E-Business Strategies
ALTOVA UModelingProfesoresha:Studentat:Prof. Dr. Sabrije
OsmanajDriton Meqa Besare JahajArberesha Berisha
Mjetet n InxhinierinSoftuerike1HyrjeKur nj softuer apo nj sistem
i ri do t ndrtohet, shtrohen pyetjet:
Si mund ta prshkruajm at n mnyrn m t prshtatshme pr inxhinierin
softuerike. A ka pyetje t veanta q ne kemi nevoj t'ia parashtrojm
prdoruesit? Cilat jan objektet e rndsishme? Si mund ato t lidhen me
njra-tjetrn? Si mund t specifikojm apo t modelojm nj problem n mnyr
q ne mund t krijojm nj projektim t efektshme?
Secila nga kto pyetje duhet prgjigjur n kuadr te analizs q sht
edhe aktiviteti i par teknik. 2Hyrje
Qllimi i projektuesit sht t prodhoj nj model apo prfaqsim t nj
entiteti q m von do t ndrtohet.
Projektim transformon modelin e analizs s krijuar n nj model t
projektimit q shrben si nj propozim (blueprint) pr ndrtim
softuerve.
Prderisa n Analize krkesat ndaj sistemit si dhe ndrtimi i
sistemit paraqiten n nj forme abstrakte dhe t pavarura ndaj
teknologjis, n Planifikim do t definohen t gjitha aspektet e
sistemit t cilat do t jen t nevojshme pr implementimin e tij.
3Mjetet pr zhvillimin e softuerit jan ndrtuar si produkt pr t
shrbyer n ndrtimin dhe zhvillimin e softuerve.
Si mjete t zhvillimit t softuerve mund t prmendn:
Mjetet pr menaxhim te projekteve, Mjetet pr zhvillimin dhe
menaxhimin e krkesave, Mjetet pr projektim dhe zhvillim, Mjete pr
menaxhimin t konfigurimit dhe kontrollin e ndryshimeve, Mjetet pr
analize dhe inspektim t kodit, Mjetet pr testim, etj.Mjetet e
zhvillimit t softuerit 4Modeli i zhvillimit t softuerit
Nj model i zhvillimit t softuerve n inxhinierin softuerike
zgjidhet n baz t natyrs dhe zbatimit t projektit, metodave dhe
mjeteve q do t prdoren, kontrolleve dhe shprndarjeve (lshimeve) q
jan krkuara:
Disa nga modelet e zhvillimit t softuer inxhinieringut:
Modeli i Ujvars - WaterfallModeli V Modeli Evolutionary
EVOModeli Spiral Modeli IncrementalModeli InterativeMetodat
Agile
5Analiza / ProjektimiN hapin e puns s analizs, t gjitha krkesat
do t shqyrtohen dhe analizohen s bashku me prfaqsuesit e klientit,
e n baz t bisedave q bhen realizohet edhe plani i Analizs.
Analiza e Krkesave: shrben pr prshkrimin e krkesave funksionale
dhe atyre jofunksionale t sistemit. Prshkrimi i sistemit: sht nj
prshkrim siprfaqsor. Lista e shprehjeve: Prcaktimi sakt i
shprehjeve profesionale si dhe definicioneve n mes klientve dhe
analistve. Lista e Aktoreve: Prshkrim i detajuar i t drejtave t
aktoreve t sistemit. USECASE- Diagrami: sht nj njsi e varur dhe e
mbyllur e cila paraqet nj pjes t funksionalitetit t sistemit.
6Projektimi i softuerve sht nj proces prsrits prmes t cilit krkesat
prkthehen n nj plan blueprint pr ndrtimin e softuerve.
Projektimi fokusohet n katr fusha kryesore:
Projektimi i t dhnave: transformon modelin e informacionit t
krijuar gjat analizs n struktura t t dhnave Projektimi
arkitektural: prcakton marrdhniet n mes t elementeve kryesore
strukturore t softuerit Projektimi i ndrfaqs: prshkruan se si
softueri komunikon brenda vetes, me sistemet q ndrveprojn me t dhe
me njerzit q e prdorin at. Projektimi n nivelin e komponentve:
transformon elementet strukturore t arkitekturs softuerike n nj
prshkrim procedural t komponentve t softuerve.
Analiza / Projektimi7Prderisa gjat fazs s Analizs, krkesat ndaj
sistemit si dhe ndrtimi i sistemit paraqiten n nj form abstrakte
dhe t pavarura ndaj teknologjis, n fazn e Planifikimit do t
definohen t gjitha aspektet e sistemit t cilat do t ishin t
nevojshme pr implementimin e tij.
N figur paraqiten ndrlidhjet e fazave t analizs me fazat e
projektimit.
Analiza / Projektimi8Altova UModelAltova u themelua n vitin 1992
, me seli n Austri, me mbi 4.6 milion shfrytzues dhe prdort n m
shum se 100.000 kompani n mbar botn.
UModel u prezantua pr here t par n vitin 2005. Zhvilluesi:
Altova shtja e par: 23/05/2005 Sistemet Operative Microsoft
Windows: XP, Vista, 7 dhe 8 Gjuht Programuese: Java, C#, VB.NET
Faqja zyrtare: http://www.altova.com/umodel.html,
N prgjithsi, shumica e aplikacioneve t e-commerc mund tzbatohen
edhe pr m-commerce.
9Altova UModel Altova UModel sht pika e fillimit n zhvillim t
suksesshm softuerik.
Modelet e aplikimit vizual t projektimit gjenerojn kode n: Java,
C# dhe VB.NET.
Mundsia e revers inxhinieringut ku nga Java, C# dhe VB.NET kodet
apo skedart binar krijohen modele UML. Ndryshimet n kod apo n model
sinkronizohen n do koh dhe n do drejtim prmes inxhinieris
vajtje-ardhje UModel sht mjet UML q e bn vizuale dizajnimin
praktike t do projekti.
10UModel mbshtet t gjith 14 llojet e diagrameve t modelit UML
2.4, plus nj diagram UML pr XML Skemat dhe nj tjetr pr t modeluar
tabelat n bazat e t dhnave SQL, duke i dhn ekipit zhvillimit nj
mjet i fuqishm pr sfidat e sotme t projektimit
Altova UModel
11Altova UModel UModel sht projektuar pr t dhn fleksibilitet t
plot n procesin e modelimit. UModel diagramet mund t krijohen n do
mnyr dhe n do koh, nuk ka nevoj pr t ndjekur nj rend t prcaktuar n
modelim
Mbshtet 14 llojet e diagrameve t modelit UML 2.4 XML skema
diagramet Gjeneron kode n Java, C# dhe VB.NET Krijon modele nga
kodet Java, C# dhe VB.NET Konvertim i skemave Gjeneron dokumentimet
Integrim me Visual Studio dhe Eclipse Undo dhe Redo t pa kufizuara
Skema me ngjyra sipas dshirs etj.
Risit e Altova UModel Lshimi i versionit 2014 i UModel prfshin
prmirsimet e mposhtme:
Prkrahja pr UML 2.4 q sht edhe versioni i fundit i standardit
UML Mundsia e integrimit me Visual Studio 2013Mundsia e integrimit
me Eclipse 4.3 Prkrahje pr versionet e reja t bazave t t dhnave:
MySQL 5.5.28,SQL Server 2012IBM DB2, verzionet 9.5, 9.7 dhe 10.1
etj.
Instalimi i Altova UModel
Versioni i fundit: Altova UModel 2014 Profesional Edition
Linku pr shkarkim:
http://cdn.sw.altova.com/v2014r2a/en/MissionKitEnt2014_x64.exe
Mjedisi instalues: Windows XP / Vista / 7 / 8
14diagramet kryesore
UseCase Diagrami : T gjith aktoret si dhe rastet e prdorimit t
sistemit si dhe komunikimet e tyre mund t paraqitet me an t nj
UseCase diagram.
Diagrami i Klasave: N inxhinierin softuerike nj diagram i
klasave n modelin UML sht nj tipi statik i diagramit t strukturs q
e prshkruan strukturn e sistemit duke i treguar klasat e sistemit,
atributet e tyre, metodat dhe marrdhniet n mes objekteve.
UseCasediagrami Class diagrami 15diagramet kryesore
Sequence Diagrami: sht nj diagram i ndrveprimit q tregon se si
proceset veprojn njra me tjetrn dhe n ciln renditje.
Communication Diagrami: Prezantojn nj kombinim t informacionit t
marr nga diagramet e Klasave, Sequence dhe UseCase.
Sequence diagrami Communication diagrami 16Prfundim
UModel nxit nj analiz rigoroze t problemit para se t filloj
zhvillimi i kodit.
UModel mund t zvogloj gabimet dhe lshimet t cilat krkojn koh dhe
jan t shtrenjta pr tu zgjidhur kur ato t jen zbuluar me vones.
Gjat zhvillimit t kodit, UModel fuqizon prdorimin e praktikave t
mbshtetura n programimin e orientuar n objekte.
UModel kursen koh duke i gjeneruar kodet n mnyr automatike n:
Java, C# dhe VB.NET duke e kursyer zhvilluesin nga ky proces i
lodhshm dhe i prir n gabime, jo vetm gjat zhvillimit origjinal por
pr do ri-zhvillim t mvonshm si dhe gjat ciklit t rishikimit.
Paraqitja grafike e UModel ju lejon zhvilluesve q shpejt t
kuptojn pjest e projektit edhe pse ata nuk kan punuar personalisht
n t.
T gjitha kto prfitime kontribuojn n zhvillim m t shpejt t
softuerve dhe me m pak gabime e defekte.17Biblografia
1. Roger S. Pressman, Software Engineering - A Practitioners
Approach 5th Edition.
2. Altova UModel: User and Reference Manual,
http://www.altova.com/documents/UModelEnt.pdf
3. Software Engineering - Concepts and Implementation, Centre
for Information Technology and Engineering, Manonmaniam Sundaranar
University
4. Sabrije Osmanaj, Mjetet n Inxhinierin Softuerike, Pjes nga
Ligjrata, Prishtin 2014
5. Artan Dermaku, Kerkesat inxhenerike dhe menaxhment, Pjes nga
Ligjrata, Prishtin 2013
6. D.Meqa, S.Belegu, N.Gjikolli, K.Blakaj, Projekti: Biletaria
Elektronike, Prishtin 2013
7. The Evolutionary Development Model for Software,
http://www.hpl.hp.com/hpjournal/96aug/aug96a4.pdf
8. The different Generations of Programming Languages,
http://www.insidetechnology360.com/index.php/the-different-generations-of-
programming-languages-13014/
Ju Falemnderit!19
