Embed Size (px)
Citation preview
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1698
การประยกตทฤษฎการยอมรบและการใชเทคโนโลยสาหรบการบารงรกษาเครองจกรแบบทวผล
: กรณศกษาอตสาหกรรมบรรจภณฑ
An Application of the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology (UTAUT)
for Total Productive Maintenance Activity ( TPM ) : A Case Study of
Packaging Manufacturing
จรวทย แกวเวชบตร1 อมพกา ไกรฤทธ 2 เกยรตยทธ กวญาณ3
1,2สาขาวชาการจดการวศวกรรม คณะวศวกรรมศาสตรศรราชา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา
อาเภอศรราชา จงหวดชลบร รหสไปรษณย 20230 3ภาควชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร รหสไปรษณย 10900
E-mail : [email protected], [email protected], [email protected]
บทคดยอ
งานวจยน นาเสนอการปรบปรงและพฒนาประสทธภาพของ
บคคลากร โดยใชบรษทแหงหนงเปนกรณศกษาซงมการดาเนน
กจกรรมการบารงรกษาเครองจกรแบบทวผล(Total Productive
Maintenance Activity : TPM) มาเปนเวลากวา 3 ปแตพบวาการ
ดาเนนกจกรรมของบรษทฯเปนไปดวยความยากลาบาก ทงน
เนองจากบคลากรภายในองคกรสวนใหญมความรสกตอตานจง
ไมใหความรวมมอเทาทควร ผวจยจงนาเอาทฤษฏการยอมรบและ
การใชเทคโนโลย (Unified Theory of Acceptance and Use of
Technology: UTAUT) มาประยกตใชในการศกษาหาปจจยท
เกยวของพรอมกบหาแนวทางแกไขจากแบบจาลองสมการ
โครงสราง ( Structural Equation Modeling : SEM ) ตามทฤษฎ
UTAUT และวเคราะหปจจยภายในแบบจาลอง SEM ดวยเทคนค
สถตวเคราะหทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตรจากโปรแกรม
LISREL ( Linear Structure Relationship ) ซงผลลพธทไดจาก
การวเคราะหคาสถตภายในแบบจาลองนพบวาปจจยทมอทธพลตอ
การยอมรบ และมสวนรวมในการดาเนนกจกรรมของพนกงานมาก
ทสดคอ อทธพลทางสงคม (Social Influence : SI) ผวจยจงนาเอา
ปจจยดงกลาวไปใชในการกาหนดกลยทธเพอปรบเปลยน
พฤตกรรมของพนกงานใหเกดยอมรบตอกจกรรม TPM เพอลด
ความสญเปลา ทงนภายหลงการปรบปรงพบวาการดาเนนกจกรรม
TPM ของพนกงานทมสวนรวมมากขนนนสงผลใหคาประสทธผล
โดยรวมของเครองจกร (Overall Equipment Effectiveness :
OEE) เพมขนเฉลยเทากบ 81.42% ซงเพมขนจากเดมกอนการ
ปรบปรงเทากบ 8.33%
คาหลก ทฤษฏการยอมรบและการใชเทคโนโลย(UTAUT)
แบบจาลองสมการโครงสราง(SEM) กจกรรมการบารงร กษา
เครองจกรแบบทวผล(TPM)
1. บทนา
ในปจจบนอตสาหกรรมบรรจภณฑในประเทศไทยเตบโต
อยางรวดเรว ผผลตจานวนมากเขามาดาเนนธรกจประเภทน
เพมขนในทกๆ ปจงทาใหเกดการแขงขนกนอยางรนแรงเพอสราง
ความไดเปรยบและสวนแบงทางการตลาดทเหนอกวาคแขง ทาให
ผผลตในอตสาหกรรมบรรจภณฑจาเปนตองอาศยการสรางกลยทธ
ตางๆเพอใหสามารถอยรอดในอตสาหกรรมน ได ผวจ ยจงได
ทาการศกษาและวจยบรษทแหงหนงซงเปนผประกอบธรกจ
เกยวกบการผลตและจาหนายแผนฟลมพลาสตกภายในประเทศ
และสงออกตางประเทศ โดยบรษทกรณศกษาตวอยางนมสวนแบง
ทางการตลาดภายในประเทศเปนอนดบตนๆ และในปจจบนบรษท
กาลงอยในชวงการขยายตลาดไปยงสวนตางๆของภมภาคเอเชย
ตะวนออกเฉยงใต รวมถง ทวปยโรป และทวปอเมรกา แตกลบตอง
เผชญกบอปสรรคจากคแขงทางการคาทสาคญนนคอผผลตฟลม
พลาสตกสาหรบบรรจภณฑจากประเทศจนซงมความไดเปรยบใน
ดานตนทนการผลตทตากวา ทาใหบรษทฯสญเสยสวนแบงของ
ตลาดในตางประเทศใหกบคแขงจากผผลตในประเทศจนเพมขนใน
ทกๆ ป
บรษทฯจงตองกาหนดกลยทธใหมใหสามารถแขงขนกบจน
ซงมตนทนราคาสนคาทตากวา โดยหนมามงเนนปรบปรงคณภาพ
ของผลตภณฑใหสงขน แตยงคงไวซงความสามารถในการ
ตอบสนองตอความตองการของลกคาไดอยางมประสทธภาพ ทงน
เพอชดเชยความเสยเปรยบทางดานราคาสนคาของบรษทฯทม
ตนทนราคาสนคาสงกวาผผลตจากประเทศจน อกทงยงสามารถใช
รบมอกบวกฤตทางเศรษฐกจภายในประเทศทอาจเกดขนไดทกเมอ
ดงนนในป พ.ศ. 2551 บรษทไดนากจกรรมการบารงรกษาแบบทว
ผล (Total Productive Maintenance: TPM) ซงเปนเครองมอการ
บรหารการจดการผลตทอตสาหกรรมตางๆนาไปใชเปนพนฐานของ
การสรางระบบการผลตแบบลน (Lean Manufacturing System)มา
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1699
ใชเปนเครองมอเพอปรบปรงและพฒนาคณภาพของกระบวนการ
ผลตและผลตภณฑของบรษทฯ แตกลบพบวาการดาเนนกจกรรม
การบารงร กษาแบบทวผลภายในบรษทฯนนเปนไปดวยความ
ยากลาบากเนองจากบคลากรภายในองคกรสวนใหญเกดความรสก
ตอตานจงไมใหความรวมมอเทาทควร ผวจยจงไดทาการศกษาหา
ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการยอมรบของพนกงาน ศกษาหา
ปจจยตางๆทเกยวของและหาแนวทางในการปรบเปลยนพฤตกรรม
ตางๆทเปนอปสรรคขดขวางเพอลดแรงตานใหนอยลงหรอหมดไป
และ ใหพนก งาน เกดการยอมรบ ในสง ใหมๆ ท เ ขามาใน
ชวตประจาวน และสามารถเรยนรและนาไปปฏบตใหเกดผลลพธได
อยางมประสทธภาพและนาไปสการพฒนาคณภาพของระบบการ
ผลตและผลตภณฑอยางตอเนอง
2. ทฤษฏการยอมรบและการใชเทคโนโลย
ทฤษฏการยอมรบและการใชเทคโนโลยเปนทฤษฎทใชใน
การศกษาถงพฤตกรรมการยอมรบในเทคโนโลยใหมๆของมนษย
โดยการศกษาความตงใจของผใชทจะใชระบบสารสนเทศหรอ
เทคโนโลยใหมๆ และพฤตกรรมการใชงานทจะเกดขนตามมา โดย
พจารณาจาก 4 ตวแปรสาคญตามแบบจาลองของทฤษฐการ
ยอมรบและการใชเทคโนโลย ไดแก ความคาดหวงตอผลการใชงาน
(Performance Expectancy : PE) ความคาดหวงตอความพยายาม
ในการใชงาน (Effort Expectancy : EE) อทธพลของสงคม (Social
Influence : SI) และเงอนไขสนบสนน (Facilitating Conditions :
FC) ซงจะเปนปจจยททานายความตงใจในการใชเทคโนโลยใหมๆ
และพฤตกรรมของแตละบคคล ในป ค.ศ.2003 Venkatesh Davis
และ Morris ไดเสนอทฤษฎทสรางขนจากงานวจยตางๆ ทผานมา
เกยวกบการยอมรบเทคโนโลย
ทฤษฎการยอมรบและการใชเทคโนโลย (Unified Theory of
Acceptance and Use of Technology: UTAUT) [3] เปนทฤษฎท
พฒนามาจากทฤษฎดานพฤตกรรมจานวนทงสน 8 ทฤษฎ คอ 1)
ทฤษฎทใชสาหรบการเชอมโยงระหวางความเชอและทศนคตทม
ตอพฤตกรรม (Theory of Reasoned Action: TRA) โดยทฤษฎน
ถกสรางขนมาเพอทานายวา การทบคคลจะประกอบพฤตกรรมใด
นนสามารถทานายจากการวดความเชอ (Beliefs) ทศนคต
(Attitudes) และความตงใจกระทา (Intention) [4],[14] 2) ทฤษฎ
การยอมรบเทคโนโลยของผใชงานเปนตววดความสาเรจของการ
พฒนาการใชเทคโนโลย (Technology Acceptance Model: TAM)
เปนทฤษฎทไดพฒนาขยายองคความรทตอจาก TRA [5] 3)
ทฤษฎทใชสาหรบการวจยในเรองเกยวกบจตวทยา เพอใช
สนบสนนแรงจงใจทใชอธบายถงการแสดงพฤตกรรม (Motivational
Model: MM) [1],[2],[6],[7],[8] 4) ทฤษฎทศกษาทางดาน
พฤตกรรมซงไดร บการพฒนาและขยายมาจากทฤษฎ TRA
เรยกวาทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Theory of Planned Behavior:
TPB) [9],[10] เปนทฤษฎทางจตวทยาสงคม (Social Psychology)
ทพฒนามาจากทฤษฎการกระทาดวยเหตผล 5) ทฤษฎท
ผสมผสานกนระหวาง TAM กบ TPB เพอใชสาหรบทดสอบการ
วจยทเกยวของกบปจจยประสบการณการใชระบบวามอทธพลตอ
การปรบปรงและการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศเปนอยางไร
โดยมจดเรมตนของการผสมแบบจาลองจากสองทฤษฎน จาก
Matheison [11] เพอใชในการทานายความตงใจทจะใชงานระบบ
สารสนเทศของมนษย 6) ทฤษฎทใชวดการใชงานจรงในเทคโนโลย
และใชทานายเกยวกบการยอมรบและการใชเทคโนโลยของแตละ
บคคล (Model of Personal Computer Utilization: MPCU) ซง
ทฤษฏนนาเสนอและพฒนาโดย Thomson และ Howell [12] ซงม
พนฐานมาจากแบบจาลองของ Triandis [13] ซงเปนแบบจาลองท
เกยวกบพฤตกรรมระหวางบคคลทเกยวของกบจตวทยาสงคม 7)
ทฤษฎพนฐานทางสงคมทใชศกษาเกยวกบความหลากหลายของ
ปจจยทใชอธบายถงนวตกรรมและใชเปนเครองมอทเกยวของกบ
นวตกรรมในองคกร (Innovation Diffusion Theory: IDT) [15]และ
8) ทฤษฎดานพฤตกรรมมนษยทพบวาการเปลยนแปลงพฤตกรรม
ของมนษยนนเกดจากอทธพลจากสงแวดลอมปจจยสวนบคคลและ
คณสมบตดานพฤตกรรมสวนตว (Social Cognitive Theory: SCT)
ซงเปนทฤษฎทไดรบการพฒนาจาก Bandura, Compeau &
Higgins และ Huff [16],[17] โดยเปนทฤษฏททาการศกษาปจจย
หลก 3 ประการไดแก ปจจยทางดานบคคล ปจจยของแรงการจงใจ
เกดจากสภาวะแวดลอม และปจจยดานพฤตกรรมของการกระทา
Venkatesh ไดนาเอาทฤษฏพนฐานทง 8 ทฤษฏนมาผนวก
เขาดวยกนทาใหเขาพบวาปจจยทเกยวของกบโครงสรางทางดาน
ทศนคตทมอทธพลตอพฤตกรรมความตงใจทจะใชงานระบบนน
สวนใหญจะพบอยในTRA Model, TPB Model และ MM Model
และปจจยทไมมอทธพลตอพฤตกรรมความตงใจทจะใชงานระบบ
จะพบอยใน MPCU Model, C-TAM-TPB Model และ SCT Model
และจากผลการวจยทงหมดไดสรปเปนแบบจาลอง (Model) ไวดง
รปท 1
รปท 1 แบบจาลองตามทฤษฏการยอมรบและการใชเทคโนโลย
ทมา: Venkatesh Davis, and Morris [3]
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1700
รปท 2 แบบจาลองงานวจยตามทฤษฎการยอมรบและการใชเทคโนโลยและการตงสมมตฐาน
3. แบบจาลองงานวจยและการตงสมมตฐาน
งานวจยนไดนาเอารปแบบจาลองตามทฤษฏการยอมรบและ
การใชเทคโนโลยมาใชในการอธบายถงปจจยทมอทธพลตอ
พฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรม (Behavioral Intention :
BI) จนนาไปสพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมการบารงรกษา
เครองจกรแบบทวผลจรง (Behavior to Use : BU) ของพนกงาน
กลมตวอยาง โดยภายในแบบจาลองงานวจยนจะพจารณาจาก 4
ตวแปรหลกตามแบบจาลองของทฤษฏการยอมรบและการใช
เทคโนโลย ซงมอทธพลโดยตรงตอพฤตกรรมความตงใจทจะ
ดาเนนกจกรรม และพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมจรงของ
พนกงานกลมตวอยาง ไดแก ความคาดหวงตอผลการปฏบตงาน
(Performance Expectancy : PE) ความคาดหวงตอความพยายาม
ในการการใชงาน (Effort Expectancy : EE) อทธพลของสงคม
(Social Influence : SI) และเงอนไขการสนบสนน (Facilitating
Conditions : FC) สวนตวแปรรวมภายในแบบจาลองไดแก อาย
(Age) เพศ (Gender) ประสบการณการทางาน (Experience) และ
การดาเนนกจกรรมดวยความสมครใจ (Voluntariness of Use) นน
ไมไดถกนามาพจารณาดวยแตอยางใดภายในแบบจาลองงานวจย
น เนองจากผวจยมงจบประเดนทจะศกษาวจยเฉพาะกลมตวแปร
หลกเทานน โดยงานวจยนไดมการตงสมมตฐานเพอทดสอบหา
ความสมพนธของแตละปจจยภายในแบบจาลองเพอใชในการ
กาหนดกรอบแนวคด วเคราะหและหาสาเหตทแทจรงของปญหาท
แทจรงในการตอตานการดาเนนกจกรรมของพนกงานกลมตวอยาง
ดงแสดงในรปท 2
สมมตฐาน H1 ความคาดหวงตอผลการปฏบตงานมอทธพลตอ
พฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรมบารงรกษาแบบทวผล
สมมตฐาน H2 ความคาดหวงตอความพยายามใชการใชงานม
อทธพลตอพฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรมบารงรกษา
แบบทวผล
สมมตฐาน H3 อทธพลของสงคมมอทธพลตอพฤตกรรมความตงใจ
ทจะดาเนนกจกรรมบารงรกษาแบบทวผล
สมมตฐาน H4 เงอนไขสนบสนนมอทธพลตอพฤตกรรมการดาเนน
กจกรรมการบารงรกษาเครองจกรแบบทวผล
สมมตฐาน H5 พฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรม
บารงรกษาแบบทวผลมอทธพลตอพฤตกรรมการดาเนนกจกรรม
การบารงรกษาเครองจกรแบบทวผล
4. วธการดาเนนงานวจย
ทาการศกษาและทดลองโดยใชโรงงานผลตฟลมพลาสตกใน
สวนของฝายผลตฟลมพลาสตกโพลโพพลน สายการผลตท 4 เปน
กรณศกษา โดยการประยกตทฤษฏการยอมรบและการใช
เทคโนโลยเปนเครองมอประเมนตวแปรสาคญ 4 ตวแปรทมผลตอ
พฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรม และพฤตกรรมการ
ดาเนนกจกรรมบารงรกษาเครองจกรแบบทวผลของพนกงานจาก
3 เสาหลก ไดแก เสาหลกการบารงรกษาเครองจกรดวยตนเอง
(Autonomous Maintenance) เสาหลกการปรบปรงอยางเจาะจง
(Focus Improvement) และเสาหลกการศกษาและฝกอบรมเพอ
เพมทกษะการทางานและการบารงร กษา (Education and
Training) มข นตอนการวจยแบงออกไดเปน 3 ข นตอนหลกดงน
4.1 ศกษาและรวบรวมขอมลสภาพปจจบน
ผวจยทาการรวบรวมขอมลสภาพปจจบนของการดาเนน
กจกรรมการบารงรกษาเครองจกรแบบทวผลของฝายผลตฟลม
พลาสตกโพลโพพลนสายการผลตท 4 ในเสาหลกการปรบปรง
อยางเจาะจง ซงเปนเสาหลกทมงเนนในการปรบปรงเพอลดความ
สญเปลาในกระบวนการผลต การดาเนนกจกรรมในเสาหลกนของ
พนกงานยงไมใหประสทธผลเทาทควร ซงดไดจากแนวโนมความ
สญเสยรวม (Total Looses) ตงแตเดอน กรกฏาคม 2553 จนถง
สงอานวย
ความสะดวก (FC)
พฤตกรรม
ความตงใจ (BI)
พฤตกรรม
การใช (BU)
ความคาดหวงตอการ
ปฏบตงาน (PE)
ความคาดหวงดาน
ความพยายาม (EE)
อทธพลจากสงคม
(SI)
H1
H2
H3
H5
H4
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1701
เดอนธนวาคม 2553 ทเพมสงขน ความสญเสยสวนใหญเกดจาก
การเดนเครองจกรไมเตมประสทธภาพหรอการสญเสยความเรวใน
การเดนเครองจกร (Speed Losses) ในอตราสวนเฉลยรอยละ 50
ของความสญเสยทงหมด ดงแสดงในตารางท 1 แนวโนมความ
สญเสยทเพมขนอยางตอเนองนสงผลกระทบตอประสทธภาพการ
เดนเครองจกร (Performance : P) และอตราการเดนเครองจกร
(Available : A) โดยตรงและทาใหประสทธผลโดยรวมของ
เครองจกร (Overall Equipment Effectiveness : OEE) ลดลงตาม
ไปดวยดงแสดงในรปท 3
ตารางท 1 ความสญเสยหลก 7 ประการเดอน ก.ค.53 – ธ.ค.53
Month
Losses type
Jul
(MT)
Aug
(MT)
Sep
(MT)
Oct
(MT)
Nov
(MT)
Dec
(MT)
Speed Looses 488.1 452.9 308.9 386.0 421.9 571.4
Failure Losses 154.2 171.8 138.7 239.6 302.7 273.9
Set up Losses 107.8 93.8 123.9 67.9 84.9 106.7
Start up Losses 18.5 14.7 17.4 20.7 21.5 18.7
Yield Losses 131.4 158.5 186.1 162.6 140.9 108.1
Defect Losses 41.6 56.2 43.5 60.3 43.4 68.9
Minor Losses 3.4 14.5 26.6 26.5 28.5 16.8
Total Losses 945.1 962.4 845.1 963.7 1044 1165
รปท 3 ประสทธภาพโดยรวมของเครองจกร (OEE) ประจาเดอน
กรกฎาคม 2553 ถง ธนวาคม 2553
4.2 จดทาเครองมอวจย ( แบบสอบถาม ) ทสอดคลองกบ
แบบจาลองงานวจย
ผ ว จ ย ไ ดท า ก า ร ออ กแบบแล ะ ส ร า ง เ ค ร อ ง มอ วจย
แบบสอบถามเพอใชในการรวบรวมขอมลจากพนกงานกลม
ตวอยาง ซงแบบสอบถามนไดผานการนาเสนอตออาจารยทปรกษา
งานวจยในการวดความเทยงตรงของแบบสอบถามงานวจย (Item
Objective Congruence Index : IOC) และตรวจสอบคณภาพของ
แบบสอบถามดวยวธการความนาเชอถอทางสถตคอคาสมประสทธ
แอลฟาของคอนบารช (Cronbach’s Alpha Coefficient: α
coefficient) โดยวดออกมาไดเทากบ 0.994 ซงผานเกณฑ
มาตรฐานทกาหนด (α > 0.75 ) งานวจยนไดรวบรวมขอมลจาก
พนกงานกลมตวอยางจาก 14 กลมเครองจกร รวมทงสน 300 คน
เพอนาไปวเคราะหคาสถตและสรางแบบจาลองสมการโครงสราง
4.3 การวเคราะหพฤตกรรมการยอมรบและการมสวนรวมใน
กจกรรมการบารงรกษาเครองจกรแบบทวผลดวยแบบจาลอง
สมการโครงสราง ( SEM )
ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมลจากการรวบรวมดวย
เครองมอวจยแบบสอบถาม ซงเปนขอมลเกยวกบความคาดหวง
ความคดเหน และทศนคตของพนกงานในการดาเนนกจกรรม TPM
ผานสมการโครงสรางจากโปรแกรมสถตเพอพฤตกรรมศาสตร
(LISREL) ดงรปท 4
รปท 4 ขนตอนการวเคราะหขอมลดวยแบบจาลองของสมการ
โครงสราง (SEM)
จากนนทาการตรวจสอบความถกตองของแบบจาลองสมการ
โครงสรางดวยวธการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนหรอ
Confirmatory Factor Analysis เพอทดสอบสมมตฐานของ
โครงสรางความสมพนธและตรวจสอบวาขอมลเชงประจกษมความ
สอดคลองกบสมมตฐานเพยงใด โดยผลทไดจากการวเคราะห
พบวา องคประกอบทอยในตวแปรของความคาดหวงตอผลการ
ปฏบตงาน(Performance Expectancy : PE) ตวแปรของความ
คาดหวงตอความพยายามใชการใชงาน(Effort Expectancy : EE)
ตวแปรของอทธพลของสงคม(Social Influence : SI) ตวแปรของ
เงอนไขสนบสนน(Facilitating Conditions : FC) ตวแปรพฤตกรรม
ความตงใจทจะดาเนนกจกรรม(Behavioral Intention : BI) และตว
แปรพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมจรง(Behavior to Use : BU) นน
มคาไคสแควร (χ2) ทไมมนยสาคญทงสนโดยดจาก p-value ซงม
คามากกวา 0.05 แสดงถงโมเดลงานวจยสอดคลองกบขอมลเชง
ประจกษ ดงแสดงผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนในตาราง
ท 2 และ 3
ปรบโมเดล
No
Yes
ระบความเปนไปไดคาเดยว
ทฤษฏ
โมเดลการวจย
การประมาณคาพารามเตอร ขอมลเชงประจกษ
เมทรกซความแปรปรวนรวม
Computer covariance matrix ( Σ( θ ))
เมทรกซความแปรปรวนรวม
Sample covariance matrix ( Σ )
ตรวจสอบความสอดคลอง
การแปลความหมายโมเดล
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1702
ตารางท 2 ดชนตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ
ดชนทใชในการตรวจสอบความสอดคลอง
/ กลมกลน
คาพารามเตอร
ตามเกณฑ
คาพารามเตอรทไดจรง
PE EE SI FC BI BU
Chi-Square / Degree of freedom < 2.00 0.70 0.06 1.27 1.32 0.00 0.14
P-Value > 0.05 0.59 0.81 0.26 0.23 1.00 0.71
RMSEA < 0.08 0.00 0.00 0.03 0.04 0.00 0.00
GFI > 0.90 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00
AGFI > 0.90 0.98 1.00 0.98 0.97 1.00 1.00
NFI > 0.90 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00
CFI > 0.90 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00
ตารางท 3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
ตวแปร เมทรกซนาหนก
องคประกอบ
Multiple
Correlation
(R2)
Factor
Score b SE t
PE PE1 0.73 0.05 15.09 0.59 0.38
PE2 0.98 0.05 20.07 0.84 0.28
PE3 0.94 0.05 17.22 0.70 0.37
PE4 0.88 0.06 15.52 0.62 -0.05
PE5 0.52 0.08 6.74 0.16 0.10
PE6 0.88 0.05 16.75 0.66 0.04
EE EE1 0.76 0.04 17.01 0.82 0.77
EE2 0.61 0.06 10.34 0.35 0.12
EE3 0.70 0.06 11.93 0.52 0.02
EE4 0.72 0.05 13.91 0.58 0.24
EE5 0.40 0.06 6.40 0.15 0.08
SI SI1 1.09 0.05 23.03 1.00 0.84
SI2 0.77 0.04 17.83 0.72 -0.08
SI3 0.75 0.05 15.69 0.70 -0.05
SI4 1.00 0.06 16.62 0.60 0.21
FC FC1 0.80 0.05 13.86 0.51 -0.05
FC2 0.76 0.08 9.97 0.36 0.24
FC3 1.42 0.06 22.08 0.98 0.73
FC4 0.80 0.05 16.13 0.63 -0.13
FC5 0.53 0.08 6.97 0.15 -0.07
BI BI1 0.87 0.05 17.59 0.71 0.11
BI2 1.09 0.05 22.13 0.96 0.73
BI3 0.83 0.05 16.52 0.65 0.08
BU BU1 1.25 0.06 21.02 0.86 0.12
BU2 1.14 0.05 20.89 0.85 -0.19
BU3 1.26 0.06 20.31 0.82 0.21
BU4 1.26 0.06 21.25 0.87 -0.26
BU5 1.29 0.05 24.12 1.00 0.79
จากตารางท 2 และ 3 พบวาการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
นนเปนไปตามทฤษฏ โดยพบวาคา χ2 ของตวแปรทง 6 ตวแปรนน
ไมมนยสาคญ โดยดจากคา p-value ซงมคามากกวา 0.05 และ
ดชนวดความสอดคลอง RMSEA ( Root Mean Square Error of
Approximation ) ซงมคานอยกวา 0.08 ทาใหโมเดลตามสมมตฐาน
สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ และจากผลการวเคราะห
องคประกอบเชงยนยนดงแสดงในตารางท 3 พบวาองคประกอบ
ยอยของตวแปรกวา 95% มคา Square Multiple Correlation (R2)
มากกวา 0.5 แสดงถงระดบความสมพนธระหวางองคประกอบยอย
กบตวแปรแฝงของแตละตวมนยสาคญซงกนและกน
ผวจ ย ไดท าการ น าตวแปรแฝงท ผ านการวเ คราะห
องคประกอบเชงยนยน มาทาการสรางเปนแบบจาลองงานวจยตาม
สมมตฐานโดยอางองจากทฤษฎการยอมรบและการใชเทคโนโลย
[3] และใชเทคนคการวเคราะหอทธพลเชงสาเหตหรอ Path
Analysis เพอศกษาอทธพลของตวแปรสาเหตหรอตวแปรทานายท
มผลตอตวแปรตามทงอทธพลทางตรง (Direct effect) และ อทธพล
ทางออม ( Indirect effect ) โดยผลการทดสอบโมเดลเชงสาเหต
หลงจากทมการปรบโมเดลจนไดรบโมเดลทนาเชอถอแลวพบวา
โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของการยอมรบและการมสวนรวมใน
การดาเนนกจกรรมบารงร กษาเครองจกรแบบทวผลมความ
สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจากคา Chi-Square
(χ2 )เทากบ 0.06 ทองศาอสระเทากบ 1.00 โดยมดชนวดความ
สอดคลองเชงสมบรณ ไดแก GFI (Goodness of Fit Index)
เทากบ 1.00 และ AGFI (Adjusted Goodness of Fit Index)
เทากบ 1.00 และดชนวดความสอดคลองเชงสมพทธไดแก NFI
(Norm Fit Index) เทากบ 1.00 และ CFI (Comparative Fit Index)
เทากบ 1.00 ซงแบบจาลองงานวจยนมคารากทสองของคาเฉลย
ความคลาดเคลอนกาลงสองของการประมาณคาหรอ RMSEA
(Root Mean Square Error of Approximation) เทากบ 0.00
แสดงใหเหนวาแบบจาลองงานวจยสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
ดมาก และตวแปรทงหมดในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวน
ของพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมทแทจรงของพนกงานไดรอยละ
72 โดยตวแปรทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการดาเนนกจกรรม
อยางมนยสาคญทางสถต ไดแก เงอนไขการสนบสนน สวนตวแปร
ทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมอยางม
นยสาคญทางสถต ไดแก อทธพลของสงคม และความคาดหวงตอ
ความพยายามในการใชงาน ดงแสดงในรปท 5 และตารางท 4
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1703
p* > 0.05 p** > 0.01
รปท 5 แบบจาลองความสมพนธเชงสาเหตตามทฤษฏการยอมรบและการใชเทคโนโลย
ตารางท 4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธอทธพลของตวแปรแฝงในแบบจาลองความสมพนธเชงสาเหต
ตวแปรสาเหต Performance Expectancy
(PE)
Effort Expectancy
(EE)
Social Influence
(SI)
Facilitating Condition
(FC)
ตวแปรผล TE IE DE TE IE DE TE IE DE TE IE DE
Behavioral
Intention
(BI)
-0.10 - -0.10 0.61** - 0.61** 0.65** - 0.65** - - -
(0.07) - (0.07) (0.09) - (0.09) (0.04) - (0.04) - - -
-1.57 - -1.57 7.01 - 7.01 18.66 - 18.66 - - -
Behavior
to Use
(BU)
-0.06 -0.06 - 0.38** 0.38 - 0.41** 0.41 - 0.60** - 0.60**
(0.04) (0.04) - (0.07) (0.07) - (0.06) (0.06) - (0.07) - (0.07)
-1.61 -1.61 - 5.21 5.21 - 7.23 7.23 - 8.33 - 8.33
ดชนชวดคาสถต χ2 / df p-Value GFI AGFI CFI NFI NNFI RMSEA SRMR
เกณฑมาตรฐาน < 2.00 > 0.05 > 0.90 > 0.90 > 0.90 > 0.90 > 0.90 < 0.08 < 0.08
ผลทไดจรง 0.06 0.80 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 0.00 0.00
สมการโครงสรางตวแปร ( r2 ) Behavioral Intention Behavior to Use
0.77 0.72
หมายเหต TE = Total Effect IE = Indirect Effect DE = Direct Effect
ตารางท 5 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแฝงใน
แบบจาลองความสมพนธเชงสาเหต
BI BU PE EE SI FC
BI 1.00
BU 0.80 1.00
PE 0.64 0.53 1.00
EE 0.72 0.64 0.90 1.00
SI 0.82 0.73 0.55 0.58 1.00
FC 0.73 0.78 0.51 0.68 0.77 1.00
5. ผลการวจยจากแบบจาลองสมการโครงสราง
จากตารางท 4 แสดงใหเหนถงอทธพลของตวแปรผลทมตอ
ตวแปรสาเหตโดยมตารางท 5 ซงแสดงคาสมประสทธสหสมพนธ
ระหวางตวแปรแฝงในแบบจาลองความสมพนธเชงสาเหตเปนตว
สนบสนนใหเหนถงระดบความสมพนธระหวางตวแปรแฝงแตละตว
อยในระดบคอนขางสงเนองจากมคาสมประสทธสหสมพนธเฉลยสง
กวา 0.50 โดยเฉพาะความสมพนธระหวางตวแปร BI กบ BU ตว
แปร SI กบ BI และ ตวแปร PE กบ EE ซงมคาสมประสทธ
สหสมพนธสงกวา 0.80 แสดงใหเหนถงการมอทธพลซงกนและกน
ของตวแปรอยางยงยวด ดงนนจากผลการวจยในตารางท 4 จง
สามารถอานคาสมประสทธอทธพลของตวแปรแฝงในแบบจาลอง
ความสมพนธเชงสาเหตและสรปไดวา ตวแปรของอทธพลทาง
ความคาดหวงตอ
การปฏบตงาน (PE)
ความคาดหวงดาน
ความพยายาม (EE)
อทธพล
ทางสงคม (SI) สงอานวย
ความสะดวก (FC)
พฤตกรรม
ความตงใจ (BI)
พฤตกรรม
การใช (BU)
-0.10
0.61**
0.65**
0.62**
0.60**
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1704
สงคม (SI) มระดบนยสาคญและสงผลโดยตรง(Direct Effect : DE)
ตอตวแปรพฤตกรรมความตงใจทจะดาเนนกจกรรม (BI) และสงผล
โดยออม (Indirect Effect : IE) ไปสพฤตกรรมการดาเนนกจกรรม
จรง (BU) ของพนกงาน โดยม |t-test| เปนดชนชวดอทธพลของตว
แปรมคาเทากบ 18.66 (|t-test| > 1.96 ทระดบนยสาคญ α=0.05)
และมคา Total Effect เทากบ 0.65 ตวแปรความคาดหวงตอความ
พยายามในการการใชงาน (EE) มระดบนยสาคญและสงผลโดยตรง
(Direct Effect : DE) ตอตวแปรพฤตกรรมความตงใจทจะดาเนน
กจกรรม (BI) และสงผลโดยออม(Indirect Effect : IE) ไปส
พฤตกรรมการดาเนนกจกรรมจรง (BU) ของพนกงานมคา |t-test|
เทากบ 7.01 (|t-test| > 1.96 ทระดบนยสาคญ α=0.05) และมคา
Total Effect เทากบ 0.61 และตวแปรของเงอนไขการสนบสนน
(FC) มระดบนยสาคญและสงผลโดยตรง (Direct Effect : DE) ตอ
ตวแปรพฤตกรรมการดาเนนกจกรรม (BU) เทานนมคา |t-test|
เทากบ 8.33 (|t-test| > 1.96 ทระดบนยสาคญ α=0.05) มคา
Total Effect เทากบ 0.60 สวนตวแปรความคาดหวงตอผลการ
ปฏบตงาน (PE) นนไมมระดบนยสาคญตอตวแปรพฤตกรรมความ
ตงใจทจะดาเนนกจกรรม (BI) และตอตวแปรพฤตกรรมการดาเนน
กจกรรม (BU) แตอยางใดเนองจากมคา |t-test| < 1.96 ทระดบ
นยสาคญ α= 0.05 (|t-test|=1.56) และมคา β ตดลบ (-0.10)
เมอพจารณาคา |t-test| และ Total Effect ของตวแปร
เงอนไขการสนบสนน (FC) และตวแปรความคาดหวงตอความ
พยายามในการการใชงาน (EE) แลวพบวามคานอยกวา |t-test|
และ Total Effect ของตวแปรของอทธพลทางสงคม (SI) ดงนนตว
แปรทมอทธพลตอพฤตกรรมการดาเนนกจกรรมจรง (BU) ของ
พนกงานสงสดคอตวแปรของอทธพลทางสงคม (SI) สวนตวแปร
ความคาดหวงตอความพยายามในการการใชงาน (EE) และตวแปร
เงอนไขการสนบสนน (FC) นนมอทธพลตอพฤตกรรมการดาเนน
กจกรรมจรง (BU) ตอจากตวแปรของอทธพลทางสงคม (SI)
ตามลาดบ ดงนนตวแปรของอทธพลทางสงคม(SI) จะถกนาไปใช
ในการปรบปรงพฤตกรรมการยอมรบการการดาเนนกจกรรมการ
บารงร กษาเครองจกรแบบทวผลของพนกงานเปนลาดบแรก
สวนตวแปรความคาดหวงตอความพยายามในการใชงาน (EE)
และตวแปรเงอนไขการสนบสนน (FC) จะเปนตวแปรทจะ
ดาเนนการปรบปรงในลาดบตอไปภายหลงจากทไดดาเนนการ
ปรบปรงดวยตวแปรอทธพลทางสงคมเสรจสนแลว สวนตวแปร
ความคาดหวงตอผลการปฏบตงาน (PE) แมวาผลการทดลองจะ
แสดงใหเหนถงการไมมระดบนยสาคญตอตวแปรพฤตกรรมความ
ตงใจทจะดาเนนกจกรรม (BI) โดยสงเกตไดจากคา β ทตดลบ
(พนกงานเหนถงประโยชนของ TPM แตกลบไมมความตงใจทจะ
ดาเนนกจกรรม) และคา |t-test| < 1.96 ทระดบนยสาคญ α= 0.05
แตผว จ ยกลบเหนพองวาผลการทดลองดงกลาวสอดคลองกบ
ลกษณะของวฒนธรรมของบรษทกรณศกษาตวอยาง ทงนอน
เนองมาจากบรษทยงไมมระบบการชวดผลงานของพนกงานท
ชดเจนจงทาใหพนกงานซงแมวาจะมองเหนถงประโยชนของการ
ดาเนนกจกรรมบารงรกษาเครองจกรแบบทวผลแตกลบไมม นใจวา
เมอทาแลวจะไดประโยชนอนใดกบตวเอง และอาจทาใหภาระงาน
เพมมากขนจงสงผลใหเกดการเพกเฉยและไมยอมมสวนรวมใดๆ
ในการดาเนนกจกรรม ดงนนผวจยจงเหนควรวาจาเปนตองเรง
แกไขปรบปรงพฤตกรรมการยอมรบการการดาเนนกจกรรมการ
บารงรกษาเครองจกรแบบทวผลของพนกงานจากตวแปรความ
คาดหวงตอผลการปฏบตงาน(PE) ไปพรอมๆกบตวแปรจาก
อทธพลทางสงคม(SI)
6. การปรบปรงการดาเนนกจกรรมบารงรกษาเครองจกรแบบ
ทวผลดวยตวแปรทมอทธพลจากสมการโครงสราง
หลงจากทผลการวจยไดแสดงใหเหนถงปจจยทเกดจาก
อทธพลของสงคมมผลตอพฤตกรรมการยอมรบและการดาเนน
กจกรรม TPM ของพนกงานมากทสด ผวจยจงไดออกแบบแนว
ทางแกไขโดยสรางกลยทธออกมาได 3 ประการเพอใชในการ
ปรบปรงพฤตกรรมของพนกงานดงตอไปน
1) สรางดชนชวดผลงานทเกยวของกบการดาเนนกจกรรม TPM
ของพนกงานแตละบคคล
2) สรางฝายสนบสนนการดาเนนกจกรรมการบารงรกษาเครองจกร
แบบทวผล (TPM Promotion Center) เพอเปนศนยกลางของการ
จดกจกรรมตางๆ เชน การฝกอบรม การศกษางาน และการใหเงน
รางวลตอบแทน เปนตน
3) บรษทฯ กาหนดนโยบายของการดาเนนกจกรรม TPM ทชดเจน
และระบถงผลตอบแทนทจะไดร บในสวนของบรษทและของ
พนกงานหากการดาเนนกจกรรมบารงรกษาเครองจกรแบบทว
ผลสมฤทธผล
ผวจยไดนาเอากลยทธทง 3 นไปทดลองใชเพอปรบปรงและ
พฒนาพฤตกรรมการดาเนนกจกรรม TPM ของพนกงานใน
สายการผลตฟลพลาสตกโพลโพพลน สายการผลตท 4 อยาง
ตอเนอง ซงในบทความนไดนาเสนอตวอยางการปรบปรงของเสา
หลกการปรบปรงอยางเจาะจงเพอแสดงใหเหนประสทธผลในการ
ลดความสญเปลาจากพนกงานทเปนผดาเนนการปรบปรงหลงจาก
ทพนกงานเหลานนมทศนคตในการดาเนนกจกรรมทเปลยนไปโดย
มข นตอนการขนตอนการปรบปรงดงตอไปน
6.1 รวบรวมและวเคราะหความสญเสยหลก 7 ประการ
ในการดาเนนการปรบปรงเฉพาะทางนนข นตอนแรกของการ
ปรบปรงคอการรวบรวมปญหาเพอวเคราะหความสญเสยทเกดขน
ทงหมดวาความสญเสยใดกอใหเกดความเสยหายตอกระบวนการ
ผลตมากทสดเพอปรบปรงกอนเปนลาดบแรก ซงพนกงานกลม B4
ไดทาการรวบรวมความสญเสยทงหมดดวยกราฟพาเรโตและพบวา
ความสญเสยจากการสญเสยความเรวในการเดนเครองจกร(Speed
Losses) เปนความสญเสยทมอตราสวนเฉลยสงสดรอยละ 50 ของ
ความสญเสยทงหมดดงแสดงในตารางท 6 ดงนนพนกงานกลม B4
ไดลงความเหนรวมกนวาจาเปนตองเรงแกไข Speed Losses กอน
เปนลาดบแรก
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1705
รปท 6 พาเรโตแสดงความสญเสยหลก 7 ประการ
รปท 7 แผนภมกางปลาเพอวเคราะหสาเหตรากเหงาของการสญเสยความเรวเครองจกร
เมอพนกงานกลม B4 พบความสญเสยหลกทตองดาเนนการ
ปรบปรงแลวในขนตอนตอไปคอการวเคราะหหารากเหงาของ
ปญหาเพอใหการแกไขเปนไปอยางมประสทธภาพและแกไขปญหา
ทเกดขนใหหมดไป ซงพนกงานกลม B4 ไดทาการระดมสมองและ
ใชกราฟกางปลา (Fish Bone Diagram) เปนเครองมอในการหา
สาเหตรากเหงาดงแสดงไวในรปท 7 และพบวาสาเหตของปญหาท
แทจรงมาจากการเกดนามนหยดลงบนแผนฟลมเมอเดนเครองจกร
ทความเรวสง ซงสายการผลตท 4 นเปนสายการผลตฟลมพลาสตก
คณภาพสงใหกบกลมลกคาจากประเทศญปนเทานน ดงน น
มาตรฐานผลตภณฑในดานความสะอาดและความปลอดภยจงสง
กวาสายการผลตอน
6.2 วเคราะหปจจยทเกยวของและการแกไขปญหาดวย
เครองมอทางสถต
หลงจากททราบสาเหตรากเหงาทแทจรงแลว ผว จ ยได
แนะนาใหพนกงานกลม B4 ใชเครองมอทางสถตเพอแกไขปญหา
นามนหยดลงบนแผนฟลม (Oil drop) ซงแยกการแกไขออกเปน 2
กรณ เนองการการเกดหยดนามนบนแผนฟลมนนเกดมาเครองจกร
TDO (Transverse Direction Orientation) ซงใชในการยด
แผนฟลมพลาสตกออกตามแนวขวาง โดยแหลงกาเนดของการเกด
หยดนามนบนแผนฟลมมาจาก 2 แหลงสาคญคอ การกระเดนของ
นามนหลอลนโซจบฟลมลงบนแผนฟลมเรยกหยดนามนชนดนวา
Oil splash และการเกดไอนามนควบแนนสะสมกลายเปนหยด
นามนและหยดลงบนแผนฟลมภายใน TDO Cooling Zone เรยก
หยดนามนชนดนวา Oil stain ซงเครองมอทนามาใชในการ
วเคราะหสาหรบปญหา Oil splash คอ ANOVA และเครองมอท
นามาใชในการวเคราะหสาหรบปญหา Oil stain คอ Linear
Regression ซงไดผลการวเคราะหออกมาดงตอไปน
6.2.1 ผลการวเคราะห ANOVA สาหรบ Oil Splash
พนกงานกลม B4 ทาการศกษาผลของปจจยในการเดน
เครองจกรทความเรวตางๆ รวมกบปจจยของอตราการหลอลนโซ
TDO วามผลกระทบตอการเกด Oil splash อยางไร โดยเรมจาก
การเกบผลการทดลองของปจจยนาเขาทง 2 ปจจยดงตารางท 6
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1706
ตารางท 6 ผลของความเรวเครองจกรและอตราการหลอลนตอการ
เกด Oil Splash บนแผนฟลม
M/C
Speed
(m/min)
Oil Lubrication for TDO Chain ( Lit/Day)
2.0 1.5 1.2 1.1
350 3.53 2.35 1.44 1.78
380 3.60 3.11 3.17 2.44
400 4.05 3.15 2.89 2.26
420 4.25 3.41 3.76 3.15
450 4.81 3.88 3.82 3.31
นาขอมลทเกบไดไปวเคราะหดวยโปรแกรม Minitab เพอพสจน
สมมตฐานจากตาราง ANOVA ไดผลการวเคราะหดงตอไปน
รปท 8 กราฟผลกระทบหลกของปจจยททาใหเกด Oil splash
ตารางท 7 ตารางวเคราะหคาความแปรปรวนของ Oil splash
Source d.f. S.S. M.S F-test p-value
Speed 4 6.59 1.65 18.35 0.00
Oil Lub. 3 5.64 1.88 20.92 0.00
Error 12 1.08 0.09
Total 19 13.31
S R-sq R-sq (adj)
0.2997 91.90% 87.17%
ตารางท 8 แสดงคา Mean ของปจจยทมผลตอ Oil splash
Speed 350 380 400 420 450
Mean 2.28 3.08 3.09 3.64 3.96
Oil Lub. 2.0 1.5 1.2 1.1
Mean 4.05 3.18 3.02 2.59
จากผลการวเคราะห ANOVA ดวยโปรแกรม Minitab จากรปท 8
เปนกราฟแสดงผลกระทบหลกของปจจยททาใหเกด Oil splash
พบวาผลกระทบระหวาง Oil splash กบตวแปรความเรวเครองจกร
และตวแปรอตราการหลอลนมความชนไมเทากบ 0 ทง 2 กราฟจง
สามารถแปลความไดวาในเบองตนความเรวเครองจกรและอตรา
การหลอลนโซ TDO อาจจะมผลกระทบตอการเกด Oil splash
ตอมาวเคราะหโดยใชตาราง ANOVA เพอยนยนผลการทดลองโดย
ทดสอบทระดบนยสาคญ α = 0.05 จากตารางท 7 พบวา p-value
ของความเรวเครองจกรและตวแปรอตราการหลอลนมคานอยกวา
α คอ 0.00 และ 0.00 ตามลาดบ ทาใหคาสถต F Test ทใชในการ
ทดสอบนเปนจรง โดยสามารถอธบายความถกตองของการเกด Oil
splash ดวยตวแปรความเรวเครองจกรและอตราการหลอลนไดถง
87.17 % ดงนนจงสรปไดวานอกจากความเรวเครองจกรทม
ผลกระทบตอ Oil splash แลว ตวแปรอตราการหลอลนมกผลตอ
การเกด Oil splash เชนกน ดงนน เมอเดนเครองจกรทความเรว
สงขนและใชอตราการหลอลนทมากขนจะทาใหเกด Oil splash
เพมมากขน โดยดไดจากคา Mean ของปจจยทง 2 ไดในตารางท 8
แตเนองดวยจดประสงคของการทดลองนตองการเพมความเรวของ
เครองจกรจงจาเปนตองเลอกความเรวสงสดคอ 450 เมตรตอนาท
ซงใหคา Mean เทากบ 3.96 แตทาการปรบลดอตราการหลอลน
เครองจกรแทนโดยเลอกใชเปน 1.1 ลตรตอวนซงเปนคาทนอย
ทสดทไดรบการยอมรบจากฝายซอมบารงทไมทาใหเครองจกรเกด
การชารดเสยหายและสามารถลดอตราการเกด Oil splash ลงจาก
เดมไดประมาณ 30% และแสดงผลการปรบปรงการเกด Oil splash
ไดดงรปท 9
รปท 9 อตราการเกดหยดนามนบนแผนฟลมพลาสตก
6.2.2 ผลการวเคราะห Linear Regression สาหรบ Oil Stain
พนกงานกลม B4 ทาการศกษาผลของระยะเวลาในการเดน
เครองจกร (Running time) กบอตราการเกดหยดนามนบน
แผนฟลมจากไอนามนควบแนนสะสมกลายเปนหยดนามนและหยด
ลงบนแผนฟลมภายใน TDO Cooling Zone หรอ Oil stain วาม
แนวโนมเปนเชนไร โดยการทดลองเดนเครองจกรแบบตอเนองเปน
เวลา 24 ชวโมงโดยไมหยดทาความสะอาดแลวทาการเกบผลการ
ทดลองดงตารางท 9 จากนนนาขอมลทเกบไดไปวเคราะหดวย
โปรแกรม Minitab โดยใชเครองมอทางสถตคอ Linear
Regression ในการพสจนสมมตฐานจากตาราง ANOVA และใช
สมการจาก Linear Regression ในการทานายอตราการเกด Oil
stain ไดผลการวเคราะหดงน
After Before
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1707
ตารางท 9 ผลของการเดนเครองจกรทเวลาตางๆตอการเกดหยด
นามนบนแผนฟลม (Oil stain)
Film
thickness
(µ)
Speed
Line
(m/min)
Running
Time
(Hrs)
No. of Oil
stain
(Point)
% of Oil
Stain
(%)
P25 350 2 0 0.00%
P25 350 4 0 0.00%
P25 350 6 0 0.00%
P25 350 8 41 1.20%
P25 350 10 48 1.41%
P25 350 12 80 2.35%
P25 350 14 110 3.23%
P25 350 16 125 3.67%
P25 350 18 140 4.11%
P25 350 20 164 4,81%
P25 350 22 173 5.08%
P25 350 24 191 5.60%
ตารางท 10 ตารางวเคราะหคาสถตเพอยนยนความถกตองของ
สมการทใชในการทานายการเกด Oil stain
Predictor Coef. SE Coef. T-test p-value
Constant -37.08 6.65 -5.58 0.00
Running time 9.72 0.45 21.53 0.00
S
10.80
R-sq
97.9
R-sq (adj)
97.7
ตารางท 11 ตารางวเคราะหคาความแปรปรวนของสมการทใชใน
การทานายผลของการเกด Oil stain
Source d.f. S.S. M.S F-test p-value
Speed 1 54084 54084 463.43 0.00
Error 10 1167 117
Total 11 55251
จากผลการวเคราะหสามารถแปลความหมายไดดงตอไปน จาก
ตารางท 10 ใหผลวเคราะหออกมาวา P-Value ของสมประสทธ
No. of Defect มคานอยกวา α (0.000 < 0.05) ทาใหคาสถต T-
test ทใชในการทดสอบคาสมประสทธนเปนจรงจงสรปในเบองตน
ไดวาสมการมความสมพนธกบตวแปรในเชงเสนตรง กลาวคอ เมอ
เกดการเปลยนแปลงของ Running time หนงหนวย คา No. of Oil
stain จะเพมขน 9.72 หนวย โดยมสมการเชงเสนของ Oil stain คอ
No. of Oil stain = - 37.1 + 9.72 Running time (1)
จากตารางท 11 สามารถแปลผลไดวาคา P-Value ของ F-Test
statistic มคานอยกวา α (0.000 < 0.05) ดงนนสมการเชงเสนของ
Oil stain สามารถนาไปใชงานพยากรณไดโดยมคา R-sq (adj.)
เทากบ 97.7% ซงแสดงใหเหนวา No. of Oil stain สามารถอธบาย
ไดดวยคาการเปลยนแปลงของ Running time ไดอยางถกตองถง
97.7เปอรเซนต จาก 100 เปอรเซนต (สวนเหลออก 2.3 % เปน
residual ไมสามารถอธบายได ) ดงนนกลมพนกงาน B4 จงไดทา
การปรบปรงการเกดการเกดหยดนามนบนแผนฟลมจากไอนามน
ควบแนนสะสมกลายเปนหยดนามนหรอ Oil stain โดยการตดตง
ตวดดซบไอนามนภายใน TDO cooling zone และระบบดดไอ
นามนภายใน TDO Cooling Zone (TDO Oil Suction Unit) และ
ทาการสรางมาตรฐานการเปลยนตวกรองอากาศของ Motor
Blower ใน TDO cooling zone ทกๆ 2 วนเพอลดการเกด Oil
stain ซงการปรบปรงดงกลาวใหประสทธภาพเปนอยางด สามารถ
เดนเครองจกรไดอยางตอเนองเปนเวลามากกวา 48 ชวโมงโดยไม
ตองหยดทาความสะอาด และเมอเทยบผลดงกลาวกอนการ
ปรบปรงนนสายการผลตฟลมโพลโพพลนท 4 สามารถเดน
เครองจกรไดไมเกน 24 ชวโมงแลวตองหยดเครองจกรเพอทาความ
สะอาดคราบนามนภายในผนงของ TDO Cooling Zone สงผลให
เกดความสญเสยจากการใชว ตถดบไมไดตามกาหนด (Yield
losses) และความสญเสยจากการหยดเครองจกรเพอทาความ
สะอาด (Failure Losses) เปนอยางมาก
ทงนการปรบปรงการเกดหยดนามนบนแผนฟลมทเกดจาก
การกระเดนของนามนหลอลนโซจบฟลม และการเกดไอนามน
ควบแนนสะสมกลายเปนหยดนามนและหยดลงบนแผนฟลมของ
เสาหลกการปรงปรงอยางเจาะลง (Focus Improvement) เพอลด
ความสญเปลาทเกดจากการสญเสยความเรวในการเดนเครองจกร
(Speed Losses) นน เปนไปอยางมประสทธภาพสามารถลดความ
สญเสยลงได 46.48% ซงผลของการปรบปรงดงกลาวลวนเกดจาก
การรวมมอกนของพนกงานทชวยกนหาแนวทางในการแกไข
ปญหาดงแสดงไวในรปท 10
7. สรปผลการวจย
จากผลการดาเนนงานวจยภายหลงทไดมการปรบปรง ผวจย
พบวาพนกงานใหความสาคญกบการดาเนนกจกรรมบารงรกษา
เครองจกรเพมขน โดยดผลสรปจากดชนชวดประสทธภาพโดยรวม
ของเครองจกร (OEE) ทมแนวโนมเพมสงขนจากเดอนมกราคม 54
จนถง เดอนมถนายน 54 ดงแสดงในรปท 11 ทงนอนเนองมาจาก
พนกงานมสวนรวมในการการดาเนนกจกรรมเสาหลกการปรบปรง
อยางเจาะจงอยางตอเนองจนสงผลใหความสญเสยในกระบวนการ
ผ ลต ล ด ล ง ส ง ผ ล ใ ห ป ร ะ สท ธภ า พ ก า ร เ ดน เ ค ร อ ง จก ร
(Performance) และอตราการเดนเครองจกร (Available) เพม
สงขนและสามารถวดออกมาไดในรปของ OEE หรอประสทธภาพ
โดยรวมของเครองจกรซงมคาเฉลยในชวงหลงการปรบปรงตงแต
เดอนมกราคม 2554 จนถง เดอนมถนายน 2554 เทากบ 81.42 %
และเมอนามาเปรยบเทยบกบประสทธภาพเฉลยของเครองจกรชวง
กอนการปรบปรงตงแตเดอนกรกฏาคม 2553 จนถง เดอนธนวาคม
2553 มคาเทากบ 73.09% แลวพบวาสงขน 8.33% ซงเปนไปตาม
วตถประสงคของงานวจยทตองการเพมประสทธภาพของ
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1708
เครองจกรหรอคา Overall Equipment Effectiveness ใหไดอยาง
นอย 5% ขนไปเพอแสดงใหเหนวาประสทธภาพของเครองจกรท
เพมขนโดยผานการมสวนรวมและดาเนนกจกรรมบารงร กษา
เครองจกรแบบทวผลของพนกงานโดยการประยกตใชทฤษฐการ
ยอมรบและการใชเทคโนโลยนนสมฤทธผล แตอยางไรกตามผวจย
ยงคงดาเนนการปรบปรงประสทธผลในเสาหลกการปรบปรงเฉพาะ
ตอไปและขยายผลการวจยไปสเสาหลกการบารงรกษาดวยตนเอง
และเสาหลกการศกษาและการฝกอบรมเพอเพมทกษะ ทงนเพอให
การปรบปรงและพฒนาบคลากรของงานวจยนเปนไปอยางสมบรณ
รปท 10 ผลการปรบปรงความสญเสยอนเกดจากการเดนเครองจกรไดไมเตมประสทธภาพ (Speed Losses)
รปท 11 ประสทธภาพโดยรวมของเครองจกร ( Overall Equipment Effectiveness ) กอนและหลงการปรบปรง
Before After
การประชมวชาการขายงานวศวกรรมอตสาหการ ประจาป 2554
20-21 ตลาคม 2554
1709
เอกสารอางอง
[1] ศรล กษณ ไทรหอมหวน. การจงใจ ในเอกสารคาสอน
กระบวนวชา ส ขภาพจต . ภาควชาจตวทยา คณะ
มนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. 2550.
[2] ศรพรรณ ธนสน. ความเครยดและการปรบตว ในเอกสารคา
สอนกระบวนวชา สขภาพจต. ภาควชาจตวทยา คณะ
มนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. 2540.
[3] Venkatesh, V., M.G. Morris, and G.B. David, User
Acceptance of Information Technology: Toward a
Unified View. MIS Quarterly, 2003. 27(3): p. 425-478
[4] Fisbein,M. & Ajzen,I.,1997. “Attitude-behavior relation a
theoretical analysis and review of empirical research.”
Psychological Bulletin, 84 : 888-918
[5] Davis, F.D., Bagozzi, R.P., & Warshaw, P.R. (1989).
“User acceptance of computer technology: a
comparison of two theoretical models,” Management
Science, 35, 982-1003.
[6] Beck, R. C. (2004). Motivation: Theories and principles
(5th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice
[7] Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, Structures, and
Student Motivation. Journal Of Educational Psychology,
84, 261-271.
[8] Eccles, J., & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs,
values and goals. Annual Review of Psychology, 53(1),
109–124.
[9] Ajzen, I., 1985. From intention to actions: A theory of
planned behavior. In: Kuhl, J. and Beckmann, J. (Eds.),
Action control: From cognition to behavior, Springer-
Verlag, Berlin, 11-39.
[10] Ajzen, I., 1991. The theory of planned behavior.
Organizational Behavior and Human Decision Process,
50, 179-211.
[11] Mathieson, K. (1991) “Predicting User Intentions:
Comparing the Technology Acceptance Model with the
Theory of Planned Behavior, Information Systems
Research, Vol. 2, pp.173-191.
[12] R. Thompson, C. Higgins, and J. Howell, “Personal
Computing : Toward a Conceptual Model of Utilization,”
MIS Quarterly, vol. 15, no. 1, pp. 125-143, Mar. 1991.
[13] H. Triandis, “Values, Attitudes, and Interpersonal
Behavior,” Nebraska Symp. Motivation, 1979, H. Howe
and M. Page eds., pp. 195-259, 1979.
[14] Fishbein,M. & Ajzen, I.1975 .Belief, attitude, intention,
and behavior: an introduction to theory and research.
New York: Addison Wesley Publishing Company, Inc.
[15] Rogers, E. (1995). Diffusion of innovations. New York7
: The Free Press.
[16] Bandura, A. (2005). The evolution of social cognitive
theory. Great Minds in Management: The Process of
Theory Development, 9–35.
[17] Compeau, D., & Higgins, C. (1995). Computer self
efficacy: development of a measure and initial test.
Management Information Systems Quarterly, 19(1), 9.
