Minorum Capuccinorum qui provinciam incolunt
Panormitanam, apud Deum Patronam confirmamus, hoc est constitui
mus iterum et renuntiamus, omnibus additis honoribus ac privilegiis
liturgicis, quae talibus Patronis congruunt. Quibusvis contrariis mi
nime obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose
serventur suosque effectus et nunc et in posterum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die III mensis
Iulii, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco gß Sigilli
In Secret. Status tab., n. 261855
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 479»
V
Simulacrum B. M. Virginis a Caritate, in urbe vulgo Huatlanta, pretioso»
diademate coronari sinitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quandoquidem beatissima Virgo»
Maria Christi mater est, Fi l i i Dei adorandi et caelestis populi chri
stiani patrona, cui semper ipsa praesidium validissimum fuit, et tutela,,
et levamen in adversis, idcirco non modo sacra Christi plebs matrem,
tam benignam est usquequaque egregia pietate prosecuta, verum etiam
Ecclesia et Nos numquam ab eius honore tuendo, augendo, procurando*
cessavimus. Quam ob rem, cum Venerabilis Frater Aloisius Munive-
Escobar, Episcopus Tlaxcalensis, etiam cleri populique votis obsecun
dans id petierit, ut imago Beatae Mariae Virginis quam populari lingua
(( de la Caridad )) cognominant atque in urbe Huatlanta colunt, in finibus;
eiusdem dioecesis, nomine et auctoritate Nostra pretioso diademate*
coronaretur, Nos ad nobilem eiusdem imaginis antiquitatem respi
cientes, ad fidelium reverentiam et venerationem, ad religionis sancti
tatem, qua mater tanta honoratur, libentissime postulata concedimus.
Qua re, audita sententia Sacrae Congregationis pro Cultu Divino,,
placet Imaginem illam a Venerabili Fratre Mario Pio Gaspari, Archie
piscopo titulo Numidensi atque in Mexico Apostolico Delegato, die*
quo placuerit, inter Missarum sollemnia nomine et auctoritate Nostra
pretioso diademate redimiri, ritu atque formula praescriptis. In spem
autem certam ingredimur fore, ut per id christiana fides, quasi alitai
flamma, crescat, in bonum fidelium et Ecclesiae. Ceterum, volumus,
ut Nostrae hae Litterae religiose serventur, ad effectumque iustum-
perveniant, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x v
mensis Iulii, anno MDCCCCLXXXIV, Pontificatus Nostri decimo secundo-
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco @ Sigilli
In Secret. Status tab., n. 263901.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
480 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
Templum beato Lamberto dicatum in urbe Düsseldorf, in archidioecesi
Coloniensi, ad gradum Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quandoquidem sanctorum caelitum
cultus, si inculpata fide atque pietate nitatur, in Deum ipsum recidit,
cuius egregii illi viri, et amici fidi fuerunt, et gloriam haud inanem
quaesiverunt, et iussa fecerunt diligentissime, idcirco Ecclesia catho
lica, tametsi plane scit in uno Christo spes obtinendae salutis esse
collocandas, venerationem tamen Sanctorum neque neglexit per homi
num aetates, et, quoad potuit, auxit, cum ea religio praesidii multum
habeat, et decoris, et levaminis in adversis. Quam ob rem, cum Vene
rabilis Frater Noster Iosephus S. R. E. Cardinalis Höffner, Archiepisco
pus Coloniensis, Litteris ad Nos datis die duodetricesimo mensis Mai, hoc
anno, id a Nobis efflagitavisset, ut templum Sancto Lamberto sacrum,
quod est in urbe Dusseldorf, in sua archidioecesi, Basilicis Minoribus
annumeraretur : sacram enim illam aedem esse opere nobilissimam et
religione sanctissimam, qua et memoriae Sanctorum insignes contine-
rentur, et egregia artis monumenta, in quaque pietas in Deum in eius
que Sanctis summe coleretur; Nos re bene reputata, admotae expostu
lationi libentissime concedimus. Quapropter, iis probatis, quae Sacra
Congregatio pro Cultu Divino egerit, placet templum Sancti Lamberti,
quod in urbe Düsseldorf exstat, Basilicis Minoribus accenseatur, cum
iuribus atque liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis vero
iis, quae iuxta Decretum die vi Iunii datum, anno MDCCCCLXVIII, ser
vanda sunt. Ceterum volumus, ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive
in posterum vim suam habeant, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x v
mensis Iulii, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco 83 Sigilli
In Secret. Status tab., n. 268895.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 8 1
V I I
Templum Sanctorum Andreae et Magdalenae in pago vulgo Knechtsteden
archidioecesis Coloniensis declaratur Basilica Minor.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quantopere christianus populus
per longas saeculorum aetates sanctos caelites coluerit, satis ostendunt
tum cetera multa, tum innumera per orbem terrarum templa, eorum
honori dicata, quae sunt quasi fidei carmina in saxa incisa et insculptá.
Neque Ecclesia hanc christianae plebis religionem neglexit, quin et
probavit et mire fovit, cum sint beati illi cives et amici Dei fidelissimi,
cuius gloriam procuraverunt in terris, et mortalium patroni, quibus
adsunt in prosperis, in adversis. Qua re, cum Venerabilis Frater Noster
Iosephus S. R. E. Cardinalis Höffner, Archiepiscopus Coloniensis, Lit
teris die duodetricesimo mensis Mai datis, hoc anno, suo suorumque tum
cleri tum fidelium nomine petierit, ut aedes Sanctis Andreae atque
Magdalenae sacra in pago Knechtsteden, qui est in sua archidioecesi,
ad dignitatem Basilicae Minoris eveheretur, bene fieri visum est Nobis,
si tanto Praesuli concederemus : agitur enim de templo pulcherrimo,
perantiquo, egregia arte constructo, in quo reliquiae insignes inclu
duntur, et, quod maius est, pietate atque religione celebri. Quae cum
ita sint, ea probantes quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino hac
de re statuerit, templum illud nempe SS. Andreae atque Magdale
nae, in pago Knechtsteden situm in finibus archidioecesis Coloniensis,
Basilicis Minoribus annumeramus, factis iuribus atque liturgicis con
cessionibus rite competentibus, servatis vero iis, quae iuxta Decretum
(( De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii, anno MDCCCCLXVIII,
factum, servanda sunt. Censemus autem, ut quae per has Litteras
iussimus vim suam omnem habeant, tum in praesens, tum in posterum,
contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x v
mensis Iulii, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco © Sigilli
In Secret. Status tab., n. 268902
31 - A. A. a,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 8 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULAE
I Rev.mis PP. DD. Sighardo Kleiner, Abbati generali Sacri Ordinis Cister-ciensis, et Ignatio Gillet, Abbati generali Ordinis Cisterciensium Reformatorum seu Strictioris Observantiae, octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti.
Dilecti filii, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Radians lu
men, quod Familiarum vestrarum Cisterciensium ac totius Ecclesiae
gloria merito praedicatur, Sanctus Bernardus, animis nunc praesentius
obversatur, siquidem octavum plenum saeculum abit, ex quo ab Alexan
dro III , Decessore Nostro, Sanctorum Caelitum sunt illi honores decreti.
Cuius supremi Pastoris sententia, quae in Litteris, die x v i n mensis
Ianuarii, anno MCLXXIV Anagniae ad Galliae Praesules circa hunc even
tum datis, continetur : « fructum vero quem (Sanctus Bernardus) in
domo Domini et verbo operatus est et exemplo, nullus fere terminus
sanctae Christianitatis ignorat »,* etiam posterioribus temporibus vim
suam prorsus obtinebat. Iuvat profecto memorare Pium VIII anno
MDCCCXXX eidem tribuisse nomen ac dignitatem Ecclesiae Doctoris,
Pium XI in Epistula ad Summos Moderatores institutorum religiosorum
missa — qua de recta educatione eiusmodi Familiarum alumnorum
agebat — asseruisse noviciis esse ad perlegendum considerandumque
utilissima Sancti Bernardi ac quorundam aliorum spiritualium magistro
rum scripta, 2 denique Pium XII, cum octavum exisset saeculum a piis
simo eiusdem abbatis Claravallensis obitu, Litteras Encyclicas, a verbis
« Doctor Mellifluus » incipientes, edidisse, quibus eximii huius viri vitam
et opus fuse illustraret. 3
Itaque expedire Nobis videtur quaedam attingere, quae, Sancti Ber
nardi intuentes personam mirabilem uberemque audientes doctrinam,
profutura esse arbitramur praesertim filiis eius aliisque hac ipsa aetate,
qua germana conversatio religiosa, non levibus interdum difficultatibus
et periculis obnoxia, strenue est servanda, tuenda, provehenda.
Ille enim imprimis imaginem praebet hominis Deo penitus conse-
1 PL 185, 622. 2 A.A.S. 16 (1924), p. 142. 3 A.A.S. 35 (1953), pp. 389 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 483
crati, qui, mente res saeculares supergrediente, Domino plane adhaereat
fratribusque ex animo deserviat. Cuiusmodi vitae authenticae et sincerae
testimonium idque solum nunc solet agnosci atque probari. Quapropter
Sancti Bernardi discipuli impelli se sentiant, ut hac ipsa indole prae
ditos se mundo exhibeant et sic sanctitatem Ecclesiae manifestent. Me
minerint semper verba Concilii Vaticani Secundi, quibus eorum ratio
vivendi egregie describitur et confirmatur : « Monachorum praecipuum
officium est divinae Maiestati humile simul ac nobile servitium praestare,
sive in umbratili vita integre se divino cultui dedicent sive aliqua apo
stolatus vel christianae caritatis opera legitime assumpserint ». 4
Servitium vero illud quod Deo praebeatur, oportet, est imprimis
oratio, cuius Sanctus Bernardus fuit assiduus cultor et magister sapien
t i s s i m o . Haec summi est momenti temporibus nostris, quibus omnia
fere permiscentur, strepitu personant, res externae seu sensibus su
biectae valdissime expetuntur. Utriusque ergo Cisterciensis Familiae
sodales, huius Caelitis moti exemplo, sciant ipsi doceantque homines
spiritualem solitudinem quaerere et impensas Deo preces adhibere. Nec
solum de publica Ecclesiae oratione agitur, ad quam diligens quidem
studium est conferendum, hortante eodem abbate Claravallensi : « vos
moneo, dilectissimi, pure semper ac strenue divinis interesse laudibus », 5
sed etiam de illa precandi ratione, quae fit in abscondito, 6 secundum hanc
sententiam, quae a nonnullis Sancto Bernardo ascribitur : « Ubicumque
ergo fueris, intra temetipsum ora. Si longe fueris ab oratorio, noli quae
rere locum, quoniam tu ipse locus es ». 7
Hanc vero precationis faciendae scientiam custodit et firmat silen
tium monasticum, cuius ex tradito instituto Cisterciensi vos oportet
esse magistros. Iterum audite patrem vestrum : « Onerosa alicui vide
tur silentii disciplina : sed propheta magis robur quam onus esse con
siderans, ait, in silentio et in spe erit fortitudo vestra. 8 In silentio,
inquit, et spe, quia bonum est praestolari Dominum in silentio. 9 Enervat
quippe animam praesentium consolatio, roborat exspectatio futu
rorum )).1 0
4 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, n. 9. 5 Sermo In Cant. 47, 8; PL 183, 1011. 6 Cfr. Mt. 6, 6. 7 Meditationes piissimae de cognitione humanae conditionis, 6, 17; PL 184, 496. 8 Is. 30, 15. 9 Cfr. Thren. 3, 26. 10 Epist. 385, 3; PL 182, 589.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 8 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Est etiam animadvertendum praeclarissimum hunc virum, praeter
humilitatem, quae in tota eius conversatione effulsit, simplicitatis et
paupertatis singulare specimen dedisse. Quae quidem virtutes eiusmodi
sunt, ut homines huius aetatis iis salubriter percellantur. Magnanimiter
ergo erit annitendum, ut Christus, qui propter nos egenus factus est, 1 1
in monachis, sectatoribus suis, a mundo conspici possit. Huc etiam opus
seu labor pertinet, cui idem prudens ac sollers coenobialis familiae rector
plurimum tribuit quemque rei quoque sociali iussit inservire, ut ex his
eius patefit verbis : « de labore manuum vestrarum Christus alitur et
vestitur. 1 2
Non triste autem est veri nominis servitium dominicum, non depri
mit animum, sed fons exsistit perennis laetitiae. <( Nimirum advertere
potes in omnibus fere religiosis congregationibus viros repletos conso
latione, superabundantes gaudio, iucundos semper et hilares, ferventes
spiritu )).13 Ipsa etiam vita communis, quae in caritate fraterna innititur,
communis est gaudii scaturigo.
Monet ergo Sanctus Bernardus filios suos omnesque Christifideles,
ut (( iucunda devotione )> Deo serviant mutuique auxilii sint « hilares
datores ». Quod quidem non levis ponderis esse videtur, cum homines
saepe tot sollicitudinibus macerentur, tot premantur angustiis.
Haec omnia fecundum reddent etiam apostolatum vestrum, qui,
licet exteriore actione apud non paucos ex vobis minus manifesto
appareat, tamen spiritualibus subsidiis, quae vobis praesto sunt, potest
esse efficacissimus. Plenitudo enim vitae spiritualis redundet oportet in
bonum animarum, quae vobis sunt creditae, vel universe in utilitatem
dominici gregis. Itaque haec verba istius Doctoris sunt vobis sedulo
attendenda: ((si sapis, concham te exhibebis, et non canalem. Hic
siquidem paene simul et recipit, et refundit; illa vero donec impleatur
expectat, et sic quod superabundat sine suo damno communicat ». 1 4
Fuit, ut nostis, Sanctus Bernardus « vir Ecclesiae », seu « amicus
Sponsae », pro qua vires suas omnes impendit, solitudinem et silentium
sedis monasticae suae deserere saepe coactus, ut ei, perturbata illa
aetate, adesset; sed et copiosam de Ecclesia doctrinam exposuit. Hanc
igitur hereditatem, vobis ab eo relictam, diligenter consideretis velimus
et nova quasi voluntate acti arripiatis.
1 1 Cfr. 2 Cor. 8, 9. 12 Sermo In Ps. 90, 3, 4; PL 183, 192. 13 S. Bern., Sermo In Ascens. Dom., 5, 7; PL 183, 318. 14 Sermo In Cant. 18, 3 ; PL 183, 860.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 8 5
Ad ascensum spiritualem, quem paucis verbis perstrinximus, effi
ciendum etiam germana pietas erga Beatam Mariam Virginem, cuius
Sanctus iste fuit singularis et ardens laudator, vos magnopere adiu
vabit. Ea enim, quam « Catholica Ecclesia, a Spiritu Sancto edocta,
filialis pietatis affectu tamquam matrem amantissimam prosequitur », 1 5
peculiari studio est « mater Cistercii ».
Probe igitur fore confidimus, ut sollemnia, quae huius anniversariae
memoriae causa agentur, sodales Cistercienses, quos habemus carissi
mos, adducant, ut, horum temporum adiunctorum et necessitatum pru
denter habita ratione, alacriore in dies studio ad illum continenter re-
deant spiritum, quo Sanctus Bernardus ducebatur, hac in re etiam
hortamentis Concilii Vaticani Secundi animose obtemperantes. 1 6
Quae dum mentem Nostram pulsant, vobis, dilecti filii, et sodalibus
utriusque vestrum spirituali curae ac moderationi commissis, necnon
sanctimonialibus Cisterciensibus, Benedictionem Apostolicam, caelestis
gratiae et solacii pignus Nostraeque benevolentiae signum, libenter in
Domino impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvi i i mensis Ianuarii,
anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
PAULUS P P . VI
I I
Ad E.mum P. D. Marium S. R. E. Cardinalem NasaUi Rocca di Corne-
liano, quem Missum Extraordinarium eligit ut celebritatibus praesideat
in aede sacra B. M. V. ab Arcu appellatae apud urbem Neapolim, primo
volvente saeculo ex quo eadem Deiparae imago aureo diademate redimita
fuit.
Quemadmodum accepimus, die VIII mensis Septembris hoc anno, quo
saeculum implebitur ex quo Beatae Mariae Virginis imago, quae in aede,
eidem Deiparae ab Arcu appellatae apud urbem Neapolim sacra, piis
obsequiis colitur, aureo diademate fuit redimita, peculiaria sollemnia
ibidem agentur. Quae aliquo modo participare cupientes — memores
etiam Decessoris Nostri Pii IX, qui, in difficilibus rerum temporum-
1 5 Conc. Vat. II , Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 53. 14 Cfr. Decr de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, n. 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
que adiunctis constitutus, sanctuarium illud invisit marialemque effi
giem est veneratus, — per hasce Litteras te, quem amore in Dei Genè-
tricem ardere novimus, Missum Extraordinarium Nostrum eligimus
et renuntiamus tibique id muneris committimus, ut praedictae cele
britati Nostro nomine praesideas.
Fusius quidem de cultu mariali recte instituendo hoc anno tracta
vimus, Adhortatione Apostolica edita, quia maxime Nobis cordi est,
ut (( illa devotio erga beatam Mariam Virginem provehatur, quae in
Ecclesia e Verbo Dei ut e causa procedit et in Spiritu Christi exer
cetur »-1 Ad hoc quod attinet, iam Concilium Oecumenicum Vatica
num II significantibus verbis omnes, qui catholico censentur nomine,
admonuit, et etiamnum admonet, « ut cultum, praesertim liturgicum,
erga Beatam Virginem generose foveant, praxes autem et exercitia pie
tatis erga Eam saeculorum cursu a Magisterio commendata magni
faciant et ea quae anteactis temporibus de cultu imaginum ... Beatae
Virginis ... decreta fuere, religiose s e r v e n t » ; 2 simul vero docuit «ve
ram devotionem neque in sterili et transitorio affectu, neque in vana
quadam credulitate consistere, sed a vera fide procedere, qua ad Dei
Genitricis excellentiam agnoscendam adducimur, et ad filialem erga
Matrem nostram amorem eiusque virtutum imitationem excitamur ». 3
Re quidem vera, quia, ut ait Sanctus Ambrosius, Mariae «v i ta
omnium est disciplina », 4 germanus eiusmodi cultus eo perducere debet
Ecclesiae membra, ut virtutes Deiparae, pro sua cuiusque condicione,
in animos et mores actuoso studio referre nitantur; ut, tantam Paren
tem in vitae usu imitantes, fratres se esse sentiant et, sociali amore
coniuncti, pauperibus et aerumnosis opitulari, atque pacis donum indu
cere, corroborare, propagare conentur. Huiusmodi cultores Mariae, eius
oboedientiam intuentes, illis, qui legitime praesunt, parent libenter, et
ad eiusdem exemplar iustos, mites, bene moratos se praebere conten
dunt. Itaque imitatio Mariae validum subsidium est ad efficiendam
imitationem Christi, qui ait : « Si quis mihi ministrat, me sequatur », 5
et « Qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae ». 6
Preces demum Deo adhibentes, ut ex mariali ista celebratione fructus
1 Adh. Apost. Marialis cultus; A.A.S. 66 (1974), p. 116. 2 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 67. 3 Ibid. 4 De virginitate, I I , 2, 15. 5 Io. 12, 26. 6 Ibid., 8, 12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. YI 4 8 7
spirituales nec leves nec pauci percipiantur, tibi, Venerabilis Frater
Noster,. Praesulibus, magistratibus, sacerdotibus, nominatim Fratribus
Praedicatoribus, qui in eiusdem sanctuarii cura versantur, necnon fide
libus universis, qui praedictis sollemnibus, intererunt, Benedictionem
Apostolicam, caelestis gratiae auspicem amantisque animi Nostri te
stem, volentes impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x x v i n mensis Augusti, anno MCMLXXIV,
Pontificatus Nostri duodecimo.
PAULUS P P . VI
NUNTIUS GRATULATORIUS
Ad E.mum P. D. Bernardum Ioannem S. R. E. Cardinalem Alfrink,
Ultraiectensem Archiepiscopum, sacerdotii sui quinquagesimam anniver
sariam memoriam agentem.
Adveniens Beatae Virginis Mariae in caelum assumptae sollemnitas
duplicem Tibi veluti materiem laetandi afferet, quoniam festus hic dies,
universae christifidelium communitati percarus, quinquagesimam simul
anniversariam memoriam reducet sacerdotii tui. Hanc sane opportuni
tatem praeterire nolumus, quin Tibi, in episcopatu Fratri et in Patrum
Cardinalium collegium adlecto et Neerlandicae Episcoporum Confe
rentiae Praesidi, ideoque non uno titulo Nobiscum devincto, fausta
beneque ominantia verba depromamus, interiorem communionis eccle
sialis sensum epistolico huiusmodi sermone quasi excitaturi atque dul-
citer percepturi.
Grande enim est spatium ac longum tempus sacri tui ministerii, cui
fideliter adimplendo a tenerioris usque aetatis annis tum in patria, tum
Romae et Hierosolymis sedulam dedisti operam, id praecipue curans,
ut uberem de Sacris Litteris, ubi divina Verbi verba continentur,
scientiam atque intellegentiam Tibi comparares. Postea munus docendi
sive in Maiore Seminario « Rijsenburg » nuncupato, sive in Catholica
Studiorum Universitate Noviomagensi alacer suscepisti et cum laude
exercuisti, dignus qui ad episcopalem provehereris dignitatem et coa
diutor assignareris isti archidioecesi, ubi es natus et nunc, multos iam
annos, pastorale officium obis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Tempora, munera, graves quaestiones emergentes post celebratum
Concilium Vaticanum II , cui adsiduus uti primarii Praesidum Consilii
sodalis interiuisti, nihil est dubii, quin summam industriam, prudentiam
singularem, firmissimum agendi robur ab unoquoque postulent Pastore.
Nam in praesenti, Ecclesia — ut probe nosti — novas easque varias
experitur difficultates, quibus exsuperandis omnium profecto membro
rum eius, sive praepositi sive laici sunt, perfecta conspiratio fovenda
atque stabilienda est. En vides, Prater, qui sit socialium rerum status,
quantumque navitatis ad eas evangelicae nuntio caritatis imbuendas
requiratur. Possumusne communem abdicare conscientiam huiusce la
boris exsequendi, an debitum oblivisci omnia prorsus, in Christi nomine
et unius eiusdemque fidei impulsione, aggrediendi et pertemptandi, ut
velociter sermo Dei currat et clarificetur, 1 et accrescat in corde fidelium,
praesertim inter annum maximi Iubilaei, spiritus reconciliationis ac
renovationis, et unitas credentium in Patre caelesti et in Iesu Christo,
Filio eius, feliciter instituatur et augeatur? 2 Tantum quippe onus
sacrorum Antistitibus et Presbyteris hac ipsa hora peculiariter con
creditur, unde facile perspici potest quam maximi momenti sit operam
dare futuris Ecclesiae administris et Seminariorum alumnis recte eru
diendis et informandis. Quae quidem institutio, ut liquido patet, non
aliud iter ingrediatur oportet praeter salutares illas suasiones ac nor
mas, quas sacrosanctum Concilium edixit quasque Apostolica Sedes,
opportuna definiendo statuta, ad rem deducere studet.
Sed quorsus haec? Non ut in tristitia angustias vel asperitates
recenseamus neque stemus otiosi in deliberando, 3 sed ut animum fra
terno Tibi more aperiamus et, ea quae sentimus inter nos communican
tes, certissimum propositum ecclesialis servitii instemus : si enim mundi
huius temporis expectationes et postulationes recogitamus, at urgens
pariter officium confirmamus Ecclesiae sanctae iniunctum, ne inanis
transeat fructibusque vacuus evadat providus kairés,* quo divinitus
hodie Historia Salutis signatur.
Faxit Virgo Deipara, in cuius celebritate, divino litans Sacrificio,
tuam ipsius oblationem renovabis, ut validam inde haurias fortitudi
nem eamque cogitandi et faciendi dexteritatem, quae animorum deceat
1 2 Thess. 3, 1; cf. Ps. 147, 4, et Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 1.
2 Io. 17, 3, 11, 17, 21-23. 3 cfr. Mt. 20, 4, 6. 4 Me. 1, 15; 2 Cor. 6, 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 489
Pastorem ; ipsa semper Tibi adsit propitia, lectissimas impetret gratias,
auxilium solaciumque in negotiis difficilioribus praebeat, arrideat a
solio, ubi gloriosa sedet. Quae ut prospere et Tibi et ministerio tuo
eveniant, Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus, quam
etiam ad tuos sacerdotes, adiutores omnesque Ultraiectensis archidioe
ceseos fideles volumus pertinere.
Ex Aedibus Vaticanis, die i mensis Augusti, anno MCMLXXIV, Ponti
ficatus Nostri duodecimo.
PAULUS P P . VI
ALLOCUTIONES
I
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Thomam Cabrai Calvet de
Magalhäes, a Lusitana Republica ad Apostolicam Sedem missum cum
auctoritate Legatum, qui Litteras Summo Pontifici tradidit legationis fidem
facientes.*
Senhor Embaixador:
Ouvimos, con a melhor atençâo, as deferentes expressöes que Vossa
Excelencia acaba de Nos dirigir, ao apresentar as Credenciais como
Embaixador Extraordinario e Plenipotenciario de Portugal junto da
Santa Sé.
As palavras de Vossa Excelencia transportaram-Nos, em espirito,
ao seu querido País, que já tivemos o prazer de visitar, aquando da
Nossa peregrinaçâo a Fatima. Elas avivaram no Nosso coraçâo os senti-
mentos de benevolencia que nutrimos para com o dilecto Povo por
tugués, cuja historia é repositorio de feitos valorosos, humana e reli
giosamente considerados, e de um patrimonio cultural bem marcado
pela presenca da Igreja, aceita e correspondida com fidelidade.
O seu nobre País atrai sobre si, no presente, as atençôes do mundo,
assim como a Nossa solicitude viva e paterna; e com boas esperanças
se acompanha este particular momento histórico, que ele está a viver.
* Die 20 mensis Augusti a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 9 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Que desejamos para Portugal, do coraçâo, toda a sorte de bens e
venturas, é supèrfluo reafirmá-lo.
Duas coisas, no entanto, auspiciamos em particular, para o querido
Povo portugués, que o façam prosseguir na senda histórica que le-
vantou alto o seu nome no concerto dos outros povos e que o façam
superar, da melhor maneira, momentáneos problemas : urna fraterni-
dade vivida — fundada na liberdade, equidade, respeito, generosidade
e amor — entre os seus membros e para com os demais homens irmäos ;
depois, urna paz segura e serena, que faculte o concorde labor e a cons
tante aplicaçâo da inteira grei, pelo crescente progresso colectivo e
por um bem-estar irmâmente repartido e cultivado por todos e cada um,
em boa harmonia.
Para esta convivencia fraterna, capaz de eliminar quaisquer ressen-
timentos e desentendimentos e de levar à compreensâo, ao perdäo e à
reconciliaçâo — para, numa atitude construtiva, se prosseguir a pro
mover a solidariedade operante e a justiça — pode a Igreja dar urna
ajuda preciosa.
E aqui, vai um Nosso pensamento, de simpatia e de estímulo na
turalmente, para os católicos de Portugal e para os seus Bispos : para
que continuem a fomentar urna profissâo esclarecida e corajosa da fé,
que se reflicta nas estruturas e na vida da comunidade.
A Igreja, de facto, inculcando nas conscientias nobres e elevados
ideáis, no seu papel de servir, sincera e desinteressadamente, ao evan
gelizar e ao distribuir os bens divinos — de que é beneficiaria, de
positaria e ministra — espalha urna luz e confere energías moráis, que
contribuem para estabelecer e consolidar, segundo a lei divina, a co
munidade humana.
Tal comunidade, como é sabido, assenta no respeito pela vida e pelos
direitos fundamentáis da pessoa humana ; e esta, com a liberdade, há-de
dispor dos bens espirituais e materiais indispensáveis para a pròpria
realizaçâo integral, com participaçâo responsável e capacidade de opçâo
e de decisao nos destinos da colectividade.
Seguimos, com vivo interesse, as iniciativas referentes aos territorios
do Ultramar; e acompanhamo-las com votos paternos, por que, me
diante acordos assentes na boa vontade, se possam garantir em tais
regiöes, seguras condiçôes de justiça, de paz e de progresso.
Senhor Embaixador :
Ao apresentar a Vossa Excelencia cordiais boas-vindas, queremos
certificalo da Nossa benevolencia e formular votos pelo bom desempenho
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 9 1
da sua missäo. E, auspiciando as melhores prosperidades para a di
lecta Naçâo portuguesa, invocamos sobre eia e sobre as suas supremas
Autoridades, ao mesmo tempo que sobre a pessoa de Vossa Excelencia,
copiosas bênçâos de Deus.
I I
Ad Excellentissimum Virum Avtar Singh, Indicae Reipublicae liberis
cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris
testes tradentem.*
Mr Ambassador,
We are happy to receive from Your Excellency the Letters accredit-
ing you as Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the
Republic of India. We welcome you and cordially thank you for the
kind words which you have addressed to us in your own ñame as well
as on behalf of the President and Government of your country.
We would ask you to convey to His Excellency the President and to
the Government Authorities our greetings and our deep appréciation
of their good wishes. Please assure them of our continuing prayerful
interest in the country and in all its people.
Religious and cultural différences in India, as you have said, are
honoured and respected. This fact serves to unite people in charitable
and understanding affection for one another, as brothers under the com
mon fatherhood of God. We are pleased to see that this mutual honour
and esteem is practised both in humble surroundings and in the highest
institutions of the land.
Our unforgettable visit to India in 1964 allowed us to realize ever
more deeply both the enormous problems and the tremendous potential
of the country. It lent a new dimension to our solicitude and concern,
and it convinced us even more of the importance of the Church's
contribution, to which you have kindly alluded, in the educational and
humanitarian fields, as well as in her more direct spiritual mission.
We are especially happy to receive from you confirmation of the ap
préciation felt in India for this help.
The harmonious coordination of physical planning and effort is
steadily furthering India's development, and it is our earnest hope that
* Die 24 mensis Angusti a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
it may continue, and be matched by a parallel harmony in the minds
and hearts of her Citizens. In this way material and scientific progress
will contribute not to war but to peace, to that peace which, as we have
said before and say again, is the new name for development. 1
During your stay here, which we trust will be a fruitful one, you
may be assured of our constant interest and coopération in the ac-
complishment of your task. For yourself and for the noble nation
which you represent we beg abundant favours from Almighty God.
God bless India.
I I I
Ad Excellentissimum Virum Ioannem Mill McMilian, Summo Ponti
fici crediti muneris testes tradentem Litteras, quibus apud Sedem Apo
stolicam cum auctoritate Legatus Australiae constituitur. *
Mr Ambassador,
We are very happy to extend a sincere welcome to Your Excellency
as we receive from you the Letters accrediting you as Australian Am
bassador Extraordinary and Plenipotentiary to the Holy See.
We are grateful for the kind words you have spoken about our own
activities in promoting world peace. We are convinced, Mr Ambassador,
that your own Government's efforts, to which you refer, to stimulate
trust between nations and to build up universal respect for the dignity
of all men and all peoples are a valuable aid to the establishment of
peace. The diplomatie ties which unite the Holy See and Australia
enable us to help one another in this mutual concern.
We try incessantly to remind all men of the need to help one another
in a spirit of brotherly love, and in this way to promote true peace
on earth. Such help is not purely a material thing but is a part of
God's plan for mankind. It is within this spirit of charity that we
give glory to God and con tribute to peace among men.
It was in Australia, a land of which we conserve such affectionate
memories, that we said : " Man's heart is made for God, and there is no
full humanism but in his service ". l The service of God through the
1 Cfr. Litt. Encycl. Populorum progressio, 87: A.A.S. 59 (1967), p. 299.
* Die 27 mensis Augusti a. 1974. 1 Commemorative Mass for the Bicentenary of the Discovery of the Australian
Continent, 1 December 1970. Cfr. also Populorum progressio, 42.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 9 3
love of our fellow-men—this is the blessing wë pray God to bestow on
the world.
We ask you t o convey to the civil authörities of Australia the
assurance of our cordial considération. On all the people of Australia
we invoke copious divine blessings. To you personally, Mr Ambassador,
we give the pledge of the Holy See's coopération in the accomplishment
of your mission, a mission which we hope will bring you spiritual and
cultural happiness and satisfaction.
IV
Membris atque Consultoribus Mixtae Internationalis Commissionis Eccle
siam Catholicam inter et Communionem Anglicanam.*
Welcoming you here today, we recognize at once that for most of
you it is not the first time you have visited Rome and the Holy See in
a fraternal spirit and in a fraternal relationship. Many of you made
your contribution of service to the Second Vatican Council, in one
case as a Council Father and member of its theologica! commission, in
other cases either as our periti or as observers on behalf of the
Anglican Communion. In this way you already cemented friendships,
and sowed seeds of better undestanding—seeds which have taken root
and flourished.
We recali too that some of you accompanied our beloved brother in
Christ, Michael Ramsey, on his historie visit to this See, more than
eight years ago. The memory of that visit has remained green with
us, and has been many times refreshed by letters of greeting, full of
his characteristic spirit of Christian love and wisdom.
It was from that meeting of nineteen hundred and sixty-six that the
résolve came to embark on that " serious dialogue " which continues to
bring you together, and which has already brought from you the most
generous efforts, the most untiring labour.
The Fathers of the Second Vatican Council saw and expressed in the
Decree on Ecumenism the " special place " occupied by the Anglican
Communion in relation to the Catholic tradition. The dedicatum and
the depth manifested in your work during these recent years testify to
and strengthen that special relationship. This is so not only because
* Die 3 mensis Septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 9 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
of your own industry and achievements, but also because of the collab
oration you have been able to enlist in many parts of the world, showing
how widespread is the impulse towards that reconciliation in Christ
which strives to perfect the unity which he wills.
You interrupt a difficult phase of your work to come to visit us.
At such a moment there is no need for us to remind you of the obstacles
that remain to be overeóme. Let us rather dwell on hope and en
couragement. What you seek to do is God's work—an indispensable
aspect in our time of the ministry of Christ, which is a ministry of
reconciliation. As you do so our thoughts, our gratitude, our fervent
prayers are with you. We pray that you will have the spirit of knowledge
and of prophecy, and the faith that moves mountains, but remembering
Saint Paul's scale of values, we pray aboVe all that you will have love,
which "bears all things, believes all things, hopes all things, endures
all things " and leads us from partial knowledge to full understanding. 1
V
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Kachingwe, apud Sedem Apo
stolicam Reipublicae Malavianae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo
Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit.*
Mr Ambassador j
It is a pleasure for us to welcome you and to receive the Letters
accrediting you as Ambassador Extraondinary andi Plenipotentiary
of the Republic of Malawi to the Holy See.
We are grateful to your President, His Excellency Dr Hastings
Kamuzu Banda, for the greetings which you have kindly presented to
us on his behalf. Through your good oflaces we extend to him in return
our warm good wishes for his continued wellbeing.
In your address you have spoken in appréciative terms of the
Church's présence in Malawi. It is a source of satisfaction for us to
hear your words, for it is only Atting that the Church should be a
contributing factor to the progress of a nation. We are glad that the
participation of the Church in the life of your country is understood to
be a disinterested service to liberate man from all that hampers the
1 Cfr. 1 Cor 13:7.
* Die 7 mensis Septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 9 5
full expansion of his human powers. In doing this the Church seeks
to help man to fulfil his supernatural destiny as a child of God. Like
Christ her f ounder, the Church works for this end : that man may have
life and have it more abundantly. 1
It is our prayer that the efforts made to promote the advancement
of your nation may be blessed by Almighty God. From him we invoke
upon the Authorities and the beloved people of Malawi divine guidance
and peace.
To yourself, Mr Ambassador, we warmly extend our good wishes
for the happy accomplishment of your duties as the représentative of
your people.
VI
Ad Excellentissimum Virum Henricum Nzioka Multi, Chenianae Rei
publicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pon
tifici Litteras demandati muneris testes tradentem.*
Mr Ambassador,
We thank you sincerely for the kind address with which you have
presented the Letters accrediting you as Ambassador Extraordinary and
Plenipotentiary of the Republic of Kenya to the Holy See. It is a
pleasure for us to welcome you to your new assignment, which we
trust will prove to be a happy one.
We are likewise honoured to receive greetings from your President,
His Excellency Mzee Jomo Kenyatta. We would ask you to convey to
him our cordial and prayerful good wishes.
We have listened with interest to the remarks you have made
in your address regarding the Catholic Church's role in the life and
history of Kenya, the impact of her missionaries upon Kenyan society
and the contribution she has made in the past and happily continues
to make today towards your country's development. But we are es-
pecially pleased to hear you mention the importance which Kenya
attaches to the Church and to religion, since these after all provide the
context within which ali these social contributions find their inspiration
and true meaning.
1 Cfr. Jn 10:10.
* Die 10 mensis Septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
4 9 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
The social action of the Church has its roots in the message which
she addressés to all men. The effort which man 7 s life demands is
clearly seen : life involves a struggle against adverse forcés and con
ditions. At one level man struggles with disèase, ignorance and poverty ;
at another with injustice, hatred and war. Even in the inner depths
of his being, man finds himself striving to improve himself and the
world. It is into this situation that the Church brings an uplifting
message of hope : the Good News of the Gospel, which gives the assurance
that God is with man as he endeavours to work for the betterment of
the world. This is the inspiration of the Church in all her activity.
Animated by this message, she will ever testify to it in works that help
man find his fulfilment. This task is at one and the same time human
and Christian. Henee the Church will always remain committed to the
advancement of the people of Kenya.
On our part, we pray that God may abundantly bless the Authorities
and the entire nation which you represent.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Generalem
Instituti Internationalis v. d. UNESCO, ob octavum diem celebrandum
litterarum cognitioni provehendae per totum terrarum orbem dicatum.
Au moment où l 'UNESCO, au terme de son programme mondial de
dix ans, engage une nouvelle phase de sa lutte contre l'analphabétisme,
Nous voulons redire tout l'intérêt que l'Eglise et le Saint-Siège portent
à ce problème mondial, confirmant ainsi l'action poursuivie au cours
des siècles et en bien des régions pour la promotion culturelle des peu
ples, auprès des adultes comme des jeunes.
L'homme désire naturellement savoir : la connaissance le fait accéder
à un rapport nouveau avec la nature ; elle lui donne surtout des possi
bilités renouvelées de dialogue avec ses semblables. La diffusion
généralisée d'une instruction de base vise donc à remédier aux inégalités
et aux discriminations sociales, à permettre l'accès aux responsabilités
dans la vie privée et collective, à favoriser une meilleure compréhension
entre les générations, contribuant ainsi à établir des conditions de com
munication authentique entre les hommes.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 4 9 7
Malgré les efforts déjà accomplis, le problème reste grave et urgent,
en raison de la croissance démographique et des charges accrues que les
exigences d'une alphabétisation plus poussée imposent aux nations. Cer
tes, le travail important effectué par l'UNESCO au cours des dernières
années fournit une base solide de recherches et d'expérimentations. Pro
fitant de l'expérience acquise, il convient de promouvoir maintenant une
action plus large, s'adressant sans discrimination à toutes les catégories
des populations. La responsabilité de telles entreprises relève alors d'une
manière spéciale des autorités nationales : il leur revient de diriger les
investissements et les priorités éducatives, tout en demeurant largement
ouvertes au concours des initiatives privées qui s'offrent pour contribuer,
de manière désintéressée, à l'effort commun. Depuis longtemps, l'Eglise
a su prendre sa part dans ce service des plus déshérités, là en particulier
où la pauvreté règne en maître, là où il n'y a pas à espérer de profit
matériel, mais où la joie de voir l'homme, (( debout », devenir partici
pant de sa propre éducation, améliorer lui-même la qualité de sa vie et
en découvrir enfin le sens dernier, est la seule récompense de ceux qui
reconnaissent en tout être humain une image du Créateur.
Dans ce domaine privilégié de la collaboration humaine, les besoins
demeurent immenses. Leur satisfaction devrait être un objectif priori
taire de la politique intérieure comme de la coopération internationale.
Comment ne pas s'étonner, alors, en considérant l'importance que tant
de pays, — même parmi ceux qui sont en voie de développement —,
accordent unilatéralement à la recherche d'une croissance économique
purement matérielle, ou bien plus encore, de manière désastreuse, à
des dépenses militaires qui contribuent si souvent à rendre précaires la
paix et la sécurité? Comment ne pas rappeler surtout la grave obligation
morale, pour les dirigeants des nations riches, de faire prendre cons
cience à leurs compatriotes du grave devoir de se sentir solidaires des
peuples défavorisés, de les aider de manière désintéressée et d'inclure
cette aide dans leurs programmes économiques au lieu de chercher
constamment, sur le plan national ou international, à tirer le meilleur
profit de leurs investissements?
La coopération internationale doit donc s'effectuer dans un esprit
de sincérité, de service désintéressé, dans le respect des spécificités cul
turelles de chaque peuple, avec la volonté d'éviter tout ce qui serait
recherche indue d'influence ou forme subtile de domination. C'est pour
quoi Nous saluons et Nous encourageons la création envisagée d'une
32 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
498 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
(( Fondation internationale pour l'alphabétisation ». Nous espérons
qu'elle permettra d'apporter aux moins favorisés, dans le cadre de la
deuxième Décennie du développement, l'aide désintéressée dont ils ont
besoin, tout en fournissant aux pays les plus riches un moyen d'agir
qui évite le plus possible l'esprit de rivalité ou de domination.
Dans ces perspectives, Nous saisissons l'occasion de la célébration de
la Journée internationale de l'alphabétisation pour formuler de nou
veau nos vœux les meilleurs pour le développement de cette grande
œuvre de fraternité humaine sur laquelle Nous invoquons, ainsi que
sur tous ses ouvriers, l'abondance des divines bénédictions.
Du Vatican le 20 août 1974.
PAULUS P P . .VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 4 9 9
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI ,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum:
die 5 Iulii 1974- — Cathedrali Ecclesiae Andegavensi Exc. P. D. Ioan
nem Orchampt, hactenus Episcopum titularem Aquensem in Mauretania.
die 10 Augusti. — Cathedralibus Ecclesiis Sutrinae et Nepesinae,
aeque principaliter unitis, Exc. P. D. Marcellum Rosina, hactenus Epi
scopum titularem Aezanitanum.
die 14 Augusti. — Metropolitanae Ecclesiae Lancianensi et Eccle
siae Cathedrali Ortonensi Rev.mum D. Leopoldum Teofili.
die 26 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Tablensi R. D. Za-
chariam Kamuenho, Rectorem seminarii maioris dioecesis Novae Lisbo-
nae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emmanuelis Nunes
Gabriel, Archiepiscopi Luandensis.
die 4 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Aquensi in Mau
retania R. D. Candidum Rubiolo, presbyterum archidioecesis Cordu
bensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi Radulfi Francisci S. R. E.
Cardinalis Primatesta, Archiepiscopi eiusdem archidioecesis Cordu
bensis.
Viglevanensis Ecclesia regioni ecclesiasticae Langobardae adnectitur
Concilii Oecumenici Vaticani II aptiorem dioecesium et ecclesiastica
rum provinciarum compositionem suadentis votis obsecundans, Exc.mus
P. D. Marius Rossi, Episcopus Viglevanensis, ab Apostolica Sede
I PROVISIO ECCLESIARUM
I I
MEDIOLANENSIS, VEECELLENSIS
ET VIGLEVANENSIS
DECRETUM
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
500 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
postulavit ut Viglevanensis Ecclesia regioni ecclesiasticae Langobardae
adnecteretur. Viglevanensis enim dioecesis in Langobardam regionem
fere integre patet; apostolatus exigentiae atque sociales rationes eidem
regioni consentaneae censentur, ideo unitas organica evidentior efficitur.
Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI, praehabito
favorabili voto Conferentiarum Episcoporum Pedemontanae et Lango
bardae, de consilio infrascripti Cardinalis Sacrae Congregationis pro
Episcopis Praefecti, ratus huiusmodi immutatione apostolatus rationes
efficientiores reddi, exhibitas preces excipiendas censuit.
Quapropter, praesenti Decreto, dioecesim Viglevanensem suffraga-
neam constituit Metropolitanae Ecclesiae Mediolanensis, a metropo
litico iure subtrahens Archiepiscopi Vercellensis; regioni ecclesiasticae
Langobardae ascribit ita ut Viglevanensi Episcopo ius sit illius regionis
Conferentiae Episcopali interesse.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 17 mensis Iulii anno 1974.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. © S .
Godefridus Mariani, Subsecretarius
I I I
PICTAVIENSIS - ANDEGAVENSIS DECRETUM
De mutatione finium
Quo uberius animarum saluti consuli possit, Exc.mus P. D. Henri
cus Vion, Episcopus Pictaviensis et Exc.mus P. D. Henricus Mazerat,
Episcopus Andegavensis, nuper ab Apostolica Sede expostulaverunt,
ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur, iidemque
cum limitibus civilium circumscriptionum convenirent.
Sacra Congregatio pro Episcopis, attento favorabili voto Exc.mi
P. D. Egani Righi-Lambertini, Archiepiscopi titularis Docleensis et in
Gallia Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem rectiori ani
marum moderamini profuturam, vigore specialium facultatum a Sum
mo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, sibi tributarum, sup-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 5 0 1
pleto quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere prae-
sumentium consensu, praesenti Decreto pagum vulgo Puy-Saint-Bonnet
a dioecesi Pictaviensi distrahit, atque dioecesi Andegavensi perpetuo
adnectit, mutatis, hac ratione, utriusque dioecesis limitibus.
Omnia acta et documenta praefati territorii, fideles et bona tempo
ralia respicientia, a Curia Pictaviensi ad Curiam Andegavensem quam
primum transmittantur.
Ad haec vero exsequenda eadem Sacra Congregatio memoratum
Exc.mum P. D. Eganum Righi-Lambertini deputat, necessarias et
opportunas ei tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de
quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, at
que onere imposito ad Sacram Congregationem pro Episcopis, cum pri
mum fas erit, transmittendi authenticum exemplar actus peractae ex
secutionis.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis
die 23 Iulii anno 1974.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. & S.
Godefridus Mariani, Sui secretarius
I V
VHELINGENSIS DECRETUM
De Concathedralis erectione
et de dioecesis nominis mutatione
In dioecesis Vhelingensis territorio urbs exstat Carolopolitana, seu
Charleston, quae tamquam status civilis West Virginia caput praeest
et cuius nomen, pastoralibus id suadentibus argumentis, priori oppor
tune adiungendum videtur.
Etenim Exc.mus P. D. Iosephus H. Hodges, Episcopus Vhelin
gensis, ad bono animarum aptius consulendum, ab Apostolica Sede
hoc ipsum petivit, nempe, ut dioecesis nomen hac ratione compleretur
et templum in memorata urbe exstans, Sacro Cordi D.N.I .C, dicatum,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
502 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ad dignitatem Concathedralis eveheretur et dioecesis Vhelingensis
nomen hac ratione mutaretur.
Porro Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI , prae
habito favorabili voto Exc.mi P. D. Ioannis Jadot, Archiepiscopi titu
laris Zuritani et in Civitatibus Foederatis Americae Septentrionalis
Delegati Apostolici, de consilio Em.morum Patrum Cardinalium nego
tiis Sacrae Congregationis pro Episcopis praepositorum, ratus id in
animarum bonum cessurum, porrectis precibus benigne annuendum
censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, de plenitudine apostolicae pote
statis, praesenti Sacrae Congregationis pro Episcopis decreto, perinde
valituro ac si apostolicae sub plumbo litterae datae forent, memo
ratum templum in urbe Carolopolitana exstans Sacro Cordi D.N.I .C,
dicatum ad dignitatem et fastigium ecclesiae Concathedralis evehit
ita ut posthac in eodem Cathedra episcopalis erigi possit ac debeat et
Vhelingensi Antistiti liceat, etiam diebus sollemnioribus, prouti magis
ipsi expedire videatur, in praefata ecclesia Concathedrali pontificalia
exercere et in civitate Carolopolitana pro lubitu residere.
Item eadem Sanctitas Sua indulget ut dioecesis — ideoque et
eius pro tempore existens Antistes — in perpetuum vocari queat
Vhelingensis - Carolopolitana.
Ad haec omnia exsecutioni mandanda idem Summus Pontifex depu
tare dignatus est memoratum Exc.mum P. D. Ioannem Jadot, eidem
tribuens facultates necessarias et opportunas etiam subdelegandi, ad
effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate
constitutum, onere ei imposito ad hanc Sacram Congregationem pro
Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis quam pri
mum remittendi.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 21 mensis Augusti anno 1974.
© SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 503
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O G E N T I U M E V A N G E L I Z A T I O N E
S E U D E P R O P A G A N D A F I D E
APIANA (APIANA seu SAMOANA et TOKELAUNA)
DECRETUM
De nominis dioecesis mutatione
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, ad satius animarum bonum consulendum, per Apostolicas sub plumbo Litteras (( Prophetarum voces », die una et vicesima mensis Iunii anno Domini 1966 datas, benigne elevavit Vicariatum Apostolicum Insularum Samoa et Tokelau — ita appellatum per Decretum « Cum vocabulum » huius Sacri Consilii Christiano Nomini Propagando die quarta mensis Ianuarii anno Domini 1957 datum — in Dioecesim Apianam, uti suffraganeam Metropolitanae Ecclesiae Suvanae.
Nunc autem, cum propositum sit ut memorata Dioecesis adhuc aptius, scilicet etiam, ab authochthone supradictarum insularum nomine appellaretur, Sacrum hoc Dicasterium, audito Em.mo ac Rev.mo Domino Pio titulo Sancti Honuphrii in Ianiculo S. R. E. Cardinali Taofinu'u, Episcopo Apiano, atque praehabito favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Raymundi Philippi Etteldorf, Archiepiscopi titulo Tyndaritano atque iam in Insulis Oceani Pacifici Apostolici Delegati, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice feliciter regnante tributarum, praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, statuit ut in posterum supradicta Dioecesis latine Apiana seu Samoana et Tdkelauna, pariterque eius Antistes Apianus seu Samoanus et Tokelaunus nuncupentur, anglico tamen sermone Apia or Samoa and T ohelau.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, in Festo Sancti Laurentii Diaconi et Martyris, die decima mensis Augusti anno Domini 1974.
© D. S. LOURDUSAMY, a Secretis
T. Scalzotto, off. m.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 0 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O C A U S I S S A N C T O R U M
i
T O L E T A N A
Canonizationis Beatae Beatricis de Silva, fundatricis Monialium a SS.
Conceptione.
SUPER DUBIO
An, post cultus approbationem et officii ac Missae concessionem, ita
constet de virtutibus ut ad miraculorum disceptationem pro cano
nizatione quandocumque deveniri possit.
Populus Dei, munus propheticum Christi participans, dum a Spiritu
Divino per sacramenta et ministeria sanctificatur, ab eodem Spiritu dona
et gratias recipit. Unde universitas fidelium, qui unctionem habent a
Sancto (cf. Io. 2, 20 et 27), in credendo falli nequit, atque hanc suam
peculiarem propietatem supernaturali sensu fidei totius populi mani
festat, cum « ab Episcopis usque ad extremos laicos fideles )) universalem
suum consensum de rebus fidei et morum exhibet (CONC. VAT. I I ,
Const. dogm. de Ecclesia, Lumen gentium, n. 12), immo et eodem sensu
et quasi spirituali intuitu illos detegit fructus gratiae quos Spiritus
in fidelibus producit (Ibid., n. 39). Quod singulariter patet in historia
cultus Beatae Beatricis de Silva, cuius fama sanctitatis per quattuor
saecula apud Populum Dei in pluribus regionibus integra floruit, quam
vis, ob temporum hominumque varia adiuncta, eius Causa beatificationis
et canonizationis fere ad nostram usque aetatem siluit.
Beatrix de Silva, natione Lusitana, nobili genere orta est circiter
annum 1425 Septae, in urbe Africana (v. Ceuta), tunc dominio regum
Lusitaniae subiecta. Fides ac religio Roderici Gomez de Silva et Elisa-
bethae de Menezes, eius parentum, optimos fructus edidit. Etenim non
tantum Beatrix, sed etiam Amadeus, frater eius, qui in Italia Ordinem
Sancti Francisci ingressus, a confessionibus Xysti Papae IV fuit, publica
fama sanctitatis coruscavit. Anno 1433 tota familia in Lusitaniam com
migrata, pater gubernium oppidi v. Campo Mayor a rege recepit.
Beatrix adulescens Elisabetham filiam regum Lusitaniae comitata
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 505
est, cum haec in regnum Castellae se contulit Ioanni regi nuptum.
Vultu decora animique virtutibus praedita, a pluribus nobilibus viris
in matrimonium petita est, unde et innocentiam suam defendere debuit
ab insidiis in aula regia exortis. Volens se totam Christo Sponso dicare
et occasiones illas fugere, perpetuam virginitatem coram Beata Dei
Genetrice vovit atque inter moniales monasterii Toletani Sancti Domi
nici refugium et quietem quaesivit, ubi triginta amplius annos in habitu
saeculari permansit.
Toto eo tempore clara virtutum argumenta praebuit. Christum
Dominum toto et indiviso corde diligens, illum solum Sponsum elegit,
ac splendoribus et magnificentiis regiae aulae renuntians, inter virgines
Deo sacratas humilem et absconditam vitam degit. Thesaurum caritatis
potissimum ac divitiarum egenis operiebat, sibi vitam opulentorum
denegans ut ceterorum inopiam levaret. Religiosissime vivens, Modera
trici, velut si minima monialium esset, omnimodam obedientiam profi
tebatur, simulque monasterii disciplinae, praesertim Officii divini reci
tatione ac silentio, libenter sese astringebat. Unde mirandum non est si
Dominus Beatam Beatricem de Silva signis claram reddidit.
Pietate et religione praeparata, ac Spiritus Sancti impulsum secuta,
voluit novam religiosam condere familiam, quae Beatae Virgini sine
labe conceptae dicata esset. Itaque auxilium ab Elisabetha II , Castellae
regina, obtinuit, eiusque venia anno 1484 cum quibusdam sociabus in
domum se transtulit quae nomine Palacio de Galiana Toleti noscitur,
ubi monasterium aedificaret et novi Ordinis fundamenta poneret. Cum
vero Beatrix utrumque perfecisset, novus Ordo monialium ab Inno
centio VIII anno 1489 approbatus est. Dominus tamen decreverat ut
ipsius Serva, sicut Moyses, terram promissionis conspiceret quidem,
sed in eam non intraret. Itaque cum iam ad induendam vestem religiosam
cum sororibus parata esset, in morbum incidit, qui eam ex hac vita
terrestri ad caelestem patriam perduxit. Probabilius anno 1492 mense
Augusto mortua videtur.
Eius Ordo, cui nomen monialium a SS. Conceptione, prius appro
bante Innocentio VIII (a. 1489) Constitutiones Ordinis Cisterciensium,
deinde Alexandro VI annuente ac disponente (a. 1494) Regulam Sanctae
Clarae Assisiensis secutus est, donec a Iulio Papa II (a. 1506) peculia
rem Regulam accepit. Beatae Beatricis exuviae, in monasterio Sanctae
Fidei primum sepultae sunt. Cum eaedem moniales in monasterium
Sancti Petri migraverunt, eo quoque exuviae Fundatricis translatae
sunt ; inde vero moniales Dominicianae in monasterium a Dei Genetrice
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 0 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
appellatum eas receperunt. Tandem moniales Ordinis ab ea conditi,
postquam in proprium monasterium Ss.mae Conceptionis redierunt, a
Iulio Papa II impetrarunt ut exuviae Beatae Beatricis ipsis resti
tuerentur.
Famam sanctitatis, qua Beatrix de Silva ob eximias virtutes et dona
sibi a Spiritu Sancto concessa, cum adhuc in terris viveret, gavisa erat,
mors non minuit, immo et adauxit, quod non pauca monumenta de
monstrant et historia translationum exuviarum ex parte confirmat. Ita
que, cum Urbanus VIII anno 1625 prohibuit quominus Servis Dei, qui
non essent a Sede Apostolica beatificati, cultus publicus tribueretur,
cultus Beatricis de Silva iam per centum et fere quadraginta annos conti
nenter ac perpetuo viguerat. Inde factum est ut Ordo monialium a
Ss.ma Conceptione causam susceperit ad fundatricis cultum servandum
ac prosequendum. Verumtamen, licet iuxta Urbaniana Decreta, Causa
super casu, quem vocant, excepto, seu de cultu eidem Beatrici ab imme
morabili praestito, ac propterea de cultus confirmatione agi potuisset,
nihilominus modus ordinarius de non cultu electus fuit. Re quidem
vera Curia archiepiscopalis Toletana anno 1636 processum informativum
ordinarium super vita, virtutibus et miraculis confecit. Causa tamen
per duo saecula cum dimidio, id est usque ad annum 1910, siluit. Atvero
memoria et manifestationes quoque cultus erga Beatriçem de Silva
interea non deferbuerunt, praesertim in urbe Toleto et apud moniales
a Ss.ma Conceptione. Hinc ineunte hoc saeculo Causa denuo est pro
posita, et quidem per modum casus excepti, seu per modum cultus ab
immemorabili tempore praestiti. Instructo igitur processu Toletano
annis 1910-1915 super cultu, sententiam tribunalis Toletani, qua edice-
batur constare de cultu publico ab immemorabili Beatrici de Silva
praestito, Sacra Rituum Congregatio diei 27 Iulii a. 1926 approbavit
atque insequenti die Pius Papa XI confirmavit. Die demum 19 Martii
a. 1927 idem Summus Pontifex Officium et Missam in honorem Beatae
Beatricis concessit.
Cum autem, post confirmationem a Sede Apostolica, cultus Beatae
Beatricis latius propagaretur, Actores petierunt ut Causa resumeretur,
ita ut ad illius canonizationem via pateret. Attamen, cum beatificatio
Beatricis de Silva iuxta normas veteris iuris facta esset tantummodo
per decretum confirmationis cultus immemorabilis, absque scilicet di
sceptatione et decreto super virtutibus, Sacrae Rituum Congregatio die
26 Februarii a. 1950 resumptionem Causae decrevit, servata tamen mente
canonis 2133 C.I.C., nempe praehabita discussione super virtutibus, ut
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 507
omnia praescripta vigentis iuris implerentur. Quare de virtutibus in
specie Beatae Beatricis de Silva disceptatum est apud banc Sacram
Congregationem pro Causis Sanctorum et quidem primum die 30 Oc
tobris a. 1973 in Congressu Peculiari, deinde die 18 Decembris eodem
anno, in Congregatione Plenaria, in qua Rev.mi Patres Cardinales, re
latore Rev.mo Cardinali Arturo Tabera, huius Causae Ponente, edixerunt
ita constare de virtutibus Beatae Beatricis de Silva, fundatricis Concep-
tionistarum, ut quondam, praeviis miraculis, ad eius canonizationem
deveniri posset.
Summus autem Pontifex Paulus VI, cui praedicta omnia die 21
Ianuarii a. 1974 per subscriptum Cardinalem Aloisium Raimondi, huius
Congregationis Praefectum, relata sunt, sententiam Patrum Cardinalium
ratam habuit et confirmavit.
Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum,
die 21 Ianuarii a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
f Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
I I
PARISIEN. Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Eugeniae Mariae a
Iesu (in saec. Annae Eugeniae Milleret De Brou), fundatricis Instituti
Sororum ab Assumptione B. M. V.
SUPER DUBIO
An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur
Quotquot sive sacerdotes sive religiosi ac religiosae aut laici evan
gelica sua deditione in praecellens educationis et scholarum opus in
cumbunt, meritis ab Ecclesia laudibus honestantur, quippe qui non
solummodo ipsius Ecclesiae internam renovationem promovent, sed
eius beneficam praesentiam in mundo hodierno praesertim intellectuali
servant et augent (CONC. VAT. II , Decl. Gravissimum Educationis, n. 12).
Hoc apostolico spiritu ducta, hac permota mente, Venerabilis Serva
Dei Eugenia Maria a Iesu (in saeculo Anna Eugenia Milleret de Brou),
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 0 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
in urbe Metis die 26 mensis Augusti a. 1817 orta atque Lutetiae Pari
siorum die 10 martii a. 1898 vita iuncta, totam suam direxit et ordinavit
vitam. Cuius inter alia egregia opera in Ecclesiae civilisque societatis
utilitatem, praecipua laude digna habetur Congregatio Sororum ab
Assumptione B. M. V. anno 1839 ab ea condita deindeque ab Apostolica
Sede rite approbata, cuius sodales religiosae perfectionis exercitationem
cum litterarum studio puellarumque educatione et informatione amico
foedere sociare verbo exemploque suo ipsa docuit, ita quidem ut divi
narum rerum contemplatio praeiret actionem seseque in actuosam vitam
salubriter efifunderet.
Quam Venerabilem Servam Dei heroicum attigisse christianarum
virtutum fastigium Summus Pontifex Ioannes XXIII, servatis omnibus
de iure servandis, die 23 mensis Iunii a. 1961 declaravit, itaque gressus
est factus ad miracula rite cognoscenda, quae eiusdem Venerabilis in
tercessione a Deo patrata dicebantur quaeque ad eiusdem beatifica
tionem assequendam iure requiruntur.
Ex duabus autem sanationibus miraculi speciem praebentibus Sa
cro huic Foro, post absolutos annis 1942-1945 apostolicos processus
apud Curias ecclesiasticas Taurinensem et Mcensem instructos, exhi
bitis, prior, etsi positivorum elementorum non omnino expers, ad eum
tamen evidentiae gradum qui genuini miraculi notas inconcusse mani
festaret, non pervenit.
Feliciorem vero exitum sortita est, ad severiorem peritorum truti
nam, altera exhibita sanatio, scilicet Sororis Mariae Kevin, Instituti a
Venerabili nostra conditi sodalis. Quae, die 16 Novembris anno 1935,
apud oppidum cui vulgare nomen 8. Dalmazzo di Tenda, tunc Tauri
nensis archidioeceseos, nunc intra fines Nicensis dioeceseos situm,
infausta quoad vitam edita prognosi, Venerabili eidem adhibita per
novendiales preces invocatione, extemplo ac perfecte convaluit a me-
troannessite subacuta cum parametrite, pelvi-peritonite et cystite, acce
dentibus ulcerosis implicationibus gastricis-duodenalibus.
His sub propitiis auspiciis, ne iamdiu exspectatae Venerabilis Servae
Dei Eugeniae Mariae beatificationi longior dilatio fieret, Causae actores
dispensationem super praescripto canonis 2117 C. I. C. a Summo Ponti
fice Paulo VI enixe postularunt, ita quidem ut, uno dumtaxat miraculo
rite planeque cognito, ad ulteriora procedi posset. Quod Sanctitas Sua,
attentis peculiariter expositis rationibus, die 16 Decembris anno 1972
benigne concessit.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 509
Itaque in praedictam sanationem Sororis Mariae Kevin, eiusque
indolem, perfectionem et constantiam Consilium Medicum penes hanc
Sacram Congregationem constitutum die 5 Octobris a. 1966 pro sua
competentia investigavit atque unanimi sententia declaravit eandem
sanationem praeter naturae vires aut medicae artis evenisse.
Quibus peractis, quaestio huius Sacrae Congregationis iudicio su
biecta est. Exquisitis prius trium Consultorum votis pro rei veritate,
habitus est die 10 mensis Iulii a. 1973 Congressus, qui dicitur, Peculia
ris, quem postmodum, die 16 Octobris eodem anno, secuta est Con
gregatio Plenaria in Vaticanis Aedibus adunata, in qua Rev.mus Cardi
nalis Aloisius Traglia, Causae Ponens seu Relator, sequens dubium pro
posuit ad disceptandum : An et de quo miraculo constet in casu et ad
effectum de quo agitur deque eo rettulit. Et omnes, qui convenerant,
Patres Cardinales affirmativum dederunt responsum.
Facta demum de praedictis omnibus Summo Pontifici Paulo VI
die 10 mensis Decembris a. 1973 per subscriptum Cardinalem accurata
fidelique relatione, idem Summus Pontifex sententiam Patrum Cardi
nalium ratam habens, mandavit ut decretum super eadem mira sana
tione concinnaretur.
Quod cum factum esset, hodierno die Beatissimus Pater infra
scriptum Cardinalem Praefectum necnon Cardinalem Aloisium Traglia,
Causae Ponentem, meque Antistitem a secretis Congregationis ceteros
que vocari solitos ad se accivit, iisque adstantibus praesens confirma
vit et promulgavit decretum, edicens : Constare de miraculo, Venerabili
Serva Dei Eugenia Maria a Iesu intercedente, a Deo patrato, scilicet
de instantánea perfectaque sanatione Sororis Mariae Kevin a metroan-
nessite subacuta, pelviperitonite et cystite, in subiecto chirurgico iam
obnoxio ob ovarium sclerocysticum bilaterale, latore ulceris gastro-
duodenalis.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta S. Congregationis
pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 1 Martii a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. « S.
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 1 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
PATAVINA
Beatificationis et canonizationis Ven. Servi Dei Leopoldi a Castronovo,
sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum.
SUPER DUBIO
An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iusti
tia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico,
in casu et ad effectum de quo agitur.
Inter Concilii Vaticani II adhortationes illa fulget quae in Decreto
de Oecumenismo continetur : Cum hodie in pluribus orbis partibus,
afflante Spiritus Sancti gratia, oratione, verbo et opere multi conatus
fiant accedendi ad illam plenitudinem unitatis, quam Iesus Christus
vult, haec Sancta Synodus cunctos fideles catholicos hortatur ut, signa
temporum agnoscentes, operi oecumenico sollerter participent (Decre
tum de Oecum., n. 4). Atqui hunc oecumenicum sensum multa abhinc
decennia expertus erat et oratione, verbo et opere ad effectum addu
cere studuerat Servus Dei Leopoldus a Castronovo, sacerdos professus
ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum. Ille nempe, et quidem a
prima iuventute, cum vix primum et vigesimum annum ageret (a. 1887),
divinitus se vocatum atque electum putavit ad promovendum fratrum
seiunctorum reditum, praesertim gentis Slavonicae, ad Christi Ecclesiae
unitatem. Quam vocationem potissimum vitae suae finem constituens,
peculiari voto se obstrinxit semper orandi, assidue Iaborandi, omnesque
vires toto vitae suae tempore impendendi pro eiusmodi unitate conse
quenda, ita ut merito possit ille unitatis Ecclesiae apostolus appellari.
Servus Dei, qui filius minor fuit inter duodecim liberos familiae
Mandic-Zarevic, natus est die 12 Maii a. 1866 in Castronovo, dioecesis
Catharensis (Kotor), in Croatia, cui in baptismate nomen Adeodatus
Ioannes impositum est. A piissimis parentibus accuratam accepit chri
stianam institutionem; quem mater spiritu et amore orationis imbuit.
Cotidie una cum patre in ecclesiam sacrificium Missae participandi
causa se conferebat. Eius vitae veluti cardines domus, ecclesia et
schola erant. De eo affirmabat parochus puerum esse optimis moribus
ornatum ac religiosa agendi ratione praestantissimum, ita ut aequa-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 511
libus tamquam exemplum proponi posset. Adhuc puer se Beatae Virgini
Mariae consecravit, quam semper tenero dilexit amore.
Sextum decimum annum agens (a. 1882), seminarium Sodalium Ca*
puccinorum Utinense, in provincia religiosa Veneta, ingressus est.
Biennio post, habitum seraphicum induit, et professionem simplicem
die 5 Maii a. 1885, sollemnem vero die 28 Octobris a. 1888 emisit ; tandem
die 20 Septembris a. 1890 sacerdotium suscepit. Deinde variis in locis
provinciae Venetae sacro ministerio, praesertim audiendis confessio
nibus sollertem navavit operam. Ab anno 1909 usque ad mortem (a. 1942)
Patavii vitam duxit, excepto biennio 1916-1918, tempore scilicet primi
magni belli, quo per diversos Italiae Australis conventus peregrinar!
coactus est.
Ardenter ille desiderabat in patriam, in suum Orientem, redire, quo«
melius vocationem oecumenicam sequeretur. Superiorum tamen man
datis obsequentissimus, in quibus divinam voluntatem detegebat, in
tellexit consilium Dei non esse ut ipsemet in plagas orientales ad unita
tis apostolatum exercendum se conferret, sed in parvam cellam audien
dis confessionibus destinatam sese includeret. Exinde, in omni homine-
qui ad eum spirituale auxilium implorans accedebat, suum Orientem
conspiciebat. Itaque huic abscondito ministerio, cum alacritate et mi
rabili perseverantia, una cum mente missionaria animoque apostolico,,
se totum devovit.
Innumerabiles fuerunt qui per triginta annos, sacramentalis con
fessionis causa, eum adibant; qui semper promptus, serenus, huma-
nissimus apparebat, qualemcumque molestiam pro bono ac servitio»
fidelium paratus sustinere. Oculis ac stomacho laborans, et arthritide
deformanti affectus, quae ambulanti acérrimos dolores afferebat, nun
quam tamen a sacro destitit ministerio; et, quod supererai temporis,
id in oratione etiam per noctem protracta atque in aegrotis visitandis*
insùmebat. P. Leopoldus cum Deo intime coniunctus semper vixit, ita
ut merito diceretur « vir in Deo semper defixus, in Deum immersus,
iugiter cum Deo conversans, mentem ad Deum erectam habens ».
Etiam in audiendis confessionibus Deo semper intentus videbatur.
Quam ob rem P. Leopoldus vivum ac perfectum exemplar exhiberi po
test illius synthesis inter coniunctionem cum Deo et studium hominibus
se addicendi, inter interiorem plenitudinem et servitium fratribus*
praestitum, quam Decretum Perfectae Caritatis (n. 8) Concilii Vati
cani II et perennis traditio spiritualis Ecclesiae religiosis ministerio*
apostolico deditis proponunt.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 1 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Heroico amori erga Deum ac proximum spei virtutem iunxit,
quam et infundebat omnibus cum quibus conversabatur. Dictus est
vir prudentiae, fuitque iustitiae observantissimus, quam observantiam
ab omnibus exigebat, in primis cum de pauperum, debilium oppresso-
rumque tutela agebatur. Heroicam ostendit fortitudinem in suo indocili
ingenio domando ac temperando; fuit incredibilis patientiae, constan
tis serenitatis, illibatae castitatis, ita ut angelus in carne videretur.
Tantaeque erat humilitatis ut ultimum fratrum se haberet, ac de deri-
sionibus gauderet, quibus interdum afficiebatur.
Gratiam a Domino petierat ministerium suum usque ad mortem
explendi, quae exaudita est oratio. Etsi tumore ad oesophagum affec
tus, quo ultimis hebdomadis a quolibet ingerendo cibo, excepta S. Eu
charistia, impediebatur, non tamen destitit a labore sueta diligentia
exsequendo. Quoad potuit, etiam magna cum difficultate, in ecclesiam
se conferebat. Deficientibus autem viribus, fideles suo cubiculo exci-
piebat. Pridie mortis ad quinquaginta hominum confessiones audivit.
Postero die, nempe 30 Iulii a. 1942, primo mane, cum Servus Dei ad
Missam celebrandam se parabat, sanguinis ictu correptus est. Dein,
devotissime oleo infirmorum recepto, factaque animae commendatione,
dum una cum fratribus Salve Regina recitabat, ad illa verba O clemens,
o pia, o dulcis Virgo Maria, manus ad caelum tendens, placidissime
expiravit.
Ad eius corpus venerandum ingens fidelium accurrit multitudo,
funusque veri triumphi speciem induit. Eius fama sanctitatis percre-
brescente, caelestibus quoque signis confirmata, anno 1945 processus
ordinarii Patavii incohati sunt et anno 1952 expleti. Inde Romam
delati, die 26 Martii eiusdem anni rite aperti sunt. Edito die 2 Aprilis
a. 1954 super scriptis decreto, Ioannes Papa XXIII commissionem in
troductionis causae die 25 Maii a. 1962 obsignavit. Processus apostolici
super virtutibus et miraculis in specie Patavii et Venetiis annis 1963-
1966 rite peracti sunt, ac de eorundem validitate die 30 Novembris
a. 1968 decretum prodiit.
Servatis itaque omnibus de iure servandis, et obtenta die 1 Iunii
a. 1968 dispensatione a praescripto canonis 2101 C.I.C., cum nondum
elapsi essent quinquaginta anni a pio obitu Servi Dei, die 10 Aprilis
a. 1973 Peculiaris Congressus S. Congregationis pro Causis Sanctorum
habitus est, in quo super virtutibus in specie Servi Dei disceptatum
est. Quem Congressum subsecuta est die 16 mensis Octobris eodem anno,
in Palatio Apostolico Vaticano, Congregatio Plenaria, in qua Rev.mi Pa-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 5 1 3
tres Cardinales, relatore Silvio Cardinali Oddi, proposito dubio num
Servus Dei christianas virtutes tam théologales quam cardinales earum
que adnexas heroum in modum exercuisset unanimi suffragio affir
mando annuendoque responderunt.
Summus autem Pontifex Paulus VI, cui praedicta omnia die 10 De
cembris anni 1973 per subscriptum Cardinalem relata sunt, sententiam
Patrum. Cardinalium ratam habens, iussit decretum super virtutibus
Servi Dei apparari.
Quod cum factum esset, idem Summus Pontifex hoc die ad Vati
canas Aedes arcessivit Reverendissimus Cardinales infrascriptum Prae
fectum et Silvium Oddi, Causae Relatorem seu Ponentem, meque insi
mul subscriptum a Secretis aliosque vocari solitos, atque iisdem adstan
tibus sollemniter edixit: Constare de virtutibus theologalibus Fide,
Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus
Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque adnexis Servi
Dei Leopoldi a Castronovo, in gradu heroico, in casu et ad effectum
de quo agitur.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta S. Congregationis
pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 1 Martii a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L . © S .
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
IV
NEAPOLITANA
Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Iuliae Salzano, fundatricis
Sororum Doctrinae Christianae a SS. Corde Iesu.
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius Causa
S. Pius Decimus paterno animo recogitans « quanta animarum cla
des ex una divinarum rerum ignoratione veniat », non solummodo
sacros adurget pastores « ut doctrinae christianae notitia cunctorum
pervadat animos penitusque imbuat », sed et adiutores advocat, qui huic
33 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 1 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
se dedant magisterio, catechesi nempe tradendae, « qua ad Dei gloriam
et ad animarum salutem nihil utilius institutum est » (Litt. Encycl.
Acerbo nimis, 15 apr. 1905 : A.S.B. 38,1905, pp. 622, 625).
Inter studiosiores christifideles, qui primis vertentis saeculi decen
niis, adiutricem sacris pastoribus in tradenda christiana doctrina vali-
dissimam contulerunt operam, iure merito accensenda videtur Iulia
Salzano, fundatrix Sororum a SS.mo Corde Iesu, quae Christianae
Doctrinae Institutrices nuncupantur.
Nata est Famula Dei in civitate v.d. S. Maria di Capua Vetere,
archidioeceseos Capuanae intra fines, die 13 mensis Octobris a. 1846,
e piis parentibus Didaco Salzano et Adelaide Valentino, qui alios
septem genuerunt filios, eodemque nativitatis die nominibus Iulia Eli
sabeth Maria baptismi aquis abluta. A teneris annis, sub piae matris
ductu, in pietatis caritatisque operibus sese exercere coepit. Vix qua-
driennis patre orbata atque in collegio Sororum a Caritate S. Mariae
Gratiarum in oppido cui vulgare nomen San Nicola La Strada subinde
recepta, primariis ac secundariis studiis sedulam navavit operam.
Anno 1865, ludimagistrae diplomate aucta, Casauriam cum suis pro
fecta est, ubi prima litterarum elementa alumnis tradens, eorum animos
christianis moribus informare satagebat, donec, de spiritualis modera
toris necnon Venerabilis Servae Dei Catharinae Volpicelli consilio, in
cuius opificio aliquandiu adlaboraverat, anno 1886 aliquot pias adule
scentulas adscivit, quae catecheticam instructionem in privata domo
pueris impertirent. In eum finem anno 1892 piam Unionem Filiarum
Mariae excitavit, ex qua anno 1905 Congregatio Sororum Christianae
Doctrinae Institutricum a SS.mo Corde Iesu orta est.
Religiosum itaque habitum induta, votorum professionem cum ali
quot sociis die 2 Februarii insequentis anni 1906 emisit. Regularum
adprobatione ab Ordinario Neapolitano impetrata, ipsa Famula Dei
anno 1920 Antistita generalis electa est novi Instituti, quod magna
cum caritate ac prudentia gubernavit, donec die 17 mensis Maii a. 1929,
aetatis octogesimo tertio, Ecclesiae sacramentis devotissime susceptis,
Casauriae ex hac vita migravit.
Diuturna et actuosa Famulae Dei vita, sic adumbrata, duplici veluti
nota conspicitur signata : firmissimo proposito Dei obsequendi voluntati
per singulare virtutum exercitium, assiduoque studio spirituali pro
ximorum consulendi utilitati, per catechismi praesertim apostolatum;
Illud sane praeprimis admirationi venit, quod Serva Dei inde ab
adolescentia, mundi oblectamenta vanitatesque aspernata, quae Dei
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 515
sunt cogitare, quae Dei sunt quaerere unice intendit, moresque suos
christianis conformare praeceptis. Dum autem ludimagistrae munere,
adhuc in saeculari vita conversata, fungeretur, quo tempore sectarii
ausus in religionem eiusque symbola et institutiones vehementiores
fiebant, Iulia Crucifixi imaginem in scholasticis aulis erigebat alum-
nasque ad christianam excitabat pietatem, ad sacramentorum frequen
tiam necnon Marialis Rosarii recitationem suaviter alliciens.
Maturiore aetate, ut vitam suam unice Deo dicaret viresque in
proximorum servitium indivisa caritate impenderet, terrenis postha
bitis nuptiis, religiosae perfectionis semitam ingressa est alacriterque
percurrit. At de catechetica instructione nedum pueris sed et adultis
impertienda atque procuranda, primae semper ac potiores fuerunt
Famulae Dei curae et industriae. Cum itaque, voti compos facta, reli
giosae vitae palaestram amplexa est, de condenda Sororum Congrega
tione, quae huic saluberrimo apostolatus operi penitus sese devoverent,
pariter cogitavit.
Nec sine peculiari Providentiae consilio effectum est, ut novae insti
tutionis initia eo ipso anno 1905 fierent, quo S. Pius X, celeberrimis
editis Litteris Encyclicis Acerbo nimis, catecheticae instructionis mo
mentum ac necessitatem summopere inculcavit simulque sacros pastores
omnesque christifideles ad tam salutiferum opus efficacius impensiusque
prosequendum vehementer adhortatus est.
Supremi Ecclesiae Pastoris adhortationibus monitisque permota,
Serva Dei Iulia Salzano catechismi apostolatum novo Instituto a se
condito veluti primarium atque essentialem praefixit finem.
Ipsa Famula Dei praeclaro huic operi admirabili caritatis et abne
gationis spiritu, quoad vixit, sese devovit, de pueris praesertim atque
maioribus christianae doctrinae praeceptis imbuendis constanter sol
licita, cum sibi persuasum haberet sublimem Iesu Christi scientiam
(cfr. Phil. 3, 8) expeditiorem esse viam ad aeternam procurandam
salutem.
Percrebrescente itaque virtutum eius laudatione, qua adhuc vivens
circumdata erat, Processus Ordinarii super fama sanctitatis vitae,
virtutum et miraculorum in genere in Curia archiepiscopali Neapoli
tana constructi sunt. Quae inquisitiones canonicae una cum Litteris
Postulatoriis Romam transmissae sunt. Sacra vero Rituum Congre
gatio, scriptis Servae Dei examinatis, ut ad ulteriora procederetur,
die 25 Februarii a. 1959, probante Ioanne Papa XXIII, edixit.
Instante denique Rev. P. Antonio Ricciardi O.F.M. Conv., huius
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
516 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Causae legitime constituto postulatore, habitus est die 20 Novembris
a. 1973 Congressus Peculiaris Sacrae Congregationis pro Causis Sanc
torum, quem secuta est, diei 5 Februarii anni huius, Congregatio Pecu
liaris, in qua Em.mus Cardinalis Pericles Felici, Causae Ponens seu
Relator, dubium proposuit discutiendum: An introducenda sit causa
beatificationis, deque ea rettulit. Et Patres Cardinales, omnibus mature
perpensis, suffragium tulerunt affirmativum, nempe causam introdu
cendam esse, si Summo Pontifici placuisset.
Quibus de rebus facta per subscriptum Cardinalem relatione Paulo
Papae VI, Sanctitas Sua sententiam Patrum Cardinalium ratam habuit
et confirmavit.
Datum Romae, die 4 Aprilis a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L . © S .
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
V
VERAE CRUCIS Beatificationis et canonizationis Ven. Servi Dei Raphaelis Guizar Valencia,
Episcopi Verae Crucis.
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius Causa
Apostolicos inter viros et egregios animarum pastores, qui Dei
Ecclesiam nostris ferme sub oculis virtutibus ac sanctitatis fama
illustrarunt, accensendus videtur Servus Dei Raphael Guizar Valencia,
Verae Crucis dioeceseos in Mexicana dicione episcopus.
Octavus inter undecim fratres, is natus est in loco cui vulgare
nomen Cotija, intra fines dioeceseos Zamorensis, die 26 mensis Augusti
anno 1878, atque postridie salutaribus Baptismi aquis ablutus. Paren
tes ei fuerunt Prudentius Guizar et Maria Nativitas Valencia, censu
vitaeque integritate conspicui. Primis litterarum rudimentis apud pa
roecialem scholam initiatus est ; deinde in utroque collegio, quod exsta
bat in patrio pago, humanitatis studia absolvit, et anno 1896 Zamo-
rense seminarium est ingressus. Theologicis studiis magna cum laude
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 5 1 7
expletis, sacerdos ordinatus est die 1 Iunii anno 1901. Exinde apostolicis
ministeriis ad animas Christo lucrandas se totum devovit, tum missio
nibus, quas per vicos et oppida christifidelibus tradebat, superata saepe
saepius itinerum asperitate, tum providis Institutis a se conditis, ut in
dioecesi congruus sacerdotum numerus haberetur atque christianae iuven
tutis educationi perapte provideretur. Magister quoque pietatis alum
norum in seminario Zamorensi et asceticae mysticaeque disciplinae
nominatus fuit, necnon apostolicus missionarius renuntiatus. Interim
dioecesanam piam unionem ab Apostolatu Orationis appellatam mode
rabatur, cultum erga SS.mum Cor Iesu late diffundens. In canonico
rum collegium cathedralis ecclesiae anno 1912 adlectus est.
Perturbatis autem anno 1913 Mexicanae Nationis rebus ac furente
adversus Ecclesiam eiusque administros acerrima lucta, Famulus Dei
alacres impendit vires ut Ecclesiae iura defenderet ac tueretur. Ad
rerum perturbatorum effugiendas insidias, se in urbem Mexicum recepit,
ubi varia apostolatus opera fructuose prosecutus est; inter alia, as
sumpta interdum mercatoris veste, sauciatis aliisque in vitae discrimine
positis in civilis pugnae campo, religionis solacia afferebat, donec
deprehensus et ab eversoribus captus, capitali crimine damnatus, cer
tam mortem sagacia sua vitavit. Cum autem huiusmodi vicissitudines
acriores in dies fierent, Servus Dei anno 1916 patria emigrare coactus
est, in Guatimalensem regionem primum, deinde in Cubam insulam.
Quibus in dissitis terris adeo frugiferum exercuit ministerium, ut eius
nomen ibidem ad nostros usque dies in benedictione remanserit. Anno
demum 1919, mense Iulio, dum Habanae moraretur, nuncium de sua ad
episcopalem sedem Verae Crucis recepit, quam ob reverentem erga
Summum Pontificem animum humiliter acceptavit. Itaque episcopus
ab Apostolico in Antillis Insulis Delegato ordinatus, in Mexicanam
patriam ineunte anno 1920 revertitur.
Aerumnosa fuerunt pastoralis eius gubernii initia ob lugendas cala-
mitates, quas immanis terraemotus per universum dioecesis territo
rium nuper attulerat. Hinc, episcopali sede vix potitus, vastissimae
dioecesis visitationem aggressus est, nulli parcens labori nec ullis
deterritus periculis, ut suorum fidelium animum erigeret iisque ca
ritatis solacia pro viribus afferret. Item sollertes inde a suscepto
dioecesis regimine in Seminarii tutelam impendit curas, maxime cum
illud propriis aedibus a civili gubernio iniuste expoliatum, huc illuc
transferre cogeretur. Pari studio ac diligentia perdilectum clerum ad
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 1 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sacerdotalem perfectionem, tum paternis adhortationibus tum spiri
tualibus in hunc finem propositis exercitationibus, incitare satagebat.
In universum spirituali dioecesis bono atque utilitati, inter ardua ple
rumque adiuncta et difficultates paene innumeras, prospexit : scholarum
aedificia, terraemotu diruta, restauranda novaque erigenda curavit,
catecheticam instructionem quam impense promovit, cathedrale capi
tulum restituit, infirmos egenosque ope et auxilio fovit, amplissimam
dioecesim per impervia saepe itinera caelique intemperies pastorali
visitatione iterum atque iterum perlustravit sacrisque missionibus civi
tates, oppida ruraque crebro peragravit.
Ubi denuo insurrexit contra religionem insectatio, Ecclesiae iura
strenue defendit nihilque intentatum reliquit ut religionis subsidia
christifidelibus praesto essent. Ad vitanda tamen maiora gregi damna,
anno 1927 in Foederatas Americae Septentrionalis Civitates deindeque
in Centralem Americam migrare compulsus est, nullibi apostolatus
opera intermittens, donec post biennale exsilium dioecesim repetiit.
At vero, nova exorta anno 1931 insectatione, iterum abire cogitur.
Tandem anno 1937, tempestate paulisper sedata in propriam dioecesim,
non autem ad episcopalem sedem, reverti valuit.
Quo erat animarum zelo incensus, pastoralia ministeria una cum
alacri missionali actuositate resumpsit, de concrediti sibi gregis ne
cessitatibus ad finem usque quam maxime sollicitus, donec, post tot
aerumnosas vicissitudines, viribus consumptus Ecclesiaeque sacramen
tis munitus, die 6 mensis Iunii anno 1938, aetatis suae sexagesimo, in
urbe Mexico ex hac vita migravit.
Fuit Servus Dei vir vere apostolicus, religiosae libertatis Eccle
siaeque iurium propugnator ac defensor acerrimus, divinae gloriae ani
marumque salutis studiosissimus, divini verbi praedicationi ac recon
ciliationis sacramenti administrationi praeter modum deditus, vitam
pro suis ovibus offerre semper paratus. Quae omnia ex interiore vita,
quam impense excoluit, necnon fervidissima in SS.mum Cor Iesu et
B. Mariam Virginem devotione hausit, vitam moresque suos evangelicae
humilitatis et paupertatis spiritu componere constanter adnisus.
Sanctitatis fama, qua in vita et morte claruerat, magis in dies post
obitum percrebruit. Quapropter factum est ut Causa de Beatorum
Caelitum honoribus eidem decernendis agi coepta sit. Instructi sunt
itaque annis 1952-1954 processus ordinarii super fama sanctitatis vitae,
virtutum et miraculorum in genere, super scriptis et super cultu publico
eidem Servo Dei non praestito, quorum acta Romam transmissa sunt.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 5 1 9
Interim quamplurima^ litterae Patrum Cardinalium, Archiepiscopo
rum et Episcoporum necnon Moderatorum seminariorum, Sacerdotum
ac Laicorum ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus postulatum
est ut Causa beatificationis eiusdem Famuli Dei apud Apostolicam
Sedem introduceretur.
Servato itaque iuris ordine, prodiit die 11 mensis Augusti anno
1958 decretum super Servi Dei scriptis, quo Sacra tunc Rituum Con
gregatio edixit Causae progressioni nihil obstare. Deinde, instante Rev.
Patre Theodoro Zamalloa, Ordinis SS.mae Trinitatis atque Causae
huius legitime constituto postulatore, habitus est die 8 mensis Ianua
rii anni huius 1974 Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis
Sanctorum, qui dubio super Causae introductione affirmando adnuen-
doque respondit. Quod quidem Patres Cardinales sua sententia, in
Congregatione Peculiari die 17 mensis subsequentis Februarii habita,
relatore Silvio Cardinali Oddi, sanxerunt, rati Causam esse introdu
cendam, si Summo Pontifici placuisset.
Porro, Summus Pontifex Paulus VI, de praemissis omnibus per
infrascriptum Cardinalem certior factus, eam sententiam ratam habuit
et confirmavit.
Datum Romae, die 4 Aprilis a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
520 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Martedì 20 Agosto 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor J O S É T O M A S CABRAL DE MAGALHAES,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Portogallo.
Sabato 24 Agosto 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor AVTAR S I N G H , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario dell 'India.
Martedì 27 Agosto 1 9 7 4 , i l Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor J O H N M I L L M C M I L L A N , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario d'Australia.
Sabato 7 Settembre 1 9 7 4 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor J O E K A C H I N G W E , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Malawi.
Martedì 10 Settembre, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor H E N R Y NZIOKA M U L L Í , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Kenya.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato Membri della Commissione Teologica, per il prossimo quinquennio :
1 agosto 1974. P. Ahern Barnabas, C P . (Stati Uniti). » » » P. Alf aro Juan, S.I. (Spagna). » » » P. Arevalo Catalino G., S.I. (Filippine). » » » Rev. von Balthasar Hans Urs (Svizzera). » » » P. Bouyer Louis, Orat. (Francia). » » » P. Burghardt Walter, S.I. (Stati Uniti). » » » Rev. Caffarra Carlo (Italia). » » » Rev. Cantalamessa Raniero (Italia). » » » P. Congar Yves, O.P. (Francia). » » » Mons. Delhaye Philippe (Belgio). » » » Rev. Ernst Wilhelm (Repubblica Democratica Tedesca). » » » Rev. De Cardedal González Olegario (Spagna).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 521
1 agosto 1974. P. Hamel Edouard, S.I. (Canada). » » » Rev. Inlender Boguslav (Polonia). » » » P. Kloppenburg Bonaventura, O.F.M. (Brasile). » » » P. Le Guillou Marie-Joseph, O.P. (Francia). » » » Rev. Lehmann Karl (Repubblica Federale di Germania)-» » » P. Lescrauwaet Joseph, M.S.O. (Olanda). » » » P. Mahoney John, S.I. (Gran Bretagna). » » » P. Martelet Gustave, S.I. (Francia). » » » Rev. Medina Estévez Jorge (Cile). » » » Rev. Mulago Vincent (Zaire). » » » Rev. Ratzinger Joseph (Repubblica Federale di Ger
mania). » » » P. Saber Georges, Monaco Maronita (Libano). » » » Rev. Schürmann Heinrich (Repubblica Democratica Te
desca) . » » » P. Semmelroth Otto, S.I. (Repubblica Federale di Ger
mania). » » » Rev. Strie' Anto (Jugoslavia). » » » P. Tillard Jean-Marie, O.P. (Canada). » » » P. Vagaggini Cipriano, O.S.B. (Italia). » » » P. Walgrave Jan, O.P. (Belgio).
» » » Mons. Delhaye Philippe, Segretario della Commissione-Teologica.
5 settembre » Gli E.mi Signori Cardinali Koenig Franz, Arcivescovo' di Vienna, Presidente del Segretariato per i non Cristiani; Landazuri Ricketts, Arcivescovo di Lima; Zoungrana Paul, Arcivescovo di Ouagadougou, Presidenti Delegati della terza, Assemblea Generale del Sinodo dei Vescovi.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato:
Assistenti al Soglio Pontificio: 6 aprile 1974. S. E. Mons. Cayer Jean de Capistran Aimé, Vicario Apo
stolico di Alessandria di Egitto. 10 » » S. E. Mons. Hubert Amand, Vicario Apostolico di Elio-
poli di Egitto.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI hai
nominato. Protonotari Apostolici soprannumerari:
4 gennaio 1974. Mons. Brosch Giuseppe (Aachen). 22 febbraio » Mons. Paulus Giuseppe (Trier). 26 maggio » Mons. Myron Williams Charles (Nashville) 12 giugno » Mons. Bertozzo Antonio (Vicenza). 28 » » Mons. Horgan Thomas Ervin (Adelaide).
6 luglio » Mons. Scalia Carmelo (Catania).
Prelati d'onore di Sua Santità: 25 maggio 1971. Mons. Franzoni Guido (Bologna). 15 gennaio 1973. Mons. Russell Kelly Enrico (Shrewbury).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
522 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
14 settembre 1973. Mons. Bauer Federico (München und Freising). » » » Mons. Lederer Otto (München und Freising). 6 novembre » Mons. Olney Arturo Vincenzo (Portsmouth).
10 dicembre » Mons. Blecharczyk Louis B. (Norwich).
» » » Mons. Malanowski Taddeo F. (Norwich). » » » Mons. O'Brien James J. (Norwich).
14 » » Mons. López Sandoval Giuseppe (Santa Ana). 9 febbraio 1974. Mons. Lizcano Alfonso (Santa Marta).
22 » » Mons. Hof mann Lino (Trier). 14 marzo » Mons. Mohn Helmut (Rottenburg). 29 » » Mons. Rooney Giovanni (Motherwell). 7 maggio » Mons. Civili Renzo (Amelia). » » Mons. Denk Francesco (Wien).
18 » » Mons. De Palo Antonio (Ruvo e Bitonto). 30 » » Mons. Alexandre Pierre (Port-au-Prince).
» Mons. Dorellien Gabriel Albert (Port-au-Prince). » » Mons. Jean-Noel Franeois-Néotas (Port-au-Prince). 1 giugno » Mons. Me Cauley Joseph (Camden).
» » Mons. Molitierno Anthony A. (Camden). » » » Mons. Mendonça Luiz Gonzaga (Fall-River).
» Mons. Munroe Henry Thomas (Fall-River). » » » Mons. Ferrari Giovanni (Genova). 4 » » Mons. Cordero Lanza di Montezemolo Andrea (Roma).
15 » » Mons. Ahne Giorgio (Misnia). 30 » » Mons. Melani Orfeo (Pistoia). 6 luglio » Mons. Orsini Enrico (Lodi).
15 luglio Mons. Kloniecki Feliciano (Gniezno).
» » » Mons. Mazur Lorenzo (Leopoli dei Latini).
Cappellani di Sua Santità:
15 giugno 1973. Mons. Rondelli Alfonso (Modena). » » Mons. Tazzioli Vittorino (Modena).
14 settembre Mons. Hageman Ernest (München und Freising).
» » Mons. Meyer Franz (München und Freising). 28 febbraio 1974. Mons. Binder Giuseppe Guglielmo (Linz).
» » Mons. Bramerdorfer Rodolfo (Linz). 10 marzo » Mons. Chapman Bernardo (Westminster).
» » » Mons. Groves Alessandro (Westminster). » » » Mons. Kenefeck Riccardo (Westminster).
14 » » Mons. Holtkamp Heinrich (Essen). » » » Mons. Cwienk Uberto (Paderborn). » » Mons. Haas Filippo (Rottenburg).
» » Mons. Eger Carlo (Sankt Pölten). » » Mons. Hess Enrico (Sankt Pölten).
» » Mons. Rohrbeck Vincenzo (Sankt Pölten). 29 » » Mons. Amann Romano (Feldkirch). 26 aprile » Mons. Tomasoni Giacomo (Bergamo).
» » Mons. Moskal Robert M. (Philadelphia degli Ucraini). 7 maggio Mons. Bertolani Ercole (Modena).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 523
7 maggio 1974. Mons. Boccaleoni Giovanni (Modena). 18 » » Mons. Farrenkopf Edmondo Carlo (Bamberg).
» » Mons. Kittel Helmut (Bamberg). » » Mons. Metschnabl Paolo Giuseppe (Bamberg).
» » » Mons. Przibyllok Norberto (Bamberg). 25 » » Mons. Quintens Werner (Bruges).
1 giugno » Mons. Harrington Thomas J. (Fall River).
» Mons. O'Neill Patrick (Fall River). » » » Mons. Regan John J. (Fall River). 4 » » Mons. Nicolosi Carmelo (Catania).
10 » » Mons. Tortorelli Antonio (Matera). 14 » Mons. Brandt Eugene Lawrence (Erie). 15 Mons. Soltysiak Feiice (Katowice). 21 » » Mons. Bertoni Giovanni (Faenza).
» » » Mons. Rotondi Pietro (Faenza). 25 » » Mons. Cruz Pérez Remberto (Santo Domingo). 27 » Mons. Ceravolo Vincenzo (Mileto). 28 » » Mons. Del Bue Secondo (Guastalla). 29 » » Mons. Vigano Carlo Maria (Pavia).
6 luglio Mons. Reina Alfio (Catania).
» » » Mons. Franchetto Emilio (Pisa). 15 » » Mons. Palumbo Pietro (Calvi e Teano).
» » » Mons. Ryndycz Emilio Oracio (Esarcato Apostolico Ucraino in Argentina).
» » » Mons. Caiy Stanislao (Leopoli dei Latini). » » » Mons. Winiarz Jacobus (Leopoli dei Latini). » » Mons. Verreschi Guido (Pescia). 5 agosto » Mons. Calvanese Vincenzo (Nocera dei Pagani).
» » » Mons. Desiderio Francesco (Nocera dei Pagani). » » » Mons. Ficuciello Gaetano (Nocera dei Pagani).
» Mons. Pastore Vincenzo (Nocera dei Pagani).
Gentiluomini di Sua Santità:
22 giugno 1974. Sig. Ciotti Pasquale (Roma). » » » Sig. Di Giuseppe Antonio (Roma). » » » Sig. Fatuzzo Luigi (Roma). » » » Sig. Sansoni Italo (Roma).
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito:
La Gran Croce dell'Ordine Piano:
21 giugno 1974. A S. E. Al-Nakib Hassan Mustafa (Irak). » » » A S. E. Romero Miguel T. (Paraguay). » » » A S. E. López Contreras Carlos (Honduras). » » » A S. E. Kabo Ibra (Niger).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 2 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
21 giugno 1974. A S. E. Vakil Mehdi (Iran). » » » A S. E. Kolman Stane (Jugoslavia). » » » A S. E. Guillaume François (Haiti).
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
15 marzo 1974. Al sig. Young Gerardo (Leeds). 16 giugno » Al sig. Kohl Helmut (Germania Federale).
La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa:
17 luglio 1974. Al sig. Eckert Fritz (Wien). 28 » » Al sig. Domotö Inshö (Osaka).
2 agosto » Al sig. Belloli Giovanni Battista (Milano).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine Piano:
2 luglio 1974. Al sig. Mayer Astorre (Milano).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
23 settembre 1974. Al sig. de Wolff Metternich Francesco (Limburg). 1 giugno » Al sig. Merizalde Roberto (Bogotá).
19 » » Al sig. Barzel Rainiero (Paderborn). 6 luglio » Al sig. Martínez de Mata Gabriel (Spagna).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
3 aprile 1974. Al sig. Kroener Werner (Köln). » » » Al sig. Lubbers Francesco (Köln).
26 » » Al sig. de Mierry Giuseppe (Angers). 14 maggio » Al sig. Catarinich John (Melbourne). 15 » » Al sig. Finocchio Francesco (Albano). 21 » » Al sig. Rossi Canevari Nicolò (Firenze).
» » » Al sig. Guarnero Giuseppe (Istanbul).
» » » Al sig. Valenti Olinto (Istanbul). » » » Al sig. Berni Raffaello (Roma). » » » Al sig. Inglese Giuseppe (Roma).
26 » » Al sig. Salomon Irving (Stati Uniti d'America). 28 )) » Al sig. Riccardi Giuseppe (Fidenza). 30 » » Al sig. Campello Coelho Fausto Orlando (Brasile)
» » » Al sig. Wirth Henri (Paris). 18 giugno » Al sig. Pollot Paolo (Montpellier).
» » » Al sig. Marcozzi Rozzi Giuseppe (Teramo ed Atri) 19 » » Al sig. Dejen Teklu (Etiopia).
CS luglio » Al sig. Fraternali Orcioni Talbino (Roma).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 525
6 luglio 1974. Al sig. Picciolini Febo (Siena). 17 » » Al sig. François Camille (Nancy et Toul). 22 » Al sig. Nardi Nicolò (Trieste). 21 » » Al sig. André Jean (Paris).
5 agosto » Al sig. Barone Vincenzo (Nocera dei Pagani).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
12 febbraio 1973. Al sig. Black Paul (Portsmouth).
» » » Al sig. Muir Kevin (Portsmouth).
» » Al sig. Kirvan Giuseppe (Portsmouth). 11 maggio » Al sig. Rafferty James (Shrewsbury). 18 settembre » Al sig. Luti Guido (Firenze).
OD
ottobre Al sig. Walsh Robert (Birmingham). 9 » » Al sig. Stenley Giuseppe (Birmingham).
22 febbraio 1974. Al sig. Hausen Giovanni (Roermond). 3 marzo » Al sig. Boden Otto (Köln).
» » » Al sig. Streck Robert (Köln).
» » Al sig. Lennards Giuseppe Leonardo Maria Antonio (Roermond).
4 » » Al sig. Larondelle Giovanni (Berlin). 14 » » Al sig. Spitzer Giovanni Francesco (Wien). 29 » » Al sig. Moerel Francesco (Rotterdam).
co
aprile Al sig. Borchers Carlo (Köln). » » » Al sig. Biesaart Uberto Leonardo Pietro E. (Utrecht).
10 » » Al sig. Volmer Günter (Essen). 26 » Al sig. Latard Baton Enrico Pietro (Lyon).
» » » Al sig. Lafond Renato (Rennes). » » » Al sig. Lambert Giorgio (Rennes).
» » » Al sig. Meurier Giulio (Rennes). » » Al sig. Perrin Felice (Rennes).
» » » Al sig. Salomon Enrico (Rennes). » » » Al sig. Baggerman Giovanni Cornelio ('s-Hertogenbosch).
» » » Al sig. Veerger Enrico Giovanni Giuseppe ('s-Hertogenbosch).
» » » Al sig. Bernier Conrad (Washington). » » » Al sig. Kennedy Eugene F. (Washington). 8 maggio » Al sig. Leone Aurelio (Roma).
18 » » Al sig. Guevarrà Giuseppe C. (Manila). 21 » Al sig. Cappelli Ugo (Firenze).
» » Al sig. Calabrese Lucio (Roma). » » » Al sig. De Biagi Mario (Roma).
21 giugno Al sig. Colin Luigi (La Rochelle). 28 » » Al sig. Lacatón Pietro (Lyon). 15 luglio » Al sig. Carradori Virgilio (Pistoia). 17 Al sig. Alvarez Jesús Antonio (Toluca).
» » » Al sig. Cabellero Antonio (Toluca).
» » » Al sig. del Villar Domingo (Toluca).
» » » Al sig. Faure Alfonso (Toluca). » Al sig. Gómez Pina (Toluca).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
526 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
17 luglio 1974. Al sig. Guerra Adolfo (Toluca). » » Al sig. Merino Manuel (Toluca). » Al sig. Mulhia Melo Jorge (Toluca).
» » » Al sig. Pliego Alberto (Toluca). 28 » » Al sig. Dömoto Shiro (Osaka).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
18 giugno 1974. Al sig. Haslauer Vinfrido (Salzburg).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
15 gennaio 1974. Al sig. Pauquet Peter Paul (Köln). 6 luglio Al sig. Periccioli Ugo (Siena).
10 » » Al sig. Morselli Silvio (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa:
23 maggio 1973. Al sig. Anyaegbunam Federico 0. (Onitsha).
» » » Al sig. Igboka "Vincenzo (Onitsha). » » Al sig. Metuh Agostino E. (Onitsha). » » » Al sig. Nwankwu Giuseppe (Onitsha). » » » Al sig. Nwosu Gionata M. (Onitsha). » » » Al sig. Oputa Giustino Ohukwudifu A. (Onitsha)
» » Al sig. Ume-Ezeoke Giorgio 0. G. (Onitsha). 25 gennaio 1974. Al sig. Pirard Albert (Liège). 11 marzo » Al sig. Feuchtinger Francesco (Sankt Pölten). 14 » » Al sig. Danninger Ermanno (Linz).
» » Al sig. Apeler Ervinio (Salzburg).
» » » Al sig. Himmer Giovanni (Salzburg). » » » Al sig. Lechner Giacomo (Salzburg).
» » » Al sig. Körner Guglielmo (Wien). 1 aprile » Al sig. Kapfhammer Franz-Maria (Graz-Seckau).
18 » » Al sig. Bollen Giuseppe (Hasselt). 7 maggio Al sig. Swölfer Giovanni (Wien).
18 » » Al sig. Persia Francesco (Ruvo e Bitonto). 21 » » Al sig. Bonetti Roberto (Roma).
» » Al sig. De Arcangelis Nello (Roma). 30 » Al sig. Anzini Vincenzo (Roma).
» Al sig. De Luca Giovanni Battista (Roma). 15 giugno » Al sig. Rocca Renato (Bologna). 18 » Al sig. Leobacher Giovanni (Salzburg).
» » » Al sig. Loberbader Massimiliano (Salzburg). 21 Al sig. Sparta Giuseppe (Roma). 10 luglio » Al sig. Garrasi Emilio (Roma). 15 » Al sig. Roncallo Elio (Genova). 17 » » Al sig. Giunta Salvatore (Roma). 5 agosto » Al sig. Ferraioli Diodato (Nocera dei Pagani). » » Al sig. Ferraioli Gerardo (Nocera dei Pagani).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 527
II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
2 febbraio 1973. Al sig. Trevers Lodovico E. (Portsmouth). 19 settembre » Al sig. Kawuuzi Vittorio (Kampala). 14 dicembre » Al sig. Bolg Peter (Köln).
» » » Al sig. Sels Peter (Köln). 24 gennaio 1974. Al sig. Oyen Erich (Köln).
» » » Al sig. Runge Wilhelm (Köln). 25 » » Al sig. Mouffe Edmondo (Mechelen-Brussel).
» » » Al sig. Nuits Camillo (Mechelen-Brussel).
» » » Al sig. Van Halle Giovanni (Mechelen-Brussel). » » » Al sig. Godenne Jules (Namur). » » » Al sig. Servais Alfonso (Tournai).
22 febbraio » Al sig. Korz Alfonso Giovanni (Rotterdam). 3 marzo » Al sig. Bester Simone P. ('s-Hertogenbosch).
» » » Al sig. Hendriks Giovanni Antonio ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. Drugmant Edoardo (Tournai). » Al sig. Van-Nieuwenhove Cirillo (Tournai). 4 » » Al sig. Fibbe Antonio Giuseppe (Haarlem).
12 » » Al sig. De Goede Cornelio Marino (Haarlem). » » Al sig. Van Bun Francesco A. G. (Roermond).
» » Al sig. Van Den Hurk Marico Mattia ('s-Hertogenbosch). 14 » » Al sig. Wagner Francesco (Salzburg). 25 » » Al sig. Brings Hubert (Köln).
» » Al sig. Van De Sanden Giovanni Andrea Ludovico ('s-Hertogenbosch).
29 » » Al sig. Colsen Guglielmo Pietro Antonio (Breda). » » Al sig. Calleja Nazzareno (Gozo).
» » » Al sig. Pace Giuseppe (Gozo). » » Al sig. Le Large Leonardo (Rotterdam).
» » Al sig. Van Vliet Giovanni (Rotterdam). » » Al sig. Van Voorst Cornelio (Rotterdam).
10 aprile » Al sig. Ketteler Paolo (Essen). 26 » » Al sig. Keuleers Giuseppe (Mechelen-Brussel).
» » » Al sig. Stieger Hendrick Giuseppe Maria ('s-Hertogenbosch).
» » Al sig. Thien Herman Josef Leonard (Utrecht). 7 maggio Al sig. Hummer Arnolfo (Wien).
» » » Al sig. Killian Giuseppe (Wien). » » Al sig. Rauch-Hophffner Erberto (Wien).
8 » » Al sig. Casu Leonardo (Roma). » » » Al sig. Mazzariol Armando (Venezia).
18 » » Al sig. Atzer Walter (Limburg). 21 » » Al sig. Lauro Agostino (Ischia).
» » Al sig. Biskupki Ludovico (Istanbul). 26 » » Al sig. Hoepfl Erich (Regensburg).
» » Al sig. De Angelis Guido (Roma). 28 » » Al sig. Von Neveu Zu Windschläg (Freiburg im Breisgau).
» » » Al sig. Francisci Carlo (Roma).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 2 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
•30 maggio 1974. Al sig. Pieroni Mario (Roma). 1 » 7
18 :28
6 luglio 17 »
5 agosto
giugno » » » »
Al sig. Galea Giuseppe (Malta). Al sig. Mallia Paolo (Malta). Al sig. Suhsmann Otto (Wien). Al sig. Rettenbacher Agostino (Salzburg). Al sig. Tagliaferri Giuseppe (Grosseto). Al sig. Grandi Ermes (Roma). Al sig. Rinaldi Roberto (Tortona). Al sig. De Pascale Tommaso (Nocera dei Pagani)
NECROLOGIO
17 18 21 23 .27
»
15
luglio » » » » »
•30 » 31 »
1 agosto
6
14
»
1974. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons.
» Mons, » Mons, » E.mo
» Mons.
» Mons.
» Mons.
21 » 29 »
7 settembre 15 » » »
Mons. Mons. Mons. Mons. Mons.
Kalwa Piotr, Vescovo di Lublino. Pelaia Bruno, Vescovo di Tricarico. Menchaca Lira Alejandro, Vescovo tit. di Pinara. Wang-Kei Lei Peter, Vescovo di Hong Kong. Carrara Benigno, già Vescovo d'Imola. Cabri Antonio, Vescovo tit. eletto di Guardial-
fìera, Ausiliare del Vicario Apostolico di Napo (Ecuador).
Bossuyt André, Vescovo tit. di Cuna via. Lane Raymond A., Vescovo tit. di Ipepa.
Signor Cardinale Antoniutti Ildebrando, del Titolo della Chiesa Suburbicaria di Velletri, Camerlengo del Sacro Collegio.
Dondeo Virginio, Vescovo di Orvieto e Vescovo di Todi.
Cousineau Albert François, Arcivescovo di Cap Haïtien.
De Almeida Lustosa Antonio, già Arcivescovo di Fortaleza.
Galea Emanuel, Vescovo tit. di Traile di Asia. Wronka Andrzej, Vescovo tit. di Vatarba. Busimba Mikararanga, Vescovo di Goma. Gómez Dávila Horacio, Vescovo tit. di Ruspe. Flores Martín Jaime, già Vescovo di Barbastro.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Octobris 1974 N. 10
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE
Venerabili Dei Famulo Michaeli Rua, Societatis S. Francisci Salesii Rectori
Maiori, Beatorum Caelitum honores decernuntur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Spiritalis ea vita, quae nobis cum
angelis caelestibus divinisque spiritibus communis est, cum quibus ad
imaginem et similitudinem Dei conditi sumus (cf. S. Laur. Br und.
Op. omn. 5, 1, 48), ratio videtur fuisse ac norma, ad quam consilia sua
omnia venerabilis Dei Famulus Michael Rua referre et dirigere studuit.
Etenim ille, etsi plurimos vitae annos terrena negotia, eaque gravis
sima, pro munere gessit, in itineribus fuit persaepe ut religiosae Socie
tatis suae sodales viseret hortaretur incitaret, epistolas innumeras
rescripsit ipse, in colloquia cum iis omnibus venit, qui aditum optarent
et quaererent, numquam tamen oblitus est sibi esse ad caelestes illas
sedes potius intendendum ubi, ad sancti societatis Salesianae conditoris
verba, animique corporisque quietem comparare datur eaque aeterno
frui. Iure ille ac merito sanctis illis sacerdotibus accensendus est, quos
felix Augusta Taurinorum urbs seu genuit seu aluit, quorumque latis
sime est superiore saeculo fama pervulgata : Iosephum Benedictum Cot-
tolengo, Iosephum Cafasso, Leonardum Murialdo, Ioannem Bosco. Hunc
potissimum, in cuius locum est ad universam Sancti Francisci Salesii
societatem regendam suffectus, habuit totius vitae suae moderatorem;
cum eo enim non solum familiarissime vixit operamque ei navavit
34 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
530 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fidelem et alacrem, sed, eodem praeeunte, ita etiam « in lege Domini »
ambulavit (cf. Ps. 118, 1), ut arduum omnino sit utri primae in reli
giosis virtutibus tribui possint partes.
Cuiusmodi venerabilis Famuli Dei memoria cum animum Nostrum
admiratione summa ac suavi iamdiu perfudisset, censuimus in exem
plum eum esse sollemni caerimonia et declaratione proponendum, ut
in eiusdem vitam et mores christifideles omnes intuerentur, in primis
que autem presbyteri religiosique illi viri, qui iuventae excolendae
atque ad Evangelii normas efformandae ubique terrarum consulerent.
Putavimus tamen ea quae diximus eiusdem egregii viri vitae operumque
summa satis declarari.
Michael Eua natus est Augustae Taurinorum d. ix mensis Iunii,
a. MDCCCXXXVII, parentibus Ioanne Baptista et Maria Ferrerò. Hi,
cum pie viverent, christianam religionem pietatemque in Deum inque
beatissimam eius Matrem vitae prius integritate quam verbis filium
docuerunt. Patre septennis orbatus, mox Michael alterum providentis
Dei consilio invenit, Ioannem Bosco, eximiae virtutis sacerdotem illum,
cuius nomen et opera in omnium iam erant ore et sermone. Tanti viri
quasi ductu, mirum quas in litterariis philosophicis theologicisque
studiis progressiones fecerit, quam animose et constanter et efficienter
religiosarum virtutum vias ingressus fuerit. Ita ut, sacris a. MDCCCLIX
per subdiaconatus gradum vix initiatum, eum tum ineuntis societatis
Salesianae sodales pietatis suae moderatorem unanimi elegerint. Se
quenti anno sacerdos factus est, eiusdem Societatis primus. Ut summa
erat prudentia, propere eum Ioannes Bosco primarium suum in agendis
adiutorem nominavit. In quo explendo munere tam caute egit tamque
fideliter ut, quem patrem et magistrum a puero habuisset, eum colere
pergeret observantissime, demisse omnino operans et abscondite, id
sollicitus ut ille unus « esset civitas super montem posita » (Mt. 5, 14)
qui longe lateque, duabus virorum mulierumque religiosis familiis con
stitutis, pueris adiuvandis et ad christianum morem efformandis operam
daret indefatigatam. Attamen, ut in omnium exspectatione erat, gra
viora in dies munera commissa Michaeli sunt ; quorum illud fuit maxi
mum, quo, post sanctissime vita functum a. MDCCCLXXXVIII conditorem,
supremi Salesianae familiae rectoris officium ei tributum est. Quae
autem Ioannes Bosco ingenio suo opera condiderat venerabilis Dei
Famulus ingentibus incrementis ita perfecit et amplificavit, ut Socie
tatis sedes et sodales in Italiae finibus maxime atque in Europae Ame-
ricaeque nationibus multiplicarentur, cunctis mirantibus.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp.. VI 5 3 1
At mirabilius eiusdem Famuli Dei de colendis religiosis virtutibus
studium, quod praecipue oboedientiam spectabat suique despicientiam,
voluntariam corporis castigationem, terrestrium rerum contemptionem,
castimoniam, in pauperes aegritudineque affectos caritatem et veluti
propensionem. In sibi praeterea commissis officiis exsequendis indefes-
sus diligensque fuit quam maxime, aerumnarum quae frequentes ei ob-
tigerunt patiens, orationi ad Apostoli monita instans (cf. Rom. 12, 12).
Erga augustissimum Christi Corpus, sive sacrum ad altare confidebat
sive ad tabernaculum diu adorans commorabatur, singularem pietatem
manifesto significavit. Mariam vero, beatissimam hominum Servatoris
Matrem fideliumque christianorum auxilium, intimo quodam animi
aestu prosecutus est. Paupertatis studiosissimus, pauper voluntate et
re vixit, de minimis contentus. Aspere in suum debilitate et morbo
affectum corpus, singulari in alios benevolentia et suavitate egit. Nec
est sane praetermittendus eius in religiosae vitae regulis servandis ar
dor, quas non solum plene tuitus est vel morti proximus, sed etiam,
Ioannem Bosco secutus, sodalibus subditisque tamquam ipsius socie
tatis Salesianae fundamentum et perfectionem adsidua hortatione eas
suasit. Quo denique fuerit in Romanum Pontificem amore, plurima
eius testantur scripta, cohortationes, opera.
Tamdiu tamque actuose laborantem brevis ac letalis morbus Augu
stae Taurinorum corripuit et ne alia aggrederetur incepta tandem
coegit. Extremis Ecclesiae sacramentis refectus, piissime d. vi mensis
Aprilis, a. MDCCCCX obiit, bene in terris actae vitae praemia in caelis
a Deo accepturus.
Vivens, Michael Rua est propter eximias animi virtutes et opera
valde dilaudatus ; luculentius autem mortuus emicuit et excultus est.
Merito ideo factum, ut in Taurinensi archiepiscopali Curia de beato
rum caelitum honoribus eidem decernendis ageretur, ad remque ab anno
MDCCCCXXii ad MDCCCCXXviii peculiaris Causa de more instrueretur.
Qua perfecta, cum id plurimi petiissent, Commissio introductionis
Causae apud Sacram Rituum Congregationem instituendae a Pio XI,
fel. rec. Decessore Nostro, signata est, d. xv mensis Februarii,
a. MBCCCCXXXVI. Apostolicis deinde inquisitionibus ab eadem Sacra
Congregatione absolutis, de virtutibus theologalibus et cardinalibus
venerabilis Michaelis Rua disceptatum est; quas, omnibus perspectis
et expensis, Dei Famulum heroum in modum excoluisse Pius XII, fel.
rec. Decessor Noster, lato decreto d. x x v i mensis Iunii, a. MDCCCCLIII,
declaravit. Habita deinde quaestione de miraculis quae, eiusdem Famuli
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
532 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Dei nomine invocato, a Deo ferebantur patrata, omnique re in comitiis
diligenter exquisita, Nos, d. x i x mensis Novembris a. MDCCCCLXX, de
duobus certo constare pronuntiavimus. Deinde diem, quo ad sollemnem
beatificationis ritum deveniretur statuimus, videlicet x x i x mensis
Octobris, boc anno. Quo feliciter orto, sacra in Petriano templo facien
tes coram amplissimo Patrum Cardinalium atque Episcoporum coetu,
Romanae praeterea Curiae Officialibus, sodalibus Piae Societatis Sale
sianae eiusdemque scholarum alumnis quam plurimis, ac frequentissimo
undique venientium christianorum congressu, precibus accedendum esse
censuimus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ac tam ab
omnibus exspectata verba pronuntiavimus, quae sequuntur : « Nos, vota
multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, totius Societatis Sancti
Francisci Salesii sodalium pluriumque christifidelium explentes ; Sacrae
Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto; matura
interposita deliberatione et superna luce pie implorata ; vi et auctoritate
Nostra apostolica venerabilem servum Dei Michaelem Rua, presbyte
rum praedictae Societatis Francisci Salesii, in album beatorum ascri-
bimus, facultatem facientes ut eius festum die eius natali vi mensis
Aprilis, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In
nomine Patris et Fil i i et Spiritus Sancti ». Postquam vero novum
beatum precatione propria primi invocavimus, eiusdem laudes sermone
celebravimus, exempla sancta cunctis meditanda imitationeque expri
menda proposuimus. Has autem Litteras sive nunc sive in posterum
ratas haberi iubemus, ut vim suam habeant effectumque omnem, con
trariis quibusvis non obstantibus.
Datum Romae apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x i x men
sis Octobris, anno MDCCCCLXXII, Pontificatus Nostri decimo.
PAULUS PP. VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 533
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Stephanum I Sidarouss, Alexandrinum Coptorum Patriar
cham, ad mutuam conspirationem magis fovendam inter Catholicos et
Coptos Ortodoxos Christifideles.
Monsieur le Cardinal et Cher Frère dans le Christ,
La visite que Nous a faite Pan dernier Sa Sainteté Shenouda III ,
Pape d'Alexandrie et Patriarche de la Prédication de Saint Marc,
devrait être le commencement d'une nouvelle époque dans les relations
entre l'Eglise Catholique et l'Eglise Copte Orthodoxe. Les catholiques
d'Egypte sont conscients de l'importance de ces démarches qu'ils ont
accompagnées de leurs prières, et ils sont préoccupés de discerner
quels en seront les effets réels tant dans la vie de l'Eglise en Egypte
que pour la progressive réconciliation entre les chrétiens.
Examinant avec notre illustre visiteur « les moyens concrets de sur
monter les obstacles existant sur la voie d'une réelle collaboration »,
nous avions ensemble rappelé que « la vraie charité est un élément
essentiel de cette recherche de la communion parfaite ». Assurés de
votre collaboration et de celle des Evêques de votre Synode, nous
avions continué notre déclaration commune en rejetant, au nom de
cette charité, « tous les agissements par lesquels des personnes cher
chent à troubler les communautés des autres en recrutant parmi elles
de nouveaux membres par des méthodes ou avec des états d'esprit
contraires aux exigences de l'amour chrétien et à ce qui devrait ca
ractériser les relations entre Eglises ».
Nous avons voulu, en réaffirmant ces principes, créer l'atmosphère
sereine nécessaire à un travail fructueux de la commission mixte éta
blie entre nos Eglises par Nous et par l'amba Shenouda III lors de
notre rencontre. Nous savons gré aux catholiques de votre pays de la
collaboration qu'ils ont déjà- donnée à cette commission. Elle vient de
recommander la création d'un comité mixte local qui aurait pour tâche
d'assurer les contacts entre les catholiques et les coptes orthodoxes en
vue de rechercher les voies qui mènent à une collaboration plus grande
et plus fraternelle entre frères chrétiens, et qui aurait aussi à examiner
et à s'efforcer de surmonter les difficultés qui ne manqueront pas de
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
534 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
s'opposer à cet effort. Sachant que Votre Béatitude est d'accord avec
cette proposition de la commission, de tout cœur Nous approuvons la
formation de ce comité et Nous voudrions recommander son travail à
votre sollicitude pastorale et à celle des membres de votre saint Synode
et de tous les ordinaires catholiques d'Egypte, dont Votre Béatitude
préside l'assemblée. Nous espérons que ce comité pourra contribuer
efficacement au travail de réconciliation et de croissance dans la com
munion qui est maintenant entrepris et qui exigera parfois, de part et
d'autre, un renouveau de certaines attitudes et de certaines pratiques
pastorales en vue de les adapter à la situation nouvelle qui se crée pro
gressivement et qui sera le fruit de cette profonde conversion du cœur
que le Deuxième Concile du Vatican nous dit être une des conditions
premières du progrès dans l'unité. 1
Que l'Esprit Saint, qui suscite et guide cet effort des chrétiens,
inspire le travail de ce comité et qu'il donne à ses membres le courage
de la fidélité et de la docilité.
Animé de cette espérance, Nous vous redisons, Béatitude et très
cher Frère, nos sentiments de profonde charité dans le Christ Jésus.
Du Vatican, le 12 septembre 1974.
PAULUS P P . VI
I I
E.mo P. D. Silvio S. R. E. Cardinali Oddi, quem Missum Extraordinarium
eligit ut Eucharistici Coetus, Salti in finibus Argentinae habendi, celebri-
tatibus praesideat. PAULUS PP. VI
Venerabilis Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. —
Saltum, urbs in finibus Argentinae nobilis et antiqua, civium quidem
industria florens, clarior tamen ob sanctam Eucharistiae religionem, a
die sexto ad tertium decimum Octobris, hoc anno, lucidos dies aget et
fidei plenissimos : confluent enim in civitatem illam quantum praevideri
potest, confertissimae cum Episcopis turbae et multitudines, ut ibi
VII Eucharisticum totius nationis conventum peragant, adeo ut ea
Isaiae Prophetae verba ultro mentem iucundissime subeant : « Surge,
1 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 7.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 535
illuminare, Ierusalem, quia venit lumen tuum, et gloria Domini super
te orta est. Fi l i i tui de longe venient, et filiae tuae de latere surgent ...
et dilatabitur cor tuum ».*
Quibus sollemnitatibus volentibus Nobis aliquo modo interesse, cum
pertineant ad communem Ecclesiae causam et utilitatem, bene fieri
visum est, si Te, Venerabilis Frater Noster, loco Nostri mitteremus,
iure rati posse Te, ob teneram Tuam erga mysterium tam augustum
pietatem, personam Nostram pro dignitate sustinere. Quare Te Missum
Extraordinarium constituimus per hasque Litteras renuntiamus Con
gressus illius, de quo diximus, Saltensis nempe in Argentina, facta
potestate sacris conventibus nomine atque auctoritate Nostra prae
sidendi, aeque ac liturgicis celebrationibus atque coeptis omnibus quae
tempus suadeat.
Quibus tamen actis, non sane putamus officia Nostra omnia ad
missionem tuam quod attinet, confecisse; Teque animo, pietate, obse
quio in Christum, Redemptorem Nostrum, sequemur, atque potissimum
prece, ut ex ea populorum congressione gloria inde maneat amplissima
Deo, et bona praeclaro illi populo maxima atque diuturna.
Revera exhibet Eucharistia Dei Verbum incarnatum, quod gloriam
suam Unigeniti splendoremque Filii , aurorae similis, velis tenuat, id
est speciebus, quas amor suggessit; itemque Sanctum Dei Spiritum,
cuius virtute infirma panis et vini elementa in Christi corpus et san
guinem transeunt. Quare iure merito ei, qui ad hoc mirabile sacra
mentum accedit, eadem fieri verba videntur, quae Moysi : « Solve cal-
ceamenta de pedibus tuis ; locus enim in quo stas, terra sancta est ». 2
Quoniamque tantarum rerum substantia non humanis attingitur
aut oculis aut sensibus, Eucharistiae Sacramentum natura sua fidem
poscit egregiam, iuxta Missae verba ; 3 adeo ut eum qui ad prodigiorum
Deum accedat, oporteat potissimum et quam maxime credere : 4 credere
nempe ut Christus iussit, adorandus Dei Fil ius ; 5 ut catholica Ecclesia
semper docui t 6 et docet ; 7 ut Patres Ecclesiae sancti tradiderunt. 8
1 Is. 60, 1-6. 2 Exod. 3, 5. 3 Cfr. Ordin. Miss., post consecrationem. 4 Cfr. Luc. 8, 50; Hebr. 11, 6. 5 Cfr. Io. 6, 29. 6 Cfr. 1 Cor. 11, 13; ib. 10, 16. 7 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 9; Const. past. de
Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 38. 8 Cfr. ex. grat. Iust. Apol. 1, 66, PO 6, 428; Hii. De Trinit. 8, 13, PL 10, 246; Aug.
Serm. 272, PL 38, 1246; Thom. Aquin. Seq. in festo Corporis Christi, etc.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
536 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quid autem est credendum? « Eucharistiam esse carnem Domini Nostri
Iesu Christi, eandem nempe quae in Cruce pro nobis immolata est
quamque Pater exsuscitavit ». 9
Praeter autem fidem, Eucharistiae mysterium amorem expostulat.
Hortare ergo, Venerabilis Frater Noster, populum illum nobilem ad
caritatem : tum videlicet erga Deum, quem in sacramento colit, tum erga
proximum. Atque primum Deum ament, seu primum illud quod est a
se, et rerum omnium principium sine fine, aeternum totius ordinis atque
indeclinabilis iustitiae fundamentum, et bonum summum et beatitudinem
mortalium ultimam. Deinde proximum, id est homines, sive prope
sint sive longe degant, sive placeant sive displiceant, sive divites sive
pauperes, sive luce divina nitentes sive iacentes in errore et umbra
mortis; homines, dicimus, ut vita cotidiana exhibet. Stat enim beati
Ioannis vox : (( Qui enim non diligit fratrem suum quem videt, Deum,
quem non videt quomodo potest diligere? ». 1 0
Deus tandem, quem in Eucharistia adoramus, cum sit in omni genere
perfectissimus, id etiam exigit, ut pura mente et propensissima volun
tate accedamus : eo videlicet animo, ut sit unicuique religio summi
Numinis verbo adhaerescere; ut simus a nobis, rebus, vitiis, illecebris
nudi et ad omnia virtutis gratia parati. Hoc modo scilicet sive tutius
iter ad aeterna patebit, sive terrestrium bonorum sitis et cupiditas
eximetur, sive facilior evadet veteris hominis renovatio eiusque ad
Evangelicam sapientiam conformatio et exoptata non solum cum Deo,
verum etiam cum se ipsis, cum Ecclesia, cum fratribus reconciliatio,
et in egentes denique caritas, suarum semper prodiga opum, in afflictos,
quibus sane orbis terrarum abundat.
Atque ita divinum Eucharistiae Sacramentum per fidei atque cari
tatis usum, quem acuit, et rectae mentis conscientiam, quam poscit,
fit etiam aptissima ad Anni huius Sancti sollemnitatem celebrandam
praeparatio et ornatio : scilicet ad illam interioris hominis restaura
tionem et redintegrationem, quam Ecclesia sancta per hunc annum
salutis persequitur, una simul cum reconciliatione, qua homo cum
homine et familia cum familia, et natio cum natione arctioribus usque
fraterni amoris vinculis coniungantur. Opportune igitur ad Argentinae
nationis sacris Pastoribus susceptum est consilium, ut per hos dies de
9 Ignat. Mart. Ad Smirnens. 1, 1. 1 0 I, 4, 20.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 537
iis quaereretur copiosius, quae sancta mater Ecclesia in hunc sacrum
Annum tractanda facienda proposuit, quasi metam, fidelibus.
Hoc animo atque spe, Venerabilis Frater Noster, ad populum Argen-
tinum Te mittimus carissimum Nobis. Tu autem salvere iubebis tum
Venerabiles Fratres Episcopos atque sacerdotes et Religiosos, tum po
pulum, gratias agens de industria, sollertia, laboribus quos fidei causa
inierunt; simulque bona, fausta, felicia omnia ominare cum diuturna
atque optatissima pace, tuta tranquillitate. Hortare potissimum ut Deo
eiusque Ecclesiae fidem servent. Singulari autem studio civilibus pote
statibus bene precamur cuiuscumque ordinis, praesertim vero perillustri
Reipublicae Argentinae Praesidi, id a Deo, rerum gubernatore, expe
tentes, ut quam felicissime impositum sibi munus tueantur.
Tibi denique cunctisque quos modo enumeravimus, iis praesertim
quos mala tristia premunt aut sors invida urget, Benedictionem Apo
stolicam impertimus, divinae benevolentiae signum, in adversisque
robur.
Ceterum, « Regi saeculorum, immortali, invisibili, soli Deo, honor
et gloria in saecula saeculorum. Amen » . u
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xn mensis Septembris,
anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
PAULUS P P . VI
I I I
Rev.mo P. Lucio Migliaccio, Rectori Generali Ordinis Clericorum Regu
larium Matris Dei, quadringentesimo volvente anno ab instituto Ordine.
Vigente adhuc quarto centenario die natali Ordinis Clericorum
Regularium Matris Dei cui iure praees, te, Dilecte Fil i , ac singulos
illius familiae religiosae sodales magna quidem benevolentia prose
quimur Nos curaque peculiari complectimur tamquam spectatum gre
gem intra immensam Ecclesiae communitatem ; eodemque tempore has
ad te mittimus litteras fraternas quibus animos vestros omnium in
proposita vita confirmare cupimus ac studium vestrum erga operam
susceptam efficaciter sustentare. Etiamsi quattuor iam saecula praeterierunt ex quo prima illa Con-
11 1 Tim. 1, 17.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
538 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fraternitas sacerdotum reformatorum sub titulo Beatissimae Virginis
condita est a legifero patre vestro Sancto Ioanne Leonardi, nihil tamen
reapse detractum est nec de pastoralibus hominum necessitatibus qui
bus ille multipliciter occurrere contendit nec de permagna utilitate
variorum eius inceptorum quae universa tandem feliciter in Ordinem
Clericorum Regularium Matris Dei coaluerunt. Quapropter iustissimam
profecto causam habetis cur forti hilarique animo sectemini conditorem
vestrum imperturbati atque Populo Dei hodie etiam plurimum in via
salutis opitulemini.
Quem ad modum perbene novistis, Ioannes Leonardi cogitationem
suam et industriam maxime in recta atque integra doctrinae christia
nae traditione locavit et fixit ; immo celebrem illius artis ac disciplinae
libellum emisit in usum parochorum atque parvulorum institutionem.
Sed haec eadem navitatis regio vos hodie aequabiliter exspectat, et qui
dem magis quam illo tempore quoniam difficilius fit in dies evangelii prae
dicandi opus ac plures homines lumen solaciumque nuntii Christi etiam
inscientes conquirunt. Optata Ecclesiae renovatio, sicut tunc ex Con
cilio Tridentino processit, ita nunc a Concilio Vaticano Secundo repe
tenda est ; qua in re vos simili plane studio versari et operari potestis
ac Sanctus Ioannes. Is praeterea totum se penitusque dedebat diversis
legationibus quas uti conciliator partium et morum castigator pro Eccle
sia Dei obibat. Simile quiddam a vobis merito hodie postulatur, nempe ut
ductum Ecclesiae fidissimi semper sequamini atque inter populum ipsum
catholicum legati sitis et interpretes verae mentis voluntatisque Vicarii
Christi et fratrum eius Episcoporum.
Dum ergo, ut decet, gratulamur vobis de vita religiosa et apostolica
opera quattuor saeculorum, cohortamur simul vos ut aucto studio ex-
pleatis munus illud parvum vel magnum quod ex providentissimi Dei
consilio in Ecclesia vobis obtigerit. Scitote conatus vestros ab auctori
tatibus Ecclesiae magni quidem aestimari, ubicumque locorum in Eu
ropa vel America fiant. Nos quoque praesentes vobis adesse persuade-
tote laudantes hortantes gratulantes. Optamus postremo ut anniversaria
haec commemoratio et Capitulum Generale centesimum secundum modo
actum conferant sane multum ad spiritum dilecti illius pusilli gregis
infl animandum, ad amorem erga conditorem sanctum et Ecclesiam Dei
accendendum, ad novos sodales per exemplum vitae alliciendos.
Haec igitur habetis sensa Nostra et vota in tam fausta Ordinis vestri
occasione. Adiuvet vos, ita precamur, potenti suo praesidio Maria
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 5 3 9
Mater Dei cui peculiari titulo dicamini eiusque Fil ius Divinus cuius
famulatui vos devovistis. Eorum denique favorem perpetuum et subsi
dium impetret vobis Apostolica Nostra Benedictio quam tibi, Dilecte
Fili , singulisque membris Ordinis Clericorum Regularium Matris Dei
peramantes quidem elargimur.
Ex Aedibus Vaticanis, die VII mensis Octobris, anno MCMLXXIV,
Pontificatus Nostri duodecimo.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIONES
I
In Basilica Fossanovensis coenobii habita ubi S. Thomas Aquinas, anno
millesimo ducentésimo septuagesimo quarto, pientissime obiit. *
Fratelli e figli carissimi!
Noi siamo venuti a Fossanova per venerare San Tommaso d'Aquino,
dove egli morì, il 7 marzo 1274, settecento anni fa, all'età di circa
cinquant'anni. Era nostro pensiero di fare, quasi furtivamente, questa
visita, a titolo di devozione privata; ma le circostanze prevalgono su
questa nostra intenzione; e, con la presenza di tante personalità eccle
siastiche, religiose, civili, e di tanto popolo desideroso di associarsi
a questo nostro atto di pietà religiosa, il nostro umile e personale osse
quio diventa pubblico e si fa cerimonia celebrativa. Meglio così, per
l'onore collettivo e significativo che è reso alla memoria del Santo, ben
degna di ricordo e di venerazione comune, per l'occasione che a noi
è offerta di incontrare voi tutti e di salutarvi nella veste degnissima di
fedeli credenti e cultori della stima che a tanto Santo è dovuta, e nella
veste specifica di ciò che voi siete e rappresentate in questo momento e
in questo luogo, e per il dovere che in noi si pronuncia di rivolgervi una
parola, semplicissima e spoglia da ogni pretesa d'essere al tema super
lativo, che la menzione del grande Dottore esigerebbe da noi e per voi ;
una parola dovuta più al carattere liturgico di questa cerimonia, che
a quello celebrativo del Santo che intendiamo onorare e invocare.
Diremo dunque soltanto qual è la ragione, — una delle ragioni ! —
* Die 14 mensis septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 4 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
che sembra emergere dalla evocazione della memoria di S. Tommaso,
provocata da questa nostra pia escursione estiva e festiva.
Identifichiamo subito questa ragione, se noi tutti chiediamo a noi
stessi : perché siamo qui? Dato il carattere assunto da questo convegno,
non certo per compiere soltanto un gesto di religiosa venerazione, come
se all'apparizione del Santo, sullo schermo della nostra coscienza, noi
ci curvassimo tremanti e felici davanti alla sua grande e ieratica figura.
Tale figura, resa viva dalla comunione dei Santi, sempre rievocata
da un rito religioso come questo, provoca in noi una domanda audace :
Maestro Tommaso, quale lezione ci puoi dare? A noi, in un momento
breve e intenso qual è il presente, a noi lontani sette secoli dalla tua
scuola, a noi, galvanizzati dalla cultura moderna, a noi, fieri del nostro
sapere scientifico, a noi, distratti dal « fascino della frivolezza », la
fascinatio nugacitatis, di cui parla il libro della Sapienza, 1 e di cui noi
sperimentiamo oggi, con la prevalenza della conoscenza sensibile su
quella intellettuale e spirituale, il vertiginoso incantesimo, a noi, sotto
posti all'anestesia del laicismo antireligioso, a noi, S. Tommaso, che
ancora grandeggi, filosofo e teologo, sull'orizzonte del pensiero avido
di sicurezza, di chiarezza, di profondità, di realtà, a noi, anche con una
sola parola, che cosa ci puoi dire?
S. Tommaso ora non risponde con parole, che troppe verrebbero al
nostro ascolto dalle opere sue, ma col riflesso della sua figura e del
suo insegnamento, da cui pare a noi ascoltare un'esortatrice lezione :
la fiducia nella verità del pensiero religioso cattolico, quale da lui fu
difeso, esposto, aperto alla capacità conoscitiva della mente umana.
Bastino alcuni aspetti della monumentale opera sua a confortare in
noi questa fiducia, la quale noi vorremmo che rimanesse vitale ricordo
della centenaria commemorazione del Santo Dottore. Fiducia, perché
l'opera sua si attesta nella storia del pensiero, sia filosofico, che teolo
gico, come una sintesi di ciò che altri sommi maestri, prima di lui,
hanno studiato e lasciato in eredità alla cultura universale : egli ha
assimilato il tesoro di sapere più significativo del suo tempo, (ch'è
tempo incomparabile per ampiezza e per acutezza di studio specula
tivo) ; lo ha qualificato con il più rigoroso intellettualismo, quello ari
stotelico, che senza disconoscere altre supreme forme della conoscenza,
come quella neoplatonica agostiniana, sembra metterlo in sintonia con
la nostra rigorosa mentalità scientifica moderna ; lo ha sottoposto senza
1 4, 12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 5 4 1
pregiudizi alla discussione dialettica d'un'onesta e stringente razio
nalità; lo ha perciò aperto ad ogni possibile acquisizione progressiva,
reclamata che sia dalla scoperta d'un'ulteriore verità.
Fiducia ancora dobbiamo a San Tommaso, perché ci aiuta a risol
vere il conflitto, tanto conclamato e radicalizzato nel tempo nostro, fra
le due forme di conoscenza di cui dispone la mente dell'uomo credente,
la fede e la scienza, partendo dalla parola di Dio rivelata e suffragata
da ragionevoli motivi di credibilità, e poi impegnandovi la mente umana,
la scienza, a studiarla con principi e metodi propri, in modo che la
risultante teologia possa, senza presunzione e senza superstizione, as
surgere ad un vero e meraviglioso livello di scientia Dei.
Fiducia finalmente per quel provvidenziale risultato che deriva al
pensiero, anzi alla vita dell'uomo dalla complementarietà reciproca
della fede e della scienza. La fede cerca nella scienza, cioè nella cono
scenza umana naturale, non già la certezza ch'è dono di grazia, ma
la sua conferma, il suo sviluppo, la sua difesa, il suo godimento :
fides quaerens intellectum; e l'intelletto quaerens fidem riceve il ri
cambio d'una guida terminale senza pari garantito com'è dalla fede
della sovrastante Verità divina, che tutta illumina l'umana conoscenza,
la preserva dall'inutilità del suo sforzo, dall'inguaribilità del dubbio,
dal disperato scetticismo finale del nihil scire, non che dal folle orgo
glio d'un dispotismo scientifico, oggi più che mai probabile, che può
ritorcere a offesa e a morte dell'uomo pensante le conquiste del suo
stesso pensiero.
Fiducia. S. Tommaso può essere per noi uno dei più autorevoli e
convincenti testimoni della provvidenziale esistenza di quel magistero,
affidato da Cristo alla sua Chiesa, che non preclude le vie del sapere,
ma le apre, le rettifica e le difende, e che non sequestra ai soli iniziati
alle fatiche, alle ascensioni, alle acrobazie del pensiero la luce della
Verità vivificante, ma la offre con umile e sublime catechesi a quanti
nella Chiesa stessa si riconoscono discepoli, e riserva la rivelazione dei
misteri più alti e più salutari della fede ai piccoli, ai semplici, ai
poveri, al Popolo ignaro delle speculazioni difficili, ma docile e dispo
nibile all'ineffabile dialogo della Parola di Dio.
Invochiamo quindi San Tommaso che invitandoci ancor oggi alla
sua scuola ci introduce al colloquio, nello Spirito Santo, con Cristo
Maestro.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 4 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
Moderatoribus atque sodalibus Ordinis Fratrum Praedicatorum, qui gene
rali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt. *
Dilectissimi Nobis Dominiciani Ordinis moderatores atque sodales,
Perlibenti sane animo, vestris flagrantissima votis satisfacientes,
hodie vos coram admisimus. Probe enim compertum habemus vos, Capi
tulum vestrum Generale celebrantes, egregiam sedulamque operam in
id impendisse, ut Ordo vester aptior in dies evaderet ad munus suum
accurate in Ecclesia et pro Ecclesia adimplendum. Revera ad hoc Capi
tula Generalia instituta sunt, ut charisma, cuiusvis Ordinis proprium,
purum ac vitale permaneat, disciplinae autem religiosae forma rationes
que operandi, prout signa temporum postulant, opportune renoventur.
Vos, spiritu fidei laudabiliter permoti, in id solummodo intendisti,
quod verae Ordinis traditioni responderet, quodque utile existimavistis
ad officium vestrum exsequendum in Ecclesia et in mundo huius aetatis.
Munus autem- vestrum illud profecto est, quod Decessor Noster Hono
rius III hisce verbis vobis assignavit : evangelizantes per orbem nomen
Domini nostri Iesu Christi.1 Ad hoc autem perfecte explendum manda
tum, oportet praesertim vos omnino Christum sequamini in Prima Veri
tate contemplanda, et quidem ea ratione, quae vocationi vestrae consen
tanea sit ; quae ratio hac sententia enuntiari potest, qua Sanctus Thomas
Summam contra Gentiles exorditus est : Veritatem divinam meditari et
meditatam eloqui.2
Quemadmodum vita Ecclesiae tota in foedere innititur, quod Deus
cum hominibus inivit inde a primordiis generis humani, ita vos in Ec
clesia vocati estis ad peculiare quoddam pactum servandum, quod Deus,
pro sua misericordia cum Conditore vestro eiusque progenie sanxit : sci
licet si vos, Spiritus Sancti gratia adiuti, divinam Veritatem amanter
contemplabimini, Deus certo quam fructuosissima reddet verba vestra.
En cura vobis semper adhibenda, ut huiusmodi contemplatio vel in
humillimis ministeriis primas habeat partes, quia in omnibus Deus cle-
mentissima sua omnipotentia praesens semper adest.
Ad fidem autem servandam vocationi vestrae, vosmet ipsos obligastis
* Die 21 mensis septembris a. 1974. 1 Cfr. Ord. FF. PP. Constitutio fundamentalis, n. I, 1.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 5 4 3
hisce verbis, quae continentur in fundamentali Constitutione Ordinis
vestri : Vitam Apostolorum secundum formam a sancto Dominico con
ceptam assumimus, vitam communem unanimiter agentes, in professione
consiliorum evangelicorum fideles, in communi celebratione liturgiae
praesertim vero Eucharistiae et officii divini atque oratione ferventes,
in studio assidui, in regulari observantia perseverantes?
Quam multae et quam utiles considerationes hauriri possunt ex hoc
textu adeo significationis pleno ! Nos autem vos adhortari velimus, ut
tria solummodo argumenta diligentius et studiosius perpendatis.
1. In primis paupertatem commendamus, quae vos intus et extra
liberat a tot servitutis vinculis, quae vitae spirituali et apostolico operi
revera nocent. Paupertas vobis necessaria est, ut Christum sequamini,
atque ut modo uberrimo et acceptissimo comites per viam esse possitis
membrorum Populi Dei, quibus omnibus sine ullo discrimine evange
lium praedicare debetis, at iis praesertim, qui pauperes sunt et perse
cutionem patiuntur. Ac revera, sicut docet Concilium Vaticanum Secun
dum, per votum paupertatis et reliqua duo vota religiosi sodales exi
mium testimonium reddunt, mundum transfiguran Deoque offerri non
posse sine spiritu beatitudinum.4
2. Secundo loco cohortamur vos, ut communitatem vitae firmiter
teneatis in Sacra Eucharistia et oratione, in Verbi Dei meditatione, et
praeterea in crebris congressionibus omnium sodalium communitatis,
quae quidem efficaciter vitam regularem atque apostolatum in verae
fraternitatis spiritu fovent ac sustinent. Quaevis forma singulariter aut
seorsum ab aliis agendi omnino arcenda est a vita religiosa; nam haec
renovari semper debet intra ipsam communem vitam, oboedientia mode
randam, secundum voluntatem Sancti Dominici, qui a suis fratribus
postulabat (( communitatem et oboedientiam ». 5 Atque Nos ipsi optime
scimus quantopere iuvenes, qui iam inter vos numerantur et qui deinceps
ad vos mittentur a Domino, abhorreant et réfugiant ab <( individuali
smo », et quam sitienter communitatem quaerant.
3. Tertio tandem loco incitare vos cupimus et permovere ad studium
veritatis magis magisque fervidum atque adsiduum. Docuit enim Sanctus
Thomas res universas, in Verbo Dei creatas, ad ipsam nuntiationem
veritatis tamquam ad suum finem spectare : Oportet igitur veritatem
3 N. iv. * Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 31. 5 Primit. Const. Ord. FF. PP., n. I, 14.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
544 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
esse ultimum finem totius universi.6 Haec est mirifica ac splendida ratio
cogitandi de universa creatione, quae vos invitat ad diligenter captandam
omnem vocem veritatis, quae ad vos perfertur ex rebus et ab homi
nibus, quicumque sunt : Omne verum, a quocumque dicatur, est a Spi
ritu Sancto.1 Vos itaque attendere debetis ad voces culturae et ad
motus historiae; attamen eodem tempore, tamquam discipuli Sancti
Thomae ac fideles Ecclesiae filii, acriter ponderare debetis et repudiare
illas opiniones exegeticas vel theologicas quae recipiuntur ab audacibus
sed ineptis philosophiis profanis, quae in dubium vocant vel déformant
sensum obiectivum earum veritatum, quas pro sua auctoritate Ecclesia
tradit. 8
Oportet vestrum Ordinem exsequi munus excellentissimum, quod
Ecclesia committit ipsi Theologiae Sacrae, cuius lucidus fons esse debet
Verbum Dei, 9 et quod Nos descripsimus illis verbis, quae etiam nunc
repetere placet : Sacra Theologia — ratione a fide collustrata, nec sine
aliquo Divini Paracliti lumine, ad quod doctor theologus docilem ani
mum advertere debet — officium exsequitur divinae Revelationis veri
tates perfectius cognoscendi atque pervestigandi; fructusque sui laboris
in christianae societatis, ac praesertim in ipsius Magisterii notitiam per
ferendi, ut, per doctrinam ab ecclesiastica Hierarchia traditam, cuncto
christiano populo lumen fiant.10
In eo sermone, quem octo circiter abhinc dies habuimus Nos in Basi
lica Fossae Novae, complures explicavimus rationes, cur etiam hodie
Ecclesia plane fiduciam suam collocet in Sancto Thoma, atque in ora
tione quam in urbe Aquino habuimus, inter alia diximus illud : ipse est
Ecclesiae Doctor, cuius doctrinam ita illustravit, ut fortasse nemo
alius ingenii acie per totam eius historiam facere potuit. Nunc autem
vobis hic praesentibus atque cuncto Ordini vestro haec dicimus : magna
cum fiducia Ecclesia exspectat a filiis Sancti Dominici fidelitatem erga
doctrinam Aquinatis, quae ulterius enucleanda est secundum quae
stiones a mundo huius temporis allatas et secundum plenissimam vim
et interiorem efficacitatem, quae in eadem doctrina inest. Fidelitas erga
Sanctum Thomam pertinet ad peculiare munus vestrum in Ecclesia.
6 Contra Gentiles I, 1, c. 1. 7 Ambrosiaster; cfr. Summa Theol. I-II a e , 109, 1 ad 1. 8 Cfr. Exhortatio Apostolica Petrum et Paulum, die 22 februarii 1967: A.A.S. 59
(1967), p. 198. 9 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei verbum, n. 24. 1 0 Allocutio habita die 2 octobris 1966 in Congressu Internationali de Theologia
Concilii, A.A.S. 58 (1966), pp. 889ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 545
Est igitur cur ex animo laetemur, quod in hac collocutione et con
gressione possumus delectari et recreari animo vobiscum atque cum
omnibus moderatoribus et ducibus Congressus Internationalis Thomi
stica Romae superiore mense Aprili habiti. Nominatim vero gratulari
cupimus Patri Aniceto Fernández, priori Magistro vestro Generali, qui
prudens fuit et indefatigabilis Praeses illius Congressus ; atque ei palam
hic gratias plurimas et debitas etiam referimus de industria ab eo sa
pienter ac sollerter posita in Ordine Sancti Dominici gubernando.
In eius locum nuper est suffectus novus Magister Generalis, Pater
Vincentius de Couesnongle, cui benevoli et libentes optima quaeque in
Domino exoptamus atque ominamur.
Fili i carissimi, Ordo vester, qui natus est temporibus Ecclesiae et
mundi revera difficillimis, processit ex coniunctione charismatis pro
phetici Sancti Dominici, qui novum institutum mente et animo conce-
perat, cum charismatibus propheticis et hierarchicis Nostrorum Deces
sorum Innocentii Tertii et Honorii Tertii, qui sancto vestro Conditori
ecclesialem missionem commiserunt. Ordo Fratrum Praedicatorum, ad
exemplum ipsius legiferi Patris Dominici, semper devinctus fuit, per
communitatem amoris et oboedientiae, cum Apostolica Sede. Et Nos
hodie iterum confidere et sperare volumus futurum esse, ut apostolici
Ecclesiae muneris vos singuli plenissime semper participes esse valeatis.
Qua spe suffulti, vobis omnibus hic praesentibus atque Dominicianae
religiosae Familiae universae Apostolicam Benedictionem, in auspi
cium abundantiae donorum Spiritus Sancti, peramanter impertimus.
I I I
In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, ad Exc.mos Praesules Americae Septentrionalis Foederatarum Civitatum Romae congregatos. *
Greetings t o you, our Brethren!
We repeat the greeting with which this extraordinary célébration
began : " The grace of our Lord Jesus Christ and the love of God and
the fellowship of the Holy Spirit be with you all
Greetings to you, who have come to Rome to find strength, in faith
and hope and love, as Pastors of the Church of God in a great and
* Die 22 mensis septembris a. 1974. 1 2 Cor 13:13.
35 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
546 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
modern land. You give to us, and eertainly to yourselves as well, a
moment of wonderful and truly Catholic expérience. This expér
ience is one of evangelical love. Through this love—as our Head
and Teacher taught us at the Last Supper and it is the memory and
mysterious reality of this Last Supper which we are nowT celebrating
and renewing—we give évidence of being disciples of the Lord, as he
proclaimed with solemn simplicity : " This is how all will know you
for my disciples : your love for one another
And as we now seek to fulfill in ourselves this word of the Lord,
we cannot escape the impression that we are giving witness, in a
concrete, evident and persuasive manner, to an aspect of the Church
which, yesterday and stili today, is much challenged by many Christians
who are unfortunately separated from us. We are speaking of the
visible nature of the Church, her human and social reality, her body
made up of real and living persons, living in this world and its actual
history. And then there is another aspect of the Church that is affirmed
by the célébration of this Mass, which itself is an identical and
authentic re-enactment of the Lord's Supper. This aspect is the
institutional one, the organizational and hierarchical aspect of the
Church. Here it is placed in a light that défends it from the tendencies
of other brethren who challenge it, and who are opposed to the ré
cognition of an institutional Chuch—as though it were possible to
imagine a Church of charity, freed from her organic and ministerial
structures.
The real Church, the living Church, our Church and the Church
of all her followers—those who are called Catholics, that is, universalists
—is now being celebrated in this rite. It is a rite to which we are
accustomed but yet one that is new and originai in this Mass, which
moreover is rendered more radiant, more full and eloquent in signifi
c a r e , by your présence, my brothers, by our magnificent ecclesial
communion.
These are things both sublime and simple. But are they not perhaps
worthy of being recalled here and now, as though to imbue our hearts
with the study of theology and spirituality that you, pilgrims to this
Apostolic See, are engaged upon? And is there not perhaps exalted, at
the same time, the mystical and supernatural element of the Church
precisely at this moment in which we, the humble heirs of the Apostles,
2 Jn 13:35; cf. Jn 15:12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 547
are afìirming her unequivocal physical, visible and hierarchical ex
istence? The Church, as we well know, is the mystical Body of Christ. 3
In her unbreakable and harmonious unity, she demands a complex
system of complementary functions—a system which indeed concerns ns
directly, because of that " work of service " 4 that has been specifically
assigned to us as Bishops of the Church of God.
What is this ministry that has been assigned to us? We know it well :
it is the ministry of authority, of exousia, of power that the New
Testament so often speaks to us about, not only with regard to Christ
but also with regard to the Apostles, in relation, that is, to the mission
on which they have been sent and to the work of instruction, sancti
fication and leadership to which they have been destined.
We shall give the greatest amount of attention to this word " power
which means the capacity to act and to require the ecclesial—that is,
loving—obédience of those to whom this word is directed. For this
word expresses a divine thought, a precise concept in ecclesiology,
which must recognize the two parts that make it up—pastors and
flock. These are the two aspects that constitute it and define it : the
hierarchical society and the community of grace. And we shall admire
this reality, which divinely reflects the countenance of the Church in
order, vitality, beauty and love. And for this we shall bless the Lord,
with the resolution to recognize with fìdelity and courage the consé
quences that flow from the divine pian of the Church.
Yes, with fidelity and courage. For we know that in human language,
and also in historical reality, this expression exousia, " power is seen
to be ambivalent in its twofold possible translation as " domination "
or "service". And we know that our Lord has given a very clear
solution to the possible misunderstanding, as regards the disciples
invested with authority : " Let the greater among you be as the junior,
the leader as the servant ". 5 Thus we have just heard his voice in the
reading of the Gospel. Our power is not a power of domination, it is
a power of service; it is a "diakonia", it is a function destined to
the ministry of the community. Saint Augustine's motto referring to
ecclesial power is well known : " Let pleasure be taken not in commanding
but in being of service ".6 This motto becomes, with Saint Benedict and
3 Cf. Col 1:24; Eph 1:22. 4 Eph 4:12. 5 Lk 22:26. 6 PL 38, 1484.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
548 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Saint Gregory, a norm that often recurs in ecclesiastical speech—and
it is reaffirmed by our venerable Predecessor Pius XII, in regard to
this Apostolic See. 7
Confronted with the evangelical and ecclesial interprétation of our
authority in the community of the faithful, our hearts could remain
fearful and paralyzed : how shall we be able to exercise our function if
its proper meaning is apparently turned upside down? Is the Church
going to be governed by the faithful, to the service of whom the Bishops
are bound? No, we know it well : the Bishops are constituted by the
Holy Spirit to shepherd the Church of God. To shepherd, poimamein—
this is a decisive word, a word that with the depth of its meaning
links in a marvellous way the juridical charism of authority with the
sovereign charism of love. It gives the Pastor his true Gospel figure,
that of goodness—a goodness that is provident and strong—and that of
the disciple of Christ, set up to exercise the " care of souls " which
demands a complete gif t of self, an inexhaustible spirit of sacrifice.
This is love in its highest and füllest expression : the love of truth, 8
exercised through the " Teach ali nations ",9 and by vigilance over the
"deposit " of the faith to be preserved. 1 0 It is the love that dispenses
the mysteries of God ; 1 1 the charity that pours out the supreme love
owed to Christ in the wise and untiring leadership of his flock. 1 2
There is nothing new to you, venerable Brothers, in our drawing
your attention to these teachings; but it is never a useless thing to
recali them, especially if it is done in circumstances like these présent
ones, when you are seeking to rekindle in your souls the light of the
Holy Spirit, which you received at the moment of your episcopal
ordination, 1 3 and when you are comparing your pastoral mission with
your beloved locai Churches and with the immense and trembling
world of our day.
Thus may Jesus Christ, the Pastor of Pastors, assist and bless
us a l i !
7 Cf. A.A.S. 43 (1951), p. 641; and cf. Congar, L'EpiscopatCerf, 1962, p. 67 ff. and
p. 106ff.; St Thomas, Summa Theologiae III, 80, 10 ad 5; etc. 8 Cf. 2 Thess 2:10. 9 Mt 28:19. 1 0 Cf. 1 Tim 4:6; 6:20; 2 Tim 1:14. 11 Cf. 1 Cor 4:1-2; Eph 3:8. 1 2 Cf. Jn 21:15 ff. 1 3 Cf. 2 Tim 1:6.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 549
And on our part we take this joyf ul occasion likewise to extend
our greetings in the Lord to all your beloved people. Through you we
send our Apostolic Blessing to your local Churches. We thank your
clergy, your religious and your laity for their diligent ecclesial com
munion with you and with ourself, and for the shared solicitude they
show for their brothers and sisters in the other local Churches through-
out the world. As Successor of Peter and in fulfillment of our own role
of service we would conflrm you all in faith in the Lord Jesus.
IV
In auditorio Pontificiae Facultatis Theologicae a Sancto Bonaventura in
Urbe, septimo vertente saeculo ab eiusdem Seraphici Doctoris obitu. *
Venerabiles Fratres et dilecti Filii!
Perlibenter sane breve confecimus iter, quo a Nostra domo hucus
que advenimus. Quae enim opportunitas huius salutationis causa fuit,
necnon Pastoris totius Dei Populi sollicitudo, qua Nostrae omnes cogi
tationes ducuntur ipsique gressus diriguntur, tales profecto sunt, ut
ipsos sensus participemus, quibus Pauli Apostoli animus occupabatur,
dum primos Romae christianos se mox esse invisurum sperabat :
... quoniam veniens ad vos, in abundantia benedictionis Evangelii
Christi veniam.1
1. Equidem novimus in hac sede, quae amplissimo Doctoris Sera
phici nomine decoratur, a studiosis variae condicionis variarumque
nationum viris multiplex ingenium Sancti Bonaventurae Balneore-
giensis esse illustratum, septimo ab eius obitu vertente saeculo, ut
cumulata quasi laude ea consummarentur sollemnia, quae aliis item
locis aliisque modis peracta sunt.
Valde autem iuvat iis omnibus, qui, quavis de causa, alacres sollem
nibus interfuerunt, Nostram testari oblectationem atque gratulatio-
nem ; sed eodem tempore id Nobis voti esse proferendum censemus, ut
huiusmodi celebritates de saeculari mortis memoria in clariorem cedant
vitae celebrationem, quam Bonaventura, suo exemplo et magisterio,
etiam in nostri temporis Ecclesiam certo certius transfundere potest.
Nonne enim Nosmet ipsi, in Litteris ad Generales Praepositos trium
* Die 24 mensis septembris a. 1974. 1 Rom. 15, 29.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
550 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Familiarum Franciscanum, die xv superioris mensis Iulii datis, scrip
simus hunc ipsum doctrinae vitaeque magistrum adhuc loqui, quamvis
abhinc septem saecula mortuum?
2. Quoniam igitur, in praesenti inter vos parumper immoramur, filii
huius Sancti Caelitis obsequentissimi, eius tradendae doctrinae magi
stri, iidemque sententiarum et operum eius cultores, Nos facere non
possumus, quin exigui titulo libri alliciamur, qui, quamvis ob molem
resque, quas continet, inter potiora Bonaventurae scripta non sit recen
sendus, nulla tamen dubitatione perceleber est saepiusque commenta
tionibus explanatur, adeoque ad eundem pertinet, ut paene unus suffi
ciat ad auctorem in doctrinarum mediae aetatis historia collocandum,
singulari prorsus ratione unaque via. Librum dicimus — quemadmodum
recte iam perspexistis — qui Itinerarium mentis in Deum inscribitur,
quique apud montem Alverniae, anno MCCLIX, compositus est.
Hic ipse titulus Itinerarium nobis, qui hodie vivimus, hominibus
sumusque doctrinalis S. Bonaventurae patrimonii seriores severiores-
que heredes, gratiosum quiddam ideoque bene acceptum sonat ob ali
quot, simplicia quidem, at recta ac perutilia, indicia, unde non sine
gaudio datur advertere auctorem nobis proximum adesse, tamquam
ductorem et interpretem quarundam nostri mentis habitus propen
sionum. Itinerarium: hoc ipso in titulo videtur nobis motus quidam
inesse humani spiritus omnia exquirentis atque perscrutantis, ut in
quietos et progrediens mos praefert hodiernae animi culturae, quae
sibi sane rerum naturam pervestigandam proponit, sed saepe saepius,
per semitas scientiarum philosophiae et theologiae, facile defatigatur
et ad certas sistit mansiones, quasi extremae et supremae sint; cum e
contra Itinerarium, quippe quod ad metam spectet, quae una possit
asperi et longinqui itineris laborem repensare, ad summum terminum
divinae Veritatis rectissime pergit, cum (( Realitate )) divina plane con
gruentia. Bonaventurae Itinerarium quid mediae valeant stationes, quae
signant ordinem nostrarum cognitionum, agnoscit, sed ad celsiorem
contendit ascensum, constanti nisu vim intellectus exercens sive per
experientiam sive per ratiocinationem, et ita insitis respondens postu
lationibus paedagogicae disciplinae tam sensibus, quam mente animo
que perceptae, qualem optima quaevis schola huiusce nostri temporis
probare possit.
Dictum praeterea Itinerarium, illuminatione illa S. Augustini fre
tum atque confirmatum, ad ascensum incitantis per verba « Quaere super
nos », tandem pervenit ad primum limen Mysterii infiniti ; neque vero
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 551
hic consistit, sed ulterius, ascensu veluti intermisso, progreditur alte
ram in partem, quasi descendat, novam viam aperiens : viam dicimus
inferiorum spiritus humani recessuum, ubi Christus, lumen ac nutri
mentum, ipse antecedit, in animorum regionibus, ad novam ineundam
pariterque arduam investigationem, quae iam non extrinsecus, in or
dine nempe rerum creatarum, fit, sed intra nos, utpote quae nullo non
tempore attendat ad inenarrabilem Praesentiam Dei, qui per gratiam
suam in anima novum sibi mysticumque domicilium collocavit.
Tale profecto iter Frater Bonaventura feliciter suscepit, idemque
sapientia pari hodiernis etiam hominibus terendum proponit : scilicet
Itinerarium mentis in Deum, cuius est hominem intrinsecus reformare
eidemque novam quandam patefacere viam, qua ad Christum Dominum
possit accedere. 2
Diximus de itinere suscepto atque proposito a Fratre Bonaventura.
Quam quidem appellationem Fratris consulto adhibuimus, quippe quae
non minus quam appellatio amplissima Cardinalis, Nobis apta videatur
ad eius vitam eiusque excelsum nuntium verius significanda.
Reapse is magis quam alii religiosi viri, qui ea aetate in Ecclesia
sancta floruerunt, vicissitudines Ordinis sui, paulo antea conditi, par
ticipavit, cui multum profecto dedit, postquam ab eo multum acceperat.
Ipse novit etiam iugem vitae suae necessitudinem instituere cum Ordi
nis sui Conditore, a quo asceticae vitae rationem altissimumque hausit
ecclesialem sensum, atque ipsius quasi « conscientia cogitans » factus
est. Huius rei causa, ad loca se contulit, ubi S. Franciscus ortus erat,
vixerat ac supremum obierat diem, ut res ab eo gestas ex veritate
exponeret posteritatisque memoriae mandaret. 3 Cum autem in magnis
officiis sibi concreditis semper posthabuisset sinistram curam/ hoc est
terrenarum rerum sollicitudinem, secessit ad montem Alverniae tamquam
ad locum quietum amore quaerendi pacem spiritus;5 quem quidem
montem, ob singularem prorsus rationem qua S. Franciscus ibi in se
ipse Christum expertus est, prudentes consideratique viri in excelsis
humani spiritus locis adhuc annumerante Praeterea ab eodem S. Fran
cisco ipse didicit pulcherrimam illam verissimamque formam Deum
2 Cfr. Paulus VI, Allocutio 9 maii 1973: A.A.S. 65 (1973), p. 323; Bulla Apostolorum
limina, 23 maii 1974: A.A.S. 66 (1974), p. 306. 3 Cfr. Legenda maior, Prol. n. 4: Analecta Franciscana, t. X, p. 559. 4 Cfr. Dantes A., Parad., XII, 128 s. 5 Itinerarium mentis in Deum, Prol. n. 2: Opera omnia, t. V, p. 295. 6 Cfr. J. Guitton, in L'Osservatore Romano, 25 octobris 1973, p. 3, col. 1.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 5 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
laudandi in omnibus et ex omnibus creaturis ... fideique quoque verita
tem secundum quod Sancta Romana tenet docet Ecclesia firmiter cre
dendi et simpliciter confitendi. 7
Nonne ex hoc franciscali fonte illa proficiscitur vitae operositas
serenaque mentis tranquillitas, quae Fratris Bonaventurae propria fue
runt, quaeque ambae palam declarant Deum nobis propinquum esse in
rerum natura atque in nobis per fidem praesentem adesse?
Reapse, spirituale iter a S. Bonaventura aliis propositum, pariter
ac illud quod ipse peregit, haud habendum est peregrinatio quae solitaria
sit quaeque ad metam tendat longinquam ac prorsus incognitam. E
contra agitur de via suscipienda una cum Dei Filio qui, homo factus,
ad nostram humanam imaginem se conformavit, ut nos ad suam ipsius
imaginem divinam referret, quae eo ipso creationis momento in homine
impressa fuit. 8 In Christo, enim, facto generis humani fratre/ etiam
rerum universitas tamquam pulcherrimum carmen 10 rursus vox effecta
est quae de Deo loquitur atque impellit ut in omnibus creaturis Deum
tuum videas, audias, laudes, diligas et alas, magnifiées et honores, ne
forte totus contra te orbis terrarum^ consurgat.11 Quoniamque Christus,
ab aeterno Deus et in aeternum homo, per gratiam suam in fidelibus
novae cuiusdam creationis auctor fuit, inde sequitur ut exploratio prae
sentiae Dei illis fiat ipsius Dei contemplatio in suis mentibus, in quibus
habitat per dona affluentissimae caritatis.12 Quae contemplatio, igitur,
tandem convertitur in iter ad Deum, quod perficitur intra nos ipsos,
apud quos Deus mansionem facere dignatus est. 1 3
O, ad quae mirabilia reperienda huiusmodi interius iter nos adducit !
Namque, nova quadam patefacta via, ad reperiendam gratiam ducit,
quae tamquam fundamentum est rectitudinis voluntatis et illustrationis
perspicuae rationis; 1 4 ad reperiendam fidem, qua nostrae cognoscendi
vires augentur ac perficiuntur, et qua cognitio participatur quam Deus
de Se ipso ac de mundo habet; ad reperiendam praeterea spem, qua
noster praeparatur irrevocabilis cum Christo Domino occursus, ad con-
7 Legenda maior, cap. 4, n. 3: Analecta Franciscana, t. X, p. 572. 8 Cfr. Vitis mystica, cap. 24, n. 3: Opera omnia, t. VIII, p. 189. 9 In Evang. Luc. 22, 66: Opera omnia, t. VII, p. 561 a. 10 In I Sent., d. 44, a. 1, q. 3, conci.: Opera Omnia, t. I, p. 786b. 11 Cfr. Itinerarium, cap. 1, n. 15: Opera omnia, t. V, p. 299. 12 Itinerarium, cap. 4, n. 4: Opera omnia, t. V, p. 307. 1 3 Cfr. Io. 14, 23. 14 Itinerarium, cap. 1, n. 8: Opera omnia, t. V, p. 298.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 553
summandam amicitiam nosmet iam nunc cum ipso coniungentem ; ad
reperiendam denique caritatem, qua cum vita divina consociamur, id
que impellit ut secundum Dei voluntatem universos homines tamquam
fratres nostros habeamus.
4. Denique, quid sibi vult S. Bonaventurae nuntius, nisi ut hominem
invitet ad veram sui ipsius imaginem recuperandam et ad personae suae
plenitudinem consequendam?
Hunc ipsum nuntium vobis singulis universis fidentes committimus,
quos religiosae professionis communio vel sententiarum convenientia
Seraphici Doctoris proximos quasi heredes constituunt, ut uberes eius
divitias investigetis eidemque passim pervulgando operam detis. Sed
pari studio cunctis quoque Ecclesiae filiis idem commendamus, qui hodie,
ut alias fortasse numquam, obnoxii sunt cuidam quasi formae interioris
corrruptionis ; idque eo consilio facimus, ut quisque, eundem nuntium
sedulo meditando, inde adiuvetur ad efficax tum in Ecclesia tum in
mundo praesens vitae suae testimonium reddendum.
Utinam Deus omnipotens dignetur vos vocatione sua ... et impleat
omnem voluntatem bonitatis et opus fidei in virtute; 15 quod votum
effusa Apostolica Benedictione placet confirmare.
V
Ad Excellentissimum Virum Gerardum Amanrich, Gallicae Reipublicae
liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati mune
ris testes tradentem. *
Monsieur l'Ambassadeur,
Nous vous remercions vivement des aimables paroles que vous venez
de Nous adresser en Nous présentant les lettres qui vous accréditent
auprès de Nous comme Ambassadeur de la République Française.
En termes élevés, Votre Excellence vient d'évoquer dans quelles
perspectives Elle envisage la mission qui vient de lui être confiée par
son Gouvernement.
Au service de l'Evangile et de ses exigences salutaires, le Saint-
Siège a en effet conscience, comme vous vous êtes plu à le rappeler, de
contribuer aussi, pour sa part, à l'établissement de la justice, de la
15 2 Thess, l, il.
* Die 26 mensis septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
554 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
* Die 27 mensis septembris a. 1974.
concorde et de la paix dans les rapports humains. Il est heureux de
se rencontrer et de collaborer dans ce noble but avec tout Etat soucieux
d'assurer, au niveau qui est le sien, et dans le respect des principes qui
fondent l'éthique personnelle et sociale, de dignes conditions d'existence
matérielle et spirituelle pour tous ses citoyens. C'est ce que Nous sou
haitons de la part des hautes Autorités que vous représentez désormais
auprès de Nous. Nous y voyons le gage de la poursuite de relations
harmonieuses entre les responsables du bien commun de votre nation
et l'Eglise, chargée de rapporter à Dieu les efforts des hommes.
Votre pays, Monsieur l'Ambassadeur, possède, au plan international,
un renom justifié de culture, de soucis humanitaires et spirituels, qui
lui valent l'estime et l'attrait de personnes et de peuples venus de tous
les horizons. En ce qui concerne l'Eglise plus particulièrement, Nous
avons présents à la mémoire tant de vos compatriotes, brillants par
leur culture, profonds dans la recherche théologique, soucieux d'une
pastorale adaptée, ardents à saisir l'occasion d'un renouveau religieux
dans un élan de sainteté, fondant ainsi de nouvelles lignées spirituelles,
au bénéfice de tous. C'est pourquoi les vœux que Nous formons pour
votre pays sont tout chargés de notre estime, de notre affection et de
notre confiance. Et Nous prions Dieu de bénir et de fortifier ce peuple
qui Nous est cher. Nous vous assurons vous-même, Monsieur l'Ambassadeur, des sou
haits cordiaux que Nous formons pour l'heureux accomplissement de
votre importante mission, et Nous sommes heureux de présenter nos
salutations à Monsieur le Président de la République qui a bien voulu
vous la confier.
V I
In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, tertio
ineunte generali Coetu Episcoporum Synodi. *
Domine Iesu, de argumento huius sermonis, qui Episcoporum Syno
dum, mox inchoandam, praecedit, mentem aperire Nostram non pos
sumus, nisi verba induant precationis formam.
Nostrorum enim studiorum nostrarumque disceptationum « de evan
gelizatione in mundo huius temporis » initium facientes, Nos utique
iuvaret spirituales mundi necessitates et apostolatus opportunitates
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 555
statim exquirere, atque vias rationesque detegere, quae praesentiorem
Ecclesiae actionem efficiant.
Placet autem ad Te, Domine et Magister noster, ante omnia, cogi
tationem convertere, ut certam hanc fidem in animis nostris confirme
mus : ipsam nempe rem evangelii nuntiandi a Te, Domine, procedere.
Fluminis instar, id operis suum fontem habet; ac Tu, Christe Iesu,
iste fons es. Tu enim prodigialis huius eventus in hominum historia
auctor es, Tu eius causa efficiens ac transcendens exsistis : apostolatus
a Te Magistro, a Te Salvatore, a Te principio atque exemplo, a Te
Pontifice et hostia pro humani generis salute, profectus est, idemque
est concreditus electis discipulis, quos Apostolos appellasti, et ab Apo
stolis, per intermissam numquam sacri ordinis successionem, ad nos
Episcopos pervenit. Verbum Tuum, veluti flamma per aevum et huma
nae historiae aetates discurrens, ad nos usque perfertur, suavissimum
idemque imperiosum, semper vivum, semper novum, semper opportune
praesens : Sicut misit me Pater, et Ego mitto vos.1
Itaque, Domine, mens nostra usque ad Sanctissimae Trinitatis my
sterium ascendat necesse est, ut primam in Ea reperiamus originem
iniuncti nobis mandati, quod instat et urget, utque nos, ininvestiga-
bilem divinae vitae altitudinem scrutantes, illud amoris consilium per
spiciamus, quo nostrum apostolicum munus penitus afficitur proprieque
distinguitur atque sustentatur.
Quomodo autem hoc fieri potest? Tam pusilli sumus, ut in immensa
historiae veluti oceani vastitate et in infinita humani generis multitu
dine quasi solitarii evagemur; quomodo, igitur, ad tale ac tanti mo
menti munus eligi possumus?
Ecce, Domine, sacro hoc temporis momento, quo nos officii nostri
conscios vehementer sentimus, nostras spirituales vicissitudines sum
matim exponemus. Animum subit propheticum canticum Virginis Ma
riae : respexit humilitatem ancillae suae...; fecit mihi magna qui
potens est.1 Per similitudinem quandam, ab excelsa dignitate Deiparae
Beatissimae deductam, nos quoque divinitus electi sumus, profecto non
propter humanam personae nostrae excellentiam, sed fortasse propter
nostram ipsam exiguitatem ; idque eo consilio fecisti, ut in explendo
Messianico opere, quod nobis concredere dignatus es, nostra qualiscum
que esset humana virtus nullam gigneret ambiguitatem, sed ex ipsa
1 Io. 20, 21; cfr. 15, 22; 17, 18. 2 Lc. 1, 48. 49.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
556 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nostrarum virium exiguitate manifestius pateret opus Tuum per humi
le ministerium nostrum, ac praeterea nobis humilitatis et fiduciae
causa esset verbum Tuum, Iesu Magister : Non vos me elegistis; sect
ego elegi vos et posui vos, ut eatis et fructum afferatis et fructus vester
maneat.1 Oh peculiares intimasque vices, per quas quisque nostrum
vocatus est ad Tui sequelam, Domine, ad Tuum famulatum, ad Tuum
sacerdotium, quod peculiari omnino titulo participamus vi ordinationis
episcopalis! Quantum inde securitatis ad animos nostros permanat, ut
usque ad terrestris huius vitae nostrae finem, singulares acerbioresque
casus suscipiamus, qui in concredita nobis missione occurrunt ! Quam
fortis ac dulcis catena insanabilem sustentat caducitatem humanae
nostrae naturae, cui plus etiam accessit fragilitatis ex critico quodam
mentis habitu, hominum proprio qui hodie sunt! Verum qui sint vide
mus anuli huiusmodi tam bene colligatae ac salutiferae, qua fulcimur,
catenae : primus sane est sacerdotii nostri sincerissima veritas, siquidem
verax prorsus est catholicum sacerdotium; alter firma eius efficacitate
continetur, quoniam triplici viget sua potestate, magisterii nempe, mi
nisterii, pastoralisque regiminis ; tertius in intima vitae invenitur con
suetudine, quam Tecum sacrum idem munus inire non solum sinit, sed
etiam iubet, o Christe, qui omnium amicorum primus es semperque
fidissimus ; adeo ut tuae voluntati salutis obsecundemus et in illo fluenta
ingrediamur amoris, quo erga homines flagras.
Alia praeterea vincula dictam adiuvant inaequalitatem inter infir
mas vires nostras et mandatum, quod praecipiendo commisisti nobis :
fiducia in primis, qualem Tu saepe tuorum cordibus discipulorum
infudisti, 4 fiducia quae animosam nobis fortitudinem tamquam officium
iniungit, 5 fiducia quae ad incepta aggredienda nos adigit, 6 ad Evangelii
nuntium universo mundo afferendum,7 ad perseverandum denique, ultra
humanae opportunitatis rationes, usque in finem. 8 Qua cum fiducia spes
coniungenda : Spes autem non confundit; 9 ac tandem, immo semper
caritas : Quis nos separabit a caritate Christi? Meminimus utique,
bene meminimus ardentissima haec Apostoli verba, quippe quae cautio-
3 Io. 15, 16. 4 Cfr. Lc. 12, 32. 5 Mt. 10, 16, 28. 6 Cfr. Mt. 10, 27. 7 Mt. 28, 19. 8 Cfr. Mt. 24, 12-14. 9 Rom. 5, 5.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 557
nem praebeant in immensum patentem et adversus quamlibet perardui
operis exsequendi difficultatem, quam mundi evangelizatio obstruit
nobis, qui homines inter homines degimus, nobis terrena quavis pote
state destitutis, nobis temporalium opum pauperibus. 1 0
Domine Iesu! En nos ad proficiscendum parati atque instructi, ut
Tuum adhuc nuntiemus Evangelium in mundo, ubi arcano quidem, sed
amantissimo Providentiae Tuae consilio nos ad vitam agendam collo-
camur ! O Domine, roga — quemadmodum promisisti — Patrem, 1 1 ut
Ipse per Te mittat nobis Spiritum Sanctum, Spiritum veritatis et forti
tudinis, Spiritum totius consolationis, qui et apertum et bonum et
efficax Nostrum reddat testimonium; et mane, quaesumus, semper
nobiscum, Domine, ut unum in Te nos omnes reddas, ideoque Tua vir
tute habiles ad pacem Tuam Tuamque salutem mundo tradendam.
Amen.
VII
E.mis Patribus Cardinalibus et Exc.mis Praesulibus, cum prima haberetur
congregatio tertii generalis Coetus Synodi Episcoporum. *
Venerabiles Fratres,
Postquam liturgicum Sacrum hodie mane celebravimus, ecce iam
iterum praesentes simul adsumus in hac Aula Synodali, ut inter nos
colloquamur et secundum ordinem statutum faciamus initium illius
operis, in quo hic Coetus diligenter elaborabit proximis hisce diebus.
Quae tunc diximus, et tamquam precem supplicem direximus ad ipsum
Dominum Iesum, quia persuasum habuimus hoc praestantissimum ar
gumentum evangelizationis, quod ex ipsa rei natura divinoque consilio
dependeret ex Patris amore, Christi mandato et Spiritus Sancti mis
sione, primum proponi debuisse tam excelsa et sublimi ratione, ut
deinde a nobis hic altius investigaretur atque intellegeretur.
Nunc ergo, Fratres carissimi, vos omnes cupimus ex imo pectore
salutare, qui difficulter reliquistis hanc ob causam cotidiana munia et
gravia negotia in dioecesibus vestris; sed nominatim et singulariter
salvere iubemus coadiutorem venerandi Archiepiscopi Hanoiensis qui,
1 0 Cfr. Rom. 8, 35 ss. 11 Io. 16, 26.
* Die 27 mensis septembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
558 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cum Oecumenico Concilio et prioribus Synodis interesse non potuerit,
neque ob infirmam valetudinem hunc ipsum quidem coetum participare
valeat, nunc primum, misso coadiutore suo Iosepho Maria Trinh-Van-
Can, nobis vivam reddit ac praesentem inter nos partem egregiam
Nobisque adeo dilectam Ecclesiae Sanctae, id est Vietnamiae Septen
trionalis. Dum vero iterum a Deo flagitamus potens eius auxilium et
lumen super hoc nostrum inceptum, volumus simul vobis singulis con
firmare plenissimam nostram fiduciam, vobis singulis gratias ex animo
agere, vobis singulis exoptare « in osculo sancto » copiam et abundan
tiam optimorum bonorum.
Liceat tamen Nobis — per pauca temporis momenta — vobis sincere
affirmare quantopere consoletur Nos et animum nostrum recreet atque
confirmet hoc spectaculum, quod vos ipsi praesentes efficitis : vos estis
parati, sollertes, periti, instructi atque aperti necessitatibus Ecclesiae
universalis ; et hoc iam eximium documentum est — si quaerimus ali
quod testimonium — viventis Ecclesiae communionis. Liceat igitur no
bis verba Psalmi iam nota, sed gratissima semper repetere : Ecce quam
bonum et quam iucundum habitare fratres in unum.1 Haec enim com
munitas nostra et coniunctio mentes nostras et animos arctissime con
sociat, immo conglutinat in hoc ministerio tantae gravitatis et tantae
hodie necessitatis; praeterea haec communio nostra affert optimam
condicionem et aptissimam affectionem, qua fraternum nunc colloquium
incipiamus. Quoniam vero huc convenistis ex omni tribu et lingua et
populo et natione2 ut clare et efficaciter ostentaretis communitatem
ecclesialem per orbem terrarum diffusam, dialogus vester secum infert
maiorem quandam vereque intimam necessitudinem, vel, si vultis, con
versationem, quae nunc declarari et comprobari debet collocutione fideli
et reverenti et — sic enim speramus — frugifera de quaestione evange
lizationis in mundo huius temporis.
Iterum iterumque dictum est hoc argumentum summi ponderis esse
maximaeque amplitudinis, attamen — addendum est statim — argu
mentum illud simul esse severam et audax. Etenim nos cogit et impellit,
ut cognoscamus quae sint verae condiciones societatis et culturae in
quibus homines hodie vivunt et in quibus etiam versatur et operatur
Ecclesia, his annis profecto tumultuosis ; idem tangit cor ipsum et cen
trum totius nostri officii ac muneris pastoralis; idem acutam nobis et,
1 Ps. 132, 1. 2 Apoc. 5, 9.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 559
ut ita dicamus, provòcatricem ponit interrogationem de tota ratione
nostrae vitae atque industriae inter homines. Quinam sumus nos?
Quidnam facimus hic? Quidnam facere debemus? Sumus quidem pusil-
lus grex/ non tantum ut paucissimi revera episcopi hic congregati,
sed etiam ut expressio contracta nostrarum communitatum christia
narum : quomodo audere possumus responsionem plenam reddere illis
interrogationibus adeo necessariis, atque convenienter et efficienter ex
sequi munus afferendae salutis omnibus hominibus, quod nobis con
creditum est? In hodierna actione liturgica iam vobiscum participavimus primam
nostram cogitationem, quae dux simul esset, lumen et firmamentum.
Etenim illustravimus aspectum primigenium, efficacem et theologicum
huius missionis nostrae; nam indicavimus, ut aiunt, terminum a quo.
Ego mitto vos : 4 ita est. His verbis semper monet nos Dominus, quam
diu in mundo versemur, nos semper esse missos, legatos, apostolos et
praecones nempe missionales. Nunc igitur explere et perficere volumus
illam imaginem et cogitationem, dum videlicet alterum aspectum evan
gelizationis explicamus, id est ultimum, ecclesialem, humanum : respi
cimus nempe terminum ad quem. Ad quos tandem missi sumus? Hi duo
termini apte et utiliter circumscribere possunt totum ambitum evan
gelizandi muneris, de quo sermo in hac Synodo fiet.
Patet iam Nos nullo modo cupere responsiones vestras anticipare;
pauca potius dicemus de argumento nostro in universum, ut saltem
notae eius et proprietates generales comprehendantur, atque adiumen
tum quoque nostrum afferatur deliberationibus vestris.
Et quidem prima evangelizationis qualitas Nobis esse videtur ipsa
eius necessitas. Ad vim et auctoritatem sacerdotii catholici, de qua
hodie mane locuti sumus, quantum manat ex sacerdotio Christi idque
directe participat, refertur et respondet auctoritas et vis nostri officii,
quod scilicet complecti debet augescentes necessitates spiritales homi
num hodie. Evangelizatio non est nobis libera quaedam optio, sed
necessarium officium atque obligatio. Ita quidem suam condicionem de
scripsit Gentium Apostolus, qui flagrantissimus fuit evangelizationis
magister atque minister, cum sibimet ipsi fere minatur: Necessitas ...
mihi incumbit: vae enim mihi est, si non evangelizavero.5 Hoc ((vae »,
3 Lc. 12, 32. 4 Io. 20, 21; cfr Lc. 10, 3. 5 t Cor. 9, 16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
560 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tam durum et rigidum, prima fortasse specie alienum videtur esse et
longe remotum a suavitate ac lenitate nuntii evangelici; sed revera
maxime salutare est et opportunum, quia nos compellit, nos compellere
debet ad ponderandum perpetuum illud mandatum, immo imperium
operis evangelizandi, atque respondens ei grave officium eorum omnium
qui, intra bene ordinatam compagem Populi Dei, participes sunt, variis
quidem modis, unius et indivisi ministerii apostolici. Quam ob rem
evangelizatio non est opus, quod fit tantum « ad tempus » vel datis
occasionibus, sed obligatio stabilis et necessitas ex constitutione Eccle
siae profluens. Mandatum incipit a verbo illo Euntes docete omnes
gentes 6 divini ipsius Conditoris, et pergens ad doctrinam claram Sancti
Pauli, ac tangens etiam verba, aequabiliter valida ac firma, Petri et
Ioannis (Non enim possumus quae vidimus et audivimus non loqui),7
omnia deinceps tempora percurrit, constans et urgens, usque ad recen-
tissimum Concilium. Neque vero necesse est Nos afferamus haud ambi
guos locos conciliares coram vobis, qui actores, maxima ex parte, fuistis
in eo salutari eventu.
Sic ergo advenimus ad secundam notam, vel proprietatem evange
lizationis, quae arcte cohaeret cum prima quaeque accuratius et subti
lius definire potest iam memoratum terminum ad quem. Loquimur
scilicet de universalitate evangelizationis. Haec universalitas significat
nuntium evangelii esse perferendum ad omnes prorsus homines, sine
ullo discrimine loci, stirpis, nationis, historiae, societatis quemadmo
dum factum est die Pentecostes : ex omni natione quae sub caelo est.8
Etiam hic aspectus convenienter componitur cum alia ratione, quae
ad ipsam essentiam et constitutionem Ecclesiae pertinet, scilicet cum
opera missionaria eamque dirigit ad propositum et finem, qui in eodem
loco Sacrae Scripturae assignatus est ei : Euntes docete refertur ad
omnes populos. Hic autem quoque magisterium conciliare mentes no
stras iam aptavit ad talem Ecclesiae comprehendendam imaginem,
quae ex intimis propriae catholicitatis exigentiis, mandato sui Funda
toris oboediens, ... peregrinans natura sua missionaria est.9 Ex alia
vero parte, studium illud et industria, ut nempe omnis lingua confitea
tur Christum solum esse Dominum et omnium Redemptorem ad gloriam
6 Cfr. Mt. 28, 18-20; Me. 16, 15. 7 Act. 4, 20. 8 Act. 2, 5. 9 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 1, 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 561
Patris, 1 0 semper constituit actionem perseverantem Ecclesiae, propter
quam etiam nomen christianum tam celeriter disseminatum est et sta
bilitum ubique primis illis saeculis.
Sed contemplantibus nobis hanc evangelizationis universalitatem
cito quidem occurret quaestio tantae gravitatis, quantae prudentiae,
videlicet oecumenismus, cui in praesenti Ecclesia summa studia tribuit
fraternamque observantiam. Talis profecto quaestio secundum indolem
legesque ipsi proprias erit expendenda, sed etiam cum renovata caritate
speque numquam deficiente. Sed simul facere non possumus, quin men
tionem iniciamus de religionibus non christianis : has enim adhuc non
licet rivales putare, neque evangelizationis veluti impedimenta, sed
quasdam quasi regiones attenta prorsus et humaniore consideratione
dignas atque amicitiae futurae, immo vero iam inchoatae, patentes.
Quid demum de locis terrarum ac societatibus dicemus, ubi nulli reli
gionis aliquid relinquitur spatii? Id etiam immensam paene facit quae
stionem ! Quo enim hodie mare istud incredulitatis, religionis incuriae
atque etiam hostilitatis non pervasit? Qua tamen re minime impedie-
mur, quominus evangelizationis opus constanti nisu prosequamur ; con
tra, illud nostra spe, precatione, sapientia et patientia corroborabimus.
Quibus enim finibus contineri potest evangelica caritas? Aquae multae
non potuerunt extinguere caritatem.11 Etiamsi evangelizare quiddam
insanum videatur, at semper testificatio eius inexpugnabilis erit ! Quan
tae hinc quaestiones ! Ne timore umquam langueamus inertes, sed ad
illa potius Domini Iesu verba redeamus : Omnia traham ad meipsum.12
Sine dubio difficultas, quae impellat, ut studium diffundendi luminis
Christi in mundo imminuatur vel ut aperta evangelii nuntiatio omit
tatur, sustinetur rationibus vere suasoriis : ex una parte, videtur teme
rarium et futtile consilium proponere Evangelium in rerum adiunctis
et condicionibus, quae humanitus tam adversae sunt et contrariae; ex
altera parte, non intellegitur quomodo servari possint ipsa libertas, nec
non praestantia bona religiosa et moralia, quae inveniuntur etiam apud
populos non christianos, bona dicimus, in quibus tamen discernitur pro-
videntissimi Dei praeparatio ad revelationis christianae plenitudinem.
Curae propterea erit Synodo investigare quomodo haec observantia et
reverentia erga singulos homines eorumque culturam, ac sincerum cum
eis colloquium — quae una est ex primis condicionibus animi vere
1 0 Cfr. PMl. 2, 11. 11 Cant. 8, 7. 12 Io. 12, 32.
36 - A. A. S
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
562 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
christiani — componi possint et conciliari cum natura universali illius
muneris, quod Christus suae commisit Ecclesiae.
Tertia restat nota evangelizationis, nempe proprium eius propositum,
seu finalitas. Oportebit melius et subtilius definire rationem necessitu
dinis inter proprie dictam evangelizationem et universum hominum nisum
ad progressionem, cui merito exspectatur Ecclesiae subsidium et adiu
mentum, etiamsi istud minime pertinet ad proprium eius opus. Probe
scimus quibus difficultatibus implicentur hac in re filii Ecclesiae, qui
sese dedunt apostolicis inceptis. Hi enim saepius hodie incitantur et
invitantur, ut rerum potiorum ordinem deserant, quem sequi debet
salutis nuntius, atque ut propriam industriam redigant in actuositatem
philanthropicam tantum, sociologicam vel politicam, et opus Ecclesiae
circumscribant doctrina quadam anthropocentrica et terrena. Hinc
liquido patet quam sit necessarium iterum confirmare et clarissime
inculcare finem proprie religiosum evangelizationis. Etenim omnem
suam amitteret significationem, si dimoveretur a fulcro illo religioso,
quo sustentatur, quod videlicet est Regnum Dei ante omnia alia, Re
gnum Dei secundum sensum plane theologicum, quod nempe homines
a peccatis liberat eisque proponit amorem Dei tamquam primum prae
ceptum et vitam aeternam velut novissimam sortem.
Attamen hoc minime significat opus evangelizationis posse vel debere
gravitatem maximam neglegere illarum quaestionum, quae hodie tanto
pere agitantur et quae respiciunt iustitiam, liberationem, progressio
nem et pacem in mundo. Si enim istud fieret, etiam ignoraretur doctrina
evangelii de amore erga proximum patientem et egentem, 1 3 quam Apo
stoli quoque tradiderunt. 1 4 Quin immo hoc argumentum pertractavimus
tamquam singulare quoddam officium nostrum in Litteris Encyclicis,
Populorum Progressio inscriptis.
Et quidem si verum fateri volumus, Ecclesia, sequens exemplum ac
praeceptum sui divini Servatoris, numquam destitit evehere ipsam di
gnitatem et condicionem populorum, ad quos attulit Christi fidem. Do
ctrina namque eius et moralis pariter disciplina semper conversae sunt
in res et institutiones solidas, quae homines impellent ad progredientem
semper auctum et incrementum in omni vitae provincia, vel proprie
religiosa, vel politica, sociali et civili. Quemadmodum docet Concilium
Vaticanum Secundum : Missio quidem propria, quam Christus Ecclesiae
13 Mt. 25, 31-46. 14 Cfr. 1 Io. 4, 20; loc. 2, 14-28.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 563
suae concredidit, non est ordinis politici, oeconomici vel socialis: finis
enim quem ei praefixit ordinis religiosi est. At sane ex hac ipsa missione
religiosa munus, lux et vires fluunt, quae communitatis hominum secun
dum Legem divinam constituendae et firmandae inservire possunt.15
Haec doctrina, cum refertur ad laicos praesertim, maius etiam pondus
accepit, quoniam eorum est ex vocatione propria, res temporales ge
rendo et secundum Deum ordinando, regnum Dei quaerere,16 et quia
ipsi debent etiam quando curis temporalibus occupantur, pretiosam
actionem ad evangelizandum mundum exercere.17
Nullo igitur modo inter se opponuntur nec seiunguntur, sed contra
complentur evangelizatio et humana progressio, quae, etsi distinctae
et subordinatae inter se, eodem communiter tendunt, scilicet ad homi
nis salutem.
Haec omnia procul dubio subtiliorem investigationem iubent de
variis formis, quas evangelizationis opus potest suscipere. Verum qui
dem est mundum, qui hodie est, maxime arduas quaestiones solvendas
Ecclesiae proponere; at obliviscendum non est immensas etiam agendi
opportunitates, quae olim ne cogitari quidem poterant, iis hodie prae
beri, qui Christi nomine evangelizant bona.u Ac revera recte iudicare
quis potest, quam late aperti iam patefacti sint aditus ad diffusionem
universalem et subitam Verbi salutis per instrumenta communicationis
socialis? Si praetermittamus has praeclaras opportunitates vel tempus
conteramus in reprehensionibus quae tantum nocent, periculum reapse
est, ne in horam a Deo constitutam conveniamus et futurae christianae
religionis sorti immensa inferamus detrimenta.
Id postulat, ut evangelizationis actio hodie animo concipiatur, qui
late pateat ad nostrae aetatis necessitates, quod attinet ad methodos,
ad opera, ad aptam rerum ordinationem, et ad Evangelii operariorum
institutionem. De opere agitur, quod in hac Synodo vos, egregia officii
vestri conscientia permoti, aggressuri est is; utinam, Deo dante, vestri
labores iustis omnium exspectationibus plane satisfaciant!
Manifestum est, numquam fas esse vias ingredi, quae contra Evan
gelii spiritum aperte pugnent : non vis, igitur, non civilis seditio, non
colonica dominatio quavis specie imposita, tamquam nuntiandi Evan
gelii instrumenta ab Ecclesia adhiberi poterunt, ac ne ars quidem
15 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 42. 16 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 31. 17 Ibid., n. 35. 1 8 Cfr. Rom. 10, 15.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
564 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
politica per se ipsa, etsi proprium christianorum officium est suam con
ferre operam ad publicam rem recte administrandam.
Vobis vero curae erit comparationem quandam instituere inter tra
ditas evangelizandi formas et recentiora apostolatus incepta, quae a
Concilio et a mutatis temporis condicionibus ortum suum deducunt.
Anteponenda profecto erunt instituta ac structurae Ecclesiae saecu
lorum experientia iam comprobata; attamen, praeterita aetate minime
denegata ac salvis eius veri nominis bonis, enitendum erit, ut sereno
atque aperto animo consideretur quidquid boni ac validi nova expe
rimenta attulerint, apte componendo « nova ac vetera », praesertim cum
agitur de fidelium consolationibus, qui sacrae Hierarchiae coniunctum
ferunt operam. Quidquid est, vestram tacite S. Pauli sententiam : Om
nia probate quod bonum est, retinete.19
Ac tandem in bonam spem animum erigite vestrum, duplici freti
fiducia, qua, veluti geminis subvecti alis, per studia vestra ad novas
Evangelii metas pertingere valeatis : fiducia scilicet in laboribus vestris,
quia Ecclesiae bono atque incremento operam navatis ; ac fiducia in
Christo praesertim, qui vobiscum est, vobiscum vivit, ac vestra adiu
trice opera vestroque utitur rerum usu, ut in terris proferat fines Regni
sui, quod est Regnum iustitiae et sanctitatis, amoris et pacis.
Haec vota deprecationi Beatissimae Virginis Mariae committimus,
quae a Nobis Ecclesiae Matris titulo decorata est, quaeque semper,
iam a primaeva Ecclesiae aetate, ut Apostolorum Regina, hoc est prae
teritorum nostrorumque temporum Pastorum, est honorata ; eademque
vota Apostolica Benedictione confirmamus.
VIII
Sodalibus ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, qui generali Coetui
religiosae suae communitatis interfuerunt. *
Dilectissimi filii,
Salutem vobis ex animo impertimus, qui in Capitulo Generali Or
dinis vestri congregati, Nos adiistis non solum ut obsequia Christi
Vicario qua filii addictissimi et amatissimi praeberetis, verum etiam ut
Benedictionem Nostram impetraretis, quae vobis et laboribus Capituli
19 1 Thess. 5, 21.
* Die 30 mensis septembris a. 1074.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 565
vestri prodesset. Quod quidem ultro libenterque facimus; de negotio
enim agitur, quod licet primum ad Familiam Capuccinorum pertineat,
tamen in vitam Ecclesiae etiam redundat, quae a fiorenti religiosorum
Institutorum condicione magnam repetit partem vigoris sui, studii
apostolici, ardoris sanctitatis adipiscendae.
Cum autem vos hodie coram conspiciamus, qui ex variis terrarum
orbis regionibus Romam convenistis, animo obversatur Nostro amplis
sima illa evangelica messis quae ubique sollertiae vestrorum sodalium
ac merito debetur. Quot inde causae cur Deo gratias agamus et vobis ex
animo gratulemur !
Capitulum Generale est praeclara opportunitas — quae singulis
Institutis praebetur — recogitandi de vera sua natura, de fine sibi
proposito atque officio in Ecclesia implendo, et deliberationes capiendi,
quae vim habeant ad ipsam vitam sodalium provehendam. Id postulat
ut vos ad primordia vestrae familiae animum sedulo advertatis. Ut
enim docet Concilium Vaticanum Secundum, vera cuiusque familiae
religiosae renovatio essentialiter in aucta fidelitate erga vocationem
eius consistit.1
At satis non est praeteritam aetatem solum considerare. Oportet
etiam in futurum tempus prospicere. Inde ultro quaeritur : perturbatis
hisce temporibus nostris valetne adhuc religiosa Capuccinorum disci
plina ad Ecclesiae exspectationibus respondendum? Quibus viis ac
rationibus vester Ordo efficiet, ut reflorescere possit nova vitae ubertate?
De hac re, superiore mense, litteras vobis dedimus, quibus Nostram
mentem aperuimus ; ab iisque vos — ut magno cum animi solacio didi-
cimus — normam ductumque religiose sumpsistis laborum vestrorum.
Nunc vero, sermonem illum veluti confirmantes et persequentes, non
nulla volumus proferre, quae, etsi non nova ac vobis non ignota, tamen
paternam, qua premimur, sollicitudinem de Ordine vestro plenius pate
facit.
In primis sinite Nos denuo commonefacere de necessitate servandi ac
magis magisque excitandi apud vos illum contemplativum spiritum, qui
tantopere elucet in primaeva Franciscanum aetate. Quod requirit,
secundum Concilium, ut spiritualis vitae studio etiam in operibus ex
ternis promovendis primae partes semper tribuantur.2 Hoc ex fonte
mira fecunditas vestri Ordinis olim profecta est; hinc et in posterum
1 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, n. 3. 2 Ibid., n. 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
566 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pariter novas oportebit educere lynphas, quibus disciplina vestra opta
tam virium copiam iugiter suscipiat. De hac re nonne Sanctus Fran
ciscus vobis admirabile exemplum praebet? Ipsi, enim, tutissimus portus
erat oratio, non unius exsistens momenti, vacuam aut praesumptuosa,
sed longa tempore, plena devotione, humilitate placida; si sero inci
piebat, vix mane finiebat; ambulans, sedens, comedens et bibens, ora
tioni erat intentus; 3 adeo ut totus non tam orans quam oratio factus
diceretur*
Exemplum Seraphici Patris praeterea vos ad amorem crucis vehe
menter impellere debet : id a vocatione vestra nequit seiungi. Stigmata
quae ipse in monte Alvernia a Christo in suo corpore accepit, perennis
exstat praedicatio de hac re, quae primaria condicio est habenda seque
lae Christi. Hinc necessitas austerioris vitae rationis seu poenitentiae,
quae apud Franciscales magnum momentum semper obtinuit, et quam
Ecclesia a vobis, si alias umquam, hodie potissimum a vobis requirit.
In societate enim vitam degimus edonismo, materialismo et consumendi
studio penitus imbuta. Pro dolor etiam apud multos christianos mos
invaluit religionem sibi fingere nimis suis commodis indulgentem, sine
labore, sine officiis, sine sui abnegatione, hoc est sine cruce. Vos e contra
numquam desinite in vestram referre vitam Christi Domini illam sen
tentiam, quam Sanctus Franciscus mirandum in modum suam fecit :
Amen, amen, dico vobis, nisi granum frumenti cadens in terram mor
tuum fuerit, ipsum solum manet; si autem mortuum fuerit, multum
fructum affert.5
Hic autem amor crucis in paupertate evangelica maxime elucet, quae
a Sancto Francisco filiis suis tamquam sacra hereditas relicta fuit, estque
vestri Ordinis peculiarissima nota. Nonne hac de causa Capuccini Fra
tres acceptissimi semper fuerunt christiano populo, qui eos cernere
assuetus est semper simplices, humiles, hilares, ad proximorum necessi
tates allevandas alacriter paratos, praesertim pauperum, infirmorum,
peccatorum? Homines a vobis non petunt, ut cum saeculo ambigue con-
sentiatis; poscunt vero ut celsitudinem pauperis huius vitae commo
strare pergatis, quam intuentes ipsi ad spem se erigi sentiunt futuri
saeculi. Estote ergo in mundo huius spei custodes !
Sed praeter paupertatem, quae singulorum propria esse debet, non
3 Th. a Celano, Vita prima S. Francisci, n. 71. 4 Th. a Celano, Vita secunda S. Francisci, n. 95. 5 Io. 12, 24-25.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 567
licet neglegere paupertatem qua totum Institutum vestrum niteat opor
tet. Itaque in usu bonorum, in aedificiis et in quibusvis operibus vester
Ordo cultum et ornamentum nimis exquisitum, et quidquid luxum aut
quaestum redolet, devitet. Nihil apud vos sit quod obnubilare possit
imaginem Christi Iesu, qui propter nos egenus factus est, cum esset
dives; ut illius inopia nos divites essemus.6
Dilectissimi Nobis Fratres Minores Capuccini !
Vos qui Ecclesiam iam illustrastis sanctimonia sodalium vestrorum,
atque operositate apostolica vestra tot animis lucem attulistis gratiae
divinae, huius Capituli Generalis oblata occasione, quasi nova impul
sione acti, in egregio perseverate proposito et, si opus est, vires resumite
et conatus geminate ut Ecclesia Dei a vobis, ut olim, ita et nunc et in
posterum quam maximas accipiat utilitates.
Ad haec omnia paterne vos confirmantes, Benedictionem Aposto
licam vobis, qui adestis, et cunctis sodalibus vestris, amanter dilar-
gimur.
IX
Moderatoribus ac Membris e « Consilio de Laicis », qui plenario Coetui Romae interfuerunt. *
Chers Fils,
Chaque audience du mercredi est pour Nous une joie toujours nou
velle, un réconfort toujours apprécié. Aujourd'hui, la présence des mem
bres et consulteurs du Conseil des Laïcs nous invite à donner à cette
rencontre un ton et un langage particuliers : c'est en quelque sorte
a l'ensemble des laïcs dans l'Eglise que Nous nous adressons. Vous êtes
bien ce Peuple de Dieu que l'Apôtre Jean voyait monter vers la Jéru
salem céleste, de toute race, de toute nation, de toute langue! Nous
vous saluons tous et chacun avec la même affection. Nous nous devons
de féliciter spécialement les membres du Conseil des Laïcs qui ont
choisi, cette année, d'être accueillis en même temps que les partici
pants à l'audience générale. Il y a là un signe exemplaire de leur volonté
de proximité et de service de tous les baptisés. Est-il besoin de rappeler
à toute l'assistance de ce matin que le Conseil des Laïcs est l'organisme
institué par Nous, le 6 janvier 1967, afin de promouvoir et de coordon-
6 Cfr. 1 Cor. 8, 9.
* Die 2 mensis octobris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
568 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ner l'apostolat des laïcs dans l'Eglise universelle, avec le souci d'écou
ter la voix des autres laïcs et la voix des Pasteurs de l'Eglise? Dans ce
contexte, et sans nous éloigner des travaux du Synode qui vient de
s'ouvrir, il Nous a paru très opportun de Nous entretenir avec vous
de deux aspects fondamentaux de l'apostolat des laïcs, qui s'estompent
plus ou moins dans l'esprit des chrétiens de ce temps : l'importance
du témoignage personnel et l'unité des divers témoins de l'Evangile
entre eux et avec leurs Evêques.
L'homme contemporain écoute plus volontiers les témoins que les
maîtres, ou s'il écoute les maîtres, c'est parce qu'ils sont des témoins.
Il éprouve en effet une répulsion instinctive pour tout ce qui peut ap
paraître mystification, façade, compromis. Dans un tel contexte, on
comprend l'importance d'une vie qui résonne vraiment de l'Evangile !
On pourrait ramener à quatre les motifs de cet attrait du monde
actuel pour le vrai témoin du Christ. L'homme moderne, engagé dans
la conquête et l'utilisation de la matière, éprouve une faim d'autre
chose, une solitude étrange. Le chrétien tout donné à Jésus-Christ con
naît un autre mystère plus insondable que la matière : le mystère de
Dieu qui invite Phomme à un partage de vie dans une communion sans
fin avec le Père, le Fi ls et l'Esprit Saint. Mystère de transcendance et
de proximité ! En vérité, l'homme du vingtième siècle aspire à cette
plénitude de dialogue personnel que lui refuse la matière. Il faut aujour
d'hui plus que jamais des témoins de l'invisible.
Les hommes de ce temps sont des êtres fragiles qui connaissent
facilement l'insécurité, la peur, l'angoisse. Combien se demandent s'ils
sont acceptés par leur entourage ! Nos frères humains ont besoin de ren
contrer d'autres frères qui rayonnent la sérénité, la joie, l'espérance,
la charité, malgré les épreuves et les contradictions qui les atteignent
eux aussi. Etre le témoin de la Force de Dieu opérant dans l'étonnante
et renaissante fragilité humaine, ce n'est pas aliéner l'homme, mais lui
proposer des chemins de liberté.
Les générations montantes sont spécialement assoiffées de sincérité,
de vérité, d'authenticité. Elles ont horreur du pharisaïsme sous toutes
ses formes. Dès lors on conçoit qu'elles s'attachent au témoignage
d'existences pleinement engagées au service du Christ. Elles courent le
monde pour trouver des disciples de l'Evangile, transparents à Dieu et
aux hommes, demeurés jeunes de la jeunesse de la grâce divine. Les
jeunes générations voudraient rencontrer davantage de témoins de l'Ab
solu. Le monde attend le passage des saints.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 569
L'homme moderne se pose aussi, et souvent douloureusement, le pro
blème du sens de l'existence humaine. Pourquoi la liberté, le travail,
la souffrance, la mort, la présence des autres? Or voici que dans les
ténèbres celui qui essaye de vivre l'Evangile apparaît comme celui qui
a trouvé un sens, un achèvement à sa vie, bien loin des systèmes an
thropocentriques et oppressants.
Ce témoignage personnel doit être celui de tout baptisé, de tout con
firmé, laïc, religieux ou prêtre. Mais les laïcs sont invités à le vivre de
façon particulière, au sein même du monde, en œuvrant selon leur foi
dans les affaires temporelles de leurs familles, de leur cité, du monde
international, pour bâtir avec tous les hommes, croyants ou incroyants,
un monde plus digne de fils de Dieu. C'est en travaillant avec les autres
qu'ils découvrent souvent toutes les dimensions de l'apostolat. Ils se
garderont d'oublier qu'ils sont aussi appelés à favoriser chez leurs
frères la rencontre directe de Jésus-Christ. Leur témoignage n'est pas
un témoignage muet.
Nous savons bien d'ailleurs tout ce que les laïcs ont fait pour l'Eglise
du Christ dans les siècles passés et depuis les vigoureux appels des
Papes en faveur de l'Action catholique. Cependant, malgré l'apparition
et le développement de nouvelles formes d'apostolat et l'usage de techni
ques de plus précises, le témoignage de l'Evangile ne s'impose pas au
regard contemporain avec l'éclat suffisant. Or l'Eglise rendrait stérile
l'Evangile et se rendrait elle-même stérile si elle proclamait seulement
un idéal abstrait, si bien présenté fût-il, sans que les laïcs ne concrétisent
cet idéal, comme un levain enfoui dans la pâte. Nous espérons que nos
convictions sur ce point fondamental du témoignage personnel trou
veront beaucoup d'écho en vos cœurs.
Mais c'est devenu une nécessité, et c'est une chance de notre temps,
de rechercher aussi un témoignage collectif des chrétiens, adapté à
P a g e , au voisinage, aux milieux sociaux, aux milieux professionnels,
bref aux multiples réalités de la vie. De là sont nés de nombreux mou
vements qui soutiennent l'apostolat de leurs membres, grâce à des
échanges, à une révision de vie commune, à des objectifs mûris et réa
lisés ensemble. Bien plus, ces mouvements ont pris, plus récemment,
la note universelle qui sied à l'Eglise catholique et répond aux besoins
d'un monde de plus en plus unifié : ils sont devenus internationaux.
Notre Conseil des Laïcs est précisément à l'écoute de toute cette vitalité
personnelle et communautaire.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
570 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Dans cet immense corps du Christ qu'est l'Eglise, les dons et les
besoins sont très variés, très diverses les tendances de l'apostolat. Il
doit cependant y avoir une unité dans l'inspiration et une convergence
dans le but. C'est non seulement une nécessité pour l'efficience de l'apos
tolat ; c'est un critère de son authenticité : le Christ a prié pour que ses
disciples soient un. Tous ces mouvements doivent donc témoigner d'une
volonté sans équivoque de se rencontrer, de coopérer ensemble sur les
objectifs fondamentaux, de prier ensemble, de célébrer ensemble l'eu
charistie, de faire leurs les orientations majeures de l'Eglise, dans cette
période de mise en œuvre du Concile Vatican II . Au niveau du Saint-
Siège, qui est celui de l'Eglise universelle, le Conseil des Laïcs consti
tue un lieu privilégié de cette confrontation et de cette collaboration.
Et l'Année Sainte doit être une heure providentielle pour effectuer, à
tous les échelons, ce rapprochement nécessaire et vivre cette communion.
L'apostolat des baptisés aura cette authenticité et cette unité s'il
est accompli en communion avec les Pasteurs responsables du Peuple
de Dieu, quelle que soit la diversité des opinions concernant le mode
de coopération avec la hiérarchie. Le mot célèbre de saint Ignace d'An
tioche, au sujet de la célébration de l'eucharistie, Nous revient en
mémoire : « Rien en dehors de l'Evêque ». Nous l'appliquons sans
hésitation à l'apostolat des laïcs. Nous savons comment nos Frères dans
l'épiscopat essayent de vivre l'autorité qui leur a été confiée : dans un
souci de servir! Nous savons aussi combien sont nombreux les laïcs
chrétiens qui donnent à leurs Evêques des témoignages exemplaires de
confiance, de loyauté, de soutien, de coopération. En ce moment même,
plus de deux cents Evêques sont réunis pour le quatrième Synode de
notre Pontificat. S'ils étaient ici même, il Nous semble qu'ils vous
diraient, en toute sincérité, en reprenant le mot de saint Augustin :
« Frères, avec vous je suis chrétien, pour vous je suis évêque».
Chers Fils , cet entretien vous dit assez la confiance que Nous met
tons en vous. Nous invitons toute l'assemblée à implorer du Seigneur
les apôtres dont l'Eglise et le monde d'aujourd'hui ont besoin. Avec
notre Bénédiction Apostolique.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 571
X Ad Excellentissimum Virum Iulium A. Razafimbahiny, Madagascarianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Monsieur V Ambassadeur,
Nous apprécions vivement les paroles délicates et profondes que Votre Excellence vient de prononcer, au moment où Elle inaugure ses fonctions d'Ambassadeur de la République Malgache auprès du Saint-Siège.
En présentant l'hommage du Gouvernement qui vous a désigné pour cette haute charge, vous avez voulu vous faire l'écho de tout le peuple malgache : vous avez souligné sa reconnaissance pour la féconde contribution de l'Eglise à l'épanouissement de ses valeurs ancestrales et à sa promotion sociale. Et vous avez su associer, dans le même mérite, missionnaires et chrétiens malgaches, qui ont maintenant leurs pasteurs autochtones.
Une telle confiance Nous touche profondément, et Nous avons le ferme espoir qu'elle continuera à permettre, non seulement des relations amicales, mais une collaboration fructueuse entre l'Eglise et les responsables civils que vous représentez. Il y va d'abord de la qualité spirituelle des hommes et de leurs relations; vous avez montré à juste titre le prix que vos compatriotes attachent à Dieu et à l'âme : c'est à ce bien que l'Eglise est principalement ordonnée. Mais l'amour désintéressé qui anime celle-ci, spécialement au service des plus pauvres, est aussi un gage de la précieuse contribution que les chrétiens peuvent toujours apporter à la construction de la cité, pour qu'y règne le bien-être, la paix, la justice et toutes les conditions d'une vie digne de l'homme. Nous savons avec quel zèle nos Frères et Fi ls de Madagascar s'y emploient. Nous les encourageons et formons des vœux fervents pour l'ensemble du peuple malgache et ses dirigeants, en priant Dieu de les bénir et de les assister dans la tâche, rude et pleine d'espérance, qu'ils assument aujourd'hui, au niveau de leur pays comme au plan international.
Pour vous, Monsieur l'Ambassadeur, tout en représentant ici votre Gouvernement, vous y serez témoin des efforts du Saint-Siège pour la sainteté et l'unité de l'Eglise universelle, et pour la paix de l'humanité. A vous particulièrement, Nous offrons des souhaits cordiaux au seuil de votre mission.
* Die 4 mensis octobris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
572 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
XI
Sodalibus ex Ordine Servorum Mariae, qui generali Coetui religiosae suae
communitatis interfuerunt. *
Dilecti Filii,
Periucundum sane Nobis, vel inter urgentiores borum dierum curas,
evenit, ut vos, Praepositos et Sodales Ordinis Servorum Mariae, coram
admittere possimus libenterque iubeamus salvere. Inde enim ab integro
fere mense generale agitis Capitulum, quod ad accommodatam reli
giosae vestrae disciplinae renovationem — opus numquam intermitten-
dum! — pertinet, eidemque celebrando sedem in urbe Roma elegistis,
ea potissimum de causa, ut Nostram adire domum Nobisque in prae
sentia significare observantiam ac reverentiam profiteri, data opportu
nitate, liceret. Dum igitur salutare laudamus inceptum, facere non
possumus, quin vestrum cuique itemque Sororibus Congregationum
Servorum Mariae paternum, gratulabundum, bene memorem animum
declaremus.
Quas iam habuistis disceptationes de argumento, huic Capitulo
ad excutiendum proposito, eae profecto confirmant vos etiam, ut
cetera Instituta religiosa, illum constanti nisu cursum tenere, quem
Concilium Vaticanum II demonstravit ac summopere commendavit
in Decreto Perfectae caritatis. Renovationis iter, longum fortasse
ac laboriosum, a sapientibus hisce normis atque suasionibus nedum
deerret, ad eas semper redeat tamquam ad certas iudicandi notas, eas
contempletur, eas persequatur, eas in rem, id est in vitam nostri
temporis, traducat oportet. An notissimus nunc locus est Nobis affe-
rendus, qui dicit : Accommodata renovatio vitae religiosae simul com
plectitur et continuum reditum ad omnis vitae christianae fontes pri
migeniamque institutorum inspirationem, et aptationem ipsorum ad
mutatas temporum condiciones? 1 Quodsi hoc opus sub impulsu Spiritus
Sancti et Ecclesia duce 2 perficiendum est, si eius ipsa inchoatio aper
tam plane et iteratam erga Ecclesiae magisterium fidelitatem secum
fert, si efficacior et impensior Evangelii hodie testificatio postulatur,
vester est honor, vestrum est munus haec omnia praestare, dum summo
* Die 12 mensis octobris a. 1974. 1 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, n. 2. 2 Cfr. ibid.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 573
studio intenditis ad praeclara ac praevalida exempla Virginis Mariae,
quippe cui Ordo vester peculiari, ut patet, ratione sit dicatus. Facile
Nostram mentem subeunt, ea quae scripsit B. Benedictus XI, Decessor
Noster, in Litteris quibus regulam et institutiones Familiae vestrae
confirmavit : Devotionis affectu, quem geritis ad B. Mariam Virginem
gloriosam, assumitis vobis vocabulum ab eadem, vos Servos, eiusdem
Virginis humiliter nominando.*
Revera, quotiescumque Ecclesia, suae vi auctoritatis, religiosa pro
bat Instituta, non tantum ad canonici status gradum atque dignitatem
ea provehit, verum ut statum Deo consecratum publice exhibet.4 Talis
autem consecrationis status, iuxta traditam continuatamque doctri
nam, a religiosis viris plane immolationem exigit, nempe sacrificium et
quasi holocaustum vitae, quae iisdem ad Christi imaginem est confor
manda, qui semetipsum obtulit hostiam Deo Patri pro omnibus homi
nibus.
Peculiari praeterea consecrationi, quae propria status religiosi est,
aptissime convenit sincera et cogitate facta repudiatio omnium mundi
blanditiarum et illecebrarum, ut quis propius Christum virginem, pau
perem, oboedientem sequatur, 5 ad eam spiritus communionem instau
randam, in qua omnes tamquam fratres « Domino deditos ac donatos »
sese existiment. Ita sane fiet, ut religiosae Communitates unam omnino
familiam efficiant, in nomine Domini coadunatam et artissima vitae
apostolatusque consuetudine coagmentatam. Inde pariter sequitur, ut
sentiendi et agendi habitus, qui saecularibus indulgeant formis et reli
giosae vitae, ut aiunt, saecularizationi faveant, nullo modo sint veri
nominis renovatio, sed potius ad progredientem neglectionem religiosi
charismatis adducant, immo etiam ad inclinationem et lapsum religio
sarum institutionum.
Haec autem interior consecratio, de qua breviter locuti sumus et
per quam pietatem nostram atque vivendi rationem ad huius aetatis
postulata componimus, eo facilior, potior, certior evadet, quo liben
tius scilicet animum atque cogitationem ad divina exempla conver-
temus, quae Pater caelestis intuenda atque imitanda exhibet.
Atque in primis Christum, ut diximus, omnis humilitatis, dilectio
nis, paupertatis, integritatis exemplar, cuius omnímodas virtutes tum
3 Cfr. Bullarium Romanum; Romae MDCCXLI , t. III , p. II, p. 107. 4 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 45. 5 Cfr. Decr. de accom. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, nn. 1, 3.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 7 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Evangelia loquuntur abunde, tum sacrae Litterae docent, tum Ecclesia
cotidie exaltat. At, deinde, Mariam, Dei Matrem, cuius vos esse servos
tempus in omne gloriamini, iure rati intemeratae Christi Parenti ser
vire, atque per illam Deo, regnare esse.
Verum enimvero Familia vestra sub obtutu tantae Virginis nata
est, iniquis Ecclesiae et Rei publicae temporibus, in quibus irae, simul
tates, discordiae urbes lacerabant quibusque remedium aliud nullum
adhiberi posse videbatur, quam tam castae Matris religio per animos
propagata. Et praeterea Ordo vester si tam crevit, id sane est etiam
beatissimae Virginis Mariae beneficio tribuendum : et pietati, videlicet,
et amori, et studio singulari erga illam, maxime Perdolentem, et, in
vicem, eius patrocinio ; ut haud longe absimus, ut credamus affectum in
Christi Matrem, sicut beatos Conditores vestros ad sanctitatem forma
vit, ita etiam tot egregiorum virorum animum finxisse, qui clara fama
vixerunt et multa ab illa, ceu fonte, hauserunt.
Et studium dicimus meditandi verbi Dei singulare, 6 et caritatem
erga proximum vivacem et amabilem ; 7 et assensionem voluntati Dei
firmissimam, sive ad honores Eam divinae maternitatis vocabat ; 8 sive
legis antiquae ab Ea impletionem exigebat ; 9 sive cum Ipsa, omni
humana spe atque gaudio destituta, redemptionis consilia consociabat. 1 0
Mmirum Virgo Maria, Deo purum et integrum animum offerens,
nullisque affectibus terrestribus concipiens, atque in absolutissimae vir-
ginitatis condicione vivens, nos exemplo suo tam trahit, ut de quovis
certamine certae victoriae occasionem det.
Oboedientia, insuper, qua Religiosus voluntate sua se abdicat, sum
ma necessitudine illum cum Virgine Matre coniungit, quae Dei iussa
aequissimo semper animo excepit et prompte fecit. Et quae in Nazareth
respondit : Fiat mihi secundum verbum tuum/1 in Cana Galilaeae ait :
Quodcumque dixerit vobis, facite.12
Atqui Virginis laus praecipua et gloria sub Cruce, stellae matuti
nae instar, resplenduit,ubi cum Filio patitur, offert, commoritur animo.
Quod est etiam uniuscuiusque nostrum, praecipue vero Religiosorum
iter gradiendum.
6 Cfr. Lc. 2, 19; 2, 51. 7 Cfr. Lc. 1, 39 ss. ; Io. 2, 1 ss. 8 Cfr. Lc. 1, 26 ss. 9 Cfr. Lc. 2, 22. 1 0 Cfr. Lc. 2, 33. 11 Lc. 1, 38. 12 Io. 2, 5.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 575
Dilecti Fil i i , in hac nostra societate mnlti docti, sed heu parum
Sanctorum, quibus homines egent. Non enim verba, structurae hae vel
illae, improbationes acerbae Ecclesiam idoneam faciunt ad salvandos
homines, sed mera sanctitas, id est nuda voluntatis humanae voluntati
divinae adhaesio perpetua, ceu gratiae gutta distillans, animos molliens.
Ad hanc vos, Patris voce hortamur, et una vobiscum Sodales omnes
Ordinis vestri, tanta luce clari et tam utilis Ecclesiae. Accedit Aposto
lica Benedictio Nostra, quam non solum praesentibus largimur beni
gnissime, sed et absentibus et Provinciis atque Congregationibus, quo
rum nomine adestis. Eadem et Dei benevolentiam conciliet et caelestia
gaudia impetret.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Exc.mo P. D. Ioanni Pohlschneider, Aquisgranensi Episcopo, omnibus
Praesulibus, Sacerdotibus et Christifidelibus Germaniae coadunatis ad
octogesimum quartum Coetum habendum, v. d. « Katholikentag ».
Unser Herr Jesus Christus, der sich nach dem Willen des Vaters
für das Leben der Welt hingegeben hat, leite und erleuchte mit dem
Heiligen Geist die Begegnungen, Beratungen und Beschlüsse des 84.
Deutschen Katholikentages.
Mit diesem Segenswunsch begrüßen wir von Herzen unsere Mitbrüder
im Bischofs- und Priesteramt, die Ordensleute und alle Gläubigen, die
sich unter dem Leitwort »Für das Leben der Welt« zu diesen Tagen
des Gebetes, des brüderlichen Gespräches und der Neubesinnung auf
ihren Glauben und ihre christliche Verantwortung für Kirche und
Gesellschaft in Mönchengladbach versammelt haben. Ebenso gilt unser
Gruß den Vertretern des staatlichen und gesellschaftlichen Lebens,
und nicht zuletzt auch den Brüdern und Schwestern aus anderen
christlichen Kirchen und religiösen Gemeinschaften, die an diesem Ka
tholikentag teilnehmen.
Ehrwürdige Brüder, geliebte Söhne und Töchter !
Das Leitwort eures diesjährigen Katholikentages »Für das Leben
der Welt« ist ein feierliches Bekenntnis zum besonderen Weltauftrag
der Kirche, den sie von ihrem göttlichen Stifter empfangen hat. Christus
ist dazu in die Welt gekommen, daß die Menschen das Leben haben
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
576 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
und es in Fülle haben. 1 Da ihn des Volkes erbarmte, hat er die
Volksscharen nicht nur auf wunderbare Weise mit irdischer Speise
gesättigt, sondern sogar sein eigenes Fleisch als Brot »für das Leben
der Welt« 2 dahingegeben. Ebenso hat die Kirche ihren Heilsauftrag zu
keiner Zeit nur auf das übernatürliche Leben beschränkt. Die Ver
kündigung der Frohbotschaft war stets begleitet von der helfenden Tat
des selbstlosen christlichen Bruderdienstes. Das Bild, das die Kirche
gerade heute von sich der Welt darbietet, ist ausgesprochen das einer
Kirche im Dienst der Menschen.
Der Dienst der Kirche für die Welt ist um so dringlicher in einer
Zeit, da die Formen des gesellschaftlichen, wirtschaftlichen und politi
schen Zusammenlebens so tiefgreifende Veränderungen erfahren, wo
so viele tragische Ereignisse weithin den Menschen bedrängen und so
viele unserer Brüder auf die grundlegenden Fragen des Lebens keine
Antwort mehr finden. Eine in der heutigen technischen Gesellschaft
zunehmend um sich greifende Zerrüttung der menschlichen Grund
werte untergräbt nicht nur die Fundamente der gesellschaftlichen und
staatlichen Ordnung, sondern bedroht den Menschen selbst in seiner
innersten Würde und der ihm von seinem Schöpfer zuteil gewordenen
sittlichen und übernatürlichen Berufung.
Der 84. Deutsche Katholikentag in Mönchengladbach mit seinem
Aufruf zu einem erneuerten und verstärkten christlichen Einsatz »für
das Leben der Welt« steht also mitten in der aktuellen Problematik
unserer Zeit. Nicht nur die Kirche als Ganzes, sondern auch jede
Teilkirche und jeder einzelne Katholik sind heute mehr denn je ver
pflichtet, zu diesem dringlichen und umfassenden Weltapostolat im Dienst
am Menschen und in der Gesellschaft ihren konkreten Beitrag zu leisten.
»Ein Christ, der seine irdischen Pflichten vernachlässigt«, sagt das
Konzil, »versäumt damit seine Pflichten gegenüber dem Nächsten, ja
gegen Gott selbst und bringt sein ewiges Heil in Gefahr«. 3
Die konkreten Aufgaben, die sich in dieser geschichtlichen Stunde
den Katholiken und der katholischen Kirche in Deutschland im Dienst
für die Menschen und die Welt stellen, mögen recht vielfältig und
verschieden sein. Auch mag es über die angemessene Art ihrer Lösung
unterschiedliche Meinungen unter euch geben. Doch ist stets mit Sorgfalt
1 Vgl. Joh 10, 10. 1 Joh 6, 51. 3 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, Nr. 43.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 577
darauf zu achten, daß dadurch nicht die Einheit, die Glaubwürdigkeit
und Wirksamkeit des sozial-gesellschaftlichen Einsatzes der Kirche
gefährdet oder sogar zerstört wird. Nur in enger Vereinigung all
ihrer Kräfte und im gemeinschaftlichen planvollen Handeln sind
die Christen noch imstande, die dem heutigen Apostolat gestellten
Aufgaben erfolgversprechend zu erfüllen. Die Sorge um die Erhal
tung und Förderung dieser Einheit kommt in besonderer Weise den
Bischöfen zu, denen mit dem Papst und der Hierarchie der ganzen
Kirche die verantwortungsvolle Aufgabe obliegt, hinsichtlich der Werke
und Einrichtungen der zeitlichen Ordnung »die in den zeitlichen
Dingen zu befolgenden sittlichen Grundsätze zu lehren und authentisch
zu interpretieren«. 4
Wir möchten bei diesem Anlaß mit besonderer Anerkennung hervor
heben, mit welch mutiger Entschlossenheit die deutschen Bischöfe
durch ihre zahlreichen richtungweisenden Stellungnahmen zu aktuellen
Fragen der Gesellschaftspolitik gerade in den vergangenen Jahren
dieser ihrer Verpflichtung entsprochen haben. Wenn es auch nicht die
Aufgabe der Kirche ist, für Fragen im sozialen, wirtschaftlichen und
politischen Bereich im einzelnen konkrete Lösungen zu geben, so schließt
ihre Sendung doch wesentlich den Schutz und die Förderung der
Würde und der Grundrechte des Menschen mit ein. Entsprechend ist
es die besondere Aufgabe und Pflicht der Laien, der christlichen Auf
fassung vom Menschen im gesellschaftlichen und staatlichen Leben zu
Anerkennung und Geltung zu verhelfen, indem sie sich entschlossen
darum bemühen, »das wahre Gemeinwohl zu fördern und das Gewicht
ihrer Meinung stark zu machen, damit die staatliche Gewalt gerecht
ausgeübt wird und die Gesetze der sittlichen Ordnung und dem Ge
meinwohl entsprechen«. 5 Dies gilt in besonderer Weise, wie ihr es selbst
erst jüngst in eurem Lande mit großer Einmütigkeit bekräftigt habt,
von jenen Gesetzen, die das erste und höchste irdische Gut, den Schutz
und die Unantastbarkeit des menschlichen Lebens, zum Inhalt haben.
Zum christlichen Dienst am Menschen gehört sodann gerade heute
mit besonderer Dringlichkeit, daß die Christen neben einem verstärkten
Einsatz in den traditionellen Formen der kirchlichen Diakonie auf dem
Gebiet der Erziehung, der Krankenbetreuung und der Fürsorge sich
aus dem Bewußtsein weltweiter brüderlicher Solidarität durch ihren
4 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, Nr. 24. 5 Ibid., Nr. 14.
37 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
578 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
persönlichen Beitrag auch entschlossen und opferbereit an der Ver
wirklichung einer größeren sozialen Gerechtigkeit in der Welt beteiligen.
Deshalb rufen wir euch auf, eure im Kampf gegen Armut, Unwissenheit,
Hunger und Krankheit unter den Völkern verdienten Hilfswerke und
Aktionen, deren bisheriges hochherziges Wirken der katholischen Kirche
in Deutscland zur besonderen Ehre gereicht, auch weiterhin tatkräftig
zu unterstützen.
Ehrwürdige Brüder ! Geliebte Söhne und Töchter !
Der Aufruf »Für das Leben der Welt« als Leitwort eines Katholiken
tages ist aber nicht nur ein feierliches Bekenntnis zu dem besonderen
sozialen und gesellschaftlichen Auftrag der Kirche, sondern gleichzeitig
auch zu ihrer spezifisch religiösen Heilssendung in der Welt. Denn der
Mensch lebt, wie der Herr selbst uns sagt, »nicht vom Brot allein,
sondern von jedem Wort, das aus dem Munde Gottes kommt«. 6
Die Verantwortung der Christen im Dienst für die Menschen und
die Welt nur auf den wirtschaftlichen, sozialen und kulturellen Bereich
beschränken zu wollen, würde bedeuten, sich nicht nur an der eigent
lichen Sendung der Kirche, sondern auch am Menschen selbst zu
verfehlen. Gerade seine ganzheitliche, vollmenschliche Entfaltung ver
langt notwendig nach der religiösen Dimension. Die eigentliche Unheils
macht, die den Menschen letztlich knechtet und bedroht, ist nicht dieses
oder jenes ungerechte gesellschaftliche System, diese oder jene soziale
Not, sondern die Sünde, die Abkehr des Menschen von seinem Schöpfer.
Selbst wenn es gelingen würde, dem Menschen ein irdisches Paradies
zu schaffen, aus dem alle Unfreiheit und alles Elend beseitigt wären,
so bedürfte er dennoch vor allem der rettenden Botschaft Gottes und
müßte ihm die Kirche Gottes Heil in Christus verkünden.
Deshalb gilt es auch im christlich-sozialen Dienst am Menschen
und in der Gesellschaft stets das Ureigenste des kirchlichen Auftrages
zu bewahren und zur Geltung zu bringen, nämlich Weg, Mittel und
Werkzeug zur übernatürlichen Befreiung und Erlösung der Mensch
heit zu sein. Mehr noch als äußere Verhältnisse und Strukturen sind
vor allem die Menschen selbst zu ändern, und dies durch die Verkündi
gung des befreienden Wortes der Frohbotschaft Jesu Christi und durch
die sakramentale Wiedergeburt zu jenem neuen Menschen, der nach
Gott geschaffen ist. 7 Somit gehört zu einem verstärkten Einsatz »für
« Mt 4, 4. 7 Vgl. Eph 4, 24.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 579
das Leben der Welt« notwendig auch eine Verstärkung und Erneuerung
des verpflichtenden innerkirchlichen Einsatzes und des Missionsaposto-
lates der Kirche, auf daß die Menschen nicht nur das Leben haben,
sondern es auch in der gottgewollten Fülle haben.
Dieser im Thema des 84. Deutschen Katholikentages mitenthaltene
Aufruf zur innerkirchlichen und persönlichen religiösen Erneuerung
um des christlichen Dienstes in der Welt willen nimmt in gewisser
Weise den Ruf des Heiligen Jahres 1975 nach »Erneuerung und Ver
söhnung« auf und hilft mit zu deren Verwirklichung. Der Dienst der
Kirche für Gerechtigkeit und Fortschritt in der menschlichen Gesell
schaft, für weltweite brüderliche Solidarität, für den Frieden und
die Versöhnung unter den Völkern kann nur gelingen, wenn die Kirche
sich selbst beständig aus der Mitte ihres Glaubens erneuert und jeder
einzelne Christ aus der lebendigen Verbundenheit mit Christus, der
»Quell und Ursprung des gesamten Apostolates der Kirche ist«, 8 in
seinem eigenen konkreten Lebensbereich zu einem glaubwürdigen Zeugen
und Vermittler jener Versöhnung und jenes Friedens wird, die die
Welt nicht geben kann. Alle Gläubigen, insbesondere auch die Alten
und Kranken, sollen dessen eingedenk sein, daß mehr noch als aller
aktiver apostolischer Einsatz im Dienst am Menschen und in der Welt
vor allem »ihr öffentlicher Gottesdienst, ihr Gebet, ihre Buße und die
freie Annahme der Mühen und Drangsale des Lebens, durch die sie dem
leidenden Christus gleichförmig werden, 9 alle Menschen erreichen und
zum Heil der ganzen Welt beitragen können«. 1 0
Auf daß Gott der Herr euer christliches Leben und Zeugnis mit
seiner Gnade erneuere und zum Wohl eures Volkes und zur Errettung
der ganzen Menschheit fruchtbar machen möge, erteilen wir euch allen,
unseren Mitbrüdern im Bischofs- und Priesteramt sowie allen zum
Katholikentag versammelten Gläubigen aus der Fülle des Herzens
unseren besonderen Apostolischen Segen.
Aus dem Vatikan, am 1. September 1974.
PAULUS PP. VI
8 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, Nr. 4. 9 Vgl. 2 Kor 4, 10; Kol 1, 24. 10 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, N. 16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
580 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
i PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI ,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die Ï1 Septembris Wik- — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi
P. D. Francisci A. Bougon, Episcopi Molinensis, constituit Exc. P. D.
Andream Quélen, Episcopum titularem Turrensem Concordiae.
die 23 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Terulensi praefecit Exc.
P. D. Damianum Iguacen Borau, hactenus Episcopum Barbastrensem.
— Cathedrali Ecclesiae Barbastrensi R. D. Ambrosium Echeverría
Arroitia, presbyterum dioecesis Victoriensis.
die 7 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Iacobi de Maria Exc.
P. D. Ansgarium A. Romero, hactenus Episcopum titularem Tam-
beaensem.
die 12 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Uxentinae-S. Mariae Leuca-
densi Exc. P. D. Michaelem Mincuzzi, hactenus Episcopum titularem
Sinnipsensem.
I I
FRIBURGENSIS - ROTTENBURGENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Ad satius animarum saluti consulendum Exc.mus P. D. Herman-
nus Schaufele, Archiepiscopus Friburgensis, et Exc.mus P. D. Carolus
Ioseph Leiprecht, Episcopus Rottenburgensis, ab Apostolica Sede postu
laverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 581
P. D. Conradi Bafìle, Archiepiscopi titularis Antiocheni in Pisidia et
in Germania Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem chri
stifidelium bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo
Pontifice PAULO, Divina Providentia Pp. V I , sibi tributarum, oblatas
preces accipiendas esse censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse haben
tium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde vali
turo ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, a dioecesi
Rottenburgensi separat territoria paroeciae Sancti Galli in Tuttlingen
« Bruderhof » et « Hohentwiel » germanice nuncupata, eaque perpetuo
archidioecesi Friburgensi adnectit, mutatis, hac ratione, utriusque
dioecesis limitibus.
Ad haec vero exsecutioni mandanda Sacra Congregatio pro Epi
scopis praefatum Exc.mum P. D. Conradum Bafile deputat, necessa
rias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi ad
effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate
constitutum, onere ipsi imposito ad eamdem Sacram Congregationem
quam primum remittendi authenticum exemplar actus peractae exse
cutionis.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 30 Septembris 1974.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L. B S.
83 Ernestus Civardi, a Secretis
I I I
MORELIENSIS - ZAMOEENSIS IN MEXICO
DECRETUM
De finium mutatione
Ad satius Christifidelium spirituali bono consulendum, Exc.mi
PP. DD. Stanislaus Alcaraz Figueroa, Archiepiscopus Moreliensis,
et Adolf us Hernández Hurtado, Episcopus Zamorensis in Mexico, au
dita Conferentia Episcopali Mexicana, unanimi consensu, ab Apostolica
Sede expostulaverunt ut ecclesiastici fines circumscriptionum sibi con-
creditarum aliquantulum immutarentur.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
582 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
P. D. Marii Pii Gaspari, Archiepiscopi titularis Numidensis, in Repu
blica Mexicana Delegati Apostolici, rata petitam immutationem aeternae
animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo
Pontifice PAULO, Divina Providentia Pp. V I , tributarum, oblatis pre
cibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto a dioecesi Za-
morensi in Mexico distrahit territorium vulgo « poblado de la Joya »,
intra fines paroeciae cui nomen Inmaculada de Yurécuaro exstans,
illudque adnectit paroeciae de los Guajes nuncupatae in archidioecesi
Moreliensi sitae, mutatis, hac ratione, praefatarum circumscriptionum
limitibus.
Quamobrem documenta et acta memorati territorii clericos, fideles
et bona temporalia respicientia a Curiae Zamorensis in Mexico tabu
lario ad Curiae Moreliensis archivum, quam primum, transmittantur.
Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum
deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius
territorio ecclesiasticum beneficium aut ofiicium detinent; ceteri autem
sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant
vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium.
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum
Exc.mum P. D. Marium Pium Gaspari deputat, necessarias et oppor
tunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de
quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,
onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas
erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.
Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si
Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 7 mensis octobris anno 1974.
SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 5 8 3
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O E C C L E S I I S O R I E N T A L I B U S
DECRETUM
Candiensis Ecclesia metropolitico iuri archidioeceseos Ecclesiae Naxien-
sis aggregatur.
Quo facilius et efficacius canonicae parvi dominici gregis iurisdictioni
in Candiae insula provideretur, vota ad hanc Sacram Congregationem
pro Ecclesiis Orientalibus porrecta sunt ut eadem dioecesis Candiensis
a metropolitico iure archidioecesis Ecclesiae Smyrnensis in regione
Turcarum subtrahetur, ac ipsius loco metropolitico iuri archidioeceseos
Ecclesiae Naxiensis eiusdem Graeciae nationis aggregaretur.
Quas preces Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus benigne
excipiens, attento favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Pii Laghi,
Archiepiscopi titulo Maurianensis atque, praeter cetera munera et
officia, Apostolici iam Graeciae Visitatoris, in Audientia diei 27 Iunii
e a . infrascripto Cardinali Praefecto huius Sacrae Congregationis con
cessa, ad Summum Pontificem Paulum Papam VI diligenter retulit ac
commendavit.
Qua re, Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, Augusto as
sensu accepto, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro
Paulo Papa VI tributarum, decernit dioecesim Candiensem a metro
politico iure Ecclesiae Smyrnensis seiungi, illamque perpetuo Metro-
poliae Ecclesiae Naxiensis subiici, simul mandans ut per praesens
Decretum publici iuris id fieret.
Contrariis quibuscumque non obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesiis
Orientalibus, die 27 mensis septembris anno Domini millesimo nongen
tesimo septuagesimo quarto.
PAULUS Card. P H I L I P P E , Praefectus
L. œ s. £B Marius Brini, Archiep. tit. Algizen., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
584 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O C A U S I S S A N C T O R U M
i
CARTHAGINEN. IN COLUMBIA ET BASILEEN.
Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae Bernardae Butler,
fundatricis et primae antistitae generalis Sororum Missionalium a Maria
Auxiliatrice de Cartilagine e Tertio Ordine S. Francisci.
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius causa
« Humilem Deus protegit et liberat, humilem diligit et consolatur,
humili largitur gratiam magnam et, post eius depressionem, levât ad
gloriam )).
Haec verba, ex aureo libro, qui « De Imitatione Christi » inscri
bitur, deprompta (II, 2, 9), indolem ac spiritualia veluti lineamenta
Servae Dei Mariae Bernardae Butler, de cuius causa beatificationis
introducenda agitur, apte referre videntur.
Nata Famula Dei, quarta ex octo liberis, die 28 Maii anni 1848 in
Helvético oppido vulgo appellato Auw, Argoviensis districtus et Basi-
leensis dioeceseos intra fines, ex humilibus piisque parentibus Henrico
et Catharina Butler, sacro Baptismi fonte, Verenae indito nomine,
eodem nativitatis die lustrata est.
Sub parentum disciplina christiane educata, adolescente aetate,
manifesta pietatis signa prae se tulit, diutius coram Iesu sub eucha
risticis speciebus delitescente et Deiparae Virginis imagine in oratione
consistens, atque sese in caritatis operibus erga egenos libenter exer
cens. Bonam et vivacém sortita indolem, etsi tunc a tenuioris aetatis
defectibus non omnino expers, simplicem domesticae vitae quietem et
agrorum cultum prae iuvenilibus oblectamentis dilexit.
Sextum decimum aetatis annum cum attigisset, terrenis soluta affec-
tibus, quod non sine iugi interiore luctamine assecuta est, virginitatis
voto se Deo obstrinxit, ut propriae sanctificationi divinaeque gloriae
operibus unice se devoveret. Anno itaque 1867, obstaculis varii generis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 585
fortiter superatis, in Instituto Sororum Tertii Ordinis Franciscalis
a Maria Hilf nuncupato, apud conventum de Altstätten, Sancti Galli
dioeceseos, cooptari obtinuit; et religiosum induta habitum, Mariae
Bernardae imposito nomine votorum professionem die 4 Octobris
a. 1869 emisit.
Primum religiosae vitae decennium, manualibus laboribus plerum
que addicta, in humilitate ac simplicitate transegit, donec anno 1879
novitiarum magistra designata est, et insequenti anno 1880, ob egregias
praesertim caritatis et prudentiae perspectas dotes, monasterii Anti
stita. Quo in munere per octo circiter annos regularem disciplinam,
maxime quoad clausurae et paupertatis observantiam, summo studio
instaurare adnisa est, Sorores ad fervidiorem pietatem, perpetua etiam
inducta augusti Sacramenti adoratione, suaviter alliciens.
Anno autem 1888, Dei caritate animarumque zelo impulsa, de Or
dinarii ac Sanctae Sedis licentia, ad australis Americae litora cum
sex eiusdem monasterii Sororibus convolavit, et in dioecesi Portus Ve
teris, Aequatorianae Ditionis, primum consistens, in variis apostola
tus operibus impense ac fructuose adlaboravit, aliquot etiam excitatis
domibus et scholis ad christianam puellarum educationem fovendam.
Haec, in maxima rerum penuria, fuere initia novae Congregatio
nis, quae, canonica deinde obtenta approbatione, fausta suscepit incre
menta et per finítimas quoque Americae regiones propagata est.
Verum, gravibus exortis difficultatibus, praesertim ob civilem insur-
rectionem religiosis Institutis acriter infensam, Famula Dei Aequato-
rianam Rempublicam anno 1895 relinquere et in Columbiana una cum
Sororibus confugere coacta est. Ibique, a Carthaginensi Episcopo libenti
ac paterno animo recepta, in episcopali civitate per reliquos triginta
vitae annos missionalis apostolatus opera, ad honestam praesertim
puellarum institutionem atque egenorum et infirmorum curam, magno
cum zelo et alacritate prosecuta est.
Novi Instituti Sororum Missionariarum a Maria Auxiliatrice de
Carthagine in Columbia, cuius iampridem fundamenta, sub Tertii Or
dinis S. Francisci Assisiensis regula, in Aequatoriana regione iecerat,
regimen per viginti quinque circiter annos suavi cum moderatione ac
fortitudine tenuit, caritatis, humilitatis, prudentiae, patientiae cete-
rarumque virtutum praeclarum Sororibus praebens exemplum.
Anno demum 1920, ob aucta provectae aetatis infirmaeque valetu
dinis incommoda, dimisso generalis Antistitae munere, humillimis offi
ciis magna cum sedulitate ac promptitudine incumbere non destitit,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
586 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
orationi iugiter intenta, donec die 19 Maii a. 1924, aetatis suae septua
gesimo sexto, religiosae vero vitae quinquagesimo quarto, pie in Domino
obdormivit.
Demortuam universa deflevit civitas, eiusque actuosissimam vitam
virtutibus meritisque refertam ipse Carthaginensis Antistes, qui eidem
Famulae Dei per triginta fere annos adiutor et consiliarius adstiterat,
eximio testimonio commendavit.
Sanctitatis fama, qua Maria Bernarda, dum viveret, apud aequales
floruerat, post obitum increvit et ad nostros usque dies perseveravit,
prouti testimoniis ac documentis fide dignis comprobatum est. Con
structi sunt itaque in Curia Carthaginensi in Columbia annis 1948-1951
processus ordinarii super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculo
rum in universum, super scriptis et super cultu liturgico eidem Servae
Dei non adhibito ; ad quas inquisitiones accessere processus rogatoriales
Basileensis, Palmensis, Lagensis et Sanctae Mariae. Qui processus
omnes ad Sacram Rituum Congregationem una cum litteris postula
toriis delati sunt. Et Sacra eadem Congregatio, scriptis Servae Dei
diligenter examinatis, ut ad ulteriora procedi posset die 8 mensis Maii
a. 1959 permisit.
Instante denique Rev. P. Burchardo de Wolfenschiessen, O.F.M.
Cap. huiusque Causae legitime constituto postulatore, habitus est die
26 Martii anno 1974 Congressus Peculiaris Sacrae (congregationis pro
Causis Sanctorum, quem secuta est Congregatio Peculiaris diei 21 Maii
eodem anno, in qua Em.mus Cardinalis Sergius Pignedoli, huius Causae
Ponens seu Relator, dubium discutiendum proposuit : An introducenda
sit causa beatificationis, in casu et ad effectum de quo agitur, et de ea
rettulit. Et Patres Cardinales, omnibus mature perpensis, affirmativum
tulerunt suffragium, causam videlicet esse introducendam, si Summo
Pontifici placuisset.
Quibus de rebus facta Summo Pontifici Paulo VI per infrascriptum
Cardinalem, die 15 Iulii a. 1974, relatione, Sanctitas Sua sententiam
Patrum Cardinalium ratam habuit et confirmavit.
Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Causis Sancto
rum, die 15 Iulii a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
Si Iosephus Casoria, Archiep. tit . Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 587
I I
TARQUINIEN.
Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae Crucifixae a Iesu (Fau-
stinae Gertrudis Costantini), confundatricis Religiosarum a SS. Cruce et
Passione D. N. I. C. (1713-1787).
SUPER DUBIO
An introducenda sit eius causa
Radiatio illa sanctitatis, qua innúmera et magna salutis beneficia
in omnes homines derivantur, multimodis ab Ecclesiae Magisterio com
mendata est. Nam « sicut peccatum unius etiam ceteris nocet, ita etiam
sanctitas unius beneficium ceteris affert » (Indulgentiarum doctrina, 4 -
in A.A.S. 59 [1967]), p. 9). Hinc omnes christifideles monentur a Conc.
Vat. II : « Meminerint omnes, cultu publico et oratione, poenitentia
et laborum aerumnarumque libera acceptatione, qua Christo patienti
conformes efficiuntur (cfr. 2 Cor. 4, 10; Col. 1, 24) se omnes homines
attingere et ad totius mundi salutem conferre posse )) (Apostolicam
actuositatem, 16). Inde ipsam contemplativam vitam esse « cum amore
apostolico, quo operi Redemptionis » sociamur, coniungendam monet
idem Concilium, quod de religiosis mulieribus agens, (( quae in solitudine
et silentio, in assidua prece et alacri poenitentia », etsi interdum cum
nonnullis apostolatus operibus coniunctis, vitam degunt, subdit : « po
pulum Dei sanctitatis uberrimis fructibus collustrant », « caelestium
scatebra gratiarum » (Perfectae Caritatis, 5 et 7), etiam inter ipsos
ethnicos « praeclarum testimonium maiestatis et caritatis Dei » (Ad
Gentes, 40).
Ea omnia recogitare adstringimur, vitam servae Dei Mariae Cru
cifixae a Iesu (in saeculo : Faustina Gertrudis Costantini) perspicientes,
quae Christo Crucifixo perpetuo et intima spiritus inhaerens contem
platione et amabili, quamquam asperrima, poenitentia non brevem
vitam ducens, s. Pauli a Cruce suaque fundatione hodie usque ad ethni-
cas regiones dilatata, copiosa et alta redemptionis beneficia usque « ad
ultimum terrae » diffundit, opus missionemque indesinenter prosequens,
sibi a Dei Providentia adsignata.
Dei enim famula, die 18 Augusti a. 1713, Tarquiniae ante tempus
nata est et eadem die baptismate renata ac Faustina Gertrudis nomi-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
588 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nata, parentes optimos nacta Antonium Oostantini et Hieronymam Fal
cioni, septima e duodecim fratribus. Puellula, Magistrarum Piarum
scholis frequentatis, in Dei amore et timore adolevit, praesertim vero
Christi patientis caritate capta. A decimo vero ad decimum tertium
aetatis suae annum aliquantulum vanitati indulsit, sed caelesti lumine
illustrata, acriter illam expiare coepit, corporis etiam adhibitis casti-
gationibus. Septennis confirmationis accepit sacramentum et Eucha
ristia primo est refecta, ut videtur, a. 1726, postquam a febri quartana
et tertiana convaluerat. Omnibus alte cultis virtutibus, mature ad auste-
ram vitam religiosam vocari persensit, sed, matre vita functa a. 1730,
fratrum natu minorum curam suscipere debuit, ac tandem a. 1733 Tar-
quiniense monasterium S. Luciae ingressa est, ubi, die 22 Novembris
a. 1734 sollemni nuncupata professione, se tamquam hostiam viventem
Deo obtulit, sub Regula s. Benedicti, quam summa animi fortitudine
semper exsecuta est. Nec multo post in arduo spiritus eius itinere Deus
patrem ducemque praeclarum, s. Paulum a Cruce, ei donavit, qui saltem
ineunte a. 1737, cum scil. Dei serva viginti tres tantum annos nata
erat, qua epistolis, qua caelestibus colloquiis illam dirigere, consolari,
et ad perfectionem impellere coepit, iuxta illam peculiarem missio
nem, ad quam a Deo acceperat illam praedestinari, scil. ad instituen
das a Christi Passione religiosas sodales. Cuius spiritu tota imbuta,
ipsa Dei Serva narrat se, iam ab exordio suae vitae in S. Luciae mona
sterio, inflammatam esse desiderio patiendi ipsos Christi cruciatus, ut
divino Sponso simillima fieret, ac simul suas lueret culpas, et mundi
iniquitates expiaret, reparationis, quam nunc dicunt, animo etiam acta.
Cui implendae cupidini praesto ei fuerunt et morbi, et contemptus,
et adversitates, et humiliationes, et corporis macerationes ter arduae,
et spiritus ariditates, desolationes, tenebrae omnes, agones, quae my
sticam ascensionem, per mysticae mortis iter, comitari solent. Laeta
tamen et inter angustias, exemplar virtutum regularisque observan
tiae et deliciae sui monasterii ob amabilem indolem est appellata, ut
etiam ostendit inter trepida adiuncta fundationis novi monasterii a
Christi Passione nominati (a. 1771). Crebris ceterum divinisque donis
et consolationibus recreabatur. Intime etiam ei suasum erat, divino
nutu et s. Pauli a Cruce verbo, ad hoc opus condendum praedestinari
quod iam impletum iri videbatur multo antea, dum Romae sacerdos
quidam simile monasterium moliebatur, et eam ad ei praesidendum
invitaverat; at frustra, nam aliud illi erat in patria inchoandum, fra
trum Costantini opera aedificatam.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra, Congregatio pro Causis Sanctorum 589
Obtentis igitur pontificis Rescriptis, die 3 Maii a. 1771 ad novum
transivit Passionis monasterium, ecclesiae Praesentationis B.M.V, ad
nexum, ubi professionem emisit cum decem religiosis sodalibus. Quibus
ipsa semper praefuit (exceptis triennio 1775-1778 et postremis vitae
suae quinque mensibus), moderatrix prudentiae et caritatis plena, exem
plar regularis observantiae, inter aerumnas morbosque intrepida, mo
nasterii profectum sedulo curans, donec (( perfectum holocaustum Chri
sto Crucifixo » seipsam consummavit, et quasi in « paradisiaca pace »,
quamquam caecitate afflicta et plaga febrique excruciata, sacramentis
divinis sancte receptis, die 16 Novembris a. 1787 animam Deo reddidit,
aetatis quarto supra septuagesimum anno completo.
Statim ab eius obitu, reliquiae Servae Dei quaesitae sunt, eius
intercessio a pluribus est invocata, et gratiae favoresque divini sunt
obtenu, atque biographiae sunt exaratae. Fama vero sanctitatis illius,
antea super aestimatione s. Pauli a Cruce fundata eiusque spiritus mo
deratione, praeterquam super aequalium sodalium populique Tarqui-
niae testimonio, tunc latius per orbem diffundi coepit, cum, saeculo x i x
Congregatio Passionis ac monasteria religiosarum a ss. Cruce et Pas
sione D . N . I . C , quae hodie etiam in Iaponia et Philippinis insulis, extra
Italiam propagata sunt. Per hoc temporis intervallum, usque ad hodier
nam aetatem, plures sancti, beati, Servi Dei, historici laudibus famam
sanctitatis Servae Dei extulerunt, quos inter memorandi sunt s. Gemma
Galgani, ven. Bernardus M. a Iesu (Silvestrelli), et Servus Dei Lauren
tius M. a s. Francisco Xaverio. A plurimo iam tempore eius exempla
imitanda proposita sunt, summo cum animarum fructu. Hinc plurimae
litterae Summo Pontifici missae, quibus postulabatur ut Causa beati
ficationis Servae Dei apud Apostolicam Sedem institueretur.
Processus vero ordinarii, qui paupertatis et humilitatis causa, cum
unum monasterium Tarquiniense exstabat, celebrati non sunt, in curia
dioecesana constructi sunt aa. 1924-1931 sive super fama sanctitatis,
virtutum et miraculorum Servae Dei, sive super perquisitione eius scri
ptorum. Quae scripta in Congregatione Ordinaria S. Rituum Congre
gationis die 4 Maii a. 1937 examini subiecta sunt, decretum vero super
iisdem die 12 eiusdem mensis et anni prodiit. De cultu vetito Servae Dei
non praestito processus in Curia Tarquiniensi confectus est diebus
3-6 Februarii a. 1965.
Amplam insuper documentorum copiam de Servae Dei vita et vir
tutibus agentem Sectio Historica eiusdem S. Rituum Congregationis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
590 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
diligenti opera collectam pervestigavit de eaque disceptavit die 28 Octo
bris a. 1964. Quapropter, instante Rev. P. Friderico a Virgine Perdo-
lente, die 22 Martii a. 1974 habitus est Ordinarius Congressus S. Con
gregationis pro Causis Sanctorum, quem excepit Congregatio Peculiaris
die 21 Maii eiusdem anni, in qua Em.mus Cardinalis Agnelus Rossi,
Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit discutiendum : An intro
ducenda sit causa beatificationis, in casu et ad effectum de quo agitur,
deque ea rettulit. Et Patres Cardinales, omnibus mature perpensis,
suffragium tulerunt affirmativum, nempe Causam esse introducendam,
si Summo Pontifici placuisset.
Quibus de rebus facta Summo Pontifici Paulo VI per infrascriptum
Cardinalem relatione, die 15 mensis Iulii a. 1974, Sanctitas Sua senten
tiam Patrum Cardinalium ratam habuit et confirmavit.
Datum Romae, die 15 mensis Iulii, a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus
L. © S.
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 5 9 1
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì 26 Settembre 1974, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor GERARD A M A N R I C H , Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Francia.
Venerdì 4 Ottobre 1974, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor J U L E S RAZAFIMBAHINY,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Madagascar.
SEGRETEIÖA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
25 settembre 1974. Il Signor Lebeau Jean Marc (Montréal), membro del Consiglio esecutivo del Movimento Mondiale dei Lavoratori Cristiani, Membro del « Consilium de Laicis ».
26 » » Gli E.mi Signori Cardinali Garrone Gabriel-Marie e Baggio Sebastiano;
gli Ecc.mi Mons. Byrne Joseph, Arcivescovo di Dubuque, Argaya Goicoechea Jacinto, Vescovo di San Sebastián, Membri della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.
» » » S. E. Mons. Cayer Jean De Capistran Aimé, Vicario Apostolico di Alessandria d'Egitto, Consultore della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali.
» » » Mons. Gherardini Brunero; i Rev. PP. Pompei Alfonso, O.F.M. Conv. ; Solano Jesus,
S.I. ; Gangoiti Benito, O.P. ; Zavalloni Roberto, O.F.M. ; Giraudo Marco, O.P. ; Nava-rrete Urbano, S.I. ; Gumpel Peter, S.I. ; Gieraths Paul Gundolf, O.P.; Villoslada Ricardo, S.I. ; Martina Giacomo, S.I. ; Fasola Umberto, B.; Stickler Alfonso, S.D.B.; Consultori della Sacra Congregazione per le cause dei Santi.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
592 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
28 settembre 1974. Il Rev.do Sac. Dott. Aisa Goni Miguel dell'arcidiocesi di Pamplona, Uditore del Tribunale della Rota presso la Nunziatura Apostolica in Spagna.
10 ottobre » Il Rev.mo Mons. Mullor García Justo, Consigliere di Nunziatura, Delegato dell'Inviato Speciale con funzioni di Osservatore Permanente della Santa Sede presso il Consiglio d'Europa a Strasburgo.
» » » Il Rev.mo Mons. Mullor García Justo, Delegato della Santa Sede presso il Consiglio per la Cooperazione Culturale del Consiglio d'Europa e Rappresentante presso il « Fonds de RéétaMisse-ment du Conseil de l'Europe pour les Réfugiés nationaux et les excédents de population en Europe ».
14 » » Il Rev.do Mons. Natalini Terzo, Vice-Prefetto Aggiunto dell'Archivio Segreto Vaticano.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Protonotari Apostolici soprannumerari:
31 ottobre 1973. Mons. Manley Giovanni P. (Charlotte). 22 febbraio 1974. Mons. Forbes Eugenio Antonio (Saginaw). 7 maggio » Mons. O'Flaherty Raymond J. (Los Angeles).
20 giugno » Mons. Dachsberger Giovanni Ev. (Passau). 28 » » Mons. Hobayan T. Angelo (Borongan). » » » Mons. Ricalde M. Giuseppe (Borongan). » » » Mons. Figueiredo Francesco (Cochin).
16 luglio » Mons. Conese Francesco Saverio (Matera).
NECROLOGIO
21 settembre 1974. Mons. Buéko Giovanni, Arcivescovo tit. di Leucade. » » » Mons. Romero Menjibar Felix, Arcivescovo di Valladolid.
24 » » Mons. Quinn Austin, già Vescovo di Kilmore. » » » Mons. Tanugundla Baia Shoury, Vescovo di Guntur.
30 » » Mons. Evrard, già Vescovo di Meaux. 3 ottobre » Mons. López Umana José Ignacio, Arcivescovo di Carta-
gena (Colombia). 7 » » Mons. Principe Enrique, Vescovo tit. di Abila di Lisania,
Ausiliare di Santa Fe (Argentina). 17 » » Mons. Qnesada Castro Delfín, Vescovo di San Isidro de
El General. 21 » » Mons. Byrne Leo Christopher, Arcivescovo tit. di Plestia,
Coadiutore c.i.s, di Saint Paul and Minneapolis.
22 » » Mons. Rodríguez Diez Inocencio, già Vescovo di Cuenca. 23 » » Mons. Kindermann Adolf, Vescovo tit. di Utimmira, Au
siliare di Hildesheim.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 30 Novembris 1974 N. 11
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
TUGUEGARAOANA
In Insulis Philippinis nova provincia Ecclesiastica constituitur, nomine
«: Tuguegaraoana ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM
Maximopere optantibus ut christianorum fidelium coetibus quam
aptissime consuleretur, visum est Nobis precibus esse accedendum
Venerabilis Fratris Ioannis C. Sison, Archiepiscopi Novae Segobiae,
qui, audito quid sentiret Episcoporum conferentia Insularum Philip
pinarum ab Apostolica Sede petiit, ut e sua perampla alia excitaretur
provincia ecclesiastica. Sententia igitur hoc super negotio accepta sive
Venerabilis Fratris Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mal-
lianensis et in Insulis Philippinis Apostolici Nuntii, sive Venerabilis
Fratris Nostri S.R.E. Cardinalis Praefecti Sacrae Congregationis pro
Episcopis, apostolica Nostra potestate haec, quae sequuntur decerni
mus et iubemus. Dioecesim Tuguegaraoanam a provincia ecclesiastica
Novae Segobiae separamus eamque ad gradum metropolitanarum Eccle
siarum attollimus, factis iuribus et privilegiis congruis; cuius sacro-
38 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 9 4 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rum Antistitem, Venerabilem nempe Fratrem Theodulphum Domingo
et Sabugal, Archiepiscopi dignitate decoramus, item iuribus datis
atque impositis obligationibus, quae ad Metropolitas pertinent. Con
stituta autem provincia his circumscriptionibus constabit : Tuguega-
raoana tamquam metropolitana Sedes, tamquam vero suffraganeis dioe
cesi Ilaganensi, praelatura Batanensi et Babuyanensi ac praelatura
Bayombongensi, quas ab ecclesiastica provincia Novae Segobiae sub-
trahimus. Haec, quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis
Frater Bruno Torpigliani, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos,
et congrua perfecti negotii documenta ad Sacram Congregationem pro
Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa.
Hanc vero Apostolicam Constitutionem nunc et in posterum effica
cem esse et fore volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo primo mensis Septem
bris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pon
tificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT SEBASTIANUS Card. BAGGIO
Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Ioannes Coppa, Proton. Apost. s. n. Loco £& Plumbi
In Secret. Status tab., n. 265970.
I I
FRANCOPOLITANA IN GABONE
In Gabonensi natione nova dioecesis conditur, nomine « Francopolitana
in Gabone ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Animarum utilitati pro apostolico Nostro munere consulere studen
tibus iisque aptiora subsidia comparare, visum est Nobis sententiam
esse accipiendam Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardi
nalium, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 595
praesunt, de nova nempe in Gabonensi natione condenda dioecesi.
Audito igitur hoc super negotio Venerabili Fratre Luciano Storero,
Archiepiscopo titulo Tigimmensi et in Gabone Apostolico Pro-Nuntio,
sequentia decernimus ac iubemus. E dioecesi Muilaënsi partem orien
talem distrahimus, hancque in dioecesim constituimus, Francopoli-
tanam in Gabone appellandam, cuius fines statuendos esse censemus
per limites occidentales provinciarum civilium vulgo <( Franceville »
et (( Koulamoutou » nuncupatarum, ceteris immutatis. Nova praeterea
dioecesis suffraganea erit Sedi metropolitanae Liberopolitanae ; Episco
pis sedes atque eiusdem magisterii cathedra in urbe ponatur « France
ville )) per vulgus appellata. Usque dum autem Canonicorum collegium
condi non possit, consultores dioecesani eorum loco deligantur, qui ad
normam iuris sacro dioecesis Praesuli assistant. Haec denique, quae
praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Lucianus Sto
rero, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, perfectique negotii
documenta ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione
de more mittat, rite signata sigilloque impressa.
Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse
volumus, contrariis nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Octobris, anno
Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus
Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Card. Rossi Secretarius Status S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Secret. Status tab., n. 268884.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
5 9 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE
I Famulae Dei Franciscae Schervier, Instituti Sororum pauperum Sancti
Francisci conditrici, Beatorum honores decernuntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Aquisgranum urbs, tam insignis
tamque ob monumentorum fastigia, illustrium virorum operam, graves
in ea actos eventus celebrata, insignior posthac haberi videtur ob eam
egregiarum virtutum mulierem, Franciscam Schervier, quam Nos
hodie Beatorum Caelitum honoribus sollemni ritu decoravimus. Ea
enim in civitate triginta quinque per annos uti sponsa Christi proxi
morum bono et utilitati subvenire indefessa studuit, in eos materne
sollicita, quos vel rerum inopia premeret, vel aegrimonia tangeret,
vel corporis afflictatio quaevis cruciaret, nempe evangelico caritatis
praecepto, omnium praeclaro, ex animo parens, cui obsequendo
ad vitam aeternam, divino asserente Magistro, datur pervenire
(cfr. Me. 10, 25-28). Die III mensis Ianuarii, anno MDCCCXIX, christiana
ac divite familia Aquisgrani nata, Francisca Schervier a prima iam
aetate ad egenis elargiendum potius facilis fuit, quam paternis ipsa
frueretur diviti is; ad abiciendos magis humanos honores prospexit,
quam de eis ornaretur, sicut eius optabant parentes socialisque eius
poscebat condicio vitae. Pauperioris tamen vitae morem, menti suae
et indoli consentaneum, egenorumque famulatum tunc plane gerere
valuit, cum mater antea, deinde pater vita functi sunt. Viginti sex
cum esset annos nata, peculiari operae suae initium dedit, paucis
secum consociatis mulieribus, et ipsis ad pietatis officium explendum
proclivibus, id pro certo habens se Domini Iesu esse ancillam, qui in
egeno et paupere praecipue vivat. Inter obortas autem difficultates,
praestanti sua fide in Dei providentiam seque asseclasque confirmabat,
utpote qui rebus humanis consuleret non solum universis, sed etiam
singulis. Praeiudicatae tamen in eius operam et proposita opiniones,
quibus primum occurrit, sunt propediem, quasi luce tenebrae, exte-
nuatae, ita ut Francisca eiusque sociae in unum tandem confluxerint
Institutum, Sororum Pauperum Sancti Francisci nuncupatum. Hoc
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 597
autem ac primarias eiusdem constitutiones Archiepiscopus Colonien
sis auctoritate sua probavit et sanxit, die xn mensis Iulii, anno
MDCCCCLi. Postea Summus Pontifex Pius IX decreto laudis illud affecit,
die XXII Iulii, anno MDCCCLXX ; Leo autem XIII auctoritate sua peni
tus probavit, die x i x Septembris, anno MDCCCLXXXVIII. Ad ita rite
constitutam Congregationem frequentiores in dies puellae intendebant,
ut Dei se amori per proximi sustentationem totae dederent, atque
publicae auctoritates aspiciebant, ut per religiosas harum mulierum
operas derelictorum necessitatibus succurrerent. Frugifer Franciscae
Schervier laborum curarumque ager ad senes et aegrotos praecipue
spectabat, ipsorum in domo vel in valetudinariis visendos ; ad operarios
opificesque, cotidianis cibariis sustentandos ; ad milites, in proeliis
sauciatos ; ad detentos in vinculis homines et mulieres ; ad puellas, a
vitiorum insidiis tutandas ; iure igitur meritoque est in vulgus « mater
pauperum » appellata. Sed hoc satis non habuit ! Namque plurimis e
Germana patria tunc temporis demigrantibus etiam studuit, eosque
quorum graves necessitates ipsa, in Americam usque Septemtrionalem
bis itinere confecto, adverterat, per religiosas sodales suas pro viribus
adiuvare constituit. Ut vero tot tantique labores ad maius animarum
bonum et utilitatem praeprimis conduceret, providit ut selectae reli
giosae sodales e communitate Aquisgranensi antea, deinde ut pars
Congregationis totius divinarum rerum contemplationi unice se dede
rent, Deique auxilium, brachiis tamquam Moyses ad caelum suspensis,
impetrarent. Francisca Schervier, quae ad hominum levandas curas
et afflictiones tam assidue tamque ardenter operata est, vel altius cogi
tavit de uno Domino Deo suo, toto corde et anima et mente diligendo
(cfr. Matth. 22, 37). Ad eius enim si aspiciatur animi virtutes, videtur
ea in primis erga Deum pietate praestitisse, quam precibus aluit
nocturnisque vigiliis ; Dei timore, ne leviori quidem noxa in eum pec-
caret ; singulari cum divina voluntate consensione ; iucunda in Eucha
ristiae sacramentum ac sanctissimae Dei Matrem religione; animi de
missione suique despicientia et contemptione. In Dei praeterea honore
tutando firmissima fuit; materna et suavis in alios, sibi autem severa
et gravis, ad voluntarias usque corporis afflictationes, ut sua aliorum
que admissa expiaret; erga sacerdotes denique, utpote Dei viros super -
narumque rerum dispensatores, omnium reverentissima. Excelluit
demum miroque cunctis exemplo fuit, cum extremi morbi cruciatus
fortis tulit, Christo libenter compatiens, qui pro aeterna humani gene-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
598 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ris salute mortem obiit. E terrena hac vita et ipsa decessit, die x iv
mensis Decembris, anno MDCCCLXXVT,, eaque mortua una voce compa
ravit populus Aquisgranensis matrem se amisisse, omnium amantis
simam. Eius autem fama sanctimoniae magis post obitum in dies
crevit, ita ut de eadem ad Beatorum honores evehenda loqui coeptum
sit. Ordinarii igitur processus in archidioecesi Coloniensi, sub cuius
ditione Aquisgranum urbs tunc erat, instituti sunt, deinde apostolici
in urbe Aquisgrano, eiusdem nominis dioecesi interim restituta. Nos
vero, servatis de more servandis, die x x x mensis Ianuarii, anno
M C M L X i x , plane constare protulimus de virtutibus theologalibus et
cardinalibus, a famula Dei Maria Francisca Schervier heroum in mo
dum cultis. Exercita deinde est quaestio de duobus miraculis, quae,
famulae Dei patrocinio invocato, a Deo ferebantur patrata. Acceptis
tamen precibus Episcopi Aquisgranensis ut unum tantum ex iis ad
eius Beatificationem sufficiens esse sineremus, de consulto S. Congre
gationis pro Causis Sanctorum, de miraculo constare ediximus a Deo,
intercedente Maria Francisca Schervier, patrato ; quod quidem die
xvii i Octobris, superiore anno, fecimus. Ad Beatificationis denique
caeremonias peragendas diem statuimus, quibus Ipsimet in Petriano
templo hodie praefuimus, atque inter Missarum sollemnia, a Venera
bili Fratre Ioanne Pohlschneider, Episcopo Aquisgranensi, celebrata,
haec ediximus : « Nos, vota fratris nostri Ioannis Pohlschneider,
episcopi Aquisgranensis, necnon plurium aliorum fratrum in Episco
patu, multorumque fidelium explentes, de S. Congregationis pro Causis
Sanctorum consulto, auctoritate Nostra apostolica facultatem facimus,
ut Venerabilis Serva Dei Maria Francisca Schervier Beatae nomine
in posterum appelletur, eiusque festum die ipsius natali decimaquarta
Decembris, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit ».
Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse
iubemus vimque suam habere, contrariis quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x v i n
mensis Aprilis, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri undecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £B Sigilli
In Secret. Status tab., n. 266450.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 599
I I
Templum B.M.V, ab Angelo salutatae quod est in pago Poltusk, in
dioecesi Plocensi, ad honorem Basilicae Minoris evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quanti per Ecclesiae aetates fides
atque religio erga beatissimam Virginem Mariam, Christi et Ecclesiae
Matrem, habita fuerit, tum templa ostendunt ubique disseminata atque
Virgini eidem sacra, tum tantae Matris imagines, in aedibus, in tabu
lis, in viis ipsis collocatae, tum poemata, carmina, inscriptiones eius
honori concinnata, tum denique pietas ac tenerior animus, quibus sive
Ecclesiae sanctae liturgia viget, sive uniuscuiusque fidelium intima vita
floret. Quam ob rem, cum Venerabilis Frater Bogdanus Sikorski, Episco
pus Plocensis, id suo suorumque cleri ac fidelium nomine ab hac Apo
stolica Sede petierit, ut paroeciale templum B. M. V. ab Angelo salu
tatae, quod in oppido Poltusk, in dioecesi Plocensi, surgit, ad gradum
Basilicae Minoris eveheretur, Nos tam Venerabilis Fratris precibus
quam libenter concedimus. Nam agitur de templo quod non solum anti
quitate pollet, arte splendei, monumentis praestat, reliquiis Sancto
rum insignitur, supellectilem pretiosam custodit, sed praesertim pie
tate excellit erga caelorum Reginam tam egregia, ut non possit etiam
in Dei obsequium cedere. Qua re, iis probatis, quae de hoc negotio sacra
Congregatio pro Cultu Divino, factis olim a Nobis facultatibus, statuit,
placet templum B. M. V. Annuntiationi sacrum, de quo diximus, titulo
ac dignitate Basilicae Minoris honestari, cum iuribus atque liturgicis
concessionibus, rite competentibus, servatis tamen quae iuxta Decretum
(( De titulo Basilicae Minoris » die vi mensis Iunii, anno MDCCCCLXVIII,
factum, servanda sunt. Ceterum, volumus, ut quae per has Litteras
iussimus, sive nunc sive in posterum serventur, contrariis nihil obstan
tibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x
mensis Octobris, anno MDCCCCLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco gs Sigilli
In Secret. Status tab., n. 266571.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
600 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
Templum Beatae Mariae Virginis vulgo « Nossa Senhora do Carmo », in
urbe et dioecesi Campinensi, ad Basilicae Minoris gradum evehitur.
PAULUS P P . VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Sacra illa aedes, quae, Beatae
Mariae Virgini dicata, in Brasiliae urbe vulgo « Campiñas » exstat,
merito ob structurae genus, at potissimum ob religionis cultum prae
dicatur. Provido igitur consilio putavit Venerabilis Frater Antonius
M. Alves de Siqueira, Archiepiscopus Campinensis, ab Apostolica Sede
petendum esse, ut eadem ad Basilicae Minoris eveheretur gradum et
dignitatem, plane fore confisus, ut magna exinde proveniret christiani
populi coetibus utilitas. Quibus precibus libenti animo obsecundantes,
Nos, e Sacrae Congregationis pro Cultu Divino consultu deque aposto
licae potestatis Nostrae plenitudine, harum Litterarum vi statuimus,
ut templum quod diximus, Deo consecratum in honorem Beatae Mariae
Virginis, quodque per vulgus « Nossa Senhora do Carmo » nuncupatur,
ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris evehatur, omnibus adiectis
iuribus et privilegiis, quae templis hoc nomine insignibus rite compe
tunt. Mandamus praeterea ut ea ad amussim serventur, quae iuxta
Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii, anno
MCMLXVIII, datum, servanda sunt. Contrariis quibusvis non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vi mensis
Novembris, anno MCMLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status
Loco £& Sigilli
In Secret. Status tab., n. 268874.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 601
C O N V E N T I O
INTER SANCTAM SEDEM ET BAVARIAM ad immutationes et additamenta quaedam inducenda
in Concordatum die XXIX Martii anno MCMXXTV initum
ACCORDO
fra la Santa Sede e lo Stato Bavarese, con cui si apportano modifiche ed aggiunte al Concordato con la Baviera del 29 marzo 1924, già modificato con l'Accordo del 7 ottobre 1968.
Fra la Santa Sede,
rappresentata dal suo Plenipotenziario Mons. Dr. Corrado Bafile, Arcivescovo titolare di Antiochia di Pisidia, Nunzio Apostolico in Germania,
e
lo Stato Bavarese,
rappresentato dal Dr. h. c. Alfons Goppel, Presidente dei Ministri, come pure dal Prof. Dr. Hans Maier, Ministro per l'Istruzione ed il Culto, e dal Dr. Dr. h. c. Ludwig Huber, Ministro delle Finanze,
viene concluso il seguente Accordo:
Il nuovo ordinamento della formazione degli insegnanti in Baviera, l'inserimento delle Alte Scuole Pedagogiche nelle Università ed in Complessi Accademici e l'erezione delle Università di Bayreuth e di Passavia e del Complesso Accademico di Bamberga come anche del Complesso Accademico ecclesiastico di Eichstätt presuppongono che il Concordato del 29 marzo 1924 fra la Santa Sede e lo Stato
VERTRAG
zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern zur Änderung und Ergänzung des Bayerischen Konkordats vom 29. März 1924, geändert durch den Vertrag vom 7. Oktober 1968.
Zwischen dem Heiligen Stuhl,
vertreten durch dessen Bevollmächtigten, den Apostolischen Nuntius in Deutschland Dr. Corrado Bafile, Titularerzbi-schof von Antiochien in Pisidien,
und
dem Freistaat Bayern,
vertreten durch den Ministerpräsidenten Dr. h. c. Alfons Goppel sowie den Bayerischen Staatsminister für Unterricht und Kultus Prof. Dr. Hans Maier und den Bayerischen Staatsminister der Finanzen Dr. Dr. h. c. Ludwig Huber,
wird nachstehender Vertrag geschlossen :
Die Neuordnung der Lehrerbildung in Bayern, die Eingliederung der Pädagogischen Hochschulen in die Universitäten und Gesamthochschulen und die Errichtung der Universitäten Bayreuth und Passau und der Gesamthochschule Bamberg sowie der kirchlichen Gesamthochschule Eichstätt setzen voraus, daß das am 29. März 1924 zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern abge-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
602 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Bavarese, modificato con l'Accordo fra la Santa Sede e lo Stato Bavarese del 7 ottobre 1968, venga adegnato alla nuova situazione. Il Governo Bavarese, pertanto, prima dell'approvazione delle nuove disposizioni legislative, ha chiesto alla Santa Sede di consentire alla modifica di quegli articoli del Concordato con la Baviera, che vengono toccati dalla nuova legislazione.
La Santa Sede si è dichiarata a ciò disposta. Nel desiderio di attuare in tal campo un'amichevole collaborazione, la Santa Sede e lo Stato Bavarese hanno deciso di adeguare il Concordato anzidetto alle nuove esigenze. A tal fine la Santa Sede e lo Stato Bavarese hanno convenuto quanto segue :
Gli articoli qui sotto indicati del Concordato fra la Santa Sede e lo Stato Bavarese del 29 marzo 1924, già modificato con l'Accordo fra la Santa Sede e lo Stato Bavarese del 7 ottobre 1968, ricevono la formulazione seguente :
schlossene Konkordat, geändert durch den Vertrag zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern vom 7. Oktober 1968, den neuen Gegebenheiten angepaßt wird. Die Bayerische Staatsregierung hat deshalb vor Verabschiedung der neuen Gesetzesbestimmungen den Heiligen Stuhl gebeten, einer Änderung jener Artikel des Bayerischen Konkordats zuzustimmen, die durch die neue Gesetzgebung berührt werden.
Der Heilige Stuhl hat sich dazu bereit erklärt. In dem Wunsche, auf diesen Gebieten eine freundschaftliche Zusammenarbeit zu pflegen, haben der Heilige Stuhl und der Freistaat Bayern beschlossen, das oben erwähnte Konkordat den neuen Erfordernissen anzupassen. Zu diesem Zweck sind der Heilige Stuhl und der Freistaat Bayern wie folgt übereingekommen :
Die nachstehend angeführten Artikel des Konkordats zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern vom 29. März 1924, geändert durch den Vertrag zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern vom 7. Oktober 1968, erhalten folgende Fassung :
Articolo 3
1 Nelle Università di Augusta, Monaco (Ludwig-Maximilians-Universität), Passavia, Ratisbona e Würz-burg, e nel Complesso Accademico di Bamberga lo Stato mantiene Dipartimenti di Teologia cattolica nell'ampiezza richiesta dalle esigenze della ricerca e dell'insegnamento a norma dell'art. 4, §§ 1 e 2. Ciascuno di questi Dipartimenti comprende anche almeno una cattedra per la Didattica dell'insegnamento della Religione cattolica.
Artikel 3
1 Der Staat unterhält an den Universitäten Augsburg, München (Ludwig-Maximilians - Universität), Passau, Regensburg und Würzburg sowie an der Gesamthochschule Bamberg katholisch-theologische Fachbereiche in dem durch die Bedürfnisse von Forschung und Lehre nach Art. 4 §§ 1 und 2 gebotenen Umfang. Jeder dieser Fachbereiche umfaßt auch mindestens einen Lehrstuhl für die Didaktik des katholischen Religionsunterrichtes.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 0 3
2 Nei Dipartimenti di Teologia di cni al § 1, i professori e le altre persone autorizzate ad impartire l'insegnamento in modo autonomo vengono nominati o rispettivamente ammessi e gli incarichi d'insegnamento vengono conferiti da parte dello Stato, soltanto se contro i candidati presi in considerazione non sia stata sollevata obiezione da parte del competente Vescovo diocesano.
2 An den in § 1 genannten theologischen Fachbereichen werden Professoren und andere Personen, die zu selbständiger Lehre berechtigt sind, vom Staate erst ernannt oder zugelassen oder Lehraufträge erteilt, wenn gegen die in Aussicht genommenen Kandidaten von dem zuständigen Diözesanbischof keine Erinnerung erhohen worden ist.
3 Se alcuno dei suddetti insegnanti venga dal Vescovo diocesano dichiarato inabile per grave motivo concernente la sua dottrina o la sua condotta morale, lo Stato senza pregiudizio dei di lui diritti come funzionario dello Stato, provvedere senza indugio, a che venga sostituito nel suo ufficio da altra persona idonea.
3 Sollte einer der genannten Lehrer vom Diözesanbischof wegen seiner Lehre oder wegen seines sittlichen Verhaltens aus triftigen Gründen beanstandet werden, so wird der Staat unbeschadet der staatsdiener-lichen Rechte alsbald auf andere Weise für einen entsprechenden Ersatz sorgen.
4 In ciascuna delle Università di Erlangen-Norimberga e di Bayreuth lo Stato mantiene in un Dipartimento destinato allo studio pedagogico almeno una cattedra di Teologia cattolica ed una di Didattica dell'insegnamento della Religione cattolica.
4 Der Staat unterhält an den Universitäten Erlangen-Nürnberg und Bayreuth in einem für das erziehungs-wissenschaftliche Studium zuständigen Fachbereich mindestens je einen Lehrstuhl für katholische Theologie und einen Lehrstuhl für die Didaktik des katholischen Religionsunterrichtes.
Per la nomina a queste cattedre valgono analogamente i §§ 2 e 3. Le liste di candidati per la nomina a queste cattedre vengono compilate per l'Università di Bayreuth dal Dipartimento di Teologia cattolica del Complesso Accademico di Bamberga e per l'Università di Erlangen-No-rimberga dal Dipartimento di Teologia cattolica dell'Università di Würz burg. Per i titolari di queste cattedre viene eretto nel Dipartimento, di cui fanno parte, uno speciale Istituto in comune.
Bei der Besetzung dieser Lehrstühle gelten die § § 2 und 3 entsprechend. Die Vorschlagslisten für die Besetzung dieser Lehrstühle werden für die Universität Bayreuth vom katholisch-theologischen Fachbereich der Gesamthochschule Bamberg, für die Universität Erlangen-Nürnberg vom katholisch-theologischen Fachbereich der Universität Würzburg erstellt. Für die Inhaber der Lehrstühle wird in dem Fachbereich, dem sie angehören, ein gemeinsames Institut errichtet.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 0 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ 5 Nelle Università di Augusta, Erlan-gen-Norimberga, Monaco (Ludwig-Maximilians-Universität) , Passavia, Ratisbona e Würzburg e nel Complesso Accademico di Bamberga Io Stato mantiene, nel Dipartimento destinato allo studio pedagogico, una cattedra di Filosofia, una di Scienze sociali ed una di Pedagogia, contro i cui titolari nulla possa eccepirsi dal punto di vista cattolico ed ecclesiastico. Per la chiamata a queste cattedre vale analogamente il § 2.
§ 5 Der Staat unterhält an den Universitäten Augsburg, Erlangen-Nürn-berg, München (Ludwig-Maximilians-Universität), Passau, Regensburg und Würzburg sowie an der Gesamthochschule Bamberg in einem für das erziehungswissenschaftliche Studium zuständigen Fachbereich je einen Lehrstuhl für Philosophie, für Gesellschaftswissenschaften und für Pädagogik, gegen deren Inhaber hinsichtlich ihres katholisch-kirchlichen Standpunktes keine Erinnerung zu erheben ist. Bei der Besetzung dieser Lehrstühle gilt § 2 entsprechend.
Articolo 4
1 L'insegnamento nei Dipartimenti di Teologia delle Alte Scuole di cui all'articolo 3 § 1 deve corrispondere principalmente alle esigenze dei candidati allo stato sacerdotale ed inoltre a quelle dei candidati agli altri ministeri pastorali, a norma delle prescrizioni ecclesiastiche.
Artikel 4
1 Das Lehrangebot in den katholischtheologischen Fachbereichen der in Art. 3 § 1 genannten Hochschulen muß vornehmlich den Bedürfnissen des priesterlichen Berufes, daneben denen anderer seelsorgerischer Dienste nach Maßgabe der kirchliehen Vorschriften Rechnung tragen.
2 L'insegnamento nei Dipartimenti di Teologia delle Alte Scuole di cui all'articolo 3 § 1 deve inoltre corrispondere alle esigenze degli studenti di magistero a) orientati verso l'insegnamento
nelle scuole secondarie di grado I o di grado II, i quali intendano studiare Religione cattolica a livello di studio scientifico ed ottenere l'idoneità all'insegnamento della Religione cattolica nelle scuole secondarie di grado I o II ;
b) orientati verso l'insegnamento nelle scuole primarie, i quali intendano ottenere l'idoneità all'insegnamento della Religione cattolica per dette scuole;
c) di qualsiasi grado, i quali intendano studiare Teologia cattolica
2 Das Lehrangebot in den katholischtheologischen Fachbereichen der in Art. 3 § 1 genannten Hochschulen muß ferner den Bedürfnissen der Studenten für das Lehramt a) mit dem Schwerpunkt in der Se
kundarstufe I oder mit dem Schwerpunkt in der Sekundarstufe II, die Katholische Religionslehre als wissenschaftliches Fach studieren und die Befähigung zur Erteilung des katholischen Religionsunterrichtes in den Sekundarstufen I oder II erwerben wollen,
b) mit dem Schwerpunkt in der Pri-marstufe, die die Befähigung zur Erteilung des katholischen Religionsunterrichtes in der Primar-stufe erwerben wollen,
c) aller Stufen, die im Rahmen des erziehungswissenschaftlichen
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 605
nel quadro dello studio delle scienze pedagogiche.
3 L'insegnamento delle cattedre di cui all'articolo 3 § 4 deve corrispondere alle esigenze degli studenti di magistero di cui al § 2 lettere b) e c).
§ 4 L'insegnamento previsto nei §§ 1—3 deve essere impartito in accordo con i principi della Chiesa Cattolica.
§ 5 Le superiori Autorità ecclesiastiche hanno il diritto di inviare propri rappresentanti agli esami per l'idoneità all'insegnamento della Religione cattolica.
6 Per l'abilitazione all'insegnamento nelle Volksschulen, Sonderschulen, berufliche Schulen, Realschulen e Ginnasi e per la nomina a maestri o maestre non si richiedono per i membri degli Ordini o delle Congregazioni religiose condizioni diverse da quelle richieste per i laici.
Studiums katholische Theologie studieren,
entsprechen.
3 Das Lehrangebot der in Art. 3 § 4 genannten Lehrstühle muß den Bedürfnissen der in § 2 Buchstabe b und c genannten Studenten entsprechen.
4 Der in den §§ 1—3 vorgesehene Unterricht ist in Übereinstimmung mit den Grundsätzen der katholischen Kirche zu erteilen.
5 Die kirchlichen Oberbehörden haben das Recht, zn Prüfungen, die dazu dienen ? die Befähigung zur Erteilung katholischen Religionsunterrichtes festzustellen, Vertreter zu entsenden.
6 Der Erwerb der Lehrbefähigung für Volksschulen, Sonderschulen, berufliche Schulen, Realschulen und Gymnasien sowie die Übertragung eines Lehramtes werden für die Angehörigen von Orden und religiösen Kongregationen an keine anderen Bedingungen geknüpft als für Laien.
Articolo 5
1 Lo Stato garantisce l'istituzione ed il funzionamento di un Complesso Accademico ecclesiastico, raccolto in un unico Comune, avente i seguenti corsi di studi a livello scientifico : 1) Teologia cattolica, 2) Magistero per l'insegnamento nel
le scuole primarie, 3) Magistero per l'insegnamento nel
le scuole secondarie di grado I e di grado II (eccettuato l'insegnamento nelle scuole professionali per le disci-
Artikel 5
1 Der Staat gewährleistet die Errichtung und den Betrieb einer örtlich zusammengefaßten kirchlichen Gesamthochschule mit folgenden wissenschaftlichen Studiengängen :
1. Katholische Theologie 2. Lehramt mit dem Schwerpunkt
in der Primarstufe 3. Lehramt mit dem Schwerpunkt in
der Sekundarstufe I und in der Sekundarstufe II (mit Ausnahme der Lehrämter für das berufliche Schulwesen in
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
606 Acta Apostolicae Sedis --Commentarium Officiale
pline di natura tecnica e per le scienze dell'alimentazione, e senza la possibilità di studiare Biologia, Chimica e Fisica a livello scientifico),
come anche con i seguenti corsi di studio a livello professionale superiore : 1) Pedagogia religiosa ed attività
formativa della Chiesa, 2) Attività sociali.
L'erezione ed il funzionamento del Complesso Accademico ecclesiastico restano garantiti a condizione che esso venga gestito nel quadro delle leggi vigenti per tutti ed a tenore delle speciali norme del presente Accordo.
2 (1) Lo Stato rimborsa all'ente gestore del Complesso Accademico ecclesiastico, dietro sua richiesta, il 90 per cento delle spese effettivamente sostenute (anche per investimenti). Verranno tuttavia prese in considerazione soltanto le spese per un ammontare quale risulta per equiparabili Alte Scuole statali o istituzioni di esse.
(2) Le costruzioni e le attrezzature (investimenti) sovvenzionate dallo Stato, che definitivamente non servano più agli scopi del Complesso Accademico, restano in proprietà dell'ente gestore, se questo versa un conguaglio, secondo il prezzo corrente, proporzionato alla sovvenzione statale. L'ente gestore può anche trasferire le costruzioni e le attrezzature allo Stato; in tal caso lo Stato versa un conguaglio, secondo il prezzo corrente, deducendo l'aumento di valore dovuto alle sovvenzioni statali.
den Fachrichtungen technischer Art sowie der Ernährungswissenschaft und ohne die Möglichkeit, Biologie, Chemie, Physik als wissenschaftliches Fach zu studieren)
sowie mit folgenden Fachhochschulstudiengängen : 1. Religionspädagogik und kirch
liche Bildungsarbeit 2. Sozialwesen.
Errichtung und Betrieb der kirchlichen Gesamthochschule bleiben gewährleistet, solange und soweit sie im Rahmen der für alle geltenden Gesetze und nach Maßgabe der besonderen Bestimmungen dieses Vertrages unterhalten wird.
§ 2 (1) Der Staat ersetzt dem Träger der kirchlichen Gesamthochschule auf dessen Antrag 90 vom Hundert des tatsächlichen Aufwandes (auch für Investitionen). Es wird jedoch nur ein Aufwand berücksichtigt, wie er bei vergleichbaren staatlichen Hochschulen oder Hochschuleinrichtungen entsteht.
(2) Die mit staatlichen Mitteln geförderten Bauten und Einrichtungen (Investitionen), die auf Dauer nicht mehr den Zwecken der Hochschule dienen, bleiben im Eigentum des Trägers der kirchlichen Gesamthochschule, wenn dieser Wertausgleich zum Verkehrswert im Verhältnis des Anteils der staatlichen Förderung leistet. Der Träger kann die Bauten und Einrichtungen auch dem Staat übereignen; der Staat leistet in diesem Fall Wertausgleich zum Verkehrswert abzüglich der durch die staatlichen Förderungsmittel herbeigeführten Werterhöhungen,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 607
3 L'ente gestore emana l'ordinamento di base del Complesso Accademico, come pure gli altri ordinamenti, in particolare gli ordinamenti di studi, gli ordinamenti di esami e gli ordinamenti per l'abilitazione all'insegnamento universitario, in quanto anche le Alte Scuole statali emanino tali ordinamenti. Esso stabilisce in qual modo si articola il Complesso Accademico, quali organi collegiali devono essere istituiti e come essi devono essere composti, e quale denominazione deve avere l'Alta Scuola. Per tali atti si richiede il consenso dello Stato. Il consenso viene accordato, a condizione che l'ordinamento non contravvenga alle leggi e che garantisca l'equivalenza della formazione e dei titoli di studio.
4 Nei corsi di studio a livello scientifico ed in quelli a livello professionale superiore, di cui all'articolo 5 § 1, il Complesso Accademico ecclesiastico ha il diritto — sulla base di ordinamenti di esami equivalenti nel loro livello a quelli vigenti per le Alte Scuole statali e senza ulteriore partecipazione dello Stato — di tenere esami accademici, di rilasciare titoli di studio e di conferire i gradi accademici che dalle Alte Scuole statali vengono conferiti in discipline paragonabili sulla base di eguali presupposti. Il conferimento della laurea in tutti i corsi di studio a livello scientifico, elencati al § 1, e l'abilitazione all'insegnamento universitario presuppongono corsi di studio a livello scientifico. Gli esami accademici, i gradi accademici ed i titoli di studio conferiscono gli stessi diritti che gli esami, i gradi ed i titoli di studio di eguali corsi in Alte Scuole statali. Lo studio concluso nel Complesso Accademico ecclesiastico vale come studio accademico concluso a norma del diritto
§ 3 Der Träger erläßt die Grundordnung der Hochschule und die sonstigen Ordnungen, insbesondere die Studienordnungen, Hochschulprüfungsordnungen und Habilitationsordnungen, soweit sie auch bei staatlichen Hochschulen von diesen selbst erlassen werden. Er legt fest, wie die Hochschule gegliedert ist, welche Kollegialorgane zu bilden und wie sie zusammenzusetzen sind und welche Bezeichnung die Hochschule führt. Der Träger bedarf dazu jeweils des staatlichen Einvernehmens. Das Einvernehmen wird erklärt, wenn die Ordnung nicht gegen Gesetze verstößt und die Gleichwertigkeit der Ausbildung und der Abschlüsse gewährleistet ist.
4 Die kirchliche Gesamthochschule hat das Recht, ohne weitere staatliche Mitwirkung in den in Art. 5 § 1 genannten wissenschaftlichen und Fachhochschulstudiengängen auf Grund von Prüfungsordnungen, die in ihren Anforderungen den an den staatlichen Hochschulen geltenden Prüfungsordnungen gleichwertig sind, Hochschulprüfungen abzunehmen, Zeugnisse zu erteilen und die akademischen Grade zu verleihen, die in vergleichbaren Fächern von staatlichen Hochschulen unter gleichen Hochschulen unter gleichen Voraussetzungen verliehen werden. Die Verleihung des Doktorgrades in allen in § 1 genannten wissenschaftlichen Studiengängen sowie die Feststellung der Lehrhefähigung setzen ein wissenschaftliches Studium voraus. Die Hochschulprüfungen, Hochschulgrade und Zeugnisse verleihen die gleichen Berechtigungen wie die Prüfungen, Grade und Zeugnisse gleicher Studiengänge an staatlichen Hochschulen. Das an der kirchlichen Gesamthochschule abge-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
608 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vigente per le Alte Scuole in genere. Nel quadro della formazione e dei corsi di perfezionamento per sacerdoti gli esami sono regolati esclusivamente dal diritto canonico a condizione che in base ad essi non vengano conferiti dei gradi accademici.
schlossene Studium ist ein abgeschlossenes Hochschulstudium im Sinne des allgemeinen Hochschulrechtes. Prüfungen im Rahmen der Aus- und Fortbildung der Priester richten sich ausschließlich nach kirchlichem Recht, soweit auf Grund der Prüfungen keine akademischen Grade verliehen werden.
§ 5 Gli esami, che conferiscono l'idoneità all'insegnamento nelle scuole pubbliche, si svolgono come esami di Stato sulla base dei relativi ordinamenti statali di studi e di esami, e — in quanto ciò corrisponda all'uso generale — nella sede del Complesso Accademico. Gli studenti formati nel Complesso Accademico verranno ammessi, a tenore delle prescrizioni generali, agli esami di Stato per l'insegnamento allo stesso modo che gli studenti delle Alte Scuole statali. Nel quadro della sua competenza lo Stato curerà che essi vengano equiparati nell'impiego a coloro che sono stati formati nelle Alte Scuole statali.
5 Prüfungen, welche die Befähigung für das Lehramt an öffentlichen Schulen verleihen, werden auf Grund staatlicher Studien- und Prüfungsordnungen als Staatsprüfungen und — soweit dies allgemein üblich ist — am Sitz der Gesamthochschule abgenommen. Die an der kirchlichen Gesamthochschule ausgebildeten Studenten werden nach Maßgabe der allgemeinen Bestimmungen wie vergleichbare Studenten der staatlichen Hochschulen zu den staatlichen Prüfungen für das Lehramt zugelassen. Der Staat wird im Rahmen seiner Zuständigkeit dafür Sorge tragen, daß sie in ihrer beruflichen Verwendung den an den staatlichen Hochschulen Ausgebildeten gleichgestellt sind.
Articolo 6
1 II diritto della Chiesa Cattolica in Baviera ad un conveniente influsso nell'educazione degli alunni della propria confessione viene garantito senza pregiudizio del diritto dei genitori.
2 In classi e gruppi di insegnamento nelle scuole primarie, frequentati esclusivamente da alunni di confessione cattolica, l'insegnamento e l'educazione si uniformano agli speciali principi della confessione cattolica.
Artikel 6
1 Das Recht der katholischen Kirche in Bayern auf einen angemessenen Einfluß bei der Erziehung der Schüler ihres Bekenntnisses wird unbeschadet des Erziehungsrechtes der Eltern gewährleistet.
2 In Klassen und Unterrichtsgruppen an Volksschulen, die ausschließlich von Schülern des katholischen Bekenntnisses besucht werden, richten sich Unterricht und Erziehung nach den besonderen Grundsätzen des katholischen Bekenntnisses.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 609
3 Vengono formate classi e grappi di insegnamento per alunni di confessione cattolica, quando i genitori o chi per essi vi consentono, e le esigenze della pedagogia e dell'organizzazione scolastica lo permettono. Tale condizione si verifica quando per un corso vengono costituite classi parallele o quando vengono formati gruppi di insegnamento paralleli.
3 Klassen und Unterrichtsgruppen für Schüler des katholischen Bekenntnisses werden gebildet, wenn die Erziehungsberechtigten zustimmen und die pädagogischen und schulorganisatorischen Erfordernisse es ermöglichen. Dies trifft zu, wenn für einen Schülerjahrgang Parallelklassen oder wenn parallele Unterrichtsgruppen gebildet werden.
§ 4 In classi, frequentate da alunni di confessione diversa, l'insegnamento e l'educazione, salvo il rispetto dovuto ai sentimenti di alunni di diversa convinzione, si uniformano ai principi comuni delle confessioni cristiane.
4 In Klassen, die von Schülern verschiedener Bekenntnisse besucht werden, richten sich Unterricht und Erziehung bei gebührender Rücksichtnahme auf die Empfindungen andersdenkender Schüler nach den gemeinsamen Grundsätzen der christlichen Bekenntnisse.
§ 5 Nella scelta dei maestri si deve tener § 5 Bei der Auswahl der Lehrkräfte soll conto della confessione cui apparten- auf die Bekenntniszugehörigkeit der gono gli alunni. Schüler Rücksicht genommen werden.
§ 6 Agli alunni di tutti i tipi di scuola deve essere data, d'intesa con le superiori Autorità ecclesiastiche, opportunità appropriata e sufficiente di adempiere i loro doveri religiosi.
6 Den Schülern aller Schularten wird in Absprache mit den kirchlichen Oberbehörden geeignete und ausreichende Gelegenheit zur Erfüllung ihrer religiösen Pflichten gegeben.
§ 7 Verificandosi inconvenienti nella vita religiosa o morale degli alunni cattolici, come anche influenze perniciose o indebite sui medesimi nella scuola, ed in particolar modo eventuali offese alla loro fede od ai loro sentimenti religiosi nell'insegnamento, il Vescovo ed i suoi delegati hanno il diritto di ricorrere alle Autorità scolastiche dello Stato, le quali avranno cura di mettervi convenientemente riparo.
Articolo 7
§ 1 L'istruzione religiosa rimane materia ordinaria in tutte le scuole, nelle quali essa vi sia già introdotta. Essa
7 Dem Bischof und seinen Beauftragten steht das Recht zu, Mißstände im religiös-sittlichen Leben der katholischen Schüler wie auch ihre nachteiligen oder ungehörigen Beeinflussungen in der Schule, insbesondere etwaige Verletzungen ihrer Glaubensüberzeugung oder religiösen Empfindungen im Unterricht bei der staatlichen Unterrichtsbehörde zu beanstanden, die für entsprechende Abhilfe Sorge tragen wird.
Artikel 7
1 Der Religionsunterricht bleibt in allen Schularten ordentliches Lehrfach, soweit es dort bisher eingeführt ist.
39 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 1 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
deve essere impartita in accordo con i principi della Chiesa Cattolica.
Er ist in Übereinstimmung mit den Grundsätzen der katholischen Kirche zu erteilen.
L'ampiezza di detta istruzione verrà fissata d'accordo con le superiori Autorità ecclesiastiche.
Der Umfang des Religionsunterrichtes wird im Einvernehmen mit den kirchlichen Oberbehörden festgesetzt.
Qualora lo Stato Bavarese non si trovasse legalmente in grado di dare in alcune scuole all'istruzione religiosa il carattere di materia ordinaria d'insegnamento, essa vi potrà tuttavia essere impartita almeno privatamente, ed a tale scopo verranno messi a disposizione i locali della scuola con riscaldamento ed illuminazione a spese dei Comuni o dello Stato.
Sollte der Bayerische Staat in etlichen Schulen rechtlich nicht in der Lage sein, dem Religionsunterricht den Charakter eines ordentlichen Lehrfaches zu erteilen, so wird wenigstens die Erteilung eines privaten Religionsunterrichtes durch die Bereitstellung der Schulräume sowie durch deren Beheizung und Beleuchtung aus gemeindlichen oder staatlichen Mitteln sichergestellt.
§ 2 Sono garantite alla Chiesa la vigilanza e la direzione dell'istruzione religiosa nelle scuole.
§ 3 Per impartire l'istruzione religiosa si richiede previamente l'autorizzazione da parte del competente Vescovo diocesano.
§ 2 Die Beaufsichtigung und Leitung des Religionsunterrichtes in den Schulen werden der Kirche gewährleistet.
§ 3 Die Erteilung des katholischen Religionsunterrichtes setzt die Bevollmächtigung durch den zuständigen Diözesanbischof voraus.
§ 4 L'impiego di insegnanti per l'istruzione religiosa cattolica avrà luogo da parte dello Stato soltanto se contro i candidati non sia stata sollevata alcuna obiezione da parte del competente Vescovo diocesano.
§ 5 L'articolo 3 § 3 vale in modo analogo.
§ 4 Die Verwendung als Lehrer für das Fach Katholische Religionslehre wird seitens des Staates erst erfolgen, wenn gegen den in Aussicht genommenen Kandidaten von dem zuständigen Diözesanbischof keine Erinnerung erhoben worden ist.
§ 5 Art. 3 § 3 gilt entsprechend.
6 I maestri idonei e disposti ad impartire l'insegnamento della Religione cattolica verranno assegnati alle singole scuole possibilmente in maniera tale che l'insegnamento della Religione cattolica, quale materia
§ 6 Die zur Erteilung katholischen Religionsunterrichtes geeigneten und bereiten Lehrkräfte werden bei der Zuweisung an die einzelnen Schulen nach Möglichkeit so eingesetzt, daß der katholische Religionsunter-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 1 1
ordinaria, rimanga assicurato mediante la collaborazione dei maestri.
§ 7 Nei casi in cui la Chiesa fa impartire l'istruzione religiosa da sacerdoti, diaconi, catechisti o insegnanti in servizio della Chiesa, essa assumerà come insegnanti a tempo pieno soltanto persone che abbiano compiuto i corsi per sacerdoti previsti dalle prescrizioni ecclesiastiche e che ne abbiano superato gli esami, o persone la cui formazione corrisponda a quella degli insegnanti statali.
rieht als ordentliches Lehrfach an den Schulen durch die Mitwirkung der Lehrer gesichert bleibt.
7 Soweit die Kirche den Religionsunterricht durch Priester, Diakone, Katecheten oder Lehrer im kirchlichen Dienst selbst versehen läßt, wird sie nur solche Personen als hauptberufliche Lehrkräfte verwenden, die entweder die nach den kirchlichen Vorschriften vorgesehene volle Ausbildung für Priester durchlaufen und die dabei vorgeschriebenen Prüfungen erfolgreich abgelegt haben oder deren Ausbildung der staatlicher Lehrkräfte entspricht.
Il compenso per questa istruzione Die Vergütung dieses Religionsun-religiosa viene regolato da Accordi terrichtes wird in Vereinbarungen con le superiori Autorità religiose. mit den kirchlichen Oberbehörden
geregelt.
Articolo 8
§ 1 Lo Stato Bavarese, nel quadro delle provvidenze in favore delle scuole private, concederà il suo aiuto alle scuole private gestite da enti cattolici. In conformità con le prescrizioni statali, tali scuole vengono riconosciute dallo Stato ed agevolate mediante sovvenzioni come pure mediante facilitazioni nello scambio di maestri.
§ 2 Alle scuole primarie private cattoliche, gestite da persona giuridica di diritto pubblico o privato, operanti su base di pubblica utilità e rispondenti nella loro impostazione ed articolazione alle prescrizioni vigenti per le scuole pubbliche, lo Stato, su richiesta dell'ente gestore, rimborsa le necessarie spese, da computarsi alla stregua di quelle per le scuole pubbliche.
Artikel 8
1 Der Freistaat Bayern wird im Rahmen der allgemeinen Förderung der Privatschulen den Schulen katholischer Träger seine Hilfe angedeihen lassen. Nach Maßgabe der staatlichen Vorschriften werden diese Schulen staatlich anerkannt und durch Finanzierungshilfen sowie durch Erleichterung im Austausch von Lehrkräften gefördert.
2 Privaten katholischen Volksschulen und Sonderschulen, die von juristischen Personen des öffentlichen oder privaten Rechts betrieben werden, auf gemeinnütziger Grundlage wirken und in Ausbau und Gliederung den für die öffentlichen Schulen geltenden gesetzlichen Vorschriften entsprechen, ersetzt der Staat auf Antrag des Schulträgers den notwendigen Aufwand, der sich nach dem der öffentlichen Schulen bemißt.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 1 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ 3 Le spese necessarie per lavori, approvati dall'Autorità scolastica, di costruzione di nuovi edifici di scuole primarie private e di scuole speciali private, come pure di adattamento o ampliamento delle medesime, verranno rimborsate dallo Stato nel quadro dello stanziamento a tale fine fissato nel bilancio statale. L'importo complessivo per detti lavori verrà fissato in conveniente proporzione alle spese edilizie della pubblica finanza per le scuole pubbliche.
3 Die notwendigen Kosten für schul auf sichtlich genehmigte Neu-, Um-und Erweiterungsbauten privater Volksschulen und Sonderschulen werden vom Staat im Rahmen der im Haushalt für diesen Zweck bereitgestellten Gesamtsumme ersetzt. Der Gesamtbetrag für den Bau dieser Schulen wird in einem angemessenen Verhältnis zu den Aufwendungen der öffentlichen Hand für den öffentlichen Schulhausbau festgesetzt.
Articolo 13
§ 1 In considerazione delle spese dello Stato Bavarese per gli assegni degli ecclesiastici la Chiesa non assumerà alla direzione ed amministrazione delle diocesi, nonché degli istituti diocesani di educazione, come pure alla cura d'anime parrocchiale ed all'insegnamento religioso, se non ecclesiastici, i quali a) abbiano cittadinanza tedesca, b) posseggano un titolo valido per
l'ammissione allo studio di Alta Scuola a livello scientifico (Hochschulreife),
c) abbiano compiuto con successo gli studi filosofico-teologici prescritti dalla Chiesa in un'Alta Scuola germanica dello Stato o in un'Alta Scuola germanica ecclesiastica, la quale soddisfi alle disposizioni del can. 1365 del Codice di Diritto Canonico, od in un'Alta Scuola Pontificia in Roma.
2 Parimenti negli Ordini e nelle Congregazioni religiose, come pure nelle loro case, i Superiori che hanno la loro residenza in Baviera, debbono avere cittadinanza tedesca, salvo il diritto dei Superiori di altra citta-
Artikel 13
1 Im Hinblick auf die Aufwendungen des Bayerischen Staates für die Bezüge der Geistlichen wird die Kirche in der Leitung und Verwaltung der Diözesen, ferner der Diözesan-bildungsanstalten sowie in der Pfarrseelsorge und für die Erteilung des Religionsunterrichtes nur Geistliche verwenden, die a) deutsche Staatsangehörigkeit ha
ben b) ein zum Studium an einer wis
senschaftlichen Hochschule berechtigendes Zeugnis besitzen (Hochschulreife)
c) die von der Kirche vorgeschriebenen philosophisch-theologischen Studien an einer deutschen staatlichen Hochschule oder an einer den Bestimmungen des c. 1365 Cod- jur. can. entsprechenden deutschen kirchlichen Hochschule oder an einer päpstlichen Hochschule in Rom erfolgreich zurückgelegt haben.
2 Desgleichen müssen bei Orden und religiösen Kongregationen sowie bei deren Niederlassungen die Obern, die in Bayern ihren Sitz haben, deutsche Staatsangehörigkeit besitzen. Unberührt bleibt das Recht der Or-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 613
dinanza, residenti all'estero, di visitare per sé o per altri le loro case poste in Baviera, come pure il diritto dei religiosi di compiere gli studi filosofici e teologici nelle scuole del loro istituto a norma del can. 1365 del Codice di Diritto Canonico, anziché in quelle menzionate nel § 1 lett. c.
§ 3 Con il consenso da parte ecclesiastica e da parte statale si può prescindere dai requisiti di cui ai §§ 1 e 2.
Questo Accordo, i cui testi italiano e tedesco fanno egualmente fede, dovrà essere ratificato e gli Istrumenti della ratifica dovranno essere scambiati quanto prima in Bonn-Bad Godesberg.
Esso entra in vigore il giorno dello scambio degli Istrumenti della ratifica. In quanto le norme del presente Accordo si riferiscono al nuovo ordinamento della formazione degli insegnanti, esse entreranno in vigore il Io ottobre 1977. Fino a tale momento continuano a valere le norme attualmente vigenti. L'articolo 5 § 2 comma 1 entrerà in vigore il Io gennaio dell'anno successivo al giorno dello scambio degli Istrumenti della ratifica. Con l'entrata in vigore le disposizioni del presente Accordo subentrano a quelle 1) dell'articolo 2 periodo primo e del
l'articolo 3 dell'Accordo circa la Facoltà di Teologia cattolica dell'Università di Ratisbona del 2 settembre 1966,
2) dell'articolo 2 periodo primo e dell'articolo 3 dell'Accordo circa il Dipartimento di Teologia cattolica dell'Università di Augusta del 17 settembre 1970.
densobern mit anderer Staatsangehörigkeit, die ihren Sitz im Ausland haben, persönlich oder durch ihren Vertreter ihre Häuser in Bayern visitieren sowie das Recht der Ordenskleriker, ihre philosophisch-zu visitieren sowie das Recht der Ordensschulen nach Maßgabe des c. 1365 Cod. jur. can. zurückzulegen an Stelle der in § 1 Buchst, c genannten Anstalten.
§ 3 Bei kirchlichem und staatlichem Einverständnis kann von den in §§ 1 und 2 genannten Erfordernissen abgesehen werden.
Dieser Vertrag, dessen italienischer und deutscher Text gleiche Kraft haben, soll ratifiziert und die Ratifikationsurkunden sollen möglichst bald in Bonn-Bad Godesberg ausgetauscht werden.
Er tritt mit dem Tag des Austausches der Ratifikationsurkunden in Kraft. Soweit sich die Bestimmungen des Vertrages auf die Neuordnung der Lehrerbildung beziehen, treten sie am 1. Oktober 1977 in Kraft. Bis dahin gelten die bisherigen Bestimmungen weiter. Art. 5 § 2 Ziffer 1 tritt am 1. Januar des auf den Tag des Austausches der Ratifikationsurkunden folgenden Jahres in Kraft. Mit dem Tag des Inkrafttretens treten die Bestimmungen dieses Vertrages an die Stelle 1) des Art. 2 Satz 1 und des Art. 3 des
Vertrages über die katholisch-theologische Fakultät der Universität Regensburg vom 2. September 1966,
2) des Art. 2 Satz 1 und des Art. 3 des Vertrages über den katholisch-theologischen Fachbereich der Universität Augsburg vom 17. September 1970.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 1 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Inoltre cessa di aver vigore l'Accordo del 7 ottobre 1968 con cui si apportavano modifiche ed aggiunte agli articoli 5 e 6 del Concordato con la Baviera.
In fede di che il presente Accordo è stato sottoscritto.
Fatto in doppio originale.
Monaco, 4 Settembre 1974
Corrado Bafile
Arcivescovo tit. di Antiochia di Pisidia Nunzio Apostolico
PEOTOCOLLO FINALE
Nell'atto di sottoscrivere l'Accordo oggi concluso fra la Santa Sede e lo Stato Bavarese sono state fatte le seguenti concordi dichiarazioni che costituiscono parte integrante dell'Accordo stesso :
Circa l'articolo 3 §§ 2 e 3
La dichiarazione del competente Vescovo diocesano nel senso che contro il candidato preso in considerazione non viene sollevata obiezione, implica il consenso a che il candidato stesso diventi membro del Dipartimento di Teologia. L'applicazione dell'articolo 3 § 3 ha quindi come conseguenza che il docente cessa di far parte del Dipartimento di Teologia cattolica.
Außerdem tritt der Vertrag vom 7. Oktober 1968 zur Änderung und Ergänzung der Art. 5 und 6 des Bayerischen Konkordates außer Kraft.
Zu Urkund dessen wurde dieser Vertrag unterzeichnet.
Geschehen in doppelter Urschrift.
München, den 4. September 1974
Dr. h. c. Alfons Goppel Bayerischer Ministerpräsident
Prof. Hans Maier Bayerischer Staatsminister für Unterricht und Kultus
Dr. Dr. h. c. Ludwig Huber Bayerischer Staatsminister der Finanzen
SCHLUSSPROTOKOLL
Bei der Unterzeichnung des am heutigen Tage zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern geschlossenen Vertrages sind folgende übereinstimmende Erklärungen abgegeben worden, die einen integrierenden Bestandteil des Vertrages bilden:
Zu Art. 3 §§ 2 und 3
Die Erklärung des zuständigen Diözesanbischof s, daß gegen den in Aussicht genommenen Kandidaten keine Erinnerung erhoben wird, bedeutet zugleich das Einverständnis, daß der Kandidat Mitglied des theologischen Fachbereiches wird. Die Anwendung des Art. 3 § 3 hat daher zur Folge, daß der Lehrer aus dem theologischen Fachbereich ausscheidet.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 1 5
Circa l'articolo 3 §§ 1 e 5
(1) Fino all'erezione del Dipartimento di Teologia cattolica e delle tre cattedre, di cui all'articolo 3 § 5, nell'Università di Passavia ed alla conseguente soppressione dell'Alta Scuola filosofico-teologica di Passavia, rimangono per questa in vigore l'articolo 3 §§ 1 e 2 e l'articolo 4 § 1 del Concordato nella formulazione del 29 marzo 1924.
(2) Lo Stato Bavarese si adoprerà affinché per i professori dell'Alta Scuola filosofico-teologica di Passavia, che non vengano assunti in un Dipartimento di Teologia cattolica di una Università o di un Complesso Accademico attraverso un normale procedimento di chiamata, vengano garantite sufficienti possibilità di insegnamento e di ricerca.
Circa l'articolo 5 § 1
(1) L'ente gestore del Complesso Accademico ecclesiastico è soggetto alla vigilanza prevista per le fondazioni ecclesiastiche. La vigilanza statale sul Complesso Accademico ecclesiastico è limitata alla legittimità dei provvedimenti.
(2) La posizione economica e giuridica dei docenti è assicurata quando l'ente gestore, quale ente ecclesiastico, regola i rapporti giuridici dei suoi impiegati ed ecclesiastici in cura d'anime in modo corrispondente al diritto statale.
Anche un altro ente ecclesiastico, per esempio la Diocesi (ente di diritto pubblico) o un consorzio di Diocesi, può, in luogo dell'ente gestore, regolare i rapporti giuridici degli impiegati e degli ecclesiastici in cura d'ani-
Zu Art. 3 §§ 1 und 5
(1) Bis zur Errichtung des katholischtheologischen Fachbereiches und der drei in Art. 3 § 5 genannten Lehrstühle und der damit verbundenen Auflösung der Philosophisch-Theologischen Hochschule Passau gelten Art. 3 §§1 und 2, sowie Art. 4 § 1 in der Fassung des Konkordats vom 29. März 1924 für die Philosophisch-Theologische Hochschule weiter.
(2) Der Freistaat Bayern wird sich bemühen, daß für die Professoren der Philosophisch-Theologischen Hochschule Passau, die nicht im Wege des üblichen Berufungsverfahrens an den katholisch-theologischen Fachbereich einer Universität oder Gesamthochschule berufen werden, ausreichende Lehr- und Forschungsmöglichkeiten gewährleistet werden.
Zu Art. 5 § 1
(1) Der Träger der kirchlichen Gesamthochschule unterliegt der für kirchliche Stiftungen vorgesehenen Aufsicht. Die staatliche Aufsicht über die kirchliche Gesamthochschule beschränkt sich auf die Rechtsauf sieht.
(2) Die wirtschaftliche und rechtliche Stellung der Lehrenden ist gesichert, wenn der Träger als kirchlicher Verband die Rechtsverhältnisse seiner Beamten und Seelsorger den Vorschriften des staatlichen Beamtenrechts entsprechend regelt.
An Stelle des Trägers (Stiftung) kann auch ein anderer kirchlicher Verband, z. B. die Diözese (Körperschaft des öffentlichen Rechts) oder ein Verband der Diözesen, die Rechtsverhältnisse der Beamten und Seel-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 1 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
me in modo corrispondente alle prescrizioni del diritto impiegatizio statale. Anche un altro ente ecclesiastico può, in luogo dell'ente gestore, provvedere all'assunzione di persone in servizio presso il Complesso Accademico ecclesiastico.
In quanto l'ente gestore, o in luogo di esso un altro ente ecclesiastico, regoli i rapporti giuridici dei suoi impiegati ed ecclesiastici in cura d'anime in modo corrispondente alle relative prescrizioni del diritto impiegatizio statale, lo Stato Bavarese, nel determinare l'anzianità di servizio ai fini della pensione, equipara nel quadro del vigente diritto statale federale l'attività presso l'ente gestore o presso l'ente ecclesiastico, di cui sopra, all'attività in servizio presso persona giuridica di diritto pubblico.
Verificandosi le stesse condizioni, l'ente gestore, o in luogo di esso un altro ente ecclesiastico, tratterà in modo corrispondente l'attività in servizio di una persona giuridica di diritto pubblico nel computo dell'anzianità di servizio ai fini dello stipendio, nonché della durata di servizio ai fini della pensione.
(3) I docenti devono soddisfare alle condizioni di preparazione scientifica e pedagogica che si richiedono per analoghe attività presso le Alte Scuole statali. Di regola l'insegnamento nel Complesso Accademico deve essere svolto da insegnanti a tempo pieno.
(4) Quanto al personale ed alla dotazione di locali ed attrezzature, il Complesso Accademico ecclesiastico non deve, in linea di massima, risultare inferiore ad equiparabili Alte Scuole statali.
sorger den Vorschriften des staatlichen Beamtenrechts entsprechend regeln. An Stelle des Trägers kann auch ein anderer kirchlicher Verband die an der kirchlichen Gesamthochschule Tätigen anstellen.
Sofern der Träger oder an seiner Stelle ein kirchlicher Verband die Rechtsverhältnisse seiner Beamten und Seelsorger entsprechend den einschlägigen Vorschriften des staatlichen Beamtenrechts regelt, stellt der Freistaat Bayern im Rahmen des geltenden Bundesrechts die Tätigkeit beim Träger oder dem kirchlichen Verband einer Tätigkeit im Dienst eines öffentlich-rechtlichen Dienstherrn bei der Festsetzung des Besoldungsdienstalters und der ruhegehaltsfähigen Dienstzeit gleich.
Der Träger, oder an seiner Stelle ein kirchlicher Verband, wird unter der gleichen Voraussetzung die Tätigkeit bei einem öffentlich-rechtlichen Dienstherrn bei der Festsetzung des Besoldungsdienstalters und der Berechnung der ruhegehaltsfähigen Dienstzeit entsprechend behandeln.
(3) Die Lehrenden müssen die fachlichen und pädagogischen Einstellungsvoraussetzungen erfüllen, die für entsprechende Tätigkeiten an staatlichen Hochschulen gefordert werden. Die Lehraufgaben der Hochschule müssen in der Regel von hauptberuflich Lehrenden erfüllt werden.
(4) Die kirchliche Gesamthochschule darf grundsätzlich im Personal und in der Ausstattung mit Räumen und Einrichtungen nicht hinter vergleichbaren staatlichen Hochschulen zurückstehen.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 617
(5) Gli aspiranti allo studio nel Complesso Accademico devono soddisfare alle condizioni per l'ammissione in una analoga Alta Scuola statale ; per i corsi di Teologia possono essere fatte eccezioni in favore di coloro che non aspirino a divenire insegnanti statali a tempo pieno. Per l'immatricolazione degli studenti e per il ritiro e per la cessazione di essa l'ente gestore è libero di stabilire ulteriori condizioni determinate dalla particolare natura del Complesso Accademico ecclesiastico.
Circa l'articolo 5 §§ 1 e 2
L'istituzione di corsi di studio diversi da quelli garantiti al § 1, ed anche di quelli esclusi dal medesimo § 1, è possibile a tenore delle prescrizioni della legge bavarese sulle Alte Scuole; in tal caso, però, non si applica il § 2. Maggiori spese, che da tali corsi di studio derivino per l'amministrazione centrale e per le istituzioni centrali del Complesso Accademico, non verranno rimborsate.
Circa l'articolo 5 § 3
L'ente gestore può emanare gli ordinamenti (ordinamento di base, ordinamenti di studi e ordinamenti di esami) direttamente oppure affidarne l'incombenza ai competenti organi del Complesso Accademico.
La riserva del consenso statale rimane impregiudicata.
Circa l'articolo 5 § 4
Resta impregiudicata la generale vigilanza da parte dello Stato circa gli esami delle Alte Scuole, la quale deve in parti-
(5) Die Studienbewerber müssen die Voraussetzungen für die Aufnahme in eine entsprechende staatliche Hochschule erfüllen; für theologische Studiengänge können Ausnahmen gemacht werden, soweit nicht die Verwendung als hauptamtlich tätiger staatlicher Lehrer angestrebt wird. Dem Träger steht es frei, für die Immatrikulation der Studierenden, die Zurücknahme der Immatrikulation und die Exmatrikulation zusätzliche Bedingungen festzulegen, die aus der besonderen Eigenart einer kirchlichen Gesamthochschule herrühren.
Zu Art. 5 §§ 1 und 2
Die Einrichtung von anderen als den in § 1 gewährleisteten Studiengängen, auch von den in § 1 ausdrücklich ausgeschlossenen, ist nach Maßgabe der Bestimmungen des Bayerischen Hochschulgesetzes möglich, doch findet in diesen Fällen § 2 keine Anwendung. Höhere Anforderungen, die sich aus solchen Studiengängen an die zentrale Verwaltung und an die zentralen Einrichtungen ergeben, werden nicht ersetzt.
Zu Art. 5 § 3
Der Träger kann die Ordnungen (Grundordnung, Studienordnungen, Prüfungsordnungen) entweder selbst erlassen oder den Erlaß den zuständigen Hochschulgremien übertragen.
Der Vorbehalt des staatlichen Einvernehmens wird dadurch nicht berührt.
Zu Art. 5 § 4
Die allgemeine staatliche Aufsicht über die Hochschulprüfungen, die insbesondere sicherzustellen hat, daß die Prü-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 6 1 8
colare assicurare che gli esami si svolgano nell'osservanza delle vigenti norme giuridiche. Lo Stato non designa tuttavia il presidente della commissione esaminatrice.
Circa l'articolo 5 § 5
(1) Lo Stato assicurerà il tirocinio degli studenti di magistero del Complesso Accademico ecclesiastico allo stesso modo che per gli studenti delle Alte Scuole statali.
(2) Lo Stato impiegherà i professori del Complesso Accademico ecclesiastico come esaminatori negli esami statali in egual modo che i professori delle Alte Scuole statali.
Circa l'articolo 6 §§ 3, 4 e 5
Le norme dell'articolo 6 §§ 3, 4 e 5 valgono per le Volksschulen.
Circa l'articolo 7 § 1
Qualora ai tipi di scuola, nei quali l'istruzione religiosa è già introdotta, vengano aggiunti o sostituiti nuovi tipi di scuola con scopi d'istruzione comparabili, anche in queste nuove scuole resta garantita l'istruzione religiosa.
Circa l'articolo 7 § 7
Presso le Volksschulen, le Sondervolhs-schulen, le Berufsschulen e le Berufsfachschulen possono essere inoltre assunti a tempo pieno insegnanti di Religione, i quali di regola abbiano avuto la loro formazione almeno in corsi di studio a livello professionale superiore.
fungen unter Beachtung der jeweils geltenden Rechtsvorschriften abgenommen werden, bleibt gewahrt. Der Staat wird jedoch keinen Prüfungsvorsitzenden bestellen.
Zu Art. 5 § 5
(1) Der Staat wird die schulpraktische Ausbildung der Studenten für das Lehramt der kirchlichen Gesamthochschule in gleicher Weise sicherstellen wie diejenige der Studenten staatlicher Hochschulen.
(2) Der Staat wird die Professoren der kirchlichen Gesamthochschule als Prüfer bei den staatlichen Prüfungen in gleicher Weise einsetzen, wie dies bei Professoren der staatlichen Hochschulen der Fall ist.
Zu Art. 6 §§ 3, 4 und 5
Die Bestimmungen des Art. 6 §§ 3, 4 und 5 gelten für die Volksschulen.
Zu Art. 7 § 1
Sollten neben oder an Stelle von Schularten, in denen Religionsunterricht eingeführt ist, neue Schularten mit vergleichbaren Bildungszielen eingerichtet werden, bleibt der Religionsunterricht auch in diesen neuen Schulen gewährleistet.
Zu Art. 7 § 7
An Volksschulen, Sondervolksschulen Berufsschulen und Berufsfachschulen können außerdem Religionspädagogen als hauptberufliche Lehrkräfte verwendet werden, die in der Regel mindestens in Fachhochschulstudiengängen ausgebildet worden sind.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 1 9
Circa l'articolo 13 § 1
Si è d'accordo che per gli ecclesiastici stranieri, che attendono alla cura d'anime degli stranieri, si prescinde dai requisiti di cui all'articolo 13 § 1.
Monaco, 4 Settembre 1974
Corrado Bafìle
Arcivescovo tit. di Antiochia di Pisidia Nunzio Apostolico
Zu Art. 13 § 1
Es besteht Einverständnis, daß bei ausländischen Geistlichen, die in der Seelsorge für Ausländer tätig sind, von den in Art. 13 § 1 genannten Erfordernissen abgesehen wird.
München, den 4. September 1974
Dr. h. c. Alfons Goppel Bayerischer Ministerpräsident
Prof. Hans Maier Bayerischer Staatsminister für Unterricht und Kultus
Dr. Dr. h. c. Ludwig Huber Bayerischer Staatsminister der Finanzen
Conventione inter Apostolicam Sedem et Bavariam rata habita, die XVIII
mensis Octobris anno MDCCCCLXXIV Ratihabitionis Instrumenta accepta et
reddita mutuo fuerunt. Exinde, i. e. a die XVIII mensis Octobris anno
MDCCCCLXXIV, huiusmodi Conventio inter Apostolicam Sedem et Bavariam
icta vigere coepit, ad normam articuli 13 eiusdem Pactionis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Ö2U Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULA
E.mo P. D. Ioanni S. R. E. Cardinali Willebrands, Secretariatus ad Chri
stianorum Unitatem Fovendam Praesidi, quem Summus Pontifex Mis
sum Extraordinarium eligit ut Lugduni celebritatibus praesideat septimo
expleto saeculo ex quo alterum Generale Concilium Lugdunense actum est.
PAULUS P P . VI
Venerabilis Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. —
Lugduni, in urbe Galliae nobilissima, propediem sacrae celebratio
nes habendae erunt ut, septimo expleto saeculo ex quo alterum Gene
rale Concilium Lugdunense actum est, digne hoc eventum commemo
retur, quod non solum vetustam ac praeclaram S. Irenaei sedem novo
auxit decore, verum etiam praecellentem obtinet locum in annalibus
Ecclesiae universalis.
Quae celebrationes, cura et studio Venerabilis Fratris Nostri
Card. Alexandri Caroli Renard, illius Ecclesiae Archiepiscopi, ita ap
parantur, ut iam nunc facile prospici possit eas et inceptionum oppor
tunitate, et numero auctoritateque eorum, qui intererunt, prosperum
exitum esse habituras.
Quodsi apparatus rationem probamus, haud minore tamen laude
digna arbitramur gravia, ea data occasione, pertractanda argumenta,
quorum nonnulla quaestiones attingunt iam in Lugdunensi Concilio
agitatas, non autem solutas, quae nunc etiam peculiares Ecclesiae curas
sollicitudinesque deposcunt. Quare aequa ac serena ponderatio operis
huius Concilii videtur Nobis in praesens haud parum utilitatis afferre.
Hoc Lugdunense Concilium, quod sextum recensetur inter Gene
rales Synodos in Occidentali orbe celebratas, anno MCCLXXIV a Deces
sore Nostro Beato Gregorio X convocatum est, ea quidem ratione, ut
ad disceptandum de maximis illius temporis quaestionibus, una cum
Summo Pontifice et Episcopis ii etiam congrederentur, qui praecipuo
rum religiosorum civiliumque institutorum personam agerent. Ad
partes autem habendas tam in eius praeparatione quam in ipsis deli
berationibus, praestantissimi arcessiti sunt eius aetatis theologi, in
quibus sancti Ecclesiae Catholicae Doctores Albertus Magnus, Thomas
Aquinas et Bonaventura. Quodsi S. Thomas decessit in itinere, cum
Lugdunum peteret, S. Bonaventura autem obiit ante Concilii finem,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 621
nihilominus singularis eorum doctrinae vis penitus affecit opus, quod
Concilium absolvendum suscepit. Quare iure merito affirmare licet Lug-
dunense Concilium eo tempore feliciter celebratum esse, quo cultura
theologica Medii Aevi summum attigerat fastigium.
Summus Pontifex Gregorius X — quem eius aequales sincera vene
ratione prosecuti sunt et cuius probitatem voluntatis animique excel-
sitatem, a quavis ambitione alienam, hodierni historici agnoscunt —
Concilium varias ob causas convocavit, et in primis ut omnes qui Chri
stiano nomine gloriantur, de sui contumelia Redemptoris tacti dolore
intrinsecus, potenter et patienter exurgant ad Terrae Sanctae praesi
dium et adiutorium causae Dei.1 Hoc tamen inceptum pars tantum erat
amplioris ac religiosi propositi, quod morum reformationem in Eccle
sia, unitatem inter Graecos et Latinos, necnon pacem inter populos
complectebatur. 2 Antequam autem Concilium iniretur, ipse, exemplum
secutus Papae Innocentii I II in Concilio Lateranensi IV instruendo,
late ac diligenter inquiri iussit de condicione ac statu Ecclesiarum
localium, 3 ac sedulo allaboravit proximae Concilii praeparationi, adiu
vantibus maxime S. Bonaventura et Beato Petro de Tarantasia,
archiepiscopo Lugdunensi, eiusque postmodum successore cum nomine
Innocentii V.
Totum Lugdunensis Concilii opus summatim pluribus Constitutio
nibus continetur, quarum una, Zelus fidei inscripta, agit de subsidio
Terrae Sanctae praestando; alia, a verbo Fideli incipiens, doctrinam
statuit de processione Spiritus Sancti a Patre et Fil io tamquam ex uno
principio ; 4 ceterae vero varias de ecclesiastica disciplina quaestiones
respiciunt. Si autem huius Concilii momentum perpendimus eiusque
fructus, qui etiam per consequentia saecula percepti sunt non solum
ad disciplinam quod attinet, sed etiam ad religiosam vitam populi
christiani, hoc praesertim debetur eius operi canonico, quod in Eccle
sia magnam assecutum est auctoritatem. 5 Peculiari modo recolenda est
Constitutio Ubi periculum appellata, qua Gregorius X efficere voluit,
ut tarditates ac difficultates tandem removerentur, quae suam praeces-
1 Conciliorum oecumenicorum decreta, ed. Istituto per le scienze religiose, Bologna
1973, p. 309. 2 Cfr. Ordinatio concilii generalis Lugdunensis ; ed. A. Franchi, Roma 1965, pp. 72-73. 3 Cfr. Les Registres de Grégoire X (1272-1276) et Jean XXI (1276-1277) ed. J. Gui-
raud-L. Cadier, Paris 1960, n. 220, pp. 91-92. 4 G f v. Conciliorum oecumenicorum decreta.pp. 309 et 314. s Const. 26, 27, 28 et 19; Cfr. Conciliorum oecumenicorum decreta, pp. 328-330; 324.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
622 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
serant electionem, certas severasque statuens normas Conclavis agendi,
quarum principia adhuc vigent. 6
Qui opus huius Concilii altius pervestiget, non animadvertere non
potest multum in eius vicissitudinibus valuisse pondus novorum
adiunctorum, in quibus christiana societas Medii Aevi tunc temporis
versabatur.
Revera nationalium Civitatum incrementum ; res politicae in Europa
novis euntes itineribus; agendi ratio christianorum principum cum
Orientalibus, quae calamitosa fuit mutuis ipsorum necessitudinibus;
rerum Orientalium ignoratio in aliquibus unitatis Ecclesiarum fauto
ribus, qui proinde mentis habitum ac traditiones Ecclesiae Graecae
neglegebant : haec omnia effecerunt, ut praecipua Concilii proposita
— nempe adiutorium pro Terra Sancta ac negotium unitatis christia
norum — iam ab initio in discrimen adducerentur.
Ipsa electio urbis Lugdunensis — ob situm geographicum et poli
ticum peropportuna, ac praesertim quia haec sedes nulli prae ceteris
favere videbatur Nationi — indicavit certam quandam aetatem chri
stianam fere penitus transactam esse. Nempe Ecclesiae tutela ac de
fensio in Occidente non amplius, ut antea, collocari poterant in Impe
rio, cuius stabilitate infirmata, respublicae nationales, inter se adver
santes, praevalere coeperunt. Mutatis, igitur, politicae rei condicio
nibus, illud consecuturum erat, ut praepedirentur omnia conamina
sine intermissione facta ad christianorum principum consensionem
obtinendam, quae optatum subsidium pro Terra Sancta permisisset.
Ceterum causa huiusmodi tunc multum iam amiserat spiritualis illius
significationis, quae ei ducentos ferme ante annos attributa fuerat;
aliae, enim, metae aliaque proposita iam assignabantur eis qui, sub
signo Crucis Christi profecturi, in Terram Sanctam se conferebant.
Ut neminem fugit, a sentiendi habitu, qualem peculiaria id tem
poris adiuncta ferebant, de eiusmodi bellis atque de mutuis rationibus
inter ecclesiasticam et civilem potestatem, christiana societas iamdiu
omnino discessit.
Etiam restituta concordia Ecclesiae Graecae et Latinae — iam gra
vata condicionibus historicis, quibus supra innuimus — fundamentis
admodum incertis ac mobilibus innitebatur. Agebatur, enim, de recon
ciliatione inter duas Ecclesias a supremis auctoritatibus praestituta,
quam Imperator Michael VIII Palaeologus sancivit, nulla tamen
6 Cfr. IUd., pp. 314-318.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 623
Ecclesiae Graecae facultate data ut suam de hoc negotio libere senten
tiam proferret. A Latinis, vero, textus ac formulae selecti sunt, qui
referebant doctrinam ecclesiologicam elaboratam et compositam in
Occidente, iidemque Imperatori et Ecclesiae Graecae sunt propositi,
ut simpliciter exciperentur, nulla habita disceptatione. Facile hinc
intellegitur, unitatem huiusmodi, quamvis sincera voluntate eius fau
tores praediti essent, inseri penitus non potuisse mentibus christiano
rum Orientalium, ac propterea, primis ortis difficultatibus, iterum
misere diffractam esse.
Haec prae oculis habere necesse est, ut clara in luce pateat dissi
milis ratio, qua hodie in Ecclesia hoc negotium agitur. Nostris, enim,
temporibus melius constat, condicionem, quae necessario praeire debet
quemlibet nisum ad unitatem christianorum spectantem, dialogum esse,
quemadmodum Concilium Vaticanum II monet in decreto Unitatis
Redintegratio: Per hunc enim dialogum seriorem utriusque Commu
nionis doctrinae vitaeque cognitionem et magis aequam aestimationem
omnes acquirunt? Hic autem dialogus ab illis qui Oecumenismo dant
operam postulat, ut debitam considerationem habeant de hac peculiari
condicione nascentium crescentiumque Ecclesiarum Orientis et de
indole relationum, quae inter eas et Sedem Romanam ante separatio
nem vigebant? Idem denique dialogus fraternam indolem prae se ferre
debet, sive circa doctrinam instituitur, sive circa muneris pastoralis
urgentiores aetatis nostrae necessitates. 9
Nostris, igitur, temporibus fore omnino confidimus, ut colloquia
quae ratione prorsus nova a Nobis cum fratribus Ecclesiarum Ortho-
doxarum Orientis iam instaurari coepta sunt, Deo iuvante, valere pos
sint ad removenda obstacula, quibus christiani saeculi x u i impediti
fuerunt. Profecto huiusmodi dialogus non ad unam spectabit quaestio
nem, quae de theologia Spiritus Sancti plus iam mille annos agitatur,
sed patienter ac mutua cum caritate alia doctrinae capita, in contro
versiam vocata, resumenda erunt, quae Gregorius X et Patres Lugdu-
nenses putaverunt a se dirempta esse : attamen colloquia de argu
mentis, quorum praecipua in Decreto de Oecumenismo recensentur, 1 0
novo hoc mentis habitu ab utraque parte iam institui poterunt.
Anno MCMLXVII, cum Patriarcha Oecumenicus Athenagoras fel. rec.
7 Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 4. 8 Ibid., n. 14. 9 Ibid., n. 18. 10 Ibid., nn. 14-18.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
624 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
salutationis causa Nos adivit, de his conatibus ad discidium compo
nendum coram ipso quaesivimus : Numne umquam, ut hac aetate, iidem
alieni sunt a quavis re politica, ab omni proposito quod non ad unum
referatur desiderium ad effectum deducendi voluntatem Christi circa
ipsius Ecclesiam? Etenim utrimque hoc uno ducimur optato animos
nostros purificandi in oboedientia veritatis, in sincero fraternitatis
amore, simplici ex corde, mente integra invicem attentius diligentes.11
Nonne probitas voluntatum nostrarum et germana fides consiliorum
nostrorum signa sunt actionis Spiritus Sancti, quae plurimum valet
ad renovandos homines altioremque intellectum iis ingerendum; quod
non solum in Ecclesia, sed etiam in singulis fidelibus christianis eve
nire cum admiratione animadvertimus? 12
Hac spe suffulti, mente respicimus longum ab Ecclesia peractum
iter inde a Concilio Lugdunensi altero, ac debitas Deo grates persol
vimus, quod decursu horum septem saeculorum obstacula bene multa
de medio sublata sunt, quae impedimento fuerunt ad illud reconcilia
tionis ac renovationis opus in Ecclesia, quod Gregorius X una cum
Concilii Patribus annisi sunt promovere. Hoc ipsum opus Nosmetipsi
alacriter persequi non dubitamus nostra hac aetate, quae Ecclesiae
novas opportunitates praebet; ac Nostra facientes eiusdem Pontificis
verba, quasi prophetico spiritu afilata, flagitamus ab ipso Largitore
bonorum omnium profundis suspiriis et effusis lacrymis, ut ipse in
cuius unitate fundatur fidei unitas, unitatis fundamentum, dicente Apo
stolo: (( Unus Dominus, una fides », suam sanctam atque catholicam
ecclesiam redintegrando uniat et uniendo redintegret.13
Quae quidem omnia in proximis Lugdunensibus celebrationibus
opportune in sua luce collocabuntur. Earum autem momentum Nostra
auctoritate confirmare volentes, Te, Venerabilis Frater Noster, qui
sedulum agis Praesidem Secretariatus ad Christianorum Unitatem Fo
vendam, Missum Extraordinarium Nostrum eligimus et renuntiamus,
ut, Nostram gerens Personam, praedictis celebrationibus praesideas.
Minime vero dubitantes, quin pro tuo, quo praestas, religionis studio
commissum Tibi munus feliciter sis impleturus, Deum rogamus ut
fructus, qui uberes exspectantur, in profectum totius Ecclesiae ac
nominatim rei oecumenicae bene vertant.
11 Cfr. 1 Petr. 1, 22. 12 A.A.S. 59 (1967), p. 1049. 13 Les Registres de Grégoire X... n. 194.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 625
Haec ex animo ominati, Tibi, Venerabilis Frater Noster, Archiepi
scopo, clero ac populo Lugdunensis Archidioecesis, ceterisque omnibus
qui statis celebritatibus intererunt, Benedictionem Apostolicam, cae
lestis gratiae auspicem, peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die v mensis Octobris, anno
MCMLXXIV, Pontificatus Nostri duodecimo.
ALLOCUTIONES
I
In auditorio Urbanianae Studiorum Universitatis die rei missionali pro
vehendae per totum Orbem dicato recurrente. *
Perché qua sono oggi convenuti i membri del Sinodo Episcopale?
Noi abbiamo accolto per essi l'invito che ci è stato rivolto, non senza
nostra personale compiacenza, dal signor cardinale Agnelo Rossi, Pre
fetto della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli,
comprendendo il duplice motivo della nostra presenza in questo nobile
e rinomato edifìcio, in cui hanno sede il Pontifìcio Collegio Urbano,
non che la Pontifìcia Università Urbaniana, due istituzioni di grande
importanza per la Chiesa cattolica, entrambe destinate alla prepara
zione di alunni e di maestri per l'apostolato missionario, cioè per
quella evangelizzazione d'uno dei settori ph\ vasti e più qualificati a
ricevere il messaggio di Cristo, alla quale è rivolto lo spirito, lo studio
e l'opera del Sinodo nostro medesimo. Dove trovare un posto più adatto
per celebrarvi un'ora dei suoi intelligenti lavori? Non è questo un
domicilio eretto, or sono quasi cinquant'anni, dopo la celebrazione del
l'Anno Santo del 1925, con profetica intenzione dal nostro grande pre
decessore Pio XI, d'immortale memoria, per dare alla Chiesa cattolica
un centro nuovo e adeguato ai nuovi tempi, donde possa irradiarsi una
cultura, una pedagogia, un fervore missionario più corrispondenti al
mandato apostolico, affidato da Cristo alla sua Chiesa, e più propor
zionati ai bisogni della cattolicità e del mondo ancora ignaro alla voca
zione del Vangelo?
Qui, venerati fratelli, e voi maestri e ospiti di questo benedetto
focolare missionario, tutti ci sentiamo missionari. Parlano i luoghi!
40 - A. A. S.
* Die 20 mensis octobris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
626 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quell'Evangelizzazione, intorno alla quale il nostro Sinodo, e con esso
tutta la Gerarchia cattolica, anzi tutta la nostra santa Chiesa di Dio,
in questi giorni si affatica per meditarne il mistero, per comprenderne
il dovere, per studiarne le condizioni, per determinarne i mezzi, e so
prattutto per viverne in quest'ora felice l'(( urgente carità », qui si
afferma e risplende, qui c'investe del suo supremo interesse, qui ci fa
incontrare Cristo risorto, quasi a noi stessi rivolgesse le sue imperative
e galvanizzanti parole : Euntes ergo docete omnes gentes.1 Qui noi ci
sentiamo non solo stimolati, ma esaltati, quasi incuranti delle nostre
innumerevoli deficienze, a osare, sulla parola del Maestro e nell'impeto
del suo Spirito, l'impresa magnanima di annunciare, con nuova lena,
con nuovo linguaggio, con nuova testimonianza, all'umanità, al mondo,
il Vangelo della salvezza. Qui la Chiesa ci ha convocati quasi per spe
rimentare in un suo prediletto santuario la nostra specifica e privile
giata vocazione di missionari, di apostoli, di testimoni dell'intervento
salvifico di Dio Padre, mediante il Figlio suo e Fratello nostro Gesù
Cristo nostro Signore e Maestro, nella comunicazione ineffabile dello
Spirito Santo, per aprire al mondo un nuovo regno di giustizia e di
vita. 2
Una circostanza speciale accresce oggi in noi la coscienza di questo
divino disegno, ed è la celebrazione, che proprio in questa domenica
la Chiesa ha fissata, della « Giornata Missionaria ». Una mirabile sin
tonia di pensieri, di propositi, di preghiere, che oggi fa della Chiesa
cattolica, diffusa sulla terra, un « cuor solo e un'anima sola », 3 ci cir
conda e ci assale : possiamo noi, fatti dal nostro Sinodo studiosi del
l'arduo e prodigioso fenomeno dell'Evangelizzazione odierna nel mondo,
rimanere estranei, rimanere indifferenti a questa ispiratrice coinci
denza? Non uniremo noi, come umili fratelli, i nostri animi a quelli
dei fedeli di tutto il mondo per celebrare con essi, anzi anche per essi,
la (( Giornata Missionaria »?
Oh, sì ! noi pensiamo che sia provvidenziale per comprendere nella
sua più vera luce la grande questione dell'Evangelizzazione questa
nostra presente fìsica e spirituale collocazione : questo è un punto pro
spettico dal quale possiamo guardare con meravigliata fiducia la linea
dinamica e risolutiva delle maggiori questioni che il tema dell'Evan-
1 Mt. 28, 19. 2 Cfr. 2 Cor. 13, 13. 3 Act. 4, 32.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 627
gelizzazioiie presenta alla nostra faticosa riflessione. Citiamone una :
come comporre la cattolicità del Vangelo con la sua unità? Non ci
dimostra forse questo centro di studio e di preparazione missionaria,
che l'irradiazione del Vangelo a tutti i popoli della terra qui è prima
legge statutaria, con le sue legittime conseguenze che sia riconosciuta
ogni civiltà di livello autenticamente umano, ogni lingua degna d'espri
mere a Dio la voce d'una medesima gente, ogni struttura storica e
civile capace di guidare l'incremento d'un Popolo nella sua specifica
personalità e nella fratellanza della giusta e libera convivenza con gli
altri popoli? Noi abbiamo notato nelle discussioni del nostro Sinodo
un'accentuata volontà di diffusione etnico-geografica, che non chiame
remo centrifuga, ma di vitale, connaturata espansione, innamorata di
libera universalità, di non equivoco pluralismo, di pentecostale promo
zione ... Ebbene : qui non è forse canonizzata in partenza questa citta
dinanza nella vocazione evangelica d'ogni umana espressione? Ne sof
frirà forse per l'ossequio dovuto alla maturità delle nuove e molte genti
l'unità del mondo, che si rivela ogni giorno di più, non solo come il
traguardo del civile progresso, ma la volontà suprema dell'amore, il
testamento del cuore di Cristo : unum sint, siano tutti uno? 4 No, non
ne soffrirà, perché la convergenza verso l'unità sarà altrettanto vigo
rosa e necessaria, quanto più lo sarà la diffusione verso la cattolicità;
un duplice moto, se è consentito il paragone, di diastole e di sistole,
caratterizzerà sempre più la circolazione della vita in quel mistico Corpo
di Cristo, che è la Chiesa, universale ed unica. E come da un lato,
non solo noi, mandati dal Signore a succedere in questa eterna città,
che custodisce con le reliquie degli Apostoli Pietro e Paolo, la succes
sione della loro centrale e universale missione, non temiamo, anzi pro
moviamo, con l'autorità conferitaci da Cristo, quanto possa favorire
l'irradiazione della Chiesa sulla faccia della terra e nel dramma della
storia universale, così noi siamo fiduciosi che non susciterà diffidenza
e resistenza la medesima autorità, che chiama a raccolta nell'unico
ovile di Cristo i popoli e le anime che hanno la fortuna d'essere suoi.
Pastori noi siamo, fratelli siamo; non padroni, non signori; e anche
nell'esercizio della potestà, certamente non vana, delle chiavi del Regno,
messe nelle nostre mani da Cristo, nostro vanto altro non è che quello
di realizzare, nella migliore misura della nostra consapevole debo-
4 Cfr. Io. 17, 11 e 19 e 21 e 22 e 23.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
628 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lezza, la parola di Gesù Signore : sint consummati in unum, et cognoscat
mundus quia Tu, (Pater) me misisti et dilexisti eos.5
Vogliamo dire : quanta luce si diffonde da questo punto focale sulle
realtà della nostra vita religiosa e temporale, realtà rese spesso pro
blemi intricati e senza plausibili risposte, quando le consideriamo fuori
del quadro, in cui lo sforzo di fedeltà a Cristo e di umana saggezza
le colloca, come qui sono, quasi in espressione emblematica, e in espe
rienza tuttora potenziale di sempre migliori progressi. Vengono, ad
esempio, allo spirito certe questioni caratteristiche del tema posto allo
studio del Sinodo, come quella dell'identità indiscutibile della fede, la
quale, in linguaggio apostolico e missionario, effonde ed inventa una
flessibilità di forme incarnate nella più varia fenomenologia etnica e
storica. Chi si meraviglia perciò che da un centro, come questo, d'unica
fede si allarghi a ventaglio internazionale, come naturale conseguenza,
la più variopinta scena dell'umana figura rigenerata dal cristianesimo :
l'uomo nuovo, c'insegna S. Paolo, che qui con S. Pietro è di casa, si
richiama all'immagine del suo Creatore, « dove non è più Gentile, né
Giudeo, circonciso e incirconciso, Barbaro o Scita, schiavo o libero,
ma tutto e in tutti è Cristo ». 6 La verità fìssa della fede, « operante
mediante la carità » 7 apre all'apostolo, al missionario, le vie verso
tutti i punti cardinali della geografìa terrestre, non perché egli im
ponga dappertutto una innaturale uniformità, ma perché sappia trarre
da tutte le voci dell'umana civiltà la lode corale alle « grandezze
di Dio ». 8
Così potremmo dire dell'ecumenismo, dove il ricupero dell'armonia
unitaria si fa più diffìcile : noi pensiamo che in questo laboratorio di
comunione possano trovarsi formule felici di ricomposta unione catto
lica mediante una critica e giusta complementarietà di sempre auten
tici valori religiosi e spirituali. Poi altro risultato di complementare
integrazione qui può avere la sua giustificazione e la sua disciplina :
la vera religione e la vera liberazione : tanto oggi se ne parla, ma già
le formule pratiche della sua attuazione sono variamente, ma efficace
mente applicate.
E allora due conclusioni, fratelli venerati : la prima è una benedi-
5 Io. 17, 23. 6 Col. 3, 11; Gal. 3, 28.
7 Cfr. Gal. 5, 6. 8 Act. 2, 11.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 629
zione che noi tutti dobbiamo dare a questa casa, a chi ha merito per
la sua origine, il suo sviluppo, la sua funzione. Superiori ed alunni
di ieri e di oggi, questa benedizione è per voi. Per voi, benefattori e
maestri, per voi, membri delle varie Opere Missionarie facenti capo
alla nostra valorosa Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei
Popoli, per lei, specialmente, venerato signor cardinale Agnelo Rossi.
Altra conclusione, che sale nel cielo come umile e fervorosa pre
ghiera per tutto il nostro mondo missionario cattolico. In Cristo,
così sia.
I I
Illustrissimis viris Arabiae Saudianae. *
Monsieur le Ministre,
Excellences,
Soyez les bienvenus en notre demeure, vous qui venez de cet Orient
si cher au cœur de tous ceux qui mettent leur foi dans la grandeur
et la miséricorde de Dieu! Nous vous remercions de votre respectueuse
et courtoise visite dont la signification spirituelle n'échappera à
personne.
Nous savons les hautes responsabilités religieuses, juridiques et cul
turelles que vous assumez dans votre patrie, berceau de l'Islam et dépo
sitaire de tant de valeurs morales. Nous savons aussi que, au cours de
votre voyage en Europe, vous souhaitez vivement contribuer au respect
et à la promotion des Droits de l'Homme, selon les exigences propres
de votre foi, et en accord avec les autres familles religieuses. Malgré
les différences qui nous séparent, Nous apprécions vivement cette
préoccupation.
Ici Nous avons bon espoir que vos contacts avec notre Secrétariat
pour les non-chrétiens, vous aideront, entre autres, à réaliser un tel
objectif. Tout ceci Nous porte à souligner l'intérêt de votre séjour
romain. Il montre en effet que musulmans et chrétiens arrivent à se
mieux comprendre et à se mieux aimer. On ne peut que s'en réjouir.
C'est, pour une grande part, un fruit du Concile Vatican II qu'ils
Nous est réconfortant de cueillir et de goûter ! C'est aussi le résultat
* Die 25 mensis octobris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
630 Acta Apostolicae Sedis --'Commentarium Officiale
d'autres contacts : Nous pensons en particulier à la visite effectuée en
votre pays, au mois d'avril dernier, par Monsieur le Cardinal Pigne-
doli, Président de notre Secrétariat pour les non-chrétiens. Nous pen
sons également aux Colloques islamo-chrétiens des récentes années.
Tout en évitant un syncrétisme qui ne serait pas de mise, ces visites
et ces Colloques font peu à peu converger des forces spirituelles. Et
nous sentons tous l'urgence, en notre temps de matérialisme envahis
sant et oppressant, de témoigner du Dieu très grand et très miséricor
dieux dont la présence aimante nous entoure sans cesse.
Enfin, Nous nous réjouissons de savoir votre ferme désir de faire
aboutir ces forces spirituelles et ces échanges culturels à des réalisa
tions concrètes en faveur de tous les hommes, croyants ou non. Dans
ce sens, Nous relevons avec une particulière satisfaction cette exigence
si solennellement et si fréquemment réaffirmée au niveau de vos instan
ces les plus autorisées : que la fidélité à Dieu soit manifestée dans des
œuvres multiples de justice et de miséricorde. A ce plan de l'engage
ment au service de l'homme et de ses droits, il n'est pas besoin de
répéter ici les appels fervents si souvent adressés au cours de notre
Pontificat, spécialement dans notre Encyclique « Populorum Progres
sio ». Nous ne voudrions pas omettre de rappeler par ailleurs la décla
ration finale du sommet islamique de Lahore, en février dernier. Les
responsables musulmans ont tenu à préciser que leurs efforts pour la
promotion d'une paix mondiale, fondée sur la liberté et la justice
sociale, émanaient d'un esprit d'amitié et de coopération avec les autres
confessions.
Au terme de ce bref et cordial entretien, et après vos échanges avec
la Délégation du Saint-Siège, Nous vous souhaitons d'emporter le meil
leur souvenir de ces journées romaines, et Nous prions le Très-Haut
de vous aider à chercher toujours davantage sa Volonté et à l'accom
plir dans la paix et la fidélité. Enfin, Nous vous confions le soin de pré
senter à votre Souverain, le Roi Fayçal, qui a encouragé cette visite,
l'expression de notre profond et cordial respect.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 631
I I I
E.mis Patribus Cardinalibus et Exc.mis Praesulibus e Synodo Episcopo
rum, cum tertius generalis Coetus exitum haberet. *
Venerabiles Fratres,
Ecce ad nostrae Episcoporum Synodi terminum iam pervenimus.
Sed priusquam dimittatur praestantissimus hic congressus, omnes iam
intimis sensibus cupimus iudicium aliquod de ipso ferre ac summam
quandam operis eius subducere. Atque dum coram Christo, qui corda
nostra scrutatur, animos et cogitationes colligimus, ut communiter et
coniuncte hanc rationem postremam reddamus, facere non possumus,
quin vera perfundamur laetitia speque bona erigamur, qua suffulti
res ipsas universas in optimam partem interpretamur. Revera, quis
nostrum non summi aestimat hanc experientiam, quam quarto iam tem
pore simul in Episcoporum Synodo viximus, cum videlicet perspicuam
voluntatem exsequeremur et unanimam Concilii Vaticani Secundi opta-
tionem, a nobismet ipsis confirmatam Synodi institutione?
Rursus Episcopi, mandato Christi innixi : Euntes docete omnes
gentes/ persuasum habentes verba eius esse spiritum et vitam/ congre
gati sunt una Nobiscum in Nomine Domini, ut gravissimas Ecclesiae
quaestiones ponderarent, et nominatim hoc anno ipsam Evangelizationem.
Sed ubinam in Ecclesia aptior inveniri potest locus — ut superioribus
hisce diebus vidimus — ad frugiferam collocutionem et tractationem
inter Ecclesiarum localium praefectos eorumve legatos de rebus et ar
gumentis tanti ponderis ad universam Ecclesiam Catholicam spectan
tibus, et quidem in ambitu tam fraterno, tam simplici, tam digno?
Synodus haec comprobavit, quod scilicet Episcopi cupiunt magis magis
que certiores fieri de difficultatibus nec non de vera significatione et
amplitudine singularum quaestionum, ac propterea intellegunt se posse
cum amore et humilitate, cum moderationis sensu sed etiam cum acri
rerum conscientia suum munus explere.
Latissimum quidem et implicatum hoc argumentum non permisit,
ut totum adeo brevi tempore pertractaretur, neque ut omnes exop-
* Die 26 mensis octobris a 1974. 1 Mt. 28, 19. 2 Io. 6 ; 63.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
632 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tatae conclusiones inde traherentur. Nihilominus, pro statu praesenti
Ecclesiae, haec quarta Synodus rursus effecit, ut vox Ecclesiarum loca
lium audiretur, ut condiciones rerum melius iudicarentur, ut praecipua
evangelizationis elementa reperirentur, atque ut tandem deliberaretur
quibus viis ac rationibus evangelizatio ad nostri temporis homines
dirigi deberet. Quapropter summam totius Synodi iam hinc frugiferam
esse putamus. Ipsa enim praebet et suppeditat Petri Successori, in
commodum universae Ecclesiae, abundantem numerum et copiam soli
dam consiliorum ac monitorum et propositorum. Iam nunc autem
concredimus has doctrinae ac sapientiae pastoralis divitias ipsi gratiae
adiuvanti Dei : Deus est enim, qui operatur in vobis et velle et perficere
pro bona voluntate.3 Dominum igitur toto ex pectore laudamus ob plu
rima illa et optima, quae nobis haec Synodus dedit.
Gratissima namque memoria tenemus omnia, quae in hac Synodo
experti sumus, tamquam in experimento quodam cotidiano et certo
veritatis Ecclesiae, eiusque admirandarum potestatum et facultatum,
sicut etiam gravissimorum eius onerum et officiorum. Quemadmodum
prisca illa communitas Hierosolymitana, circa Petrum et Apostolos
collecta, etiam nos fuimus perseverantes in doctrina apostolorum, et
communicatione fractionis panis et orationibus.* Consideravimus quam
necesse esset altius perscrutari et disseminari doctrinam apostolorum,
quam Ecclesia per saeculorum decursum et per omnes humanarum
opinionum morumque mutationes integram semper servavit. Intime et
acriter sensimus ipsam Koinoniam, sive in mirabili colloquiorum ac
multiplicium congressionum fraternitate, sive in singularum sessio
num tranquillo processu, sive in multiformi eorum praesentia, qui huc
protulerunt diversorum humanorum cultuum voces in veritate unius
Ecclesiae Catholicae consociatas. Convenimus pariter ad fractionem
panis, cum sollemni ritu Synodum aperientes sacrum concelebravi-
mus; precati sumus unanimi ante omnes sessiones atque in permagna
illa et perpulchra congressione apud Collegium « De Propaganda Fide »
ibique perspeximus, quam vera esset promissio Christi : ubi "... sunt
duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum.5
Qua de causa possumus — iam hinc fraterno cum affectu profec
turi — aperte confiteri Synodum fuisse manifesto frugiferam.
5 Phil. 2, 13. 4 Act. 2, 42. 5 Mt. 18, 20.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 633
Frugiferam dicimus, in primis quoniam singuli Episcopatus sese
plane conscios ostenderunt de necessitate explendi sine ulla mora apo
stolicum officium sibi commissum, nempe praedicandi lesimi Christum
et hunc crucifixum/ atque maxima cum diligentia ipsi huic mundo
occurrendi.
Synodus praeterea frugifera fuit, potissimum quia omnes senten
tiae congruerunt circa plura quae maximi momenti sunt habenda :
1) In sua luce collocata est ratio, qua humanus progressus et
Christi mysterii evangelizatio oportet distinguantur, mutuoque perfi
ciantur, atque prior alteri subiciatur; quod mysterium complectitur
Sanctissimae Trinitatis cognitionem, participationem naturae divinae,
sempiternamque salutem mundi qui nunc est et qui futurus erit.
2) Clare illustratum est, ad quos pertineat officium evangelizationis,
quod a Christo concreditum est Apostolis, nunc autem eorum Succes
soribus : hoc est Episcopis, communionem habentibus cum Romano
Pontifice, qui quidem, una cum peculiari mandato sibi commisso lar
giorem effusionem donorum Spiritus Sancti receperunt. Iisdem sociam
quidem praestant operam sacerdotes, tamquam proximi cooperatores
eorum obnoxii auctoritati ; attamen etiam probe declaratum est huius
modi evangelizationis officium pertinere quoque ad religiosos sodales
atque ad laicos homines, quorum in numero recensentur iuvenes, peculia
rique modo parentes. 3) Visum est palam ostendere arctam conexio
nem inter evangelizationem et rectam eorum institutionem, qui in hoc
opus incumbunt, inculcata necessitate atque momento congruae spiri
tualis atque doctrinalis praeparationis, nec non christianae vitae plane
cum nuntio evangelico conformis, ut huic fides tribuatur, neve impedi
mentum afferatur, quominus non credentes eidem adhaereant. 4) Om
nium omnino observantia patuit erga veri nominis bona humana atque
religiosa, quae exstant penes religiones non christianas et confessiones
non catholicas, una cum debita eorum aestimatione, opportunitate
agnita eadem bona inserendi in obiectum evangelizationis et in pre
candi formas, atque simul affirmata necessitate servandi puritatem
unitatemque fidei catholicae et doctrinae ecclesialis. 5) Manifestum
fuit Ecclesiam Christi, quae in Ecclesia Catholica subsistit, simul esse
obiectum et subiectum evangelizationis; extra eam quoque, si Deo pla
cuerit, haberi posse illuminationem Verbi Dei, plenam tamen atque
integram Evangelii nuntiationem, una cum omnibus ei coniunctis
6 1 Cor. 2, 3; 1, 23.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
634 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
salutis subsidiis — quae sunt sacramenta, liturgia, plena Evangelii
Christi explicatio, nullis admixtis erroribus — nonnisi in Ecclesia
Catholica hierarchica haberi posse, hoc est in communione cum Summo
Pastore, Petri Successore, qui constitutus est perpetuum atque aspecta
bile principium et fondamentum unitatis sive Episcoporum sive chri
stifidelium; quae Ecclesia plene est m Christo veluti sacramentum seu
signum et instrumentum intimae cum Deo unionis totiusque generis
humani unitatis.1 6) Recte conclusum est in Ecclesias locales recidere
onus et officium operis evangelizationis, communione servata cuín Ec
clesia universali, quia universa Ecclesia in statu missionis est consti
tuta, scilicet missionaria est. 7) In sua denique luce posita est actio
Spiritus Sancti in opere evangelizationis, quia Ipse, utpote «anima
Ecclesiae » effundit gratiam et caritatem in corda credentium, Aposto
lorum praesertim, Episcoporum atque sacerdotum. Haec omnia sunt
maximi momenti argumenta ad meditandum proposita ; quod si fiat,
valde frugiferam celebrationem huius Episcoporum Synodi profecto
reddere potest.
Sed in hoc etiam ponenda est utilitas huius Synodi, quod Episcopi,
immensam horum munerum amplitudinem respicientes, aperte agno
verunt difficultatem per documentum in praesenti edendum illustrandi
omni ex parte evangelizationem eiusque munera omnia definiendi. Do
lemus quod aliqui id perperam interpretati sunt, quasi res Synodi
feliciter non successerint, cum e contra id minime detrahat de máxima
excellentia operis exacti ac de eius vera efficacitate. Praeterea id etiam
commodi exinde profectum est, quod in luce est posita opportunitas
perficiendi methodum laboris, qui novo huic instituto post Concilium
orto est proprius; quod quidem ultro libenterque facturi sumus,
vestris animadversionibus usi, atque auxilio freti novi Consilii Secre
tariae Generalis, nuper electi.
Post haec Synodus frugifera fuit, quia Episcopi, una cum Maria,
Matre Iesu, 8 atque circa Petrum congregati, ut in novo quodam Ce
náculo, percipere annisi sunt vocem atque impulsionem Spiritus Sancti;
atque plane persuasi sibi in docendi munere implendo praesentem eius
dem Spiritus assistentiam numquam defuturam esse, sub umbra alarum
suarum 9 ad meditandum et ad consilia capienda ingressi sunt. Nemo
7 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 1. 8 Cfr. Act. 1, 14. 9 Cfr. Ps. 16, 8; cfr. 46, 2,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 635
aliis dat, quod non habet. Nulla ars doceri praesumitur, nisi intenta
prius meditatione discatur.10
Frugifera deinde haec Synodus fuit, quoniam rectis doctrinarum
motibus Ecclesia tacta est in eosque intentior effecta, qui attingunt
munus docendi Episcopatus, cum supremo huius Apostolicae Cathedrae
Magisterio intima coniuncti necessitudine.
Frugifera etiam fuit, quoniam est iterum confirmatum priores
partes tribuendas esse officio hominibus praedicandi Verbum Dei,
iucundum vitae aeternae nuntium, qui animos in Paschale inserit
Mysterium, cuiusque nos, Pastorum qui fungimur munere, humilis
quidem et impar sed verus certusque trames sumus constituti : Quod
fuit ad initio (...), testamur et adnuntiamus vobis vitam aeternam,
quae erat apud Patrem et apparuit nobis; quod vidimus et audivimus,
adnuntiamus vobis, ut et vos societatem habeatis nobiscum, et societas
nostra sit cum Patre et cum Filio eius Iesu Christo (...), ut gaudeatis
et gaudium vestrum sit plenum.11
Frugifera denique fuit, quoniam hodie in Ecclesia conscientia quae
dam inest, acer sane et acutus sensus muneris etiam explendi, quo
adigimur ad omnia etiam exteriora adhibenda subsidia, nobis sive arte,
sive vita technicorumque inventis in praesenti suppeditata, ut laetum
nuntium usquequaque proferendo evulgemus.
Ut brevi dicamus, synodalis hic coetus nobis omnibus communis
exstitit vocatio ad officia et onera impensius exsequenda, ad altius exco
lendum studium precandi, ad vitam interiorem magis alendam, magis
que item fovendum spiritum paupertatis, abnegationis, germanae in
Ecclesiam et animas caritatis, pleniorem demum erga Verbum Dei fide
litatem. Idem exstitit una, in modum veluti musici concentus, collau
datio Sanctissimae Trinitatis, homines ad cognoscendam et participan
dam intimam sui vitam in Christo advocantis, itemque collaudatio per
sonae et mandati Salvatoris. Ita fit, ut quo sensu hac hora praecipue
perfundimur, is reconditam sapiat spiritus laetitiam, quae statim in
hymnum redundet ad grates Deo agendas.
Verumtamen, haud aequo res iudicio aestimari videntur, nisi adver-
timus nonnulla disceptationum capita accuratiore quadam explicatione
indigere. In tot enim argumentis, quae sunt pertractata, facere non
possumus, quin et liberam simplicitatem et apertam sinceritatem com-
10 S. Gregorius Magnus, Regula, pars I, 2; PL 77, 14. 11 1 Io. 1, 1-4.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
636 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mendemus ; sed non omnia, inde emergentia, elementa retinenda sunt.
Eorum alia, quamvis iusta de causa significanter expressa, absoluta
suapte vi, quibusdam ex partibus, exuantur oportet; alia vero, ea prae
sertim quae ex opera Circulorum minorum eminere visa sunt, oportet
melius definiantur, tenuentur, suppleantur, penitiore investigatione
illustrentur. Quorum aliqua nunc placet memorare, quippe quae nullo
pacto tacere possimus.
In primis, ad eas attendimus necessitudines, quae Ecclesiis parti
cularibus cum Apostolica Sede intercedunt. Sincero prorsus animo
gaudemus de augescente vigore et alacritate Ecclesiarum particularium
deque earum manifestiore usque voluntate omnia sibi congruentia
munera suscipiendi. Eodem tamen tempore exoptamus, ut sedulo cavea
tur ne altior pervestigatio essentialis huius aspectus rerum, quae
Ecclesiae sunt, ullo modo noceant firmitati « communionis » cum ceteris
particularibus Ecclesiis et cum Petri Successore, cui Christus Dominus
grave, perenne atque amoris plenum hoc officium commisit, ut agnos
et oves pasceret,12 ut fratres confirmaret,13 ut fundamentum esset et
signum unitatis Ecclesiae. 1 4 Eius igitur muneris perfunctio circum -
scribenda non est extraordinariis tantum adiunctis. Non ita esse Nos
dicimus animo trepidi pro muneris gravitate, qua premimur : Is, Petri
Successor, est et permanet Pastor ordinarius omnium ovium, totius
corporis : Vi muneris sui, Vicarii scilicet Christi et totius Ecclesiae
Pastoris, plenam, supremam et universalem potestatem habet, quam
semper libere exercere valet.15 Neque vero hic agitur de compositione
vel oppositione potestatum, sed unum potius adest propositum, quo
videlicet omnes — pro suo quisque munere suscepto fideliterque im
pleto — Dei voluntati respondeant, maxima impulsi dilectione.
Pariter, aliquid esse dicendum arbitramur de necessitate inveniendi
eam uberiorem fidei significationem, quae cum condicionibus stirpis,
societatis animique culturae apte conveniat. Id sane pernecessarium
esse videtur, ut verum et efficax evadat ipsum opus evangelizandi; in
quo, tamen, neque tutum neque a periculis vacuum est loqui de theo
logus, quae tot ac diversae esse debeant, quot ac variae sint conti
nentes terrae hominumque culturae. Etenim, quod fide continetur aut
12 Cfr. Io. 21, 13-17. 1 3 Cfr. Lc. 22, 32. 14 Mt. 16, 18-20. 15 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 22, 2.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 637
catholicum est aut amplius non est. Ceterum, nos omnes fidem acce
pimus per continuatam planeque constantem traditionem : Petrus et
Paulus minime aliena fidem veste contexerunt, ut eam antiquo Iudaeo
rum, vel Graecorum, vel Romanorum mundo accommodarent, sed vigi
lantissima usque cura consuluerunt germanae eius sinceritati, id est
unius eiusdemque nuntii veritati.
Praeterea, causa humanae liberationis est iusta in luce collocata,
cum et ipsa sit pars illius amoris, quo christiani suos fratres com
plecti tenentur. Sed tota et integra causa salutis iam non est cum hac
vel illa liberatione confundenda; atque idcirco elaborandum est, ut
Evangelium propriam indolem omnino servet, qua nempe Deus indu
citur a peccato et a morte hominem redimens, et in vitam divinam
illum introducens. Sic non est profecto plus aequo, in temporalium
rerum ordine, hominum provectus eorumque socialis progressus extol
l e n d a , cum detrimento significationis essentialis, quae evangelizationi
seu totius Evangelii nuntio ab Ecclesia tribuitur.
Animadvertimus insuper, idque non sine animi gaudio, parvas
christianorum communitates Ecclesiae multum spei afferre, easque ab
opera Spiritus Sancti tamquam a capite initium suum repetere; quae
tamen spes infirma sane erit, si vita harum communitatum ecclesialis
in ordinata compagine unius corporis Christi languescat, ac, per im
moderatam libertatem a legitima Auctoritate ecclesiastica, arbitrio
singulorum permittatur.
Ad haec vero omnia quod attinet et ad alia minora, quae in praesens
Nos tempus deficit ut commemoremus, Sancta Synodus certa ad
respondendum indicia dedit luculenta; quae tamen oportet in unum
reducere, atque altius perscrutari. Quod si praecipua indicamus, id
profecto ob eam causam fit, quod munus officiumque Nostrum excu-
bantis est, id est eius proprium, qui in initio viarum vigilat, per quas
Ecclesia iter facit, ut doctrinam, quam de se habet, aptius usque expri
mat. Qua re non sinimus itinera falsa ingredi christifideles; quod si
fieret, officio nostro principi deesse nos putaremus, confirmandi vide
licet fratres.
Aliquid tamen est, in iis quae exposuimus, quod particularia exsu-
peret omnia : voluntatem dicimus omnium atque singulorum, novum
atque universalem impulsum dandi, uno et alacri animo, evangeliza
tionis operi. Etenim — ut fortasse simili modo atque perspicuitate
alias numquam factum erat — Ecclesia cognitionem acquirit huiusce
muneris, sane inter omnia praecipui. Dicas hoc idem esse omnino
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
638 Acta Apostolicae tiédis - Commentarium Officiale
tempus Concilii Vaticani II dignum, Ecclesiae naturae et vocationi
congruens, necessitatibus hominum par, ad iis vitiis huius temporis
medendum aptum, quae bene novimus.
Fratres Venerabiles et amatissimi, Ecclesia iter denuo arripit, magno
sane animo magnaque spe, humilis aeque ac generosa, planeque confisa
Christi auxilium se obtinere posse per Mariae Virginis intercessionem ;
iter ingreditur summa caritate atque studio se convertendi acerrimo,
operam dans omnimodam animorum reconciliationi, ad huius Sacri Anni
postulata, seu universalis Iubilaei.
Quam ob rem, omnium Episcoporum memor nunc subit ac grata cogi
tatio, qui in universo terrarum orbe huic regenerationi operi instant;
subit eorum Auxiliarium, Sacerdotum, Religiosorum, Religiosarum,
qui sunt apta ad hominibus aetatis nostrae evangelizandum instru
menta; atque praeterea parentum, qui et ipsi sunt primi Ecclesiae
socii in sua ipsorum familia, id est in (( Ecclesia domestica » 1 6 Evan
gelii proferendi; et mulierum, quae in exemplum piae et fideles adiu
trices sunt, iuvenum, puerorum, spei laetae futuri, et praesertim docto
rum virorum, quos Ecclesia benevolentia, exspectatione, fiducia pro
sequitur.
Singulas tandem singulorum locorum Ecclesias salvere iubemus,
eas paterno animo in spem erigentes, praedicando Evangelio intentas ;
et Evangelii sacros ministros, maxime qui nominis Christi causa in
non paucis regionibus persecutiones patiuntur : sed Verbum Dei non
est alligatum.17
Incitamentum denique Nostrum ad dilectos ac strenuos catechistas
dirigimus, et praecipue ad missionarios, qui humiles et heroici sunt evan
gelizationis mundi auctores : Gaudete et exultate, quoniam merces
vestra copiosa est in caelis.16 Omnes complectimur Nostros filios et
filias, omnes quidem adhortantes, ut instrumenta esse velint atque
conscii operis missionalis Ecclesiae socii : Dei Verbum, cunctis feren
tibus opem, currat et clarificetur,19 ut credat mundus 20 atque sit Deus
omnia in omnibus.21
Iam hinc discessuri, iterum illud, quo omnes confirmemur, ut reso-
16 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 11. 17 2 Tim. 2, 9. 18 Mt. 5, 12. 19 Thess. 3, 1. 20 Io. 17, 21. 21 1 Cor. 15, 28.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 639
net volumus Christi invitamentum Euntes, docete omnes gentes; 22 et
item illud : Levate oculos vestros et videte regiones, quia albae sunt
iam ad messem23 Dei sane voluntati nobis est obsequendum, qui nos
ipse misit. Universus mundus, tam late patens tamque splendide, nun
tium exspectat liberationis a peccato ab iisque, quae peccatum invehit,
malis; nuntium nempe salutis, a Christi Cruce partae. Equidem,
verbum crucis ... stultitia est; 24 sed placuit Deo per stultitiam praedi
cationis salvos facere credentes;25 uni propterea Dei auxilio confidi
mus. Summae difficultates exstant, multae ac variae sunt hominum
exspectationes, gravissima nobis explenda munia, at Confidite — ait
Dominus — ego vici mundum.26 Christus nobiscum est, immo in nobis
est; in nobis et per nos ipse loquitur, neque umquam necessarium
nobis auxilium suum denegabit.
Domine Christe Iesu, Verbum Patris, Cruci affixe Salvator, hac
hora, qua peracta dimittitur Synodus, ad Te iterum convertimur, sicut
antea, ea ineunte, Te imploravimus. Nobis praesens affuisti, et cor
nostrum ardens erat in nobis, cum loquereris in via et aperires nobis
Scripturas ; 2 7 Tu nostra fovebis proposita, nostrum in Ecclesiam fulcies
ministerium, mentibus lucem et verbis inicies vigorem, labores confir-
mabis gressusque nostros diriges, ut aptiores inveniamus ad Evange
lium tuum nuntiandum vias et rationes, nostrae denique ignosces debi
litati. Tui nos famuli, iidemque pauperes, sumus, unaque promissionis
tuae certitudine firmamur. Petrum sustenta atque Episcopos tuos,
eorumque animum adde gregibus. En, magna paupertas est nostra,
sed non in nobis, in Te uno, fiduciam collocamus : nostrae divitiae in
hac sistunt spe. Tu nobis robur infunde, Tu nos confirma, Tu nos tua
auge benedictione, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivis et regnas in
nobis et in Ecclesia Tua, in saecula saeculorum. Amen.
22 Mt. 28, 19. 23 Io. 4, 35. 24 1 Cor. 1, 18. 25 Ibid., 1, 21. 26 Io. 16, 33. 2 7 Cfr. LC. 24, 32.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
640 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum concelebrante, ad
E.mos Patres Cardinales et Exc.mos Praesules qui decimo quinto ple
nario Coetui Consilii Generalis Pontificiae Commissionis pro America
Latina Romae interfuerunt. *
Venerables hermanos en el Episcopado:
Un gozo incontenible embarga hoy nuestro corazón en esta solemne
celebración eucaristica. Es el gozo del encuentro entre hermanos, de
la experiencia del « afecto colegial », de la manifestación fraterna de
la comunión entre las Iglesias particulares y la Cabeza de la Iglesia
universal, garantía de la auténtica colegialidad. El mismo que nos
encomendó la grave misión de regir a toda la Iglesia, os hizo también
a vosotros Pastores para compartir la gran responsabilidad de « pro
mover la obediencia a la fe para gloria de su nombre en todas las
naciones w.1
Viéndonos en medio de vosotros, no podemos menos de evocar la
Conferencia General que celebrasteis hace ya seis años y cuya sesión
inaugural tuvimos el honor de presidir en Bogotá. Ahora, al conme
morar el vigésimo aniversario de la institución del Consejo Episcopal
Latino-americano, una mirada retrospectiva nos hace ver que la semilla,
sembrada en Río de Janeiro, ha crecido y echado profundas raíces.
Un mutuo y continuo intercambio de información y de experiencias
para servir con mayor eficacia al Evangelio, ha favorecido providen
cialmente una ulterior toma de conciencia de los problemas que a todos
os afectan y un mejor conocimiento de las realidades concretas de
vuestro continente.
Nos conforta mucho saber que, en esta reunión de Roma, os habéis
propuesto dar un nuevo impulso a la tarea evangelizadora, dentro
del clima espiritual del Año Santo. Esto, así como la humilde con
vicción de que « ni el que planta es algo ni el que riega, sino Dios
el que da el crecimiento », 2 alimenta nuestra esperanza y debe servir
de estímulo a las actividades del CELAM, dentro de su carácter espe-
* Die 4 mensis novembris a. 1974. 1 Rom. 1, 5. 1 1 Cor. 3, 7.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 641
cíflco de organismo episcopal al servicio de la comunión del pueblo
de Dios.
No se nos oculta el profundo significado que tiene el haberos reu
nido aquí, después del Sínodo de los Obispos, en el que muchos de
vosotros habéis participado. Ha sido éste un acontecimiento de tanto
relieve en la vida de la Iglesia y su desarrollo —comunión intensa en
torno a la Eucaristía y a la Palabra, reflexión y diálogo, intercambio
de experiencias y de sugerencias, renovación del compromiso evange-
lizador y generosos propósitos— que nos ha satisfecho sobremanera.
No cabe duda que en esta reunión del CELAM habréis repetido muchas
de vuestras aportaciones, teniendo en cuenta las de otros hermanos
en el Episcopado, y habréis reiterado, con la mente y el corazón
puestos en vuestro continente, las exigencias de vuestra misión ante
Dios y ante los hombres.
De aquí que nuestro gozo colmado por el completo y fructuoso
éxito del Sínodo, quede ratificado ahora al comprobar que vosotros,
en íntima comunión con Nos, seguís trabajando en la búsqueda de
soluciones a los grandes problemas que se plantean ante la evangeli
zaron en vuestros países.
Nuestro tiempo exige una intensificación de la conciencia evange-
lizadora, que dé prioridad al anuncio explícito del Evangelio y a la
virtualidad salvadora de su mensaje para el hombre de hoy ; que acre
ciente la confianza en el Magisterio social de la Iglesia y en su capa
cidad de inspiración y de iluminación; y sobre todo, que deje siempre
en claro que la auténtica liberación es la del pecado y de la muerte.
La liberación no es simplemente un término de moda, sino una palabra
familiar para el cristiano; en efecto, pertenece a su vocabulario y
debemos recordarla día tras día, haciendo referencia a la obra reden
tora de Cristo Salvador, por quien hemos sido admitidos a la recon
ciliación con Dios y regenerados a una nueva vida que exige de
nuestra libre personalidad dedicarse, mediante los postulados que
surgen de la caridad, a la obra social en favor de nuestros hermanos.
Transformando al hombre desde dentro, haciéndolo portador cons
ciente de los valores que la fe y la gracia han engendrado en su alma,
implantando eh dinamismo del amor en su corazón, se conseguirá sin
duda la promoción integral de una sociedad donde la verdadera liber
tad y la auténtica justicia constituyan la base del progreso. 3
3 Of. Discurso audiencia general, 31 julio 1974.
41 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
642 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Que vuestro renovado impulso apostólico no se vea frenado por la
insensibilidad de algunos cristianos ante situaciones de injusticia, ni
por las divisiones —a veces radicalizadas— en el interior de las propias
comunidades eclesiales ; y que ese mismo impulso sea capaz de conjurar
la tentación —que a veces se insinúa en algunos— de entregarse a
ideologías ajenas al espíritu cristiano, o de recurrir a la violencia,
engendradora de males mayores que los que se desean remediar ; 4 « ni
el odio ni la violencia son la fuerza de nuestra caridad )).5
Vuestras comunidades esperan con ansia una respuesta a sus pro
blemas, a sus inquietudes, una ayuda ante situaciones difíciles. Seguid
ofreciendo a todos la palabra salvadora y el testimonio de vuestra
vida evangélica; pero no os detengáis en el mero anuncio de la fe con
un lenguaje accesible; es necesario provocar en la conciencia indivi
dual y social un movimiento propulsor, capaz de hacer opciones sere
nas, de tomar decisiones valientes, dejando que el Señor « abra una
puerta amplia ) ) 6 por donde el Evangelio penetre libre y decisivamente
en el hombre y en su historia, en la sociedad y en sus estructuras.
El ministro de la Iglesia, en cuanto colaborador de Dios, ha de
sentirse despojado de toda clase de ataduras inútiles o peligrosas, pri
sionero sólo del Evangelio, 7 a fin de liberar el « labrantío de Dios » y
salvaguardar los preciosos valores depositados en el « edificio de
Dios )),8 los hombres, para que a medida que crecen y se enriquecen
con el desarrollo y progreso humanos, queden también impregnados
y configurados a Cristo.
Que vuestros colaboradores, sacerdotes y religiosos, mantengan y
corroboren, con vitalidad creciente, este compromiso. A todos ellos,
confortadlos siempre para que su ánimo no desmaye ante las dificul
tades. A todos ellos va nuestro recuerdo, nuestro aliento, nuestro
afecto y nuestra gratitud.
Sabemos que prestáis una atención esmerada a la juventud que
constituye una mayoría en vuestro continente y cuya generosa dispo
nibilidad ha de incorporarse a las tareas evangelizadoras. Los jóvenes
son no sólo los hombres del mañana, sino los cristianos de hoy, los
4 Cf. Litt. Encycl. Populorum progressio, 31. 5 Discurso a la Asamblea del Episcopado Latinoamericano, Bogotá, 21 agosto 1968. 6 Cf. 1 Cor. 16, 9; 2 Cor. 2, 12. 7 Cf. Ef. 3, 1; i Cor. 9, 19. 8 Cf. 1 Cor. 3, 9.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 643
que con su intuición, fuerza y alegría, y hasta con su sana crítica
esperanzada constituyen un fermento de vuestra sociedad. Ellos espe
ran que se les proponga no la utopía del mundo que no llegarán a
conocer, sino la realidad viva de algo que se debe ir perfeccionando y
que ya está entre nosotros : el reino de Cristo con su llamada a la
justicia, al amor, a la paz.
Venerables hermanos : no queremos concluir estas palabras sin ex
tender una vez más nuestra mirada sobre el inmenso campo de la
Iglesia por vosotros aquí representada.
Nuestra solicitud pastoral por todas las Iglesias se reviste de una
especial atención cuando se proyecta hacia América Latina. En sus
comunidades orantes, fraternas, misioneras, descubrimos —os lo deci
mos con gozo y emoción— un verdadero tesoro cristiano, cuya pujanza
se va poniendo de manifiesto, cada día más, en obras de caridad, de
apostolado, de educación ; y también en el apoyo y participación al
desarrollo integral de vuestros países.
Sois vosotros, obispos hermanos de América Latina, quienes, siguien
do el camino que trazaron aquellos santos pastores que implantaron y
propagaron la fe en el Nuevo Continente, habéis mantenido ardiente
la llama del apostolado, edificando, con la preciosa colaboración de
tantos sacerdotes, religiosos y seglares beneméritos, la Iglesia de Cristo
con todo esmero y lucidez.
Que esta riqueza humana y espiritual no se quede estancada en
meras fórmulas, sino que, convenientemente encauzada, constituya un
caudal vivo, capaz de fertilizar en generosa comunicación otros campos
de la Iglesia, de esa misma Iglesia que tan fielmente servida y tan pro
fundamente amada se vio por los Santos que en vuestra América vivie
ron y cuya intercesión imploramos, especialmente —por conmemorarse
hoy su fiesta— la de San Martín de Porres.
En esta hora de gracia, el Espíritu Santo, Alma de la Iglesia, sigue
presente y actuando en ella. Es El quien le presta las fuerzas necesa
rias para lograr una constante renovación y creciente fidelidad a su
Divino Fundador. Es la hora de la fe. Es la hora de la esperanza, que
no quedará defraudada. 9
Que María, Madre de la Iglesia, a quien vuestros pueblos invocan
bajo diversas advocaciones, con fe tierna y sencilla, os obtenga siempre
este clima de esperanza.
9 Of. Rom. 5, 5.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
644 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
Excellentissimis viris qui ex universo terrarum orbe Romae interfuerunt
Conventui alimentis in mundo procurandis. *
Monsieur le Président,
Monsieur le Secrétaire général,
Mesdames et Messieurs,
Nous sommes heureux de vous saluer, vous les participants à la
Conférence mondiale de l'Alimentation réunie à Rome sous les auspices
des Nations Unies. Est-il besoin de vous dire que Nous communions
intensément à vos préoccupations, car notre mission est de prolonger
l'enseignement et l'action du Christ auquel le spectacle d'une foule
affamée suggérait l'émouvante exclamation : « J'ai pitié de cette
foule ... ils n'ont pas de quoi manger. Les renvoyer à jeun, je ne le
veux pas : ils pourraient défaillir en route »-1
1. Au cours de ces dernières années, la situation que Nous décri
vions dans l'Encyclique Populorum Progressio a atteint des propor
tions encore plus alarmantes et ce que Nous disions alors a gagné en
actualité : « Personne ne peut plus l'ignorer, sur des continents entiers,
innombrables sont les hommes et les femmes torturés par la faim,
innombrables les enfants sous-alimentés, au point que nombre d'entre
eux meurent en bas âge, que la croissance physique et le développe
ment mental de beaucoup d'autres en sont compromis, que des régions
entières sont de ce fait condamnées au plus morne découragement ». 2
La documentation préparée pour votre Conférence décrit les divers
aspects de la faim et de la malnutrition, en détecte les causes et s'ef
force d'en prévoir les conséquences en recourant aux statistiques, aux
études de marché, aux indices de production et de consommation. Dans
leur rigueur, ces indications prennent une éloquence tragique; qu'en
est-il alors quand on entre, sur le terrain même, en contact avec les
réalités qu'elles recouvrent? Des catastrophes récentes de tout ordre,
sécheresse, inondations, guerres, engendrent immédiatement des cas
pathétiques de pénurie alimentaire. De façon moins spectaculaire mais
* Die 9 mensis novembris a. 1974. 1 Mt. 15, 32. 2 N. 45.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 645
également pénible, s'imposent à tons les dures situations créées dans
les classes démunies par la hausse des denrées, signe de leur raréfac
tion, et par la diminution toujours plus accentuée de l'aide alimen
taire internationale qui avait pourtant puissamment contribué, après
la dernière guerre, au relèvement et au progrès des peuples.
Le défaut d'alimentation a des effets éloignés et parfois imprévisi
bles ; il a de graves conséquences sur les générations à venir, et pré
sente des dangers ambiants et sanitaires qui opèrent sur les popula
tions des lésions plus profondes que les maladies apparentes. Il est
vraiment douloureux d'en venir à une telle constatation, et de con
fesser que la société humaine semble jusqu'à maintenant incapable
d'affronter la faim dans le monde, alors qu'un progrès technique sans
précédent a été atteint dans tous les domaines de la production, tels
que ceux des fertilisants et de la mécanisation, ou de la distribution
et des transports. Il y a bien peu d'années en effet, on espérait que,
d'une façon ou d'une autre, la rapidité de la transmission des infor
mations et des biens ainsi que les progrès technologiques étaient en
mesure d'éliminer rapidement les risques de l'ancien fléau de la famine
frappant pour une longue durée une nation ou une large région dans
sa totalité. Ces espoirs ne sont pas réalisés, d'où l'atmosphère de gra
vité dans laquelle se déroulent vos travaux; d'où aussi l'espérance
mêlée d'anxiété qui les entoure de la part des peuples de la terre.
Pour reprendre les paroles que Nous adressions en 1965 à l'Assemblée
mondiale de la Jeunesse réunie sous le signe de la campagne mondiale
contre la faim : « C'est un drame de vie et de mort pour l'humanité
qui doit s'unir pour survivre et donc apprendre d'abord à partager le
pain de chaque jour », celui dont le Seigneur nous apprend qu'il est
nôtre, c'est-à-dire, à chacun et à tous. 3
2. A vous qui êtes engagés dans une tâche si lourde mais si riche de
promesses, Nous proposons deux principes pour guider vos travaux :
d'une part voir en face les données du problème sans vous laisser
égarer dans leur appréciation par la panique ou par trop de pusillani
mité; et d'autre part vous sentir suffisamment stimulés par l'urgence
et la priorité absolues des besoins en cause pour ne vous satisfaire en
aucun cas de délais ou de demi-mesures. Cette Conférence ne résoudra
pas tout d'elle-même, il n'est pas dans sa nature de le faire, mais, ou
bien, par la clarté et l'énergie de ses conclusions, elle donnera le
3 Allocution du 15 octobre 1965, A.A.8. 57 (1965), p. 910.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
646 Acta Apostolicae ¡Seáis - Commentarium Officiale
départ à une série d'engagements efficaces et loyalement acceptés, ou
bien, contre l'attente mise en elle et malgré la bonne volonté de ses
membres, elle aura été tenue en vain. Pour vous supplier d'éviter une
telle issue, Nous n'hésitons pas à reprendre, en le transformant, l'ap
pel que nous lancions de la tribune des Nations Unies : « Jamais, plus
jamais la guerre », et Nous vous disons : « Jamais, plus jamais la
. faim ! ».
3. Mesdames et Messieurs, cet objectif peut être atteint. La menace
de la faim et le poids de la malnutrition ne sont pas une fatalité iné
luctable. La nature n'est pas, en cette crise, infidèle à l'homme. Son
potentiel de production sur la terre et dans les mers reste immense et
est encore largement inexploité. Tandis que, selon l'opinion générale
ment acceptée, cinquante pour cent des terres cultivables ne sont pas
encore mises en valeur, le fait s'impose du scandale d'énormes excé
dents alimentaires que certains pays détruisent périodiquement, faute
d'une sage économie qui en aurait assuré une consommation utile. Et
ce ne sont là que des illustrations d'un fait que personne ne conteste
dans sa réalité brute, même si certains doutent qu'il soit possible de
tirer assez vite de ce potentiel le nécessaire pour assouvir la faim d'une
humanité en expansion. Et par (( assouvir la faim », nous tombons
tous d'accord pour dire qu'il s'agit de davantage que de prolonger
une existence biologique minimale et infra-humaine. Ce qui est en
question c'est de <( donner à chaque homme de quoi manger pour vivre,
ce qui s'appelle vivre une véritable vie d'homme capable par son tra
vail d'assurer la subsistance des siens, et apte, par son intelligence,
à participer au bien commun de la société par un engagement libre
ment consenti et une activité volontairement assumée ». 4 C'est bien en
vue de ce niveau de vie que sont formulés les calculs de vos rapports,
selon lesquels une action capable de nourrir l'humanité en croissance
est possible sur le plan technique, mais demande un effort considérable.
4. La crise présente apparaît en effet surtout comme une crise de
civilisation et de solidarité. Une crise de civilisation et de méthode,
qui se manifeste lorsque le développement de la vie en société est
affronté d'un point de vue unilatéral, en considérant seulement le mo
dèle de société qui aboutit à une civilisation industrialisée, c'est-à-dire
en mettant une confiance excessive dans l'automatisme des solutions
purement techniques et en oubliant les valeurs humaines fondamen-
4 Discours à la FAO, le 16 novembre 1970, A.A.S. 02 (1970), p, 831.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 4 7
tales. Crise qui apparaît quand s'accentue la recherche du seul succès
économique dérivant des grands profits de l'industrie, avec pour con
séquence l'abandon quasi total du secteur de l'agriculture, et la négli
gence concomitante de ses valeurs humaines et spirituelles les plus
hautes. Une crise de solidarité aussi, qui maintient et parfois accélère
les déséquilibres existant entre les individus, entre les groupes et entre
les peuples, et qui est malheureusement le résultat — la chose est de
plus en plus évidente — de la volonté insuffisante de contribuer à une
meilleure distribution des ressources disponibles, spécialement aux
pays plus défavorisés et aux secteurs humains qui vivent essentielle
ment d'une agriculture encore primitive.
Nous touchons ainsi au paradoxe de la situation présente : l'huma
nité dispose d'une maîtrise inégalée de l'univers; elle dispose des ins
truments capables de faire rendre à plein les ressources de celui-ci.
Les détenteurs mêmes de ces instruments resteront-ils comme frappés
de paralysie devant l'absurde d'une situation où la richesse de quel
ques-uns tolérerait la persistance de la misère d'un grand nombre? où
la consommation alimentaire hautement enrichie et diversifiée de quel
ques peuples se satisferait des minimums vitaux octroyés à tous les
autres? où l'intelligence humaine pourrait soustraire à leur sort tant
de grands malades, mais se déroberait à la tâche d'assurer une ali
mentation adéquate aux populations les plus vulnérables de l'humanité?
5. On nè saurait en arriver là sans avoir commis de graves erreurs
d'orientation, ne serait-ce parfois que par négligence ou par omission ;
il est grand temps de découvrir en quoi les mécanismes sont faussés,
afin de rectifier, ou plutôt de redresser de bout en bout la situation.
Car il faut enfin satisfaire le droit de chacun à manger à sa faim selon
les requêtes spécifiques de sa condition d'âge et d'activité. Ce droit se
fonde sur la destination première de tous les biens de la terre à un
usage universel et à la subsistance de tous les hommes, avant toute
appropriation particulière. Le Christ a basé sur le respect de ce droit
le jugement de toute vie humaine. 5 Or, à l'examen des données du pro
blème, quelques constatations s'imposent d'emblée : une des causes les
pins manifestes du désordre actuel réside dans la hausse des prix des
denrées alimentaires et des matières requises à leur production, tels
les engrais dont la cherté et la rareté sont peut-être en train d'ame
nuiser les effets bienfaisants qu'on attendait à bon droit de la « Révo-
5 Cf. Mt 25, 31 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
648 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lution verte ». Cela n'est-il pas en étroite relation avec les fluctuations
d'une production réglée plus selon les perspectives de bénéfices à réa
liser que sur les besoins de l'humanité à satisfaire? La diminution des
stocks alimentaires, qui est elle aussi à l'origine des préoccupations
du moment, est, partiellement en tout cas, due à certaines options
commerciales dont le résultat est de ne laisser disponible aucune réserve
pour les victimes de disettes brusques et imprévues. On enregistre une
crise alimentaire générale et on en prévoit l'aggravation, alors que,
dans certaines régions particulièrement bien placées pour assurer des
excédents et des réserves d'urgence, on a réduit de façon impression
nante les surfaces arables. Nous voilà devant des contradictions qui
dénotent cette crise aiguë de civilisation. Toujours est-il que, puisque
tous ces phénomènes sont le fruit d'actions malavisées, une correction
et un redressement doivent être possibles à condition qu'on y mette
la sagesse et le courage voulus.
Nous venons d'évoquer la quantité des biens alimentaires nécessai
res à la vie de chacun des hommes. Mais le problème de la qualité a
également son importance et relève aussi d'un choix économique. Là,
les nations plus industrialisées sont particulièrement concernées : com
ment, dans une atmosphère tendant à être polluée et devant la fré
nésie de créer des succédanés artificiels, de production plus rapide,
arrivera-t-on à sauvegarder avec prudence une alimentation saine, ne
comportant pas de risques graves pour la santé des consommateurs,
notamment des enfants et des jeunes? Et comment rompre, dans ces
mêmes nations, avec une consommation excessive par la richesse et
l'abondance des denrées, ce qui s'avère nuisible aux intéressés et laisse
les autres démunis? Sur ce terrain aussi, la situation demande vigi
lance et courage.
6. D'autres observations concernent le flux des ressources qui per
mettraient de porter remède à la situation actuelle. Tous conviennent
que l'assistance multilatérale et bilatérale au secteur agricole a été
notoirement insuffisante. En vue de votre Conférence, on a chiffré
avec grand soin les exigences que comporteraient l'intensification de
la production alimentaire dans les pays en voie de développement, la
mise au point des politiques et programmes visant à améliorer la nutri
tion, les mesures pour renforcer la sécurité alimentaire mondiale. Les
sommes auxquelles ces supputations sont parvenues pour les dix pro
chaines années dépassent sans doute de beaucoup l'effort consenti
jusqu'à aujourd'hui, mais elles restent bien modestes au regard des
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 649
budgets nationaux des pays nantis ou disposant des liquidités inter
nationales ; une crise récente a modifié la répartition de ces liquidités,
mais n'a pas diminué leur volume. En 1964 déjà, à l'occasion de notre
voyage en Inde, Nous lancions un appel aux Nations, afin que soit
constitué par un engagement de véritable ampleur — fruit notamment
d'une réduction des dépenses pour les armements — un Fonds destiné
à donner une impulsion décisive à la promotion intégrale des parties
les moins favorisées de l'humanité. Aujourd'hui, l'heure a sonné d'une
décision énergique et sans échappatoire dans la même direction. Ce
que le sens de la solidarité ou plutôt une élémentaire justice sociale,
qui ne consiste pas seulement à ne pas « voler » mais aussi à savoir
partager, n'ont pas encore obtenu, les périls de l'heure finiront-ils par
l'imposer? Ou bien les hommes s'aveugleront-ils obstinément sur leur
propre sort et se chercheront-ils des alibis, par exemple une action
irraisonnée et unilatérale contre la croissance démographique, faute
d'aller à l'essentiel?
Il est inadmissible que ceux qui ont le contrôle des biens et des
ressources de l'humanité cherchent à résoudre le problème de la faim
en interdisant aux pauvres de naître, ou en laissant mourir de faim les
enfants dont les parents n'entrent pas dans le cadre de plans théori
ques fondés sur de pures hypothèses concernant l'avenir de l'huma
nité. Autrefois, dans un passé que Nous espérons révolu, des nations
ont fait la guerre pour s'emparer des richesses de leurs voisins. Mais
n'est-ce pas une nouvelle forme de guerre que d'imposer une politique
démographique limitative à des nations, afin qu'elles ne réclament pas
leur juste part des biens de la terre?
Nous renouvelons notre plein appui moral à ceux qui ont déclaré
à plusieurs reprises dans les assises internationales, non seulement
être disposés à reconnaître le droit de tout homme à jouir des biens
nécessaires à la vie, mais être également disposés, en consentant volon
tairement un sacrifice proportionnel aux ressources et aux capacités
qui sont les leurs, à mettre effectivement ces biens à la portée des indi
vidus et des peuples qui en ont besoin, sans aucune exclusive ni discri
mination. La perspective s'impose donc de réformes courageuses pour
éliminer les obstacles et les déséquilibres dérivant aussi des structures
désuètes, perpétuant des injustices insoutenables, ou empêchant le
dynamisme de la production et l'élan requis par une circulation adé
quate des biens nécessaires à la vie.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
650 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
7. Mais l'assistance internationale la plus large, le rythme accru
de la recherche et des applications de la technologie agraire, la planifi
cation la plus étudiée de la production alimentaire n'auront guère
d'effet si l'on ne pare pas au plus vite à une des lacunes les plus graves
de la civilisation technique. On ne résoudra pas la crise alimentaire
mondiale sans la participation des agriculteurs, et celle-ci ne saurait
être pleine et fructueuse si on ne révise pas radicalement la sous-éva
luation de l'importance de l'agriculture par le monde contemporain.
Car l'agriculture est facilement subordonnée à la domination des inté
rêts immédiats des autres secteurs de l'économie, même dans ces pays
qui sont pour le moment en train de tenter le décollage de leur proces
sus de croissance et d'autonomie économique.
Notre prédécesseur Jean XXIII, qui a consacré un chapitre de son
Encyclique Mater et Magistra à l'agriculture, le relevait en ces termes :
(( Le secteur agricole, à peu près partout, est un secteur déprimé :
qu'il s'agisse de l'indice de productivité de la main d'œuvre, ou du
niveau de vie des populations rurales ». 6 De cette dépression, ne rele
vons que deux indices : le recul du nombre des agriculteurs et parfois
aussi des terres cultivées dans les pays industrialisés ; le fait que dans
le monde en voie de développement, bien que la grande majorité des
habitants travaillent la terre, l'agriculture constitue le plus sous-dé-
veloppé des secteurs du sous-développement. Quelle que soit la valeur
des moyens techniques mis en œuvre, rien ne sera atteint sans la véri
table réforme que représentent la réhabilitation de l'agriculture et le
retournement des mentalités à son endroit.
C'est la dignité des agriculteurs, celle de tous ceux qui travaillent
aux différents niveaux de la recherche et de l'action dans le domaine
du développement agricole, qu'il faut proclamer et promouvoir sans
relâche. Nous le disions en recevant en 1971 la Conférence de la F.A.O. :
(( Il ne suffit plus d'enrayer la distorsion croissante de la situation
des ruraux au sein du monde moderne, il s'agit de les y insérer à part
entière, de faire en sorte que les générations montantes n'éprouvent
plus ce sentiment débilitant d'être comme des laissés pour compte, des
marginaux tenus à l'écart du progrès moderne dans ce qu'il a de
meilleur )).7
On y parviendra par un processus global et équilibré du développe-
6 Encyclique Mater et Magistra, III e partie, 3e par.; A.A.S. 53 (1961), p. 432. 7 A.A.S. 63 (1971), p. 877.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 5 1
ment, soutenu par une volonté politique des gouvernements de faire sa
juste place à l'agriculture. Il s'agit d'en finir avec la pression des
secteurs économiques plus forts, qui vide la campagne de ces énergies
mêmes qui seraient en mesure d'assurer une agriculture de haute pro
ductivité; il faut instaurer une politique qui garantisse aux jeunes du
monde rural le droit fondamental de la personne à un choix délibéré
d'une profession valable, à égalité de termes et d'avantages avec celle
que seul l'exode vers la ville et l'industrie semble pouvoir lui garantir
aujourd'hui.
8. Sans aucun doute, ici encore les réformes ne vaudront que si les
individus se les approprient. C'est pourquoi l'éducation et la forma
tion tiennent une place fondamentale afin que ne vienne pas à manquer
la préparation des personnes. « Le concours de la population rurale
est nécessaire ... il faut que les agriculteurs soient fidèles à la profes
sion qu'ils ont choisie et qu'ils l'estiment; . . .qu' i ls suivent les pro
grammes d'élévation culturelle qui sont indispensables pour que l'agri
culture sorte de son immobilité atavique et empirique et adopte les
nouvelles formes de travail, les nouvelles machines, les nouvelles
méthodes )).8
Ce qui importe donc particulièrement à l'humanité qui souffre de
la faim, c'est que les gouvernements offrent à tous les agriculteurs
la possibilité d'apprendre comment on cultive la terre, comment on
améliore les sols, comment on évite les maladies du bétail, comment
on peut accroître le rendement; c'est que finalement, dans le cadre
d'une préparation adéquate, on concède aux agriculteurs les crédits
dont ils ont besoin. En un mot, il faut transformer la masse paysanne
en artisan responsable de sa production et de son progrès. Ainsi se
trouve-t-on ramené à la notion d'un développement intégral qui em
brasse tout l'homme et tous les hommes ; Nous n'avons pas, pour notre
part, cessé d'exhorter l'humanité à tendre vers lui.
9. Telles sont, Mesdames et Messieurs, les pensées que Nous vous
livrons comme notre contribution propre à vos travaux. Elles déri
vent de la conscience que Nous avons de notre devoir pastoral et sont
inspirées par la confiance en Dieu qui ne néglige aucun de ses enfants,
et la confiance en l'homme, créé à son image et capable de réaliser des
prodiges d'intelligence et de bonté. Devant les foules affamées, le
8 Allocution à des agriculteurs italiens, 13 nov. 1966; dans L'Osservatore Romano
des 14-15 nov. 1966; traduit dans La Documentation Catholique, 1966, col. 2131.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
652 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Seigneur ne s'est pas contenté d'exprimer sa compassion ; il a ordonné
à ses disciples : « Donnez-leur vous-mêmes à manger », 9 et sa puissance
n'est venue en aide qu'à leur impuissance, et non à leur égoïsme. Cet
épisode de la multiplication des pains comporte donc, face aux graves
exigences de l'heure, de multiples leçons. Nous voulons retenir princi
palement aujourd'hui cet appel à l'action efficace. Il faut viser à créer
à long terme la possibilité, pour chaque peuple, d'assurer correctement
sa subsistance de la manière la plus adaptée, et il ne faut pas omettre
non plus, dans l'immédiat, de subvenir par le partage aux besoins
urgents qui sont ceux d'une grande partie de l'humanité. Le travail
doit s'unir à la charité.
Une telle réorientation progressive de la production et de la distri
bution implique aussi un effort qui ne doit pas être seulement une
contrainte imposée par la crainte de la pénurie, mais aussi une volonté
positive de ne pas gaspiller inconsidérément des richesses qui doivent
servir au bien de tous. Après avoir libéralement nourri les foules, le
Seigneur recommanda à ses disciples, nous dit l'Evangile, de recueillir
ce qui reste, afin que rien ne soit perdu. 1 0 Quelle belle leçon d'écono
mie, au sens le plus noble et le plus plein du terme, pour notre époque
éprise de gaspillage ! Elle porte en elle la condamnation de toute une
conception de la société dans laquelle la consommation tendrait à déve
nir à elle-même sa propre fin, au mépris de ceux qui sont dans le
besoin, et au détriment, en définitive, de ceux-là même qui s'en croi
raient les bénéficiaires, incapables qu'ils seraient devenus de perce
voir que l'homme est appelé à une destinée plus haute. Que notre
appel s'adresse donc à la fois à la lucidité et au cœur. Si le potentiel
de la nature est immense, si celui de la maîtrise de l'esprit humain sur
l'univers semble presque illimité, que manque-t-il trop souvent pour
que nous agissions dans l'équité et dans la volonté du bien-être de tous
nos frères en humanité, sinon cette générosité, cette inquiétude que
suscite la vue des souffrances et des misères des pauvres, cette pro
fonde conviction que toute la famille pâtit quand un de ses membres
est en détresse? C'est cette solidarité que Nous souhaitons voir présider
à vos travaux et surtout à vos décisions, et Nous demandons avec ins
tance au Père de toute lumière de vous en accorder la grâce.
9 Mt 14, 16. 1 0 Cf. Jn 6, 12.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 653
VI
Ad Excellentissimum Virum Carolum I. Valdes, liberis cum mandatis
Legatum ab Insularum Philippinarum Republica ad Sedem Apostolicam
missum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit legationis fidem facientes. *
Mr Ambassador,
We are happy to receive the Letters accrediting you as Ambassador
Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of the Philippines.
Please be assured of our gratitude for the land sentiments which you
have expressed. At the same time we would ask you to convey to His
Excellency President Ferdinand E. Marcos both our thanks for the
greetings which you have brought to us in his name and the assurance
of our prayerful good wishes.
It is with particular joy that we recali once again our visit to the
Philippines, to which you have so courteously alluded. This personal
expérience serves to heighten even more our lively interest in the well-
being of the beloved Filipinos, and in a particular way of the members
of the communities which we visited at the University of Santo Tomas
and in the more modest districts of the City of Manila. Through
your good offices we send a special world of affectionate greeting to all
whom we met during that historie visit, and we renew to them our
gratitude for the reception which they accorded us.
While in Manila we gave an Address to the Peoples of Asia, and,
as we said at the time, we gave it very willingly from the land of
the Philippines, in which for centuries the Catholic Church has been
fully at home. 1 We look therefore with confidence to the Philippines
to exercise an important measure of responsibility in regard to the
rest of Asia, by exemplifying the Gospel and by promoting those fruits
of true Christianity which are social equality, freedom from oppres
sion, justice, truth and peace. It is with a deep sensé of satisfaction
that we hear today from Your Excellency that your people are indeed
resolved to participate in the Church's program of Evangelization
by seeking to foster révérence for the Christian dignity of man. Very
recently we ourself told the Synodal Fathers : " There is no opposition
* Die 18 mensis novembris a. 1974. 1 Cfr. Address to tbe Peoples of Asia, 20 November 1970: A.A.S. 63 (1971), p. 38.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
654 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
or séparation ... but a complementara relationship between Evangeliza
tioni and human progress ... each calis for the other by reason of their
convergence to the same end : the salvation of man ". 2
May God then bless the people of the Philippines for their noble
collaboration in this work of the advancement of the whole man, and
for their efforts to ensure that individuáis may live on earth in condi
tions which reflect their sublime dignity as sons of God. Here is true
Ohristianity.
In assuring Your Excellency of a most warm personal welcome we
pledge to you the help and coopération of the Holy See in carrying
out your mission. May your stay here in the service of your country
be a successful one, bringing you spiritual and cultural satisfaction.
Welcome to the Holy See, and welcome to our home.
N U N T I U S R A D I O P H O N I C U S
Praesulibus atque Christifidelibus Argentinae Reipublicae septimum e
tota natione Eucharisticum Coetum celebrantibus. *
Venerables Hermanos y amadísimos hijos:
En ese gran Parque del Altar del Congreso, situado en el centro de
la tradicionalmente cristiana ciudad de Salta, os habéis reunido esta
mañana para el solemne acto de clausura del VII Congreso Eucaris
tico Nacional, celebrado bajo el lema : « Reconciliación en Cristo »,
que recoge los objetivos del Año Santo.
Han transcurrido cuarenta años desde aquel XXII Congreso Euca
ristico Internacional de Buenos Aires, que vio como Legado Pontificio
a un venerado Predecesor Nuestro, el entonces Cardenal Pacelli, que
tan gratos recuerdos dejó entre vosotros, y de nuevo os habéis estre
chado ahora, Pastores y fieles, junto a la Eucaristía, para renovar
públicamente vuestro homenaje y vuestra fe en la presencia real de
Cristo en el Sacramento del Altar. Y a la vez, para recoger la lección
maravillosa de bondad y amor universales que brotan de la Eucaristía
y que, como savia purificadora y fecunda, puede regenerar ideales
2 Address to the Synod of Bishops, 27 September 1974: A.A.S. 66 (1974), p. 563.
* Die 13 mensis octobris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 655
nuevos y apagar la sed de verdad y justicia de cuantos se acercan con
fe a Cristo, que nos amó « hasta el fin »-1
Ante El, que es el primogénito entre los hermanos, 2 que nos inculcó
como distintivo el mandato de amar como El nos ha amado, 3 y dar si
es preciso la vida por los hermanos ; 4 ante ese Cristo, que por medio
de su cruz es nuestra paz y reconciliación, 5 habréis sentido durante
estos días la urgente llamada de la Iglesia, de modo particular en este
Año Santo, a una renovación interior que restablezca en la conducta
personal y social ese dinamismo orientador querido por Dios, que se
manifiesta ante todo en la correspondencia al designio divino de llevar
al hombre a la salvación, y en una comunión efectiva y fraterna entre
los individuos, las familias, los miembros de la comunidad nacional e
internacional. ¡ Qué nueva y consoladora panorámica mundial ofrecería
la humanidad si hiciera vivencia propia estos ideales ! Sí, no nos can
saremos de repetirlo en beneficio de todos : ¡ Debemos actuar una ver
dadera reconciliación fraterna dentro y fuera de la Iglesia! ¿No es
esto lo que Cristo y la Iglesia esperan de nosotros en este Año del
Jubileo? Sólo entonces podremos decir que ha sido de verdad un Año
de gracia y salvación.
Conocemos bien los anhelos y esperanzas depositados por el Epis
copado Argentino en este Congreso. La preparación y realización del
mismo suponen ya una intensa tarea renovadora de vuestras comuni
dades cristianas, principalmente en lo referente a las consecuencias
prácticas que brotan de la Fe y la Caridad, y habrá contribuido sin
duda a crear un clima propicio para asegurar el imperio de la justicia,
la libertad y el respeto recíproco en todo el ambiente de ese País. 6
Por parte nuestra confirmamos esas aspiraciones y deseamos ardien
temente que la fuerza, la luz y el amor que manan de la Eucaristía
conviertan en una consoladora realidad esas esperanzas, con el fin de
edificar, en los no fáciles momentos presentes, una verdadera pacifica
ción, en Cristo, de toda la sociedad argentina.
Al enviaros nuestra paterna palabra de aliento, para que perseve
réis siempre en el camino del amor y de la fraternidad, que hallan su
1 lo. 13, 1. 2 Cf. Col. 1, 15; 18. Heb. 2, 11-12. ¡ lo. 13, 34. 4 1 lo. 3, 16. 5 Cf. Ef. 2, 15-18; Col. 1, 19. 6 Cf. La Pastoral Colectiva del Episcopado Argentino, mayo de 1973.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
656 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
eminente expresión en la Eucaristía, encomendamos al Señor tales
intenciones por mediación de la Santísima Virgen del Milagro, para
que Ella, la Madre común y Madre de la Iglesia, os conduzca a su
Hijo y en El os haga sentiros verdaderos hermanos y solidarios los
unos con los otros. Una solidaridad que sea el testimonio coherente
entre la fe y el ejercicio de la caridad fraterna al servicio de las legí
timas aspiraciones y realidades humanas.
Sobre ti, amadísimo Cardenal, nuestro Enviado Especial, sobre los
venerables Hermanos en el Episcopado, sacerdotes y religiosos, sobre
las Autoridades, entre las que hemos sabido ha querido estar presente
la Señora Presidente de la Nación, y sobre los fieles argentinos todos,
invocamos la constante asistencia divina. En prenda de ella, os impar
timos de corazón una especial Bendición Apostólica.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
E.mo P. D. Francisco S.R.E. Cardinali König, Vindobonensi Archiepi
scopo, atque Christifidelibus qui Coetui v. d. « Katholikentag » Vindo
bonae celebrato interfuerunt.
Unserem ehrwürdigen Bruder Franz Kardinal König, Erzbischof von
Wien.
Der Österreichische Katholikentag 1974, zu dem sich in diesen
Tagen die Delegierten der katholischen Verbände Österreichs mit ihren
Bischöfen, mit zahlreichen Gläubigen und auch Vertretern anderer
christlicher Kirchen in Wien versammeln, ist uns willkommener An
laß, unseren Mitbrüdern im Bischofs- und Priesteramt, den Veranstal
tern und Teilnehmern sowie allen Katholiken dieses von uns so
geschätzten Landes ein herzliches Wort des Grußes und unsere aufrich
tigsten Segenswünsche zu übermitteln.
Ehrwürdige Brüder, geliebte Söhne und Töchter!
Die Wahl des Themas »Versöhnung« für diese bedeutsamen Tage
der Besinnung und brüderlichen Begegnung ist für uns ein trostvoller
Beweis dafür, mit welch hochherziger Bereitschaft der Aufruf des Hei
ligen Jahres zu »Erneuerung und Versöhnung« von der katholischen
Kirche in Österreich aufgenommen worden ist. Die Kirche ist sich
heute, wie es das II. Vatikanische Konzil und das Heilige Jahr selbst
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 657
bezeugen, in besonderer Weise ihrer Sendung und verantwortungsvol
len Aufgabe bewußt, »Zeichen und Werkzeug für die innigste Vereini
gung mit Gott wie für die Einheit der ganzen Menschheit« 1 zü sein.
Da Gott die Welt durch Christus mit sich versöhnt hat, hat er seiner
Kirche das Wort und den Dienst der Versöhnung für alle Menschen
übertragen. 2
Wie das Heilige Jahr nach dem Geist und in Verwirklichung des
Konzils dazu bestimmt ist, eine innere und sittliche Erneuerung im
Bewußtsein der Menschen herbeizuführen, so ist die »Versöhnung«, zu
der der diesjährige Österreichische Katholikentag die Gläubigen ein
lädt und ermahnt, insbesondere die Frucht einer aufrichtigen religiö
sen Umkehr. Sie ist »ein Geschehen, das sich vor allem in der Tiefe,
im inneren Heiligtum des Menschen vollzieht, dort, wo das Gewissen
aufgerufen ist, durch Glauben und Buße 3 seine Umkehr oder »Meta-
noia« zu wirken und nach der Fülle der Liebe zu streben«. 4
Der Aufruf zur Versöhnung ermahnt die Gläubigen und alle Men
schen guten Willens zur Wiederherstellung der von Gott gewollten
Ordnung in ihrem Verhältnis zu Gott sowie in den mitmenschlichen
Beziehungen in Kirche und Gesellschaft. Es geht also zunächst und
vorrangig um unsere Versöhnung mit Gott. Christus hat uns, wie der
Apostel Paulus sagt, durch seinen Tod versöhnt, um uns »in seinen
Augen heilig, makellos und schuldlos zu machen«. 5 Deshalb gilt es
zuerst im Geist echter christlicher Buße durch Abkehr von der Sünde
und ehrliche innere Selbsterneuerung aus unserem persönlichen Leben
all jene Hindernisse zu beseitigen, die uns von Gott trennen. Die Wie
derherstellung und Festigung unserer Freundschaft mit Gott geschehen
hauptsächlich in der lebendigen Teilnahme am liturgischen Leben der
Kirche und finden in der sakramentalen Versöhnung durch das Buß
sakrament ihre Besiegelung. Deshalb möchten wir euch von Herzen
dazu einladen und ermutigen, euch im Rahmen dieses Katholikentages
und des Heiligen Jahres besonders um eine neue Wertschätzung dieses
Sakramentes des göttlichen Erbarmens zu bemühen.
Zur inneren Umkehr und Erneuerung gehört sodann als deren
unmittelbare Auswirkung notwendig die Versöhnung im Raum der
1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, Nr. 1. 2 Vgl. Kol 1, 20; 2 Kor 5, 18 f. 3 Vgl. MJc 1, 15. 4 Päpstl. Schreiben an Kardinal de Fürstenberg vom SI. Mai 1973. 5 Kol 1, 22.
42 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 5 8 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Kirche. Die Kirche kann den ihr anvertrauten Dienst der Versöhnung
nur wirksam erfüllen, wenn sie von sich seihst den Menschen ein glaub
würdiges Bild dieser Versöhnung darbietet. Deshalb ist die Wiederher
stellung der geistigen und brüderlichen Einheit in ihrem eigenen Innern
heute eines der dringlichsten Probleme der Kirche. 6 Wir alle sind auf
gerufen, im Geiste der Versöhnung jenes christliche Ideal wieder zu
verlebendigen und neu zu verwirklichen, das die erste christliche Ge
meinde beseelt hat, in der »die Menge der Gläubigen ein Herz und eine
Seele« 7 war. Umkehr und Versöhnung müssen uns als Glieder des einen
Leibes Christi, seiner heiligen Kirche, tiefer miteinander verbinden
und helfen, Polarisierungen und Spannungen innerhalb der Kirche zu
überwinden sowie die Einheit mit dem Herrn in der Einheit mit den
Hirten, die er ihr gegeben hat, zu bekräftigen und zu leben. Ebenso
wird ein neuer Geist gegenseitigen Verstehens und der Brüderlichkeit
auch die verschiedenen christlichen Kirchen und religiösen Gemein
schaften in ihrem ökumenischen Bemühen näher zueinanderführen,
indem sie gemeinsam die Wahrheit suchen auf dem Weg der Liebe zu
Gott und den Brüdern.
Die Versöhnung mit Gott steht am Anfang aller wahrhaft brüder
lichen Beziehungen unter den Menschen. Anderseits aber ist die Ver
söhnung mit dem Bruder das sicherste Zeichen und nach der Lehre des
Herrn sogar die unerläßliche Vorbedingung für die Versöhnung mit
Gott. Nicht einmal unsere Opfergaben auf dem Altar sind unserem
himmlischen Vater angenehm, wenn wir uns nicht vorher mit dem
Bruder versöhnt haben, der etwas gegen uns hat. 8 Und dieser Bruder
ist schließlich jeder Mensch, ungeachter aller Unterschiede der Rasse,
der Klasse oder der Nation. »Jeder Mensch ist mein Bruder!«. 9 Die
menschliche Brüderlichkeit gründet in der allumfassenden Vaterschaft
Gottes und der alle Verwandtschafts- und Volksbande überschreiten
den Brüderlichkeit Christi, der vor allem jene Menschen, die hungern,
dürsten, krank oder gefangen sind, seine Brüder nennt : »Was ihr
einem dieser meiner geringsten Brüder getan habt, das habt ihr mir
getan«. 1 0 Es ist an der Zeit, diese Brüderlichkeit aller Menschen in
6 Vgl. unsere Ansprache während der Generalaudienz am 29. August 1973. 7 Apg 4, 32. 8 Vgl. Mt 5, 23 f. 9 Vgl. Thema des Weltfriedenstages 1971. 10 Mt 25, 40.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 659
Christus tatsächlich als Fundament des menschlichen Zusammenle
bens anzuerkennen und zu verwirklichen.
Doch müssen wir uns gerade als Christen stets dessen bewußt sein,
daß die geforderte Bereitschaft zur Versöhnung in der Gesellschaft
niemals sittliche und religiöse Gleichgültigkeit bedeuten kann. Ein
gegenseitiges Einvernehmen, das dazu führt, sich selbst untreu zu
werden und seine sittlichen Überzeugungen wie seinen Glauben preis
zugeben, ist keine echte Versöhnung und kann auch nicht die Grund
lage einer gerechten öffentlichen Ordnung sein, zumal wenn in ihr da
durch die elementarsten sittlichen Werte wie das Recht auf Leben,
dessen Unantastbarkeit und Schutzbedürftigkeit in Frage gestellt
werden. Die Versöhnung der Herzen mit Gott im Gehorsam gegenüber
seinen Geboten ist die notwendige Voraussetzung dafür, daß wahre
Versöhnung der Menschen untereinander und ein dauerhafter Friede in
der Gesellschaft gelingen können. Wenn es also auch nicht möglich
sein wird, Konfliktsituationen von vornherein auszuschließen oder
sogar für immer aus der Welt zu verbannen, so bleibt doch das stete
aufrichtige Bemühen um eine solche Versöhnung in Wahrheit und
Gerechtigkeit der einzige Weg, auf menschenwürdige und christliche
Weise mit ihnen zu leben.
Wie wir es früher bei anderer Gelegenheit hinsichtlich des Friedens
getan haben, so möchten wir heute, bevor wir diese unsere Überlegun
gen beschließen, einem jeden von euch, geliebte Söhne und Töchter,
die ihr unsere Grußbotschaft vernehmt, ganz persönlich zurufen : Das
Gelingen dieser mitmenschlichen und umfassenden Versöhnung hängt
auch von dir ab Î Der Dienst der Kirche für die Versöhnung und den
Frieden in der Welt ist jedem einzelnen ihrer Mitglieder anvertraut.
Die Versöhnung erfolgt und vollzieht sich auf sehr konkrete und per
sönliche Weise : im Raum der Familie, am Arbeitsplatz, in den Pfar
reien und Gemeinden, in den religiösen Gemeinschaften und Diözesen.
Versöhnung ist gelebte brüderliche Liebe, die erlittenes Unrecht
hochherzig verzeiht, getanes Böse wieder gutmacht und offen und bereit
ist für die Verständigung mit allen Menschen. Es geht um die konkrete
Anteilnahme an den Leiden der Brüder, an ihren Hoffnungen und
Sorgen, um das Teilen unserer Güter mit ihnen, um das Angebot auf
richtiger Freundschaft und Solidarität. Es geht letztlich darum, in
unseren Brüdern, in jedem einzelnen von ihnen, Christus selbst zu
begegnen und ihnen durch unser selbstloses mitbrüderliches Verhalten
seine Versöhnung und seine Liebe zu vermitteln.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
660 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Mit dem Wunsch, daß diese vielfältigen Aspekte der Versöhnung
in den Beratungen des diesjährigen Österreichischen Katholikentages
in Wien sowie in der Feier des Heiligen Jahres die ihnen gebührende
Erwägung und Vertiefung erfahren und sich daraus wichtige Impulse
für das Leben und Wirken der katholischen Kirche in Österreich erge
ben mögen, erflehen wir auf die Arbeiten dieses Katholikentages Gottes
reichen Gnadenbeistand herab und erteilen euch allen, die ihr in
Gemeinschaft mit euren Bischöfen versammelt seid, insbesondere unse
ren bischöflichen und priesterlichen Mitbrüdern, sowie allen Gläubi
gen des katholischen Österreichs von Herzen unseren Apostolischen
Segen.
Aus dem Vatikan, am 7. Oktober 1974.
PAULUS P P . VI
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 6 6 1
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O D O C T R I N A F I D E I
De sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium
(( Instauratio liturgica, iuxta Constitutionem Concilii Vaticani II
effecta, mutationes quasdam induxit etiam in formulis quae ad ipsam
rituum sacramentalium essentiam pertinent. Nova haec verba, sicut
et cetera, ad linguas vernaculas ita vertere oportuit ut sensus origi
narius secundum proprium linguarum ingenium exprimeretur. Exinde
ortae sunt nonnullae difficultates quae in lucem nunc prodeunt cum
illae versiones a Conferentiis Episcoporum ad adprobationem Aposto
licae Sedis mittuntur. Quibus in adiunctis Sacra Congregatio pro
Doctrina Fidei iterum admonet necesse esse ut translatio formularum
essentialium in ritibus Sacramentorum fideliter reddat sensum origi
narium textus typici latini ; illudque recolendo notum facit :
Proposita versione formulae sacramentalis in linguam vernaculam
rite examinata, Sedes Apostolica cum censet sensum ab Ecclesia inten
tum per eam apte significari eandem adprobat et confirmat statuens
pariter sensum eiusdem secundum mentem Ecclesiae per originalem
textum latinum expressum intelligendum esse ».
SS.mus D.nus Noster PAULUS Pp. VI in Audientia diei 25 Ianuarii
1974 E.mo Card. Praefecto impertita adprobavit.
DECLARATIO
FRANCISCUS Card. SEPER, Praefectus
L. © S.
® Hieronymus Hamer, O.P., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
662 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O E P I S C O P I S
i PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 5 Septembris 197^. — Cathedrali Ecclesiae Yakimensi praefecit Rev.mum P. D. Nicolaum E. Walsh, curionem ad Sanctam Mariam in oppido vulgo Caldwell dioecesis Xylopolitanae.
die 21 Septembris. — Metropolitanae Ecclesiae Tuguegaraoanae, nuper erectae, Exc. P. D. Theodulphum Domingo et Sabugal, hactenus Episcopum Tuguegaraoanum.
die 16 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Portlandensi Exc. P. D. Eduardum C. O'Leary, hactenus Episcopum titularem Moglaenensem.
die 26 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Vallensi in Lucania Exc. P. D. Iosephum Casale.
die 31 Octobris. — Metropolitanae Ecclesiae Mendozensi Exc. P. D. Olympum Iacobum Maresma, hactenus Episcopum titularem Gegita-num et Administratorem Apostolicum sede vacante eiusdem archidioecesis.
die 6 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Orlandensi Exc. P. D. Thomam J. Grady, hactenus Episcopum titularem Vamallensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Holdelmensi R. P. D. Danielem E. Pilarczyk, e clero archidioecesis Cincinnatensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi L. Bernardin, Archiepiscopi Cincinnatensis.
die 13 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Alacunensi, noviter erectae, Exc. P. D. Iosephum Floribertum Cornelis, O.S.B., hactenus Archiepiscopum titularem Caprensem, cui contulit ad personam titulum et dignitatem Archiepiscopi.
I I
SINUENSIS SUPERIORIS
DECRETUM De Ecclesiae Praelatitiae translatione
Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studens, Exc.mus P. D. Alfonsus Sánchez Peña, Episcopus titularis Castrensis in Sardinia, Praelatus Sinuensis Superioris, vota quoque cleri concreditique
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Episcopis 663
sibi gregis exprimens, ab Apostolica Sede enixe rogavit nt, praelatitiae Ecclesiae cum adnexis praerogativis titulus, quo modo templum Deo in honorem Sanctae Luciae Virg. et Mart. dicatum in urbe Montelibano exstans gaudet, nuper erecto templo D. N. I. O. Universorum Regi et B. Mariae V. Reginae dicando, in eadem urbe sito, transferatur atque attribuatur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Angeli Palmas, Archiepiscopi titularis Vibianensis, in Republica Columbiana Apostolici Nuntii, rata petitam translationem in animarum utilitatem cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI tributarum, oblatis precibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, titulum praelatitiae Ecclesiae Sinuensis Superioris transfert a memorato templo Sanctae Luciae Virg. et Mart. ad templum D. N. I. C. Universorum Regi et B. Mariae V. Reginae dicandum cum omnibus honoribus, iuribus et privilegiis quibus ceterae Ecclesiae praelatitiae potiuntur.
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Angelum Palmas deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad affectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 24 mensis octobris anno 1974.
SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 6 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O G E N T I U M E V A N G E L I Z A T I O N E
S E U D E P R O P A G A N D A F I D E
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza
tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de
novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 27 Augusti 1911^. — Titulari episcopali Ecclesiae Simininensi
praefecit R. D. P. Petrum Mataca, Vicarium Generalem archidioece
seos Suvanae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Georgii Hamil-
tonii Pearce, Archiepiscopi Suvani.
die 5 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Ibadanensi Exc. P. D. Feli
cem Alaba Adeodatum Job, hactenus episcopum titularem Abthugni-
tanum, eiusdem dioecesis Vicarium Capitularem.
— Cathedrali Ecclesiae Iosensi Exc. P. D. Gabrielem Consun
Ganaka, hactenus Episcopum titularem Cuiculitanum, eiusdem dioe
cesis Vicarium Capitularem.
— Cathedrali Ecclesiae Suvonensi R. D. Angelum Nam Sou Kim,
e clero Pusanensi, Liturgiae Commissionis episcopalis Ordinariorum
Coreanae Conferentiae Secretarium.
— Cathedrali Ecclesiae Francopolitanae in Gabone, nuper erectae
dioecesi, R. D. Felicianum Patricium Makouaka, e clero Muilaënsi,
scholarum catholicarum directorem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Ruspensi R. P. Entium Ceccarelli
Catraro, Societatis Sancti Francisci Salesii vices Inspectons in Vene
tiola gerentem, quem constituit Vicarium Apostolicum Portus Ayacu
quensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Thagamutensi R. P. Iulium Parise,
Congregationis Sancti Ioseph sodalem, vices Superioris Provinciae
Aequatorianae gerentem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ma
ximiliani Spiller, Vicarii Apostolici Napensis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 665
S A C R A C O N G R E G A T I O
P R O C A U S I S S A N C T O R U M
ABYSSINIEN.
Canonizationis Beati Iustini De Iacobis, episcopi tit. Nilopolitan. et primi vicarii apostolici Abyssiniae, e Congregatione Missionis S. Vincentii De Paul.
SUPER DUBIO
An et de quo miraculo, post indultam eidem Beato ab Apostolica Sede
venerationem, constet in casu et ad effectum de quo agitur.
Caritate Christi et Ecclesiae compulsus, Iustinus De Iacobis viginti
et amplius annos in Abyssinia transegit, ubi praeclara missionalia
explevit opera. Natus in oppido cui vulgo nomen San Feie, in Italia
meridionali prope urbem Potentiam, die 9 mensis Octobris anno 1800,
et sanctitatis fama condecoratus piissimam animam Deo reddidit die
31 mensis Iulii a. 1860 ; quem, servatis de iure servandis, Pius Papa XII
die 25 Iunii a. 1939 in Beatorum numerum rettulit.
Ex eo autem tempore Populus Dei, praesertim sodales Congrega
tionis Missionis necnon Sorores Societatis Filiarum a Caritate, ambae
a S. Vincentio De Paul conditarum, non destiterunt hanc ob rem Deo
gratias reddere magnaque cum fiducia tanti Episcopi auxilium in ne
cessitatibus suis implorare; et adfuit de caelo Beatus. Hinc novis ipse
coruscare coepit gratiis rebusque miris a Deo per eius intercessionem
patratis. Ideo factum est ut, instantibus actoribus multisque Sacrorum
Antistitibus, eiusdem canonizationis causa resumpta fuerit, probante
Pio Papa XII, die 26 Iunii anno 1940.
Ad canonizationis autem causam instruendam selecta fuit atque
sacro huic foro ad cognoscendum proposita mira, quae ferebatur, sana
tio Sororis Catharinae D'Innocenzo, sodalis Societatis Filiarum a
Caritate, Casauriae degentis, quae nocturnis horis inter dies 17 et
18 mensis Octobris anni 1955, interposito Beati Iustini De Iacobis
patrocinio, perfecte convaluit a neoplasia gastrica mali quidem moris
seu, a carcinomate, ut aiunt, gastrico.
Qua super sanatione apostolicus processus in Curia archiepiscopali
Neapolitana anno 1959 institutus est; cuius canonicae inquisitionis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
666 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
validitatem iuridicam confirmavit die 10 mensis Februarii a. 1972 haec
Sacra Congregatio. Consilium autem Medicum huius ipsius Sacrae
Congregationis in indolem et in adiuncta illius sanationis, examini
subiectis depositionibus tum testium tum medicorum a curatione, ab
inspectione et ex officio deputatorum, inquisivit atque, omnibus per
pensis, eamdem praeter naturae ordinem viresque evenisse declaravit
in coetu diei 11 Aprilis a. 1973.
Quibus peractis, quaestio subiecta est iudicio ipsius Sacrae Con
gregationis, et quidem primum in Congressu Peculiari die 30 mensis
Aprilis hoc anno 1974 habito, ac deinde in Congregatione Plenaria in
Vaticanis Aedibus die 4 Iunii eodem anno coadunata, in qua Rev.mus
Cardinalis Silvius Oddi, Causae Ponens seu Relator, sequens dubium
proposuit discutiendum : An et de quo miraculo, post indultam eidem
Beato ad Apostolica Sede venerationem, constet in casu et ad effectum
de quo agitur. Et omnes, qui aderant, Patres Cardinales affirmative
responderunt.
De hisce omnibus per subscriptum Cardinalem certior factus die
15 mensis Iulii decurrentis huius anni, Beatissimus Pater Paulus
Papa VI sententiam Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum
ratam habens, mandavit ut decretum super eadem mira sanatione appa
raretur, facta quidem benigna dispensatione super praescripto canonis
2138 Codicis Iuris Canonici, ita ut ad eiusdem Beati Iustini De Iacobis
canonizationem uno tantum miraculo rite agnito et probato deveniri
possit.
Hodierno denique die idem Summus Pontifex, accitis Cardinalibus
infrascripto Praefecto atque Silvio Oddi, Causae Ponente seu Rela
tore, meque Antistite a Secretis, ceterisque vocari solitis, eisque ad
stantibus, praesens Decretum confirmavit et promulgavit, edicens :
Constare de uno miraculo, Beato Instino De Iacobis intercessore, a
Deo patrato, nimirum de instantánea, perfecta ac diutina sanatione
Sororis Catharinae D'Innocenzo ab incurabili neoplasia gastrica seu
maligno carcinomate gastrico.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta S. Congregationis
pro Causis Sanctorum referri mandavit.
Datum Romae, die 4 Octobris a. D. 1974.
ALOISIUS Card. RAIMONDI, Praefectus L. © S.
© Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Ponté Commissio Decretis Concilii Vat. II interpretandis 667
A C T A C O M M I S S I O N U M
PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI II
INTERPRETANDIS
Responsum ad propositum dubium
Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II inter
pretandis, proposito in plenario coetu quod sequitur dubio, respon
dendum esse censuerunt ut infra :
(de Diaconi facultatibus quoad sacramentalia et benedictiones)
D. - Utrum et quatenus, ad normam can. 1147, § 1 C.I.C., Consti
tutionis dogmaticae Lumen gentium, n. 29 et Litterarum Apostoli
carum Sacrum Diaconatus Ordinem, n. 22, possit diaconus benedictio
nes sive constitutivas sive invocativas impertire, necnon sacramentalia
ministrare.
R. - Eas tantum benedictiones impertire eaque sacramentalia mini
strare potest diaconus, quae eidem iure expresse conceduntur.
Ss.mus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 13 novem
bris 1974 infrascripto impertita supradictam decisionem ratam habuit,
adprobavit et publicari iussit.
PERICLES Card. FELICI, Praeses
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
668 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Lunedì 18 Novembre 1974, i l Santo Padre Paolo VI ha r icevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor D. CARLOS J . V A L D E S ,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario delle Filippine.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
26 ottobre 1974. S. E. il Sig. Cardinale Seper Franjo, Prefetto della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede; S. E. Mons. Bartoletti Enrico, Segretario della Conferenza Episcopale Italiana; S. E. Mons. Doumith Michael, Vescovo di Sarba dei Maroniti, Membri del Consiglio della Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi.
12 novembre » Gli E.mi Signori Cardinali de Arati jo Sales Eugenio, Primatesta Raúl Francisco e Medeiros Humberto S., Membri della Sacra Congregazione per i Vescovi.
Cou Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Prelati d'onore di Sua Santità:
31 ottobre 1973. Mons.
» » 20 novembre
» »
10 dicembre » » » »
Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons.
Fiorenza Giuseppe Antonio (Galveston-Houston). Fos Giovanni Luigi (Galveston-Houston). Carroll Daniel B. (Cheyenne). Corrigan John (Cheyenne). McCormick William J. (Cheyenne). Meyer John (Cheyenne). O'Neill James (Cheyenne). Penny Francis (Cheyenne). Ruddy James (Cheyenne). Stoll George A. (Cheyenne). Fernandez Orlando Luis (Miami). Fogarty Thomas Noel (Miami). Glorie John William Patrick (Miami).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 669
10 dicembre 1973. Mons. Ne vins John Joseph (Miami). » » » Mons. Roman Augustin A. (Miami). 9 gennaio 1974. Mons. Pasquinelli Federico (Steubenville).
24 » » Mons. Bergfelder Giuseppe (Köln). » » » Mons. Bernards Matteo (Köln). » » » Mons. Massen Francesco (Köln). » » » Mons. Wergen Uberto (Köln). » » » Mons. Fabisinski Edmund A. (New York). » » » Mons. Farriker Andrew J. (New York). » » » Mons. Gannon John J. (New York). » » » Mons. Kenney Lawrence J. (New York).
» » » Mons. Lof tus Robert B. (New York). » » » Mons. McKenna James F. (New York). » » » Mons. Oroshi Joseph J. (New York).
» » » Mons. Vaughan Austin B. (New York). 4 marzo » Mons. Maurer Giuseppe (Köln).
10 » » Mons. Iones Giacomo Randolfo (Raleigh). » » » Mons. Koch Federico (Raleigh).
» » » Mons. Farrelly Olarenzio (Sioux City). 10 aprile » Mons. Kahles Guglielmo (Köln). 26 » » Mons. Balke Victor H. (Springfield in Illinois).
» » » Mons. Bertman John C. (Springfield in Illinois). » » » Mons. Heinen Paul P. (Springfield in Illinois).
» Mons. Mattingly Lawrence J. (Springfield in Illinois) » » » Mons. O'Brien Joseph 0. (Springfield in Illinois). » » » Mons. Sheridan Paul W. (Springfield in Illinois). 6 maggio » Mons. Lambert Filippo A. (Mobile). 7 » » Mons. Alker Henry G. (Los Angeles). » » » Mons. Coleman Francis Patrick (Los Angeles). » » » Mons. Collins Bernard (Los Angeles).
» » » Mons. Cummings John (Los Angeles).
» » » Mons. Commungs John (Los Angeles). » » Mons. Donnelly Lawrence (Los Angeles).
» » » Mons. Feehan Joseph F. (Los Angeles).
» » Mons. Hackett John J. (Los Angeles).
» » » Mons. Healy Michael C. (Los Angeles). » » » Mons. Kelly Anthony (Los Angeles).
» » » Mons. Kennedy Thomas F. (Los Angeles). » » » Mons. Marma Kieran (Los Angeles). » » » Mons. Nevin Thomas J. (Los Angeles).
» » Mons. 0'Gorman James Augustine (Los Angeles). » » » Mons. Rawden John A. (Los Angeles). » » » Mons. Sammon John F. (Los Angeles). » » » Mons. Sexton Edward J. (Los Angeles). » » » Mons. Soriano Ramon (Los Angeles). » » » Mons. Strange Donald J. (Los Angeles). » » » Mons. Trstenjak Antonio (Maribor).
21 » » Mons. Hegel Eduardo (Köln). » » » Mons. Groner Francesco (Köln).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 7 0 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
25 maggio 1974. Mons. Heck Luigi (Speyer). 28 » » Mons. Brennan James (Saint Andrews and Edinburgh).
» » » Mons. O'Kelly Sean (Saint Andrews and Edinburgh). 30 » » Mons. Maier Antonio (Begensburg).
» » » Mons. Uttlingen Ludovico (Regensburg). 20 giugno » Mons. Auer Franz (Passau).
» » » Mons. Gabriel Isidor (Passau). » » » Mons. Thurnreiter Max (Passau). » » » Mons. Tremmel Max (Passau).
15 luglio » Mons. Heinen Guglielmo (Paderborn). » » » Mons. Fernández Hermida Mariano (San Juan de Cuyo). » » » Mons. Martínez Seara José (San Juan de Cuyo).
17 » » Mons. Casazza Antonio (Bobbio). » » » Mons. Ragni Igino (Fabriano). » » » Mons. Kutny Giuseppe (Trnava).
26 » » Mons. Janzkovié Giovanni (Maribor). 27 » » Mons. Escutin E. Ciriaco (Capiz). 5 settembre » Mons. Collaço Blasco Francesco (Goa e Damâo).
22 » » Mons. Farfarana Luigi (Pontremoli).
Cappellani di Sua Santità:
22 ottobre 1973. Mons. Reynolds J. Guglielmo (Camdem). 10 dicembre » Mons. Kremer Giovanni (Aachen). » » » Mons. Delaney John William (Miami). » » » Mons. Dever William (Miami). » » » Mons. O'Doherty Jude (Miami). » » » Mons. McMahon John Robert (Miami).
24 gennaio 1974. Mons. Gilchrist Franck J. (Albany). » » » Mons. Barry Patrick J. (New York). » » » Mons. Leonard Tommas P. (New York). » » » Mons. Blumentrath Giovanni (Köln). » » » Mons. Cüppers demente (Köln). » » » Mons. Edmonds Giuseppe (Köln). » » » Mons. Molitor Enrico (Köln).
10 aprile » Mons. Beemelmans Francesco Gerardo (Köln). » » » Mons. Stoffels Giuseppe Mattia (Köln). 7 maggio » Mons. Connolly Clement J. (Los Angeles). » » » Mons. Deegan Robert E. (Los Angeles). » » » Mons. Mihan John A. (Los Angeles). » » » Mons. Moreno Manuel D. (Los Angeles). » » » Mons. O'Brien Patrick J. (Los Angeles). » » » Mons. Weber Francis J. (Los Angeles).
30 » » Mons. Halbe Paolo (Essen). » » » Mons. Klein Giuseppe Maria (Essen). » » » Mons. Neumayer Giovanni (Regensburg).
20 giugno » Mons. Burreiner Giovanni (Passau). » » » Mons. Kraus Matteo (Passau). » » » Mons. Lideck Anton (Passau).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 671
20 giugno 1974. Mons. Prambs Jakob (Passau). » » » Mons. Schnapka Georg (Passau).
21 » » Mons. Henze Uberto (Köln). » Mons. Hiss Guglielmo (Köln).
28 » » Mons. Chullikal Saverio (Cochin). 15 luglio » Mons. Del Giudice Salvatore (Matera). 17 » » Mons. Schwedt Herman (Aachen).
» » » Mons. Malone Riccardo (Philadelphia).
» » Mons. Dieci Enzo (Roma). 5 settembre » Mons. Berloco Giacinto (Altamura). » » » Mons. Perisset Giovanni Claudio (Lausanne, Genève et
Fribourg).
» » » Mons. Causerò Diego (Udine). » » » Mons. Stella Beniamino (Vittorio Veneto).
10 » Mons. Bonacchi Serafino (Pistoia). » » » Mons. Leporati Mario (Pistoia).
» » » Mons. Risaliti Ruggero (Pistoia). 22 » » Mons. Montanari Corrado (Forlì). 2 ottobre » Mons. Rebesco Luigi (Padova).
» » Mons. Zilio Angelo (Padova).
Gentiluomo di Sua Santità:
4 aprile 1974. Sig. Consedine Guglielmo R. (Washington).
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
20 aprile 1974. Al sig. Pieper Giuseppe (Münster).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
10 aprile 1974. Al sig. Auth Robert E. (Los Angeles). » » » Al sig. Bergin Thomas Michael (Los Angeles).
» » » Al sig. Downey James F. (Los Angeles). » » » Al sig. Dunn Richard C. (Los Angeles). » » Al sig. Grant Richard A., jr. (Los Angeles).
» » Al sig. Hagan Peter F. (Los Angeles).
» » » Al sig. Kanne Frank J., jr. (Los Angeles). » » » Al sig. O'Malley Walter Francis (Los Angeles).
» » Al sig. Reyes Carlos B. (Los Angeles). » » » Al sig. Williams Horace B., jr. (Los Angeles). 7 maggio Al sig. Lobst Antonio (Ljubljana).
18 » » Al sig. Obiols Gómez Alfredo (Guatemala). 5 giugno » Al sig. Hoffman Giovanni Luigi (Rotterdam).
» » Al sig. Diepen Federico Giovanni (Rotterdam).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 7 2 Acta Apostolicae Sedis .- Commentarium Officiale
5 giugno 1974. Al sig. Lijten Giovanni (Rotterdam).
» 13 20 » »
10 15
»
»
»
luglio
13 agosto
Al sig. Van der Ven Francesco (Rotterdam). Al sig. Ramini Antonio (Roma). Al sig. Fronhofer Albert (Passau). Al sig. Greiler Alois (Passau). Al sig. Grubmüller Hans-Karl (Passau). Al sig. San-Martino Antonio (Taranto). Al sig. Puglielli Antonio Riccardo (Valva e Sulmona). Al sig. Bertazzoni N elio (Modena).
26 settembre » Al sig. Bendiscioli Mario (Italia).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
19 settembre 1973. Al sig. Mizerany Giuseppe (Saint Maron of Detroit). 3 ottobre » Al sig. Ariens Michael (Green Bay).
Al sig. Frigo Louis (Green Bay). Al sig. Gagnon Edward M. (Green Bay). Al sig. Hogan James (Green Bay).
» » Al sig. Kerwin William F., jr. (Green Bay). » » Al sig. Madigan James E. (Green Bay).
Al sig. Miller Victor (Green Bay). Al sig. Nelson Robert 0. (Green Bay).
» » » Al sig. Nolan Oharies F. (Green Bay). » » » Al sig. Olejniczak Dominio (Green Bay).
Al sig. Sladky Eugene (Green Bay). Al sig. Wallenfang Lee L. (Green Bay).
8 novembre » Al sig. Fournet Guy (Paris). Al sig. Oliver Gilbert (Paris).
NECROLOGIO
27 ottobre 1974. Mons. Walsh Francis, già Vescovo di Aberdeen. 30 » » Mons. Habozian Mesrop, Arcivescovo tit. di Camaco. 1 novembre » Mons. Bonomini Felice, Vescovo di Como. 6 » » Mons. Golland Trinidade Henrique Heitor, già Arcive
scovo di Botucatú. 7 » » Mons. Longo Vittorio, Vescovo tit. di Lorima, Ausiliare
dell'Arcivescovo di Napoli. 9 » » Mons. Blanchet Maturino, Vescovo tit. di Limata.
11 » » Mons. Malchiodi Umberto, già Arcivescovo-Vescovo di Piacenza.
12 » » Mons. Ebert Karl Christian, Vescovo tit. di Drua, Ausiliare dell'Amministratore Apostolico di Erfurt e Meiningen.
23 » » Mons. Ferreira da Silva Manuel Marilla, Vescovo tit. di Cizico.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 30 Decembris 1974 N. 12
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
EPISTULA
Ad P. Vincentium de Couesnongle Ordinis Fratrum Praedicatorum
Magistrum Generalem septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Thomae
Aquinatis.
1. L U M E N ECCLESIAE atque mundi universi, ut merito praedi
catur, Sanctus Thomas Aquinas hoc anno singularem in mo
dum sollemniter colitur, cum septimum saeculum sit impletum
a morte, quam die VII mensis Martii anno MCCLXXIV , in Fossae
Novae coenobio obiit, dum iussu Beati Gregorii X, Decessoris
Nostri, ad Generale Concilium Lugdunense II se conferebat.
Novo quodam animorum ardore in hac anniversaria memoria
investigationes factae sunt, scripta edita, conventus acti in mul
tis studiorum Universitatibus a l io rumque disciplinarum do
miciliis, praesertim in hac alma Urbe, ubi opera Fratrum
Praedicatorum Ordinis, cuius alumnus fuit ipse Thomas,
peramplus coetus est congregatus. Menti quidem Nostrae adhuc
obversatur spectabile illud auditorium maximum Pontificiae
Universitatis, e nomine eiusdem Sancti Thomae Aquinatis
appellatae, illustribus refertum viris studiosis, qui ex omnibus
orbis partibus ad venerant. Illos oratione, quam habuimus, ad
43 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
674 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pergendum nobilem laborem confirmavimus ; illis hunc ipsum
laborem sumus gratulati ; coram illis magnum istum Eccle
siae Doctorem extulimus laudibus. Atque, post aliquod tem
pus transactum, hominum animos convertimus ad « reditum » Sancti Thomae, qui absque dubio necopinato, sed modo pror
sus eximio evenit; quo comprobatur id, quod supremum Ma
gisterium sapienter edixerat : illum esse ducem studiorum phi-
losophicorum ac theologicorum gravem sane atque talem, ut
nemo pro ipso possit substitui ;1 etenim, e multis signis datum
est Nobis cognoscere, quantopere eius doctrina his etiam tempo
ribus hominum mentes adhuc moveat ac tangat.
2. Nunc vero propositum est Nobis dicta verba Nostra satius
explanare, in luce ponendo plura, quae in Aquinatis doctrina
ad divinam revelationem tuendam atque pervestigandam magni
ponderis sunt; quibus efficitur ut — quemadmodum Ecclesia
fecit neque in praesenti facere desinit — ille commendetur
aequalibus nostris ut artis ratiocinandi magister sicut Nos ipsi
eum appellavimus, 2 et veluti ductor ad componenda problemata
philosophica cum problematibus theologicis, et — hoc etiam
addere libet — ad altiorem reconditamque scientiam in univer
sum recte apteque ordinandam.
I taque aperte iis volumus assentiri, qui putant sanctum
Doctorem, etiam exactis septingentis annis ab obitu ipsius,
celebrandum esse non solum ut summum ingenium ac docto
rem praeteriti temporis, sed etiam eo quod principia eius, doc
trina et methodus aetate nostra omnino prorsus valeant ; ac si
mul causas cupimus illustrare auctoritatis scientificae, quam
Magisterium et Ecclesiae instituta ei tribuerunt, maxime autem
bene multi Decessores Nostri, qui eidem nomen « Doctoris Com-
1 Allocutio habita ad sodales Coetus praepositi operi «Index Thomisticusy>: cfr.
«L'Osservatore Romano», dd. 20-21 maii 1974. 2 Allocutio habita in Conventu Thomistico Internationali Romae habito, septimo
revoluto saeculo a morte S. Thomae: cfr. A.A.S. 66 (1974), p. 265.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 675
munis » adicere non dubitaverunt, quod iam anno MCCCXVII est
ei impertí tum. 3
Confitemur sane in affirmanda et refovenda tam diu
turna ac veneranda traditione Magisterii Ecclesiae, Nos non
solum moveri obsequio in auctoritatem Decessorum Nostro
rum, sed etiam sive obiectiva inspectione bonitatis, qua doc
trina illius pollet, sive utilitatibus, quae — ut ipsi experti
sumus — e studio et consultatione operum eiusdem percipiun
tur, sive comprobata vi persuasoria et institutoria spiritus
humani, quam in discipulos, praesertim iuniores, is exercet,
quemadmodum ipsi animadvertimus, cum inter catholicos
studiorum Universitatum alumnos apostolatum exsequeremur,
qui, a Decessore Nostro rec. mem. Pio XI incitati, ad studium
Angelici Doctoris se applicuerant. 4
3. In comperto equidem habemus non omnes nostra aetate
haec eadem sentire. Non autem Nos fugit saepenumero S. Tho
mae diffidi vel repugnari eo quod doctrina eius leviter obiter-
que attingatur, immo nonnumquam eo quod ipsa eius opera
nequaquam legantur ac nullum studium iis impendatur. Ita
que et Nos, quemadmodum Pius XI fecit, cunctos, qui ma
turam conscientiam circa modum in hac re se gerendi sibi
comparare cupiunt, hor tamur: Ite ad Thomam.5 Exquirite et
legi te opera S. Thomae — libet sane hoc repetere — non tan
tum ut in abundantibus illis thesauris mentis tutam inveniatis
alimoniam, sed etiam, ac quidem imprimis, ut ipsi perspiciatis
incomparabilem altitudinem, ubertatem, momentum doctri
nae, quae ibidem continetur.
3 Pius XI, Litt. Encycl. Studiorum Ducem: A.A.S. 15 (1923), p. 314. Cfr. J. J. Ber-
thier, Sanctus Thomas Aquinas & Doctor Communis» Ecclesiae, Romae 1914, p. 177 ss. ;
J. Koch, Philosophische und theologische Irrtumlisten von 1270-1829: Mélanges Mandon-
net, Paris 1930, t. II, p. 328, n. 2; J. Ramírez, De auctoritate doctrinali S. Thomae Aqui
natis, Salmanticaè 1952, pp. 35-107. 4 Cfr. M. Cordovani, San Tommaso nella parola di S. S. Pio XI: «Angelicum» VI
(1929), p. 10. 5 Litt. Encycl. Studiorum Ducem: A.A S. 15 (1923), p. 323.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
676 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I
4. Ut perennis S. Thomae magisterii vis in Ecclesia et in
eruditorum coetibus recte aestimetur, necessarium profecto est
non solum textus ab eo exaratos directa et expleta cognitione
complecti, verum etiam eas rerum historicarum et doctrina
lium considerare condiciones, in quibus ipse vixit suamque
operam magistri et scriptoris exegit.
Iuvat hic simpliciter illius aetatis summa repetere linea
menta, unde, marginata veluti e tabula, clarius emineant ea
quae sanctus Doctor praecipue senserit tum in religionis et
theologiae provincia, cum in philosophica socialique disci
plina.
De eadem aetate quasi de renatis in antecessum humani
tatis studiis aliqui locuti sunt; et revera qui animorum motus
plenam postea renovandi efficacitatem ostendent, iidem iam
sollicitare videntur totum temporis spatium, quo, inter annos
M c c x x v et MCCLXXIV , Aquinatis vita comprehenditur.
5. Ei vero, qui ad sociales ac politicas rationes attendat, no-
tiores profecto sunt vices, quae penitus suetam Europae faciem
immutarunt : victoriam dicimus ab Italicis Municipiis partam
de vetusto dominatu Mediae Aetatis Imperii, iam ad occasum
vergentis ; promulgatam in Anglia « magnam Chartam » iurium ;
iunctas inter se foedere « anseatico » in septemtrionali Europa
liberas Civitates, quae nauticam et mercatoriam rem factita-
bant ; Francogallorum Regni progredientem conversionem ; pro
vectas sive res oeconomicas Urbium quaestuosarum, quas inter
Florentia celebratur, sive doctrinas in maximis studiorum Uni
versitatibus, cuiusmodi fuerunt Lutetiae Parisiorum schola sa
crae theologiae, Bononiae schola iuris civilis et canonici, Salerni
schola artis medicae; latissime evulgatas scientiarum inven-
tiones et philosophicas lucubrationes Arabum Hibericorum,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 677
novas demum institutas cum Oriente necessitudines post mi
litum crucesignatorum expeditiones.
Hac praeterea tempestate, sive per Municipia, sive per Re
gna variarum nationum, initium fit illius veluti cursus, ad
doctrinalem politicamque rem quod attinet, qui saeculis xn et
XIV ad constitutionem, quales hodie vigent, Civitatum perducit.
Christiana respublica, quae antea per Europam in religiosae
fidei unitate innitebatur, paulatim recedit, novo quodam et
impensiore nationis sensu exsurgente, qui mox totius commu
nitatis civilis europaeae res eventusque pervadit longe aliter
ac Medio, quod diximus, Aevo fiebat, quando princeps tribue
batur locus rationibus inter duas summas Auctoritates, pon
tificalem nempe et imperialem, mutuo sociatas sibique auxi
lium praebentes; quas quidem Dantes Alagherius, post obitum
Aquinatis, tamquam perfectum exemplar rerum publicarum
ordinandarum frustra proponere studebit.
Tertiodecimo ipso saeculo animadvertere datur singularis
quaedam propensio ad asserendam « autonomiam » seu liber
tatem ordinis temporalis a sacro et spirituali ordine, atque
adeo Status ab Ecclesia, quemadmodum in omnibus fere vitae
humanique cultus regionibus flagrans excitatur studium bono
rum terrestrium, itemque renovata rerum, quae in mundo sunt,
consideratio, divertente humana ratione a fidei religiosae pri
matu. Ex altera vero parte, eodem saeculo per propagationem
Ordinum Mendicantium magis magisque invaluit latissimus
spiritualis renovationis motus, qui cum a paupertatis amore
et a studio evangelici nuntii impulsum ductumque susciperet,
effecit ut inter populum christianum instantius necessitas ad-
verteretur ad verum et germanum Evangelii spiritum redeundi.
S. Thomas vero, quippe qui in media doctrinarum huma
narum sacrarumque controversia sit collocatus et rerum politi
carum progressiones intentis aspiciat oculis, nihil dubitat novas
suorum temporum condiciones agnoscere, in iisque universa-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
678 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lium principiorum, ad rationem fidemque attinentium, « signa »
dispicere, quibuscum humanae res sint comparandae ipsique
eventus diiudicandi. Ipse certam quandam bonorum instituto
rumque huiusce mundi « autonomiam » probat, quamvis nulla
profecto dubitatione asseveret transcendentem vim atque excel
lentiam finis ultimi, cui omnia in mundo sunt ordinanda atque
subicienda : nempe Dei Regni, quod homini tamquam locus salu
tis constitutum est, eiusque pariter dignitatis et libertatis est
fundamentum. 6
6. Huiusmodi sentiendi habitus in generali componitur doc
trina de iis quae intercedunt vinculis inter animi culturam et
religionem, inter humanam rationem et fidem; quam doctri
nam Thomas delineavit secundum novas emergentes quaestio
nes novasque invalescentes postulationes in re philosophica
et theologica, quae progressui rerum socialium et doctrinalium
illius aetatis respondebant.
Idem namque tempus est, quo magis magisque firmatur
norma de investigatione ope humanae rationis instituenda,
quam novo modo eoque plane dialectico Abelardus in Pari
siensi studiorum Universitate saeculo superiore erat aggres
sus. Ut antea, igitur, tradita auctoritas officiose excipiebatur,
ita in eius locum succedunt comparatio inter ea quae ipsa statuit
et ea quae ratio assecuta est, disputatio de variis opinionibus,
logica ratio ac via in thesibus demonstrandis, aere studium in
quaestionibus proponendis, investigatio denique subtilis de
sermone, idque fit tam accurata ratione ac propositis, quae
scientificum disceptandi genus, hodie in disciplina semantica
obtinens, praenuntiare videantur.
Cum doctrinalis res in hisce condicionibus versaretur, primi
habiti sunt progressus disciplinarum, quibus est propositum,
Dei praesentia atque actione in rerum natura minime negatis,
6 Cfr. Summa Theologiae, I-IP% q. 21, a. 4, ad 3: Ed. Leonina, VI, p. 167.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 679
per naturales causas ordinarium adspectabilis mundi huius cur
sum explicare, ut animadverti potest apud non paucos chri
stianos scriptores illius aetatis, quos inter eminet S. Albertus
Magnus, S. Thomae magister, qui a Decessore Nostro Pio XII
scientiarum natural ium cultorum Patronus declaratus est. 7
7. Etsi tunc in rerum natura exploranda vix adhiberi coepta
erat experimentalis methodus, ac nondum praesto erant instru
menta — qualia postmodum Rogerus Baco praevisurus erat —
quibus naturales disciplinae applicarentur ad res immutandas
et in hominum usum convertendas, nihilominus iam certo con
stabat de humanae rationis vi ac momento in rebus creatis
investigandis atque in universo mundo interpretando.
Hac de causa, a novis doctorum virorum coetibus benevole
excepta sunt Aristotelis opera, pr imum ab Arabis evulgata ac
deinde a novis christianis interpretibus, quorum in numero
recensetur Villelmus Moerbeke, poenitentiarius pontificius,
idemque S. Thomae in Dominiciani Ordine sodalis et operis
socius. 8 Etenim in his operibus ille naturae sensus deprehendi
tur illudque rectum de rebus ipsis iudicium, seu realismus,
quae quidem, ut plures arbitrantur, peropportuna laboris adiu
menta, immo etiam optima fundamenta suppeditant, in qui
bus rei philosophicae ac scientificae indagationis nova ordi
natio innitatur.
8. At hoc loco gravis exsistit quaestio de novo modo intelle
gendi necessitudines, seu relationes inter rationem et fidem
atque — prospectu in hanc rerum provinciam longius pro
lato -— ut supra innuimus, inter universum rerum terrestrium
ordinem et ordinem veritatum religiosarum, ac maxime chri
stiani nuntii .
7 Cfr. Litt. Apost. Ad Deum per rerum naturae: A.A.S. 34 (1942), pp. 89-91. 8 Cfr. M. D. Chenu, Introduction à l'étude de Saint Thomas d'Aguin, Paris 1950,
pp. 183 ss.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
680 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Qua in re patet periculum in duos errores labendi inter se
oppositos : in naturalismum scilicet, quo Deus prorsus renove
tur a mundo ac praesertim ab humana cultura, et in falsum
quendam supernaturalismum vel fideismum, quo, ad dictum in
re doctrinali et spirituali lapsum praecavendum, contenditur
ut legitima rationis postulata coerceantur atque impetus re-
frenetur progredientis naturalis ordinis, vi principii auctori
tatis; quod tamen principium perperam extra regionem ipsi
propriam usurpatur, nempe regionem fidei veritatum a Christo
revelatarum, quae germina sunt futurae vitae quaeque humani
intellectus fines omnino transcendunt. Quod duplex pericu
lum saepe saeculis volventibus occurrit ante et post S. Thomae
aetatem, in idemque, nostris quoque temporibus, tamquam in
alternos scopulos offendere videntur ii qui imprudenter innu
meras aggrediuntur quaestiones cum relatione conexas inter
rationem et fidem; idque faciunt exemplum saepe afferentes
novatricis audaciae, quod a S. Thoma sua aetate praebitum
est, cum tamen perspicacitate et aequilibritate careant, quibus
summum tanti Doctoris ingenium praeditum erat.
Maxima profecto fuerunt S. Thomae et audacia in veritate
quaerenda, et spiritus libertas in novis tractandis quaestio
nibus, et illa mentis probitas, eorum propria, qui, dum nullo
modo pat iuntur christianam veritatem contaminan profana
philosophia, hanc tamen a priori minime respuunt. Quare, in
christianae doctrinae historia eius nomen in numerum refertur
praecursorum, quibus novus philosophiae atque scientiae uni
versalis cursus debetur. Caput autem et quasi cardo doctrinae,
qua ipse, ut summa et quasi prophetica ingenii acie praeditus
erat, quaestionem dissolvit de novis mutuis relationibus inter
rationem et fidem, in eo positum est, quod mundi saeculari
tatem cum arduis ac severis Evangelii postulatis composuit;
atque hoc modo sese subduxit ab inclinatione, naturae aliena,
ad mundum eiusque bona contemnenda, neque tamen deservit
a supremis et indeclinabilibus principiis supernaturalis ordinis.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 8 1
Totum enim doctrinae aedificium ab Aquinate exstructum
aureo illo principio innititur, quod ipse inde a primis Summae
Theologiae paginis enuntiavit, vi cuius gratia non tollit natu
ram sed perficit, natura autem subicitur gratiae, ratio fidei,
humanus amor caritati. 9 Gratia collata, quae est principium
vitae aeternae, totum supponit magnum vir tutum facultatum
que campum — nempe « esse », intellectum, amorem — in quo
vitalis naturae humanae impulsus explicatur, 1 0 eundemque in
tus novis auget viribus. 1 1 I taque ipsa plena perfectio hominis
naturalis — per processum quendam redemptricis purificationis
et sanctificae elevationis — efficitur in supernaturali ordine ; qui
quidem, etsi in caelesti beatitate consummabitur et explebitur,
nihilominus iam in terrestri hac vita perducit ad pulchram
quandam convenientemque veri nominis bonorum composi
tionem, quae sane difficilis est obtentu — sicut ipsa christiana
vita —, sed valde allicit animos.
9. Affirmare licet S. Thomam, superando quandam exag
gerati supernaturalismi formam, qualis in Mediae Aetatis scho
lis invalescebat, ac simul obsistendo saecularismo, qui apud
Europae scholas propagabatur per Aristotelis doctrinam iuxta
naturalismi placita perperam interpretatam, scite ostendisse
— sive doctrinali ratione sive re, nempe suo scientificae inve
stigationis exemplo — quomodo in sua ipsius doctrina ac vita
haec apte inter se coniungerentur : scilicet sive plenam et abso
lutam fidelitatem erga Dei Verbum cum animo maxime pa
tente ad mundum ad eiusque veri nominis bona, sive renova
tionis ac progressus studium cum proposito quodvis doctrinae
aedificium constituendi in solido traditionis fundamento.
Ipsi, enim, non tantum curae fuit cognita habere nova
cogitata, novas quaestiones, novasque rationis cum proposi-
9 Cfr. Summa Theologiae, I, q. 1, a. 8, ad 2: Ed. Leonina, IV, p. 22. 10 Cfr. Summa Theologiae, I-II a e , q. 94, a. 2: Ed. Leonina, VII, pp. 169-170. 11 Cfr. Summa Theologiae, II-II a e , q. 24, a. 3, ad 2: Ed. Leonina, VIII, p. 176.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
682 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tiones tum oppositiones circa fidem allatas, sed etiam studiose
investigare S. Scripturas ante omnia, quas iam a primis annis
magisterii Parisiensis explanaverat, tum SS. Pa t rum christia-
norumque auctorum scripta, theologicam ac iuridicam Eccle
siae traditionem, ac simul quaslibet praeteritae vel recentioris
aetatis philosophicas doctrinas non modo aristoteleam, verum
etiam platonicam, neoplatonicam, romanam, christianam, ara-
bicam, iudaicam; ac minime ausus est colligationem abrum-
pere cum transacta aetate, quod eum veluti a radice certe
separaret, ita ut iure merito dici possit eum in sucum et san
guinem convertisse illud S. Paul i : Non tu radicem portas, sed
radix te {Rom. 11, 18).
Eadem de causa obsequentissimum se praestitit Ecclesiae
Magisterio, cuius est regulam fidei1 2 custodire eamque praefi
nire omnibus christifidelibus, imprimisque theologis, vi divini
mandati praesentisque auxilii, quod defuturum numquam sui
gregis Pastoribus Christus pollicitus est. 1 3 At praesertim Magi
sterio Romani Pontificis supremam ac decretoriam auctorita
tem agnoscebat solvendi quaestiones ad fidem spectantes, 1 4 ac
propterea eius iudicio, morte instante, omnia a se scripta su
bicere voluit, fortasse quia plane conscius erat de immensa
amplitudine atque audacia renovationis operis, quod ipse exe-
gerat. 1 5
12 Cfr. Summa Theologiae, II-II", q. 1, a. 10, ad 3: Ed. Leonina, VIII, p. 24. 13 Cfr. Summa Theologiae, ib., a. 10: 1. mem.; Lc. 22, 32, ibi memoratum. 14 Cfr. Summa Theologiae, II-II", q. 1, a. 10: Ed. Leonina, VIII, pp. 23-24. Conferan
tur ea quae S. Thomas scripsit in op. In Symbolum Apostolorum expositio circa Ecclesiam
Romanam: «Dominus d ix i t . . . : "Non praevalebunt". Et inde est quod sola Ecclesia Petri
(in cuius partem venit tota Italia, dum discipuli mitterentur ad praedicandum) semper
fuit firma in fide: et cum in aliis partibus vel nulla fides sit, vel sit commixta multis
erroribus, Ecclesia tamen Petri et fide viget, et ab erroribus munda est. Nec mirum,
quia Dominus dixit Petro (Lc. 22, 32): " Ego rogavi pro te, Petre, ut non deficiat fides
tua " » (a. 9: Ed. Parmensis, t. XVI, 1865, p. 148). 15 Cfr. Vita S. Thomae Aquinatis auctore Guillelmo de Tocco, cap. XIV: Fontes
vitae S. Thomae Aquinatis, ed. D. Prümmer O.P., fase. II, Saint-Maximin (Var),
1924, p. 81.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 683
10. Tale autem studium quaerendi veritatem eique totis viri
bus inserviendi — quod S. Thomas censuit munus totius suae
vitae proprium idemque docendo scribendoque egregie exple
vit — efficit, ut ipse merito appellari possit « apostolus veri
tatis » et omnibus in exemplum proponi, qui docendi munere
funguntur. Sed ipse oculis nostris refulget etiam tamquam
mirificum docti christiani hominis specimen, qui, ut nova
temporum fermenta percipiat novisque progredientis culturae
postulatis respondeat, minime putat esse discedendum a fidei,
traditionis, Magisterii via, quae et antiquitatis divitias ei affert
et divinae veritatis sigillum; atque ut divinae huic veritati
fidelis perstare possit, is multiplices non respuit veritates olim
aut in praesenti rationis ope repertas, hac etiam de causa quod
— ut Angelicus ipse ait — easdem, a quovis prolatas, agnoscit
a Spiritu Sancto originem suam repetere : Verum, a quocumque
dicatur, est a Spiritu Sancto sicut ab infundente naturale lu
men, et movente ad intelligendum et loquendum veritatem}6
11. Illud potius fatendum est Thomam, ob firmissimas radi
ces, quibus in fide divina defixus erat, prohibitum esse, ne
humanis magistris, novis vel antiquis, servili more se addice-
ret, Aristotele non excepto. Eius mens patet quidem ad omnes
veritatis progressus, a quocumque doctrinae fonte proficiscun
tur ; idque prima est facies eius universalismi. At alia est facies
pariter vera, in qua magis fortasse apparet ingenii eius nota ac
persona : id est summa libertas, qua ad omnes accessit auctores,
nulli autem terrenae auctoritatis propositioni sese devinxit.
In hac autem libertate atque mentis « autonomia », ad rem
philosophicam quod attinet, est vera magnitudo ad eum perti
nens, utpote veritatis indagatorem.
Ipse enim, cum in re philosophica veritati in primis obse-
quentem se gereret atque omnia aestimaret non [...] propter
15 Summa Theologiae, I-IIa% q. 109, a. 1, ad 1: Ed. Leonina. VII, p. 290.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
684 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
auctoritatem dicentium sed propter rationem dictorum,11 liber
rime Aristotelis, Platonis aliorumque sententias pertractare
potuit, neque idcirco aristoteleus aut platonicus factus est,
strictiore harum appellationum significatione.
Vi huius mentis « autonomiae » — qua ad eos proxime acce
dit qui severas adhibent vias ac rationes positivarum scientia
rum proprias — Aquinas parem se praestitit detegendis atque
evincendis insidiis in Averroismi doctrina latentibus, Plato
nis vero et Aristotelis defectus et lacunas explevit, atque talem
condidit gnoseologiam atque ontologiam, quae, obiectivitate
atque aequilibritate spectatis, perfectissimum opus sint ha
bendae. 1 8
Animi autem affectus, quibus erga omnes humanae mentis
magistros ferebatur, triplici modo declarabat: admiratione te
nebatur immensi doctrinarum patrimonii, quod ipsi, alii alio
rum opus complentes, collegerunt atque humano generi tradi
derunt; 1 9 praeterea eorum agnoscebat praestantiam ac momen
tum, sed etiam terminos, quibus uniuscuiusque praestitum opus
circumscribebatur; 2 0 denique quodam misericordiae sensu erga
eos afficiebatur, qui, fidei luminis expertes ut veteres sapientes,
in angore versabantur humanis viribus inexsuperabili, cum in-
quirerent de supremis humanae vitae interrogationibus, ac prae-
17 Expositio super Utrum Boethii de Trinitate, q. 2, a. 3, ad 8: rec. B. Decker,
Leiden 1955, p. 97. Cfr. Summa Theologiae, I, q. 1, a. 8, ad 2: Argumentum ab Mucto-
ritate fidei est firmissimum, sed ab auctoritate humana est debilissimum (Ed. Leo
nina, IV, p. 22). Alius locus ex quo patet agendi modus S. Thomae in philosophia, sci
licet non servilis neque mere historicisticus vel ecclecticus, sed recte criticus: «Studium
philosophiae non est ad hoc quod sciatur quid homines senserint, sed qualiter se habeat
veritas rerum»: In librum Aristotelis de coelo et mundo commentarium, I, lect. XXII:
Ed. Parmensis, t. XIX, 1865, p. 58. Cfr. Tractatus de spiritualibus creaturis, a. 10, ad 8:
ed. L. W. Keeler, Romae 1938, pp. 131-133. 18 Cfr. E. Gilson, L'esprit de la philosophie médiévale, Gifford Lectures, Taris
1932, I, p. 42; Le Thomisme - Introduction à la philosophie de saint Thomas d'Aquin,
Paris 1965, 6a ed. passim. Cfr. etiam E. Van Steenberghen, Le mouvement doctrinal du
XIe au XIVe siècle: Fliche-Martin, Histoire de l'Eglise, vol. XIII, p. 270. 19 Cfr. In XII Libros Metaphys. Aristotelis Expositio, II, lect. 1: Ed. Taur. 1950,
n. 287, p. 82. 2 0 Cfr. ib.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 685
sertim de ultimo hominis fine; 2 1 qua anxitudine omnino vacat
vel humilis vetula, quae, christianae veritatis particeps, multo
uberius quam summa illa ingenia divino lumine fruitur. 2 2
12. Et S. Thomas, quamvis veritatem acutissime indagan
do ad supremum humanae rationis culmen ascenderei, nihi
lominus pueri veluti animum induebat erga excelsa atque
inerïabilia fidei mysteria; ideoque ante Christi cruci affixi ima
ginem atque ante altare flexis sistere genibus solebat, ad intel
lectus lumen impetrandum et cordis puritatem, quae sinunt
arcana Dei clare introspicere. 2 3 Ultro fatebatur scientiam suam
magis precatione quam studio comparatam esse,2 4 atque interea
vividum servabat sensum divinae transcendentiae, adeo ut tam
quam praecipuam condicionem, cuilibet theologicae investiga
tioni praeponendam, hanc statueret sententiam: tanto in hac
vita Deum perfectius cognoscimus quanto magis intelligimus
eum excedere quidquid intellectu comprehenditur.75 Quae sen
tentia habenda est non solum primarium principium et quasi
fundamentum illius methodi investigationis, a quo originem
ducit theologia « apophatica », quam dicunt, sed signum est
etiam humilitatis eius intellectus eiusque spiritus adorationis.
Cum S. Thomas in se apte componere novisset altissimos
christianos sensus cum indagatricis mentis acie, quae ad om
nia doctrinarum incrementa patebat tam antiqua quam recen
tiore aetate facta, mirum non est si idem, in ipso medio
21 Cfr. Summa contra Gentiles, L. III, c. 48: Ed. Leonina, XIV, pp. 131-132. 22 Cfr. In Symbolum Apostolorum Expositio, a. 1: Ed. Parmensis, t. XVI, 1865, p. 35:
« Nullus philosophorum ante adventum Christi eum toto conatu suo potuit tantum scire
de Deo et de necessariis ad vitam aeternam, quantum post adventum Christi scit vetula
per fidem». 23 Cfr. Summa Theologiae, II-IP e , q. 8, a. 7: Ed. Leonina, VIII, p. 72; Vita S. Thomae
Aquinatis auctore Guillelmo de Tocco, capp. XXVIII, XXX, XXXIV: Fontes vitae
S. Thomae Aquinatis, ed. mem., pp. 102-103, 104-105, 108. 24 Vita S. Thomae Aquinatis auctore Guillelmo de Tocco, cap. XXXI: ed. mem.,
pp. 105-106; cfr. J. Pieper, Einführung zu Thomas von Aquin, München 1958, p. 172 ss. 25 Summa Theologiae, II-II a e , q. 8, a. 7: Ed. Leonina, VIII, p. 72.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
686 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
saeculi XIII discrimine, novas sapienter repperit vias ad recte
statuendas relationes inter rationem et fidem; si opportune
impedivit, ne, novis philosophorum opinionibus prementibus,
theologica doctrina de via deflecteret; si quamlibet delevit am
biguam accommodationem rationalium et revelatarum verita
tum; si denique doctrinam profliga vi t de « duabus veritatibus »
-— nempe rationis et fidei, quas, etsi inter se pugnantes, diversas
ob causas christiani admittere possent — cuius doctrinae fauto
res intimam christiani hominis unitatem destruebant atque iam
tunc illas audebant comprobare doctrinales contentiones, quae
deinceps, aequilibritate relicta per S. Thomam adepta, totius
Europae ingeniorum culturam dilaceraturae erant. 2 6
13. In opere explendo, vi cuius christiana doctrina Medii
Aevi ad sui splendoris culmen evecta est, S. Thomas suis unius
viribus non egit. Nam ante et post ipsius aetatem plures alii
clarissimique doctores in idem allaboraverunt propositum : quo
rum in numero recolendi sunt S. Bonaventura — cuius quoque
exitus septem post revoluta saecula commemoratur, cum ipse
eodem, quo S. Thomas obierit anno —, S. Albertus Magnus,
Alexander Halensis, Duns Scotus. At sine dubitatione, ex pro
videntis Dei consilio, universae theologiae ac philosophiae
« scholasticae », ut communiter appellatur, supremum fasti
gium a S. Thoma impositum est, eiusque opera cardo prima
rius in Ecclesia est defixus, circa quem christiana doctrina
tunc ac postea verti potuit ac tuto incrementis proficere.
Ei igitur, Communi Ecclesiae Doctori, plenum animi No
stri plausum tribuimus hoc vergente anno, qui septimum ab
eius obitu reducit saeculum, ut debitae referantur gratiae pro
tot collatis ab eo beneficiis in universum populum christia
num, utque publice agnoscatur et extollatur eius praestantia
numquam defutura.
26 Cfr. J. Pieper, o. mem., p. 69 ss
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 687
I I
14. Non solum spectatis historicis et doctrinalibus condi
cionibus, in quibus Aquinas versatus est, nomen eius eminet,
sed etiam ratione doctrinae, quae eiusmodi est, ut aetates omnes
exsuperet, quae a saeculo xin ad nostra usque tempora succes
serunt. Hoc enim saeculorum spatio Ecclesia perennem thomisti
cae doctrinae vim atque momentum agnovit, praesertim autem
in sollemnioribus quibusdam adiunctis, ut in Conciliis Oecu
menicis Florentino, Tridentino et Vaticano I, 2 7 occasione pro
mulgationis Codicis Iuris Canonici, 2 8 atque in Concilio Vati
cano I I , de quo rursus infra dicturi sumus.
A Nostris praeterea Decessoribus, atque etiam a Nobismet
ipsis pluries haec S. Thomae auctoritas confirmata est. Omni
bus persuasum sit hic non agi de doctrinae traditae conser
vandae studio, quo historiae cursus non percipitur et pro
gressus cum timore cernitur, sed de optione innixa rationibus
obiectivis atque insitis in ipsa philosophica ac theologica
Aquinatis doctrina, quae sinunt in eo hominem agnoscere non
sine superno consilio Ecclesiae datum, qui novitate operis
sui, efïectrice vi praediti, ita egit, ut doctrina christiana novum
veluti iter ingrederetur, quod attinet ad eiusdem doctrinae
cursum et, in primis, ad relationes inter intellectum et fidem
intercedentes.
15. Ut paucis hic rationes, quibus innuimus, perstringamus,
satis sit pr imum memorare realismum gnoseologicum atque
ontologicum, in quo prima ac praecipua philosophiae S. Tho
mae nota ponenda est. Loqui etiam possumus de realismo cri-
27 Cfr. Leo XIII, Epist. Encycl. Aeterni Patris: Leonis XIII Pont. Max. Acta, I,
Romae 1881, pp. 255-284. 28 C.I.C, can. 1366, 2; cfr. can. 589, 1.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
6 8 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tico qui, utpote conexus cum sensuum cognitione ac proinde
cum rerum obiectivitate, efficit ut « esse » veram prorsus ac
solidam significationem recipiat. I ta hic realismus sinit ulterio
rem mentis operationem, quae, etsi universalia reddat ea quae
sensibus percepta sunt, ab his tamen non ita seiungitur ut in
vorticem dialecticum rapiatur merae cognitionis subiectivae,
ac tandem, necessario veluti motu, ad agnosticismum plus mi
nusve absolutum perducat. Primo in intellectu cadit ens, ait
Doctor Angelicus celebri quodam loco.2 9 Ac primario hoc prin
cipio innititur S. Thomae gnoseologia, cuius praecellens novi
tas in eo consistit, quod aequabiliter pensât et aestimat tum
sensuum experientiam, tum ea quae conscientia authentice per
cipit in cognitionis processu. A quo quidem, critico examine
accedente, initium sumit sana ontologia, ac proinde tota doctri
nae theologicae aedificatio. Hanc ob causam S. Thomae doctrina
definiri potuit tamquam philosophia entis, quod videlicet con
sideratur tam in sua universali ratione, quam in existentiae
suae condicionibus; exploratum pariter est ab hac philosophia
Aquinatem ascendere ad theologiam Entis divini, quatenus in
se ipsum subsistit et quatenus sese revelat per Verbum suum,
per eventus oeconomiae salutis, ac praesertim per Incarnationis
mysterium.
Hunc quidem realismum ontologicum et gnoseologicum De
cessor Noster Pius XI dilaudavit, cum orationem habens ad
studiorum Universitatum alumnos haec protulit significantia
verba : In Thomismo, ut ita dicamus, quasi quoddam Evan
gelium naturale et fundamentum omnino solidissimum, in
quo cuncta doctrinarum aedificia innitantur, continentur, si
quidem Thomismo id est proprium, ut sit praeprimis obiecti
vus; non enim aedificationes vel elevationes mentis tantum
abstractas praebet, sed aedificationes mentis, quae impulsio-
29 Cfr. Quaestiones Disputatae. De Veritate, q. 1, a. 1: Ed. Leonina, XXII, vol. I, fase. 2, p. 5.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 689
nem realem rerum sequuntur [...] Praestantia et vis doctrinae
thomisticae numquam deficiet, alioquin ipsam praestantiam et
vim rerum oporteret deficere.™
16. Ut huiusmodi philosophia ac theologia reapse haberi
possit, sine dubitatione cognoscendi veri facultas agnoscenda
est intellectui humano, qui fundamentaliter sanus est ac prae
ditus quodam sensu entis; intellectus autem inclinatur ad se
coniungendum cum ente in quavis parva vel magna experientia
rerum, prout exsistunt, ut eas in se plene recipiat, atque ita pro
grediatur ad ultimas rationes causasque ponderandas, quibus
eaedem definite explicentur. Revera S. Thomas, ut philoso-
phum ac theologum christianum addecet, in unoquoque ente
participationem aliquam Entis absoluti detegit, quod creat, su
stentat suaque vi movet ex alto rerum creatarum universitatem,
omnem vitam, quamlibet cogitationem et fidei actum.
Ex hisce porro principiis exorsus, Aquinas, dum humanam
rationem ad maximam evehit dignitatem, praevalidum exhibet
subsidium theologicae investigationi, ac pariter sinit, ut enu
cleentur et altius usque comprehendantur complura doctrinae
capita, in quae ipse celérrima sagacitate prospexit. I ta dicen
dum est de argumentis, quae pertinent ad proprietates tran
scendentales et analogiam entis; ad structuram entis finiti,
quod constat ex essentia et existentia; ad relationem inter res
creatas et Ens divinum; ad dignitatem creatis in rebus causa-
litatis, quae dynamice dependet a causalitate divina; ad soli
dam realitatem actionum entium unitorum in ordine ontolo
gico, quae permanat etiam in omnes partes philosophiae et
theologiae, moralis et asceticae disciplinae; ad organicam struc
turam et finalitatem universi rerum ordinis. Si vero conside
ratio altius ad ipsam divinarum veritatum regionem attol-
latur, item dicendum est de argumentis, quae respiciunt no-
30 Cfr. Discorsi di Pio XI, Torino 1960, vol. I, pp. 668-669.
44 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
690 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tionem Dei, qua Entis subsistentis, cuius vitam arcanam ad
intra revelatio cognoscere sinit; deriva tionem divinorum attri-
butorum ; defensionem transcendentiae divinae adversus quam
libet pantheismi formam ; doctrinam de creatione et de divina
providentia, qua S. Thomas non solum imagines atque sublu-
stres umbras locutionum anthropomorphicarum superavit, sed
etiam, pro sua ingenii aequilibritate suoque fidei spiritu, opus
perfecit, quod hodie forsitan nuncupemus « demythizationem »,
sed quod verius describere possimus uti rationalem ac fide
directam, suffultam et impulsam perscrutationem veritatum,
quae ad christianam revelationem essentialiter attinent.
Hac quidem via et hisce rationibus S. Thomas, ut huma
nam extulit rationem, ita etiam quam efficacissime deserviit
fidei, quemadmodum Decessor Noster Leo XIII memorandis
sane verbis edixit de Angelico Doctore : Rationem, ut par est,
a fide apprime distinguens, utramque tamen amice consocians,
utriusque tum iura conservava, tum dignitati consuluit, ita
quidem ut ratio, ad humanum fastigium Thomae pennis evecta,
iam fere nequeat sublimius assurgere; neque fides a ratione
fere possit plura aut validiora adiumenta praestolari quam
quae iam est per Thomam consecuta?1
17. Alia denique est ratio, cur S. Thomae doctrina perenni
vi ac momento gaudeat. Cum universalitatem et transeenden-
tiam supremarum rationum statueret veluti caput suae phi
losophiae (scilicet ens) suaeque theologiae {Ens divinum), hac
de causa ipse noluit conficere aliquam doctrinae summam in
semet ipsa conclusam et definitam, sed ita compositam doc
tr inam condidit, quae continenter locupletari posset incremen-
tisque augeri. Quod enim ipse consecutus est excipiens fructus
philosophiae antiquae et Mediae Aetatis nec non rariora ad
modum elementa vetustarum disciplinarum naturalium, idem
31 Epist. Encycl. Aeterni Patris: Leonis XIII Pontificis Maximi Acta, I, Romae
1881, p. 274.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 6 9 1
semper iterari potest circa quodlibet elementum reapse va
lidum, quod vel philosophia vel ipsae provectissimae disci
plinae naturales attulerint; idque confirmatur plurium aucto
rum usu, qui in ipsa S. Thomae doctrina in venerunt optima
adminicula, quibus multae conclusiones particulares perve
stigationis philosophicae ac scientificae inseri possent in uni
versalem rerum contextum atque visionem.
18. Quod autem hoc loco iterum asseverandum est, Ecclesia,
etsi minime dubitet certos agnoscere terminos ac fines in S. Tho
mae doctrina, praesertim quoties haec magis colligatur cum
notionibus cosmologicis et biologicis Mediae Aetatis propriis,
nihilominus monet non omnes opinationes philosophicas et
scientificas aequabiliter locum sibi vindicare posse in chri
stiana sentiendi de mundo ratione, nedum prorsus christianas
haberi. Re vera, ne ipsi quidem philosophi antiqui, inter quos
Aristoteles Thomae carissimus, tales habiti sunt, vel suscepti
ab eo integre ac sine iudicio. Ad eos enim quod attinebat,
Aquinas principia sectatus est, quae etiam hodie valent ad
decernendum liceatne a christianis recipi doctrinam philoso
phicam et scientificam huius temporis.
Nam, tametsi Aristoteles aliique philosophi — rite emendati
quibusdam rebus et accommodati — poterant admitti et adhuc
possunt ob vim principiorum suorum plane universalem, ob
attentiorem realitatis obiectivae curam, ob unius Dei ab orbe
terrarum distincti agnitionem, idem tamen affirmari non licet de
qualibet philosophia vel scientifica cogitatione, cuius primaria
principia nequeant cum ipsa religiosa fide conciliari, sive prop
ter monismum, cui innituntur, sive propter rerum transcen-
dentium negationem, sive propter subiectivismum vel agno-sticismum.
Dolendum sane est, quod plures nostrae aetatis doctrinae
et systemata eiusmodi omnino sunt. ut cum christiana fide ac
theologia prorsus componi non possint. Attamen, hac etiam de
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
692 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
re docet nos S. Thomas, quomodo recipi possint ex his systema
tis vel elementa quaedam particularia, ad perficiendam et
continenter evolvendam doctrinam traditam utilia, vel saltem
incitamenta ad ponderanda doctrinae capita, quae prius igno
r a b a t u r vel non satis explicabantur.
19. Via autem, quam S. Thomas tenuit in hoc comparandi
opere propriasque faciendi aliorum sententias, exemplum prae
bere potest nostri quoque temporis studiosis. Constat, enim, eum
quasi quoddam mentis colloquium inivisse cum omnibus sa
pientibus doctoribus antiquitatis suaeque aetatis, tam christianis
quam non christianis. Is perscrutabatur eorum sententias, opi
niones, dubitationes, difficultates, quarum quidem studebat re
perire causas et sedes ideológicas, neque raro condiciones socie
tatis et culturae, quibus afficiebantur. Dein eorum exponebat
cogitata, potissimum in « Quaestionibus » et in « Summis ». Non
vero recensebantur tantum difficultates dissolvendae vel obiec-
tationes refutandae, sed dialectico modo proponebatur illa agen
di ratio, qua is movebatur ad certas theses de argumentis, quae
deliberanda erant atque excutienda. Interdum dimicabatur
sereno et nobili animo, cum verbi causa agebatur de oppu
gnata aliqua tutanda veritate : contra errores, contra gentes,
contra impugnantes, et ita porro. At semper ipse colloquium
instituebat, quod fiebat mente penitus alacriterque parata
ad verum agnoscendum et accipiendum a quocumque profe-
rebatur; immo non semel impellebatur, ut in meliorem et
benigniorem partem interpretaretur sententias, quae ex ipsa
disputatione comprobabantur falsae. Hac igitur via S. Thomas
assecutus est magnificam apteque omni ex parte ordinatam
doctrinae complexionem, quae universali vi pollet quaque magi
strum se exhibet nostro etiam tempore.
20. Designare cupimus postremam nunc laudem, quae plu
rimum quidem confert ad perennem utilitatem et praestantiam
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 693
doctrinae S. Thomae: videlicet proprietatem linguae pelluci-
dae, pressae, essentialis, quam sibi comparavit ac procudit
docendo et disputando et libros suos conscribendo. Iterare suf
ficit hac de re id quod legebatur in antiqua liturgia dominiciana
diei festi Aquinatis : Stilus brevis, grata facundia: celsa, firma,
clara sententia?1 Haec tamen non ultima causa est, cur utiliter
ad Sanctum Thomam confugiatur hoc ipso tempore nostro,
quippe quo sermo usurpetur saepe vel implicatior et tortuosior,
vel rudior et incultior, vel etiam magis ambiguus, quam ut
ibidem conspici possint et cogitationis splendor et vinculum
inter eos, qui ad participandam veritatem et communicandam
vocantur.
I I I
21. Septimo vertente saeculo a S. Thomae obitu, iterum
commonere iuvat quid Ecclesia sentiat de eius munere in recte
ordinandis sacrae theologiae et philosophiae studiis. Hoc modo
clare patebit, cur eadem statuerit, ut catholicae scholae Aqui
natem tamquam « Doctorem Communem » hac in provincia
agnoscerent et sequerentur.
Romani Pontifices S. Thomae doctrinam sua auctoritate
sustinuerunt, cum adhuc ipse viveret: Magistrum tutati sunt
eiusque magisterium etiam ab adversariis defenderunt. Adhuc
post eius mortem, cum a quibusdam locorum auctoritatibus
nonnullae Aquinatis sententiae damnatae sunt, Ecclesia haud
destitit ab honor ando fideli veritatis administro, atque eidem
confirmavit pium venerationis obsequium, eum referens in al
bum Sanctorum Caelitum, die 18 mensis Iulii, anno MCCCXXIII ,
eundemque « Doctoris Ecclesiae » titulo decorans, die 11 mensis
Aprilis, anno MDLXVII.
22. Tali igitur modo Ecclesia testari voluit, per ipsam S. Tho
mae doctrinam, tum suum ipsius Magisterium sublimiter, plene
32 In festo 8. Thomae Aquinatis, II Noct., IV Resp.; cfr. J. Pieper, o. mem., p. 116.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
694 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ac fideliter esse propositum, tum etiam « sensum fidei » totius
populi Dei, quae quidem apparuerant in homine omnibus cu
mulato necessariis dotibus, atque historiae tempore admodum
opportuno.
Ut brevi dicamus, Ecclesia sua ipsius auctoritate confirmat
Angelici Doctoris doctrinam eamque adhibet tamquam per-
aptum instrumentum, ita ut Aquinatem —- quemadmodum,
immo magis quam alios suos claros Doctores — attingat ipsis
radiis Magisterii sui. Quod idem Decessor Noster Pius XI asse
veravit, cum in Litteris Encyclicis Studiorum Ducem, scripsit:
Universi nominis Christiani refert sacra haec saecularia digne
celebrari, siquidem in Thoma honor ando maius quiddam quam
Thomae ipsius existimatio vertitur, id est Ecclesiae docentis
auctoritas.^
23. Porro, cum longum sit memorare cunctas testificationes
tanti sive Ecclesiae sive Pontificum in S. Thomam obsequii,
hic tantummodo meminisse iuvabit, exeunte superiore saeculo
—- quo iam ubique animadvertebantur consectaria eversae illius
aequilibritatis inter rationem et fidem — ab iis iterum propo
situm esse eius exemplum eiusque magisterium, quippe quae
conferrent unitati inter religiosam fidem, animorum culturam
civileque consortium instaurandae, modis sane diversis pari
terque temporum novitati accommodatis.
Apostolica Sedes animos induxit et confirmavit, ut studia
thomistica ad novum florem renascerentur. Decessores Nostri,
iam inde a Leone XIII ac propter eius validam impulsionem,
Litteris Encyclicis Aeterni Patris datam, amorem studii ac
disciplinae S. Thomae commendavere, ut ostenderent ipsius
33 Litt. Encycl. Studiorum Ducem: A.A.S. 15 (1923), p. 324. Adnotanda sunt quae
S. Thomas scripsit de mutuis rationibus inter Doctores Ecclesiae (et theologos) et
Magisterium: «Ipsa doctrina Catholicorum Doctorum ab Ecclesia auctoritatem habet:
unde magis standum est auctoritati Ecclesiae quam auctoritati vel Augustini vel Hie
ronymi vel cuiuscumque Doctoris»: Summa Theologiae, II-II a e , q. 10, a. 12: Ed. Leo
nina, VIII, p. 94.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 695
doctrinam cum divina « revelatione » quasi quodam concentu
consonare? rationem et fidem ab eo amice consociari, servatis
utriusque iuribus, 3 5 aemulationem in veritate quaerenda per
momentum tributum doctrinae eius non supprimi, sed excitari
potius ac tuto dirigi. 3 6 Praeter alia, Ecclesia doctrinam S. Tho
mae praetulit, cum ediceret hanc esse suam propriam 3 7 — quo
nequaquam asseritur non licere alii scholae, domicilii iure in
ipsa Ecclesia donatae, adhaerere —38 atque eidem favere ob
plurium saeculorum experientiam factam. 3 9 Nostra etiam aetate
Angelicus et eius doctrinae studium lege ad fundamentum
institutionis theologicae pertinent iis tradendae, qui ad illud
munus vocantur, quo fratres in fide digne confirment atque
corroborent. 4 0
24. Ab ipso Concilio Vaticano II S. Thomas scholis catho
licis bis commendatus est. Etenim, de sacerdotali agens insti
tutione, his verbis est usum : ad mysteria salutis integre quan
tum fieri potest illustranda, ea ope speculationis, S. Thoma
magistro, intimius penetrare eorumque nexum perspicere alum
ni addiscant/1 Eadem universalis Synodus, in Declaratione de
educatione christiana, dum altioris ordinis scholas hortatur,
ut earum cura, novis progredientis aetatis investigationibus
accuratissime consideratis, altius perspiciatur quomodo fides et
ratio in unum verum conspirent, statim enuntiat ad hoc as
sequendum premi oportere Ecclesiae Doctorum, praesertim
34 Pius XII, Litt. Encycl. Humani Generis: A.A.S. 42 (1950), p. 573. 35 Cfr. Leo XIII, Epist. Encycl. Aeterni Patris: I. mem., ibid. 36 Cfr. Pius XII, Sermo habitus ad alumnos seminariorum, collegiorum et instituto
rum utriusque cleri, 24 m. iun. a. 1939: A.A.S. 31 (1939), p. 247. 37 Cfr. Benedictus XV, Epist. Encycl. Fausto appetente die: A.A.S. 13 (1921), p. 332. 38 Cfr. Pius XII, Allocutio habita quarto expleto saeculo a Pont. Universitate
Gregoriana condita, 17 m. oct. 1953: A.A.S. 45 (1953), pp. 685-686. 39 Pius XII, Litt. Encycl. Humani Generis: A.A.S. 42 (1950), p. 573. 40 C.I.G., can. 1366, 2. 41 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 16: A.A.S. 58 (1966), p. 723.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
696 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. Thomae Aquinatis vestigia. 4 2 Tunc igitur pr imum contigit,
ut Concilium Oecumenicum theologum quendam commenda-
ret; talis autem S. Thomas est habitus. Ad Nos quod attinet,
inter alia, satis sit exscribere verba, quae olim sumus elocuti :
ii, quibus munus docendi demandatum est, [...] vocem Eccle
siae Doctorum reverenter auscultent, inter quos Divus A quinas
praecipuum obtinet locum; Angelici enim Doctoris tanta est
ingenii vis, tam sincerus veritatis amor, ac tanta sapientia in
altissimis veritatibus pervestigandis, illustrandis aptissimo-
que unitatis nexu colligendis, ut ipsius doctrina efficacissimum
sit instrumentum non solum ad Fidei fundamenta in tuto col
locanda, sed etiam ad sanae progressionis fructus utiliter et
secure percipiendos.®
25. Nunc quaeritur, num S. Thomas Aquinas, qui saeculis,
ut exposuimus, sua impressit vestigia, habeat quod nostrae
ipsi suppeditet aetati. Multi homines, qui nunc sunt, apertius
quam umquam alias negant vel dubitant, utrum nunt ium evan
gelicum ipsos possit respicere; neque solum non christiani
huiusmodi ponunt quaestionem. Haec etiam mentem quorun
dam catholicorum tangunt, qui fidem suam cum hodierno cultu
civili et cum iis, quae ipsorum profanam scientiam potissimum
efficiunt, comparant. Saepe autem nomine hodiernae de ser
mone cri tices, huiuscemodi dubitationes concinnatae obiciun
tur ; ac libenter asseritur sermonem, seu verba fidei, suam
amisisse perspicuitatem et vim significandi.
Addendum sane est ad has contradictiones pertinere etiam
controversiam iterum iterumque factam de magnis operibus,
quibus doctrinae scholasticae summa praebeatur; neque sem
per satis distingui inter fidem ipsam et theologicae elucubra-
42 Cfr. Decl. de educatione christiana Gravissimum educationis, n. 10: A.A.S. 58
(1966), p. 737. 43 Allocutio haoita ad Pont. Universitatis Gregorianae moderatores, doctores di-
scipulosque, 12 martii a. 1964: A.A.S. 56 (1964), p. 365.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 697
tionis opus. Ipse enim sermo theologiae scholasticae saepius
talis habetur, qui nequeat accipi et comprehendi, utpote cum
philosophiae antiquae iungatur et sententias obsoletas interpre
tetur, proprias videlicet mundi et condicionis humanae, quae
a nostris iam plane differunt. Nec aliter res se habere potest
— ut opinantur — siquidem disciplinae naturales, artes tech
nicae, rationes necessitudinis socialis, animorum cultus, res
politica et alia huiusmodi nimias mutationes invexerunt. Con
versiones factae sunt, quod attinet ad rationalem processum
cogitationis ac modum philosophice quaestiones aggrediendi
et ea, quae fidei sunt, humanis viribus pertractandi. Systemati
theologico illorum temporum in hodierno ingenii cultu non
amplius naturaliter congruunt res, una cum verbis, quibus eius
dem systematis auctores et homines coaevi usi sunt ad eas ap-
pellandas. Inde consequitur, ut, cum paulo ante adhuc vigue
rit mentis habitus Medii Aevi proprius, theologica cogitandi
ratio S. Thomae — ut cuiuslibet auctoris, qui fuit aetate
scholastica — difficilior sit et eiusmodi, ut tempus postulet
et laborem ab illis, qui in ea velint assuescere, necnon talis,
in qua magis quam antea versentur periti, hisce studiis dediti.
Progredientis huius rerum condicionis conscium, recens Con
cilium Oecumenicum consulto in novo quodam prospectu po
suit Ecclesiam se ipsam considerantem et in mundo praesen
tem, cuius novitatem acriter percipiebat. Numquid hac de
causa licet affirmare S. Thomam cuidam veluti hominum or
dini esse ascribendum, qui, nedum fidei et veritatis christia
nae propagationi prosint, huic obsint?
Si quis hanc quaestionem eiusque momentum velit igno
rare, ipsi S. Thomae Aquinatis ingenio profecto deest, qui
semper quemvis fontem scientiae detegere studuit. Nostris etiam
temporibus, quemadmodum nihil dubitamus, ille non minus
dispicere niteretur quidquid mutat hominem, eius condicio
nem, eius cogitandi rationem, eius vitae genus. Gauderet equi-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
-698 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
dem de iis omnibus, quae eum nunc adducerent, ut de Deo
modo digniore et magis persuasibili quam umquam loqueretur,
non tamen a securitate illa, placida et nobili, discedens, quam
sola fides intellectui humano valet impertire.
Ecclesiae filii, altiora studia colentes, non exceptis profes
soribus et investigatoribus sacrarum disciplinarum, cum multo
acrius quam antea intellegant amplas gravesque mutationes
invectas necnon necessitatem serio comparandi aetatem cum
iis, quae saeculorum decursu quasi vita erant religionis chri
stianae, minus propense S. Thomae aures praebent. Quapropter
expedire videtur, ut praecomis, huic ingenio semper tribuen
dis, quaedam hortamenta iungamus, ad rectum et necessa
rium usum pertinentia, quem nostris temporibus fieri oportet
operis eius, ut ipsius spiritui et cogitatis utiliter inhaereatur.
26. Nequaquam, quod saepius accidit, censeatur doctrinam
scholasticam facile adiri posse, quemadmodum ea fuit sae
culorum cursu. Non enim sufficit eandem doctrinam resu
mere una cum « materiali » veluti structura formularum, cum
problematum corpore et expositione, qua olim eiusmodi quae
stiones tractari consueverant. Talis resumptio non solum fi
delitatem veram erga doctrinam huius auctoris in tuto non
collocaret, sed etiam in discrimen afferret eius cognitionem,
nostra aetate peculiari modo necessariam, immo etiam efficere
posset, ut notionum germina, quae mens educere debet, na
t ivam suam vim amitterent.
Quapropter ii imprimis, qui in Ecclesia tamquam pro
munere ministerio addicti sunt theologiae studendi eamque
tradendi, laborem alacres suscipiant necessarium, ut doctrina
Angelici Doctoris, extra arctius circumscriptas fines scholae,
in sua vitali ratione comprehendi possit. Sic fiet, ut ductores
esse queant eorum, qui, cum ipsis non vacet eiusmodi onus
sibi imponere, opus habent ut illius disciplinae praecipua
lineamenta, aequilibritatem doctrinalem ac potissimum spi-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 699
ritum, quo omnia eius opera perfunduntur et informantur,
cognoscant. Ut patet, hoc opus, ad accommodatam renovatio
nem doctrinalis patrimonii sive Scholastieae sive S. Thomae
spectans, exsequendum erit secundum ampliorem rerum pro
spectum, quem Concilium Vaticanum I I , ipso supra allato loco
Decreti Optatam totius, n. 16, luculenter demonstravit: nempe
theologiam dogmaticam oportere magis interiusque enutria
tur Divinarum Scripturarum ubertate, latius pateat ad ditis-
sima SS. Pat rum Orientalium et Occidentalium adiumenta,
intentior efficiatur ad ipsam dogmatum historiam, plenius
adhaerescat Ecclesiae vitae eiusque liturgiae, fideliusque de
mum respondeat hominum, qui nunc sunt, necessitatibus pro
mutabili rerum humanarum condicione.
27. Altero officio astringuntur ii, qui hac aetate discipuli
S. Thomae esse cupiunt: oportet videlicet attentis animis id
considerent, quod temporibus nostris maxime interest homi
num, quotquot fidem penitius intellegere ni tuntur ; quod nisi
fiat, eadem mentes neque permovere neque omnino tangere
potest. Etenim, nisi doctrinae hodie vigentes quis sedulo per
scrutetur, dispicere non potest, nedum ostendat — compa
ratione quadam diligenter instituta inter discrepantias et si
mil i tudines— hoc vel illud argumentum, ad quod tractandum
acceditur quodque theologia penitus illuminat.
Quodsi verae scientiae de Deo et homine grave damnum in
fertur, si novae doctrinarum formae ignorantur et mens intra
praeteritae aetatis fines continetur, id ipsum tum fieri dicen
dum est, cum magni nominis Doctorum a priori respuitur
disciplina seu schola, atque alimonia hauri tur e sola inter-
dumque speciosa doctrina recentiorum temporum. Veri S. Tho
mae discipuli numquam omiserunt necessariam hanc compa
rationem instituere. Quot enim ex iis, peculiarique modo periti
Sacrarum Scripturarum, philosophiae, historiae, anthropolo
giae, disciplinarum natural ium et quaestionum oeconomica-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
700 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rum socialiumque, suis operibus aperte confirmant sese plurimum tanto Doctori hac etiam in re debere!
28. Ad hasce duas monitiones tertiam adiungimus, neces
sitatem dicimus exquirendi, ad modum perennis colloquii,
viventem quandam communionem cum ipso S. Thoma. Hic
enim aetati nostrae magistrum se praebet praeclari modi ra
tiocinandi, quippe qui ipsam scrutetur originem eorum, quae
sunt essentialia, et humiliter amiceque verum excipiat, unde-
cumque proveniens, atque exemplum singulare afferat illius
modi, quo thesauri et supremae postulationes mentis humanae
atque res altissimae, quae in Dei verbo continentur, inter se
conveniant oporteat. Ipse nos docet intellegentes esse in fide,
ac quidem plene atque animose tales esse. Quod si fit, ratio
novis augescit incrementis, siquidem intellegentia, cum se im
pendit pro iis omnibus, sive magni sunt sive parvi, quorum
theologus per fidem est frater, ob huiusmodi munus spiritualis
veluti ducatus et ob Dei gloriam inde consequentem, honorem
accipit pro honore, lumen pro lumine.
29. Quemadmodum supra est expositum, ut quis nostris tem
poribus fidelis sit S. Thomae discipulus, satis non est sibi pro
ponere id facere — ac quidem per sola subsidia, quae nostra
suppeditat aetas — quod ipse suis fecit temporibus. Qui eum
imitari velit, progrediatur autem quasi in via aeque ab eius
via distante, nihil ab eo accipiens, is difficulter ad prosperum
exitum perveniet, vel saltem Ecclesiae et mundo illud lucis
non praebebit adiumentum, quo indigent. Non enim habe
tur vera et fecunda fidelitas, nisi de S. Thomae veluti manu
accipiantur principia, quae sunt totidem lumina, quibus quae
stiones philosophicae gravioris momenti illustrentur ac fides
aetate hac nostra melius intellegatur; itemque ipsius praeci
pua doctrinae capita ac notiones, ut i ta dicamus, dynami
cae. I ta profecto fieri potest, ut Angelici doctrina, quatenus
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 0 1
iugiter referatur ad auctiores usque profanarum disciplina
rum progressus, vi huius mutuae veluti fecundationis, nova
semper ubertate vitae florescat. Quemadmodum praecellens
theologus e sacro Cardinalium Collegio recens asseveravit,
optima ratio Sanctum Thomam honorandi semper in eo posita
est, ut veritatem penetremus, cui ipse servivit, et, quantum
pro viribus nostris possumus, ostendamus, quantopere eadem
capax sit ad excipiendas illas res, quas humanum ingenium
progredientibus aetatibus invenit"
30. Haec sunt, quae S. Thomas egregie perfecit, quaeque
commemoranda censuimus, saeculari hac celebritate, fore
omnino confisi, ut eadem Ecclesiae bono valde prodessent. No
lumus autem Litteris Nostris finem imponere, nisi illud etiam
mente recolamus, quod sanctus Ecclesiae Doctor — ut primus
eius vitae narrator asserit — non solum ex claritate doctrinae
scholares plus ceteris ad amorem scientiae provocavit,*5 sed
etiam praeclarissimum praebuit sanctitatis exemplum, aequa
libus et posteris imitandum. Satis esto referre memoranda illa
verba quae, instante brevis terrenae peregrinationis exitu, pro
tulit quaeque videntur eius vitae quasi dignissimum sigillum:
Sumo te pretium redemptionis animae meae, sumo te viaticum
peregrinationis meae, pro cuius amore studui, vigilavi, et la-
boravi, te praedicavi et docui, nihil contra te dixi unquam,
sed si quid dixi, ignorans dixi nec sum pertinax in sensu meo,
sed si quid male dixi de hoc Sacramento et aliis, totum relin-
quo correctioni Sanctae Romanae Ecclesiae, in cuius oboedien
tia nunc trans eo ex hac vita.*6
Sine dubio, propterea quod ille sanctus fuit — ac quidem
sanctissimus inter doctos et doctissimus inter sanctos, ut de eo
44 Charles Card. Journet, Actualité de saint Thomas, Praef., Paris-Bruxelles 1973. 45 Vita 8. Thomae Aquinatis auctore Guillelmo de Tocco, cap. XIV: ed. mem., p. 81.
46 Ibid., cap. LVIII: ed. mem., p. 132.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
702 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
est d ic tum 4 7 — Leo XIII , Decessor Noster, eundem non solum
ut magistrum ducemque proposuit, sed etiam caelestem Patro
num scholarum omnium catholicarum cuiusvis ordinis et gra
dus declaravit et instituit, 4 8 quem ti tulum Nos confirmare gau
demus.
Cupientes ergo, ut hisce faustis sollemnibus ad honorem
tanti viri salutares fructus edantur non solum in bonum Ordi
nis Fratrum Praedicatorum, verum etiam in universae Ec
clesiae utilitatem atque profectum, tibi, dilecte Fili, sodali
bus tuis cunctisque ecclesiasticarum scholarum doctoribus et
alumnis, qui optatis Nostris satisfacient, Benedictionem Apo
stolicam, superni luminis et roboris auspicem, libenti animo
impertimus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die xx mensis Novembris, anno M C M L X X I V , Pontificatus Nostri duodecimo.
PAULUS P P . VI
47 Cfr. Discorsi di Pio XI, Torino 1960, vol. I, p. 783. 4 8 Litt. Apost. Cum hoc sit, De Saneto Thoma Aquinate Patrono caelesti studiorum
optimorum cooptando: Leonis XIII Pont. Max. Acta, H, Romae 1882, pp. 108-113.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 703
ALLOCUTIONES
I
Ad Excellentissimum Virum Eduardum Tamayo Gas que, Venetiolanae
Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras com
missi muneris testes tradentem. *
Señor Embajador:
Nos es sumamente grato dar hoy la bienvenida a Vuestra Exce
lencia en este acto de presentación de sus Cartas Credenciales, como
Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de la República de Ve
nezuela ante la Santa Sede.
Las deferentes expresiones de Vuestra Excelencia testimonian la
íntima adhesión con que el Gobierno y pueblo venezolanos se sienten
vinculados a esta Sede Apostólica. Queremos ver también en ello un
atestado de reconocimiento a la continuada tarea que la Iglesia ha
sabido llevar a cabo en su país, para implantar el mensaje divino
de salvación y para conducir al hombre a realizar su vocación eterna.
Fiel al mandato de Cristo, la Iglesia seguirá dispensando esta su
obra con reiterada voluntad de servicio. No le pasan desapercibidas
las condiciones de vida del hombre moderno, con los profundos cambios
operados en el aspecto social y cultural, que obligan casi a pensar en
una nueva época de la historia humana. 1 Esto constituye ya de por
sí un estímulo para todos a tomar viva conciencia del sentido y valor
de las conquistas del mundo actual.
Pero no es menos urgente la necesidad de hacer confluir todos estos
resultados, mediante cauces aptos de comunicación y de participación,
hacia una promoción auténtica, en lo moral y espiritual, de la persona.
Es precisamente ésta la que, por su dignidad inviolable, debe no sólo
constituir el objetivo primordial, sino también servir de base en todo
proceso de desarrollo. De lo contrario, ese mismo desarrollo no pasaría
de alimentar esperanzas artificiales, fundadas más que nada en efí
meras perspectivas de consumo, con el riesgo de quedar subordinadas
a metas inferiores incluso las mejores energías de la inteligencia y
la voluntad.
* Die 28 mensis novembris a. 1974. 1 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 54.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 0 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
A este respecto, no podemos menos de subrayar con cuánto esmero
se ha dado prioridad en su país a fomentar los ideales de paz y de
justicia que tanto ennoblecen a una sociedad ordenada y pacífica, proyec
tada sobre un patrimonio cultural, que reserva y comunica grandes ex
periencias espirituales para que sirvan de provecho a toda la comunidad. 2
En este contexto se inserta también el encomiable empeño puesto por
el Episcopado venezolano, secundado por autoridades, sacerdotes y
fieles —como Vuestra Excelencia ha querido poner de relieve en su
discurso— para discernir las exigencias propias de la institución fami
liar : ello demuestra un interés especial por cultivar con la máxima
dedicación esa célula de la sociedad, donde la vida se enriquece con la
comunión personal, mucho más cuando se convierte en testimonio claro
del sacramento de amor entre Cristo y la humanidad redimida.
Señor Embajador : No queremos terminar estas palabras sin antes
asegurarle toda nuestra benevolencia y apoyo para el feliz cumplimiento
de la alta misión que le ha sido confiada. Y, con nuestro sincero agra
decimiento por todo cuanto nos ha expresado en nombre del Excelentí
simo Señor Presidente de la República y Gobierno, rogamos a Vuestra
Excelencia hacerse intérprete de nuestros mejores votos de prosperidad
para las autoridades y para todos los amadísimos hijos de Venezuela,
sobre la cual invocamos copiosas bendiciones divinas.
I I
In Aula Consistoriali, cum « Praemium Pacis a Ioanne XXIII » sollemni
caerimonia Instituto Internationali v.d. UNESCO traderetur, E.mis Patri
bus purpuratis, Exc.mis Praesulibus ac Viris e Legatorum Coetu ceterisque
adstantibus. *
Messieurs les Cardinaux,
Messeigneurs,
Mesdames et Messieurs,
Nous sommes d'autant plus heureux et honoré de votre présence,
d'autant plus reconnaissant de vous avoir non seulement comme specta
teurs, mais comme témoins actifs du geste que nous venons d'accomplir,
que cette Audience revêt pour nous une signification partie ni ière, bien
2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 53 .
* Die 30 mensis novembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 705
plus précieuse selon nous que le prix lui-même, dont la valeur, en vérité,
est plus symbolique que substantielle. En mémoire de notre vénéré
et regretté prédécesseur Jean XXIII et dans son esprit, nous avons
remis ce prix, consacré à la promotion de la Paix, à PUNESCO, c'est-à-
dire à l'Organisation des Nations Unies pour l'Education, la Science et
la Culture, dans la personne des deux illustres Directeurs de cette
désormais célèbre et méritante institution mondiale, le Directeur sor
tant et son successeur. Le premier, Monsieur René Maheu, nous est
bien connu. Durant les douze années pendant lesquelles il a exercé
ses hautes fonctions, nous avons eu l'occasion de le rencontrer person
nellement, de l'écouter au cours de conversations fructueuses sur des
thèmes d'intérêt commun, d'admirer l'ampleur et la noble inspiration de
son activité ; le second, Monsieur M'Bow, est le bienvenu : ancien ministre
de l'Instruction Publique dans son pays, le Sénégal, il donne le témoi
gnage apprécié et attendu, dans le contexte de la civilisation internatio
nale, de l'originalité foncière et de la maturité culturelle du jeune
et grand continent africain.
La signification particulière de la remise de ce prix nous semble
provenir de la rencontre de deux organismes, le Siège Apostolique et
l 'UNESCO, sur le chemin de la Paix. Suivant Pun et l'autre leur
propre itinéraire, voici qu'ils se retrouvent pour célébrer ensemble ce
très haut idéal, la Paix, qui apparaît toujours davantage comme un
phare orientant la civilisation.
Que le Siège Apostolique soit orienté d'une manière originale, con
naturale et constitutionnelle à la promotion de la Paix dans le monde,
ne peut être un objet d'étonnement pour personne, pensons-Nous, si
l'on se rappelle d'où l'Eglise catholique et son centre, « principe et fon
dement perpétuel et visible » de son unité, tirent leur élan. Ils le tirent
en effet du Christ, dont la venue en ce monde fut saluée par l'annonce
céleste de la Paix, d'une Paix nouvelle. Cette Paix, en rapport fécond
et inépuisable avec une Paternité divine transcendante, est fondée
sur le principe messianique, paradoxal mais désormais invincible, d'une
fraternité universelle. Elle s'affirme et se régénère sans cesse au souffle
mystérieux et ineffable, mais souverainement humain, d'un Esprit qui
permet aux langues les plus diverses de s'exprimer et de se compren
dre dans une conversation amicale et cordiale. Telle est, on le sait,
la manifestation de l'Eglise catholique dans le monde : réalité ancienne
et dynamique, elle se sent doublement appelée à se montrer vivante et
présente. Le premier appel lui vient de sa propre histoire : au cours du
45 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
706 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
récent Concile, elle a repris une conscience plus vive de sa vocation ori
ginelle à être maîtresse de Paix universelle; il ne faut pas tarder à
proclamer celle-ci aux hommes, parce qu'ils sont des hommes, c'est-à-
dire qu'ils sont tous membres d'une même famille, l'humanité. Le se
cond appel provient de l'anxiété que les hommes eux-mêmes éprouvent
lorsqu'ils doivent résoudre le problème capital de vivre ensemble dans
le monde, en une harmonie concordante et organique ; cette vie ensemble
a d'autant plus besoin d'un effort inlassable de mise en œuvre que,
d'une part, la maturité de son progrès démontre la logique et la néces
sité de la Paix, comme le caractère criminel et absurde de la guerre, et
que, d'autre part, demeure toujours instable et fragile la « tranquil
litas ordinis » qui justement définit la Paix.
La Paix, disions-Nous, est nécessaire ; la Paix est possible ; voilà en
quelque sorte des dogmes humains qui finalement résultent, à l'éviden
ce, de la Religion dont l'Eglise tire sa raison d'être.
La Paix, surtout depuis les Messages de Noël du Pape Pie XII et
l'Encyclique Pacem in terris du Pape Jean XXIII, est donc devenue le
programme de notre présence apostolique dans le monde; et la voix
avec laquelle nous l'annonçons veut être d'autant plus claire et per
suasive, que cette présence est plus libre et dégagée de toute entrave
dans ses rapports avec le monde, même dans le jeu toujours renaissant,
fébrile et contrastant des intérêts humains. Etranger que Nous sommes
et que Nous devons être à l'ordre temporel et politique, Nous osons,
tel un humble prophète et un poète persuasif, faire de la Paix notre
habituelle salutation cordiale à vous tous, hommes de la terre : la
Paix soit avec vous !
Et voici alors la rencontre. C'est une rencontre à un niveau idéal
très élevé. Et c'est précisément à cette hauteur idéale que Nous avons
rencontré l 'UNESCO par notre adhésion et notre admiration pour le
principe sur lequel se fonde et dont dérive son activité multiforme et
prévoyante, c'est-à-dire que « la Paix doit être établie sur le fondement
de la solidarité intellectuelle et morale de l'humanité ».
Mais disons-le tout de suite : lorsque la rencontre d'aujourd'hui a
été fixée, on ne prévoyait pas l'événement qui a ému ces jours-ci une
si grande partie du monde de la culture, à savoir certaines délibérations
de la récente Conférence générale de l 'UNESCO. Nous voici alors
par surprise en face d'un fait qui trouble dans l'opinion publique la
sérénité de cet heureux moment. C'est pourquoi Nous exprimons d'au
tant plus le souhait que ce cas imprévu puisse trouver une solution ra-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 707
pide, conflant comme Nous le sommes dans le commun désir de justice
et de paix des parties en cause. Et Nous le souhaitons en pensant que
les premiers à s'en réjouir seront les hôtes illustres que nous avons
aujourd'hui l'honneur de compter parmi nous, les Dirigeants, et donc
les représentants de l 'UNESCO, à cause du caractère universel et paci
fique de cette Organisation et, comme on l'a dit, de l'esprit de tolérance
qui est le sien, étrangère qu'elle est aux compétitions politiques et tou
jours cohérente avec ses buts propres, pédagogiques, scientifiques et
culturels, comme en témoigne son intérêt pour les valeurs historiques,
artistiques et religieuses d'un territoire qui est pour nous tous très cher
et sacré.
Et nous voici ramenés par cette évocation — à laquelle il faudrait
joindre avec une mention spéciale le rappel par exemple des interven
tions de l'UNESCO en faveur de la Nubie et de Venise —, nous voici
ramenés, disions-Nous, aux mérites authentiques de l'activité de l 'UNE
SCO en faveur de la Paix, non seulement en ce qui concerne des lieux
géographiques, mais, et bien davantage encore, des situations morales,
dans lesquelles les besoins de l'humanité réclament et reconnaissent
comme sage et providentielle l'œuvre de cette grande institution qui vise,
nous le savons, la promotion de l'éducation, de la science et de la cul
ture : qu'il suffise de citer la campagne mondiale en faveur de l'al
phabétisation.
Mais de ces mérites de l 'UNESCO, qui la qualifient aussi à notre
regard avide de rencontrer dans le panorama humain les signes des
efforts œuvrant pour la Paix, il a déjà été abondamment parlé par notre
zélé collaborateur, Monseigneur Giovanni Benelli, ancien Observateur
du Saint-Siège auprès de l 'UNESCO, qui s'est rendu récemment à Paris
pour annoncer à la Conférence générale de l 'UNESCO réunie en As
semblée plénière, l'attribution du Prix de la Paix, qui porte le nom
du Pape Jean XXIII, précisément à l 'UNESCO, en reconnaissance de
son œuvre. Vous n'êtes certainement pas sans en avoir tous recueilli
vous-mêmes l'écho.
On pourrait donc penser que tout ce qui a été dit — au moins à
grands traits — suffît à justifier notre geste amical : ce que vous êtes
par rapport à la Paix, vous les illustres et valeureux représentants de
l'UNESCO, ce que vous faites et ce que vous avez déjà accompli en
sa faveur, tout cela mérite à nos yeux reconnaissance et donc que vous
soit décerné le prix portant le nom de notre eminent et vénéré Prédé
cesseur, le Pape Jean XXIII. Non seulement son nom Nous autorise à
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
708 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
considérer votre passé et votre présent pour le trouver digne de vous
conférer cette distinction significative, mais ce nom béni Nous incite
en outre à regarder plus loin, à voir votre avenir, qui constitue pour
Nous et pour ceux qui vous connaissent une promesse tout aussi di
gne de félicitations et d'encouragements que le sont les années déjà écou
lées. Vous êtes un motif d'espoir pour la Paix de l'humanité et de
la civilisation futures : la charte constitutive de votre Organisation en
témoigne. Vous êtes projetés, tels des hérauts de Paix, dans l'histoire
future. Vous faites de l'éducation, de la science et de la culture, des
éléments de poids et d'une importance étonnante pour la fusion spiri
tuelle et universelle des peuples. La politique, que vous laissez à d'autres
organismes le soin de promouvoir — spécialement à l'ONU, dont vous
tirez inspiration et force pour votre entreprise — réussira, nous l'espé
rons, à établir une cohésion pacifique, des relations juridiques et éco
nomiques organiques, une cohabitation équilibrée et ordonnée entre
les Nations ; oui, mais vous cherchez à former une communion, vous
travaillez pour la fraternité des peuples sur la terre. Vous essayez
de donner une pensée commune à l'humanité; vous vous faites les
promoteurs d'une sociologie uniforme de la culture ; vous rendez possible
un langage civil identique entre les hommes. « L'UNESCO — écrit Mon
sieur Maheu — est une entreprise d'organisation de rapports interna
tionaux concernant les activités de l'esprit en vue de promouvoir les
droits de l'homme et de concourir à l'établissement d'un régime de paix
juste et durable )).* En agissant ainsi, vous accomplissez un travail de
sensibilisation silencieuse mais prodigieuse des esprits, qui semblent par
ailleurs, à cause du progrès même de la civilisation, s'armer psycholo
giquement et techniquement pour une guerre formidable et apocalypti
que, qui ne devrait jamais éclater mais qui, hélas, demeure encore
possible et terriblement plus facile. Vous dissipez, pour votre part, le
cauchemar d'une aussi déplorable et impensable fatalité. Vous rendez
plus serein l'horizon de l'histoire à venir, vous redonnez aujourd'hui la
Paix au monde en la lui assurant pour demain.
Est-il un mérite plus grand dans le concert des peuples? Et peut-il
y avoir un titre meilleur pour rapprocher votre organisme du nôtre
qui s'appelle assemblée de frères? Telle est en effet Pétymologie du
nom même de l'Eglise, et Nous espérons et Nous œuvrons de toutes nos
forces pour qu'elle le soit en réalité. Notre chemin est-il parallèle
1 Cfr. Dans l'esprit des hommes, UNESCO, 1971, p. 313.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 709
au vôtre? Oui, sur des plans divers, en cet instant, Nous le constatons.
Parallèle, dans le sens de l'indépendance réciproque, de la communauté
respective de finalité, et Nous pouvons aussi le dire, dans l'heureuse
possibilité de s'intégrer l'un l'autre à certains moments, sans se con
fondre. Notre religion est une religion de Paix. Votre œuvre est une
œuvre au service de la Paix.
Nous conclurons sur cette observation pour expliquer la raison de
ce Prix qui veut avoir, malgré sa modestie au regard de la cause à
laquelle il est destiné, une haute signification, comme une réminiscence
biblique, celle de la célébration d'une idée-lumière, d'une idée-force,
la Paix ; celle de la proclamation d'un devoir impérieux et universel, la
Pa ix; celle de l'annonce d'une espérance positive et ineffable, la Paix.
Permettez-nous par conséquent de laisser la parole à celui dont ce
prix porte le nom bon et prophétique, au Pape Jean XXIII, qui dans
son Encyclique Pacem in terris nous a donné comme en testament
cet avertissement : « A tous les hommes de bonne volonté incombe une
tâche immense, celle de rétablir les rapports de la vie en société sur les
bases de la vérité, de la justice, de la charité, et de la liberté : rapports
des particuliers entre eux, rapports entre les citoyens et l'Etat, rap
ports des Etats entre eux, rapports enfin entre individus, familles, corps
intermédiaires et Etats d'une part et communauté mondiale d'autre
part. Tâche noble entre toutes, puisqu'elle consiste à faire régner la
paix véritable, dans l'ordre établi par Dieu ». 2
I I I
Ad Excellentissimum Virum Caesarem Guardo, Reipublicae Argentinae
apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatum, qui Summo
Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Señor Embajador:
Con profundo aprecio y agradecimiento hemos escuchado las defe
rentes y devotas expresiones que Vuestra Excelencia acaba de dirigir
nos al presentar las Cartas que le acreditan como Embajador Extraor
dinario y Plenipotenciario de la República Argentina ante la Santa Sede.
1 A.A.S. 55 (1963), pp. 301-302.
* Die 3 mensis decembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
710 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Le damos nuestra cordial bienvenida y le manifestamos con íntima
complacencia el gran afecto que sentimos por los amados hijos de su
noble país.
Muchos y profundos son los vínculos que a lo largo de su secular
historia han unido, en fructuosa y feliz intercomunicación, a la Nación
Argentina con la Santa Sede, Ha sido como un fruto connatural del
arraigado sentido cristiano del pueblo argentino, que ha sabido incor
porar a sus reconocidos valores y virtudes, en lo humano, en lo cultural
y social, la inspiración superior de los valores trascendentes que,
teniendo su origen en Dios, constituyen una llamada perenne hacia
metas más altas para el espíritu y para la misma convivencia humana. 1
Vuestra Excelencia ha aludido en su discurso a los esfuerzos que des
plegamos en favor de la verdad, la justicia, la libertad y la paz en el
mundo. Pieles al mandato de amor universal enseñado por Cristo, no
podemos menos de sentir la solicitud por todas las Iglesias, 2 más aún,
por todos los hombres, a quienes deseamos servir en todo lo posible,
ofreciéndoles la luz de lo alto que esclarece las mentes, guía las con
ciencias y fortalece los propósitos en la afanosa búsqueda del verda
dero sentido y destino último de las cosas y de la humanidad. 3
No es otro el deseo que ha animado y anima a la Iglesia en Ar
gentina cuando ha tratado de inculcar siempre en sus fieles la necesi
dad de desarrollar las innumerables exigencias perfectivas que entraña
el mensaje cristiano, invitándoles a esperar en una tierra y en un
cielo nuevos, sin amortiguar por ello « la preocupación por perfeccio
nar esta tierra, donde crece el cuerpo de la nueva familia humana ». 4
La conciencia permanente y activa de esta fraternidad universal en
Dios y de la consiguiente exigencia de una solidaridad dinámicamente
vivida y constantemente renovada entre quienes caminan hacia una mis
ma meta, podrá ser fuente inspiradora de sentimientos convergentes y
de esfuerzos generosos para que todos y cada uno de los argentinos
afiancen la paz en la concordia de los espíritus y la reconciliación en
todo el ámbito de sus relaciones e instituciones.
Es esto lo que ardientemente deseamos para la Nación Argentina,
especialmente en los delicados momentos presentes. Y es un voto que
1 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 27. 2 Cfr. 2 Cor. 11, 28. 3 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 3. 4 Ibid., n. 39.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 711
encuentra resonancias apremiantes en nuestro ánimo ante la llamada
que brota de los objetivos propuestos para el Año Santo.
Señor Embajador : al iniciar la alta misión que le ha sido confiada
por la señora Presidente de su país —cuyo saludo agradecemos, evo
cando todavía su reciente visita— le aseguramos nuestra benevolencia
y apoyo para el feliz desarrollo de la misma. Asimismo invocamos para
Vuestra Excelencia, para las autoridades y para todos los amadísimos
hijos argentinos copiosas bendiciones del Altísimo.
IV Sodalibus e Societate Iesu qui ad religiosae suae communitatis Praesidum Coetum Romam convenerunt. *
Venerandi ac dilectissimi Nobis Societatis Iesu Sodales,
Dum vos coram hodie admittimus, rursus ea laetitia eaque trepi-
datio animum commovent Nostrum, quibus iam affecti sumus tum die
septimo mensis Maii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo quinto,
cum trigesima prima Congregatio Generalis vestrae Societatis initium
cepit, tum die quinto decimo mensis Novembris insequenti anno, cum
eadem Congregatio conclusa est. Magnam laetitiam in primis Nobis
affert praesentia vestra, ob paternae ac sincerae caritatis effusionem,
quam non gignere non potest quaelibet congressio Vicarii Christi cum
religiosis Ignatianis sodalibus, sed praesertim ob christiani apostolatus
fidelitatisque testificationes, quas Nobis praebetis et de quibus admo
dum gaudemus; at quadam etiam trepidatione afficimur, ob causas de
quibus postea dicturi sumus. Magnum igitur momentum hodierno huic
occursui tribuimus : sive propter initium laborum trigesimae secundae
Congregationis Generalis, quae de more occasionem huius colloquii
exhibet, sive etiam propter eius significationem, historia dignam, quae
minime circumscribitur peculiaribus adiunctis huius colloquii, sed ultra
progreditur. Agitur enim de ignatiana Societate universa, quae, post
plus quam quattuor saecula itineris sui, Romae congregatur, coram
Summo Pontifice, ac fortasse cogitationem intendit ad prophetica i l la
verba, quae in visione audita sunt prope Urbem in loco « L a Storta»
vulgo vocato : Ego vobis Romae propitius ero.1
* Die 3 mensis decembris a. 1974. 1 P. Tacchi-Venturi, S.I. Storia della Compagnia di Gesù in Italia, narrata col sus
sidio di fonti inedite, vol. II , p. I, Roma 1950, 2* ed., p. 4, n. 2; P. Ribadeneira, Vita
Ignatii, cap. IX: Acta Sanctorum Julii, t. VII, lntverpiae 1731, p. 683.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
712 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Vos plane estis conscii, sicut Nosmetipsi etiam conscii sumus, nunc
horam verti quasi decretoriam pro Societate vestra ; quo flt ut in animos
vestros confluant memoriae, animi affectus, praesagia, quae spectant
ad vestram futuram sortem atque ad munus vestrum in vita Ecclesiae.
Cum vos coram cernimus, personam gerentes omnium vestrarum Pro
vinciarum, quotquot in toto terrarum orbe sunt, oculis obversatur
Nostris veluti universa Ignatiana familia, scilicet circiter triginta
milia religiosorum sodalium, qui pro Dei Regno adlaborant atque
magni pretii operam conferunt ad apostolica ac missionalia Ecclesiae
incepta ; de religiosis viris agitur, qui in animarum salutem incumbunt
atque saepe vitam suam totam in silentio atque hominibus occultam
transigunt. Unusquisque ex his vestris fratribus vota procul dubio ex
imo pectore profert pro hac Congregatione, quorum multa per exhibita
« postulata » significata sunt, quaeque ideo postulant a vobis, qui dele
gati estis, sedulam aestimationem magnamque observantiam. At vide
tur Nobis qualitas ponderanda esse potius quam numerus harum postu
lationum, quae, sive aperto sive tacito modo, sine dubitatione comple
ctuntur propositum sese conformandi ad vocationem et ad charisma pro
prium Ignatianae sodalitatis, quod sine ulla intermissione vobis a maio
ribus traditum est; propositum etiam complectuntur sese conformandi
ad Dei voluntatem, precando humiliter quaesitam ; propositum denique
accedit sese conformandi ad voluntatem Ecclesiae, secundum spiritua
lem illam impulsionem, quae iam suffulsit Societatem Iesu, eam adhuc
suffulcit atque in posterum semper suffulciet.
Plane compertam habemus peculiarem huius momenti gravitatem,
quae requirit a vobis non suetam atque ordinariam vestri muneris
perfunctionem, sed potius considerationem diligentem ac synteticam,
liberam ac plenam de praesenti statu vestrae Societatis, ut inde pateat
quomodo se habeat ad difficultates et ad quaestiones, quibus hodie ipsa
premitur. Haec vos praestare debetis summa cum sagacitate atque
supernaturali spiritu unice ducti, cum vestrae vitae religiosae ratio
comparanda sit cum iis quae in mundo et in vestra Societate accidunt ;
praeterea nonnisi Spiritus Sancti voci pronas aures praebeatis oportet,
ductui ac lumini obsequentes Magisterii ecclesiastici; ideoque vos in
opportunis consiliis capiendis gerere debetis humiles, animosos ac fir-
mos, ne longius proferatur incerta rerum condicio, quae, nisi ei obviam
eatur, periculorum plena fore praevidetur. Haec omnia, tamen, a vobis
cum fiducia peragantur.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 713
Ad Nos quod attinet, nostram fiduciam vobis confirmamus ; vos sin
cere diligimus vosque pares esse existimamus illi rerum renovationi
atque restaurationi inducendis, quae ab omnibus exspectantur.
En hodierni huius occursus significatio, quam vobis ad meditandum
proponimus. Qua de re vobis iam mentem Nostram aperuimus per
litteras, quas Noster Cardinalis Secretarius Status, mandato Nostro,
dedit die vigesimo sexto mensis martii anno millesimo nongentesimo
septuagesimo ac die quinto decimo mensis februarii anno millesimo
nongentesimo septuagesimo tertio; idque Nosmetipsi fecimus per litte
ras Nostras, a verbis incipientes In Paschae sollemnitate, quas die
decimo quinto mensis septembris superiore anno scripsimus ad Prae
positum Generalem ac, per eum, ad omnes sodales Societatis Iesu.
Illarum litterarum sententias resumentes, quas, ut Nobis in optatis
erat, a vobis sedulo considerateque perpensas esse speramus, nunc vos
alloquimur peculiari amore peculiarique sollicitudine permoti, nomine
Christi, atque etiam — ut vobis placet Nosmetipsos habere — qua
Moderator supremus Instituti vestri, vi singularis illius vinculi, quo
Societas Iesu inde ab ortu cum Romano Pontifice coniungitur. In hac
Societate Summi Pontifices spem magnam semper collocaverant.
Nos autem, qui occasione superioris Congregationis Generalis vobis
peculiare munus commisimus atheismum oppugnandi idque censuimus
veluti hodiernam rationem observandi vestrum votum oboedientiae erga
Summum Pontificem, 2 hodie, initio laborum vestrorum in quos universa
Ecclesia respicit, curas iterum ad vos convertimus, hoc ducti proposito,
ut vos ad meditandum confirmemus atque incitemus ; in vobis aspicimus
veluti in unum collectam magnam vestram religiosam Familiam, quae
parumper sistit ac de terenda via consilium capit.
Hac hora, trepidationis plena, quae sessiones vestras praecedit quae
que iubet nos diligentissima animi attentione audire, quid Spiritus
dicat vobis et Nobis, 3 menti Nostrae tres interrogationes occurrere
videntur, quibus quidem respondendum esse censemus, scilicet : Unde
venitisf Qui estis? Quo pergitisf
Nos hic coram vobis adstamus, milliarii lapidis instar, ad dimetien-
dum, quasi uno oculorum obtutu, iter a vobis adhuc confectum.
I. Unde, igitur, venitisf Cogitatio Nostra pervolat ad saeculum deci
mum sextum, varium sane atque implicatum, quod hodierni civilis cultus
2 A.A.S. 57 (1965), p. 514: 58 (1966), p. 1177. 3 Cfr. Apoc. 2, 7, etc.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 1 4 Acta Apostolicae Sedis - vummentarium Officiale
hodiernique doctrinarum cursus fundamenta iaciebantur, atque Ecclesia,
instante christianorum discessionis periculo, novam ingressa erat aeta
tem, opus promovendo religiosae ac socialis renovationis, quod in preca
tione atque caritate erga Deum et fratres innitebatur, hoc est in studio
sanctitatis acquirendae quam maxime sincerae. Illud tempus erat, quo
animi alliciebantur novo quodam cogitandi modo de homine ac de
mundo, qui — etsi haec habenda non est verior facies illius motus,
quem (( humanismum » appellant — saepe in eo erat ut Deum prorsus a
vita et ab historiae cursu removeret ; de mundo praeterea agebatur, qui
iam latius patebat ob novas terras recens repertas, ideoque plures ob
causas — nempe ob rerum perturbationes, cogitationes, investigationes,
restaurationes, animorum studia, appetitiones et cetera — haud parum
mundo nostrae aetatis similis erat.
In hac rerum condicione, turbulenta sed splendida, vitam duxit
S. Ignatius. Quamobrem si quaerimus : Unde venitisf, ad nos perve
nire videtur tamquam vox aquarum multarum* vox e remotis saeculis
erumpens omnium sodalium vestrorum una simul clamantium : Nos ab
Ignatio de Loyola venimus, Conditore nostro; ab eo viro venimus, qui
sua imperitura vestigia impressit non solum in religiosa Familia ab
ipso condita sed in universa quoque Ecclesia, ad christianae pietatis et
apostolatus cursum quod attinet.
— Cum ipso a Manresa urbe venimus, a sacro specu qui testis fuit
progredientium spiritualium ascensionum, quas magna eius anima ex
perta est, scilicet a serena pace qua incipientes fruuntur, usque ad
purificationes, quae per (( noctem spiritus » habentur, et usque ad fasti
gium mysticarum gratiarum, quod ipse attigit per visiones Sanctissi
mae Trinitatis. 5 Tunc prima lineamenta adumbrata sunt illius operis,
quod saeculorum decursu tantopere contulit ad christianorum pietatem
fovendam, eorum animos ad Deum dirigendo : Exercitia Spiritualia
dicimus, quae, inter alia, christianum docent offerre magno animo atque
liberali... totum studium et arbitrium suum ... suo Creatori, ut de se
suisque omnibus id statuat, in quo ipsi potissimum servire possit iuxta
eiusdem beneplacitum6
4 Apoc. 1, 15. 5 Cfr. Huço Rahner, Ignatius von Loyola u. das geschichtliche Werden seiner
Frömmigkeit, Graz 1947, cap. III. 6 Annotaciones, 5; Monumenta Ignatiana, series secunda, Exercitia Spiritualia S. Igna
tii de Loyola et eorum Directoria, nova editio* tom. I, Rxerc. Spir. : MHSI, vol. 100,
Romae 1969, p. 146.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 1 5
— Cum Sancto Ignatio — vos rursus Nobis respondens — ab illo
Monte Martyrum venimus, ubi Legifer Pater noster, die quinta decima
mensis Augusti, anno millesimo quingentésimo trigesimo quarto, post
Missam a Petro Fabro celebratam, una cum eo, cum Francisco Xaverio,
cuius hodie festum recolitur, cum Salmerón et Lainez et Rodrigues et
Bobadilla, vota nuncupavit : quae vota veluti verna gemma fuerunt, e
qua postea Romae vestra effloruit Societas. 7
— Item cum Sancto Ignatio — vos pergitis — nunc in urbe Roma
sumus, unde una cum ipso, Successoris Petri benedictione muniti, pro
fecti sumus, inde ab eo tempore quo Paulus III , post inflammatam
laudationem a Cardinali Gaspare Contarini habitam vertente mense
septembri, anno millesimo quingentésimo trigesimo nono, primum So
cietatem verbis approbavit ; quae approbatio praelusit Bullae Regimini
Ecclesiae Militantis, quae, edita die vigesimo septimo mensis Septembris,
anno millesimo quingentésimo quadragesimo, suprema Ecclesiae auctori
tate ortum sanxit novae Societatis Presbyterorum. Novitas autem huius
Instituti, in eo Nobis videtur esse posita, quod Legifer Pater vester plane
perspexerat suorum temporum necessitates, quae postulabant, ut homines
praesto essent prorsus expediti, parati omnia relinquere et quodvis
suscipere munus, quod Romanus Pontifex indicaret atque, ipsius iudicio,
Ecclesiae bonum requireret, omnibus semper Dei gloriae posthabitis :
Ad Maiorem Dei Gloriam. At Sanctus Ignatius longius prospiciebat,
quam illa poscebant tempora : his verbis, enim, Quinque Capitula
concludebat : Haec sunt quae de nostra professione typo quodam expli
care potuimus, quod nunc facimus ut summatim scriptione hac infor-
memus tum illos qui nos de nostro vitae instituto interrogant, tum
etiam posteros nostros si quos, Deo volente, imitatores habebimus huius
vitae.9
Maiores vestri vos tales voluerunt, tales vos orti estis : quae facta,
ut ita dicamus, Societatem vestram quodammodo describunt, sicut ex
antiquis eius fontibus eruitur, eiusque praecipua statuunt lineamenta,
itemque illam vim dynamicam tribuunt, qua per saeculorum decursum
Institutum vestrum semper suffultum est.
II . Qui igitur sitis pernovimus. Ut enim in Nostra Epistula In
Paschae sollemnitate brevius diximus, vos esse scimus membra Ordinis
religiosi, apostolici, sacerdotalis, qui singulari admodum amoris ac
7 P. Tacchi-Venturi, op. mem., vol. II , parte I, p. 63 sq. 8 P. Tacchi-Venturi, op. mem. vol. I, parte II , Roma, 2' ed. 1931, p. 189.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
716 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
servitii vinculo cum Romano Pontifice est iunctus, ea scilicet ratione
quae in Formula Instituti exponitur.
Sodales estis religiosi, ideoque viri et orationi evangelicaeque Christi
imitationi addicti, et supernaturali praediti spiritu, quem sartum tectum
tuentur ac protegunt religiosa vota paupertatis, castitatis et oboedien
tiae; quae quidem, nedum libero personarum statui obstent, quasi
quaedam sint reliquiae aetatum ob socialem cultum obsoletarum, aper
tam revera testantur voluntatem libertatis assequendae secundum
spiritum Dominici Sermonis in Monte; per haec scilicet officia
is qui divinitus vocatur — quemadmodum Concilium Vaticanum II
subtiliter expressit — ut ... gratiae baptismalis uberiorem fructum
percipere queat, (...) liberari intendit ab impedimentis, quae ipsum a
caritatis fervore et divini cultus perfectione retrahere possent, et divino
obsequio intimius consecratur.9 Qua religiosi sodales, viri estis vitae
severitatis retinentes, ut Dei Filium imitari possitis, qui semetipsum
exinanivit, formam servi accipiens/0 quique propter vos egenus factus
est, cum esset dives, ut illius inopia vos divites essetis; 11 qua religiosi
igitur, sedulo oportet caveatis, ne quis — ut dicta in Epistula scrip
simus — facile se illi accommodet mentis habitui, qui, sacro exutus,
pronus est in tot formas hodiernas vitae practicae agendae; item agno-
scatis praeterea et vivatis — forti sane animo ac modo in exemplum
proponendo — utilitatem asceticam et opportunitatem animos for
mandi (...), quae in vita communi insunt, eam integram servantes ad
versus individualismi, ut aiunt, Uberiorisque singularitatis sollicita-
tiones.
Vos insuper estis apostoli: Evangelii nempe praecones, qui quoquo
versus mittimini pro germana illa indole, quae vestrae Societatis ima
ginem distinguit : viri igitur quos ipse Christus mittit in mundum uni
versum, ad sanctam suam doctrinam inter cuiusvis ordinis condicio-
nisque homines disseminandam. 1 2 Haec sane fundamentalis ac perneces
saria nota est fidelis Sodalis Ignatiani, qui in Exercitiis itemque in
Constitutionibus impulsiones potest identidem reperire ad virtutes sibi
peculiares excolendas, a S. Ignatio propositas, idque validiore usque
ratione, vehementiore animi contentione, intermisso numquam studio
9 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 44; cfr. Decr. de accomm. renov. vitae
religiosae Perfectae caritatis, nn. .12-14. 10 Phil. 2, 7. 11 2 Cor. S, 9. 12 Cfr. Ex. Spir. n. 145: cfr. MHSI, vol. 100, Romae 1969, p. 246
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 1 7
ad id assequendum, quod melius, quod « magis », quod plus est. 1 3 Ex
his quippe fontibus ipsa varietas ministeriorum, quae pro munere
vestra Societas exsequitur, intimam penitus causam haurit ad agendam
vitam apostolicam, quam « pleno sensu » vivere oportet.
Ac tum vos estis sacerdotes: haec quoque nota ad istius naturam
Societatis spectat, quamvis minime sit praetermittendus antiquus legi-
timusque mos de cooptandis Fratribus, sacro Ordine haud ornatis, qui
et ipsi benemerentes honorabili semper efficacique munere in vestro
instituto perfuncti sunt. Sacerdotalis enim qualitas expresse a legifero
Patre pro omnibus Religiosis professis exquisita est, et optimo quidem
iure, quoniam necessarium sane est sacerdotium Ordini quem ideo
instituerat, ut potissimum hominum sanctificationem per divinum Ver
bum atque sacramenta accuraret. Ac revera sacerdotalem characterem
ipsa vestri devotio ad vitam apostolicam agendam postulat, quae — ver
bum iuvat iterare — « pleno iure » exercenda est : a sacri Ordinis cha
rismate, quo homo conformetur Christo a Patre misso, praecipuo tam
quam e fonte manat apostolica indoles missionis, quam uti Ignatiani
Sodales ex officio obitis. Sacerdotes igitur estis, in illa familiaritate
cum Deo exercitati et versati, in qua beatus Ignatius suam Societatem
condidit ; sacerdotes qui docent, sermonis gratia instructi ; 1 4 sacerdotes
eo intendentes, ut sermo Dei currat et clarificetur; 15 sacerdotes qui Dei
gratiam sacramentis celebrandis ministrant, quique potestatem acci
piunt suscipiuntque officium cohaerenter participandi apostolicum opus,
quo communitas christiana, praesertim per Eucharistiae celebrationem,
intus enutritur atque coagmentatur ; ideo et sacerdotes plane conscii
— ut in Nostra quadam oratione, anno MCMLXIII, diximus — sive
antecedentis sive consequentis inter Sacerdotium et Eucharistiam ne
cessitudinis, qua fit ut Sacerdos sit non solum augusti Sacramenti
minister et effector, sed etiam primus eius cultor et sapiens doctor et
indefatigatus distributor.16
Demum, vos cum Romano Pontifice peculiari voto estis coniuncti,
siquidem talis cum Petri Successore conexio, quae membrorum Socie
tatis praecipuus nucleus est, semper confirmavit, immo etiam vestram
1 3 Cfr. generales normas, seu criteria Constitutionum. 14 Cfr. Monumenta Ignatiana, Sancti Ignatii de Loyola Constitutiones Societatis Iesu,
tomus III , textus latinus, p. I, c. 2, 9 (59-60) ; MHSI, vol. 65, Romae 1938, p. 49. 15 2 Thess. 3, 1. 1 6 Ad Itálicos sacerdotes qui XIII hebdomadae de accommodata rei pastoralis reno
vatione interfuerunt, d. 6 m. Sept. a. 1963; A.A.S. 55 (1963), p. 754.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
718 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
visibiliter significat communionem cum Christo, primo summoque duce
istius Societatis, quae antonomasiva appellatione Christi propria est,
Societas nempe Iesu. Talis etiam cum Pontifice conexio semper effecit,
ut sodales Societatis plane liberi essent, id est Spiritus motione rege
rentur, apti ad omnia quaeque munera vel difficillima vel remotissimis
in regionibus exsequenda evaderent, ab angustioribus temporum loco
rumque condicionibus expediti, afflatu vere catholico et universali pror
sus perfusi.
Equidem Nos in harum quattuor notarum veluti concentu mira
bilem illam fructuum ubertatem formarumque aptabilitatem patefieri
videmus, quae volventibus saeculis Societatem distincte ostenderunt
tamquam hominum ab Ecclesia « missorum » Societatem : inde namque
rerum theologicarum habita investigatio traditaque institutio; inde
apostolatus sacrae praedicationis, spiritualis curationis, librorum scrip
torumque editionum, religiosae variorum coetuum incitationis, moralis
educationis per Verbum Dei et Reconciliationis Sacramentum, quae
peculiari ingeniosoque officio, vobis a sancto Conditore commisso, respon
deant ; inde apostolatus, qui dicitur, socialis necnon data scientiae doc
trinaeque provehendae opera, quae a scholarum domiciliis, ut iuvenes
solida expletaque disciplina informentur, in omnes gradus altiorum
studiorum Universitatum ac scientificarum pervestigationum pertin-
gunt ; inde etiam puerorum ac rudium in christianismo institutio, quam
Ignatius, cum primum iam ipse exararet exemplum Quinque Capitu
lorum, tamquam unum quod potissimum intenderent, suis filiis con
credidit ; 17 inde « missiones », tamquam efläcax suaviterque memorandum
testimonium « missionis », ipsi Societati explendae ; inde denique adhi
bitae pauperibus, aegrotis, reiectis hominibus curae. Ubicumque enim
in Ecclesia, vel in provinciis quae plurimum habent difficultatis pri-
maque quasi in acie stant, in compitis ubi variae inter se occursant
doctrinae, in vallis — paene dixerimus — ubi sociales oriuntur con-
flictationes, facta est ac fit comparatio inter vehementiores hominum
postulationes et perennem Evangelii nuntium, ibi fuerunt et sunt
sodales Ignatiani : Societas vestra apte cohaeret et commiscetur cum
ipsius Ecclesiae societate ob multiplicia quidem, quae scite fovetis,
opera, sane perspectum habentes ea omnia ad unum propositum esse
redigenda atque coniungenda, quod Dei gloria hominumque sanctifica-
1 7 Cfr. P. Tacchi-Venturi, op. mem., vol. I, parte II, p. 183.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 1 9
tio est, seduloque caventes ne inanes exsistant dissipationes, quae prio
ris momenti optiones impediant.
Curnam igitur dubitatis? Vobis profecto est spiritualis disciplina
robustiore stilo signata, certus prorsus neque ambiguus oris habitus,
saeculorum quaedam comprobatio, inde manans e virtute rationum ac
viarum, quae, cum sint inter historiae aetates ad obrussam exactae,
vestigia fortis illius spiritus, qui beato Ignatio fuit, praeferunt. Nullo
igitur pacto cuique erit dubitandum, quin maius impensiusque stu
dium peracti hucusque itineris insistendi vestrique charismatis asser
vandi renovatus fons spiritualis et apostolicae fecunditatis evadat.
Verum profecto est in Ecclesia sollicitationem, nostro huic tempori
peculiarem, hodie pervagari : dubitationem nempe obstinatam seu, ut
aiunt, systematicam; severam naturalis proprii habitus reprehensionem ;
omnia innovandi cupiditatem; uberiorem agendi rationem atque indi
vidualismi spiritum. Quas vos experimini difficultates, eae sunt quas
hodie christiani in universum experiuntur, tanta cum facta sit humani
cultus conversio, quae ipsam Dei notionem attingat; vestrae difficulta
tes eaedem sunt ac difficultates huiusce aetatis apostolorum, qui, dum
acri cura nuntiandi Evangelii afficiuntur, pariter animadvertunt quam
difficile sit idem interpretari sermone, quem hodierni homines intel
legere possint; vestrae difficultates alios etiam Ordines religiosos tan
gunt. Dubitationes sane et difficultates veras, graves, quas ex vobis
aliqui experiuntur, comprehendimus. Vos enim collocati estis in prima
veluti statione interioris renovationis, quam Ecclesia, praesertim post
Concilium Vaticanum II celebratum, mundo huius temporis ad sae
culares formas inclinato efficere studet. Societas vestra — dicere liceat —
haud infirmum indicium Ecclesiae vitalitatis per aetatum cursum est;
ipsa fortasse tamquam certus cardo, multae quidem significationis, est,
quo totius Ecclesiae difficultates et sollicitationes, nisus et incepta,
perennitas prosperique eventus vertuntur.
Agitur certe de discrimine, quo — ut saepe saepius dictum est —
angor ac forsitan auctus proditur ; sed Nos, qui sumus Christi Vicarius,
cuius est in fide fratres confirmare,1 8 itemque vos, quibus grave incum
bit onus recte seien ter que vestrorum appetitiones Fratrum proponendi,
omnes ideo vigilare oportet, ne necessaria, quae fiat, rerum accommo
datio afferat detrimentum naturali corporis habitui seu identitati, neque
personae Ignatiani Sodalis singular itati, qualem in Formula Instituti
1 8 Cfr. Lc. 22, 32.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
720 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
expositam tum historiae vices tum spiritualis mos, Ordinis proprius,
aperte proferunt, atque sincera interpretatio ipsarum nostrorum tem
porum postulationum adhuc videtur exigere. Haec igitur imago neque
adulteranda, neque deformanda est.
Neque apostolatus necessitas appellanda est id quod nonnisi vitae
spiritualis corruptela et deminutio potius vocari debet; ut enim S. Igna
tius clare admonuisse traditur, quicumque Societatis Iesu sodalis ad
apostolatus opus mittitur, cavere omnino debet, ne sui obliviscatur ut
in aliorum salutem incumbat; eidem non tantummodo fas non est vel
minimum peccatum admittere ad spirituale lucrum quam maximum
faciendum, sed ne licet quidem se in peccandi periculum committere. 1 9
Si vestra Societas in discrimen se ipsa adducat, si vias periculorum
plenas ingrediatur, quae ipsi propriae non sint, detrimenta sane affe
rantur etiam iis omnibus, quorum christiana educatio atque institutio
quocumque modo Ignatianis sodalibus tantopere debetur.
Iamvero, ut vobis pariter ac Nobis in comperto est, hodie inter
quaedam Ignatianae familiae agmina gravis animadvertitur rerum in
certitudo, immo quaedam agendi cogitandique ratio, qua in dubium revo
catur ipsa germana forma religiosae vitae vestrae. Ignatianus sodalis,
qualem summatim descripsimus, suapte natura spiritualis incitator
est, qui scilicet homines sui temporis ad catholicam vitam excolit qua
sacerdos et apostolus, cum haec revera sit persona ipsi propria.
Nunc vero quaestiones ponimus, quae a vobis etiam sunt ponendae,
ut diligens recognitio vitae vestrae instituatur et animi confirmentur :
precandi studium, contemplatio, vitae simplicitas, paupertas, superna
t u r a l e m adiumentorum usus, quomodo apud vos se habent? Quomodo
se habent apud vos mentis adhaesio et sincera professio veritatum spec
tantium ad fundamentalia capita fidei et doctrinae moralis catholicae,
qualia a Magisterio ecclesiastico proponuntur? Quomodo se habet vo
luntas cooperandi plena cum fiducia cum Summo Pontifice? Illae nubes
caelo obductae, quas animadvertebamus anno millesimo nongentesimo
sexagesimo sexto, quamquam magna parte evanuerunt consultis trigesi-
mae primae Congregationis Generalis, 2 0 nonne, pro dolor, diu nimis in
vestrum Institutum umbras proicere perrexerunt? Nonnulla dolenda
19 Cfr. Monumenta Ignatiana, series prima, Sancti Ignatii de Loyola Epistolae et
Instructiones, tom XII, fase. I I : MHSI, Annus 19, fase. 217, Ianuario 1912, Matriti,
pp. 251-252. 20 A.A.S. 53 (1966), p. 1174.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 7 2 1
facta, quae dubium iniciunt, num quis adhuc ad Societatem pertineat,
saepius accidunt; quae quidem Nobis undique significantur, prae
sertim a Pastoribus dioecesium, ac detrimentum afferunt ipsi clero
ceterisque religiosis et laicis catholicis. Haec facta a vobis et a Nobis
postulant apertam doloris significationem : non quidem ut de iis iterum
fiat sermo, sed ut coniunctis viribus opportuna remedia adhibeantur,
quorum ope Societas Iesu talis permaneat aut rursus fiat, qualis requi
ratur et qualis esse debeat, ut Conditoris proposito et Ecclesiae exspec
tationi hodie respondere queat. Necessarium quidem est, ut scite inve
stigetur de statu vestrae Societatis, utque rerum hominumque condi
ciones experientia cognoscantur ; sed necessarium etiam est — idque
expedit iterum admonere — ut secundum sensum spiritualem et secun
dum lumen fidei aestimatio fiat de iis quae sunt agenda ac de via quam
ingredi oportet, ratione habita voluntatis Dei, qui requirit ut ad ipsius
nutum omnino nos praesto simus.
III . Quo ergo pergitisf Quaestioni sane respondendum est. Ceterum,
et vos eandem quaestionem iam diu posuistis dilucide, fortasse non
sine discrimine.
Meta quam tenere studetis, cuiusque est haec Generalis Congre
gatio signum temporum opportunum, est — atque nihil aliud habenda
est — quam sana et aequa et apta accommodatio ad iusta huius tem
poris postulata, servata videlicet substantiali Societatis vestrae indole
propria ac certo atque definito Conditoris vestri charismate. Huc pror
sus spectavit Vaticanum II Concilium per Decretum Perfectae caritatis,
ubi haec verba leguntur : Accommodata renovatio vitae religiosae simul
complectitur et continuum reditum ad omnis vitae christianae fontes
primigeniamque institutorum inspirationem et aptationem ipsorum ad
mutatas temporum condiciones.21 Quam ad rem, velimus quidem vobis
plenam inicere fiduciam, et hortari vos ut impetum sumatis ad ambu-
landum congruenter hodiernae societatis menti atque spiritui, id tamen
monentes, ut ceterum generatim fecimus in Adhortatione Apostolica
Evangelica testificatio n. 51, talem renovationem, necessariam quidem,
efficacem esse non posse, si a religionis forma familiae vestrae propria
declinet, quam vestra fundamentalis Regula seu Formula Instituti tam
dilucide describit. En Nostrae Adhortationis verba : Accommodatio
enim cuiusvis animantis ad ea, in quorum ambitu degit, non est in eo
posita, ut veram suam amittat identitatem, sed in eo, ut se conformet
2 1 N. 2 .
46 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
722 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
vitali vigore sibi peculiari. Hodiernas animorum propensiones et postu
lationes hominum, qui nunc sunt, alte percipientes, id agere debetis,
ut e fontibus vestris veluti lymphae nova vi pollentes exsiliant. Huius
modi officium aptum est ad animum accendendum, et quidem ratione
habita difficultatum.22
Quare Nos hortamur videlicet toto pectore, ut renovationem hanc
persequamini, quam ipsa Ecclesia tam evidenter tantaque auctoritate
voluit. Neque tamen momentum atque insita pericula Nos, aeque ac
vos, latent. Mundus, in quo degimus, nostrum religiosum mentis habi
tum in discrimen adducit, atque interdum vel ipsum fidei nostrae iudi
cium: scilicet huius aetatis homines profano cuidam atque incredibili
humanismo tam confidunt ac iudicio suae rationis, nihil religioni attri
buenti, tam concedunt, ut progressionis suae opus tum personalis tum
socialis humanis tantum viribus absolvendum esse putent, cum iuxta
nostram sententiam, qui viri Dei sumus, hominis transformatio in Chri
stum agatur per fidem quae est in Deum viventem, per imitationem
Christi quantum maxime potest absolutam, per electionem Crucis et
belli contra malignum et peccatum suscepti. Meministis illorum ver
borum : Sub Crucis vexillo Deo militare et soli Deo atque Romano
Pontifici... servire? 23
Ceterum Ignatii saeculum mutationem humanisticam, id est de
hominum condicione atque opinione, subiit, eandemque tam validam
etsi non tam tumultuosam quam insequentibus saeculis, in quibus nempe
dubitationis perpetuae principes floruerunt, et absolutae negationis, et
commenticiae unius terrestris regni formae, quo vera transcendentia
haberi posse omnino negatur. Sed, Ubi sapiens? ubi scriba? ubi conqui-
sitor huius saeculi? Nonne stultam fecit Deus sapientiam huius mundi?
Nam placuit Deo per stultitiam praedicationis salvos facere credentes.2*
Huius autem admirabilis sapientiae et nuntii nos praecones sumus. Sed
quem ad modum in Venerabilium Fratrum Nostrorum Episcoporum
memoriam redegimus, cum Synodum dimitteremus, ita et vobis idem
iteramus : nempe quantumvis difficultatibus adflictis Christus est nobi
scum et in nobis; in nobisque loquitur et per nos; neque iusta subsidia
22 A.A.S. 63 (1971), p. 523. 23 Bulla Regimini militantis Ecclesiae, apud P. Tacchi-Venturi, op. mem., vol. I,
parte II , Documenti, Roma, a. 1931, pp. 182-183. 24 1 Cor. 1, 20, 21.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 723
nobis negabit/5 ut huius aetatis hominibus christianum nuntium, seu
sapientiam, afferamus.
Vera autem et clara hominum societatis visio atque consideratio de
altero etiam nos periculo monet : hoc est ipsa novitas, quae omnia in
quaestionem adducit. Haec vero, sine dubio, multum valet ad hominum
progressionem; sed tum maxime, cum novitas ad Eum refertur qui
nova facit omnia, 2 6 per perenne suae ipsius mortis atque Resurrectionis
mysterium, cuius nos participes facit, per Ecclesiae suae sacramenta :
minime vero cum novitas illa aliquid relativum induens, hodie evertit,
quod heri constituit. Adversus has illecebras, haud difficile est ea
videre, quae vos semper progredientes efficere potestis quaeque vos vicis
sim propellent : fides potissimum et amor.
Propterea in itinere quod vos extremo hoc saeculo suscipitis, quod
que sacer Annus optimo auspicio signat ad vitam omnino ad Deum
convertendam, Nos duplex charisma proponimus apostoli proprium,
quod scilicet et identitatem vestri Instituti tutari debet et doctrinam
vestram usquequaque illuminare, aeque ac studiorum domicilia, atque
ephemerides, seu commentaria vestra : hinc, videlicet, fidelitatem non
sterilem aut inertem, sed vivacem ac fecundam, erga traditionem et
fidem et institutionem Conditoris vestri, ut sal terrae et lux mundi
maneatis. 2 7 Bonum depositum custodite. 2 8 Induite vos armaturam Dei,
ut possitis stare adversus insidias diaboli. Quoniam non est nobis col-
luctatio adversus carnem et sanguinem sed adversus principes et pote
states, adversus mundi rectores tenebrarum harum. Propterea accipite
armaturam Dei, ut possitis resistere in die malo et in omnibus perfecti
stare.29
Ex altera parte, habetis charisma caritatis, nempe ministerii magno
animo pro omnibus hominibus fratribus implendi, qui nobiscum ad
futurum saeculum contendunt; sollicitudo Pauli ipsius est, qua unus
quisque verus apostolus intus incenditur : Omnibus omnia factus sum,
ut omnes facerem salvos ... Per omnia omnibus placeo, non quaerens
quod mihi utile est, sed quod multis, ut salvi fiant.30
Perfectio in utriusque charismatis concursu posita est, seu in fideli-
25 Cfr. A.A.S. 66 (1974), p. 639. 26 Cfr. Apoo. 21, 5. 2 7 Cfr. Mt. 5, 13, 14. 2 8 Cfr. 1 Tim. 6, 20; 2 Tim. 1, 14. 29 Eph. 6, 11-13. 30 1 Cor. 9, 22; 10, 33.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
724 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tate et caritate, neutra alteram superante. Res sane difficilis, at certo
possibilis. Hac aetate vehementissime alterum illud charisma attrahit :
agere melius videtur quam esse; operari melius quam contemplari;
vita concreta magis necessaria videtur quam consideratio abstracta,
quo factum est, ut theologia deductiva locum inductivae daret ; ex quo
concludendum forsitan videri potest singulos fidelitatis et caritatis
aspectus repugnare inter se. Minime tamen, ut probe scitis : ambae
enim de Spiritu Sancto procedunt, qui est amor. Numquam homines
nimis amabuntur, sed hoc in amore solo et cum amore solo Christi.
Ecclesia ad hoc se applicat, ut in omni materie ostendat doctrinam
divinitus enuntiatam, utpote catholicam, omnes hominum cogitationes
rectas assumere ac perficere, quae per se ipsae aliquid semper secumfe
runt imperfectum atque miserum.31 Sed si hoc non accidit, prompta ad
serviendum voluntas degenerare potest in relativismum, et converti ad
prudentiam hominum eorumque sensum immanentisticum, atque etiam
similis fieri eiusdem humanae consortionis, cuius saluti consulendum
fuit, et tandem reduci etiam ad saecularismum necnon cum profanis
rebus confundi. Vos deprecamur, ne vos efferat spiritus vertiginis.32
Hanc ad rem quod attinet, volumus praeterea vobis quasdam signi
ficare normas, quas in considerationibus vestris enodare poteritis :
a) rerum iudicio et discretione, in quibus mirabiliter iam exercitati
estis ob Ignatianam religiositatem, vobis opus semper erit, ut eadem in
quaerenda synthesi utriusque charismatis seu utriusque poli vitae
vestrae, vos sustinere valeant. Oportebit semper ut perquam dilucida
et consequenti ratione eligere valeatis, aut inter mundi aut inter
Evangelii necessitates, eiusque paradoxi de morte et vita, de cruce
et resurrectione, de stultitia et sapientia. Illud vos dirigat iudicium,
quo Paulus ita provocabat : Quae mihi fuerunt lucra, haec arbitratus
sum propter Christum detrimenta, Veruntamen existimo omnia detri
mentum esse propter eminentem scientiam Iesu Christi Domini mei, ...;
ad cognoscendum illum et virtutem resurrectionis eius et societatem
passionum illius, configuratus morti eius, si quo modo occurram ad
resurrectionem quae est ex mortuis.^ Reminiscamur eam semper esse
summam regulam, quam Dominus Noster statuit : a fructibus eorum
cognoscetis eos;34 nisus autem, quo iudicium vestrum dirigi debet,
31 H. De Lubac, Catholicisme, Paris 1952, cap. IX, p. 248. 32 Is. 19, 14. 33 Phil. 3, 7-8; 10-11. 34 Mt. 7, 16.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 725
docilitas vestra erit in audienda voce Spiritus, ut fructum Spiritus
afteratis, qui est caritas, gaudium, pax, patientia, benignitas, bonitas,
fides, mansuetudo, continentia.35
b) Opportunum autem erit meminisse necessitatem bene faciendi
electionem primariam inter varia incitamenta, quibus actuositas apo
stolica vos in mundo huius aetatis urget. Hodie, revera, difficultas sane
homines afficit in rebus considerate ac sine ulla dubitatione eligendis;
timor fortasse et dubium adest num possint se ipsos plane perficere ; ac
proinde cupiunt omnia esse, omnia facere, omnes sine discrimine sequi
humanas et christianas vocationes, cum sacerdotales tum profanas,
institutorum tum religiosorum tum saecularium proprias, se ad quae
dam applicando, quae ad alios spectant. Ex quo sequitur, ut taedium
superveniat, quaedam incaute et ex tempore agantur, animus fran
gatur. Vobis vero vocatio est definita, illa nempe de qua nunc vos ad-
monuimus, quae est aliquid peculiare neque ulli ambiguitati obnoxium in
iis, quae ad religionem et apostolicam vocationem attinent. Hoc quidem
vobis est penitus in praecipuis eius rationibus et praeceptis investi
gandum.
c) Denique, in vestram memoriam iterum revocamus promptam
oboedientiae voluntatem, quae videtur esse proprius et peculiaris habitus
Societatis vestrae. Ceteris in Ordinibus — Ignatius ipse in illa Epistola
scripsit diei vigesimae sextae mensis Martii anno millesimo quingen
tésimo quinquagesimo tertio — utilitas percipi potest ex ieiuniis, vigi
liis aliisve asperitatibus sed ego admodum cupio, fratres carissimi,
ut qui Deo Domino nostro in hac Societate deserviunt, oboedientiae
puritate atque perfectione emineant, per veram nostrarum voluntatum
renuntiationem nostrorumque iudiciorum abnegationem36
In oboedientia, ipsa habetur substantia imitationis Christi, qui per
oboedientiam mundum, ipsa deficiente perditum, redemit, factus oboe
diens usque ad mortem, mortem autem crucis.3'1 In oboedientia aposto
licae fecunditatis secreta ratio innititur. Quo magis nova et ardua
aggredimini, eo vel magis intus ei consociemini oportet, qui vos mittit :
Omne genus apostolatus molimina permittuntur, cum firmiter aposto-
35 Gal. 5, 22. 36 Monumenta Ignatiana, series prima, Sancti Ignatii de Loyola Societatis Iesu
Fundatoris Epistolae et Instructiones, tomus IV, fase. V: MHSI, Annus 13, fase. 153,
sett. 1906, Matriti, p. 671. 3 7 Ibid.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
726 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lorum oboedientia fiditur.3* Haud equidem ignoramus, si oboedientia
multum ab iis qui oboediunt postulet, eandem plus etiam ab iis postu
lare, qui in potestate sunt : quippe eorum munus est omnes omnium
subditorum audire voces ; prudentibus uti consultoribus, ut sincere res
perpendantur ; coram Deo ea tantum deligere, quae cum eius voluntate
congruant ; in iis vero quae répugnent, sese firmiter interponere. Revera,
quivis Ecclesiae filius plane scit suam fidelitatem oboedientia probari
in eaque inniti : Catholicus fidelis probe novit propterea Ecclesiam prae
cipere, quod ipsamet in primis Deo oboediat. « Homo liber » ille vult
esse, at iis se sociare recusat, qui « quasi velamen habent malitiae
libertatem ».39 Oboedientiam aestimat pretium libertatis esse, sicut eadem
unitatis est fundamentum.40
Dilecti filii!
Conventum hunc absolventes, nonnulla Nos obtulisse putamus, quae
ad propositam vobis viam, sive in hodierni sive in futuri temporis
mundo pergendam, spectent. Hunc mundum agnoscite : sicque vester
in Christo erit; iisdem atque S. Ignatii oculis eum aspicite; eodem
animo spiritualibus eius necessitatibus advertite; iisdem pugnate
armis, Deum nempe orantes, solas Dei partes et gloriam quaerentes,
caelestes res meditantes, ad omnia patranda vosmet ipsos paratos prae
bentes. Neque profecto videmur nimium a vobis requirere, si optatum
hoc Nostrum significemus : ut in ista videlicet congregatione diligenter
perpendatis iterumque proferatis, quae tamquam essentialia habeantur
Societatis Iesu sodalium munera, et textum apparet, brevem quidem
sed fundamentalem, quo sodalis quisque vester uti valeat ad seipsum
excutiendum, ad peculiarem religiosam naturam suam dispiciendam,
ad munia redintegrandae ad divinam sibi factam vocationem iterum
audiendam, ad communem vitae consuetudinem cum fratribus coagmen-
tandam. Praesens haec hora id exigit, Societas decretoriam vocem quan
dam exspectat. Caveatis ne id diutius desideretur !
Ad Nos quod attinet, maxime sane animi attentione labores istos
prosequimur, qui magnopere conferant oportet ad sanctitatem atque
apostolicam navitatem, nec non ad fidelitatem erga vestrum charisma
atque Ecclesiam ; hos vero labores praecipue prece confirmamus, ut lumen
Sancti Spiritus, qui Spiritus est Patris et Fili i , vos collustret, vos robo-
3 8 Loew, Journal d'une mission ouvrière, p. 452. 3 9 Cfr. 1 Pet. 2, 16. m H. De Lubac, Méditations sur l'Eglise, p. 224, cfr. pp. 222-230.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 727
ret, vos conducat, vos excitet et impellat ad propius usque Christum
cruci affixum consequendum. Ad Iesum communem omnium orationem
nunc dirigamus, eadem adhibentes S. Ignatii verba: Suscipe, Domine,
universam meam Ubertatem. Accipe memoriam, intellectum atque volun
tatem omnem. Quicquid habeo vel possideo, mihi largitus es: id tibi
totum restituo, ac tuae prorsus voluntati trado gubernandum. Amorem
tui solum cum gratia tua mihi dones, et dives sum satis, nec aliud
quicquam ultra posco.41
Ita, ita, fratres et filii ! Pergite, in Nomine Domini. Iter simul
prosequamur, liberi, oboedientes, in Christi dilectione invicem coniuncti
ad maiorem Dei gloriam. Amen.
NUNTIUS TELEVISIFICAS
Episcopis et christifidelibus Cilensis Nationis datus occasione dedicationis templi nationalis votivi B. M. V. a Carmelo, loco vulgo Maipu, exeunte Anno Sancto in locali Ecclesia celebrato. *
Venerables hermanos en el Episcopado y amadísimos hijos de Chile:
Con ánimo henchido de gozo nos dirigimos a vosotros en una ocasión
tan especial y solemne como es la consagración del Templo Votivo Na
cional, dedicado a la Virgen del Carmen, en Maipú.
Nos complace sobremanera saber que, respondiendo prontamente a la
iniciativa de vuestro Episcopado, la comunidad católica chilena ha vibra
do de manera espontánea y unánime ante el reclamo de rendir homenaje
entrañable y amoroso, como la mejor culminación del Año Santo, a la
Patrona celestial de Chile, tan íntimamente asociada a la historia y vida
de vuestro pueblo.
En efecto, la devoción mariana, que floreció tan pronto en la cultura
aimará y quichua, ha ido enraizándose cada vez más entre vosotros,
llegando a constituir una faceta importante y dinámica de vuestra reli
giosidad y ayudándola a encarnarse en las realidades de cada mo
mento. Es como si la historia antigua y reciente, un pasado lleno de
41 Ex. Spir., n. 234; op. cit., MHSI, vol. 100, Romae 1969, pp. 308-309.
* Die 28 mensis novembris a. 1974.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
.728 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
realizaciones y un presente ávido de proyectar, con redoblada voluntad
de progreso espiritual y humano, las legitimas aspiraciones de todos en
un ambiente cada vez más cristianamente solidario y fraternamente
participado, hubiese hallado expresión de genuina autenticidad en torno
al misterio de María.
Queremos hoy exhortaros a proseguir, perfeccionándolo siempre, ese
camino. María es, en efecto, el modelo por excelencia de la Iglesia; un
modelo, siempre válido, de fe, como respuesta a la palabra de Dios,
premisa y cauce de su prodigiosa maternidad divina; modelo de amor
operante, de presencia activa y alentadora en la comunidad orante de
los Apóstoles 1 y que « precede con su luz al peregrinante pueblo de
Dios como signo de esperanza cierta y de consuelo hasta que llegue el
día del Señor )).2
Podemos pues declararnos dichosos de tener por Madre en la Iglesia
a la Madre de Jesús. Ella, asociada misteriosamente y para siempre a
la obra de Cristo, « continúa obteniéndonos los dones de la salvación
eterna ». 3 Esta constante solicitud suya por los elegidos, 4 no puede
menos de ser un verdadero resorte interior, en el corazón palpitante al
unísono de todos sus hijos, para descubrir en cada semejante a un
hermano « sellado con el mismo Espíritu, el cual es prenda de nuestra
herencia, mientras llega la plena redención del pueblo de su patrimo
nio . . . » . 5 Y es en la adhesión plena, vivida, a este patrimonio del
Espíritu, donde deberán encontrar convergencia y estímulo las as
piraciones de renovación y reconciliación, individual y social, que cons
tituyen los objetivos del Año Santo.
Una devoción auténtica a María traerá por tanto como fruto conna
tural para vosotros, chilenos, y para todos cuantos en esta fecha me
morable participan de vuestro fervor mariano, un creciente empeño de
servicio al Evangelio, con verdadero afán por llevar a todos los hombres
el mensaje de salvación y edificar solidariamente, entre los liberados
en Cristo, el reino de Dios. De este modo, « al ser honrada la Madre el
Hijo ... será mejor conocido, amado, glorificado ». 6
Confiamos vivamente en que vosotros, amadísimos hijos de Chile, ali-
1 Cfr. Exhortación Apostólica sobre el Culto a la Santísima Virgen, nn. 16-21. 2 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 68. 3 Ib. 62. 4 Cfr. ib. 5 Ef. 1, 14. 6 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 66.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Acta Pauli Pp. VI 729
mentando en vuestros espíritus una siempre rejuvenecida comunión en
los ideales del progreso cristiano, sabréis abrir camino a una nueva
floración eclesial, instaurada sobre el amor, en la vida de ese querido
país. Depositamos estos votos nuestros ante la Virgen del Carmen de
Maipú, a la que hemos querido también rendir nuestro homenaje con
la donación de un manto y una corona, símbolos de confianza filial en
su poderosa protección. Invocando su valiosa intercesión ante el Señor
para que asista siempre a todos los amadísimos hijos de esta nación y
premie el esfuerzo de cuantos han hecho posible la hermosa realidad
de ese Santuario Nacional, os bendecimos a todos en el nombre del
Padre, y del Hijo y del Espíritu Santo.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
730 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
S A C R A C O N G R E G A T I O P R O D O C T R I N A F I D E I
DECLARATIO De abortu procurato
I. Prooemium
1. Quaestio de abortu procurato deque lege quae abortus
libertatem forte concedat, fere ubique acrium disceptationum
argumentum evasit. Quae disceptationes minoris gravitatis
profecto essent, si de vitae humanae causa non ageretur,
quae primordiale bonum est, necessario tuendum ac promo
vendum. Id cuique patet, quamquam multi rationes quaerere
conantur, ut, contra manifestam rei veritatem, etiam abor
tus huic causae inservire possit. Ac mirum non videri non
potest, quod dum ex una parte gliscere cernimus apertam re
clamationem adversus poenam capitis et quodlibet belli genus,
ex altera vero parte animadvertimus magis magisque abor
tus libertatem vindicari, sive absolutam sive certis limitibus
circumscriptam, qui quidem laxiores usque fiunt. Ecclesia
autem, utpote quae plane sit conscia ad muneris sui partes
pertinere hominis defensionem contra ea omnia, quae illum
destruere vel dehonestare possint, hanc quaestionem silentio
praeterire nequi t : cum Dei Filius homo factus sit, iam nemo
est, qui, ob communem naturam humanam, frater eius non
sit, nec vocetur ut christianus fiat, ad salutem ab ipso acci
piendam.
2. Apud plures Nationes, publicae auctoritates quae reni
tuntur libertati abortus lege sanciendae, vehementibus solli
citationibus premuntur , ut ad hoc faciendum inducantur : id
dicitur nullius violare conscientiam, cum suam cuique se
quendi sententiam libertas relinquatur, atque impediatur ne
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 7 3 1
quis propriam aliis imponat. « Pluralismus ethicus » vindi
catur, quasi hic e « pluralismo ideologico » suapte natura con
sequatur. At de rebus agitur, quae inter se magnopere diffe
runt, quia actiones citius quam merae opiniones alios attin
gunt in iis, quae ad ipsos pertinent, et quia numquam alicui
fas est ad opinandi libertatem appellare, ut aliena iura laedat,
maxime autem ius ad vitam.
3. Plures laici christiani homines, medici praesertim, atque
etiam patrum matrumque familias consociationes, viri in re
politica versati vel gravibus officiis fungentes, adversus huius
opinionis motum consulto excitatum fortiter obstiterunt. Po
tissimum autem plures Conferentiae Episcopales, nec non Epi
scopi nomine proprio, opportunum duxerunt de tradita Eccle
siae doctrina sine ulla ambiguitate fideles commonere. 1 Haec
documenta, quorum mira est concordia, praeclara in luce col
locant observantiam, quae secundum naturam humanam et
doctrinam christianam, humanae vitae debetur. Nihilominus
fieri contigit, ut eorum plura, hic illic, non sine quadam reti
centia reciperentur ac vel etiam prorsus recusarentur.
4. Pro munere sibi concredito promovendi atque tutandi
fidem et mores in Ecclesia universali, 2 S. Congregatio pro
Doctrina Fidei statuit in omnium christifidelium mentem prae
cipua huius doctrinae capita revocare. Hoc modo ipsa, dum
Ecclesiae unitatem in luce ponit, Apostolicae Sedis auctoritate
confirmabit, quae hac in re feliciter Episcopi iam sunt aggressi.
Ac fore confidit, ut universi fideles, non iis exceptis qui
his controversiis novisque opinionibus perturbati sunt, plane
intellegant hic non agi de opinione aliis opinionibus opponenda,
1 Plura hac de re Episcoporum documenta inveniuntur in G. Caprile, Non ucci
dere. Il Magistero della Chiesa sull'aborto, Pars II, pp. 47-300. Romae 1973. 2 Regimini Ecclesiae universae, III, 1, 29. Cf. ibid., 31. «Ad eam spectant quae
stiones omnes, quae fidei morumque doctrinam attingunt, vel cum ipsa fide connec
tuntur»: A.A.S. 59 (1967), p. 897.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
732 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ;
sed de ipsis tradenda constanti doctrina supremi Magisterii,
quod regulam morum, fidei lumine collustratam, exponit. 3
Patet igitur hac Declaratione graviter onerari fidelium con
scientias. 4 Faxit Deus, ut per eam universi quoque homi
nes illuminentur, quotquot sincero corde « veritatem facere »
student (cf. Io. 3, 2 1 ) .
II. Doctrina fidei exponitur
5. « Deus mortem non fecit, nec laetatur in perditione vivo
rum » (Sap. 1, 1 3 ) . Verum quidem est Deum animantia crea
visse, quae certo temporis spatio vivunt, et mortem abesse
non posse a mundo viventium corporeorum. Illud autem quod
est in primis propositum, vita est; omnia in hoc aspecta
bili universo sunt facta propter hominem, qui imago Dei est
et rerum creatarum fastigium (Gen. 1 , 2 6 - 2 8 ) . In humanarum
rerum ordine, « invidia diaboli mors introivit in orbem ter
rarum » (Sap. 2, 2 4 ) . Mors per peccatum invecta, peccato
haerere pergit, cuius signum et simul consectarium exstat;
eadem tamen praevalere nequaquam poterit. Etenim Christus
Dominus, resurrectionis veritatem confirmans, in Evangelio
proclamat Deum non esse Deum mortuorum, sed viventium
(Mt. 2 2 , 3 2 ) ; ac mortem, sicut peccatum, per resurrectionem in
Christo devictum iri (cf. 1 Cor. 1 5 , 2 0 - 2 7 ) . Hinc intellegitur
humanam vitam, hisce etiam in terris, pretiosam esse. Quae
vita a Creatore inspirata est, eademque ab ipso resumitur
(cf. Gen. 2, 7; Sap. 1 5 , 1 1 ) . Vita humana permanet sub Dei
protectione: sanguis hominis clamat ad ipsum (cf. Gen. 4, 1 0 ) , qui requiret ut eius ratio reddatur : « ad imaginem quippe
3 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 12: A.A.S. 57 (1965), pp. 16-17. Haec Declaratio non de cunctis agit quaestionibus, ad abortum pertinentibus; theologorum est eas sedulo expendere de iisque disputare. Nonnulla enim tantum memorat fundamentalia principia, quibus theologi tamquam lumine et regula uti debent, et quorum ope omnes christiani certitudinem suam confinnant de praecipuis doctrinae catholicae capitibus.
4 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 25: A.A.S. 57 (1965), pp. 29-31.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 733
Dei factus est homo » (Gen. 9, 5-6). « Non occides » (Eco. 20,
13) : hoc est mandatum Dei. Vita dono quidem datur, sed
simul officia coniuncta habet: non solum, enim, accipitur ut
« talentum » (cf. Mt. 25, 14-30), sed opus est inde lucrum col
ligatur. Ad quos fructus ferendos, multiplicia munera in hoc
mundo homini offeruntur, a quibus ipse se subducere non
potest; idque christianus homo altius intellegit, quippe qui
probe sciat sibi vitam aeternam pendere ex iis, quae ipse,
Dei gratia adiutus, in terrestri hac vita peregerit.
6. Ecclesiae Traditio semper docuit humanam vitam tutan
dam esse, eique esse favendum tam in initio, quam in variis
eius processus temporibus. 5 Ecclesia inde a primaeva aetate,
cum Graecorum Romanorumque moribus adversaretur, instan
ter asseveravit christianorum mores hac in re ab illis longe
distare. In opere, cui Didachè est index, id clare enuntiatur :
« Non interficies fetum in abortione neque interimes infantem
natum ».6 Athenagoras sedulo annotat a christianis pro homi-
cidis eas feminas haberi, quae medicamentis utuntur ad fetum
eiciendum; ipse damnat interfectrices puerorum, etiamsi hi
adhuc vivant in sinu matris, ubi iam « Deo curae esse » existi
mantur. 7 Tertullianus fortasse de hac re non semper consona
scribit; nihilominus hoc essentiale principium clare ponit:
5 Sacri auctores haud instituunt disputationes philosophicas de fetus animatione,
sed ad vitae periodum se referunt, nativitati praeviam, cui Deus prospicit: Deus creat
et format hominem, eum veluti manu sua effingens. De huiusmodi argumento primum
sermo fieri videtur in Ier. 1, 5, de eoque mentio in plurimis aliis invenitur Scripturarum
locis. Cf. Is. 49, 15; 46, 3; Iob. IO, 8-12; Ps. 22, 10; 71, 6; 139, 13. In Evangelio
S. Lucae (1, 44) legimus: «ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis, exsul-
tavit in gaudio infans in utero meo ». 6 Didachè Apostolorum, V, 2, ed. Funk, Patres Apostolici, T, 17; Epistola Bar-
nabae, XIX, 5, eadem exprimit (Funk, op. mem., I, 91-93); 7 Athenagoras, Legatio pro christianis, 35 (PG 6, 970: SC 3, pp. 166-167).
Cf. etiam Ep. ad Diognetum, V, 6 (Funk, op. mem., I, 399: SC 63) quae de christianis
dicit: «liberos procreant, sed non abiciunt fetus».
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 3 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
« Homicidii festinatio est prohibere libere nasci, nec refert, natam quis eripiat animam an nascentem disturbet. Homo est et qui est futurus ».8
7. Saeculorum decursu, Sancti Ecclesiae Patres eiusque Pa
stores ac Doctores eandem doctrinam tradiderunt, neque ta
men diversae sententiae de puncto temporis, quo spiritualis
anima in corpus infundatur, ullam umquam fecerunt dubita
tionem de abortus illiceitate. Verum quidem est Media Aetate,
qua communiter existimabatur animam spiritualem nonnisi
post primas hebdomadas in fetu praesentem adesse, diversam
aestimationem de tali peccato deque poenarum gravitate esse
factam; scilicet probatos quoque auctores pro hoc priore vitae
tempore, in solvendis casibus, benigniores quasdam sententias
retinuisse, quas tamen pro insequentibus graviditatis tempori
bus respuebant. Nihilominus ab iis numquam tunc negatum est
abortum, etiam primis iis diebus, obiective grave esse pecca
tum. Ac reapse in talem condemnationem omnes convenerunt.
E tot, quae exstant, documentis satis esto nonnulla commemo
rare. Pr imum Concilium Moguntinum, anno DCCCXLVII cele
bratum, poenas resumit a superioribus Conciliis illatas contra
abortum, ac decernit severissimam poenitentiam imponendam
esse mulieribus quae « partus suos necant vel quae agunt
secum, ut utero conceptus excutiant ».9 In Decreto Gratiani
haec Summi Pontificis Stephani V verba referuntur : « Con
ceptum in utero qui per avorsum deleverit homicida est ». lü
8 Tertullianus, Apologeticum IX, 8: PL I, 314-320: Corp. Christ. I, p. 103, 1. 31-36. 9 Can. 21 (Mansi, 14, eoi. 009). Cf. Conc. Eliberitanum, can. 63 (Mansi, 2, col. 16)
et Ancyranum, can. 21 (ibid., 519). Cf. etiam Gregorii III decretum de paenitentia iis imponenda qui tale crimen admisissent (Mansi, 12, p. 292, can. 17).
10 Decretum Gratiani, Concordia discordantium canonum, C. 2, can. 20, a. 5. Medii Aevi aetate vero ad Augustini auctoritatem appellabatur, qui in opere De nuptiis et
concupiscentiis, e. 15 ita scribit: «Aliquando eo usque pervenit haec libidinosa cru-delitas, vel libido crudelis, ut etiam sterilitatis venena procuret; et si nihil valuerit conceptus fetus aliquo modo intra viscera exstinguat ac fundat, volendo suam prolem prius interire quam vivere ; aut si in utero iam vivebat, occidi antequam nasci » (PL 44, 423-424; CSEL 42, p. 230: cf. Decretum Gratiani, C. 32, q. 2, c. 7).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 735
S. Thomas, Doctor communis Ecclesiae, docet abortum grave
peccatum esse, legi naturae contrarium. 1 1 Renatarum Litte
rarum aetate, Xystus V abortum quam maxima severitate
condemnat. 1 2 Saeculo post, Innocentius XI respuit quorun
dam propositiones canonistarum, laxismo faventium, qui a
culpa excusare conabantur abortum ante illud tempus pro
curatum, quo a quibusdam censebatur animam spiritua
lem in novum viventem infundi. 1 3 Nostris temporibus postre
mi Romani Pontifices eandem doctrinam quam accuratissime
declaraverunt: Pius XI gravioribus obiectationibus expresse
respondit; 1 4 Pius XII clare reiecit abortum directum, eum
scilicet qui finis vel medii ad finem rationem habet ; 1 5 Ioan
nes XXIII magisterium SS. Pa t rum revocat, cum statuit in
dolem sacram hominis vitae, quippe « quae inde a suo exordio,
Creatoris actionem Dei postulet». 1 6 Recens Concilium Oecu
menicum Vaticanum I I , cui Paulus VI praefuit, severissime
abortum damnavit : « Vita ... inde a conceptione, maxima cura
tuenda est; abortus necnon infanticidium nefanda sunt cri
mina ».17 Idem Paulus VI, qui saepius de hoc argumento ser-
11 In IV Sententiarum, distinct. 31, textus expositio. 12 Constitutio Effraenatam, a. 1588 (Bullarium Roman., V, 1, pp. 25-27; Fontes
Iuris Canonici, I, n. 165, pp. 308-311). 13 Denz.-Schön. 2134 (1184). Cf. Pii IX Const. Apostolicae Sedis (Acta Pii IX, V,
pp. 55-72; A.S.S. 5 (1869), pp. 287-312; Fontes Iuris Canonici, III, n. 552, pp. 24-31). 14 Litt. Encycl. Casti Connubii: A.A.S. 22 (1930), pp. 562-565; Denz.-Schön. 3719-21
(2242-2244). 1 5 Pii XII sententiae sunt certae, definitae, plures; eaedem argumentum esse
possunt alicuius completae tractationis. Ex omnibus autem unam solummodo pro
ferimus, quae in sermone legitur ad Sodalitatem Medicorum Italorum a S. Luca,
die 12 mensis Nov. habito, a. 1944; «Finché un uomo non è colpevole, la sua
vita è intangibile, ed è quindi illecito ogni atto tendente direttamente a distruggerla,
sia che tale distruzione venga intesa come fine o soltanto come mezzo al fine, sia che
sì tratti di vita embrionale, o nel suo pieno sviluppo ovvero giunta ormai al suo ter
mine» (Discorsi e Radiomessaggi, VI, p. 191). 16 Litt. Encycl. Mater et Magistra: A.A.S. 53 (1961), p. 447. 17 Const. Gaudium et Spes, II, c. 1, n. 51; cf. n. 27: A.A.S. 5S (1966), p. 1072;
cf. p. 1407.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
736 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
monem habuit, asseverare non dubitavit huiusmodi Ecclesiae
doctrinam « neque esse mutatam, neque posse umquam mu
tari ».18
III. Adiunguntur argumenta rationis lumine comparata
8. Observantia humanae vitae debita non christianis tantum
modo praecipitur; eam enim ratio quoque per se ipsa exigit,
si quidem inquirat quid persona humana sit et quid esse de
beat. Rationali natura cum constet, homo subiectum perso
nale est, quod in seipsum cogitationem intendere, atque de
actibus suis et ideo de sua ipsius sorte decernere valet: ipse
liber est. Quapropter est sui dominus, vel potius, cum se per
ficiat in tempore, ei subsidia praesto sunt, unde talis fieri pos
sit; in hoc proprium ipsius munus positum est: anima eius,
a Deo immediate creata, spiritualis est, ac proinde immor
talis. Item ad Deum ipse patet, ac nonnisi in eo plenam
sui ipsius perfectionem inveniet. Is autem vitam degit cum
suis similibus societate coniunctus, et quasi innutri tur per
mutuum personale commercium cum ipsis, in pernecessario
sociali convictu. Respectu habito ad societatem atque ad alios
homines, cuilibet humanae personae ius est sui possidendi,
necnon possidendi suam vitam suaque diversa bona; idque
stricta iustitia omnibus erga ipsum imponitur.
9. Attamen temporali vita, quae in hoc mundo ducitur, non
omnia continentur, quae ad personam pertinent, quippe cui
proprius sit altior vitae gradus, qui nequit fine terminari. Cor
poralis vita bonum quoddam fundamentale existimanda est,
quod hisce in terris tamquam ceterorum omnium condicio ha
betur. At praestantiora bona exstant, quorum causa licebit,
18 Alloc. Salutiamo con paterna effusione, die 9 Dec. habita, a. 1972 (A.A.S. 64,
1972, pp. 76-79). Inter huius indeclinabilis doctrinae documenta est praecipuo loco
habenda S. Officii declaratio, Qua abortus directus damnatur (Denz. 1890). A.S.S. 17
(1884), pp. 555-56; 22 (1888-90), p. 748; Denz.-Schön. 3258.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 737
immo etiam necessarium esse poterit, eiusdem vitae iacturam
facere. In personarum societate, commune bonum est finis, cui
singulae personae servire debent cuique sua privata commoda
subicient. Bonum tamen personae humanae finis ultimus haud
est; sub hoc respectu, societatis prorsus est inservire personae,
cum haec nonnisi in Deo destinatam sibi supremam metam
consequi possit. Eadem nonnisi Deo ultime subicitur; ideoque
numquam fas erit hominem pro mero instrumento haberi, quo
quis libere uti possit ad celsiorem finem adipiscendum.
1 0 . Circa mutua iura et officia personae atque societatis, ad
moralem disciplinam spectat conscientias illuminare, ad ius
vero definire atque ordinare quae sint officia praestanda. Iam
vero, complura quidem iura sunt, quae humana societas tri
buere per se nequit, utpote quae ei praecedant, quae tamen et
tutari et efficacia reddere debet: huiusmodi sunt, maxima ex
parte, ea quae hodie « iura hominis » appellantur, quaeque
nostra haec aetas se plane declaravisse gloriatur.
11. Pr imum personae humanae est ius vivendi. Ei alia qui
dem sunt bona, quorum nonnulla sane pretiosiora sunt, at ius
ad vitam fundamentum est atque condicio ceterorum, ac proin
de magis quam cetera protegendum est. Ad societatem vel pu
blicam auctoritatem, quaecumque est eius forma, nullo modo
spectat illud ius aliis reservare, aliis autem auferre : quodlibet
huius generis discrimen, tum nomine stirpis vel sexus, tum no
mine coloris corporis vel religionis factum, semper iniquum
est. Illud enim est ius non ex gratia aliena profluens, sed cuili
bet gratiae antecedens, ac postulat proinde, ut agnoscatur; si
denegatur, stricta iustitia violatur.
12. Si ratio discriminis inniti tur diversis vitae hominis aeta
tibus, non minus excusatione caret ac aliae quaelibet rationes.
Ius ad vitam integre pertinet ad senem vel maxime debilita-
47 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
738 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tum; ab eo qui insanabili aegritudine afficitur, non amittitur; legitimum est non minus puero recens nato, quam homini maturitatem habenti. Revera quaevis vita humana observanda est ex eo ipso tempore, quo generationis processus incipit. Simul atque ovum fecundatum est, iam inchoata est vita, quae neque patris neque matris est, verum novi viventis humani, qui propter se ipsum crescit. Is numquam humanus fiet, nisi iam tunc talis fuit.
13. Scientia genetica recentioris temporis praeclare confirmat has res, quae manifesto semper patuerunt, quaeque minime tangunt disputationes de certo animationis tempore.19 Ipsa videlicet demonstravit iam a primo momento adesse fixam structuram seu programma geneticum huius viventis : hominem nempe, et quidem hunc hominem individuum, omnibus suis notis propriis praefinitisque iam ornatum. Ab ipsa fecundatione iniit mirificus cursus cuiusdam vitae humanae, cuius singulae potentes facultates tempus poscunt, ut recte ordinentur atque ad agendum praeparentur. Hoc saltem dici potest, scientiam aetatis nostrae, etiam perfectissimam, nullum efficax adiumentum suppeditare abortus fautoribus. Ceterum non pertinet ad scientias biologicas decretoriam sententiam ferre de quaestionibus proprie philosophicis et moralibus, cuius-
" Haec declaratio consulto quaestionem reliquam facit, quo temporis momento
anima spiritualis infundatur. Qua de re ut traditio non est unanima, ita auctores
inter se differunt. Nam cum alii affirment id primo vitae tempore fieri, aliis placet
non hoc ante fieri, quam germen in sua sede steterit. Nimirum non est scientiae eas
dirimere quaestiones, quia existentia animae immortalis ad eiusdem provinciam non
pertinet. Agitur enim de quaestione philosophiae propria, a qua haec moralis affirmatio
nullo modo dependet, duabus his de causis: 1) quia, etiam si ponatur infusionem
animae tardius supervenire, est nihilominus in fetu incipiens humana vita (de qua
biologicae scientiae ope constat), quae et praeparat et exigit animam, per quam
natura a parentibus accepta perficiatur; 2) quia si solum tamquam probabilis illa
animae infusio, de qua dicimus (non enim de re contraria umquam constabit), iudi
cetur, vitam ei adimere idem est ac periculo se committere occidendi hominis, non
tamquam in spe, sed omnino anima instructi.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 739
modi est quaestio de momento quo constituitur persona hu
mana, vel de abortus legitimitate. Ex ratione vero morali
hoc constat: etiamsi forte dubitetur sitne fructus conceptionis
iam persona humana, obiective iam grave peccatum est se com
mittere in periculum homicidii faciendi. « Homo est et qui
est futurus ».20
IV. Respondetur nonnullis obiectationibus
14. Lex igitur divina atque ipsa naturalis ratio excludunt
quodlibet ius directe interficiendi hominem innocentem. Ve
rumtamen si causae, quibus abortus defenditur, semper essent
manifesto pravae vel futtiles, haec quaestio non tam vehemen
ter agitaretur : quae contra inde gravissima fit, quod aliquibus
in casibus, immo fortasse bene multis, abortus recusatio in
discrimen adducit alia magni momenti bona, quae homines
tutari solent quaeque nonnumquam etiam videri possunt
aliis antecedere. Non agnoscere non possumus gravissimas has
difficultates : exempli gratia, valetudo matris in periculum ad
duci potest, et quidem in ipsum vitae discrimen; grave onus
esse potest, quod secum affert alius in familia infans, prae
sertim si iustis de causis existimatur ille futurus esse abnor
mis vel mansurus vitio aliquo invalidus ; premere potest etiam
certum quoddam pondus, quod obtinent in aliquibus regioni
bus quaestiones honoris et dedecoris, vel deminutio capitis et
dignitatis, et ita porro. At prorsus est declarandum ex his
rationibus nullam umquam obiective tribuere posse ius decer
nendi de alterius hominis vita, etiam in eius exordio; ad fu
turam autem infelicitatem infantis quod attinet, nemo, ne
eius quidem pater aut mater, possunt se in eius substituere
locum nec si in primo germinis seu embryonis statu verse
tur, ut ipsius nomine mortem praeponant vitae. Ille ipse infans
cum ad maturam aetatem pervenerit, numquam ius habebit
2 0 T e r t u i x . cf. not. 8 .
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
740 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mortem sibi consciscendi; donec igitur sui iuris non est, tanto
minus parentes eligere valent pro eo mortem. Etenim vita
bonum est nimis fundamentale, quam ut aequiperari et com
parari possit cum incommodis etiam maximis. 2 1
15. Quantum motus ad feminas emancipandas eo praeci
pue spectat, ut ab omni iniquo discrimine eas expediat, tantum
quidem plene probatur. 2 2 Hac autem in re multum profecto
restat agendum in variis humani cultus provinciis. Attamen
natura mutari nequit, nec femina, sicut ne vir quidem ipse,
subduci possunt ab officiis, quae natura ab iis poscit. Cete
rum, omnis libertas publice agnita semper tamquam finibus
circumscribitur certis aliorum iuribus.
16. Idem dicendum est de vindicatione sexualis libertatis.
Si intellegitur sub hac dictione acquisitus paulatim dominatus
rationis verique amoris in appetitus naturae, cum tamen ipsa
delectatio non spernatur sed in suo convenienti loco retinea
tur — et in hoc dominatu posita est sola vera l i b e r t a s —, nihil
ei obici potest; talis enim libertas a iustitia V i o l a n d a semper
cavebit. Verum, si quis contra putat virum et feminam « libe
ros » esse, quasi iis liceat voluptate sexuali frui usque ad sa
tietatem, nulla habita ratione vel legis vel necessariae ordina
tionis vitae sexualis ad eius fecunditatis fructus, 2 3 tunc eius
modi cogitandi modus nihil christiani in se habet; immo ipso
homine indignus est. Quidquid est, nullum tribuitur inde
2 1 Ioannes Card. Villot, Secretarius Status, haec scripsit de vita protegenda ad
Iul. Card. Döpfner, die 10 Oct. a. 1973: « (Die Kirche) kann jedoch zur Behebung
solcher Notsituationen weder empfängnisverhütende Mittel noch erst recht nicht die
Abtreibung als sittlich erlaubt erkennen » (L'Osservatore Romano, ed. germ. 26-10-73, p. 3) 22 Litt. Encycl. Pacem in terris: A.A.S. 55 (1963), p. 267sq.; Const. Gaudium et
Spes, n. 29: A.A.S. 58 (1966), p. 1049; Pauli VI Alloc. Salutiamo: A.A.S. 64 (1972), p. 779. 23 Const. Gaudium et Spes, II, c. I, 48: A.A.S. 58 (1966), p. 1068: Indole autem
•sua naturali, ipsum institutum matrimonii amorque coniugalis ad procreationem et
educationem prolis ordinantur, iisque veluti suo fastigio coronantur. Item n. 50: ibid.
p. 1070: Matrimonium et amor coniugalis indole sua ad prolem procreandam et edu
candam ordinantur.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 7 4 1
ius de alterius vita decernendi, licet sit embryonalis, vel eam exstinguendi, causa adducta alicuius gravaminis.
17. Progredientes scientiae tr ibuunt rei technicae peritis, im
mo latiorem usque tribuent facultatem interventuum exquisito
rum, quorum consectaria gravissima esse possunt in bonam
malamve partem. Haec sunt per se admirabilia ingenii humani
inventa. At technica ars iudicium doctrinae moralis fugere
non potest, quoniam suapte natura eo spectat, ut homini deser
viat, ac propterea eadem fines, quibus homo destinatur, servare
debet. Sicut nemini licet vires atomicas adhibere ad quemlibet
sine discrimine finem, ita nemo legitime potest vitam humanam
in quamlibet partem flectere vel usurpare; omnis artis techni
cae usus nonnisi in hominis ministerium fieri potest, ut scilicet
melius explicentur naturales eius potentiae, ut morbi praeca
veantur vel depellantur, ut hominis progressio plenius fovea
tur. Etsi constat perfectiorem technicam artem reddere usque
faciliorem abortum primo graviditatis tempore, nihilominus
morale de eo iudicium nequaquam inde mutatur .
18. Plane novimus quam gravis sit quibusdam familiis ac
Nationibus quaestio de temperando natorum numero : hanc
ob causam novissimum Oecumenicum Concilium et deinde
Litterae Encyclicae Humanae Vitae, die xxv mensis Iulii anno
MCMLXVIII editae, de « paternitate responsabili » dixerunt. 2 4
Quemadmodum ergo docuerunt Constitutio Conciliaris Gaudium et Spes, et Litterae Encyclicae Populorum Progressio aliaque
documenta pontificia, rursus nunc firmiter asseverare est pro
positum, numquam ac nullam ob causam abortum adhiberi
posse neque a familia, neque ab auctoritate politica tamquam
24 Const. Gaudium et Spes, nn. 50 et 51: A.A.S. 58 (1966), pp. 1070-1073. Pauli VI Litt. Encycl. Humanae vitae, n. .10: A.A.S. 60 (1968), p. 487. Responsabilis paternitas in quaestione de natorum numero ordinando usum tantummodo subsidiorum licitorum supponit (cf. Humanae vitae, n. 14: ibid., p. 490).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
742 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
instrumentum legitimum ad numerum natorum temperandum. 2 5
Iniuria enim et offensa, quae principiis moralibus infertur,
semper bono communi importat gravius damnum, quam ullum
prorsus incommodum oeconomici vel demographici generis.
V. Vita moralis et lex civilis
19. Disputatio de abortus honestate fere ubique coniunctas
habet disceptationes ad iuris provinciam spectantes. Nulla
sane Natio est, in qua non prohibeatur et puniatur homici
dium; in pluribus praeterea eadem illa prohibitio et poenae
complectuntur peculiarem casum abortus procurati. Nostris
vero diebus latus opinionis publicae motus exposcit, ut huius
modi prohibitio mitigetur. Iam animadvertitur valde diffusa
animorum propensio eo spectans, ut quaecumque leges coer
centes quam maxime restringantur, praesertim quoties pri
vatam vitam pervadere videntur. Suscipitur etiam argumen
tatio ex « pluralismo » : si cives multi, ac peculiari modo Catho
licae Ecclesiae filii, abortum damnant, alii contra^ multi eum
probant, saltem uti minus malum; cur ergo hi cogi debent, ut
opinionem sequantur quam non accipiunt, et nominatim in
Natione ubi maiorem constituunt partem? Ex altera autem par
te, ubi leges quae abortum vetant adhuc vigent, difficulter
applicantur: nam crimen ipsum crebrius et multo frequentius
factum est, quam ut semper puniatur, ac proinde publicae
auctoritates prudentius esse existimant in eis flagitiis coni
vere. At si lex quae non applicatur ac tamen conservatur, fieri
non potest quin detrimentum aliquando afferat ipsi aucto
ritati ceterarum legum. Atque illud etiam addendum est abor
tum clandestinum ipsas feminas, quae ad eum confugiant,
maioribus obicere periculis non tantum earum futurae fecun-
25 Const. Gaudium et Spes, n. 87: A.A.S. 58 (1966), pp. 1110-1111. Cf. Pauli VI
Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 81: A.A.S. 59 (1967), p. 272. Alloc. Ad Uni
tarum Nationum Consociationem: A.A.S. 57 (1965), p. 883; Ioannis XXIII Litt. Encycl.
Mater et Magistra: A.A.S. 53 (1961), pp. 445-448.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 7 4 3
ditatis, verum saepe ipsius vitae. Etiamsi ipsi abortum tam
quam malum considerare pergant, nonne legum latores decer
nere possunt, ut eius damna minuantur?
20. Hae rationes, et aliae etiam quae hinc illinc afferun
tur, non valent ad libertatem abortus lege decernendam.
Negari quidem non potest legem civilem non posse omnem
provinciam morum continere neque omnia punire mala;
nemo hoc ab ea poscit. Saepe tolerare debet id quod
tandem aliquando minus malum est, ut maius vitetur.
Cavere tamen necesse est id quod accidere possit, si leges
mutentur : multi, enim, licentiam agendi putant, eam quae,
fortasse, nihil aliud est nisi puniendi recusatio. In hoc autem
abortus casu, ipsa recusatio puniendi significare saltem vide
tur legis latorem non amplius existimare abortum crimen ali
quod esse contra vitam humanam, cum homicidium semper
graviter punire pergat. Verum etiam est legem ipsam non
debere inter varias opiniones decernere, neque aliam plus prae
cipere quam aliam. Nihilominus vita infantis praeferenda est
omni opinioni; neque appellari potest libertas cogitandi, ut
eidem vita auferatur.
21. Munus legis non est tantummodo denotare et describere
id quod iam agitur, sed adiuvare ut id melius agatur. Utcum
que res sese habet, officium Civitatis est tutari uniuscuiusque
iura ac debiliores protegere. Qua de causa oportebit eam multa
errata corrigere. Non necesse est lex omnia puniat, sed non
potest adversari legi illi altissimae et sanctissimae omnium
legum humanarum, videlicet legi naturali , in ipso homine ab
eius Conditore inscriptae tamquam normae, quam ratio re
cludit beneque exprimere contendit, et quam iugiter opus est
melius intellegere, sed cui semper malum est contradicere.
Lex humana nonnumquam omittere potest poenam, at red
dere non valet honestum et probum id quod ius naturale
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 4 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
transgreditur, quia haec ipsa contradictio per se sufficit, ut
aliqua lex iam cesset lex esse.
22. Quidquid leges civiles hac in re statuunt, exploratis
simum esse debet hominem numquam parere posse legi in
trinsece inhonestae; et hoc accidit, si lex feratur quae princi
pium liceitatis abortus recipiat. Is praeterea non potest esse
particeps alicuius motus publicae opinionis, qui eiusmodi legi
faveat, neque potest latis suffragiis sustinere. Ne poterit qui
dem suas conferre partes ad talem applicandam legem. Exem
pli gratia, patiendum non est, ut medici et nosocomi in neces
sitatem adducantur proxime cooperandi in abortu faciendo,
ac proinde alteram utram eligendi partem, legem scilicet Dei
aut vitae professionis condicionem.
23. Ex contrario, legis humanae est societatis renovationem
promovere ac tales vitae inducere condiciones in omnibus
civium ordinibus — iis in primis qui minus prospera fortuna
utuntur — ut semper et ubique omnis infans, in hunc mun
dum enatus, modo hominibus digno suscipiatur. Subsidia fa
miliis et matribus non nuptis, auxilia infantibus destinata,
leges pro infantibus naturalibus atque institutum adoptionis
sapienter ordinatum : hae omnes rationes solidae et frugiferae
provehendae sunt, ut pro abortu praesto sit semper altera optio
et electio tam vere possibilis, quam honorabilis.
VI. Conclusio
24. Haud semper facile est in divina lege observanda sequi
conscientiam, quippe quae incommoda imponat et onera, quo
rum minime est parvipendenda gravitas, heroicamque requi
rat quandoque virtutem, ut huiusmodi moralibus postulatio
nibus pareatur. Attamen necessarium est plane declarare con
stantem huiusmodi verae rectaeque conscientiae fidelitatem
viam esse ad verum humanae personae profectum, ac prae-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 7 4 5
terea eos omnes, ad quos res pertineat, cohortari ut tot homi
nibus et mulieribus leviora reddant onera, tot succurrant
familiis et pueris, qui in difficillimis ac paene perditis vitae
condicionibus versantur.
25. Nequit sane apud christianos homines de quavis re exi
stimatio terrenis huius vitae limitibus contineri, cum ipsi
probe sciant in praesenti hac vita alteram sibi parari, cuius
tantum est momentum, ut ad eius normam omnia ponderari
debeant. 2 6 Secundum hanc normam nulla est hac in terrestri
vita infelicitas, quae absoluta habenda sit, ne acerbissimus
quidem dolor, qui gignitur e necessitate filium mentis vel
corporis vitio affectum alendi. Hic agitur de mutata illa rerum
aestimatione, quam Christus Dominus nuntiavi t : « Beati qui
lugent, quoniam ipsi consolabuntur » (Mt. 5, 5). Ab Evan
gelio igitur recedit, qui e dolorum aerumnarumque privatione
felicitatem hoc in mundo metiri velit.
26. Hoc tamen haud significat fas esse nihil omnino hos
dolores et aerumnas curare. Ex contrario, quivis cordatus
homo, ac profecto quivis christianus promptus esse debet ad
hisce malis remedia pro viribus adhibenda. Id nempe requirit
praeceptum caritatis, cuius cura ad iustitiam stabiliendam
primum pertineat oportet. Numquam sane est abortus pro
bandus, at in primis eiusdem removendae sunt causae. Haec
omnia quandam, ut dicitur, politicam actionem requirunt,
ac peculiaris provincia haec erit, quae ad leges spectabit. At
2 6 Ioannes Card. Villot, Secretarius Status, Conventui Medicorum catholicorum PX
omnibus nationibus, qui die 26 Maii, a. 1974, Barcinone conclusus est, haec scripsit:
« Por lo que a la vida humana se refiere, esta no es ciertamente unívoca, más bien, se
podría decir que es un haz de vidas. No se puede reducir, sin mutilarlas gravemente,
las zonas de su ser, que, en su estrecha dependencia e interacción, están ordenadas
las unas a las otras: zona corporal, zona afectiva, zona mental y ese transfondo
del alma donde la vida divina, recibida por la gracia, puede desplegarse mediante
los dones del Espíritu Santo» (L'Osservatore Romano, 29-V-1974).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
746 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
simul boni mores fovendi sunt, atque actuosa opera danda
est ut familiis, matribus et filiis quovis modo subveniatur.
Magnas quidem progressiones in humanae vitae bonum medi
cinalis scientia iam consecuta est; et ampliores etiam licet
exspectare, secundum proprium medicorum munus, quorum
est vitam sustentare et fovere quam maxime, nequaquam
autem eam exstinguere. Optandum pariter est, ut per idonea
instituta aut, iis deficientibus, per christianae magnanimi
tatis et caritatis ardorem omnes assistendi formae magis in
dies promoveantur.
27. Moribus tutandis efficax opera dari nequit, nisi etiam
in doctrinae campo contendatur. Permittendum enim non est,
ut illa cogitandi ratio vel potius etiam ille animi affectus,
quo fecunditas malum putatur, diffundatur, neque ei obsista
tur. Verum quidem est non omnes civilis cultus formas familiis,
numerosa prole fecundis, pari modo favere, hasque maioribus
angustiis praepediri, ubi quaestuosae industriae vel urbanae
vitae ratio invalescunt. Quo factum est, ut Ecclesia iterum ite
rumque recentioribus hisce temporibus egerit de ((paternitate
responsabili », tamquam de verae prudentiae exercitio, hu
manae et christianae. Quae prudentia autem germana esse
nequit, nisi magnanimitatem complectatur; praeterea stabili
ter coniunctam habere debet conscientiam magni illius mune
ris cooperandi cum Creatore in vita tradenda, quae et novis
membris humanam consortionem ditat et novos filios largitur
Ecclesiae. Praecipua cura ac sollicitudo Ecclesiae Christi est,
ut vita protegatur eique faveatur. Sine dubio ipsa in primis ad
eam vitam spectat, quam Christus in terris attulit : « Veni ut
vitam habeant et abundantius habeant » (Io. 10, 10). Omnia
vero vitae genera a Deo proveniunt, et ad homines quod atti
net, corporalis vita habenda est necessarium initium. In ter
restri hac vita peccatum invexit, multiplicavit et graviora
usque reddidit dolorem et mortem; Iesus autem haec onera
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 747
in se assumens, ea transmutavit ; credentibus in eum dolores
atque ipsa mors resurrectionis instrumenta fiunt. Quare
S. Paulus asserere iure potuit : «Existimo enim quod non
sunt condignae passiones huius temporis ad futuram gloriam,
quae revelabitur in nobis » (Rom. 8, 18). Ac volentibus com
parationem instituere, cum eo addere licebit: « Quod in prae
senti est momentaneum et leve tribulationis nostrae supra
modum in sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in
nobis » (2 Cor. 4, 17).
Declarationem hanc de abortu procurato Summus Pontifex
Paulus div. Prov. P P . VI, in Audientia concessa infrascripto
Secretario Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei, die xxvni
mensis Iunii a. MCMLXXIV, ratam habuit, confirmavit atque
evulgari iussit.
Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Doctrina
Fidei, die xvin mensis Novembris, in Dedicatione Basilicarum SS. Petri et Pauli Apostolorum, anno MCMLXXIV.
FRANCISCUS Card. SEPER
Praefectus
© HIERONYMUS HAMER
Archiepiscopus tit. Lorensis
a Secretis
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 4 8 Acta apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì 28 Novembre 1974, il Santo Padre Paolo VI ha
ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, Sua Eccellenza il Signor EDUARDO TAMAYO GASQUE,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Venezuela.
Martedì 3 Dicembre 1974, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, Sua Eccellenza il Signor CESARE GUARDO, Amba
sciatore Straordinario e Plenipotenziario di Argentina.
SEGRETERIA Di STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Protonotari Apostolici soprannumerari:
28 giugno 1974. Mons. Figueiredo Francis (Cochin). 20 settembre » Mons. Beigel Edoardo (Hildesheim). 25 ottobre » Mons. Knrowski Teofìl (Krakow).
Prelati d'onore di Sua Santità:
9 febbraio 1974. Mons. Hugo Leon (Cáceres). » » » Mons. Nebres Domingo (Cáceres).
15 giugno » Mons. Ada Leon Guerrero Giuseppe (Agaña). » » » Mons. Aguon Camacho Tomas (Agaña). » » » Mons. Leon Guerrero Camacho Zoilo (Agaña). » » » Mons. Torres Martínez Vicente (Agaña).
15 luglio » Mons. Ackerson Francis A. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Beiter Lambert M. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Curran Philip B. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Fleming Patrick V. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Greinader Linford F. (Altoona Johnstown). » » » Mons. Luddy Joseph M. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. McCaa Francis B. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Ossowski Casimir (Altoona-Johnstown).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 7 4 9
15 luglio 1974. Mons. O'Toole Anthony J. (Altoona-Johnstown).
» » Mons. Walsh Richard J. (Altoona-Johnstown).
» » » Mons. Milano James (EI Paso). » » » Mons. Rowland Thomas (EI Paso).
22 » » Mons. Mertens Arthur (Spokane). 9 agosto » Mons. Radano vic Mariano (Zagreb).
19 » » Mons. Beltran Eusebio Giuseppe (Atlanta). 22 Mons. Goretti Sergio (Città di Castello).
» » » Mons. Blanc Angelo (Pinerolo). 5 settembre » Mons. Chen Giuseppe (Cáceres).
10 » » Mons. Dziemian Antonio (Dodge City). » Mons. Temaat Norberto C. (Dodge City).
20 » » Mons. Becker Edmund Joseph (Dubuque).
» » » Mons. Blessington William Henry (Dubuque).
» » » Mons. Chihak John Peter (Dubuque). » » » Mons. Cooney Edmund Lawrence (Dubuque).
» » » Mons. Heineman Donald Paul (Dubuque). » » » Mons. Heuring Al van Peter (Dubuque).
» » » Mons. King Charles B. (Dubuque). » » » Mons. Maguire Paul Joseph (Dubuque).
» Mons. Mullan Maurice Andrew (Dubuque). » » Mons. Neu Hubert J. (Dubuque).
» » » Mons. O'Brien Roger Edward (Dubuque).
» » » Mons. Olinger Julius John (Dubuque).
» Mons. Reicks Leander Henry (Dubuque). » » » Mons. Reilly James J. (Dubuque). » » » Mons. Ryan Kenneth Michael (Dubuque). » » » Mons. Schumacher Joseph (Dubuque). » » » Mons. Sigwarth Anthony William (Dubuque). » » » Mons. Steiert Gerald Vincent (Dubuque). » » » Mons. Sweeney Donald Francis (Dubuque).
» » » Mons. Thomas Joseph M. (Dubuque). » » Mons. Thornton John Finley (Dubuque).
Mons. Weeler David Andrew (Dubuque). » » » Mons. Witkowski Eugene (Dubuque).
25 » » Mons. Turri Giuseppe (Comacchio). 7 ottobre » Mons. Berti Pier Luigi (Roma). » » » Mons. Cartacei Vinicio (Roma).
» » Mons. Iani Carlo (Roma).
» » » Mons. Marzani Pietro (Roma). » » » Mons. Paisano Salvatore (Roma).
Mons. Pimpo Mario (Roma).
» » Mons. Savini Aldo (Roma). » » » Mons. Venier Elio (Roma).
10 » » Mons. Bielerzewski Ludovicus (Poznan). » » » Mons. Rzepa Ioannes (Tarnów).
17 » » Mons. Squilla Gaetano (Aquino, Sora e Pontecorvo). 25 » » Mons. Dzwigonski Franciszek (Krakow).
» Mons. Walancik Franciszek (Krakow).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
750 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
25 ottobre 1974. Mons. Zacher Edward (Krakow). 30 » Mons. Hardi Marcello (Velletri).
» » » Mons. Trocchi Eteocle (Velletri).
Cappellani dì Sua Santità:
1 giugno 1974. Mons. Kibulengenza Pietro (Masaka). 28 » Mons. Chullikal Saverio (Cochin). 15 luglio » Mons. Ohervenak Aloysius J. (Altoona-Johnstown)
» » » Mons. Davis Edward J. (Altoona-Johnstown). » » Mons. Fleming Joseph H. (Altoona-Johnstown).
» Mons. Kelly Francis E. (Altoona-Johnstown). » » » Mons. Kirkpatriek James S. (Altoona-Johnstown).
» » Mons. Mabon Thomas K. (Altoona-Johnstown). » » Mons. O'Toole Joseph M. (Altoona-Johnstown).
» » » Mons. Panza Paul D. (Altoona-Johnstown). » » Mons. Pier Joseph F. (Altoona-Johnstown). » » Mons. Plummer Francis E. (Altoona-Johnstown). » » Mons. Saylor Philip P. (Altoona-Johnstown).
» » Mons. Stephens Gerald E. (Altoona-Johnstown). 18 » » Mons. Leopold Francesco (Graz-Seckau). 19 agosto » Mons. Schröer Francesco (Graz-Seckau). 22 » » Mons. Verrilli Luciano (Troia).
» » Mons. Lewandowski Bogumil (Wloclawek). 22 settembre Mons. Cucci Alessandro (Foggia).
» Mons. Nardella Matteo (Foggia). » » Mons. Rosiello Antonio (Foggia).
25 » » Mons. Armino Salvatore (Oppido Mamertina).
» » Mons. Battista Giovanni (Oppido Mamertina). » Mons. Cocolo Rocco (Oppido Mamertina).
» » Mons. Meduri Domenico (Oppido Mamertina). » » » Mons. Tigani Vincenzo (Oppido Mamertina). 7 ottobre » Mons. Appignanesi Ennio (Roma). » » » Mons. Bona Diego (Roma).
» Mons. Canciani Mario (Roma). » » Mons. China Pietro (Roma). » » Mons. Dell'Orto Alfredo (Roma). » » » Mons. Di Giorgi Vincenzo (Roma).
» » Mons. Moretti Gastone (Roma). » » » Mons. Pezzella Vincenzo (Roma).
» Mons. Porta Alfonso (Roma). » » Mons. Hauti Francesco (Roma).
Mons. Scorza Giovanni (Roma). » Mons. Smirne Salvatore (Roma).
» » » Mons. Tedeschi Alberto (Roma). » » » Mons. Testi Alberto (Roma). » » » Mons. Vasti Lino (Roma).
10 » Mons. Frackowski Casimirus (Gniezno). » » » Mons. Banaszak Marianus (Poznan). » » » Mons. Wolniewicz Marianus (Poznan).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Diarium Romanae Curiae 7 5 1
10 ottobre 1974. Mons. Gajda Petrus (Tarnów). » Mons. Kazmierczyk Adamus (Tarnów).
» » Mons. Kos Casimirus (Tarnów). » Mons. Kostrzewa Franciscus (Tarnów). » Mons. Sopata Michael (Tarnów).
» » » Mons. Wach Stanislaus (Tarnów).
» » » Mons. Winiarz Michael (Tarnów). » » » Mons. Chmielewski Zygmunt (Warszawa).
» » Mons. Domanski Witold (Warszawa). » » Mons. Inlender Boguslaw (Warszawa).
» » » Mons. Kot Tadeusz (Warszawa).
» » » Mons. Luft Andrzej (Warszawa). )) » » Mons. Skalski Witold (Warszawa). » » Mons. Debowski Leon (Wloclawek).
25 » » Mons. Bylica Jozef (Krakóv). » Mons. Hyc Jan (Krakóv).
» » » Mons. Jakubiec Wojciech (Krakóv). » Mons. Kacz Witold (Krakóv).
» » Mons. Truszkowski Stanislaw (Krakóv). 30 » » Mons. Gabrielli Eugenio (Velletri).
» Mons. Senatore Gennaro (Cava dei Tirreni)
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 25 gennaio 1974. Al sig. Markwalter Giovanni (Savannah). 4 marzo » Al sig. Kreusch Felice (Aachen).
10 » » Al sig. Pottebaum Ugo (Münster). 10 aprile » Al sig. Gal vin Allen Carlo (Cape Town). 26 » » Al sig. Langendijk Antonio ('s-Hertogenbosch).
» » » Al sig. Teppena Giuseppe M. C. ('s-Hertogenbosch). 21 maggio » Al sig. Ballborn Franz (Münster). 20 giugno » Al sig. Renner Wilhelm (Passau).
» » » Al sig. Ulmann Franz (Passau). 21 » » Al sig. Van der Eeden Enrico (Breda).
» » Al sig. Goffard Jean (Namur).
» » Al sig. Warner Enrico (Osnabrück). 6 luglio » Al sig. Lafontaine Renato (Namur).
17 » » Al sig. Roberti Nunzio (Matera). 13 agosto » Al sig. Theuerschuh Ivan (Trieste). 10 ottobre » Al sig. Escoffier Jean (Lyon).
» » » Al sig. Fedou René (Lyon). 25 » Al sig. Lenczowski Francesco (Krakóv).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 20 giugno 1974. Al sig. Brichta Emil (Passau).
» » » Al sig. Egger Kurt (Konrad) (Passau). » » Al sig. Wosner Hermann (Passau).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
752 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
13 agosto 1974. Al sig. Berretti Franco (Roma). 5 settembre » Al sig. Biaggi Giovanni (Svizzera).
11 » » Al sig. Feggi Walter (Comacchio).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
10 marzo 1974. Al sig. Schmelz Otto (Münster). 14 » » Al sig. Kramer Guglielmo (Köln).
» » » Al sig. Kusche Huberto (Köln). 6 aprile » Al sig. Hermanns Federico (Köln).
10 » » Al sig. Sommer Giuseppe (Aachen). 26 » » Al sig. Theelen Uberto (Roermond).
» » » Al sig. Guiaux Guillaume (Rotterdam).
» » Al sig. Van Cuyk Guglielmo ('s-Hertogenbosch).
» » Al sig. Verhulst Antonio ('s-Hertogenbosch).
» » Al sig. Schräge Giovanni Giuseppe (Utrecht). 18 maggio » Al sig. Aguirre Francisco (Guatemala).
» » » Al sig. Azmitia José (Guatemala). » » » Al sig. Dorion Roberto (Guatemala).
» » Al sig. Engel Mucdan Enrique (Guatemala).
» » » Al sig. Gavarrete Soberon Juan (Guatemala). » » Al sig. Half on Eduardo (Guatemala).
» » » Al sig. Luna Ruiz Francisco Eduardo Alejandro (Guatemala).
» » » Al sig. Molina Nannini Fernando Ricardo (Guatemala). » » » Al sig. Pérez Rosales Jesus (Guatemala). » » » Al sig. Sevrain André (Guatemala).
21 » » Al sig. Van Eyll Teodoro (Essen). » » » Al sig. Thauer Alfonso (Köln).
26 » » Al sig. Keileners Giuseppe (Roermond).
» » » Al sig. Van der Schoot Giovanni ('s-Hertogenbosch). 5 giugno » Al sig. Sleumer Bernardo (Groningen). » » » Al sig. Henskens Antonio (Rotterdam). » » » Al sig. Swijenberg Giovanni (Rotterdam).
13 » » Al sig. Grossi Bruno (Roma). » » » Al sig. Macchiavelli Eugenio (Roma).
20 » » Al sig. Schatz Adolf (Passau). » » » Al sig. Lindmeier Siegfried (Passau).
21 » » Al sig. Jansen Guglielmo ('s-Hertogenbosch). 28 » » Al sig. Balummel Manick Edoardo (Oochin).
» » » Al sig. Burleigh Kurisinkal Giacomo (Gochin).
» » » Al sig. Lenthaparampil Mani Tommaso (Gochin). 15 luglio » Al sig. Stenger Ferdinando (Fulda). 22 » » Al sig. Montalto Antonio (Italia).
7 agosto » Al sig. Burkart Odilo (Regensburg). 13 » » Al sig. Mambòr Giancarlo (Palestrina).
» » » Al sig. Marcelli Cola (Palestrina). » » Al sig. Rinaldi Raffaello (Pescia).
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
An. et vol. LXVI 31 Decembris 1974 N. 13
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
I I N D E X G E N E R A L I S A C T O R U M
( A N . ET VOL. L X V I )
I - A C T A P A U L I P P . V I
L i t t e r a e A p o s t o l i c a e s u b p l u m b o d a t a e , 289 .
A d h o r t a t i o n e s A p o s t o l i c a e , 1 1 3 , 177.
S a c r a C o n s i s t o r i a , 49 .
L i t t e r a e A p o s t o l i c a e M o t u P r o p r i o D a t a e , 308 .
C o n s t i t u t i o n e s A p o s t o l i c a e , 189 , 312 , 313 , 315 , 317 , 369 , 3 7 1 , 465 , 467 , 469 , 470 , 4 7 2 , 4 7 3 , 5 9 3 , 594 .
L i t t e r a e A p o s t o l i c a e , 5 , 6 , 190 , 1 9 1 , 319 , 320 , 3 2 1 , 322 , 3 2 3 , 324 , 325 , 326 , 327 , 328 , 372 , 373 , 376 , 377, 378 , 379 , 380 , 475 , 476 , 477, 478 , 479 , 480 , 4 8 1 , 529 , 596 , 599 , 600 .
C o n v e n t i o , 6 0 1 .
E p i s t u l a e , 6 3 , 225 , 329 , 3 3 1 , 3 8 1 , 4 3 3 , 435 , 4 4 1 , 482 , 485 , 533 , 5 3 4 , 537, 620, 673 .
N u n t i i g r a t u l a t o r i i , 7 , 227 , 332 , 334 , 4 4 2 , 487 .
A l l o c u t i o n e s , 9 , 1 0 , 1 3 , 15 , 16 , 6 4 , 65 , 66 , 7 3 , 76 , 77 , 8 4 , 1 9 2 , 195 , 198 , 200 , 2 0 1 , 2 3 2 , 235 , 2 4 1 , 2 4 3 , 2 4 9 , 2 5 3 , 257 , 260 , 262 , 263 , 265 , 2 6 8 , 335 , 338 , 340 , 3 4 2 , 346 , 3 8 3 , 387 , 388 , 3 9 1 , 392 , 4 0 4 , 4 4 4 , 489 , 4 9 1 , 492 , 4 9 3 , 4 9 4 , 495 , 539 , 542 , 545 , 549 , 5 5 3 , 554 , 557 , 564, 567 , 5 7 1 , 572 , 625 , 629 , 6 3 1 , 640 , 644, 653 , 7 0 3 , 7 0 4 , 709 , 7 1 1 .
N u n t i i R a d i o t e l e v i s i f i c i , 206 , 208 , 2 7 3 , 405 , 727 .
N u n t i i r a d i o p h o n i c i , 2 4 , 654 .
N u n t i i s c r i p t o d a t i , 274 , 280 , 2 8 2 , 347 , 407 , 4 1 1 , 446 , 496 , 575 , 656.
I I - A C T A
S E C R E T A R I A E S T A T U S
R e s c r i p t u m e x A u d i e n t i a , 89 .
I I I - A C T A
S S . C O N G R E G A T I O N U M
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o D o c t r i n a F i d e i :
H o m i l i a , 228 .
48 - A. A. S.
Declarationes, 6 6 1 , 730 .
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
7 5 4 Index generalis actorum
S a c k a C o n g r e g a t i o p r o E p i s c o p i s :
Decreta, 27 , 28 , 95 , 214 , 3 5 1 , 455 , 457 , 499 , 500 , 5 0 1 , 580 , 5 8 1 , 662 .
Provisiones Ecclesiarum, 27 , 9 3 , 169 , 213 , 286 , 350 , 4 1 3 , 453 , 499 , 580 , 662 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o E c c l e s i i s O r i e n t a l i b u s :
Decretum, 583 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o R e l i g i o s i s e t I n s t i t u t i s S a e c u l a r i b u s :
Decretum, 215 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o G e n t i u m E v a n g e l i z a t i o n e s e u d e P r o p a g a n d a F i d e :
Decreta, 97 , 3 5 3 , 3 5 4 , 355 , 356 , 357 , 3 5 8 , 360 , 416 , 503 .
Provisiones Ecclesiarum, 170 , 4 1 4 , 459 , 664 .
Nominationes, 1 7 1 , 415 , 460 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o C u l t u D i v i n o :
Directorium, 3 0 .
Litterae circulares, 98 .
Decreta, 100 , 1 7 2 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o C a u s i s S a n c t o r u m :
Decreta, 1 0 1 , 1 0 3 , 106 , 3 6 1 , 417 , 4 2 0 , 504 , 507 , 510 , 5 1 3 , 516 , 584 , 587 , 665 .
S a c r a C o n g r e g a t i o p r o I n s t i t u t i o n e C a t h o l i c a :
Decreta, 174 , 4 2 3 , 426 .
I V - A C T A T R I B U N A L I U M
S a c r a R o m a n a R o t a :
Citatio edictalis, 4 6 1 .
T r i b u n a l V i c a r i a t u s U r b i s :
Citationes edictales, 217 , 364 .
V - A C T A C O M M I S S I O N U M
P o n t i f i c i a C o m m i s s i o D e c r e t i s C o n c i l i i V a t i c a n i I I I n t e r p r e t a n d i s :
Responsa ad proposita dubia, 4 6 3 , 667.
D I A R I U M R O M A N A E C U R I A E
Audientiae sollemniores, 47 , 1 1 1 , 218 , 288 , 365 , 4 2 8 , 520 , 5 9 1 , 668 , 748 .
S e c r e t a r i a S t a t u s :
Nominationes,* 4!ï, 1 1 1 , 176 , 218 , 288 , 365 , 428 , 4 6 4 , 520 , 5 9 1 , 668 , 748 .
Necrologia, 4 8 , 1 1 2 , 176 , 2 2 4 , 368 , 4 3 2 , 528 , 592 , 672 .
* Ad maius inquirentium commodum haec ponitur distincta recensio:
Officiales renuntiati: in Consilio pro Publicis Ecclesiae Negotiis, 464; in S. C. pro
Doctrina Fidei, 464; in S. C. pro Episcopis, 464, 668; in S. C. pro Ecclesiis Orientalibus,
48, 288, 591; in S. C. de Disciplina Sacramentorum, 47; in S. C. pro Clericis, 428, 464;
in S. C. pro Religiosis et Institutis Saecularibus, 48, 176, 591; in S. C. pro Gentium Evan
gelizatione, 288; in S. C. pro Cultu Divino, 47; in S. C. pro Causis Sanctorum, 591; in
S. C. pro Institutione Catholica, 48, 464; in Supremo Signaturae Apostolicae Tribunali,
288, 428; in Tribunali S. Rotae apud N. A. in Hispania, 592; in Secretariatu pro non
Christianis, 48, 111, 176, 365; in Consilio de Laicis, 176, 464, 591; in Pont. Consilio
«a Iustitia et Pace», 48, 111, 176; in Pont. Consilio C . I . C . recognoscendo, 464; in Pont.
Consilio C. I. C. Orientali recognoscendo, 176; in Pont. Consilio Decretis Concilii Vati
cani Il interpretandis, 464; in Pont. Comm. de Instrumentis Communicationis Socialis,
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index generalis actorum 755
111, 288; in Pont. Commissione pro America Latina, 365; in Commissione Theologica, 520;
in Sacro Patrum Cardinalium Collegio, 47; in Synodo Episcoporum, 521, 668; in Biblio
theca Apostolica Vaticana, 47 ; in Tabulario Vaticano, 592; in Pont. Academia Scientia
rum, 288, 428; in Nuntiaturis Apostolicis, 47, 288, 365; Observator apud Consilium Euro-
paeum, 111, 592; in Civitate Vaticana, 365, 464; in Commissione Patrum Cardinalium
pontificiis sacellis Pompeiano et Lauretano praefecta, 365; in primario coetu Anno Sacro
apparando, 365.
Episcopi adsistentes Solio: 218, 521.
Protonotarii Apostolici supra numerum: 218, 366, 521, 592, 748.
Praelati honoris: 218, 366, 521, 668, 748.
Cappellani Sanctitatis Suae: 219, 366, 522, 670, 750.
Honorati viri Summo Pontifici Astantes: 368, 523, 671.
Ex Ordine Piano: Gran Croce, 221, 429, 523; Commenda con placca, 221, 524; Com
menda, 429.
Ex Ordine S. Gregorii Magni: Gran Croce, ci. civ., 221, 429, 524; Commenda con
placca, ci. civ., 221, 429, 524, 671; Placca, ci. civ., 221; Commenda, ci. civ., 221, 429, 524,
671; Commenda, cl. mil., 222, 430; Cavalierato, ci. civ., 222, 430, 525, 672, 751.
Ex Ordine S. Silvestri Papae: Gran Croce, 429, 524; Commenda con placca, 430, 526;
Placca, 222, 430; Commenda, 222, 430, 526, 751; Cavalierato, 48, 222, 431, 527, 752.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
756 Index documentorum chronologico ordine digestus
I I
I N D E X D O C U M E N T O R U M
C H R O N O L O G I C O O R D I N E D I G E S T U S
I - ACTA PAULI PP. VI
I - LITTERAE APOSTOLICAE SUB PLUMBO DATAE PAG.
1974 Maii 23 Apostolorum limina. - Universale Iubilaeum Anni Sacri Millesimi nongentesimi septuagesimi quinti indicitur . . . 289
II - ADHORTATIONES APOSTOLICAE
1974 Febr. 2 Marialis cultus. - Ad Episcopos universos pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes: de Beatae Mariae Virginis cultu recte instituendo et augendo 113
1974 Mart. 25 Nobis in animo. - Ad Episcopos, Sacerdotes et Christifideles totius catholici orbis: de auctis Ecclesiae necessitatibus in Terra Sancta i . . 177
III - SACRA CONSISTORIA
1973 Dec. 21 Consistorium secretum:
I. Summi Pontificis Allocutio 49 II. Optio 50 III. Provisio Ecclesiarum 50 IV. Relatio Causae Canonizationis 60
Consistorium unicum (publicum et semipublicum) :
I. Postulatio Palliorum 60 II. Peroratio Causae Canonizationis 61 III. Summi Pontificis Allocutio 62
I V - LITTERAE APOSTOLICAE M O T U PROPRIO DATAE
1974 Iun. 13 Firma in traditione. - Quaedam capita de facultatibus ad Missarum stipendia pertinentibus statuuntur . 308
V - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
1973 Iul. 5 RAIPURENSIS. Quamquam Ecclesia. - Praefectura Apostolica de Raipur ad gradum dioecesis evehitur 312
» Oct. 13 MORELIENSIS - LEONENSIS (Celayensis). Scribae illi. - In Mexico, detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Moreliensi et Leo-nensi, nova quaedam dioecesis excitatur, nomine «Celayensis» 313
» Nov. 29 TIMMINSENSIS (Ruynensis - Norandensis). Ad aptius. - Quibusdam detractis, territoriis e dioecesi Timminsensi alia constituitur, « Ruynensis - Norandensis » appellanda 315
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 757
P A G .
1973 Dec. 17 SAMSBURIENSIS (Sinoiaënsis). Verba Christi. - Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesia Salisburiensi, nova Praefectura Apostolica conditur, «Sinoiaënsis» nomine 189
1974 Ian. 19 SANTOSENSIS - ITAPEVENSIS (Registrensis). Quotiescumque. - Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Santosensi et Itapevensi, nova dioecesis conditur «Registrensis» nomine . . . . 317
» » 24 OXJTTACKENSIS - BHUBANESVARENSIS. Quamvis munus. - In Indiae finibus nova constituitur Provincia ecclesiastica Cuttacken-sis - Bhubanesvarensis nomine 369
» » » CUTTAGKENSIS - VISAKHAPATNAMENSIS (Berhampurensis). Verba Iesu Christi. - Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Cut-tackensi et Visakhapatnamensi, nova dioecesis conditur, «Berhampurensis» nomine 371
» Maii 27 DAËTIENSIS. Requirit maximopere. - Detractis quibusdam territoriis ab archidioecesi Cacerensi alia quaedam conditur dioecesis, nomine « Daëtiensis » 465
» » 27 VIRAOENSIS. Divino Christi mandato. - Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Legazpiensi nova alia conditur, nomine « Viracensis » 467
» » 28 ARLINGTONENSIS. Supernae Christifidelium. - Quibusdam separatis territoriis a dioecesi Richmondiensi nova dioecesis constituitur, nomine «Arlingtonensis» 469
» Iun. 27 NEO-VESTMONASTERIENSIS. Cum territorii. - Detractis quibusdam territoriis ab eparchia Edmontonensi Quaedam alia conditur, nomine «Neo-Vestmonasteriensis» 470
» » » PALGHATENSIS. Apostolico requirente officio. - Detractis quibusdam territoriis ab eparchia Trichuriensi nova quaedam conditur, nomine « Palghatensis » 472
» Iul. 6 PORTUS GRATIAE. Quae Sacrosanctum. - Detractis territoriis ab archidioecesi Rothomagensi nova dioecesis constituitur, nomine «Portus Gratiae» 473
» Sept. 21 TITGTJEGARAOANA. Maximopere optantibus. - In Insulis Philippinis nova provincia Ecclesiastica constituitur, nomine «Tugue-garaoana » 593
» Oct. 5 FRANCOPOLITANA IN GABONE. Animarum utilitati. - In Gabonensi. natione nova dioecesis conditur, nomine «Francopolitana in Gabone» 594
VI - LITTERAE APOSTOLICAE
1972 Oct. 29 Spiritalis ea vita. - Venerabili Dei Famulo Michaeli Rua, Societatis S. Francisci Salesii Rectori Maiori, Beatorum Caelitum honores decernuntur 529
1973 Nov. 16 Quamquam sunt. - Templum S. Mariae Maioris in urbe Tridento, i n Italia, a d dignitatem Basilicae Minoris evehitur . . . 5
» Dec. 4 Perantiquum paroeciale. - Imago B. M. Virginis, in Sando-miriensi dioecesi exculta, pretioso diademate redimir i sinitur 319
» » 6 Quanto honore. - Beatissima Virgo Maria Perdolens, auam populus a « Castelpetroso » vocat, in Italiae finibus, Patrona Molisanae regionis confirmatur 320
» » 8 Quae ad honorem. - Beata Maria Virgo Immaculata praecipua dioecesis S . Georgii i n Grenada patrona declaratur . . . 6
» » 12 Polonorum fidelitas. - Templum SS. Philippi Nerii et Ioannis Baptistae in dioecesi Sandomiriensi, in Polonia, ad gradum Basilicae minoris evehitur 321
» » » Paroeciale templum. - Facultas conceditur diademate cingendi excultam Mostae, in Melitensi insula, imaginem Virginis Mariae in caelum Assumptae 322
» » » Litteris die. - Templum B. M. V. «De l Roble» in archidioecesi Monterreyensi, ad dignitatem Basilicae Minoris evehitur . 323
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
758 Index documentorum chronologico ordine digestus
1973 Dee. 13
» » »
1974 Ian. 17
» » 29
» Febr. 13
» Mart. 6
» » 20
» » 21
» » 24
» » 27
» Apr. 28
» » 29
» Mail 11
» » 13
» » 18
» Iun. 6
» » »
» 17
» Iul. 3
» 25
» » »
» » »
PAG.
Quod pastorale. - In Republica Ciadensi constituitur Delegatio Apostolica 190
Catholicarum rerum. - Delegatio Apostolica in Republica Congica conditur 191
Apostolica atque Romana. - Templum cathedrale dioecesis Aquinatensis, Sanctis Constantio Episcopo atque Thomae Aquinati sacrum, a d gradum Basilicae Minoris evehitur . . . . 324
Quin in eorum. - Titulus Basilicae Minoris assignatur templo S. Iacobo Maiori dicato in urbe Praga, in Cecoslovachia . 325
Praecipuum christianorum. - Paroeciale templum Nostrae Dominae a Conceptione, in urbe Conceiçao do Rio Verde, titulo Basilicae Minoris insignitur 326
Quo sanctius. - Simulacrum B. M. Virginis vulgo «de los Remedios» in templo Naucalpanensi, in Mexico, excultum, pretioso diademate cingi sinitur 327
Si quis. - Cathedrale templum Ernakulamense, in India, ad Basilicae Minoris gradum evehitur 328
Cum praeclarae. - Templum paroeciale S. Teresiae Abulensis, Virginis et Ecclesiae doctoris, in dioecesi Caracensi, titulo Basilicae Minoris decoratur 372
Antiqua illa. - Venerabilis Famulus Dei Liborius Wagner ad Beatorum honores evehitur 373
Qui vitam. - S. Camillus De Lellis confirmatur Patronus Officii Sanitatis Militum Italicorum 376
Aquisgranum urbs. - Famulae Dei Franciscae Schervier, Instituti Sororum pauperum Sancti Francisci conditrici, Beatorum honores decernuntur 596
Insigne templum. - Templum Sanctae Teresiae Abulensi ii) urbe Subotica dicatum titulo Basilicae Minoris exornatur . . 377
Mira eademque. - Beata Maria Virgo, quam appellant italice «Nostra Signora di Soviore» praecipua dioecesis Lunensis Patrona declaratur 378
Beata Maria Virgo. - Beata Maria Virgo sub titulo Immaculati Cordis principalis confirmatur apud Deum Patrona dioecesis Bethlehemensis, in Africa Australi 379
Quo sanctius. - Imago Deiparae Virginis Immaculatae in sacello loci qui dicitur vulgo « Przasnysz » dioecesis Plocensis aureo redimitur serto 380
Quam ardens. - S. Carolus Borromeo praecipuus Patronus confirmatur Carmelitum Fratrum Discalceatorum Provinciae Lombardae 475
¡Si quis. - Sanctuarium Mariae Sanctissimae Fontis Novi in Dioecesi Pisciensi ad Basilicae Minoris gradum et dignitatem evehitur 476
Quantum recta. - Sacra Nazarethana Familia destinatur praecipua tutelaris patrona Praelaturae Chulucanensis . . . 477
Quanta pietate. - Beatissima Virgo Maria, Caelestis Regina sideribus recepta, praecipua Patrona confirmatur Fratrum Minorum Capulatorum Panormitanae Provinciae . . . . 478
Quandoquidem Beatissima Virgo. - Simulacrum B. M. Virginis a Caritate, in urbe vulgo Huatlanta, pretioso diademate coronari sinitur 479
Quandoquidem sanctorum caelitum. - Templum beato Lamberto dicatum in urbe Düsseldorf, in archidioecesi Coloniensi, ad gradum Basilicae Minoris evehitur 480
Quantopere christianus populus. - Templum Sanctorum Andreae et Magdalenae in pago vulgo Knechtsteden archidioecesis Coloniensis declaratur Basilica Minor 481
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 759
PAG.
1974 Oct. 19 Quanti per Ecclesiae. - Templum B. M. V. ab Angelo salutatae quod est in pago Poltusk, in dioecesi Plocensi, ad honorem Basilicae Minoris evehitur . . . . 599
» Nov. 6 Sacra illa aedes. - Templum Beatae Mariae Virginis vulgo « Nossa Senhora do Carmo », in urbe et dioecesi Oampinensi, ad Basilicae Minoris gradum evehitur 600
VII - CONVENTIO
1974 Sept. 4 Inter Sanctam Sedem et Bavariam ad immutationes et additamenta quaedam inducenda in Concordatum die xx ix Martii anno MCMXXIV initum 601
VIII - EPISTULAE
1974 Ian. 18 Radians lumen. - Rev.mis PP. DD. Sighardo Kleiner, Abbati generali Sacri Ordinis Cisterciensis, et Ignatio Gillet, Abbati generali Ordinis Cisterciensium Reformatorum seu Strictions Observantiae, octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti 482
» » 30 Cum illa. - E.mo P. D. Iosepho S. R. E. Cardinali Mindszenty 63 » Apr. 21 « Urbs excellentissima ». - Ad Exc.mum P. D. Bernardum Stein,
Trevirensem Episcopum, cum cathedralis ecclesia, temporis iniuria atque damnis bellica calamitate illatis labefactata, ad pristinum est revocata splendorem 225
» Maii 10 Sextum saeculum. - Ad E.mum P. D. Carolum S. R. E. Cardinalem Wojtyla, Cracoviensem Archiepiscopum, sexto expleto saeculo ab ortu Hedvigis Reginae Poloniae 433
» » 15 Aquini, in amoena. - Ad E.mum P. D. Petrum S. R. E. Cardinalem Parente quem mittit ad Eucharisticum Conventum Aquini habendum, septimo expleto saeculo e pientissimo obitu S. Thomae Aquinatis 329
» » 24 Laetus ad Nos. - Ad E.mum P. D. Sebastianum S. R. E. Cardinalem Baggio, Sacrae Congregationis pro Episcopis Praefectum, quem Missum Extraordinarium eligit ut Eucharistici Coetus, Quiti habendi, e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae quae Bolivarianae traditioni inhaerent, celebritatibus praesideat 381
» » 28 On the solemnity. - Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Archiepiscopum Armachanum, Episcopalis Conferentiae Hiberniae Praesidem, reconciliationis intuitu inter Hibernias gentes 331
» Iul. 15 Scientia et virtute. - Rev.mis PP. DD. Constantino Koser, Vitali Bommarco, Paschali Rywalski, Franciscanum Familiarum Moderatoribus, septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Bonaventurae 435
» » 16 The Pontifical Mission. - Ad Rev.mum D. Ioannem Nolan, Pontificiae Missionis pro Palaestina Praesidem, xxv exacto anno ab eadem Missione constituta 441
» Aug. 28 Quemadmodum accepimus. - Ad E.mum P. D. Marium S. R. E. Cardinalem Nasalli Rocca di Corneliano, quem Missum Extraordinarium eligit ut celebritatibus praesideat in aede sacra B. M. V. ab Arcu appellatae apud urbem Neapolim, primo volvente saeculo ex quo eadem Deiparae imago aureo diademate redimita fuit 485
» Sept. 12 La visite. - Ad E.mum P. D. Stephanum I Sidarouss, Alexandrinum Coptorum Patriarcham, ad mutuam conspirationem magis fovendam inter Catholicos et Coptos Orthodoxos Christifideles 533
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
760 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG.
1974 Sept. 12 Saltum, urbs. - E.mo P. D. Silvio S. R. E. Cardinali Oddi, quem Missum Extraordinarium eligit ut Eucharistici Coetus, Salti in finibus Argentinae habendi, celebritatibus praesideat . 534
» Oct. 5 Lugduni, in urbe. - E.mo P. D. Ioanni S. R. E. Cardinali Ville-brands, Secretariatus ad Christianorum Unitatem Fovendam Praesidi, quem Summus Pontifex Missum Extraordinarium eligit ut Lugduni celebritatibus praesideat septimo expleto saeculo ex quo alterum Generale Concilium Lugdu-nense actum est 620
» » 7 Vigente adhuc. - Rev.mo P. Lucio Migliaccio, Rectori Generali Ordinis Clericorum Regularium Matris Dei, quadrigentesimo volvente anno ab instituto Ordine 537
» Nov. 20 Lumen Ecclesiae. - Ad P. Vincentium de Couesnongle Ordinis Fratrum Praedicatorum Magistrum Generalem septimo expleto saeculo a b obitu Sancti Thomae Aquinatis . . . . 673
IX - NUNTII GRATULATORII
1873 Nov. 28 Ad E.mum P. D. Normannum Thomam S. R. E. Cardinalem Gilroy, Archiepiscopum olim Sydneyensem, decem a suscepto sacerdotio condentem lustra 7
1974 Mart. 26 Ad E.mum P. D. Maximilianum S. R. E. Cardinalem de Fürstenberg, quinque implentem lustra ex quo ad episcopalis ordinationis fastigium evectus est 227
» Maii 7 E.mo P. D. Aegydio S. R. E. Cardinali Vagnozzi, Praesidi Praefecturae oeconomicis negotiis Apostolicae Sedis gerendis, quinque condenti lustra a suscepta ordinatione episcopali 332
» » 16 Ad E.mum P. D. Iacobum S. R. E. Cardinalem Lercaro sexagesimo exacto anno e x quo sacerdotio est auctus . . . . 334
» Iul. 10 Ad E.mum P. D. Stephanum S. R. E. Cardinalem Wyszyáski, Gnesnensem et Varsaviensem Archiepiscopum, decem condentem lustra ex quo sacri Presbyteratus auctus est honore 442
» Aug. 1 Ad E.mum P. D. Bernardum Ioannem S. R. E. Cardinalem Alfrink, Ultraiectensem Archiepiscopum, sacerdotii sui quin-quagesimam anniversariam memoriam agentem . . . . 487
X - HOMILIA 1974 Apr. 11 In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta
« in Cena Domini», Beatissimo Patre Sacrum peragente . 228
XI- - ALLOCUTIONES
1973 Dec. 13 Ad Excellentissimum Virum Gusta vum Adolf um Guerrero, a Salvatoriana Republica missum ad Apostolicam Sedem liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit concrediti muneris testes 9
» » 14 Iis qui in Gregoriana Studiorum Universitate «Cursui renovationis canonicae pro iudicibus aliisque tribunalium administris» interfuerunt 10
» » » Iuvenibus agri cultoribus, e tota Europa, Romae coetum habentibus 13
» » 20 Ad Excellentissimum Virum Ignatium Karuhije, Ruandensis Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem 15
» » 21 Ad E.mos Patres Cardinales, ad Romanae Curiae Pontificalisque Domus Praelatos, per E.mum Cardinalem Aloisium Traglia, Sacri Collegii Subdecanum, Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini nostri Iesu Christi festo recurrente 16
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 761
PAG.
1974 Ian. 7 Ad Excellentissimum Virum Lombume Mujwan Kallymazi Zai-rianae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem . . 64
» » 10 Ad Excellentissimum Virum Antonium Rocha Columbianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem 65
» » 12 Ad Excellentissimus Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ac felicia ominantes 66
» » 14 Romanae Civitatis Magistro et Administratorum Coetui, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ominantibus . . . 7 3
» » 24 Ad Excellentissimum Virum Petrum Ilboudo, Reipublicae Voltae Superioris primum cum auctoritate Legatum Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem . . . 7 6
» » 27 In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, ad eos qui sollemni Canonizationi Beatae Theresiae a Iesu Jornet et Ibars, Virginis, Fundatricis Congregationis Parvarum Sororum Senum Derelictorum, interfuerunt . . 77
» » 31 Ad Praelatos Auditores, Advocatos et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos 84
» Febr. i Iis qui interfuerunt legumlatorum Coetui « Euro-Africano » Romae celebrato 192
» » 2 In festo Praesentationis Domini, cum cerei, more antiquitus tradito, Beatissimo Patri oblati sunt . . . . . . . 195
» » 9 Ad Excellentissimum Virum Aloisium Echeverría Alvarez, Reipublicae Mexicanae Praesidem 198
» » 15 Ad Excellentissimum Virum Gabrielem Fernández De Valderra-ma y Moreno, cum auctoritate Legatum ab Hispanica Natione ad Sedem Apostolicam missum, qui Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradidit 200
» » 25 In Aede Sixtina, curionibus atque universo clero Romanae dioecesis 201
» Mart. 13 Membris e Consilio Familiae tuendae, Romae coetum habentibus 232 » » 14 Membris Pontificiae Commissionis Biblicae Romae plenarium
coetum habentibus 235 » » 15 Moderatoribus, membris et consultoribus Secretariatus pro non
credentibus, coacto Romae plenario coetu 241 » » 18 E.mis Patribus, Excmis Patriarchis, Praesulibus atque Membris
Pontificiae Commissionis Codici Iuris Canonici Orientalis recognoscendo, Romae plenarium coetum habentibus . . . 243
» » 24 In Basilica Vaticana habita ad eos qui interfuerunt sollemni Beatifieationi Ven. Servi Dei Liborii Wagner, sacerdotis et parochi de Altenmünster, in odium fidei anno 1631 interempti 249
» » 28 Ad Illustrissimos Viros Antonium Carrillo-Flores et Raphaelem Salas, praesidentes celebrationibus mundialis Anni de ex-pendendis populorum quaestionibus 253
» Apr. 5 E.mis Patribus et E x c m i s Praesulibus e Consilio Secretariae generalis Synodi Episcoporum, qui conventui Romae habito interfuerunt 257
» » 6 Ad Excellentissimum Virum Hectorem Riesle, Chilensis Reipublicae cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit concrediti muneris testes 260
» » 8 Ad Excellentissimum Virum Hyun Joon Shin, Coreanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem 262
» » » Radiotelevisificarum stationum moderatoribus e tota Europa atque America Septemtrionali Romae coadunatis, annitente Pontificio Consilio instrumentis communicationis socialis praeposito 263
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
762 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG.
1974 Apr. 20 In auditorio Pontificiae Studiorum Universitatis a S. Thoma Aquinate in Urbe, septies redeunte memoria pientissimi obitus Angelici Doctoris 265
» » 28 In Basilica Vaticana habita ad eos qui interfuerunt sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei Franciscae Schervier, Tertii Ordinis S. Francisci, fundatricis Sororum Pauperum S. Francisci Assisiensis 268
» Maii 9 Ad E.mos Cardinales et Exc.mos Praesules ex Italico Episcopali Coetu, qui in nova sede interfuerunt generali Conventui . 335
» » 11 Sociis habita e Sodalitate v. d. « International Calix Society » . 338 » » 17 Membris summorum Consiliorum Pont. Operum Missionalium,
Romae annuum Coetum habentibus 340 » » 22 Ad Membra Consilii Nationum Consociatarum versantis in quae
stione «Apartheid» 342 » » 30 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Aloisium Cossio y Ruiz
De Somocurcio, Peruvianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem 346
» Iun. 8 In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum concelebrante, ad E.mos Cardinales et Exc.mos Praesules ex Italico Episcopali Coetu, qui generali Conventui Romae interfuerunt . 383
» » » Iis qui ex omnibus nationibus interfuerunt Romae IX Conventui Instituti v. d. «Oflìce International de l'Enseignement Catholique » 387
» » » Peritis neurologis Romae Coetum habentibus 388 » » 20 Ad Excellentissimum Virum Eduardum Zabalago Canelas, Boli-
vianae Reipublicae liberis eum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 391
» » 22 Eminentissimis Sacri Collegii Cardinalium Patribus, Summo Pontifici die Eius nominali felicia ac fausta ominantibus . . 392
» » 27 Ad Excellentissimum Virum Sangkadis Diskul, Thailandiae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem . . . 404
» Iul. 6 Ad E.mum P. D. Sergium Pignedoli Officialesque Secretariatus pro non Christianis, decimo volvente anno ab eodem Secretariatu constituto 444
» Aug. 20 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Thomam Cabrai Calvet de Magalhäes, a Lusitana Republica ad Apostolicam Sedem missum cum auctoritate Legatum, qui Litteras Summo Pontifici tradidit legationis fidem facientes 489
» » 24 Ad Excellentissimum Virum Avtar Singh, Indicae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem 491
» » 27 Ad Excellentissimum Virum Ioannem Mill McMillan, Summo Pontifici crediti muneris testes tradentem Litteras, quibus apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus Australiae constituitur 492
» Sept. 3 Membris atque Consultoribus Mixtae Internationalis Commissionis Ecclesiam Catholicam inter et Communionem Anglicanam 493
» » 7 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Kachingwe, apud Sedem Apostolicam Reipublicae Malavianae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 494
» » 10 Ad Excellentissimum Virum Henricum Nzioka Mulli, Chenianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem 495
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 763
PAG.
1974 Sept. 14 In Basilica Fossanovensis coenobii habita ubi S. Thomas Aquinas, anno millesimo ducentésimo septuagesimo quarto, pien-tissime obiit 539
» » 21 Moderatoribus atque sodalibus Ordinis Fratrum Praedicatorum, qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt 542
» » 22 In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, ad Exc.mos Praesules Americae Septemtrionalis Foederatarum Civitatum Romae congregatos 545
» » 24 In auditorio Pontificiae Facultatis Theologicae a Sancto Bonaventura in Urbe, septimo vertente saeculo ab eiusdem Seraphici Doctoris obitu 549
» » 26 Ad Excellentissimum Virum Gerardum Amanrich, Gallicae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem 553
» » 27 In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, tertio ineunte generali Coetu Episcoporum Synodi . . . 554
» » » E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus, cum prima haberetur congregatio tertii generalis Coetus Synodi Episcoporum . . 557
» » 30 Sodalibus ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt . . 564
» Oct. 2 Moderatoribus ac Membris e «Consilio de Laicis», qui plenario Coetui Romae interfuerunt 567
» » 4 Ad Excellentissimum Virum Iulium A. Razafimbahinv, Madaga-scarianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 571
» » 12 Sodalibus ex Ordine Servorum Mariae, aui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt 572
» » 20 In auditorio Urbanianae Studiorum Universitatis die rei missionali provehendae per totum Orbem dicato recurrente . . 625
» » 25 Illustrissimis viris Arabiae Saudianae 629 » » 26 E.mis Patribus Cardinalibus et Exc.mis Praesulibus e Synodo
Episcoporum, cum tertius generalis Coetus exitum haberet . 631 » Nov. 4 In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum concelebrante,
ad E.mos Patres Cardinales et Exc.mos Praesules qui decimo quinto plenario Coetui Consilii Generalis Pontificiae Commissionis pro America Latina Romae interfuerunt . . . . 640
» » 9 Excellentissimis viris qui ex universo terrarum orbe Romae interfuerunt Conventui alimentis in mundo procurandis . . 644
» » 18 Ad Excellentissimum Virum Carolum I. Valdes, liberis cum mandatis Legatum ab Insularum Philippinarum Republica ad Sedem Apostolicam missum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit legationis fidem facientes 653
» » 28 Ad Excellentissimum Virum Eduardum Tamayo Gasque, Vene-tiolanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem . . . 703
» » 30 In Aula Consistoriali, cum «Praemium Pacis a Ioanne XXIII» sollemni caerimonia Instituto Internationali v. d. UNESCO traderetur, E.mis Patribus purpuratis, Exc.mis Praesulibus ac Viris e Legatorum Coetu ceterisque adstantibus . . . 704
» Dec. 3 Ad Excellentissimum Virum Caesarem Guardo, Reipublicae Argentinae apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 709
» » » Sodalibus e Societate Iesu qui ad religiosae suae communitatis Praesidum Coetum Romam convenerunt 711
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
764 Index documentorum chronologico ordine digestus
XII - NUNTII RADIOTELEVISIFICI PAG.
1974 Mart. 2 Universis Christifidelibus quadragesimali ineunte tempore . . 206 » » Il Ad universos Canadensis Nationis Christifideles ob inceptum
v. d. « Opération Chantier » 208 » Apr. 14 Universis Urbis et Orbis Christifidelibus cunctisque hominibus,
die Paschatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo Petrianae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem 273
» Iun. 16 Christifidelibus Eucharisticum Conventum Quiti celebrantibus . 405 » Nov. 28 Episcopis et Christifidelibus Cilensis Nationis datus occasione
dedicationis templi nationalis votivi B. M. V. a Carmelo, loco vulgo Maipu, exeunte Anno Sancto in locali Ecclesia celebrato 727
XIII - NUNTII RADIOPHONICI
1973 Dec. 25 Die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi datus, antequam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem . 24
1974 Oct. 13 Praesulibus atque Christifidelibus Argentinae Reipublicae septimum e tota natione Eucharisticum Coetum celebrantibus . 654
XIV - NUNTII SCRIPTO DATI
1974 Febr. 15 Universis catholicis Christifidelibus, ob diem celebrandum ecclesiasticis iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatum 274
» Mart. 30 E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e totius Asiae episcopalibus coetibus, qui generali conventui Taipehae interfuerunt 280
» Apr. 4 Ad Excellentissimum Virum Kurt Valdheim, Consilii Consocia-tarum Nationum Secretarium Generalem, extraordinario eiusdem Consilii coacto coetu 282
» Maii 16 Universis Christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum terrarum orbem dicato . . . 347
» » 25 Exc.mo P. D. Francisco Mariae Da Silva, Archiepiscopo Braca-rensi, ob secundum Eucharisticum Conventum e tota Lusitania Augustae Bracarum celebrandum 407
» » 27 Ad Exc.mum P. D. Stephanum I. Kocisko, Archiepiscopum Metropolitam Munhallensem Ruthenorum, quinquagesimo exacto anno ex quo Ruthenorum Ecclesia in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus constituta est 411
» Iun. 29 Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, die rei missionali provehendae per totum Orbem dicato recurrente 446
» Aug. 20 Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Generalem Instituti Internationalis v.d. UNESCO, ob octavum diem celebrandum litterarum cognitioni provehendae per totum terrarum orbem dicatum 496
» Sept. 1 Exc.mo P. D. Ioanni Pohlsehneider, Aquisgranensi Episcopo, omnibus Praesulibus, Sacerdotibus et Christifidelibus Germaniae coadunatis ad octogesimum quartum Coetum habendum, v.d. «Katholikentag» 575
» Oct. 7 E.mo P. D. Francisco S. R. E. Cardinali König, Vindobonensi Archiepiscopo, atque Christifidelibus qui Coetui v.d. « Katholikentag» Vindobonae celebrato interfuerunt 656
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 7 6 5
II - ACTA SECRETARIAE STATUS
RESCRIPTUM EX AUDIENTIA PAG.
1974 Febr. 4 Instructio: de secreto pontificio 89
III - ACTA SS. CONGREGATIONUM
I - SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI
1974 Ian. 25 Declaratio de sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium 6 6 1
» Nov. 18 Declaratio de abortu procurato 7 3 0
II - SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
1973 Nov. 21 CONSENTINAE-NEOCASTRENSIS. - Decretum de mutatione finium dioecesium 95
» Dec. 1 ALBINGANENSIS (Albinganensis-Imperiae). - Decretum de mutatione nominis dioecesis 27
» » » ALBINGANENSIS - IMPERIAE. - Decretum de Concathedralis erectione 28 » » 14 SALTENSIS IN MEXICO. - Decretum de Ecclesiae Praelatitiae
translatione 2 1 4 » Apr. 8 TULANCINGENSIS - TUXPANIENSIS. - Decretum de mutatione finium 3 5 1 » Maii 2 8 RICHMONDIENSIS - VILMINGTONIENSIS - VHELINGENSIS. - Decretum de
mutatione f inium 4 5 5 » Iun. » SANCTAE MARIAE ORMENSIS - TIMMINSENSIS. - Decretum de muta
tione finium 457 » Iul. 17 MEDIOLANENSIS, VERCELLENSIS ET VIGLEVANENSIS. - Decretum:
Viglevanensis Ecclesia regioni ecclesiasticae Langobardae adnectitur 4 9 9
» » 23 PICTAVIENSIS - ANDEGAVENSIS. - Decretum de mutatione finium . 5 0 0 » Aug. 21 VHELINGENSIS. - Decretum de concathedralis erectione et de
dioecesis nominis mutatione 5 0 1 » Sept. 30 FRIBURGENSIS - ROTTENBURGENSIS. - Decretum de mutatione finium 5 8 0 » Oct. 7 MORELIENSIS - ZAMORENSIS IN MEXICO. - Decretum de finium
mutatione 5 8 1 » » 24 SINUENSIS SUPERIORIS. - Decretum de Ecclesiae Praelatitiae
translatione 6 6 2
III - SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS
1974 Sept. 27 Decretum. - Candiensis Ecclesia metropolitico iuri archidioeceseos Ecclesiae Naxiensis aggregatur 5 8 3
IV - SACRA CONGREGATIO
PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS
1974 Mart. 2 Decretum. - De dimissione religiosorum aui vota perpetua nuncuparunt in religione clericali exempta 2 1 5
V - SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE
1 9 7 3 Mart. 5 AUSTRALIA ET PAPUA-NOVA GUINEA (Papua-Nova Guinea). - Decretum de mutatione nominis Delegationis Apostolicae . 3 5 4
1974 Ian. 12 KABINDAËNSIS - KAMINAËNSIS. - Decretum de finium mutatione . 97 » Febr. 2 2 PAPEETENSIS. - Decretum d e limitibus archidioeceseos . . . . 3 5 3
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
766 Index documentorum chronologico ordirne digestus
PAG.
1974 Apr. 14 SANCTAE ISABELLAE (Malaboënsis). - Decretum de mutatione nominis dioecesis 355
» » 25 UALLISIENSIS ET FUTUNENSIS (Uveanae et Futunensis). - Decretum de mutatione nominis dioecesis 356
» Maii 31 TAIOHAËNAE (Taiohaënae seu Humanae Telluris). - Decretum de nominis dioeceseos mutatione 357
» » 9 BATHURSTENSIS IN GAMBIA (Baniulensis). - Decretum de nominis dioeceseos mutatione 358
» » 14 MANOKVARIENSIS (Manokvariensis- Sorongensis). - Decretum de concathedralis et cathedralis erectione et nominis mutatione 358
» » » ENDEHENAE. - Decretum de vulgaris tituli archidioeceseos mutatione 360 » Iun. 21 TAMATAVENSIS. - Decretum de aggregatione alii Provinciae Ec
clesiasticae 416 » Aug. 10 APIANA (Apiana seu Samoana et Tokelauna). - Decretum de
nominis dioecesis mutatione 503
VI - SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO
1973 Oct. 25 Litterae Circulares de normis servandis auoad liturgicos libros in vulgus edendos, illorum translatione in linguas hodiernas peracta 98
» Nov. 1 Directorium de Missis cum Pueris 30 Introductio (30) - Caput I. De manuductione puerorum versus celebrationem eucharisticam (32) - Caput II. De Missis cum adultis, quas etiam pueri participant (35) - Caput III. De Missis cum pueris, quas nonnulli tantum adulti participant (36) - De officiis et ministeriis in celebratione (36) -De loco et tempore celebrationis (38) - De praeparatione celebrationis (39) - De cantu et musica (39) - De gestibus (40) - De elementis visualibus (40) - De silentio (41) - De partibus missae (41).
» Dec. 2 Decretum. - De novo «Ordine Paenitentiae» 172 1974 Ian. 10 Decretum. - Vacatio legis de Ordine Unctionis infirmorum pro
rogatur 100
VII - SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM
1973 Aug. 23 LUGDUNEN. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione et canonizatione Servae Dei Mariae a S. Ignatio (Claudinae Thévenet), fundatricis Congregationis Religiosarum a Iesu et Maria 361
» Oct. 18 COLONIEN, SEU AQUISGBANEN. - Decretum de miraculo pro beatificatione Ven. Servae Dei Mariae Franciscae Schervier, Tertii Ordinis >S. Francisci, fundatricis Sororum Pauperum S. Francisci Assisiensis 101
» » » HERBIPOLEN. - Decretum de martyrio pro beatificatione Servi Dei Liborii Wagner, sacerdotis et parochi de Altenmünster in odium fidei a. 1631 interfecti 103
» » » ROMANA SEU SABINEN, ET MANDELEN. - Decretum de virtutibus
pro beatificatione Servi Dei Bernardi Mariae a Iesu, praepositi generalis Congregationis Passionis 106
» Dec. 10 BUSCODUCEN. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Servi Dei Titi Brandsma, sacerdotis professi Ordinis Fratrum B. Mariae Virginis de Monte Carmelo, in odium fidei, uti fertur, anno 1942 interempti 417
» » 10 NOVARIEN. - Decretum introductionis Causae Servi Dei Iosephi Picco, sacerdotis professi e Societate Iesu 420
1974 Ian. 21 TOLETANA. - Decretum de virtutibus pro canonizatione Beatae Beatricis de Silva, fundatricis Monialium a S S . Conceptione 504
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index documentorum chronologico ordine digestus 767
PAG_
1974 Mart. 1 PARISIEN. - Decretum de miraculis pro beatificatione Ven. Servae Dei Eugeniae Mariae a Iesu (in saec. Annae Eugeniae Milleret De Brou), fundatricis Instituti Sororum ab Assumptione B. M. V 507"
» » » PATAVINA. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Ven. Servi Dei Leopoldi a Castronovo, sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum 510-
» Apr. 4 NEAPOLITANA. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Ven. Servae Dei Iuliae Salzano, fundatricis Sororum Doctrinae Christianae a SS. Corde Iesu 513
» » » VERAE CRUCIS. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Ven. Servi Dei Raphaelis Guizar Valencia, Episcopi Verae Crucis 516-
» Iul. 15 CARTHAGINEN. IN COLUMBIA ET BASILEEN. - Decretum de intro
ductione Causae pro beatificatione Ven. Servae Dei Mariae Bernardae Butler, fundatricis et primae antistitae generalis Sororum Missionalium a Maria Auxiliatrice de Carthagine e Tertio Ordine S. Francisci 584-
» » » TARQUINIEN. - Decretum de introductione Causae pro beatificatione Ven. Servae Dei Mariae Crucifixae a Iesu (Faustinae Gertrudis Costantini), confundatricis Religiosarum a SS. Cruce et Passione D. N. I. C 587
» Oct. 4 ABYSSINIEN. - Decretum de miraculis pro canonizatione Beati Iustini De Iacobis, episcopi tit. Nilopolitan. et primi vicarii apostolici Abyssiniae e Congregatione Missionis S. Vincentii De Paul 665.
VIII - SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA
1973 Iun. 20 Decretum. - Theologica Facultas in Pontificia studiorum Universitate Aequatoris erigitur 174
» Dec. 25 Decretum. - Facultas Theologica in helvetica urbe Lucernensi in perpetuum canonice erigitur 423;
1974 Ian. 1 Decretum. - Institutum Superius Sacrae Theologiae in Rhaetorum Curia (Chur, Schweiz) canonice erigitur . . . . 426;
IV - ACTA TRIBUNALIUM
I - SACRA ROMANA ROTA
Citatio edictalis: 1974 Iun. 12 BUSCODUCENSIS. - Nullitatis matrimonii et Querelae nullitatis
(Adrians-Hoogaars) 461
II - TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis: 1974 Apr. 5 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Myslinski-Vatri) . . . . 217
» Iun. 8 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Sincich - Valeriani) . . . . 36&
V - ACTA COMMISSIONUM
PONTIFICIA COMMISSIO
DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS
1971 Febr. 14 Responsum ad propositum dubium de decreto ratihabitionis in causis matrimonialibus 463:
» Nov. 13 Responsum ad propositum dubium de Diaconi facultatibus quoad sacramentalia et benedictiones 667T
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
768 Index nominum personarum
ni I N D I C E S N O M I N U M
I - INDEX NOMINUM PERSONARUM ( o m i t t u n t u r n o m i n a a c t i s s u b s c r i p t a )
A
Abascal Salmerón A., 27. Abba C, 58. Abelardus, 678. Abella R. T., 366. Acerbi A., 365, 459. Aekerson F. A., 748. Ada Leon Guerrero G., 748. Adamski S., 220. Adani A., 48. Adeoye Lambo T., 428. Adornato A., 219. Adrians, 461. f- Agniswami T. R., 368. Agostino I. , 50. Agostino L., 431. Agresti I. , 51, 61. Aguirre F., 752. Aguirre Franco P., 170. Aguon Camacho T., 748. Ahern B., 520. Ahne G., 522. Aillaud G., 431. Airoldi B., 365. Aisa Goni M., 591. Akiki B., 54. Alamgimattathil A., 53. Alamilla Arteaga I., 454. Alberti O. P. , 52, 57, 61. Albertini M., 176. Alberto y Valderrama T.,
55, 465. Albertus Magnus (S.), 620,
679, 686. Albregts A. H. M., 222. Alcaraz Figueroa S., 313,
581. Alessandri A., 222. Alexander Halensis , 686. Alexandre P. , 522. Alfaro J., 520. Alferowicz G., 220.
Alfrink Card. B. I., 487. Alker H. G., 669. Allgayer U. I., 94. Almario C, 57. Al-Nakib H. M., 523. Alvarez J. A., 525. f Alvárez Macuá J., 112. Alvarez Martínez F., 54. Alvárez Tena V., 94. Alvear Urrutia H., 94. Al ves de Siqueira A. M.,
600. Amann R., 522. Amanrich G., 553, 591. Amigo Valle jo C, 170. Anastasius a Ss.mo Rosa
rio, 50. Anathil G., 53. André J., 525. Andrea et Magdalena (SS.),
481. Angeli K. A., 455. Angelus (S.), martyr, 475. Annes V., 101. f Antoniutti Card. H., 51,
528. Antunes Santana F., 213. Anyaegbunam F. O., 526. Anzini V., 526. Apeler E., 526. Appignanesi E., 750. Arce Vivas M. A., 455. Archila Morales V. M., 223. Arevalo C, 520. Argaya Goicoechea J., 591. Ariens M., 672. Armino S., 750. Arnold S., 103. Arrieta Lara E., 429. Assolari A., 58. Asturias Rosales M. A.,
223. Atzer W., 527.
Aubry R. A., 56. Audinet J., 464. Auer F., 670. Auf derbeck H., 57. Auth R. E., 671. Azmitia J., 752. Azmitia Molina M., 223.
B
Baaij E. A. M.' 171. Babatunde Adelakum I.,
54. Bachelet V., 221. Baco R., 679. Baggerman G. C, 525. Baggio Card. S., 50, 381,
405, 591. Balducci O., 221. Balestrieri B., 222. Balke V. H., 669. Ball R., 431. Ballborn F., 751. Ballestrero A., 50. Balummel Manick E., 752. Banaszak M., 750. Bank I., 169. Barabino I., 350. Baraniak A., 59, 93. Barban D., 221. Barbantini G. M., 223. Baroi M., 58. Barone V., 525. Barrera y Reyes B., 57. Barry P. J., 670. Bartoletti E., 668. Bartoli E., 431. Bartolini G., 430. Bartolucci H., 56. Barzel R., 524. Battazzi A., 367.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum personarum 769
Battista G., 750. Bauer F., 522. Baum G. W. 454. Bazan G., 367. Becker E. J., 749. Beemelmans F. G., 670. Beigel E., 748. Beine G., 366. Beiter L. M., 748. Bell A. L, 94. Bellera Arocha J. I., 224. Bellido Caro R., 59. Bello Ruiz R., 95. Belloli G. B., 524. Bellucci C, 56. Beltran E. G., 749. Bendiscioli M., 672. Beni A., 367. Berazadi-TJrbe F. J., 219. Bergfelder G., 669. Bergin T. M., 671. Berkeley L., 430. Berloco G., 671. Bernal Vargas G., 60. Bernardin J., 111, 662. Bernards M., 669. Bernardus (S.), 482 ss. Bernardus Maria a Iesu
(S. D.), 106. Berni R., 524. Bernier C, 525. Bernikon V., 415. Berretti F., 752. Bertazzoni N., 672. Berti P. L., 749. Bertman J. C, 669. Bertolani E., 522. Bertoni G., 523. Bertozzo A., 521. Bester S. P., 527. Beuzeville Ferro A., 54. Biaggi G., 752. Bialic D., 367. Bianchini I., 431. Bianconi I., 55. Bielawski S., 220. Bielerzewski L., 749. Biesaart Ü. L. P. E., 525. Bigotti M., 222. Bilock I., 53. Binder G., 522. Biraghi Lossetti L., 430. Biskupki L., 527. Black P., 525. Blaisse F. B., 432. Blanc A., 749. Blanchet B., 59. f- Blanchet M., 672. Blencharczyk L. B-, 522. Blessington W. E., 749. Blumentrath G., 670.
Boccaleoni G., 523. Bochenek L., 220. Boden O., 525. Boders V. D. , 286. Boersma A. A., 432. Bolangi Egwanga I., 171. Bolg P., 527. Bollen G., 526. 1 Boite A., 224. Bommarco V., 435. Bona D., 750. Bonacchi S., 671. Bonaventura (S.), 435, 549,
620, 686. Bonetti E., 431. Bonetti R., 526. Bonfiglioli I., 51, 60. Bonica G., 219. f Bonomini F., 672. Borchers O., 525. Borin G., 367. Borrelli G., 431. Borromeo A. O., 56. Borromeo C. (S.), 475. Bortoletto Cavallin A., 56. Bosio G., 221. Bossone G., 367. t Bossuyt A., 213, 528. t Botto P., 176. Bougon F. A., 580. Bourrât R., 351. Bouyer L., 520. Bozollì H. A., 54. Bramerdorfer R., 522. Brandäo Vuela Card. A.,
27, 464. Brandsma T. (S. D.), 417. Brandt E. L., 523. Braun L., 102. Breña López V., 58. Brennan J., 670. Breuver C. U., 430. Brian Finger G., 219. Brichta E., 751. Brings H., 527. Brosch G., 521. Brügemann G. M. G., 48. t Bucko G., 592. Budek F., 367. Bududira B., 58. Bueno y Monreal Card. I.,
59. Buitrago Trujillo R., 453. Buratti A., 432. Burdisso G., 366. Burghardt W., 520. Burkart O., 752. Burleigh Kurisinkal G.,
752. Burreiner G., 670. 1 Busimba I. M., 415, 528.
Butler M. B. (S. D.), 584. Buxarrais Ventura R., 54. f Buyse M. R., 368. Buzzonetti R., 221. Bylica J., 751. Byrne J., 591. f Byrne L. G., 592.
C
Gabellerò A., 525. Cabrai Calvet de Magal-
häes I. T., 489, 520. f Cabrera Urdangarin E.
L., 368. t Cabri A., 415, 528. Cabus W. P. M., 48. Caccavale A., 432. Cacciavillani A., 430. Cadilhac L, 57. Caffarra C, 520. Cajozzo A., 429. Calabrese L., 525. Calleja N., 527. Calleja Gonzales A., 219. Cal vánese V., 523. Calvo Briz R., 430. Calvo de la Riva M., 219. Caìy S., 523. Cámara Filho M. F., 94. Camerlynck G., 221. Camhi Levy S., 223. Camillus De Lellis (S.),
376. Campello Coelho F. O., 524. Camprodon Rovira J., 57. Camurri R., 430. Canciani M., 750. Canciani V., 220. Cannone D., 431. Cantalamessa R., 520. Cantuarias Pastor A. R.,
58. Capitani M., 431. Capozzo N., 431. Cappelli U., 525. Carchella F., 222. Cardazzo R., 223. Cardoni R., 431. Carew W. A., 288. Carinci A., 320. Carlin T., 220. Carradori V., 525. t Carrara B., 528. Carrillo-Flores A., 253. Carróli D. , 431. Carroll D. B., 668. Cartacei V., 749. Carter A., 457. Carter G. E., 453.
49 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
770 Index nominum personarum
Casale I., 662. Casas A. G., 350. Casazza A., 670. Casey I. V., 454. Casiano U., 219. Cassisa S., 59. Castano F. M., 430. Castillo Lara R. I., 54. Castillo Valenzuela O. E.,
223. Castro Pareaos J., 223. f Castro y Ramírez F. J.,
368. Casu L., 527. Catarinieh J., 524. Catharina de Bolsena (S.),
478. Causerò D., 671. Cavalcante Machado A., 94. Cayer J. A., 521, 591. Ceccarelli Catraro E., 664. Cecchi V., 55. Cera volo V., 523. Cesari C, 223. Chapman B., 522. Charpenet L., 53. Charrier F., 367. Charue A. M., 213. Chavez G., 286. Checcacci L., 223. Cheenath R., 171. Chen G., 749. Chervenak A. J., 750. Chestle G. B., 367. Chevallier P., 219. Chiarella F., 222. Chihak J. P., 749. China P., 750. Chirivella Várela T. E.,
214.
Chmielewski Z., 751. Choi I. A., 58. Chullikal S., 671, 750. Cichonski A., 218. Cicognani Card. A. G., 16. Cioccia D., 219. Ciotti P., 430, 523. Civili R., 522. Claes M. G., 48. Clancy E. B., 58. Cleiren A., 432. Clement E. R. L., 48. Cocconcelli A., 368. Cocolo R., 750. Coderre G. M., 169. Coffy R., 413. Coleman F. P., 699. Colin L., 525. Collaço Blasco F., 670. Collin L., 219. Collins B., 699.
Colsen G. P. A., 527. Colussi G., 224. Commungs J., 699. Compaoré I. M., 55. Conese F., 592. Confalonieri Card. C, 47. Congar T., 520. Connolly C. J., 670. Consedine G. R., 671. Constantius (S.), 324. Contreras Navia S., 94, 464. Conway Card. V., 331, 350. Conway McNabb I., 477. Cooney E. L., 749. Copas V. P., 460. Coppenrath M. C, 353. Cordero Lanza di Monteze-
molo A., a i l , 522. Cornelis I. F., 662. Coronado Aguilar M., 223. Correa Pereira M., 51. Corredor L. A., 367. Corrigan .T., 668. Corsi A., 368. Cosentini C, 430. Cossio y Ruiz De Somocur-
cio I. A., 346, 365. Costantini F. G. (S. D.),
587. f Cousineau A. F., 528. Cousins E., 48. Cozzi de Mane L., 222. Crepaldi L., 223. Croci F., 221. Cruces F., 52. Cruz Pérez R., 523. Cucci A., 750. Cueto Philippus a Iesu, 327. Cummings J., 699. Cummins I. S., 94. f Cunningham J., 432. Cüppers C, 670. Curillo E., 367. Curran P. B., 748. Cwienk U., 522. Cynar S. 366. Czaplinski B., 54.
D
Dachsberger G., 592. D'Albore D., 222. Dal Negro G., 431. Dalvit I. , 58. Daly E. , 94. f Daniélou Card. J., 368. Danninger E., 526. Dardani A., 286. Dardel I., 93.
f Dario S. M., 368. Da Silva F. M., 407. Davis E. J., 750. f De Almeida Lustosa A.,
528. De Angelis G., 527. de Araújo Sales Card. E.,
59, 668. De Arcangelis N., 526. De Bernon I. I. F., 53. De Biagi M., 525. Debowski L., 751. De Cardedal González O.,
520. de Carvalho E. A., 213. de Champerbaud Weguelin
Vieira S., 429. de Chevigny R., 50. De Chiara V., 57. de Couesnongle V., 673. Deeourtray A., 287. Decowski S., 367. Deegan R. E., 670. de Fürstenberg Card. M.,
227. Degenhardt I. L, 286. De Giorgi S., 59. De Goede C. M., 527. de Guruceaga Iturriza F.,
58. De Iacobis I. (B.), 664. Dejen T., 524. De Jesús Diaz F., 224. Delaney J. W., 670. Delaquis N., 59. Delargey R. I., 414. de Las Cases E., 222. Del Bue S., 523. del Cid Muralles V., 223. de Leeuw E. A. B., 223. De Lentdecker L. E., 48. Del Giudice S., 671. Delhaye P., 520, 521. de Lima L, 55. Dell'Orto A., 750. Delogu S., 94. dei Rosario E., 52, 57. De Luca G. B., 526, del Villar D., 525. de Matos Pereira I. , 55. de Medeiros Leite I., 214. de Mierry G., 524. t Dempsey M. R., 48. Denk F., 522. De Palo A., 522. De Pascale T., 528. f Dereere V. V., 48. De Sanctis D. , 223. De Santis D., 224. Desiderio F., 523.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum personarum 771
de Silva Beatrix (B.), 504. De Silvestri L., 367. Deskur A. M., 413. De Smet E. M., 221. de Souza A., 94. de Souza Lima I., 51. Dessart L., 432. Dever W., 670. De Witte K., 48. de Wolff Metternich F., 524. D'Havé G., 222. Diano L., 223. Di Castelbareo Albani A.,
429. Dieci E., 671. Dieci G., 430. Diepen F. G., 671. Di Giorgi V., 750. Di Giuseppe A., 523. Di Ielsi F. S., 431. Dillinger C, 222. Di Mauro G., 430. Diniz Barreto G., 59. Di Noto G., 222. Di Pasqua F., 431. di Rovasenda E., 288. Dissemond F., 219. Dissemond P., 219. Divola G., 219. Djagom D., 360. Djebarus V., 54. do Amaral F. B., 413. do Oouto I. A., 413. Domagata R., 220. Domanski W., 751. Domingo y Sabugal T., 594,
662. Domotö L, 524. Dömoto S., 526. Doms G., 224. f Dondeo V., 528. Donnelly L., 699. Donovan L, 286. Dorado Soto A., 57. Dorellien G. A., 522. Dorion R., 752. Doumith M., 668. Downey J. F., 671. Drugmant E., 527. D'Souza H. S., 171. Dubois de la Cotardière
Y., 429. Dunn R. C, 671. Duns Scotus, 686. Dupanloup R., 93. Duraisamy M., 171. Duval I., 350. Dygant A., 220. Dziemian A., 749. Dzwigonski F., 749.
£
t Ebert K. C., 57, 672. Echeverría Alvarez A., 198. Echeverría Arroitia A., 580. Eckert F., 524. Edmonds G., 670. Eerdekens G., 223. Eger C, 522. Egger K., 751. Egny D., 219. Eising E. , 218. Ellis G. M., 57. Engel Mucdan E., 752. Engelmeier P., 431. Enverga O., 350. Ernst W., 520. Escobar Serna M., 413. Escoffier J., 751. Escutin E. C., 670. Espino et Silva A., 323. Etteldorf R., 365. Eugenia Maria a Iesu (S.
D.), 507. f Evrard J., 592. Exner A., 93.
F
Fabbron T., 432. Fabisinski E. A., 669. Factor Muñoz Noriega G.,
219. Fajdiga G., 218. Fallacara O., 219. Falque A. E. R., 48. Farano V., 52. Farfarana L., 670. Farid Wazen A., 224. Farrelly C, 669. t Farrelly P. J., 368. Farrenkopf E. O., 523. Farriker A. J., 669. Fasola U., 591. Fatuzzo L., 523. Faure A., 525. Favia D., 431. Fedalto P. A., 56. Federici M., 50. Fedou R., 751. Feehan J. F., 699. Feggi W., 752. Fernandes Bijos G., 58. Fernández I., 454. Fernandez O. L., 668. Fernández De Valderrama
y Moreno G., 200, 218. Fernández Hermida M.,
670.
Ferraioli D., 526. Ferraioli G., 526. Ferrarese F., 431. Ferrari G., 522. Ferrata L B . , 61. f Ferreira da Silva M. M.,
672. Ferro I., 57. Fessier G., 219. Feuchtinger F., 526. Feuchtmüller R., 430. Fibbe A. G., 527. Fico G., 367. Ficuciello G., 523. Field G. R., 171. Figueiredo F., 592, 748. Fink P., 429. Finocchio F., 524. Fiorenza G. A., 668. Fischer H., 220. Fleming J. H., 750. Fleming P. V., 748. Florenzani H., 50. t Flores Martin J., 528. Flores Suárez A., 221. Florkowski M., 220. Fogarty T. N., 668. Foglia G., 367. Folorunso Alongé F., 171. Fontana M., 221. Fontanesi D., 368. Forbes E. A., 592. Forino M., 223. Fornelli F., 218. Fortin G., 220. Fos G. L., 668. Foseólos N., 52. Fouad Y., 430. Fournet G., 672. Fourrey R., 93. Frack owski C, 750. Franceschi P., 55. Franchetto E., 523. Francisci O., 527. Franco M., 366. François O., 525. Franza D., 224. Franzoni G., 521. Fra temali Orcioni T., 524. Frattini V., 367. Freeman Card. L, 58. Freiré de Oliveira Neto I.,
59. Frigeni V., 367. Frigo L., 672. Fritz A., 221. Froehlich H., 365. Fronhofer A., 672. Fuahea L., 414. Fuhrmanns W., 366.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
772 Index nomintim personarum
Funakoshi Yasutake A., 429.
Furno O., 52. Fustella A., 55.
G
Gabriel I., 670. Gabrielli E., 751. Gaffney P., 366. Gagnon E., 365. Gagnon E. M., 672. Gaidon M., 57. Gajda P., 751. Galatà G., 431. Galdi F., 368. f Galea E., 528. Galea G., 528. Galeeki I., 169. Gallardo Garda R., 453. Gallenca H. C., 429. Gal vin Allen O., 751. Gambassi B., 432. Ganaka G. C, 664. Gancayco E., 430. Gandola Q., 431. Gangoiti B., 591. Gannon J. J., 699. Garcia Bauer J. F., 221. f García y García de Cas
tro R., 112. García González R., 351. f Gargiulo L . , 368. Garrasi E., 526. Garrone Card. G.-M., 591. Garsia A., 50. Gaspari M. P., 51. Gavarrete Soberon J., 752. Gbuji A., 56. Gelineau L. E., 455. Gentilini F., 223. Gerada E., 52. Gerardi Conedera I., 455. Gerety P. L., 286. Gerlich G., 221. Gessner G., 224. Gföller F., 223. Gherardini B., 591. Giaquinta V., 286. Gieraths P. G., 591. Gilbert A. I., 286. Gilchrist F. J., 670. Gillet I., 482. Gilroy Card. N. T., 7. Giordano M., 453. Giraudo M., 591. Giubilei I., 222. Giunta S., 526. Giustetti M., 286.
Gligora F., 431. Glorie J. W. P., 668. Goddard G. F., 221. Godenne J., 527. Goffard J., 751. Golebiowski P., 319, 321. t GoUand Trinidade H. EL,
672.
Gomes C, 459. Gomes de Oliveira E., 94. f Gómez Dávila H., 528. Gómez García E., 430. Gómez Pina, 525. Gonçalves I. I., 56. Gonsun Ganaka G., 55. González T., 214. González Quezada C. A.,
223.
Gonzi M., 322, 454. Gordoncillo O., 169. Goretti S., 749. Górny J., 220. Gottardi A. M., 5. Gouyon Card. P., 350. Gradi C, 432. Grady T. J., 662. Graf G., 220. Granada Escudeiro A., 213. Grandi E., 528. Grant R. A., jr., 671. Graves L. P., 55. Grechi M., 57. Gregorius X (B.), 620, 673. Greiler A., 672. Greinader L. F., 748. Gremillion I., 48. Grilli A., 431. Groner F., 699. Gross O., 218. Gross T. R., 56. Grossi B., 752. Grott A., 367. Groves A., 522. Grubmüller H.-K., 672. Guardo C, 709, 748. Guarnero G., 524. Guerra A., 526. Guerra Campos I., 54. Guerrero G. A., 9, 47. Guevarrà G. C, 525. Guiaux G., 752. Guillaume F., 524. Guizar Valencia R. (S. D.),
516. Gumpel P., 591. Gutiérrez Pedraza D., 58. Guyot Card. L. J., 464. Guzzini L., 432. Gwozdzicki W., 367. Gyselink A., 48.
H
Haas F., 522. f Habozian M., 672. Hackett J. J., 699. Haenggi A., 424. Hagan P. F., 671. Hagele H., 432. Hageman E. , 522. Halbe P., 670. Half on E., 752. Halpin C, 52. Hamel E., 521. Hamelijnck M., 223. Hamelin I.-V., 59. Hamer H., 52. Hanifen R. S., 454. Hannigan J., 366. Hansemann G., 218. Harrington T. J., 523. Hartong K., 222. Haslauer V., 526. Haspra F., 218. Hassib S., 430. Hausen G., 525. Healy M. C, 699. Hecht H., 459. Heck L., 670. Heckenbach F. B., 366. Hedvigis (Regina Poloniae),
433. /
Heerink R. J. M., 48. Hegel E., 699. Heineman D. P., 749. Heinen G., 670. Heinen P. P., 669. Hendriks G. A., 527. Hendriks I., 460. Henskens A., 752. Henze U., 671. Herbulot V., 413. Hermanns F., 752. Hermans G. N., 432. Hernández Hurtado A., 581. Hernández Peña V. R., 287. Herrmann E. I. , 56. Hess E., 522. Heuring A. P., 749. Hibernia, 331. Hickey I. A., 351. Hideji S., 429. Hildebrand A., 367. Himmer G., 526. Hinojosa Berrones A., 94. Hinojosa Hurtado H., 54. Hirudayam I., 111. Hiss G., 671. f Hoàng-van-Doàn D., 368. Hobayan T. A., 592. Hodges I. H., 455, 501. Hoepfl E., 527.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum personarum 773
Hof er O., 219. Hoffman E. G. A. M., 222. Hoffman G. L., 671. Höffner Card. I., 480, 481. Hofmann L., 522. Hofmann W., 223. Hogan J., 672. Holtkamp H., 522. Hoogaars A. I. M., 461. Horan G. A., 431. Horgan T. E., 521. Höttsehes E. F., 429. Hubert A., 521. Hughes G. A., 454. Hugo L., 748. Huijboom A. E., 220. Hülsen Von Dietrich, 218. Hummer A., 527. Hurtarte E. A., 223. Hüsken E. A., 222. Huynh dông Cae P., 459. Huynh van Nghi N., 460. Hyc J., 751. Hyun Joon Shin, 262, 288.
I
Iani C, 749. Iaramillo A. G., 455. Igboka V., 526. Iguacen Borau D., 580. Hardi M., 750. Ilboudo P., 76, 111. Inglese G., 524. Intender B., 521, 751. Iones G. R., 669. Iruthayaraj Savarinathen,
55. Iteka P., 56. Iversen G., 224.
J
Jacewicz M., 220. Jagers J., 431. Jakubiec W., 751. Jansen G., 752. Janzkovié G., 670. Jastrzebski M., 366. Jean-Noel F.-N., 522. Jez I., 213. Job F. A. A., 664. Jordan A., 367.
K
Kabo I., 523. Kachingwe I., 494, 520.
Kacz W., 751. Kafarski M., 220. Kahl H., 222. Kahles G., 669. f Kalwa P., 528. Kamuenho Z., 499. Kanne F. J., jr., 671. Kapellari E., 219. Kapfhammer F.-M., 526. Karlen E. H., 415. Karuhije I., 15, 47. Kavanagh I., 54. Kawuuzi V., 527. Kazmierczyk A., 751. Kelleners G., 752. Kelleter P., 379. Kello H., 60. Kelly A., 699. Kelly F. E., 750. Ken T., 429. Kenefeck R., 522. Kennedy E. F., 525. Kennedy T. F., 669. Kenney L. J., 669. Kernweisz K., 218. Kerwin W. F., jr., 672 Ketteier P., 527. Keuleers G., 527. Khalife I. A., 56. Kibulengenza P., 750. Killian G., 527. f Kindermann A., 592. King C. B., 749. Kinsch J., 223. Kioko U., 57. Kirkpatrick J. S., 750. Kirvan G., 525. Kisberk E., 169. Kittel H., 523. Klein G. M., 670. Kleiner S., 482. Klepa J., 220. Klonieeki F., 522. Kloppenburg B., 521. Knauf t W., 219. Knox Card. J. R., 47, 176,
288, 464. Koaik E., 59. Koch F., 669. Kocisko S. I., 53, 411. Kock E.-F., 222. Kodjo P., 219. Kohl H., 524. f Kokov S., 432. Kolb A., 219. Kolman S., 524. Kolodziejezyk M., 220. Komenan Yao V., 55. Kominek Card. B., 59, 176. Kong-Hi Youn V., 52. König Card. F., 521, 656.
Konings A., 55. Körner G., 526. Korz A. G., 527. Kos C , 169, 751. Koser C, 435. Kostrzewa F., 751. Kot T., 751. Kötter A., 219. 1 Kovács V., 176. Kozlowiecki A., 288. Kraft V., 366. Krahe E. G., 218. Kramer G., 752. Kraume A., 429. Kraus M., 670. Krechel J., 432. Kremer G., 670. Kretzmer H., 219. Kreusch F., 751. Kreutz S. A., 50. Krezel E., 220. Kroener W., 524. Kronenberg F., 464. Krzyzanowski C., 219. Kuehn A., 350. Kurowski T., 748. Kusche H., 752. Kutny G., 670. Kvas G., 218. Kwadwo Owusu I., 53.
L
Lacatón P., 525. Lacivita S., 432. Lacroix P., 429. Lafond R., 525. Lafontaine R., 751. Laghi P., 288. Lagman J. G., 430. Laigueglia I., 52. Lallier M., 57. Lambert F. A., 669. Lambert G., 525. Lambertos (S.), 480. Landázuri Ricketts Card.
I., 54, 521. Landriault I., 315, 457. f Lane R. A., 528. Langella G., 366. Langendijk A., 751. Langevin A., 455. Larocque E. P., 453. Larondelle G., 525. Latard Baton E. P., 525. Lauricella C, 52, 60. Lauro A., 527. Lavarda G., 367. Law B. F., 59.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
774 Index nominum personarum
Lazari Neyes I., 94. Lazatin J., 432. Lebeau J. M., 591. Lebel R., 169. Lebrun Moratinos I. A.,
287, 373, 454. Leccese V., 222. Lechner G., 526. Leciejewski S., 220. Le Cléac'h H.-M D., 53. Lederer O., 522. Lee Kap-Sou G., 171. Le Guillou M.-J., 521. Lehmann K., 521. Lehonor Arroyo I., 351. Leiprecht O. I. , 580. Leister K., 366. Leja I., 367. Le jeune J., 428. Le Large L., 527. Leman G., 366. Lenczowski F., 751. Lennards G. L. M. A., 525. Lenny F., 350. Lenthaparampil Mani T.,
752. Leobaeher G., 526. Leon Guerrero Camacho
Z., 748. Leonard T. P., 670. Leonardi I. (S.), 538. Leone A., 525. Leopold F., 750. Leopoldus a Castronovo
(S. D.), 510. Lepage P., 429. Leporati M., 671. Lepori D. , 430. f Lê-Quy Thanh J., 368. Lercaro Card. L, 334. Lescrauwaet J., 521. t Lê Van An J., 368. Levi Montalcini R., 428. Lewandowski B., 750. Leys D., 223. Lezza F., 431. Lideck A., 670. Lijten G., 672. Lindmeier S., 752. Lindner C, 368. Linssen A. C, 223. Lis L., 219. Little T. F., 459. Lizarraga J., 222. ' Lizcano A., 522. Llach J. A., 222. Lobbia M., 220. Loberbader M., 526. Lobst A., 671. Lockwood B., 366. Lodigiani P. R., 219.
Lodonu Francis Kofi Anani, 55.
Lof tus R. B., 669. Lombume Mujwan Kally-
mazi, 64, 111. f Longo V., 672. Loosdregt S. A. G., 415. López Contreras C, 523. López Mayorga R., 54, 455. López Sandoval G., 522. •i López Umana .T. I., 592. Lo Presti B., 431. Lorscheider A., 51. Lorscheiter I. I., 94. Lorusso F., 218. Lourenço G. M., 219. Lubbers F., 524. Luchetti A. S., 431. Luddy J. M., 748. Luers C. I., 55. Luft A., 751. Luisi G., 368. Lumanauw T., 52. Luna Ruiz F. E. A., 752. Luti G., 525. Lyons F., 218. Lyons T. W., 454.
M
Mabon T. K., 750. Macchia velli E., 752. Mackey I., 414. Mac Neil I. N., 52, 60. Maddalone D., 218. Madigan J. E., 672. Magdziarz V., 220. f Magliano M. E., 368. Maguire P. J., 749. Maher L. T., 286. Maheu R., 496. Mahoney J., 521. Maier A., 670. Maimone I. M., 56. Maissan G. G., 48. Makouaka F. P., 664. Malacarne M., 366. Malanowski T. F., 522. f Malchiodi U., 672. Malerba N., 367. Malich E., 220. Mallia P., 528. Mallucci A., 430. Malone I. G., 454. Malone R., 671. Maire G. A. L., 431. Malvetani T., 223. Mambor G., 752. Manley G. P., 592. Manning F. E., 430.
Marazzi L., 432. Marcelli C, 752. Marcon T., 224. Marcozzi Rozzi G., 524. Marcus H. P., 60. Marczak A., 220. Mardaga T. J., 455. Marek I., 59. Maresma O. I., 662. Maria a S. Ignatio (S. D.),
361.
Maria Crucifixa a Iesu (S. D.), 587.
Marino E., 454. Markwalter G., 751. Marochi A. A., 58. Maroida V., 222. Márquez R. R., 366. Márquez Bernal I. M., 58. Martelet G., 521. Martina G., 591. Martínez de Mata G., 524. Martínez Seara J., 670. Martini C, 51. Marum K., 699. Marusyn M. S., 464. Marzani P., 749. Masayuki Shirieda J. B.,
365. ' Masilamony Amidas I., 50. Massen F., 669. Mataca P., 664. Matausz P., 220. Mathen R., 213. Mathias A., 288. • Matos da Silva I. R., 27. Mattingly L. J., 669. Maurer G., 669. Mauro A., 48. Mayer A., 524. Mazairac L. G. M., 432. Mazerat H., 500. Mazur L., 522. Mazza A., 56. Mazzariol A., 527. McCaa F. B., 748. McOann Card. E., 460. Me Cauley J., 522. McCormick W. J., 668. McGettrick T., 53. McGuigan Card. J. C, 224. McKenna J. F., 669. McMahon J. R., 670. McMillan I. M., 492, 520. Medeiros Card. H. S., 668. Medica T., 367. Medina Estévez J., 521. Medina Ramírez F., 60, 214. Meduri D., 750. Meile A., 111. Melani O., 522.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum personarum 775
Melkert G., 224. Mellius K., 430. Ménager I. E. A., 52, 413. t Menchaca Lira A., 528. Mendonça L., 522. Mendoza Galindo A., 218. Menéndez E., 54. Mercelot G. G., 48. Mercieca I., 454. Merino M., 526. Merizalde R., 524. Mertens A., 749. Mesquita I . O . , 214. Mestres I. M., 169. Metschnabl P. G., 523. Metuh A. E., 526. Meufeels G. A., 223. Meurier G., 525. Meuwese O. M., 430. Meyer F., 522. Meyer G., 367. Meyer J., 668. Micca P. G., 429. Micci O . , 55. Miehai Kittmnchu M., 51. Michetti C., 57. Miggl G., 432. Migliaccio L., 537. Minan J. A., 670. Milano J., 749. Miller V., 672. Milleret De Brou A. E. (S.
D.), 507. Minasso L., 223. Minchiatti O., 324. Mincuzzi M., 580. Mindszenty Card. L, 63. Mingo O., 56. Miranda J., 432. Mizerany G., 672. Moerbeke V., 679. Moerel F., 525. Mohn H., 522. Mojaisky-Perrelli G., 52,
57, 60. Molina Nannini F. R., 752. Molitierno A., 522. Molitor E., 670. Moloney M. J., 358. Monin F., 430. Monni E. P., 219. Mönninger J., 219. Montalto A., 752. Montalvo G., 351, 365. Montanari O . , 671. Montarulo M., 219. Montero Nieves A., 366. Monte vecchi A., 431. Mora P . , 220. Moraws'd T., 220. Moreira Veres L., 176.
Moreno M. D., 670. Moreno Morales A., 223. Moretti G., 750. Morselli S., 526. Morvan F., 53. Moskal R. M., 522. Moss Preston A., 219. Motier O. L. A., 432. Motolese V., 287. Motta G., 222. Motta O., 326. Mouffe E., 527. Mozzoni Card. U., 365, 428. M'Sanda Tsinda Hata A.,
414. Muaca E. A., 58. Muir K., 525. Mulago V., 521. Mulcahy E., 222. Mulhia Melo J., 526. Mullan M. A., 749. Mulli Nzioka H., 495, 520. Mullor García J., 592. Muni ve Escobar A., 479. Muñoz Duque Card. H., 59,
413. Muñoz Vega Card. P., 174. Munroe H. T., 522. t Murphy B. J., 368. Murphy T. G., 27. Musger G., 366. Musso D., 219. Mutale E., 52. Myron W. O., 521. Myslinski, 217.
N
Nagel O., 367. Nagele E., 367. Nagi Drobina V., 220. Naidoo S., 460. Nair P., 414. Nam Sou Kim A., 664. Nantha T., 415. Nardella M., 750. Nardi N., 525. Nasalli Rocca di Cornelia-
no Card. M., 485. Natalini T., 592. Naval E., 432. Navarrete U., 591. Nebres D., 748. t Nelligan G. L., 224. Nelson R. C, 672. Nervi G. P., 431. Neu H. J., 749. Neumayer G., 670. Nevin T. J., 699. Nevins J. J., 669.
Newald F., 223. Newman I., 350. Ngabu F., 415. Nggawa D., 414. Nguyên van Binh p. , 460. Nguyên van Lang D., 460. Nicolosi C., 523. Nillesen G. A., 223. Nkuissi T., 53. Nolan C. F., 672. Nolan I., 441. Nomi F., 431. Nsengiyumva V., 170. Nuits C., 527. Nunes Gabriel E., 499. Nüfíez Moreira O., 223. Nwankwu G., 526. Nwosu G. M., 526. Nyema Dalieh B., 171.
O
Obeso Rivera S., 27. Obiols Gómez A., 671. t O'Brien E. M., 176. O'Brien J. O., 669. O'Brien J. J., 522. O'Brien P. J., 670. O'Brien R. E., 749. Ochoa S., 428. O'Connell W., 288. Oddi Card. S., 428, 464, 534. O'Doherty J., 670. O'Flaherty R. J., 592. O'Gorman J. A., 699. Ohnesorg A., 367. O'Kelly S., 670. Okogie A., 51. Okuliez-Kozaryn O., 220. O'Leary E. G., 662. Olejniczak D., 672. Olinger J. J., 749. Oliver G., 672. t Olivotti G., 176. Olney A. V., 522. O'Malley W. F., 671. O'Neill J., 668. f O'Neill J. M., 176. O'Neill P., 523. Opiola G., 367. Oputa Chukwudifu G. A.,
526. Orchampt I., 499. Orlandi D., 431. Orlando P., 368. Oroshi J. J., 669. Orsini E., 522. Ortega Herrera O., 367. Ossowski C., 748. Ostrokoiowicz O., 220.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
776 Index nominum personarum
O'Toole A. J., 749. O'Toole J. M., 750. Ottaviani V., 59. Ottenweller A. H., 286. Ottoboni A., 367. Ouellet I. A., 51. Oviedo Cavada C, 213. Oyen E., 527.
P
Pace G., 527. Pacis T., 467. Pailler A., 473. Paisano S., 749. Paivu H., 460. Palatucci F., 95. Palenzuela Velázquez A.,
48. Pallikaparampil I., 53. Palumbo P., 523. Panafieu B., 286. Panecki V., 220. Panotis A., 430. Panza P. D., 750. Ponzenböck W., 367. Páparo M., 219. Papi F., 222. Paras S., 220. Paré M., 287. Parecattil Card. I., 328. Parente Card. P., 329. Parise I., 664. Pasquinelli F., 669. Pastore V., 523. Pathé G., 366. Paulus G., 521. Pauquet P. P., 526. Pearce G. H., 664. Pedneault E. , 287. Pedroni D., 432. Pehu M., 430. f Pelaia B., 528. Peloso G. P., 431. t Pennisi F., 368. Penny F., 668. Perdona V., 431. Pereira S., 171. Perera A. P., 55. Peressini E., 220. Perette G., 367. Pérez Rosales J., 752. Periccioli U., 526. Perini N., 56. Perisset G. C, 671. Peronti A., 366. Perrin F., 525. Persia F., 526. Petito L., 368. Peusqueus K. G., 367.
Peyre A., 430. Pezzella V., 750. t Pham-Nang-Tinh J. M.,
112. Phzykucki M., 93. Piattone A., 367. Piazza A., 28, 29. Piazza U., 221. Picciolini F., 525. Picco I. (S. D.), 420. Pieper G., 671. Pier J. F., 750. Pieroni M., 528. Pignedoli Card. S., 444. Pilarczyk D. E., 662. Pueri E., 223. Pimpo M., 749. Pinelli G., 368. Pirard A., 526. Pironio E., 464. Pliego A., 526. Plummer F. E., 750. Pluta G., 59. Pohlschneider I., 101, 575. Potetti Card. H., 58. Potetti M., 432. Polge E., 57. Pollio C, 57. Pollot P., 524. Poma Card. A., 335. Pompei A., 591. Ponticelli C, 368. Porcari F., 432. Porta A., 750. Porter G., 428. Postma I., 413. Pottebaum U., 751. Povilonis L., 57. Power C. M., 93. Prajsnar G., 367. Prambs J., 671. Primatesta Card. R. F.,
499, 668. t Principe E., 592. f Pronti G., 368. Proulx A. E., 94. Pruszkowski R., 221. Przibyllok N., 523. Przykucki M., 59. Pudhota Chinniah Balasa-
my, 170. Puglielli A. R., 672. Purugganan et Gatan M.,
93. Pütz G., 429.
Q Quadraccia C, 223. Quagliarmi F., 431. Quélen A., 580.
f Quesada Castro D., 592. Quezada Valdés I., 95. t Quinn A., 592. Quintal de Gouveis M. G.,
59. Quintens W., 523.
R
Rabine I., 55. Rada Senosiain C, 54, 454. Radanovic M., 749. Raeymackers F. A., 56. Rafferty J., 525. Ragni F., 368. Ragni I., 670. Raimondi Card. A., 60, 365,
464. Raiola A., 220. Rakotondrabe R. I., 414. Rakotondrasoa I. M., 414. Ramini A., 672. Rapallo E., 56. Rapisarda N., 223. Ratajczak T., 220. Ratzinger J., 521. Rauch-Hophffner E., 527. Rauti F., 750. Ravaglia A., 224. Rawden J. A., 699. t Raymond L. J., 112. Razafimbahiny I. A., 571,
591. Rebesco L., 671. Rechowicz M., 93. Reckter H., 172. Reddington I. I., 55. Reding P. F., 58. Rem O., 429. Regan J. J., 523. Reicks L. H., 749. Reilly J. J., 749. Reina A., 523. Reinoso Farfán M., 223. Renard Card. A. C, 620. Renner W., 751. Rettenbacher A., 528. Revelo Contreras M. R., 57. Revollo Bravo M., 59. Reyes C. B., 671. Reynolds J. G., 670. Rezende Costa I., 58. Ribeiro Card. A., 59. Ricalde M. G., 592. Ricard R., 222. Riccardi G., 524. Ricci M., 221. Richter Fernández-Prada
F., 54. Riedel P., 219.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum personarum 777
Riedmüller L., 432. Riesle H., 260, 288. Rigby P., 430. Righi Lambertini E., 111. Rinaldi Raffaello, 752. Rinaldi Roberto, 528. Rios Mont M. E., 453. Risaliti R., 671. Riva S., 464. Rizzi A., 94. Roberti N., 751. Robles Jiménez I. E., 351. Rocca R., 526. Rocha A., 65, 111. Rock R., 48. Rodgers I. H. M., 53. Rodríguez B. F., 223. Rodriguez G., 432. Rodríguez M., 27. Rodríguez Diez L, 592. Rodríguez Figueroa A. L,
454.
Roesch G., 220. Roeser J., 432. Roggen G., 432. Roginski P., 367. Rohrbeck V., 522. Rojas Chaparro I. L., 54. Romagnoli E., 221. Roman A. A., 669. Romaniuk C, 220. Romano E., 56. Romano M., 367. Romero A. A., 580. Romero M. T., 523. Romero de Lema M., 51. Romero Lobo F., 429. t Romero Menjibar F., 592. Romoli D. A., 476. Romolini A., 432. Roncallo E., 526. Rondelli A., 522. Ronga L., 430. Rooney B., 415. Rooney G., 522. Rosales G., 455. Rosiello A., 750. Rosin G., 222. Rosina M., 499. Rossi M., 499. Rossi Cane var i N., 524. Rotoli L, 47. Rotolo R., 367. Rotondi P., 523. Rowland T., 749. Rozier I., 54. Rua M. (B.), 529. Rubiolo C, 499. Ruby K., 367. Ruddy J., 668. Ruf M., 432.
Ruhuna L, 54. Rumolo V., 224. Runge W., 527. Russel K. E., 521. Russo A., 219. Russo M., 432. Ruszczak S., 220. Ruta G. C, 219. Rutowski T., 219. Ryan D. L, 54. Ryan K. M., 749. Ryndycz E. O., 523. Rywalski P., 435. Rzepa I., 749. Rzepka G., 219.
S
Sabba j K. J., 223. Saber G., 521. Sabino A., 432. Sahagun López A., 58. Sáiz Pérez O. L., 59. Salas R., 253. Salazar López Card. L, 59. Salerno E., 224. Salimei I., 58. Salomon E., 525. Salomon I., 524. Salviucci P., 429. Salzano I. (S. D.), 513. Sammon J. F., 699. Samoré Card. A., 47. Sánchez R. F., 351. Sánchez Beguiristain E.,
94. Sánchez Peña A., 662. Sangkadis Diskul, 404, 428. San-Martino A., 672. Sanschagrin A., 455. Sansoni I., 523. Santarelli G., 222. Sarr H., 459. Sarte C, 55. Sasinowski N., 55. Sassmann G., 430. Saudreau M., 453. Sauvage I., 287. Sa vini A., 749. Savona A., 431. Saylor P. P., 750. Scalco A., 432. Scalia C, 521. Scarpellini C, 431. Schaffran G., 56. Schatz A., 752. Schaufele H., 580. Scheiber E., 431. Schelauske G. D., 366. Scherer Card. A. V., 94.
Schervier M. F. (B.), 101„ 268, 596.
t Schiavini G., 224. Schierano M., 376. Schmelz O., 752. Schmutz G., 219. Schnabel L., 219. Selmapka G., 671. Schneider E., 366. Schnell P., 366. Schnetkamp C. L., 222. Schölten G. B., 222. Schräge G. G., 752. Schröer F., 750. Schubert A., 367. Schuhl E. G., 431. Schumacher J., 749. Schürmann H., 521. Schwedt H., 671. Schwenzer G., 415. Scortichini M., 432. Scorza G., 750. Scozzarella G., 431. Sebastiani S., 366. Segala B., 367. Seison M., 429. Selis A., 95, 96. Sels P., 527. Selvanather Venmani S.,.
51. Semerari A., 59. Semmelroth O., 521. Senatore G., 751. Sendker A., 366. Seper Card. F., 668. Sepúlveda Ruiz Velasco L.
T., 170. Serio C. M., 220. Servais A., 527. Sevrain A., 752. Sewalt P., 223. Sexton E. J., 699. t Sfair P., 368. Sheridan P. W., 669. Sherlock I., 453. Sherrington J. A., 430. Shozo H., 429. Sibilla A., 431. Sibilla F., 454. Siciliani E., 368. Sidarouss Card. S., 533. Sidibè L, 459. Sidoni R., 432. Sigwarth A. W., 749. Sikorski B., 599. Sikorski D. M. V., 380. Silva O., 430.
Silva Henriquez Card. R.,. 57, 94.
Simeoni A., 287. Sin I. L., 93, 455.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
778 Index nominum personarum
Sincich, 364. Singh A., 491, 520. Singkai G., 459. Siri Card. I., 350. Sison I. G., 593. Siwiec I., 219. Skalski W., 751. Sladky E., 672. Sleumer B., 752. Smialek B., 220. Smirne S., 750. Snackers E., 432. Sobczak S., 220. Sobczyk V., 220. Sobrado González C, 366. Socha P., 59. Soedita Hardjasoemarta P.,
170. Solano J., 591. Sole L., 432. Soïowiej C, 366. Soltysiak F., 523. Sommer G., 752. Sonde j G., 367. Songa Songa M. F., 415. Sopata M., 751. Soriano A., 221. Soriano J., 221. Soriano E. , 699. Sorra I., 350, 351. Sorrentino C, 224. Sorrentino S., 286. Spaita I., 414. Spartà G., 526. Spauwen A. G. U., 48. Spiller M., 415, 664. Spitzer G. F., 525. Squilla G., 749. Stachele E., 432. Staczek G., 366. Städler L., 219. Stankovic W., 218. Steiert G. V., 749. Stein B., 225. Stella B., 671. Stella I., 378. Stenger F., 752. Stenley G., 525. Stephens G. E., 750. Stickler A., 591. Stieger H. G. M., 527. Stierum G. T., 222. Stecchetti G., 430. Stoffels G. M., 670. Stögerer K., 430. Stell G., 668. Strange D. J., 699. Streck R., 525. Strecker R,, 366. Strelevics V., 366. Streng G., 48.
Strewe G., 219. Strie A., 521. Stroba G., 169. Strobl G., 366. Strzalkowski S., 220. Stubenvoll F., 366. Sturmann G., 222. Sudar tanto Hadisumarta F.
X., 53. Sudoi S., 366. Suhsmann O., 528. Sullivan I. V., 455. Sullivan W. F., 351, 455,
469. Suquía Goicoechea A., 51. Surban Belmonte E., 169. Sutten P. A., 415. Sweeney D. F., 749. Swijenberg G., 752. Swölfer G., 526. Szennay A. I., 60.
T Tabera Araoz Card. A., 464. Taboada G. M., 221. Tagliaferri G., 528. Takach B., 411. Talin E., 430. Tamayo Gasque E., 703, 748. Tampier A., 366. Tancinco R., 169. r Tanugundla B. S., 170,
592. Taofinu'u Card. P., 503. Tatsuro T., 429. Tavaroli P., 368. Tazzioli V., 522. Tedeschi A., 750. Tedesco V., 220. Temaat N. C, 749. Ten-Berg G. A. G., 222. Teofili L., 499. Teppena G. M. O., 751. Teresia Abulensis (S.), 372,
373, 377. Terzaroli D., 224. Testi A., 750. Thauer A., 752. Theelen U., 752. Theresia a Iesu Jornet
et Ibars (B.), 49, 60, 61, 62, 77.
Theuerscuh I., 751. Thévenet O. (S. D.), 361. Thien H. J. L., 527. Thierse P., 432. Thijssen A. H., 53. Thiruthalil T., 171. Thomas Aquinas (S.), 265,
324, 329, 539, 620, 673 ss.
Thomas I. C, 169. Thomas J. M., 749. Thornton J. F.,749. Thurnreiter M., 670. Tiemen B., 429. Tigani V., 750. Tillard J.-M., 521. Timanywa N., 170. Toé Z., 56. Tomasoni G., 522. Tome M., 220. Tonin B., 222. Tonini E., 55. Toomkuzhy I., 53. Torrella Cascante R., 176. Torres G., 220. Torres Hernández C, 365. Torres Martínez V., 748. Tortolo A. S., 169. Tortorelli A., 523. Toth G., 367. Traglia Card. A., 16, 47. Travers B., 218. Tremmel M., 670. Tre vers L. E., 527. Trindade A., 56. Trocchi E., 750. t Trochta Card. S., 224. Troiano A., 430. Trstenjak A., 699. Truszkowski S., 751. Turazza G., 223. Turna turi E., 221. Turri G., 749. Tzadua P., 53.
U
Ubeda Gramaje T., 54. Ukpo I., 53. Ulmann F., 751. üme-Ezeoke G. O. G., 526. Urgel Villahermosa C, 54. Uttlingen L., 670.
V
Vacca D., 219. Vagaggini G., 521. Vagnozzi Card. E., 48, 332. Vakil M., 524. Valdes C. I., 653, 668. Valeeh Aldunate S., 57. Valenti O., 524. Valenzuela Ríos F. B., 213. Valeriani M., 364. Valerio S., 59. Van Alebeek G. A., 432. Van-Asten C. F. M., 48. Van Bun F. A. G., 527.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. 779
Van Cuyk G., 752. Vandendriessehe E., 223. Van Den Hurk M. M., 527. Van der Eeden E., 751. Van Der Loos E. T. A., 429. Van der Pol E. A., 432. Van der Schoot G., 752. Van der Ven F., 672. Van De Sanden G. A. L.,
527. Van Diepen P., 359. Van Dijk G. E. M., 222. Van Eyll T., 752. Van Halle G., 527. Van Impe G. G., 48. Van-Nieuwenhove C., 527. Van Vliet G., 527. Van Voorst C., 527. Vasti L., 750. Vasuri M., 367. Vatri E., 217. Vaughan A. B., 669. Vayalil S., 53. Vecchione G., 431. Veda Tamotsu F. S., 429. Veerger E. G. G., 525. Vega Card. P. M., 406. Velázquez Lotero F., 55. Venier E., 749. Verginelli G., 221. Verhulst A., 752. Verresehi G., 523. Verrilli L., 750. Vetere R., 222. Vicuña Aránguiz E., 454. Vidal A. de Dios, 221. Vidal R., 52. Vigano O. M., 523. Villoslada R., 591. Vion H., 54, 500. Vloedbeld E. G. M., 223. Vojda E., 220. Volken G., 431. Vollmer P., 366.
II
A
Abakalikien., 53. Abaritan., 51, 52. Abercornien., 454. Abilen. in Palaestina, 53. Abthugnitan., 664. Abulen., 51. Abyden., 53. Abyssinia, 665.
Volmer G., 525. von Balthasar H. U., 520. Vonderaeh I., 426. Von Neveu Zu Windschläg,
527. von Streng F., 424. Vos G. A. M., 223.
W
Wach S., 751. Wagner F., 527. Wagner L. (S. D.), 103,
249, 373. Wajzner Z., 220. Walancik F., 749. Waldheim K., 282. Walgrave J., 521. Wallace B., 171. Wallenfang L. L., 672. f Walsh F., 672. Walsh N. E., 662. Walsh R., 525. Walsh R. J., 749. t Wang-Kei Lei P., 50, 528. Warner E., 751. Warren Nierenberg M., 428. Weber F. J., 670. Webster P., 6. Weeler D. A., 749. Weidner I. A.. 172. Weinhold G., 56. Welsh T. I., 351. Wenning E., 431. Wergen U., 669. Werno T., 213. Werter N. E. M., 432. Weyer E. L., 366. Villebrands Card. I., 620. Williams H. B., jr., 671. Winiarz J., 523. Winiarz M., 751.
Abyssinien., 665. Acapulcan., 95. Acren, et Puren., 57. Adiacen., 169. Aelien., 52. Aemonien., 51. Aequatoria, 381. Aezanitan., 499. Aggeritan., 287. Agrien., 169.
Winning T., 350. Wirth H., 524. Wischermann L., 222. Witkowski E., 749. Wojtyla Card. C, 433. Wolniewicz M., 750. Wosner H., 751. f Wronka A., 528. Wyderka W., 366. Wyszynski Card. S., 442.
Y
Yemmeru A. M., 53. Yosoji K., 429. Young G., 524. Ysern de Arce I. A., 287.
Z
Zabalago Canelas E., 391, 428.
Zacchi C, 287, 288. Zacher E., 750. Zajkowski S., 218. Zalewski G., 220. Zampieri E., 431. Zannoni G., 61. Zardoni S., 219. Zarza Bernal A., 313. Zavalloni R., 591. Zawistowski T. I., 55. Zehlaoui E., 176. Ziegelbauer M., 367. Zilio A., 671. Zimmermann A., 367. t Zinato C, 368. Zingaro R., 367. Zoungrana Card. P., 55,
521. Zvekanovic M., 377.
Ahmedabaden., 459. Alacunen., 662. Alatrin., 50, 59. Albien., 413. Albinganen., 27, 28. Aleppen., 54. Alexandrin., 55. Alexandrin. Coptorum, 533. Alexandrin, in Ontario, 94,
453.
- INDEX NOMINUM DIOECESIUM, VICARIATUUM, ETC.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
780 Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc.
Alinden., 169. Ali valen., 171. Altenmünster, 103, 249. Amadien., 60. Amargosen., 27. Americae Septemtrionalis
Foederatae Civitates, 411, 545.
Anagnin., 50, 59, 61. Andegaven., 499, 500, 501 Angelopolitana 50, 51. Angola, 402. Angren., 213. Annecien., 287. Antofagasten., 213. Antsiraben., 414. Apamen. in Syria, 56. Apatzinganien., 94, 454. Apian., 503. Aquaeflavien., 453, 460. Aquaenoven. in Numidia,
56. Aquen. in Mauretania, 499. Aquilan., 51, 61. Aquinaten., 324, 329. Aquinum, 329. Aquisgranen., 101, 575. Arabia Saudiana, 629. Arcavicen., 57. Arcen., 57. Ardcarnen., 58. Areciben., 27. Arenen., 56. Argentina (Resp.), 534, 535,
537, 654, 709, 748. Arianen., 287. Arlingtonen., 351, 469, 470. Armachan., 331, 350. Asia, 280. Assisen., 94. Athénien., 52, 61. Atrimen., 94. Aucopolitan., 414. Augusta Bracarum, 407. Augusta Trevirorum, 225. Australia, 354, 492, 520. Avenionen., 57. A Vico Augusti, 58.
B
Badien., 171. Bagaien., 414. Balasoren.,-370. Baltimoren., 286, 470. Bangkoken., 51, 61. Baniulen., 358. Barbastren., 580. Baren., 50. Barreten., 55.
Basankusuen., 460. Basileen., 424, 584. Batanen, et Babuyanen.,
594. Bathursten. in Gambia, 358. Bavaria, 601, 619. Bayombongen., 594. Bellicen., 93. Bellohorizontin., 58. Beneventen., 213. Berhampuren., 171, 370,371. Bethlehemen., 379. Bhopalen., 312. Bisacien., 52, 57. Bisuntin., 57. Bobien., 350. Bogoten., 59, 413. Boianen.-Campobassen., 320. Bolivia, 381. Boliviana (Resp.), 391, 428. Bologna, 334. Bonflmen., 27. Boven., 57. Bracaren., 407. Braga, 407. Brugnaten., 378. Buaken., 55. Budialaën., 171. Buganvillen., 459. Bukobaën., 170. Bulauaien., 415. Bururien., 58. Buscoducen., 417, 461. Buxentin., 58.
C
Caeeren., 55, 465, 466, 467. Cadoën., 464. Cadurcen., 55. Caëtiten., 94. Cafayaten., 58. Caiennen., 53. Calapanen., 59. Calaritan., 51, 60. Calatanisiaden., 50. Calbayogan., 54, 169. Cambogia, 20. Campanien., 57. Campanien. in Brasilia, 326. Campifontis-Capitis Girar-
deaunen., 59. Campinen., 600. Canadensis (Natio), 208. Candien., 583. Canelosen., 56. Carmen., 94, 350. Capetovnen., 460. Capitis Palmen., 171.
Capo Verde, 402. Capren., 662. Caput Cillen., 53. Caracen., 287, 372, 373, 454. Caria ten., 50. Carinen., 286, 413. Carolopolitana (Urbs), 501. Carthaginen. in Columbia,
584. Casen, in Numidia, 54, 455. Castellaneten., 287. Castelpetroso, 320. Castren, in Sardinia, 662. Castulonen., 56. Catabitan., 171. Celayen., 94, 313, 314. Celenen., 286, 351. Cephaluden., 52, 59. Cheniana (Resp.), 495, 520. Chetumalien., 60. Chicoutimien., 287. Chikmagaluren., 288. Chilensis (Resp.), 260, 288. Chillanen., 454. Christianopolitan., 169. Chullitan., 53. Chulucanen., 477. Chunavien., 213. Chur, 426. Ciadensis (Resp.), 190. Cilensis (Natio), 727. Cincinnaten., 662. Cingulan., 56. Civitatis Capitis, 460. Civitatis Victorien., 94. Claromontan., 93. Claternen., 52. Clevelanden., 351. Cluenten., 52. Colonien., 101, 102, 480, 481. Columben., 56. Columbia, 381. Columbiana (Resp.), 65,
111. Compostellan., 51, 61. Compsan., 52, 57, 60. Conceiçao do Rio Verde,
326. Conchen., 54. Congica (Resp.), 191. Consentin., 95, 96. Corduben., 499. Coreana (Resp.), 262, 288. Coslinen.-Colubregan., 213. Cracovien., 433. Crotonen., 50. Cubana (Resp.), 287, 288. Cuddaloren., 51, 61. Cuiculitan., 55, 664. Culmen., 54. Curen., 54.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. 7 8 1
Curitiben., 56. Cuttacken., 370, 371. Cuttacken.-Bhubanesvaren.,
171, 369, 370, 371.
D
Daëtien., 350, 465. Dardan., 169. Denpasaren., 53. Denverien., 454. de Punta Arenas, 214. Derrien., 94. Diacoven. et Sirmien., 169 D i e g o Suarez, 416. Divinionen., 287. Druen., 57. Drusilianen., 213. Dublinen., 54. Dubuquen., 591. Dumagueten., 169. Dusseldorf, 480.
E
Edmontonen., 52, 60. Edmontonen. Ucrainorum,
470. Egnatien., 93, 94. Egugen., 53. Endehen., 360. Equilien., 51. Erfurt, 57. Ernakulamen., 328, 472. Escuintlen., 453. Esmeralden., 56. Etiopia, 365, 401.
F
Pacata ti ven., 55. Panen., 55. Faustinopolitan., 54. Feradi Maggiore, 176. Ferentin., 50. Firman., 56. Foromartinien., 54. Forosempronien., 55. Fortalexien., 51, 61. Fossanova, 539, 673. Francopolitan. in Gabone,
594, 595, 664. Friburgen., 580. Frusinaten., 50. Funchalen., 213.
G Gadicen., 57. Gaguaritan., 58. Gallica (Resp.), 553, 591.
Garanhunen., 51, 413. Garben., 55. Gaspesien., 51, 59. Gaudicen., 57. Gdendalecen., 59. Gegitan., 662. Gemellen. in Numidia, 169,
454. Gerasen., 286. Germania, 575. Germanicianen., 57. Gerunden., 57. Gerusalemme, 23, 402. Gibraltarien., 56. Glasguen., 350. Glendalacen., 93. Gnesnen., 442. Gomaën., 415. Gorzovien., 59. Gravelburgen., 59. Groningen., 417. Guadalaiaren., 59. Guairen., 58. Guaranden., 54, 454, 455. Guardien., 287, 415. Guinea-Bissau, 402. Gulielmopolitan., 57. Gunturen., 170. Gunugitan., 169.
H
Hamiltonen., 58. Herbipolen., 103, 104. Hipponen., 287. Hispalen., 59. Hispanica (Natio), 200, 218. Holdelmen., 662. Hondurensis (Resp.), 351,
365. Hospiten., 55. Huatlanta, 479. Hullen., 94. Humahuacen., 58. Humanae Telluris, 357.
I
lagdalpuren., 371. Ialapen., 27. Ianuen., 350. Iaren., 93, 350. Ibadanen., 664. Icen., 58. Idicren., 56. Ierapolitan. in Cilicia, 57. Ilaganen., 93, 594. Iliganen., 52. Ulicitan., 59.
Imolen., 286. Imperiae, 27, 28. Indica (Resp.), 491, 520. Indocina, 19. Indoren., 53. Insulae Cathen., 351, 454. Insulae Philippinae (Resp.),
593, 653, 668. Insulen., 58. losen., 55, 664. Irlanda del Nord, 20, 401. Isseleukuan., 56. Itapeven., 317. Itumbieren., 55. Iuazeirien., 27.
K
Kabindaën., 97. Kaminaën., 97. Kamloopsen., 93. Kampala, 403. Kandien., 55. Kansanopolitan.-Sancti Io
sephi, 455. Kaolacken., 459. Kasamaën., 52, 61. Kaunen., 57. Kengen., 414. Ketaën., 55. Kimberleyen., 459. Knechtsteden, 481. Kohimaën.-Imphalen., 53. Koluezen., 415. Krishnagaren., 58. Kvangiuen., 52, 61.
L
Labradoren. - Schefferpoli-tan., 415.
Lagosen., 51, 61. Lahoren., 56. Lambaesitan., 94. Lamzellen., 55, 56. Lancianen., 499. Langobarda (Regio eccl.),
499, 500. Laos, 20. Laquedonien., 287. Larantukan., 53, 414. Larissen. in Syria, 54. Laritan., 453, 454. Legazpien., 467, 468. Leonen., 313. Leopolitan. Latinorum, 93. Liberalien., 58. Liberopolitan., 595. Liman., 54.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
782 Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc.
Limericien., 350. Linarin., 58-59, 453. Lipen., 52, 61. Lisbonen., 59, 213. Lomzen., 55. Londonen., 453. Londrinen., 58. Lorien., 51. Luanden., 499. Lucen., 51, 61. Lucernen., 423, 424. Lugdunen. (Concilium), 620,
673. Lugdunum, 620. Lugmaden., 350. Lünen., 378. Lupercianen., 53. Lusitana (Resp.), 489, 520. Lusitania, 407.
M
Maceien., 94. Maceraten., 55. Machakosen., 57. Macrianen, in Mauretania,
453. Macranien. Minor, 350. Madagascariana (Resp.),
571, 591. Magarmelitan., 286. Mahengen., 56. Maioricen., 54. Maipu, 727. Maiucen., 55, 169. Malaboën., 355, 415. Malacitan., 51, 54. Malangen., 53. Malanien., 58. Malaviana (Resp.), 494, 520 Malolosin., 52, 57. Manaën., 51. Manantoddyen., 53. Mandelen., 106. Mangocien., 58. Manilen., 93, 455. Manokvarien., 358. Mansaën., 52, 414. Marazanensium regionum,
287. Margariten., 58, 214. Maris Platen., 464. Maronanen., 50. Marsorum,- 59. Maruan.-Mokolen., 53. Masculitan., 51, 55. Materanen., 453. Matulaitis-Labukas I. , 57. Mauren., 287, 288. Mauritania, 401.
Maximianen, in Numidia, 54.
Mediolanen., 499, 500. Medio Oriente, 21, 401. Meeruten., 414. Meiningen., 57. Melburnen., 459. Melden., 52, 350. Meliten., 322, 454. Meliten, (insula), 322. Melzitan., 56. Mendozen., 662. Mexicana (Resp.), 198. Mileten., 57. Mimianen., 59. Minervino Murge, 176. Minnaën., 58. Misnen., 56. Missionis Galliae seu Pon-
tiniacen., 213. Moglaenen., 662. Molicunzen., 56. Molinen., 580. Molisana (regio), 320. Monterreyen., 323. Montis Regalis, 56. Morelien., 313, 314, 581. Mossoren., 59. Mosta, 322. Mozambico, 402. Muilaën., 595. Mulhusium, 103. Munatianen., 58. Munhallen. Ruthenorum, 53,
411. Murthlacen., 454. Mutien., 54, 59.
N
Namurcen., 213. Napen., 415, 664. Naucalpanen. (civitas), 327. Naxien., 583. Neanthopolitan., 53. Neapolitan., 513. Nelloren., 170. Neocastren., 95. Neo-Vestmonasterien., 470,
471. Nicaraguensis (Resp.), 351,
365. Nicotrien., 57. Nigren., 56. Nilopolitan., 664. Nkongsamben., 53. Noben., 59. Nomentan., 52. Norvegiae Centralis, 415.
Novae Nursiae, 415. Novae Segobiae, 593. No vareen., 286. Novarien., 420. Nuakchotten., 50. Numiden., 51. Nunen., 56. Nuova Zelanda, 365, 459. Nursin., 51, 52, 57. Ñuscan., 52, 57. Nyundoën., 170.
O
Obben., 455, 459. Obbitan., 413. Obiden., 55. Oceano Pacifico, 365. Octaben., 50. Oescen., 455. Ogogiaen., 53. Oleastren., 94. Oliveiren., 214. Ondoën., 171. Ootacamunden., 50. Orlanden., 286, 662. Ortonen., 499. Otriculan., 170. Ottavien., 315. Oyoën., 54.
P
Pacaten., 286. Pacifici Oceani Insulae, 459. Paderbornen., 286. Palaien., 53. Palayamkottaien., 55. Palen., 54. Palestina, 23, 441. Palghaten., 472. Panama, 381. Panitan., 319. Papantlen., 27, 454. Papeeten., 353. Papua-Nova Guinea, 354. Paranen., 169. Parisien., 507. Parmen. Ruthenorum, 411. Passaicen. Ruthenorum, 411. Pata vin., 510. Perdicen., 286. Pergamen., 53. Peruvia, 381. Peruviana (Resp.), 346, 365. Pictavien., 54, 500, 501. Pinerolien., 286. Pisauren., 57. Piscien., 476.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. 783
Pitcairn (insula), 353. Piuren., 54. Plocen., 380, 599. Poltusk (pagus), 599. Pondieherien., 51, 61. Pontiseurvi, 324, 329. Popayanen., 455. Portalegren, in Brasilia, 94. Portlanden., 286, 662. Portlanden, in Oregon, 93. Portus Ayacuquen., 664. Portus Gratiae, 453, 473,
474. Portus Montt, 454. Portus Moresbien., 460. Posnanien., 59, 93. Potenza Picena, 288. Praecausen., 54. Praga, 325. Procopien., 56. Providentien., 455. Pupianen., 93. Purvokerten., 170. Przasnysz, 380. Pusanen., 58, 171. Puteolan., 286.
Q
Quicen., 455. Quinhonen., 459. Quiten., 172. Quitum, 381, 405.
R
Ragusien., 94. Raipuren., 172, 312, 371. Ranchien., 370. Rarotongan., 53. Ravalpinden., 171. Rebellen., 286, 350. Recineten., 56. Regalen., 169. Reginaten., 52, 61. Registren., 317. Remen., 52, 61, 413. Requenaën., 59. Reyesen., 56. Rhaetorum Curia, 426. Rhedonen., 350. Rheginen., 57. Richmondien., 351, 455, 456,
469. Rockhamptonien., 171. Roma, 13, 73, 192, 241, 243,
257, 263, 340, 383, 387, 388, 545, 549, 567, 640, 644.
Roman., 106, 201, 217, 364. Rosmarken., 455. Rotdonen., 350. Rothomagen., 473. Rottenburgen., 580. Ruandensis (Resp.), 15, 47. Rubribaculen., 455. Ruspen., 664. Rusticianen., 54. Rutengen., 54. Ruthenen., 351. Ruyigien., 54. Ruynen.-Noranden., 59, 315.
S
Sabinen., 106. Sacramenten., 94. Saelesien., 351, 460. Saien., 477. Saigonen., 460. Salemen., 51, 171. Salernitan., 57. Salisburien., 189. Salten, in Mexico, 60, 214. Saltum (urbs), 534, 654. Salutiarum, 55. Salvatoriana (Resp.), 9, 47. Sambalpuren., 171, 370, 371. Samoan. et Tokelaun., 503. Sanctae Annae, 57. Sanctae Fidei in America
Septemtrionali, 351. Sanctae Isabellae, 355, 415. Sanctae Mariae, 94. Sanctae Mariae Ormen.,
457, 458. Sanctae Severinae, 50. Sancti Angeli de Lombar
dis, 52, 57. Sancti Caroli Ancudiae, 94,
287. Sancti Didaci, 286. Sancti Georgii, 6. Sancti Germani, 51, 61. Sancti Hyacinthi, 455. Sancti Iacobi de Maria, 580. Sancti Iacobi in Chile, 57,
94. Sancti Ioannis Canaden.,
52, 286. Sancti Ioannis Quebecen.,
169. Sancti Maronis Sydneyen.
pro Maronitis, 56. Sancti Martini in Monte
Pannoniae, 60. Sancti Matthaei, 58. Sancti Pauli in Brasilia,
317.
Sancti Philippi, 94, 213. Sancti Salvatoris in Brasi
lia, 27. Sancti Sebastiani, 591. Sancti Sebastiani Fluminis
Ianuarii, 59. Sanctissimae Conceptionis,
94, 464. Sandomirien., 319, 321. Santosen., 317. Sarzanen., 378. Savonen. et Naulen., 454. Sciiamchiamen., 50. Sebanen., 55, 59. Sebargen., 57. Sedinen. Caminen., 169. Segermitan., 57. Segien., 95. Seguen., 459. Semten., 94, 464. Septen., 57. Septimunicien., 455. Sesten., 60, 214. Sillitan., 55. Simingitan., 59. Simininen., 664. Simitthen., 58. Sinnipsen., 580. Sinoiaën., 172, 189. Sinuen. Superior., 662. Siten., 94. Smyrnen., 583. Soran., 324, 329. Sorongen., 358, 359. Spedien., 378. Spoletan., 51, 52, 57, 61. Strigonien., 63. Subotican., 377. Succuben., 415. Sullectin., 287. Sululitan., 27. Sunyanien., 53. Sutrin. et Nepesin., 499. Su van., 664. Suvonen., 52, 664. Sydneyen., 7, 58. Syracusan., 51, 52, 60.
T
Tabasquen., 351. Tablen., 499. Tacnen., 58. Taiohaën., 53, 357. Taipeha, 280. Talaptulen., 171. Tamaden., 94, 214. Tamataven., 416. Tambeaen., 580.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
784 Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc.
Tananariven., 416. Tanaramusen., 58. Tanitan., 56. Taraquen., 351. Tarentin., 287. Tarquinien., 587. Tarquinien. et Centumcel
larum, 55. Taubaten., 413. Taurinen., 420. Temunianen., 459, 460. Terra Santa, 23. Terulen., 580. Thabracen., 58. Thagamuten., 455, 664. Thailandia, 404, 428. Thenitan., 413. Thibilitan., 286. Thignicen., 171. Thinisen. in Numidia, 59. Thuccen. in Numidia, 54. Thunigaben., 54. Thunusuden., 54, 55. Thuringia, 103. Tiburtin., 286. Tigamibenen., 415. Tigillaven., 59. Tigualen., 453. Timminsen., 315, 457, 458. Tingitan., 170. Tirasonen., 54. 'Titulan, in Numidia, 94,
213. Tlalnepantlan., 327. Tlaxcalen., 479. Tolentin., 56. Toletan., 504. Toletan, in America, 286. Treien., 56. Treviren., 225. Trichurien., 472. Tridentum, 5. Tropien., 57. Truxillen. in Venetiola, 54. Tubusuptitan., 56. Tuguegaraoan., 593, 594,
662. Tulancingen., 351.
Tulanen., 59. Tulearen., 414. Tunigaben., 59. Tunnunen., 94. Turren. Concordiae, 580. Tuxpanien., 351. Tuxtlen., 170.
U
Uagaduguen., 55. Uallisien. et Futunen., 356. Ugiungpandangan., 52, 61. Ultraiecten., 417, 461, 487. Umbria ticen., 414. Umtatan., 415. Umuaramen., 56. Uppen., 27. Urbis Salviae, 351, 413. Uritan., 59. Usinazen., 55. Uvean. et Futunen., 356,
414. Uxentin.-S. Mariae Leuca-
den., 580.
V
Vacien., 169. Vagalitan., 93. Vallen, in Lucania, 662. Valle-Vallien., 454. Vallien. et Futunen., 414. Vallispositan., 55. Vamallen., 662. Vapicen., 413. Varsavien., 442. Vashingtonen., 454. Vegeselitan. in Numidia,
57. Velefitan., 60. Velien., 56. Velitern., 51. Vellingtonen., 414. Venetiola, 381. Venetiolana (Resp.), 703,
748.
Verae Crucis, 516. Verae Pacis, 455. Vercellen., 499. Verulan., 50. Veszprimien., 63. Vhelingen., 455, 456, 501. Vientianen., 415. Vietnam, 20. Viglevanen., 499, 500. Vilkaviéken., 57. Vilmingtonien., 455, 456. Vindobona, 656. Vindobonen., 656. Vinen., 55. Vinnipegen. Ucrainorum,
471. Viracen., 350, 467, 468. Visakhapatnamen., 371. Vocarien., 454. Volta Superior (Resp.), 76.
111. Voncarien., 287, 373. Vratislavien., 59.
X
Xuanlocen., 460.
Y
Yaguan., 53. Yakimen., 93, 662. Youngstonien., 454.
Z
Zabaën. iii Numidia, 57. Zaben., 57. Zachuen., 60. Zairiana (Resp.), 64, 111. Zamboangen., 52, 61. Zamoren., 54. Zamoren. in Mexico, 581. Zattaren., 213. Zellen., 287, 459. Zerten., 54. Zipaquiren., 453.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index nominum religionum 785
III - INDEX NOMINUM RELIGIONUM
Virorum:
Congregatio Passionis, 100. Ordo Fratrum B. Mariae
Virginis de Monte Carmelo, 417.
Societas Iesu, 420, 711. Franciscales Familiae, 435. Carmélites Fratres Descal-
ceati B. M. V. de Monte Carmelo, 475.
Ordo Fratrum Minorum Capuccinorum, 478, 510, 564.
Sacer Ordo Cisterciensis, 482.
Ordo Cisterciensium Reformatorum seu Strictions Observantiae, 482.
Societas S. Francisci Salesii, 529.
Ordo Clericorum Regularium Matris Dei, 537.
Ordo Fratrum Praedicatorum, 542, 673:
Ordo Fratrum Minorum Conventualium, 549.
Ordo Servorum Mariae, 572. Congregatio Missionis S.
Vincentii De Paul, 665.
Mulierum:
Congregatio Parvarum Sororum Senum Derelicto-rum, 49, 60, 77.
Institutum Sororum Pauperum S. Francisci Assisiensis, 101, 268, 596.
Tertius Ordo S. Francisci, 268.
Congregatio Religiosarum a Iesu et Maria, 361.
Institutum Monialium a SS. Conceptione, 504.
Institutum Sororum ab Assumptione B. M. V., 507.
Institutum Sororum Doctrinae Christianae a SS. Corde Iesu, 513.
Institutum Sororum Missionalium a Maria Auxiliatrice de Carthagine e Tertio Ordine S. Francisci, 584.
Institutum Religiosarum a SS. Cruce et Passione D. N. I. C , 587.
50 - A. A. S.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
786 Index rerum analyticus
IV I N D E X R E R U M A N A L Y T I C U S
A
Abortus. Declaratio S. Congregationis pro Doctrina Fidei de abortu procurato, 730. V. Normae.
Adhortationes apostolicae: — de Beatae Mariae Virginis cultu recte
instituendo et augendo, 113ss.; — de auctis Ecclesiae necessitatibus in
Terra Sancta, 177 ss.
Aequatoriana Natio. Theologica facultas in Pontificia studiorum Universitate Aequatoris erigitur, 174.
Agri cultores. B. P. coram admittit iuvenes agri cultores e tota Europa Romae coetum habentes, 13.
Alfrinh Card. Bernardus Ioannes, Ultraiectensis Archiepiscopus. Illi, sacerdotii sui quinquagesimam anniversariam memoriam agenti, B. P. gratulationes ac vota profert, 487.
Alimenta. B. P. coram admittit et alloquitur excellentissimus viros qui ex universo terrarum orbe Romae interfuerunt Conventui alimentis in mundo proc u r a t i s , 644.
Amanrich Q-erardus, Gallicae Reipublicae liberis eum mandatis Legatus, B. P. Litteras demandati muneris testes tradit, 553.
Americae Septemtrionalis Foederatarum Civitatum Praesules. B. P., Sacrum concelebrans, illos alloquitur in Aede Sixtina, 545.
Annus mundialis de expendendis populorum quaestionibus. E.mus Card. Villot, Se
cretarius Status, tradit illustrissimis viris Antonio Carrillo-Flores et Raphaeli Salas sermonem quem B. P. ipsis habere nequit propter suam non firmam valetudinem, 253.
Annus Sacer. B. P. nuntius televisifica Episcopis et Christifidelibus Cilensis Nationis datus occasione dedicationis templi nationalis votivi B. M. V. a Carmelo, loco vulgo Maipu, exeunte Anno Sacro in locali Ecclesia celebrato, 727. V. Iubilaeum universale.
« Apartheid ». B. P. coram admittit et alloquitur membra Consilii Nationum Consociatarum versantis in quaestione «Apartheid», 342.
Aquinum. Celebritatibus Eucharistici Coetus Aquini habendi, septimo expleto saeculo e pientissimo obitu S. Thomae Aquinatis, praesidet card. Petrus Parente, B. P. Missus extraordinarius, 329.
Arabia Saudiana. Illustrissimos viros Sau-dianae Arabiae a B. P. comiter excipiuntur ac salutantur, 629.
Asia. B. P. nuntius E.mis Patribus et Exc.mi Praesulibus e totius Asiae episcopalibus coetibus, qui generali conventui Taipehae interfuerunt, 280.
Augusta Bracarum. Eucharisticus conventus celebratur secundus e tota Lusitania, 407.
B
B aggio Card. Sebastianus, S. Congregationis pro Episcopis Praefectus. Illum B. P. Missum Extraordinarium eligit ut celebritatibus praesideat Eucharistici Coe-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 787
tus Quiti habendi, e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae quae Bolivarianae traditioni inhaerent, 381.
Basilicae Minores declarantur templa: S. Mariae Maioris in urbe Tridente, 5; SS. Philippi Nerii et Ioannis Baptistae in dioecesi Sandomiriensi, in Polonia, 321; B. M. V. «Del Roble» in archidioecesi Monterreyensi, 323; cathedrale dioecesis Aquinatensis, Sanctis Constantio Episcopo atque Thomae Aquinati sacrum, 324; S. Iacobo Maiori dicatum in urbe Praga, in Cecoslovachia, 325; paroeciale Nostrae Dominae a Conceptione, in urbe Conceiçâo do Rio Verde, 326; cathedrale Ernakulamense, in India, 328; paroeciale S. Teresiae Abulensis, in dioecesi Caracensi, 372; S. Teresiae Abulensis in urbe Subotica, 377; sanctuarium Mariae Sanctissimae Fontis Novi in dioecesi Pisciensi, 476; Beato Lamberto dicatum in urbe Düsseldorf, in archidioecesi Coloniensi, 480; Sanctorum Andreae et Magdalenae in pago vulgo Knechtsteden archidioecesis Coloniensis, 481 ; B. M. V. ab Angelo Salutatae in pago Poltusk, in dioecesi Plocensi, 599; B. M. V. vulgo « Nossa Sen-hora do Carino », in urbe et dioecesi Campinensi, 600.
Bernardus (S.). Octavo pleno saeculo ab-eunte ex quo honores Sanctorum Caelitum illi decreti sunt, B. P. epistulam mittit Abbatibus generalibus Sacri Ordinis Cisterciensis et Ordinis Cisterciensium Reformatorum seu Strictioris Observantiae, 482.
Bernardus Maria a Iesu (S. D.), praepositus generalis Congregationis Passionis. Decretum de virtutibus pro illius beatificatione, 106.
Bommarco Vitalis. V. Koser Constantinus.
Bonaventura (S.). Septimo expleto saeculo ab eius obitu, B. P. epistulam mittit PP. Constantino Koser, Vitali Bommarco, Paschali Rywalski, Franciscanum Familiarum moderatoribus, 435; B. P. praesentes alloquitur in auditorio Pontificiae Facultatis Theologicae a Sancto Bonaventura in Urbe, 549.
Brandsma Titus (S. D.), sacerdos professus Ordinis Fratrum B. Mariae Virgi
nis de Monte Carmelo. Decretum de introducenda causa pro. illius beatificatione, 417.
Butler Maria Bernarda (S. D.), fundatrix et prima antistita generalis Sororum Missionalium a Maria Auxiliatrice de Cartilagine e Tertio Ordine S. Francisci. Decretum de introducenda Causa pro illius beatificatione, 584.
C
Cabrai Calvet de Magalhäes Iosephus Thomas, a Lusitana Republica ad Apostolicam Sedem missus cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras tradit legationis fidem facientes, 489.
Canadensis Nationis Christifidelibus B. P. nuntium mittit ob inceptum v.d. «Opération Chantier » quadragesimali ineunte tempore, 208.
Candiensis Ecclesia metropolitico iuri archidioeceseos Naxiensis aggregatur, 583.
Carrillo-Flores Antonius et Salas Raphaël, praesidentes celebrationibus mundialis Anni de expendendis populorum quaestionibus. Illis E.mus Card. Villot, Secretarius Status, tradit sermonem quem B. P. ipsis habere nequit propter suam non firmam valetudinem, 253.
Castronovo (a) Leopoldus (S. D.), sacerdos professus Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum. Decretum de virtutibus pro illius beatificatione, 510.
Cathedralis ecclesiae dignitati evehitur templum in urbe vulgo Sorong exstans, Christo Regi dicatum, in dioecesi Ma-nokvariensi novo quoque Sorongensi aucta nomine, 359.
Centenariae commemorationes : — septimo expleto saeculo e pientissimo
obitu S. Thomae Aquinatis, 265, 329, 539, 673;
— sexto expleto saeculo ab ortu Edvigis Reginae Poloniae, 433;
— septimo evoluto saeculo ab obitu Sancti Bonaventurae, 435, 549;
— octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti, 482;
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
788 Index rerum analyticus
— primo volvente saeculo ex quo imago B. M. V., quae in aede, eidem Deiparae ab Arcu appellatae apud urbem Nea-polim sacra, piis obsequiis colitur, aureo diademate redimita fuit, 485;
— quadringentesimo volvente anno ab instituto Ordine Clericorum Regularium Matris Dei, 537 ;
— septimo expleto saeculo ex quo alterum Generale Concilium Lugdunense actum est, 620.
Cilensis Nationis Episcopis et Christifidelibus B. P. nuntium televisificum mittit occasione dedicationis templi nationalis votivi B. M. V. a Carmelo, loco vulgo Maipu, exeunte Anno Sancto in locali Ecclesia celebrato, 727.
Collegium Sacrum Cardinalium. B. P. diem nominalem celebranti fausta profert omina, 392.
Commissio Mixta Internationalis inter Ecclesiam Catholicam et Communionem Anglicanam. Eius Membra atque Consultores B. P. coram admittit et alloquitur, 493.
Commissio Pontificia Biblica. Romae coetum habet et B. P. coram admittit et alloquitur eius Membra, 235.
Commissio Pontificia Codici Iuris Canonici Orientalis recognoscendo. Romae coetum habet et B. P. coram admittit et alloquitur E.mos Patres, Exc.mos Patriarchas, Praesules atque Membra, 243.
Communicationis socialis instrumenta. B. P. nuntius, ob celebrandum diem recto horum instrumentorum usui provehendo per totum terrarum orbem dicatum, 347.
Concathedralis ecclesiae dignitas conceditur:
— templo S. Mauritii in urbe Imperia, 2S; — templo in urbe Carolopolitana exstanti,
Sacro Cordi D. N. I. C. dicato, 502.
Concilium Lugdunense II. B. P. Card. Ioannem Willebrands eligit Missum Extraordinarium ut Lugduni celebritatibus praesideat septimo expleto saeculo ex quo concilium actum est, 620.
Conferentia Italicorum Episcoporum. B. P. Praesules alloquitur in nova sede ro
mana, 335; rursus in Sixtina Aede Sacrum concelebrans, 383.
Consilium Consociatarum Nationum. B. P. nuntius ad Exc.mum Virum Kurt Waldheim, Consilii Consociatarum Nationum Secretarium generalem, extraordinario eiusdem Consilii coacto coetu, 282.
— B. P. coram admittit et alloquitur membra Consilii Nationum Consociatarum versantis in quaestione « Apartheid», 342.
Consilium de Laicis. Romae plenarium Coetum habet. B. P. coram admittit illius Moderatores ac Membra, 567.
Consilium Episcopale Americae Latinae (CELAM). In aede Sixtina B. P. Sacrum concelebrans alloquitur E.mos Patres Cardinales et Exc.mos Praesules qui decimo quinto plenario Coetui Consilii Episcopalis Americae Latinae Romae interfuerunt, 640.
Consilium Familiae tuendae. Romae coetum habet et B. P. coram admittit et alloquitur illius Membra, 232.
Consistoria Sacra: — Consistorium secretum, 49 ss. — Consistorium unicum (publicum et se-
mipublicum), 60 ss.
Conventio inter Sanctam Sedem et Bavariam ad immutationes et additamenta quaedam inducenda in Concordatum die XXIX Martii MCMXXIV initum, 601.
Conventus: — habitus a iuvenibus agri cultoribus e
tota Europa Romae congregatis, 13; — « Euro-Africanus » legumlatorum Romae
celebratus, 192; — Romae habitus e Consilio Familiae tuen
dae, 232: — plenarius Pontificiae Commissionis Bi
blicae, 235; — Romae habitus e Consilio Secretariae
generalis Synodi Episcoporum, 257; — Romae habitus septies redeunte memo
ria centenaria pientissimi obitus Angelici Doctoris, 265;
— generalis totius Asiae episcopalium coetuum, Taipehae habitus, 280;
— extraordinarius Consilii Consociatarum Nationum, 282;
— Romae habitus, in nova sede, ab Italicorum Episcoporum Conferentia, 335, 383;
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 789
— Nonus Romae habitus ab Instituto v. d. «Office International de l'Enseignement Catholique», 387;
— Romae habitus a peritis neurologis, 388; — Romae habitus ex universo terrarum
orbe de alimentis in mundo procuran-dis, ( Í Í - ! .
Conway Card. Villelmus, archiepiscopus Armachanus, Episcopalis Conferentiae Hiberniae praeses. Illi B. P. epistulam mittit reconciliationis intuitu inter Hi-bernias gentes, 331.
Copti Orthodoxi. Ad mutuam conspirationem magis fovendam inter Catholicos et Coptos Orthodoxos Christifideles, B. P. epistulam mittit ad Stephanum I Si-darouss, Alexandrinum Coptorum Patriarcham, 533.
Cossio y Ruiz De Somocurcio Iosephus Aloisius, Peruvianae Reipublicae cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras concrediti muneris testes tradit, 346, 365.
Costantini Faustina Gertrudis (S. D.). V. Maria Cruci fixa a Iesu.
Curia Romana. Nativitatis D.N.I.C, festo adventante, B. P. felicia ac fausta ominatur, 16.
D
Da Silva Franciscus Maria, Bracarensis archiepiscopus. Ei B. P. scribit ob secundum Eucharisticum Conventum e tota Lusitania Augustae Bracarum celebrandum, 407.
Declarationes: — S. Congregationis pro Doctrina Fidei de
sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium, 661;
—- S. Congregationis pro Doctrina Fidei de abortu procurato, 730.
de Couesnongle Vincentius, Ordinis Fratrum Praedicatorum Magister Generalis. Illi B. P. epistulam mittit, septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Thomae Aquinatis, 673.
de Fürstenberg Card. Maximilianus. B. P. omina profert illi, quinque implenti lustra ex quo ad episcopalis ordinationis fastigium evectus est, 227.
De Iacobis Iustinus (B.), Episcopus tit. Nilopolitanum et primus Vicarius Apostolicus Abyssiniae, e Congregatione Missionis S. Vincentii De Paul. Decretum de miraculo pro illius canonizatione, 665.
Delegationes Apostolicae: — constituuntur: in Republica Ciadensi,
190; in Republica Congica, 191. — quarum nomen mutatur: Australia et
Papua-Nova Guinea in posterum Papua-Nova Guinea appellabitur, 354.
de Silva Beatrix (B.), Fundatrix Monialium a SS. Conceptione. Decretum de virtutibus pro illius canonizatione, 504.
Diaconus. Responsum ad propositum dubium de Diaconi facultatibus quoad sacramentalia et benedictiones, 667.
Dimissio religiosorum qui vota perpetua nuncuparunt in religione clericali exempta, 215.
Dioeceses: — noviter erectae: Raipurensis, 312; Cela-
yensis, 313; Ruynensis-Norandensis, 315; Registrensis, 317 ; Berhampurensis, 371 ; Daëtiensis, 465; Viracensis, 467; Arlingtonensis, 469; Portus Gratiae, 473; Fran-copolitana in Gabone, 594.
— metropolitana effecta: Tuguegaraoana, 593.
— suffraganeae: Raipurensis, metrop. Bho-palensi, 312; Celayensis, metrop. Moreliensi, 314; Ruynensis-Norandensis, metrop. Ottaviensi, 315; Registrensis, metrop. Sancti Pauli in Brasilia, 317; Daëtiensis, metrop. Cacerensi, 466; Viracensis, metrop. Cacerensi, 467; Arlingtonensis, metrop. Baltimorensi, 470; Portus Gratiae, metrop. Rothomagensi, 473; Viglevanensis, metrop. Mediolanensi, 500; Candiensis, metrop. Naxiensi, 583; Fran-copolitana in Gabone, metrop. Liberopo-litanae, 595.
— dismembratae: Salisburiensis, 189; Mo-reliensis, 313; Leonensis, 313; Timmin-sensis, 315; Santosensis, 317; Itapeven-sis, 317; Cuttackensis, 371; Visakhapat-namensis, 371; Cacerensis, 465; Legaz-piensis, 467; Richmondiensis, 469; Rothomagensis, 473.
— ad aliam provinciam ecclesiasticam translata: Tamatavensis, 416.
— quarum fines mutantur: Consentinae-Neocastrensis, 95 ; Kabindaënsis-Kami-naënsis, 97 ; Tulancingensis, Tuxpanien-sis, 351; Richmondiensis-Vilmingtonien-
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
790 Index rerum analyticus
sis-Vhelingensis, 455; Sanctae Mariae Ormensis-Timminsensis, 457 ; Pictavien-sis-Andegavensis, 500; Friburgensis-Rot-tenburgensis, 580; Moreliensis-Zamoren-sis in Mexico, 581.
— quarum nomen mutatur: Albinganensis, in posterum Albinganensis-Imperia appellabitur, 27; Sanctae Isabellae deinceps Malaboënsis cognominabitur, 355; Uallisiensis et Futunensis deinde Uvea-nae et Futunensis nuncupabitur, 356; Taiohaënae in posterum Taiohaënae seu Humanae Telluris nominabitur, 357; Ba-thurstensis in Gambia deinceps Baniu-lensis appellabitur, 358; Manokvariensis deinde Manokvariensis-Sorongensis nuncupabitur, 258; Endehena denominatio-nem vulgo Endeh permutabit in Ende, 360; Vhelingensis in posterum Vhelin-gensis-Carolopolitana cognominabitur, 502; Apiana deinceps Apiana seu Sa-moana et Tokelauna appellabitur, 503.
Directorium de Missis cum pueris editum est a S. Congregatione pro Cultu Divino, 30. V. Normae.
E
Echeverría Alvares Aloisius, Reipublicae Mexicanae Praeses. Beatissimum Patrem invisit et ab Eo comiter excipitur ac salutatur, 198.
Eparchiae: — noviter erectae : Neo-Vestmonasteriensis,
470; Palghatensis, 472. — dismembratae: Edmontonensis, 470; Tri-
churiensis, 472. — suffraganeae: Neo-Vestmonasteriensis,
metrop. Vinnipegensi Ucrainorum, 471; Palghatensis, metrop. Ernakulamensi, 472.
Episcopales coetus. E.mi Patres et Exc.mi Praesules e totius Asiae episcopalibus coetibus, qui generali conventui Taipe-hae interfuerunt, B. P. nuntium accipiunt, 280.
Eucharistici Congressus: — Aquini habendus, septimo expleto sae
culo e pientissimo obitu S. Thomae Aquinatis, 329;
— Quiti celebrandus e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae quae Bolivar ianae traditioni inhaerent, 381, 405;
— secundus e tota Lusitania Augustae Braca rum celebrandus, 407;
— Salti in finibus Argentinae habendus, 534, 654.
Eugenia Maria a Iesu (S. D.), Fundatrix Instituti Sororum ab Assumptione B. M. V. Decretum de miraculo pro illius beatificatione, 507.
F
Fernández De Valderrama y Moreno Gabriel, cum auctoritate Legatus ab Hispanica Natione ad Sedem Apostolicam missus, B. P. Litteras demandati muneris testes tradit, 200.
Fossanova. B. P. Christifideles alloquitur in Basilica Fossanovensis coenobii ubi S. Thomas Aquinas, anno millesimo ducentésimo septuagesimo quarto, pientis-sime obiit, 539.
Franciscales Familiae. Illarum moderatoribus B. P. epistulam mittit, septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Bonaventurae, 435.
G
Gill et Ignatius, Ordinis Cisterciensium Reformatorum seu Strictioris Observantiae Abbas generalis. Illi B. P. nuntium mittit octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti, 482.
Gilroy Card. Normannus Thomas, archiepiscopus olim Sydneyensis. B. P. omina profert illi, decem a suscepto sacerdotio condenti lustra, 7.
Guardo Caesar, Reipublicae Argentinae apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras concrediti muneris fidem facientes tradit, 709.
Guerrero Gustavus Adolf'us, a Salvatoriana Republica missus ad Apostolicam Sedem liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras tradit concrediti muneris testes, 9.
Guizar Valencia Raphael (S. D.), Episcopus Verae Crucis. Decretum de introducenda Causa pro illius beatificatione, 516.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 791
H
Hedvigis, Regina Poloniae. Sexto expleto saeculo ab eius ortu, B. P. epistulam mittit E.mo Card. Carolo Wojtyla, Cracoviensi archiepiscopo, 433.
Hibernia. B. P. epistulam mittit ad Cardinalem "Villelmum Con way, Arma cha num archiepiscopum, Episcopalis Conferentiae Hiberniae praesidem, reconciliationis intuitu inter Hibernias gentes, 331.
Homilia. In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta « in Cena Domini », Beatissimo Patre Sacrum per-agente, 228.
Huatlanta (urbs). Simulacrum B. Mariae Virginis a Caritate pretioso diademate coronatur, 479.
Hungariae dioeceses. Cum decreta e vulgantur ad pastoralem quarundam ex Hungaria dioecesium utilitatem spectantia, B. P. epistulam mittit Card. Iosepho Mindszenty iam Strigoniensi archiepiscopo, 63.
I
Ilboudo Petrus, Reipublicae Voltae Superioris primus cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras demandati muneris testes tradit, 76.
Infirmi. Vacatio legis de Ordine Unctionis infirmorum prorogatur, 100. V. Normae.
Institutum v. d. « Office International de l'Enseignement Catholique ». Coetum Romae habet ex omnibus nationibus eiusdemque delegatos B. P. coram admittit, 387.
Instructio de secreto pontificio. Rescriptum ex audientia, 89.
« International Calix Society ». B. P. coram admissos socios alloquitur, vigesimo quinto exacto anno ex quo eadem sodalitas instituta est, 338.
Iubilaeum universale. B. P. coram admittit moderatores radiotelevisificarum stationum e tota Europa atque America Septemtrionali Romae coadunatos, anni-tente Pontificio Consilio instrumentis communicationis socialis praeposito, 263 ; Indictio Universalis Iubilaei, 289.
Ius Canonicum. Auditores qui in Gregoriana studiorum Universitate «cursui renovationis canonicae pro iudicibus aliisque tribunalium administris » interfuerunt B. P. coram admittit et alloquitur, 10.
Ius Canonicum Orientale. E.mos Patres, Exc.mos Patriarchas atque Praesules Pontificiae Commissionis Codici Iuris Canonici Orientalis recognoscendo B. P. coram admittit, 243.
K
Kachingwe Iosephus, apud Sedem Apostolicam Reipublicae Malavianae liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras concrediti muneris fidem facientes tradit, 494.
Karuhije Ignatius, Ruandensis Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 15.
« Katholikentag », qui dicitur, octogesimus quartus Coetus in urbe «Mönchengladbach» a Germaniae catholicis Christifidelibus habetur. B. P. hortamenta et vota profert ob illum coactum Coetum, 575.
— item B. P. nuntium mittit ob Coetum, Vindobonae celebratum a Christifidelibus Nationis Austriacae, 656.
Kleiner Sighardus, Sacri Ordinis Cister-ciensis, Abbas generalis. Illi B. P. nuntium mittit, octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti, 482.
Kocisho Stephanus I., Archiepiscopus Metropolita Munhallensis Ruthenorum. Illi B. P. scribit quinquagesimo exacto anno ex quo Ruthenorum Ecclesia in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus constituta est, 411.
König Card. Franciscus, Vindobonensis Archiepiscopus. Illi B. P. nuntium mittit ob Coetum « Katholikentag » qui dicitur a Christifidelibus Austriacae Nationis Vindobonae celebratum, 656.
Koser Constantinus, Bommarco Vitalis, Rywalshi Paschalis, Franciscanum Familiarum moderatores. Illis B. P. epistulam mittit septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Bonaventurae, 435.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
792 Index rerum analyticus
L
Langobarda (ecclesiastica regio). Eidem adnectitur Viglevanensis Ecclesia, 499.
Legatorum coetus apud Sedem Apostolicam Novo ineunte anno B. P. felicia ac fausta ominatur, 66.
Legumlatorum coetus « Euro-Africanus ». B. P. coram admittit et alloquitur eos qui interfuerunt conventui Romae celebrato, 192.
Lercaro Card. Iacobus. Illi, sexagesimo exacto anno ex quo sacerdotio est auctus, B. P. vota ac salutares adpreca-tiones profert, 384.
Litterae circulares Sacrae Congregationis pro Cultu Divino de normis servandis quoad liturgicos libros in vulgus edendos, illorum translatione in linguas hodiernas peracta, 98. V. Normae.
Liturgici libri. De normis servandis quoad liturgicos libros in vulgus edendos, illorum translatione in linguas hodiernas peracta, 98. V. Normae.
Lombume Mujwan Kallymazi, Zairianae Reipublicae liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 64.
Lugdunum. Septimo expleto saeculo ex quo alterum Generale Concilium Lugdunense actum est, B. P. Card. Ioannem Wille-brands eligit ut Lugduni celebritatibus praesideat, 620.
M
Maheu Renatus, Moderator generalis Instituti Internationalis v. d. UNESCO. Nuntium ei mittit B. P. ob octavum diem celebrandum litterarum cognitioni provehendae per totum terrarum orbem dicatum, 496.
r
Maipu. B. P. nuntius televisifica Episcopis et Christifidelibus Cilensis Nationis datus occasione dedicationis templi nationalis votivi B. M. V. a Carmelo, loco Maipú, exeunte Anno Sancto in locali Ecclesia celebrato, 727.
Maria a S. Ignatio (S. D.), fundatrix Congregationis Religiosarum a Iesu et Maria. Decretum de introducenda Causa pro illius beatificatione, 361.
Maria Cruci fixa a Iesu (S. D.), confunda-trix Religiosarum a SS. Cruce et Passione D.N.I.C. Decretum de introducenda Causa pro illius beatificatione, 587.
Maria Virgo (B.): — eius cultum recte instituendum et au
gendum B. P. hortatur, 113 ss. ; — eius imago, in Sandomiriensi dioecesi
exculta, pretioso diademate redimiri si-nitur, 319;
— facultas conceditur diademate cingendi excultam Mostae, in Melitensi insula, imaginem Virginis Mariae in caelum Assumptae, 322;
— eius simulacrum vulgo «de los Remedios» in templo Naucalpanensi, in Mexico, excultum, pretioso diademate cingi sinitur, 327;
— imago Deiparae Virginis Immaculatae in sacello loci qui dicitur vulgo « Przasnysz » dioecesis Plocensis aureo redimitur serto, 380;
— in aede sacra B. M. V. ab Arcu appellatae apud urbem Neapolim centenaria memoria celebratur incoronationis eiusdem Deiparae imaginis, 485. V. Patroni caelestes.
Matrimonium. Responsum ad propositum dubium de decreto ratihabitionis in causis matrimonialibus, 463.
McMillan Ioannes Mili B. P. crediti muneris testes tradit Litteras, quibus apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus Australiae constituitur, 492.
Migliaccio Ludus, Rector generalis Ordinis Clericorum Regularium Matris Dei. Illi B. P. epistulam mittit quadrigentesimo volvente anno ab instituto Ordine, 537.
Milleret De Brou Anna Eugenia (S. D.). V. Eugenia Maria a Iesu.
Mindszenty Card. Iosephus. Ei B. P. epistulam mittit cum evulgantur decreta ad pastoralem quarundam ex Hungaria dioecesium utilitatem spectantia, 63.
Missa. Directorium de Missis cum pueris a Sacra Congregatione pro Cultu Divino
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 793
editum, 30; Quaedam capita de facultatibus ad Missarum stipendia pertinentibus statuuntur, 308. V. Normae.
Missio (Pontificia) pro Palaestina, xxv exacto anno ab eiusdem constitutione B. P. epistulam mittit B. P. Ioanni Nolan, Pontificiae Missionis presidi, 441.
Missionalia Pontificia Opera. Membra summorum Consiliorum, Romae annuum Coetum habentia, B. P. coram admittit, 340.
Missiones catholicae. B. P. nuntium mittit ob diem celebrandum, per totum Orbem catholicum rei missionali provehendae dicatum, 446; B. P. praesentes alloquitur in auditorio Urbanianae Studiorum Universitatis die rei missionali provehendae per totum Orbem dicato recurrente, 625.
Mönchengladbach (urbs). Octogesimus quartus Coetus «Katholikentag» qui dicitur a Germaniae catholicis Christifidelibus habetur, 575.
N
Nasalli Rocca di Corneliano Card. Marius. Illum B. P. Missum Extraordinarium eligit ut celebritatibus praesideat in aede sacra B. M. V. ab Arcu appellatae apud urbem Neapolim, primo volvente saeculo ex quo eadem Deiparae imago aureo diademate redimita fuit, 485.
Nationum Consociatorum Consilium. B. P. nuntius ad Exc.mum Virum Kurt Waldheim, Consilii Consociatarum Nationum Secretarium generalem, extraordinario eiusdem Consilii coacto coetu, 282.
Nativitatis D.N.I.C, festum. B. P. omina et benedictio Romanis civibus et universis Christifidelibus, hunc diem celebrantibus, 24.
Neurologi periti. Romae coetum habent eosque B. P. alloquitur, 388.
Nolan Ioannes, Pontificiae Missionis pro Palaestina praeses. Illi B. P. scribit,
xxv exacto anno ab eadem Missione constituta, 441.
Non-credentes. B. P. coram admittit et alloquitur Moderatores, Membra et Consultores Secretariatus pro non credentibus qui Romae plenario coetui interfuerunt, 241.
Normae: — a Sacra Congregatione pro Cultu Divino
editae quoad celebrationem Missae cum pueris, 30; de liturgicis libris in vulgus edendis, illorum translatione in linguas hodiernas peracta, 98; quoad prorogationem Vacationis legis de Ordine Unctionis infirmorum, 100 ; de novo « Ordine Paenitentiae», 172;
— ex Audientia de secreto pontificio, 89; — editae a Sacra Congregatione Pro Reli
giosis et Institutis Saecularibus de dimissione religiosorum qui vota perpetua nuncuparunt in religione clericali exempta, 215;
— apostolicae statutae de facultatibus ad Missarum stipendia pertinentibus, 308;
— a Sacra Congregatione pro Doctrina Fidei de sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium, 661; de abortu procurato, 730.
Nzioha Mulli Henricus, Chenianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras demandati muneris testes tradit, 495.
O
Oddi Card. Silvius. Illum B. P. Missum Extraordinarium eligit ut Eucharistici Coetus, Salvi in finibus Argentinae habendi, celebritatibus praesideat, 534.
Ordo Cisterciensium Reformatorum seu Strictions Observantiae. B. r. nuntium mittit R. P. Ignatio Gillet, Abbati generali, octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti, 482.
Ordo Clericorum Regularium Matris Dei. Quadringentesimo volvente anno ab instituto Ordine, B. P. epistulam mittit P. Lucio Migliaccio, Rectori generali, 537.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
794 Index rerum analyticus
Ordo Fratrum Minorum Capuccinarum. B. P. alloquitur coram admissos sodales qui generali coetui religiosae suae communitatis interfuerunt, 564.
Ordo Fratrum Praedicatorum. B. P. coram admissos moderatores atque sodales alloquitur qui generali coetui religiosae suae communitatis interfuerunt, 542.
Ordo Sacer Cisterciensis. B. P. nuntium mittit R. P. Sighardo Kleiner, Abbati generali, octavo pleno saeculo abeunte ex quo Sancto Bernardo Sanctorum Caelitum honores sunt decreti, 482.
Ordo Servorum Mariae. B. P. alloquitur coram admissos sodales qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt, 572.
P
Paenitentiae Sacramentum. Novus « Ordo Paenitentiae», a Sacra Congregatione pro Cultu Divino apparatus, pontificia auctoritate approbatur, 172. V. Normae.
Palaestina. B. P. epistulam mittit R. P. Ioanni Nolan, praesidi Pontificiae Missionis pro Palaestina, xxv exacto anno ab eadem Missione constituta, 441.
Parente Card. Petrus. Eum B. P. Missum Extraordinarium mittit ad Eucharisticum Conventum Aquini habendum, septimo expleto saeculo e pientissimo obitu S. Thomae Aquinatis, 329.
Pascha Resurrectionis D.N.I.C. B. P. omina ac benedictio Christifidelibus Urbis et Orbis eo festo die qui nuntium spei atque gaudii affert, 273.
Patroni caelestes: — declarantur: B. Maria Virgo Immacu
lata, dioecesis S. Georgii in Grenada, 6; B. Maria Virgo, quam appellant «Nostra Signora di Soviore» dioecesis Lu-nensis, 378; Sacra Nazarethana Familia praecipua tutelaris Patrona Praelaturae
- Chulucanensis, 477. — confirmantur: B. Virgo Maria Perdo-
lens, quam populus a « Castelpetroso » vocat, in Italiae finibus, Patrona Moli-sanae regionis, 320; S. Camillus De Lel-lis, Patronus Officii Sanitatis Militum Italicorum, 376; B. Maria Virgo sub ti
tulo Immaculati Cordis, Patrona principalis dioecesis Bethlehemensis, in Africa Australi, 379; S. Carolus Borromeo, praecipuus Patronus Carmelitani Fratrum Discaleeatorum Provinciae Lom-bardae, 475; B. Virgo Maria, Caelestis Regina sideribus recepta, praecipua Patrona Fratrum Minorum Capulatorum Panormitanae Provinciae, 478.
Paulus Pp. VI. Diem celebrans nominalem, Sacri Collegii fausta excipiens omina, de praesenti Ecclesiae Christi condicione disserit, 392.
Pax. «Praemium Pacis a Ioanne XXIII» sollemni caerimonia traditur a B. P. Instituto Internationali v. d. UNESCO, 704.
Picco Ioseph (S. D.), sacerdos professus e Societate Iesu. Decretum de introducenda causa pro illius beatificatione, 420.
Pitcairn, insula, in Polynesia sita, ArchS dioecesi Papeetensi adnectitur, 353.
Pohlschneider Ioannes, Aauisgranensis Episcopus. Illi B. P. nuntium mittit ob octogesimum quartum Coetum «Katholikentag » qui dicitur, in urbe « Mönchengladbach» a Germaniae catholicis Christifidelibus habendum, 575.
Praefecturae Apostolicae: — noviter constituta: Sinoiaënsis, 189; — in dioecesim evecta: de Raipur, 312.
Praelatitiae Ecclesiae translationes. Titulus Ecclesiae Saltensis in Mexico transfertur a templo S. Francisci Assisiensis ad templum B. M. Virginis sub nomine «Nuestra Señora de Guadalupe», 214; Titulus Ecclesiae Sinuensis Superioris transfertur a templo Deo in honorem Sanctae Luciae Virg. et Mart. dicato in urbe Montelibano ad templum D. N. I .C. Universorum Regi et B. Mariae V. Reginae dicandum, 662.
« Praemium Pacis a Ioanne XXIII ». A B. P. sollemni caerimonia traditur Instituto Internationali v. d. UNESCO, 704.
Provinciae ecclesiastica e : noviter constitutae : Cuttackensis-Bhu-banesvarensis, 369; Tuguegaraoana, 593.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 795
Pueri. Directorium de Missis cum pueris editum est a S. Congregatione pro Cultu Divino, 80. V. Normae.
Q
Quadragesimale tempus. Universis Christifidelibus B. P. nuntium mittit quadragesimali ineunte tempore, 206 ; item nuntium affert B. P. ad universos Canadensis Nationis Christifideles ob inceptum v. d. « Opération Chantier », 208.
Quitum. Celebritatibus Eucharistici Coetus e sex Nationibus Americae Mediae et Meridianae quae Bolivarianae traditioni inhaerent habendi, praesidet Card. Sebastianus Baggio, S. Congregationis pro Episcopis Praefectus, B. P. Missus Extraordinarius, 381.
— Nuntius televisifica a B. P. missus, 405.
R
Radiotelevisificarum stationum moderatores e tota Europa atque America Sep-temtrionali Romae coadunatos, annitente Pontificio Consilio instrumentis communicationis socialis praeposito, B. P. coram admittit, 268.
Razafimbahiny Iulius, Madagascarianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras concrediti muneris fidem facientes tradit, 571.
Religio clericalis exempta. De dimissione religiosorum qui vota perpetua nuncuparunt, 215. V. Normae.
Responsa ad proposita dubia: — de decreto ratihabitionis in causis ma
trimonialibus, 463; — de Diaconi facultatibus quoad sacra
mentalia et benedictiones, 667.
Riesle Hector, Chilensis Reipublicae cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras tradit concrediti muneris testes, 260.
Rocha Antonius, Columbianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, B. P. litteras concrediti muneris testes tradit, 65.
Romanae Civitatis magister et administratorum coetus. Novo ineunte anno B. P. fausta ominantur, 73.
Romanus clerus. Curiones atque universum clerum Romanae Dioecesis B. P. coram admittit in Aede Sixtina et alloquitur, 201.
Rota S. Romana. V. Tribunal S. Romanae Rotae.
Rua Michael (S. D.), Societatis S. Francisci Salesii Rector Maior. Recensio illius vitae, 530 ss. ; Beatus renuntiatur, 532.
Ruthenorum Ecclesia. B. P. scribit Exc.mo Stephano I. Kocisko, Archiepiscopo Metropolitae Munhallensi Ruthenorum, quinquagesimo exacto anno ex quo Ruthenorum Ecclesia in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus constituta est, 411.
Rywalshi Paschalis. V. Koser Constantinus.
S
Sacrae Virgines. In Festo Praesentationis Domini, cum cerei, more antiquitus tradito, ei oblati sunt, B. P. sacras virgines alloquitur in basilica vaticana, 195.
Sacramentales formulae. Declaratio S. Congregationis pro Doctrina Fidei de sensu tribuendo adprobationi versionum formularum sacramentalium, 661. V. Normae.
Sacramentalia. Responsum ad propositum dubium de Diaconi facultatibus quoad sacramentalia et benedictiones, 667.
Salas Raphael. V. Carrillo-Flores Antonius.
Saltum (urbs). Eucharisticus conventus celebratur septimus e tota Argentina, 534; B. P. nuntius radiophonicus Praesulibus atque Christifidelibus ibi congregatis, 654.
Salmno Iulia (S. D.), fundatrix Sororum Doctrinae Christianae a SS. Corde Iesu. Decretum de introducenda Causa pro illius beatificatione, 513.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
796 Index rerum analyticus
Sangkadis Diskul, Thailandiae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 404.
Schervier Maria Francisca (S. D.), Tertii Ordinis S. Francisci, fundatrix Sororum Pauperum S. Francisci Assisiensis. Decretum de miraculis pro illius beatificatione, 101; B. P. alloquitur in Basilica Vaticana eos qui sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei interfuerunt, 268; recensio illius vitae, 596; Beata renuntiatur, 598.
Secretariatus pro non Christianis. Eius Praesidem Cardinalem et officiales B. P. coram admittit et alloquitur, decimo volvente anno ab eodem Secretariatu constituto, 444.
Secretum pontificium. Rescriptum ex Audientia, 89. V. Normae.
Shin Hyun Joon, Coreanae Reipublicae liberis eum mandatis Legatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 262.
Sidarouss Stephanus I, Alexandrinus Coptorum Patriarcha. Illi B. P. epistulam mittit ad mutuam conspirationem magis fovendam inter Catholicos et Coptos Orthodoxos Christifideles, 533.
Singh Avtar, Indicae Reipublicae liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras demandati muneris testes tradit, 491.
Societas Iesu. B. P. alloquitur coram admissos sodales qui generali coetui religiosae suae communitatis interfuerunt, 711.
Stein Bernardus, Trevirensis episcopus. Illi B. P. scribit eum cathedralis ecclesia, temporis iniuria atque damnis bellica calamitate illatis labefactata, ad pristinum est revocata splendorem, 225.
Synodus Episcoporum. E.mos Patres et Exc.mos Praesules e Consilio Secretariae generalis, Romae coetum habentes, B. P. coram admittit et alloquitur, 257; Patres in Aede Sixtina alloquitur, tertio ineunte generali Coetu Episcoporum Synodi, 554; atque in aula synodali cum
prima haberetur congregatio, 557; denique cum generalis Coetus exitum haberet, 631.
T
Taipeha. B. P. nuntius E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e totius Asiae episcopalibus coetibus, qui generali conventui Taipehae interfuerunt, 280
Tamayo Gasgue Eduardus, Venetiolanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 703.
Terra Sancta. Christifideles B. P. hortatur ut ecclesialis caritatis sensum christianis Terrae Sanctae communitatibus testificentur, 177.
Theresia a Iesu Jornet et Ibars (B.), fundatrix Congregationis Parvarum Sororum Senum Derelictorum. In Basilica Vaticana B. P. eos alloquitur qui sollemni Canonizationi Beatae interfuerunt, 77.
Thévenet Claudina (S. D.). V. Maria a S. Ignatio.
Thomas Aquinas (S.). Septies redeunte memoria centenaria pientissimi obitus Angelici Doctoris, B. P. alloquitur conventui participantes in auditorio Pontificiae Studiorum universitatis a S. Thoma Aquinate in Urbe, 265; B. P. mittit card. Petrum Parente Missum Extraordinarium ut celebritatibus praesideat Eucharistici Coetus Aquini habendi, septimo expleto saeculo a morte S. Thomae Aquinatis, 329; B. P. Christifideles alloquitur in Basilica Fossanovensis coenobii ubi S. Thomas Aquinas anno millesimo ducentésimo septuagesimo quarto pientissime obiit, 539; B. P. epistula ad P. Vincentium de Couesnongle, Ordinis Fratrum Praedicatorum Magistrum Generalem, septimo expleto saeculo ab obitu Sancti Thomae Aquinatis, 673.
Trevirensis cathedralis ecclesia, labefactata iniuria temporis atque damnis bellica calamitate illatis, ad pristinum est revocata splendorem. B. P., gratulationis causa, epistulam mittit Trevirensi episcopo, Bernardo Stein, 225.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Index rerum analyticus 797
Tribunal S. Romanae Rotae. Praelatos auditores, officiales et advocatos, novo litibus iudicandis ineunte anno, B. P. coram admittit et alloquitur, 84.
U
Unctio Infirmorum (Sacramentum). "Vacatio legis de Ordine Unctionis infirmorum prorogatur, 100. V. Normae.
UNESCO. B. P. nuntium mittit Renato Maheu, moderatori generali eiusdem Instituti Internationalis, ob octavum diem celebrandum litterarum cognitioni provehendae per totum terrarum orbem dicatum, 496; B. P. tradit sollemni caerimonia « Praemium Pacis a Ioanne XXIII » Instituto Internationali v. d. UNESCO, 704.
Universitates Studiorum : — Gregoriana in Urbe. Auditores qui « Cur
sui renovationis canonicae pro iudicibus aliisque tribunalium administris » interfuerunt, B. P. coram admittit, 10.
— Theologica facultas in Pontificia studiorum Universitate Aequatoris erigitur, 174.
— a S. Thoma Aquinate in Urbe. In eius auditorio B. P. alloquitur participantes conventui septies redeunte memoria pientissimi obitus Angelici Doctoris, 265.
— Facultas theologica in Helvetica urbe Lucernensi in perpetuum canonice erigitur, 423.
— Institutum Superius Sacrae Theologiae in Rhaetorum Curia (Chur, Schweiz) canonice erigitur, 426.
V
Vagnozzi Card. Aegydius, Praefecturae oeconomicis negotiis Apostolicae Sedis gerendis Praeses. Illi B. P. gratulationes ac vota profert, quinque condenti lustra a suscepta ordinatione episcopali, 332.
V aides Carolus, liberis cum mandatis Legatus ab Insularum Philippinarum Republica ad Sedem Apostolicam missus, B. P. Litteras tradit legationis fidem facientes, 653.
Viglevanensis Ecclesia adnectitur regioni ecclesiasticae Langobardae, 499; suffraganea constituitur Metropolitanae Ecclesiae Mediolanensi, 500.
Vindobona. Coetus «Katholikentag», qui dicitur, a Christifidelibus Austriacae Nationis habetur, 656.
Vocationes ecclesiasticae. B. P. nuntius ob diem celebrandum vocationibus iuvandis per totum catholicum orbem dicatum, 274.
W
Wagner Liborius (S. D.), sacerdos et parochus de Altenmünster in odium fidei a. 1631 interfectus. Decretum de martyrio pro illius beatificatione, 103; in Basilica Vaticana B. P. eos alloquitur qui sollemni Beatificationi Ven. Servi Dei interfuerunt, 249; recensio illius vitae, 373ss.; Beatus renuntiatur, 375.
Waldheim Kurt, Consilii Consociatarum Nationum Secretarius generalis. Illi B. P. nuntium mittit, extraordinario eiusdem Consilii coacto coetu, 282.
Willebrands Card. Ioannes, Secretariatus ad Christianorum Unitatem Fovendam Praeses. Illum B. P. Missum Extraordinarium eligit ut Lugduni celebritatibus praesideat septimo expleto saeculo ex quo alterum Generale Concilium Lugdunense actum est, 620.
Wojtyla Card. Carolus, Cracoviensis archiepiscopus. Illi B. P. epistulam mittit sexto expleto saeculo ab ortu Hedvigis Reginae Poloniae, 433.
Wyszyñski Card. Stephanus, Gnesnensis et Varsaviensis archiepiscopus. B. P. nuntium mittit illi, decem condenti lustra ex quo sacri Presbyteratus auctus est honore, 442.
Z
Zabalago Canelas Eduardus, Bolivianae Reipublicae liberis cum mandatis Legatus, B. P. Litteras concrediti muneris fidem facientes tradit, 391.
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
A D D E N D A E T C O R R I G E N D A
in vol. L X V I ( 1 9 7 4 ) Commentarii ACTA APOSTOLICAE SEDIS
pag. 2 5 9 , linea sextadecima, loco colligantur, legatur colligentur.
pag. 6 4 0 , in titulo, loco Consilii Generalis Pontificiae Commissionis
pro America Latina, legatur Consilii Episcopalis Latini Ame
ricam (CELAM).
SEXAGESIMUM SEXTUM VOLUMEN
COMMENTARII OFFICIALIS « ACTA APOSTOLICAE SEDIS »
ABSOLVITUR DIE XXXI M. DECEMBRIS A. MCMLXXIV
TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Anno XL V Città del Vaticano, giovedì 21 febbraio 1974 Num. 1
A C T A A P O S T O L I C A E S E D I S SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI
DELLO STATO
DEL VATICANO
Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XI
N . X C V I I I — Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di un francobollo di posta aerea.
21 febbraio 1974
LA PONTIFICIA COMMISSIONE
PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO
Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI ;
Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto,
7 giugno 1929, n. I I ;
ORDINA
Art. 1. - È autorizzata la emissione di un francobollo da valere per
il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla
Città del Vaticano e da inoltrare per via aerea.
Art. 2. - Il francobollo di cui all'articolo precedente, stampato a
colori in offset e calcografia su carta bianca patinata, ha le seguenti
caratteristiche :
dimensioni : mm. 30 x 40, compresa la dentellatura, formato ver
ticale ;
DELLA CITTA
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
• 3
2 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento
valore: L. 2.500;
soggetto : la vignetta raffigura un angelo, tratto da un mosaico
situato nell'atrio della Basilica di S. Marco a Venezia;
il francobollo reca, sotto al soggetto, su due righe, l'indicazione
del valore in cifre arabiche e la scritta « POSTA AEREA VATICANA ».
Art. 3. - Il francobollo di cui agli articoli precedenti ha valore,
agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente
ordinanza.
La tiratura è di 1.300.000 esemplari.
Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi
ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli
Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà
in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.
Città del Vaticano, ventuno febbraio millenovecentosettantaquattro.
GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente
SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente
LUIGI Card. TRAGLIA
MASSIMILIANO Card, DE FURSTENBERG
GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT
GIUSEPPE Card. PAUPINI
GIACOMO Card. VIOLARDO
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it
Anno XL V Città dd Vaticano, domenica 31 marzo 1974 Num. 2
A C T A A P O S T O L I C A E S E D I S SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI
DELLO STATO
D E L L A C I T T A D E L V A T I C A N O
Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XI
IST. X C I X - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano in materia di tariffe postali e telegrafiche.
31 marzo /«974
LA PONTIFICIA COMMISSIONE
PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO
Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI ;
Visti gli art. 2 e 20 lett. c n . 5 e 6 della legge sulle fonti del diritto,
7 giugno 1929, n. II ;
Visto l'accordo tra la Santa Sede e l'Italia in materia di tariffe
postali, in data 23 gennaio 1952;
Viste le ordinanze della Pontifìcia Commissione per lo Stato della
Città del Vaticano, in materia di tariffe postali e telegrafiche, in data
Io agosto 1965, n. XVIII, in data 3 marzo 1966, n. XXII e in data 16 ago
sto 1967, n. XXXVII e l'ordinanza in materia di tariffe postali in data
30 dicembre 1965, n. XXI ;
ORDINA
Art. 1. - A partire dal 31 marzo 1974 le tariffe postali, le soprat
tasse di trasporto aereo e le tariffe telegrafiche attualmente in vigore
sono modificate in alcune voci dalla seguente tabella :
2015 - Digital Collections - Biblioteca Don Bosco - Roma - http://digital.biblioteca.unisal.it