PXL-Music Bootstraat 11 3500 Hasselt Alternatieve inkomstenmodellen en het potentieel van crowdfunding in de Belgische muziekindustrie

Astrid der Weduwe Academiejaar 2013-2014

Professionele Bachelor in de pop- en rockmuziek Afstudeerrichting: muziekmanagement

Begeleider: Fréderic Busscher

  2  

  3  

Voorwoord Mijn naam is Astrid der Weduwe, student muziekmanagement aan PXL-Music. Als zelfstandig afstudeerproject heb ik gekozen om alternatieve inkomstenmodellen voor artiesten en het potentieel van crowdfunding in de Belgische muziekindustrie te onderzoeken. De belangstelling voor het onderwerp groeide door de ophef rond de afnemende subsidies in de cultuursector, de invloed van de financiële crisis en de populariteit van crowdfunding. Artiesten gaan op zoek naar nieuwe inkomstenmodellen, maar wat zijn de mogelijkheden? Om het onderwerp af te bakenen koos ik ervoor om mij te verdiepen in vier onderdelen, namelijk: live circuit, platenlabels, partnerships en product extensions. Wat zijn ze en wat kunnen ze betekenen voor artiesten? Graag had ik vooraf enkele mensen bedankt voor hun medewerking en begeleiding de afgelopen maanden: Fréderic Busscher, Peter Decuypere, Dis Huyghe, Ben Hagenaars, Stijn Debontridder, Johan Van Roy, Stijn Segers, Bart Mandonx, Bert Delafontaine, Didier Colsoul, Benji Rogers en Tom Vroemen.

  4  

Inhoudsopgave  

INLEIDING 6

1. LIVE CIRCUIT 7

1.1 INKOMSTENMODEL 8 1.2 LIVE CIRCUIT 8 1.3 CONCERT 9 1.4 CONCERTTOURNEE 11 1.5 BOEKINGSAGENTSCHAP 12 1.6 CONCERTPROMOTOR 14 1.7 PROMOTEN VAN DE TOUR 14 1.8 MERCHANDISE 15

2. PLATENLABEL 16

2.1 INKOMSTENMODEL 17 2.2 PLATENLABEL 17 2.3 SOORTEN OVEREENKOMSTEN 19 2.3.1 ARTIESTEN BIJ EEN MAJOR LABEL IN BELGIË 19 2.3.2 ARTIESTEN BIJ EEN INDEPENDENT LABEL IN BELGIË 21 2.3.3 DE ARTIEST BRENGT ZIJN ALBUM DIY UIT 23 2.4 CROWDFUNDING 24 2.4.1 INKOMSTENMODEL 24 2.4.2 DEFINITIE VAN CROWDFUNDING 24 2.4.3 VERLOOP 24 2.4.4 WANNEER GEBRUIK MAKEN VAN CROWDFUNDING 25 2.4.5 SUCCESVOLLE CROWDFUNDING CAMPAGNE 26 2.4.6 VARIANTEN VAN CROWDFUNDING 27 2.4.7 THE GREEN BAR EFFECT 29 2.4.8 AMANDA PALMER 30 2.4.9 RADIOHEAD – PAY WHAT YOU WANT 31 2.4.10 NINE INCH NAILS – CREATIVE COMMONS 32 2.5 INTERNATIONALE CROWDFUNDING PLATFORMS 33 2.5.1 THE JOBS ACT 33 2.5.2 KICKSTARTER 36 2.5.3 INDIEGOGO 37 2.5.4 PLEDGEMUSIC 38 2.6 NATIONALE CROWDFUNDING PLATFORMS 39 2.6.1 WETTELIJK KADER 39 2.6.2 SONIC ANGEL 42 2.6.3 AKA MUSIC 43 2.7 VERSCHILLENANALYSE INTERNATIONALE- EN NATIONALE MODELLEN 44 2.8 SOCIOLOGISCH ONDERZOEK 46 2.8.1 DE ARTIESTEN 46 2.8.2 MUSIC BUSINESS PROFESSIONALS 47 2.8.3 DE ARTIEST OOK ACTIEF ALS MUSIC BUSINESS PROFESSIONAL 47 2.8.4 DE INVESTEERDER 48 2.8.5 CONCLUSIE 49

  5  

3. PARTNERSHIPS 50

3.1 INKOMSTENMODEL 51 3.2 PARTNERSHIPS 51 3.2.1 DR.DRÉ - BEATS BY DR.DRÉ 52 3.2.2 50 CENT - SMS AUDIO BY 50 CENT HEADPHONES & GLACÉAU 52 3.2.3 HAYLEY WILLIAMS - M.A.C. COSMETICS 52 3.2.4 BRITNEY SPEARS – CHANGE LINGERIE 53 3.3 ENDORSEMENT DEALS 53

4. PRODUCT EXTENSIONS 54

4.1 INKOMSTENMODEL 55 4.2 PRODUCT LINE EXTENSIONS 55 4.3 BRAND EXTENSIONS 56 4.4 COMMERCIALS 57

5. BESLUIT 58

BIBLIOGRAFIE 61

 

  6  

Inleiding In het onderzoek komt de lezer meer te weten over alternatieve inkomstenmodellen voor artiesten in de Belgische muziekindustrie en wat crowdfunding hierin kan betekenen. Het onderzoek richt zich tot vier veelomvattende onderdelen: live circuit, platenlabels, partnerships en product extensions. Deze onderdelen vormen de basis van mogelijke inkomsten voor artiesten:

1. Live circuit: Achter de schermen van een optreden speelt zich het live circuit af. Het verhaal tussen de artiest, manager, boeker en concertorganisator.

2. Platenlabel: Deze instelling is verantwoordelijk voor het verwerven en begeleiden van artiesten en de marketing, de promotie en de distributie van hun platen. Er zijn twee verschillende soorten platenlabels: major en independent. Daarnaast heeft de artiest de keuze om de plaat zelf te financieren.

3. Partnerships: Artiesten zijn continu op zoek naar nieuwe bronnen van

inkomsten. De artiest kan hiervoor opteren om samen te werken met partners door middel van partnerships.

4. Product extensions: Een andere manier voor artiesten om inkomsten te

verwerven zijn product extensions. De artiest brengt zelf, of in samenwerking met anderen, een product op de markt. De populariteit van een artiest promoot het product.

(De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (De Meyer & Trappeniers, 2007, p. 143)

  7  

 

1. Live Circuit  

  8  

1.1 Inkomstenmodel

1.2 Live Circuit

Het live circuit is een prominent onderdeel van het inkomstenmodel van de artiest. Al vanaf het begin, moet er volop live worden gespeeld. Op deze manier wordt meer bekendheid verworven, wat de kansen in de toekomst bevordert. Artiesten zullen eerst op heel wat kleine podia spelen, zoals jeugdhuizen en cafés alvorens een enig professioneel podium te kunnen betreden. Het lijkt misschien onnuttig maar dat is het helemaal niet. Al deze kleine concerten zorgen voor een perfect ingespeelde set, een ruime fanbase en kansen om opgemerkt te worden bij zowel het grote publiek als bij professionals in de muziekindustrie. Eens de muziekindustrie interesse toont, steken verschillende spelers de kop op: • Manager: De manager handelt in het belang van de artiest en is de

tussenpersoon tussen de artiest en alle andere spelers. De manager werkt een lange termijn plan uit om de artiest te lanceren.

• Boeker of boekingsagentschap: Samen met de manager wordt er gezocht naar een passende boeker die de belangen van de artiest verdedigt bij concertzalen en festivals. De boeker regelt voor elk optreden de beste deal voor de artiest. Het is belangrijk dat artiest en boeker op dezelfde golflengte zitten en dat de muziekstijl van de artiest binnen het roster valt.

• Concertzalen: Deze zalen staan in contact met de boeker om optredens te realiseren.

• Concerttournee: Een aaneensluiting van concerten. De boeker staat nu in

contact met verschillende zalen en probeert de meest productieve concerttour uit te stippelen.

  9  

• Festivals: De festivals staan, net zoals de concertzalen, in contact met de

boeker. Vaak is het voor beginnende bands interessant om op festivals te spelen, aangezien er op de festivalweide een groot aantal potentiële fans kennis kunnen maken met de muziek van de artiest.

• Concertpromotor: De concertpromotor combineert de job van boeker en

concertinrichter. Dit betekent dat hij de concerten boekt en vaak ook eigenaar is van de concertzalen.

1.3 Concert

Het concert is de live uitvoering van een reeks nummers door   eenzelfde artiest. Het concert is de belangrijkste bron van inkomsten in het huidige inkomstenmodel, het spreekt voor zich dat de artiest hier het meeste probeert uit te halen, dit zowel op financieel vlak als op naambekendheid, mogelijke contacten,… Voor de komst van het internet waren concerten het promomiddel om de platenverkoop te stimuleren. Dit is door de digitalisering veranderd. Nummers worden illegaal gedownload, waardoor platen minder worden gekocht. Vervolgens staat het live gebeuren centraal. De kostprijs van concert- en festivaltickets worden daaropvolgend duurder, door onder andere artiesten die hogere gages hanteren. Zo kostte een dagticket voor Pukkelpop in 1992 €27,5, in 2006 €57 en in 2014 €85. Deze prijsstijging komt natuurlijk niet alleen door hogere gages: • platenfirma’s merken de impact van de dalende platenverkoop en zijn

daarom minder bereid hun artiesten financieel te steunen. De artiest moet zelf op zoek gaan naar alternatieve inkomsten;

• de veiligheidsverplichtingen voor festivals en concertzalen worden strenger, denk maar aan de extra maatregelingen na Pukkelpop 2011. Daarnaast willen festivals steeds grotere namen en meer podia aanbieden;

• kleine bedrijven breiden uit en worden grote internationals; • … Het concertgebeuren is daarnaast ook een belangrijk moment om de relatie tussen artiest en fan te koesteren. Door het optreden komt de artiest dichter bij zijn fans te staan. Het gaat om een belevenis, iets wat een digitale download niet kan aanbieden. Om de connectie met de fans nog groter te maken, worden er rond het concertgebeuren allerlei acties uitgewerkt. De artiest engageert zich tot het signeren van merchandise, om fans te ontmoeten of super-fans krijgen de kans om exclusieve kaartjes te kopen voor een officiële afterparty. Indien de artiest ondersteund wordt door een boeker, zal deze op zoek gaan naar een geschikte venue. Afhankelijk van de grote van de fanbase en de impact van de muziek wordt er gekozen voor: niet-professionele podia,

  10  

professionele podia of commerciële podia. Wanneer de artiest bekend genoeg is om professionele podia te betreden, wordt het aangeraden samen te werken met een boeker. • Niet-professionele podia: Denk aan een band die in het lokale jeugdhuis

komt spelen of in een café om de hoek. Artiesten die hier optreden, ontvangen vaak geen tegemoetkoming of een onkostenvergoeding. De optredens van deze bands zijn voor het publiek gratis of hebben een maximum inkomprijs van €10.

• Professionele podia: Deze instellingen trekken reeds bekende namen of artiesten uit meer alternatieve scènes. Artiesten van deze grootte ontvangen wel een gage voor hun verdiensten op het podium. Het publiek betaalt een ticketprijs tussen de €10 en de €40. Mogelijke zalen zijn: Ancienne Belgique, Vooruit, Trix, Botanique, Muziekodroom,…

• Commerciële podia: Deze instellingen zijn de thuisbasis van alle grote artiesten zoals: Justin Timberlake, The National, Stromae, Clouseau,... Deze artiesten ontvangen een mooie tegemoetkoming voor hun artistiek talent en dit ziet de toeschouwer ook in zijn ticketprijs. Deze schommelen tussen €40 en soms €100, €200, €300. Commerciële zalen in België zijn: Koning Boudewijn Stadion, Vorst Nationaal, Sportpaleis, Ethias Arena,…

(De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (Keunen, 2009) (Van Der Plan & Vastesaeger, De Muzikantengids, 2009)

  11  

1.4 Concerttournee

Populaire artiesten kunnen hun fans niet langer bekoren met één concert. Hun fans bevinden zich nationaal en internationaal waardoor er een concerttournee, letterlijk een rondreis van optredens, wordt uitgestippeld. Concerttournees lopen soms maanden, zelfs jaren en trekken in sommige gevallen miljoenen bezoekers aan. Ze worden vaak ingepland na de release van een album. Het album is een promotioneel middel om zoveel mogelijk toeschouwers naar de concerten te lokken. Afhankelijk van welke artiest, toeschouwers, promotie,… is zo’n concerttournee winstgevend. Neem nu hardcore artiesten zoals Hawthorne Heights, Mayday Parade of The Red Jumpsuit Apparatus. De fanbase van deze artiesten is verspreid over verschillende steden en werelddelen. De scène beschikt over een sterke word-of-mouth en artiesten staan dicht bij hun fans. De inkomsten van zulke tournees zijn vaak miniem. De artiesten spelen meestal voor halfvolle zalen en de ticketprijs wordt laag gehouden. Gelijkaardige tournees kunnen de onkosten dekken maar er blijft weinig winst over. De artiesten treden op om hun muziek te promoten. Er zijn natuurlijk concerttournees die zeer winstgevend zijn. Grote schouwspektakels zoals concerten van Lady Gaga, André Rieu, One Direction, Clouseau,… De inkomsten van gelijkaardige artiesten zijn monsterachtig. Achter zulke concerttournees zitten grote, invloedrijke organisaties, zoals bijvoorbeeld Live Nation. Hieronder vindt u de lijst van de top 5 tours van 2013. Top 5 tours van 2013 (Billboard) Rang Artiest Bruto-

Inkomsten Concert- gangers

Aantal shows

Aantal uitverkochte shows

1 Bon Jovi $205 158 370 2 178 170 90 90 2 Michael

Jackson – The Immortal World Tour

$157 299 100 1 425 442 205 0

3 P!nk $147 947 543 1 581 939 114 111 4 Bruce

Springsteen & The E-Street Band

$147 608 938 1 389 778 53 36

5 Rihanna $137 982 530 1 595 161 87 84 (Billboard, 2013) (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007)

  12  

1.5 Boekingsagentschap

Het boekingsagentschap of boekingskantoor is de persoon tussen de concert- of festivalorganisator en het management van de artiest. In eerste instantie is het de job van de boekingsagent om zoveel mogelijk optredens te regelen in de naam van de artiest. Het is ook de boekingsagent zijn verantwoordelijkheid om voor de artiest de beste deal te regelen. Elk land of regio heeft zijn eigen boekingskantoren en deze staan allemaal met elkaar in contact. Zo worden artiesten als Backstreet Boys en Cliff Richards in België door Greenhouse Talent vertegenwoordigd. Deze internationale artiesten spreken in elk land een ander boekingskantoor aan, op deze manier kunnen ze overal de beste deals bekomen. Het kantoor kent de markt en de populariteit van de artiest als geen ander. In ruil hiervoor ontvangt de boekingsagent 15% op de gage van de artiest. Dit wordt de boekingsfee genoemd. Regelingen zoals de boekingsfee worden door artiesten en boekingskantoren niet altijd contractueel vastgelegd. Vaak genieten de artiest en de agent van een goede mondelinge overeenkomst. Zoals elke regio beschikt ook België over een resem aan boekingskantoren. Afhankelijk van de artiest, het muziekgenre en de manier van zaken doen kan hij een passend boekingskantoor kiezen. Enkele voorbeelden van Belgische boekingskantoren: • Live Nation Entertainment: Live Nation Entertainment ontstond na de

merger tussen Live Nation en Ticketmaster. Het is een Amerikaanse concertpromotor die in 2005 ontstond als een spin-off van Clear Channel Communications. Het bedrijf is één van de grootste concertpromotors wereldwijd en vertegenwoordigt artiesten zoals: Madonna, Jay-Z, U2, Jack’s Mannequin, AVICII, Lana Del Ray, One Republic, Linken Park,…

• Greenhouse Talent: Ex Live Nation werknemer Pascal Van de Velde richtte een eigen kantoor op. Greenhouse Talent engageert zich als boekingskantoor en concertpromotor van onder andere: Novastar, Hooverphonic, Axelle Red, Asaf Avidan, Coely, Compact Disk Dummies,…

• Peter Verstraelen: Peter Verstraelen verliet Live Nation om in 2006 een eigen boekingskantoor op te starten. Hij boekt zowel nationaal als internationaal voor bands zoals: Amatorski, Jacco Gardner, Triggerfinger, Buffalo Tom, Bad Religion,…

• Busker: Busker is een boekingskantoor uit Halle waar Werner Dewachter en Rien Samson voornamelijk de boekings verzorgen. In het roster bevinden zich artiesten zoals: Selah Sue, Customs, Paulien Mathues, Admiral Freebee,…

  13  

• Jazztronaut Entertainment: Jazztronaut Entertainment is zowel een boekingskantoor als promotor (zie punt 4). Onder de artiesten bevinden zich: Soledad, Marble Sounds en Philip Cathérine. Als promotor vinden we festivals terug zoals: VW Spring Sessions, Alert!, Brussels Jazz Marathon, Euro Millions Roofs Festival, VW Campus Tour, Skoda Jazz Festival en Groove City.

• L&S Agency: Is een boeking- en managementkantoor dat gevestigd is in Sint-Truiden. In het roster bevinden zich: Geppetto & The Whales, Psycho 44, Freaky Age, Tubelight, Kensington, De Jeugd Van Tegenwoordig, Yellow Claw,…

(De Meyer & Alex, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (Wikipedia) (Talent, 2014) (Vermeersch, 2011) (Peter Verstraelen, 2007) (Busker Bookings, 2012) (Muziekcentrum)   (Jazztronaut) (L&S Agency)

  14  

1.6 Concertpromotor

De concertpromotor combineert de job van boekingskantoor met concertinrichter. Dit wil zeggen dat hij concerten boekt voor artiesten en hiervoor de beste deal zoekt. Daarnaast is de promotor ook eigenaar van een concertzaal of festival (inrichter). België heeft Variety bvba, Jazztronaut Entertainment en Greenhouse Talent. De grootste en de meest bekende promotor is Live Nation. Het bedrijf is de motor van onder andere Rock Werchter, Graspop Metal Meeting en I Love Techno. Samenwerken met een concertpromotor is voor een artiest pas interessant als deze een aanzienlijke populariteit heeft behaald. Neem nu artiesten zoals Justin Timberlake, Madonna, One Direction,… Deze artiesten vullen op hun eentje zalen en arena’s. Voor hen is het interessant een deal aan te gaan met een speler als bijvoorbeeld Live Nation, aangezien zij een uitgebreide infrastructuur kunnen aanbieden. (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007)

1.7 Promoten van de tour

Een tour wordt gepromoot om publiek naar het concert of de tour te lokken. De artiest wil groeien door zijn muziek te promoten. De artiest moet ervoor zorgen dat er promo wordt gevoerd bij het uitbrengen van zijn muziek, maar ook als hij zijn muziek live brengt. Het promoten en awareness creëren is een combinatie van velerlei elementen: • door veel te spelen, bouwt de artiest een fanbase uit; • de artiest schrijft pers aan om zijn muziek in de kijker te zetten; • de artiest klopt aan bij lokale radiostations voor een interview of een live

set. Studentenradio’s of radiostations met een kleiner bereik zijn sneller bereid om in te gaan op de aanvraag van de artiest;

• door na een optreden tijd te maken voor een praatje, vergroot de artiest het contact met de fans;

• vele deals worden gemaakt na een optreden. Het kan een wereld van verschil maken als de artiest besluit om na een optreden langer in de venue te blijven;

• unieke en ludieke acties schudden (lokale) pers wakker; • de artiest is online actief en schudt fans wakker via sociale media, online

promo is een must; • de artiest kan de aandacht van fans trekken door giveaways, zoals een

album, een download of een concertticket; • de artiest kan zijn kan hun muziek gratis ter beschikking stellen; • … (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012)

  15  

1.8 Merchandise

Artiesten gebruiken hun merk als commercieel doeleind. Er wordt ingespeeld op de populariteit van de artiest en men wil de bekendheid en de inkomsten van de artiest vergroten. Merchandise vertaalt zich in T-shirts, truien, petjes, draagtassen, stickers, dekbedovertrekken, ondergoed,… Allerlei materiële zaken waaraan de artiest kan worden gekoppeld. Fans die producten van een artiest dragen promoten linea recta de artiest. Een voorbeeld: jouw vriendin draagt een T-shirt van ‘The Killers’, jij kent de band niet maar bent nieuwsgierig. Eens je thuis bent ga je de band opzoeken en je vindt de muziek fantastisch. Vervolgens koop ook jij hun nieuw album en een concertticket. Merchandise is een onderdeel van het inkomstenmodel van artiesten dat steeds voorhanden is. De producten zijn 24/24 en 7/7 beschikbaar op online merchandise stores. Toch wordt merchandise het vaakst verkocht na een optreden. De fan heeft net de artiest aan het werk gezien en vond het geweldig. Vervolgens wil hij de artiest bedanken en verder steunen. De fan gaat over tot de aankoop van merchandise. De gehele ervaring wordt voor de fan nog specialer wanneer de artiest zelf de producten verkoopt. Het vergroot het persoonlijk contact met de fans, wat ten zeerste op prijs wordt gesteld. Merchandise kan ook bij hoofdstuk 4, line extensions, worden geplaatst omdat het een extra inkomst is naast het optreden sec. Toch wordt merchandise hier bij het live-circuit geplaatst. De betrokkenheid van de fan groeit door de belevenis van het optreden. Deze belevenis zorgt ervoor dat er grotere hoeveelheden merchandise worden verkocht na het optreden. Dit maakt het concertgebeuren een gewichtig verkoopsmoment, meer dan de 7/7 en 24/24 online shop. (Wikipedia) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012)

  16  

 

2. Platenlabel                                    

  17  

2.1 Inkomstenmodel

2.2 Platenlabel

Een platenlabel is een instelling die verantwoordelijk is voor de platen of albums van artiesten. Meer specifiek voor het verwerven, produceren, promoten en distribueren van het album. Daarnaast is het platenlabel een partner die de artiest financieel ondersteunt en een groot netwerk van connecties ter beschikking stelt. Met andere woorden een speler die de kansen op de markt vergroot. Om al deze stappen te kunnen ondernemen bestaat een platenlabel uit verschillende teams. Deze verschillende teams slaan hun handen in elkaar om albums op de markt te brengen: • A&R (artist and repertoire): deze persoon begeleidt de artiesten en gaat op

zoek naar nieuw talent.

• Productie: ondersteunt de artiest tijdens de creatie en opname van een album.

• Marketing: er worden marketingplannen geschreven voor de levensloop van het album en rond de artiest an sich.

• Promotie: deze afdeling promoot de artiesten en het platenlabel.

• Distributie: het distributieteam zorgt voor de verspreiding van de albums, zowel fysiek als digitaal.

België beschikt over een aantal platenlabels, zowel major als independent (indie). Er zijn drie major platenlabels die wereldwijd zijn vertegenwoordigd, waaronder ook in België: Universal Music Group, Sony Entertainment en

  18  

Warner Music Group. Major labels zijn onderdeel van holding corporations, een overkoepelende organisatie die de aandelen bezit van verschillende ondernemingen. De majors zijn dus slechts kleine onderdelen van bedrijven met ook niet-muzikale afdelingen. Alle major labels samen bezitten 70% van de muziekindustrie. Aan dit grote percentage komen de majors door sublabels op te kopen. Dit zijn independent labels met interessante artiesten die worden opgekocht door de majors. De independent labels zijn vervolgens onderdeel van de major labels maar fungeren op individuele basis. Dit is aantrekkelijker voor het promoten van artiesten en interessant voor administratieve en juridische aspecten. Een goed voorbeeld is de overname van EMI Music. Universal Music Group verkocht om juridische redenen enkele sublabels, om vervolgens succesvolle sublabels van EMI Music te kunnen opkopen. Sublabels die onder Universal Music Group vallen: Interscope Records, Island Records, Def Jam,… Sony Music wist toppers te strikken als: Columbia Records, Epic Records, RCA Records,… Warner Music Group biedt onderdak aan: Atlantic Records, Fueled By Ramen, Roadrunner Records,… Een ander soort platenlabel zijn de independent labels. Deze zijn geen onderdeel van een holding corporation maar zijn volledig onafhankelijk. Het grootste deel van de platenlabels zijn dan ook independents. Voorbeelden van independent labels in de Belgische muziekindustrie: Unday Records, PIAS (Play It Again Sam), V2 Records,… Afhankelijk van de noden, wensen en het muziekgenre van een artiest wordt een platenlabel gekozen. Enkele jaren geleden was er de trend onder artiesten om het album volledig DIY (Do It Yourself) op de markt te brengen. Hiervan wordt ondertussen vaker afgestapt. Een platenlabel wordt niet langer bekeken als de “slechterik” die de artiest van alle inkomsten wil ontnemen. Wel als de partner die deuren opent en financiële ondersteuning biedt. (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (Wikipedia) (Universal Music) (Sony Music) (Warner Music Group)

  19  

2.3 Soorten overeenkomsten

2.3.1 Artiesten bij een major label in België Er is keuze uit drie major platenlabels: Universal Music Group, Sony Music en Warner Music Group. Belgische artiesten die met één van deze platenlabels in zee gaan, tekenen regulier een artiestenovereenkomst. Dit houdt in dat het platenlabel de opname en andere productiekosten volledig voor haar rekening neemt. Het platenlabel draagt het volledige financiële risico, daarom wil zij ook nauw betrokken zijn met het opnameproces, nummerkeuze,… Hierdoor verliest de artiest gedeeltelijk zijn artistieke vrijheid. Daarnaast wordt de platenfirma ook master owner van de plaat. Het royaltypercentage voor de artiest loopt tussen 2 – 12 % van de PPD. De Belgische major platenlabels investeren meestal tot € 25 000 in een artiest. Indien de artiest over grotere budgetten wil beschikken, zal hij zich moeten richten tot labels in Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk of Verenigde Staten. Het kostenplaatje bij een artiestenovereenkomst kan er mogelijk als volgt uitzien. (Elke overeenkomst is anders, waardoor bedragen kunnen verschillen. Alle bedragen zijn inclusief BTW.)

  20  

De verkoopprijs van albums, die bij een major label worden uitgebracht, liggen hoger. Hier wordt €18,2 euro als richtprijs genomen. In het voorbeeld wordt er 15% handelskorting gegeven, aangezien deze albums worden verkocht in winkels zoals Mediamarkt, die en groot bereik hebben. De handelaar neemt vervolgens een extra 30%. Als dit de verkoopprijs is, ontvangt de artiest €1,19 per verkocht album. Het platenlabel, die immers alle kosten draagt, ontvangt €10,71 per verkocht album.

  21  

2.3.2 Artiesten bij een independent label in België België beschikt over heel wat independent labels, enkele voorbeelden zijn: PIAS, V2 Records, N.E.W.S. Records, Unday Records,… Artiesten die met één van deze platenlabels in zee gaan, tekenen vaak een licentie- of een distributieovereenkomst. Bij een licentieovereenkomst financiert de artiest zelf de opnames van de plaat. De persing, distributie en promo worden nog voorzien door het platenlabel. Omdat een groot deel van de kosten wordt gedragen door het platenlabel ontvangt de artiest 15 – 30 % van de PPD. Bij een distributieovereenkomst financiert de artiest zelf de opnames en het fabricageproces. Enkel de distributie en de promo van het album wordt overgedragen aan het platenlabel. De artiest ontvangt 70 – 80 % van de PPD. Het kostenplaatje kan er bij een licentie- en distributieovereenkomst mogelijk als volgt uitzien:

  22  

Bij een licentieovereenkomst ontvangt de artiest tussen de 15% - 30%, het overige gaat naar het platenlabel. De verkoopprijs ligt hier op €15,60. In dit verhaal vertaalt dat zich in € 2,40 voor de artiest en € 9,60 voor het platenlabel per verkocht album. Omdat deze albums in kleinere oplages worden geperst, wordt er hier geen handelskorting geven aan de handelaar. De handelaar neemt een percentage van 30%.

Bij een distributieovereenkomst ontvangt de artiest een groter percentage dan het platenlabel. De artiest int bij de distributieovereenkomst € 8,40 en het platenlabel € 3,60 per verkocht album. De verkoopsprijs is hetzelfde als bij een licentieovereenkomst. Ook wordt er geen handelskorting gegeven, door de kleine oplage die wordt geperst.

  23  

2.3.3 De artiest brengt zijn album DIY uit De artiest heeft ook de mogelijkheid zijn album DIY of Do It Yourself op de markt te brengen. Indien hij voor deze formule kiest, zal hij alle investeringen op zich nemen. De artiest ontvangt dan ook 100 % van de inkomsten. Er zijn verschillende manieren om een album te financieren. De artiest kan het album zelf financieren, familie en vrienden om fondsen vragen, een crowdfunding campagne opstarten,… Indien de artiest opteert om het album zelf te financieren kan het kostenplaatje er als volgt uitzien. Naargelang de wensen en het budget van de artiest kunnen deze bedragen schommelen.

Aangezien er in dit model geen sprake is van een platenfirma gaan alle inkomsten naar de artiest. In deze berekening ontvangt de artiest €12 van het verkocht album. Er wordt ook geen beroep gedaan op een handelaar, aangezien artiesten hun albums vaak zelf verkopen na een optreden.

(Van Der Plas & Vastesaeger, 2009)

  24  

2.4 Crowdfunding

2.4.1 Inkomstenmodel

2.4.2 Definitie van crowdfunding Crowdfunding is een manier om geld in te zamelen, voor een bedrijf of een product, om een project te realiseren. Daarnaast is het een collectief gebeuren van vele individuen die samen een project mogelijk maken. Vele financierders (crowd) leveren telkens kleine bedragen aan om samen een beoogd doel te bekomen. Letterlijk: financiering door menigte. (FSMA, FSMA, 2012) (Stibbe & KPMGinternational, www.europecrowdfunding.org, 2013)

2.4.3 Verloop Onderstaand schema licht het verloop van een crowdfunding project toe. Het verhaal start wanneer de artiest een product creëert en hiervoor beroep wil doen op crowdfunding. Naargelang de wensen van de artiest wordt er een geschikt platform gekozen. Vervolgens gaat het platform na of het project van de artiest aan de nodige vereisten voldoet en of het project realistisch is. De artiest moet wel in het achterhoofd houden dat het project niet op alle platforms een kwaliteitscontrole ondergaat. Als het project eenmaal wordt goedgekeurd, kan de artiest zijn project promoten. Daarna is het de beurt aan de investeerders, als een project hen aanspreekt, kan hierin worden geïnvesteerd. Als er voldoende werd geïnvesteerd, behaalt de artiest zijn doel en kan hij beschikken over de verworven fondsen. De artiest kan vanaf dit punt zijn project volledig uitwerken.

  25  

(Cunningham, The Jobs Act, 2012)

2.4.4 Wanneer gebruik maken van crowdfunding Het concept werd populair nadat het steeds moeilijker werd om kapitaal te verwerven voor projecten . De financieel-economische crisis is hiervan de oorzaak. De financieringsschaarste groeit aanhoudend, luxeproducten zoals albums en concerttickets worden minder verkocht en subsidies worden ingetrokken. Het is de culturele sector die als eerste op zoek is gegaan naar een creatieve oplossing: veel mensen en kleine bedragen bij elkaar verzamelen: crowdfunding. Indien traditionele financieringskanalen optimaal zouden opbrengen of uitbetalen zou deze financieringsmethode wellicht niet worden gebruikt. Daarom wordt crowdfunding vaak gedefinieerd als de laatste optie om via het internet kapitaal te verwezenlijken. Johan Van Roy beduidt dat wanneer een artiest kiest voor crowdfunding, zij tot alles in staat zijn. Van buitenaf zijn er weinig tot geen inkomsten en de artiest heeft niets te verliezen. Het Limburgs festival Rock Herk en deFilharmonie zijn hiervan goede voorbeelden. Hun subsidie werd herroepen en vervolgens deden zij beroep op crowdfunding. Het leiden van een succesvolle crowdfunding campagne spreekt niet voor zich. De campagne moet elke cent van het te funden bedrag opbrengen om het project te kunnen starten. Indien er een eenvoudigere manier is, of een manier die meer zekerheid biedt, om het gewenste kapitaal te bereiken, is het beter om hiervoor te kiezen. Bij aanvang van de campagne biedt crowdfunding weinig zekerheid. Daarnaast kost het runnen en construeren van een campagne veel tijd. Indien de artiest overweegt een crowdfunding campagne te starten, moet er

  26  

grondig worden nagedacht en ideeën moeten worden besproken met vrienden, familie, zakenpartners,… Er moet een antwoord zijn op vragen zoals: Wie ben ik? Waar ben ik gevestigd? Wie runt het bedrijf? Stoort het mij om investeerders iets in return te geven? Wat heb ik te bieden? Kan ik anderen overtuigen om in mijn idee te investeren? Ligt het mij dwars dat ik eventueel een deel van mijn inkomsten moet afstaan aan vreemden? Indien er geen antwoord is op bovenstaande vragen, is het best het project nogmaals te bekijken. (Stibbe & KPMGinternational, www.europecrowdfunding.org, 2013) (Cunningham, The Jobs Act, 2012)

2.4.5 Succesvolle crowdfunding campagne De formule die centraal staat is CwF + RtB = $, connect with fans + reason to buy = money. Crowdfunding heeft pas kans op slagen wanneer een artiest een vertrouwensband met zijn fans heeft opgebouwd. De fans moeten ervan overtuigd zijn dat de artiest iets geweldig zal doen en dat ze iets fantastisch in return zullen krijgen. Daarom is het opstarten van een crowdfunding campagne voor een debuutalbum niet de beste oplossing. Pas wanneer de artiest fans heeft kunnen overtuigen, zal er geïnvesteerd worden. Het opbouwen van een indrukwekkende fanbase gebeurt niet van vandaag op morgen. Artiesten werken jaren aan de relatie met hun fans. Hoe persoonlijker deze relatie, hoe gemakkelijker het is om fans te overtuigen om deel te nemen aan een project. Daarnaast is het belangrijk dat de artiest fans intrigeert met een geweldig verhaal. Zorg ervoor dat fans iets waardevols in return krijgen, als de fan 100% overtuigd is, zorgt deze op zijn beurt voor goede word-of-mouth. De artiest maakt de fans duidelijk waarom hij om hulp vraagt en verzekert hen dat ze met de verworven gelden iets magnifiek gaan doen. Zo kan de artiest de fans inzicht geven in het zakelijk gebeuren van de muziekindustrie: mijn platenfirma heeft mij de bons gegeven, ik wil mij creatief kunnen uitleven zonder te voldoen aan de verwachtingen van een platenfirma,… Een aanstekelijk verhaal kan bij fans wonderen doen en ook bij de pers. Doordat de artiest een origineel en creatief verhaal opbouwt, kan de pers op de kar springen. Dit was het geval bij het filmproject van Stijn Segers, communicatieverantwoordelijke in de Muziekodroom te Hasselt. Exposure zorgt ervoor dat meer mensen op de hoogte zijn van jouw project en vervolgens in jouw project investeren. Volgens Stijn Segers is de key naar een succesvol project een eenvoudige boodschap in combinatie met lage drempels. Volgens hem mogen de bedragen niet te hoog liggen, hierdoor is de stap tot investeren laag. Vele kleine bedragen maken samen één groot. In het boek ‘The Long Tail’ bespreekt Chris Anderson hoe we in de toekomst minder zullen verkopen van meer. Het is belangrijk dat de artiest zijn huiswerk doet. Dit kan eventueel samen met hun zakelijk team. Het is belangrijk dat de artiest op de hoogte is van

  27  

gelijkaardige projecten, van wat anderen in return geven, welke platforms er zijn en welke het best bij zijn project past,… Het is belangrijk dat er een realistisch budget wordt opgesteld. Indien een budget te hoog is, kunnen fans al op voorhand afhaken. De artiest geeft fans ook iets fair in return. Als een fan €25 investeert in een project, zorg ervoor dat hij ook iets terugkrijgt met dezelfde waarde. Als dit niet het geval is zal een project nooit gefund worden. Bij het opstellen van hun budget, moet de artiest er rekening mee houden dat hij 10% van het gefunde bedrag zal moeten afstaan aan het platform (Kickstarter, Indiegogo, RocketHub, SellABand,…), hieraan moet men denken bij het berekenen van het budget. De grote van de fanbase van de artiest is ook van belang. Deze fanbase moet de campagne kunnen dragen. Slechts 3% van social network volgers leveren een bijdrage aan een project. Indien een artiest 2000 Youtube views, 400 Facebook likes en 150 fans op een optreden aantrekt gaat het moeilijk zijn het vooroogde doel te bereiken. (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012) (startup, Park East Group Inc., 2014) (Hyatt, 2014) (Resnikoff, 2013)

2.4.6 Varianten van crowdfunding Een crowdfundingproject gaat gewoonlijk pas van start wanneer het beoogde doel wordt behaald. Voor promotoren van projecten zijn er slechts twee opties: het doel wordt bereikt en het project wordt gerealiseerd of het doel wordt niet bereikt en het bedrag wordt volledig teruggestort aan de investeerders. Er zijn allerlei verschillende methodes waarop ‘The crowd’ projecten kan financieren: • Donatie: in dit geval wordt een bedrag geschonken en is er geen

vergoeding aan de daad gekoppeld. De motivatie van de investeerder is vooral sociaal gezind.

• Rewarded-based: bij rewarded-based crowdfunding is er een niet-financiële return gekoppeld. Muzikanten die aan crowdfunding doen, maken hier vaak gebruik van. Zij geven albums, digitale downloads, T-shirts, meet and greets,… in return. Hier is er sprake van intrinsieke en sociale motivatie. Dit is een populaire financieringsmethode in de muziekindustrie, door fans die dicht bij de artiest willen staan.

• Lening: bij een lening, ook wel terugbetaalbare gelden genoemd, geeft de investeerder een bepaald bedrag aan een project. Dit bedrag moet binnen bepaalde tijd worden terugbetaald, hieraan kunnen intresten zijn gekoppeld. De motivatie van de investeerder is hier zowel intrinsiek, sociaal als financieel. Financieel doet zich enkel voor wanneer er een overeenkomst is rond intresten.

• Equity: private investors (private investeerders) steunen een project door eigen kapitaal hierin te investeren. In ruil ontvangen zij hiervoor aandelen. Na een bepaalde termijn kan er een dividend worden uitgekeerd op basis

  28  

van dit aandeel. De motivatie van de investeerder is hier financieel. Sociale aspecten kunnen ook steeds meespelen maar vaak in mindere maten.

Naast motiverende aspecten zijn ook culturele aspecten een belangrijk onderdeel bij de keuze van de financieringsvorm. Crowdfunding kent in Angelsaksische culturen een gemakkelijkere start en spreekt meer individuen aan. Dit komt volgens Tom Vroemen, van het Nederlandse platform CrowdAboutNow, omdat in deze culturen de waarderingen hoger zijn en de risicoperceptie lager. Daarnaast is barmhartigheid en eigenaarschap er belangrijk. In landen zoals Nederland en België vinden mensen een vast afgesproken return belangrijk en zijn ze minder geneigd risico te lopen. (FSMA, www.fsma.be, 2012) (Stibbe & KPMGinternational, europecrowdfunding, 2013) (Vroemen, 2014)

  29  

2.4.7 The Green Bar effect ‘The green-bar’ is de groene balk op het crowdfunding platform die weergeeft hoeveel procent van het project werd gefund. Het doel van de crowdfunding campagne moet laag genoeg liggen zodat het gefund kan worden en hoog genoeg zodat je het gewenste budget kan ophalen. ‘The green bar’ kan hierin een belangrijke rol spelen. Mogelijke investeerders zoeken projecten die hun funding halen. Indien de balk grotendeels groen kleurt, betekent dit dat er al verschillende mensen hebben gefund. Het is een soort van zekerheid voor investeerders omdat er interesse is en anderen enthousiast zijn. Dit wordt ‘the green-bar effect’ genoemd. Als een project reeds verschillende investeerders heeft, volgt de rest ook.

Een voorbeeld: bovenstaande ‘green bars’ geven twee projecten weer op Kickstarter. Het project vanuit Columbus, Ohio heeft slechts 10% van zijn te verwerven budget opgehaald, dit is goed voor $500 of zo’n €367,35. Het project loopt nog 35 dagen. Daarnaast loopt er het project uit Bristol in het Verenigd Koninkrijk. Het project loopt nog 23 dagen en heeft 209% van zijn te funden bedrag opgehaald, dit is goed voor £41 859 of zo’n €51 493,44. Investeerders hebben nog ruim de tijd om te funden in beide projecten maar het merendeel zal meer interesse hebben in het project dat reeds het meest heeft opgehaald. Het effect heeft onder andere te maken met sociale beïnvloeding. Zo word je dagelijks bewust of onbewust beïnvloed door andere mensen. Het ‘effect-afhankelijkheid’ is bij de ‘green bar’ van toepassing. Je laat je beïnvloeden door anderen omdat er een bepaald effect of een beloning tegenover staat. Dit bepaald effect heeft te maken met het bevredigen van een behoefte, in dit geval een succesvolle campagne waar je iets voor in return krijgt. Het is evident dat het een uitdaging is om de balk groen te doen kleuren. Hierop hebben verschillende artiesten een oplossing gevonden. Ze spreken een groot deel van hun familie en vrienden aan om te investeren in hun project. Soms investeren ze zelf in hun project. De artiest kan bijvoorbeeld de helft van het budget dat ze nodig hebben zelf ophoesten, waardoor het project er onmiddellijk aantrekkelijk uitziet voor buitenstaanders. De tijd waarin het project zijn funding lijkt te halen, wordt hierdoor immens verkort, waardoor het nog interessanter lijkt voor andere investeerders. (Gielen, 2011) (Kickstarter, 2014) (startup, parkeastgroupinc.com/raising-capital/3-tips-to-succeed-with-crowd-funding-by-matthew-beck/, 2014)

  30  

2.4.8 Amanda Palmer De Amerikaanse Amanda Palmer keerde haar major platenlabel, Roadrunner Records, in 2008 de rug toe. Vier jaar later, in 2012, kwam ze op de proppen met een nieuw album en een nieuwe band. Doordat Palmer niet langer bij een major platenlabel vertoefde, ontbrak het budget om het album te produceren en te promoten. Met dit in het achterhoofd startte Palmer een campagne op het Amerikaanse crowdfunding platform Kickstarter. Ze noemde het “The BEST way to put out music right now – no label, no rules, no fuss, no muss. Just us, the music and the art.” De campagne van Amanda Palmer bestond uit 25 investeringsmogelijkheden om de artiest te steunen. Deze varieerden allen tussen $1 en $10 000. Daarnaast was er de mogelijkheid tot “The Loanspark collective”, waar fans geld konden uitlenen voor een onbepaalde periode. Deze oproep richt zich vooral op fans die willen en kunnen investeren. Op deze manier vraagt Palmer niet om een donatie maar om interestvrije leningen. Deze lening wordt volledig terug betaald aan de investeerder wanneer het album winst maakt. Als tegenprestatie ontwierp Amanda Palmer kunst en trad ze op voor liefdadigheidsorganisaties naar keuze. De totale Kickstarter campagne duurde 31 dagen en bracht Amanda Palmer $1 192 793 op. Het te behalen doel van de campagne lag op $100 000 . De giften van 24 883 investeerders zorgden op 1 juni 2012 voor een ongeziene Kickstarter music campagne. Deze investeerders werden allen aangetrokken door de aantrekkelijke crowdfunding campagne en een krachtige sociale media strategie. Palmer beweert dat Twitter zowel Google als haar management heeft vervangen. Als zij iets nodig heeft of een vraag heeft, stelt ze deze via Twitter aan haar fans. Daarnaast beloont zij op haar beurt haar fans voor hun hulp en trouw. Amanda Palmer staat bekend voor haar “Ninja Gigs” waar ze via sociale media fans laat weten dat ze onverwacht optreedt in een park of ukelele speelt net voor één van haar shows. Fans zijn hooked en houden Palmer’s sociale media accounts continue in de gaten voor meer weetjes, extra’s en verrassingen. (Palmer, 2012) (Billboard, 2012) (Wikipedia) (amandapalmer.net)

  31  

2.4.9 Radiohead – Pay What You Want In oktober 2007 bracht Radiohead het nieuwe album “In Rainbows” uit op hun website. Bij de release kwam geen platenlabel noch een retailprijs aan te pas. Onder het mum “Pay What You Want” mochten fans zelf bepalen hoeveel het album voor hun waard was. Wanneer fans de 15 gloednieuwe nummers in hun winkelmandje plaatsten, stond er op de plaats waar normaal het te betalen bedrag stond, een vraagteken. Wanneer fans verder gingen krijgen zij de boodschap “It’s up to you.” Indien de boodschap in vraag werd gesteld en nogmaals werd geklikt, kwam de boodschap: “It’s really up to you”. Met andere woorden, het was volledig aan de consument om de retailprijs te bepalen. “In Rainbows” is het eerste major album dat werd verspreid onder de “Pay What You Want” formule. Velen stelden zich de vraag of dit nu wel de juiste boodschap was naar consumenten. Natuurlijk wordt er volop illegaal gedownload, maar wat gebeurt er als artiesten hun muziek zelf gratis weggeven? Het resultaat: na meer dan 24 dagen werd het album 2.3 miljoen keer illegaal gedownload op Torrent. Deze metingen werden vrijgegeven door MCPS-PRS en BigChampagne. Dat het album illegaal werd gedownload betekent niet dat de campagne niet succesvol was. Van “In Rainbows” werden 3 miljoen exemplaren verkocht, zowel fysiek, digitaal als speciale discboxes. Consumenten die het album aanschaften zonder te betalen, zouden het anders toch illegaal downloaden. Fans die de artiest willen steunen betaalden vroeger voor het album en doen het nu opnieuw. Enkelen zelfs meer dan de normale retailprijs. Doordat Radiohead voor het album niet gesigned was bij een major label, bracht het hen meer op dan welk voorgaand album dan ook. Zanger Tom Yorke zei in een interview met Wired in 2007: “It’s not supposed to be a model for anything else. It was simply a response to a situation.” Kort samengevat: het is niet omdat Radiohead “Pay What You Want” als formule hanteerde voor “In Rainbows” dat dit daarom een business model is voor alle albums of voor alle artiesten. Elke artiest gaat voor elk project op zoek naar een vernieuwend idee om zijn muziek te verspreiden en te promoten. (Tyrangiel, 2007) (NME Blog, 2012)

  32  

2.4.10 Nine Inch Nails – Creative Commons In 2007 liet Trent Raznor, zanger van Nine Inch Nails, weten dat ze hun volgend album niet langer onder hun platenlabel Interscope Records zouden uitbrengen. Ditmaal zouden ze het alleen doen. In 2008 bracht Nine Inch Nails hun zevende studio album ‘The Slip’ uit. Trent Raznor releasde het album onder creative commons, met de quote “This one’s on me.” Creative commons werkt niet met ‘all rights reserved’ zoals de meeste beheersvennootschappen (bv. Sabam) maar met ‘some rights reserved’. Met een creative commons-licentie behoudt de artiest alle rechten, maar hij geeft anderen toestemming zijn werk te verspreiden en met anderen te delen. Bij sommige licenties geeft de artiest ook de toestemming om het werk te bewerken. Het album van Nine Inch Nails werd uitgebracht op hun website zonder het voeren van promotie. Er werd wel een doordacht marketingplan uitgewerkt rond ‘The Stip’. ‘Discipline’ werd de enige single van het album, dat Trent Raznor zelf naar de radiozenders stuurde. De single was ook te verkrijgen als gratis digitale download op de website van de band. De (toen) bizarre methode waarop het album op de markt werd gebracht, kreeg veel media aandacht. Het volledige album was gratis digitaal te verkrijgen. Twee maanden na de digitale release van ‘The Slip’ was het album al meer dan 2 miljoen keer gedownload. Daarna volgde de release van het fysieke album, deze was niet gratis verkrijgbaar. (Wikipedia, 2014) (Creative Commons Nederland)

  33  

2.5 Internationale crowdfunding platforms

2.5.1 The Jobs Act Jumpstart Our Business Startups Act of kortweg “The Jobs Act” is een wet die werd ondertekend door president Obama op 5 april 2012. De wet zorgt ervoor dat startups en kleine bedrijven de kracht van het internet kunnen gebruiken om kapitaal te bekomen. Met andere woorden via crowdfunding. Tot op heden werden producten via crowdfunding verkocht of werden donaties geschonken. Het was nog niet mogelijk om via een platform legaal aandelen te verkopen. Hierop is “The Jobs Act” een antwoord. Kleine bedrijven of particulieren hebben de mogelijkheid aandelen te verkopen van een product om zo het gewenst kapitaal te verkrijgen. Voor “The Jobs Act” konden deze kleine bedrijven en particulieren enkel kapitaal bekomen door een lening aan te gaan of zelf te investeren. Door de nieuwe wet ligt het risico voor deze ondernemers lager en kunnen zij op voorhand nagaan of er interesse is voor hun product. Er zijn daarnaast limieten opgelegd om de consumenten te beschermen. Zo mag een individu slechts $2000 of 5% van hun inkomen of netto waarde investeren indien deze minder dan $100 000 bevat. Individu’s met een jaarlijks inkomen of netto waarde van meer dan $100 000 mogen jaarlijks tot 10% investeren. Het maximum bedrag dat jaarlijks geïnvesteerd mag worden is $100 000. De kleine bedrijven of particulieren mogen over elke periode van 12 maanden $1 000 000 aan aandelen verkopen via crowdfunding. Deze limieten zijn opgelegd omdat crowdfunding zich richt tot kleine investeerders. Crowdfunding geeft kleine investeerders een kans op de markt en de wet voorkomt dat gehele bedrijven of projecten worden opgekocht door venture capital firms. “The Jobs Act” is echter niet van toepassing voor alle Amerikaanse platforms. Een platform kan verschillende vormen aannemen, maar het moet zich registreren als een broker of funding portal. Enkel platforms die zich manifesteren als broker, dus met aandelen werken, zijn JOBS-Act platforms. Afhankelijk van de gekozen organisatorische vorm zijn er wettelijk bepaalde verplichtingen.

  34  

Registratie Broker/dealer Non-Broker SEC (U.S. Securities and

Exchange Commission) regels voor brokers zijn van toepassing.

SEC (U.S. Securities and Exchange Commission) regels voor brokers zijn niet van toepassing.

Verplichtingen Moeten geregistreerd zijn als broker bij SEC.

Hoewel ze niet geregistreerd zijn als broker of dealer, vallen zij toch onder de rechtspraak van SEC.

Moeten lid zijn van een nationaal effecten vereniging onder sectie 15A.

Handhaving SEC en FINRA (Financial Industry Regulatory Authority) regels omtrent brokers.

Enkel specifieke FINRA (Financial Industry Regulatory Authority) regels rond funding portals worden gehanteerd.

Belettend Mogen geen investeringsadvies of aanbevelingen geven.

Verzoeken producten te kopen die op hun website of platform staan.

Werknemers of agenten vergoeden op basis van commissie.

Vasthouden of beheren van investor funds of effecten.

Engageren in activiteiten zoals de commissie.

  35  

Daarnaast heeft een platform verantwoordelijkheden: Vorming: Bijbrengen van de investeerder: Risico Liquiditeit Privacy: Moet de gegevens van de investeerder beschermen. Controleren van de investeerder zijn limiet:

Is de netto waarde van de investeerder minder dan $100 000 mag hij slechts $2000 of 5% van zijn jaarlijks inkomen of netto waarde investeren.

Is de netto waarde meer dan $100 000 mag de investeerder 10% van het jaarlijks inkomen of netto waarde investeren met een maximum van $100 000.

Bedrijven: Het nakijken van de achtergrond, naam, status, fysieke adres en website van de bedrijven.

Er zeker van zijn dat bedrijven het geld dat werd gefund niet krijgen als het doel niet wordt bereikt.

Er zeker van zijn dat partners en directeurs van het platform in geen enkel bedrijf investeren op het platform

(Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Cunningham, The Jobs Act, 2012)

  36  

2.5.2 Kickstarter Kickstarter is een venture-capital-backed platform voor creatieve projecten. Dit wil zeggen dat achter Kickstar een bedrijf staat dat geld verstrekt indien er iets fout loopt. Perry Chen, Yancey Strickler en Charlese Adler staan in voor het ontstaan van het platform in 2008. Tot op de dag van vandaag is Kickstarter één van de meest populaire crowdfunding platforms. Na het ondertekenen van “The Jobs Act” verandert er niets voor het platform, aangezien zij niet aan equity crowdfunding doen. Sinds 2008 werden er reeds tal van succesvolle projecten gefund. Enkele populaire zijn: Pebble: E-Paper Watch for iPhone and Android, The Veronica Mars Movie Project, Amanda Palmer The new RECORD, ART BOOK and TOUR, Double Fine Adventure,… Deze voorbeelden geven aan dat heel wat projecten worden gefund. Muziek is een populaire categorie voor Kickstarter maar heel wat aandacht gaat ook naar games, film, mode, kunst,… De categorie muziek heeft 15 085 succesvolle projecten, verspreid over 6 investeringsgraden: Succes- vol gefund

Minder dan $1000

$1000 – $9 999

$10 000 – $19 999

$20 000 – $99 999

$100 k – $ 999 999

$ 1 000 000

Aantal 1 458 11 185 1 760 649 32 1 De categorie muziek bevat 12 248 onsuccesvolle projecten, verspreid over 6 kolommen. Deze kolommen geven weer hoeveel % van het project werd gefund. Onsucces-vol gefund

0% 1%-20% 21%-40% 41%-60% 61%-80% 81%-99%

Aantal 2 714 7 082 1 639 589 168 56 De 27 975 succesvolle- en onsuccesvolle muziekprojecten brachten samen $105 220 000 op. Hiervan $94 650 000 voor succesvolle projecten en $8 890 000 voor onsuccesvolle projecten. Dit zorgt voor de categorie muziek voor een succes percentage van 55,19%. (Wikipedia, 2014) (Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Kickstarter, 2014) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012)

  37  

2.5.3 Indiegogo Indiegogo werd opgestart in 2007 door Danae Ringelmann, Slava Rubin en Eric Schell. Het platform richt zich vooral op muziek, liefdadigheid, technologie, kleine bedrijven en film. Enkele voorbeelden zijn: Motek, Museum of science fiction: preview location, Dog Fashion Disco New Album, Rawlemon Solar Devices, Smarty ring, Help support Larry and his family,… Na het ondertekenen van “The Jobs Act” is er een verandering in de werkwijze van Indiegogo. Het platform verwierf $15 000 000 aan bijkomend kapitaal om hun formule aan te passen tot equity crowdfunding. Indiegogo hanteert twee mogelijkheden om te funden: flexible funding en fixed funding. • Flexible funding: Wanneer een doel niet wordt behaald mag het geïnde

bedrag worden behouden. Hieraan zijn echter hogere kosten gekoppeld. Indiegogo doet dit om meer doordachte doelen aan te moedigen.

• Fixed funding: Wanneer het doel bij fixed funding niet wordt behaald, wordt het volledige bedrag teruggestort aan de investeerders. Hier zijn geen kosten aan gekoppeld.

Flexible Funding Fixed Funding Je haalt je doel 4% 4% Je haalt je doel niet 9% maar je mag het

geïnvesteerde geld behouden.

0% en het geld wordt teruggestort aan de investeerders.

Kosten aan derden

3% kredietkaart kosten, $25 extra voor non-US en eventuele wisselkoers kosten.

Indien een project wordt geplaatst vanuit een non-profitorganisatie of vereniging zonder winstoogmerk kan de organisatie rekenen op een prijsvermindering van 25% op de platformkosten. (Indiegogo) (Cunningham, The Jobs Act, 2012) (Indiegogo, 2014) (Delafontaine, 2013) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012)

  38  

2.5.4 PledgeMusic Het platform ontstond in 2009 door CEO Benji Rogers. PledgeMusic is een direct-to-fan platform om artiesten en fans dichter bij elkaar te brengen. Hierdoor is het geen crowdfunding platform maar een fanfunding platform. De focus ligt niet op het bekomen van geld maar op de relatie tussen artiest en fan. De fan wordt betrokken bij het volledige proces van een project. Het accent ligt voor Benji Rogers op de ‘experience’. Fans willen onderdeel zijn van het volledige proces en zijn niet geïnteresseerd in een financieel return. In ruil voor fans hun loyaliteit ontvangen zij downloads, CD’s, exclusieve content maar de ervaring en de participatie van de fan staat centraal. “The Jobs Act” verandert hierdoor niets aan de werking van het platform aangezien er geen equity shares aan te pas komen. PledgeMusic biedt 2 campagnes aan. Er is keuze uit: direct-to-fan campaign of preorder campaign. • Direct-to-fan campaign: dit is de klassieke campagne. Het richt zich vooral

tot artiesten die kapitaal nodig hebben om een project uit te werken. Het geld van de investeerders wordt pas gestort wanneer het doel is bereikt.

• Preorder campaign: deze campagne is interessant voor artiesten die reeds een album hebben opgenomen. De focus ligt op een succesvolle voorverkoop met een strategisch marketingplan.

Voor het gebruik van het platform staan artiesten een flat fee af van 15%. Hierin zitten alle mogelijke kosten. In ruil krijgt de artiest een hands-on team. (PledgeMusic) (Wikipedia) (PledgeMusic) (Rogers, 2013) (Cannon & Thomas, Get More Fans, 2012)

  39  

2.6 Nationale crowdfunding platforms

2.6.1 Wettelijk kader De Verenigde Staten is met ‘The Jobs Acts’ een pionier in de reglementering van crowdfunding. België beschikt niet over een aangepast wettelijk kader voor crowdfunding platforms. De activiteit van een platform moet desondanks worden getoetst aan bestaande wetgevingen. Eerder in 2014 werd er in België reeds een wetgevend initiatief ingediend rond crowdfunding. Deze kende gelijkenissen van de JOBS-Act. Het limiet van crowdfunding projecten zou worden verhoogd van €100 000 naar €1 000 000. Daarnaast zou er ter bescherming van de beleggers een limiet worden opgelegd van €5000 per project. Men wil de belegger daarnaast verder beschermen door de kwaliteit van het platform te controleren. Ook wil men dat projecten een standaard informatiefiche moeten publiceren met financiële- en vennootschapsrechtelijke gegevens. Daarnaast wil de overheid moeilijkheden binnen de wetgeving wegnemen om crowdfunding te promoten. Dit is echter nog toekomstmuziek. De FSMA of autoriteit voor financiële diensten en markten geeft aan dat er, met de huidige wetgeving in België, vijf belangrijke wetteksten van toepassing kunnen zijn. Het is dus belangrijk dat de investeerder het risico van investeren in crowdfunding projecten inziet. De projecten vallen niet onder de financiële reglementering, de informatie wordt niet gecontroleerd en tussenpersonen hoeven niet over een specifiek statuut te beschikken. Afhankelijk van het crowdfunding project kunnen volgende wetten van toepassing:

  40  

• De wet van 16 juni 2006 op de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten en de toelating van beleggingsinstrumenten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt. Deze wet is voor promotoren van crowdfundingprojecten (bv. de artiest) van toepassing wanneer een of meerdere openbare aanbiedingen van beleggingsinstrumenten op Belgisch grondgebied omvat. M.a.w. het publiek leveren van beleggingsinstrumenten. Beleggingsinstrumenten kunnen zich vertalen in effecten of aandelen maar ook andere instrumenten waardoor een financiële belegging mogelijk is, ongeacht de onderliggende activa. Het is ook mogelijk dat er geen financiële tegenprestatie is maar dat de investeerder goodies krijgt zoals: T-shirt, album, digitale download,… Dan spreken we niet van openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten. Indien de investeerder kapitaal aanlevert of geld uitleent spreken we wel van een openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten. Dit zien we bijvoorbeeld ook bij Amanda Palmer. Investeerders hadden ook de mogelijkheid de artiest een lening te geven maar deze optie stond niet bij de gewoonlijke investering opties.

• Wet van 20 juli 2014 betreffende bepaalde vormen van collectief beheer

van beleggingsportefeuilles. Bij een collectieve belegging wordt er geld van verschillende beleggers belegd volgens het principe van risicospreiding. De investeerders nemen niet rechtstreeks deel aan beheersbeslissingen en het geheel wordt gezamenlijk beheerd. De meeste crowdfunding platforms zijn openbare instellingen voor collectieve belegging en richten zich tot het publiek op Belgisch grondgebied. Daarom moeten zij zich inschrijven bij de autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA). Alle informatie van de platforms die betrekking hebben tot hun publiek moet vervolgens door de FSMA worden goedgekeurd. De FSMA controleert daarna de beheerstructuur van de crowdfunding platforms.                                

  41  

• Wet van 6 april 1995 inzake het statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen. Deze wet verplicht platforms die beleggingsdiensten voor derden aanbieden of beleggingsactiviteiten uitoefenen, een statuut te bekomen van beleggingsonderneming of kredietinstelling. In deze wettekst wordt er gespecificeerd tot financiële instrumenten of m.a.w. enkel effecten. Indien het platform werkt met beleggingsinstrumenten die geen financiële instrumenten zijn, is deze wet niet van toepassing. Crowdfunding platforms bieden via het internet projecten aan, in ruil ontvangen ze hiervoor een commissie op het ingezameld bedrag. Indien het platform met financiële instrumenten werkt, is het wel degelijk een beleggingsdienst. Afhankelijk van de diensten van het platform kan ook een vergunning als beursvennootschap of als vennootschap voor vermogensbeheer en beleggingsadvies verplicht zijn. Als het platform over zo’n vergunning beschikt, mag het plaatsingsdienst verlenen. Een vergunning als beleggingsonderneming of een vergunning als beursvennootschap moet worden aangevraagd bij de Nationale Bank van België. Een vergunning als vennootschap voor vermogensbeheer en beleggingsadvies moet worden aangevraagd bij de FSMA.      

• Artikel 68bis van de wet van 16 juni 2006 op de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten en de toelating van beleggingsinstrumenten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt. Deze wet wijst erop dat slechts bepaalde personen of instellingen gelddeposito’s, of andere terugbetaalbare gelden op zicht, op termijn of met opzegging in te zamelen, en om dergelijke gelddeposito’s of terugbetaalbare gelden mogen aanbieden of in ontvangst nemen van het publiek in België. Dit heeft in eerste instantie betrekking op de kredietinstellingen, maar crowdfunding platforms kunnen ook aanbiedingen verrichten tot verkoop of inschrijving op beleggingsinstrumenten waarmee terugbetaalbare bedragen worden opgehaald.

• Wet van 21 december 2009 betreffende het statuut van de

betalingsinstellingen, de toegang tot het bedrijf van betalingsdienstaanbieder en de toegang tot betalingssystemen. Deze wet schrijft voor dat het uitvoeren van geldtransfers of betalingsverrichtingen slechts mag worden afgehandeld door ondernemingen met een statuut. Dit statuut is een vergunning als kredietinstelling of betalingsinstelling en wordt verschaft door de Nationale Bank van België.

(Van Rompuy, 2014) (FSMA, 2012)

  42  

2.6.2 Sonic Angel In 2009 werd Sonic Angel opgericht door Maurice Engelen en Bart Becks. Het is een onderdeel van Glechar Music Ventures NV. Het platform bestaat nog steeds maar is in populariteit sterk gedaald. Enkele artiesten die bij het label vertoefden zijn: Simi Nah, Tom Dice, Newton, Axeela, Vienna,… Het crowdfunding platform dat zich omschrijft als een platenlabel werkte in 4 fases: • Fase 1: ontdek nieuw talent; • Fase 2: investeer en ondersteun; • Fase 3: produceer de muziek; • Fase 4: distributie, communicatie en markt.

Fans konden hun favoriete artiest steunen via Fanshares. Dit is een aandeel dat iemand kon kopen, waardoor een album vervroegd werd besteld en de fan extra’s kregen. Daarnaast ontving de investeerder ook een deel van de winst van het album. De winst werd verdeeld tussen de artiest, het label en de fan. De fan kon nooit meer dan 100 aandelen kopen van één artiest. De werking van het platform liep in praktijk niet zo soepel. Het merendeel van de promotie van het platform viel stil. Onder andere hierdoor verloor het platform vele artiesten. Didier Colsoul, zanger van Newton, gaf aan zelf de promo van hun album te hebben verzorgd om vervolgens hun eigen single te pluggen. Sonic Angel had geen interesse in de band tot hij succesvol werd. Net als velen heeft de band het platform verlaten. Sonic Angel’s “Eye Catcher”, Tom Dice is hiervan het populairste voorbeeld. Bij zijn eerste album was er een nettowinst van 300% en halfjaarlijks werden percentages uitbetaald aan investeerders. Later verliet de zanger het label. Omdat Tom Dice nog steeds onder contract was bij Sonic Angel, werd hij verkocht aan het major plantenlabel Universal Music Group Benelux. Daarnaast verloor Sonic Angel ook zijn geloofwaardigheid. Artiesten werden toegelaten tot het platform zonder enige filter. Hierdoor was er een overaanbod. De distributie van bijna alle albums werd verzorgd door Universal Music Group. Deze samenwerking zorgde voor vreemde combinaties en elke artiest kreeg hetzelfde cookie cutter plan voorgeschoteld. Ex-medewerker Bart Mandonx licht toe dat naast Sonic Angel er nog drie andere platforms actief waren: FilmAngel, Angel.me en Lektroland. Bij deze platforms bevonden zich dezelfde problemen. Sonic Angel bestaat nog steeds maar is niet meer actief. (Wikipedia) (SonicAngel, 2014) (Mandonx, 2013)

  43  

2.6.3 Aka Music Aka Music ontstond in 2008. Bij het opstarten van het platform werd opgekeken naar “My Major Company” in Frankrijk. Het platforms werkte met funding bedragen. Het doel voor een album bedroeg steeds rond €50 000, voor een EP €25 000 en voor een single €15 000. Het bedrag voor het funden van een album zakte later naar €35 000. Het bedrag is lager, flexibeler en het verkleint de stap voor investeerders. Hetzelfde gold voor het te investeren bedrag. Aka Music hield ook hier de bedragen laag. Het platform hanteerde een maximum van €99 000 per project over een periode van maximum 90 dagen. Indien het doel binnen deze periode niet werd bereikt, werd het geld terug gestort naar de investeerders. Als het doel wel werd bereikt, ging 10% commissiegeld van het gefunde bedrag naar Aka Music. Deze 10% ging volledig naar het platform. Aka Music verzorgde geen promo voor de gefunde projecten, daarvoor werden externe partners ingehuurd. Deze partners werden betaald met het gefunde bedrag. Aka Music beschikte over een marketing departement maar deze hield zich slechts bezig met het promoten van het platform. Een grote ‘Eye Catcher’ van Aka Music was Dallas, het muzikale project van Veerle Baetens. Dallas werd gepromoot om zo het platform in populariteit te doen stijgen. Vandaag de dag worden er geen projecten meer gefund op het platform. Aka Music engageert zich nu als management bureau. (akastarter) (Van Roy, 2013)  

  44  

2.7 Verschillenanalyse internationale- en nationale modellen

Over heel de wereld vind je crowdfunding platforms die zich allen op een verschillend doelpubliek richten. Er zijn platforms die zich specialiseren in liefdadigheid, anderen in film, kunst, technologie, muziek,…. Er zijn natuurlijk platforms zoals Indiegogo en Kickstarter die zich niet richten tot slechts één niche maar meerdere industrieën aanspreken. Op deze platforms vind je projecten terug als ‘The Veronica Mars Movie’, ‘Pebble E-Paper Watch’ en het nieuwe “Motek” album. Indiegogo en Kickstarter trekken populaire projecten aan van over de hele wereld en investeerders volgen. De mega platforms richten zich niet tot één markt maar zijn internationaal georiënteerd. Zo ontving Motek voor hun nieuwe album funds vanuit alle uithoeken van de wereld, terwijl de band zijn grootste successen in België kende. Daarnaast is het mogelijk voor projecten om funds te ontvangen in andere valuta. Zo kan je kiezen de funds in: U.S Dollar, Canadese Dollar, Australische Dollar, Euro of Britse Pond te ontvangen. Kickstarter gaat zelfs een stapje verder. Na het succes in de Verenigde Staten, stelde het platform zich in 2012 open voor de Britse markt. In 2013 volgde al snel de Canadese-, Australische- en Nieuw-Zeelandse markt. Onlangs werd ook de komst van Kickstarter in Nederland aangekondigd. Het is voor iedereen en overal mogelijk een project te funden op Indiegogo of Kickstarter, maar de investeerder moet wel in bezit zijn van een kredietkaart of PayPal. Het bereik van Sonic Angel en Aka Music is gering in tegenstelling tot Indiegogo en Kickstarter. Sonic Angel en Aka Music richten zich uitsluitend tot de muziekindustrie. Daarnaast wenden de platforms zich vooral tot de Belgische markt. De Amerikaanse platforms behandelen allerlei projecten, waardoor ze zich niet blindstaren op enkel muzikale projecten. Dit vergroot hun overlevingskansen. Doordat de Amerikaanse platforms ook wereldwijd bekend zijn, hebben ze een ruim bereik. De Belgische platforms richten zich vooral tot het binnenland. Dit doen ze onder andere door te coöpereren met populaire artiesten. Sonic Angel werkte nauw samen met Vlaamse singer-songwriter Tom Dice. Dallas, een muzikaal project van Veerle Baetens, was Aka Music’s oogappel. De impact van zulke artiesten is begrensd. Het verhaal van Motek vertelt ons dat het bereik van een artiest niet eindigt aan landsgrenzen. Om een succesvolle crowdfunding campagne te voeren, moet zowel het platform als de artiest een zo groot mogelijk doelpubliek aanspreken. Deze combinatie zorgt voor een vruchtbare campagne. De Belgische platforms worden belemmerd door landsgrenzen maar staan open voor vele betalingsmogelijkheden. Aka Music aanvaard naast

  45  

kredietkaarten en PayPal ook debetkaarten. Sonic Angel accepteert de kredietkaarten Visa en Mastercard en Maestro voor een betaling via debetkaart. Indien de investeerder toch een voorkeur geeft aan een andere betalingsmethode, kan deze Sonic Angel contacteren voor een oplossing op maat. Het is belangrijk dat platforms zoveel mogelijk betalingsmogelijkheden aanbieden en de stap voor investeren zo klein mogelijk maken. Niet iedereen beschikt over een kredietkaart. Dit is een groot verschil tussen Amerikaanse en Europese platforms. In Amerika is de kredietkaart meer ingeburgerd en heeft vrijwel iedereen er één in zijn bezit. (Breij, 2014)

  46  

2.8 Sociologisch onderzoek

De overlevingskansen van crowdfunding in de Belgische muziekindustrie worden berekend aan de hand van een sociologisch onderzoek. Deze geeft weer hoe de artiesten en hun business team tegenover crowdfunding en fanfunding staan en of Belgen bereid zijn om hierin te investeren.

2.8.1 De artiesten Het grootste deel van de ondervraagde artiesten ziet meer potentieel in fanfunding dan in crowdfunding. Ze zijn bereid te investeren in projecten van collega-artiesten, vooral als het gaat over de muziekstijlen: pop, rock, singer-songerwriter en metal. De artiesten zijn daarnaast gedreven om ook zelf campagnes op te starten, meer dan 2/3 van de ondervraagden ziet het zitten om zelf aan de slag te gaan. De artiesten voelen zich geroepen om een fanfunding campagne op te starten omdat ze op deze manier minder verplichtingen hebben naar fans toe. Fans hopen dat er een fantastische product komt, ze willen in eerste instantie geen geld verdienen aan de artiest. Daarnaast komen intresten zelden voor bij crowdfunding. De fan krijgt uiteindelijk niet meer dan een gift die ze ver op voorhand moeten betalen en er is altijd hier risico dat het product er nooit komt. Fanfunding is meer concreet, het product bestaat ook vaak al. Daarnaast is het voor artiesten niet altijd gemakkelijk om fans om hulp te vragen. De artiest wordt afhankelijk en staat bij de fan steeds in het krijt.

  47  

2.8.2 Music business professionals Het merendeel van de ondervraagde music business professionals geeft zijn voorkeur aan fanfunding. Dit zowel als er geopteerd wordt om in een project te investeren als wanneer er zelf een project wordt opgestart. Er is de meeste interesse in de muziekstijlen: pop, rock, singer-songwriter en metal. De zakelijke teams staan positief ten opzichte van fanfunding, maar ze hebben enkele bedenkingen bij het inkomstenmodel. De relatie tussen de fan en de artiest is heel belangrijk. De fanbase van de artiest hoeft daarom niet kolossaal te zijn, maar vooral loyaal. Er schuilt ook enig gevaar. Enkel de artiesten die al een bepaalde populariteit hebben opgebouwd zullen voldoende fundings bij elkaar krijgen. Het zijn net deze artiesten die vaak genoeg inkomsten hebben om hun muziek zelf te financieren of verbonden zijn aan platenlabels. We bevinden ons daarnaast in België in een kleine markt, waarin een niche moet vechten om te overleven. Daarom zal de emotionele binding bij fanfunding meer doorslaggevend zijn dan louter een investering. Bij fanfunding gaat het ook vaak over de opname van een album of de bijhorende videoclip. Deze staat dicht bij de artiest. Daarnaast is er geen vraag naar een Belgisch platform. Volgens de music business professionals is er voldoende aanbod van buitenlandse platforms waarvan gebruik kan worden gemaakt. Artiesten kunnen hun project opstarten op deze platforms en ze vervolgens bij hun eigen fans te promoten.

2.8.3 De artiest ook actief als music business professional Naast artiesten en hun zakelijk team zijn er ondervraagden die actief zijn als artiest en music business professional. Van deze ondervraagden was 2/3 overtuigd van het fanfunding model. De meerderheid was echter vrij sceptisch over het fanfunding fenomeen. De Belgische markt is beperkt en hoe groot is de ‘crowd’ die in de projecten zal investeren. Het is belangrijk dat er een goed project wordt uitgewerkt, zodat fans in het project zullen geloven. De fan moet vertrouwen hebben in zowel de artiest als in het project. Als dit vertrouwen er niet is, zal een project niet worden verwezenlijkt. Daarom is het ook belangrijk dat het crowdfunding- of fanfunding platform aan kwaliteitscontrole doet en enkel projecten toelaat met kans op slagen.

  48  

2.8.4 De investeerder De laatste categorie vertaalt zich in ondervraagden die geen artiest zijn, noch zakelijk actief zijn in de muziekindustrie. Het zijn potentiële investeerders in crowdfunding- of fanfunding projecten. Deze categorie werd onderverdeeld in 4 belangrijke groepen, namelijk 18<25 jarigen, 26<35 jarigen, 36<50 jarigen en >50 jarigen. De eerste onderverdeling zijn de 18<25 jarigen. Zij zijn zowel geïnteresseerd in crowdfunding als in fanfunding. Vooral de belevenis samen met de artiest staat voor hen centraal. Zo vinden de 18<25 jarigen dat er meer te bereiken valt met sociale en relationele activiteiten dan met geld. Ze zijn echter niet bereid om in projecten te investeren. Voor deze doelgroep is het risico te groot, onder andere doordat ze niet beschikken over de middelen om in een onzeker project te investeren. Daarnaast is de mogelijkheid tot investeren niet toegankelijk genoeg. De meeste platforms promoten kredietkaarten als Visa of Mastercard, waarover deze doelgroep nog niet beschikt. De tweede doelgroep zijn de 26<35 jarigen. Zowel crowdfunding als fanfunding spreekt hen aan en zij zijn bereid hierin te investeren. Deze jonge doelgroep is vaak al aan het werk en woont nog thuis of heeft geen kinderen. Hierdoor is er de mogelijkheid om geld te investeren in projecten. De helft van de ondervraagden toonden meer interesse in crowdfunding, als return verwachtte zij een interest percentage. De andere helft van de ondervraagden opteerden voor fanfunding, voor hen stond de belevenis samen met de artiest centraal. De 26<35 jarigen toonden vooral interesse in de muziekstijlen pop, rock en singer-songwriter. Vooraleer er geïnvesteerd wordt moet de mogelijke investeerder vertrouwen hebben in het project en er moet een gelijkwaardige tegenprestatie zijn. Deze doelgroep wil investeren in creatieve projecten die sociaal en warm zijn van opzet. Men wil investeren met hun hart. De derde onderverdeling haalt de 36<50 jarigen aan. Bij hen is er weinig tot geen interesse in crowd- en fanfunding. Deze doelgroep heeft vaak schoolgaande kinderen en leningen af te betalen. Zij hebben de mogelijkheid niet om te investeren in gelijkaardige projecten. Er wordt ook minder belang gehecht aan een belevenis samen met de artiest.

“Ik ben ervan overtuigd dat muziek in de eerste plaats een vorm van emotie is en dat een fan zijn keuze zal maken op basis van die emotie. Maar ik denk ook dat er potentieel is voor een hybride systeem waarbij fans vergoed worden voor hun investering in een groep of een project.”

“De relatie tussen de fan en de artiest is reeds aanwezig door het aankopen van de muziek. Meer fan kan je niet zijn wanneer je jouw muziek op een rechtvaardige manier aankoopt en niet illegaal download.”

  49  

De doelgroep ouder dan 50 jaar is het meest geneigd te investeren. Zij staan positief opgesteld naar zowel crowdfunding als fanfunding. Deze doelgroep heeft niet langer kinderen te onderhouden en leningen zijn afbetaald. Indien er wordt gekozen voor crowdfunding, is dit als investering en verwacht men een intresten percentage. Als er wordt gekozen voor fanfunding, wil men een belevenis met de artiest in return. “Jonge kunstenaars hebben nood aan extra steun, voor meer commerciële projecten die om één of andere reden niet in de markt liggen heb ik geen centen teveel.” Men wil vooral investeren in artistieke projecten, er is weinig sympathie voor commerciële projecten. Er is bij deze doelgroep ook een opmerkelijk verschil in de keuze van muziekstijlen. In de doelgroep ouder dan 50 jaar is klassieke muziek het meest populair. Hierop volgen singer-songwriter, pop en rock. Indien hierin wordt geïnvesteerd, verwacht men een eerlijke return. Vervolgens moet ook de website toegankelijk zijn zodat er snel en gemakkelijk kan worden geïnvesteerd.

2.8.5 Conclusie Uit dit sociologische onderzoek blijkt dat er in de Belgische muziekindustrie potentieel is voor crowdfunding en fanfunding. Artiesten en music business professionals willen graag met alternatieve modellen experimenteren en de investeerder is bereid aan zulke projecten mee te werken. Om de investeerder te overhalen is het belangrijk dat er een vertrouwensband is tussen de fan en de artiest. Daarnaast moet het project de fan persuaderen, zodat deze overtuigd is van zijn kans op slagen. Ook is het platform waarmee de artiest werkt belangrijk. Het platform moet snel en toegankelijk zijn voor alle gebruikers en vervolgens verschillende betaalmethodes toelaten. In het onderzoek komst steeds terug dat artiesten en music business professionals zich vooral richten tot fanfunding projecten en de belevenis tussen de fan en de artiest belangrijk vinden. Het milieu waarin ze zich bevinden is meer alternatief en dit wordt duidelijk door de muziekstijlen waarmee ze aan de slag gaan. De muziekstijlen pop, rock, singer-songwriter en metal komen steeds terug. In tegenstelling tot de investeerders, waar meer interesse is voor mainstream muziekstijlen. De belangrijkste muziekgenres bij investeerders zijn: klassiek, pop, rock en singer-songwriter. Daarnaast zijn de investeerders niet enkel geïnteresseerd in fanfunding maar wordt ook de interesse in crowdfunding herhaaldelijk aangehaald. Het is belangrijk dat de artiest en de business professionals weten welke doelgroep ze willen bereiken. Afhankelijk hiervan wordt er gekozen tussen crowdfunding of fanfunding en tussen een return in intresten percentages of een merkwaardige belevenis met de artiest. Er zijn twee doelgroepen die bereid zijn tot investeren, de 26<35 jarigen en de >50 jarigen. Beide doelgroepen voelen zich zowel aangesproken tot crowdfunding als tot fanfunding. (Kwantitatief onderzoek, 2014)

  50  

 

3. Partnerships          

  51  

3.1 Inkomstenmodel

3.2 Partnerships

Een partnership, ook wel co-branding genoemd, is een overeenkomst tussen twee bedrijven om op commerciële of niet-commerciële basis gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken. Deze gemeenschappelijke doelstelling is vaak het verwerven van bekendheid of winst. Door samen te werken vergroten ze beiden hun bereik en kunnen ze sneller hun doel bereiken. In de muziekindustrie worden partnerships meestal afgesloten tussen een merk en een artiest. Zowel het merk als de artiest kiest een partner die goed bij zijn imago past. Op deze manier worden beide imago’s versterkt en aan elkaar gekoppeld. Hierdoor wil men de word-of-mouth opdrijven, wat leidt tot bekendheid en het vergroten van het winstmarge. Naar buiten toe krijgt de artiest vaak de titel van co-founder of partner omdat fans vaak een bepaalde connectie hebben met de artiest. Als de artiest mede-eigenaar lijkt te zijn, gaat de fan sneller overtuigd zijn en sneller overgaan tot aankoop van het product. Hier is veelal niets van aan, de artiest ontvangt een flat fee, percentage van de opbrengst of aandelen in ruil voor zijn populariteit en gezicht. (Wikipedia) (Encyclo.nl)

  52  

3.2.1 Dr.Dré - Beats By Dr.Dré Beats Electronics werd opgestart in 2008 door artiest en producer Dr.Dré en de voormalige chairman van Interscope Geffen A&M Records, Jimmy Lovine. Het merk is vooral bekend van zijn ‘Beats By Dr.Dré’ headphones maar beschikt daarnaast ook over een aanbod earphones, speakers, Audio software en een gepatenteerd streaming platform. Beats Electronics wil hun doelpubliek bereiken door partnerships te sluiten met bedrijven die strategisch interessant zijn. De bedrijven waarmee Beats Electronics samenwerkt zijn: de autofabrikant Chrysler Group en computerfabrikant Hewlett Packard Group (HP). In 2012, 4 jaar na de opstart van het bedrijf, beschikte Beats Electronics reeds over 51% van de headphone markt. Dit percentage is goed voor een omzet van 1 miljard dollar. In mei 2014 maakte Apple bekend dat ze Beats Electronics opkochten. Hiervoor zou Apple 3 miljard dollar op tafel hebben gelegd of zo’n 2.2 miljard euro. Naar verluidt is Apple vooral geïnteresseerd in de muziekstreamingservice van het bedrijf. (demorgen.be, 2014) (beatsbydre)

3.2.2 50 Cent - SMS Audio by 50 Cent Headphones & Glacéau SMS Audio mikt op stijl, kwaliteit en duurzaamheid en wil hiermee de ‘world-class’ headphone creëeren. Als kers op de taart beschikt het merk over invloedrijke rapper 50 Cent als hoofdaandeelhouder van het bedrijf. 50 Cent hielp daarnaast ook met het ontwikkelen van de “SYNC by 50 Cent” headphone en de “STREET By 50 Cent” headphone. Volgens SMS Audio ontwikkelde 50 Cent een headphone met de beste audio die je vandaag kan vinden. Het is niet de eerste keer dat 50 Cent zich linkt aan een merk. Eerder was hij het gezicht van ‘Vitamin Water’. Hij ontwikkelde in samenwerking met het bedrijf zelfs een eigen smaak voor het merk. Het water was een product van Glacéau dat later, in 2007, werd verkocht aan Coca-Cola voor 4 miljard dollar. Hiervan ontving 50 Cent naar verluidt zo’n 100 miljoen dollar. Ook werkte de artiest samen met onder andere Reebok voor zijn G-Unit sneakers en met Right Guard voor body-spray- en condoom lijn. (Wikipedia) (smsaudio, 2014)

3.2.3 Hayley Williams - M.A.C. Cosmetics In 2013 inspireerde Hayley Williams, leading-lady van Paramore, een cosmetica lijn voor M.A.C. Cosmetics. De limited edition make-up bevatte 4 producten: lipstick, nagellak, oogschaduw en blush. De oranje make-up collectie paste perfect bij de zangeres omdat deze bij haar haren aansloot. Hayley Williams staat bekend voor haar kleurrijke haren en hier werd goed op ingespeeld door het merk. (MAC Cosmetics, 2013) (der Weduwe, 2013)

  53  

3.2.4 Britney Spears – Change Lingerie In juli 2014 kondigde Britney Spears de samenwerking aan met het Deense Change Lingerie. In september komt een collectie op de markt, ontworpen door Britney Spears. De collectie heet ‘The Intimite Britney Spears’ en bevat sexy, comfortabele en luxueuze stukken. (Sharkey, 2014)

3.3 Endorsement deals

Artiesten hebben materiaal nodig om hun muziek te maken en om hun muziek live te spelen. Dit kost allemaal veel geld en niet elke artiest wil of kan in materiaal investeren. Aan de hand van een endorsement deal wil de artiest gratis of met korting benodigdheden bekomen. Wanneer de artiest reeds wat naambekendheid heeft verworven of een bedrijf kan overtuigen dat hij “the next best thing” zal zijn, gaan ze samen werken aan de toekomst. De artiest krijgt vervolgens materiaal gratis of met korting aangeboden door het bedrijf en de artiest zorgt er op zijn beurt voor dat het merk in de belangstelling komt te staan. Als de artiest wereldberoemd en één van de meest populaire gitaristen blijkt, is het vrij eenvoudig om een groot publiek aan te spreken. Neem bijvoorbeeld Jimmy Page van de bekende rockgroep Led Zeppelin, hij speelt steeds op een Gibson gitaar. Endorsement deals zijn populair onder de muzikanten. Muzikanten die nog weinig hebben bereikt, maken minder kans op zo’n deal, ze hebben inmiddels een kleinere invloed op hun fans. De deal die de muzikant als eerst wordt aangeboden, is gewoonlijk deze met een korting. Dit wil niet zeggen dat deze minderwaardig is. Deals met korting kunnen uitgroeien tot gratis materiaal. Het merk groeit op dat moment mee met de artiest. Hoe populairder de artiest wordt, hoe meer materiaal het merk zal verkopen. Endorsement deals zijn bijgevolg erg geliefd. Naast Jimmy Page plukken ook nog andere artiesten er de vruchten van, zoals bijvoorbeeld: Gretsch en Tim Armstrong van Rancid, Ludwig en Meg White van The White Stripes, Shure en Jason Mraz, Gibson en Angus Young van ACDC, Fender en Mark Knopfler van Dire Straits,… (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (Cannon & Thomas, 2012)

  54  

4. Product Extensions

  55  

4.1 Inkomstenmodel

4.2 Product Line Extensions

Product line extensions ontstaan wanneer een artiest samen met een bedrijf een product op de markt brengt. Dit product geniet vaak van dezelfde naam als een basis- of voorgaand product maar de lijn wordt uitgebreid, een line extension. Hier komt de artiest in beeld, die voor een aangepast product zorgt. Het kan ook zijn dat de artiest zelf iets op de markt brengt, als extensie op een vooraf uitgebracht product. In maart 2013 bracht Justin Timberlake zijn derde studiealbum ‘The 20/20 Experience’ uit, met de singles Suit & Tie, Mirrors en Tunnel Vision. Later dat jaar in september 2013 bracht hij zijn vierde studio album. ‘The 20/20 Experience – 2 of 2’ was het vervolg op het album dat in het voorjaar werd uitgebracht. Beide albums werden ook samen verkocht onder ‘The 20/20 Experience – The Complete Experience’. In maart 2014 bracht Vans een extensie uit van hun klassieke sneakers. Het merk creëerde ‘The Beatles Yellow Submarine’ samen met de band. De limited edition collectie werd geïnspireerd op ‘Yellow Submarine’ het tiende album van The Beatles dat werd uitgebracht in 1969. Het album diende als inspiratie voor zowel de prints als voor de namen van de sneakers.

  56  

4.3 Brand Extensions

Een andere mogelijkheid voor artiesten is de brand extension. Een bedrijf, of in dit geval de artiest, geeft dezelfde (bedrijfs)naam aan een volledig ander product. Dit wordt ook wel een spin-off genoemd. Dit is interessant aangezien mensen reeds vertrouwd zijn met de naam. Het goede imago promoot automatisch het nieuwe product. The Virgin Group startte oorspronkelijk als het platenlabel ‘Virgin Records’ dat momenteel behoord tot de major Universal Music Group. Later breidde de megamagnaat van Richard Branson uit tot luchtvaartmaatschappij, megastore,… De onderdelen van The Virgin Group bestaan onder dezelfde naam. Vrouwelijke artiesten zoals Gwen Stefani, Jessica Simpson, ‘Posh Spice’ Victoria Beckham,… breiden hun populariteit uit naar de mode wereld. Vele jonge meisjes willen er uit zien zoals zij en hier maken de artiesten gretig gebruik van. In plaats van samen te werken met andere bedrijven starten de zangeressen hun eigen kledinglijn op, brengen zij hun eigen parfum op de markt, stampen zij een accessoireslijn uit de grond,… Hun imago en populariteit worden op deze manier in een rechte lijn doorgetrokken naar hun producten. Niet alleen vrouwen, maar ook mannelijke artiesten gebruiken hun bekendheid om de modewereld te veroveren. In april 2014 bracht Stromae zijn kledinglijn ‘Mosaert’ op de markt dat in de Brusselse boektiek ‘Hunting & Collection’ werd verkocht. Deze lijn werd geïnspireerd op de kledij die Stromae steeds draagt in zijn muziekvideo’s en tijdens zijn concerten. Het resultaat waren vier uniseks polo’s en sokken die in beperkte oplage werden geproduceerd. Hiermee heeft Stromae een exclusief product in handen, wat betekent dat de collectie een must-have is voor hardcore fans. (Lieb, 2013) (Pins, 2014) (Het Nieuwsblad; life.mode, 2014) (Het Nieuwsblad, 2014) (Wikipedia) (Wikipedia)

  57  

4.4 Commercials

Artiesten verwerven inkomsten en breiden hun netwerk uit door merken de toestemming te geven hun nummers te gebruiken. Deze worden vervolgens in commercials geplaatst. Voor artiesten is dit een geschenk uit de hemel aangezien dit voor hen zowel promotioneel als financieel interessant is. Het nummer dat wordt geselecteerd, wordt (inter)nationaal verspreid zowel online, via de radio als op televisie. Daarnaast zijn deze kansen niet alleen weggelegd voor internationale grootheden maar ook verschillende Belgische artiesten maken er graag gebruik van. ‘Without A Doubt’, een nummer van Isbells werd geplaatst in een reclamespot voor Recupel. Van Hooverphonic worden er maar liefst 9 nummers benut, waaronder ‘Mad About You’ en meest recent ‘Amalfi’ door Danone. Ook Netsky kwam tot een akkoord met Samsung voor zijn nummer ‘Wanna Die For You’ ft. Diane Charlemagne. Naast bedrijven doen ook productiehuizen beroep op artiesten en hun creaties. Zo groeien theme songs van films of tv-series vaak uit tot hits. Goede voorbeelden zijn: ‘I’ll Be There For You’ van The Rembrandts dat in de jaren ’90 werd geplaatst in Friends, ‘I Don’t Wanna Be’ van Gavin Degraw werd verschillende seizoenen gebruikt in One Tree Hill, ‘I’ve Only Begun To Fight’ van Natalia wordt nog steeds gelinkt aan Team Spirit II,… Indien de artiest zijn muziek via reclamespots, televisie of films wil verspreiden is de publisher (of muziekuitgever) een belangrijke speler. De publisher handelt in muziekwerken en het intellectueel recht hierop. Het intellectueel recht vertaalt zich in auteurs- en naburige rechten, hier is enkel het auteursrecht van toepassing. In geval van commercials wordt de publisher gecontacteerd door bedrijven met een verzoek om een specifiek nummer of met een stijlvoorkeur. Het kan ook omgekeerd, dat de publisher actief op zoek gaat naar partners. Indien er een deal wordt afgesloten, ontvangt de artiest auteursrechten telkens het nummer wordt afgespeeld. Indien de artiest bekend is, kan een extra fee aan voorafgaan. Bij wereldsterren zoals U2 of Beyoncé gaat het soms over uitzinnige bedragen. De service die een publisher biedt, kan dus vele deuren openen, maar is prijzig. De publisher rekent een hoog percentage aan op de verworven mechanische rechten. (De Meyer & Trappeniers, Lexicon van de muziekindustrie, 2007) (Wikipedia) (Wikipedia)

  58  

5. Besluit

  59  

Voor artiesten wordt het steeds moeilijker om hun projecten te financieren. De opname van albums werd tot 15 jaar geleden verzekerd door de samenwerking met platenlabels maar ook deze selecteren in het digitale tijdperk nauwlettend hun artiesten. De platenlabels voelen sterk de impact van de dalende albumverkoop en opteren voor artiesten waarvan de albumverkoop verzekerd is. Dit zijn vooral mainstream artiesten, zoals: Clouseau, Christoff, Milow, Stromae, Netsky,… Artiesten in meer alternatieve- of underground muziekmilieus vallen hier buiten en zij zullen op zoek gaan naar inkomstenmodellen die afwijken van klassieke modellen. Deze alternatieven bevinden zich in:

1. live circuit; 2. DIY-modellen, crowdfunding- en fanfunding platforms; 3. partnerships; 4. product extensions.

Het is van belang dat de artiest zijn muziek zoveel mogelijk live speelt. Hierdoor wordt bekendheid verworven en wordt er een fanbase uitgebouwd. Wanneer er een fanbase bestaat, kan de artiest verdere stappen ondernemen aangezien er vraag is naar zijn muziek. Vervolgens zal de muziekindustrie interesse tonen. Er volgt voor de artiest de mogelijkheid om een zakelijk team uit te bouwen, bestaande uit: een manager, een boeker, platenfirma, eventueel zelfs een publisher of een public relations agent. Maar zelfs wanneer de artiest over een omvangrijk team beschikt, blijven de inkomsten van het concertgebeuren belangrijk. Dit om projecten te kunnen blijven realiseren in de toekomst en om alle onkosten te dekken. Bij deze inkomsten hoort ook merchandise. Na een optreden is de relatie tussen de fan en de artiest het sterkst, waardoor de kans tot aankoop wordt vergroot. Wanneer de artiest besluit een album op te nemen, kan hij ervoor kiezen om met een platenlabel samen te werken, afhankelijk van het soort artiest wordt er gekozen voor een major label of een independent. Daarnaast bestaat er de mogelijkheid om het album DIY op de markt te brengen. Natuurlijk wordt er bij dit laatste van de artiest verwacht over voldoende fondsen te beschikken. Indien dit niet het geval is, kan er worden gekozen om gebruik te maken van crowdfunding- of fanfunding platforms. Voordat er hulp kan worden gevraagd van de fans, moet de artiest over een voldoende grote fanbase beschikken. Daarnaast moeten de fans vertrouwen hebben in zowel de artiest als in het project. Dit brengt ons tot de formule CwF + RtB = $. Slechts wanneer de fans een speciale band hebben met de artiest en zij een reden hebben om in een project te investeren, zal er ook effectief geïnvesteerd worden. De artiest moet daarom op de hoogte zijn van wie zijn doelpubliek is en wat deze van hem verwacht. Artiesten werken ook samen met externe partners, zo komen partnerships tot stand. Twee merken, waaronder de artiest, werken samen om een product te

  60  

verkopen. Partnerships worden vaak afgesloten tussen merken die bedrijvig zijn in technologie, mode, voedingsindustrie,… De artiest wordt aan het product gekoppeld en vice versa. Vooral invloedrijke artiesten worden voor zulke deals gevraagd, omdat zij rechtstreeks hun fanbase aanspreken. Muzikanten worden op hun beurt aangesproken voor endorsement deals. Fabrikanten van muziekinstrumenten bezorgen deze muzikanten gratis of met korting de instrumenten die zij nodig hebben. De muziekinstrumenten worden aan de artiest gekoppeld, net zoals de Beats hoofdtelefoon aan Dr.Dré wordt gelinkt. Ook zo wordt automatisch het grote netwerk van de artiest bereikt. Andere populaire alternatieve inkomstenmodellen zijn de product line extensions, waarin alle producten die zich in het verlengde van de artiest zich bevinden. One Direction brengt naast hun album en de hieraan gekoppelde tour ook DVD’s op de markt waarin ze fans een glimp bezorgen over hun leven. Brand extensions gaan nog breder. Artiesten gaan zich niet enkel meer richten tot de muziekindustrie, maar zijn van alle werelden thuis. Naast de artiest wordt ook hun muziek voor allerlei doeleinden gebruikt. Zo hoor je dagelijks nummers van artiesten in commercials. Zulke deals zijn goud waard voor artiesten omdat het hun doelpubliek uitbreidt en omdat het voor aardig wat inkomsten zorgt. We kunnen hieruit besluiten dat er verschillende alternatieve inkomstenmodellen zijn waarvan gebruik kan worden gemaakt. Deze blijven zich echter ontwikkelen en artiesten moeten hier zo progressief mogelijk mee omgaan. Het is cruciaal dat artiesten bij alle alternatieven origineel te werk gaan. Hierdoor trekken ze de aandacht van de pers en van de fans. De fans staan bij alle alternatieven centraal, waardoor de artiesten de relatie met hun fans ten alle tijden moeten koesteren. Het is tenslotte voor de artiest pas mogelijk om indruk te maken op de muziekindustrie wanneer er een fanbase aanwezig is. Hoe bekender de artiest, hoe gemakkelijker het wordt. Men kan vervolgens kiezen om samen te werken met een major platenlabel, of met een independent label, om hun muziek te financieren en om op de markt te brengen. Anderen verkiezen hun muziek zelf te beheren, waardoor ze zowel de inkomsten als hun artistieke vrijheden behouden. Een mogelijkheid om het DIY-model te financieren is door middel van crowdfunding of fanfunding. Potentiële investeerders staan open om mee te werken aan interessante Belgische projecten. Het is wel belangrijk dat de artiest zo’n project grondig uitwerkt alvorens fans om hulp te vragen. Indien het project origineel, betrouwbaar en doordacht is, is er geen reden waarom een crowdfunding- of fanfunding campagne niet succesvol zou kunnen zijn. Hierbij komen natuurlijk ook de risico’s de kop opsteken, aangezien succes nooit kan worden verzekerd. De artiest en het zakelijk team weet nooit op voorhand of het album en bijkomende tour zal aanslaan. Het blijft dus belangrijk dat de artiest vooral briljant is, waarrond allerlei projecten kunnen worden uitgewerkt.

  61  

Bibliografie akastarter. (n.d.). akastarter. Retrieved 2014 from www.akastarter.com: www.akastarter.com/en/home/faq amandapalmer.net. (n.d.). amandapalmer.net. Retrieved 2014 from amandapalmer.net: amandapalmer.net beatsbydre. (n.d.). beatsbydre. Retrieved 2014 from www.beatsbydre.com: www.beatsbydre.com/aboutus Billboard. (2012 йил 2-augustus). Amanda Palmer talks Twitter: It's replaced Google and management. Billboard . Billboard. (2013). Top 25 tours of 2013. Billboard . Breij, B. (2014, februari 4). www.easybranches.nl. Opgeroepen op 2014, van www.easybranches.nl: www.easybranches.nl/nieuws/1615636.html Busker Bookings. (2012). busker. Retrieved 2014 from www.busker.be: www.busker.be/nl/artiesten/ Cannon, j., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p331-333. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p312-319. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p347-375. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p162-170. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: Musformation p90-92. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p159-160. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p161. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p160-161. Cannon, J., & Thomas, T. (2012). Get More Fans. Union City, New Jersey, USA: MusFormation p154-155. Creative Commons Nederland. (n.d.). creativecommons. Retrieved 2014 from creativecommons.nl: creativecommons.nl/wie-zijn-we/ Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Paul Manning p61-63. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p81. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p3-8. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p11-12. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p83-85. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p83-85.

  62  

Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p85-87. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p90-93. Cunningham, W. M. (2012). The Jobs Act. New York, New York, USA: Apress p93-95. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p30. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p143. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p93. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p98. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p94-95. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p95. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p96-97. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p143-p145. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p132. De Meyer, G., & Trappeniers, A. (2007). Lexicon van de muziekindustrie. Leuven: Acco p226-229. Delafontaine, B. (2013). Drummer bij Motek. (A. d. Weduwe, Interviewer) demorgen.be. (2014). Officieel: Apple koopt Beats voor 3 miljard dollar. De Morgen . der Weduwe, A. (2013). Poppin'Apollo. Retrieved 2014 from poppinapollo.blogspot.be: poppinapollo.blogspot.be/2013/04/hayley-williams-for-mac-cosmetics.html Encyclo.nl. (n.d.). Encyclo. Retrieved 2014 from www.encyclo.nl: www.encyclo.nl/begrip/Partnership FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx

  63  

FSMA. (2012). FSMA. Retrieved 2014 from www.fsma.be: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx FSMA. (2012). www.fsma.be. Retrieved 2014 from fsma: www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx Gielen, G. (2011). Psycho-Pedagogische Competentie (Ppc) (Vol. De leerling en zijn context). Geel: CVO HIK Geel p262. Het Nieuwsblad. (2014 йил 2-april). Nu in de winkelrekken: de sokken en polo's van Stromae. Het Nieuwsblad . Het Nieuwsblad; life.mode. (2014). SHOPPING. Kleed u zoals Stromae. Het Nieuwsblad . Hyatt, A. (2014). cyberprmusic.com. Opgeroepen op 2014, van cyberprmusic.com: cyberprmusic.com/2014/01/29/1000-true-fans-part-xiii-robyn-dellunto/ Indiegogo. (n.d.). Indiegogo. Retrieved 2014 from https://www.indiegogo.com: https://www.indiegogo.com/explore?filter_browse_balance=true&filter_quick=most_funded Indiegogo. (2014). Indiegogo. From go.indiegogo.com: go.indiegogo.com/pricing-fees Jazztronaut. (n.d.). Jazztronaut. Retrieved 2014 from www.jazztronaut.be: www.jazztronaut.be/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemid=59 Keunen, G. (2009). Business as usual. Hasselt: PHL press p16-18. Kickstarter. https://www.kickstarter.com. Kickstarter. (2014). Kickstarter. Retrieved 2014 from www.kickstarter.com: https://www.kickstarter.com/help/stats (2014). Kwantitatief onderzoek. (A. d. Weduwe, Interviewer) L&S Agency. (n.d.). lsagency. Retrieved 2014 from www.lsagency.net: www.lsagency.net Lieb, K. (2013). Gender, branding and the modern music industry. New York: Routledge. MAC Cosmetics. (2013). maccosmetics. Retrieved 2014 from www.maccosmetics.com: www.maccosmetics.com/whats_new/10925/New-Collections/Hayley-Williams/index.tmpl Mandonx, B. (2013). General Manager bij Zounds Management. (A. d. Weduwe, Interviewer) Muziekcentrum. (n.d.). Muziekcentrum.be. Retrieved 2014 from www.muziekcentrum.be: www.muziekcentrum.be/organisation.php?ID=13963 NME Blog. (2012). Did Radiohead's In Rainbows honesty box actually damage the music industry. NME . Palmer, A. (2012). www.kickstarter.com. Retrieved 2014 from Kickstarter: https://www.kickstarter.com/projects/amandapalmer/amanda-palmer-the-new-record-art-book-and-tour Peter Verstraelen. (2007). peterverstraelen. Retrieved 2004 from www.peterverstraelen.com: www.peterverstraelen.com/nl/index.php Pins, S. (2014). Feature: Mosaert, Stromae's new fashion line for dapper people. Retrieved 2014 from www.afropunk.be:

  64  

www.afropunk.com/profiles/blogs/feature-mosaert-stromae-s-new-fashion-line-for-dapper-people PledgeMusic. (n.d.). pledgemusic. Retrieved 2014 from www.pledgemusic.com: www.pledgemusic.com/learn/fans PledgeMusic. (n.d.). Pledgemusic. Retrieved 2014 from www.pledgemusic.com: www.pledgemusic.com/site/faq Resnikoff, P. (2013, september 25). www.digitalmusicnews.com. Opgeroepen op 2013, van www.digitalmusicnews.com: www.digitalmusicnews.com/permalink/2013/09/25/lies Rogers, B. (2013). CEO PledgeMusic. (A. d. Weduwe, Interviewer) Sharkey, L. (2014). independent. Retrieved 2014 from www.independent.co.uk: www.independent.co.uk/life-style/fashion/news/britney-spears-designs-an-affordable-lingerie-collection-for-change-lingerie-9625783.html smsaudio. (2014). sms audio. From www.smsaudio.com: smsaudio.com/pages/overview SonicAngel. (2014). SonicAngel. From www.sonicangel.com: www.sonicangel.com Sony Music. (n.d.). www.sonymusic.com. (S. Music, Producer) Retrieved 2014 from www.sonymusic.com: www.sonymusic.com startup. (2014). Park East Group Inc. Retrieved 2014 from parkeastgroupinc.com: parkeastgroupinc.com/raising-capital/3-tips-to-succeed-with-crowd-funding-by-matthew-beck/ startup. (2014 йил 4-april). parkeastgroupinc.com/raising-capital/3-tips-to-succeed-with-crowd-funding-by-matthew-beck/. Retrieved 2014 from parkeastgroupinc.com: parkeastgroupinc.com/raising-capital/3-tips-to-succeed-with-crowd-funding-by-matthew-beck/ Stibbe, & KPMGinternational. (2013). europecrowdfunding. Retrieved 2014 from www.europecrowdfunding.org: www.europecrowdfunding.org/wp-content/blogs.dir/12/files/2013/12/rapport_crowdfunding_door_stibbe_en_kpmg.pdf Stibbe, & KPMGinternational. (2013). www.europecrowdfunding.org. Retrieved 2014 from europecrowdfunding: www.europecrowdfunding.org/wp-content/blogs.dir/12/files/2013/12/rapport_crowdfunding_door_stibbe_en_kpmg.pdf Stibbe, & KPMGinternational. (2013). www.europecrowdfunding.org. Retrieved 2014 from europecrowdfunding: www.europecrowdfunding.org/wp-content/blogs.dir/12/files/2013/12/rapport_crowdfunding_door_stibbe_en_kpmg.pfd Talent, G. (2014). From www.greenhousetalent.com: www.greenhousetalent.com Tyrangiel, J. (2007). Radiohead says: pay what you want. Time Magazine . Universal Music. (n.d.). www.universalmusic.com. Retrieved 2014 from www.universalmusic.com: www.universalmusic.com

  65  

Van Der Plan, J., & Vastesaeger, T. (2009). De Muzikantengids. Katwijk, Nederland: Django Music & Publishing p148-152. Van Der Plan, J., & Vastesaeger, T. (2009). De Muzikantengids. Katwijk, Nederland: Django Music & Publishing p238-249. Van Der Plas, J., & Vastesaeger, T. (2009). De Muzikantengids. Katwijk, Nederland: Django Music & Publishing. Van Rompuy, P. (2014). politico shock. Retrieved 2014 from ww.politico-shock.be: www.politico-shock.be/peter/2014/plafond-voor-crowdfunding-optrekken.html Van Roy, J. (2013). Marketing Manager BeLux bij Deezer. (A. d. Weduwe, Interviewer) Vermeersch, B. (2011). Poppunt. Retrieved 2014 from www.poppunt.be: poppunt.be/article/peter-verstraelen/ Vroemen, T. (2014). CrowdAboutNow. (A. d. Weduwe, Interviewer) Warner Music Group. (n.d.). www.wmg.com. (W. M. Group, Producer) Retrieved 2014 from www.wmg.com: www.wmg.com Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Record_label Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Partnership Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/50_Cent Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/PledgeMusic Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: nl.wikipedia.org/wiki/SonicAngel Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Live_Nation_Entertainment Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from nl.wikipedia.org: n.wikipedia.org/wiki/Merchandising Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from en.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Amanda_Palmer Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from en.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Brand_extension Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from nl.wikipedia.org: nl.wikipedia.org/wiki/Merkextensie Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from en.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Theme_music Wikipedia. (n.d.). Wikipedia. Retrieved 2014 from nl.wikipedia.org: nl.wikipedia.org/wiki/Hooverphonic Wikipedia. (2014). Wikipedia. From www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Nine_Inch_Nails Wikipedia. (2014). Wikipedia. From www.wikipedia.org: en.wikipedia.org/wiki/Kickstarter