7/24/2019 Agassiz (Jezero)
1/2
Agassiz (jezero)
Agassiz bilo je veliko jezero - vee od svih dananjih
Velikih jezera zajedno - u sreditu Sjeverne Amerike,
stvoreno topljenjem ledenjaka na kraju posljednjeg
ledenog doba. Teoriju o postojanju jezera je godine
1823. prvi put iznio geologWilliam Keating, a ime je
dobilo poLouisu Agassizukoji je godine1879. prvi sh-
vatio da bi moglo imati ledenjako porijeklo.
Ostaci biveg jezera, od kojih je najpoznatije Jezero
Winnipeg, danas dominiraju geografijom kanadske
provincije Manitoba. Prvi put se poelo stvarati prije
oko 13 000 godina, a s vremenom je prekrilo teritorijManitobe,
zapadnogOntarija, sjeverneMinnesote, sjev-
ernog dijela dananjeSjeverne DakoteteSaskatchewana.
U svojoj najveem opsegu je imalo povrinu od oko 440
000 kvadratnih kilometara, veu od svih dananjih jez-
era, ukljuujuiKaspijsko more.
Jezero se u razliitom periodima isuivalo kroz rijeku
Minnesota(dio sistemaMississipija) u Velika jezeraili
na zapad krozYukoniAljasku. Nakon to se led vratio i
nakon to se povuklo na sjever preko dananje kanadske
granice, ponovno se napunilo prije oko 9.900 godina.
Ti dogaaji su imali znaajnog utjecaja na klimu, raz-
inu mora, a moda i rane ljudske civilizacije. Klima-tolozi
vjeruju da je oko 11 000 godina pne. veliki dio
Jezera Agassiz istekao krozVelika jezerai Rijeku Saint
LawrenceuAtlantski ocean.
Posljednje veliko isuivanje se dogodilo otprilike prije
8 400 godina, kada se jezero premjestilo na podruje
dananjegHudsonovog zaljeva. Ostaci jezera su gotovo
potpuno presuili u slijedeih 1000 godina, ostavivi za
sobom, izmeu ostalih, Jezero Winnipeg, Jezero Win-
nipegosis, Jezero Manitobai Jezero Woods. Ta jezera
se dan-danas smanjuju zbog izostatskog prilagoavanja.
Glavno isuivanje jezera se vjerojatno dogodilo u vrlo
kratkom vremenu - moda tokom samo jedne godine - ivjeruje se da
je odgovorno za 8.2 kyr dogaaj vidljiv u
ledenim jezgramai drugim klimatskim tragovima. Treba
se, s druge strane, uzeti u obzir da postoje nepravilnosti u
8.2 i 8.4 kyr datiranjima.
Dok se povuklo zajedno s ledenim pokrovom koji ga je
bio stvorio, Jezero Agassiz je ostavilo primjetne tragove
iza sebe. Plae, kilometre i milje daleko od vodenih
masa, mogu se pronai na mnogim lokacijama. One
predstavljaju negdanje granice jezera. Mnoge dananje
rijene doline, ukljuujui Red River, Rijeku Assini-
boine i ve spomenutu rijeku Minnesotu, su stvorene
prodorom vode u ili van jezera. Poljoprivredno podrujeDolina Red
Riverpostoji zbog mulja koji je potonuo na
dno jezera.
1 Vanjske veze
Lake Agassiz Overview (Science News 162(18),
2002 Once upon a lake, Perkins S.)
Map of glacial Lake Agassiz by Minnesota Dept. of
Natural Resources
Warren Upham (1895) The Glacial Lake Agassiz
(monograph). United States Geological Survey,
Washington.
Pielou, E. C. 1991. After the Ice Age: The Return of
Life to Glaciated North America
1
http://www.lib.ndsu.nodak.edu/govdocs/text/lakeagassiz/http://www.lib.ndsu.nodak.edu/govdocs/text/lakeagassiz/http://www.lib.ndsu.nodak.edu/govdocs/text/lakeagassiz/http://www.dnr.state.mn.us/rprp/claycounty/lakeagassiz.htmlhttp://www.dnr.state.mn.us/rprp/claycounty/lakeagassiz.htmlhttp://cgrg.geog.uvic.ca/abstracts/PerkinsOnceDuring.htmlhttp://cgrg.geog.uvic.ca/abstracts/PerkinsOnceDuring.htmlhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Dolina_Red_Riverhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Assiniboine_(rijeka)https://sh.wikipedia.org/wiki/Assiniboine_(rijeka)https://sh.wikipedia.org/wiki/Red_River_of_the_Northhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Epica-vostok-grip-40kyr-HCO.pnghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Izostatsko_prilago%C4%91avanjehttps://sh.wikipedia.org/wiki/Woods_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Manitoba_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Winnipegosis_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Winnipegosis_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Winnipeg_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Hudsonov_zaljevhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Atlantikhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Saint_Lawrence_(rijeka)https://sh.wikipedia.org/wiki/Saint_Lawrence_(rijeka)https://sh.wikipedia.org/wiki/Velika_jezerahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Aljaskahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teritoriju_Yukonhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Velika_jezerahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Mississippi_(rijeka)https://sh.wikipedia.org/wiki/Rijeka_Minnesotahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Rijeka_Minnesotahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kaspijsko_morehttps://sh.wikipedia.org/wiki/Saskatchewanhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Sjeverna_Dakotahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Minnesotahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Ontariohttps://sh.wikipedia.org/wiki/Manitobahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Manitobahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Winnipeg_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/Winnipeg_(jezero)https://sh.wikipedia.org/wiki/1879https://sh.wikipedia.org/wiki/Louis_Agassizhttps://sh.wikipedia.org/wiki/William_Keatinghttps://sh.wikipedia.org/wiki/1823https://sh.wikipedia.org/wiki/Ledeno_dobahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Severna_Amerikahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Velika_jezera
7/24/2019 Agassiz (Jezero)
2/2
2 2 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES
2 Text and image sources, contributors, and licenses
2.1 Text
Agassiz (jezero) Izvor:
https://sh.wikipedia.org/wiki/Agassiz_(jezero)?oldid=12859135
Saradnici: OC Ripper, YurikBot, Thijs!bot,
JAnDbot, TXiKiBoT, SieBot, Vitek, Luckas-bot, LaaknorBot,
Orijentolog, Autobot, Xqbot, EmausBot, Kolega2357-Bot i Addbot
2.2 Images
Datoteka:Agassiz.jpg Izvor:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dd/Agassiz.jpgLicenca:Public
domain Doprinijeli: ?
Originalni umjetnik:?
Datoteka:Commons-logo.svg Izvor:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg
Licenca: Public do-
main Doprinijeli: This version created by Pumbaa, using a proper
partial circle and SVG geometry features. (Former versions used
to
be slightly warped.) Originalni umjetnik: SVG version was
created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlier
PNG
version, created byReidab.
2.3 Content license
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4//meta.wikimedia.org/wiki/User:Reidabhttp://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4//commons.wikimedia.org/wiki/User:3247http://localhost/var/www/apps/conversion/tmp/scratch_4//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Grunt&action=edit&redlink=1https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svghttps://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dd/Agassiz.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Agassiz_(jezero)?oldid=12859135
