almanakmimarlik, tasarim, kuram

+

H.Cansu Cürgen 502121432 | ITU Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı ADT Mimarlık Tasarım Kuram Dersi Prof.dr. Ayse Senturer Prof.dr. Arda Inceoglu Yrd.doc.dr. Funda Uz

Mimarlik Tasarim Kuramkrizler, esikler ve paradigmalari mimarlik kurami yayinlari uzerinden okumak

önsö

z

Mimarlığı düşünmek, mimarlık kuram(lar)ı olarak ortaya konanlardan ve mimarlığa bulaşan ya da doğrusu, mimarlığın bulaşabildiği düşüncelerden bağımsız olmuyor. Bu bulaşıklık hali neyin mimarlık olup neyin kapsam dışı kaldığı konu-sundaki muğlaklığı sezdirdiği için iyi bir tarif olabilir. Çünkü mimarlık bir meslek tarifi ve disiplin olmaktan çıkıp bir tavır halini (mimari tavır) aldığında ondan birşeyler çıkabileceğini, (bu-yeni-düşünce üretimi olur, yazı olarak, bina olarak ortaya çıkar) düşünüyorum. Bu meslek tarifinden ziyade tavır olma hali, meslek adamı-mimar’ı, entellektüel bir karakter olarak kurgular.

Mimarlığın bulaşıklığı kuşkusuz yeni değil, ancak bulaştıklarından kendine kattıklarını yorumlayışımızda yeni olan şeyler var. Bulaştığı düşünce üretimleri, felsefenin ya da bilimin uğraşlarından biri olabilir. Bu uğraşlar, başlı başına güçlü, kendi içinde veya ardılı olduğu düşüncelerle tutarlı tezahürlerdir. Ancak ortaya çıktığı ortamından ayrılıp kendine mimarlık ilgisinde yer bulduğunda, ya baska bir hal alır ya da başka bir anlam yükü, örneğin metafor haline gelebilir. Mimari kavrayış ve ilişki kurma biçimi, benzeri bazı durumlarda zorlama da kalabilir, bilimlerden , felsefi düşünceden alınanları üzerine yapıştırdıkça katmanlaşır ve orada derinlerde bir yerde kazarak ortaya çıkarabileceğimiz bir öz varmış gibi hissederiz, çünkü bu sonradan eklenenler, bağlamından koparılarak yapıştırılanlar, bulaşanlar hemhal olmamıştır bu anlayışta. Mimarlığı bizatihi bir disiplin olarak ele alan görüş onu, kabul görmüş standartların tekniklerin ve malzemelerin icinde tutan bir pratik olarak görür, görünür değilse de algılabilir sınırların içinde tutar. Disiplin olarak-mimarlıktan çıkacak şeyin katılığı, her türden etkileşimi, en fazla modifikasyon olarak varsayar ve içkin oldukları iddia edilemez. Mimarlığa ancak eklenip çıkarılabilir, bir bakış verir, belki akımlaşır ama neticede bir zaman sonra yok olur, meşruiyetini yitirir. Ancak bu bulaşıklık durumunu modifikasyon degil de, mimarlığın genlerine etki eden bir dönüşüm olarak görebilirsek o zaman bu yapışan, bulaşan birikmişliğe bir özden ayrı yığınlar olarak degil, bir bütün olarak, mimarlığın evriminin o noktasındaki ve o anki hali olarak bakabiliriz. Evriminin herhangi bir anında, mimari tavır, bu-lastigi ya da ona bulasan kavramlarla şekillenir, bir kısmını kendi sabitleri diye varsaymaya kalksak dahi ne etkilesimler ne kavram icerikleri sabit kalmayacagindan, genelgecer cevaplar çıkarsayamayız, ama anlık karşılıklar bulabiliriz. Bu durumda da elimizde katı bulunan bir mimarlik dusuncesiyle herseye cevap verilebilinecegi ve dogrulugu tartisilmaz kurallar butunu insa edilebilinecegi dusuncesinden ve methodlardan kurtulur, durum planlariyla bu anlik karsilasilan-lara nasil tavir gelistirilebilecegini dusunuruz.

Bu almanak, yukarıda özetlenen düşüncelere eşlik eden öznel bir mimarlık yayınları seçkisinden oluşmaktadır. Bu çerçevede kuram mimarlık özelinde, özellikle mimarlar tarafından üretilen kuramsal yayınlar üzerinden incele-necektir. Her bir sayfayı takip eden zaman çizelgesinde* günümüze dek kuramsal mimarlık yayınlarını takip etmek mümkündür. Takip eden sayfalarda, kuramsal eşikler oluşturduğu düşünülen yayınlara detaylı olarak yer verilmektedir.

-------------------

*çizelgede 1980’lere dek işlenen yayınlar için kaynak olarak Ocak 2009 AD Theorical Meltdown sayısı Francesco Proto’nun derlemesi kullanılmıştır.

Villard de HonnecourtCodex

1230

FilereteCodex Magliabechiamus

1464

Leon Battista AlbertiDe Re Aedificatoria Libri Decem

1542

Jean MartinArchitecture ou Artde Bien Bastir

1547

Walter Rivius or RyffVitruvius Teutsch

1548

Hans BlumVon den Fünff Sülen

1550

vitruvius+

Vitruvius, De Architectura Libri Decem

Marcus Vitruvius Pollio (MS 80–15 MÖ) kendi döne-minin -Klasik Antikite’nin- mimarlığından izlerin bugüne taşınmasını, genis kapsamlı bir yaklaşımla ifade edilecek olursa, Batı mimarlığı ve mimarlık düşüncesini tarih boyunca etkileyebilmesini, Mimarlık Uzerine On Kitap adlı yazmalarından kalan parçalarla gerçekleştirir. Vitruvius, iyi bir mimarlık ürününde bulunması gereken üç özelliğe dikkat çeker: firmitas, utilitas, venustas; yani, dayanıklılık, işlevsellik ve güzellik. Vitruvius’e göre, mimarlık doğanın taklit edilmesidir. Nitekim Vitruvius’ün kuramla bağı ‘oran ilkeleri’yle kurduğu ilişkide ortaya çıkar. Bu düşünüş biçimini Leonardo da Vinci, kozmik düzen ve temel ge-ometrik kalıpları kural alan ve bedeni çember ve kare içine yerleştirilmiş Vitruvius Adamı eskizinde örnekleyecektir. De Architectura’dan kalan yaz-malar, Batı mimarlığının ‘öz’ arayışına uygun olarak illustre edilmiş ve kutsal kitaplaştırılmıştır.

+

1

Daniele BarbaroI Dieci Libri dell'Architettura di M Vitruvio

1556

Philibert de l'OrmeLe premier Tome del'Architecture

1561

VignolaRegola delli CinqueOrdini d'Architettura

1562

John ShuteThe First and Chief Grounds of Architecture

1563

Andrea PalladioI Quattro Libri dell'Architettura

1570

Wendel DietterlinArchitectura von Au_theilung, Symmetria und Proportion der Fünff Seulen

1598

alberti +

+

Leon Battista Alberti, Della architettura:Libri dieci

Alberti’nin (1404-72) On Kitabının -Libri Die-ci- Vitruvius’un Mimarlık Uzerine On Kitabı’nı takiben, Rönesans döneminde mimarlık üzerine yazılmış ve bilimsel nitelik taşıyan ilk eser olduğu kabul edilmektedir. Şehir planlamada tarihe, felsefeden mühendisliğe pek çok alana değinir. Eser, 15. yüzyıl Floransa’sında doğan Rönesans fikirleriyle tüm dünyayı etkileyecek güce ulaşırken, birşeylerin değişmeye başladığının da haber-cisi olur: mimarın yeni pozisyonunu ve mevcut mimarlık bilgisinin sorgulanması. Tanyeli’ye göre, ne Antik Yunan’da ne Ortaçağ’da ne de Roma’da mimar gerçek bir entellektüel değildi; Mimarın entellektüel iktidar talebi, Alberti’den başlamaktadır. Kitapla gelen diğer bir değişim ise, 15.yy’den başlayarak mimari bilgi alanının, mevcut durumda hiçbir biçimde eleştirel olmayan ve belirli kalıplardan ibaret yapısının çözülmeye başlaması ve iç tutarlılığının ortadan kalkmasıdır. 2

Vicenzo ScamozziL'idea della Architettura Universale

1615

Sebastiano SerlioTutte l'Opere d'Architettura et Prospettiva

1619

Roland Fréart de ChambrayVitruvius Teutsch

1650

Claude PerraultLe Dix Livres d'Architecture de Vitruve

1673

Augustin Charles d'AvilerCours d'Architecture Qui Comprend les Orders de Vignole

1691

Domenico de RossiDisegni di Vari Altarie Cappelle nelle Chiese di Roma

1713

palladio +

Andrea Palladio, I Quattro Libri dell’Architettura

Andrea Palladio’nun (1508-80) ve yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ının önemi, Vitruvius ve Alberti’nin otoritesini kabul ederek klasik model-ler üzerinden ilerlemesinin yanında, modern strük-türler tasarlayarak ‘bağımsızlığını ilan edişinden’ ileri gelir. Palladio’nun mimarlığa kazandırdığı en yenilikçi biçimlendirme metodlarından birini Roman Katolik Kiliseleri’nin superpoze edilmis cizimlerle temsilinde uygulamıştır. Palladio’nun stiline duyulan hayranlık -Palladianism- yakın za-manda yeniden gündeme gelmiş ve yeni bir mi-mari trend olmuştur.

3

Colen CampbellVitruvius Britannicus

1725

James GibbsA Book of Architecture, Containing Designs of Buildings and Ornament

1728

Isaac WareA Complete Body of Architecture

1756

William ChambersA Treatise on Civil Architecture

1759

Giovanni Battista PiranesiDella Magnificenza ed Architettura de 'Romani

1761

Marie-Joseph PeyreOuvres d'Architecture

1765

Francesco MiliziaPrincipi di Architettura Civile

1765

piranesi +

+

Giovanni Battista Piranesi, Della Magnificenza ed Architettura de’ Romani

Giovanni Battista Piranesi (1720-1778), ‘mimarlığın kökeni’ ve ‘estetik’ tartışmalar üzer-ine düşünceleri ve özgün çizimleriyle hakim para-digmaya karşı duran bir mimar olmuştur. Köken tartışmalarında Doğu/Batı ayrımına dayanmayan bir mimarlık tarihi anlayışı geliştiren Piranesi, söz konusu tezini Roma mimarlığının kökeni Etrüsk’e, Etrüsk’ün kökleri ise Mısır’a dayanmaktadır savıyla desteklemişti. Piranesi bu savıyla aynı zamanda estetik tartışmaya da katılmış oluyor-du. Çünkü Roma mimarlığının kökenini farklı bir medeniyete dayandırarak, kendi öz mimarlığını ‘hünerli güzellik’ sözleriyle tanımlanan Yunan mimarlığından ayrı ele alıyor, böylece Roma mimarlığını estetik etki bağlamında başka bir yere, ‘yüce’ konumuna yerleştiriyordu. Ancak Piranesi’nin mantıklı görünen iddiası onun çılgın ya da tuhaf olarak tanımlanmasına yol açmıştır. 4

Principi di Architettura CivileGiovanni Battista CiprianiIndice delle Figure Relative ai Principi di Architettura Civile

1800

Claude-Nicolas LedouxVitruvius Britannicus

1804

Jean-Nicolas-Louis DurandPrécis des Lecons d'Architecture

1805

Gottfried SemperVorläufige Bemerkungen Uber Bemalte Architektur und Plastik Beiden Alten

1834

Karl Fridrich SchinkelSammlung Architectonischer Entwürfe

1840

Augustus Welby PuginThe True Principles of Pointed or Christian Architecture

1842

ledoux +

+

Andrea Palladio, I Quattro Libri dell’Architettura

Andrea Palladio’nun (1508-80) ve yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ının önemi, Vitruvius ve Alberti’nin otoritesini kabul ederek klasik model-ler üzerinden ilerlemesinin yanında, modern strük-türler tasarlayarak ‘bağımsızlığını ilan edişinden’ ileri gelir. Palladio’nun mimarlığa kazandırdığı en yenilikçi biçimlendirme metodlarından birini Roman Katolik Kiliseleri’nin superpoze edilmis cizimlerle temsilinde uygulamıştır. Palladio’nun stiline duyulan hayranlık -Palladianism- yakın za-manda yeniden gündeme gelmiş ve yeni bir mi-mari trend olmuştur.

Gottfried SemperDie Vier Elemente derBaukunst

1851

Carl Alexander HeideloffDer KleineAltdeutsche (Gothe)

1852

Gottfried SemperDer Stil in den Technischen und Tektonischen Künsten

1863

Georg Gottlob UngewitterLehrbuch der Gothinschen Konstruktionen

1864

Eugène-Emmanuel Viollet-le-DucDictionnaire Raisonné de L'architecture Francaise du XIe au XVIe Siècle

1868

Eugène-Emmanuel Viollet-le-DucEntretiens sur l'Architecture

1872

+

viollet le duc+

Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc, Dictionaire Raisonne de L’Architecture Francaise du XIe au XVIe Siècle

Eugène Viollet-le-Duc (1814–79) antik yapılara önerdiği restorasyonlarında, yaratıcı bir yaklaşımı tarihi verilerle birleştirmiştir. Paris Notre Dame Katedrali’nde yaptığı güncellemeler daha sonra pek çok gotik mimarlık eserinin restorasyonun-da temel bir referans olacaktır. Viollet-le-Duc, zamanının mimari kabullerinin dışında kalarak, Klasik karşısında Gotik, dekorasyon karşısında konstrüksiyon, tutucu akademizm karşısında ileri-cilik gibi rasyonel denilebilecek bir dizi mimari düşünceyi dile getirmiş ve Modernizm’e giden yolu açmıştır. Bu fikirlerin kendisi kadar yeni-likçi olan mimari temsilleri, 1854-1868 arasında tamamladığı sözlük çalışmasında yer bulmuştur. 5

Entretiens sur l'Architecture

Ebenezer HowardTo-morrow:A Peaceful Path to Real Reform

1898

Frank Lloyd WrightAusgeführte Bauten und Entwürfe

1910

Tony GarnierUne Cité industrielle: Etude pour la Construction desVilles

1917

Bruno TautDie Stadkrone

1919

Bruno TautAlpine Architektur

1919

Le CorbusierVers une Architecture

1923

Le CorbusierL'Esprit Nouveau

1920

Le CorbusierUrbanisme

1923

+

le corbusier +

Le Corbusier, L’Esprit Nouveau

Le Corbusier’in (1887,-1965), 1920 yılında yayınlamaya başladığı ‘L’Esprit Nouveau’, Moderizm’in tarihinde oldukça önemli bir yer edinmiş ancak fazla uzun soluklu olamamış mimarlık yayınıdır. Yayınlar, görsellerle bir-likte sanat, mimarlık ve kültür üzerine yazılmış yazılardan oluşmuştur. Le Corbusier’den başka, katkıda bulunanlar arasında Paul Dermée, Adolf Loos, Amadée Ozenfant ve Giuseppe Ungaretti sayılabilir. Yazılar Moderizm ideallerini anlatan\tanıtan ancak birbiriyle direkt ilişkili olmayan teorilerdir. Le Corbusier bu yayınlarda, modern endüstriyel tekniklerin ve stratejilerin kullanımının toplumun daha yüksek standartlarda ve daha iyi bir yapılı çevrede yaşamasının koşulu olarak görür. Dergide yayınlanan yazılarının bir kısmı daha sonra ‘Vers une Architecture’ kitabında yer almıştır.

Walter GropiusInternationaleArchitektur

1925

Henry R Hitchcock+Philip JohnsonThe International Style: Architecture since 1922

1932

Paul SchmitthennerDas Deutsche Wohnaus

1932

Le CorbusierLa Cherte d'Athènes

1943

Ministerrat der DDRGründsatze des Städtebaus

1950

ArchigramArchigram

1961

+

archigram +

Peter Cook, Michael Webb, Ron Herron, Warren Chalk, Dennis Crompton, David Greene Archigram

Archigram grubu ve Archigram dergisi, modern mimarlığın kalıplaşmış anlayışına tepki olarak doğmuş ve teknoloji-enformasyon bazlı gelecek mi-marisinin simgesi haline gelmiştir. Tez kapsamında 1961 yılında İngiltere’de altı genç mimarın -War-ren Chalk, Peter Cook, Dennis Crompton, David Greene, Ron Herron ve Michael Webb’in- bir araya gelerek oluşturdukları Archigram, 1961-1974 yılları arasında yüzün üzerinde projeye imza atmıştır. Ancak bu projelerin neredeyse tamamı gerçekleşmemiş; görselleri de kendileri kadar ilginç, ütopik fikirlerdi. Simon Sadler’ın 2005’te yayınlanan “Archigram: Architecture without Ar-chitecture” kitabının başlığında olduğu gibi belki de Archigram’ın ortaya koyduğu, mimarlığın kasten unutulduğu bir mimarlıktır. 7

ArchigramArchigram

Aldo RossiL'Architettura della Citta

1966

Robert VenturiComplexity and Contradiction in Architecture

1966

Robert Venturi, Denise Scott Brown + Steven IzenourLearning from Las Vegas

1972

Kisho KurokawaMetabolism in Architecture

1977

Christopher AlexanderA Pattern Language

1977

Charles JencksThe Language of Post-Modern Architecture

1977

+

+

rossi +

Aldo Rossi, L’Architettura della Città

Aldo Rossi (1931–97) 1966 yılında yayınladığı kitabında yer alan teorileriyle oldukça etkili olmuştur. Yazılarında Rossi, kentin zamansal sürekliliğinin unutulmadan incelenmesi ve inşa edilmesi gerektiğine değinir, güncel pratiğin bunu unutarak hareket etmesini eleştirir. Rossi’ye göre kent, kollektif hafızası aracılığıyla ‘hatırlar.’ Bu hafızayı ise anıtlar yaşatır. Başka bir deyişle, anıtlar şehre karakterini-kimliğini verir. Rossi’nin eseri, kentin unutulan ve ekonomik anlamda da geri kazanılmak istenen bölgelerindeki anıtsal yapılara da dolaylı olarak dikkat çekmektedir.

Rem KoolhaasDelirious New York

1978

Christian Norberg-SchulzGenius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture

1980

Colin Rawe, Fred KoetterCollage City

1983

Whiteman, Kipnis, BurdettStrategies in Architectural Thinking

1992

Mark WigleyThe Architecture of Deconstruction: Derrida's Haunt

1992

Daniel LibeskindCounterside

1991

+

venturi, brown, izenour+

Venturi, Brown, Izenour, Learning From Las Vegas

Modernist mimarlığın salt fonksiyonelliğine eleştiren Venturi’nin ‘Karmaşıklık ve Celişki’sini takip eden kitap mimari elitizmi tekrar hedef alır.Geç-Modernist eksresyonizmi ve yeni mi-mari trend olan reklam-cephe’leri karşılaştırır. Bu cephe anlayışını reklamın değil, unutulan Ameri-kan sembolizminin temsili olarak değerlendirir. Bu açıdan ayrıca mimari organizmalarin kabuğu - derisinin - ne olduğunu tartışmanın yolu açılır, ki bu tartışma ileride stil ya da biçim odaklarının da önüne geçecektir. Frampton ise kitaba şöyle yaklaşmaktadır: ‘Las Vegas’da çirkin kültü ve alelade olan şeyler, pazar ekonomisinin çevre-sel sonuçlarından biri gibi gösterilmektedir. Ven-turi ekonominin acımasızlığınca motive edilen, dev neon lambalarından başka hiçbir şeyi önemli bulmayan bir toplumda mimari tasarımın lüzumsuzluğuna karar vermiş görünüyor. ‘ 8

Mark WigleyThe Architecture of Deconstruction: Derrida's Haunt

Beatriz ColominaPrivacy and Publicity: Modern Architecture as Mass Media

1994

Bernard TschumiThe Manhattan Transcripts

1994

Bernard TschumiEvent Cities: praxis

1994

Holl, Pallasmaa, Perez-GomezQuestions of Perception, Phenomenology of Perception

1994

Kojin KarataniArchitecture as Metaphor: Language, Number, Money

1995

Conway L. MorganVirtual Architecture

1995

+

venturi, brown, izenour tschumi +

Bernard Tschumi, The Manhattan Transcripts

Manhattan Transcripts birçok mimari çizimden, bu çizimler ne gerçek proje, ne de salt fantezi olmadığı için farklıdır. MT, gerçekliğin mimari bir yorumunu uyarlamayı önermektedir. Bu amaca yönelik olarak, direk ya da bir olayın tanığı olan fotoğraflarla gösterilen belirli bir yapıyı kullanırlar. (Bazıları ‘olay’ yerine işlev derken, diğerleri pro-gram olarak da adlandırabilir.) Aynı zamanda, planlar, kesitler ve diyagramlar mekanın sınırlarını belirler ve değişik kahramanların (protagonist) hareketlerine işaret eder. Transkripsiyonlar, kend-ilerine yeten / müstakil çizimler grubu olsa da, iç tutarlılığından ötürü, öncelikle birer araçtır. Öncelikli amaçları, normalde geleneksel mi-mari temsillerden silinmiş şeyleri uyarlamak, yani mekan ve işlev arasındaki karmaşık ilişkiyi, sahne ve senaryo, tür ve program, obje ve olay arasındakileri. Üstü kapalı amaçlarının ise 20. yüzyılın şehri ile bir ilgisi olmalı.

Rem KoolhaasS, M, L, XL

1995

Lebbeus WoodsRadical Reconstruction

1997

Michael HaysArchitecture Theory Since 1968

1998

Cynthia DavidsonAnyhow

1998

Cynthia DavidsonAnybody

1998

Michael HaysOppositions

1998

Kate Nesbitt

1996

George BairdThe Space of Appearance

1995

Theorizing a New Agenda

+

koolhaas+

Rem Koolhaas, Delirious New York

Koolhaas, Delirious NewYork (1987) kitabı ile iki ayrı disi-plinin çelişkilerini ve küreselleşen dünyadaki hümanist idealler-ini sürdürme çabalarını empati kurarak birarada düşünüyor: mimarlık ve kentsel tasarım. Koolhaas’a göre, materyal dürüstlük, insan ölçeği ve üzerine düşünülmüş anlam üretiminin yerini materyal ekonomisi, makina ölçeği ve gelişigüzel an-lam almıştır. Koolhaas ayrıca Japon metabolistlerinde zaten varolan ‘program’ kavramını kendi gündemine taşır ve daha sonra ‘çapraz-programlama’ metodunu geliştirerek mimari üretiminde örnekleyecektir. “Benim için tayin edici olan, daha gerçek bir harekat üssü olarak modernleşme ile yeni türden bir ilişki kurmaya çalışmak. Operasyonda gerçek bir baz olarak modernizmi kullanan bir program arıyorum. Dekonstrüktivizme içsel olarak bakıldığında, onda bir tür karmaşıklık yoksunluğu, bir tür de-rinlik yoksunluğu var bence. Ve bu onun bir zaaf noktasını oluşturuyor. Dıştan bakıldığından da bir başka zorluğu var: Ka-otik olduğu varsayılan estetiği içinde, yapay bir biçimde kaotik bir çağa uyan tek akım gibi görünmesi. Bu apaçık bağlantı da onun entelektüel derinliğini ortadan kaldırıyor...”

Michael HaysOppositions

Peter EisenmanDiagram Diaries

1999

Greg LynnAnimate Form

1999

Anthony VidlerWarped Space: Art, Architecture, and Anxiety in Modern Culture

2000

Maria Luisa PalumboNew Wombs: Electronic Bodies and Architectural Disorders

2000

Luigi Prestinenza PuglisiHyperArchitecture: Spaces in the Electronic Age, The Information Technology Revolution in Architecture

1998

Borden,I., Penner,B.,Rendell,J.Gender Space Architecture: An Interdisciplinary Introduction

2000

+

koolhaas lynn +

Greg Lynn, Animate Form

Animate Form adlı ktabında Greg Lynn, ani-masyonu ve onun mimarlıktaki uygulamalarını tartışmaya açar. Mimarların animasyona yabancılığının, statik nesnelerle uğraşmalarından ileri geldiğini düşünen Lynn, bu nesnelerin sonsu-za kadar varolmaları düşünülerek insa edildiğini ileri sürer. oysa ki animasyon, mimarlığın bu te-mel kabullerinden farklı bir duruma işaret eder ve mimarlık disiplinini ileri taşıyacak bir potan-siyel içermektedir. Animasyon bir dizi parametre ve istatistik bilgisiyle mimari formun üretilmesine yardımcı olabilir ve böylece Kartezyen düzenin ötesine geçilebilir. Bilgisayar destekli tasarımın öncülerinden Lynn, eserlerinin saygınlığının %51’ini kullandığı yazılımlara borçlu olduğunu belirtmektedir.

Cynthia DavidsonAnymore

2000

Cynthia DavidsonAnything

2001

Francine HoubenComposition, Contrast, Complexity

2001

Daniel LibeskindThe Space of Encounter

2001

Elisabeth DillerBlur: The Making of Nothing

2001

Cecil BalmondInformal

2002

Bernard TschumiEvent-Cities 2

2000

+

diller +

Elisabeth Diller, Blur: the Making of Nothing

Blur Building (Bulanık Bina), İsviçre, Yverdon-les-Bains’de, Neuchatel Gölü üzerinde, İsviçre Expo Fuarı 2002 için yapılmış bir medya pavy-onu ve kitap da bu yapım sürecinden yola çıkıyor. Diller+Scofidio’nun beraber mimarlık üretimine başladığı günden bu yana, mimarlıkta disiplinlerarası çalışmaların öncülerinden biri olduğu ileri sürülebilir. bu anlamda salt mimarlık ürününden çok, tıpkı bulanık binalarında olduğu gibi atmosfer yarattikları düşünülmektedir.

Cecil BalmondInformal

Steven HollIdea and Phenomena

2002

Lars SpuybroekMachining Architecture

2004

Juhani PallasmaaThe Eyes of the Skin

2005

Kostas TerzidisAlgorithmic Architecture

2006

Kas OosterhuisProgrammable Architecture

2002

Pier Vittorio AureliThe Project of Autonomy: Politics and Architecture Within and Against Capitalism

2008

Peter ZumthorArchitektur Denken

2006

Peter ZumthorAtmospheres

2006

+

diller zumthor +

Peter Zumthor, Thinking Architecture

Zumthor, pratiğinde okunan fenomenolojik değerleri teorilestirir ve mimarlığı düşünmek ko-nusundaki yaklaşımını kitabında şöyle ifade eder:‘‘Günümüz mimarlığının kendiliğinden içinde var-olan görev ve olasılıkları ifade etmek zorunda olduğuna inanıyorum. Mimarlık, kendi özüne ait olmayan şeyler için bir araç ya da sembol değildir. Gereksizliği göklere çıkaran bir to-plumda, mimarlık bir rezistans görevi görür, artık formları etkisiz hale getirir ve kendine ait bir dille konuşur. Mimarlığın dilinin belirli bir tarza ait bir soru olmadığına inanıyorum. Her bina belirli bir kullanım için, belirli bir yerde ve belirli bir toplum için inşa edilmiştir. Benim tasarladığım yapılar bu basit faktörlerden doğan sorulara mümkün olduğunca açık ve ciddi şekilde cevap vermeye çalışır.”

Choi,E., Trotter,M.Architecture at the Edge of Everything Else

2010

Bjarke IngelsYES is More

2010

Krista SykesConstructing A New Agenda: Architectural Theory 1993-2009

2010

Pier Vittorio AureliThe Possibility of an Absolute Architecture

2011

Patrick SchumacherThe Autopoiesis of Architecture: A New Framework

2008

Michael HaysArchitecture's Desire

2010

Bernard TschumiEvent-Cities 4: Concept-form

2010

+

schumacher +

Patrik Schumacher, The Autopoesis of Architecture

Schumacher, Le Corbusier’nin ‘International Style’ı ya da Christian Norberg-Schulz’un ‘In-tentions in Architecture’ından bu yana kim-senin bir ‘kapsamlı ve birlesik’ teori üretmemiş olmamasından bahsediyor. Bir stil olarak gördüğü ‘Parametrisizm’ ile beraber ele aldığı teorisinde , mimarlığı kendine referans veren kapali bir iletisim sistemi olarak değerlendiriyor. Autopoesis kavramını, sosyal ve kültürel açıdan değerlendiren ama mimarlık hakkında yazmamış olan Luhmann’ın görüşlerinden uyarlayan Schu-macher, mimarlığın da çağdaş toplumun işleyen fonksiyon sistemlerinden biri olarak görülebi-lecegini ileri sürüyor. Schumacher’e göre, Neokla-sisizm için Alberti’nin Ten Books on Architecture kitabı, Modernizm için Le Corbusier’in ‘Towards a New Architecture’ı neyse, The Autopoesis of Ar-chitecture da, bugünün akımı olan Parametrisizm için aynı anlama gelmektedir. 9

The Possibility of an Absolute Architecture

schumacher

Mimarlik Tasarim Kuramkrizler, esikler ve paradigmalari mimarlik kurami yayinlari uzerinden okumak

kayn

ak-

lar

1- Inceoğlu, N., Inceoğlu, M., 2004, Mimarlıkta Söylem Kuram ve Uygulama, Tasarım Yayın, Istanbul.

2- Tanyeli, U., 2002, Mimarlık ve Felsefe ‘Mimarlık-Felsefe Ilişkisine Ilişkin Eleştirel Bakışlar, Yapı Yayın, Istanbul.

3- Proto, F., A Short History of Western Architecture from Vitruvius to Rem Koolhaas, Theoretical Meltdown, Vol.79, N1, Ocak/Şubat2009 Sayısı, AD.

4- Ek, F.I., 2006, The Archaeological Sublime: History and Architecture in Piranesi’s Drawings, Yüksek Lisans Tezi, Izmir.

5- Campa, M.R., 2009, E.E. Viollet-le-Duc: Innovation and Tradition in Architecture: Language of Form and Structure in the Conception of Polyhedral Vaults, Third International Congress on Construction History, Cottbus.

6- RIBA Online URL, < http://www.architecture.com/LibraryDrawingsAndPhotographs/BooksAndPe-riodicals/Journals/Highlights.aspx#.UaDcuOBIi7I > , alındığı tarih 24.05.2013.

7- Ozkuş, B.Y., 2006, Archigram:Tekno-Topya, Yüksek Lisans Tezi, Istanbul.

8- Frampton, K., 1975. “Reflections on the Opposition of Architecture and Building”, in A Continuing Experiment : learning and teaching at the Architectural Association, pp. 344, Ed. Gowan, J., Archi-tectural Press, London.

9-Schumacher, P., 2011, Parametricism and the Autopoiesis of Architecture URL < http://www.patriks-chumacher.com/Texts/Parametricism%20and%20the%20Autopoiesis%20of%20Architecture.html >, alındığı tarih 24.05.2013.