พระบรมสารรกธาต

นอมนาปญญา สสมมาปฏบต

วดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา

๒

พระบรมสารรกธาต นอมนาปญญา สสมมาปฏบต

วดตาลเอน อ. บางปะหน จ. พระนครศรอยธยา

ทปรกษา : พระครสมหจรยทธ อธฉนโท

รวบรวม : อายบวร

ภาพปก : อรรถนต ลาภากรณ

ภาพประกอบ : ภาพลายเสนโดย อรรถนต ลาภากรณ

ภาพถายพระบรมสารรกธาตโดย ศภฤกษ ปนสวรรณบตร

ภาพถายเหตการณโดย คณะญาตธรรม วดตาลเอน

ออกแบบปก : วรญญปวร ผองเมองปก

รปเลม : เฌตม ประชาศลปชย, ภารษา มธรพงศากล, พนสข สภากรณ

ประสานงาน : วรรณภา พพฒนางกร, ภารษา มธรพงศากล

พมพครงท : ๑ เดอน มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๕ จานวน ๓,๕๐๐ เลม

พมพท : บรษท เอส.พ. เอน. การพมพ จากด โทร. ๐-๒๕๓๙-๐๗๐๔-๖

ผใดตองการจะพมพหนงสอเลมนแจกเปนธรรมทาน

ตดตอท พนสข สภากรณ ๐๘๕-๔๐๗-๖๔๖๙ “ความด สงตอใหกนได ไมสงวนลขสทธ ความด”

๓

คาอนโมทนา

เรองของพระธาตเสดจเปนเรองอจนไตย บางคนเชอ บางคนไมเชอ อยทสต ปญญา และศรทธาของชาวพทธ อยางไรกตามอาตมาขอฝากขอคดไว ดงน

ไหวพระพทธ อยาไปสะดดททองคา

ไหวพระธรรม อยาไปขยาทใบลาน

ไหวพระสงฆ อยาไปคดเปนลกชาวบาน

ไหวพระธาต กขอใหถงธรรมธาต

ขอใหการบชาแตละครง โปรดมงจตสศรทธา นอมนาปญญาสสมมาปฏบต

ขออนโมทนากบผรวบรวม ผจดพมพ ผประสานงาน และผบรจาคทกทาน พรอมกนนนตองขอขอบพระคณทานพระมหาสมชาย ปภสสโร วดประยรวงศาวาสวรวหาร เปนอยางยง ทไดอนญาตใหนาบทความธรรมะของทานมาลงพมพในหนงสอเลมน

ขอขอบคณ เจาของบทความทกๆ ทานทไดรวมกนจรรโลงพระพทธศาสนา นอมนาปญญาสสมมาปฏบต

ขอพระสทธรรมของพระพทธเจา จงดารงอยสนกาลนานเทอญ

ธรรม พร สนต

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท

เจาอาวาสวดตาลเอน

สานกปฏบตธรรมประจาจงหวดพระนครศรอยธยา แหงท ๑๕

๔

สารบญ

ชวงท ๑ จากพระโพธสตว ... สพระพทธเจา ๖

ประสต ๙

ดรณวย ๑๐

ออกบรรพชา ๑๑

บาเพญเพยร ๑๓

ตรสร ๑๔

เสวยวมตตสข ๑๖

ปฐมเทศนา ๑๗

พทธกจ ๔๕ พรรษา ๑๘

ปรนพพาน ๒๒

ชวงท ๒ จากพระพทธเจา ... สพระบรมสารรกธาต ๒๔

พระบรมสารรกธาต ๒๕

การแจกพระบรมสารรกธาต ๒๗

ประเภทของพระบรมสารรกธาต ๒๙

ลกษณะและขนาดของพระบรมสารรกธาต ๓๓

ความสาคญของพระบรมสารรกธาตในประเทศไทย ๓๖

คตความเชอเรองปาฏหารยของพระบรมสารรกธาต ๓๙

การปฏบตตอองคพระบรมสารรกธาต ๔๐

๕

ชวงท ๓ จากพระบรมสารรกธาต ... สศรทธาแหงมหากษตรย ๔๔

ชวงท ๔ จากศรทธาแหงมหากษตรย ... สธรรมะปฏบตของมหาชน ๔๙

ธรรมบรรยาย โดยพระครสมหจรยทธ อธฉนโท

ในวนท ๑๔ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๕๓

ชวงท ๕ จากธรรมะปฏบตของมหาชน ... สประสบการณพระธาตเสดจ ๖๕

พระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๑) ๖๖

พระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๒) ๘๓

พระธาตเสดจท จ. นครศรธรรมราช และ สหภาพพมา ๑๕๒

พระธาตเสดจท หนากฏ ๑๖๒

เรองของผมจตศรทธา สงมารวมปนประสบการณ ๑๖๙ บทสงทาย ๑๘๖

ภาคผนวก ๑ ภาพพระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาต ภายในพระอโบสถวดตาลเอน ต. ตาลเอน อ. บางปะหน จ. พระนครศรอยธยา ๑๘๘

ภาคผนวก ๒ แผนพบ ประวตพระอบาลมหาเถระ ทญาตธรรมไทยไดพมพถวาย

วดบปผาราม ประเทศศรลงกา ๑๙๙

รายนามผบรจาค ๒๐๗

๖

ชวงท ๑ จากพระโพธสตว . . . สพระพทธเจา

เรยบเรยงโดย พระมหาสมชาย ปภสสโร

วดประยรวงศาวาสวรวหาร

๗

พระพทธศาสนามแหลงกาเนดอยในดนแดนทรจกกนในครงพทธกาลวา “ชมพทวป” อนไดแกทวปทมลกษณะสณฐานคลายใบชมพหรอใบหวา ในปจจบน ชมพทวปมฐานะเปนเพยง อนทวป (Subcontinent) แหงเอเชยใต ประกอบดวยดนแดนของประเทศอนเดย ปากสถาน เนปาล และ บงคลาเทศ แตในครงพทธกาล ภาคพนชมพทวปถกแบงเปนประเทศใหญนอย ซงเรยกกนวา รฐหรอแควน จานวนไมนอยกวา ๒๑ แควน เฉพาะแควนมหาอานาจในสมยนนม ๔ แควนคอ มคธ โกศล วงสะ และอวนต

กลาวถง พระบรมโพธสตวเจา ครนบงเกดเปน สนตสตเทวราช เสวยทพยสมบตอยในรตนวมาน

สวรรคชนดสตเทวโลก ครงนน ทาวมหาพรหมและเทวราชในสวรรคทง ๖ ชนฟา ชวนกนไปเฝากราบทลอาราธนาพระบรมโพธสตวเจา จตลงไปบงเกดเปนมนษยในมนษยโลก เพอจะไดตรสรเปน พระสพพญสมพทธเจา แสดงธรรมสงสอนประชากรใหรธรรมและประพฤตธรรม สมดงทพระองคไดบาเพญบารมตามทตงพระทย ไวแตแรกพระบรมโพธสตวเจายงมไดรบอาราธนาของทวยเทพทงหลายโดยทนท แตทรงพจารณาด ปญจมหาวโลกนะ ๕ ประการ กลาวคอ

๑. กาลเวลา คอ กาลเวลาแหง “อายของมนษย” คอ ถามนษยมอายมากเกนแสนปขนไป หรอ

ตากวารอยปลงมา กไมใชกาลทจะลงมาตรสร เพราะยคสมยทมนษยอายมากเกนไปกไมอาจเหนพระไตรลกษณ หรอหากอายสนเกนไปกมกเลสหนามากไมอาจเหนธรรม แตในยคนเปนยคทมนษยมอายรอยป จงเปนกาลทจะลงมาตรสรได

๒. ทวป ทรงเหนวา “ชมพทวป” เปนทวปทเหมาะสมทจะลงมาตรสร เพราะถอเปนทวปท

เจรญรงเรองทสดในยคนน พระพทธเจาทงปวงในอดตลวนประสตในมชฌมประเทศ และกรงกบลพลดแควนสกกะนนกตงอยในมชฌมประเทศแหงชมพทวป เหตนพระบรมโพธสตวซงบงเกดเปนสนดสตเทวราช เสวยทพยสมบตอยในสวรรคชนดสต เลอกลงมาจตในชมพทวป

๓. กาลประเทศ ทรงเหนวา “มชฌมประเทศ” คอทองถนรวมกลาง “ชมพทวป” ซงบดนอยใน

อนเดย และปากสถานเปนสวนมาก เลยเขาไปในเนปาลบาง เชน สถานทประสตอยในเนปาล เปนสถานทเหมาะทจะลงมาตรสร มแควนเลกแควนหนงชอวา สกกชนบท เปนดนแดนของชนชาตผเรยกตนเองวา ศากยะ พระราชาผปกครองแควนนในครงนนมพระนามวา พระเจาสทโธทนะ พระองคมชอโคตรหรอสกลวา โคตรมะ บางครงมผเรยกพระองคดวยพระนามเตมวา พระเจาสทโธนะ โคตมะ ราชสานกของพระองคตงอยในเมองหลวงชอวา กรงกบลพสด

๔. ราชตระกล ทรงเหนวงศ “ศากยราชตระกล” และพระเจาสทโธทนะจะทรงเปนพระราชบดา

ได

๘

๕. พระราชมารดา คอ “พระนางสรมหามายา” ผมศลและบารมธรรมซงไดทรงอบรม บมบาเพญเพยรสงสมมาเปนเวลา ๑ อสงไขย และนบแตนจะมพระชนมชพเหลออกเพยง ๑๐ เดอนกบอก ๗ วน ซงสมควรเปนพระราชมารดาได พระนางจะมพระชนมสบไปจากเวลาทพระโอรสประสตเพยงเจดวน สตวอนไมอาจอาศยคพโภทร (ครรภ) บงเกดไดอก ทงนพระนางสรมหามายาเทวยงเปนผรกษาเบญจศลาจารวตรอนบรสทธ

เมอพระบรมโพธสตวเจาเหนวาอยในสถานทควรจะเสดจจตลงได ดวยจะสาเรจดงมโนปณธานททรงตงไว จงไดทรงรบคาทลเชญของมวลเทพนกร หลงจากนนในราตรกาล วนอาสาฬหปรณม เพญเดอน ๘ นน พระบรมโพธสตวเจาเสดจลงปฏสนธในพระครรภพระนางเจาสรมหามายา และในวนเพญ วสาขะ (เดอนหก) พระบรมโพธสตวเจากไดประสตจากมาตคพโภทรเพอทรงเปนทพงของสตวโลกทงหลายสบตอไป

๙

พระเจาสทโธทนะมพระอครมเหสทรงพระนามวา มหามายาเทว ทงสองพระองคทรงอยรวมกน

มาดวยความผาสก จนกระทงพระเทวทรงมพระครรภ เมอพระครรภแกจวนจะประสต พระนางไดรบ พระบรมราชานญาตจากพระสวามใหแปรพระราชฐานไปประทบทกรงเทวทหะเปนการชวคราว ทงนกเพอประสตในตระกลของพระนางตามประเพณนยมสมยนน พระเทวเสดจออกจากกรงกบลพสดพรอมดวย ขาราชบรพารในเวลาเชาของวนเพญเดอน ๖ กอนพทธศกราช ๘๐ ป เมอขบวนเสดจผานมาถงสวนลมพน อนตงอยกงกลางทางระหวางกรงกบลพสด และกรงเทวทหะตอกน พระนางทรงมพระประสงคจะประพาสอทยาน ขาราชบรพารจงเชญเสดจแวะไปประทบพกผอนอรยาบถใตสาละ ขณะประทบอยทสวนลมพนนน พระนางไดประสต พระโอรสภายใตตนสาละ เมอพระเจาสทโธทนะทราบขาวประสต จงตรสสงใหเชญเสดจพระนางพรอมดวยพระราชกมารกลบคนกรงกบลพสดโดยดวน

ขาวการประสตแพรไปถงอสตดาบส ผอาศยอยในอาศรมเชงเขาหมาลย ดาบสทานนมความคนเคยกบราชสานกของพระเจาสทโธทนะ พอทราบขาวประสตของพระราชกมาร ดาบสจงลงจากเขาเขาไปเยยมเยยนราชสานก ทานมความรเกยวกบการทานายมหาปรสลกษณะ พอเหนพระราชกมารกทานายไดทนทวา นคอผจะตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจา จงกลาวพยากรณวา “พระราชกมารนจกบรรลพระสพพญตญาณ เหนแจงพระนพพานอนบรสทธอยางยง ทรงหวงประโยชนแกชนเปนอนมาก จะประกาศธรรมจกร พรหมจรรยของพระราชกมารนจกแพรหลาย” แลวกราบลงแทบพระบาทของ พระราชกมาร พระเจาสทโธทนะทอดพระเนตรเหนเหตการณนน ทรงรสกอศจรรยและเปยมลนดวยปต ถงกบทรดพระองคลงอภวาทพระราชกมารตามอยางดาบส

เมอพระราชกมารประสตได ๕ วน พระเจาสทโธทนะทรงโปรดใหประกอบพธเฉลมฉลองรบขวญและขนานพระนาม โดยเชญพราหมณ ๑๐๘ คนผเชยวชาญไตรเพทมาบรโภคโภชนาหาร ณ ทประชมของพราหมณไดถวายพระนามวา “สทธตถะ” แปลวา “สมประสงค” กลาวคอ พระราชกมารจะทรงปรารถนาสงใด กจะไดสงนนตามความปรารถนา คนสวนมากมกเรยกพระองคตามชอโคตรวา “โคตมะ” ตอจากนนพราหมณ ๘ คนผรการทานายลกษณะ ไดตรวจสอบลกษณะของพระราชกมารแลวพบวาพระราชกมารมลกษณมหาบรษ ๓๒ ประการ จงใหคาทานายชวตในอนาคตของพระราชกมาร พราหมณ ๗ คนทานายวาสทธตถราชกมารพระองคน หากครองเพศฆราวาสจะไดเปนถงพระเจาจกรพรรด แตหากออกผนวช จะไดเปนพระสมมาสมพทธเจา ศาสดาเอกของโลก แต โกณฑญญะ พราหมณคนท ๘ ใหคาทานายยนยนหนกแนนเปนคตเดยววา พระราชกมารจะตองออกผนวชและตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจา

ในวนท ๗ นบแตวนประสต พระนางมหามายาเทวผเปนพระราชชนนของพระราชกมารไดเสดจทวงคต ทงนเพราะ “พระราชมารดาของพระโพธสตวมชนมายนอยนก เมอพระโพธสตวประสตได ๗ วน พระราชมารดาของพระโพธสตวยอมทวงคตไปบงเกดในสวรรคชนดสต” นบแตนนมา พระราชกมาร-สทธตถะจงอยในความดแลของพระนางมหาปชาบดโคตม พระนานางของพระองคซงเปนพระมเหสของพระเจาสทโธทนะสบตอมา

ประสต

๑๐

คาพยากรณของพราหมณทวา ถาพระราชกมารอยครองเพศฆราวาสแลวจะไดเปนพระเจาจกรพรรดนนสรางความปตยนดแกพระเจาสทโธทนะ ผปรารถนาจะเหนสกกชนบทซงเปนอาณาจกรเลก ทตองสยบยอมตออานาจของมหาอาณาจกรเพอนบานชอแควนโกศล พระองคปรารถนาจะเหนพระราชโอรสสรางสกกชนบทใหมอานาจเกรยงไกรเหนอแควนมหาอานาจในสมยนน แตพระองคยงทรงหวนพระทยวา พระราชโอรสอาจเลอกการออกบรรพชาเปนจดหมายสาคญกวาการครองราชยตามคาพยากรณในมตทสอง เพราะพระองคเปนกษตรยจงตองพยายามดาเนนการใหพระราชกมารไดขนครองราชย สบสนตตวงศ และทรงกระทาทกวถทางเพอปองกน มใหพระราชกมารมพระทยนอมไปในการบรรพชา ทรงรบสงใหขาราชบรพารบารงบาเรอโลกยสขแก เจาชายสทธตถะอยางเตมท ไมมอะไรทพระราชกมารปรารถนาแลวจะไมได พระราชกมารจงเปนพระยพราชผสขมาลชาตอยางยง ดงมบนทกกลาวถงไววา

“ภกษทงหลาย! เราเปนผละเอยดออน ละเอยดออนมาก ละเอยดออนทสด พระชนกรบสงใหขดสระโบกขรณ ๓ สระสาหรบเราไวในพระราชวง ใหปลกอบลบวขาบสระหนง ปลกปทมบวหลวงสระหนง ปลกปณฑรกบวขาวสระหนง ไมเพยงแตเราจะใชไมจนทนแควนกาสเทานน ทงผาโพก เสอ ผานง ผาหมของเราลวนทาในแควนกาส มคนคอยกนเศวตฉตรใหเราตลอดคนตลอดวน ดวยหวงวา หนาวรอน ธล หญา หรอนาคางอยาได กลากรายเรา”

แมพระราชบดาจะไดพยายามทกวถทางเพอชกจงพระราชกมารใหตดอยในเสนหยวยวนใจของเพศคฤหสถ กดเหมอนวาความพยายามนนจะไมสามารถทาลายพระอปนสยใฝธรรมของพระราชกมารได ดงมเหตการณหนงเกดขน กลาวคอ ครงหนงมการจดงานพชมงคลแรกนาขวญ พระเจาสทโธทนะเสดจแรกนาดวยพระองคเอง โปรดใหเชญเสดจพระราชกมารไปดวย และใหแตงทประทบอยภายใตตนหวา ครนถงเวลาแรกนาขวญ พวกนางสนมพเลยงนางนมพากนไปดพธแรกนาขวญ ปลอยพระราชกมารเพยงลาพง พระราชกมารประทบนงขดสมาธเจรญอานาปานสตกรรมฐานจนไดปฐมฌาน ขณะนนเปนเวลาบาย เงาของตนไมอนไดชายไปตามดวงตะวน ยกเวนเงาของตนหวาซงหยดอยกบทเสมอนหนงเปนเงาขณะเทยงวน ปรากฏเปนอศจรรยประจกษแกพเลยงนางทกลบมาเหน จงรบนาความไปกราบบงคมทล พระราชบดา พระเจาสทโธทนะเสดจไปทอดพระเนตรเหนเหตการณ ทรงเลอมใสพระราชโอรสเปนอยางมาก ถงกบยกพระหตถขนถวายอภวาทพระราชกมารอนเปนการอภวาทครงท ๒ นบแตการอภวาทครงแรก เมอครงทอสตดาบสเขาเยยมพระราชกมาร

เมอพระราชกมารทรงเจรญวยพอทจะเขารบการศกษาได พระราชบดาทรงพาไปมอบไวในสานกครวศวามตรเพอใหทรงศกษาศลปวทยาตาง ๆ ทจาเปนสาหรบรชทายาททงหลาย พระราชกมารทรงศกษาอยางรวดเรวมาก ไมนานนกกจบหลกสตร ครนถงคราวตองแสดงความสามารถตอหนาพระทนง

ดรณวย

๑๑

พระองคกแสดงไดดเลศลาหนาพระราชกมารอนๆ อนนาความชนชมโสมนสมาสพระราชบดาและพระประยรญาต

เมอเจาชายสทธตถะมพระชนมายครบ ๑๖ พรรษา เปนเวลาสมควรแกการอภเษกสมรส พระราชบดาตรสสงใหสรางปราสาท ๓ หลงชอวา สจนทะ โกกนทะ และโกญจะ เพอเปนทประทบของพระราชโอรสใน ๓ ฤด คอ ฤดหนาว ฤดรอน ฤดฝน แลวทรงขอเจาหญงยโสธรา (พมพา) พระราชบตรของพระเจาสปปพทธะ ในเทวทหนคร มาอภเษกเปนพระชายาของพระราชกมาร ชวตของเจาชายสทธตถะในชวงนเพยบพรอมดวยโลกยสข ดงพระพทธดารสตรสเลาภายหลงวา

“เมอกอนสมยเราเปนคฤหสถครองเรอน เปนผอมหนาเพยบพรอมดวย กามคณหา บาเรอตนดวยรป เสยง กลน รสสมผสทนาปรารถนารกใครชอบใจ นารก ประกอบดวยกาม เปนทตงแหงความกาหนด ปราสาทของเรานนมถงสามหลง คอ ปราสาทหนงเปนทอยในฤดฝน ปราสาทหนงเปนทอยในฤดหนาว ปราสาทหนงเปนทอยในฤดรอน เรานนถกบาเรอดวยดนตร มแตสตร ไมมบรษเจอปนอยบนปราสาทสาหรบฤดฝนตลอดสเดอน ไมเคยลงจากปราสาทเลย”

แมเจาชายสทธตถะจะทรงดาเนนชวตอนสมบรณพนสขอยางนน ความเบอหนายในเพศฆราวาสกบงเกดขน จนทาใหพระองคตดสนพระทยออกบรรพชาเมอมพระชนมาย ๒๙ พรรษา อะไรคอสาเหตทแทจรงของการออกบรรพชายงเปนปญหาทยงไมมขอยต นกปราชญสวนใหญเชอตามแนวทางมหาปทานสตร ๑๓ ทวาเจาชายสทธตถะเสดจประพาสพระอทยาน ๔ ครง ทรงพบเทวทต ๔ คอ คนแก คนเจบ คนตาย และสมณะ ตามลาดบในการประพาสแตละครง การพบเทวทตหรอความทกข ๔ มตของชวตทาใหพระเนตรสวางพอทจะหยงรถงความไมเทยงแทและไรแกนสารของชวต พระองคทรงเกบเอาภาพของคนแก คนเจบและคนตายมาเปนเรองทจะตองครนคดจรงจง ทาใหลดความมวเมาในความเปนหนม ความมสขภาพด และความมวเมาในชวต ทรงเตอนพระองคเองวา พระองคหนความแก ความเจบและความตายไมพน แตยงมทางหลดพนเหลออยสายหนง นนคอการเลอกใชชวตแบบสมณะนกบวชอนปลอดจากภารกจทเปนเครองถวงไมใหคนพบโมกษธรรม พระองคทรงดารวา

“ชวตฆราวาสคบแคบ เปนทางมาแหงฝนละออง การบวชเปนทางสะดวกปลอดโปรง การทบคคลผครองเรอนจะประพฤตพรหมจรรยใหบรบรณบรสทธเตมทเหมอนสงขขด ไมใชทาไดงาย อยางไรกด เราควรจะปลงผม โกนหนวด นงหมผากาสาวพสตร สละบานเรอน ออกบวชเปนบรรพชต”

ออกบรรพชา

๑๒

เมอไดทรงตดสนพระทยออกผนวชแลว เจาชายสทธตถะทรงรอเวลาอยจนกระทงทราบขาว พระนางพมพาประสตพระโอรส ผตอมาไดพระนามวา “ราหล” เพราะในวนประสต เจาชายสทธตถะทรงเปลงอทานวา “ราหล ชาต พนธน ชาต” (บวงเกดแลวเครองพนธนาการเกดแลว) ตกเวลากลางคนของวนประสตนน พระสทธตถราชกมารทรงนดแนะกบนายฉนนะ ใหนามากณฐกะเตรยมรอนาเสดจออกบรรพชา พระองคเสดจไปทอดพระเนตรพระราหลกมาร และพระนางพมพาผกาลงบรรทมหลบ แลวทรงมากณฐกะพรอมนายฉนนะเสดจออกจากพระราชวง ในคนทเสดจออกบรรพชานน เจาชายสทธตถะทรงมพระชนมาย ๒๙ พรรษา

เมอเสดจออกพนพระราชวงแลว เจาชายสทธตถะทรงเขาเขตแดนแควนโกศลและแควนวชช เวลาใกลรงเสดจถงฝงแมนาอโนมานท แมนาสายนอยระหวางเขตแดนของสามแควนคอ แควนสกกะ แควนโกศล และแควนวชช พระองคทรงมาขามฝงแมนา แลวเสดจลงจากหลงมาไปประทบนงบนกองทราย ทรงเปลองเครองทรงมอบใหนายฉนนะนากลบพระนคร ทรงตดพระเมาลดวยพระขรรค ครองผากาสาวพสตรแลวอธษฐานใจบวชเปนบรรชต ทรงสงนายฉนนะกลบ เสดจลาพงองคเดยวมงพระพกตรไปยงแควนมคธ

ในทนมขอควรสงสยบางประการเกยวกบอาการกรยาทพระสทธตถราชกมารเสดจออกผนวช นนกคอ ตามเรองราวทบรรยายมานน พระกมารเสดจหนออกผนวชในเวลากลางคน โดยทพระราชบดา และพระประยรญาตไมทรงทราบ แตพระไตรปฎกไดบนทกไววา พระราชบดาและพระประยรญาตทรงทราบแตไมอาจทกทวงหามปราม ดงทพระพทธเจาทรงเลาไววา

“สมยเมอเรายงเปนหนม มผมดาสนท อยในวยทกาลงเจรญเตบโต เปนปฐมวย เมอมารดาบดาไมปรารถนา (จะใหบวช) รองไหนาตานองหนาอย เราไดปลงผมโกนหนวด นงหมผากาสาวพสตร สละเรอนออกบวชเปนบรรพชต”

พระราชดารสนแสดงวา พระเจาสทโธทนะทรงทราบดวาเจาชายสทธตถะจะออกผนวช แตไมอาจทกทวงหามปรามได จงเกดคาถามขนวา เหตใดจงทกทวงหามปรามไมได? คงจะมเหตจาเปนบางประการเกดขน แตไมไดรบการบนทกเปนหลกฐาน ถาเชอตามมตวา พระราชกมารเสดจหนออกไปผนวช พระราชบดาทรงทราบกนาจะสงคนไปตดตามออนวอนใหกลบพระนคร แตกไมปรากฏวามการกระทาเชนนนเลย

อยางไรกตาม ประเดนสาหรบประนประนอมในทนนาจะเปนวา เจาชายเสดจหนไปในเวลากลางคน พระราชบดามาทราบเรองราวในเวลาเชา เมอนายฉนนะกลบมากราบทลวาพระราชกมารไดปลงผมโกนหนวดอธษฐานเพศเปนบรรพชตแลว พระราชบดาจงกรรแสงดวยความโทมนส แตไมอาจสงคนไปตามเสดจกลบวงได เพราะพระราชกมารตดพระเมาลเสยแลว สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระยา วชรญาณวโรรสทรงประทานการวนจฉยไววา “บางทการตดพระเมาลนนเองเปนเหตใหพระราชบดาและพระญาตวงศสนหวงในพระองค เพราะไดยนวา คนในครงนนถอการตดผมวาเปนจญไร คนผตดหรอโกนผมแลวเปนทดหมนของคนทงหลาย”

๑๓

ภายหลงการบรรพชา พระสทธตถะไดเสดจดาเนนถงแควนมคธ แลวไปสมครเปนศษยของ

คณาจารยใหญ ๒ ทาน คอ อาฬารดาบส และอทกดาบส ฝกปฏบตกรรมฐานหรอโยคะในสานกของอาจารยทานแรกจนไดรปฌาน ๔ และอรปฌาน ๓ คอไดขนอากญจญญายตนะ และไดรปฌานท ๔ คอ เนวสญญานาสญญายตนะ ซงเปนชนทจบหลกสตรหมดภมรของอาจารย แมอาจารยทงสองจะเชญใหอยในสานกตอไปดวยตาแหนงฐานะเทาเทยมอาจารย พระสทธตถะกไมทรงปรารถนา ทรงอาลาจากสานกไป เพราะพจารณาเหนวาลาพงฌานสมาบตทไดมา ยงไมใชสมมาสมโพธญาณ

หนงสอพทธประวตภาษาไทยสวนมาก นยมกลาวถงเหตการณตอนนไววา พระโพธสตวไดทรงทดลองปฏบตในลทธทงสองนนแลว ทรงดารวาทางปฏบตนมใชหนทางพระโพธญาณ การบนทกเชนนเทากบแสดงวา การบาเพญสมาธถงขนอรปฌาน ๔ ไมไดเปนประโยชนเกอกลแกการบรรลพระนพพาน มแตจะออกนอกทางทาใหเสยเวลาไมตางจากการบาเพญทกกรกรยาในอนดบถดไป

เมอพเคราะหดแลวจะพบวา การปฏบตสมาธจนไดอรปฌาน ๔ ไมถอวาออกนอกทางนพพานแตอยางใด แมทจรงนนการไดฌานสมาบตเปนการอยครงนพพาน เพราะไดเพยงสกขา ๒ ขอ คอ ศลกบสมาธ แตยงขาดปญญา สงทอาฬารดาบสและอทกดาบสสอนสาวกคอสงทเรยกวา โยคะ ซงเปนวธเจรญสมาธภาวนานนเอง ผลของโยคะ เทากบหรอเปนอนเดยวกนกบผลของ สมถกรรมฐานในพระพทธศาสนา อนนเปนการยนยนวา สมถกรรมฐานมอยแลวในศาสนาอนสมยพระพทธเจา แตสมถกรรมฐานอยางเดยวไมทาใหถงนพพาน พระพทธองคทรงใชสมาธทไดจากการปฏบตสมถกรรมฐานมาเปนบาทแหงการเจรญวปสสนากรรมฐาน จงไดปญญาการตรสร ดงนนวปสสนากรรมฐานจงเปนคาสอนพเศษทมเฉพาะในพระพทธศาสนาเทานน

แตเนองจากพระองคไมไดปฏบตวปสสนากรรมฐานตอจากการไดอรปฌานในสานกของ อทกดาบส พระองคจงไมไดตรสร ทรงพจารณาเหนวาอรปฌานน “ไมเปนไปเพอเบอหนาย เพอคลายกาหนด เพอดบสนท เพอสงบระงบ เพอความรยง เพอตรสร เพอนพพาน (แต) เปนไปเพยงเพอใหอบตในแนวสญญานาสญญายตนพรหมเทานน” พระองคทรงหยดการบาเพญเพยรทางใจซงพาพระองคมาครงทางนพพาน ทรงหนไปบาเพญเพยรทางกายซงพาเฉออกนอกทางนพพาน การบาเพญเพยรทางกายนนมชอเรยกวาทกกรกรยา

เมอเสดจออกจากสานกของดาบสทงสองแลว พระสทธตถะไดเสดจไปยง ตาบลอรเวลาเสนานคม บาเพญทกกรกรยาหรอการทรมานตนในทนน การบาเพญทกกรกรยานแบงเปน ๓ ระยะ คอ

ระยะท ๑ ทรงกดพระทนตดวยพระทนต กดพระตาล (เพดาน) ดวยพระชวหาไวใหแนนจนพระเสโท (เหงอ) ไหลออกจากพระกจฉะ (รกแร) เสรจแลวทรงทดลองทาวธทสอง

ระยะท ๒ ทรงผอนกลนลมหายใจเขา-ออก เมอลมเดนไมสะดวกทางชองพระนาสก (จมก) และชองพระโอษฐ (ปาก) กเกดเสยงดงอทางชองพระกรรณ (ห) ทงสอง ทาใหปวดพระเศยรอยางแรง มอาการเสยดพระอทร (ทอง) และรอนพระวรกายเปนทสด แมทรงทรมานกายเพยงนกยงไมบรรลโพธญาณ จงเปลยนเปนวธท ๓

บาเพญเพยร

๑๔

ระยะท ๓ ทรงอดพระกระยาหาร โดยลดอาหารลงทละนอยๆ จนไมเสวยพระกระยาหารเลย พระวรกายเหยวแหง พระฉว (ผว) เศราหมอง พระอฐ (กระดก) ปรากฏทวพระวรกาย เมอทรงลบพระวรกาย เสนพระโลมา (ขน) กหลดตดพระหตถ พระกาลงลดนอยถอยลง เมอเสดจดาเนนไปทางไหนกถงกบซวนเซลมลงสลบ พอฟนคนสตขนมาทรงดารวา การทรมานตนอยางมากทสดกทาไดแคน เราทาหมดแลวแตยงไมตรสร การบาเพญทกกรกรยาจงไรผล ไดตดสนพระทยเลกบาเพญทกกรกรยา เสวยพระกระยาหารตามปกต และทรงหนกลบมาบาเพญเพยรทางใจอก

เมอเจาชายสทธตถะทรงออกผนวช พราหมณโกณฑญญะผเคยทานายลกษณะพระราชกมารในวนขนานพระนามวา พระกมารจะตองออกบวชและตรสรเปนพระพทธเจา ไดชกชวนบตรของเพอน ๔ คนออกบวชตามเสดจเพราะเชอมนวา พระสทธตถะจะตองไดตรสรเปนพระอรหนตสมมาสมพทธ-เจา นกบวชทงหาทมโกณฑญญะ เปนหวหนามชอเรยกวา ปญจวคคย พวกปญจวคคยนไดปรนนบตรบใชพระโพธสตวขณะททรงบาเพญทกกรกรยา จงสามารถเปนพยานไดวา พระสทธตถะทรมานพระองคมากนอยเพยงไร ครนเหนวา พระสทธตถะเลกบาเพญทกกรกรยา หนกลบมาเสวย พระกระยาหารอก พระปญจวคคยไดตาหนพระสทธตถะวาลมเหลวและกลายเปนคนมกมาก ตางรสกผดหวงจงพากนละทงพระสทธตถะหนไปอย ณ ปาอสปตนมฤคทายวน เมองพาราณส

การจากไปของพระปญจวคคยนบเปนสงทด เพราะจะไดไมมใครรบกวนสมาธของ พระสทธตถะ พระองคจงสามารถบาเพญเพยรทางใจไดเตมท และการบาเพญเพยรครงนทาใหพระองคตรสร

ในเวลาเชาของวนเพญเดอน ๖ พระสทธตถะประทบนงใตโคนตนไทร นางสชาดานาถาดอาหารมา

เพอแกบนรกขเทวดาประจาตนไทร พบพระสทธตถะกเขาใจวาเปนเทวดานงรอเครองพลกรรม จงนา ขาวมธปายาสไปถวายทงถาด พระสทธตถะรบของถวายแลวถอถาดไปยงรมฝงแมนาเนรญชรา สรงสนานพระวรกายแลวขนมาประทบนงเสวยขาวมธปายาสจานวน ๔๙ ปนจนหมด จากนนเสดจไปประทบในดงไมสาละ จนเวลาเยนจงเสดจไปทตนมหาโพธ ทรงปลาด หญาคา ๘ กาทโสตถยพราหมณถวายในระหวางทางลงใตตนมหาโพธ ประทบนงขดสมาธ ผนพระพกตรไปทางทศตะวนออก หน พระปฤษฎางคเขาหาตนมหาโพธ ทรงอธษฐานวา

“แมเนอ และเลอดจะเหอดแหงไป เรายงไมบรรลสมมาสมโพธญาณตราบใด จะไมลกขนจากทนตราบนน”

ตรสร

๑๕

จากนน ทรงเจรญสมาธภาวนาจนจตเปนสมาธไดฌานท ๔ แลวบาเพญภาวนาตอไปจนไดฌาน ๓ คอ:

ในยามทหนงของคนนน--ทรงไดปพเพนวาสนสตญาณ คอ ระลกชาตปางกอนของพระองคเองได

ในยามทสอง--ทรงไดจตปปาตญาณ คอมตาทพย สามารถเหนการจตและอบตของวญญาณทงหลาย

ในยามสดทาย--ทรงไดอาสวกขยญาณ คอ ตรสรอรยสจ ๔ วาอะไรคอ ทกข สมทย นโรธ มรรค ความรนทาใหกเลสาสวะหมดสนไปจากจตใจ พระองคตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจาในเวลาทแสงเงน แสงทองเรมจบขอบฟา รวมระยะเวลาทบาเพญเพยรตงแตออกผนวชจนตรสรได ๖ ป ขณะทตรสรพระองคมพระชนมาย ๓๕ พรรษา

๑๖

เมอตรสรแลว พระพทธเจาเสดจประทบเสวยวมตตสขอยใตตนมหาโพธ และบรเวณขางเคยงเปน

เวลา ๗ สปดาห คอ สปดาหท ๑ ประทบนงใตตนมหาโพธตอไปอก ๗ วน ทรงใชเวลาทบทวนปฏจจสมปบาท

ทพระองคเพงตรสร สปดาหท ๒ เสดจออกจากตนมหาโพธไปทางทศตะวนออกเฉยงเหนอ ประทบยนเพงตน

มหาโพธโดยมไดกระพรบพระเนตรตลอด ๗ วน สถานทนนมชอในสมยตอมาวา ‘อนมสเจดย’ สปดาหท ๓ เสดจกลบมาประทบอยในทกงกลางระหวางอนมสเจดย และตนมหาโพธ ทรง

จงกรมอยทนนตลอด ๗ วน ทจงกรมนนมชอเรยกวา ‘รตนจงกรมเจดย’ สปดาหท ๔ เสดจไปทางทศตะวนตกเฉยงเหนอของตนมหาโพธประทบนงขดสมาธ

พจารณาอภธรรมปฎกตลอด ๗ วน สถานทนนมชอเรยกตอมาวา ‘รตนฆรเจดย’ สปดาหท ๕ เสดจไปทางทศตะวนออกของตนมหาโพธ ประทบอยใตตนไทรซงเปนทพก

ของคนเลยงแพะอนไดชอวา อชปาลนโครธ ทรงเสวยวมตตสขตลอด ๗ วน สปดาหท ๖ เสดจไปทางทศตะวนออกเฉยงใตของตนมหาโพธประทบนงทควงไมจกหรอ

มจลนท เสวยวมตตสขทนนอก ๗ วน สปดาหท ๗ เสดจไปยงตนเกดหรอราชายตนะ ซงอยทางทศใตของตนมหาโพธ ทรงเสวย

วมตตสขอยทนนเปนสปดาหสดทายในสปดาหนมพอคา ๒ พนองชอ “ตปสสะ” และ “ภลลกะ” เดนทางผานมาพบจงนาเสบยงกรงเขาไปถวาย แลวประกาศตนเปนอบาสกคนแรกทเขาถงพระรตนะสอง คอพระพทธและพระธรรมเปนสรณะ

ครนเสวยวมตตสขครบ ๗ สปดาหแลว พระองคเสดจกลบมาประทบทควงไมไทรชอ อชปาล-นโครธอก ทรงดารวาธรรมทพระองคตรสรเปนของลกซงยากทผอนจะรตาม ทอพระทยในอนทจะประกาศธรรม แตอาศยททรงมพระกรณาในหมสตว ประกอบกบพจารณาทราบชดถงความแตกตางระหวางบคคล ๔ ประเภท อนเปรยบไดกบบว ๔ เหลา คอ

๑. อคฆฏตญ ผมปญญาดและมกเลสนอย สามารถเขาใจฉบพลนเพยงเพราะไดยนหวขอธรรมทยกขนแสดง เหมอนดอกบวทพนนาพอตองแสงอาทตยกบานทนท

๒. วปจตญ ผมปญญาปานกลางและมกเลสปานกลาง สามารถเขาใจธรรมไดถามการอธบายความใหพสดารออกไป บคคลประเภทนเปรยบไดกบดอกบวทอยเสมอนาพรอมจะบานในวนรงขน

๓. เนยยะ ผมปญญานอยแตมกเลสหนา สามารถเขาใจธรรมไดกตอเมอมการพราสอนยาแลวยาอก เหมอนดอกบวทอยใตนารอโอกาสบานในวนตอๆ ไป

๔. ปทปรมะ บคคลไรปญญา เรยนหวขอธรรมไดบางแตไมอาจเขาใจความหมายของคา เปรยบไดกบดอกบวทเพงงอกขนใหม ยงอยในโคลนตม มกจะตกเปนอาหารของปลาและเตา ในจานวนบคคล ๔ ประเภทน สามประเภทขางตนยงเปนผทพระองคพอจะสอนใหตรสรตามได ทรงพจารณาเหนดงนแลวจงตดสนพระทยแสดงธรรม

เสวยวมตตสข

๑๗

เมอไดตกลงพระทยวาจะประกาศศาสนาแลว ทรงนกถงบคคลทสมควรจะแสดงธรรมโปรดกอนซง

จะตองเปนประเภทดอกบวพนนา ทรงนกถงอาฬารดาบสและอทกดาบส แตทราบวาทานทงสองสนชพแลว จงตดสนพระทยโปรดปญจวคคย แลวเสดจไปปาอสปตนมฤคทายวน ถงทนนในเวลาเยนของวน ขน ๑๔ คา เดอน ๘ เมอแรกพบพระพทธองค พวกปญจวคคยแสดงอาการไมเคารพเชอฟงพระศาสดา ตอเมอพระองคตรสเตอนแลว จงตงใจฟงพระธรรมเทศนากณฑแรกทพระพทธเจาทรงแสดงในวนรงขนมชอวา ธรรมจกกปปวตตนสตร พระสตรนเปนพระธรรมเทศนากณฑแรกจงมความหมายมาก เพราะถาหากไมมใครสามารถเขาใจไดกจะทาใหพระองคทอพระทยไปวา พระธรรมนนลกซงเกนกวาคนทวไปจะหยงถง ฉะนน เมอทานโกณฑญญะไดดวงตาเหนธรรมสาเรจเปนพระโสดาบนในเวลาจบเทศนา พระพทธองคจงเปลงอทานวา “อญาส วต โภ โกณฑโญ” (ทานผเจรญ! โกณฑญญะไดรแลวหนอ) เพราะอทานนทานโกณฑญญะจงมชอเพมขนวา “อญญาโกณฑญญะ” ทานไดทลขอบรรพชาอปสมบทในวนนนเอง พระองคทรงบวชใหดวยเอหภกขอปสมปทา โดยเปลงพระวาจาวา “ทานจงเปนภกษมาเถด (เอห ภกข) ธรรมอนเรากลาวดแลว ทานจงประพฤตพรหมจรรยเพอทาทสดทกขโดยชอบเถด” ทานอญญาโกณฑญญะสาเรจเปนพระภกษดวยพระวาจาน ทานเปนพระสงฆองคแรกในพระพทธศาสนา อก ๔ วนถดมาปญจวคคยทเหลอไดบรรพชาอปสมบททงหมด ในวนแรม ๕ คา เดอน ๙ พระพทธองคทรงแสดงอนตตลกขณสตรโปรดพระปญจวคคยจนทง ๕ ทานไดสาเรจเปนพระอรหนต นบวาม พระอรหนตเกดขนในโลก ๖ องครวมทงพระพทธเจา

ปฐมเทศนา

๑๘

ตอจากนนพระพทธเจาทรงประกาศศาสนาโดยไมมการหยดพกเปนเวลา ๔๕ พรรษา พทธกจ

ทพระองคบาเพญตลอดเวลานมมากมาย พอจะสรปไดตามลาดบพรรษา ดงน พรรษาท ๑ พระพทธองคทรงเสดจจาพรรษาทปาอสปตนมฤคทายวนพรอมพระปญจวคคย

ขณะประทบอยทนนไดแสดงธรรมโปรดยสกลบตรและใหอปสมบทดวยเอหภกขอปสมปทาแกยสะและสหายอก ๔ คน ทกคนไดฟงธรรมสาเรจเปนพระอรหนตสวนบดามารดาและอดตภรรยาของพระยสะไดประกาสตนเปนอบาสกอบาสกาผถงรตนตรยเปนสรณะ นบเปนอบาสกอบาสกาคนแรกทถงพระรตนตรยเปนสรณะ ในขณะนนมพระอรหนตในโลก ๑๑ องค มพทธบรษท ๓ คอ ภกษ อบาสก อบาสกา ในพรรษานนเองสหายอนๆ ของพระยสะ ๕๐ คนเปนชาวชนบท ไดทราบขาววาพระยสะบวชจงมาขอบรรพชาอปสมบทไดฟงธรรมสาเรจเปนพระอรหนตทกทาน ทาใหจานวนพระอรหนตในพรรษาท ๑ มทงสนรวม ๖๑ องค พอพนฤดฝนปนน พระศาสดาทรงสงพระอรหนตสาวก ๖๐ องคไปประกาศพระศาสนาดวยพระดารสวา

“ภกษทงหลาย! เธอทงหลายจงเทยวจารกไป เพอประโยชน เพอความสขแกชนเปนอนมาก เพอความเอนดแกโลก เพอประโยชนเกอกล เพอความสขแกเทวดาและมนษยทงหลาย แตอยาไปทางเดยวกนถงสองรป ภกษทงหลาย! พวกเธอจงแสดงธรรมใหงดงามในเบองตน ทามกลางทสด จงประกาศพรหมจรรย (ศาสนา) พรอมทงอรรถ และพยญชนะใหบรสทธบรบรณสนเชง สตวทงหลายทมธลในดวงตาแตเลกนอยกมอย สตวพวกนยอมเสอมจากคณทควรไดเพราะไมไดฟงธรรม ผรทวถงธรรมจกมเปนแน แมเราเองกจะไปยงตาบล อรเวลาเสนานคมเพอแสดงธรรม” ครนพระสาวกแยกยายกนไปประกาศพระศาสนาแลว พระศาสดาเสดจเพยงลาพงไปยงตาบลอร

เวลาเสนานคม ในระหวางทางทรงแสดงธรรมโปรดชายหนม ๓๐ คนชอวาพวกภททวคคย จนชายหนมทงหมดบรรลอรหต ประทานอปสมบทแลวสงไปประกาศพระศาสนา จากนนเสดจตอไปยงตาบลอรเวลาเสนานคม ใชเวลา ๒ เดอน จงปราบทฐของ หวหนาชฎล ชอ อรเวลกสสปะ พรอมทงบรวาร ๕๐๐ คน แลวไดแสดงธรรมสงสอนชฎลนองชายอก ๒ ทาน คอ นทกสสปะ ผมบรวาร ๓๐๐ คน และ คยากสสปะ ผมบรวาร ๒๐๐ คน ทรงประทานอปสมบทแกชฎลทงหมด ทรงพาภกษชฎล ๑,๐๐๓ รปไปทตาบลคยาสสะ แสดงอาทตตปรยายสตรโปรดจนทกรปสาเรจเปนพระอรหนต จากตาบลคยาสสะ พระพทธองคทรงพาพระอรหนต ๑,๐๐๓ องคไปกรงราชคฤหนครหลวงแหงแควนมคธ ประทบอยในดงตาลหรอลฏฐวน พระเจาพมพสารทรงทราบขาวจงเสดจพรอมดวยขาราชบรพารจานวนมากไปเฝาพระศาสดา เนองจากประชาชนทไปเฝาสวนมากเคยนบถอลทธชฎลมากอน พระพทธองคจงรบสงใหพระอรเวลกสสปะแสดงความไมมแกนสารของลทธชฎลใหทประชมทราบ แลวพระองคจงทรงแสดงอนปพพกถา พระเจา

พทธกจ ๔๕ พรรษา

๑๙

พมพสารและขาราชบรพารสวนมากไดดวงตาเหนธรรม สวนขาราชบรพารทไมบรรลธรรมวเศษกปฏญาณตนเปนพทธมามกะ

วนรงขน พระพทธเจาพรอมดวยพระภกษสงฆไดไปฉนในพระราชวงตามคาอาราธนาของ พระเจาพมพสาร ในวนนนพระเจาพมพสารทรงถวายพระราชอทยานเวฬวน (สวนไผ) เปนทอยของพระสงฆ วดเวฬวนจงเปนวดแหงแรกในพระพทธศาสนา

จากเรองราวทบรรยายมา พอจะจบเปนประเดนสาคญอนเนองดวยวธประกาศศาสนาของพระพทธเจา ในขนตนพระองคมงเอาชนะเจาลทธอยางชฎลสามพนองใหไดกอน จากนนจงแสดงธรรมโปรดพระเจาพมพสารผเปนกษตรยครองแควนมคธซงมอานาจยงใหญไมแพแควนโกศล ศรทธาทพระองคไดรบจากประมขของอาณาจกรเปนหลกประกนวา พระศาสนาจะแพรหลายไปสประชาชนชาวมคธไดโดยงาย นคอเหตผลวาทาไมพระพทธศาสนาจงแพรหลายรวดเรวจนเอาชนะศาสนาพราหมณในสมยนนได เมอผนายอมรบนบถอพระพทธศาสนา ประชาชนยอมดาเนนรอยตาม

ขณะประทบอย ณ พระเวฬวนวหารนนกลมปรพาชกมหวหนาชออปตสสะ และโกลตะไดมา เฝาพระพทธเจา อปตสสะและโกลตะเคยฟงธรรมจากพระอสสชมากอนจนไดสาเรจเปนพระโสดาบน พระพทธเจาประทานอปสมบทแดปรพาชกทงหมดและแสดงธรรมโปรดพระบวชใหมทงหมดยกเวน พระอปตสสะกบพระโกลตะสาเรจเปนพระอรหนต พระโกลตะเปนพระอรหนตเมอบวชได ๗ วน สวนพระอปตสสะใชเวลา ๑๕ วนจงสาเรจเปนพระอรหนต ตอมาพระอปตสสะไดรบยกยองเปน พระอครสาวกเบองขวา ไดนามใหมวาพระสารบตร สวนพระโกลตะไดนามใหมวาพระโมคคลลานะ ไดรบยกยองเปนพระอครสาวกเบองซาย เมอพระพทธเจาประทบอยทวดเวฬวนไดมมหาสนนบาต คอการประชมใหญของพระสาวก เรยกวา จาตรงคสนนบาต แปลวา การประชมประกอบดวยองค ๔ อรรถกถาทฆนขสตร ไดแสดงไววา องค ๔ นน คอ

๑. พระสาวกไดมาประชมกนในวนมาฆปณณม คอวนเพญเดอนมาฆะหรอเดอนสาม ๒. พระสงฆ ๑,๒๕๐ องคมาประชมในวนนนโดยมไดนดหมาย ๓. พระสงฆเหลานนเปนพระอรหนตผไดอภญญา ๖ ๔. พระสงฆทงหมดลวนเปนเอหภกข คอ ไดรบอปสมบททพระศาสดาประทานเอง ใน

โอกาสทมการประชมใหญน พระพทธองคไดทรงแสดงโอวาทปาฏโมกข ทกลาวมาทงหมดเปนพทธกจในพรรษาท ๑ พรรษาท ๒, ๓ และ ๔ พระพทธเจาเสดจประทบอยทวดเวฬวน พทธกจสาคญในชวงนคอการเสดจเยอนกรงกบลพสดในพรรษาท ๒ แสดงพระธรรมเทศนาโปรดพระเจาสทโธทนะจนไดบรรลอนาคามผล พระมหาปชาบดโคตมและพระนางพมพาไดบรรลโสดาปตตผล โปรดใหพระสารบตรบรรพชาราหลกมาร เปนสามเณรรปแรกในพระพทธศาสนา ในระยะนกษตรย ๖ พระองค คอ พระภททยะ พระอนรทธะ พระอานนท พระภคค พระกมพละ และพระเทวทต ไดออกผนวชพรอมกบชางกลบกชออบาล ในระยะทพระพทธเจาประทบอย ณ วดเวฬวนนน เศรษฐชาวกรงสาวตถ แควนโกศล มชอวา อนาถปณฑกะ ไดเดนทางมากรงราชคฤห และไดสดบพระธรรมเทศนาของพระศาสดาจนไดดวงตาเหนธรรม กราบทลอาราธนาพระพทธเจาใหเสดจไปประทบทกรงสาวตถ ตนเองกลบไปกอนเพอเตรยม

๒๐

สรางวดรอรบเสดจ บรจาคทรพย ๕๔ โกฏ ซอทดนของพระเจาเชตกมารสรางพระเชตวนมหาวหารถวายเปนทประทบของพระพทธองคและพระภกษสงฆ พระพทธองคมกประทบจาพรรษาอยทพระเชตวนมหาวหารนนานทสดรวมได ๑๙ พรรษา

พรรษาท ๕ พระพทธเจาเสดจประทบจาพรรษานท กฏาคารศาลา ปามหาวน กรงเวสาล อนเปนเมองหลวงของแควนวชช ในขณะประทบอยในทนน ทรงทราบขาวประชวรหนกของพระพทธบดาคอพระเจาสทโธทนะ จงรบเสดจพรอมพระภกษสงฆไปยงกรงกบลพสด ทรงแสดงพระธรรมเทศนาโปรดพระพทธบดาอย ๗ วน ในวนสดทาย พระเจาสทโธทนะบรรลพระอรหตและนพพาน ภายหลงการถวายพระเพลงพระบรมศพ พระนางมหาปชาบดทลขออปสมบทเปนภกษณถงสามครงกไดรบการปฏเสธจากพระพทธเจาถงสามครง เมอพระศาสดาเสดจกลบกรงเวสาล พระนางมหาปชาบดไดพาเจาหญงสากยานเปนอนมากตามเสดจไปขออปสมบทอก พระอานนทไดชวยทลขอใหพระศาสดาอนญาตการอปสมบทพระภกษณ ในทสดพระพทธเจาทรงอนญาตโดยมเงอนไขวา พระนางมหาปชาบดตองยอมรบครธรรม ๘ ประการ ซงพระนางกยนดรบครธรรมนน และไดอปสมบทดวยการยอมรบครธรรมนนเอง นบวาพระนางมหาปชาบดเปนพระภกษณรปแรกในพระพทธศาสนา ในพรรษานจงมพทธบรษทครบสในพระพทธศาสนา คอ ภกษ ภกษณ อบาสก อบาสกา เมอพระมหาปชาบดผนวชแลว ประชาชนและเสนาอามาตยไดพรอมใจกนอญเชญพระเจามหานาม โอรสของพระเจาอมโตทนะเปนกษตรยแหงกรงกบลพสดสบตอจากพระเจาสทโธทนะ ฝายพระนางพมพาไดเสดจออกผนวชเปนพระภกษณในระยะน

พรรษาท ๖ พระพทธเจาเสดจจาพรรษาทมกฏบรรพต “ทรงทรมานหมอสร เทพยดา และมนษยใหเสยพยศอนรายแลว และใหเลอมใสในพระพทธศาสนา”

พรรษาท ๗ พระพทธเจาทรงแสดงยมกปาฏหารยทกรงสาวตถในวนเพญเดอน ๘ จากนนเสดจขนไปประทบจาพรรษาบนสวรรคชนดาวดงส ตรสแสดงอภธรรมปฎกทง ๗ คมภรแกเทวดาและพระพทธมารดาผเสดจมาจากสวรรคชนดสตเพอสดบธรรมเมอออกพรรษาแลว พระพทธเจาเสดจลงจากสวรรคชนดาวดงสมายงโลกมนษยทเมองสงกสสะ วนทเสดจลงมานนเรยกวา วนเทโวโรหณะ

พรรษาท ๘ พระพทธเจาเสดจประทบจาพรรษาท เภสกฬามคทายวน ปาไมสเสยด เขตนครสงสมารคระ ในแควนภคคะ ซงในสมยนนโพธราชกมารผเปนพระโอรสของพระเจาอเทนเปนเจาครองนคร พระพทธเจาแสดงโพธราชกมารสตร ในพระสตรนพระพทธเจาตรสประวตของพระองคเองตงแตออกผนวชจนแสดงปฐมเทศนา

พรรษาท ๙ พระพทธเจาทรงรบอาราธนาของโฆสกเศรษฐไปประทบจาพรรษา ณ วดซงเศรษฐเปนผสรางชอวา โฆสตาราม ทกรงโกสมพ นครหลวงของแควนวงสะ อนมพระเจาอเทนเปนกษตรยปกครอง ขณะประทบอยทนน พระพทธเจาแสดงธรรมโปรดพระนางมาคนทยา แตพระองคตองเผชญการกลนแกลงจากพระนางมาคนทยา ผจางคนตามดาพระองค นอกจากนนพระนางมาคนทยา ยงจางคนวางเพลงตาหนกของพระนางสามาวด จนพระนางสามาวดถกไฟครอกสนพระชนม เพราะกรรมอนนนพระนางมาคนทยาถกลงโทษประหารชวต

๒๑

พรรษาท ๑๐ พระภกษชาวเมองโกสมพทะเลาะกนจนแตกเปน ๒ กลมใหญ คอ ฝาย พระวนยธร และพระธรรมธร พระพทธเจาตรสเตอนใหสามคคปรองดองกนกไมมใครเชอฟง ทรงเบอหนายระอาพระทยจงเสดจไปอาศยบานปาลไลยกะ เสดจจาพรรษาทควงไมสาละ ในราวปารกขตวน ชางปาลไลยกะมาอปฏฐาก

พรรษาท ๑๑ เสดจไปจาพรรษาทใกลบานนาลายพราหมณ พรรษาท ๑๒ ทรงจาพรรษาทปจมณฑพฤกษ คอรมไมสะเดาทนเฬรยกษสงอย ใกลเมอง

เวรญชา ในพรรษานทรงบญญตพระวนย ตงสกขาบทเปนขอปฏบตสาหรบพระภกษเปนครงแรก พรรษาท ๑๓ ทรงจาพรรษาทปาลไลยบรรพต พรรษาท ๑๔ เสดจไปจาพรรษา ณ พระเชตวนมหาวหาร พระนครสาวตถ พรรษาท ๑๕ เสดจไปประทบจาพรรษา ทนโครธาราม รมฝงแมนาโรหณ ในพรรษานพวก

เจาศากยะแหงกรงกบลพสดยกทพไปประชดกองทพของเจาโกลยะแหงกรง เทวทหะ เพอรบแยงชงกรรมสทธเหนอแมนาโรหณ พระพทธเจาเสดจไปหามทพไดสาเรจ

พรรษาท ๑๖ เสดจประทบจาพรรษาทเมองอาฬว ณ อคคาเสวเจดย เพอโปรดอาฬวกะยกษ ขณะประทบอยทนน ไดแสดงเทศนาหลายเรองเชน อาฬวกสตร นกขนตสตร หตถสตร วงคสสตร

พรรษาท ๑๗, ๑๘ และ ๑๙ เสดจประทบจาพรรษาทวดเวฬวน กรงราชคฤห ขณะประทบอยทนนไดแสดงเทศนาเรองหตถกสตรโปรดหตถกราชกมารชาวเมองอาฬว และไดแสดงธรรมโปรดธดาของชางหกคนหนงในเมองอาฬว

พรรษาท ๒๐ ถง พรรษาท ๔๔ พระพทธเจาเสดจประทบจาพรรษาทเชตวนมหาวหาร และบพพารามสลบกน กลาวคอทรงจาพรรษาทเชตวนมหาวหารทอนาถปณฑกเศรษฐสรางถวาย ๑๙ พรรษา และทบพพารามซงนางวสาขาสรางถวาย ๖ พรรษา รวมได ๒๕ พรรษา ในพรรษาท ๒๐ มเหตการณสาคญคอพระพทธเจาไดแตงตงพระอานนทไวในตาแหนงพระอปฏฐากประจาพระองค และไดปราบโจรองคลมาลจนหมดพยศ ขออปสมบทในพระพทธศาสนา และตอมาบรรลอรหตผล ในพรรษาท ๓๕-๓๖ อชาตศตรกมารเชอคายยงของพระเทวทตไดแยงราชสมบตจากพระเจาพมพสารและปลงพระชนม พระราชบดาในเวลาตอมา ขนครองราชยในแควนมคธ ไดสดบสามญญผลสตรทพระพทธเจาทรงแสดงในราวพรรษาท ๓๗ ในพรรษาท ๔๔ พระอครสาวกทงสองคอ พระสารบตรและพระโมคคลลานะนพพาน ในระยะน พระเจาวฑฑภะ อปราชแหงแควนโกศลคบคดกบ ทฆการายนะอามาตยแยงชงราชสมบตจากพระเจาปเสนทโกศลเปนผลสาเรจ ครนไดขนเสวยราชยแลว พระเจาวฑฑภะยกกองทพไปทาลายลาง พวกเจาศากยะแหงกรงกบลพสดจนเกอบจะสนราชวงศ แลวยกกองทพกลบมาพกพลทชายหาดรมฝงแมนาอจรวด ในเวลากลางคนถกนาทวมสนพระชนม แควนโกศลจงตกอยภายใตการปกครองของแควนมคธอนมพระเจาอชาตศตรเปนกษตรย

๒๒

ในพรรษาท ๔๕ เปนพรรษาสดทายของพระพทธเจาผมพระชนมายในขณะนนได ๘๐ พรรษา

ในพรรษานพระองคไดเสดจประทบจาพรรษา ณ เวฬวคาม ใกลเมองเวสาล แควนวชช ในระหวางพรรษาน พระองคทรงประชวรอยางหนก มความเจบปวดอยางรนแรงถงกบจะปรนพพาน แตพระองคทรงระงบความเจบปวดทรมานดวยการเขาเจโตสมาธอนไรนมต ในวนเพญเดอนสามภายหลงพรรษานน พระพทธเจาเสดจไปประทบ ณ ปาวาลเจดย ตรสบอกพระอานนทวา พระองคไดตดสนพระทยวาจะปรนพพานในเวลา ๓ เดอนนบแตวนนน การตดสนพระทยเชนนเรยกวา ปลงพระชนมายสงขาร

“อานนท เอย ! บดนสงขารอนเปนเหมอนเกวยนชารดนเราไดสละแลว เรองทจะดงกลบคนมาอกนนมใชวสยแหงตถาคต อานนท ! เรามไดปรกปราเธอ เธอเบาใจเถด เธอไดทาหนาทดทสดแลว บดนเปนกาลสมควรทตถาคตจะจากโลกนไป แตยงเหลอเวลาอกถง ๓ เดอน บดนสงขารของตถาคตเปนเสมอนเรอรว คอยแตเวลาจะจมลงสทองธารเทานน อานนท ! เราเคยบอกเธอแลวมใชหรอวา บคคลยอมตองพลดพรากจากสงทรกทพงใจ เปนธรรมดาหลกเลยงไมได อานนทเอย ! ชวตนมความพลดพรากเปนทสด สงทงหลายมความแตกไป ดบไป สลายไป เปนธรรมดา จะปรารถนามใหเปน อยางทมนควรจะเปนนน เปนฐานะทไมพงหวงได ทกสงทกอยางดาเนนไปเคลอนไปสจดสลายตวอยทกขณะ” พทธพจนบทน ทรงตรสแกพระอานนท พทธอปฏฐาก หลงจากทไดทรงปลงพระชนมายสงขาร

เปนทเรยบรอยแลว ตงแตวนนนเปนตนมา พระพทธองคเสดจออกจากเมองเวสาลแสดงธรรมในทตางๆ จนถงวนขน

๑๔ คาเดอน ๖ เหลออกเพยง ๑ วนจะครบ ๓ เดอน พระองคเสดจถงเมองปาวา ประทบอยในสวนมะมวงของนายจนทะ ทรงแสดงธรรมโปรดนายจนทะใหไดบรรลโสดาปตตผล และนายจนทะไดอาราธนาพระพทธองคพรอมดวยพระภกษสงฆไปฉนภตตาหารทบานของตนในวนรงขน พระพทธองคทรงรบอาราธนา วนรงขนตรงกบวนเพญเดอน ๖ เสดจไปฉนภตตาหารทบานนายจนทะ ซงเปนการรบบณฑบาตครงสดทาย พระองคฉนสกรมททวะ ทนายจนทะทาถวาย ทรงหามมใหภกษอนฉนสกรมททวะนน หลงจากอนโมทนาแลว เสดจออกจากบานนายจนทะ ในระหวางทางทรงประชวรหนกขนถงลง พระโลหต แตทรงบรรเทาทกขเวทนานนดวยกาลงอธวาสนขนตและฌานสมาบต เสดจเดนทางตอไป ทรงพกเหนอยเปนระยะๆ จนลถงเมองกสนารา เสดจเขาไปยงดงไมสาละ รบสงใหปลาดเสนาสนะระหวางไมสาละคหนงแลวเสดจบรรทมสหไสยาโดยมไดคดจะลกขนอก เวลานนตนสาละทงคผลดอกบานเตมตนโปรยดอกหลนตองพระพทธสรระ ประดจเปนการบชาพระพทธองค ขณะประทบในอรยาบถนน

ปรนพพาน

๒๓

ทรงแสดงธรรมตลอดเวลา ทรงแนะนาพระอานนทใหปฏบตตอพทธสรระเชนเดยวกบการปฏบต พระบรมศพของพระเจาจกรพรรด ในคนนนสภททปรพาชกไดขอเขาเฝาทลถามปญหาตางๆ พระองคทรงตอบปญหาใหเปนทพอใจ สภททปรพาชกเลอมใสทลขอบรรพชาอปสมบท พระองคทรงอนญาตการอปสมบทใหเปนพเศษ สภททะจงไดบวชเปนพระภกษ นบเปนสาวกองคสดทาย นคอหลกฐานยนยนวาพระพทธองคทรงบาเพญพทธกจจนนาทสดทายแหงพระชนมชพ

จากนน พระพทธองคทรงเปลงวาจาเปนปจฉมโอวาทวา

“ภกษทงหลาย บดน เราขอเตอนพวกเธอวา สงขารทงหลายมความเสอมไปเปนธรรมดา พวกเธอจงยงประโยชนใหถงพรอมดวยความไมประมาทเถด”

สนพระสรเสยงนกมแตความเงยบสงบ พระองคเสดจดบขนธปรนพพานในยามสดทายแหงคนพระจนทรเตมดวงของเดอนวสาขะ

พระพทธเจาประสต กลางดน ภายใตตนสาละ ในวนเพญเดอนหก ตรสร กลางดน ภายใต ตนมหาโพธ ในวนเพญเดอนหก และปรนพพาน กลางดน ภายใตตนสาละ ในวนเพญเดอนหก.

๒๔

ชวงท ๒ จากพระพทธเจา . . . สพระบรมสารรกธาต

เรยบเรยงโดย พระมหาสมชาย ปภสสโร

วดประยรวงศาวาสวรวหาร

๒๕

พระบรมสารรกธาต ประเทศไทยไดนบถอพระพทธศาสนาเถรวาทแบบลงกาวงศมาตงแตสมยสโขทย โดยไดมการ

สรางพระสถปสาหรบบรรจพระบรมสารรกธาตขนเปนหลกของวดตามคตความเชอของชาวพทธในประเทศศรลงกา และมการเขยนตานานพระบรมสารรกธาตกากบไวดวย ทาใหชาวพทธเชอวา บรรดา พระบรมสารรกธาตทแจกไปยงเมองตางๆ เมอครงถวายพระเพลงพระพทธสรระนนไดรบการรกษาและสกการบชาสบมาโดยลาดบ ในประเทศไทยกมการสรางพระสถปเจดยสาหรบบรรจพระบรมสารรกธาตเพอใหประชาชนสกการบชา และการสรางพระเจดยนถอเปนรปแบบสถาปตยกรรมอยางหนงของไทยซงไดรบอทธพลมาจากความเชอเรองพระบรมสารรกธาต

พระบรมสารรกธาต โดยความหมายกคอ พระอฐธาตของพระพทธเจา (ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๒๕. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, ๒๕๒๕ หนา ๘๓๓.) หรอกระดกของพระพทธเจา รวมถงพระธาตทนบเนองหรอเปนสวนรางกาย หรอพระวรกายของ พระสมมาสมพทธเจา (ธนต อยโพธ. ตานานพระบรมสารรกธาต. กรงเทพฯ : มปท. ๒๕๒๙, หนา ๔๖) หมายถง พระเกศา (ผม) พระโลมา (ขน) พระนขา (เลบ) พระทนตา (ฟน) พระอฐ (กระดก) พระทาฐธาต (พระเขยวแกว) พระอกขธาต (พระรากขวญ) พระควธาต (พระอฐกานพระศอ) ของพระพทธเจา (ทองสบ ศภะมารค. ตานานพระธาตของพระพทธเจาและพระสาวก. กรงเทพฯ : ๒๕๓๑, หนา ๑)

ประวตความเปนมาของพระบรมสารรกธาตมปรากฏอยในมหาปรนพพานสตรวา ครนเมอพระพทธเจา เสดจดบขนธปรนพพานแลว ทานพระอนรทธะจงใหพระอานนทไปแจงขาวการเสดจดบขนธปรนพพานแกพวกมลลกษตรย เมอเจามลละทงหลายทราบแลว จงพรอมกนเสดจมาสกการบชา พระสรระ แลวจดการเกยวกบพระพทธสรระอยางทพระพทธองคทรงตรสบอกพระอานนท คอ ใหหอ พระสรระดวยผาใหมซบดวยสาล และหอทานองเดยวกนนใหครบ ๕๐๐ ชน เสรจแลวอญเชญลงประดษฐาน ณ รางเหลกประดษฐาน ณ เชงตะกอนไมหอมนน เพอเตรยมจะถวายพระเพลงพระพทธสรระ

เมอประมขเจามลละ ๔ องค ทรงสนานพระเศยรแลวทรงพระภษาใหม ตงใจจะจดไฟทจตกาธานของพระผมพระภาค แตไมสามารถจดตด พวกเจามลละจงเรยนถามทานพระอนรทธะถงเหตปจจยททาใหไมสามารถจะจดไฟใหตดได พระอนรทธะบอกถงเหตปจจยนนวา

“วาเสฏฐะทงหลาย พวกเทวดามความประสงคอกอยางหนง พวกเทวดามความประสงควา ทานพระมหากสสปะพรอมดวยพระภกษสงฆหมใหญประมาณ ๕๐๐ รป เดนทางไกลจากกรงปาวามายงกสนาราจตกาธาน (เชงตะกอน) ของพระผมพระภาคจะยงไมลกโพลง ตราบเทาททานพระมหากสสปะยงไมไดถวายอภวาทพระยคลบาทของพระพทธองคดวยเศยรเกลา (สมจนต สมมาปโญ. พทธสถานในอนเดย. หนา ๓๓)”

๒๖

ตอมา ทานพระมหากสสปะเขาไปยงมกฏพนธนเจดยของพวกมลละในกรงกสนารา ถงทจตกาธานของพระผมพระภาคเจาแลว หมจวรเฉวยงบา ประณมมอ กระทาประทกษณจตกาธาน ๓ รอบ เปดผาคลมทางพระบาท ถวายอภวาทพระยคลบาทของพระผมพระภาคดวยเศยรเกลา แมภกษ ๕๐๐ รป กหมจวรเฉวยงบา ประณมมอทาประทกษณจตกาธาน ๓ รอบ ถวายอภวาทพระยคลบาทของพระผมพระภาคดวยเศยรเกลา เมอทานพระมหากสสปะและภกษ ๕๐๐ รป ถวายอภวาทเสรจ จตกาธานของพระผมพระภาคไดตดไฟลกโพลงขนเอง (ดวยอานภาพของเทวดา)

เมอพระเพลงไหมพระสรระของพระผมพระภาค พระอวยวะ คอ พระฉว (ผวนอก) พระจมมะ (หนง) พระมงสา (เนอ) พระนหาร (เอน) พระลสกา (ไขขอหรอไขกระดก) ไมปรากฏเถาไมปรากฏเขมาเลย คงเหลออยแตพระสรระเทานน เปรยบเหมอนเมอไฟไหมเนยใสและนามน กไมปรากฏเถา ไมปรากฏเขมา ฉนใด เมอพระเพลงไหมพระสรระของพระผมพระภาค พระอวยวะ คอ พระฉว พระจมมะ พระมงสา พระนหาร หรอพระลสกา ไมปรากฏเถา ไมปรากฏเขมา คงเหลออยแตพระสรระเทานน ฉนนนเหมอนกน และบรรดาผา ๕๐๐ คนน มเพยง ๒ ผนเทานนทถกไฟไหม คอผนในสดและผนนอกสด (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ทฆนกาย มหาวรรค เลมท ๑๐ ขอท ๒๓๔-๒๓๕ หนา ๑๗๕-๑๗๖. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

๒๗

การแจกพระบรมสารรกธาต หลงจากพวกมลลกษตรยไดจดการถวายพระเพลงพระสรระพระพทธเจาเสรจเรยบรอยแลว

ในขณะทมการฉลองพระบรมสารรกธาตนน ขาวไดแพรไปยงอาณาจกรทงหลายภายนอกพระนคร จงทาใหกษตรยและพราหมณจากอาณาจกรตางๆ เหลานคอ

๑. พระเจาอชาตศตร เวเทหบตร แหงกรงราชคฤห ๒. กษตรยลจฉว แหงเมองเวสาล ๓. กษตรยศากยวงศและพระประยรญาต แหงเมองกบลพสด ๔. กษตรยถละ แหงเมองอลลกปปะ ๕. กษตรยโกลยะ แหงเมองรามคาม ๖. พราหมณเวฏฐทปกะ แหงเมองเวฏฐทปกะ ๗. กษตรยมลละ แหงเมองปาวา ครนทราบขาวแลว กษตรยและผปกครองบานเมอง ตางกสงทตและกองทพไปขอสวนแบงแหง

พระบรมสารรกธาต ณ เมองกสนารา ในฝายทเปนกษตรยกลาวทานองวา “พระผมพระภาคทรงเปนกษตรย แมพวกเรากเปนกษตรย จงควรไดรบสวนแบงแหงพระบรมสารรกธาตบาง จะไดสรางพระสถปบรรจพระบรมสารรกธาตและทาการฉลอง” (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ทฆนกาย มหาวรรค เลมท ๑๐ ขอท ๒๓๖ หนา ๑๗๗-๑๗๘. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

สวนพราหมณผครองเมองเวฏฐทปกะ กลาวอางวา “แมพระผมพระภาคทรงเปนกษตรย เราเปนพราหมณ เรากควรไดรบสวนแบงพระบรมสารรกธาตบาง จะไดสรางพระสถปบรรจพระบรมสารรกธาตและทาการฉลอง” (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ทฆนกาย มหาวรรค เลมท ๑๐ ขอท ๒๓๖ หนา ๑๔๔. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

เมอทตของบรรดากษตรยตางๆ และพราหมณพดอยงนนแลว พวกมลลกษตรยแหงเมองกสนาราไดกลาวแกคณะทตเหลานนวา “พระผมพระภาคเสดจปรนพพานในเขตบานเมองของเรา พวกเราจะไมใหสวนแบงพระบรมสารรกธาต” หลงจากนนจงเกดความตงเครยด แตมโทณพราหมณอยในทนนดวย เหนเหตการณไมดจงไดกลาวกบคณะทตเหลานนวา

ทานผเจรญทงหลาย โปรดฟงคาชแจงของขาพเจาหนอยเถด พระพทธเจาของพวกเราทรงถอหลกขนตธรรมไมควรทจะประหตประหารกนเพราะสวนแบงพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา ผเปนอดมบคคล

ขอใหทกฝายพรอมใจกนแบงพระบรมสารรกธาตออกเปน ๘ สวนพระสถปจะไดแพรหลายกระจายไปยงทศตางๆ มประชาชนจานวนมาก ผเลอมใสในพระพทธเจาผมพระจกษ

พระพทธเจาของพวกเรา แมในการบรรลพทธภม กทรงบาเพญบารมไมทรงทาความโกรธคนอนๆ ไดกระทาขนตอยางเดยว ทรงสรรเสรญขนตอยางเดยว จะเหนวาทรงบาเพญบารมในพระชาตเปนขนต

๒๘

วาทดาบส สมยเปนธรรมปาลกมาร สมยเปนพระยาชางฉททนต สมยเปนพญานาค ชอภรทตตะ สมยเปนพญานาค ชอจมเปยยกะ สมยเปนพญานาค ชอสงขปาละ สมยเปนกระบใหญและในชาดกอนๆ เปนอนมาก ในสมยทพระพทธเจาของพวกเราทรงบรรลลกษณะความเปนผคงท ในอฏฐารมณและอนฏฐารมณ การทพวกเราจะมาประหตประหารกนในเรองการแบงสวนพระสารรกธาตของบคคลผเปนผ สงสดนไมดเลย

โทณพราหมณเลยไดกลาวเหตเปนอนมาก เพอใหคณะเหลานนเขาใจวา มใชพวกทานพวกเดยวทเลอมใส แมพราหมณกเลอมใส ในชนเหลานน ผชอวา ไมควรจะไดสวนแบงพระสรระไมมแมแตคนเดยว (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาบาล ฉบบมหาจฬาเตปฏก. ทฆนกาย มหาวรรค อฏฐกถา เลมท ๒ ขอท ๒๑๗ – ๒๑๘. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

ครงแรกเจามลละไมยนยอมแบงให แตภายหลงโทณพราหมณไดเจรจาประนประนอมใหตกลงกนได โดยแบงพระสารรกธาตออกเปน ๘ สวนเทาๆ กน บรรดาทตานทตกอญเชญพระบรมสารรกธาตกลบไปประเทศของตน ตงสกการบชาแลวสรางสถปบรรจไวในบานเมองของแตละประเทศ สวน โทณพราหมณไดรบตมพะ (ทะนานตวง) ทใชตวงพระบรมสารรกธาตไปสรางสถปบรรจไวสกการบชา

ภายหลงเจาโมรยะแหงเมองปปผลวน สงทตมาขอสวนแบงพระบรมสารรกธาตบาง แตเมอมาถงการแบงพระบรมสารรกธาตไดเสรจสนไปแลว เจามลละแหงกรงกสนาราจงมอบพระองคาร (เถาถาน) ใหไปและนาไปสรางพระสถปบรรจไวสกการบชาทประเทศของตน

๒๙

ประเภทของพระบรมสารรกธาต ประเภทของพระบรมสารรกธาตน พระพทธโฆษาจารย ไดกลาวไวในอรรถกถาสมงคลวลาสน โดย

จาแนกพระบรมสารรกธาตไวเปน ๒ ประเภท คอ ๑. ประเภททกระจายออกจากกน (วปปกณณา ธาตโย) ๒. ประเภททไมกระจายออกจากกน (น วปปกณณา) (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาบาล ฉบบมหาจฬาเตปฏก. ทฆนกาย มหาวรรค อฏฐกถา เลมท ๒ ขอท ๒๑๓. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

๑. ประเภททกระจายออกจากกน คอ พระบรมสารรกธาตทแยกกระจายออกจากกนเพอยงประโยชนแกมหาชนผนบถอและนยมแสวงหาสกการบชาดวยความเลอมใสศรทธา ซงมอยจานวนมากมายกระจายอยตามทตางๆ เชน ในอนเดย ในลงกา ในจน ในไทย ฯลฯ

พระบรมสารรกธาตประเภททกระจายออกจากกนน แตเดมพวกมลลกษตรยตางถอสทธหวงแหนยงนก แตเมอจาเปนตองแบงใหกษตรยและพราหมณเมองตางๆ ถง ๘ เมอง ตามตานานพระบรมสารรกธาตปรากฏวา สามารถตวงได ๑๖ ทะนานทอง คอ

- พระบรมธาตขนาดใหญ เทาเมลดถวแตก ตวงได ๕ ทะนาน - ขนาดกลาง เทาเมลดขาวสารหก ตวงได ๕ ทะนาน - ขนาดเลก เทาเมลดพนธผกกาด ตวงได ๖ ทะนาน แสดงวา เมองหนงตองไดสวนแบงไป ๒ ทะนาน (พระครประกาศสมาธคณ และคณะ. อภนหาร

วญญาณพเนจรฯ เลม ๒. กรงเทพฯ : เลยงเชยงจงเจรญ, หนา ๑๕. ๒๕๑๐) สวนกษตรยทมาไมทนกรบเอาผงองคารไปสรางสถปบรรจไวในประเทศของตน สาหรบโทณพราหมณไดทะนานตวงทอง กไดสรางสถปบรรจไวสกการบชาเชนกน

พระบรมสารรกธาตประเภทน พระพทธโฆษาจารยไดกลาววา เกดแตพทธปรวตกกอนทพระพทธองคจะเสดจดบขนธปรนพพาน เพอทจะใหพระบรมสารรกธาตไดแพรหลายไปในสถานทตางๆ พระองคจงทรงอธษฐานใหพระบรมสารรกธาตกระจายออกจากกนวา “เราอยไดไมนานกจะปรนพพาน มหาชนถอเอาพระบรมสารรกธาต แมขนาดเทาเมลดพนธผกกาด ทาเจดยในทอยของตนๆ ปรนนบตอย จงมสวรรคเปนทไปในเบองหนา” (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาบาล ฉบบมหาจฬาเตปฏก. ทฆนกาย มหาวรรค อฏฐกถา เลมท ๒ ขอท ๒๓๕ หนา ๒๑๒. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

พระรตนปญญาเถระ ไดกลาวไวในชนกาลมาลปกรณเชนเดยวกนวา พระพทธเจาทมพระชนมายยนนาน พระสรระเปนแทงเดยวเทานนเหมอนแทงทอง แตพระผมพระภาคของเราทงหลายมพระบรมสารรกธาตประมาณ ๑๖ ทะนานเลก เพราะพระองคทรงอธษฐานใหพระบรมสารรกธาตกระจายออกจากกนโดยดารวา “ตถาคตอยไมนานกจกปรนพพาน ศาสนาของตถาคตจะไมแพรหลายไปทกหนทกแหง เพราะฉะนน เมอตถาคตปรนพพานแลว มหาชนรบเอาพระบรมสารรกธาตแมเทาเมลดพนธผกกาดบรรจ

๓๐

เจดยไวในทของตนๆ แลวกราบไหวบชา ตายไปกจะไดไปบงเกดในสวรรค” เพราะเหตดงน พระบรมสารรกธาต จงกระจายออกจากกนกม ไมกระจายออกจากกนกม ความเชอเกยวกบพระบรมสารรกธาตประเภททกระจายออกจากกนน ไดถายทอดสบตอกนมาหลายยคหลายสมย ในประเทศศรลงกามการแตงตาราเกยวกบตานานพระบรมสารรกธาตมากมาย เชน พระทาฐาธาตวงศ พระธาตวงศ และพระคมภรถปวงศ เปนตน ในประเทศไทยกมการแตงตานานพระบรมสารรกธาตเชนกน เชน ตานานพระอรงคนทาน และตานานมลศาสนา เปนตน

๒. ประเภททไมกระจายออกจากกน คอ พระบรมสารรกธาตทยงอยเปนชนสมบรณ ม ๗ องค ไดแก พระเขยวแกว ๔ องค พระรากขวญ ๒ และพระอณหส ๑

พระบรมสารรกธาต ๗ องค ทไมกระจายออกจากกน หรอไมแตกทาลาย มผนาไปประดษฐานไวในทตางๆ ดงน คอ

๒.๑ พระเขยวแกวทง ๔ (พระทาฐธาต) ปรากฏในมหาปรนพานสตรวา ๒.๑.๑ พระเขยวแกวเบองบนขวา ประดษฐานอยในพระจฬามณเจดย ณ สวรรคชน

ดาวดงส ๒.๑.๒ พระเขยวแกวเบองตาขวา เดมประดษฐานอย ณ เมองกาลงคะ แตบดนไป

สถตอยในประเทศศรลงกา ๒.๑.๓ พระเขยวแกวเบองบนซาย ไปประดษฐานอย ณ เมองคนธาระ ประเทศ

อฟกานสถาน (ตามหลกฐานของจนบนทกไววา “เมอปพทธศกราช ๖๑๗ พระจกรพรรดจนในสมยราชวงศฮน ไดสงอปราชหวานซนและคณะ ไปอาราธนาพระสงฆชาวอนเดย ๒ รป จากประเทศดาโรซ ซงอยในดนแดนอฟกานสถานปจจบน เขามายงประเทศจน ครนถงในปพทธศกราช ๑๖๑๔ จงมหลกฐานวา พระบรมสารรกธาต ไดถกเกบซอนไวในเจดยเซาเฉยน วดหลงกวง กรงปกกง จนถงพทธศกราช ๒๔๔๓ ประเทศจนเกดสงครามกบกองทพพนธมตร ๘ ประเทศ เจดยเซาเฉยนถกทาลายลง จงไดพบพระบรมสารรกธาต พระเขยวแกวอกครง เปนเหตใหมฟนฟพระพทธศาสนา และสรางพระเจดยขนใหม ไดกลายเปนศนยรวมศรทธาของพทธศาสนกชนทวโลก มาจนถงทกวนน” รายละเอยดเพมเตมศกษาไดจากหนงสอประชาสมพนธงานนมสการพระบรมสารรกธาต (พระเขยวแกว) ทอญเชญมาจากประเทศจน ปพทธศกราช ๒๕๔๖)

๒.๑.๔ พระเขยวแกวเบองตาซาย ไปประดษฐานอยในนาคพภพ ๒.๒ พระรากขวญทง ๒ (กระดกไหปลารา) ประดษฐานอย ณ สถานทดงตอไปน

๒.๒.๑ พระรากขวญเบองขวา ประดษฐานในพระเจดยถปาราม ประเทศศรลงกา ๒.๒.๒ พระรากขวญเบองซาย ขนไปประดษฐานอยในทสเจดย ณ พรหมโลก

๒.๓ พระอณหสหรอพระนลาฏธาต (กระดกหนาผาก) ขนไปประดษฐานอยในทสเจดย ณ พรหมโลกแตในคมภรมหาวงศและชนกาลมาลปกรณ กลาวไววา ประดษฐานอยทองคพระเจดยบนยอดภเขาโสณฑยะ ระหวางแมนาเสรกบแมนาวรภะ บนฝงขวาของแมนามหาวาลกคงคา ในประเทศศรลงกา

๓๑

สวนพระทนต ๔๐ องค พระเกศา และพระโลมาทงหมด เหลาเทพนาไปองคละองค ทาการบชาสบๆ กนไปในจกรวาล (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ทฆนกาย มหาวรรค เลมท ๑๐ ขอท ๒๔๐ หนา ๑๘๐. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙. มความวา “จตตาฬสสมา ทนตา เกสา โลมา จ สพพโส เทวา หรส เอเกก จกกวาฬปรมปราต)

สาหรบบรขารทเนองดวยพระพทธองค มผนาไปประดษฐานในทตางๆ คอ ๑. พระกายพนธนะ (ประคตเอว) ไปสถต ณ เมองปาตลบตร ๒. ผาอทกสาฏก (ผาอาบนา) ไปสถต ณ เมองปญจาลราช ๓. ไมสพระทนต (ไมสฟน) ไปสถต ณ เมองมถลา ๔. ผากรองนา ไปสถต ณ วเทหราษฏร ๕. มด กบ กลองเขม ไปสถต ณ เมองอนทปตถ ๖. ฉลองพระบาท และถลกบาตร ไปสถต ณ บานอสสพราหณคาม ๗. เครองลาด ไปสถต ณ มกฏนคร ๘. ผาไตรจวร ไปสถต ณ ภทรราษฏร ๙. บาตร ไปสถต ณ เมองปาตลบตร ปจจบนอยศรลงกา ๑๐. ผานสทนสนถต ไปสถต ณ บานกรราษฏร ๑๑. พระจมมขนธ ไปสถต ณ เมองโกศลราษฏร

(พระครกลยาณสทธวฒน (สมาน กลยาณธมโม.) พทธประวตตามแนวปฐมสมโพธ. มปท. หนา ๑๗๙)

ในคมภรพทธวงศ พระพทธเจาไดกลาวถงประเภทของพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา ๒๔องคในอดต ไวเปน ๒ ประเภท คอ ประเภททกระจายออกจากกน และประเภททไมกระจายออกจากกน ดงน

พระบรมสารรกธาต ของพระพทธเจา ๑๖ พระองค คอ พระทปงกร ๑ พระโกณฑญญะ ๑ พระมงคละ ๑ พระสมนะ ๑ พระอโนมทสส ๑ พระนารทะ ๑ พระปทมตตระ ๑ พระสชาตะ ๑ พระปยทสส ๑ พระธรรมทสส ๑ พระสทธตถะ ๑ พระตสสะ ๑ พระวปสส ๑ พระสข ๑ พระกกสนธะ ๑ พระกสสปะ ๑ รวมเปนแทงเดยวกน ไมกระจายออกจากกน

สวนพระบรมสารรกธาต ของพระพทธเจา ๘ พระองค คอ พระเรวตะ ๑ พระโสภตะ ๑ พระปทมะ ๑ พระสเมธะ ๑ พระอตถทสส ๑ พระปสสะ ๑ พระโกนาคมนะ ๑ ไดกระจายออกจากกนไปประดษฐานอย ณ สถานทตางๆ

แตพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจาองคปจจบนน เกดมทง ๒ ประเภท ดงปรากฏในคมภรพทธวงศวา

พระธาตของพระองค เรยรายแผไปในประเทศนนๆ พระธาตทะนานหนง พระเจาอชาตศตรนาไปไวพระนครราชคฤห ทะนานหนงอยในเมองเวสาล ทะนานหนงอยในนครกบลพสด ทะนานหนงอยใน อลลกปปนคร ทะนานหนงอยในรามคาม บรขารทเหลออยในชนบท ๓ แหง ในกาลนน หมมนษยในกาลนนจกบชาบรขารทพระมนทรงบรโภค พระธาตของพระโคดมผแสวงหาคณอนใหญหลวง กระจายแผกวางไปเพออนเคราะหแกสตวทงหลาย (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบ

๓๒

ภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ขททกนกาย พทธคาถา เลมท ๓๓ ขอท ๒๘ หนา ๗๗-๗๘. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.และ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาบาล ฉบบมหาจฬาเตปฏก. ขททกนกาย พทธคาถา เลมท ๓๓ ขอท ๒๘ หนา ๑๑๑ – ๑๑๒. กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

๓๓

ลกษณะและขนาดของพระบรมสารรกธาต สมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงเปนบคคลเอกในโลก ทรงเปนอจฉรยบคคล ทรงประกอบดวย

ปญญาอนยง ทรงเปนบคคลทไมมบคคลใดเสมอเหมอน ทรงเปนผตรสรอรยสจธรรมทงปวง ทรงเปน ผปราศจากอาสวะกเลสทงปวง ทรงเปนบคคลผประเสรฐในโลก ทงเทวโลก และมนษยโลก

พระพทธองคทรงสมบรณและบรบรณดวยพระวสทธคณ พระปญญาคณ และพระมหากรณาธคณ ทรงเปนผสาเรจพระอรหตผลและบรรลถงซงพระนพพานอนเปนธรรมวเศษยอดยง ไมมสงใดจะยงไปกวา ยากทผ ใดจกพงบรรลไดไมว าอดต ปจจบน หรออนาคตกตาม กระดกของพระพทธองคหรอ พระบรมสารรกธาต จงมคณลกษณะพเศษเปนของวเศษผดแผกแตกตางไปจากกระดกของปถชนธรรมดาโดยสนเชง (เสทอน ศภโสภณ. พระธาตปาฏหารย ๑. หนา ๑๕-๑๖.) ลกษณะของพระบรมสารรกธาต ทไมกระจายออกจากกน ม ๓ ลกษณะ คอ ๑. สมนกลสทสา ลกษณะเหมอนดอกมะลตม ๒. โธตมตตสทสา ลกษณะเหมอนแกวมกดาทเจยระไนแลว ๓. สวณณจณณา ลกษณะเหมอนจณหรอผงทองคา

(มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระไตรปฎกฉบบภาษาบาล ฉบบมหาจฬาเตปฏก. ทฆนกาย มหาวรรค อรรถกถา เลมท ๒ ขอท ๒๑๓, กรงเทพฯ : ๒๕๓๙.)

ลกษณะทวไปของพระบรมสารรกธาต ๑. ลกษณะของพระธาตและพระบรมธาต มลกษณะคลายคลงกบเมลดกรวดหรอคลายเมลดผลไม เชน เมลดผลฝรงทเกาะตดกนเปนกอน (คอพระธาต พระฉม หรอพระสวล) แตผดกนกบเมลดกรวด หรอกอนกรวดมากตรงทพระธาตมนาหนกเบามาก หรอเกอบไมมนาหนก สวนกรวดและสงของอนๆ มนาหนก ๒. สและวรรณะพระธาตแท (ไมใชกอนกรวด) มลกษณะคลายมวลสารทเกาะตวเขารวมกน จงมความเบาเปนพเศษ และมสนวล แสด หรอวรรณะแดงปนเหลอง หรอสดา (พระธาตพระอานนท) ลกษณะของสจะนวล สะอาดคลายกบมนามนเคลอบ ไมดานอยางกอนกรวด ๓. พระธาตขนาดเลก ขนาดเมลดมะเขอ ขางในมคณภาพลอยนาและจมนาได คอทาใหจมและทาใหลอยไดดวยตาเปลา ซงสงของอยางอนๆ ยากทจะมคณภาพเชนน แตนาทจะทดลองลอยพระธาตน จะตองเปนนาสะอาด และภาชนะบรสทธ มฉะนน ปาฏหารยของพระธาตอาจหายไป (บญชวย สมพงษ. ตาราพระธาต. กรงเทพฯ : หนา ค)

ลกษณะพเศษของพระธาตทตางจากกระดกของปถชนธรรมดา ก. พระธาตมลกษณะ กลม เสยว ยาวร เปนเหลยม หรอแมจะมลกษณะคลายกระดกคนกจรง แต

มสวนเลกกวามาก รปพรรณสณฐานเปนเลอม มสตางๆ นบแตสทอง สขาวเปนงาชาง สแดงเรอๆ ระหวางเหลองปนแดง เปนตน

ข. มลกษณะคลายกอนหน กรวด หรอไขมกขนาดเลก แตถาพจารณาโดยละเอยดแลว มใชหน กรวด หรอไขมก เหตดวยมนาหนกเบากวามาก และมความดดคลายแมเหลก แตไมแรงขนาดแมเหลก

๓๔

กลาวคอ ดดสงของไมไดอยางแมเหลก แตมกจะรวมตวเขาหากน โดยเหตน พระธาตขนาดเลกบางองคทลอยนาไดถาลอยหลายๆ องค มกจะรวมตดกนเปนกลม เปนแพ

ค. พระบรมสารรกธาตกด พระอรหนตธาตกด ถาเปนขนาดเลก ขนาดเมลดขาวสารหก เมลดพนธผกกาด หรอเมลดงา ถาเปนสงแทแลว จะลอยนาไดอยางมหศจรรย มใชลอยอยางทอนไมลอยนา อยางลอยครงจมครง แตพระบรมธาต หรอพระธาตจะประทบลงบนนา ทาใหนาเปนแองหรอเปนรอยบมลงไป และถาเปนพระบรมธาตจะมรศมของนา หรอประกายของนาปรากฏเปนแฉกๆ

ง. พระบรมธาต หรอพระธาต ขนาดใหญกวาสณฐานทกลาวไวในขอ ค. มกไมลอยเหนอนา กลาวคอจม พระบรมธาต หรอพระธาต ขนาดน มพทธาภนหารในทางปรากฏเปนรศมสตางๆ ในเวลาคาคนบางเวลา และเปนมหาสรมงคลแกบรรดาผทไดพบเหนเปนอยางยง (บญชวย สมพงษ. ตาราพระธาต. ๒๔๙๕. กรงเทพฯ : หนา ฉ-ญ)

ขนาดและสณฐานของพระบรมสารรกธาต ม ๓ ขนาด ๑. สพพขททกา ธาต สาสปวชมตตา พระบรมสารรกธาตขนาดเลกสด ประมาณเทาเมลดพนธผกกาด ๒. มหาธาต มชเฌ ภนนตณฑลมตตา พระบรมสารรกธาตขนาดใหญประมาณเทาเมดลดข าวสารหกกลาง ๓. อตมหต มชเฌ ภนนมคคมตตา พระบรมสารรกธาตขนาดใหญสดประมาณเทาเมลดถวเขยวผากลาง

หลกฐานทพอจะเชอวามพระบรมสารรกธาตขนาดตางๆ อยจรง ไดแก การเกดปรากฏการณท วดอรณราชวราราม โดยทกรมศลปากรไดใหเจาหนาทมาพจารณาตรวจสอบและถายภาพไวพรอมทง ขออนญาตใหพระบรมสารรกธาตทง ๕ พระองค ขนบญชไวเปนโบราณวตถสาหรบชาต ตามความในมาตรา ๖ แหงพระราชบญญตวาดวยโบราณสถานศลปวตถ และการพพธภณฑสถานแหงชาต พ.ศ. ๒๔๗๗ (กรมศลปากร. ทะเบยนโบราณวตถสถานทวราชอาณาจกร. ๒๕๑๖. กรงเทพฯ : หนา ๒๒-๒๓) เกยวกบลกษณะ วรรณะ และสณฐานแหงองคพระบรมสารรกธาตไว ดงน

องคท ๑ ลกษณะกลม มลายคลายไขนกปรอด ขนาดผาศนยกลาง ๐.๗ เซนตเมตร องคท ๒ ลกษณะกลม มลายสนาตาลออนเลกนอย ขนาดผาศนยกลาง ๐.๔ เซนตเมตร องคท ๓ ลกษณะกลมรยาว คลายเมลดขาวสารหก มลายสนาตาลเหลองขนาดยาว ๐.๖ เซนตเมตร องคท ๔ ลกษณะกลมร สนาตาลแกมเหลอง ขนาดผาศนยกลาง ๐.๑ เซนตเมตร องคท ๕ ลกษณะกลมร สแกวผลก ขนาดผาศนยกลาง ๐.๖ เซนตเมตร (วสนต ทาวสงเนน. ประเพณพนบาน ตานานพนเมอง. ๒๕๔๒. กรงเทพฯ : หนา ๑๓๕-๑๔๒)

ความแตกตางเกยวกบพระบรมสารรกธาต ไพโรจน เสรรกษ กลาววา พระบรมสารรกธาตมเอกลกษณทแตกตางไปจากพระธาตอยางมากมายหรออาจเรยกไดวาเปนการแตกตางอยางสนเชงกวาได เพราะพระบรมสารรกธาตหรออฐธาตของพระพทธองคตลอดจนของพระอรหนตนนมอยมากมาย อาจทา

๓๕

ใหชาวพทธไมรจรง เขาใจไขวเขวเกดจากการสบสนเขาใจผดไปตางๆ นานา จงขอบนทกไวแตรปพรรณสณฐานขององคพระบรมสารรกธาตแหงองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ซงกระจดกระจายประดษฐานอยตามสถานทอนศกดสทธของชาวพทธขณะน แบงออกเปน ๓ คณลกษณะหรอ ๓ สวน คอ

สวนท ๑ หรอคณลกษณะท ๑ มรปพรรณสณฐานดจเมลดพนธผกกาดรวมทงสสน สวนท ๒ มรปพรรณสณฐานดจเมลดขาวสารหก มผวขาวนวลเปนมนใสมเสนแดงเสนเลกๆ ให

มองเหนไปตามแนวยาวของเมลดขาวสาร ตรงโคนจะมลกษณะหกหรอบนอยเลกนอย สวนท ๓ มรปพรรณสณฐานดจเมลดถวแตก (ถวเหลอง) และมสเหลองดอกพกล (ไพโรจน

เสรรกษ. พทธศาสนคด ไปไหวพระบรมสารรกธาตทวเมองไทย. ๒๕๓๗, กรงเทพฯ : หนา ๑๗)

ลกษณะตางๆ ของพระบรมสารรกธาตน เสทอน ศภโสภณ ไดสรปไววา พระบรมสารรกธาตประเภทเมลดพนธผกกาด จะมาจากสวนหนาผาก หรอ บรเวณโหนกแกมหนากบลกคาง พระบรมสารรกธาตสวนนจะมลกษณะมนและเปนเงามาก พระบรมสารรกธาตประเภทเมลดขาวสาร สวนมากจะเปนพวกดงจมกและมอขวา ปลายนวช พระบรมสารรกธาตประเภทนมนอย (เสทอน ศภโสภณ. พระธาตปาฏหารย ๑. มปท. กรงเทพฯ : หนา ๔๓) ดงนน พระบรมสารรกธาต จงแตกตางกนโดยประเภท ลกษณะและขนาดตามทพระพทธองคไดทรงอธษฐานไวซงมปรากฏในตานานตางๆ ทกลาวแลว

๓๖

ความสาคญของพระบรมสารรกธาตในประเทศไทย ชาวพทธสวนใหญถอวาพระบรมสารรกธาตเปนปชนยวตถและวตถมงคลทสาคญยง เปนเครอง

สงเสรมกาลงใจ โดยยดเอาวตถมงคลทพระบรมสารรกธาตบรรจอยในสงนนๆ เชน พระเจดย พระสถป พระพทธรป พระพมพ และวตถอนๆ ทตนเคารพนบถอ วตถมงคลนนเกดมาชานานคกบมนษยชาต เพราะเมอมนษยไมเขาใจในเรองของธรรมชาตและเกดความหวาดกลวตอภยของธรรมชาตและอนตรายทงหลาย มนษยจงพยายามหาทพงทยดเหนยวเพอปองกนภย เดมทเดยวกอาจยดถอสงทมอยตามธรรมชาตหรอหาไดยากมาเปนวตถมงคล ตอมาเมอมการพฒนาในดานคาสอนในทางพทธศาสนา จงมการแตงตาราประกอบคาสอนทางศาสนา และไดมการรวบรวมคาสอนและคาสวดในทางศาสนาขนมา แลวนามาสวดสาธยายเพอทรงจารกษาคาสอนไว

ตอมาเกดความเชอวาคาสวดเหลานนมความขลงศกดสทธ เมอสวดสาธยายแลวสามารถปองกนภยอนตรายหรอนามาซงสงทปรารถนาได จงไดมการคดคนวธเพอใหเกดความขลงศกดสทธยงขน เมอเหนวาไดผลดงปรารถนา จงนบถอกนแพรหลายสบมา จงถอไดวาเรองวตถมงคลแมจะไมมอยในหลกคาสอนของพระพทธศาสนาโดยตรง แตในวถชวตจรงๆ ของพทธศาสนกชนโดยทวไปแลว สวนมากยงยดถอในสงเหลานอย ซงความเชอนอาจจะมาจากสาเหต ๒ ประการ คอ

๑. ความเชอในพระพทธคณ พระธรรมคณ พระสงฆคณ วาเปนเครองตานภยพบต และกอใหเกดความสขความเจรญได ประกอบกบความเชอเดมทมมาแตบรรพบรษ เรองศาสนาธรรมชาตทาใหผสมผสานกลมกลนกนมาเปนความเชอเรองวตถมงคลโดยปรยาย

๒. ความเชอในพระพทธมนต คอพระปรตรหรอบทสวดตางๆ ซงใชในพธพทธาภเษก วามผลทาใหสงของทสรางขนโดยผานการปลกเสกแลวนนมผลเปนความศกดสทธจรง ขอนจะเหนไดวาแมนไมมวตถมงคลยดเหนยว เมอตกอยในภยนตราย ผคนกสวดมนตภาวนาปองกนภยอยแลว (พระมหามนตร วลลโภ (ปอมสข). อทธพลของวตถมงคล ทมตอสงคมไทยในปจจบน. กรงเทพฯ : หนา ๓๐)

ชาวพทธอกสวนหนงมความเชอในเรองพลานภาพและสรมงคลทเกดขนจากองคพระบรมสารรกธาต จงพากนนบถอและเคารพบชา และยงถอวาเปนสงสาคญตอชวตอกดวย ดงทบรภทร (นามแฝง) ไดกลาวถงบทบาทและความสาคญของพระบรมสารรกธาตไววา

- เปนมงคลวตถสงสด ทรงอานภาพทสดทจะพงหาไดในโลก ซงพระพทธเจาไดทรงอธษฐานไวกอนปรนพพานเพอใหมนษย เทพ พรหมทงหลายไดมไว “สกการบชา” เปนเครองนอมนาไปสสวรรค พรหม และนพพานในทสด

- เปนแหลงทกษตรย ขนนาง ขาราชบรพารและประชาชน ไดรวมกนเสยสละแรงกายแรงใจและสมบตตางๆ เพอเปนพทธบชา

- เปนทพง เปนสรมงคล และเปนแหลงกราบไหวบชาของสรรพสตว สรรพวญญาณทงหลาย - เปนสงทชวยเจรญพทธานสต และปลงสงขาร - เปนสงชวยเจรญธรรมานสต วาธรรมะหรอธรรมจกรอนบรสทธนนเองเปนเหตแหงพระธาต - อานภาพและฉพพรรณรงสของพระบรมสารรกธาตปองกนภยนตรายตางๆ ชวยใหเกด

สมมาทฏฐ และเปนยอดสรมงคลแกบคคลและสถานทตางๆ

๓๗

- ผปฏบตเจรญวมตตธรรมจะทราบเองวาพระบรมสารรกธาตเปนแหลงเกบความร พลงงานรศม (ฉพพรรณรงส) และธรรมะขนสงอนทรงอานภาพและสาคญอยางยงยวดในการใชปราบมารและบรรลถงนพพาน

- เปนขมพลงและเหตเบองตนแหงความบรสทธและกศลธรรมตางๆ ทงหลายทงปวง เปนภาชนะแหงวมตตธรรม เปนแหลงเกบสะสมขยายและแผกระจายวมตตธรรม (บรภทร (นามแฝง). พระบรมธาต. ๒๕๓๙, กรงเทพฯ : หนา ๑-๒)

ดงนน พระบรมสารรกธาตจงมบทบาทสาคญตอชาวพทธ ในการประพฤตปฏบตตามประเพณตางๆ มกจะนาพระบรมสารรกธาตเปนสอนาในการบาเพญบารมประเพณนนๆ เชน ประเพณขนพระธาต ประเพณแหพระบรมสารรกธาต เปนตน แมในการพระบรมศพกมการนาพระบรมสารรกธาตไปรวมสมโภชกอนดวย ดงปรากฏในพระราชพงศาวดาร กรงรตนโกสนทร รชกาลท ๒ ตอนหนงวา

ถง ณ วนเสาร เดอน ๖ ขน ๕ คา เชญพระบรมสารรกธาต แตในพระบรมมหาราชวง ตงกระบวนแหออกไปยงพระเมรมาศ ประดษฐานพระเบญจาทอง พระสงฆราชาคณะฐานานกรมเปรยญ

ฝายคามวาส อรญวาส ๘๐ รป เจรญพระพทธมนต มหนง จดดอกไมเพลง เปนการสมโภชพระบรมสารรกธาตวนหนงคนหนง เวลาบายทงทาน เวลาคาจงแหพระบรมสารรกธาตกลบเขาในพระบรมมหาราชวง

(สมเดจฯกรมพระยาดารงราชานภาพ. พระราชพงศาวดารกรงรตนโกสนทร รชกาลท ๒. พมพแจกในงานฌาปนกจศพ หมอมแกว ทนกร และนายฤทธสาแดง (เปลยน ฐตะรต)

ณ เมรวดสระเกศ วนท ๓๑ มกราคม ๒๔๙๘, กรงเทพฯ : หนา ๑๕๑)

ขอความน สมเดจฯ กรมพระยาดารงราชานภาพ ทรงอธยายไววา ประเพณเชญพระบรม-สารรกธาตออกไปสมโภชทพระเมรกอนพระบรมศพ พงมขนเมอคราวพระเมรกรมพระราชวง บวรมหาสรสงหนาท ดวยเหตอนปรากฏอยในพระราชพงศาวดารรชกาลท ๑ นนแลว นอกจากเปน พระราชกศล ยงเปนประโยชนอกอยางหนง ทเหมอนกบไดซอมการพระเมรททาวาเรยบรอยแลวหรอยง จ ง เลย เปนธรรมเนยมตอมาในงานพระเมร ใหญ (สมเด จฯกรมพระยาด า รงราชานภาพ . พระราชพงศาวดารกรงรตนโกสนทร รชกาลท ๒. พมพแจกในงานฌาปนกจศพ หมอมแกว ทนกร และนายฤทธสาแดง (เปลยน ฐตะรต) ณ เมรวดสระเกศ วนท ๓๑ มกราคม ๒๔๙๘, กรงเทพฯ : หนา ๑๕๑-๑๕๒)

ชาวพทธไมวาจะเปนกษตรยหรอบคคลทวไป จงใหความสาคญตอองคพระบรมสารรกธาต มาจนกระทงถงปจจบน โดยเฉพาะการสรางพระบรมธาตเจดย และคตประเพณการกราบไหวพระบรมธาต ซงนบเปนทงประเพณหลวงและประเพณราษฎร (ศรศกร วลลโภดม. ความหมายของพระบรมธาตในอารยธรรมสยามประเทศ. มปป. กรงเทพ : หนา ๑๔๖) ทยงรกษาสบมา

๓๘

เพราะพระบรมสารรกธาตเปนสงทมศกยภาพสงทงในดานการยอมรบและการทาใหบรณาการทางดานวฒนธรรมทจะสานตอไป เปนเรองของบรณาการทางการเมอง (ศรศกร วลลโภดม. ความหมายของพระบรมธาตในอารยธรรมสยามประเทศ. มปป. กรงเทพ : หนา ๑๔๗) ทจะนาพาใหผทเคารพนบถอไดตงอยในคณงามความด และเกดความสามคคกลมเกลยวกนในชมชนอนจะเปนประโยชนตอการปกครองตอไป ทเปนเชนน ศรศกร วลลโภดม ใหขอสงเกตไววา

๑. เพราะเหตทพระบรมธาตนน เปนสวนทคงอยอยางเปนรปธรรมทสด จากบคคลอนเปนทเคารพ จงนบเปนสงทเคารพทเขาถงจตใจและการยอมรบจากคนทเชอถอไดงายทสด

๒. เพราะเหตทพระบรมสารรกธาต เปนสงทมประวตมาตงแตการทกษตรยและผคนจากหลายๆ แวนแควนตองการไดไปบชากน จนถงกบตองมการแตงแจกใหถกตองเพอปองกนการรบพงแยงช งกน มาจนถงสมยราวพทธศตวรรษท ๓ อนเปนเวลาทพระเจาอโศกมหาราชทรงเปนองคอปถมภก โปรดใหสรางพระบรมธาตเจดยขนตามทตางๆ เพอใหผคนนบถอพระพทธศาสนาไดกราบไหวบชา นบเปน พระราชกรณยกจของการเปนพระธรรมกราชและพระจกรพรรดราชโดยตรง เกดเปนแบบอยางใหพระมหากษตรยทนบถอพระพทธศาสนาทรงดาเนนรอยตามในสมยตอมา (ศรศกร วลลโภดม. ความหมายของพระบรมธาตในอารยธรรมสยามประเทศ. มปป. กรงเทพ : หนา ๑๔๗)

ดงนน การทชาวพทธใหความสาคญตอพระบรมสารรกธาตเปนอนดบแรก สนนษฐานวามาจากเหตผล ๒ ประการคอ

๑. เปนแนวทางในการดาเนนชวต โดยยดเอาพระบรมสารรกธาตเปนเครองยดเหนยวจตใจ เพราะเชอในพระพทธคณทมอยในองคพระบรมสารรกธาต เมอผใดกราบไหวและสกการบชาอยเปนประจาแลวจะทาใหเปนผเจรญ ดงนน เมอจะประกอบกจการอนใดจงมกจะนกถงองคพระบรมสารรกธาตเปนสาคญกอน เพอเปนเครองเตอนจตเตอนใจและเปนพลงใจในการดาเนนชวต

๒. เปนหลกในการประเมนคาของความประพฤต คอเปนเครองวดคณธรรมของตน ในการกราบ-ไหวบชาและประพฤตปฏบตอยเปนประจา โดยเชอวา การทพระบรมสารรกธาตเสดจมามาก หรอผทมพระบรมสารรกธาตมากองค เปนการวดคณธรรมวาตนมกาย วาจา ใจ บรสทธ สะอาด มบญบารมมาก ดงนน คนทประสบความสาเรจและไดรบความสวสด จงเชอถอในองคพระบรมสารรกธาตอยางมนคง อยางไมแคลงใจในพระพทธคณทปรากฏ ไมวาจะเปนปรากฏการณทพบเหน หรอจากการบอกเลาของคนอน ในเรองพระธาตปาฏหารย เปนตน

๓๙

คตความเชอเรองปาฏหารยของพระบรมสารรกธาต คาวา ปาฏหารย หมายถงความอศจรรยแหงพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจาซงไมอาจจะหยง

รไดดวยวทยาศาสตร เปนปรากฏการณเหนอธรรมชาต ทเกดขนและปรากฏแกชาวโลก ความเชอเรองพระบรมสารรกธาตนน พทธศาสนกชนสวนมากจะเชอในอานาจศกดสทธทมอยกบ

พระบรมสารรกธาต และกราบไหวบชา เพอคมครองตนเองใหแคลวคลาดจากอนตรายทงปวง ความศกดสทธ หรอปาฏหารยของพระบรมสารรกธาตนน อาจเกดขนดวยพลานภาพ ตอไปน

๑. พทธานภาพ ความเชอมนในพระพทธคณ ททรงบรสทธปราศจากกเลสาสวะทงปวง และทรงประกอบดวยพระคณ ๓ ประการ คอ พระบรสทธคณ พระมหากรณาธคณ และพระปญญาธคณ

๒. ธรรมานภาพ พลงอานภาพของพระธรรม คาสงสอนของพระพทธเจาทมปรากฏอยตามบทสวดตางๆ เชน เมตตสตร รตนสตร อยางทเรยกชอวา สวดพระปรตร ทอาจจะขจดปดเปาภยนตรายทงปวงได

๓. สงฆานภาพ อานภาพแหงพระอรยสงฆ และพระสงฆสมมาปฏบตทงหลายจนสามารถจะแผพลงจตใหมาอยในสงทตองการได

๔. ปญญานภาพ อานภาพของบญกศลคณงามความด และการกระทาผลกรรมดของบคคลตางๆ ซงเขากบคากลาวทวา คนดมบญ พระคมครอง

๕. เทวานภาพ อานภาพของเทพยดา ทชาวพทธตางกลวนเชอมน พระพทธรปตางๆ จะมเทวดารกษาอยดวย

บรรดาพลานภาพเหลาน สามารถจะเปนพลงทมอานาจซงดลบนดาลหรอทาใหเกดปาฏหารยตางๆ ได (พระมหาเชด เจรญรมย. พระเครองกบสงคมไทย. หนา ๑๖๔)

๔๐

การปฏบตตอองคพระบรมสารรกธาต ๑. การสกการบชา การบชาดวยอามส คอ การบชาดวยดอกไม ธปเทยน ของหอม และปจจย ๔ ตอปชนยบคคล ปชนยสถาน และปชนยวตถ ไดแกพระธาตเจดยทบรรจพระบรมสารรกธาตกด พระธาตตางๆ กด ยอมเปนมหานสงส คอ ใหผลเปนความเจรญรงเรองและสนตสข ทงระดบโลกยสข และ โลกตรสข อยางนบประมาณมได (วทยา ประทมธารารตน และคณะ. พระบรมสารรกธาต. กรงเทพฯ หนา ๓๓๕-๓๓๙) การกราบไหวพระสถปทบรรจอฏฐธาตของถปารหบคคล ๔ จาพวก ยอมอานวยประโยชนทาจตใจผองใส เมอชวตแตกดบไป กจะไปเกดสคตโลกสวรรค แตการกราบไหวพระบรมสารรกธาตโดยเฉพาะ ถอเปนพทธบชา นามาซงประโยชนและความสขตลอดการ (ธนต อยโพธ. ตานานพระบรมสารรกธาต. กรงเทพฯ : หนา ๕๘-๖๖) แมแตการถอนหญาทขนในลานพระเจดยทบรรจพระบรมสารรกธาต กยงไดรบอานสงสมากมาย ดงปรากฏในอรรถกถาธรรมบทวา

ดกรภกษทงหลาย ในกาลนน เราไดเปนสงขพราหมณ เราไดถอนหญาในลานพระเจดย ของปจเจกพทธเจาชอ สสมะ ดวยผลแหงกรรมของเรานน ชนทงหลายจงทาหนทาง ๘ โยชน ใหปราศจากตอและหนาม ทาใหสะอาดมพนทสมาเสมอ เราไดเกลยทรายลงในลานพระเจดยนน ดวยผลแหงกรรมของเรานน ชนทงหลายจงเกลยทรายลงในหนทาง ๘ โยชน แลวเราทาการบชาดวยดอกไมปาทพระสถปนน ดวยผลแหงกรรมของเรานน ชนทงหลายจงโปรยดอกไมสตางๆ ลงในหนทาง ๘ โยชน นาในคงคาในทมประมาณโยชนหนงจงดาดาษไปดวยดอกประทม ๕ ส เราไดประพรมพนทในลานพระเจดยนน ดวยนาในลกจน ดวยผลแหงกรรมของเรานน ฝนโบกขพรรษจงตกลงในเมองไพศาล เราไดยกธงแผนผาขน และผกฉตรไวบนพระเจดยนน ดวยผลแหงกรรมของเรานน หองจกรวาลทงสน จงเปนราวกะวา มมหรสพเปนอนเดยวกน ดวยธงชย ธงแผนผา และฉตรซอนๆ กนเปนตน ตลอดถงอกนฏฐภพ ภกษทงหลาย เพราะเหตดงนแล บชาสกการะนนเกดขนแกเรา ดวยพทธานภาพกหาไม เกดขนดวยอานภาพแหงนาค เทวดา และพรหม กหาไม แตวาเกดขนดวย อานภาพแหงการบรจาคมประมาณนอย ในอดตกาล ดงน (พทธโฆษาจารย. ธมมปทฏฐกถา (สตตโม ภาโค). ๒๕๓๕. กรงเทพฯ : หนา ๑๔๘-๑๔๙)

๔๑

๒. การสวดคาถาอญเชญ หรอบชาพระธาต การสวดคาถาอญเชญพระบรมสารรกธาต เปนการปฏบตอกอยางหนงทชาวพทธ ยงให

ความสาคญและรกษาสบตอมา ดงจะเหนไดจากตามพระสถปเจดยในสถานทตางๆ จะมการจารกคาถาบชาพระบรมสารรกธาต และพระธาตของพระอรหนต ไวประจาองคพระสถปเจดยนนๆ ดงนน จงมการจารกเปนลายลกษณอกษรบาง เขยนเปนตาราบาง เขยนเปนคาถาบาง ใหชาวพทธทเคารพนบถอนาไปสวดบชาอญเชญพระบรมสารรกธาตเพอความเปนสรมงคล และเพอความเจรญรงเรอง ดงทโบราณจารยไดประพนธไว ดงน

คาถานมสการพระเขยวแกว เอโก ทาโฐ ตทสปเร เอโก นาคปเร อห เอโก คนธารวสเย เอโก สหลทปเก อเม จตส ฐาเนส สตถ ทาฐา ปตฏฐตา ปชตา นรเทเวห อห วนทาม ธาตโยฯ

แปลความวา พระเขยวแกวองคหนง อยในสวรรคชนดาวดงส

พระเขยวแกวองคหนง อยในนาคประ (เมองพญานาค) พระเขยวแกวองคหนง อยในแควนคนธาระ พระเขยวแกวองคหนง อยในเกาะสงหล (ลงกา) พระเขยวแกวของพระบรมศาสดาเหลานประดษฐานอยในท ๔ แหง มนษยและเทวดาทงหลายพากนกราบไหวบชา ขาพเจาขอกราบนมสการพระฑาฐธาตทงหลายนน

บทท ๒ อทธ ทกขณทาฐจ ตาวตเส ปตฏฐต อโธ ทกขณฑาฐจ สหลทเป ปตฏฐต วามฑาฐจ อทธมป คนธารรฏเฐ ปตฏฐต วามฑาฐจ อโธป ปาตาลเก ปตฏฐต ปชตา นรเทเวห อห วนทาม ธาตโย ฯ

แปลความวา พระเขยวแกวขางขวาเบองบน ประดษฐานอยในดาวดงส

พระเขยวแกวขางขวาเบองลาง ประดษฐานอยในเกาะสงหล พระเขยวแกวขางซายเบองบน ประดษฐานอยในแควนคนธาระ พระเขยวแกวเบองลาง ประดษฐานอยในเมองบาดาล มนษยและเทวดาทงหลายตางพากนกราบไหวบชา ขาพเจาขอกราบนมสการพระฑาฐธาตทงหลายนน

๔๒

คานมสการพระบรมสารรกธาต (ในพระสถป ๘ แหงในชมพทวป) มหาโคตมสมพทโธ กสนาราย นพพโต ธาตวตถารก กตวา เตส เตส วเสสโต อณหเส จตโร ฑาฐา อกขกา เทว จ สตตมา อสมภนนา จ ตา สตต เสสา ภนนา จ ธาตโย มหนตา ปจ นาฬ จ มชฌมา จ ฉ นาฬกา ขททกา ปจ นาฬ จ สมภนนา ตวธา มตา มหนตา ภนนมคคา จ มชฌมา ภนนตณฑลา ขททกา สาสปมตตา เอว ธาตปมาณกา มหนตา สวณณวณณา เอว วณณาป ธาตโย เอโก ถโป ราชคเห เอโก เวสาลยา อห เอโก กปลวตถสม เอโก จ อลลกปปเก เอโก จ รามคามสม เอโก จ เวฏฐทปเก เอโก ปาเวยยเก มลเล เอโก จ กสนารเก เอเต สารรกา ถปา ชมพทเป ปตฏฐตา ปชตา นรเทเวห อห วนทาม ธาตโย.

แปลความวา พระโคดมบรมศาสดาสมมาสมพทธเจาผยงใหญ

เสดจดบขนธปรนพพานแลว ณ เมองกสนารา ไดทาใหพระบรมสารรกธาตแผกระจายไปโดยเฉพาะในสถานททงหลายนนๆ พระสรรธาตทไมกระจดกระจายม ๗ องค คอ พระอณหส ๑ พระเขยวแกว ๔ และพระรากขวญ ๒ เปนคารบ ๗ นอกนนเปนพระสรรธาตทกระจดกระจาย ม ๓ ชนด คอ ขนาดใหญม ๕ ทะนาน ขนาดกลางม ๖ ทะนาน และขนาดเลกม ๕ ทะนาน (รวม ๑๖ ทะนาน) ขนาดใหญเทาเมลดถวเขยวผาซก ขนาดกลางเทาเมลดขาวสารหกกลาง

ขนาดเลกประมาณเมลดพนธผกกาด ประมาณของพระสรรธาตเปนอยางน พระสรรธาตขนาดใหญมสเหมอนทอง พระสรรธาตทงหลายมสวรรณะอยางน พระสถปบรรจพระสรรธาตประดษฐานอย ในนครราชคฤห สถป ๑ ในนครเวสาล สถป ๑ ในนครกบลพสด สถป ๑ ในแควนอลลกปปกะ สถป ๑ ในรามคาม สถป ๑ ในแควนเวฏฐทปกะ สถป ๑ ในนครปาวาของกษตรยมลละ สถป ๑ ในนครกสนารา สถป ๑ พระสถปบรรจพระบรมสารรกธาตเหลาน ประดษฐานอยในชมพทวป

๔๓

มนษยและเทวดาทงหลายพากนกราบไหวบชา ขาพเจาขอกราบนมสการพระบรมสารรกธาตทงหลายนน (พระศรวสทธโสภณ. คมภรพระคาถา. พมพเปนอนสรณงานพระราชทานเพลงศพ พระ

พรหมคณาภรณ (พม กตตสาโร ป.ธ. ๗) วดพระนารายณมหาราช จงหวดนครราชสมา ๔ เมษายน ๒๕๓๕. กรงเทพฯ : หนา ๘๖-๘๘)

๓. การปฏบตบชา การปฏบตตอพระบรมสารรกธาตทพทธศาสนกชนนบถอเปนสงศกดสทธกมกจะเปนผลสาเรจทาง

จตอนสงสง ทาใหจตมลกษณะสวาง สะอาด สงบ สข เปนผลสาเรจทเกดจากเหต คอ การปฏบตของบคคลแตละคน แสง จนทรงาม ไดแสดงทศนะในเรองนวา

ในทางกาย แมจะมการกราบไหวอยบาง กไมใชขอปฏบตทสาคญ ขอสาคญตองเวนจากความชวและการกระทาความดประกอบสมมาชพ

ในทางวาจา แมจะมการสวดสรรเสรญอยบาง กไมใชวธการสาคญทจะนาไปสความหลดพน ในทางวาจาเนนในการเจรจาชอบหรอสมมาวาจา ไดแก การพดคาจรง คาไพเราะออนหวาน คาประสานสามคค และคามสารประโยชน

ในทางจตใจ แมจะมปสาทศรทธาอย กไมถอวาเปนสงสาคญยงยวด เปนแตเพยงคณธรรมเบองตนทจะนาไปสการประพฤตปฏบตเทานน แตมการเนนความสะอาดบรสทธของจตใจเปนพเศษ

การบชาพระบรมสารรกธาตมอทธพลตอจตใจของประชาชนทาใหเกดการปฏบตตนเปนพทธศาสนกชนทด กเพราะไดรบอทธพลจากความเชอเรองพระบรมสารรกธาตวา เปนสงศกดสทธสามารถแสดงปาฏหารยได จงเกดการสรางสงประดษฐาน และการสกการบชาตามมา กลายเปนประเพณทจะตองปฏบตตอสงทตนเองเคารพนบถอและปฏบตสบไป และเปนแรงจงใจใหชาวพทธประพฤตปฏบตตามหลกคาสอนของพระพทธศาสนาอยางมเหตผล เพอเปาหมายสงสด คอ มรรค ผล นพพาน

ความเชอตอพระบรมสารรกธาตจงชวยสรางกาลงใจใหทาความด และเปนเครองเตอนใจมใหบคคลประมาท มกาลงใจในการสรางความด ละเวนความชว เปนแรงผลกดนใหเกดการสรางสรรคสงคมใหนาอย เปนมาตรการทชวยควบคมความประพฤตของบคคลมใหออกนอกจารตประเพณ โดยในทสดแลวจะสงผลใหประชาชนอยรวมกนในสงคมไดอยางสนตและมความสข และเขาถงประโยชนสวนตนอนสงสด คอ มรรค ผล นพพาน ตอไป

๔๔

ชวงท ๓ จากพระบรมสารรกธาต. . .สศรทธาแหงมหากษตรย

เรยบเรยงโดย ธรรม...ทกวน

๔๕

ครนองคพระศาสดาสมมาสมพทธ เจาทรงเสด จดบขนธปรนพพานไดมการแบงพระบรมสารรกธาตไปในเมองตางๆ พรอมทงสรางสถปเจดย เพอประดษฐานองคพระบรมสารรกธาตเรยบรอยแลว กาลตอมาพระมหากสสปะเถระไดพจารณาเหนจะอนตรายแกพระสรรธาตทงหลาย จงถวายพระพรพระเจาอชาตศตรใหเกบรกษาเรยกวา “ธาตนธาน” คอ อญเชญพระสรรธาตจากแวนแควนตางๆ มาบรรจรวมไวอยในอโมงคใตดนทเดยวกน

ตอมาประมาณพทธศตวรรษท ๓ อโศกกมารเถลงถวลยราชสมบตเปนพระธรรมราชาพระนามวา พระเจาอโศกมหาราช ทรงมความศรทธาเลอมใสในพระพทธศาสนาเปนยงนก กเพราะไดอาศยนโครธสามเณร ยงใหเกดความเลอมใสในพระศาสนา โปรดใหสรางวหาร ๘๔,๐๐๐ วหารแลว ตรสถามภกษสงฆวา โยมใหสรางวหาร ๘๔,๐๐๐ วหารแลว จกไดพระบรมธาตมาจากไหนเลา ทานเจาขา. ภกษสงฆทลวา ถวายพระพร พวกอาตมภาพ ฟงมาวา ชอวาทเกบพระบรมธาตมอย แตไมทราบวาอย ทไหน. ทรงประชมบรษท ๔ แลวตรสถามวาใครเคยไดยนวา ทเกบพระบรมธาต ในทชอโนน มบางไหม. ในทประชมนน พระเถระรปหนง อาย ๑๒๐ ป กลาววาอาตมาภาพกไมรวา ทเกบพระบรมธาตอย ทโนน แตพระมหาเถระบดาอาตมภาพ ใหอาตมภาพครงอาย ๗ ขวบถอหบมาลย กลาววา มาน สามเณร ระหวางกอไมตรงโนน มสถปหนอย เราไปกนทนนเถด แลวไปบชา ทานพดวา สามเณรควรพจารณาทตรงน ถวายพระพร อาตมภาพรเทาน. พระราชาตรสวา ทนนแหละ แลวสงใหตดกอไม แลวนาสถปหนและฝนออก กทรงเหนพนโบกปนอย แตนนทรงทาลายปนโบกและแผนอฐ แลวเสดจสบรเวณตามลาดบ

เมอเสดจเขาไปภายใน กทอดพระเนตรเหน เรอนประทปทตามไว เมอ ๒๑๘ ป กโพลงอยอยางนนนนเอง ดอกบวขาบกเหมอนนามาวางไวขณะนนเอง เครองลาดดอกไมกเหมอนลาดไวขณะนนเอง เครองหอมกเหมอนเขาบด วางไวเมอครนเอง. พระราชาทรงถอแผนทอง ทรงอานวา ตอไปในอนาคตกาล ครงกมารพระนามวา อโศก จกเถลงถวลยราชสมบต เปนพระธรรมราชาพระนามวา อโศก ทาวเธอจกทรงกระทาพระบรมธาตเหลานใหแพรหลายดงน แลวตรสวา ทานผเจรญ พระผเปนเจา มหากสสปะเถระเหนตวเราแลว ทรงคพระหตถซายปรบกบพระหตถขวา. ทาวเธอเวนเพยงพระบรมธาตทปกปดไวในทนน ทรงทาพระบรมธาตทเหลอทงหมดมาแลว ปดเรอนพระบรมธาตไวเหมอนอยางเดม ทรงทาททกแหงเปนปกตอยางเกา

พระเจาอโศกมหาราชทรงอญเชญพระบรมธาตสเมองปาตลบตร เมอทาการสกการะแลว ไดแจกพระบรมธาตไปทวทกๆนคร ๘๔,๐๐๐ แหง ซงพระองคมพระราชประสงคจะฉลองพระสถปทง ๘๔,๐๐๐ แหง และจะกระทาสกการบชาพระบรมธาตใหได ๗ ป ๗ เดอน ๗ วน แตพระองคทรงเกรงวา จะมมารเขามาทาลายพธในครงน จงไดอาราธนาพระอรยสงฆเพอมาปองกน แตกไมมพระสงฆองคใดทจะรบอาสาไดเลย ครนแลวไดสามเณรองคหนงมฌานสมาบตชนสง แมกระนนทานกยงไมสามารถทจะรบอาสาในการปราบมารได แตทานไดกลาวแนะนาวา ควรไปอาราธนา พระอปคตเถระ ซง มสมาบตสง ยง และสามารถจกทรมานมารใจบาปใหพายแพมหทธานภาพได โดยกลาววา "กาลเมอสมเดจพระบรมครยงทรงพระชนมายอย กไดตรสพยากรณไววา สบไปในภายหนาจะมภกษรปหนงมนาม อปคตเถระ จกไดทรมานพญามารใหเสยพยศอนรายพายแพอานภาพ แลวจะกลาวปฏญาณปรารถนาซงพทธภม พระผเปนเจาทงหลายไมทราบพทธพยากรณบางฤาไฉน หรอหลงลมไปจงระลกดเถด"

๔๖

พระภกษสงฆทงหลายไดสดบกชนชมยนด จงบงคบใชพระภกษสองรป ไปอาราธนาพระอปคตขนมาจากทองมหาสมทร เมอพระอปคตมาถง พระสงฆทงปวง มอบทณฑกรรมใหแกพระกสนาคอปคต เนองจากทานไมใหสามคคอโบสถกบสงฆเลย หลกหนไปอยแตผเดยว เ มอพระอปคตทราบแลวจงนอมรบทณฑกรรม ซงคอหนาทปองกนอนตรายตางๆทอาจเกดขนในงานสมโภชพระสถป ทง ๗ ป ๗ เดอน ๗ วน

ลาดบนน พระเจาอโศกมหาราชมพระหฤทยปรารถนาจะกระทาสกการบชาแกพระมหาสถป สถตแทบฝงแมนาคงคา เสดจมาสลานพระมหาเจดย พรอมดวยอเนกนานาสรรพดรยางคดนตรแตรสงขดงสนน ตามรมฝงแมนาคงคาใหโชตนาการสวางไปดวยประทปอเนกอนนตจะนบบมได แลพระภกษสงฆทงหลายเปนอนมากกมาสโมสรสนนบาตพรอมกนในทนน เพอจะถวายวนทนาพระมหาเจดย

ในขณะนนพญาวสดมารผใจบาป ทราบเหตแหงบรมกษตรยกระทาสกการบชา จงลงมาจากชนปรนมมตวสวดเทวโลก บนดาลดวยฤทธดวยอานาจใหบงเกดมหนตพายใหญพดมาแตทอนไกล ปรารถนาจะใหดบเสยซงประทปทงหลาย จะกระทาอนตรายแกการสกการบชาพระมหาสถป ในสมยนนจงพระอปคตเถระเจา จงกระทาอทธฤทธดวยอานาจอธษฐาน บนดาลใหมหาวาตะแหงพญามารใหอนตรธานไปจากทนน เมอพญามารเหนวาใชพายใหญเพอทาลายพธไมไดผลกรสกโกรธแคน จงใชวธการอยางอน ๆ แตทานพระอปคต กสามารถจะเอาชนะไดทกอยาง

จนผลทสด พญามารกไดถกพระอปคตปราบ โดยวธเนรมตซากสนขเนา ซง มก ลนเห มน คละคลง และเตมไปดวยหมหนอน มองดแลวนาขยะแขยง แลวเอาผกตดไวทคอของพญามาร ผกไมผกเปลา พระอปคตยงไดอธษฐานจตลงไปอกวา “ไมวาเทพยดา พรหมหรอใครกตาม ถาจะแก กขอใหแกไมออก ” พญามารพยายามจะแกเอาซากสนขนนออกจากคอของตนแตกจนปญญา ไมสามารถจะแกออกได จงจาใจ ตองไปไหววอนทาวจาตมหาราช ใหชวยแกให แตทาวจาตมหาราชกไมสามารถจะชวยได พญามาร จงขนไปขอรองเทพยดา ในชนสงๆ ขนไปอก จนถงชนพรหม แตกไดผลอยางเดมคอไมมใครชวยได

ในทสดกกลบไปออนวอนขอรองทานพระอปคตใหชวยแกให เพราะมทานอปคตเพยงผเดยวเทานน ทสามารถจะชวยแกใหได แตกอนจะแกให ทานพระอปคตกได สงใหพญามารไปทภเขา แลวจงตามไปแกให เมอแกซากสนขเนาใหแลว ทานพระอปคตพจารณาเหนวา ถาขนปลอยไปตอนน พญามารอาจจะไปรงควาญ การทาพธของพระเจาอโศกอก กจงไดมดพญามารไวทภเขา บอกวารอใหพธฉลองพระสถปเจดย ของพระเจาอโศกผานพนไปเสยกอน แลวจงจะมาแกมดให พญามารจงเปนอนตองถกผกมดตดกบภเขาเปนการประจานดวยโทษฐานเปนผมใจบาปคอยขดขวาง และทาลายการทาความดของผอน

เมองานฉลองพระสถปเจดยผานพนไป ทานพระอปคตกไดไปยงภเขา เ พอจะไปปลดปลอยพญามารตามสญญา เมอไปถง แทนทพระอปคตจะแสดงตวใหพญามารไดเหน ทานกกลบซอนเรนอยทางเบองหลง เพอวาจะฟงวาพญามารจะวากลาวอยางไรบาง

พญามารเมอละพยศหมดความดรายแลว กไดหวนระลกไปถงพระสมมาสมพทธเจาวา ในวนทพระองคจะตรสรนน ตนไดเคยไปรงควาญตาง ๆ นานา แตทวาพระองคกไมเคยโตตอบเลยแมแตนอย พญามารรสกสานก ถงโทษ ทตว ไดกระทา ในขณะเดยวกนกรสกเลอมใสในคณของพระพทธเจา จงไดเปลงวาจาอทานออกมาวา “ถาหากขาพเจา มกศลทไดเคยสรางสมไวแลว ดงทพระผมพระภาคเจา ทรงบาเพญบญมารมไว เพอการตรสร ในอนาคตกาล ฉนใด กขอใหขาพเจาจงไดเปนพระสมมาสม

๔๗

พทธเจา บงเกดขนในโลกนฉนนน เพอจะไดเปนทพงแกสรรพสตว และกระทา ประโยชนโปรดเวไนยสตวทงปวงในสากลโลก” เมอพญามารไดเปลงวาจาปรารถนาพทธภมจบลง ทานพระอปคตกไดแสดงกาย ใหปรากฏแลวเดนเขาไปแกมดใหในทนท ตอจากนนทานกไดใหโอวาทแกพญามาร ใหละจตอนเปนบาปเสย อยาไดกระทากรรมอนหยาบชาตอไปอกเลย และนบตงแตนนมา พญาวสดมารกมจตออนนอมศรทธาในพระพทธศาสนา ไมมความดราย เหมอนดงแตกอน นเปนเพราะฤทธานภาพของทานพระอปคตโดยแท จงทาใหพญามารไดละพยศหมดความดราย และกลบใจมาปรารถนาพทธภม

หลงจากทพระเจาอโศกมหาราช ทรงบรรจพระบรมธาตไวในวหาร ๘๔,๐๐๐ วหาร แลวทรงไหวพระมหาเถระแลว ตรสถามวา ทานเจาขา โยมเปนทายาทในพระพทธศาสนาไดไหม? พระมหาเถระทลวา ถวายพระพร มหาบพตรยงเปนคนภายนอกของพระศาสนา จะเปนทายาทของอะไรเลา. ตรสถามวา กโยมบรจาคทรพยถง ๙๖ โกฏ ใหสรางวหารไวถง ๘๔,๐๐๐ วหาร ยงไมเปนทายาท คนอนใครเลาจะเปนทายาท. พดวา ขอถวายพระพร มหาบพตร ไดชอวาเปนปจจยทายก กผใดบวชบตรหรอธดาของตน ผ นจงจะชอวา เปนทายาทของพระศาสนา. ทาวเธอจงใหบวชพระโอรส คอ พระมหนทร และพระธดา คอพระนางสงฆมตตา ตอมาทานทงสองไดบรรลเปนพระอรหนต และเปนกาลง สาคญในการเผยแผ พระศาสนา ครงนน พระเถระทงหลายทลพระองควา ขอถวายพระพร บดน มหาบพตรเปนทายาทใน พระศาสนาแลว

ตอมาไมนานพระเจาอโศกมหาราชไดทรง ใหความอปถมภพระพทธศาสนาครง ยงใหญอกครง โดยทรงจดใหมการสงคายนาพระไตรปฎกครงท ๓ ขนในป พ.ศ .๒๓๖ ณ วดอโศการาม นครปาตลบตร แควนมคธ (ปจจบนคอ เมองปตนะ เมองหลวงของรฐพหาร) ทรงอาราธนาพระโมคคลลบตรตสสเถระเปนประธาน หลงจากสงคายนารอยกรองพระธรรมวนยเสรจสนแลว พระโมคคลลบตรตสสเถระ ไดจดคณะพระธรรมทตออกเปน ๙ คณะ แลวสงไปประกาศพระพทธศาสนาในดนแดนตางๆ ดงน

สายท ๑ มพระมชฌนตกเถระเปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ แควนกษมระ คอ รฐแคชเมยร ประเทศอนเดยปจจบน และแควนคนธาระ ในปจจบน คอ รฐปญจาป ทงของประเทศอนเดยและประเทศปากสถาน

สายท ๒ พระมหาเทวเถระ เปนหวหนาคณะไปเผยแผพระพทธศาสนาในแควนมหสมณ ปจจบน ไดแก รฐไมเซอรและดนแดนแถบลมแมนาโคธาวาร ซงอยในตอนใตประเทศอนเดย

สายท ๓ พระรกขตเถระ เปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ วนวาสประเทศ สายท ๔ พระธรรมรกขตเถระ หรอพระโยนกธรรมรกขตเถระ (ซงเขาใจกนวาเปนฝรงคนแรกใน

ชาตกรกทไดเขาบวชในพระพทธศาสนา) เปนหวหนาคณะไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ อปรนตกชนบทปจจบนสนนษฐานวา คอ ดนแดนแถบชายทะเลเหลอเมองบอมเบย

สายท ๕ พระมหาธรรมรกขตเถระ เปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ แควนมหาราษฎร ปจจบน ไดแก รฐมหาราษฎรของประเทศอนเดย

สายท ๖ พระมหารกขตเถระ เปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ในเอเซยกลาง ปจจบนไดแก ดนแดนทเปนประเทศอหราน และตรก

๔๘

สายท ๗ พระมชฌมเถ ระ พรอ มดวยคณะ คอพระกสสปโคตรเถระ พระมลก เทวเถระ พระทนทภสสระเถระ และพระเทวเ ถระ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ ดนแดนแถบภเขาหมาลย สนนษฐานวา คอ ประเทศเนปาล

สายท ๘ พระโสณเถระ และพระอตตรเถระ เปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ ดนแดนสวรรณภม ซงปจจบนคอ ประเทศในคาบสมทรอนโดจน เชน พมา ไทย ลาว เขมร เปนตน

สายท ๙ พระมหนทรเถระ (โอรสพระเจาอโศกมหาราช) พรอมดวยคณะ คอพระอรฏฐเถระ พระอทรยเถระ พระสมพลเถระ และพระหททสารเถระ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ ลงกาทวป ปจจบน คอ ประเทศศรลงกา ในรชสมยของพระเจาเทวานมปยตสสะ พระองคเปนพระสหายของพระเจาอโศกมหาราช แตทงสองพระองคยงไมเคยพบกน เมอพระมหนทรเถระเทศนโปรดใหพระเจาเทวานมปยตสสะทรงศรทธาเลอมใสในพระพทธศาสนาแลว พระองคไดอทศมหาเมฆวนอทยานเปนวด เรยกวา “วดมหาวหาร” ถวายแดพระภกษสงฆ พระพทธศาสนาเขาส ลงกาในยคนเปนพทธศาสนาแบบเถรวาท พระมหนทรเถระไดนาเอาพระไตรปฎกและอรรถกถาไปสลงกาดวย การเดนทางในครง นน นอกจากเปนการเผยแผพระพทธศาสนาแลว ยงถอวาเปนการปลกฝงวฒนธรรมของอนเดยสลงกา เ นองจากทานไดนาเอาอารยะธรรม ศลปกรรม สถาปตยกรรม เขาไปดวย ลาดบตอมา พระนางอนฬาเทว มเหสของพระเจาเทวานมปยตสสะ และสตรบรวารจานวนมาก ปรารถนาจะอปสมบทบาง พระเจาเทวานมปยตสสะจงทรงสงคณะทตไปสราชสานกของพระเจาอโศก ทลขอพระนางสงฆมตตาเถร และกงพระศรมหาโพธ ดานทกษณมาสลงกาทวป และพระนางสงฆมตตาเถรเปนอปชญายบรรพชาอสมบทแกสตรชาวลงกา ไดตงคณะภกษณขนในลงกาในครงกระนนเอง.

๔๙

ชวงท ๔ จากศรทธาแหงมหากษตรย . . . สธรรมะปฏบตของมหาชน

ธรรมบรรยายโดย พระครสมหจรยทธ อธฉนโท เจาอาวาสวดตาลเอน จ. พระนครศรอยธยา ในวนท ๑๔ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๕๓ ถอดเสยงเปนลายลกษณอกษรโดย อายบวร

๕๐

ขอนอบนอ มแดองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา พระธรรมวนย และพระ อรยสงฆสาวก ผประพฤตดปฏบตชอบ ขอถวายความเคารพแดหลวงพอจรญ ฐตธมโม พระอปชฌาย พรอมทงทาน พระครภาวนานกล ทานพระครปญญาประสทธคณ ขอถวายความเคารพแดบรพาจารยและอดตเจาอาวาสวดตาลเอนทกรปอนมหลวงพอกณหาและหลวงพอฟองเปนตน ขอความสขสวสดจงมแกทานผปฏบตธรรมทกทาน ณ บดนเทอญ

สาหรบเรองทจะพดในวนนกคอเรองของพระบรมสารรกธาตและพระอรหนตธาต ซงไดมคตการสกการบชาไวในพระพทธศาสนา เทาทสตปญญา ความร ความสามารถของอาตมาจะนามาบอกตอแกทานสาธชนทงหลายพอสมควรแกเวลาทมอยน อนงสงทจะเลาตอจากนไป สวนหนงกเปนประสบการณจรง ทไดเคยไดยนไดฟงจากครบาอาจารยผรทงหลาย และทอาตมภาพไดประสบพบเหนมาดวยตวเองบาง แตสงทจะกลาวตอจากนไปนน เปนเครองประจกษพยานยนยนของพระพทธศาสนาในสวนทเปนพทธานภาพ ธรรมนภาพ สงฆานภาพ ของพระรตนตรยทอาจอานวยอวยผลใหผศกษาและประพฤตปฏบตตาม หรอผ ทยดถอพระรตนตรยเปนสรณะเปน ทพง ไดมความสขสวสด หรอมความเจรญในการศกษาประพฤตปฏบตพระธรรมคาสอนขององคพระสมมาสมพทธเจา และเปนประจกษพยานยนยน การบรรลธรรมขององค พระสมมาสมพทธเจา และเปนประจกษพยานยนยนวา การทเราไดนาเอาธรรมะของพระพทธเจาไปศกษาและปฏบตตาม ยอมเกดผลแกตนไดในสวนของความบรสทธทางจตใจซงเปนนามธรรม แตในขณะเดยวกน สวนทเปนนามธรรมนนกอาจจะสงผล ซกฟอกเบญจขนธ และกระดกของมนษยซงเปนของสกปรก ใหสะอาดผองแผวบรสทธดจแกวมณ มความใส หรอมสตางๆ มวรรณะผวพรรณทงดงาม มรศมเปลงปลง ทเรยกวาพระบรมสารรกธาตหรอพระธาต ซงยากนกทมนษยปถชนคนทวไปจะมไดจะเขาถงได หรอแมกระทงในศาสนาอนๆ นน กไมอาจทจะสามารถพฒนาตวเองเขาไปถงความทกระดกของมนษยเปนพระธาต ซงพระธาตเปนธาตแขง เปนธาตใสบรสทธ เปนพระธาตทมอานภาพได เปนประจกษพยานยนยนของพระพทธศาสนา เปนเครองช นาสงเสรม และสนบสนนใหเหนวา พระธรรมคาสงสอนของพระพทธเจานนสขม ละเอยดออน ลก ซงคมภรภาพ อนวญชนผมสตปญญากลาหาญ อาจจะแผวถางกเลสในใจของตนใหเตยนโลง และเ ขาสมรรคา คอ ปฏปทามรรค อรยมรรค ใหนาไปส อรยผลคอ ความเปนพระอรยบคคล ชนพระโสดาบน พระสกทาคาม พระอนาคาม และพระอรหนตได โดยไมเลอกวาเปนเพศชายหรอเพศหญง โดยไมเลอกวาจะเปนคนในยคไหนสมยไหน พระธรรมของพระองคทานกสามารถนามาประพฤตปฏบตขดเกลาจรตอธยาศยของตนใหบรสทธผองแผว มจตใจทสะอาด ปราศจากเครองมวหมองคอธลไดแกกเลส อนเปนเหตทาใหจตใจของมนษยหมนหมอง ดาคลาไดทกคน โดยไมตองสงสยเลย

เทาความวา..ในสมยทองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทานยงดารงพระชนมชพอย นน พระองคไดทรงปรารภในพระหฤทย แลวกทรงตรสแกหมภกษทงหลายวา ศาสนาของตถาคตนนมอายไมยนยาวนานถาเทยบกบศาสนาของพระพทธเจาในอดต บางพระองคกมอายยนยาวนานเปนหมนๆ ป แตศาสนาของพระพทธเจาบางพระองคกมอายเพยงแคหลกรอยป แตจะอยางไรเสยกตามพระพทธเจาบางพระองคนนมพระชนมายยนนาน บางพระองคมอายเปนพนป บางพระองคมอายเปนหมนป แตสาหรบองคพระชนสหของเรานนมอายเพยงไมถงรอยปกจะปรนพพานไปในอายเพยงแค ๘๐ พรรษา พระศาสนธรรมคาสอนของพระองคทไดวางไวถงจะมมากถง ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขนธ รวมเรยกวา

๕๑

พระไตรปฎก มทงพระสตตนตปฎก ๒๑,๐๐๐ พระวนยปฎก ๒๑,๐๐๐ และพระอภธรรมปฎก ๔๒,๐๐๐ กรวมเปน ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขนธ กนบวามาก แตแทจรงแลวยงจดวานอยอยถาเทยบกบพระพทธเจาในอดตบางพระองค โดยเฉพาะพระชนมายทมเพยงไมถงรอยปของพระพทธเจา

เมอพระองคไดทรงดารและตรสกบหมพระภกษดง นน พระองคกไดทรงดารวาพระพทธเจาในอดตทกพระองคนนเมอนพพานแลว พระบรมสารรกธาตไดเกดอศจรรย กระดกทกชนมารวมกนเปนแทง มลกษณะใสดจแกวมณ ไรไฝฝาราคคาว มองในทศใดกสามารถเหนความใสสวางสองผานทะลไปทกสงทกอยางได และมเพยงแคกอนเดยวหรอแทงเดยวเทานน จะประดษฐานไวมนคงในทใดทหนง มหาชนทงหลายกจะพากนมาจากทศทงส ทศทงแปด ทศทงสบ เ พอมาสกการะซงพระบรมสารรกธาตแกวนน เพยงทแหงเดยว แตสาหรบองคพระบรมโลกเชษฐพระศาสดาสมมาสมพทธเจาของเรานน มพระชนมายนอย พระศาสนายงมไดแพรหลาย พระองคกทรงดารทจะอธษฐานใหพระบรมสารรกธาตของพระองคนน แผกระจายไปยงทตางๆ เพอประโยชนแหงการสกการบชาของมหาชน เพอเปนเครองเชอมโยงใหเกดปต เกดศรทธา เกดโสมนสในจต ดารทจะประพฤตปฏบตตามพระธรรมคาสอนของพระองคทานได หรอเปนเหตชกจงจตใจของมนษยผไดสกการบชา ไดสนใจนาชวตของตนเขาสทางธรรมะ เปนเครองกาวลวงชวตของตนออกจากกองทกขได

ดงนน ในวนทพระองคไดทรงปรนพพานไปแลว ไดมการถวายพระเพลงพระบรมศพทเมอง กสนารานคร โดยพระมหากสสปะเถระเจา เ มอทานไปนมสการทเ บองพระยคลบาทขององคสมเดจ พระสมมาสมพทธเจา ซงพระบรมศพขององคพระสมมาสมพทธเจาไดหอดวยผาเนอดและมสาลเปนไสในถงหารอยชนนน เกดเหตอศจรรยรอยพระพทธบาทไดยนออกมานอกเหนอผาทหอเอาไวหารอยชนนน ทาใหพระมหากสสปะเถระไดกราบบงคมทเบองพระยคลบาท เอาหนาผากแตะไปทกลางฝาพระบาทขององคพระสมมาสมพทธเจา เมอทานเงยหนาออกมา กเกดอศจรรย เตโชธาตหรอธาตไฟไดลกโชตชวงเผาไหมพระบรมศพ และมพระบรมสารรกธาตหลงเหลออย พรอมทงผาสงควรรณ ทมผถวายพระองคทาน แตผาชนดนไมถกไฟไหม พรอมทงพระบรมสารรกธาตทไมถกไฟไหมอกสวนหนงกม หนาผาก ไหปลาราทงสอง เขยวทงส อนนพระบรมสารรกธาตทงเจดทไมถกไฟไหมน กไดประดษฐานอยในทตางๆ ในโลกมนษยนหลายแหงดวยกน แลวกยงมพระบรมสารรกธาตอกประมาณแปดถงเกาทะนาน ทแตกกระจายเปนเมดเลกเมดนอย พดภาษาชาวบานคอ เมด ภาษาพระคอ เปนองคเลกองคนอย มสณฐานหลายๆ อยาง เชน มสณฐานเหมอนถว มสณฐานเหมอนเมลดพนธผกกาด มวรรณะทแตกตาง วรรณะคอส บางครงกมสเหลองอาพน บางองคกมสชมพออนๆ บางองคกมสแสด บางอ งคกมสขาวขนเหมอนงาชาง บางองคกมสขาวใสดจแกวมณ พระบรมสารรกธาตตางๆ เหลาน ไดถก โทณพราหมณแบงดวยทะนานทองคาไปยงเมองตางๆ

หลงจากทพระพทธศาสนาเจรญรงเรองมาไดในระยะหนง พระเจาอชาตศตรไดรวบรวมพระบรมสารรกธาตในทนนๆ มารวมไวในเมองแหงหนง และทาพธ “ธาตนธาน” หมายถงวา ฝงพระบรมสารรกธาตไวในอโมงคใตดน เพราะวาพระพทธเจาไดมพระพทธพยากรณไวแลววา ตอไปภายภาคหนาหลงจ ากทพระ พทธ เจ าปร นพพานไดประมาณสามร อ ยป จ ะ มพระอ รหนตร ปหนง พร อม ทงพระมหากษตรยอกหนงพระองคอนมชอวา พระเจาอโศกมหาราช จะไดนาใหพระบรมสารรกธาต และพระธรรมคาสอนของพระพทธเจาแพรออกไปนอกชมพทวป หลงจากนนเวลากาลลวงมาเปนเวลาประมาณ

๕๒

สามรอยป ไดมกษตรยเมองปาตลบตร อนมนามวา อโศก เปนกษตรยทมจตใจโหดราย รกรานบานเมองอนเอามาเปนอาณานคมของตน วนหนงทานไดสงฆาผคนจานวนมากใหลมตาย และทานกกาลงขมาเ พอตรวจดการประหารชวตหมในครงนน กปรากฏวาทานไดพบสามเณรรปหนงกาลงเดนสารวมมา โดยผานซากศพเหลานนไป และสามเณรรปนนกปราศจากความสะดงหวาดกลว เดนกมหนา ทอดสายตาลงตา ดวยจตใจทสงบมงมน พระเจาอโศกมหาราชกลงจากมา แลวเขาไปกราบ ถามวาพอสามเณรมาจากไหน และจะไปไหน และทานเปนลกศษยขอ งใคร สามเณรกเลาใหฟง เกดความศรทธา กเลยขอฟงธรรม สามเณรเหนวา อโศกกษตรยผน มบญบารมจะไดทานบารงพระศาสนาใหรงเรองกาวหนา จงไดแนะนาใหไปพบกบพระอรหนตซงเปนอาจารยของตนมชอวา พระโมคคลลบตรตสสะเถระเจา

เมอไปพบพระโมคคลลบตรแลว พระโมคคลลบตรกไดแสดงธรรมใหฟง ทาใหพระเจาอโศกมหาราชผนมความศรทธาเลอมใสในพระพทธศาสนา แลวกคดทจะทานบารงพระพทธศาสนาใหรง เรอง ประสงคจะบชาพระสมมาสมพทธเจา พระโมคคลลบตรตสสะเถระกแนะนาวา พระพทธองคไดทรงตรสไววา เมอพระองคนพพานไปแลว หากกลบตรกลธดามความประสงคจะระลกถงพระตถาคต กราบไหวบชาตถาคต กใหไประลกโดยการกราบไหวนมสการสงเวชนยสถานทงสแหง กคอ สถานทประสต ณ ลมพน สถานทตรสรทพทธคยา สถานทปรนพพานทกสนารา และสถานทแสดงพระธรรมจกรท ธมเมกสถป พาราณส และยงไดกลาวตอไปวา ใหสาธชนนนกราบไหวสกการบชาพระบรมสารรกธาตของพระองค และนอมเอาพระธรรมคาสงสอนทพระองคไดประพฤตปฏบต นนมาประพฤตปฏบต เ มอพระเจาอโศกมหาราชไดฟง ดง นน กไดเ สดจ ไปในสงเ วช นยสถาน ไดก ราบไหวแลว เก ดป ต โสมนส เ กรงว าพทธศาสนกชนในวนขางหนาจะไมรจก กเลยทาการสรางเสาหนเอาไว และจารกวาสถานทแหงนเปนทใดบาง ในปจจบนนเสาหนนเปนประโยชนอยางมากตอนกโบราณคดในยคตอๆ มา เพราะทาใหไดรวา สถานททพระเจาอโศกไดปกเสาหนไว นน เปนสถ านททมความสาคญทางพระพทธศาสนา ททาให ทานเซอร อเลกซานเดอร คนนงแฮม ทานเปนขาหลวงขององกฤษ ทานไดคนจนเจอทง สตาบล ทง สแหง ทงทพทธคยา ทพาราณส ทกสนารา และกทลมพน และกยงมเสาหนทอนๆอก ทมความสาคญทเกยวกบพระพทธศาสนา

กลาวถงพระเจาอโศกมหาราชวา เมอทานไดมพระราชจตศรทธาดงนนแลว ทานกยงมจตศรทธาทจะสรางพระเจดยแปดหมนสพนองคไปทวชมพทวป โดยนาพระบรมสารรกธาตทในตานานกลาวไววา เจาชายอชาตศตรไดทาพธฝงไว ขดขนมาแลวจะไดบรรจไวตามเจ ดยตางๆ และในขณะเดยวกนกยงมความประสงคจะเผยแพรพระธรรมคาสงสอนของพระพทธเจาไปในแควนตางๆ โดยจดตง สมณทตจานวน ๙ สาย และสงไปเผยแพรในทศตางๆ กเนองจากวาไดคาแนะนาจากพระอรหนตวา เมอครง ทพระพทธเจายงมพระชนมชพอยนน พระพทธเจาไดทรงทานายไวแลววา ในอนาคตกาล พระพทธศาสนาจะไมดารง มนอยในชมพทวป แตจะมศาสนาอนมารกราน ดงนนพระเจาอโศกมหาราชกเกรงวาพระพทธศาสนาจะสนสญไป จงจดสงสมณทต ๙ สายไปประกาศพระศาสนายง ทตางๆ และ ๑ ใน ๙ สายนน กคอ สวรรณภม อนไดแก ประเทศไทย พมา ลาว ซงเรากไดรบพระพทธศาสนามา แลวกยงรวมไปถงประเทศจน เกาหล และสงตอผานไปถงอนโดนเซยในยคหนง แลวกมศรลงกา แลวกมหลายๆเมอง ซงบางประเทศกเปลยนเปนศาสนาอนไปแลว อยางเมองทางฝงหนงของอนเดย ซงปจจบนนค อประเทศปากสถาน

๕๓

อฟกานสถานนเดมกเปนเมองพทธมากอน มองโกเลยเมอกอนกเคยมพทธศาสนาเขาไปถง แตปจจบนนกไมม นกคอความสาคญอนหนงทพระเจาอโศกมหาราชทานไดกระทา

ทนกลาวถงพระบรมสารรกธาตกนบาง ยอนกลบไปวาพระเจาอโศกมหาราชเ มอดา ร ทจะสราง พระเจดยแปดหมนสพนพระธรรมขนธแลว ทานกไดแสวงหาสถานท ทพระเจาอชาตศตรไดฝงพระบรมสารรกธาตไว จนกระทงวาไดพบเบาะแสโดยพระเถระอาย ๑๒๓ หรอ ๑๓๐ ปรปหนง อาตมาจาไมไดแลว ทานเปนผบอกเบาะแสให เพราะวาครงหนงทานเคยเปนสามเณร และกเหนอาจารยของทานพาไปสกการะ กเลยถามวา ทเจดยหนอนน ทอาจารยพามาสกการะนมอะไรสาคญ อาจารยกเลาใหฟงวา อาจารยของอาจารยอกรปหนง ซงเกดทนในยคของพระพทธเจา ไดเลาใหฟงวา มพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจาฝงอยในสมยของพระเจาอชาตศตร พระเถระรปนกเลยมาเลาใหพระเจาอโศกฟง พระเจาอโศกมหาราช พรอมดวยพระอรหนต และประชาชานกไดไปในสถานทแหงนนเพอแผวถาง กไดพบเจดยศลาซงพระเจาอชาตศตรไดทาพธฝงพระบรมสารรกธาตไวใตขางลาง เลาโดยยอวา กทาการขด ขด แลวกเจอพระบรมสารรกธาตจานวนมาก แตมเกรดทมบนทกไวในคมภรวา เมอขดลงไปนน เปนหองสเหลยม กรดวยทองคา มประทปและดอกไมวางอย แตสงทอศจรรยกคอ สามรอยปทผานมา นามนในตะเกยงนนไมเคยเหอดแหงไป แสงไฟทจดอยกไมไดดบ ดอกไมมดอกบวเปนตนทบชาอย กไมเหยวแหง เปนสง ทอศจรรย เมอพระเจาอโศกมหาราชเหนดงนน กเกดปต มความเชอมนในพทธานภาพยงนก เ มออญเชญพระบรมสารรกธาตมาแลว กไดบรรจไปในเจดยแปดหมนสพนองคทวชมพทวป และกไดสงใหพระอรหนต ทงเกาสายนนนามาประดษฐานพระพทธศาสนายงดนแดนตางๆ และ ในเมองไทยกนามาทนโดย พระโสณะ พระอตตระ และพระเถระนนเอง กไดนามา

กลาวถงพระบรมสารรกธาตขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาน ถาเราจะวากนแลวในคมภรหรอในหนงสอตางๆ ทครบาอาจารยพระสงฆทงปวงทานไดเขยนไว เรยบเรยงไว นน หลายๆ เลมถาจะประมาณการดไดแลว ทอาตมาไดเคยศกษาและอานมา ทง ทเปนรนโบราณและกรนสมยใหม ทง ทเปนพระสงฆเขยนเอง และเปนคฤหสนญาตโยมทมความรความสามารถเขยน กประมาณการไดโดยยอวา

๑. พระบรมสารรกธาตทเกดขนเองจากพระพทธสรระของพระพทธเจา ๒. พระบรมสารรกธาตทเกดขนจากพทธานภาพ ธรรมานภาพ สงฆานภาพ เทวานภาพ ทเกด

เหตอศจรรย เชน พระธาตเสดจมาเอง พระธาตขยายตวได พระธาตเพมจานวนมากขนได จากหนงองค เปนสามองค เปนสบองค เปนมากกวาสบ เปนรอยๆ พนๆ องค

๓. พระบรมสารรกธาตหรอพระธาตทเกดขนจากการอธษฐานจตของพระอรยสงฆ เพอใหคนไดสกการบชา ใหมนษยและเทวดาไดสกการบชา

กลาวถงพระบรมสารรกธาตประเภททหนง น คอพระบรมสารรกธาตทไดจากพระพทธ สรระโดยตรงนน กมอยหลายแหง ทงในชมพทวป ทงในประเทศตางๆ ซงสวนมากมกจะมอกษรจารกไวอยางชดเจน วามการจารกไวในยคใดในสมยใด แตเมอบคคลหนงบคคลใดไดเขาไปกราบพระบรมสารรกธาตแลว ไดไปทาจตใหสงบตอหนาพระบรมสารรกธาตแลว สวนมากมกจะกลาวเปนเสยงเดยวกนวา เกดความอมใจ เกดความปต บางคนบอกนาตาไหล บางคนบอกขนลก บางคนบอกมอาการเหมอนตวเบา บางคนบอกมความสขลกๆ ซงไมสามารถอธบายดวยคาพดได หรอไมสามารถจะเขยนดวยภาษาเขยนใดๆ ไดเลย หลายคนมกาลงใจทจะประพฤตปฏบตธรรม หลายคนมเหตจงใจใหไดเขามาศกษาธรรมะเพมมากขน

๕๔

จากเพยงแตเปนชาวพทธไหวกราบเทานน กกลายเปนชาวพทธทประพฤตปฏบตธรรมดวย กสมดงมโนปณธานของพระพทธเจาแลว ทไดทรงตรสไววาทานประสงคจะใหพระบรมสารรกธาตของพระองคนน แพรกระจายไปทวโลกเพอประโยชนของการสกการบชา เพอเปนตวแทนของพระองค เ พอยงความเปนประจก ษพยานใหเ หนวา บคคลใดกแลวแต แมเปนม นษยธรรมด า เชนพระพทธเจาและ พระอรหนตสาวก กเปนมนษยทเกดจากครรภมารดา ไมไดตางอะไรจากพวกเรา แตสามารถประพฤตปฏบตจนกระดกสามารถเปลยนเปนพระธาตได เมอคนเขาไปศกษาประพฤตปฏบตตาม กจะสามารถเปนอยางนนได

สวนพระบรมสารรกธาตประเภททสองนน กเปนพระบรมสารรกธาตทเสดจมาเอง หรอมอยแลวเพมมากขน ซงอาตมามประสบการณจากการอานคมภรตางๆ มามาก และกมประสบการณทไดประสบกบตวเองมา ทจะเลาใหกบทานสาธชนไดฟง แตกขอใหทานทงหลายไดใชวจารณญาณในการฟงและในการศกษา เพราะสงเหลานหากวาถาทานยงมสตปญญาดอย มภมจตทตา ทานกจะไมเชอ เ มอทานไมเชอทานกจะปรามาส เมอทานปรามาสอกศลจตกจะครอบงาทาน กจะเปนเหตเปนปจจยใหการประพฤตปฏบตธรรมเนนชาไป เปรยบเหมอนกบทพพทไมรรสแกง ทพพอยในหมอแกง ตกแกง แตกไมรรสแกงฉนใด คนทมภมจตดอย มสตปญญาออ นกาลง ก อาจจะไมสามารถ เขาถงพระธรรมค าสอนขอ งพระพทธเจาได ดงนนอาตมาจะเลาใหกบญาตโยมทงหลายฟง แตเมอทานฟงแลว ทานตองทาใจเปนกลาง อยาใหเกดอกศลจตครอบงา แตในขณะเดยวกน ผ ทมความเชอ มนเ ลอมใสในคณพระรตนตรย มสตปญญาสงอยแลว กอาจจะเชอมนและสามารถพบเจอสงเหลานนได เพราะเมอครงแรกทอาตมาเคยอานหนงสอทเกยวกบพระบรมสารรกธาตนน อาตมากมความรสกในใจ ในเรองของความเปนไปไมได คดวาคนโบราณนนคงจะเขยนเอาเอง แตไมอาจเปนไปได แตกไมเคยพดใหใครฟง เพราะเกรงวาจะเปนบาป ถงไมเชอแตกไมเคยคดคานดวยวาจา และกไมเคยไปเหนยวร งใครไว ทจะไมใหเชออยาง นน ใครเขาพดในทานองเชอถอ เรากฟงไวเปนขอมล ใครเขาพดในทานองไมเชอถอ เรากไมผสมโรงกบเขา เพยงแตเกบไวเปนขอมลเทานนเอง เพราะรอยวาถาหากวาเรายงไมไดสมผสดวยตวเอง กอยาพงไปตดสนใจวาใชหรอไมใช แตในขณะทเรายงไมไดตดสนใจ เรากไมควรทาจตของเราใหเอยงเอนไปในดานใดดานหนง โดยเฉพาะฝงทจะทาใหเกดอกศลจต เพราะจะทาใหเราเนนชาในการประพฤตปฏบตธรรม ดงนนขอมลทอาตมาไดอานมานน บางขอมลทาใหเกดวจกจฉา (ความลงเลสงสย) อยางเชนบอกวา เคยมคนหรอมพระเหนพระธาตเสดจเปนดวง เปนแสง พงมาจากทหนงไปทหนง แมในประวตศาสตรชาตไทยสมเดจพระนเรศวรมหาราชกยงเคยทอดพระเนตรเหนพระบรมสารรกธาตเสดจในวนทกอนททานจะยกทพไปทหนองสาหราย อนนถาทานอานในพงศาวดารเขาจะเขยนชดเจนมาก พงศาวดารเขาเขยนไวอยางนน แมในสมยรชกาลท ๖ ทานเสดจไปประทบอยทนครปฐม ทานมองมาทพระปฐมเจดยกเหนพระบรมสารรกธาตเสดจ นเจาฟาพระมหากษตรย แมพระสงฆพระสปฏปนโนทงหลายกเขยนไว แตสาหรบพระสงฆพระสปฏปนโนนนเราไมไปกาวลวงเพราะเนองจากวาทานเปนพระสปฏปนโน แตในใจลกๆ กยงมความรสกตะขดตะขวงใจอยวา จะเปนไปไดอยางไร

จวบจนกระทงวา เมอบวชเณรมาสกพรรษาสอง พรรษาสาม กไดเห นหลวงพอจรญ ทานไดพดกบญาตโยมวา ทานมพระธาตเปนบาตรๆ บาตรใสขาวสาหรบพระนะ ญาตโยมกไปขอตก แลวกไมมวนหมด เรากอยากจะได กขอใหโยมไปขอให โยมกไดไปขอหลวงพอจรญมาให แตมครงหนงหลวงพอจรญ

๕๕

ทานพดเองในทประชมพระเณรและญาตโยมวา ทานมพระธาตเปนบาตร ตอนแรกมอยไมกองค เพมมาเปนบาตรๆ ตอนนเตมบาตรแลว ตองหาอกบาตรหนงมารองเอาไว พวกเรากแปลกใจวาจะจรงหรอไม แตทานเปนอปชฌายกคงไมโกหกลกศษย ตอมามพระในวดอมพวน ชอพระครปลดสทธวรวฒน สมยกอนยงไมมสมณะศกด กเรยกกนวา หลวงพคธาวฒ ไดขาววาทานไดไปขอพระบรมสารรกธาตหรอพระธาต จากหลวงปบดดา ถาวโร ซงหลวงปบดดา ถาวโรนนทานไดเอามอมารองทปากของทาน แลวกมพระบรมสารรกธาตหรอพระธาตออกมาจากปากทาน แลวทานกยนใหกบพระทไปขอ อาตมากเลยอยากจะได กเลยไปขอทานมา ทานกให แตวนททานให ทานบอกวา “ใหไปอยางน ไมนาภาคภมใจ เณรตองไปประพฤตปฏบตธรรม จนกวาพระธาตจะเสดจมาเอง ถาเสดจมาเองเมอไร แสดงวาเราไมขเกยจปฏบต เราไดผลแลว อยาเชออาจารยนะ ใหไปพสจนเอาเอง” นคาพดของทานพระครปลดฯ

เมอไดรบมา อาตมากนามาตงบชา กนกถงทานพระครปลดฯ เสมอ กเลยไปซอผอบเปลามาวางไว แลวกทาการสวดมนต สวดธรรมจกร สวดเมตตาใหญ สวดพาหง สวดชนบญชร ยอดพระกณฑไตรปฎก นงสมาธ เดนจงกรม อธษฐานจตขอใหพระธาตเสดจมา พอสวดเสรจกเปดด กปรากฏวาอศจรรยมาก มแตความวางเปลา ไมมพระธาตเสดจมาเลย แตใจลกๆ กวา เราคงยงไมถง วนรงขนและวนตอๆ มา กทาอก เปดอก กไมเหนมมาสกครงหนง ทาอยอยางน เปดทกวน ทกวน จนกระทงวนหนงเกดความข เกยจ กเลยไมเปดแลว แตขอดอยางหนงกคอวา ถงมความคดวา ทาไมพระธาตไมเสดจ แตกไมเกดความขเกยจทจะสวดมนตปฏบตธรรม แตวากลบคดในใจวา เราคงอยากไดมากเกนไปมง ทจะข เกยจแลวกทอปฏบตนไมเอา แตเพอนททาดวยกนเขาเลกสวดมนตไปแลว เขาบอกวา “อาจารยโกหก สวดไมเหนไดเลย ไดเหมอนกนนะ! ไดเสยงแหง!” เขาวางน เขากเลกสวด แตอาตมากลบมาคดในใจวา สวดมนตเปนเรองด พระธาตเสดจหรอไมเสดจเปนเรองของพระธาต อาตมากสวดไปเรอย จากนนเปนเดอน ไมเคยเปดดผอบเจดยอกเลย

จนกระทงทาความสะอาดหองแบบยกเครองกน เชดทกอยาง ถทกอยางกน กเลยรอโตะพระมาทาความสะอาด ขณะททาความสะอาดเจดยพระธาตอย กคดในใจวา เอ ! เราไมไดเปดดตงนานแลว กเลยเปดด พอเปดด กปรากฏวา มพระบรมสารรกธาตอยในผอบเจดยประมาณ ๕ องค กเลยถามเณรเพอนวา “เณรเอามาวางไวหรอเปลา” เณรเพอนกบอกวา “ผมไมเคยแตะของทานเลยนะ” ถามใครกไมมใครร กเปนอนวาพระธาตเสดจมา จรงดงททานอาจารยทานไดแนะนาไว กเลยถงความเขาใจวา ออ! คนเราถามความพอด ไมโลภะ ไมอยากได ถงเวลาทานกมาของทานเอง ทนจากนนมากมาเรอยๆ เรอยๆ มา บางทกมพระเอามาใหบาง บางทกเสดจมาเพมบาง แตนคอครงแรกเลย

ครงทสอง กอานหนงสอเรองพระเขยวแกว เกดปตศรทธาอยากไปไหวพระเขยวแกวทประเทศ ศรลงกา สมยนนเปนพระลกวด บวชไดไมกพรรษา วาสนาทจะไปถงศรลงกาคงเปนเ รองยาก กเลยไดแตเอาหนงสอโลกทพยทเขาเขยนเรองพระเขยวแกว เอารปมาบชาทหอง วนนนรสกจตใจดมาก หลงจากเอารปวางไวทหองแลวกเกดสมาธ มนไมอยากทาอะไร ไมอยากไปสรงนา ไมอยากไปกวาดลานวด แต จตอยากปฏบต ตอนนนกทางานดเณรมาเหนอยๆ กไมงวง ไมเพลย ไมลา ปกตจะตองงบสกนดหนง เยนๆ คอยไปดเณรใหม ชวงบายนะ กลบมาประมาณสกเกอบๆ สโมงเยน กเลยครองจวรแลวนงทาสมาธ พอเรมหลบตา จตกรวมเปนหนงเดยวไดเรวมาก อศจรรยจากการทอานหนงสอพระสารรกธ าตในครง นนนะ แตอานมาหลายเรองหลายอาจารยกไมเหมอนกบอานเรองพระบรมสารรกธาตในวนนน แปลก จตมน

๕๖

เหมอนรวมกนเปนหนงเรวมาก รวมกนกนงไป กนงไปเรอยๆ เรอยๆ ไมรวานานเทาไร รสกตวอกทหนง มนมแสงสวางอยทมอ วาบ..บ...บ... ความรสกนะ ตอนนนยงหลบตาอย กกาหนดตกใจหนอ เหนหนอ รหนอ รห นอ รหนอ ตามทห ลวงพอท านสอนไว วาไมใหยดสงใดๆ ทง นน ใหกาหนดรปจจบน มความรสกเหมอนมอะไรสกอยางหนงเยนๆ อยทฝามอ แตเปนความเยนททาใหใจเราสข พอหมดเวลา ทรวาหมดเวลากเพราะวาพระพเลยงอกองคหนงมาเคาะประตบอกวา “ทานจรยทธ วนนจะไปนาเณรสวดมนตไหม เพลยหรอเปลา ถาไมไหว เดยวผมไปสวดให” กเลยรวา ออ...นมนจะหกโมงเยนแลว กเลยบอกกบทานไปวา “ไป ไป ทานไปกอนแลวกน เดยวตามไป ขอสรงนากอน” กเลยยกมอขนพนม เตรยมแผเมตตาอทศสวนกศล กปรากฏวามองไปทฝามอ อาว! มพระบรมสารรกธาตอยองคหนง มลกษณะสเหมอนกบงาชาง อยในฝามอองคหนง กพยายามมองวา เอ! เรากนงอยคนเดยวในหอง ไมมใครเขามานะ ทาไมพระธาตทานเสดจมาอยในฝามอเราได นคอครงทสองทเจอดวยตวเอง นกเลาสญาตโยมฟง เปนประสบการณสวนตว

สวนพระบรมสารรกธาตเสดจเปนแสงกเคยอานเจอ แตกไมเคยคดวาจะมจรง ทวาในพงศาวดารสมเดจพระนเรศวรมหาราชเหนพระธาตเสดจกม หรอผรหลายๆ ทานเหนกเยอะ แตเ มอมาอย ทวด ตาลเอน ไดพบความอศจรรยนดวยสายตาของตนเอง กคอครงหนง จาไดเลยวา ครงแรกทเหนกคอ วนท ๑๘ เดอนกนยายน พทธศกราช ๒๕๕๐ หลงจากทสวดมนต เดนจงกรม นงสมาธเสรจแลว ประมาณเกอบหาทม กเตรยมจะจาวด เผอญกฏทอาตมาอยน ถานอนหรอ นงอยกแลวแต หนหนาเขาหาหนาตางจะมองเหนอโบสถและเจดย สมยนนตนไมยงไมปกคลมมากอยางทกวนน อาตมากเหนแสงสวางโชตชวงจากเจดยหลงโบสถ แตสมยกอนนนยงไมปฏสงขรณนะ เปนแสงเรองรอง ผองอาไพ สวยงามมาก แรกๆ กนกขนไดวา พระทานเปดสปอตไลทหรอเปลา เพราะกอนหนานมพระทานไปทาสปอตไลทสองโบสถสองเจดยกน ทานบอกวาเวลามงานจะไดสอง จะไดสวยๆ ทานวาอยางนน กนกวาทานไปลอง ไปลองสองสปอตไลทเลนกน กไมคดอะไรมาก แตมองแลว มนกไมนาจะใชแสงจากสปอตไลท อาตมากพยายามลองยนในหลายๆ จด หลายๆ มม ทมนเหนชดๆ กไมใชแสงสปอตไลทแนนอน และแสงนนกคอยๆ หายไป แตสวางอยเปนนาน เปนหลายๆ นาทเลยละ พอรงขนกเรยกพระททาสปอตไลทมาหา แตทกวนนทานสกไปแลวนะ ชอพระพล ปญญาธโร กถามทานวา “ทานพล ทานไปเปดสปอตไลทเ มอคนหรอเปลา ประมาณสกหาทม ทโบสถ” ทานกบอกวา “เปลา ผมหลบไปแลว ทาไมเหรอครบพระอาจารย” กเลยเลาใหพระทานฟงวา เปนอยางนๆ นนครงหนง กนกถงคาพดของคนตาลเอน ญาตโยมคนตาลเอนเขาบอกวา “ทวดตาลเอนเจาเณรสราง มทองสองอาง อยหวางคนโทษ.... ทเจดยหลงโบสถน วนดคนดจะมแสงเรองรอง ผองอาไพ เปนแสงจากพระธาตเสดจ เดยวสกวนอาจารยอยไปเรอยๆ อาจารยกจะไดเหน ” อาตมากไมคดวาจะไดเหน กไดเหน นนครงหนง

และอกครงหนงกในพรรษาเดยวกน ในเดอนเขาพรรษา ในชวงป ๒๕๕๐ นแหละ กออกจากโบสถ จะไปเขาหองนาหลงโบสถ กเดนสองไฟฉายไป ดแมลง ดง ดสตวเ ลอยคลาน ทนพอเดนสองกมหนาไปเรอยๆ อยดๆ มนกมแสงสวางจาอยขางหนา เปนดวง คอพอเหนแสงสวางจาปบ แสงมนมากกวาไฟฉาย สญชาตญาณคนเรากนกวา เอะ! ใครมาสองไฟเขาหาหนาเรา กเลยเงยหนาไปมอง พอเงยหนาไปมอง หางจากเราไมเกนวาหนง มแสงไฟเทาลกฟตบอล แตไมรอน สวางออกมาจากเสมาขางโบสถ ถาโยมหนหนาเขาหาโบสถนะ หนหนาเขาหาโบสถ ขวามอจะมใบเสมาใบหนง และกใบทสองนะ จากใบทสองนะ

๕๗

ออกมาแลวกสวาง อาตมากตกใจ กตกใจหนอ ตกใจหนอ ตกใจหนอ เอ! นเราไมไดหลบใชไหม สตกบอกไมไดหลบ แสงนนกคอยๆ ลอยเคลอนตวนาหนาเราออกไป แลวกหายเขาไปในเจดย อาตมากไปยนไหว แลวกเขาหองนา กลบมากยงมาเลาใหพระทานฟงวา เหนพระธาตเสดจ แลวกยงมพระบางรปทอย วดนทานกเหน ทมาบวช ทงพระใหมพระเกา แลวกมญาตโยม แลวกมคทายกเหนกมนะบอกวา เดนไปจะขามไปฝงโนน เหนมแสง ดวงกลมๆ วงลอยอยในอากาศ และกหายเขาไปในเจดย นกเคยม อนนกเปนลกษณะของแสงพระธาตเสดจ

อยางเมอพรรษาทแลว (คอ พ.ศ.๒๕๕๒) กมพระบรมสารรกธาตเสดจมาทในพระอโบสถวด ตาลเอนตงพนกวาองค แตอาตมาจาไมไดแลววาพนเทาไร แตมนเปนเรองทแปลก กคอวา เศษนะกคอหาสบสอง ซงกไมไดมการนดหมายมากอนเลย ปทแลวกปพทธศกราชสองพนหารอยหาสบสองพอด และมเศษอยหาสบสององคพอด คอหมายความวา นบแลวนะ พนเทาไรไมร แตวาเลขสดทายกคอหาสบสอง อยางนเปนตน กเปนเรองทนาคดเหมอนกน ในเรองของพระบรมสารรกธาตน เปนความอศจรรยทเปนพทธานภาพ เพราะฉะนนคนทสกการบชานน กจะเกดโนมนาวจตใจให ยดมนในคณพระรตนตรยนนเอง

อยางเชนมโยมคนหนงเขามาเลาใหอาตมาฟง สามภรรยาทางานอยบรษทการบนไทย สามเปนระดบผบรหาร แตวาเปนชาวครสต เขามาถามอาตมาวา “พระธาตเสดจมจรงหรอ” อาตมากถามวา “ทาไมโยมถามอยางน” เพราะวาเวลาเขามาถงนเขาไมมานงพบเพยบอยางพวกเรา เขามานงขดสมาธ (ในทนอานวา สะหมาด) คยกบอาตมาเลย แตภรรยาเขาเปนชาวพทธนะ เขากเลาเกรนประวตนาใหฟงวา เขาสองคนรกกนมาก แตกอนจะแตงงาน คยกนแลววา ถาแตงงานกนแลว เราจะไมกาวลวงเรองศาสนานะ ถาเราไมมลกดวยกนกคอเจากนไป แตถามลกดวยกน ฝายหญงกบอกวา ฉนเปนคนพทธ แลวคณจะแตงงานกบฉน คณมาขอฉน ฉนตองขอมากหนอย ถาฉนไดลกผชาย ฉนตองใหมาเปนคนพทธ และบวชเปนพระใหฉนนะ แตถาไดลกผหญง คณเอาไป ไปเปนชาวครสต เขาวานะ เขามาเลาใหอาตมาฟง สามเขาทตอนนนกอนแตงงานเปนแฟนกน เขากบอก ได ได เขารบปาก แตปรากฏสองคนนแตงงานกนแลวไมมลก กเลยไมมปญหาอะไร แตเขากไมเคยยงเกยวกนในเรองศาสนานะ สามวนอาทตยกไปโบสถครสต ภรรยาถาวนไหนอยากไปวด เขากไปของเขา อยากจะไปทาบญ เขากไป บางทกชวนสามไป สามกไป บางทชวนแลวสามไมไป กไมไดวาอะไร กคอตางคนตางกเดนกนไปคนละทาง แตวาอยดวยกนเปนสามภรรยากน

ทนมนมอยวนหนง โยมผชายคนนเขากนงดทวในหองรบแขก ภรรยากไปนงสวดมนตในหองพระ กปรากฏวา ไฟดบ ไฟฟาดบปบ ทวมนกดบไปดวย มนมดตดตอเลย ไฟสารองในบานกไมตด เ สย ไฟฉายกไมม โยมเขากขเกยจขยบตวไปไหน เขากนงหลบตาพกผอน กะวาถาหลบกหลบมนบนโซฟาน เขากคดในใจ แลวกเอนหลงไป กหลบตาไปเรอย แตธรรมชาตในกรงเทพไฟมนจะไมดบนานใชไหม เขากนงไปเรอย สกพกหนงมนสวางจาขนมา เขากนกวาไฟตดแลว ทนในความรสกสญชาตญาณของคนเปนผบรหาร ปญญากจะไวหนอย ก เอะ! ถาไฟตด ทวมนกตองมเสยงส เขากลมตาดวา เอะ! ทวกดบ ไฟทกดวงกยงดบ แตทาไมในหองนนมนสวาง เขากเหลยวไปดวา ออ! ความสวางมนมาจากหองพระ ทภรรยาสวดมนตอย คอภรรยาสวดมนต จะไมปดประตหนาตาง เปดประต เปดหนาตางไวตลอด ภรรยาจะชอบลมธรรมชาต จะไมชอบเปดแอร กจะเปดหนาตาง เปดประตไว เมอแสงสวางจากประตหองพระทอยไมไกลจากหองทสามนงดทวนะ ซงสามกเคยบอกกบภรรยาตลอดเวลาวา ทาไมคณไมเปดแอร ไมปดประตละ

๕๘

ผมดทวนะ มนไมรบกวนคณเหรอ ภรรยากบอกวา ไมรบกวนหรอก ฉนแยกได คอหมายความวา คณจะดทว กดของคณไป ฉนจะสวดมนตทาสมาธ ฉนกทาของฉนได ไมมอะไร ประมาณน สามกคดวาภรรยาของเรานตลกนะ เขากเคยเตอนบอยวา ใหปดประต เปดแอรไป ภรรยากจะไมยอม กจะเปดประตไวนะ คอนสยเปนอยางน ฝกมาจนชนแลวนะ คอแยกจตไดแลว ไมสนใจกบเสยงกบรปอะไรแลว

ทนกปรากฏวาแสงสวางมนเรองรองมาจากหองภรรยา สามกนกวา ภรรยาเราใชเ ทยนอะไร ทาไมมนสวางจง สามนกนะ เขากเดน เดนไปตามแสงนน เขาไปในหอง ไมไกลกนหรอก ตดๆกน เดนอกนดหนงกถงแลว กไปตกใจวา ภรรยาเวลาไหวพระสวดมนต ไมเคยจดธป จดเทยน แตแสงอนเรองรองอนนน มาจากเจดยใสๆอนหนง ทวางไวหนาโตะหมของภรรยา แตแสงนจามากเลย สวางจาก ในหองนน มาถงหองทเขาดทวอย โยมคดดกแลวกนวา มนสวางขนาดไหน นมนสวางอยาง นเลยนะ ทนเขากดดวยความตกใจวา เอะ! นมนเกดอะไรขนนะ ทาไมอะไรทมนอยในเจดยน ทาไมมนเรองแสงไดขนาดนเลยหรอ กรอจนภรรยาสวดมนตเสรจ สกพกหนงไฟกมาแลวละ เขากเลยคยกบภรรยาวา เขาเหนอยาง นๆ มนเกดอะไรขน แตในขณะเดยวกน ภรรยาไมรตวเลยนะ ภรรยานงหลบตาสวดมนตอย ไมลมตาเลย แตรวาไฟดบ แตกนงสวดมนตไปเรอยๆ เออ . . .ภรรยาไมร แตสามกลบเหนดวยสายตา กเลยถามภรรยา ภรรยาบอกวาเปนแสงพระธาตเสดจ พระธาตทอยในน ทบชาอยน ทานแสดงปาฏหาร ย เขากเลยนกขนมาไดวา เขาเคยไปโบสถครสต บาทหลวงเคยเลาใหฟงวา เซนตหรอนกบญของเขา นกบญในศาสนาครสตเขาเรยกวาเซนต พวกนเวลาตายไปแลว ในหลมฝงศพของเขา วนดคนดกจะมแสงเรองรองออกมา แตจะไมมในบาทหลวงทวไป จะมแตในเฉพาะพวกเซนต พวกนกบญใหญๆเทานน เขาบอก แตทนปญหามนมอยวา แลวเพยงแคเศษกอนเลกๆนดเดยว ทภรรยาบชาอย แลวกอางวาเปนกระดกของพระอรหนตหรอพระพทธเจา ทาไมจงใหความสวางไดมากมายขนาดนน เขากเลยสงสย ภรรยาเขากเลยบอกวา เดยวคอยไปถามทานอาจารยจรยทธ ดดกวา แลวจะไดความกระจาง เขากมาคยกบอาตมา อาตมากคยใหเขาฟง วาเรองเปนยงไงๆ อะไรอยางนนะ เขากเขาใจ นบตงแตบดนนมา โยมผชายคนนนกเรมหนเห มาศกษาพทธศาสนามากขน

อาตมากเลยมานงนกวา โอโห...จรงอยางทพระพทธเจาไดทรงตรสไววา ทานประสงคจะใหพระบรมสารรกธาตนน เสดจแพรหลายไปในทวโลก เพอประสงคของการสกการบชา และกเปนสกขพยานของการปฏบตธรรม และกชกจงใหผคนหนมาสนใจการประพฤตปฏบตธรรม เพราะวามประจกษพยานวา ขนาดพระธาตยงเสดจและใหแสงสวางได หรอกระดกคนเรายงกลายเปนพระธาตได และในคมภรบางคมภรไดกลาว ไวถงขนาดวา พระบรมสารรกธาตนน มมากกวาเมลดทรายในมหาสมทรอก คอหมายความวา สามารถแตกตวได ขยายตวเองเพมไดจานวนมหาศาลไมรจกจบจกประมาณอยางนน มนกเปนเรองทแปลก

อยางวนนนโยมชยวฒน เรากสวดมนตกนในหอสวดมนต พระทาวตรเยน นงสมาธ ทนวาทวดน ทกวนเวลาสวดมนตทาวตรเสรจ กจะมการสวดมนตบชาพระบรมสารรกธาต ในขณะทอาตมากาลงนาสวดบชาพระบรมสารรกธาต ทดชยวฒนเขากสวดตามไปดวย แตในขณะเดยวกนเขากมองมาทกฏอาตมา ซง มพระสารรกธาตตงอย เขาบอกวา เขาเหนแสงสวาง เปนดวงกลมใหญ หมนลอยอยในกฏ เขากแปลกใจ เอะ! ใครเขาไปในกฏพระอาจารย เอาไฟไปสอง ไปคนของอะไรหรอเปลา คออาตมาเหนแลวละวา ในขณะทอาตมากาลงนาอยน ทดชยวฒนเขารบลกปบปบขนมา เดนออกไป กนกในใจตาหนนะ เอะ !

๕๙

ชยวฒนเปนอะไร ทาไมถงลกออกไปอยางน กยงสวดไมจบนะ แลวสกพกหนงพระมหาภาณพงศกลกออกไปอก พอออกมาจากการสวดมนตแผเมตตาเสรจแลว พระทานกเลยมาเลาใหฟงวา ทานเหนดวงไฟสวางลอยอยเหนอวด เปนดวงจนทร แตทนทานกแปลกใจวา ทาไมดวงจนทรมนมสองดวง ดวงหนงเปนดวงจนทรจรงๆ อกดวงหนงเปนดวงจนทรปลอมๆ ดวงจนทรทเกดจากอะไรกไมร ทานกเลยลกออกไปด แลวทดชยวฒนเขากไปดทกฏอาตมาวา ใครเอาไฟมาสอ งอะไร กปรากฏวาไมพบใคร จงไดพจารณาดโดยความอศจรรยเชนน คงเปนสงทโบราณเรยกวา แสงพระธาตเสดจเปนแนแท

อยางทอาตมาเกรนใหฟงในเ บองตนแลววาเปนประสบการณ สงตางๆ เหลานโยมกตองใชดลพนจ แลวโยมกไมตองไปอยากเหน เพราะถงอยากยงไงโยมกไมไดเหน เพราะวาเขาไมปรากฏใหคนทอยากเหนไดเหน แตเขาปรากฏใหคนทมจงหวะ และโอกาส และความเหมาะสมไดเหน ซง เปนเ รอง ทแปลก ถงบอกไงวา ถาคนฟงแลวไมเชอจะเปนอกศลทนท อาตมาถงบอกตอนแรกไง แตถาคนมสตปญญาด มบญวาสนาบารมอยเดม ฟงแลวกจะเกดความเชอมน และไมปรามาส แตอาตมากไมไดหมายความวา อาตมาเปนคนมสตปญญาดนะ แตครงแรกๆ ทอาตมาอาน อาตมาไมเชอนะ แตอาตมาไมเคยคดคานใคร เพยงแตรอเวลาวา สกวนหนงเราคงไดเหนบาง แลวอกอยางหนงกคอวา ถาไม งนเขาคงไมจารกไวเปนหนงสอหนงหาใหคนรนหลงไดอานแนนอน และโดยเฉพาะในหลวงรชกาลท ๖ นเปนพระราชหตถเลขาเลยนะ เปนลายมอของทานเองเลย เขยนมาใหรชกาลท ๕ คอตอนนนทานเปนมกฎราชกมาร แลวทานไปฝกสนามเสอปาอยทพระราชวงสนามจนทร จ. นครปฐม แลวทานกไดเหนพระปฐมเจดยพระธาตเสดจ ทานกเลยเขยนมาใหในหลวงรชกาลท ๕ อาน ระดบในหลวงรชกาลท ๖ เขยนใหพอน อาตมาวาทานคงไมกลาโกหกรชกาลท ๕ นะ แตทานบอกทานเหน เปนดวงสวางเลย นครงแรกๆ ทอาตมาอาน อาตมากทงเหมอนกน แลวมาสะดดใจทหลวงพอจรญทานบอกวา พระธาตของทานนะเสดจมาเปนบาตรๆ เลย ทานวาอยางนนนะ นคอคาทไดยนจากปากอปชฌายมาอกทหนง หลวงปหลวงพอตางๆ ทานกพดไวเยอะ เชน หลวงพอฤๅษลงดา หรอพระอาจารยในสายหลวงปมนเอง ทานอาจารยพระมหาบวเอง กไดกล าวเรอง พระบรมสารรกธาตไวอยหลายครงหลายคราดวยกน กเปนเรองทนาแปลกอยางหนงเหมอนกนในเ รองนวา เปนพทธานภาพ ทอาตมาพดเรองนในวนนกเพราะวาอยางทบอกวา เจาหนาทเขาอยากจะพมพหนงสอสกเลมหนงทเกยวกบพระบรมสารรกธาต เขากเลยมาขอใหอาตมาเลาขอมลในสวนทเคยประสบมา หรอเคยเรยนรมา กเลยเลาใหฟงไว แตจรงๆยงมอกเยอะเลยทอาตมาไมไดเลาในเรองน

แตในทกวนนอาตมาไมเคยสงสยมานานแลว อาตมาบอกกบตวเองตลอดเวลา ณ วนทอาตมาเรมเหนความอศจรรยของพระธาตเสดจทวดอมพวน หาองคแรก ทเลาใหฟงเ มอกจาไดไหม ในใจอาตมาบอกตวเองเลยวา เราหมดความสงสยในเรองพทธานภาพแลว ตอจากนไปมเพยงอยางเดยวเทานน คอ เราจะมความพากเพยร บากบน มงมน พยายาม ทจะศกษาพระธรรมคาสงสอนของพระพทธเจา หรอประพฤตปฏบตตาม ใหไดอยางในบทสวดมนตไหม ทบอกวา “คแหงบรษสค นบเรยงตวบรษไดแปดบรษ” ไดแก พระโสดาบนปฏมรรค โสดาบนปฏผล สกทาคามมรรค สกทาคามผล อนาคามมรรค อนาคามผล อรหตตมรรค อรหตตผล และทเราทองจาอยเสมอวา มรรค ๔ ผล ๔ นพพาน ๑ อนนเปนของทมอยจรง เปนสงทชาวพทธเขาถงไดแนนอน เพยงแตวาเราจะมความพากเพยรพยายามบากบนมงมนไปถงหรอเปลา ซงไมไดอย ทใครเลย อย ทตวเราเอง เพราะฉะนนเราไดมโอกาสกราบไหวสกการบชาเปนประจา เทานกถอวาเราไดเขาใกลสงอนเปนมงคลสงสดในชวตแลวโยม

๖๐

แลวบางบานเปนฆราวาสนะ แตพระธาตเสดจมาเตมบานเลย มนายพลทหารคนหนง ทานเปนทหารพราน แลวทานเคยฆาคนมาเยอะ แลวทานเคยทาเรองเกๆ มาเยอะ แตตอนหลงพอทานอายมากเขา ทานกเหมอนเสอถอดเขยวนะ ทานกพยายามยายไปอยหนวยอน แลวทานกเลกละ สงบาป สงไมด ทงหลายทงปวงทงหมด สรา นาร เหลา บหร เลกหมดเลย แลวหนมาศกษาประพฤต ปฏบตธรรม พระธาตเสดจเตม..ม..ม...หองเลยโยม หองพระนะ ทานมลกสาวเปนดอกเตอร ลกชายเปนนายทหาร ทานเรยกมาบอกวา “ลก พอใกลจะตายแลว ถาลกไมสนใจบชาพระธาตทพอไดรบมาน หลงจากพอตาย ๗ วน พระธาตจะเสดจกลบ ไมเหลอสกองคนะลก” กสอนใหลกสวดมนต ลกกไมไดสนใจ ลกสาวเปนดอกเตอร ลกชายเปนนายทหาร ไมสนใจ จรงอยางวา พออยไดไมนาน พออายไดหกสบกวาๆ เอง อยดๆ เปนลม แลวกเสยชวตไปกะทนหน หลงจากการพระราชทานเพลงศพพอแลว กเปนเดอนเหมอนกน ลกสาวกบพชายทเปนนายทหารกมานงกนขาว คยกนวา เอะ! พอเคยพดไว แลวหองพระไมเคยเปดเลยนบจากพอตาย เราลองขนไปดหนอยส พอขนไปเทานนเองโยม พระทกองคยงอยหมด พระสมเดจวดระฆง พระอะไรทพอเคยม เคยบอกไวเลยวา ถาลกชายอยากไดกใหลกชายไป พระวดระฆงอนน พระนางพญาถาลกสาวอยากไดกใหลกสาวไป เพราะเปนของผหญง แตแปลกโยม พระธาตในโถ ในเจดย ทงหลาย ไมเหลอสกองคหนง แลวเขาบอกบานนไมมใครเขาไปไดหรอกโยม นอกจากลก ลกสะใภ ลกเขย หลาน และคนงานในบานเทานนแหละทจะเขาออกได และกไมมใครมกญแจหองพระ มพอคนเดยว และพอพอตายกไปเปดเอามาจากหองของพอ และกไปเปดเขาไป ไมมใครสามารถเขาไปไดเลยพดงายๆ แตพระธาตทมอยทงหมดไมเหลอเลยสกองคเดยว สกองคเดยวกไมเหลอนะ กพอเขาเคยพดไวแลวไงบอกวา ถาลกไมสนใจบชา จะไมเหลอสกองคหนงเลยนะ นโยมเขามาเลาใหอาตมาฟง เขาเสยใจมากเลย เขาบอกเขามของดแทๆ เลย แตเขาไมเชอพอเขา เขาวานะ โยมนเขาเปนทหารไง พอดเขามาอบรมทวดอมพวน เพราะวาวดอมพวนนกจะมทหารมาอบรมเปนประจา โยมเขากเลยมาเลาใหอาตมาฟงวาเปนอยาง นๆ อาตมากเลยไดขอมลมา

แตคนบางคนเขาบชาแลวกเสดจเพมมา อาตมาเคยใหพระธาตโยมคนหนงไปกเสดจเ พมมา อยา งโยมเกษม แกนรอด นะ เปนเจาหนาทวดน ลองไปถามดได เขาใหผอบอาตมามา อาตมากเอามาวางไว วนหนงโยมเกษมกมาทวง บอกวาโยมจะเอาไปบชาแลว อาตมากยงไมไดตกพระธาตใหโยมเขานะ กกะวาเดยวจะเขาไปตกพระธาตใหโยมสกหนอย พอไปตกปบ พอไปเปดเจดยพระธาตของโยมเขานะนะ ปรากฏวามพระธาตอยแลวในนน องคหนง งามมากเลยโยม สชมพออนๆ ซงอาตมากไมไดตกไวเหมอนกน กแสดงวาคงเปนบญบารมของโยมเกษมเขานะนะ ทวาพระธาตทานเสดจมา แลวอาตมากตกในโถใหญใหเขาไปดวย แลวกมโยมอยธนาคารกสกรไทย สาขาอยธยา มาทาบญ เขากมาคยเรองพระธาต เขากทาหนาทาตาเหมอนประมาณไมเชอ มากบเพอนเขานะ ทนขณะคยกนนน นงอยหนาหลวงพอทนใจในโบสถ โยมเขากมผากราบมาวางกราบพระ ปรากฏวาพระธาตกเสดจมาบนผากราบเขา องคนดเดยวเองโยม เทาหวไมขด เขากเลยบอกวาขอ อาตมากใหเขาไป พออกประมาณหนงเดอนผานมา เขากเอาเงนมาถวายอาตมาแสนหนง อาตมากบอกวา เอามาถวายทาไมละโยม เขากบอกวา เอามาสรางกฏหลงหนง แลวเขากเอาพระธาตมาใหอาตมาด พระธาตทตอนแรกองคเทาหวไมขดนะ ตอนนองคเทานวกอยนะ โยมเขาบอกวา เขาแปลกใจมากเลยนะ พอเขาไดมา เขากเอาไปวางไว แลวเขากไมไดสนใจเลยนะ จนกระทงวนหนงสามเขาก

๖๑

บอกวา “คณบอกวาคณมพระธาต เดยวขอเปดดหนอย” พอเปดด เขากบอกวา “เอะ! พระธาตอะไร ทาไมใหญจง” เขากพดกบภรรยาเขา ภรรยาเขากเอะใจ เลยเดนขนไปด เขากแปลกใจวา พระธาตองคเลกๆ ขนาดเทาหวไมขด ทาไมกลายเปนใหญเทานวได อยางนมนกเปนเรองทเปนไปได กเลยทาใหโยมคนนมความเชอมนในการประพฤตปฏบตมากขน

แลวยงมโยมอกคนหนง โยมคนนทานเปนคร ทานเปนครทใจบญ ใจบญมากเลย พอวางกจะไปศกษาปฏบตธรรมอะไรหลายอยาง แลวทานกไมเคยดใคร ไมเคยวาใคร เปนคนทเดกรกมาก ผปกครองรกมาก เปนครธรรมดา ครผสอนธรรมดา ไมใชครผบรหารอะไรหรอกนะ แลวพอเกษยณแลว ทานกไปชวยงานทวด ใชชวตเรยบงาย ไมมใครรอะไรหรอกวาชวตทานเปนยงไง จนกระทงตาย พอตายกเผา สวดแลวกเผา เผาเสรจแลว ลกกเกบกระดกไว ทนเผอญลกเขากไปรารวย ไปทามาหากนทตางจงหวด ไปรารวยขนมา กนกในใจวา “เราน เอาเจดยทองเหลองใสกระดกแมไว มนดางาย จะเปลยนเปนเจดยมก ” ประดบมกอยางสวยเลยนะ เพราะชอบ เปนคนชอบของสวยๆ กเลยไปซอเจดยมกมา กจะถายเปลยน พอไปเปดตกใจโยม กระดกของแมกลายเปนพระธาตหมดทงเจดยเลย ทงโถเลย ผหญงนะ เปนฆราวาสนะโยม แปลกมาก มลกษณะเหมอนกบเมลดถว แลวเปนสเขยวๆ เหมอนหยกเลยนะ เขากยงแปลกใจวา เอะ! กระดกของคนเรานตอนเกบมาเปนกระดกธรรมดา แลวทาไมมนมากลายเปนเมดอยาง นได เขาบอก แตวาเพอนบานหรอคนทอยในหมบานนน พอเขาร เขาบอกเขาเชอ มนเลยละ เพราะคณครคนนทานปฏบตธรรมตลอด แลวใครพดอะไรทานกยมตลอด ใครวายงไงก ยม ทานเปนคนแบบไมพดไมคยอะไรกบใครนะ เปนคนใจเยน พดชาๆ สวนมากชวตมกจะอยวดมากกวาอยบาน ถาวนพระกจะไปนอนวด ถาวนธรรมดานอนไมได ทานกมานอนบาน พอเชากไปชวยงานวด กวาดถ เดนจงกรม นงสมาธอยขางโบสถอะไรอยางน พระกไมไดวาอะไร พระกชอบ เพราะวาโยมเขากมาชวยทาความสะอาดวดใชหรอเปลา โยมทานกอานหนงสอพระไตรปฎกบาง นงสวดมนต นงอะไรของทานไปอยาง น แตวาพอตายไปแลว กระดกเปนพระธาตนะ โยมคนน เออมนกเปนเรองทแปลกดเหมอนกน เพราะฉะนนตรงนกคอเปนสง ทอาตมาเลาใหฟงไวเปนอทาหรณสอนใจนะ และในขณะเดยวกนคนทเขาจะเอาไปทาหนงสอ เขากจะไดไปถอดเทปไปตดตอได เพราะอาตมาไมมเวลาพด อดเทปอยางนกถอวาพดทเดยวไปเลย โยมกไดฟงดวย ทนกมเครองอดอยแลว กอดไปเลย พอถงเวลาเขากจะไดเอาไปตดตอ อนไหนเหนสมควรวาจะไปลงกไปลง เพราะถาไปลงทงหมดกคงจะเปนสบๆ หนาเหมอนกน เพราะพดกนนานเลยนะ

แตยงไมจบเลยนะ ยงมอกเยอะเลย เพราะอยางทอาตมาบอกยงไงวา ใหขอคดโยมไปเลยวา เรองนไมตองสงสย แตโยมอาจจะยงสงสยอยอาตมาไมรนะ เพราะโยมยงไมไดสมผส แตสวนตวอาตมาไมสงสยแลว เลกสงสยมาตงแตสมยอยวดอมพวนแลว มอยางเดยวกคอวา มงมนประพฤตปฏบตธรรมใหเขาถงอยางเดยวพอ แตเราไมไดไปมงหวงวา เราจะเขาถงเพอใหกระดกเปนพระธาต ไมใชอยางนนนะ แตวาเขาถงวา ธรรมะของพระองคทานนน สขม ละเอยดออน คมภรภาพ และผประพฤตปฏบตตาม เขาถงได เปนสงทพสจนได เปนคาสอนของศาสนาทประเสรฐนะ เพราะวาศาสนาอนนนยงตองอกนาน แตของเราเขาถงไดเลยในเรองตางๆ โดยเฉพาะเรอง ทาน ศล ภาวนา เปนเรองทชวยเรา อยางนอยทสด อาตมาเชอมนเลยวา เวลาเรามความทกข ถาเราไดหมนทาทาน ไหวพระ สวดมนต ประพฤตปฏบตธรรม จตใจเรากจะดขน จตใจเรากจะสบายขน เรากประเสรฐขน สวนสงตางๆ เหลานกเปนเพยงแค “อปกรณ”

๖๒

ของพระพทธศาสนาททาใหเกดความเชอมนขนมา เรองพระธาตเรองอะไรกเปนอปกรณของพระศาสนาททาใหเกดความเชอมนขนมา

สดทายนกขออนโมทนาสาธการนะ กคดวาคงจะเปนขอคดได แลวกฝากญาตโยมดวยนะ วาวนท ๒๑ นเปนวนลอยกระทง ใหโยมไปลอยกระทงกน การลอยกระทงน กมคต ๒ อยางนะ ญาตโยมกคงจะพอทราบนะ

คตทหนง คอ ลอยกระทงเพอบชาพระบาทของพระพทธเจา ซงพระบาทนอย ทไหนโยม “แมนานมมทานท” การลอยพระบาทกเปนคาสอนทแนะนาพวกเรา เปนอนสรณเตอนใจพวกเราวา ชวตของเราตองเดนตามรอยพระบาทของพระพทธเจา พระพทธเจาสอนอะไรไวบาง กสอนใหเราละความชว สองทาด สามทาจตใหบรสทธ

คตทสองของการลอยกระทง คอ เพอบชาและขอขมาพระแมคงคาหรอสายนา สายนาเปนของมคณตอชวตมนษยไหม ม เมอเราใชสายนาลงไปแลว เรากตองบชาทาน ขอขมาทาน นาเปนของสะอาดไหมโยม สะอาด ใสไหม ใส แตนาทวา สะอาดและใส ถาผานผวมนษย ผานรางกายมนษยไปแลว ความใสความสะอาดนนเหมอนเดมไหม สกปรก แสดงวารางกายมนษยสะอาด หรอ สกปรก

นโยมเวลาโยมลอยกระทง โยมตองคดนะ หนงดาเนนตามรอยบาทพระศาสดา เพราะเราบชาพระบาทพระพทธเจา สองขอขมาสายนา สายนาแตเดมสะอาด แตมาผานมนษยสกปรกไหม สกปรก เราใชนาทสะอาดชาระความสกปรกของเรา มนษยกควรจะเหนคณคาของธรรมชาตประการทหนง ประการทสองถาตเปนธรรมะกคอ มนษยนสะอาดไหม มแตสกปรก แตทเราเหนวา เราสะอาด เราสวย เรางามอย เพราะอะไร เพราะเราตกแตงจรงไหม เพราะเราชาระลาง โยมอยาลมตรงน อยาหลงตวเอง ถาโยมไมไดสายนาชวย โยมกคงสกปรกแนนอน นอาตมาแคเอานาใสปาก อมไวสามนาท แลวอาตมาบวนออกมา กสกปรกแลวโยม แคเอานาเทใสมอ แลวกราดลงไป กไมมใครเขาอยากเอานานนไปใชแลว ทผานมอเราน จากเปนนาสะอาดนะโยม มนกเปนของสกปรกได เพราะรางกายเรามแตความสกปรก รางกายสกปรกชางมน แตวาอยาใหจตใจเราสกปรกไปดวย

สดทายนกขออนโมทนาสาธการ ขออานาจแหงคณพระศรพระรตนตรยจงเปนปจจยอดศยบญเขต ใหทกทานไดถงซงความเจรญงอกงามไพบลยในพระธรรมของพระพทธเจา และประสงคจานงหมายสงใดทเปนพรของชาวโลก อนมอาย วรรณะ สขะ พละ กจงสมความปรารถนา จงทกประการเทอญ.

หมายเหต ทานผอานทมความสนใจในเ รองเกยวกบพระบรมสารรกธาต พระอรหนตธาต และเรองของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๖ ทรงมพระราชหตถเลขา ถ งพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๕ นน ศกษาขอมลเ พมเตมไดจากหนงสอ “พระบรมสารรกธาต พระอรหนตธาต” แตงโดย ทศพล จงพานชกล บรษท สานกพมพ คอมมา จากด

๖๓

ภาพพระบรมสารรกธาตทเสดจเขามาในพระอโบสถวดตาลเอน เมอป พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยพระธาตทอยในผอบเปนพระธาตทเสดจ ณ ประเทศศรลงกา เมอเดอนมถนายน และนามาประดษฐานทพระอโบสถใหพทธศาสนกชนไดสกการบชา ตอมาในชวงเขาพรรษาปเดยวกนนน มพระธาตเสดจมาเ พม โดยเสดจมาลงบนผาสกหลาดแดง มไดเขาไปปะปนอยในผอบ นบจานวนไดมากกวาหนงพนองค

พระบรมสารรกธาต วรรณะหลากส สณฐานรวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

๖๔

พระบรมสารรกธาต วรรณะงาชาง สณฐานรวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

พระบรมสารรกธาต วรรณะงาชาง และผลกแกว สณฐานรวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

๖๕

ชวงท ๕ จากธรรมะปฏบตของมหาชน. . .สประสบการณพระธาตเสดจ

รวมเหตการณพระธาตเสดจในสถานทตาง ๆ ของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท

๖๖

พระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๑) ชวงวนท ๑๒ – ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๒

ระหวางการปฏบตศาสนกจของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท และญาตธรรม

จดหมายเรองเลาของผปฏบตธรรมทอยในคณะ และเหนเหตการณจรง

๖๗

ประสบการณพระธาตเสดจทศรลงกา การเดนทางไปประเทศศรลงกาในครงนของอาตมา เปนการไปแบบหมคณะซงมผรวมเดนทาง

ประมาณ ๒๐ ทาน มทานพระครปลดสทธวรวฒน เปนหวหนาคณะ สวนผทอานวยความสะดวกในการจดทวรครงนคอ คณนภาพร กาญจนะวสต ซงหลายคนอาจจะรจกกนดในนาม พแหมม หรอปาแหมม ของเรานเอง พระภกษทรวมเดนทางไปในครงนมทงหมด ๖ รปดวยกน คอ พระครปลดสทธวรวฒน พระครสมหจรยทธ อธฉนโท หลวงพเกง (ปจจบนสกแลว) อาตมาพระวโรจน และพระภกษอกสองรป การเดนทางไปครงนจดมงหมายกเพอ ศกษาสถานทสาคญตางๆทางพทธศาสนา ของประเทศศรลงกา

กอนอนตองขอเทาความถงประวตและความเปนมา ในการนาพทธศาสนาเขามาเผยแผ ของพระภกษมหนทรเถระ และ พระภกษณสงฆมตตาเถร ใหไดพอทราบกนกอน จะไดไมเกดความงงงวยเดาผดเดาถกกนไปตามความเคยชน จงขอยกเอาเนอหาบางสวน จากหนงสอ อนวาศรลงกา โดยพระว เทศโพธคณ มาเพอขยายความเขาใจแกผอานใจความดงน พระเถระทงสองเปนพนองกน เดมทรงเปนพระโอรส และพระธดา ของพระเจาอโศกมหาราช เปนกษตรยแหงราชวงศโมรยะองคท ๓ พระเจาอโศกมหาราชทรงเลอมใสในพระพทธศาสนามาก และไดทรงคดเลอกนาเอาคตพทธธรรม มาเปนหลกในการปกครองราชอาณาจกร เชดชพระพทธศาสนาเปนศาสนาประจาชาต กบทงทรงประกาศแกเทศาภบาลใหเปนธระในการสงสอนประชาชน ใหตงอยในหลกสมมาปฏบต ทรงแกไขประเพณเดมใหเขากบหลกธรรมของพระพทธศาสนา ทรงหามมใหเบยดเบยนสตว สรางถนนหนทาง ขดบอสาธารณะสาหรบประชาชน ปลกตนไมใหรมเงาตามแนวถนน สรางศาลาเปนทพกรอน และโรงพยาบาลรกษาโรคแกมนษย และสตวเดรจฉาน

งานทเปนหลกเพอเสรมความมนคง และการเผยแผพทธศาสนาในสมยของพระองค คอ การชาระสงฆมณฑลใหบรสทธ ทรงปรารภใหมการประชมสงฆทาสงคายนาครงทสามขน ทอโศการาม เ มองปาตลบตร ภายใตพระบรมราชปถมภของพระเจาอโศกมหาราช โดยพระโมคคลลบตรตสสะเถระเปนประธาน ไดทรงคดเลอกพระจานวน ๑,๐๐๐ รป เฉพาะททานทรงปรยตแตกฉานในปฏสมภทา ชานาญในวชาทงสน ทาสงคายนาอย ๙ เดอน จงสาเรจ

ครนเมอสงคายนาแลวเสรจ ทรงพจารณาเหนวา กาลตอไปพระพทธศาสนาในชมพทวป จะเ สอมลง มพระประสงคใหพทธธรรมไปประดษฐานตงมนในประเทศตางๆ โปรดใหจดสงพระเถระพรอมดวยบรวาร เปนพระธรรมฑตไปเผยแผศาสนาในสวนตางๆ ถง ๙ สาย คอ

๑. พระมชฌณตกเถระ ไปเผยแผไดทรมานพวกนาคใหนบถอพระพทธศาสนา ๒. พระมหาเทวเถระ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ แควนมหสกะมณฑล ไดแก บรเวณตอนใต

ของลมนาโคธาวาร อนเปนแควนไมซอรในปจจบน ๓. พระรกขตตเถระ ไปเผยแผศาสนาในวนวาลประเทศ ไดแก แควนกนราเหนอ ทางทศ

ตะวนออกเฉยงใตของประเทศอนเดย คมภรมหาวงสะกลาววา มวดเกดขนถง ๕๐๐ วด ในดนแดนสวนน ๔. พระโยนกธรรมรกขต ซง เปนพระเถระอรหนตชนชาตก รก ไปเผยแผพระพทธศาสนา

ณ อปรนตะกชนบท เชอกนวาไดแกดนแดนชายทะเล อนเปนเมองบอมเบยในปจจบน

๖๘

๕. พระมหาธรรมรกขตเถระ เปนหวหนาคณะ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ แควนมหาราษฎร ปจจบน ไดแก รฐมหาราษฎรของประเทศอนเดย

๖. พระมหารกขตเถระ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ โยนกประเทศ คอ ดนแดนทอยในความยดครองของฝรงชนชาตกรก ในทวปเอเชยตอนกลาง เหนออหรานขนไปจนถงเตอรกสถาน

๗. พระมชฌมเถระ พรอมดวยพระเถระอก ๔ รป คอ พระกสสปะโคตะ ๑ พระมลกเทวะ ๑ พระทนทะภสระ ๑ พระเทวะ ๑ ไปเผยแยพทธศาสนาในดนแดนแถบภเขาหมาลย

๘. พระโสณะเถระ และพระอตตระเถระ ไปเผยแผพระพทธศาสนา ณ ดนแดนทเรยกวา สวรรณ-ภม เชอกนวาดนแดนทเปนจงหวดนครปฐมปจจบน

๙. พระมหนทรเถระ พรอ มดวยพระอฎฎยะเถระ พระอต ตยะเ ถระ พระสมพละ เถระ พระภททสาละเถระ และสมนสามเณร มาเผยแผพทธศาสนาทเกาะลงกา ในสมยพระเจาเทวานมปยตสสะ

เมอพระมหนทรเถระไดรบมอบหมายใหเปนผอญเชญพระพทธธรรม มาเผยแผทเกาะลงกา ทานไดรอจงหวะอยถง ๗ เดอน จงมาถงเกาะสงหล หลงองคอนทงหมด ทง นเพราะวาพระเจามฆสวะ พระเจาแผนดนลงกาขณะนนทรงชราภาพมาก คงไมมกาลงพอทจะยกยอง และสนบสนนศาสนาได แตกมารผเปนโอรสของพระองค ทรงพระนามวา เทวานมปยตสสะยงหนมอย

ตอมาพระราชกมารไดเสวยราชสมบต และพระมหนทรเถระจงไดลาพระราชชนนทนครเวทสาครกอน จงคอยเสดจมาเกาะสงหล ลงทยอดภเขามสสกะ ดานทศตะวนออก เมอ วนเพญเดอน ๗ พทธศกราช ๒๓๖ ขณะนนพระเจาเทวานมปยตสสะกเสดจมาลาสตว ณ ทแหงเดยวกนน ดวยความเพลดเพลน สตวนอยใหญกวงหนดวยกลวภย มเนอสมนหรอกวางรางงามตวหนง วงผานมา พระราชาทอดพระเนตรเหนเขากชอบใจ ดวยหมายไววาจะใหเปนเปาของลกธนใหได จงไดออกเดนตามไป ซง เ นอตวนนกวงเขามาทางโขดหนแลวกหายไป คงปลอยใหพระราชาเสดจตามหาจากรอย ในขณะนนพระองคไดยนเสยงดงกงวาน เรยกชอของพระองควา “ตสสะ ตสสะ” พระราชาไดสดบเสยงนน กทรงเอะพระทยอยเหมอนกน ดารวาทกคนทเกดในเกาะน จะมใครกลาเรยกชอเราวา “ตสสะ”

พระราชาเสดจไปตามเสยงเรยก พบสมณะหนมนงหมผาเกาๆ ฉกขาด ศรษะโลน หมผายอมฝาด “เขาเปนใคร เปนมนษย หรออมนษย จงกลาออกชอเรา”

“ดกอนมหาบพตรพระราชสมภารเจา อาตมาภาพเปนสมณศากยบตร เปนสาวกของพระบรมศาสดาผเปนพระธรรมราชา จากชมพทวปมาส ณ ทน กเพอสงเคราะหพระองคโดยแท” ครนฟงคาพระเถระวา อาตมาเปนสมณะ เปนสาวกของพระธรรมราชา จงทราบวาพระคณเจานเอง เปนบญเขตแหงสงฆรตนะ เทานนเองพระราชาแหงกรงลงกากประทบนง ตรสพระวาจาตอนรบปฏสนถารเปนอยางด ครนเมอพระราชาทรงทอดพระเนตรเหนคนอก ๖ คน จงตรสถามวาคนเหลานมากนเมอไหร

“มาพรอมกบอาตมาภาพเอง ถวายพระพร” “เดยวน ในชมพทวปยงมคนเชนนอกไหม” “มมากมหาบพตร เดยวนในชมพทวปนน รงเรองไปดวยผากาสาวพตร อบอวลไปดวยพระภกษ

สงฆ สาวกของพระผมพระภาคเจามมาก เปนพระอรหนตขณาสพ มไตรวชชา มฤทธ ฉลาดในเจโตปรยญาน”

“ขาแตพระคณเจาผเจรญ พระคณเจามาทางไหนกน”

๖๙

“มหาบพตร อาตมามไดมาทางนา และทางบก” พระราชาทรงทราบทนทวาพระเถระเหลานน มาทางอากาศ เมอพระมหนทรเถระสนทนากบพระเจาเทวานมปยตสสะพอสมควร เปนทชอบพระทยของ

พระราชา พระเถระทรงดารวา ควรจะทดลองภมปญญาในการทจะรบธรรมะของพระราชาวามมากแคไหนเพยงไร จงไดเปลยนอาสนะ มายงใตรมมะมวง และถามปญหา โดยนาเอาตนมะมวงเปนจดหมายวา

“มหาบพตร นตนอะไร” “ตนมะมวง พระคณเจา” “มหาบพตร นอกจากตนนแลว มตนมะมวงอนอกหรอไม” “มพระคณเจา แตไมใชตนมะมวง” “นอกจากตนมะมวงอนๆ และตนทไมใชมะมวงละ จะมอกไหม” “กมะมวงตนนนะซ พระคณเจา” เพยงเทาน พระมหนทรเถระกสาธการในความเปนบณฑตของพระราชา พรอมกบถามปญหาท

สองสบตอไป “มหาบพตร พระญาตของพระองค มไหม” “มมาก พระคณเจา” “นอกจากพระญาตเหลานน คนอนทไมใชญาตมไหม มหาบพตร” “ขาแตพระคณเจาผเจรญ คนอนทไมใชญาต มมากกวาญาตเสยอก” “นอกจากพระญาต นอกจากคนอนทไมใชพระญาต ยงมคนอนอกไหม มหาบพตร” “กขาพเจานแหละ พระคณเจา” “สาธ มหาบพตร ขนชอวาตนแลว นบวาเปนญาตของตนโดยแท ไมใชคนอนทไมใชญาต” เพยงเทานพระเถระกทรงทราบวา พระราชาทรงเปนบณฑต สามารถทจะรธรรมได จงไดตรส

แสดงธรรม “จฬหตถปโทปมสตร” (มชฌมนกายมลปณณาสก วรรค ๓) เปนพระธรรมเทศนาครงแรกทางพทธศาสนาแสดงในกรงลงกา พระมหนทรเถระเขามาเผยแผพระพทธศาสนา ตงแตอายได ๓๒ กระทงอาย ๘๐ ปกนพพาน

ดานพระนางสงฆมตตาเถร หลงจากพระเจาเทวานมปยะตสสะ ทรงประกาศพระองคเปนพทธศาสนปถมภก โปรดใหอฏฐทมหาอามาตย ไปทลพระเจาอโศกมหาราช ขอภกษณสงฆเ พอมาอปสมบทแกสตรชาวศรลงกา และใหอญเชญกงพระศรมหาโพธมาพรอมกน พระเจ าอโศกมหาราชจงไดให พระนางสงฆมตตาเถร ภคนอรหนต พระราชธดา นากงโพธทตอนจากตนเดมทพทธคยา เมองพระพทธเจาตรสรในประเทศอนเดย มาถวายพระเจาเทวานมปยตสสะ และทรงปลกในสวนชอวา เมฆวน

ขอกลบเขามาสเรองราวการเดนทางของคณะเรากนบาง เ มอคณะของเราเดนทางถงสนามบนโคลมโบ และทาการตรวจสอบกระเปาเดนทางเรยบรอยแลว กถงเวลาขนรถบสททางคณะทวรศรลงกาไดจดเตรยมไวให หนงในสถานทของการเดนทางทเราจะไปพรอมกนนน กเปนเหตเรมตนครงแรกของ ประสบการณพระธาตเสดจในตางแดน นนกคอ มหนตเล มหนตเล มาจากคาวา มหน + ตะเล “มหน” หมายถง พระมหนทรเถระ ซงเปนพระโอรสของพระเจาอโศกมหาราชแหงอนเดย สวน “ตะเล” เปนภาษาพนเมอง แปลวา

๗๐

ดอยหรอภเขา สรปกคอ ภเขาทพระมหนทรไดเสดจมาพบกบพระเจาเทวานมปยะตสสะ ซง เปนกษตรยลงกาในสมยนน ปจจบนทแหงนไดกลายเปนทตงของ อมพตถลเจดย (Ambatthacetiya) คอ เจดยเ นนมะมวง ทสรางขนเพอบรรจพระธาต หรอพระอฐธาตของพระมหนทรเถระ ผทรงมพระคณอยาง ยงตอพระพทธศาสนา และเพอเปนการระลกถงคณงามความดของทานในการนาพระพทธศาสนาเขามาเผยแผยงดนแดนลงกา เปนครงแรก

ณ สถานทแหงนละเปนทมาของเรองราวพระธาตเสตจในตางแดน ซงกเปนประสบการณครงแรกของทานพระครสมหจรยทธดวยเชนกน ขณะทคณะของเรากาลงเดนชมสถานทอย นน อาตมาและโยมอกสองสามทาน กเดนชมสถานทอยใกลกนกบทานพระครสมหจรยทธ ในชวง ทเราตางกาลงเดนชมอย นน คณวาสน ตงประกอบ ไดกลาวกบทานพระครสมหจรยทธวา “พระครคะ พระครอธษฐานจตใหพระธาตเสตจซเจาคะ พระครมบารม พระธาตนาจะเสดจมา” ทานพระครทานไดยนดง นน ทานกยมๆ แตไมไดตอบอะไร

หลงจากทไดกราบพระธาตของพระมหนทรเถระเปนทเรยบรอยแลว คณะของเรากเดนขนบนไดไปสยอดเขามสสกะ ซงบนนนมเจดยใหญสขาว เรยกวา มหาเสยเจดย คณะของเราสวนหนงเดนขนไป ทเหลอเดนขนเขาไมไหวกรออยขางลาง ทานพระครสมหจรยทธ ทกาลงอาพาธจากอาการปวดเขาอย ทาใหทานไมสะดวกในการเดนขนเขาไปดวย จงรออยขางลางเชนกน

หลงจากทไดขนไปสยอดเขาอนเปนทตงของ พระมหาเสยเจดยเปนทเรยบรอยแลว อาตมาและคณะกเดนชมสถานทรอบเจดย และววทวทศนโดยรอบอนสวยงามบนยอดเขาสง

ซงสามารถมองเหนเมองอนราธประไกลจากทนถง ๑๒ กม. เมอไดเวลาพอสมควร คณะของเรากลงจากยอดเขา เพอเตรยมตวเดนทางกลบสทพก ชวงเวลาทอาตมากาลงจะเดนไปขนรถบสพรอมกบคณะ กไดเหลยวมองไปเหนทานพระครสมหจรยทธ กาลงนงสมาธอยทหนาอมพตถลเจดย ซงบรรจพระธาตของพระมหนทรเถระ ทานพระครปลดฯ จงบอกใหอาตมาไปเรยกทานพระครสมห ใหเตรยมตวขนรถบสเพอเดนทางกลบ พอไปถงอาตมาไดกระซบเบาๆ ทานพระครสมหฯ คอยๆ ลมตา จากนนกลกขนยน ทานไดมองไปยงแทนบชาหนาเจดย พรอมกบอทานขนวา “พระธาตเสดจ” พวกเราทอยใกลกบทาน ในตอนนน มอาตมา หลวงพเกง โยมยย โยมเอ ตางกรบเดนเขามาดใกลๆ กไดเหนผาขาวผนหนง มดอกไมบชาวางทบสมมเพอไมใหลมพด บนผามวตถลกษณะตางกนวางอย ลกษณะกลมสแดงออกดา ๑ และลกษณะผลกแกวใสสออกแดงออนๆ เหมอนมเสนใยบางๆ อยภายในอก ๑ หลงจากทเราไดยนดกนอยครหนง ทานพระครสมหฯ กไดเลาถงความตงใจของทานใหฟงวา หลงจากทคณวาสน ตงประกอบ (โยมเอ) ไดพดขนวาทานนาจะลองอธษฐานขอพระธาตด ทานจงรสกอยภายในใจวานาจะลองด โดยใชเวลาชวง ททานไมไดขนไปชม พระมหาเสยเจดย นงกรรมฐาน กอนนงทานกไดนาผาขาวทปาเ ลก (คณอไร ชมชพ) ถวายมา มาปรองไวกอนบนแทนบชา นาดอกไมบชามาวางทบผาไวสมมกนลมพด และ ไดอธษฐานขอใหพระธาตพระมหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร เสดจมาบนผาขาวทไดปรอไว เพอนากลบไปบชายงประเทศไทย

พวกเราชาวคณะทงหมด ทงพระและฆราวาส เ มอทราบเ รองการเสดจมาของพระธาตพระ มหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร จากการอธษฐานจตของทานพระครสมหจรยทธ ตางกเกดความรสกปตกนทวหนา กอนกลบถงทพกในวนนน คณะของเราไดแวะจอดรถเพอ ซอผอบสาหรบบรรจ

๗๑

พระธาตทเสดจมาทงสองพระองค เรองนาแปลกใจยงไมหมดเพยงเทาน เมอถงทพกทานพระครสมห กไดเปดผอบใหชาวคณะของเราไดชมพระธาตทงสององคทเสดจมาอกครงหนง ทกคนตางกเหนวาพระธาตทเสดจมานนมเพยงสององคเทานน เชาวนตอมาเมอคณะของเราขนรถบสกนครบทกคนแลว ทานพระคร -สมหกใหอาตมาซงนงอยขางทานเปดผอบออกด สงทอาตมาเหนนน คอ พระธาตเพมขนจากสององค เปนสบกวาองค อาตมาไมแนใ จจงถามทานพระครวา “พระครใสพระธาตลง ไปเพมหรอครบ ” ทานพระครสมหไดยนดงนน กแสดงสหนาแปลกใจ เมอทานเหนวาเ พมขนจรง ตามทอาตมาพด ทานจงบอกกบอาตมาวา ทานไมไดใสเพมลงไป ทานไมรเรองเลย ดง นน อาตมา ทานพระครสมห รวมถงชาวคณะจงเขาใจไดทนทวา พระธาตเสดจมาเพมเอง หลงจากนนทกเชาทเราเปดผอบดกพบวาพระธาตไดเสดจมาเพมทกวน กระทงกอนวนกลบประเทศไทยหนงวน ชาวคณะของเราไดซอผอบกนคนละอน เพอทจะไดรบแบงจากทานพระครสมหฯ ไปบชาหลงกลบถงประเทศไทย คนวนกอนกลบทกคนจงนาผอบมาฝากไวทหองพกทานพระครสมหฯ เพอททานจะไดแบงใหบชา

คนนนกอนทจะพกผอน ทานพระครสมหฯ ไดกลาวกบอาตมาวา ทานจะยงไมแบงใหกอน แตจะนาผอบทโยมฝากมาทงหมด ตงไวรอบๆ กบผอบทมพระธาตอยแลว เ ผอวาบางทพระธาตจะเสดจมายงผอบเปลาดวยองคทานเองกเปนได ปรากฏวาเชาวนเดนทางกลบ ผอบเปลาทงหมดทตงไวรอบๆ ผอบทมพระธาต มพระธาตเสดจมาอยในผอบเองทงหมด ผอบละสององค จะมกแตผอบของโยมมน ทมพระธาตเสดจมาหลายองค เปนไปตามททานพระครสมห ทานสนนษฐาน โดยทานไมตองแบงพระธาตใหเลย เพราะตางกเสดจมาเองทงนน

เมอกลบมาถงประเทศไทย ทานพระครสมหจรยทธ ไดแจงใหทางวดตาลเอน ทงพระและฆราวาสมาคอยทโบสถ เพอเตรยมตวสวดมนตตอนรบการมาของพระธาตจากประเทศศรลงกาอนเปนมงคล พระธาตไดตงบชาไวทโบสถวดตาลเอน ใหผมจตศรทธาไดทาการสกการะเพอเปนการระลกนกถง คณแหงพระรตนตรย อนมพระพทธ พระธรรม และพระสงฆ สบไป

อาตมาภาพรสกยนดทไดเปนสวนหนง ในการนาเสนอเหตการณพระธาตเสดจทศรลงกา ศาสนาพทธเปนศาสนาทมเหตผล สามารถพสจนไดดวยตนเอง วธการพสจนกคอ การลงมอปฏบตธรรมจรง ไมใชเปนการทาเลน ผลของการทาเลนๆ จมๆ จาๆ กคอไมสามารถรผลตามความเปนจรงได เมอเรายงไมลงมอทาจรง กยงมอาจพดไดวาสงนน สงนไมมอยจรง แตทไมจรงแนๆ กคอ ตวเรานนแหละ

พระวโรจน จกกวโร

ศนยปฏบตธรรมสวนเวฬวน จงหวด ขอนแกน

พระวโรจน จกกวโร ถายรปใตตนพระศรมหาโพธ ประเทศศรลงกา

๗๒

ความทรงจาอนแสนลาคา จนยากจะลมเลอน ขาพเจาขอยอมรบตรงๆ วา กอนทจะเดนทางมาทประเทศศรลงกานน ขาพเจาแทบจะไมมความร

ใดๆ เกยวกบศรลงกามากอนเลย นอกจากเคยอานหนงสอกฏแหงกรรม ธรรมปฏบต ทพระเดชพระคณหลวงพอพระธรรมสงหบราจารย (จรญ ฐตธมโม) ไดไปพบของดทถาบรเวณเขาสกรยา ซงจะมสกกคนในโลกน ไดมโอกาสเหนตนมกกะลผล ผลไมทมอยในปาหมพานต และรเ พยงคราวๆ วาจะไดมานมสการพระเขยวแกว และตนพระศรมหาโพธเพยงเทานน แมกระทงชอของพระอบาล พระมหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร ขาพเจาเองกเพงจะไดยนจากพระวทยากร และทานพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ในตอนทไปทบรเวณอมพตถลเจดยนนเอง ขาพเจาไมเคยคดมากอนเลยวา การเดนทางมาทประเทศศรลงกาในครงน จะไดประสบการณ และของดกลบมามากมาย จนอดไมไดทจะนาเรองดๆ ทเกดขนมาเลาสกนฟง ตามความคดของขาพเจา ประเทศศรลงกาเปนอกประเทศหนง ทพวกเราชาวพทธ ทปรารถนาจะตามรอยพระศาสดา ควรทจะไปเยอนสกครงหนงในชวต เชนเดยวกบประเทศอนเดยและประเทศพมา

ขาพเจามโอกาสเดนทางไปทประเทศศรลงกาตงแตวนท ๑๒-๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยมทานพระครปลดสทธวรวฒนเปนหวหนาคณะ พรอมดวยพระครสมหจรยทธ อธฉนโท พระอนชาต พระวโรจน จกกวโร พระปรญญา อาจาโร (ปจจบนไดลาสกขาแลว) และพระอาจารยอาทตย พระวทยากรทเดนทางไปกบคณะ รวมทงญาตธรรมทเดนทางไปดวยกนอก ๑๐ กวาคน พวกเราชาวคณะไดมโอกาสไปขนเขาสกรยา ประเทศศรลงกา สถานททพวกทมฬหนชาตจบพระมหากษตรยมาขงไว แลวฆาพระเณรหมดทงศรลงกา จนทางประเทศศรลงกาไดสงทตมาขอนมนตพระสงฆจากเมองไทย ซงตรงกบรชสมยของพระเจาอยหวบรมโกศ แหงกรงศรอยธยา ซงพระองคไดสงพระสมณทตไทยจานวน ๑๐ รปโดยมพระอบาลมหาเถระ เป นหวหนาเดนทางมาเพอบรรพชาอปสมบทแกกลบตรจานวนมากถงสามพนคน จนกระทงเกดนกายสยามวงศ มาจนถงทกวนน นอกจากนยงเปนสถานท ซงหลวงพอจรญไดมาพบมกกะลผลในถาแหงหนงในบรเวณนดวย

นอกจากน การทขาพเจาทไดมโอกาสมากราบนมสการพระบรมสารรกธาตพระเขยวแกว (พระทนตของพระสมมาสมพทธเจา) ทเมองแคนด พรอมทงสกการะตนพระศรมหาโพธ ทเกาแกทสดในโลก คอมอายถง ๒,๓๑๗ ป (อายในขณะนน) ทเมองอนราธประโดยพระนางสงฆมตตาเถร (พระราชธดาของพระเจาอโศกมหาราช) ไดนากงดานขวาของตนพระศรมหาโพธ ทพทธคยาไปถวายแดพระเจา เทวานมปยะตสสะ ซงเปนกษตรยศรลงกาสมยนน ณ ประเทศศรลงกา นบวาเปนบญกศลสงสดอยาง ยงในชวตของขาพเจาอกดวย

วนหนงคณะของเรากไดเดนทางไปขนภเขามหนตเล ซงเปนภเขาทพระมหนทรเถระ (พระโอรสของพระ เจาอโศกมห าราช) ไดเ สดจ มาพบและแสดงพระธ รรมเทศนาเ ปนค รงแรกแกพระเจ า เทวานมปยะตสสะ (กษตรยลงกาในสมยนน) ซงเปนสถานทสาคญมาก เพราะถอวาเปนจดเรมตนของพระพทธศาสนาในลงกา โดย ณ สถานทแหงน ไดมการสราง อมพตถลเจดย ซงแปลวา เจดยบนเนนตนมะมวง เพอบรรจพระธาตของพระมหนทรเถระ ผทนาพระพทธศาสนาเขามาเผยแพรในเกาะลงกาเปนครงแรก

๗๓

ขณะทคณะของเราไดแยกยายกนไปถายรปบรเวณทบรรจพระอรหนตธาตของพระมหนทรเถระนน ขาพเจาไดยนอยกบ คณวชนนท จงสรทวโชค ( พยย) ซง ยนอยใกลๆ กบทานพระครสมหจรยทธ พระวโรจน พระปรญญา โดยกอนทจะเดนขนไปสยอดเขามสสกะ ทานพระครสมหจรยทธไดปรารภกบชาวคณะวา “ทานระลกถงพระคณของพระอบาล ทมาเผยแผพระพทธศาสนาในลงกา จนกระทงทาใหพวกเราชาวคณะไดมโอกาสมายงสถานทแหงน” นอกจากนนทานยงปรารภวา “ทานมความปรารถนาทจะไดพระอ รหนตธาต ข องพระม หนทรเถระ และพระนางส งฆมตต าเถ ร ผ ซ งมาเผยแผพระพทธศาสนา ณ สถานทแหงนเพอนากลบไปบชาทประเทศไทย ” ขาพเจาจงตอบทานไปวา “พระอาจารยมบารมทางดานนมา พระอาจารยลองอธษฐานดสคะ เ ผอวาพระธาตอาจจะเสดจมากไดนะคะ ” จากนนพวกเรากเดนขนบนไดไปสยอดเขามสสกะ ซงบนนนมเจดยใหญสขาว ทเรยกวา มหาเสยเจดย ทานพระครสมหจรยทธเดนขนบนไดทคอนขางลาดชนไปไดชวงหนง ทานกบอกพระว โรจนและ พระปรญญาวา ทานเจบเขา ทานจงขอรออยขางลาง

หลงจากทคณะของเราไดถายรปววทวทศนทสวยงามมาก บนมหาสยเจดยกนแลว กทยอยกนลงมา ขาพเจาและคณะกาลงจะเดนไปขนรถ พอดเจอทานพระครปลดสทธวรวฒน ตรงทางเดน ทานกลาววา “เดนไปดอาจารยหนอย ยงนงสมาธอยตรงนนเลย” พระวโรจน พระปรญญา พยย และขาพเจาจงเดนไปตรงสถานททพระครสมหจรยทธไดนงสมาธรออยทหนา อมพตถลเจดย ซงกคอ บรเวณทบรรจพระธาตของพระมหนทรเถระนนเอง ระหวางนน ขาพเจากไดยนพระครสมหจรยทธกลาววา “พระธาตเสดจ” พวกเราตางกรบเดนเขามาดใกลๆ จงไดเหนผาขาวผนหนง มดอกบวทชาวศรลงกานามาบชา ( ทศรลงกา ดอกบวทนามาบชา จะใชแคดอกอยางเดยว โดยตดกานออกจนหมด) วางทบทผาขาวทงสมมเ พอไมใหลมพด บนผาขาวผนนน ขาพเจาเหน พระธาตเสดจ ๒ พระองค โดยพระองคแรก มลกษณะกลม สแดงคอนไปทางดา และอกพระองคมลกษณะผลกแกวใส สออกแดงออนๆ

หลงจากทคณะของเราไดยนดกนอยครหนง ทานพระครสมหฯ กไดเลาวา หลงจากททานไดฟงขาพเจาบอกใหทานลองอธษฐานขอพระธาตด ทานจงรสกภายในใจวานาจะลองด โดยใชเวลาชวง ททานไมไดขนไปชม พระมหาเสยเจดย นงกรรมฐานรอชาวคณะ กอนทจะนง ทานกไดนาผาขาวทปาเ ลกถวายมา มาปรองไวกอนบนแทนบชา นาดอกบวมาวางทบผาไว สมมกนลมพด และไดอธษฐานขอใหพระธาต พระมหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร เสดจมาบนผาขาวทไดปรอไว เ พอนากลบมาบชาทประเทศไทย

จากนนพวกเรากไดเลาเหตการณตางๆ ทเกดขนใหแกทกคนฟงบนรถ เ มอทกคนในคณะทราบเรองการเสดจมาของพระอรหนตธาตของพระมหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร จากการอธษฐานจตของทานพระครสมหจรยทธ ตางกเกดความรสกปตกนถวนหนา ระหวางการเดนทางเขาทพก คณะของเราตกลงกนวา จะหาซอผอบหรอภาชนะสาหรบบรรจพระธาตทเสดจมาทงสองพระองค จากนนเ มอถง ทพก พระครสมหจรยทธจงไดบรรจพระธาตทงสองพระองคใสผอบทเราไดหาซอไดจากรานคาในศรลงกา พรอมทงอนญาตใหชาวคณะชมพระธาตทงสองพระองคทเสดจมา โดยพวกเราไดถายรปพระธาตทงสองพระองคเอาไวเปนจานวนมาก

เชาวนตอมา เมอคณะของเราขนรถกนครบทกคนแลว และเตรยมตวทจะเดนทางไปชมสถานทตางๆ ตอไป ทานพระครสมหกใหพระวโรจนซงนงอยขางทาน เปดผอบออกด ปรากฏวา พระอรหนตธาต

๗๔

ไดเสดจเพมขนจากสองพระองคเปนสบกวาพระองค พวกเราชาวคณะจงไดเหนสงมหศจรรยเกดขนอกเปนครงทสอง

หลงจากนนทกเชาทเราเปดผอบดกพบวาพระธาตไดเสดจมาเพมทกวน ขาพเจากมความปรารถนาวา หากพระอรหนตธาตของทงสองพระองคทเสดจมานน มจานวนมากเพยงพอททานพระครสมหฯ จะสามารถแจกชาวคณะทรวมเดนทางในทรปน ขาพเจาจะขอทานไปบชาทบานเพอ เปนสรมงคลทงแกตวขาพเจาเองและครอบครวของขาพเจาดวย โดยระหวางทเดนทางไปยงสถานทตางๆ ในศรลงกานน ขาพเจาจงอธษฐานจตขอใหความปรารถนาของขาพเจาเปนจรงดวย เทอญ

จนกระทงกอนวนกลบประเทศไทยหนงวน ชาวคณะของเราไดซอผอบกนคนละอน เ พอ ทจะไดรบแบงจากทานพระครสมหฯ ไปบชาหลงกลบถงประเทศไทย โดยมการพดคยกนทหองอาหารในคนกอนเดนทางกลบ เพราะวาทานพระครสมหฯ ตองการทจะนาพระธาตทงหมดทเสดจมาไปฉลองพระธาตท วดตาลเอน จ.พระนครศรอยธยา เสยกอน แตเนองจากชาวคณะมากนจากหลายจงหวด บางสวนจงมความปรารถนาทจะไดรบพระธาตเพอไปบชาเลย เพราะอาจจะไมสะดวกในการเดนทางมารบพระธาตทวด ตาลเอน

ในคนนน ทานพระครปลดฯ ไดเมตตาและแนะนาใหชาวคณะทกคนรวมกนสวดมนตแลวอธษฐานจตกนเอง โดยใหแตละคนนาผอบมาฝากไวทหองพกทานพระครสมหฯ เ พอ ททานจะไดแบงใหไปบชา โดยใหแตละคนทาสญลกษณไวทผอบของตนเอง ปรากฏวาเชาวนเดนทางกลบ ผอบเปลาทงหมด ทตงไวรอบๆ ผอบทมพระอรหนตธาตทเสดจมาครงแรก มพระธาตเสดจมาอยในผอบเองทงหมด ผอบละ ๒ พระองค จะมกแตผอบของคณพนตตา (มนท) ทมพระธาตเสดจมา ๘ พระองค เปนไปตามททานพระครสมหฯ ตงใจไว โดยททานไมตองแบงพระธาตใหใครเลย เพราะทกคนไดรบพระธาตนนโดยทวกนทกคน

จากการทไดเดนทางไปเหนสภาพภมประเทศทนนและไดฟงพระวทยากรบรรยาย จงพบวา ประเทศศรลงกาเปนอกประเทศหนงทนบถอพทธศาสนาเปนศาสนาประจาชาต ซงความเจรญรงเรองทางพระพทธศาสนาในประเทศศรลงกานนไมไดหมายความถงจานวนวดวาอารามหรอศาสนวตถตางๆทมอยมากมาย แตหมายถงจตใจของบคคลทมความเขาใจในพระธรรมคาสอนของพระพทธองค โดยประชากรชาวศรลงกานนมความศรทธาและนบถอพทธศาสนาอยางแนวแนมนคงมาก มากจนกระทงเกดขนบธรรมเนยมประเพณทวา ในครอบครวทนบถอพทธศาสนา ตองสงบตรชายอยางนอย ๑ คนมาบวชเรยนในพทธศาสนา เพอศกษาพระธรรมและสบทอดอายพระพทธศาสนาใหคงอยตลอดไป

การทขาพเจาไดมากราบตนพระศรมหาโพธทประเทศศรลงกาในครง น อาจจะเปรยบ เสมอนวา เราไดมโอกาสมาเขาเฝาพระพทธเจา ถงแมวาเราอาจจะเกดมาชา ไมมบญวาสนาทจะ ไดฟงพระธรรมคาสอนจากพระองคทานเอง แตเรากถอวายงโชคด ทไดเกดมาทนในยคสมยทพระพทธศาสนายงคงดารงอย และการทตวขาพเจานนมบญวาสนาและโอกาสทดทไดมาประสบพบเจอเหตการณอนมหศจรรยทสดแสนจะเหลอเชอหากไมไดเจอกบตนเอง ทพระอรหนตธาตไดเสดจมาจากการอธษฐานจตของทานพระครสมหฯ และเสดจมาเองเรอยๆ ทกๆ วน จนกระทงวนเดนทางกลบ นนกเปนการยนยนแลววา พระพทธเจามอยจรง พระธรรมคาสงสอนของพระองคทานมอยจรง และผ ทปฏบตตามคาสอนของพระองคทานแลวไดผลจรง ยงคงมอย ดงเชนพระอรหนตธาตของพระมหนทรเถระ และพระนาง สงฆมตตาเถรทเสดจมา เปนตน

๗๕

จากเหตการณในครงน ทาใหขาพเจาเชอมนวา หากเราทาความด ตงความปรารถนาในสงทด สงดๆนน กจกเกดขนกบเราไดราวกบปาฏหารย ปาฏหารยจงไมใชสงมหศจรรย หรอเปนสงทเหลอเชอแกบคคลทไดกระทาเหตในสงทเปนกศลอยางสมเหตและสมผล แตในทางกลบกน หากเราเคยสรางเหตแหงอกศลหรอทาบาปเอาไว ผลแหงอกศลทเราเคยทาไว นนอาจสงผลใหดเหมอนวา เปนเรองบงเอญทเกดขน ราวกบวามใครจงใจกลนแกลงเราไดอยางเหลอเชอหรอนาอศจรรยใจ จนอาจมคนสงสยวา ทาไมคนบางคนถงเกดมาโชคราย มแตเรองรายๆ ผานเขามาในชวตซาแลวซาเลา ทงๆ ทจรงๆ แลว หากวาเราเปนชาวพทธแท เราจะเขาใจและเชอไดวา สงศกดสทธและโชคชะตาทงหลายนน ไมไดดลบนดาลใหเกดเหตการณดหรอรายแกเรา แตตวเราเองตางหาก ทเปนผกระทาใหเกดเหตการณดหรอรายนนเอง ดงคากลาวทวา สรางเหตอยางไร ยอมไดรบผลเชนนน

นบวาไม เ สยททข าพเจา ไดมโอก าสเกดมาเปนมนษย ไดมาพบพระพทธศาสนา ไดมาพบ ครบาอาจารยและกลยาณมตรทด ชวตทเหลออยของขาพเจานบจากนไป ขาพเจาขอปฏบตตามคาสอนของหลวงพอจรญทวา “คดด พดด ทาด” เพอเปนการสรางเหตทด และขาพเจากเชอ มนวาในอนาคต หากขาพเจายงตองเกดอย ขาพเจาตองไดมาพบและเจอสงดๆ ทนาประทบใจดงเชนทขาพเจาไดประสบพบเจอมาแลวทประเทศศรลงกาอกอยางแนนอน

วาสน ตงประกอบ

คณวาสน ตงประกอบ (จะเอ)

๗๖

ประสบการณพระธาตเสดจทศรลงกา

วนท ๓๐ กนยายน พ.ศ.๒๕๕๓

ดฉน วชนนท จงสรทวโชค รสกดใจ และปตมากเมอ คณวาสน ตงประกอบ หรอนองเอ โทรมาบอกวาใหชวยกน เขยนบทความเรองพระธาตเสดจทศรลงกา เนองจากทานพระครสมหจรยทธ ทานจะรวบรวมทาหนงสอ ตอนแรกททราบเรองม ๒ อารมณเกดขนระหวางดใจ กบกงวลใจ ทวาดใจ เพราะเ มอนกหวนไปถงความรสก ณ ขณะทอยในเหตการณวนนน นกถงทไรกยงรสกตนเตน และเกดปตทกครงไป ทเราไดเปนสวนหนงในเหตการณสาคญ เปนประสบการณใหมในชวตทยงไมเคยไดเรยนรมากอน ยงจาไดวาหลงจากทกลบมาจากศรลงกาครงนน มเรองมาคยใหเพอนฝง-พนองฟงไปนานเปนอาทตยเลย สวนเรองทวากงวลใจ คอ เหตการณผานมานานพอสมควรแลว จาชอสถานท ทไปไมคอยได แตนองเอใหกาลงใจวา พยยไมเปนไร มบทความหลวงพ วโรจน เปนแนวทางเรองชอสถานทได ใหเขยนความร สกในวนนน แลวสงพระอาจารยพรอมกน จงตกลงเขยน

ขอเลายอนความไปวา คณะทเดนทางไปศรลงกาครง น มพระ ๖ รป คอ ทานพระครปลดสทธวรวฒน จากศนยปฏบตธรรมสวนเวฬวน จ.ขอนแกน พระครสมหจรยทธ วดตาลเอน หลวงพวโรจน จากศนยปฏบตธรรมสวนเวฬวน จ.ขอนแกน หลวงพเกง วดตาลเอน หลวงพอาทตย พระวทยากรนกแหลฝปากเอก ประจาคณะ และหลวงพอก ๑ รปจาชอไมได พรอมดวยฆราวาสรวมประมาณ ๒๐ คน การเดนทางครงนเปนทวรทาบญครงท ๒ ของการไปแสวงบญในตางประเทศของตวเอง หลง ทกลบจากพมา ซงกไปกบคณะของทานพระครสมหจรยทธเชนกน สมาชกครงนสวนใหญกคนๆ หนากนทง นน หลายคนเคยไปพมาดวย โดยรวมแลวทรปนนาประทบใจมาก ไดเหนวถช วต สภาพชวตความเปนอยของชาว ศรลงกาซงกคลายๆ บานเรา บรรยากาศระหวางทางขณะรถวงไปตามสถานทตางๆ เหมอนกบกาลงขบรถอยตามตางจงหวดในเมองไทย สองขางทางมตนไมเยอะ และบานเมองเขาอนรกษตนไม โดยเฉพาะตนไมใหญ เสนทางใดจะตดถนนผาน ถามตนไมใหญขวางทางอย เขาทาถนนออมตนไม เลยดเหมอนปลกตนไมใหญขวางถนนไว แตทจรงแลวไมใช

สวนเรองของพระพทธศาสนา คนศรลงกาใหความสาคญในเรองศาสนาอยมาก โดยเฉพาะศาสนาพทธ ยงถารวาเปนคนไทยมาทาบญ จะดใจมาก ใหการตอนรบเปนอยางด เพราะคนไทยชอบทาบญและชอบบรจาคทาน และทสาคญคอไดประสบการณทดมากกลบมา

คณะใชเวลาสกการะสงศกดสทธในศรลงกาอยหลายแหง มวนหนง คณะของเราจะไปมหนตเลขนเขาเพอกราบบชาสถานทสาคญ ทพระพทธศาสนาไดเขามาเผยแพรทประเทศศรลงกาเปนครงแรก วนนนคณะเราขนเขาชวงบายแกๆ แลว ประมาณบาย ๓ – ๔ โมงเหนจะได อากาศไมคอยรอน ทานพระคร สมหจรยทธ ทานเดนลวนาคนอนขนเขามาจนถงลานดานบนแลว ซงทานกเกรนอยกอนแลวว า ปวดเขาเหตเพราะทานไปขนเขาคชกฎ ทจงหวดจนทบรมากอนจะมาศรลงกา เลยเปนเหตผลททานไมขนไปกราบสถปดานบนสด ทตองเดนขนเขาไปอกระยะทางไมไกลนก ดฉนถามทานวา ไมขนตอหรอ คะ อกนดเดยวจะถงบนสดแลว ทานตอบวา “ไม อาตมารสกปวดเขา ขอนงคอยดานลาง” ฉะนน คณะทงหมดจงเดนขนไปกราบสถป พรอมถายรปเกบภาพบรรยากาศพระอาทตยจะตกดน กอนทแสงจะหมด ดฉ นกบนองเอ

๗๗

และหลวงพวโรจน ไดเดนลงมากอน เหนทานพระครทานนงสมาธอย เลยเดนเขาไปถายรปทานขณะนงสมาธ โดยไมเปดแฟลชเพอจะไดไมรบกวนทาน กพอดเปนชวงจงหวะทคณะทเหลอเดนลงมาพอดเพราะเรมจะมดแลว ตองรบลงเขา หลวงพวโรจน จงไปกระซบบอกทานวาจะกลบแลว ทานกถอนออกจากสมาธ แลวลกเดนไปทแทนดานหนาเจดยททานนงสมาธ พวกเราจงเหนวาทานวางผาขาวเอาไว โดยเอาดอกบวทมคนมาวางสกการะอยเตมแทนวางทบผาขาวเอาไว ๔ มมกนลมพดปลว แลวกไดยนหลวงพเกงพดดวยนาเสยงทตนเตนวา “พระธาตเสดจ พระธาตเสดจ” พวกเรากเหนกบตาเปนครงแรกวา ม วตถคอนขางกลม คลายเมดกรวดอย ๒ ชน สดา ๑ และสนวลคอนขางใสอก ๑ วางอยกลางผาขาวสะอาด (ตอนแรกดฉนไมทราบวา จะตองเรยกหนวยของพระธาตวาอะไร มารตอนหลงวา ตองเรยกเปน องค เ นองจากไมเคยมประสบการณ) ความรสกตอนนนยากทจะบรรยายทงตนเตน และมปตมาก ดฉน นองเอ และหลวงพเกง ระดมถายรปกนใหญ

นเปนครงแรกในชวตทเหนความมหศจรรยของพลงพทธานภาพ หรอจะอธบายทางหลก วทยาศาตรวาดวยเรอง พลงงาน สสาร มวลสาร หรออะไรกแลวแต ทสาคญคอ สง นเปนเครองพสจนใหตวเองไดประจกษชดยงขนวา ศาสนาพทธสามารถอธบายไดจรงดวยหลกของวทยาศาตร หากเราตงมนในศรทธาและดวยจตอนบรสทธ ไดแตบอกตวเองวามนคงมเหตททาใหเราไดเปนสวนหนงของเ รองดๆ ในครงน พอลงจากเขาแลว ไดแวะซอผอบทรานคาเครองทองเหลองขางทาง ทานพระครนาสวดทาพธบรรจพระธาต ๒ องคทรานขายผอบนนเลย เจาของรานเขากคงงงอยเหมอนกนวาพระ ๓ – ๔ รป กบโยมผหญง ๒ คนน คอหมายถง ดฉน กบ นองเอ มาทาอะไรกนในรานของเขา ดฉนจงบอกกบเจาของรานวา คณโชคดนะ พวกเรามาทาบญทนแลวพระธาตเสดจ คณไดเหนสงมหศจรรยและพธการบรรจ ตวเขาพรอมพนกงานพอไดฟงกดใจไปกบเราดวย เขามาไหวพระธาต พรอมยกถาดทวางพระธาตเทนไวบนศรษะ แสดงถงความเคารพอยางมาก เปนอนวาพวกเราจบพธบรรจพระธาตทรานขายครองทองเหลองนนเอง และเดนทางกลบโรงแรมดวยความปต ทามกลางเสยงอนโมทนาสาธการของทกคนในคณะ จนถงโรงแรมทานพระครสมหจงเปดผอบใหทกคนไดถายรปเกบไวเปนทระลกกนทกคน แตความมหศจรรยยงมไดหมดเทาน

รงขนเมอทกคนขนรถแลวทานกพดออกไมคถงสงทเกดขนวา เพราะวาโยมเอบอกวาทานนาจะลองอธษฐานจตเรองพระธาตด เพราะวาทานเองกมประสบการณดานนอย ทานจ งลองอธษฐานดวาอยากไดพระอรหนตธาตของพระมหนทรเถระ และพระนางสงฆมตตาเถร กลบไปบชาทประเทศไทย กเปนจรงตามคาอธษฐาน แตดเหมอนตวทานเองกไมไดตนเตนเทาพวกเราทกคนเลย ทานเลาวาทานเคยมประสบการณในลกษณะนมาบางแลว กไดเลาประสบการณบางอยางของทานใหทกคนฟง ทานวาเ มอคนนบางคนยงไมไดเหนพระธาต เดยวจะเปดใหดอกครง พอหลวงพวโรจน (ในขณะเปรยบเสมอนผรกษาพระธาต) เปดผอบออกมา แลวหนมาถามทานพระครวาเอาพระธาตมาใสเพมหรอเปลา นนคอพระธาตเสดจมาเพมในผอบจากเดม ๒ องค นบไดประมาณ ๒๗ องค ถาดฉนจาไมผด แลวกเสดจเ พมทกวน จนมากพอทแจกใหกบทกคนในคณะ ตางคนตางดใจทจะได พระอรหนตธาตกลบบานกน ทกคนชนชมกบ พระธาตทเสดจมาเพมทกวนๆ อยากไดองคนนบาง องคนบาง สนน สน ทานพระครจงบอกใหทกคนเตรยมผอบมา พวกเรากเชาสามลอถบจากโรงแรมไปซอทตลาดไดมาครบทกคน ทานกบอกวาใหเขยนตาหน หรอหมายเลขในคณะทวรไวใตผอบเพอจะไดไมรวาผอบนนเปนของใคร แลวใหลางทาความสะอาด

๗๘

ผอบดวยนาสะอาด แลวอธษฐานจตเอาเอง จากนนเอาไปใหทานทหองพก หลวงพเ กงกสลบผอบไปมา เหมอนลางไพ ยงไง ยงงน แลวพรงนคอยมารบพระธาตทหองของทาน ทกคนกกลบไปพกผอน คอยลนกนวา จะไดองคไหน สอะไร

แลวรงเชาททกคนรอคอยกมาถง พรอมกนทหองพกของพระครสมห กปรา กฏวา ทกผอบม พระธาตอยผอบละ ๒ องค มอยผอบเดยวทม ๙ องค และเ นองจากมพระอาจารยบางทานไมมผอบใส พระธาต จงมพระธาตในซองพลาสตกใส กลนกนวา อนไหนของใคร ทานพระครสมหทานจงบอกวา แทจรงแลว ทานไมไดเปนผแบงพระธาต เพยงแตทานอธษฐานใหพระธาตเสดจเอง แลวแตบญบารมของแตละคน กยงทาใหทกคนรซงถงความมหศจรรยของพระธาตมากขนไปอก ทานพระครจงเลาความฝนของทานใหฟง ซงนาจะเปนนมตเกยวกบพระธาต แตดฉนจาไมได ซงตวดฉนเองกฝนแปลกๆ เลาใหทานฟงวา มคนแตงตว สวยทงผชาย ผหญง มากมายเหมอนจะไปงานบญ มากนทบานดฉนเตมไปหมด มาสวสด ดฉนกตอนรบเปนอยางด แลวกมากนเลยงกนเตมบานไปหมดทกหองเลย แตทวาแปลกคอ ดฉนไมรจกพวกเขาเลยซกคน กคดวาคงเปนนมตหมายทดทจะไดพระธาตกลบบาน ถงตอนแจกผอบคน ผ ทได พระธาตมากทสดคอ นองมน ลกสาวคณแหมม หวหนาทวรนนเอง แอบถามวา อธษฐานอะไรทาไมไดเยอะ นองมนตอบวา หนอธษฐานวาขอพระธาตกลบบาน แลวหนสญญาวาจะเปนเดกด สรปวา ทกคนไดเทาๆ กน มนองมนคนเดยวทพเศษกวาเพอน

กอนกลบเมองไทย ในระหวางอยบนรถทวร มการใหมาเลาความรสกของการไดมาทาบญครง น ดฉนไดแสดงความรสกวา รสกขอบคณพอ แมทใหชวต ใหไดมาพบกบเรองดๆ สงดๆ ขอบคณตวเอง ทไดสรางเหตปจจยทดพอ ซงทาใหไดมาพบเจอสงอนเปนมงคลของชวต อกประการหนง ขอบคณกลยาณมตรทด ผทเคยเกอหนนกนมา เคยสรางเหตทดมาดวยกน จนทาใหตางคนตาง ทมา แตไดมารวมกนสรางความด และมประสบการณทดๆ รวมกนในเหตการณน และทานพระครสมหทานสรปในตอนทายวา เมอทกคนไดรบรประสบการณในครงนแลว กควรตดเรองความลงเลสงสย ใน ขอธรรมทงหลาย และใหตงใจปฎบตธรรมเพอทจะไดบรรลถงสงททกคนไดตงจตอธษฐานกนไว

วชนนท จงสรทวโชค (ยย)

๗๙

ประมวลภาพพระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๑)

ทางเดนขนมหนตเล

ภาพทวทศน ทสามารถมองเหนไดจาก มหาเสยเจดย

อมพตถเจดย

๘๐

ภาพซาย/ขวาบน –พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ขณะนงสมาธอยหนาอมพตถเจดย ภาพกลาง – พระธาตของพระมหนทรเถระ และพระสงฆมตตาเถรท เสดจมาบนผาขาวทบดวยดอกบวทงสมม ภาพซาย/ขวาลาง – พระอาจาร ยขณะบรร จ พระธาตลงผอบ ทรานขายเครองทองเหลอง

๘๑

เมอพระอาจาร ยอญเชญพร ะธาตกลบมาถ ง วดตาลเอน พระสงฆพรอมดวยคณะผปฏบตธรรม ตงแถวรอรบพระธาต

พระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาต ทเสดจเพมในวนตอมา

๘๒

พระอาจารยอญเชญพานพระธาต พรอมทงเวยนประทกษณรอบพระอโบสถ

พ ร ะ อ า จ า ร ย ค ณ ะ ส ง ฆ แ ล ะ ผปฏบตธรรม สวดมนตบชาพระธาตภายในโบสถโดยพระปรญญา อาจาโร และพระวโรจน จกกวโร บรรยายถงเหตการณทเกดขนทศรลงกา

พระอาจารยนาพานพระธาตเทนศรษะเหลาพระสงฆ และผปฏบตธรรม เพอความเปนสรมงคล และนอมใจขอใหเขาถงธรรมะของพระศาสดา

๘๓

พระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๒) ชวงวนท ๒ – ๘ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

ระหวางการปฏบตศาสนกจของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท และญาตธรรม

จดหมายเรองเลาของผปฏบตธรรมทอยในคณะ และเหนเหตการณจรง

๘๔

อานาจบารมของพระบรมสารรกธาต กบ คาอธษฐานของขาพเจา ดฉนไดรบมอบหมายใหเขยนประสบการณเกยวกบพระบรมสารรกธาต สาหรบตวดฉนเองกม

เหตการณ ๒-๓ เหตการณเกยวกบเรองน จงขอนามาเลาสกนฟงนะคะ ในเรองพระบรมสารรกธาต พระอรหนตธาต นน ดฉนเคยอานเจอในหนงสอธรรมะหลายเลม

และมโอกาสไดยนไดฟงเทศนถงเรองพระบรมสารรกธาตมานาน แตกแคนน ยงไมมโอกาสเขาไปสมผส ศกษา หรอบชาแตอยางใด

เทาทจาไดนน เขาวากนวา บานใดหรอบคคลใดหากไดพระบรมสารรกธาตมาบชาทบาน จกเปนสรมงคลแกบ านและครอบคร วอย า ง ย ง และหากบ านหรอครอบครวใด ท สกการบชาองค พระบรมสารรกธาตไมเหมาะไมควร ละทงการสวดมนต ไหวพระ องคพระบรมสารรกธาตจะเสดจหายไปจากบานนนไดเอง และในทางกลบกน หากบคคลในบานนนๆ สวดมนต ไหวพระ ปฏบตธรรม อยในศลในธรรมอยเปนเนองๆ แลวละก องคพระบรมสารรกธาตจะเสรจมาสถตอย ณ บานนนๆ เพมขนเองดจปาฏหารย

หากถามดฉนวา ตวเองเชอในเรองทพระบรมสารรกธาตและพระธาตเสดจมาอยในบานของผทปฏบตดปฏบตชอบเองดจเนรมตนนไหม และจะเสดจหายไปเองเมอมการปฏบตอนมควร ขอตอบวา “เชอคะ” ไมรเหมอนกนคะวาทาไมถงเชอ ทวาตงแตจาความได เมอไดยนเรองเหตอศจรรยเกยวกบพระบรมสารรกธาต กไมเคยนกสงสยหรอไมเชอ ไมเคยรสกวจกจฉา (ความลงเลสงสย) แตอยางใด ทวาอยางทเกรนมาขางตน ในตอนนนดฉนยงไมเคยไดพระบรมสารรกธาตมาบชาทบาน (และรสกเฉยๆ ไมนกอยากแตประการใด) แตคราใดทมโอกาส กจะไปกราบสกการบชาตามวดตางๆ อยเนองๆ

เหตการณหนงทดฉนเชอวา เปนเพราะอานาจบารมของพระบรมสารรกธาต คอเมอป พ.ศ. ๒๕๔๙ ดฉนคดอยากไปอนเดย ไปกราบสกการะ “สงเวชนยสถาน ทง ๔” อยากไปกบคณแม พสะใภ และหลานสาวทงสองคน ในตอนนนดฉนไดยนมาวา ศจ. ดร. สจตรา ออนคอม (ผเขยนหนงสอสตวโลกยอมเปนไปตามกรรม โดยใชนามปากกาวา “สทสสา ออนคอม”) จะจดทวรไปอนเดย แตตอมาฟงเหมอนรายการทวรนจะลมเลกยงไงไมร อกทงดเหมอนหลานสาวกบพสะใภอาจไปดวยไมได ดฉนรสกหวนใจมาก บอกตรงๆ นะคะวา อยากไปพรอมกบทกคนมากทเดยว ในชวงเวลานนเอง วนท ๔ - ๑๒ มนาคม พ.ศ. ๒๕๔๙ ทอมแพค เมองทองธานไดมการจด “งานมหาพทธานภาพ ปฏบตบชาสกการะพระบรมสารรกธาต ๙ ประเทศ ฉลองสรราชสมบต ๖๐ ปในหลวง” พอดฉนทราบขาว จงหาเวลาไปกราบสกการบชาในทนททมโอกาส กอนไปนนไมไดคดอะไรมาก แคอยากไปกราบสกการะเทานน เมอไปถงกเกดความคดวาไหนๆ มาแลว จงอธษฐานขอใหตวเอง และครอบครวคอคณแม พสะใภ และหลานทงสองคน ไดมโอกาสไปกราบสกการะพระบรมสารรกธาตถงสถานทจรงในประเทศนนๆ เลย จาไมไดแลวคะวา ๙ ประเทศนมประเทศใดบาง (มอนเดยแนนอนคะ แตไมแนใจวามศรลงกาดวยหรอไม คดวานาจะมนะคะ) หลงจากนนดฉนกไดรบขาววา ศจ. ดร. สจตรา จะจดทวรไปอนเดยและศรลงกาแนนอน ทกคนทดฉนอยากใหไปดวยกน กไดไปดงหวงคะ ไดไปกราบสกการะองคพระบรมสารรกธาต ณ สถานทจรงคอ ทอนเดยและศรลงกาตามคาอธษฐาน ขอบอกตามตรงวา จรงๆ แลว คดจะไปแคประเทศอนเดยเทานน

๘๕

เพราะตวเองไมรเรองเกยวกบประเทศศรลงกามากอนเลย แตในเมอ ศจ. ดร. สจตราจดมายงไง กไปยงงนคะ ตองเรยกไดวาโชคดมาก ไดมโอกาสไปกราบสกการบชาพระทนตธาต (พระเขยวแกว) ขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ทวดมลลกา ดาลดา หรอ วดพระเขยวแกวแหงเมองแคนด ประเทศ ศรลงกา ขอสารภาพวา ตอนนนไปกนแบบไมรความ ไมเคยตระหนกมากอนวาประเทศศรลงกาจะมความสาคญทางพทธศาสนาอยางใหญหลวง แตมาทราบในภายหลงวา ตนเองกบครอบครวนนโชคดมากทไดไปกราบสกการะ ดงนนดฉนคดวาเหตปจจยหนงทดฉนและครอบครวไดไป และกลบมาพรอมกบความปลมปต นาจะพดไดวาเปนเพราะบารมขององคพระบรมสารรกธาตกไมผดคะ

อกหนงเหตการณเกยวกบพระบรมสารรกธาตทนาปลาบปลมคะ คอดฉนไดรบพระบรมสารรกธาตจาก “พระปลดทองสข ฐตสโล” เจาอาวาสศนยปฏบตวปสสนากรรมฐานวดถาพระผาคอก จงหวดเชยงราย จาไดแมนเลยคะวาไดมาทงหมด ๔ องค จากนนนามาบชาทบาน กบชาตามปกต ไมมอะไรมาก (ทบานดฉน คณแมและพสะใภจะปฎบตกรรมฐานทกวน สวนดฉนจะกาหนดสต เจรญกรรมฐานทกครงเมอโอกาสอานวย และทกครงเมอมเวลาและจงหวะเหมาะกจะไปปฎบตกรรมฐานทวดอมพวน จงหวดสงหบร อยเสมอ)

ตอมาขณะทดฉนทาความสะอาดหองพระทบาน เกดนกอะไรขนมาไมทราบ ลองเปดผอบบรรจพระบรมสารรกธาตดวาเปนอยางไรแลว พอเปดดเปนตองตะลงคะ เพราะในผอบทบรรจนนมพระบรมสารรกธาตมากกวาเดมหลายองคคะ จาไดนะคะวา พระอาจารยทองสขมอบใหดฉนเพยง ๔ องคเทานน ดฉนจงลองนบดวามเทาไร เทาทจาไดมพระธาตประมาณ ๑๕ องคคะ (อาจมากกวานน จาจานวนทแนนอนไมไดคะ ทแนๆ คอ ๑๐ องคขนไปคะ) ในตอนแรกรสกปตมาก ตอมาเรมไมแนใจวาตวเองจาผดหรอเปลาเรองจานวน เมอมโอกาสไดคยกบพระอาจารยทองสข จงถามทานวา ทานใหพระบรมสารรกธาตดฉนมาถง ๑๐ องคหรอเปลาคะ ทานตอบวาเปลา ทานไมไดใหมากขนาดนนหรอก ใหมาไมกองคเทานน นถอเปนเหตการณท ๒ ททาใหรสกปลาบปลมใจมากคะ

และมอกเหตการณเกยวกบพระบรมสารรกธาตทชวนชนใจและปตอกเรองคะ ดฉนกบคณแมไดมโอกาสเดนทางไปประเทศศรลงกาอกครงหนง กบคณะของทานพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เจาอาวาส วดตาลเอน จงหวดพระนครศรอยธยา เดนทางไปเมอวนท ๒ – ๘ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ในวนท ๓ มถนายน คณะเราไดมโอกาสไปกราบนมสการพระเจดยถปาราม ซงเปนเจดยองคแรกของศรลงกาสรางโดยพระเจาเทวานมปยะตสสะ และพระมหนทรเถระ ไดบรรจพระรากขวญเบองขวา (กระดกไหปลาราดานขวาของพระพทธเจา) และเปนสถานททาสงคายนาครงแรกในลงกาหรอเปนครงท ๔ นบจากทอนเดย

พระรากขวญเบองขวา (กระดกสวนไหปลาราดานขวา) นเปนหนงในเจดพระบรมสารรกธาตทไมถกไฟไหม (อางจากคาเทศนของพระอาจารยจรายทธ ความวา “....เกดอศจรรย เตโชธาตหรอธาตไฟไดลกโชตชวงเผาไหมพระบรมศพ และมพระบรมสารรกธาตหลงเหลออย.....” “...พระบรมสารรกธาตทไมถกไฟไหมอกสวนหนงกม หนาผาก ไหปลาราทงสอง เขยวทงส อนนพระบรมสารรกธาตทงเจดทไมถกไฟไหมน ไดประดษฐานอยในทตางๆ ในโลก”)

เมอไปถงพระอาจารยนาใหพวกเราสวดมนตสกการบชาองคพระบรมสารรกธาต (อะหง วนทาม สารรกะธาต ...) และนงสมาธ (ดฉนจาไดวาพระอาจารยวางผาขาวเปลาๆ ไวเบองหนาทานดวย) พอพวกเราสวดมนตนงสมาธเสรจ และหนไปทางพระอาจารย กพบวามพระบรมสารรกธาตเสดจมาอยในผาขาวท

๘๖

พระอาจารยวางพบไวกอนหนาน ซงถอเปนเรองอศจรรยใจและนาปตมาก จากนนพวกเรากเดนทางตอ จนกระทงกลบเขาทพก และทลอบบของโรงแรมทพก พวกเราขอพระอาจารยชมพระบรมสารรกธาตเพอเปนบญตาอกครง และพวกเรากไดทาการนบจานวนพระบรมสารรกธาตกน นบไดทงสนจานวน ๘๖ องค (เฉพาะในคนแรกทลอบบในโรงแรม) จากนนพระบรมสารรกธาตกเสดจเพมจานวนเรอยๆ ตลอดการเดนทาง และในคนสดทาย คนวนท ๖ มถนายน ไดมการนบองคพระบรมสารรกธาตอกครง พบวามจานวนเพมขนอกมากมาย นบไดถง ๑,๑๔๕ องค

ในการเดนทางครงน ดฉนไดเตรยมผอบสวนตวไปดวย (สวนผรวมคณะทานอนทไมไดเตรยมผอบไป กไดแวะซอผอบไมทรานขายของทระลกในเมองโคลมโบ) ในคนนนทางคณะไดจดผอบดวยการเขยนชอของแตละคนบนกระดาษ แลววางผอบของแตละคนทบกระดาษไว จากนนนาไปทหองพกของพระอาจารย (จาไมไดแลววา มการรวมตวกนสวดมนตอนเชญพระบรมสารรกธาตทหองพกพระอาจารยกอนแยกยายหรอไม แตคนๆ วามการสวดมนตคะ) พระอาจารยบอกใหทกคนกลบหองพกไปสวดมนต ปฎบตธรรมทหองของตวเอง พอเชาวนรงขน พวกเราไปหองพระอาจารยเพอด จงพบวาผอบเปลาทมชอของแตละคนนน มพระบรมสารรกธาตบรรจอย ทกผอบมพระบรมสารรกธาตทงหมด ๕ องค (องคสชมพ ๓ องค องคสขาว ๒ องค) เหตการณทงหมดนชางนาทง นาเหลอเชอ นาอศจรรยใจมากจรงๆ คะ

ดฉนขอรบรองคะวาประสบการณทเลาสกนฟงนเปนความจรงทกประการ ทงหมดทงมวลทกลาวมาน มใชใหทกทานเชอหรอหลงงมงายอยางขาดสต หากแตเพอเผยแพรใหรบรถงความเปนไปทเกดขน โดยสวนตวแลว ดฉนยดมนและเชอเสมอมาคะวา สงทเราควรยดมนนน มใชพระบรมสารรกธาต มใชพระเครอง เครองรางของขลงแตอยางใด แตเปนพระรตนตรยเทานนทเราควรยดมนเปนสรณะ อนนเปนคาสอนทดฉนไดจากพระเดชพระคณหลวงพอจรญ ฐตธมโม เจาอาวาสวนอมพวน จงหวดสงหบร ซงดฉนนอมนาคาสอนของหลวงพอมาไวในใจเสมอ

ภารษา มธรพงศากล ๑๓ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๕

คณภารษา มธรพงศากล (อร) ถายรปคกบคณแม หนาถาดมบลลา ประเทศศรลงกา

๘๗

ความเชอ…. ดฉนเปนนกวทยาศาสตร ทางเคมและสถตประยกต ความเชอทกอยางตองมเหตผลพสจนได

สาหรบเรองพระธาตนนไดฟงมาบางนานแลวแตกเฉยๆ แมแตเรองทพระอาจารยทานสามารถเชญ พระธาตมาได (คาบอกเลาจากเพอนผปฏบตธรรม เมอทานยงอยวดอมพวน) ดฉนกไมคอยสนใจเทาใดนก สนใจแตวาทานเปนพระอาจารยสอนและตอบปญหากรรมฐานไดเทานน จนมาเมอไดเดนทางไปพมา และศรลงกาโดยทานเดนทางไปดวย ความอศจรรยกเกดขนคอ ในขณะทเราไดไปนงภาวนากนตาม พทธสถานทสาคญๆ ในประเทศดงกลาวนนไดมพระธาตเสดจมา ในระยะหลงนดฉนกไดพบเหตการณพระธาตเสดจบาง เชน หลนลงมาจากอากาศกมตอหนาครอาจารย และไดยนเรองราวพระธาต ครบาอาจารยหลายองค เชน เลอดหลวงตาพวง เปนพระธาต (ดไดทโรงพยาบาลวชยยทธ)

และไดมความรเพมเตมเกยวกบพระอรหนตธาตอก เชน พระอรหนตททานบรรลธรรมไดเรว และมชวตอยนานนนสรระทานจะมการฟอกใหเปนพระธาต แตถ าทานเพงบรรลธรรมไมนานและมรณภาพไป สรระยงไมทนเปลยนมากกสงเกตไมไดมาก แตกระดกหรอเถาจะขาวกวาปกต

สาหรบดฉนคดวา ตราบใดทจตใจชาวพทธยงม “พทธะ” อยในใจ เรองราวพระธาตกยงคงม

บญเรอง ตงตรงสากล

คณบญเรอง ตงตรงสากล ถายรปกบคบาวสาวชาวศรลงกาในชดพนเมอง

๘๘

ประสบการณทมตอพระบรมสารรกธาต ขาพเจาเคยไดยนเรองเลาหลายครงถงพลานภาพของการเสดจมาและเสดจกลบไดเองขององค

พระบรมสารรกธาต ซงขนอยกบตวบคคลผนนเองวา ทานเปนผทประพฤตด ปฎบตธรรม สวดมนตไหวพระและทาตามคาสอนขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาหรอไม

ถาถามวา ขาพเจาเชอตงแตครงแรกทไดยนเรองพระบรมสารรกธาตนหรอไม กคงตองบอกวา เชอ แตเปนความเชอทแฝงดวยความสงสย อยากร และเชอเพราะคนทเลานนนาเชอถอ แตกไมไดเชอแบบเตมหวจดหวใจจากความรสกลกๆ ของตวเองจรงๆ จนกระทงขาพเจาไดไปเปนเจาภาพถวาย เพลพระทวดอมพวนในชวงวนเกด เมอประมาณป พ.ศ. ๒๕๔๙ หลวงพทขาพเจาไดเปนเจาภาพบวชใหทวดอมพวน ไดมอบพระบรมสารรกธาตใหขาพเจาจานวน ๑๖ องค ใหขาพเจามาบชาทบาน ซงขาพเจารสกดใจมาก เพราะเปนครงแรกทไดมพระบรมสารรกธาตมาบชาเปนของตนเอง และขาพเจาไดเกบบชาไวบนชนบนสดของหงพระทบาน

ในชวงนนขาพเจาไดสวดมนต ไหวพระ ปฎบตธรรมตามปกตเรอยมา และจาไดวาในวนสงกรานตของปถดมา ขาพเจาไดทาความสะอาดหองพระ และนาพระทงหมดลงมาสรงนาตามประเพณเชนเดม รวมถงไดทาความสะอาดผอบทบรรจองคพระบรมสารรกธาตนดวย และแลวในวนนน ขาพเจากไดพบเหนสงอศจรรย คอ มพระบรมสารรกธาตจานวนมากอยในผอบ ซงดดวยตาแลวมากกวาทขาพเจาเคยไดรบมาอยางแนนอน ขาพเจารสกตนเตน ดใจ ปลาบปลมใจอยางบอกไมถก จงไดตะโกนบอกปากบแมวาพระธาตเสดจ พระธาตเสดจมาเพมจรงๆ ดวย ขาพเจาจงไดลองนบจานวนด กไดอยประมาณ ๓๒ องค นเปนครงแรกทขาพเจามประสบการณตรง ในการสมผสถงบารมแหงพทธานภาพ และขาพเจากสามารถทจะบอกกบทกคนไดเตมปาก จากจตจากใจอยางไมตองมขอสงสยอกเลยวา พระบรมสารรกธาตมอยจรง ทานสามารถเสดจมาเพมไดจรงๆ ถาเราปฎบตด สวดมนต ไหวพระอยเปนประจา

และอกคร งหน ง ข าพเจ า ไดรบพระบรมสารร กธาตมาจากหลวงป ทองพน และจาก คณลงบรรเจด จนทรเชอ ขาพเจาจงไดนาใสพานเลกแยกไวบชา เนองจากไดมาทหลงจงยงไมสามารถปนนาขนไปวางรวมไวในพานใหญทขาพเจาไดบชาพระบรมสารรกธาตทงหลายทไดมากอนหนาน (ขาพเจาจะนาพานลงมา สรงนาปละครงในวนสงกรานต) และมอยคนหนง หลงจากขาพเจาสวดมนตและปฎบตธรรมและแผเมตตาเสรจ ขาพเจากนกถงคาทหลวงปทองพน ทานบอกขาพเจาในวนททานมอบพระบรมสารรกธาตใหวา “พระบรมสารรกธาต ทานชอบอตปโส ๑๐๘” (ขาพเจาไดปฎบตธรรมและสวดอตปโส ๑๐๘ ตอเนองมาเปนเวลาเกอบ ๒ เดอนแลว)

ขาพเจาจงลกขนมาหยบพานเลกทใสพระบรมสารรกธาตทไดรบจากหลวงปและลงบรรเจดมาด และสงทขาพเจาเหน คอ พระบรมสารรกธาตทเปนสณฐานเมลดขาวสารทไดมาจากหลวงปนน มขนาดใหญและกวางขนจนเปนลกษณะออกสเหลยมและเปนสขาวนวลสวยงามขนจานวนหลายองค และของคณลงเจดทขาพเจาไดมา อยในขวดเลกๆ เปนพระบรมสารรกธาตสณฐาน เมลดขาวสาร ๒ องคพรอมทงพระโลหตธาตจานวนมาก (ไมไดนบจานวนองค) ซงพอขาพเจาไดหยบข นมาด พระบรมสารรกธาตทเปนเมลดขาวสารนน มลกษณะสขาวแวววบ เหมอนงาชางสวยงามมากทงสององค ซงทาใหขาพเจามความปลมปตเปนยงนก วาพระพทธองคทานทรงเมตตาไดแสดงพทธานภาพใหหมเวไนยสตว

๘๙

เชอมนตอพระธรรมคาสอน และประพฤต ปฎบตตามททานไดสอนไว เรากจะสามารถหลดพนจากทกขนไปได

และอกหนงประสบการณทสาคญ และเปนทประทบใจของขาพเจาเปนอยางมาก และไมมวนลมเลย เกยวกบการเสดจมาขององคพระบรมสารรกธาต คอ เมอครงทขาพเจาตดตามพระอาจารย (พระครสมหจรยทธ อธฉนโท) ไปประเทศศรลงกา ในเดอนมถนายน ป พ.ศ. ๒๕๕๒ เพอไปงานฉลองในการถวายพระพทธรปใหแกวดในประเทศศรลงกา (จาไดวาเปนทรปทขาพเจาบอกผอนวาเปนทรปทวเศษมาก เพราะขาพเจามความอมเอมใจ มปตสข นาตาไหลพรากทกๆ วน และรสกถงคณของพระพทธ พระธรรม และพระสงฆ และคงจรงดงทพระอาจารยทานเคยกลาวใหฟงวา ศรลงกาเปนประเทศทพระพทธศาสนาเจรญอยางมาก เมอไปแลวกรสกและสมผสไดวาเปนเชนนนจรงๆ)

ในการไปศรลงกา พระอาจารยทานไดนาพวกเราไหวพระสวดมนต และเจรญสมาธภาวนาแทบจะทกทๆ เวลาและโอกาสอานวย ในวนแรกของการเดนทาง ณ เจดยถปาราม ซงเปนทประดษฐานของ กระดกไหปลาราของพระพทธเจา หลงจากพระอาจารยใหพวกเราสวดมนตและเจรญจตภาวนาอย ราว ๓๐ นาท หลงจากลมตา พวกเรากไดพบสงอศจรรยวา พระธาตทานไดเสดจมาในผาขาวของพระอาจารยทวางอยเบองหนา ทกคนตางตนเตน ปลาบปลม ปต ยนด ทไดสมผสพลงแหงพทธานภาพ ในดนแดนศกดสทธเชนน

ตลอดระยะเวลาทอยในประเทศศรลงกา ทกๆ วนขาพเจาไดสมผสถงพลงอนศกดสทธของ พทธานภาพ ธรรมานภาพ สงฆานภาพ และเอบอมใจยงนกทไดสมผสประสบการณเหนพระบรมสารรกธาตททานเสดจมาเพมขน เพมขนทกๆ วน มส และสณฐานทสวยงามแตกตางกนมากมาย ประทบจตประทบใจเหลอเกน จากจานวนสบเปนรอย จากรอยเปนพนองค ซงขาพเจาคดวาตวเองโชคดเปนอยางมากทไดมโอกาสเหนองคทานอยางใกลชด เพราะเปนคนชวยพระอาจารยถอทสองไฟ (ในคนแรกท ลอบบ) และชวยนบ และจดบนทกจานวนองคพระธาตทเสดจมาทงหมดในคนวนท ๖ มถนายน ยงจาไดวาสนทใจวา จานวนทงหมดทนบไดคอ ๑,๑๔๕ องค ชางเปนบญของขาพเจาจรงๆ ทมโอกาสไดเหนและไดสมผสประสบการณเชนน

หลงจากนนคนสดทายกอนกลบ พระอาจารยบอกพวกเราใหเตรยมตดชอใตผอบเอาไวแลวฝากไวในหองทาน แลวใหทกคนกลบไปสวดมนต ปฎบตธรรมทหองของตวเองเพออธษฐานจตใหพระธาตเสดจเอง แลวแตบญบารมแตละคน เพอจะไดนากลบไปบชาทบานได ขาพเจาจาไดเลยวาตนเตน และพดกบพอลลวา ถาในผอบเราไมมพระธาตเสดจตองเศรามากแนเลย แลวกชวนกนสวดมนต นงสมาธ เพอทาใหดทสด ปรากฏวาตอนเชากไปดผอบตวเองในหองพระอาจารยกน กจาไดวา เหนพระบรมสารรกธาตทานเสดจในทกผอบ จานวน ๕ องคเทากน มสชมพใสสวยงามมาก ๓ องค และกเปนผลกแกวสขาวใส ๒ องค ตางกนออกไปในแตละคน ขาพเจารสกดใจ ปลาบปลมใจ และระลกถงคณของพระพทธองคเปนยงนกวา พระองคทานทรงมพระมหากรณาธคณ และพระเมตตาอยางมากมายทไดเสดจมาใหทกคนไดรบในจานวนองคทเทาๆ กน โดยไมทาใหใครตองรสกแตกตางจากใครในเรองของบญบารม หลกเลยงสงทจะทาใหพวกเราเกดอกศลจตได ทานชางมนาพระทยทเปยมดวยความเมตตาอยางหาทเปรยบมไดเลยจรงๆ

ขาพเจาอยากบอกวา ขาพเจาไมมความสงสยหรอคลางแคลงใจใดๆทงสนทเกยวกบพลานภาพของพระพทธคณ พระธรรมคณ และพระสงฆคณ และขาพเจาจะตงจต ตงใจ พากเพยรพยายาม

๙๐

ประพฤตด ปฏบตชอบและดาเนนรอยตามคาสอนขององคพระศาสดา ไปจนกวาจะบรรลถงจดหมายอนเปนทสนไปแหงกเลส คอ พระนพพานดวยเทอญ

วรรณภา พพฒนางกร

คณวรรณภา พพฒนางกร (หญง) ถายรปหนาพระพทธรปปางราพง ท กลวหาร

เมองโปโลนนารวะ ประเทศศรลงกา

๙๑

ประสบการณพระบรมสารรกธาต ขาพเจาไมเคยเขาใจ ซาบซงหรอปลมปตกบคาวา “พระบรมสารรกธาต” รแตวาถาเมอใดมขาวลง

หนาหนงสอพมพวา มการอญเชญพระบรมสารรกธาตมาจากประเทศตางๆ ขาพเจากจะเหนผคนมากมายพากนชวนไปกราบไหวบชา และถายงมโอกาสไดอญเชญพระบรมสารรกธาต กลบไปบชาทบาน ผคนเหลานนกดจะพากนปลาบปลมปตราวกบไดสมบตอนลาคากลบไปบชาอยางไรอยางนน

จนขาพเจาไดมโอกาสรวมทรปไปศรลงกากบคณะพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ทานเจาอาวาส วดตาลเอน จงหวดพระนครศรอยธยา เพออญเชญพระพทธรปจากประเทศไทยททานเมตตามอบใหไปประดษฐานยงวดทประเทศศรลงกา เมอไหนๆ ตองไปประเทศศรลงกาแลว ทานจงปรารถนาจะใหญาตโยมไดมโอกาสนมสการสงศกดสทธและโบราณสถานทสาคญหลายๆ ท เพอใหทรปนเปนทรปทพวกเราลกศษยและญาตโยมไดบญสมกบความตงใจ เมอไปในแตละท ทานจะนาคณะนงสวดมนตเพอบชาสงศกดสทธ ณ สถานทนนๆ ทแลวทเลา ชาวคณะไมไดมอาการเหนดเหนอย แตกลบรสกปลาบปลมเปนอยางมาก ทกทๆ ขาพเจาไดมโอกาสไปนาตาจะไหลพรากๆ อนเนองมาจากความปลมปตทขาพเจาเองกบอกไมถกเหมอนกนวาเพราะอะไร รแตวาขาพเจาสมผสไดถงกระแสแหงความเยน และศกดสทธทมาจากสถานทตางๆ เหลานน

ในชวงเยนวนแรกของการกราบไหวพระ และเจดยศกดสทธในประเทศศรลงกา พวกเราไปนมสการเจดยแหงหนง แตขาพเจาตองขอโทษทานผอานดวยทจาชอสถานทไมไดจรงๆ แตเหตการณทขาพเจาลมไมลงเลยกไดเกดขนคอ...พระอาจารยทานจะนาสวดมนตบชาสงศกดสทธเหมอนเดม แตกอนทจะนาสวดทานกไดบอกพวกเราวาใหตงจตอธษฐานอญเชญพระธาต และทานกไดปผาขาวสะอาดบรสทธผนหนงลงตรงหนาของทาน อนเนองมาจากขาพเจาบญนอย ขาพเจาจงไมไดคาดหวงอะไร แตลกๆ ขาพเจากแอบอยากรวาพระธาตทานจะเสดจมาหรอไม จนเมอลมตาและพระอาจารยทานกางผาออกด พวกเราทกคนกเหนเปนประจกษพยานวา ภายใตผาขาวดานใน มหนทมลกษณะขาวขนกอน เลกๆ กระจายอยในผา แตละกอนมรปพรรณสณฐานทแตกตางกนไป ขาพเจาตอนนนยงงงๆ แตกตกใจเพราะขาพเจาเหนแนๆ วากอนหนานน ผานนไมมอะไร และไมมใครทาอะไรกบผาทงสน ทวา....แลวหนกอนเลกๆ พวกนมาจากไหน พวกเราพากนรมถายรปพระธาต ซงขาพเจามารจากพระอาจารยในภายหลงวา นนคอพระบรมสารรกธาตททานเสดจมา

เทานนยงไมพอ หลงจากทพระบรมสารรกธาตเสดจมาในวนแรกแลว วนตอๆ มาเรากไดเหนวา ทานยงเสดจมาอกหลายพระองค โดยมาปรากฏในผอบของพระอาจารยในรปแบบและรปลกษณะตางๆ ยงความแปลกใจ และซาบซงมาสคณะของเราเปนอยางยง ในชวงเวลานนทาใหขาพเจาไดเหนและเรยนรวา พระบรมสารรกธาต และพระธาตทานมและมาในรปแบบตางๆ มากมาย จากทเคยสงสยวาเปนไปไดเหรอทอยๆ ทานจะเสดจมา ตอนนขาพเจาไดหมดขอกงขา เพราะขาพเจาไดเหนดวยตาตนเองทประเทศศรลงกาแหงน

ในเยนวนหนง ซงใกลวนทจะกลบเมองไทย พวกเราชาวคณะไดแวะรานขายของฝาก ชาวคณะตางกพากนไปหาซอผอบไมแกะสลกเปนรปเจดยเลกๆ วากนวา เผอพระอาจารยจะอญเชญพระธาตมาใหพวก

๙๒

เราบาง ตอนนนขาพเจากไมไดสนใจอะไรมาก แตกเดนตามไปด ไมไดคดจะซออะไรกบเคาเลย....แตโชคดทขาพเจาไดกลยาณมตรเพอนรกของขาพเจาทซอผอบเผอให หนาซายงยดเยยดใหขาพเจาอก

คนนนพระอาจารยทานจงเมตตาบอกพวกเราวา ใหเอาผอบของพวกเรามาวางรวมกน แลวใหคณะมารวมตวกนเพอสวดมนตถวายใหแดพระบรมสารรกธาต ฉบพลนนนเองขาพเจาตองรบหนไปขอบคณกลยาณมตรเพอนรกของขาพเจา คอ คณวรรณภา พพฒนางกรทซอผอบใหกบขาพเจา เพราะ ทาใหขาพเจามผอบไปวางกบชาวคณะเหมอนกน แตกแอบทาใจวา เราบญนอย ทานอาจไมเสดจมาในผอบเรากได เพราะผอบใครกผอบมน แตละคนกจะทาสญลกษณหรอแปะชอไวเพอใหรวาผอบนเปนของเรา และคนนนพวกเรากไปรวมตวกนเพอสวดมนต และแยกยายกนไปเขานอน

หลงจากนนในตอนเชา พวกขาพเจากตองตกใจ เพราะพระอาจารยทานแจงใหพวกเราทราบวาผอบของทกคนมพระบรมสารรกธาตเสดจมา และทานไมเสดจมาใหนอยใจ ทาใหตองยงตกใจวาทานเสดจมาอยางยตธรรมและเทาเทยม ทงรปลกษณ ขนาดและจานวน ทกคนไดพระบรมสารรกธาตจานวน ๕ องคเทากน ไมมใครไดมากกวานอยกวา และใน ๕ องคททกคนไดกแบงเปน ๒ แบบทแตกตาง โดยทกคนได ๒ แบบทแตกตางกนเหมอนกนหมด ทาใหขาพเจาทงวา แมจะมจานวนคนมาก วางผอบในรปแบบทแตกตาง แตทานกใหความยตธรรมเทาเทยมคอ เสดจมาเมตตาพวกเราทกคนอยางเสมอภาค ในใจขาพเจาลกๆ กนกดใจมากๆ และปลาบปลมปต แมจะไมรเหตผลทแทจรงวาทาไมทานเสดจมาเหมอนกนหมด แตกแอบคดวาทานชางยตธรรม และเมตตาพวกเราทกคนจรงๆ และนนเปนครงแรกททาใหขาพเจาไดตระหนกถงพทธานภาพพลงอนศกดสทธของพระบรมสารรกธาต

จากวนนนจนถงวนน แมวาขาพเจาจะไมไดมโอกาสประสบกบเหตการณการเสดจมาของพระบรมสารรกธาตอก แตขาพเจากหมดทกขอสงสย และวนนผอบของพระบรมสารรกธาตทขาพเจาอญเชญกลบมาบชาทบาน ซงคณแมของขาพเจากไดหมนสวดมนตบชา และเปลยนนาถวายแดทานอยเปนประจา คณแมจะหมนแวะมาดวา ทานเสดจมาเพมบางหรอไม แตไมวาทานจะเสดจมาเพมอกหรอไม เหตการณครงนนกเปนเหตการณทขาพเจาไมมวนลมเลอนถงพทธานภาพของพระบรมสารรกธาต แมวาจะผานมานานถง ๓ ปแลวกตาม

วรนทรธร ปยทชองกวรา

คณวรนทรธร ปยทชองกวรา (พอลล) นอมสกการะพระพทธมหาจกรพรรด ทถวายแด วดนาคารกขาราม ประเทศศรลงกา

๙๓

พระบรมสารรกธาต ประเทศศรลงกา เปนประเทศทไมเคยอยในความนกคดของขาพเจาทจะไปเยยมเยยน ไมวาจะ

ดวยเหตผลใดๆ แตแลววนหนงหลานสาวของขาพเจากโทรศพทมาหา และเลาใหฟงวา มเพอนของเพอนคนหนงเปนคนศรลงกา อยากไดพระพทธรป และจะเดนทางมาเมองไทย โดยขอใหเพอนของหลานพาไปหาเชาพระ เพอนของหลานจงโทรมาหาหลานสาวขาพเจา และปรกษากนวาจะพาไปเชาพระไดจากทไหน ซงทกคนกลงความเหนกนวา ใหลองคยกบพระอาจารยจรยทธ เจาอาวาสวดตาลเอนด เพราะเหนทวดมคนนาพระพทธรปมาถวายมากมาย เพอนของหลานขาพเจากไปคยกบพระอาจารย ปรากฏวาพระอาจารยทานกเมตตาใหพระองคหนงซงใหญมาก ซงเพอนทศรลงกาพอทราบเรองกดใจมาก และเตรยมจดงานฉลองพระ พรอมกบนมนตพระอาจารยไปรวมฉลองดวย ขาพเจากบอกกบหลานสาวทนท โดยหลานยงเลาไมทนจบวา “ขอไปดวย”

การไปทรปศรลงกาคราวนน มเพอนรวมทรปประมาณ ๒๕ คน ชาวศรลงกาใหการตอนรบพวกเราอยางด ขาพเจาคดวาเขาใหเกยรตพวกเรามาก ตอนทพระอาจารยทาพธเปดมาน ทาใหพวกเราทกคนเหนองคพระเปนครงแรก เปนพระพทธรปทรงเครองจกรพรรด องคใหญและงามมาก ขาพเจาเกดความปลมปตอยางบอกไมถก ทาใหนาตาไหลพราก กลนไมอยจรงๆ เหมอนธรรมะจดสรรใหพวกเรานาความปรารถนาดไปใหคนศรลงกาจรงๆ เลย

นอกจากนขาพเจายงเกดความตนเตนเกยวกบการเสดจมาของพระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาตตางๆ ซงทานเสดจมาทกวน จนวนสดทายนบไดมากกวาหนงพนองค อศจรรยจรงๆ และสงททาใหขาพเจาตนเตน ดใจ ชนใจ ปลมใจ เปนทสด กคอเชาวนทพวกเราจะเดนทางกลบบาน ซงพระบรมสารรกธาต ทานเสดจมาในผอบของพวกเราทกคน คนละ ๕ องคเทาๆ กน เปนสชมพออนใส และขาวเหมอนกนหมดทกคน

ขาพเจา นองว (คณสรยพร โอรส) นองจม (คณวนเพญ ลลาสถาพรกจ) ตางกอดกนรองไหดวยความดใจ ปลมปตเปนทสด พวกเราทกคนตางกมความสขกนมาก และตางกประทบใจกบการไปศรลงกาครงนนไมรลม

ภณนทจนทร พพฒนางกร

ภาพซาย – เรยงลาดบจากซายมอ

คณวรนทรธร ปยทชองกวรา (พอลล)

คณวรรณภา พพฒนางกร (หญง)

คณภณนทจนทร พพฒนางกร (อาเลก)

๙๔

เพราะมสต ถงไดพบพระบรมสารรกธาต วนจนทรท ๖ กนยายน พ.ศ. ๒๕๕๓ กราบนมสการทานพระอาจารยจรยทธ ทเคารพอยางสง

ตามทพระอาจารยไดนาพาคณะญาตธรรมไปประเทศศรลงกา ระหวางวนท ๒ – ๘ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ในการนไดมโอกาสไปกราบสกการะสถานทศกดสทธหลายแหง มพระเขยวแกว เปนตน และจดหมายทสาคญ คอ การไปสมโภชนพระประธานทรงเครองจกรพรรดททางวดตาลเอน โดยพระอาจารยจรยทธ พรอมเหลาญาตธรรมไดมอบถวายวดทประเทศศรลงกา กอนหนานขาพเจาไมทราบมาเลยวามกจกรรมอนเปนมหามงคลมหากศลนเกดขน รสกวามาทราบตอนทนาปจจยไปถวายพระอาจารยในการสรางกฏกรรมฐาน กลบมาถงบานกยงไมไดคดอะไร ไมไดสนใจทจะไป พอวนตอมาขณะปฏบตกรรมฐานทบาน กาลงนงสมาธ อยๆสตภายในกผดขนมาวา ทาไมไมรวมเดนทางไปสมโภชนพระครงน เพราะเปนบญใหญมาก แมหากภายภาคหนาตองการจะไปกราบสกการะบชาสถานทศกด สทธและสาคญในทางพระพทธศาสนา แตโอกาสทจะไดไปสมโภชนพระ มอบถวายพระประธาน อาจจะไมไดไปอก โอกาสแบบนหายากมาก อาจเปนครงเดยวในชวต เมอสตภายในบอกเชนน พอออกจากสมาธ ขาพเจารบโทรตดตอหาบคคลทรจก ทคดวาพอจะสามารถชวยใหขาพเจาไดรวมเดนทางไปครงนได ขาพเจาไดอธษฐานจตขอกาลงบญทขาพเจาไดบาเพญมา จงเปนพลวปจจยชวยใหขาพเจาไดไปรวมบญนดวยเถด เพราะอกประมาณ ๑ สปดาห คณะญาตธรรมกจะออกเดนทางไปแลว เปนชวงเวลาทกระชนชดมากสาหรบขาพเจา เพราะไมรวาจะมทนงสาหรบขาพเจาหรอเปลา ตองขอขอบคณ คณนภาพร พเลก นองหญง นองอร เพราะทานเหลานมสวนสาคญททาใหขาพเจาสามารถเดนทางไปได

เมอไดไปกคมคาสาหรบการเดนทางจรงๆ ไดเหนพระบรมสารรกธาตเสดจมา ยงความปลาบปลมปตใหกบทกคนในคณะ ขาพเจาถงกบนาตาไหล พระธาตเสดจมาจานวนมาก มหลายสณฐาน หลายส ขาพเจาไดบนทกเปนดวดไว และไดมอบใหทกคนในคณะคนละ ๑ ชด คนวนกอนทจะเดนทางกลบ พระอาจารยใหทกคนปฏบตธรรมในหองของตนเอง โดยนาผอบของแตละคนมาฝากไวทหองพระอาจารย พอรงเชาปรากฏวา พระธาตเสดจทกผอบในจานวนเทาๆ กน ยงความปตยนดกบทกคนยงนก ขาพเจา พว พเลก กอดกนรองไห ดใจเปนทสด เพราะกอนหนาทจะทราบวาพระธาตเสดจทกผอบ ขาพเจากรสกกงวลใจไมรวาจะมบญไดรบพระธาตหรอเปลา แตพอรวาพระธาตทานเสดจมาโปรดพวกเราทกคน ปตยนดมาก วนกอนออกเดนทางมาทน ขาพเจาไดนาผารองกราบสขาวมาฝากทกคน แลววนกลบผารองกราบผนน บางคนไดใชประโยชนในการอญเชญเสดจพระธาตกลบบาน นบวาเปนประโยชนอยางยง

พระอาจารยทานไดใหพวกเราทกคนไดพดบอกความรสกในการเดนทางมาครงน ระหวางทางทอยในรถ ขาพเจากไดบรรยายความรสกไปหมดแลว แตขอนามาเขยนอยางยอๆ ในครงนวา บญนาพาจดสรรใหพวกเรา ไดมาสรางบารมในครงน และเหตการณมหากศลน จะไมมวนลมไปจากใจจนตลอดชวต นบวาพวกเรามบญอยางมากทเกดมาพบพระพทธศาสนา ไดประพฤตปฏบตธรรม ไดสรางทง ทาน ศล ภาวนา ไดพบกลยาณมตร ไดพบครบาอาจารยท เปนพระปฏบตด ปฏบตชอบ มบารมมาก ทานพระอาจารยจรยทธ เปนพระภกษอกรปหนงทเปนเนอนาบญอนดเยยม อทศตนเพอไปงานสมโภชน

๙๕

พระพทธรป พวกเขาคงซาบซงใจทไดรบพระพทธรปซงเปนพระประธานทรงเครองจกรพรรดทงดงามจนขาพเจา และอกหลายทานตกตะลง จนปตนาตาไหล ยามเมอเขาเปดมานใหเหนองคพระเปนครงแรก ชางงดงามจนเกนบรรยาย เสยงสาธการดงลนศาลา มนยากทจะพรรณนาเปนถอยคาได รสกถงพลงแหงพทธานภาพอนยงใหญ เหมอนพวกเราแมจะตางชาต แตไมตางศาสนา พวกเรามสมเดจพอองคเดยวกน ทรอยดวงใจใหพวกเรายดมนในคณงามความด และจะดาเนนรอยตามทางทพระบรมศาสดาพระสมมาสมพทธเจาไดโปรดสอนชแนะแนวทางไว แมเสนทางแหงพระนพพานจะอกยาวไกลเทาใด หากเรามงมนเดนทาง คงมสกวนทจะถง

สดทายนขอกราบอาราธนาคณพระศรรตนตรยมาปกปองผองภย ใหพระอาจารยจรยทธมสขภาพพลานามยสมบรณ แขงแรง กจการงานในการเผยแผทานบารงพระพทธศาสนาทพระอาจารยมดารไว และกาลงดาเนนการอย งานนนจงสาเรจราบรน ขาพเจาขอสงทงกาลงกาย กาลงทรพย กาลงใจ อนสมควรตามกาลงของขาพเจา นอมถวายเปนพทธบชา ธรรมบชา สงฆบชา ขอพระอาจารยอยเปนรมโพธ รมไทร หลกใจ ของศษยานศษย และพทธศาสนกชนไปตราบนานเทานานเทอญ

กราบนมสการดวยความเคารพอยางสง วนเพญ ลลาสถาพรกจ

คณวนเพญ ลลาสถาพรกจ (ซาย) คณสรยพร โอรส (ขวา)

๙๖

การแสวงบญประเทศศรลงกา ระหวาง ๒ – ๘ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

ประเทศศรลงกาเปนประเทศทมธรรมชาตสวยงาม เปนเมองทนบถอศาสนาพทธ มวดมากมาย เปนประเทศทมความเปนมาเกยวกบพระพทธศาสนามากมาย และไดมาเผยแผพระพทธศาสนาทประเทศไทยดวย ประชากรชาวศรลงกาสวนใหญมรปรางหนาตาคลายกบคนอนเดย มผวดา ตาโตดา

การทเราจะเขาไปบรเวณวดในประเทศศรลงกานตองถอดรองเทากอน ตองเดนเทาเปลาเขาไป และขาพเจาไดไปกราบสกการะพระมหาเจดย สวนเวลสายะ หรอเรยกอกอยางหนงวาพระเจดย สวรรณมาลกทใหญและงดงามมาก เปนตนแบบพระเจดยทรงโอควา เชน พระปฐมเจดย และไดกราบ พระบรมสารรกธาต พระรากขวญเบองขวา (กระดกไหปลาราของพระพทธเจา) ณ วดถปาราม ซงอยบนยอดเจดย เปนประวตศาสตรทมตานานเลาขานกนมากวา ๒,๐๐๐ ป เปนราชธานแหงแรกของกษตรยสงหลในพทธกาล ในการไปกราบครงน มทานพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เปนผนาสวดมนต และนงสมาธทตรงหนาพระเจดย แลวใหอธษฐานจตอญเชญพระบรมสารรกธาตเสดจมา ระหวางนงสมาธอยนน มเหตอศจรรยเกดขน ซงหลายคนทอยดวยขณะนน กไดรบรเชนกน คอมแสงสขาวสวางจาทบรเวณนน และหลงจากทเราลมตาขนมา (พระอาจารยไดบอก ใหกาหนดลมตา) พระอาจารยไดเปดผาขาวบนพาน และปรากฏวาพบองคพระบรมสารรกธาตเสดจมาบนผาขาวทปไวบนพานจานวนหลายองค นบได ๘๖ องค ทกคนทไปรสกอศจรรยใจมากทไดมาเหนกบตาตวเอง หากเปนผอนบอกเลาอาจจะไมเชอถง ๑๐๐ %

หลงจากทกลบมาทพก พอวนรงขนพระอาจารยเปดดพระบรมสารรกธาตพบวา เสดจมาเพมอกเปนจานวนมาก โดยมสสนสวยงามแตกตางกนออกไป มสเหลองบษราคม สชมพ ผลกใสประดจเพชร สเขยวมรกต มรปพรรณสณฐานแตกตางกน สณฐานรปทรงกระดก รปเมลดผกกาด เมลดถว และทกคนกรสกปลมปตมาก บางคนถงกบนาตาไหลทไดเจอเหตการณวเศษทไมเคยประสบน

ในคนสดทายทประเทศศรลงกา พระครสมหจรยทธ ไดใหพวกเราสวดมนต ทาสมาธ อธษฐานจตอญเชญพระบรมสารรกธาตใหเสดจมาทผอบของแตละคนทนาไป รงเชาซงเปน วนทพวกเราจะเดนทางกลบปรากฏวา พระบรมสารรกธาตเสดจมาทผอบของแตละคน คนละ ๕ องค มสชมพ ๓ องค และสขาวขนาดเทาเมลดงา ๒ องค ทาใหทกคนดใจกนมาก ปลมปตกนไปทกคน

บญกศลทพระอาจารยไดนาพระพทธรป พระมหาจกรพรรด ถวายใหกบประเทศศรลงกา ไดอญเชญพระบรมสารรกธาตจากประเทศไทยไปไวทประเทศศรลงกา นบวาเปนมหากศลอยางยงทขาพเจาไดมารวมบญดวย

ขาพเจาขออนโมทนาบญในมหากศลทพระอาจารย คอ พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไดบาเพญปฏบตมา และทกาลงจะทาตอไปเพอสบตอพระพทธศาสนาโดยแทจรง

สรยพร โอรส

๙๗

อทธปาฏหารยพระบรมสารรกธาต พระธาต ทขาพเจาไดรแจงเหนจรง ในศรลงกา และพมา

ขาพเจา สนย อธปณกล ไดประสบการณตรงเกยวกบการเสดจของพระบรมสารรกธาต พระธาต เรมจากเพอนสนทของขาพเจาไดทาบญทอดกฐนกบคณหญงสรพนธ และไดรบแจกพระธาตมาบชา ๕ องค เราไดอญเชญมาบชาทบานโดยใสในผอบทปดมดชด มสาล และผาขาวหอไว เพอนคนนสนใจการปฏบตธรรม และไดไปปฏบตทางภาคเหนอ ภาคอสาน และภาคกลาง สวนใหญจะชอบอยแบบปฏบตเดยว และไดพยายามชกชวนใหขาพเจาไปปฏบตธรรม ขาพเจากเฉยมาตลอด ซายงบอกกบเพอนวา อยามาชวนอกนะ ถงเวลาจะไปเอง ถาชวนแลวไมไป ทาใหขาพเจาคดวา ตวเองจะเปนบาปเปนกรรม ตอนนนขาพเจาคดวา เพยงไดทาบญตกบาตรสมาเสมอ ทาบญกฐน ผาปา รวมสรางอโบสถ รวมบญตามวดตางๆ ททราบวาทางวดตองการปจจยไปสรางสงจาเปนภายในวด และรกษาศล ไมเบยดเบยนตนเองและผอน เทานกพอแลว เพอนกบอกวาถาหากปฏบตดปฏบตชอบ พระธาตจะเสดจเพมได แตถาปฏบตไมด พระธาตกจะเสดจไปจากเราได ขาพเจาไมเชอเดดขาด สสารจะเกดขนเอง และหายไปเอง ไมมทางเปนไปได (ขออโหสกรรมดวยเถดเจาคะ) ขาพเจาจงบอกกบเพอนวา หากพระธาตเสดจเพมจรง ขาพเจาจะเรมปฏบตธรรม

ปกตวนสงกรานตเราจะสรงนาพระธาต และพระพทธรปทกองคทเราบชาบนโตะหมบชา ปรากฏวาเมอเปดผอบออกพบวามพระธาต ๗ องค เพมจากเดม ๒ องค เพอนขาพเจาตนเตน และดใจมาก และบอกวา เธอตองปฏบตธรรมตามสญญา ขาพเจากยงแคลงใจ ถามวา เธออยากใหฉนปฏบตจงเอาพระธาตจากทไดมาเพมทหลง มาเพมในผอบนหรอ เพอนกยนยนวา ไมไดเอามาเพม ทานเพมของทานเอง ขาพเจากยงไมคอยจะเชออยดวาเพอนพดจรง แตกเรมปฏบต โดยอานจากหนงสอ และเรมนงสมาธ โดยไมไดไปหาครบาอาจารยขอกรรมฐาน ชวงนนขาพเจายงทางานอย (เปนคณคร) ไมมเวลาไปปฏบตทวด เพราะทาทงงานประจาจนทรถงศกร วนเสารอาทตยกทางานพเศษ ลกศษยจะไปกราบหลวงปมาชวน กไมมเวลาไป แตชอบทาบญฝากอาหารไปถวายหลวงป

ขาพเจาเรมเขาวดปฏบตธรรมเมอป พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยมแรงบนดาลใจจากการทไดไปกราบหลวงพอจรญ ฐตธมโม วดอมพวน จ.สงหบร ไดเหนจรยวตรอนงดงาม เกดความศรทธา ประกอบกบมนองคนหนงเอาหนงสอของหลวงพอมาใหอาน คอ อนสาสนยปฏหารย ขาพเจาจงบอกเพอนวา ข าพเจาจะไปปฏบตธรรมทวดอมพวน ทาใหขาพเจาโชคดมโอกาสไดเปนลกศษยของพระอาจารยจรยทธ อธฉนโท ไดรบความร ความเขาใจจากทานมา ไดเหนถงความกตญกตเวท ททานมตอหลวงพอจรญเปนอยางมาก ขอบคณโครงการมทตาสกการะ โครงการพทธศาสตร-ทางสายเอก ของพระอาจารย ตอมาพระอาจารยไดมาดารงตาแหนงเจาอาวาสวดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา มอยวนหนงในเดอนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๒ ขาพเจาและลกสาวของนองทเปนกลยาณมตรอยากทาบญเลยงพระทงวด เนองในโอกาสวนคลายวนเกด ซงขาพเจาและลกสาวของนองคนนนเกดวนทและเดอนเดยวกน ชวนกนจะไปทาบญทวดตาลเอน ปรากฏวาโทรตดตอทางวดไมได เพราะตองจองวนและตดตอพอครวทาอาหาร จงตดสนใจขบรถจากชลบรมาวดตาลเอน เพอตดตอเรองวนและอาหาร ถอวาเปนบญทสดทตดสนใจมา ทา

๙๘

ใหไดตดตามพระอาจารยไปศรลงกา เพราะวนทเรามาทวดเปนวนทพระอาจารยเพงกลบมาจากศรลงกา(ซงเปนการเดนทางไปศรลงกาครงแรกของทาน) เราไดทราบจากทานวา ทานจะไปศรลงกาอกครงในตนเดอนมถนายน ๒๕๕๒ เพอมอบพระพทธรปพระมหาจกรพรรด (องคใหญหนาตก ๘๐ นว) ใหแกชาว ศรลงกา และรวมงานสมโภชน เพอนของขาพเจาจงถามพระอาจารยวา จะขอตดตามไปดวยไดหรอไม อยากไปรวมบญกบพระอาจารย พระอาจารยจงใหนองแปบ เอาเบอรโทรศพทคนจดทวรให(นองอร) ปรากฏวามทวาง ขาพเจาและเพอนจงมโอกาสตดตามพระอาจารยไปศรลงกา และในวนนนเอง เราไดทราบจากพระอาจารยสมบญวา พระอาจารยจรยทธไดพระธาตมาจากศรลงกา(จากเหตการณพระธาตเสดจในครงแรก) จานวน ๘๖ องค พระอาจารยสมบญไดเมตตาใหพวกเราเขาไปกราบพระธาตในอโบสถวดตาลเอน ไดเหนองคพระธาตอยางชดเจนและใกลชด รสกปต ดใจ และปลาบปลมมาก เราขอตดตามพระอาจารยไปศรลงกา กอนทจะทราบวาพระอาจารยไดพระธาตมาจากศรลงกา

คณะทรปอมบญไปศรลงกา ๒-๘ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยมพระภกษไป ๒ รป คอ พระอาจารยจรยทธ และพระไกรวลย มลกศษย อบาสก อบาสกา ตดตาม ๒๐ คน และไกด ๓ คน เรมเดนทางคนวนท ๒ ม.ย. พอเชาวนท ๓ ม.ย. กเดนทางในศรลงกา ไปสกการะพระมหาเจดย สถป แหลงโบราณคด วด สถานทศกดสทธของศรลงกา บางแหงพระอาจารยจะนาสวดมนต บางแหงกจะมการนงสมาธ ตกเยนไดไปกราบสกการะ พระเจดยสวรรณมาลกทใหญ และงดงามมาก ตอจากนนจงไดไปวด ถปาราม

ทวดถปาราม ซงเปนทบรรจพระบรมสารรกธาตพระรากขวญเบองขวา (กระดกไหปลาราของพระพทธเจา) พระอาจารยไดนาพวกเราสวดมนตและนงสมาธ หลงจากทนงสมาธเสรจ พระอาจารยไดเออมมอไปแตะผาขาวซงเปนผารองกราบ โดยพระอาจารยไดพบทบไว ขาพเจาสงเกตเหนสหนาขอ พระอาจารยมแววปต ยมนอยๆ ขาพเจาจงกระซบบอกเพอนขาพเจาวา ใหขยบเขามาใกลๆ ตองมสงดๆ เกดขนแน เมอพระอาจารยเปดผาทพบไวออก ขาพเจาตะลง ปต เยนวาบ ทไดเหนพระธาตจานวนมาก มทงองคใหญ องคเลก รสกตนเตน อศจรรย กบอทธปาฏหารยทเกดขน เปนครงแรกในชวตทไดเหน พระธาตเสดจ ดวยพทธานภาพขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา เปนบญทไดมาพบ ซงเปนสงทไมเคยคดวาจะไดพบ ขาพเจาคดวาทกคนกคงจะมความรสกไมตางกน คราวนขาพเจาเชอแลววาพระธาตสามารถเสดจมาไดจรงๆ ดวยบญบารมของพระอาจารย ดวยความเมตตาของพระพทธองค เปนสรมงคลอนลาคา ขาพเจาไมสงสยอกแลวเจาคะ บารมของพระพทธองคแผไพศาลทวสากลโลก แมพระองคจะเสดจดบขนธปรนพพานไปกวาสองพนหารอยหาสบสองป (ปทเกดเหตการณ ในขณะนน)

สทมเศษ คณะเราถงทพก พระอาจารยไดนาพระธาตมาใหพวกเราไดชมบารม พระอาจารยนา สวดมนตแลวกมการแยกพระธาตตามสณฐาน ส นบจานวน โดยสามารถแยกสณฐาน และสไดตางๆ กน ดงน

- สณฐานคลายกระดกงาชาง แตมรพรน องคใหญ สขาว ๑ องค - สณฐานเมลดถวองคใหญ ๒ องค คอ มสขาวเปนเงาแกมเขยว ๑ องค และสขาวเปนเงาแกม

นาตาล ๑ องค - มสขาวใส องคใหญ ๒ องค - สณฐานเมลดผกกาด สขาวใส องคเลกๆ ๘๑ องค

๙๙

รวมได ๘๖ องค วนแรกในศรลงกา พระธาตไดเสดจใหพวกเราไดชนชมถงพทธานภาพ อทธปาฏหารย ขององค

สมเดจสมมาสมพทธเจาแลว วนท ๕ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ตอนเชากอนเดนทางพระอาจารยไดถอพานทบรรจผอบพระธาต

ลงมาจากหองของทาน พวกเรามโอกาสไดสกการะอกครง และไดเหนมพระธาตสชมพเพมขน ตกกลางคนเมอถงทพก พระอาจารยพาสวดมนตและมการนบจานวนพระธาตอกครง เพราะรวามเพมเปนจานวนมาก คอ

- สณฐานคลายกระดกงาชาง องคใหญ สขาว เพมจาก ๑ องค เปน ๖ องค - สณฐานเมลดถวองคใหญ เพมจาก ๒ องค เปน ๓ องค - มสขาวใส องคใหญ เพมจาก ๒ องค เปนชมพ ๙ องค และสเหลองอาพน ๑๙ องค - สณฐานเมลดผกกาด สขาวใส เพมจาก ๘๑ องค เปน ๑,๑๔๕ องค ความปต ตนเตน อศจรรย มเพมขน เมอไดเหนพระธาตเสดจเพมเปนจานวนมากเชนน ปตหนอ วนท ๖ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ไกดไดนาพวกเราไปซอผอบจากรานคาในศรลงกา เพอจะมาขอ

บญบารมขอใหพระธาตเสดจ และขอบารมจากพระอาจารย อญเชญพระธาตเสดจในผอบของตนเอง เพอจะไดนากลบมาบชาทบานของตน คนนนพระอาจารยใหทกคนกลบไปสวดมนต นงสมาธทหองพกของตนเอง ขออญเชญพระธาตเสดจในผอบของตน ในใจของทกคนคงไมตางกน ตางกลววาในผอบของตนเองจะไมมพระธาตเสดจมาใหไดชนชมบารม เราอาจไมมบญพอ

พอรงเชา ทกคนไปรวมกนทหองพกของพระอาจารย พระอาจารยไดเปดผอบของทกคนออกพวกเราผลดกนชะโงกเขาไปด ขาพเจาไดเหนพระธาตของทกผอบทเรยงรายกนอย ทานเสดจมาทกผอบ และมจานวนเทากน คอ สชมพ ๓ องค สขาวใส ๒ องค แตกตางกนทขนาด และสออนแก ตามบญบารมของแตละคน ความรสกของขาพเจาในขณะนนคอ ปต ขนลกจนหนาวสน หนาวมากๆ นาตาซมดวยความดใจ และเมอมองในผอบของพระอาจารย กเหนพระธาตมสเขมขน ทงสชมพ และสเหลองอาพน งามมาก

เมอนากลบมาบชาทบาน ชวงแรกขาพเจาจะเปดดบอยมาก กลวทานจะเสดจหายไป จนบดนพบวาจานวนองคยงคงเทาเดม แตมขนาดใหญขนกวาเดม สวนสขาวใส ๒ องคเรมเปลยนสเปนสขาวขน

ขาพเจาเชอในกฏแหงกรรม บญและบาป บดนขาพเจาเชออกอยางหนงวา ในโลกนยงมสงมหศจรรย คอ พระบรมสารรกธาต พระธาต ทานสามารถเสดจเพมได และสามารถเสดจไปจากเราได ขนอยกบการปฏบต เชอวา เถากระดก เสนผม ฟน เลบ ของผบรรลธรรม พระอรหนต แปรเปลยนเปนพระธาตได

ขอบคณตวเองทไดเกดในพระพทธศาสนาตามกรรมดในภพกอน จงไดมโอกาสปฏบตธรรม เกอบสายเกนไป กราบขอบพระคณพระอาจารยจรยทธ เปนเนอนาบญทนาพวกเราไดปฏบตด ปฏบตชอบ ดวยบญบารมของพระอาจารยจงทาใหพวกเราไดพบกบสงมหศจรรยทเกดขนในโลกน กราบนมสการอยางสงแดองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ทใหลกไดประจกษ ในบารมอนสงสงของพระองค ขอ พระพทธองคโปรดปกปกรกษาคมครองพระอาจารยใหมสขภาพแขงแรง อยเปนรมโพธรมไทร เปนทพงของลกศษยและชาวพทธ ชวยจรรโลงพทธศาสนาใหเจรญรงเรองตลอดกาลนานเจาคะ

๑๐๐

ตอมาในชวงวนท ๒๑ – ๒๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ ขาพเจาไดมโอกาสรวมคณะทวรตดตามพระอาจารยไปพมา และในวนสดทายทเราจะกลบเมองไทย เราไดไปนมสการพระบรมสารร กธาต ณ เจดย โบตาทาวน พระอาจารยไดนาพวกเราสวดมนต นงสมาธหนาพระพทธรป ซงอยทางดานซายมอ สวนทางดานขวามอจะเปนเทพทนใจ เมอออกจากสมาธ พระอาจารยไดเรยกหาวาใครมผอบ เพราะมพระธาตเสดจในมอของพระอาจารย ๑๒ องค สรางความปต อศจรรย แกพวกเราเปนอยางยง วนนนเรารบมาก เพราะกลวจะมาไมทนเครองบนทจะกลบเมองไทย พระอาจารยไมไดปผาขาวรองกราบเหมอนตอนไป ศรลงกา ทานยงเมตตามาเสดจทมอพระอาจารย

นคอประสบการณทขาพเจาไดประสบมาดวยตาตนเอง ในชวตนจะไมมวนลม คดถงทไรภาพจะเดนชด มความสข มความเพยร ทจะปฏบต อยากทาความดยงๆ ขน เพอเปนการบชาองคสมเดจพระศาสดา สาธ

สนย อธปณกล

คณสนย อธปณกล ถายทหนาสระวายนา ของโรงแรมทพก ในเมองแคนด ประเทศศรลงกา

๑๐๑

เรอง ความประทบใจ ในประเทศศรลงกา (โดย รพรตน วนชเพลา)

ตอนท ๑ อาจนไตย ไรขอบเขต

ตอนท ๒ คณเคยสงสยไหม? วาเหตใด พระอาจารยจรยทธ จงมบญบารมสมพงษกบพระธาตยงนก

ตอนท ๑ อาจนไตย ไรขอบเขต

อาจนไตย เปนปรากฏการณทเกดขนในทางพทธศาสนา เปนสงทอยเหนอเหตผลทจะนามาอธบายได แมจะดวยกฏเกณฑทางธรรมชาต หรอดวยกฏเกณฑทางวทยาศาสตรกตาม แตทนาทงยงกวานน คอ แมจะอธบายไมได แตสามารถพสจนใหเหนจรงได เชน กรณทพระธาตเสดจ ไมมใครอธบายไดวาเสดจมาอยางไร ดวยวธใด ทาไมจงเปนเชนนน แตกสามารถพสจนใหเหนกนจะๆ ตอหนาตอตาได

การเสดจ ของพระธาต ประกาศกอง ขอพนอง เชออจนไตย ในพทธศาสนา เปนสงท เหนอเหตผล จนปญญา จะนามา ชแจง ใหแจงใจ เมอพระธาต ทรงเสดจ เจดสสรรค ชดบขนธ หมดตณหา พาจตใส หมดทกขโศก หมดเศราหมอง เคยครองใจ สนวฏฏะไป พบสขสนต นรนดร (สนวฏฏะะไป ตลอดกาล นพพานเอย)

ผใดทกระดกกลายเปนพระธาต ผนนเชอกนวาเปนพระอรหนต เพราะรางกายและจตใจของทาน ถกฟอกจนบรสทธ ปราศจากตณหาและกเลส ปราศจากทกข ดบวฏฏะสงสาร ดบการเกดการตาย ถงซงพระนพพาน ซงเปนทสดของพระพทธศาสนา

อาจนไตย ทจะกลาวถงในครงน เปนเหตการณทพระธาตทรงเสดจมาใหเหนกนจะๆ ตอหนาตอตาพวกเราทกคนทประเทศศรลงกา ซงเปนหนงในความประทบใจครงทไปประเทศศรลงกา กบพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เจาอาวาสวดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา

ในครงนนพระอาจารยไดพาพวกเราไปทาบญใหญ คอ ไปมอบพระพทธรปปางมหาจกรพรรด ใหแดวดนาคารกขาราม ทเมองโคลมโบ เมองหลวงของประเทศศรลงกา องคพระนนมขนาดหนาตก ๘๐ นว สง ๑๔ ฟต ทรงเครองทสวยงามมากๆ ซงสงไปถงกอนหนานนแลวโดยทางเรอ ใหญโตจนกระทงทางวดตองทบผนงศาลา เพราะเอาเขาประตไมได ความเปนมาเปนไปอยางไรเกยวกบพระพทธรป นอง

๑๐๒

พอลล (คณวรนทรธร ปยะทชองกวรา) และนองหญง (คณวรรณภา พพฒนางกร) ผเปนตวตงตวตคงไดเลาไปแลว

ซงการมอบพระพทธรปในครงน ยงความปลมปต ใหกบทงผใหและผรบ คอ พระอาจารยจรยทธ และพวกเราผรวมทม กบชาวเมองโคลมโบ ประเทศศรลงกา ทางศรลงกาไดทาพธตอนรบอยางยงใหญเอกเกรก สมเกยรตของพระพทธเจาจรงๆ ถงขนททานประธานาธบดของศรลงกา ไดแสดงความขอบคณลงในหนาหนงของหนงสอพมพยกษใหญของศรลงกา พรอมกบลงรปของพระพทธรป ทหนา ๑ ของหนงสอพมพดวย และยงบอกอกวา หากไมตดราชการงานเมองสาคญจะมารวมพธดวย

ดวยเหตทชาวศรลงกาเคารพและศรทธาในพระพทธศาสนาเปนอยางยง จงไดยนเสยงอนโมทนาดงกกกองไปทงวด ดวยคาวา สาธ สาธ สาธ สา, สาธ สาธ สาธ สา, สาธ ๆ ๆ ๆ ๆ ซาแลวซาอก ทาใหพวกเราอดทจะปลมปต และตนตนใจมไดในการทาบญใหญครงน

โดยเฉพาะพระพทธรป(ปดทองคาเปลว) ขนาดใหญ ไมคอยมในศรลงกา ยงปางมหาจกรพรรดดวยแลว ยงไมมเลย ทเหนมจะเปนปางอน และขนาดกลางๆ ไมใหญโต ซงสวนมากกคนไทยทงนนทนาไปถวาย เพราะพระพทธศาสนาในศรลงกาเปนสยามวงศ ซงพระครอบาล ทานเปนผนาไปเผยแผไว ฉะนนพระพทธศาสนาในศรลงกากบไทยจงเปนพนองกน สายเดยวกน

นอกจากการถวายพระพทธรปแลว พวกเรายงไดไปทวรบญ มอบของใช ถวายปจจย ถวายผาไตร และถวายรมเอาเคลด เพอความรมเยน ไมตองตรากตรากราแดดกราฝน ซงกจรง พระอาจารยจรยทธยงพดเลยวา เรามาครงนไมเจอฝนเลยทงๆ ทเปนฤดฝน ถาตกกไมตกตอนทพวกเราลงเดน จากนนพวกเรายงไดเทยวชมสถานทสาคญตางๆ ไปกราบไหวสงศกดสทธ ตนพระศรมหาโพธทเชอกนวาเปนหนอเนอเดยวกบทพทธคยาประเทศอนเดย ซงพระพทธเจาใชเปนสถานททรงตรสรสมมาสมโพธญาณ กราบไหวพระธาตในทตางๆ รวมทงไปกราบพระเขยวแกวสงศกดสทธสงสดทเมองแคนด อยางใกลชดดวย

มความประทบใจหลายเรองทอยากจะเลา ไดแก ๑. ความประทบใจในกลมของพวกเรากนเอง

๑.๑ ความประทบใจในทมทวร ๑.๒ ความประทบใจในการเสดจมาของพระธาต ๒. ความประทบใจในประเทศ และประชาชนคนศรลงกา ๓. ความไมประทบใจในประชาชนคนสวนนอยของศรลงกา ๑. ความประทบใจในกลมของพวกเรากนเอง

๑.๑ ความประทบใจในทมทวร โดยเฉพาะความนารกของทกๆ คนทแบบไปไหนไปกน ไมมขดกน แตละคนกเตมไปดวยนาใจไมตร มความเออเฟอเผอแผ เปนกนเองเหมอนเปนพเปนนองกน กลนกนเปนเนอเดยวทงหมดไมมแบงแยก ทกคนลวนตงใจไปทาบญ ไปเอาบญกนจรงๆ แตละคนจง อมอาบไปดวยรอยยมแหงความปตสข บรษทลายนาทองทวร กทาใหเราประทบใจไดไมนอย ทงทพก อาหารการกนทโรงแรม และทบรษททวรนามาบรการเรา เชน ทพก จาไดวา พกรมทะเลสาบ ๑ คน รมมหาสมทรอนเดย ๓ คน คอ คนแรก และ ๒ คนสดทาย บนยอดเขาอก ๑ คน แตตองขออภยหากสถานท

๑๐๓

และตวเลขอาจจะขาดตกไปบาง เพราะตอนนผเขยนไมไดอยทบานจงไมมขอมล ขณะทเขยนนผเขยนจาพรรษา เขากรรมฐานเกบอารมณปลกวเวกอย การเขยนจงอาจขาดตกบกพรองไมสมบรณนก และตองกราบอโหสกรรมตอพระพทธ พระธรรม พระสงฆดวย ทลกบงอาจหยดกรรมฐานชวคราว เพอมาเขยนหนงสอ! กทาเอาฟงไปหลายวนทเดยว แตจะขอไถโทษ โดยการเขยนเกยวกบเรองธรรมะในตอนท ๒ เปนการชดเชย บางทานอาจสงสยเขากรรมฐานแลวตดตอไดไง นตองยกใหเปนผลงานของผประสานงาน ขนาดปดโทรศพท เกบตวในกฏ ยงเอามาได

๑.๒ ความประทบใจในการเสดจมาของพระธาต เปนทสด ของทสด ของความประทบใจ ในครงนทพวกเรามบญทไดชนชมบารมของพระบรม

สารรกธาตททรงเมตตาเสดจมาใหพวกเราไดสกการะบชากราบไหวกนจะๆ อยางถงจตถงใจกนจรงๆ กดวยบญบารมของพระอาจารยจรยทธ ทชางมความสมพงษกบพระธาตเสยจรงๆ เพราะถาพระอาจารยพาสวดมนตนงสมาธทไหน สวนใหญแลวจะมพระธาตเสดจทกทไปเหมอนกบจะร หลายคนทเคยไปทวรบญกบพระอาจารย มกจะเตรยมผอบตดตวไปดวย แตผเขยนเพงจะไดรวมทมแสวงบญกบพระอาจารยเปนครงแรกจงไมอาจลวงรถงความลบน จงไมไดเตรยมผอบไป แตภายหลงจากทพระธาตเสดจพระอาจารยจงใหคนขบรถพาพวกเราไปซอผอบมาประจาตวไวจนครบทกคน เผอวาจะไดใชประโยชนและกไดใชจรงๆ ในวนกอนจะกลบประเทศไทย

วนทองคพระธาตเสดจ เปนวนเดยวกบทเราไปสกการะตนพระศรมหาโพธ จากนนกเดนทางตอไปสกการะสถปวดสวรรรมาลก ซงบางคนเรยกวาวดชางลอม เพราะทฐานรวจะมรปปนของชางนอยทนารกตอเนองกนตลอดแนวดสวยงามมาก วดนเปนตนแบบของพระปฐมเจดยของเราทนครปฐม จากนนกเดนทางตอไปอกหลายท

จนกระทงบายคลอยแดดเรมออนแสงลง เรากมาถงวดถปาราม ซงทยอดเจดยเปนทบรรจ พระรากขวญเบองขวา หรอกระดกไหปลาราเบองขวาของสมเดจพระพทธบดาสมมาสมพทธเจาของเรา

พระอาจารยจรยทธ ไดพาพวกเรานาดอกไมไปสกการะบชา แลวนาพวกเราสวดมนตบชาพระรตนตรยและบทอนๆ จากนนใหทกคนนงสมาธ นงอยนานประมาณครงชวโมง โดยทานวางผารองกราบสขาวไวตรงหนาทาน พอออกจากสมาธทานจบดทผารองกราบ ผเขยนเหนเพราะนงไมไกลจากทาน แลวทานกพดออกมาวา พระธาตเสดจ หลายคนทไมเคยรอาจจะไมสนใจฟง แตพวกทเคยรวมทวรบญกบทานคงจะหผงรอฟงอยแลว พอไดยนเชนนนจงบอกตอๆกนไปวา พระธาตเสดจๆๆๆ พวกเราจงพากนลกฮอไปลอมวงตรงหนาพระอาจารย พระอาจารยจงคอยๆเปดผารองกราบทพบอยออกมา ปรากฏวาภายในนนมพระธาตองคใหญ ๕ องค ประกอบไปดวย พระบรมสารรกธาตทมสณฐานรปกระดก ขนาดเทาปากกา ยาวประมาณหนงขอมอ จานวน ๑ องค, สนฐานรปเมลดถวแดงทเราตมนาตาลทราย สเขยวแซมขาว ๑ องค และสขาวแซมนาตาล ๑ องค, สณฐานเปนผลกสขาวใสองคใหญ ๒ องค นอกนนเปนองคเลกๆ ขาวใสอก ๘๑ องค สรปวานบรวมทงขนาดใหญและเลกไดทงหมด ๘๖ องค

ทกคนตางกตนเตนฮอฮากนยกใหญ ผเขยนเองกอดทจะตนเตนไมได แตในใจกยงเกดความคลางแคลงใจ ตามประสาคนเจาปญหาบาความคด กคดฟงปรงแตงไปวา ตอนทเรานงสมาธกนงหลบตากนทกคน หากคนเฝาสถปหรอคนศรลงกาสกคน นาพลอยสมาวางไวบนผารองกราบของพระอาจารย (อาจจะมขบวนการหลอกคนไทย) ยอมไมมใครรเลย เพราะไมมใครลมตา เพราะทศรลงกา พลอยสหา

๑๐๔

งาย ราคาถกดวย แลวกทาไมเขาตองทาเชนนน? คาตอบกคอ ถาทกทวรทมาทศรลงกา มากราบไว แลวมพระธาตเสดจ ทตรงโนนบาง ตรงนบาง คดดวาจะฮอฮาขนาดไหน คนไทยกจะแหกนมาเทยวศรลงกา เพอจะไดมาชมบารมของพระธาตทเสดจมาเอง การทองเทยวของศรลงกากจะบมขนมาทนตาเหน

แตพระธาตไมไดเสดจบนผา แตเสดจอยในสวนพบของผา คงยากทใครจะเอาไปวางไวไดงายๆ (คงจะทรงลวงรวาผเขยนจะสงสย เลยเสดจในผา ไมใชบนผา) กหายสงสยไปไดเปราะหนง แตกไมทงหมดเสยทเดยว

จากนนเรากไปเทยวตอในสถานทอนๆอกจนมดคา รสกจะไปจบลงทวดมหนตเล จากนนกกลบทพกคอ อมายาเลค ทอยรมทะเลสาบ เปนรสอรททมธรรมชาตรมรนสวยงาม หองพกกแสนจะโรแมนตค ตนเชาทกคนกมาตามนด หลงทานอาหารเสรจ พระอาจารยกนาพระธาตออกมา ปรากฏวาเสดจเพมอก เพมทมใชองคสององคนะ เปนรอย โดยเฉพาะองคเลกทสขาวใส ครงนมสอนๆ เพมมาดวย ทกคนกตนเตนกน

ทกเชาทรถเคลอนออกจากทพก พระอาจารยจะนาพวกเราทาวตรเชาบนรถทกวน และเชานเราจะไปกราบนมสการพระเขยวแกวทเมองแคนดดวย ทกคนจงดตนเตนเปนพเศษกวาทกวนเพราะเปนทสดของทวรครงนททกคนรอคอย พวกเราไดเขาไปสกการะอยางใกลชดสมใจอยาก นาความปลาบปลมใจจนไมอยากจะไปตอทอนอก ผเขยนเองอยากจะหาทนงสมาธแตกกลวจะถกเหยยบเอง เพราะคนเยอะมาก

แตถงกระนน ในใจกยงอดคดตามประสาคนเจาปญหาบาความคดไมไดวา “ทเอามาใหเรากราบไหวน ใชองคจรงหรอไมหนอ? แอบเอาองคจรงไปซอนไว แลวเอาองคแทนมาใหเรากราบไหวหรอเปลาหนอ?” แตกชางเถอะ จะองคจรงหรอไม แตใจเราถงซงองคจรงกแลวกน จะเอาไปซอนไวทไหน เรากสงใจไปกราบถงทนนแหละ เพราะเจตนาเราตงใจมากราบองคจรง ไมไดมากราบองคแทน

จากนนเรากไปทานอาหารบนชน ๕ ของตกซงทวทศนรอบดานเปนภเขา หนงในภเขานน คอ โรงแรมทพกคนนของเรา ซงอยบนยอดเขาชอ อมายาฮลล บรรยากาศดมากๆ มองลงมาเหนเหมอนแคนดอยเบองลาง พอถงโรงแรมพระอาจารยกเรยกพวกเรามารวมกนทลอบบซงกวางขวางพอจะมมมใหพวกเราไดสวดมนตทาวตรเยนกน เสรจแลวพระอาจารยกไดเปดผอบอกครง

วนนจงเปดผอบทงเชาและคา ปรากฏวาพระธาตเสดจอก เหมอนกบพระอาจารยจะรไดโดยไมตองเปดด เพราะทกครงทเปดเสดจเพมทกท ครงนกเชนกน ทงสชมพ เขยวออน เหลองออน สขาวมก และอกมากมาย ทกคนกตนเตนกนอกรอบ ถงเวลานผเขยนจงหมดความสงสยโดยสนเชงแลวเกยวกบการเสดจมาของพระธาต เพราะคงไมมใครแอบเอาไปใสในยามพระลกศษยของพระอาจารยได เพราะทานหอบยามของพระอาจารยตดกายไมเคยหางเลยสกนด

คานผเขยนนอกจากจะอมบญทไดชมบารมของพระธาตสารพดสแลว ยงอมทองดวยอาหารจานโปรด เนอแกะอบเครองเทศ ทนทาอรอยมากๆ ขอบอก เนอนมหอมอรอย ผเขยนไมทานอะไรอนเลย ทานเนอแกะอบอยางเดยว ๒ จาน ทานจนพงกาง เพราะรวาคงหาทานทไหนไมไดอกแลว กเคยทานทประเทศองกฤษ และทประเทศออสเตรเลย ทานไมไดเลย เหมนสาบ แตทนสดยอด ทจรงอยากจะจดไวเปนสงประทบใจโดยสวนตวของผเขยนดวย เนอแกะอบเครองเทศ

ตนเชาจบกาแฟ ทานอาหารเชารมสระนา บนยอดเขา มองไปรอบๆ กเหนภเขาอก ขางลางคอเมองแคนด โอย! อากาศแสนจะสดชน กาลงสดชนอยดๆ ฝนโปรยมาซะน หนดกวา

๑๐๕

สองคนสดทาย เราพกทโรงแรมกาลาดาร ซงอยรมมหาสมทรอนเดย ฝงตรงขามโรงแรมทพก คอททาการประธานาธบดของศรลงกา ชวงนนกบฏอแรมยงไมหมด การอารกขาจงเขมขนมาก ใครนอนฝงตรงขามททาการฯ เขาตองเชคประวตกอน และหามเปดมานหองนอนดวย กลวเปนผกอการราย ทหารอารกขาเพยบ ตอนเชาผเขยนจะไปถายรปทรมมหาสมทรอนเดย ทหารกไมยอม บอกวาฉนถายออกทะเล ไมไดถายไปยงททาการฯ เขากไมยอม เรากเลยตองยอมเขา เขาชางดแลประธานาธบดของเขาดจรงๆ ประเภทยงไมใหไต ไรไมใหตอม ยงกบไขในหนกไมปาน

คนสดทายทโรงแรมเดม พระอาจารยสงไววาใหรบทานขาวเยน แลวรบขนไปอาบนาสวดมนตนงสมาธ และอธษฐานขอใหพระธาตเสดจ เพราะพระอาจารยใหทกคนเอาผอบไปฝากไวกบพระอาจารย ทานบอกวา ไมตองกลว ทกคนตองไดพระธาตกลบบาน เพราะถาผอบใครพระธาตไมทรงเสดจ พระอาจารยจะแบงของพระอาจารยให แลวทานกนดวาในเวลาต ๕ ถาใครตนไหวใหมาพรอมกนทหองของทาน ในคนนนเชอวาทกคนตองเปนเชนเดยวกบผเขยนทตงอกตงใจสวดมนตนงสมาธอยางเอาจรงเอาจง เพราะกลววา พระธาตจะเสดจผอบของคนอนหมด แตไมเสดจผอบเรา คงจะเปนแซดมฟว (หนงเศรา) ทเดยว คนนผเขยนหลบสบาย นอนรวดเดยวตน อาจจะเปนเพราะเพลยมาหลายวน และเพราะทาจตสงบกอนนอน ลมบอกไปวาทน ดมอนสเตรชนฟดอรอยมากๆ ขอบอก

วนนตนตงแตแต ๔ รบอาบนาแตงตวจดกระเปา กอนต ๕ เลกนอย ผเขยนไปตามนด ปรากฏวามผรวมทมมาถงกอนผเขยนหลายคนแลว พอถงเวลาพระอาจารยกเปดผอบทกผอบ ปรากฏเปนทนาอศจรรยวา พระพทธบดาสมมาสมพทธเจาชางทรงพระเมตตา และทรงไวซงความยตธรรมจรงๆ ทรงเสดจทกผอบ ผอบละ ๕ องคเทาๆ กน ตางกนเลกนอยทขนาดและความเขมของสเทานน คอ ผลกสชมพออนใส ขนาดประมาณครงซกเมลดถวเขยว รปทรงแบนๆ ๒ องค และสขาวใส ขนาดเทาเมลดงา ๓ องค พอพระอาจารยเปดครบทกผอบ ทกคนตางกรองขนพรอมกนโดยมไดนดหมาย ตางกโลงอกไปตามๆ กนทไมเจอผอบวางเปลา เพราะอาจจะเปนของเรา ถามพระอาจารยวาพระอาจารยเอามาใสไวใหหรอเปลา? ทานบอกวาเปลา ทรงเสดจมาเอง

พอเหนเชนนน แตละคนกเกดอาการแตกตางกนไป บางคนกรสกตนตน บางคนกปต ตนเตน ขนหวลก อาจารยสนยเพอนผเขยน เขาบอกวา เขาขนลกทงตวตงแตหวจรดเทา และ เกดอาการหนาวขนมาดวยความปตปนตนเตนเปนทสด สาหรบผเขยนเอง บอกกบตวเองวา ใหทาใจเปนกลางๆเขาไว แตเอาเขาจรงๆ กอดตนเตนไมได สวนผอบของพระอาจารย นบของพระอาจารยเอง กเสดจมาเพม นบรวมกนทงหมดแลว ไดหนงพนกวาองคจากวนแรก ๘๖ องค เพมขนสบกวาเทา และสเขมขน ทงชมพ เหลอง และเขยว ชมพทเขมขนเปนสแดงสวยมากๆ จงสรปไดวา การเสดจของพระธาตเปนไดหลายลกษณะดงน ๑. เพมจานวน ๒. เพมขนาดใหญขน อวนขน ๓. สเขมขน ๔. สเปนมนวาวขน แวววบมากขน

วนนทกคนรบผอบของตวเองกลบไปดวยความรสกทเปยมลนไปดวยความปลมปต สวนผเขยนเองกนงอมยมอยกบตวเองเหมอนคนบา คดขนมาทไรกมความปตสขทกครงไป กลบมาบานเปดผอบดทไร กชนใจทกครง และกอดคดถงประเทศศรลงกาไมได

๑๐๖

๒. ความประทบใจในประเทศและประชาชนคนศรลงกา นอกจากไดกราบพระเขยวแกว ไดทานแกะอบเครองเทศ และเดมอนสเตรชนฟดจานโปรดแลว

ประเทศศรลงกาเปนเกาะอยทามกลางมหาสมทรอนเดย จงรายรอบไปดวยทะเลมหาสมทร หาดทรายทนกวางมากๆ ยาวอกตางหาก เชน ทพกคนแรกของเรา หาดทรายกวาง ๓ เทา ๔ เทาของหาดบางแสน แตทะเลทนไมคอยมคนเทยว ไมเหมอนเมองไทย คงเปนเพราะคลนแรง หรอไมงนก เวงวางวงเวงนากลวมากกวานาเทยว เพราะเปนมหาสมทรไมใชทะเล หรอมฉะนนกเหนจนชน

ทนมทะเลสาบเยอะมาก เกาะกลางทะเลสาบกรมครมไปดวยปาไมทยงสมบรณ ผเขยนชอบทะเลสาบ ชอบทะเล ชอบปาไม จงชอบศรลงกา ไปไหนกเขยวครมไปหมด ธรรมชาตเขาคอนขางสมบรณ และบรสทธจรงๆ ตางจากเมองไทย ไปไหนมแตภเขาหวโลน

ชาวบานกดเรยบงาย ดจากการแตงตว สวนใหญคอนขางขาดแคลน เหนแลวอดสงสารไมได แตบานเรอนเขาดสะอาดสะอาน ทสาคญทสดคอ เครงครดในการปฏบตในทางพทธศาสนา นาชนชมจรงๆ ถงวนหยดเดกๆ จะแตงชดสขาวไปวดกน ผใหญหากเปนวนโกนวนพระจะไปอยถอศลสวดมนตกนทวด ในครงนพอดตรงกบวนพระ มอยวดหนงททกศาลามผสงอายทงชายหญงมาเตรยมจบจองทกนเตมทกศาลา นาชนใจจรงๆ นบแลวหลายรอยคน

ไมวาเราจะทาอะไรทเปนบญเปนกศล ชาวศรลงกาเขาจะมารวมอนโมทนาดวย ถาอยใกล เขาจะยนมอมาแตะ เชนเราแหผาทจะนาไปหมพระพทธรป เขากจะเอามอมาแตะพรอมทงเปลงคาวา สาธ สาธ สาธ สา.....ๆๆๆ ซาแลวซาอก จนผเขยนรสกขนลก และรสกวาทาบญแลวไดบญทนใจจรงๆ ปตมาก ปตทเราไมไดบญคนเดยวหรอเฉพาะพวกเรา แตพวกเขากไดดวย จากการทใหพวกเขาไดอนโมทนาบญนนเอง

๓. ความไมประทบใจในประชาชนสวนนอยของศรลงกา ดวยทกทในโลกยอมมมจฉาชพ เพราะความจนปะปนแทรกซมอยทกหยอมหญาในโลก

คนศรลงกาเกอบทงหมดบรสทธนารกนาสงสาร เครงครดในศลในธรรม แตกยงมคนจานวนไมมากทเปนมจฉาชพ ฝากเตอนไวผเขยนเจอมากบตวเองทวดอาโลกวหาร ซงเปนหนงในวดทใชเปนสถานทในการทาสงคายนาพระไตรปฎก (จากหลายครงทเคยทาในลงกา) เมอผเขยนไหวพระ และนาปจจยหยอดใส ตบรจาค (โดยทตบรจาคของเขานนทาแบบชาวบาน ทหยอดทาเปนซๆ ซอนกน ๒-๓ ชนกนมอลวง แตใชไมเขยเอาเงนทคางอยขนมาได) เสรจแลวกาลงจะเดนออกประตกมชาย ๒ คน เดนตรงเขามาจะไปทตบรจาค คนหนมถอไมขนาดเทานวมอยาวประมาณ ๑ ศอก พอเหนผเขยนเขาชะงก ผเขยนเกดสงหรณใจเลยขอไมเขามา แลวเอาไปเขยเงนทคางตอยหลายใบลงไป ทาใหคนทแกกวาไมพอใจ แตผเขยนกลบพอใจทไดทาบญคอ หนง-ไดชวยใหชาย ๒ คนนนไมตกอบายภมทไปขโมยเงนวด หลวงพอจรญมตวอยางมาก คนทขโมยของวดแลวเปนเปรต สอง-ทาใหวดไดเงนไปใชทานบารงพทธศาสนา โดยไมถกขโมยไป สาม-ชวยใหคนบรจาคสมประสงคตามเจตนาททาบญไป โดยเงนไมถกขโมยไป

๑๐๗

ตอนท ๒ คณเคยสงสยไหม? วาเหตใด พระอาจารยจรยทธ จงมบญบารมสมพงษกบพระธาตยงนก

จะมใครสกกคนในโลกนทจะสามารถอญเชญเสดจพระธาตใหเสดจมาตอหนาตอตาไดตามใจปรารถนา ผเขยนเชอวาในโลกนคงมนอยคนนก ซงหนงในจานวนนนกคอ พระครสมหจรยทธ อธฉนโท เจาอาวาสวดตาลเอนของเรานเอง เหมอนพระอาจารยจะรวาทไหนอญเชญได ทไหนอญเชญไมได เทาทผเขยนสงเกตด มกจะเปนสถานทศกดสทธทเกยวของกบพระพทธเจาโดยเฉพาะเปนสถป เปนเจดยทบรรจพระบรมสารรกธาต และทสาคญตองเปนทไมพลกพลานวนวาย ตองมความเงยบสงบพอสมควร อยางเชนทสถานทบรรจพระเขยวแกวทเมองแคนดนาอญเชญยงนก แตพระอาจารยกไมทาเพราะคนพลกพลานวนวายมากพระธาตไมเสดจแน

การจะอญเชญพระธาตใหเสดจมาได ไมใชฟลก ไมใชบงเอญ แตจงใจ ถาเราจะทาบางจะไดไหม? ได ถาบญบารมถง แตถาบญบารมไมถงกทาไมไดผล เพราะในทางพทธศาสนา ยดหลกเหตผลวา ถาไมสมควรแกเหต อะไรๆ กเกดขนไมได แตถาเหตปจจยสมบรณอะไรๆ กขวางไว ไมใหเกดขนไมได

ทาอยางไรละบญบารมจงจะถง? “บญบารม” เปนสงทตองสงสมเอาเอง ไมใชจะซอมาไดดวยเงนเหมอนกบ “บารม” หรอใชวาจะไปขอเอาจากครอาจารยผทมากดวยบญบารมทานใดกได ไมเปนเชนนนแน

จะสงสมบญบารมดวยวธใด? กทาไดตามหลกพทธศาสนา คอ สงสมดวยการทาทาน ถอศล ปฏบตภาวนา บญใหญทสดกคอภาวนา จะครอบคลมหมดคอ ถาการปฏบตภาวนาสมบรณ ทาน ศล กจะรวมอยในนนหมด หรออกนยหนงกคอ ถาทานศลสมบรณ ภาวนาสมบรณ จะใหสมบรณไดโดยตองเขากรรมฐานทาวปสสนากรรมฐาน เพราะภาวนาทยงใหญทสดคอ “วปสสนาภาวนา” หากทาไดสมบรณ กสมบรณในพทธศาสนา คอ ดบทกขได ตดวฏฏสงสารได คอ ถงนพพานในทสด

ใหอานเนอความตอไปนแลวลองวจยธรรมดวาเหตใดพระอาจารยจรยทธ จงมบญบารมจนอญเชญเสดจพระธาตไดสมปรารถนาเสมอ

เมอครงทไปประเทศศรลงกาคราวนนพระอาจารยไดเลาใหพวกเราฟงในรถวา สมยเมอครงทพระอาจารยเปนสามเณรนอยจรยทธ อยทวดอมพวน จงหวดสงหบร เคยใฝฝนอยากจะมพระธาตมาไวบชา แตกไมรจะไปหามาไดจากทไหน ความทราบถงหลวงพอจรญ ทานจงเมตตาใหบทสวดอญเชญพระธาตมาใหสามเณรนอย เณรนอยกแสนจะดใจ รบไปหาผอบมาไวเตรยมรบการเสดจมาของพระธาต จากนนกหมนสวดภาวนาทกๆวนไมไดขาดดวยความมงมน และไดคอยแงมดผอบทกวนเชนกน ๑๐ วนกแลว ๒๐ วนกแลว ๑ เดอนกแลว ๒ เดอนกแลว พระธาตไมเสดจมาสกท เณรนอยเรมทอแทสนหวง ในทสดกเบอหนายทจะตองมาเปดดผอบทกวนๆ โดยไมเกดผลใดๆ นบแตนนมาเณรนอยกเลยเลกเปดดผอบ แตยงมขนต วรยะ อตสาหะ ไมลดละการสวด ยงคงทาเชนนนเปนประจาอยเหมอนเคย นานแคไหนไมร จนจาไมไดแลว นกขนไดอกท จงไปเปดดผอบ ครงนสามเณรนอยตองตนเตนดใจเปนทสด เพราะความฝนเปนจรงแลว พระธาตพระเมตตาเสดจมาจรงๆแลว สมปรารถนาทจะมพระธาตไวกราบไหวบชา

นบตงแตวนนนจนกระทงถงวนน วนทสามเณรนอยกลายมาเปนพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เจาอาวาสวดตาลเอน ทานมเคยละเวนตอการสวดอญเชญเสดจพระธาตเลย

๑๐๘

ฉะนนการสงสมบญบารมตองใชเวลา ตองมขนต วรยะ อตสาหะ และขอยาอกครงวา ตามหลกพทธศาสนา ใชหลกของเหตผลเปนสาคญ ไมใชเรองงมงายไรสาระอยางทบางคนเขาใจ คอถาเหตไมสมบรณ ผลยอมไมเกด แตถาเหตปจจยสมบรณ อะไรๆ กขวางไวไมได

การปฏบตธรรม การสงสมบญบารม ทานวาไมตางกบการปลกไมผล เชนการปลกมะมวง ผปฏบตทาหนาทเหมอนคนสวน คอยใสปย รดนา พรวนดน เลาะกงใหแดดสองถงรากเพอไมใหเกดเชอรา พออาหารนาสมบรณ ไมมเชอโรค ตนไมจะเตบโตของเขาเอง และจะใหดอกใหผลเตมทเองเมอเขาสมบรณเตมทแลว ฉะนนครบาอาจารยทานผมประสบการณทานสงสอนชแนะอะไร ถาทาตามไดหมด และทาเปนประจาตอเนองไมไดขาด รบรองวา รอรบผลไดเลย

อยาใหเหมอนผเขยนทชอบทดสอบทดลอง เจาปญหาบาความคด ซงลวนเปนนวรณทกดกนขดขวางทางธรรมทงสน จงทาใหชากวาจะทาลายอนสยพวกนไดตองใชเวลามาก แทนทจะพงตรงไปยงจดหมายปลายทางเลย กมวแตแวะโนน สนใจนอย ทาใหเสยเวลาเนนชา

ทนกลองมาวจยธรรมกน วาเหตใด ๒ เดอนแรก พระธาตจงไมเสดจ และเหตใดตอๆมาจงทรงเสดจมา เหตผลกคอ ๒ เดอนแรกนน เหตปจจยยงไมสมบรณ บญบารมทสงสมไวยงไมมากพอ ผลจงไมเกดขน หลงจากนน กยงไมละความเพยร ยงมขนต อดทน อดกลน ทงๆทผลไมเกดกอดทนสวดภาวนาตอไป เพยรพยายามเอาชนะความทอแทถดถอย สวดตอไปทงๆทยงไมเหนผล จนกระทงเหตปจจยพรอมสมบรณนนแหละ ผลจงเกดขนซงกไมทราบวาเสดจมาตอนไหน และทสาคญชวงแรกทาดวยความโลภ

ธรรมวจย วาเหตปจจยใดทมผลตอการเสดจมา และไมเสดจมาของพระธาต แยกเปนขอไดดงน ๑. ชวง ๒ เดอนแรก ทาดวยความโลภ ทาดวยจตทเปนอกศล เพราะมกเลสตณหาเขามาแทรก

ตองทาดวยจตทเปนกศล ทาดวยใจบรสทธ คอ ปราศจาก โลภะ โทสะ โมหะ ทาดวยใจทเปนมชฌมา เปนกลาง วางอเบกขาไดจรงๆ เสดจมากด ไมมากได วางใจใหเปนกลางไว

๒. หลงจาก ๒ เดอนผานไป วางใจเปนกลางไดแลว เพราะหมดหวงแลว ตอนนความอยากทมนรบเราจตใจไมมแลว สวดไปอยางนน สวดไปเฉยๆ โดยไมมความคาดหวงใดๆ ใจบรสทธแลว โลภะไมมแลว

๓. มขนตบารม มความอดทนอดกลน แมผลไมเกด กยงอดทนสวดตอไป ๔. มวรยะบารม มความเพยรพยายาม แมจะเกดความทอแทสนหวง กยงคงสวดตอไป ๕. มอธษฐานบารม ทานตองอธษฐานอญเชญเสดจดวย สวดโดยไมอธษฐานอาจจะไมไดผล

เตมท ซงอนนจะเกดไดจตตองมสตสมบรณมสมาธตงมน ถงจดหนงอธษฐานบารมกจะเกดขนได จากนนยงจะเกดปญญาบารมตอไปดวย วาจะสวดอยางไร สถานการณอยางไรจงจะทาใหเกดผล อยางทพระอาจารยพาเราสวดมนตนงสมาธ ทานไมไดทาทกทนะ ทานจะทาเปนเปนบางทททานมปญญามองเหนวา ทใดทเหมาะสมหรอมโอกาสทจะเสดจมาได นเปนสวนหนงของปญญาบารม

๖. เกยวเนองกบขอ ๕ คอ การจะมปญญาบารม และอธษฐานบารมได ตองเรมตนจากสต ตองมสตสมบรณ เมอสตสมบรณ สมาธจะตงมน เมอสมาธตงมนจะทาใหเกดปญญาหาวธการทจะนาไปสความสาเรจสมหวงดงตงใจ จงอยากเชญชวนใหนกการเมอง นกธรกจ นกวชาการ

๑๐๙

นกเรยน นสต นกศกษา มาปฏบตธรรมกนใหมากๆ เพราะเมอเกดปญญาแลว โครงการรอยลานพนลานจะหลงไหลออกมาจากสมอง ทงนกการเมอง นกวชาการ ความคดบรรเจดจะเกดขนได นกเรยน นสต นกศกษา ความจาจะด สมองด ปญญาด มปญหาใดๆ แกได ขอสอบมาแบบไหนกทาได หากถงขนปญญาเกด

ถาไมมเวลาครงแรกใหไปเขากรรมฐานเพอเอาพนฐานกบครบาอาจารยกอน ตอไปทาทบานกได ทาไดทกททกเวลา (อกาลโก) หลวงพอจรญ ทานจงพดเสมอๆ วา ใหมาสวดมนตภาวนา เขากรรมฐานกนทงประเทศ ประเทศไทยจะไดมแตเดกฉลาดๆ ผใหญทอยในศลในธรรม บานเ มองสงบสขรมเยนเจรญกาวหนาเปนอนดบตนๆ ของโลกแนหากทกคนสวดมนตภาวนาปฏบตตามพระธรรมคาสอนของพระพทธบดาสมมาสมพทธเจากนจรงๆ (ตอนทายๆนผเขยนตอเตมเอง) หลวงพอจรญ จงมกพดเสมอวา “สวดมนตเปนยาทา วปสสนาเปนยากน” (ของฝากจากผเขยน คอ ขนต กบ วรยะ เปนสงทขาดไมไดเลยจรงๆ ในการปฏบตธรรม)

ทาอยางไรจงจะเกดสตเตมท? จากการสวดมนต ขออางคาพดของหลวงพอชชวาล (พระอาจารยชนสภะเถระ) แหงพทธวหาร จงหวดนครนายก ทานบอกวา การอาน (รวมถงการสวดมนต) การพด การฟง การเขยน จะใหมสตเตม ตองไมอานรวบๆ เรวๆ แบบนกแกว นกขนทอง แตตอง อาน พด ฟง เขยน ทละคาๆ และใหมสต หรอใหมจตรอยกบแตละคานนๆ หากมความคดแทรกเขามา กใหร แลวตงสตอานตอไป สวดตอไป (ถาเปนปกต กใหกาหนด คดหนอๆๆ แตถาเปนการดจตอยางหลวงพอปราโมทย ปราโมชโช กไมตองกาหนด ใหรเฉยๆ โดยไมคดตอ ไมปรงแตงตอ ไมแทรกแซง แลวความคดจะดบไปเอง) (เพราะมนเปนอนจจง มนมอายของมน หมดอายมนกดบไป ขออยางเดยว อยาไปยงกบมน มนเกดมาเอง มนกจะดบไปเอง อนนเขยนเพมเตมเอง)

ทานอาจารยชชวาล ทานเนนอยาอาน (สวด) เรวเกนไป โมหะความคดจะเขามาแทรก อยาชาเกนไป โมหะความคดจะเขามาแทรก ถาอานพอดๆ ประมาณ ๑ วนาท ไมเรวไมชาเกนไป ความคดจะเขาแทรกไมไดเลย เขามาเหมอนเปนกาแพง เดงออกไปเลย ไมเชอกลองด ลองไปหาชวงทพอเหมาะของตวเองด อนนมประโยชนมาก นกเรยน นสต นกศกษา เอาการอาน พด ฟง เขยน แบบทวานไปใช ถาอานหนงสอแลวไมมความคดแทรกจะจาไดดมาก ทานอาจารยบอกวา ถาทาจนเหนแตการเกดดบๆๆ ของแตละคา ความจาจะดมากทกอยางจะเกบไวในหนวยความจา พอจะเอาออกมาใช ถาสมาธดมนจะไหลออกมาเอง ทอานไมรเรอง ฟงครสอนไมรเรอง เพราะฟงไปคดไป คดเรองอนทไมเกยวกบทฟงอยอกตางหาก

สมยพทธกาลมไมนอยทฟงเทศนของพระพทธเจาเฉยๆ กบรรลธรรมได เชน ทานโกณฑญญะ ไมใชคนสมยนนสมองดกวาคนสมยน เปลาเลย แตเปนเพราะทานมสตมากกวาคนสมยนตางหาก เพราะทานเจรญสตอยเสมอๆ ผเขยนเองเคยเกดปญญารแจงในขณะสวดมนต ในเรองทกาลงสวด ทงๆ ทสวดมาตงนานกรตามบทสวด แตพอมาวนหนง กเกดรแจงแตกฉานในเรองทสวดขนมา สามเณรนอยจรยทธ ทานกตองสวดอยางมสตเตมท คอรตามทกคาทสวดโดยไมมความคดแทรก หรอวอกแวกไปไหน เมอสตเตม สมาธกตงมน ปญญากเกด บารมตางๆ กมตามมา เชน อธษฐานบารม ดงทกลาวแลว เพราะการไมมความคดแทรก กไมมกเลสตณหาซงเปนอกศลแฝงมากบความคด จตกมแตกศล สวดไปกสงสมบญไป ยงสวดนานกยงสงสมบญไดมากขนๆ อยาลมคาของหลวงพอจรญ “สวดมนตเปนยาทา วปสสนาเปนยากน” ทาอยางมสตเตม มแตบญกบบญ

๑๑๐

บทสวดอญเชญเสดจพระธาต ทพระอาจารยจรยทธ ใหพวกเราไว คอ อะหงวนทาม สารรกะธาต อะหงวนทาม ทระโต อะหงวนทาม ธาตโย อะหงวนทาม สพพะโส อตปโส วเสเสอ อเสเส พทธะนาเมอ อเมนา พทธะตงโสอ อโสตง พทธะปตอ

ขอมอบตอใหทานผอานทกทาน ใหถอวาเปนของขวญจากพระอาจารยจรยทธ ทมอบใหทาน ตองขอบคณผประสานงาน คอ คณภารษา มธรพงศากล กบ คณสนย อธปณกล ทชแจงให

คณแมชนรนรตน เขาใจจนยอมใหผเขยนหยดกรรมฐานชวคราวเพอมาเขยนเรองน เพราะทจรงกเกยวของกบพทธศาสนา และคณแมชจก ยงเปนธระนาสงตนฉบบนใหดวย กราบขอบพระคณแมช กบนองตะวน มฉะนนขอเขยนนคงไมมวนไดอยในหนงสอเลมนแนนอน

จบความประทบใจในประเทศศรลงกาไวเพยงเทาน ขอความสขสวสดจงมแดทกๆทาน และขออานาจบญบารมของพระธาต และพระรตนตรยโปรดคมครองรกษาทกๆ ทาน และประทานพรใหสมปรารถนาในทกๆสงทดงาม และไมขดตอศลธรรมดวยกนทกทานทกคนเทอญ

ดวยความปรารถนาดจากผเขยน รพรตน วนชเพลา ๑๑ กนยายน ๒๕๕๓ ณ. สานกปฏบต “แสงธรรมสองชวต” อาเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา (สาขาหลวงพอสมชาต ธมมโชโต)

คณรพรตน วนชเพลา ถายรปรวมกบนกเตน “ระบาศรลงกา”

๑๑๑

จากอโยธยาถง . . . ซลอน หลายๆ ครงทขาพเจาไดเปนคณะตดตามทานพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไปกราบนมสการ

พทธสถานอนสรางขนมาจากแรงศรทธาของพทธศาสนกชนมาตงแตครงโบราณกาล หลายๆ ททงใกลและไกล อาทเชน วดพระธาตแชแหง จงหวดนาน วดพระมหาธาตวรวหาร จงหวดนครศรธรรมราช ประเทศศรลงกา พมา อนเดย และอกหลายประเทศซงลวนเปนดนแดนแหงพระพทธศาสนาทขาพเจาไดเดนทางไปโดยลาพง สงสาคญนอกเหนอจากการเรยนรศลปะ วฒนธรรม และประเพณอนงดงาม ทมท งความคลายคลงและแตกตางกน เหมอนสายธารหลงไหลไปมาของความสมพนธทางศาสนาแลว ยงไดพบวาตามเมองโบราณสาคญๆ จะปรากฏวา มวดคบานคเมองทมเจดยบรรจพระบรมสารรกธาตอยเสมอ

ทลมเสยมไดกคงจะเปน พระธาตเขยวแกว แหงเมองแคนด ซงบรรจอย ในสถปทองคาประดบประดาดวยอญมณลาคามากมาย พทธศาสนกชนรนแลวรนเลาไดถวายเปนพทธบชา อกทงยงแสดงถงการสลดคราบแหงกเลสใหสนไป ดวยการไมยดตดในสงมคาทตนไดเหนอยยากหามา แตตองไมลมวา การบชาพระพทธดวยวธประเสรฐสงสด คอ การศกษาธรรมและนอมประพฤตปฏบตตาม ดวยการเจรญกศลทกประการ เพราะฉะนน แมวาพระพทธองคจะปรนพพานไปแลว แตธรรมยงเปนศาสดาแทนพระองค ผทไมเขาใจพระธรรม แมจะเหนพระพทธองค คอ พระเขยวแกว กไมสามารถเหนพระพทธองคได

สาหรบตานานการสรางพระธาตเขยวแกวในพทธศตวรรษท ๘ โดยสองพนองเจาชายทนตะกมาร และเจาหญงเหมมาลา เหตใดเลาถงไดเหมอนกบตานานการสรางพระธาตนครศรธรรมราช ทงทระยะเวลาหางกนถงพนกวาปทเดยว จะเปนปาฏหารยหรอวาจดประสงคเพอสรางความศรทธา นนกคงไมใชสาระสาคญไปยงกวา การแสดงถงการรบอทธพลทางศาสนาพทธเถระวาท แบบลงกาวงศของไทย มาทางนครศรธรรมราชตงแตสมยนน ครนยามทพทธศาสนาในศรลงกาเกอบจะสญสนไป พระสงฆไทยจากอยธยานามวา พระอบาล กยงไดนาพระพทธศาสนาเผยแผกลบไปยงศรลงกาใหยนยงสบไป

วนนคณะของเราโดยการนาของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไดเดนตามรอยบรรพบรษดวยความภาคภมใจเปนยงนก ทไดอญเชญ พระพทธรปพระมหาจกพรรดไปประดษฐานทวดนาคารกขาราม ประเทศศรลงกา ใหผคนทนนไดสาธสกการบชา เพอเปนการระลกถงคณแหงพทธะ เสยงอนโมทนาสาธการของผคนนบรอยนบพน ยงคงตรงอยในดวงจตของฉนอยางไมรลม

การเดนทางครงน คณะของเราไดไปทเจดยถปาราม แหงเมองอนราธประดวย ถปารามเจดยเปนทบรรจพระบรมสารรธาตพระรากขวญเบองขวา โดยมพระมหนทรเถระเปนประธานในการสรางพระสถป มลกษณะดงกองขาวเปลอกในตอนตน เมอเทวดาและหมชนไดประชมกนแลว พระธาตกไดแสดงยมกปาฏหารย อนเกดจากปาฏหารยทพระพทธเจาไดอธษฐานไวเมอกอนปรนพพานวา ยมกปาฏหารยจงมในวนประดษฐานพระรากขวญเบองขวาของเรา สถานทแหงนจงไมเปนสถานทธรรมดาแนนอน อกทง

๑๑๒

ถปารามแหงนในอดต ยงเปนทตงของบรโภคเจดยของพระพทธเจาในอดตถง ๓ พระองค คอ ในสมยพระพทธเจากกสนธะ ถปารามไดเปนทประดษฐาน ธมกรก (ผากรองนา) ในกาลสมยพระพทธเจาโกนาคม ถปารามไดเปนทประดษฐาน ประคตเอว ในกาลสมยของพระพทธเจากสสปะ ถปารามแหงนไดเปนทประดษฐาน อทกสาฏก (ผาอาบนาฝน) ทราบถงความมหศจรรยเชนนแลว ทานพระครฯ ไดนาคณะของเราสวดมนต และนงภาวนา ดธรรมใหเปนอนจจง ทกขง อนตตา เหนชดวารป เวทนา สญญา สงขาร วญญาณ เกดขนแลวกดบไป

แตสาหรบพระพทธองค แมปรนพพานไปแลว ยงเมตตาคงไวซงพระบรมสารรกธาต เปนเครองเตอนใหพทธศาสนกชนระลกถงคณความดแหงพระองค วนนคณะของเราไดประจกษแกสายตาวา คณความดแหงพระองคเปนสงทสมผสได ความมหศจรรยมอยจรง เมอไดเหนพระบรมสารรกธาตปรากฏอยตรงหนา ดวยการอธษฐานของทานพระครฯ อกทงทานยงเมตตามอบใหทกคนในคณะไดอญเชญพระบรมสารรกธาตไปบชาทบานอกดวย เพอเปนกรอบแกวแหงความด ทมสายพระเนตรแหงพทธะ คอยเปนแสงสวางนาทางใหเหนธรรมดวยปญญา

จากอโยธยาถงซลอน อายบวรสาธการ ขอเปนจตตาธษฐาน ใหขาพเจาไดขามทะเลวฏสงสาร ไปถงฝงพระนพพานดวยเทอญ

จนตนา จตรสงห

คณจนตนา จตรสงห (ตา)

๑๑๓

จากวดตาลเอน ถง ศรลงกา ... จากพระพทธรป ถง พระพทธเจา ประเทศศรลงกา เปนประเทศหมเกาะเลกๆ ตงอยในมหาสมทรอนเดย เปนประเทศทม

ความสาคญตอพระพทธศาสนาในหลายๆ ดาน เชน หนง เปนประเทศทองคสมเดจพระสมณะโคดมพทธเจา ไดเคยตรสไววา หลงจากการเสดจดบ

ขนธปรนพพานของพระพทธองคแลว พระพทธศาสนาจะคอยๆ เสอมสลายไปจากดนแดนชมพทวป แตจะไปสถตดารงคงมนอยในลงกาทวป จวบจนสนอายพระพทธศาสนาของพระองคหาพนป

สอง เปนประเทศทมพระบรมสารรกธาตสวนทสาคญทสดของพระพทธเจาคอ สวนทไมถกไฟไหมอยถง ๒ องค จากทมอยทงสน ๗ องค คอ พระพระทาฐธาต (พระเขยวแกวเบองตาขวา) และ พระรากขวญ (กระดกไหปลารา) เบองขวา

สาม พระอรยสงฆศรลงกาไดจดใหมการสงคายนาพระไตรปฎก และจารกลงในใบลานเปน ครงแรกของโลก เมอประมาณพนกวาปกอน ทาใหพระพทธศาสนามหลกฐานในดานคาสอนทชดเจนมาจวบจนปจจบนน

ส ศร ลงกาเปนประเทศทมความสมพนธกบประเทศไทยมาเนนนาน เพราะ เคยเผยแผพระพทธศาสนามายงประเทศไทยจนเกดเปน “ลทธลงกาวงศ” ในไทยอยชวงระยะเวลาหนง และเมอศาสนาพทธในศรลงกาออนแอลง ซงตรงกบสมยกรงศรอยธยาเปนราชธาน พระเจาอยหวบรมโกศกไดสงคณะพระสมณทตไทยนาโดย “พระอบาลมหาเถระ” ไปยงศรลงกา จนเกดเปนนกาย “สยามวงศ” ใน ศรลงกามาจวบจนถงปจจบนน

ลาสด ศรลงกาไดเปนแกนนาของประเทศทนบถอพระพทธศาสนาทวโลก ผลกดนใหองคการยเนสโกประกาศให วนวสาขบชาเปนวนสาคญของโลก มความสาคญเทยบเทากบวนครสตมาส (วนประสตของพระเยซ) และวนประสตของพระอลเลาะห เปนตน

นาจะดวยเหตผลประการตางๆดงกลาวนเอง ททาใหพระครสมหจรยทธ อธฉนโท (หรอทลกศษยเรยกกนตดปากวา “พระอาจารย”) เกดความประทบใจในประเทศศรลงกา และคดวาสกวนหนงทานคงจะไดมโอกาสไปเยอนดนแดนหมเกาะเลกๆ น และนาจะไดทาอะไรบางอยางเพอเปนการตอบแทนพทธบรษท ๔ ชาวศรลงกาบาง ในทสดความปรารถนาของพระอาจารยกเปนจรง เมอทานไดเดนทางไปถวายพระบรมสารรกธาต พระพทธรป และเครองสงฆทานใหกบวดตางๆ ในศรลงกา เมอชวงกลางปพทธศกราช ๒๕๕๒

แตกอนทจะเลาถงเรองราวความเปนมาของการทพระอาจารยไดเดนทางไปประเทศศรลงกา ขาพเจาขออนญาตชแจงถงขอเขยนนสกเลกนอย คอ ขอเขยนนไดเคยลงพมพมาครงหนงแลวใน จดหมายขาววดตาลเอน ฉบบท ๒ – ๕ พ.ศ. ๒๕๕๔ แตเนองจากพนทในการเขยนจดหมายขาวมจากด ขาพเจาจงตองรวบรดเนอหาในการเขยน แตหนงสอเลมนมเนอทมากขน ขาพเจาจงสามารถเขยนรายละเอยดของเหตการณตางๆ ไดเพมขน และเพมประเดนความคดเหนสวนตวเขามาบาง เพราะหากจะใหทานผอาน ตองอานซาทงหมด กเกรงวาจะเบอกนเสยเปลาๆ อกทงยงไดจดเรยงลาดบเนอหาใหม โดยจะนาเนอหาในสวนของการถวายพระพทธรปขนกอน แลวจงไปสเหตการณพระธาตเสดจ เอาละคะคราวนขอเชญตดตาม

๑๑๔

อานเรองราวความเปนมาของการถวายพระบรมสารรกธาต พระพทธรป และเหตการณพระธาตเสดจในประเทศศรลงกากนไดเลยคะ

การทพระอาจารยในฐานะตวแทนของพระภกษสงฆวดตาลเอนไดมโอกาสไปถวายพระพทธรปใหวดในศรลงกา ซงถอเปนบทบาทแรกในการเผยแผพระพทธศาสนาไปยงตางประเทศของวดตาลเอนนน เรมจากสามภรรยาชาวศรลงกาคหนง คอ คณสลงคะ ชามนดา และคณบดด วกครามารตเน ผเปนอบาสกอบาสกาทไดอปถมน วดนาคารกขาราม ซงเปนวดเกาแกมอายกวา ๑๓๐ ป ตงอยหางจากกรงโคลอมโบซงเปนเมองหลวงของศรลงกาเพยงแค ๑๐ กโลเมตร ตองการจะเชาบชาพระไปเปน พระประธานในวหารของวด ทงคไดโทรตดตอสอบถามเพอนชาวไทยคอ คณพอลล (คณวรนทรธร ปยะทชองกวรา) ขอใหชวยหาสถานททจะเชาบชาพระใหหนอย คณพอลลจงไดปรกษากบคณหญง (คณวรรณภา พพฒนางกร) ซงทงคเปนลกศษยของพระอาจารยอยแลว จงไดชวนกนมากราบนมสการและเรยนถามทาน เมอพระอาจารยทราบเรอง แทนททานจะตอบวา ใหไปเชาบชาพระไดทไหน ทานกลบบอกวา ทางวดตาลเอนยนดจะถวาย พระพทธรปปางมารวชย ขนาดหนาตก ๘๐ นว สง ๑๔ ฟต ทาจากกราไฟต ทรงเครองจกรพรรด ปดทองคาเปลวทงองค ประดบตกแตงดวยครสตลและอญมณ งามพรอมเรยบรอยแลว พรอมทงฐานทตงสาหรบประดษฐานองคพระ และหอหมองคพระพรอมสรรพสาหรบการขนสงใหกบทางประเทศศรลงกา ทางนนจะยนดรบหรอไม ?!

แนนอนวาคณสลงคะ คณบดด คณพอลล และคณหญง ตองยนดและปลมปตเปนอยางมาก หากแตกนาความกงวลใจมาใหกบสองสาวชาวไทยไมนอย เพราะขนาดขององคพระนนไมใชเลกๆ (ใกลเคยงกบพระพทธมหาจกรพรรดบนศาลา ๘๐ ป และหลวงพอปลงในโบสถ) คาขนสงองคพระไปทางเรอคดเปนเงนถงประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ บาท ทวาทงสองสาวกมไดทอแท ตงจตอธษฐานขอใหบารมขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา บารมขององคพระพทธมหาจกรพรรด บารมธรรมของหลวงพอจรญ ฐตธมโม และบารมธรรมของพระอาจารย ชวยดลบนดาลใหมผมารวมทาบญคาขนสงองคพระดวย และดวยจตศรทธาอนบรสทธนทาใหมผมารวมบญ จนไดปจจยคาขนสงครบภายในเวลาไมนาน เปนทอศจรรยใจของทงสองอบาสกายงนก สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

อนง พระพทธมหาจกรพรรดองคน มลกศษยทานหนงของพระอาจารยไดนามาถวายวดตาลเอน แตทางวดไมมสถานททจะนาองคพระไปประดษฐานไดอยางเหมาะสม เพราะทางวดไดทาการหลอพระพทธมหาจกรพรรด องคทจะมาประดษฐานทศาลา ๘๐ ปไวเรยบรอยแลว อยางไรกดนบวาเปนธรรมะจดสรรโดยแท ททางศรลงกาไดขอพระมา ทาใหพระพทธรปองคนไดไปประดษฐานในสถานท ทมความเหมาะสมยง ขาพเจาขออนโมทนาบญในกศลจตของผทจดสราง และถวายพระองคนใหกบวดตาลเอนดวยจากใจจรง แมจะไมทราบนามของทานผสรางกตาม สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม เมอพระพทธรปไดรบการขนสงจนถงทวดนาฯ ในประเทศศรลงกาแลว ปรากฏวาความกวางและความสงขององคพระนน กวางกวาประตทางเขา และสงกวาเพดานหอง แตเมอทานเจาอาวาสวดนาฯ พรอมดวยพทธศาสนกชนชาววด ไดแลเหนองคพระทแกะผาหมออกแลว ตางกตกตะลงในความงามและปลมปตเปนอยางมาก จงลงมตกนใหทบประตทางเขาใหกวางขน และทบเพดานหองบรเวณทจะประดษฐานองคพระใหสงขน พรอมทงกนหองพระดวยกระจกเพอปองกนฝน คราวนความกลมใจจงตกมาอยทคณสลงคะและคณบดดบาง เพราะจะตองระดมทนในการปรบปรงสถานท แตแลวความอศจรรยกได เกดขนอกครงหนง

๑๑๕

เมอชาวศรลงกาในชมชนนนไดมารวมกนทาบญจนไดปจจยครบภายในเวลาไมนาน แมวาประชากรในชมชนไมไดเปนผมฐานะรารวยนกกตาม สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

เมอขนตอนในการปรบปรงสถานทเสรจเรยบรอยแลว คณสลงคะกสงขาวมาวา จะจดพธฉลององคพระใหประชาชนชาวศรลงกาไดกราบสกการบชาอยางเปนทางการ โดยจะทาพธเฉลมฉลอง ๗ วน ๗ คน ขอกราบนมนตพระอาจารยใหไปรวมงานดวย เมอพระอาจารยไดทราบขาวกตอบตกลงดวยความยนด แตจะใหอยรวมพธทง ๗ วน ๗ คนนนคงจะไมสะดวก ทานคงจะไปรวมงานไดเพยงวนเดยว คอ วนเสารท ๖ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ซงเปนวนแรกของงาน โดยทานจะอญเชญพระบรมสารรกธาตบางสวนทไดรบประทานมาจากสมเดจพระสงฆราช สกลมหาสงฆปรนายกฯ และพระบรมสารรกธาตททานมอยแลวอกสวนหนง นาไปมอบใหแกทานเจาอาวาสวดนาฯดวย สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

กอนการเดนทางไปนน พระอาจารยพรอมทงผมจตศรทธาไดจดเตรยมผาไตรประมาณ ๑๐๐ ไตร รมมากกวา ๑๐๐ คน เพอจะนาไปถวายพระสงฆศรลงกาทจะมาในงาน และถวายยงวดตางๆ ททานจะเดนทางไปเยอน โดยผาไตรทเตรยมไปนน พระอาจารยไดคดเลอกใหเปนสเดยวกนกบทพระศรลงกาใชอย จงคาดวาผาไตรทถวายน พระสงฆศรลงกาจะนาไปครองเพอปฏบตศาสนกจไดเลยทนท นอกจากนพระอาจารยยงไดเตรยมเขมกลดรปพระแกวมรกตและพระพทธชนราช ประมาณ ๖๐ ชน เพอนาไปมอบใหคณะผจดงานชาวลงกา พรอมทงพระเครองและสายสญจนผกขอมอจานวนมาก สาหรบไปแจกใหอบาสกอบาสกาทนน เพราะชาวศรลงกาถอเปนสรมงคลชวตอยางสง หากไดรบการผกสายสญจนจากพระสงฆ การเตรยมสงของตางๆ เพอไปทาบญและบรจาคในครงน ถอเปนการแสดงความขอบคณในสงทชาวลงกาไดสรางคณประการตางๆ ใหแกพทธศาสนาตงแตอดตเรอยมา และเปนการเตมขวญกาลงใจใหกบพทธบรษท ๔ ชาวลงกา ไดครบองคเลยทเดยว นาจะเปนความสาเรจสมความตงใจของพระอาจารยแลว สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

วนท ๒ มถนายน พ.ศ.๒๕๕๒ พระครสมหจรยทธ อธฉนโท พระไกรวลย อภปสนโน พรอมดวยคณะญาตธรรมชาววดตาลเอน ๒๐ คน และมคคเทศกไทยอก ๓ คน (รวม ๒๕ ชวต) ไดเดนทางจาก วดตาลเอนเหนฟาสประเทศศรลงกา โดยตามกาหนดการแลว วนท ๓ – ๕ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ชาวคณะจะเดนทางไปกราบนมสการพทธสถานทสาคญตามจงหวดตางๆ ของศรลงกากอน จากนนวนท ๖ – ๗ มถนายน จะเขารวมพธเฉลมฉลองทวดนาฯ และจะเดนทางกลบในคนวนท ๗ และถงประเทศไทยในเชาวนท ๘ มถนายน พ.ศ.๒๕๕๒ ตามลาดบ

ชาวคณะเดนทางถงสนามบนดารานายเก เมองโคลมโบ ประเทศศรลงกา ในชวงดกของวนท ๒ มถนายน มคณะของคณสลงคะ และคณบดด พรอมเพอนอก ๒-๓ ทานมารอรบ เมอชาวศรลงกาทมารอรบ ไดเหนพระอาจารย พวกเขาตางกกมลงกราบนมสการทเทาของพระอาจารยทพนสนามบนนนเอง และเมอไดเหนพานอญเชญพระบรมสารรกธาตทพระอาจารยถอดวยมอของทานเองตลอดเวลา ตงแตขนเครองจนลงเครองแลว พวกเขาตางกคกเขาลงกบพน พนมมอ และนอมศรษะลงเพอใหพระอาจารยนา พานพระธาตมาแตะไวบนศรษะ ทละคน ทละคน ทละคน นบเปนภาพแหงความประทบใจภาพแรก ทคณะญาตธรรมไทยไดเหน ซงพานอญเชญพระบรมสารรกธาตจากเมองไทยน จะนาไปประดษฐานไวทบานของคณสลงคะเปนการชวคราวกอน จนกวาจะถงวนงานสมโภชนในวนท ๖ มถนายน จงจะทาการถวายแดวดนาฯ ตอไป จากนนคณะชาวไทยกไดเดนทางเขาพกทโรงแรมในเวลาทคอนขางดกมากแลว

๑๑๖

เชาวนท ๓ มถนายน ซงถอเปนการเดนทางวนแรกของคณะเราในศรลงกา ชาวคณะออกเดนทางไปยงเมองอนราธประ ซงเคยเปนราชธานแหงแรกของประเทศศรลงกานานถง ๑,๕๐๐ ป จงมวด เจดย และโบราณสถานตางๆ มากมาย ไดกราบนมสการพทธสถานหลายๆ แหง เชน ถาดมบลลา ซงไดรบการประกาศใหเปนมรดกโลก เปนถาขนาดใหญหลายถาอยบนยอดเขา ภายในมพระพทธรป พระเจดยเลกๆ มากมายหลายองค และภาพจตรกรรมเขยนสทแสนงดงาม จากนนไดไปกราบ พระมหาเจดย รวนเวลสายะ หรอเรยกอกชอวา เจดยวดชางลอม ซงพระเจดยมขนาดใหญมากใหญจนบรรยายไมถก วาใหญขนาดไหน ใหญจนงงวา คนโบราณสรางขนมาไดอยางไร มหาเจดยแหงนคงไมไดสรางสาเรจลงไดดวยอฐดวยปนเพยงอยางเดยว แตสรางสาเรจไดเพราะพลงศรทธาอนแรงกลานนเอง ทานผอานคงตองไปดดวยตาตวเองวาใหญขนาดไหน ชาวคณะยงไดไปกราบ ตนพระศรมหาโพธ ทพระสงฆมตตาเถรไดอญเชญมาจากอนเดย และในชวงบายใกลเยนกไดไปท วดถปาราม ทมเจดยบรรจพระบรมสารรกธาตสวนพระรากขวญเบองขวา ซงเหตการณพระบรมสารรกธาตเสดจ กเกดขนทวดถปารามนเอง (จะกลาวถงในภายหลง)

วนท ๔ มถนายน เดนทางในเมองโปโลนนารวะ ราชธานแหงทสองของศรลงกา กราบนมสการ เจดยวาทาเดค ทมพระพทธรปปางสมาธทแสนจะงดงามตงอยหนาเจดยสทศ และสถานทตางๆ อกมากมาย ทขาพเจาเองกแทบจาไมได เพราะไมเคยมความรเกยวกบศรลงกาเลย ครนจะอานจากโปรแกรมการเดนทางทไดรบมา เพอเปนการเรยกความทรงจากลบคน กทาไมไดอก เพราะไมเหมอนการเดนทางจรง เนองจากพระอาจารยเหนวาการเดนทางครงน เปนการเดนทางมาเพอทาบญสรางกศลจรงๆ จงเพมรายการวดและสถานททจะกราบไหวบชามาอกหลายแหง ทาใหโปรแกรมการเดนทางแนนเอยด ไดทาบญจนอมอกอมใจไปทวทกตวคนเลยทเดยว สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

จากเมองโปโลนนารวะกเดนทางสเมองแคนด ชมวดอาโลกาวหาร ทเคยเปนสถานทสงคายนาพระไตรปฎก ซงขาพเจาจาไมไดวาเปนการสงคายนาครงทเทาไร แตจาไดแนๆ วา ในการสงคายนาพระไตรปฎกครงน ไดมการจาร หรอจารกพระธรรมคาสงสอนเปนลายลกษณอกษรไวบนใบลานเปนครงแรก นบตงแตพระพทธศาสนาถอกาเนดขนบนโลก โดยจารกเปนภาษาสงหล จงทาใหศาสนาพทธมบนทกพระธรรมคาสงสอนทชดเจนเกดขนเปนครงแรก จากทแตกอนเปนการทองจาสบๆ กนมาโดยพระอรยสาวกทงหลาย

ทวดนยงคงอนรกษ และสบสานวธการจารพระไตรปฎกไวบนใบลานจนถงปจจบน ซงมขนตอนการทาทยงยากมาก คณะของเรายงไดชมขนตอนทพระสงฆชาวลงกา ทานนงจารพระไตรปฎกดวย แลวจงไดเดนชมรอบวด ซงมลกษณะเปนถาเลก ถานอย และมพระเจดยขนาดยอมๆ อยบนยอดเขา พระอาจารยบอกวา “ใหพวกเรา ลองหลบตา นกถงภาพของพระอรหนตหนงพนรป ทมาอยรวมกนในบรเวณน เพอทาการสงคายนาพระไตรปฎก สถานททเรายนอยน ทกตารางนว ลวนเปนทซงพระอรหนตในอดต ทานเคยไดอยมากอนแลว ทานอาจจจะนงสมาธ หรอนอนบนพนดน ทเรากาลงเดนอยนกได ทานตองลาบากมาอยรวมกน เพอใหพทธบรษทในรนหลง มหลกพระธรรม คาสงสอน ทแนนอนเปนลายลกษณอกษร...” สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

วนท ๕ มถนายน เดนทางไป วดมลลกา ดาลดา เพอกราบนมสการ พระบรมสารรกธาตสวน พระทนต คอ พระเขยวเบองลางขวา เมอไดกราบสกการะนมสการแลว ความปลาบปลมปตยนดคงจะ

๑๑๗

เกดขนในจตใจของผทไดไปทกทาน และคงจะไดเขยนบรรยายกนไปแลว จงไมขอกลาวถงอก แตภาพทนาประทบใจของวดนทอยากจะกลาวถง คงจะเปนภาพของชาวศรลงกาทนอมนาศรทธามาเตมเปยม ตางยนเขาแถวเปนระเบยบเพอรอใหถงควของตน ทจะไดกราบสกการะพระทาฐธาต แมผคนจะมากมาย แตความวนวายมไดเกดขน เพราะตางมาดวยหวใจศรทธาดวงเดยวกน โดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชนในทกชวงอาย ตงแตตวนอยๆ ระดบอนบาล ใสชดนกเรยน และชดสขาวสะอาดตา เดนแถวตอกนเปนขบวนรถไฟ พรอมพานนอยๆ ในมอทบรรจดอกบวและบปผชาตนานา รอสกการะพระบรมสารรกธาตองคเดยวกน ไฉนหนอ...จงไมเหนภาพเชนนทบานเมองเราบางนะ ชางนาปลมใจและนาอนโมทนาแททคณครและผใหญในศรลงกา สนบสนนใหเดกๆ ของเขาเขาวดตงแตอยในวยยงไมหยานานมเชนน สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ชวงบาย ไดเขาชมวดบปผาราม เปนวดทพระอบาลมหาเถระ ซงเปนพระธรรมทตจากไทย ไปเผยแผพระพทธศาสนาทศรลงกาไดเคยพานกอย ทนมพพธภณฑซงไดเกบอฐบรขาร และขาวของททานเคยใชไวดวย เชน บาตร เตยง เกาอททานนงในพธอปสมบทใหพระชาวลงกา ฯลฯ สงของเกอบทกอยางยงอยในสภาพทคอนขางด นาจะแสดงใหเหนถงความศรทธาทชาวศรลงกามอบใหแดทาน จงไดดแลรกษาสงของทกอยางไวเปนอยางด สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ทพพธภณฑของพระอบาลมหาเถระน มพระสงฆรปหนงททานเปนพระผดแลพพธภณฑ ทานไดใหพวกเราชาวคณะเขาไปกราบ พรอมทงไดบอกบญใหชาวคณะชวยกนทาโบรชวรหรอ แผนพบคมอการชมพพธภณฑ ขนมาใหมเปนฉบบภาษาไทย-องกฤษ เนองจากโบรชวรทใชอยในขณะนนเปนภาษาองกฤษเพยงภาษาเดยว แตผเขาชมสวนใหญเปนชาวไทย จงไมสะดวกในการอานทาความเขาใจ ชาวคณะตกปากรบคากบทานดวยความเตมใจ และปลมใจยง เนองจากทานเปนผกลาวเองวา กลมผเขาชมสวนใหญเปนชาวไทย แตเหตไฉนทานจงไดใหกลมของเราเปนผจดทา ทานเลงเหนถงสงใดหรอ? จะเปนเรองบงเอญหรอเพราะเหตใดกตาม แตกนาแปลกใจดแท เมอพระอบาลมหาเถระทานเปนชาวอยธยา พระอาจารยจรยทธกเปนชาวอยธยา วดตาลเอนกอยในจงหวดพระนครศรอยธยา ชางเปนธรรมะจดสรร ทจดสรรไดอยางถกตอง เหมาะเจาะลงตวเปนทสด เมอใหพระชาวอยธยาและลกศษยในยคปจจบนไดมาตอบแทนพระอยธยาผทรงคณในอดต ถงดนแดนศรลงกาเชนน

เหตการณนทาใหขาพเจานกถงคาซงเคยไดยนมาวา “บญตอบญ...ธรรมยอมไหลไปสธรรม” ไดในทนท คณะของเราตงใจมาถวายพระพทธมหาจกรพรรดแดวดนาฯ แตขณะนกาลงจะไดทาบญใหมเพม คอ จะไดพมพโบรชวรเผยแพรกจทพระอบาลมหาเถระทานไดเคยทาไวในอดตในฐานะพระธรรมทตจากเมองไทย เผยแพรสพทธศาสนกชนชาวไทย ชาวลงกา และทวโลกไดรบทราบ นเองทเรยกวา “บญตอบญ...ธรรมยอมไหลไปสธรรม” ภารกจแหงบญใหมน พหญง (คณวรรณภา พพฒนางกร) รบหนาทเปน หวเรอใหญทจะจดพมพ โดยไดรบความเมตตาเปนอยางมากจาก “พระมหาสมชาย ปภสสโร – พระภกษจากวดประยรวงศาวาสวรวหาร” ในการเรยบเรยงขอมลและเขยนขอความภาษาไทยลงในโบรชวร แปลเปนภาษาองกฤษโดยเพอนของพหญง โบรชวรนพมพเสรจและสงมอบใหกบวดบปผารามไดใชแจกเปนการเรยบรอยแลว ตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๓ สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม (สวนหนงของบทความในโบรชวรน ไดจดพมพไวในชวงทายของหนงสอเลมนดวย เพอเปนการเผยแพรกตตคณของพระอบาลมหาเถระ อกทางหนง)

๑๑๘

ประมวลภาพ การสกการะพทธสถานตางๆ ในศรลงกา (ครงท ๒)

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ผกสายสญจนใหกบตารวจ ทหาร และพทธบรษท ๔ ชาวลงกา

ถาดมบลลา

เมอไปถงวดใดกตาม พระอาจารยจะนา คณะญาตธรรม ถวายเครองสงฆทานและเงนปจจย แดพระภกษสงฆในวดนนๆ ทกครง พระอาจารยขณะยนสนทนาธรรม

กบญาตธรรม ทหนาถาดมบลลา

๑๑๙

พระมหาเจดยรวนเวลสายะ หรอพระเจดยวดชางลอม

พระเจดยวดถปาราม คณะญาตธรรมตงขบวนแหผาตาดทอง เวยนประทกษณเพอหมตนพระศรมหาโพธ

ตนพระศรมหาโพธ ใตรมเงาพระศรมหาโพธ จากหนอทพระสงฆมตตาเถรอญเชญจากอนเดย จากซายมอ พระตวแทนจากวดพระศรมหาโพธ เมอสองพนปกอน มคคเทศกชาวลงกา พระครสมหจรยทธ อธฉนโท บดนมผาตาดทองของคณะญาตธรรมไทย และพระไกรวลย อภปสนโน หมคลมอยทโคนตน

๑๒๐

ศรทธาในพระพทธศาสนาของชาวศรลงกานนแรงกลานก อบาสกาในชดขาวสองทานนนงสวดมนตอยในทาน ทบรเวณตนพระศรมหาโพธ เปนเวลานานกวาหนงชวโมง เธอนงสวดอยกอนทคณะของพวกเราจะมา และจนเมอคณะของพวกเรากลบ เธอทงสองกยงคงสวดมนตอย สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ซากปรกหกพงของพทธสถานทเมองโปโลนนารวะ ธงฉพพรรณรงส และธงผาเขยนบทสวดมนตขอพร มแขวนอยทวทงวด และทกวด ดวยความเชอวา เมอลมพดผานธง อานภาพความศกดสทธของบทสวดมนต และพระพทธศาสนาจะกระจายไปทวทกทศเทาทลมพดไปถง

ทลานทรายรอบตนพระศรมหาโพธ พระอาจารยนาคณะญาตธรรมสวดมนต โดยมชาวลงการวมสวด

๑๒๑

พระพทธรปางสมาธ หนาพระเจดยวาทาเดค เมองโปโลนนารวะ

พระพทธรป ๔ ปางอนงดงาม แกะสลกบนหนาผาหนแกรนต ณ กลวหาร เมองโปโลนนารวะ

ทวดอาโลกาวหาร พระอาจารยชมวธการจารตวอกษรลงบนใบลาน และถายรปรวมกบเจาอาวาสวด

๑๒๒

หนาหองทประดษฐานพระเขยวแกวทวดมลลกา ดาลดา มดอกไมทพทธศาสนกชนชาวลงกานามาบชาวางซอนกนจนเตมโตะ

เดกอนบาลทมาทศนศกษากบทางโรงเรยนเพอกราบนมสการพระเขยวแกว และเดกๆทไปวดตางๆพรอมผปกครอง

พระอาจารย และหลวงพไกรวลย นอมสกการะพระเขยวแกว

๑๒๓

ณ วดบปผาราม พระอาจารย และหลวงพไกรวลย ถายรปรวมกบพระสงฆลงกาทไดบอกบญใหคณะญาตธรรมไทย ไดชวยพมพคมอการชมพพธภณฑฉบบภาษาไทย

พดยศ และเกาอทพระอบาลมหาเถระ ใชนงในขณะททาพธบรรพชาอปสมบทใหกบพระสงฆศรลงกา จนมพระสงฆสามเณรเกดขนในยคนนกวา ๓,๐๐๐ รป

รปหลอพระอบาลมหาเถระ ณ พพธภณฑ วดบปผาราม ประเทศศรลงกา

ทวดกลยาณ พระอาจารยนาคณะญาตธรรมแหผาหมองคพระ พรอมทงผาไตร และเครองสงฆทานตางๆ มอบาสก อบาสกาศรลงกามารวมอนโมทนาบญอยางลนหลาม เสยงดง สาธ...สาธ...สาธ....สา..... กกกองทวทงวด

๑๒๔

ภาพนาประทบใจทเหนไดทกๆวด คอ อบาสกอบาสกา ชาวลงกาจานวนมาก นงสวดมนต ทาสมาธ บนลานทราย และตามมมตางๆของวด เมอสวดเหนอยแลวกพกเหยยดแขงเหยยดขาหรอนอนกอน หายเหนอยแลวกลกขนมาสวดใหม สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ชาวศรลงกาหอบลกจงหลานเขาวด และรดนาตนโพธทกเชาเยน จนตะไครและมอสขนเขยวครม เปนอกภาพของความประทบใจ

รานขายดอกไมเพอบชาพระ ไมตองมกาน ไมตองปกแจกน แสดงความจรงของชวตวา ดอกไมตองมวนเหยวแหงโรยรา สะทอนสจจธรรมพระพทธศาสนา “เกดขน ตงอย ดบไป”

๑๒๕

เมอชาวคณะเสรจสนภารกจการกราบนมสการพทธสถานตางๆ ในเยนวนท ๕ ม.ย. แลว รถบสของชาวคณะบายหนาออกจากเมองแคนด มงตรงสกรงโคลอมโบ เมองหลวงของประเทศศรลงกาเพอเตรยมเขารวมพธฉลองพระพทธมหาจกรพรรดในวนรงขน กวาทรถบสจะมาถงโรงแรมทพกในกรง โคลอมโบกใกลคาแลว เมอถงโรงแรมไดสกพก คณสลงคะกไดเดนทางมากราบพระอาจารย และนดหมายเวลาสาหรบการจดงานในวนรงขน

เชาวนเสารท ๖ มถนายน พ.ศ.๒๕๕๒ เวลาประมาณ ๗.๐๐ น. เมอรถของชาวคณะเดนทางมาถงบรเวณถนนหนาวดนาฯ กตองตกตะลงกบคณะพทธศาสนกชนชาวศรลงกากลมใหญประมาณ ๓๐๐ คน ทงหญงชาย ทงวยกลางคน ทงเดกนกเรยน และวยรน ทกคนสวมชดสขาวสะอาดตา ผหญงนงชดสาหรสขาว ผชายใสเสอแขนยาว ตวเสอยาวถงเขา สวมกางเกงขายาวสขาวพรบ ทกคนมารวมตวกน เพอตงขบวนแหตอนรบพระบรมสารรกธาต ทพระอาจารยอญเชญมาจากประเทศไทย และเพอตอนรบคณะของพวกเรา เปนภาพทขาพเจาเหนแลว คงจะไมมวนลมไปจนวนตาย สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ขบวนแหเรมจากคณะเดกนกเรยนชายทถอธงชาตศรลงกา และธงฉพพรรณรงส (คอ ธง ๕ ส ซงเปนสทเปลงเรองรองออกมาจากพระวรกายของพระสมมาสมพทธเจา เมอตอนทพระองคตรสร ปจจบนธงนใชแสดงถงความเปนศาสนาพทธ คลายกบทประเทศไทยใชธงธรรมจกร) ตดตามดวย ขบวนดนตร และกลองพนเมอง ขบวนนกเตนราชายททอนบนเปลอยเปลาแตสวมใสเครองประดบเงนเตมตวและใสกางเกงทรงนาเตารดขอเทา มจบกรยกรายตรงบรเวณชวงเอว กระโดดโลดเตนตลงกา ดวยลลาทเรยกวา “ระบาศรลงกา” อยางสนกสนาน จากนนจงเปนพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ทเดนถอพานอญเชญพระบรมสารรกธาต เดนขนาบขางดานขวาดวยตวแทนของประธานาธบดศรลงกา พระไกรวลย เดนขนาบทางดานซาย ตลอดทางเดนนนคณะผจดงานไดใหนกเรยนชายเดนกางสปทน (รมผาตกแตงดนเงนดนทอง) ถวายแดพระบรมสารรกธาตและพระสงฆอยางสมเกยรต ตอจากนนจงเปนคณะญาตธรรมไทย และคณะพทธศาสนกชนชาวศรลงกาตามลาดบ

ขบวนอญเชญพระบรมสารรกธาตเดนเทาประมาณ ๕๐๐ เมตร กมาถงบรเวณรมกาแพงวดนาฯ ทมเดกผหญงอนบาลตวเลกๆ หลายคน ยนเขาแถวตากแดดรอน คอยโปรยดอกไมสสนตางๆ เพอตอนรบชาวคณะ และเดกหญงเลกๆ อกกลมหนงกนาพานดอกไมมามอบใหชาวไทย เพอคนไทยจะไดนาไปบชาตนโพธทปลกอยภายในวด เมอเดกๆ เหลานนมอบพานดอกไมใหแกญาตธรรมไทยแลว เธอจะทาความเคารพดวยการกมลงกราบเทาชาวไทย ณ พนดนตรงนน สรางความประทบใจ และกอนสะอนใหมาจกอยทคอของชาวคณะโดยทวกน ขาพเจาเองสะทอนใจวา “ตวเราไดทาความดอะไรไวมากพอหรอยง ทจะใหเดกหญงนอยๆ เหลานตองยนตากแดดรอนานนบชวโมง และกมลงกราบเทาของเรา?” กไดรบคาตอบจากใจตวเองวา ความดของตวเองนน มไมเพยงพอแนแท แตเปนเพราะเราไดยดถอ พระพทธ พระธรรม พระสงฆเปนสรณะทพงของชวต จงทาใหเราไดมาพบมาเจอเหตการณความสวยงาม และความประทบใจมากมายเชนนได นบวาโชคดเหลอเกนทไดเกดมาเปนมนษย และไดพบพระพทธศาสนา

เมอขบวนแหเขาถงวดแลว กไดเดนทกษณาวตรรอบตนโพธ ๓ รอบ (ซงเปนประเพณของชาวศรลงกา ทจะใหความเคารพกบตนโพธ เหมอนกบทใหความเคารพกบพระพทธเจา ชาวบานแถววดจะเขามารดนาตนโพธทวดทกเชาเยน) จากนนขบวนแหกมงหนาสวหารทประดษฐานพระพทธมหาจกรพรรดซงอญเชญไปจากวดตาลเอน และคณะของเราจะมาทาพธถวายแดวดนาฯ อยางเปนทางการในวนนนนเอง ใน

๑๒๖

วหารนนพระพทธมหาจกรพรรดประดษฐานอยในหองกระจกทมมานปดอยโดยรอบ เพอมใหผใดไดเหนพระพกตรกอนเวลาเปด เมอเรมพธ ประธานจดเทยนธป สวดบทกราบพระ บชาพระ เปนภาษาบาลททงชาวไทยและชาวศรลงกาสวดไดพรอมๆ กน แทบจะไมมผดเพยนแมแตสาเนยง เสยงสวดมนตจงดงกกกองไปทวทงวด สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

จากนนพระอาจารยพรอมทงทานเจาอาวาสวดนาฯ กไดกดปมเปดมานทปดคลมหองกระจกออก ฉบพลนทสายตาของพทธศาสนกชนชาวไทยและชาวศรลงกาไดแลเหนองคพระพทธมหาจกรพรรด ซงมพระพกตรสงบนง ทอดสายพระเนตรลงตา แตเปยมลนไปดวยแววแหงพระเมตตา กเกดความปลมปตชนดทยากจะหาถอยคาใดมาอธบาย ในชวงเวลานนไมมความแตกตางทางเชอชาต ภาษา หรอวฒนธรรม มแตความคดทวา “เราเปนชาวพทธเหมอนกน มทยดเหนยวทางจตใจอยางเดยวกน คอ พทธรตนะ ธรรมะรตนะ และสงฆะรตนะ จงทาใหเราทกคนไดมาเจอกนในวนน ไดมาเปนญาตกนในทางธรรม และไดมประสบการณชวตดๆ รวมกนในวนน” ณ เวลานนญาตธรรมไทยเกอบทกคนรองไหดวยความปลมปต ไมตางอะไรจากญาตธรรมศรลงกาทมนาตาแหงความยนดไหลอาบแกมเชนกน

ตอจากนน พระอาจารยถวายสงของตางๆ แดทานเจาอาวาสวดนาฯ ประกอบดวย พระบรมสารรกธาต พระพทธรปขนาดหนาตก ๙ นว ผาไตร และรมทไดเตรยมไปจากเมองไทยถวายแดวดนาฯ จากนนถวายผาไตร และรมแดเจาอาวาสและตวแทนเจาอาวาสจากวดตางๆ ในบรเวณใกลเคยงทมารวมเปนสกขพยานในงานครงนประมาณ ๕๐ รป พธกรยงใหขอมลเพมเตมวา วดนเปดเปนโรงเรยนสอนพระพทธศาสนาวนอาทตยดวย มนกเรยนชนประถมศกษาและมธยมศกษาภายในชมชนมาเรยน จานวนประมาณ ๓๐๐ คน และขณะนวดกาลงดาเนนการสรางอาคารเรยนอย แตยงขาดปจจยอกเปนจานวนมาก เมอคณะญาตธรรมไทยไดฟงดงนน จงตกลงรวมกนวาจะรวบรวมปจจยจากทกคนในคณะ เพอนามาทอดผาปาสรางโรงเรยนภายในวนรงขน ซงไดเงนประมาณ ๑๕,๐๐๐ บาท นบเปนเหตการณ บญตอบญ ... ธรรมยอมไหลไปสธรรม อกครงหนง สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ตอมาเจาอาวาสวดนาฯ ไดถวายของทระลกใหแกพระอาจารยเปนตนโพธ ๒ ตน โดยตนหนงนน ประธานาธบดศรลงกามอบใหมา ซงเปนตนทตอนมาจากกงตนแมทไดรบจากประเทศอนเดย เมอครงพระสงฆมตตาเถรอญเชญมาในสมยพระเจาอโศกมหาราชเลยทเดยว สวนอกตนหนงเปนตนทเพาะขนจากเมลด ผจดยงไดถวายเกยรตบตรเปนการขอบพระคณในนาใจไมตรของพระอาจารย และชาวตาลเอน จากนนพระอาจารยกลาวขอบคณ เปนอนเสรจพธ

ตลอดพธการอญเชญพระบรมสารรกธาตไปถวายแดวดนาฯ และการเฉลมฉลององคพระในครงน มสอมวลชนชาวศรลงกาทกแขนงมารวมทาขาว ทงวทย โทรทศน และหนงสอพมพ ทาใหญาตธรรมชาวไทยทไมคาดคดวาจะไดรบการตอนรบทยงใหญอลงการเชนน ถงกบตองตกตะลง ตนเตน ปลมปต และปลมใจ จนยากจะหาคาใดมาบรรยายได แตทกคนลวนตระหนกดวา ทชวตของตนไดมโอกาสมาพบกบความสขทางกาย และสขสนตทอมเอบในใจนเชน มจดเรมตนมาจาก ความปรารถนาดดวยใจบรสทธ ทจะถวายพระพทธรป จากวดตาลเอน ในจงหวดพระนครศรอยธยา ใหกบวดทขาดแคลนในประเทศศรลงกา ถอเปนการชวยพระอาจารยเผยแผพระพทธศาสนาไปตางแดน ในทสดผลแหงความบรสทธใจกไดมาแสดงใหเหนเปนรปธรรม ไมวาจะเปนการเดนทางทไมมอปสรรค การไดรบการตอนรบทด ความประทบใจในทกๆ เหตการณตลอดการเดนทาง และโดยเฉพาะอยางยง คอ เหตการณพระบรม

๑๒๗

สารรกธาตเสดจทวดถปาราม การเดนทางไปศรลงกาครงน จงเปรยบเสมอนมจดเรมตนทพระพทธรป แลวดาเนนไปสพระบรมสารรกธาต ซงกคอ พระพทธเจา นนเอง

ประมวลภาพ การถวายพระพทธมหาจกรพรรด

ภาพแรกทเหนเมอลงจากรถบส คอ นกเรยนและพทธศาสนกชนชาวศรลงกา พรอมธงฉพพรรณรงส สสนสดใส ตงขบวนรอตอนรบคณะพระครสมหจรยทธ อธฉนโท และญาตธรรมไทย โปรดสงเกตวาชาวศรลงกา เดนเทาเปลาเขาวด ทงๆทระยะทางของการเดนเกอบ ๕๐๐ เมตร

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท พระไกรวลย อภปสนโน พรอมญาตธรรมไทย ตงแถวเตรยมตวอญเชญ พระธาต จากวดตาลเอน ประเทศไทย ถวายวดนาคารกขาราม ประเทศศรลงกา

๑๒๘

ขบวนนกดนตร และนกเตนรา ของ “ระบาศรลงกา”

ขบวนอญเชญพระธาต

๑๒๙

เมอถงวดนาฯ พระอาจารยและชาวคณะไดถวายดอกไมบชาพระพทธรป และตนโพธ

เจาอาวาสวดนาฯ และคณบดด วกครามารตเน ไดทกทาย คณวรนทรธร ปยทชองกวรา และ คณวรรณภา พพฒนางกร – “คนตนบญ ชาวไทย”

หนงในเดกหญงตวนอย ทคอยยนโบกธงชาตศรลงกา ตอนรบคณะชาวไทยอยสองขางทาง

สองขางทางเดนจากลานตนโพธสวหารพระพทธมหาจกรพรรด นกดนตรพนเมอง ตงแถวบรรเลงดนตรใหชาวคณะเดนผาน

อบาสก อบาสกา ชาวศรลงกาอกกลมหนง คอยยนตอนรบอยหนาวหาร กลาวสวสด เปนภาษาพนเมองวา “อายบวร” มความหมายเปนสองนย คอ ขอใหทานอายยน และขอใหพระพทธศาสนายนยงตลอดไป

เจาอาวาสวดตางๆในบรเวณใกลเคยง ทมารวมเปนเกยรตในงาน

๑๓๐

วนาททผามานซงปดหองกระจกไว ถกเปดออก กเผยใหเหนพระพกตรของ พระพทธมหาจกรพรรด ทสงบนงอย แยมพระโอษฐเลกนอยดวยพระเมตตา

ชางงดงามนก

ญาตธรรมชาวไทย

บรรยากาศในพธ เจาอาวาสวดนาฯ นงอยระหวางพระครสมหจรยทธ และพระไกรวลย มพทธศาสนกชนชาวศรลงกามารวมงานมากมาย จนเตมลนออกไปนอกวหาร

ญาตธรรมศรลงกา

๑๓๑

ภาพพระพทธมหาจกรพรรด เมอมองจากมมซาย และดานหนา

ทานเจาอาวาสวดนาฯ รบพระบรมสารรกธาตจากพระครสมหจรยทธแลว อญเชญไปประดษฐานยงพระแทนทสรางขนใหมเพอการนโดยเฉพาะ

พระครสมหฯจรยทธ ถวายพระพทธรปขนาดหนาตก ๙ นว เขมกลดพระแกวมรกต แดทานเจาอาวาสวดนาฯ

๑๓๒

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ถายรปเบองหนาพระพทธมหาจกรพรรด

ทานเจาอาวาสวดนาฯ และพระครสมหจรยทธ ขณะถวายขาวพระพทธ โปรดสงเกตวาภตตาหารทถวาย เปนมงสวรตทงหมด เพราะชาวพทธ ศรลงกาสวนใหญไมทานเนอสตว

ทานเจาอาวาสวดนาฯ และตวแทนจากรฐบาล มอบตนโพธ ประกาศเกยรตคณ และเจดยทองเหลองทรงระฆงควาสาหรบบรรจพระธาต แดพระครสมหจรยทธ

๑๓๓

เมอเสรจพธในภาคเชาพระครสมหจรยทธ พระไกรวลย พรอมดวยคณะญาตธรรม ไดถายรปรวมกนเบองหนาองคพระพทธมหาจกรพรรด

หลงจากฉนเพลแลว ทานเจาอาวาสวดนาฯ นมนตพระอาจารย และชาวคณะกลบสวหารอกครง เพอมอบของทระลก ระหวางรอเรมพธ พระอาจารยพลกดหนงสอพมพยกษใหญระดบประเทศ ทลงขาวหนาหนงประชาสมพนธการถวายพระพทธรปในวนน

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ในฐานะตวแทนคณะสงฆและผปฏบตธรรมวดตาลเอน ถวายผาไตร รม และ เขมกลดพระแกวมรกต พระพทธชนราช แดพระสงฆศรลงกาจากวดตางๆทมารวมงาน

ญาตธรรมไทย และญาตธรรมศรลงกา ถายรปรวมกนอยางใกลชด เพราะเราศาสนาเดยวกน

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท และ พระไกรวลย อภปสนโน เบองหนาพระพทธมหาจกรพรรด

พระอาจารยเงยหนามองพระพทธมหาจกรพรรด ทานจะคดสงใดอยในใจหนอ?

สวนหลวงพไกรวลย ขอดหนงสอพมพบาง

๑๓๔

คณบดด วกครามารตเน และ คณสลงคะ ชามนดา “คนตนบญ ชาวศรลงกา” สองสามภรรยา มหาอบาสกอบาสกา แหงวดนาคารกขาราม

คณสลงคะ ชามนดา ถวายรปถายพระพทธมหาจกรพรรดแดพระอาจารย โดยกลาววา เมอวดตาลเอนไดถวายพระพทธมหาจกรพรรดแดวดนาฯแลว วดตาลเอนกจะไมมพระพทธมหาจกรพรรดอย จงขอมอบรปนเพอใหชาววดตาลเอนไดดรปของพระองคทาน เปนการระลกถงกน

ภาพใบปลวประชาสมพนธงานฉลององคพระ ทคณสลงคะจดทาขน เพอแปะประชาสมพนธตามสถานทตางๆ และแจกแกบคคลทวไป แจงกาหนดการของงาน ตงแตวนท ๖ – ๑๔ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

หนงสอพมพศรลงกาฉบบตางๆ ทตพมพเรองการถวายพระพทธมหาจกรพรรดแดวดนาฯ โดยพมพทงภาษาองกฤษและสงหล

ทงกอนหนาและหลงวนงาน

๑๓๕

เมอเลาเรองพธถวายพระพทธมหาจกรพรรดแดวดนาฯ เสรจเ รยบรอยแลว กจะขอเลาเรอง พระบรมสารรกธาตเสดจตอเลยนะคะ

ระหวางการเดนทางกราบสกการะพระเจดย และพระพทธรปตามสถานทตางๆ ในศรลงกา ในวนท ๓ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒ (ซงเปนการเดนทางวนแรกของชาวคณะในศรลงกา) นน หากสถานทใดมเวลานอย พระอาจารยจะนาสวดมนตบทสนๆ เชน พทธคณ ธรรมคณ สงฆคณ แตหากทใดมเวลามาก พระอาจารยจะนาสวดพาหงมหากาฯ ดวย แตท “วดถปาราม” ณ เมองอนราธประ ซง มเจดยขนาดใหญ ภายในบรรจพระบรมสารรกธาต คอ พระรากขวญเบองขวา (ไหปลาราดานขวา) ซง เปนพระบรมสารรกธาต ๑ ใน ๗ องคของพระพทธเจาทไมถกไฟไหม เมอครงถวายพระเพลงพระบรมศพนน นอกจากพระอาจารยจะใหชาวคณะสวดพาหงมหากาฯ แลว ยงใหนงสมาธเปนเวลาเกอบครงชวโมงอกดวย โดยกอนทจะนงสมาธนน ทานไดนาผากราบสขาวมาพบครงแลววางไวทเบองหนาทาน ซงในชวงการนงสมาธนนเกดเหตการณแปลกๆ เปนทประจกษแกสายตาของไกดชาวไทยและไกดศรลงกาทนงรออยดานนอก คอ มฝงผงจานวนมากมาบนวนรอบองคพระเจดย พรอมๆ กบมพระอาทตยทรงกลด และลมเยนกอนใหญกอนหนงพดวบมาทางชาวคณะทนงสมาธอยดวย

เมอพระอาจารยใหแผเมตตาและลมตาขน ทานกไดเปดผาขาวออกและใหชาวคณะไดดพรอมๆ กน พบวา ในใจกลางของผาผนนนมพระบรมสารรกธาตหลายวรรณะ หลายส หลายสณฐาน มารวมกนอยในผนผา นบไดถง ๘๖ องค แตทเดนทสด ไดแก พระบรมสารรกธาตองคหนง ซงไมเหมอนองคอนใดทงสน คอ มลกษณะคลายแทงกระดกของคนธรรมดาๆ นเอง เพราะมรพรนคลายกระดกของคนทไมถกไฟไหม แตแตกตางกบคนธรรมดา ตรงทม ความเรยบลน เงางาม และแวววาว กวากระดกของคนธรรมดาทวไปมาก ผรวมคณะบางทานจงอดคดไมไดวา พระบรมสารรกธาตสวนทไมถกไฟไหมขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา นาจะมลกษณะเชนนเอง!

จานวนของพระบรมสารรกธาตทเสดจมาในครงน จาแนกประเภทตามสณฐานวรรณะได ดงน - สณฐานคลายแทงกระดกมรพรน สงาชางขาว เรยบลน แวววาว (ตามทกลาวแลว) องคใหญ

๑ องค - สณฐานเมลดถวแดง องคใหญ ๒ องค คอ มสขาวเปนเงาแกมเขยว ๑ องค และสขาวเปนเงา

แกมนาตาล ๑ องค (คลายหนหยกขาว หรอหนออนสขาว ทมเงาเหลอบเขยว เหลอบนาตาล) - สณฐานเปนผลกแกวใส (แสงทะลผานได) องคใหญ ๒ องค - สณฐานเมลดผกกาด เปนผลกแกวใสและสขาวนวลคลายมกดาคละกน องคเลกๆ ๘๑ องค รวมนบได ๘๖ องค เหตการณพระบรมสารรกธาตเสดจนสรางความปลาบปลม ปต ยนด และตนเตนใหเกดขนแกทก

คนในคณะเปนอยางมาก เพราะทกคนยงไมเคยมประสบการณพระธาตเสดจใหเหนเปนทประจกษแจงเชนน ชาวคณะทอยใกลพระอาจารยมากทสดทานหนง กลาววา มองเหนชดเจนแนนอนวา ตอนทพระอาจารยพบผานน ไมมอะไรอยขางในผาจรงๆ และหากจะคดวามใครแอบเอาพระธาตมาใสตอนทหลบตานงสมาธอยนน กเปนไปไมได เพราะไมมความรสกวามใครเดนผานหนาในระหวางทนงสมาธอยเลย ดง นน เหตการณนจงเปนขอสนบสนนทชดเจน ของคาทมผกลาววา “พระธาตเสดจไดเอง” และในความคด

๑๓๖

สวนตวของขาพเจาแลว ทาใหขาพเจามนใจขนมากวา พระพทธานภาพ ยงมอยจรง แมพระพทธองคจะทรงดบขนธปรนพพานไปนานนบเปนพนๆ ปแลวกตาม

เหตการณอศจรรยพระธาตเสดจยงไมไดจบแคนน เพราะเ มอชาวคณะจะเขาพกในสถานทใด พระอาจารยจะใหสวดมนตบชาพระธาตในทกๆ สถานท และพระธาตหลากหลายสสนวรรณะกจะเสดจมาเพมในผอบมากขน มากขนทกๆ คน โดยเสดจเพมมากทสดในคนทชาวคณะอย ท เมองแคนด ซง เปนเมองทมความสาคญเพราะเปนเมองทประดษฐานพระบรมสารรกธาตสวนพระเขยวแกวเบองลางขวา ซงเปนพระธาตอก ๑ ใน ๗ องคทไมถกไฟไหม

จนกระทงคนสดทายกอนกลบเมองไทย คอ คนวนท ๖ มถนายน หลงจากททกคนในคณะรสกอมบญมากมาย จากการไดทาบญใหญ คอ ไดถวายพระพทธมหาจกรพรรด แดวดนาฯ ในชวงเชา และไดสกการะพระพทธรปตามวดตางๆ เชน วดกลยาณในชวงบายและเยนแลว กอนกลบเขาโรงแรมทพก ชาวคณะกไดแวะซอผอบไมสก แกะสลกเปนรปเจดยทรงลงกาทรานขายของทระลกแหงหนงขางทาง ดวยความหวงเลกๆ วา ในคนนพระอาจารยอาจจะอญเชญพระธาตใหเรา สวนใครทเตร ยมผอบมาจากเมองไทยกไมตองซอ

ชาวคณะกลบถงโรงแรมกาลาดาร ซงเปนทพกในเวลาประมาณหนงทมครง ชาวคณะหลายทานตองการชมพระบรมสารรกธาตอกสกครง พระอาจารยจงไดเปดผอบพระธาตใหด ทลอบบของโรงแรมนนเอง เมอเปดดแลว ทกคนกตองตะลง อง นง เมอเหนพระธาตในผอบของพระอาจารย ( ทตอนนมประมาณ ๕ – ๖ ผอบแลว เพราะญาตโยมถวายให) มพระธาตมาเสดจมาอยเตมไปหมด บางผอบทแยกสไวแลว กมสอนๆ มาเพม บางผอบกเปนสเดมแตมจานวนมากขน โดยเฉพาะสณฐานเมลดพนธผกกาดมพระธาตมากขนจนแนนผอบ เหตการณตอนนจงดเหมอนการชมนมยอยๆ เนองจากทกคนอยากจะเขามาชมพระธาตใกลๆ แตพระอาจารยเหนวา อาจจะทาใหพนกงานรกษาความปลอดภยของโรงแรมเขาใจผดวา มเหตการณชลมน เพราะโรงแรมนมการกวดขนเขมงวดเพราะอยใกลกบทาเนยบประธานาธบด จงไดบอกใหชาวคณะไปรวมพลกนทหองพกของทาน เพอจะไดรวมกนสวดมนตบชาพระธาต และชวยกนนบจานวนพระธาตดวย

เมอถงหองของทาน ชาวคณะทงชายหญงไดชวยกนจดโตะเกาอใหเหมาะสาหรบการนาพระธาตออกมานบ และใหมทเพยงพอสาหรบทกคนไดนงสวดมนตกน โดยทพระอาจารย และหลวงพไกรวลย นงบนเกาอ มโตะวางพระธาตอยดานหนาทาน นองปรญ (คณปรญ เฉลยวราเรศ) นง พนตดกบเกาอ พระอาจารย และโยมผชายอกทานหนง นงพนตดกบเกาอหลวงพไกรวลย ตวขาพเจาเองโชคดไดนงตดกบโตะทวางพระธาต โดยนงถดมาจากนองปรญอกทหนง จงไดเหนสสน วรรณะ สณฐาน พระธาตอยางชดๆ เตมตา จใจเลยทเดยว สวนผรวมคณะทานอนๆ ทไมไดนงใกลโตะ กไดผลดกนเข ามาชม จนอมใจกนไปทกคน ชาวคณะทนงใกลกบขาพเจากคอ ปาจว (คณสรมา เหลองอราม) ซง ทาธรกจคาขายอญมณ และคงจะเปนธรรมะจดสรรอกครงหนงทไดจดสรรใหปาจวเดนทางมาในคณะดวย เพราะเ มอเทพระธาตลงบนผาสขาวทปโตะอย เพอแยกสสนวรรณะนน กไดปาจวทชวยแยกแยะ สหรอวรรณะของพระธาต ออกเปนกลมๆ ตามความใกลเคยงกบสของอญมณ เชน วรรณะเขยวออนดงไพฑรย ขาวนวลดงมกดา เหลองดงอาพน ฯลฯ สพระธาตทเสดจมานนเกอบจะครบสของมณนพรตนทเราเคยทองกนมาในสมยเรยนเลยทเดยว (เสยดายทขาพเจาทองไดเปนบางตอนเทานน) ขาพเจาจงไดเรยนถามพระอาจารยวา

๑๓๗

ทาไมพระธาตถงมไดหลายสเชนน พระอาจารยตอบมาสนๆ วา “สของพระบรมสารรกธาตมไดทกวรรณะในโลกน” ขาพเจาไมเขาใจจงไดถามตอ ทานอธบายวา “พระบรมสารรกธาตนน มและเปนสไดทกส ทสตางๆ ในโลกนจะมไดเปนไดนะโยม”

ระหวางทาการแยกสพระธาตและนบจานวนอยนน พระอาจารยไดหยบเอาหนงสอพระธาตออกมาจากยามของทาน มาเปดรปเทยบด นองปรญขอยมมาด แลวอทานออกมาวา “โอโห !!! ทเสดจมาในวนน กเกอบครบทมในเลมนแลวนะครบ” ขาพเจาลองยมมาดบาง กเหนดวยกบนองปรญ จงพดออกไปวา “เอ...หรอพระอาจารย จะตงใจอญเชญพระธาตใหไดครบทกสสนวรรณะ แลวทาหนงสอบางเจาคะ? ” พระอาจารยกไมตอบวากระไร ทานเพยงแตนงอมยม (จนในภายหลงขาพเจามานกออกวา ทานไดเคยพดแบบทเลนทจรงบนรถบส มากอนหนานแลว - คอในชวงออกจากเมองแคนดมาโคลมโบ วา “ไมแนนะโยม เมอกลบมาเมองไทยแลว ทมของพวกเราทไดมาศรลงกากนในวนน อาจจะไดมโอกาสทาหนงสอเรองการเดนทาง และพระธาตทเสดจมาในครงนกเปนได” . . . เอ. . . หรอวาหนงสอเลมนนทพระอาจารยพดถง จะเปนเลมทอยในมอทานผอานในขณะน? แมวาหนงสอเลมนจะถกตพมพหลงจากเกดเหตการณมาแลว ๓ ปเตมกตาม เพราะวาในขณะนนไมมใครคดจะทาเลย คดแควาพระอาจารยพดเลนเทานน)

เมอแยกสสนวรรณะพระธาตไป นบไป และสวดมนตไปพรอมๆ กนนน ไกดกมาบอกวา ใหชาวคณะรบลงไปทานอาหารทหองอาหารของโรงแรมกอนทหองอาหารจะปด เพราะขณะนนเวลาใกลสามทมแลว ชาวคณะบางทานกอยากไป บางทานกไมอยากไป เพราะอยากจะอยนบใหเสรจ พระอาจารยจงบอกวา แลวแตความสมครใจวา ใครจะอยนบ หรอใครจะไปทานอาหาร แตใหทกคนนาผอบของตวเองมารวมไวทหองของทาน โดยใหทาความสะอาดผอบ เขยนชอเจาของไวใตผอบ และใหวางสาลไวดานใน ชาวคณะหลายทานบอกวาทาไมเปน เพราะไมเคยมพระธาต บางทานกบอกวาไมมสาล ดง นนขาพเจา เ พอนของขาพเจาคอ อร (คณภารษา มธรพงศากล) และแมชหม (แมชวรวรรณ ชยขจรวฒน) จากวดพระธาต ศรจอมทอง จงหวดเชยงใหม จงไดอาสาจะจดการในเรองผอบใหทกๆ คน แลวพระอาจารยกไดบอกวา เมอทกคนทานอาหารเสรจแลว ใหทกคนไปสวดมนตปฏบตธรรมทหองของตนกอน เขานอน และนอม จตอญเชญพระธาตดวยตวเอง แลวตอนเชาคอยใหไปดผอบของตนวาจะมพระธาตเสดจหรอไม

ดงนน ขาพเจากบอรจงไดรบชวนกนลงมาทานอาหาร เมอทานใกลเสรจ กไดพบพหญงทพงเดนเขามาพรอมกบนองปรญ เพราะอยชวยพระอาจารยนบพระธาตจนเสรจ เรารบถามพหญงทนทวา นบ พระธาตไดเทาไร พหญงตอบวา “นบได ๑,๑๔๕ องค จะ” ขาพเจาจาไดแมนเลย ทกคนทไดยนตางกตนเตนดใจทพระธาตเสดจมามากมายถงเพยงนน

เมอขาพเจากบอรทานอาหารเสรจกรบขนมาทหองพกของแมชหม เ พอจดทาผอบสาหรบรบ พระธาต พวกเราบรรจงเชดผอบ บรรจงตดสาลใหเปนวงกลม ใหพอดกบดานในของแตละผอบ จากนนเขยนชอใสกระดาษ แลวนาผอบของแตละคนวางไวใหตรงกบชอเจาของ พอถงขนจะปดฝาผอบ กไมแนใจวา พระอาจารยทานใหเปดฝาผอบไว หรอใหปด ในทสดพวกเรากตกลงกนวา ปดฝาผอบไวดกวา จะไดรกนใหแนๆ ไปเลยวา พระธาตเสดจผานเครองกดขวางไดจรง นอกจากน เ มอ อร บอกวาเตรยมผอบมาเยอะ (เปนขนาดเลกๆ ) จะใหทาไงด เพราะชาวคณะทกคนกมผอบกนครบแลว ขาพเจากเลยบอกวา “งนลอง เขยนชอของ บดด สลงคะ ไกดลงกา และไกดไทยอกสามคนเถอะ เพราะไหนๆ กไดมาทวรเดยวกนแลว และบดดกบสลงคะ เขากคงเหนอยมากกบการจดงานครงน ถาพระธาตเสดจในผอบของเขา

๑๓๘

แลวเราเอาไปใหเขา เขาคงจะดใจ” อรกตอบตกลง ทาดงนแลว ผอบกยงเหลออยด ขาพเจากเลยบอกวา “งนลองเขยน ชอพอกบแมฉนผอบนงนะ เพราะพอกบแมฉนกสวดมนตทกวน และกเขยนชอเ พอนฉนอกสองผอบกแลวกน เพราะเขาฝากทาบญมา และเขากเปนคนทาบญปฏบตธรรมอยแลวดวย” เจาอรกดแสนด ใหซะดวย สดทายกยงเหลอผอบอยอกหนงผอบ ขาพเจากเลยบอกวา “งนเขยนชอพระอาจารยไปเลยกแลวกน ถวายเปนผอบสวนตวของทานไป เพราะวาทกผอบททานมอย ทานกคงถวายวดนะ”

สรปแลว มผอบสาหรบรอรบพระธาตในคนนประมาณสามสบผอบ จากนนเปนการจดเรยงผอบลงบนถาด โดยเราเอาถาดอาหารของโรงแรมขนาดยาวประมาณหนงฟตครง กวางประมาณหนงฟต มาวางไวกอน ปผาขาวทบ (จาไมไดแลววาเปนผาอะไร และหามาจากไหน แตจาไดวาเหมาะเจาะพอดบพอดกบขนาดของถาดมาก) แลวจงวางแผนกระดาษทเขยนชอเจาของผอบไวเปนชนทสอง จากนนจงวางผอบทบดานบน กวาจะทากนเสรจกประมาณเทยงคน พวกเราสามคนจงเดนถอถาดนนจากหองแมชหม มาทหนาหองพระอาจารย เคาะประตหอง แลวหลวงพไกรวลยซงคาดวาถกปลกขนมาจากการจาวด กเดนออกมารบถาดเขาไป

ขาพเจาเดนกลบเขาหองพกของตวเองดวยใจตมๆ ตอมๆ ใจหนงกกลวพระบรมสารรกธาตจะไมเสดจมา แตอกใจหนงกคอนขางเชอวา ทานตองเสดจมาแนนอน เพราะมนใจและอนใจในบญทชาวคณะทกทานไดรวมกนสรางมาวา เมอธรรมะจดสรรใหแตละคนไดมาทาบญใหญถวายพระพทธมหาจกรพรรดกนในครงน และพระธาตเสดจมาเยอะขนาดน พระพทธเจาทานคงจะจดสรรพระ บรมสารรกธาตของพระองคทานมาใหพวกเราไดบชากนบางล ะ แตจะวางใจไมได ถงจะงวงขนาดไหน เรากตองกดฟน สวดมนต ปฏบตธรรม ทงททงเหนอย ทงเพลยกบการเดนทาง และในเวลานนกดกมากแลว เ มอสวดมนตปฏบตธรรม (แบบเดนจงกรมแทบลมทงยน และนงสมาธหวทมหวตา)เสรจแลว ขาพเจากไดอธษฐานขอใหพระธาตเสดจในผอบของคณพอคณแม และของเพอนขาพเจาอกดวย ในตอนนนขาพเจาอยากรจรงๆ วา เพอนของขาพเจาสองคนทมความตางกนสดขว คอ คนทหนงมฐานะด การงานด แตไมคอยมเวลา จงไมคอยไดปฏบตธรรม แตเขากพยายามสวดมนต และบรจาคทานเปนประจาในทกครง ทมโอกาส สวนคนทสอง ฐานะไมด การงานไมด จงไมคอยมเงนจะทาบญทาทาน แตมเวลาทจะปฏบตธรรมเปนประจาสมาเสมอ อยางไรกตาม ทงสองเหมอนกนตรงทมความศรทธาเชอ มนในพระพทธศาสนาอยางจรงใจนน พระธาตจะเสดจในผอบของทงสองคนหรอไม

ในเชาวนรงขนคอ วนท ๗ มถนายน พระอาจารยใหชาวคณะเขาไปในหองของทาน ทกคนจงไดเหนวา ทกผอบมพระธาตเสดจอย ๕ องค ขาพเจาตนเตนและดใจมากๆ ไมไดดใจเฉพาะในสวนทตนเองได แตดใจทในผอบ ของคณบดด คณสลงคะ ไกดลงกา ไกดไทยสามคน เ พอนของขาพเจาสองคน และของคณพอคณแมของขาพเจานน พระธาตกเสดจมาดวย ไมวาพระธาตจะเสดจมาในผอบของทกๆ คนในจานวนเทาๆ กน ดวยเหตผลใดกตาม แตขาพเจาคดวา เปนเพราะพระอรหนตสมมาสมพทธเจาทานทรงมความยตธรรม และพระเมตตาอยางเปยมลน ทานคงไมอยากทาใหใครตองจตตก หากพระธาตไมเสดจมา และทานตองทรงรอยางแนนอนวา เพอนทงสองของขาพเจาศรทธาพระพทธศาสนาอยางจรงใจ แมวาจะมรปแบบในการทาบญ และประพฤตปฏบตธรรมทตางกนกตาม ทานจงไดพระราชทาน พระบรมสารรกธาตมาใหเปนเครองยดเหนยวจตใจนนเอง สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

๑๓๙

จะขอเลาถงลกษณะพระธาตทเสดจมาในผอบของทกๆ คนบาง กลาวคอ พระบรมสารรกธาต ทเสดจผอบละ ๕ องคนน ประกอบดวย

- พระธาตสชมพออนใสโปรงแสง ขนาดครงซกเมลดถวเขยว จานวน ๓ องค - พระธาตสขาวนวลขนคลายมกดา (บางผอบม สขาวใส) ขนาดเทาเมลดงา จานวน ๒ องค พระธาตทงสองแบบเปนลกษณะทแตกตางจากพระธาตทเสดจมาในคนกอนๆ จงสาม ารถ

ขจดขอสงสยในใจของชาวคณะคนหนงไดวา พระอาจารยอาจจะตกพระธาตทเสดจมาในคนกอนๆ แจกลงในผอบของทกคนกได เพราะอาจจะกลวญาตโยมเสยใจ แตเ นองจากพระธาตทเสดจมาในผอบของทกคนนน แตกตางจากทเสดจมาในผอบของพระอาจารยในคนกอนๆ ดงทกลาวแลว ดงนน จงเปนไปไมไดทพระอาจารยจะเปนผตกแจกใหแกทกคน นจงเปนอกเหตการณหนงทแสดงวา “พระพทธานภาพ – พระพทธคณ ยงมอยจรง” เพราะแมพระพทธองคจะทรงปรนพพานไปนานแลว แตยงทรงทราบขอสงสยในใจของทกๆ คน และตอบขอสงสยนนไดอยางกระจางแจง เหมอนกบวาพระองคทรงยนมองดเราอยจากทกๆ มม ในทกๆ สถานทเลยทเดยว

จากวนแรกจนถงวนสดทายทพระบรมสารรกธาตเสดจมาในผอบของพระอาจารยนน นบรวมจานวนพระธาตได ๑,๑๔๕ องค ซงพระอาจารยทานไดกลาววา ทานไมไดมเจตนาจะเกบไวบชาเปนการสวนตวแตอยางใด แตมความมงหมายทจะนาไปจดไวใหพทธศาสนกชนชาวไทยทงหลาย ไดกราบสกการบชารวมกนทวดตาลเอนนนเอง สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

เลามาถงจดน ขาพเจาอดคดไมไดวา อาจจะมผอานบางทานทสงสยวา “เรอง ทงหมดนเปนเ รองโกหกหลอกลวงมาตงแตตน สงของอะไรเลาจะเหาะไปเหาะมาไดเอง จะเปนไปไดไหมทพระอาจารยจะเอาหนสๆ ใสๆ สวยๆ เตรยมใสยามไปจากเมองไทย แลวแอบเอาหนนนใสลงในใจกลางผนผาระหวาง ททกคนกาลงหลบตานงสมาธ พอตกกลางคนกเอาใสผอบใหมจานวนเพมมากขนทกคน พอถงค นสดทาย กแอบตกใสผอบใหทกๆ คน !?! ”

ความลงเลสงสยน พระอาจารยทานไดเคยเทศนแลววาจะเปนตวหนวงเหนยวการประพฤตปฏบตธรรมไมใหเจรญกาวหนา และโดยสวนตวขาพเจาแลว เปนหวงวา ความลงเลสงสยน อาจจะทาใหกาวลวงไปสการจาบจวงครบาอาจารยได ซงไมเพยงจะทาใหการปฏบตไมกาวหนาเทานน แตอาจจะถงกบทาใหชวตวบตขดสนไดเลยทเดยว ดงนนเพอเปนการปองกนความลงเลสงสยของทานผอานไมใหเกดขนแลว ขาพเจาขอเปนประจกษพยานหนงทจะยนยนในความบรสทธของพระอาจารย และการเสด จมาเองไดของพระธาต ตามเหตการณทจะเลานคะ

ในวนแรกทพระธาตเสดจทวดถปารามนน ขาพเจาเองเดนเขาไปชากวาคนอนๆ เพราะลมของไว ทรถบสจงเดนกลบไปเอาของ เสรจแลวจงเดนไปทวด ขณะนนพระอาจารยและชาวคณะไดเรมสวดมนตกนไปแลว ขาพเจาเหนวาอาจารยตง (คณรพรตน วนชเพลา) ทนงใกลกบพระอาจารยนน แมจะนงหางออกมาบาง แตกใกลมากพอทจะรสกตวไดในขณะหลบตา หากพระอาจารยมการเคลอนไหว เชน หาก พระอาจารยจะเปดผากราบทอยขางหนาเพอใสหนสตางๆ ลงไป ตอใหมอเบาขนาดไหน กตองมเสยงกกๆ กกๆ ของหนกระทบกน หรอเสยงผาสบงจวรขยบเขยอนบาง เพราะในเวลานนเงยบมาก ไมมนกทองเ ทยวกลมอนอยเลย เนองจากเปนเวลาบายแกๆ ใกลจะเยน ซงวดใกลจะปดแลว แตอาจารยตง กยนยนวา ไมมความรสกวามใครขยบ หรอเดนผานไปผานมาเลย

๑๔๐

สวนในวนอนๆ ของการเดนทาง กไมมทางทพระอาจารยจะแอบเอาหนตางๆ มาใสผอบ แลวแอบอางวาเปนพระธาตไดเลย เนองจากตลอดการเดนทางโดยรถบสนน ถาดวางผอบซงบรรจพระธาตอย นนจะวางไวบนรถตลอด โดยวางไวบนทวางของเลกๆทคนกลางระหวางคนขบรถกบทนงของพระอาจารย หากไมมใครอยบนรถ กจะมคนขบนงเฝารถอยตลอด บคคลอนไมสามารถจะขนมาในรถไดเลย ทนง พระอาจารยตดกบฝงขวาสดของตวรถ หลวงพไกรวลยนงตดทางเดน มไกดชาวลงกานงอยตรงรมทางเดนฝงซาย หากพระอาจารยจะแอบเอาหนใสระหวางการเดนทางละก...คงไมพลาดสายตาของไกดชาวลงกาได เพราะตลอดการเดนทางนน เขาจะคอยเมยงมองมาทพระอาจารยตลอด เ พอจะคอยบรการ หาก พระอาจารยจะเคลอนไหวหยบจบอะไร เขากจะคอยหยบจบทาให นอกจากนน ตลอดการเดนทางอนมโปรแกรมแนนเอยดจนแทบจะไมมเวลาวงเขาหองนาน พระอาจารยกแทบจะไมมโอกาสไดถอยามเอง เลย เพราะหลวงพไกรวลย และอบาสกอกสองทานจะคอยสลบกนถอใหทาน ดงนนโอกาสทพระอาจารยจะไดหยบจบยามของทานเอง เพอเอาสงหนงสงใดออกมากนอยเตมท ทานจะไดจบยามบ างกในเวลาทถง วดตางๆ และตองการนาปจจยออกมาทาบญ พรอมๆ กบสายตาของญาตโยมทงหลายทคอยจบจองอยเ พออนโมทนาบญนนเอง

แลวในคนวนท ๖ มถนายนละ ทานอาจจะเอาหนจากไหนมาตกลงในผอบกได ขอ นกไมนาเปนไปได เพราะดงทกลาวแลววา กวาทกลมของขาพเจาจะเอาถาดไปถวายไว ทหลวงพไกรวลยนน กเปนเวลาประมาณเทยงคนแลว และพระอาจารยนดญาตโยมใหมาดตอนตหา ผอบกมตงประมาณสามสบผอบ พวกเราสามคนหมนปดซะแนน แคจะเปดใหครบทกอนกตองเสยเวลาเยอะแลว และหากตองคอยๆ คบหนกอนเลกๆ อกกวาหนงรอยหาสบกอน (สามสบ คณ หา) ลงในผอบ แลวปดฝาผอบใหม กจะเสยเวลามากๆ ประการสาคญทสดกคอ พระธาตทเสดจมาในแตละผอบนน ประดษฐานอยในลกษณะรปแบบเดยวกน ดเรยบรอย สวยงาม แตหากดจากผอบเลกอาจจะดไมออก เพราะจะเหมอนกองๆ รวมกนอย เนองจากพนทนอย แตหากดจากผอบใหญคอผอบไมสก ซง มกนผอบเรยบแบน จะเหนวา เสดจมาในรปแบบเดยวกน คอ ทงหาองคนน อยตรงกลางผอบ แตองคใหญสององคอยทางซายมอ สวนองคเ ลกสามองคเกาะกลมกนอยทางขวามอ หากจะมใครสกคนคอยๆคบหนมาวางไว กนบวาเปนงานฝมอ ทตองตงใจทามากๆ หากทาแขงกบเวลา กรบรองวา ทาไมทนแน

ประการสดทาย จากปฏปทาของพระอาจารย พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ทพวกเราเหลาลกศษยลกหาไดตดตามเฝาด พรอมทงเรยนรธรรมะจากทานนน ทาใหเราเชออยางสนทใจวา ไมมทางท เรองทงหมดน จะเปนเรองทพระอาจารยทานทาขนมา เ พอหลอกลวงประชาชน หรอเ พอหวงลาภสกการะศรทธาแตประการใด ไมวาจะเปนลาภเพอตวทานเอง หรอลาภเพอวดตาลเอนกตาม อยางไรกด ผอานทไมเชอ กอาจจะยงไมเชออยด ขาพเจาจงกลาทา ขอใหทานไดมาพบปะศกษาธรรมะจากพระอาจารยเองเถด แลวทานจะตดสนใจไดเองวา เรองทงหมดนจะเปนเรองจรงหรอไม เพราะ “ธรรมะ ยอมทาทายตอการพสจน” และขาพเจากมนใจวา พระอาจารยจรยทธ ทานไดนอมนาเอาธรรมะขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา มาประพฤตปฏบตจนสามารถเปนแบบอยางทดใหแกพทธบรษททงหลายได อยางไรกตาม ขอเขยนนมไดมจดประสงคเพอจะเขยนสรรเสรญเยนยอพระอาจารย จงจะไมขอกลาวอะไรมาก นอกจากขอยาอกครงวา ขอใหทานทงหลายไดมาพบปะศกษาขอธรรมะจากพระอาจารย และนอมนาเอา

๑๔๑

ธรรมะของพระพทธองคไปประพฤตปฏบตเองเถด แลวทานจะแยกแยะไดดวยตนเองวา เรอง ทงหมดนเปนเรองจรงหรอไม

เอาละ! ขอกลบมาเลาเรองพระบรมสารรกธาตกนตอดกวา จากการทพระบรมสารรกธาตเสดจมา ๕ องค โดยเปนผลกใสขนาดใหญ ๓ องค และขาวขนขนาดเลก ๒ องคนน ทาใหขาพเจาเกดความสงสยขนมาอยางมากวา ทาไมตองเปนตวเลขแบบน เพราะพระธาตจะเสดจมามากหรอนอยกวานกได ถงจะเสดจแคหนงองค พวกเรากคงจะดใจกนอยด หรอจะเสดจมากกวานนกนาจะไดในเมอยงเสดจมาในผอบของพระอาจารย (ซงพระอาจารยถวายวด) ไดเปนพนองคเลย ขาพเจานงคดนอนคดเรอง นอยบนเครองบนขากลบมาตลอดทาง ชาวคณะทานอนกคงคดเรองเดยวกนกบขาพเจา เพราะไดยนบางทานกพดวา “พระธาตเสดจ ๕ องค กหมายถง พระพทธเจา ๕ พระองคยงไงละ” แตในความคดของขาพเจาในขณะนน คดคาตอบไดวา “ ออ...๓ องค กคอ พระพทธ พระธรรม พระสงฆ และ ๒ องค กคอ หร และโอตปปะ เปนธรรมะของเทวดาไง ” พอมาถงสนามบนสวรรณภม ขาพเจาเหนพระอาจารยนงวางๆ อย กเลยรบเขาไปถามถงสงทตวเองคดวา ถกตองหรอไม ทานกตอบสนๆ วา “กตความไดหลายแบบนะโยม” แลวกเงยบ ไมพดอะไรอกเลย ขาพเจาจาไดวา คนปาก อยากจะถามพระอาจารยตอเหลอเกนวา แลวตความไดแบบไหนบาง แตกไมไดถามออกไป เพราะสงเกตเหนวา เหมอนทานอยากจะใหเราไปลองปฏบตธรรม แลวคดดใหม ซงขาพเจาคดเรองนมาตลอดตดตอกน ๓ วน กเลกคดแลว เพราะไมสามารถคดคาตอบอะไรใหมๆ ไดเลย

จนเมอไมนานมาน ทขาพเจาตงใจจะเขยนเรองนแบบจรงๆ จง จงไดมคาถามนผดขนมาบอยๆ วา ทาไมพระธาตตองเสดจมา ๕ องค และแตกตางกนเปน ๒ รปแบบ คอ ใสใหญ ๓ องค และขนเ ลก ๒ องค เมอคดขนมาทไร กกาหนด คดหนอๆๆ หรอรหนอๆๆ ไปตามเรองตามราว ไมไดจรงจงอะไร เพราะรสกวา “เรากอยากรมานานแลว แตกคดไมออกเสยท อยาคดตอเลย ปวดหวเปลาๆ” แตกไดกาหนด คดหนอๆๆ รหนอๆๆ ไปเรอยๆ จนในทสดวนหนงจงไดกระจาง และรคาตอบไดดวยตวเอง ถงแมคาตอบนจะถกหรอไมถก หรอเปนสงทจตปรงแตงขนเองกตาม แตเปนสงทขาพเจาร สกขนไดจรงๆ คอ ทพระธาตเสดจมา ๕ องคนน หมายถง เบญจขนธ ๕ ประการ เพราะชวตของเราทกคนน เกดขนมาไดเพราะมขนธ ๕ คอ กาย เวทนา สญญา สงขาร และวญญาณ หรอจะใหยอทสด กเหลอ ๒ คอ กายและใจ หรอ รปกบนาม ซงกายและใจ หรอรปกบนามน เปนของหนก เปนสง ทเศราหมอง พระธาตทเสดจมา ๒ องค จงเปนสขาวขนทบแสง

กายและใจหรอรปกบนามทงหลาย กลวนตกอยภายใตลกษณะ ๓ ประการ คอ อนจจง ทกขง อนตตา ไดแก ความความไมเทยง ความทนไดยาก และความไมใชตวใชตนของเรา-เราจะบงคบบญชามได เรยกวา กฏพระไตรลกษณ ปถชนใดปรารถนาจะกาวลวงไมตองอยในกฏพระไตรลกษณ กตองปฏบตตวใหอยในหลกการปฏบต ๓ อยาง คอ ทาน ศล ภาวนา รวมเรยกวา ไตรสกขา โดยยดถอหรอดแบบอยางตามสงอก ๓ สง คอ พระพทธ พระธรรม และพระสงฆ รวมเรยกวา พระรตนตรย ซง ปถชนทงหลายควรยดถอเอาหลกไตรลกษณ ไตรสกขา และพระรตนตรยวาเปนแกนสารเปนหลกใหญของชวต เพอเปาหมายสงสดของชวตคอพระนพพาน ดงนน พระธาตทเสดจมา ๓ องคจงมขนาดใหญ เ มอลวงพนจากกฏไตรลกษณเขาสนพพานไดแลว ชวตของเรากจะเบา จตกจะใสไมขนมว ดงนน พระบรมสารรกธาตทเสดจมา ๓ องคใหญ จงมลกษณะใสโปรงแสง ไมขนมว

๑๔๒

สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม ลกขอสาธแดองคพระพทธ บดาพระสมมาสมพทธเจา ทแมปรนพพานนานแลว ยงทรงสงสอนมนษยปถชนคนธรรมดาเชนลกไดดวยพระบรมสารรกธาต เชนน สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม ลกจะขอประพฤตปฏบตธรรมเพอบรรลมรรคผลนพพาน เ พอลวงพนจากกองทกขตามรอยบาทพระศาสดาใหสมกบพระเมตตาทกชาตไป

พนสข สภากรณ

คณพนสข สภากรณ (แปบ) ทวดพระเขยวแกว

๑๔๓

ประมวลภาพพระธาตเสดจท ประเทศศรลงกา (ครงท ๒)

พระเจดย ณ วดถปาราม ในเยนวนท ๓ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

พระบรมสารรกธาตทเสดจมา หลงจากสวดมนตและนงสมาธเสรจ จานวน ๘๖ องค

เมอพระบรมสารรกธาตเสดจมา ญาตธรรมทกทานตนเตนมาก กรกนเขามาขอถายรป ไมเวนแมแตพระสงฆศรลงกาทอยเฝาสถานท กขอเขามาชมดวย

พระอาจารยกราบลาพระเจดย หลวงพไกรวลย ถอผาทหอพระบรมสารรกธาตไว อธษฐานถงสงใดหนอ?

๑๔๔

เชาตรทเมองแคนด กอนจะไปกราบพระเขยวแกว ชาวคณะขอชมพระธาตอกครงหนง พระอาจารยจงเปดใหด พบวามพระธาตเสดจมาเพมเปนจานวนมาก หลายวรรณะสณฐาน แตยงไมไดนบ เนองจากตองรบออกเดนทาง

เมอกลบถงสถานทพก พระอาจารย และหลวงพไกรวลย ชวยกนนบพระบรมสารรกธาต แยกใสผอบตามวรรณะสณฐาน พระธาตสณฐานเมลดพนธผกกาด ทอยบนผานน นบแยกเปนกองละ ๑๐ องค

๑๔๕

เยนวนท ๖ มถนายน ณ เมองโคลอมโบ หลงจากถวายพระพทธมหาจกรพรรดเสรจแลว กลบเขาโรงแรมทพก บรเวณลอบบ พระอาจารยเปดผอบใหดอกครง ตงใจวาจะชวยกนนบพระธาต แตแสงไมพอเพยง ตองระดมไฟฉายของชาวคณะมาชวยกนเพมความสวาง

๑๔๖

ดอกไมสขาวบรสทธ เพอบชาพระธาต

หลงจากยายสถานทนบพระธาตมาเปนทหองพกของพระอาจารยแลว พระอาจารย และหลวงพไกรวลย จงชวยกนนบพระธาตอยางขะมกเขมน ในขณะทคณะญาตธรรมกนงสวดมนตบทบชาพระธาตกนอยางตงอกตงใจ

๑๔๗

คดแยกและนบพระธาต ขนาดใหญ บรรจใสผอบกอน

๑๔๘

ภาพขนตอนการนบพระธาตขนาดเลก คอ สณฐานเมลดพนธผกกาด โดยนบแยกเปนกอง

เลกๆ กองละ ๑๐ องค

๑๔๙

พระบรมสารรกธาตวรรณะสณฐานตางๆ ทคดแยกใสผอบแลว

๑๕๐

พระบรมสารรกธาต ทเสดจมาในผอบของขาพเจา ภาพผอบของคณะญาตธรรมทกทานทมพระธาตเสดจมา ทาใหทกทานไดรบความปลมปตตงแตเชาตร ของวนท ๗ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

พระบรมสารรกธาต ทเสดจมาในผอบของคณพอคณแมขาพเจา ทเขยนวา อานวยและประเสรฐ ดานลางสองผอบคอ ของเพอนขาพเจาสองคน

พระอาจารยปดฝาผอบ กอนทจะมอบแตละผอบใหคณะญาตธรรม

พระบรมสารรกธาต ทเสดจมาในผอบของคณบดด

พระบรมสารรกธาต ทเสดจมาในผอบของไกดชาวไทยสามทาน (สามผอบบรเวณมมขวาลางของภาพ)

๑๕๑

ผอบพระธาตทพระอาจารยตงใจจะอญเชญกลบเมองไทย นามาบรรจในผอบทองเหลองทรงระฆงควาทไดรบจากเจาอาวาสวดนาฯ เพออญเชญพระธาตสวดตาลเอน

คณภารษา มธรพงศากล เปนตวแทนของคณะญาตธรรมไทย มอบพระบรมสารรกธาตทพงเสดจมา ใหแกคณสลงคะ และคณบดด

๑๕๒

พระธาตเสดจท จ. นครศรธรรมราช วนท ๒ กนยายน พ.ศ. ๒๕๕๒

และ สหภาพพมา ชวงวนท ๒๑ – ๒๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๒

ระหวางการปฏบตศาสนกจของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท และญาตธรรม

จดหมายเรองเลาของผปฏบตธรรมทอยในคณะ และเหนเหตการณจรง

๑๕๓

ผอบทองนอมถวายพระสมมา . . . จากลงกาสนครศร ฯ หลงจากกลบจากศรลงกาแลว มเหตใหขาพเจาไดรบอาสาจดหาผอบสาหรบใชบรรจพระบรม

สารรกธาตเพอนาไปประดษฐาน ณ สถานทสาคญแหงหนง เบองตนทานพระครตองการเพยงผอบเงนเทานน แตดวยความศรทธา ขาพเจาจงจดหามาทงผอบหนออน ผอบเงน ผอบทองเลยทเดยว

ประสบการณลาคาแหงศรลงกาไมอาจลมเลอน พาใหคานงถงตานานเจาชายทนตกมารและเจาหญงเหมมาลา (เจาชายทนตกมารและเจาหญงเหมชลา ตามเสยงของคนนครศรธรรมราช) เหนทเราจะตองพากนไปคารวะสองศรพนองนกนอกสกครงทเมองลกอรหรอนครศรธรรมราช ในวนทผคนลมเลอนผอญเชญพระธาตขามนาขามทะเลมาพรอมกบพระพทธศาสนาทพงพาทางจตวญญาณใหพวกเราไดพนทกข ผานมา ๒,๖๐๐ ปแหงการประกาศบอกทางออกจากทกขของพระพทธองค เหลอผคนเพยงนอยนดทจะเหนคณคาหาทางเดนตาม กลบมองหาแตหนทางแหงสข ทาชวตใหผกตดอยกบวตถทมราคามากกวาคณคาทางจตใจ ใครๆตางพากนกราบไหวบวงสรวงเทพเทวดา หวงเพยงทานจะนาพาใหรารวย จนมไดคานงวา บญ คอ การชาระกเลสแตอยางใด

พระบรมธาตนครศรธรรมราช เปนเจดยทรงระฆงควาแบบลงกา โดยพระบรมสารรกธาตบรรจอยในกรใตพนธรณ เลากนวา ถาผใดมบญเมอเอาหแนบกบองคพระธาตจะไดยนเสยงนาหยด พวกเรากเลยพากนนอนเรยงรายทาตามกนเปนแถว จนลมอายของตวเองกนไปเสยสน เวนแตผมบญแทจรงอยางทานพระครทยนมองพวกเราดวยความเมตตา ดวยความเปนปถชนคนซงยงมกเลสอยางเราๆ กลบไดยนแตเสยงเตนของหวใจทไหวๆ อยกบความคดโลดแลนไปมาอยมวาย

วนนเปนการเดนทางบนลดอาวไทยแบบไปเชาเยนกลบ โดยทานพระคร เมตตานาพาคณะของเรารวม ๑๑ ทาน โดยทขาพเจาไมลมทจะนาผอบทองคาไปดวย พวกเราจะไดพบกบความเปนมงมงคลในวนนเปนแนแท หลงจากทไดขนไปถวายผาหมองคพระธาตเจดย และไดพบวาไมมเงาขององคเจดยทอดลงบนพนดนไมวาเวลาใดดงคาราลอแลว

ทานพระครไดนาคณะลงมาทวหารรายดานลาง นาสวดมนตภาวนากนเปนเวลาพอสมควร หลงจากทานนาแผเมตตาแลว พวกเราไดพบกบความชมฉาใจโดยประมาณมได ทไดเหนพระธาตเสดจมาบนยามของทานพระคร แมแตเดกนอยอายสองขวบทไดรวมคณะไปดวย ยงกลาวออกมาวา “ชนใจจง” และแลวคณะของเรากไดรวมกนถวายผอบทองคาแดทานพระคร เพอเปนการรบเสดจพระบรมสารรกธาต และถวายเปนพทธบชาแดองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา

จนตนา จตรสงห

๑๕๔

ประมวลภาพพระธาตเสดจท จ. นครศรธรรมราช

คณะญาตธรรมเอาหแนบกบองคพระธาต หวงวาจะไดยนเสยงนาหยด

ภาพบน - หลงจากพระอาจารยนงสมาธเสรจ มพระธาตเสดจมาบนยาม ๙ องค โปรดสงเกตจดสขาวเลกๆ บนยาม

ภาพซาย - ภาพพระบรมสารรกธาต ทเสดจมาบนยาม และอญเชญใสในผอบทองคา

๑๕๕

เมอกลาวถงพระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาตแลว เปนสงอนเปนมงคลสงคา ทงรปธรรมและนามธรรมของเราชาวพทธศาสนกชนทไดมปรากฏไวเพอกราบสกการบชาและปฏบตบชาในสถานทสาคญตางๆ ในการกราบสกการบชาของเราชาวพทธนน ควรมองตามความเปนจรงทมแงคดอนเปนประโยชน เพอใหเกดปญญาในการกราบสกการบชา ดงน

๑. เพอใหระลกถงคณงามความดของพระพทธองคและพระอรหนตสาวก เพอนอมนาพระธรรมมาประพฤตปฏบต

๒. ความจรงทวาเมอเราไดประพฤตปฏบตธรรมเพอขดเกลากเลสตณหาอปาทานออกจากจตใจไดแลว กยงสามารถขดธาตขนธของเราใหมความบรสทธได เกดเปนธาตในลกษณะตางๆ แลว ยงมความศกดสทธขนมาได

๓. ความเปนจรงททาใหเราไดระลกวา เมอคนเราเกด แก เจบ ตาย สดทายรางกายตองสลายกลายไปเปนธาตสดงเดม ทาใหเราไดเหนสจจะธรรมของชวตวา ทกสงทกอยางลวนตกอยในพระไตรลกษณ คอ อนจจง ทกขง อนตตา เพอการใชชวตอยางมสตและไมประมาท

ประสบการณพระธาตเสดจทอาตมาไดเหน เกดขนเมออาตมาไดเดนทางไปยงประเทศพมา ซงนาคณะโดยพระอาจารยจรยทธ อธฉนโท ในวนสดทายกอนกลบ ไดเดนทางไปทวดทมเทพทนใจอนศกดสทธของชาวพมา และพระอาจารยจรยทธ กไดนาชาวคณะนงสมาธทหนาพระพทธรปภายในวด ตวอาตมาเองไดนงอยตดกบพระอาจารย เมอนงถงเวลาอนสมควรกไดแผเมตตา ขณะทอาตมาขยบตว สายตากเหลอบเหนพระอาจารยยนมอมาใหด และมสงหนงอยในมอทาน อาตมาเหนกเอะใจ ตองเปนพระธาตแนๆ และมาไดอยางไรกน เมอนบแลวไดจานวน ๑๒ องค นเปนครงแรกเลยทอาตมาเหนการเสดจมาไดเองของพระธาต ทาใหอศจรรยใจอยางมาก ทาใหจตใจอาตมาปลาบปลม และชนชมบารมคณความดของพระอาจารยมาก กเลยถามทานวา ทาอยางไรพระธาตจงไดเสดจมา ทานกตอบวา กใชการอธษฐานบารม

พระขตตยา สทธญาโณ และ พระครสมหจรยทธ

อาตมาขออนโมทนากบผทมสวนรวมในการดาเนนงานทาหนงสอและผรวมบรจาค หนงสอนมประโยชน และมคณคา ยงในพระพทธศาสนา เพอรวมถวายเปน พทธบชา ในโอกาสเปนป พทธชยนต ๒,๖๐๐ ปแหงการตรสร

สดทายขออานาจคณพระศรรตนตรย และบญกศลทงหลายชนาใหทกทาน ทงผรวมดาเนนงาน และทงผอานไดถงซงพระธรรมคาสอนขององคสมเดจสมมาสมพทธเจา จนเขาถงความสนไปแหงทกขทงปวงทงกายและใจ เขาถงพระนพพานกนทกทานเทอญ พระขตตยา สทธญาโณ

๑๕๖

เมอพระธาตเสดจท ... มหานทแหงเจดยสพนองค มหาเจดยชเวดากอง ณ กรงยางกง ประเทศพมา มหาเจดยอนงดงาม ยงใหญกวาทใดๆ ในโลก

หลา สญลกษณแหงความศรทธาอนลาเลศ เปนเจดยบรรจไวซงพระเกศาธาต ทไดมาในขณะทพระพทธเจายงมพระชนมชพอย เมอพระองคตรสรแลว ขณะประทบอยใตตนเกด มนายวานชสองพนองนามตปสสะ และภลลกะ แสดงความเลอมใสดวยการถวายขาวสตต (ขาวตากแหงกวนดวยนาผง) ใหเสวย แลวถวายตวเปนปฐมอบาสกในพระพทธศาสนา ครนจะจากลากกราบทลขอใหพระพทธองคพระราชทานสงหนงสงใด เพอเปนอนสรณสาหรบการบชาพระพทธคณ พระพทธองคจงเสยพระเศยรไดพระเกศา ๘ เสน ประทานแกอบาสกทงสองสมตามความปรารถนา

ปจจบนองคเจดยชเวดากองมทองหอหมอยถง ๑,๑๐๐ กโลกรม โดยทกษตรยเกอบทกพระองคตองถอเปนราชภารกจทจะตองบรณะองคเจดยใหงดงามสงใหญขน โดยชางชาวพมาจะใชทองคาแทตเปนแผนเรยบปดรอบองคเจดย ครนเมอแผนทองคาหมองคลา กจะถอดหมดแลวแกะแผนทองออกมาขดลาง จนเราไดเหนเจดยทองคาสกปลงสวยงามอยเปนนจ ดงเชนเจดยทางภาคเหนอของไทยเราไดรบอทธพลมา ประเทศททาสงครามตอกน มไดมเพยงความแกงแยงและชงชง บางชวงเวลายงนาพาศรทธา และความประณตงดงามทางวฒนธรรม และสถาปตยกรรมถายทอดใหแกกนและกน

ทามกลางแสงทองของยามเยน มหนมสาวชาวพมาในชดพนเมองเรยบงายรวมแรงกายใจ กวาดถลานเจดยกนอยางพรอมเพรยง หลงจากขจดความสกปรกใหออกไปจากสถานทอนเปนทเคารพบชาแลว ถงเวลาชาระจตกนตอไป ดวยการสวดมนตบาเพญภาวนากนเปนประจาทกวน

การเดนเขาวดของชาวพมานจะตองสละรองเทากนตงแตรววดเลยทเดยว แมพมานนจะไมมเสรภาพในดานประชาธปไตย แตเมอเขามาในรมเงาแหงพทธะ ทกคนตางมความเทาเทยม ไมมสงตา รวยจน เสมอนการถอดเปลอกแหงอตตาออกไปอยางสนเชง ชาวพมานจะยดมนในพระนพพานกนทกลมหายใจทเดยว แมแตผาซนทพวกเธอสวมใสกยงเปนลายคลน เพอระลกอยเสมอวา นคอสญลกษณมหานทสทนดร ทจะตองกาวขามไปใหได ทกๆตระกลจะตองสรางเจดยเพอเปนทางไปสพระนพพาน จนเมองๆ หนงคอ พกาม ตองกลายเปนเมองทแหงแลงไป เพราะปาไมถกตดมาเปนฟนเผาอฐในการสรางเจดย ดนกคงเหลอแตดนทรายเพราะดนเหนยวถกใชหมดไป

เจดยโบตาทาวน เจดยแหงเดยวทเราสามารถเหนพระเกศาธาตในผอบแกวใสได วนนเปนวนสดทายทเราจะตองลาจากประเทศพมา หลงจากรอนแรมบนลองทองมหานทแหงเจดยสพนองคกนมาเปนเวลาหลายวน แตยงมอาจเปนวนสดทายแหงมหานทสทนดรได ยงคงตองหลงวายวนกนอกตอไปไมรจบ หากมไดนอมนาธรรมะมาเปนสมมาปฏบต

เปนธรรมเนยมปฏบตทหากทานพระครไดนาคณะผมจตศรทธาไปเคารพสกการะสถานทศกดสทธแลวตองมการเจรญสมาธภาวนา เปนอกครงทพวกเราไดพบกบความอศจรรยทพระพทธองคทรงประทานพทธสรระ พระบรมสารรกธาต มาใหคณะของเราไดอญเชญกลบอยธยาดวยความปตกนทวหนา โดยไมลมทจะระลกถงพระพทธคณ และพระธรรมคาสงสอน ทจะนาพาใหพวกเรารแจงในวถแหงปญญา ตดตณหาอปาทานจบสนทางเดนแหงวฏฏะกนเสยท

๑๕๗

สาหรบทานทขนของหมองใจวา ทองคาแหงเจดยในพมา จะเปนทองของบรรพบรษเราหรออยางไรจนพาใหเคยดแคนชงชง จนไมอยากไปเหยยบดนแดนแหงน จะจรงเทจอยางไรกไมอาจทราบได ถาเชอเชนนน ขอไดโปรดยนดและอนโมทนา ทมผนาพาไปเปนเครองสกการบชาแดองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ซงมคาเลศลากวาสงใดในใจของชาวพทธ

จนตนา จตรสงห

คณจนตนา จตรสงห (คณตา)

๑๕๘

ความประทบใจ พระธาตเสดจ ขาพเจา เบญญาภา หาญญานนท ทางานอยทฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลราชวถ ไดเขาปฏบตกรรมฐานทวดอมพวน ครงแรกในชวงวนสงกรานต เดอนเมษายน พ.ศ. ๒๕๔๐ ซงมผคนหลงไหลมามากมาย เพอแสดงความกตญกตเวทตาจตแดหลวงพอจรญ จากนนเปนตนมาขาพเจากไดเขาปฏบตกรรมฐานทวดอมพวนเทาทโอกาสจะอานวย

การปฏบตธรรมของขาพเจาประสบปญหาเรองสภาวธรรมอยบาง ซงไมรจะไปถามผใด จนกระทงไดมโอกาสสนทนาธรรมกบพระอาจารยบญสง ซงพกอยทตกปรยตธรรมชน ๒ ทานไดใหความเมตตา ใหความร และแนวทางในปฏบตธรรมอยเนองๆ อกทงยงไดแนะนาใหดฉนสมครเขารวมปฏบตธรรมกบชมรมพทธศาสตร-ทางสายเอก ในชวงป พ.ศ. ๒๕๔๙ – ๒๕๕๐ อกดวย เพราะการปฏบตธรรมในโครงการนจะมการสอบอารมณสภาวธรรมของผปฏบตเปนรายบคคล ซงอาจจะทาใหการปฏบตของขาพเจากาวหนาขน โครงการนมพระครสมหจรยทธ อธฉนโทเปนวทยากร เปนโครงการปฏบตธรรมถวายเปนพระราชกศลแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช และพระธรรมสงหบราจารยครบ ๘๐ ป เพอตอบแทนคณของครบาอาจารย และพระมหากรณาธคณพอหลวงของแผนดนททรงเหนอยพระวรกายใหเราชาวไทยทกคนอยรมเยนเปนสขและพอเพยง ทรงเปยมลนพระเมตตาอยางหาทสดมได การไดเขาปฏบตธรรมกบชมรมพทธศาสตร-ทางสายเอกนน ทาใหขาพเจาไดรจก และเรยนรการปฏบตธรรมจากพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เปนครงแรก ทาใหขาพเจารสกเลอมใส ศรทธา ซาบซงหาประมาณมได ในความเมตตาของทานพระคร ททานไดใหความรเรองธรรมะและแงคดตางๆในทางธรรมไดอยางลมลก ลกซง นมนวล และกระจางแจง เปนอยางยง ในปพ.ศ. ๒๕๕๐ ขาพเจาไดทราบขาวจากคณวภาวรรณ ศรมข (ประธานชมรมฯ) วา ทานพระครสมหฯ ไดมาเปนเจาอาวาสทวดตาลเอน จ.พระนครศรอยธยา ซงเปนบานเกดของทาน ตอมาในกลางปนนเอง ขาพเจาจงไดมโอกาสมาปฏบตธรรมทวดตาลเอน และไดมาปฏบตอยเนองๆ ทาใหไดรจกกบคณจนตนา (พตา) ซงจดโปรมแกรมกราบนมสการพทธสถานในกรงยางกง-สเรยม-พกาม-มณฑเลย ในระหวางวนท ๒๑ – ๒๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยไดนมนตพระครสมหฯไปดวย เนองจากสถานทในโปรแกรมนเปนสถานททขาพเจายงไมเคยไปมากอนเลย ขาพเจาจงไดตอบตกลงทจะเดนทางไปยงสหภาพพมาดวย

ในการเดนทางไปกราบนมสการพทธสถานอนศกดสทธตางๆ ณ สหภาพพมา มผรวมเดนทางจานวน ๒๕ คน โดยมพระอาจารยจรยทธ และหลวงพจากวดอมพวน ๓ รป ซงสถานททสาคญทสดและเราจะเดนทางไปในครงน คอ พระเจดยชเวดากอง แปลตรงตววา พระเจดยทอง แหงเมองดากอง เปน ปชนยสถานทสาคญทสดของชาวพมา เปนเจดยคบานคเมองและงดงามมาก เลาวาพระมหากษตรยมอญ คอ พระเจาโอกะลาปะ ทรงเสอมใส ศรทธาพระพทธศาสนา ไดทรงกอสรางองคพระเจดยชเวดากองขนมาเมอกวา ๒,๐๐๐ ป เปนทบรรจพระเกศาธาตของพระพทธเจา (เสนผม ๘ เสน) โดยมพอคาสองพนองเดนทางไปประเทศอนเดย ไดเขาเฝาพระพทธเจา และไดรบพระเกศาจากพระพทธองค และไดอญเชญกลบมายง ประเทศพมา พระเจาโอกะลาปะไดสรางเจดยบนเนนเขาเพอบรรจพระเกศาธาต เปนเจดยทหมดวยทองคาทงองค ยอดบนสดของเจดยประดบดวยเพชร ทบทม นล และพลอย หลงจากทสราง

๑๕๙

เจดยชเวดากองเสรจแลว เกศาธาตแสดงปฏหารยเพมจานวนมากขน ทรงแบงเกศาธาต ๑ เสนมาไวทเจดยโบตาทาวน แปลวา เจดยนายทหาร ๑,๐๐๐ คน และกษตรยมอญทรงบญชาใหนายทหารระดบแมทพตงแถวถวายสกการะแดพระเกศาธาตทมาบรรจทเจดยโบตาทาวน

ในอาณาบรเวณเจดยโบตาทาวน จะมพระพทธรปทองคาทงดงามมาก ประดษฐานในวหารดานขวา ซงเปนพระพทธรปปางมารวชย งดงามยงนก เคยประดษฐานอยในพระราชวงมณฑะเลย ซงพระครสมหฯ บรรยายวา ในสมยทสหราชอาณาจกร (ประเทศองกฤษ) ไดมารกรานสหภาพพมาไดนาพระพทธรปทองคาองคนกลบไปดวย แตควนอลซาเบธท ๑ ทรงฝนเหนพระพทธรปองคนอยเปนประจา เกดความหวาดกลว จงไดนาพระพทธรปทองคาองคนสงคนกลบส ณ สหภาพพมา

พระอาจารยไดนาคณะไปสวดมนตและนงสมาธหนาพระพทธรปองคนประมาณครงชวโมง เมอนงสมาธเสรจแลว ขาพเจาไดยนเสยงพระอาจารยพดวา “โยมตา เอาผอบมา” ขาพเจาไดลกขนเดนมาบอกพตาวา พระอาจารยเรยก พตาจงไดเดนมา ทกคนจงไดเหนวา มพระธาตเสดจมาอยในมอพระอาจารย ๑๒ องค ในชวงททานกาลงนงสมาธอย ขาพเจาและคณะทไปครงน รสกตนเตนกบปาฎหารยทพระธาตเสดจกนทกคน พตาจงไดถวายผอบใหพระอาจารยเพอบรรจพระบรมสารรกธาต และอญเชญกลบประเทศไทย

ขาพเจาคดวาสงทสาคญทสดในการทพระธาตเสดจมาโปรด ในขณะทพระครสมหฯ นงสมาธอยเพอบชา พระพทธ พระธรรม พระสงฆ นน แสดงถงพทธานภาพ ขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ทยงคงอยคพทธศาสนา ถงแมวาพระองคจะปรนพพานกวาสองพนหารอยปแลวกตาม อกประการหนงพระครสมหฯ เปนพระปฏบต เปนพระสปฎบนโน ทจรยวตรงดงาม เชอมนศรทธาในพระพทธศาสนา ขาพเจาและคณะศษยจะปฏบตตามคาสอนของพระพทธศาสนา โดยดแบบอยางทดของพระอาจารยเพอใหชวตพบแตสงทดๆ มความสข และเขาถงมรรคผลนพพานดวยเทอญ

เบญญาภา หาญญานนท

คณเบญญาภา หาญญานนท

๑๖๐

ประมวลภาพพระธาตเสดจท สหภาพพมา

สหภาพพมา ดนแดนแหง ทะเลเจดยสพนองค

ภาพบน - มหาธาตเจดยชเวดากอง

ภาพลาง – เมอไปถงยงพทธสถานทสาคญ ๆ ของประเทศตาง ๆ แลว พระอาจารย จะนาคณะพระภกษสงฆ และญาตธรรม สวดมนตนงสมาธเชนนเสมอ

ภาพบน - พระครสมหจรยทธ อธฉนโท กราบนมสการพระมหามยมน ภาพลาง – พระอาจารย และพระสงฆจากวดอมพวน เบองหนาพระพทธรปทองคา ทเจดยโบตาทาวน

๑๖๑

พระเกศาธาต บรรจอยในผอบแกว ณ เจดยโบตาทาวน

พระอาจารย และพระสงฆจากวดอมพวน นงสมาธตอหนาพระพกตรพระพทธรปทองคาองคน

แลวพระบรมสารรกธาตกเสดจมา

พระบรมสารรกธาตทเสดจมา เมอพระอาจารยไปเจดยโบตาทาวน สหภาพพมา จานวน ๑๒ พระองค

๑๖๒

พระธาตเสดจท หนากฏ ชวงวนท ๑๘ – ๒๐ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๔

ระหวางการเขาปฏบตกรรมฐานของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เปนเวลา ๑ เดอน

จดหมายเรองเลาของผปฏบตธรรมทอยในเหตการณจรง

๑๖๓

ประสบการณพระธาตเสดจ จากปาเลก ขาพเจานางอไร ชมชพ (แมเลก อาย ๘๑ ป) ไดสมผสกบพระธาตครงแรก เมอมพระใหมา กบชา

ไวบนหง ไมไดสนใจเทาไร จนมาอยวดอมพวนไดไปปฏบตพระกรรมฐาน และไดรจกกบพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไดไปทกฏทาน ไดเหนพระธาตททานบชาไว อยในขวดโหลแกวใหญคลายแจกน กไดสงเกตวา มคนมาขอพระธาตจากทานเยอะ แตแปลก ไมเหนพระธาตจะยบไปจากขวดโหลเลย มแตเพมขน กสงสยตลอดมา พสจนไมได จงขอทานไปบาง กมาบชาไว นานไปเปดด กรวาเพมไดจรงๆ

จนไดไปศรลงกากบทาน พระครสมหจรยทธ อธฉนโท จงไดพบความอศจรรยจรงๆ คอ เราไปสวดมนตตามสถานทศกดสทธหลายแหง ปรากฏวา พระธาตเสดจเตมผาขาวเลย กไมแนใจ นกวาแขกอาจจะเอามาใสใหกได แตมาทโรงแรง กตกพระธาตใสผอบทเราเตรยมมาไว แลวพระอาจารยกเอาไปเกบทหองของทาน พอเชากเอามาแกะด แปลกทขาพเจาไดพบ คอ พระธาตทใสผอบไวแลว มเพมขนได และมองคเลกๆ ๒ องคอยขางนอก ขาพเจาขอ พระอาจารยกเอาใสผอบไว รงขนในผอบของขาพเจาทฝากทานไวเพมเปน ๖ องค

จนคนวนจะกลบเมองไทย ทานใหเอาผอบมาคนละผอบ มารวมกนไวทหองทาน มพระ ๒ รป คอพระครสมหจรยทธ และพระไกรวลย ทานสวดมนตกน แลวพวกเรากไดสวดมนตนงกรรมฐานตามหองกนทกคน พอเชาทานกเรยกขาพเจาไปดกอน ตกใจมาก ททกผอบของพวกเรา มพระธาตทกผอบเทากน ผอบละ ๕ องค เหมอนกนหมด ทานกมอบใหทกคน ตวขาพเจากฝากทานไว ฝากไวในโบสถ นานๆจงจะเขาไปดสกครงหนง รสกวาเพมขนเรอยๆ แตสวนทนากลบมาทบาน กตองแปลกใจ เมอเปดดพบองคพระธาตจากทมอย องคใหญ ๓ องค องคเลก ๒ องค กกลายมาเปนเหลอ ๓ องค แตใหญกวาเกา พระทานกเมตตาถามดฉนวา จะเอาพระธาตไหม จะใหใหม ขาพเจาบอกวา “ไมตองหรอกคะ” เพราะความรสกในขณะนน รสกวาพระธาตทานคงจะเสดจจากทบานปา มาทโบสถ เพราะตวปาตงใจจะนาพระธาตทบานไปรวมกบพระธาตทโบสถอยแลว จะไดกราบทานทกวน เพราะปาเองใชชวตอยทวดมากกวาอยทบาน ประสบการณครงท ๒ ทวดตาลเอนนเอง เพราะปาอยประจาทวด เมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๔ พระอาจารยจรยทธ ทานเขากรรมฐาน ๑ เดอนในกฏของทาน โดยไมออกมาเลย ไมพดกบใครเลย มปาทดแลอยภายนอกกฏตลอดเวลา ทานสรางพระเจดกษตรยไว ๑๐,๐๐๐ องค ตวปาจงนาไปใสลง เรยงไวหนากฏทานได ๗ ลง แลวจงเอาสายสญจนวนรอบลงทงหมด แลวโยงเขาไปทหองของทาน ตวปาจะใชเวลาสวนใหญในการสวดมนต เพราะตงจตตงใจจะถวายทาน พอเชาวนท ๒๐ กมภาพนธ ทานเขยนหนงสอสงออกมาวา “ปาเลก ดบนลงส มพระธาตไหม” ปาจงยนขนด ตกใจ ขนลก เพราะพระธาตเสดจมาเตมผาขาวทคลมไว คนมาด มาขอถายรปกนใหญ พอตกกลางคนไดผอบใหญมาใสพระธาต นบได ๗๒๓ องค เดยวนอยในโบสถวดตาลเอน ไปดไดเลย พอทานออกมาจากกรรมฐาน ตวปาเองกราบเทาทาน ทานบอกวา “พระธาตมาโปรดปาเลกวนเกด” (วนเกดปาคอ วนท ๑๗ กมภาพนธ) ทานใหพระธาตปาเลก ตวปาซงใจ และปตเปนทสด ททานเมตตาตวปาตลอดมา ตวปาเองกซอผอบเจดยรบมาบชา และไวทวดตาลเอนทกฏทาน

๑๖๔

ในระยะเวลาทผานมา ตวปาเองสวดมนตถวายทานมาตลอด มความตงใจอยากใหทานมรางกายทแขงแรงสมบรณ เพราะทานจะเปนไขบอยๆ ปาจงสวดมนตบทตางๆ ถวายทานดวยความตงใจจรงๆ บทสวดมนตทปาสวดจบไปแลว มดงน คอ

๑. สวดธมมจกกปปวตตนสตร ๑,๐๐๐ จบ ๒. สวดพทธคณอตปโส ๘๔,๐๐๐ จบ ๓. สวดมงกฎพระพทธเจา ๘๔,๐๐๐ จบ ๔. สวดพาหงฯ มหากา ๑,๐๐๐ จบ ๕. สวดชนบญชร ๑,๐๐๐ จบ

ขาพเจาขอกราบเทาถวายแดทานพระอาจารยทเคารพ

โยมปาเลก

คณอไร ชมชพ (ปาเลก)

๑๖๕

ประสบการณเกยวของและเหนสงมหศจรรย

๘ มนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ วดตาลเอน ขาพเจาไดเขากรรมฐานทวดอมพวนโดยมหลวงพอจรญ ฐตธมโม เปนเจาอาวาส และไดรบ

คาแนะนาสงสอนจากพระอาจารย คอ พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ซงเปนพระดแลคมกรรมฐานตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๘ พอป พ.ศ. ๒๕๕๐ พระอาจารยไดรบนมนตใหมาเปนเจาอาวาสวดตาลเอน ขาพเจากไดตามมาทาบญ ปฏบตธรรม และทางานเปนเจาหนาทใหกบวดจนถงปจจบนน ซงในปจจบนนวดตาลเอนไดรบการแตงตงใหเปนสานกปฏบตธรรมประจาจงหวดพระนครศรอยธยา แหงท ๑๕ และไดรบรางวลสานกปฏบตธรรมดเดนเฉลมพระเกยรตประจาป พ.ศ. ๒๕๕๔ อกดวย

ขาพเจาไดเขาวดทาบญมาตงแตเดกๆ โดยมมารดาเปนผนา สมยนนจะมการทาบญกนเปนปกต คอ ทกวนพระกจะนาขาวปลาอาหารของหวานไปใสบาตร และภาชนะททางวดจดเตรยมให พอพระเทศนเสรจพวกเรากทานอาหารกนแลวกกลบโดยรบศลหา เพราะทวดไมมการปฏบตธรรม ถานอนคางทวดกจะรบศลอโบสถ บานเดมของขาพเจาอยแถวจงหวดนนทบร วดกมเยอะพอสมควร แตไมมวดปฏบตธรรม ภายหลงออกเรอนกมาอยกบสาม โดยรวบรวมเงนมาดาวนตกแถวสองชน กาหนดผอน ๑๕ ป แตเราผอนแค ๗ ป กหมด เขาไปอยครงแรกกทาการเปดรานขายของจาพวกอะไหลรถมอเตอรไซคและจกรยาน กจการดขน มเงนทนมากขน เวลาไมสบายใจกจะเขาหองพระสวดมนตนงสมาธ ครงแรกจะใชวธการอานหนงสอชอ วปสสนากรรมฐานสอวญญาณ ของ แสง อรณกล ไดเขยนถงแนวทางการปฏบตของหลวงปโต พรหมรงส ไดอานและปฏบตตาม กบงเกดผลและประสบการณตางๆ ทาใหใจเยนลง สามารถแกไขสถานการณได

ประมาณป พ.ศ.๒๕๒๘ กไดยนคนพดกนถง “วดสงฆทาน” วา มการปฏบตธรรม หลวงพอสนอง เปนพระธดงคมาสรางวดใหม พระในวดมความเพยรและเครงครดในวนย นาสนใจ กลองไปรบกรรมฐานและปฏบต แรกๆ กไปเฉพาะวนพระและวนเสารจะมการรบศลอโบสถ ตอมากจะไปเขากรรมฐานครงละ ๗ วนบาง ๓ วน ๕ วนบาง บางทกไปตามวดสาขาของทาน เขาวดปฏบตตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ จนถง พ.ศ. ๒๕๓๙ กจะหางวดไปบาง จะเขาเฉพาะวนสาคญและวนเกดหลวงพอ เนองจากมงานและมภาระเพมขน

ชวงทขาพเจาไปวดสงฆทานจาไมไดวาเปนปทเทาไหร ไดมการสรางโบถสแกวแปดเหลยมและปดทองฝงลกนมต ตอนนนหลวงพอสนองไดแจก “ผงพระสวล” ทไดมาจากหลวงพอสงวาลยเปนพระอาจารยของหลวงพออกท ซงทานไดธดงด ไปในถาแหงหนงและไดผงพระสวลมาจานวนหนง มลกษณะเปนผงละเอยดสดอกพกล เมอขาพเจาไดมา กไดใสผอบเกบไวบนโตะหม รวมกบพระพทธรปและรปหลอหลวงปตางๆ อกหลายทาน หลงจากนนกไมไดสนใจอะไร แมจะเขาไปสวดมนตไหวพระปฏบตธรรมในหองทกวน ถดมาประมาณ ๒ ถง ๓ ป มอยวนหนงขาพเจาเขาไปทาความสะอาดหองพระ และไดขออนญาตเปดผอบด กตองประหลาดใจตนเตนและปตเปนอยางมาก เพราะจากเดมทเปนผงละเอยดเหมอนเมดทรายทองธรรมดา กลบจบตวกนเปนกอน กอนใหญ ๑ กอน กอนเลก ๒ กอน ยงคงเหลอเปนผงอกเลกนอย แตทแปลกมากคอ มผลกแกวแขงๆ สนล สทอง และผลกใส เปนกอนเลกๆ เพมเขามาอยในผอบดวย

๑๖๖

เมอป พ.ศ.๒๕๕๒ ขาพเจาไดนาผอบผงพระสวลทจบตวเปนกอนแลวทงผอบนน มาถวายใหพระอาจารยจรยทธ ทานกไดเกบไว ๒ กอน คอ กอนใหญ ๑ กอน และกอนเลก ๑ กอน และไดมอบกลบคนมาใหขาพเจา ๑ กอนเลก ชวงนนรสกวาจะบรณะพระเจดย ไมทราบวาทานใสไปในเจดยหรอเปลา สวนกอนทอยทบานขาพเจา จะมลกษณะใหญขน เวลาออกจากวดกลบไปบานกจะขอชมบารมทกครง รสกวามความสข และสงบทไดนงอยในหองพระ พระอาจารยจรยทธ อธฉนโท ไดจดโครงการปฏบตธรรมทางสายเอกครงแรกทวดตาลเอน เมอเดอนเมษายน ป พ.ศ.๒๕๕๐ ขาพเจากไดเขารวมดวย และไดเขาปฏบตเกอบทกโครงการ พรอมทงไดทางานเปนเจาหนาท จนในทสดไดทาหนาท ทาอาหารถวายพระอาจารย สบเนองมาจากการทาอาหารน กไดเหนเหตมหศจรรย คอ ประมาณเดอนกมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๔ พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไดเขากรรมฐานทกฏทานเปนเวลา ๑ เดอน ชวงนนทานไดสรางพระผงเจดกษตรยไวเปนจานวนมากและนามาบรรจใสกลองกระดาษใหญๆหลายกลอง ประดษฐานไวหนาหองทาน โดยททานใหเอาผาขาวคลมกลองไวอกท แลวโยงสายสญจนออกมาจากในหองของทาน พนสายสญจนวนจนรอบกลอง มอยวนหนง นาจะเปนคนวนท ๑๘ กมภาพนธ (ซงเปนวนมาฆะบชา) ไฟฟาเกดดบทงวด ทวบรเวณวดมดสนท ตองจดเทยนใหความสวาง ตรงทขาพเจาเขาทางานอยเปนหอฉนของวด ซงอยตรงขามเยองๆ จากกฏทพระอาจารยอย ขาพเจานงเชดแกวนา สายตากมองออกไปขางหนาตรงกบหนาตางดานทศตะวนออกของกฏพระอาจารยพอด สกครเหนมแสงสวางเปนดวงใหญ สวางแวบ มประกายเหมอนแสงดาว แลวกหายไป ทแรกคดวา ใครฉายไฟฉาย กพยายามมองแลวมองอก กไมเหนมแสงอะไร ถาเปนไฟฉายกนาจะสองไปสองมาอก แตนสวางแควาบเดยวแลวกหายไป กไมไดคดอะไร เชาขนกเขยนไปถามพระอาจารยวา ทานทาอะไรอยหรอเปลา โยมเหนแสงไฟดวงใหญทหนาตางของทาน ทานกตอบออกมาวา นาจะเปนแสงพระธาตเสดจ

ประมาณวนท ๒๐ กมภาพนธ ตอนเชาไดนาปนโตไปสงใหทานตามปกต กไมไดสงเกตอะไร ทานออกมารบปนโตเขาไป และยนจดหมายออกมา โดยใหพระยอดเกยรตชยภพ (พระยอด) ซงตอนนนทานพระยอดไดเปนพระอปฏฐาก คอยรบประเคนปนโตใหทาน มใจความวา “ทานยอด ชวยดบนผาขาวทคลมหลวงพอเจดกษตรยใหท เมอคนอาตมามความรสกวา พระธาตเสดจมา ถาม กใหสวดบทพระพทธคณ พระธรรมคณ พระสงฆคณ และหาภาชนะทเหมาะสมนามาใส เกบไวในโบสถ ถาไมม กไมเปนไร” เหมอนนดกนไว ขาพเจาและทานยอดรบคลานเขาไปชะโงกดบนผาขาวทนท และกตองตนเตน ปต ขาพเจาไดพดเสยงดงวา “มเจาคะ” มากดวย หลายหลากสสน หลายสณฐาน ทงองคเลกและองคใหญ เหมอนจบวางใหเปนกลบดอกไม สวยงามมาก พอเรองรไปถงศาลา ๘๐ ป ทงพระและผปฏบตธรรมกผลดเวยนกนมากราบตลอดทงวน พอชวงหวคาพระอาจารยจย และพระในวดกชวยกนนบ และอญเชญเสดจลงภาชนะทสวยงามสมควรแกบารมของทาน ปรากฏวานบได ๗๒๓ องค นบวาเปนบญบารมของวดตาลเอน และพระอาจารยพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เปนอยางยง ทเกดเหตการณมหศจรรยเชนน และนไมใชครงแรกทมพระธาตเสดจอนเนองมาจากบญบารมของพระอาจารย แตมหลายครงหลายหน และจากตางประเทศกม ซงจะนามาเขยนใหทานไดอานในครงตอไปถามโอกาส นบวาเปนบญกศล และผลแหงความดทขาพเจาไดปฏบตตามรอยบาท รอยธรรมขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา จงไดมโอกาสพบกบพระสปฏปนโน ไดรบใชทาน ฟงธรรมจากทาน เปนเครองหลอเลยงชวต ใหเกดสต มปญญา สามารถแกไขและยนหยดตอสอปสรรคนานาได และเปนบญอยางยงทได

๑๖๗

เกดมาเปนมนษยไดพบพระพทธศาสนา ไดฟงธรรม ปฏบตธรรม ธรรมะทเกดจากการทพระผมพระภาคเจาไดตอสกบกเลสตวเอง จนชนะทกสงทกอยางอยางบรสทธ พระพทธองคทรงคนพบความเปนจรงของธรรมชาต คอ ความเกด ความแก ความเจบ และความตาย และหนทางความหลดพนจากความเปนจรงของชวตนน แลวทรงนามาเผยแผสงสอนใหปถชน สามญชน ไดนาไปประพฤตปฏบต จนเขาสชนอรยะชน สามารถถงความสขสงบพบพระนพพานได

สดทายนขอฝากเตอนสตเปนคตวา “ธรรมยอมชนะอธรรม กฎแหงกรรมเปนผลของเหตแหงการกระทา”

อรวรรณ ทองอย

คณอรวรรณ ทองอย (ปาเปยก)

๑๖๘

ประมวลภาพพระธาตเสดจท หนากฏ

พระธาตทเสดจมาหนากฏพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ในชวงวนมาฆะบชา พ.ศ. ๒๕๕๔

ขณะพระครสมหฯ เขากรรมฐานเปนเวลา ๑ เดอน

พระธาตเสดจมาบนผาขาว ทคลมลงบรรจพระเจดกษตรย

ภาพถายระยะใกลของพระธาตทเสดจมา มหลายวรรณะสณฐาน

๑๖๙

เรองของผมจตศรทธา สงมารวมปนประสบการณ

จดหมายของผปฏบตธรรมทมประสบการณจรงเกยวกบพระธาตเสดจ

๑๗๐

เรองพระธาตของอาตมา อาตมาไดเรมรจกพระบรมสารรกธาตครงแรกกจากหลวงป (พอของพอ ไมขอออกนามทาน) ของ

อาตมา เมออาตมาเปนเดกวดอยกบหลวงปกป พ.ศ. ๒๕๓๗ ขอกลาวถงหลวงปของอาตมากอน หลวงปของอาตมาบวชตงแตอาตมาอาตมาอาย ๔-๕ ขวบ ทานเคยเปนลกศษยคนสนทของพระราชสงวราภมณฑ หรอหลวงปโตะ วดประดฉมพล หลวงปโตะกบทางบานของอาตมาจะสนทสนมกนเปนอนมาก ทานมกมาแวะเยยมเยยนหลวงปของอาตมาทบานบอยๆ

อาตมาไดรบมอบหมายจากโยมพอของอาตมาใหไปอยคอยรบใชหลวงป อาตมากไปเปนเดกวดอยหลายป ตอนอาตมาเดกๆ เคยนกวา ปลาทามาจากผา เพราะวาเคยเหนหลวงปจบปลาออกมาจากตปลา พอพนนามาได มนกลบกลายเปนผาสดา พอหลวงปนาผาสดานนกลบเขาตปลาลงนา มนกกลายเปนปลาดงเดม นเปนความคดของเดกทเหน

อาตมามหนาททาความสะอาดกฏ จงมโอกาสทาความสะอาดโตะหมบชาในหองของทาน เมออาตมาเหนผอบกนกวาเปนโกฏคนตาย จงถามหลวงปวากระดกใครครบ หลวงปบอกอาตมาวาเปนพระบรมสารรกธาต หรอกระดกของพระพทธเจา อาตมาจงขอเปดด เหนพระบรมสารรกธาตเปนองคกลม วรรณะขาวนวล ขนาดเทานวหวแมโปง หลวงปจงไดเลาประวตความเปนมาใหอาตมาฟงวา เมอครงททานไปสรางวดอยจงหวดกาแพงเพชร ทานหาเงนสรางวด ซอไมกระดาน เสา ปน อฐ มาเพอสรางวด ชาวบานทนนกคอยกลนแกลง ขโมยขาวของทหลวงปอาตมาหามาได

หลวงปของอาตมารสกออนใจ หมดกาลงใจในการสรางคณงามความด มอยคนหนงขณะทหลวงปเหนอยลาจากการทางานกอสราง กไดสรงนาชาระรางกาย แลวเขาปฏบตกรรมฐาน พอออกจากกรรมฐาน ทานกเหนดวงไฟดวงใหญมาแตไกล ทานจงคดวา นาจะเปนพระธาตเสดจ จงไดทาการหาพานและผาขาวมาวางไวบนทเหมาะสม แลวอธษฐานจตวา ถามบญวาสนามบารมสรางสมมาในชาตน และชาตแตกอนมา กขออญเชญเสดจพระธาตมาสผาขาวทไดจดเตรยมไว เพอบชากราบไหวเปนสรมงคลตอตวเอง และเปนกาลงใจในการเจรญพระกรรมฐาน หลวงปกเลาตอวา พระธาตกไดลอยเสดจมาลงบนพานผาขาวททานเตรยมไว (ทานกไดเคารพสกการะมาจนทานมรณภาพ) เมออาตมาไดฟงกรสกศรทธาในพระพทธศาสนามากขน ไมเคยรเลยวาพระธาตกเสดจมาได

อาตมากลมเรองพระบรมสารรกธาตนไปนาน ตอมาเมอไดมโอกาสอปสมบททวดตาลเอน ป พ.ศ. ๒๕๕๐ คนทไดรอฟนเรองพระบรมสารรกธาตกหลวงพหนอย (พระสธ สมาหโต) ทานนนแหละ ทานกไดถวายพระบรมสารรกธาตแกอาตมาเปนครงแรกเลย อาตมาดใจมาก เพราะพงจะมพระบรมสารรกธาตไวบชาเปนสมบตสวนตวกคราวนเอง

เวลาผานไปไมนานนกพระอาจารยจรยทธกไดบรณะอโบสถวดตาลเอน อาตมาเปนสวนหนงทคอยเปนลกมอหลวงพทอาวโสกวาอาตมา เชน หลวงพพล (ทดพล) เมออาตมามองไปทองคพระประธานหรอหลวงพอปลง อาตมากเหนดวงไฟขาวเตมไปหมด กสงสย เลยลองถายรปไว เมอเอามาด กสามารถถาย

๑๗๑

ตดเปนดวงเตมองคหลวงพอปลง แลวอาตมากลบภาพเหลานนทง เพราะไมอยากใหเปนทวพากษวจารณ เกบไวในใจคนเดยวดกวา

ตอมาไดมโยมนาหนออนมาถวายพระอาจารยจรยทธ พระอาจารยทานจงตองการนามาปทโบสถ อาตมากไดไปนงเรยงเลอกสของแผนหนออนใหไดสใกลเคยงกน จนมดตอนไหนไมร แตดเหมอนไมมด เพราะมแสงสวางมาจากเจดยหลงโบสถ เมออาตมาพจารณาดแลวกตองตกใจ เพราะทเจดยไมมใครมาตดหลอดไฟ แลวแสงสวางมาจากไหนกน อาตมาจงหนไปมองทเจดย เพราะอยหางกนไมมากประมาณซมเสมา กเหนดวงไฟดวงใหญสขาวนวลสวยงามมากทเจดย อาตมากคดวาตาฝาด จงหนมองไปทางอน แลวกหนกลบไป กยงเหนดวงไฟดวงน อาตมากยนมอง ไมรจะทาอยางไร ไมกลาบอกใคร กลวเขาหาวาบา กเกบไวในใจ

จนอาตมามโอกาสไปนมสการสงเวชนยสถาน ๔ แหง ทประเทศอนเดยกบคณะผปฏบตธรรมและพระอาจารยจรยทธ นาจะป พ.ศ. ๒๕๕๒ พระอาจารยจรยทธทานกไดพาพระและญาตโยมสวดมนตทกทๆ ไดไปกราบนมสการ สถานทตางๆ ทอาตมาจาไดกมทหนง คอ ทพระกฎของพระพทธเจา ทานไดพาสวดพระธมมจกกปปวตตนสตร และนงสมาธ เมอเสรจจากการสวดมนตและนงสมาธแลว ทานกไดเปดผาขาวททานไดนามาวางไว เมอเปดออกดกเหนพระบรมสารรกธาตมากมาย ตอมาพระอาจารยก ใหอาตมาเกบรกษา แลวแจกใหพระและญาตโยมทกคน เมอถงทพกอาตมากไดทาการนบพระบรมสารรกธาต นบอยหลายรอบกได ๘๐ พระองคพอด แตพอจะเอามาแจก อาตมากนบอก ปรากฏวาเสดจมาเพมอก ๑๖ พระองค กรสกแปลกใจ กยงคยกบนองชายของพระอาจารยจรยทธ (โยมตม) กนเลยวา พระธาตเสดจมาเพม

เรองของอาตมากมเพยงเทาน เพราะไมคอยคดเรองอทธฤทธปาฏหารยสกเทาไร แตพวกเรองแบบนกมกจะเขามาสตวอาตมาเสมอ ความจรงอาตมากไมอยากเลาเรองแบบนใหใครฟง แตทนรบเราตอวาตอขานจากคณะผจดทาไมได กขอเลาพอหอมปากหอมคอกนไป

สดทายสงทพระพทธองคไดทงไวหลงจากปรนพพานแลวไมใชแตเพยงพระบรมสารรกธาตเทานน แตพระองคยงฝากแผนทใหเราไดเขาถง “ พระธรรมธาต ” ดวยนะ

เจรญพร

พระมหาภาณพงศ สตสมปนโน

๑๗๒

ความประทบใจในการเสดจของพระธาต ดฉนไดเรมปฏบตธรรมครงแรกทวดอมพวน จ. สงหบร ประมาณ ๑๐ กวาปทแลว และไดอาน

หนงสอธรรมะของหลวงพอจรญ ฐตธมโม หนงสอธรรมนยายชดสตวโลกยอมเปนไปตามกรรมของคณสทสสา ออนคอม และอานหนงสอธรรมะจากหลายๆ อาจารย ความเขาใจในธรรมะของดฉน คอ ตองมปญญาแกไขปญหาทเกดขนในชวต เขาใจในกฏพระไตรลกษณ มสต รเทาทนอารมณ ในชวงปแรกๆ ไมคอยเขาใจแตกพยายามทาความเขาใจและปฏบตตามทหลวงพอจรญสอน คอ ใหกาหนดอรยาบถทกอยาง และกาหนดสงทมากระทบทางตา ห จมก ลน กาย และใจ หรอทเรยกวาอายตนะทงหก แลวปฏบตตามมาเรอยๆ กเรมเขาใจในสงทหลวงพอจรญสอน คอทกสงทกอยาง มเกดขน ตงอย และดบไป ตามกฏพระไตรลกษณ ทวาอนจจง ทกขง อนตตา ซงเปนพระธรรมของพระพทธองคนนเอง

เมอประมาณสปทแลวดฉนไดรบคาชกชวนแนะนาจากพททางานเดยวกน พาไปกราบบชา พระบรมสารรกธาตและพระธาต ทชมรมพระบรมสารรกธาต แถวถนนสลม และพเขากไดมอบพระธาตของพระสวลใหแกดฉน โดยดฉนไดนาไปบรรจในผอบสองชน และนามาบชาทบาน

ดฉนไดดาเนนชวตตามปกต สวดมนตกอนนอน และสวดมนตตอนเชากอนออกจากบาน ถวายนาพระพทธรปทหองพระทกวน ใชชวตโดยพยายามไมใหศล ๕ บกพรองในทกๆ วน และเมอวนวสาขบชา ตรงกบวนท ๒๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ ดฉนไดไปชมงานวนวสาขบชาททองสนามหลวง และไดเขาไปทซมจดแสดงพระบรมสารรกธาตและพระธาต มองเหนผอบบรรจพระธาตอยหนงผอบ ซงไมไดสงเกตวาเปนพระธาตของพระอรยสงฆทานใด ไดแตนกในใจวาพระธาตแบบนกมดวยหรอ คอเปนแทงเหมอนแกวแตก แทงเลก แทงใหญ สหาองค แตไมไดพดออกมา ไดแตนกในใจ แลวกเดนชมพระธาตในผอบอนๆ เรอยไป นองสาวของดฉนเขากซอผอบใหมมา เพอมาขอบชาพระบรมสารรกธาตและพระธาตจากดฉน

เมอกลบจากทองสนามหลวงในตอนเยนวนนน ดฉนเขาไปไหวพระในหองพระ และหยบพระบรมสารรกธาตและพระธาต เพอจะมอบบางสวนใหนองสาวกพบเหตการณทไมคาดฝนมากอน คอ พบพระบรมสารรกธาตเพมจานวนมากขนกวาเดม และพระธาตองคใหมเพมขนในผอบ ซงมลกษณะเปนแทงๆ เหมอนพระธาตทนกคดในใจตอนไปเจอทซมพระธาตททองสนามหลวง จงไดใหนองสาวและแมชวยด ทกคนกมความเหนเหมอนกนคอ เปนพระธาตทเสดจมาใหม ไมเคยมมากอนในผอบ ดฉนกพยายามหาคาตอบวา พระธาตทเสดจมาเปนของพระอรยสงฆองคใด จงไดไปคนหาขอมลในอนเตอรเนตด พบวาเปนพระธาตของหลวงปมน ภรทตโต สรางความประทบใจในปาฏหารยทเกดขนในชวตของดฉนเปนอยางยง

นเปนเหตการณทยงเพมความศรทธา ในพทธานภาพ ธรรมานภาพ และสงฆานภาพ ทาใหดฉนเขาใจในพระธรรมมากยงขนทบอกวา ธรรมะเปน ปจจตตง ดฉนอยากใหพทธศาสนกชนทกทาน เขาใจในพระธรรมของพระพทธองคทโปรดสตวโลกจนถงปจจบนน ๒,๖๐๐ ปแลว ถาเราปฏบตและดาเนนชวตตามหลกธรรมคาสอน และศรทธาเชอมนในพทธานภาพขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาแลว ชวตกจะพบแตสงทดๆ และมความสข

นภาภทร จรแกว

๑๗๓

ภาพผอบบรรจพระบรมสารรกธาตของคณนภาภทร คณนภาภทร จรแกว และรปถายหลวงปมน ภรทตโต

ภาพพระบรมสารรกธาตรวมทกสณฐาน ภาพพระธาตทมลกษณะคลายแทงแกว

ทคณนภาภทร สกการบชา ทเสดจเพมขนมาในผอบของคณนภาภทร

๑๗๔

พระธาตมหศจรรย หนงเดยวในโลก ขาพเจามพระบรมสารรกธาต (จะเรยกสนๆ ในลาดบตอไปวาพระธาต) องคแรกหรอครงแรกใน

ชวต เปนวรรณะขาวสารหก มรอยหกหรอบนทปลายพระธาต หรอเรยกวาจมกขาว เหมอนเมลดขาวสารจรงๆ แตมสขาวมนละเลอมดงมก และไดใหคณหมอตกกวย (พศาล เทยนถาวร) ไป

ตอมากไดพระธาตจากพอ พชาย และนองสาว โดยเฉพาะพชายนน ไดกลงทองเหลองเปนเจดยฝมอประณตใสพระธาตใหขาพเจาดวย และขาพเจาไดมอบใหลกสาวถวายพระทางภาคอสานพรอมทง พระธาตเปนจานวนมาก เพอบรรจในองคพระพทธรปซงเปนพระประธานของวด (จาชอไมได)

ขาพเจาอยวดตาลเอนตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๐ จนถงปจจบน เหตเพราะหวแตกเลอดโชก และตกศาลาแลว จงไดดเพราะเชอพระอาจารยจรยทธ ทานบอกใหอยวดปฏบตธรรม เพราะเชออาจารยจงไดด อยด กนด และคดด แถมอวนพอกตางหาก ขาพเจาไดเดนทางไปอนเดย ศรลงกา และเมยนมาร อยวดตาลเอนแดนศกดสทธ และมหศจรรยเพราะมพระธาตเยอะ ทาใหขาพเจาพลอยมพระธาตเยอะไปดวย ทมมากกพระธาตปพโพ (พระธาตนาเหลองซงมเฉพาะพระพทธเจาพระองคเดยวเทานน) มสครบทง ๗ สเลย นคอความมหศจรรย พระพทธเจาทานทรงมพระเมตตาในมวลมนษยไมเลอกชนวรรณะเลย

เมอขาพเจามพระธาตมากกถวายพระ คอ หลวงพออทย เจาอาวาสวดเสมยนนารในวนเกดของทาน ๖๐ องค ทานอาจารยมหาสมฤทย ผสอนกรรมฐานของวด เนองในวนเกดทาน และผปฏบตธรรมในวดอกมากนอยเทาไรกจาไมได

พระธาตนน ครงหนงเปนทหวงแหนของขาพเจามากทสด แตตองทวนกระแสกเลส ตดใจใหเลย เอาอยางครบาอาจารยทงหลาย ทานยงไมหลง ยงให ยงม หากพจารณาขอเขยนของขาพเจามาตงแตตน ขาพเจาใหมาตงแตตนแลว จงไมตองสงสย เรองพระธาตขาพเจาไมขอคยอะไรมาก ขาพเจามมากเพราะขาพเจาชอบสวดมนต อยบานภรรยาบน อยวดกยงมคนบน กแปลกใจจง ทาไมทานไมกาหนดตามเสยงไป เสยงหนอ ๆๆๆ ตามไป อยาสงไปทางอน ขาพเจาจะสวดมนตทงคน สวดจบกแผเมตตา บางทอาจมชอทานอยในคาแผเมตตาดวย เหนไหมละ! ไดประโยชนโดยตรงและโดยออม หลวงพอพธ ฐานโย อดตเจาอาวาสวดปาสาละวน ทานบอกวา สวดมนตใหออกเสยง เพราะเทวดาทานชอบฟง และเรากกาหนดจตตามเสยงทเราสวดมนตดวย จะไดเกดสมาธ หลวงปดล อตโล ทานสวดมนตอยทวดไมใชเครองขยายเสยง แตเสยงทานดงไปทวทงวด ครบาอาจารยทานทาเปนตวอยางไว ขาพเจากจาตวอยางทดๆไวเปนสรมงคล กแปลกใจจง (อกแลว) คนแหกปากรองเพลงยงชนชอบ ขาพเจาสวดมนตดง ยงมคนบน

ขาพเจามองดพระธาตเทาทมอย เกดความอมเอบในใจ และบารมบญกศลทไดทามา เปนพลงใจใหสดชนแลวสวดมนต ขาพเจาไมลมคณยาย หมญาตพนอง ลกหลาน ผปฏบตธรรมทงชายหญง กนขาวเสรจกยกมอไหวพระแมโพสพ และพระอาจารย ทงผเปนเจาของอาหาร และผบรการทกทานทยกอาหารมาใหขาพเจาทกวน ดวยจตพรชย คอ อาย วรรณะ สขะ พละ ทานอยาเขาใจวา ขาพเจาพดเลน วนนอาย ๗๙ กยงไดยนอย พระทานตงใจใหพร เรากควรตงใจรบ ไอคาวามตงคเยอะๆ แตตองขยนหาเงนนะครบ เงนจงจะมา นขาพเจาพดเอง และพดมา ๕ ปแลว ทานขยนแลวเงนมา

การใหพระธาตกเหมอนกน ตองขยนสวดมนต และมศล บวกกบมศรทธา ขนต วรยะดวย ชวงเขาพรรษาของทกป ขาพเจาจะตงสจจะอธษฐานสวด “ อตปโส” วนละ ๑,๕๐๐ จบ ตามกาลงวนเกด คอ

๑๗๕

วนจนทร ๑๕ เลขศนยอยาคดวาไมมคา ขาพเจาเตมเองใหมนมคามากขนเพราะศรทธา พรรษาแรก ๓ เดอน พรรษาสอง ๔ เดอน บางวนมเวลามาก สวดเผอขาดเผอเหลอไวอก ๒,๐๐๐ บาง ๒,๕๐๐ บาง ๓,๐๐๐ บาง มอยวนหนง คอ วนเกดหลวงพอจรญ ทางวดตาลเอนมการสวดมนตเพอสรางวตถมงคลทงทหอสวดมนตและศาลา ๘๐ ป พระอาจารยนงสวดมนตในพธดวย วนนนขาพเจาสวดอตปโส ๓,๒๐๐ จบ ตงแต ๘ โมงเชาถง ๒ ทม และในงานวนสถาปนา (สราง) หลวงพอทนใจกเชนกน มการสวดมนตตลอดหนงวนหนงคน ขาพเจากรวมสวดดวย และยงไดถวายพระธาตอก ๒ หรอ ๓ ตลบแดพระอาจารยจรยทธ เพอบรรจตรงจดทเปนหวใจของหลวงพอทนใจ ขาพเจาปฏบตดงนมาโดยตลอด

การแจกพระหรอพระธาตนน อปมาดงแจกเทยนทจดสวางแลว ยอมสวางในทมด ดงปญญาสองสวางไปทวโลก ทงผใหและผรบ ยอมไดบญและบารมรวมกน เปนธรรมทานทใหโดยไมมพษมภย และไมหวงสงตอบแทน ลองไปถามคณหนเลก (จาชอจรง สกลจรงไมได) คณมาลย กลทอง โดยเฉพาะคณสรกาญจน เจยมอนกลกจ เธอถายรปไวเปนประจกษพยานดวย และใหพระธาตแกขาพเจาดวย

ทานทกลาวนามมาทงหมดนกเปนนกปฏบตของวดตาลเอนทงนน และคณมาลย กลทอง นนเธอเชอขาพเจา แผเมตตา จบการปฏบตธรรมแลว อยาเพงรบลก ใหทาใจใหนงๆ กลาวคาบชาพระบรมสารรกธาตในใจเปนการยาอกท บทสวดบชากใชบทเดยวกบทพระอาจารยทานไดสวดนาทวดนนเอง

ขนต คอ ความอดทน คอ ทนได เพยรได ยอมไดชยชนะ คอ ความสาเรจทมงหวง และคดด ทาด พดด หลวงพอจรญพดไว เราลกศษยควรเชอและปฏบตตาม

วนนเปนวนคลายวนเกดของขาพเจา เมอวานเกา (๗๘ ป) วนนใหม (๗๙ ป) ขอจบดวยกลอนปดทายหนอย จบปากกาแลวเกดกลอน เขยนใหอานคลายเครยด ดงน

ยสบหกกมภา ครบวนเกด บรรเจดเจา เจดสบเกา อายใหม กายใจเกา กราบขอบพระคณ พระอาจารย และพนองเรา ไดบญเกา เสรมบญใหม ใจเบกบาน แตปางกอน เคยทาบญ กนมาแลว ใจผองแผว ทาบญได เหมอนกอนกาล ดวยบญน และบญใหม ทาไมนาน บญบนดาล ใหทานพบ สขพนทกขเอย

สรป กอนทาบญวนเกด มเงนมาหมนหนงพน คาอาหารจายไปแลว มเงนเหลอตดกระเปาสองรอยกวาบาท งานผานไปแลวดวยความอมอกอมใจ ไดของขวญและซองใสเงนชวยเกอบครงหนงททาบญไป ไดของขวญเปนพระเครองเกา ๒ องค รปหลอลอยองคเนอเงนสมเดจโต ๑ องค ไมทราบใครให เจดยใสพระธาต ๒ องค องคหนงมพระธาตใสดจเพชรใหมาดวย สาธ

บรรเจด จนทรเชอ ๒๖ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๕

๑๗๖

ประสบการณกบการเสดจของพระบรมสารรกธาต ขาพเจาตงใจเขยนเรองการเสดจของพระบรมสารรกธาต เพอนอมถวายเปนพทธบชา เนองในป

พทธชยนต ตรสรธรรมครบ ๒,๖๐๐ ป ขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ซงเปนประสบการณตรงทเกดขนจรงกบตวขาพเจาเอง

ตามความรความเขาใจของขาพเจาเกยวกบการเสดจของพระบรมสารรกธาต จากการอานในหนงสอ หรอไดยนไดฟงจากบคคลผร ผมประสบการณวา “พระบรมสารรกธาตเสดจมาไดเอง” แตบคคลผนนจะตองเปนผทหมนทาบญ ใหทาน สวดมนตไหวพระ รกษาศล ประพฤตและปฏบตธรรมเปนประจา แตในทางกลบกนหากประพฤตและปฏบตตนไมเหมาะสมดงาม พระบรมสารรกธาตจะเสดจกลบ เสดจหายไปได หรอพระบรมสารรกธาตเสดจมาโดยไดรบจากบคคลอน

เมอประมาณป พ.ศ. ๒๕๔๗ ขาพเจาไดรบพระบรมสารรกธาตครงแรก จากปาทรจกใหมาบชา ตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๑ เปนตนมา ไดรบเพมจากคณณฐฐญา นธโชตสกลชย (คณตว) ทไดอญเชญพระบรมสารรกธาตพระพทธเจากสสะปะ มาจากประเทศอนเดย ไดรบจากพระอาจารย (พระครสมหจรยทธ อธฉนโท) เจาอาวาสวดตาลเอน จงหวดพระนครศรอยธยา ไดรบจากหลวงพจว (พระวชชา มหาปญโญ) ไดรบจากคณลงบรรเจด จนทรเชอ และไดรบจากบคคลอนๆ อก

ทกครงทขาพเจาไดรบพระบรมสารรกธาต ขาพเจาจะรสกปต ดใจ และไดอญเชญกลบมาบชาบนหงพระธาตในหองพระทบาน พอเวลาผานไปสกระยะ ขาพเจาไดสงเกตเหนลกษณะขององคพระบรมสารรกธาตไดเปลยนไป เชน มลกษณะเปลยนส เปลยนรปทรงสณฐาน มขนาดโตขน เพมจานวนขน บางองคมแตกคอ แบงแยกเปนเสยว บางองคมงอกคอ พระบรมสารรกธาตเสดจซอนขนมาใหเหน

ขาพเจาเรมปฏบตวปสสนากรรมฐานครงแรกทวดอมพวน อาเภอพรหมบร จงหวดสงหบร ในป พ.ศ. ๒๕๔๙ และจะไปปฏบตธรรมทวด ๗ วนบาง ๕ วนบาง ๓ วนบาง แลวแตโอกาสจะอานวย พอกลบมาทบานขาพเจากปฏบตตอบาง ไมปฏบตบาง แลวแตเวลาเหมาะสม

จนกระทงขาพเจาไดเขาโครงการปฏบตธรรมมทตาสกการบชาพระเดชพระคณพระธรรม-สงหบราจารย หลวงพอจรญ ฐตธมโม รนท ๑๒/๑ ณ วดอมพวน อาเภอพรหมบร จงหวดสงหบร ระหวางวนท ๔-๑๐ สงหาคม พ.ศ.๒๕๕๔ จากการปฏบตธรรมจนจบโครงการครงนน ทาใหมความคดเกดขนในใจวา อยากปฏบตกรรมฐานใหตอเนอง นกถงคาสอนของหลวงพอจรญทวา “ทาอะไร ทาใหจรงเถอะ ถาไมจรง จมๆ จาๆ ไมไดอะไร” พอจบโครงการ ขาพเจาเลยตงสจจะอธษฐานวาจะปฏบตกรรมฐานทกวน วนละ ๑ ชวโมง เดนจงกรม ๓๐ นาท และนงสมาธ ๓๐ นาท จนถงวนออกพรรษาในปนน ทงๆ ทเมอกอนไมเคยมความคดทจะตงสจจะเขาพรรษาเกยวกบการปฏบตกรรมฐานเลย มแตสวดมนต บทธรรมจกรกปปวตตนสตร และสวดมนตบทเมตตาพรหมวหาระภาวนา (บทมหาเมตตาใหญ) สวนในเรองการปฏบตกรรมฐาน คดวาทาไมไดแนๆ เปนเรองทยากมากๆ ทจะปฏบตกรรมฐานทกๆ วน แตหลงจากทไดตงสจจะอธษฐานแลวนน ขาพเจากสามารถปฏบตกรรมฐานไดไมเคยขาดเลยสกวน จนครบกาหนดดงสจจะทไดตงเอาไว

๑๗๗

หลงจากนนขาพเจายงตงสจจะอธษฐานตอไปอกวา จะปฏบตกรรมฐานทกๆ วนจนถงสนเดอนธนวาคม ป พ.ศ. ๒๕๕๔ จากการปฏบตกรรมฐานอยางตอเนองนน หากวนไหนไมไดปฏบตจะรสกไมสบายใจ จงเปนเหตและปจจยใหขาพเจาปฏบตกรรมฐานทกวนจนถงทกวนน

พระบรมสารรกธาตเสดจปรากฏใหเหนครงแรก

เมอประมาณวนท ๒๒ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ หลงจากการปฏบตกรรมฐานทบานชวงเชาเสรจ ขาพเจามาจดกระเปาเตรยมตวไปทางานตามปกตของทกวน แตไดสงเกตเหนวา มเมดเลกๆ สเหลองหลายๆ เมดอยในกระเปา พอเหนกเกดความรสกขนในใจวา “พระธาตเสดจ” ขาพเจารสกดใจ ปตเปนอยางมาก แตกเกดความคดขนมาแวบหนงวา หรอจะเปนเมดกนชนทตดอยในกระเปา หรอทานาตาลแดงหกใสในกระเปา เมอคดเชนนนกเลยเกบใสถงใสเอาไวกอน

จนกระทงเมอวนท ๘ มกราคม พ.ศ.๒๕๕๕ ขาพเจาไดไปถออโบสถศลทวดตาลเอน จงหวดพระนครศรอยธยา กบคณณฐฐญา นธโชตสกลชย (คณตว) โดยไดนาถงใสใสเมดเลกๆ สเหลองตดตวไปดวย เมอมโอกาสไดสนทนากบพระอาจารย (พระครสมหจรยทธ อธฉนโท) จงกราบขอความเมตตาเรยนถามถงสงทอยในถง ทานหยบถงขนมาพจารณาด แลวถามขาพเจาวา “โยมไดมาอยางไร” ขาพเจาตอบไปวา “ไดมาจากในกระเปาเจาคะ” ทานอมยมและเมตตาตอบวา “มอย ๒ อยางนะโยม คอ พระธาต หรอจะเปนเมดกนชน” (เหมอนกบทานรสงทขาพเจาสงสยอยในใจวา เปนเมดกนชนหรอเปลา) แลวทานกแนะนาใหพสจนโดยนาเมดดงกลาวใสในแกวนา ตงไวหนาองคพระพทธมหาจกรพรรด ๑ คน และบอกอกวา “ถาเปนเมดกนชนกจะละลายนา แตถาพรงนไมละลายกคอ พระธาต”

พอตอนเชา ขาพเจารบไปดกบคณณฐฐญา ปรากฏวา ยงอยเหมอนเดม (ไมละลายหายไป) และยงไดสงเกตเหนอกวา องคพระธาตทอยในแกวนานน แบงออกเปน ๒ กลม กลมแรกองคพระธาตเกาะกนลอยอยบนนา กลมสององคพระธาตเกาะกนจมอยในนา ขาพเจาจงไดนาผาขาวมารองแลวเทนาออก (ตามคาแนะนาของพระอาจารย) กยงสงเกตเหนไดชดวารปทรงสณฐานของพระบรมสารรกธาตไ ดมการเปลยนแปลงไป คอ บางองคมลกษณะโตขน บางองคมลกษณะกลม บางองคมลกษณะเปนรปร สเหลองใส มรศมประกายสวยงาม (ตามทไดบนทกภาพเอาไวในวนนน)

หลงจากนนพระอาจารยใหคารบรองวา “เปนพระบรมสารรกธาต ไมใชเมดกนชนนะโยม” และยงใหความรเพมเตมอกวา เปนพระบรมสารรกธาตในสวนนาเหลองของพระพทธเจา ชอวา พระปพโพธาต ซงไมมปรากฏใหเหน เทวดาเปนผขอกราบอาราธนาอญเชญใหปรากฏขน ขาพเจาไดยนดงนนกเกดความรสกปตดใจเปนอยางมาก กราบขอบพระคณพระอาจารยทเมตตาใหคาตอบ และความรเพมเตม แถมยงไดพสจนความจรงดวยตวของขาพเจาเอง จนหมดความสงสยใดๆ ทงสน ขณะทขาพเจานงพจารณาองคพระธาตและเกบรปอยนน กนกขนไดวา ไมไดเตรยมผอบมา อยๆ คณอรวรรณ ทองอย (ปาเปยก) กเดนเขามาถาม พอทราบเรองราว กไดมอบผอบเซรามกสวยงาม เพอใหขาพเจาอญเชญพระบรมสารรกธาตกลบบาน

จากเหตการณในครงนน ทาใหขาพเจายงเชอมนในคณของพระรตนตรย คณของพระพทธเจา (พระเมตตาธคณ พระกรณาธคณ พระปญญาธคณ) ถงแมพระองคจะเสดจดบขนธปรนพพานไปนานแลว พระองคยงทรงแสดงพทธานภาพใหเปนทประจกษตอผทไดพบไดเหน และยงเชอมนในคณของพระธรรม

๑๗๘

เจา คณของพระสงฆเจาอยางหาทสดประมาณมได เชอในองคธรรม เชอผลของการกระทาวา มเหตและมผลของการกระทาเสมอ ไมมอะไรเกดขนมาลอยๆ และยงเชอผลของกรรม ทาดไดด ทาชวไดชว ทาจรง ไดของจรง ดงคาสอนทหลวงพอจรญไดสอนไว

ขาพเจามความรนอย หากเขยนผดพลาดประการใด ขออยาใหมโทษแกตวขาพเจาและผทไดอานเรองทขาพเจาเขยนเลย ขาพเจาตงใจเขยนเรองนขนเพอนอมถวายเปนพทธบชาแดองคสมเดจ พระสมมาสมพทธเจา บชาพระคณของบดามารดา บชาพระคณของครบาอาจารย พระเดชพระคณ พระธรรมสงหบราจารย หลวงพอจรญ ฐตธมโม และพระคณของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท

ขาพเจาขอขอบคณกลยาณมตรและญาตธรรมทกๆ ทาน ขอใหทานไดมสวนแหงบญทขาพเจาไดกระทามาดแลวน จงสงผลใหทกๆ ทานประสบแตความสขความเจรญทงทางโลกและทางธรรม จนเปนเหตปจจยใหเขาถงมรรคผลนพพานดวยกนทกทานเทอญ

สรกาญจน เจยมอนกลกจ ๒๘ กมภาพนธ พ.ศ.๒๕๕๕

จากซายมอ คณณฐฐญา นธโชตสกลชย และ คณสรกาญจน เจยมอนกลกจ

๑๗๙

ภาพพระบรมสารรกธาตทเสดจมาเองใหคณสรกาญจนไดบชา เปนสวนทชอวา พระปพโพธาต (สวนนาเหลองของพระพทธเจา)

๑๘๐

ประสบการณเกยวกบพระบรมสารรกธาต และพระธาต ทเกดขนกบขาพเจา และบคคลใกลชด

ขาพเจาขอยอนไปเมอตอนเปนเดกยงไมเขาโรงเรยนจาไดวาไดไปทาบญใสบาตร และถวายภตตาหารเชาและภตตาหารเพลกบคณยายเปนประจาทกวน พอเรมโตเรยนหนงสอไดแตใสบาตรเชากอนไปโรงเรยน ไปวดแควนเสารอาทตย พอเรมทางานไดมาทาทกรงเทพ ดวยภาระหนาทการงานทดงเอาเวลาสวนใหญในชวตไป ทาใหหางจากการทาบญ และไมไดใสใจในการทาบญมากนก จะไดทาบญตอเมอกลบบานทจงหวดอดรธาน หรอการทาบญตามประเพณ เชน กฐน ผาปา และวนสาคญทางศาสนา หรอมปญหาดานชวตการงาน กจะพงหมอด เขาวดไปหาพระ ใหรดนามนต ทาบญสะเดาะเคราะห แลวไมวาพระหรอหมอดบอกอะไรมา กจะเชอตามนน โดยไมไดใชปญญาพจารณาอะไรเลย จนมาบดนถงไดรวา ในตอนนนขาพเจาทาบญแบบทางโลก คอ มแตโมหะ อวชชาครอบงา ทาทกอยางเพราะความอยากนาหนา เพอหวงผลในทางโลก เขาวดแตไมไดเขาถงธรรม ทาบญแตไมรจกบญทแทจรง ทาบญเพอหวงผลตอบแทน มงแตงาน เงน กน เทยว และสงคม

วนหนงขาพเจาไดเขารวมประชมกบผบรหารระดบสงของบรษท ทานไดเลาถงเหตการณทไดไปประเทศอนเดย เพอกราบสกการบชาสงเวชนยสถานทง ๔ คอ สถานทประสต ตรสร แสดงปฐมเทศนา และปรนพพาน รวมถงสถานทตางๆ ทองคพระสมมาสมพทธเจาเคยประทบอย ทาใหขาพเจาเกดความ ปตเปนอยางมาก มความตงใจวา จะตองไปใหไดสกครงในชวต และโอกาสนนกมาถง เมอขาพเจาไดรวมเดนทางไปกบบรษทเอไอเอ นาทมโดยคณสวล ปตกถา ในวนท ๖ – ๑๗ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๔๙ โดยการเดนทางไปในครงนนจะเรมทพทธคยา จะมการบวชพระ ถอศลแปด ถวายกฐนผาปา สวดมนตอตปโส ๑๐๘ นงสมาธเจรญภาวนา ถวายผาหม ๕๐๐ ผน ขาวสาร ๕๐๐ ถง ถว ๕๐๐ ถง และปจจยสรางโรงพยายาล วดไทยสรราชคฤห และกสนารา ซอววใหคนอนเดย ๕ ตว ในการจดไปทาบญทประเทศอนเดยโดยผนาคณะคอ คณสวล ปตกถา จะจดทาบญเชนนทกครงคะ

ทนททไดสมผสพนดนของสถานทซงองคพระสมมาสมพทธเจาเคยประทบ ณ สนามบนพทธคยานนเอง ขาพเจากไดกมกราบพนดน รสกปลมปตจนไมสามารถบรรยายออกมาเปนคาพดได สถานทแรกทไปคอ เมองพทธคยา เปนสถานทซงพระพทธเจาตรสรใตตนพระศรมหาโพธ เมอขาพเจาไดกราบนมสการพระพทธเมตตา ในมหาเจดยพทธคยา และกราบพระแทนวชระอาสนนน ขาพเจามความรสกเยนสบายอยางไมเคยรสกมากอน ปลมปตจนนาตาไหล ราวกบวาไดเขามานงตอหนาพระพกตรองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา สถานทนเองทพระองคไดทรงชนะพญามาร จนตรสรพระอนตรสมมาสมโพธญาณ ทงยงทรงมพระเมตตาประกาศพระศาสนา จนมาถงวนน พระธรรมของพทธองคดารงมากวาสองพนปแลว ทาใหมความรสกวา ตลอดชวตทผานมานน เราไปอยทไหน เราไปใชชวตทาอะไรอย ทาไมไมเคยไดซาบซง

๑๘๑

กบธรรมะของพระองคเลย แตถงอยางไรเรากนบวาเปนคนทโชคดทสด ทไดเกดมาพบพระพทธศาสนา และไดมากราบสกการะสถานทซงพระองคเคยประทบอยเชนน

ตอจากนน ขาพเจาไดเดนทางไปสถานทแสดงปฐมเทศนา พระวทยากรทานไดนาสวดมนตบท “ธมมจกกปปวตตนสตร” ซงขาพเจากเคยสวดมากอน แตไมเคยทราบความหมาย ในวนนเมอไดฟงคาแปลทพระวทยากรทานแปลใหฟง เมอถงชวงทวา “โกณฑญญะ รแลวหนอ โกณฑญญะ รแลวหนอ” ขาพเจารสกซาบซงวา ณ สถานทแหงนไดมผบรรลธรรมขององคสมเดจพระศาสดา พระอรยสงฆสาวกองคแรกไดเกดขนแลว ณ ทน หมายความวา ธรรมะเปนสงทเขาถงไดจรงๆ พระพทธองคไมทรงเดยวดายอกตอไป และในชวงทสวดวา “ยง กญจ สะมทะยะธมมง สพพนตง นโรธะธมมน ต” แปลวา “สงใดสงหนง มความเกดขนเปนธรรมดา สงทงปวงนน มความดบไปเปนธรรมดา” เมอไดฟงแลว มความรสกหลากหลายเกดขนกบขาพเจา คละเคลาระคนกนทงสงสย เสยใจ และเปนสข ทรสกสงสย คอ สงสยวา ชวตของเราทาไมไมเคยรธรรมะขอนมากอน เสยใจทวา หากเรารธรรมะขอนมากอน ชวตเราคงไมตองยดและทกขมากอยางทเปนอย เปนสขตรงท เมอไดฟงธรรมะขอนแลว ความทกขทมอยกเหมอนถกชะลางใหสลายลงไปไดมากกวาครง ซงทาใหขาพเจาเกดศรทธามาก เมอกลบมาเมองไทยแลว ขาพเจากไดสวดมนตบทธมมจกฯ นอยางสมาเสมอ โดยเฉพาะชวงเขาพรรษา จะสวดทกวนไมขาดเลย และยงไดถายเอกสารบทธมมจกฯ พรอมคาแปล แจกจายใหแกเพอนๆ ดวย

ขาพเจาไดเดนทางตอไปยงสถานทเสดจดบขนธปรนพพาน ตรงจดนพระวทยากรทานไดเลาถง พทธโอวาสกอนจะเสดจดบขนธปรนพพานวา “ภกษทงหลาย บดนเปนวาระสดทายแหงเราแลว เราขอเตอนเธอทงหลายใหจามนไววา สงทงปวงมความเสอม และสนไปเปนธรรมดา เธอทงหลายจงยงความไมประมาทใหถงพรอมเถด” เมอไดฟงเชนน ทาใหขาพเจารสกเสยใจ รองไหออกมาเยอะมาก เพราะรสกอาลยอาวรณพระพทธองคอยางบอกไมถก รแตเพยงวา พระสมมาสมพทธเจาทรงมเมตตาธคณ พระกรณาธคณ พระปญญาธคณ ตอสรรพสตวทงหลายอยางหาทสดมได ทรงชทางออกจากกองทกขไวใหสรรพสตวทงหลายเปนเวลานานกวาสองพนปแลว แตมสรรพสตวเพยงจานวนนอยนดเทานนทขวนขวายเดนตามทางเสนนดวยความมงมนศรทธาอยางแทจรง

สถานทตอไปทพวกเราไปกราบสกการะกน คอ พระสถปทไดถวายพระเพลงพระบรมศพองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา พระวทยากรไดเลาถง พระสรระของพระพทธองคภายหลงจากการถวายพระเพลงวา ไดกลายเปนพระบรมสารรกธาตสวนตางๆ ซงไดประดษฐานไวในสถานทตางๆ กน ทาใหขาพเจารสกดใจเปนอยางมาก ถงแมพระองคทานจะเสดจดบขนธปรนพพานไปนานแลว แตกยงมพระสรระหลงเหลอไวใหพทธบรษทไดระลกถงและเคารพบชา จนมาภายหลงคอชวงปลายป พ.ศ. ๒๕๕๐ ขาพเจาไดไปกราบสกการะพระบรมสารรกธาตทวดยานนาวา อาคารมหาเจษฎาบดนทร ชน ๑ คดในใจวา เราโชคดมากทไดมากราบสกการะ สวดมนต และไดชมบารมทงดงามของพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา

๑๘๒

และของพระอรหนตสาวก ขาพเจาเดนชมดวยความเพลดเพลน และเมอมโอกาส ขาพเจากจะไปกราบสกการะอยเสมอ

หลงจากทขาพเจากลบมาจากประเทศอนเดยแลว กเกดความเขาใจเพมมากขนในเรอง การทาความดใหถกทาง ตอมาคณสรกาญจน เจยมอนกลกจ ไดชกนาใหไปปฏบตธรรมทวดอมพวน ซงตรงกบวนมาฆบชา พ.ศ. ๒๕๕๐ และไดฟงเทศนของหลวงพอจรญ ฐตธมโม ทาใหขาพเจาเขาใจเรองอานสงสของการสวดมนตเจรญภาวนา โดยเฉพาะอยางยงไดเรยนรเรองสตปฏฐาน ๔ ซงทาใหขาพเจายงปตเปนทวคณ คดวาเราเดนมาถกทางแลว เพราะหนทางเสนนนเองทเมอเราเดนตามแลว ชวตกเหมอนถกดงขนมาจากนรก เปนชวตทไดเกดใหมอกครง ไดรวาอะไรควรทา อะไรควรละเวน และทาดไดด ทาชวไดชว มความละอายตอบาป ขาพเจาจงไดไปปฏบตธรรมทวดอมพวนอยางตอเนองเกอบทกเดอน

ขาพเจาไดมโอกาสเดนทางไปประเทศอนเดยอกเปนครงท ๒ ในวนท ๑๒ – ๒๔ มนาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ เปนจดเรมตนทขาพเจาไดพระบรมสารรกธาตมาบชา และสรางความปตดใจในการมาประเทศอนเดยมากกวาครงแรก เพราะเปนสงทขาพเจาไมเคยคาดคดมากอนวา ในชวตขาพเจาจะไดรบพระบรมสารรกธาตมาบชา เพราะไดยนการบอกเลาวา ตองเปนบคคลทมบญมากๆ ตองเปนคนททาทาน ศล ภาวนา มการปฏบตธรรม หรอ สวดมนตตลอดเวลา พระบรมสารรกธาต หรอพระธาตจงจะเสดจมาเอง หรอมบคคลนามาใหเทานน

การทขาพเจาไดรบพระบรมสารรกธาตมาบชาในครงน เพราะทานพระครปลดสวฒนพทธคณ (พระมหา ดร. วเชยร วชรวโส) เจาอาวาสวดไทยสรราชคฤห รฐพหาร ทานมความประสงคทจะมอบ พระบรมสารรกธาตใหกบญาตโยมในการเดนทางมาประเทศอนเดยในครงน แตจานวนคน ๑๔๐ กวาคนนน พระธาตคงจะไมพอแจกแน ทานจงตงจตอธษฐานถงพระบรมสารรกธาตวา ขอใหตกใสผอบใหไดครบทกคน และเมอถงเวลาตก กเปนเรองอศจรรยใจมาก ตกเทาไร พระธาตกไมพรองเลย โดยมพยานรเหนหลายทาน เพราะเปนคนชวยทานพระครปลดฯ ตกใสผอบแจกจายญาตโยม คนละ ๓ – ๕ องคบาง ๑๐ องคบาง สวนขาพเจาไดมา ๖ องค โดยพระบรมสารรกธาตนเปนของพระพทธเจาพระมหากสปะ ทาใหขาพเจาดใจมาก นเปนครงแรกในชวตของขาพเจาทไดมโอกาสไดสมผสพระบรมสารรกธาต ชางงดงามจรงๆ เพราไมเคยคาดคดเลยวา เราจะมโอกาสอยางน ชางเปนสรมงคลในชวตจรงๆ ยงเพมความปต และจตใจตงมนในพระพทธศาสนา ตงมนในการทาความดถวายเปนพทธบชาแดพระพทธเจา หลงจากการทาบญกราบไหวสกการะนมสการพทธสถานในอนเดยตามกาหนดการจนครบทกแหงแลว กเดนทางกลบประเทศไทยดวยความอมเอบใจอยางทสด

เมอมาถงสนามบนสวรรณภม ขาพเจาตดสนใจซอตวเครองบนไปจงหวดอดรธานทนท เพอไปกราบมารดากอนจะไปทากจอนใด และเพอจะไดมอบพระบรมสารรกธาตใหมารดาไวบชา จากนนกเลาเหตการณทเกดขนใหทานฟง ทานกปตยนดมากเชนกน และบอกใหขาพเจาพยายามหมนสวดมนตภาวนาใหตลอด เพราะ ไดสงมคามาแลว ตองอยาละทงการทาความดและการปฏบตธรรม ตอจากนน

๑๘๓

ขาพเจากเดนทางกลบกรงเทพ เกดความรสกวาเราไดสงมคามาจากประเทศอนเดย เรากอยากมอบสงนใหบคคลทปรารถนาดกบเรา และเรากปรารถนาดกบเขา จงไดมอบพระบรมสารรกธาตอกสวนหนงให คณสรกาญจน เจยมอนกลกจ เพราะเปนกลยาณมตรทชกนาขาพเจาเขาสหนทางการปฏบตทถกตอง คอ ชกนาไปวดอมพวน

ขาพเจาเกบพระบรมสารรกธาตสวนทเหลอไวบชาเอง ซงทาใหไดพบเรองทแปลกมากวา เมอเรายงใหพระบรมสารรกธาตไป กยงไดเพมมาอก โดยตอมา พระอาจารยวเชยรไดกลบมาทาบญทวดดานใน จงหวดนครราชสมา ขาพเจาไปรวมทาบญกบทาน และมโอกาสเลาใหทานฟงถงการทเราไดมอบพระบรมสารรกธาตใหกบมารดาและเพอน สกพกทานกไดมอบพระบรมสารรกธาตใหอกจานวนหนง ซงมากกวาครงทแลวถง ๑๘ องค ยงทาใหขาพเจาแนใจในการทาความดของตวเอง คอ การแบงปนของมคาใหกบบคคลอนไป เรากยงไดรบกลบมา เมอไดรบแลวขาพเจาจงนาไปถวายใหทานพระครสมหจรยทธ อธฉนโทสวนหนง และมอบใหเพอนไปอกสวนหนง

หลงจากนน ขาพเจากไดรบพระบรมสารรกธาตเพมมาเรอยๆ เชน จากการไปรวมการหลอ พระสวล ทโรงหลอคณตอย ณ จงหวดพระนครศรอยธยา โดยพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ไดตก พระบรมสารรกธาต และพระธาตตางๆ ใหแกผไปรวมงาน กยงทาใหขาพเจาปตเปนอยางมากถงการเสดจของพระบรมสารรธาต ยงทาใหขาพเจาตงใจในการสวดมนตภาวนาปฏบตมากยงขน

ตอมาขาพเจากบเพอ ไดมโอกาสสนทนาธรรมกบพระอาจารยจรยทธ อธฉนโท ทานเมตตาเลาถงเหตการณทไปประเทศศรลงกา และมพระธาตเสดจ และทานกไดเปดผอบพระธาตทอยในพระอโบสถใหด สณฐานของพระธาตทเสดจมาสวยงามมากๆ พระอาจารยเลาใหฟงวา เมอคราวไปศรลงกาครงแรกนน ทานรสกสานกในพระคณของพระมหนทรเถระ และพระสงฆมตตาเถรเปนอยางยง ทไดเผยแผพระพทธศาสนา และอญเชญหนอของตนพระศรมหาโพธจากประเทศอนเดยมายงประเทศศรลงกา เพราะในขณะทพระพทธศาสนาในอนเดยเรมเสอมสลายลง แตพทธศาสนาในศรลงกากลบคอยๆเรมดารงคงมน และเผยแผตอมายงประเทศไทยดวย จงทาใหพระพทธศาสนาไมสญหายไปจากโลก ทานจงไดนงสมาธอธษฐานจตขออญเชญพระธาตของพระมหนทรเถระ และพระสงฆมตตาเถร ใหเสดจมา โดยความตงใจวาหากพระธาตเสดจมา กจะไดอญเชญมาใหประชาชนชาวไทยไดกราบสกการบชากน ไมตองเดนทางไปไกลถงประเทศศรลงกา แลวพระธาตกเสดจมาจรงๆ และเมอปทแลวขาพเจาทราบวา พระบรมสารรกธาตเสดจมาทหนากฏของพระอาจารยอกเปนจานวนมาก ซงเปนเดอนทพระอาจารยปฏบตกรรมฐานแบบอกฤษฎอยเฉพาะในกฏ ขาพเจายงแนใจชดเจนในแนวทางการปฏบตเดนตามรอยบาทของพระศาสดา

ตอมาในชวงเขาพรรษา ขาพเจาไดรวมกลมกบเพอนททางานประมาณ ๒๐ คนไปสวดมนตตอนเยนหลงเลกงานทบานของพททางานทานหนง โดยสวดอตปโส ๑๐๘ จบทกคนตลอดพรรษา กวา

๑๘๔

ขาพเจาจะกลบถงบานกเปนเวลาประมาณตหนง เปนเชนนทกวน เมอออกพรรษาแลว ขาพเจาจงไดมอบพระโลหตธาตใหแกกลมเพอนทรวมสวดมนตดวยกน ซงพระโลหตธาตน พระวชชา มหาปญโญ (หลวงพจว) ไดมอบใหขาพเจามากอนหนาน โดยทานใหมาหลายสณฐาน และมจานวนมากพอทขาพเจาจะแบงใหกบเพอน ๆ ได การทขาพเจาแบงพระบรมสารรกธาตใหกบเพอนน เปนการตอกยาอกครงหนงถงคาสอนของหลวงพอจรญทวา “ยงให ยงได” เพราะเมอขาพเจาใหพระบรมสารรกธาตกบเพอนๆ ไป กยงไดรบเพมมามากขน คอ ไดเพมจาก ลงบรรเจด จนทรเชอ และไดจากพระสงฆทพบทวดพระแกวมรกตอก และจากการทขาพเจาไปรวมสวดมนตตลอดพรรษานน ยงมผลทไดรบกบตวเองอกประการ คอ การเสดจมาของเพชรพญานาค โดยเสดจมาอยในผอบทปดสนทไวไมมใครเขาไปยงเกยว เพชรพญานาคน มลกษณะคลายเพชรจรงๆ ขาวใส และแสนงดงาม ขาพเจาทงดใจและกไมอยากเชอในสงทเกดขน แต ในจตมความรสกวา เปนผลตอบแทนทเราแบงปนพระธาตใหเพอนและผลจากการสวดมนตภาวนาตลอดพรรษา ขาพเจาจงนาไปใหพระอาจารยด และใหทานจวดวาคออะไร พระอาจารยกตอบวา นาจะเปนเพชรพญานาค ทานถามวาไดมาอยางไร ขาพเจากตอบวา เสดจมาในผอบบนหงพระ ทานกวา ไมคอยมความรดานน แตใหเราเกบไวบชา ทานจวกวามจรง

แตสงททาใหขาพเจาปลาบปลมมาก คอ พระบรมสารรกธาตทไดมาจากประเทศอนเดยนน มการเปลยนแปลง คอ มการเปลยนสแวววาวเงางามมากขน และมอยองคหนงทโตขนจากสญฐานเดม คอ เมอตอนแรกทไดมานนเปนเพยงเสยวเลกๆ บางมากๆ แตตอนนสณฐานโตขนเหมอนถวยทเตมเตมไปดวยนาสทองใส งามมากๆ ยงเพมความมนใจในแนวทางการปฏบต และทาความด ทาใหเราเชอมนในสงทเราปฏบตอย

สดทาย ขอเลาถงเหตการณของคนใกลชด คอ คณสรกาญจน เจยมอนกลกจ เพอยนยนถงเหตการณเสดจมาของพระบรมสารรกธาต โดยเสดจมาในกระเปาเงน ขาพเจากไดด และไดมโอกาสสนทนากบพระอาจารย ทานบอกวา เปนพระบรมสารรกธาต ทชอวา พระบพโพธาต ขาพเจาปตดใจมากกบผลของการทาดของคณสรกาญจน ผลของการปฏบตไดผลจรงๆ ไมวาใครกตามทเดนทางตามแนวทางทพระพทธเจาทรงชทางไวใหแลว และขาพเจากกาลงปฏบตตามเพอถวายเปนพทธบชาแดองค พระสมมาสมพทธเจา ถวายแดหลวงพอจรญ ฐตธมโม พระครสมหจรยทธ อธฉนโท และครบาอาจารย พระอรยสงฆ ทกรปททานไดสงสอนใหเรารกษาศล ๕ ใหบรสทธ ทาทาน และเจรญภาวนา

บดนขาพเจาทราบแลววา เพราะอวชาครอบงาในชวงชวตทผานมา ทาใหขาพเจามองไมเหนโทษของราคะ โทสะ โมหะ ไมร เทาทนกเลส จงอยภายใตอ านาจนน แต โชคดมากท เ กดมาไดพบพระพทธศาสนา และมลมหายใจอยจนถงทกวนน ไดเขาปฏบตธรรมเจรญพระกรรมฐานโดยมคาสอนของหลวงพอจรญ ฐตธมโม เปนแบบอยาง คาสอนทหลวงพอสอนไว ขาพเจาจาไดจาขนใจ คอ “อานตวออก บอกตวได ใชตวเปน เหนตวตาย จะไดคลายทฎฐ ดารชอบ ประกอบกศล ไดผลอนนต เปนหลกฐาน

๑๘๕

สาคญ” เราจะไดรเทาทนอารมณทมากระทบ ไมไหลไปปรงแตง เพลดเพลนกบรป รส กลน เสยง และสมผส มแตการสรางภพ สรางชาต เพราะถากาหนดไมทน ไฟของราคะ โมหะ โทสะจะเผาใจเรากอน เพราะเมอมเหตเกด ผลกตองตามมาอยางแนนอน อกทงคาสอนตางๆ ของพระครสมหจรยทธ อธฉนโท ททานไดพราสอนมาตลอด แตทขาพเจาจาไดขนใจ คอ “แมนายงมวนขนและลง แตกเลสในใจคน ไมเคยลงแมแตนดเดยว” พระสงฆผสปฏปนโนทงสองไดปฏบตตนเปนแนวทางใหลกศษยไดปฏบตตาม และดาเนนตามรอยพระบาทขององคพระศาสดา ขาพเจากจะปฏบตตามเชนกน คอ ทาทาน รกษาศล ๕ ใหบรสทธ และเจรญภาวนาเพอขดเกลากเลสใหเบาบางลงไปเรอยๆ จนกวาจะถงเวลาทมงหมาย นนคอ มรรคผล และนพพาน เทอญ.....

นางสาวณฐฐญา นธโชตสกลชย

๑๔ มนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕

ภาพซาย – ผอบบรรจพระบรมสารรกธาตของคณณฐฐญา ภาพกลาง – พระบรมสารรกธาต ทคณณฐฐญา ไดรบมาจากพระมหา ดร. วเชยร

เมอครงไปประเทศอนเดย ภาพขวา – พระบรมสารรกธาต องคทโตขนจากสณฐานเดม จากตอนแรกทไดรบมา

เปนเสยวบางๆ ขณะนใหญขนจนเกอบกลม

๑๘๖

บทสงทาย องคสมเดจพระชนสหพระศาสดาสมมาสมพทธเจา ทรงมพระมหากรณาธคณตอสรรพสตว

ทงหลายมากมายนก ทรงตรสสอนธรรมะจนกระทงถงชวงเวลาสดทายแหงพระชนมชพ และกอนทจะเสดจดบขนธปรนพพาน ยงทรงหวงใยปถชนทงหลายวา จะเวยนวายตายเกดอยในสงสารวฏมรจบ จงมพระเมตตา ใชเศษซากของพระวรกาย คอ พระบรมสารรกธาต ทจะเปนเครองมอในการสงสอนปถชนทงหลาย เพอเปนการเตอนสตวา “ ยง กญจ สะมทะยะธมมง สพพนตง นโรธะธมมน - สงใดสงหนง มสภาพเกดขนเปนธรรมดา สงทงปวงนน มสภาพดบไปเปนธรรมดา ” แมแตตวพระองคเอง ผประเสรฐเลศยงกวามนษยกมไดเปนขอยกเวน พระวาจาสดทายแหงพระชนมชพจงไดตรสวา “ วะยะธมมา สงขารา อปปะมาเทนะ สมปาเทถะ - สงขารทงหลายมความเสอมไปเปนธรรมดา ทานทงหลายจงทาความไมประมาทใหถงพรอมเถด ” นนคอ พระองคทรงยาเตอน ใหปถชนทงหลายอยาไดประมาทในการดารงอยของชวตน ใหปถชนทงหลาย จงนอมนาธรรมะของพระองคมาประพฤต ปฏบต เพอซกฟอก เบญจขนธ คอ รป เวทนา สญญา สงขาร และวญญาณ ใหบรสทธ เพอจะไดหลดพนจากกองทกข มตองกลบมาเวยนวายตายเกดและเผชญกบความทกขในวฏสงสารอกตอไป

นบจากวนทพระผมพระภาคเจาพระอรหนตสมมาสมพทธะไดทรงตรสรพระสมมาสมโพธญาณ กาลเวลาลวงผานมา ๒,๖๐๐ ปแลว ชางเปนเวลาทเนนนาน หลายสงหลายอยางเสอมสลายไป จนหลายคนคดวา องคพระศาสดาสมมาสมพทธเจามไดมอยจรง สงผลทาใหเกดความระแวงสงสยในพระธรรมคาสงสอนทยงคงมอย และในทสดกละเลยตอการประพฤตตนใหอยในธรรมสมมาปฏบต แตจากเหตการณพระธาตเสดจ ทมประจกษพยานยนยนได แสดงใหเหนวา องคพระศาสดาสมมาสมพทธเจามอยจรง และพระพทธานภาพของพระองค ยงคงดารงอยจวบจนถงปจจบน พระธรรมคณ และพระสงฆคณกยงคงมอย นบวาเปนบญชวตของพวกเราเหลอเกนแลว ทไดเกดมาพบพระพทธศาสนา และไดมพระธรรมสงหบราจารย (จรญ ฐตธมโม) และพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เปนครบาอาจารย ทานไดอบรมสงสอนแสดง “ธรรมะทแท” ใหเราไดรบร แลวเราเหลาพทธศาสนกชนทงหลายละ นบถอศาสนาพทธ แตเพยงในบตรประชาชนเทานนหรอ?

เนองในโอกาสทปนเปน ปพทธชยนต คอ ครบ ๒,๖๐๐ ป ทองคพระสพพญไดทรงชนะพญามาร ไดทรงชนะพระทยของพระองคเอง ไดทรงตรสรบรรลพระอนตรสมมาสมโพธญาณ และไดทรงประกาศพระศาสนาเพอโปรดเหลาเวไนยนกรใหพนจากวฏสงสาร จงขอรณรงคใหพทธศาสนกชนทงหลาย ไดนอมนาเอาพระธรรม คาสงสอนขององคพระศาสดาสมมาสมพทธเจามาประพฤต ปฏบตเถด แมเพยงสกขอหนงกยงถอวาด เพอถวายเปนพทธบชา ธรรมบชา และสงฆบชา ผลดแหงการปฏบตบชากมไดตกอยกบผอน แตตวทานผปฏบตเองทจะไดรบผลแหงความดนน จดเปนสมบตบญทจะตดตามตวไปไดถงภพหนาชาตหนา โดยเฉพาะอยางยง ขอใหเราทานทงหลายไดพยายาม ทาทาน รกษาศล เจรญสมาธภาวนา ใหดทสดตามแตกาลงสต ปญญา และความสามารถของแตละทานจะทาได จนประจกษแกใจของ

๑๘๗

ตนเถดวา “ เราเปนพทธบรษทแท ทงกายและใจ ” แลวเมอนนเราทานจะรแนแกใจตนวา “เมอเรารกษาศล ศลจะรกษาเรา เมอเรารกษาธรรม ธรรมะนนละจะรกษาเรา”

เมอ ทาน ศล ภาวนา พรงพรอมแลว มรรค ผล นพพาน กเปนสงทเขาถงได ตามรอยบาทพระศาสดาสมมาสมพทธเจานนเอง สาธ...สาธ...สาธ...อนโมทาม

ทายทสดน หากหนงสอ “พระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาต วดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา” ทสรางขนมาโดยมเจตนาเพอถวายเปนพทธบชาในปพทธชยนตน มความผดพลาด ขาดตกบกพรอง ในดานหนงประการใดกตาม ผรวบรวมตองขออภยเปนอยางมาก และขอนอมรบความผดไวแตเพยงผเดยว แตหากหนงสอเลมนมความดความชอบ หรอบงเกดอานสงสผลบญในดานหนงดานใด ขอใหกศลผลบญนนจงสาเรจแด ผทไดรวมบรจาคทรพยในการพมพ ผทรวมเขยนบทความ และผทชวยเหลอสนบสนนในทกๆ ดาน ทงกาลงกาย กาลงใจ และกาลงสตปญญา จนหนงสอเลมนพมพสาเรจไดดวยด ตลอดจนถงทานผอานทกทาน ขออานสงสนจงเปนพลวปจจยใหทกทาน ประสบแตความสขความเจรญรงเรองทงทางโลกและทางธรรม ประกอบกจสงใดทดแลว ขอใหสาเรจในกจทงปวงนน มความปรารถนาสงใดทชอบประกอบดวยธรรมแลว ขอใหความปรารถนานนเปนจรงจงทกประการ และบงเกดสตปญญาญาณเพอบรรลมรรค ผล นพพาน อนเปนทสนไปแหงกเลสเทอญ.

“พระพทธเปนผนา พระธรรมเปนแผนท พระสงฆเปนผช เรานนแหละ ทเดนเอง”

อายบวร

๑๘๘

ภาคผนวก ๑

ภาพพระบรมสารรกธาต และพระอรหนตธาต ภายในพระอโบสถ วดตาลเอน

ต.ตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา

๑๘๙

พระอรหนตธาต ทเสดจจากการเดนทางจารกธรรม ณ ประเทศศรลงกา (ครงท ๑)

พระอรหนตธาต วรรณะ องคทหนง ดามน องคทสอง ใสมเสนเรอ ๆ ภายใน สณฐาน กลม และดจแกวผลก เปนพระธาต ๒ องคแรก ทเสดจ ณ อมพตถลเจดย เมองอนราธประ

พระอรหนตธาต พระสงฆมตตาเถร วรรณะ ใสมสชมพเรอๆ สณฐาน ดจแกวผลก เสดจท เมองแคนด

พระอรหนตธาต วรรณะ ดจแกวใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระอรหนตธาต วรรณะ ดจแกวใส สณฐาน ดจแกวผลก

๑๙๐

พระบรมสารรกธาต ทเสดจจากการเดนทางจารกธรรม ณ ประเทศศรลงกา (ครงท ๒)

สวนหนงของพระบรมสารรกธาตทเสดจ ณ ถปารามเจดย อนราธประ จากการเดนทาง จารกธรรม ณ ประเทศศรลงกา ครงท ๒

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สสงขขด สณฐาน เรยวยาวโคงมน มรพรนทงองค

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สสงขขด สณฐาน เรยวยาวโคงมน คลายกระดก มรพรนทงองค

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สสงขขด สณฐาน เรยวยาวโคงมน คลายกระดก มรพรนทงองค

๑๙๑

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สสงขขด สณฐาน เรยวโคงมน คลายกระดก มรพรน แตลนเรยบทงองค

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สงาชาง มเขยวอมนาตาลเรอๆ สณฐาน เมลดถวใหญ

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส สงาชาง สณฐาน รวม

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส มสชมพเรอๆ สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส มสเขยวขาบอมเลกนอย สณฐาน ดจแกวผลก (รวม)

๑๙๒

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส มสเหลองพกลสดเรอๆ สณฐาน ดจแกวใส

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สชมพใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ชมพ สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส มเสนแดงเรอๆ สณฐาน ดจแกวผลก

๑๙๓

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใสดจเพชร สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใสดจเพชร สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ สงาชาง, ใส

สณฐาน รวม

๑๙๔

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ใส สณฐาน ดจแกวผลก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชางสณฐาน รวม

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง สณฐาน รวม

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง สณฐาน รวม กลม, ร, เมลดพนธ ผกกาด, เมลดถวแตก

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง สณฐาน รวม

๑๙๕

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ทองอาพน

สณฐาน ดจแกวผลก

๑๙๖

พระบรมสารรกธาต ทเสดจในพระอโบสถวดตาลเอน ป พ.ศ. ๒๕๕๒

พระบรมสารรกธาต วรรณะ หลากส สณฐาน กลม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง สณฐาน รวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง สณฐาน รวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

๑๙๗

พระบรมสารรกธาต วรรณะ หลากส สณฐาน รวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

พระบรมสารรกธาต วรรณะ รวม สณฐาน รวม เสดจในพระอโบสถวดตาลเอน

๑๙๘

พระบรมสารรกธาต ทเสดจชวงวนมาฆะบชา ป พ.ศ. ๒๕๕๔ ขณะพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เขากรรมฐาน

พระบรมสารรกธาต วรรณะ รวม สณฐาน รวม

เสดจ มาฆะบชา พ.ศ.๒๕๕๔ ระหวางพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เขากรรมฐาน

พระบรมสารรกธาต วรรณะ ดจสงาชาง และสพกลแหง

สณฐาน กลม

เสดจ มาฆะบชา พ.ศ.๒๕๕๔ ระหวางพระครสมหจรยทธ อธฉนโท เขากรรมฐาน

๑๙๙

ภาคผนวก ๒

แผนพบ ประวตพระอบาลมหาเถระ ทญาตธรรมไทยไดพมพถวาย วดบปผาราม ประเทศศรลงกา

๒๐๐

๒๐๑

๒๐๒

๒๐๓

๒๐๔

๒๐๕

๒๐๖

๒๐๗

รายนามผบรจาครวมพมพหนงสอ

““พระบรมสารรกธาต นอมนาปญญา สสมมาปฏบต วดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา””

๒๐๘

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ "พระบรมสารรกธาต นอมนาปญญา สสมมาปฏบต...วดตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา"

ณ วนพฤหสบดท ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ รวมยอดปจจยทงสน ๔๕๕,๗๙๕ บาท

หากมปจจยเหลอจากการจดพมพครงน จะนาเขาสบทบ “กองทนเผยแพรธรรมะวดตาลเอน” ตอไป ขออนโมทนา

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ ฝายสงฆ กลม คณวรรณภา พพฒคณกร

พระครสมหจรยทธ อธฉนโท ๓๐๐๐ คณธนกฤต - คณผกากรอง พพฒนางกร ๒๐๐๐

พระขตตยา สทธญาโณ ๑๐๐๐ คณวรรณภา พพฒนางกร ๓๐๐๐

พระจฑาเกต อรโณ ๑๐๐๐ คณชษณพงศ พพฒนางกร ๑๐๐๐

พระมหาภาณพงศ สตสมปนโน ๑๐๐๐ คณภณนจนทร พพฒนางกร ๑๐๐๐

พระยอดเกยรตชยภพ โอทาโต ๑๐๐๐ คณลออ พพฒนางกร ๕๐๐

พระจาเนยร นาถธมโม ๖๐๐ คณอบล อเพชร ๑๐๐๐

พระนนทบดนทร ยตตธมโม ๕๐๐ คณพราภรณ วเชยรโรจน ๕๐๐

พระยศวจน ฐตมโน ๕๐๐ คณเมธน วเชยรโรจน ๕๐๐

พระสวทย เทวธมโม ๕๐๐ คณนราธป โลหะเวโรจน ๒๐๐

พระกตตพงษ สมโน ๕๐๐ คณกนตภณ – คณกษรา - ด.ช. พชรคณ จนทสต ๒๕๐๐

พระสรนทร คณงกโร ๕๐๐ ครอบครวเสอโภชน ๒๐๐ พระภาณ เทวสโร ๕๐๐ คณทศนย ขนพลก ๒๐๐

พระประสาท ฐตกสโล ๓๐๐ คณเฉลมศร คหาเพรช ๑๐๐

พระสยาม ฐตธมโม ๒๐๐ คณอมตรา สขเดม ๓๐๐

พระธนาวฒ อจลธมโม ๒๐๐ คณอไรวรรณ สขเดม ๕๐๐

พระพนมพล สรมงคโล ๒๐๐ ครอบครวหงษกตตยานนท ๒๐๐

พระจรพจน อภวฑฒโน ๑๕๐ คณสมบต ทพกน ๕๐๐

พระสงหา วสทธจตโต ๕๐๐ คณปยะ รตนวงศวรณห ๑๐๐๐

สามเณรศภนมตร เฉลมลน ๑๐๐ คณพนพลาศ ลละยวะ ๑๐๐๐

แมช คณพนลาภ ลละยวะ ๑๐๐๐

แมชสวมล โพธเมอง ๑๐๐ คณสภาพรรณ ลละยวะ ๓๐๐๐

แมชอรอมา ชชวาลานนท และครอบครว ๔๐๐ คณปาจารย บณยศรสวสด ๕๐๐

แมชกอบทพย รนถวล พรอมบตรธดา ๑๕๐๐ คณศภดารา ทปประสาน ๕๐๐

แมชสขวะสา สวรรณเพชร ๑๐๐ คณกลกานต ตนตเตมท ๕๐๐

แมชอบลวรรณ ทบเอยม ๑๐๐ คณปรณา เขยวสทธ ๕๐๐

แมชทบทม สวนโพธ ๑๐๐ คณวฒนา เขยวสทธ ๕๐๐

แมชวรณ เกตองกร ๒๕๐ คณธญญรตน ปยทชองกวรา ๕๐๐

แมชธนท ธนนววฒน ๑๐๐ คณวรนทรธร ปยทชองกวรา ๕๐๐

แมชเพลน กลองแกว ๕๐ คณนนทนภส ปยทชองกวรา ๕๐๐ กลม คณอนน สดสาย คณปนปนทธ ปยทชองกวรา ๕๐๐

คณธดารตน ศรขาว ๑๗๐๐ คณธระทศน ลมชวะวงศ ๕๐๐

๒๐๙

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณสรนทร ตรอภบาลวงศา ๑๕๐๐ คณกลขนษฐ ปยทชองกวรา ๑๐๐๐

คณจรยา บญหลวง ๑๐๐๐ คณณฎฐธรดล สรเลขกตต ๑๐๐๐

คณวารรตน กจเจรญวงศ ๕๐๐ ด.ช. ณฐชนวร สรเลขกตต ๑๐๐๐ คณอนน สดสาย และครอบครว ๕๐๐ คณพชรา ลมชวะวงศ ๕๐๐

คณฐตมา จอยศร ๕๐๐ คณนสรา ลมชวะวงศ ๕๐๐

คณจตยา ทนขาลอม ๕๐๐ คณอรนช ลมชวะวงศ ๕๐๐

คณกนกรตน ไสยเลศ ๕๐๐ Edward Nock ๕๐๐

คณสภาวด ทดดดอกแกว ๒๐๐ Rywin Nock ๕๐๐

คณกชกร – น.อ.ธระวตร ศรศรพนธเพยร ๒๐๐ Ramin Nock ๕๐๐ คณจกรพงษ – คณสมลรตน – ด.ญ.จรชยา ชวงษวฒนะ

คณพสทธ - คณวนเพญ – คณวรพล –คณธนพล - คณณฐพร ลลาสถาพรกจ

๑๐๐๐

คณชนญชดา เพชรสงวาลย ๒๐๐ พนเอกบญธรรม คณสรยพร คณโตมร นนร.ณฐกร โอรส ๑๐๐๐

คณวชระ มณวรรณ และคณปยะฉตร จตรหวล ด.ช.ธนพล – ด.ช.รชต มณวรรณ

๒๐๐ คณพมวด มนตอภวนท ๕๐๐

คณอทย – ด.ช.ธนภทร วงพมล คณสพรรณ เกดวน

๒๐๐ คณกฤษณะ ถนอมทรพย ๑๐๐๐

คณคงศกด – คณจฑารตน ภาวนาดล และครอบครว ๒๐๐ คณกญญพมล วงศโชตกลชย

๙๐๐๐

ครอบครว "นอบนอม" และครอบครว "บรรมย" ๒๐๐ คณอดม สตเชวงกล คณขนษฐา ศรชยนาท ๒๐๐ คณฌานยา สตเชวงกล คณประวต วฒวงศ และครอบครว ๑๐๐ คณทาถารต สตเชวงกล คณจกรกรช กอนแกว ๑๐๐ คณกญบษย สตเชวงกล คณสดสงวน วงศดนตร ๑๐๐ คณชชทต สตเชวงกล คณอไลรตน แตงอยสข ๑๐๐ คณยศกร สตเชวงกล คณสาคร – ด.ญ.ชนนาถ เชอฉาหลวง ๑๐๐ ครอบครวสทธศกด และคณสรวภา วจปยนนทานนท ๑๐๐๐

คณศราภรณ รอดศร และครอบครว ๑๐๐ ครอบครวสภาวด พนธรงลกษณ ๑๐๐๐

คณลลตา สดจตต ๑๐๐ คณปยะวรรณ ศกดาอภนนทและครอบครว ๑๐๐๐

คณบญทว พดชวา ๑๐๐ คณแมเพกเคยม แซไหล ๑๐๐๐

คณญาดา ศรทธาธรรมเลศ ๑๐๐ คณศภชย ตรยปกรณและครอบครว ๒๐๐

คณจรยาพร ทดแกว ๑๐๐ คณนาคนมตร - คณเพญรง สวรรณกฎ ๑๐๐๐

คณปารชาต แดนสงห และครอบครว ๑๐๐ คณวมล เลศวเศษวทย ๕๐๐

คณสจดา นมแสง ๕๐๐ คณกฤตเดช วงศสวาง ๒๕๐

คณวรรณอษา - คณวรทธนนท สดสาย ๑๐๐๐ คณณฐวฒ กลางณรงค ๒๕๐

กลม คณชศกด ทองทา คณสรกาญจน เจยมอนกลกจ ๑๐๐๐

คณสาราญ ไผแสวง ๓๐๐ คณอษา โชตกะสร ๓๐๐

คณฐตจต สงขกล ๒๕๐ คณกฤษณา หรญชนะโชค ๕๐๐

คณประภสสร กางแกว ๒๕๐ คณจอมจฑา ชรนทราวฒ ๕๐๐

คณสมชาย เตงนยม ๒๕๐ คณปารชาต ปราบ ๒๐๐๐

คณเกรยงศกด-คานง ววฒนตระกลชย ๒๐๐ คณอนงครตน โกมล ๕๐๐

คณมงขวญ กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณเบญจพร เออกจกลทรพย ๒๐๐

๒๑๐

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณอฐ กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณวณา สขมพฒน ๕๐๐

คณศรวรรณ กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณเอกบดนทร สงหกร ๑๐๐

คณณฐณชา กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณบญภคกจ แสนทวสข ๕๐๐ คณลง กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณเกยรตศกด คณบญเรอง ตงตรงสากล ๕๐๐

คณกนยารตน กาลสมฤทธ ๑๐๐ คณนงลกษณ หตถสวรรณ ๒๕๐๐ คณจรญศกด อนทรออน - คณกฤตตยาภรณ แสงสธา ด.ญ.ปญฑชนตญ อนทรออน

๕๐๐ คณจนทรา จนทรมณ คณมนญ - คณราตร - คณปยนนท เจรญผล

๑๐๐๐

คณภสรพส หาญพนจศกด ๕๐๐ คณวชรนทร - คณพชชา - คณณพทร เจรญผล ๑๐๐๐

คณปฐยาวต วเชยรรตน ๒๐๐ คณฉตรชย - คณราตร - คณทวตถ เจรญผล ๑๐๐๐

คณสรนทร - คณอาไพ ไขวพนธ ๓๐๐ คณฉกาจ - คณวชราภรณ - คณณฐ พลเดช ๑๐๐๐

คณสรพร ววฒนตระกลชย ๓๐๐ กลม คณสนย อธปณกล คณธนตา รตนโชตกล ๒๐๐ คณกตต – คณฤดวลย - คณศภสน ไตรทพยวรากล ๒๐๐๐

คณสรชย โกวทเจรญสข ๒๐๐ คณจราวฒ - คณอาภรณ ศภราศร ๕๐๐

คณหทยพร โกวทเจรญสข ๒๐๐ คณฉะออน - คณสพร กระแสรชล ๓๐๐

คณศรประภา โกวทเจรญสข ๒๐๐ คณกรรณการ เสรมศร ๒๐๐ คณปยะพร หงษมจฉา ๓๕๐ ครอบครว ภพชญนนท ๑๐๐๐

คณชาตประภา สถาพรวจนา ๒๐๐ คณณฐวรรณ จารจรงวตน ๓๐๐

คณชศกด ทองทา ๕๕๕ คณสนย อธปณกล และคณรพรตน วนชเพลา ๓๐๐๐

คณละอองฟา คชสถตย ๕๐ กลม คณสนสา นอมนาทรพย คณศภลกษณ เทยนภาสกร ๕๐ คณสนสา นอมนาทรพย ๒๐๐

คณปรชา ปานรตน ๑๐๐ ดร.อสรยา นอมนาทรพย ๒๐๐ กลม คณภารษา มธรพงศากล คณพรพรรณ นอมนาทรพย ๑๐๐

คณแมรตนา - น.ส. ภารษา มธรพงศากล และครอบครว

๕๐๐ คณนงเยาว – คณองคณา – คณกาชย - คณธตกร เรองพรวสทธ

๔๐๐

คณเอกชย - คณภคมน - พ.ญ. กญญภา – คณภคณท มธรพงศากล

๕๐๐ คณทพา – คณธนกฤต - คณอภรช วกยานนท และ พ.ต.ท.(ญ) ณญญา มลประหส

๑๐๐๐

คณอนตรา จรญเวโรจนศร และครอบครว ๕๐๐ คณอนทรา ศรจรรยานนท ๑๐๐๐

คณนรวรรณ ภาคยพรนนท และครอบครว ๕๐๐๐ กลม คณสพรรณา ศรจรรยานนท คณสชาต- คณปยฉตร - คณนภสมณฑน - คณธษณศรต สนทรเกษม

๓๐๐ คณสพรรณา ศรจรรยานนท ๕๐๐๐

คณชอลดา ดาวมณ ๑๐๐๐ คณธนากร การณยภาโส ๓๐๐

คณวณชกมล อนรกษสมบต ๕๐๐ คณอรวลย อนทเสอ ๕๐๐

คณสพตรา สถาพรนานนท และ คณธชธรรม ธรรมใจ ๕๐๐ คณออยทพย อานภาเวนะวฒน ๕๐๐

คณทศน บญญเพม ๑๐๐๐ คณยวด ควรเอยม ๓๐๐

รศ.พญ.สดเขตต สารสาส ๑๐๐๐ กลม คณสกญญา, คณสภาภรณ จรญยงยง กลม คณแมพรใจ พรหมธาตร คณกตตพร ปยมงคลงกล ๕๐๐

คณวสนต - คณกนษฐา อศวานชต และครอบครว ๑๐๐๐๐ คณพอเชาว - คณแมรจรา - คณอญชลภรณ ๑๐๐๐

MR.NG KIM PANG JAMES ๕๔๐๐ คณอไร วรยตระกลชย ๕๐๐

คณจตเมธ - คณเพลนพศ อศวานชต และครอบครว ๕๔๐๐ คณวารณ ปลมรงโรจน - คณอาคม เหลองอนนตลาภ ๕๐๐

๒๑๑

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณบรรเจด - คณเนตรนอย อศวานชต และครอบครว

๕๐๐๐ คณจฑารตน ปรชากาญจนดษฐ ๕๐๐

คณแมพรใจ พรหมธาตร ๕๐๐๐ คณสกญญา จรญยงยง ๕๐๐

คณณรนช จรอภฉตร ๕๐๐๐ คณสภาภรณ จรญยงยง ๕๐๐

รานทองแมบญรอด (สาขาสมทรปราการ) ๕๐๐๐ คณนภาภทร จรแกว ๓๐๐

บรษทลายนาทองแทรเวลจากด ๕๐๐๐ คณอญชล เชยววทย ๑๐๐

คณสนต – อรกญญา – ชลดา บณยมหาศาล ๔๐๐๐ คณศศกร ตงพนธสรยะ ๕๐๐

คณโรจ ธนหรญเลศ ๒๕๐๐ คณมณนช ประกาศตตานนท ๑๐๐

คณภทรพล อศวานชต ๒๕๐๐ น.ท.สมพงศ ขาสาราญ ๑๐๐

คณสรญา อศวานชต ๒๕๐๐ คณวชดา ใจเพง ๒๐๐

คณวงษจนทร ไกรโสภณ และครอบครว ๒๕๐๐ คณบญช แสนโสตร ๑๐๐ คณนนทชา ธนหรญเลศ ๒๐๐๐ คณธนธร วรยาปภากร ๓๐๐

คณภรษา ธนหรญเลศ ๒๐๐๐ คณวฤธร วรยปภากร ๒๐๐ คณอดม - สวรา - พรหมวฒน ตนตศรเจรญกล และ คณสารณ วฒนลออสมบญ

๑๕๐๐ คณถนอมนวล สรอยศรสวสด ๒๐๐

คณพชรวฒน เมธารงสมบต และครอบครว ๑๔๕๐ คณเพกเฮยง แซโลว ๒๐๐

คณวนย ไกยบตร ๑๒๕๐ คณสเมธ แซตง ๑๐๐

คณลดดาวรรณ ไกยบตร ๑๒๕๐ คณวรฬห แซตง ๑๐๐

คณศกดพฒน ไกยบตร และ คณรวกานต ไกยบตร ๑๒๕๐ คณณฐฐญา - คณณฐพชร นธโชตสกลชย ๔๐๐ คณณฐฌา พรหมธาตร ๑๐๐๐ กลม พ.ต.คณต วภาตะศลปน คณปรญ - ณชชา ธนหรญเลศ ๑๐๐๐ พล.ท.ประถม - คณจรรยา วภาตะศลปน และครอบครว ๑๐๐๐ คณธวชธร - ด.ช. จกรภทร - ด.ญ. ชญญานช เชาวนสขม

๑๐๐๐ ส.อ.ภมพฒน - คณกานตสร - ด.ช.ธนวรรธน เศรษฐสกร

๕๐๐

คณจราย - ด.ช. ศวกร - ด.ญ. ชชชญาภค เชาวนสขม ๑๐๐๐ พ.ท.ประภาสพงศ ปตตพงศ ๑๐๐

คณสมตา ไตรภวนาถ ๑๐๐๐ พ.ต.คณต – คณฉนทนา - ด.ช.ณพดนย วภาตะศลปน ๕๐๐

ทพญ. วนส อศวานชต ๑๐๐๐ ร.อ.จารญ อนธน ๕๐๐

คณชยภทร อศวานชต ๑๐๐๐ ร.ท.สนทร คนซอ ๒๐๐

คณนธศ อศวานชต ๑๐๐๐ ร.ต.เดชภพ อนทรกาแหง ๒๕๐ คณซนม อศวานชต ๑๐๐๐ จ.ส.อ.ยงยทธ พวพนธ ๒๕๐

คณแทฮน อศวานชต ๑๐๐๐ จ.ส.อ.กนกศกด ชมชน ๑๐๐

คณอามวย แซตง ๑๐๐๐ จ.ส.อ.กตตศกด พราหมณวงศ ๕๐ คณประกอบ - คณจฑามาศ กจวรวเชยร และครอบครว

๑๐๐๐ จ.ส.อ.สมเจตน เสมขา ๑๐๐

คณแมซกเฮยง แซตง ๑๐๐๐ จ.ส.อ.พระศกด คาภกด ๑๐๐

คณสรยพร ศรวรรณ ๑๐๐๐ จ.ส.อ.มนส ชางทอง ๑๐๐

คณกฤตพร ศรวรรณ ๑๐๐๐ พ.อ.อ.โกวทย เนตรสารต ๑๐๐ คณบวร ศรวรรณ ๑๐๐๐ พ.อ.อ.วลลภ อรญยะนาค ๑๐๐

คณพสธร – อรธนธ พรหมธาตร ๕๐๐ จ.ส.อ.วฒนพงษ ลมเรองรอง ๑๐๐

คณทองคา ใชสมบรณสข ๕๐๐ จ.ส.อ.ประพนธ โพประยร ๕๐

คณธนธรา ใชสมบรณสข ๕๐๐ จ.ส.อ.สมคด มาตยวงค ๕๐

๒๑๒

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณชมสร ใชสมบรณสข ๕๐๐ จ.ส.อ.หญง พนดา วยคณา ๕๐๐

คณนนทนภส ใชสมบรณสข ๕๐๐ จ.ส.อ.หญง สรพร ศรฉา ๕๐๐

คณสนรา จรญศกดสร ๕๐๐ พ.อ.อ.นฤมล นอยสถตย ๒๐๐ คณดกม - สพรรณ ใชสมบรณสข และครอบครว ๕๐๐ จ.ส.ท.ชยกฤต สนสายนต ๑๐๐

คณนพคณ - จนทกานต - ชนดนย ลาธารสวรรค ๕๐๐ ส.อ.ชยวฒน ศรฉา ๑๐๐

คณวชย เชาวนสขม ๕๐๐ จ.อ.วระยทธ ทมวงศ ๑๐๐

คณภรภทร ภณญากญช ๕๐๐ จ.อ.ฤทธรณ ชลวสทธ ๑๐๐

คณภษณ ภณญากญช ๕๐๐ จ.อ.สรชาต แยมเพชร ๑๐๐

คณภธช พรหมธาตร ๕๐๐ จ.ท.ถรวธ เกตการณ ๑๐๐

คณปรชญาน ลาพองชาต และครอบครว ๕๐๐ พ.อ.ทว สายบว ๕๐๐

คณบญศร ทบทมไทย ๕๐๐ ส.อ.อานภาพ เกตชต ๒๐๐

คณสรศกด กศลปฏการ ๕๐๐ คณพรชนก ตงคณกะ ๒๐๐

คณปณตา ปรเปรม ๕๐๐ คณเพทย ศรพฒน ๕๐

คณกญณชามนท ศรวรรณ ๕๐๐ คณประสพโชค นาคพลง ๑๐๐

คณปณยาภชร พทธเมฆ ๕๐๐ คณชยยงค นาคพลง ๑๐๐ คณวลญชนน พทธเมฆ ๕๐๐ คณสมฤทธ ยอดดาเนน ๑๐๐๐

คณครศวร พทธเมฆ ๕๐๐ คณนท วโนทพรรษ ๑๐๐

คณจานงค - วาร แฉงคราม ๕๐๐ คณเพรศพศ วโนทพรรษ ๑๐๐

คณหยกพชร ศภธนากฤต ๔๕๐ คณเฉลา แกวสถตย ๕๐๐

คณอรชร เตชะศลปภกด และครอบครว ๔๕๐ ร.ต.ท. เพรศ แกวสถตย ๑๕๐

คณบษบงกช เหลาพรหม และครอบครว ๔๕๐ คณเพรศพรรณ ไขรศม ๑๐๐

คณธนากร ทองอา และครอบครว ๔๕๐ คณวรรษา วโนทพรรษ ๔๕๐

คณปยธดา ปรนแคน ๔๐๐ คณสมบญ อดมเจรญมาศ ๓๐๐

คณตรนรา ใชสมบรณสข ๒๕๐ คณนทพล วโนทพรรษ ๑๐๐

คณสมชย - เสาวนย มงมอดมทรพย และครอบครว ๒๕๐ คณสทธพงศ วชรรตนวงศ ๒๐๐

ด.ญ. ณฐณชา พมพถนอม ๒๕๐ คณบบภา ชรตน ๑๐๐๐

ด.ญ. ธญวลย พมพถนอม ๒๕๐ คณกตตพงศ ทบเทศ ๕๐๐

คณสพน เวสะมลา ๒๕๐ คณปาวณา สมบรณพงษ ๒๐๐ คณกญญรตน ธญวงศวฒน และคณนตยา วนาพทธ ๒๕๐ กลม พ.ต.หญง พรทพร พวงลาเจยก คณนตยา - บวทพย ศรสมย ๒๕๐ พ.ต.หญง ศภาภชญ – คณบรรจง – ๑๐๐๐

คณธนากร จนทรฉายแสง ๒๐๐ ด.ช.ศวกร มะณศร คณอาภย ยายประโคน ๒๐๐ พ.อ. พงษจรส – พจมาน ทองม และบตรธดา ๑๐๐๐

คณธนวฒน พลอยกลม ๒๐๐ คณมานต – คณประภาพร เพมทรพย ๓๐๐

คณอบล บญภณฑ และครอบครว ๒๐๐ พ.ต.หญง อญชล เพชรวงษ และครอบครว ๒๐๐

คณสธาทพย กาแพงแกว และครอบครว ๑๕๐ พ.ต.หญง พรทพา พวงลาเจยก และครอบครว ๑๐๐๐๐

คณสรจ ชวบรนทร และครอบครว ๑๕๐ เจาหนาทองคการคาของ สก.สค. ๑๐๐๐

คณแมปนดดา ปรกล และครอบครว ๑๕๐ จ.ส.อ.หญง ยศรนทร เอก อครานนท และครอบครว ๒๐๐

คณจรญา ไวศยะสวสด ๑๕๐ ส.อ.สรรเสรญ อางคา และครอบครว ๒๐๐

คณกลนการ ศรสมย ๑๕๐ ผไมประสงคออกนาม ๑๐๐๐

๒๑๓

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ ครอบครว มารศรชยวงษ ๑๐๐ กลม คณออยใจ คานปอ ครอบครว เกอไพบลย ๑๐๐ คณผสด สลารวม ๒๐๐

คณศศวมล สมย ๑๐๐ คณสมใจ หาญอาสา ๒๐๐ คณศรโชค ไพรสมบรณ ๑๐๐ คณศรนทรทพย คาแถลง ๑๐๐

คณละมย สองอมา ๑๐๐ คณภควต คาด ๕๐๐

คณสจตรา ทาธวน ๑๐๐ คณธระพงษ ศรขลา ๑๐๐

คณประวทย ยงปญญา ๑๐๐ คณไอลดา ทพสทธ และ Mr. Marcos Gonzalez Pardo ๒๐๐

คณดวงพร ผวงาม และครอบครว ๑๐๐ นายแพทย เรองกตต รตนยานนท ๑๐๐๐

คณเทา - คณบญทน ใชยสาร และครอบครว ๑๐๐ นายแพทย ยงสรร วงคววฒนเสร ๕๐๐

คณนนทรกา คาโสภา ๑๐๐ คณทดดาว อยเยน ๒๐๐

คณรศม ๑๐๐ คณอารยา หกขนทด ๒๐๐

คณทฆมพร ใชยสาร ๑๐๐ คณอทนวรรณ ยสาคร ๑๐๐

คณบญทวา ศรปนแกว ๑๐๐ คณรงทวา ปตถา ๑๐๐

คณพไล และครอบครว ๑๐๐ คณกฤษณา ตะนะสอน ๑๐๐

คณจราภรณ วองพานช และครอบครว ๑๐๐ คณจนทรอาร สาร ๑๐๐ คณอโณทย ถนอมจต ๕๐ คณพรปวณ วองสวรรณสาร ๒๐๐

คณแมแตว ภมไสล ๕๐ คณฤทธรงค พรหนาย ๑๐๐๐

คณสคนธวทย แสนสภา ๕๐ คณออยใจ คานปอ และ ครอบครว ๕๐๐

คณเมตตา ภมไสล ๕๐ คณวลลภา ฮวดหล ๕๐๐

คณประเวศ ภมไสล ๕๐ คณสนนท ฉาสายทอง ๒๐๐

คณตะวน ศรพทธา ๕๐ กลม คณธปกโชต เกตองกร คณประมล คาเบา ๕๐ คณฮงเจยง แซโตว ๓๐๐

คณบญฮง อปชฌาย ๕๐ คณไหทง แซอง ๑๕๐

คณไทน ๕๐ คณจรญญา โตชยางกร ๑๐๐

คณซ ๕๐ คณจงกลน โตเจรญชย ๑๐๐

คณทองบล ศรหาเดช ๕๐ คณวรางคณา อภสกลรตน และ ครอบครว ๑๐๐

คณสมจตร ศรหาเดช ๕๐ คณธปกโชต เกตองกร และครอบครว ๒๕๐

คณจนตหรา ตรองสข ๕๐ กลม พ.ต.หญงพชชา พวงยอด คณกนกพร ไสวศกด ๕๐ พลตรหญงเทว ชยเดช ๒๕๐

คณกมาร ๕๐ พ.อ.ศานต บญญะฐ ๑๐๐

คณนตา บอตดตอ ๕๐ พ.อ.กตพจน ถาวรศาสนวงศ และครอบครว ๒๐๐

คณลลา ปาระดด ๕๐ พ.อ.หญงตองใจ ชาญชยศก และครอบครว ๑๐๐๐

คณมาลา ๕๐ พ.อ.ฉตรชย เมองศรนน ๒๐๐

คณลาเพยร พนธยม ๕๐ พ.อ.จตต-คณสมประดษฐ เนนเลศ ๒๕๐

คณภารษา พนธยม ๕๐ พ.ท.ยคล อนวงศและครอบครว ๒๐๐

คณรตนา สรยะ ๕๐ พ.ต.โกศล อนทรสวาท ๑๐๐

กลม คณภคสรญ รตนชวกล พ.ต.หญงพชชา พวงยอดและครอบครว ๕๐๐

คณอรรถพล วจตรศรวฒน ๑๕๐๐ ร.ท.พรพฒน เกดโภคาและครอบครว ๒๐๐

คณอนนต จนทรเลศเลขา ๑๘๐๐ จ.ส.อ.ธนทต -คณดาราพร หอมกลน ๑๐๐

๒๑๔

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณอนนตา รตนชวกล และครอบครว ๑๐๐๐ ส.อ.หญงวรพร ศรรตนและครอบครว ๑๐๐

คณภคสรญ รตนชวกล ๒๐๐ คณสณภพ เปรมเจรญ ๓๐๐

คณเอนก - คณณฐภทร - ด.ช.เอกนภทร ประทมมาศ ๑๐๐ คณยายเสงยม - คณธนาทพย บญศกด ๕๐๐ คณสมชาย - คณพรพมล วกรานตานนท ๑๒๐๐ คณศรลกษณ อนทะใจและครอบครว ๕๐๐

คณปรญญา เตยงพทยากร ๑๐๐ คณมนธรา วโรจนศรศกดและครอบครว ๒๐๐๐

คณกญญา อรณมหาศน ๑๐๐ คณวฒนา โพธราช ๑๐๐

กลม คณวรญญปวร ผองเมองปก คณรงนภาวรรส วเชยรและครอบครว ๑๐๐

คณ ทองสข สาระรตน ๑๐๐ กลม คณยอดขวญ สรอยสน คณไพฑรย สงบญ ๑๐๐ คณสงบ - คณบญมาก – คณสงเวยน - คณบญธรรม

รตนคณ ๕๐๐

คณสมหมาย สงบญ ๑๐๐ คณศนสนย รตนคณ ๑๐๐

คณพรพสทธ สงบญ ๑๐๐ คณนอย- คณทรพย- คณยอดขวญ สรอยสน ๔๐๐

ด.ญ. ศศธร สงบญ ๑๐๐ คณสกลตรา วองไวการคา ๒๐๐

คณสนสา ผองเมองปก และ ครอบครว ๑๐๐ กลม คณพรพมล มหาณรงค ณ ราชสมา คณทววงษ ผองเมองปก ๑๐๐ ครอบครวคณพอณฐกรณ - คณแมศรรตน มหาณรงค ณ

ราชสมา โดย คณพรพมล มหาณรงค ณ ราชสมา ๕๐๐๐

คณเพยรพมกข ผองเมองปก ๑๐๐ คณมาโนช พฒพนธ – คณเกศน สวรรณรจ ๕๐๐๐

คณวรญญปวร ผองเมองปก ๑๐๐ บานลลาไทยรสอรต บานแพว โดยคณเปยก – คณนท ๒๐๐๐

คณณฐพพฒน ผองเมองปก ๑๐๐ คณเกรยงไกร กตดาเกง ๒๐๐๐

คณสขรนทร เพงหนน ๑๐๐ คณสรวชญ หรญรจพงษ ๒๐๐๐

คณธราธป บลอบดลลา ๑๐๐ คณประเสรฐ – คณณฐนชชา ขาคอป และครอบครว ๒๐๐๐

คณสมจต ศรอนทร ๑๐๐ คณชณภทร ลมวไล และครอบครว ๒๐๐๐

คณเสารแกว ศรอนทร ๑๐๐ คณนพล ไชยวลลา และครอบครว ๑๐๐๐

ด.ญ. ศราวรรณ ศรอนทร ๑๐๐ คณสนธชย เฉลมชยชาญ และครอบครว ๑๐๐๐

กลม คณพทจาร หลงจตตกล คณสรพงษ – คณจราพร - คณเพชร วชรจตต ๑๐๐๐

คณมาลน หาชย ๕๐๐ คณชลธชา – คณรกก - ด.ช.แมทธว แอนดรว ๙๐๐

คณวาสนา ชศรทองและครอบครว ๑๐๐ คณศภกรณ มหาณรงค ณ ราชสมา และบตร ๕๐๐

คณณฐชา พทธา ๑๐๐ คณนธดา มหาณรงค ณ ราชสมา และบตร ๕๐๐

คณพชญาภา ใจปลอด ๑๐๐ คณธระรฐ มหาณรงค ณ ราชสมา ๕๐๐

คณอนนต - คณสมนก อยด

๑๐๐๐

คณนพรตน จนดาศรตระกล ๕๐๐ คณกรม เรองฤทธ คณนพล ไชยวลลา และครอบครว ๕๐๐

คณวชรนทร อยด คณศรพรเพญ มะลทอง – คณพรเทพ ตงคเศรณ ๕๐๐

คณศศวมล พมเพชรลวน คณแมเพญพรรณ ชลานเคราะห ๕๐๐

คณณนฐภทร พรหมพนธกรณ แมชณรชตวรรณ เพยรด ๕๐๐

คณณฐนนท - ด.ญ. เพยรพณร พรหมพนธกรณ คณณฐกานต สปนธรรม ๕๐๐

ด.ช. วงศกร - ด.ช. ธนโชต เชาวโคกสง ๑๐๐ คณพรสข พลสมบตนนท ๕๐๐

คณอนพนธ พรอมพงศทรและครอบครว ๑๐๐

คณณฐวรา อารยะทรงศกด ๕๐๐

คณปวนท ชนรกษบารง คณประภาพร ขาอนทร - คณอานนท จนดานอย ๕๐๐

คณภาวน มงคณคาและครอบครว ๒๐๐ คณชมภสสร วสวราภรณ ๕๐๐

๒๑๕

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณอรณชา สกลศรและครอบครว ๒๐๐ คณเขมเพชร พานแพน และครอบครว ๕๐๐

คณพทจาร หลงจตตกลและครอบครว ๑๐๐

คณอนนต ตนสเมธ และครอบครว ๕๐๐

คณสมนา ศรโชตและครอบครว คณวรตน ตนตระกล และครอบครว ๕๐๐ คณอรนช วงศวฒนาเสถยร ๕๐ คณวรพงษ ประดงจงเนตร ๕๐๐

คณบารงศกด จนทนแดงและครอบครว ๒๐๐ คณรนทรดา ปงอด ๕๐๐

ไมประสงคออกนาม ๒๐ คณคบญ พนธบตร ๕๐๐

บรจาคเปนรายบคคล คณสร จมอาม ๕๐๐

พล.อ.วฒนะ- คณนภาพร กาญจนะวสต ๑๐๐๐๐ คณนรนดร – คณนตยา - ด.ช.นรนทร เกสงเนน ๕๐๐ คณแมทว รนถวล ๑๐๐๐ คณศภกร เอยมสะอาด - คณอชยา พนภย และครอบครว ๕๐๐

คณยงยทธ เนยมทรพย ๒๐๐๐๐ คณนจรย ยานะ และครอบครว ๕๐๐

พลโทคมน จนทรเดนแสง คณอญชรนทร คณปณณปารม ปฏนสสคโค

๑๐๐๐๐ คณไพรนทร ทมประดา และครอบครว ๕๐๐

คณลาวณ เจอรรารด ๒๐๐๐ คณอาล ใหมสรอย และครอบครว ๕๐๐

คณจนตนา จตรสงห ๕๐๐๐ คณฐตาพร กรฑา และครอบครว ๕๐๐ คณรงวด จฑามณ - คณธนะพงศ - คณนฐพร อนทวชรารตน

๓๐๐๐ Ms. Hong Aike Moung ๕๐๐

คณกมล มหาภรมย และคณปยพรรษา มณแสง ๒๐๐๐ Ms. Kham Su ๕๐๐

คณวาสน ตงประกอบ ๒๐๐๐ คณกลธดา มณรตน ๕๐๐

คณณทฐญา ศศณฐญา ๒๐๐๐ คณเอนก บรณะ ๕๐๐

คณศรนนท - คณสนดา เอยมสกล ๑๕๐๐ คณกนกทพย กาลงกาศ และครอบครว ๕๐๐

พ.ท.ชโณธร - คณวนทนย ศรโยธน ๑๐๐๐ คณอนชา – คณเพยว สนทแสง และครอบครว ๔๕๐

คณมงคลธร - คณสจนทน บวประทม ๑๐๐๐ คณสทธมาน ศรพรวฒกล และครอบครว ๔๐๐

www.LemmeMore.com อปกรณวตถดบเบเกอร ๑๐๐๐ คณกนกทพย กาลงกาศ และครอบครว ๒๐๐

คณมาลย กลทอง และครอบครว ๑๐๐๐ คณวรพนธ กนหมด และครอบครว ๒๐๐

คณจราพรรณ ปนเออง ๓๐๐ คณแสงยอด - คณแสง ตาปน ๒๐๐

คณพนธเทพ จฬพนธทอง และครอบครว ๕๐๐ คณสทธณ เทยนเขยว ๑๐๐

คณเพยรขวญ วละขนคา ๑๐๐๐ คณพชรดา สงโต ๓๐๐

คณกสมา แซคว ๓๐๐ คณองคารฤด - ด.ญ.ธนพร ปนง ๓๐๐

คณวราภรณ เปยมเขยว ๒๐๐ คณสกลยา วเชยรสวรรค ๕๐๐ คณพรสรย จนทรอนทร ๑๐๐ คณศกรฤด - คณพชรวน ปนง ๒๐๐

คณมนสนนท ธนกฤตเจรญสน ๓๐๐๐ ผไมประสงคออกนาม ๕๐

คณวภาวรรณ- คณนเรศ- คณสตกาญจน ศรมข ๕๐๐ คณภญโญ - คณศรดา จากรานโชกน ๑๐๐๐

คณสาโรจน นวลมศร ๑๐๐ คณณาตญา ปญญาคม ๔๕๐

คณปรญญา แสวงสข และคณพจพณณ บญธวชชย ๑๐๐๐ บรจาคเปนรายบคคล (ตอ) คณฐตาภา ไตรศรพานช และคณประเทอง โจมรมย ๕๐๐ คณกฤตวรรณ องคสกล ๕๐๐

คณพรพรรณ มทองคา ๔๐๐ คณพชร วารเวส ๑๐๐

คณชตมา ถาวรโรจนพฒนา ๒๐๐ คณภกด สมานทอง ๒๐๐ คณไชยวชร - คณกาญจนสร บงกชเดชากร และครอบครว

๕๐๐ คณอารมณ – คณพรฤด - ด.ญ.ชญานชต - ด.ญ.นวรตน บญสราง

๘๐๐

๒๑๖

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณวลย โคนาบาล ๑๐๐๐ คณนนทพร ทองเหลยว ๓๐๐

คณอลสา เกดแสง ๒๐๐ คณวนย – คณเพญจมาศ - คณพชยาน ธระศลป ๑๐๐๐

คณเกษม แกนรอด และครอบครว ๕๐๐ คณอารย เชอพานชย ๒๐๐๐ คณวมลลกษณ แซตน ๑๐๐ คณแมพลลภา ชยรกเกยรต และครอบครว ๕๐๐

คณสงวน ทรพยประกอบ ๕๐๐ คณทศนย ลมเกยรตเชดช ๕๐๐

ร.ต.ชาญ สขศร ๑๐๐ พ.ต.ท.สมบรณ - คณธนสร กมานนทน ๕๐๐

คณหนเจยม ทะล ๓๐๐ คณพนผล สวธนะเชาว ๕๐๐

คณจราภา สงขทป ๒๐๐ คณสภาภรณ จนทศร ๒๐๐

คณประจวบ - คณหนเดน อนทองสข ๒๐๐ คณนรศา ออนสมา ๑๐๐

คณกศล ไหมจนทร ๑๐๐ จ.ส.อ.ประสทธ - คณสายรง ศอกจะบก ๑๐๐

คณวรรณฤด กงวานสขธารง และครอบครว ๑๐๐๐ คณรตนา จรญเมธาพนธ ๑๐๐

คณอภสทธ ชชวาลานนท และครอบครว ๕๐๐ คณบญชย หาญตงมงคล ๑๐๐

คณสดาพรรณ ศภปฐม และครอบครว ๑๐๐๐ คณลลดา โพธเอยม ๑๐๐

คณเฉลมเกยรต วระถาวร และครอบครว ๑๐๐๐ จ.ส.อ.สถาพร - คณชญญา ฟงเฟอง ๑๐๐๐

คณสมพนธ ทรงสอาด และครอบครว ๘๐๐ คณวลยา - คณสรศกย เจรญศรสนต และครอบครว ๓๐๐๐ คณปณพจน - คณเสาวลกษณ สสข ๒๐๐ ครอบครว "ทองชยยง" ๕๐๐

คณเบญญาภา พรมมา ๒๐๐ คณเพญพรรณ สงหวลย ๑๕๐

คณวไล แสงทอง ๒๐๐ คณดษยารนทร ชลดดง ๔๐๐

คณสนต – คณวนด - คณภทราพร มสกะ ๒๐๐ คณรตธกานฐ ใจตรง ๑๐๐๐

คณทนรตน ศรสวรรณ ๑๐๐ คณอไร หนดวง ๑๐๐

คณสงห ประจาบญ ๑๐๐ คณวรพล จระเดชดารง ๑๔๐๐

คณรงนภา อนนม และครอบครว ๑๐๐ คณดวงรตน วชชนลบล ๒๐๐๐

คณศรนวล โรจนเสถยร ๒๐๐ คณบารง - พมใจ จนเพชร ๑๐๐

คณจาเนยร ประยงค ๒๐๐ คณตรยเมต - จรรตน จนเพชร ๑๐๐

คณกฤษณา ชยเรยบ ๑๐๐ คณชยยศ ชนโชตกร ๕๐๐

คณตม อารยหน และครอบครว ๑๐๐๐ คณทองมวน - เดกหญง อรพรรณ บนไธสง ๕๐๐

คณรณฤทธ ศรประทมวงศ และครอบครว ๓๐๐ ผไมประสงคออกนาม ๑๐๐

คณปทมพร ประสงคทรพย ๓๐๐ คณลาน เทยงด ๑๐๐ คณเทวา - ด.ญ. ณฐชา สมอย ๑๐๐ คณทตภา เทยงด ๑๐๐ คณศภณฐ ชชวาลานนท ๔๐๐ คณกฤษนนท ชพประสพ ๑๐๐ คณราเชนทร – คณอทย – คณอญชญ - คณณฐกร สมอย

๕๐๐ คณวชระพล จายพอควร ๑๐๐

คณธน – คณทองเพยร – คณนงพะงา - คณนพวรรณ นอยสอน

๓๐๐ คณพลอยพชชา สรพรวฒ ๒๒๐๐

ด.ญ.ชญญา ชชวาลานนท ๒๐๐ คณณฎสณย วสโชตพงค ๕๐๐ ด.ญ.ญาดา ชชวาลานนท ๓๐๐ คณวงจนทร โชชยพนธวงศ ๑๐๐ คณทพวรรณ – คณชนดา - คณชรญญา จลยานนท ๕๐๐ คณอรนช วาจาจรง ๑๐๐

ด.ญ.กญญาณฐ ชชวาลานนท ๑๐๐ กลม พนตรหญง กฤษณ วเชยรรตน คณสวฒน นลประดบ และครอบครว ๑๐๐ พนตรหญง กฤษณ วเชยรรตน

๒๑๗

รายชอผบรจาคพมพหนงสอ คณสภางค ทองหอ ๑๐๐ คณพรย วชรวรรณกล

พนจาอากาศเอก นธนนท คาสข ๑๐๐ คณเอก กฤษณาวารนทร

คณรสรนทร อครวสไพศาล ๑๐๐ คณกรพนธ กฤษณาวารนทร คณสรสวด อมร ๓๐๐ คณนวพร ตงจตรเจรญชย และครอบครว

คณจนทรจรา จนทรมณ ๑๐๐ พนเอก อรรถพล ลดใหมกลวฒน

คณจนตนา แสงอรณ ๒๐๐ พนเอกหญง เตมสข กรประวตร

คณชลสทธ แสงอรณ ๑๐๐ พนโทหญง ถจตราทพย สามภกด

คณไชยธร ไชยวรรชะนะ และคณปยวรรณ ฉยยะ ๑๒๕๐ พนตร เมธา - รอยเอกหญง ภสราวรรณ รกเจรญ

ด.ช.ชลกร แสงอรณ ๑๐๐ รอยเอกหญง อจราวรรณ สายวจตร

คณชนะกจ แสงอรณ ๑๐๐ พนเอก นพรตน ศกดาศร

คณวบลย ชชวาลานนท ๓๐๐ พนเอก ชวนทร สนทรบระ

คณสรอยเพชร เพยรด ๕๐๐ พนเอก จารส สงขปอม

คณยายประเทอง ผดงลาภ ๒๐๐ พนโทหญง ปณฑชนต บญพาม

คณยายประสม ทพยรตน ๑๐๐ พนเอกหญง งามพร ศรวลาส

คณยายกมล กลนพยอม ๑๐๐ จ.ส.อ.บนเทง ปททมโม คณยายทองเปลว ประเสรฐพงษ ๒๐๐ พนโทหญง สถรา สขถรเดช

คณลงบรรเจด จนทรเชอ ๒๐๐ พนตรหญง ปยะรช ราชกจ

อายบวร ๑๐๐๐๐ พนเอก สมนก เอนกวฒน

คณอไร ชมชพ (ปาเลก) ๓๐๐ พนตรหญง อโนชา คงสวรรณ และครอบครว

คณชน - คณอรวรรณ ทองอย ๓๐๐ รอยเอกหญง สรวงโสมนส นาควชระ

นาวาเอก วรทธนนท หอยสงข และครอบครว ๒๐๐ คณปราณ ปนแกว

คณสรย ลารอง และครอบครว ๓๐๐ จ.ส.อ.หญง ศศธร เฉลยอาสน

คณลาพน - คณนอย สวรรณเพชร และครอบครว

๑๑๒๐

คณเอมมกา จทพย และครอบครว

คณอนสรณ - คณแกว ชะนะการ พนเอกหญง สรมาลย สวางวรรณ

คณศศธร - คณอนทร จงนอก คณวนดา เอลสเนอร

คณไพรทล สวรรณเพชร และครอบครว จ.ส.อ.ชรนทร - จ.ส.อ.หญงพเยาว นาคภม

คณลาภ สวรรณเพชร และครอบครว คณปวรศา - นนร.พสสย - ด.ช.นรภทร นาคภม

คณอมรรตน ภกองชนะ จ.ส.อ.ประยร อนทรจารญ คณเพญรง เกษทบทม พนโทหญง มนตภสสร เกตศร

คณปทมมา – คณกมล - ด.ช.พงศภต - ด.ช.พลวต พ.ท.ฤาชา - ร.ท.หญงวนวสาข ประสาทแกว

- ด.ช.พทวส แจมไธสง จ.ส.อ.สรชย - ขวญเยอน เจยมวรกลชย

คณสวสด - คณกนกพร - คณวนส วนหลมขาว พ.อ.สรรชย อจลานนท คณวลยลกษณ อดมพฒกจ - คณบษกร ดารงธนาน-รกษ - คณอานาจ คงไทย ๑๕๐๐

ส.อ.หญง อมรรตน วรพงษ

ตมเหห กจจ อาตปป อกขาตาโร ตถาคตา ปฏปนนา ปโมกขนต ฌายโน มารพนธนา

ทานทงหลายตองทาความเพยรเอง ตถาคตเปนแตผบอก ผมปกตเพงพเนจดาเนนไปแลว จกพนจากเครองผกของมาร

ข.ธ. ๒๕/๕๑

วดตาลเอน เลขท ๑ หม๑ ต.ตาลเอน อ.บางปะหน จ.พระนครศรอยธยา ๑๓๒๒๐