Analog Haberlesme Sunum

8/3/2019 Analog Haberlesme Sunum

1/26

13.11.200713.11.2007 11

ANALOGANALOG

HABERLEHABERLEMEME... ELEKTR. ELEKTRK ELEKTRONK ELEKTRONK MK MHENDHENDSLSL LETLETMM

LABORATUVARILABORATUVARIKASIM,2007KASIM,2007


2/26

13.11.200713.11.2007 22

HABERLEHABERLEME SME SSTEMLERSTEMLERNDENDE

TEMEL KAVRAMLARTEMEL KAVRAMLAR AnlamlAnlaml bir bilginin (herhangi bir bibir bilginin (herhangi bir biimdeki)imdeki)

zaman ve uzay izaman ve uzay iindeinde kaynakkaynak adad verilenverilennoktadannoktadan kullankullancc olarak adlandolarak adlandrrlan balan bakakabir noktaya aktarbir noktaya aktarlmaslmasnana haberlehaberlememe denir.denir.

Tam , kesintisiz ve yTam , kesintisiz ve yzde yzde yz iletiz iletiim iim iininiletiiletiim engellerinin aim engellerinin almaslmas gerekir.gerekir.

letileti

im engelleri:im engelleri:

1.1. DistorsiyonDistorsiyon2.2. GGrrltlt


3/26

13.11.200713.11.2007 33

HABERLEHABERLEME SME SSTEMSTEM


4/26

13.11.200713.11.2007 44

HABERLEHABERLEME SME SSTEMSTEM

HaberleHaberleme sistemi kurulurkenme sistemi kurulurken uu

zelliklere dikkat etmek gerekir:zelliklere dikkat etmek gerekir:1.1. BandBand genigenililiii

2.2.

DDstorsiyonstorsiyon

3.3. ZayZayflamaflama4.4. aretin garetin grrltltye oranye oran

5.5. KanallarasKanallaras etkietki6.6. Haber gHaber gnderme hnderme hzz


5/26

13.11.200713.11.2007 55

MODMODLASYONLASYON

Bilgi iBilgi iareti tarafareti tarafndan tandan tayycc frekansfrekansnana

ait herhangi birait herhangi bir zellizelliinin(genlik,frekans,faz vb.) de(genlik,frekans,faz vb.) deiitirilerek, bilgitirilerek, bilgiiletilmesine modiletilmesine modlasyon denir.lasyon denir.

En genel tanEn genel tanmmyla iyla iaretin bir taaretin bir tayyccdalga yarddalga yardmmyla iletim iyla iletim ilemidir.lemidir.


6/26

13.11.200713.11.2007 66

ModModlasyonun Yararlarlasyonun Yararlar

Anten uzunluAnten uzunluuuAnten uzunluAnten uzunluunun pratikte gerunun pratikte gereklenebilecek bir boydaeklenebilecek bir boydaolmasolmas iiin, iin, iaretin frekans spektrumu dearetin frekans spektrumu deiitirilmelidir.tirilmelidir.

Birden fazla iBirden fazla iaretin transmisyonuaretin transmisyonuAynAyn anda bir veya birdenanda bir veya birden ok iok iaretin, iaretin, iaretler birbirinearetler birbirinekarkarmaksmakszzn bir noktadan, uzaktaki din bir noktadan, uzaktaki dier bir noktayaer bir noktayailetilmesi modiletilmesi modlasyonla mlasyonla mmkmkndndr. (r. (r: Frekansr: Frekans

ooullamasullamas))

Kanal gKanal grrltltssnn azaltmakazaltmak

aret iletilecearet iletilecei ortami ortamnn zelliklerine uygun, gzelliklerine uygun, grrltltdendenetkilenmeyecek bir bietkilenmeyecek bir biime dime dnnttrrlmelidir.lmelidir.


7/26

13.11.200713.11.2007 77

ModModlasyon Tlasyon Trlerirleri

ModModlasyon ilasyon ilemi talemi tayycc dalgandalgann tipine gn tipine gre ikiyere ikiyeayrayrllr.r.

1.1. SSrekli dalga modrekli dalga modlasyonulasyonu2.2. Darbe modDarbe modlasyonulasyonu Darbe modDarbe modlasyonu saylasyonu saysal haberlesal haberlemede kullanmede kullanldld

iiin burada incelenmeyecektir.in burada incelenmeyecektir. SSrekli dalga modrekli dalga modlasyonunda belirli bir frekansta birlasyonunda belirli bir frekansta bir

sinsinzoidal kullanzoidal kullanllr. Sr. Srekli dalga modrekli dalga modlasyonu tipindelasyonu tipinde

tatayycc yyksek frekanslksek frekansl, X, XCC(t)=A.(t)=A.CosCos((wwCCtt++), bir i), bir iaretaretkullankullanllr. Gr. Gnderilmek istenen mesaj inderilmek istenen mesaj iareti f(t),areti f(t),tatayycc iiaretin bir parametresini dearetin bir parametresini deiitirmek suretiyletirmek suretiylemodmodlasyon gerlasyon gerekleekletirilir.tirilir.


8/26

13.11.200713.11.2007 88



9/26

13.11.200713.11.2007 99


TaTayycc denkleminden de gdenkleminden de grrldld zerezerededeiiebilecekebilecek parametre vardparametre vardr.r.

1.1. EEer taer tayycc iiaretin genliaretin genlii (A) mesaj ii (A) mesaj iaretinin lineeraretinin lineerbir fonksiyonu olarak debir fonksiyonu olarak deiitiriliyorsa bunatiriliyorsa buna GenlikGenlikModModlasyonulasyonu(AM(AM--GM) adGM) ad verilir.verilir.

2.2. EEer taer tayycc iiaretin ani frekansaretin ani frekans ((wwCC) mesaj i) mesaj iaretininaretininlineer bir fonksiyonu olarak delineer bir fonksiyonu olarak deiitiriliyorsa bunatiriliyorsa bunaFrekans ModFrekans Modlasyonulasyonu(FM) ad(FM) ad verilir.verilir.

3.3. EE

er taer ta

yy

cc

iiaretin fazaretin faz

((

) mesaj i) mesaj i

aretinin lineer biraretinin lineer bir

fonksiyonu olarak defonksiyonu olarak deiitiriliyorsa bunatiriliyorsa buna FazFazModModlasyonulasyonu (PM) (a(PM) (a-- stel Modstel Modlasyon adlarlasyon adlar dadaverilir) adverilir) ad verilir.verilir.


10/26

13.11.200713.11.2007 1010

GENLGENLK MODK MODLASYONULASYONU

Genlik ModGenlik Modlasyonu iki balasyonu iki ballk altk altndanda

incelenecektir.incelenecektir.1.1. ift Yanift Yan BandlBandl ((YB) GenlikYB) Genlik

ModModlasyonulasyonu2.2. Tek YanTek Yan BandlBandl (TYB) Genlik(TYB) GenlikModModlasyonulasyonu


11/26

13.11.200713.11.2007 1111

TaTayyccss BastBastrrlmlm ift Yan Bantift Yan Bant

Genlik ModGenlik Modlasyonulasyonu TaTayyccss bastbastrrlmlm ift yan bant genlikift yan bant genlik

modmodlasyonunun zamanlasyonunun zaman domenindekidomenindekiifadesi;ifadesi; ( ) ( ) ( )

( ) ( ) ( )

cos

1 12 2

c

c c

t f t w t

w F w w F w w

=

= + +


12/26

13.11.200713.11.2007 1212


Genlik ModGenlik Modlasyonulasyonu


13/26

13.11.200713.11.2007 1313

aretinaretin frekansfrekans spektrumuspektrumu wwCC frekansfrekansnana kaymkaymttrr.. FakatFakatspektrumspektrum bibiimiimi dedeiimemimemitirtir..

ModMod

lele

edilmiedilmi

sinyaldesinyalde

tatayy

cc

frekansfrekans

belirleyecekbelirleyecek

frekansfrekans

bilebileenieni yokturyoktur. Bu. Bu nedenlenedenle tatayyccss bastbastrrlmlm iftift yanyan bantbant genlikgenlikmodmodlasyonulasyonu olarakolarak adlandadlandrrllrr..

ModModlele edilmiedilmi dalgandalgannn bantbant genigenililiii iiaretinaretin bantbant genigenililiindeninden

(B=2A)(B=2A) dahadaha fazladfazladrr. Buna. Buna iletimiletim bantbantgenigenililiiidenirdenir..


Genlik ModGenlik Modlasyonulasyonu


14/26

13.11.200713.11.2007 1414

TaTayyccss BastBastrrlmlm iftift YanYan BantBant

aretlerinaretlerin retimiretimi

ekildeki gibi bir modlatrf t Cosw t C() iaretini retmek iinkullanlabilir. ekilden de grld zere bu yapnn iindeki temeleleman bir arpm eleman olduu iin arpm modlatr olarakda adlandrlr.

Bu arpma ilemi Kyc Modlatr Nonlinear aygt modlatrleriKullanlarak iki ekilde gerekletirilebilir.


15/26

13.11.200713.11.2007 1515


aretlerinaretlerin retimiretimi


16/26

13.11.200713.11.2007 1616


17/26

13.11.200713.11.2007 1717


aretlerinaretlerin DemodDemodlasyonulasyonu ModModlele edilmiedilmi (t(t)) iiaretindenaretinden mesajamesaja aitait f(tf(t)) iiaretiniaretini eldeelde etmeketmek iiinin wwcc

frekansfrekansndanda bulunanbulunan spektrumuspektrumu tekrartekrar orijineorijine transfertransfer etmeetmekk amaamaccylayla (t(t))

iiaretiareti CosCos((wwCCtt)) ileile arparp

ll

rr.. FakatFakat alal

cc

taraftaraf

ndanda tata

yy

cc

sinyalinsinyalin ee zamanlzamanl

olarakolarak retilmesiretilmesi zorunluluzorunluluuu vardvardrr.. EE zamanlzamanl oluoluturulmadturulmad zamanzaman fazfazkaymalarkaymalar olurolur..

Alak geiren bir filtre ile f(t) sinyali tekrar elde edilebilir.


18/26

13.11.200713.11.2007 1818

GenlikGenlik ModModlasyonulasyonu --BByykk TaTayyccll iftift

YanYan BantBant GenlikGenlik ModModlasyonulasyonu (GM)(GM) TaTayyccss bastbastrrlmlm iftift yanyan bantbant modmodlasyonlulasyonlu birbir iiaretinaretin

demoddemodlasyonulasyonu ssrasrasndanda alalccdada ee zamanlzamanl olarakolarak tatayycc iiaretinaretinretilmesiretilmesi iiinin oldukoldukaa komplekskompleks yapyaplaralara ihtiyaihtiya duyulurduyulur. Bu. Bunedenlenedenle alalcc pahalpahalddrr.. TaTayycc bilgisibilgisi alalccdada eldeelde etmeketmek yerineyerinetatayycc bilgisibilgisi iiaretlearetle beraberberaber ggnderilirnderilir.. BuradaBurada tatayycc genligenliiniiniiiaretinaretin ttmm spektralspektral bilebileenlerindenenlerinden dahadaha bbyykk sesemekmek gerekirgerekir..ACosACos((wwCCtt)) bibiimindekiimindeki birbir tatayycc dalgandalgannn genligenliii A(tA(t)=A(1+mf(t)))=A(1+mf(t))eklindeeklinde f(t)f(t)ninnin lineerlineer birbir fonksiyonufonksiyonu olarakolarak sesemekmek genlikgenlikmodmodlasyonulasyonu olarakolarak adlandadlandrrllrr..

m0 olmaktadr. Yani mesaj iaretinimodle edilmi iaretin zarfndan elde edebiliriz. m>1 iin GM(t)nin zarfndan mesaj iareti elde edilmez. Bu durum zarfbozulmasna karlk gelir.

( ) ( ) ( )1 cosGM cm A mf t w t = +


19/26

13.11.200713.11.2007 1919

GenlikGenlik ModModlasyonulasyonu --BByykk TaTayyccll iftift

YanYan BantBant GenlikGenlik ModModlasyonulasyonu (GM)(GM) GMGM(t)(t)ninnin fourierfourierddnnmmndennden


20/26

13.11.200713.11.2007 2020

GenlikGenlik ModModlasyonlulasyonlu aretleraretler

GMlu iaretlerin retimiMesaj iareti olarak (1+%mf(t)) alnarak, tayc bastrlm YBli iaretinElde edilmesindeki


21/26

13.11.200713.11.2007 2121

GenlikGenlik ModModlasyonlulasyonlu aretlerinaretlerin

DemodDemodlasyonulasyonu EnEn okok kullankullanlanlan aaaadakidaki ekildeekilde ggrrlenlen zarfzarfdetektdetektrrddrr..

BuradaBurada RCRC alalakak gegeireniren filtrefiltre tepetepe dedeererdedeiiimlerineimlerine duyarlduyarlddrr..

RCRC zamanzaman sabitisabiti 1/f1/fCCdenden okok bbyykk 1/w1/wdandan kkktktrr.. DolayDolayssylaylaVV00(t)(t)ninnin zarfzarf VV(t)(t)ninnin zarfzarfnana yaklayaklakk eeitit olurolur..


22/26

13.11.200713.11.2007 2222

TekTek YanYan BantBant GenlikGenlik ModModlasyonulasyonu

(TYB GM)(TYB GM) TaTayyccss bastbastrrlmlm iftift yanyan bantbant genlikgenlik modmodlasyonulasyonu veve bbyykk

tatayyccll genlikgenlik modmodlasyonundalasyonunda bantbant genigenililiii mesajmesaj iiaretininaretinin bantbant

genigenililiinininin ikiiki katkatnana kmaktadkmaktadrr.. EEererbantbant genigenililiii nemlinemli iseise bubuikiiki modmodlasyonlasyon kullankullanll dedeildirildir.. zelliklezellikle iiaretleraretler ggnderilirkennderilirkenbandbandnn verimliverimli kullankullanlmaslmas gerekmektedirgerekmektedir..

TekTek YanYan BantBant ModModlasyonunlasyonun AnalitikAnalitik fadesifadesi


23/26

13.11.200713.11.2007 2323

f(t)f(t)ninnin HilbertHilbert DDnnmmddr. Sr. Spektrumdakipektrumdaki ttmm frekanslarfrekanslarnngenliklerigenlikleri dedeiitirilmedentirilmeden 909000 kaydkaydrrlmaslmasnana karkarllkk gelirgelir..

( )f t


24/26

13.11.200713.11.2007 2424

TekTek YanYan BantBant aretlerinaretlerin retimiretimi

kiki ekildeekilde retilebilirlerretilebilirler..aa-- YanYan bantlarbantlarnn filtrelenmesifiltrelenmesi

bb-- BBloklok diyagramdiyagram ileile FiltrelemeFiltreleme ileile yanyan bantlarbantlarnn yokyok edilmesiedilmesi oldukoldukaa keskinkeskin birbirkesimkesim

frekansfrekans gerektirdigerektirdiindeninden zordurzordur.. AncakAncak f(tf(t)) ddkk frekanslfrekansl bilgibilgitatammyorsayorsa filtreninfiltrenin eeimininiminin yyksekksek olmasolmasnana yaniyani okok keskinkeskin

frekanslfrekansl olmasolmasnana gerekgerek yokturyoktur..

T kT k YY B tB t tl itl i


25/26

13.11.200713.11.2007 2525

TekTek YanYan BantBant aretlerinaretlerin

DemodDemodlasyonulasyonu DemodDemodlasyonlasyon iiinin tektek yanyan bantbant iiaretlerinaretlerin frekansfrekans spektrumuspektrumu tekrartekrar

orijineorijine transfertransferedilmelidiredilmelidir. Cos. Cos((wwCCtt)) ileile iiaretaret arparplmallmalddrr..

Bu arpm alak geiren bir filtreye uygulanrsa;


26/26

13.11.200713.11.2007 2626

ArtArtkk YanYan BantBant ModModlasyonulasyonu

BantBant genigenililiii tektek yanyan banttanbanttan fazlafazla iftift yanyan banttanbanttan azdazdrr.. ArtArtkk yanyan bantlbantliiaretlerinaretlerin modmodlatlatrlerirleri veve sezicilerisezicileri kolaydkolaydrr.. iftift yanyan banttanbanttan tektek yanyan bantbant

eldeelde etmeketmek iiinin mmkemmelkemmel filtrefiltre tasarlamaktasarlamak gerektigerekti.. AmaAma altalt yanyan banttabantta idealidealolmayanolmayan birbirbantbant gegeireniren filtrefiltre kullanmakkullanmak yeterlidiryeterlidir..

AYBAYBll iiaretim spektral yoaretim spektral younluunluuu

( ) ( ) ( ) ( )

1 1

2 2 AYB c c vF w F w w F w w H w

= + +

Hv(w) artk yan bant filtresi olarak tanmlanr. Bu filtre ift yan banttan birinin

yaklak olarak tmn ve dierinin de sadece kk bir ksmn geirir.

Documents

Analog Haberlesme Sunum