2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012.

ALAN BİLGİSİTamamı Çözümlü

ÇIKMIŞ SORULAR

. . . . . . . .

KPSSSon 10 yıldaÖSYM'nin Sorduğu

Tüm Sorular

Son 10 yıldaÖSYM'nin Sorduğu

Tüm Sorular

HukukİktisatMaliye

Muhasebeİşletme

Komisyon

KPSS A-GRUBU Hukuk - İktisat - Maliye - Muhasebe - İşletmeTamamı Çözümlü Çıkmış Sorular

ISBN 978-605-364-359-3

©

4. Baskı

Dizgi-Grafik Tasarım: Özgür KuzeyKapak Tasarımı: Gürsel Avcı

Baskı: Ayrıntı Matbaası(Ankara-0312-395 55 90)

Yayınevi Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 13987

Pegem AkademiBu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti’ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

“Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının

kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması,yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz.

”

ÇIKMIŞ

SORULAR

Pegem Akademi Yayıncılık telif

ücreti ödeyerek bu izni almıştır.

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay/ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38

Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60E-ileti: pegem@pegem.net

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60

iii

ÖNSÖZ De erli KPSS Adaylar m z, Di er bütün s navlarda oldu u gibi KPSS A grubu adaylar da geçmi

y llarda yap lan s nav sorular n incelemekte, bu sorular çözmekte ve eksik olduklar konulara yönelik çal malar n h zland rmaktad rlar. Elinizdeki bu kaynak KPSS A grubunun tüm bran sorular n içermektedir. Geçmi y llarda yap lan s nav sorular na çe itli kaynaklardan ula labilmektedir. Ancak 2001 y l ndan itibaren yap lmaya ba lanan bu s navlarda sorulan sorular ve çözüm-lerinin tamam n n bulundu u ve konular na göre düzenlendi i bir kaynak bu-güne kadar yay mlanmam t r.

Önceki y llarda ç km sorular n konular na göre ayr lm olmas adayla-

ra çal ma kolayl sa laman n yan nda, s nav n mant n çözmelerinde de yard mc olacakt r.

Sorular, “Hukuk”, “ ktisat”, “Maliye”, “Muhasebe” ve “ letme” olmak üze-

re be bran halinde grupland r lm ve her bir sorunun alt na aç klamal çö-zümü verilmi tir.

Bu anlamda KPSS Konu Konu Düzenlenmi Tamam Çözümlü A-Grubu

Ç km Sorular kitab m z hem adaylar m z hem de bu s navlara dönük kurs ve dershanelerde görev yapan ö retmenlerimiz için önemli bir rehber kitap niteli-

indedir. Kitab m z n hepinize faydal olaca n umuyor, Pegem Akademi Yay nc l k olarak ba ar lar diliyoruz.

Pegem Akademi Yay nc l k

iv

Ç NDEK LER

HUKUK (ss: 1/182)

Anayasa Hukuku ........................................................................................................... 1 dare Hukuku .............................................................................................................. 26

Ceza Hukuku .............................................................................................................. 52 Medeni Hukuk ............................................................................................................ 81 Borçlar Hukuku ......................................................................................................... 111 Ticaret Hukuku ......................................................................................................... 137 cra ve flas Hukuku .................................................................................................. 162

KT SAT (ss: 185/371)

Fayda Teorisi, Farks zl k E rileri, Bütçe Do rusu ve Tüketici Dengesi....................... 185 Arz ve Talep .............................................................................................................. 197 Esneklik ..................................................................................................................... 204 Üretim Analizi ............................................................................................................ 210 Üretim Maliyetleri ...................................................................................................... 219 Piyasalar .................................................................................................................... 223 Faktör Piyasalar ........................................................................................................ 245 Genel Denge ve Etkinlik Analizi ................................................................................ 249 Milli Gelir Hesaplar ................................................................................................... 252 Basit Keynesyen Model ............................................................................................. 256 Tüketim Kuramlar .................................................................................................... 262 Yat r m Kuramlar ...................................................................................................... 264 Çarpanlar .................................................................................................................. 268 IS–LM Analizi ............................................................................................................ 271 Toplam Arz – Toplam Talep ..................................................................................... 281 Aç k Ekonomide IS – LM .......................................................................................... 295 Enflasyon – Döviz Kuru – Faiz Haddi ........................................................................ 297

sizlik ........................................................................................................................ 306 Para Teorisi ............................................................................................................... 309 Para Arz Tan mlar .................................................................................................... 312

v

Para Talebi – Para Arz ............................................................................................. 316 Para Ço altan .......................................................................................................... 331 Para Politikas Araç ve Amaçlar ............................................................................... 333 Finansal Ekonomi ..................................................................................................... 342 Uluslararas ktisat ..................................................................................................... 345 Büyüme ve Kalk nma ................................................................................................ 352 Doktrinler Tarihi ........................................................................................................ 362 Türkiye Ekonomisi .................................................................................................... 371

MAL YE (ss: 381/538)

Maliye Teorisi ............................................................................................................ 381 Kamu Maliyesiyle lgili Yakla mlar............................................................................ 383 Genel Ekonomi çinde Kamu Kesiminin Geli imi ...................................................... 384 Farkl ktisadi Yakla mlara Göre Kamu Kesimi ......................................................... 386 Devletin Görevleri ..................................................................................................... 389 Kamu Ekonomisinde Üretilen Mal ve Hizmetler ........................................................ 391 Kamu Ekonomisinde Karar Alma ve Oylama Yöntemleri ......................................... 396 Kamu Harcamalar n n Tan m ve Özellikleri .............................................................. 401 Kamu Harcamalar n n Art Nedenleri....................................................................... 403 Kamu Harcamalar n n S n fland r lmas ..................................................................... 412 Kamu Gelirlerinin Tan m , S n fland r lmas ve Türleri .............................................. 421 Verginin Tan m , Özellikleri, Amaçlar ve Tarihi Geli imi .......................................... 425 Vergileme lkeleri ....................................................................................................... 428 Vergileme ile lgili Temel Kavramlar .......................................................................... 430 Vergilerin S n fland r lmas ......................................................................................... 438 Bütçenin Tan m , Nitelikleri ve Fonksiyonlar ............................................................ 441 Bütçe lkeleri ve Bütçe Denkli i ................................................................................. 445 Bütçede Birlik lkesinden Sapmalar ........................................................................... 449 Bütçe Sistemleri ......................................................................................................... 452 Bütçenin Haz rlanmas ve Yasama Organ nda Onaylanmas .................................... 454 Bütçenin Uygulanmas ve Hazine lemleri ............................................................... 459 Mali Y l n Sona Ermesi ve Hesaplar n Kapat lmas .................................................... 461 Devlet Muhasebe Sistemleri ...................................................................................... 462

vi

Bütçenin Denetimi .................................................................................................... 463 Devlet Borçlar n n Tan m , Özellikleri ve S n fland r lmas ......................................... 465 Borç Yönetimi lemleri ............................................................................................. 474 Devlet Borçlanmas nda Alacakl lara Sa lanan Menfaatler ........................................ 478 Devlet Borçlar nda Garanti ....................................................................................... 480 Devlet Borçlar n n Ödenmesi .................................................................................... 481 Borçlanman n Ekonomik ve Sosyal Etkileri ............................................................... 482 Vergi Hukukunun Kaynaklar .................................................................................... 486 Vergi Usul Hukuku .................................................................................................... 487 Vergi Ceza Hukuku ................................................................................................... 493 Vergi cra Hukuku ..................................................................................................... 497 Vergi Uyu mazl klar n n dari Çözüm Yollar ve Vergi Yarg s ................................... 498 Gelir Üzerinden Al nan Vergiler ................................................................................. 501 Harcamalar Üzerinden Al nan Vergiler ...................................................................... 508 Servet Üzerinden Al nan Vergiler .............................................................................. 510 Maliye Politikas n n Amaçlar ve Araçlar .................................................................. 511 Maliye Politikas n n Etkinli i ...................................................................................... 515 Enflasyon - Deflasyon - Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikas ......................... 526 ktisadi Büyüme ve Kalk nman n Sa lanmas nda Maliye Politikas ........................... 535

Bütçe Aç klar nda Maliye Politikas ............................................................................ 537

MUHASEBE (ss: 541/720)

Muhasebenin Temel Kavramlar ve lkeleri ............................................................... 541 Muhasebe Araçlar ve Belgeler .................................................................................. 547 Türkiye Muhasebe Standartlar ................................................................................. 549 Tek Düzen Hesap Plan ............................................................................................. 552 Haz r De erler - Menkul K ymetler ............................................................................ 561

a) Kasa Hesab (TL) ........................................................................................... 561 b) Kasa Hesab (Yabanc Paralar) ...................................................................... 563 c) Bankalar Hesab .............................................................................................. 567 d) Çekler, Al nan Çekler, Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesab .................... 577 e) Di er Haz r De erler Hesab ........................................................................... 579

Menkul K ymetler ..................................................................................................... 581

vii

Ticari Alacaklar ........................................................................................................ 592 Stoklar ...................................................................................................................... 603 KDV Hesaplar ......................................................................................................... 627 Duran Varl klar .......................................................................................................... 631 Yabanc Kaynaklar ................................................................................................... 649 Öz Kaynaklar ............................................................................................................ 667 Gelir Tablosu ve Bilanço Hesaplar , Ek Mali Tablolar ............................................... 671 Maliyet Hesaplar ...................................................................................................... 683 Maliyet Muhasebesi ................................................................................................... 686

irketler Muhasebesi ................................................................................................. 690 Mali Analiz................................................................................................................. 692 Ticari Aritmetik .......................................................................................................... 710 Banka Muhasebesi .................................................................................................... 720

LETME (ss: 723/878)

Kavramlar ve letmelerin Amaçlar ........................................................................... 723 letmenin S n fland r lmas ........................................................................................ 727 letmenin Kurulu Çal malar .................................................................................. 728 letmelerde Kapasite Seçimi ve Türleri ..................................................................... 732 letmenin Büyümesi, Hukuki, Ekonomik Aç dan Birle me Türleri ............................ 733 letmenin Maliyetleri................................................................................................. 736 letmenin Gelirleri .................................................................................................... 737 letmenin Verimlili i ve li kili Kavramlar ................................................................. 738

Yönetim Kavram , Fonksiyonlar , Yöneticinin Rolleri, Yönetsel Beceriler ................... 741 Yönetim Dü üncesinin Tarihsel Geli imi - Klasik Yakla m ....................................... 744 Yönetim Dü üncesinin Tarihsel Geli imi - Neo - Klasik Yakla mlar ......................... 747 Yönetim Dü üncesinin Tarihsel Geli imi - Modern Yakla mlar ................................ 749 Yönetim Dü üncesinin Tarihsel Geli imi - Post - Modern Yakla mlar ...................... 752 Planlama ................................................................................................................... 760 Örgütleme ................................................................................................................. 762 Yöneltme, Yürütme, Yönlendirme ............................................................................ 769 Kontrol (Denetim) ..................................................................................................... 776 nsan Kaynaklar Yönetimi ........................................................................................ 777

viii

Üretim Yönetimi ve Üretim Sistemleri ....................................................................... 784 Talep Tahminleri ....................................................................................................... 796 Kapasite Planlamas , Tasar mlar , Kalite Kontrol .................................................... 798 Kurulu Yerinin Seçimi, yeri Düzenleme ................................................................. 802 Üretim Planlamas ve Kontrolü.................................................................................. 805 Stok Yönetimi ........................................................................................................... 810 Pazarlama Yönetimi .................................................................................................. 818 Pazarlama Planlamas ............................................................................................... 821 Pazarlama Ara t rmas ve Bilgi Sistemi ...................................................................... 824 Tüketici Pazarlar ....................................................................................................... 826 Endüstriyel Pazarlar................................................................................................... 828 Pazarlama Analizi, Tahmini, Pazar Bölümlendirme, Hedefleme ve Konumland rma.................................................................................................... 830 Ürün .......................................................................................................................... 834 Fiyatlama ve Fiyat Yönetimi ..................................................................................... 840 Da t m Kanallar ve Fiziksel Da t m ........................................................................ 843 Tutundurma Kararlar ve Politikalar ......................................................................... 846 Hizmet Pazarlamas ................................................................................................... 849 Uluslararas Pazarlama ................................................................................................... 851 Finansal Yönetim ve Fonksiyonlar ........................................................................... 853 Paran n Zaman De eri .............................................................................................. 855 Finansal Sistem ve Piyasalar ..................................................................................... 858 Finansal Analiz .......................................................................................................... 863 Ba aba ve Kald raç Analizi ....................................................................................... 868 Finansal Planlama ve Kontrol ................................................................................... 869 Çal ma Sermaye Yönetimi ....................................................................................... 870 Nakit ve Nakit Benzerleri Yönetimi ........................................................................... 871

HUKUK Ç km Sorular

2003 - 2012

Anayasa Hukuku

1

ANAYASA HUKUKU1. 1982 Anayasas na göre, TBMM se-

çimlerinin yenilenmesi ile ilgili a a-daki ifadelerden hangisi do rudur?

A) görevini yapamad na kanaat ge-tirdi i her durumda seçimlerin ye-nilenmesine karar verebilir.

B) TBMM Üyelerinin % 25'i bo ald -nda Yüksek Seçim Kurulu se-

çimlerin yenilenmesine karar verir. C) TBMM diledi i her zaman seçimle-

rin yenilenmesine karar verebilir, bu durumda basit karar yeter say -s aran r.

D) Seçimlerden sonra 45 gün içinde yeni hükümet kurulamaz veya ku-ruldu u halde güvenoyu alamazsa TBMM Ba kan seçimlerin yeni-lenmesine karar verebilir.

E) Cumhurba kan seçimlerinde birbi-rini izleyen dört turda da Cumhur-ba kan seçilemezse TBMM, se-çimlerin yenilenmesine karar vere-bilir, bu durumda TBMM üye tam-say s n n salt ço unlu unun oyu aran r.

Çözüm:

21 Ekim 2007 Anayasa de i ikli i refe-randumunun ard ndan, ülkemizde genel seçimler dört y lda bir yap lmaktad r. Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri u üç halde yap l r:

1) Meclisin seçim döneminin sona er-mesiyle; 2) Meclisin erken seçim karar almas y-la; 3) Cumhurba kan n n Meclisin seçimle-rinin yenilenmesine karar vermesiyle. Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin Cumhurba kan taraf ndan yenilenmesi-ne karar verilebilmesi için u be halden birinin ortaya ç km olmas gerekir: 1. Yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Mec-lisinde Ba kanl k Divan seçiminden son-

ra k rkbe gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamamas . 2. Ba bakan n istifa etmesi üzerine k rkbe gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamamas . 3. Yeni kurulan Bakanlar Kurulunun 110’uncu maddede belirtilen “göreve ba lama” s ras ndaki güvenoyunu ala-mamas ndan itibaren k rkbe gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamam veya kuruldu u halde güvenoyu alamam ol-mas . 4. Ba bakan n 111’inci maddeye uyar n-ca “güven istemi”nin reddedilmesinden itibaren k rkbe gün içinde Bakanlar Ku-rulunun kurulamam veya kuruldu u halde güvenoyu alamam olmas . 5. Bakanlar Kurulunun gensoru netice-sinde “güvensizlik oyu” ile dü ürülmesin-den itibaren k rkbe gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamam veya kuruldu u halde güvenoyu alamam olmas . Cumhurba kan yukar daki ko ullarla ba l yken; TBMM diledi i her zaman par-lamento karar vas tas yla seçimlerin ye-nilenmesine karar verebilir ve erken se-çim karar için basit karar yeter say s ye-terlidir.

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/Hukuk

2

2. 1982 Anayasas ’na göre, tüzük ç -karma yetkisi a a dakilerden hangi-sine aittir? (2003)

A) Bakanlar Kurulu B) Ba bakanl k C) Bakanl klar D) Cumhurba kanl E) Kamu tüzel ki ileri

Çözüm:

Tüzükler bir kanunun uygulanmas n göstermek ve emretti i i leri belirtmek üzere, kanunlara ayk r olmamak ve Dan tay n incelemesinden geçirilmek art yla Bakanlar Kurulu taraf ndan ç -

kar lan yaz l hukuk kurallar d r. Tüzük-ler, Cumhurba kan nca imzalan r ve kanunlar gibi Resmi Gazetede yay mla-n r. Cumhurba kan n n geri göndermesi halinde Bakanlar Kurulu taslak üzerinde srar eder ve tekrar Cumhurba kan na

gönderirse Cumhurba kan tüzü ü im-zalamak durumundad r.

3. 1982 Anayasas ’na göre, a a daki-lerden hangisi, kamu kurumu niteli-

indeki meslek kurulu lar n n tabi oldu u ilkelerden biridir? (2003)

A) Siyasetle u ra mas n n yasak ol-mas

B) Kurulu amaçlar d nda faaliyette bulunamamas

C) Derneklerle ortak hareket edeme-mesi

D) Organlar n n, mahalli en büyük mülki idare amiri taraf ndan göre-vinden uzakla t r lmas

E) Sendikalarla ortak hareket ede-memesi

Çözüm:

Kamu Kurumu Niteli indeki Meslek Ku-rulu lar , belli bir mesle e mensup olan-lar n mü terek ihtiyaçlar n kar lamak, mesleki faaliyetlerini kolayla t rmak ad na kanunla kurulan ve organlar kendi üyeleri taraf ndan kanunda göste-rilen usullere göre yarg gözetimi alt n-da, gizli oyla seçilen kamu tüzelki ilikle-ridir. (Ticaret ve Sanayi Odalar , Tica-ret Borsalar , TOBB, Barolar Birli i, Ta-bip Odalar vb) Kamu Kurumu Niteli indeki Meslek Ku-rulu lar n n 1995 y l nda gerçekle tirilen anayasa de i ikli i ile yeniden düzen-lenen tabi oldu u ilkeler unlard r: a) Bu meslek kurulu lar , kurulu amaç-lar d nda faaliyette bulunamazlar. b) Bu meslek kurulu lar ve üst kurulu -lar organlar n n seçimlerinde siyasî partiler aday gösteremezler. c) Bu meslek kurulu lar üzerinde Dev-letin idarî ve malî denetimine ili kin ku-rallar kanunla düzenlenir. d) Amaçlar d nda faaliyet gösteren meslek kurulu lar n n sorumlu organla-r n n görevine, kanunun belirledi i mer-ciin veya Cumhuriyet savc s n n istemi üzerine mahkeme karar yla son verilir ve yerlerine yenileri seçtirilir. e) Ancak, millî güvenli in, kamu düze-ninin, suç i lenmesini veya suçun de-vam n önlemenin yahut yakalaman n gerektirdi i hallerde gecikmede sak nca varsa, kanunla bir merci, meslek kuru-lu lar n veya üst kurulu lar n faaliyet-ten men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin karar , yirmi dört saat içerisinde görevli hâkimin onay na sunulur. Hâkim, kara-r n k rk sekiz saat içinde aç klar; aksi halde, bu idarî karar kendili inden yü-rürlükten kalkar.

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/Hukuk

26

DARE HUKUKU1. Yerel idarelerin a a daki özelikle-

rinden hangisi 1982 Anayasas nda yer almaz? (2003)

A) Genel karar organlar n n seçimle i ba na gelmesi

B) Bakanlar Kurulunun izniyle arala-r nda birlik kurabilmeleri

C) Büyük yerle im merkezleri için ya-sa ile özel yönetim biçimleri getiri-lebilmesi

D) Görevli olduklar mahalli ve mü te-rek ihtiyaçlar n kapsam ve s n r n n Bakanlar Kurulunca belirlenmesi

E) çi leri Bakan n n, görevlerinde do-lay haklar nda soru turma aç lan yerel yönetim organlar n görevden uzakla t rabilmesi

Çözüm:

Anayasan n 127. maddesi Mahalli da-releri düzenlemektedir. Buna göre;

Mahallî idareler; il, belediye veya köy halk n n mahallî mü terek ihtiyaçla-r n kar lamak üzere kurulu esaslar kanunla belirtilen ve karar organlar , gene kanunda gösterilen, seçmenler ta-raf ndan seçilerek olu turulan kamu tü-zelki ileridir.

Kanun, büyük yerle im merkezle-ri için özel yönetim biçimleri getirebilir.

Mahallî idarelerin seçilmi organ-lar n n, organl k s fat n kazanmalar na ili kin itirazlar n çözümü ve kaybetmele-ri, konusundaki denetim yarg yolu ile olur. Ancak, görevleri ile ilgili bir suç se-bebi ile hakk nda soru turma veya ko-vu turma aç lan mahallî idare organlar veya bu organlar n üyelerini, çi leri Ba-kan , geçici bir tedbir olarak, kesin hükme kadar uzakla t rabilir.

Merkezî idare, mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlü ü ilkesine uygun ekilde yürü-tülmesi, kamu görevlerinde birli in sa -lanmas , toplum yarar n n korunmas ve

mahallî ihtiyaçlar n gere i gibi kar -lanmas amac yla, kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idarî vesayet yetkisine sahiptir.

Mahallî idarelerin belirli kamu hizmetlerinin görülmesi amac ile, kendi aralar nda Bakanlar Kurulunun izni ile birlik kurmalar , görevleri, yetkileri, mali-ye ve kolluk i leri ve merkezî idare ile kar l kl ba ve ilgileri kanunla düzen-lenir. Bu idarelere, görevleri ile orant l gelir kaynaklar sa lan r. “Görevli olduklar mahalli ve mü terek ihtiyaçlar n kapsam ve s n r n n Bakan-lar Kurulunca belirlenmesi” eklindeki bir ibare Anayasada bulunmamaktad r.

2. Belediye ad na kamu hizmeti imtiyaz verme yetkisi a a dakilerden hangi-sine aittir? (2003)

A) Ba bakana B) Belediye ba kan na C) Belediye meclisine D) Valiye E) çi leri Bakan na

Çözüm:

Bir kamu hizmetinin özel ki i taraf ndan kurulmas n ve belli bir süre i letilmesini veya kurulmu bir kamu hizmetinin belli bir süre i letilmesini öngören sözle me-lerdir. KH S’de imtiyaz sahibi hizmetten yararlananlardan bir ücret ya da bedel alarak ve masraflar kar ve zarar ken-disine ait olmak üzere bir kamu hizme-tini kurar ve i letir. Süresi sonunda ku-rulan tesis bedelsiz olarak idareye ge-çer.

dare Hukuku

27

Sözle menin bir taraf idare, di er taraf ise özel ki idir. Özel ki i kar tarafa im-tiyazc ad verilir. Devlet ad na imtiyaz vermek yetkisi Bakanlar Kuruluna aittir. Belediye Kanunu ile Devletçe saptanan kurallara uygun olarak ve 49 y l a ma-mak kayd yla belediyelerin de imtiyaz verebilece i kabul edilmi tir. Belediye ad na imtiyaz verilmesine ve belediye yat r mlar n n yap-i let veya yap-i let-devret modeli ile yap lmas na; belediyeye ait irket, i letme ve i tirak-lerin özelle tirilmesine karar verme yet-kisi Belediye Meclisi’ne aittir.

3. A a dakilerden hangisi, idarenin sadece ola anüstü dönemlerde kul-lanabilece i yetkilerden biridir? (2003)

A) Düzenleme yetkisi B) Kamula t rma yetkisi C) Yap t n n uygulama yetkisi D) Kamu alacaklar n tahsil yetkisi E) stimval yetkisi

Çözüm:

dare, kural olarak menkulleri sat n alma yolu ile elde eder. Fakat ola anüstü du-rumlarda menkulleri dahi kolayl kla elde etmek mümkün olmayabilir. Buna göre istimval, yasaya dayan larak, ola a-nüstü durumlarda, kar l ödenmek suretiyle menkullere idarece zorla el at lmas d r. stimvalin konusu menkul-lerdir. Bedensel yükümlülükler de istimvalin konusu olabilir. Kamula t rma ola an, istimval ola anüstü bir yetkidir. stimval i lemi yarg denetimine tabidir

ve bedel uyu mazl klar adli yarg da gö-rülür.

4. dari i lemin geri al nmas yla ilgili a a daki ifadelerden hangisi yanl -t r? (2003)

A) Bir idari i lemi yapmaya yetkili k -l nm olan, kanunda aksi öngö-rülmedikçe, o i lemi geri almaya da yetkilidir.

B) dare aç k hata ile özürlü i lemini belli bir süreye ba l olmaks z n her zaman geri alabilir

C) dare hukuka uygun i lemlerini de geri alabilir.

D) Hiyerar ik üst de ast n n yapt i -lemleri geri almaya yetkilidir.

E) dari i lemin geri al nmas geçmi e yürür.

Çözüm:

ÖSYM, 2001’deki soru kal b n 2003’te tekrarlam ve idari i lemin geri al nma-s na ili kin soruyu klar yla birlikte yine-lemi tir. dare, Anayasa ve kanunlara uygun ha-

reket etmek zorunda oldu u için kendi yapt sakat idari i lemi, bizzat geri al-makla yükümlüdür. Geri alma i lemi için ilgililerin ba vurusu zorunlu de ildir. dari i lem, yetkide paralellik ilkesi ge-

re ince, i lemi yapan merci taraf ndan geri al nmal d r. Ancak hiyerar ik üstün de ast n i lemlerini geri alma yetkisi vard r. Geri alma i lemi geçmi e ve gelece e yönelik sonuç do urur. Dolay s yla bu karar geçmi e etkili olmama kural n n bir istisnas d r. Geri alma i leminin sebep unsuru, ida-renin daha önce tesis etti i sakat bir idari i lemdir. Dolay s yla sadece huku-ka ayk r i lemler geri al nabilir.

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/Hukuk

52

CEZA HUKUKU1. Af ile ilgili a a daki ifadelerden

hangisi do rudur? (2003)

A) Özel af sadece cezay etkiler B) Genel af sadece kamu davas n

bütün sonuçlar yla kald r r. C) Cumhurba kan n n aff genel aft r. D) Özel af ancak belli ki iler ve belli

suçlar içi ç kar labilir. E) Genel af, sadece cezay bütün so-

nuçlar yla kald r r.

Çözüm:

Hukukumuzda af, “genel af” ve “özel af” olmak üzere ikiye ayr lmaktad r. “Genel af”, hem cezay , hem de suçu ortadan kald r r. “Özel af” ise suçu de il, sadece cezay ortadan kald r r. Yani genel af, sadece mahkûmiyetin bütün cezaî so-nuçlar n de il, ayn zamanda fiilin suç olma niteli ini yok eder. Oysa özel af, fiilin suçluluk niteli ini de il, fakat hük-medilmi olan cezay ortadan kald r r, azalt r veya ba ka bir cezaya çevirir.

2. Haks z tahrikle ilgili a a daki ifade-lerden hangisi do rudur? (2003)

A) Takdiri hafifletici bir nedendir. B) Hukuka ayk r l etkiler. C) Haks z tahrikin etkisiyle tahrikle

bulunan n yak nlar na kar suç- i leyen kimse haks z tahrikten ya-rarlan r.

D) Yak nlar na kar yap lan haks z hareketin do urdu u gazab n etki-siyle suç i leyen ki i, haks z tahrik-ten - yararlanabilir.

E) Haks z tahrikten söz edilebilmesi için, tahrik fiili ile buna tepki olarak i lenen suç aras nda belli bir za-man aral olmamal d r.

Çözüm:

Haks z tahrik kurumunun hukukî de er-lendirmesini inceleyen teoriler, ma dur-dan kaynaklanan haks z hareketleri ve-ya failin psikolojik durumunu hareket noktas olarak ele almalar na göre ob-jektif ve sübjektif teori diye ayr lmakta-d r. Objektif teori, faile yöneltilen tahrikin haks zl ndan yola ç karak tahrik fiiline ili kin hususlar öne ç kar rken; subjektif teori ise tahrik fiilinin failde yaratt hid-det ve elemi dikkate alarak psikolojik-bireysel bir çözümlemeden hareket ederek faile ili kin hususlar önemse-mektedir. Haks z tahrikin etkisiyle i lenen suçlar n s kl kla adam öldürme ve müessir fiil suçlar olmas nedeniyle sadece bu tür suçlarda haks z tahrikin uygulanmas -n n kabul edilmesi ileri sürülmü se de haks z tahrikin genel bir kural olmas veya sadece özel k s mda baz suçlarda uygulanmas , failin duydu u gazap ve-ya eleme ne zaman hukukî de er tan -naca na ili kin bir cezaland rma politi-kas d r. Tahrik halinde fail herhangi bir tepki su-çu i leyebilece inden, birçok suç aç -s ndan tahrikin uygulanmas olanakl d r. Failin i ledi i tepki suçu icraî, ihmalî olabilece i gibi; müteselsil suç, tekerrür suçu ya da mütemadî suç olabilir.

tirak halinde i lenen suçlarda ise tah-rik indirimi faillerin tümüne de il, ancak tahrikin etkisi ile suça i tirak etmi olan-lara uygulanabilecektir; çünkü haks z tahrik, ahsi bir hafifletici nedendir, an-cak tahrik edilmi olan fail indirimden yararlanabilir. Failin tahrik hükmünden yararlanabil-mesi için duydu u gazap veya elemin tahrik fiilinden, fiilin haks zl ndan kay-naklanm olmas gerekir. Tepki suçu-nun nedeninin tahrik fiilinin failde yarat-t hiddet veya elem olmas olaydaki nedensellik ba n ifade etmektedir. Bir di er ifadeyle suç, tahrik fiilinin do ur-

Ceza Hukuku

53

du u öfke veya iddetli elemin sonucu olmal , tahrik fiili olmasayd suçun da i -lenmeyece i kabul edilmelidir ki olayda nedensellik ba ndan bahsedilebilsin. Burada alt çizilmesi gereken nokta, haks z tahrik neticesinde olu an tepki-nin, tahrikin gerçekle ti i anda olmas de il; aradaki nedensellik ba n n tam olarak saptanabilmesidir. Bu durumda ki i kendisine kar oldu u gibi yak nla-r na kar yap lan haks z hareketin do-urdu u gazab n etkisiyle suç i lerse,

haks z tahrikten yararlanabilir.

3. Tutuklamayla ilgili a a daki ifadeler-den hangisi do rudur? (2003)

A) Fiilin toplumda infial uyand rd hallerde san n tutuklanmas na karar verilmesi zorunludur.

B) San n kaçma üphesini uyand -racak vak alar n bulunmas halinde tutuklanmas na karar verilmesi zo-runludur.

C) Delilleri karartmaya çal t için tutuklanan san k teminatla sal ve-rilmez.

D) San n, ma durun veya toplumun sald r s ndan korunmas amac , bir tutuklama nedenidir.

E) Tutuklama karar verilebilmesi için muhakeme art n n gerçekle mi olmas gerekmez.

Çözüm:

Tutuklama, muhakeme hukuku aç s n-dan zorunlu hallerde hakimin verdi i ka-rara dayan larak henüz bir yarg ile hür-riyeti kald r c cezaya mahkum olmadan bir san n ki i hürriyetinin kald r lmas , di er bir deyi le tutuk durumuna sokul-mas d r. Tutuklama bir ceza olmay p, bir koruma tedbiridir. üphesiz bir amaç de il, araçt r. Muhakeme sonunda veri-lebilecek hürriyeti ba lay c cezan n ye-rine getirilebilmesini sa lamaya yönelik geçici nitelikte olan bir Ceza Muhake-mesi Hukuku kurumudur. Tutuklu kefalet ile sal verilebilir. Temi-natla sal verme karar tutuklama mü-zekkeresinin infaz na iki ekilde engel olur: San k ya tutuklanamaz ya da tu-tuklanm sa sal verilir. Mahkeme taktir ederse kefaletsiz, tahliye de söz konusu olabilir. Kanunumuz teminatla sal -vermeye, san n delil karartmaya te ebbüs edebilece i ihtimali duru-munda izin vermemektedir. Yeni CMK bak m nda ise bu tip bir s n rlama bu-lunmamaktad r.

4. A a dakilerden hangisi, kamu davas açmak için Cumhuriyet savc -s na emir verebilir? (2003)

A) Ba bakan B) Adalet Bakan C) TBMM Ba kan D) Valiler E) Savc n n yan nda bulundu u a r

ceza mahkemesi ba kan

KT SAT Ç km Sorular

2003 - 2012

Fayda Teorisi, Farks zl k E rileri, Bütçe Do rusu ve Tüketici Dengesi

185

FAYDA TEOR S , FARKSIZLIK E R LER , BÜTÇE DO RUSU VE TÜKET C DENGES

1. Fiyat – tüketim e risi pozitif e imli ise, talebin fiyat esnekli i için a a -dakilerden hangisi do rudur? (2003)

A) 1 den küçüktür. B) 1 den büyüktür. C) 1 e e ittir. D) S f rd r. E) Sonsuzdur.

Çözüm:

Tüketicinin geliri veri iken, mallardan biri-nin fiyat nda bir artma (dü ü ) bütçe do -rusunun e imini azaltarak (art rarak) d a (içe) do ru kayd r r. Tüketici, yeni bütçe do rusunun te et oldu u farks zl k e ri-sine te et oldu u yeni bir mal sepeti ala-rak dengeye ula r. ekilde, X mal n n fi-yat nda bir azalma oldu unu varsayar-sak, X mal n n fiyat P1 iken Q1 miktarda mal sat n alarak (E1 noktas nda Y ve X mal bile imlerinden olu ur) dengeye gelmi tir. Ancak; X mal n n fiyat nda bir azalma oldu unda, tüketiciye ait bütçe do rusu m/Px2

konumuna e imi azalarak gelecektir. Tüketici bu kez P2 fiyat düze-yinde E2 noktas nda bulunan mal bile-imlerini kullanarak dengeye gelecektir.

Ayn durum tekrarlan nca, tüketici bu kez P3 fiyat düzeyinde E3 yeni denge nokta-s ndaki mal bile imlerini kullanarak den-geye gelecektir. te mal n fiyat ndaki de i im nedeniyle olu an yeni tüketici denge noktalar n n geometrik yeri bile-imlerine Fiyat Tüketim E risi (Price-

Consumption Curve) ad verilecektir. PCC eklinde sembolize edilir. Fiyat tü-ketim e risinin ekilde oldu u gibi talep kanununun geçerli oldu u mallara Nor-mal Mal ad verilmektedir.

E1 E2 E3

PPC

Y

X

m/PY

1X

mP

2X

mP

3X

mP

Q

P

PX1

PX2

PX3 E3

E2

E1

Q1 Q2

DY

Q3 Fiyat Tüketim E risi (Price-Consumption Curve) ve Talebin Fiyat Esnekli i li kisi: Fiyat Tüketim E risi-nin biçimi, talebin fiyat esnekli ini yans -t r. Buna göre; Esnek olmayan talep durumun-

da (ed < 1) fiyat tüketim e risi pozitif e imlidir.

Tam esnek talep durumunda, ma-l n fiyat nda olu an bir art sonu-cunda, tüketicinin talep etti i mal miktar s f ra dü er. Sonuçta; mal aç s ndan yeni bir denge durumu ortaya ç kmaz. Bu yüzden fiyat tü-ketim e risinin varl ndan söz edi-lemez. Asl nda bu durum, yani ta-lep esnekli inin tam olmas , fark-s zl k e risi teorisinin d bükeylik varsay m gere i ile çeli en bir du-rumdur.

ed = 1 durumunda; fiyat tüketim e risi yatay eksene paralel bir durum sergiler.

Esnek talep durumunda (ed > 1) fiyat tüketim e risi negatif

e imlidir.

O

O

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/ ktisat

186

Buna göre, fiyat tüketim e risi mallar n nisbi fiyatlar ndaki de i im sonucu olu-an yeni tüketim denge noktalar n n

geometrik yeridir. Fiyat tüketim e risi pozitif e imli ise talebin fiyat esnekli i 1’den küçüktür. Çünkü fiyat azald kça, yatay eksende tüketim miktar artacak ancak fiyat azal ndan daha az artaca-

ndan toplam harcama artacakt r.

2. Kay ts zl k e risinin d bükey olma-s n n nedeni a a dakilerden hangi-sidir? (2003)

A) Tüketicilerin gelirlerinin s n rl dü-zeyde olmas

B) Azalan marjinal fayda kanunun geçerli olmas

C) "Fazla miktar her zaman iyidir," Dü üncesinin hakim olmas

D) Tercihlerin sabit olmas E) Tercihlerin de i ken olmas

Çözüm:

Marjinal ikame haddi negatif e imli bir farks zl k e risi üzerinden yukar dan a a ya inildikçe azalmaktad r. Bu du-ruma azalan marjinal ikame haddi il-kesi (principle of diminishing of marginal rate of substitution) ad veri-lir. Azalan marjinal ikame haddi ilkesi farks zl k e risinin orijine göre d bükey olmas n n sonucudur. Farks zl k E risinin E imi: Farks zl k e risinin bir noktadaki e imi, o noktaya çizilen te etin e imine e ittir. Farks zl k e risinin herhangi bir noktas ndaki marji-nal ikame oran (MRS) ile her bir mal n bu noktada tüketilen miktarlar n n marji-nal faydalar aras nda bir ili ki mevcuttur. Kay ts zl k e risinin d bükey olmas n n nedeni azalan marjinal fayda kanununun geçerli olmas d r. D bükeyli in nedenleri aras nda; azalan marjinal ikame oran ve doyumsuzluk varsay m da vard r.

3. A tüketicisi X, Y ve Z mallar ndan bir tüketim sepeti olu turarak dengeye ula m t r. Tüketicinin X ve Y mallar n-dan elde etmi oldu u marjinal fayda s -ras yla 14 ve 8 birimdir. Y ve Z mal n n fiyat ise s ras yla 4 ve 8 dir.

Buna göre, X mal n n fiyat (Px) ve tü-keticinin Z mal ndan elde etmi ol-du u marjinal fayda (MUz) kaçt r? (2004)

PX

Muz

A) 7 16 B) 7 14 C) 4 14 D) 5 10 E) 14 4

Çözüm:

Tüketici denge ko ulu MUx/Px=MUy/Py=MUz/Pz’dir. 14/Px=8/4=MUz/8’dir. Bu durumda Px=7 ve MUz=16 olarak bulunur.

4. X ve Y mal tüketen bir tüketicinin fayda fonksiyonu a a da verilmi tir:

U(x,y)=10x1/2y1/3

X mal n n fiyat 2, Y mal n n fiyat 4, tüketicinin geliri 270 ise, tüketicinin elde edece i maksimum fayda de eri kaçt r? (2004)

A) 140 B) 160 C) 270 D) 300 E) 640

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/ ktisat

204

ESNEKL K1. A a daki ekilde, miktar ve fiyat ikilisi

için de i ik noktalardaki de erler öyle-dir.

A

B

C

D

EMiktar54 3 2 1

2 4

6

8 10

Fiyat

A (1,10), B (2,8), C (3,6), D (4,4) ve E (5,2) Fiyat 8 den 10 a yükseldi inde, orta nokta-yay esneklik (ark esnekli i yakla m na göre talebin fiyat esnek-li i kaçt r? (2003) A) 0,33 B) 1,00 C) 1,50 D) 3,00 E) 4,50

Çözüm:

Talep e risi üzerinde iki nokta aras n-daki esnekli e talebin yay esnekli i (arc elasticity of demand) denir. Formülü ise;

1 2

1 2

QQ +Q

PP +P

dir.

Esneklik ile e im ili kisine de inirsek; E im (Slope), iki de i kende meydana gelen mutlak de i meler aras ndaki orand r. Yani P / Q’dur. Buna göre bu terim, yay esnekli inin formülündeki ilk terimdir. Öyleyse yay esnekli inin formülü, talep e risinin ters e imi ile P/Q’nün çarp m d r. Yay esnekli i ise:

1 2 1 2d

1 2 1 2

P + P P + PQ 1e = . = . P Q + Q e im Q + Q

dir.

Buna göre, fiyata P ve miktara Q der-sek; Q1=2, Q2=1, P1=8, P2= 10 ise (q2 - q1) / (q1+q2) : (p2-p1) / (p1+p2) = (1-2/3):2/18= -3 olarak bulunur.

2. Talep miktar (q) ile fiyat (p) aras n-daki ili ki, q = 8p-1 eklinde verilen bir mal için a a dakilerden hangisi söylenebilir? (2004)

A) Mal n fiyat yükselirse, mala yap -lan toplam harcama artar.

B) Mal n fiyat yükselirse, mala yap -lan toplam harcama azal r.

C) Mal n fiyat dü erse, mala yap lan toplam harcama artar.

D) Mal n fiyat dü erse, mala yap lan toplam harcama de i mez.

E) Mala yap lan toplam harcamadaki de i im mal n o anki fiyat na ba -l d r.

Çözüm: q = 8p-1 eklindeki bir fonksiyon ikizke-nar bir hiperboldür ve esnekli i her nok-tada ayn d r. E rinin esnekli i P nin üzerindeki de er olup -1’dir. Yani birim esnektir. Di er taraftan; Mal n fiyat (P) ile sat n almak istedi i (talep etti i) mal miktar -n n(Q) çarp m na toplam harcama (To-tal Expenditure) denir. Toplam harca-ma AE ile sembolize edilir. Buna göre; Talep esnekli i birden büyükse,

yani esnek talep durumunda, fiyat art nca toplam harcama azal r. Esnek talep durumunda, fiyat ile toplam harcama ters yönlüdür. P AE ya da P AE dir.

Talep esnekli i birden küçükse, yani inelastik talep durumunda, fi-yat art nca toplam harcama artar. nelastik talep durumunda, fiyat ile

toplam harcama do ru yönlüdür. P AE ya da P AE dir.

Talep esnekli i bire e itse, yani bi-rim esnek talep durumunda, fiyat art nca toplam harcama de i mez. Birim esnek talep durumunda, fi-yattaki de i me toplam harcamay etkilemez. P AE- ya da P AE- dir.

Esneklik

205

ed =1

ed <1

Toplam has lat (TR)

ed>1

P TR

max

Q ekilde görüldü ü üzere, talep esnekli i

1’e e it ise yani birim esnek ise piyasa talebinde olu an yüzdelik art fiyatta olu an yüzdelik azalmaya e it olacakt r ve fiyat dü ünce toplam harcama de-

i meyecektir. Talep esnekli i 1’den büyük ise yani esnek ise piyasa tale-binde olu an yüzdelik art fiyatta olu-an yüzdelik azalmadan büyük olacakt r

ve fiyat dü ünce toplam harcama arta-cakt r. Ancak, talep esnekli i 1’den kü-çük ise, yani inelastik ise piyasa tale-binde olu an yüzdelik art fiyatta olu-an yüzdelik azalmadan küçük olacak-

t r. Ve fiyat dü ünce toplam harcama azalacakt r. Bu durumda tüm tüketicile-rin toplam harcamalar monopolcü fir-man n toplam has lat na e it olaca n-dan (AE = TR), Talep esnekli inin 1’den büyük oldu u k s mda TR artar, Talep esnekli inin 1’e e it oldu u k s mda TR maksimum olur ancak Talep esnekli i-nin 1’den küçük oldu u k s mda ise TR azalmaya ba layacakt r. Bu durumda mal n fiyat ndaki de i me-ler, mala yap lan toplam harcamay de-

i tirmez.

3. X mal n n fiyat ndaki bir art kar -s nda Y mal na olan talep sola kay -yorsa X ve Y mallar n n niteli iyle il-gili a a daki ifadelerden hangisi do rudur? (2005)

A) X ve Y mallar ikame mallard r. B) X ve Y mallar tamamlay c mal-

lard r. C) X mal normal bir mald r. D) Y mal dü ük bir mald r. E) Y mal bir Giffen mal d r.

Çözüm:

X mal fiyat ndaki bir art sonucunda Y mal na olan talep sola kay yorsa yani Y mal na olan talep azal yorsa bu mallar tamamlay c mallard r. ki mal aras nda-ki ili ki çapraz fiyat esnekli i ile ölçülür. Exy=% Qx/ Py olarak formüle edilir. Yani Y mal n n fiyat ndaki de i imin X mal miktar ndaki de i ime etkisini öl-çer. Bu de er negatif olursa mallar ta-mamlay c mald r.

4. Kivi talebinin Q=200-4P oldu u bir durumda, kivinin fiyat 10 ise talebin fiyat esnekli i kaçt r? (2005)

A) – B) – 4 C) – 2 D) – 0,50 E) – 0,25

Çözüm:

P=10 iken Q=200-4(10) =160 olur. Es-neklik = Q / QP.P / Q’dur. Denklemde P’nin önündeki katsay Q/QP’dür. Yani -4’tür. Bu durumda 4 10 / 160 0,25 olarak bulunur.

MAL YE Ç km Sorular

2003 - 2012

Maliye Teorisi

381

MAL YE TEOR S

1. J. Tinbergen’in piyasa ekonomisi ve devlet konusundaki görü ü a a da-kilerden hangisidir? (2007)

A) Kapitalist bir ekonomide kamu ke-simine yer yoktur ve olmamal d r.

B) Ekonomik faaliyetlerin tamam pi-yasaya b rak lmal ve piyasada üretilemeyecek olan hizmetler dev-let kontrolünde, ama yine özel ke-sim taraf ndan sunulmal d r.

C) Her ekonomide, en az ndan millî savunma ve benzeri kamusal hiz-metleri üreten bir kamu kesimi mevcuttur ve bu durum, ekonomi-nin esas yap s n n kapitalist özelli-

e sahip olmas na engel de ildir. D) Millî savunma ve benzeri kamusal

hizmetleri üreten bir kamu kesimi-nin varl ekonominin kapitalist yap s n bozar ve onlar piyasadan uzakla t r r.

E) Her ekonomide, en az ndan millî savunma ve benzeri kamusal hiz-metleri üreten bir kamu kesimi mevcut oldu undan hiçbir ekonomi kapitalist özelli e sahip de ildir.

Çözüm:

J.Tinbergen’e göre, her ekonomide ka-mu kesimi en az ndan temel kamu hiz-metlerini üretir. Ancak bu durum, eko-nominin kapitalist özelli e sahip olma-s na engel olu turmaz.

2. Denk bütçede “alt n kural” ne demek-tir? (2008)

A) Vergilerle kamu harcamalar n n e it olmas hâlinde denk olan büt-çenin ekonomiyi olumlu etkilemesi

B) Vergilerle tüketim harcamalar n n e it olmas ve borçlanmaya sade-ce yat r m harcamalar n n finans-man için ba vurulmas

C) Bütçenin daralma döneminde aç k, geni leme döneminde ise fazla vermesi ve uzun dönemde denk olmas

D) Bütçenin tam istihdam düzeyinde denk olmas , ancak i sizli in yük-sek oldu u dönemlerde fazla ver-mesi

E) Finanse edilebildi i sürece bütçe denkli inin önemli olmamas

Çözüm:

Klasik Liberal iktisadi Yakla ma göre devlet bütçesi denk ve küçük olmal d r. Tarafs z Maliye Kuram çerçevesinde devlet sadece adalet, güvenlik ve sa-vunma hizmetlerini yapmal d r. Bu ne-denle vergilerle kamu harcamalar dai-ma e it olmal , borçlanmaya sadece ya-t r m harcamalar n n finansman n sa -lamak için ba vurulmal d r. Bu kurala klasik yakla m çerçevesinde denk bütçede alt n kural ad verilmekte-dir.

KPSS Tamam Çözümlü Ç km Sorular/Maliye

382

3. Kamu hizmetlerinin maliyetleriyle ilgili a a daki ifadelerden hangisi do rudur? (2010)

A) Devletin girdi talebini art rmas girdi fiyatlar n n dü mesine neden olur.

B) Saf kamusal mallar n sunumunda hizmetten yararlananlar n say s -n n artmas maliyetlerde art a yol açar.

C) Yar kamusal mallar n sunumun-da hizmetten yararlananlar n sa-y s n n artmas maliyetleri de i -tirmez.

D) Hizmet sunulan alan n geni le-mesi toplam maliyeti azalt r.

E) Hizmet üretim teknolojisi kamu hizmetlerinin maliyet yap s n do -rudan etkiler.

Çözüm:

Kamu hizmetlerinin maliyetleri hesapla-n rken çe itli faktörler göz önüne al n r. Devletin girdi talebini art rmas girdi fi-yatlar n n artmas na neden olur. Bu e-kilde hizmet maliyetleri artmaktad r. Tam kamusal mallarda hizmetten yarar-lananlar n say s artarsa maliyetler de-i mezken, yar kamusal mallarda hiz-

metten yararlananlar n say s artarsa maliyetler yükselir. Hizmet sunulan alan büyüdükçe hizmet maliyetleri artar. Üre-tim teknolojisi kamu hizmetlerinin mali-yetini do rudan etkileyen bir de i ken-dir.

1.C 2.B 3.E